PODLASKIE Prawosławna turystyka pielgrzymkowa
PRAWOSŁAWNY ŻEŃSKI MONASTER ŚWIĘTYCH MARTY I MARII na Świętej Górze Grabarce
Święta Góra Grabarka to najsłynniejsze prawosławne sanktuarium w regionie. Jego najstarsze dzieje nie są znane. Historia miejsca rozpoczyna się od cudownego ocalenia ok. 10 tysięcy osób przed epidemią cholery w 1710 roku. Wierni przybyli na wzgórze z krzyżami, modlili się tu przed cudowną ikoną Spasa (Zbawiciela) i pili wodę ze źródełka, dzięki czemu ocaleli z epidemii. W podzięce za cud ocalenia wybudowano na wzgórzu drewnianą kapliczkę Przemienienia Pańskiego. Cerkiew przez lata była rozbudowywana i upiększana. Doszczętnie spłonęła nocą z 12 na 13 lipca 1990 r. w wyniku podpalenia. Kolejna, murowana już świątynia, została poświęcona w 1998 roku. Dwa lata później, na pamiątkę dwutysiąclecia chrześcijaństwa, na św. Górę przybyła kopia cudownej Iwierskiej Ikony Matki Bożej napisana w monasterze św. Mikołaja Burazery na Świętej Górze Atos. Na św. Górze znajduje się Prawosławny Żeński Monaster Świętych Marty i Marii, który powstał w 1947 roku. Od tej pory siostry opiekują się tym świętym miejscem.
4
5
Od kilku wieków na Grabarkę licznie przybywają pielgrzymi z krzyżami, które zostawiają na Górze. Najwięcej pątników (nawet kilkanaście tysięcy) przybywa na św. Górę 18 i 19 sierpnia na święto Przemienienia Pańskiego. Święta Góra Grabarka położona jest w odległości 12 km od Siemiatycz i 0,5 km od wsi Grabarka.
• 6 października - Święto Ikony Matki Bożej „Radość Wszystkich Strapionych”
Zwiedzanie świętej góry • W dni powszednie: 10.00-17.00 • W soboty: 11.00-17.00 • W niedziele i święta: 13.00-17.00
w Sakach
Nabożeństwa i ważne święta: W dni powszednie: • 5.00 – nabożeństwo poranne • 8.00 – Święta Liturgia • 17.00 – nabożeństwo wieczorne (wieczernia)
MĘSKI MONASTER ŚWIĘTEGO DYMITRA SOŁUŃSKIEGO
SUWAŁKI
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
W niedziele i święta: • 10.00 – Święta Liturgia • 17.00 – nabożeństwo wieczorne (wieczernia) Środa: • 17.00 – Akatyst przed Iwierską Ikoną Matki Bożej • 17 czerwca - uroczystości ku czci Świętych Marty i Marii, patronek monasteru (4 czerwca według kalendarza juliańskiego obowiązującego w Cerkwi prawosławnej w Polsce; dalej wszystkie daty podano tylko według obowiązującego obecnie kalendarza gregoriańskiego, tzw. nowego stylu) • 18 sierpnia - Święto Iwierskiej Ikony Matki Bożej • 18-19 sierpnia - Święto Przemienienia Pańskiego
6
Prawosławny Żeński Monaster Świętych Marty i Marii na Świętej Górze Grabarce 17-330 Nurzec Stacja +48 507 761 241 +48 85 655 27 92 +48 85 655 00 10 grabarka@pdt.pl www.grabarka.pl
7
Nabożeństwa i ważne święta: Poniedziałek – piątek (kaplica św. Nektariusza): • 5.00 – nabożeństwo północne, jutrznia, 1 czas • 7.00 – Święta Liturgia • 17.00 – 9 czas, wieczernia, małe powieczerze (z czytaniem Akatystu Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy).
SUWAŁKI
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Sobota (kaplica św. Nektariusza): • 5.00 – nabożeństwo północne, jutrznia, 1 czas • ok. 7.00 – Święta Liturgia • 17.00 – całonocne czuwanie Saki to dawna wieś bojarska, która powstała pod koniec XV wieku. Lokalizacja monasteru i wybór jego patrona były ściśle związane z miejscową tradycją i wiarą mieszkańców okolicznych wsi. Tradycja ta mówi, że w czasie najazdu tureckiego jeden z mieszkańców Sak został wzięty do niewoli. Tam pracował w piekarni, gdzie posługiwał się drewnianą deską, którą osłaniał otwór pieca. Później okazało się, że deska ta była ikoną św. Dymitra. Pewnej nocy jeńcowi ukazał się młodzieniec prosząc, aby zabrał ze sobą ikonę. Gdy sen powtórzył się kilkukrotnie, zabrał ikonę do swojej celi. Przepełniony tęsknotą za rodzinnymi stronami, zapadł przy ikonie w sen. Gdy otworzył oczy, ze zdziwieniem stwierdził, że znajduje się (wraz z ikoną) nieopodal rodzinnej wsi. O wszystkim
8
opowiedział miejscowemu właścicielowi ziemskiemu, a ten na miejscu zdarzenia zbudował drewnianą cerkiewkę. Umieszczona w niej ikona św. Dymitra stała się źródłem uzdrowień wielu osób i zyskała miano cudownej. Ikona w cudowny sposób ocalała w czasie pożaru pierwszej cerkiewki. W tym samym miejscu po pewnym czasie zbudowano nową świątynię, w której też umieszczono ikonę. Szczególne obchody w monasterze mają miejsce w święto ku czci św. Dymitra, które jest obchodzone 8 listopada. Monaster św. Dymitra Sołuńskiego w Sakach został założony w 2001 r., jako dom zakonny, decyzją metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy. W 2010 r. został podniesiony do rangi monasteru.
