D O R P E N K R A N T N U M M E R 1 JA A R G A N G 1 D E C E M B E R 2 0 0 6 P R I M O N H , H E T K E N N I S C E N T RU M VA N D E S O C I A L E P R A K T I J K
Van de redactie PAGINA:
2
Feestelijke opening in Uitgeest PAGINA:
3
Nieuwsbrief en jaarverslag PAGINA:
4/5
Monumentale kerk in Oosterblokker al 16 jaar dorpshuis
De heren Molenaar (l) en Grooteman (r) van Pancratius in Oosterblokker
Dorpshuizen heb je in allerlei soorten en maten, van een pré-fab gebouw tot een voormalig
70 jaar lat-relatie
PAGINA:
Turkse ouderen naar boerderij
7
PAGINA:
8
!
Nieuwsbrieven voor dorpsraden en dorpshuizen in een nieuw jasje! heren. De stichting krijgt alle medewerking, Maar dan nog is het een hele toer. “Bijna een miljoen euro moesten wij bijeen schrapen om de verregaande renovatie van het historische gebouw te realiseren. Een nieuwe dakisolatie, voorzetramen voor de glas in lood ramen zijn niet alleen nodig om de vochtwering en het comfort onder controle te krijgen. Maar ook om het gebouw een beter aanzien te geven en de explosief gestegen verwarmingkosten verder te drukken. Door een hevige uitbraak van de bonte knaagkever moest we zelfs de haan van de kerk met een hoogwerker laten verwijderen en dat
loopt in de papieren! Het gevaar bestond dat de haan bij een storm naar beneden zou komen. En dat alles onder het strenge toezicht van monumentenzorg, die overigens ook flink meebetaalt”. Behalve de Gemeente Drechterland hebben ook het VSB-fonds en het Oranje-fonds diep in de buidel getast. Ook wordt er een beroep gedaan op de nieuwe provinciale regeling “Groot onderhoud dorpshuizen”, die begin van het jaar van kracht is geworden. Men is op zoek naar een verbreding van activiteiten, om het gebouw nog meer tot het kloppend hart van de gemeenschap te maken. Tim Boyenk
schoolgebouw. Hier en daar worden zelfs kerken gebruikt. In Noord-Holland zijn daar vele voorbeelden van zoals in Zuidermeer, Twisk en het eiland de Woude. De kroon spant toch wel het
Ommetje
Cultureel Centrum Pancratius aan de Oosterblokker 98 in Oosterblokker, gemeente Drechter-
Bedenk een kleine wandeling bij u in de buurt. Een ommetje van ongeveer een uur. Een wandeling die over onbegaande paden mag gaan of over grond die nu niet toegankelijk is. Landschapsbeheer Nederland heeft een prijsvraag uitgeschreven voor iedereen. Niet alleen individuen mogen meedoen, ook historische verenigingen, dorpsraden en wandelclubs worden van harte aangemoedigd een idee in te zenden. Het doel is om lang vergeten voetpaden weer in ere te herstellen en om leuke wandelroutes mogelijk te maken, die nu op hindernissen stuiten. Bijvoorbeeld weggetjes die doodlopen op privégrond of sloten waar je niet overheen kan springen. Elke provincie krijgt een winnaar. De prijs bestaat uit een bedrag van 10.000 euro die bestemd is om de wandeling mogelijk te maken. De inzenders uit Noord-Holland kunnen hun idee opsturen naar Landschap Noord-Holland, Postbus 257, 1900 AG Castricum, telefoon 0251 - 362730. Of ga naar de website van Landschap Noord-Holland www.landschapnoordholland.nl. Op de landelijke website www.landschapsbeheer.nl kan de wedstrijdbrochure worden aangevraagd en gedownload.
land, een kerk die volledig als gemeenschapshuis geëxploiteerd wordt. Het prachtige historisch gebouw, dat uit 1452 stamt, heeft de beeldenstorm en nog meer metamorfoses ondergaan. estien jaar geleden was de terugloop van het kerkbezoek zo groot dat er een andere bestemming gezocht werd. Het beheer is overgenomen door een stichting die sociale, maatschappelijk en culturele activiteiten wil organiseren. Een enthousiast bestuur zet zich met hart en ziel in, niet alleen om het cultureel erfgoed te behouden, maar ook om de kerk open te stellen voor de plaatselijke organisaties. Zo maken verschillende muziekverenigingen gebruik van de sfeervolle ruimten. Maar ook een bridgeclub, de historische vereniging, een yogaclub en Meer
Z
Bewegen Voor Ouderen hebben een passende huisvesting gevonden in het eeuwenoude monument. Een alternatieve arts houdt er spreekuur. Verder worden er diverse markten georganiseerd en is er een stemmingsvolle expositie ruimte, waar beeldende kunstenaars hun werk tentoonspreiden. Er is een aula, die voor uitvaarten en huwelijken gebruikt wordt. Dit sluit goed aan bij de historische functie van een kerkelijk gebouw, waar geboorte, de huwelijksvoltrekking en het afscheid van de dierbaren deel uitmaakten van de levenscyclus.
Monumentenzorg Een dergelijk groot historisch monument te onderhouden is een grote opgave voor een vrijwillig bestuur. Er zijn geen betaalde krachten en zelfs het beheer is in vrijwillige handen. Daar kunnen de twee heren die rondleidingen doen van meepraten. Mijnheer Grooteman is voormalig voorzitter en nu belast met de restauratie. Mijnheer Molenaar is penningmeester. Ze laten de bezoeker met gepaste trots het gebouw met zijn veelal verrassende ruimten zien. De lijntjes naar de lokale overheid zijn uitstekend, zegen de twee
2
Aan de ringvaart in de Haarlemmermeer, iets ten zuiden van Schiphol ligt het dorp Rijsenhout. Het wordt omgeven door groen en water, maar ook de drukke A4 en de Kaagbaan zijn dichtbij. Rijsenhout is een van die wonderbaarlijke dorpen in de Randstad waar een stukje platteland intact gebleven is temidden van oprukkende verstedelijking.
Niet verder springen dan je polsstok lang is
Verpaupering van het kassengebied in Rijsenhout “Het is het bekende probleem.
met de gemeente voor elkaar
Ouderenbonden, de Woonmaat-
Iedereen heeft het zo druk. Daarbij
gekregen ’een voet tussen de deur
schappij en de huurdervereniging
ijsenhout heeft ongeveer
Zo is een rooster van aftreden
heeft een dorpsraad weinig sex-
te krijgen’. Er is nu een fonds
participeren ook in deze ontwik-
4200 inwoners. Het dorp telt
ingevoerd. De termijn voor een
appeal, omdat het succes van acties
gecreëerd waaruit het gelijk opgaan
kelingen.
meer dan 20 verenigingen en is in
bestuurslid is drie jaar. Dit kan
vaak aan anderen wordt toege-
van nieuwbouw en herstructurering
dat opzicht koploper van de dorpen
maar éénmaal worden verlengd.
schreven.” Ondanks dat is de dorps-
bekostigd kan worden. De dorps-
Buurtbeheer
in de gemeente Haarlemmermeer.
