ΠΛΑΤΕΙΑ #8 by PLATEIA_FreePress

ΤΕΥΧΟΣ #08 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019

www.stonisi.gr

freepress

ΠΛΑΤΕΊΑ

www.stonisi.gr

EDITORIAL

«…Τα παράθυρα βρίσκονται εκεί για να ταξιδεύουν τη ματιά. Για ν› αποκαλύπτουν ορίζοντες. Για να υπόσχονται το «παραπέρα». Για να λούζουν στο αληθινό φως τ› άδεια δωμάτια. Για να φτιάχνουν σκιές με χρώμα πάνω στους λευκούς τοίχους.» Ας αναζητήσουμε αυτά της ψυχής μας με στίχους του Οδυσσέα Ελύτης

Καλώς ήρθατε στο καλοκαιρινό 8ο τεύχος της «Πλατείας». Με μια φωτογραφία του Γιώργου Καζάζη. (www.georgekazazis.gr)

www.stonisi.gr

@stonisi.gr

www.stonisi.gr

ΈΚΔΟΣΗ Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚΟΙN.Σ.ΕΠ) ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ | ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Κομνηνάκη 9 Μυτιλήνη Τ.Κ. 81100, Τηλ: 22510 28000, e-mail: stonisigr@gmail.com, plateiafreepress@gmail.com

ΠΛΑΤΕΊΑ

ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΕΥΧΟΣ #08 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019

05 10 12 18 20 24

05 Η ΔΕΎΤΕΡΗ ΖΩΉ ΤΟΥ ΖΑΧΊΡ! ΑΝΑΖΗΤΏΝΤΑΣ ΠΑΡΑΛΊΑ… ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΚΥΒΌΛΙΘΟΥΣ «Η ΑΡΙΣΤΕΡΆ ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΏΝΑ, ΑΡΙΣΤΕΡΆ ΤΟΥ “ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΎ ΡΕΑΛΙΣΜΟΎ”»

23 ΧΡΌΝΙΑ «ΜΑΓΜΑ» ΤΙ ΛΈΝΕ ΟΙ «ΠΟΥΛΆΚΗΔΕΣ» ΓΙΑ ΤΗ ΛΈΣΒΟ ΚΙ ΑΓΈΡΑ ΣΤΑ ΠΑΝΙΆ ΜΑΣ….

www.stonisi.gr

ΠΛΑΤΕΊΑ

ΤΟ ΘΈΜΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ

Η δεύτερη ζωή του Ζαχίρ!

της ΑΝΘΗΣ ΠΑΖΙΑΝΟΥ «Η ιστορία μου είναι λίγο – πολύ γνωστή», μας εξηγεί πριν ξεκινήσουμε αυτή τη συζήτηση ο Ζαχίρ Γιαβαρί, τον οποίο γνωρίσαμε μέσα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες στο φετινό Master Chef. «Είναι σίγουρα;», τον ρωτάω. «Μπορεί και όχι, τώρα που το σκέφτομαι, έχεις δίκιο. Είναι πολλά αυτά που, ίσως, να μην ξέρει ο κόσμος για μένα τελικά…», απαντά με ντροπαλό ύφος και χαμηλωμένο βλέμμα. Η σχέση του Ζαχίρ με την Ελλάδα ξεκίνησε το 2005. Ήταν Οκτώβρης ή Νοέμβρης, δε θυμάται καλά, πια, ούτε εκείνος. Πολύ πριν την έντονη προσφυγική κρίση του 2015, με τον πόλεμο στη Συρία και τις εκατοντάδες βάρκες που διέσχιζαν τα νερά του Αιγαίου, φέρνοντας πρόσφυγες από τα απέναντι παράλια της Τουρκίας κυρίως στη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο και την Κω. Οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές εξάλλου ήταν μόνιμα συνδεδεμένες με τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, εδώ και χρόνια. Με μια τέτοια φουσκωτή βάρκα επιχείρησε να περάσει κι ο Ζαχίρ στην Ελλάδα. Είχε βρεθεί σε ηλικία μόλις 10-11 ετών από το Αφγανιστάν στο Ιράν, για να ξεφύγει από τον πόλεμο. Και όταν πια στάθηκε στα πόδια του, ένιωσε ότι είχε έρθει η ώρα να κάνει το βήμα προς την Ευρώπη. «Πέρασα με φουσκωτή βάρκα από την Τουρκία στη Μυτιλήνη. Βγήκαμε πολύ πιο πέρα από το αεροδρόμιο και περπατούσαμε για ώρες. Δεν είχαμε κουράγιο να φτάσουμε στην πόλη. Ευτυχώς βρέθηκε ένας καλός άνθρωπος, μας έβαλε μέσα στο αυτοκίνητό του και μας κατέβασε στο λιμάνι. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά, που το επιχειρήσαμε. Είχαμε προσπαθήσει ξανά να περάσουμε, χωρίς αποτέλεσμα και η εμπειρία ήταν πολύ άσχημη», σημειώνει.

www.stonisi.gr

Ο αγαπημένος μάγειρας του Master Chef, που ήρθε πρόσφατα στη Λέσβο για να προσφέρει εθελοντικά στην κοινωνική κουζίνα «Home for All», ανοίγει την καρδιά του στην «Πλατεία» και μιλάει για τη Μυτιλήνη που γνώρισε το μακρινό 2005

ΠΛΑΤΕΊΑ

www.stonisi.gr

Το ναυάγιο και η δεύτερη ζωή

ΠΛΑΤΕΊΑ

Λίγο πριν από εκείνη την επιτυχημένη απόπειρα, ο Ζαχίρ είχε βρεθεί μαζί με άλλα 11 άτομα σε μια φουσκωτή βάρκα στις ακτές του Αϊβαλιού με προορισμό τη Λέσβο. Στη διάρκεια του ταξιδιού τους ναυάγησαν και χρειάστηκε να κολυμπήσουν περίπου τέσσερις ώρες, παλεύοντας με τα κύματα, για να καταφέρουν να βγουν ξανά στα παράλια της Τουρκίας. Όχι όλοι όμως. Έλειπαν δύο άτομα. Ο Ζαχίρ έψαχνε απεγνωσμένα κάποιον να τον βοηθήσει, ώστε να μπουν ξανά στη θάλασσα και να αναζητήσουν τους ναυαγούς. «Ήταν όλοι τους σοκαρισμένοι και φοβισμένοι. Δεν ερχόταν κανείς.», αναφέρει. «Έκλαιγα! Αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν κάτι παραπάνω, πέρα από εμάς. Τουλάχιστον ας κάναμε μια προσπάθεια να τους βρούμε…». Έτσι κι έγινε. Ο Ζαχίρ και ένας ακόμα συμπατριώτης του μπήκαν στη θάλασσα με μια βάρκα, κάνοντας κουπί. Έψαχναν απεγνωσμένα για τρεις ώρες, με μια σφυρίχτρα και ένα φακό. Όταν πια, εξαντλημένοι,

δεν είχα δύναμη να τους ανεβάσω. Βούλιαζα. Όταν μετά από ώρα τα καταφέραμε, διαπίστωσα ότι ο ένας από τους δύο ήταν κάτασπρος. Του έκανα μαλάξεις, όπως έβλεπα μικρός στις ταινίες. Ευτυχώς έβγαλε το νερό και συνήλθε…». Βγαίνοντας μετά από δύο ώρες στα παράλια της Τουρκίας, ο Ζαχίρ έγινε μάρτυρας της πιο συγκλονιστικής στιγμής αυτού του σκληρού ταξιδιού, όταν ο άνθρωπος που έσωσε ουσιαστικά εις διπλούν, με κλάματα, τον αγκάλιασε λέγοντας: «Μου έδωσες δεύτερη ζωή…». «Ήταν μια εφιαλτική βραδιά, αλλά «ήμουν ευτυχισμένος», καταλήγει ο Ζαχίρ.

«Δεν ξεχνώ»

ήταν έτοιμοι να τα παρατήσουν, χάνοντας τις όποιες

Φτάνοντας στη Μυτιλήνη, ο Ζαχίρ κοιμόταν πότε κάτω από τα πεύκα στα Τσαμάκια και πότε ανάμεσα στα τείχη του Κάστρου. Τα πρωινά προσπαθούσε να μαζέψει χρήματα από περαστικούς, ώστε να βγάλει ένα εισιτήριο με το πλοίο για τον Πειραιά. «Πείναγα, κρύωνα. Ήταν πολύ δύσκολες αυτές οι 10 μέρες στη Μυτιλήνη. Δε μου φεύγουν ποτέ από το μυαλό.» Αναπόφευκτα, η κουβέντα κατευθύνεται στο πώς κατάφερε να επιβιώσει. Τι έτρωγε όλες αυτές τις μέρες; Ο Ζαχίρ θυμάται και συγκινείται. «Δεν ξεχνάω ποτέ όλους εκείνους τους ανθρώπους, που μου πρόσφεραν ένα πιάτο φαγητό. Τότε ήταν που συνειδητοποίησα ότι ήθελα να γίνω μάγειρας, να μπορώ να προσφέρω κι

ελπίδες είχαν, τους βρήκαν μπλεγμένους στη σκισμέ-

εγώ φαγητό σε ανθρώπους που βρίσκονται σε μια δύσκολη

νη φουσκωτή βάρκα. «Έπεσα στη θάλασσα, αλλά

φάση της ζωής τους.»

ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ

ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΛΕΣΒΟΣ - ΛΗΜΝΟΣ - ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ - ΧΙΟΣ- ΟΙΝΟΥΣΣΕΣ ΨΑΡΑ - ΣΑΜΟΣ - ΙΚΑΡΙΑ - ΦΟΥΡΝΟΙ - ΘΥΜΑΙΝΑ

Ακολουθήστε τον Αστερισμό των νησιών Βορείου Αιγαίου.

www.stonisi.gr

Τα δέκα νησιά του Βορείου Αιγαίου ενώνονται από ένα κοινό πάθος, αυτό της ανακάλυψης και της αποκάλυψης. O επισκέπτης θα ακολουθήσει ειδυλλιακά μονοπάτια, θα περιηγηθεί στην ιστορία και στις γεύσεις τους, θα ανακαλύψει την μοναδική αρχιτεκτονική τους, τον πολιτισμό, τις μυθικές παραλίες και το σπάνιο φυσικό τοπίο, που όταν ενωθούν συνθέτουν ένα φαινόμενο εμπειριών.

ΠΛΑΤΕΊΑ

«Ψάχνω αυτή τη γιαγιά…»

www.stonisi.gr

Για τον Ζαχίρ, μια γιαγιά από τη Μυτιλήνη έμελλε να είναι

ΠΛΑΤΕΊΑ

ο άνθρωπος που του «γιάτρεψε» όχι μόνο την πείνα του, αλλά και την ψυχή του, δίνοντας του τη δυνατότητα να ταξιδέψει στην πρωτεύουσα. «Μπήκα στο ταβερνάκι της μια μέρα και της έκανα νόημα ότι πεινούσα πολύ. Με έβαλε σε ένα τραπέζι και μου έφερε να φάω. Πριν φύγω, της έδειξα μια χούφτα από νομίσματα. Ήταν όσα είχα καταφέρει να μαζέψω για το εισιτήριο του πλοίου και της ζήτησα να κρατήσει ό,τι νομίζει. Όχι μόνο δεν πήρε λεφτά, αλλά έκανε και κάτι που δεν περίμενα ποτέ, τότε, ότι θα μπορούσε να συμβεί. Φώναξε μια κοπέλα που σέρβιρε στην ταβέρνα της, συμπλήρωσε τα χρήματα που μου έλειπαν και την έστειλε στο λιμάνι να μου βγάλει το εισιτήριο...» Ο Ζαχίρ συγκινείται και θυμάται ότι γύρισε στο νησί για να τη βρει. «Το 2015 γύρισα στη Μυτιλήνη για να προσφέρω εθελοντικά βοήθεια στους πρόσφυγες. Είχα μάθει πια τα ελληνικά και ήθελα να βρω αυτή τη γιαγιά, να αλλάξουμε δυο κουβέντες και να της πω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Δυστυχώς η ταβέρνα αυτή είχε αλλάξει. Δεν τη συνάντησα ποτέ. Εύχομαι όμως, όπου κι αν βρίσκεται, να είναι ευτυχισμένη. Όπως και όλοι οι άνθρωποι του νησιού, που έχουν προσφέρει πολλά και έχουν αποδείξει την ανθρωπιά τους, σώζοντας χιλιάδες ζωές.»

αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής τους, γνωρίζοντας πολύ καλά τι βιώνουν και πώς αισθάνονται. «Τα παιδιά δε φταίνε σε τίποτα…», καταλήγει. Σε μια προσπάθεια να τους ανεβάσει το ηθικό, ο Ζαχίρ εξηγεί σε ανήλικους πρόσφυγες και μετανάστες ότι «εδώ υπάρχουν οργανώσεις που τους δίνουν τη δυνατότητα να μάθουν πολλά και πρέπει να το εκμεταλλευτούν. Θα είναι κρίμα να μείνουν στο δρόμο ή να πάρουν λάθος δρόμο. Το σχολείο είναι το παν. Εγώ παρακαλούσα κλαίγοντας να μπω στο σχολείο, να μάθω τα ελληνικά, να επικοινωνώ με τους ανθρώπους. Καταλαβαίνω ότι τους φαίνεται βουνό, ότι η γλώσσα είναι δύσκολη. Όμως η ζωή μας είναι δύσκολη έτσι κι αλλιώς.»

Ζαχίρ και κοινωνική κουζίνα

Η ζωή μετά το Master Chef

Μετά την εμπειρία του Master Chef, ο Ζαχίρ ήρθε για τρίτη φορά στη Μυτιλήνη. Και αυτή τη φορά θα ανταπέδιδε όλη την καλοσύνη που εισέπραξε στο νησί μας, μέσω της κοινωνικής κουζίνας «Home for All». Μαζί με την Κατερίνα και τον Νίκο, που προσφέρουν καθημερινά εκατοντάδες μερίδες φαγητού στο ΚΥΤ της Μόριας, αλλά και σε άπορους συντοπίτες μας μέσω της Μητρόπολης Μυτιλήνης, μαγείρεψε με ανήλικους πρόσφυγες και μετανάστες στο Ντίπι, συναντήθηκε με άλλους στη Μόρια και τους εμψύχωσε σε

Ο κόσμος τον αγαπάει. Όπου και να κυκλοφορεί, όλοι σταματούν να τον χαιρετήσουν. Στα Λαδάδικα, κάνοντας τη βόλτα του μια από τις μέρες που βρέθηκε στη Μυτιλήνη, κάποιος φανατικός τηλεθεατής του Master Chef τον ανταμώνει, ανοίγοντας διάπλατα τα χέρια του. «Πού είσαι ρε Ζαχιράκο, νικητή της καρδιάς μας; Είναι σα να σε ξέρω χρόνια…» του λέει. Δε γνωρίζονται. Κι όμως, αυτή την αίσθηση, μαζί του, έχουμε τελικά όλοι μας…

www.stonisi.gr

open from 8:00

ΠΛΑΤΕΊΑ

ΣΤΑ ΣΟΚΆΚΙΑ….

Αναζητώντας παραλία… κάτω από τους κυβόλιθους Ή πώς μια έκθεση για τον Μάη του ’68 σε κάνει να αναζητάς ξανά το νόημα

της ΑΝΘΗΣ ΠΑΖΙΑΝΟΥ «Δεν είμαστε σίγουροι ότι κάτω από τους κυβόλιθους, υπάρχει παραλία» μας λέει η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος, Νάσια Χουρμουζιάδη, μιλώντας για την έκθεση «Κάτω από τους κυβόλιθους... Εκθέτοντας τον Μάη του ΄68» από τις 6 έως τις 15 Ιουνίου, που έγινε στον λόφο Ξενία, στο κτήριο του Τμήματος Γεωγραφίας.

www.stonisi.gr

«Sous les pavés la plage» λέει το γαλλικό σύνθημα του Μάη του 1968. «Κάτω από τους κυβόλιθους (σ.σ. έχει αποδοθεί ελληνιστί με πολλούς τρόπους: λιθόστρωτο, πεζοδρόμιο) υπάρχει η παραλία». Συνθήματα που άφησαν εποχή, που άλλαξαν την έννοια του συνθήματος: Από το «η φαντασία στην εξουσία», μέχρι το «και τα αυτιά έχουν τοίχους» ή «τα ματ σας μιλούν από το δελτίο των 8», ο γαλλικός Μάης αφήνει ανεξίτηλο το στίγμα του και διατηρεί τη φρεσκάδα της νιότης και της ριζοσπαστικοποίησης.

ΠΛΑΤΕΊΑ

Κι όλα αυτά αποδόθηκαν με αυτόν ακριβώς τον τρόπο στην έκθεση από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές της κατεύθυνσης Μουσειολογίας, με το Εργαστήριο Μουσειολογίας και τους προπτυχιακούς φοιτητές και φοιτήτριες του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του ιδρύματος. Μια έκθεση που δεν θέλησε να «μοιράσει» συμπεράσματα, αλλά να παρουσιάσει τον Μάη όπως ήταν.

