სკანდალური კომპრომატები
N45 (346) ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015 წ.
გენერალ თეთრაძის წამება ციხეში
EXCLUSIVE
ყოველკვირეული გაზეთი
ნადირობის კორუფციული სქემა გაშიფრულია
ფასი 2 ლარი
პატიმარი მამის თვალწინ შვილის გაუპატიურება
www.ptpress.ge
`უკრაინული ვიკილიკსი~ ახალ ვიდეოებს დადებს
SCANDAL
რა მძიმე დაავადე ბებს იწვევს ალუმინი ს ქვაბები
სასწრაფო დახმარებას 11 წლის ბავშვის გარდაცვალებაში ადანაშაულებენ ვინ და რა მიზნით ლობირებდა წითელ ნუსხაში შეტანილი ცხოველების განადგურებას? EXCLUSIVE
EXCLUSIVE ყველაზე მსხვილი ტერაქტები
NY 1
9.0 11.0
ევა გოცირიძე: „პრინციპი – ვიტყვი, რასაც მინდა, როგორც მინდა ან სადაც მინდა შეუთავსებელია გამოხატვის თავისუფლებასთან...“
სკანდალური კვლევა
მიზეზები, მოთხოვნები და შედეგები
PARIS 13.1
1.15
MADRID
RUSSIA
EXCLUSIVE
ციფრული მაუწყებლობის რეფორმა წარმატებით დასრულდა EXCLUSIVE მ.იაშვილის სახელობის ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფო
იაშვილის ბავშვთა კლინიკის წარმატებული და უნიკალური ქირურგიული ოპერაციები
MOSCOW
ონლაინ და EXCLUSIVE კომერციული ბანკების „თაღლითური“ სქემები
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
რა შეუთვალა ქიბარ ხალვაშმა ია კიწმარიშვილს? 1
კონსტიტუცია ათავისუფ მარიამ ნადირაძე ერთი მორიგი სამართლებრივი დავა პოლიციის განყოფილებაში დაიწყო და საკონსტიტუციო სა სამართლოში დასრულდა. თუმცა ამ ინსტანციის გადაწყვეტილება სულაც არ ყოფილა გამარჯვება რომელიმე მხარისთვის, ვინაიდ ან მსგავსი საქმეების გადაწყვეტა სასამართლოში კვლავაც ძველი ფორმულირებით მიმდინარეობს. საქმე მარიხუანის მოხმარებას შეეხება. თუმცა ამ ლამაზი მოხა ზულობის ფოთლის მიღმა ქართ ულ რეალობაში დიდი პოლიტიკუ რი ბატალიებიც იხაზება. „პრაიმტაიმის“ ობიექტივში ეს საკითხი შესასწავლად მხოლოდ იმ იტომ მოექცა, რომ უკვე სამი კვირ აა, მოსამართლეები საგონებელში არიან ჩავარდნილნი და ვერ გაარ კვიეს, გადაწყვეტილებების მიღე ბის დროს კონსტიტუციას უნდა დაეყრდნონ, თუ სისხლის სამართ ლის კოდექსს. მოდი, ყველაფერი განმარტებე ბით დავიწყოთ: დღეს მოქმედი კანონმდებლობ ის მიხედვით, ადმინისტრაციული სამართალდარღვევათა კოდექსი გვეუბნება, თუ პირს 5 გრამამდე მარიხუანას აღმოუჩენენ, ეს არის მცირე ოდენობა და მისი მოხმარება პირველ ჯერზე ისჯება ჯარიმით, მხოლოდ განმეორების შემთხვევ აში ხდება ის სისხლის სამართლის დევნის საგანი. სისხლის სამართ ლის დევნა იწყება 5 გრამი მარი ხუანის აღმოჩენიდან და თუ მისი ოდენობა 50 გრამს არ აღემატება, ითვლება, რომ ეს მცირე რაოდენ ობაა და არ მოიცავს გასაღების რი სკს... შესაბამისად, ამ მუხლის (273ე) განმარტებაში წერია: პირადი მოხმარებისთვის ნარკოტიკული საშუალების... მცირე ოდენობით უკანონო დამზადება, შეძენა, შენა ხვა... მისი მაქსიმალური სასჯელი 1 წლამდე ვადით თავისუფლების აღკვეთაა... 50 გრამიდან 500 გრ ამამდე უკვე დიდი ოდენობაა და კანონმდებელმა თავის დროზე ჩა თვალა, რომ ეს ოდენობა თავის თავში ნარკოტიკული საშუალებ ის გასაღების საფრთხეს მოიცავს და ამიტომაც ეს დანაშაული მძიმე დანაშაულთა კატეგორიაში გაიყ ვანა, სასჯელის ზომად კი 7-დან 11 წლამდე თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა (260-ე მუხლის მე-2 ნაწი ლი). თუმცა არცთუ დიდი ხნის წინ ეს ნორმა შეიცვალა და სასჯელი 5-დან 8 წლამდე შემცირდა (260-ე მუხლის მე-3 ნაწილი). თუმცა, მძიმე კატეგორიის დანაშაულად კვლა ვაც დარჩა. 500 გრამის ზემოთ ნა რკოტიკის ოდენობა, ბუნებრივია, განსაკუთრებით დიდ ოდენობად მიიჩნევა. ახლა კი გადავიდეთ თემის იმ ნაწილზე, სადაც გავარკვევთ, რამ წარმოშვა ვაკუუმი სასამართლო სისტემაში... ალბათ, ბევრს გახსოვთ აქცია „ბექა კრიმინალი არ არის“, რომე ლიც 28 წლის ბექა წიქარიშვილის საქმის გარშემო დაიწყო. მას 70 გრამი მარიხუანა აღმოუჩინეს. შე საბამისად, არსებული კოდექსით მკაცრად დასჯა დაუპირეს. საქმე საბოლოოდ საკონსტიტუციო სა სამართლომდე მივიდა, რომელმაც, 24 ოქტომბრის გადაწყვეტილე ბით, ჩა თვ ალა, რომ 70 გრ ამი არ არის ის ოდენობა, რომელიც მისი რეალიზაციის საფრთხეს შეიცავს და ამისთვის პირს თავისუ ფლების აღკვეთა არ უნდა მიესაჯოს. შესაბამისად, კანონის ეს ნორმა მიიჩ ნია ანტიკონსტიტუცი ურ ად, და უდო რა მას საფუძვლად კონსტიტუ ციის მე-17 მუხლის მე-2 პუნქტი („დაუშვებელია ადამიანის წამება, არ აჰუმანური, სასტიკი ან პატივისა და ღირსების შემლახველი მოპყრობა და სასჯელის გამოყენე ბა“. – მ.ნ.) და მარიხუან
2
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
70 გრამამდე მარიხუანის მოხმარებისთვის პატიმრები ვერ თავისუფლდებიან... ის მოხმარებისთვის 7-დან 14 წლამ დე თავისუფლების აღკვეთა სწორედ არაჰუმანურ, სასტიკ და არაგონივ რულად მაღალ სასჯელად მიიჩნია (ბექა წიქარიშვილის საქმე ამ ნორმის ძველი რედაქციით მიმდინარეობდა. – მ.ნ.). საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით: „...კანონმდებელი ვა ლდებულია, კანონით დადგინოს ისეთი კრიტერიუმები, რომელიც საშუალებას მისცემს სისხლის სამა რთლის საქმის განმხილველ მოსამა რთლეს, მარიხუანას შეძენა/შენახვის ფაქტის არსებობასთან ერთად, შეაფ ასოს, რამდენად არსებობს გასაღე ბის მიზანი (ან რეალური საშიშროება) და სისხლის სამართლებრივი სასჯ ელის სახით თავისუფლების აღკვეთა
გამოიყენოს მხოლოდ გასაღების მი ზნით შეძენა/შენახვის შემთხვევაში“. საკონსტიტუციო სასამართლოს ეს გადაწყვეტილება ძალაში შევიდა მისი გამოცხადებისთანავე... დღეს უკვე 16 ნოემბერია და შესაბამისი ცვლილება კოდექსში ჯერ არ არის შესული. ამიტომაც მოსამართლეები ახლა იმტვრევენ თავს, რით უნდა იხელმძღვანელონ მსგავსი ქეისების დროს. ადვოკატი დავით ხომერიკი: – აქ არის ორი გზა: უნდა შევიდეს საკანონმდებლო ცვლილება. როცა სანქცია ითვალისწინებს მხოლოდ და მხოლოდ თავისუფლების აღკვ ეთას, თუ პროკურატურამ საპროც ესო შეთანხმება არ გააფორმა, მო სამართლე იძულებული ხდება, პირს მინიმუმ 5 წელი მაინც მიუსაჯოს... იძულებული ხდება, დაარღვიოს კო ნსტიტუციური მოთხოვნა და იმოქ მედოს კანონის ფარგლებში. მოსამა რთლე ხელმძღვანელობს მხოლოდ და მხოლოდ სისხლის სამართლის კოდექსით, რადგან საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილება მი სთვის ითვლება სარეკომენდაციოდ... ვაკუუმია ახლა: მოსამართლემ ან კო ნსტიტუცია უნდა დაარღვიოს, ან სი სხლის სამართლის კოდექსი. იმიტომ იქცა კაზუსურად ეს სიტუაცია, რომ
არ იციან, რა გაკეთდეს. არც არავინ ფიქრობს, ეს პროცესი დააჩქაროს, ან ვინმე შევიდეს ინიციატივით... – არსებობს სასამართლოს რამე გადაწყვეტილება მსგავს ქეისზე 24 ოქტომბრის შემდეგ? – ჩემთვის ცნობილია, რომ ამ გა დაწყვეტილების შემდეგ საქალაქო სასამართლოში უკვე ორი განაჩენია დამდგარი თავისუფლების აღკვეთ ით. გაასაჩივრებენ ამ გადაწყვეტილე ბას აპელაციაში, მერე აპელაციამ უნ და იმტვრიოს თავი... მერე უზენაესში და ასე ნელ-ნელა ჩამოყალიბდება პრ აქტიკა... ეს სასწრაფოდ არის მოსაწე სრიგებელი, რადგან საქმეები იდება. რომელსაც გადადების ვადა აღარ აქ ვს, იქ ადამიანის უფლებები ირღვევა. ძალიან სასწრაფოდ არის საჭირო ამ თემის დარეგულირება. გამოსავალი ამ საკითხზე ჯერჯ ერობით ერთმა მოსამართლემ, ომარ ჯორბენაძემ იპოვა სააპელაციო სასა მართლოში, რომელმაც პროკურატ ურის სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის დროს განმარტებაში 30 ოქტომბერს ასეთი ჩანაწერიც გააკ ეთა (თუმცა აქ საქმე ეხებოდა აღმკ ვეთ ღონისძიებად პატიმრობის შეფა რდებას. – მ.ნ.). „...ნორმა არაკონსტიტუციურა დაა ცნობილი და აღარ მოქმედებს,
პარლამენტის მიერ ახალი ნორმის მიღებამდე და მის ძალაში შესვლამდე გადის გარკვეული (ჩვენს სინამდვი ლეში, პრაქტიკიდან გამომდინარე, არცთუ მცირე) დრო. როგორ უნდა გადაწყდეს ის ურთიერთობები, რო მლის მარეგულირებელი ნორმაც არ აკონსტიტუციურადაა ცნობილი იმ პერიოდში, სანამ მიღებული იქნება და ძალაში შევა ახალი კანონი? სა კონსტიტუციო სასამართლო გადა წყვეტილების სამოტივაციო ნაწილში ასაბუთებს რა ნორმის არაკონსტიტ უციურობას, ის, ფაქტობრივად, მი უთითებს „სწორ“ (კონსტიტუციურ) ქცევის წესზეც. სხვანაირად რომ ვთქვათ, ასაბუთებს რა ნორმის არაკ ონსტიტუციურობას და მიუთითებს ამის საფუძვლებზე, საკონსტიტუციო სასამართლო ადგენს კონსტიტუცი ური ქცევის წესსაც. მიგვაჩნია, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს გა დაწყვეტილების გამოცხადებიდან პარლამენტის მიერ არაკონსტიტუც იურად ცნობილი ნორმის ნაცვლად ახალი ნორმის მიღებამდე და ძალაში შესვლამდე საკონსტიტუციო სასამა რთლოს გადაწყვეტილების სამოტი ვაციო ნაწილში მითითებული ქცევის სწორი წესი (ნორმის არაკონსტიტუც იურობის დასაბუთება) წარმოადგენს სამართლის წყაროს – სამოსამართ
`ყველამ თავი უნდა დაანებოს პოლიტიკური მოტივაციით სხვადასხვა მანიპულაციებსა და ინტერპრეტაციებს და უნდა დაემორჩილოს კონსტიტუციასა და მის მოთხოვნას~ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ფლებს, კოდექსი სჯის! ლო სამართლის, საკონსტიტუციო სამართალწარმოების პროცესში შექმნილ სამართლის ნორმას, ანუ ზოგადსავალდებულო ქცევის წესს, რომლითაც უნდა იხელმძღვანელონ ანალოგიური სამართალურთიერთო ბის მონაწილეებმა და სასამართლომ დავის გადაწყვეტისას. აღნიშნულიდ ან გამომდინარე 2015 წლის 24 ოქ ტომბრიდან აკრძალულია სასჯელის სახით თავისუფლების აღკვეთის გა მოყენება ნარკოტიკული საშუალება მარიხუანის პირადი მოხმარების მი ზნებისთვის შეძენა, შენახვისა და, შე საბამისად, მოხმარების გამო, ხოლო საქართველოს კონსტიტუციის, სისხ ლის სამართლის საპროცესო კოდე ქსის, ადამიანის უფლებათა დაცვის ევროპული კონვენციითა და ევროსა სამართლოს გადაწყვეტილებებით, დადგენილია, რომ, თუ ქმედებისთვის აკრძალულია სასჯელის სახით თა ვისუფლების აღკვეთის გამოყენება, ასევე, აკრძალულია ამ ქმედებისთვ ის პირის, როგორც ბრალდებულის, დაკავება და მის მიმართ აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობის გა მოყენება...“ ექსპერტ ლევან ალაფიშვილი სთვის მნიშვნელოვანია, რომ პა რლამენტმა სასწრაფოდ მიიღოს ცვლილებები სისხლის სამართლის კოდექსში: – ყოფილა ასეთი შემთხვევები, სა დაც საკონსტიტუციო სასამართლოს ანტიკონსტიტუციურად უცვნია კო ნკრეტული ნორმა, მაგრამ დაუთქვ ამს ვადა... მანამდე კი პარლამენტმა უნდა უზრუნველყოს შესაბამისი ცვ ლილება კონკრეტულ კოდექსში. მე არ ვიცი, იყო თუ არა ამ გადაწყვე ტილებაში ასეთი მითითება, მაგრამ ყველა შემთხვევაში, რომც არ იყოს მითითება, პარლამენტის ვალდებ ულებაა, რომ იმსჯელოს და შეცვალ ოს ესა თუ ის ნორმა. ვერ გეტყვით, ამ შემთხვევაში რატომ იგვიანებს რეაგირება, მაგრამ იმის გათვალ ისწინებით, რომ, როცა მარიხუანის დეკრიმინალიზაციაზე საკანონმდე ბლო ინიციატივით გამოვიდა გოგა ხაჩიძე, მმართველმა პოლიტიკურმა ძალამ პოლიტიკური გადაწყვეტი ლება გაახმოვანა და მხარი არ და უჭირა ამ ცვლილებას. შესაბამისად, თუ პოლიტიკური გადაწყვეტილება მიღებულია, ის კანონისა და კონს ტიტუციის ფარგლებში უნდა მოაქ ციოს საკანონმდებლო ორგანომ და დაივიწყოს საკუთარი პოლიტიკური შეხედულებები, ვინაიდან საუბარია სახელმწიფოზე. ყველამ თავი უნდა დაანებოს პოლიტიკური მოტივაცი ით სხვადასხვა მანიპულაციებსა და ინტერპრეტაციებს და უნდა დაემ ორჩილოს კონსტიტუციასა და მის მოთხოვნას, რომლის მიხედვითაც სასამართლო აქტები შესასრულებ ლად სავალდებულოა საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე, მიუხედავად იმისა, პირველი პირი იქნები, თუ რო გორი ჩინოსანიც უნდა იყო. საკანო ნმდებლო ორგანოს ვალდებულება სწორედ ისაა, რომ, თუკი რამე გასა სწორებელია, ოპერატიულად მიიღოს გადაწყვეტილება. როგორც ჩანს, პარლამენტს სა კონსტიტუციო სასამართლომ მართ ლაც დიდი თავის ტკივილი გაუჩინა. კითხვები, რაც ახლა ჩვენ გვიჩნდება, ცხადია, პარლამენტსაც შეუქმნის პრობლემებს: 1. საკონსტიტუციო სა სამართლოს ეს გადაწყვეტილება ეხ ება 260-ე მუხლის მეორე ნაწილის იმ რედაქციას, რომელი შეიცვალა (ამის შესახებ ზემოთ უკვე ვისაუბრეთ. – მ.ნ.). ამავდროულად იქ საუბარია დიდ ოდენობაზე. დიდი ოდენობა განსაზ ღვრულია სხვა კანონით, რომელიც არ გასაჩივრებულა და რომლის მიხე დვითაც დიდ ოდენობად განსაზღვ რულია 50 გრამი. საკონსტიტუციო სასამართლო კი ამბობს, 70 გრამამდე მარიხუანის აღმოჩენაზე არ უნდა იყ ოს თავისუფლების აღკვეთაო. მაშინ დგება სხვა კითხვები კანონის სხვა ნორმების მიმართ, თუნდაც სისხლის სამართლის კოდექსის 273-ე მუხლზე, ადმინისტრაციულ კოდექსზე და ა.შ... თანაც 260-ე მუხლი, რომლის ერთერთი ნაწილი არაკონსტიტუციურად იქნა ცნობილი, არ ითვალისწინებს ნარკოტიკის მოხმარებას, რაზეც სა კონსტიტუციო სასამართლო აპელ ირებს. ამ მუხლში დანაშაული ასეა
`2012 წლის ხელისუფლების ცვლის შემდეგ საკონსტიტუციო სასამართლოს მუშაობის ინტენსივობა მკვეთრად გაიზარდა~
რამ შექმნა ვაკუუმი სასამართლო სისტემაში და რატომ ვერ აუდის საქმეებს ვახტანგ ხმალაძე? განმარტებული: ნარკოტიკული სა შუალების შეძენა, შენახვა, გადაზი დვა, გადატანა... და არა მოხმარება... წარმოიდგინეთ, პირს აღმოუჩინეს 60 გრამი. საკონსტიტუციო სასამა რთლო ამბობს, პირადი მოხმარების მიზნით არ უნდა იყოს ეს პასუხისმ გებლობაო. და თუ არ არის პირადი მოხმარების მიზნით, რა ხდება მა შინ?! აბსურდული ვითარება იქმნება. ვთქვათ, ჯიბეში გიდევთ 60 გრამი მა რიხუანა და აღმოგიჩინეს. თუ პირა დი მოხმარებისთვის არის, არ უნდა მოგესაჯოთ პატიმრობა და თუ პირა დი მოხმარებისთვის არ არის, მაშინ უნდა მოგესაჯოთ. თქვენ ამბობთ, რომ პირადი მოხმარებისთვის გაქვთ, მაგრამ ეს ხომ უნდა დადგინდეს? თუ არასდროს ყოფილხართ რეგისტრი რებული, როგორც მომხმარებე ლი, თუ აღმოჩენის მომენტში არ ხართ მარიხუანის ზემოქმედების ქვეშ, რით ამტკიცებთ, რომ პირა დი მოხმარებისთვის გქონდათ ის? 60 გრამი მარიხუანა ვერ გაიყიდ ება? არ არის საკმარისი ოდენობა რეალიზაციისთვის? ერთი პორც იისთვის 2 გრამიც საკმარისია, 2-4 ადამიანს ჰყოფნის. შესაბამისად, 70 გრამი 35 პორცია გამოდის... ერთი სიტყვით, ამ და სხვა კითხ ვებით დატვირთულები პარლამენ
ტის იურიდიულ საკითხთა კომიტე ტის თავმჯდომარეს, ვახტანგ ხმალ აძეს მივადექით და მთავარი კითხვი თაც დავიწყეთ საუბარი: – რატომ იგვიანებს სისხლის სამართლის კოდექსში შესაბამისი ცვლილება 70 გრამ მარიხუანას თან დაკავშირებით? – იმიტომ, რომ ძალიან ბევრი სა ქმეა გასაკეთებელი, მათ შორის სა კონსტიტუციო სასამართლოს უაღრ ესი გააქტიურების გამო. მუდმივად,
`ძალიან ბევრი საქმეა გასაკეთებელი, მათ შორის საკონსტიტუციო სასამართლოს უაღრესი გააქტიურების გამო~
მთელი კვირის განმავლობაში მიდის პროცესები, რომელსაც ასევე, სჭ ირდება მომზადება, პოზიციების ჩამოყალიბება და ა.შ. ამ წუთის მდ გომარეობით შემიძლია გითხრათ, რომ თვითონ ამ გადა წყვეტილებიდან გა მომდინარე, კიდევ გვაქვს ბევრი რამ გასარკვევი. – ამასობაში მოქალაქეებიც ზარალდებიან და მოსამართლეებ ისთვისაც პრობ ლემებს ქმნის ეს
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ვაკუუმი... – ეს პრობლემა მართლაც არ ის. ასე რომ, ამაზე მოგვიწევს თავის მტვრევა, რა გავაკეთოთ. შემიძლია გითხრათ, რომ ამ საკითხზე მუშა ობა დაწყებულია. ამაში ჩართულები არიან ნარკოლოგებიც და სამართ ალდამცავი ორგანოების წარმომად გენლებიც... – სანამ თქვენ ამაზე მუშაობთ, რა უნდა ქნან მოსამართლეებმა? – ამ წუ თას ვერ გე უბ ნე ბით. მე თვითონ კარგად უნდა გავიაზრო, რა არის დაწერილი იმ გადაწყვეტი ლებაში. ასე ერთი წაკითხვით ვერა ვინ შეძლებს სწორი დასკვნის გამო ტანას. თუ მხარეს მოსამართლის გადაწყვეტილება არ მოეწონება, შე უძლია გაასაჩივროს... როდესაც ხდ ება კანონის ნორმებზე მოქმედება, ის მოითხოვს შესწავლას და ცვლი ლების შეტანას. როდესაც მოპასუხე პარლამენტია, ამას უზრუნველყო ფს იურიდიულ საკითხთა კომიტე ტი. პარალელურად არის ის საქმია ნობა, რომელიც ყოველდღიურად პარლამენტში უნდა გასწიო. იზრდ ება დატვირთვა და ამ დროს ადამია ნური რესურსი საკმარისი არ არის. ამ საქმისთვის კომიტეტში ორი შტ ატია. აქედან უკვე რამდენიმე თვეა დარჩენილია ერთი თანამშრომელი, რადგან მეორე სხვაგან გადავიდა. კონკურსი გამოცხადებულია, მაგრ ამ ახალი ჯერ არ მიგვიღია. სხვათა შორის, სასამართლოს გადაწყვეტი ლების ლომის წილი, რაც არაკონსტ იტუციურად ცნეს, ეხება იმ ნორმ ებს, რომელიც ამ პარლამენტამდე იყო მიღებული. ე.ი. რა ხდება? ად რე არსებული არაკონსტიტუციუ რი ნორმების გაუქმება და შეცვლა ახლით, იმისთვის, რომ საკანონმ დებლო სივრცეში ვაკუუმი არ შე იქმნას. მე ერთი რამ ვიცი – წლების განმავლობაში საკონსტიტუციო სა სამართლო მოქმედებდა უაღრესად ნელა. კონკრეტული საქმეები ვიცი, რომ სარჩელებზე გადაწყვეტილება არ მიიღებოდა 9 თვის განმავლო ბაში, იყო შემთხვევა, როცა გადაწყ ვეტილება გამოცხადდა სარჩელის შეტანიდან წლინახევრის შემდეგ. ასეთი ინტერპრეტაცია გააკეთეს მაშინ, რომ ცხრათვიანი ვადა ეხება საჩივრის განხილვის დაწყებას. რაც შეეხება გადაწყვეტილების გამო ცხადებას, მასზე არც ერთი ნორმა არ არსებობსო. აი, ასე მოქმედებდა საკონსტიტუციო სასამართლო. თა ვად მე გახლდით მოსარჩელე რე პორტიორების საქმეზე. სარჩელი შევიტანეთ აგვისტოს დასაწყისში, გამწესრიგებელი სხდომა გაიმართა 1 წლის შემდეგ. ასე რომ, 2012 წლ ის ხელისუფლების ცვლის შემდეგ საკონსტიტუციო სასამართლოს მუ შაობის ინტენსივობა მკვეთრად გა იზარდა. ეს კარგია, მაგრამ რატომ მოხდა ასე? რატომ იყო მაშინ ძალი ან ნელა და ახლა ძალიან სწრაფად? ამის მიზეზი ის ხომ არ არის, რომ ახ ლა თავს თავისუფლად გრძნობენ? ამაზე მე მხოლოდ კითხვებს ვსვამ. არის მეორე უკიდურესობაც: სწრა ფად განხილვა კარგია, მაგრამ რა მდენად სწრაფად? მოპასუხეც ხომ უნდა მოემზადოს? მას ხომ უნდა ჰქ ონდეს გონივრული დრო? ერთ-ერთ ბოლო პროცესზე განაცხადეს, ჩვენ დავაკმაყოფილეთ პარლამენტის შუამდგომლობა სპეციალისტის მოწვევასთან დაკავშირებითო. დააკმაყოფილეს 12 ნოემბერს და განხილვა მოხდა 13 ნოემბე რს. დასკვნები თავად გააკეთეთ. სისწრაფე კარგია, მაგრამ არ სპ რინტერული. სისწრაფე უნდა იყოს გონივრული. – ასეთი ტემპები ძი რითადად ისეთ ქე ისებზე ხომ არ მოქმედებს, რო მლებსაც „ნაცი ონალური მო ძრაობა“ ლო ბირებს? – ამ კი თხ ვაზე მაშინ გიპასუხებთ, როცა პა რ ლა მე ნ ტში აღარ ვიქნები.
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
3
სასწრაფო დახმარებ
გარდაცვალებაში ირაკლი მამალაძე
11 წლის ბავშვის გარდაცვალე ბაში თბილისის სასწრაფო დახმ არების ბრიგადას ადანაშაულებენ. „პრაიმტაიმისთვის“ ექსკლუზიურ ად ხდება ცნობილი ტრაგიკული შემთხვევის დეტალები. 11 წლის თორნიკე ძოწენიძე შეუძლოდ 6 ოქტომბერს, შუადღის 12 საათზე გახდა. ოჯახის წევრებმა დასახმ არებლად სასწრაფოს მიმართეს, გამოძახებაზე მისულმა ექიმებმა ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა და მაკმაყოფილებლად მიიჩნიეს და საავადმყოფოში გადაყვანაზე უარი თქვეს. სამედიცინო პერსონალის წასვლის შემდეგ ბავშვის ჯანმრთ ელობის მდგომარეობა გაუარესდა, რის შემდეგაც მშობლებმა კერძო სასწრაფო დახმარების პედიატრი გამოიძახეს. სამედიცინო პერსონ ალმა ბავშვის საავადმყოფოში გა დაყვანა უზრუნველყო. კერძოდ, იაშვილის კლინიკაში, სადაც პაცი ენტს გადაუდებელი რეანიმაციუ ლი დახმარება გაეწია, თუმცა უშ ედეგოდ – 11 წლის თორნიკე კლინ იკაში მიყვანიდან მალევე დაიღუპა. გარდაცვლილი ბავშვის ოჯახის წევრებისა და იაშვილის კლინიკის ექიმების განცხადებით, პაციენტი კლინიკაში დაგვიანებით მიიყვანეს, რის გამოც მისი გადარჩენა ვერ მო ხერხდა. ექიმების განცხადებით, 11 წლის თორნიკე ძოწენიძის სიკვ დილის ოფიციალური მიზეზი ამ ეტაპზე დაუდგენელი ვირუსული ინფექცია გახდა. კვალიფიციური სამედიცინო დახმარების გაწევა კი დაგვიანებული აღმოჩნდა. პაციენ ტს რომ დროული და კვალიფიციუ რი დახმარება აღმოეჩინა, ბავშვი ცოცხალი იქნებოდა, – აცხადებენ პაციენტის ოჯახის წევრები და მო მხდარში სასწრაფო დახმარების თანამშრომლებს ადანაშაულებენ. გარდაცვლილი ბავშვის ნათესავე ბი ფაქტების შესწავლასა და სასწ რაფო დახმარების ექიმებისთვის სამედიცინო ლიცენზიის შეჩერე ბას ითხოვენ. ჰქონდა თუ არა მედიკოსების მხრიდან გადაცდომას ადგილი? ამ ის დადგენა ამ ეტაპზე შეუძლებე ლი აღმოჩნდა. თბილისის სასწრა ფო დახმარების ცენტრში განაცხ ადეს, რომ ფაქტის გახმაურების ან ოფიციალური მიმართვის შემდეგ შიდა მოკვლევა დაიწყება, თუმცა გარდაცვლილის ოჯახი საქმის შე სწავლას ჯანდაცვის სამინისტრო სგან ითხოვს. „პრაიმტაიმი“ გარდაცვლილის ნათესავს, ტატა კლონინას ესაუ ბრა: – ჩვენი მხრიდან ერთადერთი და
იყო შეუძლოდ, მუცელს იტ კივებდა. არაფერი განს აკუთრებული, იმის გამო, რომ თორნ იკეს ჰქონდა ქრ ონიკული დავა დება, საუბარია ცერებრალურ დამბლაზე, მა გრ ამ ეს იყო მსუბუქ ფორმ ებში და ბავშვი იყო ჩვეულებრ ივად რეალიზ ებული, დადიოდა სკოლაში და გავლ ილი ჰქონდა მკურ ნალობის ყველა კურსი. აქვე მთელი პასუხისმგებლ ობით ვაცხადებ, რომ მას სასიკვდი ლო არაფერი სჭირდა. ემსხვერპლა მხოლოდ და მხოლოდ ექიმების და უდევრობას. – სასწრაფოს რაში ადანაშაუ ლებთ და რატომ ფიქრობთ, რომ მომხდარში ისინი არიან დამნაშ ავეები? – ბავშვი შეუძლოდ გახდა და გა მოვიძახეთ, მაგრამ გადაყვანასა და დახმარებაზე უარი თქვეს, იმ მიზეზით, რომ თითქოს არაფერი არ სჭირდა ბავშვს. როგორც გითხ რით, ილანძღებოდნენ, არაფერი არ სჭირს და რატომ გამოგვიძახეთო. სასწრაფო დახმარების გამოძახე ბა მოხდა 6 ნოემბერს, შუადღის 12 საათზე მოვიდნენ, არ ჩათვალეს საგანგაშოდ ბავშვის მდგომარეობა და წავიდნენ. მათი წასვლის შემდ ეგ ბავშვის მდგომარეობა დამძიმდა და გამოვიძახეთ კერძო სასწრაფოს პედიატრი. სასწრაფოს მოსვლიდან დაახლოებით 3 საათის შემდეგ პე დიატრის ბრიგადამ ბავშვი დაუყოვ ნებლივ გადაიყვანა იაშვილის კლინ იკაში, სადაც ის გარდაიცვალა. – კლინიკაში რა მდგომარეობ აში მიიყვანეს ბავშვი, ან თუ გაეწ ია მას დახმარება გადაყვანამდე? – მე შემიძლია, გითხრათ ის, რაც თქვეს იაშვილის კლინიკის ექიმებმა, რომლებმაც ბოლომდე იბრძოლეს მის გადასარჩენად და სასწაულე ბი გააკეთეს, თუმცა უკვე დაგვია ნებული იყო. იაშვილში გვითხრეს, რომ ბავშვს სასიკვდილო არაფერი სჭირდა, უბრალოდ, დაგვიანებით მოხდა მოყვანა და მხოლოდ ამან გამოიწვია სიკვდილიო. იმის გამო, რომ თორნიკეს ჰქონდა ქრონიკ ული დაავადება, მას ესაჭიროებოდა დროული დახმარება. როცა ასეთი ბავშვები ცივდებიან, მათ აქვთ სუ სტი ბრონქები, ამიტომაც ესაჭირ ოებათ ინტუბაცია. ელემენტარულ დახმარებაზეა საუბარი, მაგრამ ეს დროულად არ მოხდა, იმიტომ რომ თბილისის სასწრაფო დახმარების ბრიგადამ საჭიროდ არ მიიჩნია და დადგა ეს საშინელი შედეგიც. – ოფიციალურად რა გახდა ბა ვშვის გარდაცვალების მიზეზი? – ვირუსი. ჩვეულებრივ ვირუ სზეა საუბარი, მაგრამ სასწრაფომ ვირუსის არსებობაც კი გამორიცხა. გამოგვლანძღეს, რატომ გამოგვიძ ახეთო და წავიდნენ. მე არ მინდა, წი ნასწარ ვაკეთო დასკვნები. შემიძლ ია, ერთი რამ განვაცხადო მხოლოდ – შეისწავლონ ეს საქმე და ნახავენ, რაზე ვსაუბრობთ. ეს ბრიგადა არ შეიძლება, დარჩეს სასწრაფოში და სხვა ოჯახებიც გააუბედუროს. ყველა გვეუბნება, რომ ბავშ ვს სასიკვდილო არაფერი სჭირდა, გადარჩებოდა, დროულად რომ მო მხდარიყო მისი კლინიკაში გა
„ეს ბრიგადა არ შეიძლება, დარჩეს სასწრაფოში და სხვა ოჯახებიც გააუბედუროს“
„სასიკვდილო არაფერი სჭირდა. ემსხვერპლა მხოლოდ და მხოლოდ ექიმების დაუდევრობას... ილანძღებოდნენ, არაფერი არ სჭირს და რატომ გამოგვიძახეთო...“ უპირობო მოთხოვნა არის ის, რომ ამ ბრიგადას დაუყოვნებლივ შეუჩ ერდეს ლიცენზია და დაუყოვნებლ ივ დაითხოვონ სამსახურიდან. გა საგებია, ჩვენ ვეღარაფერი გვიშვე ლის, მაგრამ რეალურად არსებობენ ადამიანები, ვისთანაც შეიძლება ეს ექიმები მივიდნენ და ისეთივე ნოლი ჰქონდეთ რეაქცია, როგორც ჩვენს შემთხვევაში. იმის მაგივრად, რომ ბავშვი დაუყოვნებლივ გადაეყვანათ კლინიკაში ან დახმარება გაეწიათ, ჩვეულებრივად იჩხუბეს, რატომ გამოგვიძახეთ ტყუილ-უბრა ლოდო და ა.შ – ტატა, შეგიძლიათ, ქრო ნო ლო გი ურ ად გაიხსენოთ, რა მო ხდა იმ დღეს? – ბავშვი
„თბილისის სასწრაფო დახმარების ბრიგადამ საჭიროდ არ მიიჩნია და დადგა ეს საშინელი შედეგიც“
4
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბას 11 წლის ბავშვის
ადანაშაულებენ დაყვანა. და ამას ამბობენ ექიმები. ამიტომაც ვითხოვთ საქმის მოკვლე ვას დაუყოვნებლივ. ამ საქმის ასე და ტოვებას არ ვაპირებთ. რატომ ვერ აღმოუჩინეს დროუ ლი დახმარება 11 წლის ბავშვს სა სწრაფო დახმარების ექიმებმა? ამის გარკვევა ჩვენ თბილისის სასწრა ფო დახმარების ცენტრში ვცადეთ, სადაც ამ თემაზე კომენტარის გა კეთება ნაადრევად მიიჩნიეს და გა ნაცხადეს, რომ ოფიციალური მიმა რთვის შემთხვევაში შიდა მოკვლევა ჩატარდება და ყველა ის სამედიცი ნო პერსონალი გამოიკითხება, ვის მიმართაც პრეტენზია აქვთ სამედი ცინო მომსახურებასთან დაკავშირ ებით. რაც შეეხება კერძო სასწრაფო დახმარების სამსახურის პედიატ რს, „პრაიმტაიმთან“ საუბარი არც მათ ისურვეს, იმ მოტივით, რომ პაციენტის უფლებებს იცავენ. ჩვ ენ დეტალების გარკვევა იაშვილის სახელობის ბავშვთა კლინიკაშიც ვცადეთ, სადაც განაცხადეს, რომ პაციენტი დაგვიანებით იქნა მიყვ ანილი და მათ მიერ გაწეული გა დაუდებელი დახმარება უშედეგო აღმოჩნდა. იაშვილის კლინიკის ექიმები გარდაცვალების მიზეზად ვირუსულ ინფექციას ასახელებენ,
რომელმაც სასუნთქი გზების გა დაკეტვა გამოიწვია. დაღუპული პა ციენტის ოჯახი მომხდარი ფაქტის შესწავლასა და დაუყოვნებლივ რე აგირებას ჯანდაცვის მინისტრისგ ან ითხოვს. გარდაცვლილი ბავშვის საქმის მოკვლევა, არსებული კანო ნმდებლობით, რეგულირების სააგ ენტომ უნდა განახორციელოს. 11 წლის თორნიკე ძოწენიძის სამედი ცინო ისტორიის შესწავლის შემდეგ
გაირკვევა, ჰქონდა თუ არა ადგილი სასწრაფო დახმარების მხრიდან გულგრილობას და სამსახურებრი ვი მოვალეობის დროს რაიმე სახის გადაცდომას. დანაშაულის დამტ კიცების შემთხვევაში სასწრაფო დახმარების ბრიგადას, რომელიც 6 ნოემბერს ფანასკერტელის 19 ნომერში გამოიძახეს, სამედიცინო საქმიანობის სერტიფიკატი შეუჩ ერდება.
„ჩვენი მხრიდან ერთადერთი და უპირობო მოთხოვნა არის ის, რომ ამ ბრიგადას დაუყოვნებლივ შეუჩერდეს ლიცენზია და დაუყოვნებლივ დაითხოვონ სამსახურიდან“
ჯენერიკ მედიკამენტების სანდოობასა და მის პრაქტიკაში გამოყენების აუცილებლობაზე სპეციალისტები საუბრობენ
„მედიკამენტების მოხმარება და შედეგიანობა ინდივიდუალურია“ მედიკამენტებზე გაზრდილი ფასები მძიმე ტვირთად დააწვა სოციალურად დაუცველ მოსახლ ეობას. ჯანდაცვის სამინისტრომ ფარმაცევტულ ბაზარზე შექმნილი პრობლემების დარეგულირების მიზნით, ჯენერიკების სეგმენტის გაფართოება და ბაზარზე მათი წი ლის გაზრდა დაასახელა. სპეცია ლისტების, ფარმაცევტებისა და ექ სპერტების ერთი ნაწილი იწონებს ინიციატივას, თუმცა აღნიშნავს, რომ პროექტის წარმატებულად განხორციელებისთვის აუცილებე ლია, საზოგადოების ინფორმირება ჯენერიკების თაობაზე. ნაწილი კი, განმარტავს, რომ სანდოობის მი ზნით, აუცილებელია სამინისტროს მედიკამენტებზე ხარისხის კონტ როლის გამკაცრებაზეც იზრუნოს. ასევე არიან ისეთებიც, რომლებიც ჯენერიკ პრეპარატებს, უბრალოდ, არ ენდობიან და უპირატესობას ბრენდულ მედიკამენტებს ანიჭებ ენ. ექსპერტები ასეთ მიდგომას მა ინც, ინფორმაციულობის დაბალი დონით ხსნიან. აღნიშნულ თემას „ავერსის“ და მფუძნებელი პაატა კურტანიძე გა მოეხმაურა.
