februari 2014
Verkort jaarverslag
Dank U wel! In actie voor Plan
De Kenau in Monic Hendrickx Project in‌ India
Hoera, het is een meisje!
Meett: M oratr erkja even g sla erfe vij arc jain rs
Inhoud
2
Inhoud
colofon 10
8
Girls first magazine is een uitgave van Plan Nederland Februari 2014 Meningen en standpunten in dit tijdschrift naar voren gebracht, hoeven niet overeen te stemmen met de visie van Plan. Coördinatie Nicole Baltussen Redactie en eindredactie Ulrike Schmidt (Meander Media), Saskia Reitsma
20
23
Vormgeving Ruth Catsburg Aan dit nummer werkten mee Simone en Vincent Bronkhorst, Ruth Catsburg, Floor Catshoek, Lisa Dunnewind, Georgina Fitt, Monic Hendrickx, Michael Kapper, Marloes Levie, Sudharak Olwe, Sarah Pasma, Michelle Pineda van ’t Hek, Esmée Praas, Ashifa Sarkar, Hans Thomassen
3
Dank u wel!
6
De mooiste acties uitgelicht
In actie voor Plan
7 NL nieuws 10 Project in…. India
Hoera, het is een meisje!
14 Jaarverslag in een notendop 16 Wereldnieuws 20 Onthutsende feiten over gehandicapte kinderen
Plan-onderzoek in West-Afrika
22 Postbus Plan
Post, mail, tweets en Facebook posts, van u!
23 De Kenau in Monic Hendrickx 24 Naar Maria-Elsa
Een emotionele ontmoeting in Bolivia
26 Standplaats: Villa del Carmen, Nicaragua 27 Kids First 28 Ga mee, kom ook!
Drukwerkbegeleiding Michael Zandwijken Grafische productie Huig Haverlag Girls first magazine is CO²-neutraal geproduceerd, met 100% plantaardige inkten op FSC-gecertificeerd, 100% chloorvrij papier, gemaakt van duurzaam hout dat afkomstig is van duurzame plantages. Plan Nederland Postbus 75454 1070 AL Amsterdam 020 549 55 20 (sponsors) 020 549 53 04 (bedrijven) info@plannederland.nl bedrijven@plannederland.nl www.plannederland.nl @plannederland www.facebook.com/plannederland www.linkedin.com/company/plan-nederland BIC (SWIFT) RABONL2U Bank NL11RABO 0393586766
3
Beste sponsors, In dit eerste nummer van Girls first magazine in het nieuwe jaar wil ik u een gelukkig en gezond 2014 wensen en u heel hartelijk danken voor uw steun in het afgelopen jaar. Dankzij uw bijdragen hebben we honderden projecten mede mogelijk gemaakt en vanuit Nederland voor 76.591 sponsorkinderen, hun familie en buurt- en dorpsgenootjes een groot verschil gemaakt. Het is een mooi en belangrijk jaar geweest voor Plan Nederland en voor Plan wereldwijd. We vierden het 75-jarige bestaan van de organisatie en kleurden de wereld roze op de eerste Wereldmeisjesdag (11 oktober) die na een jarenlange lobby van Plan door de Verenigde Naties is erkend. Wereldwijd legde Plan 4.809 waterpunten aan, bouwde en herstelde 2.741 scholen, trainde 226.462 gezondheidswerkers en steunde 52.815 spaar- en leengroepen. En in landen die getroffen werden door een ramp, was en is Plan ter plekke om noodhulp te bieden en de getroffen kinderen te steunen. Het is maar een kleine greep uit de resultaten die we in 2013 hebben geboekt, want we hebben véél meer gedaan. Ik geef u nog drie voorbeelden.
1.
Meisjes leren langer en trouwen later In het kader van onze strijd tegen kindhuwelijken kregen zo’n 30.000 meisjes in Bangladesh, Nepal en Pakistan hulp in de vorm van voorlichting, beroepstraining en noodopvang, waardoor ze ontsnapten aan een huwelijk dat een streep door hun toekomst zet. De leiders van bijna 150 Bengalese dorpen hebben het kindhuwelijk in hun dorp officieel afgeschaft.
2.
Een einde aan seksuele uitbuiting In het noordoosten van Brazilië zorgen we ervoor dat minder meisjes (en jongens) door armoede gedwongen in de prostitutie werken. In plaats daarvan volgen ze een opleiding en krijgen ze begeleiding naar betaald werk. In dit project, dat mede mogelijk wordt gemaakt door de Postcode Loterij, werken we samen met reisorganisatie TUI Nederland en reisbrancheorgani-
4
Reportage
5
"We blijven optimistisch en doelgericht, geïnspireerd door de meisjes en jongens in de sloppenwijken van Delhi, die zich niet laten ontmoedigen door tegenslag, maar een kans met beide handen aanpakken"
satie ANVR, de Koninklijke Marechaussee, het Nederlandse ministerie voor Veiligheid en Justitie en collega-organisatie ECPAT ook aan bewustwordingscampagnes voor Nederlandse reizigers en reisorganisaties om kindersekstoerisme in Brazilië aan te pakken.
3.