Ondanks dat het niet makkelijk is
raad belangrijk en die mening
raad participeert nu in de verdere
De relatie met de gemeente speelt
Sinds een jaar of dertig is er zowel
om nieuwe bestuursleden te vinden
wordt door het dorp gedeeld.
plannen.
nog op een andere manier in
een dorpshuis als een dorpsraad.
wordt hier met het oog op een
Mijn gesprekspartners zijn Hans
goede doorstroming zo goed
R
Rijsenhout. De gemeente had in
Glastuinbouw
In het ’Ontwikkelingskader
1999 behoefte aan meer commu-
De gemeente is de belangrijkste
Rijsenhout’ wordt vastgesteld
nicatie met de kleine kernen.
partner van de dorpsraad. Hun
waar in een later stadium de glas-
Rijsenhout werd een geslaagde
onderlinge relatie is de laatste jaren
tuinbouw en eventueel wat lichte
pilot voor integraal buurtbeheer.
sterk veranderd. Toen Haarlemmer-
industrie een plaats kan krijgen.
Veel organisaties gingen met
meer een aantal jaren geleden een
In elk geval niet dicht bij de kern,
elkaar om de tafel: wijkagent,
plan lanceerde voor de inrichting
want daar wil de dorpsraad
dorpsraad, kerk, dorpshuis, huurdersvereniging, de woningbouw-
van een nieuw gebied voor de glastuinbouw aan de rand van Rijsenhout, mocht de dorpsraad daar eerst alleen maar naar kijken.
“EEN DORPSRAAD HEEFT GEEN SEX-APPEAL.”
en groen) en de welzijnsstichting Meerwaarde. Dit groeide uit tot een slagvaardig netwerk. Helaas
Het plan was om grootschalige en
De onlangs in gebruik genomen kerk is door Schiphol gebouwd. De oude kerk moest wijken voor de luchthaven.
vereniging, het rayonbeheer (grijs
technologisch vernieuwende glas-
woningbouw. Niet alleen dure
was de gemeentelijke organisatie
tuinbouw in het gebied te vestigen.
huizen, maar ook woningen voor
niet toegerust om de ideeën die
In die herstructurering werd een
starters en ouderen. In verband
hieruit voortkwamen te honoreren.
Paar, sinds drie jaar voorzitter, en
mogelijk aan vast gehouden.
aantal kwijnende of ter ziele
met de nabijheid van Schiphol is
Toen het rayonbeheer in een
Tiny Peters, penningmeester tevens
Elk bestuurslid heeft een eigen
gegane kleine bedrijven vlakbij
dat lastig, want er kunnen wel
volgende fase het projectbeheer
deelsecretaris en al zes jaar in het
aandachtsgebied. Het bestuur heeft
Rijsenhout niet betrokken.
nieuwe woningen worden ’inge-
kreeg toegewezen ging het beter
bestuur. Met het oog op zo goed
volgens de statuten acht zetels,
Een aantal van die kleinere
breid’, maar er mag geen nieuwe
met grijs en groen, maar was er
mogelijke vertegenwoordiging is
waarvan er op dit moment zes zijn
bedrijven is verlaten en verpauperd,
wijk komen. De dorpsraad is
minder ruimte voor de ’welzijns-
het bestuur breed samengesteld.
ingevuld; er is een vacature en één
wat niet prettig is voor de om-
echter van mening dat de gemeente
mensen’. De sociaal-maatschap-
De laatste jaren zijn de formele
plaats wordt ingevuld door een
wonenden. De dorpsraad heeft het
Haarlemmermeer nog wel wat
pelijke kant kreeg weinig aan-
touwtjes wat strakker aangehaald.
aspirant bestuurslid. Hans Paar:
in een aanvankelijk lastig proces
bereiken kan bij het rijk.
dacht. Na anderhalf jaar werd op 1 juli 2006 het rayonbeheer opgevolgd door het project ’Focus
Een dorpenkrant? In Noord-Holland? Is daar behoefte aan? Wij denken van wel. Ga maar na. NoordHolland telt meer dan 100 dorpen die kleiner zijn dan 5000 inwoners. Ongeveer een half miljoen NoordHollanders woont in een dunbevolkt gebied. Dat zijn er meer dan in heel Friesland. Er gebeurt veel op het platteland. Wonen in een dorpse omgeving wint aan populariteit. Sommigen zijn op zoek naar romantiek uit het verleden. Maar Wim Sonneveld’s tuinpad van mijn vader bestaat voor veel anderen al lang niet meer. De tijd staat niet stil. Op sociaal gebied zijn er grote veranderingen. Daar hebben dorpsbewoners dagelijks mee te maken. Als lid van een dorpsraad, bestuurder van een dorpshuis of gewoon als actieve bewoner die zijn steentje bijdraagt via het vrijwilligerswerk. PRIMO nh heeft enkele jaren nieuwsbrieven verzorgd voor dorpsraden en besturen van dorpshuizen. Die bereikten hun doelgroep. Maar er gebeurt meer. Om recht te doen aan de vele initiatieven voor vernieuwing
Van de redactie
wordt het tijd voor een nieuw platform. Daarom een dorpenkrant. Is het niet ouderwets om in het digitale tijdperk met een gedrukte krant te komen? Nee, denken wij. Al het surfen en downloaden ten spijt gaat er niets boven het knisperende geluid van een omgeslagen krantenpagina. Een krant ligt op leestafels, staat in een rek met folders en gaat op een stapeltje om door te bladeren, thuis op de bank. Dit is het eerste nummer. We zijn nog op zoek naar de ideale bladformule. De redactie wil een mix van berichten, interviews, nieuws en achtergronden. De rode draad is: het gaat over het sociale leven in dorpen. We gooien de oude schoenen niet weg. Leden van dorpsraden en bestuurders van dorpshuizen vinden hun nieuws op de binnenpagina’s. We kopen er ook nieuwe schoenen bij: portretten van dorpen, interviews met bestuurders, besprekingen van interessante rapporten. Een moderne krant kan niet meer zonder internet. Daarom verwijzen we voor meer informatie zo veel mogelijk naar interessante websites. In 2007 kunt u drie nummers van ons verwachten. Wij zijn blij met elke reactie die u ons stuurt. Graag per e-mail loverman@primo-nh.nl
klant’. Dit project werkt met 6 gebiedsmanagers voor de totale gemeente. Het gebied waar Rijsenhout bij hoort blijkt wel erg groot en divers voor 1 manager. Bovendien hebben de regiomanagers weinig bevoegdheden. Ook blijkt het verloop onder hen erg groot. Op dit moment zijn maar 4 van de 6 gebieden voorzien van een manager. Voorzitter Hans Paar benadrukt dat alles met de beste bedoelingen is opgezet. “Er wordt met veel inzet gewerkt, maar het is jammer genoeg voorlopig nog een rom-
3
D O R P E N K R A N T
meltje. Naar mijn mening is de politiek hier te ver voor de muziek uitgelopen. Jammer, want de pilot van 1999 waarin met de bewoners van onderop werd gewerkt was prima.”
