Veni vidi fietsie! Per fiets van Peize naar Rome Pe ter ten Hoor
1
Veni vidi f ietsie!
Veni vidi fietsie! Per f iets van Peize naar Rome
Pe ter ten Hoor
2016
Š 2016 Peter ten Hoor isbn 9789492190383 Een Perlolli activiteit, www.perlolli.nl Met medewerking van Jenny, Jop, Nanne en Peebe en alle collega’s van LINE UP. Vormgeving Bas Ekkers
Voorwoord
Sinds juli 2013 fiets ik regelmatig een tochtje, en inmiddels verkleed als
Ook ben ik maar meteen lid geworden van de Peizer fietsclub NOAD (Nooit
mamil (middle-aged man in lycra) doe ik mee aan de fietsrage op de race-
Opholl’n Altied Deurtrap’n). En dus fiets ik regelmatig op maandagavond,
en mountainbike. Met als aanleiding aanhoudende schouderklachten
zondag en zelfs op dinsdagavond in het donker een tochtje.
waardoor tennis wat minder leuk werd, was een huurfiets op Camping La
Nadat we met de mannen (Jan Fokko, Gudo, Daan, Tjomme en Carlo) in
Gaviota aan de Costa Brava een goede keus. Campingbuurman Wim – die
september 2015 naar de Mont Ventoux waren geweest, kreeg ik het idee
toen al in een andere fase van de fietsrage zat – adviseerde me om wel
om een etappekoers te gaan rijden. Ik heb daarbij gekeken naar tochten
met een helm te gaan rijden. En dus bij de Decathlon een kwaliteitshelm
waarbij de bagage voor je wordt vervoerd naar de volgende stopplaats en
en de eerste outfit aangeschaft, een (naar bij gebruik blijkt) gekke fiets-
waarbij onderweg de lunch geregeld is. Maar al zoekende leek me een tocht
broek met losse zeem en een mooi donkerzwart fietsshirt, lekker warm in
naar Noord-Italië een interessante reis: plekken bezoeken waar ik in mijn
Spanje.
jeugd vaak ben geweest en onderweg langs Dalaas waar we al jaren skiën.
De blauwe Kogo Miyogo die ik in 1987 van mijn buurjongen uit Gronin-
Ook een reis door Duitsland anders dan via de Autobahn leek me een mooie
gen overnam, kon me destijds toch niet bekoren, ook toen al zat dat dikke
uitdaging.
buikje gek in de weg bij het fietsen. Maar sinds de zomer van 2013 ben ik
Met de werkbaas was de afspraak om een maand vrijaf te krijgen snel
inmiddels twee fietsen verder, een 29er Trek MTB-fiets en een Cannonda-
gemaakt, maar ook thuis vond iedereen het een goed plan en dus was mijn
le-racefiets, die deze winter kon worden doorgeschoven naar Jop en/of Pee-
kerstcadeau van 2015 een maand fietsen in september 2016!
be zodat er nog een nieuwe Ridley-fiets kon worden aangeschaft, en ook de kleding is redelijk op orde.
Peter
5
Peize
Rome 6
De route
Nadat ik had besloten om naar Noord-ItaliĂŤ te gaan, kwamen de twee belangrijkste beschreven routes naar Rome in beeld: Benjamins en Reitsma. Voor mij leek Reitsma de meest geschikte aangezien die (de route uit 2011 dan) langs Bregenz, Dalaas en Sankt Anton kwam en een van de routes langs het Lago di Caldonazzo ging. De boekjes hebben uitstekende overzichtskaarten en hebben bovendien detailkaarten waar alle weggetjes goed op staan. Maar nadeel is dan dat je voortdurend een boekje op de stuurtas moet hebben. Gelukkig is de hele route ook als GPX-track te downloaden zodat de route heel goed op de navigatie kan worden weergegeven. Ik was lid geworden van Europafietsers.nl, stichting van vrijwilligers die het maken van meerdaagse fietstochten door Europa wil stimuleren. Ze bieden o.a. ondersteuning bij het gebruik van navigatie en het is een goede bron voor GPS-tracks en Open Source fietskaarten. De combinatie van de digitale kaart via Europafietsers en de informatie uit Reitsma bood me iedere dag de uitstekende informatie over de route, de bezienswaardigheden en de potentiĂŤle overnachtingsplekken.
7
Trek bepakt
8
De voorbereidingen
Toen het moment en de route waren bepaald, heb ik me verder verdiept in de mogelijkheden en wensen. Welke fiets, waar overnachten, wat voor bepakking neem ik mee? In overleg met Johan en Alex van BikeLife heb ik de definitieve keus gemaakt om de Trek om te bouwen tot Randonneur: stuurtas, spatborden en pakjesdrager met twee tassen achter. De zit is iets relaxter dan op de racefiets en de mogelijkheden om bepakking mee te nemen zijn ook iets groter. In eerste instantie leek het me een goed plan om een tentje mee te nemen, maar al snel heb ik dat idee laten varen. Niet alleen heb je in dat geval veel meer bagage bij je, ook leek me het opzetten van de tent (en het rondhangen in het tentje) aan het eind van een reisdag geen goed vooruitzicht. Geen stroom voor alle elektronica, geen koffie, geen ontbijt, nou ja, redenen genoeg om te gaan voor overnachtingen in B&B’s en hotelletjes.
Trainingsrondje langs het FochteloĂŤrveen
De hoeveelheid bepakking was daarmee ook beperkt tot twee setjes fietskleren, een setje kleren en schoenen om uit te gaan, een beperkte re-
In juni heb ik de fiets daadwerkelijk laten ombouwen zodat ik kon gaan
paratieset en verder dingen als powerpacks, e-reader, netbookje en de drie
testrijden. De kussens van de tuinstoelen zorgden ervoor dat ik niet met
boeken van Reitsma’s route naar Rome.
van die platte lege fietstassen reed, en ter vervanging van de bepakking dienden een paar dikke klinkers, net echt.
9
Het vertrek
De laatste voorbereidingen
Op pad met het uitfietscomitĂŠ
10
Dag 1 zaterdag 27 augustus n Peize - Arnhem
de tassen van de bagagedrager vliegt. Hmm gaat dat zo, ik weet meteen dat
154 km (0 - 154) 217 hm
het dus zaak is om de tassen goed vast te zetten en de klikjes te controleren. Jop maakt een foto met mijn telefoon zodat ik straks op Facebook de vertrekfoto kan posten. Ik ben van plan om niet bijzonder veel op Facebook te plaatsen om niet voortdurend met iedereen te chatten, maar echte plannen heb ik nog niet, we gaan het beleven. Wanneer ik me alleen en zielig voel, zal ik de sociale media vast gebruiken om wat steuntjes in de rug te krijgen.
➜ https://www.relive.cc/view/691005017
Zaterdag 27 augustus, morgen is de Bauke Mollematocht, maar daar doe ik dit jaar helaas niet aan mee. Bepakt en bezakt voor een reis naar ItaliĂŤ, misschien wel naar Rome. De familie zwaait me allemaal uit, ook al moeten ze daar midden in de nacht voor uit Groningen komen. Mooi dat mijn plan om een lange fietstocht te gaan maken, dat eind 2015 vorm kreeg, door Jenny, Jop, Nanne en Peebe wordt ondersteund, we lijken wel gek. Om 8.30 uur een rondje rond het huis, waarbij in de eerste bocht een van
Niet vergeten om selfies te maken (Staphorst)
11
8.59 uur klaar en hop, los gehts. Oh nee, daar is het uitfietscomité met Jan
Poëzie, zo moeilijk niet, op alles rijmt wel iets. Behalve dan op waterfiets, op waterfiets rijmt niets. (Herman Finkers)
Fokko, Tjomme, Eddy en Anne, en bovendien zijn Hinke, Karin en Yvonne er ook om me uit te zwaaien. Slik, dat was weer net meer dan verwacht. 9.05 uur: met minimale vertraging ga ik los. Anne rijdt me in Peize volledig uit de wind, maar de Mercier van net voor de Tweede Wereldoorlog houdt het niet lang vol en hij moet op de Streek afgeven, maar wel fijn, zo’n eerste haas. Eddy houdt het langer vol en rondt Norg op weg naar de cementmolen bij de nieuwe woning. Met deze hulp beginnen de spieren langzaam warm te worden! Tjomme en Jan Fokko helpen me Norg en Assen voorbij, en dat in een tempo waar ik later op de dag nog een paar keer aan terugdenk. 30 km/h op een opgebouwde mountainbike met 17,5 kilo bagage resulteren eerder in kramp dan freewheelen op een racer. Meppel verdwijnt, Zwolle verschijnt. Rond 13 uur is een eerste lunchplek gewenst. Laat mijn route nu net heel dicht bij Anita en Joop in Zwolle langsrijden, waar een onverwacht lunchbezoek geen enkel probleem is. Door de snelle start vanochtend komt Arnhem wel mooi in beeld en dus lukt het om daar rond 18 uur een super-de-luxe hotelletje te scoren (Hotel Café Restaurant Old Dutch, eenvoudig doch eenvoudig). Kleren wassen, douchen, uitrusten en dan pasta eten (stapelen) en naar bed. Nog even de tv aan, wat overigens de laatste keer zal zijn tijdens de hele reis. Nergens heb ik meer behoefte om een oude Tatort of het Duitse, Oostenrijkse of Italiaanse nieuws te zien.
Pasta eten bij Da Pizza
12
Het laatste journaal
Dag 2 zondag 28 augustus n Arnhem - Kessel
117 km (154 - 271) 162 hm
➜ https://www.relive.cc/view/692204119 Ontbijt bij Old Dutch
Goed geslapen en de fiets staat nog achter het hotel, vastgezet met
Van Nijmegen naar de Duitse Grens bij Ubbergen
twee kettingdraden met cijferslot. Ik hoop dat de droom van oom Gradus (dat mijn fiets gestolen zou worden) niet wordt bewaarheid deze
genuttigd (ondanks het bordje dat niets uit de ontbijtruimte mag worden
reis.
meegenomen), dat is een goed begin van de dag.