Niedziela: • 9.00 – Święta Liturgia (cerkiew św. Dymitra) • 17.00 – 9 czas, wieczernia, małe powieczerze z czytaniem Akatystu ku czci św. Nektariusza z Eginy (kaplica św. Nektariusza) • W pierwszą niedzielę każdego miesiąca po Świętej Liturgii czytany jest Akatyst ku czci św. Dymitra Sołuńskiego. Wielkie święta cerkiewne: • 9.00 – Święta Liturgia
Męski Monaster Świętego Dymitra Sołuńskiego w Sakach Saki 54 17-250 Kleszczele +48 85 681 87 21 +48 508 06 86 57 saki.monaster@gmail.com www.saki.pl
9
ŻEŃSKI DOM ZAKONNY ŚWIĘTEJ KATARZYNY w Zaleszanach
10
11
Zaleszany to niewielka podlaska wieś w gminie Kleszczele, położona w odległości zaledwie 1 km od Męskiego Monasteru Świętego Dymitra w Sakach. Znajduje się tu jedna z najmłodszych wspólnot monasterskich Cerkwi prawosławnej w Polsce – Żeński Dom Zakonny Świętej Katarzyny w Zaleszanach, który został erygowany w 2007 roku. Zaleszańska Ikona Matki Bożej jest umieszczona w tymczasowej drewnianej cerkwi, a w domowej kaplicy znajdują się relikwie św. wielkomęczennicy Katarzyny. Święto ku czci patronki domu zakonnego obchodzone jest 7 grudnia, natomiast święto Zaleszańskiej Ikony Matki Bożej zostało ustanowione w ostatnią sobotę lipca.
SUWAŁKI
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
MĘSKI MONASTER ZWIASTOWANIA NAJŚWIĘTSZEJ BOGARODZICY I ŚWIĘTEGO JANA TEOLOGA w Supraślu
Nabożeństwa i ważne święta: Ostatnia niedziela miesiąca: • 9.00 – Święta Liturgia Niedziela: • 17.00 – nabożeństwo wieczorne z akatystem
Żeński Dom Zakonny Świętej Katarzyny Zaleszany 21 17-250 Kleszczele +48 505 593 347 zaleszany21@gmail.com www.zaleszany.cerkiew.pl
12
13
przebywali w monasterze w Żyrowicach. W czasie drugiej wojny światowej znacznych szkód dokonali Niemcy, którzy w 1944 roku wycofując się wysadzili w powietrze sobór Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy. Poza fundamentami i murami podziemia z wyjątkowej budowli praktycznie nic nie pozostało. W połowie lat 80. XX wieku, dzięki staraniom biskupa (później arcybiskupa) Sawy Hrycuniaka, Cerkiew prawosławna stopniowo odzyskiwała budynki. Otrzymała też zgodę na odbudowę świątyni.
Dzieje Supraśla nieodłącznie wiążą się z losami Monasteru Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy w Supraślu. Powstał on pod koniec XV wieku dzięki fundacji Wielkiego Księcia Litewskiego Aleksandra Chodkiewicza i prawosławnego biskupa smoleńskiego Józefa Sołtana. Legenda głosi, że mnisi z Gródka poszukiwali spokojnego miejsca na budowę monasteru. Puścili z biegiem rzeki krzyż, a w miejscu w którym się zatrzymał został założony monaster, a przy nim osada Supraśl. Po przyjęciu unii brzeskiej na ponad 200 lat stał się unickim klasztorem bazyliańskim. Z biegiem lat został ważnym ośrodkiem religijnym i kulturalnym (m.in. bardzo bogata biblioteka). Do Prawosławia powrócił w 1824 roku. W okresie międzywojennym budynki monasteru zajmowali salezjanie, a prawosławni mnisi suprascy
14
Co roku 9 i 10 sierpnia przybywają tu liczni pielgrzymi, aby pokłonić się przed Supraską Ikoną Matki Bożej. Pochodząca z XIX wieku kopia cudownego wizerunku słynie łaskami i nieustannie jest przedmiotem kultu. Na terenie monasteru mieści się Muzeum Ikon, posiadające niepowtarzalne zbiory sztuki sakralnej Prawosławia.
