Biuletyn Politechniki Śląskiej 06/2020 by Politechnika Śląska

BIULETYN

Czerwiec 2020

Nr 6 (318)

www.polsl.pl/biuletyn

ISSN 1689-8192

POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

TEMAT NUMERU

STUDENCKIE KOŁA NAUKOWE KREATYWNE – POZNAJCIE LAUREATÓW I KONKURSU FINANSOWANIA PROJEKTÓW SKN W PROGRAMIE „INICJATYWA DOSKONAŁOŚCI – UCZELNIA BADAWCZA”! Magazyn informacyjny #wspólnotyPŚ

Plakat autorstwa Justyny Oleszczuk. Praca zdobyła I miejsce w konkursie „Plakat 75-lecia Politechniki Śląskiej" za ciekawą syntezę znaku oraz przemyślane wykorzystanie popularnego motywu nadającego pracy klarowne przesłanie – w ciągu 75 lat istnienia Politechniki Śląskiej każdy człowiek związany z uczelnią zostawił w niej swój indywidualny, niepowtarzalny ślad.

OD REDAKCJI

Szanowni Czytelnicy Przekazujemy kolejne wydanie „Biuletynu Politechniki Śląskiej” z prośbą o przyjęcie i lekturę. Jego zawartość dowodzi, że Wspólnota Akademicka, mimo trwającej pandemii, nie zwalnia tempa. Świadczą o tym m.in. dwa rozstrzygnięcia konkursów na kreatywność i umiejętność szybkiej reakcji na „palące” potrzeby społeczno-gospodarcze. W specjalnej edycji konkursu „Mój Pomysł na Biznes” i w pierwszym konkursie na dofinansowanie projektów studenckich kół naukowych w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” wyróżniono m.in. opracowania związane z COVID-19 czy ochroną klimatu. Nauka udowadnia, że chce być blisko ludzi, szuka rozwiązań, które można przekuć w pozytywy nawet w najtrudniejszych momentach, a może właśnie wtedy najbardziej. Warto dodać, że ten „intelektualny ferment” jest domeną młodych. Uczniowie Akademickich Liceów Ogólnokształcących chętnie angażują się w różnorodne programy i projekty, a ich wkład znajduje kontynuację w późniejszych osiągnięciach. Wyróżnione w konkursie „Eko pomysł, eko przestrzeń, eko ja” prace uczennic rybnickiego ALO dowodzą, że młodzieży leży na sercu zagadnienie ochrony środowiska. Uczniowie nie pozostają obojętni również wobec innych wyzwań, np. językowych. Program „Ponadnarodowa mobilność uczniów”, w którym uczestniczą uczniowie ALO z Gliwic, pozwala im na poszerzenie horyzontów nie tylko w kontekście wiedzy, ale także międzynarodowych kontaktów, które zostają zawiązane w drodze współpracy z rówieśnikami z Europy. Życzymy inspirującej lektury!

SPIS TREŚCI

W imieniu zespołu redakcyjnego Jadwiga Witek redaktor naczelna, rzecznik prasowa Politechniki Śląskiej

W SKRÓCIE 4 W skrócie

SUKCESY STUDENTÓW 34 Studenci z Politechniki Śląskiej odnieśli sukces w „Wyzwaniach”

TEMAT NUMERU 6 Rozstrzygnięcie I konkursu finansowania projektów studenckich kół naukowych Politechniki Śląskiej 10 Zwycięzcy edycji specjalnej konkursu „Mój Pomysł na Biznes”

OSIĄGNIĘCIA NAUKOWCÓW 35 Wynalazki z Politechniki Śląskiej nagrodzone podczas Targów INTARG 2020

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ 15 Sukces Politechniki Śląskiej w rankingu QS World University Rankings 2021 16 Wystawa online pt. „Struktury miasta Aachen” 17 Wyniki I edycji konkursów finansowania projektów studenckich kół naukowych i PBL MÓWIMY O NAUCE PO LUDZKU 21 Ty to masz mózg! Prace badawcze nad mózgiem na Politechnice Śląskiej 24 Ozonator z Politechniki Śląskiej pomoże w odkażaniu pomieszczeń medycznych

LEGENDA

NAUKA I BIZNES 28 Musimy sobie poradzić z postrzeganiem regionu po pandemii. Powstało Śląskie Forum Ekspertów 30 Dla dobra personelu medycznego – robot asystujący 32 Międzynarodowe Centrum Badań Interdyscyplinarnych po roku. Rozmowa z dr hab. Małgorzatą Dobrowolską, prof. PŚ – dyrektor MCBI

Jubileusz

Studenci

Wywiad

Osiągnięcia

Konferencje

Mówimy o nauce po ludzku

Nagrody

Nauka i biznes

Architektura

Medycyna

Targi

MEDIA

JUBILEUSZ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 38 Inauguracja czy inauguracje? DLA SZKÓŁ 42 Sukces rybnickiego ALO w konkursie Izby Architektów RP 44 Z Liceum Akademickim w świat dzięki europejskim projektom mobilności młodzieży NOWOŚCI WYDAWNICZE 45 Nowości wydawnicze

WYWIAD 26 Szukaliśmy tego, co pozytywne

Politechnika Śląska

WYBITNI ABSOLWENCI 36 Rycerz zrównoważonego rozwoju

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ 46 Stanowiska, stopnie i tytuły naukowe 47 Akty normatywne Uczelni FOTOREPORTAŻ 54 Jubileusz Politechniki Śląskiej. Zdjęcia archiwalne 55 „Samych sukcesów!”

Architektura

Porozumienie

Onkologia obliczeniowa i spersonalizowana medycyna

Inteligentne miasta, mobilność przyszłości

Konkursy

Mobilność

Sztuczna inteligencja i przetwarzanie danych

Automatyzacja procesów i Przemysł 4.0

PŚ w mediach

Transport szynowy

Materiały przyszłości

Ochrona klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka

Biblioteka

Absolwenci

W SKRÓCIE NOWY PROJEKT WYDZIAŁU BUDOWNICTWA

02.06.

W ramach realizacji programu „Horyzont 2020” Wydział Budownictwa Politechniki Śląskiej pozyskał projekt ITN: „Sustainable Building Lime Applications via Circular Economy and Biomimetic Approaches (SUBLime)”. Celem interdyscyplinarnego projektu jest stworzenie nowych obszarów zastosowań do najbardziej tradycyjnego materiału budowlanego, jakim jest wapno, w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Przedsięwzięcie zostanie zrealizowane w oparciu o zasady gospodarki obiegu zamkniętego i z wykorzystaniem osiągnięć biomimetyki. Kierownikiem projektu na Wydziale Budownictwa jest prof. dr hab. inż. Jan Kubica z Katedry Inżynierii Budowlanej, a w skład zespołu wchodzi również dr inż. Marcin Górski. Ko-

ordynatorem jest prof. Paulo Lourenco z Uniwersytetu Minho w Guimaraes w Portugalii, laureat grantu ERC. Oprócz Politechniki Śląskiej w międzynarodowym projekcie badawczym bierze udział 5 uczelni od lat współpracujących z zespołem Katedry Inżynierii Budowlanej w ramach międzynarodowych projektów. Projekt badawczy będzie realizowany przez 48 miesięcy. Dofinansowanie dla Politechniki Śląskiej wynosi ok. 455 000 euro, natomiast planowany całkowity budżet projektu to ok. 3 713 000 euro.

REPORTAŻ FILMOWY #POLITECHNIKA PRZECIW EPIDEMII

03.06.

Politechnika Śląska od pierwszych dni epidemii angażowała się w działania mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2. Podjęte w tym okresie prace badawcze i działalność pomocowa dla placówek medycznych były dokumentowane na bieżąco. W ostatnim czasie powstał również reportaż pt. „#Politechnika przeciw epidemii”. Film, zrealizowany przez Telewizję Politechniki Śląskiej, można obejrzeć za pośrednictwem serwisu YouTube na kanale Politechniki Śląskiej. Kadr z filmu / mat. Politechniki Śląskiej

WYDZIAŁY POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ WŚRÓD LAUREATÓW TOP 10 FOR THE FUTURE

03.06.

Wydział Architektury Politechniki Śląskiej zajął II miejsce w rankingu TOP 10 FOR THE FUTURE, przygotowanym przez miesięcznik „Builder”. Zestawienie rankingowe jest utworzone na podstawie zaangażowania członków społeczności akademickich poszczególnych uczelni technicznych w wydarzenia i projekty opracowane w ramach programu „Builder for the Future (B4F)”. W zakres programowy wchodzą m.in. konkursy: dla Młodych Architektów oraz dla Młodych Inżynierów, a wśród finalistów ostatnich edycji jest czworo studentów Politechniki Śląskiej. Więcej o ich sukcesach można przeczytać w artykule na stronie 34. W konkursie został wyróżniony również Wydział Budownictwa Politechniki Śląskiej.

LOGO DOSTĘPNEJ UCZELNI Ogłoszono wyniki konkursu studenckiego na logo Dostępnej Uczelni. Nagrodę główną o wartości 1 500 zł przyznano Wiktorii Grzechnik, a wyróżnienie o wartości 500 zł otrzymała Katarzyna Zbrzeźniak. Zwycięska grafika będzie stosowana w realizacji zadań projektu pt. „Politechnika Śląska – uczelnia świadoma potrzeb i wyrównująca życiowe szanse”, utworzonego w ramach programu PO WER 3,5 DOS. Konkurs napotkał duże zainteresowanie ze strony środowiska akademickiego – aż do chwili zakończenia naboru na mail wpłynęło 161 zgłoszeń. Organizatorami konkursu kierowanego do studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej były Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Wydział Architektury.

15.06.

W SKRÓCIE PRZYŁBICA Z LOGO POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej wyprodukowano autorską wersję przyłbicy. Osłona o nazwie „112” została zaadaptowana w taki sposób, by podkreślić miejsce swojego powstania – umieszczono na niej logo Uczelni oraz nazwę Wydziału. W prace byli zaangażowani: Dziekan prof. Klaudiusz Fross i mgr inż. arch. Tomasz Szuliński. Wprowadzone modyfikacje obejmują elementy osłaniające twarz oraz górną część głowy. Wykonane metodą druku 3D przyłbice zostały przekazane JM Rektorowi, Prorektorowi ds. Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym, Dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego, Kierownikowi Ośrodka Sportu, Zastępcy Przewodniczącego Rady Uczelni, Kierownik Działu Promocji, Kierownikowi i pracownikom Biura Dziekana, pracownikom Biura Obsługi Studiów, sekretariatom katedr. Przyłbice będą również dostarczone do Rektoratu. W wyniku działań pracowników Wydziału powstały dwie wersje prototypów przyłbic – opisana wyżej unikalna edycja oraz odrębny projekt, w którego przygotowaniu wzięli udział m.in. Piotr Kurach, Łukasz Migała, Hubert Migała. Zestaw przyłbic ochronnych w liczbie 40 sztuk przekazano do testowania do Oblackiego Centrum Młodzieży NINIWA w Lublińcu.

15.06.

Przyłbica z logo Politechniki Śląskiej / fot. Maciej Mutwil

UBOCZNE PRODUKTY SPALANIA MOGĄ BYĆ UŻYTECZNE! Na Politechnice Śląskiej prowadzone są badania dotyczące poprawy jakości procesu spalania oraz scharakteryzowania produktów ubocznych powstających w jego efekcie (UPS). Uzyskane rezultaty pozwolą na wskazanie właściwego dla tych produktów wykorzystania gospodarczego, np. komercyjnego. Pracami zespołu w ramach projektu „Optymalizacja procesu spalania i waloryzacja ubocznych produktów spalania dla wypełnienia założeń gospodarki o obiegu zamkniętym, UPS-Plus” koordynuje dr hab. inż. Sylwester Kalisz, prof. PŚ – laureat konkursu w ramach programu TEAM-TECH CoreFacility, finansowanego przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej (FNP). Jego zastępcą jest dr inż. Szymon Ciukaj. Otrzymany grant jest przeznaczony na prace dotyczące przygotowania atrakcyjnej oferty usług badawczych dla przedsiębiorstw z wykorzystaniem dostępnej aparatury naukowo-badawczej. Wchodzący w skład grupy badawczej naukowcy i studenci prowadzą w Katedrze Maszyn i Urządzeń Energetycznych badania związane z bezpiecznym dla środowiska termicznym zagospodarowaniem śmieci. Swój cel naukowcy podkreślili poprzez wkomponowanie w nazwę programu FNP angielskiego słowa combustion (spalanie). Z uwagi na założenia projektu (nadanie użyteczności ubocznym produktom spalania – UPS – w ramach założeń gospo-

darki obiegu zamkniętego) naukowcy prezentują swoje usługi pod szyldem CoreCombustionFacility. Prowadzą m.in. analizę dotyczącą ponownego zastosowania UPS (np. popiołów w charakterze budulca polimerów). W działaniach wykorzystywane jest stanowisko spalania wyposażone w unikatową technologię wymiennego modułu rusztu wibracyjnego. Przedsięwzięcie wpisuje się w zakres jednego z Priorytetowych Obszarów Badawczych Politechniki Śląskiej: „Ochrona klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka”. Działania zmierzające ku chronieniu świata natury mają kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju. Uczelnia funkcjonuje w wielu dziedzinach badawczych, których głównym obszarem może być gospodarka obiegu zamkniętego.

TEMAT NUMERU

Aleksandra Weber

ROZSTRZYGNIĘCIE I KONKURSU FINANSOWANIA PROJEKTÓW STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Zwycięzcy I konkursu finansowania projektów studenckich kół naukowych w ramach pro-

gramu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” zaprezentowali projekty i wymienili doświadczenia.

Jednym z zadań Politechniki Śląskiej jako uczelni badawczej jest włączanie studentów w badania naukowe. W ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” został zrealizowany I konkurs finansowania projektów studenckich kół naukowych.

Jego uczestnikami mogli być studenci należący do zarejestrowanych na Uczelni kół naukowych, a także zaangażowani w realizację projektów uczniowie Akademickich Liceów Ogólnokształcących lub innych szkół, które współpracują z Politechniką Śląską.

Jakub Borowski z Lotniczego Koła Naukowego / fot. Maciej Mutwil

TEMAT NUMERU W spotkaniu, które odbyło się 3 czerwca, wzięli udział JM Rektor prof. Arkadiusz Mężyk, prof. Wojciech Szkliniarz – Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia, prof. Leszek Remiorz – Pełnomocnik ds. Studenckiego Ruchu Naukowego oraz mgr Grażyna Maszniew – Kierownik Centrum Obsługi Studiów. Wybrani przedstawiciele wyróżnionych kół naukowych prezentowali nagrodzone projekty. – „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” to sztandarowy program naszej Uczelni. Dzięki temu programowi znaleźliśmy się wśród 10 polskich uczelni, które mają szansę na najszybszy przyrost dorobku publikacyjnego, rozpoznawalności międzynarodowej, budowania prestiżu w międzynarodowych rankingach oraz zawiązywania międzynarodowych zespołów badawczych. To również wielka szansa dla umiędzynarodowienia procesów kształcenia i udoskonalenia ich w taki sposób, aby były ciekawe dla studentów. Aby mogli oni realizować marzenia oraz rozwijać pasje, a docelowo komercjalizować swoje pomysły – mówił podczas spotkania JM Rektor prof. Arkadiusz Mężyk. Pod względem liczby kół naukowych Politechnika Śląska jest liderem w skali kraju. Studenckie koła naukowe dzia-

łają w obrębie różnych dziedzin, podejmują prace badawcze nie tylko we współpracy z naukowcami Uczelni, ale także z partnerami z otoczenia społeczno-gospodarczego. – Mamy wiele kół naukowych rozpoznawalnych międzynarodowo, które uczestniczą w międzynarodowych konkursach, ale jest też wiele kół, które działają lokalnie – podkreślił JM Rektor. W I konkursie finansowania projektów kół naukowych zostało nagrodzonych 69 projektów realizowanych przez 49 studenckich zespołów. Najwyższe lokaty otrzymały SKN Zastosowań Metod Sztucznej Inteligencji AI-METH (za projekty: „IR-Guard. Prosty termowizyjny system pomiaru temperatury ciała osób wchodzących do budynków i pomieszczeń uczelni” oraz „Demonstrator mobilnego robota dezynfekującego”) i SKN im. prof. Stanisława Fryzego (za projekt: „Wielocewkowa wyrzutnia elektromagnetyczna”). Wśród podjętych przez studentów tematów znalazły się m.in. koncepcje poświęcone obecnej sytuacji związanej z zagrożeniem rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2. Członkowie SKN „Sensor” postanowili zrealizować projekt oparty na wykorzystaniu kamer termowizyjnych. Usprawni on badanie pacjentów lub

Konrad Kołodziej z SKN „Gwarek”/ fot. Maciej Mutwil

TEMAT NUMERU innych osób poprzez niskokosztowy pomiar temperatury. – Będzie to stanowiło tani i energooszczędny układ pomiarowy. Wysoka dokładność pomiaru będzie zapewniona przez układ Pure Thermal-2, który umożliwi konfigurację wyświetlania w czasie rzeczywistym – powiedział Rafał Czerwiński, przedstawiciel Koła. O projekcie „Indukcja śmierci komórkowej in vitro pod wpływem czynników patogennych – badanie programowanych i nieprogramowanych ścieżek śmierci pod wpływem spike protein S1, białka powierzchniowego koronawirusów”, przygotowanym przez SKN „Biotech-

SKN „BIOKREATYWNI” z kolei podjęło się opracowania systemu gromadzenia danych dotyczących aktywności i sprawności fizycznej wśród studentów oraz sportowców w trakcie i po okresie izolacji w czasie epidemii COVID-19. – Aktywność ruchowa jest niezwykle istotna dla zaspokajania potrzeb człowieka: nie tylko jego sfery fizycznej, motorycznej, ale też sfery psychicznej. Chcemy zbadać, w jaki sposób okres izolacji, w którym większość ograniczyła aktywność ruchową, wpłynął na życie – tłumaczyła Anna Nocoń z Koła „BIOKREATYWNI”.

Mgr inż. Dorota Palka ze Studenckiego Koła Naukowego Inżynierii Produkcji FanTech / fot. Maciej Mutwil

nologów”, oraz motywacji do podjęcia prac naukowych opowiedział Daniel Fochtman, przewodniczący Koła: – Wiele osób skupia się – co oczywiście bardzo istotne – na badaniu interakcji potencjalnych leków przeciwwirusowych z tym białkiem powierzchniowym. Jest ono po prostu kluczowe dla procesu infekcji. Brakuje natomiast badań na temat jego samodzielnych interakcji z komórkami ludzkimi. Mogłoby się więc okazać, że to białko powoduje zmiany cytotoksyczne. My chcielibyśmy zobaczyć, czy rzeczywiście tak jest i czy możemy to zamodelować w systemie in vitro – podkreślał. 8

Kontynuację produkcji środków ochronnych dla służby zdrowia podjęli członkowie SKN Zarządzania Jakością. – Nasz projekt jest odpowiedzią na aktualnie panującą sytuację pandemii na świecie. W tym konkretnym przypadku mamy zamiar poprzez pozyskanie drukarki 3D drukować elementy, których w dalszym ciągu brakuje pracownikom służby zdrowia – wyjaśniała mgr Anna Horodecka, Przewodnicząca SKN Zarządzania Jakością. Studenci prezentowali także inne obszary nauki, wśród których znalazły się: gospodarka obiegu zamkniętego, sztuczna inteligencja, elektromobilność, transport,

TEMAT NUMERU Przemysł 4.0, materiałoznawstwo, medycyna, analiza danych, mechanika, gospodarka odpadami, budownictwo, technologie kosmiczne, lotnictwo, cyberbezpieczeństwo. Opracowane koncepcje służą nie tylko rozwijaniu własnych zainteresowań badawczych, ale także mogą przynieść wymierne korzyści społeczeństwu. W grupie odbiorców niektórych rozwiązań znalazły się osoby o specjalnych potrzebach. SKN Inżynierii Biomateriałów „Synergia” przygotowało innowacyjne ergonomiczne siedzisko do pracy biurowej, które będą mogły stosować osoby z dysfunkcja-

reje Keno, członek SKN „Innowator”. Studenckie działania często są realizowane poza Uczelnią, a przykładem jednego z nich jest projekt SKN „Gwarek”: „Ocena stopnia zagrożenia terenu pogórniczego zapadliskami w wyniku utraty stateczności dawnych szybów i szybików”. – Główne korzyści, jakie będą płynęły z projektu, to wytypowanie terenów pogórniczych, na których istnieją już stare szyby i szybiki. Chcemy pokazać, jak możemy zlokalizować zagrożenie, zabezpieczyć i ponownie wykorzystać takie tereny, np. pod zabudowę lub pod re-

Mikir Alegaze z SKN Modelowania Konstrukcji Maszyn / fot. Maciej Mutwil

mi. – Innowacja polega na tym, że aktualnie na rynku nie ma tanich rozwiązań, przede wszystkim wygodnych i ergonomicznych, dla ludzi niepełnosprawnych – mówił Marcin Jatczak, przedstawiciel Koła „Synergia”. Badania nad rozwijaniem możliwości poznawczych osób starszych za pośrednictwem technologii informatycznych prezentowało SKN „Innowator”. – Technologia, w szczególności Internet i związane z nim aktywności, oddziałują na ekonomię. Poprzez rozwój projektu zmniejszamy izolację starszych ludzi w społeczeństwie i w technologii – powiedział Ermias De-

kreację – wyjaśnił Konrad Kołodziej z SKN „Gwarek”. W I edycji konkursu koła naukowe otrzymały finansowanie we wnioskowanej kwocie, nie przekraczającej 9000 zł, która może zostać przeznaczona na zakup niezbędnych materiałów bądź aparatury, zakup usług, udział studentów lub opiekuna naukowego w konferencji, dofinansowanie wydania publikacji przedstawiającej wyniki projektu czy też udział w zawodach, konkursach i wystawach. Lista laureatów została opublikowana na stronach: 17–20. 9

TEMAT NUMERU

Dominika Gnacek

ZWYCIĘZCY EDYCJI SPECJALNEJ KONKURSU „MÓJ POMYSŁ NA BIZNES” Codzienne wyzwania towarzyszące ludzkości i wybranym grupom społecznym mogą znaleźć roz-

wiązanie w przestrzeni nauki. Epidemia, susza, ekologia i postępująca technologia to zagadnienia, którymi szczególnie zainteresowali się laureaci tzw. szybkiej ścieżki konkursu „Mój Pomysł na Biznes”, organizowanego na Politechnice Śląskiej.

