โครงการออกแบบพัฒนาสินค้าและบรรจุภัณฑ์ ตราบานาน่า สินค้า OTOP จังหวัด กาญจนบุรี วิชา ออกแบบกราฟิกบนบรรจุภัณฑ์ ARTI 3314 อาจารย์ผู้สอน ผศ. ประชิด ทิณบุตร
จัดทาโดย นางสาว ปรมณพรรณกฤช เชยอรุณ รหัสนักศึกษา 5211309660 รายงานเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชา การออกแบบกราฟิกบนบรรจุภัณฑ์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2555 มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
คานา กล้วยน้าว้าคาๆนีแ้ ทบจะไม่มคี นไทยคนไหนทีไ่ ม่รูจ้ กั เคยได้ยนิ ชือ่ มาตัง้ แต่เด็ก มีหลายหลายรูปแบบมี ทั้งแบบสด และแบบแปรรูปแล้ว ที่หลายๆคนก็ต่างคุ้นเคยตั้งแต่เล็ก แต่ในปัจจุบันล้วยน้าว้ากลับกลาย เป็นเป็นสินค้าล้นตลาด กลุ่มสตรีพัฒนากล้วยน้าว้าไทยจึงได้พยายามคิดค้นเครื่องปรุงรส สูตรพิเศษ มาผสมเข้ากับกล้วยน้าว้ากรอบจนได้กล้วยกรอบตรา บานาน่า รายงานเล่มนี้ จัดทาขึ้นเพื่อสรุปการทางานในการพัฒนาการออกแบบกราฟิกบนบรรจุภัณฑ์ตราบา นาน่า ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์โอทอป จังหวัดกาญจนบุรี ตามกระบวนการคิดวิเคราะห์สาหรับการออกแบบ ผูศ้ กึ ษาได้แก้ไขและเรียบเรียงข้อมูลทีไ่ ด้ศกึ ษามาในรายงานเล่มนี้ หากมีขอ้ ผิดพลาดประการใด ขอ อภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วย
นางสาว ปรมณพรรณกฤช เชยอรุณ ผู้จัดทา
ผู้จัดทา
นางสาว ปรมณพรรณกฤช เชยอรุณ รหัสนักศึกษา 5211309669 หมู่เรียน ศศบ. 521 (4)/13A ก102 คณะ มนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขา ศิลปกรรม แขนง ออกแบบนิเทศศิลป์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม Blog: http://poramonpannakit-arti3314.blogspot.com/ Email: poramonpannakit@gmail.com
ขบวนการออกแบบ 3 ส.
ส.1 สืบค้น จุดเริ่มต๎นของการจัดทาสินค๎า ตรา บานา
และจุดเปลี่ยนสาคัญของธุรกิจเกิดขึ้น
นํา คุณจินตนา สะสาอางค์ วัย 42 ปี ผู๎นากลุํม
เมื่อห๎างเทสโก๎โลตัสจัดพื้นที่พิเศษเพื่อ
แมํบ๎านสตรีพัฒนากล๎วยน้าว๎าไทย ซึ่งทา 'กล๎วย
จาหนํายสินค๎าหนึ่งตาบลหนึ่งผลิตภัณฑ์
ปรุงรส' จาหนําย เลําวํา ได๎แนวคิดมาจากชํวงที่
หรือโอทอป ทาให๎สินค๎าบานานําได๎มี
กล๎วยน้าว๎าล๎นตลาด ในชํวงปี 2540 ซึ่งเป็นชํวงที่
โอกาสไปวางจาหนําย ซึ่งชํวยเปิด
เธอเองก็รู๎สึกอิ่มตัวกับงานบริษัทที่ทาอยูํ เบื่อ