Zwiedzanie: Monaster jest otwarty dla zwiedzających codziennie (oprócz poniedziałków i świąt). Bracia oprowadzają grupy wyłącznie po uprzednim uzgodnieniu: tel. 530 551 778 (9:00-16:00)
SUWAŁKI
Nabożeństwa i ważne święta: • 6.00 – nabożeństwo północne, jutrznia • 7.30 – Święta Liturgia • 17.00 (po letniej zmianie czasu 18.00) – wieczernia i powieczerze
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Środa: • 17.00 (po letniej zmianie czasu 18.00) – Akatyst przed Supraską Ikoną Matki Bożej (i, poza okresem letnim, spotykania z cyklu „Supraskie Środy”) Sobota: • 17.00 (po letniej zmianie czasu 18.00) – całonocne czuwanie Niedziela: • 9.00 – Święta Liturgia • 17.00 (po letniej zmianie czasu 18.00) – Akatyst ku czci św. Łukasza Chirurga z modlitwami w intencji chorych
Monaster Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy i Świętego Jana Teologa w Supraślu ul. Klasztorna 1 16-030 Supraśl +48 85 718 37 80 monasternmp@gmail.com www.monaster-suprasl.pl
15
ŻEŃSKI MONASTER NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ BOGARODZICY w Zwierkach
Żeński Monaster Narodzenia Najświętszej Bogarodzicy w Zwierkach to największy, liczący ponad 30 sióstr, prawosławny żeński monaster w Polsce, kultywujący tradycje monasteru w Krasnymstoku (pol. Różanymstoku). Monaster znalazł się w Krasnymstoku w 1900 roku w wyniku przeniesienia z Grodna. Jego przełożoną została ihumenia Helena Konowałowa. Monaster prowadził szeroko zakrojoną działalność religijną i oświatową. W 1915 r., gdy monaster zamieszkiwało około 90 sióstr, zmuszony był ewakuować się w okolice Moskwy. Siostry zabrały ze sobą pochodzącą z XVI wieku cudowną Krasnostocką Ikonę Matki Bożej. Część sióstr powróciła w 1921 roku, jednak nie zostały wpuszczone do budynków monasterskich zajmowanych przez salezjanów. Siostry rozpoczęły swój tułaczy los, kilkakrotnie zmieniając miejsce pobytu. Dopiero w 1993 roku, dekretem arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Sawy Hrycuniaka, w Białymstoku został powołany do życia Prawosławny Żeński Dom Zakonny Narodzenia Najświętszej Bogarodzicy. W 1996 roku arcybiskup Sawa poświęcił kamień węgielny pod budowę cerkwi św. męczennika Gabriela we wsi Zwierki. Do 2008 roku siostry mieszkały w budynku przy cerkwi św. proroka Eliasza w Białymstoku, po czym przeniosły się na stałe do Zwierek. Główną posługą sióstr jest opieka nad relikwiami św. Gabriela, które w okresie od 21 wrze-
16
17
śnia do 2 maja znajdują się w soborze św. Mikołaja w Białymstoku, a od 2 maja do 21 września w monasterze w Zwierkach. Poza tym siostry m.in. piszą ikony i szyją szaty liturgiczne.
Nabożeństwa i ważne święta: Dni powszednie: • 6.00 – nabożeństwo północne, jutrznia • 19.00 – 9 czas, wieczernia i powieczerze
SUWAŁKI
CERKIEW PODWYŻSZENIA ŚWIĘTEGO KRZYŻA w Piatience
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Sobota: • 17.00 – całonocne czuwanie Niedziela: • 8.30 – czasy i Święta Liturgia • 18.00 – Akatyst ku czci św. męczennika Gabriela, 9 czas, wieczernia Poniedziałek: • 18.00 – Akatyst przed Ikoną Matki Bożej „Pantanassa” („Wszechkrólowa”) Święta: • 8.30 – czasy i Święta Liturgia
Żeński Monaster Narodzenia Najświętszej Bogarodzicy Zwierki 46 16-060 Zabłudów +48 85 674 76 22 +48 796 442 982 monaster.zwierki@gmail.com
18
19
Jednym z ważniejszych miejsc kultu Cerkwi prawosławnej na Podlasiu jest cerkiew cmentarna Podwyższenia Świętego Krzyża w Piatience. Położone w pobliżu wsi Folwarki Wielkie sanktuarium posiada długą historię. Tradycja głosi, że na początku XVIII wieku, kiedy we wsi panowała epidemia, dzieciom ukazała się Matka Boża i poleciła wybudowanie kaplicy na skraju lasu. Mieszkańcy wsi rozpoczęli budowę, a choroba przestała się rozprzestrzeniać. W kaplicy w cudowny sposób wybiło źródło. W podzięce za ocalenie przed epidemią wybudowano cerkiew. W kolejnych wiekach zbudowano nową świątynię, przebudowano także kaplicę nad źródełkiem. Kolejnym cudownym wydarzeniem, które przyczyniło się do ożywienia ruchu pielgrzymkowego w Piatience, było wydarzenie w 1929 roku. Zniszczona ikona Ukrzyżowanego Chrystusa stała się wówczas lśniąca i wyglądała, jakby była świeżo pozłocona. Chociaż wizerunek Chrystusa został skradziony, do Piatienki nieustannie przybywają pątnicy. Największe rzesze pielgrzymów (w tym piesza pielgrzymka z Białegostoku) przybywają do Piatienki w dziesiąty piątek po święcie Paschy.