JM Rektor prof Arkadiusz Mężyk spotkał się 2 czerwca z wyłonionymi pod koniec maja laureatami edycji specjalnej konkursu „Mój Pomysł na Biznes”, koordynowanego przez Biuro Karier Studenckich. W spotkaniu wzięli udział także: prof. Bogusław Łazarz – Prorektor ds. Ogólnych, prof. Jan Kaźmierczak – Dziekan Wydziału Organizacji i Zarządzania, prof. Anna Timofiejczuk – Dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego oraz Małgorzata Sołtyńska-Rąb – Kierownik Biura Karier Studenckich. – Bardzo się cieszę, że znaczący udział w opracowaniu pomysłów mają koła naukowe, bo jest to jeden z ważnych elementów strategii rozwoju Politechniki Śląskiej jako uczelni badawczej: wspieranie studenckiego ruchu naukowego, kształcenia zorientowanego projektowo. Mam nadzieję, że te działania, które obserwuję od kilku lat, zaowocują dodatkowymi efektami w postaci zwiększenia atrakcyjności studiów, a także zdobywania nowych kompetencji – mówi JM Rektor.

POMOCNA TERMOWIZJA Wyróżnionych zostało 12 z 50 nadesłanych biznesplanów. Źródłem inspiracji dla niektórych z nich stały się wyzwania towarzyszące stanowi pandemii, związane m.in. z prewencją zakażeń wirusem SARS-CoV-2. – Dziękuję za włączanie się w zwalczanie skutków epidemii, to piękny gest humanitarny, a także możliwość rozwijania kreatywności, wiedzy i kompetencji w szczytnym celu – podkreśla prof. A. Mężyk. Autorzy pomysłów zdecydowali się na wykorzystanie zalet systemu pomiaru temperatury na odległość, który posłużyłby sprawnemu wytypowaniu osób z objawami infekcji, a także znalazłby zastosowanie w przestrzeniach publicznych. Ważny aspekt ochrony przed zarażeniem się stanowi również dezynfekcja pomieszczeń obiektów użyteczności publicznej, w których mogła przebywać osoba chora. Pierwsze miejsce przyznano projektowi pt. „IR-Screen: Bezkontaktowy system pomiaru temperatury ciała w celu wstępnego wykrycia osób zainfekowanych wirusem COVID-19”, który powstał we współpracy opiekunów

Julia Hulbój – laureatka III miejsca, autorka projektu „Opaska na pomoc Śląsk” / fot. Maciej Mutwil

TEMAT NUMERU

Julia Jurasik z SKN „Innowator” opowiedziała o koncepcji rozwijania możliwości poznawczych u osób starszych za pośrednictwem technologii informatycznych / fot. Maciej Mutwil

i członków SKN Zastosowań Metod Sztucznej Inteligencji AI-METH: prof. Wojciecha Moczulskiego, prof. Piotra Przystałki, dr. inż. Wawrzyńca Panfila oraz Michała Fronia, Marcina Nagiego i Przemysława Olszówki. – Idea polega na tym, że chcemy budować system tani, bo oferowane w tej chwili systemy wykorzystujące kamery na podczerwień bazują na

kamerach wielkiej rozdzielczości, które kosztują kilkadziesiąt tysięcy złotych – przypomina prof. Wojciech Moczulski i wskazuje, z czego wynika innowacyjność zaproponowanej koncepcji. – Nowy pomysł polega na tym, że w polu widzenia będzie urządzenie, tzw. kalibrator, czyli źródło referencyjne temperatury, które będzie miało stabilizowaną temperatu-

Członkowie SKN Mater-Tech opracowali system sterowania liczbą osób przebywających w sklepie z systemem rozpoznawania temperatury / fot. Maciej Mutwil

TEMAT NUMERU

Mgr inż. Julian Malaka, wyróżniony za projekt „Zdalna fabryka 4.0” / fot. Maciej Mutwil

rę 37 stopni. Dzięki temu, porównując wyniki pomiaru ciała z wynikiem pomiaru tego źródła, będziemy mogli wykorzystać bardzo proste kamery. Słowo screen w nazwie oznacza wyłapanie osób, które trzeba poddać bardziej dokładnemu badaniu – wyjaśnia prof. Wojciech Moczulski. Termowizja jest również ważnym elementem biznesplanu, który zajął trzecie miejsce. „System sterowania liczbą osób przebywających w sklepie z systemem rozpoznawania temperatury”, opracowany przez Jakuba Smolenia i Mateusza

Chudego, członków SKN Mater-Tech, ma znaleźć swoje zastosowania nie tylko w warunkach epidemicznych, ale również po ustaniu zagrożenia. – Jest to system, który ma wiele funkcji. W jego skład wchodzi nie tylko mierzenie temperatury ciała, ale także prowadzenie np. statystyki odwiedzin danego obiektu, więc nie stanie się bezwartościowy po epidemii. Będzie można go doposażyć w dodatkowe funkcje, takie jak sczytywanie kart hotelowych czy sprawdzanie ważności biletów. Nie musi być wykorzystywany w obiektach

Artur Budzyński przedstawił pomysł na biznesplan cateringu dietetycznego / fot. Maciej Mutwil

TEMAT NUMERU handlowych, daje szerokie możliwości stosowania w obiektach hotelowych i restauracyjnych, portach lotniczych, na dworcach, a także pozwala na użycie w obiektach nauki czy sportu. System jest całkowicie bezobsługowy z punktu widzenia klienta, a wydawane polecenia są intuicyjne – opisują wynalazek jego twórcy. PAMIĘTAMY O OSOBACH STARSZYCH Dobro społeczne jest ważne jednak nie tylko w kontekście koronawirusa. Przedmiotem dwóch innych rozwiązań jest ukierunkowanie na potrzeby osób starszych w zakresie dostarczania potrzebnej wiedzy, badania preferencji, a także bezpieczeństwa zdrowotnego. Laureaci II miejsca – członkowie koła „Innowator” (Julia Jurasik, Gabriela Borgosz, Maciej Radomski, Natalia Pietrulińska, Muam Mah Pascal, Neye Ikem Benjamin, Keno Ermias Dereje, Jolanta Ciukaj, mgr inż. Dorota Palka) – przygotowali koncepcję „Rozwijanie możliwości poznawczych osób starszych za pośrednictwem technologii informatycznych”. – Założenia projektu są zbieżne z ideą wyrównywania szans osób starszych ze szczególnymi potrzebami oraz z polityką dostępności. Będzie to strona internetowa, przez którą mamy zamiar prowadzić wideokonferencje i lekcje, które nauczą te osoby obsługi nowoczesnych technologii. Pojawi się tam także zbiór gier logicznych i edukacyjnych, ponieważ jak wiemy, przyswajanie nowej wiedzy wymaga rozwiniętych umiejętności kognitywnych, a będą one stymulowane dzięki tym grom – podkreśla Julia Jurasik i zaznacza, że choć osoby starsze mogą odczuwać tzw. technofobię, przygotowane narzędzie ma pomóc im w oswojeniu się z tym zagadnieniem. – Popularyzacja nauk dotyczących nowości technicznych spowoduje większą otwartość osób starszych na technologie wkraczające w życie i zastępujące tradycyjne metody postępowania (np. e-recepty). Z czasem osoby starsze będą

zmuszone do korzystania z dóbr techniki przez wzrost ich ingerencji w życie społeczeństw. Oferujemy gotowy produkt do nauki obsługi tych narzędzi – mówi. Nowoczesne technologie mogą również pomóc w zakresie usprawnienia pomocy medycznej. Trzecie miejsce zajął projekt „Opaska na pomoc Śląsk” inż. Julii Hulbój (wyróżnionej także w XVI odsłonie konkursu za „Smartovation Sp. z o.o.”). – To niewielkie urządzenie to smartwatch, który zamiast wskazówek ma dwa przyciski – czerwony i zielony. Czerwony jest przyciskiem alarmowym, który wysyła sygnał SOS do teleopieki. Odbiera go opiekun z centrum operacyjnego, który następnie kontaktuje się z wzywającym pomoc. Senior nie musi wykonywać żadnych dodatkowych działań, nie potrzebuje kolejnych urządzeń, ponieważ w smartwatchu będzie wbudowany głośnik i mikrofon – opowiada studentka. Zapewnia, że przewidziane zostały również odpowiednie reakcje wobec nieprzewidzianych zdarzeń. – Smartwatch będzie posiadał czujnik upadku i aparat. W przypadku przewrócenia się lub utraty przytomności zegarek będzie wykonywał zdjęcie. Operator będzie mógł wtedy dostosować pomoc dla poszkodowanej osoby. Każde niepokojące wskazania parametrów, np. niebezpiecznie podniesione tętno, będzie wywoływało alarm w centrum operacyjnym – podkreśla. DBAJMY O WODĘ Nie zabrakło również projektów proekologicznych, które od lat stanowią ważną część zgłoszeń prezentowanych w ramach konkursu „Mój Pomysł na Biznes”. Laureaci edycji specjalnej przedstawili rozwiązania związane m.in. z efektywnym wykorzystaniem energii elektrycznej. Drugie miejsce przyznano także projektowi pt. „AccuSense: Samozasilający się akustyczny moduł sensoryczny do monitorowania stanu i do komunikacji w sieci wodociągowej”, przedstawionemu przez koło AI-METH (prof. Wojciech Moczulski, prof. Piotr Przystałka, mgr inż. Ma-

Jakub Galiński omawiał działanie inteligentnych instalacji elektrycznych / fot. Maciej Mutwil

TEMAT NUMERU

Tomasz Szklarz z SKN CAD zaprezentował pomysł na mobilne usługi 3D / fot. Maciej Mutwil

teusz Kosior). Jego twórcy zajęli się problematyką zagrożenia ników konkursu – zdalne zarządzanie przedsiębiorstwem suszą. – Bardzo często wszelkiego rodzaju wycieki w sieciach czerpiące z idei Przemysłu 4.0, mobilna usługa druku 3D, wodociągowych powodują utratę wody rzędu kilkuset tysięcy a nawet system cateringu opartego na produktach kiszolitrów przy pojedynczym wycieku. Profesjonalne rozwiązania nych, które znane są ze swoich właściwości probiotycznych, praktycznie zawsze wykorzystują fale radiowe, które w wodzie korzystnych dla budowania odporności organizmu. nie rozchodzą się dobrze. W związku z tym konieczne jest in- Wśród wyróżnionych znaleźli się: prof. Wojciech Moczulski, westowanie w dodatkowe instalacje, a także rozbudowa ruro- dr inż. Wawrzyniec Panfil i prof. Piotr Przystałka oraz członciągów i instalacja dodatkowych elementów – opowiada mgr kowie SKN AI-METH („Autonomiczny, energooszczędny roinż. Mateusz Kosior. – W prezentowanym rozwiązaniu cechą bot mobilny do dezynfekcji pomieszczeń z wykorzystaniem innowacyjną jest to, że komunikacja pomiędzy węzłami sieci promieniowania UV”), mgr inż. Julian Malaka z koła naodbywa się z wykorzystaniem fal akustycznych. Pozwala nam ukowego Mechatronika Napędów SEW-Eurodrive („Zdalna to na dużą oszczędność – podkreśla. fabryka 4.0”), Tomasz Kowalski z koła Sensor („Przystępna Na trzecim miejscu podium znalazło Biogazownia dla małych i dużych się również przedsięwzięcie: „Migospodarstw”), Szymon Świder, W konkursie „Mój Pomysł na krobiologiczne ogniwa paliwowe Aleksander Kubat, Jakub Goliński Biznes” zostało wyróżnionych jako biosensory skażenia metalami i Patryk Pietrasiak („CTT Systems ciężkimi”, prowadzone przez prof. projektowanie i montaż inteligent12 biznesplanów Aleksandrę Ziembińską-Buczyńską. nych instalacji elektrycznych w go– Na początku XX wieku odkryto spodarstwach domowych”), Artur bakterie, które mają zdolność przekształcania swojej energii Budzyński („Kiszonkowe Love – catering dietetyczny”) oraz metabolicznej, zachodzącej w każdej żywej komórce. One są Tomasz Szklarz z koła naukowego CAD („Mobilne usługi w stanie wydzielać elektrony na zewnątrz i jeżeli zamkniemy druku 3D wraz z usługami towarzyszącymi (Mobi3DPrint)”). je w takim systemie, jakim jest mikrobiologiczne ogniwo pa- Ocenie podlegały aspekty związane z realnymi możliwoliwowe, jesteśmy w stanie generować, przekształcać tę ener- ściami wdrożenia przedsięwzięcia, jego pomysłowość oraz gię metaboliczną na prąd – wyjaśnia. – Każdy z nas korzysta pamięć o wartościach proekologicznych. Otrzymane nagrocodziennie z oczyszczalni ścieków, a ten system jest dla nich dy finansowe mają pokryć koszty realizacji projektów bizprzeznaczony. Byłyby umiejscowione na wlocie oczyszczalni, nesowych, a sposób wydatkowania podlega sprawozdaniu tam gdzie docierają ścieki z gospodarstw domowych czy z za- w ciągu trzech miesięcy. Celem konkursu „Mój Pomysł na kładów przemysłowych, po to, żeby szybko wykrywać poten- Biznes” jest zainspirowanie pracowników, studentów i abcjalne skażenie metalami ciężkimi, zanim dotrze do oczysz- solwentów Politechniki Śląskiej do przemyślenia i zaprezenczalni – mówi prof. A. Ziembińska-Buczyńska. towania innowacyjnych koncepcji. W ten sposób członkowie Wspólnoty Akademickiej Uczelni mogą rozwinąć swoje umiejętności w zakresie przedsiębiorczości. RÓŻNORODNIE Powiązań z rzeczywistością pandemiczną można szukać także w innych rozwiązaniach zaproponowanych przez uczest-

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ

Redakcja

SUKCES POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ W RANKINGU QS WORLD UNIVERSITY RANKINGS 2021

Politechnika Śląska po raz pierwszy znalazła się w prestiżowym międzynarodowym rankingu szkół wyższych QS World University Rankings. Uczelnia uplasowała się w przedziale miejsc 801–1000. Spośród polskich uczelni technicznych jedynie Politechnika Warszawska znalazła się w wyższym przedziale rankingowym.

Ranking QS to jeden z najbardziej rozpoznawalnych rankingów szkół wyższych na świecie. Należy do tzw. „wielkiej trójki” obok Rankingu Szanghajskiego oraz Times Higher Education. – W ciągu ostatnich czterech lat Politechnika Śląska została odnotowana w trzech najważniejszych dla światowej nauki rankingach. To dla nas ogromny sukces i bardzo ważne osiągnięcie Uczelni. Warto podkreślić, że plasujemy się w ścisłej czołówce polskich szkół wyższych obecnych w tych rankingach, a także pracujemy nad umacnianiem tej pozycji – mówi JM Rektor prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk. Ranking QS w swojej ocenie bierze pod uwagę 6 głównych wskaźników, takich jak: reputacja akademicka, reputacja pracodawców, stosunek liczbowy kadry akademickiej do studentów, liczbę cytowań oraz umiędzynarodowienie. – W tych obszarach jesteśmy bardzo dobrze oceniani,

dzięki czemu Politechnika Śląska staje się widoczna nie tylko na światowej arenie nauki, ale także zyskuje zupełnie nowe możliwości rozwoju. Jako uczelnia badawcza rozwijamy sześć priorytetowych obszarów, w których się specjalizujemy. Rankingi mają duży wpływ na pozyskiwanie nowych kontaktów, najlepszej kadry akademickiej i partnerów społeczno-gospodarczych. Umiejętność zdefiniowania i komunikowania własnego potencjału jest kluczowa dla nawiązywania współpracy z zagranicznymi partnerami naukowymi i biznesowymi. Wzrost umiędzynarodowienia Politechniki Śląskiej jest jednym z głównych celów do zrealizowania w najbliższej kadencji – dodaje prof. Mężyk. W tegorocznej edycji Rankingu QS znalazły się łącznie 1002 uczelnie, w tym 15 polskich. Szczegółowe dane można zobaczyć na stronie internetowej rankingu.

mat. organizatorów rankingu

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ

Dominika Gnacek

WYSTAWA ONLINE PT. „STRUKTURY MIASTA AACHEN”

We wtorek, 9 czerwca, w galerii Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej po raz pierwszy w historii Uczelni odbył się wernisaż wystawy on-line pt. „Struktury miasta Aachen”. Wyjątkowość ekspozycji wynika z jej unikalnej, właściwej dla czasu epidemii zdalnej formuły, pozwalającej na równoczesne doświadczanie modeli fizycznych i wirtualnych.

Uroczyste otwarcie nastąpiło za pośrednictwem transmisji „na żywo” na portalu YouTube oraz na Facebooku. W wydarzeniu wzięli udział dr hab. inż. arch. Klaudiusz Fross, prof. PŚ – Dziekan Wydziału Architektury, prof. dr hab. inż. arch. Krzysztof Gasidło – Kierownik Katedry Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, dr inż. arch. Tomasz Bradecki – Prodziekan ds. Kontaktów z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym oraz studentki: Natalia Żak, Patrycja Sikorska. Ponadto z uczestnikami zdalnie połączyli się prof. Alessandro Camiz z Özyeğin University w Stambule w Turcji oraz prof. Lamberto Amistadi z University of Bolonia w Cesena we Włoszech. – Wydział Architektury jako innowacyjna jednostka Politechniki Śląskiej z powodzeniem i satysfakcją realizuje zdalną edukację bez utraty jakości kształcenia. Jednocześnie organizuje wiele wydarzeń w trybie zdalnym, m.in. tę wystawę – powiedział Dziekan prof. K. Fross. Makiety w tradycyjnej, fizycznej formie zostały przygotowane przez studentów w domach. Pracownicy Politechniki Śląskiej zadbali o to, by umożliwić zwiedzanie ekspozycji zgodnie z obowiązującymi zaleceniami dotyczącymi zapobiegania rozprzestrzenianiu się koronawirusa. Przygoto-

wane zostały panoramy 3600 oraz modele w rzeczywistości rozszerzonej – dzięki temu każdy może użyć skanera kodów QR i za pośrednictwem aplikacji lub Internetu obejrzeć galerię. Na wystawie zostały zaprezentowane m.in. modele udziału zabudowy, jej intensywności, dostępności przestrzeni publicznych czy cen nieruchomości, które – jak wskazał prof. K. Gasidło – osadzają projekty w kontekście gospodarki przestrzennej i ekonomii: – To jest dla nas bardzo pouczające. Mamy model dostępności, różnego rodzaju wskaźników, gęstości zaludnienia. Wydawałoby się, że to nie są kategorie architektoniczne, a jednak tak, bo one nam pozwalają lepiej projektować tego typu miejsca – zaznaczył. Ekspozycja to rezultat pracy studentów trzeciego roku na Wydziale Architektury. Projekt powstał w ramach przedmiotu struktura miasta pod kierunkiem dr. inż. arch. Tomasza Bradeckiego. To pierwsza wystawa w galerii Wydziału po przerwie spowodowanej pandemią wirusa SARS-CoV-2.

Modele fizyczne prezentowane w galerii Wydziału Architektury w ramach wystawy „Struktury miasta Aachen” / mat. Politechniki Śląskiej

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ

Redakcja

WYNIKI I EDYCJI KONKURSÓW FINANSOWANIA PROJEKTÓW STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH I PBL W ramach I konkursu finansowania kształcenia zorientowanego projektowo – PBL Komisja Konkursowa przyznała nagrody 31 projektom. Również konkurs finansowania projektów studenckich kół naukowych w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” zyskał szerokie grono beneficjentów – wyłonionych zostało 69 zgłoszeń.

Projekty uzyskały finansowanie we wnioskowanej kwocie, nie wyższej niż: PBL – 5000,00 zł brutto, SKN – 9000,00 zł brutto. Organizator zastrzega sobie prawo zmiany celu dofinansowania projektu, po wcześniejszym uzgodnieniu z uczestnikami

projektu, w przypadku gdy będzie to wynikać z procedur obowiązujących na Uczelni.