Erfpacht Verder is de dorpsraad betrokken bij de oprichting van een stichting die belangen gaat behartigen van de bewoners van dijkhuizen in de hele Haarlemmermeer. Aanleiding
Vereniging voor Kleine Kernen opgericht Noord-Holland heeft binnenkort als laatste Nederlandse provincie ook een vereniging voor kleine kernen. De initiatiefgroep die zich hiervoor inzet heeft dit eind november besloten en noemt zich vanaf nu Vereniging voor Kleine Kernen in Noord-Holland in oprichting. In andere provincies bestaan zulke verbanden soms al meer dan vijfentwintig jaar. De opkomst en de reacties van de Noord-Hollandse dorpsraden tijdens de regiobijeenkomsten in Abbekerk en Markenbinnen gaven voldoende vertrouwen om tot dit besluit te komen. Het oprichtingsbestuur bestaat uit Trudy Steenbergen (voorzitter) en Ben de Gooyer (beide uit Abbekerk), Hanny Ekkelkamp (Nes aan de Amstel), Rob Planken (St. Pancras), Tineke Schilder (’t Zand) en Nico Slagter (Waarland). Het bestuur wordt ondersteund door medewerkers van PRIMO nh en de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen. De eerste activiteit van het oprichtingsbestuur is het schrijven van een beleidsplan. Hierin worden de visie en de werkzaamheden van de vereniging uitgewerkt. Die werkzaamheden behelzen ondermeer belangenbehartiging, kennisuitwisseling, advies en concrete ondersteuning. Medio 2007 zal er een oprichtingsvergadering worden gehouden waarvoor alle dorpsraden een uitnodiging ontvangen. Er wordt nog gezocht naar versterking van het oprichtingsbestuur. Geïnteresseerden, ook zij die zich maar een beperkte periode kunnen inzetten, kunnen voor informatie terecht bij Rob Planken, e-mail: secretaris@dedorpsraad.nl. Het adres van het secretariaat is: VKKNH i.o., p/a mevr. T. Schilder, Keinsmerweg 58, 1756 AH ’t Zand. E-mail: schilderbruin@planet.nl
hiervoor is de verhoging van de erfpacht tot wel 1600% die het
Nieuwe dorpen
Hoogheemraadschap van Rijnland in het vooruitzicht heeft gesteld. De verhoging geldt niet voor de lopende contracten, maar de huidige bewoners worden er wel mee geconfronteerd als het contract afloopt of het huis wordt verkocht. Dit heeft tot gevolg dat de huizen minder goed verkoopbaar zijn aan nieuwe bewoners. Die moeten immers de verhoging wel gaan betalen. De dorpsraden hebben bij 75% van de dijkbewoners protestbrieven opgehaald en bezorgd bij Rijnland. De stichting zal in het belang van de bewoners van de dijkhuizen onderhandelingen voeren met Rijnland. Met een (vrijwillige) bijdrage van e 50,per dijkhuis zal een pot ontstaan waaruit een advocaat en deskundigen worden betaald. De stichting wil dat de regeling wordt teruggedraaid of dat de huidige bewoners worden gecompenseerd. Bijzonder aan dit proces is dat de stichting waarschijnlijk niet van de grond was gekomen als er geen netwerk van dorpsraden was
Feestelijke opening Dorpshuis de Zwaan in Uitgeest M et de meeste dorpshuizen in Noord-Holland gaat het redelijk tot goed. Een enkel dorpshuis
maakt zich zorgen over het voortbestaan, maar verder wordt er volop geïnvesteerd, verbouwd en
verbreed. Op tal van plekken ontstaan er zelfs compleet nieuwe dorpshuizen en multifunctionele accommodaties. Na jarenlange gesprekken en voorbereidingen tussen de gemeente, de ouderenbonden, de woningcorporatie, architecten en de stichting dorpshuis Uitgeest kreeg Uitgeest er wel een heel goed verzorgd ‘nieuw’ dorpshuis bij. Ook de financiën werden bij elkaar gesprokkeld. Fraai gelegen aan de
geweest. De raden kenden elkaar
Middelweg en volledig in stijl aangepast aan de bebouwde omgeving. Retro architectuur van een hoge
al van gemeentelijke bijeenkom-
kwaliteit! Op 1 september 2006 werd het dorpshuis feestelijk geopend onder grote belangstelling van
sten en wisten elkaar te vinden.
genodigden. De overige dorpelingen en andere belangstellenden waren de volgende dag voor de open
Met elkaar kunnen de 14 dorps-
dag uitgenodigd. Na enige enthousiaste en soms zelfs vlammende toespraken van gezagsdragers en
raden de belangen van de bij hen
bestuursleden en een feestelijk ‘interactief’ optreden van de Surinaamse actrice Hetty Mathurin in haar
aangesloten bewoners nu beter
onnavolgbare rol als ‘Taante’ konden de genodigden de fraai ingerichte ruimten met eigen ogen aan-
behartigen dan ieder voor zich.
schouwen. In de centrale ruimte zijn kleurrijke fresco’s aangebracht met thema’s die aansluiten bij de functie van een gemeenschapshuis. Muziek en toneelgezelschappen kunnen hier goed uit de voeten;
Hans Paar: “het is natuurlijk veel werk, maar de dorpsraad van
voor belichting en geluid is uitstekend gezorgd.
Ontmoetingsplek senioren
Rijsenhout vindt het heerlijk om
De bezetting overdag is overweldigend. De activiteiten van de ouderenbonden trekken honderden senioren
iets voor het eigen dorp te kun-
op tal van activiteiten als biljarten, kaarten en allerlei creatieve bezigheden als kaarten maken en aqua-
nen doen. Niet de eigen agenda
relleren. Maar ook via yoga, t’ai chi, dansles en fifty-fit wordt er goed gezorgd voor de conditie van
van de bestuurleden telt, maar het
de senioren. Cursussen Engels en computergebruik staan op het programma. Er wordt ook aan eenzaam-
algemene dorpsbelang. Met de
heidspreventie gedaan. Verder zijn er gezamenlijke maaltijden als Koffie-plus. s’Avonds weten steeds
juiste toon en goede argumenten
meer toneel- en muziekverenigingen de weg naar de Zwaan te vinden. Het gedeeltelijk kersverse bestuur
kun je veel bereiken. Zolang je maar niet verder wilt springen dan je polsstok lang is.” Jaap de Knegt
onderzoekt verdere mogelijkheden om hun activiteiten met name in de week-enden en de avonduren uit te breiden met bijvoorbeeld jeugd- en jongerenactiviteiten, muziek, film en theatervoorstellingen en themamarkten (kunst, antiek,kerst etc). Het dorp Uitgeest heeft er een veelbelovende voorziening bij. Waar een goede samenwerking toe kan leiden!
De Academie van Bouwkunst in Groningen heeft een interessant boekje uitgegeven onder de titel “Nieuwe dorpen”. Tweede en derdejaars studenten hebben zich gebogen over de uitgangspunten van het landelijke Innovatienetwerk. De uitdaging is om nieuwbouw op het platteland zodanig te ontwerpen dat het een verrijking is van landschappelijke waarden. En daarbij het sociale aspect niet uit het oog verliezen. 14 studenten hebben zich vastgebeten in de opgave. Het zijn tekentafelschetsen: een opgerold lint, een attractiepark als centrum, drijvende woningen. Aangevuld met theoretische beschouwingen vormt deze uitgave interessante lectuur voor wie van de witte schimmel af wil. Telefonisch bestellen via Academie van Bouwkunst Groningen, 050 - 595 12 70
Monitor kleine landschapselementen Houtwallen, drinkpoelen, meidoornhagen, het zijn kleine elementen in het landschap. Ze staan meestal niet op een kaart. Als ze verdwijnen slaat niemand alarm. Landschapsbeheer Nederland heeft een monitor ontwikkeld om dit soort elementen in kaart te brengen. Daarbij wordt een beroep gedaan op vrijwilligers. Landschapsbeheer Nederland mikt op mensen die hun eigen streek goed kennen en vaak al actief zijn in de natuur. Wie zich aanmeldt krijgt een gebied toegewezen om te inventariseren. Per provincie worden centrale startbijeenkomsten gehouden over het hoe en het waarom. Informatie kan worden opgevraagd bij Landschap Noord-Holland, Postbus 257, 1900 AG Castricum, telefoon 0251 - 36 27 30 Wilt u weten hoe de monitor in elkaar zit? Surf naar www.mkle.nl
D O R P E N K R A N T
PDN Nieuwsbrief PDNH Van de bestuurstafel
door de provincie Noord-Holland,
In september jl. mocht ik een
hetgeen betekent dat wij zowel
bijdrage leveren aan een thema-
ten aanzien beleidsvorming en
bijeenkomst over provinciale
uitvoering worden ondersteund
steunfuncties, georganiseerd
door PRIMO-nh, zijnde een van
van het platteland. Wij ondersteu-
door de statencommissie
de steunfuncties.
nen daarmee de provincie bij de
Sociale Infrastructuur.
