N42 (82), ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010 წ.
`პრაიმტაიმი~ ყოველკვირეული გაზეთი ფასი 1 ლარი
მხოლ ოდ `პრაი მტაი მში~ გვ. 1 8
www.ptpress.ge
სააკაშვილის ინტერვიუს სრული ვერსია ქართულად
პირველად `პრაიმტაიმში~ EXCLUSIVE EXCLUSIVE
ოლიკო ბაბლუანი ოჯახზე, რომელიც კინობრენდი გახდა
გვ. 18
ჟურნალისტური გამოძიება
სკ
ან
გვ. 20
ყოფილი პრემიერის ქალიშვილი ცოლად სოსო ორჯონიკიძის ვაჟს გაჰყვა გვ. 2
და
ლი
`პრაიმტაიმმა~ ექიმთა დანაშაულებრივი EXCLUSIVE სქემა გაშიფრა ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
1
EXCLUSIVE
თეა ხომერიკი
მოსკოვის მერის მოად გილემ შვილი დააქორწინა – სოსო ორჯონიკიძის ვაჟმა, 29 წლის ნიკოლოზ ორჯონი კიძემ, ყოფილი ჩინოვნიკის, თბილისის ყოფილი პრემიე რის, ზურაბ ბიბილეიშვილის ქალიშვილზე, 23 წლის ნინუ ცა ბიბილეიშვილზე ჯვარი უკვე დაიწერა. ჯვრისწერის ცერემონია სვეტიცხოველში გაიმართა, გრანდიოზულ ქო რწილს კი ორჯონიკიძე-ბი ბილეიშვილის ოჯახი 7 ოქ ტომბერს თურქეთის ქალაქ ბელეკში გადაიხდის. თბილ ისში ამბობენ, რომ ნიკოლოზ ორჯონიკიძის ქორწილს მთ ელი რუსული ელიტა, პოლი ტიკოსები და შოუბიზნესი დაესწრება, მიწვეულ სტ უმრებს შორის თბილისელი ფეისებიც იქნებიან. ქორწ ილისა და წყვილის გეგმების შესახებ „პრაიმტაიმს“ ნინუ ცას ბებიამ, ვიოლეტა ბიბი ლეიშვილმა უამბო: – ნინუცამ და ნიკუშამ სამეგო ბრო წრეში გაიცნეს შარშან ერ თმანეთი. ბევრი მეგობარი ჰყავს ნინუცას და ბევრი თაყვანისმც ემელიც ჰყავდა, როგორც ახალ გაზრდა გოგოს და თავიდან ამ ბიჭისთვის დიდი მნიშვნელობა არ მიგვინიჭებია. როგორც ერთ-ერ თი თაყვანისმცემელი, ისე მივი ღეთ. თუმცა ახლა სხვანაირადაა ყველაფერი და მოკლე დროში ხდება ურთიერთობები. როგორც ვიცი, მთელი თბილისი ამაზე ლა პარაკობს. ჯვარი სვეტიცხოველში დაიწ ერეს, ქორწილი თურქეთში აქვთ, თბილისში ვიწრო წრეში აღინ იშნა ჯვრი
ქეთი ორჯონიკიძე 2 ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
სწერა. – ნიკოლოზის მშობლები იყ ვნენ თბილისში? – რასაკვირველია, იყვნენ აქ ჯვრისწერაზე. – ბატონი ზურა და ბატონი სოსო ხომ არ მეგობრობდნენ? – არა, მეგობრობით არა, უბრა ლოდ, სამსახურებრივი მოვალე ობის გამო ჰქონდათ ურთიერთო ბა. საერთოდ, ცხოვრება ისეთი რამეა, სად, რა და როგორ იქნება, არ იცი. – ქალბატონი ქეთი (სოსო ორჯონიკიძის მეუღლე), რუ სულ შოუბიზნესში ძალიან ცნ ობილია და იქაურ ელიტაში მი ღებულია. – მათ ისეთი ცხოვრების სტ ილი აქვთ და ისეთი ხალხია, რომ რა ქნან, მიღებული ხალხია იქ. – ნინუცა რა პროფესიისაა? – მეხუთე კურსზეა, ლონდონში სწავლობს საბანკო-საფინანსოზე. – უცხოეთში მის ყოფნას მი ჩვეული ხართ და ალბათ, არ გა გიჭირდებათ, ახლა მოსკოვში რომ წავა საცხოვრებლად. – მიჩვეული ვარ, რადგან ამ ბოლო დროს ჩემი შვილიშვილე ბი დაფანტულები არიან. ნინუცას ჰყავს უფროსი ძმა, რომელსაც ჰქვია ანდრო. – რძალზე რას ამბობენ? – ვერაფერს გეტყვით, მაგრამ, ალბათ, კმაყოფილები არიან. – თქვენ რას იტყვით ნიკო ლოზზე? – დღევანდელ პირობებში, ას ეთი აღზრდილი ბიჭი სადმე იყოს, არ მგონია. მაშინ, როცა ოჯახი გამართულია, ბავშვები ხშირად თავხედები, გათამამებულები არ იან, საკუთარ თავზე დიდი წარმ ოდგენა აქვთ. – რას წარმოადგემს თქვენი სიძე? – შვეიცარიაში აქვს დამთავ რებული, არ ჩავღრმავებივარ მის საქმიანობას. ვიცი, რომ დაკავე ბული ადამიანია. საკუთარი ბიზნ ესი აქვს. მამამისის იმედზე რომ არ არის, ეს ვიცი. 4 სიძე მყავს, ამ მხრივ, ბედნიერი ქალი ვარ, რომ ერთმანეთზე უკეთესები არიან. გამიმართლა ამ საქმეში ნამდვი ლად. – ბატონი ზურა, ალბათ, გა ხარებულია შვილის არჩევანით? – ალბათ, ვნახოთ, როგორი იქნება საქმეში, იმედი მაქვს, ყვ ელაფერი კარგად იქნება. მონა ცემები არის იმისა, რომ კარგი უნდა იყოს. ჩემი ოჯახი ოდით განვე ცნობილი იყო, ჩემი მეუღ ლე – ზურაბ ბიბილეიშვილი, პროფესორი იყო ჩაჩავას
სოსო ორჯონიკიძის ვაჟმა ნინუცა ბიბილეიშვილზე იქორწინა
სოსო ორჯონიკიძე
ინსტიტუტში. ნინუცას დედა ექიმია, პედიატრი გახლავთ, დოქტორია, სიძე ჩიგოგიძე ცნობილი უროლოგია. ქალიშვილიც ექიმია. – ქორწილისთვის როგორ ემზადებით? – მე არ მინდოდა, რომ ეს ამბავი გაზეთში გა სულიყო, მაგრამ მთელი თბილისი ამ ამბავზე ლაპარაკობს. არის ხალხი, რომელსაც აწყობს, რომ დაიწეროს, გამოქვეყნდეს მათზე ინფორმ აცია, მაგრამ მე რატომღაც არ მინდოდა, რომ ეს დაწერილიყო. – ბატონი ზურა ახლა რას საქმიანობს? – თავისი ბიზნესი აქვს. – სიძეს ჯვრისწერაზე ჩოხა ეცვა. როგორც ჩანს, ტრადიციების მიმდევარი ბიჭია, მიუხ ედავად მისი მოსკოვში ცხოვრებისა. – კი, ძალიან ტრადიციული ადამიანია. ჯვ რისწერაზე მუქი ფერის ჩოხა ეცვა. თეთრიც
passionata
შეიკერა და არ ვიცი, ახლა მას ჩაიცვამს თუ არა ქორწილში. მეჯვარეებსაც ჩოხები ეცვათ, მათაც შეიკერეს ჩოხები. მისი ხელისმომკიდე რუსეთში ცხოვრობს, მაგრამ ქართველია. – ნინუცამ სად შეიკერა კაბა, თუ იყიდა? – ნინუცას კაბა პარიზიდან ჩამოუტანეს. – კიდევ რას გვეტყვით სიძეზე? – ძალიან გულახდილი და კარგი ადამიანია. ნიკუშას ეძახიან. ძალიან კარგი ქალია ნიკუ შას დედა. ახალგაზრდა დედაა. საერთოდ, ძალიან კარგი ხალხია ყველანაირად. დრო გვ აჩვენებს, მემგონი, ძალიან კარგად იქნება ყვ ელაფერი. ნინუცას დედამთილი არ მუშაობს, პროფესიით ჟურნალისტია. მაგრამ, როგორც ვიცი, აღარ მუშაობს. სამი შვილიშვილი ჰყავს. მისი ქალიშვილი გათხოვილია და სამი შვილის დედაა. – წასვლის წინ რჩევა-დარიგება მიეცით? – რა თქმა უნდა და თვითონაც კითხულ ობს, რა გავაკეთო, როგორ გავაკეთოო. ვე უბნები, რომ პატივი ეცი უფროსებს, დედ ამ თი ლს, მამამთილს. – მა რ ტ ო იცხოვრ ებენ თუ ოჯახთან ერთად? – მა რტო იც ხოვ რე ბე ნ. ცენტრში აქ ვთ ბი ნა. ახ ალგ აზ რდ ებ ს უნდათ, რომ ცალკე იცხო ვრონ. – ქორწილში ვის ელოდებ ით? – პოლიტი კოსებიც იქნე ბიან, ალბათ, რუსეთიდან, ერ თი კი ვიცი, რომ თ ვი თმ ფრ ინ ა
ვით ჩარტერული რეისით წავლენ სტუმრები თბილისიდან. ქორწილის თბილისში გადახდა უნდოდათ, მაგრამ გადაიფიქრეს. რუსების საქართველოში ჩამოყვანა ცო ტა უხერხული იქნებოდა. მართალია, არაფ ერშუაშია, მაგრამ მაინც. შვიდში მივდივართ აქედან და ათში წამოვალთ იქიდან. ყველანი ერთად. პატარძალი წავა მოსკოვში. იქ დავემშვი დობებით დროე ბით. სადაც კარგად იქ ნება, იქ უნდა იყოს. სამშობლო, რას აკ ვი რ ველია, ეს არის, მაგრ ამ...
ფოტო: ირაკლი დავარაშვილი
ჩვენი მაღაზიების მისამართები: 1. სავაჭრო ცენტრი GTC. ვეკუას ქ.#3, ტელ: 99 51 43 2. ჰიპერმარკეტი GOODWILL. ფარნავაზ მეფის ქ.#1; ტელ: 72 69 13 3. კოსტავას ქ.#24; ტელ: 99 79 05 4. ჭავჭავაძის ქ.#34 (პიქსელის შენობა)
თუ გსურთ, განათავსოთ თქვენი რეკლამა გაზეთ `პრაიმტაიმში~ საუკეთესო ადგილას, საუკეთესო ფასად, დაგვიკავშირდით!
ვიოლეტა ბიბილეიშვილი
ტელ: 877 748 719, იმეილი: reklama.primetime@gmail.com სარეკლამო სამსახურის უფროსი – მარიტა დამენია ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
3
სააკაშვილის ინტერვიუს სრული ვერსია ქართულად
ზუსტად შუაღამეს ყველა პრეზიდენტის რეზიდენცია როდია ისტორიული, ეს აშენებულია ჰაი–ტექსტილზე...
ფილოსოფია ბუდუარში მიხეილ სააკაშვილთან 4
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
მათ ეს შეძლეს! GQ-ს მესვეტეებს სახელმწიფოს მეთაურმა ექსკლუზიური ინტერვიუ მისცა. გოგონებმა პრეზიდენტ სააკაშვილის ნდობა მაქსიმალურად გამოიყენეს. ტექსტი ქსენია სოკოლოვასი, ინტერვიუ სოკოლოვა–სობჩაკის...
`პუტინს გარკვეულწილად ქუჩური ავტორიტეტის მენტალიტეტი აქვს, მე კი ყოველთვის ფრიადოსანი ვიყავი... კლასში საუკეთესო მოსწავლედ ვითვლებოდი~
არის“. ის იყო, ბორის ზახოდე რის ამ დახვეწილი ფრაზით შე ვაჯამე შედეგები, რომ ჩემი მე გობარი ყვირილით – „ბინგო!“ ისე წამოხტა, რომ ცხვირიდან სათვ ალეც კი ჩამოუვარდა. ეკრანზე თინა გივის ასული კანდელაკის ვრცელი ინტერვიუ გაკრთა, სა დაც რუსეთის საზოგადოებრივი პალატის წევრი ღიად მიანიშნე ბდა, რომ უკვე წლებია, საქართ ველოს პრეზიდენტი მას დევნის მხოლოდ იმის გამო, რომ თინამ მას ხორციელ სიყვარულზე უარი უთხრა. ჩვენ მშიერი როტვეილე რის სისწრაფით ვეცით ღილაკე ბს. ტყუილად არ გავრჯილვართ! „სააკაშვილი პორნოფილმის გმ ირი გახდა. სააკაშვილმა თავად გადაიღო პორნოფილმი. სააკაშ ვილი სექსუალური ტერორისტ ია“. – აი, – კმაყოფილებით შენიშნა სობჩაკმა, – ყველაფერი ემთხვე ვა. ჩვენი სვეტიც შესაფერის სა ხელწოდებას ატარებს – „სექსი“. სხვათა შორის, საქართველოს პრეზიდენტი მეც მეპრანჭებოდა. – როდის? – როცა მე და დედაჩემი თბ ილისში ვიყავით მამაჩემის ძეგლ ის გახსნაზე.
რამდენიმე მოხდენილი პა შეას რულა პრეზიდენტის სასახლის შუ შის თაღის ქვეშ, შემდეგ თმის ლო კონი გაისწორა და სასიამოვნოდ მომღიმარმა სობჩაკმა თქვა: – მერედა როგორი ლამაზები ვა რთ, სოკოლოვა, ნამდვილად ჩარლ ის ანგელოზებს ვგავართ... – მგონი, უფრო უსკოვას დემო ნებს, – ვუპასუხე მე, თან პრეზ იდენტის ფოტოგრაფს ვადევნებდი თვალს, გამჭვირვალე შუშის ქვემ ოდან ჩვენთვის ფოტო რომ არ გა დაეღო.
– როგორ ფიქრობ, მოვეწონე ბით? – არ ვიცი, – ჩემი მეგობრის გა მოხედვის მანერას – „მერლინ მო ნრო მღერის კენედისთვის“, ეჭვით შევხედე, – ნებისმიერ შემთხვევაში სასიამოვნოა, რომ ჯერ კიდევ არ სებობენ ისეთი მმართველები, რო მელთა წინაშეც შეიძლება ასე ჩა ცმული გამოცხადდე.
არის, მაგრამ ჩემთვის და სობჩა კისთვის არცთუ იოლ საქმეში წა რმატების საწინდარი დრესკოდია. როცა გაირკვა, რომ დამოუკიდებ ელი საქართველოს პრეზიდენტი, ბოლო ორი წლის განმავლობაში პირველად, რუსეთს ექსკლუზიურ ინტერვიუს ჩვენი სახით მისცემ და, ღრმად ჩავფიქრდით. რა ჩაგვ ეცვა? როგორი სამოსი შეგვერჩია, შემოქმედებითი წარმატებისთვის * რომ მიგვეღწია. საერთოდ, ასეთ არ ვიცი, ნამდვილი, მებრძო დროს ინტერნეტი გვეხმარება ხო ლი ჟურნალისტებისთვის როგორ ლმე, საიდანაც ჩვენი მომავალი
გმირის შესახებ დეტალურ ინფო რმაციას ვიღებთ. საქართველოს პრეზიდენტთან ეს ნომერი ვერ გაგვივიდა. რუსული მედია, ოფ იციალური ბიოგრაფიის გარდა, ასეთ რამეებსაც გვთავაზობდა: სააკაშვილი – ფაშისტი, მანიაკი, იმპერიალიზმის დაქირავებული აგენტი, ჭამს ჰალსტუხს, მოკვ და, გაგიჟდა. პუტინი დაგვპი რდა, სააკაშვილს კვერცხებით დავკიდებო. „რა ვიცით ჩვენ მელიაზე? არ აფერი. და ესეც ყველაფერი არ
* პატივცემულო მკითხველო, გთხოვთ, გვაპატიოთ ასეთი ვრ ცელი შესავლისთვის, თუმცა, ამის გარეშე ნამდვილად გაუგ ებარი იქნებოდა, რას აკეთებდა შუაღამისას პრეზიდენტის სასა ხლეში ორი საეჭვო პერსონა. – კეთილი იყოს თქვენი მო ბრძანება, პრეზიდენტი გელით, – მიწვევის ჟესტით შეგვეგება ახალგაზრდა, სასიამოვნო გარე გნობის ქალბატონი, რომელიც პრეზიდენტის ადმინისტრაციის პრესსამსახურის ხელმძღვანე ლად გაგვეცნო. პრეზიდენტის კაბინეტში მო მხიბვლელი ღიმილით გაცისკ როვნებულები შევფარფატდით. ჩვენს შესაგებებლად ის ენერგი ულად წამოდგა, მაღალი, სიმპ ათიური მამაკაცი. მისი პერანგი დემოკრატიულად შეხსნილი და ისეთივე თეთრი იყო, როგორც ჩვენი მინიკაბები. „როგორც ვიცოდი!“ – გავოგნ დით ჩვენ და... – ბატონო პრეზიდენტო, ჟუ რნალ „GQ“-ისთვის დიდი პატი ვია, რომ თქვენ ომის შემდეგ პირველი ექსკლუზიური ინტე რვიუსთვის სწორედ ჩვენი ჟურნ ალი შეარჩიეთ. – ჩემთვისაც სასიამოვნოა თქ ვენი ჩამოსვლა. უკვე გვიანია, ამიტომაც ოფიციალური ინტე რვიუ ხვალისთვის გადავდოთ. ახლა სასახლე დავათვალიეროთ, შემდეგ კი ბათუმში გადავფრი ნდეთ. ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
5
– უი, სწორედ ისეთი ლამპარია, მე რომ მაქვს სახლში, – თქვა სო ბჩაკმა და თითი ნახევარმთვარის ფორმის მოოქროვილი ბრისკენ გა იშვირა. – ეს გერმანიის ერთ-ერთ ოტელ ში ვნახე და ვთხოვე, ასეთი ჩემი კა ბინეტისა და რეზიდენციისთვისაც დაემზადებინათ, – გაიღიმა პრეზ იდენტმა. მოხდენილი ლამპრების გარდა, კაბინეტი მორთული იყო ილია ჭა ვჭავაძის პორტრეტით, რონალდ რეიგანის ბიუსტით, წმინდა გიორ გის ქანდაკებითა და სპილო განე შით – ბუდისტების მხიარულებისა და უზრუნველობის სიმბოლო. ოჯ ახური პორტრეტის დემონსტრ ირების შემდეგ სააკაშვილმა სასა ხლეში ბლიცექსკურსია მოგვიწყო. ჩვენ ვიყავით საჩუქრების მუზეუმ ში, სადაც არაბი შეიხის საჩუქარი – ოქროს ფეხებზე დადგმული ხმალი ვნახეთ და ჯორჯ ბუშის ნაჩუქარი ბოტასები. – ზომა არ მომერგო, – ასე ახსნა პრეზიდენტმა ბოტასების მუზეუმ ში არსებობა. პრეზიდენტის სასახლე საკმ აოდ თანამედროვე აღმოჩნდა, რო მელიც სულაც არ იყო მეფურად პომპეზური. მთავარი შესასვლე ლიდან თბილისის ფართო ხედები იშლებოდა. – ეს რა არის? – თითით შუშის რაღაც კონსტრუქციისკენ მივანი შნე, რომელიც ღამე განათებული იყო. – ეს ფეხით გადასასვლელი ხი დია, რომელიც ევროპაში ყველაზე გრძელია. – მოკლედ, ამ ქართველებს ყვ ელაფერი დიდი და გრძელი აქვთ, – ჩაიბურტყუნა სობჩაკმა (რამდენ იმე ხნის წინ ზურაბ წერეთელთან ვიყავით). შესასვლელთან დაჯავშნული „მერსედესი“ გამოჩნდა. პრეზიდენ ტმა სააკაშვილმა ჩვენ უკან ჩაგვ სვა, თავად კი წინ დაჯდა. კარგად განათებული ჯორჯ ბუშის ავენიუ თი აეროპორტისკენ გავეშურეთ. როგორც აღზრდილ ახალგაზრდა ლედის შეეფერება, შევეცადეთ, მა ღალი წრის საუბარი გაგვება. – ისე, საინტერესოა, რა იქნება, თუ სწორედ ახლა რუსები თქვენზე ტერაქტს განახორციელებენ... აქ კი ჩვენ ვართ... ნუ გეშინიათ, გოგონებო, თქ ვენებმა არ იციან, google.map-ის ხმარება, – დაგვამშვიდა პრეზიდ ენტმა. – და ასე რატომ თვლით? – რუ სეთის სამხედრო ხელმძღვანელე ბის გამო გავბრაზდით. – როცა ისინი ომის დროს თბილ ისის საავიაციო ქარხანას ბომბავ დნენ, მის კოორდინატებს სატელე ვიზიო რეპორტაჟებიდან იგებდნენ. ჩვენები აცხადებდნენ, რუსებმა აა ცილეს და ქარხანა ისევ უვნებელი აო. შემდეგ ისინი კიდევ ბომბავდნ ენ და ისევ უშედეგოდ. მე დავურე კე იმ არხს და ვითხოვე, ქარხანაზე არაფერი ეთქვათ, ასე შევინარჩუნ ეთ ის ქარხანა. სიჩქარე არც კი შეუნელებია, ისე შევფრინდით ასაფრენ ბილიკზე და საპრეზიდენტო ჯეტამ ტრაპთან მკვეთრად დაატორმუზა. ეს იყო მცირე ზომის, მაგრამ სრულიად ახალი Challenger. ჩვენ ტრაპზე ავ ედით და რძისფერ ტყავის სავარძ ლებში მოვკალათდით. – ვისკი, – განკარგულება გასცა პრეზიდენტმა და მას ბროლის ჭიქა მიართვეს. ეს ხანმოკლე, მაგრამ დაუვიწ ყარი ფრენა იყო, ჩვენ მთებზე მი ვფრინავდით. სობჩაკი ამასობაში ფერმკრთალდებოდა და სააკაშვი ლმა უსაფრთხოების ღვედი შეიკ რა. მესამე ჭიქა ვისკის შემდეგ კი პრეზიდენტმა გადაწყვიტა, კულტ ურული ღონისძიებებით გავეხარე ბინეთ. ეკრანზე გამოჩნდა ცხოვრები სგან დაბეჩავებული კრის დე ბუ რგი, რომელიც თბილისის მთავარ 6
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
მოედანზე თავის მთავარ ჰიტს „Lady in red“-ს ასრუ ლებდა. შემდეგ რაღაც სა მხედრო რეპი და საოპერო არია გაისმა, მოვისმინეთ ქართული ოპოზიციის სა პროტესტო სიმღერებიც. კონცერტი ნიკა კეივის სულისშემძვრელი კომპ ოზიციით „Wild Roses“ და სრულდა – აღმოჩნდა, რომ ეს პრეზიდენტის საყვარ ელი სიმღერაა. ის იყო, კე ივის სიმღერა „Beauty Must Die“ გაისმა, რომ თვითმფ რინავი შეტორტმანდა, ჩვ ენ შეშინებაც ვერ მოვასწ არით, რომ თვითმფრინავი უკვე მიწას შეეხო. ტრაპთან ადგილობრ ივი ხელისუფლების თავმ ჯდომარე დაგვხვდა, ჯი პში ჩავსხედით და სადღაც სახიფათო მიმართულებ ით გავეშურეთ. – აქ ახალ გზას ვაშენე ბთ, – ასეთი კომენტარი გაუკეთა პრეზიდენტმა გა რემომცველ ნანგრევებს. * შეშფოთებულები ვიყუ რებოდით სიბნელეში და არასასიამოვნოზე ვფიქ რობდით. – როგორ ფიქრობ, სად მივყავართ? – ჩურჩულით მკითხა შეშინებულმა სო ბჩაკმა. – ... – და ეგებ ტყვედ აგვი ყვანეს და ჩვენს გაცვლას აპირებენ? – რაზე? არაყზე? – სამხრეთ ოსეთზე! ფული თან გაქვს? – არა, ჩანთები ხომ ად მინისტრაციაში დავტოვ ჩარლის ანგელოზები ეთ. – შეგეძლო, 500 ევრო მათ მკაცრად დაიცვეს დრესკოდი ინტერვიუს სადმე დაგემალა. სამზადისის დროს, – სად? ეს ლოგიკური კითხვა გარკვეულწილად, არ იყო. განსაკუთრებით სწორედ ამას მიაწერენ თინა კანდელაკის გულა შემოქმედებით ხდილი აღიარების შემდეგ. წარმატებას... ჩვენ პრეზიდენტის კეფას ოდენობის მშენებარე შენობები ჰიპნოზს ვუკეთებდით, რომ გაგვეგო, ეს თავაშვებული კა პირადად მე ბოლო დროს მხოლოდ ცი რომელ ჩვენგანს წაიყვანდა ბუ შანხაიში ვნახე. სანაპიროზე წარმ ჩქებში პირველად. აღმოჩნდა, რომ ოდგენილია თითქმის ყველა წამყ მცირედით შევცდით ბოტანიკურ ვანი ოტელის ქსელი. ქალაქში ამ მხიარულებისა და მშენებლობის ტოპონიმიკაში. ბუმთან შედარებით ჩვენი ნაცნობი – ხედავთ ამ პალმებს? – ჩვენ იქით გავიხედეთ, საითაც რამზან კადიროვი ნერვიულად ეწ პრეზიდენტმა მიგვითითა და გა ევა სიგარეტს ტამბურში. – ფული საიდან? – დავინტერეს ვოცდით. სიბნელე, ღრანტეები და დი მე, – ომმა და კრიზისმა ხომ მთ რუხი კლდეები უკან მოვიტოვეთ. ჩვენს წინ რეკლამის კადრივით იც ელი ეკონომიკის დესტაბილიზება ვლებოდა სურათები: მთელი სანა მოახდინა? რა, ამერიკულ ფულებს პირო ანათებდა. ეს იყო უსასრულო ჭამთ? – ოტელები კერძო ინვესტიციე ხეივანი ლამპებითა და ოტელებით. ეს სანახაობა მდიდარ არაბულ კუ ბით შენდება. ჩვენ გვინდა, რომ ქა რთული ეკონომიკის მთავარ ფაქტ რორტს ჰგავდა. – პალმები მეგობარმა შეიხმა მა ორად სწორედ ტურიზმი ვაქციოთ. – და თქვენ ხომ რუსეთთან სა ჩუქა, – განგვიმარტა პრეზიდენტმა სააკაშვილმა. ის ჩვენი ჩამოვარდ ომარ მდგომარეობაში ხართ, ფულს ნილი ყბებით კმაყოფილი ჩანდა. ვინ გაძლევთ? – ვინ? ვინ და მსოფლიო კული ჯიპი მწვანე გაზონის ნაპირას გა ჩერდა. და ჩვენ მივხვდით, რომ სა სებსმიღმა, რა თქმა უნდა... ისე კი, შინელი შურისძიების დრო დადგა გესმით, ბაყაყები როგორ ყიყინე – მწარედ ვინანებდით დრესკოდთ ბენ? ჩვენ მათ ფრანგებზე ვყიდით, ან დაკავშირებულ ხულიგნობას. გამომუშავებული ფულით კი სახლ პრეზიდენტთან ერთად, 12-სანტ ებს ვაშენებთ. ლომები მოაოქრო იმეტრიანი ქუსლებით მოგვიწია, ეთ? – ეს შეკითხვა უკვე ადგილო ყველა ის სტრატეგიული ობიექტი ბრივი ხელისუფლების მეთაურს შემოგვერბინა, რომელმაც ბათუმი ეკუთვნოდა. ჩვენ დიდ, ოქროსფრად განა ასე შეცვალა. თე ბ ულ მოედანზე გავედით. და იქ თავდაპირველად დისკოთეკაზე შევედით. ჩვენი დანახვა იქ ყველ მართლაც იდგა მოოქროვილი ლო ას გაუხარდა. ქართველი გოგონები მები. კმაყოფილმა პრეზიდენტმა სააკაშვილს მივარდნენ ფოტოების ლომებს ხელი მოუთათუნა. – ეს ქანდაკებები კოლხიდაში გადასაღებად, რითაც სობჩაკის პრ გათხრების მეშვეობით ნაპოვნი ოფესიული ეჭვიანობა გამოიწვიეს. – სხვათა შორის, თქვენი ან ლომების ანალოგია. მე გავეცი გა ტირუსული განწყობების გამო მე ნკარგულება, ისინი აქ დაედგათ და თბილისში კორპორაციები არ მა მოეოქროებინათ. ხომ მართლა ლა ქვს, – უსაყვედურა პრეზიდენტს მაზია? – ძალიან! ცნობილმა ტელეწამყვანმა. – ახლა კი იმ სახლს განახვებთ, ბათუმმა გაგვაოგნა. ასეთი რა
რომლის ფასადიც პირადად გავა კეთე. ჩვენ არაჩვეულებრივ მშენებ ლობას მივუახლოვდით. – მე უბრალოდ თავი მოვუყარე ჩემს ყველა საყვარელ დიზაინურ ფორმას და თითოეული ფანჯარა და აივანი სხვადასხვაგვარი გავა კეთე. მართლაც ასე იყო. სხვადასხვა ფორმის აივნები ფრანგულ სტილში იყო და თან თეთრი ანგელოზებით გაწყობილი. – იცით, რომ ძალიან ცუდი გე მოვნება გაქვთ? – ჩემი მკაცრი ხმ ით იკითხა მსოფლიო ჰარმონიამ. – რა თქმა უნდა! – მხიარულად მიპასუხა პრეზიდენტმა სააკაშვი ლმა, – მაგრამ სხვა ყველა სახლი მერიამ უკვე გაყიდა. წავიდეთ რე სტორანში! ცოცხალი თევზის რესტორანი ღამე საგანგებოდ ჩვენთვის მუშა ობდა. კიევის გავლით დამღლელი ფრენისა და ახალგაზრდა, ენერ გიულ პრეზიდენტთან ერთად ქა ლაქის შემორბენის შემდეგ მე და ჩემი კოლეგა, რა თქმა უნდა, ბედნ იერები ვიყავით, რომ, ბოლოს და ბოლოს, ქართული სამზარეულოს დაგემოვნებაც შეგვეძლო. „ბარა ბულკას“ მირთმევასთან ერთად სააკაშვილზე დავიწყეთ საუბარი, რომელმაც ცოტა ხნით, საქმეების გამო, დაგვტოვა. – მისმინე, არ გეჩვენება, რომ ის რაღაც უცნაურია? – რატომ? – უცნაურად ენერგიულია, სულ მოძრაობს, ერთ ადგილას არ ჩერდ ება. – ბევრ კაცს იცნობ, რომელსაც შეუძლია, ზღვის სანაპიროზე ათი
წუთი იწვეს? – საერთოდ არ ვიცნობ! მაგრამ მაინც მგონია, რომ ის რაღაცნაი რია... ნუ, პრეზიდენტები ასეთები არ არიან. – რატომ? – ის რაღაც არასერიოზული ჩა ნს, ყალბი, სადღაც „დერჟავული“ განდიდებაც აქვს. – „დერჟავა“ ხომ პატარაა, ყველა ერთმანეთს იცნობს... – და გაიხსენე ბერია, შევარდნა ძე! – კიდევ იოსებ ბესარიონის ძე გაიხსენე. სამაგიეროდ მე მშვენი ვრად გავუგე პრემიერ პუტინს. მის ადგილას სააკაშვილს ვერც მე ავ იტანდი. აბა, ვინ არის ის ჩვენების თვის? არავინ, ასეთებს ერთი ტე ლეფონის ზარით ხსნიდნენ. ეს კი ნახე, ტვინსაც ღრღნის, თავხედ ობს კიდეც. ყველაფერთან ერთად კი გაცილებით მაღალია... ისეთი განსხვავებაა, რომ ისინი ერთად ყოფილი იმპერიის ტერიტორიაზე კი არა, ერთ პლანეტაზეც ვერ იც ხოვრებენ. – ზუსტად, ამიტომაც ორმაგად საოცარია, რომ ის ასე გამომწვე ვად იქცევა. თუნდაც ჩვენთან, ჩვ ენ ხომ საეჭვო პერსონები ვართ. – რაც არ ის, ეს არ ის, – და ვე თანხმე და პრეზიდენტი შევნიშნე, რომელიც ჩვენკენ მოიჩქაროდა. – გემრიელია, გოგოებო? კიდევ რამეს ხომ არ ინებებთ? – აკრძალული ხილი გვინდა. პრეზიდენტმა ყურადღებით შე მოგვხედა და ჩანგალი გვერდით გადადო. მისი თანმხლები პირები დაიძაბნენ. – ქართული ღვინო და „ბორჯ ომი“!
ნახევრად ხუმრობით სამშენებლო ბუმის დაფინანსებასთან დაკავშირებით პრეზიდენტმა ნახევრად ხუმრობით ახსენა მსოფლიო კულისები...
– ეს ფეხით გადასასვლელი ხიდია, რომელიც ევროპაში ყველაზე გრძე ლია. – მოკლედ, ამ ქართველებს ყველაფ ერი დიდი და გრძელი აქვთ, – ჩაიბურ ტყუნა სობჩაკმა (რამდენიმე ხნის წინ ზურაბ წერეთელთან ვიყავით).
საკმაოდ უშუალო ატ მოსფერო შეიქმნა. ჩვენ პრეზიდენტის გამოკი თხვა დავიწყეთ. – რა საათი გიკეთი ათ? – Burberry Sport. – მ ოდ ურ ი ა , და ხელფასი რამდენი გაქვთ? – 8 ათ ასი ლა რი, დაახლოებით 4 ათასი დოლარი. ჩემს წინა მორბედს, საერთოდ, 20 ლარი ჰქონდა, მაშინ არც ერთი ჩინოვნიკი ხელფასზე არ ცხოვრობდა, ახლა ცხოვრო ბენ. – თქვენ სად ცხოვრობთ? – თბილისში, სახლში... აქ შორი ახლოს საპრეზიდენტო რეზიდენც ია მაქვს, მაგრამ იქ ვერ ვჩერდები, მოწყენილობაა, აქ ვარ ხოლმე, ერთერთი ოტელის აპარტამენტებში. – და ღამის სამ საათზე ყოველთ ვის ფხიზლად ხართ? – თითქმის ყოველთვის. – და დღისით როგორღა მუშა ობთ? – საერთოდ, ცოტა მძინავს, 10ზე უკვე ვდგები. – და კოსტიუმებს ვინ გირჩევთ? – თვითონ ვირჩევ. – მართლა? – და არამხოლოდ კოსტიუმებს. სადმე რომ ვარ, ყველაფერს ვათვ ალიერებ და თუ რამე მომეწონა, ვცდილობ, საქართველოში ჩამოვი ტანო. – და რით გადაადგილდებით? მა გალითად, ამერიკაში როგორ მგზა ვრობთ. თქვენი Challenger იქამდე ვერ მიაღწევს... – ჩვეულებრივ ვმგზავრობ. პირვ
ელი კლასით. – და თავად იცით თვითმფრინა ვის მართვა? – ახლა ვსწავლობ. აქ, ბათუმში, ინსტრუქტორიც მყავს. ზუსტად ხვალ მაქვს გაკვეთილი. ახლა კი, ცნობისმოყვარე ქალბატონებო, წა დით, დაიძინეთ. ხვალ ოფიციალუ რი ინტერვიუ იქნება. თორემ იმდე ნს მალაპარაკებთ, რომ ხვალისთვის სასაუბრო აღარ დამრჩება. საქართველოს პრეზიდენტმა მე გობრულად ჩამოგვართვა ხელი და სასტუმრო „შერატონში“ გაგვიშვა. და იმის მიუხედავად, რომ დაღლ ილობისგან ფეხზე ძლივს ვიდექით, ჩვენში ერთი მგზნებარე გრძნობა მაინც ღვიოდა. ეს შური იყო. ჩვენ, ქსენია სობჩაკსა და ქსენია სოკო ლოვას, თინა კანდელაკისა გვშუ რდა. ჩვენი მონდომებისა და სე ქსუალური სამოსის მიუხედავად, პრეზიდენტი საზოგადოებრივი პა ლატის წევრზე ძალადობდა და არა ჩვენზე. – ეს იმიტომ, რომ ჩვენ ორნი ვა რთ და თანაც სახიფათოები! – ასე
გავამართლეთ საკუთარი ფიასკო. * ბათუმის დილა მშვენიერი იყო. ცისფერი ზღვის თავზე მზე ანათებ და. დამსვენებლები პალმების ხეივ ანში სეირნობდნენ. უკრავდა მუსი კა. მოედანზე კი შვილების მკვლელი მედეას ქანდაკება იდგა. მოძველებული შენობებიც კი რომლებიც დამპალ კბილებს ჰგავ და, ვერ აფუჭებდა იქ გამეფებულ ოპტიმისტურ გარემოს. ეს დილა საქართველოს პრეზიდ ენტისთვისაც განსაკუთრებულად წარმატებული უნდა ყოფილიყო. ამ აზე ჩემმა მეგობარმა იზრუნა, რო ცა საკონსტიტუციო სასამართლოს შენობაში მინი ქვედაბოლოთი და მაისურით გამოცხადდა, რომელზ ეც საყვარელი პრემიერის პუტინის გამოსახულება იყო. თუმცა, არც ამ ნომერმა გაჭრა. მოულოდნელად ცენზურაში მოვყევით. საკმაოდ თა ვაზიანმა ქალბატონებმა ადმინისტ რაციიდან, მას პიჯაკი ჩააცვეს. – ეს რო გორ, – აღ შფ ოთ და სო
ბჩაკი. – რა ვიცი, ყველა კუ თხეში ყვირიხართ, საქა რთველო დემოკრატიული ქვეყანააო. მე თქვენს პრ ეზიდენტთან ინტერვიუზე მოვედი ჩემი პრემიერის გამოსახულებიანი მაის ურით, და მერე რა მოხდა? – ზოგადად, ისეთი არც არაფერი... მაგრამ ხომ გე სმით... ეს არაეთიკურია, თუ თქვენს პრესაში დაიბეჭდება ფოტოები, სადაც ჩვენი პრეზ იდენტი თქვენი პრემიერის გვ ერდით დგას... – ჰო, მაგრამ ეს ხომ უბრალოდ მაისურია. – იცით, ჩვენთან ხალხს პუტინი არ უყვარს. მან ჩვენი დაბომბვის ბრძანება გასცა. ხალხი ვერ გაიგ ებს, თუ პრეზიდენტი გვერდით მშ ვიდად იჯდება... ამ მაისურის გვერ დით. – კიდევ გასარკვევია, ვინ რა ბრ ძანებას იძლეოდა. ევროკავშირმა აღიარა, რომ ომი საქართველომ და იწყო. – თამამად გამოვიდა პატრიო ტი სობჩაკი. – ევროკავშირმა ოკუპაციის ფა ქტი აღიარა, – ჩუმად გააპროტესტა პრესსამსახურის უფროსმა. – გაჩერდი! ჩვენ ვიცით, ვის უნ და დავუსვათ ეს შეკითხვები, – ამით მე დისკუსია გავწყვიტე. და დროუ ლადაც. კაბინეტში მისთვის ჩვეული ტემპით საქართველოს პრეზიდენ ტი შემოვარდა. ოდეკოლონი Thierry Mugler, ლურჯი ელექტრიკის ფერი კოსტიუმითა და არმანის ჰალსტუ ხით.