Lista projektów, które otrzymały dofinansowanie w ramach I konkursu o przyznanie finansowania kształcenia zorientowanego projektowo PBL (Program „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”) Wydział Architektury • Badania konserwatorskie i koncepcja konserwacji i adaptacji zabytkowego zespołu zabudowy zagrodowej we wsi łużyckiej Wigancice – Visnowa na pograniczu polsko-czesko-niemieckim Ocena: 9,18 • Koncepcja rewitalizacji obszaru zabytkowej wsi łużyckiej Wigancicie – Visnowa na pograniczu polsko-czesko-niemieckim Ocena: 8,89 • Kształtowanie środowiska terapeutycznego dla osoby starszej w Leonardolab w czasie epidemii Ocena: 8,29 Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki • Modelowanie przestrzeni w perspektywie 60+ na mobilne okulary VR Ocena: 8,71 • Elastyczne systemy produkcyjne w Przemyśle 4.0 – stanowisko laboratoryjne wspomagające projektowanie systemów logistyki wewnętrznej bazujących na pojazdach AGV (Autonomous Ground Vehicle) Ocena: 7,32 • Pojazdy autonomiczne klasy UGV Ocena: 6,61 Wydział Elektryczny • Zarządzanie energią w prosumenckiej mikroinfrastrukturze energetycznej

jący pracę lekarza w zakresie zachowania sterylności oraz analizy uzyskanych wyników osłuchiwania pacjentów Ocena: 8,89 Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki • Układ hybrydowy magazynowania energii w wodorze Ocena: 9,43 • Wstępne studium wykonalności zasobnika na ciepło z wykorzystaniem stałego materiału akumulacyjnego w zabudowie poeskploatacyjnego szybu kopalni Ocena: 8,21 • Analiza energetyczna różnych metod regulacji zespołu turbosprężarki Ocena: 8,11 • Opracowanie prototypu maski ochronnej dla personelu medycznego z wysoko wydajnym procesem wentylacji, dezynfekcji oraz filtracji powietrza Ocena: 7,82 • Analiza zjawiska przenikania mikro i nano cząsteczek przez przegrody porowate Ocena: 7,68 • Waste heat utilization at a plant from the waste sector (Wykorzystanie ciepła odpadowego w zakładzie z sektora odpadów) Ocena: 7,61

Wydział Inżynierii Biomedycznej

• Remont, adaptacja i rozbudowa budynku przy ul. Akademickiej 3 w Gliwicach na Studenckie Centrum Kreatywności – instalacje ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji

• Bezprzewodowy stetoskop wspomaga-

Ocena: 7,43

Ocena: 8,57

• Badania nad efektywnością działania oczyszczaczy powietrza w celu zmniejszenia narażenia studentów na aerozole biologiczne Ocena: 7,39 • Opracowanie aerodynamiki generatora elektrycznego działającego w oparciu o energię odnawialną na potrzeby gospodarstw domowych Ocena: 7,29 • Efficient deposit system in Poland Ocena: 6,64 • Virus infection prevention system on the university campus (System zapobiegania infekcjom wirusowym na kampusie uniwersyteckim) Ocena: 6,11 Wydział Inżynierii Materiałowej • Wytwarzanie filtrów modyfikujących nadstopy na bazie niklu w oparciu o metody druku 3D Ocena: 8,25 • Wykorzystanie programu symulacyjnego FlexSim w zakresie usprawnienia produkcji w gniazdach produkcyjnych w sytuacji kryzysowej Ocena: 7,50 • Przystosowanie uszkodzonego mikroskopu wysokotemperaturowego do badań materiałów polimerowych stosowanych w druku 3D Ocena: 7,46 • Funkcjonalny prototyp urządzenia do galwanizacji dedykowany amatorom druku Ocena: 7,43

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ • Opracowanie doświadczalnej metody kierunkowej krystalizacji materiałów termoelektrycznych na bazie magnezu

• Analiza wpływu parametrów nastawczych drukarek 3D na jakość drukowanych przyłbic ochronnych

Ocena: 7,43

Ocena: 6,96

• Budowa stanowiska do badań odporności materiałów na promieniowanie UV z możliwością stosowania jako komora do dezynfekcji

• Usprawnienie procesów logistycznych w przedsiębiorstwie produkcyjnym w ramach szczupłego zarządzania logistycznego – Lean Logistic w sytuacji kryzysowej

Ocena: 7,64

Ocena: 7,21

Ocena: 6,86

• Doskonalenie procesów w placówkach medycznych za pomocą narzędzi Lean Six Sigma jako przygotowanie do funkcjonowania w sytuacji kryzysowej

Ocena: 6,96

Wydział Mechaniczny Technologiczny

Ocena: 7,00

• Maksymalizacja długotrwałości lotu LALE UAV (Low Altitude, Long Endurance Unmanned Aerial Vehicle) poprzez zastosowanie alternatywnych źródeł zasilania Wydział Organizacji i Zarządzania • Model realizacji projektu inwestycyjnego w Politechnice Śląskiej

• HAPS (High Altitude Pseudo Satelite) technology demonstrator Ocena: 8,96

Lista projektów, które otrzymały dofinansowanie w ramach I konkursu o przyznanie finansowania projektów studenckich kół naukowych (Program „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”) Studenckie Koło Naukowe Zastosowań Metod Sztucznej Inteligencji „AI–METH” Demonstrator mobilnego robota dezynfekującego Ocena: 9,83 Studenckie Koło Naukowe im. Prof. Stanisława Fryzego Wielocewkowa wyrzutnia elektromagnetyczna Ocena: 9,00 Studenckie Koło Naukowe Zastosowań Metod Sztucznej Inteligencji „AI–METH”

Opracowanie nowych materiałów membranowych na bazie polimerów naturalnych z dodatkiem różnych wypełnień (magnesów molekularnych, magnetytu, nanodrutów srebra) i ich zastosowanie w produkcji etanolu absolutnego techniką perwaporacji Ocena: 8,50 Studenckie Koło Naukowe Gospodarki Obiegu Zamkniętego

i sorpcją związków opóźniających palenie w próbkach środowiskowych Ocena: 8,17 Studenckie Koło Naukowe Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Kompozytowych „HEAD TO HEAD” Opracowanie procesu wytwórczego biodegradowalnych materiałów kompozytowych wzmacnianych naturalnymi napełniaczami aplikowanymi w branży spożywczej Ocena: 8,17

IR-Guard Prosty termowizyjny system pomiaru temperatury ciała osób wchodzących do budynków i pomieszczeń uczelni

Sprawdzenie efektywności różnych dodatków do kompostowania pod względem jakości wytworzonego kompostu w kontekście gospodarki obiegu zamkniętego

Ocena: 8,83

Ocena: 8,50

Ocena: 8,08

Studenckie Koło Naukowe „Wirtualnego Latania vFly”

Studenckie Koło Naukowe Biotechnologów

Studenckie Koło Naukowe Cyberbezpieczeństwa „SecFault”

Metody sztucznej inteligencji do wykrywania elementów infrastruktury energetycznej na zdjęciach lotniczych

Indukcja śmierci komórkowej in vitro pod wpływem czynników patogennych – badanie programowanych i nieprogramowanych ścieżek śmierci pod wpływem spike protein S1, białka powierzchniowego koronawirusów

Ocena: 8,75 Studenckie Koło Naukowe „Biosoft” Zastosowanie metod uczenia maszynowego do ilościowego profilowania reakcji immunologicznej w obrazach histopatologicznych gruczolaka płuc Ocena: 8,67 Studenckie Koło Naukowe „PolSl Racing” Optymalizacja tylnego skrzydła pojazdu wyścigowego wyposażonego w system redukcji oporu aerodynamicznego (Etap I) Ocena: 8,58 Międzywydziałowe Koło Naukowe High Flyers MegaDronoFon – budowa platformy latającej wyposażonej w megafon i systemy audio oraz wizyjny Ocena: 8,50

Studenckie Koło Naukowe Chemików

Ocena: 8,50 Studenckie Koło Naukowe „PolSl Racing” Projekt kierownicy pojazdu sportowego z zastosowaniem elementów formowanych za pomocą druku 3D wyposażonej w zintegrowany systemem odczytu danych telemetrycznych pojazdu

Studenckie Koło Naukowe Mobile Tech Sterowanie wirtualną klawiaturą z wykorzystaniem kontrolera gestów Kai

Opracowanie nowych rozwiązań implementacji WAF w oparciu o przetwarzanie danych w DPDK lub unikernelu Ocena: 8,08 Studenckie Koło Naukowe Gospodarki Obiegu Zamkniętego Sprawdzenie efektywności kompostowania w szybkim kompostowniku jednodniowym z dodatkiem składników niekorzystnie wpływających na proces kompostowania Ocena: 8,08 Studenckie Koło Naukowe „GetIT”

Studenckie Koło Naukowe Chemików

Opracowanie aplikacji informacyjnej umieszczonej w tzw. kiosku informacyjnym o lokalizacji sal dydaktycznych, gabinetów pracowników, osób i miejsc dedykowanych do udzielanie pierwszej pomocy oraz informacji prewencyjnych na temat istniejących zagrożeń min. takich jak: COVID-19, w budynku Politechniki Śląskiej, przy ul. Krasińskiego 8, w Katowicach

Badania nad oznaczaniem, stabilnością

Ocena: 8,08

Ocena: 8,50 Studenckie Koło Naukowe „PolSl Racing” Analiza i testy struktur kompozytowych, stanowiących podstawy konstrukcji monocoque w pojazdach samochodowych Ocena: 8,33

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ Studenckie Koło Naukowe Mechatronika Napędów SEW-Eurodrive Opracowanie założeń konstrukcyjnych dotyczących dwukołowego pojazdu elektrycznego do wewnątrzzakładowego przemieszczania się pracowników, sterowanego manualnie z możliwością jazdy autonomicznej Ocena: 7,83 Studenckie Koło Naukowe „PolSl Racing” Projekt zawieszenia pojazdu sportowego opartego na lekkich materiałach kompozytowych Ocena: 7,83

Studenckie Koło Naukowe Sensor Elektroniczny niskokosztowy pomiar temperatury na rzecz przesiewowego badania pacjentów pod kątem zachorowania na Covid-19 Ocena: 7,58 Studenckie Koło Naukowe „TARMAC” Innowacyjne metody weryfikacji wykonanych robót drogowych Ocena: 7,58 Studenckie Koło Naukowe Chemików Nityzynon – właściwości, działanie, perspektywy zastosowania

Studenckie Koło Naukowe „Silesian Aerospace Technologies”

Ocena: 7,58

Nadawczo-odbiorcza stacja naziemna

Projekt systemu pomiaru parametrów pracy układu zawieszenia pojazdu wyścigowego

Ocena: 7,83 Studenckie Koło Naukowe Metaloznawców Wpływ mikrostruktury warstw powierzchniowych otrzymywanych w procesach napawania laserowego i plazmowego na ich własności w warunkach zużycia ściernego Ocena: 7,75

Studenckie Koło Naukowe „PolSl Racing”

Ocena: 7,58 Studenckie Koło Naukowe „Signalis” Badanie możliwości zastosowania detekcji pojazdów w mobilnym stanowisku pomiarowym, jako element inteligentnych miast przyszłości

Studenckie Koło Naukowe Metalurgii Proszków

Ocena: 7,58

Dobór rodzaju i udziału składników oraz warunków wytłaczania filamentów wysoko napełnionych proszkami w celu wytwarzania elementów kompozytowych metodami przyrostowymi

Zbadanie możliwości zastosowania ścieków oczyszczonych jako wody zarobowej do produkcji betonu pod kątem wymywalności z niego jaj pasożytów, a nawet SARS-CoV-2

Studenckie Koło Naukowe Build Green

Ocena: 7,75

Ocena: 7,50

Studenckie Koło Naukowe Inżynierii Produkcji FanTech

Studenckie Koło Naukowe Chemików

Nowoczesne projektowanie inżynierskie z zastosowaniem systemu LEGO MINDSTORMS EV3

Ocena: 7,50

Ocena: 7,75 Studenckie Koło Naukowe Elektroniki Praktycznej Szósty zmysł Górnego Śląska Ocena: 7,67 Studenckie Koło Naukowe „PolSl Racing” Projekt systemu telemetrii pojazdu wyścigowego (Etap I) Ocena: 7,67 Bioinformatyczne Studenckie Koło Naukowe

Badanie kinetyki reakcji uczulania materiałów wybuchowych emulsyjnych Studenckie Koło Naukowe Chemików Synteza nowych prekursorów materiałów wybuchowych i badanie ich właściwości Ocena: 7,50 Studenckie Koło Naukowe „Koło Ogrzewnictwa, Wentylacji i Klimatyzacji” Analiza numeryczna skuteczności stosowania środków ochrony osobistej w postaci maseczek na twarz w rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń emitowanych przez ludzi Ocena: 7,50

Detekcja i segmentacja tętniaków z obrazów sekwencji TOF-MRA

Studenckie Koło Naukowe Inżynierii Biomateriałów „SYNERGIA”

Ocena: 7,58

Opracowanie oraz wykonanie stanowiska do badań in vitro stentów urologicznych

Międzywydziałowe Koło Naukowe High Flyers Platforma jezdna wraz z modułami programistycznymi zwiększającymi stopień autonomii pojazdu Ocena: 7,58

Ocena: 7,50 Studenckie Koło Naukowe Czynnik Ludzki w Przemyśle

Studenckie Koło Naukowe Modelowania konstrukcji maszyn Badania rozwojowe Bezzałogowych Statków Latających Ocena: 7,42 Studenckie Koło Naukowe „SR” Rowery ze wspomaganiem elektrycznym i rowery tradycyjne jako elementy eko- i elektromobilności w nowoczesnym indywidualnym transporcie miejskim Ocena: 7,42 Lotnicze Koło Naukowe Opracowanie materiałów dydaktycznych z zakresu obsługi eksploatacji samolotów GA (General Aviation) z wykorzystaniem techniki VR-360 Ocena: 7,33 Studenckie Koło Naukowe Laserowej Obróbki Powierzchniowej Wpływ laserowej modyfikacji warstwy wierzchniej materiałów metalowych na ich strukturę i własności Ocena: 7,17 Lotnicze Koło Naukowe Opracowanie modelu dydaktycznego z zakresu budowy i zasady działania lotniczego silnika tłokowego Ocena: 7,17 Studenckie Koło Naukowe Inżynierii Biomateriałów „SYNERGIA” Innowacyjne ergonomiczne siedzisko do pracy biurowej dla osób z dysfunkcją kończyn dolnych Ocena: 7,17 Studenckie Koło Naukowe Elektroników Praktyków Wykonanie przetwornika wartości skutecznej, wykorzystującego nieliniowe charakterystyki przetwarzania Ocena: 7,08 Studenckie Koło Naukowe Gospodarki Obiegu Zamkniętego Opracowanie koncepcji założenia na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki poletka doświadczalnego w celu oceny możliwości hodowli drzew tlenowych Oxytree w Polsce Ocena: 7,08 Studenckie Koło Naukowe Silesian GreenPower Budowa karoserii bolidu Silesian Greenpower Ocena: 7,00 Studenckie Koło Naukowe Materiałów Magnetycznych i Kompozytowych

Nowe modele współpracy 4.0. Zespołów Organicznych i Nieorganicznych

Charakterystyka stopu Fe85-xB12Lax (x=1,2,3) o unikalnych własnościach magnetycznych

Ocena: 7,50

Ocena: 7,00

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ Studenckie Koło Naukowe „MATER-TECH”

Studenckie Koło Naukowe „Data Science”

Studenckie Koło Naukowe „Technik Membranowych”

Wyznaczenie wytrzymałości na ścinanie w kierunku obwodowym i wzdłużnym złącza typu „rura w rurze” dla skojarzenia stal nierdzewna – laminat epoksydowo-szklany

Automatyzacja uczenia maszynowego w środowisku metod z rodziny Gradient Boosting

Wpływ gęstości roztworu membranotwórczego na parametry powierzchniowe ultrafiltracyjnych membran polimerowych

Ocena: 7,00 Studenckie Koło Naukowe Logistcad Opracowanie nowych sposobów zbiórki, składowania i zagospodarowania odpadów środków ochrony osobistej (maseczki, rękawiczki) w czasie trwania pandemii związanej z wirusem Covid-19 Ocena: 6,92 Studenckie Koło Naukowe Grupa Osób Lubiących Fizykę (GOLF) Finalizacja Projektów Cewki Tesli i pomiaru prędkości dźwięku do celów edukacyjnych i reprezentacyjnych Ocena: 6,92 Studenckie Koło Naukowe Innowator Rozwijanie możliwości poznawczych osób starszych za pośrednictwem technologii informatycznych

Studenckie Koło Naukowe „Pylon” Mosty 3D. Wdrożenie druku 3D do potrzeb Studenckiego Koła Naukowego mostowców Ocena: 6,67 Studenckie Koło Naukowe „Technik Membranowych” Pomiar mętności jako wskaźnika zanieczyszczenia wody związkami organicznymi Ocena: 6,67 Studenckie Koło Naukowe „Socius” Społeczeństwo w dobie pandemii. Solidarność międzypokoleniowa w praktyce społecznej Ocena: 6,67 Studenckie Koło Naukowe „BIOKREATYWNI”

Opracowanie technologii spawania kompozytu Al-SiC odlewanego odśrodkowo

Opracowanie systemu gromadzenia danych dotyczących aktywności i sprawności fizycznej w trakcie i po okresie izolacji związanej z epidemią koronawirusa COVID-19

Ocena: 6,75

Ocena: 6,58

Studenckie Koło Naukowe Zarządzania Jakością

Studenckie Koło Naukowe Przemysłowych Zastosowań Informatyki „Industrum”

Ocena: 6,83 Studenckie Koło Naukowe WeldOne

Ocena: 6,25 Studenckie Koło Naukowe Zarządzania Jakością Badanie postrzegania przez konsumenta znaków zgodności umieszczonych na opakowaniach produktów Ocena: 6,25 Studenckie Koło Naukowe „Linuks i Wolne Oprogramowanie” Estymacja i generacja samopodobnych szeregów czasowych z wykorzystaniem sieci neuronowych Ocena: 6,17 Studenckie Koło Naukowe „Gwarek” Ocena stopnia zagrożenia terenu pogórniczego zapadliskami w wyniku utraty stateczności dawnych szybów i szybików Ocena: 6,17 Studenckie Koło Naukowe „Linuks i Wolne Oprogramowanie” Przetwarzanie zdjęć pozyskanych z kamer termowizyjnych Ocena: 6,08 Studenckie Koło Naukowe „Linuks i Wolne Oprogramowanie”

Rejestracja i analiza ruchu przemysłowej sieci Ethernet

Urządzenie do przełączania pakietów z wykorzystaniem specjalistycznego układu opartego o macierz programowalną FPGA

Ocena: 6,75

Ocena: 6,50

Ocena: 6,00

Studenckie Koło Naukowe „Linuks i Wolne Oprogramowanie”

Studenckie Koło Naukowe „Czyste Technologie Energetyczne”

Predykcja i klasyfikacja obiektów na zdjęciach, z wykorzystaniem metod sztucznej inteligencji

Badanie i wyznaczanie charakterystyk paneli fotowoltaicznych

Wykorzystanie technologii FDM do podnoszenia jakości środków ochrony osobistej pracowników służby zdrowia

Ocena: 6,67

Ocena: 6,25

MÓWIMY O NAUCE PO LUDZKU

Franciszek Binczyk, Dominika Gnacek, Katarzyna Krukiewicz, Krzysztof Kotowski, Beata Pituła, Michał Staniszewski

TY TO MASZ MÓZG! PRACE BADAWCZE NAD MÓZGIEM NA POLITECHNICE ŚLĄSKIEJ

Światowy Tydzień Mózgu rokrocznie kieruje uwagę opinii społecznej na tytułowy, niezwykle istotny organ, będący centrum dowodzenia i „źródłem inwencji twórczej”. Badacze z Politechniki Śląskiej patrzą na to zagadnienie wieloobszarowo – nie tylko w kontekście pogłębiania wiedzy o jego działaniu, ale także w zakresie podkreślenia jego znaczenia w innych dziedzinach wiedzy, np. w medycynie i edukacji.

Politechnika Śląska dąży do innowacyjności w zakresie pro- CO WSPÓLNEGO MAJĄ POTENCJAŁY ELEKTRYCZNE wadzonych w swoich katedrach badań. Przejawem takiego W MÓZGU I „CZYTANIE W MYŚLACH” ukierunkowania było wyodrębnienie w ramach wniosku do Doktorant mgr inż. Krzysztof Kotowski zajmuje się projekkonkursu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” towaniem algorytmów komputerowego przetwarzania popriorytetowych obszarów badawczych, które z jednej stro- tencjałów elektrycznych generowanych przez aktywność ny określają potencjał rozwojowy Uczelni, a z drugiej biorą neuronów w mózgu. Szczególną rolę w procesie diagnostypod uwagę wpływ danej dyscypliny na rozwój cywilizacyjny ki i pomiaru tej aktywności pełni elektroencefalograf (EEG), i technologiczny. Politechnika Śląska zdefiniowała sześć ta- czyli nieinwazyjne urządzenie w formie czepka, które po zakich obszarów: onkologia obliczeniowa i spersonalizowana łożeniu na głowę pozwala na rejestrację sygnałów elektryczmedycyna; sztuczna inteligencja i przetwarzanie danych; nych poprzez elektrody. Impulsy są następnie poddawane materiały przyszłości; inteligentne miasta, mobilność przy- analizie przez algorytm komputerowy, dzięki czemu możliwe szłości; automatyzacja procesów i Przemysł 4.0 oraz ochrona jest wyodrębnienie zarówno znanych, jak i zupełnie nowych klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka. wzorców aktywności mózgu. Przykładem pierwszego z nich Prowadzone projekty badawcze mają służyć dobru lu- jest potencjał wzbudzony P300 – występujący przy podejdzi i środowiska. Nie ulega wątpliwości, że przedmiotem mowaniu decyzji, drugiego – sytuacja, gdy komputer samotak rozumianej inicjatywy powinien być również mózg. dzielnie zauważa sytuację ludzkiego błędu (o czym mgr inż. „Dla człowieka – niezbędny. Konieczny jak wdech do wydechu, narodziny do śmierci i otwarta Żabka w niedzielę niehandlową. Zawsze czynny punkt dowodzenia – mózg.” – tak w swoim artykule pisała Aleksandra Front, studentka z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki. Jej zgrabnie ujęte w formie artykułu „Mózg – mały, ale wariat” rozważania zajęły drugie miejsce w ostatniej edycji organizowanego przez Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej konkursu „O nauce po ludzku”. Mózg to organ, który nieustannie wzbudza zainteresowanie ludzi. Pojedynczy, a tak cenny, tak konieczny. Na Politechnice Śląskiej prowadzonych jest wiele inicjatyw badawczych, które swoim głównym obiektem i inspiracją Przykładowy wynik segmentacji guza mózgu – algorytm MiMSeg. Przykładowa segmentacja: na poziomie 73%, 90% oraz 97%. Kolorami oznaczono wartości: prawdziwie oraz fałszywie dodatnie/ujemne. / mat. archiwum F. Binczyk uczyniły właśnie mózg. 21

MÓWIMY O NAUCE PO LUDZKU

Przykładowy wynik detekcji mikrokrwawień, uzyskany z wykorzystaniem zaproponowanego algorytmu. Obszary zielone: mikrokrwawienia, obszary czerwone: wartości fałszywie dodatnie / mat. archiwum F. Binczyk

K. Kotowski wspólnie z prof. Katarzyną Stąpor pisali w publikacji pokonferencyjnej PP-RAI'2019 Polskiego Porozumienia na Rzecz Rozwoju Sztucznej Inteligencji pt. „Deep learning in EEG: Detection of error-related negativity in Eriksen flanker task”). Zauważenie przez komputer odrębnej ścieżki aktywnościowej jest możliwe dzięki zastosowaniu algorytmów uczenia maszynowego i głębokiego, które bywają kojarzone z zagadnieniem sztucznej inteligencji. Mogą się one nie tylko przysłużyć pogłębieniu informacji o tym, jak działa mózg, ale także wspomóc ludzi w zakresie weryfikacji medycznej, postępowania dochodzeniowego czy komunikacji (w sytuacji, gdy ktoś jest sparaliżowany i nie ma możliwości wyrażenia swoich myśli w inny sposób). „Czytanie w myślach” – fikcyjna, wydawałoby się, umiejętność – może wyrażać się bowiem w zastosowaniu interfejsów na linii mózg – komputer, umożliwiających obsługę sprzętu (np. przesuwanie wskaźnikiem po ekranie) za pośrednictwem myśli. ZAUTOMATYZOWANA DETEKCJA ANOMALII W MÓZGU Prof. Franciszek Binczyk z Katedry Inżynierii i Analizy Eksploracyjnej Danych jest zaangażowany w badania w kierunku zautomatyzowanej detekcji wszelkiego typu anomalii występujących w ramach ludzkiego mózgu (np. nowotworów, zmian neurodegeneracyjnych oraz mikrokrwawień) w oparciu o analizę obrazów magnetycznego rezonansu jądrowego (ang. MRI). Opracowany w ramach prac badawczych algorytm MiMSeg pozwala na wykrycie zmian nowotworowych z dokładnością sięgającą 89% w porównaniu do konsensusu opinii eksperckiej (radiologa). Na jego podstawie wyodrębniono również algorytm FuTURiSt, który umożliwia zautomatyzowaną detekcję rdzenia guza (część aktywna metabolicznie wraz z martwicą) na poziomie 80% w porównaniu do opinii eksperta. Wyniki stanowią istotną pomoc w planowaniu radioterapii i tym samym mogą mieć wpływ na ostateczny wynik leczenia. Podobne prace zostały poczynione w kierunku wykrywania obszarów odpowiedzialnych za rozwój choroby Alzheimera w grupie pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą Parkinsona, a przedsięwzięcie to zostało wyróżnione nagrodą na III Kongresie Polskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona. Innowacyjność spojrzenia wiąże się z zastosowaniem obrazowania 22

