OM-9-2017 DADI DELHI MIDAL PAGE_Layout 5 02/08/2017 11:40 Page 1
6
Deiemle- I, 2017
77
Deiemle- I, 2017
Deesce Meeefvle ceeref[³ee
megKece³e ogefve³ee keÀer Deie´otle oeoer He´keÀeMeceefCe
oeoer peer mes meYeer meoe mebleg<ì jns oeoer peer kesÀ Debie-mebie jnves kesÀ keÀejCe efkeÀmeer Yeer ³eesi³elee ceW Heejbiele nesves kesÀ efueS cegPes keÀesF& Keeme cesnvele veneR keÀjveer Heæ[er~ pewmes Heejme kesÀ mebie jnkeÀj ueesne Yeer Heejme yeve peelee nw, Ssmes oeoer peer kesÀ mebie jnkeÀj ceQ Yeer ³eesi³e yeve ieF&~ megyen mes mee³ebkeÀeue lekeÀ keÀer J³emle efove®e³ee& ceW mewkeÀæ[eW yeej GvekesÀ meccegKe peevee neslee, GvekeÀer H³eej Yejer ¢eq<ì Heæ[leer Deewj cesjs Deboj Gcebie-Glmeen uenjW ceejves ueielee~ GvekesÀ meeceerH³e ceW LekeÀeve efkeÀmes keÀnles nQ, ceQves veneR peevee~ cegPes cenmetme neslee jne efkeÀ ³es ve]pejW oeoer peer keÀer veneR, mJe³eb YeieJeeve keÀer nQ, pees cegPes efveneue keÀj jner nQ~ Deesce Meebefle YeJeve, %eeve mejesJej, MeebefleJeve Deeefo meYeer ³e%e kesÀ yeæ[s-yeæ[s
YeJeveeW keÀes mepeeves-mebJeejves keÀe Hetje He´yebOeve oeoer peer ves cegPes efmeKee³ee~ oeoer peer Kejerooejer keÀer ®eer]peW Kego yewþkeÀj efueKeJeeleer LeeR~ oeoer peer keÀer nj Dee%ee keÀes meekeÀej keÀjves ceW ceQ efoue mes pegì peeleer Leer, cegPes yengle KegMeer efceueleer Leer~ oeoer peer yengle ner jnceefoue Deewj cecelee keÀer cetjle LeeR~ oeoer peer keÀYeer keÀesF& yeele ef®eÊe Hej veneR jKeleer LeeR~ ceQ íesìer Leer, peye keÀesF& ieueleer keÀj osleer Leer lees yengle He´sce mes mecePeeleer LeeR~ #ecee keÀe meeiej LeeR, nj ieueleer keÀes YegueekeÀj He´sce mes Deeies yeæ{eleer LeeR~ oeoer peer mJe³eb meoe mebleg<ì jnleer LeeR Deewj GvekesÀ yeesue Les, meYeer ³e%e-Jelme meoe KegMe Deewj mebleg<ì jnves ®eeefnS~ efkeÀmeer keÀes kegÀí Yeer ®eeefnS lees yeeyee kesÀ YeC[ejs mes Gmes DeJeM³e efceuevee ®eeefnS, ³en GvekeÀer YeeJevee nesleer Leer~ - ye´.kegÀ. cegvveer,
efJeog<eer, meMekeÌle veejer, Hejceelce H³eejer, veejer MeefkeÌle keÀe DevegHece GoenjCe oeoerpeer keÀer DeeYee leLee GmekeÀe HewÀueeJe Deepe Hetje efJeMJe osKe jne nw~ Deepe mecHetCe& ceeveJe meceepe Fme yeele keÀes efoue Keesue kesÀ keÀnlee nw efkeÀ Fme keÀefjMceeF& J³eefkeÌlelJe mes nceves DeHeveer cebmee keÀes Hetjer lejn mes yeouee nw, Deewj nes Yeer ke̳eeW veneR, ke̳eeWefkeÀ nceejer oeoer LeeR ner Ssmeer, efpevneWves DeeO³eeeqlcekeÀlee keÀer ceMeeue peve-peve kesÀ Ëo³e ceW Gve DevegYetelf e³eeW mes peiee³ee, efpevemes Jes Kego Deesle-He´els e LeeR~ Deepe GvekeÀer íeHe HeeB®eeW ceneÜerHeeW ceW GvekesÀ ®eefj$e kesÀ iegCeieeve kesÀ ªHe ceW ef®eef$ele nQ~ meyekesÀ ceO³e oeoer peer DeHeves keÀÊe&J³eeW kesÀ ceeO³ece mes Deepe Yeer peerefJele nQ~ pees efkeÀ Deepe Hejceelcee Üeje efJeMJe HeefjJele&ve kesÀ keÀe³e& keÀes Deeies yeæ{e jns nQ, efpevneWves oeoer kesÀ meeLe jnkeÀj keÀe³e& efkeÀ³ee, GvekeÀe GvekesÀ meeLe keÀe DevegYeJe GvneR kesÀ MeyoeW ceW...
