TECHNIKA I TECHNOLOGIE
Stacja 110/20 kV Oborniki Śląskie
Technologia szyny procesowej i stacyjnej W artykule zaprezentowano pierwsze doświadczenia wynikające z przebudowy rozdzielni 110 kV w stacji 110/20 kV Oborniki Śląskie z wykorzystaniem technologii szyny procesowej i szyny stacyjnej. Przedstawiono zasadnicze założenia, zastosowane rozwiązania i obserwacje funkcjonowania obiektu. JACEK FLORYN Tauron Dystrybucja SA, Oddział we Wrocławiu
Przebudowa rozdzielni 110 kV w wybudowanej w 1969 roku stacji 110/20 kV Oborniki Śląskie realizowana była od 2017 do 2019 roku. W poprzednich latach przebudowano rozdzielnię 20 kV, rozdzielnię potrzeb własnych oraz telemechanikę. W ramach kolejnego, opisywanego tu zadania, rozdzielnia 110 kV miała być przebudowana na napowietrzną, jednosystemową w układzie H5 z sekcjonowanym systemem szyn zbiorczych. Zdecydowano o przystosowaniu rozdzielni 110 kV do technologii cyfrowej, wykorzystującej szynę procesową oraz szynę stacyjną w rozumieniu IEC 61850. Głównymi przesłankami takiej decyzji była chęć weryfikacji, czy z zastosowaną techniką wiążą się spodziewane rezultaty, w szczególności dotyczące obniżenia kosztów realizacji inwestycji i jej skrócenia, a także sprawdzenie, czy oferowana technologia cyfrowa jest odpowiednio dojrzała do szerokich zastosowań w obiektach OSD. Na pewno istotną intencją realizacji projektu była chęć pozyskania nowej wiedzy oraz doświadczeń w zakresie rozwiązań cyfrowych w technice zabezpieczeń i sterowania. Zasadnicze założenia projektu (wybrane elementy): Zastosowanie w rozdzielni 110 kV szyny procesowej i szyny stacyjnej zgodnie z IEC 61850. Urządzenia IED komunikują się pomiędzy sobą za pomocą światłowodów – komunikacja zgodna z IEC 61850. Zastosowanie w pełni redundantnych szyn procesowych i szyn stacyjnych wraz z zabezpieczeniami i urządzeniami merging units (MU) oraz wejścia/wyjścia (I/O). Redundancją nie objęto układu zabezpieczenia szyn i lokalnej rezerwy wyłącznikowej. Zastosowanie optycznych przekładników prądowych 110 kV z dwoma torami pomiarowymi. Zrealizowanie kontrolnego pomiaru energii w oparciu o próbki SV (IEC61850-9.2LE). Zastosowanie redundantnych połączeń komunikacyjnych. Zastosowanie dwóch źródeł napięcia pomocniczego. Zastosowanie redundancji w zakresie synchronizacji czasu. Zastosowanie rejestracji zakłóceń, rejestracje jakości energii przy wykorzystaniu szyny procesowej. Zastosowanie monitoringu wszelkich połączeń komunikacyjnych. Rezygnacja z budowy tradycyjnych kanałów kablowych na rzecz kanalizacji rurowej.
Ograniczenie połączeń „miedzianych” do układów zasilania oraz sterowania w polach 110 kV. Wykluczenie powiązania sieci informatycznych w stacji Oborniki z innymi sieciami komputerowymi. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyłoniono wykonawcę inwestycji w systemie ,,zaprojektuj i wybuduj’’.
Realizacja projektu Przebudowę stacji 110 kV prowadzono na czynnym obiekcie, z bezwzględną koniecznością zapewnienia ciągłości i niezawodności dostaw energii odbiorcom. Stawiane wymagania dotyczące gotowości ruchowych stwarzały konieczność wykonywania wielu układów tymczasowych. Prace podzielone na etapy wieńczono wprowadzaniem do ruchu poszczególnych pól 110 kV wiosną 2019 roku. Syntetyczny opis zastosowanych rozwiązań przedstawiają poniższe rysunki i tablice. Tabela 1. Główne urządzenia techniki cyfrowej Przekładniki prądowe Zabezpieczenia pole linii 110 kV Zabezpieczenia pole 110 kV transformatorów 110/20 kV Zabezpieczenia w polu sprzęgła 110 kV Zabezpieczenie szyn i LRW Rejestratory zakłóceń Rejestratory jakości energii MU pomiar prądu MU pomiar napięcia MU synchronizacja czasu Moduł I/O Liczniki energii MU pomiar prądu i napięcia strony 20 kV transformatora Przełączniki sieciowe szyny procesowej Przełączniki sieciowe szyny stacyjnej
FOCS-FS 1 – RED670 2 – RED670 1 – RET670 2 – RET670 1 – REC670 2 – REC670 REB670 2 x REC670 REX640 FOCS SAM600-VT SAM600-TS REF620 ZMQ802 REF615 AFS677 AFS665
marzec 2020 ENERGIA elektryczna l 17