MRI zamiast kilkunastokrotnie droższych badań DaTSCAN. W Katedrze prowadzone są również międzynarodowe prace badawcze we współpracy z Uniwersytetem Fudan w Szanghaju. Opracowany algorytm (bazujący na hybrydowej sztucznej sieci neuronowej) pozwala na detekcję mikrokrwawień z bardzo dużą dokładnością przy zachowaniu niewielkiego odsetka wyników fałszywie dodatnich (struktur niezwykle podobnych do mikrokrwawień). 6 ZAMIAST 60 Obraz rezonansu magnetycznego (MRI) stanowi również pole badawcze dla dr. inż. Michała Staniszewskiego. Prowadzone przez niego od kilku lat badania oparte są na analizie, segmentacji i rekonstrukcji obrazów MRI. Podczas stażu naukowego w Tybindze w Niemczech (realizowanego w ramach grantu projakościowego przeznaczonego na wyjazd naukowy do wiodącego ośrodka zagranicznego) pod okiem prof. Uwe Klose powstała nowa metoda rekonstrukcji map T1. – Tego typu badania w odróżnieniu od typowego obrazu MRI dają informację nie tylko jakościową, ale przede wszystkim ilościową. Dzięki odpowiedniej sekwencji, mapę T1 można uzyskać dla pojedynczej warstwy w 6 sekund, natomiast do tej pory proces rekonstrukcji obrazu trwał ponad 60 minut – opowiada dr M. Staniszewski. – Algorytm FIR-MAP opracowany wspólnie z prof. Uwe Klose skraca ten proces nawet do 6 minut dla odpowiedniego modelu. Efekty tej współpracy zostały opublikowane w czasopiśmie „Sensors” w grudniu 2019 roku. Stanowi to odpowiednią podstawę do rozwoju metody na analizę objętościową (kilkunastu warstw) oraz dalszą optymalizację metody. Pozwoli na uzyskanie kompletnej mapy objętościowej MRI w zaledwie 6 sekund – zaznacza. TERAPIA PEDAGOGICZNA Z ELEMENTAMI NEUROEDUKACJI Zagadnienia dotyczące mózgu nie stanowią wyłącznie osi zainteresowania badawczego wśród pracowników Politechniki Śląskiej, ale znajdują swoje odzwierciedlenie również w ofercie dydaktycznej. W Instytucie Badań nad Edukacją i Komunikacją prowadzone są dwuletnie studia magisterskie:

MÓWIMY O NAUCE PO LUDZKU terapia pedagogiczna z elementami neuroedukacji. Student, na bazie posiadanego już przygotowania pedagogicznego i studiów I stopnia, ma sposobność uzyskania kwalifikacji do pracy w charakterze specjalisty terapii pedagogicznej w placówkach edukacyjnych. Uczestnicy kierunku mają możliwość poszerzenia kompetencji do terapii ucznia ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, z zaburzeniami emocji i zachowania, spektrum autyzmu, ADHD, zagrożonego niepełnosprawnością. Następuje to m.in. z wykorzystaniem współczesnych zdobyczy neuroedukacji, takich jak trening biofeedback, metoda Warnkego czy QEEG. W ramach studiów studenci realizują treści z zakresu inspiracji neurobiologii i neuropsychologii dla współczesnej pedagogiki (jak uczy się mózg), podstaw neuroedukacji, sporów teoretycznych i ich implikacji dla praktyki edukacyjnej oraz digital i post digital learning. Wśród zagadnień pojawiających się w harmonogramie są również: kognitywistyka, przykłady oraz prezentacje ewolucji poglądów w zakresie neurofaktów i neuromitów, a także nowe terapie, a więc m.in. biofeedback, TDC’s, Metoda Warnkego, Play Attention, okulografia, EEG, QEEG, Sensomotoryka i interfejsy mózg – komputer. BIOELEKTRONIKA I POWŁOKI OCHRONNE Jak mówi dr hab. inż. Katarzyna Krukiewicz prof. PŚ z Katedry Fizykochemii i Technologii Polimerów: „rozwój elektroniki, inżynierii, biologii i medycyny sprawił, że na ich pograniczu powstała nowa dyscyplina naukowa – bioelektronika”.

Dr hab. inż. K. Krukiewicz zajmuje się nowymi materiałami stosowanymi w terapii mózgu. – Urządzenia bioelektroniczne rejestrują sygnały wysyłane przez organizm i „tłumaczą” je na język komputerowy, dzięki czemu mogą służyć do monitorowania zmian stanów fizjologicznych. Urządzenia te są również w stanie regulować funkcje organizmu poprzez sterowaną zewnętrznie stymulację elektryczną. Bioelektronika jest coraz bardziej popularna w medycynie, szczególnie w inżynierii tkanki nerwowej, zalicza się do niej bowiem m.in. implanty ślimakowe czy urządzenia do stymulacji nerwowej stosowane w leczeniu padaczki lub paraliżu, a także urządzenia do głębokiej stymulacji mózgu używane przy leczeniu choroby Parkinsona – opowiada. Stosowanie implantów może niestety przyczynić się do powstania stanów zapalnych i blizn. Swoje badania dr hab. inż. K. Krukiewicz, prof. PŚ, ukierunkowuje zatem na opracowanie nowych, wielofunkcyjnych powłok ochronnych stosowanych w urządzeniach bioelektronicznych mających kontakt z tkanką nerwową. – Do tego celu wykorzystuję polimery przewodzące (tworzywa sztuczne mogące przewodzić prąd elektryczny), które dodatkowo „dekoruję” metalami szlachetnymi, wypełniam lekami lub też wytłaczam na ich powierzchni wzory. W ten sposób uzyskuję materiały, które w znaczny sposób poprawiają właściwości implantów neurologicznych oraz zwiększają skuteczność terapii – wyjaśnia. Badania stanowią element współpracy z naukowcami z National University of Ireland, Galway oraz University College Dublin.

Polimer przewodzący dekorowany cząstkami złota / mat. archiwum K. Krukiewicz

MÓWIMY O NAUCE PO LUDZKU

Dominika Gnacek

OZONATOR Z POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ POMOŻE W ODKAŻANIU POMIESZCZEŃ MEDYCZNYCH Medycy w województwie śląskim zostali wyposażeni w specjalistyczny ozonator zaprojektowany

i wykonany na Politechnice Śląskiej. Urządzenie pozwala na szybszą, skuteczniejszą dezynfekcję pomieszczeń w placówkach medycznych, a także we wnętrzach karetek, tym samym przyczyniając się do zwalczania pandemii wirusa SARS-CoV-2.

Ozonowanie ze względu na właściwości zastosowanego kan Wydziału Mechanicznego Technologicznego. W planach środka umożliwia usunięcie mikroorganizmów z wybranych jest produkcja serii 20 egzemplarzy. powierzchni, dokonując ich sterylizacji. – Ozonatorów mo- Zaletą opracowanych urządzeń jest łatwość użytkowania. żemy używać w warunkach domowych. Dosyć często ludzie – Zasada działania ozonatora jest bardzo prosta. W przymówią o ozonowaniu żywności, ubrań, pomieszczeń. Poza padku tych urządzeń mamy w środku płytki ceramiczne domem praktycznie wszędzie, gdzie możemy mieć do czynie- i generator wysokiego napięcia. Podobnie jak podczas burzy nia z wirusem, bakterią, pleśnią dochodzi do wyładowań – tutaj czy grzybem – np. w przedszkokrótkich, ale wysokonapięcioOzonatory mogą być lach, żłobkach, szkołach, szpitawych, tzw. koronowych. W ten zastosowane we wnętrzach karetek lach, przychodniach – możemy sposób do standardowej cząstki zastosować ozonator – zapewnia tlenu O2 dochodzi jeden atom prof. Damian Gąsiorek, Prodziekan ds. Współpracy z Otocze- tlenu, powodując, że mamy cząstkę O . Wentylator wypycha 3 niem Społeczno-Gospodarczym Wydziału Mechanicznego z urządzenia cząstkę ozonu, a ona zaczyna krążyć wokół poTechnologicznego. mieszczenia, które ozonuje – wyjaśnia prof. D. Gąsiorek. Dla takich celów zostało przeznaczone urządzenie przygotowa- Czas konieczny do dezynfekcji może przybierać różne wartone przez naukowców Politechniki Śląskiej. Prototyp ozonatora ści. – Wszystko zależy od mocy ozonatora, wielkości pomieszwykonali dr inż. Wojciech Danek, dr inż. Tomasz Machoczek czenia i kubatury. Przy niewielkich pomieszczeniach i dobrej oraz doktorant mgr inż. Sebastian Sławski, a prace wsparła fir- jakości ozonatorze może to być 15 minut. Maksymalny zalema APA. Zadbano o wszystkie możliwe aspekty, związane nie cany czas to 2 godziny. tylko z funkcjonalnością, ale także kształtem ozonatora oraz Politechnika Śląska od samego początku angażuje się kosztem jego przygotowania. – Ozonatory zbudowane na naw działania na rzecz walki z wirusem SARS-CoV-2, stając szym wydziale są tańsze niż te, które są dostępne na rynku. Jesię wsparciem dla ośrodków medycznych. Różnorodność den z nich został zbudowany dla ratowników, uczestniczących oraz liczba realizowanych w tym czasie przedsięwzięć w akcji w Czernichowie – mówi prof. Anna Timofiejczuk, Dziestanowiła dowód na to, że nauka jest blisko ludzi i gdy pojawiają się nowe potrzeby, środowisko badawcze może zaproponować rozwiązania. Na Politechnice Śląskiej powstało wiele urządzeń, których przeznaczeniem jest wspomaganie środowiska medycznego i pozamedycznego w rzeczywistości epidemii. W maju podczas uroczystości inaugurującej budowę Śląskiego Centrum Inżynierskiego Wspomagania Medycyny i Sportu odbyła się premiera prototypu robota – „au-

Ozonatory wykonane na Politechnice Śląskiej / fot. Maciej Mutwil

MÓWIMY O NAUCE PO LUDZKU

Prof. Damian Gąsiorek i prof. Anna Timofiejczuk z ozonatorami opracowanymi na Politechnice Śląskiej / fot. Maciej Mutwil

tonomicznego systemu asystującego w szpitalach zakaźnych”. Wynalazek pozwoli na dowożenie koniecznych przedmiotów bezpośrednio do łóżka pacjenta, pomiar parametrów życiowych (tj. ciepłoty ciała) oraz komunikację z dyżurką lekarską poprzez zamontowany tablet. Pomocna w zakresie prewencji zakażeń jest również brama odkażająca, która została doceniona w finale międzynarodowego konkursu HEALING SOLUTIONS FOR TOURISM CHALLENGE. Innowacyjność charakteryzuje także respirator Respi-

Save, umożliwiający monitorowanie pacjenta zdalnie, ale to nie jedyna technologia, która wykorzystuje Internet. Politechnika Śląska we współpracy z Polskim Lekarskim Towarzystwem Radiologicznym i kilkunastoma uczelniami i placówkami medycznymi z całej Polski opracowała system CIRCA. Serwis ma na celu wsparcie i przyspieszenie diagnostyki obrazowej COVID-19 w Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych (SOR), na podstawie zdjęć RTG płuc pacjentów.

Dr inż. Wojciech Danek, dr inż. Tomasz Machoczek oraz mgr inż. Sebastian Sławski podczas prac nad urządzeniem / fot.mat. Politechniki Śląskiej

WYWIAD

Jadwiga Witek

SZUKALIŚMY TEGO, CO POZYTYWNE

Czas pandemii wyzwolił refleksję o sposobach, którymi nauka może wspomóc medycynę. Różnorodność oraz liczba realizowanych przez Politechnikę Śląską przedsięwzięć stanowi dowód na to, że środowisko badawcze może zaproponować rozwiązania skrojone na miarę, adekwatne do pojawiających się wyzwań. O nauce wobec zdrowia oraz najnowszych projektach Wydziału Mechanicznego Technologicznego opowiada Dziekan prof. Anna Timofiejczuk.

Ozonator, czyli jeden z najnowszych projektów Politechniki wspomagających walkę z COVID-19, może nie jest wynalazkiem, ale za to niezwykle potrzebnym i użytecznym urządzeniem. Jak powstał pomysł? Prof. Anna Timofiejczuk: Potrzeba zbudowania ozonatorów zrodziła się wtedy, gdy zaczęła się pandemia i w ośrodkach medycznych, z którymi zaczęliśmy współpracować, pojawił się brak podstawowych urządzeń i środków ochrony osobistej, m.in. przyłbic. Pojawiła się także potrzeba ozonowania i czyszczenia pomieszczeń, ich dezynfekcji. Wtedy na rynku nie był możliwy zakup ozonatorów i wspólnie z panem Dziekanem Damianem Gąsiorkiem i z kolegami z Wydziału zaczęliśmy poszukiwać elementów składowych. Wtedy zakup odpowiednich części był bardzo trudny. W tej chwili sytuacja znacznie się polepszyła: po pierwsze części są tańsze, po drugie są bardziej dostępne, po trzecie można po prostu kupić ozonatory. Ozonatory zbudowane na naszym Wydziale są jednak tańsze niż te, które są dostępne na rynku. Jedno z dwóch przygotowanych na Uczelni urządzeń zostało zbudowane dla ratowników, którzy uczestniczyli w akcji w Czernichowie. Ozonator jest używany do dezynfekcji

pomieszczeń i samochodów i z tego, co wiem, jest bardzo chwalony i przydatny. W jaki sposób udało się obniżyć koszty? Nie ponosimy kosztów robocizny i wykonania, bo ozonatory są montowane przez pracowników naszego Wydziału w ramach wsparcia ośrodków medycznych i we współpracy z nimi. Kiedy wszystko się zaczęło i jako Uczelnia chcieliśmy się włączyć w pomoc, to w pierwszej kolejności przyszło nam do głowy, że wykorzystamy nasze osiągnięcia naukowe, tzn. projekty z zakresu informatyki, osiągnięcia z zakresu mechaniki czy mechatroniki. Skontaktowaliśmy się z wieloma ośrodkami medycznymi, ale wtedy, te dwa miesiące temu, potrzebowały one najprostszych urządzeń i środków: przyłbic, maseczek, fartuchów oraz ozonatorów. Obecnie wiele ośrodków jest już zabezpieczonych i dysponuje środkami ochrony. Nastał więc czas, kiedy możemy te bardzo dobre kontakty wykorzystać i wejść w projekty naukowe, bardziej zaawansowane. To np. projekty z Centrum Biotechnologii: badanie maseczek, zastosowanie nowych ma-

Dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego prof. Anna Timofiejczuk / fot. Maciej Mutwil

WYWIAD

Jeden z ozonatorów zbudowanych przez naukowców Politechniki Śląskiej / fot. mat. PŚ

teriałów, które pozwalają również na ciągłą dezynfekcję. Wspólnie z Wydziałem Inżynierii Środowiska i Energetyki i Wydziałem Architektury współpracujemy w zakresie budowy bramy do odkażania. W tej chwili opracowujemy z firmami z otoczenia społeczno-gospodarczego urządzenie do wykonywania testów medycznych. Zamierzamy zastosować rozwijane przez nas algorytmy bazujące na sztucznej inteligencji i rozpoznawaniu obrazów. Kończymy również robota autonomicznego, pozwalającego na transportowanie lekarstw i żywności. Robot będzie wykorzystywany do prac naukowych nad napędami i sposobami transportu. W tym przypadku także będziemy mogli testować zastosowania sztucznej inteligencji. Obecna sytuacja pandemii zmieniła się na tyle, że możemy w miarę normalnie pracować. Staramy się podtrzymywać i wykorzystywać bardzo dobre relacje z lekarzami, z ośrodkami medycznymi, które nawiązywaliśmy w tym najtrudniejszym czasie, i opracowujemy wnioski na projekty, które są bardzo innowacyjne. Szybka reakcja naukowców na wyzwania epidemii potwierdza, że w sytuacjach potrzeb, nawet tych bardzo podstawowych, technologia potrafi być blisko ludzi, wspierając medycynę. W jaki sposób udało się tak szybko nawiązać relacje ze środowiskiem medycznym? Politechnika Śląska – w tym Wydział Mechaniczny Technologiczny – jest mocno rozpoznawalna w otoczeniu społeczno-gospodarczym. Nasza współpraca i kontakty były wynikiem reakcji łańcuchowych. To łańcuch ludzi dobrej woli, którzy przekazywali sobie numery telefonów i informacje. Było bardzo wiele dni, a nawet nocy, kiedy odbieraliśmy te-

lefony z różnych ośrodków medycznych, które dowiedziały się, że tu na Politechnice można otrzymać wsparcie i pomoc. Jako Wydział przygotowaliśmy do różnego rodzaju masek ochronnych 5 modeli przejściówek, które przekazaliśmy w bardzo wiele miejsc. Należy podkreślić, że w te działania włączyła się cała Politechnika. Gdy na ogólnych spotkaniach ogłaszałam, że poszukujemy osób, które będą drukowały różne elementy, to dostałam odpowiedź z bardzo wielu jednostek. Między innymi z Instytutu Fizyki oraz wydziałów: Automatyki, Elektroniki i Informatyki, Transportu i Inżynierii Lotniczej, Inżynierii Środowiska i Energetyki, Budownictwa oraz Elektrycznego. Chciałabym też podkreślić, że na wielu wydziałach w prace te włączali się wszyscy, od studentów po profesorów tytularnych. Te bardziej zaawansowane projekty, nad którymi teraz pracujemy, są także składane we współpracy z innymi wydziałami i bazują na bardzo dobrych relacjach zbudowanych w sytuacji kryzysowej. Na pewno w tym trudnym czasie jest nam potrzebna duża doza odpowiedniego nastawienia... Od samego początku mówiłam pracownikom, żeby szukać w tym trudnym czasie tego, co jest pozytywne. Do pozytywnych efektów należą na pewno nawiązane nowe kontakty oraz to, że wielu pracowników odpowiedziało na różnego rodzaju zapotrzebowanie. Nawiązano też relacje, które, mam nadzieję, nigdy nie znikną. Do tej pory mamy kontakty z ośrodkami medycznymi, a nawet pośredniczymy w kontaktach między nimi. To pokazuje, że Politechnika Śląska jest centrum i osią różnych działań, szczególnie na Śląsku, w naszym regionie. 27

NAUKA I BIZNES

Jadwiga Witek

MUSIMY SOBIE PORADZIĆ Z POSTRZEGANIEM REGIONU PO PANDEMII. POWSTAŁO ŚLĄSKIE FORUM EKSPERTÓW Sytuacja społeczna i gospodarcza po pandemii nie będzie już taka sama. Spowolnienie gospodarcze nią wywołane to również istotne zmiany na rynku pracy. W marcu zwolnienia grupowe w województwie objęły 1100 osób, w kwietniu – 800. Jaki jest pomysł na dalszy rozwój regionu? Nad rozwiązaniem pracuje Śląskie Forum Ekspertów, a w nim Rektor Politechniki Śląskiej prof. Arkadiusz Mężyk.

Śląskie Forum Ekspertów to inicjatywa Marszałka, której dzenie Śląskiego Forum Ekspertów. Podczas wystąpienia celem jest wypracowanie spójnej koncepcji rozwoju wo- prof. Mężyk zwrócił uwagę m.in. na skutki wynikające ze jewództwa śląskiego. W skład Forum wchodzą przedsta- szczególnej sytuacji naszego regionu z uwagi na najwiękwiciele różnych środowisk, w tym szą liczbę zakażeń koronawirusem w Polsce. – Na pewno sytuacja samorządu gospodarczego, orgaspołeczna i gospodarcza po epidenizacji pracodawców, środowiska Śląskie Forum Ekspertów naukowego, organizacji pracowmii nie będzie taka sama jak przed. pracuje nad koncepcją rozwoju ników, samorządu terytorialneMusimy sobie poradzić z bieżącymi województwa śląskiego problemami wynikającymi z dużej go. Zostało powołane 22 kwietnia liczby zakażeń i z tym, jakie to ma 2020 r. Wspiera plany i działania samorządu w zakresie rozwoju gospodarczego wojewódz- oddziaływanie na postrzeganie naszego regionu – powietwa śląskiego oraz zapobiegania negatywnym skutkom dział Rektor. Scharakteryzował także kierunki zmian, z japandemii. Politechnikę Śląską reprezentuje JM Rektor kimi będą mierzyć się przemysł i gospodarka w związku z sytuacją pandemii i tzw. nową normalnością. Profesor prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk. 26 maja 2020 r. w Sali Sejmu Śląskiego Urzędu Marszał- Mężyk omówił możliwe ścieżki rozwoju nauki, zwłaszcza kowskiego Województwa Śląskiego odbyło się I Posie- nowoczesnych technologii.

I Posiedzenie Śląskiego Forum Ekspertów / fot. Maciej Mutwil

NAUKA I BIZNES II Posiedzenie Śląskiego Forum Ekspertów z udziałem Rektora odbyło się 4 czerwca 2020 r. Podczas spotkania on-line zaprezentowano inicjatywy zgłoszone przez członków Śląskiego Forum Ekspertów. Podjęto również dyskusję na temat Projektu Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2030”.

Kolejne, III Posiedzenie ŚFE zostało zaplanowane na 30 czerwca na Stadionie Śląskim. Rektor Politechniki Śląskiej zaprezentuje na nim możliwości współpracy z gliwicką Uczelnią.

Wystąpienie JM Rektora prof. Arkadiusza Mężyka podczas I Posiedzenia Śląskiego Forum Ekspertów / fot. Maciej Mutwil Śląskie Forum Ekspertów jest społecznym, kolegialnym organem pełniącym funkcję konsultacyjną i opiniodawczą Marszałka Województwa Śląskiego w zakresie wspierania rozwoju gospodarczego województwa śląskiego. Forum będzie działaniem uzupełniającym do zaproponowanego Śląskiego Pakietu dla Gospodarki. Śląskie Forum Ekspertów będzie pełniło również funkcje doradcze. Forum będzie proponowało zarówno rozwiązania zaradcze, jak i stymulujące działalność firm w trakcie i po pandemii, które mogłyby realnie zmniejszyć negatywne skutki obecnej sytuacji.

