Tworzywa sztuczne – Fakty 2017 Analiza produkcji, zapotrzebowania oraz odzysku tworzyw sztucznych w Europie
Tworzywa sztuczne – Fakty to doroczny
raport
zawierający
dane dotyczące produkcji, zużycia i odzysku tworzyw sztucznych, bilans handlowy a także informacje o zatrudnieniu i obrotach w branży tworzyw sztucznych.
Niniejsze
opracowanie
daje również obraz tego, jak przemysł tworzyw sztucznych przyczynia się do rozwoju ekonomicznego i dobrobytu Europy, z uwzględnieniem całego cyklu życia materiału.
Dane przedstawione w raporcie zgromadzono dzięki współpracy PlasticsEurope (Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Tworzyw Sztucznych) oraz EPRO (Europejskiego Stowarzyszenia Organizacji Recyklingu i Odzysku Tworzyw Sztucznych). Danych na temat produkcji i zapotrzebowania na tworzywa sztuczne (wykorzystywane jako surowce do przetwórstwa) dostarczyła Grupa
Badań
i Statystyki
Rynku Tworzyw Sztucznych
PlasticsEurope (PEMRG). Pomoc w ocenie danych dotyczących powstawania i odzysku odpadów zapewniła firma Conversio Market & Strategy GmbH. Dane dotyczące odzysku odpadów tworzyw sztucznych, a także dane handlowe pochodzą z oficjalnych statystyk instytucji europejskich i krajowych, jak również od organizacji zajmujących się gospodarką odpadami. W celu uzupełnienia brakujących informacji wykorzystano także badania i ekspertyzy konsultantów. Zamieszczone w niniejszej publikacji dane liczbowe nie zawsze można bezpośrednio porównać z danymi za poprzednie lata ze względu na korekty oszacowań. Uaktualnienie wcześniejszych danych szacunkowych pozwoliło np. prześledzić rzeczywisty postęp, jaki na przestrzeni ostatniej dekady dokonał się w całej Europie w dziedzinie wykorzystania i odzyskiwania tworzyw sztucznych. 3
Wkład do Gospodarki o Obiegu Zamkniętym
We współczesnym świecie wyzwań globalnych takich jak: szybko rosnąca liczba ludności, zapewnienie wyżywienia czy zmiany klimatyczne ludzkość musi wybierać najbardziej efektywne rozwiązania, aby zapewnić ciągły rozwój społeczeństw. Europa rozpoczyna transformację z gospodarki liniowej na gospodarkę o obiegu zamkniętym oraz na społeczeństwo wykorzystujące dostępne zasoby w sposób oszczędny. Z racji swoich wyjątkowych właściwości tworzywa sztuczne mogą odegrać dużą rolę w tej transformacji. Dzięki wszechstronności tworzyw sztucznych i ich wysokiej wydajności pod względem wykorzystania zasobów, stały się powszechne w produkcji wyrobów w branży opakowań, w budownictwie, w motoryzacji i lotnictwie oraz w technologiach wytwarzania energii odnawialnej, sprzętu medycznego, sprzętu sportowego i innych. Co więcej, zastosowanie tworzyw sztucznych wyzwoliło innowacje w wielu innych sektorach gospodarki i pozwoliło na opracowanie i rozwój nowych produktów oraz rozwiązań technicznych, które bez tworzyw sztucznych nie mogłyby funkcjonować lub wręcz istnieć. 4
Tworzywa sztuczne to materiał wyjątkowo efektywny pod względem wykorzystania zasobów w całym cyklu życia wyrobów, co przyczynia się do ograniczenia strat żywności, do oszczędności energii i do zmniejszenia emisji CO2. Na końcu swojego użytkowego życia, wyroby z tworzyw sztucznych mogą być ponownie użyte lub naprawione, natomiast kiedy już staną się odpadem, mogą stać się ponownie surowcem i posłużyć do wyprodukowania nowych wyrobów (zamknięta pętla w gospodarce o obiegu zamkniętym). Jednakże, aby w pełni wykorzystać potencjał tworzyw sztucznych na końcowym etapie życia wyrobów, musimy wybierać właściwą opcję zagospodarowania odpadów, zgodną z zasadą ekologicznej i ekonomicznej efektywności. Recykling powinien być opcją numer jeden, ale jeśli uznajemy, że nie zgadzamy się na składowanie tych wartościowych odpadów to dopuszczalną alternatywą musi pozostać odzysk energii. Jednocześnie, myśląc o optymalnym wykorzystaniu zasobów nie można zapominać o poprawie konkurencyjności gospodarki. Tworzywa sztuczne i przemysl tworzyw sztucznych moga wniesc realny wklad do osiagniecia jednego z celow Gospodarki o Obiegu Zamknietym: efektywnego wykorzystania dostepnych zasobow.
