გაზის მოლაპარაკებების რაუნდი ხელისუფლების გამარჯვებით დასრულდა
N10 (362) ორშაბათი, 7 მარტი, 2016 წ.
ყოველკვირეული გაზეთი
ფასი 2 ლარი
www.ptpress.ge
სკანდალური კვლევა თბილისში ყველაზე დაბინძურებული ჰაერის ლოკაციები ცნობილია! ჯავახიშვილის უნივერსიტეტში სტუდენტების ნაწილი აქციებისთვის ემზადება EXCLUSIVE
სამი მიზეზი – რატომ უნდა აირჩიო „გირჩი“
მამუკა კუდავა: „ჩვენ ყველასთან ვითანამშრომლებთ, ვინც არ არის ქსენოფობი, ჰომოფობი, ფაშისტი და ოკუპანტის მომხრე...“
EXCLUSIVE
ფეხბურთელები უფასო სკრინინგის აქციაში ჩაერთვნენ EXCLUSIVE
უშვილობის მკურნალობის თანამედროვე მეთოდი „კარაპს მედლაინში“
ნაციონალები რეალობას ასცდენ
„ჰაერში მავნე ნივთიერების შემცველობას შეუძლია, ბავშვის მუცლად ყოფნის დროს, ნაყოფის ზრდის შეზღუდვა“
გაზპრომი თამაშიდან გადის „სოკარი“ რჩება
მამუკა არეშიძე: „თუ ჯაჭვი გაკეთდა, ეს ნიშნავს იმას, რომ მთელი მათი პროტესტი იყო პოლიტიზებული, მათ, უბრალოდ, სჭირდებოდათ, პრობლემები შეექმნათ ხელისუფლებისთვის“
EXCLUSIVE ფონიჭალაში სასტიკად მოკლული დედაშვილის საქმის საზარელი დეტალები რა ნივთმტკიცებებზე მუშაობს გამოძიება რამდენი ჭრილობა აქვთ მიყენებული დედა-შვილს
E
IV S U L C EX
რა არის მკვლელობის იარაღი SCANDAL რატომ არის ბავშვი დამწვარი
„მითხრეს, რომ ვერსია აქვთ, თუმცა შინაარსს არ მიმხელენ“
გამოძიებას კონკრეტული ვერსია აქვს
გლდანის გამგებლის სერიოზული დარღვევები ბესიკ ქარცივაძე: „ოფიციალური დოკუმენტი ჩვენთან გადმოგზავნილია და ერთკვირიან ვადაში გაეცემა პასუხი“
გაუჩინარებული დახმარება და სოციალურად დაუცველთათვის წინასწარ გამზადებული კუბოები
მამაკაცმა ბავშვი გაუპატიურების მიზნით მანქანით გაიტაცა – „კაი ძია უნდა განახო EXCLUSIVE შარვალშიო“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
1
„ქდმ“, ხიდაშელი და გორი
ქეთი ხატიაშვილი ქართული პოლიტიკა, უფრო სწორად პროდასავლური ძალე ბი პრორუსული აქცენტებით. ერთი მხრივ, თინა ხიდაშელი, რომელმაც მოულოდნელად აღ მოაჩინა, რომ კოალიციაშია იმ ადამიანთან ერთად, რომლის თვისაც სტალინი უფრო ღირე ბულია, ვიდრე ნატო. და მეორე მხრივ, ნაციონალები და ალასან იას პარტია, რომლებმაც, შეიძ ლება ითქვას, ყველაფერი გააკ ეთეს, რომ კონფლიქტის ზონის რეგიონში ადგილობრივ დონე ზე ხელისუფლებაში პრორუს ული ძალები მოსულიყვნენ. ამ მაგალითებზე დაყრდნობით, შეიძლება ითქვას, რომ ქართულ პო ლიტიკაში პროდასავლური ღირებუ ლებები ჯერ კიდევ არის საშუალება, ქვეყნის გარეთ თავი მოაწონო დასა ვლელ პარტნიორებს, ქვეყნის შიგნით კი ან ივაჭრო, ან აშანტაჟო ისევ საკუ თარი პარტნიორები და ამომრჩევ ელი, რომელიც დაგჭირდება. „ქდმ“, შეიძლება ითქვას, ამ მხრივ კლასიკური მაგალითია. პროდასავ ლური პარტია მოულოდნელად „ჯი ბეში“ ისეთმა პრორუსულმა ძალამ ჩაისვა, როგორიც ნინო ბურჯანაძეა. როგორც მედია წერდა, „ქდმ“-ს გა საყიდი ფასი ერთი მილიონი იყო. და პოლიტიკური ფიგურები, რომლებ იც ადრე ღიად ქადაგებდნენ ნატოსა და ევროკავშირში საქართველოს გაწევრიანების აუცილებლობასა და სარგებლობაზე, პარტიას ყიდი ან იმ ფიგურაზე, ვისთვისაც პუტინი პოლიტიკაში იდეალია, ევრაზიული კავშირი კი – სასარგებლო გაერთი ანება. საბოლოო ჯამში, გაირკვა, რომ ღირებულებებიც შეიძლება სარფია ნად გაყიდო და რა მნიშვნელობა აქვს, ვინ იყიდის მას, მთავარი ბიზნესია. რესპუბლიკელების შემთხვევაშიც ასეა. ისინი ახლა ისეთ პოზაში დგან ან, თითქოს ახლა აღმოაჩინეს, რომ კოალიციაში არის ვინმე გოგი თოფა ძე, რომლისთვისაც თურმე სტალინი უფრო ღირებულია, ვიდრე ნატო და ევროკავშირი, ერთად აღებული, თა ვისი პოლიტიკითა და პოლიტიკოსე ბით. თინა ხიდაშელი ახლა თავს იმით იმართლებს, რომ 2012 წელს სააკ აშვილის წინააღმდეგ მნიშვნელოვან ბრძოლაში ყველა გაერთიანდნენ და ეს აუცილებელი იყო. როგორც ჩანს, თავდაცვის მინისტრს გოგი თოფა ძის ძალებსა და შესაძლებლო
2
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ბებზე გაზვიადებული წარმოდგენა აქვს. დაუჯერებელია, რომ თოფა ძის გარეშე – მაშინ რომ მრეწველის სტალინზე შეყვარებულ ლიდერთ ან კომპრომისზე არ წასულიყვნენ – კოალიცია „ქართულ ოცნებას“ არჩევნები ვერ მოეგო; დაუჯერებ ელია, რომ ახლა თოფაძეს პრორ უსული ფრონტი ჰქონდეს გახსნი ლი და პროდასავლელ ფიგურებს კოალიციის შიგნით პოლიტიკურად აფეთქებდეს, როგორც ხიდაშელი გვიმტკიცებს. ეს ისტორიაც ისეთივე ბანა ლურია, როგორიც „ქდმ“-ს. საქმე მხოლოდ ბიზნესთან და ფულთან გვაქვს. მთელი ამ ორომტრიალის მიზეზი სინამდვილეში, როგორც აღმოჩნდა, ისაა, რომ თავდაცვის მინისტრის ტენდერში თოფაძის ლი მონათმა ვერ გაიმარჯვა და ჯარს ახლა სხვა კომპანია ამარაგებს. კო ნფლიქტიც აქ და აქედან დაიწყო. არანაირ ღირებულებების დაცვას თან, კრემლიდან ბრძოლასა და სხვა მსგავს ისტორიებთან საქმე რეალ ურად არ გვაქვს. ახლა გოგი თოფაძე აღმოაჩინეს რესპუბლიკელებმა, ხვალ შეიძლება ასეთივე გაკვირვებულებმა აღმო აჩინონ, რომ გორის საკრებულოს არჩევნებში თავმჯდომარის მოად გილის პოსტზე მათ მხარი ბურჯან აძის პარტიის წევრს დაუჭირეს. გორის ისტორია, საერთოდაც, ცალკე თემაა და ნათლად აჩვენებს, რამდენად საფრთხის შემცველი შე იძლება იყოს პრორუსულ ძალებთ ან ერთად რაიმე სახის პოლიტიკურ პროცესში შესვლა, მით უფრო კო ნფლიქტის ზონაში. ეს ისტორია კი რესპუბლიკელე ბმა კი არა, ალასანიას პარტიამ და ნაციონალებმა დაიწყეს, როცა ირ აკლი ოქრუაშვილის პარტიასთან ერთად საკრებულოს თავმჯდომ არის გადაყენების პროცედურა დაგეგმეს და წამოიწყეს. საკრებ ულოს „ფორუმის“ ერთ-ერთი წე ვრი თავმჯდომარეობდა, კოალ იცია „ქართული ოცნებიდან“. ისტორია ასეთია: ოქრუაშ ვილი ალასანიას პარტიასა და ნა ციონალებთან ერთად გეგმავს ჯერ საკრებულოს თავმჯდომარის გადა ყენებას, შემდეგ კი – გორის მერის. თავიდან ითქვა, რომ საკრებულოს
დამოუკიდებელი წევრი იოსებ ფა ლელაშვილი უხელმძღვანელებდა (ის საგანგებოდ გადმოიბირეს მმარ თველი კოალიციიდან ოპოზიციაში. მისი ხმა გადამწყვეტი იყო, სხვაგვ არად ოპოზიციას იმპიჩმენტისთვის ხმები არ ეყოფოდა). თითქოს ყველ აფერი შეთანხმებული იყო, ირაკლი ოქრუაშვილიც და ირაკლი ალასან იას პარტიებიც დაგეგმილი სცენარ ით მიდიოდა. თუმცა, მოულოდნე ლად, ალასანიას პარტიამ ხმა მისცა ბიუჯეტს, რაც ოქრუაშვილისთვის, რომელიც პოლიტიკურ თამაშებსა და ინტრიგებში გამოცდილია, იმის ნიშანი იყო, რომ ალასანიას გუნდი მერის იმპიჩმენტში მონაწილეობას არ მიიღებდა. ამის გარდა, იოსებ ფალელაშვილი ალასანიას მიმართ უფრო მეტ სიმპათიას ამჟღავნე ბდა და მის ფრაქციაში გაწევრია ნებასაც გეგმავდა. ამ ინფორმაციას „პრაიმტაიმს“ კულუარებში უდას ტურებენ, თუმცა „თავისუფალი დემოკრატების“ წევრმა თამარ თე დლიაშვილმა მას სიცრუე უწოდა. „ამ ინფორმაციას უარვყოფ, არ ანაირი მოლაპარაკება პარტიაში გაწევრიანებასთან დაკავშირებით არ ყოფილი“, – აღნიშნა მან და და სძინა, რომ პარტია ფალელაშვილს მხოლოდ გვერდით დაუდგა, როცა მასზე სერიოზული ზეწოლა ხორც იელდებოდა და ის დიპლომატებთან დააკავშირა. ასეა თუ ისე, ალასანიამ ვერ გა უგო ოქრუაშვილს, თუ პირიქით,
შეთანხმება ჩავარდა და პროცესი ჩიხში შევიდა. საბოლოო ჯამში, „ქა რთულ ოცნებას“ მოუწია ოქრუაშ ვილის კანდიდატურისთვის მხარის დაჭერა პოლიტიკური კრიზისის დასაძლევად. თამარ თედლიაშვილ მა კი მაშინვე ამხილა მმართველი კოალიცია, ირაკლი ოქრუაშვილთან ივაჭრაო. ამ ფრაზამ გაიჟღერა, რო გორც ბრალდებამ. თუმცა, „პრაიმტაიმთან“ საუბ არში თამარმა ისიც თქვა, რომ მი სი პარტიაც ელოდებოდა, როდის გამართავდა კონსულტაციებს მმ ართველი კოალიცია „თავისუფალ დემოკრატებთან“, „თუმცა, მათ ირ აკლი ოქრუაშვილი არჩიეს“, – აღნი შნა თედლიაშვილმა. – გორის საკრებულოში უკ ვე პრორუსული ძალები მოვი დნენ მმართველობაში, თქვენ გრძნობთ ამის გამო პასუხისმ გებლობას? – არა, რატომ უნდა ვიგრძნო, ეს „ქართული ოცნება“ გაურიგდა ოქ რუაშვილს... – თუმცა, მანამდე იმპიჩმენ ტის პროცედურა თქვენ და ნა ციონალებმა სწორედ ირაკლი ოქრუაშვილთან ერთად წამო იწყეთ, ასე არ არის? – და ბურჯანაძეს საერთოდ ხმა რესპუბლიკელებმა მისცეს... – მაგრამ თქვენს პასუხისმგე ბლობაზე რას იტყვით, რესპ უბლიკელები გასაგებია. – ჩვენ მხოლოდ, ერთადერთი, ამ საკითხზე ვითანამშრომლეთ, საკრ ებულოს თავმჯდომარე ვერაფერს აკეთებდა... – დიახ, თქვენი პარტიის ლიდერები ხშირად ამბო ბენ, რომ ხელისუფლება უუნაროა. თქვენი აზ რით, კონფლიქტის ზო ნაში უუნარო ხელისუ ფლ ება ჯო ბია თუ პრ ორუსული, თქვენ რო მელს აირჩევდით? – უუნაროს... – ანუ გა მო დის, რომ თქვენ მაინც ხართ პასუ ხისმგებელი ამ პროცეს ზე... – ასე ძალიან გინდათ, რომ პასუხისმგებელი ვიყოთ? – უბრალოდ, მა ინტერესებს, თქ ვენ, როგორც
რა ტენდენციას ავლენენ პროდასავლელი ძალები ქართულ პოლიტიკაში
პარტიას, რომელსაც ამბიცია აქვს, რომ შეუძლია მართვა და აქვს პასუხისმგებლობის გრძნ ობა, ახლა ამ პროცესებთან რა დამოკიდებულება გაქვთ... – მაგრამ ჩვენ ოქრუაშვილის იმ ოთხკაციან ჯგუფს ვენდეთ და არ გვეგონა, რომ ისინი დამოუკიდებ ელ კანდიდატს ჩააგდებდნენ, მე ამ ადამიანებს დიდი ხანია, ვიცნობ და არ მეგონა, ასე თუ მოიქცეოდნენ... – მაგრამ აქ ოქრუაშვილზე იყო საუბარი. როცა პროცესში შეხვედით, ალბათ, რისკებიც უნდა გაგეთვალათ, საქმე ხომ ოქრუაშვილს ეხებოდა? – ნუ, როცა ოქრუაშვილს ვენდ ეთ, შევცდით და ვაღიარებ. – თქვენ რატომ არ დააყენეთ ფალელაშვილის კანდიდატ ურა? – იმიტომ რომ უმცირესობაში ვიყავით. – და კოალიციასთან მოლა პარაკება არ გიცდიათ? – სხვათა შორის, ველოდებო დით, რომ „ქართული ოცნება“ და გველაპარაკებოდა... – და რა ტომ უც დი დით, ამ ით ხელი ხომ არ შეუწყვეთ ამ ძალების სათავეში მოყვანას, თქვენ მისულიყავით „ოცნება სთან“ და გაგეწიათ ლობირე ბა, შეგეთავაზებინათ საკუთა რი კანდიდატურა, ეს ხომ მა რტივია... – ალბათ, თქვენთვის მარტივია... მოკლედ, თამარ თედლიაშვილი შეცდომას აღიარებს, თუმცა პასუ ხისმგებლობას – არა. ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ საქართველოში პროდასავ ლურ ორიენტაციას ძირითადად პოპულისტური პარტიები და ფი გურები ეფარებიან, დასავლეთით ვაჭრობენ, შანტაჟს ეწევიან, ძირი თადად ეს 90-იანი წლებიდან წა მოსული ფიგურები არიან, რომლ ებიც იმ დროიდან მოყოლებული, მხოლოდ შანტაჟის ენით ესაუბრ ებოდნენ ერთმანეთს, ატყუებდნ ენ, აგდებდნენ, ყიდულობდნენ-ყი დდნენ, ვაჭრობდნენ. ბევრი, ვინც ვერ მიხვდა, რომ დასავლეთიდან სხვა სიომ დაუბერა, წარსულშივე ჩარჩა, სხვებმა ტრანსფორმაცია განიცადეს და თანამედროვეობას ამოეფარნენ, თუმცა ძველი ჩვევ ები მაინც დარჩათ.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
„ეს იყო ერთგვარი მანევრი იმისთვის, რომ სწორად ევაჭრათ და ის შედეგი მიეღოთ, რომელიც ქვეყნისთვის არის მომგებიანი“ სალომე ჩადუნელი „ნაციონალური მოძრაობა“ რისკავს არა მხოლოდ მთავარი ოპოზიციური პარტიის სტატ უსი დაკარგოს, არამედ ასცდეს რეალობას. ამის თქმის საფუ ძველს იძლევა „სოკართან“ და „გაზპრომთან“ მოლაპარაკებე ბის რაუნდი, რომელიც ხელი სუფლებამ უპირობოდ მოიგო. „სოკარი“, ანუ აზერბაიჯანი, გვაწვდის არა მხოლოდ გაზის დამატებით მოცულობას, არამ ედ გვაძლევს თხევად აირს შე ღავათიან ფასში, „გაზპრომი“ კი ძველ, ჩვენთვის მომგებიან და უპრეცედენტოდ შეღავათიან ხე ლშეკრულებას ისევ აგრძელებს. სხვა საინტერესო დეტალებს „პრაიმტაიმს“ ექსპერტი მამუკა არეშიძე უყვება: – რასაკვირველია, ეს არის წარმ ატება. ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, რომ ეს იყო საქართველოს ხელისუ ფლების მანევრი, ან ენერგეტიკის სამინისტროსი, რომელსაც გინდათ იმას მივაწეროთ ეს ამბავი. ეს იყო ერ თგვარი მანევრი იმისთვის, რომ სწ ორად ევაჭრათ და მიეღოთ ის შედე გი, რომელიც ქვეყნისთვის არის კა რგი და მომგებიანი. ჩვენ ხელშეკრუ ლება ჯერ არ წაგვიკითხავს, მაგრამ, ქართული მხარის გარდა, გავეცანი აზერბაიჯანული მხარის პოზიციასაც და იქ პირდაპირ წერს როშან აბდუ ლაევი, აზერბაიჯანის ენერგეტიკის ხელმძღვანელი, რომ აზერბაიჯანს, რასაკვირველია, აქვს უზარმაზარი გაზის მარაგი იმისთვის, რომ საქა რთველოსაც მოახმაროს, მიჰყიდოს, მაგრამ ტექნიკური საშუალებები არ ჰქონდათ. ახლა ეს ტექნიკური ფო რმატი შეიცვალა და საშუალება აქვთ იმის, რომ, როგორც კი საქართველოს დასჭირდება გაზი, ზამთრის პერიოდ შიც და სხვა პერიოდშიც, მას შეუძ ლია, მიაწოდოს ნახევარი მილიარდი კუბური მეტრი. – თქვენ აღნიშნეთ, რომ ხელშ ეკრულება არ შეგისწავლიათ, მაგრამ შეგიძლიათ, გვითხრათ, რას ნიშნავს ეს შეთანხმება? მო ახერხებს ხელისუფლება, დააკ მაყოფილოს საქართველოს ბა ზარზე მოთხოვნა? – მთავარი ის არის, რომ საქართ ველოს გაუჩნდა რეზერვი იმისა, რომ მომხმარებლების გაზრდის პირობე ბში... და ას ეთი რამ ხდ ება სა ქა რთ ველოში, ბოლო წლების განმავლო ბაში 150 ათასით გაიზარდა გაზის მომხმარებელი. იმ პირობებში, როცა ზამთარში გაზმომარაგების დეფი
„აზერბაიჯანის მხარე პასუხისმგებლობას იღებს, რომ საქართველოს მიაწვდის ნახევარ მილიარდ კუბურმეტრ გაზს, რომ ეს დეფიციტი დაიფაროს, რაც ნიშნავს, რომ რუსეთისგან გაზის მიღების საკითხი მოიხსნა“ ციტი ჩნდება, აზერბაიჯანის მხარე პასუხისმგებლობას იღებს, რომ სა ქართველოს მიაწვდის ნახევარ მი ლიარდ კუბურმეტრ გაზს, რომ ეს დეფიციტი დაიფაროს, რაც ნიშნავს იმას, რომ რუსეთისგან გაზის მიღე ბის საკითხი მოიხსნა. აქ არის მეორე საკითხიც, რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, აქ გაზის ფასებიც იც ვლება შემცირებისკენ, განსაკუთ რებით სოციალური გაზის ფასი და თუ ეს ასე იქნა, დამატებითი ბონუ სია ამ მოლაპარაკების. – მაშინ, როცა „სოკართან“ შეთანხმებას მივაღწიეთ, აქვს აზრი ნაციონალების მიერ ჯა ჭვის გაკეთებას? – სისულელე გამოდის. გინდა ჯა ჭვი გაუკეთებიათ და გინდა რკალი, აზრი არ აქვს ამ ყველაფერს. უფრო სწორად, ეს თუ გაკეთდა, ნიშნავს იმას, რომ მთელი მათი პროტესტი იყო პოლიტიზებული. მათ, უბრა
ლოდ, სჭირდებოდათ, პრობლემე ბი შეექმნათ ხელისუფლებისთვის და არ იყვნენ დაინტერესებულები იმით, რომ საქართველოს ჰქონოდა გაზი მისაღებ ფასში. – კალაძემ მოუწოდა კიდეც „ნაციონალურ მოძრაობას“, რომ აქცია ევროპაში ჩაატარ ონ, იმიტომ რომ ევროპაც მა რაგდება „გაზპრომიდან“. რას იტყვით ამაზე? – რა უნდა ვთქვა? კარგად იხუმ რა კალაძემ, ეს გასაგებია, მაგრამ ჩვენ ხომ სერიოზულად ვლაპარ აკობთ? რასაკვირველია, ეს ასეა. „გაზპრომის“ 30%-ს მოიხმარს ევ როპა, ე.ი. „ნაციონალური მოძრ აობის“ მთელი ეს პროტესტი გა ნსაზღვრულია საქმეში ჩაუხედავი ადამიანებისთვის, იმისთვის, ვინც არ იცის, რომ ასეთი ვითარებაა ევ როპაში შექმნილი. საერთოდ, უნდა გითხრათ, რომ მათი ეს პროტესტი,
ის ამ შტოს მხრიდან, იმისთვის, რომ საქართველოს უკეთესი პრეფერენ ციები მიეღო. ასეთი რამ მსოფლი ოში არსებობს – ვაჭრობა იმისთვის, რომ მოიგო. ამ შემთხვევაში ჩვენ მოვიგეთ. ეს ძალიან კარგია და ბე ვრის მასწავლებელი. დარწმუნებული ვარ, როგორც ვაჭრობდა საქართველოს ხელისუ ფლება, ისე ვაჭრობდა „გაზპრო მიც“, რომელიც გვემუქრებოდა, რომ, თუ საქართველოს ხელისუ ფლება მათ პირობებს არ მიიღებდა, მაშინ ისინი შეცვლიდნენ გაზის მო წოდების მარშრუტს და ირანიდან მიაწვდიდნენ სომხეთს გაზს, გაცვ ლის პრინციპით, რაც ტექნიკურად შესაძლებელია, მაგრამ კომერციუ ლი ან პოლიტიკური თვალსაზრის ით ნონსენსია. რუსეთმა ყველაფ ერი გააკეთა იმისთვის, რომ საქა რთველოს ენერგოსისტემის დიდი ნაწილი ხელში ჩაეგდო ნაციონალ
ში გაზის მოწოდებას? გამორიცხ ულია. როგორც კი გაირკვა „სოკა რსა“ და საქართველოს შორის მო ლაპარაკების შედეგი, იმ წუთშივე დასთანხმდა „გაზპრომი“ იმას, რომ ძველებურად მიაწოდოს სომხეთს გაზი საქართველოს ტერიტორიის გავლით და იგივე პირობებით, რაც ადრე იყო. – ახლა ოპოზიცია ცდილ ობს, გამოაჩინოს, რომ შედეგი მათმა აქციებმა და პროტესტმა გამოიღო, თქვენ რას ფიქრ ობთ ამ საკითხზე? – ეს არის აბსოლუტური სისუ ლელე, იმიტომ რომ აქ ჩართულია ძალიან დიდი კომერციული და პო ლიტიკური ინტერესები. აინტერ ესებს ვიღაცას აქ ნაციონალების ერთი ჯგუფის პროტესტი, როცა სასწორზე დევს უზარმაზარი პო ლიტიკური პრესტიჟი და უზარ მაზარი კომერციული მოგება? ამ
„როგორც კი გაირკვა „სოკარსა“ და საქართველოს შორის მოლაპარაკების შედეგი, იმ წუთშივე დასთანხმდა „გაზპრომი“, რომ ძველებურად მიაწოდოს სომხეთს გაზი საქართველოს ტერიტორიის გავლით“
ერთი მხრივ, გათვლილია საქმეში ჩაუხედავ ადამიანებზე და ევროპა ზე, რომ ისინი ამ ფორმით ებრძვიან საქართველოში რუსეთის შემოღწ ევას, მაგრამ ჩემთვის თავიდანვე ნათელი იყო, რომ ეს იყო ერთგვარი მანევრი, თუ გინდა, დავარქვათ ბლ ეფი, საქართველოს ხელისუფლებ
ების დროს, რუსეთმა ყველაფერი გააკეთა იმისთვის, რომ რუსეთისომხეთის გაზსადენი შეენარჩუნე ბინა, რომ ჰქონოდა საქართველო ზე ზემოქმედების თუნდაც მცირე საშუალება. როგორ გგონიათ, ამ აზე ასე მარტივად იტყოდნენ უარს და დაიწყებდნენ ირანიდან სომხეთ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
შემთხვევაში მე აზერბაიჯანზე მაქვს საუბარი. ვის აინტერესებს ბაქოში, აქ ვინ რას ლაპარაკობს? მათთვის მთავარია, არ დაკარგონ ისეთი მომხმარებელი, რომელიც მოხმარების გარდა, სატრანზიტო ფუნქციასაც ასრულებს, ანუ საქა რთველო. ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
3
ფონიჭალაში სასტიკად მ
საქმის საზარე მარიამ ნადირაძე
„მითხრეს, რომ ვერსია აქვთ, თუმცა შინაარსს არ მიმხელენ“
ფონიჭალაში 22 თებერვ ალს მომხდარი ტრაგედიიდან მეცამეტე დღეს „პრაიმტაიმი“ კვლავაც მივიდა შემთხვევის ადგილზე იმ იმედით, რომ სა ზარელი მკვლელობის შესა ხებ ახალ დეტალებს გაარკვ ევდა... სამეზობლო კვლავაც დაზაფრულია 43 წლის ნონა რომანაძისა და მისი 3 წლის ქალიშვილის, მარიამ მამფორ იას მკვლელობით. ახლა უკვე ყველა შიშობს კარების ღიად დატოვებას და მათი მთავარი კითხვა ისევ არის – ვის შეიძ ლებოდა გაემეტებინა დედაშვილი ასეთი სასტიკი მკვლ ელობისთვის?
რა არის მკვლელობის იარაღი, რატომ არის ბავშვი დამწვარი, რა ნივთმტკიცებებზე მუშაობს გამოძიება, როგორ დახოცეს და რამდენი ჭრილობა აქვთ მიყენებული დედა-შვილს
„პრაიმტაიმი“ ამჯერად გიამბო ბთ ისეთ დეტალებზე, რომელიც დაფიქრებად ნამდვილად ღირს. ადგილზე მისულებმა გავარკვი ეთ, რომ ოჯახის უფროსი, ოთარ მამფორია და მისი ცოცხლად გა დარჩენილი უფროსი ვაჟი კიდევ ერთხელ დაუბარებიათ პოლიციის სამმართველოში. ბატონი ოთარის ტელეფონი 4-5 საათის განმავლო ბაში გამორთულიც კი იყო. უბანში კი ვრცელდებოდა ინფორმაცია, რომ პოლიციამ ეჭვმიტანილი და აკავა და სწორედ ამას უკავშირდ ებოდა გარდაცვლილების ოჯახის წევრების გამოძახება. აქვე გეტყ ვით, რომ საბოლოოდ ეს ინფორმ აცია მცდარი აღმოჩნდა, თუმცა მოგვიანებით ბატონი ოთარისგან შევიტყვეთ, რომ გამოძიებას აქ ვს ვერსიები, რომლის შინაარსიც მას ჯერჯერობით, გამოძიების ინტერესებიდან გამომდინარე, არ გაუმხილეს. ტრაგედია ფონიჭალაში მესამე „ა“ კორპუსში მოხდა. მამფორიები მეოთხე სართულზე ცხოვრობდ ნენ. თუ მათი საცხოვრებლის კარს მიუახლოვდებით, აღმოაჩენთ, რომ კვამლის სუნი დალუქული კარის ღრიჭოდან ისევ გამოდის. კარს ჭუჭრუტანაც აქვს. შევიხედეთ და აღმოვაჩინეთ არეული სახლი, ერ თმანეთზე მიყრილი საგნებითა და ავეჯით, იატაკზე კვლავაც ეტყო ბოდა შავი ნამწვი. კარზე კვლავაც გაკრულია ხატი შემდეგი ლოცვით: „ღმერთო, დაიფარე ამ სახლში შე მომსვლელი, დაიცევ და დაიფარე ამ სახლიდან გამომსვლელი, და მი ეც მშვიდობა მასში მცხოვრებთ“. სადარბაზოს ამ სართულზე გა რეთ დგას მაგიდა, რომელზეც უწ ესრიგოდ გდია „ადიალა“... როგო რც გაირკვა, სწორედ მასში გახვ ეული გამოიყვანეს სახლიდან უკვე გარდაცვლილი ნონა რომანაძე... გვერდითა მეზობელი დღესაც ვერ რჩება საკუთარ სახლში ში შით... მარნეულში, საკუთარ შვილთან წავიდა ზედა სართულის მეზობე ლი, ქალბატონი ქეთინოც. ეს ის ქა ლბატონია, რომელმაც პირველმა შენიშნა კვამლი მამფორიების ბი ნაში და სწორედ მან გამოიძახა პო ლიცია და სახანძრო... მეზობლები გვიამბობენ, რომ ამ დღის შემდეგ, ისედაც გულით ავადმყოფს, ძალი ან ხშირად უწევს სასწრაფო დახმ არების გამოძახება... მის შვილსაც, კობას, რომელმაც სახლიდან გამო იყვანა მიცვალებული, კვამლმა ფი ლტვები დაუზიანა... თითოეული მათგანი არაერთ ხელ არის დაკითხული და ყველას გან აღებულია თითების ანაბეჭდე ბი. მკითხველი რომ არ დავაბნიოთ, ჩვენ მიერ მოპოვებულ ინფორმაც იას თემატურად შევთავაზებთ მას და თანმიმდევრობით მოვუთხრო ბთ:
ტრაგედიის დღის ქრონოლოგია
მამფორიას და მისი მამიდაშვილის სამრეცხაო 4
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
გამოძიებით უკვე დადგენილია მკვლელობის დრო: 22 თებერვალი, დღის 11 საათიდან 12-ის ნახევრამ დე. რა ხდებოდა მანამდე? ამის შე სახებ „პრაიმტაიმს“ ოთარ მამფორ იას მამიდაშვილის, იუზას მეუღლე,
ქალბატონი ნატო ჯიქიძე უამბობს. თუმცა მანამდე გეტყვით, რომ ნა ტო და იუზა მამფორიების სახლში ცხოვრობდნენ წლების განმავლო ბაში. დაახლოებით ერთი წელია, რაც ქირით გადავიდნენ მეზობელ კორპუსში, სარდაფის ტიპის სახლ ში, თუმცა ნათესავები ერთმანეთ თან ფანჯრებიდანაც კონტაქტო ბდნენ. იუზას ბავშვიც ნონას ჰყავ და მონათლული. იუზასა და ოთარს უკვე ორი წელია სამრეცხაო ჰქონ დათ აღებული ქვემო ფონიჭალაში, ქირით. მათი სახლიდან სამრეცხა ომდე ფეხით 15 წუთის სავალია. „არავინ დამაკლდება ისე, როგორც ნონა. ერთი წელია რაც მე და ჩემი მეუღლე ნაქირავებში გადმოვედ ით. მანამდე ერთად ვცხოვრობდით ნოდართან და ნონასთან. ჩემი ოჯ ახისთვისაც თანგადაყოლილი იყო. ჩემი შვილი, პრაქტიკულად მისი გაზრდილია“, – გვიამბობს ნატო. – 22 თებერვალს ოთარმა თქვენს მეუღლეს რა დროს ჩა მოუარა? – ოთარი ყოველ დილით ადრე ჩამოდიოდა ჩვენთან. ამიტომაც კარს ღიად ვტოვებდით. დაძახე ბაც არ სჭირდებოდა, შემოვიდო და... შუქს რომ აანთებდა, ეგრევე ვხვდებოდით, რომ ოთარი იყო. იმ დღესაც ასე მოხდა. 8 საათი იქნე ბოდა... ჩემი მეუღლე საპირფარეშ ოში იყო. მე საძინებლიდან გავძახე, როგორი ამინდია-მეთქი... მათი სა ქმე ამინდზე დიდად არის დამოკი დებული. კარგი ამინდიაო, მითხრა. წამოვდექი, ყავა მოვადუღე. მითხ რა, არ მინდაო, ნონამ ჩაი დამალე ვინაო. ბანკში გაშავებული ვარ და ოთარის სახელით ვსარგებლობდი ხოლმე. იმ დღესაც სამტრედიაში ფული მქონდა გადასაგზავნი და ვთხოვე, დამხმარებოდა. აღმოჩნ და, რომ პირადობის მოწმობა არ ჰქონდა თან. გავიდა და ნონას გა სძახა, მოწმობა ჩამომიგდეო. იმან აც გადმოუგდო. ბანკი 10 საათამდე არ იღებოდა. ამიტომაც შეიცადეს. კომპიუტერზე შეიქციეს თავი... 10-ის ოცი წუთი იქნებოდა, სახლ იდან რომ გავიდნენ. ტელეფონი გაფუჭებული მქონდა და მეზობლ ის გოგომ შემომიტანა ტელეფონი, 800-ლარიანი იყო, ეკრანი ჰქონდა გაბზარული და სამას ლარად მა ძლევდა, თანაც მითხრა, ნაწილ-ნა წილ გადამიხადეო. იუზას დავურე კე და მითხრა, აიღეო... ბანკის მერე წავიდნენ სამსახურში, ორი მანქანა დახვდათ და დაიწყეს მუშაობა... ამასობაში ამ ახალ ტელეფონში ვცდილობდი ბარათის ჩადებას და ვერ ვახერხებდი. ნონას ფანჯრე ბის ქვეშ ეყენა მანქანა მეზობელს, აკეთებდა. დავუძახე, მომეხმარემეთქი. ამ დროს ის ამოსაწყვეტი ნონასთან სახლში ყოფილა, მაგრ ამ არავის არც დაუნახავს შესული და არც ხმა გაუგია რამე... იმ დღ ეს ჩვენს მეზობელ ეკას (ეს ქალბ ატონი მამფორიების ფანჯრების გაყოლებაზე, ქვემოთ, სარდაფში მდებარე მარკეტში მუშაობს. – მ.ნ.) დაბადების დღე ჰქონდა. ჩემს მე უღლეს მისთვის ბელას ტორტი ჰქონდა შეკვეთილი. ეკასთან უნდა ავსულიყავით 12 საათზე. სახლში ვიყავი შესული, რომ კარზე მთელი ძალით ბრახუნი შემომესმა. ნონას გვერდითა მეზობელი იყო. განწირ ული ხმით მიყვიროდა, ნონა იწვის, გამოდი გარეთო. შიშისგან გავითი შე... – მანამდე კვამლიც არ შეგი ნიშნავთ მათი ფანჯრებიდან?
– არა, კვამლი მაშინ გამოჩნდა, როდესაც სახანძრო მოვიდა და წყ ლით გამოანგრიეს ფანჯარა... მა შინვე ტელეფონს ვეცი, ნონასთან დავრეკე. ზარი გადიოდა, გამიხა რდა, ვიფიქრე, იქნებ სადმე არის გასული-მეთქი. არავინ მიპასუხა... მერე მეზობლის ქალმა მკითხა, მა რიამი შენთან ხომ არ არისო? მაში ნვე ოთარსა და იუზას დავურეკე, ჩქარა მოდით, ცეცხლია სახლ ში-მეთქი. ოთარმა დაფეთებულმა დამიძახა, რა ვქნა მერე მეო... ვე რც კი გაიაზრა, რას ვეუბნებოდი... იმას ეგონა, რომ ნონა და ბავშვი სახლში არ იყვნენ და რაღაც დარჩ ათ ჩართული. მეორედაც დავრეკე, იუზამ აიღო ყურმილი. იმან ოთარი გამოუშვა სახლში... პირველად გარდაცვლილი ნონა რომანაძე ზედა სართულის მეზო ბელმა და მისმა შვილმა აღმოაჩ ინეს. სამწუხაროდ, ისინი სახლში არ დაგვხვდნენ, თუმცა ამ დეტალს სხვა მეზობელი გვიამბობს. მეზობელი მე-7 სართულ იდან: – ქეთინომ კვამლი რომ შენი შნა, ჩავიდა ნონასთან სახლში და კარები ღია დახვდა. იმ კვამლში მხოლოდ ნონას გარჩევა შეძლო, რომელიც ძირს ეგდო. მაშინვე თა ვის შვილს, კობას დაუწყო ყვირ ილი, დროზე მოდიო. თვითონ ვერ მოახერხებდა ნონას აწევას. თავი დან გაზით გაგუდული ჰგონებიათ. იფიქრეს, იქნებ ჰაერზე გამოყვ ანით მოვასულიეროთო. თავიდან ყელზე ჭრილობა არც კი შეუნიშნა ვთ. მთელ სადარბაზოში საშინელი კვამლი იდგა. არაფერი ჩანდა. – ბავშვი?.. – ბავშვი არც კი დაუნახავთ... ეს საწყალი ბავშვი ისეთი გონებაგა ხსნილი იყო, რომ გადარჩენილიყო, დეტალებში მოყვებოდა ყველაფ ერს. – გავრცელდა ინფორმაცია, თითქოს ქალბატონმა ქეთი ნომ ნონას ხმა გაიგო, – მიშვ ელეთო... – არა, ხმა არ გაუგია... სუნი იგ რძნო და მას გაჰყვა. ეკა, მეზობელი: – ნონა ძალიან მზრუნველი იყო, ოთარის პირველი ცოლის შვილს ისე უვლიდა, ღვიძლისგან არ არ ჩევდა... – ის ბავშვი სკოლაში იყო ხომ, შემთხვევის დროს... – ის დილით გავიდა სახლიდან. ჩვენებაში უთქვამს, რომ გავდიო დი, ნონას ეძინა. შევაღვიძე, კარი დაკეტეო და ისე წასულა. საწყალი ბავშვი, ისეთ დღეშია, ნამდვილად სჭირდება მაგას ფსიქოლოგი. თა ვისი ნამდვილი დედაც მან ნახა პი რველმა გარდაცვლილი...
პირველი ცოლის გარდაცვალების გაუხმაურებელი დეტალები
ვაგრძელებთ საუბარს მე ზობელთან: – პირველი ცოლიც ისე მო უკვდა ოთარს, რომ მაშინაც არ იყო სახლში, არა?.. – სახლში იყო... იმ გოგოს ლელა ერქვა. ფეხმძიმედ იყო. იმ დღეს ოთარისთვის უთქვამს, მეზობე ლთან ავალ, ყავას დავლევ და მა ლე ჩამოვალო – დაქალი ჰყავდა მერვე სართულზე... რომ შეაგვიან და, ბავშვი გაგზავნა დედის დასა ძახებლად. აღმოჩნდა, რომ ლელა მეზობელთან არ იყო... ძებნა რომ დაუწყეს, ბავშვს შეუღია აბაზანის კარი და ის წააწყდა გარდაცვლილ დედას... წარმოიდგინეთ, რამხელა სტრესია მისთვის. ახლა კიდევ ეს ამბავი... ოთარიც ისეა გაუბედ ურებული, არ შეეხედება. ამბობს, მკვლელს თუ ვერ ვიპოვი, თავს მოვიკლავო... ბავშვი ისე იყო და მწვარი, როგორც შეფუთეს, ისევე დაასვენეს დედას გულზე და ასე გაასვენეს ორივე...
დაუნდობელი მკვლელობა
ნატო ჯიქიძე: – ნონას ყელში ჰქონდა ჭრ ილობა?
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
მოკლული დედა-შვილის
ელი დეტალები „პრაიმტაიმმა“ მკვლელობის სავარაუდო სურათი აღადგინა
– ბევრი ჰყავდა ისეთი მე გობარი, ვისაც პიჟამოთი და ხალათით დახვდებოდა? – ძირითადად ქალები დადი ოდნენ. მე რომ სახლში არ ვიყა ვი, ჩემი პირველი ცოლის ძმები და ჩემი მამიდაშვილი არ უნდა მისულიყვნენ, წესით, მაგრამ რა მო ხდა, არ ვი ცი, აბა, რა გი თხ რათ... თუმცა, გაუღებდა, კი... დილით ხალათი ეცმევა ქალს, აბა რა ეცმევა?.. ვფიქრობ, რომ მკვლელს კარი ცოტა ხნით მა ინც ექნებოდა ჩაკეტილი, თუკი ამის გაკეთებას აპირებდა... გვ ერდითა მეზობელი პირდაპირ შემოდიოდა ხოლმე, ბავშვებიც პირდაპირ შემოდიოდნენ. ღია კარში მკვლელი ამდენს არ გა აკეთებდა... ვინ არ ვნახე, ვიღას არ ვკითხე, კაციშვილს არაფერი გაუგია. – ალბათ, იმიტომ, რომ მე ტალო-პლასტმასის ფანჯრე ბი გქონდათ... ის ხომ დაახ შობდა ხმას? – ბრახუნის, ან რამე ხმა მაინც ხომ უნდა გაეგო ვინმეს? დღე და ღამე ვფიქრობ...
მკვლელობის სავარაუდო სურათი
გამოძიებას კონკრეტული
ვერსია აქვს
– ერთ მხარეს ჰქონდა ჩარჭობ ილი და მეორე მხარეს გამოსული. ოთარისგან ვიცი, პოლიციაში უთ ხრეს, რომ ნონას ზურგზე ჰქონია 29 ჭრილობა, ბავშვს კი – 17... თუ მკვლელმა ამდენი ჭრილობა მიაყ ენა ნონას და ბავშვს, აუცილებლ ად დასისხლიანებული იქნებოდა. ეჭვი აქვთ, რომ მან საკუთარი ტანსაცმელი დაწვა ადგილზე, სი სხლიანი რომ არ გამოსულიყო გა რეთ. ამიტომაც გააჩინა სახლში ცეცხლი. – და შიშველი გამოვიდოდა? – ოთარი ეჭვობს, რომ თუ ქალია მკვლელი, ნონას ტანსაცმლით გა მოვიდოდა, თუ კაცი – ჩემი ტანსაც მლითო... – ხომ შეიძლება მკვლელმა პირდაპირ ბავშვის ლოგინს წა უკიდა ცეცხლი კვალის დასა ფარად. თანაც კვამლის შემთ ხვევაში, ძაღლიც ვერ აიღებდა სუნს... – მერე შიშველი ხომ არ გამოვი დოდა? თუ საერთოდ გამოსულია იქიდან... იმასაც ვეჭვობთ, რომ სხ ვენში იმალებოდა და სხვენის გა ვლით იმ არეულობაში შეიძლება მეორე სადარბაზოდანაც იყოს ჩა მოსული... – ამბობენ, რომ კომპიუტე რში მულტფილმი იყო ჩართ ული და იქვე ბავშვის საჭმელ იც იდო. სავარაუდოდ, ამ დრ ოს ბავშვს უნდა ღვიძებოდა... – სხვათა შორის, ნონას რძალმა, ოთარის ძმის ცოლმა თქვა, იმ დი ლით „ფეისბუკზე“ ნონა ციმციმებ დაო. ეტყობა, მერე ჩაურთო ბავშვს. – კარი ღია იყო, თუ გარედან ჰქონდა მკვლელს ჩაკეტილი? – ღია იყო. ის კი არა, კარის სა ხელური აქვს მკვლელს წაღებული. სახელური და დანა... შიგნითა სა ხელური კარს ისედაც მომძვრალი ჰქონდა. ნონას მაზლის ცოლი იხ სენებდა, რომ მივიდოდი და ნონა კარს გამიღებდა, მეუბნებოდა, შენ მოაწექი კარსო, თვითონ შიგნიდან
უჭირდა კარის შემოღება... – ორი ადამიანი ისეა მოკლ ული, რომ ერთსაც არ წამოუკ ივლია?.. – ვაზაა იქ გატეხილი. ნონას თა ვზე აქვს დაზიანება. როგორც ჩანს, ჯერ ვაზა ჩაარტყა თავში... ნონა სუსტი გოგო იყო. ბავშვი რომ წაიქ ცეოდა, მე მეძახდა, ნატო, მიდიო, თვითონ კი ვერ ეკარებოდა... არ იყო მებრძოლი გოგო. იქ სახლში სკ ამიც გადატეხილია, საზურგიანი... ოთარი ეჭვობს, ალბათ, იმ ვაზამ არ გათიშა და მერე სკამი გადაამტვრი ესო... ყველა ძვალი დამტვრეული ჰქონია საწყალს. საწყალი ოთარი გუშინაც გვეხვეწებოდა მე და ჩემს მეუღლეს, ტიროდა, იქნებ თქვენ მაინც გაიხსენოთ რამე დეტალი, თქვენ ხომ მაინც ხართ საღ ჭკუა ზეო...
ნონა რომანაძის კონტაქტები
ამის შესახებ მეზობლების ნა ამბობს მესამე პირში გიამბობთ: ყველა ერთხმად აღიარებს, რომ ძალიან ეკლესიური გოგო იყო. „პრაიმტაიმი“ უკვე წერდა იმის შესახებ, რომ თავისი შვილი გა რდაცვალების წინა დღეს უზია რებია კიდეც. აზიარა ნატო ჯიქი ძის ვაჟიც. მეზობლები ამბობენ, რომ ყველგან ბავშვებთან ერთად დადიოდა, გერს შვილისგან არ არჩევდა... ოთარის ყოფილი მე უღლის ოჯახთანაც ძალიან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ. პატარა მარიამი თავისი ძმის ბიძებს ფე რებითაც ანებივრებდა. ისინი კი საპასუხოდ – თოჯინებით... ნონა გათხოვებამდე ბათუმში ცხოვრო ბდა ერთი წელი, „დელტაში“ მუშა ობდა. მის თანამშრომლებს მისი გათხოვება განსაკუთრებულად აღუნიშნავთ... მანამდე კი თბილ ისში ცხოვრობდა, დასთან ვარკ ეთილში და „ჯეოსელში“ მუშაობ და ოპერატორად. ეს ინფორმაცია, ისე, ცნობისთვის...