Με ένα αμφιθέατρο κατειλημμένο και ιερά «τέρατα» στα έδρανα να απεικονίζονται σε φωτογραφίες, ο Τσε, ο Μάο, ο Μαρξ, ο Λένιν. Μουσική, ταχύτητα, συναίσθημα. Τηλέφωνα που σηκώνεις και ακούς την αστυνομική επιχείρηση να παίρνει εντολές από τον Γάλλο πρόεδρο. Αφίσες, πρωτοσέλιδα, οδοφράγματα, «στρατηγεία», φιλμ και ανακοινώσεις, καμβάδες, ΜΑΤ και φωτογράφοι. Και στη μέση δύο εποχές εκείνων των απαθών: του 1968 που απολάμβαναν τα επεισόδια στη γαλλική τηλεόραση πίνοντας σαμπάνια και του 2019 που σχολιάζουν «παρεμβαίνοντας» δήθεν στην επικαιρότητα από το λάπτοπ και τον καναπέ τους. Ηλεκτρονική εφαρμογή που σε «σκούνταγε» γλυκόπικρα για να αναρωτηθείς, εσύ τώρα τελευταία, γιατί αγωνίστηκες; Όχι να βρεις ποιο είναι το νόημα, αλλά να το αναζητήσεις ξανά.

«Ψάξαμε κάτω από τις δικές μας ουτοπίες»

Να γνωρίσουμε την ομάδα

«Είναι γεγονός ότι όταν ξεκινήσαμε είχαμε άγνοια κινδύνου. Επηρεασμένοι κι εμείς από τις μιντιακές εικόνες, πιστέψαμε ότι είχαμε να κάνουμε με ένα φοιτητικό θνησιγενές ξέσπασμα, σαν κι αυτά που οφείλει κανείς να ζήσει πριν σοβαρευτεί και βγει, με κοστούμι, στην πραγματική ζωή. Λέγαμε ότι μπορεί φαντασία και εξουσία να μην κατάφεραν να συναντηθούν τελικά, αλλά οι φοιτητές της Σορβόννης άφησαν πίσω τους δεκάδες ευφάνταστα συνθήματα. Μπορεί οι δρόμοι να γίνονται ολοένα και πιο άσχημοι, αλλά είναι δύσκολο να αντισταθείς στην ομορφιά των χιλιάδων νεγκατίφ των φωτορεπόρτερ που βρέθηκαν τότε στο Παρίσι. Και, πράγματι, οι περισσότερες εκθέσεις, που μονότονα, σχεδόν, διοργανώνονται κάθε φορά που το έτος λήγει σε οκτώ, εκεί εστιάζουν. Στο εκμαυλιστικό θέαμα, μιας εξέγερσης που, ανάμεσα στα άλλα, στηλίτευε την «κοινωνία του θεάματος». Η σχέση, όμως, της δικής μας έκθεσης με το Συνέδριο της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου «Oι Κοινωνικές Επιστήμες σήμερα. Διλήμματα και Προοπτικές πέρα από την Κρίση» μας έδωσε την αφορμή και μας ανάγκασε, ταυτόχρονα, να ψάξουμε κάτω από τον όγκο των εντυπωσιακών ασπρόμαυρων φωτογραφιών, των ευφάνταστων συνθημάτων, των εμβληματικών αφισών, κάτω από τις εκατοντάδες αλληλοαντικροουόμενες μαρτυρίες. Για να διαπιστώσουμε ότι αυτό που είχαμε μπροστά μας είναι πολύ πιο σύνθετο κοινωνικά, χρονικά και γεωγραφικά από ό,τι αρχικά νομίζαμε. Όπως και σε κάθε ενδιαφέρουσα ιστορία, δεν μπορείς να διακρίνεις εύκολα «καλούς» και «κακούς», δεν μπορείς να πεις πότε «άρχισε», πολύ δε περισσότερο, πότε «τελείωσε». Κι έτσι, στην ασταθή ισορροπία, ανάμεσα στο τότε και το τώρα, ανάμεσα στο αυτοί και εμείς, αναγκαστήκαμε, τελικά, να ψάξουμε κάτω από τα δικά μας στερεότυπα, τις δικές μας ουτοπίες, τους δικούς μας εφησυχασμούς»

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Ειρήνη Αναγνωστοπούλου, Νίκος Ανδρουλιδάκης, Ηλέκτρα Γεωργούτση, Νίνα Γρηγοριάδου, Μαρία Δεσποτέλλη, Ηρακλής Ηρακλέους, Ειρήνη Καλομοίρη, Ηρακλής Κορδατζάκης-Βογιατζής, Λιόλιου Αθηνά, Δέσποινα Μαζαράκη, Ελεάννα Μολώζη, Ειρήνη Μοσχόβου, Κωνσταντίνα Μουλά, Παναγιώτης Μπαλάσκας, Μαρίλυ Παπαδοπούλου, Στάθης Πατρούμπας, Γιώργος Τόγιας, Χριστίνα Τσάμη, Βάσια Χαμάλη ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Μαρία Αυγητίδου, Δευκαλίων Βρύζας, Κώστας Ελευθεράκης, Κορίνα Ζησοπούλου, Χρυσούλα Ζούκη, Βάγια Μπουφέτη, Άγγελος Ταβουλάρης, Σοφία Τζανή MUSEOLAB Ελένη Γαλάνη, Βίκυ Κατσαμάκα, Σύλβια Λαϊνά, Κωνσταντίνα Νικολοπούλου, Άννα Παπαθεοδώρου, Ερασμία Τζανάκη, Πολύνα Ξηραδάκη, Μαρίνα Παπαντωνάκη, Βίκυ Χρήστου ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

ΦΙΛΟΙ Αντώνης Δεληγιάννης, Γιώργος Κεφάλας, Μιχάλης Πουλημάς, Μιχάλης Ψημίτης, Σωτήρης Αγγελής

www.stonisi.gr

Νάσια Χουρμουζιάδη, Αλέξης Τούρτας

ΠΛΑΤΕΊΑ

ΠΡΟΣΩΠΑ στην ΠΛΑΤΕΙΑ

«Η Αριστερά του 21ου αιώνα, Αριστερά του “επαναστατικού ρεαλισμού”»

Μια διαφορετική συνέντευξη με τον ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΟΥΡΝΟΥ που θα συζητηθεί

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΑΛΑΣΚΑ Με τον Γιάννη Μπουρνού έχουμε κουβεντιάσει πολλές φορές. Κάποιες από αυτές μπορεί και να μη τις θυμάται καν. Τι να θυμάται εξάλλου… ότι του έκανα παρατηρήσεις γιατί έκανε φασαρία στο Κέντρο νεότητας πολύ περισσότερη από τους εφήβους της εποχής; Η σημερινή μας όμως συζήτηση ήταν μια συζήτηση που την περίμενα. Και, -στ’ αλήθεια- τη χάρηκα περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Ακόμα και από τότε που του φώναζα «Γιάννη, μην κάνεις φασαρία». Ήταν πραγματικά μια απολαυστική συζήτηση… Δε μπορώ παρά να ρωτήσω…. Παιδί του κομματικού δοκιμαστικού σωλήνα; Η πορεία από τη νεολαία του Συνασπισμού στη Μυτιλήνη στην Πολιτική γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ τυχαία ή συνειδητή επιλογή; «Είμαι παιδί οικογένειας που μου μετέδωσε από πολύ μικρή ηλικία τις αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Προτού ενταχθώ στην Αριστερά στα 18 μου, είχα ήδη διαμορφώσει ένα πολύτιμο πλαίσιο αρχών, που αποτελεί πάντα οδηγό στη ζωή μου και γι’ αυτό είμαι ευγνώμων στους γονείς μου, αλλά και σε πολλούς δασκάλους μου. Όταν το 1998 εντάχθηκα στον Συνασπισμό του 3% δεν είχα ως κίνητρο την προσωπική ανέλιξη δια μέσω κανενός “σωλήνα”. Τότε, όποιος ασχολούνταν ενεργά με την Αριστερά, χαρακτηριζόταν συχνά “γραφικός”. Εντάχθηκα, τότε, για να παλέψω οργανωμένα

www.stonisi.gr

για μια καλύτερη δημόσια παιδεία και για έναν πιο

ΠΛΑΤΕΊΑ

δίκαιο κόσμο. Τα χρόνια που ακολούθησαν, η εκλογή μου στα διάφορα όργανα λήψης αποφάσεων της Νεολαίας και του Κόμματος ήταν πάντα “ευχή και κατάρα”: Από τη μια, ήταν μεγάλη τιμή και αναγνώριση των προσπαθειών μου κι από την άλλη έφερνε ακόμα περισσότερα καθήκοντα και υποχρεώσεις».

