Äåýôåñá 21 Íïåìâñßïõ 2016
Το χρυσάφι της Ηλειακής γης πούς. Ο Αριστοτέλης μελέτησε το ε-
Επιμέλεια ενθέτου: Άννα Αγγελίδου anagelidou@yahoo.gr
λαιόδενδρο και ανήγαγε την καλλιέργεια του σε επιστήμη. Ο Σόλων (639559 π.Χ.) πρώτος νομοθέτησε την προστασία του. Ο Όμηρος το παρο-
ο ελαιόλαδο αποτελεί για τους Η-
μοίασε με "χρυσό υγρό". Ο Ιπποκρά-
λείους αλλά και για όλους τους
της, ο πατέρας της Ιατρικής, το περι-
έλληνες το βασικό συστατικό της
γράφει σαν το "τέλειο θεραπευτικό".
διατροφής τους. το Ελαιόλαδο αποτελεί
Στις διασωθείοες εργασίες του ανα-
βασικό πυλώνα της μεσογειακής δια-
φέρονται περισσότερες από 60 φαρ-
τροφής, η οποία αποδεδειγμένα αποτε-
μακευτικές και ιατρικές χρήσεις του
λεί ασπίδα έναντι πολλών ασθενειών.
ελαιολάδου. Αυτές περιλαμβάνουν
Στην αρχαία Ελλάδα, όταν ήκμαζαν, η
δερματολογικές ασθένειες, μυϊκούς
φιλοσοφία, τα μαθηματικά, η γεωμε-
πόνους, θεραπεία του έλκους και της
τρία, και γεννιόταν η ιατρική επιστή-
χολέρας, φλεγμονές των ούλων, αϋ-
μη, οι άνθρωποι είχαν εντοπίσει, ε-
πνία, ναυτία, πυρετό και στομαχικούς
κτός των άλλων, και τις φαρμακευτι-
πόνους. Ο Διοσκουρίδης ονομάζει το
Τ
κές δράσεις του ελαιόλαδου. Το λάδι
φή, αλλά και θεωρούνταν και φάρμα-
το 4000 π.Χ. ήταν γνωστή η χρήση του
ελαιόλαδο "προς την εν υγεία χρήσιν
κατείχε ξεχωριστή θέση στη διατρο-
κο από τους αρχαίους Έλληνες. Από
ελαιολάδου για θεραπευτικούς σκο-
άριστον".
14 Ε Λ Α Ι Ο Λ Α Δ Ο
Äåýôåñá 21 Íïåìâñßïõ 2016
Ξεκίνησε η ελαιοκομική περίοδος στην Ηλεία
Κατακόρυφη μείωση της παραγωγής ελαιολάδου Tης Άννας Αγγελίδου anagelidou@yahoo.gr
Σ
ημαντικά μειωμένη σε σχέση με πέρσι αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή ελαιολάδου σε ολόκληρη σχεδόν την Ηλεία. Η διαδικασία της ελαιοσυγκομιδής έχει ήδη ξεκινήσει ωστόσο μόνο θετικά δεν είναι τα πρώτα μηνύματα τα οποία φτάνουν τόσο από ελαιοπαραγωγούς όσο και από τους ιδιοκτήτες ελαιοτριβείων. Εκτός από την μείωση της παραγωγής μεγάλο πρόβλημα παρουσιάστηκε και με το θέμα του δάκου. Στην κεντρική και νότια Ηλεία που δεν καλύπτεται από το πρόγραμμα δακοκτονίας, το μόνο που μπορεί να σώσει κατά κάποιο τρόπο την κατάσταση είναι η ιδιωτική πρωτοβουλία, δηλαδή οι ψεκασμοί που έγιναν από τους ίδιους τους παραγωγούς, που θέλησαν να διαφυλάξουν την ποιότητα και την ποσότητα της φετινής παραγωγής. Προβλήματα όμως υπήρξαν και σε περιοχές που υλοποιήθηκε το πρόγραμμα της δακοκτονίας, με αποτέλεσμα αρκετοί παραγωγοί να επιλέξουν να μαζέψουν πρόωρα τις ελιές. Παραγωγοί και ελαιοτριβείς μίλησαν στην "Πρώτη" για την νέα ελαιοκομική χρονιά που μόλις ξεκίνησε.
