Presentatie ZORRO, website + ontspannende activiteiten Tineke Post, consulent (jonge) mantelzorgers
VMCA Steunpunt Mantelzorg, Wagenmakerbaan 43, 1315 BC Almere
Jonge mantelzorgers zijn • Jonge mantelzorgers zijn kinderen of jongeren van 4 - 24 jaar die zorgen voor een familielid met een verstandelijke of lichamelijke beperking, chronische ziekte, verslaving of psychische problematiek. • Ook kinderen en jongeren die zich zorgen maken over, of zelf zorg te kort komen door de zorgsituatie zijn jonge mantelzorgers.
Cijfers • Gemiddeld 1 op de 10 mensen is (jonge) mantelzorger. Sommige cijfers beweren dat 1 op de 5 kinderen en jongeren te maken hebben met een langdurige zorgsituatie. • In een klas van 30 leerlingen zitten dus gemiddeld 3 kinderen die jonge mantelzorgers zijn.
Taken jonge mantelzorgers • De taken die een jonge mantelzorger op zich neemt zijn afhankelijk van de leeftijd van de jonge mantelzorger en van wat de zorgvrager nodig heeft of vraagt (eist). • De verschillende taken die jonge mantelzorgers zoal uitvoeren zijn: – – – – – –
Huishoudelijke verzorging Persoonlijke verzorging Psychosociale begeleiding (bijvoorbeeld troosten, moed inspreken) Verpleegkundige hulp Hulp bij administratie e.d. Ondersteunende begeleiding (bijvoorbeeld meegaan bij artsbezoek) – > Meestal meer dan wat leeftijdsgenoten doen
Bijvoorbeeld • • • • • • • • • • • • • •
Boodschappen doen; Medicijnen geven; Eten klaar maken; Eigen kamer netjes opruimen en schoon maken; Helpen met schoonmaken van het huis; Op broertjes en/of zusjes passen; De grote, verstandige broer of zus moeten zijn; Een luisterend oor moeten bieden; Hulp bij aankleden van de zorgvrager; Hulp bij persoonlijke verzorging van de zorgvrager; De afwas doen; De was doen; Strijken; Etc.
Effecten • Meestal helpen jonge mantelzorgers graag maar….. – Kinderen met een zieke of gehandicapte broer of zus (Brussen) zijn vaker jaloers en kunnen daarom (met hun gedrag) om meer aandacht voor zichzelf gaan vragen. – Kinderen met een zieke ouder voelen zich vaak zo verantwoordelijk dat ze zichzelf vanuit hun zorgzaamheid te veel wegcijferen. – Zo'n vijf procent van de zorgende kinderen heeft door overbelasting vroeg of laat hulp nodig van professionele hulpverleners
Mezzo project “Mijn Zorg” • Begrip en steun (erkenning, herkenning) vanuit de naaste omgeving zijn erg belangrijk voor jonge mantelzorgers. •
In samenwerking met de CG (Chronisch zieken en gehandicapten) - Raad is Mezzo een paar jaar geleden het project "Mijn zorg! Over kinderen die zorgen" gestart.
•
Het project wil er aan bijdragen dat onder andere ouders en leerkrachten, klasgenoten en vrienden meer begrip krijgen voor kinderen die te maken hebben met ziekte, handicap en zorg en hen de nodige steun bieden.
• Als resultaat van het project zijn drie producten verschenen: – Jong en (on)bezorgd, een brochure met aandachtspunten en tips voor ouders. – Zorro, een leskoffer voor het basisonderwijs. – Pony aan zee, een leesboek voor kinderen vanaf 10 jaar
• Inhoudelijk staan de drie uitgaven met elkaar in verband, maar ze kunnen ook los van elkaar gebruikt worden. • Met behulp van boek, brochure en leskoffer krijgen jonge kinderen die zorgen aandacht die ze verdienen.
Leskoffer Zorro
Doelgroep en leerdoelen • Doelgroep: Leerlingen bovenbouw basisonderwijs (groep 7/8)
Algemene leerdoelen: - Leerlingen zijn zorgzaam en behulpzaam voor anderen in hun omgeving - Leerlingen kunnen op een effectieve manier steun geven en steun vragen - Leerlingen hebben begrip voor het ‘anders’ zijn van mensen met beperkingen als gevolg van ziekte, handicap of verslaving
Kerndoelen • Zorro sluit aan bij kerndoel: “Oriëntatie op jezelf en de wereld.” – 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. – 35: De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. – 37: De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. – 38: De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen.
Materiaal in de koffer •
Docentenhandleiding met uitleg over verschillende werkvormen.
•
Bordspel voor leerlingen.
•
Leesboek ‘Pony aan zee’ van Ella Weisbrood.
•
Leesboek ‘Goed fout’ van Jos van Hest en Saskia van der Valk.
•
DVD Kinder Pers Bureau Almere.
•
DVD met beeldmateriaal van de Nederlandse Cystic Fibrosos Stichting.
•
CD Rom met o.a. werkbladen, literatuurlijst, sociale kaart etc.
Afstemming eigen situatie • Kies voor: – Lessenserie 7 x 1,5 uur of – Project van totaal 10 – 18 uur of – Losse lessen, passend bij diverse vakken (Drama, Handvaardigheid, M&M, Nederlands, Rekenen, Geschiedenis, Spel, Internet, Gym, SoVa) • bijv. stijlopdracht bij Nederlands, tikspel bij gym • Let op: Bij sommige lessen hoort materiaal dat besteld moet worden of van de bibliotheek geleend moet worden. En check genoemde websites, sommige bestaan niet meer.