Με τον Πρωθυπουργό περπατώντας από το Μαξίμου στο Σύνταγμα για προεκλογική ομιλία

Μετανιώνεις για κάτι; «Δεν μετανιώνω γι’ αυτά τα 21 χρόνια οργανωμένης πολιτικής δράσης, ακόμη κι αν μου στέρησαν πολύ χρόνο από την προσωπική μου ζωή και τους προσωπικούς μου στόχους ή ακόμη κι αν με κάνουν να φαίνομαι “παιδί του κομματικού σωλήνα” στα μάτια κάποιων ανθρώπων. Γνώρισα πολύτιμους ανθρώπους και είχα πολύτιμες εμπειρίες που αλλάζουν τον τρόπο που βλέπεις τη ζωή. Στενοχωριέμαι που βλέπω τους φίλους και τα αγαπημένα μου πρόσωπα λιγότερο απ’ όσο θα ήθελα, αλλά για μένα η οργανωμένη δράση για την καλυτέρευση της ζωής των ανθρώπων παραμένει συνειδητή στάση ζωής». Παραδοσιακός ή σύγχρονος αριστερός; ΣΥΡΙΖΑ 2015 ή ΣΥΡΙΖΑ 2019; Ριζοσπαστική Αριστερά ή κεντροαριστερά; «Αριστερά του 21ου αιώνα ή Αριστερα του “επαναστατικού ρεαλισμού”. Δηλαδή, μια Αριστερά κοινωνικά χρήσιμη και αποτελεσματική για τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας. Με καινοτόμες ιδέες και πολιτικές προτάσεις, με ρήξεις, αλλά και αναγκαίους συμβιβασμούς όπου χρειάζεται, για να προχωράνε τα πράγματα μπροστά. Μπούχτισε τόσα χρόνια ο κόσμος να βλέπει μια αυτοπεριθωριοποιημένη Αριστερά, που ξοδεύει τον χρόνο της σε διασπάσεις, εγκλωβίζεται στον μικρόκοσμό της και κάθε τόσο πετάει μια κορώνα για τον ιμπεριαλισμό, για να επιβιώσει πολιτικά. Αυτή η Αριστερά δεν με συγκινεί. Η Αριστερά πρέπει να κάνει πράγματα που υπερασπίζονται δικαιώματα και αλλάζουν τη ζωή μας προς το καλύτερο και ταυτόχρονα να ανοίγει δρόμους για το μέλλον.

Με τον πρόεδρο της Βολιβίας Έβο Μοράλες και τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου

Να δίνει παραδείγματα με την καθημερινή δράση της κι όχι με αφηρημένες αφηγήσεις για ένα ιδανικό μέλλον που ποτέ δεν έρχεται» Συνεργάτης στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί η πολιτική είναι επάγγελμα;

αντιμετωπίζουν την πολιτική αποκλειστικά ως μέσο βιοπορισμού και – νόμιμου ή παράνομου- πλουτισμού». Μια και το έφερε η κουβέντα. Επάγγελμα;

Αυτό που μένει, όμως, πάνω απ’ όλα, από τη θητεία στο γραφείο Πρωθυπουργού είναι η τεράστια εμπειρία για το τι σημαίνει διακυβέρνηση, αλλά και το βίωμα στιγμών που σημάδεψαν, θετικά ή αρνητικά, τη σύγχρονη ιστορία της χώρας». Υπήρχαν δύσκολες στιγμές στη θητεία στο Μέγαρο Μαξίμου; Ποια ήταν η δυσκολότερη;

«Παρ’ ότι στα φοιτητικά μου χρόνια απασχολήθηκα κατά περιόδους είτε στο αντικείμενο των σπουδών μου (καθηγητής Αγγλικών), είτε στο χώρο της διασκέδασης ως DJ, είτε ως ραδιοφωνικός παραγωγός ενημερωτικών εκπομπών, η στροφή μου στην επικοινωνία σε επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών, με έκανε επικοινωνιολόγο, σύμβουλο πολιτικής επικοινωνίας. Έχω φτάσει μέχρι και να “οργώσω” ολόκληρη τη Σλοβενία, οργανώνοντας και σχεδιάζοντας την προεκλογική εκστρατεία του κόμματος “Ενωμένη Αριστερά”, καταφέρνοντας να το φτάσουμε στο 6% στις σλοβενικές εκλογές μετά από μόλις 3 μήνες ύπαρξης.

«Η μακράν δυσκολότερη στιγμή ήταν η εθνική τρα-

Πριν λίγες εβδομάδες, ήταν πολύ τιμητική για μένα η αποδοχή της αίτησης εγγραφής μου από τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Πολιτικών Συμβούλων (EAPC), το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό φόρουμ πολιτικών και στρατηγικών συμβούλων της Ευρώπης.»

Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας και του Αρχηγού της Πυροσβεστικής αμέσως μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς, ήταν απόλυτα σωστές κινήσεις.

Τι σημαίνει να συμβιώνει κανείς με τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου; «Η συνύπαρξη με τον Αλέξη Τσίπρα δεν μου ήταν κάτι καινούριο, αφού γνωριζόμαστε τα τελευταία 21 χρόνια. Η συνύπαρξη με τον Πρωθυπουργό της χώρας, όμως, ήταν ένας εντελώς καινούριος ρόλος και εμπειρία για μένα. Οι μέρες στο Μαξίμου περιελάμβαναν πολύ άγχος, δουλειά χωρίς ωράρια και όρια, εκνευρισμό όταν κάτι δεν υλοποιούνταν σωστά, αλλά και πολλές όμορφες και ανθρώπινες στιγμές με τον Πρωθυπουργό και τους υπόλοιπους συνεργάτες. Στην αρχή της κυβερνητικής θητείας, ήταν παράξενο να συνειδητοποιείς ότι ο φίλος σου είναι πλέον Πρωθυπουργός, ότι πρέπει να φοράς κοστούμι και συχνά γραβάτα ως στολή εργασίας και να του μιλάς στον πληθυντικό μπροστά στους επίσημους επισκέπτες.

γωδία στο Μάτι. Το βράδυ της πυρκαγιάς, όσο και τις ημέρες που ακολούθησαν, ήμασταν όλοι συντετριμμένοι, με πρόσωπα αμίλητα υπό το βάρος της ανθρώπινης και φυσικής καταστροφής. Κάναμε μέρες να κοιμηθούμε, στην προσπάθειά μας να κάνουμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν, για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση. Η συγγνώμη από τον Πρωθυπουργό στο έκτακτο υπουργικό συμβούλιο που ακολούθησε και οι παραιτήσεις του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, του

Δυστυχώς, η στάση και οι δηλώσεις κάποιων αξιωματούχων δεν βοήθησαν καθόλου στην επούλωση των πληγών. Η τραγωδία αυτή φανέρωσε με τον σκληρότερο τρόπο τα εγκλήματα που έγιναν επί δεκαετίες από το παλαιοκομματικό καθεστώς, αλλά και τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού». Η σημαντικότερη αποστολή που αναλάβατε; «1) Η παρακολούθηση της υλοποίησης των κυβερνητικών δεσμεύσεων σε όλα τα περιφερειακά αναπτυξιακά συνέδρια, που απαιτεί συντονισμό με όλα τα υπουργεία και συνεχή πόλεμο με το τέρας της γραφειοκρατίας. Ένα θετικό παράδειγμα: Έξι μόλις μέρες μετά το Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο στη Μυτιλήνη τον Μάιο 2018, το Υπουργείο Εσωτερικών πίστωσε στο Δήμο Λέσβου τα 5 εκατομμύρια ευρώ που είχε υποσχεθεί για την κατασκευή του πολυπόθη-

www.stonisi.gr

«Το έκανα κι αυτό στη ζωή μου. Γιατί η ανάγκη πλήρους ενασχόλησης με την πολιτική και επιστημονική δουλειά του κοινοβουλίου δεν επέτρεπε παράλληλη επαγγελματική δραστηριότητα. Μπορεί πράγματι η πολιτική να απαιτεί πολλές φορές επαγγελματισμό, αλλά προσωπικά απεχθάνομαι διάφορους καιροσκόπους, που

ΠΛΑΤΕΊΑ

Με την την Πρόεδρο της Αργεντινής, Κριστίνα Κίρχνερ σε επίσημη επίσκεψή της στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων.

του και πολύπαθου νέου κολυμβητηρίου. 2) Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Σύρο, η πρώτη πρωθυπουργική εξόρμηση μετά την επίσημη έξοδο από το Μνημόνιο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συγκινητική υποδοχή του Πρωθυπουργού από τους 300 εργάτες στα ναυπηγεία του Νεωρίου, που άνοιξαν ξανά χάρη σε αυτή την κυβέρνηση. 3) Η συνευθύνη μου, μαζί με το Διπλωματικό Γραφείο, για την παρουσία του Πρωθυπουργού στην τελετή των Πρεσπών. Η κυβέρνηση κατάφερε, μετά από 27 χρόνια ακινησίας, να λύσει το Μακεδονικό σύμφωνα με τα εθνικά μας συμφέροντα: με σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις, συνταγματική αναθεώρηση από τους γείτονες και επίσημη κατοχύρωση της ελληνικότητας της αρχαίας μακεδονικής κληρονομιάς. Χάρη σε αυτή τη συμφωνία, ανακόψαμε τους σχεδιασμούς της Τουρκίας στα βόρεια σύνορά μας και η ελληνική πολεμική αεροπορία επιτηρεί πλέον τον εναέριο χώρο της γειτονικής χώρας». Η σημαντικότερη αποστολή στην οποία συμμετείχατε; «Ξεχωρίζω και πάλι τρεις: τις αποστολές στη Μόσχα, την Άγκυρα και τα Σκόπια, για διαφορετικούς πολιτικούς και συναισθηματικούς λόγους την καθεμία». Τι σημαίνει για κάποιο νησιώτη απόγονο Μικρασιατών προσφύγων να συμμετέχει σε μια αποστολή στην Άγκυρα και να συναντιέται με τον Τούρκο πρόεδρο στο πολυσυζητημένο «Ακ Σαράϊ»;

www.stonisi.gr

«Τα τελευταία χρόνια ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει γίνει ένας δύσκολος γείτονας, που δυστυχώς πολλές φορές προσέβαλε με δηλώσεις του τόσο την εθνική μας ταυτότητα, όσο και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, για λόγους κυρίως εσωτερικού πολιτικού παιχνιδιού στην Τουρκία.

