D O R P E N K R A N T N U M M E R 7 ✱ J A A R G A N G 3 ✱ O K T O B E R 2 0 0 8 ✱ P R I M O N H , H E T K E N N I S C E N T R U M VA N D E S O C I A L E P R A K T I J K
Een kijkje in de keuken PAGINA:
2
Van winkel naar servicepunt PAGINA:
3
Groepsfoto van dorpsraden PAGINA:
Van Ewijcksluis wil niet groeien
4
PAGINA:
Een mooier Nederland
6
PAGINA:
8
Half december gaat de nieuwe dienstregeling in van Connexxion. Er komt een nieuw busboekje uit. De lijnen en de tijden voor 2009 zullen erin staan. Dus ook de buslijnen in de Kop van Noord-Holland, zoals lijn 135 van Hoorn naar Den Helder. Maar een gewone bus die van dorp naar dorp rijdt ontbreekt. Vooral met de oost-west verbindingen is het slecht gesteld. Voor Connexxion is een reguliere buslijn langs de kleine kernen onrendabel.
G
emeenten in de Noordkop vinden dit een slechte zaak voor dorpsbewoners die niet over een auto beschikken. Piet Heneweer is al jaren in de weer om aan een oplossing voor dit probleem te werken. Dit begint vruchten af te werpen. Als het aan gemeenten ligt, rijden er straks twee extra buurtbussen in het noorden van Noord-Holland. En het zou mooi zijn als ze worden opgenomen in de nieuwe dienstregeling van Connexxion. Piet Heneweer heeft er al namen voor bedacht: de Noordkop en de Westfries. Jaap van Driel is ambtenaar voor de WMO bij de gemeente Niedorp. Mede namens zeven andere gemeenten in de Kop werkt hij mee aan een pilot om het (openbaar) vervoer voor allerlei doelgroepen te verbeteren. Een van de deelprojecten is onderzoek doen om een buurtbus aan het rijden te krijgen waar een logische vervoersverbinding ontbreekt. Jaap van Driel: ‘we willen de gebrekkige vervoersverbindingen tussen de kleine kernen verbeteren. Als het niet via een reguliere buslijn kan dan maar met behulp van buurtbussen die door vrijwilligers worden bestuurd.’ Piet Heneweer is ook lid van de werkgroep buurtbus en zit daarnaast
Oproep lezersonderzoek zie pagina 2
in de WMO-adviesraad van Niedorp. Sinds kort is hij bestuurslid van één van de onlangs opgerichte buurtbusverenigingen. Piet Heneweer is druk bezig met de voorbereidingen van de twee buslijnen. Hij wordt daarbij gesteund door de twee andere leden van de werkgroep Minne Boersma en Jaap van Driel. Er komt heel wat bij kijken. Chauffeurs zoeken, subsidie aanvragen, een dienstregeling opstellen, om maar wat te noemen.
‘ER KOMT HEEL WAT BIJ KIJKEN’ De provincie heeft een subsidieregeling voor buurtbussen. Die subsidie is bedoeld voor de onkostenvergoedingen van de vrijwillige chauffeurs. Een subsidie bij de provincie kan alleen worden aangevraagd door een rechtspersoon. Na een korte intensieve zoektocht zijn ze er in geslaagd drie verenigingsbesturen op te richten. Twee verenigingen voor de afzonderlijke buslijnen en een overkoepelend bestuur. De oud-burgemeester van Niedorp, mevrouw Lenie Jansen is bereid gevonden voorzitter te worden van het overkoepelend bestuur. Voor de oprichting van een buurtbusvereniging is er een startsubsidie verkrijgbaar.
De bus in de buurt Jaap van Driel: ‘voor onze regio is Schagen de centrumplaats. Dus de bussen moeten van en naar Schagen rijden. Waarom? Om een voorbeeld te noemen: sinds enige tijd zit in Schagen de sociale dienst voor 6 gemeenten in de Kop. Daar moet je heen voor zaken als uitkeringen en inburgering. Hoe kom je daar als bijstandsgerechtigde zonder auto? Een ander voorbeeld zijn de scholieren van het voortgezet onderwijs. Ze gaan nu meestal op de fiets. Maar in de winter is dat geen pretje. Als ze gezamenlijk de bus nemen is het nog gezellig ook.’
twee lijnen te bemensen. Piet Heneweer: ‘we kunnen nog vrijwilligers gebruiken. We hebben uitgerekend dat we ongeveer 300 chauffeursuren nodig hebben. De mensen doen het vrijwillig, dus je vraagt ze voor ongeveer één dagdeel per twee weken. Meer mag ook natuurlijk.’ Er wordt gedacht aan oud-werknemers van Connexxion die met de VUT zijn. Maar ook anderen zijn welkom.
‘VOOR ONS IS SCHAGEN HET CENTRUM’
Vrijwilligers Er worden momenteel vrijwilligers gezocht die op de busjes willen rijden. Daarbij wordt een groot netwerk ingeschakeld, want er zijn veel chauffeurs nodig. Piet Heneweer: ‘er is een grote bijeenkomst belegd in het stadhuis van Schagen. En alle dorpsraden zijn ingeschakeld.’ Inmiddels hebben zich ongeveer 45 mensen opgegeven. Dat is nog niet genoeg om de
Aan de potentiële chauffeurs worden geen bijzondere eisen gesteld. Piet Heneweer: ‘je moet minimaal twee jaar een gewoon rijbewijs hebben, je wordt medisch gekeurd en je moet een rijtest afleggen.’
Dienstregeling De busjes zijn eigendom van Connexxion en worden ook door de busonderneming onderhouden.
VAN KREILEROORD •
• NAAR SCHAGEN
De ene lijn gaat van Kreileroord naar Schagen en terug. Hij heeft tussenstops in Wieringerwerf, Slootdorp, Wieringerwaard, Anna Paulowna en Oudesluis. De andere lijn gaat van Schagen naar Obdam en stopt in Barsingerhorn, Kolhorn, Lutjewinkel, Winkel, Nieuwe Niedorp, Oude Niedorp, Hoogwoud en Opmeer. De bus moet uiteindelijk elke uur (behalve op zondagen) gaan rijden van 6 uur in de ochtend tot 8 uur in de avond. De dienstregeling voor buurtbus de Noordkop wordt vanaf de start volledig uitgevoerd. Voor de andere buurtbus, de Westfries, is de invoering afhankelijk van het
2
D O R P E N K R A N T
aantal chauffeurs dat zich aanmeldt. De dienstregeling is afgestemd op de treintijden van de stations Anna Paulowna, Schagen en Obdam.
• VAN SCHAGEN
NAAR OBDAM •
Ook zijn er handige overstapmogelijkheden op de reguliere buslijnen van Connexxion. Verschillende burgemeesters en wethouders in de regio voegen de daad bij het woord. Zij hebben zich aangemeld om - als vrijwilliger - een keer een rit te verzorgen. Wilt u ook rijden en zo helpen om de dorpen leefbaar te houden? Meld u aan!
Een kijkje in de keuken Zet een paar dorpshuisbestuurders bij elkaar en er zal altijd een geanimeerd gesprek ontstaan. Onze ervaring is dat ze elkaar het hemd van het lijf vragen en ook graag vertellen over de eigen plannen en successen. Met die uitwisseling inspireren de besturen elkaar. Het Platform Dorpshuizen NoordHolland (PDNH) wil die behoefte aan uitwisseling een handje helpen door hier gelegenheid voor te creëren. Daarom organiseert het PDNH op 25 november voor de aangesloten dorpshuizen een nieuwe activiteit: een kijkje in de keuken van een ander dorpshuis. Bezoekende dorpshuizen krijgen uiteraard ook de gelegenheid om vragen te stellen. Want misschien is de gedachte om met een woningcorporatie te gaan praten bij hen ook wel eens opgekomen, maar hebben ze nog te weinig informatie om de stap te zetten. Op 25 november is er gelegenheid om te vragen hoe het ze in De Kwaker bevalt.