„ავერსის“ დამფუძნებელი პა ატა კურტანიძე ფარმაცევტულ ბაზარზე შექმნილი მდგომარეობის დარეგულირების მიზნით, რამდ ენიმე გამოსავალზე საუბრობს და სამომავლოდ, ბაზარზე ჯენერიკ მე დიკამენტების წილის ზრდის აუცი ლებლობას მიიჩნევს. შესაბამისად, კურტანიძე მთავრობის ინიციატი ვას, რომელიც ჯენერიკების პრაქ ტიკაში დანერგვას ითვალისწინებს, მიესალმება და მიაჩნია, რომ ჯენე რიკ მედიკამენტები უფრო მეტად უნდა ინიშნებოდეს ექიმების მიერ, ინფორმირებული იყოს როგორც სა ზოგადოება, ასევე ოჯახის ექიმები. მისივე განცხადებით, დღეს ფარმ აცევტულ ბაზარზე ბრენდულ მე დიკამენტებს დაახლოებით 25-30% უჭირავს. ჯენერიკების წარმოების ზრდა და მედიკამენტებზე ფასის შე მცირება კი, მნიშვნელოვნად შეამ ცირებს მათ წილს ბაზარზე, რადგან ჯენერიკები ბრენდულ მედიკამენტ ებთან შედარებით, დაახლოებით, 40%-ით იაფია. „ჯენერიკ მედიკამენტების წა რმოების მიზანი ჩვენი მხრიდან სწორედ ის იყო, რომ ამ მედიკა მენტების სახით შეგვეთავაზებინა
საქართველოს მოსახლეობისთვის უფრო იაფი პრეპარატები. დღეს, ქართულ ფარმაცევტულ ბაზა რზე ბრენდების წილი მაქსიმუმ, 25-30 პროცენტია, დანარჩენს ისედაც, ჯენერიკები იკავებს და გააქტიურების შემთხვევაში, ბრ ენდების წილი კიდევ უფრო შემც ირდება და 15-20 პროცენტამდე დაიწევს“, - განაცხადა „ავერსის“ დამფუძნებელმა. ჯენერიკ მედიკამენტების სანდ ოობაზე საუბრობენ ექიმებიც. ნე ვროლოგი და ოჯახის ექიმი ნატო შენგელია ამბობს, რომ ის ენდობა და პრაქტიკაშიც ხშირად იყენებს ჯენე რიკებს. „როდესაც დარწმუნებული ვარ, რომ ჯენერიკი კარგი ხა რისხისაა, შემიძლია ვთქვა, რომ თითქმის გათანაბრებული მაქვს ბრენდულ პრეპარატთან. დღეს სრულიად დასაშვებია ჯენერიკე ბის გამოყენება. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც პაციენტს უჭირს ბრენდული მედიკამენტის შეძენა. პირადად, ჩვეულებრივ ვწერ ჯე ნერიკებს დანიშნულებაში, თუმცა არსებობს ზოგიერთი ისეთი ჯენე რიკი, რომლის ხარისხშიც დარწ
მუნებული არ ვარ და ასეთ დროს უპირატესობას ბრენდს ვანიჭებ. ჯენერიკების ხარისხში დარწმუ ნება კი ხდება პრაქტიკიდან გა მომდინარე. როდესაც ესა თუ ის დასახელება, უმრავლეს შემთხვ ევაში, დადებით შედეგს მაძლევს დაავადების მკურნალობისას, ეს მიდგომა ბუნებრიავია“, – განმარ ტავს ოჯახის ექიმი. მისივე თქმით, ჯენერიკების ხა რისხს არ განსაზღვრავს მწარმო ებელი ქვეყანა და მიაჩნია, რომ ინ დური წარმოების მედიკამენტების მიმართ, სკეპტიკური განწყობაა და ეს მიდგომა უნდა შეიცვალოს: „ინდოეთში ძალიან ბევრ ფრან გულ და ბრიტანულ ფარმაცევ ტულ კომპანიებსაც აქვთ ქარხნე ბი. არ აქვს მნიშვნელობა სად არის წარმოებული წამალი – ინდოეთში, ეგვიპტეში თუ ნებისმიერ სხვა ქვ ეყანაში, მთავარია მწარმოებელი კომპანია იყოს კეთილსინდისიერი და სანდო“. ჯენერიკ მედიკამენტების პრაქ ტიკაში გამოყენებასთან დაკავშირ ებით კი, კოჯრის საექიმო ამბულა ტორიის ოჯახის ექიმი და პედიატრი მაია დავითური აღნიშნავს, რომ თა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ვად მუდმივად იყენებს ჯენერიკებს და მიაჩნია, რომ ჯენერიკების მიმა რთ ნდობა, პრაქტიკიდან გამომდ ინარე ყალიბდება: „როდესაც პრეპ არატს გამოვცდი და მისი შედეგით კმაყოფილი ხარ, ის სანდოა. მაგრამ სანდოობის განსაზღვრა ამ ფორმით არ უნდა ხდებოდეს, ქვეყანაში უნდა გამკაცრდეს მედიკამენტებზე ხარი სხის კონტროლი, ასევე არსებობდეს სპეციალური ლაბორატორია, რომე ლიც შესაბამის დოკუმენტაციას გა სცემს. ჩვენ ვაკუუმში ვართ“. რაც შეეხება მედიკამენტების მწარმოებელ ქვეყნებს, პედიატრს მიაჩნია, რომ წამლის ხარისხს არა ქვეყანა, არამედ ის ფარმაცევტული კომპანიები და ქარხნები განსაზღვ რავს, სადაც მისი წარმოება ხდება. „ინდური წარმოების მედიკამენტები საკმაოდ ხარისხიანია. შესაძლოა, პრეპარატს ევროპული ფარმაც ევტული კომპანია უშვებდეს, მაგრ ამ ის იყოს საკმაოდ სუსტი ფარმ აცევტული ეფექტის მქონე და არ აკმაყოფილებდეს საერთაშორისო სტანდატებს. ზოგადად, მედიკამე ნტების მოხმარება და შედეგიანობა ინდივიდუალურია“, - ამბობს მაია დავითური. ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
5
„სააკაშვილი არ
ის ახალ პროვოკაც „ქარდავა, ახალაია და კოდუა აღმოჩნდნენ მიტოვებულები სააკაშვილის მხრიდან. არაერთხელ ჰქონდათ მცდელობა, ყოფილი პრეზიდენტის გვერდით ყოფილიყვნენ. ჰქონდათ მასთან შეხვედრა უკრაინაში და სააკაშვილი დაჰპირდათ კიდეც, რომ მათ რაღაცას გამოუძებნიდა, მაგრამ მან, ჩვეულებისამებრ, სამივე გადააგდო“
მარიამ ნადირაძე „რუსთავი 2“-თან დაკავშ ირებული პროცესების განვით არების პიკმა ერთი შეხედვით გადაიარა, თუმცა ჩვენი დღევ ანდელი რესპონდენტი გვიმ ტკიცებს, რომ სააკაშვილი გე გმის ახალ ნაწილზე გადავიდა, რომელიც თავის შინაარსში გასაიდუმლოებულ ბაზაზე ტე რორისტების მომზადებასაც გულისხმობს. სამხედრო ექსპერტი, ტრის ტან წითელაშვილი „პრაიმტაი მს“ „ნაციონალური მოძრაო ბის“ ქართულ და უკრაინულ ოფისებში მიმდინარე პროცეს ების შესახებ მის ხელთ არსე ბულ ინფორმაციებს უზიარებს: – ფართო საზოგადოებამ შე იძლება არ იცოდეს, რა ხდება სა აკაშვილის ირგვლივ და არც ის, რა სახის ანტიუკრაინული ქმედ ებები დაიწყო მან ოდესაში, ვის დაუპირისპირდა, რისი სურვილი გაუჩნდა. – ფართო საზოგადოებამ იც ის მისი და კოლომოისკის დაპი რისპირების შესახებ და ისიც, რომ პრემიერ-მინისტრი იაცე ნიუკიც მისი მტრების რიცხვში ჩაეწერა... – უკანასკნელ ხანს უკრაინაში უკვე ცნობილი გახდა, რომ პეტი ცია, რომელიც პრეზიდენტის სა იტზე დაიდო, თითქოს ხალხი მის პრემიერობას ითხოვდა, მან გააყ ალბა. ეს უკვე დამტკიცდა, ეს სა კითხი რადა-შიც განიხილეს... სა აკაშვილმა გვერდით დაიყენა ის ხალხი, რომლებიც თავის დროზე საქართველოში ეხმარებოდნენ გაყალბებაში. ახლა მას უკრაინ აში ეხმარებიან იგივე წესებით. მათ აქვთ ადგილობრივების მო ნაცემები... ამას გარდა, გახს ოვთ, საქართველოში საიქიოდან რომ ხდებოდა ხმების მიცემა? იგივე ხდება დღეს უკრაინაშიც. ეს ბომბი გაუსკდა უკრაინაში. როდესაც სააკაშვილი იაცენიუკს დაუპირისპირდა, ის, ბუნებრივ ია, ხელებდაწყობილი არ დაჯდ ებოდა... მისი და კოლომოისკის ინტერესები გაერთიანდა. კოლო მოისკიმ კი პირდაპირი კავშირები დაამყარა საქართველოდან გაქც ეულ ერეკლე კოდუასთან, მეგის ქარდავასთან, დათა ახალაიას თან. ეს ის ხალხია, ვისაც ძალიან მნიშვნელოვანი კადრები აქვს გა ტანილი საქართველოდან. სწორ ედ მათზე დაყრდნობით დაიწყო ეს დიდი კამპანია უკრაინაში სა აკაშვილის წინააღმდეგ. – კოდუასა და კოლომოისკის შეხვედრის შესახებ ინფორმაც ია მედიაში გავიდა, მაგრამ ახ ალი ამბავია მსგავსი კავშირი ქარდავასთან და ახალაიასთან. რას ეყრდნობით, როცა ამას აც ხადებთ? – კოდუა, ქარდავა და ახალ აია დღეს ერთმანეთთან შეთანხ მებით მოქმედებენ. ეს ცნობილი ფაქტია... – და ისინი სააკაშვილის წი ნააღმდეგ მოქმედებენ? – რატომ გიკვირთ? ქარდავა, ახალაია და კოდუა აღმოჩნდნ ენ მიტოვებულები სააკაშვილის მხრიდან. არაერთხელ ჰქონდათ მცდელობა, ყოფილი პრეზიდ ენტის გვერდით ყოფილიყვნენ. ჰქონდათ მასთან შეხვედრა უკ რაინაში და სააკაშვილი დაჰპირ დათ კი დეც, რომ მათ რა ღა ცას გამოუძებნიდა, მაგრამ მან, ჩვეუ ლებისამებრ, სამივე გადააგდო.
6
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
ვის ამზადებენ გასაიდ
და რას გულისხმ
ამიტომაც მათ შექმნეს ერთგვარი ბლოკი და მას დაუპირისპირდნენ. სააკაშვილს, თავის მხრივ, პრეტენ ზიები ჰქონდა მათ მიმართ თავის დროზე. როდესაც 2012-ში მისმა ხელისუფლებამ კრახი განიცადა, ეს ადამიანები მას გარანტიებს აძლე ვდნენ, რომ მაქსიმუმს გააკეთებ დნენ და „ქართულ ოცნებას“ ხელი სუფლებაში მოსვლის საშუალებას არ მისცემდნენ... ამის გარდა, არის საერთოდან თანხების მოტეხის ფა ქტებიც და ამან გამოიწვია სააკაშ ვილის მხრიდან ამ ადამიანების მი მართ... – მაგრამ ცნობილია, რომ ამ ე.წ. საერთოსთან ხელი სულ სხვა რანგის ყოფილ ჩინოვნიკებს მი უწვდებოდათ და ესენი არ იყვნენ კოდუა, ქარდავა და ახალაია... – საერთოში ფული ყველა მხრი დან შედიოდა. თავდაცვის სამინი სტროს მაგალითზე გეტყვით. თუ ბიუჯეტი ჰქონდა 2 მილიარდი, 1 მილიარდი საერთოში უნდა წასუ ლიყო... – როდის ჰქონდა თავდაცვის სამინისტროს ბიუჯეტი 2 მილი
არდი? – ამას სიტყვაზე გეუბნებით, თორემ იმ დოკუმენტების მიხედვ ით, რაც მე შევისწავლე, როდესაც თავდაცვის სამინისტროს ბიუჯეტი მილიარდს აღემატებოდა (2007, 2008 წლებში), ნახევარი მილიარდი უნდა წასულიყო ნაციონალების სა ერთოში. მე ამას ჩემს ხელთ არსე ბული დოკუმენტები მალაპარაკებს და არა ვიღაცის მოტანილი ინფო რმაცია. – ანუ თქვენ ამბობთ, რომ რაკი სააკაშვილსა და ამ სამ ადამიანს შორის მოხდა „ურთიერთგადაგ დება“, ამიტომ შეეკვრნენ ისინი კოლომოისკის? – ბუნებრივია, მათ დაიწყეს შუ რისძიება სააკაშვილზე. ისინი პი რდაპირ ფინანსურ გარიგებაზე წა ვიდნენ კოლომოისკისთან... – მაგრამ კოდუასა და ახალაიას დაპირისპირება ყველასთვის ცნ ობილი იყო... როგორ მოხდა მათი გაერთიანება? – როდესაც ისინი ერთ ბედ ქვეშ აღმოჩნდნენ, მათი ერთობა გამა რთლებული იყო. დღეს მათ ერთმ
ანეთი სჭირდებათ თვითგადარჩენ ისთვის. – ამ ლოგიკით შეიძლება, თქვენ მიერ ჩამოთვლილ პირებს დავუ კავშიროთ უკრაინულ მედიაში გამოქვეყნებული პატიმრების წა მების კადრები, მაგრამ ცნობილ სატელეფონო საუბრებთან მათ რა კავშირი უნდა ჰქონოდათ? – სატელეფონო ჩანაწერებთან მათ არ აქვთ კავშირი. ისინი მხოლ ოდ ვიდეოკადრებთან არიან კავშ ირში. როდესაც ეს კადრები უკრა ინაში გავრცელდა, ჩემი კოლეგები მიკავშირდებოდნენ უკრაინიდან და მეკითხებოდნენ, თუ ასეთ რა მეს აკეთებდა სააკაშვილი, ცოცხ ალი როგორ გამოუშვითო. როდე საც დასკოჩილი ადამიანის წამების კადრები გავრცელდა, ამის მერე დაიწყო სატელეფონო ჩანაწერების გამოქვეყნება. ეს საუბრები უკრა ინის სპეცსამსახურებმა მოიპოვა. მათთან სერიოზული კავშირები აქ ვს კოლომოისკის. საკუთარი რესუ რსებით მან შექმნა ძლიერი ბირთ ვი და დასახა სტრატეგია, როგორ უნდა გაანადგუროს სააკაშვილი.
ამიტომაც ამ უკანასკნელმა კარგ ად იცის, რომ მალე მას უკრაინაში აღარ დაედგომება და ყველა გზით ცდილობს საქართველოში დაბრ უნებას, თუნდაც ადამიანების მს ხვერპლზე გადაბიჯებით. რაც დღ ეს „რუსთავი 2“-თან დაკავშირებ ით ხდება, ამის ხელმძღვანელობა ადგილზე დაევალა გიგა ბოკერი ას. ბოკერია მანამდე იყო ჩასული უკრაინაში, როდესაც დაგეგმეს, როგორ უნდა განევითარებინათ შეიარაღებული დაპირისპირება ქვ ეყანაში... უკრაინიდან ბოკერიას დაბრუნებისთანავე, დაახლოებით ერთ კვირაში დაიწყო ამ გეგმის გა ნხორციელება. თვითონ „რუსთავი 2“-ში შეიქმნა შტაბთან, რომელს აც უშუალო კავშირი ჰქონდა უკ რაინულ შტაბში. აქ გაერთიანდა „ნაციონალური მოძრაობის“ ყველა ლიდერი – ბოკერია, თარგამაძე... „თავისუფალი ზონა“, კობა ხაბაზი, გოკა გაბაშვილი, ნიკა მელია, აკო მინაშვილი, გოგა ონიანი და უამრ ავი სხვა... გეგმის განხორციელება დაიწყო ე.წ. ექსპერტების განცხა დებით სხვადასხვა არასამთავრ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
რ გაჩერდება.
EXCLUSIVE
ციებს გეგმავს!“
„კიდევ არსებობს სხვა კადრებიც, რომლებიც გამოსაქვეყნებლად გამზადებულია, უბრალოდ, სააკაშვილმა ამ ეტაპზე დაქირავებული ჰაკერების მეშვეობით მოახერხა მისი დროებით ბლოკირება...“
დუმლოებულ ბაზაზე
მობს გეგმა „B“? ობო ორგანიზაციებიდან. მათ და იწყეს ფონის შექმნა, რომ თითქოს ეს ტელეკომპანია იხურებოდა, როცა ის იყო ქვეყნისა და დემოკრ ატიის გადამრჩენი... პარალელურ რეჟიმში დაიწყო ტელეკომპანიის გასვლა რეგიონებში კონცერტე ბის სახით... გეგმით, რომელიც მათ გაწერეს, ამ ტელეკომპანია სთან უნდა შეკრებილიყო 50 ათასი ადამიანი. უკრაინიდან ჩამოსული იყო 30-კაციანი ჯგუფი... მათ მა
იდანზე ჰქონდათ გამოცდილება მიღებული და კარგად იცოდნენ, როგორ უნდა მოქცეულიყვნენ, როდესაც დასრულდებოდა ხალხ ის მობილიზება ჩანაფიქრის შესა ბამისად. – ეს ადამიანები ძალოვნები იყვნენ? – დიახ, ყოფილი ძალოვნები, მათ შორის აქედან წასული ქართ ველებიც... ისინი საქართველოში ხუთ და ექვსკაციან ჯგუფებად შე
მოდიოდნენ... – და ამ დროს საქართველოს სპეცსამსახურებს ეძინათ? – არაერთხელ მითქვამს და ახ ლაც ვიმეორებ, რომ ყველა ძა ლოვან სტრუქტურაში მუშაობენ მაღალი თანამდებობის პირები, რომლებსაც დღესაც პირდაპირი კავშირი აქვთ „ნაციონალური მო ძრაობის“ ოფისთან და პირდაპირ სააკაშვილისგან იღებენ დირექტ ივებს... თუნდაც ამ შემთხვევაში,
„აი, როგორ უნდა განვითარებულიყო მოვლენები: როცა 50 ათასამდე ადამიანი შეიკრიბებოდა და გაპროტესტებას დაიწყებდა, ეს უკრაინიდან ჩამოსული 30 კაცი გადანაწილდებოდა მომიტინგეებში. ბუნებრივია, იქ იქნებოდა სპეცდანიშნულების დანაყოფებიც, სამართალდამცველებიც... სწორედ იქ მოახდენდნენ ისინი პროვოკაციას. რამდენიმე ადამიანი დაიღუპებოდა და ეს აქცია სამოქალაქო დაპირისპირებაში გადაიზრდებოდა“
საზღვრის დაცვის პოლიცია ავ იღოთ. იქ დღესაც მუშაობს პო ლკოვნიკი ბერულავა, რომელიც „ნაციონალური მოძრაობის“ დროს კოორდინატორი იყო. თვითონაც და დედამისიც. კარგი მუშაობის გამო ის შინაგან საქმეთა სამინი სტროში გადმოიყვანეს, მერე და ზვერვის სამსახურში და „ნაციონ ალური მოძრაობის“ დავალებებს ასრულებდა. ამ ხელისუფლების პირობებში ეს ადამიანი, ამ წარს ულით, აღმოჩნდა საზღვრის და ცვის პოლიციაში მაღალ თანამდ ებობაზე, თანაც დავით ბაქრაძის რეკომენდაციით არის დანიშნ ული... როგორ ფიქრობთ, როცა მსგავსი ადამიანები მათ დღესაც ჰყავთ ძალოვან სტრუქტურებში, გაუჭირდებოდათ საზღვრის გადმ ოლახვა? – ეს 30 კაცი უკრაინიდან სა ბოლოო რაოდენობა იყო, თუ კი დევ ელოდებოდნენ ახალ ძალას? – აი, როგორ უნდა განვითარ ებულიყო მოვლენები: როცა 50 ათასამდე ადამიანი შეიკრიბებოდა და გაპროტესტებას დაიწყებდა, ეს
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
უკრაინიდან ჩამოსული 30 კაცი გადანაწილდებოდა მომიტინგ ეებში. ბუნებრივია, იქ იქნებოდა სპეცდანიშნულების დანაყოფე ბიც, სამართალდამცველებიც... სწორედ იქ მოახდენდნენ ისინი პროვოკაციას. რამდენიმე ადამ იანი დაიღუპებოდა და ეს აქცია სამოქალაქო დაპირისპირებაში გადაიზრდებოდა. როდესაც ეს პროცესი განვითარებად ხასიათს მიიღებდა, უკვე რეგიონებიდან იყო მობილიზებული ადამიანთა ჯგუფის დაძვრა თბილისისკენ. კა ხეთის მიმართულებას ხელმძღვა ნელობდა ღვინიაშვილი, სამეგრ ელოს მიმართულებას – როლანდ ახალაია. ამ სისხლისღვრის ფო ნზე სააკაშვილს ჩამოაბრძანებდნ ენ საქართველოში... გათვალისწი ნებული ჰქონდათ, როგორ უნდა მოეხდინათ შინაგან საქმეთა სა მინისტროსა და თავდაცვის სამი ნისტროს ბლოკირება. თავდაცვის სამინისტროში ბევრი თანამოაზრე ჰყავთ და შეიძლება არც დასჭირ ვებოდათ მისი ბლოკირება, პირი ქით, ხელსაც შეუწყობდნენ მას. ხიდაშელმა, იმის მაგივრად, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ მიერ იქ ჩანერგილი აგენტურა დაეთხო ვა, ეს ხალხი დააწინაურა... – მთელი ამ გეგმის განეიტრა ლება მოხერხდა? – წამების კადრებისა და ჩანაწე რების გამოქვეყნებით მოხერხდა, რომ „რუსთავი 2“-ის შენობასთან ათას ადამიანამდეც ვერ მივიდა... ეს იყო ეფექტური პრევენცია... ის კადრები, რაც უკრაინულ საიტებ ზე განთავსდა, საქართველოში არ ჰქონდათ ნანახი. კიდევ არსებობს სხვა კადრებიც, რომლებიც გამო საქვეყნებლად გამზადებულია, უბრალოდ, სააკაშვილმა ამ ეტაპ ზე დაქირავებული ჰაკერების მე შვეობით მოახერხა მისი დროებით ბლოკირება... – მხედველობაში გაქვთ თე თრაძის მკვლელობის ამსახველი კადრები? – დიახ და კიდევ პატიმარი მა მის თვალწინ შვილის გაუპატიუ რების ამსახველი კადრები... – ეს თქვენ საიდან იცით? – ამის შესახებ ინფორმაციას მაწვდიან ჩემი კოლეგები. ამასთა ნავე, მაქვს ინფორმაციები იმის შესახებ, რომ არსებობს დღეს მო ქმედი ზოგიერთი მინისტრისა და დეპუტატის მაკომპრომეტირებე ლი კადრებიც, რომლის საშუალ ებითაც მართავენ მათ. – გულისხმობთ, რომ ეს კადრ ები აქვთ ქარდავას, ახალაიასა და კოდუას? – დიახ... – არსებობს იმის ალბათობა, რომ ასეთი კადრებიც გავრცე ლდეს ელექტრონულ მედიაში, თუნდაც უკრაინიდან? – არა, ამას ვერ დადებენ, რადგ ან ეს კადრები მათ საკუთარი უს აფრთხოებისთვის სჭირდებათ. – თქვენი ინფორმაციით, ჩანა ფიქრი, რის შესახებაც თქვენ სა უბრობთ, აღმოფხვრილია? – სააკაშვილი არ გაჩერდება და ახლა ახალ პროვოკაციებს გეგმავს. მან უკრაინაში შექმ ნა გასაიდუმლოებული ბაზა და ამზადებს, პირდაპირ გეტყვით, ტერორისტებს. მას საქართვე ლოდანაც ჰყავს ჩაყვანილი „თა ვისუფალი ზონის“ ზოგიერთი წევრი, ყოფილი ძალოვნები. აქ მომზადებული კადრების საშუ ალებით ის არა მარტო სიტუაც იის არევას გეგმავს, არამედ იმ ადამიანების წინააღმდეგ ანგა რიშსწორებასაც, ვინც მას ხელს უშლის საკუთარი ბინძური გეგმ ის განხორციელებაში. ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
7
ყველაზე მსხვილი ტერაქტებ მიზეზები, მოთხოვნები და შედეგები გახდება თუ არა საქართველო ტერორისტების სამიზნე
8
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
ქეთი ხატიაშვილი სხვადასხვა დროს, სხვადასხვა ადგილას, სხვადასხვა მიზეზითა და სხვადასხვა მოთხოვნებით, თუ მცა, ყოველთვის კალაშნიკოვით... ნიშნავს თუ არა ეს რუსულ კვალს საერთაშორისო ტერორიზმში? აქ პასუხი თითქმის რწმენის საკი თხი ხდება. ვის სურს, სჯეროდეს, რომ ტერორიზმს პუტინი ორკე სტრირებს. ზოგიც ამ თეორიებს ფრთხილად ეკიდება. დასავლეთის პოზიციაც ფრთხილი და გაცხად ებულია, ჯობს რუსეთთან ერთად, ვიდრე მის გარეშე. წითელი ხაზები მხოლოდ აგრესიას იწვევს და და მატებით პრობლემებს ქმნის. საქართველო შიდა თუ გარე ძა ლების მხრიდან ტერაქტების სა ფრთხის ქვეშ ყოველთვის იდგა. რა საფრთხეების წინაშე ვდგავა რთ ახლა? რა ტენდენცია გააჩინა პარიზის ტერაქტმა, რა მასშტა ბური ტერაქტები განხორციელდა ევროპაში და როგორი იყო მათი შედეგი? ამ და სხვა კითხვებზე „პრაიმტაიმს“ ტერორიზმისა და პოლიტიკური ძალადობის კვლე ვის ცენტრის ხელმძღვანელი ბა დრი ნაჭყებია ესაუბრა. საუბარი, რა თქმა უნდა, პარიზის ტერაქტით დავიწყეთ:
– აღშფოთებული ვარ ფრანგუ ლი სპეცსამსახურების კოლაფსით. პირველ რიგში, აქ სწორედ ფრან გული სამსახურების კოლაფსთან გვაქვს საქმე. გამოჩნდა, რომ ისლა მურ სახელმწიფოს ძალიან ინტე ლექტუალური და ძლიერი გუნდი ჰყავს. – ინტელექტში რას გულისხმო ბთ? – ვგულისხმობ იმათ, ვინც ამ ტე რორისტულ აქტებს გეგმავს. ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, თითქოს აქ მოხდა რამდენიმე ძველი ტერაქტის ანალიზი და ამ ანალიზის მიხედვით დაიგეგმა პარიზის ეს ტერაქტი. უფ რო კონკრეტულად, მხედველობაში მაქვს ორი ძველი ტერორისტული აქტი. პირველი არის 2002 წელს რუსეთში, დუბროვკაზე განხორცი ელებული ტერაქტი; მეორე – 2008 წელს ინდოეთის ეკონომიკურ დე დაქალაქ მუმბაიში მომხდარი ტე რაქტი. ამ ორ ტერაქტზე კონსოლ იდირებული ანალიზით მათ მოახ დინეს საფრანგეთის დედაქალაქის სრული დესტაბილიზაცია. – რა პარალელების გავლება შეიძლება? – იგივე ტაქტიკით იყო შერჩეუ ლი ობიექტი, იგივე ტაქტიკით შე სვლა. განსხვავება ის იყო, რომ მძ ევლები არ აუყვანიათ და მოთხოვ ნები არ წამოუყენებიათ. პარიზში ხალხის ლიკვიდაციის პირდაპირი მცდელობა უფრო იყო, ვიდრე მათი მძევლად აყვანა. კიდევ ერთი. ჩემი აზრით, ეს არ იქნებოდა 10 კაცზე მეტი, მუმბაი შიც 10-12 კაცამდე შემადგენლო ბის ჯგუფი მოქმედებდა. საერთოდ, რაც უფრო პატარაა ტერორისტ ული ჯგუფი, დიდი ალბათობაა, რომ ინფორმაცია არ გაჟონავს. ის ინი ყველანი თავდადებული ფანა ტიკოსები იყვნენ. როგორც მუმბ აიში, აქაც ერთი აიყვანეს. – თქ ვენ თქ ვით, რომ არ იყო წამოყენებული მოთხოვნები, ანუ ეს მხოლოდ შურისძიება იყო? – ეს იყო ტერორისტული აქტი შურისძიებისა და დასჯისთვის. მოქმედებდნენ გარკვეული გეგმის მიხედვით. თუ დამა ტებითი ზიანის მიყენების საშუალება მიეცემოდ ათ, ამასაც განახო რციელებდნენ. მათ კარგად იცოდნენ, რომ განწირულ ები იყვნენ. უმე ტე სო ბ ას შაჰიდის ქ ამ არ ი
ეკეთა, რაც სწორედ ამაზე მიუთით ებს, მათ იცოდნენ, რომ სიკვდილზე მიდიოდნენ და გადარჩენის შანსი არ იყო... – საქართველოში ბევრი ამ ტე რაქტის უკან პუტინს მოიაზრებს... – ჯერჯერობით ეს კონსპირო ლოგიური თეორიებია. შეიძლება პუტინი იდგეს, შეიძლება – ვინმე სხვა... ამ თეორიებზე ლაპარაკი ად რეა. პუტინი ტერორისტებს სერი ოზულ პრობლემებს უქმნის... ახლა პუტინს მოკავშირეების მოძებნა უფრო აწყობს. თან იმ შემთხვევაში აწყობს, თუკი უკრაინის მიმართ ულებით მისი კრიტიკა შეწყდება. უკვე გამოჩნდა გლობალური მტრის ძალიან მკაფიო სახე, სადაც უნდა გაერთიანდნენ მსოფლიოს წამყვანი მოთამაშეები. – თქვით, რომ ტერორიზმის სა ხით გლობალური მტერი გამოჩნ და, ეს ნიშნავს, რომ დასავლეთი სხვა კრიზისებზე, იგივე უკრაინ აში, მაგალითად, თვალს დახუჭა ვს? – დასავლეთმა სერიოზული შე ცდომები დაუშვა. დაწყებული 2003 წლიდან, როცა შეერთებული შტ ატები ჯერ შევიდა ერაყში და შე მდეგ გამოვიდა, შემდეგ იყო ლიბია, ტუნისი, ეგვიპტე და ასე შემდეგ. ლიბერალური ინტერვენცია აღმო სავლეთ ქვეყნებში ძალიან საშიშია და ამ ტერაქტებმა ეს დაადასტურა კიდეც. დასავლეთი ამისთვის მზად არ არის... არ გამიკვირდება, რომ საფრანგეთში გამოჩნდნენ ძალები, რომლებიც იმ კვალს ჩაფარცხავენ, რომელიც ლტოლვილებთან და ემ იგრანტებთან მიდის, რომელიც მა სობრივად შემოუშვა დასავლეთმა საკუთარ ტერიტორიაზე. ეს შეცდ ომა იყო. არ გამიკვირდება, ტერაქტ ების ორგანიზატორების კვალი სწ ორედ ლტოლვილთა დიდ ნაკადთან მიდიოდეს. – რა სტრატეგია შეიძლება შე იმუშაოს დასავლეთმა და იქნება თუ არა ეს რუსეთთან ერთად? – პირველი სტრატეგია, რაც გა მოჩნდა, ლტოლვილების ნაკადი არ უნდა გაეშვათ ევროპისკენ. დასა ვლეთმა მხოლოდ ახლა გამოუყო სამი მილიარდი დოლარი თურქეთს. მათთვის ადგილზე უნდა აღმოეჩინ ათ მხარდაჭერა. დასავლეთისთვის მნიშვნელოვან იყო ბაშარ ასადის მო შორება, მათ კი ფული დაურიგეს ათ ასი რჯულის ისლამურ რადიკალებს. საბოლოოდ, ყველაზე დიდი მონსტრ ის – „ისლამური სახელმწიფოს“ ხე ლში სოლიდური თანხები აღმოჩნდა და ახლა ვიმკით შედეგებს.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბი ნიუ-იორკიდან პარიზამდე
EXCLUSIVE – ტერორისტების სამიზნე შეიძ ლება საქართველოც გახდეს? – ტერორისტულ ორგანიზაციებს დიდი ქვეყნები აინტერესებთ. პატა რა ქვეყნებისთვის არ დახარჯავენ რესურსებს. თუმცა, გამონაკლისი 2004 წელს მოხდა, როცა ტერაქტი ესპანეთში მოაწყვეს. ის კი იყო ანტი ტერორისტული კოალიციის წევრი, მაგრამ ევროპელთა ლიდერებში არ განიხილება. მიუხედავად ამისა, თა ვდასხმა ესპანეთზე მაინც განხორ ციელდა. ძნელია რამის პროგნოზირება. შეიძლება ტერაქტები მოხდეს არ აცენტრალიზებულად, ანუ ადგილო ბრივმა ჯგუფებმა განახორციელონ. საქართველო ანტიტერორისტული კოალიციის წევრია. საქართველო შიც მოხდა რამდენიმე ტერორისტ ული აქტი. საქართველოს ტერიტო რიაზე, აფხაზეთში, საერთოდაც,
საერთაშორისო ტერორისტი შამილ ბასაევი იყო, ასევე, სოსლანბეკოვი. არ გამოვრიცხავ, რომ გარკვეულმა ტერორისტულმა ჯგუფებმა ახლაც ჩაიდინონ რაღაც. და საქართველოს ძალოვანი უწყებები და საზოგადო ება ამისთვის მზად უნდა იყვნენ. ჩვენ რეგიონულ უსაფრთხოებ აზე უნდა ვიფიქროთ და აქ რუსეთის იგნორირება არანაირად არ შეიძლე ბა. – როგორი იყო ტერაქტების გა ვლენა ქვეყნებზე? – ყველაზე დიდი ტერაქტი 2001 წლის 11 სექტემბერს მოხდა, აქედ ან დავიწყოთ. ამ ტერაქტმა ზიანი მიაყენა ამერიკის ეკონომიკას. საერ თო ხარჯი და საერთო ზარალი 100 მილიარდი იყო. ამერიკის ვაჭრობის პალატის მიერ გაკეთებული ანალ იზის შემდეგ საბოლოო ციფრი 80 მილიარდი დოლარი აღმოჩნდა.
ძალიან ხშირად ტერორისტული აქტები მოქმედებს გასართობ ინ დუსტრიაზე. მაგალითისთვის შეგვ იძლია 2002 წლის ბალის ტერაქტი მოვიყვანოთ, სადაც 100-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა, დარტყმა მიადგა ტურისტულ ინდუსტრიას, ფაქტობ რივად, ინდუსტრია თითქმის გაჩე რდა. ტერაქტების მიზეზები ქვეყნი სთვის მხოლოდ ეკონომიკური პრ ობლემების შექმნა არ არის. მაგა ლითად, 2004 წლის ესპანეთის ტე რაქტი 11 მარტს არჩევნებამდე სამი დღით ადრე მოხდა და მან, ფაქტობ რივად, არჩევნების ბედი შეცვალა. ეს ყველაზე სისხლიანი ტერაქტია ევროპაში მსხვერპლის რაოდენობ ით – 195 ადამიანი დაიღუპა. ტერაქტს ხშირად ყურადღების გადასატანად ან დასაშინებლად აწ ყობენ. ლონდონის ტერაქტები 2005
წელს, ლონდონში დიდი რვიანის სა მიტამდე მოხდა. სხვათა შორის, საინტერესოა რუ სული ტერაქტები. როცა მეტროების აფეთქება მოხდა 2004 წელს მოსკ ოვში. რუსეთმა მაშინ არჩევნების სისტემა შეცვალა. ანუ თავისი სისტ ემა უფრო მკაცრი გახადა, გუბერნ ატორების პირდაპირი არჩევა გადა დო. ეს იყო ერთ-ერთი სერიოზული შედეგი. დესტაბილიზაციისთვისაც კეთდ ება ტერაქტები. 1980 წელს მოხდა ბოლონიის მეტროს აფეთქება. 80 ადამიანი დაიღუპა მაშინ და როგორ გაირკვა, მიზანი იყო ფინანსური სპ ეკულანტების წინააღმდეგ აგორებ ული კამპანიის გადაფარვა. – ტერაქტები დასავლეთის საგა რეო პოლიტიკაზე როგორ გავლენ ას ახდენდა? – 2001 წლის 11 სექტემბრის
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
შემდეგ დაიწყო ოპერაცია ჯერ ავღანეთში თალიბანის წინა აღ მდ ეგ, 2003 წე ლს კი – უკ ვე ერაყში. კენიასა და ტანზანიაში ამერიკის საელჩოებზე თავდას ხმების (1998 წელს) შემდეგ. ეს იყო, სხვათა შორის, უსამა ბინ ლადენის პირველი მასშტაბუ რი ტერაქტები და სწორედ ამით გამოვიდა ის ფართო ასპარე ზზე. შეერთებულმა შტატებმა გაააქტიურა თავისი პოზიციები სომალისა და სუდანის ტერიტო რიებზე. პირველად მაშინ დაიბ ომბა სუდანი პრეზიდენტ კლინ ტონის მიერ. – დასავლეთი აღწევს რაიმე პროგრესს აღმოსავლეთში? – ჯერჯერობით მხოლოდ რე გრესს ვხედავ. საეჭვოდ მიმაჩნ ია დასავლეთის როლი არაბულ გაზაფხულში. არაბულმა გაზა ფხულმა არანაირი დადებითი ტენდენცია არ გამოიწვია. აღმო სავლეთ ქვეყნებში შესვლა დე მოკრატიითა და ლიბერალური ფასეულობებით, ვნახეთ, რომ საშიშია. ავტორიტარული რეჟი მები შედის მოსახლეობის მენტ ალობაში... – ანუ თქვენ ემხრობით თე ორიას, რომ დემოკრატია შეუთ ავსებელია მუსლიმანური ქვეყ ნებისთვის? – რასაკვირველია. მაგალითად, საუდის არაბეთი აბსოლუტური მონარქიაა, გაერთიანებული სა ამიროები – პარლამენტის გარეშე ქვეყანა, ომანი, კატარი, ქუვეითი – ესენი ამერიკის მოკავშირეები არიან ნული დემოკრატიით და ამ ერიკას მათთან არანაირი პრეტ ენზიები არ აქვს. შესაძლოა, ჩვენ გვერჩივნა, რომ რაღაც პერიოდი იგივე რეჟიმები ყოფილიყო სი რიაშიც და ლიბიაშიც. ეგვიპტის მაგალითმა გვიჩვენა, რომ მუბა რაქის მაგივრად მოვიდა რადიკა ლიზმი. – როგორც 11 სექტემბრის ტერაქტის შემდეგ, ახლაც შეიძ ლება დასავლეთს რუსეთიც შე უერთდეს ტერორიზმის წინააღ მდეგ ბრძოლაში? – არ არის გამორიცხული. ამ პრობლემამ შეიძლება ბევრი პრ ობლემა გადაფაროს, მათ შორის უკრაინის პრობლემაც. აქ კონტ ინენტის უსაფრთხოებაზეა საუბ არი. ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
9
აუდიტი გურჯაანში მიწების უკანონო
დასაკუთრებაზე საუბრობს
მირიან ბოქოლიშვილი ცოტა ხნის წინ აუდიტის სამსახურმა რამდენიმე მუ ნიციპალიტეტი შეამოწმა და მთელი რიგი დარღვევებიც გამოავლინა. ჩვენი ყურა დღება განსაკუთრებით მი იპყრო გურჯაანის რაიონმა, სადაც მიწების დაკანონები სა და სახელმწიფო ქონების განკარგვის პროცესში სავა რაუდო კორუფციული ფა ქტები გამოიკვეთა. შემოწმების პერიოდი 2013-14 წლებს ეხება, როდე საც მუნიციპალიტეტის გა მგებელი დავით მესხიშვილი გახლდათ. აუდიტის დასკვნ აში ერთ საინტერესო ფაქტს გადავაწყდით, თუმცა მანამდე მინდა 2012 წლის ერთი შემთ ხვევის შესახებ გიამბოთ. გურჯაანის გამგებელმა დავით მესხიშვილმა სოფელ ვაჩნაძიანში მცხოვრებ ირმა ელიზბარაშვილს დახმარებ აზე უარი უთხრა. მარტოხელა დედა არასრულწლოვან შვ ილებთან ერთად რამდენიმე დღის განმავლობაში ღამეს ქუჩაში ღია ცის ქვეშ ათევდა. აი, რას ამბობდა ეს ქალბატ ონი „კახეთის საინფორმაციო ცენტრთან“ საუბრისას: „გამგებელს გამგეობის ეზ ოში შევხვდი და ავუხსენი მდ გომარეობა, რომ 2 შვილით გა ვათენე ღამე ქუჩაში. მითხრა, ჩვენ მარტო სტიქიით დაზა რალებულებს ვეხმარებით და სხვა სახსრები ამ ეტაპზე არ გვაქვსო. ერთი კვირით ადრეც შევხვდი ქუჩაში და ავუხსენი მდგომარეობა. მაშინ მითხ რა, დამაცადე ეს ყველაფერი, ჩაიაროს ამ ამბავმა და მერე მოგაქცევ ყურადღებასო. იმ ის შემდეგ ვეცადე, რომ კიდევ შევხვედროდი. შევხვდი მოად გილეს და მან მითხრა, თქვე ნნაირი იმდენი გაჭირვებული მყავს, ყველას რომ დავეხმ არო, რაც სოფელში სახლებია, არ ეყოფაო. 2 შვილით კიდევ მესამე ღამე უნდა გავათენო ქუჩაში. ქუჩაში მაქვს ბარგი, საწოლი, ავეჯი, ჩასაცმელები და ქუჩაში გვძინავს“. მაშინ გურჯაანის მუნიცი პალიტეტის გამგებელმა კახე თის საინფორმაციო ცენტრს უპასუხა, რომ „ჯერ არ დაღა მებულა“, მანამდე კი მარტ ოხელა დედას უთხრა: „სადაც გინდა, იქ წადი და იჩივლე, არ მაინტერესებსო“. აქვე გეტყვით, რა გახდა მა რტოხელა დედის ქუჩაში დარჩ ენის მიზეზი: ირმა ელიზბარა შვილის წინააღმდეგ სარჩელი მისმა მამამთილმა ქუჩუკი ელ იზბარაშვილმა გურჯაანის რა იონულ სასამართლოში 2007 წელს შეიტანა. ქუჩუკი ელიზ ბარაშვილი მის საკუთრებაში არსებული სახლიდან რძლის გასახლებას ითხოვდა. მოსა მართლე ლია ოთარაშვილმა
10
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
გამგებელმა ქუჩაში დარჩენილ მარტოხელა დედას დახმარებაზე უარი უთხრა, საკუთარ დედას კი სახელმწიფო მიწები უკანონოდ გადასცა
EXCLUSIVE
დაუსწრებელი გადაწყვეტილება მი იღო და სარჩელი დააკმაყოფილა. თბილისის სააპელაციო და უზენაე სმა სასამართლოებმა დაუსწრებელი
ოხელა დედას უთხრა აწ უკვე ყოფი ლმა გამგებელმა: „სადაც გინდა იქ წადი და იჩივლე, არ მაინტერესებსო“. სამაგიეროდ დავით მესხიშვილი სა
გადაწყვეტილება არ გააუქმეს, იმ მო ტივით, რომ ირმა ელიზბარაშვილის ადვოკატმა პროცესზე ექიმის მიერ წა რადგინა არასწორად შევსებული სა მედიცინო ცნობა, სადაც აღნიშნული იყო, რომ მოპასუხე ავად იყო, თუმცა არ ეწერა, რომ მას სასამართლო პრ ოცესზე გამოცხადება არ შეეძლო. სახლიდან მისი გასახლება მას შე მდეგ მოითხოვეს, რაც მან ოჯახური ძალადობის ფაქტებზე პოლიციაში განაცხადა. „წლების განმავლობაში მცემდნენ, რაც ხელში მოხვდებო დათ, მირტყამდნენ. ერთ-ერთი შემთ ხვევის დროს გონება დავკარგე. სასწ რაფო სამედიცინო დახმარების ბრ იგადამ საავადმყოფოში გადამიყვანა, სადაც ტვინის შერყევა დამიდგინეს. ამის შემდეგ პოლიციას მივმართე. მე ტის ატანა აღარ შემეძლო. ბავშვებიც მუდმივად სტრესში იყვნენ. რადგან ხმა ამოვიღე, სახლიდან გაგდება გადაწყვიტეს და გამაგდეს კიდეც. მე სხვა თავშესაფარი არ მაქვს. სა სამართლოს გადაწყვეტილებაში მხოლოდ ჩემს გასახლებაზე იყო საუბარი, ჩემთან ერთად აღმა სრულებელმა სახლიდან ბავშვე ბიც გამოყარა და ისინიც ქუჩაში დარჩნენ“, – აღნიშნა ირმა ელიზბარაშვ ილმა. მ ოკ ლ ედ, აი ამ მ არ ტ
კმაოდ ხელგაშლილი აღმოჩნდა სა კუთარი დედის მიმართ, რომელსაც, როგორც აუდიტის დასკვნით ირკვ ევა, სახელმწიფო საკუთრებაში არ სებული მიწები უკანონოდ დაურეგ ისტრირა. აუდიტის დასკვნაში ვკით ხულობთ: „საკუთრების უფლებით აღიარე ბული 2 ობიექტი გაცემულია კანონდ არღვევით. ფიზიკურ პირს – ქეთევან მოსემღვდლიშვილს დარეგისტრირე ბული ჰქონდა სოფელ შაშიანში სა სოფლო-სამეურენო დანიშნულების მიწა 1700 კვ.მ, რომელსაც საკუთრ ების უფლების აღიარების კომისიამ აღნიშნული ფართობის მომიჯნავედ დამატებით უღიარა 3182 კვ.მ“. ქეთევან მოსემღვდლიშვილი კი დავით მესხიშვილის დედა გახლავთ. მიწების უკანონო შემომტკიცების გა მო იმდროინდელი გამგებლის დედა
არაერთ სკანდალშიც ყოფილა გახვ ეული. გურჯაანის რაიონის სოფელ ჩალაუბანში მცხოვრები ალუდა კა პანაძე ყვება, რომ „მას გურჯაანის გამგებელი დავით მესხიშვილი და მი სი დედა 150 ჰექტარ მიწის ნაკვეთს ედავებიან. დავა დავით მესხიშვილის მამის გარდაცვალების შემდეგ დაიწ ყო“. 2007 წელს ალუდა კაპანაძესა და ვაჟა მესხიშვილს შორის დაიდო თა ნამესაკუთრეობის ხელშეკრულება, რაც ნიშნავს ქონების ერთობლივ მა რთვას. ხელშეკრულება ვაჟა მესხიშ ვილის გარდაცვალების შემდეგ შეწყ და. თუმცა, კაპანაძის თქმით, გურჯ აანის გამგებელმა გამოიყენა თავისი თანამდებობა და მოახერხა ყალბი ნა სყიდობის ხელშეკრულების შედგენა. ალუდა კაპანაძის უფლებების დარღვევაზე საუბრობს კოალიცია „თქვენი უფლებებისთვის“. უფლება დამცველი გიორგი თევზაძე ამბობს, რომ კოალიციის მიერ შესწავლილი იქნა ალუდა კაპანაძის განცხადება გურჯაანის რაიონული სასამართ ლოს 2013 წლის 31 იანვრის გადაწყ ვეტილებაზე, სადაც სერიოზული ეჭ ვები გაჩნდა. „ბევრ კითხვას ბადებს არა ნათე საური კავშირი, არამედ გამოკვეთ ილად მიკერძოებული დამოკიდებუ ლება სასამართლოს მხრიდან დავით მესხიშვილის დედის სასარგებლოდ, თანაც გადაწყვეტილების მიღება დავით მესხიშვილის გამგებლობის პირობებში. თუმცა ჩვენს ხელთ არ სებული ინფორმაციით, ალუდა კა პანაძის წინააღმდეგ ტენდენციური დამოკიდებულებით გამოირჩევა არა მარტო სასამართლო, არამედ საჯა რო რეესტრის ტერიტორიული ორგა ნო, რომლის მიერ მიღებულია საეჭვო გადაწყვეტილებები ალუდა კაპანაძის ქონებრივი ინტერესებს საზიანოდ და ქეთევან მოსემღვდლიშვილის სასა რგებლოდ, რომელიც გამოძიების შე სწავლის თემაა“, – ამბობს თევზაძე. ვერ გეტყვით, რამდენად შეიძლე
„ბევრ კითხვას ბადებს არა ნათესაური კავშირი, არამედ გამოკვეთილად მიკერძოებული დამოკიდებულება სასამართლოს მხრიდან დავით მესხიშვილის დედის სასარგებლოდ~
ბა გამხდარიყო სასამართლო მიკერძოებულობის საფუძვ ელი, თუმცა ფაქტის სახით გეტყვით იმასაც, რომ დავით მესხიშვილის მეუღლე თბილის ის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე გახლავთ. ქონე ბრივი დეკლარაციით ირკვევა, რომ მოსამართლის თანამდებ ობაზე ქეთევან მესხიშვილის წლიური სახელფასო შემოსავა ლი 47 584 ლარი იყო. ამავე დეკლარაციით, გუ რჯაანის მუნიციპალიტეტის ყოფილი გამგებელი სააქციო საზოგადოება „ბადიაურში“ 25 760 აქციას ფლობს, თითოეუ ლი აქციის ღირებულება 3,6 ლარია. გურჯაანის გამგებლად და ნიშვნამდე დავით მესხიშვილი საქართველოს შინაგან საქმ ეთა სამინისტროს აკადემიის ადმინისტრაციის უფროსად მუშაობდა. აღნიშნულ თანამდ ებობაზე ერთ წელიწადში მისმა შემოსავალმა 38 369 ლარი შე ადგინა. დეკლარაციის თანახმად, დავით მესხიშვილსა და მისი ოჯახის წევრებს არ აქვთ უძ რავი ქონება, მათ შორის არც საცხოვრებელი ბინა, ასევე, არ გააჩნიათ 10 000 ლარზე მეტად ღირებული მოძრავი ქონება. როგორც ჩანს, ექსგამგებლის მთელი უძრავ-მოძრავი ქონება დედაზეა გაფორმებული. მიწების უკანონოდ დარე გისტრირებასთან დაკავშირებ ით აუდიტის სამსახურის მიერ გამოქვეყნებულ ინფორმაციას ამდენ ყურადღებას არ დავუ თმობდით, რომ არა ქუჩაში მცირეწლოვან შვილებთან ერ თად დარჩენილი მარტოხელა დედისადმი დავით მესხიშვი ლის დამოკიდებულება. ჩვენ შევეცადეთ ყოფილ გამგებ ელთან დაკავშირებას და იმ ის გარკვევას, რატომ უთხრა თავის დროზე უარი ქუჩაში ბავშვებთან ერთად დარჩენილ ქალს დახმარებაზე და პარა ლელურად, რატომ დაუკანონა სახელმწიფო მიწები საკუთარ დედას, რომელიც რამდენიმე დღეში სარფიანად გაასხვისა? სამწუხაროდ, ექსგამგებელთ ან დაკავშირება ვერ მოხერხდა. თუ ბატონ დავითს გაუჩნდება სურვილი, ჩვენ სიამოვნებით დავუთმობთ ადგილს მასთან ინტერვიუს.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
რა შეუთვალა ქიბარ ხალვაშმა ია კიწმარიშვილს? ხალვაში ეროსი კიწმარიშვილთან 2012 წლის „ესემეს“მიმოწერის გასაჯაროებას გეგმავს, სადაც თითქოს კიწმარიშვილი პირად მიმოწერაში ადასტურებს, რომ „რუსთავი 2“-ზე პრეტენზიები არ აქვს
მირიან ბოქოლიშვილი ეროსი კიწმარიშვილის მეუღლე ია კიწმარიშვილი „რუსთავი 2“-ის საქმესთან დაკავშირებით იურისტ ებთან ბოლო დეტალებს აზუსტებს, რის შემდეგაც ის, როგორც ვარა უდობენ, ქიბარ ხალვაშს შეხვდე ბა. ეროსის სამართალმემკვიდრე მიიჩნევს, რომ, თუ ქიბარ ხალვაშს, დავით დვალსა და ჯარჯი აქიმიძეს შორის წილების გადანაწილებაზე რაიმე სახის შეთანხმება შედგება, იქვე აუცილებლად უნდა იყოს გა თვალისწინებული ეროსი კიწმარ იშვილის ოჯახის ინტერესები. ია კიწმარიშვილი უახლოეს დღეე ბში რომ მოდავე მხარეებს შეხვდება, ამას „პრაიმტაიმს“ გარდაცვლილის ძმა, ზურაბ კიწმარიშვილიც უდასტუ რებს. „ია ნამდვილად აპირებს ამ პროც ესში ჩართვას. თუმცა კონკრეტული დრო და დეტალები არ დაგვიზუსტე ბია“, – ამბობს ზურაბ კიწმარიშვილი. რა ტიპის მოთხოვნები ექნება ოჯ ახს, ამაზე ეროსი კიწმარიშვილის მეუღლე, ია კიწმარიშვილი მოგვია ნებით ისაუბრებს. გავრცელებული ინფორმაციით, ია კიწმარიშვილი ამ თემაზე საგანგებო პრესკონფერენ ციასაც გამართავს, თუმცა ასევე ვრ ცელდება ინფორმაცია, რომ ქიბარ ხალვაშმა ეროსის ქვრივთან კულუ არული მოლაპარაკებები უკვე დაიწ ყო. ამ ინფორმაციის მიხედვით, ხა
ლვაში შუამავლების მეშვეობით ია კიწმარიშვილს დაჰპირდა, რომ, თუ პროცესებს განერიდება, უკმაყო ფილოს არ დატოვებს და გარკვეულ ფინანსურ კომპენსაციას მიიღებს, სხვა შემთხვევაში კი ხალვაში ეროსი კიწმარიშვილთან 2012 წლის „ესემ ეს“-მიმოწერის გასაჯაროებას გეგმ ავს, სადაც თითქოს კიწმარიშვილი პირად მიმოწერაში ადასტურებს, რომ „რუსთავი 2“-ზე პრეტენზიები არ აქვს. სხვათა შორის, კიწმარიშვილთან კომუნიკაცია პრესკონფერენციაზე ქიბარ ხალვაშმაც დაადასტურა. მი სი თქმით, ის კიწმარიშვილს რამდენ ჯერმე შეხვდა და მას რაიმე პრეტენ ზია ტელეკომპანიასთან დაკავშირ ებით არ დაუფიქსირებია. ჟურნალისტის კითხვაზე – კიწმ არიშვილი დღეს რომ ცოცხალი ყო ფილიყო, იქნებოდა თუ არა ის ქიბარ ხალვაშისა და ტელევიზიის დამფ უძნებლების, აქიმიძისა და დვალის შეთანხმების მონაწილე, და აპირებს თუ არა ხალვაში კიწმარიშვილის ოჯახთან კომუნიკაციას და მათთან რაიმეზე შეთანხმებას, ხალვაშმა აღ ნიშნა, რომ მისთვის კიწმარიშვილის ოჯახის წევრებს არ მიუმართავთ და რამდენადაც მისთვის ცნობილია, მათ ცოტა განსხვავებული პოზიცი ები აქვთ. კიწმარიშვილის რა სმს-ები ინახ ება ხალვაშის მობილურში, ალბათ, მხოლოდ ვიწრო წრემ იცის, თუმცა რას შეცვლის ეს მიმოწერა, ძნელი
მულ ინტერვიუშიც საუბრობდა. მან სასამართლოს ჯერ კიდევ 2009 წლის 2 აპრილს მიმართა. კიწმარიშვილის ადვოკატი გოჩა სვანიძე განმარტავს, რომ ეროსი კიწმარიშვილმა 2004 წლის ივ ნისში ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ში მისი კუთვნილი 30% წილის გასხვისების ხელშეკრულება გა აფორმა. ხელშეკრულება 50 ათ ას დოლარზე გაფორმდა, მაგრამ ამის მიუხედავად, მას ერთი თე თრიც არ მიუღია. სწორედ ამან განაპირობა კიწმარიშვილის მიერ საქალაქო სასამართლოში სარჩ ელის შეტანა.