keÀe³e&ke´Àce He´yebefOekeÀe,ceeGCì Deeyet
oeoer ceW meceevelee keÀe YeeJe meoe jne mel³elee Je HeefJe$elee keÀer MeefkeÌle nesves kesÀ keÀejCe oeoer ceW efveCe&³e MeefkeÌle yengle He´yeue Leer~ efveYe&³elee mes efveCe&³e uesleer LeeR, efkeÀmeer Yeer yeele keÀe GvnW Ye³e veneR neslee Lee~ Jes meYeer keÀes meceeve ¢eq<ì mes osKeleer LeeR, GveceW He#eHeele keÀer YeeJevee veneR Leer~ pees mel³e yeele nesleer Leer Gmes Jees keÀn osleer LeeR~ pees Yeer GvekesÀ meeceves Deelee Lee Jees GvekesÀ efvece&ue Je efveMíue mJeYeeJe mes He´YeeefJele ngS efyevee veneR jn Heelee Lee~ oeoerpeer nceW Yeer DeHeveer meKeer keÀer lejn mecePeleer Deewj J³eJenej ceW Deeleer LeeR~ ceQ oeoer ye=pesvêe kesÀ meeLe jnleer Leer~ GvekeÀer leefye³ele þerkeÀ ve nesves kesÀ keÀejCe cegPes ner
meYeer keÀe³e& kesÀ efueS yeenj peevee Heæ[lee Lee~ lees keÀYeer efkeÀmeer efveCe&³e Hej HengB®eves kesÀ efueS ceQ ye=pesvêe oeoer mes Hetíleer Leer efkeÀ oeoer ke̳ee keÀjvee ®eeefnS? lees oeoer keÀnleer Leer efkeÀ yeæ[er oeoer mes Hetíes~ Deewj peye ceQ yeæ[er oeoer keÀes HeÀesve keÀjleer Leer lees oeoer keÀnleer LeeR efkeÀ meblees<e, legce cesjs keÀes HeÀesve keÀj jner nes, legcnejs Heeme Fleveer yeæ[er oeoer yewþer nw lees Gvemes ner Hetíes~ Fme lejn oeefo³eeB SkeÀ-otmejs keÀes yengle mecceeve Je efjiee[& osleer LeeR~ oeoer íesìeW keÀes Yeer H³eej Je efjiee[& oskeÀj DeeHe meceeve yevee uesleer LeeR~ yeæ[eW kesÀ meeLe yeæ[e Deewj íesìs ye®®eeW kesÀ meeLe oeoer Yeer íesìs ye®®es meceeve Gvemes Kesueves ueie peeleer LeeR~ -ye´.kegÀ. meblees<e,DeO³e#ee, meceepe mesJee He´Yeeie
Gcebie Glmeen mes Deeies yeæ{eleer oeoer peye yeeyee ves ³e%e keÀer mLeeHevee kesÀ mece³e Deesce efveJeeme yeveJee³ee, GmeceW 80 ye®®eeW kesÀ efueS ueewefkeÀkeÀ Je DeueewefkeÀkeÀ Heeuevee keÀer J³eJemLee keÀjJeeF&~ ceQ Gme mece³e meele Je<e& keÀer Leer~ yeeyee ves keÀne efkeÀ Fve HeefJe$e HeewOeeW keÀes mecYeeueves kesÀ efveefceÊe kesÀJeue HeefJe$e keÀv³ee³eW neWieer~ lees HeeB®e keÀv³eeDeeW keÀes oeoer He´keÀeMeceefCe, oeoer ®evêceefCe, oeoer MeevleeceefCe, efceùè oeoer Deewj SkeÀ yenve keÀes efveefceÊe yevee³ee~ yeæ[er oeoer ves ®eewon Je<e& keÀer Dee³eg ceW ner ceeB keÀer lejn, efMeef#ekeÀe keÀer lejn yesno mvesn mes Heeuevee keÀer~ meoe yeeyee kesÀ [e³ejskeÌMeve Devegmeej