Voor meer informatie over de buurtbus of voor het aanmelden als vrijwilliger: Piet Heneweer p.heneweer@kpnplanet.nl 06 - 22 70 51 85
Het opzetten van de buurtbussen is een onderdeel van een project doelgroepenvervoer. Dit is een samenwerkingsverband van acht gemeenten in de Kop van Noord-Holland. Het belangrijkste doel van dit project is het afstemmen van verschillende vormen van vervoer: openbaar vervoer, leerlingenvervoer en WMO vervoer. De gemeenten leveren ambtelijke capaciteit.
De Kwaker in Westzaan bijt de spits af. In dit dorpshuis in het karakteristieke lintdorp onder de rook van Zaandam kunt u zien en beluisteren hoe het bestuur de zaken aanpakt. Bijvoorbeeld hoe de bewoners bij De Kwaker worden betrokken. Speciale aandacht is er voor de recente geschiedenis. Na een dreiging met sluiting door de gemeente is het dorpshuis verkocht aan woningcorporatie Parteon.
Het bestuur huurt het dorpshuis nu van Parteon. De eerste vijf jaar is dat nog met financiële steun van de gemeente, daarna moet het dorpshuis de huursom helemaal zelf opbrengen. Daarom wordt er geëxperimenteerd met nieuwe activiteiten om meer inkomsten te krijgen. Een interessant onderwerp dat in vrijwel elk dorpshuis op de agenda staat.
Als er andere dorpshuizen aanwezig zijn die ervaring met het onderwerp hebben dan kunnen ook zij het woord krijgen. Alles wat bijdraagt aan kennisuitwisseling en inspiratie wordt verwelkomd. Bij het PDNH aangesloten dorpshuizen hebben een uitnodiging voor deze avond ontvangen. Opgave is ook mogelijk via jdeknegt@primo-nh.nl
De Nieuwe kaart
Hier kan ik ademen Bij Uitgeverij Noord-Holland is een prachtig boek uitgekomen met foto’s en verhalen van mensen uit de Schermer. Tussen 2004 en 2008 zijn diverse inwoners van de Schermer op de foto gezet en geïnterviewd. Fotograaf Johan Witteman en schrijfster Tanja Schermerhorn komen zelf uit de regio. Ongeveer 35 mensen, boeren, burgers ouderen,
jongeren zijn geportretteerd. Tijdens de viering van het 375 jarig bestaan van de gemeente Schermer is het boek gepresenteerd. Het kan worden besteld via de website van de uitgeverij: www.uitgeverij-noord-holland.nl Titel Hier kan ik ademen ISBN 987-90-78381-22-8 Kosten 24 euro
Lezersonderzoek De redactie wil haar informatievoorziening zo goed mogelijk afstemmen op de wensen van de lezers. Wij hebben inmiddels zeven Dorpenkranten uitgebracht. Wij zijn benieuwd naar uw mening over de krant. Heeft u er wat aan? Is de informatie toegankelijk? Daarom houden wij een lezersonderzoek. Bij de krant is een korte vragenlijst meegestuurd. Het invullen neemt slechts enkele minuten in beslag. Na invulling kunt u de retourenvelop gebruiken. Een postzegel is niet nodig. Wij verzoeken u vriendelijk hieraan mee te werken. U kunt deze vragenlijst ook digitaal invullen. Ga naar de website van PRIMO nh kies in de linkerkolom voor ‘dossiers’ en ga naar ‘dorpen en platteland’.
Zestig studenten van Wageningen naar Sint Pancras Zestig studenten van de Universiteit van Wageningen waren op 17 september op bezoek in Sint Pancras. De studenten moeten in het kader van hun studie “Spatial Planning” praktijksituaties bestuderen. In Sint Pancras ligt een veelomvattend plan op tafel. Na diverse verkenningen van de gemeente Langedijk zijn er twee scenario’s uitgerold die op haalbaarheid worden getoetst. In het meest ingrijpende scenario zouden allerlei accommodaties moeten verhuizen of veranderen: een brede school, de kinderopvang, de bibliotheek, de voetbalvelden. De gemeente is hierover in gesprek met de direct belanghebbenden en met het dorpsplatform. Op initiatief van de gemeente en de provincie is de universiteit van Wageningen erbij gehaald. De studenten moeten in hun tweede jaar een concreet plan van aanpak bestuderen. In september hebben zij in dorpshuis De Geist veel informatie gekregen over de stand van zaken. Als studieopdracht mogen zij onderdelen van het scenario onderzoeken. Sommigen zijn meteen de straat opgegaan om gesprekjes met bewoners aan te knopen. Op 21 oktober hebben de studenten met het beste werkstuk een presentatie gegeven in de Geist.
Wist u dat er in het dorp ’t Veld in de gemeente Niedorp 450 nieuwe woningen gebouwd gaan worden? Is het u bekend dat de Wieringermeer plannen heeft om ten zuiden van Kreileroord een groot windmolenpark te bouwen? Op de Nieuwe Kaart van Nederland kunt u het zelf bekijken. Deze kaart geeft een actueel overzicht van geplande ruimtelijke ontwikkelingen in Nederland. Via de postcode kunt u inzoomen op uw eigen woonomgeving en erachter komen waar nieuwe projecten gepland zijn. Die kunnen gaan over wonen, werken, voorzieningen, natuur, recreatie, water en infrastructuur. Ook groenprojecten zijn er te vinden, zoals het project Amstelgroen bij het dorp Nes a/d Amstel, vlakbij Amstelveen. De interactieve kaart geeft achtergrondinformatie als u op het informatie-icoontje klikt en daarna op een project. Het zijn vooral gemeenten die hun plannen doorgeven, maar niet alle plannen staan in de database. De website, die maandelijks wordt vernieuwd is een initiatief van het ministerie VROM en het Nirov. Kijk zelf op www.nieuwekaart.nl
3
Het begon in 2006 als een pilot met twaalf gemeenten in Noord-Holland. Allemaal gemeenten met kleine kernen tot vijfduizend inwoners. De Provincie wilde in samenwerking met deze gemeenten werken aan het handhaven of verbeteren van het voorzieningenniveau door middel van dorpswinkels. Winkels waarin publieke en private voorzieningen en diensten gecombineerd aangeboden worden aan de bevolking. Op basis van de behoeften van de bevolking kan de beste mix gevonden worden voor het dorp. De combinatie van publiek (overheid, zorginstelling of dorpshuis) en privaat (supermarkt, bank) zorgt voor duurzaamheid en betere exploitatiekansen voor de winkel.
Deelverordening dorpswinkels
Fasen
Na de pilot in 2006 kwam de provincie in 2007 met de deelverordening Dorpswinkels Noord-Holland. Daarmee werd het voor alle gemeenten mogelijk om een dorpswinkel te realiseren. De eerste was de servicewinkel in Heerhugowaard-de Noord, die in juni 2007 tot stand kwam. Hier zijn aan de bestaande bibliotheek een aantal diensten toegevoegd: een servicebalie van de Rabobank, een publieksbalie van de gemeente en een loket van de woningcorporatie. De bibliotheek heeft door deze uitbreiding een verdubbeling van haar openingsuren gekregen en fungeert nu ook als ontmoetingsplek. Maar ook vóór de verordening waren er al dorpswinkels in beweging. Woningcorporaties steunden de realisatie hiervan. Een voorbeeld is de dorpswinkel in Schermerhorn. Deze maakt deel uit van een zorgcentrum waarin ook een wijksteunpunt zit. De receptie van het centrum is hier omgebouwd tot een klein winkeltje voor de verkoop van levensmiddelen.