სათქმელია. ქიბარ ხალვაშმა, რომელსაც თბ ილისის საქალაქო სასამართლომ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის 100%-იანი წილი მიაკუთვნა, პრეს კონფერენციაზე განაცხადა, რომ ამ წილის ნახევარს, ტელეკომპანიის დამფუძნებლებს დავით დვალსა და ჯარჯი აქიმიძეს დაუთმობდა. ამ კო ნტექსტში ხალვაშს არც ეროსი და არც მისი სამართალმემკვიდრეები არ უხსენებია. „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას ჯა რჯი აქიმიძე ამბობს, რომ მისთვის უცნობია, დაათმობინეს, თუ საკუ თარი სურვილით გაყიდა წილი ერ
ჯარჯი აქიმიძე: „ეროსისთან დაკავშირებით ბევრი ჭორი მაქვს მოსმენილი, არ ვიცი, წაართვეს თუ თვითონ დათმო“
ოსი კიწმარიშვილმა. მისი თქმით, ერთადერთი, რაც დანამდვილე ბით იცის, არის ის, რომ მას და დვალს ქონება იძულებით ჩამო ართვეს. ჯარჯი აქიმიძე, „რუსთავი 2“-ის ერთ-ერთი დამფუძნე ბელი: – წარმოდგენა არ მაქვს, რა ეკუთვნის ეროსის ოჯახს. მე ეროსისთან ურთიერთობა არ მქ ონ ია 2004 წლ იდ ან. მე და და თო ერთად ვიყავით და ის იყო ცალკე, ამიტომ მისი ურთიერთობების შე სახებ არ მაქვს ინფორმაცია, არც ის ვიცი, რა გარიგება შედგა მასა და ხე ლისუფლებას შორის. – თავის დროზე, როდესაც თქ ვენ წილი დათმეთ, ეროსი კიწმარ იშვილიც დაზარალდა? – არ ვიცი. მასთან დაკავშირებ ით რა მოხდა, ვერ გეტყვით. ჭორის დონეზე ვიცი, რომ მან დათმო საკუ თარი წილი, რის სანაცვლოდ, წარმ ოდგენა არ მაქვს. მაშინ ჩვენი და ერ ოსის გზები გაიყო და სერიოზული კონფლიქტი გვქონდა. მე ვიცი, რომ ხელისუფლებამ მე და დათოს წაგვ ართვა ქონება. ეროსისთან დაკავშ ირებით ბევრი ჭორი მაქვს მოსმენ ილი, რეალურად რა მოხდა, არ ვიცი, წაართვეს თუ თვითონ დათმო. – გარდაცვალებამდე ის ამბო ბდა, რომ მის გარეშე „რუსთავი 2“-ის თემა ვერ დალაგდებოდა... თქვენ არ იზიარებთ ამას? – არ ვიცი მისი მოსაზრებები. ამ ხნის განმავლობაში ეროსისთან მქონდა ერთადერთი შეხვედრა და ისიც სერიოზული სკანდალით დამთავრდა. ეს ის პერიოდია, რო დესაც ეროსი „მაესტროში“ შე დიოდა, როგორც მენეჯერი. მას შემდეგ არანაირი ურთიერთობა არ მქონია და არც მისი გეგმების შესახებ ვყოფილვარ ინფორმ ირებული. ეროსი კიწმარიშვილს რომ „რუსთავი 2“-თან და კავშირებით გეგმები ნამდ ვილად ჰქონდა, ამაზე ის გარდაცვალებამდე გაზეთ „პრაიმტაიმისთვის“ მიცე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ზურა კიწმარიშვილი: „ია ნამდვილად აპირებს ამ პროცესში ჩართვას“
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
11
იაშვილის ბავშვთა კლინიკის წარმატებული და უნიკალური ქირურგიული ოპერაციები
მ.იაშვილის სახელობის ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფო ქეთი მუსერიძე იაშვილის ბავშვთა ცე ნტრალური საავადმყოფო მულტიპროფილური პე დიატრიული სამედიცინო დაწესებულებაა. იაშვილის კლინიკა ნებისმიერი დიაგ ნოზის მქონე პაციენტისთ ვისაა. კლინიკა 18 წლამდე ყველა ასაკის ბავშვს მკ ურნალობს. იაშვილის ბავშვთა ცენტ რალურ საავადმყოფოში რა მდენიმე უნიკალური დეპა რტამენტია, რომელთა ანალ ოგი საქართველოში არ არის: ონკოჰემატოლოგია, ნეიროქ ირურგია, ტოქსიკოლოგია; აბდომინური და ტრავმატო ლოგია ორთოპედიის დეპა რტამენტი; რესპირაციული მედიცინის დეპარტამენტი; ადრეული ასაკის ბავშვთა გლობალური განვითარებისა და მენტალური ჯანმრთელ ობის დეპარტამენტები. „პრაიმტაიმი“ ესაუბრა ია შვილის კლინიკის აბდომი ნური და ტრავმატოლოგიაორთოპედიის დეპარტამენ ტის ხელმძღვანელს ზვიად ბულისკერიას და რესპირ აციული მედიცინის დეპა რტამენტის ხელმძღვანელ ლევან ხარაშვილს. მათ მნიშვნელოვან ოპერ აციებზე და სიახლეებზე ის აუბრეს. ზვიად ბულისკერია, აბ დომინური და ტრავმატო ლოგია-ორთოპედიის დეპა რტამენტის ხელმძღვანელი: - რა სიახლეებს სთავაზ ობთ პაციენტებს იაშვილ ის კლინიკაში? - სიახლე ისაა, რომ გვაქ ვს დანერგილი რამდენიმე ოპერაციული მკურნალობა, ეს ოპერაციები ახალი არ არის, ადრეც კეთდებოდა, უბრალოდ, მეთოდები გვაქ ვს დანერგილი, რომელსაც მარტო ჩვენ ვიყენებთ. ღმ ერთის წყალობით, საკმაოდ წარმატებულად.
- რომელ ოპერაციებს აკეთებთ განსხვავებული მეთოდით? - ეს არის სანაღვლე გზ ების თანდაყოლილი პათო ლოგია ანუ არტრეზია. ამ დროს სანაღვლე გზები არ არსებობს. 7 წარმატებული ოპერაცია ჩატარდა ჩვენს კლინიკაში. ამ ოპერაციის მიზანია ბავშვებმა იცოც ხლონ იმ დრომდე, სანამ გადავუნერგავთ დედის ღვ იძლს. შესაძლებელია ეს ოპერაცია იმდენად წარმ ატებული იყოს, რომ საერ თოდ არ დასჭირდეს ბავშვს ღვიძლის გადანერგვა. ეს არ არის ოპერაციის წარმატ ებაზე დამოკიდებული. იგი დამოკიდებულია რამდენად განვითარებულია სანაღვ ლე გზები. ჩვენ ამ ოპერაც იებს სამი წელია ვაკეთებთ. ეს იშვიათი პათოლოგიაა და წელიწადში სულ რამდენიმე შეიძლება იყოს. ოპერაცია, საკმაოდ რთულია, 50% არ ის სიკვდილიანობის საფრ თხე. მხოლოდ ერთი ბავშვი
ზვიად ბულისკერია
დაგვეღუპა, ისიც იმიტომ, რომ დღენაკლული დაიბ ადა, მი სი წო ნა 1,2 კი ლო იყო. ჩვენი პაციენტებიდან 6 ბავშვი გამოჯანმრთელ და და ერთს არ დასჭირდა ოპერაციის გაკეთება. ეს იმ ბავშვების სიაში მოხვდა, რომლებიც არ საჭიროებ ენ ღვიძლის გადანერგვას. ხოლო რაც შეეხება მეორე ოპერაციას, გესფუნდის ოპ ერაციაც ჩვენ დავიწყეთ სა ქართველოში. ამ დაავადებ ის დროს ბავშვებს აქვთ თა ნდაყოლილი გაუვალობა. ეს ოპერაციები კეთდებოდა 8 წლიდან 12 წლამდე, მაგრამ ჩვენი მეთოდით შემცირდა ეს ასაკი და 1 წლის ბავშვს აც შეგვიძლია გავუკეთოთ აღნიშნული ოპერაცია. ეს ერთ-ერთი რთული ოპერაც იაა, რომელიც ჩვენთან წა რმატებით ხორციელდება. რესპირაციული მედი ცინის დეპარტამენტის ხე ლმძღვანელი, ლევან ხარა შვილი: - ეს არის რესპირაციული მედიცინის დეპარტამენტი. ამ დეპარტამენტში გაერთი ანებულია პულმონოლოგია, ანუ ფილტვების მკურნა ლობის თერაპიული ნაწილი, ასევე გულმკერდის ქირუ რგია და ენდოსკოპიური სა მსახური. ჩვენთან ტარდება ოპერაციების მთელი სპ ექტრი დაავადებებზე, რო გორებიც არის საყლაპავის არტრეზიები, ანუ ახალშო ბილი იბადება საყლაპავის მთლიანობის დარღვევით და ზოგ შემთხვევაში იგი უერთდება სასულეს, ანუ ტრაქეას. ასევე დიაფრაგმის თანდაყოლილი თიაქრები, რომელიც ასევე ერთ-ერთი თანდაყოლილი მანკია. ჩვ ენი სტატისტიკით იაშვილის კლინიკაში ასეთ ბავშვებზე ჩატარებული ოპერაციების შემდეგ მათი გადარჩენის
ლევან ხარაშვილი
პროცენტი დიდად არ ჩამო უვარდება ამერიკის სტატ ისტიკას. გარდა ამისა, ჩვენი დეპა რტამენტი აგრეთვე მოიც ავს ენდოსკოპიურ სამსახ ურს. ენდოსკოპია ნიშნავს, სპეციალური აპარატურის მეთოდებით სასუნთქი გზ ების, საყლაპავის დათვალ იერებას. სასუნთქი გზების და საყლაპავის უცხო სხეუ ლების გამო ძალიან ბევრი პაციენტი გვყავს, ისეთი, რომელიც საჭიროებს ენ დოსკოპიურ ჩარევებს, ას ევე ვმუშაობთ საყლაპავის ისეთ რთულ პათოლოგიებ ზე, როგორიცაა საყლაპავის ქიმიური დამწვრობა, საყლ აპავის გაუვალობა. პროფ ესორ ვახტანგ ქაცარავასთ ან ერთად დავიწყეთ ტრაქ ეის ქირურგია, რაც ბავშვთა ასაკში მნიშვნელოვანი სიახ ლეა. ადრე ასეთი პაციენტე ბი იძულებული იყვნენ სა ზღვარგარეთ ემკურნალათ, პრაქტიკულად, შეიძლება ითქვას, რომ იაშვილის კლ ინიკას ექსკლუზიური სე რვისი აქვს საქართველოს მასშტაბით. ბრონქოსკოპიის თვალ საზრისითაც ჩვენი განყოფ ილება გამოირჩევა და სა კმაოდ დიდი გამოცდილება გვაქვს ამ კუთხით. ჩვენი მასწავლებელი პაატა გვ ეტაძე იყო, ადამიანი, რო მელმაც პირველმა დანერგა საქართველოში აღნიშნული მეთოდები და შექმნა დიდი ეპოქა ქართულ ბავშვთა ქი რურგიაში. მისი ამაგი ამ სა ქმეში განუზომლად დიდია; ჩვენთვის დიდი პატივია მი სი დაწყებული საქმის გაგრ ძელება. პატარა მუზეუმივით გვ აქვს, სადაც ვინახავთ საყლ აპავიდან და სასუნთქი გზ ებიდან ამოღებულ უცნაურ და საინტერესო ნივთებს. შეიძლება გაგიკვირდეთ კი დეც, როგორ შეიძლება მო ხდეს ეს ყველაფერი ბავშვის
სასუნთქ გზებში ან საყლ აპავში, მაგრამ ყველაფერი ხდება და ჩვენ მზად ვართ, რომ ეს ყველაფერი გამოვა სწოროთ. გარდა ამისა, ბრ ონქოსკოპიები კეთდება უკ ვე სხვადასხვა სამკურნალო სადიაგნოსტიკო მიზნებით აც და ჩვენი დეპარტამენტი ტექნიკურად ამ ყველაფ რით აღჭურვილია. ჩვენს აქტივობაში შედის ისეთი პათოლოგია, როგო რიცაა გულმკერდის თანდ აყოლილი დეფორმაციები, რომელსაც ამიერკავკასიის მასშტაბით იაშვილის კლინ იკაში ვაკეთებთ და ხშირად მეზობელი ქვეყნებიდანაც გვყავს პაციენტები. ჩვენი დეპარტამენტის ექიმები მკ ურნალობენ გართულებულ ფილტვების ანთებას. რო დესაც რთული პლევრიტი ან ფილტვის დაჩირქებაა, ჩვენ კომბინირებულად ვმკურნ ალობთ აღნიშნულ დაავად ებებს. ჩვენი კლინიკა სრულ სერვისს სთავაზობს მძიმე ფილტვების ანთებით შემო სულ ბავშვებს, რომლებიც საკმაოდ კრიტიკულ მდგო მარეობაში არიან. ჩვენი დეპარტამენტის ერთ-ერთი დიდი უპირატ ესობაა ის, რომ აქ მუშაობს ბავშვთა ფტიზიატრი, პრ ოფესორი ნანა ცხაკაია. ასე რომ, ჩვენს დეპარტამენტს ტუბერკულოზთან ბრძოლა შიც დიდი გამოცდილება აქ ვს. იაშვილის კლინიკის რე სპირაციულ დეპარტამენტში კეთდება გულმკერდის უი შვიათესი ოპერაციები. დიდ უპირატესობად შეიძლება ჩა ითვალოს ის, რომ ჩვენს კლ ინიკაში არის წარმოდგენილი რამდენიმე ქირურგიული მი მართულება: ზოგადი ქირუ რგია, თორაკოქირურგია, უროლოგია, ნეიროქირურ გია, ტრავმატოლოგია-ორ თოპედია, რაც იძლევა იმის საშუალებას, რომ იმართონ მძიმე პაციენტები, კომბინ ირებული პათოლოგიებით. A
12
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
13
ძალადობა თუ მერაბ ბლადაძე: „საუბარი იმაზე, რომ მერაბ ბლადაძე გამოძიებას უშლის ხელს, პროვოკაციაა. გამოძიებას კი არ ვუშლი ხელს, პირიქით, მოვითხოვ გამოძიებას“
მირიან ბოქოლიშვილი
გასულ კვირას რედაქციაში დაგვიკავშირდა ერთ-ერთი კე რძო მეწარმე აჭარიდან, რომე ლიც ცოტა ხნის წინ ყაჩაღური თავდასხმის სამიზნე გახდა. შე იარაღებულმა ნიღბიანებმა მისი კუთვნილი ობიექტი დააყაჩაღეს და შემთხვევის ადგილიდან მიიმ ალნენ. რესპონდენტი საკმაოდ ინფო რმირებული ჩანდა და უსაფრთხო ების გამო გვთხოვა, მისი ვინაობა არ გაგვემჟღავნებინა, სანაცვლოდ კი კრიმინალური დაჯგუფებისა და მათი მფარველების შესახებ ექსკ ლუზიური ინფორმაციის მოწოდე ბას დაგვპირდა. ის ირწმუნება, რომ ამ დაჯგუფ ების ანგარიშზე აჭარაში არაერთი ყაჩაღური თავდასხმა ირიცხება. მის მონათხრობს თუ დავუჯერე ბთ, აღნიშნულ ჯგუფს აქტიურად მფარველობს უფლებადამცველი მერაბ ბლადაძე, საადვოკატო მო მსახურებას კი ბათუმელი კანონი ერი ქურდის, ლავას ოღლის დაჯგ უფების ინტერესების დამცველი მერი ცინარიძე უწევს. ცხადია, დავინტერესდით, რა კავშირშია კრიმინალურ დაჯგუფ ებასთან უფლებადამცველი მერაბ ბლადაძე, რომელმაც გასულ კვირ ას შიმშილობის აქცია გამოაცხადა. ბლადაძე ამბობს, რომ ამ აქციით იმ უსამართლობას აპროტესტებს, რომელიც რამდენიმე დღის წინ ქო ბულეთის პოლიციაში მოხდა. უფ ლებადამცველი ირწმუნება, რომ პოლიციის განყოფილებაში ახალ გაზრდა მამაკაცს, დანაშაულის აღიარების მიზნით, გაუპატიურე ბით ემუქრებოდნენ. ერთი შეხვედით, ეს მართლაც სკანდალური ინფორმაციაა, რადგ ანაც ძალადობა და არაადამიანური მოპყრობა იყო ერთ-ერთი ის სისტ ემური დანაშაული, რის გამოც წინა ხელისუფლებას, პოლიტიკურთან ერთად, სისხლის სამართლის პა სუხისმგებლობა დაეკისრა და 2012 წლის არჩევნებში დამარცხების შე მდეგ რამდენიმე ჩინოსანი ამ ბრ ალდებით განსასჯელის სკამზეც აღმოჩნდა. სამართალდამცველე ბის ორგანიზებით სექსუალური ძა ლადობისა თუ გაუპატიურების მც დელობის სცენები აუდიტორიაზე, რა თქმა უნდა, ძალზე ემოციურად მოქმედებს და სამართლიანად იწ ვევს ყველა ჩვენგანის აღშფოთებ ას, თუმცა ჩვენი რესპონდენტი ირ წმუნება, რომ გარკვეული პირები ცდილობენ ძალადობაზე საუბრით დანაშაული თავიდან აიცილონ და საზოგადოებრივი აზრი თავიანთ სასარგებლოდ შემოატრიალონ. „სინამდვილეში კი საქმე გვაქვს სერიოზულ კრიმინალურ დაჯგ უფებასთან, რომლის მსხვერპლი გავხდი მეც და აჭარაში არაერთი
EXCLUSIVE ოჯახი, თუ კერძო მეწარმე. ქობუ ლეთი არაა დიდი რაიონი და ყველამ ყველაფერი იცის. ამ ჯგუფის მიერ დავზარალდი, თუმცა გამომდინარე იქიდან, რომ დამნაშავეთა ნაწილი გა რკვეული ხრიკებით კვლავაც თავი სუფლებაზე რჩება, ამიტომ არ მინდა ვინაობის გამჟღავნება, თუმცა დეტა ლურად მოვიძიე ყველა ინფორმაცია ამ პირების და მათი ე.წ. დამცველე ბის შესახებ. სწორედ ანონიმურობის გარანტიით მოგიყვებით ამ ფაქტებს და დასკვნები თქვენმა მკითხველმა გააკეთოს. პოლიციას კი მოვუწოდებ,
ნუ გახდებიან კრიმინალებისა და მა თი დამცველების მძევლები, რადგან უკვე აშკარაა, რომ ეს ადამიანები ყვ ელაფერს კადრულობენ, უკან არაფ ერზე იხევენ, რომ პასუხისმგებლობა თავიდან აირიდონ“, – გვიყვება აჭარ ელი ბიზნესმენი. სანამ რესპონდენტის მიერ მოწო დებულ ინფორმაციას გაგაცნობთ, გეტყვით, რომ ბოლო გახმაურე ბული ყაჩაღობების სერია აჭარაში, კერძოდ, ქობულეთში 26-27 ოქტო მბერს მოხდა. სწორედ ამ საქმეებზე საუბრობს უფლებადამცველი მერაბ
ბლადაძეც. 26-ში ნიღბიანმა თავდამ უფლებადამცველი მერაბ ბლადაძე სხმელებმა გაზგასამართი სადგური და დაკავებული პირები ერთმანეთ დააყაჩაღეს, 27-ში კი – ვალუტის გა ის პარალელურად მათზე განხორ დამცვლელი პუნქტი. ციელებულ ზეწოლასა და ფიზიკურ ოფიციალური წყაროებიდან ცნ ძალადობაზე ალაპარაკდნენ. რევაზ ობილია, რომ გაზგასამართ სადგურ ტაკიძე აკეთებს სკანდალურ განც ზე მომხდარი ყაჩაღური თავდასხმის ხადებას პოლიციის განყოფილებაში საქმეზე გამოძიებამ მოწმის სტატუს გაუპატიურების მცდელობის შესა ით დაკითხვაზე დაიბარა მოქალაქე ხებ, თუმცა, როგორც შსს-ში განმ რევაზ ტაკიძე. მას სამართალდამც არტავენ, სამართალდამცველები, ავებმა უწყება სარფის საბაჟოსთან რომლებსაც ტაკიძე ადებთ ხელს, იმ დააწიეს, საიდანაც ტაკიძე თურქეთ მომენტში პოლიციის განყოფილებ ში გადასვლას აპირებდა. მოგვიანე აში საერთოდ არ იმყოფებოდნენ და ბით გაირკვა, რომ პოლიციის განყ სამსახურებრივი დავალების შესასრ ოფილებაში მოწმის სტატუსით დაკი ულებლად იყვნენ გასული. საქმეზე თხვაზე გადაყვანილ ტაკიძეს ბრალი მოკვლევა შსს-ს გენინსპექციამ და პოლიციისთვის წინააღმდეგობის იწყო, მოგვიანებით კი გამოძიებაში გაწევისა და ქონების დაზიანების პროკურატურა ჩაერთო. პოლიცი მუხლით წარედგინა, ვინაიდან, რო ელებსაც და დაკავებულ რევაზ ტა გორც შსს-ში განმარტავენ, დაკითხ კიძესაც ჩაუტარდათ ექსპერტიზა, ვის დროს მოწმე გახდა აგრესიული, რის შემდეგაც, ალბათ, უფრო ნათე გამომძიებელს მიაყენა ფიზიკური და ლი გახდება, ვინ ვის და რა მიზნით სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ამასთანა მიაყენა ფიზიკური შეურაცხყოფა. ვე, დაამტვრია მისი კუთვნილი კომპ მანამდე კი კიდევ ერთი საინტერესო იუტერი. დეტალი, რომელსაც ჩვენ მიერ ზე მეორე ყაჩაღობა, ასევე, ქობულე მოხსენებული რესპონდენტი ერთმ თში ვალუტის გადამცვლელ პუნქ ანეთს უკავშირებს. ტზე 27 ოქტომბერს მოხდა. ამ შემთ „რეალურად ეს არის ერთი დიდი ხვევაში გამოძიებამ სამი პირი დააკ კამპანია, რომელიც მიმართულია ავა, რომელთაგან ერთ-ერთის, ბესიკ იქითკენ, რომ ამ ყაჩაღებისგან და მახარაძის ბრალეულობის საკითხი ზარალებულებმა ხმა არ ამოვიღოთ. დნმ-ის ექსპერტიზის შედეგებზეა რაღაც მოდაში შემოვიდა, რომ არიქა დამოკიდებული, თუმცა მანამდე სა პოლიციამ მცემა, გამაუპატიურა და სამართლომ ის წინასწარი პატიმრ ა.შ. რეალურად ამ ყველაფრის უკან ობიდან გირაოს სანაცვლოდ გაათ დგას ვითომ უფლებადამცველი მე ავისუფლა, ისევე, როგორც პო რაბ ბლადაძე, რომლის შავ-ბნ ლიციისთვის წინააღმდეგობის ელ საქმეებზეც ახლა გიამბო გაწევასა და სხვისი ქონების ბთ და, ალბათ, ეჭვი აღარ ბესიკ დაზიანებაში ბრალდებუ გაგიჩნდებათ, რა ინტე ლი რევაზ ტაკიძე. რესები ამოძრავე ამირანაშვილი: ამის შემდეგ კი ბს მას. ვიმეორებ, ორივე ამ საქმ ყველამ ყველ „მძიმე დანაშაულში ეში ჩნდება აფერი იცის
ბრალდებულები ყველა მეთოდს მიმართავენ იმისთვის, რომ ხელაღებით ამტკიცონ საკუთარი უდანაშაულობა, დაზარალებულისა და მსხვერპლის მანტია მოირგონ“
14
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
პროვოკაცია? და არაფერი იმალება. ეს ადამიანები რეალურად მისი რჩევით საუბრობენ ძალადობაზე, რომ ვითომ არჩადენი ლი დანაშაული ეღიარებინათ. პარა ლელურად მან საქმეში ჩართო ვინმე ელგუჯა ხინიკაძე, რომელიც დღეს აცხადებს, რომ თითქოს 13 თვის წინ მასზეც ასეთივე ძალადობა განხორ ციელდა. რეალურად ეს პიროვნება ჯერ კიდევ 90-იანი წლებიდან არაე რთხელ დააპატიმრეს ნარკოდანაშ აულის ბრალდებით“, – აცხადებს ჩვ ენი რესპონდენტი. მისივე ინფორმაციით, ზემოხს ენებული პირების ინტერესებს ბლ ადაძესთან ერთად აქტიურად იცავს ადვოკატი მერი ცინარიძე, რომელიც, ბიზნესმენის თქმით, ქობულეთში შა ვი სამყაროს წევრების დამცველის სახელით სარგებლობს. „ეს ქალბატონი და მისი ქმარი ახლო კავშირებით სარგებლობენ „კანონიერ ქურდ“ ლავას ოღლის გა რემოცვასთან. მისი ქმარი ლაშა ხო ჯანაშვილი, ასევე, ქურდობებისა და იარაღის უკანონო ტარებისთვის არაერთხელ გაასამართლეს, დაწყ ებული კომუნისტური პერიოდიდ ან, გაგრძელებული გამსახურდიასა და შევარდნაძის მმართველობით და დამთავრებული სააკაშვილით. და ვიჯერო, ყველა ხელისუფლება ასე უკანონოდ დევნიდა? ყველა ქობულე თელმა იცის ისტორია, როგორ გაიქ ცა ჯგუფურად ბადრაგირების დროს. რაც შეეხება თავად მერი ცინარიძეს, მისი კლიენტები არიან ლავას ოღლის დეიდაშვილი რომან კეკიეიშვილი და მისი გარემოცვის წევრები. ალბათ, ხვდებით, რასთან გვაქვს საქმე. ამ იტომაც ჯერჯერობით თავს ვიკავებ საჯაროდ საუბრისგან, თუმცა ამის დროც მოვა და სახალხოდ ჩამოვხსნი ნიღბებს ამ ადამიანებს, მათ შორის ე.წ. უფლებადამცველ ბლადაძეს, რო მლის სახელზეც წარსულში არაერთი დანაშაულია. – რას გულისხმობთ? – როგორც მითხრეს, ჩემი ინფო რმაციით და შემიძლია, გითხრათ, რომ ეს არის უტყუარი ინფორმაცია, მერაბ ბლადაძე 90-იან წლებში მუ შაობდა ადგილობრივ პოლიციაში, საიდანაც ფულის გამოძალვის გამო დაითხოვეს. – ცოტა დაუჯერებელი ბრალდე ბაა... სა ქმე არ აღ იძ რა თა ვის დრ ოზე? – მაშინ სისხლის სამართლის საქმე არ აღძრულა, თუმცა სამსახურიდან გაათავისუფლეს. ეს კიდევ არაფერ ია იმასთან შედარებით, რაც მან და ახლოებით იმავე პერიოდში იკადრა. ასაკოვან ქალბატონს, რომელიც მა შინ განათლების სამინისტროში მუ შაობდა, გარკვეული კომპრომატით, კერძოდ, ვიდეოკასეტით წლების გა ნმავლობაში აშანტაჟებდა და ფულს სძალავდა. მერე, როგორც ვიცი, ას ლან აბაშიძესთან დაეძაბა ურთიერ თობა, რის გამოც იძულებული გახდა, ბრიუსელში წასულიყო, სადაც რამდ ენიმე წელი ცხოვრობდა. ცხადია, ყველა საქმეს ორი მხარე აქვს... შესაბამისად, „პრაიმტაიმი“ ჩვენი რესპონდენტის მიერ გაჟღერ ებული საკმაოდ ხმაურიანი ბრალდე ბების მთავარ ადრესატებს დაუკავში რდა. რა თქმა უნდა, მკითხველისთვის მათი პოზიცია საინტერესოა, განსაკ უთრებით იმ ფონზე, როდესაც ინფო რმაციის წყარო საკუთარი ვინაობის გამხელისგან თავს იკავებს. მერაბ ბლადაძე, უფლებადამც ველი: „საუბარი იმაზე, რომ მერაბ ბლ ადაძე გამოძიებას უშლის ხელს, პრ ოვოკაციაა. გამოძიებას კი არ ვუშლი ხელს, პირიქით, მოვითხოვ გამოძიებ ას და დამნაშავე პოლიციელების და სჯას. ჩვენი მოთხოვნაა, სანამ გამო ძიება მიმდინარეობს, კადრების განკ არგულებაში გადაიყვანონ წამებაში ეჭვმიტანილი პოლიციელები. ეს არის ჩვენი მთავარი მოთხოვნა“, – აცხადე ბს „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას მერაბ ბლადაძე, რომელმაც სხვა საკითხებ თან დაკავშირებით ჩვენთან საუბარი არ ისურვა. რაც შეეხება ადვოკატ მერი ცი ნარიძეს, ის მისი მისამართით გაჟღ ერებულ ბრალდებებს სამართალდა მცველთა პროვოკაციად აფასებს და ამბობს, რომ რეალურად დაზარალე ბულ მეწარმეს პოლიციელები ალაპ არაკებენ. მერი ცინარიძე, ადვოკატი: – აბსოლუტურად ცრუ ბრალდე ბებია. თუ რაიმე დანაშაული აქვს
რას უყვება „პრაიმტაიმს“ ყაჩაღური თავდასხმის მსხვერპლი?
დაზარალებული: „პოლიციას მოვუწოდებ, ნუ გახდებიან კრიმინალებისა და მათი დამცველების მძევლები, რადგან ეს ადამიანები ყველაფერს კადრულობენ, უკან არაფერზე იხევენ, რომ პასუხისმგებლობა თავიდან აირიდონ“ ვინმეს ჩადენილი, ის უნდა დაისაჯ ოს კანონის შესაბამისად, მაგრამ ყველაფერს აქვს თავისი ჩარჩოები. ტაკიძე არ ფიგურირებს არც ერთ ყაჩაღობაში. დაზარალებულებს იმ ის ილუზია ნუ ექნებათ, რომ ჩვენი აქტიურობა მიმართულია იქითკენ, რომ ყაჩაღობის საქმე არ გაიხსნას. კი ბატონო, ჩემი დაცვის ქვეშ მყოფს დაუდგინდა მარიხუანის მოხმარება, მაგრამ ესეც გასარკვევია, რამდენად შეესაბამება სიმართლეს... – რაც შეეხება ლავას ოღლისთ ან კავშირებს... რამდენად რეალ ურია ჩვენი რესპონდენტის ნაამ ბობი? – არანაირი კავშირი ლავას ოღლი სთან არც მე და არც ჩემს მეუღლეს არ გვაქვს. ეს არის წმინდა წყლის პროვოკაცია. პროვოკაცია პოლიცი ის მხრიდან, რომელიც ან დაზარა ლებულის სახელით დაგიკავშირდათ და თქვენს შეცდომაში შეყვანას ცდ ილობს, ან ამ დაზარალებულს ალაპ არაკებს სისულელეებს. არასდროს არც ლავას ოღლის დეიდაშვილის (რომან კეკიეიშვილის), არც მისი სა ახლობლოს დამცველი არ ვყოფილ ვარ. კეკიეიშვილის დაცვას ახორცი ელებს ადვოკატი ლექსო კობაიძე. პირადად რომანს არ ვიცნობ, თუმცა შეხება მაქვს მის დასთან, ეს აკრძალ ულია? რაც შეეხება ჩემს მეუღლეს, კი ბატონო, ის წარსულში იყო ნასა მართლევი, მაგრამ რის დამტკიცება სურთ ამით, ჩემს საქმიანობასთან რა კავშირი აქვს ჩემი მეუღლის ნასამა რთლობას?! ელგუჯა ხინიკაძე კი, რომელსაც ზემოხსენებული მეწარმე საერთო კამპანიაში ჩართულ პირად მოიხ სენიებს, ამბობს, რომ პოლიციამ უკანონოდ დააკავა და ძალის გამო ყენებით მათთან თანამშრომლობას აიძულებდნენ. ელგუჯა ხინიკაძე: „მთხოვეს, ინფორმაციები მოგვ იტანეო. ის პერიოდი ლამის ყოვე ლდღე გადავყავდი ნარკოლოგიურ შემოწმებაზე. ერთ მშვენიერ დღეს მიმიყვანეს განყოფილებაში. ჩემი ახლობლები 6 საათი მეძებდნენ. და მიდეს ქაღალდის პაკეტი და იარაღი, მითხრეს, – ამ ორიდან ერთი აირჩ
იეო. შემდეგ ბორკილები დამადეს და დამიწყეს ცემა. მეუბნებოდნენ, ვიღაც ნარკომანები დაგვაჭერინე და ითანამშრომლე ჩვენთანო. მე თავის დროზე, 2007 წელს, მოვიხადე სასჯ ელი ნარკოტიკებზე, არც მანამდე და არც მას შემდეგ ამ ბრალდებით და კავებული არ ვყოფილვარ. იმ წუთში არანაირი ნარკოტიკი არ მქონია“. აჭარის პოლიცია კი ბრალდებუ ლებზე ძალადობას კატეგორიულად უარყოფს და კრიმინალთან უკომპრ ომისო ბრძოლაზე საუბრობს. „პრაი მტაიმმა“ ამ თემაზე განმარტებები პირადად აჭარის პოლიციის დეპა რტამენტის ხელმძღვანელისგან მო ისმინა. ბესიკ ამირანაშვილი, აჭარის ა/რ პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორი: „პოლიცია დანაშაულის პრევენ ციაზე და მის ოპერატიულად გახს ნაზეა ორიენტირებული. ჩვენ კრიმ ინალთან უკომპრომისო ბრძოლას ვაწარმოებთ, კანონისა და ადამიანის უფლებების სრული დაცვით. თითქ მის ყველა დანაშაული, რომელიც უკანასკნელ პერიოდში აჭარაში მო ხდა, ოპერატიულად და ცხელ კვალ ზე გაიხსნა, მათ შორის, ყაჩაღობის 8-ვე ფაქტი, ქურდობა, მკვლელობის მცდელობა. ყველა მძიმე დანაშაული გახსნილია 100%-ით. ასეთია სტატ ისტიკა. გამოვლინდა ნარკოტიკული საშუალების უკანონოდ შეძენა-შე ნახვის 150 ფაქტი, ნარკოტიკული საშუალების საქართველოში უკან ონოდ შემოტანის 53 ფაქტი, პროს ტიტუციისთვის ადგილის გადაცემის 21 ფაქტი. ბოლო 8 თვის მანძილზე, ჩვენ გამოვავლინეთ იარაღის უკან ონოდ შეძენა-შენახვისა და ტარე ბის 51 ფა ქტი, რაც, თა ვის მხ რივ, როგორც სისხლის სამართლის და ნაშაული, ასევე, კიდევ უფრო სერი ოზული დანაშაულის პრევენციაა. ყველა დამნაშავე პირი მიცემულია პასუხისგებაში. სხვადასხვა სახის დანაშაულის ჩადენისთვის, ჩვენ გა მოვავლინეთ და დავაკავეთ აჭარის ტერიტორიაზე მცხოვრები ე.წ. კრიმ ინალური ავტორიტეტები. ისინი დღ ეს სასჯელს სასჯელაღსრულების დაწესებულებებში იხდიან. ჩვენი ბრ
ძოლა კრიმინალთან მართლაც უკ ომპრომისოა. ამ ბრძოლის ფარგლე ბში, სხვადასხვა მძიმე დანაშაულში ბრალდებულები, ბუნებრივია, ყველა მეთოდს მიმართავენ იმისთვის, რომ ხელაღებით ამტკიცონ საკუთარი უდანაშაულობა, დაზარალებულისა და მსხვერპლის მანტია მოირგონ და საზოგადოების სიმპათიებიც კი მო იპოვონ. ვფიქრობ, ეს ძალიან საშიში ტენდენციაა – კრიმინალს არ შეიძ ლება ჰყავდეს ქვეყანაში მხარდამჭ ერი და წამხალისებელი, ვინაიდან ეს პირდაპირ კავშირშია თითოეული ჩვენგანის, ჩვენი შვილების უსაფრთ ხოებასთან. რაც შეეხება სამართალ დამცველების მიმართ ცალკეული დაკავებული პირის მხრიდან გაჟღ ერებულ ბრალდებებს, როგორც ჩე მთვის ცნობილია, შსს-ს გენერალუ რმა ინსპექციამ მყისიერად დაიწყო სამსახურებრივი შემოწმება. პარა ლელურად, გამოძიება დაიწყო პრ ოკურატურამ. შესაბამისად, მე ვერ გავაკეთებ დამატებით განმარტებე
ბს ამ საკითხთან მიმართებაში. დავე ლოდოთ გამოძიების დასრულებას“. სტატიაზე მუშაობის პროცესი დასრულებული არ გვქონდა, რომ შინაგან საქმეთა სამინისტრომ საზო გადოებას კიდევ ერთი დანაშაულის გახსნის შესახებ ამცნო. ამჯერად საქმე ეხება ახალგაზრდა ქალის გა ტაცებასა და უკანონოდ თავისუფლ ების აღკვეთას. მკითხველი, ალბათ, იკითხავს, რა კავშირშია ამ სტატიის მთავარი თემა გატაცების ამბავთან. საქმე ის გახლავთ, რომ გატაცების ბრალდებით დაკავებული პირები იმ ავე დღეს, ანუ 11 ნოემბერს, ვიდრე იარაღის მუქარით ოზურგეთში ახ ალგაზრდა ქალბატონს გაიტაცებ დნენ, რამდენიმე საათით ადრე ქო ბულეთში უფლებადამცველ მერაბ ბლადაძის მიერ ორგანიზებულ სა პროტესტო აქციაზე იმყოფებოდნ ენ, მასთან ერთად აპროტესტებდნენ უკანონო დაკავებებს და აჭარის პო ლიციის მაღალჩინოსნების გადადგ ომას ითხოვდნენ.