ΠΛΑΤΕΊΑ

Η πλειοψηφία, όμως, του τουρκικού λαού, ειδικά στα παράλια και τα μεγάλα αστικά κέντρα, όχι μόνο δεν τρέφει εχθρικά αισθήματα για τους Έλληνες, αλλά αντιθέτως επιθυμεί φιλικές σχέσεις, αγαπά την ελληνική μουσική και γαστρονομία και παραθερίζει στα ελληνικά νησιά. Όταν βρέθηκα στο Προεδρικό Παλάτι στην Άγκυρα, όλες αυτές οι σκέψεις, αλλά και η καταγωγή μου, γέννησε αντικρουόμενα συναισθήματα. Μεγάλη φόρτιση, αλλά και αίσθηση της ευθύνης. Εντυπωσιασμός από την...αρχιτε-

κτονική μεγαλομανία που αποπνέει το Παλάτι, αλλά και συγκέντρωση στο στόχο της επίσκεψης, την αποκλιμάκωση και τη σταθεροποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Δυστυχώς, τούτες τις μέρες ο Τούρκος Πρόεδρος ξανασηκώνει τους τόνους με αφορμή τους υδρογονάνθρακες στην Κύπρο και επιπλέον αιτία την αμφισβήτησή του στο εσωτερικό της Τουρκίας λόγω της οικονομικής κρίσης και των επαναληπτικών δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη. Οι δύο αυτές εσωτερικές παράμετροι, πιστεύω, ότι θα οδηγήσουν σε περαιτέρω πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία». Γιατί υποψήφιος βουλευτής; «Δεν θα μπορούσα να λείψω από αυτή την κρισιμότατη μάχη, ειδικά μετά από το ιδιαίτερα αρνητικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών. Μπήκα στη μάχη, για να δώσω όλες μου τις δυνάμεις, ώστε να γυρίσουμε το παιχνίδι, να κάνουμε τη μεγάλη ανατροπή. Πιστεύω ότι η θητεία μου στο Γραφείο Πρωθυπουργού με έχει κάνει εμπειρότερο και σοφότερο, και άρα πιο χρήσιμο στους συμπολίτες μου στη Λέσβο, τη Λήμνο και τον Αϊ Στράτη». Ας πούμε ότι στις 7 Ιουλίου εκλέγεσαι. Τι θα αλλάξει στη ζωή σου; «Θα αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο θα συνεχίσω να μάχομαι για τα δίκαια του λαού μας και του τόπου μας. Η εκπροσώπηση του Νομού μας στη Βουλή είναι εξαιρετικά σημαντικό καθήκον, γιατί υπάρχουν πολλές ανοικτές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Κατά τα άλλα, η επιστροφή για κατοικία στον τόπο μου και μάλιστα σε μια περίοδο που έχω να νοιαστώ για τη δική μου οικογένεια και όχι μόνο για τον εαυτό μου, θα είναι η πιο ευχάριστη από τις αλλαγές στη ζωή μου. Πάνω από κάθε προσωπική αλλαγή, πάντως, ελπίζω ότι το εκλογικό αποτέλεσμα θα φέρει μόνο ευχάριστες εξελίξεις προόδου για την πατρίδα και το λαό μας κι όχι μια καταστροφική και οπισθοδρομική αλλαγή».

«Έχοντας ήδη καταγράψει τα σημαντικότερα από τα ανοιχτά προβλήματα του Νομού μας, θα ξεκινήσω με στοχευμένες παρεμβάσεις και χρονοδιαγράμματα για την επίλυσή τους. Αυτό φυσικά θα εξαρτηθεί από το συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και από το ποια πολιτική δύναμη θα κληθεί να κυβερνήσει την επόμενη τετραετία. Ευχόμενος και αγωνιζόμενος για τη νέα νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύω ακράδαντα πως αποτελεί απαράβατη υποχρέωση κάθε εκπροσώπου του λαού η συνεχής επαφή με τους πολίτες της πόλης και των χωριών και ο τακτικός, δημόσιος απολογισμός της δράσης του, ώστε να καταφέρουμε να μειώσουμε δραστικά το έλλειμμα επικοινωνίας και προβολής του κυβερνητικού έργου του ΣΥΡΙΖΑ, που παρατηρήθηκε την προηγούμενη περίοδο. Σε προσωπικό επίπεδο, το πρώτο πράγμα που θα κάνω, είναι να αναζητήσω μόνιμη στέγη στην πόλη και να προγραμματίσω τη μετακόμισή μου!» Τι σου αρέσει στη Μυτιλήνη; Ποια είναι η αγαπημένη σου γωνιά; «Αγαπώ τον περίπατο στο Φανάρι και την αγορά στις ώρες αιχμής, αφού μεγάλωσα μέσα στα ψαράδικα της πόλης με την χαρούμενη φασαρία τους, στο πλάι του αξέχαστου παππού μου, που έχω την τύχη και την ευθύνη να κουβαλάω το όνομά του. Στις δύσκολες ώρες του άγχους, κάνω μια αυτοκινητάδα ως την Κράτηγο ή ένα βραδινό περπάτημα στη μαρίνα, για να καθαρίσει το μυαλό. Πριν σουρουπώσει, ανεβαίνω συχνά στην αυλή των Ταξιαρχών με θέα όλη την πόλη και τις μικρασιατικές ακτές. Στις χαλαρές στιγμές, έχω τα παλιά και νέα στέκια μου για καφέ στην Κουλμπάρα και τα Λαδάδικα. Όταν φιλοξενώ φίλους που επισκέπτονται για πρώτη φορά τη Λέσβο, ξεκινώ την ξενάγηση από τη Σουράδα, για να πάρουν μια δόση από την προστατευμένη αρχιτεκτονική μας κληρονομιά και συνεχίζω με τα Θέρμα, για να δοκιμάσουν τον υγρό πλούτο των ιαματικών πηγών του νησιού. Καλοκαιρινές αδυναμίες μου η Σκάλα Ερεσού, ο Μόλυβος, ο

Άγιος Ισίδωρος και η Φανερωμένη στο Σίγρι, αλλά αγαπώ πολύ και τη χειμωνιάτικη Αγιάσο και τους Αγίους Αναργύρους.» Τι δεν υπάρχει πια στη Μυτιλήνη των παιδικών σου χρόνων; «Το πιο οδυνηρό είναι πάντα η απώλεια αγαπημένων προσώπων από την οικογένεια, το φιλικό και το σχολικό περιβάλλον, που σημάδεψαν με τον καλύτερο τρόπο την παιδική μου ηλικία. Από τις εικόνες της δικής μου παιδικότητας, μου λείπουν οι ψαραποθήκες του Φαναριού και τα καλλιτεχνικά σχεδιασμένα σκαριά σε παράταξη στο λιμάνι. Αν σκεφτώ και τα εφηβικά μου χρόνια, αυτό που νομίζω ότι λείπει, είναι τα στέκια συνάντησης των νέων ανθρώπων, όχι για να απομονωθούν μπροστά σε μια οθόνη, αλλά για να συζητήσουν, να αστειευτούν, να οικοδομήσουν αδιαμεσολάβητες ανθρώπινες σχέσεις». Δύσκολα παιδικά χρόνια; Θα μιλήσεις για το πρόβλημα της υγείας σου; Πόσο επηρέασε τη ζωή σου το πρόβλημα της υγείας σου; «Γεννήθηκα με μια κληρονομική χρόνια νόσο, τη θαλασσαιμία (παλιότερα γνωστή ως μεσογειακή αναιμία). Η θαλασσαιμία αντιμετωπίζεται με (συνήθως) μια ή δύο μεταγγίσεις αίματος τον μήνα και με παράλληλη καθημερινή φαρμακευτική αγωγή για τις παράλληλες επιπτώσεις των μεταγγίσεων αυτών. Ταυτόχρονα, όμως, είχα την τύχη να γεννηθώ σε μια εποχή που η ιατρική και τεχνολογική πρόοδος άνοιξε το δρόμο, ώστε να μπορούμε σήμερα οι χιλιάδες θαλασσαιμικοί να απολαμβάνουμε υψηλότατο επίπεδο περίθαλψης και σχεδόν φυσιολογικής διαβίωσης, να μεγαλώνουμε σωστά, να σπουδάζουμε, να εργαζόμαστε και να κάνουμε οικογένεια. Αλλά και να βλέπουμε πλέον την πρώτη γονιδιακή θεραπεία (που μπορεί να θεραπεύει οριστικά τη νόσο) να περνά σιγά- σιγά, μετά από δεκαετίες ερευνών, στο στάδιο της εφαρμογής της στη χώρα μας και διεθνώς. Στην παιδική και εφηβική ηλικία, μια αναπηρία ή μια χρόνια νόσος πάντα