De spullen passen al een stuk minder gemakkelijk in de Ortliebs dan
Het weer is weer fantastisch en bij Nijmegen pak ik de route van Reitsma
gisteren, maar gelukkig heb ik ook beter door hoe de tassen gemakkelijk
op die ik deze reis ga volgen. De route voert me langs de Duitse grens door
dichtgaan. Het ontbijt bij Old Dutch kan op het terras / op straat worden
Limburg en af en toe door Duitsland via enorm mooie wegen langs Gen-
13
nep, Arcen en Venlo naar Kessel. Onderweg steek ik enkele keren met een pontje de Maas over, waarbij ik een stel tref met Reitsma op de stuurtas. Ze hebben maar liefst een spiegelreflexcamera bij zich en ik zet ze daarmee samen op de foto. Ze reizen ook naar Rome en zijn ook aan hun tweede dag bezig. Na de pont fietsen we een stukje samen, maar ik rij door naar Kessel, waar ik in de prachtige B&B Franssen terechtkom. Gastheer Ton heet me hartelijk welkom en aangezien bezoekende fietsers altijd een drankje ontvangen, vertel ik over mijn reis en dan blijken Ton en zijn vrouw fietsers van huis uit te zijn, ze zijn overal al geweest: Santiago, Rome, Cuba en waar niet meer, ik ga het fantastisch krijgen volgens Ton en Hannie! Een veel betere opsteker zo na twee dagen had ik niet kunnen krijgen.
Het is beter een mijl te reizen dan om duizend boeken te lezen. (Confucius)
Pont van Wellerlooi naar Blitterswijck
14
Dag 3 maandag 29 augustus n Kessel - Euskirchen
133 km (271 - 404) 321 hm
➜ https://www.relive.cc/view/693308890
Na het uitstekende ontbijt om een uur of negen opgestapt om via Roermond
Uitstekend ontbijt bij Ton en Hannie van B&B
Meteen weer over de Maas
Franssen
bij Kessel
Duitsland in te rijden. De dag begint met een beetje regen wanneer ik langs de Rur fiets, een prachtige route over veelal gravelfietspaden. Prima om te rijden, maar niet
In mijn gedachten zou dit deel van de reis me door een druk Ruhrgebied
Er is maar één moment dat je op tijd kunt komen. Ben je er niet, dan ben je óf te vroeg, óf te laat.
moeten voeren, en dat is vast en zeker het geval, maar hier onderscheidt
(Johan Cruijff)
met een racefiets lijkt me, dat bedenk ik me de komende dagen nog vaker.
15
het reizen per fiets zich enorm van het reizen per auto. Daar waar je vanuit de auto vrijwel alleen industrie, grote wegen en drukte waarneemt, fiets je hier langs een snelstromende rivier en door weilanden en bossen. Er komt ook wat rust in het fietsen en dus neem ik rustig de tijd om in DĂźren op de markt te lunchen. Daarna fiets ik door naar Euskirchen, waar ik een Nederlands stel op een tandem tref en een poosje samen fiets. We gaan samen op zoek naar een hotel. Het eerste is vol maar Hotel Concordia had nog net twee kamers. Heerlijk languit.
Veel gravelfietspaden in Duitsland
Watervalletjes in
Lunch in
de Rur
DĂźren
16
Dag 4 dinsdag 30 augustus n Euskirchen - Boppard
114 km (404 - 518) 493 hm
Sylvia en Rien
Janneke en Henri passeren ons op de top van de Wachtberg
➜ https://www.relive.cc/view/694548210
Net op weg buiten Euskirchen rij ik Sylvia en Rien (het stel van de pont) weer achterop. Gezellig het tempo wat aangepast en samen gereden. Binnen 20 km hadden we een link en was Rien een halve bekende en kende hij Gerrit Jan en Hanneke. Erg mooi om hun ervaringen te horen over fietsreizen. Bij een stop op de top van de Wachtberg worden we ingehaald door het Nederlandse stel Janneke en Henri op de tandem. Op weg naar Remagen, waar we de Rijn bereiken. Voordat we daar zijn,
17
krijgen we bij Werthoven de eerste stevige beklimming, maar gevolgd door een fijne afdaling naar het water. Daarna brengt de route ons (Linksrheinisch) langs het water tot aan Deutsches Eck in Koblenz (Wo die Mosel und die Rhein zusammen fliessen kann man so schĂśn ins Wasser piesen). Eerst even op zoek naar een hotel, maar ik besluit toch nog een klein stukje verder te rijden naar Boppard.
Bij Remagen komen we aan bij de Rijn
Karlsruhe, gezien vanaf de Balduinbrug over de Moezel
In WeiĂ&#x;enthurm met de kerncentrale op de achtergrond. De kerncentrale is stilgelegd vanwege het gevaar van aardbevingen aldaar.
18
Deutsches Eck, met links de Moezel en rechts de Rijn
Het is beter om te reizen dan om aan te komen. (Boeddha)
De was in Boppard, met op de achtergrond de Sint-Severuskerk
Net voor het slapen gaan
19
Dag 5 woensdag 31 augustus n Boppard - Osthofen
gasthof ‘Zum weißen Roß’ en waar ik in een ridderzaal mijn fiets mag par-
119 km (518 - 637) 690 hm
keren. Het riddereten op de binnenplaats smaakte prima.
➜ https://www.relive.cc/view/695652672
Afgezien van een stukje rond Wiebaden-Mainz een hele dag langs de Rijn gereden. Eerst maar eens langs de Lorelei zien te komen, waar de blonde dame me zingend en haar haren kammend van het pad wilde krijgen. Verder de hele dag bejaarden ontweken die op elektrische fietsen midden op het fietspad waggelen. Ik zeg: zet ze snel weer op de bootjes voor hun reisje langs de Rijn … Aan het eind van de dag Osthofen bereikt, alwaar ik overnacht in Wein-
Camping An der Lorely
20
De kunst van te leven is thuis te zijn alsof men op reis is. (Godfried Bomans)
Drukte op de Rijn bij Bacharach
Bij Bingen voegt de Nahe zich in de Rijn
21
In Zum weiĂ&#x;en RoĂ&#x; werd goed op de fiets gepast
De bissiger Hund gelukkig niet aangetroffen
Een riddermaal
22
Dag 6 donderdag 1 september n Osthofen - Bruchsal
en dat dat 3-4 dagen kon duren, vriendelijke man hoor … Maar het gebruik
116 km (637 - 753) 180 hm
van de pomp was gratis en de zonnebrandcrème (goeie tip Jenny, om dat mee te nemen) deed wonderen. Zonder hobbeldebobbel weer verder, dat geeft een goed gevoel. In Speyer een rondje gefietst en heerlijke kippensoep gegeten. Foto gemaakt van De Pelgrim op weg naar Santiago di Compostela. Ik ben niet bezig met een pelgrimstocht, maar toch voel ik enige verbondenheid. In Bruchsal kriskras door de stad op zoek naar een hotel, maar zoals steeds lukt het ook hier om een goede overnachtingsplek te vinden. Zoals
➜ https://www.relive.cc/view/696930361
Vandaag verlaat ik bij Speyer de Rijn, maar voordat ik daar ben, eerst wat ongemak: achter lek in de dikke zon. Minder, maar met reparatiespullen en gas zit alles na een kwartiertje weer op de fiets. Helaas bobbelt de band nu een beetje, bekend probleem en moeilijk te verbeteren zonder goede pomp. Dus bij een benzinepomp in de schaduw de band nogmaals omgelegd. Beter, maar nog niet goed. Dus in Speyer even een fietsenzaak bezocht, waar de uitbater me van verre toeriep dat ik voor reparatie een Termin nodig had
Lek 1-2-3
23
Het standbeeld van de pelgrim bij de kathedraal in
Eindelijk Hühnerbrühe mit Einlage
Franciscus aan de kerk in Bruchsal
Speyer
Mijn moeder: ‘Is Peter al in Rome aangekomen?’ Ik: ‘Nee, dat is een heel eind fietsen, hoor.’ Mijn moeder: ‘Ach, ik heb ook helemaal geen verstand van afstanden. ... Doe je hem de groeten van mij?’ (Diane’s moeder)
tot nu toe alle dagen weer buiten gegeten, dat gaat erg goed deze week! Bij het rondje door de stad zie ik opeens een groot doek met de paus aan een kerk hangen. Op mijn weg naar Rome, dat kan toch geen toeval zijn.
24
Dag 7 vrijdag 2 september n Bruchsal - Tübingen
111 km (753 - 864) 1238 hm
Uitzicht over Pforzheim
➜ https://www.relive.cc/view/697967757
Gisteren met Jop gebeld. Tübingen was erg de moeite waard vond hij (hij had Niels opgehaald, die er een half jaar had gestudeerd), dus ondanks de hoogtemeters van vandaag toch maar even doorgetrapt om Tübingen te bereiken. Over de Grosse Buchenweg en door een prachtig vrijwel verlaten Naturpark Schönbuch downhill richting Tübingen racen over een bospad, twee mannen in een uniseks outfit op elektrische fietsen roepen en vragen me
Würmtalweg richting Würm
25
De Grosse Buchenweg
Niet vergeten om selfies te maken
De Neckar met watersportende studenten
Hier kotzte Goethe
(Tübingen)
wat, maar omdraaien is me wat te veel moeite. Veel verder downhill in dat
‘Hier kotzte Goethe’ hangt er op de eerste verdieping van het huis tegen-
park stuif ik langs een oude dame rechts een weggetje op, omhoog he-
over de grote kerk.
laas. Maar de navigatie geeft gelukkig snel aan dat ik fout ben gereden, en
Het hotel is Grieks, en onder de tonen van de sirtaki doe ik toch maar
dus kom ik weer langs de dame, die me nu in een soort Duits vraagt of ik
wat Rien me adviseerde en schrijf af en toe wat op tegen het vergeten. Ge-
iemand heb gezien, ze zal toch niet de uniseks mannen zoeken. Verder gaat
lukkig is Strava mijn vriend, zodat ik mijn weg naar Rome niet snel zal ver-
de weg de ene kant de ene kant op en de andere kant de andere, auf Wie-
geten, maar voor de zekerheid voeg ik de herinneringen er maar aan toe.
dersehen!
Inmiddels heb ik het dus aangevuld tot een boek. Het moet geen gewoonte
Tübingen uitgebreid bewandeld en Jop heeft gelijk, het is zeer de moeite
worden om alle fietstochten in boekvorm vast te leggen, maar deze reis is
waard. Heerlijk gegeten met uitzicht op de Neckar, waar studenten studen-
bijzonder genoeg.
tendingen in de rivier de Neckar doen (kanopolo en roeien) en geliefden in
Als u uw vooroordelen verliezen wilt, moet u reizen. (Marlene Dietrich)
gondels door de rivier gondelieren. Al wandelend ook nog een cultureel hoogtepunt van Tübingen ontdekt.