მერი ცინარიძე, ადვოკატი: „ეს არის წმინდა წყლის პროვოკაცია... არანაირი კავშირი ლავას ოღლისთან არც მე და არც ჩემს მეუღლეს არ გვაქვს“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
15
ნადირობის კორუფციულ ნიამორის მოკვლა – 500 ლარი; ჯიხვი, კეთილშობილი ირემი, მურა დათვი – 300 ლარი; შველი, გარეული ღორი – 200 ლარი...
16
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
მირიან ბოქოლიშვილი ვინ ლობირებდა გადაშენე ბის საფრთხის წინაშე მყოფი ცხოველების განადგურებას? რა კორუფციულ გარიგებებზე საუბრობს არასამთავრობო სე ქტორი და დადგება თუ არა კო ნკრეტული პირების სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის საკითხი? ამ თემით „პრაიმტაიმი“ მას შემდეგ დაინტერესდა, რაც ორგანიზაცია „მწვანე ალტერნ ატივამ“ ვრცელი ანგარიში გამო აქვეყნა. არ არის გამორიცხული, საქმე პროკურატურას გადაეცეს და დაკითხვაზე დაიბარონ როგო რც ყოფილი, ისე მოქმედი მაღა ლჩინოსნები. მოკლედ, ყველაფერი 2011 წე ლს დაიწყო, როდესაც ვანო მერა ბიშვილის კაბინეტში ტურისტული კომპანიების წარმომადგენლები დაიბარეს. შეხვედრას, შს მინისტ რთან ერთად, გარემოს დაცვის, ასევე ენერგეტიკისა და ბუნებრივი რესურსების მინისტრები ესწრებ ოდა. მთავრობის წარმომადგენლ ებმა კომპანიებს ამცნეს, რომ მალე დაიშვებოდა ნადირობა გადაშენე ბის პირას მყოფ „წითელ ნუსხაში“ შეტანილ იშვიათ სახეობებზე, ამ იტომ ტუროპერატორებს უნდა და ეწყოთ ზრუნვა მონადირე ტური სტების უცხოეთიდან შემოყვანაზე. თავის მხრივ, ვანო მერაბიშვილი მათ დაჰპირდათ, რომ შესაბამისი საკანონმდებლო ცვლილებები პა რლამენტის საშემოდგომო სესიის დაწყებისთანავე გატარდებოდა. მართლაც, 2011 წლის სექტემ ბერში საკანონმდებლო ორგანოში დარეგისტრირდა კანონპროექტი, რომელიც ნადირობის პროცესის „ლიბერალიზაციის“ გზით, საფრ თხის წინაშე აყენებდა საქართვე ლოს ბიომრავალფეროვნებას. მათ შორის განსაკუთრებით პრობ ლემური იყო რამდენიმე საკითხი: გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფი სახეობების მოპოვება კო მერციული მიზნით; ნადირობა და ცულ ტერიტორიებში, მათ შორის ეროვნულ პარკებში; იშვიათი და საფრთხის წინაშე მყოფი სახეობებ ის საბინადრო გარემოს განადგურ ების შესაძლებლობის დაკანონება; „წითელი ნუსხისა“ და სხვა სანა დირო სახეობების მოპოვებისთვის ბუნებრივი რესურსის მოსაკრებ ლის და ამავდროულად, უკანონო მოპოვების შედეგად გარემოზე მიყენებული ზიანის ანაზღაურების გაუქმება; სამოქალაქო წინააღმდეგობის მიუხედავად, პარლამენტის იმდრ ოინდელმა უმრავლესობამ წითელ ნუსხაში შეტანილ ცხოველებზე ნა დირობა დააკანონა. კანონპროექ ტის ლობისტების აქტიურობა ეჭვს აჩენდა, რომ ამ ყველაფრის მიღმა კონკრეტული პირების ინტერესები იდგა, რაც გარკვეულწილად დადასტურდა კიდეც, თუ მცა ამის შესახებ ოდნავ ქვ ემოთ გიამბობთ, მანამდე კი ორგანიზაცია „მწვანე ალტერნატივის“ სპეცია ლური კვლევიდან ერთ საინტერესო დეტალზე შევაჩერებ მკითხვე ლის ყურადღებას. ზოგადად, მთელ მსოფლიოში სანა დირო ტურიზმი
გართობის საკმაოდ პოპულარუ ლი სახეობა და ძვირად ღირებული სიამოვნებაა. „საერთაშორისო სა ფარი კლუბი“ ნადირობასთან და კავშირებული ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ორგანიზაციაა მსოფ ლიოში. ორგანიზაცია შეიქმნა ჯერ კიდევ 1972 წელს აშშ-ში მოქმედი სხვადასხვა საფარი კლუბების გა ერთიანების შედეგად. კლუბის ორ განიზებით ყოველწლიურად იმარ თება საერთაშორისო ფორუმი (ე.წ. SCI Convention). 2011 წლის 3 ოქტომბერს გარე მოს დაცვის სამინისტროს ოფიცია ლურ ვებგვერდზე გამოქვეყნებუ ლი ინფორმაციის თანახმად, საერ თაშორისო ორგანიზაცია „საფარი კლუბის“ (SCI) პრეზიდენტი კევინ ანდერსონი გარემოს დაცვის მინი სტრს გოგა ხაჩიძეს შეხვდა. როგო რც სამინისტროს ვებგვერდი იუწყ ებოდა, „შეხვედრაზე სამონადირეო ტურიზმის მდგრადი განვითარების როლის შესახებ იმსჯელეს“. შეხვ ედრას ესწრებოდა „საფარი კლუბი კავკასიაც“ (ხელმძღვანელები: გოჩა კობერიძე და თეიმურაზ ტყემალ აძე), რომელსაც ტურიზმის ეროვ ნულ სააგენტოსთან ერთად მონა წილეობა უნდა მიეღო 2012 წლის 1-4 თებერვალს ლას-ვეგასში გამა რთულ მონადირეთა ფორუმზე. ყო ველ შემთხვევაში ასე დაანონსდა ოფიციალური წყაროებით. 2012 წლის თებერვალში კი ცნ ობილი გახდა, რომ ლას-ვეგასში გამართულ მონადირეთა ფორუ მში, საქართველოს სახელით, ტუ რიზმის ეროვნულ სააგენტოსთან ერთად მონაწილეობა მიიღო არა ზემოხსენებულმა „საფარი კლუბი კავკასიამ“ არამედ სხვა კომპანიამ – „Caucasian Safari“. ეს უკ ან ას კნ ელი რომ წინა ხელისუფლებასთან დაახლოებული კომპანიაა, ამაზე არაერთი ფაქტი მეტყველებს: სა ჯარო რეესტრის მონაცემებით შპს „Caucasian Safari“ დარეგისტრირდა 2012 წლის 11 იანვარს (ლას-ვეგა სის ფორუმამდე რამდენიმე დღით ადრე). მისი 100-პროცენტიანი წი ლის მფლობელი გახლავთ „ჯორჯ იან ჰოსფითალითი გრუპი“, რომლ ის ქოლგის ქვეშ გაერთიანებულია სხვა არაერთი კომპანიაც. პირველადი რეგისტრაციის მი ხედვით, „ჯორჯიან ჰოსფითალითი გრუპის“ დირექტორი გახლავთ სა
ბა კიკნაძე, რომელიც ასევე ფლობს კომპანიის 45 პროცენტს, დათუ ნა რაქვიაშვილი – 45 პროცენტს, ნიკოლოზ ერქომაიშვილი კი – 10 პროცენტს. „ეს ადამიანები სხვადა სხვა დროს საკმაოდ მაღალ თანა მდებობებზე მუშაობდნენ“, – ამის შესახებ საუბარია „მწვანე ალტერნ ატივის“ ანგარიშში. კერძოდ, საბა კიკნაძე 2004-2006 წლებში საქა რთველოს ეკონომიკური განვით არების სამინისტროსთან არსებულ ტურიზმის დეპარტამენტის თავმ ჯდომარის თანამდებობაზე მუშა ობდა. „სახელმწიფო სამსახურიდან განთავისუფლების შემდეგაც მან საკმაოდ ახლო ურთიერთობა შე ინარჩუნა ხელისუფლებასთან, რა საც შემდეგი ფაქტიც ნათლად მო წმობს: ბადრი პატარკაციშვილის ოჯახისთვის მთაწმინდის პარკის ჩამორთმევის შემდეგ, ის გადაეცა „რაკინ ჯგუფს“, ხოლო საბა კიკნაძე „რაკინის“ მიერ პარკის სამართავად შექმნილი კომპანიის „International Amusemant Park“-ის გენერალურ დირექტორად დაინიშნა. მას შემდ ეგ, რაც პატარკაციშვილის ოჯახს დაუბრუნდა მთაწმინდის პარკი, საბა კიკნაძე ჩამოშორდა მის მართ ვას. აქვე აღსანიშნავია, რომ დათუ ნა რაქვიაშვილის მეუღლეც „რაკი ნში“ მოღვაწეობდა. კომპანიის კიდევ ერთი მეწილე დათუნა რაქვიაშვილი 2008 წელს დაინიშნა რეინტეგრაციის საკითხ ებში სახელმწიფო მინისტრის თე მურ იაკობაშვილის მოადგილედ. 2010 წლის ნოემბერში თემურ ია კობაშვილი დაინიშნა საქართვე ლოს ელჩად ამერიკის შეერთებულ შტატებში, ხოლო დათუნა რაქვია შვილი – ელჩის მოადგილედ, სადაც ამ დრომდე განაგრძობს მუშაობას. დიპლომატიურ სამსახურში გადა სვლის შემდგომ, დათუნა რაქვია შვილმა შპს „ჯორჯიან ჰოსფით ალითი გრუპში“ კუთვნილი წილი მეუღლეს, სოფიო მამარდაშვილს გადასცა. „ჯორჯიან ჰოსფითალითი გრ უპში“ შემავალი კომპანიებისთვის უცხო არ იყო სახელმწიფო პროე ქტების განხორციელებაში მონაწი ლეობა. მაგალითად, „მსოფლიო ღვ ინის კონგრესის” ორგანიზებისთ ვის, რომელიც 2010 წლის ივლისში, საქართველოში გაიმართა, 1 მილი ონ 406 ათასი ლარი გამოიყო. საქა რთველოს მთავრობის შესაბამისი განკარგულებით, „სამტრესტს“ უფ ლება მიეცა, კონგრესისთვის მო მსახურების შესყიდვა ერთ პირთან მოლაპარაკების საშუალებით განე ხორციელებინა. ვაზისა და ღვინის დეპარტამენტმა კი ღონისძიების ორგანიზება, ერთ პირთან მოლაპა რაკების გზით, სწორედ „ჯორჯიან ჰოსფოთალითი გრუპში“ შემავალ კომპანია „ჯორჯიან ივენტსს“ და ავალა და 1,4 მილიონი ლარი მთლი ანად მას გადაურიცხა. ამრიგად, გამოცანა ზემოხსენებ ული კომპანიის ლობისტებისა და სახელისუფლებო კავშ ირების შესახებ არცთუ ისე რთული ამოსახსნელია. ახლა კი დავუბრუნ დეთ კვლავ იშვიათი და გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფ ცხოველ ებზე ნადირობის თე მას... ნიშანდობლივია, რომ კერძო სექტორიდ ან საბა კიკნაძე იყო ამ თემის ერთ-ერთი აქტი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ლი სქემა გაშიფრულია
`რა ხდება დღეს, თავაშვებული ბრაკონიერობა მიმდინარეობს, ამიტომ მე ვიყავი და ვარ მხარდამჭერი, რომ ეს სფერო მოექცეს ცივილიზებული კანონმდებლობის ფარგლებში~
საბა კიკნაძე: „საუბარი იმაზე, რომ ჩვენი კომპანია ხელისუფლების მაღალი თანამდებობის პირების ლობირებით აპირებდა წითელ ნუსხაში შეტანილი ცხოველების მოკვლას, არის სრული აბსურდი“ ური მხარდამჭერი და თავის დროზე მედიის საშუალებითაც დადებით კონტექსტში არაერთხელ ისაუბრა „წითელ ნუსხაში“ შეტანილ სახეობ ებზე ნადირობის დაშვების თაობაზე. „Caucasian Safari“-ს ვებგვერდზე გა მოქვეყნებული სარეკლამო ბროშ ურის მეშვეობით, ორგანიზაციამ მოიწვია უცხოეთიდან, აღმოსავლეთ და დასავლეთ კავკასიური ჯიხვების, კავკასიური არჩვის, შვლისა და სხვა ცხოველების მოკვლის მსურველი მონადირეები. ბიზნესის წარმატებისთვის ამ კო მპანიას ჰქონდა ყველაფერი, დაწყ ებული ხელისუფლების მაღალი თა ნამდებობის პირების მხარდაჭერით და დამთავრებული საკანონმდებლო ცვლილებებით. ნადირობის დოკუმენტაციას ბუ ნებრივი რესურსების სააგენტო გა სცემდა, ფასები კი შემდეგნაირად ჩამოყალიბდა: ნიამორი – 500 ლარი; ჯიხვი, კეთილშობილი ირემი, მურა დათვი – 300 ლარი; შველი, გარეული ღორი – 200 ლარი; კავკასიური რო ჭო, კასპიური შურთხი – 100 ლარი; დურაჯი – 50 ლარი და ა.შ. გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფი ამ ცხოველების მოპოვების კვოტების შესახებ გადაწყვეტილე ბის მიმღებ ორგანოდ განისაზღვრა საქართველოს გარემოს დაცვის სა მინისტრო, თუმცა გაურკვეველია, რა პრინციპით ადგენდა გოგა ხა ჩიძის უწყება კვოტებს მაშინ, როცა ცხოველთა სამყაროს აღრიცხვაშესწავლის მიზნით არანაირი კვლე ვა არ ჩატარებულა. ასეთი კვლევა მხოლოდ სამოქალაქო სექტორის
ვინ და რა მიზნით ლობირებდა წითელ ნუსხაში შეტანილი ცხოველების განადგურებას?
არაერთი მოთხოვნის შემდეგ ჩატა რდა. სახელმწიფოს დაკვეთით ილ იაუნის ეკოლოგიის ინსტიტუტმა მთელი ქვეყნის მასშტაბით შეისწა ვლა აღნიშნული საკითხი, 2012 წლ ის ბოლოს კი ანგარიში წარმოადგ ინა, სადაც პირდაპირ წერია, რომ მცირერიცხოვნობისა და საბინა დრო გარემოში დაბალი სიმჭირდო ვის გამო არ არის მიზანშეწონილი/ შესაძლებელი ნადირობა „წითელ ნუსხაში“ შეტანილ სახეობებზე: აღმოსავლეთ კავკასიურ ჯიხვზე, დასავლეთ კავკასიურ ჯიხვზე, არ ჩვზე, ნიამორზე, დათვზე, კავკას იურ შურთხზე, კასპიურ შურთხზე, კავკასიურ როჭოზე. საბოლოოდ, საზოგადოებრივი ორგანიზაციების მიერ გაწეულმა ძალისხმევამ თავისი შედეგი გამო იღო. წითელ ნუსხაში შეტანილ სა ხეობებზე ნადირობის თემა პოლი ტიკურ დღის წესრიგში დადგა. ხე ლისუფლების ცვლილების შემდეგ კოალიცია „ქართულ ოცნებას“ ამ საკითხთან დაკავშირებული დაპი რება შეახსენეს, თუმცა პარლამ ენტმა ამ მიმართულებით კანო ნმდებლობა მხოლოდ 2013 წელს შეცვალა. ორგანიზაცია „მწვანე ალტერნ ატივა“ იმედოვნებდა, რომ ახლა მა ინც საზოგადოებისთვის ცნობილი გახდებოდა ყველა ინფორმაცია და ის თუ, ვინ და ვი სთ ვის ლო ბირებდა ამ საკითხს. ორ განიზაციის მიმართვის მიუხედავად, შესაბამი სმა უწყებამ ინფორმ აციის მიწოდებაზე
უარი განაცხადა. ჩნდება კითხვა – რატომ არ ასაჯაროებს მოქმედი ხელისუფლება წინამორბედის მი ერ მიღებული მანკიერი გადაწყვე ტილებების დეტალებს? საქმე ის გახლავთ, რომ ენერგეტიკისა და გარემოს დაცვის სამინისტროებში, რომლებსაც ეს საკითხი ეხებოდათ, მნიშვნელოვნად არაფერი შეცვლი ლა და გადაწყვეტილებებს კვლა ვაც ძველი კადრები იღებენ. აქედან გამომდინარე, თუ პროკურატურა ნადირობასთან დაკავშირებულ კორუფციულ სქემას შეისწავლის, მაღალი ალბათობით საგამოძიებო ორგანოში მოქმედ მაღალჩინოსნე ბსაც გამოიძახებენ. „პრაიმტაიმი“ ამ საკითხზე „Cau casian Safari“-ს დირექტორს დაუკ ავშირდა. საბა კიკნაძე ამბობს, რომ მის კომპანიას არანაირი სახელისუ ფლებო მხარდაჭერა არ ჰქონია, თუმცა ად ასტურებს, რომ ზემოხსენებული საკანონმდებლო ცვლ ილ ებ ებ ის აქტიური ლობი სტი გახლდათ. საბა კიკნ აძე, „Caucasian
Safari“-ს დირექტორი: – „Caucasian Safari“-ის დაფუძნ ების მიზანი იყო ის, რომ განგვეხო რციელებინა ნადირობის ტურიზმი იმ შემთხვევაში, თუ იქნებოდა შე საბამისი კანონმდებლობა და წე სრიგი. სამწუხაროდ, ამის დაშვება, საბოლოო ჯამში, არ მოხდა, რის გამოც ეს კომპანია აღარ ფუნქცი ონირებს. – თუმცა 2011 წელს განხორცი ელდა მთელი რიგი საკანონმდე ბლო ცვლილებები, რომელიც გზას გიხსნიდათ ამ მიმართულებით... – ამას უნდა მოჰყოლოდა კი დევ სხვა გადაწყვეტილებები, რაც არ გაკეთდა. როგორც ჩანს, ამ ქვეყანაში ჯერჯერობით ეს არ გამოვა. – ამბობენ, რომ თქვენს კომპან იას წითელ ნუსხაში შეტანილ ცხ ოველებზე ნადირობის საქმეში და ამ მიმართულებით ტურისტული ბიზნესის განვითარებაში, აქტიურ ად ლობირებდა წინა ხელისუფლ ება... – რა ლობიზმზეა საუბარი, როცა ჩვენს კომპანიას არც ერთი ნადი რობა არ ჩაუტარებია და არანაირი ლიცენზია არ მიუღია. მოთხოვნა გვქონდა შეტანილი, მაგრამ ვერ მო ხერხდა. სისულელეა ჩვენი კომპან იისთვის რაიმე კანონმდებლობის მორგება. ჩვენ ტურიზმის სფეროში წლებია ვმუშაობთ. როგორც კი და ვინახეთ, რომ შეიძლებოდა სანადი რო ტურიზმის განვითარება, შევქმე ნით კომპანია. რას ჰქვია წინა ხელი სუფლებასთან დაახლოებული? მე სამი წელი ვმუშაობდი წინა ხელი
სუფლებაში. – თუკი ლიცენზია არ მიგიღი ათ, რით ხსნით თქვენს ვებგვერდ ზე გამოქვეყნებულ ინფორმაციას, რომლის თანახმადაც კომპანიამ მოიწვია უცხოელი მონადირეები კავკასიური ჯიხვების, კავკასიური არჩვის, შვლისა და სხვა ცხოველ ების მოკვლის მიზნით... – ჩვენ ვიწვევდით ტურისტებს, მაგრამ არავინ არ ჩამოსულა და გა ჩერებულია ეს ყველაფერი. სულ რა ღაც ნახევარი წელი იყო დაშვებული ეს ნადირობა და ჩვენ სწორედ ამ პე რიოდში გამოვაქვეყნეთ ეს ინფორმ აცია, თუმცა ვიმეორებ, არავინ ჩა მოსულა. საუბარი იმაზე, რომ ჩვენი კომპანია ხელისუფლების მაღალი თანამდებობის პირების ლობირებით აპირებდა წითელ ნუსხაში შეტანილი ცხოველების მოკვლას, არის სრული აბსურდი. შეხედეთ, რა ხდება დღეს, თავაშვებული ბრაკონიერობა მიმდ ინარეობს, ამიტომ მე ვიყავი და ვარ მხარდამჭერი, რომ ეს სფერო მოექ ცეს ცივილიზებული კანონმდებლ ობის ფარგლებში.
EXCLUSIVE
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
17
ნინო ცაბოლოვი იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრის, ევა გოცირიძის განცხა დებას, რომ მართლმსაჯულების ავტორიტეტის დასაცავად, შესა ძლებელია, გამოხატვის თავისუ ფლება შეიზღუდოს და ეს თუ არ ვიცით, უნდა ვისწავლოთ, დიდი ხმაური მოჰყვა. მან კონკრეტული საქმის მაგალითიც მოიყვანა. კე რძოდ, გოცირიძის განმარტებით, ევროსასამართლოს „ქეისში“ „ჰრ იკო სლოვაკეთის წინააღმდეგ“ სა სამართლომ დაუშვა, რომ სასამა რთლოს, ან მოსამართლის შესახებ კრიტიკული პუბლიკაცია, ან იმის თქმა, რომ მოსამართლე მიკერძ ოებული, ან უსამართლოა, შეიძ ლება იქნას შეზღუდული და რომ სიტყვის თავისუფლება ამ შემთხვ ევაში არ არის აბსოლუტური. საპა სუხოდ, თამარ ჩერგოლეიშვილმა და სერგი კაპანაძემ განაცხადეს, რომ ეს სიცრუეა და სინამდვილე ში ერთმა სლოვაკურმა გაზეთმა გააკრიტიკა მოსამართლე, უწოდა რა მის გადაწყვეტილებას ტრაგ იკომიკური, იურიდიული ფარსი და ა.შ. სლოვაკეთში ჰრიკო გაას ამართლეს და დააკისრეს ჯარიმა. რა არგუმენტებს ეყრდნობოდა მი სი განცხადებები, კონკრეტულად, რომელ საქმეზე საუბრობს და რა იყო მისთვის მოულოდნელი ჟურნ ალისტებისგან, ამ და სხვა საკითხ ებზე „პრაიმტაიმს“ ევა გოცირიძე ესაუბრა: – ჩემი მოსაზრებები ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცი ის სამართალს ემყარება და მასთან სრულ შესაბამისობაშია. საქმე Hriko v. Slovakia შეეხებოდა ჟურნალისტის დასჯას ცილისწამებისთვის სტატ იის გამო, სადაც მან გააკრიტიკა მოსამართლე ერთ-ერთი პოეტის მიმართ გამამტყუნებელი განაჩე ნის გამოტანისთვის. ეროვნულმა სასამართლოებმა მიიჩნიეს, რომ მომჩივანი გასცდა „დასაშვები კრ იტიკის“ ფარგლებს, როდესაც გა მოიყენა ისეთი უხეში გამოთქმები, როგორიცაა „სამარცხვინო განაჩე ნი“, „სასამართლო ფარსი“, „საეჭვო მოტივაცია“ და სხვა. ევროპულმა სასამართლომ დაადასტურა, რომ ჟურნალისტის გამოხატვის თავი სუფლებაში ჩარევა ემსახურებოდა კანონიერი ინტერესების – სასამა რთლოს ავტორიტეტისა და მოსამა რთლის რეპუტაციის დაცვას და მხ ოლოდ იმიტომ უარყო ასეთი ჩარე ვის აუცილებლობა, რომ ხსენებული მოსამართლე აქტიურ პოლიტიკურ საქმიანობას ეწეოდა, წამოყენებუ ლი იყო დეპუტატობის კანდიდატად ქრისტიანულ-სოციალური კავშირის პარტიიდან. ამ პარტიას კი მკვეთრ ად გამოხატული პოზიციები ჰქონდა იმ საკითხებზე, რომელიც პირდაპირ კავშირში იყო მის მიერ განხილულ საქმესთან. სტრასბურგის სასამა რთლომ მიიჩნია, რომ რაკი მოსამა რთლე პოლიტიკაში იყო ჩართული, ეს გარემოება მის მიმართ დასაშვ ები კრიტიკის ფარგლებს აფართო ებდა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, იგი სხვაგვარ გადაწყვეტილებას მიიღ ებდა. მართლაც, სასამართლოს პრ ეცედენტული სამართალი მოწმობს, რომ ორდინარულ შემთხვევებში, მოსამართლეთა კრიტიკის შეზღუდ ვა გამართლებულად ფასდება. მაგ: საქმეში Barford v. Denmark სტრასბ ურგის სასამართლომ გამართლებუ ლად მიიჩნია გამოხატვის თავისუ ფლების შეზღუდვა სასამართლოს ავტორიტეტის დასაცავად. ეს საქმე შეეხებოდა პრესაში გამოქვეყნებულ პუბლიკაციას, სადაც ნათქვამი იყო, რომ „სასამართლომ არ შეასრულა
„პრინციპი – ვიტყვი, რასაც მინდა, როგორც მინდა ან სადაც მინდა – რასაც ზოგიერთი მედია იყენებს, შეუთავსებელია გამოხატვის თავისუფლების ფუძემდებლურ გაგებასთან, საერთოდ, თავისუფლების გაგებასთან“ თავისი მოვალეობა დამოუკიდებ ლად და მიუკერძოებლად და... რომ მოსამართლეებმა შეასრულეს თავი ანთი მოვალეობა – მომსახურებოდ ნენ ხელისუფლებას“. სტრასბურგის სასამართლომ გადამწყვეტი მნიშვნ ელობა მიანიჭა იმ გარემოებას, რომ პუბლიკაცია საერთოდ მართლმსა ჯულების სისტემის კრიტიკას კი არ შეეხებოდა, არამედ კონკრეტულ საქმეზე მიღებულ გადაწყვეტილე ბას, რა დროსაც უსაფუძვლოდ იყო შელახული მოსამართლეთა რეპუ
ტაცია“. საქართველოში, მრავალი ევრო პული ქვეყნის მსგავსად, მოსამართ ლეებს აკრძალული აქვთ პოლიტი კური საქმიანობა, პოლიტიკური შე ხედულებების გამოხატვა, ეკისრებათ თავშეკავებულობის ვალდებულება და მათი მისამართით გამოთქმულ კრიტიკაზე პასუხის გაცემის საშუ ალება არ გააჩნიათ. ამ მხრივ, დაუც ველები არიან. ამიტომაც, მათ მიმა რთ დასაშვები კრიტიკის ფარგლები ვიწროა. ევროპული სასამართლოს მიერ შემუშავებული ე.წ. „დასაშვები კრიტიკის“ კონცეფცია სხვადასხვა გვარად აყალიბებს დასაშვები კრიტ იკის ფარგლებს იმისდა მიხედვით, ვინ არის კრიტიკის ობიექტი. ხელისუფლ ების მიმართ ასეთი ფარგლები ძალზე ფართოა, მისი მწვავე კრიტიკა ნება დართულია, სახელმწიფო მოხელეთა, მათ შორის, მოსამართლეთა მიმართ – გაცილებით ვიწრო, ხოლო კერძო პირთა მიმართ – კიდევ უფრო ვიწრო. მათი რეპუტაციის დაცვის საჭირო ება ხშირად გადაწონის გამოხატვის თავისუფლების დაცვის საჭიროებას. მოსამართლეებთან მიმართებაში ფა რგლებს დამატებით ავიწროებს სა სამართლოს ავტორიტეტის დაცვის საჯარო ინტერესიც. სტრასბურგის სასამართლომ არაერთხელ განმარ ტა: „მოსამართლეები უნდა სარგებ ლობდნენ საზოგადოებრივი ნდობით და შესაბამისად, ისინი დაცული უნდა იყვნენ უსაფუძვლო თავდასხმების გან, განსაკუთრებით იმის გათვალის წინებით, რომ მათ ეკისრებათ თავშ ეკავებულობის ვალდებულება, რომე ლიც მათ არ აძლევს კრიტიკაზე შეპა სუხების უფლებას“ (საქმე De Haes et Gijsels v. Belgium). „გათვალისწინებუ ლი უნდა იქნეს სასამართლოთა განს აკუთრებული მისია საზოგადოებაში. სასამართლოები წარმოადგენენ მა რთლმსაჯულების გარანტს... ამიტომ ისინი უნდა სარგებლობდნენ საზოგა დოებრივი ნდობით. შესაბამისად, აუ ცილებელია მათი დაცვა უსაფუძვლო კრიტიკისგან“ (საქმე Prager and Ober schilk v. Austria). მოსამართლე ურთმ ელიძის შემთხვევაში საქმე გვაქვს არა ერთ რომელიმე პუბლიკაციასა თუ სატელევიზიო გადაცემაში პირადად მისი ან მის მიერ გამოტანილი გადაწყ ვეტილების ჩვეულებრივ (საფუძვლი ან ან უსაფუძვლო) კრიტიკასთან, არ ამედ მის მრავალგზის შეურაცხყოფ ასა და წრეგადასულ ლანძღვასთან. სრულიად უეჭველია, რომ ყოველივე ამან უხეშად შელახა არა მარტო საკუ თრივ მისი რეპუტაცია, არამედ დიდი ჩრდილი მიაყენა მთელ სასამართლო სისტემას, მის ავტორიტეტსა და და მოუკიდებლობას. ასეთი ვითარება მთლიანად შეუთავსებელია ევროპულ მიდგომებთან. ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის სამართლის მიხედვით, „მიმდინარე სასამართლო განხილვის შესახებ „დასაშვები კრ იტიკის“ ფარგლები არ მოიცავს ისეთ განცხადებებს, რომლებიც, ნებსით თუ უნებლიეთ, ქმნიან იმ შანსის შე მცირების რისკს, რომ პიროვნებამ სრულყოფილად ისარგებლოს სამა რთლიანი სასამართლო განხილვის უფლებით, ანდა ძირი გამოეთხაროს ამ როლისადმი საზოგადოებრივ ნდ ობას, რასაც უზრუნველყოფენ სა სამართლოები მართლმსაჯულების განხორციელებისას“. (News Verlag GmbH&Co.KG v. Austria). „თუ სასამა რთლო განხილვის დროს წამოჭრილ საკითხებზე ინფორმაციის გადაცემა ისეთი ფორმით ხდება, რომელიც ხე ლს უწყობს საზოგადოებრივი აზრის წინასწარ ჩამოყალიბებას, ამან შესა ძლოა, გამოიწვიოს სასამართლოსა დმი ნდობისა და პატივისცემის დაკა რგვა“ (Sunday Times (1). – ევროსაბჭოში მუშაობის დიდი გამოცდილება გაქვთ, ამიტომ, ცო ტა მოულოდნელი იყო სიტყვის თა ვისუფლებისადმი თქვენი პოზიცია. რომელი ქვეყნის პრაქტიკასა და სტანდარტებზე დაყრდნობით გააკ ეთეთ ეს განცხადება? – სწორედ იმიტომ, რომ ევროპული კონვენციის სამართალს კარგად ვი ცნობ, ხოლო საკუთრივ გამოხატვის თავისუფლებასთან დაკავშირებულ თეორიულ თუ პრაქტიკულ ასპექტ ებსა და ევროპული სასამართლოს პრეცედენტებს – კიდევ უფრო უკეთ
„მაგალითად, საქმეში Barford v. Denmark სტრასბურგის სასამართლომ გამართლებულად მიიჩნია გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვა სასამართლოს ავტორიტეტის დასაცავად“ 18
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
„თამაზ ურთმელიძე ვერ იქნება დაინტერესებული მხარე. ის ვალდებულია, გაუძლოს, მოითმინოს და აიტანოს ყოველგვარი მორალური წნეხი. თუმცა, მოცემული საქმის შემთხვევაში მას მართლაც დიდი, გაუსაძლისი მორალური ტვირთი დაეკისრა. მე უფრო იმას ვშიშობ, რომ ეს მორალური წნეხი მსუსხავ ეფექტს იქონიებს სხვა მოსამართლეთა დამოუკიდებლობაზე, განსაკუთრებით იმათზე, ვისაც ზემდგომ ინსტანციებში მოუწევთ ამ საქმის განხილვა“
EXCLUSIVE (ის ჩემი სადოქტორო დისერტაციის თემაა და მონოგრაფიაც მივუძღვე ნი), არ უნდა ყოფილიყო არავისთვ ის გასაკვირი ან მოულოდნელი ჩემი მოსაზრებები. პირიქით, ჩემთვის იყო მოულოდნელი, რომ ჟურნალ ისტთა ერთმა ნაწილმა, როგორც ჩანს, პირველად გაიგო, რომ თურმე გამოხატვის თავისუფლება არ არის აბსოლუტური უფლება და ის სასა მართლოს ავტორიტეტისა და მიუკ ერძოებლობის (ისევე როგორც სხვა საჯარო ინტერესების) დასაცავად შეიძლება შეიზღუდოს. არადა, ამის შესახებ პირდაპირაა მითითებული ევროპული კონვენციის მე-10 მუ ხლში, რომელიც გამოხატვის თავი სუფლებას შეეხება. ჟურნალისტუ რი თავისუფლების სტანდარტებსა და ამ სფეროში საერთაშორისო თუ ევროპულ მიდგომებს გაცილებით უკეთ უნდა იცნობდნენ ჟურნალის ტები, სამოქალაქო სექტორის წა რმომადგენლები და ყველა, ვინც ამ საკითხებზე საჯარო კომენტარს აკ ეთებს. – თქვენ აღნიშნეთ, რომ კონკ რეტულ მოსამართლეზე კომენტ არს არ გააკეთებთ. ზოგადად რომ გვითხრათ, რამდენად დასაშვებია, სასამართლო ჩაერიოს შიდა სარე დაქციო პოლიტიკაში? – სასამართლო, ცხადია, არ უნდა ჩაერიოს შიდა სარედაქციო პოლი ტიკაში. მაგრამ მას კონკრეტული საჩივრის განხილვისას შეუძლია, შე აფასოს, მოცემულ სადავო შემთხვ ევაში, გაატარა თუ არა მედიასაშუა ლებამ სამართლიანობის დოქტრინა, იხელმძღვანელა თუ არა „ობიექტ ური და სამართლიანი რეპორტაჟის მეთოდით“, რაც ყველა მედიასაშუა ლებას ევალება ყველა დემოკრატ იულ ქვეყანაში, იმის მიუხედავად, რა მიმართულებისაა ის. რაიმე საბაბით, ის ვერ იტყვის უარს ობიექტური და სამართლიანი რეპორტაჟის მე თოდის გამოყენებაზე. ის ზუსტად ისევეა ვალდებული, მუდამ სამართ ლიანობის დოქტრინით იხელმძღვ ანელოს, როგორც სასამართლოა ვალდებული, იყოს დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი ყოველი სასამა რთლო დავის გადაწყვეტისას. მედია თავისუფალია იმაში, თავად შეარჩი ოს გამოხატვის ფორმები და საშუ ალებები იმისთვის, რათა უკეთ და ეფექტიანად შეძლოს ობიექტური და სამართლიანი რეპორტაჟის გადაცე მა, მაგრამ საკუთრივ ამ პრინციპის დაცვაზე უარს ვერ იტყვის. პრინცი პი – ვიტყვი, რასაც მინდა, როგორც მინდა ან სადაც მინდა – რასაც ზო გიერთი მედია იყენებს, შეუთავსე ბელია გამოხატვის თავისუფლების ფუძემდებლურ გაგებასთან, საერ თოდ, თავისუფლების გაგებასთან. მედია ვალდებულია, სააშკარაოზე გამოიტანოს საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი თემები და გაშალოს
დისკუსიები მათზე. ჟურნალისტებს აქვთ პროვოკაციებისა და გადაჭა რბებული გამოთქმების გამოყენე ბის უფლებაც, რათა გამოხატვის თავისუფლებას სასუნთქი სივრცე ჰქონდეს, მაგრამ ყოველთვის უნ და დაიცვან მათი მოვალეობანი და პასუხისმგებლობა – გადაამოწმონ ინფორმაცია, გადასცენ განსხვავებ ული მოსაზრებები, უსაფუძვლოდ არ შელახონ სხვათა რეპუტაცია, და აბალანსონ დაპირისპირებული ინ ტერესები, კრიტიკის ობიექტს მისც ენ ადეკვატური პასუხის უფლება, არ დაუშვან ცილისწამება, უდანაშაუ ლობის პრეზუმფციის დარღვევა, არ გაამჟღავნონ საიდუმლო თუ კონფ იდენციალური ინფორმაცია, ნებსით თუ უნებლიეთ, ხელი არ შეუწყონ სი ძულვილის გავრცელებას, ძალადო ბისკენ წაქეზებას, მასობრივ არეუ ლობებსა და სხვ. წინააღმდეგ შემთ ხვევაში, საქმე გვექნება გამოხატვის თავისუფლებისგან განუყოფელი მოვალეობებისა და პასუხისმგებლ ობის დარღვევასთან, ხოლო უკიდ ურეს შემთხვევებში გამოხატვის თა ვისუფლების ბოროტად გამოყენება სთან, რაც ევროპული კონვენციის მე-17 მუხლით არის აკრძალული. სხ ვათა შორის, ევროპული მიდგომების თანახმად, პრესასთან შედარებით, ტელემედიას ამ კონტექსტში კიდევ უფრო მეტი მოთხოვნები წაეყენება მაყურებელზე უშუალო, პირდაპირი და ძლიერი ზეგავლენის გამო. არც ის უნდა დაგვავიწყდეს, რომ მედიის თავისუფლება, საზოგადოდ, სწორ ედ იმიტომ ფასობს, რომ პირველ რი გში, მან უნდა უზრუნველყოს საზო გადოების უფლება, მიიღოს სწორი, გადამოწმებული ინფორმაცია და განსხვავებული შეხედულებები მი სთვის საინტერესო ყველა საკითხზე, მათ შორის იმ თემაზეც, მართლაც წაართვეს თუ არა საკუთრება ტელე კომპანიის კანონიერ მფლობელებს,
დაიდო თუ არა უკანონო გარიგებე თუნდაც მიუღებელი აზრი. ბი და შეასრულა თუ არა სახელმწი – იუსტიციის უმაღლესი საბჭ ფომ თავისი ვალდებულება დაეცვა ოს სხდომას მოსამართლე თამაზ საკუთრების უფლება თვითნებური ურთმელიძე არ დაესწრო. ეს იყო მოპყრობისგან. ეს კი მხოლოდ სასა იმის დემონსტრირება, რომ ის არ მართლოს გზით, მტკიცებულებების ის დამოუკიდებელი? საფუძველზე და კანონის შესაბამი – იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს სად უნდა გადაწყდეს და არა ტოქშ სხდომაზე გამოუცხადებლობით, ბა ოუებში გამოთქმული მოსაზრებებ ტონმა თამაზ ურთმელიძემ დაიცვა ის საფუძველზე. როგორც სტრასბ სასამართლოს დამოუკიდებლობის ურგის სასამართლომ Sunday Times სტანდარტი. ეს სწორი საქციელი (1) საქმეზე მიღებულ გადაწყვეტი იყო, მართლმსაჯულების დამოუკ ლებაში აღნიშნა, „საინფორმაციო იდებლობის საჩინარობის მოთხოვ საშუალებებში მიმდინარე „ფსევდო ნების შესაბამისი. ყოვლად დაუშვე სასამართლო განხილვებმა შესაძლ ბელი იქნებოდა, ის საბჭოს წინაშე ოა, დამღუპველი გავლენა იქონიოს თავის მართლების მდგომარეობაში იმაზე, რომ სასამართლოები აღქმ ჩავარდნილიყო. რაც არ უნდა ნე ულ იქნას, როგორც სამართლებრ იტრალური კითხვები დასმულიყო ივი დავის გადაწყვეტის ერთადერთი სხდომაზე, თავისთავად მისი საბჭ შესაბამისი ადგილი“ . ოში მოწვევა საზოგადოების ანდა – გადაცემა „არჩევანში“, თამარ საკუთრივ მოსამართლის მხრიდან ჩერგოლეიშვილმა განაცხადა, შეიძლება აღქმული ყოფილიყო, რო რომ „სკამს ებღაუჭებით“, კარიერ გორც მისთვის ანგარიშის მოთხოვ ის მიმართულებით რაიმე პრობ ნა კონკრეტულ საქმეზე მიღებული ლემები ხომ არ გექმნებათ? გადაწყვეტილების გამო, რაც ჩვენი – გადაცემა „არჩევანში“ ამ ქა კონსტიტუციით არის აკრძალული. ლბატონის იაფფასიანმა და აგრესი ამგვარი აღქმის მოსალოდნელობა ულმა გამოხდომებმა საკუთრივ მას კი იოლად განჭვრეტადი იყო. დაუშ მიაყენა დიდი ზიანი. კარგი იქნება, ვა თუ არა მოსამართლემ ესა თუ ის თუ ამას თავადაც მიხვდება. ხსენებ სამართლებრივი შეცდომა გადაწყ ულ გადაცემაში არ იყო უზრუნველ ვეტილების გამოტანისას, ამას ზედა ყოფილი საკითხებზე მსჯელობის, ინსტანციის სასამართლოები დაად ერთმანეთის აზრის მოსმენისა და გენენ. თუ მან დაუშვა სხვა ტიპის ნორმალური კამათის ატმოსფერო. სამწუხაროდ, ეს არ იყო მა თი მი ზანი და ინტერესი. საზოგადოებას მხოლოდ იმას ვურჩევ, დაფი „სრულიად ქრდეს, შეიძლება თუ არა გა უეჭველია, რომ მოხატვის თავისუფლების ნამდვილ დამცველებად ყოველივე ამან უხეშად ვიგულოთ ისინი, ვინც არგუმენტის ნაცვლად შელახა არა მარტო შეურაცხყოფას იყენებს საკუთრივ ურთმელიძის და თავდასხმითა და სხვა შეუფერებელი მეთოდე რეპუტაცია, არამედ ბით ცდილობს, ჩაახშოს დიდი ჩრდილი მიაყენა მათგან განსხვავებული,
მთელ სასამართლო სისტემას, მის ავტორიტეტსა და დამოუკიდებლობას“
დარღვევა, რაც სამოსამართლო მო ვალეობების შეუსრულებლობას ან სამოსამართლო ეთიკის დარღვევას შეიძლება წარმოადგენდეს, ეს მა რთლაც არის იუსტიციის უმაღლე სი საბჭოს განსჯის საგანი, ოღონდ მხოლოდ მხარის საჩივრის საფუძვ ელზე და მხოლოდ დისციპლინური სამართალწარმოების კანონიერი პროცედურების გზით. – თქვენ რამდენად ხედავთ ნი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
შნებს იმისა, რომ აღნიშნული მოსამართლე შეიძლება იყოს და ინტერესებული მხარე, იქიდან გა მომდინარე, რომ მისი მისამართით უამრავი ბრალდება ისმის. – მან არსებითი გადაწყვეტილება უკვე გამოიტანა. მოვლენები, რო მლებსაც შეეძლო მისი განაწყენება გამოეწვია, გადაწყვეტილების გამო ტანის შემდეგ განვითარდა. შესაბა მისად, ის ვერ იქნება დაინტერესე ბული მხარე. ის ვალდებულია, გაუძ ლოს, მოითმინოს და აიტანოს ყოვე ლგვარი მორალური წნეხი. თუმცა, მოცემული საქმის შემთხვევაში მას მართლაც დიდი, გაუსაძლისი მორა ლური ტვირთი დაეკისრა. მე უფრო იმას ვშიშობ, რომ ეს მორალური წნ ეხი მსუსხავ ეფექტს იქონიებს სხვა მოსამართლეთა დამოუკიდებლობა ზე, განსაკუთრებით იმათზე, ვისაც ზემდგომ ინსტანციებში მოუწევთ ამ საქმის განხილვა. – რა გაძლევთ იმ დასკვნის სა ფუძველს, რომ მოსამართლეებს ეშინიათ „რუსთავი 2“-ის საქმის განხილვის. თავისთავად ცხადია, არავინ მოისურვებს ბატონი ურ თმელიძის ხვედრი გაიზიაროს. – ამ საქმის ზედა ინსტანციებში განხილვისას სასამართლოს დამო უკიდებლობისა და მიუკერძოებ ლობის შენარჩუნების შესაძლებ ლობა საფრთხის ქვეშ დადგა. მოსა ლოდნელია, რომ მძიმე მორალური წნეხი კვლავ გაგრძელდეს. თუ ზედა ინსტანციის სასამართლოებ ში საპირისპირო გადაწყვეტილება იქნება მიღებული, დამარცხებული მხარე უთუოდ დაიწყებს იმის მტკი ცებას, რომ ეს სწორედ ამ მორალუ რი წნეხის შედეგი იყო და რომ მისი უფლება, საქმე განეხილა დამოუკ იდებელ და მიუკერძოებელ სასა მართლოს, დაირღვა. სამწუხაროდ, სასამართლოს დამოუკიდებლობა ჩვენში ჯერ კიდევ ძალიან მყიფ ეა, ის ჯერ კიდევ არ არის ის მუხა, რომელიც ყოველგვარ ქარიშხალს გაუძლებს და ქარიშხლის მიმართ ულებით არ გადაიხრება. მას სახე ლმწიფოსა და მთელი საზოგადოებ ის მხრიდან დაცვა, მოფრთხილება და განმტკიცება ესაჭიროება, რათა წელში არ გადატყდეს, კიდევ უფრო გაძლიერდეს და მძლავრად მოეჭ იდოს ნიადაგს. ეს მიზანი კი სასა მართლოს ლანძღვით, დაშინებითა და მოსამართლეთა დათრგუნვით არ მიიღწევა. – ადამიანის უფლებათა ევრო პულ სასამართლოში, ნონა წო წორიას ვადა 2016 წელს ეწურება. არსებობს ინფორმაცია, რომ თეა წულუკიანთან ერთად, შესაძლოა, თქვენი კანდიდატურაც განიხილე ბოდეს. გეგმავთ თუ არა სტრასბ ურგში დაბრუნებას? – ასეთი ინფორმაციის თაობაზე ნამდვილად არაფერი მსმენია. ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
19
ნინო ჩხეიძის ბელგიური ვოიაჟი „თბილისში აღარ მამღერებენ და...“
მომღერალი, ნინო ჩხეიძე, ოთხი დღით ბელგიაში, ანტვერ პენში მეუღლესთან ერთად იმ ყოფებოდა. ეს მეოთხე ვიზიტი იყო მისთვის ამ ქალაქში. წყვი ლი სასტუმრო „ჰილტონში“ გა ჩერდა, სადაც გაიმართა კიდეც კონცერტი ბელგიაში მცხოვრ ები ემიგრანტებისთვის. - ეს იყო კორპორატიული სა
მსჯელებთ, შოპი ნგისთვისაც მოიც ალე... - ჰო, თუმცა, ბე ვრი არაფერი მიყი დია, ფუ ლი არ მი ნდოდა დამეხარჯა (იცინის), ისე შევი არე, დავათვალიე რე...