Naast inhoudelijke discussies was
uitvoering van haar beleid. Voor
De commissie oriënteert zich
de vraag of steunfuncties kunnen
ons als vrijwilligers zien wij geen
op de toekomstige relatie van
worden uitbesteed aan markt-
voordelen bij een eventuele
de provincie met de steunfunc-
partijen een centraal item.
uitbesteding, terwijl er toch wel
ties Welzijn.
Dat hier verschillend over wordt
degelijk een aantal belangrijke
Het gaat hierbij om de inhoude-
gedacht moge duidelijk zijn,
nadelen aan zijn verbonden:
lijke werkrelatie met de steun-
immers elke professionele partij
De huidige sociale infrastructuur
functies en om de toekomstige
heeft daarbij een direct belang
zal onder zware druk komen te
provinciale aansturing van deze
(bestaansrecht, verwerven van
staan en naar alle waarschijnlijk-
steunfuncties. Naast gebruikers
opdrachten etc.).
heid op termijn verdwijnen.
van steunfuncties Welzijn waren
Wij als vrijwilligers staan toch
Marktpartijen zullen en kunnen
de steunfuncties zelf en partijen
wat anders tegenover de problema-
niet zoveel tijd investeren in
uit de markt en wetenschap
tiek, immers ons doel is om
het onderhouden van de sociale
uitgenodigd.
belangeloos een doelstelling te
infrastructuur en de bijbehoren-
De verkregen informatie zal
bereiken. In ons geval betreft
de netwerken. Deze diepte
worden gebruikt ter voorberei-
dit de belangenbehartiging en
investeringen, gedaan door
worden ondersteund om moge-
provincie, welke ondersteund
ding op toekomstige opties en
ondersteuning van de dorpshuizen
steunfuncties en vrijwilligers,
lijke diensten in te kopen. Deze
worden door de diverse steun-
besluitvorming. Zoals u weet
in de provincie Noord-Holland en
zullen verloren gaan omdat het
maatregel is in beginsel budget
functies. Afbreuk van het sociale
wordt onze stichting ondersteund
hiermee indirect de leefbaarheid
rendement van dergelijke
neutraal, immers PRIMO-nh
netwerk opgebouwd door de
investeringen voor markt-
moet ook worden betaald.
overheid en vele gemotiveerde
partijen niet voldoende zal zijn.
Ondernemingsplan populair
Al vijfentwintig dorpshuisbesturen hebben een map met de methode “Ondernemingsplan stap voor stap” in huis gehaald. De methode bestaat uit een werkmap en een CD-rom. Het is zodanig van opzet dat ook mensen zonder ervaring ermee uit de voeten kunnen. Het doel van het ondernemingsplan is inzicht geven in de huidige situatie en de gewenste situatie voor de komende vier jaar. Het plan leidt stap voor stap naar actiepunten waarmee bestuur, beheer en bedrijfsvoering verbeterd kunnen worden. De methode is te bestellen bij het servicepunt van PRIMO-nh en is kosteloos voor leden van het PDNH. Niet-leden betalen e 25,-.
Het Parochiehuis in Hippolytushoef Dorpshuizen hebben diverse manieren om de ruimteverhuur en het barbeheer te organiseren. Dorpshuis het Parochiehuis in Hippolytushoef heeft zo’n bijzondere manier dat we er hier melding van maken. De verenigingen die de zaal gebruiken hebben een eigen sleutel en huren de zaal het hele jaar door. Ook in de vakanties, ongeacht of ze er zelf gebruik van maken. Ze betalen dus tweeënvijftig maal de zaalhuur van e 22 per week. De verenigingen vinden dat prima, want anders zou de zaalhuur omhoog zijn gegaan. Het moet uit de lengte of uit de breedte komen. Bijzonder is ook het gebruik van de bar. De verenigingen regelen zelf het schenken en afrekenen. Aan het einde van de avond dragen ze de omzet af, maar storten met toestemming van het dorpshuisbestuur 10% in de verenigingskas. Een bijzondere manier van klantenbinding!
De motivatie van vrijwilligers
PDNH zal financieel moeten
organisaties werkzaam in de
Naast deze belangrijkste argumen-
vrijwilligers zal de leefbaarheid
ten zijn er met name door een
van het platteland op termijn
zal verloren gaan indien zij
aantal professionele organisaties
doen verslechteren. De kwaliteit
moeten samenwerken met
ook argumenten genoemd om
van de (provinciale) dienstverle-
marktpartijen (die hier geld
juist wel uit te besteden.
ning dient voorop te staan.
mee verdienen) en/of hun
Het is aan de statencommissie
Ik wens de commissieleden veel
ondersteuning moeten inkopen
om te zijner tijd hiertoe besluiten
wijsheid toe in het nemen van de
bij een marktpartij.
te nemen.
juiste stappen.
Beleid en uitvoering zullen
Van af deze plaats wil ik een
verder uit elkaar worden
pleidooi doen voor de bijzondere
Dat de ondersteuning van
gehaald.
positie van de vele vrijwilligers-
PRIMO-nh ook van belang is
5
D O R P E N K R A N T
NH Grote besparing op kosten van verzekeringen
Onlangs heeft het Platform Dorpshuizen Noord-Holland de besturen van alle dorpshuizen in
de provincie per brief een aantrekkelijke collectieve verzekering aangeboden. Dit aanbod omvat de verzekering van opstal en inventaris, alsmede de kosten van bedrijfsschade en exploitatie
van uw dorpshuis. In samenwerking met Assurantiekantoor Bremer is het Platform erin geslaagd een grote speler op het terrein van verzekeringen te interesseren voor het verzekeren van de
aangesloten dorpshuizen. Er zijn zeer concurrerende premies bedongen. Het jaarlijkse voordeel kan oplopen tot duizenden euro’s. Ook dorpshuizen die nog geen lid zijn kunnen meedoen als
ze zich als lid bij het secretariaat van het PDNH melden. Heeft u nog vragen over dit aanbod? Bent u de brief kwijt? Of heeft u die niet ontvangen? Kijk dan op www.pdnh.nl
voor onze continuïteit, hebben
Brochure PDNH
Programma 2006/2007
wij onlangs ondervonden door
Tijdens de jaarvergadering is de
In overleg met de aanwezigen
het onverwachte vertrek van
nieuwe brochure van het Platform
worden de voornemens besproken
Rinus Harmsma. Daardoor dreig-
gepresenteerd. De prachtig uitge-
en verder aangevuld.
de het “website-project” te stran-
voerde brochure geeft informatie
De belangrijkste onderwerpen zijn:
den. Wij zijn blij dat er binnen
over de wijze waarop PDNH de
Regeling Buma/Stemra.