5
Tworzywa oszczędzają surowce na każdym kroku
Tworzywa sztuczne mają kluczowe znaczenie w transformacji w kierunku gospodarki bardziej wydajnej surowcowo i o zamkniętym obiegu, ponieważ pomagają oszczędzać surowce na każdym etapie cyklu życia produktu. W przypadku każdego produktu zastosowane przy ich projektowaniu rozwiązania muszą obejmować cały cykl życia produktu i muszą być dopasowane do funkcji danego produktu, z uwzględnieniem poszczególnych etapów jego życia. Takie właśnie podejście obejmujące cały cykl życia możemy uznać za „podejście inteligentne”. Na etapie produkcji oszczędzamy zasoby poprzez różnicowanie surowców i optymalizację procesów produkcyjnych. W czasie użytkowania dzięki tworzywom możemy osiągnąć największe oszczędności zasobów. Na przykład stosując izolację z tworzyw możemy zaoszczędzić 250 razy więcej energii niż zostało zużyte do wyprodukowania tej izolacji; dzięki częściom z tworzyw samochody mają 4-krotnie mniejszy ślad środowiskowy; opakowania z tworzyw sztucznych w znaczący sposób wydłużają okres trwałości żywności, zapobiegając jej marnowaniu i stratom.
6
Podejście oparte na całym cyklu życia to inteligentne podejście
W końcowym etapie cyklu życia tworzywa stanowią cenny zasób, który może być przekształcony w surowiec lub energię.
Produkcja wyrobu
EN
ER
GI
A
Produkcja tworzyw
Surowiec
Użytkowanie
Recykling mechaniczny Odzysk energii
Ponowne użycie Naprawa
Recykling chemiczny
Faza poużytkowa
7
Czym są tworzywa i skąd pochodzą
Tworzywa sztuczne to nie tylko jeden typ materiału, ale cała rodzina kilkuset różnych materiałów o bogatej gamie najróżniejszych właściwości. Są projektowane tak, aby spełniać swoje funkcje w każdym z zastosowań w możliwie najbardziej wydajny sposób. Tworzywa to materiały pochodzenia organicznego, produkowane z surowców kopalnych lub odnawialnych. Niezależnie od pochodzenia surowca tworzywa można poddawać recyklingowi. Co ważne, biodegradowalne tworzywa można wyprodukować z obydwu rodzajów surowców. Obecnie większość tworzyw sztucznych otrzymuje się z surowców kopalnych, takich jak gaz ziemny, ropa naftowa węgiel. Należy jednak podkreślić, że tylko od 4 do 6% ropy i gazu zużywanego w Europie przeznaczone jest do produkcji tworzyw sztucznych.
8
4-6
Tworzywa sztuczne Inne
Energia elektryczna i ogrzewanie
Transport
Odkryj rodzinę tworzyw sztucznych Tworzywa sztuczne stanowią ogromną rodzinę różnorodnych materiałów, które spełniają najróżniejsze funkcje w tysiącach zastosowań.
Politereftalan etylenu (PET) Polistyren (PS)
Polipropylen (PP) Polietylen (PE)
Poliuretany (PUR)
Polistyren spieniowny (EPS)
Polichlorek winylu (PVC)
ABS
Tworzywa termoplastyczne (termoplasty) to grupa tworzyw, które podczas ogrzewania miękną, a po schłodzeniu twardnieją. To zjawisko, któremu termoplasty zawdzięczają swoją nazwę jest odwracalne. Oznacza to, że można wielokrotnie zmieniać kształt materiału, po uprzednim podgrzaniu.
Tworzywa Tworzywa termoplastyczne termoutwardzalne
POM
Poliwęglany (PC)
Poliamidy (PA)
Elastomery termoplastyczne (TPE) PEEK
Fluoropolimery
Poliarylosulfony (PSU)
Żywice akrylowe
Dwie grupy tworzyw sztucznych
Polimetakrylan metylu (PMMA)
SAN
Żywice epoksydowe
I inne...