მიმართებაში რუსეთში, ფაქტობ რივად, საინფორმაციო ბლოკადაა. ამიტომაც თქვენთან ძალიან ბე ვრი სერიოზული შეკითხვა გვაქვს. მაგრამ სანამ ამ შეკითხვებს და გისვამთ, მანამდე გთხოვთ, ჩვენი ქალური ცნობისმოყვარეობა დააკ მაყოფილოთ და ბოლოს და ბოლოს, უთხარით ყველას, რატომ შეჭამეთ ჰალსტუხი. სააკაშვილი: ყელში ამომივიდა ეს ისტორია. სობჩაკი: მოდით, ცოტას განვ მარტავთ. ჰალსტუხის შესახებ იმ იტომ კი არ გეკითხებით, რომ გვაი ნტერესებს, რა ხარისხის ჰალსტუ ხებს მიირთმევთ სადილზე. საქმე ის გახლავთ, რომ ამ ჰალსტუხზე – მაგალითად, რუსეთში – მედიაში შექმნილია თქვენი სახე, როგორც ძალიან ექსტრავაგანტური, ძალიან უცნაური ადამიანის, რომელიც შე საძლოა, საშიშიც იყოს ასეთ მაღალ პოსტზე. სააკაშვილი: გავიგე. ყველაფ ერი ასე მოხდა. ყველაზე რთული საომარი ვითარების დროს მე ჩემს კაბინეტში ვიყავი. აქ კამერა იყო დამონტაჟებული – დღეში რამდენ ჯერმე ვიძლეოდი ინტერვიუს. კამე რა ჩართული სწორედ მაშინ აღმო ჩნდა, როცა არ უნდა ყოფილიყო... კადრები youtube-ზე მოხვდა. სულ ეს იყო. კიდევ ერთხელ მინდა ვთ ქვა – იმ დღეებში მართლაც ძალიან ვღელავდი. ალბათ, ასეთ მდგომა რეობაში იქნებოდა ნებისმიერი ად ამიანი, რომელსაც ყოველ წუთს შე ატყობინებდნენ დაღუპულებსა და ნგრევებზე... მე ვიჯექი ჩემს კაბინე ტში, ვიყავი საკუთარ ქვეყანაში, არ * ვიცოდი, რომ კამერა ჩართული იყო სობჩაკი: ბატონო პრეზიდენტო, – ჩემს საქციელში ვერაფერს ექსტ ცნობილია, რომ საქართველოსთან რავაგანტურს ვერ ვხედავ. ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
7
სობჩაკი: და მაინც, „ჰალსტუხის“ ღეჭვა – ეს არის პირვ ელი, რასაც „google“ ძიებაზე „სააკაშვილი“ გაძლევს. სააკაშვილი: მომისმინეთ, ეს ხომ სრული აბსურდია. უბ რალოდ, მავნე ჩვევაა. ჩვენ ყველა, ვინც პიონერები ვიყა ვით, ჰალსტუხს ვღეჭავდით. სობჩაკი: ჩვენ არ ვღეჭავდით. სააკაშვილი: ესე იგი, ჩვენ განსხვავებული კულინარი ული მიდრეკილებები გვაქვს. საერთოდ კი, გაწონასწორ ებულია პოლიტიკოსი თუ ტემპერამენტიანი, იმით კი არ გნისაზღვრება, როგორი დამოკიდებულება აქვს მას ჰალს ტუხთან (ეს კი რატომღაც ყველაზე მეტად აინტერესებთ ჩვენს კოლეგებს რუსეთში), არამედ იმით, როგორია ის თა ვის პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებსა და შეხედულებებში. სობჩაკი: რადგანაც განცხადებებზე ჩამოაგდეთ სიტყვა, მაშინ თქვენ ერთ-ერთ სატელევიზიო ინტერვიუში რატომ უწოდეთ რუსეთის პრემიერ-მინისტრს „ეს ლილიპუტინი“? სააკაშვილი: მსგავსი არაფერი ყოფილა. მაშინ მაჩვენეთ ეს კადრი? სოკოლოვა: ბევრი ფიქრობს, რომ ჩვენს ქვეყნებს შორის კონფლიქტი ბევრწილად იმ პირად სიძულვილს ეფუძნება, რომელიც თქვენსა და პუტინს შორის არსებობს. სააკაშვილი: მე არავითარი საგანგებო პირადი სიძულვ ილი პუტინისადმი არ მაქვს. და ეს მიუხედავად იმისა, რომ სწორედ მისი ბრძანების საფუძველზე მოახდინა რუსეთმა ჩემი ქვეყნის ტერიტორიების რაღაცა ნაწილის ოკუპირ ება. სობჩაკი: მე ჩამოვედი თქვენთან, თავისუფალ სა ქართველოში. ეს ჩემთვის მართლაც დიდი ბედნიერე ბაა. მოდურ და პროგრესულ პრეზიდენტთან ინტერვ იუზე ჩვენი პრემიერ-მინისტრის (პიჯაკს იხსნის) გა მოსახულებით მოვედი. თუმცა თქვენმა პრესსამსახ ურმა მაიძულა, პიჯაკი გადამეცვა ზემოდან. ამას როგორ უყურებთ? სააკაშვილი: არანაირად, რო გორ მაისურს აირჩევთ, ეს თქვენი გემოვნების საკითხია. თქვენ თა ვისუფალ ქვეყანაში ხართ და შე გიძლიათ, ასეთი საკითხები თავად გადაწყვიტოთ. სოკოლოვა: პირადად თქვენ კა რგად იცნობთ პრემიერ-მინისტრ პუტინს? როგორი შთაბეჭდილება მოახდინა მან თქვენზე? სააკაშვილი: მე მქონდა განსხვ ავებული პოლიტიკური პორტრე ტები, მათ შორის იყო ხალხი, რო მელიც მართლაც მაღიზიანებდა. პუტინი მათ რიცხვში არასოდეს შედიოდა. ჩვენი ურთიერთობები ყოველთვის დაძაბული იყო, მაგრ ამ იყო ზომიერების ფარგლებში. პუტინს გარკვეულწილად ქუჩის ავ ტორიტეტის მენტალიტეტი აქვს. მე კი ყოველთვის ფრიადოსანი ვიყავი და კლასში საუკეთესო მოსწავლედ ვითვლებოდი. მახსოვს, როცა სკ ოლა ოქროს მედალზე დავამთავრე, ბევრჯერ მქონდა ქუჩის ბიჭებთან დაპირისპირება. მე ვჩხუბობდი და თავს არ ვაჩაგვრინებდი. რაღაც ასეთი მსგავსი ხდება ახლაც პოსტ საბჭოთა სივრცეში. ქუჩის ავტო რიტეტი მოვიდა და ფრიადოსანს თავში წამოარტყა. ის კი მოტრია ლდა და ავტორიტეტს პანღური ამ ოჰკრა. ამ დროს პოლიციელი შემო ვიდა და ყველა დააშოშმინა. სოკოლოვა: პოლიციელში ამერ იკა ან ევროკავშირი იგულისხმეთ, არა? სააკაშვილი: მსოფლიო საზოგა დოება, ასე ვიტყოდი. მაგრამ საქმე ის არის, რომ ამ ავტორიტეტმა უკ ვე დაიფიცა, რომ ფრიადოსანს კვ ერცხებით ჩამოკიდებდა. დრო კი გადის. ფრიადოსანი ისევ სკოლაში დადის, იზრდება, კარგ ნიშნებს იღ ებს. ეს ფიცი კი რაღაც ვერ სრულდება. ამის გამო მდგომა რეობა უფუჭდება. იმიტომ რომ სხვა მოსწავლეებმაც და იწყეს აქეთ-იქით ყურება. მიხვდნენ, რომ ეს ავტორიტეტი არც იმდენად სახიფათოა, თუკი ეს ფრიადოსანი ასე იზრდ ება. თუნდაც ცალი ხელი თაბაშირში ჰქონდეს, მაინც ხომ დადის სკოლაში და მაინც ხომ კარგ ნიშნებს იღებს? სობჩაკი: რა ზუსტი მეტაფორა შეარჩიეთ! თქვენი და პუტინის ურთიერთობები მართლაც ჰგავს იმ ორი ბიჭის ურთიერთობას, რომლებიც ერთმანეთს „რაგატკით“ ესვრი ან. თუმცა თქვენ „რაგატკა“ კი არა, „ჰაუბიცა“ და „გრადი“ გაქვთ და ათასობით ადამიანი იღუპება. რაც შეეხება „სხვა მოსწავლეებს“, როგორ შეძელით თქვენ, დემოკრატიული ქვეყნის ლიდერმა, მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე ავტო რიტეტულ და ოდიოზურ ფიგურასთან ურთიერთობა? სააკაშვილი: ჩვენ არამხოლოდ ლუკაშენკოსთან, მზად ვიყავით, რუსეთთანაც გამოგვენახა საერთო ენა. მაგალი თად, თუ ხვალ ლუკაშენკო გადაწყვეტს, რომ ბათუმი და იპყროს, ჩვენ, რა თქმა უნდა, მასთან საერთო ენას ვერ ვი პოვით. სობჩაკი: და თუ თქვენ გადაწყვეტთ, მასთან იმეგობ როთ რუსეთის წინააღმდეგ, მაშინ საერთო ენის გამონახვ ას შეძლებთ? სააკაშვილი: არ ვფიქრობ, რომ რუსეთს დიდი უპირ 8
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ატესობა აქვს დღევანდელ ბელორუსთან შედარებით. თუ მასშტაბებს არ ჩავთვლით. როგორც გავიგე, რუსები ლუ კაშენკოს რაღაც ბნელ საქმეებში ადანაშაულებენ. თუმცა ჩვენ ყოველთვის ღიად ვაფიქსირებდით ჩვენს პოზიციას. რუსეთი უნდა მიეჩვიოს მისთვის უსიამოვნო ფაქტს, რომ ჩვენ შეგვიძლია ბელორუსთან, ჩინეთთან, ვიეტნამთან, მო ლდოვასთან მეგობრობა. ეს ჩვენი არჩევანია. ისევე, როგო რც არის ბელორუსის არჩევანი. სოკოლოვა: და პუტინთან ბოლოს როდის გქონდათ ურ თიერთობა? სააკაშვილი: 2008 წელს. ორჯერ დავურეკე მედვედევს და ორივეჯერ პუტინმა მიპასუხა. სოკოლოვა: ეს რატომ? სააკაშვილი: როგორ თუ რატომ? რეალურად საკითხებს ის წყვეტს. სოკოლოვა: კარგით. რადგან სიტყვა ომზე ჩამოვარდა, გვითხარით, როგორ დაიწყო ეს ომი? სააკაშვილი: ომი რუსეთმა დაიწყო. ეს კლასიკური, ძვ ელმოდური ტერიტორიების დაპყრობა იყო. ეს ოპერაცია დიდი ხნის განმავლობაში მზადდებოდა. ვფიქრობ, სამი წე ლი და ამას არც მალავდნენ. რუსეთის არმია საქართველოს
არ ხდებაო. მაგრამ მაინც ვშფოთავდი. შვებულება შევწყვ იტე და საქართველოში დავბრუნდი. შემდეგ რუსეთის მხ რიდან პროვოკაციების მთელი სერია დაიწყო. და ისევ სი მშვიდე ჩამოვარდა. გადავწყვიტე, ჩინეთში ოლიმპიადაზე წავსულიყავი. ჩემი თვითმფრინავი აეროპორტში იდგა. მე ჩემს ცოლ-შვილთან ერთად ვაპირებდი გაფრენას, მაგრამ ღამე სიტუაცია შეიცვალა. ამიტომაც განკარგულება გავე ცი, რომ ყოველი შემთხვევისთვის ერთი ბრიგადა მზადყო ფნაში ყოფილიყო. იმ დროს ჩვენი ყველაზე ბრძოლისუნა რიანი ბრიგადა ერაყში სამშვიდობო მისიით იმყოფებოდა. სოკოლოვა: თქვენს არმიაში სულ რამდენი ბრიგადა გყ ავთ? სააკაშვილი: 5. სობჩაკი: და რატომ გაუშვით ყველაზე ბრძოლისუნარი ანი ბრიგადა ერაყში ომის წინ? სააკაშვილი: ჩვენ შეთანხმება გვქონდა ამერიკელებ თან. ვუთხარით, რომ შეგვიძლია ასეთი ბრიგადის ერაყში გაგზავნა. მაისში ისინი კინაღამ უკან გამოვიწვიე, მაგრამ ბევრი ორჭოფობისა და ამერიკელებთან კონსულტაციების შემდეგ ისევ დავტოვე. 7 აგვისტოს, დილის 4 საათზე პრ ოტოკოლის სამსახურის უფროსმა დამირეკა და მითხრა,
`ორჯერ დავურეკე მე დვედევს და ორივეჯერ პუტინმა მიპასუხა...~
რომ, თუ არ გავფრინდებოდი, გრაფიკიდან ამოვ ვარდებოდით და ჩინეთში ოლიმპიადის გახსნაზე დავაგვიანებდით. ყველაფერ ამას იმიტომ გიყვებ ით, რომ თქვენთვის ნათელი იყოს – ომის დაწყება ჩვენთვის ძალიან დიდი მოულოდნელობა გახლ დათ. მიუხედავად იმისა, რომ ვიცოდით მუდმივი პროვოკაციების შესახებ. ვიცოდით ისიც, რომ რუსეთი რუსულენოვანი მოსახლეობის აფხაზე თიდან და სამხრეთ ოსეთიდან ევაკუაციით იყო მეზობლები დაკავებული. სოკოლოვა: გინდათ თქვათ, რომ თქვენ არჩე ყველა ქვეყანას ვანი არ დაგიტოვეს? აქვს საკუთარი სააკაშვილი: რა თქმა უნდა. შეხედულება სობჩაკი: ამ მოვლენებთან დაკავშირებით გა რუსეთ–საქართველოს ნსხვავებული მოსაზრებები არსებობს. რაც არ კონფლიქტზე, უნდა იყოს, შედეგად აფხაზეთი სამუდამოდ და თუმცა ფაქტი ერთია: კარგეთ. ორი ისტორიულად სააკაშვილი: აბსოლუტურად არ გეთანხმებით. ახლო ერი რთულ იმიტომ რომ მსოფლიოში აბსოლუტურად არავ ვითარებაში ინ, უგუნური ჩავესის გარდა, აფხაზეთისა და სა იმყოფება... მხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობას არ აღიარებს. ეს ოფიციალურად ოკუპირებული ტერიტორი ებია. რუსეთი ყოველთვის კარგი დამპყრობელი იყო, მაგრამ ძალიან ცუდი შემნარჩუნებელი ამ საზღვრებთან მრავალი თვის განმავლობაში დემონსტრაც ტერიტორიების. ჩვენ არათუ დავკარგეთ ეს ტერიტორიები, იულად ატარებდა სწავლებებს და მანევრებს. რაღაც მომე ჩვენ მათ უფრო ადრე დავიბრუნებთ, ვიდრე თქვენ ეს წარმ ნტში ჩვენ, უბრალოდ, აღარც კი ვრეაგირებდით. ივლისის ოგიდგენიათ. სოკოლოვა: საინტერესოა, როგორ აპირებთ ამას? ბოლოს მთავრობის უმეტესი ნაწილი უკვე მივლინებაში სააკაშვილი: ჩვენ დაახლოებით 500 000 ლტოლვილი იყო. მე თავად გახლდით შვებულებაში. გვყავს სხვადასხვა ეროვნების, როგორც აფხაზეთიდან, სოკოლოვა: მაინც სად იყავით? ასევე სამხრეთ ოსეთიდან. ისინი არასოდეს იტყვიან უა სააკაშვილი: იტალიაში. მერანოს სანატორიუმში. სოკოლოვა: უი, გამოდის, რომ ჩვენ იქ ერთად ვიყავით. რს თავისუფლებაზე, იცხოვრონ საკუთარ სახლებში... სააკაშვილი: და თქვენ რას აკეთებდით იქ? მე ჩემმა აზ რუსეთის არსებობის ოფიციალური სტატუსი ჩვენს ტე ერბაიჯანელმა მეგობრებმა და მიხეილ გუსმანმა მირჩიეს რიტორიებზე როგორც ევროპარლამენტარების, ასევე იქ წასვლა, გახდომის მიზნით. მერანოში რუსეთის ერთ- ამერიკის დონეზეც არის უკანონო ოკუპაცია. რამდენიმე ერთ არხზე ვნახე ქვეითი ჯარების მეთაურის განცხადება, ევროპარლამენტმა და ხელისუფლებამ ეს აღიარა. და რა რომელმაც თქვა, რომ საქართველო ოლიმპიადის გახსნის მდენიმე ევროპელი მინისტრი სიტყვა „ოკუპაციას“ ხმარ დღეს ომს წამოიწყებს, ეს კი ოლიმპიადის წესების დარღვე ობს. 70-80 ქვეყანას რომ ეღიარებინა აფხაზეთი და სამხ რეთ ოსეთი ეს მართლაც სერიოზული პრობლემის წინაშე ვააო. ეს სადღაც ივლისის ბოლოს ხდებოდა. სოკოლოვა: ანუ გინდათ, თქვათ, რომ თქვენ, ქვეყნის დაგვაყენებდა. სობჩაკი: როგორ უყურებთ მედვედევი-სარკოზის გეგმ პრეზიდენტმა, მერანოში რუსეთის არხის ყურების დროს ას? აღმოაჩინეთ, რომ რუსეთთან ომს იწყებდით? სააკაშვილი: ეს იყო ცეცხლის შეწყვეტის გეგმა. ამ დო სააკაშვილი: მე დავურეკე საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილეს, რომელიც იმ დროს სარდინიაში იმყოფებოდა კუმენტის მიხედვით, რუსეთს თავისი ჯარები უნდა გაეყვა და ვკითხე, რას ნიშნავდა ეს ყველაფერი? მან მიპასუხა: არ ნა და რუსეთმა ეს ვალდებულება არ შეასრულა. ეს კიდევ აფერი, სიმშვიდეაო. შემდეგ დავურეკე თავდაცვის მინისტ ერთხელ ადასტურებს ჩერჩილისა და ბისმარკის სიტყვებს, რს, რომელიც საქართველოში იყო. მან მითხრა, არაფერი რომ რუსეთთან მოლაპარაკება იმ ქაღალდადაც არ ღირს,
`საქმე ის გახლავთ, რომ ჰალსტუხის ისტორიით რუსეთის მედიაში შექმნილია თქვენი სახე, როგორც ძალიან ექსტრავაგანტ ური, ძალიან უცნაური ადამია ნის, რომელიც შესაძლოა, საში შიც იყოს ასეთ მაღალ პოსტზე...~
რომელზეც ეს შეთანხმებაა გაფორმებული. სობჩაკი: მაგრამ ასეთ მიდგომას ჩიხში შევყავართ. სა ერთოდ, გამოსავალს ხედავთ? სააკაშვილი: მხოლოდ ერთს – ადრე თუ გვიან რუ სეთი ამ ტერიტორიებს დატოვებს. სოკოლოვა: გასაგებია. მოდით, სხვა თემაზე გა დავიდეთ. თანამედროვე საქართველო უკვე ითვლება იმის მაგალითად, თუ როგორ შეიძლება მოკლე დროში შეიცვალო ცხოვრების სტილი, დაამარცხო კორუფცია, მექრთამეობა, შავი ეკონომიკა. მე ვსაუბრობ იმ საკითხ ებზე, რომელიც რუსეთისთვის ტრადიციულია და თითქოს მისი შეცვლა შეუძლებელიც კი ხდება. ამის მაგალითია მე დვედევის ბოლო მცდელობა, რომელმაც დიდი ფიასკო გა ნიცადა. წარმატების მიღწევა როგორ შეძელით? სააკაშვილი: ამ წელს მსოფლიო რეიტინგში ბიზნესის წამოწყების სიმარტივეში საქართველომ მე-11 ადგილი და იკავა. ასევე, ევროპაში, დანიისა და სლოვენიის შემდეგ, ჩვ ჩ აჯ დ ენ ვართ მესამე ქვეყანა, რომელიც არაკორუმპირებულია. ომით ბევრი ჩაჯდა. მაგალითად, 40 თუმცა ვფიქრობ, რომ ყველაზე რადიკალური ცვლილება მოსამართლე დააკავეს მექრთამეობისთვის და ეს საქართველოში ნაციონალური მენტალური ცვლილებაა. არის მთელი მოსამართლეების 10%. თითქმის ყველა შემთ საქართველო ითვლებოდა და შევარდნაძე ამას ოფიციალუ ხვევა ვიდეოებზეა აღბეჭდილი. პარლამენტის ოთხი წევრი რადაც აღიარებდა დსთ-ში ყველაზე კორუმპირებულ ქვეყ მმართველი პარტიიდან კორუფციის ბრალდებით გაასამ ნად. შევარდნაძე ამას იმით ამართლებდა, რომ კორუფცია ართლეს. მათ შორის ერთი ჩემი კარგი მეგობარიც იყო. თა ყველა დონეზე იყო – მინისტრები, მოსამართლეები, მასწავ ვდაცვის მინისტრი კორუფციისთვის ჩასვეს და სხვა ბევრი შემთხვევაც იყო. ლებლები, პოლიცია... სოკოლოვა: ახლა თქვენთვის პრიორიტეტულ ამოცანებ სობჩაკი: რაღაც მშობლიურად ჟღერს. სააკაშვილი: ეკონომიკა საერთოდ შავი იყო. ახლა კი ის ად რა რჩება? სააკაშვილი: განათლების სისტემის მოდერნიზაცია... 3%-მდე შემცირდა. სობჩაკი: ეს საოცრებაა. ჩვენთან ითვლება, რომ რუსუ ჩვენ გვინდა მივიღოთ ისეთი თაობა, რომელსაც ინგლისურ ლი მენტალიტეტი ისეთი შემადგენლობისაა, რომ ვერ შე იც ეცოდინება და კომპიუტერიც. თუმცა მათ ჩინურიც უნ და ისწავლონ, არაბულიც და რუსულიც. რუსული არავითარ ცვლი. სააკაშვილი: მე კი ვფიქრობ, რომ რუსული მენტალ შემთხვევაში არ უნდა დავკარგოთ. ამის გარდა, ჩვენ გავა იტეტი უფრო კანონმორჩილია, ვიდრე ჩვენი. ჩვენ ორმაგი გრძელებთ ეკონომიკის ლიბერალიზაციას. ჩვენი ეკონომ პრობლემა გვქონდა. პირველი: სახელმწიფო ქონების მითვ იკური ორიენტირია დემოკრატიული, ევროპული სტილის, ისება ხალხისთვის ჩვეულება იყო. მეორე: მოგეპარა რუსე სინგაპურის შექმნა. დემოკრატიის გარეშე სტაბილურობა ვერ იარსებებს. მაგრამ იმისთვის, რომ ამ ამოცანების შესრ ბისთვის და ეს ისტორიული ფაქტორი იყო. ულებაზე გადავიდეთ, რეფორმებია საჭიროა. დემოკრატიის სობჩაკი: თქვენ ფსონს ახალგაზრდობაზე აკეთებთ? სააკაშვილი: უფრო მეტად თამაშის ახალ წესებზე. ჩვენი გარეშე ვერც რეფორმებს გავატარებთ. სობჩაკი: როგორია თქვენი რეიტინგი ამჯერად? ცნობ პრინციპია: ხელისუფლება – ყველაზე ნიჭიერი და უნარია ნი. ერთადერთი საშუალება წარმატ ებული კარიერის გასაკეთებლად ნე ღამის ცხოვრება ბისმიერ სფეროში არის – ვინც მეტს მუშაობს და ვინც უფრო ნიჭიერია. სხვათა შორის, განათლების სისტემა მიხეილ სააკაშვილი უფრო კორუმპირებული იყო, ვიდრე პოლიცია. ჩვენთან მყარი ტარიფები საკმაოდ აქტიურ არსებობდა. იურიდიულ ფაკულტეტ ცხოვრებას ეწევა – ზე მოწყობა 100 ათასი ღირდა. სამე დიცინოზე – 17-18 ათასი. დღისით ქვეყანას სობჩაკი: კიევში ამიტომაც სწავ და თვითმფრინავს ლობდით? სააკაშვილი: გარკვეულწილად, კი. მართავს, ღამით კი – როცა გამოცდების ჩაბარების სისტ კლუბებში ისვენებს... ემა შემოვიღეთ, ეს თამაშის ახალი წე სი იყო, რომელსაც უნდა მიეჩვიო. პო ლიციელს, რომელიც ქრთამს იღებდა, უნდა აერჩია – ან უნდა დაებრუნებინა კორუმპირებული ფულები, ან დარჩ ენილიყო სისტემაში, ან გაეხსნა სადმე მაღაზია ამ კორუმპირებული ფულით. ხალხის უმეტესობამ ეს ახალი წესები მიიღო. სოკოლოვა: რეფორმების პროც ესში თქვენ ხშირად იყავით იძულებ ული, რეპრესიებისთვის მიგემართათ – ჩაგესვათ ციხეში, აგეკრძალათ პრ ოფესიული საქმიანობა, გადაგესახლ ებინათ ქვეყნიდან... სააკაშვილი: გადასახლება და სა ქმიანობის აკრძალვა არა, მაგრამ
ილია, რომ პატარა წარმატებული ომი რეიტინგის აწევის საუკეთესო საშუალებაა. სააკაშვილი: ახლა მე მაღალი რეიტინგი მაქვს. მაგრამ ის ომის ხარჯზე არ გაზრდილა. რეიტინგი ფულივითაა, ვალუტასავით, რომე ლიც უნდა დახარჯო. იღებ ფულს, ხარჯავ რეფორმებზე, რეიტინგი იწევს. მთავარია, რომ მან მოასწრ ოს აწევა მომავალი არჩევნებისთვის. იმისთვის, რომ ხალხმა ისევ შენ და გიჭიროს მხარი. და ყოველთვის უნდა ახსნა შენი მოქმედებები და არა მხოლოდ არჩევნების წინ... შენ ხომ ვიღაც ცნობილი მწერალი და მომღერალი არ ხარ? პოლიტიკოსის წარმატება რეიტინგებით კი არა, შედეგებით იზომება. შედეგი კი 30 წლის შემდეგ დადგება. და როცა ადამიანს შეაფასებენ იმის გამო, რაც მან 30 წლის წინათ გააკეთა, ეს არის პოლიტიკოსისთვის ნამდვილი რეიტინგი. სოკოლოვა: ცნობილია, რომ კრემლში თქვენმა კოლეგამ გამოაცხადა, ჩემი მიზანი კორუფციის დამარცხებააო. რა შეგიძლიათ, ურჩიოთ მათ, როგორც იმ ქვეყნის პრეზიდენ ტმა, რომელმაც ამ სფეროში სერიოზულ წარმატებას მიაღ წია? სააკაშვილი: უპირველესად, თუ მას მართლაც სურს წა რმატების მიღწევა, მან და მისმა გუნდმა ხელში ძალაუფლე ბა უნდა აიღონ. რადგანაც არ არსებობს ერთპიროვნული ლიდერი, არსებობს პოლიტიკური კლასი, რომელიც თამა შის წესებს განსაზღვრავს. კორუფციის დამარცხება ჯერ ვერც ერთმა ავტორიტარულმა ლიდერმა ვერ შეძლო. კო რუფციის დამარცხება შეიძლება იმ შემთხვევაში, თუ არსე ბობს სრული კონსენსუსი პოლიტიკურ კლასს, აპარატსა და საზოგადოებას შორის. თუკი პოლიტიკოსი ან ელიტის წარმ ომადგენელი მიიჩნევს, რომ მისი მომავალი არ არის მის ქვ ეყანაში და ტოვებს საკუთარ სახლს, თავის ცოლს ინგლისში უშვებს ბავშვების გასაჩენად ან შვილებს უშვებს სასწავლე ბლად, იქვე მიედინება კაპიტალი... ამით ის საკუთარი ქვეყ ნის მომავლის წინააღმდეგ აძლევს ხმას.
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
9
სოკოლოვა: ჩვენთან თვლიან, რომ რუსული მენტალიტ ეტი შეუთავსებელია დასავლურ ღირებულებებთან. სააკაშვილი: რატომ? ვფიქრობ, რომ საკმაოდაც შე თავსებადია. თუნდაც თუ იმით ვიმსჯელებთ, რა სახლებს აშენებენ ლაზურის სანაპიროზე, რა ანგარიშებს ფლობენ შვეიცარიის ბანკებში და როგორი ინგლისური იახტები ჰყ ავთ. რუს ხალხს დასავლური ღირებულებები ძალიანაც მო სწონს. სოკოლოვა: მისმინეთ, თქვენც ხომ იყავით საბჭოთა ად ამიანი, თქვენს თავში ასეთი რა შეიცვალა? როგორ გახდით მოულოდნელად ამერიკული ოცნების სიმბოლო? ჩვენთან ფიქრობენ, რომ ხელფასს „ცეერუში“ იღებთ. სააკაშვილი: რაღაც ცოტას მიხდიან... სერიოზულად თუ ვიტყვი, ბავშვობაში სწორედ ასე მზრდიდნენ. სობჩაკი: ამბობენ, რომ თქვენ საკმაოდ სკანდალური ახ ალგაზრდა იყავით, რაღაც პორნოფილმებიც გადაგიღიათ სტუდენტობის დროს... სააკაშვილი: პორნო ნამდვილად არ გადამიღია. თუმცა ფილმი თბილისის მაფიასა და მის მამხილებელ პატიოსან პო ლიციაზე კი ნამდვილად გადავიღე კომისარ კატანის შემდეგ. სობჩაკი: სამაგიეროდ თქვენ თავად გახდით პორნოფილმის გმირი... ფილმ „იულიას“ ვგულისხმობ, რომელიც რუსმა დეპუ
ინტერესების სფერო სტუდენტობის დროს მიხეილ სააკაშვილმა გადაიღო ფილმი მაფიასა და პატიოსან პოლიციელზე... 10
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ხედვა, ან არ გაქვს. თუ ხედვა არ გაქვს, მაშინ ყველაფერ დანარჩენს აზრი არ აქვს. სობჩაკი: ბატონო პრეზიდენტო, ძალიან მეუხერხულება, მაგრამ ერთი წმინდა ქალური შეკითხვა გვაქვს, რომელიც არ შეგვიძლია, არ დაგისვათ. სააკაშვილი: თქვენ შეგიძლიათ, ნებისმიერი კითხვა და მისვათ. სოკოლოვა: იცნობთ ასეთ გოგონას – თინა კანდელაკს? სააკაშვილი: ვიცნობ. ოდესღაც მოსკოვში შევხვდი. სხვა თა შორის, მგონი, სწორედ „GQ“-ს ბარში. რატომ მეკითხებ ით? სობჩაკი: ძალიან მეუხერხულება, მაგრამ რუსეთში ამ აზე ყველა ლაპარაკობს. მაინც რა მოხდა თქვენს შორის? რატომ არ უშვებთ თინას საქართველოში? სააკაშვილი: და რას ნიშნავს თინას საქართველოში არ ვუშვებ? ასეც რომ იყოს, ეს ტექნიკურად შეუძლებელია. სობჩაკი: რუსეთის მედიაში თინა ირწმუნება, რომ თქვენ მას უთვალთვალებთ, ემუქრებით მას და მის ოჯახს. ის სა ზოგადოებრივი პალატის წევრია. სააკაშვილი: ვემუქრები?! სოკოლოვა: და არამხოლოდ. თინა ამბობს, რომ ყველაფერი იმით დაიწყო, რომ თქვენ მან უარგ ყოთ, როგორც მამაკაცი. სააკაშვილი: რა, რა?! სოკოლოვა: ფუფ, რა შეკითხვების დასმა მიწევს პრეზიდენტისთვის. მოკლედ, თინა კანდელაკი ამტკიცებს, რომ მან თქვენ არ მოგცათ. (დუმილი) სააკაშვილი: თქვენ მეუბნებით, რომ ქალბატონი კანდელაკი რუსეთის საერთაშორისო პალატის წევრია? სობჩაკი, სოკოლოვა: დიახ. სააკაშვილი: როგორც ჩანს, ეს სისუ ლელე, რომელსაც ის ამბობს, მისთვის აუცი ლებელია წარმატებული პოლიტიკური კარი ერისთვის. თუმცა მგონია, რომ ის ამით მხოლოდ საკუთარ თავს ავნებს. რუსეთში ახლა ბევრი ქართველი ცხოვრობს, რომელიც ოქროს ნაციონალურ ფონდს შეადგე ნს. ესენი არიან ექიმები, სამკურნალო ცენტრების დირექტ ორები, რუსეთის სამხატვრო აკადემიის წარმომადგენლები, მომღერლები, მოცეკვავეები... არც ერთ მათგანს არასოდეს ანტიქართული განცხადება არ გაუკეთებია. მათ შეუძლიათ გაიზიარონ ან გააკრიტიკონ ჩვენი პოლიტიკა, მაგრამ მათი მხრიდან არასოდეს ჰქონია ადგილი თავდასხმებს. ყველას კარგად ესმის, რომ, ადრე თუ გვიან, ჩვენს ქვეყნებს შორის ვითარება დარეგულირდება და არ გვინდა, რომ ჩვენმა ხალხ ებმა ერთმანეთის მიმართ მტრობა იგრძნონ. სობჩაკი: ეს ნამდვილი პოლიტიკოსის პასუხია. სააკაშვილი: მე შემიძლია გიპასუხოთ, როგორც ნამდ ვილმა მამაკაცმა, თუმცა ეს საკმაოდ უხეშად გაიჟღერებს. სოკოლოვა: ჩვენ ყურებს დავხუჭავთ. სააკაშვილი: ... P.S. რეპორტაჟის გაგრძელება იხილეთ შემდეგ ნომე რში.
`მე თქვენს პრეზიდ ენტთან ინტერვიუზე მოვედი ჩემი პრემიე რის გამოსახულებიანი მაისურით, და მერე რა მოხდა?~
ტატმა გადაიღო. თქვენი პროტოტ იპი „კოსიან“ ქალბ ატონს რაღაცებს უკეთ ებს. ეს ფილმი ნანახი გაქვთ? სააკაშვილი: არ მინახავს. თუმცა იმედია, ჩემი გმირი იქ ღირსეულად არის წარმოდგენილი. სოკოლოვა: სხვათა შორის, მამაკაცურ ღირსებებზე გა მახსენდა, საქართველოში შევნიშნე, რომ აქ ბევრი მაღალი, ლამაზი მამაკაცია. სააკაშვილი: მადლობა მაღალი შეფასებისთვის. სოკოლოვა: არსებობს აზრი, რომ დაბალი მამაკაცები პოლიტიკაში განსაკუთრებულად სახიფათონი არიან. იმიტ ომ რომ ისინი საკუთარ ფიზიკურ ნაკლს ავტორიტარიზმით ფარავენ. ამბობენ, რომ სწორედ ამით არის დაავადებული მთელი მსოფლიო. თქვენ ამას ეთანხმებით? სააკაშვილი: არ ვიცი. ერთი უახლოესი მეგობარი მყავ და, პოლონეთის აწგარდაცვლილი პრეზიდენტი, ლეხ კაჩი ნსკი. ის დაბალი იყო, ნაპოლეონიც ძალიან დაბალი იყო, ვფიქრობ, სიმაღლეს არავითარი მნიშვნელობა არ აქვს. განსაკუთრებით, თუ საქმე ეხება დიდი ქვეყნის ლიდერე ბს. ვფიქრობ, წარმატების საიდუმლო სხვა რამეა. ან გაქვს
ჩვენი ოპოზიცია ამბობს, რომ სააკაშვილი ყველაფერს თავისთვის დგამს...
`როდესაც ჩვენ ხალხს გავუჩინეთ იმის შეგრძნება, რომ ეს ქვეყანა, სახელმწიფო, ეს ქუჩა და ქალაქი მათი საკუთრებაა, კრიმინალური მენტალიტეტი გაქრა...~
მეოცნებე თბილისელი სააკაშვილი კორუფციასთან მებრძოლი და რეფორმების მომხრეა... ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
11
ოქრუაშვილი-გაჩეჩილაძესუბარი-კიწმარიშვილი მირიან ბოქოლიშვილი
ოქრუაშვილი-კიწმარიშვილი-გაჩეჩილაძე-სუბარი. ამბობენ, მათი მიზანი ნინო ბურჯანაძის განეიტრალება იქნება. ბურჯ ანაძის გარდა, რა საერთო აქვთ მათ ერთმანეთთან. განსაკ უთრებით სუბარსა და ოქრუაშვილს. ომბუდსმენი სოზარი მი ნისტრ ირაკლის ხშირად აკრიტიკებდა ხოლმე, დღეს მას ხელს ართმევს... რა მოხდა? დავიწყოთ ნინო ბურჯანაძით. ნინო ბურჯანაძე: – ქალბატონო ნინო, ეროსი კიწმ არიშვილი აქტიურადაა ჩართული ახალი ოპოზიც იური გაერთიანების ფორმირება ში, რომელიც ოქრუაშვილი-გაჩე ჩილაძე-სუბარის ირ გვლივ ყალიბდება. ხომ არ ფიქრო ბთ, რომ ის პრეტენზიები, რომელ იც თქვენ გაქვთ „მაესტროს“ მისამართით, სწორე დ ამ ჯგუფის მიერაა პროვოცირე ბული? – მე დავსვი კითხვა, რომელიც საკ მაოდ რიტორიკულია. უცნაურია კი თხვების იმ სახით ფორმულირება, რომელიც ბოლო პერიოდში ისმება „მაესტრო ს“ ჟურნალის ტების მხრიდან. – ვის ხედავთ ამ კითხვების უკან? – არ ვაპირებ მარჩიელობას. როცა გადავწყვეტ, ამასაც ღიად ვიტყვი. – ზოგადად, ახალი ოპოზიციური გაერთიანების შესახებ რა აზრის ხართ? – ყველა ოპოზიციურ ძალას აქვს გა ერთიანების უფლება. ვუსურვებ, რომ ნაბიჯები გადაედგათ. სწორი ჩვენ ახალი გაერთიანებისა და ნინო ბურჯანაძესთან დაპირისპირების შე კომენტარის გაკეთება ლევან გაჩე სახებ ჩილაძესაც ვთხოვეთ, თუმცა, როგ ორც წესი, ის ღია და საჯარო პოლიტიკისგან საკმაოდ შორსაა და შესაბამისად, არც იმის ილუზია გვქონია, რომ რაიმე სახე იროს გვეტყოდა. განცხადებას მო გვიანებით გავაკეთებო. ალბათ, „მაესტროს“ ეთ ერში.
აკლი ოქრუშვილი სოზარ სუბარი: ვან გაჩეჩილაძე და ირ ლე ენ, ვ თქ ი შ ა ვ იები მი ე ნ ჟე , არ – ბატონო სოზ ტოთ, რა კონსულტაც გიძლიათ, დააკონკრე შე თუ . თს ე ნ ა მ თ ერ შეხვდით ყვით მას მანეთს. დანარჩენს ვიტ მდინარეობს? ყავით და შევხვდით ერთ ვი ად ლ ი ვ დ მ ნა ი შ ა ვ ე ნ – ჟე ბა? აციები დასრულდება. ნსის ტიპის გაერთიანე შემდეგ, რაც კონსულტ სტრუქტურა, თუ ალია დება. ი ლ ლ უ უ რ ი ს ტ და რ პა ბი ე ა ი ბ ე ც ა ნ ტ იქ ლ უ ეს – შემდეგ, რაც კონს მას . ით ბ ე ნ ა ი ვ გ მო ბთ ე – ამას გაიგ ნის ტომ არ შეუერთდით? საზღვარგარეთ ადამია – „სახალხო კრებას“ რა ართველოში არ ვიყავი. ქ მ სა ლ ნ ა ა ს გ ა ს დ მი რა ა , ვ ი რი ტ ა ა წ ი ს ე ც ვ ი – მე ვერ და ქვს. ზოგადად, ინ მლებიც რო ე რაღაც შეხვედრები მა ზ ს, ბ ბ ე ე ხ ნ ა თ ი ი მ კ ა სა ად ის ბ იმ ე მ ბ ე ე ლ ვც უფ ტივს ათ, რომ ძალიან დიდ პა ებელია და მინდა გითხრ ი არიან. ალე ბ ე რ ო ბურჯანაძის განეიტრ ამ კრების ორგანიზატ ახალი ერთობა ნინო ი ნ ე ვ თქ ა არ თუ ბს ო – ცდილ ჯან ერთოდ, რა შუაშია ბურ ბას? ალებას ცდილობს და სა რ ტ ი ე ნ გა ვის ვინ ი, ც – არ ვი ამ შე ეროსი კიწმარიშვილი აძე?!. რა სტატუსით ესწრება , ათ ნ ს ხ ი ვ აგ ებ ნ იქ ინ – მაშ უხებს ქვ ქეა და ბუნებრივია, აწ ხვედრებს? საქართველოს მოქალა იც ლ ი ვ შ ი რ ა მ წ კი სი ო – ერ ომპანია ის მისაღწევად ტელეკ ეყნის ბედი. თუ არა თქვენი მიზნებ ა ბ ე ნ იქ ი ლ უ ბ ე ნ ე ყ ო მ – გა საზოგადო სიმართლის მიწოდება „მაესტრო“? მოვალეობა უნდა იყოს თქვენი გა ის ბ ე და ბ ე ბი ლ ე ა რ უ შ უ ა ტ ს ქ ა ე ი ი დ ობ მე – ები უნდა იყვნენ ბ ე ლ ა უ შ სა ო ი სებს. უნდა ე ც ა რ მ ე რ ტ ო ინ ფ ხელისუფლებო ებისთვის. საინ არ უნდა ატარებდნენ სა ართველო ქ თ, ი სა ბ ე ს ვ ვ ა ქ ვ ა ხ ს გვ ნ ია გა ზ ნ ი ა ვ გ ე ს ი ლ ზეთ ად ორად ორი ტე რ უ ლ ა რე ო. რომ მათი მ ე რ ვს, ქ გა მა ნი ა ი დი ე იყოს სამართლ ასრულებენ. მე იმ არ ს ა თ ე ვ კ და ს ი ბ ე ლ ფ ში, რომლებიც ხელისუ ასალმებ ებენ, ეს მხოლოდ მის გავლენა გაიზრდება. კვეთას რომ არ ასრულ ისმის ბრალდებები, რომ ეს – სახელისუფლებო და ბაში ესტროსთან“ მიმართე ების დაკვ ელია, თუმცა იგივე „მა ერთი კონკრეტული ოპოზიციური დაჯგუფ ტომ ს ბ ე ლ ო ოლაზე საუბრ ბთ, რა ტელეკომპანია ასრუ სახელისუფლებო ზეწ აც ს ე დ რო ს, ბ ე ს ე რ ე ტ ნ ეთას... მაი ზიციის ზეწოლაზე... ია „მაესტრო“ განი არაფერს ამბობთ ოპო ცია, რომ ტელეკომპან – მე არ მაქვს ინფორმა გიძლია მიიღო რე შე ან დ წოლას. ამ არხი ცდის ვინმეს მხრიდან ზე ა შელამაზებული. არ მ „მაესტროს“ ალური ინფორმაცია და ულობას არ ქმნის, რო – და თქვენთვის უხერხ იური შეკრებ ც ი ხელმძღვანელი ოპოზ მმართველი კომპანიის .. ეა? ური მონაწილ ების ერთი-ერთი აქტი ეროსის და გაარ , ეს კითხვები დაუსვათ ათ ი ლ ძ ი გ შე ენ ვ – თქ ამჟამად შეხება მას ი, ც ვი ც ა მე რამდენად კვიოთ მისი სტატუსი. . არა აქვს „მაესტროსთან“ მავს თქვენი ჯგუფი გააქტიურებას? გ – გასაგებია... როდის გე რომ ჯერ გადაწყვეტილება არ მიგვ , ით ბ ე ნ ბ უ გე ლ ე ხ თ ერ ევ – კიდ იღია. სამოქმედო არეალი?.. და შე – და რა იქნება თქვენი ნსტიტუციის ჩარჩოებში ისუ ლ – ჩვენ ვიმოქმედებთ კო ხე ოთ ლ ა ვ ც ვ შე ული გზით ვეცდებით, დემოკრატი ფლება... ხვაგვ დღეს ყველას სხვადას – დემოკრატიული გზა დემო ც ა ს ა ი ც ბლების რევოლუ ლისხ არად ესმის. ზოგი კომ გუ ს რა ენ ვ თქ ად კრეტულ კრატიას ეძახის... კონ მობთ? ებთ. მათ ურ მეთოდს გამოვიყენ – ყველანაირი ლეგიტიმ და სხ ას ლ ო ძ ბრ ვნო გარემოსთვის . შორის აქციებს, საარჩე ით ვ ყ ტ გე ვერ რს ე ფ ყველა ვა მეთოდებს. წინასწარ 12
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ერთობ ა ნინო ბურჯა ნაძის წინააღ მდეგ ლევან გაჩეჩილაძე: ხომ ვიუს მოგცემთ თუ არა. – ჩემი უფლებაა, ინტერ მაქვს არა ამის უფლება? მ ხალხს აინტერესებს, რა ა – რა თქმა უნდა, მაგრ ს აპირებთ? რა და რთ ა ხ ნ ჩა რ ტომ აღა ცა მე გადავწყვეტ. რო ინ, შ მა – ხალხი გაიგებს თან ე დ ბა, რომ ოქრუაშვილ – ინფორმაცია ვრცელ ება ნ ა ი თ რ ე გა ეს ერთიანებას და ერთად ქმნით ახალ გა .. ბს. ო ლ ი ცდ ას ბ ე ლ ა რ ეიტ ტომ ნინო ბურჯანაძის გან ფორმაციაც გინდათ. რა – გაავრცელეთ, რა ინ თ. ო ლ ე ც რ ვ ა გა ა დ უნ ა ი ც მა მეკითხებით, რა ინფორ გეკი შეგეკითხოთ... თქვენ – თქვენ რატომ უნდა სიმართ ა არ თუ ბა ე მ ა ბ ა ს ე შე თხებით მხოლოდ იმას, წინააღ თიანება ბურჯანაძის ლეს, რომ ახალი გაერ ... ლი მდეგ იქნება მიმართუ ე. მო არ გპასუხობ არაფერზ – ძალიან გთხოვთ, რა. ვრჩი ლაპარაკს.
ქრისტიან-დემოკრატები უმრავლესობისგან კომისიის შექმნას მოითხოვენ ქრისტიან-დემოკრატები პარლამენტში სპეციალური კომისიის შექმნას მოითხოვენ. ისინი პროფესიონალური სასწავლებლების თემის „ათვისებას“ გეგმავენ. გიორგი ახვლედიანის განმარტებით, კომისიამ საკუთარი თვალით უნდა ნახოს 17-ვე დახურული პროფსასწავლებელი და საჭიროების მიხედვ ით ზოგიერთი აღდგეს კიდეც. გიორგი ახვლედიანი: ამ კომისიაში უნდა შევიდეთ ჩვენც, უმრავლეს ობის წევრებიც, სამინისტროს წარმომადგენელიც და პროფსასწავლებლის წარმომადგენელიც. ჩვენ ჩვიდმეტივე სასწავლებელი უნდა შემოვიაროთ და თითოეულის მდგომარეობა შევისწავლოთ. ეს რიცხვი არ არის ისეთი დიდი, რომ ამის გაკეთება ვერ შევძლოთ. მე არ ვამბობ, რომ ყველა მათგანი უნ და აღდგეს, თუმცა ზოგიერთი, რომელიც დაექვემდებარება განვითარებას, ლოგიკური მოთხოვნა იქნება, რომ ის განახლდეს... ხათუნა მგალობლიშვილი საკრებულოში ნოღაიდელის ყოფილმა „საბჭოელებმა“ ახალი ფრაქ ცია შექმნეს. როგორც ჩანს, წარსულის ნოსტალგია აქვთ და ერთმანეთ ის გარეშე დიდხანს ვერ გაძლეს. „დედაქალაქში“ გაერთიანდნენ სალომე ზურაბიშვილის პარტიელ ნათელა მაჭავარიანთან ერთად. ახალი ფრ აქცია „თავისუფალი დემოკრატების“ თემებზე აპირებს მუშაობას. აწი „ჩვენს თბილისსა“ და „დედაქალაქს“ ერთი და იგივე თემებზე მოუწევთ ბრიფინგების გამართვა. ალბათ, უკვე ყველაფერი დასწრებაზე იქნება, ვინ პირველი აყვირდება... ალასანიას გუნდმა საკრებულოში ჯანდაცვის თემები პირველივე დღიდან აირჩია. მეტიც, ისინი ჯერ კიდევ შესვლამდე აანონსებდნენ, რა გახდებოდა მათთვის პრიორიტეტული. დავითაშვილი-კუკავაც იგივე მიმართულებას ირჩევენ. კობა დავითაშვილი: – ჩვენი პრიორიტეტები იქნება ჯანდაცვა და მოსახლეობის საყოფა ცხოვრებო მდგომარეობის გაუმჯობესება. ქალაქის ფორმირებისა და ათვისების გამჭვირვალობა... მესამე წევრი, ნათელა მაჭავარიანი გულწრფელად აცხადებს, რომ თანაფრაქციელებისგან განსხვავებულად აზროვნებს, თუმცა მაინც მათთან ერთად დგომა ამჯობინა. ნეტა, რატომ? ასეთ დროს, როცა არც ურთიერთობა უნდათ და არც ერთმანეთის ესმით, ყოველთვის არის ხოლმე ეჭვები, ხომ არ შეაკავშირა ისინი ფულმა? და მაშინ ვისი ფულია ეს? ეს ამ ისტორიის მთავარი ინტრიგაა, რომელზეც მხოლოდ ვარაუდების გამოთქმა შეიძლება. როგორც ჩანს, ეს კითხვები თინა ხი დაშელსაც აქვს, ამიტომაც ღიად კითხულობს: – კარგი იქნება, თუკი გვეცოდინება, საკრებულოში ეს ახალი ფრაქ ცია რა გამოკვეთილ პოზიციაზე დადგება... სალომე ზურაბიშვილი კუკავა-დავითაშვილის გვერდით შემთხვევით და მარტივად არ აღმოჩნდებოდა. ნინო ბურჯანაძისა და ირაკლი ალ ასანიას გვერდით იდგა და ახლა კუკავამდე ვერ დაეცემოდა. ამის უკან როგორც ჩანს, ვიღაც ისეთი დგას, ვისიც ეიმედებათ, მათ შორის, ფი ნანსურადაც. ნინო ბურჯანაძე ფრაქციის დაარსებამდე ვაკის პარკში შეკრებილ პოლიტიკოსებს შორის ნათელა მაჭავარიანსაც შეხვდა. მი კითხვ-მოკითხვის შემდეგ სალომეს თანაპარტიელმა ნინოსგან ზუსტად ასეთი პასუხი მიიღო: – როგორ ვიქნები თქვენგან დავიწყებული... ამით ნინომ აგრძნობინა, რომ სალომესგან პასუხს ჯერ კიდევ ელის „სახალხო კრებასთან“ დაკავშირებით. თუმცა პასუხმაც არ დააყოვნა: – ქალბატონი სალომე ჯერ კიდევ ფიქრობს... ანუ ზურაბიშვილი ნინოსაც „ეთიშება“. შესაბამისად, მის მოწინა აღმდეგეთა გუნდში უფრო მოიაზრება... ბოლო დროს ნინოს მთელი ოპოზიცია განუდგა. თუმცა, ლოგიკას ირაკლი ოქრუაშვილის კარამდე მივყავართ. სალომე ზურაბიშვილის ნებართვით, მაჭავარიანს ძალიან აც არ უნდოდა, მაგრამ მაინც კუკავა-დავითაშვილს შეუერთდა. კონსერვატორებმა კი, თავის მხრივ, განაცხადეს, რომ ნინოსგ ან ძალიან შორს არიან და ირაკლი ოქრუაშვილთან თანამშრო მლობენ. ნათელა მაჭავარიანი: – ჩვენ ყველა მთავარი ძალა ვართ. როცა ფრაქცია არის, ყველა ერთიანი უნდა იყოს. გააჩნია, მე ბევრ პოლიტიკურ თე მაზე განსხვავებული აზრი მაქვს და კონკრეტულად საგარეო პოლიტიკაზე, თუმცა გარკვეული საკითხების ირგვლივ ვერთ იანდებით. ასე რომ, ჩვენ შორის აზრთა სხვადასხვაობა აუცი ლებლად არის და იქნება კიდეც. რაც შეეხება კობა დავითაშვილს, ის ჩვეული, მიამიტი სახით ცდილობს, ყველას თავი შეაცოდოს: – ვერც მარტო საკრებულოში ყოფნით და ვერც მარტო ქუ ჩაში დგომით ვერაფერი ვერ გამოვიდა, ამიტომ ახლა ორივეგან ვაპირებთ ბრძოლას. კახა კუკავა ყველასგან შორს დგომას ამჯობინებს და ირწმ უნება, ცუდია თუ კარგია, ჩვენ არავისთან არ ვასოცირდებითო: – ეს ერთობა ინტერფრაქციულია და ყველა თანასწორად არ ის წარმოდგენილი. სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, არანაირი პოლიტიკური ძალა და არავინ არ მოიაზრება ჩვენს უკან... ეს არის საკრებულოს საკითხებზე ორიენტირებული ფრაქცია და რომე ლიმე პოლიტიკურ ძალასთან ვერასოდეს გაიგივდება. – თუმცა თქვენ თქვით, რომ აქციებშიც აქტიურად მიიღებთ მონაწილეობას. „სახალხო კრების“ აქციებს შეუერთდებით? – არა, „სახალხო კრება“ არ არის პარტიების კრება... ეს, როგო რც მე ვიცი, არის ტერიტორიული ორგანოების მიერ არჩეული დე ლეგატების კრება და ამიტომ იქ პარტიები არ მონაწილეობენ... – თუმცა ცალკეული პოლიტიკური პარტიები გამოთქვამენ მზადყოფნას და გარდა ამისა, თავად კრების ხელმძღვანელობა მოუწოდებს ყველა პარტიას ერთობისკენ... – რა ვიცი, მე მოვისმინე, რომ პოლიტიკურმა ლიდერებმა ამოწ ურეს უკვე თავისი თავი, სრული დისკრედიტაცია განიცადეს და არა მგონია, ასეთი დისკრედიტებული პოლიტიკური ლიდერების მოწვევა ამ კრებას სჭირდებოდეს ან წაადგეს...
ალასანია ცო ლთან ერთად ირაკლი ალასანიას პოლიტიკურ შეხვედრებზე ცოლი მხოლოდ მაშინ მიჰყვება, როცა ამას მეუღლე სთხოვს. ნათია ფანჯიკიძე ასეთ შეხვედრე ბზე ყოველთვის მოწყენილია ხოლმე, თუმცა, როგორც ერთხელ „პრაიმტ აიმთან“ საუბარში აღნიშნა, ირაკლის ამ სურვილს ყოველთვის უსრულებს. 17 წლის წინათ დაღუპული გმირები პოლიტიკური ძალების ნაწილმა ვა კის პარკში გაიხსენეს. ირაკლი ალასანიაც სწორედ აქ გამოჩნდა მეუღლე სთან ერთად. გამოჩნდა, მაგრამ სიარული ნათიას თითქმის მარტოს მოუწ ია. ირაკლი ხან ლევან გაჩეჩილაძეს შეხვდა, ხანაც მოქალაქეებმა „მიიტაც ეს“ და ალასანიას ცოლსაც ხან ვიქტორ დოლიძე ელაპარაკებოდა და ხანაც ზურაბ აბაშიძე. ბოლოს კი, როცა შეხვედრის ადგილს მიაღწიეს, ირაკლი ნინო ბურჯანაძეს შეხვდა და უცბად, ოთხეულიც შეიკრა. ირაკლი ალასან ია, ნინო ბურჯანაძე, ნათელა მაჭავარიანი და ზურაბ აბაშიძე... ნათია გვერდზე გადგა და იხუმრა: – ამათ სიყვარულს ხელს არ შევუშლი... თუმცა „სიყვარული“ ზედმეტად ხანმოკლე აღმოჩნდა და ირაკ ლიმაც მეუღლეს თვალით ანიშნა ჩემს გვერდით დადექიო....
ირაკლი ოქრუაშვილმა ფრაქცია შექმნა?..
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
13
ე
ნანი
ლი სადუნიშვი და შვილი ა ნ ო მ ო ლ ო ს 14
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ბაკურ
აძ ვ გ ე ბრ
ბურდ
ული
ე
ს
ო იძ თ და რელ ვა ყ ა
კ
ტი ს ი რ
ძე ი შ იფ
ყ
დათო დ
ოიაშვი
ლი
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
15
მოსკოველი დინოზავრის ერა დამთავრდა
ლევან ჯიშკარიანი წინა ორშაბათს მოსკოვის მერი, იური ლუ ჟკოვი ოფიციალურად დაბრუნდა ერთკვი რიანი შვებულებიდან. შვებულება, რა თქმა უნდა „მეფური“ ჰქონდა – ევროპის ულამაზეს ქვეყანაში. საერთოდ, ლუჟკოვს ავსტრიის მთიანეთი ძალიან უყვარს, ხოლო მისმა მეუღლემ იქ გვ არიანი ლუკმა ჩაიგდო ხელში უძრავი ქონების სფეროში. აბა, ალპური მდელოების ფონზე თუ არ დაისვენებდა ეს „ღვაწლმოსილი და და მსახურებული ოჯახი“ – ისე როგორ შეეძლოთ მოსკოვური დაძაბულობისგან განტვირთვა? კრემლში კი დიდი იმედი ჰქონდათ, რომ შვებულებიდან დაბრუნებული ლუჟკოვი თვ ითონ დაწერდა განცხადებას გადადგომის შე სახებ, ანუ შეასრულებდა პრეზიდენტ მედვ ედევისა და მისი ადმინისტრაციის სურვილს. თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, იური ლუჟკოვი, ვინც რუსეთის დედაქალაქს 17 წლის განმავ ლობაში ხელმძღვანელობს, თურმე გადადგ ომას არც აპირებდა: გამოვიდა სამსახურში ჩვეულებრივად, დილის 8 საათზე და ჩასა ფრებულ ჟურნალისტებს განუცხადა: „განც ხადების დაწერას არ ვაპირებ და თუ ბიჭები არიან – მომხსნანო“. ამ დროს პრეზიდენტი მედვედევი ჩინეთშია და სწორედ შანხაიში მოახსენეს ამ თავხედობ ის შესახებ. იმანაც მოსკოვში დაბრუნებამდე ვერ მოითმინა და „დამსახურებულ მოღვაწეს“ შანხაიდან ამოჰკრა ლაზათიანი პანღური: ორ შაბათსვე გამოქვეყნდა მისი ბრძანებულება იური ლუჟკოვის თანამდებობიდან გადაყენე ბის შესახებ. თანაც, საშინელი დასაბუთებით: „პრეზიდენტის მხრიდან უნდობლობის გა მო“. ნებისმიერი ჩინოვნიკისთვის ამ ფო რმულირებით თანამდებობიდან გაშვება სიკვ დილის ტოლფასია! მაგრამ იურასა და ლენას იმდენი აქვთ დაგროვილი, ტკბილად შეუძლი ათ გაატარონ სიბერე და ეგონათ, კიდევ ჰქონ დათ დრო, ეთამაშათ უკვე აშკარა წინააღმდ ეგობაზე მედვედევსა და პუტინს შორის. ლუჟკოვის შვებულებაში გასვლამდე რა მდენიმე დღით ადრე პრემიერმა პუტინმა მას დემონსტრაციულად მიულოცა დაბადების დღე. ეს პრეზიდენტისთვის სილის გაწნა იყო. მაგრამ ლუჟკოვი პუტინის კაცია და რუსეთის პრემიერ-მინისტრს, რომელიც 2012 წელს ის ევ პრეზიდენტობას აპირებს, ის მოსკოვში სჭ ირდებოდა. სამაგიეროდ, მედვედევს სჭირდება „თავი სი კაცი“ რუსეთის დედაქალაქში მომავალი ბობოქარი საარჩევნო კამპანიის დროს. ესე იგი, დაპირისპირება „ტანდემში“ სულ უფრო აშკარა ხდება და მისი მონაწილეები აღარც მალავენ: ერთმანეთი სძულთ და სამკვდროსასიცოცხლო ბრძოლისთვის ემზადებიან. რაც შეეხება იური ლუჟკოვს – უკვე საკმ არისად ჭამა. მაგრამ ელემენტარულად უს ირცხვილო კაცია: 2004 წელს, როდესაც სა აკაშვილი მოსკოვში იმყოფებოდა, ლუჟკოვის ბათუმური „პროექტები“ გააკრიტიკა და თქვა, რომ ნამდვილი ღორობაა ასე ყველგან და ყვ ელაფერში „ლუკმების დათრევა“, თუმცა აჭ არაში ეს აღარ გაუვა. ამაზე ლუჟკოვი საში ნლად აღშფოთდა: „საიდან მოიტანა საქართ ველოს პრეზიდენტმა, თითქოს აჭარაში რაიმე ქონება მაქვსო“. თითქოს „ლენოჩკას“ ქონება მისი ქონება არ იყოს და ბატურინა იმდენად გენიალური ბიზნესმენია, რომ ქმრის (მოსკ ოვის მერის!) დახმარების გარეშე აწარმოებს სამშენებლო ბიზნესს ავსტრიიდან აჭარამდე. საერთოდ, პოლიტიკოსთა ამ თაობისთვ ის, რომელმაც უკვე ლპობადი კომუნისტური პარტიის სკოლა გაიარა, უტიფრობა ზოგა დად დამახასიათებელია: დინოზავრებივით ებღაუჭებიან წარსულ ეპოქას მაშინაც კი, როდესაც მათი დრო აშკარად წავიდა. სანამ „მეტეორიტი“ არ ჩამოვარდება, რევოლუცია არ მოხდება, სკამიანად არ ისვრიან ფანჯარ აში – მანამ არ უნდათ წასვლა. გავიხსენოთ შევარდნაძე, ზოგიერთი ბრიყვი რომ ამბობს, „საკუთარი ნებით წავიდაო“. არ არის გამორიცხული, ლუჟკოვი შური სძიებაზე ფიქრობდეს, რაკი მოსკოვში არა მხოლოდ თვითონ „ჭამდა“, არამედ ბევრ სხვა საც აჭმევდა. ეს ხალხი ქუჩაშიც შეიძლება გა მოიყვანოს. არ მოისვენებს მანამ, სანამ ხელი სუფლებას არ აიძულებს, რამე უფრო მკაცრი ზომაც მიიღოს. სხვათა შორის, რუსეთის პროკურატურამ უკვე განაცხადა, რომ ბოლო 17 წლის განმ ავლობაში მერის ზოგიერთი განკარგულების შესწავლას იწყებს. ძველი (ჯერ კიდევ ელცი 16
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ნისდროინდელი) საქმეებისთვის „კეპკიანს“ ვერ დაიჭერენ: ბოლოს და ბოლოს, არსებობს დანაშაულის ხანდაზმულობის ვადა. ანუ, მა გალითად, 1994 წელს რომ ლუჟნიკების სტ ადიონზე სკამების დამონტაჟება მაინცდამაი ნც ცოლის ფირმას დაავალა (მანამდე ელენა მხოლოდ პლასტმასის გარშოკებს უშვებდა), ეს ძველი საქმეა, მაგრამ ბოლო 10 წლის მა ნძილზეც უამრავია ლუჟკოვის ისეთი ბრძა ნებულება, რომელიც ნებისმიერ ქვეყანაში თანამდებობის ბოროტად გამოყენებად ით ვლება. ესე იგი, თუ არ მოისვენებს, შეიძლება ვი რის აბანოშიც უკრან თავი. მაშინ კი გახდება იძულებული პუტინი, უკვე ღიად გამოვიდეს სცენაზე და პრეზიდენტის აქცია გააკრიტი კოს. ერთი სიტყვით, საპრეზიდენტო არჩევნებ ის მოახლოებით რუსეთში ისეთი ამბავი იწყე ბა, „დედა შვილს არ აიყვანს ხელში“. ლუჟკ ოვი ძველი ნომენკლატურის სიმბოლოა. იმ ნომენკლატურისა, რომელსაც პუტი ნიც განეკუთვნება. მას „ახალგაზრდა მგლები“ უპირისპირდებიან მედვედევის მეთაურობით. და ეს დაპირისპირება „უსისხლოდ“ ნამდვილად არ დასრულ დება.