De realisatie van een dorpswinkel bestaat uit verschillende fasen. Voor iedere fase kan een gemeente subsidie aanvragen bij de Provincie. De eerste fase is het haalbaarheidsonderzoek. Wanneer blijkt dat een dorpswinkel haalbaar is, kan vervolgens subsidie worden aangevraagd voor een bedrijfsplan. De gemeente Koggenland en Graft-de Rijp hebben het haalbaarheidsonderzoek inmiddels afgerond voor respectievelijk de kernen Berkhout en West-Graftdijk. Zij bevinden zich nu in de overgangsfase naar het opstellen van een bedrijfsplan. Uit het bedrijfsplan moet blijken dat de exploitatie van de dorpswinkel voor minimaal twee jaar mogelijk is. De gemeente Langedijk bevindt zich in deze fase voor een dorpsservicepunt in Oudkarspel. Wanneer ook het bedrijfsplan is goedgekeurd, kan de laatste subsidie worden aangevraagd voor de inrichting van de winkel. In Warder (gemeente Zeevang) zal hier eerdaags mee gestart worden. Sint Maarten, gemeente Harenkarspel, is zelfs al zover dat zij binnenkort haar deuren kan openen. En de dorpswinkel in Twisk (gemeente Medemblik) is deze fase feitelijk al voorbij, maar is nog wel steeds volop in ontwikkeling.
‘VOLOP ONTWIKKELINGEN’ Twee vrouwen runnen het geheel en doen dat met succes. De winkel draait volledig op vrijwilligers. De Wooncompagnie heeft hier financieel aan bijgedragen. De Westfriese woningcorporatie het Grootslag is partij geweest in de totstandkoming van de dorpswinkel in Westwoud. De winkel zit in het seniorencentrum Seniores Priores en is hoofdzakelijk gericht op ouderen. Het centrum biedt onderlinge hulp en zorg in de vorm van busvervoer, dienstverlening, maaltijden en een aanbod van activiteiten. De gemeente Drechterland heeft voor Seniores Priores onlangs gebruik gemaakt van de subsidieregeling. Met dat extra geld wil Drechterland de functies van het centrum verbreden, om op die manier tekorten in de exploitatie weg te kunnen werken.
Volop ontwikkelingen dus. Toch is er nog een flink aantal gemeenten dat niet van de subsidieregeling gebruik maakt. Drie gemeenten zitten in een verkenningsfase. Zij bekijken eerst de eigen mogelijkheden en gaan in gesprek met potentiële partijen, alvorens zij hier onderzoek naar laten doen. Acht gemeenten sluiten deelname aan de regeling niet uit, maar gaan er vooralsnog niet actief mee aan de slag. Ongeveer twintig gemeenten met kleine kernen zien geen mogelijkheden voor een dorpswinkel of vinden dat niet de hoogste prioriteit.
Ervaringen PRIMO nh heeft de laatste jaren ervaring opgedaan met de toepassing van de subsidie
Van winkel naar servicepunt regeling dorpswinkels voor gemeenten. In plaats van de term ‘dorpswinkels’, wordt tegenwoordig steeds vaker gesproken van een ‘dorpsservicepunt’. Het woord ‘winkel’ wekt al snel de associatie met een dorpssuper op, terwijl dat niet altijd terecht is.
‘DRAAGVLAK IS BELANGRIJK’ Dorpsservicepunten komen het meest voor in dorpen tussen 900 en 1300 inwoners. Belangrijk bij het van de grond krijgen van zo’n servicepunt is het draagvlak bij de bevolking. Dat kunnen klanten of vrijwilligers zijn. De inbreng van vrijwilligers kan voor de totstandkoming namelijk van cruciaal belang zijn. Mede omdat de omzet van dorpsservicepunten zeer gering is. Een dorpsservicepunt kan het samenspel zijn van publieke en private partners. Toch spelen commerciële partijen niet altijd een (hoofd)rol. In het kort kan worden gezegd dat de oprichting van een dorpsservicepunt een langdurig proces is. De subsidie van de provincie kan gemeenten daarbij over de streep trekken. Hiermee kan een dorpsservicepunt op maat worden gecreëerd, want geen twee projecten zijn hetzelfde.
Nieuwe regeling per 2009 De Provincie Noord-Holland is bezig met een nieuwe regeling. De bedoeling is om per 1 januari 2009 de subsidieregeling Dorpswinkels te combineren met die van Wijksteunpunten. In essentie zal de regeling van dorpswinkels niet veel veranderen, omdat de Provincie van mening is dat deze goed functioneert. Voor gemeenten die nu al nadenken over dorpswinkels blijft alles dus even gemakkelijk. Meer informatie over zowel de huidige als de nieuwe regeling (per 2009) is te vinden op www.noord-holland.nl.
Winkel in seniorencentrum te Westwoud
NIET ZIELIG, NIET BOOS In mei van dit jaar hebben de tien grootste plattelandsgemeenten van Nederland zich verenigd in de ‘P10’. De naam is een speelse verwijzing naar de G4 en de G21, het overleg van de grootste steden in ons land. De P10 zijn aangehaakt bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De grote plattelandsgemeenten lopen allemaal tegen dezelfde problemen aan. Burgemeester Aalderink van Bronckhorst is de eerste voorzitter: ‘Wij willen een andere verdeling van de geldmiddelen uit het gemeentefonds. Door de uitgestrektheid van onze gemeenten hebben wij meer voorzieningen per inwoner nodig dan een stad. Plattelandsgemeenten zouden naar verhouding meer geld moeten krijgen. Wij zijn niet zielig, wij zijn niet boos, maar we willen wel dat er oog is voor wat er op het platteland speelt. We zijn al uitgenodigd door TPG post om te komen praten over de nieuwe spreiding van verkooppunten op het platteland.’ De provincies Friesland, Drenthe, Gelderland en Zeeland zijn goed vertegenwoordigd in de P10. Veel gemeenten willen zich bij de nieuwe club aansluiten. In navolging van de grote steden zou dan de P21 ontstaan. Noord-Holland telt enkele uitgestrekte plattelandsgemeenten die niet zouden misstaan in zo’n P21. Denk aan Texel, Wieringermeer, Anna Paulowna en Zeevang.
4
D O R P E N K R A N T
Inwoners zijn actief Tijdens de zomermaanden werden we als bestuur van de Vereniging van Kleine kernen in NoordHolland betrokken bij twee mooie en opmerkelijke initiatieven. In de eerste plaats was daar de
VERENIGING VAN N KLEINE KERNEN D NOORD-HOLLAND
dorpsraad van Kreileroord, een dorp met nog geen 600 inwoners in de Wieringermeer, dat valt
Voorzitter
tiemiddag over hun toekomstvisie voor het dorp. Leden van het College en Gemeenteraad waren
Trudy Steenbergen, e-mail: secretariaat secretariaat@vvkknh.nl www.vvkknh.nl
ook aanwezig, zelfs een lid van de Tweede Kamer gaf acte de présence. De dorpsraad wil af van
Uitgangspunt voor de dorpsraad is, dat Kreileroord een fijne plek is om te wonen, vooral voor jonge gezinnen. Er is ruimte en rust, er zijn goede en betaalbare woningen; er is een groot saamhorigheidsgevoel, een bloeiend verenigingsleven en een prachtig multi-functioneel centrum. Er zijn zaken, die aangepakt moeten worden. Kreileroord is de laatste tijd in het nieuws geweest door de problematiek rond huisvesting en gedrag van buitenlandse seizoenarbeiders, een probleem, dat in meer delen van ons land speelt. De dorpsraad, die positief is over de komst van deze arbeiders en ervaren heeft, dat dit gedrag voor een groot deel voortkomt uit onvoldoende communicatie, wil dat toekomstige buitenlandse nieuwkomers taalcursussen krijgen en uitleg over ‘onze manieren’.
onder de gelijknamige gemeente. Wij werden door de dorpsraad uitgenodigd voor een informa-
het idee, dat het in Keileroord slechts kommer en kwel is, zoals publicaties soms doen vermoeden en gaat het dorp een beter imago geven.