επίσκεψη στο Μαυσωλείο του Γιασέρ Αραφάτ στην Παλαιστίνη

www.stonisi.gr

Τι θα είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνεις αν εκλεγείς;

ΠΛΑΤΕΊΑ

Με τον Πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, στο Μέγαρο Μαξίμου

σε επηρεάζει έντονα, όχι μόνο σωματικά, αλλά κυρίως συναισθηματικά. Ειδικά αν μεγαλώνεις σε μια μικρή κοινωνία, όπου τα όρια της ιδιωτικότητας είναι ανύπαρκτα και οι προκαταλήψεις και ο κοινωνικός συντηρητισμός κυριαρχούν. Η προκατάληψη ενάντια σε οποιονδήποτε “διαφορετικό” ή “μη κανονικό” (που καλλιεργείται από το οικογενειακό περιβάλλον) γεμίζει φόβο και δηλητήριο τα μυαλά των ανθρώπων. Αυτό, όμως, που κυριαρχεί στις αναμνήσεις μου είναι το υπερπλεόνασμα αγάπης και ενδιαφέροντος από το οικογενειακό και φιλικό μου περιβάλλον, αλλά και από εξαιρετικούς και αγαπημένους γιατρούς και νοσηλευτές που φρόντιζαν πάντα για το καλύτερο. Όταν ζεις σε ένα τέτοιο περιβάλλον, τα προβλήματα “μικραίνουν”. Χάρη σε όλους αυτούς τους ανθρώπους, δεν πέρασα δύσκολα, αλλά υπέ-

Για αυτό με τον Παναθηναϊκό θα μας μιλήσεις;

ροχα παιδικά χρόνια. Σε αυτούς χρωστάω τα περισσότερα

“Στις χαρές και στις λύπες μαζί”, λέει το γνωστό σύνθημα: Ο Παναθηναϊκός για μένα είναι αυτό που λέμε “ανήκεστος βλάβη” από την παιδική μου ηλικία!

απ’ όσα έχω καταφέρει στη ζωή μου». Θα μας μιλήσεις για τη γυναίκα σου; «Γνωριστήκαμε το 2015 στην Κωνσταντινούπολη. Εγώ ήμουν προσκεκλημένος ομιλητής σε ένα επιστημονικό συνέδριο και εκείνη βρέθηκε στην Πόλη για σύντομες διακοπές, ερχόμενη από την Καισάρεια της Καππαδοκίας, απ’ όπου κατάγεται. Είναι ένας υπέροχος άνθρωπος με υψηλή μόρφωση και πολιτισμό, που μου προσφέρει απλόχερα αγάπη και συντροφικότητα. Πρώτο κοινό μας σημείο, όταν γνωριστήκαμε, ήταν η προέλευση από προοδευτικές οικογένειες και το ενδιαφέρον για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Στη www.stonisi.gr

συνέχεια ήρθαν και τα υπόλοιπα. Ευγνωμονώ την τύχη που

ΠΛΑΤΕΊΑ

θα είναι λίγο. Κάθε φορά που το σκέφτομαι, “σβήνει” - έστω και για λίγο- οποιοδήποτε άλλο ζήτημα, μικρό ή μεγάλο, έχω στο μυαλό. Ταυτόχρονα, βέβαια, αυξάνεται κατακόρυφα και το αίσθημα της ευθύνης. Δεν έχω χάσει κανέναν υπέρηχο της γυναίκας μου, καμία εξέταση, καμία ιατρική επίσκεψη και αυτή την περίοδο διαβάζω άρθρα για την πατρότητα. Μέσα μου, βέβαια, ξέρω ότι αυτή η προετοιμασία μοιάζει με την προετοιμασία του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012 ως τον Γενάρη του 2015, στον δρόμο για την άσκηση διακυβέρνησης: Νομίζαμε ότι ήμασταν έτοιμοι, αλλά στην πραγματικότητα διδαχθήκαμε τα περισσότερα στην πορεία. Τώρα έχω έναν ακόμα, σημαντικότατο λόγο να αγωνίζομαι για ένα καλύτερο μέλλον της πατρίδας μας και του κόσμου.»

την έφερε στη ζωή μου. Ελπίζω η σημερινή μας σχέση να κρατήσει στον χρόνο και να έχουμε πάντα το ίδιο επίπεδο αλληλοκατανόησης και αλληλοϋποστήριξης.». Και μπαμπάς οσονούπω; «Ό,τι και να πω γι αυτή την πρόσφατη εξέλιξη στη ζωή μου,

Δεν θα ξεχάσω ποτέ – ήμουν 16άρης τότε- τους πανηγυρισμούς το 1996 στην προκυμαία της Μυτιλήνης για την ιστορική νίκη επί του Άγιαξ στο Άμστερνταμ, αλλά και για την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης στο μπάσκετ την ίδια χρονιά, με την ιστορική “τάπα” του Στόγιαν Βράνκοβιτς σε νεκρό χρόνο. Στις κερκίδες του ΟΑΚΑ και της Λεωφόρου έχω πανηγυρίσει τίτλους κι έχω στενοχωρηθεί για επώδυνες ήττες, συχνά μαζί με τον (μετέπειτα) Πρωθυπουργό, που κι αυτός δεν έκρυψε ποτέ τα παναθηναϊκά του αισθήματα. Σήμερα θλίβομαι για την κατάντια του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού εξαιτίας της διοίκησης Αλαφούζου και ευελπιστώ το σχέδιο για το νέο γήπεδο στον Βοτανικό, που έχει εγκρίνει η κυβέρνηση, να συνοδευτεί από την αποχώρηση του πρώην συνεταίρου του Μαρινάκη από την ομάδα μας».

ΠΛΑΤΕΊΑ

www.stonisi.gr

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΝΤΌΣ ΚΑΙ ΕΚΤΌΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ

23 χρόνια «ΜΑΓΜΑ»

Περί της ιστορικής μπάντας ο λόγος…

Τ www.stonisi.gr

της ΑΝΘΗΣ ΠΑΖΙΑΝΟΥ

ΠΛΑΤΕΊΑ

Το μάγμα είναι, λέει, η διάπυρη ύλη που υπάρχει μέσα στη γη και βγαίνοντας με τη μορφή της λάβας, εκτονώνεται…

Δεν υπάρχει μέρος που να μην έχουν παίξει οι

Από το 1996 οι «Μάγμα» τραγουδούν σε όλη τη Λέσβο, έχοντας κατοχυρώσει την παρουσία τους σε πλήθος φεστιβάλ και συναυλιών, ενώ το… «πρόσωπό» τους, θα έλεγε κανείς αναμφισβήτητα ότι είναι ο Γιάννης Μυκονιάτης: «Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τους φίλους μας που βρίσκονται από την πρώτη στιγμή δίπλα μας. Άλλοι με οικογένειες, άλλοι πέθαναν. Μέσα σε αυτά τα 23 χρόνια, αλλάξαμε εμείς, άλλαξε όλο το νησί, αλλά συνεχώς οι φίλοι μας στηρίζουν και έρχονται καινούριοι φίλοι. Και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό, πολεμώντας τις αντιξοότητες».

να παίξουν για καλό σκοπό. «Όποτε μας χρειάζονται,

Το πρώτο τους live ήταν στις «Σειρήνες», στα Λαδάδικα (σ.σ. βρίσκονταν πάνω από το σημερινό «Παράταιρο») στις 14 Δεκεμβρίου 1997. Εκτός από τον Γιάννη Μυκονιάτη, σταθερά από τότε στο μουσικό σχήμα έχει μείνει ο Γιάννης Βαφειώτης, γνωστός για τις δεξιότητές του στα πλήκτρα. Ο Μπάμπης Μακρής, στην κιθάρα και τη φωνή μπήκε στο σχήμα το 1999, ενώ η φωνή- γνωστή σε όλο το νησί- της Μαρίας Κουρούτσαλτη ήρθε στη συνέχεια. Ζευγάρι με τον Μυκονιάτη, η Μαρία, ξυπνούν και οι δυο τους με μουσική, κοιμούνται με μουσική, ζουν με αυτή.

κρίσης!

Στο μπάσο σήμερα είναι ο Αλέξανδρος Σπάθης και η Γιολάντα- Γιολάντα είναι στα τύμπανα. Στους «Μάγμα» θα δούμε κατά καιρούς να συμμετέχουν ο Χρήστος Κουντσούρος, ο Θεολόγος Σίμος.