ชํองทางให๎กับสินค๎าท๎องถิ่น
ความซ้าซากจาเจในเมือง ประกอบกับสภาพ วิกฤติเศรษฐกิจฟองสบูํแตกชํวงปี 2540 ทาให๎ ตัดสินใจหันหลังให๎กับอาชีพลูกจ๎างที่คุ๎นเคยมา กวํา 10 ปี จุดเริ่มต๎นประกายความคิดคือชํวงนั้นมันฝรั่งยี่ห๎อ หนึ่งกาลังได๎รับความนิยมมาก ทาให๎นึกถึงกล๎วย น้าว๎า ซึ่งนอกจากจะมีคุณคําทางโภชนาการสูง แล๎ว ยังมีรสชาติที่หวานตํางจากกล๎วยชนิดอื่น ประกอบกับเป็นชํวงที่ผลผลิตกล๎วยน้าว๎าล๎น ตลาด ราคาตก เลยพลิกวิกฤติให๎เป็นโอกาส โดย นากล๎วยน้าว๎าไปทดลองปรุงรสตําง ๆ ตาม กระแส แล๎วลองเอาไปให๎เด็ก ๆ ชิมดู ก็เป็นที่ถูก อกถูกใจ จากนั้นก็ได๎พัฒนาคิดสูตรรสชาติใหมํ ๆ ออกมาเรื่อย ๆ'
การวิเคราะห์ข้อมูลผลิตภัณฑ์ด้วยการมอง (Product Visual analysis)
ผลการวิเคราะห์ ก. โครงสร๎างของตัวบรรจุภัณฑ์ที่ใช๎ปัจจุบัน หมายเลข 1. คือ บรรจุภัณฑ์ 1.1 ถุงฟอยล์เมทัลไลท์ 1.2 รูปแบบถุง: ซองขยายข๎าง 1.3 ขนาด/มิต:ิ กว๎าง 14 ซม. ยาว 21 หนา 9 ซม. 1.4 ราคา 25 บาท ข. กราฟิกที่ปรากฏบนตัวบรรจุภัณฑ์ที่ใช๎ในปัจจุบัน หมายเลข 2. คือ วันหมดอายุ หมายเลข 3. คือ เครื่องหมาย Barcode(เครื่องหมาย ประจาตัวสินค๎า เป็นรหัสแทํงประกอบด๎วยเส๎นมืด) หมายเลข 4. คือ ลวดลายกราฟิกบนบรรจุภัณฑ์
หมายเลข 5. คือ ประเภท/ชนิดของสินค๎า หมายเลข 6. คือ ระดับดาวที่ได๎รับของ ผลิตภัณฑ์ OTOP หมายเลข 7. คือ เครื่องหมายการค๎า/ตรา ยี่ห๎อสินค๎า หมายเลข 8. คือ ชื่อของ รสชาติ 8.1 ภาษาไทย 8.2 ภาษาอังกฤษ 8.3 ภาษาจีน หมายเลข 9. คือ ภาพประกอบ 9.1 รูปหวีกล๎วย
หมายเลข 10. คือ ประเภท/ชนิดของสินค๎า หมายเลข 11. คือ ตรายี่ห๎อของสินค๎า หมายเลข 12. คือ คุณคําทางโภชนาการ 12.1 คาแนะนาในการแบํงรับประทาน 12.2 คุณคําสารอาหารที่ได๎รับในการบริโภค หมายเลข 13. คือ ตานานของสินค๎า หมายเลข 14. คือ ข๎อมูลผู๎ผลิตและจัดจาหนําย 14.1 ชื่อบริษัทที่ผลิตและจัดจาหนําย 14.2 ที่อยูํของบริษัทผู๎ผลิต 14.3 หมายเลขและอีเมล์ที่สามารถติดต่อ
ได้หมายเลข 15. คือ มาตรฐาน GMP(Good Manufacturing Practice)
หมายเลข 16. คือ เครื่องหมาย มผช. มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (Thai Community Product Standard) รับรอง คุณลักษณะที่ได๎มาตรฐาน ของสถานที่ตั้งและผลิตและมีกระบวน/ วิธีการการผลิตที่ถูกหลักสุขาภิบาล หมายเลข 17. คือ เครื่องหมาย halal(ฮา ลาล) อาหารหรือสิ่งเจือปนที่ไมํขัดกับหลัก ศาสนาอิสลาม หมายเลข 18. คือ เครื่องหมาย อย. ผําน การรับรองจากองค์การอาหารและยา หมายเลข 19. คือ น้าหนักสุทธิ 102 กรัม