Werk voor kwetsbare jongeren De jeugdwerkloosheid is wereldwijd twee keer zo hoog als die onder volwassenen. Samen met Accenture, een internationaal consulting-, IT dienstverlenings- en outsourcingbedrijf, zorgt Plan er in India en Vietnam daarom voor dat kansarme jongeren een marktgerichte beroepsopleiding kunnen doen, gevolgd door een stage en begeleiding naar betaald werk. Meer dan tachtig procent van de jongeren die meedoen, van wie minstens de helft meisjes, heeft door het programma een baan gevonden. In India heb ik het Saksham-project bezocht en het was ongelooflijk positief om te zien dat kansarme jongeren uit de sloppenwijken in Delhi aan het werk zijn bij bekende bedrijven. De glans in hun ogen heeft me het meeste geraakt. Dit project betekent een keerpunt in hun leven. Er is dus veel om trots op te zijn als we terugkijken op het afgelopen jaar. Maar er zijn ook zorgen voor de toekomst. Wij voorzien dat de inkomsten van Plan Nederland vanaf volgend verslagjaar gaan dalen. Mede door de economische recessie zijn veel mensen geneigd eerder te geven aan doelen dichter bij huis. Veel jongeren zijn heel betrokken bij het werk van Plan, maar de stap naar commitment als sponsor blijft lastig. En de overheidsbijdrage die wij ontvangen voor ons Girl Power-programma zal na 2015 in de huidige vorm verdwijnen. Maar we blijven optimistisch en doelgericht, geïnspireerd door de meisjes en jongens in de sloppenwijken van Delhi, die zich niet laten ontmoedigen door tegenslag en een kans met beide handen aanpakken. Voor hen en voor al die andere meisjes en jongens in de landen waar wij werken blijven we ons onverminderd en met bevlogenheid inzetten. Nu, in het komende jaar en daarna. Samen met u. Heel veel dank daarvoor! Met vriendelijke groet,
Monique van ’t Hek Algemeen directeur
Veel meer resultaten vindt u in ons jaarverslag: www.plannederland.nl/jaarverslag-2012-2013
6
In actie voor Plan
In Actie voor Plan
Week in week uit, ergens in het land, zetten mensen zich in voor het werk van Plan. Het zijn steeds andere mensen en andere acties, maar ze zijn allemaal even waardevol. Daarom als dank aan ALLE actievoerders een impressie van mooie acties in de afgelopen maanden.
Studenten werven voor jongeren in India Sinds juni 2013 werkt Plan Nederland samen met Pifworld, een platform voor crowdfunding. Via dit platform kan iedereen online doneren aan een van de projecten van Plan of daarvoor een eigen online-actie opzetten.
Sarah en Masere Sarah Pasma (7 jaar) nam afgelopen zomer een besluit. Ze ging geld inzamelen voor kinderen die het minder goed hebben dan zijzelf. Samen met haar moeder ging ze op zoek en kwam via internet bij Plan Nederland terecht. Sarah vindt het leuk dat ze echt contact kan hebben met een kind dat ze steunt, in plaats van alleen maar geld over te maken op een rekeningnummer. Nu schrijft ze met Masere (5) uit Tanzania. Sarah is er helemaal vol van. Ze heeft posters gemaakt en in haar buurt opgehangen. Daarmee kan ze haar zakgeld aanvullen voor Masere en haar familie. En ze mag ook de Facebook-pagina van haar ouders gebruiken. Toen de reservepot in december bijna leeg was, maakte Sarah engeltjes en bakte ze kerstkoekjes om te verkopen. Sarah’s grote wens is Masere in Afrika op te zoeken.
Een bijzondere groep actievoerders op Pifworld zijn 300 studenten Commerciële Economie en Sportmarketing van de Hogeschool van Amsterdam. Als studieopdracht werven zij via crowdfunding fondsen voor het Saksham-project van Plan in India, dat een beroepsopleiding en begeleiding naar betaald werk biedt aan kansarme jongeren in Delhi. Docent Michael Kapper: “Met deze opdracht probeer ik maatschappelijke verdieping te geven aan het sales-vak. De studenten oefenen hun salesvaardigheden door consulten te geven over maatschappelijk verantwoord ondernemen aan Nederlandse ondernemers en ze doen iets voor hun leeftijdsgenoten in de India. Ze hebben een pittig doel: € 25.000 werven voor het project. Daarmee kunnen minstens honderd jongeren in India een beroepsopleiding volgen. Ik heb goede hoop dat ze dat gaan halen.” Sinds de start van Plan Nederland op Pifworld in juni 2013 kwamen 495 fondsenwervers en 795 supporters voor Plan Nederland in actie. In totaal brachten zij € 23.255 bij elkaar en de teller stijgt met de dag. Nieuwsgierig geworden?
Ga naar www.pifworld.com, zoek op ‘Plan Nederland’ en laat u inspireren door een van de initiatieven.
In actie voor Plan
7
Geen Sinterklaascadeautjes, wel hulp voor de Filipijnen Simone Bronkorst en haar man Vincent uit Nijmegen waren zo ontdaan over de beelden van de Filipijnen na de orkaan Haiyan dat ze namens de oudervereniging een wervingsactie begonnen op de basisschool De Akker in Nijmegen. Simone: “In 1999 hebben we zes weken in de Filipijnen gereisd en ons toenmalige sponsorkind op Cebu bezocht. Wij konden ons dus precies voorstellen welke schade de orkaan heeft aangericht en hoe het leven is ontwricht. We hebben hierover verteld op school.” Aangemoedigd door de inzet van Simone en Vincent bedachten de kinderen allerlei manieren om geld in te zamelen. Een klas organiseerde een sponsorloop tijdens de gymles, kinderen verkochten cakejes en pepernoten en gingen in de hele wijk van deur tot deur om lege flessen op te halen voor het statiegeld. Eén klas zag zelfs af van de Sinterklaascadeautjes op school en drie leerlingen uit groep 7 lieten hun haar kortknippen en haalden daar € 345 mee op! De totale opbrengst is € 3.407,21, inclusief € 500 van de oudervereniging. Dit bedrag gaat natuurlijk naar het noodhulpprogramma van Plan in de Filipijnen.
Bijzonder profielwerkstuk Leerlingen van de bovenbouw van basisschool Het Palet liepen zich op 6 november de benen uit het lijf gelopen voor projecten van Plan. De sponsorloop was een idee van Lisa Dunnewind en Esmée Praas uit Havo 5 van het Vechtdal College in Ommen, die het evenement organiseerden voor hun profielwerkstuk. Samen met de leerlingen van Het Palet maakten ze posters om de loop aan te kondigen en er geld mee op te halen. De opbrengst van de sponsorloop is bestemd voor projecten van Plan voor meisjes in ontwikkelingslanden.