SUWAŁKI
SKIT ŚWIĘTYCH ANTONIEGO I TEODOZJUSZA KIJOWSKOPIECZERSKICH w Odrynkach
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Parafia Prawosławna Przemienienia Pańskiego w Topolanach 16-050 Michałowo w. Topolany 6 +48 85 718 90 89 +48 509 428 022
20
21
Na Podlasiu istnieje jedyny w Polsce prawosławny skit. Powstał w 2009 roku na obrzeżu wsi Odrynki z inicjatywy archimandryty Gabriela Giby. Pustelnia powstała na niezwykle urokliwym terenie, na rozlewisku Narwi w uroczysku Kudak, wśród bagiennych wzgórz. Wybór Odrynek był związany z faktem istnienia w tej miejscowości, założonego, prawdopodobnie, jeszcze w XVI wieku monasteru Wniebowstąpienia Pańskiego. Poświęcenia skitu 15 września 2009 r. dokonał metropolita warszawski i całej Polski Sawa Hrycuniak.
SUWAŁKI
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Skit na rozlewisku Narwi to wyjątkowe miejsce, które warto odwiedzić bez względu na wyznanie. Unikatowa przyroda, urokliwe świątynie i zapach kwiatów, tworzą niepowtarzalny klimat. Archimandryta Gabriel zajmuje się także pszczelarstwem i ziołolecznictwem, niosąc pomoc wielu chorym.
Nabożeństwa i ważne święta: Sobota: • 9.00 – Święta Liturgia ze wspomnieniem zmarłych Niedziela: • 10.00 – Święta Liturgia
Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza KijowskoPieczerskich w Odrynkach Uroczysko Kudak k. Odrynek 17-210 Narew +48 784 406 094 www.odrynki.pl
22
23
CERKIEW ŚWIĘTYCH BRACI MACHABEUSZÓW w uroczysku Krynoczka
24
W głębi Puszczy Białowieskiej, zaledwie 3 km od Hajnówki, znajduje się cudowne źródło – Krynoczka. Kult świętego źródła sięga czasów średniowiecza. W XIII wieku istniał tu monaster założony przez mnichów, którzy uciekali przed najazdem tatarskim. Zbudowali tu cerkiew i wśród mieszkańców szerzyli wiarę prawosławną. Nieopodal źródła znajduje się zbudowana w 1848 roku cerkiew Świętych Braci Machabeuszów. Obok drewnianej świątyni postawiono przy studzience drewnianą kapliczkę. Co roku przybywają tu pielgrzymki, zwłaszcza w czasie obchodów święta Świętej Trójcy (trzeciego dnia tego święta). Tradycją pielgrzymów przybywających do Krynoczki jest nawilżenie chusteczki w wodzie z cudownego źródła i przetarcie nią chorego miejsca. Następnie wierni wieszają chusteczkę na ogrodzeniu za studzienką, co symbolizuje pozbycie się choroby.
25
Nabożeństwa i ważne święta: Wtorek paschalny: • 9.00 – jutrznia, Święta Liturgia i poświęcenie wody Poniedziałek po święcie Świętej Trójcy: • 9.00 – jutrznia, Święta Liturgia i poświęcenie wody • 17.00 – całonocne czuwanie • 22.30 – Akatyst ku czci Świętej Trójcy • 24.00 – Akatyst ku czci Świętych Braci Machabeuszów Wtorek po święcie Świętej Trójcy: • 1.30 – Akatyst za zmarłych • 3.00 – pierwsza Święta Liturgia • 10.00 – główna Święta Liturgia 13 sierpnia (przeddzień święta Świętych Braci Machabeuszów): • 17.00 – całonocne czuwanie 14 sierpnia (święto Świętych Braci Machabeuszów): • 9.00 – Akatyst ku czci Świętych Braci Machabeuszów • 10.00 – Święta Liturgia, poświęcenie wody i modlitwy na poświęcenie miodu 26 września (przeddzień święta Podwyższenia Świętego Krzyża): • 17.00 – całonocne czuwanie 27 września (święto Podwyższenia Świętego Krzyża): • 9.00 – Akatyst ku czci Świętego Krzyża • 10.00 – Święta Liturgia i poświęcenie wody
26
Latem (do końca września) w soboty: • 9.00 – Święta Liturgia Latem (do końca września) w niedziele: • 9.00 – Święta Liturgia • 17.00 – akatyst
SUWAŁKI
SOBÓR ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA CUDOTWÓRCY w Białymstoku
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Cerkiew Świętych Braci Machabeuszów w uroczysku Krynoczka Znajduje się w pobliżu otoczonego kultem źródełka w Puszczy Białowieskiej, około 3 km na wschód od Hajnówki.