การแปรรูปกล้วย กล๎วยสามารถนาไปแปรรูปใน 2 ลักษณะ คือ 1. การแปรรูปจากกล้วยดิบ · การทากล้วยอบเนย กล๎วยฉาบ หรือ “กล้วยกรอบแก้ว” ใช๎กล๎วยนามาฝานบางๆ ตามยาว หรือตามขวาง และทอดในกระทะที่ ใสํน้ามันทํวม เมื่อชิ้นกล๎วยสุกจะลอย ก็ตักขึ้นและซับ น้ามันด๎วยกระดาษฟาง จากนั้นอาจนาไปคลุกเนย เรียกวํา กล้วยอบเนย หรือฉาบให๎หวานด๎วยการ นาไปคลุกกับน้าตาลที่เคี่ยวจนเกือบแห๎งในกระทะ เรียกวํา กล้วยฉาบ หรือนาไปคลุกในน้าเชื่อม แล๎ว เอาลงทอดอีกครั้งอยํางรวดเร็ว เรียกวํา กล้วยกรอบแก้ว · แป้งกล้วย นากล๎วยดิบมา นึ่งให๎สุก ปอกเปลือก หั่น และอบให๎แห๎งแล๎วบดให๎ละเอียดเป็นแป้ง ใช๎ทาขนม กล๎วยและบัวลอย หรือผสมกับแป้งเค๎กใช๎ทาคุกกี้ได๎ ทาให๎มีกลิ่นหอมของกล๎วย 2. การแปรรูปจากกล้วยสุก · น้าผลไม้ นา เนื้อกล๎วยที่สุกมาหมักใสํเอนไซม์เพกทิโนไลติก (pectinolytic) ความเข๎มข๎น ๐.๐๑ % เพื่อยํอย และบํมไว๎ที่อุณหภูมิ ๔๕ องศาเซลเซียส นาน ๑ ชั่วโมง จะได๎น้ากล๎วยที่ใส · กล้วยตาก (Banana figs) นากล๎วยที่สุกงอมมาปอกเปลือก และนาไปตากแดด ๑ - ๒ แดด จากนั้นมาคลึงเพื่อให๎กล๎วยนุํม แล๎วนาไปตากอีก ๕ - ๖ แดด หรือจนกวํากล๎วยจะแห๎งตามต๎องการ (ในทุกๆ วันที่เก็บให๎นากล๎วยทั้งหมดมารวมกัน น้าหวานจากกล๎วยจะออกมาทุกวัน และกล๎วยจะฉ่า แล๎วนาไปตากแดด) การตากอาจใช๎แสงอาทิตย์ หรือเตาอบที่ใช๎พลังงาน จากแสงอาทิตย์หรือไฟฟ้า · กล้วยกวน นากล๎วยสุกงอมมายี แล๎วเคล๎ากับน้าตาลและกะทิ นาไปกวนในกระทะ กวนด๎วยไฟ อํอนๆ จน สุกเหนียว ปั้นเป็นก๎อนกลม หรือสี่เหลี่ยมแล๎วหํอด๎วยกระดาษแก๎ว · ข้าวเกรียบกล้วย ใช๎ กล๎วยสุกผสมกับแป้งและเกลือ อาจเติมน้าตาลเล็กน๎อยนวดแล๎วทาเป็นแทํง ยาวๆ นึ่งให๎สุก เมื่อสุก ปลํอยทิ้งไว๎ให๎เย็น ฝานเป็นชิ้นบางๆ ตากแดดให๎แห๎ง แล๎วนามาทอดรับประทานเป็นอาหาร วําง ข๎าวเกรียบกล๎วยนี้หากใช๎ กล๎วยที่มีกลิ่นจะทาให๎หอม
สินค้าผลิตภัณฑ์ที่ทาจากกล้วยในท้องตลาด
กล้วยหอมกรอบ(greenday) ซื้อจาก top supermarket ราคา 45 บาท
Daddy’s กล้วยมะขาม ซื้อจากร้านขายของที่ป้ายรถเมล์ อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ราคา 30 บาท