ner yeæ[er oeoer nj keÀe³e& Deewj mesJee Fleves efoue mes keÀjleer Leer efkeÀ meyekeÀes He´sjCee efceueleer Leer GvekesÀ pewmee yeveves keÀer~ oeoer meoe ner De®eevekeÀ HeÀesve keÀjleer Leer, keÀceueceefCe, oeoer legcnejs Heeme DeYeer Dee jner nw, Deewj yengle nkeÀ mes, H³eej mes oeoer ³eneB Deeles Les Deewj veF& veF& He´sjCeeSb Deewj DeHeveer MegYeYeeJeveeSb, efoue keÀer ogDeeSb oskeÀj peeles Les~ oeoer meoe ner nBmeeles Deewj yenueeles Les~ Gcebie-Glmeen yeæ{ekeÀj oeoer DeHeves mes Yeer Deeies yeæ{ves kesÀ efueS ncekeÀes He´sefjle keÀjleeR~ ye®eHeve mes ner oeoer keÀer Heeuevee, efoue keÀe mvesn, Jejoeveer yeesue Deewj ¢eq<ì nce keÀYeer veneR Yetue mekeÀles~ - oeoer keÀceueceefCe, efouueer
oeoer kesÀ peerJeve ceW mece³e keÀe cenlJe meoe yevee jne Fme ³e%e kesÀ mebmLeeHekeÀ ye´ïeeyeeyee Üeje meJe&Þes<þ He´MeemekeÀ kesÀ ªHe ceW oeoer He´keÀeMeceefCe keÀes ner ®egvee ie³ee leLee GvnW ye´ïeekegÀceejer]pe keÀe He´cegKe yevee efo³ee ie³ee~ oeoer peer keÀer He´MeemeefvekeÀ keÀuee ³e%e keÀer Henueer He´MeeefmekeÀe ceelesMJejer peieocyee kesÀ meceeve ner He´YeeJeMeeueer Lee~ ye´ïee yeeyee ves DeJ³ekeÌle nesves mes Henues oeoer peer kesÀ neLeeW ceW neLe oskeÀj, ¢eq<ì osles ngS DeHeveer meYeer met#ce MeefkeÌle³eeB efoJ³e jerefle mes GvnW meeQHe oeR~ oeoer peer SkeÀ kegÀMeue He´MeeefmekeÀe, ceneve DeeO³eeeqlcekeÀ veslee, He´sce mes meyekeÀe osKeYeeue keÀjves Jeeueer ceeB Deewj yenve, SkeÀ Ssmeer mì^erkeÌì ìer®ej pees %eeve keÀer ienjeF³eeW ceW efve³eefcele, me®®ee ³eesieer, SkeÀ yengle ner H³eejer DeeO³eeeqlcekeÀ oesmle LeeR~
mebieþve kesÀ nj meom³e kesÀ iegCe Je efJeMes<eleeDeeW keÀes O³eeve ceW jKekeÀj, njskeÀ kesÀ efYevve-efYevve efJe®eejeW keÀe mecevJe³e keÀjves Hej yeue osleer LeeR~ SkeÀ-oes kesÀ efJe®eejeW keÀes mecceeve osves kesÀ HeÀuemJeªHe Jees mebieþve keÀes DeeHemeer SkeÀlee kesÀ met$e ceW yeebOe osleer LeeR~ Heg©<eesÊece mebiece³egie kesÀ Decetu³e mece³e keÀes J³eLe& ve iebJeekeÀj Fmes j®eveelcekeÀ keÀe³eeX ceW ueieeves keÀer He´sjCee oeoer peer osleer LeeR Deewj meoe Fme yeele keÀe O³eeve jKeleer LeeR efkeÀ mece³e Je MeefkeÌle J³eLe& ve pee³es ke̳eeWefkeÀ Fve MeefkeÌle³eeW kesÀ Üeje ner mebieþve meg®eeª ªHe mes ®euelee nw~ oeoerpeer meJe& DeelceeDeeW keÀer met#ce DeeeqlcekeÀ MeefkeÌle kesÀ efJekeÀeme leLee GmekesÀ mebieefþle He´³eesie mes DemebYeJe keÀes Yeer mebYeJe keÀjves Hej yeue osleer LeeR~ Jes mece³e He´efle mece³e DeKeC[ ³eesie leHem³ee (Yeùer) kesÀ efJeMes<e keÀe³e&ke´Àce Dee³eesefpele keÀjJeeleer LeeR~ - jepe³eesieer