Sobór św. Mikołaja jest główną świątynią prawosławną w Białymstoku. Jest to katedra biskupa diecezji białostocko-gdańskiej, drugiej co do wielkości diecezji prawosławnej w Polsce. Cerkiew, w stylu neoklasycystycznym z elementami architektury antycznej, została zbudowana w latach 1843-1846. Drewniany ikonostas z 1846 roku oddziela część ołtarzową świątyni. W południowej nawie, w okresie od 21 września do 2 maja, znajdują się relikwie pochodzącego z okolic Białegostoku św. męczennika Gabriela Zabłudowskiego. W dolnej
kondygnacji białostockiego soboru, pod prezbiterium, znajduje się cerkiewka św. Serafina z Sarowa. Powstała ona w ramach remontu świątyni prowadzonego w latach 1955-1958. Od 2008 roku w cerkwi znajduje się ikona św. Serafina z cząstką relikwii. W soborze odprawiane są najważniejsze nabożeństwa, związane z ważnymi datami patriotycznymi, wydarzeniami państwowymi i miejskimi. Świątynia jest otwarta dla zwiedzających przez cały dzień.
27
Nabożeństwa i ważne święta: Dni powszednie (codziennie): • 8.00 – Święta Liturgia • 17.00 – wieczernia i jutrznia
SUWAŁKI
CERKIEW ŚWIĘTEGO DUCHA w Białymstoku
Wtorek: • 17.00 – wieczernia i Akatyst ku czci św. męczennika Gabriela Czwartek: • 17.00 – wieczernia i Akatyst ku czci św. Mikołaja Cudotwórcy
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Sobota: • 17.00 (18.00 - od Paschy do 1 października) – całonocne czuwanie Niedziele: • 7.30 – Święta Liturgia (górna cerkiew) • 9.00 – Święta Liturgia w języku polskim (dolna cerkiew) • 10.00 – Święta Liturgia (górna cerkiew) • 17.00 (18.00 - od Paschy do 1 października) – wieczernia i akatyst Święta z cyklu dwunastu wielkich: • 17.00 – (18.00 - od Paschy do 1 października) – całonocne czuwanie (w przeddzień święta) • 9.00 – Święta Liturgia (w dzień święta)
28
Parafia Prawosławna Świętego Mikołaja Cudotwórcy ul. Świętego Mikołaja 4a 15-424 Białystok +48 85 742 07 80 kancelaria@soborbialystok.pl www.soborbialystok.pl
29
Cerkiew Świętego Ducha w Białymstoku to jedna z dwóch największych prawosławnych świątyń w Polsce. Budowana była od lat 80. XX wieku, a poświęcona w 1999 roku. Utworzenie nowej parafii było konieczne z powodu rosnącej liczby wiernych Cerkwi prawosławnej w Białymstoku. Koncepcja architektoniczna budowli opiera się na symbolice Zesłania Świętego Ducha. Kopuły i ściany kształtem przypominają języki ognia, w postaci których Święty Duch zstąpił na apostołów. Pięć kopuł jest odwołaniem do Jezusa i czterech ewangelistów. Imponujące wrażenie robi wysoka, mierząca 70 m dzwonnica, na której umieszczono 10 dzwonów, z których najcięższy waży 800 kg. Dzwonnica pełni również funkcję bramy wjazdowej na plac cerkiewny. Od 2000 roku w cerkwi można podziwiać żyrandol o średnicy 6 metrów i wadze 1200 kg. Swoim kształtem przypomina koronę, natomiast zstępującego Świętego Ducha symbolizują 24 liny, dzięki którym jest przymocowany.
