Kroatie, Columbus reismagazine by eefje blankevoort

KROATIË

XX XXXX XXXX XXXXXXX

KROATIE TRUFFELS EN RAKIJA IN KLEIN-ITALIË

Vijgen, wijn, truffels, olijfolie, een zeer divers aanbod van lokale dranken, kleine vestingsteden op heuvels, amfitheaters van duizenden jaren oud en woeste groene bergen. Dat klinkt als een aantrekkelijke beschrijving van Italië. Maar wie de moeite neemt even de Adriatische Zee over te steken zal merken dat daar een land wacht dat voor Italië niet onderdoet. Te k s t A r n o l d Ve r x x x x x , a r n o l d @ c o l u m b u s m a g a z i n e . n l Fotografie Tim Johannis, tim@columbusmagazine.nl

062

C O L U M B U S

Kroatie.indd 62-63

C O L U M B U S

063

19-01-2005 13:01:09

KROATIË

KROATIË KUST BIJ KUCHING Door de vele rivieren die de zee instromen, zijn de stranden van Sarawak vaak niet zo mooi als die van Sabah. In het weekend gaan veel locals uit Kuching naar dit strand. Ze liggen uit de zon onder de palmbomen en nemen eten mee dat ze zelf hebben gekookt. Niet dat dat nodig is: om de hoek ligt een heerlijk klein restaurantje. Deze Maleisiërs van Chinese afkomst zijn niet geheel overtuigd van hun eigen zwemkwaliteiten.

KUST BIJ KUCHING Door de vele rivieren die de zee instromen, zijn de stranden van Sarawak vaak niet zo mooi als die van Sabah. In het weekend gaan veel locals uit Kuching naar dit strand. Ze liggen uit de zon onder de palmbomen en nemen eten mee dat ze zelf hebben gekookt. Niet dawt dat nodig is: om de hoek ligt een heerlijk klein restaurantje. Deze Maleisiërs van Chinese afkomst zijn niet geheel overtuigd van hun eigen zwemkwaliteiten.

064

C O L U M B U S

Kroatie.indd 64-65

’s Ochtends vroeg om half acht staat Pipe ongeduldig te wachten. Hij gaat vandaag een jonge hond trainen naar truffels te zoeken. Een oud, klein en rustig hondje is mee om in elk geval de vangst te garanderen. De jonge hond, Gypsie, springt als een gek door het bos. De baas schreeuwt hem toe; ‘blijf rustig en zoek, zoek, zoek!’ En dan gebeurt het. Aan de voet van weer een eikenboom begint de jonge hond zachtjes te janken, en gaat dan woest met zijn poten in de aarde graven. Pipe rent op de hond af en duwt hem weg. Terwijl zijn rechterhand zoekt naar hondenbrokjes in zijn jaszak is zijn linkerhand al aan het graven met een daartoe bestemd schepje. Als een archeoloog gaat hij te werk, laagje voor laagje. En langzaam komt zo de witte truffel naar boven. ‘Het is maar een kleintje, zo’n 3 gram,’ verzucht hij. Maar door de dikke aarde heen ruikt de truffel fantastisch. En ook drie gram is weer 15 euro op de markt. De honden vinden niet veel meer, de paar uurtjes die ze deze ochtend krijgen. Op de terugweg komt een dikke man, Vittorio, uit de bossen met zijn twee hondjes. Steunend laat hij zijn vangst zien. ‘De zomer is te warm geweest, dit wordt geen goede herfst,’ bespreken de twee truffeljagers.