Thema’s • 1. Zorgen en helpen, wat is dat eigenlijk (les 1 en 2; B1- B5)) • 2. Steun vragen en steun geven (les 3, 4 en 5) • 3. Omgaan met ‘anders zijn’ als gevolg van ziekte, handicap of verslaving (les 6) • 4 Algehele verwerking en presentatie (les 7)
Werkvormen • A. Introductie B. Zorgen (B1 t/m B7, 16 uitwerkingen) C. Steun geven en steun vragen (C1 t/m C6, 6 uitwerkingen) D. Anders zijn (D1 t/m D6, 14 uitwerkingen) E. Afronding en presentatie (E1 t/m E2, 2 uitwerkingen) • De lessen zijn uitgewerkt in verschillende werkvormen, bijv. kringgesprek, collage maken, internet zoekopdracht, grafieken maken, kwartetspel, toneelstukje, fotovideoopdracht buiten school, etc
Taken leerkrachten • 1. Signaleren
Signalen opvangen van dreigende overbelasting. Weten hoe te handelen bij overbelasting als gevolg van de zorgsituatie. Is interne hulp voldoende (IB-er etc) of moet externe hulp worden ingeschakeld.
• 2. Steun verlenen
Welke steun kunnen leerkrachten bieden. Welke steun willen jonge mantelzorgers krijgen.
• 3. Verwijzen
Leerkrachten zijn geen hulpverleners. Een goede sociale kaart met verwijsmogelijkheden is handig.
Ouders erbij betrekken • Ouder informatie avond, eventueel samen met consulent jonge mantelzorger. • Ervaringsverhaal van een ouder in de klas of regelen bezoek aan zorginstelling. • Individueel contact met ouders zie zorgen of zorgvrager zijn.
Bestellen via Mezzo •
De volgende items zijn te bestellen bij de Servicedesk van Mezzo www.mezzo.nl . – Leskoffer Zorro – Handreiking Leskoffer Zorro – Bordspel Zorro
•
Deze items kunt u rechtstreeks downloaden via deze website. Klik op een item om te downloaden. – – – – –
•
Flyer Zorro Nieuwsbrief Zorro (zomer 2008) Nieuwsbrief Zorro (voorjaar 2007) Infoblad beroepskrachten Handreiking ‘Scholen ondersteunen bij het werken met leskoffer Zorro’
De leskoffer is te leen via Mezzo, GGD’s, MEE afdelingen, steunpunten Mantelzorg.
Waar zijn jonge mantelzorgers (nog meer) mee geholpen • • • • •
Herkenning en erkenning door naaste omgeving Ondersteuning en informatie aan ouders Ontspannende groepsactiviteiten met lotgenoten Specifieke kleine groepsactiviteiten Individuele ondersteuning - Via mail, sms, hyves, telefonisch, afspraak - Hulp bij regelen van praktische zaken - Luisterend oor - Geven van achtergrondinformatie dat aansluit bij de leeftijd
• Doorverwijzen naar juiste instanties
Wat doen wij in Almere • Organiseren van verschillende ontspannende activiteiten voor ‘jozzers’ van verschillende leeftijdsgroepen: – – – –
• • • • •
4 t/m 8 jaar; 8 t/m 12 jaar; 12 t/m 16 jaar en 16 t/m 24 jaar.
Individuele ondersteuning ‘jozzers’. Ondersteuning ouders/verzorgers. Voorlichting op scholen na aanvraag. Verspreiden van folders onder relevante organisaties. Contact onderhouden met relevante organisaties.
Onze websites: • jong.mantelzorgalmere.nl – – – – – –
Foto’s van alle activiteiten (wachtwoord) Achtergrond informatie Boeken per leeftijdscategorie Films per leeftijdscategorie Laatste nieuws Informatie over activiteiten
• www.jongmantelzorgalmere.hyves.nl -Krabbels -You Tube verjaardagsboodschap -Algemene filmpjes
Websites volwassenen • Informatie en advies bij landelijke en lokale organisaties -> Voor ouders en professionals • • • • • • • •
www.mantelzorg.nl of www.mezzo.nl Algemene informatie en adressen Steunpunt Mantelzorg in de buurt. www.ggdnederland.nl De GGD helpt bij het gezond opgroeien van kinderen. www.mee.nl Advies en ondersteuning bij leven met een beperking. www.ypsilon.org Vereniging van familieleden en betrokkenen van mensen met schizofrinie en psychose. www.tactus.nl www.cokevanjou.nl Verslavingszorg www.trimbos.nl Verbeteren van geestelijke gezondheid www.gebarenoppas.nl Oppas die gebaren kent om brussen te ontlasten
etc.
Websites kinderen en jongeren • Informatie en advies bij landelijke en lokale organisaties -> Voor kinderen en jongeren • • • • • • • • • • •
www.brusjes.nl www.drankjewel.nl www.itsyourlife.nl www.survivalkid.nl www.kankerspoken.nl www.achterderegenboog.nl www.brainkids.nl www.familievan.nl www.labyrint-in-perspectief.nl www.ggzjeugdinfo.nl/verslaafde-ouders etc.
• Vragen stellen • Materiaal bekijken