Nabożeństwa i ważne święta: • 8.30 – Święta Liturgia w dni powszednie (dolna cerkiew) • 7.45 – pierwsza Święta Liturgia w każdą niedzielę (górna cerkiew) • 8.30 – druga Święta Liturgia w każdą niedzielę (w jęz. polskim - dolna cerkiew) • 10.00 – trzecia Święta Liturgia w każdą niedzielę (górna cerkiew)
30
• 9.00 – Święta Liturgia w dni wielkich świąt wypadających w dni powszednie • 17.00 – całonocne czuwanie w każdą sobotę i wielkie święta • 17.00 – Akatyst w każdą niedzielę i wielkie święta
SUWAŁKI
SOBÓR ŚWIĘTEJ TRÓJCY w Hajnówce
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Parafia Prawosławna Świętego Ducha w Białymstoku ul. Antoniuk Fabryczny 13 15-762 Białystok +48 85 653 28 54 parafia.antoniuk@wp.pl www.swietegoducha.cerkiew.pl Godziny otwarcia: pn.-pt: 8.00-11.00, 15.00-17.00 sb.: 8.00-11.00 z wyjątkiem wielkich świąt
31
Sobór Świętej Trójcy w Hajnówce jest bez wątpienia wizytówką miasta. Poświęcona w 1982 roku świątynia to jedna z dwóch największych dwupoziomowych cerkwi prawosławnych w Polsce. Jej forma łączy w sobie tradycję i nowoczesność. Wyróżnia ją dach utworzony przez nieregularną płaszczyznę oraz dzwonnica o niezwykłym kształcie. Imponuje również rozmiarem – cerkiew może pomieścić do pięciu tysięcy wiernych. Wewnętrzne ściany świątyni zdobią kolorowe polichromie wzorowane na XIV-wiecznym późnobizantyjskim malarstwie. Cerkiew wyróżniają też witraże, które są rzadko spotykane w prawosławnych świątyniach. W dolnej części świątyni znajdują się trzy ołtarze, z których największy poświęcony jest św. Mikołajowi. Sobór Świętej Trójcy w Hajnówce jest znany nie tylko w Polsce, ale i na świecie dzięki odbywającemu się tutaj największemu w Europie festiwalowi muzyki cerkiewnej. Międzynarodowy Festiwal Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej przyciągają rokrocznie tłumy turystów. Zwiedzanie soboru w okresie turystycznym: • pn.-sb. 10.00-13.00, 14.00-17.00 Grupy zorganizowane proszone są o wcześniejszy kontakt z kancelarią w celu uzgodnienia godziny zwiedzania.
Nabożeństwa i ważne święta: Niedziela: • 8.00 i 10.00 (7.30 i 9.00 w okresie letnim) – Święta Liturgia • 17.00 – wieczernia i akatyst Dni powszednie: • pn.-pt. 8.00 – Święta Liturgia • pt. 17.00 – akatyst • sb. 8.00 – Święta Liturgia • sb. 17.00 – całonocne czuwanie
CERKIEW ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA w Białowieży
SUWAŁKI
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Parafia Prawosławna Świętej Trójcy w Hajnówce ul. Ks. A. Dziewiatowskiego 15 17-200 Hajnówka +48 85 873 29 71 www.sobor.pl Kancelaria jest czynna w godzinach 10.00-13.00 i 14.00-17.00 oprócz niedziel i świąt cerkiewnych
32
33
W centrum Białowieży, w sercu Puszczy Białowieskiej stoi murowana cerkiew św. Mikołaja. Pierwsza drewniana świątynia została wybudowana w 1853 roku, jednak słaba konstrukcja nie przetrwała próby czasu i po 30 latach trzeba było ją rozebrać. Fundatorem nowej cerkwi był car Aleksander III. Świątynia została zbudowana pod koniec XIX wieku z czerwonej cegły na planie krzyża greckiego. Jej najcenniejszym elementem jest unikatowy ikonostas wykonany z chińskiej porcelany. Ołtarz zdobiony japońską majoliką to jedyny w kraju tego typu zabytek. Ściany cerkwi zdobią piękne polichromie będące ilustracjami scen z Nowego Testamentu. Tragiczne wydarzenia I i II wojny światowej odbiły się także na losach świątyni - wywieziono z niej wyposażenie, a na skutek bombardowania zostały częściowo zniszczone ściany budowli. Po wojnie przeprowadzono gruntowny remont i dzięki nowym elementom cerkiew odzyskała swój piękny wygląd.
Nabożeństwa i ważne święta: Sobota: • 17.00 – całonocne czuwanie Niedziela: • 9.00 – Święta Liturgia Święta parafialne: • 22 maja (św. Mikołaja) i 14 października (Opieki Matki Bożej)
34