ye´.kegÀ. efveJezj, cenemeef®eJe,ye´ïeekegÀceejer]pe
oeoer ves efkeÀmeer keÀer yeele keÀes ef®eÊe Hej veneR jKee
Hejceelce mebosMe peve-peve keÀes efceues nce meYeer efoue Je peeve mes oeoer peer keÀes ³eeo keÀjles nQ~ jele efove GvekeÀer meceerHelee keÀer, men³eesie keÀer, efmej Hej neLe keÀer DevegYetefle keÀjles nQ, ke̳eeWefkeÀ nceejer oeoer mecHetCe& HeÀefjMlee yevekeÀj ner ieS nQ, efpemes nce keÀcee&leerle eqmLeefle Yeer keÀnles nQ~ Deepe Yeer oeoer Ëo³eceesenf veer kesÀ leve Üeje DeekeÀj kesÀ DeHevee mvesn, DeHevee H³eej mece³e He´efle mece³e os jns nQ~ pees yeeyee kesÀ ye®®es oeoer peer kesÀ meeLe jele-efove mesJee ceW meeLe jns, men³eesieer jns, Gvemes Hetjer lejn mes DevegYetelf e efkeÀ³es, Jes oeoer peer keÀes keÀYeer Yeer Yetue veneR mekeÀles~ ceQ nj jes]pe Dece=leJesuee SJeb vegceeMeece Hej Yeer yeeyee Je ceccee kesÀ meeLe oeoer peer keÀe HeÀefjMlee mJeªHe ceW DevegYeJe
keÀjlee ntB~ oeoer peer pees mebkeÀuHe keÀjleer LeeR Jees keÀe³e& mebHevve nes peelee Lee~ nce meYeer ves osKee efkeÀ oeoerpeer ves mebkeÀuHe efkeÀ³ee efkeÀ ueeKeeW keÀer meYee nesveer ®eeefnS Deewj Jees meHeÀuelee HetJe&keÀ mecHevve nes ie³ee~ efJeMJe kesÀ HeefjJele&ve kesÀ ceneve keÀe³e& ceW oeoer peer Deepe Yeer nceejs meeLe nQ~ oeoer peer keÀe mebkeÀuHe Lee efJe%eeefve³eeW keÀes Deeies yeæ{evee, mJe HeefjJele&ve mes efJeMJe HeefjJele&ve keÀjvee, GmeceW Yeer oeoer peer nce meyekesÀ meeLe nQ~ oeoer nce meyekesÀ meeLe nQ, meeLe jnWieer Deewj meeLe ner nce meye JeeefHeme DeHeves mele³egieer ogefve³ee ceW peeSbies~ nj ieebJe SJeb Menj kesÀ peve-peve lekeÀ Hejceelce-mebosMe HengB®es FmeefueS oeoerpeer ves F&MJejer³e He´sjCee mes DeesceMeeeqvle ceeref[³ee Heef$ekeÀe keÀe He´keÀeMeve DeejbYe keÀje³ee~ - ye´.kegÀ. keÀ©Cee,DeO³e#e,ceeref[³ee efJebie