Nalatenschap voor de toekomst van een kind Mevrouw Vonck-Groffen uit Eindhoven was al tijdens haar leven erg begaan met de kinderen voor wie Plan zich inzet. Samen met haar man steunde zij van 1990 tot aan haar dood in juli 2013 tientallen kinderen uit alle continenten, soms wel zes tegelijk. De enorme betrokkenheid van mevrouw Vonck-Groffen bij haar sponsorkinderen bleek ook na haar overlijden: zij heeft Plan Nederland als enige erfgenaam opgenomen in haar testament en blijft zich daarmee inzetten voor kinderen in ontwikkelingslanden. In december zond omroep Max een documentaire uit over mevrouw VonckGroffen, die op www.omroepmax.nl/nalatenschap nog te bekijken is. Wilt u meer weten over de mogelijkheden na te laten voor de toekomst van een kind? Op www.plannederland.nl/nalaten vindt u een uitgebreide brochure. U kunt ook bellen met Armand van Stralendorff op 020 549 55 74, of een mail sturen naar info@plannederland.nl Hij beantwoordt graag al uw vragen.
8
NL nieuws
Tussenstand Schaatsen en Zwemmen voor Water: € 350.000! voor Uganda Bijna 20.000 kinderen van ruim 200 Nederlandse scholen schaatsten afgelopen november heel veel rondjes en zwommen baantjes in het kader van de landelijke scholierenactie Schaatsen en Zwemmen voor Water van Plan Nederland. Aangemoedigd door schaatskampioene Annamarie Thomas, zangeres Monique Smit en zwemkampioenen Inge de Bruin en Ranomi Kromowidjojo zetten de duizenden kinderen alles op alles om zoveel mogelijk geld op te halen voor veilig drinkwater en goede hygiëne voor hun leeftijdsgenootjes in Uganda. Dankzij gastlessen op 119 scholen van vrijwilligers en medewerkers van Plan Nederland over waterproblematiek in Afrika, wisten de leerlingen precies waar Schaatsen en Zwemmen voor Water voor bedoeld is. De tussenstand van de actie is € 350.000. Het eindbedrag is in het voorjaar bekend. Met de opbrengst gaat Plan in Uganda toiletten bouwen, drinkwatervoorzieningen aanleggen en lessen en trainingen geven over hygiëne en het onderhoud van de nieuwe voorzieningen.
Valentijnscadeautje uit de webwinkel Valentijnsdag! Een mooie dag om een geliefde een bijzonder cadeau te geven uit de webwinkel van Plan Nederland. Welk cadeau u ook kiest, u maakt er ook een blijvend verschil mee in het leven van kinderen en jongeren in ontwikkelingslanden. Kijk op webwinkel.plannederland.nl
NL nieuws
9
Laat krachtige vrouwen schitteren
Reed Elsevier Nederland geeft € 5.207 voor onderwijs in China Elk jaar gaan de medewerkers van uitgeverij Reed Elsevier wereldwijd aan de slag om voor goede doelen hun handen uit de mouwen te steken. Dat doen ze ook voor Plan Nederland. Afgelopen september bijvoorbeeld, leverden de medewerkers van Reed Elsevier Nederland oude computerapparatuur in bij het bedrijf IT Donations. Dat heeft € 5.207 opgebracht. Met de geworven fondsen realiseert Plan beter en toegankelijk kleuteronderwijs voor kinderen in China. Een ander project dat profiteert van deze bijdrage is een project in Peru dat adolescente meisjes helpt hun middelbare school af te maken. Plan is sinds 2010 partner van Reed Elsevier en sinds 2011 Global Charity van de organisatie.
Alle krachtige vrouwen hebben één ding gemeen: ze waren eerst een meisje. Een meisje dat onderwijs nodig heeft, bescherming tegen geweld en een leven zonder discriminatie. Kent u ook een krachtige vrouw die in uw leven het verschil maakt? Zet nu een foto van uw moeder, dochter, zus of vriendin in de korte film van Plan Nederland over de kracht van vrouwen en help ons meisjes een toekomst te geven. U kunt deze film met haar delen via social media en er uw eigen boodschap aan toevoegen. Als ode aan de krachtige vrouw die u heeft geïnspireerd en als eerbetoon aan alle meisjes in de wereld, zodat ze ook kunnen uitgroeien tot krachtige vrouwen. Ga naar www.wieisjouwkrachtigevrouw.nl en laat haar schitteren.
Kenau’s Vrouwenleger Actrice Monic Hendrickx is vanaf 6 maart in de bioscoop te zien als de heldhaftige Kenau Simonsdochter Hasselaar, die in 1572 een vrouwenleger formeerde om de Spaanse bezetter te verslaan. Deze krachtige vrouw was de inspiratie voor het multimediale project van Plan Nederland ‘Kenau’s Vrouwenleger’, waarmee sterke vrouwen zich inzetten voor meisjes in ontwikkelingslanden. Vecht mee in een online game en doe mee aan een sportieve uitdaging op 6 april in Den Haag. Lees meer op www.kenausvrouwenleger.nl
10
NL nieuws
Project in
11
Project in... India
Hoera, het is een meisje Als in Nederland een meisje wordt geboren, bestrooien we beschuiten met roze muisjes en hangen we trots roze slingers voor het raam. We willen de wereld aan haar voeten leggen en als het aan ons ligt, gaat ze een stralende toekomst tegemoet. Hoe anders is dat in India. Daar huilen vrouwen stille tranen als ze een meisje krijgen, want een dochter is een last. Maar beetje bij beetje begint het tij te keren. In grote delen van India zijn dochters zelden gewenst. Zwangere vrouwen vasten, slikken kruiden en bezweren de goden om alsjeblieft geen dochter te krijgen, maar een zoon. Ambulante – en meestal illegale – echoscopisten rijden door het land en determineren voor weinig geld het geslacht van een ongeboren kind, terwijl dat officieel alleen mag met een medische indicatie. En als het een meisje is, nemen veel ouders rigoureuze maatregelen. In India wordt iedere minuut een ongeboren meisje
geaborteerd, ook al is dat sinds 1994 wettelijk verboden en dreigt een mannenoverschot omdat er steeds minder meisjes worden geboren. De wens om een zoon te krijgen is sterker.