De gemeentelijke politiek zal meer van de aanwezigheid van de dorpsraad merken onder andere door meer te lobbyen en door het aanwezig zijn bij raadsvergaderingen. Nieuwe woningen, de haven, openbaar vervoer, het zijn zo maar een paar ideeën waarvoor de enthousiaste dorpsraad Kreileroord actief de aandacht vraagt. De dorpsraad vraagt ook beter
over de op te zetten buurtbuslijnen in de Kop van NoordHolland. Een aantal vrijwilligers zat de verarming van het openbaar vervoer in het landelijk gebied van de Kop niet lekker en heeft veel tijd en energie gestoken in het opzetten van een buurtbusproject. De gevormde werkgroep legde deze avond een volledig plan voor. De aan-
‘INWONERS WETEN ZELF HET BESTE WAT DE KLEINE KERNEN NODIG HEBBEN’ openbaar vervoer en daar komt het tweede initiatief, waarover ik het met u wil hebben naar voren. Maandagavond 1 september waren leden van ons bestuur aanwezig bij de informatieavond in het gemeentehuis in Schagen
wezigen steunden het plan en gaven deskundige adviezen. Het buurtbusproject omvat 2 lijnen, die lopen van Kreileroord naar Schagen en van Schagen naar Opmeer vice versa. Connexxion ondersteunt het project met het leveren van bussen.
De personele invulling moet vol-ledig met vrijwilligers gebeuren.. Hier valt en staat het project mee. De bereikbaarheid van de Noord-Hollandse kleine kernen is afhankelijk van vrijwilligers op de buurtbussen. Elders in deze krant leest u er meer over. Twee prima initiatieven vanuit de inwoners om onze kernen bereikbaar en leefbaar te houden.. Het verdient navolging, want inwoners zelf weten het beste wat de kleine kern in landelijk Noord-Holland nodig heeft voor het behouden en bevorderen van de leefbaarheid. De Vereniging van kleine kernen steunt deze initiatieven en wil informatie uitwisselen, zodat er voorbeeld aan genomen kan worden en we de opgedane ervaring en kennis met elkaar delen. Trudy Steenbergen Voorzitter Vereniging
Groepsportret van dorpsraden Het rapport ‘Dorpsraden in Noord-Holland, een overzicht’ laat een groepsportret zien van 60 dorpsraden in deze provincie. Dorpsraden zijn in hun historie, organisatievorm en activiteiten heel divers. Speciaal aandacht krijgt het onderwerp contact en communicatie met de gemeente.
Het rapport is kosteloos te verkrijgen als download bij www.primo-nh.nl/publicaties. Klik op ‘Sociaal Culturele Omgevingskwaliteit’. Nu dorpsraden in Noord-Holland zich uitgesproken hebben over hun relatie met de gemeente is het tijd de gemeenten te bevragen. Hoe kijken de raad en het college van B&W aan tegen dorpsraden?
van Kleine kernen in De huidige penningNoord-Holland meester van de vereniging heeft zijn vertrek aangekondigd. Na de jaarvergadering van 2009 wil hij stoppen. De vereniging is op zoek naar een opvolger.
De vereniging verwelkomt vrijwilligers die een specifieke deskundigheid hebben, waar het bestuur een beroep op kan doen. Bijvoorbeeld juristen.
Heeft uw dorpsraad een convenant met de gemeente? Mail een kopie naar de vereniging, zodat wij een voorbeeldconvenant kunnen maken.
Wat vinden zij een goede rol voor dorpsraden als vertegenwoordigend adviesorgaan namens een dorp? Wat is nodig om het contact en de communicatie met dorpsraden goed te laten verlopen? Wat zien gemeenten naar de toekomst toe als mogelijke en gewenste ontwikkelingen in de samenwerking met dorpsraden? PRIMO nh voert dit onderzoek uit onder de 30 Noord-Hollandse gemeenten waar dorpsraden zijn. Voor meer informatie: Anita Blijdorp. E-mail: ablijdorp@primo-nh.nl
5
D O R P E N K R A N T
PDNH PDNH
Gebruiksvergunning niet altijd meer nodig
Voorzitter
Ger Praamstra, 0222 31 34 66
Secretaris
Gerard de Nooy, 0252 41 59 76 www.pdnh.nl
Ger Praamstra
Van de bestuurstafel Het bestuur van het PDNH heeft het door de jaarvergadering op 19 maart 2008 vastgestelde beleidsplan “Positiering PDNH ten opzichte van PRIMO nh en de Provincie Noord-Holland” verzonden aan de Statenfracties en de Gedeputeerde mevr. S. Baggerman belast met de portefeuille Zorg&Welzijn voor de provincie Noord-Holland.
Een afvaardiging van het bestuur heeft op 22 mei 2008 deelgenomen aan de interactieve bijeenkomst van de provincie om een inbreng te leveren voor het provinciale beleid voor Zorg en Welzijn voor de jaren 2009 tot en met 2012. Voor deze inbreng heeft de beleidsnota als richtsnoer gediend. Op 7 augustus 2008 heeft het bestuur over deze nota een gesprek gehad met mevrouw Heesakkers, de beleidsmedewerker van de Gedeputeerde. We kunnen terugzien op een positief gesprek waarbij nadrukkelijk geconstateerd is dat de werkzaamheden die door het PDNH worden uitgevoerd passen in het provinciale beleid met betrekking tot de leefbaarheid van het platteland. Ook in de nabije toekomst zal het beleid worden afgestemd op de leefbaarheid van kernen en dorpen. Dorpshuizen komen direct en indirect terug in dit beleid. Het is aan het PDNH om via PRIMO nh de werkzaamheden in de jaarlijkse programmering in te bedden in het werkplan dat jaarlijks wordt vastgesteld door de provincie. Het jaarlijks overleg van het PDNH met PRIMO nh over de opstelling van het werkplan voor het volgende jaar is dan ook van essentieel belang. Dit overleg heeft op 29 september plaats gehad.
Alle dorpshuizen moeten op dit moment nog een gebruiksvergunning hebben. Zo’n vergunning wordt afgegeven door de gemeente.
Per 1 november 2008 is een gebruiksvergunning voor een aantal dorpshuizen niet langer nodig. Dan treedt het Gebruiksbesluit in werking. De plicht om een vergunning aan te vragen wordt dan een meldingsplicht: minimaal vier weken voor ingebruikname van een gebouw moet dit worden gemeld bij de gemeente. Een gebruiksvergunning is alleen nog nodig voor de meest risico-
volle vormen van gebruik, bijvoorbeeld kinderopvang en opvang van ouderen en mensen met een beperking. Een flink aantal dorpshuizen zal dus vergunningplichtig blijven. Informeer bij twijfel bij uw gemeente.