ღამო. ხშირად მიწევს ქვეყნიდან გასვლა ასეთ კორპოტარიულ სა ღამოებზე და დიდი სიამოვნებით მივდივარ ხოლმე. ცოტა ხნის წინ ისრაელიდან დავბრუნდი. - გამოდის, შენმა კარიერამ საზღვარგარეთ გადაინაცვლა... - თბილისში აღარ მამღერებენ და (იღიმება)... - შენი ფოტოებიდან თუ ვი
ანრი ჯოხაძე: - „მადონა ისევ მადონობს“ მომღერალი, ანრი ჯო ხაძე ბერლინში, „იქს ფაქტ ორიდან“ თავისი გუნდის წევრ მარიამ ჯანჯღავასთ ან ერთად მადონას კონც ერტზე იმყოფებოდა. რო გორც უკვე იცით, მარიამი კონკურსის ფინალზე კო
20
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
მპანიამ ccloan.ge-მ თავის ფავორიტად დაასახელა და გადასცა საგზური და ორი ბი ლეთი მადონას კონცერტზე. ანრის ფეისბუკმეგობრებს საშუალება ჰქონდათ ანრის ვა რსკვლავური ფოტოები მისს ავე გვერდზე ენახათ, წარწერ
ებით „მადონა ისევ მადონობს, გელათი ისევ ყვავის“, „მოვედი, მადონა“ და სხვ. მომღერალი, მადონას გამოსვლის ვიდეოე ბითაც გვანებივრებდა. „აი, ეგ აა ნა შთი ძვ ელი დი დებისა, ახლა რომ ბღლარძუნ ობ“, დატოვა კომენტარი ანრის ერთ-ერთ ფოტოზე ნიკა გვარ ამიამ. „დავინდობ იმ კომპან იას, რომელმაც ეს საგზური დიდი ზარ-ზეიმით გადასცა „ჯანჯღის“ და არაფერს ვიტყ ვი სასტუმროს სამარცხვინო პირობებზე და კონცერტის ბილეთებზე, რომელიც ისეთ ადგილას აღმოჩნდა, სჯობდა არ ეყიდათ, ისედაც თავიდან მოგვიწია ყიდვა. ახლა გამოიტ ანე დასკვნა, ძველი დიდების ხარჯზე გამოვიდა ბღლარძუნი თუ საკუთარ ხარჯზე“, უპას უხა გვარამიას ანრიმ. „გავუჩე ჩქვოთ თავი, რატომ უნდა და ვინდოთ“, განაგრძო ნიკამ...
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ფოტო: თინა თუთისანი
ნინო მჭედლიშვილი
ნუკა კვალიაშვილის მორიგი ექსპერიმენტი - „გაჭირვებული მომღერალი ვარ, სამაგიეროდ პიროვნება ვარ და ადამიანი“
ვანიკო თარხნიშვილი
ამ მომღერალმა იმ დენი ექსპერიმენტი ჩა იტარა თმაზე, თავადვე უკვირს, კიდევ რომ შე რჩა თმა და მადლობას უხდის მას ამისთვის. - ნუკა, რა ფერისაა ახლა შენი თმა? - არ ვიცი რა ჰქვია ამ ფერს და არც ის მახსოვს სულ რამდენჯერ გადავი ღებე. ფოტოკოლაჟი გა ვაკეთე, რომელსაც ფერები აკლია კიდევ და დაითვალეთ (იცინის). ამ ფერით კმაყ ოფილი ვარ, ასეთი ბედნიერი შეგრძნება, შედეგის ნახვისას ჯერ არ მქონია. - რამდენი პირსინგი გაქვს? - ოთხი: ენაზე, ტუჩზე, წარბზე და ჭი პზე. - შენი ოჯახის წევრები როგორ უყ ურებენ მუდმივ სახეცვლილებას? - დედას რეაქცია არ აქვს, არც არასდრ ოს ჰქონია, პირიქით, მოსწონს მგონი. მე უღლეს რაც შეეხება, იმუნიტეტი აქვს უკ ვე, გაითავისა, რომ ასე იქნება ყოველთვის (იცინის). - კარიერაში სიახლეები გაქვს? - კარიერაში და ფულში სიახლეები არ მაქვს, მაგრამ მაინც პოზიტივით ვარ გა დავსებული. რაც არ უნდა ხდებოდეს, იუ მორის გრძნობას არ ვკარგავ. გაჭირვებ ული მომღერალი ვარ, მაგრამ სამაგიეროდ პიროვნება ვარ და ადამიანი. ხომ ვამბობ, პოზიტივით ვარ გადავსებული (იცინის).
ლი ნინი ბადურაშვი
ია ფარულავა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
21
„ლაყბობა“ – პროპაგანდის მეთოდი ქა არჩილ გამზარდია: „მაგალითად, გოგი თოფაძეს ვინც გინდა დაუსვი, უკვე მის სასარგებლოდ ვითარდება სურათი ხომ?! ლოგიკურია, მეჭიაურს რომ ჰგონია, რომ საზოგადოებაზე ეფექტს ახდენს, შესაძლოა, სრულიად სხვა ეფექტი მიიღო. ამიტომ, ახდენენ პერსონების მიმართ დისკრედიტაციის პროცესს, შესაბამისად, მათ მიერ გაჟღერებული ნებისმიერი ინფორმაცია იქნება აღქმული ისე, როგორც შენ გინდა“
ნინო ცაბოლოვი საქართველოში მედია ხშ ირად ხდება კრიტიკის ობიე ქტი. მედიასაშულებისადმი პრეტენზიები პოლიტიკური მოვლენების გააქტიურების პარალელურად, უკვე ყოვე ლდღიურ რეჟიმშიც ისმის. არაობიექტურობა კი ყველაზე რბილი „ლანძღვაა“, რომე ლსაც კრიტიკის ადრესატები მიმართავენ. მიკერძოებული, ტენდენციური, ცალმხრივი, პროპაგანდისტული და პარტ იულიც კი, ეს ის ეპითეტებია, რომლითაც პოლიტიკოსები და სხვა სფეროს წარმომად გენლები ხშირ შემთხვევაში, ტელევიზიებს ამკობენ. პროპ აგანდის რა მეთოდები გამო იყენება ქართულ მედიაში და რა კონკრეტული მაგალითე ბი არსებობს, ამ საკითხებზე, „პრაიმტაიმთან“ მედიაექსპე რტები საუბრობენ. ნინო დანელია ღია პროპაგ ანდის ნიშნებს უფრო „ონლა ინგამოცემებში“ ხედავს, ვიდრე ტელევიზიებში, თუმცა ამბობს, რომ ადგილი აქვს საზოგადო ებრივი აზრის მანიპულაციის მცდელობას, რომელსაც პროპ აგანდის ნიშნები ახლავს, მაგრ ამ ცალსახად, პროპაგანდაზე საუბარი არ შეიძლება. „ტე ლევიზიებზე თუ ვისაუბრებთ, რომლებიც ღიად ცდილობენ ანტიდასავლურ პროპაგანდას, პირველ რიგში, ამას „ობიექტ ივი“ აკეთებს“, – აცხადებს მე დიაექსპერტი. როდესაც პროპაგანდაზე ის მება კითხვა, საზოგადოებრივი კომუნიკაციების მართვის სპ ეციალისტი, არჩილ გამზარდია სატელევიზიო მაგალითებზე იწყებს საუბარს. არჩილ გამზარდია: „კური ერის“ სლოგანი იყო – „ახალი ამ ბები კეთდება აქ“. იმ პერიოდში, სხვადასხვა კვლევა ჩატარდა და აღმოაჩინეს, რომ „რუსთავი 2“-ს ჰქონდა ყველაზე მეტი კა ვშირი საზოგადოებრივი მოთხ ოვნილების საკითხებზე, მაგრ ამ დააკვირდნენ, რომ გაშუქება და მოვლენა ხდება უკუღმა, ვი დრე ეს მედიისთვის უნდა იყოს გათვალისწინებული, ანუ ჯერ იყო გაშუქება და შემდეგ – მო ვლენა, პროპაგანდის ერთ-ერ თი მაჩვენებელი სწორედ ეს არის. მედია ამ შემთხვევაში, გამოდიოდა არა მოვლენების ამსახველი, არამედ შემქმნელი. ეს ნიშნავს – დღეს ჩემი საინფო რმაციო ნაკადი ემსახურება იმ ას, რომ მე ხვალ მოვლენა და ის რეალობა შევქმნა, რომელსაც სხვა მედიასაშუალებები დაიტ აცებენ. თუ გახსოვთ ყოფილი პრემიერის ხისტი განცხადება, „რუსთავი 2“-ს ფეხდაფეხ მიჰყ ვებიანო, საერთო ჯამში, ეს პრ ოპაგანდის აღმწერი იყო“. ნინო დანელია: „მაგალი თად, ერთ-ერთი ასეთი სიუჟ ეტი, რომელიც მახსენდება, აღმოსავლეთ უკრაინას უკავ შირდება, როდესაც მათ თქვეს, რომ შეტაკებებისას დაიღუპა ბავშვი – ეს გადაიცა რუსეთის ყველა მედიასაშუალებით და როდესაც BBC-მ გადაწყვიტა ამ ფაქტის გადამოწმება, აღ მოჩნდა, რომ ეს იყო სიყალბე, იმიტომ, რომ ბოლოს თავად ჟურნალისტებმა თქვეს, არ ვი ცით, მო ხდა თუ არა, უბ რა ლოდ, გავავრცელეთო. ცხადია, ეს ამბავი პირდაპირ მანიპუ ლაციას ემსახურებოდა. რაც შეეხება საქართველოს, ძირი თადად, პროპაგანდა ხდება ახ ალი სააგენტოების მეშვეობით, 22
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
EXCLUSIVE რომლებიც ახლოს თანამშრომლ ობენ ერთმანეთთან და ძირითა დად, მათი პარტნიორები რუსე თში დარეგისტრირებული ონლაინ გამოცემები არიან. მაგალითად, „მარშალპრესი“, „ფოსტალიონი“, „რეპორტიორი“ – ორგანიზაციები, რომლებიც ერთმანეთთან თანა მშრომლობენ და ძალიან ხშირად, გარდა იმისა, რომ მასალები აქვთ ერთნაირი, „სტაფსაც“ კი იყოფენ – ეს მასალები ძალიან ხშირად, სწ ორედ პროპაგანდას ისახავს მიზნ ად, არავითარ ფაქტობრივ მონა ცემებს არ ეყრდნობა. რასაკვირ ველია, სანდო წყაროებიც არ არ ის გამოყენებული (თუ საერთოდ არის წყარო გამოყენებული), ასეთ ინფორმაციაზე ამბობენ ხოლმე – „კულუარული ინფორმაციით“, „ჩვენი წყაროს ცნობით“ და წყ არო არ არის იდენტიფიცირებუ ლი. ძალიან ხშირად ისინი ერთდ როულად, იგივე ტიპის მასალას აქვეყნებენ, რომელიც შეეხება უკრაინის თემას, ან „ნაციონალ ური მოძრაობის“ ყოფილი ჩინოვნ იკების სატელეფონო ჩანაწერების გამოქვეყნებას, რომელთა ავთე ნტურობაც დადასტურებული არ არის. ეს არის ერთ-ერთი ნიმუში, რომელიც მახსენდება. პროპაგან დის ერთ-ერთი მაგალითია ასევე – „რაში დაგვეხმარა დასავლეთი, როდესაც ყველაზე მეტად გვიჭ ირდა, მხოლოდ „პამპერსებით“ და
წყლით გვამარაგებდნენ; პირდაპ ირ მიდის ხოლმე დარტყმა ევრო პულ ღირებულებებზე და ამბო ბენ, რომ ეს არის გარყვნილება და ადამიანური და დემოკრატიული
ღირებულებების დაკნინების მც დელობა. შესაბამისი ინტერვიუებ ის გამოქვეყნება ანტიდასავლური, რუსული პროპაგანდაა. ჯერჯერ ობით, პირდაპირ არ საუბრობენ,
რომ რუსეთი კარგია, მაგრამ იმ ას, რომ ევროპა ცუდია, ცალს ახად ამბობენ. რასაკვირველია, ამის საპირწონედ შეიძლება იყოს ერთადერთი რამ – მედიაწიგნიერ ება, როდესაც შესაძლოა, მკითხვ ელმა განსაზღვროს, რა ტიპის ინ ფორმაცია შეიძლება იყოს სანდო და როგორ შეიძლება დაინახოს ინფორმაციაში პროპაგანდა. პი რველი, რასაც უყურებენ ხოლმე ასეთ შემთხვევაში, რამდენად არ ის ფაქტი გადამოწმებული და რა მდენად სანდო და საქმის მცოდნე ადამიანი აკეთებს კომენტარს, როგორც წესი, ეს არის ხოლმე პი რველი მაიდენტიფიცირებელი ნი შანი, რომლის მიხედვითაც შეგვ იძლია, ჟურნალისტური მაღალი პროფესიონალიზმით შესრულებ ული ინფორმაცია განვასხვავოთ. პროპაგანდის „ერთ-ერთ უდ ავო მაგალითად არჩილ გამზარ დია ასახელებს „გეურაზიას“, საქინფორმს, „საქართველო და მსოფლიოს“, რომლებიც, მისი თქმით, პრორუსული პოლიტი კის პროპაგანდას, ანტიევროპულ პოლიტიკას ეწევა“. „უფრო მეტს გეტყვით, ჩემს ბავშვობაში გამო დიოდა ჟურნალი „ნიანგი“ და იქ იყო ანტიამერიკული და კაპიტა
ნინო დანელია: „მარშალპრესი“, „ფოსტალიონი“, „რეპორტიორი“ – ორგანიზაციები, რომლებიც ერთმანეთთან თანამშრომლობენ და ძალიან ხშირად, გარდა იმისა, რომ მასალები აქვთ ერთნაირი, „სტაფსაც“ კი იყოფენ – ეს მასალები ძალიან ხშირად, სწორედ პროპაგანდას ისახავს მიზნად, არავითარ ფაქტობრივ მონაცემებს არ ეყრდნობა, რასაკვირველია, სანდო წყაროებიც არ არის გამოყენებული (თუ საერთოდ არის წყარო გამოყენებული). ასეთ ინფორმაციაზე ამბობენ ხოლმე – „კულუარული ინფორმაციით“, „ჩვენი წყაროს ცნობით“ და წყარო არ არის იდენტიფიცირებული“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ართულ მედიაში“
რა პირობით მიიღებს საქართველო უვიზო რეჟიმს ევროკავშირთან
„კურიერის“ სლოგანი იყო – „ახალი ამბები კეთდება აქ“. იმ პერიოდში სხვადასხვა კვლევა ჩატარდა და აღმოაჩინეს, რომ „რუსთავი 2“-ს ჰქონდა ყველაზე მეტი კავშირი საზოგადოებრივი მოთხოვნილების საკითხებზე, მაგრამ დააკვირდნენ, რომ გაშუქება და მოვლენა ხდება უკუღმა, ვიდრე ეს მედიისთვის უნდა იყოს გათვალისწინებული, ანუ ჯერ იყო გაშუქება და შემდეგ – მოვლენა, პროპაგანდის ერთ-ერთი მაჩვენებელი სწორედ ეს არის“
ლისტურ ქვეყნებზე ნეგატიური პროპაგანდა“. როდესაც პროპაგანდის მე თოდებზე ვსაუბრობთ, ერთ-ერ თი მნიშვნელოვანი დეტალია რესპონდენტების შერჩევის პრ ინციპი. გამზარდია: „მაგალითად, გოგი თოფაძეს ვინც გინდა და უსვი, უკვე მის სასარგებლოდ ვითარდება სურათი, ხომ?! ლო გიკურია, მეჭიაურს რომ ჰგონ ია, რომ საზოგადოებაზე ეფექ ტს ახდენს, შესაძლოა, სრულიად სხვა ეფექტი მიიღო. ამიტომ, ახდენენ პერსონების მიმართ დისკრედიტაციის პროცესს, შე საბამისად, მათ მიერ გაჟღერ ებული ნებისმიერი ინფორმაცია იქნება აღქმული ისე, როგორც შენ გინდა. მაგალითად, წინა ხე ლისუფლების პირობებში, არას ოდეს დაბლოკილა შალვა ნათე ლაშვილის ბრიფინგების გაშუ ქება იმიტომ, რომ ხშირად შალვა ნათელაშვილს ათქმევინებდნენ ხოლმე ისეთ რამეს, რომ ადამია ნები ამაზე ნაკლებად საუბრო ბდნენ სერიოზულად. ასე რომ, მთელი რიგი კომპონენტები და ხერხები არსებობს, რომ პროპ აგანდა აწარმოო, დაწყებული მედიასაშუალებით, გაგრძელე ბული თავად გადაცემის პოლი ტიკით, თუ მისი სტრატეგიით, რესპონდენტების იმიჯით და ასე შემდეგ. ეს არის შეკრული, რთ ული პროცესი, რომელიც, საერ თო ჯამში, ახდენს პროპაგანდას. ჩვენს შემთხვევაში, ამ ყველაფ ერს მაყურებელი ხედავს. რატომ არის, რომ დღეს „რუსთავი 2“-ს მედიასაშუალებად, თუ ობიექტ ურ მედიასაშუალებად პრაქტი კულად, არავინ აღიქვამს, მათ შორის, ის ჯგუფები, რომლებიც მის უკან მყოფ პოლიტიკურ ძა ლას წარმოადგენენ. არსებობს პროპაგანდაში ასეთი მეთოდი, რომელსაც ლაყბობას ეძახიან – მისი პრინციპია, მიუშვა შენი მო წინააღმდეგე და იმდენი ალაპ არაკო, რომ თვითონ გამოიწვი ოს საკუთარი თავის მიმართ ნე გატიური დამოკიდებულება. ანუ შენ აძლევ სივრცეს იმდენად, რომ თვითდისკრედიტაციის რე ჟიმში გადავიდნენ. ამ შემთხვ ევაში, „რუსთავი 2“ ამ რეჟიმში გადავიდა და პრაქტიკულად, მის ინფორმაციას ყველა აღიქვამს კონკრეტული პოლიტიკის წარმ ოების ნაწილად“.
რა შემთხვევაშია პროპაგანდა გამართლებული, სპეციალისტ ებს ამის მაგალითებიც მოჰყავთ. „მაგალითად, როდესაც მე მაქვს ტელევიზია და ვარ მე მარცხენე, შესაბამისად, ვიღებ ისეთ თანამშრომლებს, რომლ ებიც იდეოლოგიურად ჩემთან არიან ახლოს. ვერ ვიტყვით, რომ რომელიმე მათგანს თავი სუფლება ეზღუდება, ან ისინი იძულებულნი არიან, სხვა ინ ფორმაცია გაავრცელონ. ისინი ბუნებრივად ქმნიან მემარცხე ნე პოლიტიკას საზოგადოებაში. ამგვარი პროპაგანდა უფრო გა მართლებული იქნება, თუ ღია ვიქნებით და ვიტყვით, რომ (პი რობითად) მემარცხენეობას ვუ ჭერთ მხარს. ბევრ ქვეყანაში ამ ას იყენებენ და საზოგადოებამ იცის, რა მოტივით ლაპარაკობს ანალიტიკოსი, ჟურნალისტი“, – მიიჩნევს საზოგადოებრივი კო მუნიკაციების მართვის სპეცია ლისტი. არჩილ გამზარდია: „ერთერთი პირველი ვიყავი, ვინც კო რპორაციულ მედიასაშუალებას ვუწოდებდი, მაგალითად, „რუ სთავი 2“-ს. ამაში ცუდს არაფ ერს ვხედავდი, უბრალოდ, მო ვითხოვდი იმას, რომ პროცესი ყოფილიყო ღია და გამჭვირვ ალე. რაც შეეხება მიუკერძოებ ლობას, წარმოიდგინეთ, ახალ მემარჯვენეებს, ან ლიბერალდემოკრატებს და ასე შემდეგ, გაეკეთებინათ ტელევიზია, ამ შემთხვევაში, მიუკერძოებლო ბაზე საუბარი ზედმეტია იმიტ ომ, რომ ეს თავისთავად, საზო გადოებაზე ზეგავლენას ისახავს მიზნად. მე ვსაუბრობდი პროპ აგანდის 13-პუნქტიან მოდელზე „ნაციონალური მოძრაობის“ მხ რიდან, რომლის ერთი ნაწილიც მედიაზე მოდიოდა. ვთქვათ, რო გორ დაიწერება ესა თუ ის მო ვლენა „ტაბულაში“, „რუსთავი 2“ -ზე – იგივე შეტყობინებებით, იგივე დისკურსით. როდესაც მე დია ცდილობს, რომ ერთი ხედვა, რაკურსი გაატაროს, ზუსტად ეს ისახავს მიზნად პროპაგანდას. ზოგჯერ, ამაში მანიპულირების ისეთი მეთოდებიც გამოიყენ ება, რომ ამბის მოყოლა, თხრო ბის ფორმა შეიცავს კონკრეტულ აქცენტებს, რომელსაც შემდეგ პოლიტიკური და პროპაგანდი სტული ზეგავლენისთვის იყენ ებენ.
ქეთი ხატიაშვილი მომავალი წლიდან საქართ ველო ევროკავშირთან უვიზო მიმოსვლის უფლებას მიიღ ებს. და ეს უკვე აღარც ვარა უდია და აღარც პოლიტიკუ რი განცხადება. მოლდოვის შემდეგ ამ უფლებას სწორედ საქართველო მოიპოვებს. უკ რაინასთან დაკავშირებით, რამდენადაც ცნობილია, ევ როკავშირს პოზიცია ჯერ ჩა მოყალიბებული არ აქვს. რა დამ რამდენიმე მცდელობის შემდეგ, როგორც იქნა, მიიღო ანტიდისკრიმინაციული კა ნონი. ამ კანონის მიღება ევ როკავშირის ერთ-ერთი აუ ცილებელი მოთხოვნა იყო. საქართველომ ეს კანონი ჯერ კიდევ შარშან მიიღო. თუმცა, ღია განცხადებები კიევთან დაკავშირებით არ კეთდება. თბილისთან მიმართებაში კი ოპტიმისტურმა განცხადებე ბმა უკვე გაიჟღერა. პროგრამა „აღმოსავლეთ პა რტნიორობაში“, მოლდოვის, საქართველოსა და უკრაინის გარდა, სომხეთი, აზერბაიჯანი და ბელორუსიც შედიოდნენ, თუმცა, ერევანი და კიშინიოვი ევრაზიულ კავშირში გაერთი ანდნენ, შესაბამისად, ისინი ამ პროგრამიდანაც ამოვარდნენ და ევროლიბერალიზაციის პო ლიტიკიდანაც. – საქართველოს ყველა შანსი აქვს, 2016 წელს ევროკავშირ თან უვიზო რეჟიმი მიიღოს... შესაძლოა, ჩატარდეს სიმბოლ ური კენჭისყრა ევროპარლამ ენტში. თუმცა, რთული არ არის იმის პროგნოზირება, რომ დე პუტატების უმრავლესობა ამას
მხარს დაუჭერს. მთავარი გა დაწყვეტილება ევროპულმა პა რლამენტმა ერთი წლის წინათ მიიღო, როცა საქართველოს ას ოცირებულ წევრობას დაუჭირა მხარი. ამიტომ გადაწყვეტილე ბა უვიზო რეჟიმის დაწესების შესახებ ტექნიკური ხასიათის აა... წლის ბოლომდე ველოდე ბით ევროპული კომისიის ძალი ან დადებით ანგარიშს. 99%-ით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ უვ იზო რეჟიმი უკვე მომავალ წე ლს დაწესდება, – ეს განცხადე ბა ევროპარლამენტის წევრმა, მომხსენებელმა საქართველოს საკითხზე ანდრეი მამიკინსმა აზერბაიჯანულ სააგენტო „ტრ ენდთან“ საუბარში განაცხადა. „გარკვეული უსამართლობა“ უწოდა მან იმ ფაქტს, რომ შა რშან საქართველომ უვიზო რე ჟიმი ვერ მიიღო, მოლდოვისგან განსხვავებით. მამიკინსის განმ არტებით, ამ მხრივ, რუმინული ლობის აქტიურობა მოლდოვის თვის გადამწყვეტი იყო. მოლდოვის ნებისმიერ მოქა ლაქეს ახლა შეუძლია, თავისუ ფლად გადაადგილდეს ევროკა ვშირის ქვეყნებში. ამისთვის მას მხოლოდ მოლდოვის მოქალაქე ობა და პასპორტი სჭირდება. თუმცა, არის მოსაზრება, რომ საქართველოს მოქალაქე ებს ევროპაში გადაადგილების თვალსაზრისით თანაბარი პი რობები არ ექნებათ. ბრიუსე ლში ფიქრობენ ისეთი მექანი ზმის შემუშავებას, რომელიც უმტკივნეულო იქნება ევრო კავშირისთვისაც. ექსპერტე ბის მოსაზრებით, ქართველი ემიგრანტები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში მძლავრ კრიმინალურ დაჯგუფებებს ქმნიან, რაც გარკვეულწილად
შემაფერხებელ ფაქტორად გა ნიხილება. მაგალითად, პოლი ციამ საბერძნეთში რამდენჯე რმე აიყვანა ორგანიზებული ჯგუფები, რომლებიც ბინების ქურდობაზე მუშაობდნენ და ნაძარცვს საქართველოში აგ ზავნიდნენ. ვარაუდობენ, რომ შემუშა ვდება მექანიზმი, რომელიც ევროკავშირში გადაადგილების მსურველებს ბევრწილად გაფი ლტრავს. ანუ უვიზო რეჟიმი შე იძლება მხოლოდ საქართველოს იმ მოქალაქეებს შეეხოთ, ვისაც ბოლო რამდენიმე წელი (სავა რაუდოდ, 3 ან 5) შენგენის ვიზა ერთხელ მაინც აქვთ მიღებული და სავიზო რეჟიმი არ დაურღვ ევიათ. ზოგიერთი ექსპერტის განმ არტებით, ევროკავშირში უვ იზო რეჟიმით მხოლოდ ის კა ტეგორია ისარგებლებს, ვინც საზღვარგარეთ ისედაც დადის და ყოველ ჯერზე ბრუნდება. ანუ მათი იქ დარჩენის საფრთხე მინიმალურია. საქართველომ ევროკავშ ირთან ვიზის გამარტივების თაობაზე საუბარი 2012 წელს დაიწყო. თუმცა, კონკრეტული გეგმა ევროლიბერალიზაციის მიმართულებით მხოლოდ 2013 წელს მივიღეთ. გეგმა რეფორმ ების ფართო სპექტრს მოიცავ და, დაწყებული უსაფრთხოების თემებით, საზღვრის გაკონტ როლებით და დასრულებული ყალბი დოკუმენტების გამოვლ ენის უნარით. საქართველოს, ასევე, უნდა დაემტკიცებინა, რომ ეფექტურად ებრძვის ტრ ეფიკინგს, კრიმინალს, კორუ ფციას, ორგანიზებულ დანაშა ულებს, შეუძლია არალეგალებ ის გამოვლენა.
„რაში დაგვეხმარა დასავლეთი, როდესაც ყველაზე მეტად გვიჭირდა, მხოლოდ „პამპერსებითა“ და წყლით გვამარაგებდნენ – ესეც პროპაგანდაა“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
23
ციფრული მაუწყებლობის რეფორმა წარმატებით დასრულდა ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტ როს ციფრული მაუწყებლ ობის სააგენტომ, სასტუმ რო „ქორთიარდ მარიოტში“, ციფრული მაუწყებლობის რეფორმის შემაჯამებელი ღონისძიება გამართა. ღონისძიებას ესწრებოდ ნენ: საქართველოს მთავრო ბის წევრები, ევროკავშირ ისა და ევროპის რეკონსტრ უქციისა და განვითარების ბანკის, აშშ-ის საერთაშორი სო განვითარების სააგენტო სა და ჩინეთის საკონსულოს, ასევე, არასამთავრობო ორ განიზაციებისა და კერძო სტრუქტურების წარმომად გენლები, ადგილობრივი და უცხოელი ექსპერტები. ღონისძიება გახსნა ეკ ონომიკისა და მდგრადი გა ნვითარების მინისტრმა, დიმიტრი ქუმსიშვილმა. ან ალოგურიდან ციფრულ მი წისზედა მაუწყებლობაზე გადასვლის პროცესზე, შე სრულებული სამუშაოები სა და მიღებული შედეგების შესახებ ისაუბრეს საქართ ველოს ვიცე-პრემიერმა, სა გარეო საქმეთა მინისტრმა, გიორგი კვირიკაშვილმა, საქართველოს კომუნიკა ციების ეროვნული კომისი ის თავმჯდომარემ, ვახტანგ აბაშიძემ, ციფრული მაუწ ყებლობის სააგენტოს თავმ ჯდომარემ, ნინო ქუბინიძემ, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკის დი რექტორმა, ბრუნო ბალვ ანერამ და არასამთავრობო ორგანიზაციის, ინფორმაც
იის თავისუფლების განვით არების ინსტიტუტის მედი ისა და ტელეკომუნიკაციის მიმართულების ხელმძღვა ნელმა, უჩა სეთურმა. დიმიტრი ქუმსიშვილი: „დღეს, ჩვენ თამამად შე გვიძლია ვთქვათ, რომ საქა რთველო მოწინავე ქვეყანაა, რომელმაც უმოკლეს პერი ოდში მოახერხა ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლა. რეფორმის წარმატება განა პირობა ქვეყნის აღმასრულ ებელ და საკანონმდებლო ხელისუფლებასთან ერთად საქართველოს კომუნიკაცი ების ეროვნული კომისიის, საქართველოს ტელერადი ოცენტრის, საზოგადოებრი ვი მაუწყებლის, საქართვე ლოს ტექნიკური უნივერსი ტეტის, საერთაშორისო და ადგილობრივი ექსპერტე ბისა და კონსულტანტების, არასამთავრობო ორგანიზა ციების კოორდინირებულმა და მიზანმიმართულმა მუშა ობამ და ეს იყო ძალიან ნა ყოფიერი შრომა“. გიორგი კვირიკაშვილმა დამსწრე საზოგადოებას მი ულოცა რეფორმის წარმატ ება და აღნიშნა, რომ საქა რთველო რეგიონში ერთა დერთი ქვეყანაა, რომელმ აც ახალი ტექნოლოგიური პლატფორმისთვის საჭირო ყველა ღონისძიება უპრეცე დენტოდ მოკლე ვადებში წა რმატებით დაასრულა. „დიდი მადლობა მინდა გადავუხადო რეფორმის პროცესში ჩართულ ყველა მონაწილეს; ასევე განსაკ უთრებული მადლობა - ნინო
ქუბინიძეს, რომელმაც უმნი შვნელოვანესი მენეჯერული ფუნქცია შეასრულა ამ პრ ოექტის ეფექტიანად განხ ორციელებაში. მადლობა ჩვ ენი ქვეყნის მოსახლეობას, რომელიც გაგებით შეხვდა ამ სიახლეს“, - განაცხადა გიორგი კვირიკაშვილმა. ვახტანგ აბაშიძე ასევე შე უერთდა მილოცვებს. მისი თქმით, რეფორმის მთავარი მიღწევაა საქართველოში წარმოებული სამაუწყებლო კონტენტისა და გამოხატვის თავისუფლების წახალისება. „რეფორმამ საშულება მოგვცა, რომ მაუწყებლ ობის შესახებ კანონში შე სულიყო ცვლილებები და ლიცენზირების რეჟიმიდან მაუწყებლობის მსურველე ბი გადასულიყვნენ მარტივი ავტორიზაციის რეჟიმზე. ეს გახლავთ ძალიან მაღალი დონის ლიბერალური რეჟი მი მაუწყებლებისთვის. ამ დონის ლიბერალური მიდგ ომები საკანონმდებლო დო ნეზე შესაძლოა, მხოლოდ რამდენიმე ქვეყანას ჰქონ დეს“, - განაცხადა ვახტანგ აბაშიძემ. ევროპის რეკონსტრუქცი ის და განვითარების ბანკის დირექტორმა ბრუნო ბალვ ანერამ აღნიშნა, რომ ამ პრ ოცესმა განსაკუთრებული წვლილი შეიტანა EBRD-ის საქმიანობაში. ,,ჩვენ გვჯერა, რომ კო მუნიკაციები ძალიან მნიშ ვნელოვანი სფეროა, რომე ლსაც ქვეყნისთვის დიდი სა რგებელი მოაქვს. ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლამ მოიტანა გამოთავისუფლებ ული სიხშირული რესურსი, გაუმჯობესებული ხარისხი, კანონი გახდა უფრო ლიბე რალური. საქართველო ერთი ნაბიჯით დაუახლოვდა ევრო კავშირსა და ევროსტანდა რტებს“. ციფრული მაუწყებლობის სააგენტოს თავმჯდომარემ, ნინო ქუბინიძემ შეაჯამა რე
ფორმის პროცესში განხორ ციელებული აქტივობები და ისაუბრა მიღებულ შედეგე ბსა და სარგებელზე. „რადიოსიხშირული სპექ ტრის ეფექტიანად გამოყენე ბის თვალსაზრისით და ასევე უპრეცედენტო ფასდაკლე ბით უმაღლესი კატეგორიის ქსელური აპარატურისა და სერტიფიცირებული სეთთოფ ბოქსების შესყიდვით, სახელმწიფომ უზრუნველყო ქვეყნისა და მოსახლეობის ინტერესების მაქსიმალური დაცვა და საბიუჯეტო ფულა დი სახსრების ოპტიმალური, რაციონალური ხარჯვა“, - გა ნაცხადა ქუბინიძემ. რეფორმა ასევე მიმოიხ ილა არასამთავრობო ორგა ნიზაცია IDFI-ის წარმომადგე ნელმა, უჩა სეთურმაც. მან ისაუბრა მედიის რეგულირე ბის გაუმჯობესებულ მოდე ლზე და პროექტის მსვლელ ობა დადებითად შეაფასა. „დღეს, სახელმწიფო მინი მალურად, მხოლოდ რეგული რების დონეზე ერევა კომერც
იული მაუწყებლების გავრცე ლებაში და ეს ერთ-ერთი ფა ქტორია, რომელსაც საქართ ველოს ფარგლებს გარეთაც დადებითად აფასებენ. მინდა განსაკუთრებით გამოვყო რე გიონული მედიის ნაწილი. სწ ორედ, საჩუქრად გადაცემული ლიცენზიები იყო წინაპირობა ამ პროცესის წარმატებისა. მინდა ვთქვა, რომ ჩვენი პა რტნიორების მიერ ეს მოდელი შეფასდა, როგორც ქართული წარმატებული პროექტი“. ნინო ქუბინიძემ და ვახტ ანგ აბაშიძემ მადლობის სიგე ლები გადასცეს იმ კომპანიე ბსა და ცალკეულ ადამიანებს, რომლებმაც რეფორმის პრ ოცესში უპრეცედენტო თანა დგომა და მხარდაჭერა გამო ხატეს. დასასრულს, წარმოდგე ნილი იყო ციფრული მაუწყე ბლობის სააგენტოს მიერ მო მზადებული დოკუმენტური ფილმი „ციფრული მაუწყე ბლობის რეფორმა საქართვე ლოში“. შეგახსენებთ, რომ ამ დრ ოისთვის ახალი ტექნოლ ოგიური პლატფორმისთვის საჭირო ყველა სამუშაო, მათ შორის, საკანონმდებლო რე გულაციები, სახელმწიფო და კერძო ქსელების მშენებლო ბა, მოსახლეობის სუბსიდირ ება და საინფორმაციო კამპ ანია დასრულებულია. საერთაშორისო ვალდებ ულებით განპირობებულმა ტექნოლოგიურმა ცვლილე ბამ ტერესტრიული სატელე ვიზიო ინდუსტრია ძირეულ ად გარდაქმნა. მრვალფუნქც იური მომსახურების სრული სპექტრი და სიხშირული რე სურსის ეფექტიანი გამოყე ნების შესაძლებლობები თა ნამედროვე მსოფლიოს არჩე ვანია, რომელსაც ჩვენი ქვეყ ანაც შეუერთდა. რეფორმის განხორციელებით საქართ ველოში ღია საეთერო ტელე მაუწყებლობა განვითარების ახალ ეტაპზე გადავიდა. A
24
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
my View ნინო მჭედლიშვილი
1960-90-იან წლებში, საქართვე ლოში დიდი პოპულარობით სარგ ებლობდა ამავე ეპოქის ფრანგული კინოფილმები, უდიდესი ფრანგი მსახიობების - ჟან-პოლ ბელმონ დოს, ალენ დელონის, პიერ რიშა რის, ფილიპ ნუარეს, სოფი მარსოს, კატრინ დენევის, ჟერარ დეპარდ იეს, ლუი დე ფიუნესის, კალიუშის, რობერ ოსეინის და სხვათა მონა წილეობით. ამ ფილმების უმეტეს ობისთვის მუსიკას ქმნიდა თანა მედროვეობის უდიდესი კომპოზ იტორი ვლადიმირ კოსმა. „ბრავო რექორდსმა“ პირველად საქართვე ლოს ისტორიაში ხელშეკრულება გააფორმა კომპანია LARGHETTO MUSIC-თან, რომელიც ოფიციალუ რად ფლობს კომპოზიტორ ვლად იმირ კოსმას კინოფილმებისთვის შექმნილი მუსიკის საჯარო შესრ ულების უფლებას და საკონცერტო შესრულებისთვის მოიპოვა სიმფ ონიური ორკესტრისთვის განკუთ ვნილი ნოტები და პარტიტურები.
ზაზა შენგელია: „ქართულ კულტურასთან ყველაზე ახლოს სწორედ ფრანგული კულტურა დგას და ვლადიმირ კოსმა არის ამის ნათელი მაგალითი“ 5 დეკემბერს, თბილისის სა კონცერტო დარბაზში, „ბრავო რექორდსის“ ორგანიზებით, გა იმართება საკონცერტო საღამო - „ვლადიმირ კოსმას ფრანგული კინომუსიკის შედევრები“. კონც ერტში მონაწილეობას მიიღებენ: საქართველოს ეროვნული სიმფ ონიური ორკესტრი ჯანლუკა მა რჩიანოს ხელმძღვანელობით, ქე თი ორჯონიკიძე, ნინა სუბლატი, ალეკო ბერძენიშვილი, თამთა ცხვიტავა, ანა დოიაშვილი, გი ორგი ნაკაშიძე, ლევან მასპინძე ლაშვილი, ანანო ღიბრაძე, სოფი სომხიშვილი, მარიამ როინიშვი ლი, ლუკა ზაქარიაძე, ნელიკო აგ ირბა, ფლეიტისტი ზურაბ (მაჩვი) მოსიავა, ვიოლონჩელისტი ლიზა რამიშვილი, პიანისტი ვალერიან შიუკაშვილი. პროექტის მუსიკა ლური პროდიუსერია მარინა ბე რიძე, პროექტის მენეჯერი - ნინო ნახუცრიშვილი, კონცერტმეისტ ერი კი, თამუნა არჩვაძე გახლავთ. საკონცერტო საღამოს კოსტიუ მების დიზაინზე იკა ბობოხიძე მუშაობს, სცენოგრაფია კი, ვანო ჭელიძეს ეკუთვნის. საკონცერტო საღამოს წარმდგენია „ბანკი რესპ უბლიკა ჯგუფი სოსიეტე ჟენერა ლი“. პროექტი ხორციელდება „თს ფონდის“ (განათლების, მეცნიერე ბისა და ტექნოლოგიების განვით არების თს ფონდი ხვალინდელი წარმატებისთვის), თბილისის მე
მარინა ბერიძე: „მე უშიშარი ქალი ვარ, ვინც რა უნდა ის თქვას, თქვან თუნდაც ის, რომ ვიღაც დაიბლოკა“
„თითოეული შემსრულებელი, რომელიც მე ამ კონცერტისთვის შევარჩიე, არის იმ თაობის წარმომადგენელი, რომელმაც თავისი სიტყვა უნდა თქვას და ახლა იწყებს ამ სიტყვის თქმას“
რიის კულტურული ღონისძიებე ბის ცენტრისა და საქართველოს ფრანგული ინსტიტუტის მხარდა ჭერით. სწორედ ამ ამბის მოსაყოლად შეგვკრიბა სტუდია „ბრავო რე
კორდსში“ ჟურნალისტები ზაზა შენგელიამ. პრესკონფერენციას აგრეთვე ესწრებოდნენ პროექტში მონაწილე ზემოთ ჩამოთვლილი ახალგაზრდა შემსრულებლები. ზაზა შენგელია: - ჩემი ოცნება იყო ამ პროექტ ის განხორციელება საქართველო ში. საკმაოდ რთული პროექტია და
დიდი მადლობა მინდა გადავუხა დო სპონსორებს, რომ ამ პროექტ ის განხორციელების საშუალება მოგვეცა მათთან ერთად. ჩვენ ხშ ირად ვსაუბრობთ საქართველოსა და ევროპის დაახლოებაზე, ქა რთულ კულტურასთან ყველაზე ახლოს სწორედ ფრანგული კუ ლტურა დგას და ვლადიმირ კოსმა არის ამის ნათელი მაგალითი. მისი სახელი ახალ ეტაპზე გაიყვანს ჩვ ენს ქვეყანას. ჩვენ გვინდა „დივი დის“ სახით გამოვცეთ ეს კონცერ ტი და გავიტანოთ ევროპის ბაზა რზე. თვითონ, სამწუხაროდ, ვერ ახერხებს ამ კონცერტზე ჩამოსვ ლას, მაგრამ ჩვენი მაყურებლის თვის ვიდეო მიმართვას აუცილე ბლად გააკეთებს. ძალიან უყვარს საქართველო. მარინა ბერიძე: - ცხოვრება ეტაპებისგან შე დგება. ეს პროექტი ჩემთვის და საქართველოსთვის არის დიდი ეტაპი, სხვაგან წასვლის შანსი. არსებობს კარგი მუსიკა და ცუ დი მუსიკა. სხვანაირი მუსიკა არ არსებობს. არსებობს კარგი მო მღერალი და ცუდი მომღერალი, სხვანაირი მომღერალი არ არსე ბობს. ის, რომ ზაზამ ასეთი მუსი კა შემომთავაზა და აბსოლუტური თავისუფლება მომცა კონცეფცი ისთვის, მომღერლების ასარჩე ვად, არის ძალიან დიდი ფუფუ ნება და პასუხისმგებლობა. მე უშიშარი ქალი ვარ, ვინც რა უნდა ის თქვას, თქვან თუნდაც ის, რომ ვიღაც დაიბლოკა. თითოეული შემსრულებელი, რომელიც მე ამ კონცერტისთვის შევარჩიე, არ ის იმ თაობის წარმომადგენელი, რომელმაც თავისი სიტყვა უნდა თქვას და ახლა იწყებს ამ სიტყვის თქმას.