„მითხრეს, რომ ვერსია აქვთ, თუმცა შინაარსს არ მიმხელენ“
„პრაიმტაიმი“ დაკითხვიდან და ბრუნებულ ოთარ მამფორიას ეს აუბრა და თავისი მკითხველისთვის ექსკლუზიური ინტერვიუც მოამზა და. აღმოჩნდა, რომ ის პოლიციაში უფროს ვაჟთან ერთად იყო წასუ ლი (ის ამჟამად 12 წლის გახლავთ. – მ.ნ.). ოთარ მამფორია: – მართლა ჰყავს პოლიციას ვინმე დაკავებული? – არა. დამიბარეს ამოცნობაზე. მაჩვენებდნენ ჩემს ოჯახში ნივთებ ზე გადაღებულ სურათებს. მეკითხ ებოდნენ, რა ვაზები მქონდა, დანა რამდენი მქონდა... – ანუ იმ ნივთმტკიცებებზე გეკითხებოდნენ, რაც მნიშვნ ელოვნად მიაჩნიათ? – დი ახ... არც კი მა ხს ოვ და ეს დეტალები. ბავშვი მყავდა და იმან ამოიცნო, რომ თურმე გვქონია ყვ ითელი ვაზა. – ეს ის გატეხილი ვაზაა, რო მელიც მკვლელმა, სავარაუდ ოდ, ჩაარტყა ნონას? – კი. – დამტვრეული სკამიც გაჩვ ენეს? – სკამზე არაფერი უთქვამთ. ისინიც ფიქრობენ, რომ ვაზა აქვს ნონას ჩარტყმული. სკამი ჩემი ვე რსიაა. – რამე გაარკვიეთ პოლიცი აში თქვენი ყოფნის შედეგად? – მითხრეს, რომ ვერსია აქვთ, მა გრამ შინაარსს არ მიმხელენ. ეჭვმ იტანილი არ ჰყავთ... ბავშვი და მე უღლე ამდგრები ყოფილან ნამდვი ლად. ყავა აქვს მოდუღებული. ერ თი დასხმული აქვს ჭიქაში. მეორე პორცია მადუღარაშია ჩარჩენილი... – ნამდვილად აქვთ ნონასა და ბავშვს ტანზე მრავლობითი ჭრილობა მიყენებული? – ბავშვს სად აქვს ჭრილობები, არ ვიცი, მაგრამ ექსპერტიზამ თქ
ვა, რომ ნო ნას 29 ჭრ ილ ობა აქ ვს ზურგზე, ბავშვს – 16. – როდესაც ნატომ დაგირე კათ, სახლი იწვისო, უცნაური რეაქცია გქონიათ. ვერ წარმ ოიდგინეთ, რეალურად რა ხდ ებოდა, თუ რატომ? – მე მეუღლეს ვურეკავდი. მე გონა, მეზობელთან იყო და სახლ ში რაღაც დარჩა. მინდოდა მეთქვა, რომ სახლში მისულიყო... თურმე იმ დროს გარდაცვლილები ყოფი ლან... ვერაფერი გავიგე. მოფრინდა ვიღაც, მოკლა ეს ორი ადამიანი და გაფრინდა? არავინ დამნახველი არ არის... – თქვენი ვერსია ტანსაცმლ ის შესახებ გამოძიებას გაან დეთ? – კი, მაგრამ მითხრეს, რომ შეიძ ლება მკვლელი თავისივე ტანსაც მლით არის გასული. – ანუ ტანსაცმლის დაწვის ვერსიას იზიარებენ? – მეუბნებიან, შეიძლება მკვლ ელი შენი ტანსაცმლით გავიდა და შეიძლება – თავისითო... – იქნებ ნონას ტანსაცმლ ით?.. – ქალი არ უხსენებიათ... – კარის სახელური მკვლელს აქვს წაღებული, თუ გამოძიებ ას გამოსაკვლევად? – დღეს ვკითხე, თქვენ წაიღეთმეთქი? და არ მიპასუხეს. – დღის რომელიმე მონაკვ ეთში თქვენი სახლის კარი ჩა კეტილი იყო? როცა თქვენი ბი ჭი სკოლაში წავიდა, კარი ღია დაუტოვებია. ღია იყო, როცა მეზობელმა აღმოაჩინა თქვენი მეუღლე... – პოლიციაშიც ვარაუდობენ, რომ კარი ღია იყო. ხშირ შემთხვევ აში მართლაც ასე იყო – დაქალები მოდიოდნენ, ყავას სვამდნენ, ბა ვშვები შედიოდნენ და გამოდიოდ ნენ... იმ დღეს კი პირი შეკრეს, თუ რა ჯანდაბა იყო, არც ერთი მისუ ლა, არც მეორე და არც მესამე...
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ექსპერტებისგან გვსმენია, რომ ხშირ შემთხვევაში, როდე საც მსხვერპლს მრავლობითი დაზიანება აქვს მიყენებული, მკ ვლელი მასზე სუსტია... თუ გავი თვალისწინებთ ნონა რომანაძესა და 3 წლის მარიამზე მიყენებული ჭრილობების სიმრავლეს და ექ სპერტების ლოგიკას მივყვებით, მკვლელი, სავარაუდოდ, ქალი უნდა იყოს, თანაც აგებულებით ნონაზე სუსტი... ვის რა ალიბი აქვს, ალბათ, გამოძიებამ უკეთ იცის, თუმცა თუ სპეციალიზე ბულ ექსპერტებს დავეკითხებით და დეტალებს ვუამბობთ, უსათ უოდ გვეტყვიან, რომ მკვლელ ობის განზრახვა ორივე მსხვერ პლის მიმართ ერთნაირად იყო მიმართული. ამ შემთხვევაში სურათი არ გვკარნახობს, რომ ბავშვი, როგორც მოწმე, ისეა მოცილებული. ისიც დედასავით მთელი სისასტიკით არის მოკლ ული... ანუ მკვლელის აგრესია ორივე მსხვერპლის მიმართ, სა ვარაუდოდ, თანაბარია... რაც შეეხება მკვლელობის ქრონოლოგიას, თუ ვიფიქრებთ, რომ ნონა რომანაძეს ფეხზე მდ გარს ჩაარტყეს ვაზა, ჯერ ასე გათიშეს და შემდეგ დაუწყეს და ნით დაჩეხა, ჩარტყმის შედეგად ის ისე უნდა დაცემულიყო, რომ საკმაოდ ძლიერ ხმას წარმოშობ და. თუ გავიხსენებთ, რომ სახლ ში საზურგიანი სკამი იყო დამტ ვრეული, მაშინ არც ის არის გა მორიცხული, რომ მას ყვითელი ვაზა დამჯდარ მდგომარეობაში ჩაარტყეს და მისმა ჩამოვარდნამ დააზიანა სკამიც... ლოგიკურად კი ყელზე მიყენებული ჭრილობ ის აღწერილობით, ის საბოლოო, ასე ვთქვათ, საკონტროლო და რტყმის შედეგი უნდა იყოს... რაც შეეხება პატარა მარიამს, რაკი კომპიუტერი საძინებელში დგას, იქვეა მისი საჭმელიც და მულტფილმიც ჩართულია, სუ ლაც არ არის გამორიცხული, რომ მას საერთოდაც არ გაუგია დედის თავს დატეხილი ტრაგედ ია. ის მკვლელისთვის მომდევნო მსხვერპლი აღმოჩნდა და უკვე გარდაცვლილი დაწვეს თავისა ვე ოთახში, როცა თავდამსხმელი გასისხლიანებული ტანსაცმლ ის განადგურებას ცდილობდა... მეზობლების თქმით, ბავშვს მხ ოლოდ ზურგი ჰქონდა გადარჩ ენილი... მკვლელობის სურათის სავა რაუდო აღდგენას „პრაიმტაიმი“ მის ხელთ არსებული ინფორმაც იების შეჯერებით შეეცადა.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
5
არასრულწლოვნის ტრეფიკი
მამაკაცმა ბავშვი გაუპატიურების მიზნით მანქანით გაიტაცა – „კაი ძია უნდა განახო შარვალშიო“
მირიან ბოქოლიშვილი გასულ კვირას, 3 მარტს საქართველოში დედის დღეს აღნიშნავდნენ... სამწუხარ ოდ, ქვეყანაში ბევრი ბავშ ვია, რომელიც ვერ ახერხებს, სა კუ თარ დე დას ეს დღე მი ულოცოს, მიზეზი სხვადასხ ვაგვარია.
`ვეტყოდი, დედა, აბა, რამდენი გააკეთე-თქო? 5 ლარიც რომ ეთქვა, თუ გვიანი იყო, სახლში მომყავდა~
6
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
სახელმწიფო საერთაშორისო ორგანიზაციები ხშირად იწონებს თავს ბავშვთა უფლებების დაცვ ის კუთხით განხორციელებული საკანონმდებლო ინიციატივებით, თუმცა ამ ფარატინა ფურცლების მიღმა საკმაოდ მძიმე ისტორიები დგას, რომელიც არათუ ბავშვთა უფლებების დაცვაზე, არამედ, პირიქით, მათ მიმართ განხორცი ელებულ ძალადობრივ ქმედებებ ზე მეტყველებს. ამ სტატიაში გიამბობთ ერთ არცთუ ისე სასიამოვნო ისტო რიას, რომელიც დედის მიერ არ ასრულწლოვანი შვილის შრომით ექსპლუატაციას ეხება, რამაც 11 წლის გოგონა საბოლოოდ სექს უალური ძალადობის მსხვერპლ ად აქცია. თავიდანვე გეტყვით, რომ არასრულწლოვნის ინტერე სებიდან გამომდინარე, მისი იდ ენტიფიცირებისგან თავს ვიკავე ბთ. არცთუ დიდი ხნის წინ, ერთერთ სატელევიზიო გადაცემაში გავიდა რეპორტაჟი, სადაც ქა ლბატონი სახელმწიფოს მიერ შვილის ჩამორთმევაზე საუბ რობდა და არასრულწლოვანი გოგონას თავშესაფრიდან შინ დაბრუნებას მოითხოვდა. სი უჟეტის მიხედვით, სოციალური სიდუხჭირის გამო დედას შვილი წაართვეს და სახელმწიფო თავშ ესაფარში გადაიყვანეს. ქალბატ ონი ყვებოდა, რომ სახელმწიფო, შვილის წართმევის ნაცვლად, მას სოციალური პრობლემების მოგვარებაში უნდა ეხმარებო დეს. პრინციპში, მართალია: სო ციალურად დაუცველი უამრავი
ოჯახი სახელმწიფო დახმარების გარეშეა დარჩენილი, თუმცა ეს ის შემთხვევაა, როცა კრიტიკის ისრებს მხოლოდ სახელმწიფო სკენ ვერ მივმართავთ. „პრაიმტაიმს“ მეზობლებმა აც ნობეს, რომ ქალი, რომელიც სა ტელევიზიო ეთერში ჩაგრულად წარმოგვიდგინეს, სინამდვილეში არასრულწლოვანი შვილის შრომ ითი ექსპლუატაციით გახლდათ დაკავებული. მეზობლები ყვებ იან, რომ 11 წლის გოგონას დე და შუქნიშნებთან ხელსახოცების გაყიდვას აიძულებდა, თავად კი შორიახლოდან აკონტროლებდა არასრულწლოვანი ბავშვის მონა გარს. „აქ ყველამ იცის, რომ ეს ქალი ბავშვს ქუჩაში ვაჭრობას აიძულე ბდა. ლამის შუაღამემდე საწყალი გოგო ქუჩაში ჰყავდა გაგდებული და ხელსახოცებს ყიდდა. თვითონ იქვე შორიახლოს იდგა და ფულს რომ მოაგროვებდა მაია (არასრუ ლწლოვნის სახელი შეცვლილია. – ავტ.), სიამოვნებით გადაითვლიდა ხოლმე. თვითონ დედას მუშაობა არ უნდა და ასე საშოვარზე ჰყავს არასრულწლოვნები გაგდებული. სულ სამი შვილი ჰყავს, პატარა ბიჭი 5 წლისაა, შუათანა - 11-ის, აი, ის, რომელიც ახლა თავშესაფ არშია, უფროსი კი 16 წლის გახლ ავთ. ეს უფროსიც არ დგას კარგ გზაზე, მაგრამ აღარ მინდა ამაზე ლაპარაკი, ყველაფერს ხომ ვერ იტყვი ადამიანი?! კიდევ კარგი, ის საწყალი ბავშვი გაარიდეს აქ აურობას და თავშესაფარში გა დაიყვანეს. რომ დაუბრუნონ, მე ორე დღეს ისევ ქუჩაში გააგდებს სავაჭროდ. არადა იმ ბავშვმა ის ეთი ტრაგედია გადაიტანა ამ ქა ლბატონის ასეთი დაუდევრობის გამო, რომ ნამდვილად მეცოდება. ბავშვს ხშირად მარტო უშვებდა გზაზე სავაჭროდ, იცით, ახლა ის ეთი მოძრაობაა, 11 წლის ბავშვი ვინმეს რომ გაეტანა მანქანით, ვის დაჰბრალდებოდა? ეს გოგო ნა მაინც უბედურებაში გაეხვია. ვიღაც პედოფილმა შუა გზაზე მყ ოფი ბავშვი მანქანაში ჩაისვა, გა იტაცა და სექსუალურ ძალადობას ცდილობდა. საბედნიეროდ, თავის დაღწევა მოუხერხებია. ასე რომ, ამ ბავშვის წინაშე ყველა დამნაშ ავეა – ის მოძალადეც, დედაც და მთავრობაც“, – გვიყვება ოჯახის მეზობელი. ჩვენ დავინტერესდით, რამდ ენად შეესაბამება სიმართლეს 11 წლის გოგონაზე მომხდარი ძალა დობა. ამის გასარკვევად შინაგან საქმეთა სამინისტროს დავუკავშ ირდით, სადაც დაგვიდასტურეს, რომ „არასრულწლოვნის თავი სუფლების უკანონო აღკვეთისა და გაუპატიურების მცდელობის ბრალდებით მოქალაქე ბ.ვ. მომხ დარიდან რამდენიმე საათში დააკ ავეს“. გავარკვიეთ, რომ ამ საქმის არსებითი განხილვა თბილისის საქალაქო სასამართლოში გასულ კვირას დასრულდა და ბრალდე ბულს 16 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა, არასრულწლო ვანი გოგონა კი სოციალურმა სა მსახურმა სპეციალიზებულ თავშ ესაფარში გადაიყვანა. განიცდიდა თუ არა არას რუწლოვანი გოგონა შრომ ით ექსპლუატაციას, რამაც ის სექსუალური ძალადობის მსხვერპლად აქცია? ამ კითხ ვით ჩვენ არასრულწლოვნის დედას მივმართეთ, რომელიც ირწმუნება, რომ ბავშვს იძ ულებით არ ამუშავებდა. ის კვლავაც დაჟინებით ითხოვს ბავშვის ოჯახში დაბრუნებ ას. – ჩემ მიერ არანაირ იძულებას ადგილი არ ჰქონია. თვითონ მარი მაც თქვა, დედა არ მაძალებდაო. ჩემი სურვილით მივდიოდიო. ბა ვშვი თავშესაფარშია კვლავ. და ბრუნების უფლებას არ მაძლევენ. სოციალური მუშაკი მეუბნება,
ჯერ საცხოვრებელი პირობები შე ცვალეო. პირობებს ვერ შევცვლი, რადგან არ მაქვს საშუალება, ქი რაში 400-500 ლარი ვიხადო. – მოდით, გვითხარით თქვე ნეული ვერსია, რატომ მოხდა თქვენთვის ბავშვის ჩამორთ მევა? – რომ მიჭირდა, ბავშვი მყავდა გაყვანილი, შუქნიშნებთან „სალფ ეტკებს“ ვყიდდით. ერთ დღესაც ბავშვი თავის უფროს დასთან ერ თად იყო სამუშაოდ წასული. უფ როსი გოგონა რამდენიმე წუთით მეტროსთან ავიდა „სალფეტკე ბის“ ჩამოსატანად, ამ დროს მაია ვიღაც დეგენერატმა ჩაისვა ძა ლით „მარშრუტკაში“ და გაუპატ იურების მიზნით გაიტაცა. ახლა ის პიროვნება დაკავებულია, მა გრამ ბავშვი თავშესაფარში წაიყ ვანეს და დღემდე არ მიბრუნებენ უკან. – ბავშვი ამ ფაქტის შემდეგ ჩამოგართვეს? – კი, მეორე დღესვე. – იმ პიროვნებას იცნობდით თქვენ ან თქვენი ქალიშვილი? – არა, თვალით არ მყავდა ნანა ხი არც მე და არც ჩემს შვილებს. ერთადერთხელ ვნახე სასამართ ლოზე. – სად გაიტაცა ბავშვი? – ციხეებთან, შემოვლით ხი დზე. მაგრამ, საბედნიეროდ, ბავშ ვმა თავის დაღწევა მოახერხა. – რას ყვება ამ ფაქტზე თქ ვენი ქალიშვილი? – წყალი მთხოვაო. ვუთხარი, – ბო თლი მო მე ცი და წყ ალს მო გიტან-თქო. რომ მივუტანე, ხელი მტაცა და ძალით ჩამსვა მანქანაშ იო. ერთი ხელით საჭე ეჭირა, მე ორეთი მე ვყავდი გაკავებულიო. სადღაც ბუჩქებთან გამიტაცაო. რომ გააჩერა და სანამ მანქანას შემოუვლიდა, ბავშვი გადმოხტა მეორე მხრიდან და გამოიქცა. ეს კაცი ეუბნებოდა, – წამოდი ჩემთ ან, შარვალში კაცი მყავს და უნდა განახოო. ბავშვს უთქვამს, არ მი ნდაო, მაგრამ ის თავს არ ანებებ და, – შენ ვინ გკითხავს, გინდა თუ არაო. იმ ღამესვე დაიჭირეს ეს პი როვნება. – სად მოხდა მისი დაკავე ბა? – ჩემი შვილი რომ გაექცა, იქვე ტაქსი გააჩერა. მძღოლი დაცვის პოლიციის ყოფილი თანამშრო მელი აღმოჩნდა და ბავშვი პირდ აპირ პოლიციის განყოფილებაში მიიყვანა. მან გადაარჩინა პრაქტი კულად. გამწარებული მორბოდა ბავშვი ჩემკენო. დაინახა, როგორ მოსდევდა ბავშვს ის კაცი, მაგრამ ტაქსის დანახვისთანავე ხევისკენ გაიქცაო. შემდეგ ჩატარდა ამოც ნობა, ბავშვმა ამოიცნო ეს არაკ აცი. – ბავშვის ნახვის უფლებას გაძლევენ? – კი, მაგრამ ძალიან ძვირი მი ჯდება იქ წასვლა. რაიონია მა ინც... მინიმუმ 40 ლარი მაინც მჭირდება. ამიტომ ხშირად ვერ ვნახულობ. განცხადება დავწერე, რომ შაბათ-კვირას მაინც მომცენ უფლება ბავშვის წამოყვანის, თუ მცა არ დამიკმაყოფილეს. უკვე 10 თვეა, ბავშვი თავშესაფარშია. რომ მიჭირდა, იმიტომ გავიყვანე ბავშ ვი ქუჩაში სავაჭროდ. რომ არ მი ჭირდეს, გიჟი ხომ არ ვარ. 5 წლის მყავს ყველაზე უმცროსი, მაგასაც გავიყვანდი, მაგრამ ასეთ სისუ ლელეს აღარ ვიზამ, მშიერიც რომ მოვკვდე. – ანუ ბავშვს თავად ჰქონდა სურვილი, თუ თქვენი იძულ ება იყო? – რომ ნახა, რომ გვიჭირდა და ზოგჯერ იყო ისე, რომ საჭმელი არ გვქონდა და პურის გარეშე ვაძინებდი, თვითონვე მითხრა, – დედიკო, მეც წავალ და გავყიდი „სალფეტკებსო“. ამის გამო შე იძლება ბავშვი წამართვან?! თა ვიდან პატარა ბიჭიც მიჰყავდათ თავშესაფარში, მაგრამ არაფრით
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ინგის სკანდალური ისტორია
დედის მიერ არასრულწლოვანი შვილის ექსპლუატაციამ 11 წლის გოგონა საბოლოოდ სექსუალური ძალადობის მსხვერპლად აქცია
EXCLUSIVE არ გავატანე, მარიამი კი წაიყვა ნეს. მეუღლეც ორი წლის წინათ გარდაიცვალა. მძიმე სოციალური პირობების გამო სმა დაიწყო, შე მდეგ კი სიცოცხლე თვითმკვლ ელობით დაასრულა. სოციალური დახმარება უკვე 10 თვეა, მოხსნი ლი მაქვს. ჩემი უფროსი და მეხმ არება. – თქვენ თვითონ არ გიცდ იათ სამსახურის შოვნა, თუ ნდაც იმიტომ, რომ ბავშვის დაბრუნებას უფლება მოიპ ოვოთ? – 4-5 დღის წინ დავიწყე რესტ ორანში მუშაობა, მაგრამ ეს ხელფ ასი რას გვეყოფა?! არანაირ დახმ არებას არ ვიღებ. შარშან მივიღე
შეშა და ერთჯერადი 1000-ლა რიანი დახმარება, პროდუქტი და საწოლი მომიტანეს. ეს იყო და ეს. სამი წელი მარტო სოციალურ სასადილოში ჩასმას ვითხოვდი და ძლივს ჩაგვსვეს. ახლა იმით ვკვე ბავ ბავშვებს. აქ ქირას ვიხდი 150 ლარს, შუქი ჩაჭრილი მაქვს და მე ზობლისგან მაქვს გამოყვანილი. მომცენ ერთი პატარა ქოხი, ვიცო დე, რომ ჩემია და ქირის ფულს ის ევ ბავშვებს მოვახმარ. – როგორც ვიცი, სოციალ ურმა მუშაკმა არაერთხელ გა გაფრთხილათ, რომ ბავშვები ქუჩაში სამუშაოდ არ გაგეყვ ანათ.... – მაგათ ეგონათ, რომ ბავშვი
სამათხოვროდ დამყავდა. ვუთხ არი, რომ მიჭირს, მაგიტომ და მყავს-თქო. კი ბატონო, მქონდა გაფრთხილება, სამათხოვროდ არ წაიყვანოო. მე არასდროს წამიყვ ანია სამათხოვროდ. – აქ თუ არ გაქვთ პირობე ბი, არ ფიქრობთ, რომ იქ უკ ეთ იქნება? – კი, ბატონო, პირობები იქ უკ ეთესია, მაგრამ თვითონ ბავშვსაც აქ უნდა. ჩემი შვილი ჩემთან უნდა იყოს. აქამდე თუ ჰქონდა პირობე ბი, ახლა რა შეიცვალა? 11 წლამ დე ხომ ჩემთან გაიზარდა. არაფ რით არ მაძლევენ ბავშვს, სანამ პირობებს არ გააუმჯობესებო. – სკოლაში დადიან ბავშვე
ბი? – კი, პატარა ბაღში დადის, უფ როსები – სკოლაში. მაია საერთოდ არ აცდენდა სკოლას. სოციალ ური აგ ენ ტი და დის ბა ღში და იქ ეკითხება მასწავლებელს, ხომ არ აცდენს ბაღსო, ან სამათხოვროდ ხომ არ დადის ბავშვიო. ვაჭრობა და მათხოვრობა სულ სხვადასხვა რამეა. – დღის განმავლობაში რა მდენს შოულობდა? – 10-15 ლარი. მეტი არა. – და მთ ელი დღე იქ მუ შა ობდა? – არა, სკოლიდან რომ მოვი დოდა, გაკვეთილებს წაიკითხა ვდა და საღამო ხანს გავიდოდით
სოციალური სააგენტო: „ვინაიდან დედა არაადეკვატურად აფასებს მდგომარეობას, მიღებულ იქნა გადაწყვეტილება ბავშვის თავშესაფარში გადაყვანაზე“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ერთი-ორი საათით. ზოგი რომ ხარბობს და ბავშვებს აძალებს, გინდა თუ არა დიდხანს იმუშავე და ბევრი ფული გააკეთეო, ასე არ იყო. მაიასაც რომ ჰკითხოთ, გეტყვით, რომ საერთოდ არ მი ჩხუბია. ვეტყოდი, დედა, აბა, რამდენი გააკეთე-თქო? 5 ლა რიც რომ ეთქვა, თუ გვიანი იყო, სახლში მომყავდა. – გასაგებია, მაგრამ იმ დღეს 11 წლის ბავშვი ქუ ჩაში მარტო როგორ აღმო ჩნდა? – მასთან ერთად იყო ჩემი მე ორე, 16 წლის ქალიშვილი. ის, უბრალოდ, „სალფეტკების“ სა ყიდლად იყო ასული მეტროს თან და სანამ ჩამოვიდოდა, მაია იქ აღარ დახვდა. – ანუ ფაქტია, რომ არას რულწლოვან ბავშვებს ქუ ჩაში მარტო უშვებდით ფუ ლის საკეთებლად? – ეს ერთი დღე მოხდა ასე და ის დეგენერატი კაციც ზუსტად მაშინ გამოჩნდა. (აქ საუბარში მაიას და, 16 წლის ხათუნა ერთვება) „ჩემმა დამ ფული მომცა, – ადი „საფლეტკები“ ჩამომი ტანეო. რომ ჩამოვედი, იქ სხვა ბავშვებს ვკითხე, რომლებიც ასე ვაჭრობენ „სალფეტკებით“, მარი სად არის-თქო? არ ვიცი, ვიღაცამ მანქანაში ჩაისვა და წაიყვანაო. მერე დედას დავუ რეკე. მალევე იმ ტაქსის მძღო ლმა დაგვირეკა და გვითხრა, – ბავშვი ჩემთან არისო. ტაქს ის მძღოლმა გადაარჩინა, რა... განყოფილებაში რომ მივედით, ჩე მი და უკ ვე იქ იყო. მა ში ნვე დაიწყეს გამოძიება და დააკავეს კიდეც მოძალადე. შემდეგ მაია სოციალურმა აგენტებმა პატრ ულთან ერთად წაიყვანა თავშ ესაფარში. როგორც ვიცი, იმ კაცმაც დანაშაული აღიარა. ეს პირველი შემთხვევა არ ყოფი ლა. სხვა ბავშვებთანაც ჰქონია მსგავსი რამ გაკეთებული. მაია სთვის უთქვამს, – კაი ძია უნდა განახო შარვალშიო. არ მინდაო, რომ უთქვამს, – შენ ვინ გეკითხ ებაო და ჩაუგდია მანქანაში“. ამ ისტორიის შესახებ „პრაი მტაიმმა“ კომენტარი ჯანდაც ვის სამინისტროს სოციალური მომსახურების სააგენტოსაც სთხოვა. სწორედ ეს სააგენტოა უფლებამოსილი არასრულწლო ვნის თავშესაფარში განთავსე ბასა და ოჯახის სოციალური მდგომარეობის შეფასებაზე. ტატა გამყრელიძე, სააგ ენტოს პრესსამსახურის უფ როსი: „შემიძლია, გითხრათ, რომ არასრულწლოვანი გოგონას დედა ვერ აცნობიერებდა და როგორც ჩანს, ამჟამადაც ვერ აცნობიერებს საფრთხეს. თუკი რაიმე სახის სახელმწიფო პრ ოგრამა არსებობდა, მას ყველა პროგრამაში შევთავაზეთ ჩა რთვა, თუმცა უშედეგოდ. მან ბავშვისთვის სტაბილური გა რემოს შექმნა ვერ მოახერხა. ვინაიდან დედა არაადეკვატურ ად აფასებს მდგომარეობას, მი ღებულ იქნა გადაწყვეტილება ბავშვის თავშესაფარში გადა ყვანაზე, რადგან ოჯახი ნამდ ვილად ვერ უზრუნველყოფდა მისთვის უსაფრთხო გარემოს. ეს ოჯახი ჩვენ მიერ სისტემატ ურად მოწმდება და ამ ეტაპზე მულტიდისციპლინური ჯგუფი არ არის დარწმუნებული, რომ ბავშვი დაცული იქნება და კვ ლავ არ აღმოჩნდება შრომით ექსპლუატაციაში, რაც ერთხელ უკვე საკმაოდ მძიმე შედეგით დასრულდა. საკმაოდ პრობლე მატური მდგომარეობაა, მეორე 16 წლის გოგონასთან მიმართ ებაშიც“.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
7
Nothing personal რა იმალება ხიდაშელი-თოფაძის სკანდალური დაპირისპირების მიღმა?
მირიან ბოქოლიშვილი მართალია, თავდაცვის მინისტ რი მის წინააღმდეგ გოგი თოფაძის გალაშქრებას ქვეყნის ევროპულ არჩევანთან დაპირისპირებად წა რმოგვიდგენს, მაგრამ, როგორც ჩანს, ქალბატონ თინას „მრეწვე ლების“ ლიდერზე ერთობ გლობ ალური წარმოდგენა აქვს. ხიდა შელის რეაქციები რომ აშკარად გადაჭარბებულია, ამაზე გასულ კვირას მისივე მთავრობის ხელმ ძღვანელმა ღიად მიანიშნა. რესპ უბლიკელებმა ეს დაპირისპირება ისე შეფუთეს, თითქოს მათ, როგო რც პროდასავლურ ძალას, მთელი სამყაროს პრორუსული ძალები დაუპირისპირდნენ და არა სტალ ინზე შეყვარებული ერთი რიგითი დეპუტატი, რომელსაც ქართულ პოლიტიკაში რაიმე სერიოზული გავლენა არც არასდროს ჰქონია და ცხადია, ვერც ქვეყნის ევრო პულ არჩევანს მიაყენებს ზიანს. დიდი ალბათობით, ამ დაპირისპ ირების მიღმა კერძო ინტერესები დგას და არა მსოფლმხედველობ ითი, ვინაიდან თოფაძის მსოფლმხე დველობა „რესპუბლიკური პარტიი სთვის“ 2012 წელსაც ცნობილი იყო, თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია, რომ ერთ კოალიციად გასულიყვნენ სა პარლამენტო არჩევნებზე. მოკლედ, როგორც იტყვიან, „არაფერი პირა დული, მხოლოდ ბიზნესი“. სავარაუდოდ, სწორედ ბიზნესინ ტერესებში უნდა ვეძებოთ ამ დაპი რისპირების რეალური საფუძველ იც. საქმე ის გახლავთ, რომ ხიდაშე ლის მინისტრად დანიშვნის შემდეგ თავდაცვის სამინისტროს მიერ გა მოცხადებულ ტენდერში თოფაძის კომპანია „ყაზბეგმა“ ვეღარ გაიმარ ჯვა. შესაბამისი დოკუმენტაცია გა სულ კვირას გადაცემა „არჩევანმა“ გაასაჯაროვა. დოკუმენტებით ირკვევა, რომ მრეწველების ლიდერი ქართულ ჯა რს ლიმონათი „ყაზბეგით“ ორი წლ ის განმავლობაში ამარაგებდა. გოგი თოფაძის კომპანიამ 2014 წელს ტე ნდერიდან თითქმის 880 ათასი ლა რი მიიღო, 2015 წელს კი დაახლო ებით – 420 ათასი ლარი. 2016 წელს კომპანია „ყაზბეგმა“ საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს მიერ გა მოცხადებულ ტენდერში წააგო და არაალკოჰოლური სასმელით ქართ ულ ჯარს მიმდინარე წელს უკვე სხ
8
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
სატენდერო კომისია: „აღნიშნული სცილდება სატენდერო კომისიის ინტერესისა და კომპეტენციის ფარგლებს“ ვა კომპანია ამარაგებს. „პრაიმტაიმი“ დაინტერესდა, ვინ ჩაანაცვლა თოფაძის კომპ ანია ხიდაშელის უწყებაში... ამ საკითხის გარკვევისა და დოკუ მენტების შესწავლის პროცესში საკმაოდ სერიოზული ხარვეზი აღმოვაჩინეთ, რაც, წესით, სა ტენდერო კომისიას არ უნდა გა მოჰპარვოდა. მოდით, თანმიმ დევრულად მივყვეთ ამბავს: თავდაცვის სამინისტრომ უა ლკოჰოლო გაზიან სასმელებზე ტენდერი 2016 წლის დასაწყის ში გამოაცხადა. აღნიშნულ ტე ნდერში, ტრადიციულად, მონა წილეობდა თოფაძის კუთვნილი
კომპანია „ყაზბეგი 1881“. ტენდ ერის სავარაუდო ღირებულება 385 ათას ლარს შეადგენდა. ტე ნდერში მონაწილეობა სულ ოთ ხმა პრეტენდენტმა მიიღო: შპს კასტელ ჯორჯია, შპს „ყაზბეგი 1881“, შპს „ნექტარი-2008“ და სს „იბერია რეფრეშმენტსი“. ჩვენ მიერ მოძიებული დოკუ მენტებით ირკვევა, რომ სატე ნდერო კომისიამ უპირატესობა მიანიჭა სს „იბერია რეფრეშ მენტსს“, რომელიც გახლავთ „პეპსი-კოლას“ ოფიციალური წარმომადგენელი საქართვე ლოში. აღნიშნულმა კომპანიამ კომისიას წარუდგინა პარტნი
ორი კომპანიის შპს SAH & Co-ს სარეკომენდაციო წერილი, რო მელიც „იბერია რეფრეშმენტსს“ ხიდაშელის უწყებასთან შუამ დგომლობდა. წერილში ვკითხუ ლობთ: „მოგახსენებთ, რომ შპს SAH & Co-ს „იბერია რეფრეშმენტ სთან“ აქვს საქმიანი ურთიერ თობა 2013 წლის ივნისიდან... მთელი ამ ხნის განმავლობაში „იბერია რეფრეშმენტსის“ მიერ სრულად, დროულად და ხარი სხიანად სრულდება ხელშეკრუ ლებით ნაკისრი ვალდებულებ ები. საქონლის მოწოდება ხდება დროულად ყველა სათანადო დოკუმენტაციის დაცვით, შეკვ ეთები სრულდება დრ ოულად... 2015 წლის პირველი იანვრიდან შპს SAH & Co-ს „იბერ ია რეფრეშმენტსისგან“ მიღებული აქვს 7 220 675 ლარის ღირებუ ლების პროდუქცია, ჩვენი კომპანია კვლავ აპირებს არსებული ურთიერთობის გაგრ ძელებას მომწოდებ ელთან – სს „იბერია რეფ რე შმ ენ ტს თა ნ“, – ვკითხულობთ სა რეკომენდაციო წე რილში, რომელსაც ხელს აწერს შპს SAH & Co-ს დირექტორი არმენ სააკიანი. ეს სარეკომენდ აციო წერილი გახდა ერთ-ერთი საფუ ძველი, რის გამოც ტენდერში უპირ ატესობა სწორედ „იბერია რეფრეშ მენტსს“ მიენიჭა, ვინაიდან აღნიშნ ული წერილი ერ თვის შესყიდვების სააგენტოს მიერ ატვირთულ დო კ უმ ენ ტა ცი ა ს , თუმცა საჯარო
რეესტრის ამონაწერით ირკვ ევა, რომ „იბერია რეფრეშმენტ სისა“ და მისი რეკომენდატორი კომპანიის ხელმძღვანელები ურთიერთდაკავშირებული პი რები არიან. კერძოდ, ერთი და იგივე პირები სხვადასხვა დროს ამ ორივე კომპანიის მართვაში მონაწილეობდნენ. სახელმწიფო შესყიდვების არსებული პრაქ ტიკით მსგავსი რამ მეწარმის მიერ არაკეთილსინდისიერ ქმ ედებად ითვლება. არაკეთილ სინდისიერი ქმედება კი ხშირად ხდება ამა თუ იმ კომპანიის დი სკვალიფიკაციისა და შესყიდ ვების სააგენტოს მიერ მისი შავ სიაში განთავსების საფუძველი. რატომ ვერ აღმოაჩინა ხიდა შელის უწყებამ ტენდერში მო ნაწილე ერთ-ერთ კომპანიასა და მის რეკომენდატორს შორის ურთ იე რთ და მო კი დე ბუ ლე ბა, ამის გასარკვევად თავდაცვის სამინისტროს სატენდერო კო მისიას დავუკავშირდით, მა ნამდე კი უფრო დეტალურად ზემოხსენებული ურთიერთდ ამოკიდებულების შესახებ გი ამბობთ. „იბერია რეფრეშმენტსის“ ამჟამინდელი დირექტორი კვ იპროსის მოქალაქე ალკის ხრ ისოსტომოუ გახლავთ. კომპან იის მმართველ რგოლს წარმოა დგენს სამეთვალყურეო საბჭო, რომლის შემადგენლობაშიც არიან უცხო ქვეყნის მოქალა ქეები: არა მირზოიანი, არშავირ მინასარიანი, სუჰაილ ზაინელ დეენი, ენტონი ბანკერი და რა იმონდ ჯონ პოლ ჰეიზლი. 2014 წლამდე კომპანიის დი რექტორი დავით ლომჯარია გახლდათ, რომელიც, ასევე, წა რმოადგენს კომპანია „იბერია ბევერიჯის“ სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეს. ამ კო მპანიაში ლომჯარია 35-პროც ენტიან წილს ფლობს, დარჩენ ილი 65 პროცენტი კი არმენ სა აკიანს ეკუთვნის. როგორც ზე ვით აღვნიშნეთ, სააკიანი ასევე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
al, juste business VE EXCLUSI
ამ დაპირისპირებამ, შეიძლება ითქვას, მმართველ კოალიციას ახალი ბიძგი მისცა. პრემიერ კვირიკაშვილის განცხადებას თუ დავეყრდნობით, ახალი და განსხვავებული პოლიტიკური პროცესები დაიწყება, რომე ლიც ცვლილებებზე, სიახლეებსა და პროგ რესზე იქნება აქცენტირებული. გთავაზობთ პრემიერ გიორგი კვირ იკაშვილის საგანგებო განცხადებას: „პოლიტიკურმა დაპირისპირებამ კოალ იციაში სრულიად მიუღებელი ფორმა მი იღო. არანაირი მნიშვნელობა აღარ აქვს, ვინ და რის გამო დაიწყო დაპირისპირება. ეს არ უნდა ვაკადროთ, პირველ რიგში, იმ ხალხს, ვინც 2012 წელს მხარი დაგვიჭირა, ქვეყნის მართვა გვანდო და რომლებიც საქართვე ლოს უმრავლესობას შეადგენენ. ჩვენი სა ზოგადოება ნამდვილად იმსახურებს, რომ პოლიტიკოსები მეტი პასუხისმგებლობით მიუდგნენ საკუთარ ქმედებებსა და განცხა დებებს, იფიქრონ და დასახონ ხალხის პრობ ლემების მოგვარების გზები. რამდენიმე დღის წინ გავაკეთე პოლი ტიკური განცხადება იმის შესახებ, რომ კო ალიციის წევრების მხრიდან თავდაცვის მინისტრის მისამართით ამ ტიპის საჯარო ბრალდებები მიუღებელია და დღესაც ამ აზრზე ვრჩები. თუმცა, ამავე დროს, მინდა განვაცხადო, რომ თავდაცვის მინისტრი პი რველ რიგში მთავრობის წევრია და მხოლოდ ამის შემდეგ არის საკუთარი პარტიის ერთერთი ლიდერი. სწორედ მისი სტატუსიდან გამომდინარე, ვფიქრობ, მიუღებელია მისი მხრიდან მსგავს დაპირისპირებაში ჩართვა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, ყველაფ ერი გავაკეთოთ, იმისთვის, რომ უზრუნველ ყოფილ იქნას ჩვენი ჯარის პოლიტიკური პრ ოცესებისგან მაქსიმალური დისტანცირება. დაუშვებელია, რომ ჩვენთვის საამაყო ჯარი სკაცები და ოფიცრები პოლიტიკაში აღმოჩნ დნენ ჩართული. საქართველოს მომავლისთვის უცხო და მიუღებელია საბჭოთა კავშირის წიაღიდან
წამოსული სტალინისტური სენტენციები, რადიკალიზმი და მარგინალური ფსევდო ტრადიციები. „ქართული ოცნება“ ის პოლი ტიკური ძალაა, რომელიც ეროვნულ თვით მყოფადობაზე დაფუძნებით, ჩვენი ქვეყნის ევროპულ და ევროატლანტიკურ მომავალს უზრუნველყოფს. სწორედ „ქართულმა ოც ნებამ“ მოიტანა უდიდესი ცვლილებები 2012 წელს, უფსკრულისკენ მიმავალი ქვეყანა და აბრუნა ისტორიული განვითარების გზაზე. დღეს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ უზრუნველყოფილი იყოს განახლების პროცესი, რაც არავითარ შემთხვევაში არ გულისხმობს რომელიმე, თუნდაც ერთი ად ამიანის ღვაწლის დავიწყებას. „ქართული ოცნება“ აუცილებლად იქნება ისეთი ძლიერი პოლიტიკური ერთობა, რო მელიც ორიენტირებული იქნება ეროვნულ ღირებულებებზე, განვითარებაზე, პროგრე სზე და ამ გზით საქართველო არა მხოლოდ მექანიკურად შეუერთდება ევროპას, არამედ ქართული ტრადიციული და კულტურული ღირებულებებით გაამდიდრებს ევროპულ ოჯახს და მისი სრულფასოვანი წევრი გახდ ება. „ქართული ოცნება“ მზად არის, ითანამ შრომლოს ყველა პოლიტიკურ ძალასთან, ვინც ამ პროცესს ფეხს აუწყობს, ვისთვისაც ამგვარი პოლიტიკური ხედვა სისხლხორცე ული გახდება, ვინც შეძლებს, დაძლიოს ვი წროპარტიული და ჯგუფური ინტერესები და გაერთიანდეს მთავარი მიზნის – ჩვენი ქვ ეყნის უკეთესი მომავლის გარშემო. კიდევ ერთხელ მოვუწოდებ ჩვენს პო ლიტიკურ პარტნიორებს, ნებისმიერი სადა ვო საკითხი მხოლოდ კოალიციის შიგნით განიხილონ; წინააღმდეგ შემთხვევაში, მე, როგორც ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი და კო ალიციის ლიდერი, აუცილებლად განვახორ ციელებ ცვლილებებს, რომლებიც უზრუნვ ელყოფს მთავრობის სტაბილურ ფუნქციონ ირებას და პოლიტიკური პროცესის ჯანსაღ ჩარჩოებში მოქცევას“.
ვინ ჩაანაცვლა თოფაძის კომპანია ხიდაშელის უწყებაში?
გახლავთ „იბერია რეფრეშმენტ სის“ რეკომენდატორი კომპან იის SAH & Co-ს დირექტორიც. „რეფრეშმენტსის“ ყოფილი დირექტორი, დავით ლომჯარია 10-პროცენტიან წილს ფლობს თავად რეკომენდატორ კომპ ან ია SAH & Co-შიც, რო მლ ის 90-პროცენტიანი წილის მფლო ბელი არმენ სააკიანია. მოკლედ, ტენდერში გამარჯ ვებულ კომპანიასა და მის რე კომენდატორს შორის ურთიერ თდამოკიდებულების გარკვევა ამ საკითხით დაინტერესებულ პირს ნამდვილად არ გაუჭირ დება, თუმცა საინტერესოა, რა ტომ ვერ გაარკვია ეს თავდაც ვის სამინისტრომ. თავად ტენდ ერში გამარჯვებულ კომპანიაში რეკომენდატორთან ურთიერ თდამოკიდებულებას უარყოფენ და ამბობენ, რომ ყოფილ დირე ქტორს, დავით ლომჯარიას „იბ ერია რეფრეშმენტსთან“ შეხება აღარ აქვს. „სარეკომენდაციო წერი ლი როდესაც გაიცა, SAH & Co და „იბერია რეფრეშმენტსი“ არ ყოფილან ურთიერთდამოკიდ ებული პირები. ბატონი დავით ლომჯარია უკვე ერთ წელზე მე
საქონლის მიწოდება განხორ ციელებული უნდა ყოფილიყო 2015 წლის 01 იანვრის შემდეგ.
მისიის მიერ მოხდა სს „იბერია რეფრეშმენტსის“ გამარჯვებუ ლად გამოვლენა.
სს „იბერია რეფრეშმენტსის“ SPA150032767 ტენდერში გა ნთავსებულ დაზუსტებულ ტე ქნიკურ დოკუმენტაციას, მ.შ SAH & Co-ს მიერ გაცემულ რე კომენდაციას, ის სრულად აკ მაყოფილებდა შემსყიდველის სატენდერო დოკუმენტაციით განსაზღვრულ მოთხოვნებს, შესაბამისად, სატენდერო კო
რაც შეეხება კითხვის იმ ნა წილს, იყო თუ არა ინფორმირ ებული სატენდერო კომისია სს „იბერია რეფრეშმენტსისა“ და SAH & Co-ს ურთიერთობაზე, აღნიშნული სცილდება სატენდ ერო კომისიის ინტერესისა და კომპეტენციის ფარგლებს“, – განგვიმარტეს სატენდერო კო მისიაში.