26
Dag 8 zaterdag 3 september
Als je doet wat je leuk vindt, hoef je nooit te werken.
n Tübingen - Pfullendor f
102 km (864 - 966) 1328 hm
(Mahatma Gandhi)
Koffie bij een Konditorei zonder Kuchen
➜ https://www.relive.cc/view/699079778
Echt veel doe je toch niet bij zo’n fietsreis: elektronica opladen, route van de dag uit Reitsma lezen om te weten waarop je moet letten, tassen pakken en na het ontbijt rustigjes vertrekken. Na een week komt er iets meer rust in de activiteiten, de eerste dagen was er nog een zekere haast om het doel (?) van de dag te bereiken. Nu kan ik gewoon weg, wel even nadat de spreuk van de dag van Diane binnen is. De ergste tot nu toe is eentje van Herman Brood: ‘Ze kunnen beter over je fiets lullen dan over je lul
Het uitzicht en de mooie route maken de beklimming meer dan waard
27
fietsen’. Nou, dat komt goed uit, die bejaarden vergelijken hun elektrisch ondersteunde Fahrräder graag met mijn omgebouwde MTB. Vandaag Tübingen verlaten en Reitsma waarschuwt meteen voor de Schwäbische Alb die meteen na de stad begint. Een goede oefening voor Het merendeel van de wegen in Duitsland gaat over fietspaden of landweggetjes
Haus Krone
wat later in deze week zal komen. Met koffie ohne Kuchen
waardoor je vrijwel geen autoverkeer treft
bij een Konditorei in Talheim kom ik prima boven, een klim tot ruim 700 meter. Daarna een rustige tocht naar de late lunch op het plein in Sigmaringen met een gezellige muzikant. ’s Middags nog even door naar Pfullendorf, alwaar Hotel Krone op me wacht. Weer eens een keer een kamer die op de derde etage zonder lift ligt, dus sleep ik de tassen de trap weer op. De prettige kamer met toilet met ingebouwd bidet is fijn. Dat het een ingebouwd bidet was, kreeg ik door nadat ik uit nieuwsgierigheid op een knopje drukte dat aan de muur zat. Geeft best een hoop nattigheid, zo’n bidet … De fiets moet helaas buiten staan, dus maar goed vastgeknoopt met de kettingdraden. Muziek in Sigmaringen
28
Dag 9 zondag 4 september n Pfullendor f - Bregenz
89 km (966 - 1055) 541 hm Mooi uitzicht vanaf Höchsten naar de Bodensee met daarachter de Alpen
➜ https://www.relive.cc/view/700281355
Om vijf uur wakker vanwege ruziënde Pfullendorfse Jugend voor de deur. Maar gelukkig staat de fiets er de volgende dag nog net zo. De ketting weer wat olie en klaar voor een nieuw avontuur.
Niet vergeten om selfies te maken (met Schwarzwälder Kuchen in Höchsten)
Ik kom in de buurt van de Bodensee en Reitsma biedt een ‘alternatief met mooi uitzicht’. Ik hoef mezelf maar een klein beetje te overtuigen dat de
Alpen. De Bedienung met Dirndl-jurk (dat zouden ze bij de Peizer Hopbel of
klim tot ruim 800 meter de moeite waard is, zeker omdat er een restaurant
bij Boonstra ook eens moeten overwegen) brengt ook graag een Schwarz
is waar je kunt genieten van het uitzicht op de Bodensee met daarachter de
wälder Kuchen bij dat uitzicht.
29
Appels, peren en hop
Rust aan het meer …
De locatie heet logischerwijs Höchsten. In de verte liggen de Alpen er best
Langenarchen, Tunau, Wasserburg en Lindau naar Bregenz, waar de Alpen
imposant bij, maar na het hoogste punt eerst nog een afdalende tocht door
echt beginnen. Omdat ik morgen slechts naar Dalaas wil, stop ik hier. En al
het fruitgebied van Zuid-Duitsland (Oberschwaben) richting de Bodensee.
tijdens het dagelijkse wassen van de fietskleren klettert de regen buiten
Grote arealen met appels en peren en aangezien ik inmiddels mijn halve
omlaag. Daar kom ik goed weg, de eerste keer deze reis dat er serieuze
leven in Peize woon, valt me ook de veelvuldig verbouwde hop op, lange
regen valt. Tijdens de sightseeing van de oude Oberstadt af en toe onder
palen met draden vol hopplanten.
luifels schuilen, maar onder een parasol kan ik ’s avonds toch gewoon bui-
Langs Friedrichshafen, waar veel wegen zijn afgesloten vanwege een
ten op een terras eten.
grote fietsbeurs (de Eurobike 2016), maar mijn Trek is prima en daar hoef ik niet te stoppen. Via een enorm drukke fietsroute langs de Bodensee via
30
‌ met koffie erbij
Bij de Bodensee
Bregenz Oberstadt
Ze kunnen beter over je fiets lullen, dan over je lul fietsen. (Herman Brood)
31
Dag 10 maandag 5 september n Bregenz - Dalaas
85 km (1055 - 1140) 629 hm
De woeste Rijn
Bewolkt langs Dornbirn
➜ https://www.relive.cc/view/701310161
Al meer dan 1000 km onderweg en Oostenrijk al bereikt, helaas nog wat regenachtig bij het ontbijt. Even overweeg ik om de in Dalaas geplande rustdag nu te gebruiken, maar ach, het is net als in Nederland, zodra je buiten bent, is het minder slecht dan je denkt. De Rijn is imposant woelig en gelig vanwege het vele zand dat wordt meegevoerd. Wanneer ik bij Frastanz de snelweg onderdoor kruis, passeer ik de Rijn op enkele meters.
32
Niet vergeten om selfies te maken (Klostertal)
Hotel Post
Het weer is de aanleiding om mijn zangkwaliteiten verder te ontwikkelen aan de hand van Reinhard Meys ‘Übergrün’.
Über den Wolken muss die Freiheit wohl grenzenlos sein, alle Ängste alle Sorgen, sagt man blieben darunter verborgen, und dann würde was uns gross und wichtig erscheint, plötzlich nichtig und klein.
Klinkt best goed, helemaal wanneer ik vlak voor Dalaas door de eerste tun-
33
De Spar
Haus Emmi und Willi
nel fiets. Ik zit dan wel niet in een vliegtuig, maar het refrein klinkt goed en
Post staat al op me te wachten. Helaas zijn Emmi und Willi onze winter-
mijn Trek hat ein Motore.
sportfamilie zelf een paar dagen met vakantie, ik had ze graag de hand
Het valt me overigens op dat ik helemaal niet met muziek bezig ben,
geschud.
ik ben eigenlijk nergens mee bezig. Het fietsen en alles wat om je heen gebeurt, kost zoveel aandacht dat er geen ruimte is voor meer, zeker niet voor piekeren of malen, maar ook niet voor het zingen van muziek. Ik ben
Een nieuwe hotelkamer openen voelt aan als het openen van een cadeautje. (Kees van Kooten)
al niet erg tekstvast, maar tijdens het fietsen is het voor mij onmogelijk om teksten te herinneren. De oortjes die ik heb meegenomen, zijn nog geen enkele keer uit de stuurtas gehaald. Langs Bludenz, waar de Ill woest de Rijn instroomt, rij ik het Klostertal naar Dalaas in, de hele dag rustig klimmend. Als ik Dalaas bereik, zit ik op 800 meter en komt de zon inmiddels ruimschoots door de wolken. Hotel
34
Dag 11 dinsdag 6 september
ton. Vandaag ga ik naar boven, waar de witte wereld is veranderd in een beren-
n Dalaas - Dalaas
landschap, met meertje, wandelwegen
14 km (1140 - 1154) 1142 hm
en met speeltoestellen voor de kinderen. Behoorlijk onherkenbaar, hoewel de skiliftpalen goed aangeven waar we ’s winters langs worden gevoerd. Het restaurant is in kleine bezetting gewoon open en de Currywurst met Pommes zit me smekend aan te loeren. Ik trap erin, zeker omdat me is beloofd dat de kilo’s eraf vliegen deze reis. Maar jammer dat de kinderen er niet bij zijn, de trek was groter dan de honger, en dan is zo’n Currywurst toch nog een
Uitslapen tot 9 uur, want tot uiterlijk 9.30 uur is er nog ontbijt in Hotel Post.
heel ding.
Hotel Post vinden we voor onze wintersport natuurlijk veel te duur, maar
Terug in Post lekker in mijn eentje in
voor twee nachten op weg naar Rome is het goed te doen. De Kurzaufent
de sauna gezeten, dat leek me bij nader
haltzuschlag verdween weer, maar de Einzelzuschlag bleef; ik had een
inzien toch lekkerder dan de zogenaam-
Doppeltzuschlag eerlijker gevonden, maar helaas, alleen is blijkbaar duur-
de authentieke Salzgrotte die Post ex-
der dan met meer.
ploiteert. Het blijkt geen lokale attractie
Ik de loop van de ochtend rustig naar de Sonnenkopf gereden, vanwaar
te zijn, maar een door de Inhaber van
we ’s winters altijd starten, ofwel naar boven, ofwel naar Lech of Sankt An-
Post bedachte attractie waarvoor su-
35
Gezellig in de lift naar Bärenland
pergezond zout uit de Himalaya is gehaald en in het hotel is opgebouwd tot ‘zoutruimtes’. Leuk, ik pies bij het douchen wel over mijn voeten. Vandaag een dag zonder Relive. Relive is een website die, zodra je een route in Strava hebt geladen, kijkt hoe hij de route in een filmpje kan worden weergegeven. Een mooie manier om naderhand nog even goed te bekijken waar je precies langs bent gekomen.
Mensen op schepen wuiven altijd terug. Zo gauw je op een andere manier vervoerd wordt dan een ander, ga je wuiven. (Willem Frederik Hermans) Geen witte wereld, geen afdalingen
Niet vergeten om selfies te maken (voor het kruis bij Bärenland)
36
Sonnenkopf, a place with a view!
Bordje bij het kruis
Currywurst im Sommer
37
Dag 12 woensdag 7 september n Dalaas - Pfunds
85 km (1154 - 1239) 1966 hm
Werk aan de liften bij Alpe Rauz
duur dat de accu meegaat is dramatisch en op tijd fröbelen met de battery pack is noodzaak. Later stel ik de Garmin nog iets anders in (‘koers boven’
➜ https://www.relive.cc/view/703700212
in plaats van ‘noord boven’ en dat blijkt een positief effect op de batterij Het is zover, de Arlberg (1805 meter) lonkt en ik moet de Alpen over. Beken-
duur te hebben). Verder bevalt de Oregon prima en is het een verademing
de weg, eerst weer langs de Sonnenkopf, nu wel met bepakking, en het gaat
om voortdurend goed te zien waar Reitsma me langs wil voeren. Dit deel van
dus weer een stuk rustiger. Maar recht zo die gaat en Klösters verdwijnt,
de route is het 2011-traject. Er is sinds 2016 een nieuwe route, maar die ging
Langen verdwijnt en Stuben verschijnt. De eerste haarspeldbochten met
niet langs Dalaas/Arlberg maar langs de Zugspitze, voor mij de reden om de
flinke stijging. Hoeveel weet ik niet aangezien de Garmin-Oregon al die info
‘oude’ route te volgen.
niet voortdurend in beeld geeft.