PBT
Poliestry Poliestry winylowe
Tworzywa termoutwardzalne (duroplasty) to grupa tworzyw, które podczas ogrzewania podlegają przemianom chemicznym, z wytworzeniem przestrzennej sieci wiązań między cząsteczkami polimerów. Tych tworzyw, po uformowaniu pod wpływem temperatury nie można ponownie stopić i zmienić im kształtu.
Żywice mocznikowo-formaldehydowe Żywice fenolowo-formaldehydowe Polisiloksany (Silikony)
Poliimidy
Żywice melaminowe I inne... 9
TWORZYWA
A SZTUCZNE TWORZYWA SZTUCZNE
Kluczowy czynnik rozwoju społeczeństwa w Europie
Europejski przemysł tworzyw: podstawowe dane Europejska branża tworzyw sztucznych obejmuje producentów tworzyw, przetwórców tworzyw oraz producentów maszyn do przetwórstwa tworzyw w krajach członkowskich UE28.
ZATRUDNIENIE Ponad 1,5
miliona
PRZEDSIĘBIORSTWA Blisko 60 tys. przedsiębiorstw
Przemysł tworzyw W przemyśle tworzyw działa zatrudnia ponad blisko 60 tys. przedsiębiorstw, 1,5 mln pracowników w większości małych i średnich w Europie
12
OBROTY
BILANS HANDLOWY
Ponad 350
mld euro
Ponad 15 mld euro
W 2016r. obroty europejskiego Bilans handlowy przemysłu przemysłu tworzyw wyniosły tworzyw w 2016* był dodatni ponad 350 mld euro i wyniósł ponad 15 mld euro * Dane obejmujące tylko producentów surowców do przetwórstwa oraz przetwórców tworzyw sztucznych
FINANSE PUBLICZNE
EFEKT MNOŻNIKOWY
Około 30 2,4-krotny wzrost PKB 3 miejsca pracy mld euro Wkład w finanse publiczne europejskiego przemysłu tworzyw w 2016 r. wyniósł niemal 30 mld euro
w innych sektorach
Europejski przemysł tworzyw wykazuje 2,4-krotny efekt mnożnikowy na PKB. Ponadto 1 miejsce pracy generuje niemal 3 miejsca pracy w innych sektorach* * Źródło: raport Ambrosetti 2013, dane dla Włoch
WARTOŚĆ DODANA PRZEMYSŁU
7 miejsce w Europie Przemysł tworzyw jest na 7 miejscu w Europie** pod względem wytwarzania wartości dodanej. Na tej samej pozycji co przemysł farmaceutyczny i bardzo blisko przemysłu chemicznego
RECYKLING Ponad 8,4 miliona ton W 2016 r. zostało zebrane i poddane recyklingowi ponad 8,4 mln ton odpadów tworzyw
** Mierzone w wartości dodanej brutto w cenach czynników produkcji 13
TWORZYWA
A SZTUCZNE TWORZYWA SZTUCZNE
Dane rynkowe
Produkcja tworzyw na świecie i w Europie Obejmuje: tworzywa termoplastyczne, poliuretany, tworzywa termoutwardzalne, elastomery, kleje, powłoki i materiały uszczelniające. Nie obejmuje włókien PET, PP, PA oraz włókien poliakrylowych. Źródło: PlasticsEurope (PEMRG) / Conversio Market & Strategy GmbH
EUROPA
ŚWIAT 322
335
2015
2016
mln ton
16
(EU28+NORWEGIA I SZWAJCARIA)
mln ton
58
60
2015
2016
mln ton
mln ton
Światowa produkcja tworzyw sztucznych Chiny największym producentem tworzyw sztucznych*, za nimi kolejno Europa i kraje NAFTA. Światowa produkcja tworzyw w 2016: 280 mln ton. Źródło: PlasticsEurope (PEMRG) / Conversio Market & Strategy GmbH
19% Europa
18% NAFTA
2%
WNP
7%
4% Ameryka Łacińska
Bliski Wschód, Afryka
29% Chiny 4% Japonia 17% Pozostała część Azji
50% Azja
*W tym zestawieniu ujęto tylko tworzywa termoplastyczne i poliuretany 17
Bilans handlowy Dodatni bilans handlowy wyniósł w roku 2016 ponad 15 mld euro. Źródło: Eurostat