ტია, აღარ არის „იბერია რეფრ ეშმენტსის“ დირექტორი და მას არანაირი შეხება არ აქვს ჩვენს კომპანიასთან“, – განგვიმარტა „იბერია რეფრეშმენტსის“ მთ ავარმა ბუღალტერმა ტატიანა თოდუამ. თავდაცვის სამინისტროს სა ტენდერო კომისიამ კი „პრაიმტ აიმს“ წერილობითი განმარტება გამოუგზავნა. კომისია ხსენებ ულ ტენდერში რაიმე სახის და რღვევას გამორიცხავს. „სატენდერო დოკუმენტაც იით მოთხოვნილი იყო არანაკ ლებ 1 (ერთი) სარეკომენდაციო წერილი (დადებითი რეკომენდ აცია) შემსყიდველი ორგანიზა ციიდან მის მიერ ანალოგიური (იხ. შენიშვნა 1) საქონლის მი წოდების შესახებ. რეკომენდ აცია(ებ)ში მითითებული უნდა ყოფილიყო პრეტენდენტის მი ერ მიწოდებული საქონლის და სახელება და ღირებულება. რე კომენდაცია(ებ)ში მიწოდებული ანალოგიური საქონლის ჯამური ღირებულება უნდა ყოფილიყო არანაკლებ ტენდერის სავარა უდო ღირებულების ნახევარი ან 150 000 (ასორმოცდაათი ათასი) ლარი, რომელიც უფრო მცირეა.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
9
სამი მიზეზი რატო „ჩვენი ამბიცია პოპულისტურ პოლიტიკოსებთან წარმატების მიღწევაა პროფესიონალიზმის გზით“
EXCLUSIVE ქეთი ხატიაშვილი
საინტერესო ადამიანი, მრავ ალფეროვანი გამოცდილებითა და კონკრეტული წარმატებებ ით. მამუკა კუდავამ დიპლომატ იიდან პოლიტიკაში გადაინაც ვლა. ამ ბო ბს, რომ „ახ ალი პო ლიტიკური ცენტრი“ პროფეს იონალების ნაკრებია, რომელიც პროგრესზეა ორიენტირებული. რატომ მიდის პოლიტიკაში, რა ტომ შეაჩერა არჩევანი „გირჩზე“ და რატომ მიაჩნია მათი ეკონ ომიკური პროგრამა ყველაზე რეალურ და ეფექტურ დოკუ მენტად. და კიდევ, რატომ უნ და მივცეთ ხმა მას? „ახალი პო ლიტიკური ცენტრის“ საგარეო მდივანი მამუკა კუდავა თავის მოსაზრებებს „პრაიმტაიმს“ უზ იარებს. – თქვენ ერთ-ერთ კომენტარ ში თქვით, ზურაბ ჯაფარიძის წინადადებას დავთანხმდი და პარტია „გირჩის“ წევრობასო. თქვენთვის სულერთი იყო, რო მელი პროდასავლური ორიე ნტაციის პარტია შემოგთავაზ ებდათ გაწევრიანებას, თუ „გი რჩი“ განსაკუთრებულია?.. – არა, სულერთი არ იყო. „ახალი პოლიტიკური ცენტრი“ ჩემთვის მო იაზრება იმ ახალ ცენტრისტულ ძა ლად, რომელიც ახალგაზრდებსა და პოლიტიკაში ახალი ადამიანების მო ზიდვაზეა ორიენტირებული. მეორე, პარტია პროევროპული და სოცი ალურად ლიბერალურია. და მესამე, რაც ყველაზე მთავარია, „გირჩის“ მთავარი კოზირი სწრაფ ეკონომიკ ურ პროგრესზე გათვლილი საუკეთ ესო არაპოპულისტური პროგრამაა. ამ სფეროში ისინი პროფესიონალები არიან... – ანუ გი ნდ ათ თქ ვათ, რომ სხვა პარტიების პროგრამებსაც იცნობთ და „გირჩის“ პროგრამა ყველაზე რეალისტურია? – დიახ. ეს ეკონომიკური პროგრა
მა ფისკალურად კონსერვატორულია ანუ დაბალანსებულ ბიუჯეტს ითვა ლისწინებს და არა შვილების ხარჯზე ვალების აღებას და ფლანგვას. უფრო კონკრეტულად, პროგრამა მემარჯ ვენეა, მაგრამ იმავდროულად ყველ აზე გაჭირვებულებზე დიდი აქცენტ ით. ჩვენი გეგმით ეს ფენა მეტ შეღა ვათს მიიღებს. ეს ფული კი ბიუჯეტში არსებობს. 11 მილიარდიდან სამი მი ლიარდის ეკონომია გაკეთდება, თუ კი ბიუროკრატია ისეთი გაბერილი არ იქნება, როგორც დღეს არის... – პარტიები წლიდან წლამდე გვიმტკიცებენ, რომ რაც შეიძ ლება, მეტი ფული ჩაიდება და მეტი პროგრამა დაფინანსდება დაუცველი ადამიანებისთვის, თითქოს აპრიორი გულისხმო ბენ რომ ეს ფე ნა ის ევ ია რს ებ ებს... „გირჩის“ პროგრამა სო ციალურად დაუცველი ფენის შემცირებაზე არ არის ორიენტ ირებული? – რასაკვირველია, მათზეა ორიე ნტირებული. ჩვენი გათვლებით, მათი რიცხვი ეტაპობრივად შემცირდება, რადგანაც ეს პროგრამა რეალისტუ რია და ეკონომიკის ზრდაზეა ორ იენტირებული. ეს ამ ახალი პოლი ტიკურ გუნდის მთავარი გზავნილია და ამით არის სწორედ მიმზიდველი. თანაც იმდენად, რომ ჩვენს ინიცია ტივებს სხვადასხვა დოზით უკვე სხვა პარტიებიც უჭერენ მხარს, რაც კარგ ია. თუ სწრაფი ეკონომიკური ზრდა არ მოხერხდება, მაშინ ვერც დაუცვე ლთა ფენის შემცირებას მივაღწევთ. სწრაფი ზრდა შესაძლებელია ბი უროკრატიის შემცირებით. ხელისუ ფლება ბიუროკრატიის ხელფასებში და ხარჯებში, ასევე ეკონომიკურად გაუმართლებელ პროგრამებში დიდ ფინანსებს ხარჯავს, რაც ბიუჯეტის ფულია. იქმნება ხელისუფლებისთვის ხელსაყრელი ადმინისტრაციული რე სურსი. ისინი ითვლებიან დასაქმებ ულად, მაგრამ მათი არცთუ ცოტა ნა წილი ვერ ან არ ასრულებს თავის მო ვალეობას. ცხადია, რომ ეს რესურსი არჩევნებისთვის იქმნება. გაბერილი
„ჩვენს ინიციატივებს სხვადასხვა დოზით უკვე სხვა პარტიებიც უჭერენ მხარს, რაც კარგია“ 10
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ბიუროკრატიის შემცირებით 3 მილი არდს დავზოგავთ, რაც ეკონომიკაში დარჩება და ახალი სამუშაო ადგილე ბი შეიქმნება, ბევრ ახალ ინიციატი ვასაც გააჩენს, საზოგადოებას ახალ სტიმულსა და ენერგიას მისცემს. ეს რეალისტური ხედვაა. – როცა ეკონომიკურ ზრდა სა და პროგრამის რეალისტუ რობაზე საუბრობთ, რამდენ ად ითვალისწინებთ საგარეო ფაქტორებს? საქართველოში ეკონომიკური ზრდა რამდენ ად არის დამოკიდებული იგივე რუსეთთან სავაჭრო ურთიერ თობების გახსნაზე... – საერთოდ სხვა მხრიდან არის დასანახი ეს ყბადაღებული ნარატი ვი, რომლითაც ოცნების ხელისუ ფლება თავს იმართლებს - „ყველაფ ერი საგარეო ფაქტორების ბრალია“. ნებისმიერი კრიზისი სამეზობლოში საქართველოსთვის არის პირველ რი გში შესაძლებლობა, თუ მთავრობას სწორი ეკონომიკური ხედვა აქვს. ანუ ჩვენ გვიჩნდება შანსი, რომ დაბალი გადასახადებით და ბიზნესისთვის ხე ლსაყრელი პორობების შექმნით ჩვ ენსკენ წამოვიღოთ ის ინვესტიციები, რაც კრიზისის ქვეშ მყოფი ქვეყნები დან ბუნებრივად გამორბის და ეძებს ახალ გარემოს. – ფიქრობთ, რომ ელექტორა ტი უკვე გაიზარდა იმ დონემდე რომ მას მხოლოდ რეალისტური პროგრამები სჭირდება და არა პოპულისტურიც? დადგება „გირჩი“ ასეთი სატყუარე ბის შექმნის ცდუნების წი ნაშე? – პოპულიზმით დაწერილ ქულებსა და პოტიომკინის სოფლების შენებას ამომ რჩეველი აღარ დაუჯერებს, უფრო სწორად, ნაკლებად და უჯერებს პოპულისტური მთ ავრობების წარუმატებლობის გამო. მთავარი ამოცანა არის ის, რომ ჩვენი ეკონომიკური პროგრამის თითოეული დეტა ლის ამომრჩეველთან მიტანა შევძლოთ. ეკონომიკას სჭირდება სწრა ფი ტემპით ზრდა მაშინ, როცა გაბერილ ბიუროკრატიას ჩვენი გადასახადებიდან არა მარტო ხე ლფასს ვუხდით, არამედ ამ ბევრ ვითომდა დასაქმებულს ვკვებავთ ილუზიით, რომ ისინი სასარგებლო საქმეს აკეთებენ. ჩვენი ამბიცია პოპულისტურ პოლიტიკოსებთან წარმატების მიღწევაა პროფესიო ნალიზმის გზით. პოპულიზმის პი რველი მსხვერპლი ხომ სიმართლეა. პოპულისტთა გავლენის შემცირებ ის საუკეთესო რეცეპტი კი სწრაფი
გამდიდრება და სიღარიბის აღმოფხ ვრაა. – „გირჩის“ შანსებს არჩევნებ ზე როგორ აფასებთ, რა პროც ენტულ მაჩვენებელზე გახვალთ? – პროცენტებზე ვერ გეტყვით, მაგრამ ერთი რამ ნამდვილად ვიცი, ჩვენი ფილოსოფია და მსოფლმხედვ ელობაც იმისკენ არის მიმართული, რომ დაიწყოს ახალი ტიპის ძალის შექმნა, რომელიც დიახაც, მიაღწევს ამ არჩევნებში წარმატებას და შემდ გომშიც რაც შეიძლება მეტ მომხრეს გაიჩენს. – თქვენ აღნიშნეთ, რომ პირვ ელად საქართველოს ისტორი აში, პარლამენტში ევროპული ტიპის კოალიცია უნდა შეიქმნ ას. დარწმუნებული ხართ, რომ ეს შანსი არსებობს? – აბსოლუტურად დარწმუნებუ ლი ვარ. ჩვენი მთავარი ამბიციაა პარლამენტში ისეთი რაოდენობით შესვლა, რომ ჩვენს გარეშე კოალ იციური მთავრობის შექმნა ვერ მო ხერხდეს. 2012 წლის ოქტომბერში პრეზიდენტი და გამარჯვებული პარტიის ლიდერი შეხვდნენ ერთმ ანეთს, ვინმე წარმოიდგენდა ამას? ხომ მოხდა? ამაზე დაძაბული ვი თარება ნამდვილად ვეღარ იქნება 2016 წლის ოქტომბერში. ვერც ერთი პარტია იმდენ ადგილს ვერ მოიპოვ ებს პარლამენტში, რომ მარტომ და აკომპლექტოს მთავრობა. ყველას მოუწევს ერთი მაგიდის ირგვლივ და სხდომა და კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბება. ჩვენ ყველასთან ვითანამშრო მლებთ, ვინც არ არის ქსენოფობი, ჰომოფობი, ფაშისტი და ოკუპანტის მომხრე... – ჩვენ ვერ ვისაუბრებთ თქვე ნს წარმატებებზე პოლიტიკაში, პარტიის წევრი ახლახან გახდ ით, თუმცა, ალბათ, შეიძლება იმაზე საუბარი, რა წარმატებ
ები გქონდათ დიპლომატიაში, ბოლოს თქვენ საფრანგეთში იყ ავით დიპლომატიური მისიით. - როგორ გითხრათ, მე ყოველთ ვის დიპლომატიის მიმართულებით ვმუშაობდი. მხოლოდ ორ გამოცდ ილებას გავიხსენებ, რაც, ჩემი აზ რით, თანამედროვე საქართველოს დიპლომატიის გადამწყვეტ მოვლენ ებს უკავშირდება. ვარ ის ადამიანი, ვინც რუსული ბაზების გაყვანას მოაწერა ხელი და აქტიურად ვიყავი ჩართული ამ შეთა ნხმების მომზადებაში 10 წლის განმ ავლობაში. ამ დოკუმენტზე მუშაობა 1996 წლიდან მიმდინარეობდა. ირაკ ლი მენაღარიშვილი და რევაზ ადამია იყვნენ მაშინ ქართული მხრიდან თა ვმჯდომარეები. მათ ყველაზე დიდი წვლილი შეიტანეს ამ პროცესში, რაც 1999 წლის სტამბულის ისტორიული შეთანხმებით დაგვირგვინდა. შედე გად, 2001 წელს ვაზიანი გაიყვანეს, გუდაუთა – ნაწილობრივ. კარდინალ ური ცვლილებები ამ მიმართულებით უკვე ვარდების რევოლუციის შემდეგ დაიწყო, ახალმა ხელისუფლებამ გა აძლიერა რუსეთზე ზეწოლა, დასა ვლეთის დიპლომატიაც აქტიურად იყო ჩართული და 2005 წელს ლავრ ოვმა და ზურაბიშვილმა ახალ დო კუმენტს მოაწერეს ხელი. პროცესის ბოლო ეტაპი გახლდათ სწორედ 2006 წლის სოჭის შეთანხმება, სადაც ბა ზების სრულად გაყვანის დოკუმენტს ქართული მხრიდან მოვაწერე ხელი, რუსული მხრიდან კი – გენერალმა მა სლოვმა. 2007 წელს ბაზებმა საქართ ველოს ტერიტორია დატოვა. 2008 წელს კი, როგორც ელჩი სა ფრანგეთში, აგვისტოს ომის პროც ესებში აქტიურად ვიყავი ჩართული. მოგეხსენებათ, საფრანგეთის პრეზ იდენტი ექვსპუნქტიან შეთანხმებაზე მუშაობდა. კარგად მახსოვს დაძაბუ ლი მოლაპარაკებების ყველა გადამწ ყვეტი მომენტი. როცა სარკოზი პეკი ნში ოლიმპიადაზე პუტინს ელაპარ აკა და ვერაფერი გააწყო, პირველად მე დამირეკეს და მითხრეს. მერე ითქვა, დასავლეთმა წყალი და პამპერსები გამოგვიგზავნაო, ეს აბსოლუტურად პრორუსული მითია. ყველა პროცესის უშუალო მონაწილე ვარ და ამიტომ დარწმუნებით შემი ძლია ვთქვა - სარკოზიმ უდიდესი რო ლი შეასრულა. პუტინთან ყვირილით, ლავროვის კოსტიუმზე დაქაჩვებითა და ზეწოლებით – ყველაფერი იყო. ეს რომ არ ყოფილიყო, გაცილებით ცუ დი შეთანხმება გვექნებოდა. მეექვსე პუნქტიდან სტატუსის საკითხი ამ ოვიღეთ, რაშიც საფრანგეთის პრეზ იდენტიც დაგვეხმარა. ამას დაემატა ამერიკის სერიოზული გზავნილი: ვაგზავნით სამხედრო გემებს და თვ ითმფრინავებსო... ერთი ტყვიაც რომ მოხვედროდა თვითმფრინავს თბილ ისის აეროპორტში ან გემს შავ ზღვა ში, ეს ნატო-სთვის ომის გამოცხად ება იქნებოდა. ამიტომაც პუტინმა ვერ გადაწყვიტა მაშინ თბილისში შემოსვლა. თუ ვინმეს ჰგონია, რომ დასავლეთი მაშინ თუნდ აც იმას გააკეთებდა, რაც მოგვიანებით უკრაინაში გააკეთ ეს, სანქციებს ვგ ულისხმობ, მინდა ვუთხრა, რომ მა შინ ამის მზადყო ფნა არ იყო. ბუ ში იყო თავისი პრეზიდ ენტობის ბოლო თვეებში, ამერიკელები სარკოზის გვერდით იდგნენ და ერთნაირი მესიჯებით საუბრობდნენ. მეტი შეეძლოთ, თუ მცა, იყვნენ ისეთებიც, ვინც სარკოზის ეწინაა ღმდეგებოდნენ, მაგა ლითად, ბერლუსკონი, რომელიც ყველაზე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ომაც ირჩევ „გირჩს“ „გირჩის“ მთავარი კოზირი სწრაფ ეკონომიკურ პროგრესზე გათვლილი საუკეთესო არაპოპულისტური პროგრამაა. ამ სფეროში ისინი პროფესიონალები არიან...“
„ჩვენ ყველასთან ვითანამშრომლებთ, ვინც არ არის ქსენოფობი, ჰომოფობი, ფაშისტი და ოკუპანტის მომხრე...“ რადიკალური გახლდათ, ის ქართვე ლებს პირდაპირ ადანაშაულებდა... რთული მდგომარეობა იყო. რთული იყო იმ კონსენსუსის შექმნა, რაც რუ სეთს აიძულებდა, უკან დაეხია. დასა ვლეთმა აქ, რა თქმა უნდა, გადამწყვ ეტი როლი ითამაშა. – შეიძლება ითქვას, რომ მა შინ კონსენსუსი შედგა და და სავლეთმა პირობა დადო, რომ საქართველო ნატო-ს წევრი არ გახდებოდა, რაკიღა ეს ომი რუ სეთმა სწორედ იმიტომ წამოიწ ყო, რომ საქართველოს ნატო-ს წევრობის საკმაოდ მაღალი შა ნსები ჰქონდა. – ომი ორი მთავარი მიზეზით დაიწყო: პირველი იყო კოსოვო. თე ბერვალში კოსოვოს აღიარების შე მდეგ პუტინმა დასავლეთი ორმაგ სტანდარტებში დაადანაშაულა და
პარალელურად სააკაშვილს უთხრა: დაისჯებით, იმიტომ რომ ნატო-ში შეგათრევენო... მეორე მიზეზი გახლ დათ აპრილში ბუქარესტში ნატო-ს სამიტის გადაწყვეტილება. საქართ ველო იმდენად ახლოს იდგა ნატო-ს წევრობასთან, რომ რუსეთმა იფიქ რა, ან ახლა ან მერე გვიანი იქნებაო. დეკემბრამდე უნდა მოესწროთ. დე კემბერში იყო მინისტერიალი ჩანი შნული, სადაც უკვე მაპ-ის მოცემის საკითხი რეალური ხდებოდა. ეს პრ ოცესი რომ შეეჩერებინათ, ზაფხულ ში ომი დაიწყეს... – დიპლომატია უფრო საინ ტერესოა თუ პოლიტიკა? – მათ შორის ბევრია მსგავსებაც და განსხვავებაც. ორივე საინტერე სოა სხვადასხვა ასპექტში. დიპლომ ატიაში ქვეყნების ურთიერთობებია ყურადღების ცენტრში, მაგრამ პო
ლიტიკაც აქტიურად არის გასათვ ალისწინებელი. პოლიტიკის მთავარი სუბიექტები პოლიტიკური პარტიებია, რომელთაც თავის მხრივ დიდი დოზით დიპლომატიურობა სჭირდებათ მიზნის მისაღწევად. ამ მთავრობის პირობებში დიპლომ ატიაში ჩემს თავს ვერ ვხედავ. რაც შეეხება პოლიტიკას, რა გითხ რათ, როცა სახელმწიფო მოხელე ხარ, ყოველთვის ჩართული ხარ პოლიტი კურ პროცესებში, ამ პროცესებს მუ დმივად ვადევნებდი თვალს... თუმცა, პარტიულ ოფისში ადრე არასოდეს ვყ ოფილვარ, სანამ სარკოზის პარტიაში ფეხს შევადგამდი. პარტიული ინტრიგ ები და სხვა მსგავსი რაღაცები ჩემთვის
უცხოა, თუმცა არავინ იფიქროს, რომ დიპლომატიაში არ არსებობს ინტრიგ ები, ფეხის დადებები თუ შანტაჟი. საფრანგეთში დინოზავრებს ეძახ იან პოლიტიკოსებს, ვინც იბადება და კვდება პოლიტიკაში, ვერ იშორებენ თავიდან, ახალ თაობას არ აძლევენ წინსვლის საშუალებას, პარტიებს კი განახლების შანსს უბლოკავენ. ახალი პოლიტიკური ცენტრის მიზანია, რომ შევქმნათ პლატფორმა ფასეულობების გარშემო, რომელშიც ახალგაზრდებს თუ პროფესიონალებს შეეძლებათ ახ ალი პოლიტიკის კეთება და არ იყვნენ დამოკიდებულნი დინოზავრების ნება ზე... – დიდი ხანია, დიპლომატიაში
„ჩვენი მთავარი ამბიციაა პარლამენტში ისეთი რაოდენობით შესვლა, რომ ჩვენს გარეშე კოალიციური მთავრობის შექმნა ვერ მოხერხდეს“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ხართ, შეგიძლიათ, მოკლედ დაახასიათოთ შევარდნაძის, სააკაშვილისა და ამ ხელისუ ფლების საგარეო პოლიტიკა? – ნატო-ში ვმუშაობდი 1999 წე ლს, როცა შევარდნაძემ პირველად თქვა: ნატო-ს კარზე დავაკაკუ ნებთო. მის ამ ცნობილ ფრაზაზე დასავლეთში ყველას ეღიმებოდა. ეს არასერიოზული იყო იმ ფონზე, რომ საქართველო, როგორც სახე ლმწიფო, არშემდგარი და კორუ მპირებული გახლდათ კლანური მმართველობით. ამიტომაც იყო ეს სასაცილო. ვარდების რევოლუ ციის შემდეგ რეფორმატორული ტალღა წამოვიდა, ამან საქართვე ლოს განვითარებას დიდი ბიძგი მი სცა. პირველად მაშინ დაფიქრდნ ენ დასავლეთში და საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანების რეალური შანსები გაუჩნდა. ოცნების ხელი სუფლების პოზიცია – არ უნდა ვიყოთ განხეთქილების ვაშლი და სავლეთსა და რუსეთს შორის – მთ ავარ შეცდომად მიმაჩნია. კონკრეტულ მაგალითს მოგი ყვანთ: თინა ხიდაშელის კატასტ როფული მესიჯი, ბევრი რომ იაქტ იურა აქეთ-იქით: მაპ-ი არ გვინდა, ისე მოგვეცით ნატო-ს წევრობაო, დიდი შეცდომა იყო. წინა წლის მი ნისტერიალამდე ამ მიმართულებთ საკმაოდ ორაზროვანი და ბუნდოვ ანი ჩანაწერი ჰქონდა ნატო-ს. ახლა კი, ხიდაშელის ხმაურიანი და პო პულისტური განცხადებების შემდ ეგ, ნატო-მ შავით თეთრზე დააფ იქსირა - მაპ-ი არის აუცილებელი და გასავლელი ეტაპი. თავდაცვის მინისტრის განცხადებები სკეპტი კურმა დასავლელმა კოლეგებმა სუპერამბიციად და საჯარო ზეწო ლად ჩაგვითვალეს და მაპ-ის გა ვლა სავალდებულოდ ჩაგვიწერეს. ეს არის არადიპლომატიურობის და არაპროფესიონალიზმის ბრალი. – დაბოლოს, მითხარით, ვინ და რატომ უნდა მისცეს ხმა „გირჩს“? – ჩემი აზრით, ახალგაზრდები ჩვენი ბუნებრივი ამომრჩევლები არიან, იმიტომ რომ მომავალში, როცა ისინი სასწავლებლებს და ამთავრებენ, ჩვენი ეკონომიკური გეგმების მიხედვით, მეტი შანსი ექნებათ, ამ ქვეყანაში იპოვონ სა მუშაო. სოციალურად ლიბერალური (ადამიანის პიროვნული უფლე ბები) მიდგომის გამო ასევე ბუნე ბრივი მოკავშირეა სამოქალაქო სექტორი, ვისთვისაც მნიშვნელ ოვანია დემოკრატია, ადამიანის უფლებები და კანონის უზენაე სობა. სოფლის მეურნეობა ყველაზე არაეფექტური სექტორია მთავ რობების პოლიტიკის გამო. ჩვენი გეგმა ასეთია - აგრარულ სექტ ორში სახელმწიფოს მიერ ფულის პოპულისტურად ხარჯვის ნაცვ ლად სოფლის მცხოვრებლებს უნ და დავეხმაროთ პირდაპირ, ანუ ნაღდი ფულით იმიტომ, რომ მათ ქვეყანაში ყველაზე მეტად უჭ ირთ. ჩვენი პრიორიტეტია შეიქ მნას ახალი, ეფექტური სამუშაო ადგილები ეკონომიკის სხვა სექტ ორებში და სოფლის მეურნეობაში დასაქმებულ ჩვენს თანამოქალა ქეებს შესაძლებლობა გაუჩნდეთ დასაქმდნენ და თავად უზრუნვ ელყონ საკუთარი ოჯახები ღი რსეული შემოსავლით. ქვეყნის გამდიდრება მხოლოდ ურბანიზა ციით ხდება. გაჭირვებული ოჯახები სწრა ფად ვერ იხეირებენ ჩვენი საგადა სახადო და ეკონომიკური რეფორმ ებით, ამიტომ მთავრობამ მათთვის უნდა გაზარდოს რესურსები, ძი რითადად პირდაპირი დახმარების, ანუ ნაღდი ფულის სახით. მეტ-ნაკლებად შეძლებული ფე ნისთვის - ძირითადად იგულისხმ ება ფინანსური, კომერციული და სამრეწველო სექტორები - მნიშ ვნელოვანი იქნება საგადასახადო რეჟიმის შემსუბუქება. ოთხი გადა სახადის გაუქმება (დღგ-ის გარდა) მათ გაამდიდრებს, მეტი ფული გაჩნდება მცირე და საშუალო ბი ზნესში. ეს კი მათ შემოსავლებსა და შრომის პირობებზეც აისახება. ჯიბეში ჩნდება მეტი ფული ბიზნეს ის გაფართოებისთვისაც.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
11
უშვილობის მკურნალობის თანამედროვე მეთოდი `კარაპს მედლაინში~
სალი კიპაროიძე ჰისტეროსკოპია ყველაზე ზუსტი თანამედროვე მე თოდია საშვილოსნოს ღრუს ლორწოვანი გარსის გამო საკვლევად. კვლევა ტარდ ება სპეციალური ოპტიკური სისტემის – ჰისტეროსკოპის მეშვეობით. ეს ხელსაწყო შე ჰყავთ საშოში, იქიდან კი, სა შვილოსნოს ყელის გავლით, მის ღრუში. ჰისტეროსკოპია მიკროქირურგიული ჩარე ვაა და სწორედ ამიტომ, ამ დროს, საშვილოსნოს კედე ლი არ ზიანდება. ოპტიკურბოჭკოვანი ტექნოლოგიების განვითარებამ ინჟინრებს საშუალება მისცა დაემზა დებინათ გაცილებით უფრო მცირე დიამეტრის და დიდი გარჩევის უნარიანობის ლა პარასკოპიული და ჰისტერ ოსკოპიული ინსტრუმენტ ები. შეიძლება ითქვას, რომ მათ, მთელი რიგი რევოლუ ცია მოახდინეს, თუ რატომ და როდის იყენებენ მას გი ნეკოლოგიურ პრაქტიკაში, ამის შესახებ „პრაიმტაიმს“ კლინიკა „კარაპს მედლაი ნის“ გინეკოლოგიური განყ ოფილების ხელმძღვანელი, ენდოსკოპიური ქირურგიის პროფესორი, მედიცინის მე ცნიერებათა დოქტორი, ბა ტონი რამაზ ჩარექიშვილი ესაუბრა. რამაზ ჩარექიშვილი: - ჰისტეროსკოპია, ეს არის გინეკოლოგიაში გამოყენებუ ლი ენდოსკოპისს ერთ-ერთი განხრა. ჰისტეროსკოპის სა
შუალებით ჩვენ შეგვიძლია დავათვალიეროთ საშვილოს ნოს შიდა გარსი და გავიგოთ თუ რა მდგომარეობაშია სა შვილოსნოს ღრუ. ეს საკმაოდ მნიშვნელოვანია, როგორც უშვილო ქალბატონებში, ას ევე იმ ქალბატონებში, ვისაც ბავშვი უკვე გაჩენილი ჰყავს და არ დგას უშვილობის პრ ობლემა. როდესაც ექოსკო პიურად ქალს უდგინდება სა შვილოსნოს ღრუს პოლიპოზი და საშვილოსნოს ღრუს სუ ბმუკოზური კვანძი, აუცილე ბელი ხდება მათი მოკვეთა, გამოტანა. პოლიპის შემთხვ ევაში, აუცილებელია იმიტომ, რომ ხელს უწყობს უშვილო
ბას, რადგან მუშაობს, როგო რც უცხო სხეული და, აქედან გამომდინარე, შეიძლება ვერ მოხდეს განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის მიმაგრება
საშვილოსნოს ღრუში. თუ მცა, თუ ქა ლს შვ ილი ჰყ ავს, არ ნიშნავს იმას, რომ პოლი პი არ უნდა მოიკვეთოს, უნდა ვიცოდეთ რა სახის პოლიპია და დაინიშნოს სათანადო მკ ურნალობა პოსტოპერაციუ ლად. პოლიპის ასე მიყრუება არავითარ შემთხვევაში არ შე იძლება, რადგან მან იცის ხა ნგრძლივი მენსტრუაციული ციკლი, აციკლიური სისხლის დენები და, ცუდ შემთხვევ აში, თუ ქალბატონის ასაკიც დიდია, იზრდება ალბათობა იმისა, რომ ეს ყველაფერი ონ კოლოგიურ პრობლემაში გა დაიზარდოს. ადრე, სანამ მედიცინაში ჰისტეროსკოპია შემოვიდო და, ხდებოდა პოლიპის ბრმად გამოფხეკა, რაც მე არ მიმა ჩნია სწორ მეთოდად. იმიტომ, რომ გამოფხეკის დროს ექიმი ქირურგი გამოფხეკას ატარ ებდა ბრმად, ვერ ხედავდა რას ფხეკდა კოვზით საშვილ ოსნოს ღრუში. ბრმა გამოფხ ეკის პირობებში იქ შეიძლება მოხვდეს პოლიპი ან შეიძლება საერთოდაც არ მოხდეს მი სი საფუძვლიანად გამოტანა, დარჩეს ფუძე, რის შემდეგაც ჩვენ შეგვიძლია მივიღოთ მი სი რეციდივი, ხელახლა განვ ითარება. გარდა პოლიპისა, არსებო ბს სუბმუკოზური კვანძებიც. მისი კლინიკური გამოვლინ ებაა მწვავე სისხლისდენა. როგორც წესი, ადრე, სანამ ენდოსკოპია შემოვიდოდა ფა რთოდ მედიცინაში, საშვილ ოსნოს სუბმუკოზური კვანძის დროს ხდებოდა საშვილოსნოს
ამოკვეთა. თუმცა ჰისტერ ოსკოპიამ მოგვცა იმის საშუ ალება, რომ ამ პათოლოგიის მატარებელ ქალბატონებს შე უნარჩუნდეთ საშვილოსნო. ეს მედიცინის საკმაოდ დიდი წინ გადადგმული ნაბიჯია. მით უმეტეს, როდესაც საუბარია იმ ქალბატონებზე, რომლებ იც აპირებენ, რომ გახდნენ დედები. გარდა ამისა, არის უამრავი თანდაყოლილი პა თოლოგია, კერძოდ, მაგალი თად, საშვილოსნოს ღრუს სრ ული ან არასრული ტიხარი. ამ დროსაც, ასევე აუცილებელია ჰისტეროსკოპიის გამოყენება, ვინაიდან თავიდან, პირველ რიგში, მოხდეს სრული დიაგ ნოსტიკა და შემდეგ მოხდეს მისი ქირურგიულად მკურნა ლობა, ანუ ამ ტიხრის ჩახსნა. არსებობს კიდევ შვილოს ნობის ხელის შემშლელი სხვა
რამაზ ჩარექიშვილი ფაქტორებიც. მაგალითად, შეხორცებითი პროცესები სა შვილოსნოს ღრუში, რომლებ იც, როგორც წესი, ვითარდ ებიან როგორც ინფექციების ფონზე, ასევე ხშირი აბორ ტების შედეგად. ამ პათოლო გიის მკურნალობაც ჰისტერ ოსკოპიითაა შესაძლებელი. ამით იმის თქმა მინდა, რომ ჰისტეროსკოპიას აქვს უზარ მაზარი როლი მედიცინაში და დღეს, თანამედროვე გინეკო ლოგიური სტაციონარები, ფა ქტობრივად, წარმოუდგენელ ია ამ აპარატურების გარეშე. ჰისტეროსკოპია საჭირო ებს ვენურ გაუტკივარებას, პროცედურა გრძელდება და ახლოებით 15-20 წუთი, და ამის შემდეგ პაციენტს შეუძ ლია იმ დღესვე გაეწეროს სა ხლში ძალიან ბედნიერად. არსებობს ასევე „საოფ ისო“ ჰისტეროსკოპი, რომე ლიც არის ძალიან წვრილი, დაახლოებით 2-3 მმ ზომის. ესაა ის შემთხვევა, რომლ ის დროსაც არ არის საჭირო ანესთეზია. ეს, ძირითადად, გამოიყენება იმ შემთხვევაში, როდესაც ჩვენ გვინდა მოვა ხდინოთ ვიზუალიზაცია და დავათვალიეროთ საშვილ ოს ნოს ღრუ. ეს არ ის სა კმ აოდ კარგი დიაგნოსტიკური საშუალება, როდესაც ეჭვი გვეპარება საშვილოსნოს ში და გარსის ენდომეტრიუმის კიბოზე. პრაკტიკულად, ამ დროს უკვე ხდება იქიდან მი ზნობრივად საბიოფსიო მა სალის აღება, მორფოლოგია ზე გაგზავნა და დათესვა. ას ევე საოფისო ჰისტეროსკოპი, რომელსაც არანაირი გაყუჩე ბა არ სჭირდება, გამოიყენება ხელოვნური განაყოფიერების წინა მოსამზადებელ პერი ოდშიც. დღეს, როცა თანამე
დროვე მიდგომით ტარდება ხელოვნური განაყოფიერება, გარდა იმისა, რომ აუცილებე ლია ფოლიკულის მომზადება და მომწიფება, აუცილებელია ასევე საშვილოსნოს შიდა გა რსის მომზადება და მომწიფ ებაც. როგორც წესი, დღეს ჰისტეროსკოპიის გარეშე არ არის ქალბატონის საშვილ ოსნოს ღრუ სრულფასოვნად შესწავლილი და სწორედ ამ იტომაც, „ინ ვიტრო“( ხელო ვნური) განაყოფიერების წინ ჰისტეროსკოპიის გამოყენება აუცილებელია. მისი საშუალ ებით ასევე შესაძლებელია „სქრეჩინგის“, იგივე ენდომე ტრიუმის დასერვის პროცედ ურის ჩატარება, რაც უფრო აძლიერებს ენდომეტრიუმის რეცეპტორულ ფუნქციას და როგორც სტატისტიკური გა მოკვლებები მეტყველებს, ამ დროს ხდება საშვილოსნოს ღრუში განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის უკეთესად მიმაგრება. როგორც გითხარით, ჰი სტეროსკოპია დღეს საკმაოდ აქტუალურია და სწორედ ამ მეთოდით ხდება ძალიან ბე ვრი იმ დაავადების მკურნა ლობა, რომელიც საშვილოს ნოს ღრუს შიდა პათოლო გიებს ეხება. კიდევ ერთხელ რომ ჩამოვთვალოთ, ეს არის სინექიები, ანუ საშვილოს ნოს ღრუს შიდა შეხორცებ ითი პროცესები, ეს არის ნე ბისმიერი სახის პოლიპები, საშვილოსნოს ღრუს სუბმ უკოზური კვანძები, თანდაყ ოლილი ანომალიები და საშვ ილოსნოს ტიხარი. ასევე ჰი სტეროსკოპია გამოიყენება დიაგნოსტირებისთვის, იმ შემთხვევაში, როდესაც ეჭვი გვაქვს ონკოლოგიურ და თა ნდაყოლილ პათოლოგიებზე. A
12
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
13
ექსკლუზიური ინტე საქართველო ირანს ელექტროენერგიას მიაწვდის
ელჩი: „აფხაზეთსა და ოსეთზე მუდმივად ვაცხადებდით და ვაცხადებთ, რომ ეს არის საქართველოს ტერიტორია“
გიორგი ურუშაძე
EXCLUSIVE ელჩი: „მალე თბილისში ირანული კულტურის მასშტაბური ცენტრი გაიხსნება“ ირანის საელჩოს დესპანი: „ირანელი ბიზნესმენებისთვის საქართველო საინტერესო ხდება“
14
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ირანსა და საქართველოს შორის დიპლომატიური ურთი ერთობები კიდევ უფრო ღრმა ვდება. ეკონომიკა, განათლება, ტურიზმი, სოფლის მეურნეობა, კულტურა – თანამშრომლობის ახალი საფეხურის ინტერესის საგნებია. ირანის საელჩოს დესპანი მოჰსენ ქებრიაიზადე და ირანის ელჩი საქა რთველოში აბას თალებიფარი მი მდინარე ურთიერთობებზე, საერთო პროექტებსა და, ზოგადად, ისტორი ულ ერთობაზე გვესაუბრებიან. ვნახოთ, როგორია ირანულ-ქართ ული დიპლომატია და ორი ერის ურ თიერთობის პერსპექტივა. თავდაპირველად, გთავაზობთ ინტერვიუს საელჩოს დესპანსა და ეკონომიკური განყოფილების ხე ლმძღვანელ მოჰსენ ქებრიაიზად ესთან: – საქართველოსა და ირანს მჭიდ რო ეკონომიკური ურთიერთობები აქვთ. ამ პერიოდში ჩვენ ძირითადად ენერგეტიკულ სფეროში ვთანამშრ ომლობთ. ელექტროენერგია და გა ზი, კერძო სექტორი, ვაჭრობა, სო ფლის მეურნეობა, სამშენებლო მასა ლები – ეს ჩვენი ურთიერთობის მთ ავარი მიმართულებებია. სულ მალე ირანელი ტექნიკოსები და ინჟინრებ იც ჩამოვლენ. დაგეგმილია საერთო ძალებით ჰესების, საცხოვრებელი სახლების მშენებლობა. ირანელი ბი ზნესმენებისთვისაც საქართველო საინტერესო ხდება, ვინაიდან თქვენი ქვეყანა კარგი სივრცეა ახალი პროე ქტებისთვის. განსაკუთრებით საინტერესოა რამდენიმე სფერო, ეს ეხება ვაჭრ ობას და სოფლის მეურნეობას. არსე ბობს ამ ეტაპზე რამდენიმე ირანული კომპანია, რომელიც ამ მიმართულ ებით აბანდებს თანხას. – კონკრეტულად, რომელი ირანული პროდუქტი შემოვა საქართველოში და, პირიქით, რა გავა? – სამშენებლო მასალები, სო ფლის მეურნეობის პროდუქცია, ნავთობქიმიის მრეწველობის პროდუქცია... გარდა ამისა, შესაძლებელია, რომ ირანიდ ან შემოვიდეს ტექნიკური და საინჟინრო ცოდნა, ანუ ირ ანელმა ინჟინრებმა დაიწყონ სხვადასხვა პროექტების გა ნხორციელება საქართველო ში. როდესაც ჩვენ ვამბობთ საინჟინრო სფეროს, ეს ეხება ჰესების მშენებლობას, სო ფლის მეურნეობაში არსე ბულ სხვადასხვა საინჟინრო კუთხეს, საცხოვრებელი სახლების შენებას და ასე შემდეგ. – რა ხდება საქართვე ლოში ირანული გაზის შემოდინების მხრივ?
– იქიდან გამომდინარე, რომ ირ ანიდან საქართველოში გაზის მო წოდება რეგიონალური საკითხია, ამ ეტაპზე მოლაპარაკების დონეზეა და საჭიროა რეგიონის ქვეყნების ჩა რთვა. საქართველოს აქვს კარგი სტ რატეგიული მდებარეობა, შეუძლია, მნიშვნელოვანი როლი შეასრულოს ირანის გაზის რეგიონის ქვეყნების განაწილებაში. – თუ არსებობს იმის ინტერე სი, რომ, პირიქით, ირანმა გა იტანოს ქართული პროდუქტი უცხოეთში და თუ კი, რომელი პროდუქტები? – საქართველოს მადნეული, ეს არ ის ძირითადად მანგანუმი და სილიკო მანგანუმი. ეს ის პროდუქციაა, რომე ლიც ირანს სჭირდება. გარდა ამისა, სოფლის მეურნეობის პროდუქცია, გარკვეული კატეგორიის, რომელიც ირანში არ არის, სხვადასხვა სახეობ ის ყურძნის ჯიშები, რომლის გატანა ირანში შეიძლება, ასევე, საქონლისა და თხის ხორცი, აგრეთვე, ხე-ტყის მასალა. თუმცა მნიშვნელოვანია იმ ქართულმა კომპანიებმა, რომლებიც ამ ბიზნესებში არიან ჩართულნი, შე ისწავლონ ირანული ბაზარი და აქედ ან გამომდინარე, შესთავაზონ ირანს თავიანთი პროდუქცია. ქართულმა მწარმოებლებმა მონაწილეობა უნდა მიიღონ სემინარებსა და კონფერენ ციებში, რომელიც ირანში ტარდება, რათა იქ არსებულ ვითარებას გაეც ნონ. ირანი ღიაა ქართველი ბიზნეს მენებისთვის. – რამდენად მიმზიდველია ქა რთული ეკონომიკა ირანელი კე
რძო ინვესტორებისთვის? – ვფიქრობ, ირანელი ბიზნესმე ნებისთვის განსაკუთრებით საინტე რესოა სოფლის მეურნეობის სფერო. გარდა ამისა, ირანის პროდუქციის ევროპისკენ გასაგზავნად საქართვე ლოს მნიშვნელოვანი სტრატეგიული მდებარეობა უკავია. ასევე, ტურიზმ ის სფეროა ძალიან მნიშვნელოვანი ირანისთვის და ის ფაქტიც, რომ ორ მხრივი უვიზო რეჟიმი კვლავ დაწე სდა, ძალიან კარგია. რამდენიმე ფრ ენა არის პირდაპირი, თეირანი-თბ ილისი. გარდა ამისა, საქართველოში არის ბევრი პროექტი, რომელშიც შეუძლიათ, ირანელ ტექნიკოსებს საკუთარი სერვისი შესთავაზონ. ამ კუთხითაც საინტერესოა ქართული ბაზარი. – როგორია სამთავრობო დონეზე მზაობა ეკონომიკურ თანამშრომლობაზე და რაიმე დაბრკოლებები თუ არსებობს? – ისევე, როგორც საქართველოს მთავრობა, ირანის მთავრობაც მოწა დინებულია და მიესალმება ორი ქვ ეყნის ურთიერთობების ყოველმხრივ განვითარებას. ორი ქვეყნის მაღალჩ ინოსნებს შორის უკვე გახშირდება მიმოსვლები. ეს ვიზიტები ოფიცია ლურ ჩარჩოებში მოქცეული და შედე გზე ორიენტირებული იქნება. თუმცა ძირითადი პრობლემა, რაც ირანელ ებს ექმნებათ, ეს არის საბანკო ურ თიერთობების არქონა. მიუხედავად იმისა, რომ მრავალმა ევროპულმა ბანკმა ირანთან Swift განაახლა, სა ქართველო ჯერ არ ჩაბმულა ამ პრ ოცესში, რაც იწვევს დაბრკოლებებს, როგორც კერძო, ისე იურიდიული პი რებისთვის. ბიზნესმენები ვერ ახორ ციელებენ თავიანთ საბანკო ტრანზა ქციებს და ეს აფერხებს მათ საბანკო საქმიანობას. – ხომ არ იგ ეგ მე ბა, რომ ამ პრობლემის აღმოსაფხვრელად საქართველოში რომელიმე ირ ანული ბანკი შემოვიდეს? – პირველ რიგში, მნიშვნელოვან ია, „სვიფტს“ მიუერთდეს საქართვე ლო და ირანთან ტრანზაქციები განახორციელოს. წინააღ მდეგ შემთხვევაში ვერც ერთი ირანული ბანკი ვერ შემოვა საქართველოში. ამის შემდეგ შესაძლებ ელია როგორც ირანული ბანკის შემოსვლა, ისე ქართული ბანკის ფი ლიალის გახსნა ირანში. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს ეროვნუ ლი ბანკის მესვეურები სგან იყო დაპირება, რომ მალე მოაგვარებდნენ „სვიფტის“ პრობლე მას, პრ ოც ესი ჯერ არ დასრულებულა და ეს ფაქტორი შეიძლე ბა პრობლემად იქცეს ურთიერთობების გა ნვითარებაში. საბანკო თანამშრომლობასა და
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ერვიუ ირანის ელჩთან ირანის საელჩოს დესპანი: „დაგეგმილია საერთო ძალებით ჰესების, საცხოვრებელი სახლების მშენებლობა“
ოდენობით მოიხმარს ელექტროე აბას ნერგიას, ირანში მოხდება მისი ა, ხოლო ზამთარში თალებიფარი, გაპიდრინიექბით, ირანიდან მოხდ სი შემოსვლა. ელჩი: „ირანი იყო ება მი – რას იტ ყვ ით კუ პირველი ქვეყანა, ლტურულ და საგა ნმანათლებლო პრ რომელმაც ოექტებზე, როგორც ვიცი, ირანი დაინ საქართველოს ტერესებულია, რომ დამოუკიდებლობა საქართველოში კუ ლტურის ცენტრი გა აღიარა“ ხსნას...
ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობები ღრმავდება
ურთიერთობას დიდი როლი ეკისრება ეკონომიკური ურთიერთობების განვ ითარებაში. – თუ არსებობს რაიმე სტატ ისტიკა, ირანელი მოსახლეობის შემოდინების საქართველოში, როგორი პროცესია ეს, კლებადი თუ ზრდადი? – ამ ეტაპზე, ჩვენი ინფორმაციით, ეს ზრდადი მონაცემია. იზრდება, რო გორც ბიზნესმენებისა და ინვესტორ ების შემოდინება ირანიდან, ისე ტუ რისტებისა და მოქალაქეების. რა თქ მა უნდა, როდესაც უვიზო მიმოსვლა ხელმეორედ დაწესდა, გაიზარდა მო ქალაქეების შემოდინებაც. როდესაც უვიზო მიმოსვლა ქართულმა მხარემ ცალმხრივად შეაჩერა, უკვე პრობ ლემები წარმოიშვა როგორც ინვესტ
ორებისთვის, ისე ბიზნესმენებისთვის. ვინაიდან ისინი ვეღარ ახორციელებ დნენ საქართველოში არსებული ბი ზნესის გაკონტროლებას მარტივად. ცხადია, უვიზო რეჟიმის დაწესება ხე ლს შეუწყობს როგორც ტურისტების, ისე ინვესტორების რიცხვის ზრდას. ახლა კი, საქართველოში ირანის სრულუფლებიანი ელჩის, აბას თალე ბიფარის კაბინეტში გადავინაცვლოთ. ელჩთან ჩაწერილი ინტერვიუ საკმ აოდ საინტერესო გამოდგა. ორმხრივი ურთიერთობები, ირანი სტერეოტიპე ბს მიღმა, სამომავლო გეგმები, რელი გია და დემოკრატია, ჩვენი საუბრის მთავარ თემებად იქცა: – ირანი იყო პირველი ქვეყანა, რომელმაც საქართველოს დამოუკ იდებლობა აღიარა. ჩვენ ამ ფაქტით
ძალიან გახარებულები ვიყავით და ეს ჩვენს ქმედებებშიც აისახა. ირანსა და საქართველოს შორის ისტორიული და კულტურული ერთობა არსებობს. ჩვენი ურთიერთობები საზღვრებს გა რეშეა, ჩვენ გვაქვს ისტორიული ერ თიანობა და ეს არ შეიცვლება. ჩვენ ყველა დონეზე საქართველოს გვერდზე ვდგავართ. იგივე, აფხაზე თსა და ოსეთზე მუდმივად ვაცხად ებდით და ვაცხადებთ, რომ ეს არის საქართველოს ტერიტორია. ბოლო პერიოდში დიპლომატიური ურთი ერთობები კიდევ უფრო გაღრმავდა. შემდეგ კვირაში ირანში მიემგზავრე ბა საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე. თებერვალში შედგა საქართველოს პრემიერისა და ირანის პრეზიდენტის სატელეფონო
საუბარი. უმაღლეს დონეზეა საპა რლამენტო თანამშრომლობა და და გეგმილია ირანის პარლამენტის თა ვმჯდომარის ვიზიტი. ასევე, 10 თვის წინ პირველად დამოუკიდებელი სა ქართველოს ისტორიაში თბილისისა და თეირანის მერებმა დაძმობილების ხელშეკრულება გააფორმეს. – უახლოეს პერიოდში რა პრ ოექტების განხორციელებაა და გეგმილი? – გასულ თვეს ირანმა, საქართვე ლომ, სომხეთმა და რუსეთმა რკინიგ ზის პროექტს მოაწერეს ხელი. ასევე, საუბარია ენერგეტიკულ პროექტებ ზე. ახლა განხილვის პროცესშია გა ზის შემოტანის საკითხი. უკვე მიღწ ეულია შეთანხმება, რომ ზაფხულში, როდესაც საქართველო ნაკლები რა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
– დიახ, ეს პროექტი ისევ არსებობს. სხვათა შორის, გვაქ ვს კულტურის სამინისტროს თა ნხმობა, ახლა ველოდებით პასუხს ეკონომიკის სამინისტროსგან და მალე თბილისში ირანული კულტ ურის მასშტაბური ცენტრი გაიხ სნება, სადაც მოქალაქეები შეძლ ებენ უკეთ გაეცნონ ჩვენი ქვეყნის ისტორიას, კულტურასა და ენას. ამასთანავე, დაგეგმილია, აღმოსა ვლეთმცოდნეობის ინსტიტუტის დაარსება და ამაზე მოლაპარაკე ბები დაწყებულია. ერთ-ერთი ირ ანული უნივერსიტეტი შემოვა ქა რთულ განათლების ბაზარზე. – რა შეიცვალა, სანქციების გაუქმების და ბირთვული მო ლაპარაკებების შემდეგ? ამან გააადვილა ურთიერთობები, თუნდაც საქართველოსთან ან ახალი გეგმების დასახვის სა შუალება თუ მოგცათ... – ბუნებრივია, ეს ძალიან კარგი პროცესია. დიდი ისტორიული ბი რთვული მოლაპარაკებების შედე გად გაუქმდა სანქციები. თუმცა, სამწუხაროდ, საქართველო ჯერჯ ერობით რჩება სანქციების რეჟი მში, ვინაიდან არაა ამოქმედებული „სვიფტ“ სისტემა საქართველოსა და ირანს შორის. ირანის მოქალა ქეებს ქართულ ბანკებში ანგარი შებს არ უხსნიან და ეს პრობლემაა, რომელიც უნდა მოგვარდეს. – გადავერთოთ ირანზე. როგორ ფიქრობთ, აზრი იმ ის შესახებ, რომ დემოკრატია და რელიგია ერთად ვერ ცო ცხლობს, რამდენად სწორია ირანის შემთხვევაში? – ირანი არის ისლამური რესპ უბლიკა, რომელშიც გათვალის წინებულია სახალხოობაც და რე ლიგიურობაც. ეს ორი ერთმანეთს ხელს არ უშლის. ჩვენმა ქვეყანამ ამის მაგალითი ნამდვილად აჩვე ნა. ირანი წარმატებული ქვეყანაა და ის შეიძლება ამ მიმართულებით დემოკრატიის მაგალითადაც განვ იხილოთ. ირანში არჩევნები მალმალე იმართება, მაგალითად, ახ ლახან თეირანში 30 დეპუტატი აი რჩიეს, აქედან 8 ქალი იყო. რომელ ქვეყანაში ხდება ეს?! ერთ-ერთი ქა რთველი მაღალჩინოსანი ამბობდა კიდეც, რომ უნდა, საქართველო ისეთი პრინციპებით განვითარდეს, როგორითაც ირანი ვითარდება. ვფიქრობ, ქართველები ძალიან რე ლიგიური ხალხია და ეს არც თქვენ არ გიშლით ხელს, იყოთ დემოკრ ატიულები და თანამედროვეები. – ხშირად, ირანი დასავლ ური მედიის პრიზმაში სტერ ეოტიპულად წარმოჩინდება ხოლმე, ეს რისი ბრალია? – დიახ, ეს მართალია. თუმცა ეს ზოგიერთი დასავლური მედიის ობ იექტივში. საბოლოოდ, ასე აღარაა და ეს კარგია. ირანმა დაიბრუნა ძლიერი ქვეყნის სტატუსი. მაგალი თად, მეორე მსოფლიო იმის შემდეგ სულ რამდენჯერმე მოხდა ძლიერი ქვეყნების შეკრება, პირველი შე კრებისას ქვეყნები გადაინაწილეს, მეორე შეკრებისას მოხდა კანონმ დებლობის ფორმირება და მესამე დიდი შეხვედრა იყო ირანთან ბი რთვული მოლაპარაკებები. – როგორ ფიქრობთ, ირ ანი შეგვიძლია განვიხილოთ, რეგიონალურ ლიდერთან ერ თად, მსოფლიო წამყვან ქვეყ ნად? – გადახედეთ მოვლენებს და მიხვდებით, რომ ეს ასეა. ამის მა გალითია, დიდი ბირთვული მოლა პარაკებები. ავიღოთ სირიის საკი თხი. აქ მთავარი ბურჯი ირანია. რეგიონში ირანის გარეშე არანაირი პროცესი არ მიმდინარეობს.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
15
გიორგი ნაკაშიძე: „პირველი ხელფ my View
„ოჯახში თანასწორუფლებიანობის მომხრე ვარ, ცოლქმარი ერთმანეთს აზრს უნდა ეკითხებოდეს, აბა, რისთვისაა ოჯახი, ერთმანეთს გამოცდილება თუ ვერ გავუზიარეთ“
ნინო მჭედლიშვილი
ხელოვანების ოჯახში გაიზარდა. ექიმ ბებიას უნდოდა, მისი შვილიშვი ლიც ექიმი ყოფილიყო, მაგრამ მამის გენმა სძლია და არტისტობა არჩია. დედის ხათრით მუსიკაზეც იარა, ხა ლხური სიმღერაც ისწავლა. ჯერ კი დევ 90-იან წლებში, რუსთაველის თე ატრში ითამაშა სპექტაკლში „მერე რა, რომ სველია სველი იასამანი“, მაშინ თინეიჯერი გოგონები შეყვარებულ ები იყვნენ მის გმირზე, ბაჩაზე. დღეს „თუმანიშვილის თეატრის“ მსახიობია. კინოროლებიდან ერთ-ერთი გამორჩ ეული გმირი „მანდარინებში“ განასა ხიერა. ზაზა ურუშაძის ეს ფილმი „ოს კარზე“ იყო წარდგენილი. დღეს, გიორგი ნაკაშიძეს ცხოვრები სეულ გამოცდილებაზე ვესაუბრეთ. თავადი გურული წინაპრები - თბილისში დავიბადე და გავიზარდე. მამა თეატრის რეჟისორი გახლავთ, თუ მანიშვილის თეატრის ერთ-ერთი და მაარსებელი, მიხეილ თუმანიშვილთან ერთად, პირველი პროფესიით ინჟინერი. დედა მუსიკის მასწავლებელია, მთელი ცხოვრება მუსიკის პედაგოგია, მუსიკა ლურ ათწლედში. - რას გიკრძალავდნენ მშობლები, რას აპროტესტებდით? - დედა ჩემთან ოპოზიციაში არას დროს ყოფილა. მუსიკაზეც ვიარე, მისი ხათრით, მეოთხე კლასამდე. მერე მი ვხვდი, რომ არ იყო ეს ჩემი საქმე. მერე თემურ ქევხიშვილთან დავდიოდი ფო ლკლორზე 7 წელი. ამ მიმართულებით იყო მკაცრი დედა, მაგრამ ბოლომდე მაინც ვერ გავყევი მუსიკას. მამა უფრო მედგა ოპოზიციაში, რადგან არ მიყვარ და კლასიკური გაგებით სკოლა, სწავლა, ქიმიის, მათემატიკის გაკვეთილები, სკ ოლის კანონები. ხშირად იბარებდნენ მა მას სკოლაში, ამის გამო გვქონდა ხოლმე კონფლიქტები. - ე.ი. მორჩილი ბავშვი არ იყავით... - მორჩილი? არა, მე კომუნისტური ეპოქის ბავშვი ვიყავი. თავის დროზე ოქ ტომბრელიც ვიყავი, პიონერიც, მაგრამ ჩემი პრინციპების გამო კომკავშირელი აღარ გავხდი. იმ ასაკში უკვე მივხვდი,
რომ კომკავშირელები იდეურად ეწინააღმდეგებოდნენ ჩემს პრინ ციპებს. ზოგადად, თავისუფლების მოყვარული ადამიანი ვარ. დავემო რჩილები იმას, რაც დისციპლინას მოითხოვს, იმ საკითხში, რაც ძალი ან მაინტერესებს. რისი გაკეთებაც არ მინდა, ვერ მაიძულებს ადამიანი. - განსაკუთრებული დარიგება
გახსენდებათ მშობლების მხრი დან? - ჩემს ოჯახში წესიერებას ას წავლიდნენ. ხელოვანების ოჯახში გავიზარდე, ინტელიგენტი ადამ იანების გარემოცვაში, სადაც არ ყოფილა ნივთების, ფულის კუ ლტი, სადაც უხილავი ფასეულობ ები იყო ხელოვნებისა. ნაკაშიძეები
გურული თავადები არიან, არისტო კრატები. მაგალითად, ჩემებს ყოვე ლთვის მათი წინაპრები მოჰყავდათ ხოლმე... „კაცის კვლა, ლამის მოდად იქცა“ - ყველა მამაკაცის ცხოვრება ში დგება მომენტი, როცა ის თავის დასამკვირდებლად ქუჩაში გადის. თქვენ რა მოგცათ ქუჩამ, გამოცდ ილების თვალსაზრისით? - 90-იან წლებს დაემთხვა ჩე მი ქუჩის პერიოდი. იყო სკოლ ებს შორის გარჩევები, უბანი არ არის ჩემთვის უცხო. თბილისის ყველა უბანში მყავს ნაცნობები, მეგობრები, ვისთანაც ადრე ნა ჩხუბარიც ვარ, მაგრამ არ მყავს ადამიანი ჩემს გარშემო, ვისაც არ ვუყვარვარ და ვერ ვიტან... დიდი გამოცდილებაა ქუჩა. ეს არის კოდექსი, რომელიც ყველა ადამიანმა უნდა გაიაროს... ქუ ჩაში ექსტრემალური სიტუაციაა, უკ ეთ ჩა ნს, ცუ დი და კა რგი, იქ პროვოცირება იოლია. მერე ომში მომიწია ყოფნა, იყო ხაინდრავას ფილმი „ოცნებების სასაფლაო“, ეს ექსტრემალური პირობების პიკია, იქ ყველაზე უკეთ ჩანს ად ამიანის ბუნება... - მაშინ სხვანაირი დამოკიდე ბულება იყო, მალევე რიგდებოდ ით და ერთად მიდიოდით დასალე ვად, მოსალხენად... - მთლად მოსალხენად ვერა, რა დგან ალკოჰოლისთვის პატარები ვიყავით, მაგრამ დამოკიდებულება მართლაც სხვანაირი იყო... ასეთი უტიფარი და დაუნდობელი არ იყო არც ქუ ჩა და არც სა მყ არო. და ნა ფიგურირებდა, მაგრამ იარაღი გვ იან შემოვიდა და კაცის კვლა ლამის მოდად იქცა. მგონი „ნათლიმამამ“ დაგვღუპა ყველა ჩემი თაობის ადამ იანი, ამ რომანტიკამ შეგვიწირა.
16
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
„დარაჯი ვიყავი, პარალელურად სპექტაკლებს ვთამაშობდი“ - სოციალური ფონი, ფინანს ური მდგომარეობა, როგორი იყო ოჯახში. გაჭირვება გინახავს? - გაჭირვება როგორ არ მინახა ვს. აკი გითხარით, ინტელიგენტ ების ოჯახში ვარ გაზრდილი. ჩემს ოჯახში არც ცეხავიკი ყოფილა და არც სახელმწიფო ქონების მიმტაც ებელი. მაშინ ცეხავიკობა არ იყო კა რგი ტონი. დღეს, მევახშეს ბანკირი ჰქვია, „გაპრავებულია“ ყველაფერი. 90-იანების გაჭირვება, როგორც ყვ ელამ, მეც გამოვიარე. ვნახე უშუქ ობაც, სიცივეც, უწყლობაც, პურის რიგებში დგომაც და სახლში ჩანთით კუპონების მიტანაც. ოქროს 80-იანს რომ ეძახიან, მაგ პერიოდში ნამდ ვილად არ გვიჭირდა. ბებია მყავდა ძალიან კარგი ნევროპათოლოგი (სხ ვათა შორის უნდოდა მეც ექიმი გა მოვსულიყავი, მაგრამ არ გამოვიდა ჩემგან ექიმი)... ასე რომ, ხელმომჭი რნეობაც ნანახი მაქვს, ფუფუნება ში არ მიცხოვრია ნამდვილად. ჩემი აზრით, ოჯახს საშუალებაც რომ ჰქ ონდეს, ბავშვი ფუფუნებაში არ უნ და გაზარდოს, შვილს ფულის ყადრი უნდა ასწავლო, უნდა იცოდეს, რომ ზემოდან არ ცვივა. - ფიზიკურად გიმუშავია იმის თვის, რომ ოჯახს დახმარებოდი? - 90-იან წლებში დარაჯიც ვიყა ვი, პარალელურად, სპექტაკლებს ვთამაშობდი თუმანიშვილის და რუ სთაველის თეატრში. - დარაჯად სად მუშაობდით? - მამაჩემის მეგობარს ჰქონდა გერმანული ფირმა და იქ ვმორიგ ეობდი კვირაში სამი დღე... მღებავ იც ვიყავი, იგივე ფირმაში, ბათუმში ვღებავდით ბე-ენ-ზე-ს ქარხანას. ბა ვშვობაში ერთი ზაფხული დამხმარე მუშად მამუშავა მამამ, თბილისის ერთ-ერთ უბანში, „აფრიკაში“ მოზა იკებს და პატარა არქიტექტურულ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ფასით დედას ყვავილები ვუყიდე“ „ჩემი აზრით, ოჯახს საშუალებაც რომ ჰქონდეს, ბავშვი ფუფუნებაში არ უნდა გაზარდოს, შვილს ფულის ყადრი უნდა ასწავლო, უნდა იცოდეს, რომ ზემოდან არ ცვივა“
EXCLUSIVE ფორმებს ასხამდნენ ყალიბებში და მათ ვეხმარებოდი. „პრაიგრივატელ ის“ ყიდვა მინდოდა, გავაბრაზე მამა და აღარ მიყიდა, მითხრა, იმუშავე და თავად იყიდეო. ცოტა ფული დამრჩა და დედას ყვავილები ვუყიდე. - დედა არ დაგვიწყნია... - დედას რა დამავიწყებს, დე დაზე საყვარელი არსება, მით უმ ეტეს სამხრეთელი ადამიანისთვის და ზოგადად ადამიანისთვის, თუ ცივსისხლიანი არ არის, არ არსე ბობს. მე ასე ვარ და... - მიამბეთ პერიოდზე, როცა მი შა თუმანიშვილთან გქონდათ ურ თიერთობა, რა ისწავლეთ მისგან? - ბატონი მიშასგან, პირველ რი გში, თავდადება და მსხვერპლშე წირვა ვისწავლე პროფესიისათვის. ისეთი ძალა ჰქონდა ამ ადამიანს, ამ თვისებას ყველა თავის სტუდ ენტში, შეგირდში ტოვებდა. ამის გარეშე ხელოვნება და თეატრი კი არა, არაფერი არ არსებობს. პროფ ესიონალიზმი, არც ერთ სფეროში, დიდი შრომის გარეშე არ მოდის. „ეს ერთი ნახვით შეყვარება იყო“ - რომანტიკოსი ვარ, ხშირად მიყვარდებოდა, ლამაზი ქალები მიყვარდა, ისეთი გოგოები, რო მელთა სილამაზეც დაკვირვებით დასანახი იყო. კლასიკური სი ლამაზე არსებობს, მაგრამ პარა მეტრები მაინც დიდად არ მიზი დავს. ჩემთვის მნიშვნელოვანია კომბინაცია გარეგანი და შინაგა ნი სამყაროსი... ყველა სკოლაში მიყვარდა სადაც მისწავლია. ჩემი ხულიგნობების გამო ბევრი სკ ოლა მაქვს გამოცვლილი. - ის ერთი და მთავარი როდის მოვიდა?
- პირველი ჩემი ოფიციალური მეუღლე მსახიობი, ეკა ანდრონ იკაშვილი იყო, ვისთანაც მყავს ბუკა-ლევან ნაკაშიძე. თეატრა ლურში მოხდა ეს ყველაფერი, დიდი სიყვარული იყო, დავქორ წინდით და 12 წელი ერთად ვიცხ ოვრეთ. - ამბობენ, კრიზისული პერი ოდი 7 წელიაო, თქვენ გადაგი ლახავთ და მერე რა მოხდა? - ცოლი რომ მოვიყვანე, პატა რა ვი ყა ვი, 19 წლ ის. ლა მის ერ თად გავიზარდეთ მე და ეკა. ბე ვრი მიზეზია რამაც ჩვენი ურთი ერთობა დაშალა. 12 წელი ბევრია იმისთვის, რომ პატარ-პატარა წყენები და ხასიათის შეუთავსე ბლობა დაგროვდეს ურთიერთო ბაში. მსახიობები ვიყავით ორივე. დღემდე ძალიან კარგი ურთიერ თობა მაქვს ეკასთან, ჩემი ოჯახ ის წევრია. ის ჩემთვის ყველაზე ძვირფასი ადამიანის დედაა და, რამდენადაც ეს შესაძლებელია, ყურადღებას ყოველთვის ვაქც ევ... დაშორებიდან დაახლოვებით ორ წელიწადში მეორე ცოლი მო ვიყვანე, ირმა ხოფერია. მასთან აც ბიჭი მყავს, ალექსი... ეს ერთი ნახვით შეყვარება იყო. - ამასობაში ამოიცანით ქა ლის ფენომენი? - როგორ გითხრათ, გარკვე ული მახასიათებლები აქვთ ქა ლებს, კაცისგან განსხვავებით, ყველაფერს თავი რომ დავანე ბოთ, სუსტი სქესი ტყუილად ხომ არ ჰქვიათ... სხვანაირი ფიზიკა და ლოგიკა აქვთ და მეტ-ნაკლ ებად შორიდან ვცნობ (იცინის). მანქანის მართვაზეც კი ვცნობ ქალს. - რა სჭირდება ქალს ბედნიე
რებისთვის? - სიყვარული, ოჯახი, შვილი. დედამ უნდა გაიღვიძოს ყველა ქალში, ეს ინსტინქტი თანდაყოლ ილია. პროფესიული საინტერესო ცხოვრებაც უნდა ერთვოდეს ამ ას. - ანუ, არ მიეკუთვნებით იმ მამაკაცთა კატეგორიას, ვინც თვლის, რომ ქალის ადგილი სა მზარეულოშია... - ასეთი კატეგორიის მამაკა ცები, მართალი გითხრა, საახლო ბლოშიც არ მყავს. ეს არის ყველ აზე ცუდი კლიშე, რაც მამაკაცმა ქალს შეიძლება დაუწესოს. სამზ არეულოში რას ნიშნავს, მზარ ეული ხომ არ არის... თუ საჭირო გახდა, კაცმაც უნდა მოამზადოს, ერბოკვერცხის შეწვაც უნდა იც ოდეს. ხშირ შემთხვევაში, მამა კაცები უფრო გემრიელ კერძებს ამზადებენ. ოჯახში თანასწორ უფლებიანობის მომხრე ვარ, ცოლ-ქმარი ერთმანეთს აზრს უნ და ეკითხებოდეს, აბა, რისთვისაა ოჯახი, ერთმანეთს გამოცდილ ება თუ ვერ გავუზიარეთ.
„წელიწადის დროებივითაა ჩვ ენი ცხოვრება“ - რა ფერია დღეს თქვენი ცხ ოვრება? - მრავალფეროვანია. ხან შა ვია, ხან ნაცრისფერი, ზოგჯერ ძალიან ფერადი, მერე სევდიანი, მელანქოლიური, უცებ მხიარუ ლი, მერე ისევ მელანქოლიური. წელიწადის დროებივითაა ჩვენი ცხოვრებაც, მოკვდავები ვართ ყველანი, წლები გადის, არ ვახა ლგაზრდავდებით, სიბერისკენ მივდივართ. - ადრე დაგიწყიათ სიბერეზე
„რომანტიკოსი ვარ, ხშირად მიყვარდებოდა, ლამაზი ქალები მიყვარდა, ისეთი გოგოები, რომელთა სილამაზეც დაკვირვებით დასანახი იყო“
ფიქრი... - მე ბავშვობიდან ვფიქრობ ამაზე. ყველა ადამიანის მოვა ლეობაა კვალი დატოვოს ამ ცხ ოვრებაში. იმდენი ახალგაზრდა წავიდა სულელური მიზეზით ამ ქვეყნიდან, მარტო ამის გამო და იწყებ ადამიანი ფიქრს სიკვდი ლზე. - აქ რომ დამთავრდეს ყველ აფერი, რას იტყვით, რა დატო ვეთ? - არ ვიცი, ვეცადე წესიერი ადამიანი ვყოფილიყავი, მყვარე ბოდა სამყარო, ადამიანი, ცუ დი და ბოროტი არ გამეკეთებინა არავისთვის, არ შემშურებოდა არავისი. შევეცადე ჩემს საქმეში მაქსიმალისტი ვყოფილიყავი, რა მდენადაც ეს შესაძლებელი იყო. რაღაც გამოვიდა, რაღაც არ გა მოვიდა. მე შევეცადე. ჰობი - ფოტოხელოვნება - ახლა რას აკეთებთ ბათუ მში? - ვისვენებ და ფოტოებს ვიღებ. - ეს, ახალი გატაცებაა? - ახალი არ არის, ძველია... მო გცემთ ორ ფოტოს, ორივე ჩემი ავტოპორტრეტია, მინის ანარეკ ლშია გადაღებული და ჩემს ერ თმანეთისგან რადიკალურად გა ნსხვავებულ კონდიციას, მდგომა რეობას გამოხატავს. სერია მინდა გავაკეთო ჩემი ავტოპორტრეტე ბის, რომლებიც ჩემს სხვადასხვა მდგომარეობას გამოხატავს. - ჰობისთვის მოიცალეთ, თე ატრში რა ხდება? - სპექტაკლებს ვთამაშობ. ვე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ლოდები გადაღებებს, რომელზეც წინასწარ ლაპარაკი არ მინდა. ამ წუთას უმუშევრად არ ვარ. ჩემთ ვის მუშაობა მხოლოდ გადაღების პროცესი, ან რეპეტიცია არ არის. ეს ფოტოების გადაღებაც მუშა ობაა... გამოცდილება, ხედვა და განათლება თუ არ გაქვს, ვერც კარგ ფოტოს გადაიღებ, ვერც გა დასაღებ მოედანზე დადგები და ვერც სპექტაკლს ითამაშებ. ამ იტომ ვამბობ ყოველთვის, რომ მსახიობი განათლებული უნდა იყ ოს, დიდ ინფორმაციას უნდა ფლ ობდეს, დაკვირვების უნარი უნდა ჰქონდეს, თანაგრძნობის, სამყარ ოსა და ადამიანის მიმართ. ქვა და რკინასავით არ უნდა იყოს. - დასასრულ, შეცდომებზეც გკითხავთ... ერთი და მთავარი, რომელიც ყველაზე ხშირად გა ხსენდებათ... - ფიცხი ვარ, გურული, ზოგჯ ერ დაუმსახურებლად ვტკენ გუ ლს ადამიანებს, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მერე ჩემს შეცდ ომას არ ვაღიარებ, ბოდიშის მო ხდაც არ მიჭირს. - ყველაზე მეტად ვის ატკი ნეთ? - როგორ გითხრათ, მშობლე ბისთვისაც მიტკენია და ბოდი შიც მომიხდია მერე. რაც მთავარ ია, სიამაყე არ მძლევს, ბოდიშის მოხდა შემიძლია. მე მიყვარს ის ადამიანები, უბრალოდ, ზოგჯერ ვერ ვზომავ ხოლმე. ხელოვანის ფსიქიკა დღევანდელ საქართვე ლოში, ასეთ არამყარ სიტუაცია ში, დალაგებული და გაწონასწ ორებული ვერ იქნება.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
17
ჯანდაცვა vs სახ სალომე ჩადუნელი
სტატისტიკა საგანგაშოა – 2015 წე ლს 0-დან 5 წლ ამ დე ასაკის 576 ბავშვი გარდაი ცვალა, რაც ორჯერ აღემატება განვითარებულ ქვეყნებში ბა ვშვთა სიკვდილიანობის მონა ცემებს. სახალხო დამცველმა აღნიშნულთან დაკავშირებით რეკომენდაციები გაავრცელა და ჯანდაცვის სამინისტროს საქართველოში ჩვილ ბავშვთა სიკვდილიანობის შემცირების მიზნით, სპეციალური სტრატე გიისა და სამოქმედო გეგმის შე მუშავებისკენ მოუწოდა.
ნატა ყაზახაშვილი: „შვილის ჯანმრთელობაზე პასუხისმგებელი დედის ჯანმრთელობაა ორსულობის პერიოდში“
ნინო ბერძული: „მშობლების განათლების პროცესში კარგი იქნება ადგილობრივი თვითმმართველობების პირველადი ჯანდაცვის ცენტრების ჩართვა და ჩვენც თანახმანი ვართ, ვითანამშრომლოთ“
18
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
საინტერესოა, რითაა გამოწვეუ ლი ბავშვთა სიკვდილიანობის მაღა ლი მაჩვენებელი? საზოგადოებაში სამედიცინო კულტურის ნაკლებობ ით, არაკვალიფიციური სამედიცინო პერსონალით, ჯანდაცვის პოლიტი კით თუ პრობლემა კომპლექსურია? სწორედ ამ საკითხების გარკვევას შეეცადა გაზეთი „პრაიმტაიმი“. საგანგაშო სტატისტიკა: მიუხედავად იმისა, რომ 0-დან 5 წლამდე ბავშვთა სიკვდილიანობის მაჩვენებელმა, 2014 წლისგან განს ხვავებით, დაიკლო, შედეგი დამაკმ აყოფილებელი მაინც არაა. ბავშვთა სიკვდილიანობის სააგენტოთაშორი სი ჯგუფის (IGME) მონაცემებით, გა ნვითარებულ ქვეყნებში ყოველ ათას ცოცხლადშობილზე სიკვდილიანობ ის მაჩვენებელი 6-ს შეადგენს, ხოლო საქართველოში – 12-ს. სიკვდილიან ობის ყველაზე ხშირი შემთხვევები კი 0-დან 6 დღემდე ბავშვებში ფიქს ირდება – ეს ის პერიოდია, როდესაც დედა და შვილი სამშობიაროში იმყო ფებიან. სახალხო დამცველის ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ განსაკუთრებით მწვავეა გეოგრაფიული არეალიდან გამომდინარე მომსახურების ხელმ ისაწვდომობის ხარვეზები, უხარის ხო და დაგვიანებული მომსახურება. მაგალითად, გაეროს ბავშვთა ფონდ ის მიერ ჩვილ ბავშვთა სიკვდილიან ობის მიზეზების დასადგენად 2013 წელს ჩატარებულმა კვლევამ გამო ავლინა, რომ თბილისის ფარგლებს გარეთ მცხოვრები ჩვილი ბავშვების გარდაცვალების ალბათობა 1.4-ჯერ აღემატება თბილისში მცხოვრები ჩვილი ბავშვების გარდაცვალების ალბათობას და თბილისის ფარგლე ბს გარეთ მცხოვრები ახალშობილე ბის გარდაცვალების ალბათობა, რო მელთა წონა 1,500 გრამი ან მასზე ნაკლებია 1.9-ჯერ უფრო მაღალია სამშობიაროდან გაწერამდე პერი ოდში და 1,5-ჯერ უფრო მაღალია სამშობიაროდან გაწერის შემდგომ პერიოდში. „პრაიმტაიმმა“ სახალხო დამც ველის ანგარიშის გამოქვეყნებამდე ჯანდაცვის სამინისტროსგან გამო ითხოვა მონაცემები დედების სიკვ დილიანობის სტატისტიკის შესახებ. მხოლოდ გასული წლის განმავ ლობაში მშობიარე ქალის გარდაცვა ლების 19 შემთხვევა დაფიქსირდა. მიმდინარე წელს კი სამშობია როში სიცოცხლე ფატალურად უკვე 11-მა ქალმა დაასრულა. 2014 წელს ჯანდაცვის სამი ნისტრომ შეისწავლა დედის გარდაცვალების 19 შემთ ხვევიდან 16. სამ შემთხვევ აში გაირკვა, რომ თანმხლებ დაავადებას ჰქონდა ადგი ლი, რამაც გარდაცვალება
განაპირობა და, შესაბამისად, შესწ ავლა მიზანშეწონილად არ ჩაითვა ლა. 16 შემთხვევიდან კი გამოიკვე თა გარკვეული ტიპის დარღვევები, რაც განაპირობებს საბჭოს წინაშე ექიმის პროფესიული პასუხისმგე ბლობის საკითხის დასმას. კანონის მიხედვით, ექიმის პროფესიული სა ქმიანობის შეჩერება 6 თვის ვადითაა გათვალისწინებული. 2014 წელს ეს სასჯელი ორ შემთხვევაში გამოიყ ენეს, ჯამში, 2015 წლის ბოლომდე 70-მდე ექიმის პასუხისმგებლობის საკითხი დაისვა, მათ შორის 30-მდე ექიმს საქმიანობის უფლება შეუჩერ და სხვადასხვა ვადით. ბავშვთა სიკვდილიანობის პრობ ლემაზე „პრაიმტაიმი“ წინა ნომრებ შიც წერდა, მაშინ მთავარ პრობლე მას მშობლები და ჯანდაცვის ექსპ ერტები სამედიცინო პერსონალის კვალიფიციურობაში ხედავდნენ. ჩვ ენ დავინტერესდით, თავად სად ხე დავენ მთავარ პრობლემას სამედი ცინო სფეროს წარმომადგენლები. ჩაჩავას კლინიკის გენერალური დირექტორის პირველი მოადგილე, თსუ-ს პროფესორი ნატა ყაზახა შვილი ჯანდაცვის ექსპერტების აზრს კადრების კვალიფიციურობის პრობლემასთან დაკავშირებით ნაწი ლობრივ იზიარებს, თუმცა მთავარ პრობლემას ორსულებისა და დედე ბის გინეკოლოგთან მიმართვიანობ ის სიხშირესა და საზოგადოებაში სამედიცინო განათლების ნაკლებ ობაში ხედავს. – ძალიან დიდი ხანია, ჩვილ ბავშ ვთა სიკვდილიანობის მაჩვენებელი მაღალია. თუ 30-წლიან ჭრილში გა ნვიხილავთ, 1990 წლიდან კლების ტენდენცია შეინიშნება. განსაკუთ რებით საგრძნობია კლება 2000 წლიდან დღემდე. ჩვილ ბავშვთა სი კვდილიანობის აქილევსის ქუსლი ადრეული ნეონატალური პერიოდია, ანუ სიცოცხლის პირველ კვირაში ახალშობილთა გარდაცვალების შე მთხვევები. თუ გვინდა შევამციროთ ერთ წლამდე ბავშვთა სიკვდილიან ობის მაჩვენებელი, უპირველეს ყო ვლისა, უნდა ჩავერიოთ სიცოცხლის პირველ კვირაში. ის შეხედულება, რომ სიცოცხლის პირველ კვირაში ახალშობილი სამედიცინო სახლში იმყოფება და ეს მხოლოდ სამედი ცინო პერსონალის კვალიფიკაციით ან ცუდი აღჭურვილობითაა განპირ ობებული, პრობლემის მეხუთედია. 4/5 არის სხვაგან – ეს არის ადრეულ ნეონატალურ მოკვდაობაზე დედის ჯანმრთელობის ზეგავლენა. დაახ
ნინო ბერძული
ლოებით 15 წლის წინათ, კვალიფიც იური პერსონალის მონაწილეობით, გაანალიზდა ჩვილ ბავშვთა მოკვდა ვობის შემთხვევები და, ზოგადად, ქალთა ჯანმრთელობის მდგომარე ობა. ეს კვლევა საქართველოში სა მჯერ ჩატარდა: 1993-2000 წლებში, 2005-2006 წლ ებ სა და 2010 წე ლს, ვინაიდან ქალის ჯანმრთელობის მდგომარეობას აქვს ძალიან დიდი ზეგავლენა ნაყოფის ჯანმრთელობ აზე და შესაბამისად, დაბადებული ახალშობილის სიცოცხლისუნარიან ობისა და ადაპტირების უნარზე სი ცოცხლის პირველ კვირას. შვილის ჯანმრთელობაზე პასუხისმგებელი დედის ჯანმრთელობაა ორსულო ბის პერიოდში. როდესაც ადრეულ ნეონატალურ პერიოდში, სიცოცხ ლის პირველ კვირაში, ვსაუბრობთ ახალშობილის ჯანმრთელობაზე, ჩვენ არ გვაქვს უფლება, ვილაპა რაკოთ მხოლოდ სამედიცინო და ხმარების შესაძლებლობაზე. აუ ცილებლად უნდა დავსვათ კითხვა, როგორია დედის ჯანმრთელობა და მისი სამედიცინო მომსახურება ორ სულობის დროს. ასევე, კითხვა უნ და დავსვათ, რამდენად იყო ქალის ორგანიზმი მზად ორსულობისთვის, რომ მიიტანოს ორსულობა ბოლო მდე, რომ შემდეგ შვას არა მხოლოდ სიცოცხლისუნარიანი ახალშობილი, არამედ ცხოვრებისუნარიანიც, ანუ პათოლოგიისა და სხვადასხვა დეფე ქტების გარეშე. – ამ ყველაფრის გამოკვლე ვასაც ხომ სამედიცინო პერსონ ალი ახორციელებს, სად არის პრობლემა? – დედა არ მიდის გინეკოლოგთან და გეგმავს თავისი შეხედულებით. ძალიან მოიმატა ისეთმა დაავადებ ებმა, რომელთაც შეუძლიათ, გააუ არესონ ორსულობის მიმდინარეობა და შემდგომ გამოსავალი. მაგალი თად, სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებებისა და ქალის გენიტა ლიური ორგანოების ანთებითი და ავადებების მატებამ ხელი შეუწყო მთელ რიგ პრობლემებს, რაც ხშირ ად ორსულობის დროს იჩენს თავს. ახალშობილის თანდაყოლილი ინ ფექციები არის გაზრდილი. ძალიან სერიოზული საკითხია სამედიცინო დაწესებულების შესაძლებლობები, სიცოცხლის პირველ წუთებშივე აღ მოუჩინოს დახმარება ახალშობილს თუ დღის წესრიგში ამის საჭიროება დგას და მნიშვნელოვანია, გადაიხ ედოს ქალის განათლების საკითხი, რადგან სწორად მოემზადოს ქალი ორსულობისთვის. ზოგადად, შობა დობა, ორსულობა მიბმულია სოცი უმის სამედიცინო განათლებასა და კულტურაზე, ზოგადად, მიმართვი ანობაზე გინეკოლოგთან. ხშირად უნდა ვისაუბროთ ამაზე და მივიტა ნოთ საზოგადოებამდე, რომ ქალმა თავისი ჯანმრთელობის მდგომა რეობა მანამ უნდა შეაფასოს, სანამ ორსულობა დადგება. ზოგადად, ვი სურვებდით, იყოს ქალთა უკეთესი განათლება რეპროდუქციული ჯანმ რთელობის საკითხებში. – ამჟამად რამე პროგრამა არსებობს? – არა, არ არ სე ბო ბს, მე ორე არ შეიძლება არ ვთქვათ, ახლა ფაქტ ის წინაშე ვართ, არის მაღალი მა ჩვენებელი, არის ღონისძიებები, რომელსაც სწრაფი შედეგების მოტანა შეუძლია და არის ღონისძიებები, რომლებიც გათვლილია გრძელვად იან შედეგებზე. სწრაფი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ხალხო დამცველი ბავშვთა სიკვდილიანობის საგანგაშო სტატისტიკა – სად არის პრობლემა? ინტერვენციის და სიტუაციის შედა რებით სწრაფად გამოსწორების შესა ძლებლობას იძლევა ე.გ. რეფერალუ რი პროგრამა და პერინატალური და ხმარების რეგიონალიზაცია. ეს საკი თხი საკმაოდ დიდი ხანია ჯანდაცვის სამინისტროს წინა პლანზე აქვს წა მოწეული. ქალის გაგზავნა იმ სამედი ცინო დაწესებულებაში, სადაც ქალის ჯანმრთელობის რისკები, ინტერე სები და ნაყოფის ინტერესები უკეთ და დროულად იქნება დაცული, გა ცილებით ეფექტურია. შესაბამისად, კარგად უნდა იცოდეს სამედიცინო პერსონალმა ამ რისკების შეფასება და მისი მიმართვა იმ ადგილას, სადაც თავმოყრილია ყველანაირი რესურსი, როგორც აპარატურა, დიაგნოსტიკა, ინტელექტუალური რესურსი... თუ პოტენციურად ველოდებით რისკის ჯგუფის ახალშობილის დაბადებას, მისი ტრანსპორტირება დედის მუ ცლით უფრო ადვილია და უფრო კა რგი შედეგის მომტანი, ვიდრე ცალკე რომ გადაიყვანო. ქალთა განათლების დონე უნდა ამაღლდეს, კარგად უნდა ამოქმედდეს რეფერალური პროგრა მა და პერინატალური დახმარების რეგიონალიზაცია რეალურად უნდა განხორციელდეს. – სად უფრო მკაფიოდ დგას განათლებისა და სამედიცინო კულტურის ნაკლებობის პრობ ლემა: დედაქალაქში თუ რეგი ონში? – იმის გათვალისწინებით, რომ მოსახლეობის შიდა მიგრაცია ძალიან მაღალია, ზღვარს ვეღარ გავავლებთ. უთანასწორობა არის ხელმისაწვდ ომობაში. მთელი რიგი სერვისები ქა ლაქად მცხოვრები მოსახლეობისთ ვის უფრო ხელმისაწვდომია, ვიდრე სოფლად მცხოვრებთათვის. მეორე არის მიმართვიანობის შესაძლებლო ბა, ანუ ტრანსპორტირება, როგორ წარმოგიდგენიათ, პრობლემების
მქონე ორსული, რომელსაც, მაგა ლითად, დიაბეტი აქვს ან ეპილეფსია, დაფეხმძიმდა, ჩაჯდა ავტობუსში და რამდენიმე საათში, არც თუ ისე კა რგად მოწესრიგებულ გზაზე რაიო ნულ ცენტრამდე უნდა ჩავიდეს და იქაც შეიძლება არ დახვდეს ექიმი ან დროულად ვერ ჩაიტაროს გამოკვ ლევები... რისკი, რომ მან ორსულობა ბოლომდე ვერ მიიყვანოს ან ახალშო ბილი კარგად ვერ შვას, კიდევ უფრო იზრდება. ჩვენ იმას ვერ ვიტყვით, რომ სულ არ გვექნება ისეთი პათო ლოგიები, რომლებიც ახალშობილთა გარდაცვალებას გამოიწვევს, იმიტომ რომ დედათა და ბავშვთა ჯანმრთელ ობა მიბმულია ქვეყანაში ცხოვრების დონეზე. ეს სოციალურ ინდიკატო რთა კატეგორიას მიეკუთვნება, რაც უფრო უკეთესი გახდება ცხოვრება, მით უფრო გვაქვს შანსი, შემცირდეს ჩვილ ბავშვთა და ახალშობილთა მო კვდაობის მაჩვენებელი. საერთო ფო ნი თუ გაუმჯობესდება, ეს აისახება ქალთა და ბავშვთა ჯანმრთელობაზე. სახალხო დამცველის ანგარიში დან იკვეთება, რომ პრობლემა კო მპლექსურია და სიკვდილიანობის გამომწვევ მიზეზებად შეიძლება ჩა ითვალოს სამედიცინო სერვისების გაუმართაობა, ნეონატოლოგების სიმცირე, ორსულთა პატრონაჟის არ აადეკვატური სისტემა, მათ შორის სამედიცინო პერსონალის დაბალი კვალიფიკაცია, მშობელთა ცნობიე რების დაბალი დონე და ა.შ. ჯანდაცვას სამუშაო ნამდვილად ბევრი აქვს. სახალხო დამცველი პა სუხისმგებლობას ჩვილ ბავშვთა სი კვდილიანობის შემცირების საქმეში ჯანდაცვის სამინისტროს აკისრებს. სწორედ პასუხისმგებლობის სა კითხზე ვესაუბრეთ შრომის, ჯანმ რთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მოადგილეს ნინო ბერძ ულს:
– ძალიან კარგი, რომ სახალხო დამცველი ბავშვთა ჯანმრთელობ ის საკითხებით დაინტერესდა და მნიშვნელოვანია ის ინიციატივები, რომლებიც სახალხო დამცველის ან გარიშშია წარმოდგენილი, მაგრამ მი ნდა აღვნიშნო, რომ 5 წლამდე ასაკის ბავშვთა და დედათა სიკვდილიანობა, თუ ბოლო წლების დინამიკას შევადა რებთ, გვაქვს კლების ტენდენციაა ყვ ელა მიმართულებით. ვეთანხმები სა ხალხო დამცველს, რომ 5 წლამდე ბა ვშვთა სიკვდილიანობა ორჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე დასავლეთ ევროპის ქვეყნებში. ჩვენ, რა თქმა უნდა, ამ მი მართულებით სამუშაო კიდევ გვაქვს, რომ მაქსიმალურად მოხდეს ამ შემთ ხვევების თავიდან აცილება. თუ 2006 წლის მაჩვენებელს 2014 წელისას შევადარებთ, დავინახავთ, რომ გვაქ ვს დედის სიკვდილიანობის 40%-იანი კლება. ეს მაჩვენებელი არ გვაძლევს იმის საფუძველს, რომ დავწყნარდეთ და ვთქვათ, რა კარგადაა ყველაფერი. არის დედების გარდაცვალების ისეთი ფაქტები, რომელთა თავიდან აცილებაც შესაძლებელი იყო. ამიტ ომ დაიწყო რეფორმა, რომელსაც ნელ-ნელა რეგიონებიც უერთდებიან. სწორედ ეს რეფორმა შეუწყობს ხე ლს, რომ დედათა და ახალშობილთა სიკვდილიანობის მაჩვენებლები გა ნახევრდეს. ეს არის პერინატალური რეგიონალიზაციის რეფორმა, რაც ჯანდაცვის სისტემაში სამეანო და ნე ონატალური სერვისის მიმწოდებელი დაწესებულებების პირველ, მეორე და მესამე დონედ დაყოფას გულისხ მობს. ყველა ის ნაბიჯი, რაც სახალხო დამცველის მიერაა წარმოდგენილი, პერინატალური რეგიონალიზაციის რეფორმის კომპონენტია. დონის მი ნიჭება ხდება რამდენიმე პარამეტრის გათვალისწინებით: 1. ინფრასტრუქ ტურული და აპარატურული აღჭუ რვილობის ნაწილი, თუ რამდენად
აკმაყოფილებს პირველი, მეორე ან მესამე დონის სერვისის მიწოდებას; 2. სამედიცინო პერსონალისა და ად ამიანური რესურსის შესაძლებლობა 1-ელ, მე-2 და მე-3 დონეზე; 3. იმ მდ გომარეობების მკაფიოდ და მკაცრად განსაზღვრა, რომელიც უნდა იმარ თებოდეს პირველ, მეორე და მესამე დონეზე; 4. სატრანსპორტო სისტემის გაუმჯობესება და სრულყოფა, რეფე რალის დროული და ეფექტური უზ რუნველყოფა, ორსული ქალისა და ახალშობილის მდგომარეობის გართ ულების შემთხვევაში. – რომ გვითხრათ, რა განსხვ ავებაა პირველ, მეორე და მესამე დონეს შორის? – სანამ ეს რეფორმა დაიწყებოდა, არ იყო განსაზღვრული, რა ტიპის პა ციენტი უნდა მისულიყო ამა თუ იმ სამშობიარო სახლში. ნებისმიერ პა ციენტს, ეს იყო გაურთულებელი ან გართულებული მშობიარობა, რისკის მქონე ორსული, ან პათოლოგიური შემთხვევა, შეეძლო, ნებისმიერ დაწე სებულებაში მისულიყო, მიუხედავად იმისა, ეს დაწესებულება იყო თუ არა მზად, ემართა ის მდგომარეობა და გამკლავებოდა, რაც ახალშობილს ან ორსულს ჰქონდა. ამიტომ ხშირი იყო რეფერალები (ახალშობილების გადა ყვანა სხვა უფრო უკეთეს სამედიცი ნო დაწესებულებში, იმიტომ რომ ეს დაწესებულება ვერ უმკლავდებოდა დღენაკლულ ახალშობილს და ა.შ.). – რით განსხვავდება ერთმან ეთისგან პირველი, მეორე და მე სამე დონე? – თუ დაწესებულებამ მიიღო პი რველი დონე: ეს არის დაწესებულება, რომელიც მართავს ფიზიოლოგიურ, დროულ, ნორმალურ მშობელსა და ახალშობილს. მეორე დონე მართავს ნაადრევ მშ ობიარობას 34-დან 37 კვირამდე და შეუძლია, მიიღოს ნორმალური და
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ფიზიოლოგიური მშობიარე ორსუ ლი და ახალშობილი, თუმცა აქვს პირველ დონეზე მეტი შესაძლებ ლობები, აპარატურული და აღჭუ რვითი თვალსაზრისით და ადამია ნური რესურსის თვალსაზრისით, უფრო მეტი კვალიფიციური კა დრია, რომელიც გაუმკლავდება პათოლოგიებს, აქვს დამატებითი სერვისები, რომლებიც სჭირდება კონკრეტულად იმ მდგომარეობის მართვას. მესამე დონე არის მაღალტ ექნოლოგიური დაწესებულება, სადაც იმართება ღრმად დღენაკ ლული ახალშობილები, იმართება პათოლოგიურად მიმდინარე ორ სულობები და ამ დაწესებულებას შეუძლია, მშობიარობის დროს უკ იდურესად მძიმე გართულებებს გაართვას თავი. ეს არის რეფორმა, რაზეც ჩვენ ვმუშაობთ, სტანდა რტები განსაზღვრულია, შეფასდა დაწესებულებები და ნელ-ნელა რე გიონები უერთდებიან ამ რეფორმ ას. იმერეთის რეგიონში, რაჭა-ლე ჩხუმში, ქვემო სვანეთში უკვე არის დაწესებულებები, რომლებსაც მი ნიჭებული აქვს დონეები. – რომელი რეგიონები და რჩა შესაფასებელი? – 2015 წლის მაისიდან დაიწყო ეს რეფორმა. ახლა მიმდინარეობს თბილისის, ქვემო ქართლის შეფა სება, 2016 წლის ბოლოსთვის და 2017 წლის პირველ ნახევარში და ვასრულებთ თბილისს, ქვემო ქა რთლს, აჭარას, სამეგრელოსა და გურიას. 2017 წლის ბოლოსთვის იქნება მოცული მთელი ქვეყნის დაახლოებით 75%, 2018 წელს და სრულდება ეს რეფორმა. – აქვე იკვეთება მაღალმთი ან სოფლებში მცხოვრები ორ სულების პრობლემა, მათთვის ყველაზე ნაკლებად ხელმისაწ ვდომია თუნდაც სხვადასხვა დონის სამშობიაროები... ამ მხრივ, პრობლემის მოგვარებ ის გზას როგორ ხედავთ? – გამართულ სატრანსპორტო სისტემას ძალიან დიდი როლი აქვს, იმისთვის, რომ მოხდეს დროული და ეფექტური გადმოყვანა, ეს იქნე ბა ორსული ქალი თუ ახალშობილი. ამ რეფორმის ერთ-ერთი ნაწილი არის სატრანსპორტო სისტემის გა მართულობა და სტანდარტიზაცია. მოთხოვნა სამედიცინო დაწესებუ ლებისთვის იქნება, დააკმაყოფი ლოს ტრანსპორტში საჭირო სამე დიცინო აღჭურვილობა. – თუ არის გათვალისწინე ბული თქვენს რეფორმაში მშ ობლის განათლების ზრდა და ინფორმაციის მიწოდება? – ეს არ ის, რა თქ მა უნ და, მნ იშვნელოვანი ნაწილი, ზოგადად, მინდა ვთქვა, რომ დედათა და ბა ვშვთა სიკვდილიანობის კვლევა არ არის მარტო ჯანდაცვაზე დამოკი დებული, სიტუაციის გამოსასწორ ებლად მულტისექტორული მიდგ ომაა საჭირო. აქ არის ორსულისა და ოჯახის სოციოეკონომიკური მდგომარეობა, რაც აისახება ორ სულობაზე. აუცილებელია ყველას ჩართულობა. ეს იქნება, რა თქმა უნდა, არა მარტო ჯანდაცვის სა მინისტრო, არამედ კერძო სექტ ორი, საზოგადოება, სამოქალაქო სექტორის როლი ორსულებისა და დედების განათლების საკითხში მნ იშვნელოვანია. სამედიცინო პერს ონალის გადამზადება, ამ რეფო რმაში გათვალისწინებულია. ყოვე ლთვის ხაზს ვუსვამთ სამედიცინო პერსონალის როლს ორსულების განათლების საკითხში, ამ ნაწილში ჯანდაცვის სამინისტრო არის ჩა რთული. – უშუალოდ მშობლებთან ან ორსულებთან თუ იგეგმება შეხვედრები რეგიონებში? – ჯანდაცვის სამინისტრო არის პოლიტიკის განმახორციელებელი, ხარისხს უზრუნველყოფს, ამ მიმა რთულებით ვმუშაობთ და უფრო გავაძლიერებთ მუშაობას. რაც შე ეხება მშობლების განათლებას, ვფ იქრობ, კარგი იქნება, ამ პროცესში ადგილობრივი თვითმმართველობ ების პირველადი ჯანდაცვის ცენტ რების ჩართვა და ჩვენც თანახმანი ვართ, ვითანამშრომლოთ.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
19
სკანდალი „სხვა რაკურსში“ - მოტყუებული my View ნინო მჭედლიშვილი
ცოტა ხნის წინ, ინტერნეტსივრცე ში გაჩნდა „სხვა რაკურსის“ ერთ-ერთი ყოფილი პროდიუსერის, ნიკა ჭავჭავ აძის ინტერვიუ. ნიკამ გადაცემის შიდა სამზარეულო გამოამზეურა, სახალხოდ აღიარა, რომ „სხვა რაკურსისთვის“ ის მსახიობებს ქირაობდა, ფულს საკუთა რი ჯიბიდან უხდიდა და თითქმის ყველა მის მიერ მოფიქრებული ნომერი იყო დადგმული და ტყუილი. ნიკა ჭავჭავაძემ გადაცემა „სხვა რაკუ რსი“ ჯერ კიდევ აგვისტოში დატოვა, რო გორც თავად ამბობს, სულ სხვა მიზეზით. ნიკა ჭავჭავაძე: - ნიკა, შენ ჯერ კიდევ აგვისტოში წა მოხვედი „იმედიდან“, დღეს რატომ გა ხდა საჭირო ამ თემებზე საუბარი? - ძალიან შემთხვევით, რამდენიმე დღ ის წინ გა ვი გე, რომ თუ რმე მე არაფ ერს ვაკეთებდი გადაცემაში, მაია სტეფნაძე ძალიან კეთილი იყო და რომ ვეცოდებოდი ამიტომ მიხდიდა ხელფასს. ამაზე „იმედში“ ჭორაობენ. ისიც მითხრეს, რომ ამ ინფო რმაციას მაია ავრცელებს. პურის ფული რომ მქონოდა, სამადლოდ მიხდიდა თუ რმე ჯამაგირს. მეორე დღეს ერთ-ერთმა ჟურნალისტმა მკითხა, თქვენ ჯაჯანიძის შოუში მუშაობთო. უარყოფითი პასუხი რომ მიიღო, დაინტერესდა, რატომ წა მოვედი და მთხოვა ამ თემაზე ინტერვიუ ჩაგვეწერა. ინტერვიუს პროცესში სკან დალებზე ვსაუბრობდით. ბოლოს მკითხა პიროვნებაზე, რომელიც სტატუსით „კა ცი გამოძახებით“ მოვიყვანე გადაცემაში. ყველამ იცოდა, რომ „კაცი გამოძახებით“ დადგმული იყო... - ყველამ რატომ? მე, როგორც მაყუ რებელს, შეიძლება ჩემი ეჭვები მქონდა, მაგრამ დანამდვილებით არაფერი ვი ცოდი... თქვენ მაშინ მაყურებელი ძალი ან კარგად მოატყუეთ... - კი, ასეა და მაშინ ყველაზე რეიტინ გული გამოდგა ის გადაცემა... ჩემს პირვ ელ ინტერვიუს რომ გადახედოთ, მიხვდე ბით, რომ არავის შეურაცხყოფას არ ვაყე ნებ. პირიქით, მაიას ვადიდებ, ვამბობ, რომ მასთან მუშაობა მიხაროდა და ბევრი რამ მასწავლა. აგრეთვე, ხაზს ვუსვამ, რომ ძა ლიან მიხარია, რომ იმ ეპოქაში დავიბადე, სადაც გია ჯაჯანიძე ცხოვრობს... - მართლა ასე ფიქრობ? - მართლა. გიას მსგავსი ადამიანი ცხ ოვრებაში არ შემხვედრია. გიას კომენტ არი არც გაუკეთებია ჩემს ინტერვიუზე, მაიამ ისაუბრა გიას სახელითაც. ერთი რამ დარჩა გაუგებარი ჩემთვის. ჟურნალისტის კითხვაზე, იცოდა თუ არა მაიამ რომ „კაცი გამოძახებით“ დადგმული იყო, მაია ჩემს ჯანმრთელობას ეხება, ჩემს პირადზე სა უბრობს, ჩემს მშობლებზე და იმაზე თუ როგორი მატყუარა ვარ მე... არ ვიცი, ეტ ყობა დაიბნა... მაიასთან არ მქონდა ისეთი ურთიერთობა, ასე შარაგზაზე რომ და ვედე ვიღაცების ფეხქვეშ გასათელად. მე რომ დავდგე და მაიას ჯანმრთელობაზე, მის პირადზე დავიწყო საუბარი, მართალი ვიქნები? - როგორ მოხვდი ამ გადაცემაში? - მაიამ მიმიყვანა. ჯერ კიდევ „ნანუ კას შოუში“ იყო მაია, რომ გავიცანი. მაშინ „ჰოთ. ჯი“-ზე ვმუშაობდი. დავდევდი ცნ ობილ სახეებს, სკანდალებს ვაკეთებდი, ხან სკამი მომხვდა თავში, ხან მოროშკ ინას ხელი. მაია ჩემს სიუჟეტებს ადევნე
20
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
მაია: „ამდენი წელია ამ სფეროში ვტრიალებ და პირველად გავეხვიე ბინძურ სკანდალში“
მაია სტეფნაძე: „საჯაროდ ვაღიარებ, არაპროფესიონალი აღმოვჩნდი“ ბდა თვალ-ყურს და მოსწონდა. მერე მითხრა, სექტემბერში დამირეკე, სტ აფში თუ ადგილი გვექნება, აუცილე ბლად აგიყვანო. აგვისტოს ბოლოს დავურეკე. აღმოჩნდა, რომ ის უკვე ახალ გადაცემას იწყებდა გია ჯაჯანი ძესთან ერთად. მითხრა, შენი სკანდა ლებით მჭირდებიო. ბოლომდე ჩავდე თავი ჯაჯანიძის შოუში, პილოტიდან დაწყებული, ყველაფერში ვმონაწილ ეობდი. თავიდან ჟურნალისტი ვიყავი, მერე პროდიუსერი გავხდი. - თავიდანვე ტყუილებით დაიწყე, თუ როცა შემოგაკლდა თემები მერე გადაწყვიტე ტყუილისთვის მიგემა რთა? - თავიდანვე ვიცოდით, რომ ეს გადაცემა უნდა ყოფილიყო რუსული „ოკნას“ ანალოგი. ყველამ ვიცით, რო გორ მუშაობს ეს გადაცემა, თავიდან ბოლომდე დადგმული შოუებით. გა მოვიგონე ამბები, დავდგი შოუები და გადაცემის რეიტინგი გაფრინდა... - კიდევ რა მოიგონე? - რომელი ერთი გითხრათ. ჩემი მოგონილი იყო აგენტი ბიჭი, რომე ლიც დასდევს ცოლებს და თვალებში უყურებს მათ, ბიჭი „სექს პა ტელე
ფონუ“, ბიჭი რომელმაც თეთრკანი ანი გოგო მოიყვანა ცოლად, გოგომ მოატყუა, დაორსულდა და ბავშვი შავკანიანი გაჩნდა. ჩემი მოგონილი იყო გოგონა, რომელიც მეცხრე სართ ულიდან გადმოვარდა ბავშვობისას, სარეცხის თოკებზე გაფენილ საბნის ზეწარში ჩავარდა და გადარჩა, ასევე კაზაკი ბიჭები, რომლებმაც ქუსლებ ზე იცეკვეს... - მანდ რა იყო ტყუილი? - ის, რომ ქართველები იყვნენ, კა ზაკი სიამოვნებით ჩამოვა და იცეკ ვებს, ქართველების დათანხმებაა ამ შემთხვევაში რთული... - ნიკა, სტაფმა იცოდა, რომ შენ ამ ყველაფერს დგამდი? - იცოდა, ყველამ იცოდა. მაია რომ ამბობს, თანდათან გამომჟღავნდა ნიკას ტყუილებიო, თუკი მანამდე ეს ტყუილები მათთვის მიუღებელი იყო, მაშინ რატომღა ვმუშაობდი მათთან? კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, მე ვმუშაო ბდი, ღამეებს ვათენებდი, ჩემი შრომის ანაზღაურებას ვიღებდი, სამადლოდ არავის არაფერი მოუცია ჩემთვის. ჩემი ჯანმრთელობის მდგომარეობა რომ გავიგე, მაშინაც არ დამიხევია უკან, დღე და ღამეს ვასწორებდი, რომ გადაცემა კარგი გამოსულიყო. - შეიძლება გკითხო, ჯანმრთელ ობის მდგომარეობაზე? - არა, ეს ძალიან პირადულია. არ მიყვარს როცა ვინმეს ვეცოდები. შე საცოდებელი არც არაფერი მჭირს. უბრალოდ, მაიასგან მეწყინა, რომ ყველაზე მტკივნეულ წერტილში და მაჭირა... მაიამ იცის რაც მჭირს, ჩვ ენ ერთად ვხსნიდით მეილებს, როცა ანალიზების პასუხებს მიგზავნიდნენ თურქეთის ერთ-ერთი კლინიკიდან. მე 21 წლის ვარ, მაია ჩემზე უფროსია, არავინ ვიცით ხვალ რა იქნება. შეიძ ლება ის იყოს, მე - აღარ. მერე ეტკი ნება გული. დიდხანს ვტიროდი, როცა მისი კომენტარი წავიკითხე. ძალიან მიყვარდა მაია, მართლა დედას ვეძა ხდი... - შენს მშობლებს რა სჭირთ? - არაფერი, უბრალოდ, მარტო ვცხოვრობ, ტელეფონით ვკონტაქტ ობთ, თბილი ურთერთობა არ გვაქვს. - რატომ?