«Μάγμα» σε όλο το νησί και δεν έχουν αρνηθεί ποτέ είμαστε εκεί. Βέβαια δεν είναι όλοι εκεί για εμάς.» λέει με παράπονο ο Γιάννης Μυκονιάτης, μιλώντας γενικώς εκ μέρους των μουσικών σχημάτων. Οι «καλές εποχές» ήταν για κείνον όταν οι Δήμοι ήταν 13, όπου έπαιζαν παντού, πλην εκείνου της Μήθυμνας. Έχουν συνείδηση επαγγελματία και ό,τι χρήματα παίρνουν τα επενδύουν στον εξοπλισμό τους. Για παράδειγμα τα πλήκτρα του Γιάννη Βαφιώτη κόστισαν γύρω στα 1000 ευρώ, «τσουχτερό» ποσό για καιρούς

Μισή ζωή κι ακόμα… «Είναι πάνω από τη μισή ζωή μου οι Μάγμα» λέει η Μαρία Κουρούτσαλτη. «Τους έζησα από την πρώτη στιγμή, λάτρευα τη μουσική που έπαιζαν», λέει. Φοβόταν στην αρχή, δεν είχε εμπιστοσύνη στον εαυτό της, αλλά το 2004 έκανε οντισιόν- η μόνη που έκανε για να μπει στην μπάντα- και φυσικά την πήραν. Ο καθένας τους είναι διαφορετικός χαρακτήρας, είναι δύσκολο να ταιριάξουν τον χρόνο τους για την πρόβα, αλλά τα καταφέρνουν γιατί αγαπούν αυτό που κάνουν.

Τον… ενοχλούσαν! Ο Γιάννης Βαφειώτης από τα 14 του έκανε live στη δεύτερη καντίνα, συμμετέχοντας στα… καλλιστεία της εποχής, με ποπ τραγούδια, Βίσση, Καρβέλα, Χαριτοδιπλωμένο και Μπίγαλη! Μπήκε στους «Μάγμα» αφού τον… ενόχλησε πολλές φορές ο Γ. Μυκονιάτης. Το σκεφτόταν και το ξανασκεφτόταν για να μπει στο σχήμα. «Κάποια στιγμή, είχαμε ένα μαγαζί στην αγορά, περνάει ο Γιάννης με τη Μαρία, σταματά ο Γιάννης με τη μηχανή. Τον βλέπω εγώ λέω… “Παναγίτσα μου, πώς είναι έτσι;”»! Τον περίμεναν για μήνες, ρωτούσαν ξαναρωτούσαν και τελικά τον κατάφεραν. Πήγε στο στούντιό τους, το «Υποβρύχιο», ήταν 20 χρονών ο Γ. Βαφειώτης το 1996, έμεινε έξω από την πόρτα ακούγοντας τη μουσική και ενθουσιάστηκε. Το αστείο ήταν ότι θεωρούσε ότι τα τραγούδια που έπαιζαν- για πολύ καιρό το θεωρούσε- ότι ήταν των «Μάγμα», ενώ ήταν ξένων συγκροτημάτων! Έχουν όμως και δικά τους τραγούδια, με το πρώτο τους το 2009, το Blue Eyes που το δημιούργησαν για να παίξουν λίγο πριν τους Scorpions στο Κάστρο της Μυτιλήνης. Ήταν η χρυσή εποχή της δημιουργίας κομματιών, τα οποία, ωστόσο, πρέπει να ηχογραφήσουν για να μη χαθούν. Και βέβαια έχουν «ανοίξει» και άλλες συναυλίες, μεγάλων καλλιτεχνών, όπως του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, αλλά και του Τζίμη Πανούση. Όταν κρατά κιθάρα δεν μπορεί να μην παίζει, ό,τι και να γίνει. Ο λόγος για τον Μπάμπη Μακρή. Ο ίδιος δεν θα ξεχάσει πριν από 10 χρόνια περίπου που οι Μάγμα έπαιζαν με τη λέσχη Μοτοσικλετιστών σχεδόν βδομάδα παρά βδομάδα. Όταν η ροκ μουσική τους συνδυαζόταν με την είσοδο των χαρλεάδων στο μαγαζί, κάτι που έγινε στην Καλλονή, αλλά και στην Ερεσό, με Τούρκους μοτοσυκλετιστές και έξι ώρες… συναυλίας! Και μέσα σε αυτά τα 23 χρόνια των «Μάγμα» γεννήθηκαν και άλλα μουσικά σχήματα με και άλλους καλλιτέχνες. Είναι οι «ΒΟΥΡ», οι «Blues Brothers» και άλλα… Είναι μια οικογένεια που μεγαλώνει και μεγαλώνει κι εμείς είμαστε εδώ για να τους ακούμε και να λικνιζόμαστε χορεύοντας με μπύρα ή χωρίς…

www.stonisi.gr

τους ίδιους ανθρώπους, περιλαμβάνοντας

ΠΛΑΤΕΊΑ

Τι λένε οι «πουλάκηδες» για τη Λέσβο Μπορούμε να γίνουμε ανταγωνιστικός οικοτουριστικός προορισμός σε παγκόσμιο επίπεδο;

Του ΜΙΧΆΛΗ ΜΠΆΚΑ Στο προηγούμενο άρθρο μου στην «Πλατεία» μιλάγαμε για τον βοτανικό πλούτο του νησιού και ιδιαίτερα τις ορχιδέες, οπότε φυσικό επακόλουθο ήταν για να μην αδικήσουμε τα αγαπημένα μας πουλάκια να μιλήσουμε σήμερα για αυτά. Οι περισσότεροι δεν το ξέρουν στο νησί αλλά η Λέσβος είναι από τους δημο-

φιλέστερους προορισμούς παρατήρησης πουλιών στην Ευρώπη. Υπολογί-

www.stonisi.gr

ζεται ότι περισσότεροι από 5.000 Birdwatchers (πουλάκηδες όπως τους λέμε

ΠΛΑΤΕΊΑ

στο νησί) επισκέφτηκαν το νησί μας τις καλές τουριστικά χρονιές. Οι περισσότεροι από αυτούς έρχονται και ξαναέρχονται στο νησί, ίσως και 2 φορές στον ίδιο χρόνο, και πραγματικά μετά την αναχώρηση τους μετρούν τις ημέρες μέχρι την επόμενη επίσκεψη τους. Τα τελευταία χρόνια με τη συνδρομή ντόπιων παρατηρητών της φύσης αναδεικνύεται ότι αξίζει κανείς να επισκεφθεί τη Λέσβο για παρατήρηση πουλιών όχι μόνο την Άνοιξη αλλά και το Φθινόπωρο,

σε περιόδους που η τουριστική κίνηση στο νησί είναι νεκρή. Ο οικοτουρισμός, και η παρατήρηση πουλιών ειδικότερα, βρίσκονται σε μεγάλη άνθιση σε όλον τον κόσμο. Στη Μεγάλη Βρετανία η RSPB (Royal Society for the Protection of Birds – Βασιλική Εταιρία προστασίας πουλιών) ξεπερνάει το 1 εκατομμύριο μέλη, ενώ στις ΗΠΑ περισσότερο από 50 εκατομμύρια πολίτες αυτοπροδιορίζονται ως φυσιολάτρες – «πουλάκηδες». H Λέσβος είναι ένας ιδανικός προορισμός καθώς διαθέτει διαφορετικά είδη οικοσυστημάτων και τα πουλιά είναι εύκολα προσβάσιμα ακόμα και από το αυτοκίνητο των παρατηρητών. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή την περίοδο που έρχονται οι περισσότεροι πουλάκηδες είναι δύσκολο να βρει αυτοκίνητο να νοικιάσεις σε όλο το νησί. Σύμφωνα δε με έρευνες του Πανεπιστημίου Αιγαίου οι πουλάκηδες ξοδεύουν τουλάχιστον 1,5 φορά περισσότερα απ’ ότι ο μέσος επισκέπτης του νησιού, συμβάλλοντας έτσι με το παραπάνω στην τοπική οικονομία. Το παράξενο είναι ότι αυτό το κύμα οικοτουρισμού δεν ήρθε ύστερα από σχεδιασμένες κινήσεις κάποιων τοπικών παραγόντων αλλά εξαιτίας των ενεργειών κάποιων ξένων οικοξεναγών που ήρθαν στο νησί μας, είδαν τον πλούτο που έχει, και με δικές τους ενέργειες προώθησαν τον οικοτουρισμό σε συνεργασία με λίγους ξενοδόχους. Παρόλαυτα οι τοπικοί μας «άρχοντες» εξακολουθούν να βλέπουν το περιβάλλον και τους «τρελο-οικολόγους», ως τροχοπέδη των αναπτυξιακών σχεδίων που έχουν για το νησί μας και ποτέ δεν έκατσαν να ακούσουν τι τους αρέσει και γιατί έρχονται αυτοί οι άνθρωποι στο νησί και τι στραβά βλέπουν στον τόπο μας. Επιχειρώντας να ακούσουμε τους πουλάκηδες τους ζητήσαμε να μας απαντήσουν στα δυο αυτά ερωτήματα. Στα θετικά του νησιού είναι ότι συνδυάζει την άγρια ζωή της Ευρώπης και της Μικράς Ασίας. Την άνοιξη έχει πολύ μεγάλο αριθμό μεταναστευτικών πουλιών αλλά και πολύ πλούσια χλωρίδα. Το νησί έχει πολύ ιδιαίτερη γεωλογία, με μεγάλη ποικιλία οικοσυστημάτων και εύκολη πρόσβαση, καθώς δεν είναι πολύ μεγάλο και μπορείς εύκολα να πας παντού. Σημαντικό θεωρούν ότι τουρισμό όπως άλλα μέρη, οι άνθρωποι είναι πολύ φιλικοί και τους αρέσει ο τρόπος ζωής του νησιού, που έχει κάποια στοιχεία παράδοσης που δεν έχει αλλοιωθεί. Όπως όλοι οι επισκέπτες του νησιού εκτιμούν την γαστρονομία, το ιδιαίτερο το φαγητό του