Äåýôåñá 21 Íïåìâñßïõ 2016
Γιώργος Κοτσιλίμπας ιδιοκτήτης ελαιοτριβείου "Χρυσή χρονιά για το ελαιόλαδο στην Ηλεία ήταν η περσινή που υπήρχε μεγάλη και ιδιαίτερα καλής ποιότητας παραγωγή. Φέτος ήταν σχεδόν αναμενόμενο να υπάρξει μείωση της παραγωγής. Είναι από τις χρονιές που κάποιου δεν θα μπορέσουν να βγάλουν ούτε το λάδι που απαιτείται για το σπίτι τους".
Παναγιώτης Κοτσιλίμπας
Ε Λ Α Ι Ο Λ Α Δ Ο 15 Παναγιώτης Λαμπρόπουλος παραγωγός "Δυστυχώς φέτος οι ελιές δεν είχαν καρπό. Θεωρώ γενικά ότι η παραγωγή στην Ηλεία θα είναι μικρή. Μπήκαμε στο λιοστάσι ελπίζοντας ότι θα καταφέρουμε να βγάλουμε έστω το λάδι για να περάσουμε φέτος καθώς σίγουρα δεν θα φτάσει προκειμένου να πούμε ότι θα μπορέσουμε και να πουλήσουμε κάποια ποσότητα για να καλύψουμε τα έξοδα μας".
ιδιοκτήτης ελαιοτριβείου "Η παραγωγή του ελαιολάδου έχει μειωθεί κατακόρυφα σε σχέση με πέρσι. Υπάρχουν παραγωγοί που ούτε καν θα μπουν στο χωράφι για να μαζέψουν ελιές αφού τα δέντρα δεν έχουν καρπό. Η φετινή χρονιά για την Ηλεία είναι από τις δυσκολότερες που υπάρχουν λόγω της έλλειψης παραγωγής".
Παναγιώτης Χριστόπουλος
ιδιοκτήτης ελαιοτριβείου "Είναι μία δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς ελαιολάδου η φετινή. Αρκετά από τα ελαιοτριβεία δεν έχουν ανοίξει ακόμα ενώ θεωρούμε πιθανό φέτος να κάνουμε γιορτές στα σπίτια μας. Μέχρι στιγμής βλέπουμε ότι σημειώνεται κατακόρυφη πτώση της παραγωγής σε σχέση με άλλες χρονιές και απλά ελπίζουμε να καταφέρουμε να βγάλουμε τα λειτουργικά μας έξοδα".
Χρήστος Τσαπαρδώνης
παραγωγός
Χρήστος Μιχαλόπουλος ιδιοκτήτης ελαιοτριβείου "Η ελαιοκομική περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει και μέχρι στιγμής βλέπουμε ότι η παραγωγή είναι πάρα πολύ μικρή. Το ίδιο θεωρώ ότι ισχύει σε όλο το Νομό καθώς η περσινή σοδειά ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική. Φέτος αρκετοί ήταν εκείνοι οι οποίοι φοβούμενοι ότι θα χάσουν τον όποιο καρπό υπάρχει στα δέντρα προχώρησαν νωρίτερα σε μάζεμα της παραγωγής τους".
"Η παραγωγή είναι πάρα πολύ
μικρή.
Είπαμε
μπας και καταφέρουμε να μαζέψουμε έστω το λάδι για το σπίτι, αλλά και
πάλι
δύσκολα
τα
πράγματα. Έσοδα από τις ελιές δεν θα υπάρξουν συνεπώς ότι καταφέρουμε και κάνουμε από μόνοι μας".