იმპერიის ნგრევა
იური ლუჟკოვი და ელენა ბატუ რინა ათწლეულების განმავლობაში აშენებდნენ თავის სახელმწიფოს. ეს იყო იმპერია იმპერიაში: მოსკ ოვიდან – ყირიმამდე, აფხაზეთა მდე, აჭარამდე, ცხინვალსა და ვენამდე. ამ იმპერიას ჰყავდა თავისი შეიარაღებული ფორმ ირებები მოსკოვური მილიცი ისა და სეპარატისტული ბა ნდების სახით, ჰყავდა გუბე რნატორი – ასლან აბაშიძე, იდეოლოგი ქართველოფო ბი კონსტანტინე ზატუ ლინი და „კარის ხელოვა ნი“ ზურაბ წერეთელი. ლუჟკოვთა იმპე რიის ცენტრი გა ხდა ჯერ კიდევ 1991 წელს დაა რს ებ ულ ი კომპანია „ინ ტეკო“. მერიის მხარდაჭერით, ის ყიდულობდა მიწებს, იღებდა შეკვეთებს სამშენებლო სა მუშაოებზე (ესე იგი ქმარი ცოლს უკვეთდა: „შენზე უკეთ ვინ ააშენებსო“), მასთან ათან ხმებდა ქალაქის განვითარების გენერალურ გეგმას. გასაკვირი არ არის, რომ მხოლოდ გა სულ წელს (კრიზისულ 2009 წელს, როდესაც მთელი მსოფლიო ლამის დაინგრა) ქალბატონ ბატურინას პირადმა შემოსავალმა მილიარდ დოლარს გადააჭარბა. იმპერიის შემადგენლობაში შედის, აგრე თვე, ცხენსაშენი („ლენოჩკას“ ცხენები ძალიან უყვარს და ხშირად ჯირითობს ხოლმე); რამდ ენიმე სამშენებლო კომპანია (ათი „ცენტრ პო ინტის“ ოდენა); ოთხი ცემენტის ქარხანა; სამი წათმოქმედო ბანკი; რძის მწარმოებელი ქარხ ნები; სავაჭრო კომპანიები; 72 ათასი ჰექტარი სასოფლო-სამეურნეო მიწა; საინვესტიციო კომპანია; სასტუმროები ჩეხეთში, სოჭსა და ავსტრიაში, საცხოვრებელი კომპლექსები ყი რიმში და მრავალი სხვა. 2004 წელს იმპერიამ სერიოზული დანაკლ ისი განიცადა, რაკი აჭარის სამფლობელოები დაკარგა. ბუნებრივია, ლუჟკოვის თანამდებობიდ ან გაძევების შემდეგ მისი იმპერია დაინგრ ევა: იმპერატორმა მედვედევმა იმპერატორი ლუჟკოვი დაამარცხა და ახლა მისი ქონების გადანაწილებაც დაიწყება. უძველესი ტრად იციით, დამარცხებული იმპერატორის ცო ლიც გამარჯვებულს უნდა რგებოდა, მაგრამ მედვედევს, ალბათ, უკეთესი გემოვნება აქვს და ამგვარ „ალაფს“ არ დახარბდება. ამდენად, ელენა საყვარელ ავსტრიაში გა ასწრებს, სადაც (ტიროლის რეგიონში) მიწის დიდ ნაკვეთებსა და ხუთვარსკვლავიან სასტ უმრო კომპლექსს ფლობს. აშკარად გრძნობ და იმპერატრიცა, რომ მისი მეუღლე თანდ ათან დაჩაჩანაკდა (ან კი მასზე უკეთ ამას ვინ იგრძნობდა – ცხენზე ჯირითი ხომ უყვარს) და დიდი ხნით ადრე მოამზადა „პლაცდარმი“ იმ
დიმიტრი მედვედევთან
ვლადიმერ პუტინთან
ბორის ელცინთან პერატორ მედვედევისთვის მიუწვდომელ კი ტცბიუელში. თანაც, ავსტრიელი ექსპერტები დარწმუ ნებულნი არიან, რომ ტიროლი სწორედ თავშ ესაფარია, რადგან, ბიზნესის თვალსაზრისით, ის მოსკოვს ვერც კი შეედრება. პირიქით, ლუ ჟკოვების ბიზნესი იქ წამგებიანიცაა. თუმცა, ავსტრიაში უძრავი ქონების ფლობა (მათ შო რის დიდი ბინისა ვენაში) იმპერატორსა და მის მეუღლეს ამ ქვეყნის მოქალაქეობის მიღების შანსს აძლევს: იმ შემთხვევისთვის, თუ რუსუ ლი გენპროკურატურა სისხლის სამართლის საქმეს ბოლომდე მიიყვანს. ჯერჯერობით ლუჟკოვი არ ჩქარობს, გა ნაცხადოს, რომ თვითონაც იყრის კენჭს მო მავალ საპარლამენტო ან საპრეზიდენტო არ
ჩევნებში, სასამართლოში სარჩელის შეტანა გადაიფიქრა, არც პუტინს ეკვრის ღიად, ამ იტომ სისხლის სამართლის საქმე მის თავზე „დამოკლეს მახვილივით“ ქანაობს. სამაგიერ ოდ, იმპერიის ჯარისკაცებს უკვე აღარაფერი ეშველებათ: რამდენიმე წლის წინათ მისი „მარჯვენა ხე ლი“ საქართველოს კომკავშირის „ცკ“ - ს ყო ფილი პირველი მდივანი სოსო ორჯონიკიძე იყო, რომელიც მოსკოვში სათამაშო ბიზნესს კურირებდა. პრეზიდენტმა მედვედევმა ეს ბიზნესი დაანგრია, კაზინოები აკრძალა და ჩვენი სოსოც კინაღამ მანქანაში ჩაცხრილა დაქირავებულმა მკვლელმა. ორჯონიკიძე მა შინ ბეწვზე გადარჩა – მანქანის მძღოლი კი დაიღუპა. მას შემდეგ ლუჟკოვის ქართველი ხაზინა დარი სახლიდან თითქმის არ გამოდის, თუ მცა, ზოგიერთი ცნობით, იმპერატორისა და, განსაკუთრებით, იმპერატრიცას ნდობა ბო ლომდე არ დაუკარგავს. ლუჟკოვთან ერთად, უეჭველად ჩაესვენე ბა ზურაბ წერეთლის მზეც. მის, რბილად თუ ვიტყვით, საკამათო ქმნილებებს მოსკოვის ცენტრიდან გაიტანენ. უკეთეს შემთხვევ აში, სადმე მოსაზღვრე სოფლებში მიუჩენენ ადგილს. წერეთელს კი რუსეთის სამხატვრო აკადემიის პრეზიდენტობიდან გადააყენებენ. ბატონი ზურაბი, ალბათ, გრძნობდა კიდეც იმპერიის მოახლოებულ დამხობას: სწორედ ამით აიხსნება თბილისში გახშირებული სტ უმრობა და რუსთაველზე ყოფილი კადეტთა კორპუსის შენობის შესყიდვის სურვილი. რაც შეეხება ლუჟკოვთა იმპერიის სხვა მე მკვიდრეობას – ძნელი დასაჯერებელია, იმპე რატორმა მედვედევმა მას რამე დაუტოვოს თავის სამფლობელოებში. აჭარის დანაკარგს ვეღარ მისწვდება, ისევე, როგორც ავსტრი ასა და ვენას, მაგრამ ყოფილი საბჭოთა კა ვშირის სხვა ტერიტორიაზე ყოველივე ახალი მერის მფლობელობაში გადავა.
ოპოზიცია `კანონიერი ქურდის~ დაკრძალვაზე მირიან ბოქოლიშვილი გასულ კვირას საბურთალოს სასაფლაოზე ცნობილი „კანონიერი ქურდი“, ანდრო თოფურია დაკრძალეს. ცხედარი მოსკოვიდან თბილის ში ჩარტერული რეისით გადმოასვენეს. კრიმინალური „ავტორიტეტის“ სამოქალაქო პანაშვიდი ვაკის სამების ტაძარში ჩატარდა, სადაც თავი მოიყარეს საზოგადოებისთვის ცნობილმა სახეებმა, მათ შორის მომღ ერლებმა და პოლიტიკოსებმა. ვრცელდებოდა ინფორმაცია, რომ თბ ილისში ჩამოსვლას გეგმავდნენ მოსკოვში მყოფი „ავტორიტეტებიც“, თუმცა, როგორც თოფურიების ოჯახის ახლობელმა გვითხრა, ბოლო წუთებში მათ ჩამოსვლა გადაიფიქრეს – უბრალოდ, არ გარისკესო. გა ვრცელებული ინფორმაციით, თბილისში ჩამოსვლას აპირებდა „კანო ნიერი ქურდი“ ვატო ყიფიანიც, თუმცა იმის გამო, რომ მის მიმართ საქა რთველოში სისხლის სამართლის საქმეა აღძრული, მან გამომგზავრება გადაიფიქრა. გაურკვეველი იყო გარდაცვლილის ქალიშვილის, მომღერალ ქეთა თოფურიას ჩამოსვლის საკითხიც, რადგან „ა სტუდიოს“ ამ დროისთვის კონცერტები ჰქონდა დაგეგმილი და ჯგუფის სოლისტს, ქეთა თოფუ რიას თბილისში გამომგზავრება კონტრაქტის დარღვევად ჩაეთვლებ ოდა, თუმცა ამის მიუხედავად, ქეთა მამის დაკრძალვას მაინც დაეს წრო. „კანონიერი ქურდი“ უკანასკნელ გზაზე ოპოზიციის ლიდერებმაც გააცილეს. სამოქალაქო პანაშვიდზე პირველი შალვა ნათელაშვილი გამოჩნდა: – ძალიან დიდ პატივს ვცემ ანდროს ქალიშვილს, რომელიც არის ხე ლოვანი. ეს ოჯახი მთლიანად იყო დევნილი ამ რეჟიმის მიერ. არც ერთ კრიმინალურ ავტორიტეტს იმდენი არ უვნია საქართველოსთვის, რაც ერთმა სააკაშვილმა ავნო ქვეყანას და დაგვაკარგვინა აფხაზეთი და ოს ეთი. ამიტომ, როცა ის ვინმეს კრიმინალობაზე ილაპარაკებს, ჯერ პირი უნდა გამოირეცხოს ძმრით. სხვათა შორის, ანდრო თოფურიას დაკრძალვის წინა დღეს მთელი პოლიტიკური სპექტრი ვაკის პარკში შეიკრიბა და პატივი მიაგო აფხა ზეთის ომში გარდაცვლილი ჯარისკაცების ხსოვნას. იქ იყო ყველა პო ლიტიკური ძალის წარმომადგენელი, გარდა ლეიბორისტებისა. რატო მღაც ნათელაშვილმა ქვეყნის მთლიანობას შეწირული ბიჭების ხსოვნის პატივსაგებად ვერ მოიცალა...
ქეთა თოფურია კიდევ ერთი პოლიტიკოსი, რო მელიც ანდრო თოფურიას პანაშვ იდზე გამოჩნდა, იგორ გიორგაძის თანამოაზრე ირინა სარიშვილი გა ხლდათ: – მე ვიცნობ ანდროს ოჯახს, ვა ხლობლობ ქალბატონ ნატასთან და ქეთასთან. რაც შეეხება ანდროს, კარგის მეტს ვერაფერს გეტყვით, არაჩვეულებრივი ადამიანი იყო, მე როგორც ვიცი, და ეს მის ოჯახსაც ეტყობა. ძალიან კარგი სამეგობრო წრე ჰყავდა. „კანონიერი ქურდის“ დაკრძალვა პირველი თავშეყრის ადგილი იყო,
შალვა ნათელაშვილი
ირინა სარიშვილი
ლელა წურწუმია
რაში უხდის ხელფასს კობა სუბელიანი საკუთარ პრესმდივანს
სადაც პატიმრობიდან განთავის უფლებული გენო მალაზონია გა მოჩნდა. ჩვენ „ენერჯი ინვესტის“ გენერალურ დირექტორთან გასა უბრება ვცადეთ, თუმცა მალაზო ნიამ ყოველგვარ კომენტარზე უარი განაცხადა. სამოქალაქო პანაშვიდსა და და კრძალვას ქართული შოუბიზნესის წარმომადგენლებიც დაესწრნენ. როგორც გავარკვიეთ, ქეთა თო ფურიას ტელეფონის საშუალებით მიუსამძიმრეს რუსული ესტრადის ვარსკვლავებმაც. ანდრო თოფურია რამდენიმე
დღის წინ მოსკოვის ციხეში გა რდაიცვალა. ოფიციალური ვე რსიით, თოფურიას ციხეში „პე რედოზიროვკა“ მოუვიდა და გული გაუსკდა. არაოფიციალურად კი ვრცელდება ინფორმაცია, რომ მას ნარკოტიკების სასიკვდილო დოზა შეგნებულად გაუკეთეს. ქართული წარმოშობის „ავტორიტეტის“ სა ეჭვო გარდაცვალება მაშინვე და უკავშირდა ცოტა ხნის წინ ასლან უსოიანზე, იგივე „დედ ჰასანზე“ თავდასხმას. როგორც ცნობილია, ანდრო თოფურია „დედ ჰასანის“ გა რემოცვას წარმოადგენდა.
ქრისტინე იმედაძე
თიკა ფაცაცია მეუღლესთან ერთად
ნინი ბადურაშვილი
ხათუნა მგალობლიშვილი მეგონა, ასე მარტო ნანა კაკაბაძე იქცეოდა. მას ჟურნალის ტებთან ურთიერთობის უცნაური თვისება ჰქონდა. ყოველთ ვის, სანამ პარლამენტის წევრი იყო, ნებისმიერი ჟურნალის ტისგან მოისმენდა კითხვას და მერე აუცილებლად იტყოდა: მაპატიეთ, ძალიან მეჩქარება. ყოველ შემთხვევაში ასე იყო პა რლამენტში... და თანაც, ეს თვისება იმდენად ჰქონდა „გამჯდა რი“, რომ ასეთი პასუხის შემდეგ ხშირად იქვე დგებოდა და ჭო რაობას იწყებდა... თუმცა კალანდაძეს არც სტატუსი და არც თანამდებობა არ ავალდებულებდა, კომენტარი გაეკეთებინა. ეს მისი „კეთილი ნება“ იყო... აი, პრესსამსახურებს კი სწორედ ამ „კომენტარების“ გაკეთებასა და ინფორმაციის მოწოდებაში უნიშნავენ ხელფასსაც და სამსახურშიც ამ მიზეზით აჰყავთ. სა მწუხაროდ, ძალიან ხშირად ხდება ისე, რომ მათ თავიანთი მო ვალეობის შესრულება, უბრალოდ, ეზარებათ ხოლმე... რამდენიმე დღის წინ ლტოლვილთა და განსახლების სამი ნისტროში დევნილების რაოდენობის ზუსტი რიცხვის დადგენა გვინდოდა. ინფორმაციის მისაღებად, ლოგიკურად, დავუკავშ ირდით მინისტრის პრესმდივანს, ეკა გულუას. არც გვიფიქრია, რომ ნომრის აკრეფის წინ საათისთვის შეგვეხედა... ჩვენდა სა მწუხაროდ... – იცით, რა? მერე დამირეკეთ. ახლა ვერ მოგისმენთ, საინ ფორმაციოს ვუყურებ... ოღონდ ეს ისეთი ტონით მითხრა (უფრო სწორად მიყვირა), ვიფიქრე, სხვაგან მოვხვდი-მეთქი... – კარგით, მე გეტყვით, რაც მაინტერესებს და პასუხზე ცო ტა ხანში დაგირეკავთ... – არა, ვერ გისმენ, თავი დამანებე, მერე დამირეკე... მოგვიანებით ისევ დავუკავშირდით პრესსამსახურს და ხე ლმეორედ განგვიმარტა, ტელევიზორის ყურება ჩემი პირდაპ ირი მოვალეობააო... ისე, ამდენ ლაპარაკს, ბარემ პასუხი გაეცა ჩვენს კითხვაზე სჯობდა, გაცილებით ნაკლებ დროს დახარჯავ და და საინფორმაციოსაც (თუ სერიალს) მშვიდად უყურებდა... სხვათა შორის, როგორც აღმოჩნდა, ასეთი პასუხი გულუასგან პირველად არ გაკეთებულა. მას თურმე ადრეც ხშირად მოუშ ორებია ჟურნალისტები „ტელევიზორის ყურების მიზეზით“... ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
17
EXCLUSIVE
ბაბლუანების „კლანი“ – „ქართ
ოლიკო ბაბლუანი
ჩემი ცხოვრება - კინოა ნინო ნინიძე
ამ ოჯახისთვის - ცხოვ რება კინოა, რომლის ირგვლივაც ყველაფ ერი ტრიალებს. აქ, ყველაფერი შემოქმ ედებითია, მათ შორის ურთიერთობებიც. ხშირად იკრიბებიან, ერთმანეთს შემოქმედ ებითი გეგმებისა თუ იდეების შესახებ უყვე ბიან და ასე ატარებენ საათებს საუბარში. ხშირად ერთადაც მუ შაობენ. ყველა წერს, იღებს და თითქმის ყველა თამაშობს. ეს ბაბლუანების დიდი ოჯახია. უკვე ბევრი წელია პარიზში ცხ ოვრობენ და როგორც წარმატებული რეჟისო რები, მსახიობები თუ სცენარისტები, სწორ ედ იქ ჩამოყალიბდნენ. დღეს, „პრაიმტაიმის“ შეკითხვებს ოლიკო ბაბლუანი პასუხობს, რომელიც თბილისში, რუსუდან ჭყონიას ფი ლმის გადაღებებისთ ვის ჩამოვიდა.
- თქვენი ოჯახი, უკვე
18
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
დიდი ხანია საქართველოდან წავიდა. რატომ დატოვეთ ქვ ეყანა და როგორ მოხვდით სა ფრანგეთში? - როდესაც საქართველოში პოლიტიკური სიტუაცია დაიძ აბა, მაშინ ვიფიქრეთ იქ წავს ულიყავით, სადაც თვითრეალ იზაციის ბევრად მეტი შანსი იყო. ბავშვობიდან გვიყვარდა ყველაფერი ფრანგული. თავი დან, სააგენტოს მეშვეობით ენ ის კურსებზე წავედით, მხოლ ოდ ბავშვები. გელა, გიორგი მე და სოფო... ამის შემდეგ, დაბრ უნება დღის წესრიგში აღარ იდ გა და დავიწყეთ ფიქრი, ვინ რა გზას აირჩევდა. ბავშვობიდან მაინტერესებდა ისტორიები. რეალური, ნამდვილი ამბები ადამიანებზე, ქვეყნებზე... ამ იტომაც, თავიდან ისტორიულ ზე შევაჩერე არჩევანი... უკვე ოთხივე ვსწავლობდით, როდე საც ჩვენებიც ჩამოვიდნენ. ძა ლიან შეკრული ოჯახი ვართ... ბუნებრივია მშობლებმაც ვერ გაძლეს დიდი ხანი უჩვენოდ და ჩამოვიდნენ, დაიწყო ჩვეულე ბრივი ოჯახის თანაცხოვრება, ოღონდ უკვე საფრანგეთში.
- ახალ ქვეყანაში, ახალ სა ზოგადოებაში, თუ გაგჩენია იმის შიში, რომ თავს ვერ და იმკვიდრებდი? - ჩვენ ისეთი უბედურება გა მოვიარეთ საქართველოში, ამ
ის შემდეგ არასოდეს გამჩენია შიში... ჩემი მეგობრები ირგვ ლივ შემომეცალნენ, გაქრობა დაიწყეს. დღე არ გავიდოდა, რამე საშინელება რომ არ გა გვეგო... ამის მერე რისი უნდა შემშინებოდა?! როდესაც ჩა ვედით, ვერც კი ვხვდებოდით, რომ სისხლის სუნი აგვდიოდა და ფსიქოლოგიურად შოკირე ბულები ვიყავით. ეს უფრო გვ იან გავაცნობიერეთ. აბსოლუ ტურად სხვა საზოგადოებაში მოვხვდით. სხვა გაგებით, სხ ვა მენტალიტეტით, ხედვით... საფრანგეთს ძალიან კარგად მოვერგეთ, არ გაგვჭირვებია, ერთად ვიყავით და შეიძლება ამიტომ.
ღებებზე ვიყავით, სკოლა უკვე დაწყებული იყო, ჩვენ კი ალავ ერდში ცხენებზე ვჯირითობ დით... დედა აპროტესტებდა, მამა კი ამბობდა: დაანებე თავი, აცადე ცხოვრებაო. ცხოვრები სეული სკოლით უფრო გვზრ დიდა. კინოს რესურსი ხომ ნა მდვილი ცხოვრებიდან მოდის. ჩემთვის ცხოვრება კინოა და კინო ცხოვრება. მე კინოს ნელნელა მივუახლოვდი. ისტორი ულის შემდეგ, სამსახიობოზე ჩავაბარე. - როგორ შემოვიდა კინო შენს ცხოვრებაში? - თავიდან კასტინგის დი
რექტორი ვიყავი სააგენტოში, სადაც მსახიობებს ვარჩევდი. პარალელურად დიდ როლებში არა, მაგრამ მაინც მიღებდნენ. როდესაც ცამეტზე დავიწყეთ მუშაობა, პარალელურად უკ ვე 3 ფრანგულ ფილმში ვმონ აწილეობდი. ბოლოს, ძალიან საინტერესო რეჟისორთან ვი მუშავე, რობერტ ედიკიანთან. ფილმს „კრიმინალური ჯარი“ ჰქვია. საქართველოში გადა ღებების შემდეგ, ისევ ახალ პროექტში ვმონაწილეობ, ფრ ანგ ვარსკვლავებთან, კომედი ფრანსეს მსახიობებთან ერ თად. მე მთ ავ არ რო ლში ვარ. ძალიან საინტერესო ჯგუფია.
- იშვიათია ოჯახი, სადაც ყველა მისი წევრი კინოშია. ეს, ალბათ, მაინც თემურ ბა ბლუანის გავლენაა... - მამაჩემი სვანეთიდან რომ ჩამოვიდა, თბილისში არავინ ჰყავდა... მან მარტომ შეძლო დამკვიდრება და თვითრეალ იზაცია. ნულიდან დაიწყო ყველაფერი და ეს კარგად მო ახერხა. მამა ძალიან მტკი ცე ტიპია, მისთვის ადამიანის თავისუფლება ძალიან მნიშვნ ელოვანია, ამიტომ არასდროს გვახვევდა თავს არაფერს. კი ნო ბავშვობიდან, ბუნებრივ ად შემოიჭრა ჩვენში... „ძმა“-ს როდესაც იღებდა ჩვენც გადა
რუსუდან ჭყონია და ოლიკო
თული პროდუქტი“ მსოფლიოში
ვთამაშობ გოგონას, რომელიც ჰომოსექსუალს მიჰყვება ცო ლად, იმიტომ, რომ საბუთები სჭირდება. სცენარის თანაავ ტორიც ვარ. კიდევ ერთ ძალიან საინტერესო პროექტზე ვმუშ აობ. კოსმოპოლიტური წარმ ოება შევქმენით ფრანგ სოცი ოლოგთან და ფილოსოფოსთან ერთად. დღეს საფრანგეთში ძალიან ავიწროებენ სხვა ნაცი ონალობის წარმომადგენლებს. ჩვენ კი ამ პროექტით, ხაზს ვუსვამთ იმას, თუ რა მნიშვნ ელობა აქვს სხვადასხვა ნაცი ონალობებისა და კულტურების თანაარსებობას. ეს იქნება უც ხოელი რეჟისორებისა და სც ენარისტების დახმარება. ისინი თავისი ხალხის კულტურასა და ხასიათზე კინოს გააკეთებენ. ეს პროექტი ეხმარება კინოს მეშვეობით სხვადასხვა ხალხის ურთიერთობას.
გელა და თემურ ბაბლუანები
- რუსუდან ჭყონიას ფილმ ში როგორ მოხვდი? - ამ ფილმს ჰქვია „გაიღიმ ეთ“. ეს ქართულ-ფრანგული ერთობლივი პროექტია, რო მლის თანადამფინანსებელი ძალიან ავტორიტეტული კო მპანიაა. მათ დამირეკეს და მი თხრეს, რომ ქართული სცენარ ით დაინტერესდნენ, რომლის ნაწილსაც, თითქოს ქართული კინოცენტრი აფინანსებდა... საფრანგეთში იციან,რომ საქა რთველოში ბოლო წლებში, ქა რთული კინო გამოცოცხლდა, ამიტომაც მოინდომეს დაფინა ნსებაში მონაწილეობის მიღება, თუმცა ქვეყნის არასტაბილური
მდგომარეობის ეშინოდათ. მთ ხოვეს გადამემოწმებინა რამდ ენად რეალური იყო კინოცე ნტრის დაფინანსების ამბავი. მეც გადავამოწმე და ფილმშიც მოვხვდი. სცენარი ძალიან სა ინტერესოა. ეს არის 8 ქალის ისტორია... ფილმის გმირები, სოციალურად გაჭირვებული ფენიდან არიან. ისინი მონა წილეობენ კონკურსში „სუპერ დედა“, კონკურსის გამარჯვე ბული სოლიდური თანხით ჯი ლდოვდება. მე ავირჩიე სოხუ მელი დევნილი ქალის, ელენეს როლი, რომელიც 4 შვილთან და ქმართან ერთად უკვე ბე ვრი წელია, საავადმყოფოს პალატაში ცხოვრობს. პარი ზში, არაჩვეულებრივ უბანში ვცხოვრობ და იქიდან პირდაპ ირ დიღომში, საავადმყოფოში მოვხვდი, სადაც დევნილები ცხოვრობენ. ეს შოკი იყო. ხა ლხი მიყვებოდა ნამდვილ, რე ალურ ისტორიებს, რომლებიც მათ გადახდათ თავს. ჩვენ რომ წავედით, აფხაზეთი ახალი და კარგული გვქონდა და ეს თემა ჩემთვის, ძალიან მტკივნეულია დღემდე. აქ კი, რეალურად ვნ ახე ეს ხალხი... ელენეც ამ ფე ნიდანაა. - „13“-ის შესახებ მოგვიყ ევი...
გიორგი ბაბლუანი
-„13“-ზე ყველა ერთად ვმუშ აობდით. ასე მუშაობა ძალიან საინტერესოა. ჩვენ ერთი ორ განიზმი და რაღაც ოჯახური კლანივით ვართ. ჩვენზე სტ ატიაც დაიწერა საფრანგეთში. „ბაბლუანების კლანი“.
- „13“-ი გელას და მთლიან ად ჩვენი ოჯახის დიდი წარმ ატებაა. ახლა ჰოლივუდში გა დაიღეს. პარამაუნტი აფინან სებს. ამ პროექტზე, ჩემი და, სოფოც მუშაობს. გადაღებე ბზე მამაჩემიც ჩავიდა 2 კვირ ით და მიკი რურკს, რომელიც ფილმში მთავარ როლს ასრუ ლებს, დაუმეგობრდა. თემუ რს ენა არ სჭირდება ხალხთან საურთიერთოდ. ერთნაირი ტიპები აღმოჩნდნენ. ხელის გადაწევაში ეჯიბრებოდნენ ერთმანეთს, ხშირად მოტო ციკლით დადიოდნენ. გელა ამაზე ბრაზობდა, მამა გადა ღებებს მიშლისო... მსოფლიო პრემიერა თბილისშია, 18 ოქ ტომბერს, მაგრამ სამწუხარ ოდ გელა ვერ დაესწრება. უკ ვე ახალ პროექტზე მუშაობს, ასევე ჰოლივუდში. - როგორ იცნობენ ბაბლ უანებს მსოფლიოში, როგო რც ქართველ თუ როგორც ფრანგ კინემატოგრაფისტე ბს? -ჩვენ ყველა ქართული პრ ოდუქტი ვართ. თუმცა, გელას იცნობენ, როგორც ქართული წარმოშობის ფრანგ რეჟისო რს. მეც ასე მი ცნ ობ ენ. გი ორგისაც... გიორგიმ ბოლოს გენიალური რეჟისორის, ტო ნი გატლიფის, ფილმში ითამ აშა... იქიდან გამომდინარე, რომ უფრო საქართველოს გარეთ ვმუშაობთ, შედეგიც შესაბამისია. მამა კი, რა თქ მა უნდა, ქართულ კინოსთან უფრო ასოცირდება. ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
19
„პრაიმ
მირიან ბოქოლიშვილი ეკა ჩიკვაიძე ნათია გედენიძე
„პრაიმტაიმისთვის“ რამდენიმე დღის წინ ცნობილი გახდა სკანდა ლური სამედიცინო დარღვევის შესახებ, რომლის გამოც შესაძლოა, თბილისში საკმაოდ ცნობილი ექიმები გისოსებსმიღმა აღმოჩნდნ ენ. სერიული სამედიცინო დანაშაული, რომელსაც ექიმთა ორგანი ზებული ჯგუფი უკვე წლების განმავლობაში სჩადის – ასე შეიძლება დაკვალიფიცირდეს ეს საქმე. საუბარია უკანონო აბორტებზე. ვინ, როგორ, სად და რა მეთოდებით ახორციელებს ნაყოფის სიცო ცხლის მოსპობას? რა ჯდება აბორტის შემდეგ ე.წ. გაქალიშვილება? „პრაიმტაიმი“ წარმოგიდგენთ ჟურნალისტურ გამოძიებას, რომლის შედეგებიც იმაზე უფრო სკანდალური აღმოჩნდა, ვიდრე ჩვენ ვფიქ რობდით. ლილი რამიშვილი თბილისში საკმაოდ ცნობილი ექიმია. გინეკოლო გიის სფეროში მას 52-წლიანი სტაჟი აქვს. ამჟამად #1 სამშობიარო სახლში მუშაობს. ჩვენი ინფორმაციით, ის უკვე წლებია, აბორტებს კანონდარღვევით აკეთებს. მიუხედავად იმისა, რომ 3-თვიანი ორ სულობის, ანუ 12 კვირის შემდეგ აბორტის გაკეთება კანონით იკ რძალება, ექიმი რამიშვილი არც ერთ პაციენტს უკან არ აბრუნებს, მას, არც მეტი, არც ნაკლები, 7 თვის ორსულებიც კი „გაუთავისუფ ლებია“ ნაყოფისგან.
EXCLUSIVE
გამიკეთ ლებლო
ებია 32
ბა თუ შ
და 34
ეიქმნებ
დეც...~
ა,
რედაქციის ორი თანამშ რომელი გოგონა #1 სამშ ობიაროს ეწვია. ერთ-ერთი მათგანი, ჟურნალისტი ეკა ჩიკვაიძე ექიმ ლილი რამი შვილს 14 კვირის ორსულად გაეცნო და აბორტის გაკე თება სთხოვა. დიალოგი, რომელიც რეალურად „პრაიმტაიმის“ ჟურნალ ისტებსა და რამიშვილს შორის შედგა, საკმაოდ სკანდალურია. ჩვენ უც ვლელად გთავაზობთ ამ საუბრის ჩანაწერს: ლილი რამიშვილი: რა ხნ ის ორ სული ხარ? 14 კვირის? ვერ მოხვედი აქამდე? ახლა ძვირი დაგიჯდება! ჟურნალისტი: ფული არ არის პრ ობლემა... ლილი რამიშვილი: 400 ლა რზე ნაკლებად არ გაკეთდება ეგ. ექოსკო პია გაქვს? რამდენი კვირა დაწერეს? ჟურნალისტი: 14 კვირა. ლილი რამიშვილი: როდისთვის გინდა, რომ გავაკეთოთ? დღესვე ფუ ლი გექნებათ? ჟურნალისტი: ფული კი არის. ხვ ალ უფრო მზად მოვიდოდით. ლილი რამიშვილი: დროზე გაიკ ეთე, თორემ მერე 500-ზე ავარდება თანხა. ახლა მოასწარი 400-ში. ხვალ დილას აქ მოდით, 11 საათზე და ერ თად წავალთ. აქ აღარ აკეთებენ. კე დლები აკურთხეს და აღარ გვაკეთებ ინებენ. შორს არ ვიქნებით წასასვლე ლები, აქვეა. აქ ვინ გამოგაგზავნათ? ჟურნალისტი: მეგობარმა, თქვე ნთან არის რამდენჯერმე ნამყოფი. ლილი რამიშვილი: შინაურმა ხომ არ გამოგაგზავნა-მეთქი, ვიფიქრე. ჟურნალისტი: ხვალ პირდაპირ იქ ხომ არ მოვიდეთ, მანქანით ვიქნებით. ლილი რამიშვილი: არა, სჯ ობ ია, ერთად წავიდეთ. რომ მოხვალთ, ერთ-ერთი შემოდით. წავედით-თქო, მითხარით და წავალთ. ჟურნალისტი: შეიძლება გართ ულება, ან რამე მოჰყვეს? ლილი რამიშვილი: 52 წლის სტ აჟი მაქვს და სულელი უნდა იყოს ექიმი, რომ უთხრას: არა, გენაცვ ალე, არაფერი არ მოხდება, მაგრამ ღმერთმა დაიფაროს. ასე ადვილად რომ ხდებოდეს გართულება... ამ ერიკული შპრიცით ვაკეთებთ. შენს
სად კეთდება უკანონო აბორტები და რა ჯდება ქალიშვილობის აღდგენა? 20
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
მტაიმის“ ჟურნალისტური გამოძიება ექიმი, ლილი რამიშვილი
შემთხვევაში ამ შპრიცით არ გაკე თდება, მაგრამ მაქსიმალურად გა უტკივარებით იქნება. ახალგაზრდა, ჯანმრთელი ორგანიზმი გაქვს. მერე აუცილებლობა თუ შეიქმნება, გაგა ქალიშვილებ კიდეც. 2-დღიანი 300 ლარი ღირს. მუდმივი – 500 ლარი. ეს უკვე შემდგომ. მე მაგალითად, ღმ ერთმა დამსაჯა, ალბათ, რომ შვილი უშვილოდ მიბერდება. ვაკეთებდი ყვ ელა ეტაპზე. ახლა 24 კვირაზე ზევით ხელს აღარ კიდებენ. მე გამიკეთებია 32 და 34 კვირისაც. ისეთი მთავარი ექიმი გვყავდა, ოღონდ პატივი მეცა და რასაც მინდა იმას გავაკეთებდი. აქამდე რომ მოსულიყავი, 120 ლა რამდე დაგიჯდებოდა. მე მოგცემთ ჩემს ტელეფონს და თუ რამეა, დამი კავშირდით.
შეთანხმებისამებრ, მეორე დღეს #1 სამშობიაროს ვე წვიეთ. ვითომდა აბორტის გასაკეთებლად მისული ჟურნალისტი ლილი რამი შვილმა მიიღო, თუმცა ნა ყოფის უკანონო მოსპობის პროცედურა მის კოლეგას, დალი ბაჩალეიშვილს გა დააბარა.
ვმუშაობთ 20 წელზე მეტია. დალი ბაჩალეიშვილი: გარეთ დამელოდე კიბეებთან, რომ გი ცნო. მაინც არ მინდა დამაფიქს ირონ. დალი ექიმი #1 სამშობიაროდან მალევე გამოვიდა სპეციალური ხე ლსაწყოებით. ისევე, როგორც ლი ლი რამიშვილს, არც მას გასჩენია კითხვა: ეს „პაციენტის“ პირველი აბ ორ ტია თუ არა, ჰყ ავს თუ არა შვილი გაჩენილი, ჯანმრთელობის პრობლემა ხომ არა აქვს და ასე შე მდეგ. პირდაპირ ჩაჯდა რედაქციის მანქანაში... გეზი სანზონაში, #8 სა ავამდყოფოსკენ აიღო. გზად კი ას ეთი საუბარი შედგა. დალი ბაჩალეიშვილი: #8 სა ავადმყოფოში მივდივართ. კერძო სამშობიაროა იქ. ჩვეულებრივად იქ ვაკეთებთ ხოლმე. ოფიციალუ რად ვაფორმებთ. იქაც ვმუშაობ და პირველ სამშობიაროშიც. მეპატრ ონეზეა დამოკიდებული. პირველ ში კრძალავენ. ჯერ ვნახოთ. 12-ის მერე უკვე კრიმინალია. პირველში ვმუშაობ, მაგრამ აქ ასეთი საქმეე ბისთვის მოვდივარ ხოლმე. კონს ულტაციაზე მოდის ადამიანი და უარს, რომ ეუბნები აბორტზე, ის შენთან აღარ მოვა. ერთი პერიოდი პოლიკლინიკაში ვ აკ ე
ლილი რამიშვ ილი: ახ ლა მე ძა ლიან გაჭედილში ვარ, მძიმე ავად მყოფი მყავს. ჩემს ამხანაგს დალი ვთხოვე, ჩე ბაჩალეიშვილი მნაირად რომ ვენდობი. ახ ლავე წადით. ყ ვე ლა ფე რ ი იქნება უმაღ ლეს დონეზე. ვიცი, რომ თქვენ ჩემთან მოხვედ ით და გა ქვთ ჩე მი იმედი, მაგრამ 11-ზე უნდა წამოვსულიყავი და გამეკეთებინა, დავბ რუნებულიყავი და სახლში წავსულიყავი. პასუხისმგებლ ობას მე ვიღებ ჩემს თავზე. მე ვარ პასუხისმგებელი, თუ თქვენ პატა რა რაღაცა არ მოგეწონოთ. ერთად თ ებ დ ი , ვმუშაობდით მე და ეგ, ერთად და მაგრამ არ მომწონ ვდიოდით, ერთად ვაკეთებდით ყვ და იქაურობა, პაციენტებიც უკმა ელაფერს. ძალიან გამოცდილი გო ყოფილოები იყვნენ. აქ ცოტა ნო გოა. ესეც ჩემნაირად 19 კვირებს რმალური სიტუაციაა. ურტყამს. პირველი შემთხვევა კი „პაციენტი“ ექიმმა ბაჩალეიშ არ არის, რომ მაგას მიჰყავს. ერთმ ვილმა #8 საავადმყოფოს მე-5 სა ანეთს ვცვლით ხოლმე. ჩვენ ერთდ
არც ერთი წამით. სადაც გინდ ათ, იქ დაგიმტკიცებთ ამას. როგორც ხედავთ, ექიმი ლი ლი რამიშვილი ოფიციალურად უკანონო აბორტების კეთებას კატეგორიულად უარყოფს, არ აოფიციალურად კი საკმაოდ სერიოზულ დარღვევებს ადას ტურებს. „პრაიმტაიმმა“ ამ სკანდალის შესახებ კომენტარის გაკეთება სთხოვა სამედიცინო და საექიმო საქმიანობის ხარისხის კონტრო ლის განყოფილების უფროსს, მარინა დარახველიძეს: – აბორტის შესახებ ჩანაწერი არის ჯანმრთელობის შესახებ კანონში, ეს არის 140-ე მუხლი, სადაც წერია, რომ 12 კვირაზე მეტი ხანგრძლივობის შემთხვ ევაში აბორტი ნებადართული არ არის, გარდა სამედიცინო და სოციალური ჩვენებებისა. სამე დიცინო ჩვენებები განსაზღვ რულია მინისტრის ბრძანებით, სადაც ჩამოთვლილია დაავად ებების ნუსხა, თუ რა შემთხვ ევაშია დასაშვები აბორტი 12 კვირის შემდეგ. ამასთანავე, არ ის სოციალური ჩვენებები, ესაა ასაკობრივი ზღვარი და გაუპატ იურების შემთხვევა. – თუკი 14 კვირის ორსული არც ერთ ამ ჩვენებაში არ ჯდ ება და მას მაინც უკეთდება აბორტი, ამ შემთხვევაში რა ხდება? – გამოდის, რომ ექიმი გადის კანონის ფარგლებიდან. ასეთ შემთხვევაში აბორტი არაა ნებადართული. ეს ითვლ ება უკანონო აბორტად, რაც სისხლის სამართ ლის დანაშაულია. სი სხლის სამართლის კოდექსის 133-ე მუ ხლით განსაზღვრუ ლია სასჯელის ზო `პრაიმტაიმის~ მაც... მაქსიმალური ჟურნალისტები სასჯელი, თუ არ ვცდები, 3-დან 5 წლ ამდე თავისუფლების აღკვეთაა. რაც შეეხება პროფესიულ პასუხისმ გებლობას, ამ შემთხვევ ამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ექიმის ლიცენზიის შეჩერე ბა, ან გაუქმება. დადგება თუ არა ექიმთა პა სუხისმგებლობის საკითხი და დაიწყება თუ არა გამოძიება? ეს, ალბათ, მალე გაირკვევა. არ ია. არის გამორიცხული, ამ საქმეში – ამბო კიდევ რამდენიმე პირის მონაწი ბენ, აბორტებს ლეობა გამოიკვეთოს. გამოძიებ სახლშიც აკეთებსო... ამ შესაძლოა, #8 საავადმყოფოს – რაოო? სახლში? 52 წლის სტ ხელმძღვანელობაც დაკითხოს, აჟი მაქვს... როგორ გეკადრებათ. სადაც ყოველგვარი აღრიცხვის რას ლაპარაკობთ... ყველაფერს გარეშე უკანონო აბორტები კე გეფიცებით, ახლა 6-7 კვირის მე თდება. ტს აღარ ვაკეთებ, ეს არ იფიქროთ რთუ ლზე აი ყვ ანა და ის-ის იყო, პროცედურები უნდა დაეწყო, რე დაქციის მეორე ჯგუფი გამოჩნდა და იქ მყოფებს პაციენტის ახლო ბლის სტატუსით გაეცნო... „აბორ ტი“ ე.წ. ახლობლის დაჟინებული თხოვნით ჩაიშალა... ამის შემდეგ ჩვენ კომენტარის თვის უკვე ღიად დავუკავშირდით ექიმ ლილი რამიშვილს, რომელიც ისე დამაჯერებლად უარყოფდა უკანონო აბორტების კეთებას, რომ რედაქციაში ფარულ ჩანაწე რს კიდევ ერთხელ გულდასმით მოვუსმინეთ. – ქალბატონო ლილი, ჩვენთვ ის ცნობილია, რომ თქვენ უკან ონო აბორტებს აკეთებთ... – როგორ გეკადრებათ. რას ამ ბობთ, რას საუბრობთ. – მაშინ იქნებ გვითხრათ, მაქს იმუმ რამდენი კვირის ორსულე ბს უკეთებთ აბორტს? – 6-7 კვირის... როგორ გეკა დრებათ, რა უკანონობაზეა ლაპა რაკი. საერთოდ, დაშვებულია 12 კვირამდე, მეტი არა, მაგრამ მე აღ არ ვაკეთებ საერთოდ. ნამდვილად გეუბნებით, აღარ ვაკეთებ, ხელშ ეკრულება მაქვს გაფორმებული დაწესებულებასთან და უკანონოდ გაკეთება ჩვენთან შეუძ ლებელია. გა მორიცხ ულ
ექიმ დალი ბაჩალეიშვილს `პაციენტი~ მერვე საავადმყოფოში მიჰყავს
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
21
EXCLUSIVE დათო
თამარ გონგაძე მას სუყოთი იცნობენ. მეტსახელზე ხუმრ ობს კიდეც, ბევრმა ჩემი ნამდვილი სახელი ისე არ იცის, როგორც ეს მეტსახელიო. კო ლორიტი ავტორ-შემსრულებლის, ივიკო სა ყვარელიძის შვილია. მეექვსე წელია ოპერისა და ბალეტის თეატრის დირექტორია. „ახლა, ამ გამოცდილებაზე რომ ეთქვათ, იქნებოდით თუ არა ამ თეატრის დირექტორიო, უარს ვი ტყოდი და დავცინებდი. ექვსი წელი სხვების სოციალური პრობლემების მოგვარებაში გა ვიდა. ბევრი სანერვიულო შემხვდა. ამ დროის განმავლობაში დავდგამდი სპექტაკლებს, ქუ ჩაშიც კი. ემოციები დამიგროვდა. რეჟისო რობა მომენატრა.“ პროფესიით რეჟისორ დათო საყვარელ იძეს, ბუნებრივია, რეჟისორობა მოენატრა. თანამდებობამ თავისი კვალი დაატყო. დღეს ბევრად გამოცდილი მმართველია, ვიდრე ექ ვსი წლის წინათ იყო. „დირექტორობას ვნან ობ-მეთქი ვერ ვიტყვი, მაგრამ გული მწყდება, რომ ჩემი ცხოვრების მნიშვნელოვანი ნაწილი წავიდა, გაიპარა. მეგონა სწრაფად შეიძლე ბოდა პრობლემებს ჩაევლო, მაგრამ არა. იყო სტრესი და ნერვიულობა.“ გამოცდილება ახლა 40 წლისაა. ბევრი რამ გადააფასა, ისე, თავისთვის. „ადრე ეჭვის ქვეშ ვაყენებდი ქართულ პროფესიონალიზმს. ჩვენი ცოდნა არ იყო მსოფლიო განათლების ადეკვატუ რი, პასპორტი არ იყო სრულყოფილი, ცივი ლიზებულ სამყაროში ჩვენი წარმომავლობა არ იყო სრულფასოვანი. ამ დროს შეგვეძლო სრულუფლებიანი წევრი ვყოფილიყავით. ბო ლო წლებში კი ისე განვვითარდით... მე ბევრი ქვეყნის ოპერის მმართველს შევხვდი და იმის მეოთხედი გამოცდილებაც არ აქვთ, რაც მე. სტრესულ სიტუაციაში თეატრების მმართვ ელებმა ისეთი გამოცდილება შევიძინეთ, ვერ წარმოიდგენთ, იმხელა უპირატესობა გვაქვს თუნდაც იტალიის თეატრის დირექტორზე. ქართველ რეჟისორს ვერ მოატყუებ, ღილი დან დაწყებული ყველაფრის ფასი იცის. ჩვენ კისერზე გადადიოდა ორგანიზაციული სა კითხები. სად რა იყიდება, ზეპირად ვიცით. მოკლედ, ბოლო შვიდმა წელმა დიდი გამოცდ ილება შეგვძინა, საბჭოთა კომპლექსებიდან გავთავისუფლდით. საზღვარგარეთ ქუჩაში რომ დამსვა, შემიძლია ცხოვრება ნულიდან დავიწყო.“ მონატრებული რეჟისურა ოქტომბერში მარჯანიშვილის თეატრში დღესასწაულის მოწყობას აპირებს. აკა მორჩ ილაძის 2003 წლის მოთხრობა „წიგნი“ უნდა დადგას. „ეს ჩემი უსაყვარლესი მოთხრობაა. ნურადინ ფრიდონის (ტარიელის და ავთანდ ილის მეგობარი) ისტორიაზეა. უკვე მოხუც ყოფილ მთავარსარდალს აკითხებენ „ვეფხ ისტყაოსანს“. ვერ წერს ავტობიოგრაფიას. ხვდება ბრმა ბრძენს და ესაუბრება. ამბობს: რატომ დაწერეს, რომ ტარიელს და ავთანდ ილს მეც წავყევი ნესტანის გამოსახსნელად? ჭეშმარიტი მუსულმანი ხომ არ წავა ქალისთ ვის საბრძოლველად? ის ამაში ფულს გადაიხ დის. ორნი წასულიყვნენ. ბრძენი პასუხობს: იმ ხალხთან სამი (სამება) ძალიან მნიშვნელოვ ანიაო. მოკლედ, მოხუც ფრიდონს მუსულმ ანური მრწამსი ერღვევა და ამას განიცდის. ამ როლში ოთარ მეღვინეთუხუცესს ვხედავ. დეკემბერში რუსთაველის თეატრში რუსი დრამატურგის, ევგენი გრიშკოვეცის „სახლს“ დავდგამ. მან თვითონ გამომიგზავნა პიესა და მითხრა: ვიცი მოგეწონებაო. ახლა მისი თარგ მნა მიდის.“ ოპერა შენობის და რეპერტუარის ცვლილებებით ახლახან ლონდონში იყო. „კოვენ გარდენ ში“ მოლაპარაკებები აწარმოა. საუკეთესო სპექტაკლების პატენტის ყიდვა აქვს გადაწყ ვეტილი. გარდა ამისა, პრაღის, ლონდონის და გლასგოს რამდენიმე თეატრთან ერთობლივ ღონისძიებებს აპირებს. „ერთობლივი პროე ქტები ჩვენი გადარჩენის ერთადერთი საშუ ალებაა. ბიუჯეტის კრიზისია და არამარტო ჩვენთან.“ ოპერის შენობის რემონტი 2012 წლის აპ რილშია დაგეგმილი. თეატრი განახლებული რეპერტუარით და საინტერესო პროექტებით გაიხსნება. „რემონტი მანამ არ დავიწყეთ, სანამ ყველა საპროექტო სამუშაო არ დასრულდა. მერე გაითვალა დროში და წინ სტაბილურად მივდივართ. დღე არ ჩავარდნილა. საძირკველი მაგრდება. სცენის მექანიზაციას უცხოელები გააკეთებენ და ერთი წელი დასჭირდებათ. ვი ზუალურად ოპერა არ გამოიცვლება. ეს შენო ბა სტატუსით ძეგლია, შიგნიდან კი აბსოლუ ტურად ახალი იქნება. ამჟამად კი უშენობობით ძალიან გაწვალებულები ვართ. კოსტიუმები ერთგან გვაქვს მოთავსებული, დეკორაცია მეორეგან, გუნდი ცალკე რეპეტიციობს, ორ კესტრი - ცალკე... კონცერტის დროს შეკრება 22
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
დიდ თანხებთანაა დაკავშირებული, თან თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ თვეში 12-მდე წარმოდგენა გვაქვს...“ თეატრის დირექტორი ქართული ოპერებ ის დადგმას გეგმავს. „პირველ რიგში „ქეთო და კოტე“ უნდა დაიდგას. ვთვლი, რომ დოლიძის ორიგინალი, თუნდაც ფილმმა, დააკნინა. პო პულარიზაცია კი გაუწია, მაგრამ ოპერაში ევ როპისა და აზიის კულტურის ერთობაა. ფილმ ში თავადი რომ თავის წრეში ვაჭარს არ იღებს, ასეთ სოციალურ რასიზმს ოპერაში ვერ შეხვ დებით. მოკლედ, თავისი კოსტიუმებით ულამ აზესი ოპერა გამოვა.“ ივლისის ბოლოს იტალიურ საერთაშორისო ფესტივალზე „რიგოლეტო“ ჰქონდათ ჩატანი ლი. იქაურმა მთავრობამ საოპერო ხელოვნებ აში შეტანილი წვლილისთვის ჯილდო გადასც ათ. თეატრს საფრანგეთში, ლიბანსა და იტალ იაში აქვს მიწვევები. „25 ნოემბერს ბათუმში პლასიდო დომინგო ჩამოგვყავს, მერე თბილისში ჩინელი ტენორი იანგ ინაგი, ახალ წელს კი ანდრია ბოჩელი ბა თუმში.“ „ცოლი არ მადუნებს“ სიყვარული 32 წლის ასაკში ეწვია. მანამდე იყო გატაცებები... ოჯახის შექმნაზე სერიოზ ულად მანამდე არ უფიქრია. როგორც ამბო ბს, მარტო ფატისთვის და ცეკვა „ქართულ ისთვის“ არ უნდოდა ცოლის მოყვანა. მო გზაურობდა, იყო ბოჰემური წლები. დათო ქეთი რამიშვილის ძმასთან მეგობრობდა. ქეთიზე თბილისში არც „უფიქრია.“ როცა ის მოსკოვში სასწავლებლად გაემგზავრა და დათოსაც რამდენიმეჯერ მოუხდა ჩა სვლა... „აი, იქ ვიგრძენი, რომ ეს ჩვეულე ბრივი გატაცება არ იყო. სერიოზული გრ ძნობა იყო, რომელსაც ვანდობდი ჩემს ცხ ოვრებას. მანამდე ვერავისთან ვიხსნებოდი და შინაგან სამყაროს ვერ ვანდობდი. ქეთი ძალიან მშვიდია და გადმომდო თავისი სიმშ ვიდე. უფრო ძლიერი გავხდი. ჩემთვის მეორე ნახევარი ისეთივე ფასეულია, როგორც სამშ ობლო. ისეთი, რომ ვერ შეცვლი, ისევე, როგო რც ზაფხულს, ამინდს... დედამიწაზე ყველაზე მეტად მიცნობს. სიყვარულის ახსნისას ისე ვინერვიულე, ლამის მოვკვდი. მეგონა, სხვა გე გმები ჰქონდა, მოსკოვში აწყობილ კარიერას (კბილის ექიმია) ვერ დათმობდა, ან უბრალოდ გრძნობით არ მიპასუხებდა. გარდა ამისა, ქა რთული მომენტიც იყო, მის ძმასთან რადგან ვმეგობრობდი, ეს ტრავმაც გადასატანი გვ ქონდა. ქართველ გოგოსთან ურთიერთობა რთულია. სიყვარულით მალე არ უპასუხია. ისე გავხდი, მოვკვდი ნერვიულობით. რომ არ მოვდუნდე (როგორც თვითონ ხუმრ ობს), ახლაც მანერვიულებს. „არ მოდუნე ბის“ პროცესში ვყავარ სულ.“ ჯვარი 2003 წელს სვეტიცხოველში და იწერეს. ქორწილი მაშინდელ მოდურ რესტ ორან „არაგვში“ გადაიხადეს. „ციბრუტივით ვტრიალებდი. ვმღეროდი, კარგი დრო გავა ტარეთ.“ „მამობა მანგრევს“ დათოს ორი ვაჟი ჰყავს. 6 წლის ივანე, ივიკო და 2 წლის ალექსანდრე. ორივეს კარგი სმენა აქვსო, ამბობს ამაყი მამა. „მამობა იმდენად დიდი სიყვარულია - განგ რევს, გთელავს, გთრგუნავს. იმდენად ძლიერი გრძნობაა, ვკვდები. არ უნდა იყოს ასე. ეს ავ ადმყოფობაა. ყველაფერი კარგად რომ არის მაინც ნერვიულობ, გულში სულ დარდი გა ქვს... საშინელი გრძნობაა. ბევრი შვილი უნდა გყავდეს. უნდა გააბევრო სიყვარული. მინდა კიდევ ერთი ბიჭი. ერთი გოგოც მინდა. ვნახ ოთ, ღმერთი როგორც მოგვცემს. ბევრი შვილი ბედნიერებაა. ადრე რისიც მეშინოდა, აღარ მე შინია. მე უკვე ჩემ თავს აღარ ვეკუთვნი. ადრე თუ დავიზარებდი სამუშაოს, უკან დახევის გზა უკვე არ მაქვს.“ ლაშა ბუღაძის მიწვევა ოპერაში რამდენი თვის წინათ, YouTube-ზე დიდი პოპულარობით სარგებლობდა, ვიდეო, სადაც სუყო კლავიშებზე უკრავდა და ლაშა ბუღაძე დიდი სერიოზულობით და პროფესიონალი ზმით ასრულებდა ოპერას. „ეს ჩუბიკას დაბა დების დღეზე მოხდა. ჩემი და ლაშას დუეტი ჰიტად იქცა. ლაშა ფანტასტიკური ტენორია. თვითონ კი არასერიოზულად უყურებს ამას, მაგრამ ეს ნოდარ ანდღულაძემაც იცის. ბავშ ვობიდან ოპერაში დადის და უსმენს. დისკები აქვს ჩაწერილი. ვეუბნები, შეეშვი ამ წერას, ფულს მაინც არ გიხდიან და ამღერდი-მეთქი. ერთი წელი უნდა იოგების ფორმაში მოყვანას, სცენაზე რომ არ დაიღალოს. ჯერ კიდევ აქვს დრო ამით ძალიან სერიოზული ჰონორარები იშოვოს. თქვენი საშუალებით ლაშა ბუღაძეს ოფიციალურად ვთავაზობ ჩვენს სცენაზე სი მღერას. წარმოიდგინეთ აფიშა - 2012 წლის სეზონის გახსნა - „პრინცესა ტურანდოტი“, ასრულებს ლაშა ბუღაძე. ვფიქრობ, ბილეთები ახლავე გაიყიდება.“
საყვარელიძის ექსკლუზიურად პირადი
თამარ გონგაძე
ფრანგული დაფინანსება რუსუდან ჭყონია: - კანის ფე სტივალის სპეციალური პროგრა მით 6 ახალბედა რეჟისორს ირჩე ვენ. 6 თვის მანძილზე ცხოვრობ პარიზში, წერ სცენარს, ხვდები რეჟისორებს, პრომოუტერებს. კა ნშივე ხდება ამ სცენარის პრომოუ ტირება, პროდიუსერის აყვანა. ეს ფილმი ჯერჯერობით ერთადერთი ქართული პროექტია, რომელიც ამ პროგრამაში მოხვდა. მანამდე ჩემი სცენარი „ბერლინალე კო პროდ უქციის“ მარკეტში სამ საუკეთესო პროექტში შევიდა. ბელგრადში კი „საუკეთესო აღმოსავლეთევ როპულ პროექტად“ დასახელდა. მერე ჩემი სცენარი რუმინელმა პროდიუსერმა ფრანგული კომპან ია „აგათ ფილმსის“ პროდიუსერს გაუგზავნა. მას სცენარი მოეწონა და თქვა: ჩემთვის ძალიან მნიშვნ ელოვანია, ვინ გადაიღებსო. მო კლედ, ეს ფრანგი პროდიუსერი საქართველოში ჩემს გასაცნობად ჩამოვიდა. ერთად მოვიარეთ სხ ვადასხვა გადასაღები ადგილები და მოვუყევი სად რის გადაღებას ვაპირებდი. ამის შემდეგ მან თა ნაპროდიუსერობის გადაწყვეტი ლება მიიღო. ის კომერციულ ფი ლმებს „აკეთებს“. „აგათ ფილმსი“ ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი დამო უკიდებელი კომპანიაა, რომელსაც კანის ფესტივალზე ყოველ წელს ფილმი გააქვს. მოკლედ, ამ ფრან გი პროდიუსერის თანაპროდიუსე რობა ამ მხრივ მნიშვნელოვანია. რომელ რეჟისორს არ უნდა მისი ფილმი კანის ფესტივალზე მოხვ დეს?“ ფილმს ფრანგული მხარე აფინ ანსებს, თუმცა თანხის ნაწილი მა ინც აკლიათ. რეჟისორს ამ თანხის შოვნის იმედი აქვს. პოსტპროდუქ ცია და ფირზე დაბეჭდვა საფრან გეთში გაკეთდება. ფილმის გადა ღების პარალელურად რეჟისორი კიდევ ეძებს თანაპროდიუსერებს. ფილმის სიუჟეტი 10 მრავალშვილიანი დედა სი ლამაზის კონკურსში მონაწილე ობს. პრიზი ბინა და 25 ათასი დო ლარია. ათივე პერსონაჟს თავისი მოტივაცია აქვს, რატომაც მოხვ და ამ კონკურსში. მოკლედ, ათი განსხვავებული ისტორიის მქონე ქალი ერთ კონკურსში იყრის თავს. მათ შორის ა რი ა ნ ს ოც ი ალუ რ ად და უ ცვ ე ლი ქა ლ ებ ი , ბინა და ფული
KEEP SMILING ახალი ქართული
ფილმი სკანდალი
EXCLUSIVE
უკვე ერთი კვირაა მოზარდ მაყურებელთა თეატრში კი ნოგადაღება მიდის. რუსუდან ჭყონია თავის პირველ ფილმს იღებს. Keep Smiling - ასე ჰქ ვია ფილმს, რომელსაც ფრან გი პროდიუსერი აფინანსებს. ფილმის პროექტი ახალბედა რეჟისორმა კანის კინოფე სტივალის სპეციალური პრ ოგრამის ფარგლებში დაამ უშავა. უცხოელი თანაპროდ იუსერის დაინტერესებაც ამ პროექტით გამოიწვია. სცენარის ავტორიც რუსუ დან ჭყონიაა.