Het is niet moeilijk om hier in Motovun, een schilderachtig klein toeristisch stadje op een heuveltop in het centrum van Istrië, een truffelzoeker te vinden. Sta gewoon vroeg op, zoek naar bij voorkeur een oude Renault 4 met wat honden in de achterbak en probeer je erbij aan te sluiten. Of ga naar de bossen onderaan de heuvel, zoek een plek waar tien auto’s verdacht geparkeerd staan en ga af op het geluid van de belletjes die de honden meestal met zich meedragen. VAKANTIE MET DE PARACHUTE ‘Ben je al op de truffelmarkt geweest?’ vraagt Anna. Nevia begint te lachen. ‘Jullie kennen wel de Godfather-films toch?’ zegt hij. ‘Dat moet je je erbij voorstellen. Daar staan een stel druktemakers in driedelig pak met zoveel mogelijk goud om de vingers elkaar voor duizenden euro’s de truffels aan te smeren. Ze spelen voor maffia. Iets wat je absoluut moet meemaken.’ Istrië is eeuwenlang speelbal geweest van de omringende grootmachten. Italië heeft de langstdurende invloed behouden. Veel plaatsnamen zijn tweetalig en informatie wordt standaard ook in het Italiaans aangeboden. Het was dan ook een Italiaan die in

C O L U M B U S

065

19-01-2005 13:01:33

KROATIË

KAPITALEN GETIKT UndercasUndercasUndercasU ndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUnd ercasUndercasUndercasUnde rcasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasU ndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercasUndercast.

066

C O L U M B U S

Kroatie.indd 66-67

KROATIË

1913 na zijn militaire dienst in Istrië besloot terug te komen met enkele truffelhonden om te kijken of het landschap dat hij zag ook ónder de grond overeen kwam met dat van zijn geboorteplaats. Al snel sloegen de honden aan en vanaf dat moment is de Istrische truffel een waardige concurrent van de Franse en Italiaanse truffels. Van mei tot en met augustus wordt de goedkopere zwarte truffel gevonden, vanaf half september begint de echte speurtocht naar witte truffels, die op de markt zo’n 5000 euro per kilo opbrengen. SAMOBOR Wie om half twaalf een vliegtuig neemt van Schiphol naar Zagreb kan om twee uur al op de bergen rond Samobor staan. Samobor is niet perse een geliefde toeristenbestemming voor Europezen maar de Kroaten hebben het zelf al bijna 200 jaar als dusdanig ontdekt. En de Samoborezen, pochen zij luidruchtig, al bijna 800 jaar. Wie wat wil kan alles hier. Fijn wandelen door de bossen en heuvels, een onneembaar geacht oud roversfort beklimmen in Okic, kijken naar de vergane glorie van het bijna aandoenlijke kloostercomplexje van de Grieks-Katholieken in Pribic of een mooie Balkansfeer opduiken in

de ogenschijnlijk verlaten gehuchten rond de watervallen van Slap Brisalo. Ondanks dat Kroaten zichzelf geen Balkan noemen (dat is het ongeregelde tuig uit Bosnië en lager, zeggen ze met enig dédain) vind je hier met ganzen, kippen, honden, koeien en schapen onmiskenbaar de sfeer zoals die gemaakt wordt in de beroemde ﬁlms van de Bosniër Emir Kusturica. Hier wordt de natuur nog ongemoeid gelaten. Bomen die zijn gevallen blijven liggen en worden zo een bron van zwammen en mooie mossen. Wilde cyclaam groeit uitbundig. Langs de kalkrotsen sliert een soort lianen omlaag. De bodem is erg los en bijna surfend over de bladeren gaat het omlaag, vallend van boom naar boom. Achter de waterval neemt een Kroatisch stelletje een romantische foto, met het toestel 20 meter verder op een rots op de zelfontspanner. OVER DE BERGEN De kustwegen van Kroatië zijn om tureluurs van te worden. Bocht in, bocht uit, en na elke bocht een nieuw panorama over baaien, eilanden en kleine stadjes. Hoewel veel plekjes hier echt wonderschoon zijn kan het na enige tijd vervelen, zoals elke reiziger blasé wordt van berg 8, kasteel 5 en azuurb-