EXCLUSIVE
ფრანგული კინომუსიკა „ბრავო რეკოდსისგან“
„თვითონ, სამწუხაროდ, ვერ ახერხებს ამ კონცერტზე ჩამოსვლას, მაგრამ ჩვენი მაყურებლისთვის აუცილებლად გააკეთებს ვიდეო მიმართვას“ ქეთი ორჯონიკიძე: - მინდა ვთქვა, რომ არაჩვეულ ებრივი პროექტია, ეს არის ეტაპი, პირველ რიგში, ჩვენთვის, მომღ ერლებისთვის და შემდეგ უკვე ქვეყნისთვის, საზოგადოების გე მოვნებისთვის. ჩემი სიმღერა რა დიკალურად განსხვავდება ჩემი სტილისგან. „შენ მას სიყვარული უწოდე“, ასე ჰქვია სიმღერას, რო მელსაც მე ვასრულებ. სასიყვარ ულო სიმღერაა და იმდენად ემ
მარიამ როინიშვილი: „ბედნიერი ვარ და მადლიერი ბატონი ზაზასი და ქალბატონი მარინასი, რომ ამ გრანდიოზულ პროექტში ჩამრთეს და ვეხები ისეთი დიდი კომპოზიტორის მუსიკას, როგორიც ვლადიმირ კოსმაა“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ოციურად ვასრულებ, რეპეტიცი ებზეც კი, მეტირება, მიუხედავად იმისა, რომ სულ არ არის სატირა ლი სიმღერა. - ხომ არ არის უკვე გადაწყ ვეტილი რას ჩაიცვამ კონცერ ტზე... - დიზაინერი შეგვირჩევს, შე საძლოა კაბა სიმღერასთან უფ რო იყოს კავშირში, ვიდრე ჩემთან (იღიმება), მაგრამ სადაც წახვალ, იქაური ქუდი უნდა დაიხუროო და... იმედია ისეთი ქუდი იქნება, რომ ცოტათი მაინც მომიხდეს (იცინის). მარიამ როინიშვილი: - ძალიან ლამაზი სიმღერა შე მხვდა, ეს არის კლასიკური ვერს ია, რაც ძალიან მახარებს. სიმღ ერას ჰქვია „სიყვარული მემკვი დრეობით“. ძალიან ნაცნობი და დასამახსოვრებელი მელოდიაა, რომ მომასმენინეს, მაშინვე აღვი დგინე, ვფიქრობ, ყველა ქართვე ლი აღიდგენს. ამ კომპოზიტორის მუსიკა ძალიან ახლოს არის ჩვენ თან, მელოდიური და ძალიან ლა მაზია. ბედნიერი ვარ და მადლიე რი ბატონი ზაზასი და ქალბატონი მარინასი, რომ ჩამრთეს ამ გრან დიოზულ პროექტში და ვეხები ის ეთი დიდი კომპოზიტორის მუსი კას, როგორიც ვლადიმირ კოსმაა.
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
25
რა დაავადებების გამოწვევა შეუძლია ალუმინის სალომე ჩადუნელი ალუმინი, რომელიც ერთერთი ყველაზე გავრცელებული მეტალია, წარმოების ინდუსტ რიაში აქტიურად გამოიყენება. მისგან ამზადებენ სამზარეუ ლოს ჭურჭელს, მავთულებს, სხვადასხვა დანიშნულების მქონე მეტალის კონსტრუქ ციებს, სარკეებს, სამშენებლო მასალას... ალუმინი არა მა რტო წარმოების, არამედ კვებ ის მრეწველობაშიც აქტიურად გამოიყენება და რეგისტრირე ბულია, როგორც საკვები დანა მატი E173. აზრები ალუმინთან დაკავშირებით, მეცნიერებს შორის დღემდე ორადაა გაყო ფილი, მკვლევარების ერთი ნა წილი ალუმინის საფრთხეებსა და ტოქსიკურ ბუნებაზე საუბ რობს, მეორე ნაწილი კი ალ უმინის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს. „პრაიმტაიმი“ შეეცადა გაერკვია რა საერთო აქვთ ერ თმანეთთან ალუმინსა და ალ ცჰეიმერის დაავადებას, ასევე, ალუმინსა და მკერდის კიბოს, რატომ უნდა მოვერიდოთ ან ტიპერსპირანტებს და რა არის მაგნიუმი რძე? საინტერესოა, ალუმინის საფრთხის შემცვე ლი ბუნების შესახებ ჩატარე ბული კვლევები და დასკვნები, ვარაუდია თუ ფაქტებით გამყ არებული მტკიცება? მიუხედავად იმისა, რომ სი მსუბუქე, ტვიფვრისადმი დამყ ოლობა, კოროზიისადმი (ჟანგვის პროცესი) მდგრადობა, მაღალი თბოგამტარობა – ალუმინის ძი რითადი ღირსებებია, მეტალი მა ინც ახერხებს და საზოგადოებას სხვა მნიშვნელოვანი პრობლემის წინაშე აყენებს. სანამ უშუალოდ იმ საფრთხეე ბის განხილვაზე გადავიდოდეთ, რომელიც ორგანიზმში ალუმინის ჭარბი დონით მოხვედრას უკავ შირდება, იქამდე ტოქსიკოლოგი, სოსო კუტუბიძე ალუმინის (AL) ორგანიზმში მოხვედრის გზებზე ისაუბრებს. სოსო კუტუბიძე: „ალუმინი ორგანიზმში, ყველ აზე დიდი ალბათობით, საჭმლის მომნელებელი სისტემიდან და სასუნთქი გზებიდან ხვდება, იმ შემთხვევაში თუ პროდუქტი ან ჰაერი დაბინძურებულია ალუმ ინის ორთქლით, ან მისი რომელი მე შენაერთით. სუფთა ალუმინი, რომელიც მეტალის სახითაა წა რმოდგენილი, ტოქსიკური არაა და არც წყალში ხსნადია, ალუმ ინის სხვა შენაერთებისგან განს ხვავებით. შეიძლება, რომელიმე საკვები ალუმინის ფხვნილით შე მთხვევით იყოს დაბინძურებული. ალუმინი დაუყოვნებელი მოქმ ედების ნივთიერება არ არის, ცვ ლილებებმა შეიძლება წლების შე მდეგ იჩინოს თავი. შეიძლება გა მოვლინდეს ნევროლოგიური და რღვევები, მცირედ გამოხატული ენცეფალოპათია, ნევრიტები. თუ ადამიანს ალუმინთან ხანგრძლი ვი შეხება აქვს, მაგალითად, მუ შაობს ქარხანაში კუსტარულად, ალუმინის ჭარბმა კონცენტრაც იამ შეიძლება ტვინის დაზიანებ ის მძიმე ფორმები გამოიწვიოს. შეიძლება ბევრ ადგილას იყოს ალუმინი, მაგრამ ადამიანმა ამის შესახებ არაფერი იცოდეს“. თუ სამზარეულოს ჭურჭელს თვალს გადაავლებთ, აუცილებლ ად აღმოაჩენთ ერთ ნივთს მაინც, რომელიც ალუმინისგანაა დამზ ადებული, თუ ვერ იპოვეთ, თქვენ ბებიებს ჰკითხეთ, აუცილებლად ემახსოვრებათ და შეიძლება ისიც გითხრან, რომ საჭმლის მოსამზ ადებლად ყველაზე მოსახერხებ ელია, თუმცა წარსული გამოცდ ილება არ გვაძლევს იმის საფუ ძველს, რომ ალუმინის ჭურჭელი უსაფრთხო ნივთად მივიჩნიოთ. 26
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
სოსო კუტუბიძე: „ალუმინი დაუყოვნებელი მოქმედების ნივთიერება არ არის, ცვლილებებმა შეიძლება წლების შემდეგ იჩინოს თავი. შეიძლება გამოვლინდეს ნევროლოგიური დარღვევები, მცირედ გამოხატული ენცეფალოპათია, ნევრიტები“ ალუმინი და სამზარეულოს ჭურჭელი სინამდვილეში, ალუმინი რა მდენიმე ნივთიერებასთან შე დის რეაქციაში. შედეგად ალუმ ინი ორგანიზმში ჭარბი კონცენ ტრაციით ხვდება. თუ ალუმინის ჭურჭელში ის ეთ კერძს მოამზადებთ, რომლ ის ერთი ინგრედიენტი მაინც ალუმინთან რეაქციაში შედის, მაშინ თქვენ გარკვეული საფრ თხის წინაშე დგებით. ალუმინი მიგრირდება ისეთ ნივთიერებე ბთან, როგორიცაა ლიმონმჟავა, ტომატი, მარილი ანუ მჟავები და ტუტეები. ტოქსიკოლოგ, სოსო კუტუ ბიძის თქმით, ალუმინის ჭურჭ ელი ნაკლებად ტოქსიკურია, თუმცა არსებობს წესები, რო მლებიც პრევენციის მიზნით უნდა დავიცვათ. სოსო კუტუბიძე: „ალუმინის ჭურჭელი არის ერ თჯერადი მოხმარების და მასში საკვების გაჩერება არ შეიძლება. ალუმინი ხანგრძლივი მოქმედებ ის შემდეგ, ყველა მჟავასთან შე იძლება შევიდეს რეაქციაში. თუ
ალუმინიდან ანტიპერსპირანტამდე მეცნიერების ნაწილი ონკოლოგი ური დაავადებების მატებას დეოდ ორანტებსა და ანტიპერსპირანტებს უკავშირებენ, თუმცა მათ გარეშე, ჩვენი ყოველდღიურობა თითქმის წარმოუდგენელია. სისტემატურად ვყიდულობთ, თუმცა ეტიკეტს არას დროს ვკითხულობთ. თუ ამის წაკი თხვის შემდეგ თქვენ დეოდორანტი აიღეთ და მის შემადგენლობას აკვი რდებით, ნახავთ, რომ ის ალუმინის ქლოროჰიდრატს (ალუმინის მარილი) შეიცავს. ანტიპერსპირანტის ახალგაპარს
ქართულ სამზარეულოს გავითვ ალისწინეთ, მაშინ ალუმინი ინ გრედიენტების უმეტესობასთან რეაქციაში შევა. ქართული სამზ არეულო მჟავეებისა და ტუტეებ ის გარეშე არ არსებობს, წიწაკა იქნება ეს თუ ძმარი. მარილებთ ანაც შედის რეაქციაში, ოღონდ ხსნად მარილთან“. ალუმინის ჭურჭლის გამო ყენების შესახებ, საზოგადო ების ინფორმირებულობის შე მოწმების მიზნით ჩავატარეთ გამოკითხვა. გამოკითხულთა უმეტესობამ არ იცოდა თუ რო მელ ნივთიერებასთან შედიოდა რეაქციაში ალუმინი და როგორ უნდა მოემზადებინათ საკვები მასში. ნაწილმა აღნიშნა, რომ საჭმელს ალუმინის ჭურჭელში ამზადებს, მაგრამ შენახვის მი ზნით სხვაგან გადააქვს. მიზეზი თუ რატომ იქცევიან ასე, აუხს ნელია და წინაპრებისგან მიღე ბულ ცოდნას ემყარება. ცალკ ეა გამოკითხულთა ის ჯგუფი, რომელიც ალუმინის ჭურჭლის შესახებ არანაირ ინფორმაციას არ ფლობს და უსაფრთხო ნივთ ად მიიჩნევს.
ულ კანზე წასმისას ალუმინის მარილის შემცველი სითხე ლი მფური კვანძების სა შუალებით კანქვეშ ადვილად აღწევს, რომელიც იღლიას და მკერდს აკავშირე ბს, ალუმინი მკერდში აკუმულირდება და იწვევს ქსოვილების გადაგვარებას. უცხოურ სამედი ცინო ლიტერატურა ში გვხვდება ისტორია, რომელიც ნამდვილ
სავაჭრო ცენტრებსა და ბაზრ ობაზე ალუმინისგან დამზადებ ულ ჭურჭელს იშვიათად შეხვდე ბით, თუჯის, ტეფალისა და კერა მიკისგან განსხვავებით. თუმცა გამყიდველები აცხადებენ, რომ ნებისმიერი ჭურჭელი, რომელიც გასაყიდად შემოაქვთ, ალუმინს შეიცავს და შემდეგ, სხვადასხ ვა ნივთიერებებითაა მოოჭვილი. რუსული ალუმინის ქვაბებსაც გადავაწყდით და გავიგეთ, რომ ის სხვა ჭურჭელთან შედარებით ძვირია და შეიძლება 40-50 ლარის გადახდაც მოგიწიოთ. სამზარეულოს ჭურჭელი, გამყიდველების თქმით, ძირი თადად თურქეთიდან და ჩინე თიდან შემოდის და მოჰყვება ეტიკეტები, რომლებიც, ხშირ შემთხვევაში, ისეთ ენაზეა და წერილი, რომელიც არ ვიცით და ინფორმაციას ნაწარმის შე სახებ, ფაქტობრივად, ვერ ვი ღებთ. მომხმარებელთა დაცვისა და კონტროლის ცენტრის, „მო მხმარებლის“ დირექტორის, გურანდა წიქარიძის განცხადე ბით, კვებისთვის საჭირო ნი
ვთების შემადგენლობას არც საბაჟოზე ამოწმებენ და არც ის კანონი მუშაობს, რომელსაც, როგორც წესი, პროდუქციის შემადგენლობის შესწავლა და რეგულაციების გატარების პა სუხისმგებლობა ეკისრება. „სამწუხაროდ, ასეთი პროდ უქტის შემოწმება საბაჟოზე არ ხორციელდება და არ არსებობს ნორმატიული აქტი, რომელიც მათ ამას დაავალდებულებს. იქ მხოლოდ ფიტოსანიტარულ, ვეტერინარულ და სანიტარულ ნორმებზე ხდება შემოწმება“, – ამბობს გურანდა წიქარიძე. შეგახსენებთ, რომ საქართ ველოს კანონი პროდუქტის უს აფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის შესახებ, რომელიც პარლამენტმა 2012 წელს შეიმ უშავა, უსაფრთხო პროდუქტის ბაზარზე განთავსებასა და ად ამიანის ჯანმრთელობისა და სიცოცხლის დაცვას ისახავს მიზნად, თუმცა არ არსებობს ამ კანონის აღსრულების მექა ნიზმი ან ორგანო, რომელიც კა ნონით გაწერილ მუხლებს გააკ ონტროლებს და აღასრულებს.
ამბავზეა დაფუძნებული და გვიყვე ბა ქალზე, რომელმაც ანტიპერსირ ანტების გამოყენება 39 წლიდან და იწყო. მალევე მან ძვლების ტკივილი და უმიზეზო დაღლილობა იგრძნო. ექიმებმა გამოიკვლიეს და დაადგი ნეს, რომ პრობლემები ორგანიზმში ალუმინის ზომაზე მეტი შემცველო ბით იყო გამოწვეული. პაციენტმა შე წყვიტა ანტიპერსპირანტების გამო ყენება და 1-დან 3 თვემდე პლაზმაში და შარდში ალუმინის შემცველობა შემცირდა. რვა თვის შემდეგ ალუმ ინის ზედმეტი შემცველობა სრულად გაქრა და ჯანმრთელობის პრობლე მებიც აღმოიფხვრა.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ჭურჭელს და მისი შემცველობის დეზადორანტებს
სოსო კუტუბიძე
ანტიპერსპირანტიდან მკერდის სიმსივნემდე „გამოყენებითი ტოქსიკოლოგ იის ჟუ რნ ალ მა“ (Journal of Applied Toxicology) 2012 წელს გამოაქვეყნა სტატია, სადაც მოყვანილი იყო ალ უმინის ხანგრძლივი ზეგავლენის შედეგები ადამიანის სარძევე ეპ ითელურ უჯრედებზე, რომელიც იწვევდა ქსოვილების დამოუკიდ ებელ ზრდას. ეს სწორედ ის მნიშ ვნელოვანი და დამახასიათებელი ნიშან-თვისებაა, რომელიც უჯრე დებში ავთვისებიანი სიმსივნეების განვითარებას იწვევს. იგივე კვლე ვამ გამოავლინა უფრო ხანმოკლე მოხმარების შედეგებიც. 7 დღე სა კმარისი აღმოჩნდა იმისთვის, რომ
ჯანსაღი უჯრედების რაოდენობის შემცირება დაიწყოს მათი ნაადრე ვი დაბერების ხარჯზე. ტოქსიკოლოგი სოსო კუტუბი ძე ალუმინის როლს მკერდის კი ბოს განვითარებაში არ უარყოფს, თუმცა აღნიშნავს, რომ მეტალს, მხოლოდ დაავადების მაპროვოც ირებელი ფუნქცია აქვს. „არც ერთი ნივთიერება არ იძ ლევა სიმსივნის გამოწვევის სა ფუძველს, მაგრამ შესაძლებელია ერთ-ერთი მასტიმულირებელი ანუ ხელშემწყობი იყოს. ჩვენ ვამბობთ, რომ ალუმინი კანცეროგენური ნი ვთიერებაა, მაგრამ ეს ნივთიერება კი არ იწვევს ამ დაავადებას, არამ ედ ხელს უწყობს მის განვითარ
ოდ კანონისთვის და მეორე მხ რივ, მომხმარებელი, რომელსაც აკისრია პასუხისმგებლობა მო სთხოვოს შესაბამის ორგანოებს უფლებების დაცვა და მეტი კო ნტროლი.
სოსო კუტუბიძე: „ეს ნივთიერება კი არ იწვევს ამ დაავადებას, არამედ ხელს უწყობს მის განვითარებას, შეუძლია პროცესები უფრო მეტად დააჩქაროს“
ებას, შეუძლია პროცესები უფრო მეტად დააჩქაროს“, – ამბობს სოსო კუტუბიძე. „პრაიმტაიმმა“ ბაზრობებზე, მა
რკეტებსა და კოსმეტიკურ მაღა ზიებში ანტიპერსპირანტებისა და დეოდორანტების შემადგენლობა შეისწავლა. ყველა მათგანი შეიც ავდა ალუმინის ქლოროჰიდრატს, თუმცა ქართულ ეტიკეტზე ამის შესახებ ინფორმაცია დატანილი არ იყო, გარდა ერთი გამონაკლისისა. როგორ ჩანს, პირადი ჯანმრთელ ობა მხოლოდ „პოლიგლოტებისთვ ისაა“ დაცული. ცალკე პრობლემაა, როდესაც ქართული ეტიკეტი ფარავს შეფუ თვაზე მწარმოებლის მიერ დატა ნილ შემადგენლობას და ჩვენ არა მართო ქართულად, არამედ უცხო ენაზეც არ გვაქვს ინფორმაციის მიღების შანსი.
ჩნდება კითხვა, თუ არა ანტიპე რსპირანტები და დეოდორანტები მაშინ რა გამოვიყენოთ? ინგლის ურენოვანი საიტი, სახელწოდებით http://www.peoplespharmacy.comის რჩევით უმჯობესია ვიყიდოთ დეოდორანტები, რომლებიც მაგნ იუმის რძეს შეიცავს, არის ეკოლ ოგიურად სუფთა ნივთიერება და აღინიშნება როგორც MOM, თუმცა ჩვენმა დაუღალავმა ძებნამ შედეგი ვერ აჩვენა და საქართველოში, მს გავსი შემადგენლობის დეოდორ ანტი ვერსად აღმოვაჩინეთ, ინფო რმაციას არც სავაჭრო ცენტრების კონსულტანტები ფლობენ აცხადე ბენ, რომ მსგავსი რამ არასდროს გაუგონიათ.
სოსო კუტუბიძე: „თუ ქართულ სამზარეულოს გავითვალისწინებთ, მაშინ ალუმინი ინგრედიენტების უმეტესობასთან რეაქციაში შევა“
სოსო კუტუბიძე: „შეიძლება ბევრ ადგილას იყოს ალუმინი, მაგრამ ადამიანმა ამის შესახებ არაფერი იცოდეს“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ALUMINIUM
ალცჰეიმერი და ალუმინი ჰიპოთეზას, რომლის მიხედვ ითაც, ალცჰეიმერის დაავადება ორგანიზმში ალუმინის ჭარბ დო ზასთანაა დაკავშირებული, დღ ემდე განიხილავენ სამეცნიერო წრეებში. წლების წინ დაწყებული კვლევები მალე გაჩერდა და კა ვშირი ალცჰეიმერსა და ალუმინს შორის ვერ დამტკიცდა, თუმცა კვლევა, რომელიც 2015 წლის 3 აგვისტოს გამოქვეყნდა ჟურნ ალში, რომელიც ალცჰეიმერზე წერს, სხვა რამეს ამბობს. მეცნიერებმა ჩაატარებს კვ ლევა და 1208 მონაწილეში, რო მელთაგან 613 ალცჰეიმერის დაავადების მქონე იყო, ტვინში, შრატში და ზურგის ტვინის სი თხეში ალუმინის შემცველობა გამოიკვლიეს. „ალცჰეიმერის დაავადების მქონე ადამიანებს ტვინში შრატ ში და ზურგის სითხეში ალუმინ ის საგრძნობლად მაღალი შემც ველობა ჰქონდათ. კვლევებმა ცხადყო, რომ ალუმინის აწეული დონე შეიძლება იყოს წინაპირო ბა დაავადების პროგნოზირე ბისთვის, ან დამტკიცებისთვის, რომ ალუმინი დაავადების განვ ითარებაში დიდ როლს თამაშო ბს“, – წერენ კვლევის ავტორები. როგორც ჩანს, ჩვენი ყოვე ლდღიური ცხოვრება მუდმივად საფრთის შემცველ ნივთიერებე ბთან ბრძოლაა. ჩნდება კითხვა, თუ ვინაა პასუხისმგებელი, რომ მე, როგორც მომხმარებელი და მოქალაქე, დაცული ვიყო საფრ თხისგან და გამოვიყენო ეკოლ ოგიურად სუფთა პროდუქცია. პასუხი მარტივია, ერთი მხრივ სახელმწიფო, რომელიც ვალდ ებულია შეამოწმოს პროდუქცია და არ დაწეროს კანონი, მხოლ
EXCLUSIVE
„კვლევებმა ცხადყო, რომ ალუმინის აწეული დონე შეიძლება იყოს წინაპირობა დაავადების პროგნოზირებისთვის, ან დამტკიცებისთვის, რომ ალუმინი დაავადების განვითარებაში დიდ როლს თამაშობს“ ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
27
„მოირა“ - საქართველოს კანდიდატი ფილმი „ოსკარზე“ საუკეთესო უცხოენოვანი ფილმის ნომინაციისთვის იბრძვის ქეთი მუსერიძე ამერიკის კინოაკადემიისთვის წარსადგენად წელს ლევან თუთბ ერიძის ფილმი „მოირა“ შეირჩა. გადაწყვეტილება 12 სექტემბერს ეროვნული კინოცენტრის მიერ სპ ეციალურად შექმნილმა კომისიამ კინოთეატრ „ამირანში“ მიიღო. ფილმის მსოფლიო პრემიერა სან სებასტიანის საერთაშორისო კინოფე სტივალზე შედგა, სადაც ფილმი ძირი თად საკონკურსო პროგრამაში მონა წილეობდა და სპეციალური ჯილდო Signis Award მოიპოვა. ასევე საკონკ ურსო პროგრამაში იყო წარდგენილი „მოირა“ ვარშავის საერთაშოროსო კინოფესტივალზე. თუ გავითვალის წინებთ იმას, რომ ორივე კინოფესტ ივალი პრესტიჟულია და ა-კლასის (უმაღლეს) კატეგორიას მიეკუთვნება, შეიძლება ითქვას, რომ ფილმს წარმ ატებული სტარტი ჰქონდა. დეკემბრის თვეში ამერიკის კინო აკადემია გამოაქვეყნებს იმ რჩეული 9 ფილმის სიას (შორთლისტს), რომლებ იც „ოსკარის“ უცხოენოვანი ფილმის ნომინაციისთვის გააგრძელებენ ბრ ძოლას, მანამდე კი ლოს-ანჯელესში კანდიდატმა ფილმებმა უკვე წამოიწ ყეს კამპანია კინოკრიტიკოსების ყუ რადღების მისაპყრობად. ამ პროცესში აქტიურად ჩაერთო ეროვნული კინოცენტრი. ლოს-ან ჯელესში „მოირას“ მხარდასაჭერად დაიგეგმა ჩვენებები და სხვადასხვა აქტივობები. კამპანიის პარალელუ რად „მოირა“ აზიური ქვეყნების სა ერთაშორისო კინოფესტივალზე, რო გორც საუკეთესო ფილმი, მთავარი ჯილდოს მფლობელი გახდა, ასე რომ, თბილისში ლევან თუთბერიძე მნიშვნ ელოვანი პრიზით დაბრუნდა. დავით ვაშაძე, ეროვნული კინო ცენტრის კინოექსპორტის დეპარტ ამენტის ხელმძღვანელი: „ყველა ფილმს სჭირდება შედეგის მისაღწევად პიარკამპანია, „ოსკარის“ კამპანია კი საკმაოდ რთული პროც ესია. ყველა დონეზე ხდება მუშაობა, აკადემიის წევრებთან შეხვედრები, მნიშვნელოვანი ინტერვიუების დაგე გმვა... European Film Promotion არის ორ განიზაცია, რომლის წევრებიც ჩვენ ვართ. სწორედ მან მოაწყო ლოს-ან ჯელესში სპეციალური ჩვენებები, სადაც ამერიკის აკადემიის წევრებს, კინოკრიტიკოსებს, ჟურნალისტებს საშუალება ჰქონდათ ეხილათ „ოსკა რის“ კანდიდატი ევროპული ფილმ ები. მათ შორის იყო „მოირაც“. აზიის ქვეყნების საერთაშორისო კინოფესტივალზე მთავარი პრიზის აღებამ დამატებითი უპირატესობები მოგვიტანა. ახლა ჩვენ აკადემიის წე ვრებისთვის დამატებითი ჩვენების გამართვის უფლება გვაქვს, რომე ლიც დეკემბერში შედგება. ხოლო, იმ ჩვენებებიდან, რომლებიც ლოს-ანჯე ლესში უკვე გაიმართა, აღსანიშნავია ერთ-ერთი წამყვანი ამერიკული გა მოცემის „The Wrap“ მიერ მოწყობილი ჩვენება, სადაც ფილმის ნახვის შემდ ეგ წამყვანი იქვე ეკითხება ფილმის შესახებ აზრს მაყურებლებს, კრიტიკ ოსებს და ასე აწყობს სტატიას“. ამონარიდი ამერიკული გამოცე მის „The Wrap“ სტატიიდან: „ოსკარზე“ გაგზავნილმა ქართ ულმა ფილმმა „მოირამ“ კინაღამ ნე ორეალისტური დრამის გემი ჩაძირა. რეჟისორ ლევან თუთბერიძის ფილმ
„მოირა“ საქართველოს კანდიდატი ფილმია „ოსკარზე“, მან უკვე გაიმარჯვა აზიური ფილმების მსოფლიო ფესტივალზე წარმოდგენილ ფილმებს შორის
ში მოქმედება ვითარდება ქვეყანაში, რომელიც ჯერ კიდევ არ გამოსულა საბჭოთა ეპოქის სტრესიდან. „მოირა“ საქართველოს კანდიდატი ფილმია „ოსკარზე“, მან უკვე გაიმარჯვა აზიუ რი ფილმების მსოფლიო ფესტივალ ზე წარმოდგენილ 50 ფილმს შორის - ეს არც ისე ცუდი შედეგია ფილმის თვის, რომელიც $500,000 ბიუჯეტით 24 დღეში გადაიღეს. აქედან 10 დღე გადამღებმა ჯგუფმა გაატარა აღელ ვებულ ზღვაში, დაჟანგულ სათევზაო ნავზე, რომლის ბადეც პროპელერში მოყვა. „მაშველები მეორე ნავით მო ვიდნენ“, - თქვა თუთბერიძემ, როდე საც Wrap-ის რედაქტორს სტივ პონდს ესაუბრებოდა ლოს-ანჯელესის თე ატრში. „ნაპირისკენ რომ მივცურავ დით, თან ზღვას ვიღებდით“. თუთბერიძის ფილმი არის ოჯახის შესახებ, რომელსაც უწევს
ბრძოლა სიღარიბესა და კრიმინალ თან. მოქმედება ვითარდება შავი ზღ ვის თვალწარმტაც პატარა ქალაქში. ფილმში იგრძნობა იტალიური კინემა ტოგრაფის გავლენა“. დავით ვაშაძე, ეროვნული კინო ცენტრის კინოექსპორტის დეპარტ ამენტის ხელმძღვანელი: „ლოს-ანჯელესიდან პოზიტიური შთაბეჭდილებებით დავბრუნდით. ვი ნც ნახა ფილმი, ყველას ძალიან მოეწ ონა. ახლა, მთავარია, ამერიკის კინო აკადემიის რაც შეიძლება მეტი წევრი დავაინტერესოთ, რომ მათ ფილმის ხილვის სურვილი გაუჩნდეთ. „მოირა“ ახალი ფილმია, რომელიც თავის სა თქმელს აუცილებლად იტყვის, მაგრ ამ ჯერ მან მხოლოდ რამდენიმე საერ თაშორისო კინოფესტივალზე მიიღო მონაწილეობა, შესაბამისად, გვიწევს უფრო მეტი მუშაობა, რათა ფილმს ცნობადობა გავუზარდოთ. 21 ნოემბერს დაგეგმილ ია ჩვენება, სადაც უც ხოელი კრიტიკოსები „ოქროს გლობუსის“ ნომინანტებს შეარ ჩევენ, 5 დეკემბ ერს კი ამერიკის კინოაკადემიის წევრები ნახავენ „მოირას“ ოფ იციალურ ჩვენ ებაზე. გვრჩება კიდევ ერთი დამატებითი ჩვ ენება, რომელიც აზიის ქვეყნების საერთაშორისო კი ნოფესტივალზე მო ვიგეთ და რომელსაც, სავარაუდოდ, 12 დეკემბ ერს გავმართავთ. აღსანიშნ
„ლოსანჯელესიდან პოზიტიური შთაბეჭდილებებით დავბრუნდით. ვინც ნახა ფილმი, ყველას ძალიან მოეწონა“ 28
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
„მოირა“ ბედისწერის ქალღმერთია ბერძნული მითოლოგიიდან, რომე ლსაც ჩვენი ცხოვრების ბედისწერის განკარგვა შეუძლია. ასევე ჰქვია იმ პატარა გემსაც, რომელიც ფილმის მთავარ გმირებს, ძმებს ეკუთვნით. ბიჭები თავად მართავენ მას. - რა დროში მოხერხდა ფილმის
ავია ის ფაქტიც, რომ ისეთი გავლენ იანი გამოცემები, როგორებიც არის: „The Hollywood Reporter“, „Variety“, „Los Angeles Times“, „The Wrap“ , „მო ირაზე“ წერენ და ფილმს დადებით შე ფასებებს აძლევენ“. ლევან თუთბერიძე, რეჟისორი: - ეს არის ფილმი ახალგაზრდა კა ცზე, რომელიც გამოდის ციხიდან, და ცდილობს თავისი ოჯახი ფეხზე და აყენოს. დედა უცხოეთშია სამუშაოდ წასული, შეზღუდული შესაძლებლო ბების მქონე მამა ეტლით გადაადგი ლდება, უფროსი ძმა კი კრიმინალურ სიტუაციაშია გარეული. ეს არის ოჯ ახური და სოციალური დრამა, თუ როგორ ანგრევს სოციალური პრობ ლემები ოჯახს.
გადაღება? - ფილმი გადავიღეთ 24 დღეში. სცენარიც ძალიან სწრაფად დაიწერა. რეჟისორ დიტო ცინცაძის იდეა იყო, რომ გაგვეკეთებინა მცირებიუჯეტი ანი კინო, რომელიც რეგიონებში იქ ნებოდა გადაღებული. პროექტი ჯერ საქართველოს კულტურისა და ძეგლ თა დაცვის სამინისტრომ დააფინანსა, შემდეგ კი ეროვნულმა კინოცენტრმა. - ლოს-ანჯელესში როგორი გა მოხმაურება მოჰყვა ფილმს კრიტ იკოსების მხრიდან? - აზიური ქვეყნების საერთაშორი სო კინოფესტივალზე მოპოვებული მთავარი პრიზი ძალიან მნიშვნელოვ ანი იყო ჩვენთვის. რადგან ჩვენებები არ დასრულებულა და ახლაც მიმდ ინარეობს ფილმის პრომოუშენი, ჯერ არ ვიცით როგორი იქნება საბოლოო შეფასება. დეკემბრის შუა რიცხვებში გვეცოდინება დაახლოებითი რეიტ ინგი და ჩვენი შანსები. ფილმისთვის „ოსკარი“ არის წლის შედეგი. რაც უფ რო ხშირად ტრიალებს იგი ეკრანზე, მით უფრო ცნობილი ხდება. „მოირა“ ახალი ფილმია, ამიტომ ვცდილობთ, რაც შეიძლება მეტმა ადამიანმა ნა ხოს. „პრაიმტაიმი“ ლევან თუთბერიძის „მოირას“ დიდ წარმატებას უსურვებს.
ი ს ფილმ „ეს არი ზრდა ახალგა მელიც რო კაცზე, ციხიდან, ს გამოდი ბს თავისი ლო და ცდი ი ფეხზე ოჯახ ს“ დააყენო
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ნიუ-იორკის არტფესტივალი ახალგაზრდა ქართველმა მხატვარმა გახსნა მარიტა დამენია:
`ვფიქრობ, დეიკოს დიდი მომავალი აქვს და ჩვენი თანამშრომლობა ამ ფესტივალით არ შემოიფარგლება~
`მნახველები მის ნამუშევრებთან საათობით ჩერდებოდნენ, მიჰქონდათ მისი ბუკლეტები გვისვამდნენ შეკითხვებს“
ნანა შონია ალექსანდრე ჩხეიძე სპეციალურად „პრაიმტაიმისთვის“ ნიუ-იორკიდან გასულ კვირას ნიუ-იორკის შე მოდგომის არტფესტივალი „ნიუა რტფესტივალი“ გაიხსნა. რომელიც ქალაქის ყველაზე პრესტიჟულ უბ ანში ჩელსიში მიმდინარეობდა. ამ ადგილას მსოფლიოს საუკეთესო არტგალერეებია თავმოყრილი და ყველაზე ძვირადღირებული ხელო ვნების ნიმუშები იყიდება. ასე რომ, ჩელსიში მოხვედრა ყველა ხელო ვანის კარიერაში მნიშვნელოვანი მომენტია. ფესტივალზე ამერიკელ ფოტოგრაფებთან და მხატვრებთან ერთად მსოფლიოს ოცი ქვეყნის წარმომადგენელი მონაწილეობდა და, მათ შორის, ახალგაზრდა ქა რთველი მხატვარი დეიკო ალუღ იშვილიც იყო. მისმა ნამუშევრებმა დამთვალიერებლებში დიდი მოწო ნება დაიმსახურა. მნახველები გა ნსაკუთრებით ინტერესდებოდნენ ნახატების შესრულების განსაკ უთრებული სტილით. ფესტივალზე ქართველი მხატვრების მოწვევის იდეა, პროექტის კოორდინატორს მარიტა დამენიას ეკუთვნის, მისი თქმით, ცდილობდა ფესტივალზე რაც შეიძლება მეტი ქართველი არ ტისტი ყოფილიყო. ჟიურიმ უმრა ვლესობას დადებითი პასუხი მისცა;
დეიკო ალუღიშვილი, ფესტივ ალის მონაწილე: - ფესტივალზე ჩემი ნამუშევრები ჩემმა მეუღლემ გაგა აბულაძემ წა რადგინა. რადგან, ახლახან პატარა შეგვეძინა, მე პირადად გამგზავრებას ვერ ვახერხებდი, მაგრამ ასეთ შემო თავაზებაზე უარს ვერ ვიტყოდი. რა თქმა უნდა, ყველა ახალგაზრდა მხ ატვრისთვის მნიშვნელოვანია არტფ ესტივალში მონაწილეობა, განსაკუთ რებით შთამბეჭდავია, როცა ეს ნიუიორკში ხდება და თანაც ჩელსიში. აქ მდებარე გალერეებში ყოველდღიურ ად მიმდინარეობს ისეთი მხატვრების გამოფენები, როგორიცაა რობერტ რაუშენბერგი, ანსელმ კიფერი, ხუან მიჩელი და სხვა მრავალი. როცა იგივე სივრცეში ხვდები, სადაც ისინი იფინ ებიან, ჩემთვის ეს დიდი მოტივაცია და წარმატებაა. ეს პირველი გამოფე ნა იყო საქართველოს ფარგლებს გა რეთ და ბევრმა გამოთქვა სურვილი შემდგომშიც ვითანამშრომლოთ. ვფიქრობ, ნიუ-იორკში კიდევ იქ ნება ჩემი გამოფენები და მზად ვარ ვითანამშრომლო დაინტერესებულ მხარეებთან. მარიტა დამენია, პროექტის კო ორდინატორი: - დიდი სურვილი მქონდა, ჩვენი საქართველო დიდი მასშტაბით ყო ფილიყო წარმოდგენილი, ქართველი მხატვრები მართლაც გამოირჩევიან არაჩვეულბრივი შესრულების მანე
რით და დახვეწილი გემოვნებით, ამას ბევრი ფაქტორი განაპირობებს და ამ ერიკაში მუშაობისას კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, რომ თბილისის სამხ ატვრო აკადემია ძალიან ძლიერი ხე ლოვნების სკოლაა და იმედი მაქვს, ის ნიშა, რომელიც მათ აქვთ, ბოლომდე შენარჩუნებული იქნება. ვწუხვარ, რომ ქართველ მხატვრებს ფინანსური მდგომარეობა ხელს არ უწყობთ სა თანადოდ იყვნენ წარმოდგენილი არ ტფესტივალებზე. რაც შეეხება ნიუარტფესტივალს. ფესტივალს მნახველების დიდი რა ოდენობა ჰყავდა. მე პირადად, იქ ორ მხატვარს წა რმოვადგენდი: პოპულარულ არტისტ - მარკო სტოუტს ნიუ-იორკიდან და ქართველ მხატვარს დეიკო ალუღიშ ვილს. მარკოს ნამუშევრები ნიუ-იო რკისთვის კარგადაა ცნობილი, მისი პროექტები ძალიან თამამია და ამ ქალაქის ღამის ცხოვრებას თვალის მომჭრელი ფერებით, ექსცენტრული ახალგაზრდებით, კარგად ასახავს. მასთან წელს დავიწყე თანამშრო მლობა და გამოფენების ორგანიზება ში და გაყიდვებში ვეხმარები. დიდი ყურადღება დაიმსახურა დეიკოს ნამუშევრებმა. მას შესრ ულების განსაკუთრებული მანერა აქვს, ხელით ხატავს საბეჭდი საღე ბავებით, ეს ძალიან მძიმე შრომაა. მნახველები მის ნამუშევრებთან სა ათობით ჩერდებოდნენ, მიჰქონდათ
დეიკო ალუღიშვილი მისი ბუკლეტები, გვისვამდნენ შე კითხვებს. ვფიქრობ, დეიკოს დიდი მომავალი აქვს და ჩვენი თანამშრო მლობა ამ ფესტივალით არ შემოიფ არგლება. ნიუ-იორკი თანამედროვე ხელო ვნების ცენტრად ითვლება, ამ ქა ლაქში თავის დამკვიდრება საკმაოდ რთულია, თუმცა შრომა და ნიჭი ყო ველთვის ფასდება. აქ, მესამე წელია ვცხოვრობ და თავადაც ნულიდან მომიწია ყველაფ რის დაწყება. თბილისში „პრაიმტაიმთან“ ერ თად ბევრი წარმატებული პროექტ ის და გამოფენის ავტორი ვიყავი და იმედი მაქვს, აქაც ასე გავაგრძელებ. ფესტივალი ჩემთვისაც წარმატებ ული იყო, იმ თვალსაზრისით, რომ კი დევ ორმა ნიუ-იორკელმა მხატვარმა გამოთქვა ჩემთან თანამშრომლობის სურვილი. - თუ იგეგმება ისეთი გამოფენე ბი სადაც ქართველი მხატვრები კი დევ მიიღებენ მონაწილეობას?
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
- რა თქმა უნდა, 2016 წელს ვგეგ მავ მარიამ გაბაშვილის სოლო გამო ფენის მოწყობას, ასევე, ქართული მი ნანქრის ფესტივალის ორგანიზებას, მიმდინარეობს რამდენიმე მოლაპარა კება და ვფიქრობ, ქართველი ხელო ვანები ბევრ საინტერესო გამოფენას გამართავენ თანამედროვე ხელოვნ ების დედაქალაქში. ასევე, ქალბატონ მარგო გრანტთან ერთად, რომელიც ნიუარტფესტივალის დირექტორია, ვგეგმავთ ქართულ-უკრაინული ხე ლოვნების გამოფენის გამართვას, და ამ ფორმით დამპყრობელი რუსე თისადმი პროტესტის გამოხატვას. ასევე, ახლო მომავალში ვაფუძნებთ არტპრომოუშენ კომპანიას, რომე ლიც იმუშავებს გაყიდვების მიმართ ულებით, ვითანამშრომლებთ არტფ ესტივალებთან, გავმართავთ სოლო და ჯგუფურ გამოფენებს. შევქმნით ვირტუალურ გალერეას და საზოგადოებას გავაცნობთ თანა მედროვე ხელოვნების სიახლეებს და ტენდენციებს.
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
29
ლევან ღვინჯილია „რომაელების“ წინააღმდეგ
ქართული ბანკე
მზეკო ჟვანია
ნინო მჭედლიშვილი ფილოლოგიის მეცნიერე ბათა დოქტორი, ლევან ღვინ ჯილია სოცილური ქსელის აქტიური მომხმარებელია. ენ ათმეცნიერი იმდენად კარგად ერკვევა „ფეისბუკის“ ყველაზე უმნიშვნელო დეტალებშიც კი, მარკ ცუკერბერგს პირადად რომ გაეცნო, „ფეისბუკის“ ქა რთული ფილიალის დირექტორ ად დანიშნავდა. ისე, არც ახლაა გვიან. როგორც თავად ბატონი ლევანი იტყოდა „უარყოფის უა რყოფის“ გამოყენებით, „არას დროს თქვა, არასოდეს“. მანამდე კი... დავინტერესდი, რატომ არჩევს ენათმეცნიერი ფე ისბუკმეგობრებს ქართულად და წერილი გვარ-სახელის მიხედვით და ბატონ ლევანს ამავე ქსელის საშუალებით მივმართეთ. - „პრაიმტაიმის“ ჟურნალ ისტი ვარ. თუ ნებას დამრთავთ, რამდენიმე შეკითხვას დაგისვ ამთ. - გაზეთისთვის? „რომაელებს“ რომ არ ვპასუხობ? - კი, გაზეთისთვის და ზუ სტად „რომაელებზე“ მინდა გკ ითხოთ. მითხრეს, რომ სწორედ ამ ნიშნით არჩევთ ფეისბუკმ ეგობრებს... გადავხედე თქვენს მეგობრებს და ამაში თავადაც დავრწმუნდი... თავიდანვე ასე არჩევდით თუ შემდეგ წაშალეთ „რომაელები“ მეგობრებიდან? - გიპასუხებთ მხოლოდ იმის შემდეგ, როგორც კი „რომაელობ აზე“ უარს იტყვით, ან ორენოვნე ბის პირობებში ლათინურანბან იანს მოაქცევთ ქართულის ქვეშ და ჩასვამთ ფრჩხილებში, რასაც შესაბამისი პროგრამა თვითონ აკეთებს, თუ სათანადო წესს და იცავთ.