რომ სჭირდებათ. ერთ მათგანს ბე ვრად ახალგაზრდა საყვარელი ჰყავს და გამარჯვებული ლამაზი ქალის ტიტული უნდა რომ ჰქონდეს. ფუ ლიც სილამაზის შესანარჩუნებლად სჭირდება. ერთი აფხაზეთიდან ლტ ოლვილია. „მოკლედ, ეს კონკურსი ყველა კონკურსანტს ბედნიერებად ესახება, მაგრამ აღმოჩნდება, რომ იქ არ მოხვდნენ, სადაც ეგონათ. საბოლოოდ კი კონკურსში არავინ იმარჯვებს. ფილმის ბოლოს ერთერთი მონაწილე თვითმკვლელობას ცდილობს. ვინ თამაშობს ამ როლს, ეგ საიდუმლოდ დავტოვოთ. კონკ ურსს ფილმში ბევრი მოწინააღმდ ეგე ჰყავს. ფემინისტი ქალების ჯგ უფი, რომელიც თვლის, რომ ეს კო ნკურსი ღირსების და პატივის შემლ ახავია. ცალკე მართლმადიდებელ მშობელთა კავშირი... დიდი აურზ აურია კონკურსის გარშემო. თუმცა მთავარი ამბავი მაინც კონკურსანტ ების ისტორიებია. ფილმში გლამურ ის, ირეალური და რეალური სამყარ ოს კონტრასტია. ტრაგ იკომედიაა, სატირაც არის. ქართული საზ ოგ ად ოე ბი ს სატირულ ჭრ ილში დანახვა. კონკურსი ეწ ყობა იმისთვ ის რომ მრავ ალშ ვი ლი ან ი დე
„ეს ფილმი უნდა “ ოთ გავაკეთ
დობის იდეას გაეწიოს პოპულარიზა ცია. ფილმს ლაიტმოტივად გასდევს სიმღერა Keep Smiling. ამ სიმღერის ფონზე გამოდიან კონკურსანტები. იდეა არის ის, რომ ამ ქალებმა, პრ ობლემების მიუხედავად, უნდა გა იღიმონ, იმიტომ, რომ სილამაზის კონკურსზე არიან და არავის აინტ ერესებს მათი პრობლემები. ამიტ ომაც კონკურსზე ხელოვნური ღიმი ლით დადიან“ - აცხადებს რუსუდან ჭყონია. როლებში რეჟისორმა ფილმი ორ თვეში უნდა გადაიღოს. გადაღებები ნო ემბერში დასრულდება. გადაღებას წინ სამთვიანი კასტინგი უძღოდა. „მთავარი როლის ბევრს შეეშინდა და უარი თქვა მის თამაშზე. ვერ „გა ვქაჩავო“, გულწრფელად თქვეს. სა ბოლოოდ ია სუხიტაშვილი დარჩა, რომელიც ნიჭიერია, მამაცია, არ ეშინია და მართლა კარგად თამაშო ბს. მასში ეს პერსონაჟი დავინახე. ეს როლი ზღვარზე თამაშს ითხოვს. ეს გოგო ემოციურად არასტაბილურია. თან მხიარულია, თან აგრესიულია, ამ დროს ფაქიზიც არის. თუმცა ირ ონიული და „სტერვაც“. თითოეულ სცენაში ერთი ემოციური მდგომა რეობიდან მეორეში გადასვლა უწევს. ეს გადასვლები ისე უნდა ითამაშო, რომ არ გადა ა მ ლა შო.
რთული როლია, ფაქიზად საძერწია. ია სუხიტაშვილი: - ეს როლი, სა მომავლოდ, ჩემს კინოკარიერაში ბევრ რამეს განაპირობებს. ჩემი გმ ირი უცნაური და ემოციური გოგოა. ასეთ გოგოს არ ვიცნობ. ამიტომ შე გრძნების დონეზე ვხსნი ამ პერსონ აჟს და მის ტყავში ვძვრები. ეს გოგო ყოფილი მევიოლინეა, ტრაგიკული ცხოვრება ჰქონდა. სამივე შვილი სხ ვადასხვა კაცისგან ჰყავს. მოკლედ, საინტერესო სათამაშოა. ია ნინიძე თამაშობს დედას, რო მელსაც ენაბლუ შვილი ჰყავს. დედა ცდილობს მორიდებულ შვილს კარი ერა გაუკეთოს და ამიტომ მონაწი ლეობს მისი შვილი სილამაზის კო ნკურსში. „იას სცენებით კმაყოფილი დავრჩი. ძალიან კარგი გამოდის. ძალიან მიხარია, რომ ამ ფილმში თა მაშობს. სამწუხაროდ მისი შვილი, ნინო ვეღარ მონაწილეობს ფილმში. ძალიან დაკავებულია, სწავლობს და გრაფიკით ვერ შევეწყვეთ.“ ნანა შონია სამეგრელოდან ჩა მოსულ მეამბოხე მეგრელ ქალს ას ახიერებს. თავისი ესპანური სტილი როლმა შეაცვლევინა. „ინგა თოლო რაიას (ჩემი ვერსიით ჩემი პერსონ აჟი ამ გვარისაა) მეგრული მენტალ იტეტი აქვს. ვეცდები დასამახსოვ რებელი სახე შევქმნა. მეგრელი ქალის როლში ისედაც ვარ. მა ჩერებენ გეყოფა, მეგრულად ნუ გაუბერეო. მეგრულ სიმღერებს ვსწავლობდი და ცრემლები მო მდიოდა. გულის გარეთ არაფ რის კეთება არ შემიძლია. ფი ლმი ურთულე სია და, რადგან ეს რეჟისორი სთვის პი რ ვე ლ ი ფ ი ლმია, ყ ვე ლა ნ ი გ ვე რდ შ ი ვუდგავართ. მხატვარი მა კა ჩიჩუა ფილმ ში ერთ-ერთი კონ კუ რს ან ტ
ია. „ჩემი გმირი, თამუნა, ყოფი ლი ბალერინაა. 4 შვილის დედაა, ძალიან დატვირთული როლია. ამ როლმა მხატვარი თეატრის მს ახიობობითაც კი დამაინტერესა. ცხოვრებაში პირველად მოხდა ასე. ვღელავ. მომწონს სცენარი. განწყობა არის ასეთი - ეს ფილმი უნდა გავაკეთოთ.“ წითელი აგრესიული დარბაზი ფილმში თამაშობენ შორენა ბეგაშვილი, თამრი ბზიავა, ავთო გოგიშვილი, თორნიკე ბზიავა, გია როინიშვილი, ბესო სოლომონა შვილი... ოპერატორი მინდია ეს აძეა. რეჟისორს მოსწონს მასთან ტანდემი. მხატვრები არიან: სო ფო ბაზღაძე, მამუკა ესაძე, გიგა იაკობაშვილი. ფილმს კომპოზიტ ორი ჯერ არ ჰყავს. მთავარი გადასაღები მოედანი მოზარდ მაყურებელთა თეატრია. „ამ თეატრის დარბაზი საინტერე სოა, წითელი და საშინლად აგრე სიულია. თან საბჭოთა გარემო იგრძნობა. მადლობა თეატრის ხე ლმძღვანელობას, რომ ჩვენს რე ჟიმს ერგებიან და გადაღების დრ ოს მთელი თეატ რი ისუსება.“
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
23
ლალი მოროშკინა სუნამოს მოლოდინში როგორც ყველა ქალისთვის ლალი მოროშკინასთვ ისაც სუნამო საუკეთესო საჩუქარია. თავისთვის არასდროს უყიდია, მამაკაცების ყურადღებით ყოვე ლთვის განებივრებულია და ყოველთვის საჩუ ქრად მოსდის. ხშირად გაფრთხილებაც იცის, თუ აჩუქებენ საყვარელი სუნამო უნდა აჩუქონ. ყველაზე სასურველი სუნამო CHANEL-ია. ბოლოს ერთი თვის წინათ საჩუქრად CHANEL-ის ALLURE-ი მიიღო. ახლა უკვე უთ ავდება და მორიგი საჩუქრის მო ლოდინშია. „ახლა უკვე წვეთებს ვითვლი და
ერთი სული მაქვს როდის მაჩუქებენ. ისე მალე გამი თავდა, მგონი დავლიე. შეიძლება ცუდ რამეს ვამბობ, მაგრამ ქალი რომ მიდის და თავისთვის ყიდულობს სუნამოს, ჩემთვის მიუღებელია. ეს ისეთი რამეა, რა საც უნდა გიგზავნიდნენ. თან ისეთმა ადამიანმა უნდა გაჩუქოს, ვინც იცის შენი გემოვნება. მე ვიცი ხოლმე გაფრთხილება, თუ მიგზავნით, ეს გამომიგზავნეთ-მე თქი... არ მიყვარს ყვავილოვანი და ძალიან ტკბილი სუნები. CHANEL-ი საყვარელი ბრენდია ჩემთვის. როგორც წესი, ჩამჯდარი და საღამოს სუნი აქვს, ცო ტა თამბაქოს სუნში შეზავებული. სუნამო არასდროს მიყიდია, მაგრამ კოსმეტიკას, რა თქმა უნდა, თვითონ ვყიდულობ“.
ლიზა ბაგრა ტიონის ბავშვობის დ იზაინერი
ლიზა ბაგრატიო ნი თავის სასცე ნო კონცერტო ჩაც მულობას ყოველ თუ სა თვის ერთ ადამიანს ანდო ბს. ყვარელი დიზაი ნინო ხიჯაკაძე მისი სა ნერ ენდობა. დიზაინ ია და თვალდახუჭული ერ სიარული ჯერ კი თან სალონ-ატელიეში დ ნამ სცენაზე ავი ევ მაშინ დაიწყო, სა დოდა. ლიზა: „ჩ მაია ჯაბუა სალონს იშვიათად სტუმრობს. ემი ყველა სასცენო კაბა მი სი იმდენად სწორი თმა აქვს, რომ ხშირად სი თამუნა ინგორო შეკერილია. მქონია ყვ არული არ უწევს. ბავშვობიდან გრძელი თმა კაბები და სიამო ას და იკა ბობოხიძის ვნებით ჩავიცვა ჰქონდა და ხვეულ თმაზე ოცნებობდა. ახლა მ, ნინო ის ადამია ნია, ვისთანაც წლ მაგრამ მიიჩნევს, რომ მოკლედ შეჭრილი თმა უფრო ანამშრომლობ ებია ვთ და უხდება და ამიტომ აღარ იზრდის. სტუდენ დიდ სიამოვნებ მისი წყალობით ძალიან ას ვიღებ სასცე ტობის პერიოდში ხშირად იკეთებდა ხოლმე ნო იმიჯ ჩამო ქიმიურ დახვევას. შეღებვა ახლახან დაიწყო დ ყალიბებისას. ჯერ სცენაზე არ ის ექი, დედამ მასთ ც ვი ა – ისიც ალაგ-ალაგ. შემდეგ ყველაზე ნ რომ მიმიყვანა. მას მე ტად ვენდობი. მი „ახლა ზღვაზე რომ ვიყავი ნესტი იყო ავად იმისა, რო უხედ მ შეიძლება არ და თმა თავისით მეხვეოდა. ძლიან არის ყველ ასთვის ცნობილ ი დიზაინერი, ჩე ბედნიერი ვიყავი, რომ ისეთი ვარც კო მი ბევრი ლეგა მასთან იკ ერავს კაბებს“. ხნილობა მქონდა, რაზეც მთელი ცხოვრება ვოცნებობდი. ვთვლი, რომ გრძელი თმა არ მიხდება, თან, „მზიურიდან“ მოყოლებუ ლი, მთელი ბავშვობა გრძელ თმაში გავატარე და, ალბათ, მომბეზრდა. შეღებვითაც მხოლოდ ახლა ვიღებავ, ოღონდ მთლიანად არა. ცოტა ჭაღარები გამიჩნდა და მხოლოდ იმ ადგილებს ვიმუქებ“.
მაია ჯაბუას ბავშვობის ოცნება
მარიამ როინიშვილი შვილს კულისებს აჩვევს მარიამ როინიშვილი ორი თვის შვილს ყველგან თან დაატარებს. მშობიარობის შემდეგ პირველ ად სცენაზე, 25 სექტემბერს, ფონდ „იავნანა“-ს ეგიდით გამართულ კონცერტზე გა მოვიდა. თუმცა არც ამჯე რად ყოფილა მარტო. პატა რა ელენე ძიძასთან ერთად კულისებში ელოდებოდა. რადგან, ბუნებრივ კვებაზე ჰყავს, მარტო დიდხანს ვერ ტოვებს – ხშირად უნდა აჭ ამოს. „ძალიან პატარა რომ არის ყველგან დამყავს. რომ მოშივდება, ხომ აუცილებლად უნდა ვაჭამო. ცოტა რთულია და მიჭირს, მაგრამ არა უშავს. მეც ასე კულისებში გავიზარდე “. 24
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
თეონა თავართქილაძემ ზაფხული ჩაქვში, ოჯახთან ერთად გაატარა. ზღვისპირას საკუთარი სახლი აქვთ და ყოველ წელს ჩადიან. წელს დი ზაინერმა სანაპიროზე გახვრეტილი ქვა იპოვა. სურვილი ჩაიფიქრა, ძა ფი გაუყარა და გულზე დაკიდებულს დაატარებს. სანამ არ აუხდება არ მოიხსნის. სურვილსაც ჯერჯერობით არ ამხელს, ეშინია – რომ არ ამიხდე სო... „ჩაქვის ქვა არის და იქ ვიპოვნე. მა შინვე სურვილი ჩავიფიქრე და თან დამაქვს. ასეთი წესია, როცა ძაფი გაწყდება, სურვილიც მაშინ აგიხ დება. ახლა არ ვიტყვი რა ჩავი ფიქრე, მაგრამ თუ ამიხდა, აუცი ლებლად გავამხელ“.
ემ ძ ლა ი ა ი ონ რთქ ვილ ე თ ვა ურ თა ას ს ვა ქვ უთქ ჩა
ეკა ჩიკვაიძე ნანკა კალატოზიშვილს კაბა გაეხა საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალის გა ხსნაზე ნანკა მოუმზადებელი მივიდა. დღეები იმ დენად არეული აქვს, რომ გახსნის ამბავი რამდ ენიმე საათით ადრე გაახსენეს. სულიკაშვილის ლურჯ გრძელ კაბაში და ქუსლიან ფეხსაცმელში გამოწყობილი სახლიდან კი გამოვიდა, მაგრამ „ივ ენთ ჰოლამდე“ ვერ მიაღწია. კაბაზე ფეხი დაედგა და გაეხა. შუა გზიდან სახლში დაბრუნება და გამოცვლა მოუწია. საბოლოოდ უფრო კომფორტულად გამოეწ ყო. „ძალიან მომწონს ის კაბა და გული დამწყდა, რომ გაიხა, მაგრამ სამაგიროდ ქუსლებზე დადგომა აღარ მომიწია, დაბლებზე უფრო კომფორტულად ვგრძნობ თავს. გაგიჟდება დათუ ნა, რომ გაიგებს - კაბა გამეხა, სულ რაღაც ემართება მაგის კა ბებს“.
თეატრალური ფესტივალის გა ხსნისთვის სპეციალურად გამო წყობილ ზაალ ჩიქობავას, „ივენთ ჰოლში“ შესვლამდე, გზა პატარა ბავშვებმა გადაუღობეს. მოწყალ ებას სთხოვდნენ და დიდხანს არ გამოუშვეს. მსახიობი ბავშვებს ვერ დაეხმარა და ზრდილობიან ად ჩამოიშორა, თუმცა ამ ფაქტმა ცოტა ხანში საკმაოდ ააღელვა. „ჩემთვის ეს ფაქტი ცოტა რთული იყო. გული დამწყდა, რომ მათ ვერ დავეხმარე. ისეთ მცირე დროში გამოვიცვალე ტანსაცმელი და წამოვედი, რომ საფულე სა ხლში დავტოვე და ფული ფიზიკურად არ მედო ჯიბეში. ამ შემთხვევ ის გამო ჩემს თავზე გავბრაზდი და ცოტა ავღელდი. ჩვენ მათ აუცილებლად უნდა დავეხმაროთ“.
თეატრალური ფესტივალი ჯაბა კილაძე მარტოობით ტკბება გაიხსნა ჯაბა კილაძეს პირად ცხოვრებაში დიდი პაუზა აქვს აღებული. ცოტა ხნის წინ „ჯეო მოდე ლსი“-ს მოდელ ნათია ჩიქოვანით მის დაინტერესებაზე ვწერდით, თუმცა, როგორც ჩანს ურთი ერთობა ვერ განვითარდა. მაშინ ჯაბა ხმაურიანი ზაფხულის მოლოდინშიც იყო, თუმცა არც ამ აში გაუმართლა. წელს სარფში მეგობრის სახლში დაისვენა. მიუხედავად იმისა, რომ ზღვაზე კა რგად გაერთო და ბევრი ლამაზი გოგოც გაიცნო, ვინმეთი სერიოზულად დაინტერესებას მაინც არ აპირებს. მარტო თავს კარგად გრძნობს და როგორც თვითონ ამბობს, ახალი ურთიერთო ბები ეზარება. „ზაფხულიდან მოყოლებული კარგი პაუზა მაქვს აღებული. დეპრესია საერთოდ არ მემართება და არც მარტოობით დამემართება. შარში რომ ხარ და ვი ნმე გიყვარს, მერე ნახე შენ დეპრესია... ამ მდგომარეობაში იმ დენად კარგად და გადასარევად ვგრძნობ თავს, რ ო მ არ მინდა უახლოეს პერიოდში ვინმე მყავდეს, მეზარება...“
ფე სო სა მაკ სტი თ ერთ ულ ა ვალ ეატ აშო სპ ოდ შალი ის რალ რი არ ორტ ჩ კაშ გახ ური ვ ა ღა ულმ ული ცმუ ილი სნაზ ა ფე ლაშვ მსა ტან ლი უჩ ე ზე ხსა ილ ხიო საც მი ვე ავა ც ლ ცმელის შე ბმა მლი ვიდა ამ დ იმ ურჯ ი დ კერ , თი ს მო . ნ ელ ყვე ისა ი ჩ ა ჩა ილი ათ ყვ ვარ აზე ლაფ , რო რდი ნთა ლუ ინ მ ძ ერ მ ლი მო რჯ ა ხ გა ველ ოლ ალი მა კა ლურ წაი ირგ ი კა ნ თ მ მეგ წყო ვის ე. ს ან ი რგ ჯი სვა ო. თ ბა, ობ ბაზ კე პორ ს მ ხას ფერ და ვალ ი ტ მ ულ არმა ე და ებშ ტულახარ ათზ ი არ იუხ ობ თა ფს ი დ ი ებს ე დ უყ ედ აა ვა აზ მუ ი ავ ად , ვგ ე - ნა ხ ქოლ დივა ამია რომ ყენა რს, იჟ თ ინ ოგ რ ნი ას . „ დე ინ თ ი . ჩ ვ ე ყვ და ბი ათინ იბიძ ურ მ ემს ა არ დ თი ა ე ა ხ არ სეთ ა ყ რ მ მ ხ მ ხო შირა დიზაღალ იზრ ეზე კარ ო ლმ დ აი აშ უნ ჩე გ ვიკ ნერ ვილ ა, ჩა მმა ტა ე მა ერ ზე მა. ცმ ნ ლს სა ც სთა ავ “. მ ე ნ
სპორ ტ შალი ული მაკა კ კლას აშვილი იკურ კაბაშ ი
აშორისო თ რ ე ა ს ს თბილისი რი ფესტივალი უ თეატრალ ხიტაშვილის სნა უ გიორგი ს ეზენტაციით გაიხ რ დისკის პ მეორე საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალი, თბილისის „ივენთ ჰოლში“, გიორგი სუხიტაშვილის ქალაქური სიმღერებით გაიხსნა. დისკის პრეზენტაცია გაიმართა, რომელზეც მომღერალი დაახლოებით წელიწა დნახევრი მუშაობდა. ალბომი „მისმინე მე“ „სანო სტუდიაში“ ჩაიწერა და მასში 12 სიმღერაა შესული. ფესტივალის გახსნაზე თეატრალური ბომონდისთვის გიორგიმ ახალ ალბომში შესული სიმღერები, სანო სთან და ცოცხალ ბენდთან ერთად შეასრულა. მარინა ბერიძე: „ამ ალბომის პრეზენტაციისთვის ჩვენ სხვა დღეს ვერ მოვნახავდით. იმიტომ, რომ გიორგი თვითონ მსახიობია და თეატრალური დაამ თავრა. გარდა ამისა, ჩვენ გვინდა დავამტკიცოთ, რომ კარგად და ფაქიზად შესრულებული ქალაქური ჰანგი, შედევრის დონეზეა. ეს ჩემთვის ეთნო-ჯაზია და მივესალმები. სხვა როგორ გაიგებს არ ვიცი“. ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
25
ბურჯანაძის ღონისძიებაზე მოღალატე ბუბა კიკაბიძეს ეძახეს მირიან ბოქოლიშვილი ეს ის უცნაური შემთხვევა იყო, როცა ფილარმონიის საკონცერტო დარბაზში მომღერლებს აპლოდისმენტების ნაცვ ლად მოღალატეებს ეძახდნენ და უსტვ ენდნენ. ზოგმა ეს ღონისძიება იუმორი ნასაც კი შეადარა, ჯემალ ბაღაშვილის ნაცვლად კი ღონისძიების რეჟისურა თვით ნინო ბურჯანაძემ იკისრა. „სახა ლხო კრების“ გენერალურ რეპეტიცი აზე აჩვენეს გადამონტაჟებული კლიპი „გამარჯობა აფხაზეთო შენი“. როგორც იცით, ესაა კლიპი, რომელმაც ქართვე ლი მომღერლები გააერთიანა, თუმცა კრების ორგანიზატორებმა მცირე ეშ მაკობას მიმართეს, შიგადაშიგ დევნილ ების გამოსახლების კადრები ჩაამატეს და ფილარმონიაში შეკრებილი ხალხის რეაქციამაც არ დააყოვნა. ეკრანზე ქა რთველი შემსრულებლების გამოჩენი სთანავე გაისმა შეურაცხმყოფელი შე ძახილები: – კიკაბიძე, მოღალატე! მეძავებოოო! გაათრიეთ წურწუმია! სეფაშვილო, იუ დაა! ყველაზე დიდი ხმაური და სტვენა ნინა წკრიალაშვილის კადრს მოჰყვა... „პრაიმტაიმმა“ მერაბ სეფაშვილსა და ლელა წურწუმიას ამ შეურაცხმყო ფელი გამონათქვამების კომენტირება სთხოვა. ლელა წურწუმია: – კომენტარის გაკეთებაც კი ზე დმეტია ამ საქციელზე. თავიანთ თავს დაუკვირდნენ და თავიანთი საქციელი გააანალიზონ. ყველამ თავის გულში ჩაიხედოს და პატრიოტიზმზე მერე ის აუბროს. რას ვგულისხმობ? ძალიან კარგად მიხვდებიან, რას ვგულისხმობ. პატრიოტიზმზე საუბარი ზოგის მხრი დან მართლა უხერხულია, მათი ქმედებ ებიდან გამომდინარე. მერაბ სეფაშვილი: – არ არის ლამაზი ასეთი საქციელი. მეც რომ დავუსტვინო პოლიტიკოსე
26
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ბს, არც ეს იქნება ლამაზი, თუმცა, რაღა დაგიმალოთ და, ამის სურვილი ხშირად გამჩენია. რას ამტკიცებენ ამით, ვერ ვხ ვდები. ელემენტარული კულტურის ამბა ვია... იმდენ რამეზე მინდა ხმა ამოვიღო, თუნდაც ამ ადამიანების ქმედებებზე, მა გრამ ჩუმად ვარ იმიტომ, რომ პოლიტიკა არ არის ჩემი საქმე. პოლიტიკოსებიც არ უნდა ჩაერიონ ჩვენს საქმეში. – როგორ ფიქრობთ, რის თქმა უნ დოდათ ამ მონტაჟის ავტორებს? – რა ვიცი, იმდენი რამე დაამონტა ჟეს და იმდენ სისულელეს ვუყურებ, რომ ძნელია, გაარკვიო, რა მიზანი აქვთ. ფი ლარმონიაში ბევრი ხალხი არ ეტევა, ზო გადად, ალბათ, ისინი შეიკრიბნენ, ვისაც ყველა და ყველაფერი აღიზიანებთ. – მეც ხშირად მქონია სურვილი, სხ ვებისთვის დამესტვინაო... რას გული სხმობთ?
– ბევრ რამეს, გნებავთ, მათ ქმედებ ებს, ტყუილებს. სწორედ ამ პოლიტიკო სებმა ძალიან ბევრჯერ შეიყვანეს ხალხი შეცდომაში. არ მინდა, ბევრ რამეს ხაზი გავუსვა, უხერხულია, უბრალოდ. მომღერლების შეურაცხყოფა ერთა ერთი არ ყოფილა, რამაც „სახალხო კრებ ის“ გენერალურ რეპეტიციას უხერხული ფონი შესძინა... იმავე ეკრანზე ცოტა ხა ნში რუსეთ-საქართველოს ომის კადრები აჩვენეს, თუმცა ეს იყო კადრები, რომლის ჩვენებაზეც, ეთიკური მოსაზრებებიდ ან გამომდინარე, მედიასაშუალებებმაც კი შეიკავეს თავი. ფილარმონიაში 3000 ადამიანი დიდ ეკრანზე უყურებდა ქა რთველი ჯარისკაცების დანაწევრებულ სხეულებს, დამწვარ ცხედრებსა და რუ სეთის აგრესიის შედეგად გადაბუგულ სოფლებს. ჩვენება მაშინაც კი არ შეწყდა, როდესაც დარბაზში რამდენიმე ადამიანი შეუძლოდ გახდა. ნინო ბურჯანაძემ და კრების ორგანიზატორებმა შემზარავი კა დრები ლამის იძულების წესით აყურებინ ეს ხალხს, რათა მათში სააკაშვილისადმი ზიზღი გაეღვივებინათ.
EXCLUSIVE
ექიმები ცოცხალი ბავშვის გაკვეთას გვთავაზობდნენ მარიტა დამენია
საპატრიარქოს სამშობიაროს ექიმებს, პატარა ნინო ბუთხუზის ოჯახის წევრები სკანდალურ ბრ ალდებას უყენებენ. მათი თქმით, ექიმებმა, დაუდევრობის გამო, ჩვ ილი მკვდრად გამოაცხადეს და მშობლებს მიზეზის დასადგენად მისი გაკვეთა შესთავაზეს. პატარა გარდაუვალ სიკვდილს მხოლოდ ბედნიერი შემთხვევის წყალობით გადაურჩა, თუმცა მო მხდარმა მის ჯანმრთელობას და ღი სამუდამოდ დაასვა. ლალი ბუთხუზი, ბავშვის ბე ბია: „მშობიარობისას ბავშვი მო ტრიალდა. რადგან ჯდომით იყო, აუცილებელი გახდა საკეისრო კვეთა, თუმცა ოპერაციაზე ანეს თეზიოლოგს დააგვიანდა. ისეთი დაძაბული ვიყავი, ზუსტი დროის თქმა გამიჭირდება, თუმცა საკმ აოდ დაიგვიანა. საკეისრო კვეთ იდან ორმოცი წუთის შემდეგ ვი ღაც გამოვიდა და მითხრა, ბავშვი დაიღუპაო, მიზეზად კი გულის მანკი დამისახელა. მაშინვე ვუთხ არი, რომ ბავშვი მათი დაუდევრო ბით დაიღუპა, რადგან დროულად ვერ ამოიყვანეს, თუმცა არ დამე თანხმა. შემომთავაზა, გავკვეთოთ და გარდაცვალების ზუსტი მიზე ზი გავიგოთო. კიდევ კარგი, გაკვ ეთაზე უარი ვუთხარი. საათ-ნახე ვარი საოპერაციო ბლოკში ბავშვი უპატრონოდ იყო, ერთი საათის შემდეგ პროზექტურაში ჩაჰყავ დათ. ჩვენ ჩასასვენებლის დასამზ ადებლად მივდიოდით, მაგრამ ჩე მმა შვილმა, ბავშვის მამამ, აიჩემა, ჩემი შვილი უნდა ვნახოო. ვუშლ იდი, ვფიქრობდი, ეს მთელი ცხოვ რება მწარედ დაამახსოვრდებოდა. საოცრად ბინძურ ადიალაში ჰყავ დათ გახვეული. რომ გადახსნეს, ანგელოზს ჰგავდა, ისეთი ლამაზი იყო. მამამისმა ფეხზე ხელი მოჰკ იდა და იტირა, ამ დროს ბავშვმა
პირი გააღო. ჩემი შვილი აყვირდა, ცოცხალიაო. ექიმებმა პირი მოუკ უმეს, ბავშვმა ისევ გააღო და ისევ დაუხურეს. ეტყობა, ამოსუნთქვა უნდოდა მაგ საცოდავს. მამამისს უკვე ვეღარ ვაკავებდი, ყველას უმტკიცებდა, რომ ბავშვი ცოცხ ალი იყო. ექიმები მაინც ამბობდ ნენ, რომ ბავშვს, უბრალოდ, ჰა ერი ჰქონდა ფილტვებში და სანამ არ დაეცლებოდა, ასე იქნებოდა. რადგან ყველა ამბობდა, რომ მკ ვდარი იყო, ჩვენც დავიჯერეთ და ქვევით ჩავედით. ვბჭობდით, სად დაგვეკრძალა. ცოტა ხნის შემდეგ ზევით რძლის სანახავად ავედი და ექიმმა მითხრა, რაღაც უნ და გითხრა და ყვირილი არ და იწყოო. მეგონა, ჩემს რძალსაც რამე დაემართა. სასწაული მოხდა და ბავშვი გაცოცხლდ აო. სიხარულისგან ხუთ კიბეს ვახტებოდი, რომ ჩემებისთვის ეს ამბავი მიმეხარებინა, ვიღა ცამ კი მომაძახა: ბავშვი რომ ამ დენ ხანს უჟანგბადოდ იყო, ტვინს რა დაემართებოდაო. იქიდან პი რდაპირ ჟვანიას კლინიკაში გადაიყვანეს რეანიმობ ილით“. ექიმებმა მომხდა რი მარტივად ახსნეს, სასწაული მოხდა და ბავშვი გაცოცხლდაო და ნინო დაარქვეს, თუმცა ოჯახის წევრ ებს ასეთი სასწაულის არ სჯერათ, განსაკუთ რებით კი ის აშფოთებთ, რომ ექიმებმა კინაღამ ცოცხალი ბავშვის გაკვ ეთაზე დაითანხმეს. „ბავშვი ცოცხალი ყოფი ლა და ვერ შენიშნეს, თორემ როდის იყო, მკვდარი ცოცხ ლდებოდა? თან ამდენი ხნის შემდეგ. ბავშვი ცოცხალი ამ ოიყვანეს, მე სამშობიარო ბლ ოკთან ვიდექი და ბავშვის კნავ
ილის ხმა გავიგონე. წარმოგიდგე ნიათ? ცოცხალი ბავშვის გაჭრას მთავაზობდნენ. შემდეგ რეანიმ ობილის ექიმებმა ხელოვნურ სუ ნთქვაზე გადაიყვანეს ბავშვი. მთ ელი ღამე ჟვანიაში ბავშვთან გავა ტარეთ, მეორე დილით ადრე ჩემი რძლის სანახავად მივედი. იმას სეფსისი დაეწყო და ღუდუშაურში გადავიყვანეთ. ბავშვი მთელი ორი თვე საავადმყოფოში იწვა“. მომხდარი პატარა ნინოს ცხ ოვრებაზე ძალიან უარყოფითად აისახა. ახლა იმ ასაკშია, როცა უკვე სიარულს უნდა იწყებდ ეს, ის კი ჯერ ჯდომასა და თავის დაჭე რასაც ვერ ა ხე რხ ებ ს , ხშირი კრ უნჩხვები კი მის მდგომა რეობას კიდევ
უფრო ართულებს. „არაფერზე რეაქცია არ აქვს, თვალს არ გვაყოლებს, არ ტი რის, ხმაურზე, საჭმელზე არ რე აგირებს, დევს, ფაქტობრივად. არასდროს წოვის რეფლექსი არ ჰქონია, საკვებს ვუბლენდერებთ და კოვზით ვაძლევთ. უბრალოდ, ყლაპავს. თვალის ფსკერი კარგი აქვს, მაგრამ ვფიქრობ, უმნიშვ ნელოდ ხედავს. თან მომხდარმა ცერებრალური დამბლის უმძიმე სი ფორმა დაუტოვა და ამას თან ერთვის ეპილეფსიაც. გლობალ ური ჩამორჩენა აქვს. მისი ტვინი უჟანგბადობით მნიშვნელოვნად დაზიანდა. ეპილეფსია რომ მოეხ სნას სამ წლამდე, შეიძლება კიდევ რაღაც ეშველოს. მაგრამ აქ ეპილ ეფსიას ვერ უხსნიან, იტალიაში ყოფილა სარეაბილიტაციო ცენტ რი. თუმცა ჩვენ ბავშვის იქ გაგზ ავნის საშუალება არ გვაქვს. მე სპეციალურად ვიყავი მისული სა პატრიარქოს სამშობიაროს დირე ქტორთან, ვეფხია ოდიშარიასთან, და ვთხოვე, რადგან ბავშვს მათთ ან დაემართა ასეთი რამ, მათვე ეზრუნათ ბავშვის რეაბილიტაც იაზე. პირველად რომ მივედი, კუთხეში მიმწყვდეულ დასჯილ ბავშვებს ჰგავდნენ. მეორედ რომ მივედი, ექიმმა, ვინც ამ შობიარა, ვახტანგიშვილმა მითხრა: ნუ ნერვიულობ, კიდევ ეყოლებათ შვილიო. მესამედ რომ მივედი, თა მამად განმიცხადეს, ნუ გვაწუხებო. ანგელოზი ვით არის და არ ვიცი, რა ეშველება. დღეში ზოგჯერ ოცჯერაც ემართება ეს კრუნ ჩხვა, იტირებს, დაიკლაკნება და თვითონ გამოდის. კრუნჩხვების გამო, ძალიან ძლიერ წამლებს ვასმევთ, ამიტომაც არა აქვს რეფლექსები. კრუნჩხვები რომ მოეხსნას, წამლებიც აღარ დასჭირდება და იქნებ
გონებრივად ცოტათი მაინც განვ ითარდეს“. მოკლედ, მძიმე სურათია, ჩვენ ვცადეთ, ამ ყველაფერზე ექიმებ საც გავსაუბრებოდით. ექიმ მანა ნა გოცირიძეს ვერ დავუკავშირ დით, ხოლო მერი ვახტანგიშვილმა კომენტარზე კატეგორიული უარი განაცხადა. ვეფხია ოდიშარია, საპატრია რქოს სამშობიაროს დირექტორი: – პირადად ჩემი მოთხოვნა იყო, რომ ჯანდაცვის კომისიას გაერ კვია ეს საკითხი და ვინც დასასჯ ელი იყო, დასჯილიყო. ესენი ამას ამბობენ, ექიმები სხვას ამბობენ. მე კომისიიდან მომივიდა დასკვნა, რომ საბჭოს უნდა მიეღო გადაწყ ვეტილება. თუმცა ეს გადაწყვეტი ლება ჯერ ჩემამდე არ მოსულა, ლიცენზია არავის შეჩერებია. – ოჯახის წევრები მიყენებუ ლი ზარალის გამო, მიიჩნევენ, რომ სწორედ თქვენმა სამშობია რომ უნდა გაიღოს თანხა ბავშვის რეაბილიტაციისთვის. – ისინი რას თვლიან, მათი ნე ბაა. არაერთხელ შევხვდი მათ და ჩემი თხოვნა იყო, რომ კომისიის დადგენილების მიხედვით გაკეთე ბულიყო ყველაფერი, კანონი არის უზენაესი. – თუ კომისიამ დაადგინა, რომ ნამდვილად ექიმები არიან დამნ აშავე, თქვენი სამშობიარო შეუწ ყობს ხელს ფინანსურად მის რე აბილიტაციას? – სამშობიარო ყველაფერს ხე ლს უწყობს, თავისი შესაძლებ ლობის მიხედვით. მოგეხსენებათ, სამშობიარო საპატრიარქოსია. აქ ყველაზე დაბალი ფასებია, რადგ ან სოციალურად გაჭირვებული ხალხი მოდის. თუ ექიმის დანაშა ული გამოიკვეთა, რასაც ზემდგო მი ორგანოები გადაწყვეტენ, იმას გავაკეთებთ.
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
27
! ღორის გრიპი ისევ გვიტევს მარიტა დამენია
გასული ზამთარი ვირუ სების თვალსაზრისით უხ ვი გამოდგა. განსაკუთრე ბით ფეხმძიმე ქალებსა და მძიმე ქრონიკული დაავ ადებების მქონე ადამია ნებს გაუჭირდათ. როგორც ამბობენ, ღორის გრიპის შემოტევას ამ ზამთარსაც უნდა ველოდოთ. თუმცა ვირუსებმა საქართველოს მოსახლეობას დაზამთრე ბამდეც შემოუტია. ჩვენმა რესპონდენტმა ნინო ჩი ხლაძემ იმ „უცნაური“ ვი რუსის შესახებ გვიამბო. „ორი კვირა ვიწექი ლოგინში, მუცელი, კუჭი და თირკმელები მტკიოდა. არც მახველებდა და არც სურდო მქონდა, უბრალოდ, სიცხეები 39-ს ქვემოთ არ ჩამომდ იოდა. სანამ თავისით არ გამიარა, არანაირმა წამლებმა არ მიშველა. ეს ყველაფერი მოულოდნელად დამეწყო. სამსახურში ვიყავი და უცბად კანკალი ამივარდა. სახლ ში რომ მოვედი, ორმოცი მქონდა სიცხე. საავადმყოფოში არ ვყოფ ილვარ, სასწრაფოები კი მყავდა. ერთმა სასწრაფომ მითხრა, კუჭი გტკივა, გაღიზიანებული გაქვს და მაგიტომო, მეორემ მითხრა, თი რკმელები გაქვს გაღიზიანებული და გამოიკვლიეო. ეხო რომ გადა ვიღე, არსად არაფერი მქონდა, მე რე ახლობლებმა მითხრეს, ბევრს ჰქონდა ასეო. მაგალითად, კასპის რაიონში ყოფილან ასეთი სიმპტო მებით ავად. არავის არ გადასდებ იაო და მეც არ მქონია ვინმე ვირუ სიანთან ურთიერთობა“. დაავადებათა კონტროლის ცე ნტრის სტატისტიკის თანახმად, ივნისში გრიპის 587 შემთხვევა დაფიქსირდა, ხოლო 1284 გრ იპისმაგვარი დაავადებების ჰო სპიტალიზებული შემთხვევა. ივლისში ამ რიცხვმა იკლო, გრიპისმაგვარი დაავად ება 1074 იყო, ხო
28
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ლო გრიპის შემთხვევა – 402, აგვისტოში 1022 გრიპისმაგვარი ვირუსი და 386 გრიპის შემთხვევა დაფიქსირდა. რაც შეეხება ბავშვებს, როგო რც იაშვილის კლინიკაში გვით ხრეს, ივნისი-ივლისი-აგვისტოში საავადმყოფოში 200-ზე მეტ ვი რუსით დაავადებულ პატარას უმ კურნალეს. რას უნდა ველოდოთ მომავალი ზამთრისგან, ამის თა ობაზე უფრო დეტალურად დაავ ადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის დირექტორს პაატა იმ ნაძეს ვესაუბრეთ: – ახლა ბათუმში ვარ, სწორედ გრიპთან დაკავშირებით შემაჯა მებელ ანგარიშს ვაკეთებთ, გა სულმა სეზონმა როგორ ჩაიარა. ავადობა იყო გაცილებით მეტი, ვიდრე წინა წლებში, ეს გასაგებია, რადგან პანდემია მთელს მსოფლი ოში იყო, საქართველო მთვარეზე ხომ არ არის. პროცენტულად შა რშანდელთან შედარებით 30-50%ით მეტი იყო. განსაკუთრებით შა რშანდელი დეკემბრის ორი კვირა გართულდა. 51-52-ე კვირებზე პა ნდემიის ზღვარს მივუახლოვდით. – ეს პროცენტული მატება, მხოლოდ ღორის გრიპის ხარჯზე იყო თუ სხვა ვირუსებიც მომძ ლავრდა? – არა, მაშინ სხვა გრიპი, ანუ სეზონური ვირუსები პრაქტიკუ ლად არ დაფიქსირებულა, სულ იყო ახალი პანდემიური ვირუსი, უბრალოდ, ზოგს ძლიერად ჰქონ და, ზოგს იოლ ფორმებში. მთავ არი მაინც ის იყო, რომ მინიმა ლური დანაკარგებით გამო ვედით. – სულ გარდაცვა ლების რამდენი შემ თხ ვ ევა დაფი ქსირდა? – სულ 33 ადამიანი დაიღ უპა, რომელიც, ოფიციალურად დადა სტურდა, რომ ვირუსით იყო გამოწვეული გარდაც ვალება. რაც ყველაზე უფრო სამწუხაროა, მათ შორის რვა ფეხმძიმე იყო. – ვაქცინებთან დაკავშირებ
ით რა მდგომარეობაა? – ვაქცინები ქვეყანაში ისედაც არის და პირველ რიგში, ექიმებსა და ფეხმძიმეებს ვთავაზობთ, თუ მცა, თუ ვინმე მოისურვებს, იმას აც შეუძლია გაკეთება. – ბავშვებიც და მოხუცებიც ხომ რისკჯგუფში შედიან? – ბავშვებმა, საბედნიეროდ, უკეთ გადაიტანეს, ამ 33-დან მხ ოლოდ ერთი 14 წლის ბავშვი იყო, რომლის მდგომარეობა იმან დაამ ძიმა, რომ სხვა დაავადებებიც ჰქ ონდა. – შარშან ქვეყანაში პირბადეე ბის დეფიციტი გაჩნდა... – პირბადე არ არის დაცვის გა ნსაკუთრებული საშუალება, თუ მცა ფეხმძიმეებს მაინც ვურჩევ დით... – რა ითვლება დაცვის განსაკ უთრებულ საშუალებად? – პირველ რიგში, ხელების და ბანა. ასევე, სასურველია, ჯიბეში გვქონდეს სპირტის შემცველი სა დეზინფექციო ხსნარი, რომ ხელე ბი ხშირად დავიმუშაოთ, იმიტომ რომ ძრითადად გადაცემა ასე ხდ ება ხოლმე. თუმცა სპირტის სახეზე მოსმა საჭირო არ არის, მთავარი ხელე ბია. – წელს რა პროგნოზები კეთდ ება? – უგრიპო ზამთარი არ არსებო ბს, ზამთარში გრიპი ყოველთვის არის, წელსაც იქნება, რა თქმა უნ და, იმდენი არა, როგორც შარშ ან. ჩვეულებრივ ზამთრებთან შედარებით ოდნავ მეტი იქნება. ჯერჯერობით ახალი ვირუსი არ არის, იგივე ვირუსი იქნება, რაც შარშან, თქვენ რომ ღორის გრიპს ეძახით. წელს ნახევარ მილიონამ დე საქართველოს მოქალაქეს გა დატანილი აქვს ეს ვირუსი და მათ იმუნიტეტიც აქვთ, დანარჩენს ხომ არ აქვს გადატანილი. საერთოდ, ყველაზე მაღალი რისკია ფეხმძი მეები, ამიტომ ვთავაზობთ მათ, აიცრან, ვაქცინები უკვე არის. – რაიმე გართულებას არ გა მოიწვევს? – არა, ეს უკვე მსოფლიო პრაქ ტიკაა. ორსულებისთვის საზოგა დოებრივი თავშეყრის ადგილებში არაა სასურველი ყოფნა. პირველ რიგში, მათ უნდათ დაცვა.
