EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

I

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI St. Clements University Türkiye Enformasyon Bürosu Yayınları 1.Baskı: Ocak 2017 ISBN: Copyright©MedyaPress Bu kitabın Yabancı dillerdeki ve Türkçe yayın hakları Medya Press A.Ş. ‘ye aittir. Kitap, St. Clements University yayım listesindedir.

Yayınevinden izin alınmadan kısmen ya da tamamen alıntı yapılamaz, hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz.

Zinde Matbaacılık Mütercim Asım Sok. Fevzi Paşa Caddesi No:10/B Fatih / İSTANBUL MedyaPress Basın Yayın Dağıtım Anonim Şirketi İzmir 1 Cad.33/31 Kızılay / ANKARA Tel : 444 16 59 Faks :(312) 418 45 99 www.pressgrup.com

Kitabın Orijinal Adı : Eğitim Bilimleri Soru Bankası Redaktör : Esra BOZKURT Kapak Tasarımı : Emre ÖZKUL

II

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

III

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI ÜNİTE 1 1) Aşağıdakilerden hangisi eğitimin anlamını tanımlayan maddelerden biridir? a) Eğitim, insanları belli amaçlara göre yetiştirme sürecidir. b) Eğitim sürecinde kazanılan bilgi, beceri, tutum ve değerler yoluyla insanın kişiliği farklılaşır. c) Eğitim sürecinin en önemli bölümü okullarda gerçekleşir. d) Ayrıca eğitim ailede, asker ocağında, iş yerinde ve çeşitli gruplar içinde gerçekleşir. e) Hepsi 2) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyle ilişkili olarak söylenemez? a) Birçok öğrenme, okul dışında ve bir öğretmen olmadan da gerçekleşir. b) Çocuklar okula, bisiklete binme, yüzme, yemekten önce ve sonra ellerini yıkama, gerektiren durumlarda "teşekkür etme" gibi yüzlerce davranışı kazanmış olarak gelir. c) Öğrenme; okula gelmeden önce ailede, okul döneminde de okulda ve okula paralel olarak okul dışında süregider. d) Birey, okul dışında toplumsal ve kültürel çevresinden kopuktur. e) Bu etkileşim sonunda birey bir şeyler öğrenmekte, yeni davranışlar kazanmakta ya da onun eski davranışlarında bazı değişmeler olmaktadır.

3) Okul ve eğitim ilişkisi göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Okullar, önceden saptanan belli özellikleri öğrencilere kazandırmaya çalışan ve maksadı olmayan öğretim kurumlarıdır. b) Maksat da, öğrenci davranışlarında istenilen değişiklikleri oluşturmak ya da ona yeni davranışlar kazandırmaktır.

1

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Öğrenciler, okulda, önceden belirlenmiş özellikleri kazandırıcı nitelikteki, seçilmiş ve kendi aralarında örgütlenmiş öğretim durumları içine sokulur ve söz konusu özellikleri kazanıp kazanmadıklarını görmek için sık sık yoklanır. d) Bu ise, öğrencilere kazandırılacak özellikleri, öğrencilerin bu özellikleri kazanmalarına hizmet edecek öğretim durumlarını ve bu özelliklerin kazanılıp kazanılmadığını anlama olanağı verecek ölçme durumlarıyla, değerlendirme ilkelerini içeren bir öğretim programını gerektirir. e) Bu itibarla okullar, belli öğretim programlarının uygulandığı ya da uygulamaya konulduğu yerler olarak görülebilir.

4) Okullarda öğretmenin görev tanımıyla ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Öğrencilere kazandırmak istediği özellikleri (davranışları ya da davranış örüntülerini) saptayıp belirginleştirmek b) Öğrencileri kendilerine bu davranışları kazanılıp kazandıracak öğretim ya da öğrenme etkinlikleri içine sokmak c) İlgili davranışların öğrencilerin kazanıp kazanmadığını anlamak için değerlendirme yapmak d) Elde ettiği değerlendirme verilen ışığında, gerekiyorsa, ilk üç maddede belirtilen işler ya da işlemlerde değişiklikler, düzeltmeler yapmak e) Hepsi doğrudur.

5) “Genel Öğretim Modeli (GÖM)”ne ilişkin aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğretmen bunları eğitimin bazı düzeylerine uygulamakla yükümlüdür. b) Öğretmen bunları bütün konu alanlarına (Türkçe, Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler, Matematik) uygulamak zorundadır.

2

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Belli süreli herhangi bir öğretim birimine (bir saatlik, bir haftalık, bir dönemlik, bir yıllık) uygulamakla yükümlüdür. d) Genel öğretim modeline (GÖM) bakıldığında, aslında onun, öğretmene hazır olarak verilen ya da öğretmence hazırlanan bir öğretim programını (ders ya da ünite programı gibi) uygulamaya konulmasını ve söz konusu uygulama sonuçları temelinde düzeltilip geliştirilmesini içerdiği görülür. e) Buna göre öğretmenin, okullarda belli öğretim programlarının uygulayıcısı olduğunu söylenebilir.

6) Aşağıdakilerden hangisi öğretim programıyla ilişkili değildir? a) Öğrenci davranışında istenilen değişiklik ya da değişiklikleri oluşturmak gereğiyle ayrıntılı olarak yapılan planlamaya “öğretim programı” denir. b) Öğretim programı, öğrencilerden beklenen öğrenmeyi meydana getirebilmek için daha önceden planlanmamış faaliyetlerin tamamı olarak tanımlanabilir. c) Dikkatlice hazırlanmış bir öğretim programı, öğretmen ve öğrenciye, nereye gideceklerini ve ilerlemenin her basamağında ne elde edeceklerini bilme olanağı verir. d) Öğrencilere kazandırılacak özellikler, yani erişilecek hedefler, bu hedeflere ulaşmak için yapılacak etkinliklerde kullanılacak araç ve gereçler konusunda yönlendirir. e) Saptanan hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını anlama olanağı verecek değerlendirmeyi içeren bir öğretim programıdır.

7) Aşağıdakilerden hangisi bir öğretim programında sorulması gereken sorulardan biri değildir? a) Niçin eğitim? b) Neler öğretilecek? c) Nerede öğretilecek?

3

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Nasıl öğretilecek? e) Ne kadar öğrenildiğini nasıl anlayacağız?

8) Aşağıdakilerden hangisi bir eğitim programının hazırlanması, uygulanması ve geliştirilmesi sırasında cevaplanması gereken sorulardan değildir? a) Eğitimin hedefleri neler olmalı, yani öğrencilere hangi davranışlar ya da davranış örüntüleri kazandırılmalıdır? b) Öğrenciler, kendilerinde bu davranışların gelişmesi için hangi öğrenme yaşantılarını geçirmeli bunun için nerede bulunmalıdır? c) Öğrenci davranışında istenilen değişikleri oluşturmak ya da öğrenciye istenilen davranışlar kazandırmak için belirlenen eğitim durumları nasıl örgütlenmelidir? d) İstenilen davranışları oluşturma yönünden, yürütülen öğretim etkinliklerinin ve öğrencilere sağlanan eğitim durumlarının etkililik derecesi nedir? e) Dördüncü maddede belirtilen işlemler sonucunda elde edilen verilerin ışığında, eldeki programla ve programın uygulanmasıyla ilgili ne gibi değişikler, düzeltmeler gereklidir?

9) Programla ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğrencilerin sahip olması istenen özellikleri, yani programın hedefleri belirlendikten sonra, o özellikleri kazandırmaya hizmet edecek eğitim durumlarının seçilip örgütlenmesi gerekir. b) Bu öğrencinin etkileşmesi düşünülen çevrenin ayarlanıp düşünülen çevrenin ayarlanıp düzenlenmesi demektir. c) Düzenlenmiş eğitim durumları içine sokulan öğrencilerin, uygun öğrenme yaşantıları geçirmesi ve sonunda onların davranışlarında önceden saptanan değişmelerin oluşması beklenir.

4

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Eğitim hedeflerinin saptanmasında, yetiştirilecek birey ya da bireylerin eğitim gereksinmesi ve gücüyle o bireyin içinde yaşayacağı toplumun gereksinmeleri, olanakları ve yönelimlerini göz önünde bulundurmak gerekir. e) Öğrenci hangi konuda yetiştirilecekse, o konu analiz edilerek konunun unutulmaya karşı dirençli, daha ileri ve üst düzeydeki öğrenmeler için öğrenilmesi zorunlu olan kısımları ayıklanıp seçilmelidir.

10) Bu programın sonucuyla ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğrenci davranışlarında oluşması beklenen değişmelerin gerçekleşip gerçekleşmediği, ölçme ve değerlendirme yoluyla araştırılır. b) Uygulamaya hazır bir öğretim programında, ne zaman ölçme yapılacağı belirtilmiş olmalıdır. c) Ne sıklıkta ölçme yapılacağı belirtilmiş olmalıdır. d) Ölçme işleminin nerde yapılacağı belirtilmiş olmalıdır. e) Ölçme sonuçlarının nasıl yorumlanacağı ve bu yoruma göre ne yapılacağı da belirtilmiş olmalıdır.

11) Aşağıdakilerden hangisi eğitim durumlarının temel özellikleri arasında sayılamaz? a) Hedefe yönelik olmalıdır. b) Öğrenene göre olmalıdır. c) Ekonomik olmalıdır. d) Diğer yaşantılarla kaynaşmış olmalıdır. e) Hepsi sayılabilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi eğitim durumlarının temel özellikleri arasında sayılamaz? a) Eğitim durumları hedeflerle ilgili olmamalıdır. b) Eğitim durumları öğrenci düzeyine uygun olmalıdır.

5

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Eğitim durumları, hem birden çok hedefe hizmet etmeli, hem de istenmeyen sonuçlar ortaya çıkarmaktan uzak olmalıdır. d) Eğitim durumları dikey ve yatay biçimde örgütlenmelidir. e) İstenilen

öğrenme

yaşantılarını

oluşturabilecek

eğitim

durumlarını

seçilip

düzenlenmesinde uyulması gereken bazı ilkeler vardır.

13) Eğitim durumunun hedefle ilgili olması maddesiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Hedefe ulaşılabilmesi için öğrenciye, hedefin doğurduğu davranışları yapma olanağı verilmelidir. b) Örneğin; hedef, sağlık problemlerini çözme gücü ise, çözülecek problemler de sağlık konusunda olmalıdır. c) Öğrenciler, kendilerinden beklenen davranışların örneklerini eğitim durumunda görmek zorunda değildirler. d) Öykülenmeyle (taklit) öğrenme, insanoğlunun yeni davranışlar kazanmasında en etkili yollardan birisidir. e) Örneğin kâğıtların, bitmiş projelerin istenilen davranışların öğrencilere gösterilmesi, öğrenmeyi kolaylaştırabilir.

14) Eğitim durumunun “hedefle ilgili olması” maddesiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Düzenlenecek eğitim durumlarının niteliğini, söz konusu eğitim durumlarıyla öğrenciye kazandırılması düşünülen davranış belirler. b) Öğretim işi, öğrencilerin kazanmaları istenilen davranışın türüne ve düzeyine göre ayarlanmamalıdır.

6

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Çeşitli öğretim yöntemlerini etkililik derecesi, öğrenilecek davranışa ve öğrenme konusuna göre değişir. d) Beceriyi bir kez doğru olarak yapmak ve sonra yetkin hale gelinceye değin aynı hareketi düzenli aralıklarla tekrar etmektir. e) Becerilerin öğrenilmesinde öğretmen, öğrenciye rehberlik edecektir ve bu rehberliğini giderek azaltacaktır.

15) Eğitimin öğrenme süreciyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Öğretmen belli bir süre içinde, öğrenmeyi oluşturması olası olan koşulları ayarlar. b) Bunu, yerine göre bilgi aktarmakla, çevreye yeni ve belli uyarıcılar sokmakla, sınıftaki etkileşimi yönetmekle yerine getirebilir. c) Öğretmen,

öğrenme

sürecindeki

işlevini

yerine

getirirken

hazır

öğretim

materyallerinden uygun olanlarını (kitap, film, radyo ve televizyon programları) başka öğretim materyallerinden uygun olanlarını seçerek kullanılır ya da gerektiğinde kendisi yeni öğretim materyalleri hazırlama yoluna gidebilir. d) Öğretmen, öğrencilerini çevre incelemelerine götürebilir, sınıfa bir koleksiyon getirebilir. e) Neyin ve ne zaman kullanılacağı, ulaşılacak hedef tipine göre değişiklik göstermez.

16) Eğitim durumunun “öğrenci düzeyine uygunluğu” maddesiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) İstenilen davranış, öğrencinin gücünün üstünde olursa, öğrenci, başarısızlık duygusuna kapılabilir. b) Öğrencinin gücünün çok altındaki bu davranışı yapmak da, bilinenin tekrarlandığı düşüncesiyle, öğrencinin ilgisini köreltebilir ve hatta öldürebilir.

7

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Bundan ötürü, eğitim durumları öğrencinin hazır bulunuşluk düzeyiyle bağıntılı değildir. d) Bu tatminsizlik ortamında, öğrencide istenilen davranış değişikliği gerçekleşemez; belki de istenilenin tersi davranışlar gelişebilir. e) Bu durum, öğretmenin, ilgi, gereksinme ve hazır bulunuşluk bakımlarından öğrencilerini iyi tanımasını gerektirir.

17) Bloom’un öğrenme kuramına göre aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Bloom

kuramında,

okuldaki

öğrenmeyi

belirleyen

etkenler,

bilişsel

giriş

karakteristikleri, duyuşsal giriş davranışları ve öğretimin niteliği adıyla üç grupta incelenmektedir. b) Duyuşsal giriş karakteristikleriyle kişinin akademik benlik tasarımı (erişme güdüsü ya da başaracağına inanıp inanmaması gibi), ilgileri ve tutumları dile getirilmektedir. c) Öğretimin niteliği denilince de, öğretmenin özellikleri (hizmet öncesi eğitimin süresi ve türü, meslekteki hizmet süresi) sınıf ya da okulun karakteristikleri (öğrenci sayısı, donatım, okul örgütünün ve yönetimin tutumu gibi) akla gelmelidir. d) Öğretmenin öğrencilerine verdiği yönergeler, ipuçları, pekiştireçler, öğrencinin öğrenme sürecine etkin katılımı, öğrencinin yapıp ettikleriyle (öğrenmesiyle) ilgili olarak öğretmen tarafından kendisine bilgi verilmesini içerir. e) Eğer hataları varsa en kısa zamanda düzeltilmesi gibi öğeler, öğretimin niteliğini oluşturur.

18) Bloom’un öğrenme kuramına göre eğitim durumlarının düzenlenmesinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğrenciler, yeni öğrenme yaşantılarına geçmek için ilgili önkoşul davranışları edinmiş olmalıdır.

8

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Öğreticiler, öğrencilerini yeni öğrenme yaşantılarına hazırlamalıdır. c) Bir dersin ya da kursun başlangıç evrelerinde, önceden öğrenilmesi gerekenler gözden geçirilerek, eksiklikler varsa giderilme yoluna gidilmelidir. d) Öğretmen sınıfta bir ders konusu anlatmaya başlamadan önce, o dersteki öğelerin daha iyi öğrenilmesini sağlamak için, dersin ilk birkaç dakikasında önceki derslerde anlatılanları tekrarlayarak işlenen konular arasında bağ kurmalıdır. e) Hepsi söylenebilir.

19) Bloom’un öğrenme kuramına göre eğitim durumlarının düzenlenmesinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğrenciler, öğretilmek istenilene karşı güdülenmiş olurlarsa, yani öğretilecekleri öğrenmek isterlerse öğrenme daha kolay ve etkili olur. b) Bu istek, konu alanının ve o konuda öğrenileceklerin değerine, yararına öğrencileri inandırmakla ve öğretim hedeflerine erişenlere uygun ödüller (toplumsal onay, not gibi) vermekle sağlanabilir. c) Öğrencilerin ilgi duyduğu konuları seçme ya da seçilen konunun o tür konularla ilişkisini kurma, öğretim etkinliklerin planlanmasına öğrencilerin katılmasını sağlama, öğrencilerin öğrenmeye karşı isteğini arttırabilir. d) Uzun süreli düşünüldüğünde, etkili öğretim, öğrencilerde konu alanına, öğretmene, öğrenmeye ve daha genel olarak eğitime karşı olumsuz tutumlar geliştiren öğretimdir. e) Çünkü öğrenme konusuna ya da öğrenmeye karşı takınılan olumlu tutum öğrenmeyi kolaylaştırır, olumsuz tutum ise güçleştirir.

9

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Bloom’un öğrenme kuramına göre eğitim durumlarının düzenlenmesinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğrenciye, öğrenme sürecindeki durumuyla ilgili sık sık bilgi verilmemelidir. b) Öğrenci yapıp ettiklerinden, öğrenme çabalarının sonuçlarından bilgili kılınmalıdır. c) Bir işi yaptıktan hemen sonra, onun uygun olup olmadığını bilmelidir. d) Öğrenci, başarısından haberli kılındıktan sonra, eğer eksik ya da yanlış öğrenmeleri varsa bunların bildirilerek eksikliklerin ve yanlışların düzeltilmesi, doğru davranışların kendisine gösterilmesi gerekir. e) Bu nedenle, öğretim sürecinin çeşitli evrelerinde, öğrencilere, yanlış öğrenmeler ve eksiklikler bildirildikten sonra, doğrusunu görme ve yapma olanağı da sağlanmalıdır.

10

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 2 1) “Eğitim durumları, hem birden çok hedefe hizmet etmeli” ilkesi göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Matematikte, problem çözme gücü hedefini gerçekleştirmeye yönelik bir eğitim durumu, asıl maksadın yanında ve onunla birlikte, öğrencide matematiğe karşı bir ilgi ve sevgi de uyandırabilir ya da tam tersine matematiğe karşı bir ilgisizlik ve olumsuz bir tutum da geliştirebilir. b) Bu nedenle, öğretmen, bir yandan düzenlenen eğitim durumlarının tek bir hedefe birden hizmet etmesini sağlamalıdır. c) Öte yandan da bir hedef için düzenlenen bir eğitim durumunun istenmeyen sonuçlar ortaya çıkarabileceği düşüncesiyle uyanık bulunmalıdır. d) Öğrenme yaşantısı, konu içeriği ya da öğretmenin yaptıkları demek değildir. e) Bu nedenle, önemli olan, öğrenciye neler sunulduğu değil, onun hangi yaşantıları edindiğidir.

2) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme yaşantılarında bulunması gereken özelliklerden biri değildir? a) Öğrencinin gereksinimlerini karşılayabilmeli b) Tek bir hedefe hizmet etmeli (ekonomiklik) c) Öğretimin hedef davranışlarını kazandırabilmeli d) Etkili (üst düzey) öğrenmeyi sağlamalı e) Öğrencinin ilgi ve özelliklerine uygun olmalı

11

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme yaşantılarında bulunması gereken özelliklerden biri değildir? a) Önceki yaşantılarla ilişkili (tutarlı) olmamalı b) Öğretim ilkelerine uygun olmalı c) Çok sayıda duyu organına dayanmalı d) Yeni ve ilginç olmalı e) Kişisel bir başarı duygusu vermeli 4) Öğrenme yaşantısının iki kolunu oluşturan iç ve dış koşullarla ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Dış koşullar, iç koşullara göre düzenlenmelidir ki, öğrenci istenilen yaşantıları geçirebilsin. b) Aslında bir öğrenci ile çevresi arasındaki etkileşim demek, öğrencinin iç koşulları ile dış koşullar arasındaki etkileşim demektir. c) Öğrenci davranışında oluşturulmak istenen değişikliğin niteliğine göre, belli iç ve dış koşullar gerekir. d) Bununla alakalı olarak sekiz öğrenme türü vardır. e) Hepsi söylenebilir.

5) Hedefleri gerçekleştirecek öğretme durumlarının belirlenmesiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Eğitim durumları hedeflerle ilgili olmalıdır. b) Eğitim durumları öğrencinin düzeyine (seviyesine – hazır bulunuşluğuna) uygun olmalıdır. c) Eğitim durumları öğrencinin ilgi, yetenek ve gereksinimlerine uygun olmalıdır.

12

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Eğitim durumları öğrencilerin öğretme-öğrenme sürecinde dikkatini çekmemelidir. e) Katılmaya güdülemeli, ipucu, pekiştireç ve dönüt-düzeltme etkinliklerini kapsamalıdır.

6) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme yaşantılarının (öğretme-öğrenme sürecinin) planlamasında ve uygulanmasında öğretmene düşen görevler arasında sayılamaz? a) Öğretim planını yapma b) Öğrenme yaşantılarını düzenleme c) Kültürel çevreyi düzenleme d) İçeriği, öğretimin hedeflerine ve öğrencilerin ilgi-düzeyine göre düzenleme e) Öğretme - öğrenme, strateji, yöntem-tekniklerini seçme 7) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme yaşantılarının (öğretme-öğrenme sürecinin) uygulanmasında öğretmene düşen görevler arasında sayılamaz? a) Öğrencilerin dikkatini çekmemeye özen gösterme b) Öğrencileri öğrenmeye hazırlama (güdüleme) c) Öğrencileri dersin hedeflerinden haberdar etme d) Dersi etkili sunma e) İpucu kullanma 8) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme yaşantılarının (öğretme-öğrenme sürecinin) uygulanmasında öğretmene düşen görevler arasında sayılamaz? a) Soru - cevap etkinliği b) Öğrencilerin derse pasif katılımını sağlama c) Öğrencilere pekiştireç verme d) Öğrencilere dönüt - düzeltme verme e) Öğrencilere öğrenmenin sonucuna ilişkin bilgi verme

13

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi eğitim durumlarının örgütlenmesiyle ilgili olarak söylenemez? a) Seçilen eğitim durumları, istenilen davranış değişikliklerini oluşturabilmeleri için tutarlı ve kaynaşık bir bütün haline getirilmelidir. b) Çünkü öğrenci davranışında istenilen önemli değişiklikler, kısa sürede ve tek bir öğrenme yaşantısıyla sağlanamaz. c) Birbirleriyle tutarlı ve kaynaşık birçok öğrenme yaşantısının öğrenci üzerindeki etkisi, tıpkı, aynı noktaya sürekli düşen su damlalarının o noktadaki etkisine benzetilebilir. d) Eğitim durumlarının etkili olabilmeleri için, onları, birbirini pekiştirecek biçimde örgütlemek gerekir. e) Hepsi söylenebilir.

10) Eğitim durumlarının etkili olabilmeleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Eğitim durumlarının etkili olabilmeleri için, onları, birbirini pekiştirecek biçimde örgütlemek gerekir. b) Bunun için de, eğitim durumları arasında dikey ve yatay esasta uygun ilişkiler kurulmalıdır. c) Öğrenme yaşantılarının etkisinin düşünülmesinde, her iki ilişki yönü de önemlidir. d) Etkili yatay örgütlemenin başlıca etkeni, yaşantıların sürekliliğidir. e) Süreklilik, bir tür bilgi ve becerinin ardışık eğitim durumları içinde tekrarlanmasıdır.

11) Eğitim durumlarının etkili olabilmeleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Buradaki süreklilik, belli bir davranışın aynı biçimde ve aynı içerik içinde tekrarlanması demek değildir. b) Söz konusu davranışın tekrarlanması, gittikçe artan karmaşıklıktaki durumlar içinde olması gerekir. c) Bunun için, yaşantılar sırasız bir düzen içinde yer almalıdırlar.

14

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Şu halde her öğrenme yaşantısı, kendisinden daha önce gelene dayalı ve daha sonra gelene hazırlayıcı olmalıdır. e) Öğrencilerin istendik yönde gelişmelerine yardım edebilsin.

12) Öğrenme yaşantılarının bir aşamalar düzeni içindeki yerleşikliği durumu göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Konu alanı karmaşıktan basite, bilinenden bilinmeyene, soyuttan somuta doğru aşamalı biçimde örgütlenmelidir. b) Basamaklar öyle geçilmelidir ki, öğrenci, bir önceki basamakta öğrendiklerini bir sonraki basamakta başarmalıdır. c) Ya

da

basamaklarda

daha

kapsamlı,

daha

karmaşık

bir

içerik

içinde

tekrarlayabilmelidir. d) Hem de her bir basamakta gücü ölçüsünde başarılı olabilmelidir. e) Böylece, bir yandan öğrenilenlerin unutulmaya karşı direnci arttırılırken bir yandan da öğrencinin başarılı olması öğrenci açısından bir ödül olarak işleyeceği için öğrenci, daha ileri öğrenmeler için güdülenmiş ve istekli kılınmış olur.

13) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme yaşantılarıyla ilişkili olarak yanlış bir bilgidir? a) Öğrenme yaşantıları arasındaki dikey ilişki, kaynaşlık olarak adlandırılır. b) Öğrencinin geçirmekte olduğu paralel yaşantıların, birbiriyle uyumlu bir bütün oluşturmaları, birbirini pekiştirmeleri gerekir. c) Böyle olduğunda, öğrenci, bütünlüğe sahip bir görüş ve uğraşılan konularla ilgili daha kapsamlı bir davranış geliştirebilir. d) Böylece, hem hedefe daha çabuk ve daha kolay ulaşılır; hem de meydana gelen öğrenme, unutulmaya karşı dirençli, bütünsel bir öğrenme olur.

15

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Öğrenme yaşantıları birbirleriyle çatışma halinde olduklarında ise, unutulmaya karşı dirençsiz, parçasal öğrenme ortaya çıkar.

14) Aşağıdakilerden hangisi okulda eğitimin özelliklerinden değildir? a) Okulda eğitim formeldir. b) Okulda eğitim, belli amaçlara göre önceden hazırlanmış programlara göre yürütülür. c) Okulda eğitim plânsızdır. d) Okulda yönetici, öğretmen ve öğrencilerin yapacağı işler saatlere göre düzenlenmiştir. e) Eğitim süreci öğretmen tarafından yürütülür ve değerlendirilir.

15) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Öğrenme; insanı diğer canlılardan ayıran temel niteliktir. b) Dünyaya geldiğinde hiçbir beceriye sahip olmayan insanoğlu yaşaması için gerekli olan tüm bilgi ve beceriyi çevresi yardımıyla öğrenir. c) Öğrenme bireyin çevresiyle etkileşim sonucunda bireyin davranışlarında meydana gelen geçici değişiklik olarak kabul edilir. d) Öğrenme kendiliğinden ya da yönlendirmeyle meydana gelir. e) Bireyin yaptığı bir eylem ve yaşadıkları sonucu meydana gelen davranış değişiklikleri kendiliğinden öğrenmedir.

16) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Öğretme en geniş anlamda öğrenmeyi sağlama etkinlikleridir. b) Öğretme bilinçsiz ve amaçsız bir etkinliktir. c) Öğretme etkinlikleri bir kişi ya da bir grup tarafından yürütülebileceği gibi bilgisayar, TV, film, kitap gibi materyallerle de olabilir.

16

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Aile içinde anne babalar, grup arkadaşları, kitle iletişim araçları bireyin sürekli öğrenmesini sağlayan etkinliklerde bulunur. e) Okullarda yapılan plânlı, kontrollü ve örgütlenmiş öğretme etkinlikleri ise öğretim olarak adlandırılır.

17) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmede etkili faktörlerden biri değildir? a) Eğitim insanla, doğal, sosyal ve kültürel çevre ile ilişkilidir. b) Dolayısıyla öğretim ortamlarını kontrol etmek eğitimci açısından son derece önemlidir. c) İnsanın biyolojik yapısı öğrenme sınırını çizer. d) Öğrenmede zekânın, güdülemenin, beklentilerin, ilgilerin ve sosyal çevrenin rolünü ortaya çıkarmak önemlidir. e) Hepsi 18) Aşağıdakilerden hangisi eğitim bilimlerinin alanlarından biri değildir? a) Eğitim psikolojisi b) Eğitim sosyolojisi c) Eğitim ekonomisi d) Kriminoloji e) Eğitim tarihi 19) Aşağıdakilerden hangisi eğitim kurumlarının işlevlerinden biri değildir? a) Toplumsal İşlev b) Siyasal İşlev c) Ekonomik İşlev d) Bireyi Geliştirme İşlevi e) Hepsi

17

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi eğitimin toplumsal işleviyle ilişkili değildir? a) Toplumun gelişimini ve sürekliliğini sağlamak b) Öğrencilere toplumun kültürel mirasını aktarmak c) Öğrencilerin bireyselleşmesini sağlamak d) Yenilikçi bireyler yetiştirmek e) Toplumun kültürünü geliştirecek bireyler yetiştirmek

18

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 3 1) Aşağıdakilerden hangisi Milli Eğitimin temel ilkeleri arasında sayılamaz? a) Genellik ve eşitlik b) Eğitim hakkı c) Yönlendirme d) Fırsat ve imkân eşitliği e) Süreklilik 2) Aşağıdakilerden hangisi Milli Eğitimin temel ilkeleri arasında sayılabilir? a) Atatürk İnkılap ve İlkeleri ve Atatürk Milliyetçiliği b) Demokrasi eğitimi c) Lâiklik d) Bilimsellik e) Hepsi 3) Aşağıdakilerden hangisi “program geliştirme” ile ilgili olarak söylenemez? a) Eğitim programlarının tasarlanması, sınanması, değerlendirilmesi ve bu doğrultuda yeniden düzenlenmesidir. b) Program düzenlenmesi durağanlık isteyen çalışmalardır. c) Program geliştirme okul içinde ve dışında millî eğitimin ve okulun amaçlarını gerçekleştirmek üzere tasarlanmış etkinliklerin uygun araç gereçlerin geliştirilmesine yönelik koordine çabaların tümüdür. d) Bilimsel ve çağdaş program geliştirme uzmanlık ve ekip çalışmasını geliştirir. e) Bu ekipte program geliştirme ile ölçme ve değerlendirme uzmanı, eğitim felsefecisi, eğitim psikoloğu, eğitim ekonomisti, eğitim sosyoloğu, eğitim teknoloğu, bilim uzmanı ve öğretmen bulunur.

19

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi “öğretim programı” ile ilgili olarak söylenemez? a) Bir dersin özel hedeflerini ve özel hedeflere ulaşmak için izlenecek öğretme-öğrenme etkinliklerinin amaca yönelik bir sıra ve düzen içinde veren kaynaktır. b) Programın düzenlenip planlanması sırasında sınıf içinde her bir öğrenme öğretme sürecinin incelenmesidir. c) Bu inceleme programın geliştirilmesi açısından oldukça önemlidir. d) Bir eğitim programı öğrenciye öğretilecek olan bütün dersleri içermektedir. e) Bir öğretim programı beli bir öğrenci grubuna nelerin hangi sıra ile uygulanacağını gösteren plândır.

5) Program geliştirmenin tarihsel temelleri göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Son yıllarda geleneksel ve sübjektif yargılara dayalı bir tutumdan, bilimsel araştırmaya dayalı, insan davranışlarının temellerini araştıran ve bu davranışları geliştiren bir tutum benimsenmiştir. b) Program geliştirme çabalan 19. yy’ın başlarında başlamıştır. c) Deneysel araştırma yöntemlerinin gelişmesiyle Orta Doğu ve Asya'da hız kazanmıştır. d) Bütün

ülkeler

eğitim

politikasını

uygulamaya

dönüştüren

politikaları

benimsememişlerdir. e) Ülkemizde program geliştirme çalışmaları Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığınca yürütülmektedir.

20

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Eğitim programlarının Millî Eğitim sistemindeki yeri ve işlevi söz konusu olduğunda aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Ülkemizde Millî Eğitim politikası merkezde oluşturulmaktadır. b) Eğitimle ilgili yasalar, yönetmelikler, eğitim programları ve bilumum kararlar uygulama yerinden merkeze aktarılmaktadır. c) Eğitim programları, eğitilenlerin davranış standartlarından, öğrenme ve öğretim etkinliklerine değin, çalışmalara kılavuz etmekte ve bir aracı rol oynamaktadır. d) Temel

amaç,

Millî

Eğitim

politikasının programlar

yolu

ile

uygulamaya

dönüştürülmesidir. e) Türk Ulusunun birlik ve bütünlük içinde kalkınmasına dayanan Millî Eğitim politikasının, ülkenin en uzak köşesine kadar yayılması ve gerçekleşmesinde programlar köprü rolü oynamaktadır.

7) Eğitim programlarının Millî Eğitim sistemindeki yeri ve işlevi söz konusu olduğunda aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Eğitim kurumu, programların uygulanmasındaki sorunları merkeze yansıttıkça gereken durumlarda yani uygulamalara gidilmektedir. b) Millî Eğitim Bakanlığı devletin eğitim politikası doğrultusunda, araştırma ve geliştirmeye yön çizecek projeleri oluşturur. c) İlçe Millî Eğitim Müdürlükleri bu projelerin uygulanmasında öncülük eder. d) Okullar ise bu projeleri gerçekleştirecek kurumlardır. e) İşlevleri, öğretim etkinliklerini en etkili biçimde geliştirmektedir.

21

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi eğitim programı içinde öğretim programındaki dersler arasında sayılamaz? a) Eğitim programı b) Öğretim programı c) Ders programı d) Ünite programı e) Kültür programı 9) Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme kavramına uygun bir madde değildir? a) Öğretme koşulları gerçekleştirilir. b) Öğrencilerin yaşantıları geliştirilir. c) Öğretim olanakları zaman, mekân, araçlar ve gereçler açısından geliştirilir. d) Öğretmenler ve diğer ilgililer eğitim ve değerlendirme gibi konularda bilgilendirilir. e) Eğitim amaçlarının gerçekleşmesi için ilgililerin istekli hâle gelmesine çalışılır.

10) Aşağıdakilerden hangisi program geliştirmenin felsefi temelleri arasında sayılamaz? a) İdealizm b) Realizm c) Empirzm d) Rasyonalizm e) Hepsi sayılabilir.

11) Program geliştirmenin psikolojik temelleri göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Program hazırlanırken öğrencilerin ilgileri, yetenekleri, eğilimleri ve hazır oluşları arasındaki farklar dikkate alınmalıdır.

22

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Bu farklar psikiyatrinin çalışma alanına girer. c) Psikoloji bu farkların olup olmadığını, varsa dağılımını gözlem ve ölçme yoluyla saptar. d) Ulaşılan bilgiler nesnel ve olgusal nitelikte bilgilerdir. e) Programlar öğrenci gereksinimlerini karşılayacak nitelikte olmalıdır. Öğrencide öğrenme güçlüğü yaratacak; anlamayı, algılamayı, gelişmeyi olumsuz etkileyecek yönde olmamalıdır.

12) Program geliştirmenin toplumsal temelleri söz konusu olduğunda aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Eğitim programı geliştirilirken bireylerin beklentileri toplumsal değerler, normlar ve kültürel değerler dikkate alınmalıdır. b) Toplumda çatışma yaratacak programlar hazırlanmamalıdır. Bu nedenle toplum dikkatle değerlendirilmeli, değişme eğilimleri programda yer almalıdır. c) Eğitim programları toplumsal yapıdan uzak kalmalıdır. d) Eğitim programı, bireyin sosyal gelişimini topluma uyum sağlayacak şekilde geliştirilmelidir. e) Okullar toplumun istediği bireyleri yetiştiren ve topluma kazandıran kurumlardır.

13) Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme modelleriyle ilişkili olarak söylenemez? a) Maddeler, objelerin en iyi şekilde temsil edildiği taklitlerdir. b) Program geliştirme modelleri bilimsel teknik, bilimsel teknik olmayan modeller olmak üzere ikiye ayrılır. c) Bilimsel teknik maddelere göre program geliştirme zaman, uzay, malzeme ve personel arasındaki koordineyi sağlayarak çevreyi yapılandırma plânıdır.

23

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Bilimsel teknik olmayan modellere göre program geliştirme, öznel bireysel, estetik ve geçişlilik özelliklerine sahiptir. e) Öğrencinin bilişsel yönlerine ağırlık verilir.

14) Tyler Modeli ile ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) En akılcı modeldir. b) Tümdengelim yöntemini kullanır. c) Tyler ilerlemeci bir yaklaşımı benimsemiş ve konu, birey ve toplum üzerinde ayrı ayrı çalışmıştır. d) Bunların birbiri üzerine etkileri araştırılmıştır. e) Tyler program geliştirmeyi okulun hedeflerini belirleme, hedeflerle ilgili eğitim yöntemleri saptama ve bu metotların organizasyonunu yapma hedefleri değerlendirme olarak sıralamıştır.

15) Aşağıdakilerden hangisi “Taba Modeli” nin maddelerinden biri değildir? a) Gereksinimleri belirlemekten uzaktır. b) Öğrenci hedefleri belirlendikten sonra ulaşılmak istenen hedefler belirlenir. c) Program ünitelerinin konu alanı ve içerdiği hedefleri belirler. d) Öğretmenler tarafından seçilen içerik, öğrencilerin olgunluğuna, ilgilerine, başarılarına göre düzenlenir. e) Program içeriği ile öğrenciler arasında bağ kuran yöntemler seçilir.

16) Aşağıdakilerden hangisi “Hunkisn Gelişim Modeli” ne dair maddelerden biri olamaz? a) Programın içselleştirilmesi b) Teşhisi c) İçerik seçimi d) Yaşantıların seçimi 24

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Uygulama 17) Aşağıdakilerden hangisi “Miller ve Seller Modeli” ne dair maddelerden biri olamaz? a) Oryantasyon b) Gelişimsel araçlar c) Eğitim modelleri d) Uygulama plânı e) Değerlendirme 18) Program Geliştirme Yaklaşımlarından “sosyal güç yaklaşımı”yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu yaklaşım eğitim sürecini etkileyen, sosyal yaşantıların araştırılmasını hedefler. b) Eğitim bir sosyal süreçtir. c) Bireyin bu süreç içinde bir şeyler öğrendiği göz önüne alınmalıdır. d) Pasif olduğu oranda başarılı olacağı dikkate alınmalıdır. e) Bu yaklaşım konuyu değil; öğrenciyi, etkinliği, konu ve yaşantı arasındaki ilişkiyi önemser.

19) Aşağıdakilerden hangisi teknolojik yaklaşımın temel ilkeleri arasında sayılamaz? a) Hedef b) İşlev c) Konu ve yöntem d) Kapsam e) Hepsi sayılabilir.

25

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) “Konu alanı merkezli yaklaşım” la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Eğitim uygulamalarında en fazla kullanılan yaklaşımdır. Bu yaklaşım insanın en önemli yetisi olarak bilgiyi görür. b) Akıl bilgiye ulaşmada en önemli unsurdur. c) Konu yaklaşımında program çeşitli disiplinlerden oluşur. d) Fizik, kimya, matematik gibi her biri, bir konu alanını oluşturur. e) Programın amacı konunun yetiştirilmesine yöneliktir. Bu yaklaşımda dersler tamamen birbirinde bağımsız verilir.

26

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 4 1) Eğitimde “hedefler” le ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Belli bir alanda eğitilecek bireylere kültürel yolla kazandırılması istenen özelliklerin tümüdür. b) Bir dersin hedefi öğrenciye yeni davranışlar kazandırmak ya da var olan davranışta değişim oluşturmaktadır. c) Öğrenciye kazandırılmak istenen davranışlar bilgi, beceri, alışkanlık, tutum ve yetenekle ilgili olabilir. d) Eğitimde yer alan hedefleri bilişsel, psikomotor ve duyuşsal alan diye sayabiliriz. e) Eğitimde hedef kişide: bilgi, beceri, değer yargıları, ilgi, tutum, kişilik ve alışkanlıklar kazandırmak olabilir.

2) İstendik davranışların belirleyicilerinden “toplumsal gerçekler” le ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Hedef davranışlar, kültürel davranışlar, toplumsal gerçeklerle uyuşmalıdır. b) Toplumsal değerlerinize uymayan, ters düşen hedef davranışlar programa alınmalıdır. c) Toplumsal gerçeklik, toplumsal, ekonomik ve siyasal sistem olarak ele alınmalıdır. d) Bu durumda eğitim sistemi toplumsal sorunlara ve çözüm yollarına dayalı hedef ve davranışlar belirlenmelidir. e) İçerik, öğretim yöntemleri, eğitim durumları ve sınama durumları saptanmalıdır.

3) Eğitim süzgeci olarak adlandırılan süreçlerden biri olan “eğitim felsefesi süzgeci” ile ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Aday hedefler eğitim felsefesiyle tutarlılık göstermelidir. b) Temele alınan felsefeye göre saptanan hedefler felsefenin mantığına uygunluk göstermelidir.

27

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Eğitimde hedef davranışlar saptanırken, davranışın içeriğinin ve sınanmasının eğitim felsefesine uygunluğu üzerinde durulur. d) Eğitim felsefesine ters düşen aday hedef programdan çıkarılır. e) Hepsi söylenebilir.

4) Eğitim süzgeci olarak adlandırılan süreçlerden biri olan “ eğitim sosyolojisi süzgeci” ile ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Eğitimde istendik davranışların belirleyicilerinden biri de toplumdur. b) Aday hedefler, toplumun genel özelliklerine göre belirlenmelidir. c) Aynı hedefler değer yargılarına, toplumsal normlar uygun ve onlara ters düşmeyecek şekilde saptanmalıdır. d) Ülkenin toplumsal gerçeklerine göre saptanan aday hedeflerin, bireyin yaşadığı yerlere ve oraların özelliklerine göre saptanmasına dikkat edilirse eğitimin kalitesi sorgulanmalıdır. e) Aksi durumda etkili bir eğitimden bahsedilemez.

5) Eğitim süzgeci olarak adlandırılan süreçlerden biri olan “eğitim psikolojisi süzgeci” ile ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Eğitimde öğrenme kişilerde oluşan davranış değişikliğidir. b) Değişimlere bakılarak kişilerin öğrenip öğrenmediğine karar verilir. c) Eğitimle psikiyatri arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Psikiyatrik davranışların nasıl ve hangi yollarla kazandırılacağını araştıran ve sorunlara çözüm üreten uygulamalı bir bilim dalıdır. d) Aday hedefler eğitim psikolojisiyle öğrencilere kazandırabilir. e) Ölçütlere uymayan bireylerin öğrenmesini zorlaştıran hedefler listeden çıkarılmalıdır.

28

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Eğitim süzgeci olarak adlandırılan süreçlerden biri olan “eğitim ekonomisi süzgeci” ile ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu süzgeçte aday hedeflerin ekonomik olması önemsenir. b) Ekonomik olan ve aşırı ekonomik yük getirmeyen hedefler daha baştan programdan çıkarılmalıdır. c) Elimizdeki tüm kaynaklardan en üst düzeyde yararlanmalıyız. Bu nedenle seçtiğimiz hedef davranışlar hem en kısa zamanda kazandırılmalı hem de ekonomik olmalıdır. d) Kişi tutarlı ve ekonomik bir tüketici olmalıdır. e) Tüm bu hedefler aday belirlemede önemlidir.

7) Okulun genel işleviyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Okul, içinde bulunduğu toplumun kültür özelliklerini aksettirir. b) Bir ülkenin millî eğitiminin amaçları, o ülkede yapılacak bir toplum analizine dayanmalıdır. c) Okul öğrencileri, toplumun kültürünü tanıma ve geliştirme yönünde sorumluluk taşımamalıdır. d) Eğitimin, birey ve toplum refahı arasında denge kurulmalıdır. e) Çünkü eğitimin ortaya çıkan problemlerin çözümünde büyük sorumluluğu vardır.

8) Okulun genel işleviyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Ekonomik kalkınmanın ve demokratik hayatın gerçekleşmesi, bireylerin kaliteli anlamda eğitimi ile mümkündür. b) Ülkemizde okur-yazar oranı aranırken diğer yandan okuryazarlığın kazandıracağı davranışların niteliği ile ilgili çalışmalara gereksinim vardır. c) Okul, eğitimin eğitici fonksiyonunun yanında koordine edici bir sosyal ortam hizmetini görür.

29

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Organize eğitim kurumu olan okul, öğrenciler ve veliler, eğitimde üç temel öğeyi oluştururlar. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

9) Aşağıdakilerden hangisi bilişsel alan hedefleri arasında sayılamaz? a) Unutma b) Kavrama c) Uygulama d) Analiz e) Sentez 10) Aşağıdakilerden hangisi psikomotor alan hedefleri arasında sayılamaz? a) Algılama b) Kurulma c) Bütünleştirme d) Değerlendirme e) Duruma uyma 11) Aşağıdakilerden hangisi duyuşsal alan hedeflerinden biri değildir? a) Verme b) Karşılıkta bulma c) Değer verme d) Bütünleştirme e) Nitelenme

30

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi Türk Milli Eğitiminin uzak hedeflerinden biridir? a) Politik felsefemizi yansıtır. b) Fonksiyonu yön göstermek, eğitim hizmetlerinin amaçlarını belirlemektir. c) Amaç politik felsefemizin dönük olduğu ideale uyum sağlayacak insanlar yetiştirmektir. d) Bu tür hedefler çok zor değiştirilir. e) Hepsi 13) Aşağıdakilerden hangisi Türk Milli Eğitiminin genel hedeflerinden biridir? a) Belli bir eğitim iktidarlar değişse bile bu hedefler çok zor değişir. b) Genel hedefler eğitim ürünü olarak yetişmesi istenen ideal insanın niteliklerinden oluşur. c) Bir ulusal eğitim sisteminin genel hedeflerini belirleme işi ülkenin geleceği açısından önem teşkil etmez. d) Genel hedefleri iki aşamada düşünebiliriz; bunlardan biri “eğitimin genel hedefi” dir. e) İkincisi “okulun genel hedefi” dir.

14) Aşağıdakilerden hangisi eğitim hedeflerinin genel özellikleri arasında sayılamaz? a) Hedefler, öğrenci davranışlarına çevrilebilir olmalıdır. b) Hedef, öğrencide gerçekleştirmek istenen davranış değişikliğidir. c) Hedefler süreç sonunda öğrencinin hangi niteliklere sahip olacağını göstermelidir. d) Hedef ifadeleri açık, seçik ve anlaşılır olmalıdır. e) Hedeflerin hangi konu içeriğiyle ilgili olarak gerçekleştirilecekleri belirtilmemelidir.

31

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) Öğretim stratejileri yöntem ve tekniklerinden “sunuş yoluyla öğretim stratejisi” hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Öğrenilecek kavramların diğer yapılarla ilişkilendirilmesi b) Kavram ya da kuralın belirlenmesi c) Kavram ya da kuralın özelliklerinin belirlenmesi d) Sadece olumlu örnekler verme e) Öğrencilerden örnekler isteme 16) Aşağıdakilerden hangisi öğretim tekniklerinden biri olamaz? a) Münazara b) Örnek olay c) Panel d) Forum (açık oturum) e) Beyin fırtınası (fikir taraması) 17) Aşağıdakilerden hangisi araştırma soruşturma yoluyla öğretim stratejisi teknikleri arasında sayılamaz? a) Küçük grup tartışması b) Problem çözme c) Gösteri d) Rol oynama e) Gezi – gözlem 18) Aşağıdakilerden hangisi problem çözme tekniğinin aşamaları arasında sayılamaz? a) Problemin farkına varma b) Kaynak tarama ve bilgi toplama

32

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Denenceler kurma d) Veri toplama araçlarını hazırlama e) Hepsi sayılabilir.