Do zakresu działania Forum należy:

W skład zespołu Śląskiego Forum Ekspertów wchodzą: dr Janusz Michałek, Prezes Zarządu, Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, Przewodniczący Śląskiego Forum Ekspertów Tomasz Zjawiony, Prezes Zarządu, Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach, Zastępca Przewodniczącego Śląskiego Forum Ekspertów

nia Krążenia, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu

Przedstawiciele środowiska gospodarczego, organizacji pracodawców i pracowników: Energetyka i zielona gospodarka Grzegorz Tobiszowski, Poseł do Parlamentu Europejskiego Filip Grzegorczyk, Prezes Zarządu, Tauron S.A. Tomasz Rogala, Prezes Zarządu, Polska Grupa Górnicza S.A. Daniel Ozon, Wiceprezes Zarządu, Stowarzyszenie Polski Wodór. Przedsiębiorczość Zbigniew Gieleciak, Prezes Zarządu, Okręgowa Izba Przemysłowo-Handlowa w Tychach Jadwiga Dyktus, Prezes Zarządu, Towarzystwo Finansowe Silesia Marcin Materna, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Medycyna dr hab. n. med. Michał Zembala, Kierownik Oddziału Kardiochirurgii i Transplantologii Serca i Płuc oraz Mechanicznego Wspomaga-

1. przygotowywanie rekomendacji związanych z: a. pobudzaniem aktywności gospodarczej po okresie ograniczenia aktywności gospodarczej związanej ze stanem epidemii koronawirusa, b. podnoszeniem poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa, c. tworzeniem warunków rozwoju gospodarczego, w tym kreowania rynku pracy, d. realizacją Śląskiego Pakietu dla Gospodarki, e. osiągnięciem celów Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+",

Turystyka, turystyka biznesowa, turystyka czasu wolnego Wojciech Kuśpik, Prezes Zarządu, PTWP S.A. Jan Widera, Prezes Zarządu, Stadion Śląski Adam Wawoczny, Prezes Zarządu, Śląska Organizacja Turystyczna Przemysł lotniczy Krzysztof Krystowski, Prezes Zarządu, Śląski Klaster Lotniczy Artur Tomasik, Prezes Zarządu, Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. Przemysły wschodzące Aleksander Szlachetko, Prezes Zarządu, ESL Gaming Polska Sp. z o.o. Doradztwo Agnieszka Gajewska, Partner, Sektor publiczny, PwC Korporacje międzynarodowe Marcin Nowak, Head of management board, ABSL Mariusz Mielczarek, Head of Public Policy CEE, Amazon Współpraca międzynarodowa Witold Bańka, Przewodniczący, WADA Nauka prof. dr hab. inż Arkadiusz Mężyk, Rektor, Politechnika Śląska w Gliwicach

2. proponowanie rozwiązań dotyczących koordynacji działań organów administracji samorządowej dotyczących rozwoju gospodarczego, 3. inspirowanie przedsięwzięć pobudzających aktywność gospodarczą, 4. analizowanie i wykorzystywanie doświadczeń oraz upowszechnianie dobrych praktyk w zakresie podnoszeniem poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa, 5. tworzenie warunków dla lepszej komunikacji i dialogu między administracją publiczną, sferą nauki i gospodarki w sprawach dotyczących rozwoju gospodarczego.

dr hab. Robert Tomanek, prof. UE, Rektor, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk, Rektor, Uniwersytet Śląski w Katowicach Jan Bondaruk, Zastępca Dyrektora ds. Inżynierii Środowiska, Główny Instytut Górnictwa Przedstawiciele parlamentu i samorządu terytorialnego Marek Wesoły, Poseł na Sejm RP Marcin Krupa, Prezydent, Miasto Katowice Śląski pakiet dla gospodarki Krystian Stępień, Prezes Zarządu, Fundusz Górnośląski S.A. Marcin Wilk, Prezes Zarządu, Śląski Fundusz Rozwoju Sp. z o.o. Krzysztof Spyra, Dyrektor, Śląskie Centrum Przedsiębiorczości Grzegorz Sikorski, Dyrektor, Wojewódzki Urząd Pracy Małgorzata Staś, Dyrektor, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Departament Rozwoju Regionalnego Wojciech Dziąbek, Dyrektor, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Departament Turystyki Aleksandra Monsiol-Szatkowska, Dyrektor, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Departament Gospodarki i Współpracy Międzynarodowej

NAUKA I BIZNES

Dominika Gnacek

DLA DOBRA PERSONELU MEDYCZNEGO I PACJENTÓW – ROBOT ASYSTUJĄCY

Na początku czerwca na Politechnice Śląskiej odbyły się prezentacja autonomicznego robota asystującego do pracy w szpitalach oraz seminarium na temat możliwości wykorzystania urządzenia w ośrodkach szpitalnych. W spotkaniu wzięli udział m.in. przedstawiciele środowiska medycznego.

– Inspiracja wypłynęła ze środowiska medycznego w opar- nawirusa. Przykładem są braki kadrowe. – Według statystyk ciu o naszą analizę sytuacji w służbie zdrowia. Dzisiaj spo- średnia wieku polskiej pielęgniarki to 52 lata. W liczbie pietykamy się po to, by zademonstrować możliwości robota lęgniarek przypadających na 1000 mieszkańców zajmujemy i oczekujemy, że wybrzmią pewne oczekiwania lekarzy, co jedno z ostatnich miejsc w Europie. W zawodzie pracuje tak naprawdę robot mógłby realizować – podkreślił prof. około 233 tys. osób. Według OECD unijna średnia wynosi 9,4 Marek Gzik, Dziekan Wydziału Inżynierii Biomedycznej Po- pielęgniarki na 1000 mieszkańców, tymczasem w Polsce ten wskaźnik wynosi zaledwie 5,2 (brakuje około 200 tys. pielęlitechniki Śląskiej. W spotkaniu, które odbyło się 5 czerwca, uczestniczyli: gniarek). Badania aktualnej sytuacji wykazały, że w 72% szpiprof. dr hab. n. med. Tomasz Bielecki z Zagłębiowskiego Cen- tali brakuje pielęgniarek, w 38% personelu pomocniczego, trum Onkologii Szpitala Specjalistycznego im. Sz. Starkiewicza a w 13% położnych. Sytuacja nie wygląda lepiej wśród lekaw Dąbrowie Górniczej, dr n. med. Jerzy Pieniążek – Dyrektor rzy. Według Naczelnej Rady Lekarskiej brakuje 68 tys. lekarzy Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 4 w Bytomiu, różnych specjalizacji. Średnia liczba lekarzy na 1000 mieszdr n. med. Mariusz Wójtowicz – Dyrektor Szpitala Miejskiego kańców w Unii Europejskiej wynosi 3,6, natomiast w Polsce w Zabrzu, Przemysław Gliklich – Prezes Szpitala Miejskiego nr 2,4 – mówi dr inż. P. Wodarski. 4 w Gliwicach oraz Tomasz Pawlak – Dyrektor Szpitala Specjalistycznego w Chorzowie. Robot stanowi efekt współpracy Poli- BEZPIECZEŃSTWO – NIE TYLKO ZDROWOTNE techniki Śląskiej z otoczeniem społeczno-gospodarczym, które Koncepcja robota powstała w wyniku współpracy badaczy podczas wydarzenia reprezentowali: Tomasz Nowak – Prezes Politechniki Śląskiej (dr inż. Piotr Wodarski, dr inż. Michał KUKA Polska oraz Artur Pollak – Prezes Zarządu APA Sp. z o.o. Burkacki oraz dr inż. Sławomir Suchoń) z pracownikami firm Obecność reprezentantów środowiska medycznego była APA Group i KUKA, będących światowymi liderami w dziepodczas wydarzenia kluczowa – „autonomiczny system asy- dzinie automatyki i robotyki przemysłowej. Urządzenie stujący w szpitalach zakaźnych” jest przykładem naukowej in- zostało opracowane z wykorzystaniem mobilnego robota nowacji ukierunkowanej właśnie na pomoc pracownikom tej kolaboracyjnego KMR iiwa, przygotowanego przez KUKA. branży. Wynalazek nie tylko pozwoli – Jest to platforma mobilna na odciążenie pracowników służby z zamontowanym robotem koRobot asystujący jest zdrowia w zakresie wykonywania cooperującym. Robota tego typu wyposażony w opracowane na dziennych zadań, ale także – poprzez wykorzystujemy bardzo często Politechnice wynalazki wpisanie się w rzeczywistość epidew standardowych aplikacjach – na przykład lekomat miczną i pośredniczenie w kontakcie w przemyśle. Robot dowozi pewne pacjent-pielęgniarka – usprawni preelementy do stanowisk produkcyjwencję zakażeń w ośrodkach medycznych. – Wszędzie usiłu- nych, asystuje przy operacjach montażu. Padł pomysł, aby jemy zastąpić człowieka, ale wydaje mi się, że to zmierza do wykorzystać go w takiej nietypowej aplikacji – opowiada czegoś innego. My nie zastępujemy człowieka, my ułatwiamy Tomasz Nowak, Prezes KUKA Polska. – Ta aplikacja zostapracę człowiekowi. I myślę, że tak powinniśmy na to patrzeć ła dozbrojona przez integratora i przez Politechnikę Śląską – podkreśla dr n. med. Jerzy Pieniążek, Dyrektor Wojewódz- o dodatkowe moduły wykonawcze, takie jak termometr, kakiego Szpitala Specjalistycznego nr 4 w Bytomiu. mera termowizyjna czy podajnik leków – dodaje. Inżynierowie APA zajęli się opracowaniem dedykowanego oprogramowania, które umożliwia zdalne zarządzanie praODDELEGOWAĆ ROBOTA DO WAŻNYCH ZADAŃ Czas epidemii uwypuklił problem niewystarczających zaso- cą robota. – Ten robot jest wyposażony w inteligentny sysbów kadrowych – niedyspozycja pracownika medycznego tem sterowania, który pozwala zdefiniować punkt startowy w czasie wzmożonego zapotrzebowania na opiekę ma wpływ i punkt końcowy, wyznaczyć trajektorię, po której powinien na szybkość korzystania pacjentów ze świadczeń. Ponadto się poruszać. W momencie, gdy napotka przeszkodę, sam zagrożenie epidemiczne spowodowało wzrost liczby zadań, modyfikuje trasę dojazdu, tak aby bezpiecznie dotrzeć do które musi wykonać pracownik, tym samym wpływając na celu – wyjaśnia Artur Pollak, Prezes Zarządu APA Sp. z o.o., wydłużenie koniecznych procedur. Jak wskazuje dr inż. Piotr przypominając, że kluczowa dla efektywności działania techWodarski, powołując się na dane źródłowe: system ochro- nologii jest funkcjonalność. – Technologia jest wykorzystywany zdrowia w Polsce boryka się z wieloma problemami, na tak dobrze, jak operator potrafi jej używać. Robot został a niektóre z nich zostały nasilone w okresie epidemii koro- wyposażony w specjalny tablet, który umożliwia komunika-

NAUKA I BIZNES cję z pacjentem, ale równocześnie osoba, która steruje robotem, widzi, w jaki sposób wykonuje on działania. Czyli te roboty – mimo że są autonomiczne – pracują pod nadzorem człowieka – podkreśla.

LEKI, TEMPERATURA, KOMUNIKACJA Obecnie na Politechnice Śląskiej prowadzone są symulacje i badania, mające na celu wytypowanie czynności, w których system mógłby wesprzeć medyków. Robot wykorzystuje wynalazki opracowane na Politechnice Śląskiej już wcześniej. – Jednym z takich ciekawych prototypów, który mamy szansę zaprezentować, jest lekomat. Jest to urządzenie wykonane dla Stowarzyszenia Pomocna Dłoń. Uczestniczymy w realizowanym przez nie projekcie i na zamówienie dla systemu teleopieki przygotowaliśmy rozwiązanie, które uprawdopodobnia, że podopieczna osoba zażywa leki. Okazało się, że znakomicie się sprawdza, jeżeli chodzi o robota asystującego, który dostarcza leki, pożywienie i wszelkie potrzebne rzeczy. Komunikuje też pacjenta, który może być osobą z grona zakażonych, z rodziną i personelem medycznym, w ten sposób minimalizując ryzyko zarażenia. Robot dostarcza leki, korzystając z lekomatu, w sposób kontrolowany i to jest jego zasadnicza funkcjonalność – podkreśla prof. Marek Gzik. Dr n. med. Jerzy Pieniążek, Dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 4 w Bytomiu, wskazuje, że w trakcie konsultacji, które Politechnika Śląska przeprowadzała z lekarzami, pojawiła się kwestia doręczenia leków tak, by trafiły do właściwego pacjenta, w ten sposób zapobiegając pomyłkom. – Identyfikacja pacjenta jest to rzecz niesłychanie ważna. Kontakt z jakąkolwiek maszyną, z jakimkolwiek urządzeniem powinien polegać na identyfikacji osoby, z którą maszyna musi współpracować. Zaproponowałem, żeby wydanie leków odbyło się na takiej podstawie, że pacjent przystawi do czytnika w robocie kod paskowy – opowiada neurochirurg. Przedstawiciele środowiska medycznego mogli zaobserwować działanie wynalazku – dowożenie koniecznych przedmiotów bezpośrednio do łóżka pacjenta, pomiar

parametrów życiowych (tj. ciepłoty ciała) oraz komunikację z dyżurką lekarską poprzez zamontowany tablet. Robot – choć z założenia przeznaczony dla szpitali zakaźnych – będzie mógł znaleźć zastosowanie również po ustaniu stanu epidemicznego. – Dlaczego nie mógłby pomóc również w innym środowisku? Np. na onkologii, gdzie pacjent przygotowywany do operacji musi przebywać w środowisku sterylnym. Myślę, że taki robot tam też może być pomocny – mówi Tomasz Nowak, Prezes KUKA Polska. Premiera prototypu innowacyjnego robota – asystenta medycznego – odbyła się w drugiej połowie maja podczas uroczystości inaugurującej budowę Śląskiego Centrum Inżynierskiego Wspomagania Medycyny i Sportu.

Robot asystujący w trakcie pokazu / fot. Maciej Mutwil

NAUKA I BIZNES

Jadwiga Witek

MIĘDZYNARODOWE CENTRUM BADAŃ INTERDYSCYPLINARNYCH PO ROKU. ROZMOWA Z DR HAB. MAŁGORZATĄ DOBROWOLSKĄ, PROF. PŚ – DYREKTOR MCBI Dr hab. Małgorzata Dobrowolska, prof. PŚ / Fot. Anna Dziduszkiewicz

1 lutego 2019 r. utworzono nową jednostkę organizacyjną o nazwie Międzynarodowe Centrum Badań Interdyscyplinarnych (MCBI), która powstała w ramach projektu DIALOG finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Głównym zadaniem Centrum jest koordynacja wszelkich działań na rzecz interdyscyplinarnych badań naukowych, związanych z postępem społecznym i technologicznym, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Poza koordynacją międzynarodowych i interdyscyplinarnych badań, kolejnym zadaniem Centrum jest organizacja interdyscyplinarnego i ponadnarodowego kształcenia w Politechnice Śląskiej na poziomie Master of Business Administration (MBA).

Jakie najważniejsze wydarzenia i programy można wymienić po ponad roku pracy MCBI? Rzeczywiście to był bardzo pomyślny rok, pełen wielu sukcesów. Osiągnęliśmy znacznie więcej, niż się spodziewaliśmy. Jak Państwo wiecie, wszystko zaczęło się od uruchomienia programu MBA Industry 4.0 wspólnie z Wydziałem Mechanicznym Technologicznym i Panią Dziekan dr hab. inż. Anną Timofiejczuk, prof. PŚ, by docelowo wspierać kadry menedżerskie na naszej Uczelni. Pierwsza grupa słuchaczy profilu Przemysł 4.0 kończy już trzeci semestr. Dziś mamy przygotowanych kilka innych profili Master of Business Administration dla przyszłych studentów. Uruchomienie MBA zostało ukierunkowane na wspieranie działań biznesowych i okołobiznesowych. Ich kontynuacją była realizacja 2 specjalistycznych sekcji: Engineering Business Lab, Engineering Business Club, prowadzących działalność naukowo-wdrożeniową na rzecz otoczenia społeczno-gospodarczego. Dzięki temu rozszerzyliśmy naszą działalność i siedzibę o filię w Rybniku w Centrum Kształcenia Ustawicznego, włączając we współpracę Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną, w szczególności podstrefę jastrzębsko-żorską KSSE. Sekcje obejmują prowadzenie badań, analiz oraz działań wdrożeniowych, podnoszących interdyscyplinarny i międzynarodowy potencjał szeroko rozumianego biznesu, w tym kompetencji menedżerskich inżynierów. Zajmują się sieciowaniem ekspertów pracujących 32

w obszarze biznesu oraz integracją środowiska biznesowego w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i ponadnarodowej. Wspólnie z dr. inż. Zygmuntem Łukaszczykiem, Dyrektorem CKU, na tę okoliczność uruchomiliśmy bogato wyposażoną bazę naukowo-dydaktyczną. W MCBI w trakcie tego roku powstały również inne tematyczne sekcje, których dziś mamy 8. Wszystkie cechuje interdyscyplinarny i międzynarodowy charakter. Sekcja prac badawczych i publikacyjnych jest sprofilowana na prowadzenie badań i analiz o ponadnarodowym charakterze, publikowanie prac naukowych w wysoko punktowanych periodykach i tomach książkowych. Obecnie wydajemy własny numer specjalny „Sustainability”, prezentujący wyniki rocznej pracy naszych zespołów badawczych. Przygotowaliśmy 3 monografie badawcze, empiryczne, które będziemy niebawem wydawać w naszym uczelnianym wydawnictwie. Zespół ten koordynuje dr inż. Magdalena Tutak. Kolejna sekcja – projektów badawczo-wdrożeniowych – jest sprofilowana na opracowywanie i wykonywanie projektów międzynarodowych z partnerami Centrum. Obecnie realizujemy 2 projekty, jeden krajowy i jeden międzynarodowy, o łącznej wartości 2 504 649,75 zł. W przygotowaniu są także nowe projekty. Koordynatorem zespołu jest dr inż. arch. Agnieszka Labus. Uzupełnieniem dla tego zespołu jest kolejny, który ukonstytuował się w sposób naturalny. Jest obecnie koordynowany

NAUKA I BIZNES przez Joannę Denkowską-Mrowiec. To sekcja sieci ekspertów i baz wiedzy, ukierunkowana na prace związane z pozyskiwaniem wybitnych naukowców, ekspertów z zagranicy, tworzenie baz wiedzy. Obecnie mamy wiele podpisanych umów o współpracy międzynarodowej, z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Takie systemowe działanie znacznie usprawnia codzienną pracę i efektywność funkcjonowania jednostki. To, na co kładziemy szczególny nacisk, to atmosfera pracy, wzajemne wsparcie i życzliwość. Dobrze zgrany zespół – to ważne dla nas wszystkich, tym chcemy się cechować. Chcemy również, by nasza pracowitość szła w parze z przyjemnością działania. Wszyscy wiemy, że dobra energia w pracy przekłada się na ilość i jakość sukcesów dla wszystkich. Cieszę się z tak dobrze dobranego zespołu fachowców i pasjonatów. Sekcja wynalazków i know-how, koordynowana obecnie przez dr. inż. Piotra Wodarskiego, to bardzo kreatywny zespół. Powstał de facto spontanicznie jako pierwszy, łącząc zainteresowania różnych dyscyplin, wydziałów, osób, które obecnie w pełni profesjonalnie przygotowują zgłoszenia patentowe krajowe i europejskie, zgłoszenia wzorów użytkowych i przemysłowych, znaków towarowych itd. To właśnie w tym zespole powstają produkty i usługi przekładające się na udzielone licencje czy prace NB. Jesteśmy na etapie przygotowania 10 demonstratorów naszych urządzeń związanych z łagodzeniem skutów pandemii SARS-CoV-2 i urządzeń do pracowni psychotechnicznej. Uruchomiliśmy także Międzynarodowe Interdyscyplinarne Zespoły Priorytetowych Obszarów Badawczych. Są to sekcje zorientowane na prace naukowe o charakterze interdyscyplinarnym i międzynarodowym, dedykowane priorytetowym obszarom badawczym naszej Uczelni. Jakie działania są kierowane do studentów? W ciągu ostatniego roku utworzyliśmy 5 kół studenckich: Interdyscyplinarne Koła Naukowe: Patent Inventors/Twórców Patentów, Human Factor in Industry/Czynnik Ludzki w Przemyśle, Managerial Competence of the Future/Menedżerskich Kompetencji Przyszłości, Heroes of Social Inclusion/Bohaterów Włączenia Społecznego, Psyche. Koła powstały równolegle do uruchamiania poszczególnych działów, bowiem we wszystkie nasze działania staramy się włączać studentów i doktorantów. Pozyskaliśmy wiele patronatów merytorycznych dla naszych kół, które są coraz bardziej aktywne. Otrzymują środki w ramach konkursów na działalność badawczą. Prace kół naukowych koordynuje bardzo aktywna studentka Natalia Miler. Zapraszam do kontaktu wszystkich chętnych, którzy chcieliby włączyć się do naszych prac. Działalność kół naukowych administracyjnie i badawczo wspiera również mgr inż. Agnieszka Deja. Uruchomiliśmy jeszcze jedną ważną dla nas ideę wspierania studenckich talentów w sekcji Talent Hub, którą razem ze

mną koordynuje Iwona Flanczewska-Rogalska. To nie tylko kampanie społeczne i konkursy dla uzdolnionych studentów, ułatwiające im wejście na rynek pracy, przechodzenie „od inżyniera do lidera”, bo to jedno z haseł przewodnich. To również specjalistyczne metody diagnozy: Test2 Work, test Cubiksa. To diagnostyka na światowym poziomie, pozwalająca na analizę potencjału psychospołecznego, sensomotorycznego, psychofizjologicznego i liderskiego. Uruchomiliśmy specjalistyczną pracownię diagnostyczną, w której studenci otrzymują pełnowartościowe protokoły wraz z rekomendacjami do samorozwoju i dopasowania do pracy. W ciągu roku w ścieżce profesjonalnego doradztwa personalnego w ramach tej pracowni uczestniczyło około 100 studentów. To kluczowy moment w karierze zawodowej – poznać swój potencjał, swoją drogę oraz kierunek doskonalenia. Bardzo cieszymy się z tego, że mogliśmy uruchomić sekcję sprofilowaną na diagnostykę kompetencji, potencjału psychospołecznego i zawodowego studentów oraz wsparcie utalentowanej młodzieży. A laboratorium? Jakie są jego losy? Wspólnie z SMZT Kopalnią Srebra w Tarnowskich Górach uruchomiliśmy Laboratorium Badań i Analiz Warunków Zawodów Przemysłowych z dwoma sprawnie funkcjonującymi pracowniami badawczymi. Jedna poświęcona jest badaniom i analizom okresu preindustrialnego, druga sytuacji obecnej oraz przemysłowi i pracy przyszłości. Dziś jako MCBI jesteśmy w kampusie w Gliwicach oraz Rybniku i żartujemy, że mamy swoje lokum również w Kopalni Srebra, bowiem jedna z pracowni mieści się właśnie tam, w Tarnowskich Górach. Bardzo cenimy sobie współpracę z Prezesem Zbigniewem Pawlakiem, który koordynuje prace tej części. Szczególne zasługi ma również kierownik pracowni, dr hab. inż. Małgorzata Labus, prof. PŚ. Prace zespołu pracowni badań preindustrialnych są finalizowane, w grudniu tego roku planujemy podsumowanie całości wyników. Druga pracownia, której kierownikiem jest dr hab. inż. Jarosław Brodny, prof. PŚ, stanowi główny filar naszego Centrum, koordynujący wszelkie prace związane z Przemysłem 4.0 i pracą przyszłości, rozszerzający współpracę także o inicjatywy w Rybniku i w Zabrzu. Wiemy, że Centrum organizowało wiele spotkań naukowych i warsztatów. Co planujecie w przyszłości? Tak, wspólnie z CITT organizowaliśmy serię warsztatów związanych z procedurą składania zgłoszeń patentowych EPO. Wśród zaproszonych gości mogliśmy wysłuchać profesorów z National University of Salta, Argentyna – Antonio Arcienaga Moralesa i Miguela Angela Saloma oraz profesora Michaela Bourlakisa z Cranfield University z Wielkiej Brytanii – Dyrektora Cranfield School of Management. Redagujemy także serie spotkań naukowych: „Nauki Technicze i Społeczne – zakres współpracy”. W czerwcu tego roku zorganizowaliśmy jubileuszowe, 10. spotkanie naukowe – konferencję o postępie społecznym i technologicznym. Są to przedsięwzięcia przygotowane z naszymi partnerami krajowymi i zagranicznymi. Bardzo wspierają nas we wszystkich formalnych, technicznych i finansowych działaniach dr Marzena Będkowska-Obłąk i Aleksandra Mierzejewska. Cieszę się, że dynamicznie się rozwijamy, dziękuję wszystkim za ten wyjątkowy rok. Życzę nam wszystkim kolejnych osiągnięć i zapraszam do współpracy. 33

SUKCESY STUDENTÓW

Dominika Gnacek

STUDENCI Z POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ ODNIEŚLI SUKCES W „WYZWANIACH”

Studenci Politechniki Śląskiej znaleźli się w gronie finalistów VII edycji Ogólnopolskiego Konkursu dla Młodych Architektów „Wyzwanie Młodego Architekta” – Builder 4Young Architects, a także III edycji Konkursu dla Młodych Inżynierów w zadaniu „Wyzwanie Młodego Inżyniera”, organizowanych przez BUILDER POLSKA.

