Meddwl am amrywiaeth a chynhwysiant

fwydo plant llwglyd. Mae hyn hefyd yn pwysleisio pwysigrwydd cael polisïau a gweithdrefnau diogelu priodol yn eu lle cyn inni drosglwyddo’r ddarpariaeth (gweler adran 2 – Datblygu fframwaith sefydliadol).

Yn ail, wrth ddarparu ar gyfer chwarae bydd angen inni ystyried i ba raddau y dylem ddarparu ar gyfer hawliau eraill ac mae hyn yn debyg o ddibynnu ar y math o ddarpariaeth yr ydym yn ei hwyluso. Er enghraifft, mewn lleoliad penodedig mae’n debyg y bydd gennym fynediad i doiledau, basnau ymolchi a chegin hyd yn oed, ond os ydym yn rhedeg cynllun chwarae symudol yng nghanol ystâd o dai bydd yn hawdd iawn i’r plant fynd adref i gael bwyd, os yw ar gael neu i ddefnyddio’r toiled. Dylem hefyd ystyried i ba raddau y bydd angen cysgod rhag y tywydd ac, ar gyfer pob math o ddarpariaeth, bydd angen inni allu darparu cymorth cyntaf os digwydd damwain a bod â gweithdrefn yn ei lle os bydd angen galw’r gwasanaethau brys.

‘Mae’r cysyniad o amrywiaeth yn cwmpasu cydnabyddiaeth a pharch. Mae’n golygu deall bod pob unigolyn yn unigryw, ac adnabod ein gwahaniaethau unigol. Gall y rhain fod o ran meysydd megis hil, ethnigrwydd, rhyw, tueddiad rhywiol, statws economaidd-gymdeithasol, oed, doniau corfforol, credau crefyddol, credau gwleidyddol, neu ideolegau eraill. Mae’n golygu archwilio’r gwahaniaethau hyn mewn amgylchedd diogel, cadarnhaol a chefnogol. Mae’n ymwneud â deall ein gilydd a symud y tu hwnt i oddefgarwch syml ac at groesawu a dathlu dimensiynau cyfoethog amrywiaeth a geir ym mhob unigolyn.’2

Mae darpariaeth chwarae cynhwysol yn un sy’n cynnal hawl pob plentyn i chwarae, waeth beth yw amrywiaeth eu profiadau bywyd. Fel gweithwyr chwarae mae rhaid inni fod yn rhagweithiol (pro-active) wrth herio gwahaniaethu, rhagfarn ac anghydraddoldeb trwy alluogi plant i gael mynediad i’n darpariaeth. Wrth gynllunio ein prosiect gwaith chwarae, mae’n hanfodol inni feddwl sut y byddwn yn darparu ar gyfer ystod amrywiol o blant, gan gydnabod y bydd rhai angen mwy o gymorth na’i gilydd i gael mynediad i’w hawl i chwarae. Tra bo llawer mwy i arfer gwaith chwarae cynhwysol na’r hyn a eglurwyd yma, mae’r canllaw hwn yn ymwneud yn bennaf â’r hyn sydd ei angen yn ei le i wneud ein darpariaeth yn hygyrch i gymaint o wahanol blant â phosibl. Mae hyn yn cynnwys datblygu amgylcheddau ffisegol, strwythurau staffio, polisïau a gweithdrefnau sy’n briodol ar gyfer y gwaith.

Model Cymdeithasol Anabledd

Mae nifer o ffyrdd y gall plant gael eu hanablu rhag cael mynediad i’n darpariaeth chwarae ac mae llawer i’w ddysgu oddi wrth y mudiad Hawliau Anabledd, sy’n dynodi modelau defnyddiol ar gyfer deall yr heriau a hysbysu newidiadau. Mae’r Model Cymdeithasol o Anabledd yn cydnabod bod pobl sydd â namau’n cael eu hanablu gan gymdeithas ble nad oes ganddynt fynediad i’r un hawliau a phobl eraill. Mae’r model hwn yn dadlau bod