- არ მიყვარს ამაზე ლაპარაკი, მე მარტო ვარ, მაიამ მარტო მიმიღო. - თუ სტ აფ მა იც ოდა, რომ შენ მოგონილ ისტორიებს დგამდი სტ უდიაში, რატომღა გამოგიშვეს გა დაცემიდან? - ეს სულ სხვა მიზეზით მოხდა. ჩე მსა და მაიას შორის იყო უთანხმოება, რომელიც ეხებოდა ჩემს პირადს, ამ აზე ლაპარაკი არ მინდა.
- იქნებ სწორედ ამიტომ უსვამს ხაზს მაია შენს ავადმყოფობასა და ტყუილებს, რომ ეს პირადი არ გაახ მაუროს? - შეიძლება, მაგრამ შეიძლებოდა უბრალოდ, თავი აერიდებინა კითხვი სთვის, პასუხი არ გაეცა. - ამ ხნის განმავლობაში არ გი ფიქრია იმაზე, რომ მაყურებელს ატყუებდი?
„ნიკა ჩვენთან რომ მოვიდა, მთელ შემოქმედებით ჯგუფს მოგვიყვა, რომ მშობლები ავარიაში დაეხოცა, რომ ნათლია ზრდიდა. იმ დღიდან დედური ინსტინქტი ჩამერთო მის მიმართ და არავის ვუსმენდი, ვინც მასზე ცუდს მეუბნებოდა“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
მაყურებელი და პროდიუსერის აღიარება დე მ ა ნ ა მ ი „თუკ ბი ე ლ ი უ ყ ეს ტ ს მათთვი ი ელ მიუღებ ინ იყო, მაშ ა რატომღ ი ბდ ვმუშაო “ ? მათთან
ნიკა ჭავჭავაძე: „მაიასთან არ მქონდა ისეთი ურთიერთობა, ასე შარაგზაზე რომ დავედე ვიღაცების ფეხქვეშ გასათელად“
„ერთადერთი, რაზეც დავთანხმდი, იყო ვიღაც გოგონა, რომლის სახლშიც სულები ცხოვრობდნენ. მითხრა, უბრალოდ, დავეხმარე სწორედ დაელაგებინა ეს ყველაფერიო. დანარჩენი, მისი ტყუილების შესახებ არაფერი ვიცოდი“
EXCLUSIVE
- ვფიქრობდი... ბევრი ხვდებოდა კიდეც, მწერდნენ, მივხვდით, რომ და დგმული იყო, მაგრამ მე შოუს ვაკეთე ბდი, რომელიც ძალიან რეიტინგული უნდა ყოფილიყო. ვიღაც, ალბათ, ამას არ აღიარებს, მაგრამ პირველი რეზო ნანსული გამოხმაურება სწორედ იმ ბიჭს ჰქონდა, რომელიც „კაცი გამო ძახებით“ სტატუსით იყო მოწვეული. - ამ მსახიობებს, საკუთარი ჯიბი დან უხდიდი ფულს? - არა, ფული არავისთვის გადამი ხდია, სამეგობროში ვტრიალებდი და ისეთ ადამიანებს ვპოულობდი, რომლ ებსაც ეკრანზე გამოჩენა უნდოდათ, მოსწონდათ ასეთი ავანტიურა... - რატომ უნდა მოეწონოს ახალ გაზრდა ბიჭს სტატუსი, - „კაცი გა მოძახებით“ ან კაცი „სექს პა ტელე ფონუ“? - არ ვიცი, მგონი ტრენინგებით ვაჯერებდი, რომ მართლა იყვნენ ამ სტატუსის მატარებელნი (იღიმება). ისეთი რესპონდენტებიც მომიყვანია სტუდიაში, რომლებსაც წლების განმ ავლობაში ურეკავდნენ ჟურნალისტე ბი და არავისთან არ კონტაქტობდნენ. - ჯადოს უკეთებ ამ ხალხს? - არა, ჯადო ჩემზე უკეთ სხვებმა
იციან (იღიმება)... ეტყობა კარგი ფსიქ ოლოგი ვარ. - ჯაჯანიძემ ჯადო გამიკეთაო, თქვი... - ამ შვიდი თვის განმავლობაში, რაც „სხვა რაკურსიდან“ წამოვედი, ცხრა სამსახური გამოვიცვალე. ვე რსად ვერ მოვერგე, არსად არ გამო მივიდა, გული ვერაფერს დავუდე. სე რიოზულად მგონია, რომ ჯადო მაქვს გაკეთებული... გეგა საჯაია: - გეგა, „სხვა რაკურსში“ თქვენ მიხვედით სტატუსით, მამაკაცი რო მელიც სექსს სთავაზობს მომხმარე ბელს ტელეფონით. ასეა? - კი ასეა. - ეს ტყუილი იყო? - კი, მე და ნიკა ჭავჭავაძემ დავდ გით ეს შოუ. ნიკა ჩემი მეგობარია, სკ ანდალი სჭირდებოდა და დავეხმარე. არ ვმუშაობდი ამ სტატუსით. კიდევ ერთ ეპიზოდში დავეხმარე, ვიყავი მო ტყუებული ქმარი, რომელსაც ცოლმა ზანგი ბავშვი გაუჩინა... მეგობრის სი ყვარულისთვის და პიარისთვის დავთ ანხმდი ამ წინადადებას. - ფული გადაგიხადეს ამაში?
- არა. - მაშ რატომ მოირგე ეს იმიჯი. არ იფიქრე შენს მეგობრებზე, ახლობლ ებზე, ნათესავებზე? - სხვათა შორის, ბევრს გაუკვირდა გადაცემაში რომ მნახა. ჩემებს ურეკ ავდნენ ნათესავები, თუ ცოლი მოიყ ვანა და შვილიც გაუჩნდათ, ქორწილში მაინც დაგეპატიჟეთო. ოჯახის წევრ ებმა იცოდნენ, რომ ეს ფარსი იყო და უხსნიდნენ ყველას... - ანუ ამ გადაცემამ შენ პრობლე მები არ შეგიქმნა? - არა, პირიქით, ძალიან დიდი პიარი გამიკეთა, ინტერვიუც მთხოვეს ამის მერე... თან ახალი წამოსული ვიყავი სამსახურიდან და მინდოდა ჩემი თანა მშრომლებისთვის დამენახებინა, რომ მართლა სკანდალურ თემებში ვიყავი გახვეული. - სინამდვილეში რას საქმიანობ, სად მუშაობ? - თეატრალური მაქვს დამთავ რებული, მოდელი ვარ, ვმღეროდი კლუბებში, რესტორნებში. არ მყავს ცოლ-შვილი და არც ქალი, რომელმაც მომატყუა. მაია სტეფნაძე: - რაც ახლა გადაცემის ირგვლივ ხდება, ჩემთვის ძალიან სამწუხაროა. არც „გია ჯაჯანიძის შოუ“ და არც მე, როგორც ნიკას ამდენი ხნის მეგობარი, არ ვიმსახურებდით ამ სიბინძურეს. ამ ყველაფრით ნიკამ ან ვიღაცებისთვის სამაგიეროს გადახდა გადაწყვიტა, ან პოპულარობის გაზრდა. ამდენი წელია ამ სფეროში ვტრიალებ და პირველ ად გავეხვიე ბინძურ სკანდალში. რაც შეეხება მის განცხადებებს, მან გუშინ ორი ინტერვიუ მისცა სხვადასხვა სა იტს. ნინო, შენ ძალიან ჭკვიანი ჟურნ ალისტი ხარ, აიღე და შეადარე ერთმ ანეთს. პირველ ინტერვიუში ის ამბობს სიმართლეს, რომ თავიდან მაიამ მისი ტყუილების შესახებ არაფერი იცოდა და როცა გაიგო, გაბრაზდა. მეორე ინ ტერვიუში ამბობს, რომ მე ყველაფერი ვიცოდი და ეს ყველაფერი ჩემი ხელშ
ეწყობით ხდებოდა. ახსენებს თანხას აც, რომელიც მე მას ამ ტყულების თვის ჩავუდე, რომ გადაეხადა ამ მსახ იობებისთვის... იქნებ ჩამოყალიბდეს, რომელია მართალი. - ჩემთან ინტერვიუში ამბობს, რომ ეს ადამიანები მისი მეგობრები იყვნენ და მათთვის ფულის გადახდა არ დასჭირვებია... - ხომ ხედავთ, რამდენი ვერსიაა. დაბნეულია. - ანუ თქვენ მისი ტყუილების, მო გონილი ისტორიების შესახებ არაფ ერი იცოდით? - არა და მართლა ძალიან გავბ რაზდი, როცა გავიგე. ვუთხარი, რომ მსგავსი რამ არასდროს გაეკეთებინა. ერთადერთი რაზეც დავთანხმდი, იყო ვიღაც გოგონა, რომლის სახლშიც სულები ცხოვრობდნენ. მითხრა, უბ რალოდ, დავეხმარე სწორედ დაელ აგებინა ეს ყველაფერიო. დანარჩენი მისი ტყუილების შესახებ არაფერი ვიცოდი. თავიდან ნიკა ჟურნალისტად ავიყვანე, როგორც ჟურნალისტმა ვერ დამაკმაყოფილა, გადავიყვანე პროდ იუსინგში. მისმა მოტანილმა ამბებმა, თემებმა მართლაც დიდი გამოხმაურე ბა გამოიწვია საზოგადოებაში... ძალი ან მწყდება გული, იმიტომ, რომ ნიკა არც ჩემი ნათესავია, არც ახლობელია, არც ოჯახის წევრია, მოვიყვანე გადა ცემაში მხოლოდ იმიტომ, რომ მისი სიუჟეტი მომეწონა „ჰოთ ჯი“-ზე. მო ყვანის დღიდან გადაყოლილი ვიყავი მასზე ადამიანურად, სამსახურებრი ვად. არ ვიცი რაში დასჭირდა ამ ბინძ ური ტყუილების მოგონება, რომ მე ეს ყველაფერი ვიცოდი. - იცოდით, რომ მოგონილი იყო ისტორია გოგონასი, რომელიც მე ცხრე სართულიდან გადმოვარდა და საბნის ჩიხოლში ჩავარდა? - ამის შესახებ ახლა ვიგებ თქვენგ ან... ძალიან გავბრაზდი! როგორ იყო მოგონილი, ეს ისტორია ჩვენც ვიცო დით, უბრალოდ, ნიკამ მითხრა, მოგი ძებნე და მოგიყვანეო. თვითონ თქვა,
„ბიჭს, რომელსაც, როგორც თავად ამბობდა, გადამდები დაავადება სჭირდა, გულში ვიხუტებდი, რომ თავი მარტოდ არ ეგრძნო“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
მოვიგონეო? - კი, ჩემთან ინტერვიუში, რამდ ენიმე საათის წინ... - გამოდის, რომ ამბავი კი არ მო იგონა, გოგონა შემიცვალა... მაშინ მე ასეთ კომენტარს გავაკეთებ, - მე აღ მოვჩნდი არაპროფესიონალი, იმიტომ, რომ 20 წლის თაღლითმა გამაცურა. ჩემ ირგვლივ ყველა მაფრთხილებდა, რომ ამ ბიჭის ნდობა არ შეიძლებოდა, მაგრამ ვენდე რატომღაც ჩემს დედურ ინსტიქტს და... მოხდა ის, რაც მოხდა... ნიკა ჩვენთან რომ მოვიდა მთელ შე მოქმედებით ჯგუფს მოგვიყვა, რომ მშობლები ავარიაში დაეხოცა, რომ ნათლია ზრდიდა. იმ დღიდან დედური ინსტინქტი ჩამერთო მის მიმართ და არავის ვუსმენდი, ვინც მასზე ცუდს მეუბნებოდა. - მე მითხრა, რომ მას ჰყავს მშობ ლები... - ახ ლა ჩვ ენც ვი ცით უკ ვე. ერთერთმა ჩვენმა რესპონდენტმა მოწერა ჩვენს ერთ-ერთ თანამშრომელს, რომ მას ფოთში ჰყავს მშობლებიც და ძმ აც, რომლებთანაც ურთიერთობა არ აქვს... ბიჭს რომელსაც, როგორც თა ვად ამბობდა, გადამდები დაავადება სჭირდა, გულში ვიხუტებდი, რომ თავი მარტოდ არ ეგრძნო და ახლა მეუბნე ბა, რომ მის ავადმყოფობას არ უნდა შევხებოდი? შეხება იქნებოდა ის, თუ მე ამ დაავადებას დავასახელებდი. რას ამტკიცებს ნიკა ჭავჭავაძე დღეს (სხვა თა შორის ჭავჭავაძე მისი გვარი არ არ ის), ვერაფრით ვერ ვხვდები, ბავშვებს გეფიცები, მეტირება... - თქვენი აზრით, რა არის მისი მი ზანი? - წარმოდგენა არ მაქვს. ამ კატეგო რიის ადამიანს არ შევხვედრივარ. - რატომ გაუშვით ნიკა გადაცე მიდან? - მისმა ტყუილებმა გარკვეული დაპირისპირება გამოიწვია სტაფში. ვთხოვე დაეწერა განცხადება. და წერა და წავიდა. ცოტა ხნის მერე მან ბოდიში მომიხადა, აღიარა, რომ არასწორად მოიქცა ჩემთან. ბოდიში მივიღე, შემეცოდა სახლში რომ იყო უმუშევარი, ვუთხარი, თუ სურვილი გექნება, სახლიდან იმუშავე, თემები მოგვაწოდე, ფულს გადაგიხდი, ოღ ონდ, აქ აღარ მოხვიდე-მეთქი. მან როგორ გადამიხადა, ამხელა ქვეყნის წინაშე გამხვია ძალიან ბინძურ სკან დალში.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
21
რა ხდება კოალიციაში? „პოლიტიკაში
ახალმა ხა მირიან ბოქოლიშვილი
„ნაციონალურმა მოძრაო ბამ“ წინასაარჩევნო სამზადისი დაიწყო და გუნდის შიგნით სიის ფორმირებაზეც აქტი ური დისკუსია მიმდინარეობს. „პრაიმტაიმთან“ ინტერვიუში პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი ზურაბ ჭიაბერაშვილი ამბობს, რომ პარტიაში მალე ახალი სა ხეები გამოჩნდებიან, რაც, მისი თქმით, საზოგადოების ნაწი ლში ამ დრომდე არსებულ ში შებს გამორიცხავს. რაზე გააკეთებს ყოფილი მმართველი გუნდი მთავარ აქ ცენტს 2016 წლის საპარლამ ენტო არჩევნებზე? დარჩებიან თუ არა პარტიის ლიდერშიფ ში ოდიოზური ფიგურები? რას ფიქრობენ მმართველ კო ალიციაში არსებულ უთანხმ ოებაზე და როგორ აპირებენ მათ მიმართ საზოგადოებაში არსებული შიშის სინდრომის დაძლევას?
მირიან ბოქოლიშვილი
სოსო ცისკარიშვილი: „კენჭები ნასროლია როგორც ერთი, ისე მეორე პარტიის ბაღში“
მმართველ გუ ნდში მიმდინარე პროცესები გა სული კვირის მთავარ თემად იქცა... რესპ უ ბლ იკ ელ ე ბი სა და მრ ე წვ ელ ებ ი ს დაპ ირ ის პი რ ება პრემიერმ ინ ის ტრ თა ნ გაირჩა, თუმცა შეხვედრის შემდ ეგ ბევრი კითხვა კვლავაც პასუხგაუ ცემელი დარჩა. მათ შორის ის, რას გულისხ მობს სტრატეგიული თანა მშრომლობა „რესპუბლიკურ პარტიასა“ და „ქართულ ოცნებას“ შორის? დარჩება თუ არა ხიდაშელი-უსუფაშ ვილის პარტია კოალიციაში 2016 წლის არჩევნებზე?
ექსპერტი გია ხუხაშვილი და რწმუნებულია, რომ რესპუბლი კელები ბიძინა ივანიშვილის ხა რჯზე კვალავაც შეეცდებიან გა ვლენების შენარჩუნებას. „რესპუბლიკურ პარტიას, გა მომდინარე იქიდან, რომ არანაი რი რესურსი სახალხო ლეგიტი მაციის არ აქვს და იძულებულია, უკანა კარიდან დარჩეს ხელისუ ფლებაში, ეს შეხვედრა დასჭირ და ერთადერთი მიზნით – სახე შეენარჩუნებინა. ცდილობენ, შეინარჩუნონ თავისი პარაზიტუ ლი ადგილი ბიძინა ივანიშვილის მხრებზე. ეს არის მათი მთელი პოლიტიკის ფილოსოფია“, – აც ხადებს ხუხაშვილი. პოლიტოლოგი სოსო ცისკ არიშვილი კი ამ პროცესში პრემ იერ-მინისტრის დადებით როლზე აკეთებს აქცენტს. მისი თქმით, კენჭები ნასროლია როგორც ერ თი, ისე მეორე პარტიის ბაღში. ცისკარიშვილი არ გამორიცხავს, რომ ამ განცხადების შემდეგ, ვი ნმეს ბაღში ყვავილების თაიგულ იც აღმოჩნდეს. „ჩემთვის მოულოდნელი იყო, რომ ბატონი გიორგი გა მოიყენებდა მუქარებს საჯა რო განცხადებებში. ბევრად უკეთესი იქნებოდა, რომ ასეთი ინფორმაცია ჰქონოდათ დაპი რისპირებულ მხარეებს თუნდაც ერთი თვით ადრე, ქვეყანაში ამ თემაზე რომ ზედმეტი შფოთი არ ყოფილიყო მედიასივრცის ჩართ
22
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ულობით. ვფიქრობ, პრემიერი მხ არეებთან ინდივიდუალურ შეხვ ედრებში შეძლებდა, უფრო მალე მიეღწია იმ შედეგისთვის, რომლის სურვილიც მას აქვს. პრემიერის განცხადების შინაარსი აბსო ლუტურად გასაგებია. არანაირი ორი აზრი ერთ წინადადებაზე არ
შეიძლება არსებობდეს, რადგან პრემიერმა აზრი მკაფიოდ დააფ იქსირა. ვფიქრობ, ამით უნდა ამ ოიწუროს უსაგნო დებატები. რაც უფრო მალე დასრულდება ამ გა უგებრობაში ჩართულ ადამიანთა კამათი, მათ მეტი შესაძლებლობა ექნებათ, განაგრძონ საკუთარი ვალდებულებების შესრულება. ეს უფრო შედეგიანი იქნება არა ამა თუ იმ პოლიტიკური სუბიექტი სთვის, არამედ მთლიანად ქვეყ ნისთვის. მე მივესალმები პრ ემიერ-მინისტრის სრულიად მკაფიოდ ჩამოყალიბებულ აზრს როგორც მთავრობის წევრთა მიმართ, ასევე იმ „მეოცნებეთა“ მისამართ ით, რომლებსაც პერსპე ქტივაში ჯერ კიდევ ელ ანდებათ სტალინიზმის და პუტინიზმის დიდებით სარგებლობა“, – აცხადე ბს ცისკარიშვილი. მისივე თქმით, მრეწვე ლებთან მიმართებაში თინა ხიდაშელის შეხედულებები უნდა განვიხილოთ მისი წინა მორბედის, ირაკლი ალასანიას მიმართ განხორციელებულ ქმედ ებებთან კავშირში. „არ არის რაღაც აღმოჩენა, რა ზეც საუბრობს ქალბატონი თინა. დიახ, ეს გახლავთ დაგეგმილი კა მპანიის ერთ-ერთი ნაწილი“, – ამ ბობს ექსპერტი. შეგახსენებთ, პრემიერ-მინისტ რმა „რესპუბლიკურ პარტიასთან“ შეხვედრამდე საგანგებო განცხა დება გაავრცელა. მოგვიანებით მთავრობის კანცელარიაში პრემ იერისა და რესპუბლიკური პარტ იის წარმომადგენელთა შეხვედრა გაიმართა. როგორც შეხვედრის შემდეგ ხათუნა სამნიძემ, ხოლო დღეს პრემიერ-მინისტრმა განა ცხადა, „რესპუბლიკური პარტია“ და „ქართული ოცნება“ პარტნი ორულ ურთიერთობას აგრძელ ებენ.
გია ხუხაშვილი: „რესპუბლიკელები ცდილობენ, შეინარჩუნონ თავისი პარაზიტული ადგილი ბიძინა ივანიშვილის მხრებზე“
ამ თემებზე „პრაიმტაიმი“ ზურაბ ჭიაბერაშვილს ესაუ ბრა. – ბატონო ზურაბ, მმართვ ელ კოალიციაში არსებულ დაპირისპირებაზე რას ფიქრ ობთ? ეს არის ბრძოლა კვოტ ებისთვის, თუ მართლაც იდეო ლოგიურ წინააღმდეგობებთან გვაქვს საქმე? – „ქართულ ოცნებაში“ თინა ხი დაშელი იქნება თუ გოგი თოფაძე ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს ამომრჩევლისთვის, რადგან სა ზოგადოებამ კარგად იცის, რომ ამ პოლიტიკურ გუნდს და მთლიანად ქვეყანას ბიძინა ივანიშვილი ხელმ ძღვანელობს. საპარლამენტო არ ჩევნებზე იქნება შემდეგი საკითხის გარკვევა: თანხმდება თუ არა სა ქართველოს მოსახლეობა ქვეყნის უკუსვლას ყველა მიმართულებით, იქნება ეს ეკონომიკა, დემოკრატია თუ საგარეო პოლიტიკა. ამ ფონზე არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს, უსუფაშვილი იქნება „ქართული ოცნების“ სიაში თუ მეჭიაური. ამით ქვეყნისთვის არაფერი იცვლება. – ანუ, თქვენი აზრით, ეს ბო ლო დაპირისპირებები მაინც წინასაარჩევნოდ გავლენების გაფართოებას უკავშირდება? – ხიდაშელმაც და მთლიანად რე სპუბლიკელებმაც გოგი თოფაძის აზრები ნატო-ს შესახებ 2012 წლ ამდეც კარგად იცოდნენ. თუ მათ თოფაძესთან პრეტენზია აქვთ, ეს პრეტენზია ცოტა ადრე უნდა გამო ეთქვათ. – თავის დროზე ალასანიაც ამბობდა, რომ მასთან დაპი რისპირება ქვეყნის ევროპულ არჩევანთან დაპირისპირებ ას ნიშნავდა, რაშიც, სხვებთან ერთად, ხიდაშელიც არ ეთან ხმებოდა, თუმცა ახლა თავად გვიმტკიცებს დაახლოებით იგ ივეს... როგორ ფიქრობთ, თა ვდაცვის მინისტრები რატომ აიგივებენ საკუთარ თავს ქვეყ ნის ევროპულ არჩევანთან? – კოალიციაში მყოფი ძალები საკუთარი თავის პროდასავლურო ბასთან იდენტიფიცირებას ახდენენ მაშინ, როცა კოალიციაში მათ არ სებობას საფრთხე ემუქრება. მთ ლიანად „ქართული ოცნების“ საპრ ოგრამო განაცხადი იყო რუსეთთან ნორმალიზების იდეა, რაც სხვა არ აფერს გულისხმობს, თუ არა საქა რთველოს საკითხის გაქრობას სა ერთაშორისო მოლაპარაკებებიდან. ეს თავისი პირით აქვთ ნათქვამი
ხიდაშელსაც და ალასანიასაც. ის ინი მხარს უჭერდნენ იმ კურსს, რომ საქართველოს საკითხი საერთაშო რისო მოლაპარაკებების სივრციდან გამქრალიყო. მე მაშინაც მჯეროდა და დღესაც მჯერა, რომ ეს ჩვენი ქვ ეყნისთვის საზიანოა. კარგია, რომ ირაკლი ალასანია გამოფხიზლდა და ასეთი წარმოდგენები აღარ აქვს. თუ ხიდაშელს გამოაგდებენ კოალ იციიდან, დარწმუნებული ვარ, ისიც გამოფხიზლდება. სანამ კოალიცია ში რჩებიან, ისინი მიჰყვებიან კურსს, რომელიც გულისხმობს რუსეთთან უსაგნო და ქვეყნისთვის საზიანო ნორმალიზებას. ღრმად მწამს, რომ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნ ებზე ქვეყნის უკუსვლას ქართველი ამომრჩეველი ეტყვის „არას“. – რა გაძლევთ ამის თქმის საფუძველს? კვლევები აჩვენე ბს, რომ „ქართული ოცნების“ რეიტინგი გარკვეულწილად შემცირდა, თუმცა ის კვლავაც პირველ ადგილზეა, მეორე ად გილზე მყოფი „ნაციონალური მოძრაობის“ რეიტინგის ზრდა კი არ შეიმჩნევა... – თქვენი კითხვა თავად გულისხ მობს, რომ, თუ „ოცნება“ არა, მაშინ იქნება „ნაციონალური მოძრაობა“. ეს ნამდვილად ასეა. ქვეყანაში არ ის ორი ალტერნატივა: „ქართული ოცნება“, რომელიც დღეს მართავს საქართველოს, და „ნაციონალური მოძრაობა“, რომელიც, ჩემი აზრით, 2016 წლის არჩევნებზე მიაღწევს სერიოზულ წარმატებას. არასოდეს საქართველოს ასეთი დაბალი ლე გიტიმაციის მთავრობა არ ჰყოლია. – ეს კარგია თუ ცუდი? – ცუდია და აგიხსნით რატომ? „ნაციონალური მოძრაობა“ ყოვე ლთვის არ გამოირჩეოდა მაღალი რეიტინგით, მაგრამ ხელისუფლებ აში ყოფნის დროს, ასეთი დაბალი რეიტინგი არასდროს ჰქონია. ლეგი ტიმაციის დაბალი ხარისხი ქვეყნი სთვის ცუდია, რადგან საკმარისია, რაიმე სერიოზული საგარეო ან სა შინაო კრიზისი, რომ ქვეყანას მთ ავრობა აღარ ეყოლება. ზოგადად, ასეთი არაპოპულარული მთავრობა ნებისმიერი ქვეყნისთვის ცუდია. – თუმცა ქვეყნის დემოკრატ იული განვითარებისთვის, ალ ბათ, უმჯობესია, რომ 80-90 პროცენტით აღარ ირჩევდნენ ხელისუფლებებს... – მე არ ვსაუბრობ ასეთ მაღალ რეიტინგზე, მაგრამ დემოკრატიი სთვის კარგია, როდესაც უმრავლ ესობით ირჩევენ ხელისუფალს და ის მეტ-ნაკლებად ახერხებს, მხარ დაჭერის გარკვეული მაჩვენებელი შეინარჩუნოს. ეს ნიშნავს, რომ ხე ლისუფლება შეიძლება უშვებდეს შეცდომებს, მაგრამ რაღაცას მაინც აკეთებს. – „ქართული ოცნების“ რე იტინგის კლება ავტომატურად არ ნიშნავს „ნაციონალური მო ძრაობის“ მხარდამჭერთა რა ოდენობის ზრდას... აქედან გა მომდინარე, გადაჭარბებული ხომ არ არის თქვენი მოლოდი ნები? – ჩვენი რეიტინგის ზრდა, პირვ ელ რიგში, დამოკიდებულია იმაზე, რას შევთავაზებთ საზოგადოებას. – და ენდობა კი იგივე საზო გადოება თქვენს შეთავაზებე ბს? – ხალხი ჩვენში ხედავს ასეთ რამეს: ესენი კომპეტენტური ად ამიანები არიან, რომლებმაც იციან საქმე, მაგრამ იმავდროულად შემო რჩენილი აქვთ შიშები ჩვენ მიმართ. ნაწილობრივ ეს შიშები შეიძლება საფუძვლიანი იყოს, ნაწილობრ ივ გაზვიადებული იმ რიტორიკით,
„ირაკლი ალასანია გამოფხიზლდა... თუ ხიდაშელს კოალიციიდან გამოაგდებენ, დარწმუნებული ვარ, ისიც გამოფხიზლდება“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ი საკვანძო გადაწყვეტილებები
ალხმა უნდა მიიღოს“
ზურაბ ჭიაბერაშვილი: „ჩვენი საარჩევნო სია მოხსნის იმ შიშებს, რომელიც საზოგადოებაში არსებობს „ნაციონალური მოძრაობის“ მიმართ“
რასაც ჩვენს წინააღმდეგ აწარმოებენ. ამიტომ ჩვენ გვჭირდება, საზოგადოება დავარწმუნოთ, რომ მათ ჩვენი არ უნდა ეშინოდეთ. ჩვენ ვიქნებით მთლიანად ორიენტირებული ეკონომიკის ზრდაზე, საქმის კეთებაზე და არ ვაპირებთ შუ რისძიებას არც „ქართულ ოცნებაზე“ და არც მკაცრი ადმინისტრირების გაგრძე ლებას, განსაკუთრებით ბიზნესთან მი მართებაში. – მთავარი შიშები თქვენს გუნდ თან დაკავშირებით ადამიანის უფ ლებების საკითხს უკავშირდება... ალბათ, თქვენც გსმენიათ, რომ „ნაციონალების“ დროს ადამიანე ბი შიშში ცხოვრობდნენ... აღია რებთ ამას? – ჩვენ არაერთხელ გვითქვამს, მათ შორის მაშინდელი ძალოვანი უწყებების ხელმძღვანელებისთვის, რომ მკაცრი მიდგომებით საზოგადოების გარკვეულ ნაწილში ასეთი შიშები გამოვიწვიეთ. იმას, რომ საზოგადოებას დღეს ჩვენს მიმართ კითხვები აქვს, აქვს ობიექტ ური საფუძველი. ორგანიზებულ დანა შაულთან და კრიმინალთან ბრძოლის თვალსაზრისით, საზოგადოებაც აღია რებს, რომ ჩვენი მკაცრი პოლიტიკა იყო სწორი, გამომდინარე იქიდან, რომ დღ ეს კრიმინალის მატება აშკარად თვალ შისაცემია. ამ ნაწილში ხალხს ჩვენთან კითხვები არ აქვს, რადგან დაინახეს, რომ ეს პოლიტიკა გაცილებით ეფექ ტური იყო. აი, რაშიც კითხვები რჩება, არის ის, როგორი იქნება ჩვენი დამოკი დებულება ბიზნესთან და მეწარმეებთან მიმართებაში? გავაგრძელებთ თუ არა მკაცრ პოლიტიკას, როცა საქმე ეხება საგადასახადო დავებს. ამ ნაწილში ჩვენ გვჭირდება, საზოგადოება დავარწმუ ნოთ, რომ ამას არ გავაკეთებთ. ჩვენ პა რლამენტში უკვე წარვადგინეთ კანონპ როექტი, რომელიც ეხება საგადასახა დო დავების დეკრიმინალიზაციას. ჩვენ მიმართ ერთ-ერთი მთავარი პრეტენზია იყო ის, რომ შეიძლება კომპანიის ბუღა ლტერმა დაუშვას რაღაც შეცდომა და ამის გამო ხდებოდა დირექტორის, მფ ლობელებისა და მთლიანად კომპანიის პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენე ბა. ჩვენ მიერ შეტანილი კანონპროექტი ითვალისწინებს, რომ სასჯელის სახედ, პირველივე ჯერზე პატიმრობა არ იქ ნება გამოყენებული და ეს იქნება ადმი ნისტრაციული წესით დასჯადი. გარდა ამისა, იხსნება წინასწარი პატიმრობის პერიოდი, ანუ შეიძლება ადამიანს ედ ავო, მაგრამ ის წინასწარ სისხლის სამა რთლის წესით არ დააპატიმრო. გარდა ამისა, ჩვენს ეკონომიკურ პლატფორმ აში გვიწერია, რომ უნდა იყოს საგადა სახადო ამნისტია, რაც 2016 წლამდე ყველა ამ ტიპის საქმეს შეეხება. ანუ, თუ ვინმეს შიში აქვს, რომ აი, ახლა ნაციონ ალები მოვლენ და ქექვას დაიწყებენ ბუ ღალტერიაში, ეს პროექტი ასეთ შიშებს გამორიცხავს. ჩვენ, ასევე, გავაუქმებთ მოგების გადასახადს, რადგან საგადა სახადო დავების 80 პროცენტი ეხება იმას, სწორად დათვალა თუ არა კომპან იამ მოგების გადასახადი, ანუ ამას აქვს არა მხოლოდ ფისკალური ეფექტი, რომ ბიზნესს მეტი ფული დარჩეს და წელში გაიმართოს, არამედ ფსიქოლოგიური ეფექტიც, რომ მას არავინ შეედავება. ჩვენ სწორედ ამ შეთავაზებით გამოვა ლთ არჩევნებზე. – შიშები დაკავშირებულია კო
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ნკრეტულ პერსონებთან, რო მელთა მიმართ საკმაოდ ბევრი პრეტენზია და კითხვაა, იქნება ეს ადეიშვილი, ახალაიები, მე რაბიშვილი თუ სხვ... მართ ალია, მათი ნაწილი საპატიმრ ოშია, ნაწილი კი – უცხოეთში, მაგრამ მაინც საინტერესოა, რამდენად დაუკავშირებს „ნა ციონალური მოძრაობა“ სა კუთარ გეგმებს კვლავ ამ ად ამიანებს? რა დოზით იქნებიან ჩართულნი თქვენს პოლიტი კურ დღის წესრიგში? – ჩვენი საარჩევნო სია თანხ ვედრაში იქნება იმ მიდგომასთან, რაზეც წეღან გესაუბრეთ, ანუ ში შების მოხსნასთან. „ნაციონალური მოძრაობის“ საარჩევნო სია იქნება განაცხადი, რომ ჩვენ გავაცნობიე რეთ წარსული და ცხადად ვხედ ავთ, რას გავაკეთებთ მომავალში. ამიტომ ჩვენი საარჩევნო სია მო ხსნის იმ შიშებს, რომელიც საზო გადოებაში კვლავაც არსებობს „ნა ციონალური მოძრაობის“ მიმართ. თქვენ მიერ ჩამოთვლილი ყოფილი მაღალჩინოსნების ნაწილთან მქ ონდა პირადი საუბრებიც და ისინი სრულად იზიარებენ ამ მიდგომებს. მათ გაცნობიერებული აქვთ ეს და ამიტომ დარწმუნებით გეუბნებით, რომ ეს პოლიტიკური პლატფორმა მათ მიერვეა მხარდაჭერილი. მათი ვე პოზიციაა, რომ პოლიტიკაში სა კვანძო გადაწყვეტილებები მიიღ ოს ახალმა ხალხმა, ისეთმა ხალხმა, რომელთა მიმართაც კითხვები არ არსებობს. ამასთან დაკავშირებ ულია არა მხოლოდ ჩვენი პარტიის, არამედ ქვეყნის მომავალი. – ახალი სახეები ახსენეთ და აქვე გკითხავთ სანდრა რუ ლოვსის შესახებ... მართლა იქნება ის თქვენს საარჩევნო სიაში? – ჯერჯერობით დაზუსტებით ძნელია თქმა ახალ სახეებთან და კავშირებით. ყველა ის ადამიანი, რომელიც პრესაში გაჟღერდა, ძა ლიან პატივსაცემი ადამიანია, იქ ნება ეს სანდრა, გიორგი ქადაგიძე თუ ზაზა ბიბილაშვილი. ერთია სა ზოგადოებრივად აქტიური ადამ იანი და მეორე – უშუალოდ პოლი ტიკური აქტიურობა. ამიტომ თუ ეს ადამიანები მიიღებენ გადაწყვე ტილებას, მე მხოლოდ მოხარული ვიქნები, თუმცა დანამდვილებით არაფრის თქმა არ შემიძლია. ვე ლაპარაკებით არაერთ ადამიანს, მათ შორის ისეთებს, რომლებიც ფიქრობენ, რომ „ნაციონალურ მო ძრაობას“ აქვს შანსი, რომ მოიგოს არჩევნები, თუ ის განახლებას მო ახერხებს. მაგრამ ამ ხალხსაც სჭ ირდება, დაინახოს, რომ პარტიას გაცნობიერებული აქვს წარსული გამოცდილება. – ამბობენ, რომ „ნაციონალ ურ მოძრაობაშიც“ სერიოზ ული დაპირისპირებაა... საუბ რობენ სააკაშვილის უკრაინ ულ გუნდსა და უგულავა-ბო კერიას გუნდებს შორის არსე ბულ უთანხმოებაზე... ამაზე რას გვეტყვით? – პარტიის ყველა ლიდერი ლა პარაკობს ერთი შეთანხმებული სტრატეგიით. შეიძლება ჩვენ ცა ლკეული განსხვავებები გვქონდეს კონკრეტულ საკითხებზე, შიგნით მუდმივად მიმდინარეობს მსჯე ლობა და კამათი, მაგრამ მიზანი გვაქვს ერთი – არსებული მმარ თველობა უნდა დასრულდეს. სიის ფორმირებასთან დაკავშირებით არანაირი უთანხმოება არ არის, ჩვ ენ არ ვთანხმებით პიროვნებებზე, ჩვენ ვთანხმდებით პრინციპებზე. – სააკაშვილი რა დოზით იქნება ჩართული ამ არჩევნებ ში? – მიხეილ სააკაშვილი ფორმალ ურად აღარ არის დაკავშირებული ჩვენს პარტიასთან. ის გახლავთ უკრაინელი პოლიტიკოსი, საკმაოდ კარგი პერსპექტივის მქონე, წარმ ატებას ვუსურვებ, რადგან უკრა ინაში მისი წარმატება პირდაპირ კავშირშია ჩვენი ქვეყნის წარმატ ებასთან საერთაშორისო ასპარე ზზე. ის 99 პროცენტით გადართ ულია უკრაინის პროცესებში.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
23
ÕÔçÑäáÍÔÛÔÑØ äÕÐâÞ âÚáØ ÕÃÓÃÔÀØÇÎÑ¿Ë C ÊÇÒÃÖËÖËÕ ÇÎËÏËÐÃÅËËÕ ÒÔÑÉÔÃÏà ÃÓÖË×ÔÃÆ ÏËÏÆËÐÃÔÇÑÄÕ. ÒÔÑÉÔÃÏËÕ ÏÀÃØÃÔË ÏËÜÃÐËà ÓØÇÛÃÐÃ¿Ë ÃÏ ØËÔ×ÕËÀ ÉÃÏÑÙØÇ×ÎË ÃØÃÆÑÄËÕà Æà ÕËÍØÆËÎËÃÐÑÄËÕ ¿ÇÏÅËÔÇÄÃ, ÃÚÃÎË ¿ÇÏÀÚØÇØËÕ Ã¾ÏÑÅÇÐÇÄËÕ Ã¾ÏÑÈÚØÔÃ. C ĠĄĎґĒĈĒĈđґ ăґ đĉĐĈČĈČĂĈđґćąĈđ ĕґĊґĕĘĈ ĂґăґґăĂĈĊăĄāґ ċčāĈĊēĐĈ ґċāēĊґĒčĐĈґ, ĐčċĄĊĈĚ ґăĂĈĊĆĄąĄ ґĞčĐĚĈĄĊĄāđ đĉĐĈČĈČĂđ. ĎĐčĂĐґċґđ ğґČăґĚąĈđ đґċĈČĈđĒĐč ґĞčĐĚĈĄĊĄāđ. ĎĐčĄĕĒ „ğґČđґĖĈ đĉĐĈČĈČĂĈđ“ ĔґĐĂĊĄāĘĈ ґĕĚĈґĘĈ ċčČґĜĈĊĄčāґ ċĈĈĖĄđ đґĔĄĞāēĐćč ĉĊēā „ćāĈĊĈđĈđ ăĈČґċčđ“ ĔĄĞāēĐćĄĊĄāċґ. ĖčČĈđěĈĄāґđ ĄđĜĐĄāčăČĄČ ĘĐčċĈđ ğґČċĐćĄĊčāĈđґ ăґ đčĚĈґĊēĐĈ ăґĚąĈđ ċĈČĈđĒĐĈđ ċčґăĂĈĊĄ ąґĊĄĐĈ ĉąґĐґĚĞĄĊĈґ, ăґґąґăĄāґćґ ĉčČĒĐčĊĈđ ĄĐčąČēĊĈ ĚĄČĒĐĈđ ĞĄĊċěĖąґČĄĊĈ ґċĈĐґČ ĂґċėĐĄĊĈěĄ, ĔĄĞāēĐćĈđ ĔĄăĄĐґĚĈđ ĎĐĄĆĈăĄČĒĈ ĊĄąґČ ĉčāĈґĘąĈĊĈ ăґ ĉĊēā „ăĈČґċč ćāĈĊĈđĈđ“ ĎĐĄĆĈăĄČĒĈ ĐčċґČ ĔĈĔĈґ. đĎčĐĒđċĄČĄāċґ ăґ ğґČăґĚąĈđ đĔĄĐčđ ĜґĐċčċґăĂĄČĊĄāċґ đґĆčĂґăčĄāґđ ċčēĜčăĄđ, ăĐčēĊґă ґĖċčґęĈČčČ ґĕąć ćē Đґ C ĠĄĎґĒĈĒĈ, ąĈČґĈăґČ, ĐčĂčĐĚ ēĉąĄ đґė蹥Ċćґčă ĚČčāĈĊĈґ, ґċ ċěĈċĄ ăґґąґăĄāĈđ ċĉēĐČґĊčāґ ēґĞĊĄđĈ ċĄăĈĉґċĄČĒĄāĈć đĐēĊĈґă ēĔґđčґ. ÆÃÃØÃÆÇÄÃÀà ÍÑÐÖÔÑÎËÕ ÇÔÑØÐ×Î ÅÇÐÖÔËÕ ÚÇÎϾØÃÐÇÎË, ÃÏËÔÃÐ ÉÃÏÛÔÇÎËÂÇ: „ĠĄĎґĒĈĒĈđ ĄĊĈċĈČґĚĈĈđ ĎĐčĂĐґċґ ґĐĈđ ĄĐć-ĄĐćĈ ēċČĈʹȥĊčąґČĄđĈ ĎĐčĄĕĒĈ ĕґĐćēĊ đĈąĐĚĄĘĈ, ċčĂĄĞđĄČĄāґć, Đčċ ēċČĈʹȥĊčąґČĄđĈ ċĈĖĜĄąґ ґĐĈđ Ĉđ, Đčċ āčĊč ĜĊĄāĈđ ċґČěĈĊĆĄ, ĘĄđґěĊĄāĄĊĈ ĂґĞăґ ґċ ăґґąґăĄāĈđ ăґċґĐĚĞĄāґ. ĘĄĕċČĈĊĈґ ґĞґĊĈ ĂĄČĄĐґĚĈĈđ ĎĐĄĎґĐґĒĄāĈ, ĐčċĊĄāĈĚ ĞĄĊđ ēĜėčāĄČ ăґґąґăĄāĈđґĂґČ ĂґČĉēĐČĄāґđ 95 ĎĐčĚĄČĒĈć, ċĈć ēċĄĒĄđ, ĐčăĄđґĚ đґĕґĐ湥Ċč ĘĄăĈđ Ĉċ ĕąĄėґČґćґ đĈґĘĈ, đґăґĚ ґĕĒĈēĐĈ ĈČĔĄĕĚĈĈđ ċґĒґĐĄāĄĊĈґ ċčđґĞĊĄčāĈđ 5,1 ĎĐčĚĄČĒĈ. ĞčĊč 7,1 ĎĐčĚĄČĒđ ĂґăґĒґČĈĊĈ ґĕąđ ґđĄćĈ ăґґąґăĄāґ. đґĕґĐ湥Ċčđ ċćĄĊđ ĒĄĐĈĒčĐĈґĆĄ ċĈċăĈČґĐĄčāđ ґĕĒĈēĐĈ đĉĐĈČĈČĂĈ, ĐčċĄĊĈĚ ґĐĈđ đĐēĊĈґă ēĔґđč, ĎĐčĄĕĒĈđ ċĈĆґČĈґ ĠĄĎґĒĈĒĈđ ĘĄċćĞąĄąĈđ ĎĐĄąĄČĚĈґ“. ÕÃÈÇÚÄ×ÔÀÑ ÍÎ×Ä `ÆËÐÃÏÑ ÀÄËÎËÕËÕ" ÒÔÇÜËÆÇÐÖË ÔÑÏÃÐ ÈËÈËÃ: `ċĈąċґĐćґą ėąĄĊґ 깥Čđ ĕčċґĂđ, ćĈćčĄēĊ ґăґċĈґČđ ċćĄĊđ đґĕґĐ湥Ċčđ, ąćĞčć ґēĚĈĊĄāĊґă ęґĄćčČ đĕĐĈČĈČĂ ĉґċĎґČĈґĘĈ Đґćґ ēĆĐēČąĄĊėčć 깥ČĈ ĕąĄėČĈđ ğґČċĐćĄĊčāґ~. ÈÇÚÄ×ÔÀËÕ ÈÇÆÇÔÃÅËËÕ ÒÔÇÜËÆÇÐÖË, ÎÇØÃÐ ÍÑÄËÿØËÎË: „ċčČґĜĈĊĄčāґ ċĈąĈĖĄ ĎĐčĄĕĒĘĈ „ğґČđґĖĈ đĉĐĈČĈČĂĈ“, ċĈċґęČĈґ, Đčċ Ąđ ґĐĈđ ĄĐć24
ÞáÌÐÑÐÍØ, 7 ÜÐáãØ, 2016
ĄĐćĈ ėąĄĊґĆĄ ċČĈʹȥĊčąґČĈ ĎĐčĂĐґċґ, ĐčċĄĊĈĚ ğґČăґĚąĈđ đґċĈČĈđĒĐčċ ĂґČґĞčĐĚĈĄĊґ, ċčąēĜčăĄā ėąĄĊґđ, ęґĄĐćčČ ēĔґđč đĉĐĈČĈČĂĈđ ĎĐčĂĐґċґĘĈ, ĐґăĂґČ Ąđ
ґĐĈđ ēăĈăĄđĈ ċČĈʹȥĊčāĈđ ĎĐčĄĕĒĈ“. ÌÃÐÏÔÀÇÎÑÄËÕà Æà ÕÑÅËÃÎ×ÔË ÆÃÅØËÕ ÏËÐËÕÖÔËÕ ÏÑÃÆÉËÎÇ, ØÃÎÇÔË ÍØÃÔÃÅÚÇÎËÃ:
„ĎĐ čĂĐґ ċĈđ ěĈ ĐĈ ćґ ăĈ ĉčċĎčČĄČĒĈ ґĐĈđ đĉĐĈČĈČĂĈ, ĐґĚ ĈćąґĊĈđĜĈČĄāđ ēґċĐґąĈ ґăґċĈґČĈđ ēĔґđč ĂґċčĉąĊĄąґđ, ĈċĈđćąĈđ, Đčċ ċґć ĈĚčăČĄČ ćґąĈґČćĈ ăґґąґăĄāĈđ
ĘĄđґĞĄā. ćēĉĈ ґăĐĄ đґĆčĂґăčĄāґđ ĠĕčČăґ ĈċĈđ ĘĈĘĈ, Đčċ ĠĄĎґĒĈĒĈ Ĉėč ăґċĖēĎąĄĊĈ ăґґąґăĄāґ, ăĖĄđ ēĉąĄ ĈĚĈґČ, Đčċ ĘĄđґěĊĄāĄĊĈґ ґĖČĈĘČēĊĈ ăґґąґăĄāĈđґĂґČ đĐēĊĈ ĂґČĉ-
© ÛØÇÎà ×ÈÎÇÄà ÆÃÅ×ÎËÃ, ÔÇÆÃÓÅËËÕ ÐÇÄÃÔÀØËÕ ÉÃÔÇ¿Ç ÏÃÕÃÎÇÄËÕ ÉÃÏÑÓØÇÛÐÇÄà ËÍÔÂÃÎÇÄÃ
ინინგის აქციაში ჩაერთვნენ
ურნება. ჩვენი უმთავრესი მი ზანია, მთელი წლის განმავლო ბაში, ასობით ადამიანის სკრი ნინგი, რაც ხელს შეუწყობს და
ავადების დროულ გამოვლენას და საჭიროების შემთხვევაში „ელიმინაციის პროგრამაში“ ინფიცირებულის ჩართვას“.