lauwe baai 19. Het mag niet, maar het gebeurt. Gelukkig kan je er dan achter komen dat als je niet naar rechts het water opkijkt, links de wilde steile Velebitbergen ziet oprijzen. En dat er kleine paden zijn die bijna recht de bergkammen over lijken te gaan. Op de kaart ziet het pad vanaf Jablanac, halverwege tussen de grote steden Rijeka en Zadar, er het spannendst uit. De kleine kronkelweg naar boven geeft bocht na bocht de mooiste vergezichten weg. Tegelijkertijd is het een tijdreis. Beneden hangen de vijgen en druiven vers aan de struiken, boven vallen de bladeren, waaien wolken en overheersen de geelbruine herfsttinten. Deze weg is het mooiste stuk van deze reis. Langs de weg zijn hutten gebouwd, met informatie over de dieren die hier leven, zoals de bruine beer. Met kleine houten bewegwijzering zijn wandelroutes uitgezet door dit door het Wereldnatuurfonds gesponsorde natuurpark. Bij de eerste berghut stappen twee mannen uit. Wie hier komt wandelen moet een kleine tol betalen, maar vooral zijn zij op zoek naar enige aﬂeiding. In dit uitgestrekte park komen jaarlijks maar 3000 bezoekers, zeggen ze, dus kom vooral binnen en drink met ons. Op tafel staat een mooie

ﬂes Velebitrakija klaar, rakija getrokken met het geurende gras van de Velebitbergen. Het groene glas met de kruiden binnenin ziet er mysterieus uit. Eenmaal uitgeschonken, na veel živjeli, proost is het vooral even doorbijten. Rakija is een heftig goedje, maar weigeren is al snel onbeleefd. EENZAAM VISSEN Over hobbelige en onverharde paden gaat het verder, door mistige bossen, soms kale heuvels tot we na lang en langzaam rijden het brede dal van de Lika-rivier bereiken. De Lika-rivier ligt vlakbij het Kroatische natuurwonder Plitvice, en wordt daarom vaak overgeslagen door toeristen. Het stille meer Kruscicko is een mooi plek om te vissen of zwemmen. Her en der kan je kamperen.

‘In het echt rolde het laatste hoofd C O L U M B U S

067

19-01-2005 13:02:06

KROATIË

Eenzaamheid gegarandeerd. In het meer Kruscicko komen nog drie andere riviertjes uit. Volgens twee vissers is dit geheimzinnige meer via een tunnel met de Adriatische Zee verbonden. Nadat ze de hengel hebben binnengehaald – geen snoek gevangen vandaag – laten ze een gigantische grot zien die vlak buiten het plaatsje Pasaric onder de aarde verstopt zit. Samograd noemen ze de grot, ofwel zelfgemaakte stad. De grot ziet er inderdaad uit als een stad, met paleizen, kathedralen, tunnels, bergen, pleinen, balkonnetjes. DE EILANDEN Het is moeilijk een keuze te maken tussen één van de duizend eilanden die voor de kust van Kroatie liggen. Dugi Otok heeft een mooie naam (Lang Eiland betekent het), ligt in de buitenste ring eilanden en garandeert dus een mooie tocht met de boot er naar toe. De hovercraft vaart eerst langs de statige kustlijn van Zadar, de kustplaats vanwaar de boot vertrekt. Statige stadspaleizen, scholen, villa’s trekken voorbij. Dan slaat de boot rechtsaf en maakt vaart. Tussen de eilanden door, met mooie zeilboten, heftig blauw water, palmbomen op rotskusten, cipressenbossen, strakblauwe luchten. In het romantische haventje van Sali, de hoofdplaats van Dugi Otok staat Ivana te wachten. In de lokale ambulance laat zij het eiland zien. Een andere auto stond het lokale VVV niet tot beschikking.

068

C O L U M B U S

Kroatie.indd 68-69

C O L U M B U S

069

19-01-2005 13:02:17

KROATIË

DROOMEILAND Terug naar Sali. Vlakbij het dorp stijgen de rookwolken op boven de droge bossen. Meteen springt Ivana uit de auto; ‘de olijven!’. In deze droge maanden kan een sigarettenpeuk al het halve eiland in de brand steken. Langs de hele weg staan lege auto’s, iedereen is in paniek de brandhaard aan het zoeken. Dan klinkt er een hard ‘ok’ over de struiken. De olijven zijn veilig, het is een gecontroleerd vuurtje van de eigenaar van de bomen. De auto’s op de weg rijden weer weg en ook Ivana kan weer terug naar haar kantoortje. Dag Dugi Otok, mooi, mooi eiland. ZADELPIJN Terug op het vasteland gaat de tocht verder zuidwaarts. Op naar de rivier Cetina, alweer zo’n mooie rivier voor Nederlanders die gewend zijn aan onze traag door oneindig laagland stromende, brede reuzen als Maas en Rijn. Dit is een fantastische plek om te gaan paardrijden. De mooie sterke Kroatische paarden nemen de greppels en kuilen nog enigszins struikelend maar steeds meer komt het tempo erin. Ondanks de ﬂinke portie zadelpijn de dag erna wil je nadat je erop zit