Besturen moeten desgevraagd een situatietekening en plattegronden kunnen tonen. Wat wel verandert zijn de kosten, want voor de gebruiksmelding zijn geen leges verschuldigd. Dat kan een flink bedrag schelen. Voor dorpshuizen met een bestaande gebruiksvergunning is de enige verandering dat de mobiele brandblussers nog maar eens in de twee jaar hoeven te worden gecontroleerd.
Wat met de invoering van het Gebruiksbesluit in geen geval verandert zijn de eisen voor brandveiligheid. Het verschil is dat de brandweer nu niet meer vooraf komt kijken of het dorpshuis aan de eisen voldoet, maar achteraf na uw melding. Ook de administratieve verplichtingen blijven bestaan.
Hiermee komt een eind aan onnodige verschillen tussen plaatselijke bouwverordeningen en zijn de regels landelijk geüniformeerd. Daarnaast wordt het aantal gebruiksvergunningplichtige bouwwerken verminderd met tachtig procent. Kijk voor meer informatie op www.vrom.nl.
Beheervormen van dorpshuizen Is een dorpshuis nu het beste af met veel vrijwilligers of met een vaste beheerder? En wat zijn de voordelen van verpachten? Tijdens de jaarvergadering van het PDNH bleek dat er behoefte is aan informatie. U kunt die vinden op de homepage van www.pdnh.nl in het nieuwsitem Beheervormen van dorpshuizen. Hierin worden de meest voorkomende beheervormen vergeleken en de vooren nadelen op een rijtje gezet. Met een adviseur over dit onderwerp praten kan ook, informeer hiernaar bij het PDNH.
Het bestuur heeft de indruk dat de opstelling van de beleidsnota een goede investering is geweest en dat hiermee de gewenste duidelijkheid in het beleid is verkregen.
Subsidie groot onderhoud dorpshuizen
Met betrekking tot de invulling van het programma van 2008 zijn een aantal vorderingen te melden. Het overzicht van de subsidiemogelijkheden is afgerond en recent aan u toegezonden. Het overzicht is zo informatief dat wij het nuttig vinden om deze te bewaren. Door de lay-out van de brief hebben wij hieraan de status van ‘bewaarbrief’’ willen geven. Voor de ontwikkeling van het beleidsplan ‘relatie gemeenten en dorpshuizen’ is van de provincie in het kader van de deelverordening vrijwilligerswerk een subsidie van €10.000,- verkregen. Samen met PRIMO nh zullen wij nu uitvoering aan dit project gaan geven waarbij het de bedoeling is om hiermee nog dit jaar van start te gaan. De themabijeenkomst “Kijkje in de Keuken” gaat 25 november van start in Westzaan in het dorpshuis De Kwaker. Deze eerste bijeenkomst lijkt bijzonder interessant te worden en ik verwijs u dan ook graag naar de nadere informatie over deze bijeenkomst elders in dit blad. Al enige tijd neem ik als voorzitter van het PDNH deel aan de werkgroep landelijke overleg dorpshuizen.nl. Een belangrijk onderwerp van dit overleg is het Projectplan voor een landelijk steunpunt voor dorpshuizen en andere gemeenschapsaccommodaties. De noodzaak om te komen tot een landelijk steunpunt doet zich steeds meer gelden. Telkenmale doen zich problemen voor die een landelijk karakter hebben en waarvoor overleg op landelijk (politiek) niveau noodzakelijk is. Zonder een landelijke organisatiestructuur van dorpshuizen als aanspreekpunt kan er nauwelijks effectief gehandeld worden. Het gaat hierbij om onderwerpen op het terrein van wet en regelgeving, samenwerking met ministeries, stimuleringsregelingen voor duurzame dorpshuizen, teruggave van energiebelasting, BTW problematiek, etc. De beraadslagingen met betrekking tot dit landelijk steunpunt zijn dermate gevorderd dat een realisatie hiervan in het zicht komt. Ik zal u in de komende periode van de ontwikkelingen op de hoogte houden. Ger Praamstra
Voor dorpshuizen is er een provinciale subsidieregeling om groot onderhoud te plegen. Dorpshuizen in woonkernen tot 15.000 inwoners in Noord-Holland kunnen er in de periode 2006-2010 één keer aanspraak op maken. De provincie subsidieert vijftig procent van de noodzakelijk geachte kosten van groot onderhoud, waaronder begrepen de kosten van aanpassingen en verbouwingen die leiden tot betere gebruiksmogelijkheden van het dorpshuis. Het maximum dat kan worden aangevraagd is € 75.000.
Informatie Kijk voor informatie op www.noord-holland.nl. Als u in het zoekvenster ‘groot onderhoud dorpshuizen’ intypt komt u op een pagina waar u de deelverordening ‘groot onderhoud dorpshuizen’, een aanvraagformulier en een lijst met veel gestelde vragen kunt downloaden. Met vragen kunt u ook terecht bij Mw. F. van Kessel, subsidiemedewerker van de provincie Noord-Holland, KESSELF@Noord-Holland.nl of telefonisch 023 5143143. Ondersteuning bij uw aanvraag U kunt zich ook laten ondersteunen bij uw aanvraag. Hiervoor kunt u een afspraak maken met Jaap de Knegt, adviseur van PRIMO-nh. Een adviseur komt kosteloos op bezoek en spreekt het plan en de aanvraag met u door. Neem dan contact op met jdeknegt@primo-nh. nl of bel 0299 418700.
Een hogere kilometervergoeding voor vrijwilligers Volgens de Belastingdienst mag u in principe maximaal € 0,19 per kilometer als onbelaste reiskostenvergoeding verstrekken. Maar let wel: dit geldt bij (fictieve)dienstbetrekkingen! Vrijwilligers vallen niet onder de regels voor de loonheffingen en u mag dus een hogere onbelaste kilometervergoeding uitbetalen. U kunt de vrijwilligers in principe aan vergoedingen en verstrekkingen geven wat u wilt, zolang het totaal ervan niet boven de € 150 per maand en € 1500 per jaar uitkomt. Bron: Gamma Dienstverlening/website Doarpswurk
6
D O R P E N K R A N T
Van Ewijcksluis wil niet groeien Wie over de weg van Den Oever naar Den Helder rijdt passeert ongeveer halverwege het Amstelmeer. Aan dat meer ligt het dorp Van Ewijcksluis. Schuilgaand achter bomen zal
Dorpsprofiel Het dorp van Ewijcksluis ligt in het noorden van de gemeente Anna A nna Paulowna Paullowna aan ddee randd van hhet P et A Amstelmeer, mstelmeer, l vl vlakbij lakbi kbijj ddee W Wadadd denzee. Het dorp is ontstaan rond de sluis die in 1846 in de tijd van de drooglegging van de polder is gebouwd. Het dorp heeft zijn naam te danken aan Daniël Jacob van Ewijck van Oostbroek van de Bilt, die als Gouverneur van de koning betrokken was bij de drooglegging van de Anna Paulownapolder.