Zwiedzanie cerkwi w okresie wakacyjnym od 24 czerwca 2018 r.: • od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-10.30, 13.00-13.30 i 16.00-16.30 • sobota i niedziela: 12.00-12.30, 16.00-16.30
SUWAŁKI
ŁOMŻA BIAŁYSTOK
Parafia Prawosławna Świętego Mikołaja ul. Sportowa 9 17-230 Białowieża bialowieza@cerkiew.pl www.bialowieza.cerkiew.pl Kancelaria jest czynna w godzinach 9.00-12.00 i 14.00-16.00
35
OBIEKTY HOTELARSKIE BIAŁYSTOK
Centrum Kultury Prawosławnej ul. Świętego Mikołaja 5 15-420 Białystok +48 85 744 30 10 rezerwacja@ckp.bialystok.pl www.ckp.bialystok.pl
Hotel ESPERANTO ul. Legionowa 10 15-099 Białystok +48 85 740 99 00 recepcja@hotelesperanto.net www.hotelesperanto.net
Royal Hotel & SPA Rynek Kościuszki 11 15-001 Białystok + 48 85 831 18 01 recepcja@royal-hotel.pl www.royal-hotel.pl
Hotel ibis Styles Białystok al. Piłsudskiego 25 15-444 Białystok +48 85 877 25 00 H9062@accor.com www.ibis.accorhotels.com
Hotel BRANICKI ul. Zamenhofa 25 15-950 Białystok +48 85 66 52 500 recepcja@hotelbranicki.com.pl www.hotelbranicki.com.pl
Hotel LEŚNY al. Jana Pawła II 77 15-703 Białystok +48 85 651 16 41 recepcja@lesny.bialystok.pl www.lesny.bialystok.pl
Hotel CRISTAL ul. Lipowa 3/5 15-424 Białystok +48 85 742 50 61 recepcja@cristal.com.pl www.hotelcristal.com.pl
Hotel SILVER ul. Kopernika 97 15-395 Białystok +48 85 744 88 11 hotel@hotelsilver.com.pl www.hotelsilver.com.pl
Hotel GOŁĘBIEWSKI ul. Pałacowa 7 15-064 Białystok +48 85 678 25 00 rez.bia@golebiewski.pl www.golebiewski.pl/bialystok
Hotel 3 TRIO ul. Hurtowa 3 15-399 Białystok +48 85 74 54 050 hotel@hotel3trio.pl www.hotel3trio.pl
Hotel ARISTO ul. Kilińskiego 15 15-089 Białystok +48 85 740 89 00 recepcja@aristohotel.pl www.aristohotel.pl
Hotel BOSiR ul. Wołodyjowskiego 5 15-272 Białystok +48 85 749 62 00 hotel@bosir.bialystok.pl www.miejskoaktywni.pl/s,hotel-bosir,13.html
Hotel POD HERBEM ul. Wiejska 49 15-351 Białystok +48 85 74 22 430 recepcja@hotel-podherbem.pl www.hotel-podherbem.pl
Hotel BIAŁOWIESKI ul. Waszkiewicza 218 B 17-230 Białowieża +48 85 681 20 22 marketing@hotel.bialowieza.pl www.hotel.bialowieza.pl
Hotel PODLASIE ul. 42. Pułku Piechoty 6 15-182 Białystok +48 85 67 50 586 recepcja@hotelpodlasie.pl www.hotelpodlasie.pl
Pensjonat Białowieża Towarowa Restauracja Carska ul. Stacja Towarowa 4 17-230 Białowieża +48 85 68 12 119, poczta@restauracjacarska.pl www.carska.pl
Hotel SANTANA ul. Baranowicka 55 15-554 Białystok +48 85 74 37 927 recepcja@hotelsantana.pl www.hotelsantana.pl Hotel TURKUS al. Jana Pawła II 54 15-703 Białystok +48 85 66 28 100 turkus@jard.pl www.turkus.jard.pl Hotel TURYSTYCZNY ul. Transportowa 4 15-399 Białystok +48 85 745 51 58 turystyczny@jard.pl www.turystyczny.jard.pl
BIAŁOWIEŻA
Hotel ŻUBRÓWKA ul. Pałacowa 6 17-230 Białowieża +48 85 68 12 303 recepcja@hotel-zubrowka.pl www.hotel-zubrowka.pl
BIELSK PODLASKI Hotel UNIBUS ul. Widowska 4 17-100 Bielsk Podlaski +48 85 73 00 302 recepcja@unibus.com.pl www.unibus.com.pl
Hotel CZTERY PORY ROKU Piliki 133 17-100 Bielsk Podlaski +48 85 655 05 54 hotel@hotelczteryporyroku.eu www.hotelczteryporyroku.eu
CIECHANOWIEC Hotel NOWODWORY ul. Pałacowa 7 18-230 Ciechanowiec +48 86 277 10 88 info@hotelnowodwory.pl www.hotelnowodwory.pl
DROHICZYN
Hotel DROHICKI Zajęczniki 117 17-312 Drohiczyn +48 85 655 05 43 recepcja@hoteldrohicki.pl www.hoteldrohicki.pl
37
KOLONIA POROSŁY Hotel DWÓR CZARNECKIEGO Kol. Porosły 54A 16-070 Choroszcz +48 85 66 37 400 recepcja@dworczarneckiego.pl www.dworczarneckiego.pl
KSIĘŻYNO
Hotel DWOREK TRYUMF ul. Klepacka 1 16-001 Księżyno +48 85 663 29 18 recepcja@dworek-tryumf.pl www.dworek-tryumf.pl
SIEMIATYCZE
Hotel KRESOWIAK ul. Grodzieńska 7 17-300 Siemiatycze +48 85 682 82 28 recepcja@kresowiaksiemiatycze.pl www.kresowiaksiemiatycze.pl Pensjonat CEZAR ul. Mickiewicza 10 17-300 Siemiatycze +48 85 656 40 60 pensjonatcezar@wp.pl www.pensjonat-cezar.eu
SUPRAŚL