Inż. arch. Magdalena Opania i inż. arch. Mateusz Śnie- no i kamień) i poddanie ich procesom zachodzącym w śrożek – studenci II stopnia Wydziału Architektury – otrzy- dowisku (np. pod wpływem warunków atmosferycznych) mali III wyróżnienie za projekt pt. „DNA_cywilizacji”. dla przygotowania przestrzeni, która ma stwarzać pole dla Nagrody w tej kategorii („najlepsze projekty wykonane refleksji. Praca została wykonana na zajęciach z przedmiow programie Archicad”) były przyznawane przez firmę tu projektowanie domów jednorodzinnych pod kierunkiem dr. inż. arch. Jerzego Wojewódki, WSC ARCHICAD Polska. Inspiracją prof. PŚ. dla nowatorskiej, wybiegającej Konkursy „Wyzwanie Młodego Ponadto Rafał Białozor – student w przyszłość koncepcji był model Architekta” oraz „Wyzwanie Wydziału Budownictwa – został struktury DNA ujętej w postaci poMłodego Inżyniera” mają na laureatem dwóch wyróżnień w radwójnej helisy. Autorzy dążyli do celu pobudzić kreatywność mach „Wyzwania Młodego Inżyniestworzenia takiej przestrzeni arstudentów ra”. Za projekt pt. „Zautomatyzochitektonicznej, która pozwoliłaby wana obsługa projektu konstrukcji na przetrwanie ludzkości w obliczu katastrof ekologicznych związanych z prognozowa- stalowej przy użyciu projektowania parametrycznego” nym podniesieniem się poziomu wód i rosnącym zanie- przyznano mu pierwszą nagrodę w kategorii „zaawansoczyszczeniem środowiska. Praca została wykonana pod wane rozwiązania IT&BIM i pomysłowość w ich realizacji”, kierunkiem dr. hab. inż. arch. Tomasza Wagnera, prof. PŚ, przydzielaną przez firmę AEC Design. Jego praca otrzymaw ramach przedmiotu projektowanie architektoniczne, ła także III wyróżnienie w konkursie głównym. architektura wielofunkcyjnych zespołów użyteczności „Wyzwanie Młodego Architekta” oraz „Wyzwanie Młodego publicznej. Inżyniera” mają wyzwolić w młodych ludziach – adeptach Wśród finalistów znalazła się także studentka I stopnia Julia branży architektury oraz absolwentach studiów I stopnia maGiżewska, autorka koncepcji pt. „Między drzewami. Projekt jących tytuł inżyniera – pokłady kreatywności i zmotywować koncepcyjny adaptacji boru sosnowego”. Pomysł zakłada do indywidualnego spojrzenia na zagadnienie konkursowe. wykorzystanie naturalnych elementów budulcowych (drew-

Projekt pt. „DNA_cywilizacji” / mat. Magdalena Opania, Mateusz Śnieżek

OSIĄGNIĘCIA NAUKOWCÓW

Redakcja

WYNALAZKI Z POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ NAGRODZONE PODCZAS TARGÓW INTARG 2020 Podczas tegorocznej, 13. edycji Międzynarodowych Targów Wynalazków i Innowacji INTARG 2020 zostało nagrodzonych aż 7 wynalazków z Politechniki Śląskiej. W tym roku ze względu na pandemię wydarzenie odbyło się w formule on-line.

Pomimo trwającej od miesięcy pandemii COVID-19, naukowcy Politechniki Śląskiej w ścisłej współpracy z Centrum Inkubacji i Transferu Technologii pracowali nad różnymi rozwiązaniami technologicznymi. Innowacyjność przedsięwzięć została doceniona przez międzynarodowe i interdyscyplinarne jury. „Modułowy system pomiarowy” opracowany na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Autorzy: prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk, dr hab. inż. Sławomir Kciuk, prof. PŚ, dr inż. Edyta Krzystała, mgr inż. Paweł Schmidt Projekt otrzymał Platynowy Medal Targów, nagrodę specjalną Przewodniczącego Jury oraz Dyplom Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej.

„Nanostrukturalny włóknisty materiał kompozytowy o osnowie polimerowej z fazą wzmacniającą oraz sposób jego wytwarzania” – Wydział Mechaniczny Technologiczny, Instytut Fizyki Autorzy: dr hab inż. Tomasz Tański, prof. PŚ, prof. dr hab. Marian Nowak, dr inż. Wiktor Matysiak, dr inż. Piotr Szperlich Wynalazek otrzymał Srebrny Medal Targów.

„γBEAKER” z Instytutu Fizyki Autorzy: dr hab. inż. Grzegorz Poręba, mgr inż. Aleksander Kolarczyk, dr inż. Konrad Tudyka, dr hab. inż. Piotr Moska, mgr inż. Agnieszka Szymak Do autorów powędrował Dyplom Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej za innowacyjne rozwiązanie o wysokim poziomie TRL, a także Złoty Medal Targów.

„Predykcja własności produktów wytwarzanych z niehomogenicznego strumienia surowców odpadowych na bazie poliolefin” – wydziały: Mechaniczny Technologiczny, Chemiczny, Organizacji i Zarządzania Autorzy: dr inż. Piotr Sakiewicz, dr hab. inż. Krzysztof Piotrowski, dr hab. inż. Klaudiusz Gołombek, prof. PŚ, dr inż. Józef Ober, mgr inż. Mateusz Lis, mgr inż. Joanna Mścichecka Projektowi przyznano Srebrny Medal Targów.

„μDOSE” z Instytutu Fizyki Autorzy: dr inż. Konrad Tudyka, mgr inż. Sebastian Miłosz, mgr inż. Aleksander Kolarczyk, prof. dr hab. inż. Andrzej Bluszcz, dr hab. inż. Grzegorz Adamiec, dr hab. inż. Piotr Moska, dr hab. inż. Grzegorz Poręba, mgr inż. Agnieszka Szymak Projekt został uhonorowany Złotym Medalem oraz Nagrodą Prezesa Urzędu Patentowego RP. „Brama odkażająca WAAM Gate Med 1.0” przygotowana na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Autorzy: dr inż. Magdalena Bogacka, dr inż. Artur Czachor Projekt uzyskał Złoty Medal Targów.

„Tłok do silnika spalinowego wzmocniony lokalnie kompozytowym insertem typu Al/SiCp kształtowanym w procesie odlewania odśrodkowego” opracowany na Wydziale Inżynierii Materiałowej Autorzy: dr hab. inż. Anna Janina Dolata, prof. PŚ, dr hab. inż. Maciej Dyzia Do autorów powędrował również Srebrny Medal Targów. Większość nagrodzonych wynalazków była realizowana w ramach projektu Inkubator Innowacyjności 2.0 oraz Tango 2 w Centrum Inkubacji i Transferu Technologii. Więcej informacji w następnym numerze.

WYBITNI ABSOLWENCI

Dominika Gnacek, Jadwiga Witek

RYCERZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Europoseł, Prezes Rady Ministrów i Przewodniczący Parlamentu Europejskiego. Niezwykle aktywny w zakresie działalności na rzecz górnictwa, gazu, energii i obronności. Doktor honoris causa kilku uczelni, w tym Politechniki Śląskiej. Tutaj – jako absolwent Wydziału Mechaniczno-Energetycznego – otrzymał honorowy tytuł „Rycerza Energetyki”. Można mu przyznać również miano ambasadora Śląska i naszej Uczelni. Prof. Jerzy Buzek o swoich korzeniach nie zapomina.

Odbywające się w 2013 roku uroczystości jubileuszowe z okazji 60. rocznicy powstania Wydziału Mechaniczno-Energetycznego Politechniki Śląskiej stały się okazją do uhonorowania wybitnych absolwentów. Prof. Jerzy Buzek w dowód uznania za działalność dla dobra polskiej energetyki otrzymał wówczas specjalne insygnium – karabelę polską – znak rycerstwa Rzeczypospolitej. Choć wyróżnienie miało na celu podkreślić jego zasługi jako „Rycerza Energetyki” (Miles Energeticae), były premier przyczynił się do sukcesów w wielu dziedzinach w skali regionalnej, krajowej i międzynarodowej. Obecny 75. rok funkcjonowania Uczelni jest doskonałym momentem na rozpoczęcie cyklu artykułów o dyplomantach Politechniki Śląskiej.

Komisję Przemysłu, Badań i Energii (ITRE). Jego budżet sięga 13 miliardów euro. Krótkie spojrzenie w przyszłość – dla górnictwa Prof. Jerzy Buzek wiele uwagi poświęca zagadnieniom związanym z górnictwem. Był zaangażowany m.in. w organizację Innowacyjnego Śląskiego Klastra Czystych Technologii Wykorzystania Węgla. Inicjatywa powstała w 2005 r. drogą współpracy między Wydziałem Ochrony Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej, Instytutem Inżynierii Chemicznej PAN w Gliwicach, Głównym Instytutem Górnictwa w Katowicach i Instytutem Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. Profesor był też inicjatorem powołania Węzła Wiedzy i Innowacji w ramach Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii. Węzeł obejmuje Politechnikę Śląską i Uniwersytet Śląski, Politechnikę Częstochowską, spółki węglowe oraz Krótkie spojrzenie w przeszłość i teraźniejszość Prof. Jerzy Buzek w 1963 r. uzyskał dyplom magistra inży- firmy Tauron i Rafako. niera mechanika-energetyka na Wydziale Mechaniczno-E- W grudniu 2017 roku w Strasburgu utworzono Platformę nergetycznym Politechniki Śląskiej. Sześć lat później zdobył Wsparcia Regionów Górniczych. Trochę ponad pół roku później stopień doktora nauk technicznych w Instytucie Inżynierii w wyniku negocjacji prowadzonych przez prof. J. Buzka z kraChemicznej Polskiej Akademii Nauk w Gliwicach, gdzie pod- jami UE powstała nowa dyrektywa OZE. Jej zapisy obejmują zobowiązanie do wspierania regionów jął pracę po studiach. Równocześnie górniczych w zakresie rozwoju energeprowadził zajęcia na Uczelni oraz na W 2007 roku prof. Jerzy Buzek tyki opartej na odnawialnych źródłach, Politechnice Opolskiej. W 1980 r. otrzymał tytuł doktora honoris które ma być udzielane z poziomu zaangażował się w działalność NSZZ unijnego. Rok wcześniej europoseł „Solidarność”. W latach 1997–2001 causa Politechniki Śląskiej wyszedł z inicjatywą zorganizowania był Prezesem Rady Ministrów; Funduszu Sprawiedliwej Transformaw 1999 r. wprowadził Polskę do NATO. W 2004 r. z największą w skali kraju liczbą głosów cji, który ma zadbać o mieszkańców regionów przeznaczonych został wybrany posłem do Parlamentu Europejskiego i po- pod rewitalizację (np. terenów pogórniczych Bytomia). Tym sazostaje na tym stanowisku do dziś. W obecnej kadencji mym skutki nadchodzącej transformacji, związanej z dążeniem (2019–2024) kieruje Europejskim Forum Energii. Zasiada do uzyskania statusu neutralności energetycznej w Unii Eurow Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz De- pejskiej, będą mieć łagodniejszy charakter, a sam proces bęlegacji do spraw stosunków ze Zgromadzeniem Parlamen- dzie mógł przebiegać efektywnie. W lutym 2020 r. prof. J. Butarnym NATO. Piastuje również funkcję w Podkomisji Bez- zek został wybrany sprawozdawcą rozporządzenia w sprawie pieczeństwa i Obrony, Delegacji do Parlamentarnej Komisji Funduszu, gdzie przewodzi pracom nad wyznaczeniem ram Stowarzyszenia UE-Ukraina oraz Delegacji do Zgromadzenia wydatkowania środków. Regiony uzyskają wsparcie w opracoParlamentarnego Euronest. W latach 2009–2012 obejmo- waniu projektów w Sekretariacie Platformy Wsparcia Regiował posadę Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego nów Górniczych, którego działalność została zainaugurowana jako pierwsza osoba na tym stanowisku z państw byłego w kwietniu 2020 r., dzięki poprawkom do budżetów UE na lata bloku wschodniego. W swojej działalności zapisał się jako 2018 i 2019 wprowadzonym właśnie przez prof. J. Buzka. skuteczny negocjator. W wyniku prowadzonych przez niego rozmów w 2017 roku zostały zniesione opłaty roamingowe, Krótkie spojrzenie w przyszłość – dla energii a w 2019 w drodze dialogu z państwami UE w sprawie Europejskiego Funduszu Obronnego zagwarantowane preferen- Problematyka związana z energetyką stanowi centrum zacje dla firm, które zatrudniają do 3 tysięcy osób. Europejski interesowania i działalności prof. Jerzego Buzka w organach Fundusz Obronny (EFO) to pierwszy tego typu program dla europejskich. Wielokrotnie reprezentował Parlament na przemysłu obronnego w historii Unii, przygotowany przez szczytach klimatycznych: COP20 w Limie (2014 r.), COP21 36

WYBITNI ABSOLWENCI w Paryżu (w 2015 r.) oraz COP24 w Katowicach (w 2018 r.). W styczniu 2018 r. wspólnie z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej M. Šefčovičem otworzył Centrum Walki z Ubóstwem Energetycznym. Jego zaangażowanie w organizację wydarzeń związanych z energią – zarówno jako pomysłodawcy, jak i patrona – znajduje odzwierciedlenie również w… kalendarzu. W grudniu 2016 roku zaingurował 1. Dzień Energii Europy Środkowej. Swoim patronatem objął także czerwcowy Tydzień Zrównoważonej Energii, odbywający się w Brukseli. Podczas wydarzenia autorzy najbardziej ekologicznych koncepcji (wg kategorii: biznes, sektor publiczny, konsumenci) otrzymują okolicznościowe nagrody. Prof. J. Buzek podejmuje również działania w zakresie gazownictwa. W kwietniu 2017 roku doprowadził do konsensusu w sprawie rozporządzenia o bezpieczeństwie dostaw gazu, w wyniku którego wprowadzony został obowiązek wzajemnej pomocy w tym zakresie między państwami UE. Tematyka ta znalazła kontynuację w 2019 r., gdy w rezultacie negocjacji przyjęta została dyrektywa gazowa. Na jej mocy wszystkie gazociągi importowe (w tym Nord Stream 2) zostały poddane zasadom unijnego prawa energetycznego. Ambasador Politechniki Śląskiej i Regionu W grudniu 2007 roku prof. Jerzemu Buzkowi został przyznany tytuł doktora honoris causa Politechniki Śląskiej „za wybitny wkład w rozwój nauki polskiej i europejskiej, tworzenie programu badawczego Unii Europejskiej, umożliwiającego powstanie wysokoefektywnej i jednolitej europejskiej przestrzeni badawczej obejmującej nowe kraje członkowskie oraz niestrudzone promowanie rozwoju czystych technologii węglowych jako niezbędnego elementu bezpiecznego systemu energetycznego Europy”. – Wybitny naukowiec, a jednocześnie wybitny Polak, człowiek niezwykły, jeden z najbardziej rozpoznawanych w Europie i świecie przedstawicieli naszego narodu, a z drugiej strony człowiek otwarty i towarzyski, stale promujący swoją uczelnię w Polsce, ale i na świecie – wskazywał podczas uroczystości ówczesny Rektor Politechniki Śląskiej prof. Wojciech Zieliński. Prof. J. Buzek stał się ambasadorem nie tylko Uczelni, ale całego Górnego Śląska m.in. jako pomysłodawca i Honorowy Przewodniczący Rady Patronackiej Europejskiego Kongresu Gospodarczego, organizator wystawy „Tarnowskie Góry. Dzieło natury i sztuka człowieka”, która odbyła się w Brukseli, i inicjator różnych programów, konkursów i seminariów kierowanych nie tylko do młodzieży. Mimo intensywnej aktywności zawodowej prof. J. Buzek znajduje czas, by uczestniczyć w uczelnianej rzeczywistości swojej Alma Mater. Zasiada w Radzie Społecznej Politechniki Śląskiej, bierze udział w ważnych dla Wspólnoty Akademickiej uroczystościach i wydarzeniach, a czasem pełni w nich również funkcje (np. Przewodniczącego Rady Programowej podczas zorganizowanej w maju 2019 roku w Centrum Nowych Technologii PŚ konferencji „Blockchain-Przemysł 4.0”).

Studenci mają możliwość wysłuchać jego opowieści – tak też było w lutym 2019 roku, gdy w ramach inauguracyjnego „Spotkania z pasją”, organizowanego przez Samorząd Studencki i Uczelnianą Radę Samorządu Doktorantów, prof. Jerzy Buzek wspominał swoje czasy studenckie. – To dla mnie niesamowite, że uczyłem się na studiach tego, co mogłem kontynuować później. Wszystko – kariera w Europarlamencie, bycie szefem Europejskiego Forum Energii – ma korzenie w tej Uczelni. Jest Uczelnią na ogromnym obszarze rozwoju przemysłu, małych i średnich firm. Nie ma takiego drugiego obszaru w Polsce, a ledwie dwa, trzy w Europie. I Politechnika ma tutaj szczególną wartość – przekonywał. Za swoje osiągnięcia został wyróżniony w pierwszej edycji konkursu „Wybitny Absolwent Politechniki Śląskiej”, organizowanego w ramach jubileuszowych obchodów 75. rocznicy powstania Uczelni przez Zarząd Główny Stowarzyszenia Wychowanków Politechniki Śląskiej. Jako wychowanek często wskazuje na swoje powiązania z gliwicką Politechniką. Odbierając wyróżnienie związane z tytułem doktora honoris causa naszej Uczelni, prof. Jerzy Buzek podkreślił, dlaczego to dla niego wyjątkowe wydarzenie: – Wszystko, co robiłem w życiu, co mogłem robić, wyniosłem ze Śląska, ze szkół tutaj, z Politechniki Śląskiej (...). Mnie ukształtował Śląsk, takie miasta jak Chorzów i Gliwice. Dlatego to jest dla mnie miejsce najpiękniejsze, najtrwalej zapisane w mojej pamięci.

Profesor Jerzy Buzek / fot. Maciej Mutwil

JUBILEUSZ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

Marek Gabzdyl

INAUGURACJA CZY INAUGURACJE?

Powstanie Politechniki Śląskiej było nie tylko zwieńczeniem długoletnich starań środowiska naukowo-technicznego regionu, ale niejako „skutkiem” zmian polityczno-geograficznych, jakie nastąpiły po zakończeniu II wojny światowej. Nie znaczy to jednak, że sam proces powstawania przebiegał gładko, a lokalizacja Uczelni w Gliwicach była oczywistą i jednogłośną decyzją wszystkich zainteresowanych stron. Obecnie, po 75 latach trudno odtworzyć wszystkie etapy powstawania struktur Politechniki. Trudności można napotkać nawet przy próbie umiejscowienia w czasie takich kluczowych wydarzeń, jak inauguracja pierwszego roku akademickiego.

