วััดไพรีีพิินาศ
หลวงปู่่�หลัักคำำ� อดีีตเจ้้าคณะแขวงเมืืองชััยภููมิิ
หลวงปู่่�หลัักคำำ�
พระราชชััยสิิทธิิสุุนทร
เจ้้าอาวาสวััดไพรีีพิินาศ ผูู้�รัักษาการแทนเจ้้าคณะจัังหวััดชััยภููมิิ
Nai Mueang Subdistrict, Mueang Chaiyaphum District, Chaiyaphum Province
WAT PHAIRI PHINAT
ตำำ�บลในเมืือง อำำ�เภอเมืืองชััยภููมิิ จัังหวััดชััยภููมิิ
วััดไพรีีพินิ าศ วััดไพรีีพินิ าศ เป็็นวััดเก่่าแก่่โบราณ คงมีีมาตั้้ง� แต่่สมััย ทวารวดีี เพราะมีีใบเสมาภายในวััดจำำ�นวนมาก ตั้้�งอยู่่�ในเขต เทศบาลเมืืองชััยภููมิิ เลขที่่� ๓๖๐ข ชุุมชนเมืืองเก่่า ตำำ�บลในเมืือง อำำ�เภอเมืืองชััยภููมิิ จัังหวััดชััยภููมิิ สัังกััดคณะสงฆ์์มหานิิกาย ปััจจุุบัันพระราชชััยสิิทธิิสุุนทร (ฉวีี มหทฺฺธโน/สวงโท น.ธ.เอก, ป.ธ. ๖, พธ.ด. กิิตติมศั ิ กดิ์์ ั )� เป็็นเจ้้าอาวาส และผู้้�รักั ษาการแทน เจ้้าคณะจัังหวััดชััยภููมิิ มีีเนื้้�อที่่�ประมาณ ๑๐ ไร่่ ตามประวััติิ เดิิมชื่่�อว่่า วััดบ้้านโนนปอบิิด ในสมััยพระยาภัักดีีชุุมพล (เกตุุ) เป็็นเจ้้าเมืืองชััยภููมิิคนที่่� ๒ (ในสมััยรััชกาลที่่� ๓) ได้้ย้้ายที่่�ว่่า ราชการเมืืองจากบ้้านหนองปลาเฒ่่า (บ้้านหลวง) มาอยู่่�บ้้าน โนนปอบิิด (บ้้านหนองบััว - เมืืองเก่่าในปััจจุบัุ ัน) ต่่อมา หลวง ปู่่�หลัักคำำ� ร่่วมกัับชาวบ้้านบููรณะวััดบ้้านโนนปอบิิด (เพราะมีี ต้้นปอบิิดเป็็นจำำ�นวนมากที่่�ใช้้เป็็นสมุุนไพรรัักษาโรคได้้) ขึ้้�นคู่่� กัับเมืืองใหม่่แล้้ว ได้้เปลี่่�ยนชื่่�อวััดเป็็น วััดกลาง เพราะตั้้�งอยู่่� ระหว่่างบ้้านหนองบััวและบ้้านโนนปอบิิด ตามหลัักฐานทาง ราชการระบุุว่่า พ.ศ. ๒๓๑๕ ได้้ตั้้�งวััดขึ้้�น พ.ศ. ๒๓๖๒ ได้้ รัั บ พระราชทานวิิ สุุ ง คามสีี ม า (กว้้าง ๑๘ เมตร ยาว ๓๒ เมตร) พ.ศ. ๒๔๐๖ พระยาภัักดีีชุุมพล (ทีี) เจ้้าเมืืองชััยภููมิิ คนที่่� ๔ ซึ่่ง� เป็็นบุุตรชายพระยาภัักดีชุี มุ พล (แล) (สมััยรััชกาลที่่� ๔) ได้้ย้้ายจวนเจ้้าเมืืองมาตั้้�งเมืืองใหม่่ที่่�บ้้านหิินตั้้�ง (บริิเวณศาลา กลางจัังหวััดชััยภููมิิในปััจจุุบััน) เพราะเห็็นว่่าสามารถจะขยัับ ขยายเมืืองได้้มากขึ้้�น ส่่วนชาวบ้้านโนนปอบิิด ได้้เปลี่่�ยนชื่่�อ หมู่่�บ้า้ นใหม่่เป็็นบ้้านเมืืองเก่่า ส่่วนวััดได้้ชื่่อ� ว่่า วััดกลางเมืืองเก่่า พ.ศ. ๒๕๔๙ สมเด็็จพระสัังฆราช สกลมหาสัังฆปริิณายก ได้้ประทานนามวััดใหม่่เป็็น วััดไพรีีพินิ าศ ในพระสัังฆราชููปถััมภ์์