PRIMO-nh ruimte is gevonden
dorpshuizen ondersteunt.
Regelingen verschillen per
om een deel van de begeleiding
Belangenbehartiging, uitwisselen
provincie.
over te nemen. Daarmee zijn ver-
van informatie, advisering, collec-
tragingen voorkomen.
tieve kortingen en deskundigheids-
voor opstal en inboedel. Dit
Door het onverwachte vertrek
bevordering komen aan de orde.
punt is inmiddels afgehandeld
van Rinus Harmsma is het aantal
Tevens zijn de contributieregeling
en de aangesloten dorpshuizen
over de wetgeving die op uw dorpshuis van toepassing is?
bestuursleden teruggelopen tot
en de belangrijkste adressen
zijn geïnformeerd over de
Nieuwsgierig of er een draaiboek bestaat voor ver- en nieuw-
drie. Op dit moment is er contact
opgenomen. Het bestuur is bij-
mogelijkheden.
bouw? Kijk voor deze - en nog veel meer - vragen in de Vraag-
met een kandidaat bestuurslid.
zonder trots op deze brochure,
Het bestuur acht een uitbreiding
welke inmiddels is verspreid
dorpshuizen, provincie en
tot 6 bestuursleden noodzakelijk
onder alle dorphuizen en andere
gemeenten van het project
om goed te kunnen functioneren.
bij het dorpshuiswerk betrokken
WonenPlus en de relaties
Collectieve verzekeringen
Concrete uitwerking met
Vraagbaak bestuur en beheer Bent u als bestuurder op zoek naar een voorbeeld van een
arbeidscontract of een gebruikersreglement? Wilt u informatie
baak op www.dorpshuizen.nl Ook interessant voor dorpsraden!
Vergunningen in relatie tot
worden geïnformeerd.
Op de komende bestuursvergade-
instanties in Noord-Holland.
ring zullen profielen worden
Heeft u de brochure niet ontvangen
vastgesteld en vervolgens kan de
en hebben wij uw belangstelling
van internetsites bij aangesloten
werving beginnen. Mocht u het
gewekt, laat ons dit weten,
dorpshuizen en het geven van
Nog tijdens de jaarvergadering
de in het najaar uit te voeren
leuk vinden om deel uit te maken
wij versturen dan alsnog een of
gerichte gebruikersinformatie.
wordt besloten om over het
pilot-project zullen dan worden
van ons bestuur en uw kennis op
meerdere exemplaren.
onderwerp Paracommercie een
meegenomen.
bepaalde terreinen beschikbaar
met de Wmo.
Implementeren op verzoek
Balansen en kosten-baten-
analyses dorpshuizen.
paracommercie.
De implementatie van de web-
Overzicht van mogelijkheden
sites zal na 1 januari 2007 van
van zaalhuur per dorpshuis.
start gaan. De ervaringen van
thema-avond te organiseren.
wilt stellen voor alle dorpshuizen
WonenPlus
Subsidieregelingen.
Over de datum en de locatie zul-
Gerard de Nooy,
in Noord-Holland, laat het ons
De heer Piet Groot heeft na de
OZB
len de aangesloten dorpshuizen
secretaris.
dan weten.
pauze een uiteenzetting gegeven
Gerard de Nooy
over het provinciale project WonenPlus. Dat de dorpshuizen
Jaarvergadering Platform Dorpshuizen Noord-Holland
van groot belang zijn bij het slagen
De tweede jaarvergadering van het
een paal boven water. Zonder
Platform werd op 28 september
dorpshuizen is de leefbaarheid
2006 gehouden in dorpshuis
op het platteland niet op het goed
De Horn te Krommeniedijk.
niveau te houden/te brengen.
De kersverse voorzitter Ger
WonenPlus biedt praktische
Praamstra opent de vergadering
dienstverlening en persoonlijke
en deelt mede dat zijn voorganger,
ondersteuning aan ouderen,
Nico Bleeker, op 12 april 2007
gehandicapten en chronisch zieken,
zijn bestuursfunctie wegens te
waardoor zij langer zelfstandig
drukke werkzaamheden heeft
kunnen blijven wonen. WonenPlus
neergelegd. De vergadering mag
informeert, adviseert, bemiddelt en
zich verheugen op een grote
biedt waar mogelijk zelf aanvul-
van de eigen website. Die website is afgeleid van die van het PDNH en heeft een content
belangstelling van de aangesloten
lende diensten. Mocht u de jaar-
management systeem, waardoor er snel en eenvoudig mee gewerkt kan worden.
dorpshuizen. Voor het concept
vergadering hebben gemist en
De resultaten van deze eerste avond kunt u bekijken op www.dorpshuis-kudelstaart.nl,
verslag wordt verwezen naar onze
wilt u meer informatie over dit
website (www.pdnh.nl).
project bezoek dan de website
In deze nieuwsbrief willen wij
www.wonenplus-nh.nl of neem
een aantal zaken uit de vergade-
contact op onder telefoonnummer
voor een volgende instructie. De introductiekosten en het eerste jaar hosting zijn voor het
ring nader belichten:
072 512 69 11.
PDNH. Opgaven bij secretariaat@pdnh.nl
van dit project (en straks ook bij uitvoering van de Wmo) staat als
Instructies eigen website van start Op 29 november hebben de eerste drie dorpshuizen een instructie gekregen voor het beheer
www.dorpshuis-hippolytushoef.nl en www.dorpshuis-markenbinnen.nl. Let op: de websites zijn nog in ontwikkeling. Wil u ook een eigen website? Geef u dan op
6
D O R P E N K R A N T
De vergrijzing zet zich voort. Sommige kleine kernen hebben te weinig voorzieningen om de huidige en toekomstige senioren tot op hoge leeftijd in hun dorp te houden. Ook komt het voor dat oudere dorpsbewoners simpelweg niet weten welke voorzieningen voorhanden zijn. Wat kan een dorpsraad of een dorpshuis doen om het tij te keren?
Vergrijzing is kans voor dorpshuis Nederland vergrijst, of desgewenst verzilvert, de komende jaren in een rap tempo. Als de huidige generatie babyboomers bejaard wordt loopt het aantal senioren op tot ruim 4 miljoen in 2030. Wel is dit aantal afhankelijk van de definitie van de term ’senioren’ of ’bejaarden’. Vanaf welke leeftijd ben je oud? De tijd dat opa op zijn vijfenzestigste jaar een luie stoel kreeg in het bejaardenhuis ligt achter ons. Tegenwoordig worden we geacht zolang mogelijk zelfstandig te wonen, desnoods met behulp van mantelzorg, verzorging op maat en overige dienstverlening. Maar dat heeft aardig wat voeten in de aarde. Alleen al het aantal gerealiseerde aangepaste woningen blijft ver achter bij wat nodig is volgens de voorspelde prognoses en behoefteonderzoeken . Bovendien kampen thuiszorg en vervoer op maat op tal van plaatsen met wachtlijsten. Sommige oudere dorpelingen vertrekken om die redenen tegen hun zin naar de centrumgemeenten om dichter bij de door hen gewenste voorzieningen te wonen. Zeker als de laatste winkel zijn poorten sluit, de buslijn opgeheven wordt en de senior niet beschikt over eigen vervoer. Veel ouderen willen liever in hun dorp blijven wonen, als de voorzieningen maar bereikbaar en toegankelijk zouden zijn. Het dorpshuis en de dorpsraad kunnen een cruciale rol spelen in het op peil houden of brengen van het voorzieningenniveau. Met de komst van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) liggen er zelfs grote kansen voor ondernemende dorpshuizen en raden. Zeker als zij de samenwerking met ouderenbonden, gemeenten, woningcorporaties en zorginstellingen aangaan. De mogelijkheden bij een dergelijke samenwerking zijn schier eindeloos, afhankelijk van de behoefte en de lokale situatie. Denk hierbij niet alleen aan recreatie, ontmoeting of educatie, maar ook aan zaken als internetgebruik, de huisarts, de tandarts, de fysiotherapeut, medicijnbezorging. Ook klussendiensten, een bibliotheekservice, winkelvoorzieningen of een postagentschap zijn combineerbaar met een dorpshuis.