Gdy 26 lutego 1945 roku w Katowicach powoływano Tymczasową Komisję Organizacyjną Politechniki, w nieodległym Krakowie rozpoczęły się działania mające na celu uruchomienie uczelni o podobnym, technicznym profilu. Jednocześnie podjęto czynności przygotowawcze dla utworzenia wyższej szkoły inżynierii oprócz już istniejącej

w tym mieście Akademii Górniczej. Punktem wyjścia dla takiej szkoły – późniejszej Politechniki Krakowskiej – była działalność dwóch ekspozytur Politechniki Warszawskiej w Krakowie i Zakopanem, powołanych w czasie okupacji niemieckiej, która po ustaniu działań zbrojnych skupiła się w Krakowie. Organizatorzy uczelni krakowskiej odnotowa-

Budynek przy ul. Strzody 7 w początkowych latach działalności Uczelni mieścił Wydział Inżynieryjno-Budowlany / mat. Archiwum PŚ

JUBILEUSZ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

Informacja z Gazety Robotniczej (09.10.1945) o przenosinach do Gliwic / mat. Archiwum PŚ

li fakt pojawienia się śląskiej inicjatywy z pewnym niepokojem, widząc w tym konkurencję i być może zagrożenie w realizacji swojego celu. 24 maja 1945 ukazał się dekret nr 118 Prezydenta Krajowej Rady Narodowej o utworzeniu Politechniki Śląskiej w Katowicach. KRAKÓW Jednym z powodów decyzji o niezwłocznej inauguracji roku akademickiego Politechniki Śląskiej była chęć zwrócenia uwagi środowiska akademickiego w kraju na rolę Komitetu Organizacyjnego Politechniki Krakowskiej w pomocy w tworzeniu Politechniki Śląskiej. Tak więc 30 maja 1945 roku doszło do inauguracji roku akademickiego Politechniki Śląskiej. Uroczystość zorganizowano w auli Akademii Górniczej z udziałem przedstawicieli uczelni krakowskich, władz miejskich, krakowskiego duchowieństwa, przedstawicieli Wojska Polskiego i Armii Radzieckiej. Poprzedzona została nabożeństwem w kościele akademickim św. Anny. Dziwna to była uroczystość, ponieważ z zachowanych dokumentów nie wynika, by byli na niej obecni przedstawiciele ze Śląska czy przedstawiciele Ministerstwa Oświaty. Nieobecność prof. Władysława Kuczewskiego była spowodowana faktem, że właśnie 30 maja 1945 r. minister oświaty powierzył mu obowiązki orga-

nizacyjne tworzenia Politechniki Śląskiej. Wiesław Jan Bąba, autor książki „Początki Politechniki Śląskiej”, z której pochodzą informacje wykorzystane w tym artykule, podaje m.in., że w okolicznościowych wystąpieniach profesorów W. Goetela i I. Stelli Sawickiego nader oszczędnie używano przymiotnika „śląska” w odniesieniu do politechniki, a samej Politechnice Śląskiej poświęcono zaledwie jedno zdanie: „(…) Politechnika nasza w myśl decyzji Rady Ministrów ma być Politechniką Śląską z tymczasową siedzibą w Krakowie tak długo, aż warunki pozwolą na przeniesienie jej na Śląsk”. Wszystko to było wymownym wyrażeniem opinii środowiska Akademii Górniczej w stosunku do decyzji władz oświatowych o powstaniu Politechniki Śląskiej. Uroczystą inaugurację 30 maja 1945 r. uważa się za pierwszą inaugurację roku akademickiego na Politechnice Śląskiej, pomimo że prawnie dekret z 24 maja o utworzeniu Politechniki Śląskiej zaczął obowiązywać dopiero z dniem ogłoszenia, czyli 11 czerwca 1945 r. Autor „Początków Politechniki Śląskiej” odnosi się również do podawanych w niektórych źródłach informacji, według których uroczysta inauguracja Politechniki Śląskiej odbyła się 5 czerwca 1945 r.: „Zarówno dokumenty w AAN w zespole Ministerstwa Oświaty, jak i doniesienia prasowe potwierdzają datę uroczystej inauguracji 30 maja 1945 r. W tej sytuacji możliwy jest jeden z podanych dalej wariantów wydarzenia. Być może po przyjeździe W. Kuczewskiego do Krakowa miała miejsce druga uroczysta inauguracja roku akademickiego, ale nie zachowały się żadne relacje ani żadne sprawozdania z tej uroczystości. Mogło dojść również do krótkiej uroczystej inauguracji, zainicjowanej słowem wstępnym W. Kuczewskiego, po którym nastąpiło do przejścia do zwykłych zajęć dydaktycznych (…). Władysław Kuczewski w piśmie do Aleksandra Zawadzkiego z 15 stycznia 1946 roku informował o rozpoczęciu zajęć na czterech wydziałach z dniem 1 czerwca 1945 roku (…). Co ciekawe, w swoim dość obszernym piśmie-sprawozdaniu W. Kuczewski ani razu nie wspomniał o uroczystej inauguracji działalności uczelni 30 maja 1945, a także o inauguracji w dniu 5 czerwca 1945 roku”. 39

JUBILEUSZ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

„Dziennik Zachodni” informuje o rozpoczęciu zajęć w Gliwicach / mat. Archiwum PŚ

i w Gliwicach oraz pierwsza na Ziemiach Zachodnich, jednocześnie pierwsza z udziałem władz województwa śląsko-dąbrowskiego oraz przedstawicieli społeczeństwa śląskiego. Poprzednia inauguracja w Krakowie dotyczyła z konieczności skróconego roku akademickiego 1945/1946 zawierającego tylko jeden semestr zajęć”. Uwzględniając mocno dyskusyjną uroczystość z 5 czerwca w Krakowie, „nasza” gliwicka inauguracja byłaby już trzecią, jednakże biorąc pod uwagę materiał faktograficzGLIWICE ny – a w zasadzie jego brak – dotyczący wydarzenia z 5 Po nominacji 30 maja 1945 r. prof. Kuczewski na początku czerwca, można przyjąć, że inauguracja z 29 października czerwca utworzył zalążek Śląskiego Oddziału Politechniki była właśnie tą drugą, właściwą. Śląskiej z rektoratem czasowo umieszczonym w Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach. Administracja Uczelni obej- Nieocenionym źródłem informacji o początkach Uczelni mowała wtedy punkt kontaktowy dla przyszłych pracow- są wspomnienia jej długoletnich pracowników. I tak wyników, punkt rejestracji przyszłych studentów oraz kierow- darzenia roku 1945 w Gliwicach opisuje profesor Henryk nictwo kursu przygotowawczego. Od tej chwili wydarzenia Kowalewski – jeden z założycieli i organizatorów Wyzwiązane z przenoszeniem „aktywów” uczelni zaczęły na- działu Automatyki, Elektroniki i Informatyki, a wcześniej bierać tempa. Pod koniec sierpnia był gotowy wstępny za- student Politechniki Śląskiej od początku jej istnienia. W jego relacji pojawia się jeszcze rys przeniesienia Politechniki Śląskiej jedna inauguracja: „Oto 1 sierpnia z Krakowa do Gliwic – osobno WyW chwili rozpoczęcia rozpoczął się kurs przygotowawczy działu Inżynieryjno-Budowlanego wykładów w Gliwicach dla sporej już wtedy liczby ok. 200 oraz Wydziału Chemicznego i osobno przyszłych studentów. Wobec bra29 października 1945 r. Wydziału Mechanicznego i Wydziaku własnej sali wykładowej, zajęcia łu Elektrycznego. Oprócz przenosin Politechnika liczyła blisko z matematyki (prof. S. Kaliński) oraz wydziałów, stopniowo likwidowano 2750 studentów z fizyki (prof. L. Tombak) odbywajednostki administracyjne Politechniły się w gmachu obecnego Liceum ki Śląskiej w Krakowie. Jednocześnie Ogólnokształcącego przy ul. Dolnych Wałów [przy ul. Dolcały czas w Gliwicach trwały wytężone prace remontowe nych Wałów nie ma liceum. Chodzi prawdopodobnie o Liw celu przygotowania przydzielonych obiektów do pierwceum nr 5 przy ul. Górnych Wałów lub Liceum nr 1 przy szej gliwickiej inauguracji i do rozpoczęcia zajęć. Czasu nie zostało zbyt wiele, chociaż i tak daty „startu” nie wyznaczo- ul. Zimnej Wody – M.G.]. Brać studencka podążała tam na wykłady grupowo, niosąc transparent „Politechnika no na 1 października, ale kilka tygodni później. Śląska” i śpiewając wtedy lubianą pieśń „Marsz, marsz, Jak zatem przebiegały wydarzenia w Gliwicach? Tak opiPolonia”. Owa ważna ze względu na przygotowanie do suje to autor książki „Początki Politechniki Śląskiej”: „Rok egzaminów wstępnych inicjatywa Uczelni była w istocie akademicki w Gliwicach na wszystkich czterech przenienieoficjalną inauguracją zajęć na Politechnice Śląskiej sionych z Krakowa wydziałach, uzupełnionych dodatkow Gliwicach, bo na oficjalną trzeba było jeszcze poczekać wą jesienną rekrutacją, przy bardzo dużym wysiłku władz do 29 października 1945 r.” politechniki, kadry naukowej oraz studentów, pomimo znanych niedostatków, zainaugurowano 29 października Uroczystość tę szczegółowo opisuje W. J. Bąba: „Po la1945 roku. Po pierwszej inauguracji uczelni w Krakowie tach oczekiwań społeczeństwa śląskiego i środowiska 30 maja była to druga inauguracja roku akademickiego akademickiego Gliwic inauguracja roku akademickiego Politechniki Śląskiej w 1945 roku, pierwsza na Śląsku 1945/1946 odbyła się w nieogrzewanej auli przy ul. Mar-

Prawdopodobnie „inauguracja nr 2”, jeśli w ogóle miała miejsce, była według prof. Kuczewskiego na tyle drobnym wydarzeniem, że nawet niewartym wzmiankowania w piśmie do wojewody śląskiego. Uroczystość z 30 maja prof. Kuczewski, organizator Politechniki Śląskiej, uznawał zapewne (nie bez racji) bardziej za manifestację woli utworzenia uczelni technicznej w Krakowie.

JUBILEUSZ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ cina Strzody 21. Brali w niej udział zaproszeni goście: wojewoda Aleksander Zawadzki, biskup śląski ksiądz Stanisław Adamski, kurator Śląskiego Okręgu Szkolnego Oskar Kotula, dyrektor Instytutu Śląskiego Roman Lutman, dyrektor Wyższego Studium Nauk Społeczno-Gospodarczych w Katowicach Józef Lisak, dyrektor Technikum w Bytomiu Stanisław Guzicki, prezydent Gliwic Stanisław Klimczak i inni przedstawiciele społeczeństwa śląskiego. Przybyli również profesorowie średni i niższy personel naukowy oraz studenci. W okolicznościowym przemówieniu W. Kuczewski, „kierownik-organizator” Politechniki Śląskiej, po powitaniu gości podkreślił wagę chwili związanej z „brzmieniem polskiego słowa i pieśni państwa polskiego na tej ziemi”. Zebrani wstali i odśpiewali hymn narodowy. Zwieńczeniem uroczystości było wygłoszenie okolicznościowego wykładu z chemii nieorganicznej przez profesora Wiktora Jakóba, jednego z pierwszych profesorów, którzy przybyli na teren Gliwic, w czasie gdy wykłady na Politechnice Śląskiej odbywały się jeszcze w Krakowie. Profesor Jakób wraz z zespołem swoich asystentów podjął się zadania zorganizowania laboratoriów chemicznych. W uznaniu jego zasług profesor Kuczewski poprosił właśnie prof. Jakóba o wygłoszenie pierwszego oficjalnego wykładu w języku polskim na polskiej uczelni w 1945 roku na Ziemiach Zachodnich. Otwarty w Gliwicach wstępny rok studiów liczył początkowo 668 słuchaczy, a cała Politechnika łącznie z 900 osobami przyjętymi na pierwszy rok studiów miała na wszystkich latach w chwili rozpoczęcia wykładów w Gliwicach w dniu 29 października 1945 r. blisko 2750 studentów. W Uczelni działały 54 katedry zatrudniające prawie 200 pracowników naukowych. Wraz z rozpoczęciem zajęć w Gliwicach kończył się pierwszy etap historii Uczelni, zwieńczony sukcesem w postaci ustanowienia siedziby na Górnym Śląsku, w lokalizacji, co do której wątpliwości mieli nie tylko zwolennicy zatrzymania tworzenia uczelni na etapie krakowskim. Zaczynał się kolejny, nie mniej trudny etap – rozwoju i rozbudowy.

uroczystości, a te publikowane przy rocznicowych okazjach pochodzą niestety z późniejszych lat. Do ustalenia wciąż pozostaje dokładna lokalizacja wydarzenia, ponieważ w jedynym nadającym się wtedy do organizacji takiego zgromadzenia obiekcie (czyli tzw. „Szarej Chemii”) trudno wytypować jedną konkretną salę, którą można by nazwać „aulą” – jak opisują to autorzy sprawozdań prasowych. Zagadki te wciąż czekają na swojego odkrywcę. Literatura: Wiesław Jan Bąba, „Początki Politechniki Śląskiej”, wyd. Muzeum w Gliwicach Henryk Kowalewski, „Działalność prof. dr. inż. Władysława Kuczewskiego w organizacji życia społeczności akademickiej u narodzin Politechniki Śląskiej (artykuł napisany w świetle wspomnień własnych)”. [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Hutnictwo z. 30, 1987

ZNAKI ZAPYTANIA Informacje o inauguracji roku akademickiego w październiku 1945 roku pochodzą przede wszystkim ze źródeł prasowych. W archiwach nie zachowały się (lub być może w ogóle nie istniały) zdjęcia z tej Sala 206 w budynku przy ul. Strzody 7 („Szara Chemia”). Najbardziej prawdopodobne miejsce uroczystości inauguracji roku akademickiego / fot. Marek Gabzdyl

DLA SZKÓŁ

Aleksandra Weber

SUKCES RYBNICKIEGO ALO W KONKURSIE IZBY ARCHITEKTÓW RP Uczennice Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego w Rybniku zostały wyróżnione w VII edycji konkursu „Eko pomysł, eko przestrzeń, eko ja” organizowanego w ramach programu Kształtowanie Przestrzeni.

Uczniowie Akademickich Liceów Ogólnokształcących Politechniki Śląskiej nie pozostają obojętni na problemy współczesnego świata dotyczące ochrony klimatu i środowiska. W ramach zajęć lekcyjnych lub poza nimi podejmują działania, które nie tylko rozwijają ich wiedzę i zainteresowania, ale także mogą w przyszłości mieć wpływ na kształtowanie społeczeństwa i przestrzeni. Jednym z przykładów przedsięwzięć jest udział w konkursach promujących działania proekologiczne. Dwie drużyny, składające się z licealistek z klasy II A rybnickiego ALO, zostały wyróżnione w konkursie „Eko pomysł, eko przestrzeń,

eko ja”, który został zorganizowany w ramach programu Kształtowanie Przestrzeni. Opiekunem naukowym zespołów była mgr inż. arch. Ewa Odyjas. Miejsce na III stopniu podium zajął projekt „Rybnik w przyszłości” autorstwa Patrycji Burdy, Edyty Tebinki i Bogny Zając. Dotyczył nowych rozwiązań zmieniających przestrzeń Rybnika, mających na celu wykorzystanie w mieście odnawialnych źródeł energii, nastawienie na działania proekologiczne oraz wyeliminowanie powiązania go wyłącznie ze smogiem i kopalniami. Jako elementy przestrzeni Rybnika przyszłości uczennice zaplanowały m.in. farmę wertykalną,

DLA SZKÓŁ elektrownię geotermalną, wiatraki służące wytwarzaniu energii elektrycznej, panele fotowoltaiczne na kopule jednego z budynków oraz bujną roślinność. Wybrane elementy, oprócz praktycznych zastosowań, pełnią również funkcję symboliczną. W konkursie został wyróżniony także projekt „Ekourbanizacja” autorstwa Hanny Sobocik, Julii Pruszowskiej, Joanny Sobocińskiej. Składa się on z trzech części: rur transportowych jako przyszłościowej komunikacji miejskiej, piramidek fotowoltaicznych zasilających miasto za pomocą energii słonecznej i trzech zbiorników recyklingowych. Nie zabrakło również zagospodarowania w przestrzeni miejskiej roślinności, służącej oczyszczaniu powietrza. Jak podkreśliły licealistki w opisie projektu, wszystkie materiały, za pomocą których zostałyby wykonane elementy miasta, byłyby przyjazne dla środowiska. Konkurs stał się dla uczennic ALO w Rybniku okazją nie tylko do zaplanowania ekologicznych rozwiązań, ale także wykorzystania umiejętności w zakresie architektury, nabytych podczas zajęć w klasie o profilu architektonicznym. Kształtowanie Przestrzeni to ogólnopolski program edukacyjny dotyczący promowania wiedzy związanej z kształtowaniem przestrzeni jako dobra wspólnego. Organizatorem programu jest FPA SARP oraz Izba Architektów RP. Projekt „Rybnik w przyszłości” / fot. mat. ALO w Rybniku

Projekt „Ekourbanizacja” / fot. mat. ALO w Rybniku

DLA SZKÓŁ

Małgorzata Borysławska

Z LICEUM AKADEMICKIM W ŚWIAT DZIĘKI EUROPEJSKIM PROJEKTOM MOBILNOŚCI MŁODZIEŻY

W czerwcu mija drugi rok działania Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego w Gliwicach, założonego przez Politechnikę Śląską w 2018 roku. Logo Uczelni działa jako gwarant wysokiego standardu nauczania, co z kolei pozwala zebrać w szkole grono ambitnej młodzieży i zdobyć zaufanie jej rodziców.

Do rosnącej popularności szkoły przyczyniają się m.in. międzyna- zorowanej przez mgr. Grzegorza Bartusika, nauczyciela historii rodowe projekty edukacyjne finansowane ze środków unijnych. i doktoranta w Instytucie Historii Uniwersytetu Śląskiego, było Już w drugim roku działania szkoła może pochwalić się udziałem zgromadzenie materiałów dotyczących polskiego lotnictwa i maw pięciu inicjatywach, których celem jest współpraca młodzieży rynarki wojennej w rejonie Morza Śródziemnego w czasie wojny. ALO z rówieśnikami z Europy. – Z radością odnotowaliśmy fakt, Moduł informatyczny łączył przeszłość ze ścisłym profilem ALO że złożone przez nas aplikacje zostały wysoko ocenione i uzyska- i badał wkład polskich matematyków w złamanie kodu Enigmy ły finansowanie z Funduszu Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE). – maszyny szyfrującej. Uczniowie pracowali pod kierunkiem Wniosek złożony przez ALO w projekcie PO WER „Ponadnarodowa dr inż. Bożeny Wieczorek z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Inmobilność uczniów” uplasował się na formatyki Politechniki Śląskiej, pro8 miejscu pośród 384 aplikacji z kraju wadzącej w ALO zajęcia z programoW ramach programu i uzyskał 58 721 zł finansowania – mówi wania. Wynikiem tych działań są dwa dr Małgorzata Borysławska, Dyrektor kolejne postery, które przedstawiają „Ponadnarodowej mobilności Akademickiego Liceum Ogólnokształcązarówno szyfrowanie na przestrzeni uczniów” licealiści ALO odwiedzili cego w Gliwicach. dziejów, jak i historię złamania kodu szkołę partnerską na Malcie niemieckiej maszyny szyfrującej. Na dzień Święta Flagi Rzeczpospolitej Polskiej przypadło w ALO oficjalne zakończenie pierwszego ze szkolnych projektów, realizowanych w 1. edycji programu „Ponadnarodowa mobilność uczniów”. Projekt zatytułowany: „1939–2019 – polska i maltańska młodzież odnajduje dawne sojusze” trwał 6 miesięcy i nawiązywał do 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Z tej okazji uczniowie zaprezentowali swoje postery historyczne, przedstawiające militarny udział Polaków w okresie oblężenia Malty w latach 1940–1942.

Dziesięcioro uczniów pracowało pod okiem nauczycieli nad obszarem historycznym i informatycznym. Zadaniem grupy, nad-

Całość przygotowań znalazła swoją kulminację podczas grudniowego, tygodniowego wyjazdu na Maltę do szkoły partnerskiej MCAST (Malta College of Arts, Science and Technology) w miejscowości Paola. Uczniowie ALO uczestniczyli w zajęciach szkolnych wraz z kolegami z Malty, przedstawili w Muzeum II Wojny Światowej swoje postery, odwiedzili polski cmentarz wojskowy, jak również uczestniczyli w warsztatach z programowania robotów w miejscowym centrum popularyzacji nauki Esplora. Cała grupa znalazła też czas na zwiedzanie pięknej wyspy.

Uczniowie gliwickiego ALO podczas wizyty na Malcie / mat. ALO w Gliwicach

Pożegnanie z projektem maltańskim nie oznacza zakończenia współpracy międzynarodowej, prowadzonej w ALO. Liceum jest w trakcie realizowania dwuletniego projektu z programu Erasmus Plus, którego celem jest wsparcie czytelnictwa. Uczniowie odwiedzili już Hiszpanię i Słowację. Na kolejne wyjazdy – do Niemiec, Belgii i na Litwę – trzeba będzie poczekać do wyciszenia pandemii, która jednak nie przeszkadza w przeprowadzeniu projektów eTwinning, odbywających się w przestrzeni wirtualnej. Młodzież pracuje w sieci z Liceum z Modeny we Włoszech nad tematem „Szepty murów” łączącym architekturę i historię. Niedawno rozpoczęła się kolejna inicjatywa ALO z partnerami z Turcji, Włoch, Hiszpanii i Rumunii, dotycząca astronomii. Całość dopełnia projekt szkoleniowy PO WER, dzięki któremu nauczyciele poszerzą swoje kwalifikacje. Projekty międzynarodowe stają się więc znakiem rozpoznawczym Liceum, które promuje takie pozaformalne ścieżki edukacyjne.

NOWOŚCI WYDAWNICZE

NOWOŚCI WYDAWNICZE Praca zbiorowa pod redakcją Piotra BAŃKI Bezpieczne i efektywne górnictwo. Wybrane zagadnienia Wyd. I, 2020, 32,55 zł, s. 219

W monografii zostały zaprezentowane wyniki badań, których celem było przede wszystkim opracowanie nowoczesnych narzędzi służących do poprawy stanu szeroko rozumianego bezpieczeństwa w polskim górnictwie węgla kamiennego. Publikacja jest zbiorem 14 rozdziałów poświęconych różnym zagadnieniom koncentrującym się wokół problematyki bezpieczeństwa i efektywności w zakładach górniczych.

Tomasz GOŚCINIAK, Krzysztof WODARSKI Podejmowanie decyzji w zakresie utrzymania systemów ICT nadzorujących funkcjonowanie systemów produkcyjnych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji

Wyd. I, 2019, 18,90 zł, s. 140

W monografii przedstawiono rozważania dotyczące możliwości automatyzacji procesów utrzymania systemów ICT przez wykorzystanie metody sztucznej inteligencji dla poprawy niezawodności systemów ICT, co bezpośrednio wpływa na niezawodność systemów produkcyjnych. Pozycja zawiera elementy innowacyjne w zakresie wspomagania decyzji zarządczych oraz wzorcowe podejście do badań.

Andrzej POSMYK Tribologia materiałów kompozytowych w pojazdach samochodowych Wyd. I, 2020, 23,10 zł, s. 163

Niniejsza monografia, jako pierwsza w Polsce, jest poświęcona budowie, możliwościom kształtowania przez ukierunkowany dobór materiałów osnowy i fazy zbrojącej oraz badaniom właściwości tribologicznych materiałów kompozytowych. Informacje zawarte w pracy mogą być przydatne studentom kierunków inżynieria materiałowa i transport oraz pracownikom naukowo-badawczym zajmującym się materiałami kompozytowymi, którzy badają ich właściwości tribologiczne.

Stanisław DUŻY, Marcin CHOLEWA Studium oceny jakości wykonania wyrobisk korytarzowych w podziemnych kopalniach węgla kamiennego

Wyd. I, 2019, 22,05 zł, s. 158

W pracy omówiono metody oceny jakości wykonania wyrobisk korytarzowych zabezpieczonych stalową obudową odrzwiową podatną w ujęciu norm organizacji normalizacyjnych takich jak: Polski Komitet Normalizacyjny, Czeski Instytut Normalizacyjny, Słowacki Instytut Normalizacyjny, Niemiecki Instytut Normalizacyjny oraz Standardy Państwowe Federacji Rosyjskiej, wskazując na różnice i podobieństwa dotyczące wymienianych w ww. dokumentach cech obudowy. Odniesiono się także do zawartych w normach sposobów kontroli jakości montażu obudowy w wyrobiskach podziemnych i metod oceny tego procesu.