อุุทยานการศึึกษา วััดไพรีีพิินาศ
พระประธานในอุุโบสถ
บ่่อน้ำำ�ศั � กั ดิ์์�สิทิ ธิ์์� เมื่่�อปีี พ.ศ. ๒๕๓๗ ได้้ปรัับพื้้�นที่่�ภายในบริิเวณวััด ให้้เป็็นระเบีียบ จึึงได้้ช่ว่ ยกัันขุุดใบเสมาออกเพื่่�อปรัับภููมิิทัศั น์์ใหม่่ เมื่่อ� ขุุดคิินรอบใบเสมาคู่่แ� รกได้้ความลึึกพอประมาณ ก็็พบเศีียร พระพุุทธรููป เมื่่�อยกเศีียรพระพุุทธรููปออกมา ปรากฏว่่าน้ำำ�พุ่่� � ง ทะลัักออกมาจนไม่่สามารถขุุดต่่อไปได้้ และไม่่สามารถนำำ�ใบ เสมาขึ้้น� มาได้้ เนื่่�องจากขุุดยัังไม่่ถึึงฐาน แต่่ใบเสมาถููกกระแทก หัักครึ่่�งท่่อนจึึงนำำ�ขึ้้�นมาเก็็บไว้้ ในคืืนนั้้�นพระภิิกษุุในวััด ๒ รููป ฝัันตรงกัันว่่า มีีนัักรบโบราณจำำ�นวนมากมาบอกให้้นำำ�ใบเสมา ส่่วนที่่�หักั ไปต่่อคืืนให้้เหมืือนเดิิม เช้้าวัันรุ่่�งขึ้้น� จึึงต้้องต่่อใบเสมา โดยใช้้เหล็็กดามไว้้ ต่่อมาพระภิิกษุุในวััดฝัันอีีกว่่าปรากฏสตรีี แต่่งองค์์ทรงเครื่่�องกษััตริิย์์ บอกชื่่�อว่่า วสุุนธรา เป็็นเจ้้าของ สายน้ำำ��นี้้�ซึ่่�งไหลมาจากทางทิิศเหนืือของอุุโบสถ ทางวััดจึึงได้้ ตกแต่่งบ่่อน้ำำ�� โดยถมทรายปรัับพื้้�นให้้สููงขึ้้�น ในปีี พ.ศ. ๒๕๕๐ ได้้ปรัับปรุุงพื้้�นรอบบ่่อน้ำำ�ศั � ักดิ์์�สิิทธิ์์� โดยสร้้างรั้้�ว และประตููเป็็น แบบศิิลปะขอมโบราณ เป็็นทางเข้้าบ่่อน้ำำ��ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�ทั้้�ง ๔ ทิิศ ทางจัังหวััดได้้นำำ�น้ำ�ำ� ในบ่่อนี้้�ไปประกอบพิิธีีสำำ�คััญๆ อีีกด้้วย
บ่่อน้ำำ��ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�
ได้้รัับแต่่งตั้้�งให้้เป็็นเจ้้าคณะแขวงเมืืองชััยภููมิิ นอกจากนั้้�น ก็็ยััง มีีปฏิปิ ทาอื่่น� ๆ อีีกที่่ห� ลวงปู่่ไ� ด้้นำำ�ความเลื่่อ� มใสและสร้้างคุุณงาม ความดีีให้้ปรากฏทั้้�งแก่่ส่่วนรวมและพระพุุทธศาสนา แม้้ใน ปััจจุบัุ นั บุุญญาภิินิหิ ารของหลวงปู่่ห� ลัักคำำ�ก็ยั็ งั คุ้้�มครองรัักษาให้้ ผู้้�ที่่ไ� ปขอพรได้้สำำ�เร็็จดังั ปรารถนาจนเกิิดมีีงานบุุญประจำำ�ปีถี วาย หลวงปู่่�ตลอดมา ศาลาร้้อยปีี หลวงปู่่�หลัักคำำ� เป็็นอาคารไม้้ทรงไทย ที่่�หลวงปู่่�หลัักคำำ� พร้้อมกัับชาวบ้้านร่่วมกัันสร้้างขึ้้�นในสมััยนั้้�น เป็็นศาลการเปรีียญที่่�ใช้้ซุุงขนาดใหญ่่คนโอบไม่่มิิด ทำำ�เสาคาน และเครื่่�องบนบากหััวเสาเป็็นลิ่่�มสอดยึึดกััน ไม่่มีีตะปููตอกยึึด
หลวงปู่่�หลัักคำำ�
หลวงปู่่�หลัักคำำ� หลวงปู่่�หลัักคำำ� (พระครููปรีีชาชิินวงศาจารย์์) มีีนาม เดิิมว่่า พระอาจารย์์สิิงห์์ หรืือเจ้้าหััวครููสิิงห์์ ตามคำำ�บอกเล่่าว่่า ท่่านเดิินทางมาจากบ้้านตาลเดี่่�ยว อำำ�เภอโคกสำำ�โรง จัังหวััด ลพบุุรีี ได้้รัับพระราชทานสมณศัักดิ์์�เป็็นพระครููปรีีชาชิินวงศา จารย์์ และเป็็นเจ้้าคณะแขวงเมืืองชััยภููมิิ รููปแรกในสมััยพระยา ภัักดีีชุุมพล (เกตุุ) เป็็นเจ้้าเมืืองชััยภููมิิ คนที่่� ๒ (พ.ศ. ๒๓๗๐ ๒๓๘๔) ท่่านเป็็นพระธุุดงค์์ที่่�เคร่่งครััดในธุุดงค์์วััตร เมื่่�อได้้ท่่าน ธุุ ด งค์์ เรื่่� อ ยมาจากแผ่่ น ดิิ น บ้้ า นเกิิ ด ท่่ า นจนถึึงเมืื อ งชัั ย ภููมิิ ญาติิโยมบ้้านโนนปอบิิด เห็็นจริิยาวััตรที่่�งดงามจึึงได้้นิิมนต์์ให้้ จำำ�พรรษาที่่�วััดกลางเมืืองเก่่า ต่่อจากเจ้้าหััวครููวั่่�มที่่�เป็็นอดีีต เจ้้าอาวาสซึ่ง่� ได้้มรณภาพลง หลวงปู่่ห� ลัักคำำ�เป็็นพระสุุปฏิปัิ นั โน มีีคุณ ุ วิิเศษโดย เฉพาะเรื่่อ� งความอยู่่ย� งคงกระพัันและทางเมตตานิิยม จนปรากฏเป็็นเลื่่�องลืือมากในสมััยนั้้�น เช่่น มีีเหตุุการณ์์หลาย ครั้้ง� ที่่�มีโี จรมาขโมยทรััพย์์สินิ หรืือของมีีค่า่ ของชาวบ้้าน ชาวบ้้าน ได้้มาขอพึ่่�งบารมีีของหลวงปู่่�ให้้ช่่วยติิดตาม กลุ่่�มโจรก็็ยิิงหลวง ปู่่�จนกระสุุนปืืนหมด แต่่ก็็ไม่่สามารถทำำ�อัันตรายได้้ มีีเพีียงแต่่ ทำำ�ให้้สบงและจีีวรชำำ�รุุดไปบ้้างเท่่านั้้�น ในที่่�สุุดกลุ่่�มโจรก็็ยอม จำำ�นนและคืืนทรััพย์์สิินให้้ ทราบถึึงทางมณฑลนครราชสีีมาจึึง
ภาพมุุมสูงู
ศาลาทม