Vanuit Dalaas rustig verder klimmen vandaag. De Arlberg is gesloten
De navigatie is nog wel een dingetje. Op zich werkt het prima, maar de
deze dagen, melden de borden, maar dat geldt neem ik aan niet voor fiet-
38
Werk aan de weg bij Alpe Rauz
Het leven is als fietsen. Je moet blijven bewegen om je balans te behouden. (Albert Einstein)
sers. Om me heen wordt hard gebouwd aan de nieuwe liften die Sankt Anton en Lech met elkaar verbinden in de winter. De weg wordt wat plakkerig aangezien ze na Alpe Rauz toch wel erg hard nieuw asfalt aan het leggen zijn. Wanneer ik bij de teerwagens arriveer, meldt de Oppersturmteer bahnfüher me dat ik, op straffe van iets heel ergs, echt niet over de nieuwe Asphaltweg mag rijden. Helaas geen mooi slingerend fietsspoor daar door het asfalt dus … Door de berm (en aan de buitenkant van een viaduct langs, maar niet gevaarlijk natuurlijk) bereik ik de top van de pas in Sankt Christoph. En omdat iedere beklimming wordt gevolgd door een afdaling, suis ik
39
De avond valt over Pfunds
PashĂśhe Arlberg
Afdaling vanaf de Arlberg bij Pettnau
even later naar Sankt Anton, waar de Mooserwirt net even dicht is helaas. Wel tijd voor koffie op een vrijwel uitgestorven après-skiterras. De dag lekker rustig afgedaald, via Landeck het Oberinntal richting Nauders in en doorgefietst tot in Pfunds, waar ik in een zeer gemoedelijk Gasthof beland. Ook weer geen hele lange etappe aangezien ik morgen slechts tot Prato bij
Niet vergeten om selfies te
de Stelvio wil komen.
maken (Mariusbeeld op de brug over de Inn)
40
Dag 13 donderdag 8 september n Pfunds - Prato di Stelvio
61 km (1239 - 1300) 1331 hm
➜ https://www.relive.cc/view/704888314
De ochtend gloort over Pfunds
De tweede beklimming om de Alpen door te komen is bij Nauders, waar ik
Nauders met skiliften
de NorbertshĂśhe moet beklimmen op weg naar de Reschenpass. De pas is bekend om het verdronken kerkje in het water. Het is een stuwmeer dat niet met al te veel overleg is aangelegd, twee hele dorpen liggen er onder water. Ik kies voor de mooie Zwitserse kant van het Lago di Resia, dus zie het kerkje van Graun im Vinschgau alleen van grote afstand in het water staan. Het is een prachtige route met veel op en af, en ik rij zowaar Henri en Janneke
41
De Reschenpass met Graun in de verte
Blik over het Lago di Muta richting Prato/ItaliĂŤ
op de tandem weer achterop, die ik in Duitsland ook al had gezien. Zij had-
zien, en het geeft me de mogelijkheid om anderhalve kilo te veel aan onge-
den de nieuwe Reitsma-route genomen langs de Zugspitze, maar met mijn
bruikte spullen die ik aan het meeslepen ben af te geven en om me een fris
rustdag zitten we opeens weer op hetzelfde schema.
T-shirtje te laten aangeven. Tot slot neemt hij ook nog even wat fietspoets-
Al met al weer een korte etappe aangezien ik een dagje wil blijven in Pra-
spullen mee zodat ik een mini-onderhoudje kan uitvoeren.
to di Stelvio. Henri en Janneke rijden nog door richting Meran. Om meerder
Het is druk bij de Stelvio en in Prad (Prad/Prato: alles is hier nog twee-
redenen is Prato een stopplaats. Ik wilde als de passage van de Alpen goed
talig) en met moeite vind ik een hotel. Volgens de lokale VVV heeft Hotel
was verlopen, bekijken of ik de Stelvio kon beklimmen (2757 meter, een
Prad nog plek en dat klopt. Wel 25 kamers, ik heb kamer 11 en ben zowaar
beklimming van meer dan 1800 meter). Maar heel toevallig is ook Jan Fokko
de enige gast in het hele hotel. Maar de waardin is uiterst vriendelijk en de
bij de Stelvio vanwege een Mysterymountain-sponsorfietstocht waarbij hij
volgende ochtend staat er een heerlijk ontbijt alleen voor mij in de eetzaal.
pas maandag wist waar de reis naartoe zou gaan. Erg leuk om elkaar even te
42
De wereld is een boek en zij die niet reizen kunnen slechts een pagina lezen. (Augustinus) Hotel Prad
Keycard voor kamer 11
Stilfser Joch / Passo de Stelvio 24,5 km, daar moet het morgen gebeuren
De avond valt over Prato
43
Dag 14 vrijdag 9 september n Prato di Stelvio - Stelvio
63 km (1300 - 1363) 2172 hm
➜ https://www.relive.cc/view/705957917
Alleen ontbijten in Hotel Prad
Vandaag moet het gebeuren. Ik ben nog steeds geen klimmer, zoals ik al
naar beneden, hij is aan het inrijden vandaag. Ik heb al een aanloop van
eerder schreef, maar een dusdanig uitdagende beklimming zo dicht in de
1250 km genomen om de Stelvio op te komen. Na een half uur begint het besef dat dit nog een halve werkdag gaat
buurt vraagt om een extra inspanning. Vanaf Hotel Prad kan ik rechtdoor de Stelvio op. Rustig starten, ik heb de
duren, 48 haarspeldbochten, 24 kilometer 7,9% omhoog. Tellen werkt dan
hele dag. Na een kilometer of vijf zie ik een groepje Mysterymountain-man-
heel goed (ik kom nooit boven de 100 en wat ik ermee wil bereiken is niet
nen en -vrouwen naar beneden komen stuiven. Hayo JF! Dat is waarschijn-
helemaal duidelijk). ‘Nooit Opholl’n Altied Deurtrap’n’ (NOAD, onze fiets-
lijk wel onze kortste ontmoeting ever. Ik kruip met 9 km omhoog, JF met 49
club) komt ook regelmatig langs. Ik krijg vast een hoop kudos wanneer ik
44
Geen bagage, klaar voor de beklimming
Daar ergens moet ik heen
het haal. Omkeren is met het gebruik van Strava geen echte optie, dat staat
enthousiast over wat ik aan het doen was en ik was een soort zendeling die
pas lullig. En 3 uur en iets van 45 minuten na vertrek uit het hotel ben ik
ze wilde overtuigen van het feit dat ze vooral niet moesten wachten met het
boven. Vlak voordat ik er ben kan ik wel een potje janken en het duurt wel
uitvoeren van mooie dingen zoals fietsen naar Rome of een andere bestem-
even, waarbij ik wat debiel heen en weer loop, voordat ik de foto’s kan ne-
ming.
men die ik wil nemen. Met bordje, met uitzicht, met nog meer bordje! Zoals
Gisteren was ik op het terras met een lekker wijf in gesprek gekomen
bedacht een mooie foto meteen op Facebook geknald, gezellig een hoop
(68-74 jaar) die me bezwoer dat ik de afdaling via MĂźster Zwitserland moest
reacties voordat ik weer beneden ben.
maken, veel rustiger, veel mooier! Lekkere wijven moet je geloven en dus
Met een Zwitsers echtpaar genoten van de beklimming (hij met MTB,
had ik een prachtige afdaling terug naar Hotel Prad, waar ik nog steeds de
zij met elektro-MTB), pratend over werken, reizen en fietsen. Zij waren erg
enige gast was.
45
Boven! 1829 m geklommen over 24,7 km
Jan Fokko kwam de spullen halen en brengen, erg mooi om elkaar zo toevallig te ontmoeten. Even bijgekletst, het mini-onderhoud aan de fiets uitgevoerd en daarna ieder zijns weegs. JF in voorbereiding op zijn enorme bergrit (Stelvio, maar dan ook nog vanaf de Bormio-kant), en ik kon na het eten op tijd naar bed. Het grote Hotel Prad beschikte niet over internet en dus geen nieuwsberichten of bloggen, maar beter ook. Slapen om 21 uur en om 22:30 uur gezellig even wakker gebeld door Jenny, slaperig nog even de dag doorgenomen.
Met vrijheid, boeken, bloemen en de maan, wie kan niet gelukkig zijn? (Oscar Wilde)
46
Mooi gesprek met Zwitsers echtpaar
Afdaling via Zwitserland/Oostenrijk terug naar Prato Daar kwam ik vandaan
47
Dag 15 zaterdag 10 september n Stelvio - Lago di Caldera
99 km (1363 - 1462) 838 hm
Jan Fokko vertrekt uit Prato richting de Prato di Stelvio
nacht te verblijven en buiten onder de kiwi’s en tussen de druiven het blog ➜ https://www.relive.cc/view/707176567
af te tikken. Het wordt steeds Italiaanser hier!
Vanmorgen voor het ontbijt Jan Fokko op het plein uitgeleide gedaan op hun
Süd-Tirol
tour, daarna rustig ontbijten en klaar voor een lange (afdalings)dag langs
In Duitsland (Limburg al) kon ik me aardig redden met mijn door Janitschek
Meran richting Bolzano. Door prachtige fruitboomgaarden en over mooie
geleerde Duits. Een jaartje extra havo 4 maakte dat de basis goed is ge-
fietspaden langs de Adige.
worden en voor reisdoeleinden: prima bella vista! Vanaf Trento wordt de
Prettig dat na de grote inspanning van gisteren de benen veel rust krij-
tweetaligheid in Süd-Tirol echt minder en moet ik gebruikmaken van het
gen, hoewel het toch niet helemaal hellingloos is. Aan het einde van de dag
wat roestiger Italiaans. Nou, niente problemen tot nu toe, een Zimmer is een
heb ik het Lago di Caldera (het warme meer) bereikt, een prima plek om de
camere en latte macchiato kennen ze ook.