30
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
- არ ყოფილა რთული... გისმ ენთ... - შედეგის მიხედვით თუ ვი მსჯელებთ, თქვენ ყველაფერი უკუღმა გააკეთეთ და ქართულს თავზე ლათინური დაასვით, ანუ ამით კიდევ უფრო განამტკიცეთ თქვენი „რომაელობა“. სამწუხარ ოა. მეგონა, ქართულად დაწე რილს გულმოდგინედ წაიკით ხავდით და სწორად გაიგებდით. წესი კი არ დაიცავით და არც ის მითხარით, რომ შესაძლოა, არც იცოდით, თუ როგორ უნდა გე ქნათ ეს. - კარგით რა, ბატონო ლევან, რა გამოდის, ახლა 60 დღე უნდა ველოდო თქვენს პასუხს? - სხვა გზაც არსებობს, 3 საათ ში რომ კეთდება. მთავარი მონდ ომებაა. მე ნურაფერს ნუ მამა დლით; მე არ შემიწუხებიხართ.... - იმდენად კარგად ერკვევით ამ სოციალური ქსელის მცირე დეტალებშიც კი, ვფიქრობ, ისიც გეცოდინებათ, რატომ არ ყრიან „რომაელები“ „ფარ-ხმალს“. რა პრივილეგიების დათმობა უწ ევთ? - ... ძილინებისა. - სანამ დამემშვიდობებით გვარ-სახელის შეცვლის ის სა მსაათიანი მეთოდი მაინც მასწ ავლეთ... - ფბ-ს უნდა გაუგზავნოთ პი რადობის მოწმობის ასლი და უნ და სთხოვოთ ნებართვა სახელის შეცვლისა; როგორც კი დარწმუ ნდებიან, რომ ამას ნამდვილად თქვენ ითხოვთ და არა ვინმე სხვა, თქვენი სახელით, რამდენიმე სა ათში მოგდით დადებითი პასუხი. შეგიძლიათ ვინმე დაიხმაროთ. სულ ესაა! - მომაყარეთ მიწა ბარემ. სად ვიშოვო ამ შუაღამისას პირადო ბის მოწმობის ასლი? - ეს ღამე, იმედია, ბოლო არაა.
საქართველოში სხვადასხვა საბანკო მომსახურებით დაზა რალებულთა რიცხვი დღითიდღე იზრდება. სატყუარადქცეული შე თავაზებები და პირობები, რომლ ებსაც ქართული ბანკები მომხმა რებლებს სთავაზობენ, შეიძლება ითქვას, კომერციული ბანკებისა თუ მიკროსაფინანსო ორგანიზა ციების ეშმაკური ხრიკებია. ახალ საბანკო მახინაციებში მონაწილე ორგანიზაციები კი საბოლოოდ რთულ სქემებში ებმებიან. სა ქმე ის გა ხლ ავთ, რომ, რო დესაც მომხმარებელი რომელიმე ბანკს არასასურველი ბარათის გა უქმების მიზნით მიმართავს, მოთხ ოვნის შემთხვევაში ბარათს გააუ ქმებენ, მაგრამ თუ მომხმარებელმა ანგარიშის შესახებ არაფერი იცის და მისი გაუქმებაც არ მოითხოვა, კომერციული ბანკის თანამშრომე ლი ამის შესახებ ინფორმაციას არ გასცემს. როგორც აღმოჩნდა, ეს მის ვალდებულებებში სულაც არ შედის. „პრაიმტაიმი“ შეეცადა ყველა იმ დაზარალებულს დაკავშირებოდა, რომლებიც სატყუარადქცეული შეთავაზებებითა და პირობებით, თაღლითური სქემების მონაწილე გახდა. მაიკო ქაქუთია ერთ-ერთი დაზა
„მოგვსინჯეს, თუ გაუვიდოდათ ფულს „დაგვაწერდნენ“, მაგრამ, როცა მიხვდნენ, რომ ვერაფერს გახდებოდნენ, ჯარიმა მოიხსნა“
რალებულია, რომელიც „საქართვე ლოს ბანკში“ საბარათე ანგარიშზე შექმნილი პრობლემის დეტალებზე გვესაუბრება. - ორი წლის წინ, მეგობრებთან ერთად ვისვენებდი, ჩემს ახლობე ლს 500 ლარი უნდა გამოეგზავნა. ბანკში იყო, როცა დამირეკა და მითხრა, რომ 30 ლარით ნაკლებს ავიღებდი. გამიკვირდა, რადგან გა რდა სტუდენტური ბარათისა, რო მელიც უკვე ვადაგასული იყო, სხვა ანგარიში არ მქონია „საქართველოს ბანკში“. როცა ბანკის თანამშრომე ლთან დავიწყე ამ პრობლემის გარკ ვევა, ამიხსნა, რომ სწორედ სტუდ ენტური ბარათი, თურმე უფასოდ მქონია გატანილი და ერთი წლ ის განმავლობაში საკომისიო და ჯარიმა ერთდროულად მერიცხებოდა, არადა ამ ბა რათის აღებისას თავის დრ ოზე 3 ლარი გადავიხადე და ქვითარიც მომცეს. - პრობლემის არსი რაში მდგომარეობს? - პრობლემა სწორედ იმაშია, რომ ამ ხნის მა ნძილზე არც ერთი გა ფრთხილება არ მი მიღია, არც მობი ლურზე და არც
მისამართზე. ჩემს ახლობელს მაშინ ის ფული რომ არ გამოეგზავნა, ვინ იცის როდემდე ვერ გავიგებდი ამ ის შესახებ და ალბათ, ერთ დღესაც მომადგებოდნენ უზარმაზარი გა დასახადის მოთხოვნით. ხაზგასმით მინდა აღვნიშნო, რომ ამის შემდეგ დაიწყო „საქართველოს ბანკთან“ პრობლემები.
ქართული ბანკების „ეშმაკური“ ხრიკები, თურმე გარდაცვლილებ ზეც ვრცელდება. „პრაიმტაიმის“ რესპონდენტს, შორენა აფციაურს მეუღლე სამი წლის წინ დაეღუპა. გარდაცვლილის საბანკო დავალი ანება კი სადაზღვეო კომპანამ და ფარა, თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, „დაფარული“ 700 ლარის ჯარიმამ 3 500 ლარს მიაღწია. - ჩემმა მეუღლემ ერთ-ერთი ბა ნკიდან გარკვეული რაოდენობის თანხა გამოიტანა. როცა გარდაი ცვალა, მას ამ თანხიდან 700 ლარი ჰქონდა დარჩენილი. თანხის გასა ნულებლად ბანკში მივედი. მითხ რეს, რომ დაზღვევა გადაიხდიდა, მე მხოლოდ გარდაცვალების ცნობის მიტანა მევალებოდა. მივიტანე კი დეც და დავმშვიდდი, ის თანხა მე რომ არ მექნებოდა გადასახდელი. გადის 3 წელი, სახლში ბანკის თანა მშრომლები მოდიან და ჩემი ოჯახ ის წევრებს ეუბნებიან, რომ ჯარიმა 3 500 ლარს შეადგენდა. ჩემი ძმა სი ტუაციის გასარკვევად მივიდა, აუ ხსნა მდგომარეობა, რომ მეუღლე გარდაცვლილი მყავდა და ერთ-ერ თი ეკითხება: „თქვენი სიძე რომ გა ასვენეს მეზობელმა ან, ვინმემ და ინახაო?“, - ამის შემდეგ საერთოდ რაზე უნდა ელაპარაკო ამათ?! - საბოლოოდ, პრობლემა რო გორ მოგვარდა? - ბოლოს დავემუქრეთ, რომ სა სამართლოში ვუჩივლებდით და ყვ ელაფერი მალე გამოასწორეს. ალ ბათ, მოგვსინჯეს, თუ გაუვიდოდ ათ, ფულს „დაგვაწერდნენ“, მაგრამ, როცა მიხვდნენ, რომ ვერაფერს გა ხდებოდნენ, ჯარიმა მოიხსნა და შე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბის „თაღლითური“ სქემები „მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები ან საკანონმდებლო ჩარჩოში უნდა მოექცნენ, ან საქმიანობა აეკრძალოთ“
EXCLUSIVE საბამისად, პრობლემაც მოგვარდა. ალბათ, ყველამ კარგად იცის მიკროსაფინანსო ორგანიზაცი ების, „ონლაინ“ ბანკების შესახებ. თამილა არაბაშვილი მიიჩნევს, რომ ის გამოძალვის მსხვერპლი მხოლოდ იმიტომ ვერ გახდა, რომ გაუგებარი სქემებისგან თავი შო რს დაიჭირა. ამასვე ურჩევს სხვე ბსაც. - ერთი კვირის წინ 130 ლარი დამჭირდა და ერთ-ერთი ონლაინ ბანკისგან 5 დღის ვადით მოვითხ ოვე, 15 წუთში მობილურზე მომდ ის შეტყობინება, რომ 520 ლარი დამიმტკიცდა 5 დღით. საღამო იყო, ყველაფრის გასარკვევად მე ორე დილასვე დავურეკე და მიმტ კიცებდნენ, რომ თურმე 520 ლარი მოვითხოვე, მითხრეს: „თუ არ გჭ ირდებათ უკან გადმორიცხეთო“, 1 საათში გადავრიცხე კიდეც. სა ღამოს, შემთხვევით, ჩემი ფოსტა გადავამოწმე და შეტყობინება დამხვდა, სადაც ეწერა, რომ თუ რმე 38,80 ლარი პროცენტი მაქვს გადასახდელი და პლიუს მთლიანი თანხის 2% ყოველდღიურ რეჟიმში დამერიცხებოდა. გავგიჟდი, რა მე ქნა არ ვიცოდი, დავურეკე მაგ თა ღლითებს და დავემუქრე, რომ თუ არ მოაგვარებდნენ პრობლემას, ამ შემთხვევაში სამართლებრივი გზით მომიწევდა მათთან შებრძო ლება. მაშინვე გაანულეს. რომ არ გამეგო, ვინ იცის სადამდე აიყვან დნენ ვალს. კომერციული ბანკები თავი ანთ პირობებსა და შეთავაზებებს სატყუარად ან ეშმაკურ მახინაცი ებად სულაც არ აღიქვამენ. რო გორც ერთ-ერთი ბანკის მენეჯე რი „პრაიმტაიმთან“ საუბარში აღ ნიშნავს, პლასტიკური ბარათის დახურვის შემთხვევაში მასზე მი ბმული საბანკო ანგარიშები საპრ ოგნოზო თარიღში ავტომატურად იხურება. - როდესაც მომხმარებელი აკ ეთებს პლასტიკურ ბარათს, ბა
რათის ფარგლებში მას ეხსნება მუ ლტისავალუტო ანგარიში (ლარში, დოლარში, ევროში და გირვანქა სტერლინგში). როდესაც მომხმარე ბელი მოდის და ითხოვს პლასტიკუ რი ბარათის დახურვას და მხოლოდ ერთი აქტიური ბარათი აქვს, მასზე მიბმული საბანკო ანგარიშები საპრ ოგნოზო თარიღში ავტომატურად იხურება. თუ მომხმარებელს კიდევ აქვს სხვა აქტიური ბარათი, შესა ბამისად, ამ შემთხვევაში მხოლოდ ბარათი იხურება, ხოლო საბანკო ანგარიშები აქტიური რჩება (მეორე ბარათის ფარგლებში). - ამ შემთხვევაში, რამდენად ვალდებულია ბანკის თანამშრო მელი, ინფორმაციულად უზრუნვ ელყოს მომხმარებელი? - ამის ვალდებულება არ არსებო ბს, რადგან მომხმარებელი, რომე ლსაც აქვს აქტიური პლასტიკური ბარათი, იმის შესახებაც უნდა ფლ ობდეს ინფორმაციას, რომ ამ ბა რათს თავისთავად ექნება საბანკო ანგარიშები.
- რატომ ერიცხებათ მომხმა რებლებს ვადაგასულ ბარათებზე საკომისიო გადასახადები? - როდესაც ბარათს ვადა გაუვა, ბარათზე მიბმული ანგარიში ავტო მატურად არ იხურება. ამიტომ ბა რათის ვადის ამოწურვის შემდეგ, მომხმარებელმა უნდა დახუროს ანგარიში, რომ მას მომსახურების საკომისიო გადასახადი არ დაერიც ხოს. შესაბამისად, ბარათის დახუ რვის შემდეგ თუ ანგარიშიც არ და იხურება, მას მხოლოდ ამ შემთხვ ევაში ერიცხება საკომისიო, მაგრამ საბანკო ანგარიშზე ერთწლიანი ბრუნვის არარსებობის შემთხვევ აში, ბანკი ანგარიშს ავტომატურად ხურავს. ამიტომაც, როდესაც ბარა თს ვადა გაუვა, მომხმარებელი უნ და მივიდეს ბანკში და ამ ბარათზე მიბმული ანგარიშები დროულად დახუროს. - იმ შემთხვევაში, როცა ადამ იანი გარდაიცვლება და მას საბა ნკო სესხი დაუფარავი დარჩება, როგორ ხდება სესხის დაფარვა?
- როგორც ვიცი, საკრედიტო ექსპერტები უკავშირდებიან გარდ აცვლილის ოჯახის წევრს და ატ ყობინებენ საბანკო დავალიანების შესახებ. იმ შემთხვევაში, როცა მო მხმარებელი გარდაცვლილია, ოჯ ახმა უნდა წარმოადგინოს გარდ აცვალების მოწმობა. ამის შემდეგ იკვლევენ გარდაცვლილის დავალი ანების დაფარვა რამდენად ეკუთვნ ის სადაზღვეოს და თანხმობის შე მთხვევაში ოჯახი თავისუფლდება გადასახადისგან. ეს კიდევ ცალკე პროცედურაა, რომელსაც უამრავი კვლევა ესაჭიროება. აღნიშნულ საკითხებში საკმაოდ კომპეტენტურია ექსპერტი, ლია ელიავა, რომელსაც მიაჩნია, რომ ყველა კლიენტის პრეტენზია ერ ოვნული ბანკის რეგულაციებისკენ უნდა იყოს მიმართული, რადგან კომერციული ბანკები სწორედ მას ემორჩილებიან. - არავითარი თაღლითური სქემა არ არსებობს. ეროვნული ბანკის რეგულაციების მიხედვით კომერც
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
იული ბანკები ვალდებულნი არიან გახსნან ანგარიში იმ შემთხვევაში, თუ მომხმარებელი იღებს ბარათს. ეს ვალდებულება განპირობებულ ია ერთ-ერთი რეგულაციით. როდე საც, პირი აბრუნებს კომერციულ ბანკში ბარათს, ანუ მომსახურებას წყვეტს, თუ კლიენტის მოთხოვნა არ იქნება, ბანკი არ არის ვალდებ ული დახუროს ამ ბარათის ანგარი ში და ამის შესახებ, არც ინფორმაც იის გადაცემის ვალდებულება აქვს. - ონლაინ ბანკებთანაც არსე ბობს ძალიან ბევრი პრობლემა... - ონლაინ ბანკების შემთხვევ აში მდგომარეობა უფრო მძიმეა, ვინაიდან ამ საქმიანობის მარეგუ ლირებელი კანონმდებლობა არ არსებობს, ამიტომ ისინი აბსოლუ ტურად თავნებები არიან, რადგან მათ საქმიანობას არავინ არ აკონ ტროლებს. თუმცა ონლაინ გამს ესხებლებისგან დავის პრაქტიკის შესაბამისად, ისინი ჯერჯერობით ვერ მიდიან სასამართლოში, ამ იტომ თუ თქვენ შეებრძოლებით ასეთ ორგანიზაციებს, შეიძლება უკან დაახევინოთ კიდეც, რადგან მათ ხელშეკრულების დადების არ ანაირი დოკუმენტი არ გააჩნიათ. ელექტრონული დოკუმენტი კი იმ შემთხვევაშია კანონიერი თუ თქ ვენ ელექტრონულად მოაწერთ ხე ლს, ასეთი ტექნოლოგია კი მათ არ აქვთ. ამიტომ ყველა ონლაინ საბა ნკო შეთანხმება ზეპირსიტყვიერ ხასიათს ატარებს. ცუდია, რომ მა თთვის რეგულაციების მარეგული რებელი ორგანოები არ არსებობს. მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები ან უნდა მოექცნენ საკანონმდებლო ჩარჩოში, ან აეკრძალოთ საქმიანო ბა. ჩემი ღრმა რწმენით, ყველა პრ ეტენზია უნდა იყოს მიმართული ეროვნული ბანკის არასწორ რეგუ ლაციებზე, რადგან, ხშირ შემთხვ ევაში, მომხმარებელთა უფლებები ირღვევა. რადგან პირი, რომელიც სიღრმისეულად გაეცნობა დოკუმე ნტაციას, აუცილებლად გადაიფიქ რებს ბარათის აღებას.
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
31
როგორ ქათინაურებზე იბნევა my View ნინო მჭედლიშვილი
21 წლის მარია ნიჟარაძე ბათუ მში დაიბადა და გაიზარდა. ეს ლა მაზი გოგონა ბალერინაა. კინოსფ ეროში შემთხვევით მოხვდა და ახლა უკვე არაერთ სერიალში თამაშობს. თამაშობდა „ფსიქოპატთა თამაშე ბში“ სვან მიმტან გოგონას, „მზარ ეულებში“ ფრანგი ბიატრისის როლი მოირგო, „ჩემი ცოლის დაქალებში“ კი ანას თამაშობს, გოგონას, რომე ლიც მუდმივად ალოდინებს ბიჭს ნე ლიკოს ბლინების სახლში. საფესტ ივალოდ იღებენ მოკლემეტრაჟიან ფილმებშიც. მარიამ „ნიჭიერის“ სცენაზე საინ ტერესო ნომერი შემოგვთავაზა. მისი პერფორმანსი, ბალეტის ელემენტე ბით, წყლით სავსე აკვარიუმში მიმდ ინარეობდა. იყო შეძახილებიც დარბ აზიდან და ჟიურის ხუთი „კი“, რომლის წყალობით ბალერინა კონკურსის შე მდეგ ეტაპზე გადავიდა. მარია დღეს ჩვენი სტუმარია. - ბათუმში დავიბადე და გავიზა რდე. დედა რუსია, კრასნოდარიდან არის. მას ვგავარ მეც. 5 წლის ვიყავი როცა მშობლებმა ბალეტზე შემიყვან ეს. ძალიან გამიტაცა ამ სფერომ და 10
„არ მიმართლებს პირად ცხოვრებაში. ალბათ, მე ვარ ასეთი, პრეტენზიული ან არ მოსულა ის ერთი და მთავარი“ წლიდან უკვე სერიოზულად დავიწყე მომზადება. ისე, ძალიან მომწონდა ბა ლეტი. ღამე, მშობლებს რომ დავემშ ვიდობებოდი და დასაძინებლად ჩემს
„საშიში იყო იქ ცეკვა, ხელის არასწორი მოძრაობა და შეიძლებოდა ელექტროენერგიის მსხვერპლი გამხდარიყავი“
„უსიტყვოდ დავშორდით „ბავშვობა ერთმანეთს“
ოთახში შევიდოდი, ჩუმად ვიცვამდი პუანტებს და ვიწყებდი ცეკვას. ჩე მებს ეგონათ, რომ მეძინა. ზოგჯერ ღამის სამ საათზე შემოდიოდა დედა ჩემს ოთახში და ცეკვისგან გაოფლი ანებული ვხვდებოდი. მერე საბალე ტო სკოლის დირექტორი შეიცვალა
ბათუმში, მოხდა გაურკვევლობა და საერთოდ დაიხურა სკოლა. თბილის ში გადმოსვლა გადავწყვიტე, მაგრამ საშუალება არ მქონდა, რომ ქირით მეცხოვრა. მამამ ჩამომიყვანა მამი დასთან. მთელი დღე დავდიოდით მე და მამა, ვეძებდით საბალეტო
დამთავრდა, დედას და მამას ყოველდღე ვეღარ ვნახავდი“ 32
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
სკოლას. როგორც იქნა მივაგენით. შემამოწმა ნინო ანანიაშვილმა და მი მიღო. მამა რომ გავაცილე და კარი დავკეტე, მივხვდი, რომ ცხოვრების ახალი ეტაპი დაიწყო ჩემთვის. ვი გრძენი, რომ ბავშვობა დამთავრდა, დედას და მამას ყოველდღე ვეღარ ვნახავდი. დღემდე მამიდასთან ვც ხოვრობ. ვახტანგ ჭაბუკიანის ქორე ოგრაფიული სასწავლებელი და სკ ოლა ერთდროულად დავამთავრე. ამ სასწავლებლის დამთავრების შემდეგ ხვდები ნინო ანანიაშვილთან, მაგრამ დიდი კონკურენციაა და კლასიდან ერთ-ორ გოგონას ირჩევენ. მე გამი მართლა და ამიყვანა ნინომ. - გული არ დასწყდა ნინოს, ორ წელიწადში რომ მიატოვე? - მეც ძალიან დამწყდა გული, თან 5 წლიდან ამ პროფესიას მივყვებო დი. ეს დიდი შოკი იყო ჩემი მეგო ბრებისთვისაც, მშობლებისთვისაც. ამხელა შრომა მქონდა ჩადებული ამ ყველაფერში... დედას ძალიან უნდო და კლასიკურ ბალეტს გავყოლოდი ბოლომდე. ამიტომ გვიან გავუმხ ილე, რომ მივატოვე ბალეტი. ლამის ინფარქტი მიიღო, ისე ინერვიულა. დავამშვიდე, ცეკვას თავს არ ვანე ბებ, სხვა სტილი ავირჩიე, უბრალოდ, თანამედროვე ბალეტი-მეთქი. - ნინომ რა გითხრა? - როცა თეატრიდან წამოვედი, ნი ნო გასტროლებზე იყო უცხოეთში. გამოვიდა, რომ უსიტყვოდ დავშორ
დით ერთმანეთს. მას ბევრი კარგი რამ გაუკეთებია ჩემთვის და ოდესმე ამ ყველაფრისთვის მადლობას ვეტყ ვი. - ახლა ისევ მოძრაობის თეატ რში ხარ? - არა, ახლახან წამოვედი კახა ბა კურაძის თეატრიდანაც. გადაღებები მქონდა კინოში და თეატრს ხშირად ვაცდენდი. მსახიობობამ გამიტაცა. გაორება მჭირს, მსახიობობაც მინდა, ცეკვაც, ორივე ერთად არ გამოდის. ამიტომ კინო ვარჩიე. ახლაც ვცეკვავ, ოღონდ ჩემთვის, რომ დანაკლისი შე ვივსო. „ნიჭიერშიც“ ამიტომ მოვედი, სცენის გარეშე არ შემიძლია. - მარია, როგორ მოხვდი კინო სფეროში? - პირველად დამწყებმა რეჟისო რმა, სოფო ჭინჭარაულმა გადამიღო მოკლემეტრაჟიან ფილმში „წითელი სადგური“. ლელა არაბულის პიესის მიხედვით გადავიღეთ ფილმი, მე მქ ონდა მთავარი როლი, ანა კარენინა. ფილმში მქონდა ცეკვის ეპიზოდებ იც, გვირაბში ვცეკვავ, მაღაროში, წითელი, ტალახიანი კაბით, წვიმაში. ვნებიანი ცეკვა გამოვიდა. ამ ფილმ იდან დაიწყო მოწვევები. მივხვდი, რომ ასეთი სარისკო შესრულებისთვ ისაც მზად ვარ. საშიში იყო იქ ცეკვა, ხელის არასწორი მოძრაობა და შეიძ ლებოდა ელექტროენერგიის მსხვერ პლი გამხდარიყავი. ეს საფესტივალო ფილმი იყო, ფართო აუდიტორიას
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ვა „ნიჭიერის“ ქერა ბალერინა „მამა რომ გავაცილე და კარი დავკეტე, მივხვდი, ცხოვრების ახალი ეტაპი დაიწყო ჩემთვის“
„გაორება მჭირს, მსახიობობაც მინდა, ცეკვაც, ორივე ერთად არ გამოდის. ამიტომ კინო ვარჩიე“
EXCLUSIVE
ჯერ არ უნახავს. ამის მიუხედავად შემოთავაზებები სწორედ ამ ფილმის მერე დაიწყო... სცენაზეც შემამჩნი ეს. - რომელ სცენაზე თამაშობ? - ორი წელი ნინო ანანიანიაშვი ლის დასში ვიყავი, შემდეგ გადავე დი კახა ბაკურაძესთან მოძრაობის თეატრში. ამ თეატრმა იმიტომ მო მხიბლა, რომ ექსპერიმენტულია, თავისუფლებას გაძლევს ცეკვაში. ბალეტი კლასიკაა და ჩარჩოებს ვერ გასცდები. ჩარჩოებს ვერ გავუძელი. ძალიან ემოციური ვარ და ვერ ვიხა რჯებოდი ბოლომდე. საერთოდ, ბე ვრი ლაპარაკი არ მიყვარს, ემოციას ცეკვით გამოვხატავ. კარგი მსმენე ლი ვარ, მაგრამ თავად ლაპარაკი არ მიყვარს. მხოლოდ სცენაზე შემიძლ ია ემოციები გამოვხატო, იქ ვარ რო გორც თევზი წყალში. - მართლა თევზივით კი დაცუ რავდი წყალში „ნიჭიერის“ სცენ აზე... - (იღიმება). ჰო, ეს ნომერი კარგი
გამოვიდა. თავიდან რომ გამოვე დი საცურაო კოსტიუმით, პირველი რეპლიკა გავიგონე დარბაზიდან, „გოგონი, არ გინდა გეცეკვო?“ და ახარხარდა დარბაზი, წამოვიდა რე პლიკები. ამ დროს ძალიან ვიბნევი. ნანუკამ ისე გახედა პირველი რეპლ
იკის ავტორს, ყველა გაჩუმდა. მერე მოვეშვი და გავაკეთე ის, რაც ჩაფი ქრებული მქონდა. - რას გვიმზადებ შემდეგ ნომე რში? - ბევრად რთულ ნომერს შემოგთ ავაზებთ ვიდრე პირველი იყო. ამ ნო
„ბევრჯერ, სცენაზე, ამ ემოციისგან მიტირია კიდეც. ცხოვრებაში იშვიათად ვტირი“
მრის გამო ტრენაჟორებზე დავიწყე სიარული. ბალერინებს ძალა ძირითა დად ფეხებში აქვთ, ამ ნომრისთვის ხელებშიც მჭირდება ძალა. ვფიქრობ, ერთ თვეში მოვასწრებ მომზადებას. - მარია, ძალიან ბევრს ალოდინ ებ „ჩემი ცოლის დაქალებში“ შენს შეყვარებულს... ცხოვრებაშიც ასე აწვალებ ბიჭებს? - აქამდე სერიოზული ურთიერთო ბა არ მქონია. არ მიმართლებს პირად ცხოვრებაში. ალბათ, მე ვარ ასეთი, პრეტენზიული ან არ მოსულა ის ერთი და მთავარი (იცინის). შეიძლება ჯერ მეც არ ვარ მზად. - ურჩ თაყვანისმცემლებს რო გორ იგერიებ? - ყველაზე ეფექტური ამ დროს იგ ნორია. საჩუქრებს როცა მჩუქნიან, დიდი სიხარულით ვიღებ, რატომ უნ და ვთქვა უარი საჩუქარზე (იცინის). - შეყვარებული არასდროს ყოფი ლხარ? - ვყოფილვარ, მაგრამ ჩემთვის, ჩუმად. ვერ ვეუბნებოდი და ვიყავი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ჩემთვის ტანჯული, უბედური (იცინ ის). მერე ამ ემოციას ცეკვაში ჩავა ქსოვდი ხოლმე, ბევრჯერ, სცენაზე, ამ ემოციისგან მიტირია კიდეც. ცხ ოვრებაში იშვიათად ვტირი, სცენ აზე მირჩევნია (იცინის). მსახიობებს ხელოვნურ ცრემლებს რომ უკეთ ებენ, მე არ მჭირდება, ეგ ისე წვავს თვალებს, ერთხელ მქონდა და მის მერე ვითხოვ, აღარ გამიკეთონ, ჩე მით ვიტირებ-მეთქი, ვეუბნები ხო ლმე (იცინის). - როგორ ბიჭები მოგწონს? - სერიოზული, ღირსეული. ცა ნცარა ბიჭები არ მიყვარს, ზედმეტი ყურადღება და კომპლიმენტები რომ იციან, ისეთები. გარეგნობაც მნიშვნ ელოვანია ჩემთვის. უნდა მომეწონოს, რომ დაველაპარაკო და გავიცნო. შა ვგვრემანი, მაღალი ბიჭები მომწონს. თმის ფერს მნიშვნელობა არ აქვს, მთ ავარია კერძებს ამზადებდეს გემრიე ლს (იცინის), გადაღებიდან დაღლილი რომ მოვალ, დამახვედროს რამე გემრ იელი. კერძების მომზადება მეც ვიცი.
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
33
რუსა ამირეჯიბი VS სასამართლომდ მზეკო ჟვანია
„შენი ადგილი ამ საზოგა დოებაში არ არის, წადი აფრი კაში“ – ყველაფერი ამ რეპლ იკით დაიწყო, რომელიც 130-ე საჯარო სკოლის XI კლასის მოსწავლემ, ს.ქ.-მ მისი ფერა დკანიანი თანაკლასელის, მი მი ჩინეკეს მისამართით თქვა. რეპლიკის საფუძვლად დირე ქტორიც, მასწავლებელიც და მოსწავლეებიც მიმის ქცევებს ასახელებენ, რომელიც გაკვ ეთილის პროცესში ხელის შე შლას გულისხმობდა, თუმცა ს.ქ.-ს არ ამართლებენ. დირე ქტორი კი პირობას იძლევა, რომ ს.ქ. სკოლის შიდა განაწე სის მიხედვით, დისციპლინუ რად დაისჯება. დირექტორის ინფორმაციით, რეპლიკის ში ნაარსი, როგორც ს.ქ.-მ ახსნა, თანაკლასელის მიმართ რასი სტულ დამოკიდებულებას არ შეიცავდა. „აფრიკა“, ამ შემთ ხვევაში, ქარსელაძემ „ჯუნგ ლებთან“ გააიგივა.
ორივე მხარეს თავისი ვერს ია აქვს, თუმცა ფაქტი ერთია, მიმი ჩინეკემ მსგავსი ტიპის რეპლიკების გამო სამი სკოლა გამოიცვალა. წინა სკოლებ ში მას „ზანგსა“ და „ებოლას“ ეძახდნენ. ამ სკოლაში კი მი მი ჩინეკეს მსგავსი პრობლე მა მესამედ შეექმნა, მაგრამ ეს შემთხვევა მიმის დედის, რუსა ამირეჯიბისთვის ბოლო წვეთი აღმოჩნდა. როგორც ჭაბუა ამ ირეჯიბის შვილიშვილი „პრ აიმტაიმთან“ ამბობს, თავისი შვილის უფლებებს სამართ ლებრივი გზით დაიცავს. სასა მართლოში მისი იურიდიული წარმომადგენელი კი ორგანი ზაცია „საფარიდან“ ბაია პატა რაია იქნება. – ბა ღი და სკ ოლ ები (სულ რამდენი სკოლა და რატომ გამოიცვალა?)... რა დამოკი დებულება იყო მიმის მიმართ ბაღში? – ბაღში წერეთელზე დადი ოდა ცოტა ხანს და არაფერი არ მიგრძნია იქ ან, არ ვიცოდი, მი მი პატარა იყო და ვერ მეტყოდა. სამი სკოლა გამოიცვალა. – ძალიან ბევრი ვერსია გა ვრცელდა მომხდართან დაკა ვშირებით... რა მოხდა რეალ ურად? – ჩემს შვილს, მიმის, საკუთა რმა კლასელმა შეურაცხყოფა მიაყენა რასისტული გამონათქ ვამებით, რაზეც შეკამათდნენ. მასწავლებელმა მაკა დევდარია ნმა იმის მაგივრად, რომ პრობ ლემა მოეგვარებინა, ორივე ბა ვშვი გაკვეთილიდან გამოაგდო, გადით და გარეთ გაარჩიეთ სა ქმეო. მე მივედი სკოლაში ამბის გასარკვევად, მაკა დევდარიანმა კი გამომიცხადა, რომ ეს თემა მას არ ეხ ება და არც აი ნტ ერ ესებს. სკოლის დირექტორი და მანდატური მიმის ამტყუნებდნ ენ, მის კლასელს კი ამართლებ დნენ. – ბავშვები ამბობენ, სკოლ აში მო ვა რდა, ს.ქ.-ს ეცა და ემუქრებოდა, „ყელს გამოგჭ რიო“... – სისულელეა, არავის არ ვე ცი, არც ეგ სიტყვა მითქვამს, რასაც თქვენ ამბობთ, მაგრამ ლაწირაკი და უზრდელი ვუწო დე, რადგან 16 წლის ბიჭი ჩემს კითხვაზე, რა მოხდა და რატომ ეძახა მიმის ის, რაც ეძახა, ბოლო ხმაზე მიყვიროდა, რომ მსგავსი არაფერი უთქვამს. რასაკვირვე ლია, პატარა ბიჭისგან ყვირილი ვერ ავიტანე და შესაბამისად, მეც ვუყვირე, დედად გეკუთვნი
34
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
„მასწავლებელმა მაკა დევდარიანმა იმის მაგივრად, რომ პრობლემა მოეგვარებინა, ორივე ბავშვი გაკვეთილიდან გამოაგდო, გადით და გარეთ გაარჩიეთ საქმეო“
EXCLUSIVE და უზრდელი ხარ, რომ მივყვი რი-მეთქი. იმის ნაცვლად, შერც ხვენოდა და ბოდიში მოეხადა... ვიმეორებ, მე პასუხს პედაგოგებს ვთხოვ, რომლებიც ბავშვებს არ არიგებენ და ტოლერანტობას არ ასწავლიან. ეს ფაქტი სამჯერ რომ განმეორდა მაგ კლასში, სწორედ მასწავლებლების ინდიფერენტ ულობაზე მეტყველებს. რომელი მშობელი აიტანს 16 წლის ბიჭისგ ან ყვირილს? ეს შეურაცხყოფაა... თუ ფერადკანიანის დედას უნდა მოეთმინა?! მე ყოველთვის დავი ცავ ჩემს შვილს, როგორც სხვა დედები დაიცავდნენ თავიანთ შვ ილებს, და უფრო მეტიც – გაასმა გებულად დავიცავ, რადგან საქა რთველოში რასიზმი უცხო ხილი არაა. – როგორც სკოლის დირექტ ორი ამბობს, მიმი საკმაოდ თა მამი ბავშვია. ეს ხომ არ გახდა იმ რეპლიკის მიზეზი, რომელსაც ამ მასშტაბის რეზონანსი მოჰყვა?
– მე მიკვირს თქვენი შეკითხ ვის, რას ჰქ ვია თა მა მია და ამ ან ხომ არ გამოიწვია? აბა, დაჩაგრ ული და ბეჩავი უნდა იყოს ბავშვი იმის შიშით, რომ ვინმემ თამამი არ უწოდოს? რატომ არ უნდა იყოს თამამი, რადგან ფერადკანიანია?! მიმი ცოცხალი და კონტაქტურია, მაგრამ ზრდილობა არ ეშლება. – ამ დრომდე თუ ჰქონია თქ ვენს შვილს მსგავსი ტიპის პრ ობლემა 130-ე სკოლაში? ან, სა ერთოდ, საზოგადოების მხრიდან თუ უგრძნია რასისტული დამო კიდებულება? – ეს არ იყო მაგ კლასში პირვ ელი შემთხვევა, მესამე შემთხვ ევა იყო რასიზმის. დირექციასა და დამრიგებელს რომ თავიდანვე სწორი რეაგირება ჰქონოდათ, მე ორე და მესამე ფაქტი აღარ განმ ეორდებოდა. სკოლაში სხვა მოსწ ავლეები ზანგს ეძახდნენ, დირე ქცია კი დუმდა. რაც შეეხება სა ზოგადოებას, ჩემ გვერდითაც კი
მოუძახებიათ, „ზანგოო“. სხვაგა ნაც ჰქონია მსგავსი შემთხვევები, გარეთ თმაგაშლილი ვერ გადის, მე ცალკე ვნერვიულობ, როცა მი მი გარეთაა. იმდენად ავიწროებენ, რომ ზოგჯერ მეუბნება, შენ დედა ხარ, ამ რასისტ ქვეყანაში რომ ჩა მომიყვანეო?! – როგორც ერთ-ერთ „ფეის ბუკპოსტში“ აღნიშნეთ, ეს პრ ობლემა სკოლაში უკვე 2 წელია დგას. მანამდე მიმი დისკრიმი ნაციის მსხვერპლი არ ყოფილა? – წინა სკოლებშიც იყო შემთ ხვევები, როცა მოსწავლეები „ზა ნგს“ ეძახდნენ. ვფიქრობ, ეს ყვ ელაფერი მასწავლებლებისა და სკოლის პრობლემაა. თუ ბავშვს ეშლება, მასწავლებელმა უნდა ას წავლოს. ჩვენი შვილები ნახევარ ცხოვრებას სკოლაში ატარებენ, თუ მასწავლებელს ტოლერანტობ ის განცდა არ აქვს, ის მასწავლე ბელი არ უნდა იყოს. არ ვიცი, რა ნიშნით არჩევს განათლების სამი
ნისტრო პედაგოგებს. – როგორ ფიქრობთ, მსგავსი ტიპის პრობლემები ევროპისკენ სწრაფვას შეაფერხებს? – შეფერხებული არაა? ვეცდ ები, ეს ფაქტი ყველა საელჩოს ყურამდე მივიტანო, რომ საქართ ველოში ფერადკანიან ბავშვებს ჩაგრავენ და სკოლა მათ არ იცავს. ბევრი დედა მწერს იგივე პრობლე მებისგან გულნატკენი და შეწუხე ბული. – ანტიდისკრიმინაციული კა ნონის საფუძველზე, სასამართ ლოში ჩივილს აპირებთ? – აუცილებლად, ჩემი იურიდი ული წარმომადგენელი ბაია პატა რაიაა ორგანიზაცია „საფარიდან“, მე აუცილებლად დავიცავ ჩემი შვ ილის უფლებებს. ამ ფაქტთან დაკავშირებით, რუსა ამირეჯიბისგან განსხვავ ებული შეხედულება აქვს 130-ე საჯარო სკოლის დირექტორს,
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
130-ე საჯარო სკოლა დე მისული დავა მაია კოპალიანს. „პრაიმტაიმთ ან“ საუბარში ის ორივე მოსწ ავლის დადებით მხარეებს ხაზს უსვამს. ს.ქ.-სა და მიმი ჩინეკეს კონფლიქტს კი უბრალო გაუგ ებრობას უწოდებს. სკოლის დი რექტორი დიდ იმედს ამყარებს კვლევის შედეგებზე, რომელსაც განათლების სამინისტროდან სპეციალურად გამოყოფილი გე ნერალური ინსპექცია ატარებს. – ლაფი ესროლეს სკოლას და მთელ პედაგოგიურ კოლექტივს. მეც ამ ქვეყნის მოქალაქე ვარ და შვილი მეც მყავს. გასაგებია, რომ ს.ქ. არასწორად მოიქცა და ამაში ორი აზრი არ არის, მაგრამ სკოლ ას, მასწავლებლებსა და, მათ შო რის, დირექტორს რასისტი ეძახო და ასეთი სტიგმა მიაკრა, მგონი, არც ეს არის ნორმალური. მედა ლს ყოველთვის ორი მხარე აქვს. – თავის მხრივ, ორივე მხარე მართალი გამოდის... – გეტყვით, რეალურად რაც მოხდა: კაბინეტში ვიჯექი, როცა დერეფნიდან საშინელი ხმაური შემომესმა. რომ გამოვედი, ვიღაც უცხო ქალბატონი „შემრჩა“. მე ექვსე თვეა, ამ სკოლის დირექტ ორი ვარ და ასეთი რამ თვალით არ მინახავს. მიმის, რა თქმა უნ და, ძალიან კარგად ვიცნობ. არ აჩვეულებრივი გოგოა, საოცარი და გამორჩეული გარეგნობის... ვამაყობ კიდეც, რომ სკოლაში ას ეთი ულამაზესი მოსწავლე მყავს. ძალიან მეგობრულია და კარგი დამოკიდებულება მაქვს ამ ბავშ ვთან, როგორიც შეიძლება დირე ქტორსა და მოსწავლეს ჰქონდეთ. მაგრამ ამავდროულად საკმაოდ ლაღი და თამამი ბავშვია. გამიკვ ირდა, თავიდან ვერ დავაკავშირე მიმი და ის ქალბატონი, რომელიც ხმამაღლა ყვიროდა. მე-11 კლასის დამრიგებელი, ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგი და მა ნდატური რაღაცნაირად ამ ქალს აშოშმინებდნენ და ს.ქ.-ს ეფარებ ოდნენ. მე გავოგნდი და ვუთხარი, ქალბატონო, როგორ არღვევთ ში და განაწესს, რა უფლება გაქვთმეთქი?! ს.ქ.-სკენ იწევდა, უშვერი სიტყვებით იხსენიებდა და ცდ ილობდა, ფიზიკური შეურაცხყ ოფა მიეყენებინა. ბავშვი ძალიან
„სკოლას, მასწავლებლებსა და, მათ შორის, დირექტორს რასისტი ეძახო და ასეთი სტიგმა მიაკრა, მგონი, არც ეს არის ნორმალური“
„ჩემთან სახლში დარეკეს, ჩემმა შვილმა უპასუხა და, „შე რასისტის შვილოო“, – ასე მიმართეს. ბავშვი ატირებული დამხვდა“
„ვიმეორებ, მე პასუხს პედაგოგებს ვთხოვ, რომლებიც ბავშვებს არ არიგებენ და ტოლერანტობას არ ასწავლიან. ეს ფაქტი სამჯერ რომ განმეორდა მაგ კლასში, სწორედ მასწავლებლების ინდიფერენტულობაზე მეტყველებს“
დათრგუნული იყო. თეთრი ფერი ედო სახეზე. იმ დროს არ ვიცოდი, რა მოხდა, თუმცა მერწმუნეთ, რომ მცოდნოდა, რაც მან მიმის უთხრა, როგორც მიმართა გაკვ ეთილზე, მაინც არ მქონდა უფლე ბა, რომ ს.ქ.-ს ჩაქოლვა დამეშვა და ამაში ავტომატურად მიმეღო მონაწილეობა. ჩადენილი დანა შაულისთვის ს.ქ. სამაგალითოდ დაისჯება და კუთვნილ დისციპ ლინურ სასჯელს მიიღებს, მაგრ ამ ჩემი სკოლის მოსწავლე ვინმეს ვაცემინო, ან მშობლის თვალწინ მისი დასჯა დავიწყო, ეს არანაირ ჩარჩოებში არ ჯდება. ან რა სკ ოლის დირექტორი და რა ადამია ნი ვიქნები, ეს რომ დავუშვა?! – ფაქტს სოციალური მედიას აშუალებით საკმაოდ დიდი გა მოხმაურება მოჰყვა... – მართალი გითხრათ, არ ვკ ითხულობ არც პოსტებს და არც კომენტარებს, არ მინდა ავნერვ იულდე, გავღიზიანდე და ემოც იებს ავყვე. რადგანაც ეს საღი და ცივი გონებით განსასჯელი ამბა ვია. სამწუხაროდ, ხალხი მხოლოდ ერთ მხარეს უყურებს. შვილი მყ ავს, რომელიც ამ ყველაფერს კი თხულობს და ძალიან განიცდის. – კონფლიქტი დერეფანშივე დასრულდა? – არა, რასაკვირველია... ეს ქალი ისეთი გათეთრებული იყო, კაბინეტში შემომივარდა, მიყვირ ოდა და ს.ქ.-ს დაცვისთვის ბოდი შის მოხდას მაიძულებდა. რაკი არ ვიცოდი, რას მოჰყვა კონფლიქტი, ვთხოვე, სიტუაციაში გავერკვიე. შემდეგ მისმა აგრესიამ მასწავლე ბლებზე გადაინაცვლა. მინდოდა, რომ ქალბატონი დამშვიდებული ყო და ჩვენთვისაც მოესმინა, მა გრამ არაფრის გაგონება არ უნ დოდა. არ დადგა მისი დაცხრო მის ფაზა. დამიჯერეთ, იმ წუთას დაცვა ს.ქ.-ს უფრო სჭირდებოდა. ან რატომ არავის ებადება აზრი, ეს ბავშვი დროის მოკლე მონაკვ ეთში რატომ იყო ყველა ადამიანი სგან დასაცავი? – ფაქტია, რომ ბავშვების უთ ანხმოება სასამართლომდე მი ვიდა... – მე ყველაფრისთვის მზად ვარ, თუკი საზოგადოება ამით დაწყნარდება. ჩემი პრობლემა ის არის, რომ შვილი მეც მყავს, მე უღლეც და მშობლებიც. რატომ უნდა მქონდეს რასისტის სტიგ მა?! მე ოჯახი მყავს და მეც ხომ შემიძლია, ცილისწამებისთვის ვუჩივლო? ჩემთან სახლში დარე კეს, ჩემმა შვილმა უპასუხა და, „შე რასისტის შვილოო“, – ასე მი მართეს. ბავშვი ატირებული და მხვდა. როგორ გავაგრძელო ცხ ოვრება რასისტის იარლიყით?! რუსამ ჩათვალა, რომ მის აზრს კი არ ვითვალისწინებდი, არამ ედ ამ ბა ვშ ვს ვი ცა ვდი. მე მას ვიცავდი აგრესიისგან. ეს იყო ვერბალური აგრესია და ის იწევ და, მე კი არ ვიცოდი, რა მოხდ ებოდა, რომ მიმეშვა. რეალურად რაც მოხდა, მოკვლევის შედეგად
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
„მართალი გითხრათ, არ ვკითხულობ არც პოსტებს და არც კომენტარებს, არ მინდა ავნერვიულდე, გავღიზიანდე და ემოციებს ავყვე“ გაირკვა. ქალბატონი ამბობდა, რომ ჩვენ რასისტები ვართ, რა დგან ს.ქ.-ს ვიცავდით და დასა ცავი მისი შვილი იყო. მან ჩემს შვილს შეურაცხყოფა კანის ფე რის გამო მიაყენაო. ს.ქ.-მ თქვა, რომ ის კანის ფერს არ შეხებია და რეპლიკაც მხოლოდ მისი ქც ევებიდან გამომდინარე უთხრა, რომელიც შემდეგნაირად განმ არტა: „ისე იქცევი, შენი ადგილი საზოგადოებაში კი არა – ჯუნგ ლებშიაო“. მისი მშობლებიც მო ვიდნენ. ძალიან შეწუხებულები არიან ყველანი და ამბობენ, რომ ბოდიშსაც მოიხდიან. მიმი ხშირ ად შემოდიოდა ჩემთან კაბინე ტში, თუ ასე უჭირდა, რატომ არ მითხრა? – თვითმხილველები (თანაკლ ასელები) რომელს ამართლებ ენ? – არ მინდა, ამ ყველაფერს ეს კალაცია მივცე. ბავშვები იყვნენ ჩემთან შემოსულები, საკმაოდ კარგი თაობაა და ასეთი რამ მი თხრეს: „რადგან ამირეჯიბის შთ ამომავლები არ ვართ და მის სა ხელს ვერ ამოვეფარებით, ამიტომ ტალახი უნდა გვესროლონო?!“ აქ ედან გამომდინარე, მე ვუთხარი, რომ თავი უნდა შეეკავებინათ. რაც უფრო მეტს ვიტყვით, უკან მოგვიბრუნდება-მეთქი. „პრაიმტაიმი“ საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს დაუკავშირდა. საგანმანათლებლო უწყების ინ ფორმაციით, აღნიშნულთან და კავშირებით განცხადება მოგვ იანებით გაკეთდება.