19) Aşağıdakilerden hangisi workshop tekniğiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Her grup kendisine bir ad bulur. b) Konuyla ilgili problemleri grup kararıyla sıralarlar. c) Her grup minik beyaz kâğıtlara kendi problemlerini yazarlar. d) Daha sonra gruplar çözümlemek için bir tek problemi alırlar. e) Kartonun arka yüzüne seçtikleri problemi ve problemle ilgili sloganlarını yazarlar. Her grup, çalışmasını sınıf ortamına sunar ve tartışırlar.

20) Aşağıdakilerden hangisi soru-yanıt tekniğiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bu teknik, öğretmenin daha önceden hazırladığı soruları öğrencilere sorarak onlardan gelen cevapları alarak, bu cevaplara göre eğitim sürecini sürdürmeyi amaçlamaktadır. b) Soru - yanıt tekniğinde iki önemli husus söz konusudur. c) Soru sorma düzeyinde, öğrencinin bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirmeyi bilmesidir. d) Soru sorma tekniğinde ise bekleme süresi, ipucu, pekiştirme, irdeleme, yeniden odaklandırma davranışlarıdır. e) Bu iki boyutu kullanan öğretmen, öğrencinin hem bilgileri hatırlamasını hem de düşünmelerimi sağlar, yaratıcılıklarını geliştirir.

33

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 5 1) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme kuramlarından biridir? a) Bağlaşımcı kuram b) Geştalt kuramı (bilişsel alan) c) Güdüleme, kişilik, toplumsal ağırlıklı kuramı d) Bilgi işlem kuramı e) Hepsi 2) Aşağıdakilerden hangisi bağlaşımcı kuramın maddelerinden biri değildir? a) Deneysel öğrenme b) Tekrar c) Pekiştirme d) Güdüleme e) Kazanılan davranımlar 3) Aşağıdakilerden hangisi Geştaltçı Kuramın ilkelerinden sayılamaz? a) İçeriğin tutarlı olması b) Konunun karmaşıktan basite doğru sıralanması c) Anlayarak - kavrayarak öğrenme d) Öğrenilen bilgileri uygulama e) Öğrenciye eksik ve hatalarını bildirme 4) Aşağıdakilerden hangisi güdüleme kişilik, toplumsal, psikolojik ağırlıklı kuramın maddelerinden sayılamaz? a) Açıklama b) Güdüleme 34

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Uygulama d) Değerlendirme e) Hepsi sayılabilir.

5) Aşağıdakilerden hangisi öğretme ortamında izlenmesi gereken sıraya uygun değildir? a) Dikkat çekme b) Öğrenciyi hedeften haberdar etmeme c) Ön öğrenmenin hatırlatılması d) Araç - gerecin sağlanması e) Rehberlik 6) Aşağıdakilerden hangisi programlı öğretimin maddelerinden biri değildir? a) Küçük adımlar ilkesi b) Etkin katılım ilkesi c) Başarı ilkesi d) Toplumsal hız ilkesi e) Anında düzeltme ilkesi 7) Aşağıdakilerden hangisi mikro eğitime dair yanlış bir bilgidir? a) 1960 yılında Stanford Üniversitesinde geliştirilmiş bir tekniktir. b) Bu teknikle öğretmen adaylarına araştırma teknikleri öğretilir. c) Bu teknikle kişilik ve yetenek geliştirme amacı güdülür. d) Mikro eğitim yöntemi öğretim süresi, sınıftaki öğrenci sayısı ve konu açısından büyütülmüş ve yoğunlaştırılmış bir öğretim deneyidir. e) Öğretimde bir laboratuvar ortamı sağlayan mikro eğitimin en büyük sınırlılığı tüm öğretim becerilerini kazandırmaya uygun düşmemesidir.

35

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi iş başında eğitime dair yanlış bir bilgidir? a) Özellikle beceri gerektiren elemanların yetiştirilmesinde kullanılır. b) Bu yöntem deneyerek öğrenme şeklinde de uygulanabilir. c) Yanlış yapa yapa öğrenmeden, bir programa göre, öğreticinin gözetiminde öğrenmeye kadar değişik şekillerde uygulanır. d) Öğrenci çalışma ortamında karşılaşacağı sorunlara önceden çözüm bulmaktadır. e) Bu yöntemin başarılı olması iyi bir öğrenciye ve öğretim materyallerinin bulunmasına bağlıdır.

9) Aşağıdakilerden hangisi “benzetişim (simülasyon)”le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Sınıf içinde öğrencilerin bir olayı varsayımsal olarak ele aldığı ve üzerinde eğitici çalışmaların yapıldığı bir öğretim tekniğidir. b) Bir yangın sırasında alınacak önlemlerle, kurtuluş yollarının öğretilmesi veya bir deprem anında yapılması gerekenlerin öğretilmesi buna örnek gösterilebilir. c) Benzetişim tekniği bir düşünce değil, bir hareket olayıdır. Öğrenciler bu olaya katılıp onu şekillendirirler. d) Öğrenci problem çözme, karar verme ve eleştirel düşünme durumundadır. e) Bu teknikte öğrenciler aktiftir.

10) Aşağıdakilerden hangisi “ekiple öğretim” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Ekiple öğretimde öğretmenler, öğretim etkinliklerini sunmada iş birliği yapmak zorundadır. b) Ekipte öğretim bir düzenleme biçimidir. c) Etkinliklere öğrenci karar verir. d) Okulun olanakları ile bağlantılıdır. e) Öğrencilerin gereksinimleri merkeze alınır.

36

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi ekiple öğretimin aşamalarından sayılamaz? a) Konu yaklaşımı b) Ortak merkezli yaklaşım c) Birlikte sunulan konular yaklaşımı d) Art arda gelme yaklaşımı e) Hepsi sayılabilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi Gardner’in ileri sürdüğü zekâ türlerinden biri değildir? a) Sözel b) Mantıksal (matematiksel) c) Görsel d) Bireysel e) Bedensel 13) Tam Öğrenme Modeliyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu öğrenme modelini ortaya koyan Amerikalı eğitimci Bloom'dur. b) Bloom'a göre olumsuz koşullar oluşturulduğunda herhangi bir kişi konu öğrenebiliyorsa diğer herkes de öğrenebilir. c) Tam öğrenme modelinde okuldaki tüm öğrenciler, öğretilen her şeyi öğrenebilir. d) Tam öğrenme modelinin üç ana değişkeni vardır. e) Bunlar; öğrenci nitelikleri, öğretim hizmetinin niteliği ve öğrenme ürünleridir.

14) Aşağıdakilerden hangisi “tam öğrenme” modelinin ilkeleri arasında sayılamaz? a) Öğrencilere plânlı ve olumlu öğrenme koşulları sağlanmalıdır. b) Yeterli zaman verilmelidir. c) İpucu, pekiştirme, dönüt ve düzeltme verilmelidir.

37

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Öğrenci katılımı önemli değildir. e) Bir ünite öğrenilmeden diğerine geçilmemelidir.

15) Aşağıdakilerden hangisi “altı şapka tekniği” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Edward De Bono insanların düşünme şekillerini anlamanın yolu olarak taşıdıkları hayali şapkalarla bağlantı kurmak gerektiğini savunur. b) Beyaz şapka objektiftir. c) Kırmızı şapka serinkanlılığı ifade eder. d) Siyah şapka karamsarlık ve kötümserliktir. e) Sarı şapka iyimserlik ve aydınlığı ifade eder.

16) Aşağıdakilerden hangisi sunuş yoluyla öğretim stratejisine dair yanlış bir bilgidir? a) İlke, kavram ve genellemelerin öğretmen tarafından düzenli bir şekilde sıralanması ve öğrenciler tarafından öğrenilmeye hazır bir durumda verilmesi sürecidir. b) Daha çok öğrenme etkinliklerinin başlangıcında (derslerin giriş bölümünde) ve bilgi düzeyinde hedef-davranışların kazandırılmasında kullanılır. c) Öğretmen temel bilgi sağlayıcıdır ve örnekleri anlatır. d) Bu yaklaşımda önce somut düşünce, sonra örnekler sunulur. e) Daha sonra da soyut kavramayı sağlamak için ek örnekler verilir. Böylece dersin başında öğretmen soyutlamayı anlatır ve açıklar.

17) Aşağıdakilerden hangisi sunuş yoluyla öğretim stratejisine dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrenci kendisi için hangi bilginin önemli olduğunu bilmediği için öğrenmesi gereken bilgi, ilke ve kavramları kendisine sunulduğu gibi öğrenir. b) Öğretmen bu yaklaşımda konu alanlarını (içeriği) anlamlı bir yapı bütünlüğüne getirerek etkili bir şekilde sunar.

38

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Öğretmen konuları hiyerarşik bir sıra ile tümevarım yoluyla uygun bir biçimde yapılandırır ve uygun eğitim yaşantılarının (etkili sunu tekniklerini) kullanarak sunar. d) Sunuş yoluyla öğretimde, bilginin hiyerarşik bir yapı içerisinde anlamlandırılarak öğrencilere sunumu genelden özele (tümdengelim) yoluyla gerçekleştirilir. e) Önce kavram ya da ilke verilir sonra da örnek sunulur.

18) Aşağıdakilerden hangisi sunuş yoluyla öğretim stratejisine dair yanlış bir bilgidir? a) Sunuş yoluyla öğretim stratejisi öğrenci açısından bakıldığında alış yoluyla öğrenme, öğretmen açısından bakıldığında sunuş yoluyla öğretme olarak ifade edilir. b) Aynı zamanda "anlamlı öğrenme" stratejisi olarak kabul edilir. c) Öğrencileri ezbere yöneltmeyi amaçlar. d) Sunuş yoluyla öğretim stratejisinde bilgi, kavram ve ilkelerin anlamlı bir şekilde yapılandırılarak, bütünden - parçaya doğru öğrenilmesi sağlanır. e) Böylece öğrenmeler temel kavramlara dayalı olarak sağlanır.

19) Aşağıdakilerden hangisi “buluş yoluyla öğretim” stratejisine dair yanlış bir bilgidir? a) Bu yaklaşımın dayandığı temel anlayış öğrencinin öğrenmede konu alanın yapısını kavramasıdır. b) Bu nedenle öğrencinin pasif olması ve buluş yapması (keşfetmesi) gerekmektedir. c) Öğrenci sınıfta aktif ve girişimci olmalıdır. d) Öğrenci merkezli eğitimin uygulamasına dayalı bir yaklaşımdır. e) Buluş yoluyla öğrenmede öğrencinin kendi gözlemleri ve etkinliklerine bağlı olarak bilgi, kavram, ilke ve genellemeye ulaşması sağlanır.

20) Aşağıdakilerden hangisi “buluş yoluyla öğretim” stratejisine dair doğru bir bilgidir? a) Öğrenciler bir bilim adamı gibi bilgiyi kendileri yapılandırmalıdır. b) Bunun için aktif olarak deney yapmaya, ilke ve kavramları bulmaya yönlendirilmelidir.

39

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Böylece öğrenciler kendisine güvenen, olumlu benlik geliştiren ve bağımsız davranan bireyler olarak yetiştirilirler. d) Konular özelden genele doğru yani tümevarım yaklaşımıyla işlenir. e) Hepsi doğrudur.

40

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 6 1) Aşağıdakilerden hangisi araştırma inceleme yoluyla öğretim stratejisi için söylenemez? a) J. Dewey tarafından geliştirilen bu yaklaşımda öğrencilerin araştırma ve inceleme yaparak öğrenmeleri sağlanır. b) Öğrenciler araştırma etkinliklerini deneme-yanılma yoluyla öğrenirler. c) Öğrencilerin sınıf içi ve sınıf dışı etkinliklerle yaptığı problem çözme sürecidir, (yaklaşımıdır). d) Öğrencilerin problem çözme (bilimsel yöntem) becerilerini kullanarak öğretmenin sağlandığı öğrenme yoludur. e) Öğrenci problem çözmenin (bilimsel yöntemin) aşamalarını karşılaştığı durumlara (problemlere) uygular ve süreçte tamamen aktiftir.

2) Aşağıdakilerden hangisi araştırma inceleme yoluyla öğretim stratejisi için söylenemez? a) Öğrencide yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme ve yansıtıcı düşünme yeteneklerini geliştirir. b) Özellikle öğrencilere yaşamlarında karşılaşabilecekleri problem durumlarında değişik çözümler üretmesini öğretir. c) Öğrendikleri konuları benzer durumlarda denemelerine olanak sağlar. d) Araştırma-inceleme yoluyla öğretim stratejisi özellikle uygulama ve daha üst düzeyindeki hedef alanlarının öğrenciye kazandırılmasında etkilidir. e) Öğretmen süreçte rehberdir.

41

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3)

Aşağıdakilerden

hangisi

öğretme-öğrenme

yaklaşımlarından

tam

öğrenme

yaklaşımıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bloom tarafından geliştirilmiştir. b) Okulda öğrenme adı da verilir. c) Tam öğrenme modeli (yaklaşımı) okullarda öğretme-öğrenme sürecinde etkili bütün öğeleri kapsamaz. d) Öğrencilerin en etkili öğrenme düzeyine ulaşması için sistemli olarak bir araya getiren bir yaklaşımdır. e) Tam öğrenme yaklaşımı her okulda ve sınıfta hızlı öğrenen ve öğrenmeyen öğrenci bulunduğu ve her öğrencinin hazırbulunuşluk düzeyine göre öğretimin yapılmasını öngörür.

4)

Aşağıdakilerden

hangisi

öğretme-öğrenme

yaklaşımlarından

tam

öğrenme

yaklaşımıyla ilgili doğru bir bilgidir? a) Tam öğrenme modeline göre öğrenciler arasındaki öğrenme farklılıklarının nedeni doğuştan ve öğrenme yetenekleri arasındaki farktan değil, çevre koşullarından kaynaklanır. b) Bu nedenle "öğrenci neden öğrenemiyor?" sorusuna değil öğrenmeyi etkileyen koşulların düzeltilmesi anlayışına dayanır. c) Modelin amacı öğrenmeye etki eden faktörleri kontrol altına alarak kalıcı öğrenmeyi gerçekleştirmektir. d) Buna göre zekâ, genel yetenek, kişilik özellikleri, ailenin sosyo-ekonomik düzeyi gibi öğretme - öğrenme sürecinde değiştirilemeyen öğelerin yerine, öğrenci katılımı, dönüt, araç - gereç gibi değiştirilebilir öğeler zenginleştirilerek etkili öğrenme sağlanabilir. e) Hepsi

42

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi işbirlikli (kubaşık) öğrenmeyle ilgili olarak söylenemez? a) Öğrencilerin büyük gruplar oluşturarak, bir görevi yerine getirmek, bir konuyu öğrenmek, bir konuya çözüm getirmek ya da bir problemi çözmek için ortak bir amaç doğrultusunda birlikte çalışmaları yoluyla gerçekleşen bir öğrenme yaklaşımıdır. b) Grup öğretiminde üyeler (öğrenciler) arasındaki etkileşim önemlidir. c) En önemli faydası öğrencilerin birbirinden öğrenmelerini sağlama, öğrenciler arasında işbirliği, görev paylaşımı, uzlaşma, sorumluluk alma ve arkadaşlık bağlarını geliştirmesidir. d) Geleneksel sınıflardaki öğrencilerin yarışına ve rekabetine son vermeyi amaçlayan ve başarıya birlikte ulaşmayı hedefleyen bir yaklaşımdır. e) Başlıca kurucuları J. Dewey, Vgotsky, Slavin, Piaget, Bandura’dır.

6) Aşağıdakilerden hangisi işbirlikçi öğretim özelliklerinden biri değildir? a) Öğrencinin öğrenmeye güdülenmelerini ve dikkatlerini sürdürmelerini sağlar. b) Sınıfta, yarışmayı ortadan kaldırdığı için, başarı ve başarısızlık grubun başarısız olan üyelerince paylaşılır. c) Öğrencilere etkili iletişim becerisi, başkalarının düşüncesine saygı duyma, çok yönlü düşünme ve işbirliğine dönük bağlılık (olumlu bağlılık) özelliklerini kazandırır. d) Öğrencilerin psiko-sosyal ve duyuşsal gelişimlerine katkıda bulunur. Öz saygı ve öz yeterliği geliştirir. e) Olumlu bağlılık geliştirir. (Grubun üyelerinin başarısının bireye, bireyin başarısının gruba yarayacağını, bireysel başarı olmazsa, grubun başarılı olamayacağını algılama) 7) Aşağıdakilerden hangisi işbirlikçi öğretim özelliklerinden biri değildir? a) Öğrencilere başkalarının bakış açılarından (empati) yaklaşma, hoşgörülü olma, fikirlere saygılı olma vb. olaylara yaklaşma olanağı sağlar.

43

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Grup içerisinde, işbirliği, sorumluluk, paylaşma gibi değerleri geliştirir. c) Öğrencinin hoşgörülü olmasını, konuları tartışmasını, fikirlere saygılı olmasını ve demokratik yaşam alışkanlıklarını geliştirir. d) Yüksek yetenekli ancak, öğrenme güçlüğü olan öğrencileri öğrenme sürecine kadar ve daha üst düzey öğrenme becerilerini kazandırır. e) İşbirlikçi öğrenme grupları oluşturulurken öğrenciler arasında farklı yetenek, cinsiyet, başarı ve kişisel özellikleri bakımından heterojen gruplar belirlenmelidir.

8) Aşağıdakilerden hangisi işbirlikçi öğretim özelliklerinden biridir? a) İşbirlikçi öğrenmelerde öğrenciler, çoklu öğrenme ortamlarında kendi öğrenmelerini yapılandırırlar. Bir arada eksiklikleri tamamlama, bildiklerini pekiştirme, aralarında tartışma, problem çözme, karar alma, ödülü paylaşma, üst düzey zihinsel etkinliklerde bulunma gibi farklı etkileşime geçerler. b) Sınıfın fiziksel düzeni (oturma düzeni) öğrenciler arasındaki işbirliğini geliştirme amacıyla küme çalışması oturma düzenine dönüştürülür. c) İşbirlikçi öğretimde öğretmenin görevi, heterojen grupların oluşması, gruplarda işbirliğinin, veriminin artırılmasını sağlamak ve ürünlerin değerlendirilmesindeki tüm aşamaları planlamaktır. d) Katılımcılığı ve çoğulcu özellikleri geliştiren demokratik bir öğretim yöntemidir. e) Hepsi 9) Aşağıdakilerden hangisi işbirlikçi öğretim özelliklerinden biri değildir? a) Daha çok düşük ve orta düzeyde yeteneğe sahip öğrenciler ile ileri düzeyde öğrencileri kaynaştırarak öğrenme sürecine katmayı amaçlar. b) Öğrenme sürecinde rekabeti kaldırır (Rekabet öğrenciler arasında gerilim» yol açar.) İşbirlikçi öğrenmeyi (destekleyici olmayı savunur.)

44

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Problem çözme ve üst düzey düşünme yeteneklerini bastırır. d) Grup amaçlara sahiptir. Ortak hareket edilir ve bireysel çaba gerekir. Grubun başarısı, her üyenin çabasına ve sorumluluğuna aittir. Gruptaki her üye diğer üyeler başarmadan kendilerinin de başaramayacaklarını bilir ve birbirlerine yardımcı olur. e) İşbirlikçi öğretimde değerlendirme; grup içi etkinliklerin değerlendirilmesi ve bireysel değerlendirme olmak üzere iki türlüdür. Bireyin başarısı grubun başarısına dönüştürülür ve değerlendirme ölçütlere göre, öğretmen ve grupça birlikte yapılır.

10) Aşağıdakilerden hangisi çoklu zekâ yaklaşımı için söylenemez? a) Zekâ, bireyin birçok alanda, müzikte, sporda, dansta, iletişimde, doğada, resimde ürün ve performans ortaya koyma yeteneğine göre yeniden tanımlanmıştır. b) Gardner'e (1983) göre zekâ, bir veya daha kültürel yapıda değeri olan bir ürüne şekil verme ya da problemleri çözme yeteneğidir. c) Diğer anlatımla zekâ, problem çözme kapasitesi veya değerli bir ya da birden çok kültürel yapı ürünü ortaya koyma kapasitesidir. d) Piaget ise zekâyı bireysel uyum sağlama yeteneği olarak açıklamıştır. e) Zekânın bilinen ve klasik tanımı olan sadece dil ve matematik zekâsını öne çıkarmaz.

11) Aşağıdakilerden hangisi zekâya ilişkin geleneksel yaklaşımlardan biri değildir? a) Zekâ bölümü b) Niteliksel c) Gerçek yaşamdan soyutlama d) Dışsal güdüleme e) Ölçme

45

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi zekâya ilişkin çağdaş yaklaşımlardan biri değildir? a) Bireyleri gruplama b) Niteliksel c) Gerçek yaşam etkinliklerine dayalı olma d) İçsel güdüleme e) Yorumlama, betimleme 13) Aşağıdakilerden hangisi zekâ alanlarının gelişimini etkileyen faktörlerden biridir? a) Kalıtım ve çevre etkileşimi b) Tarihsel ve kültürel faktörler c) Kaynaklara ulaşma şansı d) Coğrafi faktörler e) Hepsi 14) Aşağıdakilerden hangisi çoklu zekâ kuramının dayanaklarından biri değildir? a) İnsanlar bütün zekâ alanlarına değişik miktarlarda sahiptir. b) Herkesin farklı bir kişiliği, karakteri ve zekâ profili vardır. c) Öğretim sürecinde öğrencilerin baskın olan zekâ alanlarına göre değil, birçok zekâ alanını işlevsel yapan öğretim teknikleri geliştirilmelidir. d) Bireyler kendi zekâlarını arttırma ve geliştirme yeteneklerine sahip değildirler. e) Zekâ çok yönlüdür ancak kendi içerisinde bir bütündür.

15) Aşağıdakilerden hangisi çoklu zekâ kuramının dayanaklarından biri değildir? a) Zekâ başkalarına öğretilebilir. b) Zekâ güçlendirilemez. c) Çeşitli zekâ alanları bir arada ve belli bir uyum içinde çalışırlar.

46

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Kişisel altyapı, kalıtım, kültür, inançlar ve tutumlar zekânın gelişiminde etkilidir. e) Çoklu zekâ yaklaşımında ölçme ve değerlendirme, öğretmen - öğrenci - veli işbirliği ile yapılır ve ağırlıkla öğrenci gelişim dosyaları (portfolyo) kullanılır.

16) Aşağıdakilerden hangisi mantıksal / matematiksel zekânın temel özelliklerinden biri değildir? a) Sayısal ve mantıksal yapıları kavrama b) Mantıksal düşünme c) Durumsal düşünme d) Sonuç çıkarma e) Problem çözme 17) Aşağıdakilerden hangisi zekâ alanlarının öğretim etkinliklerinden biri olamaz? a) Sonuç çıkarma b) Zihinsel hesap yapma c) Bilimsel düşünme d) Keşifler yapma e) Sayılarla oyun oynama 18) Aşağıdakilerden hangisi zekâ alanlarının öğretim etkinliklerinden biridir? a) Bilimsel Deneyler b) Eleştirel düşünme c) Gruplama ve sınıflama yapma d) Araştırma yapma e) Hepsi

47

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi sözel / dilsel zekânın temel özelliklerinden biri değildir? a) Sözcükleri yalnızca sözlü olarak ifade edebilme b) Dilin temel işlevlerini kullanabilme c) Kelimelerin işlevlerini kullanabilme d) Kelimelerin işlevlerine, anlamlarına, yapısına duyarlılık e) Sözcüklerin anlamını kavrayabilme 20) Aşağıdakilerden hangisi sosyal / bireyler arası zekânın temel özelliklerinden biri değildir? a) Diğer bireylerin isteklerini, güdülerini, tarzlarını, hareketlerini anlama ve tepkide bulunma b) Diğer bireylerle işbirlikli öğrenme, grup çalışması, paylaşma, empati, sempati c) İletişim becerilerini kullanma d) Ritim tutma e) Akran öğretimi

48

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 7 1) Aşağıdakilerden hangisi çoklu zekâ kuramına göre başlıca zekâ alanlarıyla ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Bu zekâ alanında mantık kuralları, sebep - sonuç ilişkilerini kurma, sonuç çıkarma, akıl yürütme ve sayısal işlem yetenekleri iyi olan bireyler yer alır. b) Sayıları kullanma, problem çözme, akıl yürütme yollarını kullanma, hipotez kurma, düşünceler arasındaki ilişkileri anlama yeteneklerini kapsar. c) Bilim adamları, matematikçiler, mühendisler, istatistikçiler bu tür zekâya sahiptir. d) Nesneyi tanımlamada, analiz etmede ve matematiksel konularda başarılıdırlar. e) Hepsi doğrudur.

2) Aşağıdakilerden hangisi “çoklu zekâ kuramı” nın özelliklerinden değildir? a) Matematiksel problemleri çözmekte zorlanırlar. b) Grafik ve istatistik ifadeleri rahatlıkla yorumlayabilirler. c) Teknolojiyi iyi kullanırlar. d) Olayların oluşumu ve işleyişi hakkında araştırma yaparlar. e) Satranç ve dama oynamayı, bulmaca çözmeyi, matematik dersini severler.

3) Aşağıdakilerden hangisi “sözel / dilsel zekâ” için söylenemez? a) Sözcükleri yazılı ve sözlü olarak etkili biçimde kullanırlar. b) Dilin temel işlevlerini kullanma, okuma-yazma, konuşma ve dinleme becerileri bu zekâ alanının temel özellikleridir. c) Şairler, yazarlar, politikacılar ve gazeteciler matematik zekâsını en üst düzeyde sergilerler. d) Bilgiyi hatırlama, okuma, yazma, tartışma alanlarında başarılıdırlar.

49

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Başkalarını ikna etme konularında başarılı olma ve mizah, şiir, yaratıcı yazım ve hikâye anlatma konularında da isteklidirler.

4) Aşağıdakilerden hangisi “sözel / dilsel zekâ” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Şiir okuma ve yazma, hikâye anlatma konularında isteklidirler. b) Konuşmalarında ikna edicidirler. c) Okuduklarını kolay anlar, yorumlar ve hatırlarlar. d) Okuma, yazma, dinleme ve tartışma yoluyla öğrenirler. e) Yaşlarına göre kelime hazineleri fazla gelişmemiştir.

5) Aşağıdakilerden hangisi “bedensel (kinestetik) zekâ” için söylenemez? a) Duygu ve düşüncelerini ifade etmede ve problem çözmede beden dilini ve vücudunu iyi kullanma yeteneğidir. b) Mimarlar, dansçılar, sporcular, el işleriyle ilgilenenler ve pandomim sanatçıları bu zekâ alanına sahiptir. c) Hız, denge, esneklik, koordinasyon, el becerisi vb. koordinasyonları fazla gelişmemiştir. d) Bu zekâ modeli bedensel olarak gerçekleştirebileceğimiz hareketlerin tümüyle ilgilidir. e) Bunların içine sadece insanlık tarihinde bedensel olarak gerçekleştirilmiş başarılar değil bunun yanında şimdiye kadar fark edilmemiş doğuştan gelen kinetik potansiyeller de dâhildir.

6) Aşağıdakilerden hangisi “bedensel (kinestetik) zekâ” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Söylenilenlerden çok yapılanları hatırlatırlar. b) Hareketli olmayı sevmezler.

50

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Taklit etme yetenekleri güçlüdür. d) Gördüğü bir nesneyi dokunarak inceleme ve analiz etme eğilimindedirler. e) Uzun süre aynı yerde kaldıklarında hareket etme ihtiyacı duyarlar.

7) Aşağıdakilerden hangisi “bedensel (kinestetik) zekâ” nın özellikleri arasında sayılabilir? a) Motor becerileri gereken etkinliklerde başarılıdırlar. b) Oyun ve dramalarda yer almaktan hoşlanırlar. c) Bir ya da birden fazla sportif faaliyetlerde başarılıdırlar. d) Rol yapma, drama, hareketsel oyunlar, gezi - gözlem başlıca öğretim yöntemleridir. e) Hepsi 8) Aşağıdakilerden hangisi “görsel / uzamsal zekâ” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Üç boyutlu bir nesneyi gördükleri halde o nesnenin görüntüsünü zihinde canlandıramazlar. b) Ayrıntıları kolayca fark edebilirler. c) Renkler, şekiller, desenler, grafikler, resimler ve görsel semboller kullanılır. d) Denizciler, heykeltıraşlar, pilotlar, izciler, avcılar, mimarlar bu zekâ alanına sahiptir. e) Uzaya, şekillere, yapılara, çizgilere ve renklere duyarlıdırlar.

9) Aşağıdakilerden hangisi “görsel / uzamsal zekâ” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Yardım almaksızın yönlerini bulabilirler. b) Gözlemleyerek ve görerek öğrenirler. c) Şekilleri, detayları, renkleri ve yüzleri kolayca hatırlayabilirler. d) Hayal güçleri kuvvetli değildir. e) İlginç üç boyutlu modeller ve yapılar oluşturabilirler.

51

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

10) Aşağıdakilerden hangisi “müziksel / ritmik zekâ” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Müziği ve ritmi araç olarak kullanarak duygularını ifade ederler. b) Müzisyenler, orkestra şefleri, besteciler bedensel zekâsı güçlü bireylerdir. c) Bu zeka alanına sahip bireyler, melodilerdeki ritmi, tempoyu, hızı ayırt etme, enstrüman çalma, şarkı söyleme gibi etkinliklerden hoşlanırlar. d) Nörolojik bakış açısından müzik zekâsı (ritmik zekâ), zekâ türlerimizin ilk önce gelişenidir. e) Müziğin, ritmin, sesin ve titreşimin “bilinci etkileme” efektleri de diğer zekâ türlerinin hepsinden daha güçlüdür.

11) Aşağıdakilerden hangisi “müziksel zekâ” nın özelliklerinden biri değildir? a) Müzik aletlerini çalabilirler. b) Şarkı sözlerini ve melodilerini rahat hatırlayabilirler. c) Seslere duyarlı değillerdir. d) İnsan sesi, doğa sesi ve müziğe tepki gösterirler. e) Şarkı söyleme, müzik aleti kullanma, ritim tutma başlıca öğretim faaliyetleridir.

12) Aşağıdakilerden hangisi “sosyal / bireyler arası zekâ” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) İletişim becerileri yüksektir. b) Ekip çalışmasında gönüllüdür. c) Yakın ve samimi insan ilişkilerine girer. d) Başkalarının duygu ve isteklerini dikkate almaz. e) Grup çalışmaları, tartışma teknikleri, proje çalışmaları, yarışmalar başlıca öğretim faaliyetleridir.

52

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

13) Aşağıdakilerden hangisi “içe dönük bireysel zekâ” nın özelliklerinden değildir? a) Bağımsız kalmayı ve çalışmayı sevmez. Yalnızlıktan hoşlanmaz. b) Kendini gerçekleştiren birey olmaya çalışır. c) Bireysel hedefler oluşturur. d) Bireysel sorumluluklar alır. e) Bireysel çalışma, bireysel okuma, bireysel yazma vb. çalışmalar yapar.

14) Aşağıdakilerden hangisi “içe dönük bireysel zekâ” nın özelliklerindendir? a) Amaçları belirgindir. b) Bireysel başarılar peşinde koşarlar. c) Zayıf ve güçlü yönleri hakkında gerçekçi yorum yaparlar. d) Kendi kendine yetebilir. Özgüveni yüksektir. e) Hepsi 15) Aşağıdakilerden hangisi “doğa zekâsı” nın özelliklerinden değildir? a) Sonradan ilave edilen sekizinci ve son zekâ alanıdır. Doğal kaynaklara doğaya, bitki ve hayvanlara ilgi duyan bireylerdir. b) Doğayı sever ve korur. c) Hayvan beslemeye ve bitki korunmaya dönüktür. d) Çevre temizliğine karşı duyarlı değildir. e) Okul dışı geziler, gözlem, müzelere gitme başlıca öğretim faaliyetleridir.

16) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğrenme kuramı” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Bu kuram bilişsel ve akademik yaklaşımların son yıllarda üzerinde en fazla durdukları bir kuramdır.

53

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Aynı zamanda bilginin doğasını ve kaynağını inceleyen bir kuramıdır. c) Öğrenmeyi, deneyime bağlı anlam oluşturma süreci olarak ele almaktadır. d) Buna göre bilgi yaşantılarını anlamlı bir duruma getirmeye çalışma birey tarafından etkin olarak yapılandırılmaktadır. e) Önemli isimleri Piaget, Bruner, Vgotsky, Geştalt'dır.

17) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğrenme kuramı” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) İlerlemecilik (ve yeniden kurmacılık) eğitim felsefesi akımlarına dayanmaktadır. b) Öğrencilerin belli bir konuda bir anlayış yaratmaları için kendi deneyimlerini kullandıkları bir öğrenme yaklaşımıdır. c) Bilgi kişiden bağımsız değil, duruma özgü, bireysel ve bağlamsal bir yapıdır. Birey bilgi yapılarını deneyimlerle ve sosyal etkileşimiyle kendisi oluşturur. d) Pozitivizme dayanan davranışçı öğrenme ve bilgi - işlem kuramcıları, bilginin öğrenenden bağımsız olduğunu savunurlar. e) Anlam yaratmanın yeni öğrenilecek bilgilere dayalı olduğunu kabul etmişlerdir.

18) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğrenme kuramı” nın özellikleri arasında sayılamaz? a) Bilgi tam olarak gerçeği yansıtamadığından, yaşantılara dayalı olarak yorumlanır. b) Her öğrenenin gerçeklik kavramı, yorumsal yaşantılarına göre şekillenir. c) Eğitim programları tümevarım yaklaşımı ve temel kavramlara ağırlık verilerek düzenlenir. d) Program öğrenci sorunlarına yöneliktir ve birincil kaynaklar (işlenmemiş ham veriler gerçek öğrenme ortamı) ve materyaller üzerinde öğrenme gerçekleştirilir. e) Öğrenme sürecini "öğrenen" açısından ele almaktadır.

54

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğrenme kuramı” nın özellikleri arasında sayılabilir? a) Öğrenenin bilgiyi nasıl yapılandırdığı (inşa ettiği - oluşturduğu) ile ilgilenmektedir. b) Bilginin yeniden yapılandırılması ve transferi üzerinde durmaktadır. c) Bilgi evrensel geçerliği olan birimler olarak değil, "işleyen hipotezler" olarak görülür. d) Birey tarafından oluşturulan bilgi, kişinin öğrendiğinden ve anladığından daha çoktur. Öğrenmede bireyin ön bilgilerini anı sıra kültürel ve sosyal içerikte önemlidir. e) Hepsi 20) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğrenme kuramı” nın özellikleri arasında sayılabilir? a) Belli durumlarda yanlış olarak kabul edilen bilgi, başka koşullarda doğru kabul edilebilir. b) Bilginin doğruluğunu kişiye, kültürüne, duruma göre değişebileceği için, bilginin doğruluğundan çok üretilmesi ve kullanışlılığı önemlidir. c) Bilginin öğrenci tarafından yapılandırılmasını (oluşturulmasını) ifade eder. d) Öğrenci bilgiyi aktif olarak özümler ve davranışa dönüştürür. e) Anlamlı öğrenme, keşfederek öğrenme, bağlamsal öğrenme, düşünmeyi öğrenme, araştırma keşfetme ve problem çözme gibi bilişsel beceriler geliştirilir.

55

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 8 1) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı (oluşturmacı)” öğrenmenin özellikleri arasında sayılabilir? a) Bilgi çevreden pasif biçimde alınmaz, algılayan birey tarafından etkin olarak yapılandırılır. b) Bilgiye ulaşmak, bireyin yaşamını düzenleyen bir uyum sürecidir. Bilen kişi, zihni dışında var olan bağımsız bir dünyayı keşfetmez. c) Bilgi bireysel ve toplumsal olarak oluşturulur. d) Yeni öğrenilecekler önceki (mevcut) öğrenilenlere bağlıdır. Yeni bilgiler, mevcut bilgilere dayalı olarak öğrenilir. e) Hepsi 2) Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğrenme kuramlarının özellikleri arasında sayılamaz? a) J. Piaget’ye göre öğrenme zihinsel yapıda meydana gelen denge (özümleme uyumsama - adaptasyon) süreçlerinden oluşur. b) Öğrenme çocuğun çevreyle etkileşime geçmesiyle oluşur. c) Bir öğrencinin kendi başına elde edebileceği performans düzeyi ile bir öğretici rehberliğini de ulaşabileceği performans düzeyi aynıdır. d) Çocuk öğretici rehberliğinde (etkileşimde) daha etkili öğrenir. e) Bilgi, çevresel faktörler aracılığıyla yapılandırılır.

3) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğretim yaklaşımının öğretim sürecine ilişkin temel ilkeleri” için sayılabilecek maddelerden değildir? a) Öğrencileri, konuya ilgi uyandıracak problemlere yöneltir. b) Yeni bilginin harekete geçirilmesi ve yeni bilgiyle ilişkilendirilerek öğrenme sağlanır.

56

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Öğretim programı tümdengelim yoluyla ve temel kavramlara ağırlık verilerek işlenir. d) Konular derinliğine ve genişliğine ele alınmalıdır. e) Program öğrencilere okulda ve okul dışında faydalı olacak bilgi, beceri ve değerlere göre hazırlanmalıdır.

4) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğretim yaklaşımının öğretim sürecine ilişkin temel ilkeleri” için sayılabilecek maddelerden değildir? a) Öğrenci programı öğretim sorunlarına göre yönlendirilir. b) Öğretme - öğrenme etkinlikleri; ikincil kaynaklar (ders kitapları, dergi vb.) yerine birincil kaynaklara (gerçek öğrenme ortamı, işlenmemiş ham veriler) yöneliktir. c) Öğrencilerin bireysel görüşlerinin ortaya çıkmasını sağlama ve görüşlerine değer verme d) Ön bilgiler, öğretim için başlangıçtır. e) Etkinlikler, hatırlamaya göre değil, bilimsel araştırmaya (problem çözme) yönelik olarak yapılmalıdır.

5) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğretim yaklaşımının öğretim sürecine ilişkin temel ilkeleri” için sayılabilecek maddelerdendir? a) İçerik temel düşüncelere göre organize edilmelidir. b) Bilginin anlaşılması ve uygulanması gerçekleştirilir. c) Bilgi pasif değil, etkin yapılandırılmalıdır. d) Öğrenme süreçleri, bireysel bağımsızlığa işbirliğine, üreticiliğe, etkin katılıma ve araştırıcılığa dayanmalıdır. e) Hepsi 6) Aşağıdakilerden hangisi “yapılandırmacı öğretim yaklaşımının öğretim sürecine ilişkin temel ilkeleri” için sayılabilecek maddelerden değildir? a) Öğrenme sürecinde sosyal etkileşim (işbirliği) sağlanmalıdır.

57

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Öğrencilerin özgün bilişsel yapı ve süreçlerini öğreticilerin oluşturacağı etkinlikler (yaşantılar) düzenlenmelidir. c) Öğrenme sorumluluğu öğrencilere verilmelidir. d) Değerlendirmenin öğretim sürecine dönük olarak yapılması söz konusudur. e) Öğrencilerin öz değerlendirme yapmalarına olanak verir.

7) Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğretimin özellikleri arasında yer almaz? a) Yapısalcı anlayışta öğrenci öğrenmeden sorumlu ve süreçte aktiftir. b) Öğretmen bilginin inşa edilmesinde öğrenciye gerekli malzemeyi ve ortamı hazırlar. c) Öğretmen, öğrenme ortamında öğrenciye uygulama - deneme ve keşfetme fırsatları yaratır. d) Öğrenci, öğretmenin özelliklerini ve girişimciliklerini öğretimde temel kabul eder. e) Öğretmen öğretmez, deneyimler yaşatır. Öğrenci deneyimlerle öğrenir.

8) Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğretimin özellikleri arasında yer almaz? a) Öğrenme birincil derecedeki kaynaklara (öğrenme konusu ile ilgili doğal ve gerçek ortama) dayanır. b) Öğrenme temel kavramlar etrafında yapılandırılır. c) Gözlem, koleksiyon, sergi, tartışma gibi teknikler uygulanır. d) Değerlendirme süreç değil, sonuca yöneliktir. e) Değerlendirme sonuçları öğrencinin gelişiminde kullanılır.

9) Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğretimin özellikleri arasında yer almaz? a) Öğrenme değil, öğretme esastır. b) Öğrencilerin derslerde geçen temel kavramları anlayıp anlamadıkları temele alınır. c) Öğrenci özerkliğe ve girişimciliğe cesaretlendirilir. d) Öğrencide doğal merak desteklenir.

58

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Öğretmen öğrencinin özgüveninin ve sorumluluğunun gelişimine yardımcı olur.

10) Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğretimin özellikleri arasında sayılabilir? a) Etkinliklerde öğrenci merkezdedir. Öğrenciler bilgiye ulaşmak için sorular sorar, deneyimler yaşar ve sonuca ulaşır. b) İşbirliğine dayalı öğretim yöntemleri kullanılarak, birbirinden öğrenme sağlanır. c) Öğrencilerin geleceğe yönelik tahminler yapması ve denenceler (hipotezler) üretmesi özendirilir. d) Öğrencilere neden-sonuç ilişkilerini kuracakları yaşantılar kazandırılır. e) Hepsi 11) Aşağıdakilerden hangisi temel öğretme modelinin aşaması ve işlevleri arasında sayılamaz? a) Öğretim hedefleri saptanır. b) Yazılı olarak ifade edilir. c) Öğrenme için gerekli giriş davranışlarının belirlenir. d) Yeni öğrenme konuları ile önceki öğrenme konuları arasında bağ (önkoşul öğrenmelerhazırbulunuşluk) kurularak öğrenme sağlanır. e) Öğrenme-Öğretme ortamının seçimi ve düzenlenir.

12) Aşağıdakilerden hangisi basamaklı öğretim programıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Nunley tarafından geliştirilen yeni bir öğretme-öğrenme yaklaşımıdır. b) Bilgi toplumunun eğitimde yeniden yapılanması sürecine bağlı olarak geliştirilmiştir. c) Buna göre öğrenci bilgiyi alan bir durumdan çıkarılarak bilgiye ulaşan, gerekli olanları alan ve yeni bilgiler üreten bir durumda ele alınmaktadır.

59

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Basamaklı öğretim programı öğrencilerin farklı ilgi ve yetenek alanlarına, farklı öğrenme yollarına sahip olduğu düşüncesi esasına dayanan bir öğretme-öğrenme düzeneğidir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

13) Aşağıdakilerden hangisi Milli Eğitim Bakanlığı’nın ölçütlerine göre bireylerde bulunması gereken özelliklerden değildir? a) Her çocuğun öğrenebileceği, birey olarak kendine özgü olduğu ve öğrenmenin bireyin gelecekteki yaşamına ışık tutacağı anlayışı b) Bilgi, kavram, değer ve becerilerin gelişmesi yoluyla "öğrenmeyi öğenmenin" gerçekleşmesinin ön plana çıkarılması c) Öğrencinin, düşünmesinin, soru sormasının ve görüş alışverişi yapmasının caydırıcı hale getirilmesi d) Millî kimlik merkeze alınarak, evrensel değerlerin benimsenmesinin sağlanması e) Öğrencilerin örf ve âdetlerimiz çerçevesinde ruhsal, ahlaki, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesinin sağlanması 14) Aşağıdakilerden hangisi Milli Eğitim Bakanlığı’nın ölçütlerine göre bireylerde bulunması gereken özelliklerdendir? a) Öğrencilerin, haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren demokratik bireyler olarak yetişmeleri b) Toplumsal sorunlara karşı duyarlılığın ön plana çıkarılması c) Öğrencinin, öğrenme sürecinde deneyimlerini kullanmasına ve çevreyle etkileşim kurmasına fırsat verilmesi d) Öğrenme-Öğretme yöntem ve tekniklerinde çeşitliliklere yer verilmesi e) Hepsi

60

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) Aşağıdakilerden hangisi öğrencilere yeterlikler kazandırmayı hedeflenmez? a) Türkçeyi güzel kullanma becerisi b) Bilimsel araştırma becerisi c) Yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme becerisi d) Evrensel değerlere uyma becerisi e) İletişim becerisi 16) Aşağıdakilerden hangisi öğretme-öğrenme etkinliklerini düzenlemede göz önünde bulundurulması gereken temel ilkelerden biri değildir? a) Evrensel değerlere, ulusal değerlere, eğitimin genel amaçlarına ve ülkenin eğitim felsefesine dayanma b) Girişimci olma c) Öğrencileri düşünmeye, paylaşmaya, araştırmaya özendirme d) Öğrencilerin üst düzey zihinsel yeteneklerini geliştirme e) Öğrencilerin sosyal duyarlılıklarını geliştirme 17) Aşağıdakilerden hangisi öğretme-öğrenme etkinliklerini düzenlemede göz önünde bulundurulması gereken temel ilkelerden biri değildir? a) Problem çözebilme b) Öğretimde farklı yöntem ve teknikleri kullanma c) Dersler arasında yatay ve dikey ilişkilere dayalı olma d) Araştırma - geliştirme faaliyetleriyle yürütülür olma e) Yaşamla ilişkili olma

61

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) Aşağıdakilerden hangisi çağdaş eğitimde (ve program geliştirmede) göz önünde bulundurulacak öğrenci niteliklerinden biri değildir? a) Her öğrencinin öğrenebilir olduğu b) Öğretim sürecinin merkezinde öğretmenin yer alması c) Öğrencinin deneyimlerle (yaparak -yaşayarak) öğrenmesi d) Öğrencinin ilgi, yetenek ve gereksinimlerine yer verme e) Öğrenmeyi öğrenme, bilimsel araştırma yapma, problem çözme, yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme, bilgi teknolojilerini kullanma gibi üst düzey zihinsel yetileri geliştirme 19) Aşağıdakilerden hangisi demokratik eğitim sisteminde öğretmenin görevleri arasında sayılamaz? a) Her öğrencinin birey olarak önemini ve değerini kabul etme b) Bireylerin problem çözme yeteneklerine ve performanslarına güvenme ve yer verme c) Demokratik süreci işlemek d) Bireysel farklılıkları göz ardı etmeme e) Bireyselleştirilmiş eğitimi sağlama 20) Aşağıdakilerden hangisi demokratik eğitim sisteminde öğretmenin görevleri arasında sayılamaz? a) Kendilerine verilen ve yetkili sayıldıkları dersleri okutmak b) Okuttukları derslerle ilgili uygulama ve deneyler yapmak c) Serbest çalışma saatlerinde öğrencileri özgür bırakmak ve denetlememek d) Ders dışında okulun eğitim öğretim ve yönetim işlerine katılmak e) Kanun yönetmelik ve emirlerle tespit edilen ödevleri yapmak

62

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 9 1) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı düşünmeyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Yaratıcı düşünme, soruları tanımlama, duyarlı olabilme, sınırları aşma, belirsizliklerle baş etme, esnek ve özgün düşünme gibi yeteneklerini kapsar. b) Yaratıcı düşünme bireyin, yeni, farklı özgün (sentez düzeyi) ve alternatif düşünmesi, ürünler ortaya koymasıdır. c) Yaratıcı düşünmenin gelişmesi için serbest ve hoşgörülü bir öğretme - öğrenme ortamı ve geniş hayal gücünü geliştirmeye olanak veren aktivitelerin olması gerekmektedir. d) Yaratıcı düşünme becerisi; öğrencilerin bir temel fikir ve ürünü değiştirme, birleştirme, yeniden farklı ortamlarda kullanma becerisini kapsar. e) Hepsi 2) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı bireylerin başlıca kişilik özelliklerinden biri değildir? a) Geniş Hayal Gücü b) Eskiye bağlı c) Araştırıcı d) Keşfedici e) Çok yönlü düşünen 3) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı bireylerin başlıca kişilik özelliklerinden biri değildir? a) Düşünme yollarını kullanabilme b) Zaman zaman iletişime kapalı c) Olumlu benlik algısı d) Farklılıkları sevmeyen e) İdealleri olan

63

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı bireylerin başlıca kişilik özelliklerinden biri değildir? a) Estetik ve artistik davranma b) Şaka kaldıramayan c) Gizemli aynı zamanda kompleksli d) Kuşkucu e) Macerayı sevme 5) Aşağıdakilerden hangisi okullarda yaratıcı düşünmeyi geliştirme yollarından biri değildir? a) Bağımlı ve koşullu öğrenme ortamları b) Hoşgörülü olma c) Merak, keşfetme ve soru-sorma çabalarını destekleme d) Yaratıcı problemlere ağırlık verme e) Öğrenci aktif öğretme yaklaşımları 6) Aşağıdakilerden hangisi ilköğretimde yaratıcılığı geliştirmede kullanılan başlıca yöntemlerden sayılamaz? a) Rol yapma b) Drama c) Bilimsel hayal kurma d) Resim yapma e) Hikâye yazma

64

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi ortaöğretimde yaratıcılığı geliştirmede kullanılan başlıca yöntemlerden sayılamaz? a) Buluş yoluyla öğretim b) Proje temelli öğrenme c) Beyin fırtınası d) Şiir yazma e) Anı yazma 8) Aşağıdakilerden hangisi “eleştirel düşünme” için söylenemez? a) Önyargıları ve tutarlığı değerlendirme, fikirleri, düşünceleri ve iddiaları ayırt etme durumlarını içine alır. b) Birincil ve ikincil bilgi kaynaklarını ayırt etme, düşüncelerin ve açıklamaların yeterliğini ve sonuçların uygunluğunu belirleme ve değerlendirme gibi zihinsel etkinlikleri kapsar. c) Zihnin geçerli yöntem tekniklere dayalı olarak var olan öneri ve düşünceleri değerlendirmesi, ilgili tüm etkenleri dikkate alması ve sonuçları değerlendirmesine dayanan düşünme biçimidir. d) Güven temelli sorgulayıcı bir yaklaşımla konulara bakma, yorum yapma ve karar verme becerisidir. e) Sebep-sonuç ilişkileri bulma, ayrıntılarda benzerlik ve farklılıkları yakalama, analiz etme, değerlendirme, anlamlandırma, çıkarımda bulunma gibi alt becerilerini içerir.