Produkcja tworzyw sztucznych Bilans handlowy z państwami poza EU28 Bilans handlowy Eksport
Bilans handlowy Eksport
Import
Import
mld €
mld € 14
30
12
25
10
20
8
15 9,700
10
18
5,200
6 4
5 0
Przetwórstwo tworzyw sztucznych Bilans handlowy z państwami poza EU28
2
2012
2013
2014
2015
2016
0
2012
2013
2014
2015
2016
Główni partnerzy handlowi spoza UE pod względem wartości sprzedaży Przemysł tworzyw sztucznych w Europie ma stabilne, oparte na długoletniej współpracy relacje handlowe w poszczególnych krajach. Źródło: Eurostat
2016 Eksport do państw spoza EU28
2016 Import z państw spoza EU28
Produkcja tworzyw sztucznych Turcja 14 % USA 12 % Chiny 12 % Rosja 7 % Szwajcaria 6 %
Przetwórstwo tworzyw sztucznych USA 16 % Szwajcaria 12 % Chiny 12 % Rosja 7 % Turcja 6 %
Produkcja tworzyw sztucznych 17 % USA 10 % Korea Płd. 9 % Arabia Saudyjska 5 % Szwajcaria 4 % Japonia
Przetwórstwo tworzyw sztucznych 36 % Chiny 16 % USA 9 % Szwajcaria 3 % Korea Płd. 3 % Japonia
19
20
Zapotrzebowanie przetwórców europejskich na tworzywa wg krajów Poniższe dane obejmują tworzywa termoplastyczne, poliuretany, tworzywa termoutwardzalne, elastomery, kleje, powłoki i materiały uszczelniające. Nie obejmują włókien PET, PP, PA oraz włókien poliakrylowych. Źródło: PlasticsEurope (PEMRG) / Conversio Market & Strategy GmbH (Consultic GmbH – dane za rok 2015)
24,5 % 14,2 %
W³ochy Francja Hiszpania Wielka Brytania Polska
9,6% 7,7 % 7,5 % 6,3%
Belgia & Luksemburg
Grecja
Holandia
Finlandia
Czechy
Dania
Austria
Slowacja
Szwecja
Bu³garia
Portugalia
Irlandia
Wêgry
Norwegia
Szwajcaria
S³owenia
Rumunia
Chorwacja
49,9 mln t
Mniej ni¿ 500 tys. ton
Wiêcej ni¿ 3 mln ton
Niemcy
Liwa £otwa Estonia Cypr & Malta
6 największych krajów Europy oraz kraje Beneluksu pokryło 80% zapotrzebowania na tworzywa w Europie w 2016 r.
2016 2015 21
Całkowite zużycie
Główne zastosowania tworzyw sztucznych
49,9 mln t
Zużycie tworzyw sztucznych w Europie (EU 28+NO/CH) wg segmentów zastosowań w roku 2016.
22
4,2 %
3,3 %
16,7 %
INNE
%
sprzęt i urządzenia mechaniczne, meble, wyposażenie medyczne, etc.
BUDOWNICTWO
6,2
ROLNICTWO
%
%
ARTYKUŁY GOSPODARSTWA DOMOWEGO, SPORT I WYPOCZYNEK
%
10
E&E
19,7
MOTORYZACJA
39,9
OPAKOWANIA
Źródło: PlasticsEurope Market Research Group (PEMRG) and Conversio Market & Strategy GmbH
Zapotrzebowanie na tworzywa ze strony przetwórców w Europie wg rodzajów polimerów Zużycie tworzyw w Europie (EU28+NO/CH) w roku 2016, w podziale na rodzaj polimeru. Źródło: PlasticsEurope Market Research Group (PEMRG) / Conversio Market & Strategy GmbH (Consultic GmbH – dane za rok 2015)
mt 10 9
PP
PE-LD PE-LLD
8 7 6 5 4
Całkowite zużycie
49,9 mln t
PE-HD PE-MD PVC PUR
Inne Inne tworzywa termoplasty
PET
3 2
PS EPS
1
ABS SAN
PA
PC
PMMA
0
2015
2016
23
Główne segmenty zastosowań tworzyw wg typów polimerów w roku 2016 Dane dla EU-28+NO/CH Źródło: PlasticsEurope Market Research Group (PEMRG) and Conversio Market & Strategy GmbH
6,7% PS, EPS
Oprawki okularów, kubeczki na jogurty, pojemniki na jajka (PS); opakowania, izolacja budynków (EPS) itp.