และไม่่มีีการฝัังเสาลงใต้้ดิินยืืนตระหง่่านอยู่่�เป็็นร้้อยปีี ในอดีีต เคยเป็็นโรงเรีียนสำำ�หรัับให้้พระภิิกษุุสามเณรและเด็็ก ๆ ใน หมู่่�บ้้ า นได้้ เ ล่่ า เรีี ย น ได้้ ทำำ�ก ารบููรณปฏิิ สัั ง ขรณ์์ ใ หม่่ ทั้้� ง หลัั ง ปััจจุุบัันทางกรมศิิลปากร ได้้ขึ้้�นทะเบีียนเป็็นโบราณวััตถุุแล้้ว นอกจากนั้้�น ทางวััดยัังได้้สร้้างมณฑปหลวงปู่่�หลัักคำำ� เพื่่�อเป็็น อนุุ ส รณ์์ แ ละเป็็ น ที่่� บ รรจุุ อัั ฐิิ ห ลวงปู่่� ห ลัั กคำำ� ในฐานะเป็็ น บููรพาจารย์์ของวััด ยัังเป็็นที่่�ประกอบพิิธีีกรรมที่่�สำำ�คััญในทาง พระพุุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่่างยิ่่ง� ในงานบุุญประเพณีีวันั เพ็็ญ เดืือนสี่่จ� ะมีีการปิิดทองรููปเหมืือนหลวงปู่่ห� ลัักคำ� ำ เป็็นประจำำ�ทุกปี ุ ี
พระเจ้้าวรวงศ์์เธอ พระองค์์เจ้้าโสมสวลีี พระวรราชาทิินััดดามาตุุ เป็็นองค์์ประธานวางศิิลาฤกษ์์อุุโบสถ (หลัังใหม่่) ณ วััดไพรีีพิินาศ เมื่่�อวัันที่่� ๔ เดืือนพฤษาคม พ.ศ. ๒๕๕๐
พระบรมสารีีริิกธาตุุ อััญเชิิญจากวััดสระเกศราชวรมหาวิิหาร
พระบรมสารีีริิกธาตุุพระพุุทธบาทภููชาติิ พระพุุทธสิิขีี องค์์ปฐมบรมจัักรพรรดิิ
หลวงพ่่อพระเจ้้าจอมทอง
ทำำ�วััตรสวดมนต์์หน้้าถ้ำำ��พระพุุทธบารมีี พระพุุทธรููปองค์์เดิิมหน้้าถ้ำำ��
พระพุุทธไสยาสน์์ หน้้าถ้ำำ��พระพุุทธบารมีี
หิินซ้้อน พิิธีีอััญเชิิญพระบรมสารีีริิกธาตุุ วััดสระเกศราชวรมหาวิิหาร ประดิิษฐาน ณ พระพุุทธบาทภููชาติิ
พระพุุทธบาทภููชาติิ Chaiyaphum - Kaeng Khro Road, Na Siew Subdistrict, Mueang Chaiyaphum District, Chaiyaphum Province
PHRA PHUTTHABAT PHUCHAT
ถนนชััยภููมิิ - แก้้งคร้้อ ตำำ�บลนาเสีียว อำำ�เภอเมืืองชััยภููมิิ จัังหวััดชััยภููมิิ
หน้้าถ้ำำ��
พระพุุทธบาทภููชาติิ
ศููนย์์ปฏิบัิ ติั ธรรม ิ พระพุุทธบาทภููชาติิ เป็็นโบราณสถาน เก่่าแก่่ทางพระพุุทธศาสนาอีีกแห่่งหนึ่่�งที่่�ถููกทอดทิ้้�งมานาน ตั้้�ง อยู่่�ในเขตพื้้�นที่่�ตำำ�บลนาเสีียว อำำ�เภอเมืืองชััยภููมิิ จัังหวััดชััยภููมิิ ห่่างจากตััวจัังหวััดชััยภููมิิ ๑๒ กิิโลเมตร พื้้�นที่่�สุุดเขตวััดด้้านทิิศ ตะวัันออกติิดกัับถนนชััยภููมิิแก้้งคร้้อ เส้้นทางหมายเลข ๒๐๑ ในช่่วงกิิโลเมตรที่่� ๑๓๖ ด้้านทิิศใต้้ติดิ เขตกั้้�นระหว่่างตำำ�บลบ้้าน เล่่ากัับตำำ�บลนาเสีียว ในอดีีตมักั