INTERNET OF THINGS SENSOREN EERSTE STAP IN VIERDE INDUSTRIËLE REVOLUTIE

Man programmeert robotarm op een industrie 4.0 productielijn, uitgerust met sensoren en robotarmen. Sensoren zijn de eerste stap op weg naar datagestuurde productie. (Foto: Adobe Stock)

SENSOREN EERSTE STAP IN VIERDE INDUSTRIËLE REVOLUTIE

Met de juiste sensoren kunnen bedrijven een start maken met de integratie van het Internet of Things in hun bedrijfsvoering. Bij de keuze voor sensoren moet gelet worden op retrofitting, interoperabiliteit, analysemogelijkheden, gegevensbescherming en beoogd doel.

Bij veel bedrijven heerst nog onzekerheid over hoe ze het Internet of Things (IoT) kunnen integreren in hun bedrijfsvoering. Volgens Rike Ermeling, product manager bij reichelt elektronik, kunnen bedrijven die een start willen maken met IoT het beste beginnen met het kiezen voor de juiste sensoren. “Het toekomstbestendig optimaliseren van productieprocessen wordt steeds belangrijker, gezien de turbulente ontwikkelingen in de toeleveringsketens. Maar het gebrek aan werknemers met de juiste technische kennis remt nog vaak de implementatie. Een goede eerste stap is retrofitting van bestaande systemen met sensoren. Daarbij moet wel gelet worden op interoperabiliteit, maar sensoren zijn voor veel toepassingen zinvol”, zegt Ermeling.

het CO2-gehalte of de luchtvochtigheid te meten. Dit zijn nuttige meetwaarden, waarmee je kunt vaststellen of servers in een ideale ruimte staan en of de werkplekken op kantoor voldoen aan de arbonormen”, zegt Ermeling.

BASISVEREISTEN De fundamentele vraag die bedrijven zich moeten stellen, is of de bestaande machines achteraf voorzien kunnen worden van de gewenste sensoren. “Bij de meeste nieuwere modellen machines is dit geen probleem”, zegt Ermeling, “maar het is wel verstandig om dit toch even te checken.” Voordat tot aanschaf van een sensor wordt overgegaan, moet eerst de relevante meetgrootheid worden bepaald. Afhankelijk van de toepassing kunnen dit omgevings-, trillings- en bewegingsgegevens zijn, maar het kunnen ook gegevens zijn die specifiek samenhangen met het proces. “Bovendien”, zegt Ermeling, “moet je nagaan of de apparatuur al over de vereiste sensortechnologie en interfaces (bijvoorbeeld ethernet) beschikt of dat die nog extern aangebracht moet worden. Ook moet je inzichtelijk maken hoe je meerdere machines in een netwerk moet opnemen (bijvoorbeeld fysiek of draadloos).”

GEGEVENSVERWERKING Andere vereisten hebben te maken met de gegevensverwerking. Ermeling: “Bij het bepalen van het specifieke toepassingsgebied vóór de implementatie moet je bijzondere aandacht besteden aan de vraag wat de analyse van de verkregen gegevens je gaat opleveren. Het antwoord op deze vraag heeft namelijk ook gevolgen voor de volgende voorwaarde voor een succesvolle start met IoT: om voordeel te halen uit de enorme hoeveelheden data die sensoren tijdens processen verzamelen, heb je een passende netwerkinfrastructuur inclusief genoeg bandbreedte en een analyseplatform nodig. Alleen verzamelen van gegevens is niet genoeg. Je moet consolideren en analyseren, dan kun je met behulp van AI waardevolle inzichten verkrijgen.”

VEILIGHEID Zodra een bedrijf op basis van de vorige vragen inzicht in de situatie heeft, komt het aspect gegevensbescherming in beeld. Ermeling: “Gelukkig zijn er aanbieders die hierin ondersteuning bieden en kunnen zorgen voor een veilige opslag van gegevens. Maar het is zinvol om eerst grondig te kijken naar de manier waarop je eigen bedrijf met gegevensbescherming omgaat.”

PROCESOPTIMALISATIE Als duidelijk is voor welke toepassingen er concrete stappen gezet moeten worden, is het tijd om te kijken wat de relevante parameters zijn. “ Gegevens uit metingen van helling, hoek, druk, stroom, temperatuur, enzovoort kunnen bijvoorbeeld inzichten geven voor het optimaliseren van processen of het automatiseren van de toepassing”, zegt Ermeling. “Daarom zijn omgevingssensoren (CO2, temperatuur en vochtigheid), bewegingssensoren, niveausensoren of landbouwsensoren (pH-waarden of bodemvochtigheid) bijzonder geschikt voor de eerste toepassingen. Bij de keuze van de juiste sensoren moet je ook rekening houden met de mogelijkheden op het gebied van connectiviteit. Het is ook belangrijk dat de aangeschafte sensoren onderling en met toekomstige machines of sondes interoperabel zijn om zo een soepele gegevensanalyse te garanderen.”

PROEFPROCES “Het is verstandig om de sensoren eerst toe te passen in een duidelijk omschreven proefproces”, legt Ermeling uit. “Op die manier zijn kosten en complexiteit goed te beheersen en kunnen eventuele aanpassingen gemakkelijker doorgevoerd worden. Elke uitbreiding kan dan stapsgewijs plaatsvinden. De toekomstige eisen die je stelt aan IoT zijn belangrijk bij een uitbreiding van het sensorgebruik en eventuele overnames van het bedrijf. Hoe gaan deze factoren zich ontwikkelen? Pas als duidelijk is wat de voordelen van een geteste toepassing zijn, kun je iets zeggen over de toekomstige toegevoegde waarde van de technologie.” ●

BREED TOEPASBAAR “Het is niet voor alle bedrijven en voor elke machine de moeite waard om te upgraden met sensoren”, geeft Ermeling toe. “Maar het aantal verschillende toepassingen is groot en de mogelijkheden zijn legio. Als sensoren, zoals niveausensoren, in de productie worden geïntegreerd, kun je via voorspellend onderhoud op basis van relevante parameters, problemen voorkomen. Slijtage is vroegtijdig op te sporen en onderhoud is op tijd uit te voeren. Ook bij het in gebruik nemen van nieuwe machines kunnen sensoren hun nut bewijzen. Integratie van nieuwe apparatuur is altijd een risicofactor voor een soepel productieproces. Geschikte sensoren bieden controlemogelijkheden en beperken mogelijke storingen of uitval tot een minimum. En ook buiten de productieomgeving kunnen intelligente sensoren hun steentje bijdragen, bijvoorbeeld voor de slimme bewaking van ruimten. Afhankelijk van de eisen is het mogelijk om bijvoorbeeld de temperatuur van de ruimte,

Rike Ermeling, product manager bij reichelt elektronik, leverancier van elektrotechnische componenten. (Foto: reichelt)

‘Het is verstandig om de sensoren eerst toe te passen in een proefproces’

UW PARTNER IN ULTRASOON

UE SYSTEMS

Windmolen 20 7609 NN Almelo The Netherlands T: +31-546-725125 E: info@uesystems.eu W: www.uesystems.eu

INSTRUMENTEN

Lek Detectie Lager Conditiebewaking Lager Smering Condenspot & Afsluiter Elektrische Ontladingsdetectie

TRAINING

CAT I & CAT II Ultrasound Training On-site Implementatie Training Applicatie Specifieke Training

TECHNISCHE ONDERSTEUNING

Kostenloze ondersteuning & software Online Training Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum (webinars, artikelen, tutorials…)