24
7,4% PET
Butelki na wodę, napoje gazowane, soki, itp.
7,5%
10%
12,3%
PUR
PVC
PE-HD, PE-MD
Izolacja budynków, materace i poduszki, pianka izolacyjna do lodówek, itp.
Ramy okien, wykładziny podłogowe, tapety, rury, izolacja kabli, węże ogrodowe, baseny ogrodowe, itp.
Zabawki (PE-HD, PE-MD), butelki na mleko, butelki na szampony, rury, drobny sprzęt AGD (PE-HD) itp.
17,5%
19,3%
19,3%
PE-LD PE-LLD
PP
INNE
Kołpaki do felg (ABS); światłowody (PBT); szkła okularowe, płyty na pokrycia dachowe Torby na zakupy Opakowania żywności, (PC); ekrany dotykowe wielokrotnego użytku, owijki na słodycze (PMMA); osłony kabli tacki, pojemniki, i przekąski, wieczka telekomunikacyjnych (PTFE); wiele innych folia rolnicza (PE-LD), na zawiasach do tworzyw stosowanych folia do pakowania pojemników na w lotnictwie, żywności (PE-LLD), żywność, pojemniki implantologii chirurgii, itp. do kuchenek mikrofalowych, rury, membrany, uszczelki, lakiery i powłoki części samochodowe, ochronne, itp. banknoty, itp.
Zapotrzebowanie przetwórców europejskich na tworzywa sztuczne wg segmentów zastosowań i rodzajów tworzyw w roku 2016 Dane dla EU28+NO/CH Źródło: PlasticsEurope Market Research Group (PEMRG) and Conversio Market & Strategy GmbH
Opakowania
39,9%
Budownictwo
19,7%
10%
Motoryzacja
R
or Inn zy e wa tw
PU
PA
PM M
PE
PC ko ns tw I tru orz nn kc yw e yj a ne
AB
PV
EP
D M E-
D, P
-H
D, PE -L L
PE
-L PE
A
16,7%
T
Inne
S, SA N
4,2%
C
AGD, sport i wypoczynek
S
3,3%
PS
Rolnictwo
PP
6,2%
D
E&E
25
TWORZYWA
A SZTUCZNE TWORZYWA SZTUCZNE
Cenne surowce wtรณrne
Zrozumieć cykl życia wyrobów z tworzyw sztucznych Rozpatrując cykl życia wyrobów z tworzyw sztucznych należy wziąć pod uwagę fakt, że wyroby z tworzyw różnią się znacznie swoimi funkcjami i długością okresu użytkowania. Niektórych używamy bardzo krótko, a inne są nam przydatne przez 50 lat i więcej.
Eksport półproduktów z tworzyw
Eksport tworzyw
PRODUKCJA TWORZYW SZTUCZNYCH
ZAPOTRZEBOWANIE NA TWORZYWA ZE STRONY PRZETWÓRCÓW
Import tworzyw
28
Eksport wyrobów z tworzyw
PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW
Import półproduktów z tworzyw
Import
innych wyrobów opakowanych w tworzywa sztuczne
Eksport
innych wyrobów opakowanych w tworzywa sztuczne
ZAPOTRZEBOWANIE NA WYROBY Z TWORZYW
Import wyrobów z tworzyw
W związku z tym cykl życia – od wyprodukowania do odpadu – jest bardzo różny dla różnych wyrobów z tworzyw i nie można bezpośrednio porównywać ilości odpadów powstających w skali roku z wielkością rocznej produkcji czy zapotrzebowania.
ODPADY ZEBRANE
Okres użytkowania wyrobów z tworzyw sztucznych – od poniżej roku do ponad 50 lat OKRES UŻYTKOWANIA WYROBÓW Z TWORZYW
27,3%
31,1%
SKŁADOWISKA RECYKLING
WYTWARZANIE ODPADÓW TWORZYW
41,6% ODZYSK ENERGII
Po zakończeniu fazy użytkowania wyroby z tworzyw stają się odpadem
ODPADY NIEZEBRANE
29
W roku 2016 po raz pierwszy recykling przewyższył składowanie W 2016 w krajach EU28+NO/CH poprzez oficjalne systemy zbiórki zebrano w celu dalszego zagospodarowania 27,1 mln ton odpadów tworzyw sztucznych. Po raz pierwszy ilość odpadów poddanych recyklingowi przekroczyła ilość odpadów zdeponowanych na składowiskach.