Minderwaardig en duur In India zijn er veel redenen om een zoon te willen. Een zoon brengt status en economische zekerheid. Een zoon is stamhouder en erfgenaam en het zijn zonen die een overleden familielid de laatste eer bewijzen. Dochters zijn dat allemaal niet. Ze gelden nog steeds als minderwaardig en bovendien zijn ze duur. De traditionele bruidsschat is vaak een aanslag op het gezinsinkomen en die kosten zijn door de economische crisis alleen maar hoger geworden. Daarbij komt nog dat de omgeving voor meisjes steeds onveiliger wordt en daarmee ook de familie-eer sneller op het spel staat. Mannen worden agressiever en het slinkende aantal huwbare meisjes werkt vrouwenhandel in de hand. En zo is de vicieuze cirkel rond.
Let Girls Be Born in India • Met de campagne Let Girls Be Born werkt Plan aan een fundamentele verandering in het denken en handelen over de vermeende minderwaardigheid van meisjes. • Plan voert de campagne in zes deelstaten in het noorden van India, waar het probleem van sekseselectieve abortus het grootst is. • Plan lobbyt voor betere naleving van de wet, zet groepen op voor belangenbehartiging van meisjes, organiseert voorlichtings- en bewustwordingscampagnes, sluit coalities en bevordert en ondersteunt geboorteregistratie. Tussen 2010 en 2013 zijn in het programmagebied 20.000 geboortes geregistreerd.
Project in
Op iedere 1.000 jongens worden in India maar 914 meisjes geboren Lange adem Om meisjes de rechten te geven die ze verdienen – om te beginnen het recht op leven – voert Plan sinds 2010 de campagne Let Girls Be Born in het noorden van India. Het is een campagne met een lange adem, want het probleem dat Plan aanpakt, vraagt om een ingrijpende mentaliteits- en gedragsverandering. Lobby, voorlichting en bewustwording zijn dan ook de belangrijkste instrumenten. De afgelopen jaren is er dus veel gepraat, gediscussieerd en uitgelegd, bijvoorbeeld dat het niet de vrouwelijke, maar de mannelijke chromosomen zijn die de sekse van een kind bepalen.
Tien kilo rijst Nu de campagne de tweede fase ingaat, worden de resultaten tastbaar. Zo wordt dankzij de onvermoeibare inzet van sterke lobby- en supportgroepen het probleem onderkend, geholpen door ‘scoreborden’ waarop het aantal geboren meisjes en jongens in een gemeenschap wordt bijgehouden. Dat is en belangrijke stap. Steeds meer aanstaande ouders leren zich te weren tegen de sociale druk om een zoon te krijgen en een aantal gemeenteraden maakt de geboorte van een meisje aantrekkelijk met een beloning van tien kilo rijst. En in een groeiend aantal gemeenschappen wordt ook de geboorte van een meisje gevierd met de traditionele slag op de thali (een soort gong) en een feest met zang en dans. Dochters zijn hier en daar voor het eerst welkom.
13
Geboortebewijs Maar de strijd is nog lang niet gestreden. Plan lobbyt daarom ook voor meer overheidsmaatregelen tegen meisjesabortussen en zet zich in voor geboorteregistratie van meisjes. Want een geboortebewijs geeft meisjes niet alleen officieel bestaansrecht en aanspraak op alle rechten van een staatsburger van India, het is ook belangrijk bewijs in de geboorteratio van jongens en meisjes.
Mentaliteitsverandering Het besef dat meisjes dezelfde rechten en kansen verdienen als jongens is nog lang geen gemeengoed in de Indiase samenleving. Maar heel langzaam keert het tij. Bemoedigend is dat de Indiase overheid de aanpak van Plan ondersteunt en Plan’s expertise erkent. De deelstaat Jharkhand gebruikt bijvoorbeeld het voorlichtingsmateriaal van Plan, inclusief het openbare informatiebord, waarop wordt uitgelegd dat meisjes ook het recht hebben geboren te worden en dat sekseselectieve abortus op basis van een echoscopie verboden is. Het levert stof op voor discussie, die overal in de regio wordt aangejaagd door de gedreven, sterke vrouwen met wie Plan samenwerkt. Zij zijn de voortrekkers van de gedragsverandering die Plan nastreeft, al moeten ook zij nog vaak het hoofd bieden aan de druk om een zoon te baren. Er moet dus nog veel gebeuren, maar de eerste stappen zijn gezet, op weg naar de tijd dat ook in India vaders en moeders oprecht kunnen zeggen: ‘Hoera, het is een meisje!’ Bron: Survive to Thrive - Life Journey of the Girl Child, Plan India, 2013
14
Verkort jaarverslag
Jaarverslag 2012/2013
Plan Nederland in een notendop
Totale inkomsten € 47.904.000
Inkomsten uit eigen fondsenwerving: € 28.752.000 Dit zijn inkomsten uit kindsponsoring en projectsponsoring en andere bijdragen van particulieren, bedrijven, scholen en stichtingen. Inkomsten uit subsidies: € 16.260.000 Dit zijn subsidies van onder meer de Nederlandse overheid en de Europese Unie. Inkomsten uit acties van derden: € 2.732.000 Dit is geld van de Nationale Postcode Loterij en de Samenwerkende Hulp Organisaties (SHO). Overige baten: € 160.000
Totale uitgaven € 47.502.000
190.776
bezoekers website Plan Nederland.
Bestedingen aan de doelstelling: € 42.460.000 Dit zijn de financiële bijdragen aan de projecten in de programmalanden en bestedingen voor voorlichting en bewustwording (educatie) in Nederland. Werving baten: € 3.511.000 Om geld binnen te krijgen, moet Plan eerst investeren. Plan stuurt bijvoorbeeld mailings, gaat langs de deuren, schrijft subsidieaanvragen en voert wervingscampagnes.
17.012 volgers 3.847 volgers 9.685 volgers
v
288 vrijwilligers zijn betrokken bij Plan
Kosten beheer en administratie: € 1.531.000 Dit zijn de kosten die Plan Nederland maakt voor de (interne) beheersing en administratie van de organisatie.