มีีพระธุุดงค์์เดิินทางมาปัักกลด ปฏิิบัติั ธรรม ิ เป็็นประจำำ�ในพื้้�นที่่�ปริมิ ณฑลดัังกล่่าว มีีปููชนียี วััตถุุ ซึ่่ง� มีีร่อ่ งรอยความเจริิญรุ่่�งเรืือง เช่่น มีีรอยพระบาทอยู่่ใ� นระนาบ เดีียวกัันกัับพระพุุทธบาทภููพระ สระหงษ์์ ภููชาติิ ภููแฝด และ ภููโค้้ง โดยเฉพาะอย่่างยิ่่ง� รอยพระพุุทธบาทภููชาติิ ผู้เ้� ฒ่่าผู้้�แก่่ใน บริิเวณแถบนี้้�ก็รู้้�กั ็ นั ว่่ามีีรอยพระบาทอยู่่ภ� ายในเขาภููชาติิ แต่่ไม่่ ทราบว่่าประดิิษฐานอยู่่�จุดุ ใด อีีกทั้้ง� มีีการนำำ�ท่อ่ นไม้้ซุงุ มาปิิดทัับ รอยพระบาทไว้้
เมื่่�อปลายปีี พ.ศ. ๒๕๕๗ พระมหาโยธิิน โยธิิโก, รศ.ดร. ป.ธ.๙, พธ.บ. ศศ.ม., อ.ม. พธ.ด. รองเจ้้ า อาวาสวัั ด ไพรีี พิิ น าศ ได้้พิจิ ารณาสภาพทางภููมิิศาสตร์์ตามคำำ�แนะนำำ�ของพระราชชััย สิิทธิิสุุนทร เจ้้าอาวาสวััดไพรีีพิินาศ ว่่าเป็็นสถานที่่�เหมาะสมที่่� จะบำำ�เพ็็ญบารมีีธรรมให้้เจริิญยิ่่�งขึ้้�น ทั้้�งยัังเป็็นชััยภููมิิที่่�เหมาะ สมที่่�จะก่่อตั้้�งเป็็นวััด ในวัันที่่� ๒๐ เดืือนมกราคม พ.ศ. ๒๕๕๙ จึึงได้้ตัดั สิินใจแน่่วแน่่ที่่จ� ะพััฒนาพื้้�นที่่�แห่่งนี้้�ให้้มีมููี ลค่่าทางจิิตใจ และเป็็นประโยชน์์ต่่อสัังคม อีีกทั้้�งเพื่่�อช่่วยป้้องกัันการบุุกรุุก และทำำ�ลายป่่าในปริิมณฑลนี้้�ให้้คงสภาพอุุดมสมบููรณ์์ ถ้ำำ��พระพุุทธบารมีี เป็็นถ้ำำ��เก่่าแก่่คู่่�กับั ธรรมชาติิ มีีทาง เข้้าถ้ำำ��สามารถเดิินทะลุุออกหลัังถ้ำำ��ได้้ แต่่ตอนนี้้�ถููกดินิ ทัับถมปิิด ทางออกไว้้แล้้ว และก็็เป็็นภููมิิสถานที่่�เหมาะการเจริิญพระกััมมัฏั ฐานอย่่างยิ่่�ง ภายในถ้ำำ��แห่่งนี้้�ยัังมีีเรื่่�องเล่่าถึึงความอาถรรพ์์ มากมาย โดยเฉพาะเรื่่� อ งเกี่่� ย วกัั บ เหล็็ ก ไหลและเชื่่� อ ว่่ า มีี พระพุุทธรููปอยู่่� ๔ องค์์ และสิ่่�งของมีีค่่าภายในถ้ำำ� � (กล่่าวตาม นิิมิิตและเหตุุการณ์์ที่่�เกิิดขึ้้�นในความฝััน) ถ้ำำ��แห่่งนี้้�มีีพระพุุทธ รููปปางไสยาสน์์ตะแคงซ้้าย พระกรขวาทอดไปข้้างหน้้า ขนาดยาว ๑๔ ศอก สููง ๔ ศอก เป็็นพระพุุทธรููปฐานเป็็นคููหาภิิมุขุ อยู่่ห� น้้าถ้ำำ��
ภาพมุุมสูงู