„არავი ს აქ დეა თავბერიძე მილანიდან ჩამოსული ბი ჭოლა თავის კლიენტურას მრავალფეროვნებას და მეტ კომფორტს სთავაზობს... თავიდან იყო კერვაში გათე ნებული უძილო ღამეები და ნე რვიულობა. მერე წარმატება და უამრავი ჭორი. დღეს არის სა ხელი, ბევრი ფული, მეგობარი და ხმამაღალი შეფასებები. თვ ითშეფასება არც ბიჭოლას აქვს დაბალი და საკმაოდ ამბიციურ განაცხადს აკეთებს - 22 წლის წინათ ძალიან ნიჭიერი ადამიანი მოევლინა საქართველოსო... 22 წლის დიზაინერს 2 წელი არც კი დასჭირვებია იმისთვის, რომ თბ ილისური ბომონდის ერთ-ერთი ცნობილი სახე გამხდარიყო. ამის თვის, უძილო ღამეებთან ერთად, გამიზნული სვლის გაკეთება და იმიჯის შეცვლაც მოუხდა. რო გორც მისგან შევიტყვე, იმიჯის შეცვლა ლონდონში მიღებულმა მარკეტინგულმა გაკვეთილებმა უკარნახეს. სწავლებას უშედეგ ოდ არ ჩაუვლია. ნიჭს პიარიც მო ჰყვა და ბალიშებთან ერთად ახლა ულვაშიც ბიჭოლას სავიზიტო ბა რათად იქცა. უულვაშობის დროს კი იყო პერიოდი, როდესაც ძალი ან უჭირდა: „წლინახევრის წინათ, აკადემიაში ლარიან სამკუთხედ ფენოვანს ვერ ვყიდულობდი, 40 თეთრიანს ვჯერდებოდი. ახლა კი, საყიდლებზე ლონდონში და ვდივარ...“ დღეს, ლონდონიდან გამოწე რილი ძვირადღირებული ნაჭრებ ით 11 000 ლარიან შეკვეთას იღ ებს. თბილისში, უკვე ფეშენ დიზა ინერად წოდებული, 22 წლის ბი ჭოლა, სამომავლოდ მსოფლიოს დაპყრობასაც აპირებს: „33 წლის ასაკში მსოფლიო მოდის ბაზარზე ისე უნდა ვიყო პოპულარული, როგორც დღეს ქართულზე.“აცხადებს ჩემთან ინტერვიუში რამდენიმე დღის წინ იტალიიდან დაბრუნებული ბიჭოლა და მილა ნურ შთაბეჭდილებას მიზიარებს. მილანის მოდის კვირეუ ლი მილანის მოდის კვირეულზე, ჩემმა მეგობარმა, ანუკა არეშიძ ემ დამპატიჟა. არც კი დავფიქრე ბულვარ ისე გავემგზავრე. ყველა მოდის ქალაქი მაქვს მოვლილი: ანტვერპენი, პარიზი, ლონდონი. მილანში პირველად ვიყავი და ძალიან დიდი შთაბეჭდილება და ტოვა. იტალიელები რაღაცით ქა რთველებს ჰგვანან. ჰავაც ისეთი იყო, მეგონა თბილისში ვიყავი. მილანისა და ჯენუას თამა შზეც წავედით. კახი ხომ ჯე ნუაში გადავიდა სათამაშოდ. მილანის გულშემატკივრებმა დიდი პლაკატი გამოიტანეს წარწერით. დიდ მადლობას უხდიდნენ მას. ძალიან ამაყი ვიჯექი, რომ მე, ქართველი, ვე სწრებოდი ამ თამაშს. 100%-ით ნატურალური და ხარისხიანი ქსოვილი დროს ძალიან კარგად ვატა რებდი. უამრავი ცნობილი სა ხე ვნახე: მეგან ფოქსი. ჯორჯ კლუნი, კაელი მინოუგი, უილ სმიტი... იყო გართობაც და მნიშ ვნელოვანი შეხვედრებიც. ჩვენ ებების მერე რესტორანში მქონ და საქმიანი ვახშამი. უკვე დადგა დრო, რომ კონცეპტუალურობას თან ერთად ხარისხი გავზარდო. რადგან ის მომხმარებელი მყავს, რომელიც უკვე დიდ თანხას იხ დის ჩემს კოსტიუმებში. ამიტომ უნდა შევთავაზო უმაღლესი ხა რისხის 100%-იანი ნატურალური აბრეშუმი. მარტო კოსტიუმების
შეფასებითა და დაკვირვებით არ შემოვფარგლულვარ. ვაკვირდე ბოდი ყველაფერს, რომ ყოფილიყო უფრო ბევრის მომტანი - ზოგადად განათებისა და ხმის სისტემას, ხა ლხის განლაგებას. შოუს ხარისხს... მილანში ერთ-ერთ საუკეთესო კომპანიას, რომელიც ხარისხიან პროდუქციას აწარმოებს. ჩემი კო ლექციებისთვის ქსოვილები შევუ კვეთე. სპეციალურად ყველა ქსოვ ილის ნიმუში წამოვიღე, რომ ჩემს კლიენტურას, საშუალება მიეცეს სასურველი ქსოვილი აარჩიონ. -ახლა მილანიდან ჩამოგაქვს ნაჭრები, ადრე ლილოშიც ყიდუ ლობდი... -ადრეც-არა, ლილოში რაღაც ნაჭრებს ახლაც ვყიდულობ. იქ არ ის არანატურალური ანუ სინთეთ იკური ქსოვილები, რომლებიც ში და დასამუშავებლად კარგია. მაგა ლითად, როდესაც კაბას 200 მეტრი ტულისგან ვკერავ, ლილოს პრ ოდუქციას ვიყენებ. რადგან ტული ისედაც და ასედაც თურქეთიდან ჩამოდის და ყველა იქ ყიდულობს. მაგრამ თბილისში ხომ ყველაფერი ლაპარაკზეა. რა უნდა თქვა, რა არა. რა გემარიაჟება. ამის თქმა, ალბათ, ეგოიმებოდათ და ამიტომაც არ იძ ახდნენ. მე ჩავთვალე საჭიროდ მე თქვა და მერე მეუბნებოდნენ კიდეც რამ გათქმევინაო. იტალიურ ქსოვილებს თბილის შიც ვყიდულობდი და თურქული წარმოების ქსოვილებს ლილოში ვი ძენდი. ძვირფასი დაკვეთები როცა მქონდა, ლონდონიდან ჩამომქონ და ექსკლუზივები. ყველაზე ძვირი 11 000 ათასი ლარი გადაუხდიათ. 2 კვირის წინ კი, სანამ მილანში გა ვემგზავრებოდი, 6 000-ლარიანი შეკვეთა დავასრულე. მე მდიდარი დამკვეთები მყავს. დიდი ამბიცია ძალიან დიდი ამბიციები მაქვს ჩემს საქმეში, მაგრამ მაინც ძალიან ვფრთხილობ. ისეც ამბიციური ვარ. ჩემი აზრით, ეს წარმატებისთვის საჭიროც არის. უფრო თავდაჯერ ებული ვარ და ვიცი, რომ ყველაფ ერი ისე გამოვა, როგორც მე მინდა. რამდენად ამართლებს, ეს თქვენ თვითონვე შეაფასეთ. წლინახევრის წინათ დავიწყე ყველაფერი. ბევრი ამთავრებს აკადემიას, მაგრამ შე დეგი წლების მერეც არა აქვთ. მე კი წარმატებას ძალიან მოკლე ხანში მივაღწიე. შრომა არ მეზარება. შე მიძლია 9 საათზე ავდგე და მეორე დილის 9 საათამდე ვიშრომო, შემი ძლია არ მეძინოს 6 ღამე და გადა ბმულად ვაკეთებდე ჩემს საქმეს. პოპულარული როცა გავხდი, მენე ჯერი ავიყვანე. რომელიც, რაღაც მხრივ, ჩემს საქმეებს აგვარებს. მე
ქვს ჩემი განკითხვის უფლება“
ყოვ ელ თ ვის კრ იტ იკაც მოჰყ ვება. კ ი უფრო პიარზე მაქვს გათვლები. ეს, აუცილებელია. ლონდონში, როდე საც მარკეტინგის კურსი გავიარე ეგრევე ულვაშით ჩამოვედი. ეს არის ჩვეულებრივი თავის გა ყიდვა მე ხომ პროდუქტი ვარ, რომელიც კარგ ად უნდა გაიყიდოს? თბილისში არა აქ ვთ ამის კულტურა, ამიტომაც ბევრს მაკრ იტიკებენ. -ე.ი. გამოდის, რომ ულვაშებით ფასობ? -რა თქმა უნდა, უფრო განსხვავ ებული იმიჯია, ახალგაზრდისთვის მიუღებელი. მეც ძალიან მომწონს. უფრო სახასიათო, თვალში საცემი და დასამახსოვრებელი ვარ. ეს, რა თქმა უნდა, კლიენტურის გაზრდა ზეც მოქმედებს. ერთი დაინტერე სებული მაყურებელი, ჩემთვის, უკ ვე ერთით მეტი კლიენტია... შეკვ ეთებს 15 წლიდან ვიღებდი, მაგრამ ახლა ჩემი მომხმარებელი ბევრად მეტია, ვიდრე ერთი წლის წინათ იყო. თუ მცა პო პულ არ ობ ას
კრიტიკა ადრე ძალი ან მაღიზიანებდა და მწყინდა კრ იტიკა, ახლა აღარ. ვფიქრობ, რომ მართ ალი ადამიანი ვარ. როდესაც გამოვედი და ვთქვი ლილოში 5 ლარად ვყიდულ ობ ნაჭერს-მეთქი, მა რთლაც ასე იყო. მაგრამ ჩემი კოლეგები ამის თქმას რატომღაც თავს არიდებენ. „აბადოკებს“ ჩემი ხელით ვხვრეტდი გაცხელებული ლურსმნით. მე არ მერიდება იმაზე საუბარი, როგორ და რანაირად დავიწყე ეს ყველაფერი ზოგი დი ზაინერი კი მაკრიტიკებს ლილოში ყიდულობსო. არადა ზუსტად იგ ივე ქსოვილით კერავს, უბრალოდ, იძახის იტალიიდან გამოვიწერეო. რატომ უნდა მოვატყუო ჩემი მომხ მარებელი? აი, ახლა „პროფილში“ ხუმრობით ვიმღერე. უკვე კრიტ იკა წამოივიდა - უყურე ბიჭოლას, სიმღერაც დაიწყოო. დიახაც, ვი მღერე და სიმღერის ნიჭიც აღმო მაჩნდა.(იცინის) ნიჭიერი ადამიანი ყველაფერში ნიჭიერია.
გემოვნება ფულით არ გა ნისაზღვრება ამბიციური ვარ, „მარიაჟი“ არა. რატომ უნდა ვიყო მარიაჟი? პირვ ელად ისიც მე დავწერე, რომ მეორ ადებში დავდივარ. ახლაც ხშირად ვსტუმრობ. ჩემს გარდერობში ათას ევროდ ნაყიდი სამოსის გვერდით, 2 ლარად ნაყიდი პერანგიც არის. ეს პერანგი ჩემი „პაკაზის“ დახურვ აზეც მეცვა და ემპორიო არმანის ჩვენებაზეც მილანში. მაგრამ ზემო დან პიჯაკი მეცვა „დრაისვან მატე ნის“, რომელშიც 3 000 ლარი მაქვს მიცემული. გემოვნება ფულით არ განისაზღვრება. შეიძლება ვიღაცას ჰქონდეს ფული და ათხლიშავდეს „რობერტო კავალში“, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ის გემოვნებიანია. თბილისში ბევრი გოიმია ძალიან ბევრი რამ მეგოიმება, ბევრი თბილისური „პონტი“, მაგრამ ხომ ვიცი როგორ გაზეთს ვაძლევ ინტერვიუს, ამიტომ არ მინდა შა რში გავყო თავი. ვიღაცისთვის შე იძლება მე ვიყო გოიმი. ყველაფერი შედარებითია. ჩემთვისაც თბილის ში ძალიან ბევრი გოიმია. არადა ან დერგრაუნდობენ... კარგად მინდა განვმარტო. გოიმი ჩემთვის არ ნი შნავს არც ცუდად ჩამცმელს, არც სოფლიდან ჩამოსულს. შეიძლება ადამიანის საქციელი იყოს ისეთი გოიმური, რომ სულ გემოვნებია ნადაც რომ ჩაიცვას, უკვე გოიმად აღიქვამ...
„ჯორჯიან ფეშენ ვიკი“ და ახალი კოლექცია იცი, ბალიშებამდე, მამაკა ცის ბროშებით ვიყავი ცნობ ილი, მაგრამ ეს ყველას დაავ იწყდა. არადა მაშინ აქტუალ ური იყო და ძალიან კარგადაც იყიდებოდა. ახლა ვემზადები „ჯორჯიან ფეშენ ვიკისთვის“, ჩემი ჩვენება ძალიან კონცეპ ტუალური იქნება. უფრო პრ ობლემატურ თემას და ადამ იანის ტკივილს ეხება. ვაჩვენებ სიმსივნის შედეგად წამონაზა რდებს. ფორმები ღრუბელითა და ქაფით გაკეთდება. იდეა საიდან მოვიდა არ ვიცი. არც ის ვიცი რას დავარქმევ. ასეთი ად ამიანები გარიყულებად გრძნობენ თავს. მე კი მინდა, რომ ამ ნაბიჯით ასეთი ადამიანების საზოგადოებაში ინტეგრირებას შევუწყო ხელი. ეპილოგი ინტერნეტ გვერდებზე მიდის ჩე მი ლანძღვა-გინება... საქმით რომ იყვნენ დაკავებულნი ჩემი ლანძ ღვისთვის ხომ ვერ მოიცლიდნენ? დღეს ბევრს თავიანთი ცხოვრება არ გააჩნია და სხვისი ცხოვრებით ცხოვრობს. ზედაპირულ შეფასე ბებს აკეთებენ... ისეთი ნამდვილად არა ვარ, როგორადაც ზოგიერთი აღმიქვამს. აი, თუნდაც, იფიქრებ, რომ ჩანთაში ხატები მიდევს და მო რწმუნე ვარ? მე ნამდვილად ბევრს
ვ მუ შა ო ბ ჩემს თავზე და მართლა არ მოვს ულვარ ვიღაცის გაქაჩვით. უბრა ლოდ, გვერდში მიდგანან მეგობრ ები. თუნდაც ჯიჯი რეჯინი, რო მელსაც ჩემი სჯერა და სულ მეუბ ნება - ვიცი, მსოფლიოში რაღაცას მიაღწევო. მეგობრები დიდ ბიძგს მაძლევენ... მიყვარს ჩემი პროფ ესია, მინდა ვიყო წარმატებული და მაქვს ძალიან დიდი რწმენა. თუმცა, ხანდახან დეპრესიულიც ვარ, მაგრამ არ ვავლენ. ყოველთ ვის ისეთი ვარ - „ჰეპი“. არ მინდა სხვის განწყობაზე ვიმოქმედო. კრ იტიკას ძველებური სიმწვავით არ აღვიქვამ, მაგრამ არავის აქვს ჩემი განკითხვის უფლება. არავინ იცის ადამიანის შიგნით რა ხდება...
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
29
რეზო შატაკიშვილი თეატრისა და კინოს უნივერსიტეტის დოქტორანტი
მეოცეს ოც
„კავკასიური ცარცის წრით“ გარღვეული საბჭოური რკინის წრე „პრაიმტაიმის“ გამოკითხვაში მეოცე საუკუნის საუკეთესო ქართულ სპექტაკლად „კავკასიური ცარცის წრე“ დაასახელა ოციდან ოცმა რესპონდენტმა...
სტურუამ თავისი გენიალური შედევრი 1975 წელს შექმნა. იმ დრ ოისთვის ის მხოლოდ 37 წლის იყო და ეს შედევრი მის მიერ რუსთავ ელის თეატრში დადგმული რიგით 21-ე სპექტაკლი გახლდათ... სწ ორედ „კავკასიური ცარცის წრით“ გაარღვია რუსთაველის თეატრმა საბჭოური რკინის წრე და გავიდა საზღვარგარეთ... როგორც თავად სტურუა იტ ყვის, „კავკასიურში“ მოხდა წინა სპექტაკლების დადგმისას განხ ორციელებული რთული ძიებების კონცენტრაცია, მისი შემოქმედ ების გარკვეული ეტაპის დაგვირ გვინება. მაესტრო იტყვის იმასაც, რომ „კავკასიური“ სწრაფად კი არა, ერთი ამოსუნთქვით იბადებოდა, რადგან „კავკასიურს“ წინ უსწრებ და „ყვარყვარე“, სადაც მან უკვე მი აგნო ბრეჰტისეული სტილისტიკის გასაღებს. ის ამბობს: მაგრამ ხომ არაა ეს „ძის სიხარულით“ დაკარგ ულ-დავიწყებული ილაოს მსგავსი სენები, ის სამშობიარო ტკივილები, რომელიც ახლდა „კავკასიურის“ შობას? „რობერტ სტურუას პირველი რეპეტიციებიდან მსახიობები გა ექცნენ, ანუ, როგორც თეატრში ამბობენ, „როლიდან აითესნენ“. 30
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
მერე კი სანანებელი გაუხდათ ეს „ათესვა“ და რობერტმა მწარედ დაუმახსოვრა ზოგიერთს ეს სუ ლმოკლეობა“, – დაწერს ნოდარ გურაბანიძე... *** წლების მანძილზე იხსნებოდა ფარდა და ჩვენს თვალწინ თამა შდებოდა თავბრუდამხვევი კარნ ავალური სანახაობა. ერთმანეთს ენაცვლებოდა ეპიზოდები, ეპიზ ოდები, რომლებიც წარმოადგენ დნენ თავის თავში დასრულებულ თეატრალურ ფორმას. დასრულ ებული ეპიზოდი მომდევნო ეპ იზოდს თითქოს ეწინააღმდეგე ბოდა კიდეც, ეს მომდევნო არც მოსალოდნელი იყო და არც წინას ლოგიკური გაგრძელება, თუ რო მელიმე ეპიზოდს ცალკე ამოგ ლეჯდი, აბსურდულადაც მოგე ჩვენებოდა, მაგრამ ეპიზოდების ეს ურთიერთჯანყი მოჩვენებითი იყო, მათ აერთიანებდათ დიდ იდ ეასთან წილნაყარი მეტაფორული, პოეტური აზროვნება. აცხადებდა კიდეც სტურუა: „ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენს დადგ მებში ყველა ჟანრი ერთდრულად არსებობდეს. ფარსი ერწყმოდეს ფსიქოლოგიზმს, კლოუნადა – დრ
ამას, ტრაგედია – მუსიკალურ-პლ ასტიკურ გადაწყვეტას. ჩვენი კრ ედოა უნივერსალური თეატრი...“ *** „კავკასიურის“ სცენოგრაფი ული გადაწყვეტა მიკარნახა რუსი მხატვრის გ. გაგარინის ტილომ „თბილისური ბაზარი“, აქ ერთმ ანეთშია აღრეული სხვადასხვა ქვეყნები და ეპოქები – აღმოსავლ ეთი, დასავლეთი, სიძველენი და მაშინდელი უკანასკნელი მოდა. ჩვენ ისღა დაგვრჩენოდა, რომ ამ დომხალისთვის თანამედროვე და უახლესი წარსული მოტივები და გვემატებინა. დეკორაციაც თითქ ოს ბაზრის მოედანს გამოხატავს. იქვეა ხის უხეში ღობე და დაძონძ ილ-დაკერებული ფარდები“, – აც ხადებდა გოგი მესხიშვილი. სცენაზე თითქოს ბაზარია, ბა ზარი იმიტომ, რომ სწორედ ბაზა რზე უნდა გათამაშდეს კარნავ ალი.... სპექტაკლი კარნავალური სც ენით იწყება „იყიდეთ, იყიდეთ, იყ იდეთ“.... ეს სცენა არანაირ უშუალო აზრობრივ კავშირში არ არის მო ქმედების შემდგომ განვითარებ ასთან, მაგრამ სწორედ იგია კამე რტონი ამ კარნავალური, ირონიუ ლი განწყობილების... რეჟისორი გვამცნობს, რომ აქ იბატონებს თამაშის სტიქია... *** დაუვიწყარი გრუშე ვაჩნაძე „ჩემი, როგორც რეჟისორის, ჩამოყალიბებაში იზას უდიდესი წვლილი მიუძღვის. პირველი ნაბი ჯები: „ვახშმობის წინ“, „ბრალდე ბა“, „სეილემის პროცესი“... და შე მდეგ პაუზა.. რას იზამ, თეატრში ხშირად ხდება ასე. სამუშაო არც მე მა კლ და და არც მას, მა გრ ამ, როგორც ჩანს, ორივეს მოგვეძ ალა ერთად მუშაობის სურვილი. ერთხელ კიბეზე შემომეფეთა, სა ყელოში ხელი ჩამავლო, მომქაჩა და ჩამჩურჩულა: „შე უნამუსო, ერთად აღარ უნდა ვიმუშაოთ?“ რეჟისორულმა ამპარტავნებამ მძილია და ვუთხარი, არა-მეთქი. რა იცოდა, რომ ერთ თვეში „კავკ ასიურ ცარცის წრეზე“ ვიწყებდი მუშაობას და გრუშეს როლი ელ ოდა... გრუშე ვაჩნაძე – მხოლოდ ეს რომ ეთამაშა იზას, მაინც უბად ლო მსახიობად დარჩებოდა“, – წე რდა რობერტ სტურუა... ქალბატონი იზა კი, „კავკასიუ რის“ 20 წლისთავზე ჩემთან ინტე რვიუში იხსენებდა: „პიესა წაკითხ ული არც მქონდა, გრუშე ვაჩნაძე კი ბრეჰტს სადღაც მეშვიდე უწერ ია, მაგრამ ამას ჩემთვის არსებითი მნიშვნელობა არ ჰქონია. ძალიან გამიხარდა, რობერტს რომ ვხვდ ებოდი, რადგან 8 წელი ისე გავი და „სეილემის პროცესის“ შემდეგ, რომ რობერტთან არ მიმუშავია. მუშაობის პერიოდი საოცრად რთ ული იყო. ის სტილი, რასაც რობე რტი გვთავაზობდა, უცნობი იყო და ამიტომ ძალიან ბევრი ვიკითხე ბრეჰტის გარშემო, ნანახი მქონდა „ბერლინერ ანსამბლის“ სპექტა კლები, დიდი ხანი ვიწვალეთ. თი თქმის 6 თვე. თითოეულ ფორმ აზე კარგა ხანს ვფიქრობდი. გია ყანჩელს მოჰქონდა მინიშნებითი
მუსიკა, მესხიშვილს ესკიზები და იცით, ჩემს გრუშეს მაინცდამაინც ვერ ვხედავდი. მერე თვით ბრეჰ ტი მომეხმარა, ის წერს: გრუშეს როლის შემსრულებელს ვურჩევ, ნახოს ნამუშევარი ბრეიგელისა „შეშლილი მარგარიტა“. მეც მოვძ ებნე და ვნახე, შემდეგ ჩავედი გა რდერობში, მოვძებნე შესაფერისი კოსტიუმი: დაძონძილი პერანგი, წინსაფარი, ჩითები, სხვა წვრი ლმანი. ჩემი ლაღი თმაც ხელს მიშლიდა, მიმაჩნდა, რომ გრუშეს სევდიან სახეს უფრო მძიმე თმა მოუხდებოდა. სწორედ ამ დროს ჩემმა ქალიშვილმა თმა შეიჭრა. მე მისი ხორბლისფერი მძიმე თმა წავიღე თეატრში და პარიკი გავა კეთებინე. მაგრამ ვიცოდი, რომ რობერტს არ უყვარს პარიკი და საერთოდ ბუტაფორიას ერიდება, ვფიქრობდი, როგორ მეთქვა მი სთვის. ჩვენმა ქორეოგრაფმა იუ რი ზარიცკიმ მირჩია, არ მეთქვა და ისე მეთა მაშა. მართ ლაც პრემ იე რა ისე ვი თამაშე, რომ რ ობ ერ ტმ ა მერე გაიგო, რომ პარიკი მედო თავზე და მითხრა, აღარ მოიხ ადოო. ყველა გა სტროლი ჩემთვის ბედნიერება იყო, ზაარბრიუკენში 30 წუთი გვ იკრავდნენ ტაშს, სცენაზე ამოვ იდნენ გერმანელი მსახიობები, ვე დეკინდმა, როგორც სპექტაკლში ვყავარ აყვანილი სიმონ ჩაჩავას, ასე ამიყვანა ხელში და ნახევარი საათი მხარზე ვეჯექი... აი, მაშინ რომ დამთავრებულიყო ჩემი შე მოქმედება, მაინც ბედნიერი ვიქნ ებოდი... სერვანტესის საერთაშო რისო ფესტივალის დროს გაზეთ ებში იბეჭდებოდა ჩემი დიდი ფო ტოები და წერდნენ, რომ გრუშე იყო ფესტივალის დედოფალი... პირველ სკოლაში მესამეკლას ელებს დააწერინეს საკონტროლო „რომელი მსახიობი მოგწონთ“ და ერთმა მოსწავლემ სულ ორი ფრ აზა დაწერა „ვნახე „კავკასიური ცარცის წრე“ და დედიკო უფრო შემიყვარდა“.
ტრიუმფალური გასტროლები
როგორ გაარღვია „კავკასიუ რმა ცარცის წრემ“ საბჭოური რკ ინის წრე? როგორც ნოდარ გურაბანიძე აღნიშნავს, რუსთაველის თეატ რის პირველ გასტროლებში გადა მწყვეტი როლი საქართველოს კუ ლტურის მაშინდელმა მინისტრმა ოთარ თაქთაქიშვილმა ითამაშა. არადა მას მაინცდამაინც არ მოსწ ონდა „კავკასიური“, ის აღიარებდა სტურუას დიდ ნიჭიერებას, მაგრ ამ არ იზიარებდა მის ესთეტიკურ პოზიციებს, გარდა ამისა, „კავკ ასიურის“ კომპოზიტორი იყო გია ყანჩელი, რომელთანაც მას უმწვ ავესი კონფლიქტი ჰქონდა... „კავკასიური“ მიწვეული იყო ზაარბრიუკენში, მაგრამ... საბჭ ოთა კავშირის კულტურის მინი
სტრის თანხმობის გარეშე მაშინ ვერც ერ თი თეატრი ვერ გადიოდა საზღვარგარეთ. მაშინ კულტურის მინისტრის პოსტი პეტრე დემიჩევს ეკავა, ცეკას პოლიტბიუროს წე ვრობის კანდიდატს. მას აუცილებლად უნ და ენახა „კავკასიური“, რომ ეს თანხმობა მიღებულიყო. არადა, თითქოს პრობლემა არც იყო, იმხანად რუსთაველის თეატრი მოსკოვში მართავდა გასტროლებს და დე მიჩევის სპექტაკლზე მიყვანა პრობლემას არ წარმოადგენდა. მაგრამ მოსკოვში იყო „კულტურული ობიექტები“, სადაც პოლი ტბიუროს წევრებსა და წევრობის კანდიდ ატებს მისვლა ეკრძალებოდათ მათივე უს აფრთხოების მიზნით. ასეთი ობიექტების ნუსხაში შედიოდა მაიაკოვსკის სახელობის თეატრი, სადაც გასტროლებს მართავდა რუსთაველის თეატრი. დემიჩევის მოადგი ლეები, მრჩევლები თაქთაქიშვილს ურჩევდ ნენ არც ეოცნებათ დემიჩევის დაპატიჟება ზე, რადგან ამ თეატრის შენობის ისტორი აში ასეთი რამ მხოლოდ ერთხელ მომხდარა – სსრკ-ს მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე კოსიგინი დასწრებია საფრანგეთის ეროვ ნული თეატრის ს პე ქტ აკ ლ ს , ჟან ვილარის მიერ დადგმულ კორნელის „სი დის“, სადაც მთავარ რო ლს, არც მეტი, არც ნაკლები, ჟერარ ფილი პი თამაშობდა. უჩიჩინებდნენ, ეს პოლიტი კური ჟესტი იყო და აღარ განმეორდებაო. მაგრამ განმეორდა – თაქთაქიშვილმა სპექ ტაკლზე მიიყვანა დემიჩევი... დემიჩევი ბრ წყინვალედ ჩავლილი სპექტაკლის შემდეგ ხმას არ იღებდა, მაგრამ თაქთაქიშვილმა ლაპარაკ-ლაპარაკში დემიჩევი თეატრის დირექტორის კაბინეტში შეიტყუა – გულუ ხვად გაშლილ სუფრასთან, დემიჩევს 2-3 ჭიქა კონიაკის შემდეგ ენა გაეხსნა და თქვა: „ეს სპექტაკლი ყველამ უნდა ნახოს“. და დაიწყო „კავკასიურის“ ტრიუმფალ ური გამოსვლები მსოფლიოს სახელგანთქ მულ სცენებზე... პირველად რუსთაველის თეატრი 1977 წლის მარტში წავიდა გასტროლებზე დასა ვლეთ გერმანიაში, ზაარბრიუკენში, სწორ ედ იქიდან დაიწყო საერთაშორისო აღიარე ბა... მაგრამ ამ დიდ დასაწყისს დიდი გული სტკენების გარეშე არ ჩაუვლია... ყველაფერი გასტროლებამდე დაიწყო – რამაზ ჩხიკვაძე ღამით, სიბნელეში, თავა ხდილ ჭაში ჩავარდა და მუხლები ისე დაეჩ ეჩქვა, კარგა ხანს ფეხზე ვერ დგებოდა და დიდხანს უჭირდა აზდაკის თამაში. თეატ
ცეული ლ ე ბ ლა დ რ ამ ა ზ ჩხიკვაძემ უნდა ითამაშ ოსო“. ზაა რბ რი უკ ენ ის გასტროლებისთვის თეატრს უკვე ორი აზდაკი ჰყავდა – რამაზ ჩხიკვაძე და ეროსი მანჯგალაძე. რამაზ ჩხიკვაძეს უნდა ეთამაშა პირველ დღეს, ეროსი მანჯგალა ძეს – მეორე დღეს. მაგრამ... მეორე დღეს, სასტუმროში მიდის გასტ როლის ორგანიზატორი, თეატრის გენერალიდენდანტი ჰერმან ვედე კინდი ქართულ მხარეს აცნობებს,
არ უნა
რის ხელმძღვანელობამ სწორედ მაშინ დანიშნა ეროსი მანჯგალაძე დუბლიორად აზადკის როლზე... ამ ფაქტმა გაანაწყენა რამაზ ჩხ იკვაძე – რა იყო, ფეხი ვიღრძე, ხომ არ ვკვდებოდიო... ნოდარ გურაბანიძე აღნიშნავს, რომ თავის დროზე, როცა „კავკას იურის“ დადგმა დაიწყო, ეროსი მა ნჯგალაძეს არც პიესა მოსწონებია და არც აზდაკის როლი, უთქვამს კიდეც გურაბანიძისთვის, ვერ გა ვიგე, რა კაცია ეს აზდაკი, რა უნდა ითამაშოს რამაზმა, კომედია თუ დრამა? თუ კომედიაა – სასაცილო არაა და თუ დრამაა – დრამატული სიმძაფრე აკლიაო. ეს გასაგებიცაა, ბრეჰტის თავისებურებანი არა მხ ოლოდ მისთვის იყო მაშინ უცხო... ამ თავისებურებებს ეროსი მანჯ გალაძე სტურუასთან რეპეტიცი ებისას ჩასწვდა. ეროსი მანჯგალა ძისეული აზდაკი „არ იყო რამაზის აზდაკივით „კლოშარი“, კლოუნი, მოედნის მსახიობი, ის გარემოების გამო აუტსაიდერადქცეული არტი სტი იყო. კეთილშობილი, ჰუმანუ რი, უფრო „კულტურული“. ეროსიმ თავისებურად ითამაშა ეს როლი, ეს თავისებურება იმაშიც გამოიხ ატა, რომ აზდაკის მისეული შესრ ულება ერთგვარად უპირისპირდ ებოდა სპექტაკლის სტილისტიკას. ეს გარემოება თბილისში სტუმრად მყოფმა გიუნტერ ბლიცმაც აღნი შნა (დიუსელდორფის თეატრის გე ნერალიტეტმა) და დაბეჯითებით გვთხოვა, თუ დიუსელდორფში ჩამოხვალთ, აზდაკის როლი აუცი
რომ სპექტაკლზე მოდის უამრავი სტუმარი, საერთაშორისო ფესტივ ალების ორგანიზატორები, პროდ იუსერები გერმანიის სხვადასხვა ქალაქებიდან, პარიზიდან, ჟენევი დან, ბრიუსელიდან და დაბეჯითე ბით ურჩევს, ითამაშოს... ისევ რა მაზ ჩხიკვაძემ... ნოდარ გურაბანიძე: „ვედეკი ნდი დაბეჯითებით გვიმტკიცებდა, თუ გსურთ, თქვენმა თეატრმა მს ოფლიოს სცენებისკენ გაიკვალოს გზა, უმჯობესია, რამაზმა ითამაშ ოს, თუმცა მე მანჯგალაძეც მომწ ონსო“. დელიკატური სიტუაციიდან გამოსავლის საძიებლად სტურუა, აკაკი ბაქრაძე, გია ყანჩელი, გუ რამ საღარაძე და ნოდარ გურა ბანიძე შეკრებილან, უმსჯელიათ, მაგრამ ვერაფერი გადაუწყვეტ იათ. შემდეგ სტურუა ეროსისთან ამ საკითხზე დასალაპარაკებლად გასულა და მალევე კმაყოფილი დაბრუნებულა. ეროსის უმტკივ ნეულოდ მიუღია ეს ამბავი. მაგრამ შემთხვევითობამ ყველაფერი არ ია, როგორც გურაბანიძე იხსენებს, რამაზი შემთხვევით შევიდა მათთ ან, გაიგო, რომ მას უნდა ეთამაშა იმ საღამოს, „არ შეიძლება, ხალხო, ასეთი რამ, დღეს ეროსიმ უნდა ით ამაშოს, მაგის ჯერია და ასე იცის მაგ კაცმაც“, უთქვამს და ისე გავა რდნილა ეროსისთან, რომ არც გა უგია, ეროსი და სტურუა რომ უკვე შეთანხმებული იყვნენ ამის თაობ
აზე... ნო დარ გუ რაბ ან იძ ე: „ეროსი „გა ბუსუნებული“ და ნაწყენი დახვდა ოთახ ში, რამაც რამაზი გააკვირვა. „ერ ოსი, ხომ იცი დღეს შენ თამაშობ აზდაკს?“ ეროსიმ უცნაურად შე ხედა და უთხრა: „დედაჩემი რომ ადგეს საფლავიდან და მთხოვოს, ითამაშეო, არც დღეს და არც არ ასოდეს ამ როლს არ ვითამაშებ“ (მართლაც შეასრულა თავისი სი ტყვა და ამ როლს აღარ გაჰკარ ებია). საფიქრებელია, რომ ეროსიმ ერთგვარ დაცინვადაც კი მიიღო რამაზის ეს სიტყვები, რადგან და რწმუნებული იყო, მან უკვე იცოდა მისი და რ. სტურუას ლაპარაკის შინაარსი. მხოლოდ მაშინ გადაუა რა სიბრაზემ, როცა დარწმუნდა, რომ რამაზმა არაფერი იცოდა მა თი შეხვედრის შესახებ“. გურაბანიძე იხსენებს რომ იმ დღეებში ეროსის წყენის ნატამალი აღარ ეტყობოდა, და ვარაუდობს, რომ მას შემდეგ გზაში, საქართვე ლოში დაბრუნებისას მოუწამლეს სული. ნოდარ გურაბანიძე: „ეტყობა, ეროსის ერთსა და იმავეს ჩასჩიჩ ინებდნენ: „რა გიქნა ეს სტურუამ, როგორ მოგჭრა თავი, ასე როგორ გაგაბითურა, წაგიყვანეს კაცი ევ როპაში და ერთი სპექტაკლიც არ გათამაშეს?“ შეშალეს კაცი კი ნაღამ. ძნელი მისახვედრი არაა, ვინ იყო ეს ხალხი, უპირველესად ხელმოცარული მსახიობები, რო მელთაც პრეტენზია ჰქონდათ მთ ავარ როლებზე, სტურუა კი მათ ამ როლებს არ აძლევდა. რეჟისორზე დაბოღმილებმა შესაფერი მომე ნტი იპოვეს და შეესივნენ ეროსის, სტურუასთან რომ დაეპირისპირე ბინათ...“ ზაარბრიუკენის შემდეგ რუ სთაველის თეატრმა დიუსელდო რფში გამართა სპექტაკლი. დიუს ელდორფი სახელგანთქმული იყო ცივი მაყურებლით, რომელსაც ძნ ელად თუ აღაფრთოვანებდი, ტაშს ვერ გაამეტებინებდი, რის გამოც „ცალხელას“ ეძახდნენ, მაგრამ აი გამოჩნდა თუ არა სცენაზე რამაზ ჩხიკვაძე, სიტყვაც არ ჰქონდა ნა თქვამი, რომ დარბაზი ტაშით და ინგრა. არ ადა, რა იც ოდ ნენ, ვინ იყო რამაზ ჩხიკვაძე? „ეს იყო, ალბათ, მსახიობის აუ ხსნელი, შინაგანი ძალა, რომელიც მაყურებელს იპყრობს. სპექტაკლ ის მსვლელობისას რ. ჩხიკვაძეს თამაშს ტაშით აწყვეტინებდნენ, აზდაკის ცნობილი არიის შესრ ულების შემდეგ კი საერთოდ შე უძლებელი გახდა სპექტაკლის გაგრძელება. ჟანრი ლოლაშვილი იძულებული იყო, მაყურებლისთვ ის ენიშნებინა, მსახიობს თამაში ვაცალოთო...“ რუსთველის თეატრმა „კავკ ასიური“ ფეხი დაადგა დედამიწის ყველა კონტინენტზე, მხიარულად თუ ვიტყვით, ის მხოლოდ ანტარქ ტიდაზე არ უხილავთ პინგვინებსა და თეთრ დათვებს...
ხავთ
რუსთაველის თეატრის ახალი სეზონი დეა თავბერიძე
გასული სეზონი რუსთ აველის თეატრისთვის სა ინტერესო და გასტროლე ბით დატვირთული იყო. გასტროლებზე თეატრმა გამარჯვება იზეიმა და თბილისს უამრავი პრიზით დაუბრუნდა. რუსთაველის თეატრის სეზონი თეატრა ლურ ფესტივალთან ერთად 29 სექტემბერს „დაბოლი ლი მთვარით“ გაიხსნა. ფესტივალზე თეატრმა წა რადგინა - „ჩიტი გამოფრ ინდება“, „სტიქსი“ „ვგავ ართ კი ჩვენ ახ ლა ლტ ოლ ვილებს?“, „სტუმარ-მასპ ინძელი“.
უორქშოპი და სამომავლო გეგმები
რუსთაველის თეატრისა და ბრიტანეთის საბჭოს ერთობლივი პროექტი - „თეატრების პარტნი ორობა“, კვლავ გაგრძელდება. ამ პროექტის შედეგად საქართველოს ბევრი ნიჭიერი ხელოვანი ეწვია. უახლოეს პერიოდში კი უორქშო პის ჩასატარებლად ბრიტანეთიდან არამარტო რეჟისორებს სცენოგ რაფებსა და განათების მხატვრებს მოიწვევენ. ნაციონალურ თეატრთ ან ერთად, ასევე, ერთი საინტერე სო პროექტიც განხორციელდება. მუსიკალურ-ქორეოგრაფიული წა რმოდგენა, რომელიც თბილისში რუსთაველის თეატრში დაიდგმება. წარმოდგენაში მონაწილეობას, ქა რთველ მსახიობებთან ერთად, ინ გლისელი მსახიობებიც მიიღებენ.
ზაალ ჩიქობავა, თეატ რის მმართველი: „თეატრში უახლოესი პრ ემიერა 23 ოქტომბერს არის დაგეგმილი. წარმოდგენილი იქნება მურმან ჯინორიას ლი ტერატურული სპექტაკლი. ასევე მაკა ნაცვლიშვილი მუ შაობს გერმანულ პიესაზე „ქალი წარსულიდან“. ის სპ ექტაკლს გოეთეს ინსტიტ უტთან ერთად წარადგენს. 26 ოქტომბერს კიევში არის დაგეგმილი გასტროლი „ბიდე რმანი და ცეცხლის წამკიდებ ელი.“ ეს უახლოესი გეგმებია. შემდეგ კი დავით საყვარელ იძე დადგამს ევგენი გრიშკო ვეცის პიესას „სახლი“, რომლ ის ქართულ ვერსიასაც ზაზა ბურჭულაძე აკეთებს.“
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
31
საქართვ
რისთვის იბრძვიან ქართველები ავღანეთში? დავით ავალიშვილი საშინელი დამთხვევით, სწორ ედ მაშინ, როდესაც ნატოს გენე რალური მდივნის თვითმფრინავი თბილისისკენ მოფრინავდა, ავღა ნურ პროვინცია ჰელმენდში ოთხი ქართველი სამხედრო დაიღუპა. მათ შორის პოლკოვნიკი. ამ ბიჭებმა კიდევ ერთი დიდი სამსახური გაუწიეს თავის ქვეყან ას: ანდრეს ფოგ რასმუსენის ვი ზიტმა არა ფორმალური, არამედ სულ სხვა ელფერი შეიძინა. ჩრ დილო ატლანტიკური ალიანსის გენერალური მდივანი რამდენ ჯერმე გამოეხმაურა ქართველი ჯარისკაცებისა და ოფიცრების გმირობას. თანაც, დავაკვირ დეთ, რომ მი სი თქ მით, ის ინი „ბრძოლაში დაიღუპნენ“. მართ ალია, ნაღმზე აფეთქდნენ, მა გრამ ნატოს ტრადიციით ესეც ბრძოლაში დაღუპვაა – ძალიან მზაკვარ და სასტიკ მტერთან ბრ ძოლაში. ბუნებრივია, რასმუსენის ყვ ელა გამოსვლისას „ჰაერი იჟღი ნთებოდა“ კითხვით: „რას იღებს საქართველო თავისი სულმნათი ბიჭების გმირობის სანაცვლოდ?“ ზოგს მიაჩნია, რომ თითქოს არ აფერს. ამას ერთნი გულწრფელ ად ამბობენ, სხვები კი აშკარად ბოროტი განზრახვით. სინამდვი ლეში, თუ რუსეთი ჯერჯერობით მხოლოდ იქ ბორგავს, სადაც აგვი სტოში შემოიჭრა და უფრო შორს წამოსვლას ვერ ბედავს – სწორედ იმ გმირი ბიჭების დამსახურებაა. ამ დღეებში ე.წ. „საზღვარზე“ რომ პროვოკაციებს აწყობენ, ამ ით სწორედ დასავლეთის რეაქცი ას ამოწმებენ. თუ რეაქცია გულგ რილი იქნება, მაშინ უფრო შორს წამოიწევენ და ასე თბილისამდეც ან თბილისი-გორის ტრასამდეც მო ვლენ. მაგრამ იმ დროს, როცა ქართველი გმირები
32
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
დასავლური ცივილიზაციისთვის ავღანეთში იღუპებიან, ნატო უბრა ლოდ თვალს ვერ დახუჭავს რუსულ აგრესიაზე, როგორც არ უნდა სჭ ირდებოდეს რუსეთის მხარდაჭერა. უფრო ზუსტად – რუსეთის ნეიტრა ლიტეტი ავღანეთში. ვაშინგტონსა და ბრიუსელში ხომ ძალიან კარგად იციან, ვინ ამარაგ ებდა და ამარაგებს ავღანელ ფანა ტიკოსებს იარაღითა და ბომბებით: ტაილანდში რომ გარეწარი ვიქტორ ბუტია დაპატიმრებული,
სწორედ ასეთი „სიკვდილით მოვა ჭრეები“ იყვნენ შუამავლები რუ სულ სპეცსამსახურებსა და თალი ბებს შორის წლების განმავლობაში, როდესაც მოსკოვს სჭირდებოდა ავღანური ფუნდამენტალიზმის გაძლიერება, რათა ცენტრალური აზიის ყოფილი „საბჭოთა რესპუბ ლიკები“ (თალიბებისადმი შიშით აცახცახებულნი) ისევ კრემლს მი ჰკვროდნენ. მაგრამ აქ ანგარიში შეეშალათ: დღეს უზბეკეთსა და ყირგიზეთში უკ ვე ამერიკული ჯარი დგას. ალბ ათ, ა სე ვ ე შე ეშ
ლებათ საქართველოსთან დაკა ვშირებითაც, თუ ემოციებს არ ავყვებით და ჭკვიანურად ვიმო ქმედებთ. ავღანეთში მებრძოლი ქართველი ბიჭები საქართველოს იცავენ! ეს თუნდაც იმით ჩანს, რომ ნატოს გენერალურმა მდივანმა რა მდენჯერმე ახსენა ჩვენი ქვეყნის წვლილი ალიანსის ავღანურ ოპერ აციაში და აბსოლუტურად გამორი ცხულია, ამ ფონზე რუსებმა რაიმე მასშტაბური პროვოკაცია მოაწყონ შიდა ქართლში ან აფხაზეთთან. რა თქმა უნდა, შემთხვევითი არ არის, რომ „საზღვრის გადმ ოჩოჩება“ რასმუსენის ვიზიტის წინ დაიწყეს, მაგრამ ეს პროცესი მაშინვე შეწყდა, როგორც კი ავ ღანეთში ქართველების დაღუ პვისა და ამაზე ნატოს რეაქციის შესახებ გახდა ცნობილი. ახლა მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის აქტიური მოლაპარაკება მიმდ ინარეობს ლისაბონის მომავალი სამიტის თაობაზე. რუსები პრ ეზიდენტ მედვედევის მონაწი ლეობის პირობად იმას აყენებენ, რომ ნატოს სამიტმა საქართვე ლოს პრობლემატიკა საერთოდ არ ახსენოს. მაგრამ ჩრდილო ატლანტიკური ალიანსისთვის ეს ძალიან ძნელია, რადგან (ვი მეორებ) იმ დროს, როცა ქართ ველები მის ომში იხოცებიან, მოკავშირის მიმართ გულგრილობა მეტისმეტი ცინიზმი იქნებოდა. იმ დონის ცინიზმი, რომელიც სამუ დამოდ შეურყევს მას ავტორიტეტს მთელ მსოფლიოში. ესე იგი, ნატო მართლა ორ ცე ცხლს შუა იმყოფება, თუმცა რასმ უსენსის ვიზიტი ადასტურებს, რომ არჩევანს მაინც საკუთარი ღირე ბულებების დაცვის სასარგებლოდ აკეთებს. ნატოს გენერალურმა მდივანმა თბილისში „სამოკავშ ირეო ოფისი“ გახს ნა. ეს არ ის, ფა ქტ ობრივად, ნატოს საელჩო. გავიხს ე ნო თ , რომ,
როდესაც რამდენიმე წლის წინათ საქართველოში ნატოს საინფორმ აციო ცენტრი გაიხსნა, რუსეთის წარმომადგენელმა ნატოში, არამ ზადა დიმიტრი როგოზინმა წინა გენერალურ მდივან ჰოფს სხეფ ერს ისტერიკა მოუწყო და ბრიუ სელიდანაც თხოვნა შემოგვითვა ლეს: რუსებს ნუ გავაღიზიანებთ და სახელი გადაარქვით - „ნატოს შესახებ საინფორმაციო ცენტრი უწოდეთო“. დღეს კი ნატოს გენერალური მდივანი უკვე ოფიციალურ წარმ ომადგენლობას ხსნის თბილისში. ეს, პირველ რიგში, იმ გმირების დამსახურებაა, რომლებიც ავღა ნეთში მსახურობენ და, სამწუხარ ოდ, თავსაც სწირავენ. რაც შეეხება ნატოში მიღებას, ბუნებრივია, გენერალურმა მდივ ანმა გაიმეორა ცნობილი ფორმ ულა, რომ „საქართველო აუცილე ბლად გახდება ნატოს წევრი, რო დესაც პირობებს დააკმაყოფილე ბს“. არავინ ამბობს, რომ ამ პირო ბების დაკმაყოფილებას უახლოეს მომავალში შევძლებთ, რადგან ნატოს წესდება კრძალავს ისეთი ქვეყნების მიღებას, რომლებსაც მეზობელთან (თუნდაც აგრესი ულ მეზობელთან) ტერიტორიული კონფლიქტი აქვს. მაგრამ ნატო სთან თანამშრომლობა და თუნდ აც მოლაპარაკებები წევრობაზე, ამ საკითხის ქცევა რუსეთ-ნატოს ურთიერთობათა საგნად და განხ ილვა ნატოს სამიტებზე, თავისთ ავად ქმნის იმის გარანტიას, რომ რუსეთი ჩვენი ქვეყნის მთლიანად დაპყრობას ვერ შეძლებს. ასეთი სურვილი და მიზანი კი პუტინის იმპერიას ნამდვილად აქვს. ამიტომ, ის ქართველი ვაჟკაც ები, რომლებიც ავღანეთში იბრძ ვიან, იქ სწორედ რუსულ იმპერი ალიზმს ებრძვიან და ჰელმენდში საქ არ თვ ე ლოს იცავ ენ პუტინის იმპ ერ იი ს აგან.
ველოსთან გაფორმებული კონტრაქტი
9 აგვისტოს რუსულმა ჭურვმა იმსხვერპლა მისი სიცოცხლე. კაპრალი ბასი ლაძე ამ დროს თანამებრ ძოლებთან ერთად სანგარ ში იყო. ჭურვიც სწორედ იმ ადგილს მოხვდა. 5 წუთით ადრე, მამას ესაუბრა ტე ლეფონით, დაამშვიდა, არ ინერვიულო ჩემზეო, მა რთლაც ოჯახი მასზე აღარ ნერვიულობს, მაშინდელ ისგან განსხვავებით, დღ ეს ზუსტად იციან სადაც არის მათი შვილი, იციან, რომ იმ გმირთა შორისაა, ყველგან და ყოველთვის რომ დაფასდება მათი ამ აგი სამშობლოს წინაშე.
დარეჯან აბულაძე (დედა): `მაშინ, როცა ბოლოს მამამი სს ტელეფონზე ესაუბრა, სა ნგარში ყოფილა რამდენიმე ჯარისკაცთან ერთად. ბოლო წუთებში სხვას აფრთხილებდა - ნუ გამოხვალთ, საშიშიაო. ამ დროს თვითონ დაეცა ბომბი... დღესაც მიმძიმს ამ ყველაფრის გახსენება. ეჰ, რამდენი გადავი ტანეთ... თვითონ გვირეკავდა, გვაი მედებდა. მე კარგად ვარ, არ ინ ერვიულოთო. მეგობრები იხსე ნებენ, ჩვენ წინა საღამოს ცოტა თვალი მოვხუჭეთ. ბადრის კი თითქმის არ უძინიაო. დილას ადრე ყველა გა გვაღვიძაო. 9 აგ ვისტოს დილას მამამისს დაურ ეკა, კარგად ვა რო. თურმე, ტე ლეფონზე საუბ რიდან 5 წუთში დაღუპულა. 14 აგვისტოს, წესის აგებით, სოფლის სასა ფლაოზე დავა საფლავეთ. დედას უმძიმს შვილზე საუბ არი, იმ დღეების გახსენება მას ტკივილს გვრის, მაგრამ უნდა, რომ გმ ირი შვ ილის სახელი უკვდავყოს, ყვ ელას უთხრას, როგორი ვაჟკ აცი გაზარდა: ბადრი
1985
წლის 5 მარტს, თერჯოლის რა იონ სოფელ ჭოგნარში დაიბ ადა. ძალიან კონტაქტური და მეგობრის მოყვარე ადამიანი იყო. ჭოგნარის საშუალო სკ ოლა დაამთავრა. ძალიან მიჭი რს მისი ბავშვობის გახსენება. ეს ჩემთვის დიდი გულისტკი ვი ლია. კა რგი შვ ილი იყო. ზე დმეტს არაფერს გააკეთებდა. ორი შვილი მყავდა. მეორეც ბიჭი. კარგი ძმობა ჰქონდათ. ძალიან უყვარდათ ერთმანეთი. დიდი სამეგობრო ჰყავდა. ისინი დიდი სიყვარულით იხსენებენ. ამქვეყნად არავინ დაუტოვებია ნაწყენი. 2006 წელს სიყვარულით შე ქმნა ოჯახი. ძალიან უყვარდ ათ ერთმანეთი. მოსიყვარულე მეუღლე იყო. კარგი გოგონა მოიყვანა, ნათია ვაშაკიძე. ჩე მთვის საშინელება იყო, რაც მოხდა, მაგრამ ნათიასთვისაც უმ ძი მე სი იყო ეს, მან ხომ სა ყვარელი მეუღლე დაკარგა. ჯერ ხომ შვილიც არ ჰყავდათ. ძალიან უნოდა შვილები ჰყოლ ოდა, მაგრამ ვერ მოესწრო ამ ბედნიერებას. ბადრიმ დაღუპვ ამდე ცოტა ხნით ადრე გაიგო, მისი ძმის ცოლის ორსულობა. ძალიან გახარებული იყო. საკუ თარი შვილის დაბადებასავით ელოდა, მაგრამ ვერც ამას მო ესწრო. მისი ძმისშვილი ბადრის სახელს ატარებს. ერთადერთი პატარა ბადრი გვახარებს~.
ბადრი ბასილაძე კაპრალი
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
33
„ყვავილების ქვეყანავ, ლოცვით შემოგიარე“ EXCLUSIVE
თორნიკე ყაჯრიშვილი
ბიძინა ფერაძე ნინო ტარყაშვილი, მწ ერალი: „2001-2002 წლებში, ერთერთ წიგნზე მუშაობის
პ ერ იო დშ ი , რომელიც ქიზიყის სოფლების ის ტორიას ეხებოდა, სიღნაღის რაიო ნში, სოფელ ბოდბისხევში მომიწია ჩასვლა. სოფელში ძალიან ბევრ ოჯ ახს შევხვდი, მათ შორის ერთ-ერთი ფრიდონ ტუხაშვილის ოჯახი იყო. ბატონი ფრიდონი 80 წელს გადაცი ლებული გახლდათ, მაგრამ შესანი შნავად გამოიყურებოდა და კარგად აზროვნებდა. ძალიან კარგად იცოდა ამ სოფლის ისტორია და მეც ძირი თადად ქიზიყში, 24 წლის აჯანყების შემდგომ რეპრესირებული ადამია ნების ბედით ვიყავი დაინტერესე ბული. ძალიან ბევრ თემას შევეხეთ, მათ შორის მის პირად ცხოვრებასაც. მაშინ მითხრა: როდესაც ქართვე ლთა ლეგიონი კავკასიონთან მოგვ იყვანეს, ყველას გვთხოვეს, წერილე ბი და მიმართვები დაგვეწერა ჩვენი ხალხისთვისო. რატომღაც მომინდა, რომ ლექსად დამეწერაო. მაშინ შე ქმნილა ლექსი „ყვავილების ქვეყანა“. შემდეგ რამდენიმე ეგზემპლარად გაუმრავლებიათ და საქართველოში ჩამოუტანიათ. ბატონი ფრიდონი მე უბნებოდა: წლების შემდეგ საქართ ველოში რომ ჩამოვედი, ჩემი ლექსი ცოტაოდენი სახეცვლილი, სიმღერ ად მოვისმინეო. „ყვავილების ქვეყ ანავ, ლოცვით შემოგიარე“ – ლოცვა ჩოქვით, ალბათ, იმიტ ომ შეცვალეს, რომ კომუ ნისტური პერიოდის ზე გავლენა ყველას და ყვ ელაფერს ეხებოდა. ამის შესახებ, მწერ ალი ნინო ტარყაშვილი ჯერ კიდევ 2001 წელს ჟურნალ „ბუმერანგში“ წერდა. ამონარიდი სტ ატიიდან. „როდესაც გერმანიის ჯარი კა ვკასიის მთებს მო ადგა, გერმანელებმა ქართველი ლეგიონ ერები წინ გაუშვეს. ფრიდონს მაშინ სჯ ეროდა, რომ გერმ ანია საქართველოს 34
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
დაიხსნიდა. გერმანელებმა სთხოვეს ქართველებს, თანამოძმეთათვის წერილობით მიემართათ. ფრიდონ ისთვის უთხოვიათ, ლექსების წერა გეხერხება, იქნებ ლექსი დაწეროო. „ყვავილების ქვეყანავ, ლოცვით შემოგიარე, რომ დაგპირდი, მოვალო, ჭირი მე, რა ვქნა, დავიგვიანე. შენთვის დაკრეფილი მაქვს, მრავალი ყვავილები, მინდა, გულზე დაგაკრა ვით ლამაზი იები... მე აქ მარტო არა ვარ, ლაშქარი მაყრიონით, შენ მშვიდობას ვსაუბრობთ ავთანდილი, ფრიდონი. მე ვიცი, რომ მარტო ხარ, გაბმ ული ხარ მახეში, მინდა, ბრძოლით დაგიხსნა, ვით ნესტანი ქაჯეთში“. ეს ლექსი ვერტმფრენიდან ჩამო უყრიათ გერმანელებს საქართვე ლოში. აქ, ალბათ, ვიღაცას მოეწონა და მცირეოდენი სახეცვლილებით, მალე მთელ ქვეყანას მოედო...“ ნინო ტარყაშვილის მსგავსად, ფრიდონ ტუხაშვილის ოჯახის წევრ ებიც ამ ლექსის შექმნის იგივე ვერს იაზე საუბრობენ და აცხადებენ, რომ ამ ლექსის ავტორი ფრიდონ ტუხაშვ ილია. თამრიკო ღორაშვილი, ფრიდ ონის რძალი: „1996 წელს მოვედი ამ ოჯახში რძლად. პროფესიით მუსი კოსი ვარ და ძალიან ბევრი საერთო გამოვნახეთ მე და ჩემმა მამამთილმა. ხშირად გვიყვებოდა „ყვავილების ქვ ეყანა“ ლექსად სად და რა ვითარება ში შეიქმნა. ნინო ტარყაშვილს სტატ იაში რაც უწერია, ზუსტად ასე გვიყ ვებოდა ამ ლექსის ისტორიას. მე მჯ ერა, რომ ამ სიმღერის ტექსტი ჩემს მამამთილს, ფრიდონს ეკუთვნის. მას არაფერი სჭირდა სამაგისო, ვინმეს ლექსი მიეთვისებინა. მართალია, ამ წუთას მე არ შემიძლია ეს ყველაფ ერი მისი ხელნაწერით დავამტკიცო, რადგან ის ფურცელი, რომელზეც ეს ლექსი იყო დაწერილი, სამწუხაროდ, დღემდე აღარ შემორჩა. სულ რომ ამ ლექსზე საუბრობდა და ამით ამაყ ობდა, ეს მაძლევს ამის თქმის უფლე ბას. როდესაც ოჯახში, ამ სიმღერის თანამედროვე ვარიანტს ვმღეროდი, შემოვიდოდა ხოლმე ოთახში და მის ლექსს ერთად ვმღეროდით“. ჯანო ბაგრატიო ნი: „ეს სიმღერა პირველად, სა ხალხოდ მამა ჩემმა, უფროსმა ჯანომ 1946 წლ ის დეკემბერში შეასრულა. მამას ჰყავდა მეგობა რი, რეჟისორი გოგი ვასაძე. ცნ ობილი მსახიობის, აკაკი ვასაძის შვ ილი. პროფესიით რეჟისორი იყო, მაგრამ ძალიან კა რგად მღეროდა. როგორც მამაჩემი სგან ვიცი, ქუთაის
ყველასთვის კარგად ნაცნ ობი და საყვარელი სიმღერა „ყვავილების ქვეყანა“ წლებ ია, პოპულარობას არ კარგავს. ვინ არის ამ სიმღერის ტექსტის ავტორი და რა ვერსიებია მის შექმნასთან დაკავშირებით? აქამდე ამ სიმღერის ტექსტის ავტორად ხან გრიშაშვილს მო იხსენიებდნენ და ხან პეტრე გრუზინსკის. ბევრი იმასაც ამ ბობს, ეს ლექსი ხალხურიაო... მწერალ ნინო ტარყაშვილს ამ სიმღერის ტექსტის ავტო რზე და მისი შექმნის ისტორი აზე სულ სხვა ვერსია აქვს. ამ ბობს, რომ ამ სიმღერის ტექს ტის ავტორი ერთი ქიზიყელი კაცი – ფრიდონ ტუხაშვილია. წლებია, მწერალი რელიგიურისტორიულ თემებზე მუშაობს. ერთ-ერთ წიგნზე მუშაობის პერიოდში ქიზიყში მოუწია ჩა სვლა.
ის რ ა ნ ი ვ ? ი რ ო ტ ავ ში, გოგი ვასაძეს ერთ-ერთ ოჯახში, სუფრაზე ვიღაც ქალბატონის მიერ შესრულებული, გიტარაზე ნამღერი „ყვავილების ქვეყანა“ მოუსმენია. მერე, თბილისში რომ ჩამოსულა, ჯა ნოსთვის შეუსრულებია გიტარაზე და მამას ძალიან მოსწონებია. ჩაიფ იქრა, ეს სიმღერა იქნება ჩემი ჯაზორკესტრის სავიზიტო ბარათიო და ასეც მოიქცა. ჯაზ-ორკესტრისთვის საჭირო გახდა ახალი არანჟირების გაკეთება. ჯანომ თავის მეგობარს, კომპოზიტორ მიხეილ ჩირინაშვილს სთხოვა არანჟირების გაკეთება. ფა ქტობრივად, ახალი მელოდია დაიწ ერა ჯაზ-ორკესტრისთვის. ალბათ, ამ სიმღერის ძველი ტექსტი ჯაზ-ორ კესტრისთვის შექმნილ სიმღერაზე არ ჯდებოდა და მამამ თავის შესანი შნავ მეგობარს, ბიძინა ფერაძეს სთ ხოვა, ასეთი სიმღერაა და სიტყვები შენ დაწერეო. ბიძინა ფერაძემ დაწე რა სიტყვები: „ყვავილების მეუფევ, თვალნი დამიზიანე“. – მანამდე ამ მელოდიას, რო მელიც გოგი ვასაძემ პირველად მოისმინა ქუთაისში ერთ-ერთ სუ ფრაზე, რა ტექსტი ჰქონდა? – ასე მღეროდა გოგი ვასაძე, „ყვ ავილების ქვეყანა ჩოქვით შემოვიარ ეო“. მე ისე ვიცოდი, რომ ეს ტექსტი „ყვავილების ქვეყანა ჩოქვით შემო ვიარე“, გრიშაშვილს ეკუთვნოდა, რა ვიცი, აბა... – პირადად თქვენ რას ფიქრობთ იმის შესახებ, რომ ამ სიმღერის ტექსტი ფრიდონ ტუხაშვილს ეკ უთნის? – შეიძლება. მე აქამდე ეს ისტო რია არ ვიცოდი, მაგრამ თუ მართ ლაც ასეა და არსებობს ამის დამადა სტურებელი საბუთი, რაზეა ლაპარა კი...“ „ეს არის ფანტაზია“ ილიკო ფერაძე, ბიძინა ფერა ძის შვილი: „ეს ლექსი დაიწერა 1946 წლის ივლის-აგვისტოში. ჩემი ძმა გია ფერაძისადმი მიძღ ვნილ წიგნში მიწერია ამ სიმღ ერის ისტორია და თქვენც იგივე შემიძლია გითხრათ. მამაჩემი ინგლისურის სპეციალისტი გა ხლდათ. ომის შემდგომი პერი ოდი იყო და ყველა გაჭირვებ ულად ცხოვრობდა. წყნეთიდან ჩამოსულს, მაშინ ჩვენი ოჯახი იქ ისვენებდა, დიდი ჯანო ბა გრატიონი შეხვედრია. ჯანოს მამაჩემისთვის უთქვამს, გო გი ვასაძემ არაჩვეულებრივი
ფრიდონ ტუხაშვილი სიმღერა ჩამოიტანა ქუთაისიდან და ტექსტი გაგვიკეთე, წინასწარ გამოგიწერ ჰონორარსო. მოასმე ნინა მელოდია და დაწერა ტექსტი. ამ სიმღერის პირველი ლექსი ასეთი იყო: „ყვავილების მეუფევ, თვალნი დამიზიანე, გიცდი აღარ მოდიხარ, რატომ დაიგვიანე? შენთვის დაკრეფილი მაქვს ნა რნარი ყვავილები, მინდა გულზე დაგაკრა, ვით ლა მაზი ღილები. აი რისთვის დაგეძებ, რატომ დავიარები და რატომ მელანდება შენი გი შრის თვალები. მაგრამ შენ არ გიყვარვარ, რომ აღარ მეკარები, შენი თვალების ეშხი ჩემთვის რად დაინანე, ნეტავ ეხლა ვის უმზერ, მითხ არი, გეთაყვანე. მე მიყურე მხოლოდ მე, მაკმარე რაც მაწამე, ჩემი გულის საუნჯევ, შენს თვ ალებს ვენაცვალე. შენს ლოდინში წალკოტი ჩოქვ ით შემოვიარე, გიცადე, არ მოხვედი, რატომ დაიგვიანე. ყვავილების ქვეყანა, ჩოქვით შე მოვიარე, რომ მითხარი, მოვალო, რატომ დაიგვიანე?!“ ლექსზე დავა არასდროს ყოფი ლა. თავიდანვე ყველამ იცოდა, რომ ამ ლექსის ავტორი ბიძინა ფერაძეა. რაც შეეხება ფრიდონ ტუხაშვილს, კაცი, რომელიც გადასახლებაში ლე ქსებს წერდა, უდავოდ ნიჭიერი და პოეტურია... – ზოგი იმასაც ამბობს, რომ ეს ლექსი პეტრე გრუზინსკის ეკ უთვნის, ზოგმა ხალხურიაო. ათასი ვერსიაა... – პეტრე გრუზინსკი, მამაჩე მი, გოგი ვასაძე და ჯანო ბაგრატიო ნი ძმაკაცები იყვნენ. პეტრე გრუზ ინსკი ჩვენს ოჯახში ბევრჯერ ყოფი ლა და პლაგიატორობა ამ წრეში არ მოდიოდა... – რაც შეეხება იმ ვერსიას, რომ ეს ლექსი ფრიდონ ტუხაშვ ილს ეკუთვნის, რა აზრის ხართ? – მე არაფერს არ ვფიქრობ. ყოვლად დაუშვებელია, რომ მამაჩე მს ეგ ლექსი სცოდნოდა... მაშინ არ იყო ვერტმფრე
ნე ბი. მე მგონი, ცოტა ფა ნტაზიის სფეროს უფრო ჰგავს ეს ყველაფერი. პირველად მესმის. ეს ყველაფერი სხვა რაღაცას ჰგავს, თვ ითმფრინავიდან გადმოყარეს, რო გორ, რა, გადმოყარეს და ლექსები მერე ხალხმა აიღო?... ვერტმფრენი როდის გამოიგონეს? როგორ ჩამო ყარეს გერმანელებმა წერილები? ეს არის ფანტაზია იმ კორესპონდენტ ისა და პოეტის. 1946 წელს ეგ კაცი 25 წლის იქნებოდა და მაგ დროს შე ეძლო ჯანოს ნამღერი სიმღერა მო ესმინა“. „გმირთა ვარამი“ ფრიდონ ტუხაშვილის მოგონებე ბიდან: „ვორკუტაში ისეთ ნასწავლ ხალხთან მოვხვდი, თავი აკადემიაში მეგონა. ერთ საკანში ვისხედით მე და ლევან გოთუა. მას რომ შევხვდი, წარმოვიდგინე, ეს ის კაცია, რომე ლსაც მთელი საქართველო ზურგზე ჰყავს მოკიდებული-მეთქი. ლევანმა რომ დამინახა, შემომძახა? „სადაური ხარ, ძმობილო, სად გილოკია მარილი, გეტყობა, ქიზიყელი ხარ, არ იქნებოდი ყარიბი“. მეც ლექსად ვუპასუხე. „იქ, სადაც კაცი გულადობს, სხივები უშუქს დილისა, ხოხბის წყაროზე წყალი ვსვი, ნიავი ჯვარედინისა“. ლევანს ჩემი პასუხი მოეწონა, შენ მწერალი ყოფიხარ კახეთიდანო. ერთხელ საიდუმლოდ ლევანს ჩე მი თავგადასავალი და პატიმრობის შესახებ ყველაფერი დაწვრილებით მოვუყევი. მას გაუკვირდა და მოეწ ონა კიდეც. – მაშ, შენ საქართველოს თავი სუფლების მედროშე ყოფილხარო, ძალიან საამაყოაო. ამ სახელს აქ კარგი გაფრთხილება სჭირდებაო. მთავარია, ამ გაჭირვებაში ზნეობა შეინარჩუნოო. ლევანმა ვორკუტაში დამასაჩუ ქრა: ჯერ ერთი, პირველ სახელად „მამულისშვილი“ შემარქვა, ეს სა ხელი ახლაც შემომრჩა. მეორეც ის, რომ ლევანმა თავისი წიგნის „გმირ თა ვარამის“ მედროშე მიწოდა. ეს კი იმისთვის, რომ ერთხელ ლევანს ვკ ითხე: სასჯელს რომ მოიხდით, რაზე უნდა იმუშაოთ და ქართველ ხალხს რა უნდა მიუტანოთ-მეთქი. მან მიპა სუხა, საქართველოს ისტორიაო. მე შევეპასუხე: ეს მეფეების ისტორიაა, რატომ აღმოსავლეთ საქართველო ზე და პირადად ქიზიყელებზე არ ფიქრობთ-მეთქი. კახეთში მეფეებს რამდენი გმირული საქმე გაუკეთებ იათ-მეთქი. – ჰო, კაცო, აბა, რამდენი გმ ირი იყო, – მიპასუხა ლევანმა. – რამდენი გმირიც იყო, იმ დენი ვარამი ჰქონდათ. თქვენ გმირ თა ვარამი გაგიგიათ? – შევეპასუხე მე. – ეს რა კარგი სიტყვა თქვი, ფრიდონ! – მოეწონა ლევანს, მაშინვე ჩაიწერა. მერე თავის წიგნს ხომ „გმ ირთა ვარამი“ დაარქვა... ფრიდონ ტუხაშვილი 2003 წელს, 85 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
თამრიკო
ჭოხონელიძის ექსკლუზიურად
EXCLUSIVE
პირადი
„იყო ღალატი ჩემს ცხოვრებაში, რომელმაც ძალიან დიდი დაღი დაასვა ჩემს სულს“
ეკა ჩიკვაიძე მის ცხოვრებაში ბევრი წყენა იყო, მრავალი წლის გასვლის მი უხედავად, ოჯახის დანგრევის თემას დღემდე მტკივნეულად გა ნიცდის. ბევრ რამეზე წყდება გუ ლი, თუმცა წარსულის გადაფასე ბის შემდეგ ახლა საკუთარ თავსაც ადანაშაულებს. დიდი ხნის პაუზის შემდეგ, ძალები მოიკრიბა და კო ნცერტის ჩატარებაც შეძლო. ეს მისთვის ბევრს ნიშნავს. თამრიკო ჭოხონელიძე საკუთარ წარსულსა და განცდებზე ახლაც სევდით ლა პარაკობს. „ჩემს ცხოვრებაში ბევრი ის ეთი რამ მოხდა, რასაც ვერასდ როს წარმოვიდგენდი და დავუშვ ებდი. ყოველთვის ავადმყოფური განცდა მქონდა, როცა ოჯახი ინ გრეოდა. სხვის მეუღლესთან გა ნშორების ამბავს რომ გავიგებდი, ტკივილამდე განვიცდიდი ხოლმე ამ ინფორმაციას და ვერასდროს წარმოვიდგენდი, რომ საკუთარ თავზე გადამხდებოდა იგივე, მა გრამ ცხოვრება მოულოდნელობე ბით არის აღსავსე და ასე მოხდა. შეიძლება მე ვერ გავამართლე, არ ვიცი. ძალიან მინდოდა, რომ ყვ ელაფერი სხვანაირად ყოფილიყო. ალბათ, მაინც ჩემი ბრალია და თუ ისე ვერ გავამართლე, როგორც საჭირო იყო, ღმერთმა მაპატიოს. რასაც ვისახავდი მიზნად, რომ მქ ონოდა სამაგალითო და იდეალუ რი ოჯახი, აი ეს არ მოხდა. ალბათ, ბევრი მიზეზის გამო. მთავარია ყველას შეეძლოს თავისი თავის დადანაშაულება. ამ შემთხვევაში ვამბობ, რომ მე რაღაც ვერ გავთ ვალე, რომ ვფიქრობ ხოლმე ხანდ ახან, ვერ ვპოულობ მიზეზს, მაგრ ამ, ალბათ, მაინც შემეშალა “. 11-წლიანი პაუზის შემდეგ, მა ისში კონცერტის გამართვაც გა ბედა. ბევრი პერიპეტიების და წინააღმდეგობების მიუხედავად, ახლაც გაკვირვებულია – როგორ მოახერხა. „მიკვირს ამდენი ტკივილის შე მდეგ, საიდან აღმომაჩნდა ძალა, რომ კონცერტი ჩამეტარებინა. იყო ბევრი ისეთი რამ, რამაც შე იძლება დაგანგრიოს ცხოვრებაში. ამის მცდელობაც იყო და გამო ცდაც. როგორც ჩანს გავუძელი. პატარა ღალატსაც მტკივნეულად განვიცდი. იყო ღალატი ჩემს ცხ ოვრებაში, რომელმაც ძალიან დი დი დაღი დაასვა ჩემს სულს. მე და ვინახე ბევრი უნიჭო ადამიანი, რო მლებიც ვერ აფასებენ იმას, რასაც სიყვარულის გაზიარება და მო ფერება ჰქვია. დრო ძალიან მალე გარბის და ამ ყველაფრის გარდა არაფერი შეგრჩება ცხოვრებაში. შემიძლია თამამად ვთქვა, რომ ცხოვრებაში არავისთვის მიღა ლატია. მე მირჩევნია ვიყო ასე, როგორც ვარ. ძალიან წრფე ლი და სუფთა წარსულით და აწმყოთი, რომელსაც უამრ ავი ადამიანი მილამაზებს. დიდი ნიჭი მაქვს, ჩემში ქა ლს არ ვკლავ. მარტო ვარ, მაგრამ მაინც ქალი ვარ. რო ცა შე ნში ქა ლს არ ჩა კლავ, მაინც საინტერესოა ცხოვრება“. გია როინიშვილთან გა შორების შემდეგ გათხოვ ების თემას გამორიცხ ავს. შვილების ერთგული რჩება და თაყვანისმც ემლებსაც, მხოლოდ გარკვეულ მანძილზე უშვებს. „არავითარ შე მთხვევაში არ გავ თხ ოვ დე ბ ოდი, რადგან მე იმდენად დიდი ერ თ გუ ლ ება მა ქვს ჩემი შვი ლე ბ
ის და ოჯახის მიმართ, რომ, რო გორც ჩანს, შევწირე ჩემი თავი ამ ყველაფერს. არ არსებობს ქალი, რომელსაც თაყვანისმცემელი არ ჰყავდეს. არც მე ვარ გამონაკლ ისი, მაგრამ ყველამ კარგად იცის რა დოზით უნდა შემომბედონ თუ რაღაც აქვთ ჩემს მიმართ. ეს ყვ ელაფერი ძალიან დოზირებული და დისტანციურია. თუმცა სიტყვა – მიყვარხარ, ცხოვრებაში მე არც მეგობრებისგან, არც ოჯახისგან და არც უცხო ადამინებისგანაც მომკლებია. ეს მაძლიერებს და ძა ლიან ბევრი რაღაცის გადატანაში მეხმარება. მე თვითონ ისეთ ოჯახ ში გავიზარდე, სადაც ერთიანობას ჰქონდა ყველაზე დიდი ადგილი. ერთ მთლიანობას, რასაც ცოლქმარი, შვილები და ბებია-ბაბუები ჰქვია. ამას რომ ვითხოვ შეიძლება მაქსიმალისტად ჩამთვალოს ადამ იანმა, მაგრამ მაინც რთულია ეს ყველაფერი. მაინც ვთვლი, რომ ღირსეული ოჯახი მყავს, ამ ქვეყ ანაზე არიან კოკო და მარიამი. ყვ ელა მეუბნება, რომ სადაც არ უნდა იყვნენ შენი შვილები იქ სიწრფე ლე, სიმშვიდე და სამართლიანობა სუფევსო. ეს ყველაფერი ყველაზე მეტად მახარებს, რომ მაინც შევძ ელი და ისეთი შვილები გავზარდე, რომლებიც მაინც ბევრისთვის სა მაგალითონი არიან. ოჯახი თავი სთავად შედგა, მაგრამ არა ისეთი, როგორიც მე მინდოდა“. ორი თვეა ბებია გახდა. შვილიშ ვილმა ცხოვრება მთლიანად შეუ ცვალა და წარსულის სიძნელეების გადატანაში ეხმარება. ფიქრობს, რომ კარგი სიდედრია და სიძესთ ან მეგობრობს. თუმცა ერთი მთ ავარი მიზანი აქვს – დაუვიწყარი დედამთილი უნდა იყოს. საკუთარი შეცდომების გამოსწორებას შვილ ებთან აპირებს. „არ ვიცი რამდენად იდეალური ცოლი ვიყავი, რამდენად იდეალუ რი დედა ვარ, ან სიდედრი, მაგრამ იდეალური უნდა ვიყო, როგორც დედამთილი. მართალია, როგორც კოკო მეუბნება ჯერ არ აპირებს ცოლის მოყვანას, მაგრამ ყველაფ ერს გავაკეთებ, რომ ჩემი არსებო ბით არ შევაწუხო ჩემი შვილები და არც სხვები. პირველ რიგში შენი შვილი წუხდება, როცა შენ არაღ ირსეულად იქცევი მის მეუღლე სთან. არც მე მქონდა კარგი ურთი ერთობა ჩემს დედამთილთან, მა გრამ მთელი პასუხისმგებლობით ვამბობ, რომ ამ შემთხვევაში მთავ არი ცოლ-ქმარია. არსებობს ბევრი მიზეზი, რატომაც მინდა, რომ რძ ალ-დედამთილობის სტერეოტიპი დავანგრიო. აუცილებლად უნდა იცოდეს ჩემმა მომავალმა რძალმა, რომ მე მას თავს დავამახსოვრებ. მე ასე ვარ მომართული და მასაც, ალბათ, გარკვეული პასუხისმგე ბლობა მართებს. ყველაფერს გა ვაკეთებ, რომ კარგად იგრძნონ თავი, მთავარია ერთმანეთი უყვა რდეთ. გოგოებთან დაკავშირებით კოკოს რჩევებს არასდროს ვაძლ ევ, მაგრამ ხშირად მაგალითით ვანახებ ხოლმე, როგორ არ უნდა მოიქცეს ადამიანი, რომელსაც ჰყ ავს ცოლი და ძალიან უყვარს დე და. ხშირად ვკამათობთ ასეთ თე მებზე, მაგრამ მე ვიცი, რომ ამაში ნელ-ნელა ჭეშმარიტება იბადება. ახლა უკვე პატარა ელენეც მყ ავს, რომელმაც ყველაფერი შე მიცვალა. ძალიან საინტერესო ცხოვრება წავიდა ჩემთვის. სა ოცარი შეგრძნებაა ბებიობა, ორ მაგი პასუხისმგებლობა და დიდი სიყვარული. ის, რაც ჩემს შვილ ებს მოვაკელი, ელენესთან გავა კეთებ. კარგი იქნებოდა, რომ სხვა ცხოვრება მქონოდა და გვერდზე ერთგული ადამიანი მყოლოდა, რომელიც გამატანინებდა ცხოვ რებას. ახლა, უბრალოდ არ არსე ბობს ოჯახი, სადაც კაცს სახლში მიეჩქარება, სადაც საყვარელი მე უღლე ხვდება. ეს არის, მეტი არ აფერი...“ ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
35
ვადაგასული ძეხვი – ახლად გახსნილი შპს „კოდა +“-ის სავიზიტო ბარათი?!
თორნიკე ყაჯრიშვილი
მაღაზიაა თუ ქსელია? – არა, ეს ერთი მაღაზიაა... – რამდენი ხანია, რაც გაიხსნა? – ორი თვეა ზუსტად... ყველა პრ
უკვე ორი თვეა, რაც პეკინის #7ში ახალი მარკეტი – შპს „კოდა+“ გაიხსნა. პროდუქციის ასორტიმე ნტით თუ ვიმსჯელებთ, მარკეტის მესვეურებს ნამდვილად აქვთ პრ ეტენზია, სხვა მარკეტებს კონკურ ენცია გაუწიონ, მაგრამ სურვილი ერთია და საქმე მეორე. არ მეგონა, თუ ორი თვის გახსნილ მარკეტში ვადაგასულ პროდუქტებს წავაწყ დებოდი, მაგრამ... 29 სექტემბერს შპს „კოდა+“-ში, შპს „ლიდერ ფუდ ის“ წარმოების ძეხვი „კიევური“ შევიძინე. როგორც აღმოჩნდა, ამ პროდუქტს ვადა ოთხი დღის წინ, 25 სექტემბერს ჰქონდა გასული (შეფეთულია 25.08.10, ვარგისია 25.09.10). როდესაც მარკეტის ად მინისტრაციას დავუკავშირდით და საქმის ვითარება ავუხსენით, გაკვირვებულმა მენეჯერმა თავის მართლება დაიწყო, მე ყველაფერს ვამოწმებ და არ ვიცი, ეგ როგორ მოხდაო... ირმა გიგაძე, შპს „კოდა+“-ს მენეჯერი: – რა ვიცი... მე ყველაფერს ვამო წმებ და რა გითხრათ, აბა... მე გადა ვამოწმებ ახლავე ყველაფერს. – შპს „კოდა+“ მარტო ეს ერთი
ოდუქტი მოწმდება ჩვენთან და რა ვიცი, რანაირად გაიპარა. ახლავე ვნახავ „ლიდერ ფუდის“ ყველა პრ ოდუქტს... “ ასეთი მარკეტინგული გათვლე ბით რომ მარკეტის საქმე სასიკე თოთ ვერ წავა, ეს ცხადია. როგორც ჩანს, მეპატრონეები, მომხმარებლის მიზიდვას პროდუქციის ხარისხზე მეტად მარკეტის კარგად შეფუთვ ით და ლამაზი ინტერიერით ცდ ილობენ. კარგი იქნება, თუ ლამაზ
დახლებსა და სტელაჟებზე ხა რისხიანი და ვადიანი პროდუქ ტი გამოიფინება, თორემ მომხ მარებელი ბაზრობებზე და ჩვ ეულებრივ მაღაზიებშიც ხომ ისედაც დაუცველია. კეთი ლმოწყობილ მარკეტში შე სული მომხმარებელი დარწ მუნებული უნდა იყოს, რომ სახლში ხარისხიანი და ვადი ანი პროდუქტის ნაცვლად, უხარისხო და ვადაგასული პროდუქტით არ დაბრუნ დება, მაგრამ ეს ხომ ჩვენი რეალობიდან ჯერ ძალიან შორს არის... როგორც ჩანს, დღეს ბიზნესმენები ძალიან მარტივი ლოგიკით აზრო ვნებენ, მთავარია, დახლი არ გქონდეს ცარიელი და ვადა გასულ პროდუქტს დაალაგებ თუ გაფუჭებულს, ეს მეორეხარ ისხოვანია. როდის დასრულდე ბა მარკეტებისა და მაღაზიების „ბაირამობა“, ძნელი სათქმელია. თავდაცვის ერთადერთი მექანი ზმი, რაც მომხმარებელს დარჩ ენია, ის არის, რომ, სანამ რაიმეს შეძენას გადაწყვეტთ, კარგად დააკვირდით მისი გამოშვებისა და ვარგისიანობის თარიღს.
ქართულ ინტერნეტ სივრცეში „მეკობრეები“-ს რიცხვმა იმატა
„თოვლიანი მთები“ თუ „სიყრმის მეგობრები”? ეკა ჩიკვაიძე საქართველოს ინტერნეტ სივრცეში საავტორო უფლებე ბის დარღვევა და „პირატული“ შემთხვევები, ყველაზე დიდ პრ ობლემას წარმოადგენს. 2002 წელს გაფორმებული ინტერნეტ ხელშეკრულების საფუძველ ზე, საქართველო ვალდებულია ინტერნეტ სივრცეში ავტორთა უფლებები დაიცვას, თუმცა ამ ყველაფერს მაინც გარკვეული სიძნელეები ახლავს თან. ხშირია შემთხვევები, როცა რომელიმე ინტერნეტ ვებ-გვერ დზე ამა თუ იმ შემსრულებლის
36
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
სიმღერას, სხვა ავტორს მიაწერენ. ამ შემთხვევაში პრობლემა ბოლო დროს გაჰიტებული სიმღერის „სი ყრმის მეგობრები“-ს ავტორს შეექ მნა. მარჯანიშვილის თეატრის მს ახიობის თენგის პაპიძის არსებო ბის შესახებ, საზოგადოებამ გადა ცემა „პროფილი“-ს საშუალებით შეიტყო. MyVideo.ge-ს, Tvali.ge-ს და კიდევ სხვა ვებ-გვერდებზე სი მღერის და ტექსტის ავტორად ვი ნმე გია ლიპარტელიანია მოხსენიე ბული. მეტი დამაჯერებლობისთის სიმღერაზე გაკეთებული „სლაიდშოუები“-ს ქვევით ე.წ. „ავტორი“-ს ახლობლების კომენტარებია, სა
დაც დამაჯერებლად ირწმუნებიან, რომ სიმღერის ავტორი ნამდვი ლად გია ლიპარტელიანია. თენგის პაპიძის დაინტერესება, რომ „მე კობრეებს“ დაკავშირებოდა, უშედ ეგო აღმოჩნდა. ასევე კომენტარ ებით ირკვევა ისიც, რომ ვინმე გია ლიპარტელიანი ახლა უკვე გარდ აცვლილია. ის სულაც არ ყოფილა მომღერალი, უბრალოდ, მეგობრ ებში მღეროდა. თენგის პაპიძეს 30 წლის წინათ დაწერილ სიმღერაზე საავტორო უფლება უკვე მოპო ვებული აქვს და „საქართველოს ავტორთა საზოგადოების“ („სას“) წევრია, თუმცა უკიდურესი ზომე
ბისთვის ჯერ არ მიუმართავს. თენგიზ პაპიძე: „ყველას თა ვისებურად აქვს გაკეთბული „სლ აიდ-შოუები“ ჩემს ნამღერზე და ავტორად ყველგან გია ლიპარტ ელიანია მოხსენიებული. ყველან აირად ვცადე დაკავშირება, მაგრამ კონტაქტზე არავინ გამოდის. არ ასდროს ვყოფილვარ მესაკუთრე. ჩემი რაც დაინახე, შენი იყოს, მა გრამ ნუ მპარავ! 30 წლის წინათ დაწერილი სიმღერა ახლა გაჰიტდა და რესტორნებშიც მღერიან, მა გრამ საქეიფო სიმღერა ეს ნამდვი ლად არ არის და არც „თოვლიანი მთები“ ჰქვია. სიმღერა სიყრმის მეგობრებს დავუწერე. ჩემი სკოლ ის და ინსტიტუტის მეგობრებს და არა გარდაცვლილებს. თუმცა ახ ლა ის ასაკიც მოვიდა, რომ ნელნელა ეს ადამიანები მაკლდებიან და მათაც მიესადაგა. სიმღერის დასაწყისში ზარების ხმაც, ხალხს სამრეკლოს ზარები ჰგონია, არა და სკოლის ზარია. ამ ბოლო დროს უკვე დავრწმუნდი, რომ ყველა თა ობას მიესადაგება ეს სიმღერა. ვერ ვიფიქრებდი, თუ ასეთ აჟიოტაჟს გამოიწვევდა. რამდენიმე თვის წი ნათ, ინტერნეტში ყველაზე დიდი რეიტინგი ჰქონდა. რატომღაც მე გონა, რომ ვინმე გია ლიპარტელ იანი ახალგზარდა იყო, ეს სიმღ ერა კი მრავალი წლის წინათ მაქვს დაწერილი. მინდა მისი ახლობელი მაინც გამომეხმაუროს და დავილა პარაკოთ რა პრეტენზია აქვთ ჩემს საკუთრებასთან“. სიმღერასთან დაკავშირებული პრობლემები ავტორს ადრეც შექმ ნია. რამდენიმე წლის წინათ გამო შვებული „საქეიფო სიმღერების“ ალბომში, ისევ „თოვლიანი მთები“ ამჯერად უავტოროდ შევიდა. მა ნამდე იყო ედუარდ სეფაშვილის
ტრიოს „შაშვების“ ალბომი, რო მელშიც ავტორის გვარი შეცდ ომით დაიბეჭდა. სწორი სახით სიმღერა მხოლოდ 2006 წლის თენგიზ პაპიძის სოლო ალბომშ ია შესული. ახლა ავტორი კლიპ ის გადაღებასაც აპირებს. ელგუჯა შაფათავა („სას“-ს თავმჯდომარე): „თენგიზ პაპიძე ნამდვილად ჩვენი წევრია, ხოლო ვინმე გია ლიპარტელიანი ჩვენს ბაზაში საერთოდ არ მოიძებნე ბა. ეს განსხვავებული და სპეც იფიკური საკითხია. თუ მეორე მხარე არ გამოდის კონტაქტზე და ვიღაც ინკოგნიტოა, სპეც იალური ზომებია მისაღები. ავტორის მხრიდან ოფიციალუ რი დოკუმენტი არ შემოსულა. მას შეუძლია აიყვანოს პირადი ადვოკატიც. ოფიციალურ გა ნცხადებას მივიღებთ თუ არა, მაშინვე დავეხმარებით. თუ ავ ტორი მოითხოვს, ჩვენ შეგვიძ ლია ავუკრძალოთ MyVideo.ge-ს და სხვა მსგავს საიტებს ნებისმ იერი ნაწარმოების გამოყენება, მაგრამ მეორე საკითხია ვინ და რატომ გამოიყენა. თუ გარდაც ვლილია, მისი მემკვიდრე უნდა გამოჩნდეს და წარმოადგინოს მტკიცებულება. წინააღმდეგ შემთხვევაში აიკრძალება და სასამართლო გადაწყვეტილება დაიდება ჩვენს ვებ-გვერდზე. მართალია ქართული საიტებ ის უმეტესობა არ იღებს პასუ ხისმგებლობას მათ გვერდზე დადებული ვიდეოების შესახებ, მაგრამ, როგორც მფლობელები, ვალდებულნი არიან, გაარკვიონ საიდან აიტვირთა ვიდეო თუ სი მღერა და მისწერონ ელექტრ ონული წერილი საჩივრისა და დაბლოკვის შესახებ.
ქართველი დიზაინერი და ბრიტანული ორიგინალური წიგნი და ბენდი „Florence & The Machine“ განახლებული დიზაინერი ნატალია ბერიძე ერთ-ერთია იმ უცხოელ დიზაინერებს შორის, რომელიც ცნობ ილი ბრიტანული ჯგუფის „Florence & The Machine“ ვოკალისტის კაბისთვის მუშაობს.
ამერიკაში, 5 თვის წინათ, სასწავლებლად ჩავიდა. დღეს ნიუ-იორკში ცხოვრობს და ერთერთი მნიშვნელოვანი კონკურ სისთვის ემზადება. კონკურსის თანახმად ერთ-ერთი ცნობილი ბრიტანული ბენდის ვოკალისტ ისთვის კაბა უნდა შექმნას. ახალ გაზრდა დიზაინერს ჯერჯერობ ით ამერიკაში ჩვენება არ ჰქონია. მაგრამ ნიუ-იორკამდე ევროპის სხვადასხვა ფესტივალებსა და კონკურსებზე გამოსულა. ჩვენ ებები ბერლინში, ლიონში, ტალი ნში და კასაბლანკაშიც ჰქონდა.
არტ
EXCLUSIVE
დეა თავბერიძე
საღ ამ ოე ბი
ნატალია ბერიძე, დიზაინ ერი: - ტანსაცმლის დიზაინი, ერ თადერთია, რაც ყველაზე მეტად
ეს კაბ ა 6 თვის წი საფრანგეთის ინ ნ სტ იტუტისთვის შე ვქმენი და პარიზში გავ აგზ ნე. IFM -ში ანუ in ავ stitute france de la mod e მინდ ოდა სწავლის გა გრ ბა. რამდენიმე ტუ ძელე რ ვედი, მაგრამ ბო ში გა ლომდე პასუხს არ დავე ლოდე და ამერიკაში გავე მგზავრე.
მსიამოვნებს. ხანდახან იმდენ ენერგიას ვხ არჯავ და გონება ისე მეღლება, რომ მთლიანად ვიცლები... მა გრამ, მალევე ვივსები და ახალ ზე ვფიქრობ... ვქმნი იმას, რაც მომწონს. თუმცა, დამთავრები სთანავე სულ ვფიქრობ, რაღაც სხვანაირად უნდა გამეკეთები ნა-მეთქი. ანუ ბოლოს, კმაყოფ ილი მაინც არა ვარ... 5 წელი სა მხატვრო აკადემიაში ვისწავლე, მაგრამ აკადემიაში სწავლისას ტექნოლოგიას ზეპირად გვას წავლიდნენ. სემესტრის ბოლოს მხოლოდ გამოფენებით შემოვი ფარგლებოდით. რაც გვინდოდა შეგვეკერა იმას ვხატავდით. გა მოდის, რომ ჩვენებებს წარმოს ახვით ვაკეთებდით. ამიტომაც ის იყო სწავლის და ოცნების
პროცესი. რეალურად რაღაცების გაკეთებას მას შემდეგ ვცდილობ, რაც აკადემია დავამთავრე... სამხატვრო აკადემია, თბილ ისში, 2007 წელს დაამთავრა. სა დიპლომო ნამუშევრით, ახალგა ზრდა დიზაინერების კონკურსზე, ბერლინში მოხვდა. ამ კონკურსში თავიდან 1500 დიზაინერი მონაწი ლეობდა, 30 შეარჩიეს. ფინალზე 4 გავიდა. ამ 4-დან ერთ-ერთი გამა რჯვებული ნატალია ბერიძე იყო. ამას მოჰყვა წინსვლა და სხვადა სხვა ფესტივალებში მონაწილე ობა. ამჯერად კი არჩევანი კონკ ურსზე შეაჩერა. კონკურსზე
ამ კონკურსზე ინტერნეტით მოვხვდი. არსებობს ასეთი საიტი. სადაც არის კონკურსი ფოტოგრ აფებისთვის, რეჟისორებისთვის, არტისტებისთვის, მხატვრების თვის, გრაფიკოსებისთვის და დი ზაინერებისთვის. დაახლოებით ორი თვის წინათ, ამ საიტზე ჩემი გვერდი გავხსენი. ბრიტანული ბენდი „Flor ence & The Machine“ ამ ბენდის ბევრი სიმღერა მქ ონდა მოსმენილი, უბრალოდ, სა ხელი მხოლოდ ამ კონკურსის წყ ალობით დავიმახსოვრე. მათი ყვ ელაზე ცნობილი ჰიტებია : You've Got the Love, Cosmic
L o v e , Drumming Song... კონკურსი ბე ნდმა გამოაცხადა. 5 ოქტომბ რიდან, ერთი კვირის განმავლო ბაში, ინტერნეტის საშუალებით, ათი ყველაზე რეიტინგული კა ბიდან ერთს შეარჩევენ. იმედია გავიმარჯვებ და თბილისში 10 დღით ჩამოსვლას შევძლებ. ეს ბენდი ნიუ-იორკში ბრიტანეთ იდან ჩამოდის. კონკურსში გამა რჯვებული 2 დღე ბენდთან ერ თად იცხოვრებს. მათთან ერთად ივლის რეპეტიციებზე, კონცერ ტებზე, ჯგუფის ახალ ალბომს პირადი ხელმოწერით მიიღებს. გამარჯვებული კაბის ავტო რი ფულად პრიზსაც მიიღებს. ერთ-ერთი პრიზი ბილეთია ნიუიორკამდე ჩამოსასვლელი და უკან... მე, პირიქით მოვითხოვ. თბილისში რომ ჩამოვიდე და უკ ან დავბრუნდე. იმედია გამოვა. თეთრი კუბიკი თემა რის ირგვლივაც პროე ქტი გავაკეთე ოდნავ მისტიური და ცოტა ფილოსოფიურია. „წა რსული ჩვენს უკან და მომავალი ჩვ ენს წინ“ თე თრი კუ ბი კი სწ ორედ იმასთანაა გაიგივებული რისგანაც ადამიანი გაჩნდა. შე მდეგ დაბადება, განვითარება, სიკვდილი და ისევ დაბადება... ანუ კუბიკი იშლება ჩნდება გო გო... იშლება გოგო და ჩნდება ბავშვი... ერთი სიტყვით კაბა ასე ნაწილ-ნაწილ იშლება. ფოტო სე სია მარი ნაკანმა და გოგა მამასა ხლისმა გააკეთეს. ქართველი დიზაინერები ვფიქრობ, ქართველი დიზაინ ერები ძალიან ნიჭიერები არიან და თავისთავად მომწონს მათი შემოქმედება. კარგი იქნება ახ ალი ინსპირაციისთვის ბევრი ვორკ-შოპები, მოგზაურობები, რომ ნოვატორული და საინ ტერესო იდეები გაჩნდეს და მერე ამ იდეების რეალიზაცია ტანსაცმელში მოახდინონ. თბილისის მოდის კვირეული ნიუ-იორკში ამ სფეროში დამკვიდრება ბევრად რთულ ია, ვიდრე თბილისში. თბილის ში ერთ კოლექციას შეკერავ და უკვე „სტარი“ ხარ. აქ კი ძალიან დიდი კონკურენციაა. კოლექც იები ძირითადად კომერციაზეა გათვლილი. art fashion-საც ნა კლებად აკეთებენ... თბილისში მოდის კვირეულზეც ვაპირებ გა მოსვლას, ოღონდ ჯერ არა, ჯერ მაგისტრატურაში ჩაბარება და სწავლა მინდა, აქ ამიტომაც ჩა მოვედი. შემდეგ კი, სადიპლომო კოლექციას აუცილებლად ჩამო ვიტან თბილისში, ამ სურვილს, ალბათ, 2 წლის შემდეგ განვახ ორციელებ.
დეა თავბერიძე
ორიგინალური წიგნი
მალე ქართველი მკითხველი ერთ ორიგინალურ წიგნს იხილ ავს. წიგნს გამომცემლობა „სიეს ტა“ გამოსცემს. მასში ორი ავტო რის ნაწარმოებია შესული. გიორ გი კეკელიძის ერთი ლექსი და გა გა ლომიძის ესე განსხვავებული სტილითა და ფორმით გამოვა. წიგნი თამარა კალხიტაშვილის ნახატებით გაფორმდება. გიორგი კეკელიძე, პოეტი: „ეს იდეა დააახლოებით ორი თვის წინათ მოგვივიდა, ვფიქ რობდით რამე ორიგინალური შე გვეთავაზებინა მკითხველისთვ ის. ჩემი ერთი ლექსი არის ოთხ ნაწილად გაკეთებული. გაგა ლო მიძის ესეც არ იქნება ტიპური. ფორმაც განსხვავებული ექნება. ფურცლები - არეული, დაფანტ ული და თავსა და ბოლოს მნიშ ვნელობა არ ექნება.“
არტ-საღამოების ახალი სეზონი
ლიბ. გეს ინიციატივამ და გა სულ წელს თბილისში არტ-საღა მოების გამართვამ ხელოვანების მოწონება დაიმსახურა. არტ-სა ღამოების ახალი სეზონი 7 ოქ ტომბერს დაიწყება, საღამოები ამჯერად „ბითლზ კლუბში“ მო ეწყობა. გიორგი კეკელიძე: „ბევრის მოთხოვნა იყო, რომ კლუბი განმეახლებინა და აი გა ნვაახლე. ცოტათი გავფართო ვდით კიდეც. თავიდან გვინდა ის სამი საღამო გავიმეოროთ, რო მელზეც შარშან ყველაზე მეტი ხალხი მოვიდა. განახლებულ პრ ოექტს ბესო ხვედელიძე და რობი კუხიანიძე გახსნიან. მომდევნო კვირას იქნება პაატა შამუგია და ერეკლე დეისაძე. შემდეგ თეონა დოლენჯაშვილი და ბექა მოლა შვილი. ვფიქრობ, რომ თბილ ისელი მსმენელისთვის წელსაც ძალიან საინტერესო საღამოები გაიმართება.“
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
37
გიორგი
წითური ამერიკული დამოუკიდებ ელი კინოს განვითარების მიზნით, ცნობილმა ამერ იკელმა მსახიობმა და კი ნორეჟისორმა რობერტ რე დფორდმა, მისმა მეგობრებმა და თანამზრახველებმა, 1981 წელს სანდენს ინსტიტუტი ჩამოაყალიბეს.
ჯონ ფილი საქართველოში, რაიმე სახის მუსიკალურ კრიტიკაზე საუბარი, სრული უაზრობაა, რადგანაც შეუძლებელია აკ რიტიკო ის, რაც არ არსებობს. მუსიკალურ კრიტიკას მუ სიკალური პროდუქტი სჭირდება, სხვანაირად თანამშრო მლობა არ გამოდის. ყოველთვის მქონდა სურვილი, მუსიკაზე მეწერა, თუ მცა შინაური პროდუქტის არ ქონის გამო, ხან ვის უც ხოურ ალბომზე ვწერდი და ხან ვის. ხოლო საზღვარგარეთ კი, მუსიკალური ბაზა კრ იტიკოსების ნაკლებობას არ განი ცდის და შენი აქედან დაწერილი ესეები, სხვადასხვა ალბომებზე, რბილად რომ ვთქვათ, ყველას ცალ ფეხზე ჰკიდია. მე პი რადად, ქართული ბაზარი უფრო მიზიდავდა, ვიდრე გარე-გარე წანწალი, რის გა მოც ერთი ორჯერ ვცადე, ახლადგამოსულ ქართ ულ ალბომზე ხმა ამომ ეღო, თუმცა თუ ბაზარი სამ წელიწადში ერთხელ, მხოლოდ ერთ მასალას გთავაზობს, შეუძლებელია მუსიკალური კრიტიკოსი გა ხდე. რა თქმა უნდა, არის ის შო უბიზნესი, რომლის ლანძღვ ით, მთელი ქართული პრესაა დაკავებული, მაგრამ ნაგავში ქექვა რაღაცნაირად არ მხიბლავდა ხოლმე, რის გამოც უფრო გულრწფელი ჰანგებისკენ ვიხრებოდი და ისევ საზღვარგარეთის პროდუქტზე ჩაჭიდებული, ახალ-ახალ რეცენზიებს ვაცხობდი. ანუ, რაღაც მხრივ, ილუზიაში ვცხოვრობდი და საკუთარი თავის დამშვიდე ბას ამ ხერხით ვცდილობდი. რა თქმა უნდა, აქაც ყოფილა გამონათება, მაგალითად, ჩარკვიანის „ამო“ პირველად რომ მოვისმინე, მივხვდი, საქმე გამიჩნდა... ანდა თუნდაც ქათამაძის საწყისი პერიოდი. ასევე არსებობდა რამდენიმე „ლაივიც“, როცა საშუალება მომეცა, ასე ვთქვათ „საქმე“ზე მეწერა. საქართველოში იყო მინიმალის (მოკლედ რომ ავხსანთ ) „აყვა ვების“ ხანა, როცა პირვ ელად გაჩნდა კრიტიკის საშუალება. თუმცა ეს პე რი ოდი ისე გა დაიზარდა, რაღაც უაზრო ბუმში, რომ დღემდე კლუბს ვე ღარ ეწვევი, რაიმე სხვა სტილის მოსმ ენა რომ გინდოდეს. არ შეიძლება ყველას ერთი და იგივე მოსწ ონდეს, არის ამაში რა ღაც არაგულწრფელი და გამოგონილი. თბილისმა იცის ასე, რაღაცას აი ტაცებს და იმდენი
Ē Ĉ Ĉ Đ ĉĉĐĉĐĈĈĒĒĈĈ
ēĈ ēēĐ ĐĈ
ĐĈ
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ĉґ
ĉґĊ
არტიომ ტროიცკი 38
ċ ē ґ ĉĉґċċēē
đĈĈĉґĊ đ đĈĉґĊ
ċē
ĉґĊ
đĈĈĉґĊ đ đĈĉґĊ
ċ ē ċē
ხანი ატრიალებს, სულ უნიკალური რომ იყოს, მაინც ყე ლში მოგაწვება და ტუალეტში გაიქცევი. პირველი, რატომაც შეუძლებელია აქ მუსიკალური ბაზარი განვითარდეს, ქვეყნის ტერიტორიაა, რომელიც ისეთი პატარაა, არ იძლევა საშუალებას, მუსიკოსი მუდამ აქტიურ ფორმაში იყოს. გამოუშვას ალბომი, ჩაატაროს ტური, ხოლო შემოსული თანხით ოჯახი არჩი ნოს. ენთუზიაზმზე კი დიდი ხანი ვერაფერი ძლებს. რევოლუცია რომ რევოლუციაა, თუ არ კვებე, ისე ჩაგივარდება თითქოს არც ყოფილიყოს. დიდ რუსეთში ან თუნდაც პოსტ საბჭოურ სამყაროში, საქმე თუ კრიზ ისამდე არ არის მისული, არც არაფერი აკლია, მხოლოდ თითზე ჩამოსათვლელი მუსი კოსები თუ არსებობენ. ხოლო არსებული ბაზარი უმეტესად კორპორატიული დღესასწა ულებით ცხოვრობს, ვიდრე გათვლილი მარკეტინგული ხერხებით. პროდიუსერი ახ ალ ტურს კი არ გეგმავს, არ ამედ ვინმე მილიონერის და ბადების დღეს ეძებს, რათა მისი მუსიკოსი რამენაირად შიგნით შეტენოს. თბილისში ამაზე საუბარი მხ ოლოდ სიცილს თუ გამოიწვევს, ხოლო რაიმეს მუსიკალური კრიტიკა საერთოდ ხარხარს. ასე რომ, ისევ უცხო ეთში იყურო ჯობია და იქაურ კრიტიკოსებს აქედან შეეჯიბრო, ვიდრე აქ იყო და არაფრის კეთებაში ნერვები იშალო. მოკლედ, ქართველი ტროიცკი ჩემგან არ გამოვა, თუ გინდა ნიჭიც მქონდეს და შესაძლებლობაც... ახლა კი მეორე, რა ზეგავლენას ახდენს მუსიკალური კრიტიკა მუსიკალურ ბაზარზე. მაგალითად, კრიტიკოს ჯონ ფილის გარეშე, შეუძლებელი იქნებოდა უამრავი იმ ჯგუფის მოსმენა, რომელიც ახლა ლეგენდებად არის ქცეული. ზუსტად მისმა კრიტიკამ მოახდინა, სხვადასხვა ახალი სახეობების პოპულარიზაცია. სხვადასხვა ჟურნ ალების მუსიკალური კრიტიკოსები, წლების მანძილზე წერენ რეცენზიებს, რითიც უფრო მეტად ააქტიურებენ იმ საერთო საქმეს, რასაც – მუსიკა და მისი ხარისხი ჰქვია. პოსტ-საბჭოურ მხარეში ყველაზე ცნობილი არტიომ ტროიცკია, რომელიც წლების მანძილზე, თავისი თავის დიდებაში ისე დარწმუნდა, რომ ახლა უკვე ისეთ ალბო მებს ასხამს ხოტბას, შეუიარაღებელი თვალითაც რომ ჩანს – ნაგავია. თუმცა რუსული როკის საწყისში, მისი კვალი, ნამდვილად წარუშლელია. ზუსტადაც, რომ ტროიცკის საშუალებით არა ერთი ისეთი მუსიკოსი გახდა ცნობილი, რომლის გარეშეც დღევანდელი პო სტ-საბჭოური სივრცე, ნამდვილად, რომ დაობლებუ ლი იქნებოდა. ჩვენი მომავალი, უფრო სწორად რომ ვთქვათ, ჩვ ენი მუსიკალური მომავალი, ძალიან ბუნდოვანია, რო გორც ბუნდოვანია იმ მუსიკოსების ბედი, რომლებიც ნამდვილად ნიჭიერები არიან. თუმცა შემოქმედება მეორე პროფესიად აქვთ ქცეული. ბოლოს და ბოლოს ყველა ქველმოქმედი ვერ გახდება და ყველაფერს, გვ ერდზე ვერ გადაწევს, რათა საყვარელი საქმე აკეთოს და რაღაცით „მე“ გამახაროს... ოჯახი ჰყავს ბოლოს და ბოლოს სარჩენი...