oeoer peer keÀe peerJeve SkeÀ Kegueer efkeÀleeye oeoer peer SkeÀ Ssmeer ceneve efJeYetefle LeeR efpevekeÀe peerJeve ner SkeÀ Kegueer efkeÀlevee yevee, efpevekesÀ peerJeve keÀe SkeÀ-SkeÀ Hevvee Heueìves mes ner Gcebie, Glmeen Deewj meenme keÀe mJeer®e Dee@ve nes peelee nw~ keÀLeveer Deewj keÀjveer keÀes SkeÀ meceeve yeveekeÀj oeoer peer ves peerJeve keÀes, nj He´Mve keÀe GÊej osves Jeeueer ef[keÌMevejer yevee³ee~ oeoer peer meeoieer Deewj mJe®ílee keÀer Þeb=ieejer ngF& He´eflecetefle& LeeR~ peerJeve keÀes l³eeie Deewj leHem³ee mes YejHetj keÀj Ssmee ueeFì, ceeFì neGÀme yevee³ee efpememes ®eejes Deesj He´keÀeMe ner He´keÀeMe efyeKejves ueiee~ Gmeer He´keÀeMe mes Deepe ³en efJeMJe efJeÐeeue³e He´keÀeefMele
nes jne nw~ [^ecee Devegmeej yeeyee ves cegPes mesJee kesÀ efueS Heìvee Yespee~ Gme mece³e yeeyee mesJee kesÀ efnmeeye mes ``efmevOeer ieerlee'' efueKevee ®eenles Les, efpemekesÀ efueS yeeyee keÀe yegueeJee ngDee Deewj oeoer peer ceOegyeve ie³eeR~ cegPes Heìvee kesÀ yengle mes YeeF& yenveeW Üeje oeoer peer kesÀ peerJeve keÀer DeodYegle MeefkeÌle, iegCe Deewj efJeMes<eleeDeeW kesÀ yeejs ceW megveves keÀes efceuee~ Heìvee ceW cenemeccesueve keÀe Dee³eespeve efkeÀ³ee ie³ee Lee, leye oeoer peer kesÀ Deewj meceerHe Deeves keÀe meewYeei³e efceuee~ oeoer mes yengle DeHevesHeve keÀer cenmetmelee ngF&~ oeoerpeer keÀer SkeÀ-SkeÀ keÀjveer mes cegPes yengle kegÀí meerKeves keÀes efceuee~ Deepe Yeer GvekeÀe J³eefkeÌlelJe nceejs efueS He´sjCeeñeesle nw~ -ye´.kegÀ. jepe,#es$eer³e efveoseMf ekeÀe,keÀeþceeC[t
oeoerpeer keÀe otmejeW keÀer ieueefle³eeW keÀes #ecee keÀjves keÀe mJeYeeJe efoue keÀes ít peelee Lee~ oeoerpeer keÀnleer LeeR efkeÀ yeeyee, keÀewæ[er mes nerje, Heeflele mes HeeJeve Je leceesHe´Oeeve mes meleesHe´Oeeve yeveeves Dee³es nQ~ nj Deelcee pees F&MJejer³e %eeve³eesie keÀe DeY³eeme keÀjleer nw, Heg©<eeLeea nw, mecHetCe& veneR nw~ GvneWves meoe meYeer
Hej jnce efkeÀ³ee Deewj efoue mes ieueefle³eeW keÀes #ecee keÀj otmejeW keÀes Yeer yeerleer yeeleeW keÀes ³eeo ve keÀjves keÀer efMe#ee oer~ DeHeves Ëo³e keÀes mJe®í, effvece&ue, MeefkeÌleMeeueer yeveekeÀj efHeÀj mes Heg©<eeLe& ceW ueie peeves keÀer He´js Cee osleer LeeR~ oeoerpeer keÀe mueesieve Lee, #ecee keÀjes Deewj Yetue peeDees~ meYeer keÀes mecceeve oskeÀj Jes mJe³eb ceeveveer³e yeve ieF¥~ GvekeÀe J³eefkeÌlelJe efoJ³elee Je DeueewefkeÀkeÀlee mes mecHevve Lee~ - ye´.kegÀ. DeeMee,efveosefMekeÀe,Dees.Deej.meer.,iegªie´ece