48
Ik heb geen tijd om me te haasten. (Igor Stravinsky) Niet vergeten om selfies te maken (terugblik richting de Stelvio)
49
Mooi fietspad richting Meran
Bij Meran tref ik Koos en Gerda van Os die ook naar Rome reizen
De avond valt over het Lago di Caldera
50
Dag 16 zondag 11 september n Lago di Caldera - Lago di Caldonazzo
Vandaag reis ik naar het Lago di Caldonazzo, waar we in mijn jeugd een
74 km (1462 - 1536) 577 hm
heel aantal jaren vakantie hebben gevierd met de Roelofsen. Andra en Dineke (verjaardag vieren met Corina die op dezelfde dag jarig is), Henk was er daar vast al niet meer bij. Ergens eind vorige eeuw zijn Jenny en ik er nog een keer een paar dagen geweest. Ik was niet top en dat was toen niet onze beste vakantie, dus tijd om het rustig nog eens opnieuw te bekijken. Fietsende vakantiegangers Carlo en Eddy gaan er tegenwoordig met het gezin naartoe, dan moet het toch wel okĂŠ zijn. De dag begint soepel aan het Lago di Caldera met een heerlijk bejaardenontbijt op het terras, de gastvrouw hobbelt af en aan met eieren en koffie. In vertrouwen deelt ze me mee dat ze blij is met jonge gasten en of ik
Wakker worden aan het Lago di Caldera
➜ https://www.relive.cc/view/708491770
51
Ontbijt aan het Lago di Caldera
Koffie in Salorno, op weg naar Trento
niet – als ik echt niks anders weet – weer wil komen. Haar gasten van het
en dat geeft energie om nog richting de oude stek aan het meer te fietsen. Vlak voordat ik Camping Riviera en Camping Belvedere bereik is een
eerste uur sterven uit en aanwas is gewenst. In Trento is het gezellig met het evenement Trento Smart City: energie-
tweede zomerdonderbui een feit, maar vanonder een luifel heb ik er weinig
besparing en slimme dingen, daar doet Groningen ook aan mee. Ik sla alles
last van. Rustig over de Viale Venezia langs het meer kan ik naast Camping
tijdens de lunch een poosje gade vanaf het terras van het Caffè Italia bij de
Riviera in Hotel Garni Bellavista terecht. Het is een gezellige zondagse Itali-
Duomo. Na de lunch weer verder, maar na Trento waarschuwt Reitsma voor
aanse drukte. In het hoogseizoen herinner ik me veel Nederlanders, nu heb
een smerige klim, en inderdaad, het is een smerige klim die de energie snel
ik er twee gezien, verder voornamelijk Italianen uit de buurt.
opvreet. Gelukkig is er een eerste zomerdonderbui zodat ik even moet schui-
Het uitzicht over het meer is nog net als 40 jaar geleden en de toiletge-
len. Na de bui is de klim niet minder smerig geworden en dus hark ik door
bouwen op Riviera zien er nog net zo uit. Hopelijk zijn de hangwc’s vervan-
naar het Lago di Caldonazzo. Daar is het uitzicht over het meer herkenbaar
gen door niet-hangwc’s.
52
Schuilen voor de regen
Uitzicht op het Lago di Caldonazzo
Caffè Italia in Trento
Reizen is een driedubbel plezier: verwachting, avontuur en herinnering. (Ilka Chase) 53
Dag 17 maandag 12 september n Lago di Caldonazzo - Camposampiero
134 km (1536 - 1670) 1260 hm
➜ https://www.relive.cc/view/709831379
Lago di Caldonazzo in de ochtend
Geen vier of vijf weken hier staan zoals destijds, maar hop, vandaag weer
Zodra bij Bassano del Grappa de Alpen echt verdwenen zijn, wordt het
verder, de Alpen uit richting Venetië. De route begint prachtig door het
beeld heel anders en rij ik de Povlakte in, een landbouwgebied met bijzon-
dal van Valsugana langs de Brenta, die gedurende de dag van een piete-
der veel grote huizen, die allemaal leeg lijken te staan. Vandaag heb ik ook
rig stroompje tot een dikke brede rivier zal worden. Ook hier zijn prachtige
erg veel borden met ‘te koop’ gezien op voornamelijk oude vervallen huizen
fietspaden aangelegd, langs het water en onder de steile bergen langs. De
in dorpjes waar de bakker al lang was verdwenen.
weg voert me langs Borgio Valsugana (koffie) en Valstagna (lunch, menu
De middag doorgefietst tot aan Camposampiero, waar ik voor de
del giorno) langzaam verder de Alpen uit.
eerste keer na het douchen in slaap ben gevallen en ik pas om 22 uur
54
Hotel Garni Bellavista
Het dal van de Valsugana
maar dat is toch zonde. Een wandeling door het stadje voert me naar een
Houd elke dag 30 minuten vrij voor je zorgen en doe in deze tijd een dutje.
modern loungecafĂŠ waar ik een broodje neem, ik had vanmiddag per slot
(Abraham Lincoln)
wakker werd en nog ergens iets te eten kan gaan zoeken. Niet eten kan ook,
ook warm geluncht. Dat is toch wel het mooie van ItaliĂŤ, eten kan rustig tot laat op de avond.
55
De Brenta bij Valstagna
Niet vergeten om selfies te
De Ponte degli Alpini in Bassano del Grappa
maken (de laatste Alpen vanuit Bassano del Grappa)
56
Dag 18 dinsdag 13 september n Camposampiero - Esta
98 km (1670 - 1768) 24 hm
Villa Pisani in Stra
Langzaam komt Venetië dichterbij. Ik ben niet van plan Venetië te bezoe-
➜ https://www.relive.cc/view/710842818
ken, dat heb ik al eerder gedaan en alleen is dat toch minder gezellig dan Heel toepasselijk zat ik deze nacht in Albergo Roma. Na het Italiaanse ont-
met Jenny en de kids. Ik hoef Reitsma dus niet helemaal te volgen, op 25
bijt (een hoop zakjes met koeken en droge toast en enkele minibroodjes)
km voor Venetië pak ik de route naar het zuiden weer op. Hier zit wat ruis
verder het platte platteland op. Het is een warme dag en je mist in dit deel
tussen het boekje, de route op mijn navigatie en de route op mijn telefoon.
van Italië de mooie routes zoals ik die tot nu toe had. Veel grote vervallen
Opeens kom ik Henri en Janneke tegen (de tandemfietsers), die ik al vier
landhuizen van Venetiaanse rijken (vroeger dan hè). Nu zijn het vervallen
of vijf keer eerder heb getroffen. Ik zit al 10 km op de weg naar Venetië en
grote huizen waar het onderhoud je tegemoet springt. Niet te betalen en
mag die weg straks weer terugfietsen. Ik keer om en rij de rest van de dag
veel huizen zijn duidelijk op zoek naar nieuwe rijken.
samen met hen naar het zuiden. Este gaat het worden, een erg mooi stadje
57
Een dagje met Janneke en Henri gereden
in een verder minder interessante regio. Henri en Janneke rijden iets verder naar de camping. ’s Middags komen we nog een Noord-Hollands stel tegen die precies dezelfde tandem met BOB-car hebben als Janneke en Henri, alleen hebben zij een hond in de kar. Een echte schapenhoederhond die gezellig meereist op
Strade
hun rondje Noord-Italië.
Bianchi in de
Aangekomen in Esta even uitrusten en douchen in Hotel Leon d’Oro. Te-
Povlakte
gelijk maar even een eerste scheerbeurt van de reis uitgevoerd. Dat wegkrabben van zo’n baard is wel een vermakelijke maar geen gemakkelijke
is gezellig! Omdat de tweede gast niet op kwam dagen, alles lekker zelf
klus. De sik maar weer eens laten staan.
opgegeten en dat voor 3 euro.
Aan het eind van de middag even heerlijk zitten op een van de terrassen
In Leon d’Oro nog een primo gegeten, maar daar laat ik het bij, heerlijke
op het grote plein. Ik bestel een Fanta en een half liter bubbeltjeswater en
tagliatelle met erwten en bolognese (48 euro is de schade inclusief ontbijt
krijg meteen twee sandwiches met tonijn en een halve zak chips erbij, dat
en primo, dat zijn weer fijne prijzen).
58
Er gaat meer boven je pet dan eronder. (Toon Hermans)
Borrelen in Esta
Testscheren
59
Dag 19 woensdag 14 september n Esta - Bologna
143 km (1768 - 1911) 148 hm
Lange rechte wegen in dit deel van Italië
had dat ik toch iets was vergeten en dat ik weer een stuk terug mocht rijden. Meerdere keren een drinkstopje gemaakt. Indachtig Pfeijffer stop ik nu toch liever bij een bar centrale of een bar sportivo. Allemaal gerund door Chinezen overigens. In Ferrara bij een birraria een broodje en geen biertje, maar wel lekker zitten daar. Tot aan het eind van de dag te lang doorgereden. Of het nu kwam omdat de bergen weer in beeld kwamen of dat de hotels echt niet voor het oprapen
➜ https://www.relive.cc/view/712106975
waren, ik weet het niet, maar uiteindelijk sta ik na 143 km (qua kilometers De dag begint uitstekend, de omgeving verandert wat, wordt weidser, le-
ruim boven begroting) bij het Bologna Residence Bellaria (qua budget ook
ger. Langzaam tikken de kilometers weg, tot ik me opeens afvraag of ik de
ruim boven begroting). Maar er blijkt een slaapcongres in Bologna te zijn
route wel weer goed heb aangepast. Gisteren had ik wegens de verschillen
en alle hotels in het centrum zijn of vol of nog duurder. Hoppa, meteen het
tussen de navigatiehulpmiddelen nog even de nieuwste routes gedown-
zwembad in voor dat geld, dat zit bij de prijs in. Heerlijk, het is weer eens
load en de juiste nieuwe route geselecteerd in de Garmin. Echter, ik moest
elke euro waard.
niet vergeten om in Sante Nicoló de Toscane-route op te pakken. Guess
Tijd om te gaan slapen, morgen lonken de Passo della Raticosa en de
what, het duurde toch mooi tot de borden Portamaggiore voordat ik door-
Passo della Futa in de Apennijnen.
60
De fiets mee de kamer in, in het dure Bologna Residence Bellaria
Wel heerlijk zwemmen hier Bar centrale in San Nicolรณ
Lunch bij een birraria in Ferrara
Humor en geduld zijn de kamelen waarmee je door alle woestijnen kunt gaan. (Phil Bosmans)
61
Dag 20 donderdag 15 september n Bologna - San Piero a Sieve
84 km (1911 - 1995) 1916 hm
Het dal van de Zena bij Pianoro
mannen – tegen die op snelle racers omlaag stuiven, waar ik de heuvels opkruip. Zouden ze allemaal al om 7 uur omhoog gereden zijn zodat ze rond de
➜ https://www.relive.cc/view/713150882
koffie weer thuis zijn, of mogen ze na de luchtige afdaling allemaal achter De platte etappes zijn weer voorbij en boek drie van Reitsma belooft nog
mij aan weer omhoog?
voldoende uitdaging, te beginnen met de Apennijnen Bolognese. Direct
De Raticoso en de Passo della Futo laat ik achter me. Het is jammer dat
vanuit de Residence gaat het omhoog, rustig aan, af en toe wat steiler. Dat
de uitbater van het restaurant op de Futo vakantie heeft, ik was benieuwd
duurt circa 50 km tot de top bij de Raticosa. Heb dan al wat buien op m’n
naar het interieur van het restaurant; de vader van de eigenaar was ooit een
kop gehad, maar gemiddeld is het prima fietsweer.
beroemd wielrenner en de foto’s in de uitspanning zouden mooi zijn.