ouderenmarkt. Dit gebeurt ondertussen in alle provincies. Zo werd er bijvoorbeeld vorig jaar in het Friese Kollumerzwaag, ter ere van de opening van een zorgsteunpunt, in het dorpshuis een ouderenmarkt gehouden. Koersbal En wat te denken van een balie voor spreekuren van een bank of van de gemeente?
Friese voorlopers Friesland hakt al langer met dit bijltje. Door de grote hoeveelheid platteland, de talrijke kleine kernen en 230 dorpshuizen hebben de Friezen meer ervaring dan NoordHollanders. Projecten rond ouderenhuisvesting en zorg in Trynwalden en dienstenprojecten als Te Plak trekken niet voor niets landelijke belangstelling. Maar ook de ouderen moeten weten wat er aan voorzieningen voor hen is. Een leuke en effectieve manier om ouderen op de hoogte te brengen van het dienstenaanbod in hun dorp of regio is het organiseren van een
Ouderenmarkt
Ouderenmarkt Op deze informatiemarkt in het dorpshuis konden ouderen van alles te weten komen over wonen, de (thuis)zorg, thuismaaltijden, hulpmiddelen, klussendiensten, enzovoort. Diverse organisaties op het terrein van wonen, zorg en welzijn stonden met kraampjes. De voorlichters hadden alle tijd om de bezoekende ouderen advies op maat te geven. Ook plaatselijke verenigingen met een aanbod voor ouderen presenteerden zich en er waren demonstraties volksdansen, meer bewegen voor ouderen, koersbal en shuffle.
Ouderen onder dak Dat een informatiemarkt voor ouderen zijn nut bewijst, onder-
schrijft het onlangs verschenen rapport “Ouderen onder dak, een onderzoek naar wonen, welzijn en zorg voor ouderen in kleine dorpen”. Een van de constateringen in het rapport is namelijk dat ouderen vaak weinig bekend zijn met de vele mogelijke vormen van ondersteuning die hen ten dienste staan. Dat komt omdat men geneigd is te wachten met informatie zoeken tot de noodzaak zich aandient. Maar ook de onoverzichtelijkheid van het aanbod speelt een rol. Gezondheid en zorgbehoefte zijn de meest genoemde redenen om te vertrekken uit de kleine kern. Maar ook afnemende mobiliteit (niet meer kunnen autorijden of fietsen), afnemende sociale contac-
Subsidie groot onderhoud dorpshuizen is succes 2006 was het eerste van vier jaren dat dorpshuizen gebruik kunnen maken van een provinciale subsidieregeling voor groot onderhoud. Dorpshuizen in woonkernen tot 15.000 inwoners in Noord-Holland kunnen er in de periode 2006-2009 één keer gebruik van maken. De provincie subsidieert 50% van de noodzakelijk geachte kosten van groot onderhoud, waaronder begrepen de kosten van aanpassingen en verbouwingen die leiden tot betere gebruiksmogelijkheden van het dorpshuis. Het maximum dat kan worden aangevraagd is e 75.000. De provincie heeft dit jaar twintig aanvragen binnen gekregen. Daarvan zijn er tot nu toe elf gehonoreerd. Het gaat in totaal om een bedrag van e 465.389,- Dat is gemiddeld e 42.308, - per dorpshuis. Er is per jaar e 625.000,- beschikbaar, dus het budget van 2006 is niet helemaal gebruikt. Het overschot wordt overgeheveld naar volgend jaar. Een aantal van de overige negen van de twintig aanvragen is nog in behandeling. In sommige gevallen heeft de provincie aanvullende informatie gevraagd, bijvoorbeeld omdat een aanvraag niet specifiek genoeg was geformuleerd. Vier aanvragen zijn definitief afgewezen. De redenen om nee te zeggen waren: werkzaamheden waren al gestart voordat subsidie werd aangevraagd, geld was bedoeld voor volledige nieuwbouw; en de financiële dekking was nog niet rond. Na een afwijzing kan een dorpshuis opnieuw subsidie aanvragen, bijvoorbeeld wanneer de financiering in orde gemaakt is.
Informatie Kijk voor informatie op www.noord-holland.nl. Als u in het zoekvenster ’groot onderhoud dorpshuizen’ intypt komt u op een pagina waar u de deelverordening ’groot onderhoud dorpshuizen’, een aanvraagformulier en een lijst met veel gestelde vragen kunt downloaden. Wie na 1 januari 2007 een aanvraag doet moet er rekening mee houden dat er vanaf die datum een nieuw aanvraagformulier ingevuld moet worden. Dit is vanaf 1 januari op de website van de provincie te vinden. U kunt zich laten ondersteunen bij uw aanvraag. Met vragen kunt u terecht bij Mw. F. van Kessel, subsidiemedewerker van de provincie Noord-Holland, KESSELF@Noord-Holland.nl of telefonisch 023 5143143. U kunt ook een afspraak maken met Tim Boyenk of Jaap de Knegt, adviseurs van PRIMO-nh, voor een kosteloos bezoek waarin het plan en de aanvraag met u worden doorgesproken. Neem dan contact op met PRIMO nh, 0299 418700.
ten en het niet meer kunnen onderhouden van de eigen tuin spelen hierbij een rol. Uit het onderzoek blijkt dat er vaak wel mogelijkheden zijn om in de kleine kern te blijven wonen, maar dat men daarvan dus niet op de hoogte is. Hoewel het onderzoek in kleine kernen in Drenthe is gehouden zijn de uitkomsten van dit VROM rapport ook in Noord-Holland bruikbaar.
Levensloop Er is de laatste jaren steeds meer aandacht voor wat het rapport een “levensloopbestendige’’ woonomgeving op dorpsniveau noemt. Denk daarbij aan voldoende passende mogelijkheden voor wonen, basisvoorzieningen op dorpsniveau op het gebied van dagelijkse levensbehoeften en uitnodigende en stimulerende mogelijkheden voor ontmoeting en contact. Maar ook vervoer, toegang op dorpsniveau tot het totale pakket aan zorg- en dienstverlening en een verenigingsleven dat tegemoetkomt aan de wensen en mogelijkheden van ouderen. Maar wat helpen al die voorzieningen wanneer de informatie de ouderen niet bereikt? De zilveren uittocht gaat onverminderd voort. Het rapport adviseert daarom alle dorpsmedia, zoals de dorpskrant en de website, in te zetten. Maar ook het organiseren van bijeenkomsten in het dorpshuis wordt aanbevolen. Het rapport benadrukt met name de ontmoetingsfunctie van het dorpshuis.