mebkeÀuHe keÀer ¢æ{lee mes DemebYeJe Yeer mebYeJe nes peelee oeoer peer kesÀ mebkeÀuHe ceW Fleveer MeefkeÌle nesleer Leer efkeÀ DemebYeJe keÀe³e& Yeer mebYeJe nes peelee Lee~ SkeÀ yeej peye oeoer yeQieuegª DeeF¥ lees GvneWves keÀne efkeÀ efJeOeevemeYee kesÀ yeQkeÌJesì ne@ue ceW nceeje SkeÀ keÀe³e&ke´Àce nesvee ®eeefnS~ JeneB SkeÀ meccesueve keÀe He´yebOe keÀjes~ Gve efoveeW Jen ne@ue efkeÀmeer Yeer iewj mejkeÀejer mebmLee keÀes veneR efo³ee peelee Lee lees nceves oeoer peer mes keÀne efkeÀ Jes He´eFJesì mebmLeeDeeW keÀes Jen ne@ue veneR osles~ oeoer peer ves keÀne efkeÀ DeeHe efnccele keÀjes, He´³elve keÀjes, yeeyee yewþe nw~ cegK³eceb$eer mes efceuees, mebyebefOele DeefOekeÀeefj³eeW, meef®eJeeW mes
efceuees, keÀece nes pee³esiee~ ye®®eeW keÀe SkeÀ keÀoce Deewj yeeyee kesÀ n]peej keÀoce~ Ssmes keÀnkeÀj nce meye YeeF&-yenveeW ceW GvneWves Gcebie Yeje Deewj nce meyeves efceuekeÀj Ssmee ner efkeÀ³ee~ cegK³eceb$eer Deewj mebyebefOele DeefOekeÀeefj³eeW mes efceuekeÀj Jen ne@ue ues efue³ee Deewj yengle yeæ[s ªHe ceW He´esie´ece JeneB efkeÀ³ee~ keÀe³e&ke´Àce yengle meHeÀue jne~ Gve efoveeW F&MJejer³e Fefleneme ceW ³en SkeÀ efJeMes<e He´mebie Lee, ³eeoieej Ieìvee Leer~ Gme meccesueve ceW kesÀvê mejkeÀej Deewj jep³e mejkeÀej kesÀ DeveskeÀ ceb$eer leLee ueesieeW ves Yeeie efue³ee Lee~ Fme meccesueve keÀer meHeÀuelee keÀe Þes³e DeeojCeer³e oeoer peer keÀes peelee nw~ - ye´.kegÀ. ce=l³egbpe³e,GHeeO³e#e,efMe#ee He´Yeeie
oeoer mes meYeer keÀes DeHevesHeve keÀer nesleer cenmetmelee Deesce efveJeeme ceW pees Yeer íesìer-íesìer kegÀceeefj³eeB LeeR, GvekeÀer mebYeeue keÀjves keÀer ef]peccesoejer yeeyee ves oeoer peer keÀes ner oer Leer~ yeeyee DeHeveer ef]peccesJeeefj³eeB oeoer peer keÀes efo³ee keÀjlee Lee, meeLe-meeLe GvekeÀes efmeKeelee peelee Lee~ keÀejesyeej kewÀmes ®eueevee nw, efkeÀme He´keÀej yeele®eerle keÀjvee nw, efkeÀme He´keÀej mecYeeuevee nw, Jees meye keÀuee oeoer ceW yeeyee mes Dee ieF¥~ yeeyee meceeve ner oeoer kesÀ Deboj HeÀerefuebie Leer efkeÀ ³en cesje ner HeefjJeej nw, ³es cesjs ner ye®®es nQ~ yeeyee keÀe HeefjJeej DeLee&led cesje HeefjJeej~ oeoer peer ceW meyekesÀ He´efle DeHeveeHeve nesves kesÀ keÀejCe meYeer keÀes Yeer oeoer kesÀ He´efle DeHeveeHeve Deelee Lee, meye mecePeles Les efkeÀ oeoer nceejer nw~ keÀesF& Yeer mesJee nes, efveceb$eCe Dee³es, yeeyee oeoer keÀes ner Yespeles Les~ Henues-Henues peeHeeve mes peye efveceb$eCe Dee³ee, GmeceW oeoerpeer keÀe Henuee Heeì& jne~ yeeyee meceeve meyekeÀer Heeuevee, meyekesÀ GÀHej O³eeve osvee leLee ceOegyeve JeeueeW kesÀ efueS þerkeÀ He´yebOe keÀjvee, ³en meye oeoer
Kego keÀjleer LeeR~ jeef$e ceW Heeìea Jeeues efJeÞeece keÀjles Les leye yeeyee oeoer peer keÀes Deewj ncekeÀes Yespeles Les efkeÀ peeDees ye®®es, peekeÀj osKees, meye þerkeÀ-þekeÀ Deejece mes mees³es nQ, GvekesÀ efueS meye megefJeOeeSB nQ vee~ pewmes yeeyee keÀer efoue yeæ[er Leer, Jewmes ner oeoer peer keÀer Yeer meyekesÀ He´efle yeæ[er efoue Leer~ efkeÀmeer keÀes kegÀí ®eeefnS neslee lees Jees ceebievee veneR Heæ[lee Lee~ pewmes yeeyee keÀne keÀjles Les efkeÀ Deiej Dee³es ngS ye®®eeW keÀes nce þerkeÀ He´yebOe veneR oWies lees GvekeÀes ³eneB DeekeÀj DeHevee ueewefkeÀkeÀ Iej ³eeo DeeSiee~ FmeefueS oeoer ves ye®®eeW keÀes Ssmee He´yebOe efo³ee efkeÀ GvekeÀes ueewekf eÀkeÀ Iej, ceeB-yeeHe, efce$e-mebyebOeer Deeefo ³eeo veneR Dee³es~ oeoer keÀes osKeves keÀe, GvekesÀ meeLe jnves keÀe, GvekesÀ meeLe mesJee ceW men³eesieer yeveves keÀe Heeì& nceeje Yeer jne~ yeeyee kesÀ meeLe ceccee Yeer jnleer LeeR, uesefkeÀve yeeyee kesÀ meeLe mesJee ceW yeenj peevee ]p³eeoe oeoer peer keÀe ner neslee Lee~ - jepe³eesefieveer oeoer jleveceesefnveer,meb³egkeÌle cegK³e He´MeeefmekeÀe, ye´ïeekegÀceejer]pe
He´Meemeve ceW ceeveJeer³e meodYeeJevee keÀe meoe jKee K³eeue oeoerpeer owJeer HeefjJeej kesÀ SkeÀ-SkeÀ meom³e keÀes yengle ner cenlJeHetCe& Deewj Keeme mecePeleer LeeR~ oeoer keÀer ve]pejeW ceW meYeer SkeÀ meceeve cenlJe jKeles Les, FmeefueS GvneWves keÀYeer efkeÀmeer keÀes Deueie mes keÀesF& Keeme ìesueer ³ee efieHeÌì veneR efo³ee~ GvneWves keÀYeer efkeÀmeer kesÀ DeJeiegCe veneR osKes, yeequkeÀ meYeer keÀer efJeMes<eleeDeeW keÀer mejenvee keÀer~ peye Yeer ceOegyeve ceW keÀesF& ie´gHe Deelee Lee lees oeoerpeer meYeer kesÀ jnves keÀer J³eJemLee leLee GvekeÀer mebleg<ìlee keÀe Hetje O³eeve jKeleer LeeR~ GvneWves owJeer HeefjJeej