Äåýôåñá 21 Íïåìâñßïõ 2016
16 Ε Λ Α Ι Ο Λ Α Δ Ο Το μεγαλύτερο δώρο της Ηλειακής γης
6 αλήθειες
για το ελαιόλαδο Η
Ηλεία είχε πάντα την τύχη και την ευλογία να συγκαταλέγει το ελαιόλαδο στις κύριες αγροτικές τους παραγωγές. Ένα λάδι που, σύμφωνα τους ειδικούς της διατροφής, αποτελεί ένα από τα βασικά μυστικά της μακροζωίας, αφού τα οφέλη που κερδίζουμε από την κατανάλωσή του είναι πάρα πολλά. Το βασικό αυτό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής, που εκθειάζουν όλοι όσοι το έχουν μελετήσει και αναλύσει, δεν είναι μόνο εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία μας, είναι επίσης πολύ εύγευστο και υπάρχει εν αφθονία στην Ελλάδα, αφού η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη στον κόσμο σε παραγωγή ελαιόλαδου. Είναι, πράγματι, τόσο ωφέλιμο για την υγεία; Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (σε ποσοστό μέχρι και 83%) και αντιοξειδωτικές ουσίες (πολυφαινόλες του ελαιόλαδου: ελαϊκό οξύ, ολευροπεΐνη, σκουαλένιο). Οι ουσίες αυτές που περιέχει δρουν ευεργετικά στην υγεία του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου και του καρδιαγγειακού συστήματος, ενώ
βοηθούν επίσης και στη μείωση της "κακής" και στην αύξηση της "καλής" χοληστερίνης αντίστοιχα. Θεωρείται, επίσης, πως δρουν προληπτικά για κάποιες μορφές καρκίνου και για την οστεοπόρωση. Είναι πιο παχυντικό από τα υπόλοιπα λάδια; Αντίθετα με την αντίληψη που ίσως επικρατεί, το ελαιόλαδο μας δίνει 9 θερμίδες ανά γραμμάριο, ακριβώς όπως και τα σπορέλαια, τα οποία πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι είναι πιο "ελαφριά". Είναι καλό και για μαγείρεμα; Εδώ οι επιστημονικές αναλύσεις έρχονται να καταρρίψουν ένα μεγάλο μύθο, αυτόν που λέει πως το ελαιόλαδο δεν είναι κατάλληλο για τηγάνισμα. Αντίθετα, το ελαιόλαδο είναι το πλέον ιδανικό για τηγάνισμα, αφού, λόγω της ειδικής χημικής του σύστασης, είναι πολύ πιο ανθεκτικό και υγιεινό από οποιοδήποτε άλλο λάδι. Έρευνες, μάλιστα, αναφέρουν ότι το ελαιόλαδο είναι μέχρι και 5 φορές πιο ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες σε σχέση με τα σπορέλαια (όταν το λάδι δεν αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες, διασπάται σε προϊόντα
που είναι βλαβερά για την υγεία). Καλό είναι, όμως, να μη χρησιμοποιούμε το ίδιο λάδι για περισσότερα από 3 τηγανίσματα. Πώς να αποφασίσω ποιο ελαιόλαδο να αγοράσω; Δεν είναι σκόπιμο να αγοράζουμε ανώνυμα λάδια, των οποίων δεν γνωρίζουμε και δεν εμπιστευόμαστε τους παραγωγούς, γιατί μπορεί να είναι νοθευμένα (π.χ. με παλιό λάδι). Από την άλλη πλευρά, η ετικέτα είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος να ξέρουμε αν το λάδι που πληρώνουμε, π.χ. για έξτρα παρθένο, έχει και στην πραγματικότητα αυτά τα χαρακτηριστικά, αφού σε αυτήν αναγράφονται και περνούν από ελέγχους- όλα τα στοιχεία (κατηγορία, οξύτητα κλπ.). Πώς να συντηρήσω το ελαιόλαδο; Τα καλύτερα δοχεία για τη φύλαξη του λαδιού είναι τα σκουρόχρωμα γυάλινα μπουκάλια, επειδή το γυαλί είναι σταθερό και α-