บ่่อน้ำำ��ทิิพย์์ เป็็นลัักษณะบ่่อที่่�เกิิดกลางแผ่่นหิิน ไม่่ใช่่ บ่่อที่่�มีีคนขุุดความลึึกของบ่่อน้ำำ��ทิิพย์์ ไม่่สามารถลงไปวััดได้้ ภายในบ่่อน้ำำ��จะเป็็นอุุโมงค์์ลึึกความกว้้างประมาณ ๖ เมตร มีีความเชื่่�อกัันว่่าเป็็นเมืืองบาดาลหรืือดิินแดนของพญานาคที่่� สถิิตอยู่่� เป็็นที่่�เชื่่�อมโยงระหว่่างมนุุษย์์พิิภพกัับนาคพิิภพ ตาม ตำำ�นานได้้เกี่่ย� วพัันกัับการให้้โชคลาภและสรรพคุุณในการนำำ�มา ดื่่�มเพื่่�อรัักษาโรคภััยไข้้เจ็็บ นอกจากนั้้�น ยัังพบอีีกบ่่อหนึ่่�งห่่าง กัันออกไปอีีกราว ๕๐๐ เมตร เมื่่อ� ปลายปีี ๒๕๖๑ ได้้มีพี ระสงฆ์์ ฝัันเห็็นงููใหญ่่เกล็็ดสีีเขีียวออกแสง หลัังจากความฝัันเพีียง ๓ วััน เท่่านั้้น� ก็็ได้้พบบ่่อน้ำำ�ทิ � พิ ย์์อีกบ่ ี อ่ หนึ่่ง� เมื่่อ� วัันที่่� ๑๑ เดืือนมกราคม พ.ศ. ๒๕๖๐ เจ้้าอาวาส วััดสระเกศราชวรมหาวิิหาร ได้้เมตตามอบพระบรมสารีีริกธ ิ าตุุ ในส่่วนที่่เ� จ้้าประคุุณสมเด็็จพระพุุฒาจารย์์ (เกี่่ย� ว อุุปเสณมหาเถร) ที่่�อดีีตเจ้้าอาวาสได้้ทรงเก็็บไว้้ภายในวััดซึ่่�งได้้รัับจากรััฐบาล อิินเดีีย เมื่่อ� ปีี พ.ศ. ๒๔๓๙ (สมััยรััชกาลที่่� ๕) เพื่่อ� อััญเชิิญพระบรม
พระพุุทธไสยาสน์์โลกนาถมหามุุนีี
สารีีริกธ ิ าตุุมาประดิิษฐานภายในปริิมณฑลพระพุุทธบาทภููชาติิ และสร้้างพระบรมธาตุุสิิทธััตถะ งานสำำ�คััญและกิิจกรรมต่่าง ๆ ภายในวััด ๑. วัันเพ็็ญเดืือน ๓ จััดงานบุุญผะเหวดฟัังเทศน์์ มหาชาติิ งานนมััสการรอยพระพุุทธบาท ๒. เดืือนเมษายนของทุุกปีี จััดงานสมโภชพระบรม สารีีริิกธาตุุปฏิิบััติิธรรมกััมมััฏฐานข้้ามวัันทุุกคืืน ๓. งานปฏิิ บัั ติิ ธรรมปร ะจำำ�ปีี ทำำ� ความดีี ต้้ อ นรัั บ พุุทธศัักราชใหม่่ ปลายเดืือนธัันวาคม ในโครงการมหาวิิทยาลััย มหาจุุฬาลงกรณราชวิิทยาลััย วิิทยาเขตขอนแก่่น ๔. สวดมนต์์และปฏิิบััติิธรรมหน้้าถ้ำำ��พระนอนเป็็น ประจำำ�ทุกุ วััน และเป็็นที่่�ฝึกึ อบรมและปฏิิบัติั ธรรมสำ ิ ำ�หรัับหน่่วย งานราชการและพุุทธศาสนิิกชนที่่�มีีจิิตใจศรััทธาปสาทะใน พระพุุทธศาสนา เป็็นต้้น
สวนที่่�พักั ริิมทางรััชมังั คลาภิิเษก
พระมหาโยธิิน โยธิิโก, รศ.ดร.
รองเจ้้าอาวาสวััดไพรีีพิินาศ ประธานสงฆ์์พระพุุทธบาทภููชาติิ ผู้้�อำำ�นวยการสำำ�นัักวิิชาการ วิิทยาเขตขอนแก่่น