+301
scholen zijn betrokken bij acties van Plan Nederland
25.667
structurele projectsponsors
5.656 nieuwe
structurele projectsponsors
20,7% uitstroom
structurele projectsponsors
76.591 gesponsorde kinderen 70.398 kindsponsors
815 nieuw
gesponsorde kinderen
9% uitstroom kindsponsors
Verkort jaarverslag
Een impressie van wereldwijde resultaten Wereldwijd werkte Plan…
38.300.000 meisjes
39.800.000 jongens
mensen kregen een training als leerkracht of onderwijsvrijwilliger
90.229
...In gemeenschappen…
eunde Plan st
67.647
…voor
165.300.000 mensen
106.973
4.841
226.462
mensen zijn getraind als gezondheidswerkers
organisaties voor microfinanciering
mensen kregen een landbouwtraining
52.815
Plan steunde spaar- en leengroepen
2.741
scholen zijn gebouwd of hersteld
176.341
326.950 huishoudens kregen betere sanitaire voorzieningen
4.809 mensen kregen een training om bij te dragen aan de bescherming van kinderen
Het volledige jaarverslag vindt u op www.plannederland.nl/jaarverslag-2012-2013
waterpunten werden aangelegd of verbeterd
15
16
Wereldnieuws
Nooit meer les onder de bomen De leerlingen van basisschool Agwait in het Ugandese Tororo voelen zich de koning te rijk. Ze hebben eindelijk een echte school, met klaslokalen, een materialenruimte en aparte wc’s voor meisjes en jongens. De school werd door Plan gebouwd. De meeste leerlingen van Agwait
weten niet beter dan dat school een plek is onder de bomen. Ruim tien jaar kregen de kinderen van vijf dorpen in de omgeving les in de open lucht, omdat de school in aanbouw nog geen aparte klaslokalen had, en geen wc’s. Les onder de bomen is veel minder
romantisch dan het klinkt, vooral voor de meisjes. Gebrek aan sanitaire voorzieningen en traditionele denkbeelden maken hen kwetsbaar voor misbruik. Maar nu is een belangrijke stap gezet naar veilig onderwijs voor meisjes, een van de programmaprioriteiten van Plan in Uganda.
Voetballen tegen geweld op school Meisjes van vijftien middelbare scholen in Jakarta deden dit voorjaar mee aan een voetbaltoernooi in het Sumantri Brojonegoro Stadion in de Indonesische hoofdstad. Plan organiseerde de succesvolle competitie samen met lokale jongerengroepen in het kader van de wereldwijde Plan-campagne ‘Leren zonder Angst’, tegen geweld op scholen. Het thema van het voetbaltoernooi was dan ook pesten en hoe dat te voorkomen. Ruim 750 leerlingen kregen een training als leren-zonder-angst-bemiddelaar. Samen met 60 leerkrachten en 30 ouders, die ook door Plan zijn getraind, werken zij aan veiligheid in de klas en veiligheid op school. Het doel van dit jaar was om iedereen enthousiast te maken en een bijdrage te laten leveren aan een veilige school, waar niemand bang hoeft te zijn. Meisjesvoetbal helpt daar enorm bij. Iedereen vindt het leuk, maar het maakt de meisjes ook sterker, mondiger en weerbaarder.
Wereldnieuws
17
De ‘vrouwenbank’ van San Pedro De lokale economie van San Pedro (Paraguay) bloeit als nooit tevoren sinds de oprichting van de Piňa Potty bank in het kader van een microfinancieringsproject van Plan. De bank, genoemd naar de ananasbloem in de lokale Guarani-taal, wordt gerund door vrouwen, die daarvoor nooit een spaarrekening konden openen of een lening konden krijgen. Dat kan bij de Piňa Potty bank wel en kleine onderneminkjes schieten de grond uit. Bovendien financiert de bank ook kleine gemeenschapsprojecten, zoals een moestuin bij de lokale school en een peuterschooltje. Het managen van de bank heeft de vrouwen van San Pedro nieuw zelfvertrouwen gegeven. “Onze mannen zijn nu niet meer de enige die geld verdienen”, zegt Juana Ayala, een van de bankmanagers, trots. “We worden eindelijk serieus genomen.”
Wol Met bollen kleurige wol steunt Plan vrouwen in Boliva. Zij maken er mutsen, sjaals en truien van, voor hun kinderen en om te verkopen. Zo blijven hun kinderen warm en kunnen vrouwen beter voorzien in het levensonderhoud van hun gezin. Simpel en effectief.
Een luisterend oor en hulp voor meisjes in Pakistan Safia, een vrouw uit de Pakistaanse stad Karachi, vond hen in de trein: een klein meisje met haar nog jongere broertje in een overvolle treincoupé. Safia nam ze mee naar Madadgaar, een kindertelefooncentrale en crisiscentrum in Karachi, dat door Plan wordt ondersteund. Het kleine meisje vertelde dat ze Mehnaz Bibi heet en dat ze naar de stad is gekomen om te gaan werken.
Dan kan haar broertje naar school. Later biechtte ze op dat zij en haar broertje van huis zijn weggelopen omdat ze werden geslagen. Mehnaz Bibi is een van de honderden meisjes in Pakistan die van huis wegvluchten omdat ze daar worden mishandeld. Madadgaar is opgericht om zulke meisjes te steunen. Ze kunnen gratis het nationale telefoonnummer van de hulplijn bel-
len voor een luisterend oor, advies, doorverwijzing en daadwerkelijke hulp. Maar ze kunnen ook terecht bij het crisiscentrum. In het afgelopen jaar kreeg Madadgaar ruim 6.800 telefoontjes en ruim 1.100 bezoekers. Bijna alle hulpvragen gaan over geweld en mishandeling. Mehnaz Bibi en haar broertje zijn, in overleg met hun vader, inmiddels liefdevol opgenomen in een SOSkinderdorp in Karachi.