De bergen zijn hier weer heel anders dan in de Alpen, maar niet minder
De afdaling richting Florence is plezierig, maar gaat regelmatig weer op
geliefd door wielrenners zo blijkt. Ik kom er wel honderd – voornamelijk
en af. Bij San Piero a Sieve vind ik het met 85 km en 1900 hoogtemeters wel
62
Aan tafel bij oude heren in Mongnidoro
genoeg voor de dag, morgen fiets ik de laatste 25 km naar Florence wel en verblijf dan wat in de stad. San Piero is een erg prima dorpje met Albergo La Felicina, waar de uitbater een oude vlieger is (in zelfgebouwde vliegtuigen). Het hotel is een rariteitenkabinet met foto’s en miniatuurvliegtuigen en -auto’s. Zoals regelmatig word ik door Peize even geüpdatet, daar zijn stage, school, studie en werk de harde werkelijkheid. Ik waardeer het nog maar eens in stilte dat ik hier mag fietsen!
Boven bij de Passo della Futo
63
Nog even een bar caffè sport aangedaan
Barberino di Mugello
Don’t count the days, make the days count. (Muhammad Ali) Albergo Feliciano
64
Dag 21 vrijdag 16 september n San Piero a Sieve - Florence
9 km (1995 - 2004) 0 hm
Regen in San Piero a Sieve, een lege bedding wordt al snel een rivier
een probleem) na te denken. Bij de volgende bocht of heuvel heb je er geen enkele oplossing voor bedacht, in ieder geval niet een die je je kunt herinneren. Blijkbaar zijn de meeste problemen non-problemen, daar moet ik na Rome toch eens iets mee gaan doen. De laatste fietsweek is aangebroken. Ik heb niet een hele harde planning
Vandaag ga ik de derde week volmaken. Mens, hoe is het mogelijk dat
maar het leek me fijn om de 26e weer op kantoor te kunnen zijn. De zakelij-
ik al drie week op pad ben! Volgens Johan Wekema het breekpunt waar-
ke beslommeringen zijn de ver-van-mijn-bedshow. Het valt me de hele reis
na je eigenlijk nooit weer terug wilt, ik ga het beleven. Vooraleerst word ik
al op dat het onmogelijk is om langer dan een kilometer over iets (neem
vanochtend wakker van een onbestemd geluid: regen, en niet zo’n beetje
65
Met de trein naar Florence
ook. Het komt met bakken uit de Italiaanse lucht en het ziet er nog niet erg
heel erg aantrekkelijk. De tv staat aan en in het journaal legt een blondine
hoopvol uit voor de dag.
uit hoe het nu zo heeft kunnen komen met die regen. Ziet er niet goed uit
Mooi de gelegenheid om even met Wilma wat werkdingetjes door te ne-
(die regen).
men, zorgwekkend hoe weinig ik daar blijkbaar gemist wordt.
Tussen de buien is het droog en dus ga ik me zo maar eens klaarmaken
Het ontbijt is typisch Italiaans: geen brood, maar cakejes, zoete crois-
om de tocht te hervatten. Net als ik dit bedenk, dondert en bliksemt het
sants en yoghurtjes. De uitbater geeft zijn visie op het weer (regen, geloof
dat het een aard heeft. Toch maar een extra nachtje in Albergo Feliciano
ik) en het is prima dat ik mijn kamer nog niet verlaat. Voor de gezelligheid
blijven, Florence bekijk ik wel een andere keer.
werk ik in de Albergo bij de receptie aan het blog en overdenk wat ik ga
Het voordeel van rustig een extra dag is dat ik het blog nog even kan
doen. Eerst nog maar eens wachten, om met zoveel regen te starten is niet
opruimen en de op de koppe foto’s kan aanpassen. Mooi tijd om de bagage
66
De markthallen in Florence (Mercato Centrale)
Besodemieterd: een ijsje van 10 euro ‌
weer naar de kamer te brengen en om de zondagse kleren aan te trekken. Ik
Florence per trein
spreek af dat ik zo een paraplu leen en ga een rondje San Piero doen.
De bagage weer opgeruimd, fietskleding uit en de zondagse kleren weer
Ik heb nog geen terugreis geregeld. Ik was van plan de trein te nemen
aangetrokken: oranje korte broek en gestreept poloshirt ‌ hoor nergens
en zo via de nachttrein naar MĂźnchen en een dagje Deutsche Bahn bij de
klachten dat ik elke dag hetzelfde aanheb.
grens bij Klazienaveen te belanden, maar gaande de reis lijkt me vliegen toch aantrekkelijker. De kans dat ik in het weekend van de 24e september
Dat knotsdolle, knotsmalle fietsen. Zo gek. Dat vinden wij gek. (Mart Smeets)
in Peize terugkom wordt daardoor groter en het comfort lijkt me ook aantrekkelijker.
67
Flauwekul met David
De dom van Florence
De Ponte Vecchio
Die oranje broek wordt trouwens ook ietwat vettig aan de achterkant
ce pakken en een middagje Michelangelo’s David en andere Florentijnse
aangezien ik ’s ochtends (fietsbroek) en ’s avonds (oranje broek) kwistig
schatten bekijken. Aldus geschiedde, sprak Peter, en een prima middag
met de natural chamois cream smeer. Dat beschermt de huid namelijk te-
was mijn deel. De paraplu was handig maar regelmatig overbodig en on-
gen schuren en irritatie. Waarschuwing: het is voor uitwendig gebruik en
danks dat het al wat jaren geleden is dat we er met Eimer en Hinke en de
je mag het niet in je ogen smeren …? Maar over die vettige broek hoor ik
kids rondliepen (ook met de trein vanaf Montecatini), is het toch een feest
niemand, zal wel meevallen dus.
van herkenning, zo’n bekende stad.
Nu ik toch fris en fruitig ben, kan ik net zo goed de trein naar Floren-
Niet al te laat weer terug naar San Piero, aangezien de treinen na 21 uur
68
Met de trein terug naar San Piero a Sieve
Regen in Florence
niet heel erg voornemens zijn te stoppen op mijn station. Gelukkig niet in slaap gevallen in de trein en te laat wakker geworden. Dat is toch altijd een beetje een treinfobie van me, ik kan namelijk heel goed slapen. Bruno de hotelier is blij me te zien en na nog even met het thuisfront bij te hebben gepraat, zit ook deze niet-fietsdag erop.
Bruno heeft bijzondere hobby’s
69
Dag 22 zaterdag 17 september n San Piero a Sieve - Siena
114 km (2004 - 2118) 2028 hm
Florence vanaf het Piazzale Michelangelo
zien, de Ponte Vecchio, de Santa Maria del Fiore, Uffizi, Santa Croce en het Palazzo Vecchio. Maar ja, met kijken kom je niet in Rome en dus trekt de karavaan verder Toscane in richting Siena. Daar ontdek ik dat Toscane behoorlijk geaccidenteerd is, om niet te zeggen, behoorlijk behoorlijk. Aan
➜ https://www.relive.cc/view/715487290
het eind van de dag staat de hoogtemeterteller op 2000 meter, en die hoogIn de rebound weer geheel klaar voor another day op de fiets. Vriendelijk
te blijft toch een puntje: had ik niet de minder zware Reitsma-route door
afscheid genomen van Bruno en ik haal mijn fiets uit de vliegtuigschuur. Er
Umbrië moeten willen kiezen?
staat één vliegtuig in de schuur en een ander in de tuin. Beide hebben ze
Tijdens die beklimmingen (je hebt tijd hè) valt het me regelmatig op
echt gevlogen getuige alle foto’s in het hotel.
dat het afvalprobleem in Italië echt een ding is. Niet alleen is het stuitend
Ik kan nu langs Florence fietsen en hoef niet meer te stoppen. Wel kom
hoeveel troep er langs de weg ligt (bierflessen, waterflessen, blikjes, maar
ik over het Piazzale Michelangelo met die andere David, vanwaar je een
vooral ook sigarettendoosjes, eindeloos veel), ook ruikt het af en toe wan-
prachtig zicht hebt op Florence. Alle belangrijke punten in de stad zijn te
neer je in zo’n klim zit. Maar op enig moment bekroop me het gevoel dat die
70
Niet vergeten om selfies te maken (typisch Toscaanse heuvels)
Een van de kopieĂŤn van de David van Michelangelo
Een Italiaanse Konditorei mĂŠt minigebakjes
Het is eenvoudiger om in het begin ergens tegen te zijn, dan aan het einde. (Leonardo da Vinci)
geur niet verdween, maar rond mezelf bleef hangen. Ook hier geen klachten
In Siena blaas ik, met een schuin oog kijkend op de navigatie, vlot door de
verder, maar soms ben je ook zelf niet helemaal fris meer.
stad en race een lange weg naar beneden soepel met het verkeer mee. Er
Hoewel de dag vrij lang is, kies ik er toch voor om door te rijden naar
begint weer eens iets te dagen, namelijk dat de route van Reitsma me niet
Siena. Niet alleen geeft me dat een avondje Siena, maar ook bespaart dat
zonder meer door het centrum van de stad zal voeren. Bingo, het centrum
morgen een uurtje rondfietsen in de stad. De beoogde etappes zijn stevig
ligt al achter mij, ik bedoel boven mij. Mooi shit, nu is het sluitstuk van deze
deze dagen. Ondanks de dreiging de hele dag van buien, tref ik het prima
dag een klimpartij die lijkt op de Keuterberg, op een soort grote kasseien.
en is het goed fietsweer. Tijdens de koffie met minigebakjes zit ik droog
Er staat ook een bord met brommers en een fiets erop, maar dat begrijp ik
onder een luifel.
even niet: io non parlare Italiano.