eigenlijk niet meer van zo’n paard af. De immense vrijheid die je hebt als je zo’n groot dier berijdt is fantastisch. Dit is leuker dan ﬁetsen of autorijden, maar een massage zou wonderen doen. BIJKOMEN IN DUBROVNIK Gelukkig is de eindbestemming Dubrovnik. In alle brochures staat deze toeristische trekpleister aangeprezen als een van de mooiste steden op aarde. Dubrovnik stelt zeker niet teleur. Een wandeling over de metersdikke vestingmuren biedt erg mooie inkijkjes in de kleine binnentuintjes met vijgen en mooie bloemen, de grote statige gebouwen van het stadsbestuur en de kerk en de gladgepolijste winkelstraatjes waar in elke steeg wat restaurantjes schuilen. En, misschien wel het grootste voordeel van Dubrovnik, goede, luxe en mooie hotels met uitzicht op de baaien en eilanden rond Dubrovnik. En met een fantastische massagesalon. Zodat een vakantie vol spierentrekkende activiteiten als paardrijden, zwemmen, truﬀelzoeken, bergbeklimmen, wandelen nog even gecompenseerd kan worden onder de vaardige handen van een Kroatische. ■

Met dank aan xxxxx.

070

C O L U M B U S

Kroatie.indd 70-71

C O L U M B U S

071

19-01-2005 13:03:11

Tijdsverschil geen TAAL

Kroatisch

AANTAL INWONERS

4,4 miljoen REISDUUR

2,5 uur

0,8 0,6 0,4 0,2

J F MAM J J A S OND

KROATIË +385

50 40 30

KROATIE

TIJDSVERSCHIL

56.538 km2

KROATIE

€ 1 = 6,64 Kuna

1,0

GROOTTE

GEMIDDELDE REGENVAL

MUNTEENHEID

GEMIDDELDE TEMPERATUUR

Grafiek 27,5 x 30 mm

20 10

°C

TELEFOONCODE

J F MAM J J A S OND

KROATIË IN HET KORT Kroatie is eigenlijk een soort Italië. Maar dan net iets kleiner. Van de poesta in het oosten tot aan de eilandjes in het westen ben je nog geen vijf uur onderweg. De Balkanoorlogen tussen 1991 en 1995 hebben het toerisme tot een tijdelijke halt gebracht maar de laatste jaren neemt het toerisme weer toe. Met een kust van bijna 2000 kilometer en meer dan 1000 eilanden is er aan de Kroatische kust altijd een rustig en mooi plekje te vinden. Om maar te zwijgen over het deels ruige binnenland - dat wordt nog minder door toeristen bezocht.

COLUMBUS TRAIL Als je hebt besloten een huurau to te nemen is het ideaal de auto op te halen in Zagreb en af te leveren in Dubrovnik. Croatia Airl ines vliegt van beide plekken op Schiphol. Rij naar het zuidoosten over binnenwegen langs Samobor met al haar mooie wijnboerderijen en ruïnes naa r Rijeka en duik daar Istrië in. Ga hier bij voorkeur naar het truffelstadje Motovun. Neem na het Italiaa ns aandoende Istrië verkend te hebben de kus tweg zuidwaarts. Aan je linkerhand verschijnen de Velebit-bergen. Met een compleet ander klim aat dan de kust en fantastische wilde natuur loon t het zich de moeite hier enige dagen van hut naa r hut te trekken. Eén van de meest bijzondere eilanden die je kan bezoeken is het idyllische Dug i Otok. Terug op het vasteland bieden de rivi eren Krka en Cetina uitgebreide mogelijkheden voo r actief toerisme en mooie natuurtochten. Maak dan de laatste spurt zuidwaarts en kies of je via de kustroute gaat (altijd mooi) of via de sprook jesachtige dalen en dorpjes van het Biokovo geberg te, zeker een aanrader. Rij door via het Bosnisc he en belastingvrije Neum naar Dubrovnik en kom hier volkomen tot rust in een van de mooie hot els van deze schitterende vestingstad.

■ 1

S TRAIL

COLUMBU

SLAPEN

DE WEG VERHAR

ETEN

ARDE WEG

ONVERH

FOTO

K 4WD TRAC

BERG ORP

STAD/D

IONAAL INTERNATD VLIEGVEL L NATIONAA D VLIEGVEL

LEGENDA

072

C O L U M B U S

Kroatie.indd 72-73

SNELWEG

DOEN

L PARK

NATIONAA

VIER MEER/RI STEDELIJK

GEBIED

ten, de onverwachte ruïnes en, zo dicht bij Zagreb, gehuchten die niet door de moderne tijd beïnvloed te lijken zijn. Ga truffelzoeken in Istrië! De beste uitvalsbasis is toch Motovun. Probeer daar dan ook de wekelijkse truffelmarkt mee te maken, op zaterdag en zondag. Ga paragliden Neem contact op met Nevia en Anna en stel met hun je allermooiste Istrië-tour samen. Zij kennen de beste restaurantjes en plekken en zijn de leukste mensen om mee te gaan op alle sportieve activiteiten die je maar kan bedenken. www.raspadalica.or www.raspadalica.orgg Lunch in ‘Nehaj’ (de indrukwekkende vesting) niet te missen vanaf de kustweg. Zo robuust en vierkant zie je kastelen maar zelden. Het museum in het kasteel is een interessante geschiedenis over de ‘piraten’ die dit stadje enkele honderden jaren in handen hadden. Bedwing de bergen van Velebit! Loodrecht stijgen zij op vanuit de zee. Bedekt met de mooiste bomen en wild staan zij aan de zeekant garant voor de mooiste vergezichten over de Kroatische kust. Ga zwemmen, vissen, kanoën… en wat al niet meer op de rivier Lika en het meer Kruscicko. Bezoek vooral de nabijgelegen grot Samograd in Perusic. Huur een scooter Om het langgerekte eiland Dugi Otok te verkennen, van de hoofdweg tot aan de kleinste zandweggetjes is het eiland per scooter ideaal te bezien. Scooterverhuur in de haven van Sali.

Overnacht in de vuurtoren van Veli Rat op Dugi Otok en verken de kleine dorpjes, baaien, stranden en prachtige natuur op het eiland. Organiseer een zeiltocht naar de zuidelijker gelegen Kornati-archipel, een zeer bijzonder nationaal park. Daar kan je ook snorkelen en, als

Ga toeren per fiets, auto of gewoon te voet op en landinwaarts van het Biokovogebergte. Verwacht lieflijke dalen met kleine dorpjes, slingerende beken. Hier zijn nog veel sporen te zien van de oorlog tussen Kroatië en de Kroatische Serven tussen 1991 en 1995. Ga taxfree winkelen in Neum een piepklein stukje Bosnië aan de Kroatische kust.

SLAPEN

DOEN! Bezoek het eeuwenoude gebied rond Samobor en geniet van de lokale specialitei-

het even mee zit, dolfijnen spotten. Ga paardrijden langs één van de vele mooie rivieren in Kroatië, de Cetina.

●

Prijzen per tweepersoonskamer per nacht. Overal zijn bed-and-breakfast kamers te huur. Hotel Kastel Het enige hotel van Motovun, maar genoeg kamers te huur. Trg Andrea Antico 7. Tel. 052-681607. Vanaf e 33. www.hotel-kastel-motovun.hr// tel-motovun.hr Vuurtoren Veli Rat Reserveer ruim van tevoren, de appartementen zijn gewild! Vanaf e 26,75. www.adriatica.ne www.adriatica.nett Hotel Grand Villa Argentina Met zeezicht vanuit de kamers. Dubrovnik. Tel. 020-440524, vanaf e 180. www.gva.hr www.gva.hr// Voor goedkopere accommodatie kijk bijvoorbeeld op www.travellerspoint.com.. lerspoint.co

ETEN EN DRINKEN

15 Konoba ‘Toklarija’ in Buzet, Istrië. De ●

16 ●

17 ●

18 ●

19 ●

★

beste Konoba volgens Nevia en Anna. Sovinjsko Polje 11. Tel. 052- 663031 Restaurant ‘Trvdava Nehaj’in Senj, op de burchtheuvel in het Nehaj-kasteel. Tel. 052885244 Taveerne Marin, in een steegje aan de haven van Sali is precies het restaurantje dat je verwacht van het eiland Dugi Otok. Tel. 023– 377500 Zlatna Ribica is een van de beste visrestaurants van Kroatië, net bezuiden Sibenik. K Spuzvara 46. Tel. 022-350300 Restaurant Ekvinocijo is een aanrader, Ilije Sarake 10. Dubrovnik. Tel. 020-323633

PLANNING Door de grote hitte in de hoogzomer kunnen vooral veel eilanden een beetje dor overkomen. De lente is uitbundig en fantastisch. De herfstmaanden september-oktober zijn mooi, als door heel Kroatië heen wijnfestivals worden georganiseerd ter ere van de oogst, truffels worden gejaagd, de eerste rakija’s worden gestookt, Dubrovnik net iets minder druk is en vele bloemen en kruiden uitbundig bloeien en geuren.

REIZEN Reizen naar Kroatië Verschillende luchtvaartmaatschappijen vliegen direct van Schiphol naar Zagreb, Split en Dubrovnik. Tickets vanaf [e] 200 all-in.

Reizen in Kroatië In Kroatië is een auto een pre. Hiermee bereik je de mooiste afgelegen natuur en dorpjes. Overal zijn fantastische fiets- en wandelroutes uitgezet, probeer hier gebruik van te maken.

BENODIGDHEDEN Voor Kroatië heb je geen visum of vaccinaties nodig.

LEZEN Footprint Croatia (Jane Foster) biedt goede beschrijvingen van restaurants en hotels. En de landkaarten zijn uitstekend, mei `06, € 18,99, ISBN 19047776627 Lonely Planet Croatia Goede stedenbeschrijvingen en betere stedenkaarten dan in Footprint, november `05, ISBN 1740594878, € 23,95. Rough Guide to Croatia, mei ‘05, ISBN 1843533995, € 18,99 Croatia The Bradt Travel Guide, maart `06, ISBN 1841621137, € 21,99 Voor een gespecialiseerde reisboekhandel bij jou in de buurt, check www.reisboekhandel.n www.reisboekhandel.nl

BETALEN Creditcards worden vrij algemeen geaccepteerd in hotels, restaurants en winkels. Ook pinnen kan overal. De prijzen zijn laag maar vooral voor eten geldt; betaal meer en je krijgt er onevenredig lekker eten voor terug.

SURFEN www.croatia.h , www.croatia.co www.croatia.hr, www.croatia.com,, www.adriatica.nett www.adriatica.ne

OPPASSEN De criminaliteit in Kroatië is niet hoger dan in elk ander Europees land waar veel toeristen komen.

DE GEBAANDE PADEN Dubrovnik blijft een van de mooiste steden op aarde. Probeer buiten het hoogseizoen naar Dubrovnik te gaan en geniet in de mooie hotels van de eeuwenoude vestingstad. Pula & Brioni twee plekken op de zuidpunt van het schiereiland Istrië. Het Romeinse theater in Pula is zeker een bezoek waard. Brioni is een eiland waar het gras met nagelschaartjes wordt kortgeknipt. Een eiland met villa’s uit de oudheid tot en met nu en speeltuin van ’s werelds allerrijksten. Plitvice Een fantastisch natuurgebied, eigenlijk niet te missen. Maar, het is wel heel erg toeristisch, dus verwacht op een verkeerde dag zij aan zij over de bamboe bruggen langs de watervallen te schuiven.

C O L U M B U S

073

19-01-2005 13:04:12