18
Wereldnieuws
Op weg naar wederopbouw na Haiyan Filipijnen, begin december – De weg van Tacloban Airport is weer begaanbaar, maar de verwoestende kracht van Haiyan is overal zichtbaar. Hier en daar worden lichamen nog onder ingestorte gebouwen vandaan gehaald en op vrachtwagens geladen en zover het oog reikt is er puin, vaak netjes opgestapeld voor de skeletten van huizen, die straks door bulldozers met de grond gelijk zullen worden gemaakt. En toch, ondanks dit maanlandschap van vernieling, zie ik ook tekens van leven dat zich herstelt. Spelende kinderen, vrouwen die de was doen en kleine marktjes langs de kant van de weg, waar groente wordt verkocht. Maar naarmate we het doel van onze reis naderen, wordt het beeld grimmiger. In Hernani in Oost-Samar staan zelfs geen ruïnes meer overeind. Tienduizenden kokospalmen zijn als door een reisachtige kettingzaag neergehaald en liggen in een naargeestige kluwen van stammen, elektriciteitsdraden en brokken puin op de grond. De burgemeester van Hernani ontvangt ons in zijn kantoor, een oude hangar zonder dak waar het net zo hard regent als buiten. Meneer Boco slaapt al weken nog geen twee uur per nacht, Geen tijd om te slapen, zegt hij, en bovendien houdt de zorg om zijn mensen hem wakker. Want in deze streek leven de meeste mensen van de kokosteelt. En het zal nog jaren duren voordat nieuwe palmen vrucht dragen. Het is bij alle ontreddering goed om te weten dat Plan hier werkelijk kan helpen. We zorgen voor voedsel en water en tentdoeken. We zijn begonnen met het inenten van kinderen om uitbraak van besmettelijke kinderziektes te voorkomen en we zijn alert op kinderhandel, die na een ramp helaas zo vaak een vlucht neemt. Ik tref Plan-vrijwilliger Jesse (16). Hij en zijn twee neven hebben een kerstboom gevonden, compleet met lichtjes. De kleurige versieringen steken grel af tegen de achtergrond van grijze modder en nat puin, maar de jongens lachen uitgelaten. Ze verheugen zich op kerstmis. Straks ronden veel noodhulporganisaties hun programma’s af, maar Plan blijft voor het langetermijnwerk, op weg naar wederopbouw. Er moeten huizen worden herbouwd, scholen worden hersteld, infrastructuur worden gerepareerd, cash-for-work-programma’s worden opgezet, zodat de mensen weer in hun levensonderhoud kunnen voorzien. En dat is nog maar het begin. Jesse, meneer Boco en alle dappere, hardwerkende Filipino’s verdienen niets minder dan dat.
Nigel Chapman CEO Plan International
Onderzoek
21
Zorgen over gehandicapte kinderen in West-Afrika
Room3/Plan
Outside the Circle A research initiative by Plan International into the rights of children with disabilities to education and protection in West Africa
In heel West-Afrika krijgen kinderen met een handicap te maken met systematische discriminatie en mishandeling. Dat blijkt uit een onderzoek van Plan, in samenwerking met de universiteit van Toronto. Ondanks toezeggingen van West-Afrikaanse overheden zijn er nog nauwelijks stappen gezet om gehandicapte kinderen te beschermen en hen een menswaardige plek te geven in de samenleving.
Uit het rapport ‘Outside the Circle’ (buiten de kring) wordt schrijnend duidelijk dat West-Afrikaanse kinderen met een handicap slachtoffer zijn van extreme armoede en uitsluiting. Zij gaan meestal niet naar school, zij hebben geen toegang tot bestaande wetgeving die gezonde kinderen beschermt en zij kunnen geen aanspraak maken op hun rechten. Ronduit schokkend is hoe regelmatig infanticide (het doden van kinderen) en de handel in organen van gehandicapte kinderen voorkomen.
Heksen “Kinderen met een handicap, en vooral gehandicapte meisjes, zijn heel kwetsbaar voor fysieke, emotionele en seksuele uitbuiting”, zegt Adama Coulaby, Plan’s regiodirecteur in West-Afrika. “En ze worden ernstig verwaarloosd. De oorzaak ligt vooral in de wijdverspreide overtuiging dat een handicap de straf is van God, een gevolg van een zonde of een daad van de duivel. Ook worden gehandicapte kinderen vaak gezien als heksen, boze tovenaars of demonen. Dit leidt tot stigmatisering en een negatieve houding, met vaak verschrikkelijke gevolgen voor gehandicapte kinderen.”
Zo worden spastische kinderen in Togo vaak slangen genoemd en gedurende een bezweringsritueel in de rivier gegooid, waar het kind meestal verdrinkt.
Vooroordelen Het rapport ‘Outside the Circle’, dat is gebaseerd op veldonderzoek in Guinée, Niger, Togo en Sierra Leone, is aangeboden aan de Verenigde Naties bij een zitting van de Algemene Vergadering over ontwikkeling en handicaps. Plan roept West-Afrikaanse regeringen op om werk te maken van de bescherming van gehandicapte kinderen en lobbyt voor handhaving van bestaande wetgeving en steun aan ouders en onderwijsinstellingen om kinderen met een handicap thuis en op school te faciliteren. Ook werkt Plan aan bewustwording over heersende vooroordelen. Plan pleit voor snelle actie om gehandicapte kinderen de kans te geven naar school te gaan, hen te beschermen tegen misbruik en om ervoor te zorgen dat hun stem wordt gehoord.” Bron: Outside the Circle - A research initiative by Plan International into the rights of children with disabilities to education and protection in West Africa, 2013
n a l P
22
Post
Indrukwekkende uitgave, attractief, je moet hervormingen en vernieuwing inderdaad via de vrouwen bereiken. Dus ga zo door!! Liesbeth
Dit magazine ziet er goed uit. Complimenten en met de groeten van Tjipke
Elke dag ontvangen we bij Plan Nederland reacties op ons werk, acties en campagnes. En dat horen we altijd graag! Want complimenten zijn fijn en van kritiek kunnen we leren.
