Siedemsetletnia tradycja – oto czeskie szklarstwo Ożywione ośrodki turystyczne i znane na całym

Siedemsetletnia tradycja – oto czeskie szklarstwo

Szklarstwo w Czechach ma bardzo długą tradycję. Rozwinęło się dzięki dostępnym szczególnie na terenach górskich surowcom.

Pierwsze huty szkła powstawały w drugiej połowie XIII i pierwszej połowie XIV wieku. Na terenie państwa czeskiego, a wcześniej królestwa czeskiego, huty szkła lub ich zaczątki powstawały zawsze tam, gdzie było wystarczająco dużo paliwa, czyli w lasach. Większość dzisiejszych hut szkła znajduje się na terenach hut historycznych.

Najbardziej znane są huty szkła w regionie Liberca, gdzie produkuje się przede wszystkim szkło użytkowe i biżuterię. Region Gór Izerskich i Łużyckich znany jest również jako „Kryształowa Dolina”. Znajdziemy tu huty szkła, z których część pochodzi z XVI wieku, ale także szkoły szklarskie, uniwersytety z kierunkami projektowymi oraz jedyne w swoim rodzaju Muzeum Szkła i Biżuterii. Takiego skupiska szklarzy nie ma nigdzie indziej na świecie. Kolejnymi miejscami produkcji szkła są Rudawy, Karkonosze, Jesioniki, Szumawa i okolice morawskiego miasta Zlín, gdzie produkuje się przede wszystkim szkło opakowaniowe. Przemysł szklarski zatrudnia obecnie około 17 500 i pół tysiąca osób. Czeskie rodziny szklarskie zawsze odgrywały istotną rolę w rozwoju branży i miały wpływ na rozwój technologiczny w całej Europie Środkowej. Sztuka wytopu szkła była tajemnicą przekazywaną z ojca na najstarszego syna. Do najważniejszych osiągnięć czeskich szklarzy należy wytop niebieskiego szkła kobaltowego przez rodzinę Schürerów w północnych Czechach w XVI wieku, odkrycie czeskiego kryształu w hucie szkła Müllera w paśmie Szumawa w XVII wieku oraz od-

krycie lazury i szkła hialitowego przez B. Egermanna w pierwszej połowie XIX wieku. Obecnie oferta produktowa przemysłu szklarskiego obejmuje: szkło płaskie, szkło opakowaniowe, włókna szklane i wyroby ze szkła, szkło użytkowe (do którego zalicza się np. szkło do napojów, szkło dekoracyjne i artystyczne) oraz inne szkło specjalne, takie jak aparatura szklana, szkło laboratoryjne, szklane części do ekranów, szklana aparatura techniczna, ochronne szkło spawalnicze, szkło optyczne, półfabrykaty jubilerskie, a także tzw. luksfery dla budownictwa. Największą produkcję stanowi obecnie szkło płaskie dla budownictwa i transportu, a następnie szkło opakowaniowe dla przemysłu spożywczego i chemicznego. Niemniej jednak produkcja zwykłego i luksusowego szkła naczyniowego, szkła dekoracyjnego i nowoczesnych opraw oświetleniowych w Czechach nadal prężnie się rozwija. Ważnym towarem eksportowym jest czeskie szkło z kategorii tzw. szkła gospodarczego – zwykłe, powszechnie używane szkło, ale także kryształ ołowiany, szlifowany kryształ ołowiany, zdobiony malarstwem, ornamentami, wysoką emalią lub grawerowaniem i lazurowane oraz figurki szklane. Eksportowane jest również ręcznie robione szkło użytkowe oraz repliki historyczne. Właśnie te szklane wyroby, które są eksportowane do kilkudziesięciu krajów na całym świecie, kryją się pod pojęciem „czeskie szkło”. Do dóbr luksusowych należą na przykład kultowe kryształowe żyrandole, które można zobaczyć w Wersalu, Sankt Petersburgu, Londynie, Dubaju, Makao czy Nowym Jorku. Źródło: Czeskie Radio, Stowarzyszenie Przemysłu Szklarskiego i Ceramicznego