Zagospodarowanie odpadów tworzyw sztucznych w roku 2016 (Eu 28+NO/CH)
31,1%
63% wewnątrz EU 37% poza EU
Recykling
27 mln ton
pokonsumenckie odpady tworzyw sztucznych
41,6%
Odzysk energii
30
27,3%
Składowanie
W ciągu 10 lat recykling odpadów tworzyw sztucznych wzrósł o prawie 80% Od roku 2006 do roku 2016 w Europie ilość odpadów tworzyw sztucznych zebranych w celu recyklingu wzrosła o 79%, w celu odzysku energii – o 61%, natomiast ilość składowanych odpadów zmalała o 43%.
mln t
Zagospodarowanie odpadów tworzyw sztucznych w latach 2006-2016
30
27,1 25
24,5
20
15
12,9
+11%
Odzysk energii
+61%
Recykling
+79%
11,3
10
8,4
7,0
7,4
5
4,7 0
Odpady zebrane
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Składowanie -43% 2014
2016 31
Znaczne różnice w odzysku tworzyw sztucznych w krajach europejskich Chociaż ogólnie sytuacja poprawia się, to jednak w wielu krajach EU składowanie stanowi główny sposób zagospodarowania odpadów tworzyw. Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH
Składowanie pokonsumenckich odpadów tworzyw sztucznych w Europie 10% lub mniej do 30% do 50% ponad 50% kraje z ograniczeniami w składowaniu odpadów
Odpady tworzyw sztucznych kierowane na składowiska w roku 2016
32
Zakazy składowania stymulują wzrost poziomów recyklingu Kraje, w których obowiązują ograniczenia odnośnie składowania odpadów nadających się do odzysku lub recyklingu, przeważnie osiągają znacznie wyższe wskaźniki recyklingu pokonsumenckich odpadów tworzyw sztucznych. Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH Szwajcaria Austria Niemcy Holandia Szwecja Dania Luxemburg Belgia Norwegia Finlandia Irlandia Estonia Słowenia Wielka Brytania Francja Portugalia Włochy Czechy Polska Słowacja Hiszpania Litwa Węgry Rumunia Łotwa Chorwacja Bułgaria Cypr Grecja Malta 0%
Wskaźniki recyklingu, odzysku energii i składowania dla pokonsumenckich odpadów tworzyw sztucznych w różnych krajach (2016)
Recykling Odzysk energii Składowanie Kraje z obowiązującymi ograniczeniami w zakresie składowania 20%
40%
60%
80%
100%
33
Recykling - główny sposób zagospodarowania OPAKOWANIOWYCH odpadów tworzyw sztucznych W Europie w roku 2016 poprzez oficjalne systemy zbiórki zebrano w celu dalszego zagospodarowania 16,7 mln ton opakowaniowych odpadów tworzyw sztucznych. Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH
Zagospodarowanie OPAKOWANIOWYCH odpadów tworzyw sztucznych w roku 2016 (EU 28+NO/CH)
40,9% Recykling
16,7 mln t
pokonsumenckie odpady OPAKOWAŃ z tworzyw sztucznych
38,8%
Odzysk energii
34
20,3%
Składowanie
W ciągu 10 lat recykling OPAKOWAŃ z tworzyw sztucznych wzrósł o blisko 75% W Europie od roku 2006 do roku 2016 ilości opakowaniowych odpadów tworzyw sztucznych zebranych w celu recyklingu wzrosły o 74%, w celu odzysku energii wzrosły o 71%, natomiast ilość składowanych odpadów tego typu zmalała o 53%. Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH
mln t
Zagospodarowanie OPAKOWANIOWYCH odpadów tworzyw sztucznych w latach 2006-2016 (EU28+NO/CH)
20
16,7 15
14,9
Odpady zebrane
+12%
Recykling
+74%
Odzysk energii
+71%
10
7,2 5
6,8 6,5
3,9 3,8
3,4
0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2014
Składowanie -53%
2016 35
W większości krajów wskaźniki recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych wynoszą ponad 35% W roku 2016 wskaźniki recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych powyżej 35% osiągnęło 19 krajów europejskich, z czego jedynie w dwóch (w Niemczech i w Czechach) poziomy przekroczyły 50% .
ponad 45% od 40% do 45% od 30% do 40% poniżej 30%
Poziomy recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych
36
Średni poziom recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych sięga 41% Średnia wartość recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych dla Europy wyniosła w 2016 roku 40,8%, tj. znacznie powyżej poziomu 22,5% określonego w Dyrektywie Opakowaniowej.