71
Op de fiets op de Piazza del
Avondrood boven Siena
De dom in Siena in avondlicht
Campo
Na de enorme klim sta ik opeens met de fiets aan de rand van het Piazza del
De fiets kan in een soort garage en het hotel is prima, weliswaar met ge-
Campo. En even later zit ik op een terras te genieten van de drukte op het
deelde voorzieningen op de gang, maar voor een keer geen probleem. Leuk
plein. Onderweg had ik al wat hotels gezien, maar die leken me toen nog te
om een avondje Siena te doen. Een drukte van belang op zo’n zaterdag;
ver weg. Booking.com en Reitsma bieden verschillende hotels aan. Eentje
tegen de tijd dat ik mijn bed opzoek, wordt het volgens mij nog drukker met
blijkt op 50 meter van het terras te zitten (wat ik overigens pas ontdekte na
lokale jeugd. Op het Piazza del Campo lopen donkere verkopers met licht-
een fietsende wandeling van 250 meter; de navigatie stuurde me eerst door
gevende raketjes te schieten en vragen anderen of ik rozen wil kopen, maar
twee andere straten).
ik ben bang dat die niet nog een week goed blijven.
72
Dag 23 zondag 18 september n Siena - Castel del Piano
maar heb de zon in de rug. Ergo, ik rij naar het noorden, en als ik een ding
89 km (2118 - 2207) 2015 hm
zeker weet, is het dat Rome nog een paar honderd kilometers zuidelijker ligt. Nog een keer kijken, oriëntatie van de kaart van ‘track boven’ naar ‘noord boven’ en inderdaad, Rome ligt de andere kant op. Voor niks de eerste Cauberg van de dag beklommen. De rest van de dag staat in het teken van mooie uitzichten en natuur. Die natuur, daar moet ik nog wat over kwijt. Ik vind dat ik maar heel weinig
Toscane Siena in september
➜ https://www.relive.cc/view/716742548
Vandaag is op papier weer een van de zwaardere fietsdagen. Ik doe steeds ongeveer twee Reitsma-etappes op een dag, waarmee ik zo’n 90 km moet afleggen, maar wederom met veel heuvels. Het weer is wat onbestendig en voordat ik vertrek, is het al goed nat. Maar wanneer ik om 9 uur mijn ros bestijg, is het zowaar droog en piept de zon regelmatig door de wolken. Siena heeft me vanochtend, net als gisteravond, bij de poot qua route en fietsen. Ik rij volgens mijn navigatieapparaatgevoel de juiste kant op,
73
dieren heb gezien tot op heden. Ja, egels (plat), padden (plat), hagedissen,
keer pick-upachtige wagens gezien met een hokje in de bak en ook had ik al
zilverreigers, bonte kraaien en kwikstaarten, roofvogels (buizerd, wouw,
enkele mensen in het landschap zien wandelen, jagers! Tegelijk klonken op
torenvalk) in Nederland en Duitsland te over, maar ook die heb ik sinds
de berg knallen, eerst enkele, later iets meer en na een poos leek het een
Noord-Italië vrijwel niet meer gezien, wel eekhoorns en een bergmarmot
schietfeest. Of het waren heel beroerde schutters, of er loopt wild in over-
(een op de Stelvio), maar weinig groot wild. In Nederland niet terwijl ik door
vloed, was mijn gedachte. Ietwat onbestemd was het ook wel, maar wat
omheinde parken ben gereden, maar ook in alle andere landen niets gezien.
schetst mijn verbazing als ik opeens een bordje met ‘schietvereniging’ aan-
De route voert me onder Siena door het Area Naturale val d’Orsea, een
tref (het Italiaanse woord ben ik even kwijt, maar er stond ‘Schiessverein’
bebost deel in een verder vrij kaal Toscaans landschap. Ik had al een enkele
onder).
Hoe dit bord zich dan weer verhoudt tot al dat
Veelvoorkomende borden langs Italiaanse wegen zoals hier in
Wild zwijn met vliegen en een
schieten?
Buonconvento
geurtje
74
Geen manager, geen sporter zal presteren als hij geen honger heeft. (Peter Post)
Rondom dat gebied zie ik weer meerdere jagers (auto, geweren en dingen achter in auto’s). Het lijkt wel of de mannen op elkaar aan het schieten zijn, maar dat lijkt me toch … Op en af, en regelmatig een koffietje bij een bar sportivo. Bij een van die rustmomenten regent het dat het een aard heeft, voor de rest kom ik goed weg met het weer. Aan het eind van de dag mag ik nog een lange klim naar Castel del Piano maken, met een paar keer een tussentijdse afdaling. Bij een van die afdalingen ruik ik opeens een wild zwijn van 1,5 meter, dood dus, al een paar dagen. De jagers zijn ongetwijfeld op zoek naar dit soort wild, en te oordelen aan de winkeltjes met hammen van tamme varkens en wilde zwijnen moeten er meer te vinden zijn dan deze ene dooie. En geloof het of niet, in de laatste beklimming van de dag zie ik opeens twee herten, zodat het gespotte groot wild nu toch opeens met sprongen toeneemt. In Castel del Piano ben ik welkom in hotel Stella, ook al ben ik weer de enige gast. Met veel plezier maakt de hotelier apart eten voor me. Tagliatelle, dan iets waar ik de naam niet van ken en dolce na, heerlijk! Buiten regent het, maar ik ben de wisselvallige dag goed doorgekomen en de mobiele apps voorspellen goede dagen, als dat maar net zo betrouwbaar is als in Nederland …
Bar sport in Buonconvento
75
Dreigende luchten bij Montalcino
Seggiano met Hollandse luchten
Een nuttig kopje koffie!
76
Dag 24 maandag 19 september n Castel del Piano - Lago di Bolsena
91 km (2207 - 2298) 1444 hm
➜ https://www.relive.cc/view/717745309
Na het ontbijt in de lege restaurantzaal is het vandaag de bedoeling om het Lago di Bolsena te bereiken. Rond de lunch ben ik in Sorano, een van de schilderachtigste plaatsjes uit Toscane, gebouwd op een rots. Na de enorm dure ervaring in Florence, waar ik 10 euro voor een ijsje moest betalen, heb ik hier weer eens een lunch voor een habbekrats. Koffie, drinken, pizzastuk én een ijsje voor 8,25 euro. En eerlijk is eerlijk, ze hebben hier wel wat te doen in dit deel van Italië.
Dorpsgezicht op Santa Fiora
77
Sorano, gebouwd op een rotsplateau
Regelmatig aardbevingen (waarvoor ik al twee keer pasta Amitriciana heb
Maar alsof dat nog niet genoeg is, hebben ze ook nog kratermeren, Lago
gegeten, waarbij er een deel van de opbrengst naar het aardbevingsgebied
di Bolsena is er een. In de aanloop ernaartoe moet je dan nog even over
gaat). Maar ook komen we in het deel van ItaliĂŤ waar de vulkanen zijn. Er
de kraterrand klimmen, maar dan kun je naar beneden razen en dan heb je
zijn er hier legio, degene die mij vandaag bezighoudt, is de Monte Amiata,
ook een mooie avond aan het meer. Een leuk gesprek (tenminste, Martha
een oude vulkaan die niet actief is, maar hier en daar nog wat warm water
vertelde denk ik veel over het meer en de bergen) met Martha in het plaats-
levert. Ik moet er voor een deel overheen, dat levert bij mij vooral een hoop
je Marta. Ze was erg enthousiast over mijn mobiele daguerrotypieapparaat
warm zweetwater op.
waarmee ik ons self kon photographeren!
78
Niet vergeten om selfies te maken (met Martha in Marta)
Pain is temporary, quitting lasts forever. (Lance Armstrong)
Overnachten in Locando Otello is een genoegen, heerlijk eten en een uitstekende kamer met uitzicht op het meer. Al met al wel zo’n Johan Wekema-avond waarbij je je afvraagt waarom iedereen op Strava begint te roepen dat je er bijna bent. Ik kan me eigenlijk helemaal niet voorstellen dat ik al meer dan drie weken onderweg ben.
De dagelijkse ontploffing op de hotelkamer.
79
Locando Otello (met heerlijk eten)
Een avondje aan het Lago di Bolsena
80
Dag 25 dinsdag 20 september n Lago di Bolsena - Campagnano di Roma
93 km (2298 - 2391) 1097 hm
➜ https://www.relive.cc/view/718818211
Mooie afdaling naar Tuscánia
On y vas en ik moet ook gaan. Vandaag passeer ik een ander kratermeer,
Reitsma heeft vandaag weer een aantal Strade Bianchi toegevoegd om
Lago di Bracciano, op weg naar de laatste stop voor Rome. Vanaf Marta be-
drukke wegen te vermijden. De gewone wegen zijn behoorlijk slecht in dit
gint de dag met een fijne, lange, iets dalende weg.
deel van Italië, de onverharde weg is eveneens behoorlijk slecht, maar
De heuvels zijn vandaag aan het afnemen maar in het land uitgesleten
prima wegen voor mijn fiets.
rivieren zorgen voor serieuze klimmetjes en dan ben ik weer blij met mijn superkleine verzet. Lunch op het dorpsplein in Sutri, waar Karel de Grote
Wie verre reizen doet, kan veel verhalen.
ooit zijn jicht succesvol liet behandelen, je leert wat bij op zo’n reis.
(Matthias Claudius)
81
Lunch in Sutri
Strade Bianchi door hazelnootplantages
Pizzeria in Campagnano di
Het Lago di Bracciano
Roma in kerstige sferen
Vooral op de onverharde stukken vliegen regelmatig de hagedissen voor je wiel weg. Qua natuur nog wel twee puntjes van aandacht: another everzwijn gezien en geroken, weer dood dus, en, wel bijzonder volgens mij, een hagedis? van iets van 50-60 cm. In Campagnano di Roma mijn intrek genomen in Albergo Benigni, ziet er van buiten niet uit, maar de kamer is prima. Diane appt of ik al een bonte avond aan het vieren ben aangezien ik morgen Rome zal bereiken. Nog niet, het dorp is vergeven van de snackbarachtige pizzatenten. Bij eentje zonder tl-licht maar met vrolijke knipperende kerst-led-verlichting op plastic stoelen toch ergens buiten prima gegeten.
82
Dag 26 woensdag 21 september n Campagnano di Roma - Rome
46 km (2391 - 2437) 327 hm
➜ https://www.relive.cc/view/719895788
De dag waar het allemaal om begonnen was. Rome langs de Tiber binnenfietsen en eindigen op het Sint-Pietersplein (dat ik stiekem Sint-Petersplein ging noemen). Of het hier echt om begonnen was, weet ik eigenlijk niet, ik had vooraf niet een hard doel gesteld, maar naarmate de voorbereidingen vorderden en ik boek drie van de Reitsma-route naar Rome voor mijn verjaardag kreeg, werd Rome wel steeds meer het doel.
Op het Sint-Pietersplein
83
delijk was dat ik niet de enige was die dat wist. Wat een volk op de weg. Niemand overigens die zich druk maakt over iemand die daar op de fiets tussendoor fietst.