www.stonisi.gr

το νησί δεν καταστράφηκε από τον μαζικό

ΠΛΑΤΕΊΑ

νησιού, ως ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του χαρακτήρα του. Στα άσχημα του νησιού πρώτα απ’ όλα οι περισσότεροι αναφέρονται τα σκουπίδια, μπάζα που βλέπουν ανεξέλεγκτα τριγύρω. Ο Φρανκ που έρχεται 26 χρόνια στο νησί και έχει μετρήσει 46 ταξίδια, επισημαίνει μια μείωση των πουλιών τα τελευταία χρόνια, και ανησυχεί για την αύξηση χρήσης ζιζανιοκτόνων στη γεωργία. Επισημαίνεται επίσης ότι δυσανασχετούν για τον τρόπο που φέρονται οι ντόπιοι σε κάποιες περιπτώσεις στα ζώα (σκυλιά, άλογα). Τέλος αναφέρουν ότι ανησυχούν για τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τους υγροτόπους με μπαζώματα, «καθαρισμούς» των ποταμών που καταστρέφουν τους οικοτόπους στην κοίτη τους, και ιδιαίτερα την αποκαρδιωτική εικόνα που συνάντησαν φέτος βλέποντας την λιμνοδεξαμενή «Μετόχι» κατεστραμμένη από την Περιφέρεια όπως ενημερώθηκαν, λες και θέλουν οι τοπικές αρχές να διώξουν τους επισκέπτες της φύσης. Το ζήτημα είναι εάν εμείς θα καταλάβουμε επιτέλους αυτόν τον πλούτο που έχει το νησί μας ή θα συνεχίσουμε να πετάμε σκουπίδια και μπάζα και να καταστρέφουμε τα οικοσυστήματα με κρατική μάλιστα μέριμνα. Οι ίδιοι οι πουλάκηδες επισημαίνουν ότι στοίχημα για το μέλλον αποτελεί να γίνει η Λέσβος ανταγωνιστικός προορισμός οικοτουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Το νησί, η φύση της Λέσβου μπορεί. Εμείς θα κάνουμε κάτι γι’ αυτό ή θα συνεχίζουμε να καταστρέφουμε αυτό το δώρο που παραλάβαμε; Η επιλογή είναι δική

www.stonisi.gr

μας….

ΠΛΑΤΕΊΑ

www.stonisi.gr

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Κι αγέρα στα πανιά μας…. Η θάλασσα δεν προσφέρεται μόνο για παιχνίδια, αλλά και για εξοικείωση με το υγρό στοιχείο. Η τέχνη της ιστιοπλοΐας, γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων, εξακολουθεί να είναι επίκαιρη και να αποτελεί ένα άθλημα και ένα μέσο εκτόνωσης, όχι μόνο για ενηλίκους, αλλά και για τα παιδιά.

Η ιστιοπλοΐα, εκτός του ότι γυμνάζει όλο το σώμα, αποτελεί μοναδική ευκαιρία ώστε τα παιδιά να έρθουν πιο κοντά στη φύση και στη θάλασσα. Το πρώτο άγγιγμα του θαλασσινού αέρα θα χαρίσει στα παιδιά μια ανεπανάληπτη αίσθηση ανεξαρτησίας και φυγής από την πραγματικότητα που τόσο πολύ αναζητούν κατά τη διάρκεια του χειμώνα κλεισμένα στο σπίτι, στο σχολείο ή στα κάθε λογής φροντιστήρια.Τα παιδιά θα βιώσουν αξέχαστες εμπειρίες με την ιστιοπλοΐα. Θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν να σκέφτονται μόνα τους, να ψάχνουν τρόπους να λύνουν προβλήματα και να αναπτύσσουν δεξιότητες, όπως η κριτική σκέψη και η σωστή λήψη αποφάσεων.

www.stonisi.gr

Η ιστιοπλοΐα είναι ένα άθλημα που δεν χρειάζεται υπεραθλητές ή σωματική διάπλαση, ενώ η φυσική ικανότητα δεν είναι το ζητούμενο για να ξεκινήσει κάποιος να ασχολείται με αυτή. Κι αυτό διότι οι γνώσεις που αποκτούνται σε συνδυασμό με τη συνεχή μάθηση και τη θέληση του αθλούμενου είναι τα βασικά χαρακτηριστικά ενός ιστιοπλόου.

ΠΛΑΤΕΊΑ

Είναι ένα από τα λίγα αθλήματα στο οποίο μπορούν να συμμετέχουν όλοι, ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία και τη σωματική διάπλαση. Ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει ιστιοπλοΐα από την ηλικία των επτά ετών. Το μόνο που χρειάζεται είναι να το θέλει και να του αρέσει η θάλασσα. Το ξεκίνημα ενός ιστιοπλόου στην ηλικία των επτά μπορεί να γίνει με σκάφη τύπου Optimist, που έχουν ένα πανί και απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας έως και 15 ετών. Είναι ασφαλέστατα

ΠΛΑΤΕΊΑ

www.stonisi.gr

και έχουν μεγάλες δυνατότητες πλεύσης. Από εκεί και μετά ανεβαίνουμε κατηγορία και πάμε σε άλλους τύπους σκαφών.Η ιστιοπλοΐα, η αναψυχή και το παιχνίδι στη θάλασσα βελτιώνουν την υγεία, τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική. Το εν λόγω άθλημα διδάσκει σημαντικά μαθήματα ζωής για τον σεβασμό και τη συνεργασία και προωθεί την ισότητα για όλους γεφυρώνοντας τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων.

www.stonisi.gr

Μέσα από την ιστιοπλοΐα δυναμώνουν οι χαρακτήρες των αθλητριών και των αθλητών, καλλιεργούνται η θέληση, η αυτοπεποίθηση και η αποφασιστικότητα. Έτσι, παράλληλα με το σώμα, αθλείται και η ψυχή των παιδιών.Ως άθλημα προάγει την αναψυχή, την ομαδικότητα και την ανάπτυξη ικανοτήτων μέσα από την κοινωνικότητα.Ακόμη τονώνει την αυτοπεποίθηση και την αποφασιστικότητα και βοηθά στην ανάπτυξη του αισθήματος ευθύνης. Είναι ένα άθλημα δια βίου μάθησης, αφού στην ιστιοπλοΐα δεν σταματά ποτέ κανείς να μαθαίνει καινούρια πράγματα. Το μόνο που χρειάζονται τα παιδιά για να ξεκινήσουν είναι καλή και πολλή διάθεση, θέληση για μάθηση και απόκτηση νέων εμπειριών και γνώση κολύμβησης.

ΠΛΑΤΕΊΑ

Ιστιοπλοΐα με τον ιστιοπλοϊκό Όμιλο Μυτιλήνης Ο Ιστιοπλοϊκός Όμιλος Μυτιλήνης (Ι.Ο.Μ.) ιδρύθηκε το 2012, με σκοπό να αναδείξει και να διαδώσει το άθλημα της ιστιοπλοΐας στα παιδιά, τους εφήβους και τους ενήλικες που ζούνε στη Λέσβο. Τα μέλη και οι αθλητές μας έχουν πολλά χρόνια εμπειρία στη θάλασσα, την ιστιοπλοΐα και τη ναυσιπλοΐα. Διαθέτει τμήματα Ολυμπιακών διαδρομών και Ιστιοπλοΐας Ανοιχτής Θάλασσας και προπονητές με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Ο Ιστιοπλοϊκός Όμιλος Μυτιλήνης πραγματοποιεί για δεύτερη χρονιά μαθήματα ιστιοπλοΐας και στην Πέτρα για τα παιδιά της περιοχής. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις σχολές ιστιοπλοΐας, μπορείτε να καλέσετε στο 6978893703.

Ελ.Βενιζέλου & Παπανικολή 2, Μυτιλήνη

www.stonisi.gr

22510 30954 - 6948652820

ΠΛΑΤΕΊΑ