het weinig mensen zijn opgevallen dat er een dorp ligt. Het staat ook niet op de borden. Ik heb een afspraak met Jan Beets en André Tielens van de dorpsvereniging. Als ik het dorp
werd buiten spel gezet. Een curieuze gang van inrijd zie ik rechts van mij het water van het Lage Oude Veer met de jachthaven. Beetje zaken die elke dorpsraad vakantiesfeer. De weg gaat over de sluis die de woonkern in tweeën deelt. kan overkomen. Wat is er gebeurd? In 2005 vroeg het bedrijf in zaden Van Ewijcksluis telt 230 inwoners verdeeld verlichte brug over de sluis. Daar tussenin en pootaardappelen bij de gemeente vergunover honderd huishoudens. Er is een hotelkan men wandelen, barbecueën, beachvolley- ning aan voor de bouw van een nieuw kaneetcafé, een manege en er staat een grote ballen, spijkerbroekhangen boven de sluis toor. De gemeente aarzelde en besloot de loods van ZAP, een bedrijf in zaaizaden en en nog veel meer. situatie van het hele dorp tegen het licht te pootaardappelen. Verder is er niets. Maar de houden. Dat resulinwoners vinden dat ze er mooi en vooral Toch zien de beteerde in een plan lekker rustig wonen. Vroeger was dat anders, woners de dorpsom het dorp en de toen was van Ewijcksluis het bruisende hart vereniging vooral leefomgeving te van de gemeente Anna Paulowna. Er was een als een serieus stel verbeteren door levendige haven met diverse scheepshellingen. mensen. De zeven ondermeer uitbreiVissers voeren uit naar de Zuiderzee en de bestuursleden vording met nieuwe Waddenzee en de postboot vertrok er naar men een goede afwoningen. De het eiland Wieringen. Dat was voordat de spiegeling van het dorpsvereniging Amsteldijk in 1924 het dorp met het eiland dorp. Daar letten de bood aan een enWieringen verbond en de vaarroute naar zee bestuursleden op. quête onder de beafsloot. Toen ook de tramlijn, die sinds 1912 Ze zijn een hechte woners te houden. tussen Van Ewijcksluis en Schagen reed, in ploeg maar ze wilDie had een hoge 1934 ophield te bestaan, daalde de rust over len geen kliekje respons en duide‘VAN NIEUWJAARSDUIK Van Ewijcksluis neer. Een rust die voor de worden. Democratie lijke conclusies: TOT SINTERKLAAS’ bewoners een belangrijke reden is om er te wordt door de dorpsmen was gesteld wonen. vereniging serieus genomen. Om die reden op rust en ruimte. De helft van de bewoners zijn ze dan ook een vereniging en geen wilde maximaal twintig nieuwe woningen stichting. Als bestuurslid van een vereniging Geen slaapdorp en een kwart wilde er niet meer dan veertig. moet je immers verantwoording afleggen. Je Een duidelijke uitslag die de dorpsvereniDenk niet dat het een slaapdorp is. Jan Beets en André Tielens, secretaris en voorzitter van kunt door de algemene ledenvergadering geging aan de gemeente presenteerde, die op wipt worden. Bijna alle huishoudens zijn lid haar beurt zei dit als uitgangspunt te zullen de in 1974 opgerichte dorpsvereniging, en betalen daarvoor tien euro per jaar. Dat vertellen enthousiast over de evenementen hanteren. In een later voorstel van de gegeld wordt ondermeer gebruikt voor het vier meente was echter sprake van een projectdie ze jaarlijks organiseren. Want de dorpsmaal per jaar uitbrengen van de dorpskrant. ontwikkelaar die ZAP en de manege naar vereniging is er niet alleen voor de belangen van de dorpsbewoners, ook ontmoeting en een locatie buiten het dorp wilde verplaatsen. ‘het zorgen voor een beetje reuring’ rekenen Om dat te kunnen bekostigen was nieuwCurieuze gang van zaken zij tot hun taak. Het jaar begint in van Ewijck- Waardering oogstte de dorpsvereniging de bouw van ongeveer honderd woningen in sluis daarom met een Nieuwjaarsduik met afgelopen jaren met de rol die ze speelde in vijf à tien jaar nodig. Een verdubbeling van aansluitend receptie en wordt afgesloten met de discussie rond nieuwbouwplannen. Het het aantal huishoudens! De dorpsvereniging de intocht van Sinterklaas bij de feestelijk resultaat was minder leuk: de dorpsvereniging hield namens het dorp vast aan de uitkomst
van de eerder gehouden enquête en de gemeente trok het voorstel weer in.
Verdeeld Eind goed al goed, dacht men. Totdat ZAP, die immers niet ging verhuizen, een vergunning aanvroeg voor de bouw van het kantoor en een tweede loods van 32 bij 45 meter middenin het dorp. De dorpsvereniging reageerde snel met een korte enquête. De keuze voor de inwoners lag nu anders. Inwoners die door de loods hun mooie uitzicht op het water van het Lage Oude Veer zouden verliezen waren tegen de bouw. Anderen waren vóór omdat er reden was aan te nemen dat het plan van de honderd nieuwe woningen weer uit de kast zou komen. Om een lang verhaal kort te maken: de uitslag van de korte enquête liet een totaal verdeeld dorp zien. Zo verdeeld dat er voor de dorpsvereniging niets anders opzat dan zich in het vervolg van de discussie neutraal op te stellen. Er was immers geen algemeen belang meer dat vertegenwoordigd kon worden! Een hoogst ongemakkelijke positie voor een dorpsvereniging, zeker na de prominente rol die de vereniging van Van Ewijcksluis in het proces tot dan toe had gespeeld. André Tielens en Jan Beets hebben met het bestuur naarstig gezocht naar manieren om mee te blijven praten. Maar steeds kwamen ze tot de conclusie dat ze daarmee het algemeen belang van het dorp zouden schaden. Inmiddels heeft de gemeente na een zelf gehouden enquête en op aandringen van de gemeenteraad besloten een streep te zetten door grootschalige woningbouw in Van Ewijcksluis. De bouwaanvraag voor de ZAP loods kan in behandeling genomen worden. Jaap de Knegt
7
D O R P E N K R A N T
‘Gebrek aan geld is vaak niet het eerste probleem voor initiatiefnemers van sociaalmaatschappelijke initiatieven. Het gaat er veel meer om dat men niet weet hoe de werving van gelden op te pakken en waar men terecht kan voor informatie en advies.’ Dit is een van de conclusies uit een inventarisatie van financieringsvormen voor leefbaarheidinitiatieven die is uitgevoerd door het PON in Brabant. Omdat wij van PRIMO nh dezelfde ervaring hebben zet de redactie van de Dorpenkrant op een rijtje welke financieringsvormen er zijn. En waar u terecht kunt met vragen.