มินิบานาน่า ย่าเขี้ยว มี สี่รส พิซซ่า ลาบ สาหร่าย บาร์บีคิว ซื้อจากโลตัส ราคา 47 บาท
การสอบถามข้อมูลจากเจ้าของบรรจุภัณฑ์ในงาน OTOP MIDYEAR 2012
ภาพร้านขายสินค้า กล้วยน้าว้าทอดกรอบ ตรา บานาน่า และภาพบรรยากาศภายในงาน OTOP MIDYEAR 2012 ความต้องการในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ต๎องการให๎ออกแบบบรรจุภัณฑ์ยึดเอาเอกลักษณ์เดิมตามแบบบรรจุภัณฑ์เกํา ต๎องการออกแบบบรรจุภัณฑ์ให๎ดู ทันสมัย ชัดเจนและสวยงาม แตํยังคงเอกลักษณ์เดิมไว๎ ปัญหาที่พบของบรรจุภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์ไมํทนตํอการขนสํง ทาให๎สินค๎าภายในเสียหาย และเมื่อเก็บไว๎นานๆถุงจะฟีบลง เมื่อเปิดทานแล๎ว ทานไมํหมดไมํสามารถคงรสชาติของอาหารได๎ ฐานตั้งไมํมั่นคง ยากตํอการจัดวางขาย
ส.2 สมมติฐาน
Logo Design
ภาพประกอบ
แบบจาลอง 3D
ส.3 สรุปผล Design Concept ตัวกระป๋องทาด๎วยกระดาษแข็ง สามารถขนสํงได๎สะดวกทนตํอแรงกดและแรง กระแทก ทาให๎ขนมด๎านในไมํแตก ตัวกระป๋องฝาทาจากกระดาษกราฟ บุทับอีกชั้น ด๎วยกระดาษชุบ โพลิเอทิลีน สามารถทาลายได๎งํายกวํากระป๋องโลหะ ลายด๎านนอก เน๎นภาพประกอบ และลายของบรรจุภัณฑ์เดิม ออกแบบโลโก๎ขึ้นมาใหมํ ให๎สามารถ อํานได๎งําย และมีสีสันที่สดใส ตามรสชาติของสินค๎าภายใน Logo Design
Pattern ขนาดบรรจุภัณฑ์ กว๎าง 20.2 cm ยาว 21.5 cm สูง 20.2 cm เส๎นผําศูนย์กลาง 7 cm น้าหนัก 102 กรัม
Pattern ขนาดกว้าง 20.2 cm ยาว 21.5 cm สูง 20.2 cm
3D Model ขนาดกว้าง 20.2 cm ยาว 21.5 cm สูง 20.2 cm
3D Model ขนาดกว้าง 20.2 cm ยาว 21.5 cm สูง 20.2 cm
Pattern ขนาดกว้าง 13.8 cm ยาว 22.5 cm น้าหนัก 70 กรัม เป็นการออกแบบลายบนบรรจุภัณฑ์ให๎มีขนาดเล็กลงเพื่อผู๎บริโภคที่ต๎องการ บริโภคน๎อยลงและ เพื่อให๎ผู๎บริโภคมีตัวเลือกในการซื้อสินค๎า
Pattern ขนาดกว้าง 13.8 cm ยาว 22.5 cm น้าหนัก 70 กรัม
ภาพตัวอย่างการจัดเรียง
แหล่งสืบค้นข้อมูล http://www.smmediabag.com/aluminiamfoil.html http://www.thaitambon.com/tambon/tsmeplist.asp?ID=710903&SME=0381810534 http://women.sanook.com/work/108jobs/108jobs_39645.php http://www.otoptoday.com/wisdom/provinces/center/%E0%B8%81%E0%B8%B2% E0%B8%8D%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0% B8%B5/131349481603#section-14446