Czechy Niemcy Holandia Szwecja Irlandia Hiszpania Wielka Brytania Estonia Słowacja Słowenia Belgia Norwegia Portugalia Łotwa Włochy Polska Luxemburg Litwa Cypr Szwajcaria Austria Bułgaria Dania Rumunia Chorwacja Węgry Malta Grecja Francja Finlandia
Recykling OPAKOWAŃ z tworzyw sztucznych w różnych krajach (2016)
Recykling mechaniczny Recykling surowcowy Poziomy recyklingu dla tworzyw sztucznych wg Dyrektywy Opakowaniowej: 22 % Recykling opakowaniowych odpadów tworzyw sztucznych: 40,8% 0%
20%
40%
60% 37
Polska 2016: W roku 2016 po raz pierwszy więcej tworzyw sztucznych odzyskano (55,9%) niż składowano (44,1%) Szczególnie duży wzrost zanotowano w odzysku energii z odpadów tworzyw sztucznych: z 19% w roku 2014 odzysk energetyczny wzrósł do poziomu 29,1% w roku 2016.
26,8% Recykling
1,72 mln t
pokonsumenckie odpady tworzyw sztucznych
29,1%
Odzysk energii
44,1%
Składowanie Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH
38
Polska 2006-2016: Skuteczne odchodzenie od składowania odpadów tworzyw sztucznych Pomimo wzrostu w latach 2006-2016 zużycia tworzyw sztucznych o 40% (i generowania większej ilości odpadów odpadów), udało się w Polsce wyraźnie zwiększyć recykling (2,7 razy), a odzysk energii aż 100-krotnie. mln t
Zagospodarowanie odpadów tworzyw sztucznych w Polsce w latach 2006-2016
2,0
1,72o 1,5
1,226
Odpady zebrane Odzysk energii
1,04o 1,0
+40% wzrost
100
-krotny
0,759 0,5oo
0,5
Recykling
wzrost
2,7 razy
0,461 0,171 0
Składowanie -27%
0,005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2014
2016 Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH 39
POLSKA 2016: Recyklingowi poddano 38,5% opakowaniowych odpadów tworzyw sztucznych W 2016 roku zebrano w Polsce 960 tys. ton opakowaniowych odpadów tworzyw sztucznych, z czego 370 tys. ton poddano recyklingowi a odzyskowi energii 316 tys. ton. Mniej niż 1/3 zebranych ilości (274 tys. ton) trafiła na składowiska odpadów.
Zagospodarowanie OPAKOWANIOWYCH odpadów tworzyw sztucznych w Polsce w roku 2016
38,5% Recykling
960 tys. ton
opakowaniowe odpady tworzyw sztucznych
33%
Odzysk energii
28,5%
Składowanie Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH
40
Polska 2016: największy odzysk – odpady opakowaniowe Najwyższy poziom recyklingu osiągnięto w Polsce w roku 2016 ze strumienia odpadów opakowaniowych i ZSEE (zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego): odpowiednio 39% i 36%. Także odzysk energii w największym stopniu był zasilany przez te strumienie.
tys. ton
38,5%
Opakowania
16%
Budownictwo Motoryzacja
7%
4%
23%
2%
10%
25% 27%
Łącznie 0%
28,5%
98
70%
116
24%
85
61%
102
73%
276
40%
44% 60%
80%
Około 81% odpadów tworzyw sztucznych poddawanych recyklingowi to odpady opakowaniowe, ponieważ stanowią one większość (ok. 56%) odpadów tworzyw sztucznych.