Legio zijn de voorbeelden waarbij het dorp in actie komt voor het opknappen van een speelplek voor kinderen of het verfraaien van een park of een pleintje met een zitbank. Zo was het dorp Middelie onlangs in touw om de jeu-de-boulesbaan op te knappen (www.dorpsraadmiddelie.nl) en hebben de bewoners van De Woude het voor elkaar gekregen een oerdegelijk sportveld voor de jeugd aan te leggen op de drassige, veenweide ondergrond (www.dewoude.net). In beide dorpen is gebruik gemaakt van eigen middelen: tijd, materialen en geld. Ook is er - met succes! - een beroep gedaan op andere geldschieters. Hoe kunt u met uw idee zo aan de slag dat de financiering ervan gaat lukken? Welke financieringsvormen zijn er allemaal en waar vindt u de juiste adressen? Bekijk uw activiteit als een project Het maakt eigenlijk niet uit hoe groot uw idee of activiteit is waarvoor u als vrijwilligersorganisatie aan de slag wilt. Telkens is de slogan ‘bezint eer gij begint’ van toepassing. Voordat u naar buiten toe kenbaar maakt dat u nog wat geld tekort komt voor een fantastisch idee, is het raadzaam eerst een plan voor uw wens of activiteit te maken. Een plan waarin u beschrijft wie de organisatoren zijn, wat uw wens of doel is en hoe u dit denkt te bereiken. Aan het indienen van een aanvraag bij elke financieringsbron gaat dus eerst wat huiswerk vooraf. Maar wanneer u zich eerst goed oriënteert op wat u wilt en wie u daarbij kunnen helpen, voorkomt u de teleurstelling van een afgewezen aanvraag en de verspilde tijd. Speciaal voor vrijwilligersorganisaties biedt PRIMO nh de cursus en gelijknamige brochure ‘Fondswerving in 7 stappen’ aan. Zie voor meer info: www.primo-nh.nl/dossiers/vrijwillige inzet. Eigen middelen De manieren waarop een dorpsorganisatie zelf geld kan genereren zijn bijna onuitputtelijk. Een greep uit vele voorbeelden: lidmaatschapsgelden; aandelen uitgeven; abonnementen; inschrijfgeld; donaties; sponsoring; organisatie van festivals, kermissen, rommelmarkten of veilingen. Een bekende weg voor het verkrijgen van gelden, materialen en ook specifieke kennis, is het benaderen van (lokale) bedrijven. Iedere dorpsorganisatie kent wel de lokaal aanwezige bedrijven die bereid zijn een dorps- of buurtinitiatief te ondersteunen. Subsidieregelingen Gemeenten hebben vaak ook regelingen voor vrijwilligersorganisaties, al zijn de verschillen tussen wat gemeenten precies kunnen bieden aan dorpsinitiatieven groot. Gaat het om een groter initiatief waar de leefbaarheid een impuls krijgt, dan is de gemeente vaak zelf een partij die de planvorming en financiering coördineert.
De Provincie Noord-Holland heeft een aantal deelverordeningen openstaan die interessant zijn voor leefbaarheidinitiatieven. Bekend zijn bijvoorbeeld de deelverordening voor groot onderhoud en verbouwing dorpshuizen, voor dorpswinkels, voor wijksteunpunten, voor buurtbusprojecten en bibliotheekvernieuwing. En er is een subsidieregeling voor het stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk. Begin 2009 zal de Provincie Noord-Holland haar nieuwe regelingen bekend maken. Een overzicht is te vinden op de website www.noord-holland. nl. Kies voor de knop Subsidieloket. Verder zijn er nog vele regelingen van de Rijksoverheid en Europese subsidies. Tegenwoordig zijn er vele digitale databanken die informatie over subsidieregelingen en fondsen verzamelen en, tegen betaling, aanbieden aan geïnteresseerden. In deze branche komt u namen tegen als Subsidiedatabank, SubsidieTotaal, Hezelbase en j4bAdvisor.
‘VEEL DIGITALE DATABANKEN’ Fondsen Van onschatbare waarde voor leefbaarheidsinitiatieven zijn de vele fondsen die Nederland rijk is. Begin bij het opsporen daarvan dichtbij huis. Heel vaak zijn er in de eigen gemeente ook fondsen waarop de dorpsgemeenschap een beroep kan doen. Vraag naar namen van dergelijke lokale fondsen op het gemeentehuis. Noord-Holland kent verder een aantal fondsen met een regionaal bereik. Zoals bijvoorbeeld het Westfriesland Fonds voor plaatsen waar voorheen een Spaarbank Westfriesland gevestigd was. Of het Honig Laan Fonds voor de Zaanstreek. En het Schipholfonds voor de regio rond dit vliegveld. Op Texel bestaat een Texelfonds met als motto ‘Hart voor Texel’, waarmee wordt onderstreept dat het een echt gemeenschapsfonds is. Verder staat de Rabobank bekend om zijn interesse voor het stimuleren van buurt- en dorpsinitiatieven, zowel de Rabobank Foundation, als de regionale vestigingen van deze bank. Voor een gedetailleerd overzicht van fondsen zijn het FondsenBoek of de FondsenDisk (cd-rom) een handig hulpmiddel. Beide worden uitgegeven door de Vereniging van Fondsen in Nederland (FIN). Geldzoekers vinden hier informatie over ruim 650 fondsen in Nederland. De nieuwste versie verschijnt ieder najaar. U vindt hierin zeker de namen van bekende fondsorganisaties die uw dorpsinitiatief een warm hart toedragen. Zoals bijvoorbeeld het Oranje Fonds, het VSBfonds, Stichting Kinderpostzegels Nederland, de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNHM), Jantje Beton, Stichting Doen, Fonds Ouderenhulp. Een uitgebreidere versie van dit artikel staat op de website van PRIMO-nh in het dossier dorpen en platteland.
Gebrek aan geld niet het eerste probleem
Dorpshuis Kudelstaart Dorpshuis Kudelstaart is volledig selfsupporting, de stichting ontvangt geen structurele subsidie of exploitatievergoeding van de gemeente Aalsmeer. Via de Stichting Kudelstaart voor Kudelstaart ontvangt het dorpshuis wel ieder jaar een donatie, daarmee zijn bijvoorbeeld een businessplan en de aanschaf van muziekinstrumenten gefinancierd. Dit dorpshuis heeft voor haar verbouwingsplan gebruik gemaakt van de provinciale regeling Groot Onderhoud Dorpshuizen. Daarvoor moest het bestuur ook op zoek naar cofinanciering. Voor meer informatie over het dorp Kudelstaart: www.kudelstaart.com
Tips uit de praktijk: ■ ■
Hoe vaker je geldbronnen aanboort, hoe meer je ervan leert. Leg informatie over de bedrijfsvoering van bijvoorbeeld een dorpshuis vast in één document. Met informatie over zaken als openstelling, aantal m2 gebouw, de groeperingen die gebruikmaken van het dorpshuis, aantal en soort evenementen, de omzet en de jaarrekening. Deze informatie wordt steeds gevraagd door financiers.
■
Maak een presentatieboekje van je dorpshuis, bijvoorbeeld in de vorm van een marketingplan. Dit is een document met tekst en foto’s, waarin uitleg staat over de geschiedenis van het dorpshuis, wie er in het bestuur zitten, hoeveel personeel en vrijwilligers er zijn. Maak ook paragrafen die je per subsidie- of fondsaanvraag kunt inzetten: een projectplan, een begroting.
■
De doelstellingen van het project moeten matchen met die van de subsidieverstrekker.
■
Geef geen geld uit voordat je de subsidie binnen hebt.
Financiering van leefbaarheid niet alleen via subsidies Welke financieringsvormen zijn toepasbaar op het terrein van leefbaarheid anders dan subsidie? Op deze vraag is door het PON antwoord gegeven in de zeer leesbare brochure Nieuwe financieringsvormen voor leefbaarheidsinitiatieven, een inventarisatie. Het rapport is te bestellen via de website van het PON, www.hetpon.nl
RECTIFICATIE In de vorige krant hebben wij een artikel geplaatst over het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). Dit is een subsidiestroom, samengesteld uit ruim 40 kleine potjes die voor het landelijk gebied zijn bestemd. In Noord-Holland zijn zeven gebieden aangewezen met ieder een eigen gebiedscommissie. Deze commissies verzamelen jaarlijks de projecten die in aanmerking kunnen komen voor subsidie in het kader van het ILG. Elk gebied heeft een gebiedsbureau met een coördinator en een makelaar. De commissies dienen de plannen in bij Gedeputeerde Staten van Noord-Holland. Elk voorjaar verzamelen de gebiedscommissies projecten die uitgevoerd kunnen worden voor het daarop volgende jaar. Zie meer op de website www.noord-holland.nl/projecten/ilg Bij het artikel in de vorige krant hebben wij de telefoonnummers en de e-mail adressen geplaatst van de zeven gebieden. Daar zijn een paar fouten ingeslopen. Hierbij de juiste gegevens. Gebiedsbureau’s ILG en contactgegevens 1. Texel, 0226 412488, 2. Kop van Noord-Holland, 0226 412488, 3. West-Friesland, 023 5143285, 4. Noord-Kennemerland, 023 5143912, 5. Laag Holland, 0299 480151, 6. Zuid-West/Rijnland, 023 5143518, 7. Amstel, Gooi en Vechtstreek, 023 5143928,
drostm@noord-holland.nl drostm@noord-holland.nl p.kusters@recreatieschapwestfriesland.nl dekkerc@noord-holland.nl gea.smit@laagholland.nl duchesnew@noord-holland.nl kortb@noord-holland.nl
8
D O R P E N K R A N T
De rijkdom van ervaring Luisteren naar het verhaal van dorpsof buurtgenoten, hoe interessant kan dat zijn? Groepen buurtbewoners in Noord-Holland vertellen elkaar hun levensverhaal. Het ene verhaal roept het andere op. Er ontstaat contact tussen mensen.