შეგახსენებთ, რომ მკურნა ლობის პირველმა ეტაპმა სა კმაოდ წარმატებით ჩაიარა, დაწყებულია მეორე ეტაპი.
წლის განმავლობაში დაგეგმ ილია 250 000 ადამიანის და სკრინვა და 20 000 ადამიანის მკურნალობა. პროექტი 5 წელი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
გაგრძელდება და პროგრამაში მონაწილე ადამიანებს სრულ იად უფსოდ შეუძლიათ გამო კვლევების ჩატარება.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
25
ექსკლუზიური ინტერვიუ „MACH&
სალი კიპაროიძე ბოლო რამდენიმე წელია ქართ ული მოდის ინდუსტრიაში გამოჩნ და სახელი MACH&MACH, რომელიც უკვე მოთხოვნად ბრენდად გადაიქცა და თანაც საკმაოდ დამსახურებულ ად. ახალგაზრდა დიზაინერი დების, ნინა მაჭარაშვილისა და (Nina Mach) გვანცა მაჭარაშვილის (Gvantsa Mach) შემოქმედებაზე მთელი თბილ ისი ყურებამდეა შეყვარებული. გვ ანცა თბილისის სახელწიფო სამხატ ვრო აკადემიის, დიზაინის ფაკულტ ეტის სტუდენტია და წელს სადიპლ ომოზე მუშაობს. ნინა კი თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერ სიტეტის აწ უკვე დიპლომირებული მედიკოსია. საიდან დაიბადა თბილის ელების საყვარელი ბრენდის შექმნის იდეა, ვინ არიან დები მაჭარაშვილები და როგორია MACH&MACH-ის შიდა სამზარეულო, ამაზე საკმაოდ კომუ ნიკაბელური და საინტერესო რესპ ონდენტი ნინა მაჭარაშვილი გვესაუ ბრა. - როგორც ვიცი თქვენი ბრენდი მსოფლიო ბაზარზე უკვე აქტიურად გადის. თუ შეგიძლია დეტალურად მო გვიყევი თქვენი მიღწევების შესახებ. ნინა მაჭარაშვილი (MACH&MACHის დიზაინერი): - მიღწევებს რაც შეეხება, აქტიურ ად ვმუშაობთ, თითქმის არ ვისვენებთ და გვიფასდება კიდეც. მაგალითად, ბოლოს VOGUE Australia დაინტერესდა ჩვენი ნამუშევრებით. ყოველთვის ვც დილობთ გავიდეთ საზღვრებს გარეთ და უფრო და უფრო მეტ ადამიანს გა ვაცნოთ ჩვენი ბრენდი. კიდევ ვგეგმავთ ძალიან ბევრ სიახლეს, რომელსაც პე რიოდულად გავაცნობთ ხოლმე ჩვენს საყვარელ მომხმარებლებს. - თქვენზე უცხოური გამოცემე ბიც წერენ, თქვენი ლუქები ამ გამო ცემებში აქტიურად იბეჭდებოდა. რო გორ მოხვდით ამ ჟურნალებში? - საზღვარგარეთ დაინტერესება რამ გამოიწვია ზუსტად ვერ ავხსნით. ისე მოხდა, რომ რასაც ჩვენ ვქმნით, ძალიან მოსწონთ უცხოელ მომხმარე ბლებსაც. სწორედ ამიტომაც ალაპარ აკდნენ, ალბათ, ჩვენზე. - ბავშვობიდანვე ქმნიდით ხოლმე რაიმე სამოსს, თუ თინეიჯერობის ას აკში დაიწყეთ ამ ნამუშევრების შექმ ნა? - ახლახან ვიხსენებდით ზუსტად, აი, 4-5 წლიდან, როცა, ზოგადად, ადამიანს უკვე გიყალიბდება რაღაცების აღქმა და შეგნება, ჩვენ დავიწყეთ რაღაც სა მოსის კერვა, თან ვქარგავდით. ეს, რა თქმა უნდა, თავიდან გაუცნობიერებ ლად ხდებოდა, აბა, რატომ უნდა მოგი
26
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ნდეს 4 წლის ბავშვს სერიოზულად რა ღაცების კერვა და ქარგვა (იცინის). ახ ლა, ფოტოებს რომ ვათვალიერებთ ხო ლმე, ძალიან გვეცინება ჩვენს შეკერილ ტანსაცმელზე, დედაჩემიც ყოველთვის იუმორით იხსენებს ამ პერიოდს. - როდის გადაწყვიტეთ თქვენი პი რველი კოლექციის შექმნა? როგორ დაიბადა ზოგადად ბრენდის შექმნის იდეა? - თავიდან ამ ყველაფერს მხოლოდ და მხოლოდ ჩვენი სიამოვნებისთვის ვაკეთებდით, მხოლოდ იმიტომ, რომ ჩვენ თავად მოგვწონდა სამოსი, რომე ლსაც ვქმნიდით. შესაბამისად, მაშინ, როცა ამ ყველაფრის კეთება დავიწყეთ ეს იყო მინიმალური დონე იმისა, რისი კეთებაც შეგვეძლო. მერე, ნელ-ნელა მივხვდით, რომ სხვებსაც ძალიან მო სწონდათ ჩვენ მიერ შექმნილი სამოსი, ძალიან მალე გაჩნდა მოთხოვნაც და მივხვდით, რომ ეს იყო საქმე, რომე ლიც ორივეს ერთად უნდა გვეკეთებ ინა. მე სულ სხვა პროფესია მაქვს, ექ
იმი ვარ, თუმცა, იქიდან გამომდინარე, რომ ახლა ასე კარგად ვგრძნობ თავს აქ, ვხვდები, რომ ესაა სფერო, სადაც უნდა ვიყო, აქაა ჩემია ადგილი. მაშინაც კი, როცა იყო პერიოდი და მე ვსწავლ ობდი, ვიყავი ექიმი, არასოდეს მიმიტო ვებია ეს საქმიანობა, არ მოვშორებივარ არასდროს ამ ადგილს. ჩემი და (გვანცა მაჭარაშვილი) დიზაინერია, მეც, რო გორც გითხარით, ძალიან კომფორტუ ლად ვგრძნობ აქ თავს და შესაბამისად, ეს ყველაფერი ბრენდის სახით ჩამოვა ყალიბეთ. პირველი კოლექცია 2011 წე ლს გვქონდა, ამის შემდეგ კი ერთმან ეთს მიჰყვა და აღარ ვჩერდებით, ყველა სეზონზე გვაქვს სიახლეები მომხმარე ბლისთვის. მოდის კვირეულებისთვის,
რა თქმა უნდა, სპეციალურად იქმნება კოლექციები, თუმცა, ჩვენი შოურომ ისთვისაც, ყოველკვირეულად, ყოვე ლთვიურად იქმნება ახალი მოდელები. დღესდღეობით, ძირითადად, დიზა ინერები ჯერ განათლებას იღებენ ხო ლმე, ამის შემდეგ კი მოდის სახლებს აარსებენ. თუმცა, ძირითადი დატვირ თვა მაინც სხვადასხვა მოდის სახლებში მუშაობაზე მოდის. ყველა ამბობს, რომ სწორედ სხვის მოდის სახლში მუშაობ ისას ისწავლა ის მთავარი, თავის პრ ოფესიაში, რაც შემდეგ გამოადგა. - თქვენ თუ გიმუშავიათ სადმე სხ ვა დიზაინერთან, მანამ, სანამ ამ ყვ ელაფერს შექმნიდით? - არა არასდროს, რა თქმა უნდა, ძა ლიან კარგია, როდესაც გამოცდილება გაქვს და გიმუშავია რომელიმე დიზა ინერის მოდის სახლში, თუმცა იმდე ნად მოგვწონდა ეს დამოუკიდებლობა და გვინდოდა თავისუფლება, რომ ასე ვამჯობინეთ, გვირჩევნოდა ვყოფილ იყავით ცალკე და ყველასგან დამოუკ იდებლად. გამოცდილება, ასე ვთქვათ, არ გვაქვს, მაგრამ ვთვლით, რომ ჩვენი ხედვა ძალიან მოსწონს მომხმარებელს. - მოდით მომიყევით ქრონოლოგ იურად, როგორ ცხოვრობდით მანამ, სანამ ამ საქმიანობას მიჰყოფდით ხელს? - ასე ჩანს, თითქოს მანამდე ამ ყვ ელაფრის გარეშე ვცხოვრობდით, თუმცა, სანამ ჩვენ სახელს ხალხი გა იგებდა, ჩვენთვის ვიკერავდით ხოლმე სამოსს, ვაკეთებდით აქსესუარებს. ყოველთვის ვანიჭებდით უპირატესობ ას ინდივიდუალობას. ისევ გავიმეორებ და ვიტყვი, რომ შემდეგ ეს ყველაფერი ჩვენს მეგობრებსაც რომ მოეწონათ, მოგვეცა მუხტი, გაგვეფართოებინა მასშტაბები. მანამდე ორივე უნივერ სიტეტში ვსწავლობდით და, პარალე ლურად, დავიწყეთ რაღაცების კეთება და ფაქტია, რომ გამოვიდა, დღეს უკვე აქამდე მოვედით. - ამ ბოლო დროს საქართველოში მოდის ბიზნესი გააქტიურდა, საინ ტერესოა, თქვენი დამოკიდებულება მოდის კვირეულებთან დაკავშირებ ით. - საერთოდ, უმნიშვნელოვანესია ქვ ეყანაში არსებობდეს მოდის კვირეული, ქვეყანაში, რომელსაც აქვს პრეტენზია განვითარდეს მოდა, როგორც ბიზნესი. შესაბამისად, Fashion Week-ები ყველ აზე მეტად ავითარებს ამ სფეროს, თან გვყავს მოდის კვირეულის შემქმნელ ების, პროფესიონალებისგან დაკომპ ლექტებული არაჩვეულებრივი გუნდი. იმისთვის, რომ ეს სფერო განვითარ დეს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია მოდის კვირეულების არსებობა, რადგ ან, სწორედ აქ ხდება ახალი სახეების
აღმოჩენა. - ზოგადად, მოდის სფერო რა დო ნეზეა განვითარებული ჩვენს ქვეყან აში? როგორ შეაფასებ მას და შენი აზრით, რა პრობლემების წინაშე დგ ას ქართული მოდა? - ამ კუთხით განვითარება, რა თქმა უნდა, იგრძნობა, ნელ-ნელა წინ მივი წევთ. ბოლო წლებია საკმაოდ მოდური გახდა ამა თუ იმ კონკრეტული დიზა ინერების სახელები, ბრენდები, რომე ლსაც ქმნიან. პრობლემები, პირველ რიგში, იქიდან იწყება, რომ ჯერ კიდევ განვითარებადი ქვეყანა ვართ. ეკონ ომიკური ურთიერთობები სხვა ქვეყ ნებთან ნელ-ნელა იხვეწება, სავაჭრო ურთიერთობებისთვის აუცილებელია ამ სფეროს საზღვრების გაფართოება, ძალიან რთულია დიზაინერისთვის ამ რაღაც ჩაკეტილ სივრცეში მოღვაწეო ბა, ამ პატარა წრეში როცა ხარ მოქც ეული და მარტო საქართველოში მო ღვაწეობ, განვითარებაც, შესაბამისად, უფრო ნაკლებია, ვიდრე, ვთქვათ, სხვა ბაზრებზე გასვლის შემთხვევაში იქნე ბოდა. თუმცა, ნელ-ნელა ვიხვეწებით და რაღაც ტალღა გორდება, იწყება ინ ტერნეტ გაყიდვები, რაც ძალიან კარგ ია. ჩვენც, თავისთავად, ამ მინიმალური პრობლემების გადაჭრის მოლოდინში ვართ. - ქვეყნის გარეთაც აქტიურად ფა სობს თქვენი შემოქმედება. - კი, რა თქმა უნდა, როგორც აღ ვნიშნე, უკვე ჩვენი ქვეყნის გარეთაც ძალიან ბევრი მომხმარებლები გვყავს. სპეციალურად ჩამოდიან ხოლმე სხვა დასხვა ქვეყნიდან. ძირითადად, ჩვენს პროდუქციას მოიხმარენ უკრაინაში და ამერიკაში მოღვაწე ქართველები, ჩვენი მომხმარებლები ასევე საკმაოდ მრავ ლად არიან რუსეთსა და აზერბაიჯან შიც, სხვათა შორის ეს უკანასკნელები საკმაოდ აქტიურები არიან და მოდის კვირეულზე დასასწრებადაც კი ჩამო დიან ხოლმე. ევროპაშიც გაგვიყიდია ჩვენი პროდუქცია, თუმცა ეს მასობრ ივად არ ხდება, რა თქმა უნდა, რადგან ევროპაში გაყიდვებთან დაკავშირებით რაღაც გარკვეული ცენზურა არსებო ბს. თუმცა, ნელ-ნელა ეს ყველაფერი ვითარდება და პროგრესი საკმაოდ შე სამჩნევია. - რეალურად, ხედავთ თუ არა ქა რთველ დიზაინერებში ძალას, რო მელიც მსოფლიო მოდაში საკუთარ სიტყვას იტყვის? - დიახ, რა თქმა უნდა, ასეთი დიზა ინერები ჩვენს ქვეყანაში არსებობენ, რომლებიც საკმაოდ დიდი ხანია ამ სფეროში მოღვაწეობენ, არ შეიძლება არ აღინიშნოს ის, რომ მათ ურთულესი პირობები გამოიარეს, წარმოუდგენ ელია, როგორ შეინარჩუნეს ეს სახელი
და ძალა აქამდე ასე წარმატებით. ვინც ჩართულია ამ სფეროში, იცის რა სირთულეების წინაშე შეიძლე ბა დადგე დიზაინერი, მე მართლა მიკვირს ხანდახან, თუ როგორ აკ ეთებდნენ ამ ყველაფერს და რო გორ მოახერხეს აქამდე მოსვლა. თითოეული კოლექციის შექმნას უდიდესი ენერგია სჭირდება, სჭ ირდება ძალა, რომელიც გარე დან ასე მარტივად ჩანს. განსაკ უთრებით აღვნიშნავდი ავთანდ ილს, თამუნა ინგოროყვას. ესაა უკვე სერიოზული ბრენდები, რომლებმაც უკვე სახელი და იმკვიდრეს და თანაც არამ არტო საქართველოში, მათ გაიარეს ეს რაღაც რთული პერიოდი და დღეს საკმაოდ პოპულარულ ბრენდებად ჩა მოყალიბდნენ, ბრენდებად, რომელიც თითქმის ყველამ იცის. - ზოგადად, რამდენად რთულია, რომ საქართვე ლოში გახდე წარმატებული ადამიანი და როგორც დი ზაინერმა მოახდინო თვით რეალიზება? - პირადი გამოცდილებიდ ან შემიძლია ვთქვა, რომ ამ ყველაფერს არანორმალური შრომა და ზღვა ენერგია სჭ ირდება. თითქმის ყველაფ ერი უნდა დაივიწყო, გარდა იმისა, რისთვისაც იღწვი და სადაც გინდა, რომ მიაღწიო წარმატებას. ფაქტობრივად, შენი მეორე ოჯახი ხდება, რომელსაც სულ ყურადღება უნდა მიაქციო და ზარდო. როდესაც იწყებ ყველაფერი გაცილებით უფრო რთულია, არის ძალიან ბევრი სიახლე ერთად, რომელიც შენთვის უცხოა, ამიტომ თანდათან სწავლობ როგორ უნდა იყო წარმატებული, შესაბამი სად, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, ეს ყველაფერი საკმაოდ რთულია. თუმცა, კარიერულ ზრდასთან ერ თად, დაბრკოლებები, ალბათ, ჩვ ეულებრივი ამბავია და ეს ყველა შემთხვევაში ასე ხდება, ასე რომ, დაბრკოლებები ჩვენთვის საკმაოდ ჩვეულებრივი მომენტია, მისაღებია და, თქვენ წარმოიდგინეთ, კარგიც არის, იმისთვის, რომ რაღაცას მივხ ვდეთ და სწორი გზა ავირჩიოთ. ისე, ვცდილობთ მაქსიმალურად და არ ვუშინდებით ამ ყველაფერს. - რას იტყვით ქართველ ახალ გაზრდებზე? რამდენად მოდურე ბად მიიჩნევთ მათ და გამოირჩევი ან თუ არა საკუთარი ხედვით? - ქართველები, ზოგადად, საკმ აოდ პრეტენზიული ადამიანები ვა რთ ყველაფერში, ჩაცმა იქნება ეს, გემოვნება, თუ ნებისმიერი სხვა რამ. ზოგადად, რასაც ვუყურებ, უმეტ ესი შემთხვევებიდან გამომდინარე, ქართველი ახალგაზრდების ფსიქ ოტიპი უკვე საკმაოდ ევროპულად მოაზროვნე ნაკადს წარმოადგენს. თან რაღაც სულ კრიტიკულები არ იან ხო ლმე, ასე რომ, ჩვ ენც მა ქს იმალურად ვცდილობთ, როგორმე დავაკმაყოფილოთ მათი გემოვნება და ნაწილობრივ მაინც მოვარგოთ მათ ხედვას ჩვენი ხედვა, ზოგადად, მგონია, რომ როდესაც დიზაინერი ხარ, ეს აუცილებელიცაა, რადგან მარტო კრეატიული და ფანტასტი კური რაღაცების კეთება არაა მიზა ნშეწონილი. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ტიპის სამოსიც ბევრჯერ შეგვიქ მნია, უფრო ვცდილობთ, რომ ჩვენი შემოქმედება საქართველოს ფარგ ლებში მოვაქციოთ და ჰარმონიუ ლად მოვარგოთ ჩვენს ქვეყანას. - ამ ბოლო დროს თითქოს ტე ნდენცია შემოვიდა, რომ რაც უფ რო უცნაურად გაცვია და რაც უფრო შემოხეული ტანსაცმლით ხარ შემოსილი, მით უფრო არაო რდინარული და მოდური ხარ, ეს რა ფენომენია? ეს ყველაფერი ქა რთველი სელებრითების ბრალი ხომ არაა? - ზოგადად, მოდა არის ის, რაც შენ გიხდება. 21-ე საუკუნეში უკ ვე რეალურად ვერ იტყვი, რა არის მოდური. უკვე საერთოდ მოიხსნა რაღაც კანონი, ჩარჩო, რომ შემოხე ული, მოხსნილი, ან პირიქით, რაიმე დაფარული არის მოდური, ეს იმას ნიშნავს, რომ მოდაშია ის, რაც შენ მოგწონს, ის, რაც შენს ინდივიდუ ალობას გამოხატავს. ის რომ დღეს
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
&MACH“-ის დიზაინერ ნინა მაჭარაშვილთან
რაღაც შემოხეული ჯინსი, ან რაიმე სხ ვა შემოხეული სამოსი აცვია ვინმეს, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ესაა მოდა, ეს არ ის, უბრალოდ, პატარა, ლოკალური გა მოვლინება საკუთარი თავის. ამ ტიპის ლოკალურმა გამოვლინებებმა შეიძლე ბა, დროთა განმავლობაში, იცვალოს სახე და ტენდენციურად გადავიდეს სხვა ფორმაში, ეს ყველაფერი, რა თქმა უნდა, დროის სვლასთან ერთად ცვალ ებადია, ზოგადად, მოდას ხომ საკმაოდ გარდამავალი ხასიათი აქვს. - თქვენს ბრენდს რომ ახალგა ზრდები სწყალობენ და გიჟდებიან, ეს უკვე მთელმა თბილისმა იცის, თუმცა კიდევ რა კატეგორიის მო მხმარებელი გყავთ და ზოგადად, რა მასაზეა გათვლილი თქვენი ბრენდი, ასაკობრივი ზღვარი თუ აქვს თქვენს შემოქმედებას? - ჩვენი სამოსი, ძირითადად, უფრო საშუალო ასაკისთვისაა გათვლილი, ზოგადად, თითქმის ყველა ასაკობრივ ზღვარს მოვიცავთ, მაგრამ, ძირითა დად, უფრო გათვლილია კოლექციე ბი ახალგაზრდებსა და მოზარდებზე, თუმცა ასე ზუსტად ამის დასახელება მაინც არ შემიძლია, რადგან ბრენდი მოსწონთ პატარებსაც, შედარებით უფრო დიდებსაც და მოზრდილ ადამ იანებსაც, ასე რომ, ცოტა გამიჭირდება ასაკობრივი ზღვარის დაკონკრეტება, ეს ზღვარი, შეიძლება ითქვას, რომ ფა ქტობრივად არ გვაქვს. - რა უნარები გამოიმუშავეთ პი რველი კოლექციის შექმნიდან დღემ დე, როგორც დიზაინერებმა. შეგიძლ იათ შეადაროთ პირველი და ახლახან შექმნილი კოლექციები ერთმანეთს? - აი, ჩვენი პირველი და ბოლო კო ლექციები თავიდან ბოლომდე აბსო
ლუტურად განსხვავებულია ერთმ ანეთისგან. პირველი კოლექცია სულ სხვანაირი იყო, სხვანაირად ვაზროვ ნებდით, სხვანაირად ვალაგებდით ყვ ელაფერს და შესაბამისად, სხვანაირად ვაწყობდით, ძალიან გაგვზარდა მუშა ობის პროცესმა, ზოგადად, მუშაობის დროს, ყველაფერს სწავლობ და საერ თოდ, ეს, განვითარების პროცესი არ ამარტო ჩვენთან, არამედ ყველა დიზა ინერის შემოქმედებასთან შეინიშნება. ასე რომ, ჩვენც არ ვართ თავისთავად გამონაკლისები. რითი განსხვავდება MACH&MACH, ყველა დანარჩენი ქა რთული ბრენდისგან? - ჩვენს ტანსაცმელს, ალბათ, ყველა გამოარჩევს ხელით დამუშავებული ქსოვილებით, გვიყვარს ხოლმე ზედა
ვის კმაყოფილი დარჩეს ჩვენს მიერ შე თავაზებული ინოვაციებით. - საიდან მოდის ინსპირაციის წყ არო, ყოფილა კონკრეტული ადამია ნი, ვისი ინპირაციითაც შეგიქმნიათ სამოსი? - ინსპირაცია ყველაფერი შეიძლება იყოს. გარემო, მაგალითად, რომელშიც დღეს ვცხოვრობთ, ცნობილი ადამია ნები, რაიმე კონკრეტული მოვლენა და ა.შ. თითქმის ყველაფერი შეიძლება გა ხდეს ამა თუ იმ კონკრეტული კოლექც იის ინსპირაციის წყარო. - მოდელებს რა კრიტერიუმით არჩევთ და ბრენდის სახე თუ გყავთ? - განსაკუთრებული კრიტერიუმე ბი არ გვაქვს მოდელის შერჩევისა, ძი რითადად, უკვე ვიცით, რომელ კაბას რომელი მოდელი მოუხდება, ყველა კა
და ჩავიცვა. ჩვენ, მაგალითად, ახლა ძირითადად უფრო კლასიკური სამოსი გვაქვს, მაგრამ ნელ-ნელა შეგვაქვს ბრ ენდში მრავალფეროვნება და ვიწყებთ მოსპორტულო ე.წ. Casual ტიპის სამო სის შექმნასაც. ახლა ისეთი პერიოდია, რომ შეიძლება კლასიკურისა და სპორ ტულის სინთეზიც გააკეთო, შეგიძლია ჩაიცვა ის, რაც გინდა. როგორც ვხედ ავთ ნელ-ნელა ვიგებთ, რომ თავისუ ფლება უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე რაღაც ერთ ჩარჩოში მოქცევა. - რა არის შენთვის გემოვნება და ვინ არის შენი აზრით ყველაზე გე მოვნებიანი ქართველი? და თქვენი ბრენდის მომხმარებლები, როგორც ვიცი აქტიურად არიან ქართველი სე ლებრითები. - ძალიან გამიჭირდება, თუმცა
საიდან დაიბადა თბილისელების საყვარელი ბრენდის შექმნის იდეა, ვინ არიან დები მაჭარაშვილები და როგორია MACH&MACH-ის შიდა სამზარეულო პირის ხელით გაფორმება, ძირითადი ნიშა, რომელიც შემიძლია გამოვარჩიო, ალბათ, მაინც ესაა. პირველი კოლექც იაც ზუსტად ამით იყო განსაკუთრებუ ლი, ნამუშევრები სულ ხელით გვქონდა გაფორმებული. ვცდილობთ, რომ ორ იგინალურები ვიყოთ, კონსტრუქცი ებსაც განსაკუთრებულ ყურადღებას ვაქცევთ, რადგან, არ იყოს ეს მოსაბე ზრებელი და მომხმარებელი ყოველთ
ბას ერთი სახე შეიძლება არ მოუხდეს, თუმცა სახე, შეიძლება ითქვას, გვყავს ანა მესტუმრიშვილი (ბუსა). რაღაც სლ ავური ტიპის გარეგნობა აქვს, ძალიან მოგვწონს ორივეს და თითქმის ყველა ჩვენი კაბა ძალიან უხდება. - თქვენი აზრით, როგორი მდგო მარეობაა მოდური ბლოგებისა და ჟურნალების კუთხით საქართველო ში? როგორ ხდება თქვენი ბრენდის რეალიზება და მიწოდება საზოგადო ებისთვის? - სიმართლე რომ გითხრათ, ჩვენი მომხმარებელი, მოდის კვირეულები დან გამომდინარე, უფრო ახერხებს ჩვ ენ შესახებ ინფორმაციის მიღებას. და სწორედ მოდის კვირეულებმა შეუწყო ხელი მოდის ბლოგებისა და ჟურნალებ ის განვითარებას, ასევე მოდის ფოტო გრაფებმაც, სწორედ ამან შეუწყო მო დის, როგორც კულტურის ჩამოყალი ბებას ხელი, ჟურნალისტებსაც ძალიან ეხმარება ინფორმაციის მოძიებისთვის Fashion Week-ები. - თქვენ, თავად, როგორ ტანსაცმე ლში გრძნობთ თავს განსაკუთრებით კომფორტულად? არის თუ არა რამე ისეთი, რასაც არასდროს ჩაიცვამთ? - არ ვიცი, ალბათ, ასეთი არ არსე ბობს. გააჩნია რა ხასიათზე ხარ და რა გარემოში ხარ, ამის მიხედვით მიწევის ძირითადად იმის განსაზღვრა რა უნ
შემიძლია ასე უცებ აღვნიშნო თიკა ფაცაცია, თაკო ჩხეიძე. აი, თაკო, მა გალითად, ჩვენი ბრენდის აქტიური მომხმარებელია, ჯეომოდელსის თა ნადამფუძნებელი ლიკა კვარაცხელია, საკმაოდ გემოვნებიანი ქალბატონია. ასე სათითაოდ ჩამოთვლა, ალბათ, გა მიჭირდება, თუმცა საკმაოდ ბევრნი არიან. - ამ ბო ლო დრ ოს ჩვ ენი „მო დუ რი“ მოქალაქეების ცხოვრების წესმა სახე იცვალა და მათ ძირითად საქმ იანობად ჩამოყალიბდა მოდის ნები სმიერი სიახლის გაკრიტიკება, ესაა კატეგორია, რომელიც fashion weekების სიმრავლეს აქტიურად დასცინ ის და მიუხედავად იმისა, ერკვევა თუ არა ამ საკითხში, მაინც აუცილებლ ად ცხვირი უნდა ჩაჰყოს რომელიმე ქართველი დიზაინერის მიერ შემო ტანილ ინოვაციებში. თქვენი აზრით, ეს რა ფენომენია? - სხვათა შორის, კონკრეტულად მე, მსგავსი ფაქტი არ შემხვედრია პრ აქტიკაში, თუმცა, ალბათ, არსებობენ ასეთებიც და მე პატივს ვცემ მათ აზ რს. ნებისმიერ ადამიანს აქვს უფლება საკუთარი აზრი გააჩნდეს, თუმცა მე მაინც ვთვლი, რომ დიზაინერი მაინც სულ სხვა ფენომენია და მათ შეიძლება მართლა არ მოსწონდეთ სხვა ადამია ნის მიერ შექმნილი და გაკეთებული პრ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ოდუქტი. თუმცა, განსხვავებული აზრი ყოველთვის მისაღები და ნორმალურ ია. ჩვენ შესახებ არაფერი სკანდალი არ მსმენია, არც ვიცოდი მსგავსი პრეცედ ენტები თუ არსებობდა, ამას მართლა ვერ მივცემ შეფასებას. ჩვენ მიმართ, ალბათ, მსგავსი გამოვლინება, კრიტ იკასაც, ჯერ არ გვქონია არავისთან. არ ვიცი, ვერ გეტყით ასე კონკრეტულად არ მქონია შემთხვევა. - დები „მაჩები“ პირად ცხოვრება ზე ხომ არ გვეტყვით ორსიტყვას? - როცა თავიდან ვიწყებდით, პირა დი ცხოვრებისთვის დრო საერთოდ არ გვრჩებოდა. აბსოლუტურად ყველ აფერს ამ საქმეში ვდებდით. ამ ეტაპ ზე, ცოტა გამოვასწორეთ, თუმცა ვერ ვიტყოდი, რომ ყველაფერი ნორმაშია, 50%-საც ვერ ვუთმობთ, ასე რომ, განს აკუთრებული არაფერი, მთლიანად ამ საქმეში ვართ ჩართულები. - თქვენი ბრენდის სტაფი დაახ ლოებით რამდენი ადამიანისგან შე დგება? - დაახლოებით ათი კაცისგან, თუ მცა მოთხოვნისდა მიხედვით ნელ-ნე ლა ვიზრდებით. - პროგრამა მაქსიმუმი, რა იქნება ის მწვერვალი, რომელსაც გსურთ, რომ მიაღწიოთ? რას გეგმავთ სამო მავლოდ? - ზოგადად, ყველა საქმეს ახასიათე ბს ეტაპობრივად ზრდა. მაქსიმუმს ასე ვერ ვიტყოდი, ყოველ ჯერზე რაღაც აღმოჩენებს ვაკეთებთ და ახალი ხდება ჩვენი მაქსიმუმი. ნელ-ნელა სულ ვცდი ლობთ, რომ კიდევ უფრო გავიზარდოთ და განვვითარდეთ. ამ ეტაპზე ჩვენი მთავარი მიზანია, გავცდეთ საქართვე ლოს ფარგლებს და გავიტანოთ ჩვენი ბრენდის სახელი საქართველოს ფარგ ლებს გარეთ. „MACH&MACH“-ის შოურუმში, ახ ალგაზრდა და უკვე საკმაოდ წარმატ ებული დიზაინერები მომხმარებელს სთავაზობენ, როგორც მოდის კვირეუ ლზე წარმოდგენილ ახალი კოლექციის კაბებს, ფეხსაცმელებსა და აქსესუარ ებს, ასევე მაღაზიისათვის ინდივიდუ ალური დიზაინით შექმნილ ტანისამო სსა და ფეხსაცმელს, MACH&MACH-ის მაღაზია არის ატელიეს ტიპის, სადაც ნინა და გვანცა, ტანსაცმლისა და ფე ხსაცმლის დიზაინსა და მათ შექმნა ზე (რა თქმა უნდა, საკუთარი ხედვის გათვალისწინებით), ინდივიდუალურ შეკვეთებსაც იღებენ. ჩვენ კი ისღა და გვრჩენია, წარმატებები ვუსურვოთ ახალგაზრდა, ნიჭიერ დიზაინერებს, დაინტერესების შემთხვევაში კი, მათ ფალიაშვილის ქუჩაზე მდებარე შოურ უმში ვესტუმროთ. ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
27
გორის გამგეობაში ქართლის ქარის ელექტროსადგურის პროექტის ფარგლებში შეხვედრა გაიმართა 2016 წლის 2 მარ ტს, გორის მუნ იც იპ ალ ი ტეტ ის გამ გეობ აშ ი გა იმართ ა გაც ნო ბითი შეხვედრა ქარ თლ ის ქარის ელექტ რო სა დ გურის პროექტის ფა რგლებში მუნ იც იპ ა ლიტეტის წარ მო მა დ გენლებთან და ადგი ლობრივ მოსახ ლეობ ა სთან. შეხვედრის მიზ ან ს წა რმოადგენდა პროექ ტი ს შეს ახებ ინფ ორმაცი ის მიწოდება, არსებულ ი შეს აძლებლობების, მი მდინარე და დაგ ეგ მი ლი ღონისძიებების გაცნ ობა. შეხვედრ ა ორგ ან ი ზებული იყო სს „საქ ა რთველოს ენე რგ ეტ იკ ის განვითარების ფონ დი ს“ და სს „საქართვ ელ ოს ნავთობისა და გაზ ის კორპორაციის“ შვი ლ ობილი კომპანი ის - შპს „ქართლის ქარ ის ელე ქ ტროსადგური“-ს თან ა მშრომლების მიე რ. შეხვედრის დროს გა ნხილულ იქნა შესაძ ლო სამუშაო ადგილ ების სა
კითხი, რაც კით ხვ ა-პა სუხ ის რეჟ იმ ში მიმ დი ნ არე ობდა. მსგ ავ სი შეხ ვე დრ ებ ი პერიოდუ ლა დ გაი მა რ თება, ვინ აი და ნ პრო ე ქტს აფი ნა ნს ებ ს ევრ ო პის რეკ ონ სტ რუქც იი სა
და გან ვი თა რე ბი ს ბა ნკი. აღნ იშ ნული ბან კი ს რეგულ აც იე ბი ს მიხ ედ ვ ით, აუც ილ ებ ელ ია მუ დმი ვ რეჟიმ ში ადგილ ო ბრი ვ მოს ახ ლე ობ ას თა ნ ხში რი კონ ტა ქტ ი, მათ ი ინფ ორ მი რე ბა და ჩარ თ
ულო ბა. ქარ თლის ქარ ის ელ ექტ რო სა დგ ურ ი საქ ა რთვ ელოს თვ ის პირ ვ ელი პრო ექ ტია. სად გ ურის დადგმ ული სიმ ძ ლავ რე 20.7 მეგ ავ ატია, ხოლო გამ ომ უშ ავ ებ უ
ლი ელ. ენ ე რ გ ია კი 88 მილიო ნ კილოვ ატ სა ათს შეა დგ ენ ს. სამ შე ნ ებლო ეტა პი დაიწყ ებ ა მიმ დინა რე წლის მარ ტ ის თვე ში, ხოლო დას რ ულდებ ა მიმ დინა რე წლ ის დეკ ემ ბე რშ ი. A
„ჯანმრთელობის სახლში“ მსოფლიოში წამყვანი რეპროდუქტოლოგი ჯოშუა დორი „ინ ვიტრო“ განაყოფიერებას აკეთებს უნაყოფობა მთელი მსოფ ლიოს პრობლემაა. მათ შო რისაა საქართველოც, სადაც, ბოლო დროის მონაცემებით, 30.000-მდე წყვილი უშედეგოდ ელოდება ნანატრი დროის და დგომას, როდესაც მათაც ეყ ოლებათ სახლში პატარა. 21-ე საუკუნეში ამ პრობლე მის გადაწყვეტა „ინ ვიტრო“ განაყოფიერებით უკვე შესა ძლებელია. „ჯანმრთელობის სახლში“ უკვე რამდენიმე წე ლია არსებობს „ინ ვიტრო“ გა ნაყოფიერების განყოფილება, რომლის პარტნიორია ისრაელ ში წამყვანი კლინიკა SHEBA-ს რეპროდუქციული ჯანმრთ ელობისა და ხელოვნური გა ნაყოფიერების განყოფილების ხელმძღვანელი, პროფესორი ჯოშუა დორი, მაღალი კვალიფ იკაციის მქონე ემბრიოლოგე ბთან ერთად. ეს საშუალებას იძლევა, უშვი ლო წყვილებმა ქვეყნიდან გაუს ვლელად და ზედმეტი ხარჯების გარეშე, მსოფლიოში აღიარებუ ლი რეპროდუქტოლოგისაგან მიიღონ კონსულტაცია და საჭი რო მკურნალობა. პროფესორი ჯოშუა დორი ცნობილი გინეკოლოგისა და „ჯანმრთელობის სახლის“ ხელმ ძღვანელ ამირან ქორიძის მოწვ ევით საქართველოში სამ თვეში ერთხელ ჩამოდის, წინასწარ ჩაწერილ პაციენტებს ხვდება, ეცნობა მათი ავადმყოფობის ის ტორიას და, საჭიროების შემთ 28
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
როგორ უნდა მოხვდნენ უშვილო წყვილები ჯოშუა დორისთან ვიზიტზე ხვევაში, ახორციელებს მიზანმ იმართულ მკურნალობას, ან „ინ ვიტრო“ განაყოფიერებას. მის სახელს უკავშირდება არაერთი წარმატებული „ინ ვიტრო“ განა ყოფიერება, როგორც მთელ მს ოფლიოში, ისე საქართველოში. კლინიკის ხელმძღვანელი, მედიცინის მეცნიერებათა დო ქტორი, პროფესორი ამირან ქო რიძე აცხადებს, რომ ასეთი დო ნის პროფესიონალთა სისტემ ატური ვიზიტი საქართველოში დიდი იმედია უშვილო წყვილე ბისათვის: „ვცდილობთ, ჩვენი წვლილი შევიტანოთ უშვილო ბის პრობლემის დაძლევაში...“. სოფო კვალიაშვილი, კლინ იკა „ჯანმრთელობის სახლის“ გინეკოლოგ-რეპროდუქტო ლოგი:
- ჩვენს კლინიკაში ყველ ანაირი სერვისია ორსულობის დაგეგმვიდან მშობიარობის ჩა თვლით. თუ მკურნალობის სხ ვადასხვა მეთოდით ვერ ხდება სასურველი შედეგის მიღება, მაშინ მივმართავთ „ინ ვიტრო“ განაყოფიერების მეთოდს. „ჯა ნმრთელობის სახლში“ უკვე რამდენიმე წელია არსებობს „ინ ვიტრო“ განაყოფიერების განყოფილება. ჩვენი პარტნი ორია ისრაელში წამყვანი კლ ინიკა SHEBA-ს რეპროდუქ ციული ჯანმრთელობისა და ხელოვნური განაყოფიერების განყოფილების ხელმძღვანე ლი, პროფესორი ჯოშუა დორი, მაღალი კვალიფიკაციის მქონე ემბრიოლოგებთან ერთად. ქა რთველ პაციენტებს ქვეყნი
დან გაუსვლელად შეუძლიათ მიიღონ კონსულტაცია და სა ჭირო მკურნალობა მაღალკვა ლიფიციური პერსონალისგან. პროფესორი დორი წელიწადში რამდენჯერ სტუმრობს ჩვენს კლინიკას, სადაც ტარდება „ინ ვიტრო“ განაყოფიერების პრ ოცედურები. სურვილის შემთ ხვევაში წყვილებმა კონსულტა ციისთვის უნდა მოგვმართონ „ჯანმრთელობის სახლში“, რა თა მოხდეს მომზადება „ინ ვი ტრო“ განაყოფიერებისთვის, ან წარმოადგინონ თავიანთი სამე დიცინო ისტორია. საჭიროების შემთხვევაში, პროფესორ დო რთან შესაძლებელია ონლაინ კონსულტაციაც. ასეთი დონის პროფესორის ვიზიტი ჩვენს კლ ინიკაში დიდი ფუფუნებაა ჩვენი პაციენტებისათვის. ისრაელში
მასთან ვიზიტი და მკურნალობა რამდენჯერმე ძვირია. ბატონი ამირან ქორიძის ურთიერთობე ბმა და კავშირებმა მოგვცა სა შუალება, მსოფლიოში წამყვან ემბრიოლოგებთან გვქონდეს მუდმივი ურთიერთობა და ის ხელმისაწვდომი გახდეს ქართ ველი პაციენტებისათვის. ჩვენი მისამართია: ქ. თბილ ისი, წინანდლის ქ. #9. პირველი კლინიკური საავად მყოფოს ტერიტორია, კლინიკა „ჯანმრთელობის სახლი“ კონსულტაციაზე ჩასაწე რად დარეკეთ: ტელ: (995 32) 2 77 19 06; 2 77 19 07(9.30-16.00) გინეკოლოგ-რეპროდუქტო ლოგი (მედიცინის აკადემიური დოქტორი) სოფიო კვალიაშვ ილი - 577 42 12 01.
ამირან ქორიძე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ჯავახიშვილის უნივერსიტეტში სტუდენტების
ნაწილი აქციებისთვის ემზადება რომა კალანდაძე 2012 წლიდან თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტე ტის თვითმმართველობასა და სტუდენტებს შორის დაპირი სპირება მიმდინარეობს. ბრ ალდება ახლაც უცვლელია. კრიტიკულად განწყობილი სტუდენტები მათ თანხების არამიზნობრივ ხარჯვასა და არასასარგებლო პროექტებ ის ორგანიზებაში ადანაშ აულებენ. რამდენიმე თვის წინ, უნივერსიტეტის თვით მმართველობამ, მხოლოდ წევრებისთვის, ბაკურიანში ექვსდღიანი ტრენინგი მო აწ ყო, რა შიც 20 000 ლა რა მდე დახარჯა, ამ ყველაფერს სტუდენტთა აღშფოთება და პროტესტი მოჰყვა. რადგან მათთვის გაუგებარი აღმო ჩნდა, რატომ უნდა დახარჯ ოს ადმინისტრაციამ ამხელა თანხა არაგრძელვადიან კე თილდღეობაში და გაურკვევ ელ ტრენინგებში, რომელსაც სტუდენტთა მხოლოდ პრივ ილიგირებული ჯგუფი ესწრ ება. მაშინ, როცა უნივერსი ტეტში, რამდენიმე ათასი სტ ატუსშეჩერებული სტუდენტი ჰყავს, რომელთა უმრავლეს ობა სწორედ ფინანსური და ვალიანების გამო ვერ აგრძ ელებს სწავლას. მიუხედავად პროტესტისა, მსგავსი ტრენ ინგი მეორედ ჩატარდა და ახ ლა უკვე 26 000 ლარამდე და იხარჯა. აღნიშნულ ფაქტთან დაკავშირებით, ორშაბათს, სტუდენტების აქცია იგეგმე
ბა, ისინი უნივერსიტეტიდან მსგავსი პროექტების დაფი ნანსების შეჩერებას, დასა ფინანსებელი პროექტების ზედა ზღვარის დაწესებას და არჩევნებში ე.წ. დამოუკ იდებელი კანდიდატის მხარ დასაჭერად, ადმინისტრაცი ული და ფინანსური რესურს ების გამოყოფის აკრძალავს მოითხოვენ.
გაუთვალისწინებლობა და კიდევ ერთხელ ხაზს უსვამს მათ პრივილეგირებულობას უნივერსიტეტში“, - აცხადებს თბილისის სახელმწიფო უნ ივერსიტეტის, იურიდიული ფაკულტეტის სტუდენტი, ირ აკლი კუპრაძე, ბაკურიანში ხელმეორედ წასული თვითმმ ართველობის წევრების მისა მართით.
„ეს არის სტუდენტების უპ ატივცემულობა, მათი აზრის
აღნიშნულ პრეტენზიებსა და სხვა პრობლემებზე გვეს
აუბრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის, სოციალურპოლიტიკურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის, თვითმმართვ ელობის პრეზიდენტი ტატო ირემაძე, რომელიც ბაკურიან ის თემაზე მომხდარ აჟიოტაჟს სტუდენტების გარკვეულ სე გმენტს უკავშირებს: „პირველ რიგში, მე ვერ და ვარქმევ, რომ ეს იყო სტუდენ ტთა დიდი მასის პროტესტი, რადგან პროტესტის ინიცია ტორი იყო გარკვეული სეგმენ
ტი სტუდენტობისა, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მე მათ აზრს პატივს არ ვცემ, ნებისმ იერი სტუდენტის მოსაზრება ჩემთვის გასათვალისწინებე ლია, რაც არ უნდა კრიტიკული იყოს იგი. თვითმმართველობა ღიაა ნებისმიერ საკითხზე სა საუბროდ, ნებისმიერ ეტაპზე. მე პირადად, განსხვავებული აზრის სტუდენტებს გავესაუბ რები, მათთვის სასურველ სი ვრცეში და მოვისმენ მათ შენი შვნებსა და არგუმენტებს. ას ევე, ჩემი მხრივ, კონსტრუქცი ულ რეჟიმში შევთავაზებ ჩემს ხედვებს. ამასთან დაკავშირ ებით მე დავწერე ოფიციალუ რი განცხადება, რომელშიც ეწერა, რომ ამ სტუდენტებს, რომლებიც 2 250 ლარს იხდი ან, როგორც ყველა და ბევრ ადმინისტრაციის თანამშრო მელზე მეტ სამუშაოს ასრუ ლებენ, ერთჯერადად, წელი წადში 360 ლარი გამოეყოფათ. ეს, ამ ფონზე, რა ფონიც დღეს გვაქვს, არამიზნობრივად არ მიმაჩნია. ერთმანეთთან შეთანხმე ბულ მოქმედებაში ადანაშაუ ლებს თვითმმართველობას და უნივერსიტეტის ადმინისტრა ციას ირაკლი კუპრაძე: „ძი რითადად ადმინისტრაციას და თვითმმართველობას სჭ ირდებათ ერთმანეთი, თვით მმართველობას სჭირდება ად მინისტრაცია, რომ გამოუყოს თანხები, ხოლო ადმინისტრა ციას სჭირდება თვითმმარ თველობა, რომ აკონტროლოს სტუდენტური აზრები“.
„აფბა“ მედიკამენტების ფასებზე ზედა ზღვრის დაწესების ინიციატივით გამოდის მარიამ დიასამიძე
„ახალგაზრდა ფინანს ისტთა და ბიზნესმენთა ასოციაცია“ მედიკამე ნტებზე ფასის დარეგუ ლირების მიზნით წამლ ის ფასზე ზედა ზღვრის დაწესების ინიციატივით გამოდის. როგორც „აფ ბას“ პრეზიდენტმა, შო თა გულბანმა განმარტა, მედიკამენტების ფასების გონივრულ ჩარჩოში მო ქცევის ორი გზა არსებო ბს. ეს არის ზედა ზღვრის დაწესება და ისეთი მიმზ იდველი გარემოს შექმნა, რომელიც მოიზიდავს ახ ალ ინვესტორებს. ეს კი გაზრდის კონკურენციას, რაც ფასებს დაარეგულ ირებს. „თუ გავ ით ვა ლი სწ ინ ე ბთ, რომ ჩვე ნი ბიზ ნე სს უ ბიე ქტ ებ ი მოქ მე დე ბე ნ სა ბაზ რო ეკო ნო მი კი ს პრი ნ ციპ ებ იდ ან გამ ომ დი ნა რე და ქვე ყნ ის ეკო ნო მი კა ც ამ პრი ნც იპ ზე ა დაფ უძ ნ ებუ ლი, სახ ელ მწ იფ ო ვერ უკა რნ ახ ებ ს ბიზ ნე სს ფა სწა რმ ოე ბი ს პოლ იტ იკ ას. თუმ ცა, მთა ვრ ობ ას აქვ ს ბერ კე ტი, რომ ზედ ა ზღ
ოს, შემ დე გ დაა ყე ნო ს სა კით ხი, თუ რატ ომ ღირ ს ბევ რა დ ძვი რი ქარ თუ ლი წარ მო ებ ის წამ ლე ბი.
`ფასების დასარეგულირებლად რჩება მეორე გზა – შეიქმნას ისეთი სახარბიელო გარემო, რომ ინვესტორები შემოვიდნენ და კონკურენციამ დაარეგულიროს მედიკამენტების ფასები~ ვარ ი დაა წე სო ს ამა თუ იმ სფე რო ში, ამი ს გან ხ ორც იე ლე ბა კი შეს აძ ლ ებე ლი იქნ ებ ა ბაზ რი ს შე სწა ვლ ის შედ ეგ ად, რაც კონ კუ რე ნც იი ს საა გე ნ ტოს პრე რო გა ტი ვა ა. თუ მცა, ეს საკ მა ოდ რთუ ლი იქნ ებ ა, ვინ აი და ნ ფარ მ აცე ვტ ულ ი ბაზ არ ი პრა ქ ტიკ ულ ად ჩაკ ეტ ილ ია და ფარ მა ცე ვტ ულ ი კომ პა ნ
იებ ის გა ნ რეა ლუ რი ინფ ო რმა ცი ის მიღ ებ ა ძალ ია ნ რთუ ლი ა. ამი ტო მ, ინფ ო რმა ცი ა უნდ ა მოი პო ვო პირ და პი რი გამ ოკ ით ხვ ის გზი თ, რის გაკ ეთ ებ აც, ათა სო ბი თ მედ იკ ამ ენ ტი ს არს ებ ობ ის გათ ვა ლი სწ ი ნებ ით, ურთ ულ ეს ი ამო ც ანა ა. ამდ ენ ად, ფას ებ ის დას არ ეგ ულ ირ ებ ლა დ რჩ ება მეო რე გზა – შეი ქმ ნა ს
ისე თი სახ არ ბი ელ ო გა რემ ო, რომ ინვ ეს ტო რე ბი შემ ოვ იდ ნე ნ და კონ კუ რ ენც ია მ დაა რე გუ ლი რო ს მედ იკ ამ ენ ტე ბი ს ფას ე ბი“-, გან აც ხა და გულ ბა ნ მა. მის ივ ე გან მა რტ ებ ით, „აფბ ა“ქარ თუ ლი და უც ხოუ რი ანა ლო გე ბი ს წა მლე ბი ს ფას ებ ის შედ არ ე ბით აც დაი ნტ ერ ეს დე ბა და შეე ცდ ებ ა შეი სწ ავ ლ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
შეგ ახ სე ნე ბთ, რომ „აფ ბამ“ ახლ ახ ან შეი მუ შ ავა ეკო ნო მი კუ რი ინდ ე ქსი – „ფან ას კე რტ ელ ის ინდ ექ სი“, რომ ლი ს სა შუა ლე ბი თა ც ხდე ბა მე დიკ ამ ენ ტე ბი ს ფას ებ ზე დაკ ვი რვ ებ ა. „აფბ ას“ ინ ფორ მა ცი ით, ინდ ექ სი ს გაა ნგ არ იშ ებ ა მიმ დი ნა რ ეობ და 2015 წლი ს ნოე მ ბერ-დეკ ემ ბრ ის და 2016 წლი ს იან ვრ ის მდგ ომ ა რეო ბი თ, მედ იკ ამ ენ ტე ბ ზე დაფ იქ სი რე ბუ ლი ფა სებ ზე დაკ ვი რვ ებ ის მე შვე ობ ით. ფას ებ ზე დაკ ვ ირვ ებ ა გან ხო რც იე ლდ ა, როგ ორ ც ინკ ოგ ნი ტო დ გამ ოკ ით ხვ ის, ისე პირ დ აპი რი შეს ყი დვ ებ ის მე შვე ობ ით. 2015 წლი ს ნო ემბ ერ ში „ფან ას კე რტ ე ლის ინდ ექ სმ ა“ შეა დგ ინ ა 14,5, დეკ ემ ბე რშ ი 14, ხო ლო 2016 წლი ს იან ვა რშ ი 13,35 პუნ ქტ ი. „აფბ ა“-ში აცხ ად ებ ენ, რომ „ფან ა სკე რტ ელ ის ინდ ექ სი“ ყო ველ თვ იუ რ რეჟ იმ ში გა ნახ ლე დე ბა. ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
29
ბარიერად ქცეული სასკო გიორგი კეკელიძე: „რაც მეტი ტექსტი იქნება უცხოური ლიტერატურიდან, უფრო დავინახავთ ჩვენი ლიტერატურის სიდიადეს“
გიორგი კეკელიძე: „ძალიან კარგი იქნება თუ ჰაგიოგრაფიულ ნაწარმოებებზე გვექნება უფრო ფართო განმარტებები, არა მხოლოდ ტერმინოლოგიის, არამედ კონტექსტისაც“
სალომე ჩადუნელი რთული ენა, ცოტა ტექსტი, ბევრი ვიზუალი, უცხოური ტე ქსტების ნაკლებობა ლიტერა ტურაში, არეული თარიღები და გაუგებარი, ძველქართული ენით დაწერილი წყაროები – ეს ის საკითხებია, რომელსაც მოსწავლეები „პრაიმტაიმის“ მიერ ჩატარებულ გამოკითხ ვაში, სასკოლო სახელმძღვანე ლოების მთავარ პრობლემად ასახელებენ.
ზურაბ წიქარიშვილი: „შეიცვალოს წიგნები ახლით, უფრო ინოვაციურით, რითაც შედარებით დახვეწილი და რთული იქნება სწავლება“
ჩვენ ვესაუბრეთ პედაგოგებს, მოსწავლეებს, ექსპერტებს. გამო იკვეთა, რომ პრობლემები საკმაოდ ბევრია, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ სამინისტრო მუშაობს და გა ნათლების სისტემაც მეტ-ნაკლებად იხვეწება. ჩვენ დავინტერესდით, რას ფი ქრობენ სახელმძღვანელოებზე მო სწავლეები და რა მიაჩნიათ ყველ აზე მთავარ პრობლემად. ზურაბ წიქარიშვილი (მე-11 კლასი): - ვფიქრობ, ეტაპობრივად უნდა რთულდებოდეს სწავლა, რადგან თუ ყველა თაობას ერთი და იგივეს ვასწავლით, ასე ვერ განვვითარდ ებით. შეიცვალოს წიგნები ახლით, უფრო ინოვაციურით, რითაც შედა რებით დახვეწილი და რთული იქნე ბა სწავლება. - ძალიან ბევრი ბავშვისგან მომისმენია, რომ მაგალითად, ისტორია, გეოგრაფია ან თუ ნდაც ფიზიკა, საკმაოდ რთ ული ენითაა დაწერილი, მაშინ როცა, იგივე აზრის გადმოცემა მარტივადაა შესაძლებელი, შენ მსგავსი პრობლემა თუ გქონია და რომელ საგანთან? - წიგნები აბსოლუტურად კარგ ადაა შედგენილი (გასაგებ ენაზე) და
თუ რამე გაუგებარია, ეს მასწავლე ბელმა უნდა ახსნას. თუმცა, შეცდ ომები არის ხოლმე წიგნებში. მაგა ლითად, ისტორიაში. მეცხრე თუ მეათე კლასში ვისწავლეთ, რომ ერ წუხის ბრძოლა 1104 წელს მოხდა, ახლა 1105 მიწერია. მეორე ჯვაროს ნული ლაშქრობა 1147-49 ვისწავლე და ახლა მიწერია 1145-49. თომა ბანცაძე ( მე-12 კლასი): - იყო ასეთი საგანი: გარემოს მდგრადი განვითარება, რომლის სწავლამაც არაფერი მომცა. სახე ლმძღვანელო საერთოდ არ ჰქონდა, მასწავლებელი ყვებოდა რაღაცებს და შესაბამისად, დაინტერესებაც ნაკლები იყო. სხვა სახელმძღვა ნელოებს რაც შეეხება, მომწონს, მარტივადაა ახსნილი და უხვი ინ ფორმაციაა, სასკოლო პროგრამას ყველანაირად აკმაყოფილებს. ხშირ ად მაქვს პროტესტი ნაწარმოების ჩემებურ და საყოველთაოდ აღია რებულ გაგებასთან დაკავშირებ ით. გრიგოლ ორბელიანის „საღამო გამოსალმებისა“ რომ გავიარე, იქ მოვისმინე, რომ სამშობლოს ეძღვ ნება, მაგრამ მე მაინც სატრფოს და ვუკავშირე და არ გავიზიარე აზრი, რასაც თითქმის ყველა ეთანხმება. - სკოლის ამჟამინდელი ფო რმატი, სწავლება და მიდგომ ები გეხმარება, რომ სკოლის შემდეგ დამოუკიდებელი ცხ ოვრება ადვილად დაიწყო თუ ამ კუთხით სკოლას წვლილი არ აქვს? - სკოლა სოციალიზაციის ინსტ იტუტიცაა. ბავშვი რომ სრულფასო ვან მოქალაქედ აღიზარდოს და ჩა მოყალიბდეს, ამაში სკოლა ძალიან ეხმარება და ასევე ვარ მეც. თაკო ჩადუნელი ( მე-10 კლასი): - ყველაზე მეტად მიჭირს ქიმია და ფიზიკა. მართალია ქიმია თავი სი არსით მარტივი არ არის, მაგრამ მაინც რთულადაა დაწერილი და მა სწავლებელიც რთულად ხსნის. ვფ იქრობ, უმჯობესია ბევრი და მარტ ივი ტექსტი იყოს, რომ უკეთ გავიგო საგანი. შეცდომებს რაც შეეხება, იშვიათად მხვდება, ან არ ვიცი, რომ შეცდომაა და ამიტომ ვერ ვხვდები, მაგრამ ერთხელ იყო შემთხვევა, გე ოგრაფიის წიგნში, რომ ციკლონი სრულიად შეცდომით იყო ახსნილი და მასწავლებელს მოუწია სწორად ახსნა. საბოლოოდ, გამოკითხვამ აჩვე ნა, რომ მოსწავლეების შეფასებები და დამოკიდებულება სახელმღვ ანელოებთან დაკავშირებით, განს ხვავებულია. ზოგისთვის სწავლის არსებული სისტემა მისაღებია, ზო გს არ მოსწონს, ზოგი გართულებას ითხოვს, ზოგი გამარტივებას. დამოუკიდებელი პედაგოგები ერთ აზრზე რჩებიან და მიაჩნიათ, რომ სკოლამ ბავშვს უნდა მისცეს შესაძლებლობა მომზადების გარეშე დაძლიოს, როგორც სკოლის ისე ერ ოვნული გამოცდები. ნანა ყანჩაველი, ცოდნის პექ ტრის დირექტორი: „ჩვენთან ძირითადად აბიტურ იენტები მოდიან. რომლებსაც, არ აქვთ იმ უნარ-ჩვევებზე სკოლაში
ნამუშევარი, რომელსაც გამოცდ აზე სთხოვენ, თუ ეს არ არის ამერ იკული აკადემიის კურსდამთავრე ბული და თანამედროვე სკოლების კურსდამთავრებული. ნამდვილად არ აძლევს სკოლა იმ უნარ-ჩვევებს, რომ დამატებითი მეცადინეობის გა რეშე წარმატებით ჩააბარონ გამო ცდები. რაც შეეხება სახელმძღვანელო ებს ძალიან შეწუხებულები არიან მაგალითად, ისეთი სახელმძღვანე ლოებით, როგორიციაა, ბიოლოგია, გეოგრაფია. ტექსტუალური მასალა ბევრი არ არის და როდესაც ბავშვი წიგნთან მარტო რჩება, ბევრს ვერა ფერს იგებს. განსაკუთრებით, ბიოლოგიის სა ხელმძღვანელოებზეა ლაპარაკი, ძა ლიან უხვად არის ილუსტრირებული, ბევრი ფაქტობრივი მასალა არ არის მოყვანილი და ტექსტი, რაც ბავშვმა უნდა წაიკითხოს, სქემატურია. და მატებითი ლიტერატურაც ძალიან ბევრია. ერთი თემისთვის რამდენიმე გრიფირებული სახელმძღვანელოს აღება უწევთ, რომ საკითხი ინფორმ აციულად შეავსონ. ბავშვები გადიან მხოლოდ ერთი სახელმძღვანელო თი, ამ სახელმძღვანელოში ეს თე მაა კარგად, იმ სახელმძღვანელოში სხვა. ბევრია დატოვებული მასალა, რომელიც პედაგოგმა უნდა უთხრას, ეს არ ხდება ხოლმე და ამის კონტ როლიც რთულია. რაც შეეხება სხვა საგნებს, ამაზე საყვედური ჯერ არ ავის გამოუთქვამს. სხვა პედაგოგები კონკრეტულ საგანსაც ასახელებენ, რომლის სწ ავლაც ბავშვებს განსაკუთრებუ ლად უჭირდათ ეს არის მე-5-6 კლ ასის სახელმძღვანელო „ჩემი საქა რთველო“. ისტორიკოსი, ნატო ტაბატაძე: - მე-5-6 კლასში ვასწავლიდი ინ ტეგრირებულ სახელმძღვანელოს „ჩემი საქართველო“. წიგნში ერთად იყო ისტორია, გეოგრაფია და სამო ქალაქო განათლება. ბავშვებს ძალი ან უჭირდათ, იმიტომ, რომ მათთ ვის ეს ინფორმაცია იმ ეტაპისთვის ძალიან ბევრი იყო და არც ცოდნის ბაზა ჰქონდათ წინა კლასებიდან. მარტივად ითავისებდნენ ისეთ თე მებს, როგორიცაა, მაგალითად, სოფლის მეურნეობა, მაგრამ, უჭ ირდათ რუკასთან ურთიერთობა. წიგნში ტექსტი მინიმალური იყო, ითვლებოდა, რომ ასე უფრო მარტ ივად გაიგებდნენ, თუმცა არა, მაინც უჭირდათ. გაზეთი „პრაიმტაიმი“ ეროვნული ბიბლიოთეკის დირექტორს გიორ გი კეკელიძეს ესაუბრა და შეეცადა გაერკვია რა პრობლემები აქვს სა განმანათლებლო სისტემას და რა მდენად თავისუფალია მოსწავლე ნაწარმოებების ინტერპრეტაციის დროს. გიორგი კეკელიძე: - სხვა საგნის სახელმძღვანელო ებს არ ვიცნობ, მაგრამ ვფიქრობ, რომ ქართულ სახელმძღვანელოებ თან დაკავშირებით მეტი სამუშაო ჯერ კიდევ არის. მაგალითად, ამ თვალსაზრისით ძალიან კარგად იმ უშავა ვახტანგ როდონაიამ, ვგულ
ნანა ყანჩაველი: „ტექსტუალური მასალა ბევრი არ არის და როდესაც ბავშვი რჩება წიგნთან მარტო, ბევრს ვერაფერს იგებს“ 30
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ოლო სახელმძღვანელოები
გიორგი კეკელიძე: „რეპეტიტორების ასეთი სერიოზული დომინაცია ხაზს უსვამს იმას, რომ სკოლაში ყველაფერი წესრიგში არ არის“
ისხმობ ქართული ლიტერატურისა და უცხოური ლიტერატურის ინტე გრირებას და მათ შორის კავშირებ ის დაძებნას. ძალიან კარგი იქნება თუ ამ მიმართულებით უფრო განვ ითარდება. მნიშვნელოვანია, რომ გვქონდეს სახელმძღვანელოების ბევრი ალტერნატივა, რომ პედაგო გმა საკუთარ მეთოდიკაზე მორგება შეძლოს. - ანუ დღეს ბევრი კარგი სა ხელმძღვანელოს ალტერნატივა არ არის. - დღეს არის, მაგრამ კიდევ უფ რო მეტია საჭირო. საჭიროა მეტი თავისუფლება, ელექტრონული რე სურსების მეტი გამოყენებაა აუცი ლებელი, რომ მოსწავლეს ჰქონდეს ფართო დიაპაზონი, რომ ეს არ იყოს მიბმული ერთ ან ორ კონკრეტულ მეთოდიკაზე. - თქვენ ახსენეთ თავისუფლ ება, არის თუ არა ლიტერატუ
რა, მისი სწავლება და გაგება დღეს თავისუფალი? - ლიტერატურა ცხადია, გულისხ მობს თავისუფლებას და დღეს უკვე აღარ გაქვს ისეთი წიგნები, რომლ ებიც მაინცდამაინც იდეოლოგიზი რებულია. მაგალითად, საბჭოთა კავშირის ტიპის მოცემულობებით. თუმცა, დღეს ყველაფერი დამოკი დებულია მასწავლებელზე. ტექსტი, რომელიც შეიძლება ვინმემ ასწავლ ოს, როგორც თავისუფლების ერთგ ვარი დეკლარაცია, მეორე მხრივ, სხვას შეუძლია ასწავლოს, როგორც სრულიად შაბლონური ტექსტი, სა დაც მხოლოდ რაღაც სიტყვებია მო ცემული. - სკოლა, როგორც წესი, უნ და გვეხმარებოდეს დავიწყოთ დამოუკიდებელი ცხოვრება სკ ოლის შემდეგ, მაგრამ დღეს სკ ოლებში ხშირია, რომ პედაგო გები სწავლებისას არ აძლევენ
ბავშვებს თავისუფლებას და ას წავლიან ისე, როგორც მათ ის წავლეს წლების წინ და ამ ცო დნას აბსოლუტურ ჭეშმარიტ ებად „ასაღებენ“. თუ თვითონ სისტემაა შეზღუდული მაშინ ჩნდება ეჭვი, რომ მე სკოლიდან ვერც თავისუფალი და დამოუკ იდებელი გამოვალ. - ისევ და ისევ ყველაფერი მიდის მასწავლებლამდე და ისევ და ისევ ყველაფერი მიდის კვალიფიკაცია მდე. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ნა წილია და მეორე მხრივ, როგორც წერეთელი ამბობდა, „მაგრამ მარტო წრთვნა რას იზამს, თუ ბუნებამც არ უშველა“. არის აუცილებელი უნარ ები, რომლებიც მასწავლებელს იმ თავითვე უნდა ჰქონდეს, ეს არის მო სწავლის დაინტერესებისა და მეტი ინტერპრეტაციის შესაძლებლობა. - სკოლაში სახელმძღვანე ლოები რამდენიმე წელში ერ
თხელ იცვლება, ეთანხმებით ამ ფორმატს? - აუცილებლად უნდა იცვლებოდ ეს, იმიტომ, რომ ლიტერატურა არის დინამიკური მიმართულება. იქმება ახალი ტექსტები და კარგი იქნება თანამედროვე ქართული ლიტერა ტურის სწავლება და გარკვეულწი ლად, ცვლილებაც ყოველთვის აუ ცილებელია. - ხშირად, სხვადასხვა სახე ლმძღვანელოში მრავალი უზ უსტობა იჩენს თავს, ან ერთი წიგნი სხვა, იგივე დონის წიგნს ინფორმაციულად ცდება და ერთი და იგივე ფაქტი სხვადა სხვანაირად ისწავლება, მსგა ვსი შემთხვევები თუ არის ლი ტერატურის სახელმძღვანელო ებში? - ამ ტიპის ცდომილებები ჩვენ არ გვაქვს, მაგრამ შეიძლება, ხშირს შემთხვევაში, გვქონდეს ტერმინოლ
თომა ბანცაძე: „იყო ასეთი საგანი: გარემოს მდგრადი განვითარება, რომლის სწავლამაც არაფერი მომცა. სახელმძღვანელო საერთოდ არ ჰქონდა“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ოგიური უზუსტობები. ძალიან კა რგი იქნება თუ ჰაგიოგრაფიულ ნაწარმოებებზე ჩვენ უფრო ფა რთო განმარტებები გვექნება, არა მხოლოდ ტერმინოლოგიის, არამ ედ კონტექსტისაც. - თქვენ ახსენეთ ჰაგიოგ რაფიული ნაწარმოებები და აქვე გკითხავთ, უნდა ისწა ვლებოდეს თუ არა მსგავსი ნაწარმოებები და სიტყვაზე „ვეფხისტყაოსანი“, რომე ლიც ძალიან უჭირთ მოსწავ ლეებს, ადაპტირებული ვა რიანტებით? - ტექსტი აუცილებლად უნდა იყოს მოწოდებული პირვანდელი სახით, მაგრამ მისი განმარტებები უნდა იყოს მოწოდებული დამატე ბით ველში, იმიტომ, რომ თვითონ ტექსტები ცალ-ცალკე აღებული არის ბრწყინვალე და თუ მათ მთ ლიანად ადაპტირებულად მივა წვდით მოსწავლეს, მთელ ხიბლს დაკარგავს. - რა აკლიათ დღეს სახელმ ძღვანელოებს და რა სჭირდე ბათ? - სახელმძღვანელოებს სჭირ დებათ უფრო მეტი საერთაშო რისოობის განცდის მინიჭება, ქართული ლიტერატურა არ არის მხოლოდ ქართველებისა, არამედ მსოფლიო ტიპის მოვლენაა და ეს უნდა დავინახოთ სხვა ლიტერა ტურის სწავლებით სკოლაში. რაც მეტი ტექსტი იქნება უცხოური ლიტერატურიდან, უფრო დავი ნახავთ ჩვენი ლიტერატურის ფა რთოობასა და სიდიადეს. - სკოლაში არ ისწავლება ქართული ენა და გრამატიკა, ან ისწავლება და მინიმალურ დონეზე.. - ეს ცალკე პრობლემაა, სამწ უხაროდ. ხშირად, ქართული ენა და გრამატიკა ლიტერატურის დომინაციით იჩაგრება, რაც არ ასწორია და უნდა იყოს დიდი დრო გამოყოფილი ქართული ენისა და გრამატიკისთვის. - ფაქტობრივად, გამოდის, რომ ბავშვი რეპეტიტორთან, ქართულის შემთხვევაში, იმ ის გამო მიდის, რომ სკოლაში გრამატიკას ვერ სწავლობს... რა უნდა გაკეთდეს ამ პრობ ლემის მოსაგვარებლად? - ეს ძალიან რთული საკითხია და წლები დასჭირდება ამას რეპე ტიტორის ინსტიტუტი ჯერ კიდევ ძლიერია და ემსახურება იმას, რომ ეროვნული გამოცდებისთვის უფრო კონცენტრირებული მომზ ადება მიმდინარეობს. მე მგონია, რომ მაინც ამ ყველაფერს მხოლ ოდ და მხოლოდ ნაბიჯ-ნაბიჯ, ნელ-ნელა, მასწავლებლების აქ ტიური გადამზადებით მოვახერხ ებთ. რეპეტიტორის ინსტიტუტის მოშლა ამ წუთას შეუძლებელია, შესაბამისად, რაღაც თვალსა ზრისით, წარმოუდგენელიც კია, იმდენად ძლიერია ეს ინერცია. თუ ნელ-ნელა სკოლა სკოლას და ემსგავსება, მოსწავლეებს რეპე ტიტორტან სიარულის სურვილი აღარ გაუჩნდებათ. კერძო განა თლების მიღების უფლება აქვს ყველას, მაგრამ რეპეტიტორების ასეთი სერიოზული დომინაცია ხაზს უსვამს იმას, რომ სკოლაში ყველაფერი წესრიგში არ არის. სახელმძღვანელოებთან და კავშირებული აზრთა მრავალფე როვნების შესაფასებლად ჩვენ მივმართეთ განათლებისა და მე ცნიერების სამინისტროს, მინი სტრმა ამ ეტაპზე კომენტარი ვერ გააკეთა, თუმცა შემდეგ ნომერში „პრაიმტაიმი“ შემოგთავაზებთ ვრცელ ინტერვიუს განათლებ ისა და მეცნიერების მინისტრთან, თამარ სანიკიძესთან, რომელიც საგანმანათლებლო სისტემაში არსებულ პრობლემებზე პასუხის გაცემას შეეცდება.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
31
LOUDSPEAKERS - მუსიკალური ჯგ გიორგი ურუშაძე ქართული მუსიკა და შოუბიზნე სი რომ არ ჰყვავის, ეს ახალი ამბავი არ არის. საკონცერტო დარბაზებ იც, ძირითადად, მუსიკისა და აუდი ტორიის გარეშეა. თუმცა, არსებობს იშვიათი გამონაკლისები, როდესაც ხალხი ირაზმება და საკუთარი ჯგ უფის მოსასმენად მიდის. აი, ასეთ გამონაკლისს წარმოადგენს ჯგუფი Loudspeakers, რომელთა ხმასაც ახ ლა უკვე „პრაიმტაიმის“ ფურცლე ბზე გაჰყვებით. მათი ისტორია 2009 წელს იღებს სტარტს. მაშინ, როდესაც, 4 მუსიკა ლური იდეა, ერთ გუნდად იქცა. ამ ამბავს ჯგუფის სოლისტი, ლე ვან ცხვარაძე ასე იხსენებს: - ჯგუფის დაარსების იდეა 2009 წელს გაჩნდა. ჯგუფის მოღვაწეობის დაწყების თარიღად ვთვლი დათო ცო მაიას მოსვლას, დრამზე. ამ დროს შე იკრა გუნდი. 2010 წლის გაზაფხული იყო. შემდეგ ჯგუფმა ცვლილება გა ნიცადა, ჯგუფის დამაარსებელი ალ ეკო დოლიძე წავიდა და მისი სეხნია ალექსანდრე წიკლაური შემოგვემატა. ეს მგონი ჯგუფისთვის ყველაზე მძიმე პერიოდი იყო, ვინაიდან ჩვენთან რთ ულია ცვლილების განხორციელება. უკვე 4 წელია ამ შემადგენლობით ვა რთ. გარდა 4 არაჩვეულებრივი ტიპისა, რომლებსაც ინტერვიუს ჩასაწერად შევხვდი და რომელთა მუსიკის ფონზ ეც ახლა ეს პროფაილი იწერება, საინ ტერესოა გარემო, სადაც ის მუსიკა იქ მნება, რომელიც მრავალ ადამიანს სა კონცერტო დარბაზებში აერთიანებს. ძველი შენობის მეორე სართულ ზე გამოყოფილი ოთახი, კუსტარულ ად მოწყობილი ტექნიკა, ორი დენის გამათბობელი, ე.წ. პლიტა და რბილი ნაჭრით დაფარული კედლები ჯგუფ ის ყოვედღიურობას ქმნის. მართალია, მათ კომფორტული სარეპეტიციო და რბაზი არ აქვთ, მაგრამ აქვთ მთავარი. ნუ ელოდებით ამ მთავარის გამხელას ჩემგან, ამისთვის უბრალოდ მოუსმი ნეთ... ლევან ცხვარაძე: - ვფიქრობთ, რომ Loudspeakers-ის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პლუსი ის არის, რომ ჩვენგან არც ერთი არ უკ რავს სხვაგან. ეს არ არის საოცარი რამ, მაგრამ საქართველოში ეს გამო რჩეული რაღაც არის. თუ არ იქნები პასიური, თუ არ იქნები ზარმაცი, ვფ იქრობ, რომ შეიძლება განვითარებადი ადამიანი დაგერქვას. მათი სავიზიტო მუსიკა World in my eyes გახლავთ, რომელმაც თავის დრ ოზე თაყვანისმცემლების დიდი არმია შემატა ჯგუფს. განსხვავებული ხმის
32
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ჯგუფი Loudspeakers ახლა უკვე სარეპეტიციო ოთახიდან
ლევან ცხვარაძე: „world in my eyes-მა გააკეთა თავისი საქმე, იმ მხრივ, რომ რაღაცა ბახ ქნა“
ტემბრი, საოცარი მუსიკა, მათი შეყვარების უამრავ მიზეზს გაძლ ევთ. „world in my eyes-მა გა აკ ეთა თავისი საქმე, იმ მხრივ, რომ რა
ღაცა ბახ ქნა. ხალხისგან იყო ას ეთი რეაქცია, ცოტა გაკვირვების, გაოცების. ყველას უკვირდა, რომ ეს ქართული ჯგუფი იყო. ამით მივხვდით,
რომ ვაკეთებდით რაღაც განსხვ ავებულს“, - ასე იხსენებენ ჯგუფ ის წევრები პირველ წარმატებას. თუმცა, პირველ წარმატებას შე მდეგი წარმატებები და, რაც მთავ არია, ხალხის სიყვარული მოჰყვა. ლევან ცხვარაძე: - მე ვფიქრობ, ახლანდელი „ლაუდსპიქერსი“ კიდევ უფრო გა ნსხვავებულია. უკვე ვფიქრობთ, მეორე ალბომზე. ეს უფრო იქნება ის ჯგუფი, რომელიც ყველა ჩვენ განს უნდოდა. სტილისტურად ის, რასაც ახლა ვნახავთ, განსხვ ავდება ერთმანეთისაგან. ბენდი უკვე ბენდს ემ სგავსება, დაკვრის მხრივ იქნება ეს, თუ იდეების მხ რივ. თუმცა, ჩარჩოებში არ ასდროს ვექც ევით. არის თუ არა კომერც იულად მომგ ებიანი საქართ ველოში მუსიკა? - ამ კითხვაზე პა სუხი ყველა ჩვენ განმა კარგად იცის, თუმცა „ლაუდსფიქერ სი“ შედის იმ გამონაკლისთა სიაში, რომელთა კონცერტზეც ყველა ბილეთი იყიდება. რაც შე ეხება ალბომს, ეს უფრო საიმიჯო მხარეა, ვიდრე მოგებაზე გათვლი ლი ნაბიჯი. ლევან ცხვარაძე: - კომერციაზე ლაპარაკი ზო გადად არ შეიძლება. ალბომი არ არის მსოფლიო ბაზარზეც კი მო მგებიანი. იმიტომ, რომ ინტერნეტ სივრცე მძლავრობს. გამოვუშვით
ეს ხელშესახები სახით, რომ უბრა ლოდ ყოფილიყო ეს ყველაფერი. - ჯგუფის წევრებს საკუთარი სახსრებით შეუძლიათ ცხოვრე ბა? - შეიძლება ითქვას რომ კი. იმ იტომ, რომ ჩვენ ჩვენი სახსრებით ვყიდულობთ ყველაფერს, რასაც აქ ხედავთ და ველოდებით კიდევ რაღაცებს. შიმშილითაც ჯერჯერ ობით არ ვიხოცებით. საქართვე ლოში მხოლოდ რამდენიმე ბენდს აქვს იმის ფუფუნება, რომ თავისი სახსრებით შეიძინოს ის, რაც სჭ ირდება განვითარებისათვის. - კონკურენცია არის ქართულ ბაზარზე? - კონკურენცია უფრო ადამია ნებს შორის შეიძლება იყოს. ბე ნდებს შორის ნაკლებად. კარგი გაგებით კონკურენცია არ არის, უფრო შეჯიბრის მომენტები აქვთ ხოლმე. თუმცა, რაც უფრო მეტი ჯგუფი იქნება და რაც უფრო მე ტი ჯგუფი გაუძლებს იმ წნეხს, რაც თავიდან შეხვდება, მით უკ ეთესი ბაზარი გვექნება. წნეხი კი გარდაუვალია, რადგან თავიდანვე Coldpay ვერ იქნები. საინტერესოა ჯგუფის შემოქმ ედებითი პროცესი. როგორც წესი ტექსტზე ძირითადად ჯგუფის სო ლისტი, ლევანი მუშაობს. თუმცა, საბოლოო სახე მუსიკას მაინც სა რეპეტიციოში ეძლევა. სატელევზიო მუსიკალური შო უები არ უყვართ. რადგან ეს მა თთვის დროებითი და არაფრის მომცემი პოპულარულობაა. დათო ცომაია: - ძირითადად მთელი ბენდი ვეწინააღმდეგებით ასეთი სახის სატელევიზიო კონკურსებს. ვთ ვლით, რომ ეს არის დროებითი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
გუფი, რომელსაც უნდა იცნობდეთ! ლევან ცხვარაძე: „შიმშილითაც, ჯერჯერობით, არ ვიხოცებით“
EXCLUSIVE
პოპულარულობა, რომელსაც დიდი მომავალი არ აქვს. ამ გადმოსახედ იდან ჩვენ ეს არ გვჭირდება. საკმ აოდ დიდი ფან ბეიზი გვყავს და ვფ იქრობთ, რომ რომელიმე კონკურ სში მონაწილეობა რომ მივიღოთ, უფრო ბევრ ხალხს დავკარგავთ, ვიდრე მივიღებთ. ტყუილად არ გვ ინდა ბენდის იმიჯიც შეიცვალოს. რეპუტაციას სასწორზე ვერ შემო ვდებთ.
- რატომ ივსება მუდმივად თქ ვენს კონცერტზე დარბაზი? - ალბათ იმას იღებენ, რასაც ელ ოდებიან და იმედგაცრუებულები რომ არ რჩებიან, მერე მეგობრებ საც ეუბნებიან.
სახელმწიფოს მხარდაჭერა აუ ცილებელია. ამაზე ჯგუფის ყველა წევრი ერთიანია. არ არსებობს ფე სტივალები, კონცერტები, ეს კი მუსიკოსებისთვის აუცილებელია. მათი თქმით, ხშირია მთავრობის
შუალება და ერთ სცენაზე დაკვრის შესაძლებლობა Tbilisi Open Air-ზე მიეცათ. ლევანი: - ორივენი ვუკრავდით open airზე, თუმცა სხვადასხვა დღეს და
ათი. ძირითადად აზერბაიჯანელი მოსახლეობა იყო. ეროვნება არაფ ერ შუაშია. ალბათ, არ გვიცნობდ ნენ ჩვენ და ამიტომაც ვახსენებთ ამ ფაქტორს. უცბად, ჩხუბი ატყდა
ლევანი: „წნეხი კი გარდაუვალია, რადგან თავიდანვე Coldpay ვერ იქნები“
ხალხის რეაქციები მათი მუშა ობის განმსაზღვრელი ფაქტორია. ეს ის მუხტია, რომლითაც მუსიკის შემქნა ან სულაც, კონცერტის და გეგმვა შეუძლიათ. ლევან ცხვარაძე: - რამდენიმე ახალი სიმღერა და ვუკარით ახალ კონცერტებზე და როდესაც ხედავ ხალხის რეაქციას, უკვე ხვდები, რომ ის ახალი მეორე ალბომიც უნდა გააკეთო. კონც ერტებზე მუდმივად ვაკვირდებით ხალხის რეაქციას. მერე ვაწყობთ ხოლმე რაღაცებს. აქ შეიძლება ეს ჩავარდნა არ გავაკეთოთ, იმიტომ, რომ შეიძლება ხალხს ჩაეძინოს და ასე შემდეგ. რეალურად ხალხი ქმ ნის ჰიტებს. ვგეგმავთ, რა სიმღერ ები დავუკრათ დასაწყისში, შუაში და ბოლოში. აქედან გამომდინარე ვიცით, ხალხს როგორი რეაქცია ექნება.
„სატელევიზო კონკურსში რომ მივიღოთ მონაწილეობა, უფრო ბევრ ხალხს დავკარგავთ, ვიდრე მივიღებთ“ მხრიდან ჯგუფების პარტიების მხ არდამჭერებად დაყოფა და ეს არ უნდა ხდებოდეს. ლევან ცხვარაძე: - ვერც ალტერვიჟენ ჯგუფი შე ძლებს მუსიკის განვითარებას და ვერც ვერავინ, თუ სახელმწიფოს კეთილი ნება არ იქნება. ადამიანი მივა, მოუსმენს „პლასებოს“ და წა ვა. ეს ერთჯერადია. აუცილებელია სტაბილური და განვითარებადი ინ ფრასტრუქტურა და შესაბამისად, სახელმწიფოს მხარდაჭერა. არ უნდა ხდებოდეს, მუსიკოსების პო ლიტიკური პარტიების მხარდამჭ ერებად დაყოფა. ეს დაუშვებელია. მათი ერთ-ერთი საყვარელი ჯგ უფი „არქაივია“. მათი მოსმენის სა
კულისებში ვერ შევხვდით. მაგრამ კომუნიკაცია შედგა ასეთი, ჩვენ გაშტერებული სახეებით ვუსმენ დით „არქაივს“, იმიტომ, რომ ყვ ელაზე მაგარი ლაივი იყო, რაზეც ვყოფილვართ ჩვენ სტუმრის სტ ატუსით. ქორწილებში არ უკრავენ. უბრა ლოდ, იმიტომ, რომ ეს მათთვის მო სახერხებელი სცენა არაა. ყველაზე უცნაური კონცერტი კი რუსთავში ჰქონდათ. როდესაც მსმენელების უმეტესობა მუსიკის მოსმენის ნა ცვლად, საჩხუბრად გაემართა. ლევანი: - ყველაზე სახალისო კონცერტი იყო რუსთავში, ახალ წელს. უნდა დაგვეკრა დაახლოებით ერთი სა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
იქ, 300-400 კაცი იყო და ყველანი იქით წავიდნენ. ჩვენ ერთ მხარეს ვუკრავდით, ისინი მეორე მხარეს ჩხუბობდნენ. ბოლოს 3-4 კაცი და რჩა, რომელიც ჩვენს კონცერტზე იყო მოსული. ჯგუფის წევრებს, მუსიკალუ რი სახის მიღმა, სხვა პროფესიები აქვთ, ზოგი ეკონომისტია, ზოგი კი იურისტი, თუმცა ეს მათი სხვა მხარეა, რომელთა გამოღვიძებას აც, ალბათ, არც აპირებენ. მათ ხომ ერთი მთავარი რამ, მუსიკა აერთ იანებთ. აი, ასეთი იყო ჯგუფი. სტ ატიას აქვს გაგრძელება, თუმცა ეს გაგრძელება მათ ლაივზე უნდა აღმოაჩინოთ. ახლა კი, უკვე იცით რაც უნდა გააკეთოთ.
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
33
რას ვსუნთქავთ ჰაერი ნომერ პირვ გიორგი ურუშაძე
ფაქტი, რომ ყველა ადამ იანი სუნთქავს, თუნდაც იმით დასტურდება, რომ მე ახლა ამ სტატიას ვწერ და თქვენ, ალ ბათ, კითხულობთ. თუმცა გი ფიქრიათ ოდესმე, რას ვსუნ თავთ? - ჩემი პასუხია არა და თქვენი მერე გამიმხილეთ. საკვებ პროდუქტებს ხშირ ად მთელი გულმოდგინებით ვარჩევთ ხოლმე, თუმცა, აი, ჰაერის არჩევის შესაძლებ ლობა ჯერ არ გვაქვს. მაქს იმუმ აგარაკზე თუ ავალთ და იქ გავიხსენებთ, რა ნეტარე ბაა სუფთა ჰაერის ჩასუნთქვა. სწორედ ამიტომ, შევეცდები გაგარკვიოთ თუ რამდენად დაცულია ის გარემო, სადაც ჩვენი მოხმარების პროდუქტი, ჩვენი წილი ჰაერი ბრუნავს.
ნანა გაბრიაძე: „ჰაერში მავნე ნივთიერების შემცველობას შეუძლია ბავშვის მუცლადყოფნის დროს, ნაყოფის ზრდის შეზღუდვა“
მარინა არაბიძე: „ყველაზე დაბინძურებული ადგილებია: მეტროსადგურ ისანთან, მელიქიშვილის ქუჩაზე, პირველ სკოლასთან, მზიურის პარკის მიმდებარე ტერიტორიაზე და რუსთაველის გამზირზე“ 34
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
წინ რთული ტერმინოლოგიით გაჯერებული ინტერვიუები გელო დებათ, ასე რომ, ხელი ჩამკიდეთ. ერთად გავიკვლიოთ გზა სუფთა ჰაერისკენ. აი, წარმოვიდგინოთ ვისი მოვა ლეობა შეიძლება იყოს ჰაერის კო ნტროლი? ალბათ, გაგვახსენდა. გარემოს დაცვის სამინისტრო, გარემოს ეროვნული სააგენტო, შეიძლება დაავადებათა კონტრო ლის ცენტრსაც მივმართოთ და ხო, ალბათ, რომელიმე ექსპერტსაც. ჩვენც სწორედ ასე მოვიქეცით. ვნ ახოთ, რა რეზულტატი მივიღეთ. ქალბატონი ნანა გაბრიაძე, და ავადებათა კონტროლის ეროვნუ ლი ცენტრის გარემოს ჯანმრთ ელობის სამმართველოს უფროსია. სწორედ ის დაგვეხმარება შევისწ ავლოთ ჩვენი ჰაერი და გავიგოთ რა ზიანის მოტანა შეუძლია მავნე ნივთიერებების შემცველობას ატ მოსფერულ ჰაერში. ნანა გაბრიაძე: - ატმოსფერული ჰაერის დაბი ნძურებას, როგორც საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე, ისე თბილ ისში, რამდენიმე მიზეზი იწვევს. ეს არის სამრეწველო სექტორი, ენერ გო სექტორი, ავტოტრანსპორტი, ასევე ქალაქდაგეგმარების პრინ ციპების დარღვევა და გამწვანე ბული ტერიტორიების ნაკლებობა, განსაკუთრებით თბილისში. ჩვენ სტაციონარული დამაბინძურებ ელი საწარმოები არა გვაქვს, რო მლებიც მასობრივად აბინძურებენ ჰაერს გამონაბოლქვებით, ჰაერის დაბინძურების წილი ავტოტრან სპორტზე მოდის. ამ შემთხვ ევაში ჰაერში ხვდება ისეთი ტოქსიური ნივთიერებები, როგორიც არის აზოტის, გოგირდის მყარი ნაწი ლა კე ბი, ე.წ. PM10 და M2,5, ნახშირჟანგი, აზოტის ჟანგეულები, მანგანუმის ორჟანგი და ასე შემდეგ. ჩამო თვლილი ნივთიერე ბები ერთდროულად მოქმედებენ ადამია ნზე. შესაბამისად, ამ აზე დამოკიდებულია ადამიანის ჯანმრთ ელობის ეფექტები,
თუ რა დროის განმავლობაში, რა ხანგრძლივობით, რა კონცენტრ აციით მოქმედებს ეს ნივთიერებები ჯანმრთელობაზე. განსაკუთრებით მოწყვლად ჯგუფებს წარმოადგენ ენ ბავშვები, მოხუცები და ორსული ქალბატონები. ჯანმრთელობის მს ოფლიო ორგანიზაციის თანახმად, ჰაერის დაბინძურების ეფექტები იყ ოფა ორ ნა წი ლად: ეს არ ის მო კლევადიანი მოქმედების შედეგად გამოწვეული ეფექტები და ხანგ რძლივი პერიოდის განმავლობაში მოქმედი ეფექტები. ხანმოკლე ვა რიანტის შემთხვევაში ადამიანს უჭ ირს სუნთქვა, აქვს ხველა, სურდო, იმატებს სასწრაფო სამედიცინო დახმარების გამოძახება, რესპირ ატორული დაავადებები, ესე იგი, პროცესი არის უფრო მწვავე. ხოლო ხანგრძლივი მოქმედების შედეგად პროცესი გახლავთ ქრონიკული ხა სიათის და ხდება რესპირატორული და კარდიოვასკულარული ქრონიკ ული დაავადებებით მიმართვა ჯა ნდაცვის დაწესებულებებში. ხდება ფილტვებში ფიზიოლოგიური ფუ ნქციის მოშლა და განსაკუთრებით, რაც ყველაზე სავალალო გახლავთ, ორსულ ქალბატონებზე, ბავშვის მუცლად ყოფნის დროს, ნაყოფის ზრდის შეზღუდვა. - არსებობს თუ არა კვლე ვები, რომელიც ჰაერის და ბინძურების მავნე შედეგებს დაგვანახებს ადამიანის ჯანმ რთელობაზე? - ეპიდემიოლოგიური კვლევები, რომელიც დაადასტურებს ატმო სფერული ჰაერის დაბინძურების ზეგავლენას ადამიანის ჯანმრთ ელობაზე და უშუალოდ მიზეზ-შე დეგობრივ კავშირს, ფინანსური რესურსების არქონის გამო, ჩატა რებული არ გახლავთ. - აბა, როგორ შეგვიძლია განვსაზღვროთ, ჰაერის შემც
ველი მავნე ნივთიერებების ზე გავლენა ადამიანის ჯანმრთ ელობაზე? - არის მთელი რიგი მონაცემები. ჩვენი სტატისტიკური ცნობარის მიხედვით, ბოლო ათწლეულის გა ნმავლობაში შემდეგი დაავადებებ ის მომატების ტენდენციაა. ეს არის სასუნთქი სისტემის დაავადებები, ასევე, პნევმონიების ინციდენტობა და განსაკუთრებით უნდა აღინ იშნოს ფილტვის ქრონიკული ობ სტრუქციული ავადმყოფობის შე მთხვევები, რომელიც ხასიათდება ზრდის ტენდეციებით. - როგორც ვიცი, მავნე ნი ვთიერებები ჰაერში, კიბოს გამომწვევი მიზეზიც კი შეიძ ლება გახდეს... - დიახ. კიბოს გამომწვევია, თუ მცა ამ შემთხვევაში ჩვენ უნდა გა დავამოწმოთ ეს ინფორმაცია, ორ განოების მიხედვით, თუ როგორ ხდება ზრდა კიბოს შემთხვევაში. ყველაზე ხშირია ფილტვის კიბოსა და ზემო სასუნთქი სისტემის შემთ ხვევები. - ჰაერში რომელი ნივთიე რებების შემცველობა ითვლ ება ყველაზე საშიშად? - განსაკუთრებით დამაბინძურ ებლად ითვლება ჰაერში აზბესტის შემცველობა, როდესაც ხდება მისი გამოყენება სამუხრუჭე ხუნდებში, შემდეგ სამშენებლო მასალებში და ასე შემდეგ. ეს მოქმედებს, როგო რც დასაქმებულის ჯანმრთელობ აზე, ისე ირგვლივ მყოფთა ჯანმ რთელობაზე. - როგორი მონიტორინგის მექანიზმები აქვს სახელმწი ფოს? - არ არსებობს 24 საათიანი მო ნიტორინგი. როდესაც არა გაქვს ინფორმაცია, რა კონცენტრაციე ბით არის ნივთიერებები ჰაერში, შეუძლებელია დასკვნების გაკეთე ბა. მაგრამ, ჩვენ გვაქვს საინტერე სო ინფორმაცია, მაგალითად, ის, რომ იმატებს იმპორტირებულ მა ნქანათა რაოდენობა, არ არის და დგენილი იმპორტირებული მანქ ანების ასაკი, მათი მდგომარეობა. გარდა ამისა, არ ხდება მანქანების ტექნიკური დათვალიერება და ხშ ირად თბილისის ქუჩებში თუ გავი ვლით, ტექნიკური დათვალიერე ბაც არაა საჭირო, რომ მივხვდეთ, როგორ ხდება შავი გამონაბოლქ ვით ჰაერის დაბინძურება. - რა არის გამოსავალი? ას ოცირების ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვალდებ ულებების შესრულება იქნება შედეგის მომცემი? - ასოცირების ხელშეკრულება, რა თქმა უნდა, გვავალდებულებს და ამ შემთხვევაში პასუხისმგე ბელი გახლავთ გარემოს დაცვის სააგენტო და გარემოს ეროვნული სააგენტო. ასოცირების ხელშეკ რულების ფარგლებში იგეგმება ქსელის გაფართოება და შესა ბამისად, მონიტორინგის გა ფართოებაც. ეს ყველაფერი უფრო ნათელ სურათს მო გვცემს, თუ როგორია ჰა ერი დღეს. ასევე, ჩვენ გვჭირდ ება ტროლეიბუსების,
რუსუდან სიმონიძე: „მწვანე საფარის განადგურება, ავტომანქანების გამონაბოლქვი, ქალაქის არასწორი დაგეგმარება, მძიმე შედეგებს გვაძლევს“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
- არის თუ არა ველი პრობლემა?! ნანა გაბრიაძე: „ხშირად, ჰაერში მავნე ნივთიერებების შემცველობა კიბოს გამომწვევი მიზეზია!“
თბილისში ყველაზე დაბინძურებული ჰაერის ლოკაციები ცნობილია!
ტრამვაის მიმართულებით მუშაობ ის გაძლიერება, ასევე, საჭიროა ვე ლოსიპედის გამოყენებაც, რადგან ეს გარემოსთვის უსაფრთხო ტრან სპორტია. ნიშანდობლივია ის ფაქტიც, რომ სანიტარული ინსპექციის გაუქმებას მოჰყვა ლაბორატორიების გაუქმე ბა, რომელიც ახდენდა არა მარტო ჰაერის მონიტორინგს, არამედ ად გენდა ჰაერის დაბინძურების შედე გების მოქმედებას ადამიანის ჯანმ რთელობაზე. აქედან დასკვნა: მონიტორინგის ეფექტური მექანიზმები არ არსებო ბს. მოსახლეობა არაა ინფორმირ ებული თუ რა ჰაერს შეისუნთქავს. საცობები, იმპორტირებული მანქ ანების რაოდენობა იზრდება, ეს კი საშიშ სურათს გვაძლევს. ამასთან,
მნიშვნელოვანია, რომ არ არსებობს მანქანების ტექნიკური დათვალიე რების გამართული სისტემა. ამ და სხვა თემებეზე, ჩვენი შე მდეგი გზამკვლევი გახლავთ გარე მოს ეროვნული სააგენტოს გარემოს დაბინძურების მონიტორინგის დე პარტამენტის უფროსი მარინა არ აბიძე. მარინა არაბიძე: - გარემოს ეროვნული სააგენტო ახორციელებს ჰაერის ორი ტიპის მონიტორინგს, პირველი ეს არის სტაციონარი - ჯიხურების სახით. ეს გვაქვს განთავსებული 5 ქალა ქში: თბილისში, ბათუმში, ქუთაისში, რუსთავში და ზესტაფონში. ასევე 4 მათგანი გვაქვს თბილისში, აქედან 3 ქალაქში, ხოლო ერთი ვაშლიჯვა რში. ეს არის ავტომატური სადგური,
თანამედროვე, 24 საათიანი. დანა რჩენ სადგურებში სამუშაო საათებ ში ხდება გაზომვები. აქ იზომება ძირითადი ჰაერის დამაზიანებლები, ეს არის მტვრის ნაწილაკები, ნახშირჟანგი, აზოტის და გოგირდის დიოქსიდები, ასევე, ვაკონტროლებთ ჰაერში ტყვიის შე მცველობას. ამას გარდა ჩატარდა, მეორე ტი პის კვლევა, ინდიკატორული. ვი ნაიდან ყველგან ჯიხურები ვერ გვექნება, ამ ხერხით უფრო მეტი ადგილი მოვიცავით. ეს არის მცირე ზომის მილაკები, რომელიც დამუშა ვებულია ქიმიური სხნარებით, ისინი თავსდება ორი კვირის განმავლობა ში გარკვეულ წერტილებში, შემდეგ ხდება მათი შეკრება. ამ ექსპერიმ ენტის მერე ისინი გაიგზავნა ევრო
პაში და პასუხები მოვიდა იქიდან. ამ შემთხვევაში გამოვიკვლიეთ 4 სახის დამაბინძურებელი ინდიკატორი. ეს იყო გოგირდის და აზოტის დიოქსი დები, ოზონი და ბენზონი. პირველ კვლევაში ჩართულ 5 ქალაქს დაემ ატა კიდევ 5 ქალაქი, გორი, თელავი, ზუგდიდი, ახალციხე და ხარაგაული. სულ მალე, იაპონიის მთავრობის მხ არდაჭერით გვექნება სამი ახალი ავ ტომატური სადგული ქალაქში, რო მელიც უწყვეტად იმუშავებს. - თუმცა, მთავარია რა შე დეგები დაიდო კვლევის შედე გად? - მტვრის კონცეტრაციები თი თქმის ყველა ქალაქში ნორმას აღემ ატება. რაც შეეხება ინდიკატორულ გაზომვებს, აქ ყველგან დაგვიფიქსი რდა აზოტის დიოქსიდის საშუალო
რა საფრთხის წინაშე დგას საქართველო - ანუ შეგვიძლია თუ არა ვისუნთქოთ?! © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ინდექსი. როდესაც შედეგები მივი ღეთ, პირობითად ისინი შედარდა ევროკავშირის ნორმებს და აქ არის ოთხი სახის ინდექსი: დაბალი, სა შუალო, ორიდან სამამდე და სამს ზემოთ. ეს უკანასკნელი არის მა ღალი დაბინძურება. ჩვენ, ძირი თადად, საშუალო მაჩვენებლი მი ვიღეთ, რაც ასევე ნორმაზე მეტია. - სადაა საქართველოში ყველაზე დაბინძურებული ადგილები? - ყველაზე დაბინძურებული ადგილებია: მეტროსადგურ ის ანთან, მელიქიშვილის ქუჩაზე, პირველ სკოლასთან, მზიურის პარკის მიმდებარე ტერიტორი აზე და რუსთაველის გამზირზე, ეს არის 5 ყველაზე მაღალი მა ჩვენებელი. ასევე, ქუთაისშიც გვქონდა, პარლამენტის შენობა სთან აზოტის დიოქსიდის მაღალი შემცველობა, ზესტაფონში აღ მაშენებლის ქუჩაზე, გორში, ლუ კოილის გაზგასამართ სადგურზე და ასე შემდეგ. კვლევის მეორე ეტაპზე 24 ად გილიდან მხოლოდ 6 ადგილზე დაფიქსირდა საშუალო, ეს არის: ტაშკენტის ქუჩა, ხახულის ქუჩა, მოსკოვის გამზირი, გახოკიძე და სხვა. დანარჩენი იყო დაბალი მა ჩვენებელი. თუმცა საშუალო ნი შნავს, რომ ნორმას აღემატება. - ასოცირების ხელშეკრუ ლება რას ითვალისწინებს და რა შედეგებს მოგვცემს მისი რეალიზება? - ასოცირების ხელშეკრულე ბის შედეგად, ჩვენი ვალდებულ ებაა, რომ დავდოთ ზუსტი სუ რათი და მთელი საქართველო ჰაერის დაბინძურების კუთხით, დავყოთ ზონებად და აგლომე რაციებად. ანუ ზუსტი სურათი უნდა შევქმნათ, რათა იმის მიხე დვით დაიგეგმოს შემდეგი ღონი სძიებები. როგორც ხედავთ, ჰაერის მო ნიტორინგი ასე თუ ისე ხორციე ლდება. თუმცა, ეს მინიმუმია. არ არსებობს დიდი რაოდენობით 24 საათიანი მონიტორინგის ლაბო რატორიები. არ არსებობს ჰაერის დაბინძურების შედეგად მიღებუ ლი დაავადებების ზუსტი ანგა რიშები და მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი. ასოცირების ხელშეკრუ ლების შედეგად ნაკისრი ვალდ ებულებები გვაძლევს იმის იმედს, რომ მალე მთელი საქართველოს ტერიტორიაზე მოხდება ჰაერის მონიტორინგი და ამას არ ექნება შემთხვევითი ხასიათი. რეალურ ად, გაზრდილი საცობები, გაუმ ართავი ტექნიკა, გვაძლევს ზარის შემოკვრის საშუალებას. ასე რომ, ჩვენი უფლებაა ვიცოდეთ, რა ჰა ერს შევისუნთქავთ. ამავე აზრზეა „მწვანეთა მოძრაობის“ წარმომად გენელი რუსუდან სიმონიძე: „რეალურად, საკმაოდ მძიმე ვითარებაა. მწვანე საფარის გა ნადგურება, ავტომანქანების გა მონაბოლქვი, ქალაქის არასწორი დაგეგმარება, მძიმე შედეგებს გვაძლევს. არ არსებობს მონიტო რინგის ეფექტური მექანიზმები, ამიტომ, საჭიროა ძალიან მალე მოხდეს შესწავლა და კონკრე ტული ანგარიშების დადება, რო მელიც გაარკვევს მოსახლეობას, თუ როგორია ჰაერში სხვადასხვა ნივთიერებების შემცველობა და არის თუ არა ჯანმრთელობისათ ვის საშიში“. ასე რომ, ჰაერი, რომელსაც ამ წამს მოვიხმართ, დიდი ალბათო ბით, არ არის ჯანსაღი, თანაც ქა ლაქის ცენტრში ის კიდევ უფრო საშიშია. სწორედ ამიტომ, ჩვენ უნდა ვიცოდეთ რას ვსუნთქავთ. ჯანსაღი გარემო, ჩვენი უფლე ბაა. თუმცა, არ დაგვავიწყდეს ჩვ ენი წილი პასუხისმგებლობაც, მწ ვანე საფარის შექმნა, მოვლა და ჯანსაღი ტრანსპორტით სარგებ ლობა ჩვენც შეგვიძლია. ახლა კი, შეგიძლიათ ისუნთქოთ!
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
35
სპექტაკლი,
რომელიც კოტე
თოლორდავას
„კატრინის“ მოდელები ნაციონალური სამოსით მსოფლიო სილამაზის კონკურსზე მოიწონებენ თავს
ხსოვნას მიეძღვნა
4 მარტს მოზარდმაყურებეთა თეატრის ექსპერიმენტულ სცენ აზე შედგა სპეციალური ჩვენება სპექტაკლისა „ღამე და თუთიყუ ში“. ჩვენებაზე ჟურნალისტები და თეატრმცოდნეები მიიპატიჟ ეს. „ღამე და თუთიყუში“ თამაზ ბაძაღუას უკანასკნელი პიესაა, რომელიც პირველად 2001 წელს ერთი მსახიობის თეატრში რეჟი სორმა დიმიტრი ღვთისიაშვილმა მსახიობ დუტა სხირტლაძესთან ერთად დადგა. დიმიტრი ღვთი სიაშვილის დღევანდელ ვერსიაში მოზარდმაყურებელთა თეატრის მსახიობი, ნიკა ფაიქრიძე სრულ იად ახალ ამპლუაში მოგვევლინა. „დაკარგული თაობის“ პერს
ონაჟი მოგვითხრობს თუ როგორ და რატომ დაკარგა ადამიანური ღირსება, როგორ უღალატეს სხ ვებმა, თავადაც როგორ უღალატა საკუთარ თავს და იქამდე დაეცა, რომ ყოველდღე უნდა მოკლას „ვი რთხებადქცეული“ მტერი, რითაც, არა მხოლოდ მოღალატე ცოლზე იძიებს შურს, არამედ საკუთარი „ღირსების აღდგენასაც“ ცდილ ობს. სპექტაკლში გამოყენებულია მხატვარ მარინა ნაცვლიშვილის ესკიზები, ნუგზარ შიუკაშვილისა და ნიკა ფაიქრიძის ლექსები. სპ ექტაკლი მუსიკალურად ალექსა ნდრა ლორთქიფანიძემ გააფორმა. მონოსპექტაკლი მიეძღვნა მს ახიობ, კოტე თოლორდავას ხსოვ
ნას, რომელმაც ამ პიესის თამაში ტრაღიკულად დაღუპვის გამო ვერ მოასწრო. მიუხედავად მსახიობის მცირე ასაკისა (ნიკას ვგულისხმობ), მან რეჟისორის დაკისრებულ მოვა ლეობას თავი გაართვა, თუმცა, ვფიქრობ, რომ პრემიერის შემდ გომ დღეებში, ის კიდევ უფრო მეტად შეძლებს „გახსნას“. საერ თოდ, ეს ის როლია, რომელსაც, ასე ვთქვათ, ასაკი სჭირდება და ვიმედოვნებ, რომ 2-3 წლის შემდ ეგ, მსახიობის ცხოვრებისეული გამოცდილებიდან გამომდინარე, მისი როლი გაცილებით უფრო კა რგი იქნება. პრემიერა 9-10 მარტს გაიმარ თება.
წინა კვირას სამოდელო სა აგენტო „კატრინის“ ძველმა და ახალმა თაობამ ქართული ნა ციონალური სამოსი მოირგო „მეფეთუბანში“. ფოტოსესია შე დგა სპეციალურად კონკურსი სთვის, - „მსოფლიოს ცნობილი მოდელი“, რომელზეც სააგენ ტოს სამი მოდელი ანტალიაში მიემგზავრება. სწორედ იმ ტუ რზე, როცა კონკურსანტები ნა ციონალურ სამოსს წარადგენ ენ, ეკრანზე ნაჩვენები იქნება ფოტოები, რომელშიც სააგენ ტოს მოდელები და სააგენტოს პედაგოგი მარკუს მეტრეველი ნაციონალურ სამოსშია გამო წყობილი. ეკა მგალობლიშვილი: - ჩვენ ხშირად გვიწევს მსოფ ლიო კონკურსებზე წასვლა და თითქმის ყოველთვის ნაციონალ ური სამოსის ტურში გამარჯვე ბულნი ვბრუნდებით. დღევანდე ლი ფოტოსესიით კიდევ ერთხელ გვინდა ვაჩვენოთ მსოფლიოს
ჩვენი სამოსის ხიბლი და მნიშვნ ელობა. იდეის განხორციელებაში დაგვეხმარა „ჩოხა.ჯი“, რისთვი საც მადლობა მინდა გადავუხადო მათ. კონკურსის ფინალი ანტალი აში 19 მარტს გაიმართება. იმედი მაქვს, როგორც ყოველთვის, კა რგი შედეგით დავბრუნდებით.
ვახტანგ რჩეულიშვილს თელავის საუნაში ხანძარი გაუჩნდა 3 მარტს ვახტანგ რჩეულიშვილი და მისი მეუღლე მაია, თელავში, საკუთარ სახლში იმყოფებო დნენ. როგორც ჩა ნს, მოულოდნელად საუნას ხანძარი გა უჩნდა. ამის შესახებ ბატონი ვახტანგი სოციალურ ქსელში წერს და აქვეყნებს ფოტოებს, რომელზ ეც კარგად ჩანს და მწვარი საუნა. საბე დნიეროდ, წყვილმა ცეცხლის ლოკალი
36
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ზება მოასწრო და სა უნა გადაწვას გადა ურჩა. „ვისთვის დედის დღეა და ვისთვის მეხა ნძრის“,- წერს ბატონი ვახტანგი და მეუღლის ფოტოებს აქვეყნებს. ვახტანგ რჩეული შვილი: - დილით საუნაში შევედი. ახალი გამათმ ობელი დავაყენეთ. თუ რმე კედელზე დაცვის ფილა არ აუკრავთ და რომ გახურდა გამათბ ობელი, კედელს ცეცხ
ლი მოეკიდა. სუნს კი ვგრძნობდი. გამოვედი ჩაის დასალევად და რომ შევბრუნდი, უკ ვე იწვოდა კედელი და კვამლი იდგა. კიდევ კარგი აუზი გვაქვს და იქიდან მივასხი წყალი. ერთი საათი ვაქრობ დით ცე ცხ ლს მე და მაია. საპატიო მეხანძ რეების ნიშანი გვეკუთ ვნის! მთელი ცხოვრება აქეთ-იქიდან გაჩენილი ცეცხლისა და თავდ ასხმების მოგერიებაში ვართ!
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ნინო მჭედლიშვილი
„ჩემი ცოლის დაქალები“ იწყება
ნინა წკრიალაშვილი: „ერთხელ ვუღალატე ქმარს და მაპატია“
ყველასათვის საყვარელი სე რიალი ახალ სეზონს იწყებს. ამის შესახებ ინფორმაცია მსახიობე ბისგან გავიგე. გადაღებები დაწყ ებულია. როგორც ამბობენ, წინ ძალიან კარგი სეზონი გველის. ახალ სეზონზე კვლავ გამოჩნდე ბა გიორგი ბახუტაშვილის გმირის, ცოტნიკოს ოჯახი, ცოტნიკოს მე უღლე დოდოშკა და მისი დაქალი, რომელსაც ნინა წკრიალაშვილი თამაშობს.
- ნინა, ამბობენ საინტერესო სე ზონი გველის წინ, შენს სცენებზე შე გიძლია რაიმე გაგვიმხილო? - 18-ში ეთერში გავდივართ. პირვ ელ სამ სერიაში ძალიან აქტიურად ვარ ჩართული. როგორც ვხვდები, ამ სეზო ნზე გაცილებით დაკავებული ვიქნები, ვიდრე წინა სეზონებში. ჩემი ხაზი ძა ლიან სასაცილოა. რაც შეეხება დოდო შკას, ახალ ამლუაშია და სურვილი აქვს ბრძენ ქალად გამოჩნდეს, ამით კიდევ უფრო სასაცილო ხდება.
- ბრძენი ქალის იმიჯიც, ალბათ, ცოტნიკოს დასაბრუნებლად სჭირ დება... - ალბათ, ამაზე ლაპარაკის უფლება არ მაქვს. ჯერ არაფერია გადაწყვეტი ლი, იქნებიან თუ არა კვლავ ერთად. მათ შორის ომია გაჩაღებული. - შენი გმირის ცხოვრებაში ხომ არ გამოჩნდება ახალი მამაკაცი? - არ ვიცი, ამ ეტაპზე ისევ ქმარი მყ ავს. მერე რა მოხდება, არ ვიცი. - ქმარი გყავს და ისევ მოღალატე
ცოლი ხარ? - არა, არა, ის ერთხელ დამემართა და მაპატია ქმარმა (იცინის)... - გამოჩნდება შენი ქმარი ახალ სე ზონზე? - არა, ჯერ უქმროდ ვჩანვარ და დო დოშკას მთავარი საზრუნავია, ვიყო ბედნიერი... ახლაც გადაღებაზე მივდ ივარ. ასეთი სიხარულით არც ერთ სა მსახურში არ მივდივარ ხოლმე. ძალიან გამიმართლა, რომ ამ ჯგუფთან ვთან ამშრომლობ, ერთი დიდი ოჯახია.
სოლიდარობა პარიზს ლიდ არ ობ ა პარ იზ ს“, რო მელ იც მრა ვა ლმ ხრ ივ არი ს ნიშ ან დო ბლ ივ ი. უწი ნა რ ესა დ, იმი თ, რომ ის ეძღ ვ ნებ ა პარ იზ ის ტერ აქ ტი ს მსხ ვე რპ ლთ ა ხსო ვნ ას და ამდ ენ ად, კონ ცე რტ ში მო ნაწ ილ ე ყოვ ელ ი ადა მი ან ი კვლ ავ აც გამ ოხ ატ ავ ს თა ნაგ რძ ნო ბა ს და გმო ბს ტე რორ იზ მი ს ყოვ ელ გვ არ გა მოვ ლე ნა ს.
ირაკლი კახიძე 15 მარ ტს, 18 საა თზ ე, ქუთ აი სი ს მელ იტ ონ ბა ლან ჩი ვა ძი ს სახ ელ ობ ის ოპე რი სა და ბალ ეტ ის პრ
ოფე სი ულ სახ ელ მწ იფ ო თეა ტრ ში გაი მა რთ ებ ა ვო კალ ურ ი მუს იკ ის კონ ცე რ ტი, სახ ელ წო დე ბი თ „სო
ქუთ აი სე ლ მსმ ენ ელ ებ ს და ქალ აქ ის სტუ მრ ებ ს სა შუა ლე ბა ეძლ ევ ათ მოი სმ ი ნონ ორი ჩინ ებ ულ ი ახა ლგ ა ზრდ ა მომ ღე რა ლი: ძალ ზე წარ მა ტე ბუ ლი ფრა ნგ ი სო პრა ნო კრი სტ ელ დი მარ კო და საე რთ აშ ორ ის ო აღი ა რებ ის მქო ნე, ცნო ბი ლი ქა რთვ ელ ი ტენ ორ ი, ბათ უმ ის სახ ელ მწ იფ ო მუს იკ ალ ურ ი ცენ ტრ ის წამ ყვ ან ი სოლ ი სტი ირა კლ ი კახ იძ ე. ამ ორ მშვ ენ იე რ მუს იკ ოს ს, ქუთ ა ისი ს ოპე რი ს თეა ტრ ის მთ ავა რი დირ იჟ ორ ის რევ აზ ჯავ ახ იშ ვი ლი ს ხელ მძ ღვ ა ნელ ობ ით, პარ ტნ იო რო ბა ს გაუ წე ვს თეა ტრ ის ორკ ეს ტ რი და გუნ დი. კონ ცე რტ ის პრო გრ ამ ა მრა ვა ლფ ერ ოვ ან ი და მიმ ზ იდვ ელ ია: აჟღ ერ დე ბა არ იებ ი და სცე ნე ბი ჯუზ ეპ ე ვერ დი ს ოპე რე ბი და ნ „ბალმას კა რა დი“, „ბედ ის ძალ ა“, ჯაკ ომ ო პუჩ ინ ის ოპე რე ბ
იდა ნ „ბოჰ ემ ა“, „ტოს კა“, „მად ამ ბატ ერ ფლ აი“, „ტუ რან დო ტი“, პიე ტრ ო მას კა ნ ის „სოფ ლი ს ღირ სე ბი და ნ“, ჟორჟ ბიზ ეს „კარ მე ნი და ნ“, ფრა ნჩ ეს კო ჩილ ეა ს ოპე რ იდა ნ „არლ ელ ი ქალ ი“. საგ ულ ის ხმ ოა, რომ სა მომ ავ ლო დ ქუთ აი სი ს ოპ ერი სა და ბალ ეტ ის სახ ე ლმწ იფ ო თეა ტრ ი, ბათ უმ ის სახ ელ მწ იფ ო მუს იკ ალ ურ ი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ცენ ტრ ი და მის ი საო პე რო სტუ დი ა გეგმავენ არა ერ თი კოპ რო დუ ქც იი ს შექ მნ ას და შეთ ავ აზ ებ ას მსმ ენ ელ ებ ი სა და მაყ ურ ებ ლე ბი სთ ვი ს და ამდ ენ ად, არა ერ თ საი ნ ტერ ეს ო და შთა მბ ეჭ და ვ სი ურპ რი ზს უმზ ად ებ ენ აუდ ი ტორ ია ს. ეწვ იე თ ქუთ აი სი ს ოპე რ ის თეა ტრ ს ძალ ია ნ ლამ აზ და საი ნტ ერ ეს ო საღ ამ ოზ ე.
კრისტელ დი მარკო ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
37
აუდიტის სამსახური თბილისის მუნიციპალიტეტებს ამოწმებს მირიან ბოქოლიშვილი
სახელმწიფო აუდიტის სამს ახური ერთდროულად თბილ ისის რამდენიმე მუნიციპალი ტეტს ამოწმებს. ამის შესახებ ინფორმაციას ლაშა თორდ იას უწყებაში ადასტურე ბენ. ჩვენი ინფორმაციით, აუდიტორებმა რიგ მუნი ციპალიტეტებში მუშაობა რამდენიმე დღის წინ და ასრულეს და საკმაოდ სკ ანდალური დასკვნები უკვე ნარმანიას მაგიდაზე დევს. კულუარებში ამბობენ, რომ სწორედ ამ დასკვნების საფუ ძველზე შესაძლოა, თბილისის არაერთი მუნიციპალიტეტის გამგებელს თანამდებობა დაატ ოვებინონ. აუდიტის მიერ უკვე შემოწმებ ულ მუნიციპალიტეტებს შორის გა ხლავთ გლდანის მუნიციპალიტე ტიც, სადაც, ჩვენი ინფორმაციით, აუდიტორებმა შესყიდვებთან და სოციალური დახმარებების არამიზ ნობრივ გაცემასთან დაკავშირებით სერიოზული ხარვეზები აღმოაჩინ ეს. ჯერჯერობით უცნობია, შეიც ავს, თუ არა ეს დარღვევები სისხლის სამართლის დანაშაულის ნიშნებს, თუმცა გამგეობის ერთ-ერთი თანა მშრომელი, ანონიმურობის დაცვით გვიყვება ერთი კონკრეტული ფა ქტის შესახებ, რაც, მისივე თქმით, წესით, პროკურატურის შესწავლის საფუძველი უნდა გახდეს. საუბარია სოციალურად დაუც ველი ოჯახებისთვის განკუთვნილი დახმარებების მითვისებაზე. წყაროს ინფორმაციით, გამგეობამ ტენდერი გამოაცხადა და კერძო კომპანიისგ ან შეისყიდა საახალწლო საჩუქრები, რომლებიც სოციალურად დაუცველ ოჯახებს უნდა გადასცემოდა. „სულ შეისყიდეს 5500 სასაჩუქრე პაკეტი. თითოეული პაკეტი მოიცავ და საკვებ ნობათს: ნამცხვარი, ქათა მი, ზეთი, შაქარი, რძე, კანფეტები. ანუ ამ შემადგენლობით გამზადდა 5500 სასაჩუქრე პაკეტი, რომელიც სოციალურად დაუცველებს უნდა გადასცემოდათ, მაგრამ აქ მომუშა ვეთა ნაწილის სიხარბე იმდენად დი დია, რომ ამ ნობათის დიდი ნაწილი ადრესატამდე არ მისულა. შემიძლ ია, გითხრათ, რომ ნობათის საკმაოდ სოლიდური ოდენობა გამგეობის თა ნამშრომლებსა და მათ ახლობლებს დაურიგდათ, ნაცვლად იმისა, რომ მართლაც სიღარიბის ზღვარზე მყ ოფი ოჯახები გაეხარებინათ. ასეთი კი გლდანის რაიონში ათასობით ად ამიანია“, – გვიყვება გამგეობის თა ნამშრომელი. მისთვის უცნობია, შეისწავლა თუ არა ეს ფაქტი აუდიტის სამსახურმა, თუმცა დარწმუნებულია, რომ შესა ბამის ორგანოებს დაინტერესების შემთხვევაში, დარღვევების აღმოჩე ნა არ გაუჭირდება. სანამ გლდანის გამგეობაში სო ციალურად დაუცველი ოჯახების თვის განკუთვნილი დახმარებების საკითხი გაირკვევა, გამგებელი ამ ავე კატეგორიის ოჯახებს კუბოებს წინასწარ უმზადებს. ჩვენთვის მო წოდებული დოკუმენტაციით ირკვ
38
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
ბესიკ ქურციკიძე
გაუჩინარებული დახმარება და სოციალურად დაუცველთათვის წინასწარ გამზადებული კუბოები
ბესიკ ქარცივაძე: „ოფიციალური დოკუმენტი ჩვენთან გადმოგზავნილია და ერთკვირიან ვადაში გაეცემა პასუხი“ ევა, რომ გლდანის მუნიციპალი ტეტმა 70 კუბოს (ჩასასვენებელი) შესყიდვაზე ტენდერი გამოაცხადა. სატენდერო პირობების თანახმად, გამარჯვებულ კომპანიას სოციალ ურად დაუცველთათვის წინასწარ გამზადებული კუბოები გლდანის მუნიციპალიტეტისთვის 2016 წლის პირველი იანვრიდან უნდა მიეწოდ ებინა. თითოეული სტანდარტული ზომის ჩასასვენებელი წიფლის ხი სგან უნდა იყოს დამზადებული, შეღებილი ლაქით და გამოკრული სარჩულით, რომელსაც თან უნდა მოჰყვებოდეს სუდარა. ამავე პაკე ტში გათვალისწინებულია მიცვალ ებულის ტრანსპორტირებაც. ცხადია, ჩვენ დავინტერეს დით გლდანის მუნიციპალი ტეტის პოზიციით. „პრაიმტ აიმის“ კითხვებს გლდანის მუ ნიციპალიტეტის გამგებელმა ბესიკ ქარცივაძემ უპასუხა: – საახალწლო ნობათის გაცემა
არის შესაბამისი საკანონმდებლო აქტით რეგულირებული ფორმატი. ხდება საქონლის შესყიდვა, არამ არტო სოციალურად დაუცველე ბისთვის. ასეთ პაკეტებს იღებენ მეორე მსოფლიო ომის მონაწილე ებიც, ასეთი გვყავს 37 ადამიანი. წელიწადში 2-ჯერ – საახალწლ ოდ და აღდგომის დღესასწაულზე მათთვის სპეციალური შესყიდვა კეთდება. მათ გადაეცემათ სასუ რსათო პაკეტები. რაც შეეხება სო ციალურად დაუცველებს, ძირითა დად ამ ნობათს იღებენ ისინი, ვინც სარგებლობს „ცხელი სადილის“ პროგრამით, ანუ უკიდურესად გა ჭირვებულ კონტინგენტზეა საუბ არი. მსგავსი ნობათის დარიგება სრულ შესაბამისობაშია კანონმდე ბლობასთან და არანაირ დარღვე ვასთან არ გვქონია საქმე. ზოგა დად, სოციალურად დაუცველების კლასიფიკაცია ხდება ქულების მიხედვით, ამას ახორციელებს არა
თვითმმართველი, არამედ სპეცია ლური სამსახური. ეს ციფრები მუ დმივად ცვალებადია. – ბატონო ბესო, გაეცანით თუ არა აუდიტის დასკვნას? – აუდიტმა შეამოწმა 2013, 2014 და 2015 წლების პერიოდი. ოფ იციალური დოკუმენტი ჩვენთან გადმოგზავნილია და ერთკვირი ან ვადაში გაეცემა პასუხი. იქ ძი რითადად აქცენტირებულია წინა ხელისუფლების დროს წარმოე ბულ სამუშაოებზე გამოვლენილი დარღვევები. ეს ეხება, როგორც ამხანაგობების თემას, ასევე, გარკ ვეულ სამშენებლო სამუშაოებსა და შესყიდვებს. მაგალითად, გამოვლ ენილია ერთ-ერთი კორპუსის და ფინანსების შემთხვევა, რომელიც არანაირ შემხებლობაში არ იყო ჩვენს თვითმმართველობასთან. ყველა საკითხზე აუდიტს პასუხს ნებისმიერ შემთხვევაში მივწერთ, რადგან დოკუმენტი ადრესირებუ
ლია გლდანის მუნიციპალიტეტის სახელზე. – რაც შეეხება თქვენს პერი ოდს... რამდენად იზიარებთ იმ შენიშვნებს, რომელიც აუდი ტორებმა გამოთქვეს? – აუდიტმა დასკვნა დაწერა ჩვენ მიერ მიწოდებული დოკუმენტებ ის საფუძველზე, ასე რომ ზედმიწ ევნით ვიცი ყველა ეს დოკუმენტი. რაც შეეხება კონკრეტულ ფაქტს, ეს ცალკე მსჯელობის საკითხია და მასზე დაიწერება ის პასუხი, რომე ლიც იქნება სრულიად დასაბუთე ბული და ადეკვატური. გარკვეული დარღვევები ნამდვილად იყო, მა გრამ ეს შეეხება წინა ხელისუფლ ების მმართველობის პერიოდს. ჩე მი მმართველობის პერიოდი იწყება 2014 წლის აგვისტოდან, აქედან გა მომდინარე, დასკვნის ეს პერიოდი შესწავლის საგანია და კიდევ ვიმე ორებ, მომზადდება პასუხი, რომე ლიც რეალობას ასახავს. – სოციალურად დაუცვე ლთათვის კუბოების წინასწარ შესყიდვა რა აუცილებლობით არის განპირობებული? – ეს არის სოციალურად დაუც ველთათვის სარიტუალო მომსახ ურების შესყიდვა. არიან ოჯახები, რომლებსაც არა აქვთ შესაძლებ ლობა, მოახდინონ ამ სერვისის სა კუთარი ხარჯებით უზრუნველყო ფა. ამიტომ ჩვენ ვეხმარებით მათ. ასეთი ტენდერი გამოაცხადა ყველა გამგეობამ და ვფიქრობ, ძალიან ნორმალური პროცესია. რაც შეეხ ება რაოდენობას, ეს ხდება არსე ბული საჭიროებების მიხედვით, კე თდება ანალიზი და იმის მიხედვით ვაცხადებთ ტენდერს.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
კვირის ფოტო
ფოტო: თინა თუთისანი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 7 მარტი, 2016
39
N10 (362) ორშაბათი, 7 მარტი, 2016 წ.
ყოველკვირეული გაზეთი
ფასი 2 ლარი
სკანდალი „სხვა რაკურსში“ მოტყუებული მაყურებელი და პროდიუსერის აღიარება
www.ptpress.ge
ლევან ცხვარაძე: „world in my eyes-მა გააკეთა თავისი საქმე, იმ მხრივ, რომ რაღაცა ბახ ქნა“
exclusive Loudspeakers - მუსიკალური ჯგუფი, რომელსაც უნდა იცნობდეთ!
მაია სტეფნაძე: „ამდენი წელია ამ სფეროში ვტრიალებ და პირველად გავეხვიე ბინძურ სკანდალში“
ექსკლუზიური ინტერვიუ „MACH&MACH“ის დიზაინერ ნინა მაჭარაშვილთან
exclusive
სოლიდარობა პარიზს
exclusive
exclusive გიორგი ნაკაშიძე: „პირველი ხელფასით დედას ყვავილები ვუყიდე“
exclusive ბარიერად
„ჩემი აზრით, ოჯახს საშუალებაც რომ ჰქონდეს, ბავშვი ფუფუნებაში არ უნდა გაზარდოს, შვილს ფულის ყადრი უნდა ასწავლო, უნდა იცოდეს, რომ ზემოდან არ ცვივა“
„რომანტიკოსი ვარ, ხშირად მიყვარდებოდა, ლამაზი ქალები მიყვარდა, ისეთი გოგოები, რომელთა სილამაზეც დაკვირვებით დასანახი იყო“
ბავშვთა სიკვდილიანობის საგანგაშო სტატისტიკა – სად არის პრობლემა?
ქცეული სასკოლო
სახელმძღვანელოები ნატა ყაზახაშვილი: „შვილის ჯანმრთელობაზე პასუხისმგებელი დედის ჯანმრთელობაა ორსულობის პერიოდში“ შპს `ასავალ-დასავალის სტამბა”
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
40