Roman KMIECIAK, Anna MICHNA Innowacyjność i wykorzystanie technologii informacyjnych. Wyniki badań śląskich małych i średnich przedsiębiorstw

Wyd. I, 2020, 35,70 zł, s. 255

Celem niniejszej monografii było ustalenie zależności między innowacyjnością, wykorzystaniem technologii informacyjnych (IT) a efektywnością funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) z uwzględnieniem czynników regulujących te zależności. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety wśród menedżerów/właścicieli śląskich MSP. Na podstawie analizy czynnikowej zidentyfikowano dziesięć empirycznych wymiarów innowacyjności i trzy empiryczne wymiary wykorzystania technologii informacyjnych.

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ

STANOWISKA, STOPNIE I TYTUŁY NAUKOWE NADANIE TYTUŁU NAUKOWEGO PROFESORA Prof. dr hab. inż. Piotr CZECH Absolwent Wydziału Transportu. Dr – 2006 r. Dr hab. – 2013 r. Zatrudnienie na Politechnice Śląskiej od 20.12.2006 r. Stanowisko profesora uczelni od 01.01.2014 r. Tytuł naukowy profesora nauk inżynieryjno-technicznych – 11.05.2020 r. Prof. dr hab. inż. Sławomir DYKAS Absolwent Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa. Dr – 1998 r. Dr hab. – 2006 r. Zatrudnienie na Politechnice Śląskiej od 01.03.1992 r. Stanowisko profesora uczelni od 2009 r. Tytuł naukowy profesora nauk inżynieryjno-technicznych – 11.05.2020 r.

Prof. dr hab. inż. Krzysztof PIKOŃ Absolwent Wydziału Mechanicznego Energetycznego. Dr – 1999 r. Dr hab. – 2012 r. Zatrudnienie na Politechnice Śląskiej od 15.04.1994 r. Stanowisko profesora uczelni od 01.10.2018 r. Tytuł naukowy profesora nauk inżynieryjno-technicznych – 11.05.2020 r.

Stanowisko profesora uczelni od 01.10.2013 r. Tytuł naukowy profesora nauk inżynieryjno-technicznych – 10.03.2020 r.

Prof. dr hab. inż. Radosław WOLNIAK Absolwent Wydziału Organizacji i Zarządzania. Dr – 2002 r. Dr hab. – 2012 r. Zatrudnienie na Politechnice Śląskiej od 01.11.1999 r.

ZATRUDNIENIE NA STANOWISKU PROFESORA UCZELNI Dr hab. inż. Hanna Barchańska od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RCH1

Dr hab. inż. Joanna Kluczka od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RCH1

Dr hab. inż. Ewa Stawiarska od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony ROZ4

Dr hab. inż. Wojciech Domagała od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RCH4

Dr hab. inż. Katarzyna Krukiewicz od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RCH4

Dr hab. inż. Agnieszka Stolarczyk od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RCH4

Dr hab. inż. Gabriela Dudek od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RCH4

Dr hab. inż. Erwin Maciak od 01.06.2020 r. na czas nieokreślony RE4

NADANE STOPNIE NAUKOWE DOKTORA HABILITOWANEGO WAŻNE! Zgodnie z § 70 pkt 3 ppkt 1 Statutu Politechniki Śląskiej z dnia 1 października 2019 r.: „W grupie pracowników badawczo-dydaktycznych może zostać zatrudniona osoba o wysokich kwalifikacjach i dorobku w pracy badawczej na stanowisku PROFESORA UCZELNI, która posiada stopień doktora habilitowanego lub posiada stopień naukowy doktora i spełnia kryteria określone w art. 219 ustawy” Dr hab. inż. Zbigniew BULIŃSKI Politechnika Śląska Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Uchwała Rady Dyscypliny Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka 23.04.2020 r. W dyscyplinie: inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka Dr hab. inż. Józef CIUŁA Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Uchwała Rady Dyscypliny Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka 23.04.2020 r. W dyscyplinie: inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka

Dr hab. inż. Krzysztof GROCHLA Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN. Uchwała Rady Dyscypliny Informatyka Techniczna i Telekomunikacja 28.04.2020 r. W dyscyplinie: informatyka techniczna i telekomunikacja Dr hab. inż. Katarzyna LESZCZYŃSKA-SEJDA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Metali Nieżelaznych. Uchwała Rady Dyscypliny Inżynieria Chemiczna 13.05.2020 r. W dyscyplinie: inżynieria chemiczna

NADANE STOPNIE NAUKOWE DOKTORA Dr inż. arch. Marta PROMIŃSKA Strabag Sp. z o.o. Promotor – dr hab. inż. arch. Michał Stangel, prof. PŚ. Temat pracy: „Znaczenie środowiska zbudowanego dla zdrowia człowieka w systemach wielokryterialnych certyfikacji zabudowy istniejącej”. Nadanie stopnia doktora nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie architektura i urbanistyka. Uchwała Rady Dyscypliny Architektura i Urbanistyka z dnia 18.05.2020 r.

Dr hab. inż. Grzegorz PACH Politechnika Śląska Wydział Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej. Uchwała Rady Dyscypliny Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka 21.05.2020 r. W dyscyplinie: inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ

AKTY NORMATYWNE UCZELNI W maju 2020 r. ukazały się następujące akty normatywne Rektora Politechniki Śląskiej: • Zarządzenie nr 86/2020 z dnia 7 maja 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji roku akademickiego 2019/2020 na Politechnice Śląskiej • Zarządzenie nr 87/2020 z dnia 7 maja 2020 r. w sprawie Ośrodków Konferencyjno-Szkoleniowych „CIS” w Szczyrku i „Innowacja” w Zabrzu oraz ośrodka wczasowego „Topola” w Jastrzębiej Górze • Zarządzenie nr 88/2020 z dnia 7 maja 2020 r. w sprawie procedury zakwaterowania studenta w domu studenckim • Zarządzenie nr 89/2020 z dnia 7 maja 2020 r. w sprawie korekty „Planu rzeczowo-finansowego Politechniki Śląskiej na 2019 rok” • Zarządzenie nr 90/2020 z dnia 8 maja 2020 r. w sprawie opłat za świadczone usługi edukacyjne na studiach I i II stopnia od roku akademickiego 2020/2021 • Zarządzenie nr 91/2020 z dnia 12 maja 2020 r. w sprawie powołania Komitetu Sterującego i Zespołu Projektowego • Zarządzenie nr 92/2020 z dnia 12 maja 2020 r. w sprawie selektywnego zbierania odpadów powstających lub wytwarzanych na Politechnice Śląskiej oraz prowadzenia dokumentacji w bazie o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) • Zarządzenie nr 93/2020 z dnia 13 maja 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie utworzenia programu pod nazwą „Politechnika przeciw epidemii” • Zarządzenie nr 94/2020 z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie powołania komisji ds. zatrudnienia • Zarządzenie nr 95/2020 z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie uszczegółowienia zasad realizacji wykładów i innych zajęć na Politechnice Śląskiej w sytuacjach kryzysowych, związanych z zapobieganiem rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 • Zarządzenie nr 96/2020 z dnia 15 maja 2020 r. w sprawie powołania prorektorów na kadencję 2020-2024 • Zarządzenie nr 97/2020 z dnia 15 maja 2020 r. w sprawie trybu przyznawania nagród rektora i określenia wzorów formularzy • Zarządzenie nr 98/2020 z dnia 19 maja 2020 r. w sprawie stwierdzenia zgodności Regulaminu Samorządu Doktorantów Politechniki Śląskiej z ustawą – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz Statutem Politechniki Śląskiej

• Zarządzenie nr 99/2020 z dnia 20 maja 2020 r zmieniające zarządzenie w sprawie procedury zakwaterowania studenta w domu studenckim • Zarządzenie nr 100/2020 z dnia 20 maja 2020 r. w sprawie opłaty za korzystanie z parkingów Politechniki Śląskiej w roku akademickim 2020/2021 • Zarządzenie nr 101/2020 z dnia 20 maja 2020 r. w sprawie grantów na podniesienie zdolności uzyskania projektów międzynarodowych, w szczególności w ramach programu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza • Zarządzenie nr 102/2020 z dnia 21 maja 2020 r w sprawie zasad funkcjonowania Uczelni od dnia 25 maja 2020 roku • Zarządzenie nr 103/2020 z dnia 21 maja 2020 r. w sprawie dostępu doktorantów i studentów do infrastruktury badawczej/ laboratoryjnej Uczelni • Zarządzenie nr 104/2020 z dnia 25 maja 2020 r w sprawie zasad realizacji zajęć oraz weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość • Zarządzenie nr 105/2020 z dnia 25 maja 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie uszczegółowienia zasad realizacji wykładów i innych zajęć na Politechnice Śląskiej w sytuacjach kryzysowych, związanych z zapobieganiem rozprzestrzenianiua się wirusa SARS-CoV-2 • Zarządzenie nr 106/2020 z dnia 25 maja 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie zasad funkcjonowania Uczelni od dnia 25 maja 2020 roku • Zarządzenie nr 107/2020 z dnia 26 maja 2020 r w sprawie procedury zakwaterowania w domu studenckim • Pismo okólne nr 5/2020 z dnia 13 maja 2020 r. w sprawie nazwy kierunku studiów w języku angielskim 11 maja 2020 r. odbyło się VII nadzwyczajne posiedzenie Senatu Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 29/2020 w sprawie przyjęcia porządku obrad • Uchwałę nr 30/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Prorektora ds. Studenckich i Kształcenia • Uchwałę nr 31/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Prorektora ds. Infrastruktury i Promocji • Uchwałę nr 32/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Prorektora ds. Nauki i Rozwoju

• Uchwałę nr 33/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Prorektora ds. Ogólnych • Uchwałę nr 34/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Prorektora ds. Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym • Uchwałę nr 35/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Architektury • Uchwałę nr 36/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki • Uchwałę nr 37/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Budownictwa • Uchwałę nr 38/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Chemicznego • Uchwałę nr 39/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Elektrycznego • Uchwałę nr 40/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej • Uchwałę nr 41/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Inżynierii Biomedycznej • Uchwałę nr 42/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dyrektora Instytutu Badań nad Edukacją i Komunikacją • Uchwałę nr 43/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki • Uchwałę nr 44/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dyrektora Instytutu Fizyki – Centrum Naukowo-Dydaktycznego • Uchwałę nr 45/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Inżynierii Materiałowej • Uchwałę nr 46/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Matematyki Stosowanej • Uchwałę nr 47/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Mechanicznego Technologicznego • Uchwałę nr 48/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Organizacji i Zarządzania • Uchwałę nr 49/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Dziekana Wydziału Transportu i Inżynierii Lotniczej

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ 25 maja 2020 r. odbyło się XLI zwyczajne posiedzenie Senatu Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 50/2020 w sprawie przyjęcia porządku obrad • Uchwałę nr 51/2020 nadania tytułu doktora honoris causa Politechniki Śląskiej prof. Jurijowi Bobalo • Uchwałę nr 52/2020 w sprawie zatwierdzenia Sprawozdania z realizacji strategii rozwoju Politechniki Śląskiej w latach 2016–-2019 • Uchwałę nr 53/2020 w sprawie przyjęcia protokołu nadzwyczajnego posiedzenia Senatu Politechniki Śląskiej w dniu 3 kwietnia 2020 roku 7 maja 2020 r. odbyło się XXIII posiedzenie Rady Uczelni Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 20/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej powołania Prorektora ds. Infrastruktury i Promocji • Uchwałę nr 21/2020 w sprawie zaopiniowania korekty „Planu rzeczowo-finansowego Politechniki Śląskiej na 2019 rok” • Uchwałę nr 22/2020 w sprawie przyjęcia protokołu z posiedzenia Rady Uczelni Politechniki Śląskiej 21 maja 2020 r. odbyło się XXIV posiedzenie Rady Uczelni Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 23/2020 w sprawie przyjęcia protokołu z posiedzenia Rady Uczelni Politechniki Śląskiej • Uchwałę nr 24/2020 w sprawie zatwierdzenia „Sprawozdania z wykonania planu rzeczowo-finansowego Politechniki Śląskiej za 2019 rok” • Uchwałę nr 25/2020 w sprawie zatwierdzenia Sprawozdania finansowego Politechniki Śląskiej za 2019 rok • Uchwałę nr 26/2020 w sprawie zaopiniowania Sprawozdania z realizacji strategii rozwoju Politechniki Śląskiej w latach 2016–2019 14 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Uczelnianej Komisji Wyborczej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 13/2020 w sprawie wykładni przepisów wyborczych dotyczących głosów ważnych • Uchwałę nr 14/2020 zmieniającą uchwałę w sprawie ustalenia terminarza czynności wyborczych 19 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Uczelnianej Komisji Wyborczej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 15/2020 zmieniającą

uchwałę w sprawie ustalenia terminarza czynności wyborczych

• Uchwałę nr 25/2020 w sprawie powołania nowej specjalności

• Uchwałę nr 16/2020 w sprawie podziału mandatów do Senatu w grupie studentów i doktorantów

• Uchwałę nr 26/2020 w sprawie powołania nowej specjalności

18 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Architektura i Urbanistyka Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 13/2020 zmieniającą decyzję Rady Wydziału Architektury z dnia 27 kwietnia 1994 r. w sprawie zatwierdzenia zmiany tematu rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 14/2020 w sprawie zaopiniowania planów studiów • Uchwałę nr 15/2020 w sprawie nadania stopnia naukowego doktora • Uchwałę nr 16/2020 w sprawie przyjęcia publicznej obrony rozprawy doktorskiej 19 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Automatyka, Elektronika i Elektrotechnika Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 30/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 31/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 32/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 33/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 34/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 35/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o udzielenie bezpłatnego urlopu • Uchwałę nr 36/2020 w sprawie powołania recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 37/2020 w sprawie powołania komisji doktorskiej • Uchwałę nr 38/2020 w sprawie powołania recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 39/2020 w sprawie powołania komisji doktorskiej 26 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Informatyka Techniczna i Telekomunikacja Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 23/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 24/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia

28 maja 2020r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Inżynieria Biomedyczna Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 14/2020 w sprawie nadania stopnia naukowego doktora • Uchwałę nr 15/2020 w sprawie przyjęcia rozprawy doktorskiej i dopuszczenia do publicznej obrony • Uchwałę nr 16/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 17/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 18/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o zatrudnienie • Uchwałę nr 19/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o zatrudnienie • Uchwałę nr 20/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o zatrudnienie 13 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Inżynieria Chemiczna Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 10/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 11/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 12/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 13/2020 w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego • Uchwałę nr 14/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej 21 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Inżynieria Lądowa i Transport Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 21/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 22/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 23/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia • Uchwałę nr 24/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o awans na stanowisko adiunkta • Uchwałę nr 25/2020 w sprawie zaopi-

WAŻNE DLA WSPÓLNOTY PŚ niowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia

• Uchwałę nr 29/2020 w sprawie zaopiniowania programu studiów

• Uchwałę nr 26/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o awans na stanowisko adiunkta

21 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały:

• Uchwałę nr 27/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o awans na stanowisko adiunkta 26 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Inżynieria Materiałowa Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały:

• Uchwałę nr 30/2020 w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego • Uchwałę nr 31/2020 w sprawie zamknięcia postępowania habilitacyjnego

• Uchwałę nr 18/2020 w sprawie zamknięcia postępowania habilitacyjnego

• Uchwałę nr 32/2020 w sprawie odwołania promotora pomocniczego

• Uchwałę nr 19/2020 w sprawie przyjęcia rozprawy doktorskiej i dopuszczenia do publicznej obrony

• Uchwałę nr 33/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej

• Uchwałę nr 20/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej

• Uchwałę nr 34/2020 w sprawie wskazania osoby do komisji ds. zatrudnienia na stanowiskach nauczycieli akademickich

• Uchwałę nr 21/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o ponowne zawarcie umowy o pracę na stanowisko profesora • Uchwałę nr 22/2020 w sprawie zaopiniowania wniosku o przedłużenie zatrudnienia na stanowisko profesora • Uchwałę nr 23/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 24/2020 w sprawie Instrukcji obron rozpraw doktorskich w trybie zdalnym 27 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Inżynieria Mechaniczna Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 22/2020 w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego • Uchwałę nr 23/2020 w sprawie zakresu egzaminów doktorskich oraz powołania komisji przeprowadzających egzaminy doktorskie • Uchwałę nr 24/2020 w sprawie zakresu egzaminów doktorskich oraz powołania komisji przeprowadzających egzaminy doktorskie • Uchwałę nr 25/2020 w sprawie zakresu egzaminów doktorskich oraz powołania komisji przeprowadzających egzaminy doktorskie • Uchwałę nr 26/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 27/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 28/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej

• Uchwałę nr 35/2020 w sprawie wskazania osoby do komisji ds. zatrudnienia na stanowiskach nauczycieli akademickich • Uchwałę nr 36/2020 w sprawie wskazania osoby do komisji ds. zatrudnienia na stanowiskach nauczycieli akademickich • Uchwałę nr 37/2020 w sprawie wskazania osoby do komisji ds. zatrudnienia na stanowiskach nauczycieli akademickich 27 maja 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Nauki o Zarządzaniu i Jakości Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następującą uchwałę: • Uchwałę nr 21/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej 29 kwietnia 2020 r. odbyło się posiedzenie Rady Dyscypliny Nauki Chemiczne Śląskiej Politechniki Śląskiej, podczas którego przyjęto następujące uchwały: • Uchwałę nr 23/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 24/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 25/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 26/2020 w sprawie wyznaczenia recenzentów rozprawy doktorskiej

• Uchwałę nr 30/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 31/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 32/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 33/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 34/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 35/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 36/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 37/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 38/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 39/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 40/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 41/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 42/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 43/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 44/2020 w sprawie przyjęcia i dopuszczenia do publicznej obrony rozprawy doktorskiej • Uchwałę nr 45/2020 w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej przedłużenia pobytu zagranicznego

• Uchwałę nr 27/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 28/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej • Uchwałę nr 29/2020 w sprawie zaopiniowania tematów prac doktorskich realizowanych we Wspólnej Szkole Doktorskiej

Akty prawne wydawane w Uczelni publikowane są w Monitorze Prawnym Politechniki Śląskiej, elektronicznym publikatorze dostępnym pod adresem prawo.polsl.pl, a także przez zakładkę „Prawo” na stronie głównej Politechniki. 49

Odpowiedzialny zawsze ubezpieczony niezależnie od sytuacji

MATERIAŁ MARKETINGOWY * Niniejszy materiał ma charakter informacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 kodeksu cywilnego.

FOTOREPORTAŻ

JUBILEUSZ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ. ZDJĘCIA ARCHIWALNE 2.

Kontynuujemy cykl jubileuszowy, w którym zaprezentujemy archiwalne zdjęcia Politechniki Śląskiej. Kampus Politechniki Śląskiej w trakcie budowy. 1 – Wydział Budownictwa w początkowej fazie realizacji. Pierwsza połowa lat 50.; 2 – Brygada kobieca na budowie Wydziału Budownictwa. Pierwsza połowa lat 50.; 3 – Budowa jednej z części łączących poszczególne gmachy Wydziału Górniczego. Druga połowa lat 50.; 4 – Budowa gmachów Wydziału Chemii przy ul. Banacha. Pierwsza połowa lat 60.; 5. – Stalowy szkielet przyszłego budynku Wydziału Automatyki Elektroniki i Informatyki. Przełom lat 60. i 70.; 6 – Wydział Architektury w budowie w latach 70. Fot. Archiwum Politechniki Śląskiej

FOTOREPORTAŻ

„SAMYCH SUKCESÓW!"

TRZECIA ODSŁONA CYKLU PREZENTACJI ŻYCZEŃ Z OKAZJI JUBILEUSZU 75-LECIA POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ SKŁADANYCH PRZEZ PRZYJACIÓŁ UCZELNI. 1.

– Chciałem serdecznie podziękować za 75 lat. Przyszłość regionu jest bardzo ściśle związana z przyszłością Uczelni. Oczywiście zmieniają się priorytety, zmienia się rzeczywistość, zmieniają się gałęzie przemysłu, natomiast przyszłość pozostaje przed Politechniką, przed regionem. Życzę kolejnych – nie 75, ale setek lat sukcesów.

– Jestem dumny, że współpracujemy z tak wspaniałą Uczelnią, jak Politechnika Śląska. Wierzę, że to będzie Uczelnia, która będzie znana za chwilę na całym świecie. gen. bryg. dr hab. inż. Dariusz Skorupka

Jarosław Mlonka 4.

– Wszelkiej pomyślności wszystkim pracownikom! Prof. Jerzy Barglik

– Życzymy kolejnych 75 lat i owocnej współpracy z Areną Gliwice. Violeta Kaźmierska i Paweł Chomentowski

– Wszystkiego najlepszego z okazji 75-lecia Politechniki Śląskiej! dr hab. inż. arch Klaudiusz Fross, prof PŚ

– Kochana Politechniko Śląska, życzę Ci wszystkiego najwspanialszego, kolejnych sukcesów, jubileuszy, wspaniałych studentów, osiągnięć, badawczych rewelacji, najwspanialszego. Sto lat! Grażyna Maszniew

1 – Gen. bryg. dr hab. inż. Dariusz Skorupka (Rektor-Komendant Akademii Wojsk Lądowych) oraz Mariola Skorupka; 2 – Jarosław Mlonka (Przewodniczący Rady Społecznej) oraz Bożena Mlonka; 3 – Prof. Jerzy Barglik (Wydział Inżynierii Materiałowej PŚ) wraz z Anną Barglik; 4 – Violeta Kaźmierska (Arena Gliwice) oraz Paweł Chomentowski (Arena Gliwice); 5 – Klaudiusz Fross, Dziekan Wydziału Architektury, oraz Mirosława Fross; 6 – Grażyna Maszniew (Kierownik Centrum Obsługi Studiów PŚ) oraz Tomasz Maszniew / fot. kadry z filmu wideo Nr 6 (317) czerwiec Adres redakcji: Biuro Rzecznika Prasowego PŚ ul. Akademicka 2a/47, 44-100 Gliwice Tel. 32 237 11 81; e-mail: biuletyn@polsl.pl Druk: Drukarnia Kolumb. Chorzów Nakład: 500 egz. Nr zamknięto: 22.06.2020

Redakcja: Jadwiga Witek (redaktor naczelna) Dominika Gnacek, Aleksandra Weber Opracowanie graficzne, projekt okładki i skład: Maciej Mutwil Zdjęcie na okładce: mat. arch. Politechniki Śląskiej

Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian i skracania tekstów oraz zmiany ich tytułów. Autorzy publikacji zamieszczonych w „Biuletynie” akceptują ukazanie się ich artykułów w wersji drukowanej i internetowej. Fotografie i rysunki w nadesłanych materiałach zamieszczone są na odpowiedzialność autora korespondencji.