δρανές υλικό. Το σκούρο χρώμα είναι απαραίτητο, γιατί το λάδι οξειδώνεται αν έρθει σε επαφή με το φως. Ούτως ή άλλως, λοιπόν, πρέπει να το φυλάμε σε μέρος σκοτεινό και δροσερό. Για μικρό χρονικό διάστημα, το λάδι μπορεί να διατηρηθεί και σε δοχεία από άλλα υλικά, στα οποία όμως πρέπει να έχει γίνει η κατάλληλη επεξεργασία ώστε να είναι κατάλληλα για τρόφιμα. Επίσης, το λάδι μπορεί να διατηρηθεί πολύ καλά στο ψυγείο ή και στην κατάψυξη ακόμα, και έτσι να αυξηθεί και η διάρκεια της ζωής του, ειδικά όταν πρόκειται για αγουρέλαιο, το οποίο θεωρείται φρέσκο για περίπου 9 μήνες μετά την παραγωγή του. Για πόσο διάστημα θεωρείται "φρέσκο" το ελαιόλαδο; Όταν έχει αποθηκευτεί σε μπουκάλι, διατηρείται για 9 μήνες. Σε μεταλλικό δοχείο αντέχει για 18 μήνες.
Äåýôåñá 21 Íïåìâñßïõ 2016
18 Ε Λ Α Ι Ο Λ Α Δ Ο Υπέροχη γεύση και άρωμα στο πιάτο μας!
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Τ
ο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έχει υπέροχη γεύση και είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Παράγεται από άγουρες ελιές, οι οποίες του προσδίδουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που το κάνουν να ξεχωρίζει ποιοτικά από άλλα είδη ελαιόλαδου. Πώς μπορείτε να καταλάβετε αν το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο που αγοράσατε ανταποκρίνεται πράγματι στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του "τίτλου" του; Αρχικά, παρατηρήστε το χρώμα του. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έχει πρασινωπό χρώμα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε χλωροφύλλη. Αντίθετα, οι ποικιλίες ελαιόλαδου που παράγονται από ώριμες ελιές έχουν χρυσαφένιο χρώμα. Όσον αφορά το άρωμά του, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο θυμίζει το φρεσκοκομμένο χορτάρι, ενώ άλλα είδη ελαιόλαδου έχουν συνήθως πιο ήπιο άρωμα, που συχνά θυμίζει το πράσινο μήλο ή το αμύγδαλο. Τελευταίο και σημαντικότερο, η γεύση. Ένα έξτρα παρθένο ελαιόλαδο καλής
ποιότητας έχει έντονη, φρουτώδη γεύση. Δοκιμάστε το ελαιόλαδο σκέτο για να αισθανθείτε τη γεύση του σε όλο της το "μεγαλείο". Θα πρέπει να σας κάψει ελαφρώς στο λαιμό όπως το πιπέρι. Το ελαφρύ κάψιμο οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα του ελαιόλαδου σε μια ευεργετική πολυφαινόλη, την ελαιοκανθάλη. Εάν το ελαιόλαδο είναι "θαμπό" και έχει πικρή ή μεταλλική γεύση, τότε δεν είναι έξτρα παρθένο ή απλώς έχει παλιώσει. Διαβάστε προσεκτικά την ετικέτα του ελαιόλαδου ώστε να δείτε εάν αναφέρεται η ημερομηνία παραγωγής και καταναλώστε το προϊόν σε διάστημα ενός έτους. Εάν δεν αναγράφεται η ημερομηνία παραγωγής, προσπαθήστε τουλάχιστον να τηρήσετε την ένδειξη "ανάλωση έως" (συνήθως 1,5 με 2 χρόνια μετά την ημερομηνία παραγωγής). Να αποθηκεύετε πάντα το ελαιόλαδο σε δροσερό και σκοτεινό μέρος.