keÀe cegefKe³ee nesves keÀe jesue yeKetyeer efveYee³ee~ Fleves efJeMeeue DeeO³eeeqlcekeÀ mebmLee keÀer cegK³e He´MeeefmekeÀe kesÀ ªHe ceW DeHeves DeefOekeÀejeW keÀe ceeveJeer³e meodYeeJevee kesÀ meeLe Fmlesceeue keÀjleer LeeR~ Jen ncesMee ³eeo keÀjeleer LeeR efkeÀ ³en keÀe³e& yeeyee keÀe nw Deewj Jees keÀje jne nw~ GvneWves yeeyee Hej ¢æ{ efveM®e³e SJeb meceHe&Ce neskeÀj meYeer HeefjeqmLeefle³eeW keÀes Heej efkeÀ³ee~ oeoer ves Meebefleotle kesÀ ªHe ceW keÀF& osMeeW keÀer ³ee$eeSb keÀer Deewj JeneB kesÀ He´MeemekeÀeW mes efceuekeÀj GvnW Meebefle mebosMe efo³ee~ oeoer mes efceuekeÀj meYeer keÀes HeefJe$e He´sce keÀer Yeemevee Deeleer Leer~ - jepe³eesieer ye´.kegÀ. ye=peceesnve,DeO³e#e jepeveweflekeÀ mesJee He´Yeeie
oeoer keÀer efveCe&³e MeefkeÌle He´yeue Leer oeoer peer nj Henuet keÀes mekeÀejelcekeÀ ¢eq<ì mes osKeleeR Deewj ve³es efJe®eejeW keÀes KeguekeÀj DeHeveeleer LeeR~ efkeÀmeer Yeer ve³es efJe®eej keÀes yeæ[s mlej Hej DeHeveeves mes Henues íesìs mlej Hej GmekeÀes peeb®eleer Leer efkeÀ ³es keÀe³e& Gef®ele HeefjCeece osiee ³ee veneR~ Fme He´keÀej meYeer ye´ïeekegÀceej-kegÀceeefj³eeW keÀes He´js Cee efceueleer Leer~ Jes kesÀJeue SkeÀ De®íer He´MeeefmekeÀe ner veneR LeeR, yeequkeÀ GvekesÀ Yee<eCeeW ceW ®ecelkeÀeefjkeÀ MeefkeÌle Leer~ osMe-efJeosMe ceW GvekesÀ Ye´ceCe ves meYeer keÀes ye´ïeekegÀceejer]pe keÀer efMe#eeDeeW keÀes peerJeve ceW DeHeveeves keÀer He´sjCee oer leLee Jeer.DeeF&.Heer]pe keÀes mebmLee mes pegæ[ves ceW yengle mene³elee keÀer~ oeoer peer keÀes ve
kesÀJeue ye´eïeCe HeefjJeej, yeequkeÀ efJeMJe keÀer meJe& DeelceeDeeW mes yengle H³eej Lee~ Jes menpe YeeJe mes HeeC[Je YeJeve kesÀ yejeceos ceW yewþ peeleer LeeR Deewj meYeer kesÀ íesìs-mes-íesìs meJeeueeW keÀe Yeer peJeeye osleer LeeR~ DeveskeÀeW ves DeHeves peerJeve kesÀ nj #es$e ceW Deeies yeæ{ves kesÀ efueS oeoer peer kesÀ efveoxMeve keÀe ueeYe Gþe³ee~ oeoer peer ceW ueJe SJeb uee@ keÀe megboj yewuesvme Lee~ oeoerpeer ves Fme F&MJejer³e ³e%e keÀer mesJeeDeeW keÀes Hejceelce-MeefkeÌle keÀer ceoo mes meejs efJeMJe ceW HewÀuee³ee~ oeoerpeer ceW efveCe&³e MeefkeÌle yengle He´Kej Leer, Jes cenlJeHetCe& efveCe&³e uesves ceW osj veneR keÀjleer LeeR, legjble Gmes cetle& ªHe osleer LeeR~ ~ - ye´.kegÀ. [e@. efvece&uee, efveosefMekeÀe,%eevemejesJej