9) Aşağıdakilerden hangisi “eleştirel düşünme” için yanlış bir bilgidir? a) Bireyin yaptığı gözlemlere ve ürettiği bilgilere dayanarak sonuçlara ulaşma sürecidir. b) Birey bu süreçte bilgiyi etkili bir biçimde elde ederek, değerlendirir ve kullanır.

65

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Eleştirel düşünme, bireyin kendi düşüncelerini farkında olması, tutarlı ve farklı olanları ayırabilmesi, başkalarının düşüncelerini anlayabilmesi, farklılıkları görebilmesi ve çevreyi tanıyabilmesine ilişkin akademik süreçleri kapsar. d) Böylece bireyler daha doğru kararlar alabilir ve daha çok yönlü düşünebilir. e) Eleştirisel düşünme bireylerin bilgiyi üretme, kullanma ve değerlendirme yapma etkinliklerinin bir sonucudur.

10) Aşağıdakilerden hangisi “yansıtıcı düşünme” için doğru bir bilgidir? a) Dewey'e göre yansıtıcı düşünme, dikkatli, tutarlı, alternatifli ve etkinlik düşünme şeklidir. b) Özellikle okul öğrenmelerinin yaşama aktarılmasının (yansıtılmasının) önemi yansıtıcı düşünmeye yön vermektedir. c) Yansıtıcı düşünme bireyin kendisinin ve başkalarının görüşlerine açık olması, düşüncelerini açıklayabilmesi süreçlerini kapsar. d) İleriyi görebilmesi ve açık davranabilmesi gibi zihinsel süreçlere dayanır. e) Hepsi 11) Aşağıdakilerden hangisi “yansıtıcı düşünme süreci” nde öğretmen ve öğrencilerin görevleri arasında sayılamaz? a) Öğrenme sürecini yalnızca öğretmen yönlendirilir. b) Öğrenciler öğrenme sorumluluğunu alır. c) Öğrenci öğrenmede etken (aktif) tir. d) İşbirlikçi öğrenme gerçekleşir. e) Açık ve tutarlı iletişim vardır.

66

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi “yansıtıcı düşünme süreci” nde öğretmen ve öğrencilerin görevleri arasında sayılamaz? a) Öğrenci görüşlerini açıkça söyler. b) Öğrenciler merak duyguları ve araştırma becerileri üzerinde çalışırlar. c) Eleştiri, hoşgörülü olma ve fikirleri ifade etme sağlanır. d) Öğrencilerin kültürel gelişimi sağlanır. e) Geleceği birlikte kestirirler, hedefler belirler ve çaba gösterirler.

13) Aşağıdakilerden hangisi “etkin / aktif öğrenme” ile ilişkili olarak yanlış bilgidir? a) Öğrencilerin öğrenme sürecine yaparak -yaşayarak (etkin) katılımını gerektirir. b) Öğrenciler merak duyarak ancak, kendinden emin bir şekilde bilgiyi öğrenmelidir. c) Bu nedenle eğitim bilgilendirme değil, bilgiyi üretme ve kullanma odaklı olmalıdır. d) Bu nedenle öğrenciler düşünen, düşündüğü için neyi, niçin ve nasıl yaptığını bilmelidir. e) Öğrenci öğrenme sürecine zihinsel olarak katılmalı ve yaparak etkin olmalıdır.

14) Aşağıdakilerden hangisi “etkin / aktif öğrenme” ile ilişkili olarak yanlış bilgidir? a) Öğrenci sınıfta bilginin aktif alıcısı değildir. b) Öğrenci, bizzat konuşarak, yazarak, soru sorarak, düşünce üreterek, tartışarak, ilişki kurarak, problem çözerek bilgiyi üretir ve yaşamında kullanır. c) Geleneksel eğitimde gerçekli olan ezber bilgi ve aktarmacı öğretim modeli yerini merak, kuşkulanma, deneyimlere girme; araştırma ve uygulama yapma, işbirlikçi çalışma, ortak görüş geliştirme gibi çalışmalara bırakmıştır. d) Etkin öğrenmenin gerçekleştirildiği sınıflarda, işbirlikçi çalışma, karar alma, özdenetimi sağlama, enerjik olma ve özgüven görülür. e) Bu nedenle her öğrencinin öğrenmeyi öğrenme stratejileri ve öğrenme düzeyleri dikkate alınarak, uygun öğretim etkinlikleri (strateji-yöntem) kullanılır.

67

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) Aşağıdakilerden hangisi “etkin / aktif öğrenme” için söylenebilir? a) Öğrenci öğretimin merkezine alınır. b) Öğrenciler, araştırmacı ve bilgi kaynaklarına kendileri ulaşarak elde ettikleri bilgileri örgütleme ve sunma, bireysel ve grup olarak sorumluluklar alma ve yerine getirme, etkileşimde bulunma ve ortak bilgi üretiminde yeterlik kazanırlar. c) Öğrenenin öğrenme sürecinin sorumluluğunu taşıdığı, öğrenene öğrenme sürecinin çeşitli yönleri ile ilgili karar alma ve öz düzenleme yapma fırsatlarını verildiği bir öğrenme sürecidir. d) Karmaşık öğretimsel işleri de öğrenenin öğrenme sırasında zihinsel yeteneklerini kullanmaya zorlandığı bir öğrenme sürecidir. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

16) Aşağıdakilerden hangisi aktif öğrenmenin temel özellikleri arasında sayılamaz? a) Öğrenme sürecinin sorumluluğu öğrencidedir. b) Öğrenci üst düzey ve karmaşık zihinsel süreçleri kullanır. c) Öğretmen araştırma yaparak farklı kaynaklardan bilgiye ulaşır. d) Öğrencinin öğrenmeyi öğrenme yeteneği gelişir. e) Öğrenme sürecini sorgular.

17) Aşağıdakilerden hangisi aktif öğrenmenin temel özellikleri arasında sayılamaz? a) Bilgiyi keşfeder, uygular ve değerlendirir. b) Öğrencinin öz düzenleme ve özgüveninin artırır. c) Öğrenci katılımcı değil, dinleyendir. d) Öğrenmeye güdülenmeyi artırır. e) Öğrenciler işbirlikçi ve bireysel çalışır.

68

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) Aşağıdakilerden hangisi etkin öğrenme sürecinde öğrenciye düşen sorumluluklardan değildir? a) Bireysel öğretim hedeflerini belirler. b) Öğrenme etkinliklerini planlar. c) Uygun öğrenme stratejilerini seçer. d) Görev ve sorumluluk alır. e) Üst düzey zihinsel becerilerin kullanır.

19) Aşağıdakilerden hangisi öğretme - öğrenme sürecinde yer alan öğretim ilkelerinden biri değildir? a) Hedefe görelik b) Öğrenci düzeyine görelik c) Öğrenciye yönelik (çocuğa yönelik) d) Bilinmeyenden - Bilinene e) Yaşama yakınlık (dönüklük) 20) Aşağıdakilerden hangisi öğretme - öğrenme sürecinde yer alan öğretim ilkelerinden biri değildir? a) Yakın zamandan uzak zamana b) Yakın çevreden - uzak çevreye c) Soyuttan - Somuta d) Açıklık e) Ekonomiklik

69

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 10 1) Aşağıdakilerden hangisi öğretim sürecini düzenlemede öğretim etkinliklerini belirleme kullanılan ilkeler arasında sayılamaz? a) Öğrenci düzeyine uygunluk b) Yaşama Yakınlık (Dönüklük) c) Öğreticiye Görelik (Uygunluk) d) Hedeflere Görelik (Uygunluk) e) Yaparak-yaşayarak öğrenme (öğrenci katılımı) 2) Aşağıdakilerden hangisi öğretme etkinliklerini uygulamada dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan değildir? a) Kazanımlardan (hedef davranışlardan) haberdar etmeme b) Öğrencinin dikkatini çekme ve ders boyunca sürdürme c) Yeni bilgilerle ön bilgiler arasında bağ kurma d) Güdüleme e) Konuları günlük yaşamla ilişkilendirme 3) Aşağıdakilerden hangisi öğretme etkinliklerini uygulamada dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan değildir? a) Yaşam becerilerini geliştirme (çevreyi tanıma, diğer bireylerle iletişim kurma, farklı becerileri öğrenme, değişim ve gelişime ayak uydurma) b) Öğretim stratejisi, yöntem ve tekniklerini etkili kullanma c) Üst düzey zihinsel becerileri (araştırma yapma, yaratıcı düşünme, problem çözme, eleştirel düşünme) pekiştirecek etkinlikler sunma d) Etkili bir iletişim ortamı oluşturma e) Hepsi sayılabilir.

70

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi öğrenci öğrenmelerini sağlamada temel ilkelerden biri değildir? a) Öğrenmede öğrencinin katılımı (yapması ve açıklama) etkilidir. b) Pekiştirilen davranışlar fazla kalıcı olmaz. c) Hedeflerin (kazanımların) gerçekçi ve ihtiyacı karşılayabilir olması öğrenmeleri etkiler. d) Yaşantı zenginliğine ve olabildiği kadar duyu organına bağlı öğrenmeler daha etkilidir. e) Öğrenme yaşantısı öğrencinin gereksinimini karşılayabilir olmalıdır.

5) Aşağıdakilerden hangisi öğrenci öğrenmelerini sağlamada temel ilkelerden biri değildir? a) Eğitim etkinliklerinin seçimi, örgütlenmesi ve uygulanmasında toplumsal farklılıklar dikkate alınmalıdır. b) Farklı yöntem ve teknikleri kullanma etkili öğrenmeyi sağlama. c) Sınıftaki farklı düzeydeki öğrenciler için her öğrencinin düzeyine uygun etkinlik (program) düzenlenmelidir. Öğrenme, (her) öğrencinin hızına göre ayarlanmalıdır. d) Öğrencinin hazır bulunuşluğu, öğrenmede önemlidir. e) Öğrenilen bilgiler transfer edilmelidir.

6) Aşağıdakilerden hangisi anlatım (sunu) yöntemine dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrenmenin merkezde olduğu bir öğretim yaklaşımıdır. b) Sınıf ortamında bir konunun öğretmen tarafından anlatılarak, öğretilmesi şeklinde uygulanır. c) Sunuş yoluyla öğretim stratejisinde ve daha çok bilgi düzeyindeki hedef alanının kazandırılmasında kullanılır.

71

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) En eski öğretim yöntemi olarak kabul edilir. e) Anlatım yöntemi bir dersin girişinde, öğrencileri güdülemek, konuların açıklanmasında, özetlenmesinde ve anlaşılması güç olan konuların açıklanmasında kullanılır.

7) Aşağıdakilerden hangisi anlatım (sunu) yöntemine dair yanlış bir bilgidir? a) Anlatım yöntemi kısa zamanda, fazla miktardaki konuları (geniş müfredatı), kalabalık gruplara aktarabilmedeki avantajlardan dolayı (ekonomiklik ilke) fazla kullanılan bir yöntemdir. b) Etkili öğrenmeyi sağlamadaki gücü zayıftır. c) Öğrenci daha çok aktif durumdadır. d) Bu neden (öğrencinin pasif kalması) anlatım yönteminin en önemli sınırlılığıdır. e) Anlatma yöntemi iki türlüdür.

8) Aşağıdakilerden hangisi Formel Öğretmen Anlatımı (Düz Anlatım) ile ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Öğretmen ders planı ve öğretim tasarımı çerçevesinde, tek yönlü olarak konuyu aktarır. b) İletişim tek yönlüdür. c) Öğrenci katılımı yoktur. d) Öğretmen ders planı ve öğretim tasarımı dışında, günlük ve aktüel konuları da içeren, iletişimin çok yönlü olduğu anlatım tekniğidir. e) Öğrencilerin katılımı söz konusu değildir.

9) Aşağıdakilerden hangisi “anlatma yönteminin etkisi”yle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Dersin giriş bölümünde, dikkat çekmede ve güdülemede kullanılır. b) Bu konunun temel kavramlarının verilmesinde, konunun açıklamasında, karmaşık konuların açıklanmasında kullanılır. c) Öğretmen dersi istediği hızda ve düzeyde gerçekleştirir.

72

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Dersin sonunda özet ve tekrar yapılmaz. e) Duyusal hedef alanlarının kazandırılmasında kullanılır.

10) Aşağıdakilerden hangisi “anlatma yönteminin uygulanmasında dikkat edilecek hususlar”dan bir değildir? a) Ders planı iyi yapılmalıdır. b) Dikkat çekme ve güdülenme sağlanmalıdır. c) Konular basit, kısa ve öz ifadelerle sunulmalıdır. d) Araç - gereç kullanılmamalıdır. e) Süre iyi ayarlanmalıdır.

11) Aşağıdakilerden hangisi “tartışma yöntemi”yle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Tartışma, bir konu üzerinde öğrencileri düşünmeye yöneltmek, iyi anlaşılmayan noktaları açıklamak ve verilen bilgileri pekiştirmek amacıyla kullanılan bir yöntemdir. b) Bu yöntem daha çok bir açıklanıp özetlenmesi aşamasında karşılıklı olarak görüşler ortaya konurken, bir problemin çözüm yollarını ararken ve değerlendirme çalışmaları yaparken kullanılır. c) Buluş yoluyla öğretim stratejisinin kullanımında ve kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır. d) Belli bir konuda bir grup olarak tartışma yoluyla düşüncelerin ortaya konması ve tartışılan konuya yönelik olarak çözüm üretmek amacıyla kullanılan bir öğretim yöntemidir. e) Buluş stratejisiyle dersin işlenmesidir. Tartışma yönteminin kullanımı genellikle kavrama düzeyinde zihinsel etkinlik gerektirir.

73

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi “tartışma yöntemi”yle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Tartışma yönteminde öğretmen - öğrenci etkileşimi sağlanarak öğrencilerin bir konu üzerinde düşünmelerini ve düşüncelerini ifade etmelerine ve yorum yapmalarına olanak sağlanır. b) İyi anlaşılamayan konular belirlenir, gerekli düzeltmeler yapılır ve pekiştirme kullanılır. c) Öğrencilerin konu üzerinde analiz, sentez ve değerlendirme yapmaları üzerinde fazlaca durulmaz. d) Tartışma yönteminin uygulanmasında öğrencilerin karşılıklı anlayış ve hoşgörü içerisinde olaylara farklı bakış açısı ve yorum getirmeleri sağlanır. e) Öğrencilerde demokratik tutum geliştirilir.

13) Aşağıdakilerden hangisi “tartışma yöntemi”nin faydaları arasında sayılamaz? a) Özgür bir ortamda düşünme ve düşündüğünü ifade edebilme b) Grup etkileşimi sağlama c) Fikir birliğine ulaşma d) Farklı düşüncelere anlayış gösterememe e) Çelişkileri ortaya çıkarma 14) Aşağıdakilerden hangisi “tartışma yöntemi”nin faydaları arasında sayılamaz? a) Konuya hep aynı açıdan bakma b) Öğrencinin güvenini geliştirme c) Eleştirel düşünmeyi ve yaratıcı düşünmeyi geliştirmesi d) Tutumların tekrar gözden geçirilmesini sağlama e) Öğrencilerin konu ile ilgili bilgi ve deneyim kazanmaları

74

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) Aşağıdakilerden hangisi “tartışma yöntemi”nin faydaları arasında sayılabilir? a) Zihinsel becerileri kullanma b) Sosyal becerileri geliştirme c) Aktif katılım sağlaması d) Öğrencinin ilgi alanlarını belirleme e) Yukarıdakilerin hepsi 16) Aşağıdakilerden hangisi “münazara yöntemi”yle ilişkili doğru bir bilgi değildir? a) İki grubun bir konuyu tez-antitez şeklinde (zıt fikirler olarak) ele alarak dinleyicilerin ve jürinin önünde tartışmasıdır. b) Jüri fikirlerin en etkili savunma gücüne ve konuşma yeteneklerine göre, grupların performansına karar verir. c) Dili etkili kullanmaya katkıda bulunur. d) Neden-sonuç ilişkileri kurmaya imkân tanımaz. e) Sınırlılığı, bireyleri inanmadığı düşünceyi açıklama ve savunma durumuna düşürmesidir.

17) Aşağıdakilerden hangisi tartışma yöntemlerinde biri olan ”forum”la ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Tamamen aynı görüşe sahip kişi ya da grupların herhangi bir konudaki sorunları tartışarak bir sonuca varması için yapılır. b) Bir grup, başkanın yönetiminde, dinleyiciler karşısında görüşlerini savunurlar. c) Dinleyiciler de konuyla ilgili olarak kendi düşüncelerini açıklarlar. d) Soru sorarak katılımda bulunurlar. e) Toplantıya katılanlar soru sormaya, eleştiri yapmaya ve katkıda bulunmaya çalışabilir.

75

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) Aşağıdakilerden hangisi tartışma yöntemlerinde biri olan “örnek olay”la ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Otoriter ya da yetkili bir kişinin belli bir konuda basın-yayım organlarına yaptığı özel konuşmadır. b) Örnek olay, gerçekleri ve sorunları yansıtan, öykülemeler etrafında organize edilmiş öğrenme yöntemlerinin toplu halidir. c) Bu yöntem, gerçek ve aktif öğrenmeyi sağlayarak, öğrencilere tek bir konuyu kavratmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır. d) Öğrencinin yakın çevresiyle ilişkilendirilebileceği örnek olaylar geliştirerek oluşan, içerisindeki sorunun nedenlerini ortaya çıkarıp, o soruna ilişkin çözüm önerilerinin sınıf ortamında tartışılmasıyla uygulanan bir yöntemdir. e) Örnek olay çalışmaları, özel bir olayın, durumun, incelenmesi olarak da tanımlanmaktadır.

19) Aşağıdakilerden hangisi tartışma yöntemlerinde biri olan “örnek olay”la ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Gerçek hayatta ortaya çıkma ve yaşanma ihtimali olarak kullanılır. b) Öğrenci tarafından hazırlanan problemlerin sınıf ortamında çözümlenerek öğrenmenin gerçekleşmesine dayanan bir yöntemdir. c) Uygulamada öğrencilere örnek olay bir metin halinde dağıtılmalı ya da VCD ile gösterilmelidir. d) Öğrenciler örnek olayı okur ya da izleyip anladıktan sonra yorum yapar analiz eder ve değerlendirilir. e) Öğrenci merkezli bir yaklaşımdır.

76

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi tartışma yöntemlerinde biri olan “örnek olay”la ilişkili doğru bir bilgidir? a) Öğrenciyi, gerçek yaşam sorunlarıyla yüz yüze getirir. b) Öğrencilerde problem çözme, karar verme, eleştirel düşünme, yansıtıcı düşünme, yaratıcı düşünme gibi zihinsel becerileri geliştirir. c) İş çevreleri, tıp, hukuk, psikoloji eğitiminde sık kullanılır. d) En önemli faydası; öğrencileri bildiklerini ve kavradıklarını gerçek duruma getirir. e) Hepsi

77

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 11 1) Aşağıdakilerden hangisi örnek olay yönteminin özelliklerinden biri değildir? a) Öğretmen merkezli bir yöntemdir. b) Anlama, analiz etme, yorumlama, düşünme, karar verme, yaratıcı düşünme problem çözme gibi yetenekleri geliştirir. c) Öğrenciler öğrendikleri bilgileri bir olay ya da durumda kullanarak sonuç elde ederler. d) Örnek olaylar dersin hedeflerine ve öğrencilerin gelişim seviyelerine uygun olmalıdır. e) Öğretmen öğrencilerin süreçte düşünmelerini sağlayacak anahtar sorular hazırlayarak yönlendirme yapmalıdır.

2) Aşağıdakilerden hangisi örnek olay yönteminin özelliklerinden biri değildir? a) Öğrencilerin problem çözme becerileri gelişir. b) Öğrencilere yazılı metinler dağıtılarak ya da VCD'lerde izlemesi sağlanarak yönlendirilir. c) Mental alanın uygulama ve üzerindeki hedef alanlarını kazandırmada kullanılır. d) Duyuşsal (ilgi, tutum, sosyal etkileşim) hedeflerin kazandırılmasında da kullanılır. e) Analiz, sentez, değerlendirmede kullanılır.

3) Aşağıdakilerden hangisi örnek olay yönteminin aşamalarından değildir? a) Örnek olayın hazırlanması ve açıklanması b) Konunun ana hatlarını çıkarma c) Örnek olayın ve verilerinin toplanması d) Önceden bildiklerini unutma e) Neden-sonuç ilişkilerini kurma

78

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi “gösterip yaptırma yöntemi”ne ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Öğretmenin bir beceriyi aşama aşama göstermesi, anlatması ve öğrencilerin öğretmeni izledikten sonra, aynı beceriyi yeterli bir düzeye gelene kadar tekrar etmesi şeklinde uygulanan öğretim yöntemidir. b) Birkaç uygulama sonucu öğrencinin beceriyi yeterli düzeyde yapabilmesi sağlanmış olunur. c) Bir işlemin, bir deneyin nasıl yapıldığını, bir araç-gerecin ya da makinenin nasıl çalıştığını öğretmenin önce uygulama yaparak, göstererek ve açıklayarak sonra da öğrenciye yaptırarak (yaparak-yaşayarak) öğrenmeyi sağladığı bir yöntemdir. d) Davranış model gösterilerek öğrencilerin bu modelden öğrenmeleri (yapmaları) sağlanır. e) Gösterip-yaptırma yönteminin en etkili yönü bir becerinin ustaca ve en uygun bir şekilde nasıl yapılabileceğini öğretilmesidir.

5) Aşağıdakilerden hangisi “gösterip - yaptırma yönteminin uygulama ilkeleri” arasında sayılamaz? a) Gösterip yaptırma yönteminde her öğrencinin gösteriyi rahat ortam hazırlanmalı, gerekli güvenlik önlemleri alınmalı ve araç-gereçler önceden hazırlanmalıdır. b) Kazandırılacak davranışlar önce öğretmen tarafından öğrencilerin gözü önünde her aşaması açıklanarak yapıl-malıdır. c) Her bir öğrenci gösterilen davranışı ve aşamaları yapmalıdır. d) Öğretmen gerekli dönüt-düzeltmeyi anında vermemelidir. e) Öğrenci, davranışı beceri haline getirmelidir.

79

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi “deney yöntemi”ne ilişkin olarak söylenemez? a) Deney, bilimsel bir olayı kanıtlamak için yapılan deneme etkinliğidir. b) Deney, koşulları daha önceden belirlenmemiş, denetlenebilir ortamlarda yapılır. c) Bilinmeyen bir gerçeği bulmak, bir varsayımı, bir ilkeyi sınamak için kullanılır. d) Öğrencilerde bilimsel düşünceyi geliştirir. e) Öğrenci ilk elden bilgiyi duyu organlarını kullanarak edinir. Aynı zamanda yaratıcı düşünmeyi sağlar.

7) Aşağıdakilerden hangisi deney yönteminin kullanılma amacıyla ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Bilimsel gerçekleri aramak b) Olaylar, olgular arasındaki bağlantıları ve bu bağlantılarla ilgili yasaları bulmak c) Varsayımların ispatını yapmak d) Gerçeklerin anlaşılmasını sağlamak e) Beceri geliştirmek 8) Aşağıdakilerden hangisi “deneyin etkili kullanılması”yla ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Planlı yapılmalı b) Öğrenci önce yapmalı (beklenmedik durumlarla karşılaşmamak için) c) Sonra hem öğrenci yapmalı, öğretmen yönlendirici ve rehber alınmalı d) Uygun araç - gereç hazırlanmalı e) Süre dikkatle kullanılmalı 9) Aşağıdakilerden hangisi deney planının aşamalarından biri değildir? a) Deneyin konusu b) Deneyin amacı

80

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Deneyin yeri d) Araç ve gereçler e) Süreç (işlem) basamakları 10) Aşağıdakilerden hangisi deney planının aşamalarındandır? a) Temel açıklamalar b) Sorulacak sorular c) Sonucun bulunması d) Sonucun raporlanması e) Hepsi 11) Aşağıdakilerden hangisi “problem çözme yöntemi”ne ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Problem çözme, önceki bilgi ve deneyimden faydalanarak veya araştırma sonucu yeni bilgiler edinerek karşılaşılan bir problemin çözülmesidir. b) Problem çözme üst düzeyde zihinsel faaliyetleri gerektirir. c) Problem çözme yönteminde karşılaşılan sorunu net olarak kavrama becerisini gerektirir. d) Önceki bilgi ve beceriler bu sorunun çözümünde kullanılmamalıdır. e) Problemin güçlüğüne göre bazı durumlarda, analiz ve sentez becerisini ve akıl yürütmeyi gerektirir.

12) Aşağıdakilerden hangisi “bilimsel yöntem” için söylenemez? a) Karmaşık durumlarla baş etmede etkilidir. b) Bilimsel yöntem, problem çözmenin basamakları, eleştirisel düşünme ve sorgulama gibi etkinlikleri kullanarak öğrenmeyi sağlar. c) I. Pavlov tarafından geliştirilmiştir.

81

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Üst düzey ve karmaşık zihinsel beceriler geliştirilir. e) Öğrenciler karşılaştıkları toplumsal durumları üzerinde yaratıcı düşünerek, çözüm yollarını bulmaları ve sonuç elde etmeleri sağlanır.

13) Aşağıdakilerden hangisi “probleme dayalı öğrenmenin” temel özelliklerinden değildir? a) Öğretmen merkezli bir yöntemdir. b) Öğrenenlerin yaratıcı düşünme, karar verme ve problem çözme (bilimsel araştırma) becerilerini geliştirme c) Bilgiyi anlamlandırarak içselleştirme d) Gerçek yaşama uygun özgün çalışmalar yapabilme e) Yaşam becerilerini geliştirme 14) Aşağıdakilerden hangisi “probleme dayalı öğrenmenin” temel özelliklerindendir? a) Yaratıcı düşünme, yansıtıcı düşünme, eleştirel düşünme özelliklerini geliştirme b) "Yaparak-yaşayarak öğrenme" ilkesine dayanma aynı zamanda "öğrenmeyi öğrenme" sürecini gerçekleştirme c) Öğrencilerin önceden edindikleri bilgileri ortaya çıkarmada gerçek yaşamlarında karşılaşabilecekleri durumlar üzerinde öğrenmenin gerçekleşmesini sağlama, d) Bilgiyi anlamlı bir şekilde organize ederek öğrenme e) Hepsi 15) Aşağıdakilerden hangisi problem çözme yöntemindeki basamaklardan değildir? a) Problemin hissedilmesi (farkına varma) b) İçgörü oluşturma c) Problem durumu ile ilgili bilgileri toplama d) Problemin çözümüne yönelik denenceler (hipotezler) oluşturma 82

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Veri toplama, toplanan verileri analiz etme 16) Aşağıdakilerden hangisi problem çözme yöntemi ile öğrenmenin özellikleri arasında sayılamaz? a) Öğretimin her kademesinde kullanılamaz. b) Yansıtıcı düşünmeyi, yaratıcı düşünmeyi, akıl yürütmeyi geliştirir. c) Öğrenciler problemin çözümünde bireysel ya da grup içinde sorumluluklar alır. d) Üst düzey zihinsel süreçler ve düşünme yolları kullanılır. e) Farklı (birden çok) çözüm yolları üretilir.

17) Aşağıdakilerden hangisi problem çözme yönteminde kullanılan yöntemlerden biri değildir? a) Tümdengelim b) Tümevarım c) Analoji (benzetim) d) Bilimsel ve bağımsız düşünme e) Sentez 18) Aşağıdakilerden hangisi problem çözmenin faydalarından değildir? a) Öğrencilere ileride yüz yüze geleceği sorunlara uygulayacağı çözümlerin modellerini sağlar. b) Öğrenciler sonuçlara ulaşmak için nasıl bağımsız düşünmelerini gerektiğini öğrenirler. c) İlgiyle öğrenme güdülemeden uzaklaştırır. d) Problem çözmeyi öğrenmek, öğrenmeyi öğrenmektir. e) Birey edindiği bilgilerle yaşamında karşılaştığı problemleri çözerek yeni problemler edinir; kendi yeteneklerini kullanarak kendi kendine öğrenir.

83

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi problem çözme yönteminde bulunması gereken özelliklerden değildir? a) Probleme dayalı öğrenme senaryoları uygulanabilir b) Birden çok çözüm yollarını içermelidir. c) Üst düzey düşünmeyi gözlem ve araştırma-inceleme yapmayı sağlamalıdır. d) Gerçek yaşamla ilişkili olmamalıdır. e) İlgi çekici ve merak uyandırıcı olmalıdır.

20) Aşağıdakilerden hangisi problem çözme yöntemine ilişkin doğru bir bilgidir? a) Yeni bilgi ve becerilerin öğrenilmesinde ve öğrenilen bilgilerin kullanılmasında etkilidir. b) Problem çözme sürecinde etkilidir. c) Sınama-yanılmada etkilidir. d) İçgörü oluşturmada etkilidir. e) Hepsi doğrudur.

84

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 12 1) Aşağıdakilerden hangisi “proje temelli öğrenme yöntemine dair yanlış bir bilgidir? a) J. Dewey, Bruner ve Klipatrick'in öğrenme yaklaşımlarının bir sentezidir. b) İlerlemeci eğitim akımına ve realizm felsefesine bağlı bir yöntemdir. c) Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında kullanılmaktadır. d) Öğrencilerin grup olarak ya da bireysel olarak gerçek yaşam konularına ve uygulamalarına ilişkin olarak disiplinler arası (bilimsel alanlar-konular-etkinlikler) bağlantı kurularak bir problem ya da senaryo üzerinde yerine getirdiği bir tür problem çözme etkinliğidir. e) Öğrencilerin bilimsel yöntem süreç becerilerini geliştirir.

2) Aşağıdakilerden hangisi “proje temelli öğrenme yöntemine dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrencilerin yaşamda karşılaştıkları problemleri çözmeleri hedeflenir. b) Gerçek yaşamda karşılaşılan sorunlar senaryo çerçevesinde verilerek bu sorunlara çözümler bulmaları sağlanır. c) Benzer dersler arasında ilişik (bağ) kurarak öğrenmeyi sağlar. d) Öğrencinin öğretmenin danışmanlığında ve rehberliğinde, bağımsız etkinliklerle öğrenmesini sağlar. e) Bu yöntemin ana felsefesi öğrencinin etkileşimde bulunduğu çevrede yaşamı küçük boyutta da olsa yaşamasıdır.

3) Aşağıdakilerden hangisi etkin öğrenmenin aşamaları arasında sayılamaz? a) Üst düzey düşünme b) Problem çözme c) Yaratıcılık d) Bilgiyi yeniden düzenleme 85

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Hepsi sayılabilir.

4) Aşağıdakilerden hangisi “proje temelli öğrenme yöntemine dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrenci eleştirel düşünme irdeleme, bilimsel ve bağımsız düşünebilme gibi çalışmalar yaparak etkin öğrenmeye ulaşır. b) Proje tabanlı öğrenme yaklaşımında öğretmen planlama ve organizasyonda arka planda yer alır ve rehberlik yapar. c) Öğrenciler, öğrenme deneyimi yaşar. d) Değerlendirme, ürüne ve sürece yönelik olarak yapılır. e) Öğretmen değerlendirmeyi tek başına yapar.

5) Aşağıdakilerden hangisi proje temelli öğrenme yönteminin ilkeleri arasında sayılamaz? a) Proje tasarısını öğretmen tek başına yapar. b) Öğrenenlerin işbirliği içerisinde yaşamlarında karşılaşabilecekleri problemleri çözmeleri sağlanır. Genel kavramlara, düşüncelere ve bir disiplinin ilkelerine odaklanır. c) Eğitim programı öğrencinin ilgi ve yeteneklerine göre düzenlenir. Program esnek çok yönlü ve çok amaçlıdır. d) İçerikten çok derinlemesine anlama önemlidir. e) Genel kavramları ilkeleri ve düşünceleri anlamak önemlidir. Problemlere birden çok çözüm yolu üretilir.

6) Aşağıdakilerden hangisi proje tasarılarının amaçlarından değildir? a) Öğrencileri üst düzey düşünmeye yönlendirmelidir. b) Deneysel yöntem kullanmaya yönlendirmelidir. c) İlginç ve çok yönlü soruları kullanmaya yönlendirmelidir. d) Günlük yaşamla ilişkilendirmeye yönlendirmelidir. e) Birden fazla dersi ve konu alanını kapsamaya yönlendirmelidir.

86

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi proje temelli öğrenmedeki çözüm yollarından biri değildir? a) Öğrenci, bilgiyi keşfeder ve kullanılır. b) Pratik deneyimler kazandırır. c) Okulda öğrenilen bilgiler gerçek yaşamda sınanır. d) Konular yüzeysel olarak öğrenilir. e) Disiplinler (bilim alanları - konular) arası etkileşime dayalı öğretim yapılır.

8) Aşağıdakilerden hangisi proje temelli öğrenmedeki çözüm yollarından biri değildir? a) Öğrenenler ile öğretmenler birlikte araştırmacı rolüne bürünerek öğrenir. b) Yavaş öğrenen ve hızlı öğrenen öğrenciler için de kullanılır. c) Bireysel girişimciliği destekler. d) Derinlemesine anlama değil içerik önemlidir. e) Araştırmacı, sorgulama, yaratıcılık, problem çözme gibi üst düzey zihinsel beceriler kullanılır.

9) Aşağıdakilerden hangisi proje temelli öğrenmedeki çözüm yollarından biri değildir? a) Öğretmen merkezdedir, öğrenen ise danışman ve yol göstericidir. b) Süreç ve ürün birlikte değerlendirilir. c) Öğrenciyi hayata hazırlar. Öğrencinin bağımsızlığını kazanmasını bilimsel düşünmesini ekip halinde çalışabilmesini ve problem çözme yeteneklerini geliştirir. d) Sergi, drama, gazete pano vb. hazırlanarak ürünler sunulur. e) Okulda farklı eğitim birimleri (bilgi-işlem merkezi bilimsel araştırma merkezi, gösteri merkezi, kütüphane, müze, spor salonu, müzik odası, güzel sanatlar merkezi, iş teknik merkezi vb.) kurulur.

87

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

10) Aşağıdakilerden hangisi proje tasarılarında (problem durumlarında) bulunması gereken esaslardan değildir? a) Tek bir çözüm yolu (hipotez-denence) barındırma b) Öğrencinin düzeyine (seviyesine) uygun olma c) Üst düzey zihinsel becerileri (yaratıcı düşünme, yansıtıcı düşünme vb.) geliştirmeye yönelik olma d) Bilimsel yöntemi kullanabilme e) İlginç üst düzey ve çok yönlü soruları kullanabilme 11) Aşağıdakilerden hangisi bireysel çalışma yöntemine ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Öğrenci merkezlidir. b) Öğrenci yaparak öğrenir. c) Öğrenci yaşayarak öğrenir. d) Her öğrenci öğrenme durumunu sınıfa göre ayarlar. e) Öğrenme öğrencinin ilgi, yetenek ve ihtiyaçlarına uygun olarak yapılır.

12) Aşağıdakilerden hangisi bireysel çalışma yöntemine ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Bazı öğrenme konularını öğrenci kendi başına çalışarak öğrenmek ister. b) Bu durumlarda bireysel çalışma yöntemini uygular. c) Özellikle uygulama, analiz ve sentez düzeyindeki hedef alanlarını kazandırmada kullanılır. d) Öğrenciler uygulama, analiz ve sentez düzeyindeki hedef alanlarını kazandırmada kullanılır. e) Sadece yavaş öğrenen öğrencilerin öğrenmelerini geliştirir.

88

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

13) Aşağıdakilerden hangisi bireysel çalışma yönteminin temel ilkelerinden değildir? a) Öğrenci konuyu kendi öğrenme hızı ve düzeyine göre öğrenir. b) Öğrencide sorumluluk duygusunu geliştirir. c) Sistemli çalışma alışkanlığına ket vurur. d) Öğrenci yaparak-yaşayarak ve araştırma inceleme yolu ile öğrenir. e) Öğrenci hedef belirleme ve öz düzenleme yeteneğini geliştirir.

14) Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası (fikir taraması) na ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Yaratıcı problem çözme gücünü amaçlayan bireysel tartışma tekniğidir. b) Katılımcılar, yaratıcı düşünme ve hayal kurma yoluyla bir konuya çözüm getirmek üzere fikirlerini özgürce sunarlar. c) Tekniğin temel amacı, öğrencilerin fikir üretmelerini ve ifade etmelerini sağlamaktır. d) Üst düzey tartışma tekniği olarak da kullanılır. e) Teknik A. Osbourne tarafından geliştirilmiştir.

15) Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası tekniğinin “fikir üretme” aşamasıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Fikir üretme aşamasında grupta problem çözmekle görevlendirilen üyeler mümkün olduğu kadar çok fikir ileri sürerler. b) Daha önceden hazırladıkları konuşmayı yaparlar. c) Zaman zaman çılgın, ilginç, düşünülmemiş fikirler de ortaya çıkabilir. d) Fikirler ile ilgili yorum, yargılama, eleştiri yapılamaz, düşünceler yönlendirilmez, e) Herkes birbirinin fikrini dinler, fikirler tahtaya ya da kâğıtlara yazılır oturumun sonunda genel bir değerlendirme yapılır.

89

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

16) Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası tekniğinin “fikir üretme” aşamasıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Doğal konuşma yapılır. b) Neşeli bir ortam oluşturulur. c) İyi-kötü, doğru-yanlış gibi yargılamalar kullanılmaz. d) Fikirlerin niceliğinden çok niteliği önemlidir. e) Fikirlerin değerlendirilmeli aşamasında ise katılımcıların fikirleri sınıflandırılır, yeni ilişkiler kurulmaya çalışılır, oylamaya yapılarak sıralanır ve değerlendirme yapılır.

17) Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası tekniğinin özellikleri arasında sayılamaz? a) Problemlere; alışık olunmayan, özgün ve beklenmeyen çözümlerin bulunması b) Yaratıcı problem çözme, hayal kurma ve fikirlerini ifade etme becerisini geliştirir. c) Fikir üretme ve fikirlerin değerlendirilmesi olmak üzere iki bölümden oluşur. d) Özgür ve güvenilir bir tartışma ortamı sağlanır. Fikirler yönlendirilir, eleştirilir ve yargılanabilir. e) Aktif katılım sağlanır.

18) Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası tekniğinin uygulama aşamaları arasında sayılamaz? a) Etkinliğin amacını ve problem durumu açıklama b) Etkinliğin zaman sınırını belirleme ve açıklama (ortalama 5-15 dakika) c) Etkinliklere tüm öğrencilerin katılımını sağlama d) Fikirler alınmalı, eleştiri ve yorum yapılmamalı e) Elde edilen fikirler küçük not kâğıtlarına yazılmalı

90

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi “gösteri (demonstrasyon)” tekniğiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Demonstrasyon bilgi edinmek, ilgi uyandırmak ve çalışma standardını geliştirmek, göze ve kulağa aynı anda hitap etmek suretiyle bir işin nasıl yapıldığını göstermek için başvurulan bir gösteri tekniğidir. b) Güvenilir bilgi elde etmede demonstrasyon yüksek standarda sahip tekniklere örnek oluşturur. c) Belirli olgu veya olaylara ilişkin ilkeleri açıklamak, d) Bir takım teknik ve becerileri gözetmek amacıyla bir şeyi başkalarının önünde deneme veya yapma işine gösteri denir. e) Hepsi söylenebilir.

20) Gösteri (demonstrasyon)” tekniğinin temel özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Öğrencilere bir işin nasıl yapılacağını göstermek, genel ilkeleri açıklamak ya da bir aracın nasıl çalıştığını göstermede kullanılır. Hem görme hem de işitme duygularına hitap eder. b) Belli bir konuya bağlı kalmaksızın işlemleri göstermek ona karşı ilgi uyandırmak, belli öğretim becerilerini model olarak göstermek c) Gösteri tekniği, bir süreci, bilgiyi ya de olayı inceleyerek öğrenmek için görse bir sunum olanağı sağlar. d) Öğrenme konusu araç-gereç kullanılarak somutlaştırılır. Göze ve kulağa hi tap ettiği için etkilidir. e) Öğrenme konularını somutlaştırmada anlaşılır hale getirmede, ilgi çekici duruma getirmede kullanılır.

91

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 13 1) Aşağıdakilerden hangisi soru-cevap (Sokrat Metodu) yöntemiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Soru - yanıt yöntemi sayısal etkileşim yöntemidir. b) Bu yöntem öğrencinin konuyu anlayıp, anlamadığını kontrol etmeye yardım eder. c) Eleştirel düşünme becerilerini geliştirir ve dersin etkili olup olmadığını değerlendirir. d) Öğrencilerin derse katılmasını sağlayan, düşünme ve konuşma alışkanlıklarını kazandıran önemli bir tekniktir. e) Sokrat yöntemi olarak da bilinir.

2) Aşağıdakilerden hangisi Sokrat Yönteminin özelliklerinden biri değildir? a) Düşünme b) Dinleme becerisi c) Hatırlamak d) Soru-Cevap e) Yaratıcılık 3) Aşağıdakilerden hangisi Sokrat Yönteminin eğitime kattığı özellikler arasında sayılamaz? a) Öğrenciyi derse katmak b) Düşünmeye yöneltmek c) Öğretimin etkili ve yetersiz yönlerini belirlemek d) Anlaşılabilir konuları belirlemek e) Önemli bölümleri vurgulamak

92

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi Sokrat yöntemine dair yanlış bir bilgidir? a) Her öğrencinin cevaplayacağı türden sorular sorulmalıdır. b) Doğru cevaplar hemen pekiştirilmelidir. c) Yanlış cevaplar farklı öğrencilerle tartışılarak ipucu ve ek sorularla düzelttirilmelidir. d) Cevap, öğrenciye bulundurulmalıdır. e) Doğru cevap için ipuçları kullanılmalıdır.

5) Aşağıdakilerden hangisi soru cevap tekniğiyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Bir dersin giriş bölümünde daha çok dikkati çekme, b) Etkinlikler bölümünde daha çok öğrencinin derse katılımını sağlama, c) Sonuç bölümünde ise daha çok öğrenme eksikliklerini belirleme d) Öğretimin etkinliğini belirleme e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

6) Aşağıdakilerden hangisi öğretmenin derste soru -cevabı sıkça kullanmasının başlıca nedenleri arasında sayılamaz? a) Öğrencinin derse katılımını en aza indirgemek (pasif kılma) b) Öğrencilerin giriş davranışlarını (ön bilgileri) ortaya çıkarma c) Öğrencileri güdülemek d) Öğrencileri pekiştirme e) Öğrencileri düşündürmek 7) Aşağıdakilerden hangisi öğretmenin derste soru -cevabı sıkça kullanmasının başlıca nedenleri arasında sayılamaz? a) Önemli noktaları vurgulamak b) İlgi ve merak uyandırmak

93

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Muhakeme, analiz, sentez, değerlendirme gibi fiziksel yetenekleri geliştirmek d) Bilinmeyen bazı konuları öğrencilere buldurmak e) Önemli konuları vurgulamak 8) Aşağıdakilerden hangisi öğretmenin derste soru -cevabı sıkça kullanmasının başlıca nedenleri arasında sayılabilir? a) Yanlış öğrenmeleri belirlemek b) Tekrar olanağı sağlamak c) Öğrenene dönüt sağlamak d) Sınıfta bir tür iletişimi sağlamak e) Hepsi 9) Aşağıdakilerden hangisi sorularda bulunması gereken özelliklerden biri değildir? a) Dersin hedeflerine uygun olma b) Önceki sorularla ilgili olma c) Cevabıma ilişkin ipucu barındırmama d) Düşünme, eleştirme, kanıt getirme gibi zihinsel becerileri geliştirme e) Öğrenciyi öğrenmeye istekli hale getirme 10) Aşağıdakilerden hangisi sınıfta soru sorma etkinliklerinde gözetilmesi gereken noktalardan değildir? a) Soru isme değil, sınıfa sorulmalıdır. b) Her defasında farklı öğrencilerden (gönüllü) cevap istenmelidir. c) Öğrenciler de soru-cevap tekniğine katılacak psikolojik güven oluşturmalıdır. d) Doğru cevapla sonradan pekiştireç verilmelidir. e) Yanlış cevap gelmesi durumunda aynı öğrenciye ipuçları vererek doğru ona buldurulmalıdır.

