Wystawa José Sabogala przy Zyblikiewicza
Malowaé swiat Jaka jedenastalatek uciekt z domu i po raz pierwszy. przebyt drog~ !- Cajabamba w pótnaenyeh Andaeh Peru do Trujillo, miasta na wybrzezu, stosunkowa jak na ówezesne ezasy ueywilizo-wanego. Zrabit to, by, jak sam okreslit, malowaé swiat. By zrozumieé, na ea sie porwct trzeba dadaé, ze dzis podróz taka trwa 17 godzin. Wówezas trwata dwa tygodnie. Jeehato sie konno, noeawato w jaskiniach, przeprawialo w bród przez rzeki. Swój wyczyn powtórzy! w wieku lat siedemnastu. Tym razem celem jego podrózy bylo Cartavio, polozone w poblizu Trujillo, gdzie na plantacji trzciny cukrowej przez trzy lata pracowal, zbierajac pieniqdze na bilet do Hiszpanii, by poznaé malarstwo wielkich europejskich mistrzów. Przewcdrowal Híszpaníe, poludniowa Franeje, Wlochy i pólnocna Afryke. Do Argentyny powrócil statkiem, na który najal si~ jako majtek, Po ukoúczcniu studiów w Buenos Aires rozpoczal prace jako nauczyciel sztuk plastycznych na pólnocy Argentyny. Pewnego dnia znów wyruszyl w swiat. Wedrujac od wsi do wsi i malujac, dotar! przez pólnocna Argentyne i Boliwie
pejzazy.
to tabu
dywidualnosci zapoczatkowal Sabogal przclom w sztuce Ameryki Laciúskiej. Ucz!owieczenie Indian, podniesienie ich po raz píerwszy do rangi ístot ludzkich godnych malowania, wielu bylo nie w smak. Mimo to zdobywal Sabogal jako nowatorski, niezalezny artysta coraz wieksze uznanie. Zapraszano go do Meksyku, Hiszpanií, Stanów Zjednoczonych. Zostal dyrektorem Akademii Sztuk Pieknyeh w Limie. Wtym tez miescie stworzyl Muzeum Kultury Peruwiaúskiej. Pisa/ wiele na tematy sztuki peruwiaúskiej i malowal codziennie az do srnlerci w grudniu 1956 r,
Wnuczka malarza Isabel.Sabogal-Malaga do pradawnej stolicy Inków w Pel1.Í- Cusco. Tu zatrzymal sie napólroku. Wystawa jego prac w Limie w 1919 r. stala síe skandalem. Sztuka akademicka w krajach Ameryki Laciúskiej by/a dotychczas odbiciem tego, co dzia/o sie w sztuce europejskiej. Nikt nie odwazyl sie przedstawiaé Índian, indiariskich tematów czy andyjskich
Przelamujac
swa odwaga, talentem i sila in-
jej mqz Fernando Malaga
Na otwarciu wystawy obecni byli wnuczka malarza Isabel Sabogal-Malaga, jej maz Fernando Malaga, który wystawe zorgunizowal, Andrzej Chrzanowski - dyr. Centrurn Studiów Latynoamerykariskich w Krakowie, a takze przedstawiciele Klubu Krakowskiego Okregu Wojskowego, w którego Galerii wystawe zorganizowano..· Maria ZIEMIANIN