83
68%
29% 20%
960
64%
40%
28% 29%
Rolnictwo Inne
20%
36%
ZSEE AGD, sport, odpoczynek
33%
Recykling Odzysk energii
1720
Składowanie
100%
Źródło: Conversio Market & Strategy GmbH 41
TWORZYWA
A SZTUCZNE TWORZYWA SZTUCZNE
Podsumowanie i prognozy
W 2017 roku wszystkie sektory branży tworzyw sztucznych odnotowały dynamiczny wzrost Wskaźnik produkcji w branży tworzyw sztucznych w UE-28 (2010=100, linia trendu, dane wyrównane sezonowo)
140
Index
130
120
Wszystkie sektory branży tworzyw sztucznych miały możliwość dynamicznego wzrostu
110
100
90
80 Tworzywa sztuczne w formach podstawowych Maszyny do przetwórstwa
70
60 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2007 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 2017
44
Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych
rok
Prognoza: w roku 2018 wzrost produkcji nieznacznie spowolni w porównaniu do mocnego wzrostu w roku 2017 Produkcja tworzyw sztucznych w formach podstawowych, EU28. Wskaźnik 2010=100, średnia roczna (dane kwartalne, wyrównane sezonowo i w odniesieniu do dni roboczych)
W roku 2018 wzrost produkcji nieznacznie spowolni w porównaniu do mocnego wzrostu w roku 2017 140 130 120 110 100 90 80 Produkcja tworzyw w formach podstawowych
70 60
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
Wskaźnik średnioroczny – prognoza
Szacunki krótkoterminowe wskazują na umiarkowany trend wzrostowy: Prognoza 2017: +2.5% Prognoza 2018: +1.5% 45
Wykaz skrótów ABS
terpolimer akrylonitryl-butadien-styren
ASA
terpolimer akrylonitryl-styren-akrylan
Consultic Consultic Marketing & Industrieberatung GmbH E&E
sprzęt elektryczny i elektroniczny
EPRO European Association of Plastics Recycling and Recovery Organisations EPS
polistyren do spieniania
Inne tworzywa Duroplasty, kleje, powłoki, uszczelniacze NAFTA Północnoamerykańska Strefa Wolnego Handlu
PE-LD polietylen wysokociśnieniowy (polietylen o małej gęstości) PE-LLD liniowy polietylen wysokociśnieniowy (liniowy polietylen o małej gęstości) PE-MD
polietylen o średniej gęstości
PEMRG
PlasticsEurope Market Research Group
PET
politereftalan etylenu
PKB
produkt krajowy brutto
PMMA
polimetakrylan metylu
PP
polipropylen
PS
polistyren
PA
poliamid
PUR
poliuretan
PC
poliwęglan
PVC
polichlorek winylu
PE
polietylen
SAN
kopolimer styren-akrylonitryl
WNP
Wspólnota Niepodległych Państw
PE-HD polietylen niskociśnieniowy (polietylen o dużej gęstości)
PlasticsEurope PlasticsEurope, stowarzyszenie zrzeszające producentów tworzyw sztucznych należy do czołowych europejskich stowarzyszeń branżowych, a jego centra zlokalizowane są w Brukseli, Frankfurcie, Londynie, Madrycie, Mediolanie i Paryżu. Stowarzyszenie utrzymuje kontakty z europejskimi i krajowymi stowarzyszeniami branżowymi i skupia ponad 100 firm członkowskich, których łączny udział w produkcji wszystkich polimerów wytwarzanych w krajach Unii Europejskiej (EU28), a także w Norwegii, Szwajcarii i Turcji, wynosi powyżej 90%. www.plasticseurope.org
Europejskie Stowarzyszenie Organizacji Recyklingu i Odzysku Tworzyw Sztucznych (EPRO) EPRO jest stowarzyszeniem krajowych organizacji branżowych, których zadaniem jest rozwój i promocja recyklingu i odzysku odpadów tworzyw sztucznych w Europie. Stanowi unikalne forum umożliwiające wiodącym specjalistom z dziedziny zagospodarowania odpadów tworzyw sztucznych wymianę doświadczeń i pomysłów, rozwój wspólnej strategii w zakresie odpadów opakowaniowych i rolniczych oraz wsparcie rozwoju technologicznego. www.epro-plasticsrecycling.org
01-2018
Avenue E. van Nieuwenhuyse 4/3
Konigin Astridlaan 59
1160 Brussels – Belgium
1780 Wemmel – Belgium
Phone +32 (0)2 675 32 97
Phone +32 (0)2 456 84 49
info@plasticseurope.org
Fax +32 (0)2 456 83 39
www.plasticseurope.org
info@epro-plasticsrecycling.org
www.plastics-themag.com
www.epro-plasticsrecycling.org
@PlasticsEurope /plasticseurope
Fundacja PlasticsEurope Polska ul. Trębacka 4 pok. 109 00-074 Warszawa T/F: +48 (22) 630 99 01/10 email: info.pl@plasticseurope.org www.plasticseurope.pl
© 2018 PlasticsEurope. All rights reserved.