94

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi “rol yapma (psiko drama)” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Rol yapma, öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan bir öğretme tekniğidir. b) Öğrencinin iyi rol yapabilmesi için yaratıcı düşünce önemlidir. c) Rol yapma tekniğinde konu ya da durum sınıf dışında dramatize edilir. d) Öğrenciler oynayacakları role uygun bir karaktere bürünerek empati yaşarlar. e) Aynı zamanda tarafsız düşünme yeteneklerini geliştirirler.

12) Aşağıdakilerden hangisi “rol yapma (psiko drama)” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Öğretmen merkezli fakat öğretmen tarafından yapılandırılan ve yönetilen bir tekniktir. b) Rol yapma, öğrencinin belli bir durum, olayı ya da düşünceyi oyuna dönüştürerek anlattığı ya da dramatize ettiği bir etkinliktir. c) Rol yapmada birey başkasının rolüne girerek kendi duygu ve düşüncelerini oynar. d) Roller önceden dağıtılır ve bireyler bu rolleri oynarlar. e) Öğrenci kendisini (farklı bir kişiymiş gibi) daha rahat ifade ederek gerçek yaşamda karşılayabileceği birçok durumu rol oynayarak yaşar.

13) Aşağıdakilerden hangisi drama (bağımsız rol yapma) için yanlış bir bilgidir? a) Drama öğrencilerin hangi durumda nasıl davranmaları gerektiğini yaşayarak öğrenmelerini sağlayan bir öğretme tekniğidir. b) Problem çözme ve iletişim kurma yeteneğini geliştirir. c) Bu teknik, oldukça yeni öğretme tekniklerinden birisidir. d) Çok kullanışlı ve yararlı olduğu için günümüzde okullarda yaygın olarak kullanılmaktadır. e) Öğrencilerin aktif katılımını sağlayarak, yaparak-yaşayarak öğrenmesini sağlar.

95

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

14) Aşağıdakilerden hangisi drama tekniğinin yararları arasında sayılamaz? a) Etkili ve dikkatli dinleme yeteneğini geliştirir. b) Kişinin kendine olan güvenine ket vurur. c) Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı artırır. d) Akıcı konuşmayı geliştirir. e) Dile hâkimiyeti ve iyi ifade yeteneğini geliştirir.

15) Aşağıdakilerden hangisi dramayla ilgili olarak söylenemez? a) Dramada birey kendi açısından yaklaşır ve ne yapması gerektiğine ilişkin (doğaçlama) rol oynar. b) Bireysel beklenmedik durumlarda nasıl davranması gerektiğini çözer. c) Öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini, başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan bir tekniktir. d) Öğrencinin nasıl davranması gerektiğini yaşayarak öğrenmelerini sağlayan bir tekniktir. e) Hepsi söylenebilir.

16) Aşağıdakilerden hangisi rol yapma ve drama tekniklerinin temel özellikleri arasında sayılamaz? a) Öğrencilerin yaratıcıklarını geliştirir. b) Empatiyi geliştirir. c) Duyuşsal ve sosyal davranışların öğrenilmesini sağlar. d) Sosyal etkileşimi olumsuz yönde etkiler. e) Kendini ifade etme gücünü geliştirir.

96

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

17) Aşağıdakilerden hangisi “mikro eğitim” le ilişkili olarak söylenemez? a) Mikro öğretim öğretmen tarafından yapılan (kısa süreli olarak) bir davranışın gözlenmesi tekniğidir. b) Gözlemin kayıt edilip öğrenciye hatalarının belirtilmesi tekniğidir. c) Davranışın belli bir yeterlik düzeyine gelene kadar öğrenciye tekrar ettirilmesi tekniğidir. d) Her tekrarda hataların belirtilip düzeltilmesi yoluyla davranış kazandırmayı amaçlayan bir tekniktir. e) Öğrencilerin davranışı belli bir yeterlik düzeyinde kazanmasını amaçlayan bir öğretim tekniğidir.

18) Aşağıdakilerden hangisi “mikro eğitim” le ilişkili olarak söylenemez? a) Öğretim süresi, sınıftaki öğrenci sayısı ve konu bakımından küçültülmüş ve yoğunlaştırılmış bir öğretim deneyimidir. b) Normal ve basit öğrenme ve öğretim süreçlerini karmaşıklaştıran bir laboratuvar öğretim yöntemidir. c) Öğretmen adaylarının mesleğin gerektirdiği rol ve davranışları kazanmalarında mikro öğretim uygulamalarının katkısı büyüktür. d) Öğrencinin kendi performansını izleyip eksiklerini kendisinin (görsel ya da sözel kayıt aracılığıyla) ve izleyenlerin katılımıyla görmesine olanak verir. e) Performansın düzeltmesini sağlar.

19) Aşağıdakilerden hangisi mikro eğitim tekniğinin aşamalarından biri değildir? a) Öğrenci derse hazırlanmadan gelir. b) Konusunu sunar. c) Sunu, kamera, video, teyp vb. kayda alınır.

97

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Dersten sonra sunu birlikte izlenir, tartışılır ve değerlendirilir. e) Alınan dönüt ışığında dersler yeniden düzenlenir.

20) Aşağıdakilerden hangisi eğitsel oyunlarla ilişkili olarak söylenemez? a) Eğitsel oyunlar, bireylerin fiziksel, zihinsel yeteneklerini, sanatsal ve estetik niteliklerini ve becerilerini geliştiren, yaşantıyı zevkli kılan öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini ve daha rahat bir ortamda tekrar edilmesini sağlayan etkinliklerdendir. b) Bilgilerin pekiştirilmesi, zihinsel yeteneklerin geliştirilmesi için kullanılan oyunlar neşeli ve rahat bir ortam sağlamakta sınıf için çalışmalara da değişiklik getirmektedir. c) Eğitsel oyunlarla derste konular daha ilgi çekici duruma getirilebilir, etkin öğrencilere derse katılma olanağı sağlanır. d) Öğrenciler oyun oynayarak öğrenir. e) Okul öncesi ve ilköğretim çağındaki çocukların gelişim özelliğine çok uygun olduğundan onların çok yönlü gelişimlerini destekler.

98

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 14 1) Aşağıdakilerden hangisi “altı şapkalı düşünme tekniği” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmede kullanılan bireysel bir tekniktir. b) Düşünme öğretiminde kullanılır. c) Eleştirisel ve çok yönlü (farklı) düşünmeyi sağlar. d) Öğrenci bir olay ya da olgunun tek yönünün olduğunu değil birçok (farklı) yönünün olduğunu anlar. e) Öğrencinin bir olayın tek bir özelliğine takılıp kalmasını önleyen bir tekniktir.

2) Aşağıdakilerden hangisi “altı şapkalı düşünme tekniği”ndeki renklere dair yanlış bir seçenektir? a) Beyaz Şapka: Tarafsız bir şekilde bilgiyi temele alarak düşünür. b) Kırmızı Şapka: Önsezilere dayalı olaylara duygusal tepki vermeyi temel alır. c) Siyah Şapka: Olaylara eleştirisel ve iyimser yönden bakar. d) Yeşil Şapka: Olaylara yeni ve farklı çözüm yolları bulmaya, yaratıcı ve yenilikçi fikirler üretmeye dayalı düşünür. e) Mavi Şapka: Olayların tüm olası yönleriyle gören ve değişkenleri kontrol altında tutan bakış açısıdır.

3) Aşağıdakilerden hangisi “balık kılçığı tekniği” ile ilişkili olarak yanlış bir bilgidir? a) Kurucusu K. İshikawa'dır. b) Bir problemin (örneğin enerji kullanımı, nükleer enerji, savaş çıkması vb.) nedenlerini ve alt nedenlerini tanımlamada kullanılan bir tekniktir. c) Öğrencilerin problemin çeşitli bölümleri arasında derin ilişkileri kurma ve öznel düşünme gibi becerilerini geliştirir.

99

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Bu teknik öğrencilerin problemlere çözüm üretmesini sağlamaz. Öğrencilerin derin düşünerek olayları ve ilişkileri organize etmesini sağlar. e) Öğrencilerin birlikte çalışmasını, gerçek aramasını, farklı görüşlere açık olmasını ve karşıt görüşlerin ortaya çıkmasını sağlar.

4) Aşağıdakilerden hangisi “benzetim (simülasyon)” tekniğiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Benzetim tekniği, bir olay durum, nesne veya aktivitenin yapay olarak öğretim ortamında tasarlanmasıyla yapılan öğretim etkinliklerini içerir. b) Benzetim sınıf içinde öğrencilerin bir durumu gerçeğe benzer koşullar yaratarak (bu durumla ilgili olarak) eğitici çalışma yapmalarına olanak sağlayan bir öğretim tekniğidir. c) Öğrencilere, gerçek durumlara hazırlık açısından iyi bir deneyim sağlar. d) Yapay olarak geliştirilen gerçek bir ortamda ya da model üzerinde yapılan bir öğretim yaklaşımıdır. e) Öğrenciler sınıf içerisinde bir konuyu gerçekmiş gibi alıp, üzerinde çalışma yaparlar.

5) Aşağıdakilerden hangisi “benzetim (simülasyon)” tekniğiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Gerçek durumların boyutları model üzerinde (gerçek durumların benzeri durum yaratılarak) ya da sembolik yolla öğretilir. b) Öğrencilerin gerçek uygulamalarında, tehlikeli ve maliyet gerektirmeyen durumlarında kullanılır. c) Sınıf içinde bir olayı gerçekmiş gibi ele alarak üzerinde eğitici çalışma yapılarak uygulanan bir öğretim tekniğidir. d) Gerçek durumların önemli boyutları bir model ya da resimler ve diğer sembolik yollarla belirlenir. e) Örneğin tıp öğrencilerinin kadavra üzerinde çalışmaları birer benzetimdir.

100

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi benzetim tekniğinin kullanıldığı alanlardan değildir? a) Öğrenciyi kendisini içinde bulunacağı gerçek bir durumda düşünerek nasıl davranacağını planlaması, b) Tehlikeli durumlarda riski azaltmak, c) Mal ve can güvenliğini arttırmak, d) Maliyet ve karmaşık davranışların aktarılmasındaki etkisi e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

7) Aşağıdakilerden hangisi benzetim tekniğinin avantajları arasında sayılamaz? a) Gerçek koşullarda tehlikeli olan durumların sınıf ortamına getirilmesi b) Öğrencilere daha sonra dönüt sağlaması c) Öğrencilerin aktif olması d) Öğrenmede öğrencilerin sorumluluk olması e) İstendik öğrenme düzeyine gelinceye kadar öğrencilere tekrar yapma olanağı sağlaması 8)

Aşağıdakilerden

hangisi

Bireysel

Öğretim

Tekniklerinden

“Programlı

(Programlandırılmış) Öğretim” için söylenemez? a) Pavlov’un

ve davranışçı

kuramın geliştirdiği

öğretme tekniğidir. Öğretimi

bireyselleştiren bir tekniktir. b) Öğretilecek her davranış sırasıyla hiç atlanmadan öğretilir. c) Öğrenci bu yöntemde özel hazırlanmış bir materyalle (bilgisayar yazılımı, kitaplar vb.) etkileşime girerek kendi kendine öğrenir. d) Öğrenci materyaldeki bilgi birikimi okur, anlar, sorulara cevap verir ve geribildirimlere göre devam eder. e) Programlı öğretim uygulamalarında etkinlikler programlı ders kitaplarıyla ya da öğretim kanalıyla (özellikle bilgisayar yazılımlarıyla) sunulur.

101

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9)Aşağıdakilerden

hangisi

Bireysel

Öğretim

Tekniklerinden

“Programlı

(Programlandırılmış) Öğretim” için söylenemez? a) Önkoşul bilgileri, ilgi ve ihtiyaçları dikkate alınmaz öğrencinin ilerlemesi ve çalışması program tarafından sağlanır. b) Öğrenci, ilerlemesi ve çalışmasını öğretmen eşliğinde yapar. c) Öğretimin bireylerin hızına göre düzenlenmesi esasına dayanır. d) Küçük adımlar, etkin katılım, başarı, anında düzeltme, kademeli ilerleme, bireysel hız ilkeleri uygulanır. e) İki türe ayrılır.

10) Aşağıdakilerden hangisi programlı öğretimin özellikleri arasında sayılamaz? a) Öğretimi bireyselleştirir. b) İlgi çekici ve uyandırıcıdır. c) Sonradan dönüt düzeltme sağlar. d) Zamandan ekonomiklik sağlar. e) Tekrar olanağı verir.

11) Aşağıdakilerden hangisi programlı öğretimin özellikleri arasında sayılamaz? a) Her öğrenci kendi öğrenme hızına göre hareket eder. b) Kademeli yaklaştırma yoluyla öğrenmeyi sağlar. c) Öğrenmede en etkili yaklaşımın pekiştireç olduğunu varsayar. d) Bilgisayar yazılımları, internet ve özel hazırlanmış kitapçıklar ile verilir. Materyalin hazırlanması profesyonellik ve uzmanlık gerektirmez ancak zaman alır. e) Okulda ve okul dışında uygulanabilir.

102

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller Planı) ile ilişkil olarak söylenemez? a) Sınıftaki öğrenci sayısı azaldıkça, her öğrenciye düşen öğrenme zamanı ve hizmeti artmaktadır. b) Aynı zamanda bir sınıftaki öğrenciler arasında bireysel farklılıklar bulunmaktadır. Bu durumda öğrencilerin tamamı aynı etkinliklerle öğrenemezler. c) Öğrenme düzeyi farklı öğrencilerin öğrenmesi ancak öğretimin bireyselleşmesi ile mümkün olabilmektedir. d) Öğretmen sınıftaki tüm öğrencilere değil de, 3-5 öğrenciden oluşan küçük gruplara ders yapar. e) Her öğrenci kendine özgü düzeylerde öğrenir.

13) Aşağıdakilerden hangisi Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller Planı) ile ilişkili olarak söylenemez? a) Öğretmen sınıfın tümüne değil 3-4 öğrenciden oluşan küçük gruplara (homojen gruplar) açıklama yapar. b) Öğrenme stili, tarzı önemli değildir. c) Sınıfta farklı nedenlerden dolayı öğrenme güçlüğü yaşayan ve sınıf içerisinde özel olarak ilgilenilemeyen kullanılan bir tekniktir. d) Bireysel ödev ve çalışmalar yaparlar. e) Bireysel gereksinimlere dönük grup çalışmalarında değişik etkinliklere yer verilerek öğrencilerin değişik çalışmalar yapmaları sağlanabilir.

103

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

14) Öğrencilerin yaptığı çalışmaların yöntemiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Dönüşümlü günlük çalışmalar (sınıf gruplar halinde çalışır, grubun başında iyi bilen lider öğrenci bulunur, değişik etkinlikler üzerinde çalışma yapılır. b) Beceri geliştirme çalışmaları (öğrenciler arasında beş grup oluşturulur bir grup öğrencileri yönlendirmek amaçlıdır, diğer dört grup etkinliklerde bulunur, bir öğrenci farklı kümelerde bulunarak kendini geliştirebilir. c) Planlı grup çalışmaları öğrencilerin bir yarıyılda kazanması gereken beceriler planlı bir şekilde gruplar üzerinde gerçekleştirilir. d) Düzey geliştirme çalışmaları yaparlar. e) Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyleri gözetilmez.

15) Aşağıdakilerden hangisi Bilgisayar Destekli Öğretim için yanlış bir bilgidir? a) Bilgisayar öğretiminde öğretmene yardımcı bir araç olarak kullanılır. b) Öğretimde çoklu ortamı sağlar. c) Göze ve kulağa hitap eden etkili bir öğretim aracıdır. d) Genel anlamda öğrenci öğrenmesine ve başarısını olumsuz yönde etkiler. e) Öğrenciler için, renkli, hareketli, animasyonlu olarak hazırlanan eğitim CD'leri aracılığı ile öğrenme zevkli ve ilgi çekici hale gelir.

16) Aşağıdakilerden hangisi bilgisayarla öğretim uygulamalarının türleri arasında sayılamaz? a) Konu (ders) sunumları b) Programlı öğretim uygulamaları c) Simülasyon (Benzetişim)

104

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Problem çözme uygulamaları e) Hepsi sayılabilir.

17) Aşağıdakilerden hangisi bilgisayarla öğretim uygulamalarının türleri arasında sayılamaz? a) Öğretimsel oyunlar b) Özel ders c) Bilgi ve kavrama düzeyindeki hedef alanlarını kazandırması d) Tekrar ve uygulama e) Testler (sınavlar) 18) Aşağıdakilerden hangisi bilgisayar destekli öğretimin avantajları arasında sayılamaz? a) Çeşitli fiziksel becerileri geliştirmesi b) İlgi ve dikkati çekmesi, merak uyandırması c) Öğrenme sürecinin devamlılığı sağlaması d) Eksik öğrenmelerin belirlenmesi ve giderilmesi e) Sık tekrar etme olanağını vermesi 19) Aşağıdakilerden hangisi bilgisayar destekli öğretim programlarını (yazılımların) hazırlanmasında dikkat edilecek hususlardandır? a) Öğretimin hedeflerine uygun olması b) Program içeriğinin hedeflere uygun olması c) Öğrenci ilgi ve yeteneklerine uygun olması d) Uygun ipucu, öğrenci katılımı, pekiştireç uygulamalarına sahip olması e) Hepsi

105

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi bilgisayar destekli öğretim programlarını (yazılımların) hazırlanmasında dikkat edilecek hususlardan değildir? a) Dönüt düzeltme etkinliklerine sahip olması b) Uygun beceri ve davranışları kapsaması c) Öğrenciye yardımcı olması d) Görsel zenginliklere sahip olması e) İşitsel uyarıcı zenginliklerine sahip olması

106

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 15 1) Aşağıdakilerden hangisi Tutor Destekli Öğretimle ilgili yanlış bilgidir? a) Tutor destekli öğretim, öğrencinin öğrendiği konularda, anlamakta güçlük çektiği kısımlarla ilgili olarak bireysel öğretim desteği görmesidir. b) Tutor desteği tamamen, yardım isteyen öğrencilere öğretim olanağı sağlayan bir öğretim etkinliğidir. c) Öğrencilerin öğrenme güçlüğü yaşadığı konuları öğrenmelerinde önemli katkılar sağlayan toplu bir öğretim etkinliğidir. d) Tutor destekli öğretim hizmeti öğrenci tarafından cevaplanamayan soruların cevaplanmasına olanak sağlar. e) Bu uygulamada daha çok öğrenciye eksiklerini ya da yanlışlarını kendisinin anlayabileceği ipuçlarını ve önbilgileri vermektir.

2) Aşağıdakilerden hangisi sınıf için öğretim tekniklerinden “gezi” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Okul ve sınıf çalışmalarını tamamlamak, ünitede geçen konulan doğal ortamında görmek ve okul-yaşam arasındaki bağı kurmak amacıyla yapılan planlı ziyaret tekniğidir. b) En önemli faydası ilk elden somut öğrenme yaşantıları sağlamasıdır. c) Bu amaçla öğrenciler öğrenme konularının gerçekleştiği doğal ortamda bulunmaları sağlanır. d) Öğretim, sınıf ve okulda olduğu kadar, okul dışı etkinlikler yoluyla da oluşmaktadır. e) Planlı ve düzenli bir biçimde yapılan etkinlikler öğrencinin yeni ve istenmedik davranışlar edinmesine sebep olur.

107

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi gezi etkinliğinin özellikleri arasında sayılamaz? a) Olayları gerçek ortamda görülür ve ikinci ağızdan bilgi alınır. b) Öğrenme konusunun oluşumu ve koşulları ile nesne ve materyal doğal ortamında incelediği için etkili bir tekniktir. c) Katılan tür öğrencilerin gözlemi yapmasına olanak sağlamalıdır. d) Gezi iyi planlanmalıdır. Gezi yapılacak kurumdan ve okul müdürlüğünden izin alınarak gezi programının bütün boyutları öğrencilerle birlikte planlamalı ve yürütülmelidir. e) Gezi sonuçları sınıfta tartışılmalı ve raporlaştırılmalıdır.

4) Aşağıdakilerden hangisi gözlem etkinliğinin özellikleri arasında sayılamaz? a) Öğrencilerin gerçek hayat içinde ya da ortamlarda (laboratuvar, sınıf) olayları, nesneleri, insanları bir plan dâhilinde izlemeye da yalı bir tekniktir. b) Öğrencilerde araştırma eğilimini ortaya çıkarır. c) Bilgi ve deneyime dolaylı yoldan ulaştırır. d) Aynı zamanda birçok duyu organını devreye soktuğu daha sağlam ve kalıcı bilgiler oluşur. e) Okul - çevre ilişkilerini geliştirir.

5)

Aşağıdakilerden

hangisi

gözlem

yönteminin

etkili

uygulanabilmesinin

gerekliliklerinden değildir? a) Gözlemin planı yapılmalı b) Hedef açıklanmalı uygulama ve kurallar öğrencilerle birlikte planlanmalı c) Tarih, zaman, süre, materyal iyi belirlenmeli d) Öğrencilerin neye dikkat edecekleri ve ne yapacakları doğaçlama olarak gelişmelidir. e) Gözlem sonuçları değerlendirilmeli

108

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Gözlem yönteminin sınırlılıkları arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? a) İzin alma, prosedürü uygulamadaki zorluklar b) Gözlem yapılacak yerlerdeki tehlikeli ve riskli durumlar c) Öğrencilerin kontrolü ve katılımında zorluk d) Planlaması ve uygulanmasındaki ekonomik ve zaman sorunu e) Hepsi sayılabilir.

7) Aşağıdakilerden hangisi “görüşme” tekniğiyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Öğrenme konusuyla ilgili bilgileri uzman kişilerden alarak sınıf ortamında aktarmaya dayalı bir tekniktir. b) Uzman kişi sınıf ortamına getirebilir veya görüşme ziyaret etme şeklinde gerçekleştirilir. c) Uzman kişinin açıklamaları ve bilgileri konuyu yaşayan birisi olması sebebiyle daha gerçekçi ve etkileyici olabilir. d) Öğrencilerin mental gelişimleri sağlanır. e) Duyuşsal gelişimleri sağlanır.

8) Aşağıdakilerden hangisi “sergi” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrencilerin, öğrenim sürecinde ürettikleri ürünlerin (resim, şiir, kompozisyon, heykel vb.) değerlendiği ve paylaşmayı sağlayan bir tekniktir. b) Yapılmış ya da üretilmiş olan nesne, model, sanat eseri vb. ürünlerin değerlendirilmesi yapılır. c) Hazırlanan ürünler; sınıf sergileri, fuarlar, şiir, kitap, resim, heykel sergileri gibi etkinliklerle ortaya konulur ve incelemeye sunulur. d) Bu teknikte öğrencilerin yaratıcılığı, üretkenlikleri, becerileri geliştirilir ve öğrenme süreci ile ilgi çekici, doyum sağlayıcı bir anlama kavuşur.

109

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

9) Aşağıdakilerden hangisi “sergi” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Belli bir konunun açıklanması için birçok çalışmanın izleyicilere sunulmasıdır. b) Sınıf içi öğretim etkinlikleri pekiştirme amacı için faydalı bir tekniktir. c) Sergide daha çok bedene hitap eden öğrenim yaşantıları sağlanır. d) Genelde dönem veya yılda bir yapılır. e) Sergiler genelde öğrenciler tarafından hazırlandığı için yaparak, yaşayarak edinilen yaşantıları içerir.

10) Aşağıdakilerden hangisi serginin öğrenciye sağladığı becerilerden biri değildir? a) Görme yoluyla öğrenme sağlar. b) Yaratıcılığı geliştirir. c) Estetik yönünü kuvvetlendirir. d) Artistik yönü güçlendirir. e) Yöneticilik tarafını kuvvetlendirir.

11) Aşağıdakilerden hangisi “ödev” le ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Öğrencileri yeni öğrenilecek ünite veya konuyu hazırlamaya yetkin hale getirir. b) Konuyu tek başına işlemek için yapılan ön hazırlıktır. c) Öğrenmeyi kolaylaştırmak, sınıfta işlenilen ve konuların tekrarını (pekiştirilmesini) sağlamak için yaptırılan çalışmalara denir. d) Ödev, öğrencilerin sınıf dışında yaptığı ek öğrenme etkinliği olarak gerçekleştirilir. e) Ödevin en önemli amacı sınıfta anlatılan ve kavranın konular bir tür tekrar etme, pekiştirme ve alıştırma olanağı sağlamasıdır.

110

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi ödevlerin özellikleri arasında sayılamaz? a) Ödev dersin hedeflerine (öğrenci kazanımlarına) uygun olmalıdır. b) Ödev, öğrencinin bireysel olarak yapabileceği içerikte öğrencinin düzeyine uygun olarak verilmelidir. c) Ödev vermede dikkat edilecek en önemli özellik toplu olarak planlanmasıdır. d) Ödevin önemli özelliklerinden bir diğeri yapılabilmesi ve sonuç alınabilmesidir. e) Zor ve karmaşık ödevleri yapamayan öğrenciler başkalarından yardım istemekte ve bu sürede olumsuz psikolojik durumlar yaşamaktadırlar.

13) Aşağıdakilerden hangisi gelişim psikolojisiyle ilişkili olan “büyüme” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Büyüme ile gelişme sözcükleri, gerçekte birbiriyle aynı kavramlardır. b) Yapısal artışı dile getiren "büyüme", bedende gerçekleşen sayısal değişiklikleri içermektedir (kilo, boy artışı gibi). c) Çocuk, sadece fiziksel olarak büyümekle kalmaz, aynı zamanda onun beyniyle iç organlarının yapı ve büyüklüğünde de değişmeler olur. d) Beynin gelişimi sonucu, çocukta giderek artan bir öğrenme, anımsama ve muhakeme yeteneği oluşur. e) Böylelikle fiziksel büyüme ile birlikte, çocuk, zihinsel olarak da gelişir.

14) Aşağıdakilerden hangisi “gelişimle” ilgili olarak söylenemez? a) Gelişim değişikliklerin niceliği yanında, niteliğini de içermektedir. b) Gelişim kavramı, düzenli, uyumlu ve sürekli bir ilerlemeyi dile getirmektedir. c) İleriye dönük belirgin bir ilişkiyi de kapsar.

111

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Gelişim yüzleri arasında bir bütünleşme söz konusu değildir. e) Kısaca gelişim, sadece sayısal ölçümlerle açıklanamayan, birçok yapı ve işlevi bütünleştiren karmaşık bir olgudur.

15) Aşağıdakilerden hangisi “gelişimle” ilgili olarak söylenemez? a) Bu bütünleşme nedeniyle, gelişimin her evresi kendinden bir sonraki evreyi de doğrudan etkiler. b) Hiyerarşi, bütünleşme ve yapısal bağıntı, gelişim evrelerinin temel özellikleri arasındadır. c) Yapılan gözlem ve çalışmalar, belli gelişim dönemlerinde çocuklarda ortak bir takım davranış kalıplarının bulunduğunu ortaya koymaktadır. d) Bu ortak yanların bilinmesinin çocuk eğitiminde izlenecek yöntemi belirleme açısından yararı büyüktür. e) Son zamanlarda doğum öncesi dönemine yeterince önem verilmediği görülmektedir.

16) Aşağıdakilerden hangisi gelişimin temel ilkeleri arasında sayılamaz? a) Gelişim, dinamik bir olgudur. b) Gelişim, genetik yapının bir sonucudur. c) Gelişim, giderek azalan bir özelleşme sürecidir. d) Gelişimde denge vardır. e) Gelişim, zamanla değişen düzenli bir süreçtir.

17) Aşağıdakilerden hangisi doğum öncesi dönemde gelişimle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çocuk, doğum öncesi dönemin bir oluşum evresi olması nedeniyle, bu dönemdeki uyarımlardan neredeyse hiç etkilenmez. b) Bu evrede özellikle kalıtsal etkenlerin rolü büyüktür.

112

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Çocuğun doğum öncesi yaşamını bilmemiz, onun gelişim biçimini anlamamız açısından önem taşır. d) Büyüme ve gelişimin başlangıç noktasını oluşturması, bu evrenin önemini daha da artırmaktadır. e) Yaşayan fetüsle ilgili bilgiler dört kaynaktan elde edilebilir.

18) Aşağıdakilerden hangisi insanın gelişim evresine dair yanlış bir bilgidir? a) İnsan yavrusu, anne ve baba cinsel hücrelerinin (ovum ve spermium) birleşmesiyle oluşmaya başlar. b) Bu tek hücreye zigot denir. c) Döllenmiş yumurta; yarısı anneden, yarısı babadan gelen 48 kromozomla, anne ve babanın bir kısım genetik mirasını almıştır. d) Embriyolojik dönemde kendi türünün biçimsel ve işlevsel özelliklerini taşıyan bir bedene sahip oluncaya kadar çok hızlı bir başkalaşma geçirir. e) Böylece, kendi türünün biyolojik evrim düzeyine de erişmiş olur.

19) Aşağıdakilerden hangisi insanın gelişim evresine dair doğru bir bilgidir? a) Bir canlının, embriyolojik dönemde bir hücre halinden kendi türünün biyolojik evrim düzeyine çıkışı ve bu düzeyde bir beden elde edişine ontojenez, adı verilir. b) Bir türden başka bir canlı oluşmasıyla ilk canlı türünden başlayarak, bütün diğer türlerin birer birer dünyaya gelmesine filojenez denir. c) Ontojenez yoluyla, bir insan zigotu, 280 günlük bir embriyolojik evrimle, insan yavrusu hâline dönüşür. d) Ontojenez aşamalarıyla, embriyo ve fetüsün geçtiği basamaklar, insan türünün daha önceki türlerden oluşurken, geçtiği aşamaları özetleyen bir yoldur. e) Hepsi doğrudur.

113

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi insanın gelişim evresine dair yanlış bir bilgidir? a) Çocuğun kalıtsal özelliklerini taşıyan, kromozomlardaki genlerdir. Fakat her birey, bu kalıtım özelliklerini taşıyan genlere sahip değildir. b) Anneden ve babadan, bir yumurta ve bir spermatozoit yoluyla zigota gelmiş olan genler, yeni bir bireyin kalıtsal yazgısını oluştururlar. c) Her insanın somatik hücrelerinin her biri, çekirdeğinde 46 çift kromozom ve bunların içinde bir milyondan fazla gen taşır. d) Zigot, 24 saat içinde bir "mitoz" geçirerek, iki hücre haline gelir. İlk mitozu, sonraki günlerde diğerleri izler. e) Doğum öncesi gelişim, büyüme süreci, baştan kuyruk sokumuna doğru yönelir.

114

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 16 1) Aşağıdakilerden hangisi insanın gelişim evresine dair yanlış bir bilgidir? a) Yaşamın ilk iki ayında embriyo oldukça küçüktür. İkinci ay sonunda boyu ancak 3 cm’ye çıkmıştır. b) Embriyonun aşağı yukarı bir insan görünüşünü alması, sekizinci haftadan itibaren olur. c) Bedenin birçok organı bu evrede oluşmaya başlar. d) Özellikle iskelet sisteminin gelişimi hızlanır. e) Bu nedenle bu evre, en kritik doğum öncesi evresidir.

2) Aşağıdakilerden hangisi insanın gelişim evresine dair yanlış bir bilgidir? a) Üçüncü aydan doğuma kadar süren bu dönemde büyüme ve organ sistemlerinin farklılaşması oldukça yavaştır. b) Doğumla birlikte, çocuğun yeni ısı ortamına ve nefes almaya uyum göstermesi beklenir. c) Bebekte, sindirim sisteminin asıl çalışması, doğumdan sonraki ilk günlerde emme refleksinin faaliyetiyle başlar. d) Normal hallerde bebeğin ilk besini "anne sütü", ilk günlerde özel bir bileşimdir. e) Emme ve yakalama gibi refleks mekanizmalarının çok iyi gelişmiş olması nedeniyle, bebekler beslenmeye kolaylıkla uyum gösterebilirler.

3) Aşağıdakilerden hangisi doğum sonrası dönemde gelişimle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çocuk psikolojisi kapsamında doğum sonrası dönem, doğumdan ergenliğin sonuna kadarki süreyi kapsamaktadır. b) Gelişim psikolojisi ise doğumdan ölüme kadarki zaman zarfında kişinin fiziksel özelliklerini ve gelişimini incelemektedir. c) Gelişim psikolojisi doğumdan ölüme kadar, kişinin hayatını biyolojik, bilişsel ve sosyal süreçler bağlamında inceleyen bilim dalıdır.

115

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Gelişimi belirli dönemlere indirgeyerek incelemek, teorik açıdan bazı açıklamalara kolaylık getirdiği için teşvik edilmektedir. e) Bu nedenle ergenliği de içine alarak geniş yetişkinlik dönemine kadarki gelişimi beş aşamada incelemek mümkündür.

4) Aşağıdakilerden hangisi gelişim evresinin aşamalarından biri değildir? a) Yeni Doğan Bebek: İlk bir ay (0-4 hafta) b) Bebeklik: Birinci ayın sonundan, iki yaşına kadarki yaşam dilimi (4 hafta - 2 yaş) c) İlk çocukluk: İki yaşından on yaşına kadarki yaşam dilimi (2-6 yaş) d) Son çocukluk: Kızlarda altı on bir (6-11 yaş); erkeklerde altı, on üç (6-13 yaş) yaşına kadarki yaşam dilimi. e) Ergenlik: Kızlarda on bir yirmi (11-20 yaş); erkeklerde on üç yirmi (13-20 yaş) yaşına kadar ki yaşam dilimidir.

5) Aşağıdakilerden hangisi bedensel gelişimle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Beyinsel gelişim, çocuğun davranışını hem doğrudan, hem de dolaylı olarak etkiler. b) Bedensel gelişim, çocuğun sınırlarını belirler. c) Fiziksel gelişme, davranışı dolaylı olarak etkiler, çünkü çocuğun kendine ve diğerlerine karşı tutumu bedensel gelişiminin de etkisi altındadır. d) Örneğin, şişman bir çocuk kısa sürede kendisinden zayıf olanlara ayak uyduramadığını fark eder. Bu da çoğunlukla çocuğun kişisel yetersizlik duygusuna kapılmasına yol açar. e) Bu tür duygular çocuğun kişilik gelişiminde çok önemli rol oynarlar.

6) Aşağıdakilerden hangisi bireyin olgunlaşma süreciyle ilişkili olarak söylenemez? a) Olgunlaşma düzeyi, bireyin fizyolojik yönden herhangi bir konuyu öğrenebilecek ya da yapabilecek duruma yahut yeterliğe erişmesi demektir. b) Öğrenme, bireyin olgunlaşma düzeyine bağlıdır.

116

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Çevresel koşullar da buna yardım eder. d) Öğrenilecek her nesne ya da konu, her şeyden önce, fizyolojik bir temel olan "olgunlaşmayı" gerektirir. e) Hepsi söylenebilir.

7) Aşağıdakilerden hangisi bireyin olgunlaşma süreciyle ilişkili olarak söylenemez? a) Öğrenme olmadan olgunlaşma olamaz. b) Olgunlaşma düzeyi sözü, öğrenilecek her konu için bir "olgunlaşma" durumunun söz konusu olduğunu anlatır. c) Herhangi bir organ, bir öğrenme durumu ya da konusu için olgunlaşmış olduğu halde, başka bir durum ya da konu için olgunlaşmamış olabilir. d) Öğrenmeye hazırbulunuşlukta olgunlaşma, insanın bedensel, devimsel, bilişsel, duygusal gibi tüm gelişim alanlarında bir öğrenim görevini yapabilecek büyümeye ulaşmasıdır. e) Öğrencinin yalnız bir gelişim alanındaki büyümesine bakarak bir öğrenim görevini yapmaya hazır olduğunu söylemek yanıltıcı olabilir.

8) Aşağıdakilerden hangisi güdüsel öğrenme kuramlarına göre yanlış bir bilgidir? a) Hazırbulunuşluk, öğrencinin gelişiminin sonucudur. b) Öğrenci, doğuşundan başlayarak her yaşında, belli gelişim düzeyine ulaşır ve böylece yaşına uygun düzeydeki konuları öğrenmeye hazır olur. c) Gelişim kusurları olan öğrenci, yaşının gerektirdiği tepkileri yapmada da kusurludur. d) Öğrencinin, öğrendiği konulara karşı hazırbulunuşluğunda görülen kusurların kökeni, gelişimde çok önemli olan yetişkinlik evresindeki gelişim bozukluklarıdır.

117

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Hazırbulunuşluk, bireyin sadece olgunlaşma düzeyini değil, ayni zamanda, bireyin önceki öğrenmelerini, ilgilerini, tutumlarını, güdülenmiştik düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu da kapsar.

9) Aşağıdakilerden hangisi çocukluktaki gelişim süreciyle ilgili olarak söylenemez? a) Gelişim, hem nicelik hem de nitelik yönünden belirli bir düzeye erişmeyi anlatır. b) Çocuklarda gelişim, süreklilik göstermekte, fakat bu sürekliliğin içinde gelişim ivmesi, dönemler halinde farklılaşmaktadır. c) Bu sürecin aşamaları, bireysel farklılıklardan ve özelliklerden dolayı, her dönem kendinden sonra gelen dönemle birleştiği için, kesin sınırlarla birbirinden ayrılamaz. d) Hazır bulunuşluk, canlı varlığın herhangi bir şeyi öğrenebilecek duruma gelmesini anlatan bir terimdir. e) Hepsi söylenebilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi çocuklardaki büyüme dönemleriyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Çocuklarda bedensel gelişim, dönemler halinde gelişen bir süreçtir. b) Bunun anlamı, fiziksel gelişmenin düzenli bir hızla değil bazen hızlı, bazen yavaş bir ivme izlemesidir. c) Büyüme temposunda çocuktan çocuğa farklılık olsa da, yani bazı çocuklar daha düşük, bazıları normal, bazılarıysa yüksek büyüme hızı gösterseler de, büyüme dönemleri düzenli değildir ve önceden tahmin edilemez. d) Bununla birlikte, her çocuk, gelişmenin kritik noktalarında erken ya da geç ulaşmada az çok de değişmez bir eğilime sahiptir. e) Büyüme konusundaki araştırmalar, çocuklarda iki yavaş, iki hızlı olmak üzere dört belirgin büyüme dönemi olduğunu göstermiştir.

118

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi büyüme evreleriyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Doğum öncesi ve doğum sonrasının ilk 6 ayı büyüme hızı yüksektir. b) Yaşamın birinci yılının sonunda büyüme hızlanır ve bunu ergenliğe ya da cinsel olgunluğa kadar süregelen düzenli ve hızlı bir gelişim izler. c) Bu büyüme evresi 8-12 yaşları arasında görülür. d) Bu evreden 15-16 yaşlarına kadar olan dönemdeki hızlı gelişim "ergenlik fışkırması" olarak nitelenebilir. e) Bu dördüncü büyüme evresindeki boy uzunluğunun ileri yaşlarda da aynı kalmasına karşılık ağırlık artabilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi büyüme dönemlerini etkileyen ortak faktörlerden değildir? a) Irk faktörü b) Enerji düzeyi c) Beslenme gereksinimleri d) Isı dengesinin sürdürülmesi e) Uyum zorlukları 13) Aşağıdakilerden hangisi bedensel gelişmeyi etkileyen temel faktörler arasında sayılamaz? a) Kalıtım faktörü b) Beslenme c) Hastalık d) Enerji düzeyi e) Psikolojik bozukluklar

119

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

14) Aşağıdakilerden hangisi yaşamın ilk beş yılındaki kritik yaş dönümlerine dair yanlış bir bilgidir? a) Birinci yılın ilk üç ayında, bebekler göz kürelerinin hareketini sağlayan kasların kontrolünü kazanırlar. b) İlk yılın ikinci çeyreğini oluşturan 4. ay ve 6.aylarda, başı ve bedenin üst kısmını destekleyen kaslarla, el ve kolların hareketini sağlayan kasların kontrolü kazanılır. c) İkinci yılın üçüncü çeyreği olan 28. ve 40. haftalar arasında, gövde ve parmaklardaki kontrolün geliştiği görülür. d) 40. ve 52. haftalar arasında, çocukların bacaklarıyla ayaklarını kontrol edebildikleri ve bu evrede destekle ayakta durup yürüyebildikleri görülür. e) İkinci yılda yürüme ve koşma gelişir, çocuklar küçük ve büyük tuvaletlerini kontrol etmeyi başarırlar.

15) Aşağıdakilerden hangisi bedensel gelişmenin yönü ile ilişkili olarak söylenemez? a) Bedensel gelişimi gösteren diyagramlar incelendiğinde, gelişim olgusunun düzenli bir biçimde gerçekleşmediği dikkatimizi çeker. b) Bebeklik ve ergenlik dönemindeki iki hızlı büyüme evresi dışında, uygun koşullar içindeki kız ve erkek çocukların gelişimleri önceden tahmin edilebilecek bir düzen içinde olmaktadır. c) Ağırlık ve boy gelişiminin yanı sıra, gerek kas, gerekse iskelete ve iç organlara ilişkin gelişimde de benzeri düzenli ölçümler birbirini izler. d) Büyük ölçüde ergenliğe bağlı olan hormonal değişiklikler davranışı etkiler. e) Fetal dönem de hızlı bir biçimde gelişmiş olan beynin faaliyeti de, çocuğun öğrenme kapasitesini arttırır, çevreyi taklit etmesini ve uyumunu sağlar.

120

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

16) Aşağıdakilerden hangisi gelişimin temel ilkeleriyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlış bir bilgidir? a) Gelişimde büyüme baştan ayağa doğru olur. Başka bir deyişle, yapısal ve işlevsel gelişim, öncelikle başa yakın bölgede gerçekleşir. b) Gelişimde bedensel gelişim, bedenin iç kısımlarından dışa doğrudur. c) Merkezi bölgelerden uzaktaki organlara doğru gerçekleşir. d) Örneğin, kolun omuzla dirsek arasındaki kısmı önkoldan önce, önkol da elden önce gelişir. e) Hepsi doğrudur.

17) Aşağıdakilerden hangisi bilişsel gelişime dair yanlış bir bilgidir? a) Piaget ve arkadaşları, çocuğun doğumdan ergenliğe kadar olan bilişsel gelişmesini ayrıntılı araştırmalarla incelemişlerdir. b) Bazı kavramlarla algıların sonradan kazanılmış olabileceğini belirlemişlerdir. c) Piaget, bebeklik döneminde çocukların, objelerin devamlı olduklarını savunur. d) Değişmezliklerini bile düşünemezken, zamanla biçim ve büyüklük kavramlarını tanımaya başladıklarını söylemektedir. e) Biliş sözcüğü, dünyamızı öğrenmeyi ve anlamayı içeren zihinsel faaliyetler anlamına gelir.

18) Aşağıdakilerden hangisi biliş sözcüğünün kapsadığı süreçlerden değildir? a) Algılama b) Bellek c) Muhakeme d) Yordama e) Kavrama 121

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi Jean Piaget’in bilişsel gelişim kuramına göre yanlış bir bilgidir? a) Çocuk, kendi dünyasına bir anlam kazandırabilmek için çevresindeki insan ve objelerle ilgili bir faaliyet içine girer. b) Çocuk, karmaşık koordinasyonlardan daha ilkel düzeydeki yapılara doğru belirgin bir çaba içindedir. c) Piaget'nin kuramının temel kavramını “işlem (operasyon)” oluşturur. d) İşlem, çocuğun zihinsel düzeyde başladığı yere geri dönebilmesi anlamını taşır. e) Operasyonların kazanılması zihinsel gelişimin en önemli aşamasıdır.

20) Aşağıdakilerden hangisi Jean Piaget’in gelişmeye dair söylemlerinden değildir? a) Gözlem ve deneyleri sonucu Piaget, doğumdan itibaren bebeklerin bazı reflekslere sahip olduklarını belirlemiştir. b) Bu temel refleksler emme ve yakalama refleksleridir. c) Bebeklerin doğumdan itibaren bazı refleksler üzerinde egzersiz yapabilme ve kendi hareketlerini düzenleme eğilimleri vardır. d) Başka bir deyişle, bebekler kalıtım yoluyla bazı zihinsel yeteneklere doğuştan sahip olup, çevreye yanıt verme biçimlerine sahiptirler. e) Bu yanıtların başında da çevreye uyum gelir. Uyum, yaşayan canlının varlığını sürdürebilmesi için gereklidir.

122

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 17 1)

Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel

gelişim

kuramı ile ilgili temel

kavramlarından biri değildir? a) Şema b) Adaptasyon c) Algılama d) Özümleme e) Dengeleme 2) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerine ait yanlış bir bilgidir? a) Piaget' e göre bilişsel gelişim, birbirini izleyen dört dönem içinde ortaya çıkmaktadır. b) Dönemler ilerledikçe, çocukların kavrama ve problem çözme yeteneklerinde niceliksel gelişmeler gözlenmektedir. c) Herhangi bir yaşta, bilişsel olarak birden fazla dönemin özelliklerini taşımak da olasıdır. d) Piaget ergenlik dönemi ve sonrasına denk gelen son gelişim dönemini, "soyut işlemler dönemi" olarak ifade etmektedir. e) Bilişsel gelişim dönemlerinin özelliklerinden bir başkası da, her bir dönemin kendisinden önce gelen dönemlerin özelliklerini de içermesidir.

3) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “duyusal-motor” döneme dair yanlış bir bilgidir? a) Doğumdan dört yaşa kadar olan dönem “duyusal-motor dönem” olarak adlandırılır. b) Bu dönem içinde bebek dönem içinde duyuları ve motor faaliyetleri yoluyla dış dünya ile ilişki kurar. c) Dönem içinde ilerledikçe çevresinde olup bitenleri ve kendisinin çevresinden farklı olduğunu keşfetmeye başlar.

123

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Dönem içinde nesne devamlılığının kazanılması ile bilişsel gelişimde refleks düzeyinde tepki verilen dönemden zihinsel işlemlerin kullanılmaya başlanmasına bir geçiş olur. e) Nesne devamlılığının kazanılması ile bebeklerin görüş alanları dışına çıkan nesne ya da kişilerin aslında yok olmadıklarını kavramaları kastedilmektedir.

4) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “duyusal-motor” döneme dair yanlış bir bilgidir? a) Nesne devamlılığının kazanılmasından önce, bebekler gözlerinin önünden yok olan şeylerin kaybolduğunu sanırlar. b) Nesne devamlılığının gelişmesi ilk aydan yirmi dördüncü aya kadar uzanan üç farklı dönem içinde gerçekleşir. c) 18-24. aylarda, bebekler artık çevrelerindeki nesneleri zihinlerinde canlandırabilecek düzeye ulaşmışlardır. d) Bunun soncunda, önceden görmeseler bile nerelerde olabileceğini tahmin etmeye başlarlar. e) Dönemin

sonuna

geldiğinde

bebek,

karmaşık

olmayan

zihinsel

işlemleri

gerçekleştirmeye başlayarak, işlem öncesi döneme geçer.

5) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “işlem öncesi” döneme dair doğru bir bilgidir? a) Anaokulunda geçirilen yıllara da denk gelen bu dönem 2-7 yaş arasını kapsar. b) İşlem öncesi dönemin önemli bir özelliği, çocuğun tümüyle ben-merkezci bir düşünce yapısına sahip olmasıdır. c) Bu yaşlardaki çocuklar, kendi görüşlerinin olabilecek tek görüş olduğuna inanırlar.