Huiskamer Dorpshuizen zijn openbare voorzieningen waar iedereen welkom is. Een goed functionerend dorpshuis is als een huiskamer voor het dorp. Ook voor ouderen. Het moet daarom mogelijk zijn om hen te betrekken bij activiteiten van bestaande verenigingen. Of misschien wel nieuwe activiteiten als een ouderensoos of gezamenlijke maaltijden. Misschien zijn er mogelijkheden om in overleg met de gemeente een wijksteunpunt of een dorpswinkel te realiseren. En u kunt een informatiemarkt organiseren om uw ouderen te informeren over voorzieningen en mogelijkheden. PRIMO nh ondersteunt u graag. Tim Boyenk, Jaap de Knegt Downloaden rapport “ouderen onder dak” via www.verweyjonkerinstituut.nl/publicaties
7
D O R P E N K R A N T
Dorpswinkels Een dorpswinkel is een locatie waarin private en publieke (diensten)aanbieders worden samengebracht zodat voorzieningen in kleine kernen behouden kunnen blijven. Hiervoor is door de provincie Noord-Holland een aantal modellen van dorpswinkels ontwikkeld die, aangepast aan de plaatselijke situatie, economisch haalbaar kunnen zijn. Maatwerk dat inspeelt op de lokale behoeften vergroot de kans op succes. Een kleine supermarkt met een lage omzet kan bijvoorbeeld in combinatie met andere diensten voldoende inkomen voor de exploitant opleveren. Die andere diensten kunnen er vele zijn. Denk aan een servicepunt van TPG post, een pinautomaat, een wekelijks spreekuur van de bank of de woningbouwvereniging, een afhaalpunt van medicijnen, een bibliotheek of de VVV. Het gaat daarbij natuurlijk om aanvullende diensten die nog niet door
Wijk aan Zee riep zichzelf in 1999 uit tot cultural village van Europa als tegenhanger van culturele hoofdstad Europa. Bijna de helft van de Europeanen woont tenslotte in kleinere kernen en dorpen. Met voortvarendheid werd er gewerkt aan een buitengewoon interessant cultureel, sociaal en economisch uitwisseling programma met dorpen in Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië, Griekenland, Engeland en oost-europese landen. De impact was enorm en de initiatiefnemers van het eerste uur Bert Kisjes en Jan de Wildt zitten nog steeds niet stil.
anderen in de directe omgeving worden aangeboden. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland heeft de komende vijf jaar 1,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor dit project. De provincie wil met deze middelen een impuls geven aan de leefbaarheid en de sociaal-economische ontwikkeling van kleine dorpskernen (kleiner dan 5000 inwoners). De regeling voorziet in een co-financiering voor het (laten) maken van een marktonderzoek en een voorzieningenvisie, het opstellen van een bedrijfsplan en voor noodzakelijke investeringen voor aanpassingen van inboedel of pand en opleidingskosten van personeel. Alle gemeenten in Noord-Holland kunnen gebruik maken van deze regeling. Meer informatie kunt u opvragen bij Mira Heesakkers, beleidsadviseur welzijn. E-mail adres: heesakkersm@noord-holland.nl
Wijk aan zee al 70 jaar een lat-relatie met Beverwijk
En het cultural village project loopt nog steeds door. Wijk aan Zee hoort bij de gemeente Beverwijk. Op 20 oktober vond er op initiatief van Wijk aan Zee een werkconferentie plaats onder de prikkelende titel “Beverwijk-Wijk aan zee: 70 jaar LAT-relatie”. Het trok veel belangstelling. Veel vertegenwoordigers van de gemeente gaven acte de presence, evenals talrijke Wijkaanzeeërs. De burgemeester
van “de stad” Beverwijk, de heer Wetering was gevraagd als dagvoorzitter; een rol die hij met verve vervulde. De stadarchivaris Jan van der Linden gaf op boeiende wijze een overzicht van de geschiedenis van “het dorp” Wijk aan Zee. De Spanjaarden, de armoedige tijden in het verleden, de overheersende aanwezigheid van Corus (vroegere Hoogovens), de samenvoeging van Wijk aan Zee met Beverwijk en de opkomst van het toerisme; alles passeerde op beeldende wijze de revue. Samen met de cartoonist Jan van der Schoor is er een fraai boekje uitgegeven over die LAT-relatie, wat gretig aftrek vond bij de aanwezigen. Ooit was er zelfs sprake om het dorp van de aardbodem te laten verdwijnen om plaats te laten maken voor de uitbreidingsplannen van de staalgigant.
Dorpsberaad nieuwe stijl?
Omgangsvormen Vier workshop inleiders gingen in twee sessies in op de verschillen van een stadswijk en een dorp. Behalve Bert Kisjes en Jan de Wildt waren dat Corus woordvoerder Hans Goosens en hoofd wijkzaken Dirk Hulskes. Deze laatste had enige moeite om de verschillen tussen een eeuwenoud dorp en de andere wijken van Beverwijk te zien. Voor hem zelf was het helder; Wijk aan Zee is gewoon een wijk van Beverwijk en draagt zelfs die naam. Volgens dit denkpatroon heeft het recht op dezelfde behandeling als andere wijken van Beverwijk. In allerlei toonaarden maakten de aanwezige dorpelingen de gemeentelijke vertegenwoordigers van Beverwijk duidelijk dat dit anders zit. De geschiedenis, de omgangsvormen, het verenigingsleven en de sociale infrastructuur zitten in een dorp toch echt anders in elkaar dan in een “gewone” stadswijk. Zeker als je dit vergelijkt met een herstructuringswijk als Prinsenhof (vroeger Oranjebuurt) of de Vinex-achtige nieuwbouwwijk Broekpolder. Uit het slot-betoog van de burgemeester werd duidelijk, dat die boodschap ondertussen wel overgekomen was bij de bestuurders en ambtenaren. Er werd zelfs alom liefdevol gesproken over “dorpsgericht” samenwerken in plaats van wijkgericht samenwerken.
Schaalvergroting De organisatoren hadden de commissaris van de Koningin,
een aantal reguliere activiteiten van bijvoorbeeld de sportverenigingen op heel wat goodwill konden rekenen. Er werd zelfs vastgesteld dat het een originele gedachte was om de subsidie verlening voor vrijwilligersorganisatie door het dorp te laten vaststellen. Maar verstoorde dat nu weer niet het gevoelige evenwicht in de onderlinge relaties? De één krijgt wel subsidie en de ander niet meer, ondanks een jarenlange inzet. Geeft dat juist geen conflicten?