Ik ben er! Het thuisfront en Facebook laten weten dat ik gezond en wel in Rome ben.
Peter ten Hoor voelt zich tevreden, bij Basilica di San Pietro, Città del Vaticano
Bij het Castel Saint’Angelo
Een korte etappe vandaag, waarbij ik langs Camping Flaminio rij, waar ik vrijdag mijn fiets wil afleveren voor vervoer terug naar Nederland. Soetens fietsvervoer verzorgt dat soort transporten. Over een week of twee is mijn fiets dan weer in Peize. Na een stukje drukke periferie, waarbij je over een aantal grote verkeersknooppunten mag fietsen, verschijnt er een mooi fietspad langs de Tiber (Fiume Tevere) zodat je rustig naar het centrum van Rome kunt fietsen. Richting het Sint-Pietersplein en het Vaticaan voeg ik me weer in het drukke verkeer. Het is woensdag, dus audiëntiedag bij de paus. Nou, dui-
84
Bij de trappen naar het Capitolijn
Lunch op het Piazza Navona
Daarna maak ik een fietstocht door het centrum om de fiets op veel bekende plekken te fotograferen. Op het Piazza Navona lunch ik, wel een beetje een toeristenlunch met gratis ‘verse’ jus waar ik de bediening in mijn beste
Bij de Fontana dei Quattro Fiumi
Italiaans nog wel even aan moet herinneren. Pé en Rinus zeiden het al ‘Ita-
Bij de trappen naar het Santa Maria in Aracoeli
lianen…’. Aan het eind van de dag op zoek naar een B&B in Trastevere, een gezel-
leerd, vermaak ik me prima met alle reacties via WhatsApp, Strava, Face-
lige wijk in Rome waar ik vanavond een hapje ga eten met Eugenio.
book en Instagram. Groot enthousiasme van velen dat ik Rome heb bereikt.
De eerste B&B is niet bereikbaar, bij de tweede kan ik mijn kamer pas om 20 uur betrekken, drie keer is scheepsrecht en Hotel Carmel is een pri-
Tijd om de reis te laten bezinken.
ma plek om te zijn. De fiets mag weer dwars door de gangen en de kamer
Morgen zie ik Rien en Sylvia, met wie ik een lunchafspraak in Eataly heb,
naar een binnenplaatsje op de eerste verdieping. Nadat ik me heb geïnstal-
erg leuk om de eerste ervaringen over de reis te delen.
85
Bij het Piazza Venezia voor het Altare
Bij Cesar
Bij het Colosseum
della Patria
Loat mer kuuln, ’t lÜp wa los. (Twents gezegde) Van tevoren had ik niet heel veel vastgelegde plannen: alleen, fiets, route, overnachten, Strava, Facebook, alleen op de wereld, bloggen. Voor alles is een oplossing gekomen, vooral iedere nacht een slaapplaats, maar ook communiceren via de uploads op Strava en Instagram en natuurlijk via Eten met
WhatsApp, het blijkt voor mij een erg gewaardeerde toegevoegde waarde.
Eugenio in
En het blog is wat het is, in ieder geval een steuntje in de rug tegen het ver-
Trastevere
geten, vier weken is best lang!
86
Dag 27 donderdag 22 september n Rome - Rome
0 km (2437 - 2437) 0 hm Naast de regenachtige 16 september is dit de enige dag gedurende de reis dat ik helemaal niet fiets, de fiets blijft mooi op het binnenplaatsje staan. Ik maak een wandeling door Rome, goed te doen aangezien veel bezienswaardigheden best dicht bij elkaar liggen. Bij toeval beland ik rond koffietijd bij Sant’Eustachio Il Caffè. Hier drink je de lekkerste koffie van Rome – tenminste, dat staat in meerdere reisgid-
Koffie bij ’s werelds beste koffiehuis in Rome
sen geschreven – en dus is het er enorm druk. Ik bestel mijn koffie binnen, maar dat gaat niet zonder slag of stoot. Eerst een bonnetje halen voor koffie met een koek, daarna de koffie bestellen bij de barista en dat gaat dan prima. Maar daarna loop ik met mijn koffie naar buiten en vraag of ik bij een dame aan haar tafel mag komen zitten. Geen probleem wat haar betreft, maar wel wat betreft de ober die buiten loopt. Hij ontploft bijna, zegt dat ik niet mag gaan zitten omdat het tafeltje van de vrouw is en dat bovendien alles duurder wordt. De vrouw meldt dat ze het prima vindt dat ik erbij kom zitten, dus dat probleem is snel getackeld. Maar dan moet ik nog bijbetalen omdat koffie buiten nu eenmaal duurder is dan binnen. De koffie kostte 2,20, het zitten maar liefst 2,50. Voor die prijs gezellig met de Romeinse gepraat, dus was het het geld meer dan waard.
Lunchen bij Eataly met Rien en Sylvia
87
In navolging van Coen heb ik me ook maar een zomerhoed aangeschaft
De dag verder langs onder andere de Trevi-fontein gelopen, waar ik voor de zekerheid maar twee muntjes (over beide schouders een) in de fontein heb gegooid. Je kunt het risico niet lopen dat je voor zo’n kleine extra investering een terugkeer naar Rome misloopt. ’s Middags heb ik een afspraak met Sylvia en Rien om (een tip van Gerrit Jan) in Eataly – een verzameling verschillende eetgelegenheden (van eenvoudige broodjes tot luxe maaltijden) – te gaan lunchen. We hadden ge-
Een extra large tas, zodat ik de inhoud van de fietstassen in een tas mee kan nemen
durende de reis een aantal keren contact gehad over hoe het ging. En het
Dat is een voordeel van reizen: het verruimt de blik en scherpt ons in, hoe verrukkelijk het thuis is. (Simon Carmiggelt)
was erg leuk om na drieënhalve week reizen elkaar in Rome weer te treffen. We hebben niet dezelfde route afgelegd, maar toch reis je ongeveer in een gelijk tempo naar Rome.
88
Dag 28 vrijdag 23 september n Rome - Rome Village Flaminio
52 km (2437 - 2489) 328 hm Vandaag breng ik de fiets naar Village Flaminio, waar ik afgelopen woensdag een huisje heb gehuurd voor een nacht, zodat ik gebruik kon maken van Soetens fietsverhuur. Maar voordat ik naar Village Flaminio rij, maak ik nog een afkickf iets tocht door Rome en fiets een stuk langs de Tiber. Ik kan de bagage nog even bij Hotel Carmel stallen en ga met extra lichte bepakking een rondje Rome doen.
Ik laat de bagage nog even bij Hotel Carmel
Garibaldi te paard
Eerst maar even naar Piazzale Giuseppe Garibaldi voor een mooi uitzicht over de stad. Ik tref daar een Romein die voor zijn beroep en tegen betaling
den – Pushkin, Gogol, Santander – en ik geniet een poosje van een Roe-
graag met me op de foto wil. Ik vermoord hem in scène, maar verder zijn we
meense luitist. Tot slot dus nog een tochtje langs de Tiber in de richting van
goede maatjes.
de zee en dan richting Village Flaminio.
Ik suis naar beneden om nog even weer langs het Vaticaan en het
Wanneer ik aangekomen ben bij het park en ik het huisje vind, word ik
Sint-Pietersplein te gaan en rij daarna bij toeval nog langs de Spaanse
luid lachend begroet: Sylvia en Rien zitten in het huisje naast dat van mij.
trappen (ik herkende de fontein van de vernielingen van de Feyenoord-aan-
Goede reden om nog een laatste avond heerlijk te gaan eten in het nabijge-
hang). Ik had al twee keer foto’s gemaakt van trappen, maar bij nader on-
legen Trattoria Ai Due Ponti!
derzoek bleken dat de trappen naar het Capitolijn en naar het Santa Maria
’s Avonds alle spullen uit de fietstassen in de nieuw verworven reistas
in Aracoeli.
op wieltjes (inclusief de tassen zelf) en ik ben klaar voor de terugreis met
In het park van Villa Borghese kom ik langs diverse famous standbeel-
easyJet.
89
Nog even over het Sint-Pietersplein
Eindelijk bij de Spaanse Altijd goed om een Romein te vermoorden
trappen
Reizen is een manier om vragen te stellen die je thuis niet stelt. Niet per se over het land in kwestie maar over jezelf. (Herman de Coninck) 90
Pushkin past op m’n fiets Het Piazza del Popolo
Santander
Gogol
91
Langs de Tiber
De Roemeens luitist
De basiliek van Santi Pietro e Paolo a Via Ostiense in de wijk E.U.R.
92
Fiets klaarmaken Soetens fietsvervoer die de fiets in Peize gaat afleveren
Trattoria Ai Due Ponti
Een laatste stopje voor een broodje onderweg naar Village Flaminio
93
Dag 29 zaterdag 24 september n Rome Village Flaminio - Peize
1297 km (2489 - 3786) 10380 hm Na een redelijk korte nachtje staat ’s morgen een taxi klaar om me naar Aeroporto di Roma Fiumicino (vliegveld Leonardo da Vinci) te brengen, vanwaar easJet op Amsterdam vliegt. Mooi op tijd op het vliegveld, maar voordat we klaar zijn om op te stijgen, gaat er nog wat water door de Tiber. Met iets van een uur vertraging stappen we in het vliegtuig, om daarna nog ongeveer een uur aan de grond te staan.
Rond 11 uur vliegen we dan toch weg en al na een uur zie ik de Alpen schitteren in de zon, nog een uur later is Schiphol bereikt. Toch een wat vreemd idee dat ik de heenweg in drieënhalve week heb voltooid, en dat ik nu in
10:17 uur, instappen op Leonardo da Vinci (vliegen om 11 uur)
ruim twee uur weer terug ben in Nederland. Terug in Peize begint het langste deel van de tocht, de herinnering aan Ik had natuurlijk gezegd dat het niet nodig was en dat ik wel met de trein
de reis, die met een beetje geluk alleen maar mooier wordt. En inmiddels
zou reizen, maar op Schiphol staan Jenny en Nanne klaar om met op te ha-
(Kerst 2016) begint het ook wel al weer een beetje te kriebelen om weer iets
len, inclusief welkom-thuis-ballon. Heerlijk natuurlijk, om niet meer met de
te gaan ondernemen. Maar het is precies zoals Johan Cruijff in Dianes appje
trein te hoeven reizen.
zegt, ‘Vaak moet er iets gebeuren voordat er iets gebeurt’.
94
13:15 uur, op Schiphol
Vaak moet er iets gebeuren voordat er iets gebeurt. (Johan Cruijff) 11:54 uur, een blik op de Alpen
95
Welkom thuis
96