124

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Çevrelerindekilerin kendilerininkinden daha farklı bakış açılarına sahip olabileceklerini anlayamazlar. e) Hepsi 6) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “işlem öncesi” döneme dair yanlış bir bilgidir? a) Çocuk olayların sonuçlarına değil, koşullara bakarak karar verir. b) Haklılığı ve haksızlığı sonuca bakarak değerlendirir. c) Bu çağdaki çocukta, konuşma da benmerkezcidir. Konuşmaya başladığı ilk dönemlerde, adeta monolog yapar gibi kendi kendine durmadan konuşur. d) Birkaç çocuk bir arada olunca, hepsi aynı anda konuşurlar, ancak aralarında bir iletişim kurulmaz. e) İki-üç yaşlar arasında yer alan monolog tarzı konuşma, dört yaştan başlayarak yerini ben-merkezli konuşmaya bırakır.

7) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “işlem öncesi” döneme dair yanlış bir bilgidir? a) Bu dönemdeki düşüncenin bir başka özelliği de, çocukların tek yönlü bir mantık işletmeleridir. b) Hayal dünyalarının çok gelişmemiş olması, bu yaş çocuklarının bir başka özellikleridir. c) Oyunları gözlendiğinde, kurdukları hayal dünyasında saatlerce oynadıkları, hayali arkadaşlarıyla ya da oyuncakları ile konuştukları gözlenebilir. d) Dönem sonuna doğru ilerledikçe, benmerkezci düşünce gitgide azalmaya ve yerini mantıklı düşünceye bırakmaya başlar. e) Böylece somut işlemler dönemine geçilir.

125

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “somut işlemler” dönemine dair yanlış bir bilgidir? a) 7-12 yaş arasında yer alan ve ilköğretimin ilk beş yılına denk gelen bu dönemde, benmerkezci konuşma ve düşünce önemli ölçüde azalır. b) Çocuk bilişsel güçlüklerin üstesinden gelmeye başlar. c) Soyut işlemler döneminde çocuğun işlemleri muhakeme edişi mantıklı bir hale gelir. d) İşlem öncesi dönemde çözülemeyen korunum problemleri, bu dönemde çözülür. e) Çocuk işlemleri tersine çevirebilme kapasitesine erişir.

9) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “somut işlemler” dönemine dair doğru bilgidir? a) Çocuklar bu dönemde sıralama, sınıflandırma ve karşılaştırma işlemleri için şemalar geliştirirler. b) Nesneleri renk, uzunluk, yapıldığı madde gibi farklı özelliklerine bağlı olarak sınıflandırabilirler. c) Belirli nesneler arasındaki değişmeyen ilişkileri, nesneleri görmeden mantık yürütme yoluyla kavrayabilirler. d) İlköğretim 3. sınıfın sonlarına doğru, çocuklar toplama ve çıkarmanın bir arada kullanıldığı basit matematiksel işlemleri zihinsel olarak yapabilir duruma gelirler. e) Hepsi doğrudur.

10) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “somut işlemler” dönemine dair yanlış bir bilgidir? a) Somut işlemler döneminde çocukların bilişsel yapıları, bazı problemleri zihinsel olarak çözebilecek düzeye gelmiştir. b) Bu dönemde bir problemin çözülmesi, soyut nesnelerle bağlantılı olmasına bağlıdır.

126

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Problemlere, değişik yollardan giderek çözümler bulmakta güçlük çekilir. d) Soyut düşünce tam olarak gelişmemiş olduğu için, tümüyle kuramsal olarak verilen bir problem karşısında başarısızlığa uğranabilir. e) Bu dönemdeki çocuklar "adalet, eşitlik, özgürlük" gibi soyut kavramları konuşmaları sırasında kullanabilmelerine karşın, içeriklerini kavramada sorunları vardır.

11) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “soyut işlemler” dönemine dair yanlış bir bilgidir? a) En üst bilişsel gelişim dönemi olan soyut işlemler dönemi, 12 yaş sonrasında ergenlikle birlikte yer almaya başlayarak, yetişkinlik yıllarına uzanır. b) Somut işlemler dönemi bir soruna değişik yollardan yaklaşmada güçlük çekilirken, soyut işlemler döneminde içinde göreceli düşünce gelişerek, bir sorun değişik biçimlerde ele alınabilir. c) Genelleme, tümdengelim, tümevarım gibi zihinsel işlemler yapılır. d) Hipotezler kurularak, doğrulukları kontrol edilir. e) Somut düşünce geliştiği için, somut kavramlar kullanılarak, üzerlerinde fikir yürütülür.

12) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “soyut işlemler” dönemine dair yanlış bir bilgidir? a) Bu döneme ulaşan çocuklar tartışmalara katılmaktan pek hoşlanmazlar. b) Öte yandan resim, müzik, şiir, dans duygu ve düşüncelerin sembollerle aktarıldığı etkinliklere ilgisi artar. c) Sadece izleyici olmakla yetinilmez, uğraşı alanı olarak da seçilir. d) Son dönem olan soyut işlemler döneminden sonra, bilişsel yapıda niteliksel bir gelişme ortaya çıkmaz. e) Ancak geçirilen yaşantılara bağlı olarak niceliksel gelişmeler her zaman mümkündür.

127

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

13) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “ergenlik” dönemindeki düşünce biçimine aykırıdır? a) Soyut işlemler dönemi, düşünmenin yetişkinler düzeyine ulaştığı dönemdir. b) Dönemin başlangıcı ergenlik yıllarına denk gelir. c) Böylece ergenlik döneminde hızlı bedensel gelişmeye paralel olarak zihinsel gelişme de hızlanır. d) Somut işlemler dönemi içinde çocukluk çağına has düşünce biçimi, yetişkinlik dönemindeki düşünce biçimine dönüşmekle birlikte, bu dönüşüm birdenbire olur. e) Ergenlik dönemi içinde, yetişkin düşüncesinin özelliklerini tümüyle içermeyen, ergenlik dönemine has olarak kabul edilebilecek bir düşünce biçimi kendini gösterir.

14) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in bilişsel gelişim dönemlerinden “ergenlik” dönemi için söylenemez? a) Bu yaştaki gençler kendilerinin adeta dokunulmazlığı olduğuna inanır ve olmadık riskler alabilirler. b) Ergenlerin, yetişkinlerin kendilerini anlamadıklarını düşünmelerinin nedeni, belli yaşantıların yalnızca kendi başlarına geldiğine inanmalarıdır. c) Ergenlerde benmerkezci düşünce gelişimsel bir özellik olarak ortaya çıkar ve gözlenmesi doğaldır. d) Gençlerin bu özelliklerini bilerek onlara yaklaşmak, tartışmaya girmekten çok onları anlamaya çalışmak, kuşaklar arası çatışmaların şiddetini azaltacaktır. e) Normal koşullar altında, ergenlik döneminin sonlarına doğru ben-merkezci düşünce biçimi giderek yoğunlaşır.

128

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) Aşağıdakilerden hangisi “Heinz Werner Kuramı”na göre yanlış bir söylemdir? a) Werner'ın kuramında temel olan kavram 'ortogenez'dir. b) Bu kavram gelişimin iki temel karakteristiği olan farklılaşma ve “hiyerarşik entegrasyonu” içerir. c) Hiyerarşik entegrasyona paralel olan prensip, “genetik spiral” prensibidir. d) Bu prensibin ana hatlarına göre, çocuk olgunluğa ulaşırken kendi gelişiminin son aşamasına doğru ilerleme durumundayken, zaman zaman bir önceki gelişim aşamasına geçici bir gerilemede bulunacaktır. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

16) Aşağıdakilerden hangisi “Jerome Bruner Kuramı”na ilişkin olarak söylenemez? a) Bruner'in çalışmaları bebeklik, okul öncesi, okul çağı ve erişkinlik üzerinde yoğunlaşmıştır. b) Piaget'in teorik yaklaşımı Bruner’in teorisinden farklılıklar göstermekle beraber, gelişimin formulasyonunda farklı bakış açısı getirmesi itibariyle incelenmeye değer bir yaklaşımdır. c) Her iki bilim adamının bildirdiği, hemfikir olduğu temel, ortak yaklaşım insan gelişiminin bir seri ilerleyici ve her biri nitelik itibariyle diğerinden farklı safhalardan oluştuğu prensibidir. d) Bruner insan gelişimini incelerken üç aşamadan söz eder. e) Bunlar Hareket Dönemi, İmgeleme Dönemi ve Sembolik Dönemdir.

17) Aşağıdakilerden hangisi “hareket dönemi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Bu dönemde bebeğin dünya hakkında bilgilenmesi aşina olduğu nesnelerle tekrarlayıcı bilişsel faaliyetleri sayesinde gerçekleşir.

129

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Bakma, yönelme, avuçlama, yakalama gibi davranma biçimleri bilgi kazanmada temel işlemlerdir. c) Bu işlemler esnasında bebek, çevresini nesnelleştirerek ilişkilendirir. d) Bebekler göz hareketleri ve bakışlarını sabitleştirerek çevrelerindeki dünya hakkında temel bilgileri kazanırlar. e) Görme ve dokunma yoluyla gelen girdiler eşgüdümle bütünleşir ve bebeğin bilgi kazanmasında zenginleşme sağlar.

18) Aşağıdakilerden hangisi “imgeleme dönemi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Bu dönemde çocuk gittikçe hayal gücünü daha az kullanmaktadır. b) Çocuk, dünyasını nesnel olarak temsil edebilme kapasitesi kazanmıştır. c) Bu nedenle çevresini değerlendirip, yaşarken çocuk doğrudan fiziki temasa daha az bağımlı kalır. d) Artık hayal gücünü kullanabilir duruma gelmiştir. e) Bu ikinci safha, birincisinden daha gelişmiş bir aşamadır ve bu noktada çocuk, artık nesneleri belirli somut özelliklerine göre sınıflandırabilir.

19) Aşağıdakilerden hangisi “Sembolik Dönem” le ilişkili değildir? a) Bu dönemde kişi dünyayı en üst düzeyde temsil edebilme yeteneğini kazanmıştır. b) Sembolleri oluşturur veya semboller aracılığı ile düşünce gerçekleşir. c) Sembolik dönemde çocuğun konuşma becerisinde fazlaca değişiklik olmaz. d) Dil, bilgi ve soyutlamanın ifadesi için bir vesiledir. e) Bu dönem, soyutlama yapabilme yeteneğinin geliştiği dönemdir.

20) Aşağıdakilerden hangisi dil gelişimiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Dil gelişiminde de, tıpkı öteki gelişim alanlarında olduğu gibi, aynı yaşlardaki çocuklar benzer özellikler göstermektedirler.

130

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Aynı yaşlardaki çocukların kullandıkları sözcüklerin sayısı neredeyse aynıdır. c) Kurdukları cümle yapıları, hatta ses tonları ve vurgulamaları bile birbirlerine benzemektedir. d) Bu benzerlikleri dikkate alan gelişim psikologları, dil gelişiminin bilişsel gelişime paralel olarak ortaya çıktığını kabul ederler. e) Hepsi söylenebilir.

131

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 18 1) Aşağıdakilerden hangisi bebeklerin dil gelişimiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Birey, bilişsel gelişim dönemlerinde ilerledikçe dil kullanımındaki beceri ve yetenekleri de artmaktadır. b) Yeni doğmuş bebeklerin çıkardıkları sesler, farklı tonlardaki ağlamalar ile sınırlı kalmamaktadır. c) Üç aylık olduklarında bebeklerin, keyiflerinin yerinde olduğunu gösteren sesler de çıkardıklarına tanık oluruz. d) Altı aylık bebekler, daha uzun süreli sesler çıkarmaya başlarlar. e) Bir yaşa doğru ilerledikçe, bebeklerin çıkardığı seslerin tonlamalarında, vurgularında belirgin farklılaşmalar başlar.

2) Aşağıdakilerden hangisi bebeklerin dil gelişimiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bebekler 12 aylık kadarken ilk anlamlı sözcüklerini söylerler. b) Bu durum dil gelişiminin diğer alanlardaki gelişim ile yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. c) Özellikle motor gelişim ile dil gelişimi arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. d) Sonuç olarak fiziksel gelişim ile birlikte bilişsel gelişim, dil gelişimine zemin hazırlamaktadırlar. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

3) Dil gelişiminin nasıl ortaya çıktığına ilişkin “davranışçı görüş”e göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu görüşe göre çocuklar konuşulan dili, herhangi bir şeyi öğrendikleri gibi öğrenirler. b) Bebeklerin, keşfettikleri sesleri tekrar etmeleri ile konuşulan dil öğrenilmeye başlanır.

132

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Bebekler sesleri tekrar ederken, günlük dildeki sözcüklere benzeyen sesler çıkardıklarında, çevrelerindeki yakınları tarafından görmezden gelinirler. d) Böylece bebek, söylediği zaman pekiştirilen sesleri daha sık kullanmaya başlar.

Pekiştirilmeyen seslerin kullanılma sıklığı ise azalır. e) Pekiştirilmenin yanı sıra, bebeklerin sıklıkla duydukları sesleri taklit etmeleri de dilin kazanılmasında önemli olmaktadır.

4) Dil gelişiminin nasıl ortaya çıktığına ilişkin “Psikolinguistik Yaklaşım”a göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu kurama göre insanlar dili sonradan öğrenebilmek için özel bir mekanizmaya sahiptirler. b) Bu mekanizma, çocuğun çevresinde konuşulan dili içselleştirmesini, kurallarını anlayarak öğrenmesini ve daha sonra da uygun dilbilgisi kuralları ile konuşmasını sağlar. c) Dil kurallarını kavrama ve kullanmayı mümkün kılan bu mekanizma sayesinde tüm çocuklar aynı aşamalardan geçerler. d) Biyolojik olarak belli bir olgunluk düzeyine geldiklerinde, tıpkı yürümeyi öğrenir gibi konuşmayı öğrenmektedirler. e) Psikolinguistik kuramlara ilişkin olarak konuşmayı öğrenmede, sözcüklerin anlamlarını 'kavrama" ve "anlamlı sesler çıkarma ya da konuşma" olmak üzere iki farklı süreçten söz edilebilir.

5) Aşağıdakilerden hangisi “kişilik” le ilişkili doğru bilgidir? a) Kişilik teriminin yabancı dillerdeki ortak kökeni "persona" sözcüğüne dayanmaktadır.

Latin dilinde tiyatro oyuncularının kullandığı "maske" anlamına gelmektedir.

133

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Psikolojide kişilik, bir insanın bütün ilgilerinin, tutumlarının, yeteneklerinin, konuşma tarzının, dış görünüşünün ve çevresine uyum biçiminin özelliklerini içeren bir terimdir. c) Bununla birlikte kişilik, kendine özgü ve ahenkli bir bütündür. d) İnsanın belleği, dış görünüşü, direnme süreci, sesi ve konuşma tarzı, tepki hızı, insanlara, doğaya ya da makinelere karşı ilgi duyması vb. özellikleri o insanın kişiliğini tanımlamada önemlidir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

6) Aşağıdakilerden hangisi “kişilik” le ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Psikologlara göre kişilik, bireyin özel ve onu diğerlerinden ayıran davranışlarını içermektedir. b) Kişilik terimi, bireyi diğer bireylerden ayırır ve farklı kılar. c) Bireyin ilerdeki davranışlarını ilgilendiren tahminlerimizin dayanağını oluşturan, göreceli olarak değişmez özelliklerini belirtir. d) Kişiliğin ortak ve genel bir tanımına varılmıştır. Kişilik, üretildiği kurama bağlı değerler ve tanımlamaları kapsamaktadır. e) Hepsinin sonuçta varmaya çalıştıkları nokta bu bilinmeyenleri çözüp, pratik sonuçlara ulaşabilmektedir.

7) Aşağıdakilerden hangisi Psikoanalitik Kuramla ilgili olarak söylenemez? a) Psikoanalitik görüşe göre, kişiliğin gelişmesi ve davranışların oluşmasıyla determinizm (gerekircilik) arasında bir bağlantı vardır. b) Doğada nedeni olmayan birçok sonuç vardır. c) Aynı biçimde insan kişiliğindeki süreçler de kendiliğinden oluşmaz.

134

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Değişik nedenler değişik duygu, tutum davranış ve kişilik yapılarına yol açar. e) İnsanın kişiliğinden kaynaklanan her davranışın bir nedeni vardır. Bu nedenin kökeni bebeklik, çocukluk, gençlik çağlarına dayanır.

8) Freud’un “bilinç” ile ilgili düşüncelerine dair, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Algı ve bilgilerin açık seçik izlendiği duygu, düşünce, tutum, heyecan ve davranışa ilişkin haberdarlığın bulunduğu süreçtir. b) Bu görüşe göre bilinç daha önce yaşananları içerir. c) Örneğin, tüm dikkatini dersine vermiş öğrenci o anda ödevinin bilincindedir. d) Düşünceler insanın aklından arka arkaya bir sel gibi akıp giderler. e) Bilinçaltı derin bir depo gibidir.

9) Freud’un “bilinçaltı” ile ilgili düşüncelerine dair, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Gerçekliğe ilişkin sorunları çözmeye çalışmak gibi gelişmiş düşünce biçimlerinin yanı sıra düş kurma gibi ilkel süreçleri de içerir. b) Bilince yakın olan, hemen bilinçli olacak bilgiler, anılar ve düşüncelerden oluşur. c) Sürekli olarak bilinçle bağlantılıdır. d) Bilinçaltı bilinçlenme olanağı olan anıların deposudur. e) Bilinçaltı, zorlansa bile bilinçlenmesi yasaklanmış yaşantıların tümünü içerir.

10) Freud’un “bilinçdışı” ile ilgili düşüncelerine dair, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bilinçdışı, bilinçli algılamanın dışında kalan tüm zihinsel olayları, dolayısıyla bilinçaltını içerir. b) Bunlar istendiği anda bilinç alanına çıkarılamaz. c) Konuşma, tutum ve davranıştaki çeşitli anlatım yolları ve simgelerle günlük davranışa yansırlar.

135

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Freud'a göre, rüyalarda bilinçaltı istekler doyum bulur. e) Rüyanın oluşmasında bilinç dışında yatan bir içgüdü rol oynar.

11) Freud’un “bilinçdışı” ile ilgili düşüncelerine dair, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Ruhsal dünyanın düzeyinde Freud'un “id” dediği yapı bulunur. b) Kendine özgü düzeni, mantığı, davranış biçimiyle, yaşamının ilk dönemlerindeki tüm özellikleri koruyarak id, bilinçdışında egemenliğini sürdürür, c) Her ne kadar bilinçaltına karşı yığılan enerji akımı güçlüyse de, bir kapıyla yine de bilince açılır. d) Bu kurama göre insanın kişiliği biyolojik bir temele dayanmaktadır. e) Kişiliği oluşturan üç yapı yani id, ego, süper ego sürekli etkileşim halindedir.

12) Freud’un tanımladığı kişiliğin üç yapısından biri olan “id” için aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Sonradan kazanılan, içgüdüleri içeren ve doğuştan var olan psikolojik gizil güçlerin tümüdür. b) Ruhsal enerji kaynağı olan id, diğer iki sistemin çalışması için gerekli olan gücü de sağlar. c) Enerjisini bedensel süreçlerden alır. d) İd fazla enerji birikimine katlanamaz. Böyle bir durum organizmada gerilim yaratır. e) Bu gerilimi giderebilmek için id biriken enerjiyi boşaltma eğilimi gösterir. Buna “id”in haz ilkesi denir.

136

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

13) Freud’un tanımladığı kişiliğin üç yapısından biri olan “ego” için aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Doğuşta var olan ve zamanla gelişen ego insanın biyolojik yapısına ters olan ya da gerçeklere uygun düşmeyen eylemleri bilinçaltına bastırır. b) Ego, kişiliğin gerçekçi yürütme organıdır. c) Gücünü “süper ego” dan alır. d) Egonun görevi kendi içinde ve dışında uyum sağlamaktır. e) Ego aynı zamanda id, süper ego ve dış dünya da çatışma halinde olan istekler arasında bir uzlaşma sağlamakla da yükümlüdür.

14) Freud’un tanımladığı kişiliğin üç yapısından biri olan “süper ego” için aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Süper ego toplum yasalarını kapsar. b) Doğuşta var olan ve gelişmeyle beliren süper ego içimizdeki yargıçtır. c) “İd”den gelen içgüdüsel dürtüleri bastırmak ve yönlendirir. d) Bunlar özellikle toplumun hoş karşılamadığı nitelikte cinsel ve saldırgan dürtülerdir. e) Egoyu gerçekçi amaçlar yerine törelerin amaçlarına yönlendirmeye ikna eder ve kusursuz olamaya çabalar.

15) Freud’un Psikoanalitik görüşüyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Psikoanalitik görüş kişiliğin temelinin ergenlikte yattığını savunur. b) Çocuk dünyaya geldiği anda libidonun (doğuştan gelen, yaşam için gerekli olan cinsel içgüdü) gücüyle davranışta bulunmaya başlar. c) Çocuğun tüm bedeni libidoya doyum sağlayabilecek niteliktedir. d) Bu ilkel doyum, birçok dönem geçirerek toplumsal bir nitelik kazanır.

137

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Libidonun gelişme dönemlerine "Psikoseksüel gelişme" denir; her dönem bir öncekinden etkilenir ve bir sonraki dönemi etkiler.

16) Freud'un psikoseksüel gelişim dönemlerinden “Oral Dönem” le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Doğumla başlar, üç buçuk yaşına kadar sürer. b) Başlıca haz kaynağı ağızdan besin almaktadır. c) Besin alınırken önce dudaklar ve ağız boşluğu uyarılır sonra yutulur, eğer besin maddesinden hoşlanılmazsa dışarıya tükürülür. d) Daha sonra dişler belirdiğinde ağız, ısırma ve çiğneme amacıyla da kullanılır. e) Bu iki rol, etkinlik türü, yani ağza alma ve ısırma, sonraları gelişecek karakter özelliklerine ilk örnek olur.

17) Freud'un psikoseksüel gelişim dönemlerinden “Oral Dönem” le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Ağzın dolmasından ötürü duyulan haz daha sonraları bilgi ya da eşya edinmeden sağlanan doyumla yer değiştirebilir. b) Isırma ve oral saldırganlığın yerini, gizli alay ve tartışmaya eğilim alabilir. c) Erken dönemde ego vardır, geç dönemde id oluşmaya başlar. d) Oral dönem bebeğin annesine en bağımlı olduğu ve onun bakımına en çok gereksinim duyduğu dönemdir. e) Daha ileri yaşlardaki ego gelişmesine karşın bağımlılık eğilimi yaşam boyu sürer ve kişinin kaygılı olduğu ya da güvenini yitirdiği dönemlerde tekrar ön plana geçer.

138

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) Freud'un psikoseksüel gelişim dönemlerinden “Anal Dönem” le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Bir buçuk ile üç yaş arası sürer. b) Besin maddesi sindirildikten sonra atıkları bağırsağın son bölgesinde birikir ve anüs kasları üzerinde belirli güçte basınç yaptığında dışarıya atılır. c) Dışkının boşalması rahatsızlığa son verir ve bir ferahlama duygusu yaratır. d) Yaşamın birinci yılında başlayan dışkılama eğitimi döneminde çocuk, anüs bölgesindeki gerilimi boşaltmadan duyduğu hazzı ertelemeyi öğrenmek zorunda kalır. e) Annenin bu dönemdeki tutumu ve dışkılama işlevine ilişkin kendi duyguları, çocuğun ileride sahip olacağı karakter özelliklerini önemli oranda etkiler.

19) Freud'un psikoseksüel gelişim dönemlerinden “Anal Dönem” le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Eğer anne katı ve baskılı bir yöntem uygularsa çocuk tutucu bir karakter geliştirir, ileriki yaşamında inatçı ve cimri olur. b) Baskılı yöntem bazen çocuğun kızgınlık yaşamasına ve dışkısını sıklıkla ve en uygun zamanlarda bırakma alışkanlığı geliştirmesine de yol açabilir. c) Böylesi bir tepki biçimi de sonraki yaşamındaki bazı karakter özelliklilerine ilk örnek olur (Eziyet etme eğilimi, yıkıcılık, kızgınlık nöbetleri, pasaklılık…). d) Dışkılamayı özendiren ve onaylayan bir annenin çocuğunda dışkılama eyleminin çok önemli olduğu kanısı uyanır. İleriki yaşamına egemen olacak yaratıcılık ve üretkenliğe temel oluşturur. e) Erken anal dönemde ego geç anal dönemde süper ego gelişmeye başlar.

139

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Freud'un psikoseksüel gelişim dönemlerinden “Fallik Dönem” le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Gelişimin bu döneminde cinsel organların işlevlerine ilişkin cinsel ve saldırgan içerikli duygular önem kazanır. b) Erkek çocuk babasına sahip olmak ve annesini aradan çıkarmak, kız çocuk annesini uzaklaştırarak babasına yakınlaşmak ister. c) Üç ile beş yaş arasındaki çocuğun davranışları Oedipus kompleksi etkisi altındadır. d) Beşinci yaştan sonra bu etki ortadan kalkar ya da bastırılarak, yaşam boyu kişiliği etkileyen bir güç olarak kalır. e) Karşı cinse ve otoriteye, karşı geliştirilen tutumlar Oedipus karmaşası tarafından belirlenir.

140

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 19 1) Aşağıdakilerden hangisi Erik Erikson'un psikososyal gelişim dönemlerinden” güvene karşı güvensizlik” evresine dair yanlış bir bilgidir? a) Erikson şemasındaki ilk evre, klasik Psikoanalitik kuramda genellikle yaşamın ilk yılını kapsayan anal evrenin karşılığıdır. b) Erikson'un görüşüne göre bu dönemde ortaya çıkan sosyal etkileşim boyutu bir uçta güven, diğer uçta ise güvensizliktir. c) Çocuğun dünyaya, başka insanlara ve kendine güvenme derecesi büyük ölçüde gördüğü bakımın niteliğine bağlıdır. d) Gereksinimleri uyarıldıkları anda karşılanan bebek dünyanın yaşam için güvenilir bir yer olduğu ve insanların yardımcı ve güvenilebilir oldukları yolunda bir duygu geliştirir. e) Bakımın tutarsız, yetersiz ve reddedici olduğu zamansa bebek genel olarak dünyaya, özel olarak da insanlara karşı güvensizlik geliştirir.

2) Aşağıdakilerden hangisi Erik Erikson'un psikososyal gelişim dönemlerinden” güvene karşı güvensizlik” evresine dair yanlış bir bilgidir? a) Bebek için hem çevre hem de kendi varlığı güvenilir nitelikte olmalıdır. b) Temel güven ya da güvensizlik sorunu yaşamın ilk yılında, bir daha karşılaşmamak üzere tamamen çözümlenmiştir. c) Birbirini izleyen gelişim evrelerinin her birinde yeniden ortaya çıkacaktır. d) Bunun öyle olmasında hem umut hem de tehlike vardır. e) Güvensizlik, duygusu ile okula başlayan çocuk, kendini güvenilir yapacak bir öğretmene ihtiyaç duyar.

141

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3) Erik Erikson'un okul öncesi dönemindeki “özerkliğe karşı utanç” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bu ikinci gelişim döneminde, çocuğun yürümeye ve konuşmaya başlaması ile annesine olan bağımlılığında azalma başlamıştır. b) Yürüme, koşma, istediği nesneleri eline alma, istediklerini bırakma tuvalet kontrolünün ortaya çıkmasını da beraberinde getirir. c) Böylece çocuk özerk bir biçimde davranmaya ve bu bağımsız eylemlerinden zevk almaya başlar. d) Çocuğa eylemlerini kontrol etme olanağını vermek, özerklik duygusuna ket vurur. e) Eğer ana-baba küçük çocuğun yapabildiklerini istediği zamanda ve hızda yapmaya olan gereksinimini bilir ona göre davranırsa çocuk kaslarını ve çevresini kontrol edebileceğine ilişkin bir duygu özerklik duygusu, geliştirir.

4) Erik Erikson'un okul öncesi dönemindeki “özerkliğe karşı utanç” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Aşırı koruyucu ya da baskıcı bir çocuk yetiştirme tutumu ile çocuğunkiler yerine kendi istekleri ve kurallarını geçerli kılan, davranışlarının kontrolünü çocuğa bırakmayan anne babalar, çocuğun özerk olma çabalarını engelleyeceklerdir. b) Anne-babanın aşırı kontrolü çocuğun kendi kapasitesine yönelik kuşkulara düşmesine ve utanç duymasına yol açacaktır. c) Çocuğun davranışlarını çok sıkı bir biçimde denetleyen, hoşgörüsüz, "mükemmel" davranışı elde etmek için sık sık cezaya başvuran anne baba tutumu, çocukta "tek başına hiç bir şeyi beceremem" duygusunu oluşturur kuşku ve utanç duygularını ortaya çıkmasına yol açar.

142

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Eğer çocuk bu evreyi özerklik duygusundan daha 'ağır basan utanç ya da kuşku duygularıyla geçerse, bu onun daha sonraki ergenlik ve yetişkinlik özerklik girişimlerini olumsuz yönde etkileyecektir. e) Tersine bu evreyi utanç ve kuşku duygularının çok üstünde özerklik duygusu ile geçen çocuk yaşamın daha sonraki evreleri için özerklik yönünden iyi hazırlanmış demektir.

5) Erik Erikson'un okul öncesi dönemindeki “girişimciliğe karşı suçluluk” evresiyle ilgili doğru bir bilgidir? a) Bu dönemde artık yürüme ve konuşmaya ilişkin bir sorunu kalmamıştır. b) Özerk yani bağımsız bir biçimde hareket edip, isteklerini, dile getirebilme dil gelişimine ve rahatlıkla hareket edip, çevresini araştırabilir hale gelmiştir. c) Çocuğun etrafında olup bitenlere yönelik merakı da artar. d) Çevresinde olayları anlayabilmek için sürekli sorular sorar, girişimlerde bulunur. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

6) Erik Erikson'un okul öncesi dönemindeki “girişimciliğe karşı suçluluk” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Cinsiyet farklılıkları bu yaşta keşfedilerek bu konuda da sorular sorulur. b) Çocuğun sorduğu sorular yüzünden azarlamak, araştırma ve girişimlerine engel olmak, çocukta suçluluk duygularının gelişmesine neden olacaktır. c) Bu dönemde yetişkinlerin dünyasını da merak etmeye başlayan çocuk, çevresindeki büyükleri de izlemeye başlar. d) Çocukların bu dönemde hayal dünyaları fazla geniş değildir. e) Çocuğu sürekli eleştiren, soruları ve eylemleri için suçlayan bir yetişkin tutumu, çocuğun suçlanmasına, kendi davranışlarını daima hatalı bulmasına yol açar.

143

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi anaokullarının psiko-sosyal gelişime sağladığı katkılarla ilgili yanlış bir seçenektir? a) Uygun olmayan çevre koşulları b) Kendine güven c) Bağımsızlık d) Özerklik e) Girişimcilik 8) Aşağıdakilerden hangisi Erik Erikson'un ilkokul dönemindeki “çalışma ve başarılı olmaya karşılık aşağılık duygusu” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bu dönemde ilkokula başlayan çocuk için oyun oynamak hala çekicidir. Ancak, bir şeyler üretmek, yaptığı işlerle başarılı olmak da önemlidir. b) Yaptığı işler için beğeni toplamak, arkadaşları ve yetişkinler tarafından takdir edilmek, bu dönemdeki çocukların fiziksel ve zihinsel kapasiteleri açısından da artık yeni şeyler öğrenmeye ve üretmeye hazırdırlar. c) Bu dönemde çocuklarda çalışma isteği yaratmak ve onlara başarı duygusunu tattırmak büyük önem taşımaktadır. d) Çocukların yaptıkları işleri takdir eden, anne-baba ve öğretmenler, bu gelişim döneminde yer alan başarılı olmaya karşı aşağılık duygularına kapılma karmaşasının üstesinden gelinmesinde çocuğa yardımcı olurlar. e) “Ben başarılıyım” inancı ile kişilik gelişimi olumlu olarak etkilenmiş çocuk bir sonraki gelişim dönemine güvenle girer.

144

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi ilkokullar ve psiko-sosyal gelişimle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Okul çağına giren çocuklar günlerinin büyük bir kısmını okulda öğretmenleri ve arkadaşlarıyla geçirmeye başlarlar. b) Okul yaşamında, derslerinde başarılı olma, çocuğun kendine güvenmesi açısından fazlaca önem taşımaz. c) Doğal olarak kişiler yetenekli oldukları alanlarda daha kolay başarılı olurlar. d) Okulda, çocuğun kendisini tanımasına, yeteneklerinin farkına varmasına rehberlik yapmak gerekir. e) Yetenekli olduğu alanda çalışma olanaklar, sağlanarak çocuğa başarıyı tattırmak çocuğun kişilik gelişimine olumlu katkılarda bulunacaktır.

10) Aşağıdakilerden hangisi ilkokullar ve psiko-sosyal gelişimle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Araştırılacak olursa, her çocuğun başarılı olabileceği bir alan mutlaka bulunabilir. b) Öğretmenlerin, öğrencilerinin başarılı olabilecekleri alanları keşfedebilmeleri için, iyi birer gözlemci olmaları lazımdır. c) Öğretmenlerin gelişim dönemlerine uygun olarak hazırlanmış farklı ortamlarda, öğrencilerini izlemeleri gerekir. d) Öğrencinin başarılı olması kadar başarılarının farkında olması önem taşımamaktadır. e) Ayırım yapmadan her öğrenciyi desteklemek, özellikle güvensiz öğrencilerin küçük ilerlemelerinin bile farkına varıp, bunu öğrenciye iletmek, psiko-sosyal gelişimi olumlu yönde etkileyecektir.

11) Aşağıdakilerden hangisi ortaokul lise yıllarındaki “kimliğe karşı kimlik bocalaması” na dair yanlış bir bilgidir? a) Bu dönemde hem çocuğun kendisini ve dünyayı algılayışı hem de diğer insanların çocuğu algılayışı eskisi gibidir.

145

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Eskiden hep çocuk olarak algılanırken, şimdi kimi zaman çocuk kimi zaman da yetişkin olarak nitelendirilmektedir. c) Tüm bu etkenler çocuğu, bir kimlik aramaya doğru itmekte ve sonuçta çocuk ergenlik dönemini ya "kimliğini kazanmış" olarak ya da "kimlik karmaşası" ile atlatacaktır. d) Ergenlik döneminde kimlik arayışı başlamasına karşın, dönemin sonunda mutlaka kimlik duygusunun kazanılmış olması da gerekmez. Bazı durumlarda kimliğin kazanılması sonraki gelişim dönemlerine ertelenmiş olabilir. e) Her ergen bu dönemde belirli ölçülerde kimlik oluşturmakta, ancak bazı ergenlerde bocalamanın şiddeti daha fazla olmaktadır.

12) Aşağıdakilerden hangisi kimlik bocalamasına yol açan etkenlerden düşünce sistemindeki değişikliklere dair yanlış bir bilgidir? a) Ergenlik çağıyla birlikte, ergende fiziksel açıdan olduğu kadar bilişsel açıdan ortaya çıkan değişiklikler de dikkati çekmeye başlar. b) Piaget'nin görüşüne göre bilişsel gelişim birbirlerinden niteliksel farklılıklar gösteren dönemlerle hiyerarşik bir sıra izleyen bir süreç içinde kendini gösterir. c) Bilişsel gelişimde en son ulaşılan dönem "somut işlemler" dönemidir ve bireylerin bu döneme erişme yaşları, ergenlik çağına girdiği dönemle çakışır. d) Bu döneme kadar olaylar arası ilişkiler ve neden sonuç bağlantılarını, ancak somut işlemler çerçevesinde kavrarlar. e) Anlık problemlerin değişik biçimlerde çözümlenebileceğini görmeye başlarlar.

13) Aşağıdakilerden hangisi kimlik bocalamasına yol açan etkenlerden düşünce sistemindeki değişikliklere dair doğru bir bilgidir? a) Soyut işlemler dönemine ergenlerin hepsinin aynı anda girmedikleri gibi, bir bilişsel gelişim döneminden ötekine geçiş de aniden değil, belirli bir süreç içinde gerçekleşir.

146

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Bu geçiş süreci içerisindeki ergenler, çevrelerinde olup bitenlere ilişkin fikir yürütürken, "ergenlik dönemi tarzı" denilebilecek bir mantık işletmektedirler. c) Bu mantık işletme tarzının bir özelliği "işlem öncesi" bilişsel gelişim düzeyinin, bir özelliği olan "ben-merkezci" düşüncenin yeniden ortaya çıkmasıdır. d) Ergen için önemli olanın kendi düşünceleri ve kendisinin dünyayı algılayış biçimi olması da, bu düşünce tarzının bir ürünü olarak ortaya çıkar. e) Hepsi doğrudur.

14) Aşağıdakilerden hangisi kimlik bocalamasına yol açan etkenlerden düşünce sistemindeki değişikliklere dair yanlış bir bilgidir? a) Ergenin ben-merkezci düşünce biçiminin diğer bir özelliği de, kendi düşüncesinin, kendi inançlarının en doğru, en orijinal olduğunu sanmasıdır. b) Ergen bir çelişkiler dünyasında yaşamaktadır. c) Bir yandan, çevresindekilerin kendisine ilişkin düşüncelerine çok önem verirken, bir yandan da kendisini "herkesten daha akıllı" olarak görmektedir. d) Bu düşünce tarzı, ergen yetişkinliğe doğru ilerleyip, kendine uygun bir kimlik geliştirdikçe artmaya başlar. e) Kimliğini kazanması, bir yetişkin olabilmesi için ergenin başlangıçta bir yetişkin modele gereksinimi vardır.

15) Aşağıdakilerden hangisi kimlik bocalamasına yol açan etkenlerden cinsel rollerdeki değişikliklere dair yanlış bir bilgidir? a) Ergenlik dönemine gelindiğinde, fiziksel olarak bedende erkek ve dişi özelliklerinin belirginleşmesi ile birlikte, kadın ya da erkek cinsel rollerinin benimsenerek kimliğe katma işlemi hızlanır.

147

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Hızla değişen sosyo-ekonomik koşullar, geleneksel cinsel rollerdeki değişiklikleri de beraberinde getirmişlerdir. c) Günümüzde cinsiyet rollerine yönelik kalıp yargılar oldukça değişmiş durumdadır. d) Kadın ve erkek rolleri arasındaki farklılıklar günümüzde gitgide artıyor gibi görünmektedir. e) Yapılan araştırmalar kadın ya da erkek cinsiyetine ait olarak kabul edilen ve çoğunluk tarafından benimsenen cinsiyet rolleri ile ilgili kalıp yargıların bulunduğunu göstermektedir.

16) Aşağıdakilerden hangisi kadın ve erkek cinsiyet rollerine ilişkin görüşlere dair yanlış bir bilgidir? a) Kadın ve erkek cinsiyet rollerine ilişkin görüşler iki grupta toplanabilir. b) Bu görüşlerden birisi, kadın ve erkek cinsiyet rollerinin iki boyutu olduğunu, yani bireyin sadece kadın ve sadece erkek cinsiyet rollerine sahip olabileceğini savunmaktadır. c) Diğer görüş ise kadın ve erkek cinsiyet rollerinin iki ayrı boyutta olduğunu ve bir bireyin değişik ölçülerde kadınsı ve erkeksi özelliklere ayni anda sahip olabileceğini savunmaktadır. d) Kadın ya da erkek kendi cinsiyetini reddetmeden, her iki cinsiyetin kimliğine ilişkin bir rol karmaşasına düşmeden her iki cinse ait işleri de yapabilir. e) Örneğin bir kadın taksi şoförü olabilirken bir erkek ev işlerinde de sorumluluklar yüklenir.

148

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

17) Aşağıdakilerden hangisi kadın ve erkek cinsiyet rollerine ilişkin görüşlere dair doğru bir bilgidir? a) Androjen davranışlar ana-babalar ve öğretmenler tarafından teşvik edilecek olursa, ergenlerin nasıl bir cinsiyet rolü edineceklerine ilişkin bocalama azalacaktır. b) Böylece de kız öğrencilerin eğitim ve mesleklerinde ilerleme için daha güdülenmiş, erkek öğrencilerin ise kendilerine başkalarının duygularına karşı daha açık, insanlara karşı daha yumuşak ve sevecen olmalarına da yardımcı olunabilir. c) Özellikle lise öğrencilerinin bir bölümü karar vermenin bunaltısı, cinsel rollere yönelik karmaşa, hatta psiko-sosyal bir erteleme süreci yüzünden derslere ilgilerini kaybedebilirler. d) Öğrenciye yakın anlayışlı bir öğretmen tutumu ve okul aile işbirliği ile gence verilen psikolojik destek ve rehberlik, bu dönemde olumsuz bir kimliğe yönelmeyi önleyecektir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

18) Aşağıdakilerden hangisi Erik Erikson'un yetişkinlik dönemindeki “yakınlığa karşı uzaklık (yalıtılmışlık)” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bu dönemde, başkaları ile yakın ilişkiler kurabilme yeteneğinin kazanılmış olması gerekir. b) Genç bu yeteneği kazanmış ise, karşı cinsle ilişkiler kurup bir aile olmaya doğru yönelir. c) Erikson yakınlığı toplumların kaynaşması olarak tanımlar. d) Ona göre yakınlık, süreç içinde kendini yitirme korkusu olmaksızın bir başkasıyla paylaşabilme ve bir başkasını sevebilme yetisidir. e) Burada da, kimlikte olduğu gibi, toplumsal koşullar yakınlık duygusunun gelişimine yardım edebilir ya da bu gelişmeye ket vurabilir.

149

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi Erik Erikson'un yetişkinlik dönemindeki “yakınlığa karşı uzaklık (yalıtılmışlık)” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Yakınlık cinselliği içermek zorundadır. b) Arkadaşlar arasındaki ilişkiyi içerir. c) En tehlikeli koşullar altında birlikte dövüşmüş askerler birbirlerine karşı, yakınlığı en geniş anlamıyla örnekleyen, bir bağlılık duygusu geliştirirler. d) Yakın bireyler derin ve uzun süreli sevgi ilişkileri kurar ve sürdürürler. e) Sevgiyi zorunluluklar ve bağlar olmaksızın sunarlar.

20) Aşağıdakilerden hangisi Erik Erikson'un yetişkinlik dönemindeki “yakınlığa karşı uzaklık (yalıtılmışlık)” evresiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Eğer, arkadaşlarla ya da evlilikte eşle bir yakınlık duygusu kurulup geliştirilmemişse, Erikson'a göre sonuç, bir yalıtılmışlık duygusu olabilir. b) Paylaşmak isteği olabilir. c) Bakıp sevmek için kimsesi olmamak, yani yalnızlık duygusu ağır basabilir. d) Birey eğer bu dönemde, diğer insanlarla yakın ilişkiler kurmayı başaramaz ise insanlara yakınlaşmayı, görev ve zorunluluk gerektirecek işlere yönelmeyi tercih eder. e) Bu durum yalnızlık duygusunun benliğe hâkim olmasına yol açar.

150

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 20 1) Aşağıdakilerden hangisi Rogers kuramına göre benlik yapısını etkileyen etmenlerle ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) İnsancı görüşe sahip psikologlara göre öz-ben ve benlik tasarımı içsel yaşantılar kaynaklarını öz-benden almaktadırlar. b) İnsanların tümü öz-benleri açısından bazı yönleri ile birbirlerine benzerlerken bazı yönleri ile birbirlerinden ayrılmaktadırlar. c) Yeme, içme cinsel gereksinmeler gibi fizyolojik özellikler, sevilme, güven duyma, başarılı olma gibi psikolojik özellikler açısından tüm insanlar birbirlerine benzerlerken, müzik, resim, sözel yetenekleri gibi kişisel güçler açısından da birbirlerinden farklılık göstermektedirler. d) Özben, yapı olarak "iyi" değil "kötü"ye yöneliktir. e) Benlik tasarımı ile kastedilen ise, çok genel olarak kişinin kendisini algılayış biçimidir.

2) Aşağıdakilerden hangisi Rogers’in eğitim üzerine görüşlerine terstir? a) Psikolojik danışmanın, danışma süreci sırasında sağladığı ortama benzer bir ortam öğretmen tarafından da sağlanabilir. b) Rogers belirli koşulların sağlandığı bir sınıf ortamının, öğrencinin bir bütün olarak gelişmesini zorlaştıracağını ifade etmektedir. c) Öğrenciler en kendilerini rahat hissettikleri bir sınıf ortamında öğrenmeye açık olurlar.

Yaratıcı ve araştırıcı yönleri harekete geçer. d) Sınıf ortamının öğrenmeye açık bir hale getirilmesinde anahtar kişi öğretmendir. e) Öğretmenin kabul edici, empatik ve yargılayıcı olmayan tutumu önem taşımaktadır.

151

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi Rogers’in eğitim üzerine görüşleriyle örtüşür? a) Öğretmen her öğrenciye değerli ve yetenekli olduğunu hissettirmeli, kendi sorumluluğunu üstlenmesi için, öğrenciyi teşvik etmelidir. b) Bütün bunların yerine getirilebilmesi için, kuşkusuz öğretmenin alanına bir biçimde öğrencilerine bilgi aktarması ve onları sadece yüzeysel bir biçimde tanıması yeterli olmamaktadır. c) Öğrencilerin tutumları, değerleri, duyguları, dünyayı algılayış biçimleri ile tanınabilmesi için çaba göstermelidir. d) Öğrenciyi tanıdıkça ve onu anladıkça anlaşıldığı ve koşulsuz olarak kabul edildiği öğrenciye hissettirildikçe, öğrencinin de içgörü kazanarak kendini keşfetmesi kolaylaşacaktır. e) Hepsi 4) Aşağıdakilerden hangisi Maslow ve kendini gerçekleştirme teorisiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Olanak sağlandığında, her insan eninde sonunda kendini gerçekleştirerek, gizil güçlerinin farkına varacaktır. b) Maslow'un çalışmaları sağlıklı kişiliğin nasıl oluştuğu üzerinde odaklanmıştır. c) Sağlıklı bir kişiliğin gelişebilmesi için gerekli olan gereksinmelerden oluşan piramit biçiminde bir gereksinmeler hiyerarşisi ortaya koymuştur. d) Bu gereksinmelerin en altında kendini gerçekleştirme gereksinmesi bulunmaktadır. e) Ancak kişinin kendini gerçekleştirmek için güdülenebilmesi, daha alt basamaklarda yer alan fizyolojik güvenlik ait olma ve saygınlık sağlama ile ilgili temel gereksinmelerin yeterince sağlamasına bağlıdır.

152

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi Maslow’un piramidiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Üst düzeydeki bir ihtiyaca gidebilmek için alt düzeydeki bütün güdülerin doyuma ulaşması gereklidir. b) Belirli bir derecedeki doyumluluk insanı öbür düzeye hazır hale getirebilir. c) Düzeyler arasında bireyden bireye farklılıklar olabilir, d) Bazı kimseler için sosyal ilişkiler kurarak insanlarla yakınlaşma güdüsü, emniyet ve korunmadan daha önce gelebilir. e) İnsanların içinde bulunduğu aile ortamı ve kültürün değerleri hangi düzeydeki güdülerin daha belirgin ve baskın rol oynayacağını saptar.

6) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Kendilerini ve doğayı olduğu gibi kabul ederler. b) Sağlığı yerinde olan kimseler kendilerini kuvvetli ve zayıf yönleri ile olduğu gibi kabul ederler, kendilerinden hoşnutturlar. c) Ancak kendinden hoşnut olma, kendini beğenmişlikle aynı anlamdadır. d) Psikolojik sağlığı yerinde olan insanların kendilerine olduğu kadar başka insanlara da saygıları vardır. e) Diğer insanların farklı duygu ve düşüncelerini hoşgörü ile karşılayarak, onları da oldukları gibi kabul ederler.

7) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisidir? a) Gerçeği olduğu gibi algılayıp içinde bulundukları ortamı, içinde bulundukları koşulları önyargısız, olduğu gibi algılarlar. b) Bu nedenle geleceğe yönelik, uygun tahminlerde bulunabilirler.

153

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Çevresel koşulları çevrelerinde bulunan kişisel özellikler ile birlikte olduğu gibi kabul edebilirler, d) Eksikliklerinden ve hatalarından aşırı düzeyde rahatsız olmazlar. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

8) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Kişilerarası yüzeysel ilişkiler kurarlar. b) Kendini gerçekleştiren kişi herkese karşı sevgi ve sempati duyabilirler. c) Kendilerine güvenli oldukları için başka insanlarla derin ve seveceni ilişkiler kurmakta zorlanmazlar. d) Yaşamdan gerçekten doyum alırlar. e) Bu insanlar yeni güne keyifle başlayabilirler.

9) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Özerk bir yapıları vardır. b) Çevrelerine bağımlı yaşarlar. c) Temel gereksinmelerini gidermiş oldukları için kişisel psikolojik büyümelerine yönelik güdülerine uygun davranırlar. d) Düşünce ve davranışlarında bağımsızdırlar neyin doğru neyin yanlış olduğuna kendi özerk değerler sistemine uygun olarak karar verirler e) Yaşamlarında kendi ayakları üzerinde dururlar.

154

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

10) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Sıklıkla doruk yaşantılar geçirebilirler. b) Doruk yaşantısı ile yaşantısının anlamı kavradığı coşku dolu anlardır. c) Derin estetik yaşantılar, yaratıcılık anları, sevginin en yoğun hissedildiği anlar doruk yaşantılara örnekler olarak verilebilir. d) Geçirilen böyle doruk yaşantılar, kendini gerçekleştirmenin kalıcı anları olarak kabul edilmektedir. e) Kendiliğinden, doğal davranırlar. Yapmacık davranışlara bürünmek gereğini hissetmezler, içlerinden geldiği gibi doğal ve saydamdırlar.

11) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Kendileri dışında sorunlarla da ilgilenirler. Kendileri dışında, diğer insanlara da katkıda bulunabilecek bir amaçları vardır. b) Düşünceleri evrensel olmaktan çok kişiseldir. c) Amaçlar ve araçlar arasındaki uygun ayrımlar yapabilirler. d) Davranışları amaca yöneliktir. e) Varmak istedikleri amaçlar da "insanlığın özgürlüğü" gibi daha soyut ve üs düzey kavramlardır.

12) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisidir? a) Yalnız kalabilme gücüne sahiptirler. b) Zaman zaman tek başına kalmaktan hoşlanırlar. c) Kendi kendilerine yetebilen insanlardır.

155

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) İnsanlarla birlikte olmaktan hoşlanırlar, ancak toplumsal kalıplara karşı çıkarlar. e) Hepsi 13) Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren insanların özellikleri aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Düşmanca olmayan bir mizah anlayışına sahiptirler. b) En sıkıntılı anlarda bile gülünebilecek bir şeyler bulabilirler. c) Olayların gülünecek yanlarına hemen bulup çıkarabilirler. d) Yaptıkları espriler başkalarını küçültücüdür. e) Bu özellikler

psikolojik sağlığı yerinde, kendini

gerçekleştirmiş insanların

özellikleridir.

14) Aşağıdakilerden hangisi ahlak anlayışıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Ahlak gelişimine yönelik olarak ilk açıklamalardan biri, süper egonun psikoanalitik kuram çerçevesindeki oluşumudur. b) Süper ego ilk başta, ana baba tarafından konulan kuralların ve yasakların içselleştirilmesi ile oluşmaya başlar. c) Kurallara uyan davranışlar yanlış, uymayanlar ise doğru olarak kabul edilir. d) Zaman içinde ana babanın koyduğu kural ve yasakların yanı sıra toplumun onayladığı davranışlar doğru, onaylanmayan davranışlar da yanlış olarak içselleştirilerek süper egonun oluşumu tamamlanır. e) Süper ego bireyde var olan değerler sisteminin kaynağı olur.

15) Aşağıdakilerden hangisi ahlak anlayışıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Yapısalcı görüşe sahip psikologlar da ahlaki yargıların nasıl oluştuğu üzerinde durmuşlardır.

156

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Onlara göre ahlaki yargılar, bireyin dışındaki etkenlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadırlar. c) Ahlak uygulaması ve kaçınılması gereken bir dizi davranışlardır. d) Bu davranışlar çoğunlukla çevrenin kabul ve reddi olarak ortaya çıkan ödül ve cezalarla elde edilir. e) Davranışçı yaklaşıma göre genelde onay gören ve pekiştirilen davranışlar "doğru", hoş görülmeyen davranışlar ise "yanlış" olarak kabul edilmektedir.

16) Jean Piaget’in ahlak gelişimi kuramına göre aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Piaget'ye göre ahlak gelişimi bilişsel gelişime paralellik göstererek, birbirlerinden farklı nitelikler taşıyan ve hiyerarşik bir sıra izleyen dönemler içinde ortaya çıkmaktadır. b) Yaşı ne olursa olsun her bireyin bilişsel gelişiminin en son basamaklarına kadar ulaşabilmesi beklenmektedir. c) Biyolojik olgunlaşma ile öğrenme yaşantıları birlikte bilişsel gelişimde ulaşılabilecek düzey üzerinde belirleyici olmaktadır. d) Çocukların düşünce biçimlerini her yönüyle inceleyen Piaget, çocukların doğru ve yanlışa ilişkin yargılarını yaşlarına bağlı olarak değiştiğini gözlemlemiştir. e) Aynı şekilde kuralların yorumlanış biçimleri de yaşlara göre değişiklikler göstermektedir.

17) Çocuklardaki ahlak gelişimiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Çocuklar yedi yaşlarına 'kadar, başka çocukları izleyerek öğrendiği oyunları oynamakta bu arada ne anlama geldiğinin farkına varmadan kurallara uygun davranışları da taklit etmektedirler.

157

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) Yedi-on yaş arasındakiler ise oyunlarda kuralların ne anlama geldiğini kavramaya başlamaktadırlar. c) Bu yaş grubundaki çocuklar çoğunlukla, oyunun kurallarına, hiç uymamaktadırlar. d) On yaşlarından sonra ise çocuklar, kuralların 'durumsal gereksinmelere uygun olarak konulduğunu ve koşullar değişirse kuralların da değişebileceğini anlamaya başlamaktadırlar. e) Piaget'ye göre on yaşlarına kadar çocuklar, oyunların dışındaki gerçek yaşamda karşı karşıya kaldıkları kurallara da sorgulamadan uygun davranabilir.

18) Çocuklardaki ahlak gelişimiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) On-on bir yaşlarından sonra çocuklar kurallarını niçin konulması gerektiğini anlamamaya devam ederler. b) Ancak bu yaşlarda zaman zaman, önceki dönemden farklı bir nitelikte, başkaları tarafından konulan kurallara uymama davranışı gözlenmektedir. c) On yaşlarından sonra çocuk, daha önceleri hâkim olan "kuralı koyan kişi yoksa kurala uymasam da olur" anlayışından çok; kendi özerk düzenlemelerini yaparak, kendi kurallarını uygulamak istediğinden, yetişkinlerin kurallarına aykırı davranabilmektedir. d) Davranışların 'iyi' ya da 'kötü', 'doğru' ya da 'yanlış' olarak nitelendirilebilmesi için davranışın altında yatan niyetin önemli olduğunu da çocuklar on yaşları civarında kavrarlar. e) Daha önceleri ise bir davranışın iyi ya da kötü olduğuna karar verirken davranışı yapan kimsenin ne düşündüğüne dikkat etmezler.

158

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Çocuklardaki ahlak gelişimiyle ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? a) Piaget'nin, çocukların yaşlarına bağlı olarak, yargılama sistemlerinde ortaya çıkan değişmelere ilişkin gözlemleri, onu daha sistemli bir araştırma yaparak, ahlak gelişimi dönemlerini belirlemeye yöneltmiştir. b) Araştırma yöntemi olarak, değişik yaş gruplarındaki çocuklara değerlendirme yapmaları gereken öyküler anlatılmaktadır. c) Daha sonra, çocukların öyküyle ilgili olarak bir değerlendirme yapmaları istenmiştir. d) Sonrasında akıl yürütme biçimlerini incelenmiştir. e) Yukarıdakilerin hepsi 20) Aşağıdakilerden hangisi Piaget’in ahlaki gelişime dair söyledikleriyle genel anlamda çelişir? a) Ahlaki gelişimle bilişsel gelişim arasında bir paralellik kurarak, soyut işlemler dönemine doğru ilerledikçe, çocukların dışa bağlı dönemden, özerk döneme doğru geçtiklerini ifade etmiştir. b) Piaget özerk döneme geçiş için kesin bir yaş sınırı vermemekle birlikte, ilkokul son sınıfa doğru (10-11 yaş ) çocukların ahlaki değerlendirmelerinde özerk döneme has özellikler ortaya çıkmaya başlamaktadır. c) Daha sonraki yıllarda yapılan araştırmalar Piaget'nin görüşlerini desteklememektedir. d) Bu gruptaki öğrenciler önceki yaşantılara ve içlerinde bulundukları koşullara bağlı olarak kimi zaman dışa bağlıdırlar. e) Kimi zaman ise özerk dönem düşünce özellikleri ile değerlendirmeler yapmaktadırlar.

159

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 21 1) Aşağıdakilerden hangisi Kohlberg’in ahlak kuramıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Kohlberg de Piaget gibi 'ahlak gelişiminin dönemler içinde ortaya çıktığını savunur. b) Bilişsel gelişimden bağımsız olduğunu ifade eder. c) Piaget'nin iki dönemde incelemesine karşılık Kohlberg ahlak gelişimini üç büyük düzey içinde ele almıştır. d) Düzeyler içinde yer alan ve hiyerarşik bir sıra izleyen dönemler çıkmaktadır. e) Dönemler içinde ilerleme, takvim yaşı ile birlikte bilişsel gelişim düzeyindeki ilerlemeye bağlı olmaktadır.

2) Aşağıdakilerden hangisi Kohlberg’in ahlak kuramına ilişkin yönteme dair yanlış bir bilgidir? a) Ahlaki gelişim düzeylerini belirlerken, ahlaki değerlendirmeler yapılması gereken öykülerden yararlanmıştır. b) Değişik yaş grupları ve sosyo-ekonomik düzeylerdeki bireylere öyküler verildikten sonra, öyküde anlatılan duruma ilişkin bir karar vermeleri istenmiştir. c) Kararın doğru ya da yanlış olması üzerinde durulmamıştır. d) Önemli olan, bireyin öyküde anlatılan soruna çözüm bulurken kullandığı dayanak noktaları ve yaptığı değerlendirmedir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

3) Kohlberg’in ahlak kuramıyla ilgili aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) Ahlak gelişimini gelenek öncesi, geleneksel ve gelenek sonrası olmak üzere üç düzey içinde gerçekleştiğini öne sürer. b) Her düzey de ayrıca kendi içinde iki aşama da geçmektedir. c) Gelişim aşamaları hiyerarşik bir düzen izlemez.

160

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Aşamaların her biri kendisinden önce ve sonra gelenlerden izler taşımaktadır. e) Aşamalardan herhangi birini atlayarak daha üstteki basamaklara ulaşmak söz konusu değildir.

4) Kohlberg’in ahlak gelişim düzeylerinden “gelenek öncesi düzey” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Gelenek öncesi düzeyde temel olan, bireyin kendi gereksinmelerini doyurma yönünde davranmasıdır. b) Bu dönemdekiler kendi çıkarlarını gözetmezler. c) “Kuvvetli olan kazanır" düşüncesine sahiplerdir. d) Bu dönemde işlenen suçun önemine yönelik algı da verilen zararın fiziksel sonuçlan ile doğrudan orantılıdır. e) Geleneksel düzeye geçildiğinde, gelenek öncesi düzeydeki benmerkezci düşünce, yerini empatik düşünceye bırakır.

5) Kohlberg’in ahlak gelişim düzeylerinden “gelenek öncesi düzey” için aşağıdakilerden hangisi yanlış bilgidir? a) Birey kendi gözünden dünyaya bakmaya çalışır. b) Kişilerin, karar vermeleri gerektiğinde gruba uygun davranmaları gerekir. c) Gruptan bağımsız davranma ve kararlar verme pek gözlenmez. d) "İyi çocuk olma", grubun hoşuna gitme isteği ön plandadır. e) İçinde bulundukları beklentilere göre, davranmaktan çok, geçerli olan kurallara ve yasalara göre davranır.

161

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Kohlberg’in ahlak gelişim düzeylerinden “geleneksel düzey” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu düzeyde kişi, beklentiler ve kurallar doğrultusunda davranır. b) Otoriteye sadık, otoriteyi destekleyici ve özdeşim halinde bulunduğu otorite figürü ile uyum anlayışı doğruyu belirler. c) Doğru davranışlar, çocuğun yakınlarının beklentileri doğrultusunda şekillenir. d) Sosyal uyuma yönelim vardır. e) Çocuk kendi dünyasına bakarak, bağımsız kararlar alabilir.

7) Kohlberg’in ahlak gelişim düzeylerinden “gelenek sonrası düzey” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Bu düzeye geçildiğinde ahlaki sorunlara yönelik değerlendirmeler yapılırken " göreceli" olmak önem kazanır. b) Bu dönemde özgürlük gibi somut kavramlar önem kazanır ve bireyin değerler sisteminde önemli bir yer tutar. c) Birey, yazılı kural ve yasalardan tamamen bağımsız kendi özerk ahlak ilkelerine uygun olarak davranır. d) Kişinin benimsediği ahlak ilkeleri insana saygı, tüm insanların eşitliği gibi soyut evrensel değerler demokratik toplumlarca konan, yasa ve kurallarla uyum gösterir e) Birey genel yasalara uygun davranır.

8) Zekâ gelişimi açısından bireysel farklılıklar söz konusu olduğunda aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? a) 0-24 Zekâ Bölümü (İdiot): Sürekli bakıma gereksinim duyan özürlüler, 2 yaşındaki bir çocuğun zekâ düzeyini geçemezler. Çoğunlukla bakım yurtlarında kalırlar.

162

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

b) 25 - 49 Zekâ Bölümü (Embesil): Eğitilebilir zekâ özürlülerdir. Basit işler yapabilirler, sorumluluk duygusundan uzaktırlar. c) 50 - 69 Zekâ Bölümü (Moron): Öğretilebilir zekâ özürlülerde tüm zekâ özürlü olanların % 85'ini oluştururlar. Normal insanlardan daha yavaş öğrenirler. Zekâ düzeyleri 9-10 yaş çocuğun ki düzeyine ulaşabilir. Bazı okullarda bu tip çocuklar için özel sınıflar açılmaktadır. d) 70 - 100 Zekâ Bölümü: Bu gruba tutuk zekâlılar denir. Okullardaki normal programı ağır da olsa öğrenebilirler. e) 130 - 200 Zekâ Bölümü (Dehalar): Yaşıtlarına göre çok kolay öğrenirler. Öğrenmeye çok isteklidirler. Soyut düşünceleri çok gelişmiştir. Özel üstün yetenekleri olabilir (resim, müzik, fen gibi).

9) Aşağıdakilerden hangisi Gardner’in zekâ alanlarından biri değildir? a) Sözel Zekâ: Konuşarak, işiterek en iyi şekilde öğrenirler. b) Mantıksal-Matematiksel Zekâ: Somut ilişkiler üzerinde çalışarak öğrenirler. c) Görsel Zekâ: Görselleştirerek renkler ve resimlerle çalışarak öğrenirler. d) Müziksel-Ritmik Zekâ: Ritim ve müzik ile en iyi şekilde öğrenirler. e) Dokunsal-Kinetik Zekâ: Dokunarak, hareket ederek öğrenirler.

10) Aşağıdakilerden hangisi zekânın çevre – kalıtım ilişkisine dair yanlış bir bilgidir? a) Olumsuz çevre koşulları zekânın gelişimi için önemli bir değişkendir. b) Olumlu çevre koşullarının zekâyı hangi ölçüde belirlediği kalıtımsal kodlamanın sınırları içerisinde kalmaktadır. c) Beslenme boy artışını hızlandırıcı faktör olmakla birlikte ancak genetik kodlamanın belirlediği oranda ilerleyebilir.

163

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Çevre genlerle yüklenmiş olan potansiyel yeteneği ortaya çıkarabilir. e) Kalıtımla gelen özelliklerimiz boy uzunluğu için de geçerlidir.

11) Aşağıdakilerden hangisi ev ortamının niteliklerinin zekâ üzerindeki etkilerinden biri değildir? a) Evdeki kitap sayısı ve diğer öğrenme malzemeleri b) Akademik başarının ödüllendirilmesi c) Akademik başarı konusunda kişinin beklentisi d) Zekânın gelişimi konusunda çevrenin rolü e) Kalıtımın rolü 12) Aşağıdakilerden hangisi “yaşıtlarına göre farklı gelişim ve davranış özelliği gösteren” çocuklara dair yanlış bir bilgidir? a) Akranlarıyla karşılaştırıldıklarında zihinsel becerileri itibariyle daha ileri veya daha alt performans seviyelerinde olmaları söz konusudur. b) Toplum genelinde bilişsel süreçler normal dağılım eğrisine göre yayılmaktadır. c) Eğrinin iki ucuna doğru yayılan çocuklar özel eğitim gerektiren çocuklar kapsamında değerlendirilir. d) Bu durum, psikologların yavaş öğrenen çocuklar ile üstün ve yaratıcı çocukları incelemelerine sebep olmuştur. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

13) Aşağıdakilerden hangisi “zekâ geriliği olan” çocuklara dair yanlış bir bilgidir? a) Zekâ geriliğin en belirgin özelliği, çocuğun zihinsel fonksiyon itibariyle akranlarından daha az avantajlı bir durumda bulunmasıdır. b) Çocuğun yaşına uygun öğrenme becerilerinden yoksun olması ve kendi bakımını gerçekleştirebilmesi durumudur. c) Bir zekâ testinden (bireyin yaşadığı topluma adaptasyonu yapılmış) 70m altında zekâ bölümü puanı almış olması gereklidir.

164

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Günlük yaşantıya uyum güçlüğü gösteren kişiler zekâ geriliği gösteren kişiler olarak tanımlanır. e) Zekâ bölümü 70m altında olan bireylerin % 80'i hafif derecede zekâ problemi olan kişilerdir.

14) Aşağıdakilerden hangisi organik nedenlere dayanan zekâ geriliğine dair etmenler arasında sayılamaz? a) Kromozom anomalisi gibi fiziksel hasar ile oluşan (organik kökenli) zekâ geriliği durumunda, zekâ bölümü çoğunlukla 50 ile 100 arasındadır. b) Zihinsel özürlü çocukların çoğunluğunda organik temelde bir gerilik veya beyin fonksiyonlarında bir bozukluk görülmez. Bunlar zekâ bölümü 50 ile 70 arasında olan çocuklardır. c) Bu grupta geriliğin temeli kültür-aile geriliği olarak değerlendirilir. d) Genlerle çevrenin müşterek etkileşimi organik kökenli zekâ geriliğinde de üzerinde durulan, incelenen bir konudur. e) Psikologların özellikle üzerinde çalışıp nedenlerini araştırdığı konu bu tür geriliği olan çocuklardır.

15) Aşağıdakilerden hangisi üstün zekâlı çocuklara dair yanlış bilgidir? a) Üstün zekâlı çocuklar ortalama zekâ bölümüne sahip veya herhangi bir şeyde üstün yeteneği olan çocuklardır. b) Uzmanlar üstün çocuk kavramını tanımlamada farklılık göstermektedirler. Bazılarına göre üstünlük, zekânın ileri uçtaki konumunda kalıtımsal olarak aktarılan bir özelliktir. c) Diğer grup araştırmacıya göre üstünlük belirli yeteneklerin üst düzeyde sergilenmesidir. d) Mevcut eğitim kurumlarının çoğu zihinsel açıdan üstün olan ve akademik yeterliliği de üst düzeyde olan öğrencileri seçme eğilimindedir.

165

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Oysa mevcut eğitim kurumları sanat alanında veya psikomotor becerisi üst düzeyde olan öğrencileri

dikkate

değer

üstünlük

yeteneği

olan

öğrenciler

olarak

değerlendirmemektedir.

16) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcılık kavramı için söylenemez? a) Düşüncenin esnek-akıcı, çağrışımların yoğun olması gibi özellikleri sonucu ortaya çıkar. b) Yeni, orijinal, alışılmışın dışında düşünce, davranış veya ürün geliştirme durumudur. c) Çağımızda atılımların temel yapısı yaratıcılığın eseridir. d) İnsanlarda sonradan edinilen, belli bir düzeyde potansiyel olarak var olduğu sanılan bu özellik mümkün olduğunca ortaya çıkması, üzerinde işlenmesi gereken bir yetenektir. e) Zekâ ile yaratıcılık arasında ilişki olup olmadığı psikologların henüz tam anlaşamadıkları ve tartışmanın süre geldiği bir konudur.

17) Aşağıdakilerden hangisi zekâ ve yaratıcılık arasındaki ilişkiye dair yanlış bilgidir? a) Yaratıcı ürünlerin ortaya çıkması için “mutlaka normalin üstü zekâ düzeyi gereklidir” görüşü geçerli değildir. b) Bazen sınırda zekâ düzeyi olan bir çocuk veya kişi normalin üst sınırındaki kişiden daha orijinal, yeni ve yaratıcı ürünler sergileyebilir. c) Algılama, dikkat, hafıza, problem çözme analiz, sentez yapma gibi zihinsel işlevleri birbirinden ayrı değerlendirmek gerekir. d) Aynı şekilde birbirlerini hangi ölçüde belirliyor olurlarsa olsun zekâ ile yaratıcı kişiliği de birbirinden bağımsız zihin özellikleri olarak değerlendirmek mümkün değildir. e) “Zekâ yaratıcılığı zorunlu kılar” şeklinde bir iddiada bulunmak rağbet görmeyen bir görüştür.

166

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) Aşağıdakilerden hangisi çocuktaki yaratıcılığa dair söylenemez? a) Çocuğun içinde yaşadığı ortam yaratıcılık özelliğini ortaya çıkarma ve gelişmesinde fazla önem arz etmez. b) Çocuğun en yakın çevresi olan aile ortamında çocuğun koşulsuz sevgi, kabul, onay görmesi; elverişli bir psikolojik ortamda yetişmesi en temel özelliktir. c) Bu ortam çocuğun benlik algısının olumlu yönde geliştirmesine olanak verir. d) Olumlu benlik kavramı çocukta "ben değerliyim, önemliyim" görüşünü oluşturur. e) Bu görüş de "düşüncelerim de önemli' yüklemesini meydana getirir.

19) Aşağıdakilerden hangisi çocuktaki yaratıcılığa dair söylenemez? a) Olumlu benlik kavramı, çocukta düşünce ve davranışlarında ketlenme durumu gerçekleşmeden, daha çok düşünce üretmesi söz konusu olacaktır. b) Daha çok düşünce üretebilme durumu, bu imkânın temin edilmesi sadece çocuklarda değil, ileri yaşlardaki bireylerin yaratıcılığını ortaya çıkarma yöntemlerinde, esas alınan bir yaklaşımdır. c) Beyin fırtınası yöntemi yaratıcılığı ve problem çözme becerisini geliştirmede esas alınan bir yaklaşımdır. d) Bu yaklaşımın esası daha çok düşünce üretmek, eleştirmemek esasına dayanır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

20) Aşağıdakilerden hangisi “beyin fırtınası” yönteminin temel prensipleri arasında sayılamaz? a) Grupta güven ortamını ve psikolojik rahatlığı sağlamak b) Problemi çözümlemek c) Grup üyelerinin problemle ilgili çağrışımlarını, düşüncelerini teşvik etmek

167

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Grup içerisinde eleştiri veya değerlendirme yapmamak e) Mümkün olduğu kadar çok fikir oluşturmasını teşvik etmek ve fikirleri olduğu gibi kaydetmek

168

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 22 1) Aşağıdakilerden hangisi “öğrenme” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrenme davranışta bir değişikliktir. b) Bu değişiklik iyiye doğru olabileceği gibi kötüye doğru da olabilir. c) Tekrar ya da yaşantı sonucu meydana gelen bir değişikliktir. d) Büyüme, olgunlaşma ya da sakatlanma sonucu meydana gelen değişiklikler de öğrenmedir. e) Değişikliğin oldukça devamlı olması gerekir; uzun bir süre devam etmelidir.

2) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin özelliklerinden biri değildir? a) Davranışta gözlenebilir bir değişme olması b) Davranıştaki değişmenin sürekli olmaması c) Davranıştaki değişmenin yaşantı sonucunda olması d) Davranıştaki değişmenin yorgunluk, hastalık, ilaç alma vb. etkenlerle geçici bir biçimde meydana gelmemesi e) Davranıştaki değişmenin sadece büyüme sonucunda oluşmaması 3) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin gerçekleşebilmesi için gerekli koşullardan biri değildir? a) Öğrenme için önemli koşullardan biri genel uyarılmışlık halidir. b) Öğrenmenin gerçekleşebilmesi için bir organizmanın genel uyarılmışlık halinde olması gerekir; ancak çok fazla uyarılmış da olmamalıdır. c) Eğer organizma çok zayıf bir genel uyarılmışlık durumunda ise, (örneğin uykuda) öğrenme daha güçlü olur. d) Öğrenmenin verimli olabilmesi için deneğin tamamen uyanık ve tetikte olması gerekir. e) Uykuda öğrenme ihtimali, yok denecek kadar azdır.

169

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin koşullarından bir olan “uyarılmışlık düzeyi” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Belli bir noktaya kadar, genel uyarılmışlık hali ne kadar düşükse öğrenme de o kadar iyi olur. b) O noktadan sonra, yani organizma aşırı derecede uyarılmış ise, çoğu öğrenme biçimleri yavaşlar. c) Genel uyarılmışlık ile öğrenme arasındaki bağlantı ters U biçiminde bir eğridir. d) Bir noktaya kadar, genel uyarılmışlık halinin artmasıyla öğrenme daha iyi olur, ama o noktadan sonra gittikçe kötüleşir. e) Yüksek derecede uyarılmışlık, aşırı kaygı ya da şiddetli heyecan haline geldiğinde, öğrenme ciddi şekilde engellenir.

5) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin koşullarından biri olan “güdülenme” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çoğu öğrenme durumlarında, denek sadece genel uyarılmışlık halinde değil ayrıca güdülenmiş de olmalıdır. b) Genel uyarılmışlık hali ile güdü arasındaki ters U şeklinde bir bağlantı vardır. c) Genel uyarılmışlık halinde olan bir denek, ses, koku, çevredeki yeni nesneler gibi dış uyarıcılarla kolayca güdülenir. d) Bu uyarıcılar denekte meraka ve araştırıcı davranışlara yol açar. e) Açlık, susuzluk gibi içsel bir güdüsü olan denek, bu güdünün etkisiyle genel uyarılmışlık haline gelerek faaliyet göstermeye ve çevreyi araştırmaya yönelir.

170

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir organizmaya ancak genetik donanımının elverdiği davranışlar öğretilebilir. b) Her organizma türü bazı davranışları yapmak üzere hazırlanmıştır; fakat diğer bazı davranışları yapmaya hazırlıklı değildir. c) Örneğin bir kediye ya da insana uçmak öğretilemez, çünkü her ikisi de uçmak için gerekli yapıya sahip değildir. d) Gerekli türe özgü hazırlık, yalnızca insanların beyninde vardır. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

7) Aşağıdakilerden hangisi “güdü” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Dürtülerin kaynağı, bireylerin gereksinimleridir. b) "Gereksinme" bedende herhangi bir nesnenin azalmasına ya da yokluğuna dayanır. c) Gereksinme, kendini giderilmesi gereken fizyolojik bir "güç" ya da "gerilim "biçiminde ortaya koyduğu zaman "dürtü" oluşur. d) Örneğin, aç ve susuz kalmamak, bireyin bir gereksinmesi dir. e) Açlık ve susuzluğun organizmada yaptığı fizyolojik gerilim hali dürtü dür.

8) Aşağıdakilerden hangisi güdülenmeyle ilgili olarak söylenemez? a) Davranışın nedeni, değişik tür ve şiddetteki güdülerdir. b) Öğrenmede güdülemeye büyük önem verilir. c) Güdüler, dürtülerin bedensel ya da fizyolojik temelini oluşturur. d) Güdüler ise, hem fizyolojik hem de toplumsal olabilir. e) Güdüleme halinde birey, daha çok içten gelen bir dürtünün, kimi zaman da dış etkenlerin de etkisiyle, bazı etkinlikleri yapmaya çalışır.

171

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi güdülerle ilgili olarak söylenemez? a) Güdü", davranışı oluşturan en önemli koşuldur. Örneğin, aç olmayan organizmaya yiyecek gösterilse de salya çıkarmaz. b) Güdü, "pekiştirme" için de gereklidir. Bu nedenle güdü, öğrenmenin temel koşuludur. c) Güdü, davranışın süreğenliğini denetler. d) Davranışın ne şekilde gelişeceğini belirler. e) Böylece, organizmanın doğru tepkide bulunabilme olasılığı artar.

10) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyi etkileyen etmenlerle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Fizyolojik etkenler b) Psikolojik etkenler c) Isı, ışık, rutubet ve gürültü gibi çevresel etkenler d) Çalışma yönteminin yeterli ya da yetersiz oluşu e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

11) Aşağıdakilerden hangisi fizyolojik güdülerden “açlık” güdüsüyle ilgili olarak söylenemez? a) Açlık, bireyin en önemli fizyolojik güdüsüdür. b) İnsanlar üzerinde yapılan deneylerde de açlık duygusunun, mide kasılmalarının sayısını arttırdığı görülmüştür. c) Hayvanların yiyeceklere karşı gösterdikleri istek, tamamen fizyolojik güdü ya da gereksinmelerle açıklanabilir. d) İnsanların iştahı üzerinde de böyle bir genelleme yapılabilir. e) İnsanlar herhangi bir yemeğe karşı çeşitli etkenlere etkisi altında iştah belirtisi gösterebilirler.

172

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi fizyolojik güdülerden “susuzluk” güdüsüyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Susuzluk güdüsü de davranış üzerine, açlık güdüsü gibi etki yapar. b) Bu halde mideye su gönderilince, bir süre sonra su gereksinmelerinin yok olduğu görülmüştür. c) Bedende ki su miktarının hipofiz bezinin çıkardığı bir salgı tarafından ayarlandığı bilinmektedir. d) Bu dürtü bizi amaca yönelik davranmaya zorlar. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

13) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmedeki toplumsal güdülerden biri olan “üstün olma” güdüsüyle ilgili olarak söylenemez? a) Bu güdü, herhangi bir grupta "kendini göstermek" biçiminde görülür. b) Toplumdan topluma değişiklik gösterir. c) İnsanların, bir konu üzerinde geceli gündüzlü çalışması, ömür tüketmesi buna örnek olarak gösterilebilir. d) Herkesin, bu güdüsünü doyurmak için seçtiği etkinlikler birbiriyle aynıdır. e) İnsanları etkinliğe, yaratıcılığa götüren ve yaşama bağlayan belki en kuvvetli güdü budur.

14) Aşağıdakilerden hangisi kaygı ve öğrenme arasındaki ilgiye dair yanlış bir bilgidir? a) Duygusal davranışlar ve kaygılar da öğrenmenin verimi üzerinde etkilidir. b) Öğrenme durumu ile ilişkili olmayan kişisel sorunlar, dikkati konu üzerinde toplamaya ve etkili öğrenmenin gerektirdiği enerjinin ortaya çıkmasına engel olur. c) Belli bir düzeydeki kaygı, güdülemeyi azaltarak, öğrenme davranışının gerçekleşmesini kolaylaştırır.

173

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Çok kaygılı öğrenciler, yalın şartlı öğrenme durumlarında az kaygılı olanlardan daha başarılı olabilirler. e) Çok kaygılı, öğrencilerde ki "daha iyi yapma" baskısı, onların öğrenme durumlarını engelleyebilir.

15) Aşağıdakilerden hangisi duyu organlarımızın öğrenme üzerindeki etkisiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Gerçek yani sağlam ve doğru olan bilgilerimizin kaynağı, duyu organlarımızdır. b) Bilginin temeli olan algılar, duyguların zihnimizde birleşmesi ve bir anlam kazanması ile oluşur. c) Bir kimsenin duyu organları ne kadar normal çalışırsa o kimse o kadar sağlam bilgi sahibi olabilir. d) Duyu organları, aynı nedenlerden dolayı zekânın gelişmesine de etki yapmaktadır. e) Duyu organları aracılığı ile alınan izlenimler duyumdur.

16) Aşağıdakilerden hangisi beş duyu organından biri olan “göz” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Duyu organlarının hepsi öğrenme üzerine aynı derecede etkilidir. Bunların içinde en fazla etkili olan beyindir. b) Göz aracılığı ile alınan uyaranlar diğerlerine göre daha kuvvetlidir. c) Bunların zihinde saklanması ve gerektiğinde anımsanması daha kolaydır. d) Zihnimizde oluşan kavramların büyük kısmının kazanıldığı organlardan en önemlilerinden biridir. e) Kimi insanlar, göz yolu ile aldığı uyaranları diğerlerinden daha fazla süre saklar ve istenildiği zaman anımsarlar.

174

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

17) Aşağıdakilerden hangisi göz kusurları arasında sayılamaz? a) Miyop b) Hipermetrop c) Astigmat d) Sistit e) Renk körlüğü 18) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyi etkileyen faktörlerden biri olan “yaş” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Yaş, öğrenmeyi etkileyen fizyolojik etkenlerden sayılır. b) Yaş öğrenme yeteneği bakımından bireyden bireye değişen geniş bir ayrılık gösterir. c) İnsan gereksinme duyduğu bir şeyi her zaman öğrenebilir. d) Öğrenme, öğrenme konusunun türüne bağlıdır. e) Beceriye dayanan konuların öğrenimi yaş ilerledikçe daha kolay olur.

19) Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyi etkileyen faktörlerden biri olan “ dikkat” için söylenemez? a) Dikkatin iki türü vardır. b) İstençli dikkatin ilgi ve güdülerle ilişkisi vardır. c) Herhangi bir konuya karşı ilgi gösteren kimse, o konuyu öğrenirken gerekli olan dikkati de kendi içinde bulur. d) İstençli dikkate, bireyin bir amaca ulaşmak için, kendini zorlaması söz konusudur. e) Bunun içinde bireyde, işe karşı bir istek bulunması ve dıştan da olsa güdünün kuvvetli olması gerektir.

175

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi “öğrenmeyi etkileyen etkenler ve eğitim ilkeleri” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Öğrenme güdülere bağlıdır. Bu nedenle, öğrenme de, yapılabildikçe, çocuğun gereksinme, ilgi ve güdülerinden hareket etmek gerekir. b) Kişinin fizyolojik, psikolojik ya da toplumsal güdüleri, öğrenmeyi yönlendiren ve kalıcılığını sağlayan bir güce sahiptir. c) Kaygının öğrenme üzerindeki etkisinden eğitimde yararlanılamaz. d) Öğrenme üzerinde göz ve kulak gibi duyu organlarının etkisi vardır. e) Öğrenmede kişinin amacı, ilgisi, dikkati, isteği ve istenci önemlidir.

176

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 23 1) Aşağıdakilerden hangisi öğrenme kuramlarından bir olan “Klasik Koşullanma” ya dair yanlış bir bilgidir? a) Klasik koşullanma bu adı, deneysel olarak incelenen ilk koşullanma türü olduğu için almıştır. b) Bu koşullanma türü tıbba, fizyolojiye ve psikolojiye önemli katkıları olan Rus fizyoloğu lvan P. Pavlov'un öncü çalışmaları sayesinde "klasik" olmuştur. c) Pavlov 1904'de sindirimin fizyolojisiyle ilgili çalışmaları için Nobel ödülü almıştır. d) Kendisini koşullanmayla ilgili deneylere yönelten çalışmaları da bu çalışmalar olmuştur. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

2) Aşağıdakilerden hangisi Ivan Pavlov’un klasik koşullanma kuramına dair temel kavramlarla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Nötr Uyarıcı: Organizmada herhangi bir tepkiye (istenilen tepkiye) yol açan uyarıcıdır. b) Koşulsuz (şartsız) Uyarıcı: Organizma için doğal olan tepkiyi otomatik olarak meydana getiren uyarıcıdır. c) Koşulsuz (şartsız) Tepki: Koşulsuz uyarıcının organizmada meydana getirdiği doğal ve otomatik tepkidir. d) Koşullu (şartlı) Uyarıcı: Başlangıçta nötr uyarıcıyken koşulsuz uyarıcı ile birlikte verilerek, koşulsuz uyarıcının meydana getirdiği etkiyi paylaşması sağlandıktan sonra tek başına verildiğinde organizmada doğal ve otomatik tepkiyi oluşturan uyarıcıya denir. e) Koşullu (şartlı) Tepki: Sadece koşullu uyarıcının meydana getirdiği doğal ve otomatik öğrenilmiş tepkidir. Koşulsuz tepki ve koşullu tepki her zaman aynıdır.

177

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi Pavlov’un klasik koşullanmasının “salya “deneyi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Pavlov'un çalışmasında davranışın kuvvet ölçüsü, bir tekrarda salgılanan salya miktarıdır. b) Başka deneylerde davranış kuvveti, bir kişinin belli bir testteki başarısıyla sınanabilir. c) Çeşitli uyarıcılara yapılan davranış sayısıyla da ölçülebilir. d) Klasik koşullanma olayı anlatılırken örnek olarak salya koşullanmasının seçilmesi, bu olayın her günkü hayatta çok önemli bir rol oynamasından değildir. e) Önemli koşullanmaların nasıl meydana geldiğine bir örnek oluşturmasındandır.

4) Aşağıdakilerden hangisi Watson ve Rayner’in “korku deneyi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Korku koşullanması, gündelik hayatta daha önemli bir rol oynar. b) Korku deneyimleri ve korkular çevreye yaptığımız uyum (veya uyumsuzluğun) temelini oluşturmuştur. c) korkuyu koşullanmak için gerekli olan şey nötr bir uyarıcıyı, doğal ya da koşulsuz bir korku uyarıcısıyla eşleştirmektir. d) Korku koşullanmasının önemli bir özelliği çok yavaş oluşmasıdır. e) Salya koşullanmasının gerçekleşmesi için birçok tekrar gerekir, oysa korku koşullanması birkaç tekrarda oluşur.

5) Aşağıdakilerden hangisi “edimsel koşullanma” ya dair yanlış bir bilgidir? a) Edimsel koşullanma durumundaki bir organizma bir takım davranışlar ortaya koyar. b) Etrafta dolaşır, koklar. c) Nesnelere bakar, onları iter.

178

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Klasik koşullanmada olduğu gibi belirli bir uyandırılmış davranış gösterir. e) Sonunda yaptığı davranışlardan biri bir ödül alır ya da cezadan kaçınmasını sağlar.

6) Aşağıdakilerden hangisi edimsel koşullanmayla klasik koşullanma arasındaki faktörlerden “uyarıcı” ya dair yanlış bir bilgidir? a) Klasik koşullanmada uyarıcı bir ışık ya da ses gibi belirli bir olaydır b) Uzun bir süre için sunulur. c) Edimsel koşullanmada ise uyarıcı belirli bir olay değildir; d) Çok daha uzun süreli ve birçok öğesi olan bir durumdur. e) Bu öğelerden sadece biri ya da birkaçı öğrenme ile ilişkilidir.

7) Aşağıdakilerden hangisi “davranış ve pekiştirme” ile ilişkili olarak söylenemez? a) En önemli fark, pekiştirmenin yapılan davranışla ilişkisidir. b) Klasik koşullanmada pekiştirme daima, insan ya da hayvanın yaptığından bağımsız olarak, koşullu uyarıcının sunulmasından hemen sonra yapılır. c) Pekiştirme, yapılan davranıştan bağımsızdır. d) Edimsel koşullanmada ise pekiştirme davranışa bağımlıdır. e) Denek doğru davranışı yaparsa pekiştirilmez, aksi halde pekiştirilir.

8) Aşağıdakilerden hangisi “ayırt etmeyi öğrenme” davranışıyla ilişkili olarak söylenemez? a) Bir uyarıcı belli bir davranışı, diğer bir uyarıcı başka bir davranışı yapmayı öğrendiği zaman, buna ayırt etmeyi öğrenme denir. b) Bu tür öğrenme hem klasik hem de edimsel olabilir. c) Edimsel durumları, ayırt etmeyi öğretecek şekilde hazırlamak mümkün değildir. d) Eğitimin büyük bir bölümü de kelimeler ya da kavramlar arasında bir takım ayırt etmelerin öğrenilmesinden oluşur.

179

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Bütün ayırt etme öğrenmelerinde yapılan şey, farklı uyarıcılara farklı davranışlar bağlamaktan ibarettir.

9) Aşağıdakilerden hangisi “Premack ilkesi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Bu ilkeye göre az görülen (tercih edilen) davranış pekiştireç olarak kullanılarak, çok gösterilen (tercih edilmeyen) davranış tip ortaya çıkarılmaya çalışılır. b) Bu ilke kullanılırken az gösterilen davranıştan başlanılır. c) Premack ilkesinin kullanılması kolay olduğu için sık sık uygulanabilir. d) Ancak, bu ilke çok sık kullanılırsa, çocuk yaptığı her tür olumlu davranışın karşılığını istemeye başlayabilir. e) Premack ilkesini kullanırken öğrencinin hangi davranışları çok sık, hangilerini daha az gösterdiğinin belirlenmesi ve daima az görülen davranışın ilk önce yaptırılması gerekir.

10) Aşağıdakilerden hangisi “Kaçınma Koşullanması” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir kişiden, bir nesneden ya da bir durumdan kaçınmayı öğrenme hem klasik de edimsel bir öğrenmedir. b) Kaçınma durumunda bu iki tür öğrenme bir biçimde birbirine bağlanmıştır. c) Kaçınma koşullanması olabilmesi için önce korku ve kaçma koşullanmasının yer almış olması gerekir. d) Yavaş öğrenme hem korku hem de kaçma koşullanmasının ortak özelliğidir. e) Yetişkin insanlar da korku duydukları durumlardan kaçınırlar çünkü korku ve kaçma koşullanmaları yoluyla, kaçınmaya koşullanmışlardır.

180

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi “söndürme ve bastırma” davranışına dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrenme konusundaki çalışmalar sadece davranışların öğrenilmesi ve kazanılması ile ilişkili değildir. b) Sonradan öğrenilmiş davranışların zayıflaması ile de ilgilidir. c) Çünkü gündelik hayatta, öğrenilmiş davranışların zamanla zayıfladıkları çok sık görülen bir olaydır. d) Ayrıca, insanların kazandıkları pek çok alışkanlıklar da istenecek alışkanlıklar değildir; e) Dolayısıyla bunları zayıflatmak ya da bunlardan büsbütün kurtulmak istenir.

12) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranışın basamaklarından biri olan ”unutma” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bunu başarmak için bir yol, kişinin söz konusu davranışı unutmasına olanak sağlamaktır. b) Öğrenilmiş bir şeyin bu şekilde kaybolmasına unutma ya da hatırda tutamama denir. c) Unutma daha çok sayısal öğrenme durumlarında kendini gösterir. d) Sözel olmayan alışkanlıklarda ise unutma çok daha azdır. Sözel olmayan bir alışkanlığın gücü, eğer bu alışkanlık uzun süre kullanılmamışsa, bir dereceye kadar zayıflar. e) Pekiştirilmiş birkaç tekrar, onu genellikle bütün gücüyle geri getirir.

13) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranışın basamaklarından biri olan ”söndürme” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Söndürme bir işlem, sönme ise bu işlemin sonucudur. b) İşlemin kritik öğesi, söndürmek istediğimiz davranışı artık pekiştirmemektir. c) Söndürülecek öğrenme, kaçınma öğrenmesi de olsa, motor bir öğrenme de olsa, ayırt etme öğrenmesi de olsa, işlem aynıdır.

181

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Davranışı sona erdirmek için, hangi tür olursa olsun, pekiştirmeye son verilir. e) Söndürmenin sonucu, öğrenilmiş davranışın pekiştirilmesidir.

14) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranışın basamaklarından biri olan ”sönme” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Söylenenler itici uyarıcılarla yapılan öğrenmeler için doğrudur; fakat olumlu pekiştireçlerle yapılan öğrenmeler için pek doğru değildir. b) Örneğin korku koşullanması, öğrenilmesinin çabukluğuna karşın kolay kolay sönmez. c) Bütün heyecansal davranışların söndürülmesi güçtür. d) Bu durum aşırı korkuları ve kaygıları olan kişilerin psikoterapisinde dikkate alınması gereken önemli bir noktadır. e) Ancak klasik türdeki korku koşullanması çok yavaş bir biçimde de olsa söner.

15) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranışın basamaklarından biri olan “bastırma ” ile ilgili yanlış bir bilgidir?

a) Bir davranışı zayıflatmanın yollarından bir diğeridir. b) Bastırma, daha önce koşullanmış davranışı zayıflatan bir edilgen kaçınma öğrenmesidir. c) Bu işlemde daha önce öğrenilmiş bir davranışın her yapılışında ceza uygulanır. d) Bir davranışı zayıflatmak için, hem davranış yapıldığında yiyecekle pekiştirmemek suretiyle söndürme uygulanabilir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

16) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranışın basamaklarından biri olan ”aralıklı pekiştirme” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Davranışların giderilmesini hızlandıran diğer bir etken aralıklı pekiştirmedir. b) Aralıklı pekiştirmenin düzenleniş biçimine pekiştirme tarifesi denir. c) Bir tarife zamana bağlı olarak, örneğin 10 dakikalık aralıklarla pekiştirilir.

182

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Bu tür tarifelere fasılalı tarife denir. e) Oranlı tarifelerde ise, pekiştirme belli bir davranış sayısından, örneğin o davranıştan sonra yapılır.

17) Aşağıdakilerden hangisi “motor öğrenme” ile ilgili olarak söylenemez? a) Motor öğrenmede söz konusu olan ise, bir şeyin nasıl daha iyi yapılacağıdır. b) Çatal kaşıkla yemek yemek, konuşmak, yazı yazmak, araba kullanmak buna örnek gösterilebilir. c) Motor öğrenmede uyarıcılar, önemlidir. d) Motor becerilerde, çevre, bedensel iç uyarıcılar ve yapılacak iş arasında bir eşgüdüm söz konusu değildir. e) Motor öğrenme genellikle davranışın yapılmasındaki hız ve hatasızlıkla ölçülür.

18) Aşağıdakilerden hangisi “kavrama yoluyla öğrenme” ile ilgili olarak söylenemez? a) Bir kavrama deneyinde bir problem sorulur, görünürde hiç bir ilerleme olmadan bir süre geçer, sonra çözüm birdenbire gelir. b) Kavrama yoluyla öğrenmenin bir eğrisi çizilecek olursa, birçok öğrenme belirtisi görülür. c) Sonra da birdenbire tam ya da hemen hemen tam öğrenme görülür. d) Kavrama yoluyla öğrenmenin bir özelliği de benzer durumlara büyük ölçüde genellenmesidir. e) Bu deneylerin en basitleri, hayvanın elle ulaşamadığı yiyeceği bir sopa kullanarak almasını gerektiren deneylerdir.

183

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi “sosyal öğrenme” ile ilgili olarak söylenemez? a) Bu öğrenme kuramının öncüleri N. E. Miller, J. Dollard ve A. Bandura'dır. b) Miller ve Dollard'a göre çocuklar çevrelerindeki kişilerin davranışlarını ve bu davranışların sonucunu gözlerler. c) Gözledikleri davranışlardan pekiştirilenleri taklit etmezken, sonucu olumlu olmayan dayanışları taklit ederler. d) Bir davranışın öğrenilmesi için, bireyin bu davranışın sonucunu yaşayarak öğrenmesi gerekmez. e) Örneğin köpek tarafından ışınlan ya da salıncaktan düşen bir çocuğu gözleyen biri, köpek ve salıncaktan korkabilir.

20) Aşağıdakilerden hangisi “sosyal öğrenme” ile ilgili olarak doğru bilgidir? a) Bandura’ ya göre, gözlem yoluyla öğrenme, pekiştirilen bir davranışın taklit edilmesi kadar basit bir olgu değildir. b) Gözlemin bireyi bilgilendirme işlevi de vardır. c) Bandura,

insanların

çevrelerindeki kişilerin davranışlarını

gözlediklerini, bu

gözlemlerden bazı sonuçlar çıkararak kendileri için yararlı olan durumlarda davranışı gösterdiklerini öne sürmüştür. d) Model alınan davranış saklanabildiği ve değişikliğe uğratılabildiğine göre, gözlenen davranışların bireyin belleğine kodlanması ve gerektiği zaman hatırlanması gerekir. e) Bu özelliklerinden ötürü gözlem yoluyla öğrenmenin bilişsel boyutu da önemlidir.

184

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 24 1) Aşağıdakilerden hangisi sosyal öğrenme süreçlerinin basamaklarından biri değildir? a) Dikkat b) Hatırlama c) Yeniden üretme d) Pekiştireç e) Hepsi 2) Aşağıdakilerden hangisi sosyal öğrenme süreçlerinin basamaklarından biri olan “dikkat” için söylenemez? a) Birey, model alacağı etkinliklere dikkat edip, doğru biçimde algılamazsa gözlem yoluyla öğrenme meydana gelmez. b) Gözlemcinin dikkatini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan bazıları gözlemciye, bazıları ise modele aittir. c) Gözlemcinin duyu organlarının yeterliği önemli değildir. d) Gözlenecek etkinliklerin, gözlemcinin amacına uygun olması gerekir. e) Yaş, cinsiyet, saygınlık, statü, çekicilik, güç, ün vb. diğer özelliklerdir.

3) Aşağıdakilerden hangisi sosyal öğrenme süreçlerinin basamaklarından biri olan “hatırlama” için söylenemez? a) Model almak için modeli taklit etmeye niyetli olmak ve modelin davranışlarını belleğe kodlamak gerekir. b) Gözlenen davranış genellikle gözlemden hemen sonra ortaya çıkar. c) Birey gözlediği davranışı yeri geldiği zaman da kullanabilir. d) Davranış belleğe görsel ve sözel olarak kodlanabilir. e) Sembolik olarak da kodlanması mümkündür.

185

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi okulda gözlem yoluyla öğrenmenin yeri ve önemiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Öğretmenler, öğrencilerin dikkatini gerçek hayattan, roman ve film kahramanlarından model alabilecekleri kişilere çekmelidir. b) Çocuklar film ya da masal kahramanlarının davranışlarını taklit ederler. c) Araştırmalar çocukların, özellikle saldırgan davranışları daha çok taklit ettiklerini göstermektedir. Bu nedenle çocukların izledikleri filmler dikkatle seçilmeli, çocuklara kötü model oluşturacak filmler gösterilmelidir. d) Öğretmen en çok model alınan kişilerden biridir. Bu nedenle öğretmenin sınıfta ve sınıf dışında öğrencilere çok iyi bir model oluşturması gerekir. e) Öğrencilerde istendik davranışlar oluşturmak için, doğru davranan öğrenciler pekiştirilerek, bu öğrencilerin diğer öğrenciler tarafından model alınması sağlanmalıdır.

5) Aşağıdakilerden hangisi “içgüdü” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) İçgüdü bir canlı türünün tüm üyelerinde farklı biçimde görülen, kalıtsal olarak örgütlenmiş, öğrenmeye dayanmayan davranma eğilimidir. b) İçgüdü ile yapılan davranışlar kendiliğinden ortaya çıkarlar. c) Kimi psikologlar, saldırganlık, kıskançlık, başarı, gibi davranışların kaynağının insanın içgüdüsü olduğunu savunurlar. d) Güdünün açıkça gözlenen ya da gözlenmeyen birçok türü vardır. e) Farkına varılan ya da varılmayan güdüler, doğumdan sonra birbirini etkileyerek ve çevre değişkenleri ile çekinik ya da baskın nitelik kazanarak insanın güdüsel örüntüsünü oluştururlar.

186

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi “güdüleme” ile ilgili olarak söylenemez? a) Güdülenme insanın gereksinmesini (dürtüsünü, güdüsünü) doyurmak için eyleme geçecek düzeyde isteklenmesidir. b) Gereksinmenin etkisiyle güdülenmeyi, dış etkilerle güdülenmeden ayırmak için, gerektiğinde içsel (doğal) güdülenme deyimi kullanılır. c) Öğretmenin öğrencide bir konuyu öğrenmeye istek yaratması güdülemedir. d) Eğer öğretmen öğrencide, onu öğrenme eylemine geçirecek düzeyde istek yaratabilmişse öğrenci içten güdülenmiştir. e) Kimi kez etkileme ile güdüleme eş anlamda kullanılır.

7) Aşağıdakilerden hangisi Psikodinamik Öğrenme Kuramına göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? a) Öğrenme insanın doğal bir gereksinmesidir. b) İnsanın kişiliğini geliştirmek ve gereksinmelerini karşılamak için öğrenmek zorundadır. c) İnsan, doğumuyla birlikte gereksinmelerini karşılayarak kişiliğini kazanmaya başlar ve bunu yaşam boyu sürdürür. d) İnsanın öğrenme süreci içinde ilk çocukluk evresi, kişiliğini geliştirmede temel bir gelişim evresidir. e) Hepsi söylenebilir.

8) Aşağıdakilerden hangisi Psikodinamik Öğrenme Kuramına göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) İlk çocukluk evresinde çocuk, kişilik özelliklerinin temelini oluşturacak yaşantılar kazanır, fazla hızlı olmayan bir öğrenme süreci içinde bulunur. b) Bu yaşlarda edinilen yaşantılar ve kazanılan kişilik özellikleri, etkilerini insanın ömrü boyunca sürdürürler.

187

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Bu kurama göre öğrenme, öğrenene haz vermelidir. d) Öğrenilenlerin pekiştirilmesi için yapılan alıştırmalar, insana haz vermediği zaman, öğrenme sakatlanır. e) Alıştırmalar insanın gerilimini çoğaltmamak, tersine azaltmalıdır.

9) Aşağıdakilerden hangisi İşlevsel Kuramla ilgili yanlış bir bilgidir? a) İşlevsel Öğrenme kuramına göre, insan bir işi yapmaya giriştiğinde işini iyi yapmak ve önüne çıkan engelleri ortadan kaldırmak için bildiklerini kullanır, bilmediklerini de öğrenmeye çalışır. b) İnsan bir işlevi yerine getirmek için öğrenir. c) İnsanın öğrenmek için güdülenmemesi gereklidir. d) İnsanın öğrenmeye güdülenmesi, öğreneceklerinin amacını gerçekleştirmesinde bir işlevi olduğunu görmesine bağlıdır. e) Bu kurama göre işlevsel olan bilgi ve beceriler başka alanlara geçiş yapabilirler.

10) Aşağıdakilerden hangisi “öğrenmede motivasyon” ile ilgili olarak söylenemez? a) Okuldaki öğrenci davranışlarının yönünü, şiddetini, kararlılığını belirleyen en önemli güç kaynaklarından biridir. b) Okul ve sınıfta ortaya çıkan öğrenme güçlükleriyle, disiplin olaylarının önemli bir kaynağı güdülenme ile ilgilidir. c) Öğrenmek için her öğrenci öğretme-öğrenme sürecine istekli katılmak zorundadır. d) Öğrenmenin gerektirdiği ilkelere uymak, öğrenme konusunda sorumluluk taşımak ve çalışmak zorundadır. e) Bu nedenle, öğrenme için gerekli güdülenmeyi sağlamak öğrencinin görevlerinden biridir.

188

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi fiziksel ihtiyaçlar arasında sayılamaz? a) Nefes b) Başarılı olma c) Su d) Cinsellik e) Uyku 12) Aşağıdakilerden hangisi psikolojik ihtiyaçlar arasında sayılamaz? a) Başarılı olma b) Arkadaşlık kurma c) Beğenilme d) Besin e) Kendine saygı 13) Aşağıdakilerden hangisi Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) İhtiyaç sıralamasının en alt düzeyinde yaşamı sürdürme ve güvence ihtiyaçları yer alır.

Bunlar etki yönünden en önemli ve güçlü olanlardır. b) Bu ihtiyaçlar kişinin diğer ihtiyaçlarını kontrol eder ve hâkim olurlar. c) Bu ihtiyaçların karşılanması, doyurulması durumunda bir üst düzeydeki sosyal ihtiyaçlar ortaya çıkar. d) İhtiyaçlar, hiyerarşik bir sıra içinde ortaya çıkar. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

189

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

14) Aşağıdakilerden hangisi Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki “sosyal ihtiyaçlar” arasında sayılamaz? a) Açlık b) Aidiyet c) Sevgi d) Kabul görme e) Sosyal yaşam 15)

Aşağıdakilerden

hangisi

Maslow’un

ihtiyaçlar

hiyerarşisindeki

“kendini

gerçekleştirme ihtiyaçları” arasında sayılamaz? a) Ahlak b) Doğallık c) Uyku d) Problem çözme e) Gerçeği kabullenme 16) Aşağıdakilerden hangisi Maslow 'un ihtiyaç sıralamasının okul eğitimindeki önemi için aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? a) Okula aç, hasta, yorgun ve huzursuz gelen öğrencileri öğrenmeye yöneltmek kolay değildir. b) Sınıfın korku ve kaygı veren bir havası varsa; öğrenci kendini okulda rahat ve güven içinde hissedemez. Bu nedenle öğretimden beklenen sonucu almak güçleşir. c) Çocukların özellikle ortaokul çağında akran grupları oluşturması ve o gruplara katılma isteği diğer ihtiyaçlarını karşılamaktan daha çok önem taşır. d) Öğretmenin, anne babaların istek ve beklentilerindeki tutarsızlıklar çocuklarda güven duygularının doğmasına ve yerleşmesine neden olur.

190

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Öğrenciler başkaları önünde yeterli ve başarılı olma, başkaları tarafından tanınma, prestij sahibi olma gibi ihtiyaçları karşılamak için büyük gayret gösterirler.

17) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş çaresizlik” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Kişinin herhangi bir durumda çok sayıda başarısızlığa uğrayarak, bir şey yapsa da hiçbir şeyin değişmeyeceğine inanmasıdır. b) Olayların kendi kontrolünde olduğunu düşünmesidir. c) O konuda bir daha asla başarıya ulaşamayacağını düşünüp, bir daha deneme cesaretini kaybetmesidir. d) Öğrenilmiş çaresizlik, geçmişteki acı deneyimlerden çıkarılan negatif şartlanmaların bugünkü davranışları belirlemesidir. e) Daha önceki denemelerde karşılaşılan başarısız sonuçları, kendini sınırlayacak şekilde yanlış yorumlamaktır.

18) Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş çaresizlik” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Öğrenilmiş çaresizlik modeli, davranışların sonuçlarını kontrol edememe nedeniyle ortaya çıkan bu çökkünlük durumuna bir açıklama getirmesi nedeniyle bir depresyon modeli olarak nitelendirilmiştir. b) Bu görüş araştırma bulgularıyla da desteklenmiş ve çaresizliğin depresyonla ilişkisini inceleyen çalışmalar çaresiz davranış gösteren bireylerin depresyon seviyesinin de yüksek olduğunu göstermiştir. c) Orijinal çaresizlik modeli olarak adlandırılan bu ilk modele göre, organizmanın sadece kontrol edilemeyecek durumlara maruz bırakılması çaresizliğin ortaya çıkması için yeterli değildir. d) Bunun yerine, çaresizliğin gelişimi için sonucun kontrol edilemeyeceğine bireyin inanması gerekmektedir.

191

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Eğer birey belli bir davranışı göstermenin sonuca hiçbir etkisinin olmadığına inanırsa, o davranışı gösterme sıklığında artma ortaya çıkacaktır.

19) Aşağıdakilerden hangisi “ölçme ve değerlendirme” ile ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) Ölçme bir tanımlama işlevidir. b) Belli bir nesnenin belli bir özelliğe sahip olup olmadığının, sahipse olma derecesinin harf sembolleriyle ifade edilmesidir. c) Belli bir özelliğe sahip olup olmama ya da sahip oluş derecesi bakımından bireyler arasında farklar vardır. d) Fark kavramı ölçme için temeldir. e) Bir anlamda ölçme farktan doğmuştur. (Örneğin, bütün insanlar aynı zekâ düzeyinde olsaydı, aynı uzunlukta olsaydı ölçme diye bir şey söz konusu olamazdı.)

20) Aşağıdakilerden hangisi “değerlendirme” ile ilgili olarak söylenemez? a) Gözlem sonuçlarının bir ölçütle veya ölçütler takımıyla kıyaslanıp bir karara varılması işidir. b) Eğitimde kararlar değerlendirme sonucunda elde edilir. c) Gözlem sonuçlarının elde edilmesi ölçme yoluyla olur. d) Değerlendirme sonucunda varılan kararın isabetlilik derecesi ölçme sonuçlarının geçerlilik ve güvenirliliğine bağlıdır. e) Hepsi söylenebilir.

192

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 25 1) Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Öğrencilerin yöneltilen soruların cevaplarını düşünüp hatırlayarak ve cevabı organize ederek yazdığı bir sınav türüdür. b) Öğretmenlerin ve öğrencilerin fazla alışık olmadığı bir sınav türüdür. c) Hazırlanmasının kolay olması, uzun zaman almaması ve öğretmenlerce iyi biliniyor olmasından dolayı sık tercih edilen bir sınav türüdür. d) Bunun nedeni, hazırlanmasının kolay olması, iyi bilinen bir sınav olması diğer sınav türlerinin yeterince bilinmemesi ve bir uzmanlık gerektirmemesidir. e) Yazılı yoklamaların en önemli tarafı (avantajı) bilgi düzeyinin üstündeki üst düzey zihinsel işlemler gerektiren türdeki hedefleri ölçebilmesidir.

2) Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarda dikkat edilecek faktörler arasında sayılamaz? a) Az sayıda soru sorulması (bu nedenle geçerliği ve güvenirliği yüksektir.) b) Öğrenciye cevap özgürlüğü tanıması (öğrenci bildiklerini özgürce düzenleyip sunabilir). c) Öğrenciyi sınırlandırmaması d) Hazırlanması kolay, puanlaması güç olması ve zaman alması e) Şans başarısı yoktur (cevabını bilmediği halde soruyu doğru cevaplayabilme olasılığı düşüktür).

3) Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarda dikkat edilecek faktörler arasında sayılamaz? a) Puanlaması zordur. b) Puanlanması sübjektiftir (puanlayıcı yanlılığını katabilir, özneldir).

193

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Puanlama güvenirliği yüksektir. d) Öğrenci cevabını bilmediği soruda şişirme yapması (yazmada güçlü olan birisinin, yanlış olma olasılığı olacak ifadelerden kaçınarak, yuvarlak ifadelerle cevaplama yoluna gidebilmesi gibi). e) Öğrencileri çalışmaya yöneltir. Konuları ezberlemekten çok bütünlüğüne, derinliğine ve ilişkiselliğine göre öğrenmelerini sağlar.

4) Aşağıdakilerden hangisi, yazılı yoklamalarla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Öğrencilerin gelecekleri ile ilgili kritik kararlar güvenilir sınavlara dayandırılmalıdır. b) Soru sayısının az, puanlama güvenirliğinin düşük olması nedeni ile yazılı yoklama bu amaç için kullanılmamalıdır. c) Sınava girecek öğrenci sayısı az ise kullanılabilir. d) İlköğretimin

ilk

sınıflarından

başlayarak

öğretimin

her

kademesinde

kullanılabilmektedir. e) Puanlaması kolaydır.

5) Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Puanlanması sübjektiftir (puanlayıcı yanlılığını katabilir, özneldir). b) Puanlama güvenirliği zayıftır. c) Öğrencinin cevabını bilmediği soruda şişirme yapabilme olasılığı olması d) Alt düzey zihinsel hedef alanlarına yönelik özellikleri ölçer. e) Öğrencileri çalışmaya yöneltir. Konuları ezberlemekten çok bütünlüğüne, derinliğine ve ilişkiselliğine göre öğrenmelerini sağlar.

194

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi yazılı sınavların puanlanmasıyla ilişkili olarak söylenemez? a) Puanlama yönergesi ve cevap anahtarı kullanılmamalıdır. b) Mümkünse sınav kâğıdı birden fazla puanlayıcı tarafından okunmalı (puanlama güvenirliği) ve puanların ortalaması alınmalıdır. c) Bütün sınav kâğıtlarındaki sorular sıra ile okunmalıdır. Yani 1. sorular bütün sınav kâğıtlarında puanladıktan 2. sorular puanlanmalı sonra 3. sorulara geçilmeli ve böyle devam edilmelidir. d) Bir soruya öğrencilerin tümünün verdiği cevaplar puanlandıktan sonra diğer soruya geçilmelidir. Bunun için cevabın değişik bölümlerine verilecek puanlar ayrı ayrı belirlenmelidir. e) Puanlayıcı yanlılığından kaçınılmalıdır. Öğretmen isimlere bakmamalı, puanlamaya yazı güzelliği, anlatım gücü, sayfa düzeni, gibi ölçülmesi amaçlanmayan etkenler katılmamalıdır.

7) Aşağıdakilerden hangisi sözlü yoklamalara dair yanlış bir bilgidir? a) Uygulaması çok zaman alır. b) Farklı soruların hazırlanması gerekmektedir. c) Her sorunun güçlük düzeyi aynı olmalıdır. d) Öğretmenin yaklaşımından, soruların güçlük düzeyinden ve sınavın yapıldığı ortamdan (öğrencilerin huzurunda) kaynaklanan nedenlerden dolayı psikolojik faktörler etkili olabilir. e) Puanlama güvenirliği düşüktür.

195

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi sözlü yoklamalara dair yanlış bir bilgidir? a) Öğrencinin kişilik özellikleri puanı etkiler. b) Sözlü ifade yeteneği, etkili konuşabilme gibi özellikler öğretmeni etkileyebilir. c) Puanlara hata karıştığı için güvenirliği ve geçerliği yüksektir. d) Her öğrenciye farklı soru sorulmalıdır. e) Öğrencilerin kendilerini rahat hissedebilecekleri psikolojik ortamı gerektirir.

9) Aşağıdakilerden hangisi kısa cevaplı testler (boşluk doldurma testleri) ile ilgili olarak söylenemez? a) Yazılı yoklamanın alternatifi olan bir sınav türüdür. b) Özellikle üst düzey hedeflerin ölçülmesinde kullanılır. c) Bu tür testlerde bilme düzeyindeki, kısmen de kavrama düzeyindeki davranışlar ölçülür. d) Cevabı bir kelime, rakam veya en çok bir cümle ile verilebilen sınavlardır. e) Kısa cevaplı bir test maddesi direkt soru cümlesi olarak ya da eksik cümleli (doldurmalı test) olarak sorulabilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi kısa cevaplı testlerin özellikleri arasında sayılamaz? a) Hazırlaması ve uygulanması zordur. b) Çok sayıda soru sorulabilir. Bu nedenle kapsam geçerliği ve güvenirliği yüksektir. c) Cevaplama bağımsızlığı vardır. d) Kısa cevaplı testler öğretimin her düzeyinde kullanılmaya uygundur. e) Puanlaması kolaydır, (nesneldir).

11) Aşağıdakilerden hangisi kısa cevaplı testlerin özellikleri arasında sayılamaz? a) Şans başarısı düşüktür. b) Puanlama objektifliği yüksektir.

196

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Alt düzey hedef alanlarına ilişkin sorular kullanılır. d) Daha çok ilköğretimin ilk sınıflarında (1. 2. 3. sınıflar) kullanılması etkilidir e) Yazı güzelliği, sayfa düzeni gibi değişkenler işe karıştığı için geçeri yüksektir.

12) Aşağıdakilerden hangisi doğru - yanlış testlerinin özellikleri arasında sayılamaz? a) Daha fazla sayıda soru sorulabilir. b) Hazırlanması ve cevaplanması kolaydır. c) Öğretimin her basamağında kullanılabilir. d) Puanlaması zordur ve sübjektiftir. e) Şans başarısı yüksektir.

13) Aşağıdakilerden hangisi çoktan seçmeli testlere dair yanlış bir bilgidir? a) Çoktan seçmeli testler bir sorunun doğru cevabının, verilen seçeneklerden bulunmasını gerektiren bir test türüdür. b) Öğrencinin verilen soruları okuması ve seçeneklerden doğru cevabı ya da seçenekler arasındaki en doğru cevabı bulması istenir. c) Öğrencinin cevaplandırma özgürlüğü yoktur. d) Verilen seçenekler arasında seçim yapar. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

14) Aşağıdakilerden hangisi çoktan seçmeli testlerin kullanım alanlarıyla ilgili olarak söylenemez? a) Bilgi, kavrama, uygulama ve analiz düzeyindeki davranışları ve kısmen değerlendirme düzeyindeki davranışları ölçmede etkilidir. b) Sentez düzeyindeki davranışları ölçmede yetersizdir. c) Çok sayıda öğrencinin katılmadığı sınavlarda kullanılır. d) Yapılacak sınavın sonuçları öğrenci için çok önemli kararları gerektiriyorsa kullanılır.

197

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Çok sayıda soru sorularak, konuların kapsamı genişletilebilir.

15) Aşağıdakilerden hangisi çoktan seçmeli testlerin özellikleri arasında sayılamaz? a) Doğru cevap verilerek bulunması istenmektedir. b) Çok sayıda soru kullanılmadan farklı hedef alanlarına ilişkin ölçme yapılabilir. c) Değerlendirmede objektiflik yüksektir. d) Geçerliği ve güvenirliği en yüksek sınav türüdür. e) Hazırlanması uzun, uygulanması ve puanlaması az zaman alır.

16) Aşağıdakilerden hangisi çoktan seçmeli testlerin özellikleri arasında sayılamaz? a) Hazırlanması ve test maddelerinin ifadesi uzmanlık gerektirmez. b) Şans başarısı vardır. c) Konuyu hiç bilmeyen öğrenci, sadece şansla cevabı bulabilir. d) Bu durumda şans faktörünü ortadan kaldırmak için düzeltme formülü kullanılır. e) Seçenekler öğrenci seviyesine uygun olarak belirlenir.

17) Aşağıdakilerden hangisi sınav sorularındaki “çeldiriciler” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Soru ile ölçülen davranışa sahip olmayanların, yani doğru cevabı bilmeyenlerin eksik ya da yanlış bilgiye sahip olan öğrencilerin doğru cevabı bulmasını zorlaştırmak için yazılmış seçeneklerdir. b) Testlerde çeldiriciler ipucu vermelidir. c) Çeldiriciler konuyu bilenleri değil, bilmeyenleri yanıltmalıdır. d) Yoklanan davranışı öğrenmiş olan öğrenciler çeldiricileri kolaylıkla eleyerek doğru cevaplara ulaşırlar. e) Olumsuz özellikler ile ilgili çeldirici bulmakta zorlanıldığında, madde kökü olumsuz cümle formatı kullanılmalıdır.

198

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) Aşağıdakilerden hangisi bir ölçme aracına karışabilecek hata kaynakları arasında sayılamaz? a) Öğrencinin sınavdaki tutumu, istekliliği, yorgunluğu, hastalığı b) Puanlamayı yapan kişinin yanlılığı, dikkatsizliği ve kişilik özellikleri c) Ölçme aracının ölçülen hedef davranışları ölçmeye uygunluğu d) Ölçmenin yapıldığı ortamdan (ısı, ışık, havalandırma gürültü, kopya çekme olanağı vb.) kaynaklanan nedenler e) Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.

19) Aşağıdakilerden hangisi ölçeklerde “geçerlilikle” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir ölçme aracının ölçmeyi amaçladığı özelliği, başka herhangi bir özellikle karıştırmadan, doğru ve tam olarak ölçülebilmesidir. b) Geçerlilik ölçülmek istenen değişkenin, ölçülebilmiş olma derecesidir. c) Dolaylı ölçmelerde geçerlik, doğrudan ölçmelere göre daha yüksektir. d) Güvenirlik geçerlik birbirinden tamamen ayrı iki kavram olup elde edilen istatistik değerleri arasında hiçbir ilişkisi yoktur. e) Ancak her ikisinin birlikte olmasıyla ölçek anlam bulur.

20) Aşağıdakilerden hangisi “güvenirlikle” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir ölçme aracıyla farklı zamanlarda elde edilen ve aynı nesnelerle ilgili olan bir grup ölçümle ikinci grup ölçüm arasındaki tutarlılık eğilimine o aracın güvenirliği denir. b) Güvenirlik, farklı değişkenlerin bağımsız ölçümleri arasındaki kararlılıktır. c) Aynı süreçlerin izlenmesi ve aynı ölçütlerin kullanılması ile aynı sonuçların alınmasıdır. d) Güvenirliğin yüksek olabilmesi, ölçmede izlenen süreçler ile kullanılan ölçütlerin ayrıntılı olarak belirlenebilmesine bağlıdır.

199

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Dolaylı ölçmelerin yaygın olarak kullanıldığı sosyal bilimlerde güvenirliği yükseltmek için çok sayıda ölçüt kullanılmaya çalışılır.

200

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 26 1) Aşağıdakilerden hangisi hata türlerinden “sabit hatalara” ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Her ölçme için miktarı değişmeyen hatalara denir. b) Her ölçümde hata farklıdır ve kaynağı bellidir. c) Ayıklanabilir bir hata türüdür. d) Güvenirliği doğrudan, geçerliği dolaylı olarak etkiler. e) Sabit hatanın olması için her ölçmede miktarın eşit olması gerekir. Oran verilmesi durumunda hata türü sabit olmaz.

2)

Aşağıdakilerden hangisi hata türlerinden “sistematik hatalara” ilişkin yanlış bir

bilgidir? a) Hata belli oranda karışır. b) Hatanın kaynağı bellidir. c) Hata düzeltilemez. d) Hatanın temel özelliği hatanın belli bir kurala göre yapılmasıdır. e) Sistematik hata olması için mutlaka belli bir kuralın olması gerekmektedir.

3) Aşağıdakilerden hangisi hata türlerinden “rastgele hatalara” ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Rastgele ortaya çıkan ve ne yönde etki ettiği yorumlanamayan hatalardır. b) Bu hatalar çoğu kez, bilinmeyen nedenlere bağlıdır. c) Nedenleri iyi bilinmeyen ve ölçme sonuçlarına rastlantıyla karışan hatalardır. d) Hata düzeltilebilir. e) Güvenirliği düşürür.

201

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) Aşağıdakilerden hangisi ölçmede tutarlılıkla ilişkili olarak söylenemez? a) Bir ölçme aracıyla aynı zamanlarda elde edilen ve farklı nesnelerle ilgili olan bir grup ölçümle, ikinci grup ölçüm arasındaki tutarlılık eğilimine o aracın güvenirliği denir. b) Birbirini izleyen ölçmelerde bireyin grup içindeki pozisyonundaki tutarlılık, yani grup içindeki sıranın değişmezliği aranır. c) Aynı nesnelerle ilgili iki ölçüm arasındaki korelâsyon hesaplanır. Bulunan korelâsyon kat sayısı, güvenirlik kat sayısı olarak adlandırılır. d) Yapılan ölçümlerdeki değişme, standart kayma olarak ifade edilir. e) Bu, ölçmelerdeki gerçek hata payını gösterir.

5) Aşağıdakilerden hangisi güvenirliği etkileyen etkenlerden “testin uzunluğu” ile ilgili olarak söylenemez? a) Bir testin içerdiği madde sayısı, testin güvenirliği ile doğrudan bağlantılıdır. b) Güvenilirliği etkileyen diğer etkenlerin tümü kontrol edilmişse ve teste sonradan katılan sorular, öncekiler gibi farklı davranışlarla ilgiliyse, soru sayısı azaltılarak testin güvenirliği arttırılabilir. c) Ölçütleri davranış ve konu açısından homojen olan bir testten alınan puanlar, heterojen bir testten alınan puanlardan daha güvenilir olur. d) Ayırt edici maddelerden oluşan bir testin güvenilirliği daha yüksek olur. e) Bir maddenin ayırt etme gücü, o maddenin içerdiği düşüncenin sağlamlığına, onun anlamının açıklığına da bağlıdır.

202

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi güvenirliği etkileyen etkenlerden “puanlamadaki nesnellik” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir testin güvenirliğini, onun puanlamasının nesnel olup olmayışı büyük ölçüde etkiler. b) Bir testten alınan puan, puanlayıcıya ya da puanlanan zamana göre değişmiyorsa o testin puanlama güvenirliği yüksektir. c) Puanlama güvenilirliği yüksek olan bir testin güvenirliği de yüksek olur. d) Puanlama güvenirliği, puanlamanın nesnel olmasına ve puanlayıcının öznel kanısının puanlamaya etki etmemesine bağlıdır. e) Objektif testler en düşük puanlama güvenirliğine sahiptir.

7) Aşağıdakilerden hangisi güvenirliği etkileyen etkenlerden “uygulama koşulları” ile ilgili olarak söylenemez? a) Testin uygulamasında ana kural, uygulama koşullarının her öğrenci için farklı olmasıdır. b) Testten alınan puan güvenirliği, uygulama koşullarının elverişsizliğinden ya da koşulların her öğrenci için aynı olmasından dolayı düşebilir. c) Testin uygulandığı koşullar ışık, ısı, havalandırma gibi değişkenler bakımından elverişli olmalıdır. d) Testin hazırlanması, çoğaltılması, saklanması aşamalarında gizlilik ilkesine kesinlikle uyulmalıdır. e) Uygulama

sırasında

öğrenciler

birbirinin

yanıtlarını

görmeyecek

düzende

oturtulmalıdır. Testi uygulayanlar yansız davranmalı, onların yanıtlarını etkileyecek herhangi bir işaret ya da davranıştan kaçınmalıdır.

203

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi “testin uygulandığı öğrenci ya da grup ile ilgili etkenler” e dair yanlış bir bilgidir? a) Test uygulanan öğrencinin ölçülen özellik bakımından her zaman aynı olmasıdır. b) Eğitimde ölçülen özellikler günden güne, saatten saate değişebilir. c) Öğrencinin

bir

testten

aldığı

puan

onun

hastalığından,

yorgunluğundan,

uykusuzluğundan ve güdülenmemiş olmasından etkilenmez. d) Sınava giren öğrencinin dinlenmiş ve soruları yanıtlamaya güdülenmiş olması istenir. e) Doğru yanıtını bilmediği maddelerde tahmine giden öğrencilerden şanslı olanlar puanlarını arttırabilirler.

9) Aşağıdakilerden hangisi güvenirliği etkileyen etkenlerden “kullanışlılık” ile ilgili olarak söylenebilir? a) Bir

testin

kullanışlılığı

onun

geliştirilmesi,

çoğaltılması,

uygulanması

ve

puanlanmasının kolay ve ekonomik olması demektir. b) Bir testin güvenirlik ve geçerliği ön plânda tutulmalıdır. c) Geçerlik ve güvenirlikten vazgeçmeden kullanışlık işleri karşılanmaya çalışılmalıdır. d) Hazırlanan testin ya da soruların sınava giren her öğrenciye bir nüsha düşecek biçimde çoğaltılması testin kullanışlılığını artırır. e) Hepsi 10) Aşağıdakilerden hangisi güvenirliği etkileyen etkenlerden “kullanışlılık” ile ilgili olarak söylenemez? a) Basılan testlerde soruların okunması ve birbirlerinden ayrı bir bütün olarak algılanması kolay olmalıdır. b) Testler uygulanmadan önce okunamayan ya da yanlış yazılan yerler olup olmadığı bakımından büyük bir özenle gözden geçirilmelidir.

204

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

c) Kopya çekmeyi engellemek için sınav yapılırken olanaklar ölçüsünde fazla gözcü kullanılmamalıdır. d) Bir testin kullanışlılığını artıran etkenlerden biri de o testin uygulanabildiği alanın sınırlı olmasıdır. e) Testin puanlamasındaki kolaylıktır.

11) Aşağıdakilerden hangisi “rehberliğin” tanımıyla ilgili olarak söylenemez? a) Geleneksel eğitim sistemlerinin öğretim ve yönetim süreçlerine önem verir. b) Öğrencilerin akademik gelişimlerini ön plana alan yaklaşımlarının yetersizliğini gidermeyi amaçlar. c) Öğrenci kişilik hizmetlerinin bir grubunu oluşturur d) Eğitim sürecinin tamamlayıcı bir parçasıdır. e) Hepsi söylenebilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi rehberlik hizmetleriyle ilişkili olarak söylenemez? a) Merkezde toplum yer almaktadır. b) Tüm çabalar bireyin bazı nitelikleri kazanmasına yöneliktir. c) Çağdaş dünyada bireylerin mutlu ve üretken olabilmeleri için kazanılması gereken nitelikleri sağlamaya yöneliktir. d) Uzman kişilerce yapılan, yardımları içeren bir süreçtir. e) Söz konusu niteliklerin kazanılmasına yardım sürecinin profesyonelliği eşlik eder.

13) Aşağıdakilerden hangisi rehberliğin amaçları arasında sayılamaz? a) Verimli çalışma ve sınav becerileri kazanma b) Psikolojik danışma c) Etkili karar verme d) Problem çözme 205

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

e) Plan yapma becerileri kazanma 14) Aşağıdakilerden hangisi rehberliğin amaçları arasında sayılamaz? a) Kendini tanıma b) Kendini kabullenme c) Bilgi verme d) Meslekleri tanıma e) Öğrenme ve çalışmaya yönelik olumlu tutumlar kazanma 15) Aşağıdakilerden hangisi rehberlik hizmetleri arasında sayılamaz? a) Psikolojik danışma b) Oryantasyon c) Bireyi tanıma d) Toplum hayatına uyum sağlayabilme e) Müşavirlik 16) Aşağıdakilerden hangisi rehberlik hizmetleri arasında sayılamaz? a) Yerleştirme b) İzleme c) Değerlendirme d) Araştırma hizmetleri e) Hepsi sayılabilir.

17) Aşağıdakilerden hangisi “psikolojik danışma” nın ilgi alanları arasında sayılamaz? a) Bireyin kendini tanıması b) Bireyin kendini izlemesi c) Kendisine ve çevresine uyum sağlaması 206

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

d) Sorunlarını çözmesi e) Sağlıklı kararlar verebilmesi için bireylere yapılan yardımlar 18) Aşağıdakilerden hangisi Rehberlik ve Psikolojik Danışma hizmetleriyle ilgili olarak söylenemez? a) Gizlilik esastır. b) Hizmetlerin verilişi sırasında danışanın mahremiyetine saygı duyulmalı, onun sırlarını saklamaya özen gösterilmelidir. c) İlgililerin işbirliği ile yürütülmelidir. d) Anne-babaların işbirliğine gerek duyulmaz. e) Danışman kadar bilgili ve deneyimli olursa olsun okuldaki diğer görevlilerin desteğini sağlamadığı takdirde görevini etkili bir biçimde yürütemez.

19) Aşağıdakilerden hangisi Rehberlik ve Psikolojik Danışma hizmetleriyle ilgili olarak söylenemez? a) Tüm öğrencilere açık bir hizmet değildir. b) Bu hizmeti sadece normalden ayrılanlara özürlü ya da uyumsuz kimselere verilen bir hizmet olarak görmek, hizmetin sınırlarını çok dar tutmak anlamına gelir. c) Rehberliğin işlevinin düzeltme, çare bulma olmaktan çok koruma ve geliştirme olduğu kabul edilmektedir. d) Hem bireye hem de topluma karşı sorumludur. e) Bireyin hem kendi isteklerini yerine getirmesine yardımcı olmalı, hem de topluma uyum sağlamasını kolaylaştırmalıdır.

207

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi Rehberlik ve Psikolojik Danışma hizmetleriyle ilgili olarak söylenemez? a) Bireysel farklılıklara saygı esastır. b) Bireylerin birbiriyle aynı eğitim ihtiyaçlarına duyarlı bir ortamda gerçek anlamda işlevini sürdürebilir. c) Eğitim öğretimin ayrılmaz bir parçasıdır. d) Eğitim sürecinde diğer fonksiyonlarla birlikte rehberlik, ahenk içinde yürütülmelidir. e) Rehberlik eğitimden ayrı, ama eğitim için yürütülen bir hizmet olarak anlaşılmalıdır.

208

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

209

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

CEVAP ANAHTARI

ÜNİTE 1 1) E

(Hepsi)

2) D

(Birey, okul dışında da, toplumsal ve kültürel çevresiyle sürekli etkileşim içindedir.)

3) A

(Okullar, önceden saptanan belli özellikleri öğrencilere kazandırmaya çalışan maksatlı

öğretim kurumlarıdır.)

4) E

(Hepsi doğrudur.)

5) A

(Öğretmen bunları eğitimin her düzeyine (ilk, orta, yüksek) uygulamakla yükümlüdür.)

6) B

(Öğretim programı, öğrencilerden beklenen öğrenmeyi meydana getirebilmek için planlanmış faaliyetlerin tamamı olarak tanımlanabilir.)

7) C

(Ne zaman öğretilecek?)

8) B

(Öğrenciler, kendilerinde bu davranışların gelişmesi için hangi öğrenme yaşantılarını geçirmeli ya da hangi eğitim durumları içinde bulunmalıdır?)

9) C

(Düzenlenmiş eğitim durumları içine sokulan öğrencilerin, uygun öğrenme yaşantıları geçirmesi ve sonunda onların davranışlarında önceden saptanan değişmelerin oluşması beklenir.)

10) D

(Ölçme işleminde ne tür ölçme araçlarının kullanılacağı belirtilmiş olmalıdır.)

11) E

(Hepsi sayılabilir.)

12) A

(Eğitim durumları hedeflerle ilgili olmalıdır.)

13) C

(Öğrenciler,

kendilerinden

beklenen

durumunda görmelidirler.)

210

davranışların

örneklerini

eğitim

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

14) B

(Öğretim işi, öğrencilerin kazanmaları istenilen davranışın türüne ve düzeyine göre ayarlanmalıdır.)

15) E

(Neyin ve ne zaman kullanılacağı, ulaşılacak hedef tipine göre değişir.)

16) C

(Bundan ötürü, eğitim durumları öğrencinin hazır bulunuşluk düzeyine uygun olmalıdır.)

17) A

(Bloom kuramında, okuldaki öğrenmeyi belirleyen etkenler, bilişsel giriş davranışları, duyuşsal giriş karakteristikleri ve öğretimin niteliği adıyla üç grupta incelenmektedir.)

18) E

(Hepsi söylenebilir.)

19) D

(Uzun süreli düşünüldüğünde, etkili öğretim, öğrencilerde konu alanına, öğretmene, öğrenmeye ve daha genel olarak eğitime karşı olumlu tutumlar geliştiren öğretimdir.)

20) A

(Öğrenciye, öğrenme sürecindeki durumuyla ilgili sık sık bilgi verilmelidir.)

ÜNİTE 2 1) B

(Bu nedenle, öğretmen, bir yandan düzenlenen eğitim durumlarının birkaç hedefe birden hizmet etmesini sağlamalıdır.)

2) B

(Birden fazla hedefe hizmet etmeli (ekonomiklik))

3) A

(Önceki yaşantılarla ilişkili (tutarlı) olmalı)

4) E

(Hepsi söylenebilir.)

5) D

(Eğitim

durumları

öğrencilerin

öğretme-öğrenme

çekmelidir.)

6) C

(Fiziki çevreyi düzenleme)

7) A

(Öğrencilerin dikkatini çekme)

8) B

(Öğrencilerin derse aktif katılımını sağlama)

211

sürecinde

dikkatini

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) E

(Hepsi söylenebilir.)

10) D

(Etkili dikey örgütlemenin başlıca etkeni, yaşantıların sürekliliğidir.)

11) C

(Bunun için, yaşantılar sıralı bir aşamalar düzeni içinde yer almalıdırlar.)

12) A

(Konu alanı basitten karmaşığa, bilinenden bilinmeyene, somuttan soyuta doğru aşamalı biçimde örgütlenmelidir.)

13) A

(Öğrenme yaşantıları arasındaki yatay ilişki, kaynaşlık olarak

adlandırılır.)

14) C

(Okulda eğitim plânlıdır.)

15) C

(Öğrenme bireyin çevresiyle etkileşim sonucunda bireyin davranışlarında meydana gelen kalıcı değişiklik olarak kabul edilir.)

16) B

(Öğretme bilinçli ve amaçlı bir etkinliktir.)

17) E

(Hepsi)

18) D

(Kriminoloji)

19) E

(Hepsi)

20) C

(Öğrencilerin toplumsallaşmasını sağlamak)

ÜNİTE 3 1) C

(Yöneltme)

2) E

(Hepsi)

3) B

(Program düzenlenmesi durağan değil süreklilik isteyen çalışmalardır.)

4) D

(Bir

eğitim

programı

öğrenciye

öğretilecek

olan

ilgili

dersleri

içermektedir.)

5) C

(Deneysel araştırma yöntemlerinin gelişmesiyle Avrupa ve Amerika'da hız kazanmıştır.)

6) B

(Eğitimle ilgili yasalar, yönetmelikler, eğitim programları ve bilumum kararlar merkezden uygulama yerine aktarılmaktadır.)

212

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) C

(İl Millî Eğitim Müdürlükleri bu projelerin uygulanmasında öncülük

8) E

(Kültür programı)

9) A

(Öğrenme koşulları gerçekleştirilir.)

10) E

(Hepsi sayılabilir.)

11) B

(Bu farklar psikolojinin çalışma alanına girer.)

12) C

(Eğitim programları toplumsal yapıdan uzak kalmamalıdır.)

13) E

(Öğrencinin duyuşsal yönlerine ağırlık verilir.)

14) B

(Tümevarım yöntemini kullanır.)

15) A

(Gereksinimleri belirler.)

16) A

(Programın kavramsallaştırılması)

17) C

(Öğretim modelleri)

18) D

(Aktif olduğu oranda başarılı olacağı dikkate alınmalıdır.)

19) E

(Hepsi sayılabilir.)

20) A

(Eğitim uygulamalarında en fazla kullanılan yaklaşımdır. Bu yaklaşım

eder.)

insanın en önemli yetisi olarak aklı görür.)

ÜNİTE 4 1) A

(Belli bir alanda eğitilecek bireylere eğitim yoluyla kazandırılması istenen özelliklerin tümüdür.)

2) B

(Toplumsal değerlerinize uymayan, ters düşen hedef davranışlar programa alınmamalıdır.)

3) E

(Hepsi söylenebilir.)

4) D

(Ülkenin toplumsal gerçeklerine göre saptanan aday hedeflerin, bireyin yaşadığı

yerlere

ve

oraların

özelliklerine göre

edilmezse eğitimin kalitesi sorgulanmalıdır.)

213

saptanmasına

dikkat

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

5) C

(Eğitimle psikoloji arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Psikoloji davranışların

nasıl

ve

hangi

yollarla

kazandırılacağını

araştıran

ve

sorunlara çözüm üreten uygulamalı bir bilim dalıdır.)

6) B

(Ekonomik olmayan ve aşırı ekonomik yük getiren hedefler daha baştan programdan çıkarılmalıdır.)

7) C

(Okul öğrencileri, toplumun kültürünü tanımak kadar geliştirme yönünde de sorumluluk taşımalıdır.)

8) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

9) A

(Anımsama)

10) D

(Değerlendirme)

11) A

(Alma)

12) E

(Hepsi)

13) C

(Bir ulusal eğitim sisteminin genel hedeflerini belirleme işi ülkenin geleceği açısından çok önemlidir.)

14) E

(Hedeflerin

hangi

konu

içeriğiyle

ilgili

olarak

gerçekleştirilecekleri

belirtilmelidir.)

15) D

(Olumlu - olumsuz örnekler verme)

16) B

(Karşıt panel)

17) A

(Örnek olay)

18) E

(Hepsi sayılabilir.)

19) C

(Her grup büyük renkli kartonlara kendi problemlerini yazarlar.)

20) C

(Soru sorma düzeyinde, öğretmenin bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirmeyi bilmesidir.)

214

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 5 1) E

(Hepsi)

2) A

(Yaparak yaşayarak öğrenme)

3) B

(Konunun basitten karmaşığa doğru sıralanması)

4) E

(Hepsi sayılabilir.)

5) B

(Öğrenciyi hedeften haberdar etme)

6) D

(Bireysel hız ilkesi)

7) D

(Mikro eğitim yöntemi öğretim süresi, sınıftaki öğrenci sayısı ve konu açısından küçültülmüş ve yoğunlaştırılmış bir öğretim deneyidir.)

8) E

(Bu yöntemin başarılı olması iyi bir öğreticiye ve öğretim materyallerinin bulunmasına bağlıdır.)

9) A

(Sınıf içinde öğrencilerin bir olayı gerçekmiş gibi ele aldığı ve üzerinde eğitici çalışmaların yapıldığı bir öğretim tekniğidir.)

10) C

(Etkinliklere öğretmen karar verir.)

11) E

(Hepsi sayılabilir.)

12) D

(Müzikal)

13) B

(Bloom'a göre olumlu koşullar sağlandığında herhangi bir kişi konu öğrenebiliyorsa diğer herkes de öğrenebilir.)

14) D

(Öğrenci katılımı sağlanmalıdır.)

15) C

(Kırmızı şapka öfke ve tutkuyu ifade eder.)