Plan Nederland belt ondanks registratie bij belmeniet.nl toch de consument. Ook goede doelen dienen zich aan de wet te houden. Erica
Dacht dat samenwerkende hulporganisatie op giro 555 gezamenlijk werd gehouden.... herinner me de tsunami-inzameling, waarbij nog erg veel geld opstond terwijl de mensen op Sri Lanka geen steun meer kregen !!!!!!!!!!!!!!! Snap niet dat mensen dit vergeten zijn en nu weer zoveel storten .....
Ik ben blij dat iemand begaan is met het lot van deze meisjes. Wij vinden alles normaal, maar is dat wel zo normaal. Wij moeten deze mensen helpen, het is de toekomstige wereld. Succes, ik steun jullie. Jo
l we ie r t l l aa e ju lk we fen en e e f s t wa en . J tre men s ap en od d e f t kn m no lan der ie He t t t n n a a i lk a . . he d eg n el d nk pen n e van ren n lpe w n n u e vi D hel ka lp rlo ee he n a g e . zi Ik en en het hu ve b wel di . e r do et t, er wel .u. r od en Te mo oi ond j n a maa no ebb h no z wi se r, in en jn men aa en dig zi s ent ns no Du mm me lp co jn hu zi ze on
Niet alle reclames blijken vervelend, die van Plan Nederland is zelfs inspirerend en mooi. Bedankt! Emile mooie campagne waarin je je eigen moeder, zus, vriendin of dochter in de spotlights kunt zetten. Marloes
Girls first magazine: Gaaf, enthousiasmerend en informatief! Goed te openen en te lezen op internet. Martine
Ik ben onlangs in Kenia, Kilifi, geweest met 10.000 sponsorkinderen en als gast van mijn sponsorkind. Het resultaat van wat Plan doet, mag er echt zijn! Annie
In actie voor Plan
23
Dat maakt de Kenau in mij wakker Eigenlijk heb ik niets met het feminisme. Ik houd van mannen, ja echt waar! Ik vind mannelijke energie om me heen heel lekker. Zelf heb ik me ook nooit achtergesteld gevoeld omdat ik vrouw ben. In tegendeel, ik heb alleen maar voordelen ervaren van het vrouw zijn. Mijn bevalling bijvoorbeeld heb ik als een enorm cadeau ervaren, misschien wel het allermooiste dat ik ooit zal meemaken.
Monic Hendrickx is actrice, moeder van een dochter en ambassadeur van het interactieve project ‘Kenau’s Vrouwenleger’ van Plan Nederland. In haar carrière won zij vier Gouden Kalveren, allemaal voor rollen waarin zij sterke vrouwen vertolkt, en ze was te zien in de succesvolle televisieserie Penoza. Zij speelt ook de titelrol in de historische bioscoopfilm ‘Kenau’, die in maart in première gaat. Voor kinderen in Zuid-Afrika heeft Monic de Stichting Small Change opgericht. www.small-change.nl
Hoe anders is dat voor veel meisjes in Zambia. Ik was daar in november met Plan Nederland om projecten te bezoeken die we gaan steunen met de opbrengst van het project ‘Kenau’s Vrouwenleger’. Als hoofrolspeelster in de film Kenau was ik benieuwd naar het werk van Plan en het bezoek was leerzaam en indrukwekkend. Het maakte me ook boos om de gevolgen te zien van de traditionele en christelijke ideeën die daar nog zo’n stempel op drukken. Dat mensen denken dat je geen condoom mag gebruiken, terwijl jonge meisjes, eigenlijk nog kinderen, besmet raken met HIV. Of alleen achterblijven met een kind terwijl ze daar helemaal nog niet aan toe zijn. En dat er dan over gepraat wordt alsof het hun fout is. Met alle respect, ik vind ‘de’ mannen in Zambia goed wegkomen. Dat maakt de Kenau in mij wel wakker, ja. Kenau was een krachtige vrouw. Maar kracht hoeft niet bruut en fysiek te zijn. Van de jonge vrouwen die ik in Zambia ontmoette, ontroerden de kwetsbaarste mij het meest. Zij zijn vaak heel dapper. Er was één heel verlegen meisje, dat nee had gezegd tegen een huwelijk met een man van wie ze niet hield. Dat vind ik eigenlijk zo sterk. Zij houdt ook van mannen, maar wel van eentje die ze zelf kiest.
Monic Hendrickx
24
Sponsor op reis
Naar Maria-Elsa in Bolivia
Een emotionele ontmoeting in de buurt van San Ignacio Hans Thomassen is al 31 jaar kindsponsor. Nu zijn kinderen volwassen zijn en hij zijn drukke, werkende leven achter zich heeft gelaten, vond hij voor het eerst de tijd om zijn sponsorkind Maria-Elsa (15) in Bolivia op te zoeken.
“Ik had me vooraf wel een beetje een voorstelling proberen te maken van het leven in Noord-Bolivia” vertelt Hans Thomassen. “Maar in het echt viel het mee. Maria-Elsa woont met haar ouders en jongere broer Juan Carlos (14) in de buurt van San Ignacio in een stenen huis. Haar ouders hebben een stuk land waarop ze groenten verbouwen en ze verkopen hun oogst op de lokale markt. En er liepen ook
wat varkens. Okay, de wc is een gat in de grond en het water om elkaar te ontmoeten. En dat was veel emotioneler dan ik had verwacht.” Hans Thomassen is even stil, nog aangedaan door de ontmoeting.
Witte tipo’s “Maria-Elsa werd vijftien toen ik daar was. Een bijzondere leeftijd in Bolivia, op weg naar volwassenheid. Dus wordt
het extra feestelijk gevierd. Pa was op zijn zondags gekleed in een strak wit hemd, Ma had een lunch bereid waar hele dorpen van hadden kunnen eten en voor de dansuitvoering op school droegen alle meisjes witte tipo’s: de lokale traditionele rokken. Maria-Elsa glom van trots en kwam me nog even halen om te dansen. Tja, toen moest ik wel”, zegt Hans lachend.