Verhalen kunnen zorgen voor herkenning en verbinding tussen mensen. Het vertellen en het aandachtig luisteren naar verhalen geeft zin. En het bouwt aan verbinding en contact, net als een brug. Meedoen aan een verhalengroep schept
LEI luidt noodklok Het Landbouw Economisch Instituut (LEI) heeft een studie gedaan naar vergrijzing en vrijwilligerswerk op het platteland. Op het platteland gaat de vergrijzing harder dan in de steden. Dat komt omdat in kleine dorpen met name de jongeren wegtrekken vanwege werk of studie. Als er nieuwe mensen bijkomen zijn dat meestal ouderen. Een groot deel van die senioren gaat een beroep doen op het vrijwilligerswerk. Vooral mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg zijn straks hard nodig. Weliswaar is er op het platteland meer vrijwilligerswerk dan in steden, den, maar ook in dorpen loopt het terug. En dat geldt met name voor de sector ctor zorg en hulpverlening. Want ook op het platteland zie je individualisering sering en meer vrouwen met een betaalde baan. Bovendien komen kinderen ren steeds verder weg te wonen van hun potentieel zorgbehoeftige ouders.. Het gat tussen vraag en aanbod wordt dus groter. In Noord-Holland is gemiddeld 14% van de bevolking ouder dan an 65 jaar. De grote steden zitten onder dat gemiddelde. In Amsterdam bijvoorbeeld voorbeeld ld d is maar 11,3% van alle inwoners ouder dan 65 jaar. Ook gemeenten enten ddie iee nog hard groeien, zoals Heerhugowaard en de Haarlemmermeerr zijnn no nnog og relatief ‘groen’. Plattelandsgemeenten zoals Wieringen (16,8%), ), T Texel exel (15,5%) en Beemster (15,5%) zitten al boven het provinciale gemiddelde. midddeellde de. Het meest vergrijsd zijn de welvarende dorpen in het Gooi en Kennemerennemerland. Met het doorzetten van de vergrijzing, zo stelt het LEI, zal al vooral in dorpen het gat tussen zorgvragers en zorgverleners snel groterr worden.
niet alleen een band tussen de deelnemers, maar leidt vaak ook tot nieuwe culturele en maatschappelijke initiatieven in buurt, wijk of dorp. De groep die naar buiten treedt en haar verhalen deelt met jong en oud, dat betekent rijkdom voor de buurt! Inmiddels breiden verhalengroepen zich als een olievlek uit over Noord-Holland. Zoals in Midwoud, waar bewoners van een woonzorgcomplex elkaar hun verhaal vertellen. Of in Heerhugowaard waar
Een zorg(e)loze oude dag op het platteland Vergrijzing en vrijwilligerswerk op het platteland Landbouw Economisch Instituut, juni 2008 Het rapport kan besteld worden per telefoon 070 - 335 83 30 of per e-mail publicatie.lei@wur.nl Gemeente Laren Wieringen Beemster, Texel Noord-Holland, gemiddeld Amsterdam Heerhugowaard
% 65plus 26,5 16,8 15,5 14,0 11,3 10,4
meest vergrijsd
minst vergrijsd
BRON: CBS
mensen uit één wijk elkaar wekelijks treffen, op uitnodiging van de stichting ‘Op verhaal komen in Heerhugowaard’. Op 28 oktober startte voor de derde keer de Training begeleiden van verhalenprojecten. Kijk voor meer informatie op www.primonh.nl/dossiers Verhalen in wijk en dorp. Of stuur een e-mail naar: Lian Smaal, lsmaal@primo-nh.nl Er zijn verhalengroepen actief in Alkmaar, Amstelveen, Amsterdam, Anna Paulowna, Badhoevedorp, Bennebroek, Haarlem, Heerhugowaard, Hoogkarspel, Hoogwoud, Hoorn, Medemblik, Midwoud, Nieuw-Vennep, Spanbroek, op Texel (zie foto), in Westwoud, Wijk aa aan Zee en Zaandam.
COLOFON DORPENKRANT
Luc Overman
Marina Poel
Anita Blijdorp
Jaap de Knegt
Uitgever PRIMO nh www.primo-nh.nl
Redactie Anita Blijdorp Jaap de Knegt
2299 p plannen vvoor oo een mooier moo Nederland Ned Ve Verrommeling vvan an h het e lan landschap, ndschap, wassend wa water, de eeuwige files, onbe onbetaalbare b taalb lbare hui huizen izen en st steden ted d waar we ons niet meer thuis voelen. Allemaal maatsc maatschappelijke kwesties die meespelen in de grote vraag hoe Nederland het beste met haar schaarse ruimte om kan gaan. In 2007 riep de Volkskrant lezers op met ideeën te komen voor de ruimtelijke inrichting van ons land en de beste manier om daar te komen. Oplossingen zijn aangedragen door talrijke deskundigen, reagerend op de inbreng van lezers. Een panel van wijzen heeft de oogst geanalyseerd en de beste oplossingen op een rij gezet. Op nummer 1 eindigde ‘Steek meer moeite in hoogwaardige openbare ruimten zoals mooie pleinen, parken en ander groen’. Het boek is een uitgave van Meulenhoff/Volkskrant, 2008. ISBN 978 90 29080 576. Het kan besteld worden via de website van de Volkskrant of van Meulenhoff.
Marina Poel
Eindredactie Luc Overman
Nieuws platform dorpshuizen Ger Praamstra
Nieuws VvKkNH Trudy Steenbergen
Foto’s Nienke Berghuis Yvonne Jonkman Jaap de Knegt Johan Witteman
Redactieadres PRIMO nh, Postbus 106, 1440 AC Purmerend, Tel: 0299 418 700
Achtergronden vindt u op www.primo-nh.nl. Ga naar dossiers en klik op ‘Dorpen en Platteland’.
• Dorpendag 2007 • Dorpswinkel Heerhugowaard • Dorpsraden
loverman@primo-nh.nl
Bezoekadres PRIMO nh, Emmakade 4, 1441 ET Purmerend
• Groot onderhoud dorpshuizen • Dorpswinkels • Wijksteunpunten
• Krant 1 t/m 6
Vormgeving Studio Stevens, De Rijp
Oplage
• Platform dorpshuizen • Vereniging kleine kernen
2000 exemplaren
• Landelijke Vereniging kleine kernen • Dorpshuizen.nl
Copyright Overname of nadrukken van artikelen, of van delen daarvan, is uitsluitend toegestaan na overleg
• Brochures • Rapporten • Notities
met en toestemming van • Cursussen • Trainingen
de redactie en altijd met bronvermelding.