16) D

(Bu yaklaşımda önce soyut düşünce, sonra örnekler sunulur.)

17) C

(Öğretmen konuları hiyerarşik bir sıra ile tümdengelim yoluyla uygun bir biçimde yapılandırır ve uygun eğitim yaşantılarının (etkili sunu kullanarak sunar.)

18) C

(Öğrencileri ezber öğrenmeden kurtarmayı amaçlar.)

215

tekniklerini)

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) B

(Bu nedenle öğrencinin aktif olması ve buluş yapması (keşfetmesi) gerekmektedir.)

20) E

(Hepsi doğrudur.)

ÜNİTE 6 1) B

(Öğrenciler araştırma etkinliklerini problem çözme yoluyla öğrenirler.)

2) C

(Öğrendikleri konuları değişik durumlarda denemelerine olanak sağlar.)

3) C

(Tam öğrenme modeli (yaklaşımı) okullarda öğretme-öğrenme sürecinde etkili bütün öğeleri kapsar.)

4) E

(Hepsi)

5) A

(Öğrencilerin küçük gruplar oluşturarak, bir görevi yerine getirmek, bir konuyu öğrenmek, bir konuya çözüm getirmek ya da bir problemi çözmek için ortak bir amaç doğrultusunda birlikte çalışmaları yoluyla gerçekleşen bir öğrenme yaklaşımıdır.)

6) B

(Sınıfta, yarışmayı ortadan kaldırdığı için, başarı ve başarısızlık grubun tüm üyelerince paylaşılır.)

7) D

(Düşük yetenekli ve öğrenme güçlüğü olan öğrencileri öğrenme sürecine kadar ve daha üst düzey öğrenme becerilerini kazandırır.)

8) E

(Hepsi)

9) C

(Problem çözme ve üst düzey düşünme yeteneklerini geliştirir.)

10) D

(Piaget ise zekâyı çevreye uyum sağlama yeteneği olarak açıklamıştır.)

11) B

(Niceliksel)

12) A

(Çoklu Zekâ)

13) E

(Hepsi)

14) D

(Bireyler kendi zekâlarını arttırma ve geliştirme yeteneklerine sahiptirler.)

216

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) B

(Zekâ güçlendirilebilir.)

16) C

(Tümevarımsal ve tümdengelimsel akıl yürütme)

17) A

(Bulmaca ve problem çözme)

18) E

(Hepsi)

19) A

(Sözcükleri yazılı ve sözlü ifade edebilme)

20) D

(İşbirlikli öğrenme)

ÜNİTE 7 1) E

(Hepsi doğrudur.)

2) A

(Matematiksel problemleri rahatlıkla çözerler.)

3) C

(Şairler, yazarlar, politikacılar ve gazeteciler dil zekâsını en üst düzeyde sergilerler.)

4) E

(Yaşlarına göre kelime hazineleri zengindir.)

5) C

(Hız, denge, esneklik, koordinasyon, el becerisi vb. koordinasyonları gelişmiştir.)

6) B

(Hareketli olmayı severler.)

7) E

(Hepsi)

8) A

(Üç boyutlu bir nesneyi görmeden o nesnenin görüntüsünü zihinde canlandırabilirler.)

9) D

(Hayal güçleri kuvvetlidir.)

10) B

(Müzisyenler, orkestra şefleri, besteciler müzik zekâsı güçlü bireylerdir.)

11) C

(Seslere duyarlıdırlar.)

12) D

(Başkalarının duygu ve isteklerini dikkate alır.)

13) A

(Bağımsız kalmayı ve çalışmayı sever. Yalnızlıktan hoşlanır.)

14) E

(Hepsi)

217

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) D

(Çevre temizliğine karşı duyarlıdır.)

16) A

(Bu kuram bilişsel ve fizyolojik yaklaşımların son yıllarda üzerinde en

fazla

durdukları bir kuramdır.)

17) E

(Anlam yaratmanın var olan bilgilere dayalı olduğunu kabul etmişlerdir.)

18) C

(Eğitim programları tümdengelim yaklaşımı ve temel kavramlara ağırlık verilerek düzenlenir.)

19) E

(Hepsi)

20) A

(Belli durumlarda doğru olarak kabul edilen bilgi, başka koşullarda yanlış kabul edilebilir.)

ÜNİTE 8 1) E

(Hepsi)

2) C

(Bir öğrencinin kendi başına elde edebileceği performans düzeyi ile bir öğretici rehberliğini de ulaşabileceği performans düzeyi farklıdır.)

3) B

(Eski bilginin harekete geçirilmesi ve yeni bilgiyle ilişkilendirilerek öğrenme sağlanır.)

4) A

(Öğretim programı öğrenci sorunlarına göre yönlendirilir.)

5) E

(Hepsi)

6) B

(Öğrencilerin özgün bilişsel yapı ve süreçlerini kendilerinin oluşturacağı etkinlikler (yaşantılar) düzenlenmelidir.)

7) D

(Öğretmen, öğrenci özelliklerini ve girişimciliklerini öğretimde temel eder.)

8) D

(Değerlendirme sonuç değil, sürece yöneliktir.)

9) A

(Öğretme değil, öğrenme esastır.)

10) E

(Hepsi)

218

kabul

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

11) B

(Davranış olarak ifade edilir.)

12) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

13) C

(Öğrencinin, düşünmeye, soru sormaya ve görüş alışverişi yapmaya özendirilmesi)

14) E

(Hepsi)

15) D

(Problem çözme becerisi)

16) B

(Birey (öğrenci) merkezli olma)

17) A

(Her öğrenciye uygun öğretim etkinliği (programı) uygulama)

18) B

(Öğretim sürecinin merkezinde öğrencinin yer alması)

19) D

(Bireysel farklılıklara saygı duyma)

20) C

(Serbest çalışma saatlerinde öğrencileri gözetlemek)

ÜNİTE 9 1) E

(Hepsi)

2) B

(Yenilikçi)

3) D

(Farklılıkları seven)

4) B

(Şakacı ve mizahçı)

5) A

(Bağımsız ve serbest öğrenme ortamları)

6) C

(Şiir yazma)

7) D

(Araştırma-inceleme)

8) D

(Kuşku temelli sorgulayıcı bir yaklaşımla konulara bakma, yorum yapma ve karar verme becerisidir.)

219

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) C

(Eleştirel düşünme, bireyin kendi düşüncelerini farkında olması, tutarlı ve farklı

olanları

farklılıkları

ayırabilmesi,

görebilmesi

ve

başkalarının çevreyi

düşüncelerini

tanıyabilmesine

anlayabilmesi, ilişkin

zihinsel

süreçleri kapsar.)

10) E

(Hepsi)

11) A

(Öğrenme sürecini öğretmen ve öğrenciler birlikte yönlendirilir.)

12) D

(Öğrencilerin bireysel ve sosyal gelişimi sağlanır.)

13) B

(Öğrenciler merak duyarak ve kuşkuyla birlikte bilgiyi öğrenmelidir.)

14) A

(Öğrenci sınıfta bilginin pasif alıcısı değildir.)

15) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

16) C

(Öğrenci araştırma yaparak farklı kaynaklardan bilgiye ulaşır.)

17) C

(Öğrenci dinleyen değil, katılımcıdır.)

18) A

(Bireysel öğretim hedeflerini belirler.)

19) D

(Bilinenden – Bilinmeyene)

20) C

(Somutta – soyuta)

ÜNİTE 10 1) C

(Öğrenciye Görelik (Uygunluk)

2) A

(Kazanımlardan (hedef davranışlardan) haberdar etme)

3) E

(Hepsi sayılabilir.)

4) B

(Pekiştirilen davranışlar daha kalıcı öğrenilir.)

5) A

(Eğitim etkinliklerinin seçimi, örgütlenmesi ve uygulanmasında bireysel farklılıklar dikkate alınmalıdır.)

6) A

(Öğretmenin merkezde olduğu bir öğretim yaklaşımıdır.)

7) C

(Öğrenci daha çok pasif durumdadır.)

8) E

(Öğrencilerin katılımı söz konusudur.)

220

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) D

(Dersin sonunda özet ve tekrar yapmada kullanılır.)

10) D

(Araç - gereç kullanılmalıdır.)

11) B

(Bu yöntem daha çok bir konunun kavranması aşamasında karşılıklı olarak görüşler ortaya konurken, bir problemin çözüm yollarını ararken veya değerlendirme çalışmaları yaparken kullanılır.)

12) C

(Öğrencilerin konu üzerinde analiz, sentez ve değerlendirme yapma güçleri geliştirilir.)

13) D

(Farklı düşünceleri anlayabilme)

14) A

(Konuya farklı yönlerden bakabilme)

15) E

(Yukarıdakilerin hepsi)

16) D

(Neden-sonuç ilişkileri kurmayı geliştirir.)

17) A

(Değişik görüşlere sahip kişi ya da grupların herhangi bir konudaki sorunları tartışarak bir sonuca varması için yapılır.)

18) C

(Bu yöntem, gerçek ve aktif öğrenmeyi sağlayarak, öğrencilere her konuyu kavratmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır.)

19) B

(Öğretmen

tarafından

hazırlanan

problemlerin

sınıf

ortamında

çözümlenerek öğrenmenin gerçekleşmesine dayanan bir yöntemdir.)

20) E

(Hepsi)

ÜNİTE 11 1) A

(Öğrenci merkezli bir yöntemdir.)

2) C

(Bilişsel alanın uygulama ve üzerindeki hedef alanlarını kazandırmada kullanılır.)

3) D

(Önceden bildikleri ile bağ kurma)

221

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) B

(Bolca uygulama sonucu öğrencinin beceriyi yeterli düzeyde yapabilmesi sağlanmış olunur.)

5) D

(Öğretmen gerekli dönüt-düzeltmeyi anında vermelidir.)

6) B

(Deney, koşulları belirlenmiş ve denetlenebilir ortamlarda yapılır.)

7) A

(Bilimsel gerçekleri bulmak)

8) B

(Öğretmen önce yapmalı (beklenmedik durumlarla karşılaşmamak için)

9) C

(Deneyin zamanı)

10) E

(Hepsi)

11) D

(Önceki bilgi ve becerileri bu sorunun çözümünde kullanabilmek gerekir.)

12) C

(J. Dewey tarafından geliştirilmiştir.)

13) A

(Öğrenci merkezli bir yöntemdir.)

14) E

(Hepsi)

15) B

(Problemi tanımlama ve sınırlama)

16) A

(Öğretimin her kademesinde kullanılır.)

17) D

(Analiz)

18) C

(İlgiyle öğrenme güdüleme sağlar.)

19) D

(Gerçek yaşamla ilişkili olmalıdır.)

20) E

(Hepsi doğrudur.)

ÜNİTE 12 1) B

(İlerlemeci eğitim akımına ve pragmatizm felsefesine bağlı bir yöntemdir.)

2) C

(Farklı dersler arasında ilişik (bağ) kurarak öğrenmeyi sağlar.)

3) E

(Hepsi sayılabilir.)

4) E

(Öğretmen ve öğrenciler değerlendirmeyi birlikte yaparlar.)

5) A

(Proje tasarısını öğretmen ve öğrenci birlikte yapar.)

6) B

(Bilimsel yöntemi kullanmaya yönlendirmelidir.)

222

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) D

(Konular derinlemesine öğrenilir.)

8) D

(İçerik değil, derinlemesine anlama önemlidir.)

9) A

(Öğrenen merkezdedir, öğretmen ise danışman ve yol göstericidir.)

10) A

(Birden çok çözüm yolu (hipotez-denence) barındırma)

11) D

(Her öğrenci öğrenme durumunu kendine göre ayarlar.)

12) E

(Hızlı ve yavaş öğrenen öğrencilerin öğrenmelerini geliştirir.)

13) C

(Sistemli çalışma alışkanlığını geliştirir.)

14) A

(Yaratıcı problem çözme gücünü amaçlayan grup tartışması tekniğidir.)

15) B

(Akıllarına geleni söylerler.)

16) D

(Fikirlerin niteliğinden çok niceliği önemlidir.)

17) D

(Özgür ve güvenilir bir tartışma ortamı sağlanır. Fikirler yönlendirilmez, eleştirilmez ve yargılanmaz.)

18) E

(Elde edilen fikirler tahtaya ya da kartonlara yazılmalı)

19) E

(Hepsi söylenebilir.)

20) B

(Belli bir konudaki işlemleri göstermek ona karşı ilgi uyandırmak, belli öğretim becerilerini model olarak göstermek)

ÜNİTE 13 1) A

(Soru - yanıt yöntemi sözel etkileşim yöntemidir.)

2) D

(Akıl yürütme)

3) D

(Anlaşılamayan konuları belirlemek)

4) C

(Yanlış cevaplar yine aynı öğrenciye ipucu ve ek sorularla düzelttirilmelidir.)

5) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

6) A

(Öğrenciyi derse katma (aktif kılma)

223

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) C

(Muhakeme,

analiz,

sentez,

değerlendirme

gibi

zihinsel

yetenekleri

geliştirmek) 8) E

(Hepsi)

9) B

(Önceki sorularla ilgili olmama)

10) D

(Doğru cevapla anında pekiştireç verilmelidir.

11) C

(Rol yapma tekniğinde konu ya da durum sınıfta dramatize edilir.)

12) A

(Öğrenci merkezli fakat öğretmen tarafından yapılandırılan ve yönetilen bir tekniktir.)

13) C

(Bu teknik, bilinen en eski öğretme tekniklerinden birisidir.)

14) B

(Kişinin kendine olan güvenini artırır.)

15) E

(Hepsi söylenebilir.)

16) D

(Sosyal etkileşimi artırır.)

17) A

(Mikro öğretim öğrenci tarafından yapılan (kısa süreli olarak) bir davranışın gözlenmesi tekniğidir.)

18) B

(Normal öğrenme ve öğretim süreçlerinin karmaşıklığını basitleştirmeyi amaçlayan bir laboratuvar öğretim yöntemidir.)

19) A

(Öğrenci ders planını yapar.)

20) C

(Eğitsel oyunlarla derste konular daha ilgi çekici duruma getirilebilir, etkin olmayan öğrencilere, derse katılma olanağı sağlanır.)

ÜNİTE 14 1) A

(Yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmede kullanılan grup tartışması bir tekniktir.)

2) C

(Siyah Şapka: Olaylara eleştirisel ve karamsar yönden bakar.)

224

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

3) C

(Öğrencilerin problemin çeşitli bölümleri arasında derin ilişkileri kurma ve nesnel düşünme gibi becerilerini geliştirir.)

4) D

(Gerçeğe uygun olarak geliştirilen yapay bir ortamda ya da model üzerinde yapılan bir öğretim yaklaşımıdır.)

5) B

(Öğrencilerin gerçek uygulamalarında, tehlikeli ve maliyet gerektiren durumlarında kullanılır.)

6) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

7) B

(Öğrencilere anında dönüt sağlaması)

8) A

(Skinner'in ve davranışçı kuramın geliştirdiği öğretme tekniğidir. Öğretimi bireyselleştiren bir tekniktir.)

9) B

(Öğrenci ilerlemesi ve çalışmasını bizzat kendi yapar.)

10) C

(Anında dönüt düzeltme sağlar.)

11) D

(Bilgisayar yazılımları, internet ve özel hazırlanmış kitapçıklar ile verilir.

Materyalin hazırlanması profesyonellik ve uzmanlık gerektirir ve zaman alır.)

12) A

(Sınıftaki öğrenci sayısı arttıkça, her öğrenciye düşen öğrenme zamanı ve hizmeti azalmaktadır.)

13) B

(Öğrenme stili, tarzı önemlidir.)

14) E

(Öğrencilerin

hazırbulunuşluk

düzeylerine

uygun

yönetim

etkinlikleri

gerçekleştirilir.)

15) D

(Genel anlamda öğrenci öğrenmesine ve başarısına olumlu yönde etki yapar.)

16) E

(Hepsi sayılabilir.)

17) C

(Alıştırma)

18) A

(Çeşitli zihinsel becerileri geliştirmesi)

19) E

(Hepsi)

20) C

(Öğretmene yardımcı olması)

225

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 15 1) C

(Öğrencilerin öğrenme güçlüğü yaşadığı konuları öğrenmelerinde önemli katkılar sağlayan bir bireysel öğretim etkinliğidir.)

2) E

(Planlı ve düzenli bir biçimde yapılan etkinlikler öğrencinin yeni ve istendik davranışlar edinmesine yardımcı olur.)

3) A

(Olayları gerçek ortamda görülür ve ilk kaynaktan bilgi alınır.)

4) C

(Doğrudan bilgi ve deneyime ulaştırır.)

5) D

(Öğrencilerin neye dikkat edecekleri ve ne yapacakları önceden iyi belirlenmeli)

6) E

(Hepsi sayılabilir.)

7) D

(Öğrencilerin bilişsel gelişimleri sağlanır.)

8) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

9) C

(Sergide daha çok duyu organına hitap eden öğrenim yaşantıları sağlanır.)

10) A (Görme yoluyla öğrenme sağlar.)

11) B (Konuyu birlikte işlemek için yapılan ön hazırlıktır.)

12) C (Ödev vermede dikkat edilecek en önemli özellik bireysel olarak planlanmasıdır.)

13) A (Büyüme ile gelişme sözcükleri, gerçekte birbirinden farklı kavramlardır.)

14) D (Gelişim yüzleri arasında bir bütünleşme söz konusudur.)

15) E (Son zamanlarda doğum öncesi dönemine de önem verildiği görülmektedir.)

16) C (Gelişim, giderek artan bir özelleşme sürecidir.)

17) A (Çocuk, doğum öncesi dönemin bir oluşum evresi olması nedeniyle, bu dönemdeki uyarımlardan büyük ölçüde etkilenir.)

18) C (Döllenmiş yumurta; yarısı anneden, yarısı babadan gelen 46 kromozomla, ve babanın bir kısım genetik mirasını almıştır.)

226

anne

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) E (Hepsi doğrudur.)

20) A (Çocuğun kalıtsal özelliklerini taşıyan, kromozomlardaki genlerdir. Her birey,

bu

kalıtım özelliklerini taşıyan genlere sahiptir.)

ÜNİTE 16 1) D

(Özellikle sinir sisteminin gelişimi hızlanır.)

2) A

(Üçüncü aydan doğuma kadar süren bu dönemde büyüme ve organ sistemlerinin farklılaşması çok hızlanır.)

3) B

(Gelişim psikolojisi ise doğumdan ölüme kadarki zaman zarfında kişinin psikolojik özelliklerini ve gelişimini incelemektedir.)

4) C

(İlk çocukluk: İki yaşından altı yaşına kadarki yaşam dilimi (2-6 yaş)

5) A

(Fiziksel gelişim, çocuğun davranışını hem doğrudan, hem de dolaylı olarak etkiler.)

6) E

(Hepsi söylenebilir.)

7) A

(Olgunlaşma olmadan öğrenme olamaz.)

8) D

(Öğrencinin, öğrendiği konulara karşı hazırbulunuşluğunda görülen kusurların kökeni, gelişimde çok önemli olan ilk çocukluk evresindeki gelişim bozukluklarıdır.)

9) E

(Hepsi söylenebilir.)

10) C

(Büyüme temposunda çocuktan çocuğa farklılık olsa da, yani bazı çocuklar daha düşük, bazıları normal, bazılarıysa yüksek büyüme hızı gösterseler de, büyüme dönemleri düzenlidir ve önceden tahmin edilebilir.)

11) B

(Yaşamın birinci yılının sonunda büyüme yavaşlar ve bunu ergenliğe ya da cinsel olgunluğa kadar süregelen düzenli, fakat yavaş bir gelişim izler.)

12) A

(Irk faktörü)

227

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

13) D

(Enerji düzeyi)

14) C

(İlk yılın üçüncü çeyreği olan 28. ve 40. haftalar arasında, gövde ve parmaklardaki kontrolün geliştiği görülür.)

15) A

(Bedensel gelişimi gösteren diyagramlar incelendiğinde, gelişim olgusunun düzenli bir biçimde gerçekleştiği dikkatimizi çeker.)

16) E

(Hepsi doğrudur.)

17) B

(Bazı kavramlarla algıların doğuştan itibaren kazanılmış olabileceğini belirlemişlerdir.)

18) D

(Yordama)

19) B

(Çocuk, ilkel koordinasyonlardan daha karmaşık ve yüksek düzeydeki yapılara doğru belirgin bir çaba içindedir.)

20) D

(Başka bir deyişle, bebekler kalıtım yoluyla bazı zihinsel yeteneklere doğuştan sahip olmayıp, bunun yerine çevreye yanıt verme biçimlerine sahiptirler.)

ÜNİTE 17 1) C

(Algılama)

2) B

(Dönemler

ilerledikçe,

çocukların

kavrama

ve

problem

çözme

yeteneklerinde niteliksel gelişmeler gözlenmektedir.)

3) A

(Doğumdan iki yaşa kadar olan dönem “duyusal-motor dönem” olarak adlandırılır.)

4) B

(Nesne devamlılığının gelişmesi ilk aydan yirmi dördüncü aya kadar uzanan altı farklı dönem içinde gerçekleşir.)

5) E

(Hepsi )

6) A

(Çocuk koşullara değil, olayların sonuçlarına bakarak karar verir.)

228

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

7) B

(Hayal dünyalarının çok geniş olması, bu yaş çocuklarının bir başka özellikleridir.)

8) C

(Somut işlemler döneminde çocuğun işlemleri muhakeme edişi mantıklı bir hale gelir.)

9) D

(Hepsi doğrudur.)

10) B

(Bu dönemde bir problemin çözülmesi,

somut

nesnelerle bağlantılı

olmasına bağlıdır.)

11) E

(Soyut düşünce geliştiği için, soyut kavramlar kullanılarak, üzerlerinde

fikir

yürütülür.)

12) A

(Bu döneme ulaşan çocuklar tartışmalara katılmayı severler.)

13) D

(Soyut işlemler dönemi içinde çocukluk çağına has düşünce biçimi, yetişkinlik

dönemindeki

düşünce

biçimine

dönüşmekle

birlikte,

bu

dönüşüm birdenbire olmaz.)

14) E

(Normal koşullar altında, ergenlik döneminin sonlarına doğru benmerkezci düşünce biçimi etkisini kaybetmektedir.)

15) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

16) B

(Bruner'in teorik yaklaşımı Piaget'nin teorisinden farklılıklar göstermekle beraber, gelişimin formulasyonunda farklı bakış açısı getirmesi itibariyle incelenmeye değer bir yaklaşımdır.)

17) A

(Bu dönemde bebeğin dünya hakkında bilgilenmesi aşina olduğu nesnelerle tekrarlayıcı motor faaliyetleri sayesinde gerçekleşir.)

18) A

(Bu dönemde çocuk gittikçe hayal gücünü daha fazla kullanmaktadır.)

19) C

(Sembolik dönemde çocuğun konuşma becerisinde önemli değişiklikler olur.)

20) E

(Hepsi söylenebilir.)

229

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 18 1) B

(Yeni doğmuş bebeklerin çıkardıkları sesler, farklı tonlardaki ağlamalar ile sınırlı kalmaktadır.)

2) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

3) C

(Bebekler sesleri tekrar ederken, günlük dildeki sözcüklere benzeyen

sesler

çıkardıklarında, çevrelerindeki yakınları tarafından ödüllendirilirler.)

4) A

(Bu kurama göre insanlar doğuştan dil öğrenebilmek için özel bir mekanizmaya sahiptirler.)

5) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

6) D

(Kişiliğin ortak ve genel bir tanımına varılamamıştır. Kişilik, üretildiği kurama bağlı değerler ve tanımlamaları kapsamaktadır.)

7) B

(Doğada nedeni olmayan hiçbir sonuç yoktur.)

8) B

(Bu görüşe göre bilinç o anda yaşananları içerir.)

9) E

(Bilinçdışı, zorlansa bile bilinçlenmesi yasaklanmış yaşantıların tümünü içerir.)

10) D

(Freud'a göre, rüyalarda bilinç dışı istekler doyum bulur.)

11) C

(Her ne kadar bilinçdışına karşı yığılan enerji akımı güçlüyse de, bir kapıyla yine de bilince açılır.)

12) A

(Kalıtımsal olarak gelen içgüdüleri içeren ve doğuştan var olan psikolojik gizil güçlerin tümüdür.)

13) C

(Gücünü “id”den alır.)

14) B

(Doğuşta var olmayan ancak gelişmeyle beliren süper ego içimizdeki yargıçtır.)

15) A

(Psikoanalitik görüş kişiliğin temelinin çocuklukta yattığını savunur.)

16) A

(Doğumla başlar, bir buçuk yaşına kadar sürer.)

230

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

17) C

(Erken dönemde id vardır, geç dönemde ego oluşmaya başlar.)

18) D

(Yaşamın ikinci yılında başlayan dışkılama eğitimi döneminde çocuk, anüs bölgesindeki gerilimi boşaltmadan duyduğu hazzı ertelemeyi öğrenmek zorunda kalır.)

19) B

(Baskılı yöntem bazen çocuğun kızgınlık yaşamasına ve dışkısını sıklıkla ve en uygunsuz zamanlarda bırakma alışkanlığı geliştirmesine de yol açabilir.)

20) B

(Erkek çocuk annesine sahip olmak ve babasını aradan çıkarmak, kız

çocuk

annesini uzaklaştırarak babasına yakınlaşmak ister.)

ÜNİTE 19 1) A

(Erikson şemasındaki ilk evre, klasik Psikoanalitik kuramda genellikle yaşamın ilk yılını kapsayan oral evrenin karşılığıdır.)

2) B

(Temel güven ya da güvensizlik sorunu yaşamın ilk yılında, bir daha karşılaşmamak üzere tamamen çözümlenmiş değildir.)

3) D

(Çocuğa eylemlerini kontrol etme olanağını vermek, özerklik duygusunun gelişmeye başlamasını sağlayacaktır.)

4) B

(Anne-babanın aşırı kontrolü çocuğun kendi kapasitesine yönelik kuşkulara düşmesine ve utanç duymasına yol açacaktır.)

5) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

6) D

(Çocukların bu dönemde hayal dünyaları da oldukça geniştir.)

7) A

(Uygun çevre koşulları)

8) A

(Bu dönemde ilkokula başlayan çocuk için artık oyun oynamak eski çekiciliğini kaybetmiş yerini bir şeyler üretmek, yaptığı işlerle başarılı olmak isteği almıştır.)

231

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) B

(Okul yaşamında, derslerinde başarılı olma, çocuğun kendine güvenmesi açısından önemli olmaktadır.)

10) D

(Öğrencinin başarılı olması kadar başarılarının farkında olması da önem taşımaktadır.)

11) A

(Bu dönemde hem çocuğun kendisini ve dünyayı algılayışı hem de diğer insanların çocuğu algılayışı eskisi gibi değildir.)

12) C

(Bilişsel gelişimde en son ulaşılan dönem "soyut işlemler" dönemidir ve bireylerin bu döneme erişme yaşları, ergenlik çağına girdiği dönemle çakışır.)

13) E

(Hepsi doğrudur.)

14) D

(Bu düşünce tarzı, ergen yetişkinliğe doğru ilerleyip, kendine uygun bir kimlik geliştirdikçe azalmaya başlar.)

15) D

(Kadın ve erkek rolleri arasındaki farklılıklar günümüzde gitgide azalıyor gibi görünmektedir.)

16) B

(Bu görüşlerden birisi, kadın ve erkek cinsiyet rollerinin tek boyutlu olduğunu, yani bireyin sadece kadın ve sadece erkek cinsiyet rollerine

sahip

olabileceğini savunmaktadır.)

17) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

18) C

(Erikson yakınlığı kimliklerin kaynaşması olarak tanımlar.)

19) A

(Yakınlık cinselliği içermek zorunda değildir.)

20) D

(Birey eğer bu dönemde, diğer insanlarla yakın ilişkiler kurmayı başaramaz ise insanlardan uzak kalmayı görev ve zorunluluk gerektirecek kaçınmayı tercih eder.)

232

işlerden

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 20 1) D

(Öz-ben, yapı olarak "kötü" değil "iyi"ye yöneliktir.)

2) B

(Rogers belirli koşulların sağlandığı bir sınıf ortamının, öğrencinin bir

bütün

olarak gelişmesini kolaylaştıracağını ifade etmektedir.)

3) E

(Hepsi)

4) D

(Bu gereksinmelerin en tepesinde kendini gerçekleştirme gereksinmesi bulunmaktadır.)

5) A

(Üst düzeydeki bir ihtiyaca gidebilmek için alt düzeydeki bütün güdülerin doyuma ulaşması gerekliliği yoktur.)

6) C

(Ancak kendinden hoşnut olma, kendini beğenmişlikle aynı anlamda değildir.)

7) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

8) A

(Daha derin kişiler arası ilişkiler kurabilirler.)

9) B

(Çevrelerinden bağımsızdırlar.)

10) D

(Geçirilen böyle doruk yaşantılar, kendini gerçekleştirmenin geçici anları olarak kabul edilmektedir.)

11) B

(Düşünceleri kişisel olmaktan çok evrenseldir.)

12) E

(Hepsi)

13) D

(Ancak yaptıkları espriler başkalarını küçültücü değildir.)

14) C

(Kurallara uyan davranışlar doğru, uymayanlar ise yanlış olarak kabul edilir.)

15) A

(Davranışçı görüşe sahip psikologlar da ahlaki yargıların nasıl oluştuğu üzerinde durmuşlardır.)

16) B

(Yaşı ne olursa olsun her bireyin bilişsel gelişiminin en son basamaklarına kadar ulaşabilmesi beklenmemektedir.)

233

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

17) C

(Bu yaş grubundaki çocuklar çoğunlukla, oyunun kurallarına, 'kural" olduğu için hiç sorgulamadan uymaktadırlar.)

18) A

(On-on bir yaşlarından sonra çocuklar kurallarını niçin konulması gerektiğini anlamaya başlamaktadırlar.)

19) E

(Yukarıdakilerin hepsi)

20) C

(Daha sonraki yıllarda yapılan araştırmalar da Piaget'nin görüşlerini desteklemektedir.)

ÜNİTE 21 1) B

(Bilişsel gelişime paralel olduğunu ifade eder.)

2) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

3) C

(Gelişim aşamaları hiyerarşik bir düzende oluşmaktadır.)

4) B

(Bu dönemdekiler kendi çıkarlarını ön plana alırlar.)

5) A

(Birey başkalarının gözünden dünyaya bakmaya çalışır.)

6) E

(Çocuk kendi değildir.)

7) B

(Bu dönemde özgürlük gibi soyut kavramlar önem kazanır ve bireyin değerler sisteminde önemli bir yer tutar.)

8) D

(70 - 85 Zekâ Bölümü: Bu gruba tutuk zekâlılar denir. Okullardaki normal programı ağır da olsa öğrenebilirler.)

9) B

(Mantıksal-Matematiksel Zekâ: Soyut ilişkiler üzerinde çalışarak öğrenirler.)

10) A

(Olumlu çevre koşulları zekânın gelişimi için önemli bir değişkendir.)

11) C

(Akademik başarı konusunda ailenin beklentileri)

12) B

(Çocuğun yaşına uygun öğrenme becerilerinden yoksun olması ve kendi bakımını gerçekleştirememesi durumudur.)

13) A

(Kromozom anomalisi gibi fiziksel hasar ile oluşan (organik kökenli) zekâ geriliği durumunda, zekâ bölümü çoğunlukla 0 ile 50 arasındadır.)

14) A

(Üstün zekâlı çocuklar ortalamanın üstünde (zekâ bölümü 120 veya üstü olan) zekâ bölümüne veya herhangi bir şeyde üstün yeteneği olan çocuklardır.)

dünyasına

bakarak,

234

bağımsız

karar

alma

durumunda

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

15) D

(İnsanlarda doğuştan belli bir düzeyde potansiyel olarak var olduğu sanılan bu özellik mümkün olduğunca ortaya çıkması, üzerinde işlenmesi gereken bir yetenektir.)

16) D

İnsanlarda doğuştan gelen, belli bir düzeyde potansiyel olarak var olduğu sanılan bu özellik mümkün olduğunca ortaya çıkması, üzerinde işlenmesi gereken bir yetenektir.)

17) C

(Algılama, dikkat, hafıza, problem çözme analiz, sentez yapma gibi zihinsel işlevleri birbirinden ayrı değerlendirmemek gerekir.)

18) A

(Çocuğun içinde yaşadığı ortam yaratıcılık özelliğini ortaya çıkarma ve gelişmesinde oldukça etkilidir.)

19) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

20) B

(Problemi oluşturmak)

ÜNİTE 22 1) D (Büyüme, olgunlaşma ya da sakatlanma sonucu meydana gelen

değişiklikler

öğrenme değildir.)

2) B

(Davranıştaki değişmenin nispeten sürekli olması)

3) C (Eğer organizma çok zayıf bir genel uyarılmışlık durumunda ise, (örneğin uykuda) öğrenemez.)

4) A (Belli bir noktaya kadar, genel uyarılmışlık hali ne kadar yüksekse öğrenme de o kadar iyi olur.)

5) B

(Genel uyarılmışlık hali ile güdü arasındaki dairesel bir bağlantı vardır.)

6) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

7) A (Güdülerin kaynağı, bireylerin gereksinimleridir.)

8) C (Dürtüler, güdülerin bedensel ya da fizyolojik temelini oluşturur.)

9) C (Güdü, davranışın değişkenliğini de denetler.)

10) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

11) D (İnsanların iştahı üzerine böyle bir genelleme yapmak olanağı yoktur.)

12) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

235

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

13) D (Herkesin,

bu

güdüsünü

doyurmak için

seçtiği

etkinlikler

birbirine

benzemez.)

14) C (Belli bir düzeydeki kaygı, güdülemeyi artırarak, öğrenme davranışının gerçekleşmesini kolaylaştırır.)

15) B

(Bilginin temeli olan algılar, duyumların zihnimizde birleşmesi ve bir anlam kazanması ile oluşur.)

16) A (Duyu organlarının hepsi öğrenme üzerine aynı derecede etkili değildir.

Bunların içinde en fazla etkili olan gözdür.)

17) D (Şaşılık) 18) E

(Beceriye dayanan konuların öğrenimi de daha çok gençlikte olabilir.)

19) B

(Kendiliğinden dikkatin ilgi ve güdülerle ilişkisi vardır.)

20) C

(Kaygının öğrenme üzerindeki etkisinden eğitimde de yararlanılabilir.)

ÜNİTE 23 1) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

2) A

(Nötr Uyarıcı: Organizmada herhangi bir tepkiye (istenilen tepkiye) yol açmayan uyarıcıdır.)

3) C

(Belli bir uyarıcıya yapılan davranış sayısıyla da ölçülebilir.)

4) D

(Korku koşullanmasının önemli bir özelliği çok çabuk, adeta bir anda oluşmasıdır.)

5) D

(Klasik

koşullanmada

olduğu

gibi

belirli

bir

uyandırılmış

göstermez.)

6) B

(Kısa bir süre için sunulur.)

7) E

(Denek doğru davranışı yaparsa pekiştirilir, aksi halde pekiştirilmez.)

8) C

(Edimsel durumlar da ayırt etmeyi öğretecek şekilde hazırlanabilir.)

236

davranış

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

9) A

(Bu ilkeye göre çok sık görülen (tercih edilen) davranış pekiştireç olarak kullanılarak, az gösterilen (tercih edilmeyen) davranış tip ortaya çıkarılmaya çalışılır.)

10) D

(Çabuk öğrenilme hem korku hem de kaçma koşullanmasının ortak özelliğidir.)

11) B

(Daha önce öğrenilmiş davranışların zayıflaması ile de ilgilidir.)

12) C

(Unutma daha çok sözel öğrenme durumlarında kendini gösterir.)

13) E

(Söndürmenin sonucu, öğrenilmiş davranışın zayıflamasıdır.)

14) A

(Söylenenler olumlu pekiştireçlerle yapılan öğrenmeler için doğrudur;

fakat

itici uyarıcılarla yapılan öğrenmeler için pek doğru değildir.)

15) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

16) A

(Davranışların

giderilmesini

yavaşlatan

diğer

bir

etken

aralıklı

pekiştirmedir.)

17) D

(Motor becerilerde, çevre, bedensel iç uyarıcılar ve yapılacak iş arasında bir eşgüdüm söz konusudur.)

18) B

(Kavrama yoluyla öğrenmenin bir eğrisi çizilecek olursa, önce hiçbir öğrenme belirtisi görünmez.)

19) C

(Gözledikleri

davranışlardan

pekiştirilenleri

taklit

ederken,

sonucu

olumlu olmayan dayanışları taklit etmezler.)

20) A

(Bandura’ ya göre, gözlem yoluyla öğrenme, pekiştirilen bir davranışın

taklit

edilmesi kadar basit bir olgu değildir.)

ÜNİTE 24 1) E

(Hepsi)

2) C

(Gözlemcinin duyu organlarının yeterliği önemlidir.)

3) B

(Gözlenen davranış genellikle gözlemden hemen sonra ortaya çıkmayabilir.)

237

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

4) C

(Araştırmalar çocukların özellikle saldırgan davranışları daha çok taklit ettiklerini göstermektedir. Bu nedenle çocukların izledikleri filmler dikkatle seçilmeli, çocuklara kötü model oluşturacak filmler gösterilmemelidir.)

5) A

(İçgüdü bir canlı türünün tüm üyelerinde aynı biçimde görülen, kalıtsal olarak örgütlenmiş, öğrenmeye dayanmayan davranma eğilimidir.)

6) D

(Eğer öğretmen öğrencide, onu öğrenme eylemine geçirecek düzeyde istek yaratabilmişse öğrenci dıştan güdülenmiştir.)

7) E

(Hepsi)

8) A

(İlk çocukluk evresinde çocuk, kişilik özelliklerinin temelini oluşturacak yaşantılar kazanır, hızlı bir öğrenme süreci içinde bulunur.)

9) C

(İnsanın öğrenmek için güdülenmesi gereklidir.)

10) E

(Bu

nedenle,

öğrenme

için

gerekli

güdülenmeyi

sağlamak

okulun

görevlerinden biridir.)

11) B

(Başarılı olma)

12) D

(Besin)

13) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

14) A

(Açlık)

15) C

(Uyku)

16) D

(Öğretmenin, anne babaların istek ve beklentilerindeki tutarsızlıklar çocuklarda güvensizlik duygularının doğmasına ve yerleşmesine neden olur.)

17) B

(Olayların kendi kontrolünde olmadığını düşünmesidir.)

18) E

(Eğer birey belli bir davranışı göstermenin sonuca hiçbir etkisinin olmadığına inanırsa, o davranışı gösterme sıklığında azalma ortaya çıkacaktır.)

238

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

19) B

(Belli bir nesnenin belli bir özelliğe sahip olup olmadığının, sahipse olma derecesinin sayı sembolleriyle ifade edilmesidir.)

20) E

(Hepsi söylenebilir.)

239

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 25 1) B

(Öğretmenlerin ve öğrencilerin alışık olduğu bir sınav türüdür.)

2) A

(Az sayıda soru sorulması (bu nedenle geçerliği ve güvenirliği düşüktür.)

3) C

(Puanlama güvenirliği zayıftır.)

4) E

(Puanlaması zordur.)

5) D

(Üst düzey zihinsel hedef alanlarına yönelik özellikleri ölçer.)

6) A

(Puanlama yönergesi ve cevap anahtarı kullanılmalıdır.)

7) C

(Her sorunun güçlük düzeyi farklı olmalıdır.)

8) C

(Puanlara hata karıştığı için güvenirliği ve geçerliği düşüktür.)

9) B

(Özellikle alt düzey hedeflerin ölçülmesinde kullanılır.)

10) A

(Hazırlaması ve uygulanması kolaydır.)

11) E

(Yazı güzelliği, sayfa düzeni gibi değişkenler işe karışmadığı için geçeri yüksektir.)

12) D

(Puanlaması kolay ve objektiftir.)

13) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

14) C

(Çok sayıda öğrencinin katıldığı sınavlarda kullanılır.)

15) B

(Çok sayıda soru kullanılarak ve farklı hedef alanlarına ilişkin ölçme yapılabilir.)

16) A

(Hazırlanması ve test maddelerinin ifadesi uzmanlık gerektirir.)

17) B

(Terslerde çeldiriciler ipucu vermemelidir.)

18) E

(Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.)

19) C

(Doğrudan ölçmelerde geçerlik, dolaylı ölçmelere göre daha yüksektir.)

20) B

(Güvenirlik, aynı değişkenin bağımsız ölçümleri arasındaki kararlılıktır.)

240

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

ÜNİTE 26 1) B

(Her ölçümde hata aynıdır ve kaynağı bellidir.)

2) C

(Hata düzeltilebilir.)

3) D

(Hata düzeltilemez.)

4) A

(Bir ölçme aracıyla farklı zamanlarda elde edilen ve aynı nesnelerle ilgili olan bir grup ölçümle, ikinci grup ölçüm arasındaki tutarlılık eğilimine o aracın güvenirliği denir.)

5) B

(Güvenilirliği etkileyen diğer etkenlerin tümü kontrol edilmişse ve teste sonradan katılan sorular, öncekiler gibi aynı davranışlarla ilgiliyse, soru sayısı arttırılarak testin güvenirliği arttırılabilir.)

6) E

(Objektif testler en yüksek puanlama güvenirliğine sahiptir.)

7) A

(Testin uygulamasında ana kural, uygulama koşullarının her öğrenci için aynı olmasıdır.)

8) C

(Öğrencinin bir testten aldığı puan onun hastalığından, yorgunluğundan, uykusuzluğundan ve güdülenmemiş olmasından etkilenir.)

9) E

(Hepsi)

10) D

(Bir

testin

kullanışlılığını

artıran

uygulanabildiği alanın genişliğidir.)

11) E

(Hepsi söylenebilir.)

12) A

(Merkezde birey yer almaktadır.)

13) B

(Psikolojik danışma)

14) C

(Bilgi verme)

15) D

(Toplum hayatına uyum sağlayabilme)

16) A

(Yerleştirme)

17) B

(Bireyin kendini geliştirmesi)

241

etkenlerden

biri

de

o

testin

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

18) D

(Gerektiğinde anne babaların işbirliği gerekir.)

19) A

(Tüm öğrencilere açık bir hizmettir.)

20) B

(Bireylerin birbirinden farklı eğitim ihtiyaçlarına duyarlı bir ortamda gerçek anlamda işlevini sürdürebilir.)

242

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

Cevap Anahtarı 1) C 2) B 3) E 4) C 5) E 6) C 7) A 8) E 9) B 10) C 11) B 12) A 13) E 14) B 15) D 16) A 17) A 18) D 19) B 20) C 21) B 22) D 23) E 24) B 25) C 26) B 27) E 28) D 29) A 30) D 31) D 32) B 33) D 34) A 35) C 36) A 243

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

37) C 38) A 39) E 40) C 41) A 42) E 43) B 44) E 45) D 46) A 47) C 48) A 49) D 50) A 51) C 52) C 53) D 54) D 55) A 56) B 57) A 58) D 59) B 60) C 61) A 62) B 63) A 64) C 65) E 66) B 67) D 68) A 69) B 70) A 71) E 72) B 73) D 74) C 75) B 76) D 77) D 78) E 79) A 80) C 244

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

81) E 82) A 83) B 84) D 85) C 86) E 87) C 88) E 89) C 90) E 91) C 92) A 93) E 94) C 95) D 96) E 97) B 98) A 99) D 100) 101) 102) 103) 104) 105) 106) 107) 108) 109) 110) 111) 112) 113) 114) 115) 116) 117) 118) 119) 120) 121) 122) 123) 124)

B A D B E D A D B E A E B D B A A E D A D B C A E 245

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

125) 126) 127) 128) 129) 130) 131) 132) 133) 134) 135) 136) 137) 138) 139) 140) 141) 142) 143) 144) 145) 146) 147) 148) 149) 150) 151) 152) 153) 154) 155) 156) 157) 158) 159) 160) 161) 162) 163) 164) 165) 166) 167) 168)

D B C E C A D B C B A E D C B C B B D A C A C E B D E B B A D D E D A B C D C A C A D C 246

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

169) 170) 171) 172) 173) 174) 175) 176) 177) 178) 179) 180) 181) 182) 183) 184) 185) 186) 187) 188) 189) 190) 191) 192) 193) 194) 195) 196) 197) 198) 199) 200) 201) 202) 203) 204) 205) 206) 207) 208) 209) 210) 211) 212)

B B D E A B E D B E B D C A E D E A B E A B A B E A C D C C E C D C E A E C B C B A C E 247

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

213) 214) 215) 216) 217) 218) 219) 220) 221) 222) 223) 224) 225) 226) 227) 228) 229) 230) 231) 232) 233) 234) 235) 236) 237) 238) 239) 240) 241) 242) 243) 244) 245) 246) 247) 248) 249) 250) 251) 252) 253) 254) 255) 256)

C B D A E B A C D A D B A A D B B D B B A C D D A A E A B E B A A B B D E C D B E B E D 248

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

257) 258) 259) 260) 261) 262) 263) 264) 265) 266) 267) 268) 269) 270) 271) 272) 273) 274) 275) 276) 277) 278) 279) 280) 281) 282) 283) 284) 285) 286) 287) 288) 289) 290) 291) 292) 293) 294) 295) 296) 297) 298) 299) 300)

C A E B C A A B A E C E A D B C D D E D B C D B C A C B D C B C A B E B E A C A E B A D 249

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

301) 302) 303) 304) 305) 306) 307) 308) 309) 310) 311) 312) 313) 314) 315) 316) 317) 318) 319) 320) 321) 322) 323) 324) 325) 326) 327) 328) 329) 330) 331) 332) 333) 334) 335) 336) 337) 338) 339) 340) 341) 342) 343) 344)

A C B D E C D A C B E D A B D A B E C A E B E A B A B A E A D A C A D C E A B A D A B 250

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

345) 346) 347) 348) 349) 350) 351) 352) 353) 354) 355) 356) 357) 358) 359) 360) 361) 362) 363) 364) 365) 366) 367) 368) 369) 370) 371) 372) 373) 374) 375) 376) 377) 378) 379) 380) 381) 382) 383) 384) 385) 386) 387) 388)

D B B C A A D B A D D A C D C E B B D C E B E D C A D C E B D A E C E B D B D C A D A A 251

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

389) 390) 391) 392) 393) 394) 395) 396) 397) 398) 399) 400) 401) 402) 403) 404) 405) 406) 407) 408) 409) 410) 411) 412) 413) 414) 415) 416) 417) 418) 419) 420) 421) 422) 423) 424) 425) 426) 427) 428) 429) 430) 431) 432)

B C D B C A E B E B D A A D B C A B E B A C B C D A E C B C B D D D E B E B A B C C D E 252

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

433) 434) 435) 436) 437) 438) 439) 440) 441) 442) 443) 444) 445) 446) 447) 448) 449) 450) 451) 452) 453) 454) 455) 456) 457) 458) 459) 460) 461) 462) 463) 464) 465) 466) 467) 468) 469) 470) 471) 472) 473) 474) 475) 476)

C A B D A A B D A C A B B A B D D A C A C C D B B D B D E B E C D B C B A C B B C E B D 253

EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI

477) 478) 479) 480) 481) 482) 483) 484) 485) 486) 487) 488) 489)

A C D B D C E D B D B B -

254