Jan van der Schoor Borghouts weten te strikken om een speech te houden over het besturen van gemeenten. Borghouts ging uitvoerig in op de door hem gewenste schaalvergroting van de Noord-Hollandse gemeenten. In het algemeen moeten gemeenten doorgroeien naar gemiddeld 40.000 inwoners,
“DORP AAN ZEE.”
anders zouden ze de boot missen, volgens de commissaris. Haarlemmerliede en het eiland Texel vormden om tal van reden eventueel wel een uitzondering. Grotere gemeente hebben meer slagkracht, een beter ambtelijk apparaat en ze kunnen “professioneler” opereren, luidde zijn bood-
schap. Iets waar niet iedere toehoorder onmiddellijk van overtuigd was. Leidde dit verschijnsel niet ook tot een grotere afstand van de gemeentelijke organisatie en de dorpelingen, vroeg de zaal zich af. Wordt de kloof niet groter? Na de lunch werden er twee praktijk voorbeelden bij de kop genomen, die opgelost moesten worden. Een kleinschalige staanplaats voor kampeerwagens in de dorpskern en een nieuwe subsidieregeling voor sociaal culturele activiteiten voor en door het lokale verenigingsleven. Dit in plaats van de oude, nogal starre en weinig innovatieve standaardregeling. De discussies in werkgroepen lieten soms botsende meningen zien, maar men kwam er toch redelijk uit. Al leverde het subsidie onderwerp in eerste instantie nogal wat onduidelijkheden op, omdat
De organisatoren zien terug op een vruchtbare dag. Het gemeentebestuur heeft aangegeven graag verder met de dorpelingen verder te willen praten over de eventuele vervolgstappen. Gedacht wordt aan soort dorpsberaad met de dorpsraad, de verenigingen en geïnteresseerde burgers, want de dorpsraad kan het met zijn beperkte actieve kader en de vele agendapunten niet alleen, dat werd wel duidelijk. In het verleden is er over en weer heel wat gescholden. De gemeenteambtenaren scholden op het dorp waar iedereen altijd wat anders wil. Omgekeerd schold het dorp op de gemeente omdat zij Wij aan Zee niet snapt. In de aflopen twintig jaar heeft Wijk aan Zee als gemeenschap aan vitaliteit het een
en ander laten zien dat. stof tot nadenken geeft hoe je dat soort ontwikkelingen kunt bevorderen. Het was voor het eerst in 70 jaar lat-relatie dat gesproken werd over de verhouding gemeente en dorp binnen de gemeente. Wijk aan Zee heeft geprobeerd het Beverwijkse bestuur ervan te overtuigen dat de gemeente als geheel er baat bij heeft dat het dorp zich begrepen voelt. Tim Boyenk
8
D O R P E N K R A N T
De belastingdienst heeft de vrijwilligersregeling in augustus 2006
Aan een vrijwilliger mag per maand maximaal e 150,- belastingvrij
aangescherpt. De vergoeding die aan een persoon mag worden
worden uitbetaald tot een maximum van e 1.500,- per jaar, zonder
verstrekt om als vrijwilliger te worden aangemerkt, moet lager
dat daarvoor bonnetjes en rekeningen hoeven te worden overlegd.
zijn dan een marktconforme beloning. Voor vrijwilligers die ouder
De regeling is van toepassing op die dorps- en gemeenschapshuizen
zijn dan 23 jaar is geen sprake van een marktconforme beloning
(stichtingen, verenigingen) die niet belastingplichtig zijn voor de
wanneer de vergoeding maximaal e 4,50 per uur bedraagt.
vennootschapsbelasting of daarvan zijn vrijgesteld. Zie voor meer
Voor vrijwilligers jonger dan 23 jaar geldt een maximale vergoe-
voorwaarden het artikel ’Waardering en beloning’ in de Vraagbaak
ding van e 2,50 per uur. De vrijwilligersvergoeding is een wettelij-
op www.dorpshuizen.nl.
C O L O F O N
Vrijwilligersvergoeding aangescherpt
Luc Overman
ke regeling met het karakter van een onkostenvergoeding.
Handleiding multifunctionele centra
Turkse ouderen uit Hoorn en Alkmaar hebben op 1 december een bezoek gebracht aan Middelie en Schermerhorn. Ze waren te gast op 2 boerderijen die dagbesteding bieden aan mensen
contact met het Nederlandse platteland. Ze zijn onbekend met
Landschap en cultuurhistorie
het zorgaanbod van boeren. De bezoeken werden georganiseerd
De provincie Noord-Holland
door PRIMO nh en Landzijde, een transferpunt voor Landbouw
heeft een beleidskader
met een zorgvraag. Oudere allochtonen komen nauwelijks in
en Zorg in Noord-Holland.
gemaakt over landschap en cultuurhistorie. Het is een overzichtelijke publicatie waarbij de tekst rijkelijk wordt ondersteund met beeldmateriaal. Er staan veel kaarten in op regionaal niveau. Gebieden waar extra aandacht naar uitgaat worden apart vermeld. Dat geldt ook voor een overzicht van landschapselementen die beschermd zijn. Per regio wordt uiteengezet wat het beleid van de provincie is. Bestellen via de website van de provincie www.noord-holland.nl
Bij het opzetten en beheer van multifunctionele centra komt heel wat kijken. Vrijwilligers uit Flevoland en het Selby District in Groot-Brittannië hebben onlangs een aantal tips op papier gezet in de gids ’Multifunctionele Centra voor een Leefbaar Platteland’. Heel herkenbaar voor dorpen in Noord-Holland en een aanrader voor iedereen die plannen heeft voor (ver)bouw van kerk of dorpshuis tot multifunctioneel centrum. De gids bestrijkt het hele ontwikkelingsproces van een multifunctioneel centrum: van het eerste idee over het opzetten van een centrum en het bijeenbrengen van geïnteresseerden, tot de opening van het gebouw, de exploitatie en het beheer. Zelfs het blijven aanwakkeren van de betrokkenheid komt er in voor. Ook fondsen werven en lobbyen komt aan de orde. Leuk detail: de gids heeft een checklist voor succes opgenomen. Plannen, organiseren en communiceren spelen daarin een grote rol. De gids is te downloaden op: www.flevoland.nl/themas/ europa/leader+-1/
Cursusaanbod
D O R P E N K R A N T
Bezoek allochtone ouderen bij een zorgboerderij
Tim Boyenk
Anita Blijdorp
Jaap de Knegt
Uitgever PRIMO nh
Redactie Anita Blijdorp Tim Boyenk Jaap de Knegt
Eindredactie Luc Overman
Nieuws platform dorpshuizen Gerard de Nooy
Foto’s en cartoons Tim Boyenk Peter Hardewijn Jaap de Knegt Hans Paar Jan van der Schoor (cartoon)
Redactieadres PRIMO nh, Postbus 106, 1440 AC Purmerend, Tel: 0299 418700 loverman@primo-nh.nl
Bezoekadres
men geen opleiding gevolgd die is gericht op het bestuurswerk.
PRIMO nh, Emmakade 4, 1441 ET Purmerend
Bestuursleden leren van elkaar, maar de omgeving stelt soms hogere eisen
Vormgeving
aan kennis en kunde. Denk aan de ingewikkelde wetgeving op het gebied
Studio Stevens, De Rijp
van ruimtelijke ordening, het opbouwen van contacten met de gemeente,
Oplage
fondswerving en publiciteit.
1500 exemplaren
Bestuursleden van dorpsraden en dorpshuizen zijn vrijwilligers. Vaak heeft
PRIMO nh organiseert daarom begin 2007 acht cursusavonden over de volgende onderwerpen: ruimtelijke ordening, rol en taak van de dorpsraad, contacten met de gemeente, fondswerving, publiciteit, conflicthantering met jongeren, vergadertechnieken en het maken van een dorpsplan. Begin januari ontvangen dorpsraden en dorpshuizen het aanbod per post. Hierin vindt u een omschrijving van de inhoud van de onderwerpen. Sommige avonden zijn vooral gericht op bestuursleden van dorpsraden, andere zijn ook voor dorpshuisbestuurders interessant. De keus is aan u.
Copyright overname of nadrukken van artikelen, of van delen daarvan, is uitsluitend toegestaan na overleg met en toestemming van de redactie en altijd met bronvermelding.