`სანდენსი~
ამერიკული დამოუკიდებელი კი ნოს განვითარების მიზნით, ცნობილ მა ამერიკელმა მსახიობმა და კინო რეჟისორმა რობერტ რედფორდმა, მისმა მეგობრებმა და თანამზრახვ ელებმა, 1981 წელს სანდენს ინსტიტ უტი ჩამოაყალიბეს. შემდგომში კინოფესტივალ „სა ნდენს ფილმ ფესტივალი“ -ს სახე ლწოდება ამ ინსტიტუტმა გადასცა. თვითონ სახელი კი, ფილმიდან „ბუჩ კესიდი და სანდეს კიდი“-დან მოდის, სადაც სანდენს კიდის როლს რობე რტ რედფორდი ასრულებს. სანდენს ინსტიტუტი არაკომერ ციული დაწესებულებაა, რომელიც ხელს უწყობს, ეხმარება და სამსჯა ვროზე გამოაქვს ახალგაზრდა რეჟი სორების, მსახიობების, კომპოზიტ ორების, სცენარისტების, კინოსა და თეატრის მხატვრების ნამუშევრები, მთელი მსოფლიოდან. სანდენს ინსტიტუტის პრეზიდენ ტი რობერტ რედფორდი გახლავთ. ფესტივალი ყოველ წელს იანვრის ბოლოს იმართება, იუტას შტ ატის თოვლიან მთებში, ქალაქ პარკ-სიტიში. ფესტივალზე, ფილმების ჩვენების გარდა დისკუსიები იმართება. ახალ გაზრდული პროგრამები, ინ ტერაქტიული გამოფენები და მუსიკალური კონცერტები. ყოველ წელს ფესტივალ ზე მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნიდან 45 000 მაყუ რებელი ჩამოდის. 1985 წლიდან სანდენსზე გამო ტანილ ფილმთა ნაწილი, როგორც ამერიკული, ას ევე სხვა ქვეყნებისა, არაე რთხელ ყოფილა ნომინირებული „ოსკარზე“ და მიუღია კიდევაც იგი. ფ ეს ტი ვა ლი ს მზარდი პრესტი ჟი აიძულებს საკმაოდ ცნობილ კინომოღვაწეებს
პარკ სიტიში ჩამოვიდნენ, ხოლო „სა ნდენსზე“ წარმოდგენილი ფილმების ხარისხი კი, აფიქრებინებთ, დათმონ ჰოლივუდის სტანდარტებში მიღებუ ლი დიდი ანაზღაურება და დამოუკ იდებელი ფილმები გადაიღონ, ან მი იღონ მათში მონაწილეობა. ფესტივალზე საერთაშორისო ბა ზრობა იმართება, სადაც დისტრიბუ ტორულ კომპანიებს შეუძლიათ შე იძინონ ფილმები, მსოფლიო ეკრანზე გასატანად. თუ პირველ ფესტივალში 1985 წელს 86 ფილმი მონაწილეობ და, 2009 წლისთვის ფესტივალში 21 ქვეყნის 3661 ფილმიდან, ამორ ჩეული იქნა 118 სრულმეტრაჟიანი, ხოლო 96 მოკლემეტრაჟიანი ფილმი. ფესტივალის პროგრამით 86 მს ოფლიო და 19 ჩრდილო ამერიკული ფილმების პრემიერა შედგა. წლის მანძილზე სანდენს ინსტიტუტი უა მრავ ჩვენებებს აწყობს, რომლებიც ხელს უწყობს დამოუკიდებელ რე ჟისორებს იმუშაონ და მაყურებელს ახალი ფილმები შესთავაზონ. „სანდენსის“ მთავარი პრიზით აღნიშნულია გელა ბაბლუანის „13“, აგრეთვე ჟიურის სპეც იალური პრიზი აქვს მი ღებული, თემურ და გელა ბაბლუანის „შთამომავ ლობას“. ფესტივალი თავის მთავარ მიზანს პირნ ათლად ას რულებს, ანუ ხელს უწყობს დამ ოუ კი დ ებელი კინოს გ ან ვი თა რ ებას, თორემ ჰოლ ივ უდ ში საქმე უკვე ისეა, ალბათ, სიტყვა დამო უკი დე ბლ ობ ა დაავიწყდებათ მალე...
ē
საქართველოში, რაიმე სა ხის მუსიკალურ კრიტიკაზე საუბარი, სრული უაზრობ აა, რადგანაც შეუძლებელია აკრიტიკო ის, რაც არ არსე ბობს. მუსიკალურ კრიტიკას მუსიკალური პროდუქტი სჭ ირდება, სხვანაირად თანა მშრომლობა არ გამოდის.
ამერიკული დამოუკიდებელი კინოს განვითარების მიზნით, ცნობილმა ამერიკელმა მსახ იობმა და კინორეჟისორმა რო ბერტ რედფორდმა, მისმა მეგო ბრებმა და თანამზრახველებმა, 1981 წელ სანდენს ინსტიტუტი ჩამოაყალიბეს.
პიტერ ჯექსონის „ბეჭდების მბ რძანებლის“ შემდეგ შვიდი წელი გა ვიდა, რაც ცოტა ნამდვილად არ არ ის. ტოლკინის ბესტსელერის ეკრა ნიზაციამ, მაშინვე დიდი დაინტერე სება მოიპოვა მაყურებელში, ხოლო ბოლო ნაწილმა, წლის საუკეთესო ფილმისთვის ოსკარიც კი მიიღო.
ჯონ რონალდ რუელ ტოლკინი (ტო ლკიენი), ოქსფორდის პროფესორი ან გლოსაქსურ ენებში, ბრიტანეთის იმპე რიის ორდენის კომანდორი, ცნობილი მწერალი, თანამედროვე ფენტეზი-ლი ტერატურის „მამა“ ბლუმფონტეინში დაიბადა, ნარინჯისფერ თავისუფალ სახელმწიფოში ( დღევანდელი სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა).
„ჰობიტი“ ანუ თავგადასავლები უნდა გაგრძელდეს
პიტერ ჯექსონის „ბეჭდების მბრძანებლის“ შემდეგ, შვიდი წელი გავიდა, რაც ცოტა ნამდვილად არ არის. ტოლკინის ბესტსელერის ეკრანიზაციამ, მაშინვე დიდი დაინტერესება მოიპოვა მაყურებელში, ხოლო ბოლო ნაწილმა, წლის საუკეთესო ფილმისთვის „ოსკარიც“ კი მიიღო. პიტერ ჯექსონი უმალვე გახდა ათწლეულის საუკეთესო რეჟისო რი, რომელიც არაფერს აღარ შეუშინდებოდა და სამომავლოდ უამრ ავი, უფრო რთული სახის ფილმებსაც, ადვილად გაართმევდა თავს. ეფექტებით დატვირთული კინო, ჯექსონის მთავარი კოზირი იყო, რა თქმა უნდა, თუ ჯეიმს კამერონს არ ჩავთვლით, რომელიც ათწლ ეულში მხოლოდ ერთხელ შეიძლება გამოჩნდეს, თუმცა ისეთი ფილმ ით, მთელი ათწლეული რომ მხოლოდ მასზე ისაუბრებენ. „ბეჭდების“ დასრულების შემდეგ, უმალვე გაჩნდა ინფორმაც ია, რომ კინოკომპანია ტოლკინის მეორე რომანის ეკრანიზაციასაც მოჰკიდებდა ხელს – „ჰობიტი“ ბრიტანელმა მწერალმა ჯერ კიდევ „ ბეჭდების მბრძანებლამდე“ დაწერა, თუმცა მთავარი პოპულარობა ფენტეზის „გურუს“ მაინც „ბეჭდების“ ტრილოგიამ მოუტანა. „ჰობი ტზე“ საუბარი უფრო გამძაფრდა, როცა ფილმზე სამუშაოდ, სერ იან მაკლეინი დათანხმდა, რომლის ტრილოგიაში შექმნილი გენდალფის სახე, ცოტა ვინმეს თუ არ ემახსოვრება. ჯონ რონალდ რუელ ტოლკინი (ტოლკიენი), ოქსფორდის პროფესორი ანგლოსაქსურ ენებ ში, ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის კომანდორი, ცნობილი მწერალი, თანამედროვე ფენტეზი-ლი ტერატურის „მამა“ ბლუმფონტეინში დაიბადა, ნარინჯისფერ თავისუფალ სახელმწიფოში ( დღ ევანდელი სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა), 1892 წლის 3 იანვარს ინგლისური ბანკის მმართველის ოჯახში. პატარა იყო ტოლკინი, როცა მამა გარდაეცვ ალა და ოჯახი იძულებული იყო ინგლისში დაბრ უნებულიყო. მეიბლ ტოლკინი, ჯონ ტოლკინის დედა, ორი მცირეწლოვანი ბავშვით დასახლდა ბირმინგემთან ახლოს. მათი შემოსავალი მცირე იყო და გამოსაკვებად ძლივს ყოფნიდათ. დედის ნათესავები წინააღმდეგი იყვნენ მისი ქორწინებ ისა და არ ეხმარებოდნენ. დედამ შვება რელიგიაში ჰპოვა, გადავიდა რა კათოლიკურ სარწმუნოებაზე, რითაც საბოლოოდ დაკარგა ანგლიკანური რელი გიის მიმდევარი ნათესავები. მან საკმარისი განათლება მისცა შვილებს, ხო ლო ტოლკინი სიცოცხლის ბოლომდე ღრმად მო რწმუნე კათოლიკე იყო. დედამ შვილებს ასწავლა ლათინური, გაუღვივა ბოტანიკისადმი სიყვარ ული. ტოლკინს ბავშვობიდან უყვარდა ხატვა. წა კითხულიდან ძალიან მოსწონდა ლუის კეროლის „ალისა საოცრებათა ქვეყანაში“. სკოლამდელი პერიოდი ტოლკინმა ბუნებაში გაატარა, რამაც სამუდამოდ მისცა საშუალება თა ვის ნაწარმოებებში აესახა მისი მშვენიერება. 1915 წელს მან წარჩინებით დაამთავრა უნივ ერსიტეტი და ლეიტენანტის წოდებით, ლანკაშ ირის პოლკში დაიწყო სამსახური. იგი პირველ მს ოფლიო ომში მონაწილეობდა. ომის დამთავრების შემდეგ (სადაც ის ტიფით დაავადდა და ინვალიდი დაბრუნდა), ტოლკინმა სამეცნიერო კარიერას მო ჰკიდა ხელი და ლინდსის უნივერსიტეტში დაიწყო მუშაობა, ხოლო 1922 წელს, მოწვევა ოქსფორდი დან ანგლო-საქსური ენების პროფესორის თანა მდებობაზე მიიღო. 30 წლის ტოლკინი ყველაზე ახალგაზრდა პროფესორი იყო ოქსფორდში. და იმსახურა მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე საუკ
მოლოდინი იყო, რომ ახალ ფი ლმზე კვლავ პიტერ ჯექსონი იმუშ ავებდა, თუმცა რეჟისორმა მხოლ ოდ პროდიუსერის როლი იკისრა, ხოლო მთავარი ადგილი გილერმო დელ ტოროს გადაულოცა. დელ ტორო იმ პერიოდში „ჰელბოი“-ს გა დაღებით იყო დაკავებული, თუმცა მომხიბლავ წინადადებაზე უარის თქმა მაინც ვერ შეძლო. გადაღების პროცესის დაწყება, უზომოდ გაჭიანურდა, რის გამოც დელ ტორომ პროექტზე უარი თქვა, ხოლო ჯეიმს ქემერონმა არსებულ რეალობას ძალიან დადებითი კუ თხიდან შეხედა: „თუ ვინმემ უნდა გადაიღოს „ჰობიტი“ ეს პიტერ ჯე ქსონია, რადგანაც შეუძლებელია „ბეჭდების ბრძანებლის“ შემდეგ, „ჰობიტზე“ სხვამ იმუშაოს. ეს არ აერთხელ მითქვამს ორივე რეჟისო რისთვის.“ რა გახდა დელ ტოროს წასვლის ზუსტი მიზეზი უცნობია, თუმცა ქემერონის სიტყვებიდან გა მომდინარე, საქმე არა მხოლოდ არ სებულ ფინანსურ კრიზისში უნდა
ეთესო ფილოლოგის სახელი. ჯერ კიდევ ახალგაზრდა იყო ჯონი, როცა ამ ხანაგებთან ერთად ახალ ენას იგონებდა, რათა ბავშვებს საშუალება ჰქონოდათ ყველასთვის გა უგებარ ენაზე ელაპარაკათ. ეს მისწრაფება - შეეს წავლა ენები და თვითონ შეექმნა ახალი, სიკვდი ლამდე გაჰყვა. ტოლკინი რამდენიმე ხელოვნური ენის შემქ მნელია: კვენია-მაღალი ელფების ენა. სინდარინი – რუხი ელფების ენა. მან ათეულობით ენა იცოდა და ხელოვნური ენების შექმნისას, დიდ ყურადღებ ას უთმობდა მათ ჟღერადობას და მუსიკალობას. სწორედ ეს ენები გამოიყენა მან თავის უდიდეს ნაწარმოებში „ბეჭდების მბრძანებელი“ და „ჰობი ტი“. ოჯახში ტოლკინთან ოთხი შვილი იზრდებ ოდა, საღამოობით მათ მამა თავის მიერ შეთხზულ ზღაპრებს უყვებოდა. სწორედ მაშინ დაიწერა „ჰო ბიტი“, რომელიც 1937 წელს გამოქვეყნდა, პირვ ელად „სტენლი ანუინის გამომცემლობა“-ში. მანვე შესთავაზა ტოლკინს გაეგრძელებინა წიგნი. ტოლკინმა ახალ წიგნზე დაიწყო მუშაობა, თუმცა დროში გაეწელა და მხოლოდ 1954 წელს დაიბეჭდა, ისევ ანუინის მიერ. მათ გადაწყვიტეს ახალი წიგნი სამ ნაწილად დაეყოთ და პირველის გამოცემის შემდეგ, თუკი მკითხველი მას მიიღებდა, გაეგრძელებინათ. მა რთალია, სტენლი ანუინს წარმატების დიდი იმ ედი არ ჰქონდა, მიუხედავად იმისა, რომ თვითონ ძალიან მოხიბლული დარჩა ტოლკინის წიგნით. პირველი ნაწილის წარმატებამ განაპირობა დანა რჩენების გამოცემა. ჯონ რუელ ტოლკინმა ფენტეზის სტილში ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი სამყარო შექმ ნა, რომელშიც მოგზაურობა ყოველ მსურველს უპრობლემოდ შეუძლია. ტოლკინის უნიკალურ ობა არა მხოლოდ მის ნაწარმოებში ჩანს, არამედ იმ ტალღაში, რასაც მისი მიმდევრები ჰქვია. თამა მად შეიძლება ითქვას, რომ არა „ბეჭდების მბრძ ანებელი“, ფენტეზის კულტურა დღესდღეობით არ იარსებებდა, ყოველ შემთხვევაში იმ კუთხით, როგორც დღეს არის...
იყოს. „ჰობიტის“ პროექტს, რეჟისორი ჯერჯერობით არ ჰყავს, თუმცა არ სებობს ინფორმაცია, რომ ფილმზე ისევ ჯექსონი იმუშავებს, ასევე შე იძლება ვიხილოთ ვიგო მორტენსე ნი, რა თქმა უნდა, არაგორნის რო ლში. აღსანიშნავია, რომ თვითონ ტოლკინის „ჰობიტში“ არაგორნის გმირი არ არსებობს, თუმცა ისეთ გმირს, როგორიც ეკრანზე მორტინ სენმა შექმნა, ნაკლებად თუ გამო ტოვებს თავის ფილმში რომელიმე პროდიუსერი. სცენარზე ფილიპა ბოიენსმა იმუშავა, რომელსაც უკვე ერთხელ ჰქონია შეხება ტოლკინის სამყარ ოსთან, კერძოდ კი, იგი პიტერ ჯე ქსონთან ერთად ტრილოგიის სამი ვე ნაწილზე მუშაობდა, რისთვისაც „ოსკარიც“ აქვს მიღებული. „ჰობიტზე“, რომელზეც მუშა ობას ანუ გადაღებას უახლოეს პე რიოდში დაიწყებენ, ერთი რამის თქმა ნამდვილად შეიძლება – შემა დგენლობა ფილმს ისეთი ჰყავს, „ბე
ჭდებს“ თუ ვერ გა უ სწ რ ო , უ ფრ ო დაბ ალ ი დ ონ ი ს პ რო დ უ ქტ ს ნ ამ დ ვ ილ ა დ არ შე ქ მნ ი ს . ვნახოთ, ა ხა ლ ი თ ავ გა დ ასა ვლ ებ ი ჯერ არ დაწყებ ულა...
ტოლკინი -ფენტეზის დიდი სამყარო
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
39
„პრაიმტაიმის“ კიდევ ერთი პროექტი
„გიგო გაბაშვილი
როგორც ფოტოხელოვანი“
მარიტა დამენია ასე ერქმევა წიგნს, რომელსაც საზოგადოება სულ მალე გაეცნობა. უსინათლოებისთვის განკუთვნილი გაზეთისა და „გმირის“ შემდეგ, ეს „პრაიმტაიმის“ კიდევ ერთი გრანდიოზული პროექტია. წიგნის გამოცე მის იდეა რამდენიმე თვის წინ გამიჩნდა, როდესაც მკვლევარ გოგი სა რაჯიშვილს გიგო გაბაშვილის შემოქმედებაზე სასაუბროდ ვესტუმრე, მაშინ მხოლოდ ერთი მიზანი მქონდა, ქართულ საზოგადოებას უკეთ ესად უნდა გაეცნო მხატვარი, რომლის შედევრებიც სხვადასხვა საერ თაშორისო აუქციონებზე მილიონებად იყიდება. არადა, სამწუხაროდ, მასზე საუბრისას ბევრ ჩვენს თანამემამულეს უკითხავს: გიგო გაბაშვ ილი ვინ არისო. როდესაც გოგი სარაჯიშვილთან ამ თემაზე საუბარს ვასრულებდი, მითხრა, მე ისეთი რამე ვიცი, ორ კაცს თუ ეცოდინება საქართველოშიო. სწორედ მაშინ მიამბო, თურმე ქართველი გენიოსი თავის არაჩვეულებრივ შედევრებს, საკუთარი ფოტოაპარატით გადა ღებული სურათების მიხედვით ქმნიდა. გოგი სარაჯიშვილი: „1914 წელს, ზამთარში, თბილისში ნიკოლოზ მეორის დასახვედრად დიდი მზადება დაიწყო. სამხედრო დიდების მუზეუმში (დღევანდელი ცისფერი გალერეა. – მ.დ.) მუშაობდა მხატვა რი რუფო, რომელმაც მთელი ბატალური სცენები მოხატა, გიგო გაბა შვილი კი ასისტენტად ჰყავდა. რუფოსთან ერთად, გიგომაც შეასრულა კედლის მხატვრობა, დამეგობრდნენ და რუფომ გიგო აღმოსავლეთ შიც წაიყვანა თან. მანამდე გიგომ ფოტოაპარატი იყიდა და თავის შე დევრებს, ჩანახატებთან ერთად, სურათების მიხედვითაც ქმნიდა. მე ნანახი მაქვს მინის ნეგატივები, რომელზეც ეს კადრებია აღბეჭდილი. ჩემი ხელით დავთვალე, სინათლეზე რომ გახედავ, თითქოს სურათი გიჭირავს ხელში. ამ ნეგატივებიდან 87 ხევსურეთის თემაზეა. ხევსურ ული ცეკვები, ხევსურული მხედრული, ხევსურული ხედები, შემდეგ ამის მიხედვით ხატავდა, თორემ ისე, რომელი ხევსური დაუჯდებოდა კვირაობით ან თვეობით, რომ ნატურიდან გადაეხატა? მით უმეტეს, დღ ეობაზე და მით უმეტეს, მთვრალი. ახლა ჩემი ერთადერთი მიზანი ამ ფოტოების დაბეჭდვა და ერთ წიგნში თავმოყრაა“. ამ სიტყვების შემდეგ მიზნად დავისახე, ბატონი გოგის ოცნებისთვის ხორცი შემესხა. ჯერ კულტურის მინისტრს მივმართეთ, შემდეგ კი – ერ ოვნულ მუზეუმს. ბატონ დავით ლორთქიფანიძისა და ლიკა ღუდუშა ურის დახმარებით გაკეთდა ყველაზე მნიშვნელოვანი – ერმაკოვის ფო ტოლაბორატორიის სპეციალისტებმა გიგო გაბაშვილის ფოტოები მინის ნეგატივიდან ციფრულ ვერსიაში გადაიტანეს. გასულ ორშაბათს საშუალება მომეცა, დაახლოებით ექვსას ოთხმ ოცი ფოტო საკუთარი თვალით მენახა. ფოტოების შინაარსმა, განათე ბამ, დადგმულმა სცენებმა შოკში ჩამაგდო. მეოცე საუკუნის დასაწყ ისში თუ ვინმე ასეთ ფოტოებს იღებდა, ვერც წარმოვიდგენდი. ძალიან ბევრი ფოტო თითქმის ნახატების ზუსტი ასლია. საერთოდ, ნეგატივებზე ერთმანეთისგან განსხვავებული თემატიკაა აღბეჭდილი, აქ არის საოცარი ფოტოები სამარყანდიდან. არა მხოლოდ სამარყანდის ბაზარში გადაღებული, არამედ მის მიმდებარე ტერიტო რიაზე, ძალიან კარგად არის აღბეჭდილი მათი საცხოვრებელი გარემო, ცხოვრების წესი, ჩაცმულობა. საოცარი ფოტოებია ხევსურეთიდან, რო მლებიც მთის ხალხის ყოფაზე ბევრ საინტერესო დეტალს გვიამბობს. არის ძველი თბილისის, ვარძიის, ჯვრის, კუმურდოს ტაძრის ხედები. თუმცა, ჩემთვის ყველაზე მოულოდნელი ამ არქივში აღმოჩენილი პი კანტური ფოტოები იყო – სრულიად ნატურალისტური შიშველი ქალები. სასიყვარულო სცენები არა მარტო ქალსა და მამაკაცს, არამედ ქალებს შორისაც. გიგო გაბაშვილი თავის დროზე სამხატვრო აკადემიის რექტ ორი იყო, დღეს ეს სასწავლებელი სწორედ მის საცხოვრებელ სახლშია განთავსებული. წარმომიდგენია, ახლა რომ რომელიმე რექტორმა ან თანამდებობის პირმა მსგავსი ფოტოები გადაიღოს, რა ამბავი ატყდ ება. წიგნის გამოსვლას „პრაიმტაიმი“ საზოგადოებას გრანდიოზული პრეზენტაციით ამცნობს. ასე რომ, ჩვენს მკითხველს წინ კიდევ ბევრი საინტერესო სიურპრიზი ელის. 40
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
„ეს კახია, კავსაძე“
კახის ბაბუა, სანდრო კავსაძე
თამარ გონგაძე ნანა ჯანელიძე კახი კავსაძეზე ფილმს იღ ებს. 45-წუთიან მხატვრ ულ-დოკუმენტურ სურა თს რეჟისორმა პირობი თად ასე და არ ქვა - „ეს კახია, კავსაძე“. ფილმი მხოლოდ ამ გენიალურ მსახიობზე არ არის. რე ჟისორი მის ცხოვრებას ფესვებიდან გვაცნობს, უკეთ რომ გავიაზროთ კახის ფენომენი. სახე ლოვან წინაპრებზე მს ახიობი ფილმში თავად გვიამბობს. მოკლედ, ეს ფილმი უნდა გადაღებუ ლიყო. კახი კავსაძე ამას უდავოდ იმსახურებს. ნანა ჯანელიძე: კახი კა ვსაძეში მარტო მსახიობი არ უყვართ. უყვართ მისი ალმა სივით შეურყვნელი სული. ეს სწორედ იმ ატმოსფეროზე ახ დენს ზეგავლენას, რასაც ის გამოასხივებს. ასე იშვიათად უყვართ მსახიობი. მისი პი როვნების მიღმა ქვეცნობი ერად ბევრ რამეს ხედავენ, თუნდაც იმას, რომ არაჩვე ულებრივი ადამიანია. რეჟისორი, კახი კავსაძ ეს, „ნატვრის ხის“გა დასაღები მოედნიდან იცნობს. მაშინ ნანა ჯანელიძე თენგიზ აბულაძის სტუდენ ტი იყო და მაესტრ ოს გვერდით იდგა. მერე იყო „მონანი ება“ და ასე, უამრავი შეხვედრის ადგილი - გადასაღები მოედ ანი... თითქმის არც
კავსაძეების ოჯ მი უპა. ლ ახის მსგავსი ბედი ი სფ ჰქონდა არამარტო ე „ ა „მე არ ვი უნდ ს“ სალოსბჭოთამოქსაალქაარქეთევბს,ე ღებ ფილმს - ო, რა კა რგი არამედ მთელი საბჭ ჩე რ მსახიობია კახი ოთა კავშირის ქვეყ ა დ კავსაძე! ეს არის ნების მოქალაქეებსაც. ერთი ფილმი კა ხის გარეშე.
ფილმი მისი სახე ლოვანი ოჯახის კუ თხით. მისმა ბაბუამ, სანდრო კავსაძემ, ბევრი რამ გააკეთა ქართული კულტურისთვის. ხალხური სიმღერის გუნდებს აყალიბებდა. სახელმწიფო ან სამბლი „ერისიონი“ სწორედ სანდრო კავსაძის და დათაშკა კავსაძის - კახის მამის ჩამოყა ლიბებულია. კახი ყვება, რო გორ ცხოვრობდნენ საბჭოთა კავშირის მოქალაქეები. კავს აძეებს რეპრესირებული ოჯახი ჰქონდათ. რაც შეიძლებოდა იმ დროს ასეთ ოჯახს გადახდენ ოდა თავს - ნაცისტური ბანაკი იყო ეს თუ საბჭოთა ბანაკი, არაფერი დაკლებიათ. კახი მაინც არ გატყ და. მხოლოდ ხა ლასი ადამიანები უძლებენ ამას. ციმბირში გადა სახლებული მამა იქვე დაიღ
ნანა ჯანელიძე
ამიტომ ამ ფილმში კახი კრებითი სახელია, ის მარც ვალია, რომელიც ყველას ბედს ასახავს. როდესაც მამამისი გადაას ახლეს, კახიმ „პაპა სტალინს“ მისწერა წერილი: „მე ფრიადო სანი ვარ, მამა ომში იყო, ახლა დაიჭირეს...“ ასე ვაცოცხლებთ ამ ოჯახის ისტორიას. დედამი სი 27 წლ ის იყო ორი შვ ილ ით მარტო რომ დარჩა. განცვიფრ დებით, რას გაუძლეს, როგორ გამოიარეს ეს მძიმე დრო. მამა შვილებს ციხიდან წერილებს სწერდა, მუსიკაში იმეცად ინეთო. იქიდან ჩადო მა რცვალი, რომელმაც კახი და იმერი მოგვცა. იმერი კავსაძე კრაკ ოვის საოპერო თეატ რის მომღერალია. მიუხედავად მძიმე ბავშვობისა, თავის დარგში ორივე ვა რსკვლავი გახდა. საოცარია.“ ნანა ჯანელი ძე ფილმის გადა ღებას ოქტომბ რის შუა რიცხვე ბში იწყებს. სცენ ებს, სადაც კახი თავის ისტორიას გვიამბობს, რე ჟისორი ვაგონ შემკეთებელ ქა რხანაში გადაიღ ებს. იქაურობა
თითქოს ძალიან მიესადაგება ამ ისტორიასო, ამბობს ნანა ჯა ნელიძე. „მინდა კახიმ იმღეროს. კა რგად მღერის ხალხურ სიმღერ ებს. შეიძლება რამე რომანსიც იმღეროს. მას დიდი ამპლიტუდა აქვს. მოკლედ, ცოტა იმპროვ იზაცია და ცოტა „თავხედობა“ დევს ამ პროექტში. გვინდა თა ვისუფალ თხრობას მივაღწიოთ, რაც ფილმში ადვილი არ არის. თანაც ერთ კახიზე იმდენი ბი ლიკი და სხივი გადის, წინაპრების, მე უღლის, მომა ვალი თაობის, რომ ბევრ რა მეს იკრებს. არიან ასეთი გ ამ ორ ჩე ულ ი ა და მი ან ებ ი ,
როდესაც ყველა მოვლენა მათზე გაივლის. ბედისწერას მაგნიტივით იზიდავს.“ რეჟისორი კავსაძის კინო როლებსაც გამოიყენებს. ამ დენ დაუვიწყარ სახეს ვერსად წაუვა. „რთული მოსაპოვებე ლი გახდა რუსული ფილმები. არადა, ბევრ მათგანშია გა დაღებული. მგონია, რადგან კახიზე ვიღებ ფილმს, ყველა დამეხმარება. ის ყველგან უყვართ. ასეთი ხმაურიანი და მომხიბვლელი კახი ძალიან მორცხვი და მო რიდებულია. როდესაც ვუთხარი, ფილმი უნდა გადავიღო თქვენზემეთქი, გაუკვირდა. თვლის, რომ თითქ ოს ეს არ და უმ სა ხურებია. მერე მიხვდა, მის უკან სხვებიც დგანან, მის მსგავსად დი დი წინაპრები. ეს ფილმი უნდა დარჩ ეს.“ ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
41
თბილისის საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალი
დეა თავბერიძე
ლევან წულაძე, რეჟისორი: „ძალიან მნიშვნელოვანია ის, რაც ჩა მოიტანეს, ასევე ქართული პროდუქცი აც. ორივე ქართული თეატრის მომავალზე მუშაობს. როგორც ეკონომიკურზე ასევე შემოქმედებით პოტენციალზე. ეს სტიმ ულია ყველასთვის რეჟისორისთვისაც და მსახიობისთვისაც, რომ კიდევ ბევრად უჩვეულო რამ გააკეთოს ვიდრე აქამდე აკეთებდა.“ მიუხედავად ამგვარი კომენტ არისა, ლევან წულაძე წელს ამ მხრივ მო იკოჭლებს: „ფესტივალში „დეკამერონი“ იყო გაცხადებული. ე რთ ი აქტის პრემიერა მა ინც მინდოდა მეჩ ვე ნე ბი ნა, სამწუხაროდ ვერ მოვასწ არი.“
თეატრალები და თეატრის მოყვარ ულები მრავალფეროვანი და საინტე რესო პროგრამის მოლოდინში არიან. თბილისის საერთაშორისო ფესტივ ალში უცხოეთის 11 ქვეყანა და 12 სპ ექტაკლი მონაწილეობს. გასული კვ ირა ქართულ თეატრს დაეთმო. ფესტ ივალზე წარმოდგენილმა სპექტაკლ ებმა უცხოელი სტუმრების მოწონება დაიმსახურა. ქართველ რეჟისორებს აც იმედი აქვთ, რომ უცხოური სპექ ტაკლებიც ისეთივე შთაბეჭდილებას მოახდენენ მათზე, როგორც შარშან.
7 ოქტომბერი, თავისუფალი თეატრი 20:00
4-5 ოქტომბერი, კოტე მარჯანიშვილის თეატრი 20:00
8 ოქტომბერი, შოთა რუსთაველის თეატრი 19:45
4 ოქტომბერი, კოტე მარჯანიშვილის თეატრი 16:00
6 ოქტომბერი, შოთა რუსთაველის თეატრი 19:45 42
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
9-10 ოქტომბერი, კოტე მარჯანიშვილის თეატრი 20:00
10 ოქტომბერი, ვასო აბაშისიძის მუსიკისა და დრამის თეატრი 20:00
დათო დოიაშვილი, რეჟისორი: „თეატრალური ფესტივალი მნიშვნელ ოვანია იმით, რომ ძალიან საინტერესო რეჟისორები და კოლექტივები ჩამოდიან. ქართველ მაყურებელს კი საშუალება ეძ ლევა ნახოს რა ხდება ევროპულ თეატრში. შარშანდელმა ფესტივალმა პირადად ჩვენს თეატრს ძალიან ბევრი სიხარული მიანიჭა. თეატრი ფაქტობრივად გასტროლებიდან არ ჩამოსულა. ეს ფესტ ი ვა ლი ს და იმ პროდიუსერე ბის დამსახურება იყო, რომლებმაც „მაკბეტი“ ნახეს. იმდენად დიდი ტურნე გვქონდა, რომ ძლივს ვახე რხებდით თბილ ისში თამაშს...“
ნიკუშა შენგელაია: „ჩვენმა თეატრმა მაქს ფრიშის „ბიოგ რაფია“ წარმოადგინა. ძალიან საინტერე სო სპექტაკლები ჰქონდათ ჩამოტანილი, განსაკუთრებით ბრიტანული სპექტაკლი მომეწონა „შინელი“. ეს სპექტაკლი დარჩა ჩემში. ვიმედოვნებ, წელსაც საინტერესო სპექტაკლები იქნება.“
დეა თავბერიძე
მუსიკოსია ექსპერიმენტულ ჟანრში...
რუსუდან მეიფარიანმა, 2 წლის წინათ, გერმანელ მეგობრებს გურული კრიმ ანჭული მოასმენინა და ამ სიმღერის სწავლა მოან დომა. კრიმანჭული ვერა, მაგრამ მეგრული დიდო ვნანა შეასწავლა. ნოემ ბერში ძველი ქართული სიმღერების ახალი ვა რიანტი ფოლკფესტ ივალზე გააქვს.
ქალი, რომელმაც გერმანელები ქართულად აამღერა რუსუდანი ფორტეპია ნოზე უკრავს, ნატა - ვი ოლინოზე, გიგა - ჩელო ზე, - ეს ქა რთ ვე ლი მუ სიკოსები, 10 წელიწადზე მეტია, გერმანიაში ცხ ოვრობენ და მოღვაწეო ბენ. შარშან ტურნე საქა რთველოშიც გამართეს და თბილისში, თელავში, ქუთაისსა და ბათუმში იმოგზაურეს.
უცხოურ პრესაში ვკითხუ ლობთ - „... მისი მუსიკისადმი, გულგრილი ნამდვილად ვერ დარჩები...“ რუსუდან მეიფ არიანი, უკვე 10 წელზე მეტია, რაც გერმანიაშია, შტუტგარტ ში ცხოვრობს. ადრე კლასიკას უკრავდა. მერე როკმა გაიტაცა, დღეს კი მის კომპოზიციებში არის ჯაზიც, ავანგარდიც და ფოლკიც. მუსიკას თავად ქმნის. მუსიკათმცოდნეების შეფასე ბით ის ერთ-ერთი საუკეთესო
რუსუდან მეიფარია ნის ტრიო გერმანიაში რუსუდანს თავისი ბენდი ჰყავს, რო მელსაც ორი სახელი აქვს: „დაფიონი“ და „რუსუდან მეიფარიანის ანსამბლი“. გააჩნია რას ვუკრავთ, თუ კლასიკას ვუკრავთ მაშინ „დაფიონის“ სა ხელით გამოვდივართო. ანსამბლში რუსუდანის გარდა, ნატალია მეიფ არიანი და გიგა ხელაია არიან. ნატალია რუსუ დანის და არის, გიგა - სიძე. ტრიოს ბევრ კონკურსში მიუღ ია მონაწილეობა და ბევრი გამ არ ჯ ვებაც მო უპოვებია, მაგრამ მათთვის ყველაზე დ ას ამ ახ სო ვ რებელი 2008 წე ლი იყო: „ამ წელს სამხრეთ გერმ ანიაში, მანჰაიმში გამა რთულ ფოლკმუსიკის სა ერთაშორისო კონკურსში გავიმარჯვეთ. მსოფლი ოს სხვადასხვა ქვეყნიდან 60-მდე ჯგუფი მონაწი ლეობდა. ფინალში 2 უნდა გასულიყო. უცნაური რამ მოხდა, ორივე ჯგუფი ქა რთველების იყო. ჩვენთან ერთად „შინმა“ გაიმარჯვა“. თბილისში როდესაც კონსერვატორიაში ვსწავლობდით მე და ნატა მაში ნაც ერთად ვუკრავდით. 1996 წელს ნატა გერმანიაში გაემგზ ავრა. იქ გიგა დახვდა. 1998 წე ლს, როდესაც თბილისში ჩამო სულებმა ნოტები ჩამოიტანეს. სწორედ მაშინ გადავწყვიტეთ ტრიო გაგვეკეთებინა. გერმ ანიაში თავიდან კლასიკური მუსიკის კონცერტებს ვმართა ვდით. მერე მე კომპოზიციის შესწავლა გადავწყვიტე, რის გამოც ჯგუფს ერთწლიანი პა უზა გვქონდა. ამის შემდეგ გა ვემგზავრე ნორვეგიაში და და ვიწყე ხმაზე მუშაობა. თავიდან ჯგუფში სხვა ვოკალისტები მყ ავდა. სანამ მე ავმღერდებოდი ჩემი ნორვეგიელი და იაპონელი
„ქრონიკა~ ახალი სტუდიით
და ბევრი სიურპრიზებით ამ კვირიდან „ქრონიკა~ განახლებული ფორმატით გავა ეთერში. ახალ სტუდიასთან ერთად „იმედის~ მა ყურებელი კიდევ ბევრ სიურპრიზს ნახავს. 8-საათია ნი საინფორმაციოს წამყვანები ლაშა ხარაზიშვილი და ირინა ხიზანიშვილი იქნებიან. კულტურის ბლოკს ისევ სალომე არშბა გაუძღვება. მათე კირვალიძე: „ძალიან ლამაზი და განახლებ ული სტუდია გვექნება. კიდევ იქნება ბევრი სიურპრ იზები, რომელსაც მაყურებელი „ქრონიკი~-ს დაწყებ ისთანავე ნახავს~.
მეგ ო ბრები მღეროდნენ. მერე სიმღ ერა ჩემს დასაც დავაწყებინე. მასწავლებლები მუსიკალურ სკოლაში, ფო რტეპიანოზე 5 წლისა მიმიყვ ანეს. ჩემი და ვიოლინოს გაკვ ეთილებზე უკვე დადიოდა. მე თურმე ბეჯითი ვიყავი, ბევრს ვმეცადინეობდი, ნატა ზარმ აცობდა. ეს მოგვიანებით და ბალანსდა. ჩემი მასწავლებელი მანანა დოიჯაშვილი იყო. ის კონსერვატორიაშიც მასწავლი და. მოგვიანებით კი გერმანიაში ვოლფგანგ რიმთან კომპოზიც იის სწავლება დავიწყე. მყავდა კიდევ ერთი მასწავლებელი, რომელიც ნახევრად ინდოელი იყო. ის ყველა ეთნოსის ტრად იციულ მუსიკაში ერკვეოდა. მი სი დახმარებით სხვადასხვა ერ ების მუსიკას კარგად გავეცანი. შემდეგ, კარლსრუეს კონსერ ვატორიიდან სტუდენტური გაცვლით, ოსლოში გადავედი. ნორვეგიაში სულ სხვა ატმო სფერო დამხვდა. იქ კონსერვა ტორიაში კლასიკისა და ჯაზის გარდა ხალხური მუსიკაც ისწა ვლებოდა. სამომავლო გეგმები გერმანიაში მალე ფო ლკფესტივალი და ერთთ ვიანი ტურნე იგეგმება, რომელიც 17 ნოემბერს იწყება და 18 დეკემბრა მდე გრძელდება. ერთი თვის განმავლობაში 28 კონცერტი ჩატარდება. ამ ტურნეში მარტო ვმ ონაწილეობ, რადგან ჩე მი და დაფეხმძიმდა და უარი თქვა. მუსიკოსები სხვადასხვა ქვეყნები დან ჩამოჰყავთ. ტურნ ედან დაბრუნების შემდ ეგ გერმანიის ერთ-ერთ ცნობილ რადიოში ვართ მიწვეულნი. ეს რადიო „შინზე“ და ჩვენზე გა დაცემას აკეთებს, პი რდაპირ ეთერში იქნება კონცერტიც. ფესტივ ალზე ჩემს კომპოზიც იებს დავუკრავ. ასევე, რამდენიმე
ული სიმღერის გადაკეთებას და დაკვრასაც ვაპირებ. იმპროვ იზაციაც იქნება... ის ქართული სიმღერები, რომლის დაკვრასაც ვაპირებ, ჩემმა გერმანელმა მეგობრებ მა უკვე იციან. 2 წლის წინათ ჩემთან სახლში ვიკრიბებოდ ით, ამ სიმღერებს ვარჩევდით და ვსწავლობდით. გვქონდა ნოტებიც და ძველი ქართული ჩანაწერებიც. ნანადან დაწყ ებული გურული კრიმანჭული თა და საეკლესიო გალობებით დამთავრებული, ყველა გა რჩეული და ნამღერი გვაქვს. ისინი ამ ყველაფერს დიდი აღფრთოვანებით სწავლობდ ნენ. მართალია კრიმანჭული გაუჭირდათ. თუმცა, მეგრულ ნანას ბრწყინვალედ ასრულე ბენ. მსმენელი აქაური მსმენელი ქართ ველი მსმენელისგან განსხვავ დება, რა თქმა უნდა, ემოციას და აღფრთოვანებას აქაც გა მოხატავენ, მაგრამ თბილისში უფრო სხვა ენერგია და სხვა მუხტი მოდის. საქართველოში ჩატარებულ კონცერტს სხვა გრძნობა ახლავს.
ქართ ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
43
ჯგუფ „ნირვანას“ სო ლისტის, სიმღერების ავ ტორისა და გიტარისტის კურტ კობეინის ცხოვრება კორტნი ლავის გარეშე წა რმოუდგენელია. კორტნი მუსიკოსის ცხოვრების აზ რი იყო. მიუხედავად იმისა, რომ ქალს, ერთი ვერსიით, საყვარელი მამაკაცის მკ ვლელობაში ედება ბრალი, წყვილის სახელები დღემ დე მაგიურადაა ერთმან ეთზე გადაჯაჭვული. პოპულარული კობეინი სრულწლოვანი უკვე მთ ელს მსოფლიოში პოპულარული იყო. მოგვიანებით თქვა: „პოპულარობა ყველაზე მეტად არ მსურდა.“ „ნირვ ანამ“ საფუძველი დაუდო გრანჟ რო კს. შეიძლება ითქვას, რომ გრანჟის ისტორია 1991 წლიდან იწყება ჰიტით „Smells Like Teen Spirit“. კურტი ძალიან დეპრესიული ტიპი იყო. ამბობდნენ, მისი დეპრესიული მდგომარეობა უყვარდა კიდეცო. მის ცხოვრებაში მშობლების გაყრამ და ტრავმულმა განხეთქილებამ მუსი კოსში ის დიდი ტკივილი გამოიწვია, რომელიც „ნირვანას“ მუსიკაში იგრძ ნობა. ერთ ინტერვიუში მან თქვა: „მე მრცხვენოდა ჩემი მშობლების გამო და უიმედოდ მსურდა მქონოდა კლ ასიკური, ტიპური ოჯახი. დედა, მამა და მე. სწორედ ამიტომ ვიყავი ნაწყენი ჩემს მშობლებზე რამდენიმე წლის გა ნმავლობაში.“ მეგობარი გოგონები კურტის პირველი ცნობილი მე გობარი გოგონა ტრეისი მარანდერი გახლდათ. სწორედ მას მიუძღვნა კობეინმა სიმღერა „About A Girl“. კუ რტის შემდეგი შეყვარებული ტობი ვეილი იყო, BIKINI KILL- ის დრამერი. ტობიმ ის ძალიან მალე მიატოვა. გა ივლის დრო და მუსიკოსი ასეთ რამეს იტყვის. „სულით ცისფერი ვარ. შეიძლე ბოდა ბისექსუალიც ვყოფილიყავი. მაგრამ მე ვიქორწინე და ყველაზე მე ტად კორტნი მიზიდავს. მას რომ არ შევხვედროდი, ალბათ, ბისექსუალი ვიქნებოდი.“ გაცნობა კურტმა და კორტნიმ ერთმანეთი
44
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ა დ ი ნ ი ე ბ ო კ ტ რ კუ კორტნი ლავი უცნაურად გაიცნეს. კორტნი ლავი „ნირვანას“ კონცერტს დაესწრო და გამოსვლა ძალიან არ მოეწონა, რა საც მოდურად გაუპარსავ, ცისფერ თვალება და თმადაუვარცხნელ სიმპ ათიურ სოლისტზე ვერ იტყოდა. – საშინლად მღერით! – მიახალა კორტნიმ. – რა ხდება? კურტმა თავხედ ქალს ლუდის კათხა ხელიდან გამოგლიჯა და მოიყუდა. შემდეგ გინება დაიწყო, – დაღლილი ვარ და ასეთი ბოდვის მოსმენას არ ვაპირებ. ჩემი გოგონა გასასვლელთან მელოდება. - ის ხომ ძალიამ მსუქანია, – გა იცინა კორტნიმ. ამ სიტყვების გამგონე კობე ინი სიბრაზისგან გაცოფდა. უცნობ, თავხედ ქალს ეცა და სავარძლიდან გადმოაგდო. კორტნი სწრაფად წამოდგა და კობეინს სილა გააწნა. ხელჩართულ ბრძოლაში ხალხი ჩაერია და გააშველა. კობეინი მეგობრებს იმავე საღამოს გამოუტყდა: – იმ გოგონას ახლოს გაცნობა მსურს. იმ საღამოს შემდეგ ლა ვიც ბევრს ფიქრობდა კო ბეინზე. მის კონცერტე ბზეც ხშირად დადიოდა. კურტი სცენაზე საოც რად მომხიბლავი იყო. ისე იქცეოდა, თითქოს დარბაზში თითოეულ მაყურებელს პირა დად იცნობდა: – გაუმარჯოს! ერთი-ორი ახალი სიმღერა დავწერე და მოუსმინეთ...
ქორწინება 1992 წლის 24 თებერვალს კურტ კობეინი და კორტნი ლავი ჰავაიში დაქორწინდნენ. კორტნი კინომსახიო ბი, ყოფილი სტრიპტიზ მოცეკვავე და ასევე როკ-ჯგუფი ,,ჰოლეს“ ვოკალგიტარისტი გახლდათ. იგი კურტზე 2-3 წლით უფროსი იყო. მას საზიზღ არი ხასიათი ჰქონდა და მეუღლის მს გავსად ნარკოტიკების მომხმარებელი გახლდათ. მიუხედავად ყველაფრისა, კურტმა კორტნი მაინც შეირთო. ცო ტა ხანში მათ ოჯახში დაიწყო გაუთ ავებელი ჩხუბი, სკანდალები და პრ ობლემები. 1993 წლის 18 აგვისტოს კი ქალიშვილი ფრენსის კობეინი შეეძ ინათ. ქალიშვილი კურტს ძალიან უყვარდა. თუმცა თავისი სი ცოცხლის უმეტესი ნაწილი მაინც დეპრესიაში გაატ არა. გარდა ამისა ქრონიკ ულ ბრონქიტს ებრძოდა. „არავის უთქვამს ჩე მთვის, რომ უნდა შევჩ ერებულიყავი. მეც არ ვზ რუნავდი საკუთარ თავზე. ყოველ წამს თითო ნაბიჯს ვდგამდი სიკვდილისკენ.“ კურტი ჰეროინზე იყო შემჯ დარი და ვერ ძლებდა მის გარეშე. მუსიკოსს კუჭის წყლული ჰქონდა და საშინელი ტკივილებისგან ისე იტ ანჯებოდა, რომ ჰეროინში ხველების სიროფს ურევდა და ისე იღებდა, რომ ტკივილი გაეყუჩებინა. კორტნი ისე უვლიდა მეუღლეს, როგორც პატარა ბავშვს. ცდილობ და არც ერთი წამით არ დაეტოვებინა უყურადღებოდ. კობეინი ხშირად იწვა სარეაბილიტაციო ცენტრებში და მკ ურნალობას გადიოდა. წამალზე და მოკიდებული ცოლ-ქმრის ურთიერ თოდა ხშირად იძაბებოდა. კობეინმა
„კორტნის რომ არ შევხვედრ ნელ-ნელა კორტ ბისექსუაოდი, ნისთან გასაყრ ვიქნებოდლი უწელყოსამზბუათდეებბა.ს და ი“ ევე ნათელი გახას და
ისიც, რომ კურტის დაწერილ ანდერძში მი სი მეუღლე ამოღებული იყო.
თვითმკვლელობა კობეინმა თავის მეგობარს დილან კარლსონს სთხოვა, რომ მისთვის ეყ იდა „რემინგტონის“ ტიპის თოფი. ამ ავე დღეს კურტი სიეტლიდან გაემგზ ავრა კალიფორნიის რეაბილიტაციის ცენტრში. 4 დღის შემდეგ კორტნი ლავმა დაიქირავა პოლიციელი და დე ტექტივი, ტომ გრანტი. მას უნდოდა გაეგო სად მიდიოდა ის ფული, რომე ლიც კურტის საკრედიტო ბარათზე იყო.
რამდენიმე დღის შემდეგ კორტნიმ გრანტს ჰკითხა, სად იყო კურტი, რო მელიც გამოქცეულიყო რეაბილიტაც იიდან. გრანტი ჩავიდა სიეტლში, სადაც შეხვდა დილან კარლსონს და ისინი ერ თად გაემართნენ კურტის სახლისკენ. სახლში არავინ იყო. პოლიციამ სხვე ნში იპოვა ადამიანის გვამი. ეს კურტის უსულო სხეული იყო. ოთახი შიგნიდან იყო ჩაკეტილი. კურტს მკერდზე იარა ღი ედო, მისი სახე და ყელის მიდამოები კი სისხლით მოსვრილი. მას იარაღი პი რში ჰქონდა ნასროლი. ასევე იატაკზე, კურტის გვერდით ეგდო შპრიციც. მა გიდაზე წერილი იდო, რომლის ბოლოს ეწერა: „გთხოვ კორტნი, იცხოვრე ფრენსის გულისთვის, რომელიც ჩემ გარეშე უფ რო ბედნიერი იქნება.“ ასევე ამ წერი ლში ეწერა მისი მტანჯველი და ჯოჯო ხეთური ცხოვრების შესახებ. ამ ამბავმა შეძრა მსოფლიო, გაზეთები აჭრელდა სიკვდილის სავარაუდო ვერსიებით. გამოკვლევის შედეგად გაირკვა, რომ კურტი სამი დღის მკვდარი იყო. იყო ას ევე რამდენიმე მკვლელობის ვერსიაც. ამბობდნენ, რომ კურტმა თავი მოიკლა, მაგრამ არც ისაა გამორიცხული, რომ ეს საშინელი ამბავი თვით როკ-ლეგე ნდის მეუღლის შეკვეთილი იყო. ვერსიები კობეინის სიკვდილამდე ცოტა ხნ ით ადრე, კორტნი კეროლს მოსალო დნელი განქორწინების შესახებ ელაპ არაკა და სთხოვა მისთვის ადვოკატი მოეძებნა. კეროლისთვის ცნობილი იყო, რომ კურტი ანდერძიდან მის ამ ოშლას აპირებდა. ასე რომ, კანონით ქმრის 30-მილიონიანი ქონებიდან მას რჩებოდა არაუმეტეს 1 მილიონისა. მი უხედავად იმისა, რომ კობეინს კორტნი უყვარდა, მათი ერთად ცხოვრება შე უძლებელი იყო. გარდა ამისა, კორტ ნიმ მემკვიდრეობით მიიღო კობეინის დიდება. მეუღლის სიკვდილის შემდეგ მისი ჯგუფის მიმართ ინტერესი ერ თიორად გაიზარდა. მას ქვრივის სტ ატუსმა შესძინა სხვა ხალხის თვალში გმირისა და მსხვერპლის იმიჯი. გაჩნდა ასევე კიდევ ერთი ფაქტი: ვიღაც როკე რი და ალკოჰოლიკი ამტკიცებდა, რომ რამდენიმე დღით ადრე კობეინის სიკვ დილამდე, ლავმა მას 50 000 დოლარი შესთავაზა კურტის მკვლელობისთვის. კობეინის გარდაცვალების შემდეგ კორტნი ალოგიკურად იქცეოდა. იგი ინტერვიუებზე სიტყვებს ერთმანეთში ურევდა და ითხოვდა გრანტისგან რა ღაც საიდუმლოების შენახვას. ასევე იგი ყვებოდა კურტთან ცხოვრების დე ტალებს და აღნიშნავდა როგორი ძნ ელი იყო მასთან ცხოვრება. ამის დასა მტკიცებლად იგი ყვებოდა სხვადასხვა ინციდენტებზე.
ასევე კორტნიმ აჩვენა ყველას კუ რტის ჩანაწერი, სადაც დოქტორ ბეიკ ერთან კურტი ამბობს: „მე უნდა ავირ ჩიო გზა სიკვდილსა და სიცოცხლეს შორის… მე მძულს ჩემი თავი და მინდა სიკვდილი“. კორტნიმ ამ ჩანაწერს უწ ოდა სიკვდილის წინა ჩანაწერი. წერილს დიდხანს ინახავდა კორტნი. ამ ფაქტით მისი ფსიქოლოგიური პორტრეტი და ნერვული აშლილობაც დაამტკიცეს. ხალხი, ვისაც კორტნი დამნაშავე ეგონა, მის დასჯას ითხოვდა. ზოგი სი კვდილით დასჯასაც კი,ზოგიც - შენდ ობას. ბევრი თვლიდა, რომ იგი ასევე პასუხისმგებელი იყო იმ ახალგაზრდე ბის სიკვდილზე, რომლებმაც კურტის სიკვდილის შემდეგ თვითმკვლელობით დაამთავრეს სიცოცხლე. კობეინი 1994 წლის 5 აპრილს იპოვ ეს გარდაცვლილი...
რუნიმ სიდედრს ბოდიში მოუხადა თას დაიწერა ინგლისურ ტაბლოი კობა ინასარიძე და ეს ამბავი, რასაკვირველია, იმწუ და ა ხ უ მო ი შ ი დ მიაყენა სა ბო რს მ ა მ რ-სი დ ე დ უეინ რუნიმ სი ავი მიხვდა, თუ რა შეურაცხყოფა „მანჩესტერ იუნაიტედის“ ვარსკვლ ნის ცოლი, რუ ამ ნ სა ს. ბ ე ნ ი ლ ფ ა ლ კ მა ეტ ლ დებში. გაზეთები ამტკიცებენ, რომ კო ღლის მშობლებს – ტონი და უ მე კი ის რ იათ. ისინი შო ბ ე ს მათ რ ღი ბს, ე რ რ ა ვ აღ წე ა ს ბ ი ე ხ ა რ კუთარი ოჯ წყნარად ცხოვ ძავებთან დადიოდა, ამ ადამიანებს დაკავშირებ ნ ა თ ს ა მ თე რ უ ძ ნ ბი თ ე ის კოლინი ფეხმძიმედ ჰყავდა და ის მე თან და ი გვერდებზე იყვნენ გამოჭიმულ დღენიადაგ ტაბლოიდების პირველ ია. ლ ა დ ნ ა კ ს ს ქ ს უამბო: ით, როგორიც სე მავანმა ახლობელმა ყვითელ პრესა რუნის ოჯახთან დაკავშირებულმა იყვნენ. ისინი იმდენად შეურაც ბი ე ლ უ ბ ე ზ ა რ ბ გა ნ ა ი ლ ძა ი ნ ტო და ი ტ ე ლ კო წინ ს ი რ ი კვ მე ი ნ „რამდე ძეს სათოფეზე არ იკარებდნენ, უეინის ნახვაც კი არ უნდოდათ, სი ხყოფილად გრძნობდნენ თავს, რომ მათი შვილის ბედნიერებაა და ზე ა სიძე უნდა მიიღონ – ამ არა, თუ ნთ ო წ ს მო , რომ ან, ი იც ა ლ ახ მაგრამ მოკიდებული“. ის მდგომარეობის გაუმჯო ება მეორე გოგონას, 12 წლის როზ ნ გუ ს ბ ე ნ ი ლ ფ ა ლ კ მა ს, ნ ჩა ც რ ო გ რო ანიმაციაში იწვა და მის სი ხნის წინ მძიმე ავადმყოფი როზი რე ბესებამაც გამოუკეთა. სულ ცოტა ჭირო აღარ არის. შაბათს სა ა ბ ო ლ ა ნ რ ახლა კი ინტენსიური მკუ ცოცხლეს საფრთხე ემუქრებოდა, „იუნაიტედის“ ვარსკვლავმა აც უეინს შეხვედრის ნება დართო. ბავშვი გამოწერეს და ცოლ-ქმარმ თთან პატარა კაისთან, ანუ მა დ ა ბ ო ბ ლ სიმამრის გულის მოსა ხრიკსაც მიმართა, სიდედრისა და ინიშნეს – რუნიმ მაკლაფ საფრებულმა პაპარაცებმა დრო და შვილიშვილთან ერთად მივიდა. ჩა ეობს, ნახევარი საათი და რ ა ბ ე მდ ი შ ი ბ რო საიდში, კერძოდ კი, ლინების სახლში, რომელიც მერსი ჰყო. ამან ყველაფერი შეცვ ის გამოჯანმრთელება სასწაულია. „მაკლაფლინების ოჯახისთვის როზ ლობელმა. ახ ა მ ლ მოასწორა“, – თქვა ზემოხსენებუ ალა, უეინთან ურთიერთობაც კი გა
ნარკომანი მორენო სიცილიის ტუალეტებს ამშვენებს
ანა ფეხმძიმედაა? როგორც ჩანს, ცნობ ილ რუს ვარსკვლავს ანა კურნიკოვასა და მის შე ყვარებულს, არანაკლებ ცნობილ პოპმომღერალ ენრიკე იგლესიასს პირვ ელი შვილი ეყოლებათ. ორი დღის წინ პაპარა ცი კურნიკოვას მაიამის ერთ-ერთ ფიტნესცენტ რთან დაუდარაჯდა და დააფიქსირა ფოტოზე ყოფილი ჩოგბურთელის შესამჩნევად ამობურცუ ლი მუცელი. ამერიკული პრესის რეაქცია მყისიერი იყო – კურნიკოვა ფეხმძი მედაა. გარდა ამისა, კურნიკ ა ოვ ს თითზე ბრილიანტის ბეჭედი ეკეთა. ჭორების იგლესიასმა, მიხედვით, როგორც იქნა, ანას ხელი სთხოვა.
ბოლო რვა წლის მაძილზე მთელი იტალია ერთი კაცის წყევლაში იყო – ეკვადორელი ბირონ მორენო აპენინების ნახევარკუნძუ ლზე, 2002 წლის ზაფხულიდან მო ყოლებული, ყველაზე საძუ ლველი ადამიანი იყო. ეს ის კაცია, რომელიც ოდესღაც საფეხბურთო არბიტრად მოღვაწეობდა და რომელმაც მსოფლიოს 2002 წლის ჩემპიონა ტის მსვლელობისას ნამუსზე ხელ ი აიღო და იტალიის ნაკრები „დაძირა“. ბირონ მორენო იაპონია-სამხრეთ კორეაში გამართული მუნდიალის მერვედფ ინალურ მატჩ ზე დაინიშნა მთავარ არბიტრად – იტალია-სამხ რეთ კორეაზე. ჰოდა, ამ ნამუსგარ ეცხილმა კა ცმა უამრავი შეცდომა დაუშვა, თა ნაც ყველა – ტურნირის მასპინძელ სამხრეთ კორეელთა სასარგებლოდ: იტალიელებს წესებ ის დაცვით გატანილი გოლი არ ჩაუთვალა, მა თი გუნდის ლიდერი ფრანჩესკო ტოტი სიმულ ანტობაში დაადანაშაულა და გააგდო, იტალ იის ნაკრ ების კარში გამოგონილი პენალტი დანი შნა... საბოლოოდ, მეოთხედფინალში სამხ რეთ კორეის ნაკრები გავიდა, ხო ლო იტ ალიელები ტურნირს გამოეთიშნ ენ. სა ფეხბურთო სამყარო გაოცებული დარჩა მორენოს უვიცობით თუ უნამუს ობით. ოდნავ მოგვიანებით მან სისაძაგ ლეები სამშობლოშიც ჩაიდინა და ეკვად ორის საფეხბურთო ხელისუფლებამ მას მს აჯობა სამუდამოდ აუკრძალა. იმ მა ტჩის მერე ბირონ მორენო, სქესისა და ას აკის განურჩევლად უკლებლივ, ყვ ელა იტალიელის პირად მტრად იქცა. საქმე იქამდეც კი მივ იდა, რომ სიცილიის ერთ-ერთ საკუ რორტო დაბაში აბსოლუ ტურად ყველა საზოგადოებრივი ტუ ალეტის კარზე მისი სახელი და გვა რი დღემდე წერია. ამ რამდენიმე დღის წინ კი ბირონ მორენოს ისეთი რამ შეემთხვა, რომ მთელმა იტალიამ ამ ოისუნთქა – როგორც იქნაო! ეს ჩვ ენი ეკვადორელი სამშობლოდან ამ ერიკაში მიემგზავრებოდა და ნიუ-იორკის ჯონ კენედის აერო პორტში საბაჟო კონტროლს გადიო და, როცა ერთ-ერთმა მება ჟემ შენიშნა, რომ საშუალო ასაკის ეკვადორელი მამაკაცი შესამჩნევად ღელავდა. პირადი ჩხრეკის ჩასატარებლად მორენო სპეციალურ ოთახში გაიყვანეს და ჰოი, საოცრე ბავ, 6 კილოგრამი ჰერო ინიც აღმოუჩინეს. მომცრო ზომის პაკეტებში დაფასოებული ნარკოტ იკი ყოფილ საფეხბურთო მსაჯს ტანსაცმლის ქვეშ ჰქონდა და მალული – ორ კილომდე ქვედა საც ვალში, ნახევარ-ნახევარი კილო – წვივებზე, კიდევ რაღაც რა ოდენობა – იღლიებში და ასე შემდ ეგ. ეკვადორელი კონტ რაბანდისტის თავხედობით განცვი ფრებულმა მებაჟეებმა შესაბამის ორ განოებს შეატყობინეს და ბირონ მორენომაც თავი ბრუკლ ინის ციხეში ამოყო. მალე სასამართ ლო პროცესიც გაიმარ თება და სავარაუდოდ, მორენოს მო მდევნო ათწლეულის გატარება ნიუ– ჯერსის შტატის ერთერთ საპყრობილეში მოუწევს. ამ ამბავმა რიგითი იტალიელები ხომ გაახარა, ხოლო ზემონახსენები მატ მორენოს დაჭერის სიტუაციას საინ ჩის მონაწილეებმა ტერესო კომენტარები გაუკეთეს. ჯანლუიჯი ბუფონი, იტალიის ნაკრ ების მეკარე: „ნიუ-იორკში 6 კილო ჰეროინი ტანსაცმლის ქვეშ ჰქონდა, იმ მატჩის დროს კი – ორგანიზმში. მორენოს ეტყობოდ ა, რომ იტალია-სამხრეთ კორეას მატჩის მსვლელობისას კაი ფში იყო“. ჯოვანი ტრაპატონი, იტალიის მაში ნდელი ნაკრების მწვრთნელი: „მის ი ნარკომანობა ჩემთ ვის სიურპრიზი ნამდვილად არ არი ს. ამის ეჭვი ჯერ კიდევ 2002-ში გა მიჩნდა“. კრისტიან პანუჩი, იტალიის ნაკრებ ის ყოფილი მცველი: „ბირონ მორენ ო იტალიის უბედ ურების განსახიერება იყო. ეს არის ბანდიტი, რომელსაც მხოლოდ ფუ ლი და ნარკოტიკი აინტერესებს. სხვა თუ არაფერი, ას ეთი აღნაგობის საფეხბურთო არბი ტრი ცხოვ რებაში არ მინახავს – დახედეთ მის ფოტოებს, მეტისმეტად მსუქანია სპ ორტში მოღვაწეობისთვის“.
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
45
ლოტოში ჯეკპოტის მოგების შანსი იზრდება
მირიან ბოქოლიშვილი ლოტოს გათამაშება სულ უფ რო და უფრო მეტ პოპულარობა სა და შესაბამისად, მეტ მომხმა რებელს იძიენს. გასულ კვირას “საქართველოს ლატარიის კო მპანიამ” საზოგადოებას ლოტოს თამაშის ახალი წესები შესთავ აზა, რომელიც მნიშვნელოვნად ზრდის ჯეკპოტისა და ათობით ათასი ლარის მოგების შანსს. თუ ამ დრომდე მომხმარებელს ლოტოს ბილეთში უნდა შეერჩია 49–დან 6 სასურველი რიცხვი, 29 სექტემბვრიდან 6 ძირითადი რი ცხვის შერჩევა უკვე 36 რიცხვი დან არის შესაძლებელი. ავთანდილ წერეთელი, “სა ქართველოს ლატარიის კომპ ანიის” ოპერაციების აღმასრ ულებელი დირექტორი: – აღნიშნული ცვლილება სა
გრძნობლად ზრდის ლოტოში მო გების შანსს, შესაბამისად თითო ეულ გათამაშებაზე უფრო მეტი გამარჯვებული გამოვლინდება. ეს მნიშვნელოვანი ცვლილება გა ნპირობებულია და ეფუძნება კო მპანიის მისიას და ფილოსოფიას,
რომელიც მაქსიმალურად მეტი გამარჯვებულის გამოვლენასა და მეტი პრიზის გაცემას გულისხმო ბს. ლოტოს სატელევიზიო გათა მაშების დღიდან, რომელიც 2009 წლის 29 დეკემბერს გაიმარტა, გა მოვლინდა 35 ათასზე მეტი გამა რჯვებული, რომლებზეც საპრიზო კატეგორიების მიხედვით გადანა წილდა 11 მილიონამდე ლარი. “სა ქართველოს ლატარიის კომპანია” იმედოვნებს, რომ ლოტოს თამა სის ახალი პრინციპი უფრო მეტ ოჯახს მოუტანს სიხარულს, რაც თავისთავად ახალ მილიონრებს შემატებს ქვეყანას”. გიორგი ბარკალაია, “საქართ ველოს ლატარიის კომპანიის” მარკეტინგისა და გაყიდვების დირექტორი: – ყველაფერი მზად არის იმის თვის რომ რადიკალურად შეიცვა
ლოს თქვენი ცხოვრება. მივმარ თავ საქარტველოს მოსახლეობას, ითამაშეთ ლოტო და ეს თანხა თქ ვენი გახდება. თანხა, რომე ლზეც კომპანიის წარმომადგენლ ები საუბრობდ ნენ გა სულ კვ ირას “ქორდია რდ მარიოტში” წარმოადგინეს სად ემ ონ სტ რ აცოდ. 3 მილი ონ 500 ათ ასი ლარი სასტ უმროს საკო ნ ფე რე ნც ი ო დარბაზში გა ძლიერებული დაცვით გა დამოიტანეს.
ამ დროისთვის ჯეკპოტი უკვე 3 მილიონ 600 ათასი ლარია. ამ თანხის მფლობელი კი გახდება ის, ვინც ზუსტყად გამოიცნობს 6 ძირითად რიცხვს ახლა უკვე 36–დან.
რუსეთ-საქართველოს ომში დაღუპული მეომრებისადმი მიძღვნილი წიგნი – `გმირი~ კვლავაც იყიდება წიგნის შეძენა შეგიძლიათ, შემდეგ მაღაზიებში: `ლიტერატურული კაფეს~ ყველა ფილიალი `სანტა-ესპერანსა~ `ბიბლუსი~ `წიგნები ვაკეში~ შ.პ.ს `პრეს+~ გარდა ამისა, სპეციალურად ჩვენი მკითხველისთვის მხოლოდ `პრაიმტაიმის~ რედაქციაში `გმირის~ შეძენა შესაძლებელია 50 ლარად
ჩვენი მისამართია: კოსტავას ქ. N68 მეორე კორპუსი მესამე სართული გაზეთი `პრაიმტაიმი~ ტელ: 40 94 81, 40 94 82, მობ: 893 39 51 51
46
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
PEOPLE’S
TOP 10 გვ.8
კვირა გვ.2–3–4
სტ ტილ ლი ი ქუჩის ქ ჩ ს სსტილი
TYL
L TTY YL
L TTY YL
L TTY YL
ETS
S EET TS
S EET TS
L TTY YL
E TTR RE
E S
E RE TTR
EE S S
E RE TTR
EE S S
E RE TTR
EE SS
E TR
EES S
საიდან გაჩნდა ინტერნეტი
S EET TS
S EET TS
გვ.5 გვ.6–7
გვ.8
ელ ბურიტო ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
47
27
კვირა
ჭადრაკი
აგვისტოს შემდეგ ყა ყაჩო ისევ გამოჩნდა, 27 სექტემბერს, სოხუმის და ცემის დღის, ქვეყნისათვ ის შესახსენებლად და და ღუპულთათვის პატივის მისაგებად. ძალიან მცირე დეტალია შეიძლება, მაგრ ამ პოზიტიური. ყაყაჩოების შესახებ, რამდენიმე ნეგატიური შე ხედულება მოვისმინე, ვი ღაცას ყვავილი არ მოსწ ონს, მეორე ვიღაცას ლე ქსი და ა.შ. ომები და გმირები, ის თემაა, რომელშიც გადა რჩენაზე პრეტენზიის მქ ონე ხალხს, აზრთა სხვადა სხვაობის უფლება არ აქვს. ძალიან არა დემოკრატიუ ლად ჟღერს შეიძლება – „უფლება არ აქვთ“, თუმცა მინიმალური ეროვნული მორალის ცნება, ალბათ, მაინც არსებობს, რომლის დაცვის გარეშეც ძალიან ჭირს პროგრესის მიღწევა. წარმოიდგინეთ მანქანა, რომელიც სხვადასხვა აღ მართზე სხვადასხვა რაოდ ენობის საწვავს მოიხმარს, თუმცა ბენზინის გარეშე მხოლოდ დაღმართზე ჩა გორებას ახერხებს. ვიცი, ძალიან ელემენტარულს ვამბობ, თუმცა, ისიც ფა
ქტია, რომ საქართველოში ერთიანი აზრი იმდენად ცო ტა თემაზე არსებობს, რომ ახლა ერთსაც ვერ ვიხსენებ. მაგალითად, ზოგი დროშას აც კი არ ცნობს. კი ბატონო, გქონდეს და გიყვარდეს ძვ ელი დროშა, ქვეყნის ისტო რიის ნაწილია ისიც, რთული და მძიმედ გასახსენებელი, თუმცა მნიშვნელოვანი. მა გრამ, დროშა ჯერ ქვეყნის სიმბოლოა და შემდეგ მისი ისტორიის. როგორ შეიძ ლება გიყვარდეს ერთი და იგივე მოვლენის მხოლოდ წარსული და არ გიყვარდეს აწმყო, ჩემთვის სრულიად გაუგებარია. პოლონელებს გარკვეულ თემებზე ეროვნული შეთა ნხმებებისთვის რომ არ მი ეღწიათ, აქამდე ხომ ვერ მოვიდოდნენ და აქ თუ მო ვიდოდნენ, კატინის შემდეგ აუცილებლად პუტინის ფა რული მამიდაშვილი გახდებ ოდა პრეზიდენტი იმ ქვეყან აში. ჩვენთან ამიტომაც ბე ვრს შეეშინდა კომოროვსკის გამარჯვების, არადა იქ მისი ვითომ პრორუსულობა სასა ცილოდაც არ ჰყოფნით. ახლა ისევ ყაყაჩოზე, ძა ლიან მცირე დეტალია, პო ზიტიური... ისევ ერთიანობ ის კუთხით და ისევ მინიმა ლური ეროვნული შეთანხმე ბების. სოხუმამდე სხვანაირ ად რთულია.
პოლიტიკური მიმო მხილველი არ ვარ და ქა ლბატონ ნინო ბურჯან აძეზე წერის უფლებასაც მხოლოდ იმ ფარგლებში მივცემ საკუთარ თავს, რა ფარგლებშიც უფროს ქალბატონ მოღვაწეზე შეიძლება დაწერო. მისი დასტინ ჰოფმან ის გმირთან შედარება, ჩემი მოგონილი არ არ ის, თუმცა წინა კვირას მათ შორის კიდევ უფრო მეტი მსგავსება დავინა ხე. განსხვავება ის არის, რომ „ტუცი“ ოდნავ უკ ეთ ინიღბებოდა, ვიდრე ბურჯანაძე, თან „ტუ ცის“ მიზეზი ჰქონდა და პარლამენტის ყოფილი თავმჯდომარე რატომ აკეთებს ამას, ვერაფრით ვხვდები. მაინც ყველამ იცის... ძალიან მაგარი რეპლ იკები ჰქონდა ავთანდილ მარგიანს, კოხორას ჟა ნრიდან. ჯერ, იმის თქმა, რომ ნონა გაფრინდაშვ ილი მეორე თამარია და რაკი ის ჩაუდგა სათავეში ამ ამბავს, თამარის ეპოქა დაბრუნდებაო. მერე თქ ვა კიო კაცოვო, კიო, ნი ნოს ყველა ვიცნობთო და ახლობელია და ზოგადად მისი ქალობა მაღალ დო ნეზეა დასაფასებელიო.
48
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
მოსკოვი
მატარებელი ზურაბ წერეთლის ძეგლ ებზე ადრე ერთხელ უკვე მეწერა, მაშინ პოპულარულ ონლაინ ჟურნალში მსოფლი ოს 10 ყველაზე უშნო ძეგლს გადავეყარე, როგორც ვიზუ ალური, ასევე შინაარსობრ ივი კუთხით. მათ შორის 3 ქართველ არქიტექტორს ეკ უთვნოდა. ვითომ რუსეთი სიმახინჯ ეებისგან განთავისუფლებას იწყებს? ძალიან რთულად დასაჯერებელია, მაგრამ თუ კი ოდესმე მომავალში ეს მა რთლა მოხდება, მაშინ შეგვ იძლია ვთქვათ, რომ პლანეტ აში საკმაოდ გაგვიმართლა. წარმოიდგინეთ რუსეთი რომ
თითქოს თავიდან ძალიან სა საცილო იყო... თუმცა მერე ისეთები იკ ადრეს და ჩაატარეს, რომ ყველა ლოგიკით, მათ მიერ დაგეგმილ 25 ნოემბერს, გა ცილებით ნაკლები კაცი უნ და დაუდგეს გვერდში. მონი ტორზე იქ შეკრებილ ისედაც საკმაოდ მძიმე წარსულის
კარგი ქვეყანა იყოს, რამდენი რამე იცვლება... არა, ერთ დაძახებაზე, ზურაბ წერეთლის ძეგლებ ის მოხსნა კი არა, ლუჟკოვის გადაყენებაც ვერ შეძლებს ამას, მაგრამ ვაი და ტენდენ ცია განჩდეს? თან ესეც ხომ ქართველი ჟურნალისტების მოგონილი არ არის? ერთი კვირისთვის შიდა პოლიტიკური რუსული ამბე ბი და ქსენია სოკოლოვას ალ ტერნატიული საუბარი, სა კმაოდ საინტერესო სიახლეა ჩრდილოეთიდან. შეიძლება არც არაფერი, მაგრამ...
მქონე ხალხს ყველანაირ ეთ იკურ ნორმებს მიღმა მყოფი კადრები აჩვენეს. აგვისტოს ომის ისეთი სიმწარე, რომ ქა რთულ ტელევიზიებს ეყოთ გონება და ხალხისთვის არ უჩვენებიათ. საშინლად გუ ლის ამრევია ვიღაცის პოლი ტიკური ამბიცია, რომელიც საკუთარი ურეიტინგობის
წინა კვირის სიახლეებიდან თბილისიდან – ბათუმამდე 3 საათში ჩასვლის პერსპექტივა დამამახსოვრდა. კარგი მატარებლიდან ქვეყანაც უკეთესი ჩანს. 2013 შიეძლება შორს ჩანდ ეს, მაგრამ მანამდეც ნელ-ნელა მოუმატებს ხოლმე. მატარებელი ძალიან მაგარი ტიპია, ველოსიპედის შემდეგ ყველაზე მეტად მიყვარს, კლას იკა, თანამედროვეობა, სისწრაფე და ექსკურსია ერთიანდება ხოლმე. აქამდე საქართველოში მატარებელს მხოლოდ რომანტიკული, ძველი ხმა ჰქონდა, ისეთი, რის გამოც შეიძლება გყ ვარებოდა. ძირითადად კი, მაინც არა ერთ დისკომფორტით აღსავსე მოგზაურობასთან ას ოცირდებოდა. ნელ-ნელა განვითარდა ეს სფეროც, აქამდე ხედებად ძირითადად გაუგებარი დანიშნულების, გაპარტახებული საბჭოთა ნაგებობები გვქონდა ხოლმე. იმ დროიდან და რჩენილი არქიტექტურული ნაგავი, ეხლაც საკმაოდ დარჩა მოსაშორებელი. ნაბიჯ-ნაბიჯ... სწრაფი მატარებელი ნიშნავს სწრაფად და კომფორტულად გადაადგილებულ ტურისტებს და ადგილობრივებს. იმ ეპოქაში, როცა მანძილები მცირდება, უხერხულიც კი არის, ბათუმი დან თბილისამდე ჩამოსასვლელად მთელი დღის ან ღამის დაკარგვა გიხდებოდეს.
დაძლევას მსგავსი „25-ე კა დრებით“ ცდილობს. იგივე ნინო ბურჯანაძე წარმომიდ გენია რა განცხადებებს აკ ეთებდა მოდელირებული ქრ ონიკის წინააღმდეგ, დარბაზ ში ვიღაც ცუდად გამხდარა – რომ მომკვდარიყო ვინ იყო პასუხისმგებელი, ნინო თუ ნონა?
უკვე ძალიან სასოწარკ ვეთილ ნაბიჯებს დგამს ცნ ობიერი თუ ქვეცნობიერი რუსეთი, ქართულ შიდა პო ლიტიკაში. გაცილებით ნა კლები დასაყრდენი დარჩათ. შემთხვევითი არ იყო ის, რომ
საკუთარი აზრის გამოსა თქვამად ძირითადი ოპოზ იციური ლიდერები საკუ თარ სამუშაო კაბინეტებში ან მათ შორიახლოს იყვნენ ჩაწერილნი. ბევრად რეიტ ინგულები...
Levan.gvinianidze@gmail.com
გაგრძელება
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
49
თეატრალური ფესტივალი
შარ შანდელ ი ძალ იან კარ გად მახ ს ენდება, „შინ ელი“ არც არასდრო ს და მვიწყებია. მახ სო ვს რამ ხელა პოზიტი ვი მოჰყვა მაშინ ჯერ თეატრ ალურ, შე მდეგ კი კინ ო ფესტივალს. ძალიან სა ინტერ ესოდ იცხ ოვრებო და იმ დღეებში. ოღო ნდ სულ იმაზე მწყდება ხოლმე გუ ლი, ამის პარ ალელურ ად კარ გი საფე ხბურთი ჩემ პიონ ატი რომ არ გვაქვს... ახლ ა ხელოვნებას ეკისრ ება ძალი ან დიდი მოვალეო ბა, რომ შეინარჩუ ნოს ზაფხულში დაჭერ ილ ი პოზიტივის ტალღა, პარ ალ ელ ურ ად მოიქო ქება კა ხეთი, სამ ი დღის წინ ათ 15 ბექფექერს შევხვდი, უზარმ აზარ ი ზურ გჩან თებით წყალტუბოში მიდიო დნ ენ, იქიდან კახ ე თს ფიქრო ბენ. თეატრ ალ ურ ი ფესტივალისთვის ჩა მოსულ ი სტუმრ ებიც საკმაოდ ნახ ავენ ქვეყანას, ჩავლენ მოყვებიან. მათ სპექ ტაკლებზე დასწრ ებულ ი ქარ თველ ებიც ბევრს მოყვებიან. რეალურად ხომ ჩვ ენი ქვეყნ ის შან სების დაჯერ ება, ჩვენ უფრ ო გვჭირ დება, ვიდრე უცხ ოელებს.
ნაფიცი მსაჯული
NATO
50
გასული კვირა შეიძლება ქა რთული საზოგადოების ისტო რიაში ძალიან მნიშვნელოვანი გახდეს. უფრო სწორად, თუ გვაქვს ამბიცია, რომ ჯანმრთ ელი და ძლ იე რი ერი ვი ყოთ, ყველანაირად უნდა ვეცადოთ, რომ ნაფიცი მსაჯულის ინსტ იტუტი ისე მივიღოთ და განვ ავითაროდ, როგორც ეს კანო ნმორჩილ ერს ეკადრება. პარასკევს ფორმულა კრ ეატივის ახალი სატელევიზიო პროექტი ჩაეშვა, რეჟისორ გი ორგი ლიფონავს მიერ გადაღე ბული ფილმი ძალიან კარგი გა მოსახულების და მიმართულ ებისაა. ფილმი ადამიანებამდე მიიტანს ყველა იმ დადებით მხარეს, რაც საზოგადოების ცხოვრებაში ნაფიცი მსაჯულ ის ინსტიტუტს შეუძლია დაამ კვიდროს. შენ თავად იღებ გადაწყვე ტილებას... აქ რატომღაც კვლავ ქართ ული ფეხბურთი მახსენდება, როცა გულშემატკივარი სანა ხაობრივი მხარის უვარგისო ბაზე საუბრობს, მდგომარეობ იდან გამოსავალი კი სწორედ მათშია. იარონ ფეხბურთზე, გაავსონ ტრიბუნები და სანა ხაობაც იქნება. ის დრო დასრ ულდა, როცა ჩვენი ჩარევის გარეშე, „საჩვენო“ საქმე კეთდ
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
ებოდა. ასევეა სასამართლოს შემთხვ ევაშიც, თუ თვლი, რომ ქვეყანაში სასამართლო ვერ არის სათანადო დონეზე, ნაბიჯ-ნაბიჯ თავად ეც ადე მის გაძლიერებას. ჯერ მხ ოლოდ თბილისი და გარკვეული სახის დანაშაული იქნება. მომა ვალში კი, როცა ყველა გავაცნ ობიერებთ, რომ ჩვენივე სამართ ალი ჩვენს ხელშია, ბევრად მეტი საზოგადოებრივი პასუხისმგებლ ობის აღების უნარიც გაგვიჩნდ ება. ფორმულა კრეატივი პროექტ ზე უარყოფითი აზრიც არაერთი მოვისმინე. „არ მობეზრდათ, მი
ლიციის და მთავრობის დაკვეთების კეთება?!“ სანამ სასამართლო მთავ რობისა და მილიციის საქმე გვეგონ ება, პრობლემებიც მანამდე იარს ებებს. ფილმს რეალურად შეუძლია ყველას ოჯახში, ყოველგვარი სა ინფორმაციო თუ სარეკლამო შე ფუთვის გარეშე შეაღწიოს. ალბათ, თავის დროზე პოპულარული ამერ იკული სერიალები მეხანძრეებსა თუ ექიმებზე, მნიშვნელოვნად განაპი რობებდნენ იქაურ მოსახლეობაში ამ ინსტიტუტების მიმართ ნდობის გაზრდას. ნდობა კი ყველაზე კარგია, რაც შეიძლება ქვეყნისთვის საჭირო სი ახლეებს გამოუცხადო.
ნატოს გენერალური მდივნის ვიზიტი, ბუნებრივია, კვირის ერთერთი უმნიშვნელოვანესი პოლი ტიკური მოვლენა იყო. როგორც პოლიტიკაში ჩემზე უკეთ გარკვე ული ჟურნალისტები ამბობდნენ, ვიზიტის ღირებულება კიდევ უფ რო დიდი იყო, იმის გათვალისწინე ბით, რომ ის წინ ლისაბონის სამიტს უძღოდა. ნატოზე რა ვიცით? ერთი საკმაოდ კარგი სარეკლ ამო რგოლი, კახელ ბაბუას რომ ვენახი ესეტყვება და ბევრი დაპი რება, რომ საქართველო ადრე თუ გვიან აუცილებლად გახდება მისი წევრი. კიდევ ვიცით, რომ ენერგო ამბების გამო, 2008-ში მაპი არ მო გვცეს და შემდეგ ამას ომი მოჰყ ვა... თუმცა, თუკი მოვახერხებთ და შევთანხმდებით, რომ გმირების ხს ოვნის წინაშე, ყველანი ერთ პოზი ციაზე ვდგავართ; თუკი საბოლო ოდ მივხვდებით, რომ პოლიტიკა კაბინეტებში მუშაობით კეთდება და არა დარბაზებში სადღეგრძ ელოების ძახილით; თუკი მოსკოვი მართლა შეძლებს სიმახინჯეების მოშორებას და ლუჟკოვი მხოლ ოდ დასაწყისია; თუკი მატარებლ ით ტურისტები მართლა ივლიან ბათუმამდე სამ საათში; თუკი თე ატრალურ ფესტივალზე უფრო და უფრო მეტი სტუმარი ჩამოვა; თუ კი ნაფიცი მსაჯულის ინსტიტუტ ის გამყარებით, ხალხი საკუთარ თავზეც გაინაწილებს პასუხისმგე ბლობას... ამის შემდეგ ერთი, რომ ნატოსთვის უფრო ადვილი მისაღე ბი გავხდებით, მეორე და უფრო მნ იშვნელოვანი კი ის არის, რომ არც ამ სახელს ექნება ჩვენთვის ისეთი გადამწყვეტი მნიშვნელობა, როგო რც ახლა, როცა პუტინი ისევ პუტი ნობს, მისი მეგობრები კი საქართ ველოში ერთ ფილარმონია ხალხს მაინც აგროვებენ.
TYL
L TTY YL
E TR
L TTY YL
EE S S
E RE TTR
S EET TS
L TTY YL
EE S S
E RE TTR
S EET TS
Y TTYLL
E RE TTR
EE SS E S
ქუჩის ქ ჩ სს სტილი სტ ტილ ლი ი
E RE TTR
EES S S EET TS
S EET TS
ETS
ფოტო: ანა კობახიძე
ყველა მსურველს აქვს საშუალება გამოგვიგზავნოს თავისი ფოტო, რომელიც გამოხატავს მის პირად სტილს. გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ შემდეგ ი-მეილზე: tbilisistreetstyle@ gmail.com www.styletbilisi.net
1
2 3 4
1
2
3
4
ნანკა დოლიძე შარფი: უზბეკური ჯინსი: Levi’s ფეხსაცმელი: ჩინური პერანგი: Zara ჩანთა: Lowepro საყურე: მშრალი ხიდი
რასტა მაისური: Zara ფეხსაცმელი: Originals
გოგა დევდარიანი პერანგი: J.C ფეხსაცმელი: Converse სათვალე: Los Angeles (Vintage) ჯინსი: Diesel
თეა ჩანჩიბაძე სათვალე: Ray-ban ფეხსაცმელი: Bensimon ჩანთა: Pierre Le Fou პიჯაკი: Mango შარფი: H&M თოჯინა: Chanchika ბეჭედი: თურქული ნაციონალური
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
51
საიდან გაჩნდ ს ან დრ ო ა სა თი ან ი
info@sandroasatiani.com
ჩვენ ყოველდღიურ ცხ ოვრებაში, ხშირად გვესმის ფრაზები, რომლებსაც არ ვუკვირდებით. ერთი ყური დან შევუშვებთ და მეორ ედან გამოვუშვებთ. მართ ალია ზოგჯერ ეს ფრაზები სრულებით უსარგებლოა, მაგრამ ზოგჯერ ინფორმ აცია ტევადი და საინტე რესოც კი არის. აი, მაგალითად, ფრაზა: დღეს ინტერნეტი ადამია ნის ცხოვრების თითქმის ყველა სფეროში შემოიჭრა. ზუსტად ისეთი ფრაზაა, ერთი ყურიდან რომ უნდა შეუშვა და მეორედან გა მოუშვა. მეც ასე ვიზამდი, მაგრამ როდესაც ეს ფრაზა რადიოში მოვისმინე მას სა ინტერესო განმარტებაც მოჰყვა. რადიოწამყვანი ყვ ებოდა: – მე მაშინ მივხვდი, რომ ინტერნეტმა მართლაც ყვ ელაფერი მოიცვაო, როდე ინტერნეტის რუკა: ინტერნეტის შემადგენელ სერვერებს საც ქუჩაში ორი დიასახ შორის არსებული კავშირების გამოსახულება ლისის საუბარს მოვკარი ყურიო. ერთი მეორეს რაღაც ყოველდღიური ინტერნეტი წარმოადგენს კომპიუტერების ერთმანეთთან დამაკავშირ მოხმარების საგანზე ეკ ებელ ქსელს. ინტერნეტი ფაქტობრივად ერთი დიდი ქსელია, რომელშიც ითხებოდა, ვერსად ვი გაერთიანებულია შედარებით მცირე სხვადასხვა სახის ქსელები – როგო ყიდეო, შენ ხომ არ იცი რიცაა პრივატული და საზოგადო, აკადემიური, ბიზნეს და სამთავრობო ცენტრი და მისი სეგმენ სად შეიძლება ვნახოო. ქსელები. ინტერნეტს არ გააჩნია ერთიანი ხელმძღვანელობა და ინტერნ ტების გათიშვის შემთ ხვევაში დარჩენილი ნა მეორემ კი უპასუხა, აი ეტ ტექნოლოგიების ტექნიკური სტანდარტები ყველასთვის გახსნილია. წილები შეუფერხებლად ამა და ამ მისამართ იმუშავებდნენ. ზე შედი ინტერნეტშიო ნივთების მოძებნა გაადვილე ის თავდაცვის სამინისტრომ მიღებულ იქნა გადაწყვე და ინტერნეტითვე იყიდეო. ბოდათ და არც იმიტომ რომ... ჩათვალა, რომ საბჭოთა კა და თუკი უკვე დიასახლისე ვშირში ტექნოლოგიები სა ტილება შეექმნათ კომპიუტე შეშფოთებული ბიც ყოველდღიური მოხმ კმაოდ მაღალ დონეზეა განვ რული ქსელი და მართლაც, ამერიკელი არების ნივთების ყიდვისას ითარებული და ფართომას 1969 წელს შეიქმნა ARPANET სამხედროები (Advanced Research Projects ინტერნეტს იყენებენ, მაშინ ინტერნეტის შექმნის ერ შტაბიანი ომის შემთხვევაში, Agency Network) – ქსელი, რო ინტერნეტი მართლაც ყველ ამერიკელებს დასჭირდებათ გან ყოფილაო – ყვებოდა რა თიანი თარიღი არ არსებობს, ინფორმაციის გადაცემის სა მელიც ოთხ ამერიკულ სამე ვი ნ ა ი დ ა ნ სხ ვ ა დ ა ს ხ ვ ა ად ა მ ი ა დიოწამყვანი. უფრო მეტიც, იმედო სისტემა. აქამდე არსე ცნიერო ინსტიტუტს აერთია მა შინ თა ვად მეც, ამ რა დი ნები ათვლის წერტილად სხ ბული სისტემების ერთ-ერთი ნებდა. თავად ქსელის შექმნა სამხედროების ოგადაცემასაც ინტერნეტით ვადასხვა მოვლენას ასახელ ნაკლი ის იყო, რომ მათ ჰქონ ამერიკელი ვუსმენდი. რაც კვლავ იმაზე ებენ. კაცობრიობა ტექნოლ დათ სამართავი ცენტრი, ანუ მიერ იყო დაფინანსებული. ამ მეტყველებს, რომ ინტერნეტი ოგიებს ავითარებდა, ახალი ადგილი, რომლის გათიშვის ქსელში ჩართული სერვერები მართლაც ადამიანის ცხოვრე ტექნოლოგიები კი მას ახალ შემთხვევაშიც მთელი სისტ რადიკალურად განსხვავდე ბის ყველა სფეროში ყოფილა შესაძლებლობებს სთავაზობ ემა ითიშებოდა. მაგალითად, ბოდნენ დღევანდელი კომპ დნენ, ხანდახან ძალიან მო შემოჭრილი. ტელევიზიაში ცენტრალური იუტერებისგან. მაგალითად, კომპიუტერს Honeywell DPმაგრამ საიდან გაჩნდა ინ ულოდნელი კუთხითაც კი. მას შემდეგ, რაც საბჭოთა სააპარატო თუ გამოირთო, 516-ს მონიტორი საერთოდ ტერნეტი? ის ნამდვილად არ მა შ ინ მთ ე ლი ტე ლ ე ვ ი ზ ია გა შეუქმნიათ მხოლოდ იმისთვ კავშირმა 1957 წელს ხელო ითიშება. რადიოც იგივე პრ არ ჰქონდა, მაუსზე ხომ ლა ის, რომ ადამიანებს რადიო ვნური თანამგზავრი შექმნა ინციპზეა აგებული. საჭირო პარაკიც ზედმეტია. მონიტო მოესმინათ და არც იმისთის, და დედამიწის ორბიტაზე გა იყო ქსელის შექმნა, რომე რის მაგივრად კი ინფორმაც რომ დიასახლისებს საჭირო უშვა, შეერთებული შტატებ ლსაც არ ექნებოდა ერთიანი ია სპეციალურ პრინტერებზე
52
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
იბეჭდებოდა.
პირველი ინტერნეტ კავშირი
1969 წლის 29 ოქტომბერს ARPANET-ის ჩართულ ორ კო მპონენტს შორის პირველი კავშირი შედგა. ისინი ერთმ ანეთისგან 640 კილომეტრით იყვნენ დაშორებულნი. ერთი კალიფორნიის უნივერსიტე ტში, ქალაქ ლოს-ანჯელესში (UCLA), მეორე კი სტენფო რდის კვლევათა ინსტიტუტ ში (SRI) მდებარეობდა. ჩა რლი კლ აი ნი (Charley Kline) ცდილობდა დაკავშირებოდა სტენფორდის კვლევათა ინ სტიტუტის კომპიუტერს და მისთვის მონაცემები გადა ეგზავნა. მონაცემთა გადაცე მის პროცესს სტენფორდის კვლევათა ინსტიტუტში ბილ დუვალი (Bill Duvall) აკვირდებ ოდა. ამ ისტორიული ექსპერ იმენტის შედეგებს იგი კოლე გას ტელეფონის საშუალებით
და ინტერნეტი ARPANET-ის განვითარების სქემა ამცნობდა. პირველი სეანსის მიმდინარეობისას მოხერხ და მხოლოდ სამი სიმბოლ ოს გადაგზავნა – LOG, რის შემდეგაც ქსელმა შეწყვიტა ფუნქციონირება. LOG სიტყ ვა LOGON უნდა ყოფილიყო (ანუ სისტემაში შესვლის ბრ ძანება). სისტემის სამუშაო რეჟიმში დაბრუნება მხოლოდ საათნახევრის შემდეგ მოხე რხდა და შემდეგი ცდა წარმ ატებით დასრულდა. ზუსტად ეს თარიღი შეიძლება ჩაითვა ლოს ინტერნეტის დაბადების დღედ. შემდეგ ARPANET-ში სულ
კომპიუტყრი Honeywell
უფრო და უფრო მეტი ამერ იკული სასწავლო და სამეცნ იერო დაწესებულება ერთიან დებოდა. 1973 წელს ტრანსა ტლანტიკური კაბელის საშუ ალებით ქსელში ჩაერთო პი რველი უცხოური ორგანიზა ციები (დიდი ბრიტანეთიდან და ნორვეგიიდან). ამგვარად ქსელი საერთაშორისო გახდა. სამოცდაათიან წლებში ქსელი ძირითადად გამოიყენებოდა ელექტრონული გზავნილების (email-ების) მიღებისა და გა გზავნისთვის. მაშინვე გაჩნდა პირველი Electronic mailing list, News Groups, Bulletin Board
System (BBS). მაგრამ ამ დროს არსებუ ლი ქს ელი ჯერ კი დევ თა ვი სუფლად ვერ ურთიერთქ მედებდა სხვა ქსელებთან, რომლებიც განსხვავებული პრინციპებით იყო აგებული. ამგვარად 1982-83 წლებში შეიქმნა ერთიანი სტანდარტი. რომელსაც TCP/IP ჰქვია. ეს სტანდარტი დღესაც გამოიყ ენება სხვადასხვა ქსელების გასაერთიანებლად. TCP/IPპროტოკოლი გულისხმობს, რომ ქსელში ჩართულ ნები სმიერ მოწყობილობას (კომპ იუტერს) ენიჭება ნომერი ანუ
IP-მისამართი და ვინაიდან ყველა კომპიუტერს, რომე ლიც დღეს ინტერნეტშია ჩა რთული თავისი უნიკალური ნომერი აქვს, მათ შიორის კომუნიკაციაც მოწესრიგებ ულია. 1983 წელს ტერმინი ინ ტერნეტი გახდა ერთიანი ქსელის სახელი. ქსელისა, რომლის მნიშვნელოვან ნა წილს ARPANET-ი წარმოადგ ენდა. შეიძლება ითქვას, რომ ARPANET-ი ინტერნეტად გა რდაისახა. 1989 წელს, ევროპაში ცე რნის ლაბორატორიაში (ფრ. Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire, CERN), იქ, სადაც დღეს მსოფლიოს წამყვანი ფიზიკოსები ანდრ ონულ კოლაიდერში თავიანთ ექსპერიმენტებს ატარებენ, დაიბადა ვების (World Wide Web (WWW)) კონცეფცია. ეს კონცეფცია ბრიტანელმა მე
ცნიერმა ტიმ ბერნეს ლიმ (Sir Timothy John «Tim» BernersLee)წარმოადგინა. მისი იდეა ერთი შეხედვით მარტივი და დღევანდელი მომხმარებლ ისთვის სავსებით ბუნებრივი იყო – იმის ნაცვლად, რომ ინ ტერნეტის მომხმარებლებს ერთმანეთისთვის ინფორმაც ია გაეგზავნათ, საშუალება უნდა ჰქონოდათ, რათა ინ ტერნეტში გვერდები შეექმნ ათ, რომელთა საშუალებითაც ინფორმაციის ინტერნეტში განთავსება იქნებოდა შესა ძლებელი. ასე გაჩნდა ჩვენ თვის ესოდენ ნაცნობი ვებგ ვერდების კონცეფცია. უფრო მეტიც, ეს გვერდები ერთმან ეთთან ლინკებით ინდა ყოფი ლიყო დაკავშირებული, რათა ადამიანს ერთი გვერდიდან მეორეზე გადასვლის საშუალ ება ჰქონოდა.
ინტერნეტი ყველგან
1990 წელს შედგა პირველი შეერთება ინტერნეტთან სა ტელეფონო ხაზის გამოყენე ბით (Dialup access). ამ გვ არ ად, ინტერნეტის მოხმარება მარტივი და ყველასთვის მი საწვდომი გახდა. ამან ინტე რნეტში მასობრივ ჩართვას შეუწყო ხელი. დღესდღეობით ინტერნეტ ში ჩართვის უამრავი სხვადა სხვა საშუალება არსებობს: თანამგზავრული კავშირი, ტელეფონი, ფიჭური კავშირი, სპეციალური ოპტიკო ბოჭკ ოვანი ხაზები და სხვა. ვები დღევანდელი ცხოვრების გა ნუყოფელი ნაწილი გახდა. ინტერნეტის აუდიტორია ხუთი წლის განმავლობაში 50 მილიონ მომხმარებლამდე გაიზარდა. სხვა მასობრივი სანფორმაციო საშუალების თვის მსგავსი რეზულტატის მისაღწევად გაცილებით უფ რო დიდი ხანი იყო საჭირო – რადიოს 38 წელი დასჭირდა, ტელევიზიას – 13, ინტერნ ეტს კი სულ რაღაც 5 წელი. 2010 წლის იანვარში ინტე რნეტში შესვლა საერთაშორი სო კოსმოსური სადგურიდან აც გახდა შესაძლებელი. რო დესაც ერთ-ერთ კოსმონავტს ჰკითხეს, როგორ გამოიყენა პირველად ინტერნეტი კოსმ ოსში, მან უპასუხა, რომ კო სმოსიდან თავის მეუღლისთ ვის ინტერნეტის საშუალებით საჩუქარი დაუკვეთა.
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
53
ელ ბურიტო
დაწესებულება ბუნებრივად დააინტერესებს, მექსიკური სა მზარეულოს მოყვარულებს. აბრა და მექსიკური ელემენტები, რამდენიმე დღის წინ შევნიშნე, შესაბამისად რუბრიკის მომდევ ნო ობიექტადაც ყაზბეგზე გახსნილი ელ ბურიტო იქცა. ბურიტო ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული მექსიკური კერძ ია, საქონლის ან ქათმის ხორცით კეთდება ლავაშში, ორიგინალ ურ ვერსიას მხოლოდ მექსიკური ბრინჯი და ლობიო აქვს. თუმცა მას შემდეგ, რაც კერძის პოპულარობა სამშობლოს გასცდა, მას ხშირად უმატებენ ყველს, სალსას, ავოკადოსა და სხვადასხვანა ირ სოუსებს. სახელის წარმოშობას საკმაოდ ორიგინალური ის ტორია აქვს. ბურიტო ჩოჩორს, ანუ პატარა ვირს ნიშნავს, კერძს კი ეს სახელი სავარაუდოდ იმიტომ ეწოდა, რომ ლავაშში გახვეუ ლი კერძი ვირზე გადაკიდებულ ტვირთს ჰგავდა. მექსიკური რესტორნები საქართველოში, ბოლო პერიოდში, საკმაოდ პოპულარული გახდა, სიცხარის მოყვარულ ქართველე ბს, მათ გახსნამდე სავარაუდოდ მსოფლიოში ყველაზე ცხარე მე გრული წიწაკა ეგონათ... ახლა ყველაფერი ცხადია. მოკლედ, ბურიტოს დასაგემოვნებლად ალექსანდრე ყაზბეგის გამზირზე წავედი. ინტერიერით გამიჩნდა ეჭვი, რომ ეს „ორი ლულას“ ნათესავი ბრენდი უნდა იყოს. ის ევე, როგორც „სანი ჩიქენში“ ინტერიერი აქაც ზუსტად იმ ხელოსნის გაკეთებულია, რომე ლმაც თავის დროზე „ორი ლულას“ სკამები, მაგიდები და ნაგვის ურნები დაამზადა. სწ რაფი კვების ობიექტს მეტი არც მოეთხო ვება. ვუკვეთავ: 2 ქათმის ბურიტო – 13.00; 2 ცივი ჩაი – 3.60; 2 კარტოფილი მექსიკურად – 3.80; სოუსი კრემა – 1.00; სოუსი ჩედარი – 1.20.
ბენდენით თავწაკრულ მზარეულ ბიჭს) ყველ აფერს დაახლოებით „შაურმასავით“ ახვევს, შემდეგ ვერცხლის ქაღალდში და მზად არის. მექსიკური კარტოფილს პლასტმასის ერთჯერ ად კონტეინერებში გიყრიან, მგონი ქაღალდის სჯობს, ეს უფრო იორთქლება. პირველივე ლუკმაზე ბევრად კმაყოფილი სახე მქონდა, ვიდრე გასინჯვამდე წარმომედ გინა. კერძი საკმაოდ რბილი და ამავდროულად ნოყიერია. ლანჩზე მისი მირთმევა იმას ნიშნ ავს, რომ სამუშაო დღის დასრულებამდე არც მოგშივდებათ და არც განსაკუთრებული სი
მძიმე შეგაწყუხებთ, კუჭის არეში. თუმცა მეორე მხრივ, არც 6.50 ლარია იაფი. სწრაფი კვების პროდუქტებს ერთი თავისე ბურება აქვთ, პირველ გასინჯვაზე ძალიან ცუდი უნ და იყოს, რომ არ მოგეწონოს. ამდენად ელ ბურიტოზე ვერც განსაკუთრებულ კარგს ვიტყვი რამეს და ცუდს ხომ, როგორ გეკა დრებათ?! თუკი ხარისხს შეინარჩუნებენ, ნორმალური მუშაობა ექნებათ, იმის გათვ ალისწინებითაც, რომ ეს მონაკვეთი არც ყველაზე ხალხმრავალია და არც მანქანის გასაჩერებლადაა კომფორტული. ბური ტოს სახით შაურმას ჯერ სერიოზული კონკურენტი არ უჩანს, თუმცა ვინ იცის, თავის დროზე საშაურმეც თითებზე ჩამოსათვლელი იყო. ფასთ-ფუდების შეფასებით ხუ თვარსკვლავიანი სისტემით, ახალგა ხსნილ ობიექტს ავანსად, შეიძლება სამი ვარსკვლავი მიეცეს... სასურველია ფასე ბის მოკლება და კერძების სიაში მრავალ ფეროვნების შეტანა.
ბურიტოს კეთების პროცესში, შეგიძლიათ მზარეულს, თქვენი სურვილისამბრ, დაამატებ ინოთ ან შეამცირებინოთ, რომელიმე ინგრედიენტი. შემდეგ „პუტკუნა“ (ესე მიმართა მოლარემ, მექსიკური დროშის
TOP SONGS 01. Foals - 2 Trees
01. სტიქიის მბრძანებელი 02. ოთახი რომში 03. მოზარდები 16 მდე... 04. მონსტრები 05. ჩეთი 06. მტაცებლები
54
02. Shit Robot - Triumph! 03. Delphic - Halcyon 04. Nirvana - Smell Like Teen Spirit (The Hijack Brothers Remix) 05. Kavinsky - Pacific Coast Highway (Original Mix) 06. Link Wray -Rumble
07. უპასუხო სიყვარული
07. Cannibal Corpse - I Cum Blood
08. საშინელება თელების ქუჩაზე (2010)
08. Darondo - Didn’t I
09. სიძულვილი
09. Washed Out - Feel It All Around
10. ალფა და ომეგა: ეშვიანი საძმო
10. Oliver Koletzki & Fran Echoes
ორშაბათი 4 ოქტომბერი, 2010
01. Bassnectar Vs California Swag District - Teach Me How To Dubstep (Mister Gray’s Mix)
01. Medeski Martin & Wood - Let’s Go Everywhere 02. The Animals - Bring It On Home To Me
02. Kanye West Ft Bon Iver - Lost In The World
03. Bossaso Nic - Wicked Game
03. Ray LaMontagne Crazy (Gnarls Barkley Cover)
04. Nina Hagen Nobody’s Fault But Mine
04. Trophy Wife - Microlite 05. Kanye West - Power Tommie Sunshine Figure Present Sylaxia Edit
05. Lisa Ono - I Got You (I Feel Good)
06. The Xx - VCR (Four Tet Remix)
06. Aqualung - Slipsliding Away
07. Jamiroquai - White Knuckle Ride
07. Billie Holiday - Speak Low (Original)
08. Pretty Lights - Hot Like Sauce 09. Mumford And Sons - Wagon Wheel (Old Crow Medicine Show Cover) 10. Chromeo - Don’t Walk Away (Acoustic)
08. Stephen Marley Inna Di Red 09. Robert Plant Falling In Love Again 10. Eric Clapton - Rocking Chair