DOM PIELGRZYMA ul. Klasztorna 1 16-030 Supraśl +48 85 710 82 88 +48 662 254 177 akademia@oikonomos.pl
38
Hotel KNIEJA al. Niepodległości 6 16-030 Supraśl +48 85 71 08 394 recepcja.knieja@halgen.pl www.hotelknieja.pl Hotel SUPRAŚL ul. Białostocka 19 16-030 Supraśl +48 85 717 20 00 recepcja@hotelsuprasl.com www.hotelsuprasl.com BOROWINOWY ZDRÓJ WELLNESS SPA & CONFERENCE ul. Zielona 3 16-030 Supraśl +48 85 718 30 25 recepcja@borowinowyzdroj.pl www.borowinowyzdroj.pl LIPOWY MOST GOLF PARK Borki 29 16-030 Supraśl +48 730 731 732 recepcja@lipowymost.pl www.lipowymost.pl
WASILKÓW
Hotel NAD ZALEWEM - budynek C ul. Białostocka 94-98 16-010 Wasilków +48 85 719 41 44 nadzalewem@jard.pl www.nadzalewem.jard.pl
ZŁOTORIA
Hotel DELFINA Złotoria 16-070 Choroszcz +48 85 719 29 52 recepcja@hoteldelfina.pl www.hoteldelfina.pl
ORGANIZATORZY TURYSTYKI Biuro Podróży TOMI TOURIST s.c. Al. Legionów 7A 18-400 Łomża + 48 86 216 44 53 + 48 574 900 511 biuro@tomitourist.pl www.tomitourist.pl
Biuro Turystyki Aktywnej ,,NES-TUR”- Jerzy Nesteruk ul.Główna 99 17-204 Dubicze Cerkiewne +48 608 444 536 nestur_bta@wp.pl www.turystykapodlasie.pl
Biuro Podróży Nowator ul. Skłodowskiej 13 15-275 Białystok + 48 85 7426336 + 48 533 981 100 nowator@nowator.com.pl www.nowator.com.pl
Biuro Podróży i wynajem autokarów RAMIS ul. św. Rocha 13/15 lokal 116 15-879 BIAŁYSTOK +48 85 879 84 00 ramisbort@wp.pl www.ramisbort.pl
Stowarzyszenie Matki Bożej Królowej Pokoju i Pojednania w Białymstoku ul. Dubois 20/58 15-349 Białystok +48 602 718 753 +48 85 66 33 664 gmieszko@poczta.onet.pl medjugorje@bialystok.opoka.org.pl www.medjugorje.bialystok.pl
Związek Nauczycielstwa Polskiego ZG„LOGOS” Dom Nauczyciela w Augustowie ul. 29 Listopada 9 16-300 Augustów +48 87 643 40 93 www.augustow-bt.pl www.augustow-logos.pl
PODRÓŻNICZEK ul. Dworna 18 18-400 Łomża +48 86 21 88 199 + 48 600 671 744 turystyka@podrozniczek.com www.podrozniczek.com
Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Regionalny Oddział w Białymstoku ul. Sienkiewicza 53 lok. 3/3 15-002 Białystok +48 85 7445 650 +48 85 7445 560 ro.pttk.bialystok@gmail.com www.bialystok.pttk.pl
39
SUWAŁKI
1
Prawosławny Żeński Monaster Świętych Marty i Marii na Świętej Górze Grabarce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
2
Męski Monaster Świętego Dymitra Sołuńskiego w Sakach . . . . . . . . 7
3
Żeński Dom Zakonny Świętej Katarzyny w Zaleszanach . . . . . . . . 10
4
Męski Monaster Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy i Świętego Jana Teologa w Supraślu . . . . . . . . . . . . . . . . .13
5
Żeński Monaster Narodzenia Najświętszej Bogarodzicy w Zwierkach . . 16
6
Cerkiew Podwyższenia Świętego Krzyża w Piatience . . . . . . . . . 19
7
Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Kijowsko-Pieczerskich w Odrynkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
8
Cerkiew Świętych Braci Machabeuszów w uroczysku Krynoczka . . . . 24
9
Sobór Świętego Mikołaja Cudotwórcy w Białymstoku . . . . . . . . . 27
10
Cerkiew Świętego Ducha w Białymstoku . . . . . . . . . . . . . . 29
11
Sobór Świętej Trójcy w Hajnówce . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
12
Cerkiew Świętego Mikołaja w Białowieży . . . . . . . . . . . . . . 33
AUGUSTÓW
SOKÓŁKA MOŃKI 4 9, 10 ŁOMŻA
BIAŁYSTOK
5 6 7
ZAMBRÓW 8 11 BIELSK PODLASKI
3 2
12
Obiekty hotelarskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 1
Organizatorzy turystyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 SIEMIATYCZE
40
41
Wydawca: Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna ul. Malmeda 6, 15-440 Białystok www.podlaskie.it www.podlaskie.travel Zdjęcia: Szczepan Skibicki, Piotr Ejsmont Tłumaczenie i korekta: Jarosław Charkiewicz Nakład: 3000 egz. ISBN 978-83-64842-12-2 Skład graficzny, druk: AlterStudio Białystok 2018
Zadanie publiczne współfinansowane ze środków Województwa Podlaskiego