Sponsor op reis
25
Plan in Bolivia • Plan steunt in Bolivia 48.500 kinderen en jongeren in 1.100 plattelandsgemeenten. • Plan voert onder andere projecten uit voor (kleuter) onderwijs, veilig drinkwater en hygiëne, voedselzekerheid en bescherming van meisjes tegen discriminatie en seksueel en huiselijk geweld.
Huishouden doen “Zo blij en trots als Maria-Elsa was op school tussen haar kameraadjes, zo stilletjes was ze thuis. Vijftien worden lijkt leuk, maar het heeft voor een meisje op het Boliviaanse platteland ook nadelen. Maria-Elsa is de oudste thuis. Haar vader werkt sinds zijn twaalfde op het land en begint aan zijn oudedagsvoorziening te denken; iemand moet straks voor hem zorgen.
Dus heeft hij besloten Maria-Elsa van school te halen om het huishouden te doen. De meeste jongens uit het dorp trekken weg, voor een opleiding of op zoek naar werk, maar de meisjes kunnen niet zelf kiezen, er wordt voor ze beslist. Ik had het hierover met Armando van Plan Bolivia. Plan gaat zich inspannen om Maria-Elsa weer naar school te krijgen.”
Belofte “Nog twee jaar en dan heeft ze een diploma! Maria-Elsa vertelde me dat ze veel liever wel naar school zou gaan dan in het huishouden werken. Ze vindt leren leuk en al haar vriendjes en vriendinnetjes zijn ook op school. Het zou zo zonde zijn als ze haar school niet kon afmaken. Als ik nou beloof dat ik terugkom als ze haar school af heeft… Misschien dat het helpt.”
Standplaats: Villa del Carmen, Nicaragua Georgina Fitt Werkt als: Coördinator van het Global Partnerships Team Werkplek: Hoofdkantoor Plan International in Woking (Engeland), maar ze is veel op reis
Zelfvertrouwen
Nicaragua Hoofdstad: Managua Inwoners: ± 16 miljoen Taal: Spaans Godsdienst: Rooms-katholiek Klimaat: Vooral tropisch
“Het is augustus, het is warm en ik ben in Nicaragua, een van de armste landen van Midden-Amerika. Samen met de universiteit van Managua en een radiozender geeft Plan hier een training aan veertig kinderen in Villa del Carmen - een stadje op een uur rijden van de hoofdstad - over milieubescherming en rampen en hoe ze zich daarop kunnen voorbereiden en daardoor de schade kunnen verminderen. Ik ontmoet er Griselda en Dinah, twee jonge meiden die veel over hebben voor het volgen van de training. Een half jaar lang staan ze ieder weekend om 4 uur ’s ochtends op en lopen kilometers in het donker naar de bus die ze dan naar de stad brengt. En doordeweeks gaan ze gewoon naar school. Ik ben onder de indruk van die enorme inzet en ook van de positieve resultaten van ons programma. De kinderen leren om de risico’s bij een dreigende ramp voor iedereen in hun dorp te verminderen en geven hun kennis door aan hun ouders en leeftijdsgenoten. Het mooie is dat ze daarvoor veel respect krijgen in hun omgeving, ook de meiden! Dat geeft hen veel zelfvertrouwen. In een gebied met veel tienerzwangerschappen, waar meisjes voortijdig stoppen met school en vaak veel te jong trouwen, is dat zo belangrijk! Het helpt niet alleen natuurrampen voorkomen, maar ook persoonlijke rampen.”
t s r i f s Kid over geld!
recept
Muntkoekjes
pagina
uit welk land komt deze munt?
27
Zo doe je het:
• Haal de boter op tijd uit de koelkast, zodat ie al een beetje zacht is. • Meng boter, suiker en vanillesuiker tot een gladde massa. • Meng het ei erdoor en daarna de bloem. • Maak een deegbal en leg deze in folie een half uur in de koelkast. • Rol het deeg met een deegroller tot een grote plak van 2-3 mm dik. Dat gaat het beste op een plank waarop je meel hebt gestrooid. • Steek ronde vormpjes uit het deeg en druk de stempels erop. • Bak de koekjes op bakpapier op de ovenplaat in 12 minuten bij 180°C goudbruin. • Laat ze afkoelen en ruilen maar…
ig je nod Dit heb ter oombo 200 g r uiker 200 g s iker anillesu 1 zakje v 1 ei loem 400 g b men r teekvor e s ll it o u r e g d n Dee ls en ro stempe je k e o K
Wist je dat… • Mensen vroeger, voordat er geld was, spullen met elkaar ruilden. Dus bijvoorbeeld een koe tegen graan. • Ze in sommige landen vroeger schelpen gebruikten als geld. • Elk bankbiljet bijna 40 kenmerken heeft waaraan je kunt zien of het echt of vals is. • Mensen al meer dan 2.500 jaar geleden munten gebruikten. • Chinees geld vroeger een vierkant gaatje in het midden had, zodat je het aan een touwtje kon binden. • Je ooit met zout kon betalen, omdat zout toen heel waardevol was. • Er miljoenen mensen zijn die moeten leven van minder dan € 1,50 per dag.
Komt u ook?
7 maart – 4 juni: Vagina Monologen Vagina Monologen, een theaterproductie van Bostheaterproducties, steunt het werk van Plan. Plan Nederland verloot een aantal kaartjes voor de voorstelling. Kijk voor alle speeldata en speciale acties op www.plannederland.nl/vagina-monologen
Gaat u mee?
Sponsorreis naar Nicaragua en Costa Rica
In mei 2014 organiseert Plan Nederland in samenwerking met Kras een unieke, 21-daagse sponsorreis naar Nicaragua en Costa Rica. Onder begeleiding van een Nederlands sprekende reisgids bezoekt u projecten van Plan en ontdekt u de prachtige natuur en cultuur van Nicaragua en Costa Rica. Er is plek voor 15 tot 25 deelnemers, dus wacht niet te lang! Vol=vol.
Meer informatie over deze reis vindt u op www.plannederland.nl/sponsorreis-nicaragua Of neemt u contact op met Annette Bouws op 020 – 549 55 35 of via sponsorreis@plannederland.nl