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
35
პოლიტიკა my View ნინო მჭედლიშვილი
იმდენად, რამდენადაც საქართვე ლო პატარა ქვეყანაა, მომღერლებიც არც ისე მრავლად გვყავს და პოლი ტიკური პარტიებიც მათ გამოყენებას არ ერიდებიან, ქართული შოუბიზნე სის დაყოფა, წლებია, რბილად რომ ვთქვათ, შეუიარაღებელი თვალითაც კი შეიმჩნევა. ორად გაყოფილი შო უბიზნესი კიდევ შეგვიძლია გავყოთ; ისინი, ვინც არ ერიდებიან პოლიტი კური პარტიების მიმართ სიმპათიის გამოხატვას, მათ სასარგებლოდ კო ნცერტებზე გამოსვლას, მათი ლო ზუნგების ხმამაღლა გაჟღერებას და ისინი, ვინც საკუთარ პოლიტიკურ შეხედულებებს ვერ ამხელენ. არსე ბობს კიდევ ერთი ნაწილი ქართული შოუბიზნესისა (რომელიც დანამდვი ლებით შემიძლია ვთქვა, რომ ყველ აზე დიდია), რომელიც ამბობს, რომ სრულიად აპოლიტიკური ადამიანია, საერთოდ არ ერევა პოლიტიკაში და ის მხოლოდ თავის ხალხს უმღერის. მათი პოზიცია ნაწილობრივ გასაგე ბიცაა, თუნდაც იმიტომ, რომ ვინც საკუთარი პოლიტიკური შეხედულება ხმამაღლა გამოაცხადა, ან დაიბლოკა, ან მარიტასავით ვირზე შესვეს უკუღ მა და ტალახი ესროლეს, დემოკრატ იულ ქვეყანაში (!)... „არტიმედი“ , - იყო ასეთი მუსი კალური გაერთიანება, რომელიც ჯერ კიდევ შევარდნაძის მმართველობის დროს, ბიზნესმენ, ბადრი პატარკაციშ ვილის დაფინანსებით შეიქმნა. იქ მო ხვედრა ყველა მომღერალს არ შეეძლო. მაღალი ხელფასების, სოლო კონცერ ტების, ჩაწერილი ალბომების პერიოდი დიდხანს არ გაგრძელებულა. მოვიდა მიშა და გაჩნდნენ „პრეზიდენტის კარის მომღერლებიც“. ასე უწოდებდნენ შემს რულებლებს, რომლებიც „ნაციონალ ური მოძრაობის“ წინასაარჩევნო კონც ერტებზე გამოდიოდნენ. ასეთი კი ცოტა არ იყო: ნინი ბადურაშვილი, სოფო ნი ჟარაძე, ნინო ჩხეიძე, ლელა წურწუმია, სტეფანე მღებრიშვილი, კახუჩელა, ნინა წკრიალაშვილი, ნიკა მემანიშვილი, ბუბა კიკაბიძე, ნიაზ დიასამიძე, მერაბ სეფა შვილი... მათ პარალელურად გაჩნდნენ ისეთებიც, რომლებიც მუდმივად უსამ სახურობაზე, უკონცერტობაზე და და ბლოკვებზე წუხდნენ. ზოგიც არ წუხდა, უბრალოდ, დუმდა. ეს ორი, შექმნილი ვითარებიდან გა მომდინარე, ერთმანეთზე თავისთავად გაბოროტებულ მომღერალთა ჯგუფი, განსაკუთრებით წინასაახალწლო, სა შობაო, ან „თბილისობის“, საქართვე ლოს დამოუკიდებლობის დღისადმი მიძღვნილი კონცერტების წინ აქტიურ დებოდნენ და იწყებოდა დავა, ვის უნდა ემღერა, ვინ იყო პროფესიონალი, ვინ უნიჭო და ვინ პოლიტიკური ნიშნით გა ფეტიშებული... კვლავ შეიცვალა მთავრობა, მოვიდა „ქართული ოცნება“ და ახლა „ნაციონ ალური მოძრაობის“ რჩეული მომღერ ლები აყვირდნენ... ამის ნათელი მაგალითი იყო „თბილ ისობის“ დღესასწაული. თუმცა, სამა რთლიანობა მოითხოვს ითქვას, რომ ამ ღონისძიებაზე იმღერეს ნინი ბადურა შვილმა, ნიაზ დიასამიძემ. ამ უკანასკნ ელმა ტრიბუნა „რუსთავი 2“-ის მხარდა საჭერადაც კი გამოიყვანა. კონცერტზე მოსულ სტუმრებს მოუწოდა, ამ ტე ლევიზიისთვის დაეჭირათ მხარი. ამას სოფო ბედიას მეუღლის, მიშა მესხის მძაფრი წერილი მოჰყვა, უცენზურო სი ტყვებით... ამ ტელევიზიის გარშემო ატ ეხილი სკანდალი დღესაც გრძელდება. ოთო ნემსაძე იყო ის მომღერალი, რო მელიც მავანმა და მავანმა სწორედ ტე ლეკომპანიის მხარდამჭერ კონცერტზე გამოსვლისთვის ისე შეაჩვენა, მომღერ ალმა ბოდიში მოიხადა, მერე კი „ფეის ბუკი“ გააუქმა და დღემდე ამ თემასთან დაკავშირებით კომენტარს ერიდება. რატომ ვერჩით მომღერლებს, რო მლებსაც თავისი პოლიტიკური შეხე დულებები აქვთ, როგორც ჩვენ ყველას, სხვადასხვა პროფესიის ადამიანებს? იბ ლოკებიან თუ არა დღესაც მომღერლე ბი? რად უღირს შოუბიზნესის წარმომ ადგენელს საკუთარი პოლიტიკური შე ხედულების გახმაურება და რატომ „ტე ხავს“ რომელიმე პოლიტიკური პარტიის მხარდამჭერობა ჩვენს ქვეყანაში? ჩვენ შევეცადეთ ამ კითხვებზე პასუ ხები ჩვენი რესპონდენტებისგან მოგვ ეპოვებინა. ნინა წკრიალაშვილი: - პოლიტიკური სიმპათიები შეიძლე
36
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
ნინო ძოწენიძე: „თავად მომღერლები უპირისპირდებიან ერთმანეთს, რაღაც კლანებად იყოფიან და ამაზე სხვები იცინიან“ ბა გამოხატოს ნებისმიერი პროფეს იის, ფენის, ეროვნების, ორიენტაციის და სარწმუნოების ადამიანმა. მივხვდი ერთ რამეს, საქართველოს არასდრ ოს ეშველება, ამიტომ მაგრად მკიდია პოლიტიკაც და შოუბიზნესიც, იმიტომ რომ, არც ერთი არ არსებობს საქართ ველოში. საკუთარ აზრს გამოვხატავ არჩევნებზე. გადავწყვიტე მივხედო მხოლოდ საკუთარ თავს, ჩემს ოჯახს და ვაკეთო მხოლოდ ის, რაც მსიამო ვნებს. ამდენი ნეგატივის ატანა უკვე შეუძლებელია. ამიტომ, ვეცდები ვიყო პოლიტიკური ინფორმაციისგან შორს. რაც შეეხება მომღერლებს, რომლებ იც მონაწილეობდნენ „ნაციონალური მოძრაობის“ მხარდამჭერ კონცერტე ბში, მათი უმეტესობა იბლოკება ისე, როგორც არასდროს არავინ და პირა დად მე, ესეც საერთოდ არ მანაღვ ლებს... მე მანაღვლებს ჩემი საწყალი ქვეყნის ბედი, რომლის მომავალიც საკმაოდ ბუნდოვანია. ვოცნებობ ვი ცხოვრო ისეთ საქართველოში, სადაც არ მეცოდინება არც ერთი პოლიკი ტოსის გვარი, ყველა სფერო იქნება განვითარებული და ხალხი იქნება გა ლაღებული, დასაქმებული, ბედნიერი და შეძლებული. სოფო ბედია: - ყოველთვის ვამბობდი და ახლაც ვიტყვი, რომ ვარ აპოლიტიკური ად ამიანი. ჩემი აზრი ყოველთვის მქონდა ამა თუ იმ მთავრობის შესახებ, მაგრამ ამ აზრის ხმამაღლა გამოხატვას ყო ველთვის ვარიდებდი თავს! თუმცაღა იმასაც დავძენ, რომ ნაციონალების
დროს მე და ჩემი ძმა გაურკვეველი მიზეზით ვიყავით დაბლოკილები! არც ერთ სამთავრობო კონცერტზე არ მი მღერია! რაც შეეხება ჩემს სიმპათიას, გეტვით, რომ ჩემი მეუღლის, მიშა მე სხის გაცნობამდე, ძალიან გამიხარდა „ქართული ოცნების“ მოსვლა მთავ რობაში. ავივსე უკეთესი მომავლის მოლოდინით და რწმენით, რომ ჩვენს ქვეყანაში ყველაფერი სასიკეთოდ შე იცვლებოდა! ხოლო, რაც შეეხება იმ ას, თუ რომელ მთავრობას ვუმღერი, მე ვმღერი ჩემი ხალხისთვის, ჩემი ქართველებისთვის! სხვაზე ვერაფე რს ვიტყვი (კოლეგებს ვგულისხმობ), ყველას თავისი აზრი აქვს! არ მგონია, რომ პოლიტიკური ნიშნით დღეს ვინმე იბლოკებოდეს! მე მინდა ბედნიერ და განვითარებულ საქართველოში ცხ ოვრება! დარწმუებული ვარ, რომ ასეც იქნება!!! - ხვალ ხელისუფლება რომ შე იცვალოს, გამორიცხავ, რომ ახალი ხელისუფლების ორგანიზებულ სა ღამოებზე იმღერებ? - არაფერს არ გამოვრიცხავ! მე ვარ პროფესიით მოღერალი და სულით ხორცამდე ჩემს პოროფესიაზე შეყვ არებული ადამიანი! ყოველთვის ვუ მღერებ ჩემს ხალხს! ნინო ჩხეიძე: - ნინო, შენი პოლიტიკური შეხე დულებები გიშლის კარიერაში ხე ლს? - ერთი შეხედვით, თითქოს არ მი შლის, მაგრამ 4 წელია არც ერთ სადღ ესასწაულო კონცერტზე არ გამოვს
ნიაზ დიასამიძე: „მუსიკა „იბლოკება“ მაშინ, როცა მას აღარ უსმენენ. და არამარტო მუსიკა. მთავარია გჯეროდეს იმის, რასაც აკეთებ“ ულვარ. ახლა თავად განსაჯეთ მიშლ ის თუ არა (იცინის). ნიაზ დიასამიძე: - იბლოკება დღეს ნიაზ დიასამ იძე? - არა. ვფიქრობ მუსიკა „იბლოკება“ მაშინ, როცა მას აღარ უსმენენ. და არ ამარტო მუსიკა. მთავარია გჯეროდეს იმის, რასაც აკეთებ. ნინო ძოწენიძე: - რეიტინგულ მომღერალს პო ლიტიკა ნაკლებად ეხება. ვფიქრობ, პოლიტიკური პოზიციის ხმამაღლა დაფიქსირება არ უნდა იყოს კონცერ ტებზე მომღერლის დაბლოკვის მიზე ზი. ეს არაფრით არ შეიძლება! ცალკე თემაა ის, რომ თავად მომღერლები უპირისპირდებიან ერთმანეთს, რა ღაც კლანებად იყოფიან და ამაზე სხ ვები იცინიან. მე მგონია, თავად მომღ ერლები ბლოკავენ ერთმანეთს და არა პოლიტიკოსები. - დღეს გაქვს პრობლემა ამ მხ რივ?
რატომ „ტეხავს“ საქართველოში პოლიტიკური პოზიციის დაფიქსირება
- არც ახალი წლის კონცერტზე ვი ყავი და არც „თბილისობაზე“. ალბათ, ახლაც იგივე მიზეზია, ორი ადამიანი ზის და ადგენს სიებს. რაც მთავრობა შეიცვალა, ოზურგეთის კონცერტზე გამოვედი მარტო, 26 მაისს, სხვა არ მახსენდება. თამრიკო ჭოხონელიძე: - თუ გვაქვს პრეტენზია, რომ თავი სუფალ ქვეყანაში ვცხოვრობთ და თა ვისუფალი ადამიანები ვართ, მე მაქვს
„მათი უმეტესობა იბლოკება ისე, როგორც არასდროს არავინ და პირადად მე, ესეც საერთოდ არ მანაღვლებს...“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
შოუბიზნესში
სოფო ბედია: „ჩემი აზრი ყოველთვის მქონდა ამა თუ იმ მთავრობის შესახებ, მაგრამ ამ აზრის ხმამაღლა გამოხატვას ყოველთვის ვარიდებდი თავს!“
EXCLUSIVE
უფლება ხმამაღლა დავაფიქსირო ჩემი შეხედულება ამა თუ იმ პოლიტიკური პარტიის მიმართ. ის, რასაც წინა ხე ლისუფლება აკეთებდა და რასაც ეს ენი აგრძელებენ, - „თუ ჩემთან არ ხარ, ჩემი მტერი ხარ“, არის კატეგორიულ ად მიუღებელი ჩემთვის. - დღესაც გრძელდება, მომღერ ლების გამორჩევა პოლიტიკური ნი შნით? - როცა პირველად გამოჩნდა ბიძი ნა ივანიშვილი პრესაში, ტელევიზიაში, მისი მთავარი აქცენტი იყო, არავით არი შურისძიება, ერთად ვაშენოთ საქართველო. ეს იყო იმედი ჩემთვის იმისა, რომ დადგებოდა დრო, როცა ჩემიანი და შენიანი აღარ იქნებოდა ქვეყანაში. სამწუხაროდ, სრულიად სხვა სურათს ვხედავ და მინდა მქონ დეს იმედი, რომ ეს დეტალები ბიძინა ივანიშვილმა არ იცის. არ მინდა დავა კონკრეტო, მაგრამ ვხედავ შურისძიე ბის მომენტებს ხელოვნების სფეროში. ჩვენ პატარა ქვეყანაში ვცხოვრობთ და „ძალა ერთობაში“ უფრო ზრდასრ
ულ ასაკში ჯობდა გვესწავლა, როცა ადამიანის ცნობიერება გამყარებულ ია. მარტივ მამრავლებად დავიშალეთ და ამ დროს ერთი მთავარი პრობლემა გვაქვს, ყველას ერთად... მე პირადად, ძალიან იშვიათად მითქვამს, რომ ვი ბლოკები, მაგრამ ეს ასე იყო, ისინი ცდილობდნენ, რომ მე არსად არ გა მოვჩენილიყავი. თუმცა, ჩემი სოლო კონცერტი სწორედ იმ მთავრობის პი რობებში გავაკეთე, მაგრამ არა მთავ რობის ხელშეწყობით, არამედ ჩემი მე გობრებისა და იმ კეთილი ადამიანების დახმარებით, ვისაც ქართველობაზე აქვს პრეტენზია. - რა ვითარებაა დღეს ამ მხრივ, თუნდაც თქვენთან დაკავშირებით? - დღეს სრულიად გაოგნებული ვარ. არეულობაა, არ ვიცი როგორ ახერხებს ეს ხალხი ამდენ მლიქვნელ ობას, ფარისევლობას, რომ მაშინაც კარგად იყვნენ და დღესაც კარგად არ იან. ეს არის გარკვეული კლანი, რომე ლმაც შეკრეს გუნდი და ისევ ის გუნდი ტრიალებს დღეს, მაინც არ აჭაჭანებენ
სხვებს. ნიჭიერ ახალგაზრდებზე მაქვს საუბარი, რომლებსაც დღეს გვერდში დგომა ნამდვილად სჭირდებათ... მე უკვე გადავწყვიტე მივმართო კულტ ურის სამინისტროს, იმ ადამიანებს, ვისაც ეს ხელეწიფებათ, რომ გააცნო ბიერონ, რას ნიშნავს ნიჭიერი ადამია ნი და ვის უნდა შეუწყონ ხელი.
კულტურის სამინისტროს ჩვენც დავუკავშირდით, თუმცა, მათ შეიძ ლება ითქვას, რომ ამ თემაზე კომეტნ არისგან თავი შეიკავეს. ჩვენ, თბილისის კულტურული ღო ნისძიებების ცენტრის თავმჯდომარ ეს, ზურაბ წერეთელსაც დავუკავშირ დით და კითხვებზე პასუხი ელექტრ ონული ფოსტით მივიღეთ. - ბატონო, ზურაბ, ჩვენ ჩავწერეთ რამდენიმე ქართველი მომღერალი, რომლებიც ამბობენ, რომ ახალი ხელისუფლების პირობებშიც გრძე ლდება მათი დაბლოკვა, რომ კვლავ
ნინა ლი: შვი ა ა ლ ა წკრი დ მკიდი ა „მაგრ ტიკაც და პოლი იზნესიც, შოუბ რომ, არც მ ბს იმიტო რ არსებო ა “ ერთი თველოში საქარ
პოლიტიკური ნი შნით არჩევენ მო მღერლებს... თუ შეგიძლიათ გვ ითხრათ, როგორ ხდება კონცერტებზე გამომსვლელ მომღერ ალთა სიების შედგენა, რა კრიტერიუმებით არ ჩევთ მათ და კონკრეტუ ლად ვინ მონაწილეობს ამ პროც ესში. - თბილისის მუნიციპალიტეტის მე რიის დაგეგმილ თითოეულ კონცერ ტს თუ სახალხო დღესასწაულს ჰყავს რეჟისორი და მუსიკალური პროდიუ სერი. კონცერტის მონაწილეებსაც სწ ორედ ისინი არჩევენ. რაც შეეხება კრ იტერიუმებს, მონაწილეთა შერჩევის კრიტერიუმები ყოველ ღონისძიებაზე განსხვავებულია და დამოკიდებულია მის კონცეფციასა და თემატიკაზე. - ამბობენ იმასაც, რომ ჯგუფი, რომელიც დღეს საკონცერტო სიებს ადგენს, კვლავ იმ ხალხითაა დაკო
მპლექტებული, რომლებიც ნაცმოძ რაობის რეჟიმის დროს ბლოკავდა მომღერლებს. ამაზე რას იტყვით? - ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერიაში საერთოდ არ არსებობს ჯგ უფი, რომელიც საკონცერტო სიებს ადგენს. როგორც უკვე აღვნიშნე, თი თოეულ კონცერტს ჰყავს რეჟისორი და მუსიკალური პროდუსერი, სწორ ედ ისინი იღებენ გადაწყვეტილებებს კონცერტების შინაარსობრივ ნაწი ლსა და მათ მონაწილეებზე.
ნინო ჩხეიძე: „4 წელია არც ერთ სადღესასწაულო კონცერტზე არ გამოვსულვარ“ თამრიკო ჭოხონელიძე: „ისევ ის გუნდი ტრიალებს დღეს, მაინც არ აჭაჭანებენ სხვებს“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
37
სოციალური რეპო გიორგი ურუშაძე 90-იან წლებში, მთავარი საზრ უნავი ბავშვებისათვის ცხელი კე რძის მიწოდება გახდა. ქუჩაში სა მუშაოდ გამოსული ბავშვები, ყო ველდღიურ ლუკმა-პურს ეძებდნ ენ. ამ რეალობასთან დაპირისპირ ება იმ დროს ჩამოყალიბებულმა არასამთავრობო ორგანიზაცია „ბილიკმა“ იკისრა. ბილიკიდან გზაზე გასვლა რთული აღმოჩნ და, თუმცა ყველაფერი მაინც წა რმატებით დაგვირგვინდა. მოდი, გავყვეთ იმ „ბილიკს“, რომელიც დღის სინათლემდე მიგვიყვანს. ბაშვების მონაცემების შეგროვ ება ცივ ზამთარში დაიწყო. ცხელი ჩაითა და კარაქიანი პურით მიზი დული ბავშვები ორგანიზაციის ნა წილნი გახდნენ. მძიმე ოჯახური ფონით დატვირთული პატარა ად ამიანები ცხოვრების პირობებს ებ რძოდნენ, ვაჭრობდნენ, შემწეობას ითხოვდნენ და გორის ქუჩებში სა კუთარ ძალას ეძებდნენ. შემდეგ კი, მათ პირისპირ აღმოჩნდნენ ადამია ნები, რომლებმაც მათი მფარველო ბა საკუთარ თავზე აიღეს... ეს ყველაფერი ახლა „ბილიკის“ დღის ცენტრად იქცა. ცისანა კანიაშვილი ორგანიზა ციის მასწავლებელია. იგი ერთ-ერ თი პირველია, ვინც „ბილიკის“ სა ქმიანობაში ჩაერთო და ბავშვებს დახმარების ხელი გაუწოდა. ცისანა კანიაშვილი: „ბილიკი“ 90-იან წლებში შეიქმნა. მაშინ, გაჭირვების დროს, ძალიან ბევრი ბავშვი იყო ქუჩაში. ზოგს სა ხლი არ ჰქონდა, ზოგი ვაჭრობდა, ზოგი მათხოვრობდა და ისე ირჩე ნდენ თავს. სწორედ აქედან გაჩნდა ეს იდეა. შეიქმნა ორგანიზაცია, მე პირველი დღიდან ვმუშაობ. არ მა ვიწყდება, ავტოსადგურში ხელთ ათმანებით ვერც ვწერდი ხოლმე, ბავშვების მონაცემებს ვინიშნავდი. ვთავაზობდით ცხელ საკვებს. სულ სამი თუ ოთხი ადამიანი ვიყავით, ვი ნც ჩვენი ხარჯებით ვყიდულობდით და თავიდან ვთავაზობდით ჩაის და კარაქიან პურს. თან ზამთრის პე რიოდი იყო. პირველი პროექტი ზუ სტად ზამთარში დაფინანსდა. მერე, ერთი ადამიანი, ვახო ფილიშვილი გამოჩნდა, რომელიც კვირაში ერ თხელ გვაძლევდა ხოლმე ხარჩოს, მერე ადგილობრივმა მთავრობამ პური დაგვიფინანსა და ასე ვაჭმევ დით. ძალიან რთული პერიოდი იყო და ძალიან გაჭირვებული ოჯახის შვილები იყვნენ. არ მინდა პირდაპ
ნათია: „ქუჩაში რომ გახვიდე, იქ ვერაფერს ისწავლი და აქ ძალიან საინტერესო ღონისძიებები გვაქვს ხოლმე, ისეთ რაღაცებს ვსწავლობთ, რაც გამოგვადგება“
ირ დავასახელო, მაგრამ ბავშვები ძალიან მძიმე ოჯახური მდგომარე ობით მოდიოდნენ ხოლმე ჩვენთან. - თვითონ პროექტის ფორმატი როგორია, როგორ შეიძლება მო ხვდეს თქვენთან სოციალურად დაუცველი ბავშვი? - თავიდან სოციალურად დაუც ველის სტატუსი არ არსებობდა. იყ ვნენ უკიდურესად გაჭირვებული ოჯახის შვილები და სკოლები გვეხ მარებოდნენ ასეთი ბავშვების მოძი ებაში. გვაწვდიდნენ სიებს და ჩვენ მერე სახლში ვაკითხავდით და ჩვენ დახმარებას ვთავაზობდით. ვთავ აზობდით იმას, რომ იქნებოდა არ აფორმალური განათლება. ვთავაზ ობდით ექსკურსიებს, ლაშქრობებს.
იაროსო. ატენის ინტერნატიდანაც გვყავდა ბავშვები და ვზრუნავდით, რომ ეს ბავშვები სწავლისკენ შემო გვებრუნებინდა. - როგორც ვიცი, საზაფხულო ბანაკების პროგრამაც გქონდათ.... - დიახ, ექვსი წელი გვქონდა ბა ნაკების პროგრამა. ყოველ ზაფხ ულს დაგვყავდა. მერე იყო შუალედი, რამდენიმე წელიწადი. ახლა ისევ აღდგა და ალბათ, მომავალ ზაფხ ულსაც წავიყვანთ. ზღვაზე მიგვყვ ავს ხოლმე ბავშვები. იმდენი ნდობა გვაქვს მშობლებისგან, რომ 6 წლის ბავშვებიც კი მიგვყვავს ხოლმე. - როგორია ასაკობრივი შეზღ უდვა ცენტრში? - ბავშვები 6-დან 18 წლამდე არ
ცისანა კანიაშვილი: „ზოგს სახლი არ ჰქონდა, ზოგი ვაჭრობდა, ზოგი მათხოვრობდა და ისე ირჩენდნენ თავს“ რასაც სულ ვაკეთებდით, მოვიარეთ საქართველო. იყო პე რი ოდი, რომ 80 ბავშვიც კი გვყავდა. ზოგჯერ მასწავლე ბელსაც კი მოჰყ ავდა თავის მოსწ ავლე და გვეუ ბნებოდა, რომ მინდა ჩემმა მოს წა ვლ ემ თქვ ენ თა ნ 38
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
იან. სახელმწიფო უფინანსებს ყველა მათგანს. ყველაზე დიდი ასაკის, 17 წლის გვყავს. ეს ბავშვები აქ ხელსაქ მეს სწავლობენ. ერთობიან ღონისძ იებებში. - როდიდან გაჩნდა სახელმწიფო დაფინანსება? - წინა მთავრობის დროს დაიწყო დაფინანსება. ბოლო წელი იყო, პი რველად რომ დაგვაფინანსა ადგი ლობრივმა მთავრობამ და ბავშვები ბანაკში გავუშვით. იმის მერე უკვე
რამდენიმე წელიწადია, რაც ახალი მთავრობა გვ აფინანსებს. ბავშვებს ჟურნალის ტის დანახვა არ გაჰკვირვ ებიათ, თუმცა ცოტაოდენი უხერხულობა მაინც შეიქმნა. თავი დან კონტაქტში შემოსვლა გაუჭირ დათ, თუმცა, როცა მათ საყვარელ თემებზე მიდგა საუბარი, გაიხსნენ. გიორგი, 14 წლის: „დავალებებს ვაკეთებ ხოლმე, ვთამაშობთ. კომპიუტერში გონებრ ივ ტესტებსაც ვაკეთებ. ხეზე კვეთ ასაც ვსწავლობ. მეგობრებს ვიძენ. აი, შეყვარებული ჯერ არ მყავს“. ნინია, 16 წლის: „მე მომწონს, რომ ვსწავლობთ ხელსაქმეს. ვსწავლობთ სამკაულე ბის კეთებას, თოჯინების კეთებას, ქარგვას, ქსოვას, თექაზე მუშაობას. ამწუთას სამაჯურს ვაკეთებ, რე ზინებით ვქსოვ, ჩვენმა უცხოელმა მოხალისემ გვასწავლა. საბოლოოდ, მინდა, რომ ბიოლოგი გამოვიდე. ეს ინტერესი სკოლაში გამიჩნდა. ეს სა განი ძალიან მომწონს. „ბილიკში“ გვ აქვს სიანტერესო წიგნები და ბევრ რამეს ვსწავლობთ. ისე, ქუჩაში რომ გახვიდე, იქ ვერაფერს ისწავლი და აქ ძალიან საინტერესო ღონისძიე ბები გვაქვს ხოლმე, ისეთ რაღაცებს ვსწავლობთ, რაც გამოგვადგება და რაც ჩვენთვის ძალიან საჭიროა“. ბექა, 9 წლის: „აქ ძალიან მომწონს. ჭადრაკს ვთამაშობ ხოლმე. ახლა კი მიგებს მარი, მაგრამ სულ ასე არ არის ხო ლმე“. მარი: მეც ძალიან მიყვარს ჭადრ აკი და ხშირად ვთამაშობ ხოლმე. - აი, მე მაგალითად, არ ვიცი ჭა დრაკის თამაში, რთულია? ბექა: არ არის რთული, მე ძალიან მომწონს და სულ ვიგებ ხოლმე. ჭა დრაკზეც დავდივარ, მაგრამ კალა
თბურთელი მინდა გამოვიდე. მარი: მე ჯერ გადაწყვეტილი არ მაქვს რა უნდა გამოვიდე, გამოკვეთ ილად არც ერთი საგანი არ მიყვარს. მაგრამ „ბილიკში“ ვქსოვ, ვქარგავ და თექაზეც ვმუშაობ ხოლმე. დღის ცენტრის საქმიანობაში მოხალისეებიც აქტიურად არიან ჩართულნი. ადგილზე ერთი უცხო ელი მოხალისე დამხვდა, რომელიც, სამწუხაროდ, მხოლოდ ესპანურად საუბრობდა. აი, ქართველთან გასა უბრება კი შევძელით. რუსუდან დალაქიშვილი, მო ხალისე: „აპლიკაცია შევავსე, როგორც წესია და გასაუბრების შედეგად დღის ცენტრში დავიწყე მუშაობა. 4 თვე ვიყავი. ბავშვებთან ერთად ვგეგმავდით ხოლმე ღონი სძიებებს. გაკვეთილების მომზად ებაშიც ვეხმარებოდი. ასევე, ჩემს დროს იყო, რომ მაგალითად, ინგლ ისურის მოხალისეებიც იყვნენ, რო მლებიც ინგლისურს ასწავლიდნენ. მე მათემატიკას და ბიოლოგიას ვა სწავლიდი. ძალიან მხიარული ბავშვები არ იან. თავიდან რამდენიმეს ცოტა უჭირდა კონტაქტში შემოსვლა, მა გრამ მერე, კარგად რომ გავიცანით, ძალიან მხიარულად იყვნენ. უხარ ოდათ ხოლმე, როდესაც მივიდო დით. რამდენჯერმე ერთმანეთსაც ვამთხვევდით ხოლმე მოხალისეები, რომ ერთად მივსულიყავით და და გვეგეგმა რაიმე აქტივობები. თა ვიდან, როგორც წესი, ჩაკეტილები არიან ხოლმე და მერე იხსნებიან. რამდენიმემ სამახსოვრო ბარათიც გამიკეთა და კიდევ მაქვს შენახუ ლი“.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორტაჟი გორიდან „ბილიკი“, რომლითაც სოციალურად დაუცველი ბავშვები გზას იკვალავენ
ბავშვები და ძირითადად უფრო ბიჭები ხეზე კვეთასაც სწავლობენ. მათი მასწავლებელი, ბატონი ემზა რი, დაიმედებულია და სჯერა, რომ მოსწავლეები კარგად აუღებენ ალღოს, ამ მეტად საჭირო პროფ ესიას. ემზარ კუხალაშვილი: „ყველაზე მთავარი უსაფრთ ხოების ზომებია, რადგან საკმაოდ მჭრელ დანებთან გვაქვს საქმე და მინიმალური შედეგი ხელის გაჭრ აა. ახლა სწავლის პროცესია. ჭკვი ანი მოსწავლეები არიან და კარგად ითვისებენ“. დღის ცენტრის მუშაობაში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვ ანი როლის შემსრულებელი, მათი ფსიქოლოგი, მარიკა გოჩიაშვილია. ისიც ორგანიზაციის დაარსების დღიდან ჩართულია ბავშვებთან ურთიერთობაში და მათი ფსიქოლ ოგიის ყველა ასპექტი აქვს შესწავ ლილი. მარიკა გოჩიაშვილი: „პირველი პროექტი, რაც „ბი ლიკმა“ განახორციელა, ეს იყო ძირითადად მიმართული იმაზე, რომ ბავშვებისთვის მიგვეწოდებ ინა ცხელი საკვები და დავხმარე ბოდით ჰიგიენური მოთხოვნილე ბების დაკმაყოფილებაში. შემდეგ აღმოჩნდა, რომ არა მარტო ეს პრობლემები აწუხებთ ბავშვებს. ისინი საჭიროებდნენ ფსიქოლოგ იურ მომსახურებას. ფაქტობრი ვად, იმ წლიდან, როცა ეს პროე ქტი დაიწყო, მე ჩართული ვიყავი ამ ამ ბე ბში. ეს იყო 1997 წლ ის ოქტომბერ-ნოემბერი. თავიდან მარტო ვიყავი და ჩემი სამიზნე ჯგუფი იყო „ბილიკში“ მოსიარ ულე ბავშვები. შემდეგ აღმოჩნ და, რომ არ იყო საკმარისი მარტო ბავშვებთან მუშაობა. როცა ასეთ პრობლემებთან გაქვს საქმე, მნ იშვნელოვანია კომპლექსური მიდგომა, ამიტომ საჭირო გახდა ბავშვების ოჯახებთანაც მუშა ობა. დავიწყეთ მშობლების კონს ულტაციები, მათი დატრენინგება და ასე ჩამოყალიბდა „მშობელთა კლუბი“. შემდეგ უკვე გაფართოვ და ფსიქოლოგიური სამსახური, უფრო მეტ დროს, სადაც ბავშვი ატარებდა, ეს იყო სკოლა და გა დავწყვიტეთ, რომ მოგვემზადე ბინა ტრენინგ-მოდული სკოლის პედაგოგებისთვისაც. ეს ის პე რი ოდი იყო, რო ცა ჯერ არ იყო სასერტიფიკატო გამოცდები და
ცისანა კანიაშვილი: „თავიდან ჩაითა და კარაქიანი პურით დავიწყეთ ბავშვების დაპურება“
EXCLUSIVE
ასეთი მიდგომა, რომ პედაგოგები რაღაცა ფსიქოლოგიურ ასპექტებს შევხებოდით, არ იყო წინა პლანზე წამოსული და ძალიან დიდი ინტე რესი გამოიწვია ამ კურსმა. - დღის ცენტრში სოციალურად დაუცველი ბავშვები ცალკე არიან თუ მნიშვნელობა არ აქვს სტატ უსს? - ახლა გვაქვს ისე, რომ სოციალ ურად დაუცველი ოჯახის შვილები არიან გაერთიანებული დღის ცენტ რში, მაგრამ პერიოდი იყო, როცა არ ჰქონდა ამას გადამწყვეტი მნიშვნ ელობა და ისინი ერთად იყვნენ. ესეც, რა თქმა უნდა, ძალიან კარგი იყო. რაღაც ეს კატეგორიებად დაყოფა მაინცდამაინც არ არის კარგი, არც ბავშვებისთვის და არც რომელიმე სხვა მხარისთვის. მაგალითად, ერთერთი მშობლის მაგალითს გეტყვით, რომელიც საკმაოდ შეძლებულ ოჯ ახს წარმოადგენდა. გამოთქვა სურვ ილი, რომ მე მინდა ჩემმა შვილმა აქ იაროს და ისწავლოს ურთიერთობა ყველანაირ ბავშვთან. არ მინდა, რომ მხოლოდ თავის ჯგუფის ბავშვებთან ჰქონდეს ურთიერთობაო. - თუ იყო პირიქით, პრობლემუ რი შემთხვევები? - იც ით რა არ ის, აქ რომ ხვ დე ბა ბავშვი, ჩემი დანიშნულებაც ის არის, რომ მოხდეს ურთიერთობის სწავლება და აწყობა. ჩვენ გვაქვს ას აკობრივი ჯგუფები, ეს არის 6-დან 9 წლამდე ჯგუფი, ეს არის 10-დან 12 წლამდე ჯგუფი და მერე არის 13დან 18-ის ჩათვლით. შექმნილი გვაქ ვს სპეციალური პროგრამები და ამ ით ვხელმძღვანელობთ. ვასწავლით, როგორ უნდა მოაგვარონ ყველანაი რი აგრესიის გარეშე კონფლიქტები, როგორ უნდა წარმართონ ურთიერ თობა, როგორ უნდა მართონ ემოც იები და კიდევ ძალიან ბევრი საკითხ ია, რომელიც გარდატეხის ასაკში შე
იძლება პრობლემად ჩამოყალიბდეს. ინდივიდუალური მუშაობაც გვაქვს და ჯგუფურიც. ასევე გვქონდა, უნ არების ჯგუფი, რომელსაც მე ვამე ცადინებდი. სადაც იყვნენ ჩვენი ბა ვშვები, რომლებიც მერე ეროვნულ გამოცდებზე გავუშვით და საკმაოდ წარმატებითაც. ამჟამად, უბრალოდ, არ გვყვანან მე-12 კლასელები, თო რემ, საჭიროების მიხედვით, ისევ გა იხსნებოდა ეს კლასები. - ბავშვების ფსიქოლოგიაზე რომ გადავიდეთ, მთავარი პრობ ლემები რა არის ხოლმე? - ძირითადად არის დაბალი თვით შეფასება, რასთანაც გვიხდება გამკ ლავება. ნუ, ქცევითი პრობლემები. ემოციური ხასიათის სტაბილიზაცია. უფრო არის კომუნიკაციის პრობლე მა. უჭირთ თვითგამოხატვა და ასე შემდეგ. ერთი ყველაზე მნიშვნელ ოვანი ის არის, რომ ოჯახთან ერთად ვცდილობთ შედეგის მიღწევას. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. ყველა ბა ვშვს ინდივიდუალური პერიოდი სჭ ირდება, რომ მისი ნდობა მოიპოვო. ჩვენ საკმაოდ დიდი ხანია ვმუშაობთ და ამისი გამოცდილება გვაქვს უკვე. ჯერ ხდება ნდობის მოპოვება, მერე პრობლემის გამოკვეთა და მისი მო
გვარების გზებზე მუშაობა. - თუ აქვთ ხოლმე კომპლექსი, მაგალითად, „ბილიკში“ ვხვდები იმიტომ, რომ მაქვს სოციალური სტატუსი, ამის გამო მშობლებსა და ბავშვებში უხერხულობა თუ იქ მნება? - ჩვენ ამის უხერხულობა აღარ გვაქვს. იმიტომ რომ, ორგანიზაცია ცნობადია ქალაქში. იცნობენ ძალი ან ბევრი კარგი საქმით, იცნობენ ძალიან კარგი ბანაკებით, ძალიან წარმატებული გასვლებით და აქედ ან გამომდინარე, ძალიან ბევრს უნდა, რომ მოხვდეს აქ. ისეთ ებსაც უნდათ აქ მოხვედრა, რომელთაც სოციალური პრობლემები არ აქვთ. მოდიან და ათვალიერ ებენ, იმდენად მოსწონთ აქაური გარემო, საკვები და ყველაფერი, რომ ნეგატი ური დამოკიდებულება არ ავის უჩნდება.
პოულობენ. „ბილიკელის“ სტატუსი აღარ ასოცირდება სოციალურად დაუცველთან, ეს დღითიდღე უფრო საამაყო ხდება, ვიდრე დამთრგუნვე ლი. ორგანიზაცია ამჟამად სახელმწი ფო გრანტებით ზრუნავს ბავშვებზე. წინ, კიდევ ბევრი წარმატებული პრ ოექტია. დანარჩენზე კი, ჩვენი ფო ტოები მეტყველებენ.
დღის ცენტრი დღეს აც აქტიურად განაგრძობს მუშაობას. ორგანიზაციის პატარა წევრები საკუთარ თავს, სწორედ ამ კედლებში
ფსიქოლოგი: „ძირითადად არის დაბალი თვითშეფასება, ქცევითი პრობლემები, ემოციური ხასიათის სტაბილიზაცია და თვითგამოხატვის პრობლემა“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
39
N45 (346) ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015 წ.
ყოველკვირეული გაზეთი
ფასი 2 ლარი
www.ptpress.ge
„მოირა“ საქართველოს კანდიდატი ფილმი „ოსკარზე“ საუკეთესო უცხოენოვანი ფილმის ნომინაციისთვის იბრძვის
Prier pour la France ფრანგული კინომუსიკა „ბრავო რეკოდსისგან“
exclusive „მამა რომ გავაცილე და კარი დავკეტე, მივხვდი, ცხოვრების ახალი ეტაპი დაიწყო ჩემთვის“
შპს `ასავალ-დასავალის სტამბა”
40
ორშაბათი, 16 ნოემბერი, 2015
ნიუ-იორკის არტფესტივალი ახალგაზრდა ქართველმა მხატვარმა გახსნა
სოციალური რეპორტაჟი გორიდან - „ბილიკი“, რომლითაც სოციალურად დაუცველი ბავშვები გზას იკვალავენ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება