Learnvisualcsharp www pupuol com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب آﻣﻮزﺷﻲ ﻳﻚ ﻛﺘﺎب راﻳﮕﺎن اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻮﺟﻮد در آن را ﺑﺎ‪/‬ﺑﺪون اﺟﺎزه ﮔﺮدآورﻧﺪه ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﺮده و ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﮔﺮدآوري ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ ﻋﻠﻤﻲ دوﺳﺘﺎن ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﻀﻤﻴﻨﻲ در ﻣﻮرد آن و ﻳﺎ در‬ ‫ﻣﻮرد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺪون ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي اﻫﺪاف ﺧﺎص وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫از ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻣﺤﺘﺮم ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ارﺳﺎل ﻧﻈﺮات و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ﺧﻮد در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﻛﺘﺎب و ﻳﺎ اﺷﻜﺎﻻت ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﺘﻮي ﻳﺎ ﻣﺘﻦ آن ﺑﻪ‬ ‫آدرس ‪ m.hashemian@gmail.com‬در ﺑﻬﺒﻮد اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ‪،‬‬ ‫ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﺎﺷﻤﻴﺎن‬ ‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪1385‬‬

‫‪٢‬‬

‫‪www pupuol com‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺧﻮش آﻣﺪﻳﺪ‬

‫‪18‬‬

‫ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال ‪18 ............................................................................................................ :2005 C#‬‬ ‫ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ وﻳﮋوال ‪23 .................................................................................................... :2005 C#‬‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ‪23 ...................................................................................................... :Profile Setup‬‬ ‫ﻣﻨﻮ‪24 ............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ‪26 ........................................................................................................................ :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده‪27 ............................................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ در ‪ IDE‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪28 ...................................................................................... :2005‬‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺮوژه ‪29 .................................................................................... Hello User‬‬ ‫ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪31 ........................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪35 ................................................................................................ :‬‬ ‫وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ‪36 ..................................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪41 ......................................................................................... :‬‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ‪43 ............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪43 ................................................................................................................................ :‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم‪ :‬ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ‪44 .................................................... C#‬‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪44 ...........................................................................................................‬‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬از ﭼﻪ اﺟﺰاﻳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‪45 .................................................................................‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ؟ ‪46 .............................................................................‬‬ ‫‪ MSIL‬و ‪46 ................................................................................................................. :JIT‬‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‪47 ........................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪48 ............................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ در ‪48 ......................................................................................................:.NET‬‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ‪48 ..................................................................................................... .NET‬‬ ‫ﻟﻴﻨﻚ دادن‪50 ....................................................................................................................... :‬‬ ‫‪ C#‬ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪50 .........................................................................................................................‬‬ ‫ﭼﻪ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ C#‬اﻧﺠﺎم داد؟ ‪51 .........................................................................‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪52 ............................................................................................................... :2005‬‬ ‫راه ﺣﻠﻬﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪53 ...........................................................................................................:‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪53 ................................................................................................................................. :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ‪54 ..........................................................................‬‬ ‫داده ﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت‪54 ................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ‪54 .......................................................................................................................:‬‬ ‫ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪56 .................................................................................................‬‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‪56 ............................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‪56 .................................................................................................................. :‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت و ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪60 ..........................................................................................................:‬‬

‫‪٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪60 ........................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪62 ................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي‪62 .................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﺎ اﻋﺪاد‪62 ................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ ﻣﻌﻤﻮل روي اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪63 .................................................................................. :‬‬ ‫ﺗﻨﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ در ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ‪66 ............................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻛﺎر ﺑﺎ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪67 ............................................................................................... :‬‬ ‫اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‪68 ................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ‪70 ................................................................................................................ :‬‬ ‫اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‪70 ............................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪71 ....................................................................................................................:‬‬ ‫اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪73 ...............................................................................................................:‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ در درون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪74 .............................................................................. :‬‬ ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ روي رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪75 .................................................................................................:‬‬ ‫زﻳﺮ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪77 .................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪79 .......................................................................................................... :‬‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺑﻮﻣﻲ‪80 ............................................................................................................. :‬‬ ‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ زﻳﺮرﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪81 ....................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي‪82 ..................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‪85 ................................................................................................................:‬‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‪86 .......................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ‪88 ....................................................................................... :DateTime‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‪89 ................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺑﻮﻟﻴﻦ‪90 ............................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‪91 .................................................................................................................. :‬‬ ‫دودوﻳﻲ‪91 ........................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﻴﺘﻬﺎ و ﺑﺎﻳﺖ ﻫﺎ‪92 ...................................................................................................................:‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺎدﻳﺮ‪92 .................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎ‪94 ................................................................................................................................. :‬‬ ‫ﭼﺮا از ﻣﺘﺪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ؟ ‪95 ..................................................................................................‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن دﻳﺪه اﻳﺪ‪95 ................................................................................................ :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪100................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺎم ﺑﺮاي ﻣﺘﺪ‪103............................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺤﺪوده ﻫﺎ‪104...................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪106................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪107............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪107.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪107.........................................................................................................................:2‬‬

‫‪٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻛﻨﺘﺮل روﻧﺪ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪108 .............................................................‬‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪108............................................................................................................. :‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪108............................................................................................................................ :if‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪111....................................................................................................................:Else‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﻨﺪ ﺷﺮط ﺑﺎ ‪112.................................................................................................. :else if‬‬ ‫دﺳﺘﻮرات ‪ if‬ﺗﻮدرﺗﻮ‪114............................................................................................................. :‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي‪115..........................................................................................................:‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪115................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي‪117......................................................................................... :‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪ Or‬ﻣﻨﻄﻘﻲ ‪121......................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ And‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‪123............................................................................................:‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪ Or‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‪125.............................................................. :‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪126................................................................................................................. :‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪128......................................................................................... :switch‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ switch‬ﺑﺎ و ﺑﺪون ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف‪132....................................................................... :‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎﺑﻬﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻧﻪ‪136............................................................................................................. :‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪138............................................................................................................... :default‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در دﺳﺘﻮر ‪139.................................................................... :switch‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪139............................................................................................................................. :‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ‪140....................................................................................................................... :for‬‬ ‫ﺷﻤﺎرش ﻣﻌﻜﻮس در ﺣﻠﻘﻪ‪145.................................................................................................. :‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪146.......................................................................................................... :foreach‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪148.................................................................................................................. :do‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ‪150................................................................................................................... :while‬‬ ‫ﺷﺮﻃﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ do‬و ‪152..................................................................... :while‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺗﻮدرﺗﻮ‪153............................................................................................................... :‬‬ ‫ﺧﺮوج زودﻫﻨﮕﺎم از ﺣﻠﻘﻪ‪155........................................................................................................ :‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪157......................................................................................................... :continue‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ‪158............................................................................................................ :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪159................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪160............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪160.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪160.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده اي ‪161 .......................................................‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم آراﻳﻪ‪161......................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده از آراﻳﻪ ﻫﺎ‪161.....................................................................................................:‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪164........................................................................................................... :foreach‬‬

‫‪٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻧﺘﻘﺎل آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ‪167................................................................................................. :‬‬ ‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي آراﻳﻪ ﻫﺎ‪170............................................................................................................:‬‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ در آراﻳﻪ ﻫﺎ‪171..................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎ‪173.................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‪174.................................................................................................................. :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‪175........................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻴﺖ‪180.................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ‪182...................................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ‪182.............................................................................................................. :‬‬ ‫ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﻮﻋﻬﺎي داده اي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪185.............................................................................................. :‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪186............................................................................................................................ :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪186.................................................................................................................. :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪190.............................................................................................. :‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‪191.......................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‪192.................................................................................................. :‬‬ ‫ﺣﺬف ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‪197........................................................................................ :‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي‪200........................................................................................ :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺟﺪاول ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺎ ‪Hashtable‬ﻫﺎ‪202.................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪203....................................................................................................... :Hashtable‬‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از وارد ﺷﺪن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻜﺮاري‪208......................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪210................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪210............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪211.........................................................................................................................:1‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ‪212 ............................................................‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎ‪212................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ‪212..................................................................................... :Button‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده‪218.............................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻓﺮم‪218....................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺷﻤﺎرش ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ‪220............................................................................................................. :‬‬ ‫ﺷﻤﺎرش ﻛﻠﻤﺎت‪222................................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮ‪227........................................................................................................ :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ‪227........................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻧﻮار اﺑﺰار‪228.................................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ‪232.............................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺶ ﻣﺘﻦ‪234..................................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﺎك ﻛﺮدن ﺑﺨﺶ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ‪235............................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار‪237................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم ﻓﻮﻛﻮس‪242.................................................................................................................. :‬‬

‫‪٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺮم در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪244.................................................................................................... :‬‬ ‫ﻓﺮم ‪245................................................................................................................... :About‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪248................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪249............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪249.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪249.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي ‪250 ...........................................................‬‬ ‫ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪250............................................................................................... :MessageBox‬‬ ‫آﻳﻜﻮﻧﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪251..................................................................................... :‬‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪251............................................................................................. :‬‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ دﻛﻤﻪ ي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض‪252.................................................................................................... :‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪252.................................................................................................. :‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪253.......................................................................................:Show‬‬ ‫ﻛﺎدرﻫﺎي ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪ‪255............................................................................................................ :‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪259.................................................................................................... :OpenFileDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪260.................................................................................... :OpenFileDialog‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪262...............................................................................................:OpenFileDialog‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪262..................................................................................... :OpenFileDialog‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪268..................................................................................................... :SaveFileDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪268..................................................................................... :SaveFileDialog‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪269........................................................................................ :SaveFileDialog‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪269...................................................................................... :SaveFileDialog‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪273............................................................................................................ :FontDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪273............................................................................................ :FontDialog‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪274...............................................................................................:FontDialog‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪274............................................................................................. :FontDialog‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪278.......................................................................................................... :ColorDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪279.......................................................................................... :ColorDialog‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪280........................................................................................... :ColorDialog‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪282............................................................................................................ :PrintDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪283........................................................................................... :PrintDialog‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪283............................................................................................ :PrintDialog‬‬ ‫ﻛﻼس ‪283................................................................................................. :PrintDocument‬‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻛﻼس ‪284................................................................................ :PrintDocument‬‬ ‫ﭼﺎپ ﻳﻚ ﺳﻨﺪ‪284...................................................................................................................:‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪293........................................................................................... :FolderBrowserDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪294...................................................................................... :FolderBrowser‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪295....................................................................................... :FolderBrowser‬‬

‫‪٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪298................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪299............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪299.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪299.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ‪301 ..................................................................................‬‬ ‫درك وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻳﻚ ﻣﻨﻮ‪301........................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪301.......................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ‪302.............................................................................................................. :‬‬ ‫ﺷﻮرت ﻛﺎت ﻫﺎ‪302.................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ‪302.................................................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪303.......................................................................................................... :Properties‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪304.........................................................................................................................:‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪304...................................................................................................................:‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ و ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‪307........................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﺑﺮاي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪309......................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻨﻮي ‪ View‬و ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ‪315........................................................................................ :‬‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪317................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‪320..................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‪321........................................................................................................... :‬‬ ‫ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار‪324................................................................ :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪330................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪330............................................................................................................................... :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺷﻴﺎ ‪331 ..............................................................................‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم اﺷﻴﺎ‪331.......................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮدن‪333................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ‪333............................................................................................................ :‬‬ ‫روﻳﺪادﻫﺎ‪334......................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﻮدن‪334................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻼس ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪335.............................................................................................................‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻼﺳﻬﺎ‪336....................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد‪337............................................................................................................... :‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ‪338................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‪339............................................................................................................................ :‬‬ ‫رﻓﺘﺎر‪339............................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﺎﻟﺖ‪340................................................................................................................. :‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪343.................................................................................................... :‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ‪348................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪351.............................................................................................................. :IsMoving‬‬ ‫‪٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ‪352............................................................................. IsMoving‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪه‪354..................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه‪354...........................................................................................................:‬‬ ‫وراﺛﺖ‪356............................................................................................................................... :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ‪357...................................................................................... :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ‪361...................................................................... :GetPowerToWeightRatio‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻫﺎ‪362...................................................................................................... :‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﻮدن‪ :‬ﻛﻠﻤﻪ اي ﺗﺮﺳﻨﺎك‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺳﺎده ‪364............................................................................‬‬ ‫‪ Override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ‪365............................................................................................ :‬‬ ‫ﺑﻪ ارث ﺑﺮدن از ﻛﻼس ‪369.............................................................................................. :Object‬‬ ‫اﺷﻴﺎ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪369..................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﭼﺎرﭼﻮب ‪370........................................................................................................:.NET‬‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‪370....................................................................................................................... :‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎي ‪372............................................................................................................... :using‬‬ ‫وراﺛﺖ در ﭼﺎرﭼﻮب ‪373.................................................................................................... :.NET‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪373................................................................................................................................ :‬‬

‫ﻓﺼﻞ دﻫﻢ‪ :‬ﻣﺒﺎﺣﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ‪375 ................................................‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻣﺘﺪ ﻫﺎ‪375................................................................................................................ :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪378......................................................................................... :Static‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ‪379.............................................................................................. :Static‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪385.................................................................................................... :Static‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‪386............................................................................................................. :‬‬ ‫درك ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‪387................................................................................................................. :‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‪388............................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪394............................................................................................................. :Abstract‬‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪401................................................................................................................ :sealed‬‬ ‫‪Interface‬ﻫﺎ‪401..................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻛﺎرﺑﺮدي‪414.......................................................................................................:‬‬ ‫ﺷﻮرت ﻛﺎت ﻫﺎي اﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ و ‪Favorites‬ﻫﺎ‪414.................................................................................. :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳﻬﺎ‪416............................................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ‪423.......................................................................................... :Favorites‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ي ﻟﻴﻨﻚ ﻫﺎ‪428............................................................................................................ :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮﻧﻪ اي دﻳﮕﺮ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪431....................................................................... :Favorite Viewer‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪431......................................................................................... :Favorites Tray‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ‪434.............................................................................................. :Favorites‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪439................................................................................................................................ :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻳﺎزدﻫﻢ‪ :‬اﺷﻜﺎل زداﻳﻲ و ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻄﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪441 ................................................‬‬

‫‪٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻄﺎﻫﺎ‪441................................................................................................................. :‬‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎي دﺳﺘﻮري‪441............................................................................................................... :‬‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ‪444................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻲ‪444................................................................................................................ :‬‬ ‫اﺷﻜﺎل زداﻳﻲ‪446........................................................................................................................ :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪446......................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪Breakpoint‬ﻫﺎ‪451.......................................................................... :‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد در ﻧﻮار اﺑﺰار ‪452.................................................................................. :Debug‬‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ي ‪454.................................................................................................... :Breakpoints‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪456...........................................................................................................:‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﻼك ‪ Catch‬ﺑﺮاي ﻳﻚ اﺳﺘﺜﻨﺎ‪457.............................................................................. :‬‬ ‫ﻛﻼس ‪458..........................................................................................................:Exception‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪459................................................................................................................. :throw‬‬ ‫دﺳﺘﻮرات ‪ try‬و ‪462....................................................................................................... :catch‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﻼك ﻫﺎي ‪ catch‬اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‪465.......................................................................................... :‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ‪468................................................................................. :Exception‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪471................................................................................................................................ :‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوازدﻫﻢ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻼس‪473 .........................................................‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻼس‪474....................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻛﻼس‪474.................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻛﻼس ﺑﺮاي ‪476............................................................... :Favorites Viewer‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ‪480........................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﻗﻮي ‪482...........................................................................................................‬‬ ‫اﻣﻀﺎ ﻛﺮدن اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‪483.......................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ‪486........................................................................................................ :‬‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻛﺮدن ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ‪487............................................................................................................ :‬‬ ‫اﺑﺰار ‪487................................................................................................................ :GacUtil‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻼس‪490...................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻛﻼس ﺷﺨﺺ ﺛﺎﻟﺚ‪491................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺎﻳﻞ ‪491................................................................................ :InetrnetFavorites.dll‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪492................................................................................................. :Object Browser‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪494................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪494............................................................................................................................... :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻴﺰدﻫﻢ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺳﻔﺎرﺷﻲ ‪495 ...........................................................‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي وﻳﻨﺪوزي‪495................................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد و ﺗﺴﺖ ﻛﺮدن ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﺳﻔﺎرﺷﻲ‪496..................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﺳﻔﺎرﺷﻲ‪500...................................................................................:‬‬

‫‪١٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ‪501........................................................................................................ :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﺳﻔﺎرﺷﻲ‪503...................................................................................... :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن روﻳﺪاد ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل‪504.................................................................................................. :‬‬ ‫زﻣﺎن اﺟﺮا ﻳﺎ زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ‪509.......................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻓﺮم‪512......................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻓﺮم ﺣﺎوي ﻓﺮم ورود‪512................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻓﺮم اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‪523.......................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﺪاد ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ﻓﺮم‪526............................................................................. :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪530................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪531............................................................................................................................... :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎردﻫﻢ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ‪532 ........................................................‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ Paint‬ﺳﺎده‪532................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﺳﻔﺎرﺷﻲ‪532................................................................................ :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ‪533.....................................................................................‬‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﻴﺖ ﻣﭙﻲ‪534............................................................................................................. :‬‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﺮداري‪535............................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻼس ‪535............................................................................................. :GraphicsItem‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺻﻔﺤﻪ و ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪538............................................................................................:‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺮﻛﺎت ﻣﺎوس و رﺳﻢ اﺷﻴﺎي ‪540.................................................................. :GraphicsCircle‬‬ ‫ﻧﺎ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺳﺎزي‪547................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮدن رﺳﻢ‪548........................................................................................................ :‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب رﻧﮓ‪549.................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺘﺮل ‪549............................................................................................ :ColorPalette‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻫﺎ‪556.........................................................................................................:‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از دو رﻧﮓ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪560........................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‪563.......................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﻬﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪572............................................................................................. :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ‪574.................................................................................................... :Color‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از رﻧﮕﻬﺎي ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ‪576................................................................................................ :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت‪577..................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از داﻳﺮه ﻫﺎي ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ‪578................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﻋﻜﺴﻬﺎ‪584........................................................................................................................:‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪585.................................................................................................................. :‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻧﺪازه ي ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪587.......................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻼس ‪590............................................................................................... :Graphics‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪591................................................................................................................................ :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻧﻜﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ‪592 .......................................................‬‬ ‫ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪592.............................................................................................................‬‬ ‫‪١١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪593.................................................................................................... :Access‬‬ ‫ﺟﺪوﻟﻬﺎ‪593.......................................................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﺮس وﺟﻮ ﻫﺎ‪594.................................................................................................................... :‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪ SELECT‬در زﺑﺎن ‪595.............................................................................................. :SQL‬‬ ‫ﭘﺮس وﺟﻮ ﻫﺎ در ‪597........................................................................................................ :Access‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﭘﺮس وﺟﻮ‪598............................................................................................................ :‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت‪603................................................................................................. :‬‬ ‫‪603..................................................................................................................... :DataSet‬‬ ‫‪604.......................................................................................................... :DataGridView‬‬ ‫‪604.......................................................................................................... :BindingSource‬‬ ‫‪605..................................................................................................... :BindingNavigator‬‬ ‫‪605............................................................................................................ :TableAdapter‬‬ ‫اﺗﺼﺎل داده ﻫﺎ‪605....................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪613................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪614............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪614.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪615.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ :‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎ ‪ SQL Server‬و ‪616 .......... ADO.NET‬‬ ‫‪617..................................................................................................................... ADO.NET‬‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ‪617............................................................................................................... :Data‬‬ ‫ﻛﻼس ‪619.................................................................................................. :SqlConnection‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪619........................................................................ :ConnectionString‬‬ ‫ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪن و ﻗﻄﻊ ﻛﺮدن اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪621................................................................. :‬‬ ‫ﻛﻼس ‪621.................................................................................................... :SqlCommand‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪622.................................................................................................. :Connection‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪622.............................................................................................:CommandText‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪623................................................................................................... :Parameters‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪624........................................................................................... :ExecuteNonQuery‬‬ ‫ﻛﻼس ‪625................................................................................................ :SqlDataAdapter‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪626.......................................................................................... :SelectCommand‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ Command Builder‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد دﺳﺘﻮرات ‪ SQL‬دﻳﮕﺮ‪628............................................... :‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪628.................................................................................................................... :Fill‬‬ ‫ﻛﻼس ‪630............................................................................................................. :DataSet‬‬ ‫ﻛﻼس ‪631..........................................................................................................:DataView‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪632.............................................................................................................. :Sort‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪632.................................................................................................... :RowFilter‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪633.................................................................................................................. :Find‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪ ADO.NET‬در ﻋﻤﻞ‪634.................................................................................... :‬‬

‫‪١٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﺎرﺑﺮد ‪ DataSet‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪635................................................................................................... :‬‬ ‫اﺗﺼﺎل داده ﻫﺎ‪646....................................................................................................................... :‬‬ ‫‪ BindingContext‬و ‪647........................................................................ :CurrencyManager‬‬ ‫اﺗﺼﺎل ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‪648................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺜﺎل اﻳﺠﺎد اﺗﺼﺎل‪649........................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪689................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪690............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪690.........................................................................................................................:1‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺪﻫﻢ‪ :‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب ‪691 ............................................................‬‬ ‫ﻣﻌﻤﺎري ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب‪691..................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‪693..................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺰاﻳﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‪693............................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب‪694...........................................................................................................:‬‬ ‫اﺟﺰاي اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب‪694................................................................................................ :‬‬ ‫ﺳﺮور وب‪695........................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺮورﮔﺮ‪695.......................................................................................................................... :‬‬ ‫‪695...................................................................................................................... :HTML‬‬ ‫‪ VBScript‬و ‪696............................................................................................... :JavaScript‬‬ ‫‪696........................................................................................................................... :CSS‬‬ ‫‪696.............................................................................................................................. :ASP‬‬ ‫ﻣﺰاﻳﺎ‪697............................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﺧﺎص در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺗﺤﺖ وب‪697.................................................................................... :‬‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ ‪697..................................................................................................... :Global.asax‬‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ ‪698...................................................................................................... :web.config‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪698............................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪698................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺗﺤﺖ وب‪699...........................................................................................................:‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻓﺮم وب ﺑﺮاي ﭘﺮدازش ﺳﻤﺖ ﺳﺮور و ﺳﻤﺖ ﻛﻼﻳﻨﺖ‪700............................................................... :‬‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت و اﻋﺘﺒﺎر ﺳﻨﺠﻲ آﻧﻬﺎ‪707.......................................................................................... :‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺎﻳﺖ‪713............................................................................................................. :‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ GridView‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻫﺎ در ﻓﺮم وب‪727............................................................ :‬‬ ‫ﻣﺤﻞ ﻗﺮارﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺗﺤﺖ وب در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪735.................................................................. :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪738................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪738............................................................................................................................... :‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﺠﺪﻫﻢ‪ :‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻮﻳﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب ‪740 .........................................‬‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻮﻳﺖ در ﻳﻚ ﺳﺎﻳﺖ وب‪740................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻮﻳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﻨﺪوز‪740........................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻮﻳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻬﺎي وب‪741..................................................................................... :‬‬ ‫‪١٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺑﺰار ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﺎﻳﺖ وب )‪741.............................................................................................:(WAT‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪752............................................................................................................. :Login‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪765............................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪766............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪766.........................................................................................................................:1‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﻧﻮزدﻫﻢ‪ XML :‬و وﻳﮋوال ‪767 ....................................................... 2005 C#‬‬ ‫درك ‪767....................................................................................................................... :XML‬‬ ‫‪ XML‬ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪768.......................................................................................................‬‬ ‫‪ XML‬ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﺪي‪771..................................................................................................... :‬‬ ‫ﭘﺮوژه ي دﻓﺘﺮ ﺗﻠﻔﻦ‪771................................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﭘﺮوژه‪771...................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﻼس ‪773............................................................................................... :SerializableData‬‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ داده ﻫﺎ از ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ‪780.......................................................................................... :XML‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ در داده ﻫﺎ‪784................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدن اﻳﻤﻴﻞ‪785..................................................................................................................:‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻟﻴﺴﺘﻲ از آدرﺳﻬﺎ‪786.......................................................................................................... :‬‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ اﻋﻀﺎ‪792............................................................................................................ :‬‬ ‫اﺳﺘﺨﺮاج رﻛﻮرد ﻫﺎ از ﻓﺎﻳﻞ ‪795............................................................................................ :XML‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن رﻛﻮرد ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ‪796................................................................................................. :‬‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ در ﺑﻴﻦ داده ﻫﺎ‪798.......................................................................................................... :‬‬ ‫ﺣﺬف ﻛﺮدن داده ﻫﺎ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪800................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻟﺒﻪ ﻫﺎ‪802................................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي دﻓﺘﺮ ﺗﻠﻔﻦ و دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪803................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ اﺻﻮل ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزي‪803...................................................................................................:‬‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي دﻓﺘﺮ ﺗﻠﻔﻦ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي دﻳﮕﺮ‪805.................................................................:‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪811................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪811............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪812.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪812.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺴﺘﻢ‪ :‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ و ‪813 ........................................... .NET Remoting‬‬ ‫وب ﺳﺮوﻳﺲ ﭼﻴﺴﺖ؟‪813................................................................................................................‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ي ﻋﻤﻠﻜﺮد وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ‪814.............................................................................................. :‬‬ ‫‪815........................................................................................................................ :SOAP‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ وب ﺳﺮوﻳﺲ‪816............................................................................................................. :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﺳﺎده‪817................................................................................................... :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪820..................................................................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺳﺮور ﭘﺮوژه ي ‪822...................................................................................... :Picture Service‬‬

‫‪١٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﺠﺎد ﭘﺮوژه‪822...................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﻣﺘﺪ‪825.....................................................................................:‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﻳﻚ ﻣﺘﺪ در وب ﺳﺮوﻳﺲ‪830.......................................................... :‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻛﻼﻳﻨﺖ‪835............................................................................................................ :‬‬ ‫‪835...................................................................................................................... :WSDL‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻛﻼﻳﻨﺖ‪835........................................................................................................ :‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪837....................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻟﻴﺴﺖ ﻓﻮﻟﺪر ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪839............................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻟﻴﺴﺖ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد و اﻧﺘﺨﺎب آﻧﻬﺎ‪843................................................................................... :‬‬ ‫‪848............................................................................................................ :.NET Remoting‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﭘﺮوﻛﺴﻲ‪852.................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪856................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪856............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪856.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪857.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﻜﻢ‪ :‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي ‪858 ....................................................‬‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪858......................................................................................................‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ‪859............................................................................... :ClickOnce‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ‪865.................................................................................. :XCOPY‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻧﺼﺐ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪865.................................................................... :2005‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻨﺪه‪866............................................................................................... :‬‬ ‫وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻧﺼﺐ‪870............................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ راه ﺣﻠﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪874.......................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ‪874......................................................................................................... :‬‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ‪875........................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي‪876..................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب‪876................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ‪876.......................................................................................................... :‬‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪ‪876................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪877................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪878............................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪878.........................................................................................................................:1‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪878.........................................................................................................................:2‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺴﺖ و دوم‪ :‬اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ‪879 .......................................................‬‬ ‫درك ﻣﺤﻴﻂ‪879......................................................................................................................... :‬‬ ‫‪880....................................................................................... :Common Language Runtime‬‬ ‫‪880............................................................................................................... :ActiveSync‬‬ ‫ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي در ‪881...................................................................................................... :CF‬‬ ‫‪١٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪882..........................................................................:Compact Framework‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺎزي ﺑﺮاي ‪885............................................................................................. :Pocket PC‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪897................................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪898............................................................................................................................... :‬‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ :1‬اداﻣﻪ ي ﻣﺴﻴﺮ ‪899 .........................................................................‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻧﻼﻳﻦ‪900......................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ‪900.............................................................................................................. :‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ دﻳﮕﺮ‪901...................................................................................................................... :‬‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ‪ :2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺠﺎري و ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ در ‪902 ........................................... .NET‬‬ ‫ﭼﺮا ‪ .NET‬؟ ‪902.......................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﺗﺠﺎري رﻓﻊ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪902..................................................................................... .NET‬‬ ‫ﻛﺎراﻳﻲ و ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪904........................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺰاﻳﺎي ‪904................................................................................................................ : .NET‬‬ ‫ﭘﺬﻳﺮش اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ‪905................................................................................................. :‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي وب‪906...............................................................................................................:‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪906.......................................................................... : Visual Stadio.NET‬‬ ‫‪906....................................................................................... :Common Language Runtime‬‬ ‫زﺑﺎن ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ‪906.............................................................................................. :.NET‬‬ ‫‪907............................................................................................. :Intermediate Language‬‬ ‫ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻻﻳﻪ اي‪907...................................................................................................... :‬‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‪907........................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ‪907................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه‪908........................................................................................................... :‬‬ ‫ﻛﺎراﻳﻲ‪908........................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪908.................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻗﻮاﻋﺪ و دﺳﺘﻮرات ﺗﺠﺎري‪908....................................................................................................... :‬‬ ‫راﺣﺘﻲ ﻛﺎرﺑﺮ‪909..................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ‪909................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ‪909.............................................................................................:‬‬ ‫ﻛﺎراﻳﻲ‪910........................................................................................................................... :‬‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ داده ﻫﺎ‪910................................................................................................................ :‬‬ ‫ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري‪911.................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ‪911................................................................................................................ :‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮان‪911.......................................................................................................... :‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري‪912........................................................................................................... :‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪912........................................................................................................ :‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ‪913..................................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪913.................................................................................................................. :‬‬ ‫‪١٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري‪913.................................................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ‪914............................................................................................................. :‬‬ ‫ﻛﻼس ﺧﺎرﺟﻲ‪914.................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻛﻼس اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري‪915............................................................................................................:‬‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت‪916.................................................................................................. :‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي وب‪916...............................................................................................................:‬‬ ‫ﻣﺪل ﻻﻳﻪ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ‪917...................................................................................................... :‬‬ ‫ﭼﺮا وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ؟ ‪917............................................................................................................‬‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ :3‬ﻣﻌﻤﺎري ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ‪919 ........................................ .NET Framework‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺳﻮرس ﻛﺪ ﺑﻪ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪919.................................................................................. :‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‪922................................................................................... :‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺬاري ‪924............................................................................. :Common Language Runtime‬‬ ‫اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪925....................................................................................................... :‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ‪929.............................................................................. :.NET Framework‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻮع داده اي ﻋﻤﻮﻣﻲ‪931........................................................................................................ :‬‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪933......................................................................................... :‬‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ‪ :4‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ در ‪935 .............................................................. .NET‬‬ ‫درك ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻛﺎر ‪935....................................................................................... :Garbage Collector‬‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ‪938............................................................................................. :Garbage Collection‬‬ ‫ارﺟﺎع ﻫﺎي ﺿﻌﻴﻒ‪942.................................................................................................................. :‬‬ ‫ﻧﺴﻠﻬﺎ‪944................................................................................................................................ :‬‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﺎراﻳﻲ ‪948.................................................................................... :Garbage Collector‬‬ ‫اﺷﻴﺎي ﺑﺰرگ‪950........................................................................................................................ :‬‬

‫‪١٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺧﻮش آﻣﺪﻳﺪ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﺎد دادن ﮔﺮه زدن ﺑﻨﺪ ﻛﻔﺶ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻮدك اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻴﺪ درﺳﺖ ﻣﺮاﺣﻞ ﻛـﺎر‬ ‫را ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻛﻮدك اﺳﺖ و ﻓﻘﻂ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺮاﺣﻞ آن ﺑﻪ‬ ‫وﺿﻮح ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬زﺑﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺳﺎده ﻛﻨﺪ و‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬درك اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺳﻄﻮح ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رخ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﺿﺮري ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ درﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ از اﻳـﻦ ﻗﺒﻴـﻞ‬ ‫ﻧﺪارﻳﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﺮ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ وﻳﻨﺪوز اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺗـﺎﻛﻨﻮن‬ ‫ﻫﻴﭻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬در ﻃﻮل ﻛﺘﺎب و اﺟﺮاي ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺨﺶ "اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ"‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ‬ ‫زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‪ .NET Framework‬آﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ زودي ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻧﺪازه ﻛﻪ ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪت ﻛﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘـﻲ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ اﻧـﻮاع ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬وﻳﮋوال ‪) 2005 C#‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از اﺳﻢ ‪ .NET‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ( ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑـﺮاي اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ زﺑﺎن ﺑﻪ راﺣﺘـﻲ ﺑـﺮاي دﺳـﺘﮕﺎه ﻫـﺎي ﻣﻮﺑﺎﻳـﻞ و ﻳـﺎ‬ ‫‪ PocketPC‬ﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ آﻧﻘﺪر ﺳﺎده اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﺮاي‬ ‫اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻮاﻓﻘﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻳﺎدﮔﻴﺮي دوﻳﺪن‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ راه رﻓﺘﻦ را آﻣﻮﺧـﺖ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ از ﻛﺘﺎب در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ وﻳﻨﺪوز ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪2005‬‬ ‫ﮔﺸﺘﻲ در ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ )‪ (IDE‬وﻳﮋوال ‪2005 C#‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤﺎي ﺟﺎﻣﻊ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪2005‬‬

‫ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال ‪:2005 C#‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ و وﻳﮋوال ‪ C#‬را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ آن را در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮدئ ﻧﺼﺐ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬وﻳـﮋوال ‪C#‬‬ ‫ﺑﻪ گ‪.‬ﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺨﻪ ي وﻳﮋوال ‪C#‬اي ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜـﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫ ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﻲ از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ ،2005‬ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺑﺰارﻫﺎ و زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ اﺳـﺖ‪ :‬اﻳـﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ ﺷــﺎﻣﻞ وﻳــﮋوال ﺑﻴــﺴﻴﻚ‪ J# ،‬و ﻧﻴــﺰ ‪ Visual C++‬ﻣﻴــﺸﻮد‪ .‬وﻳــﮋوال اﺳــﺘﻮدﻳﻮ در ﻧــﺴﺨﻪ ﻫــﺎي‬ ‫‪ Tools For Office، Professional ،Standard‬و وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ‪Team‬‬

‫‪١٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬

‫‪ System‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﻗﺒﻠﻲ از اﻣﻜﺎﻧﺎت و اﺑﺰارﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﮕﺎرش ‪ :Express‬اﻳﻦ ﻧﮕﺎرش ﻧﺴﺨﻪ اي از وﻳﮋوال ‪ C#‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺳﺮي اﻣﻜﺎﻧـﺎت و وﻳﮋﮔﻴﻬـﺎي‬ ‫ﻣﺤﺪود ﻣﻮﺟﻮد در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫ﻫﺮ دوي اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎ از ‪ C#‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي وﻳﻨﺪوز ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻧـﺼﺐ ﻫـﺮ دوي آﻧﻬـﺎ ﻧﻴـﺰ ﻛـﺎﻣ ً‬ ‫ﻼ‬ ‫واﺿﺢ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ آﻧﻘﺪر ﺑﺎﻫﻮش اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻔﻬﻤـﺪ ﺑـﺮاي اﺟـﺮا ﺷـﺪن روي ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷـﻤﺎ ﺑـﻪ ﭼـﻪ‬ ‫ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ "اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ" زﻳﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻧﺴﺨﻪ ي ‪ Team System‬اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻧﺼﺐ ﻛﺎﻣﻼً واﺿﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﺶ ﻓـﺮض را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺻـﺮف ﻧﻈـﺮ از اﻳﻨﻜـﻪ از‬ ‫ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻧﮕﺎرش ﻫﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺼﺐ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﻧـﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺸﻜﻠﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال ‪2005 C#‬‬ ‫‪(1‬‬

‫‪(2‬‬

‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ‪ CD‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬در دراﻳﻮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻧﺼﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬اﻣـﺎ اﮔـﺮ اﺟـﺮا ﻧـﺸﺪ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻓﺎﻳﻞ ‪ setup.exe‬را از درون دراﻳﻮ اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﺑـﻪ ﻣﻨـﻮي ‪ Start‬ﺑﺮوﻳـﺪ و روي ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Run‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠﺮه اي ﻛﻪ ﺑﺎز ﻣﻴﺸﻮد‪ D:\setup.exe ،‬را ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﻴﺪ )‪ D‬ﻧﺎم دراﻳﻮ ي اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ CD‬ﻳﺎ‬ ‫‪ DVD‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ در آن ﻗﺮار دارد(‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Setup‬ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺤﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-1‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺮاﺣﻠﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﺟﺮاي درﺳﺖ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻧﺼﺐ‪ ،‬وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻴـﺎز‬ ‫دارد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﺮي از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ را ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﺳﺮوﻳﺲ ﭘﻚ ‪ 1‬ﺑﺮاي وﻳﻨﺪوز ‪ .XP‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي‬ ‫ﻧﺼﺐ‪ ،‬ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻣﻮاردي را ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻗﺒـﻞ از اداﻣـﻪ ي‬ ‫ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻻزم در ﺳﻴﺴﺘﻢ را اﻧﺠـﺎم داد‪ ،‬وارد‬ ‫ﻧﺼﺐ ﺧﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ روي ﻟﻴﻨﻚ ‪ Install Visual Studio‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻗﺒﻮل ﻛﺮدن ﻗﺮارداد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﻛﺖ‪ ،‬روي ‪ Continue‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺮوﻳﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻮع ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ را ﺑﻪ آن ﺻﻮرت ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ﻣﺨﺘﻠﻒ را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ در اﺧﺘﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬ ‫‪ :Default‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺎ اﺑﺰارﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه اﻧـﺪ در‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﺼﺐ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Full‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ و ﺗﻤﺎم اﺑﺰارﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣـﻞ در ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﺷـﻤﺎ ﻧـﺼﺐ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ از ﻧﻈﺮ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪارﻳـﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫ﻧﺼﺐ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺼﺐ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :Custom‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺼﺐ ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺼﺐ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻴﺰ آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ‪ Custom‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده و‬ ‫دﻛﻤﻪ ي ‪ Next‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺎ وارد ﺷﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﻟﻴﺴﺖ اﺟﺰاي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛـﺮد‪ .‬ﺑـﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻓﻘﻂ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻓﻀﺎي دﻳـﺴﻚ ﺷـﻤﺎ ﻛـﻢ اﺳـﺖ و از وﻳـﮋوال‬ ‫‪ 2005 C++‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را ﻧﺼﺐ ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻜﺎن ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ )ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻜﺎن اوﻟﻴﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ(‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ را ﻛـﻪ‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪاً ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه و ﻳﺎ از ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺼﺐ ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔـﺮ ﻣـﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ‪ 16‬ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﻧـﺪ‪ ،‬در اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳـﺪ ‪SQL‬‬ ‫‪ Server 2005 Express‬ﻛﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ﻟﻴﺴﺖ اﺳﺖ را ﻧﻴﺰ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-1‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ از ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Feature Description‬ﻳﻚ ﻃﺮح ﻛﻠﻲ و ﻛﺎراﻳﻲ ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﺷﺮح ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Feature Install Path‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي ﺑﺨـﺶ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه در آن ﻧـﺼﺐ‬ ‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﻧﻬﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ Disk Space Requirements‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧـﺼﺐ ﺑﺨـﺶ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﻀﺎي دﻳﺴﻚ ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺼﺐ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ اﻃﻼﻋﺎت زﻳﺎدي از دﻳﺴﻚ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داﺷﺘﻦ ﻣﻘﺪاري ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ در دﻳﺴﻚ ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار‬ ‫دﻗﻴﻖ ﻓﻀﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ ‪ 100‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-1‬‬ ‫‪ (6‬ﺑﻌﺪ از اﻧﺘﺨﺎب ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Install‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺣـﺎﻻ ﺷـﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴـﺪ ﻣﻘـﺪاري‬ ‫اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﺼﺐ ﺷﻮد‪ .‬زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑـﺮاي ﻧـﺼﺐ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻳﺪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻲ ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﭘﺮدازﻧﺪه ي ‪ 2,4‬ﮔﻴﮕﺎ ﻫﺮﺗﺰ و ‪ 512‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫وﻳﻨﺪوز ‪ XP‬ﻧﺴﺨﻪ ‪ Professional‬ﺣﺪود ‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ ﻃﻮل ﻣﻴﻜﺸﺪ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ اي را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺼﺐ را اﻃﻼع ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ي ﻧﺼﺐ ﻫﺮ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن روﺑﺮو ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ را ﮔﺰارش ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﮔﺰارش ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧـﺼﺐ‬ ‫را ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﻧﺼﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﮔـﺰارش در‬ ‫ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺼﺐ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻮب‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻧـﺼﺐ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ‪2005‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ .‬روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Done‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ وارد ﺑﺨﺶ ﻧﺼﺐ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻳﺎ راﻫﻨﻤﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪ (8‬ﻧﺼﺐ ‪ MSDN Library‬ﻛﺎﻣﻼً ﺳﺎده و واﺿﺢ اﺳﺖ و در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻓﻘﻂ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻬﻢ آن را ذﻛﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اوﻟﻴﻦ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ اي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﺧﻮش آﻣﺪ ﮔﻮﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اداﻣﻪ ﻛﺎر روي ‪ Next‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٢١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (9‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 3-1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺴﺘﻨﺪاﺗﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻧـﺼﺐ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺮوع ﻧﺼﺐ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Next‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ دﻳﺴﻚ ﺷﻤﺎ ﻓﻀﺎي ﻛﺎﻓﻲ دارد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ MSDN‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺗﻤـﺎم اﻃﻼﻋـﺎت‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﺴﻤﺘﻲ از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ را ﻧـﺼﺐ ﻛـﺮده‬ ‫اﻳﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻌﺪا ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮي را ﻧﻴﺰ ﻧﺼﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪ (10‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺼﺐ ‪ MSDN‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ اول ﺑـﺎز ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﮔـﺸﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪Service‬‬ ‫‪ Releases‬ﻧﻴﺰ ﻓﻌﺎل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-1‬‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ‪ Update‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي‪ ،‬از ﻣﺴﺘﻨﺪات اﺿﺎﻓﻲ ﺗﺎ ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از‬ ‫اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ و ﻳﺎ از ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎي ‪ Service Pack‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ اﻳـﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎ از‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ اﺗﺼﺎل ﻓﻌﺎل ﺑﻪ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﻳﻦ اﺗﺼﺎل ﺳﺮﻳﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺣﺠﻢ اﻳﻦ ﺑـﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ زﻳﺎد اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻃﻲ ﻛﺮدن ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﺎﻻ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه و آﻣﺎده اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺗﻔﺮﻳﺢ واﻗﻌﻲ ﺷـﺮوع ﻣﻴـﺸﻮد! ﭘـﺲ‬ ‫اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ وارد دﻧﻴﺎي وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺸﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪٢٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ‪ 1‬وﻳﮋوال ‪:2005 C#‬‬ ‫در اﺑﺘﺪا ﺟﺎﻟﺐ اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ ،C#‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻳﺪ! ﺷﻤﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻳﻚ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻨﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Notepad‬ﻧﻴﺰ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻃـﻮﻻﻧﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻮﺷـﺘﻦ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ‪ notepad‬زﻣﺎن زﻳﺎدي را ﺻﺮف ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اه ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺠﺘﻤﻊ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ IDE‬ﻧﻴﺰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ IDE .‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي را در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎً ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫از وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ درﺳﺘﻲ ﻛﺪﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷـﺪه را ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﻨـﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺼﺮي ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ ،‬ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ و …‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ‪:Profile Setup‬‬ ‫ﻳﻚ ‪ ،IDE‬ﻣﺤﻴﻄﻲ اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺳﺮي اﺑﺰار ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻛﺎر ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را‬ ‫اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﭼﻴﺰي روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﺼﺐ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻳـﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻣﻨـﻮي اﺳـﺘﺎرت ﺑﺮوﻳـﺪ و‬ ‫‪ All‬در وﻳﻨــﺪوز ‪ XP‬ﻳــﺎ وﻳﻨــﺪوز ‪ (2003‬ﺳــﭙﺲ از زﻳــﺮ ﻣﻨــﻮي‬ ‫‪ Programs‬را اﻧﺘﺨــﺎب ﻛﻨﻴــﺪ )‪Programs‬‬ ‫‪ Microsoft Visual Studio 2005‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ي ‪Microsoft Visual Studio‬‬ ‫‪ 2005‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺻﻔﺤﻪ آﻏﺎزﻳﻦ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﺑـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد و ﺑﻌـﺪ از آن ﭘﻨﺠـﺮه ‪Choose‬‬ ‫‪ Default Environment Settings‬را ﺧﻮاﻫﻴـﺪ دﻳـﺪ‪ .‬از ﻟﻴـﺴﺖ ﻇـﺎﻫﺮ ﺷـﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪Visual C#‬‬ ‫‪ Development Settings‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي ‪ Start Visual Studio‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻣﺤـﻴﻂ‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 4-1‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫)‪Integrated Development Environment (IDE‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٢٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-1‬‬

‫ﻣﻨﻮ‪:‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻ اﺷﺘﻴﺎق زﻳﺎدي ﺑﺮاي ﺷﺮوع ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ دارﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ در اﺑﺘﺪا ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻤﻲ ‪ IDE‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﮔﺮدش ﺧﻮدﻣـﺎن را در ‪IDE‬‬ ‫از ﻣﻨﻮ ﻫﺎ و ﻧﻮارﻫﺎي اﺑﺰار ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎ و ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت ﭼﻨـﺪاﻧﻲ ﺑـﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ Word‬و ﻳﺎ ‪ Excel‬ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﻧﻮار ﻣﻨﻮي ‪ Visual Studio 2005‬ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻛﺎري ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴـﺪ ﻳـﻚ‬ ‫ﺳﺮي از ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه و ﻳﺎ از آن ﺣﺬف ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻓﻘﻂ ﻣﺤﻴﻂ ‪ IDE‬ﺧﺎﻟﻲ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮد دارﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻨـﻮي وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳــﺘﻮدﻳﻮ ﺷــﺎﻣﻞ ﮔﺰﻳﻨــﻪ ﻫــﺎي‪ Community ،Window ،Test ،Tools ،Data ،View ،Edit ،File‬و‬ ‫ﻣﻨﻮي ‪ Help‬اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﭘﺮوژه را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻨﻮي ﻛﺎﻣﻞ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ ‪5-1‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-1‬‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﺎﻣﻞ در ﻣﻮرد ﻫﻤﻪ ي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﺮور ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣـﺎ در زﻳـﺮ‬ ‫ﺑﺮاي آﺷﻨﺎﻳﻲ اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺷﺮح ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻨﻮ ﻫﺎ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪٢٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫‪ :File‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﻓﺎﻳﻞ دارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺣﺪاﻗﻞ ﭼﻴﺰي ﻛـﻪ ﭘﻴـﺪا ﻣﻴـﺸﻮد‪،‬‬ ‫راﻫﻲ ﺑﺮاي ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﻣﻨﻮي ‪ File‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﺜﻞ ﺑـﺎز ﻛـﺮدن‪ ،‬ﺑـﺴﺘﻦ ﻳـﺎ‬ ‫ذﺧﻴﺮه ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺧﺎص و ﻳﺎ ﺗﻤﺎم ﭘﺮوژه ﻫﻢ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪ :Edit‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎر آن را دارﻳـﺪ‪Cut ،Redo ، Undo:‬‬ ‫‪ Paste، Copy،‬و ‪.Delete‬‬ ‫‪ :View‬ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ IDE‬ﻣﺜـﻞ ‪Solution‬‬ ‫‪ ،Explorer‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ ،Properties‬ﭘﻨﺠﺮه ‪Toolbar ،Output‬ﻫﺎ و ‪ ...‬دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Project‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻴﺪﻫﺪ ﺗﺎ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻗﺒﻴﻞ ﻓﺮﻣﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ و ﻳﺎ ﻛﻼﺳﻬﺎ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي ﺧـﻮد‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Build‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد را ﺗﻤﺎم ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛـﻪ آن را ﺑـﺪون اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﺤـﻴﻂ‬ ‫‪ Visual C#‬اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ )اﺣﺘﻤﺎﻻ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﻮي اﺳﺘﺎرت‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي دﻳﮕﺮ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ Word‬و ﻳﺎ‬ ‫‪(Excel‬‬ ‫‪ :Debug‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻴﺪﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮدﺗﺎن را در داﺧﻞ ﻣﺤﻴﻂ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﺧـﻂ ﺑـﻪ ﺧـﻂ اﺟـﺮا ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ دﻳﺒﺎﮔﺮ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻧﻴﺰ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دﻳﺒـﺎﮔﺮ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺪ ﺧﻮد را در ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻂ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده و ﻣﺸﻜﻼت آن را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Data‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ از اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻳﻚ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻨـﻮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺮ روي ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﺼﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻴﺪ ) در ﭘﻨﺠﺮه اﺻﻠﻲ وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ‪،‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ]‪ [Design‬ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ(‪ ،‬ﻧﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬در ﻓﺼﻮل ‪ 15‬و ‪ 16‬ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻛﺎر ﺑـﺎ ﺑﺎﻧﻜﻬـﺎي‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ :Format‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺑﺼﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )از ﻗﺒﻴﻞ ‪TextBox‬ﻫﺎ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ﻫﺎ و ‪ (...‬را‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Tools‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺤﻴﻂ ‪ IDE‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را ﻛﻨﺘﺮل و ﻳﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻟﻴﻨﻜـﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﻛﻨﺎر وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻴﺰ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪ :Test‬ﻣﻨﻮي ‪ Test‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻌﺪ از اﺗﻤـﺎم ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪،‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آن را از ﻧﻈﺮ ﻛﺎراﻳﻲ و ﻳﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Window‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ در ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﺑﺎز ﻛﺮدن ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﭘﻨﺠﺮه در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬ ‫‪ Word‬و ﻳﺎ ‪ ،Excel‬ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛـﻪ در ﺑـﻴﻦ ﭘﻨﺠـﺮه ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ‪ IDE‬ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻮار اﺑـﺰار‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :Community‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪ ،‬ﻣﻜﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﭘﺮﺳﻴﺪن ﺳﻮاﻻت و ﻧﻴﺰ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﻛﺪﻫﺎ را در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Help‬ﻣﻨﻮي ‪ Help‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪات وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬راه ﻫـﺎي زﻳـﺎدي ﺑـﺮاي‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت وﺟﻮد دارﻧﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت‪ ،‬اﻧﺪﻳﺲ و ﻳﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ(‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ داراي ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي وﺻﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ وب ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ‪ ،‬درﻳﺎﻓﺖ آﺧﺮﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﺑـﻪ روز رﺳـﺎﻧﻲ و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﮔـﺰارش دادن‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎي زﻳﺎدي در ‪ IDE‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Image Editor ،Formatting‬و ﻳـﺎ ‪Text‬‬ ‫‪ .Editor‬ﺑﺮاي ﺣﺬف و ﻳﺎ اﺿﺎﻓﻪ اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Toolbars‬در ﻣﻨﻮي ‪ View‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻛـﺪام‬ ‫از اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻫـﺮ ﺑـﺎر ﺑـﺮاي‬ ‫اﺟﺮاي آن دﺳﺘﻮر ﻣﻨﻮ ﻫﺎ را زﻳﺮ و رو ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜـﺎل‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ي …‪ File New Project‬از ﻧـﻮار ﻣﻨـﻮ‪ ،‬ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ي ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺗﺮﻳﻦ آﻳﻜﻮن در ﻧﻮار اﺑﺰار ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻛﻪ ﻧﻮار اﺑﺰار اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد )ﺷـﻜﻞ ‪ (1-6‬ﻧﻴـﺰ ﻗﺎﺑـﻞ دﺳﺘﺮﺳـﻲ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-1‬‬ ‫ﻧﻮار اﺑﺰار اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻋﻤﻮدي از‬ ‫ﺑﺨﺸﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻨﺞ آﻳﻜﻮن اول‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑـﺮ روي ﻓﺎﻳـﻞ و ﻳـﺎ ﭘـﺮوژه ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ از ﻃﺮﻳـﻖ ﻣﻨـﻮي‬ ‫‪ File‬و ﻳﺎ ﻣﻨﻮي ‪ Project‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎز ﻛﺮدن و ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ﻛﺮدن ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوه ﺑﻌﺪي آﻳﻜﻮن ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي وﻳﺮاﻳﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮد )‪ Copy ،Cut‬و ‪ .(Paste‬ﮔﺮوه ﺑﻌﺪي ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻟﻐﻮ ﻛـﺮدن آﺧـﺮﻳﻦ ﻋﻤـﻞ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬دوﺑﺎره اﻧﺠﺎم دادن آن و ﻳﺎ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﺪن ﺑﻴﻦ ﻛﺪﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوه ﭼﻬﺎرم از آﻳﻜﻮن ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ ) ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ(‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻴﻜﺮ ﺑﻨﺪي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده و ﻳﺎ ﻧﺤﻮه اﺟﺮاي آن را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﻦ ﺧﺎﺻﻲ را در ﺑﻴﻦ ﻛﺪﻫﺎي ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺎز اﺳﺖ‪ ،‬در ﺑﻴﻦ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻳﺎ در ﺑـﻴﻦ ﻛـﻞ ﭘـﺮوژه‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوه آﺧﺮ از آﻳﻜﻮن ﻫﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﻤﺎ را ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪،Solution Explorer‬‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Start Page ،Object Browser ،Toolbox ،Properties‬و ﻳﺎ ﺻﻔﺤﺎت دﻳﮕﺮ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ )در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ(‪ .‬اﮔﺮ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ ﻛﻠﻴـﻚ ﺑـﺮ روي‬ ‫آﻳﻜﻮن آن در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ آﻳﻜﻮن ﭼﻪ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ ،‬اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮ روي آن ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎدري ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻧﺎم آﻳﻜﻮن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺑﻘﻴﻪ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻣﻨﻮي ‪ ،View‬ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗـﺎن را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻣـﺎ ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﻇﺮ ﺧﺎﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻤﻴﺘﻮان ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ را ﻓﻬﻤﻴﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﻓﻬﻤﻴﺪن ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ‪ ،‬ﻛﺎر ﻛـﺮدن ﺑـﺎ‬ ‫‪ IDE‬و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ در ﻃﻮل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺗﻤﺎم ﮔﺮدش در ‪ IDE‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده ﺑـﺴﺎزﻳﻢ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ‪ ،‬در ﭘﻨﺠـﺮه ﻫـﺎي ﻗﺒﻠـﻲ ﻣﻘـﺪاري‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت واﻗﻌﻲ و ﺟﺎﻟﺐ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ "اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ" زﻳﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﺳﺎده ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫‪ HelloUser‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ در آن ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻧﺎم ﺧﻮد را در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻣﺘﻨﻲ وارد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻚ ﭘﻴﻐﺎم ﺧﻮش آﻣـﺪ‬ ‫ﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺎم او‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﭘﺮوژه ‪HelloUser‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ New Project‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Project Type‬در ﺳـﻤﺖ‬ ‫ﭼـﭗ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Visual C#‬اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ در ﺑﺨـﺶ ‪ Templates‬در ﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Windows Applications‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻛﺎدر ‪ Name‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ Hello User‬را ﺗﺎﻳﭗ ﻛـﺮده‬ ‫و در اﻧﺘﻬﺎ روي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻴﺰي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 7-1‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-1‬‬

‫‪٢٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (3‬ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي ‪ IDE ،OK‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﻇﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ي ‪ Hello User‬ﻓﻘﻂ داراي ﻳﻚ ﭘﻨﺠﺮه وﻳﻨﺪوزي ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮم وﻳﻨﺪوزي‪) 1‬ﻳﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﻳﻚ ﻓﺮم(‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺎم ﭘﻴﺶ ﻓﺮض اﻳﻦ ﻓﺮم‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 8-1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ Form1.cs ،‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺟﺪﻳﺪ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ در ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد و ﭼﻪ ﺑﻌـﺪ ًا‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺎﻣﻲ ﺑﻪ آن ﻓﺎﻳﻞ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ از دو ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ اول ﻧﻮع ﻓﺎﻳـﻞ را ﺗﻮﺻـﻴﻒ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ و ﻗﺴﻤﺖ دوم ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻋﺪد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬ﭼﻨﺪﻣﻴﻦ ﻓﺎﻳﻞ از اﻳﻦ ﻧﻮع اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ در ‪ IDE‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪:2005‬‬ ‫در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي زﻳﺎدي را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﻛﺎرﺑﺮد ﺧﺎﺻﻲ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از اداﻣـﻪ ي ﺑﺨـﺶ‬ ‫"اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ"‪ ،‬ﺗﻌﺪادي از آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﺎدآوري ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬از ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ آن ﭘﻨﺠﺮه دﻳﺪه ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ از ﻣﻜـﺎن ﻗﺮارﮔﻴـﺮي ﻳـﻚ‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ﺧﺎص راﺿﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه )ﻧﻮار آﺑﻲ رﻧﮓ ﺑﺎﻻي ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ( و ﻛﺸﻴﺪن آن ﺑﻪ ﻣﻜـﺎن ﺟﺪﻳـﺪ‪،‬‬ ‫ﺟﺎي آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ درون ‪ IDE‬ﺷﻨﺎور ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻟﺒﻪ ﻫﺎ وﺻﻞ ﺷﻮﻧﺪ)ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ .(8-1‬ﻟﻴﺴﺖ زﻳـﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫‪ :Server Explorer‬اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺳﺮورﻫﺎي ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻛـﺮده‬ ‫اﻳﺪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﺗﺼﺎﻻت ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﻪ اﻳـﻦ ﺳـﺮورﻫﺎ اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ و ﻳـﺎ اﻃﻼﻋـﺎت ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﺑﺎﻧﻜﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻨﻮﻧﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪ ،8-1‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ ،Server Explorer‬ﺗﺐ‪ 2‬ﻣﻮﺟـﻮد در زﻳـﺮ‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Toolbox‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ :Toolbox‬اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ و ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫آن ﭘﻨﺠﺮه ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ اﺗـﺼﺎل دﻫﻨـﺪه ﻫـﺎي‬ ‫داده اي‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪه و ﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدﺗﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮده اﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Design Window‬اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ در آن ﺻﻮرت ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﻤﺎ راﺑﻂ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎن را ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ‪ Designer‬ﻫـﻢ ﻧﺎﻣﻴـﺪه ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ :Solution Explorer‬اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻳﻚ ﻧﻤﺎي درﺧﺘﻲ از راه ﺣﻞ ﺷﻤﺎ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭘﺮوژه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﻫﺎ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻓـﺮم ﻫـﺎ‪ ،‬ﻛﻼﺳـﻬﺎ‪ ،‬ﻣـﺎژول ﻫـﺎ‪ ،‬و ﻳـﺎ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺧﺎص را ﺣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻓﺼﻞ دوم ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ :Properties‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻴﺊ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ را از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮاﻗﻊ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﺣﺖ‬ ‫ﺗﺮ اﺳﺖ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﻮﻗـﻊ ﻗـﺮار دادن ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎ در ﻓـﺮم(‪ .‬دﻗـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ File Name‬داراي ﻣﻘـﺪار‬ ‫‪ Form1.cs‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎم‪ ،‬ﻧﺎم ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻓﺎﻳﻞ ﺣﺎوي ﻛﺪﻫﺎي ﻓﺮم و اﻃﻼﻋﺎت ﻇﺎﻫﺮي آن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪Windows Form - WinForm‬‬ ‫‪Tab‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Solution‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٢٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-1‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺮوژه ‪Hello User‬‬ ‫‪ (1‬اﺑﺘﺪا ﻧﺎم ﻓﺮم ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻌـﺮف ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر روي ‪ Form1.cs‬در‬ ‫‪ Solution Explorer‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‪ ،‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪File Name‬‬ ‫را از ‪ Form1.cs‬ﺑﻪ ‪ HelloUser.cs‬ﺗﻐﻴﻴﺮ داده )ﺷﻜﻞ ‪ (9-1‬و ‪ Enter‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺮ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ در ﭘﻨﺠﺮه ‪ ،Properties‬ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل آن ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ و ﻳﺎ در ﺟﺎﻳﻲ ﺧﺎرج از ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﺳﻢ ﻓﺎﻳﻞ در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Solution Explorer‬ﻫﻢ ﺑﻪ ‪ HelloUser.cs‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎﻻ روي ﻓﺮﻣﻲ ﻛﻪ در ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ Design‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ‪ Form‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ )ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻓﺎﻳﻞ ‪ HelloUser.cs‬ﻛـﻪ در‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ در ﺣﺎل ﻧﻤﺎﻳﺶ آن ﺑﻮد(‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوت ﺑـﺎ ﻗـﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠـﻲ اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎ وﺟﻮد دارد ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دو ﻧﮕﺎه ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪ .‬زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻧـﺎم ﻓـﺮم در ‪Solution‬‬ ‫‪ Explorer‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬اﻣـﺎ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻓـﺮم‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺨﺶ ‪ Designer‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﺑﺼﺮي ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-1‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل را ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﻫـﺎ ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ي وﻳﮋه‪ ،‬داﺧﻞ اﺷﻴﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ رﻓﺘﺎر ﻳﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪10-1‬‬ ‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ در ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ از‪)Accessibility :‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﻧـﺸﺪه‬ ‫اﺳﺖ(‪)Appearance ،‬ﻧﺎم اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻧﻴﺰ در ﺷﻜﻞ ﻣـﺸﺨﺺ ﻧﻴـﺴﺖ(‪،Design ،Data ،Behavior ،‬‬ ‫‪)Focus‬ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﻧــﺸﺪه اﺳــﺖ(‪)Layout ،‬ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﻧــﺸﺪه اﺳــﺖ(‪)Misc ،‬ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﻧــﺸﺪه اﺳــﺖ( و‬ ‫‪)Window-Style‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ(‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم را ﺑﻪ ‪ Hello User‬ﺗﻐﻴﻴﺮ داده اﻳﻢ‪،‬‬ ‫اﻣﺎ ﻋﻨﻮان ﻓﺮم ﻫﻤﭽﻨﺎن ‪ Form1‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (4‬در ﺣﺎل ﺣﺎﻇﺮ‪ ،‬ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﻓﺮم ‪ Form1‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻨﻮان ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫـﻴﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻌﺮف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را در ﺑﺨﺶ ‪ Appearance‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻛﺮده و ﻣﻘﺪار آن را ﺑﻪ ‪ Hello From Visual C# 2005‬ﺗﻐﻴﻴﺮ داده‪ ،‬ﺳﭙﺲ ‪ Enter‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮم در ﺑﺨﺶ ‪ Designer‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻛﺎدر ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ وارد ﻛﺮده اﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن از ﻟﻴﺴﺖ در ﺣﺎﻟﺖ ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﻣﺸﻜﻞ اﺳـﺖ‪ ،‬ﺑـﺮ روي ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ AZ‬در ﻧـﻮار اﺑـﺰار‬ ‫ﺑﺎﻻي ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻟﻴﺴﺖ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Start‬در ﻧﻮار اﺑﺰار وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ )ﻣﺜﻠﺚ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ( ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻫﺮ ﺟﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي "ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ" و ﻳﺎ "ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ" دﻳﺪﻳﺪ‪ ،‬روي ﻛﻠﻴﺪ ‪ Start‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻛﻠﻴﻚ‬ ‫روي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﻨﺠﺮه ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ‪ Hello From Visual C# 2005‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-1‬‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ راﺣﺖ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﺷﻤﺎ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪاري ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺤﺎوره اي ﺗﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛـﺎر‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﺪادي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬دو دﻛﻤﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻟﻴﺒﻞ و ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻣﺘﻨﻲ‪ .‬ﺑﻪ زودي ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن اﻳﻨﻬـﺎ ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ Toolbox‬ﭼﻪ ﻗﺪر راﺣﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎي ‪ Visual C#‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻘﺪار زﻳـﺎدي‬ ‫از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮدﺗﺎن را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻛﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺪ دور از دﻳﺪ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ و‬ ‫وﻳﮋوال ‪ C#‬آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺳﻪ راه وﺟﻮد دارد‪:‬‬ ‫‪ .1‬از ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Toolbox‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ .2‬از ﻧﻮار اﺑﺰار اﺳﺘﺎﻧﺪارد آﻳﻜﻮن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ .3‬ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي ‪ Ctrl+Alt+X‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٣١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار در ﻗﺴﻤﺖ ﭼﭗ ‪ IDE‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ و ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫـﺎﻳﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎدر ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻲ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ﻫﺎي رادﻳﻮﻳﻲ و ﻳﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از‬ ‫ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ و روي ﻓﺮم ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ‪ HelloUser‬ﺷـﻤﺎ ﻓﻘـﻂ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬـﺎي ﻗـﺴﻤﺖ ‪Common‬‬ ‫‪ Controls‬در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 11-1‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑـﺮاي ﻓﺮﻣﻬـﺎي وﻳﻨـﺪوزي را‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از ﻛﺎدرﻫـﺎي ﻣﺘﻨـﻲ ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﻳﺎ ﻟﻴﺒﻞ ﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از دﻛﻤﻪ ﻫﺎ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ اﻫﻤﻴﺘﻲ ﻧﺪارد‪ .‬در "اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ" ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻗﺮار دادن ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎ ﺑـﺮ روي‬ ‫ﻓﺮم را ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-1‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪HelloUser‬‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﺪادي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ راه ﺑـﺮاي‬ ‫ﺑﺴﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي دﻛﻤﻪ ي ‪ X‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﻮار ﻋﻨﻮان اﺳﺖ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮ روي ﻣﺮﺑﻊ آﺑﻲ رﻧﮓ در‬ ‫‪ IDE‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ )اﮔﺮ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺧﻮد را ﺑﺮ روي آن ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ ﻋﺒـﺎرت "‪ "Stop Debugging‬در ﻛـﺎدر‬ ‫زرد ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد(‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و آن را ﺗﺎ ﻣﺤﻞ ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮﺗﺎن ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺑﻜﺸﻴﺪ و ﺳﭙﺲ آن را رﻫﺎ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻗﺮار دادن ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل روي ﻓﺮم ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮ روي آﻳﻜﻮن‬ ‫آن در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٣٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (3‬اﮔﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده اﻳﺪ در ﻣﻜﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟـﻲ ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ آن را ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ اﻧﺪازه آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 12-1‬ﻓـﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺑﻌـﺪ از ﻗـﺮار‬ ‫دادن ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮ روي آن ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ دادن ﻛﻨﺘﺮل روي ﻓﺮم‪ ،‬ﺑﺮ روي ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﭼﻴﻦ در ﻓﺮم ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ و‬ ‫آن را ﺑﻪ ﻣﻜﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن ﺑﻜﺸﻴﺪ‪ .‬از ﻧﻈﺮ اﻧﺪازه ﻫﻢ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ درون آن وارد ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻫـﻢ اﻧـﺪازه‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺧﻴﺎﻟﺘﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از اﻳﻦ ﻧﻈﺮ راﺣﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﻌﺪ از رﺳﻢ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮ روي ﻓﺮم‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم و ﻣﺘﻨﻲ ﻛـﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﻣـﻲ دﻫـﺪ را اﺻـﻼح ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Label‬ﺑـﺮ روي ﻓــﺮم‪ ،‬ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴــﺪ ﻛــﺮد ﻛــﻪ ﭘﻨﺠــﺮه ‪ Properties‬در ﺳــﻤﺖ ﭼــﭗ ‪،Designer‬‬ ‫ﺧﺎﺻــﻴﺘﻬﺎي ‪ Label1‬را ﻧﻤــﺎﻳﺶ ﻣــﻲ دﻫــﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠــﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Text‬اﻳــﻦ ﻛﻨﺘــﺮل را ﺑــﻪ‬ ‫‪ Enter Your Name‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬و ﻳﺎ ﻛﻠﻴﻚ در ﺧﺎرج از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮ‪ ،‬اﻧﺪازه ﻟﻴﺒﻞ ﺑﻪ ﺻـﻮرﺗﻲ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣﻴﻜﻨـﺪ ﺗـﺎ ﻣـﺘﻦ ﺷـﻤﺎ را در ﺧـﻮد ﺟـﺎي دﻫـﺪ‪ .‬ﺣـﺎﻻ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘـﺮل را ﺑـﻪ‬ ‫‪ lblName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪12-1‬‬ ‫‪ (5‬ﺣﺎﻻ‪ ،‬دﻗﻴﻘﺎ زﻳﺮ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،Label‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ در آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧـﺎم را وارد ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﺮدن ﻳﻚ ‪ TextBox‬ﺑﻪ ﻓﺮم ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻟﻴﺒﻞ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﺎي ﻟﻴﺒﻞ‪ ،‬ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬را از ﺟﻌﺒـﻪ‬ ‫اﺑﺰار اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ‪ TextBox‬را در ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دادﻳﺪ )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ (13-1‬ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﻪ ‪ txtName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺘﮕﻴﺮه ﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻧﺪازه در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﻧﺪازه اﻓﻘﻲ ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٣٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-1‬‬ ‫‪ (6‬در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﺮم‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻛﻪ ‪ Label‬و ﻳﺎ ‪ TextBox‬را ﺑـﺮ روي ﻓـﺮم ﻗـﺮار دادﻳـﺪ‪ ،‬ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـﻪ ‪ btnOK‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑـﻪ ‪ &OK‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﻫﻴﺪ‪ .‬ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 14-1‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘﺮ & ﻛﻪ در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺷـﻮرت ﻛـﺎت ﺑـﺮاي آن دﻛﻤـﻪ اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺮﻓﻲ ﻛﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ & ﻗﺒﻞ از آن ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺧـﻂ دار ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﻣﻴـﺸﻮد)ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ ‪ .(14-1‬ﺑـﺪﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻣﺎوس ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻛﻠﻴﺪ ‪ Alt‬و ﺣﺮف ﻣﺸﺨﺺ ﺷـﺪه ﻛﻠﻴـﺪ ﻣـﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ )در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ‪ ،‬ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Alt‬را ﻓﺸﺎر ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺣﺮوف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ زﻳﺮ ﺧﻂ دار ﻧﻤـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ(‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل‪ ،‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻓﺸﺎر دادن ﻛﻠﻴﺪ ‪ Alt + O‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم دادن اﻳﻦ ﻛـﺎر‬ ‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﺪي را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﺣﺎﻻ دﻛﻤﻪ دوم را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻛﻤﻪ اول‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﺸﻴﺪن از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار و رﻫﺎ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي ﻓﺮم‪ ،‬در ﮔﻮﺷﻪ ﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﻓـﺮم‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻨﻜﻪ دﻛﻤﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻓﺮم ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺧﻂ اﻓﻘﻲ آﺑﻲ رﻧﮓ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ ،15-1‬ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺧﻂ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ ﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺎن ﻛﻨﺘﺮل ﺟﺪﻳﺪ را‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮم ﺗـﺮاز ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺧﻂ ﻣﻲ واﻧﻴﺪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ را دﻗﻴﻘﺎً در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬راﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻻ و ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﺎص ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺧﻂ آﺑﻲ ﻛﻤﺮﻧﮓ ﻛﻨﺎر ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﺎص را ﻫﻤﻮاره ﺑﻴﻦ ﻟﺒﻪ ﻓﺮم ﺧﻮد و ﻟﺒﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮم‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘﺮل ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻪ ‪ btnExit‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑـﻪ ‪ E&xit‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻴﺰي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 15-1‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪14-1‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪15-1‬‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ اوﻟﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻤﺎم ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻘﺪاري ﻛﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ را ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪:‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﺎم ﺟﺎﻟﺒﻲ دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ داراي ﻳﻚ ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﻧﻮع ﻛﻨﺘﺮل را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻧﻮع ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ را ﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫‪٣٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل دارﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم آن ‪ Name‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑـﺪون ﻫـﻴﭻ ﭘﻴـﺸﻮﻧﺪي از ﻗﺒﻴـﻞ ‪ lbl‬ﻳـﺎ ‪.txt‬‬ ‫ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻣﺘﻨﻲ )‪ (TextBox‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎم را از ﻛﺎرﺑﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ ﻳـﺎ ﻳـﻚ‬ ‫ﻟﻴﺒﻞ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﺒﺎرت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺎم را در ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ؟ ﻓـﺮض ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ در ﺑﺨـﺶ "اﻣﺘﺤـﺎن ﻛﻨﻴـﺪ" ﻗﺒﻠـﻲ‪ ،‬ﻛﻨﺘـﺮل ﻟﻴﺒـﻞ را‬ ‫‪ Name1‬و ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬را ‪ Name2‬ﻧﺎم ﮔﺬاري ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺴﻠﻤﺎً ﮔﻴﺞ ﻣﻲ ﺷﺪﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﻛﺪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را از ﻫﻢ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﺪ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻴﻞ و ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﺛﺎﺑـﺖ و ﻣﺸﺨـﺼﻲ‬ ‫ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ ﻣﻬﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻧﺎم ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ ﻫـﺮ زﺑـﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺗﻮﺳـﻂ دﻛﺘـﺮ ﭼـﺎرﻟﺰ‬ ‫ﺳﻴﻤﻮﻧﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺶ ﺑﻪ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ ‪ 1XPARC‬ﻛﺎر ﻣﻴﻜﺮد‪ .‬او ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ را ﺑـﻪ وﺟـﻮد‬ ‫آورده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﭼـﻪ ﻧـﻮع داده اي را ﻧﮕﻬـﺪاري ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ دﻛﺘﺮ ﺳﻴﻤﻮﻧﻲ اﻫﻞ ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮد و اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺪاري ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ زﺑﺎن ﺧـﺎرﺟﻲ ﻣـﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧـﺪ‪ ،‬ﻧـﺎم "ﻧـﺸﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺬاري ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ" ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه ﺑﺮاي زﺑﺎﻧﻬﺎي ‪ C‬و ‪ C++‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺮﻓﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ را در وﻳﮋوال ‪" 2005 C#‬ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ" ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻢ‪ .‬ﺟﺪول زﻳﺮ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﭘﻴﺸﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺪ ﻓﺮد دﻳﮕﺮي ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﻳﺎ ﻛﺪي ﻛﻪ ﺧﻮدﺗﺎن ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﻴﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺎر را ﺳﺮﻳﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﻳﺪه اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ در ﻛﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴـﺸﻨﻬﺎد‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ از ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد در آﻣﺪه اﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر‬ ‫واﺟﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد از ﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪه ﺧﺎص ﺑﺮاي ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از اﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﻧﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن )‪(Button‬‬

‫‪Btn‬‬

‫ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ )‪(ComboBox‬‬

‫‪Cbo‬‬

‫ﺟﻌﺒﻪ اﻧﺘﺨﺎب )‪(CheckBox‬‬

‫‪Chk‬‬

‫ﻟﻴﺒﻞ )‪(Label‬‬

‫‪lbl‬‬

‫ﺟﻌﺒﻪ ﻟﻴﺴﺖ )‪(ListBox‬‬

‫‪lst‬‬

‫ﻣﻨﻮي اﺻﻠﻲ )‪(Menu‬‬

‫‪mnu‬‬

‫دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ )‪(RadioButton‬‬

‫‪rdb‬‬

‫ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ )‪(PictureBox‬‬

‫‪pic‬‬

‫ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ )‪(TextBox‬‬

‫‪txt‬‬

‫وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ‪:‬‬

‫‪Xerox Palo Alto Research Center‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻓﺮم ‪ HelloUser‬را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪاري ﻛﺪ ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﺮاﻳﺘﺎن اﻧﺠﺎم دﻫـﺪ‪ .‬ﺗـﺎ‬ ‫ﻛﻨﻮن دﻳﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻓﺮم ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻛﺎراﻳﻲ ﺧﺎص ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﻛﺪ ﻧﻴﺰ‪ ،‬زﻳﺎد ﺳﺨﺖ ﺗﺮ از اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻓﺮم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﺪ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ روي آن‬ ‫دوﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 16-1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪16-1‬‬ ‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻟﺒﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻟﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﻪ دو ﭘﻨﺠﺮه‬ ‫‪ Design‬و ‪ Code‬دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻇﺎﻫﺮ و راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻗﺴﻤﺖ ‪ ،Design‬و ﺑـﺮاي ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻛـﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Code‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﺮاي ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮم‪ ،‬ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺠﺰا اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﺼﺮي و ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻓﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪HelloUser.Designer.cs‬‬ ‫و ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻓﺮم در ‪ HelloUser.cs‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣـﻮرد ﺧـﻮد ﻳﻜـﻲ از دﻻﻳﻠـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ راﺣﺘﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Design‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧـﻮد را ﻃﺮاﺣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Code‬ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ در ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺪ‪ ،‬دو ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ دو ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮم ﺧﻮد دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺧﻮد را ﺑﺮ روي ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﺒﺮﻳﺪ و ﻣﻘـﺪاري ﺑـﺮ روي‬ ‫آن ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ‪ .‬راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎدر‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Types‬اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ را ﺑـﺎز ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻟﻴـﺴﺘﻲ از ﺗﻤـﺎﻣﻲ‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮم ﺧﻮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺧﻮد را ﺑﺮ روي ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ ﺑﺒﺮﻳـﺪ‪ ،‬راﻫﻨﻤـﺎي‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Members‬اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ را ﺑﺎز ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻧـﺎم ﺗﻤـﺎم ﺗﻮاﺑـﻊ و زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻛﻼس اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻗﺮار دارﻧﺪ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻓﺮم ﺟﺎري ﻣﺤﺘﻮي ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻛﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﻮاﺑﻊ آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪HelloUser‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي ﺷﺮوع اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺮ روي ﻗﺴﻤﺖ ‪ Design‬در ﭘﻨﺠﺮه اﺻﻠﻲ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﺑـﺎر دﻳﮕـﺮ ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ OK‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه ي ﻛﺪ ﺑﺎ ﻛﺪي ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳـﺖ ﺑـﺎز ﻣـﻲ‬

‫‪٣٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻳﺎ ﻗﺎﻟﺐ روﻳﺪاد ‪ Click‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻛﺪي را وارد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺪ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﻛﻨﻨﺪه ي روﻳﺪاد‪ 1‬و ﻳﺎ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روﻳﺪاد‪ 2‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnOK_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫}‬ ‫در ﻛﺪ ﺑﺎﻻ ﻛﻠﻤﺎت ‪ void‬و ﻳﺎ ‪ private‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي در ‪ C#‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ 3‬ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً در اﻳﻦ ﺟﺎ‪ ،‬ﻛﻠﻤﻪ ‪void‬‬ ‫ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤـﻪ ي ﻛـﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎ در ﺑـﻴﻦ ﺧﻄـﻮط‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎز ﺷﺪن آﻛﻮﻻد ){( و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن آن )}( ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ روﻳﺪاد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻛﻤـﻪ ‪ OK‬را ﺗـﺸﻜﻴﻞ ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺣﺎﻻ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ را در ﺗﺎﺑﻊ وارد ﻛﻨﻴﺪ )در ﺑﻴﻦ آﻛﻮﻻدﻫﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ(‪:‬‬ ‫)‪private void btnOK_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪//Display a message box greeting the user‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Hello " + txtName.Text +‬‬ ‫‪"! Welcome to Visual C# 2005.",‬‬ ‫;)"‪"Hello User Message‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﻤﺒﻮد ﺟﺎ در اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻤﺎم ﻳﻚ دﺳﺘﻮر را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬در وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻳﻚ ﺧﻂ ﻛﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﺗﻤﺎم ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻄﻪ وﻳﺮﮔﻮل );(‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر را در ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ; را وارد ﻧﻜﺮده اﻳﺪ ﻧﻴﺰ دﺳـﺘﻮر را اداﻣـﻪ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻃﻮل ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮردي ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻜﺎن دﻗﻴﻖ وارد ﻛﺮدن ﻛﺪ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻧﮓ ﭘـﻴﺶ زﻣﻴﻨـﻪ ﺧﺎﻛـﺴﺘﺮي ﻣـﺸﺨﺺ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ را وارد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ‪ Design‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و روي دﻛﻤـﻪ ‪ Exit‬دوﺑـﺎر ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﺗﺎﺑﻊ ‪ btnExit_Click‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void btnExit_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪1‬‬

‫‪Event Handler‬‬ ‫‪Event Procedure‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Keywords‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٣٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪//End the program and close the form‬‬ ‫;)(‪this.Close‬‬ ‫}‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻛﻠﻤﻪ ‪ this‬ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ‪ this .‬ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴـﺪي در ‪ C#‬اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﻴﺊ ﻛـﻪ در آن‪ ،‬در ﺣـﺎل‬ ‫ﻛﺪﻧﻮﻳﺴﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﭼﻮن ﻛﺪﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷـﺪه ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻓـﺮم ‪ HelloUser‬اﺳـﺖ‪ ،‬ﻛﻠﻤـﻪ‬ ‫‪ this‬ﺑﻪ ﻓﺮم ‪ HelloUser‬اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻛﺪﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬زﻣﺎن ﺗﺴﺖ ﻛﺮدن آن ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺧﻮدﺗﺎن را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﺑﺘـﺪا‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﻮي ‪ File Save HelloUser.cs‬و ﻳﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻴﺪ ‪ Save‬روي ﻧـﻮار‬ ‫اﺑﺰار‪ ،‬ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Start‬ﺑﺮ روي ﻧﻮار اﺑﺰار )ﻣﺜﻠﺚ ﺳﺒﺰ رﻧـﮓ( ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Output‬در ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺻـﻔﺤﻪ‪ ،‬اﻧﺠـﺎم‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي زﻳﺎدي را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ در وارد ﻛﺮدن ﻛﺪﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻴﭻ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎﻳﺪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ اﺳﻢ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺻﻄﻼح‪ ،‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ در ﺣﺎل ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮد‬ ‫ﻛﻪ در آن‪ ،‬از ﻛﺪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻤﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺪي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻗﺎﺑـﻞ ﻓﻬـﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .1‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬آن را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ و ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﺮدن‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺎ ﻫﺮ ﺧﻄﺎﻳﻲ در ﻛﺪ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮد‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ در ﭘﻨﺠـﺮه ي‬ ‫‪ Task List‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ دوﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ﺑﺨﺶ ‪ Task List‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ‬ ‫از ﻛﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬در ﻓﺼﻞ ‪ 11‬در ﻣﻮرد ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و اﺻﻼح آﻧﻬﺎ ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﻳـﺎد ﺧـﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫‪ (6‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﺷﺪ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ آن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ ﻧﺎم را وارد ﻛﺮده و روي ﻛﻠﻴﺪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ )ﻳـﺎ‬ ‫ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي ‪ Alt + O‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ(‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(17-1‬‬

‫‪ – Compile 1‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد در ﻓﺼﻞ دوم ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬

‫‪٣٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪17-1‬‬ ‫‪ (7‬ﭘﻨﺠﺮه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪ 1‬ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﻧـﺎم او در ‪ TextBox‬داﺧـﻞ ﻓـﺮم‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ ﺧﻮش آﻣﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(18-1‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪18-1‬‬ ‫‪ (8‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﺑﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Exit‬ﺑﺮ روي ﻓـﺮم ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺮﺧﻮاﻫﻴﺪ ﮔﺸﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﺪي ﻛﻪ در روﻳﺪاد ‪ Click‬ﺑﺮاي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬وارد ﻛﺮده اﻳﺪ ﻧﺎم ﻛﺎرﺑﺮي را ﻛﻪ در ‪ TextBox‬ﻓﺮم وارد ﺷﺪه اﺳﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻛـﺮده‬ ‫و آن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﻲ از ﭘﻴﻐﺎم ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 18-1‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻂ اوﻟﻲ ﻛﻪ در ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺮاي راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﻪ‬ ‫روي ﭘﺮوژه ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد و ﺗﻮﺳـﻂ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮاﻧـﺪه ﻧﻤـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت در وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﺎ )‪ (//‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﺮ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ دو ﻛﺎراﻛﺘﺮ وارد ﺷﻮد ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﺑﺤﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ MessageBox.Show‬ﻳﻚ ﭘﻴﻐﺎم را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣـﺜﻼ‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﻣﺘﻨﻲ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﺪ ﺗﺎ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬رﺷﺘﻪ ﻣﺘﻨﻲ ﺷﻤﺎ از اﺗﺼﺎل دو ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ در‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل )"( ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪ ﻣﺘﻨﻲ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و اﻳﺠﺎد ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ در ‪ C#‬ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ ﻛﺮدن اﻋﺪاد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ ،‬از ﻋﻼﻣﺖ ‪ +‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﺪي ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺧﻂ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ رﺷﺘﻪ اي " ‪ "Hello‬را ﺑﺎ ﻣﻘـﺪار ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪Text‬‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ txtName‬ﺟﻤﻊ ﻛﺮده و ﻋﺒـﺎرت "‪ "! Welcome to Visual C# 2005‬را ﺑـﻪ رﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ‪ MessageBox.Show‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻨﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر را در ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر‬ ‫ﻃﻮﻻﻧﻲ را وارد ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬در ‪ C#‬ﻳﻚ دﺳﺘﻮر زﻣﺎﻧﻲ ﺗﻤﺎم ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ; ﺑﻌﺪ از آن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ دﺳﺘﻮر در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪MessageBox‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٤٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪private void btnOK_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪//Display a message box greeting the user‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Hello " + txtName.Text +‬‬ ‫‪"! Welcome to Visual C# 2005.",‬‬ ‫;)"‪"Hello User Message‬‬ ‫}‬ ‫ﻛﺪ ﺑﻌﺪي ﻛﻪ وارد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬ﺑـﺮاي دﻛﻤـﻪ ‪ Exit‬ﺑـﻮد‪ .‬در آﻧﺠـﺎ ﺑـﺮاي ﺧـﺮوج از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪ ،‬ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ ﻛـﺪ‬ ‫)(‪ this.Close‬را ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﻫﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ ،this‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻲ ﻛـﻪ ﻫـﻢ اﻛﻨـﻮن در آن‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺘﺪ ‪ Close‬از ﻓﺮم ﺟﺎري‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻓﺮم ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه و ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﻛـﻪ ﺳﻴـﺴﺘﻢ در اﺧﺘﻴـﺎر آن ﻗـﺮار‬ ‫داده اﺳﺖ آزاد ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﺮم )و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ( ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪private void btnExit_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪//End the program and close the form‬‬ ‫;)(‪this.Close‬‬ ‫}‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي زﻳﺎدي از ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻻ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪه اﻳﺪ و ﻳﺎ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﺻﻼً ﺟﺎي ﻧﮕﺮاﻧـﻲ ﻧﻴـﺴﺖ‪ ،‬در ﻓـﺼﻠﻬﺎي‬ ‫ﺑﻌﺪي ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪:‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪ ي ارﺗﻘﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪ ي ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ ﻛﻪ‬ ‫ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﻮب اﺳﺖ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺨﺘﺼﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺧﻮد را در آن ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮي ‪ Help‬در ﺷﻜﻞ ‪ 19-1‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ Help‬دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﻫـﻢ‬ ‫ﺣﺠﻢ زﻳﺎد ﻣﺴﺘﻨﺪاﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﺟﻮد دارد‪ .‬اﻓﺮاد ﻛﻤﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮارد ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺧﻮد را در ‪ .NET‬از ﺣﻔﻆ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤـﺎي وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﻣﺮاﺟﻌـﻪ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺟﺎﻟﺐ راﻫﻨﻤﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ راﻫﻨﻤﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ آن اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Dynamic Help‬را از‬ ‫ﻣﻨﻮي ‪ Help‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻛﺎري ﻛـﻪ در ﺣـﺎل‬ ‫اﻧﺠﺎم آن ﻫﺴﺘﻴﺪ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه راﻫﻨﻤﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ از ﻃﺮﻳـﻖ اﻧﺘﺨـﺎب ‪Help Dynamic Help‬‬ ‫در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب آن ﭘﻨﺠﺮه ‪ Dynamic Help‬در ﻛﻨﺎر ﭘﻨﺠـﺮه ي ‪ Properties‬در ﻣﺤـﻴﻂ‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٤١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪19-1‬‬ ‫ﻣﺜﻼً‪ ،‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬ﻫـﺴﺘﻴﺪ )ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ‪TextBox‬اي ﻛـﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي‬ ‫‪ Hello User‬ﻗﺮار دادﻳﻢ( و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪاري اﻃﻼﻋﺎت راﺟﻊ ﺑﻪ آن ﻛﺴﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻓﺮم و ﻳﺎ در ﻗﺴﻤﺖ ﻛـﺪ‪،‬‬ ‫‪ TextBox‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن را در ﭘﻨﺠﺮه راﻫﻨﻤﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(20-1‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﻮي ‪ Content ،Serach) Help‬و ‪ (Index‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨـﺪوزي ﻋﻤـﻞ‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ How Do I‬در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻣﻮارد ﻣﻮﺟﻮد در راﻫﻨﻤﺎي وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﻛـﻪ در آن ﻛﺎرﻫـﺎي ﻋﻤـﻮﻣﻲ دﺳـﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﻧﺪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪21-1‬‬

‫‪٤٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪:‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺳﺨﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻘﺪاري ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ را ﺑﺮرﺳـﻲ‬ ‫ﻛﺮده اﻳﺪ و دﻳﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬دﻳﺪﻳﺪ ﻛـﻪ ﺟﻌﺒـﻪ اﺑـﺰار ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ در ﻃﺮاﺣﻲ راﺣﺖ و ﺳﺮﻳﻊ راﺑﻄﻬﺎي ﻛﺎرﺑﺮي ﻛﻤﻚ ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻫـﺎي ﻓـﺮم ﺧـﻮد را ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ ﺗﻐﻴﻴـﺮ داده و ﺑـﻪ ﺻـﻮرت دﻟﺨـﻮاه ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻛﻤـﻚ ﭘﻨﺠـﺮه ‪Solution‬‬ ‫‪ Explorer‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﻧﻤﺎي درﺧﺘﻲ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ي ﭘﺮوژه را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺣﺘـﻲ در اﻳـﻦ ﺑﺨـﺶ ﻣﻘـﺪاري ﻛـﺪ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي درﮔﻴﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻋﺎدت ﻣﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻗﺒـﻞ از اﻳﻨﻜـﻪ زﻳـﺎد وارد وﻳـﮋوال ‪C#‬‬ ‫‪ 2005‬ﺑﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬در ﻓﺼﻞ ﺑﻌﺪ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺠﺘﻤﻊ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻳﺎ ‪IDE‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻓﺮم در ﺣﺎﻟﺖ ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي روي ﻓﺮم‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﺪ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ در ﭘﻨﺠﺮه ي ﻛﺪ‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬و ﻳﻚ ‪ Button‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻓﺸﺎر داده ﺷﺪن دﻛﻤﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ در‬ ‫‪ TextBox‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ و دﻳﮕﺮ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﺎ‪ ،‬در اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺘﺎب در ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ 5‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ دوم‪ :‬ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ‪C#‬‬ ‫در ﻓﺼﻞ ﻗﺒﻞ ﻣﻘﺪاري ﺑﺎ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ‪ C#‬و ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ درﮔﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ زﺑﺎن و ﻛﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ 1.NET‬و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ و ‪ C#‬ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ اﺑﺘﺪا ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﻠﻲ ﺑﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ‪ .NET‬ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ و ﺑﻌﺪ از ﻣﻌﺮﻓﻲ اﺟﺰاي آن ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ارﺗﺒﺎط آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺷﺮح دﻫﻴﻢ‪ .NET .‬ﻫﻨﻮز ﻳﻚ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد و داراي ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻓﻨﻲ زﻳﺎدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮاﮔﻴﺮي آﻧﻬـﺎ در اﺑﺘـﺪا ﻛﻤـﻲ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮدن آن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ .NET‬ﻳﻚ ﭼﺎرﭼﻮب ﻳﺎ ﻓﺮﻳﻢ ورك اﺳﺖ و ﻳﻚ ﻓﺮﻳﻢ ورك‪ ،‬راه و‬ ‫روش ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺟﺪﻳﺪ اراﺋﻪ ﺷﺪه در ‪.NET‬‬ ‫را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ و اﺟﻤﺎﻟﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﭼﻪ ﭼﻴﺰي ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﻳﻢ ورك ﭘﺮﻃﺮﻓﺪار ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد؟‬ ‫ﺑﺎ زﺑﺎن ‪ C#‬ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ؟‬

‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ دﻗﻴﻘﻲ از ﻛﻠﻤﺎت ﻓﺮﻳﻢ ورك ﻳﺎ ﭼﺎرﭼﻮب و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﻠﺘﻔﺮم اراﺋﻪ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫در ﺗﻌﺮﻳﻒ ‪ .NET‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ‪" :‬ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻳﻚ ﭘﻠﺘﻔﺮم ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳـﻌﻪ‬ ‫ﻧﺮم اﻓﺰار اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪".‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ وﺟﻮد دارد اﺑﻬﺎم زﻳﺎدي اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ام‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر دﻟﻴﻞ ﺧـﻮﺑﻲ وﺟـﻮد دارد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﺮوع‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﮕﻔﺘﻪ ام "ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑـﺮاي ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣـﻞ وﻳﻨـﺪوز‪ ".‬اﮔﺮﭼـﻪ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳـﺎﻓﺖ‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬را ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ وﻳﻨﺪوز ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑـﻪ زودي ﻧـﺴﺨﻪ ﻫـﺎي دﻳﮕـﺮي از اﻳـﻦ ﭼـﺎرﭼﻮب را‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻴﻨﻮﻛﺲ ﻧﻴﺰ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫـﺎ ﻣﻮﻧـﻮ‪ 2‬اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﻮﻧـﻮ‬ ‫ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺘﻦ ﺑﺎز از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬اﺳﺖ )ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ C#‬ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ( ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻟﻴﻨﻮﻛﺲ و ﻣﻜﻴﻨﺘﺎش ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻮﻧﻮ در ﺣﺎل اﺟﺮا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋـﻼوه ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻧـﺴﺨﻪ ﻓـﺸﺮده اﻳـﻦ ﭼـﺎرﭼﻮب ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ Microsoft .NET Compact Framework‬ﻛﻪ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬اﺳﺖ ﺑﺮاي وﺳـﺎﻳﻞ‬ ‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻴﺎر دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺷﺨﺼﻲ‪ 3‬و ﻳﺎ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ )ﺑﺎ اﻳﻦ ﭼﺎرﭼﻮب در ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺴﺖ و دوم ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﺷﺪ(‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻧﻮع ﺧﺎﺻـﻲ‬ ‫از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﻣﻮرد ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ‪ .NET‬ﻧﻮﺷﺖ ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ آن را‬ ‫‪1‬‬

‫‪.NET Framework‬‬ ‫‪Mono‬‬ ‫‪3‬‬ ‫)‪Personal Digital Assistant (PDA‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٤٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ذﻛﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب‪ ،‬ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑـﺮ وب و‬ ‫‪ ...‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻳﻚ ﭼﺎرﭼﻮب ﻛﻠﻲ اﺳﺖ و ﻣﺤﺪود ﺑﻪ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺧﻮدﺗـﺎن را ﺑـﻪ ﻫـﺮ‬ ‫زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ زﺑﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از زﺑﺎﻧﻬـﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ،C++‬وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ‪ ،‬ﺟﺎوا و ﺣﺘﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ COBOL‬ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻫـﺮ ﻛـﺪام از اﻳـﻦ زﺑﺎﻧﻬـﺎ ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺧﺎص ‪ .NET‬اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬـﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﺎ ﭼـﺎرﭼﻮب‬ ‫‪ .NET‬ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ‪ .NET‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻧﻴﺰ ارﺗﺒﺎط داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻛﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن وﻳـﮋوال ﺑﻴـﺴﻴﻚ ﻧﻮﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻳﺎ ﺑﺮﻋﻜﺲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻي ﺗﻨﻮع در ‪ .NET‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻨـﻮع ﻳﻜـﻲ از دﻻﻳﻠـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭼﻨﻴﻦ دورﻧﻤﺎي ﺟﺬاﺑﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ‪ .NET‬ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺪل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺧﺎص ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز و ﻳﺎ ﻣﻮاردي از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ‪ .NET‬ﻳـﻚ روش ﺑـﺮاي‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ي ﻧﺮم اﻓﺰار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮاردي ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛـﺮ ﺷـﺪ‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬از ﭼﻪ اﺟﺰاﻳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﺟﺮاي اﺻﻠﻲ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ﻋﻈﻴﻢ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﺧـﻮد اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس‪ 1‬ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼﺳﻬﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻣﻮر ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ورودي و ﺧﺮوﺟﻲ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﻜﺎﻧﺎت ﭼﺎپ‪ ،‬ﻛﺎر ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ و ‪ ...‬اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻜﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،2‬در ‪ .NET‬ﺑـﻪ ﮔـﺮوه ﻫـﺎ و ﻳـﺎ ﻓـﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬـﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﻓﻀﺎي ﻧﺎم در ﻓﺼﻞ ‪ 9‬ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎ را ﻛﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻓـﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬـﺎ‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻓﻀﺎي ﻧﺎم دﻳﮕـﺮي‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ وب ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد ﺧﺎﺻﻲ در آن ﻗﺴﻤﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ وب ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﺗﺤﺖ وب ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎ را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ دﺳـﺘﻴﺎر‬ ‫دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺷﺨﺼﻲ از ﺗﻮاﺑﻊ اﺻﻠﻲ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻳﻚ ﺳﺮي از ﺗﻮاﺑﻊ ﻛﻪ در اﻳـﻦ وﺳـﺎﻳﻞ ﻛـﺎرﺑﺮدي ﻧـﺪارد ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮي از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ ،.NET‬ﻳﻚ ﺳﺮي ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي اﺑﺘـﺪاﻳﻲ را ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻧـﻮع ﻫـﺎي داده اي ﺑـﺮاي ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﻃﻮل اﺟﺮاي آن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﻛﻪ در اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ از ‪ .NET‬ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻪ اي ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ "ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻋﻼﻣﺖ دار ‪ 32‬ﺑﻴﺘﻲ"(‪ .‬ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﭘﻴـﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗـﺮي ﻛـﻪ در زﺑﺎﻧﻬـﺎي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ‪ .NET‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C#‬و ﻳﺎ وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷـﺪه‬ ‫‪Class Library‬‬

‫‪1‬‬

‫‪ 2‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎ در ﻓﺼﻮل ‪ 9‬و ‪ 10‬آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٤٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ از ﭼـﺎرﭼﻮب ‪.NET‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ ،.NET‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻮع داده اي ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻳﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ‪ 1CTS‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻧﻮع ﻫـﺎي‬ ‫داده اي در ﻓﺼﻞ ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺨﺸﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم زﺑﺎن ﻋﻤﻮﻣﻲ زﻣﺎن اﺟﺮا و ﻳﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ‪ CLR‬اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﭼﺎرﭼﻮب ‪) .NET‬ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ آن ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد( ﻣﺴﺌﻮل ﻛﻨﺘﺮل و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺟﺮاي ﺗﻤـﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎﻳﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ‪ .NET‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ؟‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ .NET‬ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ‪ .NET‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻛﺘﺎب از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺠﺘﻤـﻊ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ )‪(IDE‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺰﻳﺖ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در‬ ‫ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮدﻳﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺪي ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻼً ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻳﻚ ﺳﺮي وﻳﮋﮔﻲ ﻫـﺎ و اﺑﺰارﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻣﺤـﻴﻂ‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از اﺟﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺪي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛـﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ‪ 4‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻛﺪ از ﻫﺮ زﺑﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ را ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﺮدن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨـﺪ و‬ ‫ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ MSIL‬و ‪:JIT‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ در آن از ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ‪ .NET‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ را ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻛـﺪ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ و ﻳﺎ ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻋﻮض ﻛﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ زﺑﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم زﺑﺎن ﺳﻄﺢ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ و ﻳﺎ ﺑـﻪ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎر ‪ 5MSIL‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬ﻧﻴﺰ ﻧﻴـﺴﺖ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻛﺪ زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ‪ MSIL‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد )و اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷـﻮﻧﺪ(‪ .‬ﻛـﺪﻫﺎي زﺑﺎﻧﻬـﺎي دﻳﮕـﺮي ﻛـﻪ از ﭼـﺎرﭼﻮب‬ ‫‪ .NET‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻧﻴﺰ )ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ( ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ MSIL‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺗﻮﺳﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻣﺮﺣﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ وﻇﻴﻔﻪ ي ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ ‪Just-In-‬‬ ‫‪ Time‬و ﻳﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ‪ JIT‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻛﺪ ‪ MSIL‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و آن را ﺑﻪ ﻛﺪي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺗﻮﺳﻂ ‪ JIT‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨـﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫‪Common Type System‬‬ ‫‪Common Language Runtime‬‬ ‫‪ 3‬اﻳﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ و ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺟﺰﺋﻴﺎت‪ ،‬در ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ 2‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ي ﻣﻄﺎﻟﺐ آن ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﺮاي ﺑـﺎر اول ﻣﻘـﺪاري‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Native Code‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Microsoft Intermediate Language‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٤٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از اﺳﻢ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ )‪ (Just-In-Time‬ﻛﺪﻫﺎي زﺑﺎن ‪ MSIL‬ﻓﻘﻂ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺤﻠﻲ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑـﺮاي ﻫـﺮ ﻧـﺴﺨﻪ از ﺳﻴـﺴﺘﻢ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‪ ،‬آن ﻛﺪ را ﻳﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻮع ﭘﺮدازﻧﺪه و‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ از ‪ JIT‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ در ﻫﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ JIT‬ﻣﻮﺟﻮد در آن‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ‪ ،‬ﻛﺪ ‪ MSIL‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺷﻤﺎ را ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ و ﻧﻮع ﭘﺮدازﻧﺪه اﺳﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺗﻮﻟﻴـﺪ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺎﻳﺪه اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ را ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روي آن اﺟﺮا ﺷﻮد را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛـﺮده و ﻓﻜـﺮ ﺧـﻮد را ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻛﺪ و ﻣﻨﻄﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺪ ‪ MSIL‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﻤﺒﻠﻲ‪ 1‬ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﺳـﻤﺒﻠﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي دﻳﮕﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ )اﻳـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎ داراي‬ ‫ﭘﺴﻮﻧﺪ ‪ .exe‬ﻫﺴﺘﻨﺪ( و ﻳﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻛﻼﺳﻬﺎ و ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ )اﻳـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎ داراي‬ ‫ﭘﺴﻮﻧﺪ ‪ .dll‬ﻫﺴﺘﻨﺪ(‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﺪﻫﺎي ‪ ،MSIL‬ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﺎ )اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ اﻃﻼﻋـﺎت ذﺧﻴـﺮه ﺷـﺪه در ﻓﺎﻳـﻞ اﺳـﻤﺒﻠﻲ( و‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺧﺘﻴﺎري )اﻃﻼﻋﺎت اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺪﻫﺎي ‪ MSIL‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي ﺻـﻮﺗﻲ و ﻳـﺎ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮي( ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻃﻼﻋﺎت داﺧﻞ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋﺎت و ﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺛﺒﺖ آن در رﺟﻴﺴﺘﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻳـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ در ﻣﺤﻴﻄﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻣﺪ ﻧﻴﺰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻣﻮرد در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﻳﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻛﭙﻲ ﻛﺮدن ﺗﻤﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي آن ﺑﺮ روي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻘﺼﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻮرد دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺎز ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻓﻮﻟـﺪر ﺣـﺎوي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻘﺼﺪ ﻛﭙﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ آن‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ )ﺑـﺎ ﻓـﺮض‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ‪ CLR‬ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ‪ .NET‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺒﻼ در آن ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ(‪ .‬در ﻣﻮرد ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻮزﻳـﻊ ﻳـﻚ ﻧـﺮم اﻓـﺰار در‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﻜﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ از ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ‪ ،DLL‬در ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻻزم ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺬﻛﻮر را در ﻓﻮﻟﺪر ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را ﻳﻚ ﺑﺎر در ﻳﻚ ﻣﻜـﺎن ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪ ،‬از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻪ ﺑـﺮاي ﻗـﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ Global Assembly Cache ،‬و ﻳﺎ ‪ GAC‬ﻧـﺎم دارد‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﻤﺒﻠﻲ را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در ﻓﻮﻟﺪر ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺮاي ‪ GAC‬ﻛﭙﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻓﻮﻟﺪر ﻧﻴﺰ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬ﻣﻔﻬﻮم اﺳﻤﺒﻠﻲ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺗﻔﺎوت دارد‪.‬‬ ‫‪Metadata‬‬

‫‪2‬‬

‫‪٤٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺷﻤﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻛﺪ ‪ MSIL‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ ﻛﺪ ﻗﺒﻞ از اﺟﺮا ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ‪ JIT‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه و ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺑﺨﺸﻲ از وﻇﺎﻳﻒ ‪ CLR‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻣـﺎ وﻇـﺎﻳﻒ‬ ‫‪ CLR‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺧﺘﻢ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ .NET‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻃﻮل زﻣﺎن اﺟﺮا ﺗﻮﺳﻂ ‪ CLR‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ در ﻃﻮل اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ‪ CLR ،.NET‬ﻣﺴﺌﻮل ﻛﻨﺘﺮل اﻣﻨﻴﺖ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ‪ ...‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ .NET‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺷﺪه ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ‪ CLR‬اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧـﺸﺪه‪ 1‬ﻣﻌـﺮوف ﻫـﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C++‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﻮاﺑﻊ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از زﺑﺎن ‪ C#‬ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﺗﻮان ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮد و ﺗﻤﺎم ﻛﺪﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ C#‬ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ‪ CLR‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ در ‪:.NET‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ در اﻳﻦ ﻧﻮع ﻛـﺪﻫﺎ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﺳﻴـﺴﺘﻤﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ Garbage Collection‬و ﻳﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ‪ GC‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺧﺘﺼﺎص داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻛﺎﻣـﻞ ﺑﺎزﻳـﺎﺑﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬ ‫زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﺒﻞ از ‪ ،.NET‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﺪ و اﻣﻜﺎن داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ اﺷـﺘﺒﺎه ﻛﻮﭼـﻚ در‬ ‫ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮد ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﺣﺘﻲ در ﺑﻌﻀﻲ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻗﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ﻛﺎر ‪ GC‬در ‪ .NET‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺸﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻣـﻲ ﭘـﺮدازد و داده ﻫـﺎﻳﻲ را ﻛـﻪ دﻳﮕـﺮ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﭘﺎك ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ GC‬در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺻﻮرت ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﻠﻜـﻪ ﻣﻤﻜـﻦ‬ ‫اﺳﺖ در ﺷﺮاﻳﻄﻲ در ﻫﺮ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﺑﺎر اﺟﺮا ﺷﻮد و در ﺷﺮاﻳﻂ دﻳﮕﺮ در ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر اﺟﺮا ﺷﻮد‪.2‬‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ‪.NET‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اداﻣﻪ‪ ،‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻻزم ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ‪ .NET‬را ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪ ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻜﻲ از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ‪ .NET‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C#‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪:(1-2‬‬

‫‪Unmanaged Code‬‬

‫‪1‬‬

‫‪ 2‬ﺑﺮاي آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ در ‪ .NET‬ﺑﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ 4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٤٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-1‬‬ ‫‪ (2‬اﻳﻦ ﻛﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ MSIL‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﻤﺒﻠﻲ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪:(2-2‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-2‬‬ ‫‪ (3‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد )ﭼﻪ ﺧﻮد ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺣﺎوي ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ اﺣﻀﺎر ﺷﻮد( اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪ .‬اﻳـﻦ ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ‬ ‫‪ JIT‬ﻧﺎم دارد )ﺷﻜﻞ ‪:(3-2‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-2‬‬

‫‪٤٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (4‬ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ JIT‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ .NET‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺖ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ CLR‬ﺑﻪ اﺟﺮا در ﻣﻲ آﻳﺪ )ﺷﻜﻞ ‪:(4-2‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-2‬‬

‫ﻟﻴﻨﻚ دادن‪:‬‬ ‫در ﺗﻜﻤﻴﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪ ‪ C#‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ در اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ زﺑـﺎن ‪ MSIL‬ﺗﺒـﺪﻳﻞ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺘﻤﺎً ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ ﺳﻮرس ﻛﺪ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ و ﺳﭙﺲ آﻧﻬـﺎ را در ﻳـﻚ ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻟﻴﻨﻚ ﻛﺮدن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﺎدي دارد‪ .‬ﻓﺎﻳﺪه اﻳﻦ روش در اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻛﺎر ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﺎﻳﻞ ﻛﻮﭼﻚ راﺣﺖ ﺗﺮ از ﻛﺎر ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺳﻮرس ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را‬ ‫ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺠﺰا ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻣﻮاﻗـﻊ ﻣـﻮرد ﻧﻴـﺎز‪ ،‬ﭘﻴـﺪا‬ ‫ﻛﺮدن ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺎﺻﻲ از ﻛﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ روش در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺎص ﻛﺎر ﻛﻨﺪ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه ﭘﻴـﺸﺮﻓﺖ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي دﻳﮕـﺮ‬ ‫ﻧﮕﺮان ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ C#‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ ذﻛﺮ ﺷﺪ ‪ C#‬ﻳﻜﻲ از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ‬ ‫اﺟﺮا در ‪ .NET CLR‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬زﺑﺎن ‪ C#‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺴﺨﻪ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪه ي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ‪ C‬و ‪ C++‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺎ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮدن اﻳﻦ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ‪ ،‬در اﻳﺠـﺎد آن ﺳـﻌﻲ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﺧﻮب زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ دﻳﮕﺮ اﻟﻬﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد و ﻧﻴﺰ ﻛﺎﺳﺘﻲ ﻫﺎي آن زﺑﺎﻧﻬﺎ ﺑﺮﻃﺮف ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٥٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﻣﺤﻴﻂ ‪ C#‬ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺗﺮ از اﻳﺠﺎد ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ در ﻣﺤـﻴﻂ ‪ C++‬اﺳـﺖ‪ .‬ﻋـﻼوه ﺑـﺮ اﻳـﻦ ﺳـﺎدﮔﻲ‪ C# ،‬زﺑـﺎن‬ ‫ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪي ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ‪ C++‬اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ در ‪ C#‬ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮان اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از‬ ‫وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ‪ C#‬ﻛﻪ ﻫﻢ ﺳﻄﺢ ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ در ‪ C++‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ آن‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺪﻫﺎي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺪ ﻧﺎ اﻣﻦ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎً‬ ‫ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻫﺴﺘﻨﺪ زﻳﺮا ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮﻧﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻬﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ در آن ﻗﺮار دارد ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻧـﺎ ﺧﻮاﺳـﺘﻪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﻛﺪﻫﺎي زﺑﺎن ‪ C#‬ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺮ از ﻛﺪﻫﺎي زﺑﺎن ‪ C++‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺮ ﺑﻮدن ﻛﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪C#‬‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼف ‪ C++‬ﻳﻚ زﺑﺎن ﻧﻮع‪-‬اﻣﻦ‪ 1‬اﺳﺖ‪ .‬در اﺻﻄﻼح اﻳﻦ ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﻳﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻧـﻮع داده اي ﻳـﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ‪ ،‬آن ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع داده اي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪ .2‬ﻋـﻼوه ﺑـﺮ اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﻳـﻚ ﺳـﺮي‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻧﻮع داده اي ﺑﻪ ﻧﻮع داده اي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺪﻫﺎي ‪ C#‬ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗـﺮ‬ ‫از ﻛﺪﻫﺎي ‪ C++‬ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﺪﻫﺎي ‪ C#‬از ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ و ﻧﻴﺰ ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ در آﻧﻬﺎ ﺳﺎده ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ‪ C#‬ﻓﻘﻂ ﻳﻜﻲ از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ ‪ .NET‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣـﻦ ﻣﻄﻤﺌﻨـﺎً‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ زﺑﺎن ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬از ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺤـﻴﻂ ‪ .NET‬اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ و ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﭘﺮوژه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل‪ .NET‬ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Mono‬از اﻳﻦ زﺑﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺴﺨﻪ ‪ .NET‬زﺑﺎن وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺎ ﻧﺴﻠﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻜـﺴﺮي از‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ‪ CLR‬ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از زﺑﺎن ‪ C#‬ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺗﻤﺎم وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي اراﺋﻪ ﺷـﺪه ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ‪ .NET‬در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﻪ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ C#‬اﻧﺠﺎم داد؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬در ‪ .NET‬ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ ﺑﺮاي ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺟـﺮا وﺟـﻮد ﻧـﺪارد‪ .‬زﺑـﺎن ‪ C#‬ﻧﻴـﺰ از ﭼـﺎرﭼﻮب ‪.NET‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ در ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻳﻦ زﺑﺎن اﻧﺠﺎم داد وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎ ‪ C#‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺟﺰء ﻳﻜﻲ از دﺳﺘﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وﻳﻨﺪوز‪ :‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ Office‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎﻳﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ داراي ﻇـﺎﻫﺮ آﺷـﻨﺎي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي در ﭼـﺎرﭼﻮب ‪.NET‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎ و ‪ ...‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮد‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب‪ :‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺳﺮي ﺻﻔﺤﺎت وب ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫ﻣﺮورﮔﺮ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬داراي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﻮي ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ‬ ‫ﺻﻔﺤﺎت وب و ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ آﻧﻬﺎ و ‪ ...‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ 3ASP.NET‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺷﻤﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫زﺑﺎن ‪ C#‬و ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ ASP.NET‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي وب‪ :‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﻳﻚ روش ﺟﺪﻳﺪ و ﺟﺎﻟﺐ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪﻧﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﻧﻮع اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣـﻮرد زﺑـﺎن‬ ‫‪Type-Safe‬‬

‫‪1‬‬

‫‪ 2‬در ﻣﻮرد ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي و ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﻓﺼﻞ ﺑﻌﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪Active Server Pages .NET‬‬

‫‪3‬‬

‫‪٥١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻳﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در آن اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد اﻫﻤﻴﺘﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺷـﻤﺎ ﻛـﻪ‬ ‫ﺗﺤﺖ ‪ .NET‬و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ وﻳﻨﺪوز ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻫـﺎي دﻳﮕـﺮ‬ ‫ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺒﺎدل اﻃﻼﻋﺎت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺎز ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر در‬ ‫‪ .NET‬ﺑﺎﻳﺪ از ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ 1ADO.NET‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪:2005‬‬ ‫در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ‪ .NET‬اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﻮردي ﺿﺮوري ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از آن ﺳـﺮﻋﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎ‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﺪﻳﺪي ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ C#‬ﺗﺤﺖ ‪ .NET‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺣﺘﻲ از ﻳـﻚ وﻳﺮاﻳـﺸﮕﺮ ﺳـﺎده ي ﻣـﺘﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Notepad‬ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺧﻂ‪-‬ﻓﺮﻣﺎن‪ .NET 2‬ﺑﺮاي ‪ ،C#‬آن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺟـﺮا‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در زﻳﺮ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻳﻲ از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ .NET‬ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ اﻧﺘﺨـﺎﺑﻲ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ ﺗﺤـﺖ ‪.NET‬‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻳﻚ ﺳﻮرس ﻛﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا را ﺑﻪ ﺻـﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴـﻚ اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ دﻫـﺪ و‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ داده و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺮاي ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ زﺑﺎن ﻫﺎي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه در ‪ .NET‬ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﺧﻄﺎﻫﺎي آﻧﻬﺎ را ﺗﺸﺨﻴﺺ داده و در ﺗﺼﺤﻴﺢ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي و ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻛﻤـﻚ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ در ‪ .NET‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻛﺪ را ﻛـﻪ در اﻏﻠـﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﺗﻜﺮاري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد در اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻧﻮع ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﺗﺤـﺖ وب ﻧﻴـﺰ وﺟـﻮد دارد‪.‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ در ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ داراي وﻳﺰارد ﻫﺎي زﻳﺎدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﻧﺠﺎم داده و ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬـﺎ‬ ‫را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﮕﺮان ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ داراي اﺑﺰارﻫﺎي ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪي ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﻚ ﭘﺮوژه از ﻗﺒﻴـﻞ ﺳـﻮرس ﻛـﺪﻫﺎي ‪ C#‬و ﻳـﺎ‬ ‫ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻗﺒﻴﻞ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﺻﻮﺗﻲ و ﺗﺼﻮﻳﺮي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺎدﮔﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ در ‪ ،.NET‬ﺗﻮزﻳﻊ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑـﺴﻴﺎر ﺳـﺎده اﺳـﺖ و ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ ﻣـﻲ ﺗـﻮان آن را ﺑـﺮ روي‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﻣﻘﺼﺪ اﺟﺮا ﻛﺮد و ﻳﺎ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ داراي اﺑﺰارﻫﺎي ﻗﻮي ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ اﺑﺰارﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺧـﻂ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻂ اﺟﺮا ﻛﺮد و در اﺟﺮاي ﻫﺮ ﺧﻂ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪Active Data Objects .NET‬‬ ‫‪Command-Line Compiler‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٥٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻮارد ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺰاﻳﺎي اﺳﺘﻔﺎده از آن ﻛﺎﻓﻲ ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣـﻲ‬ ‫رﺳﺪ‪.‬‬

‫راه ﺣﻠﻬﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺎ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ راه ﺣﻞ‪ 1‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻳﻚ راه ﺣـﻞ در اﺻـﻄﻼح وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬از ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬راه ﺣﻞ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭘﺮوژه از اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﺗـﺼﻮر‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﺠﺎري ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ از دو ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ :‬در ﻗﺴﻤﺖ اول ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤـﺖ‬ ‫وﻳﻨﺪوز اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﻮر ﻣﺨﺘﻠﻒ آن ﺷﺮﻛﺖ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﻗﺴﻤﺖ دوم ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺗﺤﺖ وب اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ اﻃﻼﻋـﺎت‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﺷﺮﻛﺖ را در ﻳﻚ وب ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺮوژه ي ﻣﺠﺰا ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻛﻞ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ دو ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي در ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻗﺮار دادن اﻳﻦ دو ﭘﺮوژه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از راه ﺣﻞ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‬ ‫ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ را در ﻳﻚ ﺟﺎ ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﭘﺮوژه ﻫﺎي آﻧﻬﺎ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻫـﺎرد دﻳـﺴﻚ ﺑﺎﺷـﻨﺪ و ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺎرد دﻳﺴﻚ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺮ روي ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ ) ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل اﺳـﻤﺒﻠﻲ ﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫‪ (GAC‬و ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺻﻠﻲ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﻫﺎ از ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ‪ .NET‬ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ و دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗـﻮان ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ‪ .NET‬ﺑـﻪ ﺳـﺎدﮔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﻣﺘﻨـﻮع و‬ ‫ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪي را ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬در ‪ .NET‬ﭼﻪ ﻣﺮاﺣﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در ‪ .NET CLR‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﭼﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ و ﭼﻪ ﻣﻮاردي ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺪرت و ﺟﺬاﺑﻴﺖ آن ﻣﻲ ﺷﻮد؟‬ ‫زﺑﺎن ‪ C#‬ﭼﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺤﺖ ‪ .NET‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد؟‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﭼﻴﺴﺖ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ‪ .NET‬ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮد؟‬

‫‪Solution‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٥٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار‬ ‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻮﭼﻚ وﻟﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﺑﺎ آن ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ در اﻳـﻦ ﻓـﺼﻞ‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار را ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻛﺪﻫﺎي ﺧﻮدﺗﺎن را در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺟﺬاﺑﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ درس‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ آﻣﻮﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ داده ﻫﺎ از ﻗﺒﻴﻞ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬اﻋﺸﺎري‪ ،‬رﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﺗﺎرﻳﺦ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪن داده ﻫﺎ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫داده ﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت‪:‬‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺘﻲ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﻫﺮ ﻗﺎﻟﺒﻲ ﺟﻤﻊ آوري و ﻳﺎ اراﺋﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي درك ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ و ﻳﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔـﺮ را ﺑـﺮاي ﺑﺮرﺳـﻲ وﺿـﻌﻴﺖ ﺗﺮاﻓﻴـﻚ ﺑـﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭼﻬﺎرراه ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ‪ ،‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻛﺎر ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺰارش دﺳﺖ ﻧﻮﻳﺲ ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻋﺒﻮر ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎ را در ﭼﻬﺎرراه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑﻴـﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺰارﺷﺎت را ﻣﻴﺘﻮان اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه و ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫داده ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ دارﻳﺪ )ﭼﻨﺪﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﭘﺮ از ﻣﺘﻨﻬﺎي دﺳﺖ ﻧﻮﻳﺲ( ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧـﺮم اﻓﺰارﻫـﺎي ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﻗﺎﺑـﻞ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ داده ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﻔﺮ روي آﻧﻬﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ و ﻗﺎﻟﺐ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﻲ ﺑﺎورﻧﻜﺮدﻧﻲ در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن اﻳﻦ رﺷﺘﻪ در ﺗﻤﺎم دوران ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ‬ ‫ﺧﻮد‪ ،‬داﺋﻤﺎ در ﺣﺎل آﻣﻮزش و ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را ﺑﻪ روز ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‪ ،‬از زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫وﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﻜﺮده اﻧﺪ و اﺣﺘﻤﺎﻻ در ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻓﺮآﻳﻨﺪ و ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻮﺟـﻮد در ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻧـﺮم‬ ‫اﻓﺰار ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ اﺻﻠﻲ آن از اﺑﺘﺪا ﺗﺎﻛﻨﻮن دﭼﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺎر ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﺮي داده ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ روي آﻧﻬﺎ ﭘﺮدازش اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺮم اﻓﺰار اﻳﻦ داده ﻫﺎ را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺑـﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﻲ دﻳﮕﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ و اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺷﻤﺎ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﻔﺮ و ﻳﻚ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ در ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﺗﻠﻔﻦ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﺗﻤﺎﺳـﻬﺎي ﺷـﻤﺎ را‬ ‫ذﺧﻴﺮه ﻛﺮده و ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻫﺎ را ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ اﺳﺎس ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ‪ ،‬اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ اي را ﺣﻞ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ را ﻗﺪم ﺑﻪ ﻗﺪم ﺗﻮﺿـﻴﺢ دﻫﻴـﺪ‪ .‬اﻟﮕـﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎ ﻛـﺎﻣﻼ‬

‫‪٥٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺴﺘﻘﻞ از زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺑـﻪ ﻫـﺮ‬ ‫ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ را درك ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ آن را ﺑﻪ زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﺑﺮاي ﺧﻮدﺗـﺎن‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻴﺪ و ﻳﺎ آن را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﻜﻠﻬﺎ و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻠﻔﻨﻲ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ و ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻤﺎﺳﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﮕﻮرﻳﺘﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬ ‫‪(5‬‬ ‫‪(6‬‬

‫در اﺑﺘﺪاي ﻫﺮ ﻣﺎه ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﺧﻮد را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺸﺘﺮك‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﺗﻤﺎﺳﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ آن ﻣﺸﺘﺮك در ﻣﺎه ﻗﺒﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ را دارﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﺪت ﻫﺮ ﺗﻤﺎس و ﺳﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ آن ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد را ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺮ ﺗﻤﺎس را‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺸﺘﺮك‪ ،‬ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب او ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮع ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﻤﺎﺳﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻟﻴﺎت ﻫﺮ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ آن را ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺷﺶ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻧﺮم اﻓﺰاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﺎﻫﻴﺎﻧﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻠﻔﻨﻲ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺗﻔـﺎوﺗﻲ‬ ‫ﻧﺪارد ﺷﻤﺎ اﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار را ﺑﺎ ﭼﻪ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،C# ،C++ ،‬وﻳﮋوال ﺑﻴـﺴﻴﻚ‪ ،J# ،‬ﺟـﺎوا و ﻳـﺎ ﻫـﺮ زﺑـﺎن دﻳﮕـﺮي‪،‬‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ‪) .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻫﻔﺖ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻳـﻚ زﺑـﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮي ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ و ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي از آن ﺷﺮح داده ﺷﻮد(‬ ‫ﺣﺎﻻ ﺑﺮاي اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺗﺎزه وارد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺧﺒﺮ ﺧﻮب و ﻳﻚ ﺧﺒﺮ ﺑﺪ دارم‪ .‬ﺧﺒﺮ ﺧﻮب اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤـﻮﻻ اﻳﺠـﺎد ﻳـﻚ‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ در اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﻢ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﮔﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ و واﺿﺢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ‬ ‫از ﻳﻚ ﺳﺮي اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎﻳﻲ ﭘﻴﺮوي ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم ﻋﺎدي درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻟﮕـﻮرﻳﺘﻢ ﻫـﺎﻳﻲ ﺑﺮﺧـﻮرد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ داراي ﻓﺮﻣﻮﻟﻬﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه رﻳﺎﺿﻲ و ﻳﺎ ﻓﺮﻣﻮﻟﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻋﻠﻮم ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮل ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل ﻫﺎي ﺷﻤﺎ درﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲ رﺳﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﻮب اﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮل ﻫﺎ ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ اﻓﺮاد دﻳﮕﺮي ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ درﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﺪ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﻪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎر ﻣﺸﻜﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ اﻟﮕـﻮرﻳﺘﻢ را‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﭘﻴﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺣﺮﻓﻪ اي ﺑﺮ اﻳﻦ اﺻﻞ ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻘﺪم ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺮ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻛـﺎﻣﻼ ﺑـﻲ رﺑـﻂ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را راﺣﺖ ﺗﺮ و ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ‪ C++‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻗـﺪرت‬ ‫زﻳﺎدي در ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺤﻮه اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي آن ﻧﻴﺰ از ﺳﺮﻋﺖ اﺟﺮاي ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑـﺪي آن اﻳـﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ زﺑﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي آن ﺑﺮاي ﻣﺒﺘﺪﻳﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‬ ‫و ﻳﺎدﮔﻴﺮي زﺑﺎن وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ در اﻳﻦ زﺑﺎن ﻛﻨﺘـﺮل ﻛـﺎﻓﻲ ﺑـﺮ روي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧـﺪارد )زﺑـﺎن ‪C#‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ادﻋﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬زﺑﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺳﺎدﮔﻲ زﺑﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ و ﻗﺪرت زﺑﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C++‬ﺑﺮﺧﻮردار اﺳـﺖ(‪ .‬ﭼﻴـﺰي‬ ‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ‪ ،‬زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اوﻟﻴﻦ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ را ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬در آن ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﻨـﺪي ﺧﻮاﻫﻴـﺪ داﺷـﺖ‪ ،‬اﻣـﺎ ﻣﻌﻤـﻮﻻ‬ ‫زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ در ﻧﺤﻮه اﺟﺮا و ﭘﻴﺎده ﻛﺮدن اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ را ﻳﺎد ﮔﺮﻓﺘﻴـﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮد در اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻗﺒﻠﻲ در زﺑﺎن ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﭼﻨﺪﻳﻦ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ را ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ‬ ‫ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٥٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫از ﻳﻚ ﻧﮕﺎه‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗـﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴـﺮي داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫـﺎ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮﻳﻊ و ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼ "آﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﺪد ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﺳﻪ اﺳﺖ؟" و ﻳﺎ "آﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﺑﻲ اﺳﺖ؟"‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﭘﻴﭽﻴﺪه را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳـﺪ آن را ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ﻛـﻮﭼﻜﺘﺮي ﻛـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي ﻓﻬﻤﻴﺪن اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﭘﻴﭽﻴﺪه را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﺳـﺎده ﺗﻘـﺴﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻛﻪ ﺣﻞ آن ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭼﻬﺮه اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺷـﻤﺎ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ "آﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﻜﺲ ﺗﺼﻮﻳﺮي از ﻣﺎري اﺳﺖ؟"‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻛﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻗﺎﺑـﻞ ﻓﻬـﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس آﻧﻬﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ داراي ﺟﻮاب ﺑﻠﻪ و ﻳﺎ ﺧﻴـﺮ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳـﻦ دو‬ ‫ﺟﻮاب ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان درﺳﺖ و ﻏﻠﻂ و ﻳﺎ ‪ 1‬و ‪ 0‬ﻧﻴﺰ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﻮال "‪ 10‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ‪ 4‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ؟" ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺳﻮال را ﺑﻪ ﺻﻮرت "آﻳﺎ ‪ 10‬از ‪ 4‬ﺑﺰرﮔﺘـﺮ اﺳـﺖ؟"‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ .‬ﺗﻔﺎوت اﻳﻦ دو ﺳﻮال ﺑﺴﻴﺎر رﻳﺰ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻮاب ﺳﻮال اول ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﻠﻪ و ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ ﺟﻮاب ﺳـﻮال دوم‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻮال اول ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ ﺑـﺮ اﺳـﺎس اﻳـﻦ ﭘﺎﺳـﺦ ﻧﻤﻴﺘـﻮان‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻮال اول ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻘﺪار ‪ 4‬را از ‪ 10‬ﻛﻢ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺣﺎﺻﻞ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻴﻜﻨـﺪ ﺗـﺎ ﺷـﻤﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴـﺪ از آن در‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻓﻘﻂ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻠﻪ و ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ﻳﻚ ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ واﻗﻌﺎً اﻳﻦ ﻃﻮر ﻧﻴـﺴﺖ‪ .‬ﺣﺘـﻲ در زﻧـﺪﮔﻲ‬ ‫روزﻣﺮه ﻧﻴﺰ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﻧﻮﻋﻲ از ﺑﻠﻪ و ﺧﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﻮردي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳـﺪ‪ ،‬ﻳـﺎ آن را ﻗﺒـﻮل‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ )ﺑﻠﻪ‪ ،‬درﺳﺖ و ﻳﺎ ‪ (1‬ﻳﺎ آن را رد ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ )ﻧﻪ‪ ،‬ﻏﻠﻂ ﻳﺎ ‪.(0‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﻤﺎ از ‪ C#‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﻬﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ زﺑﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در آن ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ از زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳـﺖ‪ .‬ﻫـﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اي‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ و ﻇﺎﻫﺮي ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﻣﺘﺪﻫﺎ )ﺗﻮاﺑﻊ و زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ :‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺧﻂ ﻛﺪ ﻛﻪ ﻳـﻚ اﻟﮕـﻮرﻳﺘﻢ‬ ‫ﺧﺎص را اﺟﺮا ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ( و ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ )ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري و ﺗﻐﻴﻴﺮ داده ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ( ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﻃﻮل ﻛﺎر اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺧﻮد ﻣﻘﺪاري را در آن ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺷﻤﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﻣﻘـﺪار آن‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل "آﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 79‬اﺳﺖ؟" و ﻳﺎ "آﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 4‬اﺳﺖ؟"( ﻳﺎ ﻋﻤﻠﻴـﺎت رﻳﺎﺿـﻲ و‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﺑﺮ روي آن اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ ) ﻣﺜﻼ "ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺑﺎ ‪ 2‬ﺟﻤﻊ ﻛﻦ‪ ".‬و ﻳﺎ "ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را در ‪ 6‬ﺿﺮب ﻛﻦ"( ﻳﺎ ﭼﻴﺰﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪.‬‬

‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‪:‬‬

‫‪٥٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ درﮔﻴﺮ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ در ﻛﺪ ﺷﻮﻳﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ n‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻘﺪار ‪ 27‬را در آن ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ n‬را ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 1‬ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ و ﺣﺎﺻﻞ را ﻣﺠﺪداً در ‪ n‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ n‬را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ n‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻣﻘﺪار ‪ 27‬را در آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣـﻮرد ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪاري از ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ را ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﺪ و ﻣﻘﺪار ‪ 27‬را در آن ﻗـﺮار داده اﻳـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ از ﺣﺎﻓﻈـﻪ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻘﺪار ‪ 27‬را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻧﮕﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آن ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺟﻤﻊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ n‬را از ﮔﺮﻓﺘﻪ و آن را ﺑـﺎ ﻋـﺪد ‪ 1‬ﺟﻤـﻊ ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ آن را ﻣﺠﺪداً در ‪ n‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ n‬را ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎوي ﻣﻘﺪار ‪28‬‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ آﺧﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻘﺪار ‪ n‬را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ n‬را از ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮاﻧـﺪه و آن را ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﻢ ﭼﻴﺰي در اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ آن ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ واﺿﺢ اﺳﺖ! اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﻛـﺪ اﻳـﻦ ﻛـﺎر در وﻳـﮋوال ‪C#‬‬ ‫‪ 2005‬ﻣﻘﺪاري رﻣﺰي ﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ "اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ" زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ در ‪ C#‬آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ File New Project‬از ﻣﻨﻮي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬از ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ‪ Windows Application‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ و در‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎم ﭘﺮوژه ‪ Variables‬را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(1-3‬‬ ‫‪ (2‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ Form1‬را ﻣﻘﺪاري ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬روي آن ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﻪ ‪ Add 1 to intNumber‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﻪ ‪ btnAdd‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﻓـﺮم‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-3‬ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (3‬روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺎ ﻧـﺎم ‪btnAdd_Click‬‬ ‫ﺑﺎز ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void btnAdd_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫;‪intNumber = 27‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber + 1‬‬ ‫(‪MessageBox.Show‬‬ ‫‪"Value of intNumber + 1 = " + intNumber,‬‬ ‫;)"‪"Variables‬‬ ‫}‬

‫‪٥٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-3‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-3‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Add 1 to intNumber‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ ‪3-3‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪٥٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺧﻂ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ ﻳﻜﻲ ﺧﻄﻬﺎ را اﺟﺮا ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺧﻂ اول ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﺟﺪﻳـﺪ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ intNumber‬اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫‪ int‬در ‪ C#‬ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻳﻚ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ اي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي وﻳـﮋوال ‪C#‬‬ ‫‪ 2005‬ﻣﻌﻨﻲ ﺧﺎﺻﻲ دارد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮرات‪ .‬ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ ،int‬ﻛﻪ ﻣﺨﻔﻒ ﻛﻠﻤﻪ ‪ integer‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﺎي ﻋـﺪد ﺻـﺤﻴﺢ اﺳـﺖ‪ ،‬ﻧـﻮع‬ ‫ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﻢ را ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻪ ﺑـﺮاي ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﻧـﻮع داده‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ "ﻧﻮع داده اي" ﻣﻌﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﻌﻼ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪ ،‬اﻳـﻦ ﻧـﻮع داده اي ﺑـﻪ وﻳـﮋوال ‪C#‬‬ ‫‪ 2005‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ int‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻮع داده اي ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ در ‪ C#‬از زﺑﺎن ‪ C++‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ‪ C#‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﻠﻤـﺎت ﻛﻠﻴـﺪي‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺎ اﻋﺪاد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از زﺑﺎن ‪ C++‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬اﻋـﺪاد اﻋـﺸﺎري‪،‬‬ ‫اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺰرگ و ‪..‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻮع داده اي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎﻣﻲ را ﺑﻪ آن اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻴﻢ ﺗﺎ در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑـﻪ آن‪،‬‬ ‫از آن ﻧﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎم ‪ intNumber‬را ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻧﺎﻣﮕﺬاري اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ‬ ‫از ﻧﻤﺎد ﮔﺬاري ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻳﻚ ﺗﻮﺿﻴﺢ دادم اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻠﻤﻪ ‪ int‬ﻣﺨﻔﻒ ﻋﺒﺎرت ‪ Integer‬اﺳﺖ‬ ‫و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ Number‬ﻫﻢ ﻧـﺎم ﺧـﻮد ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ اﺳـﺖ‪ .‬در‬ ‫ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﻳﺪﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ اﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﺮاي آن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﺧﻂ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را در آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ در اﻳـﻦ ﺧـﻂ ﻣﻘـﺪار ‪ 27‬در‬ ‫‪ intNumber‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ آن ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﻣﺜﻼً در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ و در ﺧﻂ ﺑﻌﺪ ﻣﻘﺪار ‪ 27‬را ﺑﻪ آن اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ در ﻳﻚ ﺧﻂ ﻫﻢ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﻫﻢ ﺑـﻪ آن‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺑﺪﻫﻴﻢ‪:‬‬ ‫;‪int intNumber = 27‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ﺧﻂ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻋﺪد ﻳﻚ را ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬ﺟﻤﻊ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪:‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber + 1‬‬ ‫اﮔﺮ از دﻳﺪ رﻳﺎﺿﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﺎري ﻛﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 1‬ﺟﻤﻊ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺣﺎﺻﻞ را ﻣﺠﺪدا در ‪ intNumber‬ذﺧﻴﺮه ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻂ آﺧﺮ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ در آن ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber + 1‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺒـﺎرﺗﻲ ﻛـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﻤﻮع رﺷﺘﻪ ي "= ‪ "Value of intNumber + 1‬و ﻣﻘـﺪار ﻛﻨـﻮﻧﻲ‬ ‫‪ intNumber‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه را ﻧﻴﺰ "‪ "Variables‬ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪٥٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫(‪MessageBox.Show‬‬ ‫‪"Value of intNumber + 1 = " + intNumber,‬‬ ‫;)"‪"Variables‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت و ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻳﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار را ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻳﺎ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي در آﻳﻨﺪه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻳﻦ ﻛﺪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ ﺷﻤﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺪ را ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪:‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﺨﺸﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨـﻲ ﺷـﻤﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ در اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ و ﺑﻪ ﻫﺮ زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ و ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛـﻪ ﻗﻮاﻋـﺪ ﺧﺎﺻـﻲ را رﻋﺎﻳـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ راﺣﺖ ﺗﺮ ﺑﻔﻬﻤﺪ آن ﻗـﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ در ﺣـﺎل ﭼـﻪ‬ ‫ﻛﺎري اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت را دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻮع ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت در زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺳﻮال اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ؟ﺧﻮب‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻠﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺧﻮدﺗﺎن دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ در "اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ" ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒـﻞ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻴﻢ داراي اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ زﻳﺮ ﺑﻮد‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﻣﻘﺪار را ﺑﺮاي ‪ intNumber‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻦ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻣﻘﺪار ‪ 1‬را ﺑﻪ ‪ intNumber‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻦ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﻣﻘﺪار ﺟﺪﻳﺪ ‪ intNumber‬را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﺸﺎن ﺑﺪه‪.‬‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ را ﺑﻪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Define a variable for intNumber‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫‪// Set the initial value‬‬ ‫;‪intNumber = 27‬‬ ‫‪// Add 1 to the value of intNumber‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber + 1‬‬ ‫‪// Display the new value of intNumber‬‬ ‫(‪MessageBox.Show‬‬ ‫‪"Value of intNumber + 1 = " + intNumber,‬‬ ‫;)"‪"Variables‬‬

‫‪٦٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺧﻮد را ﺑﺎ دو ﻛﺎراﻛﺘﺮ اﺳﻠﺶ )‪ (//‬ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ دو ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﺗﺎ اﻧﺘﻬـﺎي آن‬ ‫ﺧﻂ‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻮﺿﻴﺢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ در ﻳﻚ ﺧﻂ ﻛﺪي وﺟﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ و ﺷـﻤﺎ در اواﺳـﻂ‬ ‫ﺧﻂ از ‪ //‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻮﺿﻴﺢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪intNumber = intNumber + 1; // Add 1 to value of intNumber‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻓﻘﻂ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻌﺪ از ﻋﻼﻣﺖ ‪ //‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﺪ ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻛـﻢ و ﺑـﻴﺶ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺧﻮب ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آن ﻗﺴﻤﺖ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ در‬ ‫ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ آن ﻫﺴﺘﻴﺪ را در ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﺪ ﻛﻪ از ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در اﺑﺘـﺪاي ﻫـﺮ ﺧـﻂ از ‪//‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ از ﻋﻼﻣﺖ *‪ /‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺗﻤﺎم ﻣـﺘﻦ ﺑﻌـﺪ از اﻳـﻦ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ را ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ‪ */‬ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻮﺿﻴﺢ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺗﻤﺎم ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ را در ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ وارد ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪/* 1) Define a variable for intNumber‬‬ ‫‪2) Set the initial value‬‬ ‫‪3) Add 1 to the value of intNumber‬‬ ‫‪4) Display the new value of intNumber */‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از روﺷﻬﺎي ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺑﻼﻛﻬـﺎي ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت ﺑـﺮاي ﻣﺘـﺪﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪ ،‬اﺳـﺘﻔﺎده از وﻳﮋﮔـﻲ دروﻧـﻲ ‪XML Document‬‬ ‫‪ Comment‬در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ‪ ،‬ﻣﻜﺎن ﻧﻤﺎ را در ﺧﻂ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎﻻي ﻣﺘﺪ ﻣـﻮرد ﻧﻈﺮﺗـﺎن ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ و ﺳﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ اﺳﻠﺶ )‪ (///‬ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﻼك ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫>‪/// <summary‬‬ ‫‪///‬‬ ‫>‪/// </summary‬‬ ‫>‪/// <param name="sender"></param‬‬ ‫>‪/// <param name="e"></param‬‬ ‫)‪private void btnAdd_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫اﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ اي ﻛﻪ در ﻣﻮرد اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﺟﺎﻟﺐ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻣﻘـﺎدﻳﺮ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ ‪ name‬را در اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﻼك ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻣﺘﺪ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ در ﻣﺘﺪ ﻫﻴﭻ ﭘﺎراﻣﺘﺮي ﻧﺪاﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ‪ ،‬ﻗـﺴﻤﺖ >‪ <param‬از اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﻼك ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺣﺬف ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻼك ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت را اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﺧﻼﺻﻪ از ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺘﺪ را در ﻗﺴﻤﺖ ‪ summary‬وارد ﻛﻨﻴـﺪ و ﻳـﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﺿﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺖ را ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﺑﻼك ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺘﺪ ﺷـﻤﺎ ﻣﻘـﺪاري را ﺑﺮﮔﺮداﻧـﺪ ﺑﺨـﺶ‬ ‫>‪ <return‬ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﻼك اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ از ﻣﺘﺪ‪ ،‬در آن ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت داﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻛﻪ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن ﻛـﺪ ﺷـﻤﺎ را‬ ‫ﻧﺪﻳﺪه اﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﮔﺮ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﺪ را ﻣﺮور ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ و اﻛﻨﻮن ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬در ﻛـﻞ ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت ﺑـﻪ‬

‫‪٦١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ در ﻧﮕﺎه اول ﺑﻪ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ در ﻣﻮرد ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺪ ﺧﻼﺻﻪ اي را ﺑﻴـﺎن ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺪون دﻧﺒﺎل ﻛﺮدن ﺧﻂ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻛﺪ از ﻋﻤﻠﻜﺮد آن ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ زودي ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ روﺷﻬﺎي ﺧﺎص ﺧﻮدش را ﺑﺮاي ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻮﺷﺘﻦ دارد‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺰرگ‬ ‫ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﺪﻳﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺎﻛﻴﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺧﻮد را در ﭼﻪ ﻗﺎﻟﺒﻬﺎﻳﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‬ ‫و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺖ از ﻛﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ و در ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺪ ﻣﻴﺸﻮد اﺳﺘﻔﺎده زﻳﺎد از ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ ﻛﺪﻫﺎ اﺳـﺖ‪ .‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﻓـﻀﺎي ﺑـﻴﻦ‬ ‫ﻛﻠﻤﺎت در اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺘﺮ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪن ﻣﺘﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﻓﻀﺎ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛـﺎراﻛﺘﺮ‬ ‫ﻫﺎ اﺷﻐﺎل ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ( ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺪﻫﺎ راﺣﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ در ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻠﻲ در ﻫﺮ ﺧﻂ‪ ،‬ﻗﺒـﻞ از ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت از ﻳـﻚ‬ ‫ﺧﻂ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻛﺪ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺑﺨﺸﻬﺎ ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﺎص را اﻧﺠﺎم ﻣـﻲ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﻓﺼﻞ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻨﺘﺮل اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﻼﻛﻬﺎي ﺗﻜﺮار )‪ (for‬و ﻳﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي )‪ (if‬ﺗﻮﺿـﻴﺢ‬ ‫ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ دﻟﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎﻫﺎي‬ ‫ﺧﺎﻟﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﻼ از زﻳﺎد ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺮار دادن ﺑﻴﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﻧﺘﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺪ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻣﻘﺪار‬ ‫زﻳﺎدي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺣﺠﻢ زﻳﺎدي از ﻛﺪ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻧﺎدﻳﺪه ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻴﻦ اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﻓـﻀﺎي‬ ‫ﺧﺎﻟﻲ و ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت زﻳﺎد و ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪون اﻳﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﻋﺖ و ﻛﺎراﻳﻲ ﻫﻴﭻ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ در آن ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي را دﻳﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺻﺤﻴﺢ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﻴﺪاﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ آن ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻧﻮع اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴـﺪ در آن‬ ‫ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺣﺪس زده اﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﻬـﻢ‪ ،‬ﺗﻌـﺪاد زﻳـﺎدي‬ ‫ﻧﻮع داده اي دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧﻮع اﻃﻼﻋﺎت داﺧﻞ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮد را از ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﻮع داده اي ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ زﻳﺎدي ﺑـﺮ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ دارد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﮕﺎه دﻗﻴﻘﺘﺮي ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻛﺎر ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷـﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﻮع ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را در ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﺎ اﻋﺪاد‪:‬‬

‫‪٦٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻋﺪاد در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ دو ﻧﻮع ﻋﺪد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ :‬اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ و اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺪام‬ ‫از اﻳﻦ اﻋﺪاد ﻛﺎرﺑﺮد ﺧﺎص ﺧﻮدﺷﺎن را دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺨﺶ اﻋﺸﺎري را ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﻋﺸﺎر ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮاي ﺷﻤﺮدن ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ اﺗﻔﺎق رخ ﻣﻴﺪﻫﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮد ﺗﺎ ﺑـﺮاي اﻧﺠـﺎم ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼ‪ ،‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺮض ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ‪ 100‬ﻣﺸﺘﺮك را در ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺧﻮد دارﻳﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮوع ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻛـﺮد‪ ،‬اﻃﻼﻋـﺎت ﻣـﺸﺘﺮك اول را در ﺻـﻔﺤﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺪام ﻣﺸﺘﺮك در ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮد اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻌﺪي را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﺪام اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ اﮔﺮ ﻫﺮ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را ﻛﻪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛـﻪ در آن ﻫـﺮ ﻣـﺸﺘﺮك داراي ﻳـﻚ‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ راﺣﺖ ﺗﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﻋﺪاد ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ ﺗـﺎ ﺑـﺎ اﺳـﺎﻣﻲ‪ .‬ﻣﻌﻤـﻮﻻ اﻳـﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ داده ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﺷﻨﺎﺳﻪ‪ 1‬ﻳﺎ ‪ ID‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴـﺸﻮد‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﺜـﺎل‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ‪ 100‬ﻣﺸﺘﺮك را در ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺧﻮد داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺸﺘﺮك داراي ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧـﻮد از ‪1‬‬ ‫ﺗﺎ ‪ 100‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻤﺎره آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت او ﭼـﺎپ ﺷـﺪه اﺳـﺖ را در ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻧﮕﻪ دارد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮد ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻌﺪي را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑـﻪ ﺷﻨﺎﺳـﻪ آﺧـﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮي ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت او ﭼﺎپ ﺷﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮك ﺟﺪﻳﺪ را ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺒﺎﺣﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮي ﻣﺜﻞ ﺑﺎﻧﻜﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛـﺮد‪ .‬اﻣـﺎ ﻓﻌـﻼً‬ ‫ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ از اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ ﻣﻌﻤﻮل روي اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﻮي ‪ File New Project‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Windows Application‬را از ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‬ ‫)ﺑﻪ ﻋﻜﺲ ‪ 1-3‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ(‪ .‬ﻧﺎم ﭘﺮوژه را ‪ IntegerMath‬وارد ﻛﻨﻴﺪ و روي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻓـﺮم ﺧـﻮد اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـﻪ‬ ‫‪ btnIntMath‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﻪ ‪ Math Test‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬روي ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ و در‬ ‫ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮاي روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnIntMath_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫‪Identifier‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٦٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

int intNumber; // Set number, add numbers, and display results intNumber = 16; intNumber = intNumber + 8; MessageBox.Show("Addition test... " + intNumber, "Integer Math"); // Set number, subtract numbers, and display results intNumber = 24; intNumber = intNumber - 2; MessageBox.Show("Subtraction test... " + intNumber, "Integer Math"); // Set number, multiply numbers, and display results intNumber = 6; intNumber = intNumber * 10; MessageBox.Show("Multiplication test... " + intNumber,"Integer Math"); // Set number, divide numbers, and display results intNumber = 12; intNumber = intNumber / 6; MessageBox.Show("Division test... " + intNumber, "Integer Math"); } ‫ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬3-4 ‫ ﭼﻬﺎر ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷـﻜﻞ‬.‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬Math Test ‫( ﭘﺮوژه را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ‬3 .‫ در ﻫﺮ ﻛﺪام ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬OK ‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ روي‬

4-3 ‫ﺷﻜﻞ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ؟‬ ‫ در‬،‫ ﺷﻤﺎ ﻗﺒﻼ ﻛـﺎرﺑﺮد ﻋﻤﻠﮕـﺮ ﺟﻤـﻊ را دﻳـﺪه اﻳـﺪ‬.‫ ﺧﻴﻠﻲ ﮔﻴﺞ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‬،‫ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام از ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ‬،‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ‬ .‫اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻢ از آن دوﺑﺎره اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‬

٦٤

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Set number, add numbers, and display results‬‬ ‫;‪intNumber = 16‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber + 8‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Addition test... " + intNumber,‬‬ ‫;)"‪"Integer Math‬‬ ‫ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﻴﮕﻮﻳﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 16‬ﻗﺮار ﺑﺪه‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ )ﻋﺪد ‪ (16‬ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ‪ 8‬ﻗﺮار ﺑﺪه‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺷﻜﻞ ‪ 3-4‬ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ‪ 24‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺗﻔﺮﻳﻖ در اﻳﻨﺠﺎ ﻋﻼﻣﺖ )‪ (-‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن را در ﻛﺪ زﻳﺮ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Set number, subtract numbers, and display results‬‬ ‫;‪intNumber = 24‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber - 2‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Subtraction test... " + intNumber,‬‬ ‫;)"‪"Integer Math‬‬ ‫دوﺑﺎره‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻤﻊ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 24‬ﻗﺮار ﺑﺪه‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ )‪ (24‬ﻣﻨﻬﺎي ‪ 2‬ﻗﺮار ﺑﺪه‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺿﺮب‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺘﺎره اﺳﺖ )*( ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد آن در ﻛﺪ زﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪// Set number, multiply numbers, and display results‬‬ ‫;‪intNumber = 6‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber * 10‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Multiplication test... " +‬‬ ‫;)"‪intNumber,"Integer Math‬‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ اﻳﻦ ﻛﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻣﻘﺪار ‪ intNumber‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 6‬ﻗﺮار ﺑﺪه‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻣﻘﺪار ‪ intNumber‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ )‪ (6‬ﺿﺮب در ‪ 10‬ﻗﺮار ﺑﺪه‪.‬‬ ‫در آﺧﺮ‪ ،‬ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ‪ /‬اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪// Set number, divide numbers, and display results‬‬ ‫‪٦٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

intNumber = 12; intNumber = intNumber / 6; MessageBox.Show("Division test... " + intNumber, "Integer Math"); :‫و اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ آن ﻣﻄﺎﺑﻖ زﻳﺮ اﺳﺖ‬ .‫ ﻗﺮار ﺑﺪه‬12 ‫ را ﺑﺮاﺑﺮ‬intNumber ‫( ﻣﻘﺪار‬1 .‫ ﻗﺮار ﺑﺪه‬6 ‫( ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮ‬12 ‫ را ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ )ﻳﻌﻨﻲ‬intNumber ‫( ﻣﻘﺪار‬2

:‫ﺗﻨﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ در ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ‬ ‫ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎ در اﺑﺘﺪا اﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﻮﺷـﺘﻦ‬.‫ ﺷﻤﺎ ﻛﺪﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻧﻮﺷﺖ‬،‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‬ .‫ از آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬،‫ ﺑﻌﺪ از ﻣﻘﺪاري ﻛﺎر‬،‫ اﻣﺎ ﺑﻪ زودي‬،‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻃﻮﻻﻧﻲ آﻧﻬﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‬

‫ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺷﺪه‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ :‫ ﺧﻄﻬﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬.‫ را ﻣﺠﺪدا ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‬Form1.cs ‫ ﺑﺮوﻳﺪ و ﻓﺎﻳﻞ‬2005 ‫( ﺑﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‬1 private void btnIntMath_Click(object sender, EventArgs e) { // Declare variable int intNumber; // Set number, add numbers, and display results intNumber = 16; intNumber += 8; MessageBox.Show("Addition test... " + intNumber, "Integer Math"); // Set number, subtract numbers, and display results intNumber = 24; intNumber -= 2; MessageBox.Show("Subtraction test... " + intNumber, "Integer Math"); // Set number, multiply numbers, and display results intNumber = 6; intNumber *= 10; MessageBox.Show("Multiplication test... " + intNumber,"Integer Math"); // Set number, divide numbers, and display results intNumber = 12; intNumber /= 6;

٦٦

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪MessageBox.Show("Division test... " + intNumber,‬‬ ‫;)"‪"Integer Math‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Math Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠـﻪ اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻗﺒﻠـﻲ را‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺷﺪه ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎر دوم ﺗﻜﺮار ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﺣـﺬف ﻛﻨﻴـﺪ و ﻋﻼﻣـﺖ‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ از ﻣﺴﺎوي اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﺣﺎﻟﺖ‪:‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber + 8‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫;‪intNumber += 8‬‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻛﺎر ﺑﺎ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪:‬‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﺻﻠﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎر ﺑﺎ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ وﺟﻮد دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﺪدي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ ﻛـﻪ داراي ﻗـﺴﻤﺖ اﻋـﺸﺎري‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺪ زﻳﺮ ﻣﻮﺟﺐ اﻳﺠﺎد ﺧﻄﺎ در زﻣﺎن ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪:‬‬ ‫‪// Try multiplying numbers‬‬ ‫;‪int intNumber = 34‬‬ ‫;‪intNumber *= 10.234‬‬ ‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬زﻳﺮا ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬از ﻧﻮع ﻋﺪد‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي در ﻳﻚ ﻋﺪد اﻋﺸﺎري ﺿﺮب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺗﻘﺴﻴﻢ دو ﻋﺪد ﻫﻢ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را ﺑﺮ ﻳﻚ ﻋﺪد اﻋﺸﺎري ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻤﻊ روﺑـﺮو ﻣﻴـﺸﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪:‬‬ ‫…‪// Try deviding numbers‬‬ ‫;‪int intNumber = 12‬‬ ‫;‪intNumber /= 7‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬را )‪ (12‬ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ﺑﺮ ‪ 7‬ﻛﻪ آن ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮده اﻳﻢ‬ ‫و ﺟﻮاب ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1,71‬اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻘﺪار ﻛﻪ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬ذﺧﻴـﺮه ﻣﻴـﺸﻮد ﺑـﺎ‬ ‫ﺟﻮاﺑﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ اﻧﺘﻈﺎر دارﻳﺪ ﺗﻔﺎوت دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي ﻛﺪ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺟﻮاب ‪ 1,71‬در ‪ intNumber‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜـﻪ‬

‫‪٦٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎر اﻳﻦ ﻋﺪد ﺣﺬف ﻣﻴﺸﻮد و ﻣﻘﺪار ‪ 1‬در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬اﮔـﺮ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ داده ﻫﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ و از اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪي ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‪ ،‬از ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﻞ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‪:‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻪ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت رﻳﺎﺿﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ اﻳـﻦ ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت داراي‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري اﺳﺖ و اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻗـﺴﻤﺖ اﻋـﺸﺎري را در ﺧـﻮد ﻧﮕﻬـﺪاري ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺑﺨـﺶ ﭼﮕـﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠـﺎم‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت رﻳﺎﺿﻲ ﺑﺎ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ و ﻣﺤﻴﻂ داﻳﺮه ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛـﺮد‪ ،‬اﻣـﺎ ﻓﻌـﻼ‪ ،‬در‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻛﻠﻲ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Floating-Pt Math‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻗﺒـﻞ از ﻫـﺮ ﭼﻴـﺰ‪ ،‬ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnFloatMath‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪Text‬‬ ‫آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Double Test‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي دﻛﻤﻪ ‪ btnFloatMath‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن ﻛﺪي را ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪Private void btnFloatMath_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪double dblNumber‬‬ ‫‪// Set number, multiply numbers, and display results‬‬ ‫;‪dblNumber = 45.34‬‬ ‫;‪dblNumber *= 4.333‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Multiplication test... " +‬‬ ‫;)"‪dblNumber, "Floating Points‬‬ ‫‪// Set number, divide numbers, and display results‬‬ ‫;‪dblNumber = 12‬‬ ‫;‪dblNumber /= 7‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Division test... " + dblNumber,‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي ﻛﻠﻴﺪ ‪ Double Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 5-3‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٦٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻮع ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪double dblNumber‬‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ int‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬از ﻛﻠﻤﻪ ‪ double‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺑـﻪ وﻳـﮋوال‬ ‫‪ 2005 C#‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬اﻋﺪاد ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎر ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblNumber‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ از ﻧﻮع اﻋﺸﺎري ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري را ﻧﻴـﺰ ﻧﮕﻬـﺪاري ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻧﻜﺘـﻪ‬ ‫ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ در ﻛﺪ ﺑﺎﻻ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ‪ int‬از ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ‪ dbl‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﺑﺎﻻ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري از ﻧﻮع ‪ Double‬را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت روي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblNumber‬ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري را ﻧﻴﺰ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻣﺎ روش اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴـﺎت‪ ،‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر‬ ‫ﻛﻪ در ﻛﺪ زﻳﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻴﺎت روي اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫‪// Set number, multiply numbers, and display results‬‬ ‫;‪dblNumber = 45.34‬‬ ‫;‪dblNumber *= 4.333‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Multiplication test... " + dblNumber,‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺪ ﺑﺎﻻ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪ 196,45822‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دو ﻋﺪدي ﻛﻪ در ﻫﻢ ﺿﺮب ﺷﺪﻧﺪ داراي ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻫﺴﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻋﺪادي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺮوﻧﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ داراي ﺑﺨﺶ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻗﺒـﻞ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از دو ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺣﺎﺻﻞ ﻋﺒﺎرت ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Set number, divide numbers, and display results‬‬ ‫;‪dblNumber = 12‬‬ ‫;‪dblNumber /= 7‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Division test... " + dblNumber,‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬

‫‪٦٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ داراي ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد زﻳﺮا ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblNumber‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛـﻪ در ﺻـﻮرت‬ ‫ﻧﻴﺎز ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎري اﻋﺪاد را ﻧﻴﺰ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻋـﺪد ‪ 1,71428571428571‬را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‪ ،‬اﻋﺪاد ﺑﺎ ﻣﻤﻴﺰ ﺷﻨﺎور ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻋـﺪد ﻋﻠﻤـﻲ‬ ‫ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻧﻤﺎد ﮔﺬاري ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺮاي اﻋﺪاد‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﺪد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻮاﻧﻲ از ‪ 10‬و ﻋـﺪدي دﻳﮕـﺮ ﺑـﻴﻦ ‪ 1‬ﺗـﺎ ‪ 10‬وﺟـﻮد دارد‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻘﺪار واﻗﻌﻲ ﻋﺪد‪ 10 ،‬ﺑﻪ ﺗﻮان ﻋﺪد اول ﻣﻲ رﺳﺪ و ﺳﭙﺲ در ﻋﺪد دوم ﺿﺮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜـﺎل‪ ،‬ﻋـﺪد ‪ 10001‬ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫‪ 1,0001*104‬و ﻋﺪد ‪ 0,0010001‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ 1,0001*10 -3‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻋﺪاد‪ ،‬ﻣﻤﻴـﺰ ﺑـﻴﻦ اﻋـﺪاد ﺑﻌـﺪ از رﻗـﻢ اول‬ ‫ﺷﻨﺎور اﺳﺖ‪ .‬اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ روش ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﺪاد در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 10‬ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ اﻋـﺪاد‬ ‫در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 2‬ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ‪:‬‬ ‫اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻋﺪدي‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﺧﺎص دﻳﮕﺮي را ﻧﻴﺰ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪ – NaN‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ "‪ "Not a Number‬ﻳﺎ "ﻋﺪد ﻧﻴﺴﺖ" اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻨﻔﻲ‬ ‫ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﻣﺎ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ ،‬اﻣﺎ در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ و رﻳﺎﺿـﻲ ﻣﻴﺘـﻮان از اﻳـﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬـﺎ ﻧﻴـﺰ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‪:‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ از اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ‪ .NET‬ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺧـﻮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴـﺪ از‬ ‫دو ﻧﻮع ﻋﺪد اﻋﺸﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮاﻗﻊ‪ ،‬ﺑﺨﺶ اﻋﺸﺎري ﻳﻚ ﻋﺪد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ اداﻣﻪ ﭘﻴـﺪا ﻛﻨـﺪ )ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻋـﺪد‬ ‫ﭘﻲ(‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻳﻦ اﻋﺪاد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻤﻴـﺸﻪ ﺑـﺮاي ﻧﮕﻬـﺪاري ﺗﻌـﺪاد ارﻗـﺎم اﻋـﺸﺎري ﻳـﻚ ﻋـﺪد‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺘﻬﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻳﺎ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻋﺪد از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻋﺪاد از ‪ – 1,7 * 10308‬ﺗﺎ ‪ + 1,7 * 10308‬را ﺑﺎ دﻗﺘﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ )ﺑـﺎ دﻗـﺖ ﻳـﻚ‬ ‫ﭘﻨﻲ در ‪ 45‬ﺗﺮﻳﻠﻴﻮن دﻻر(‪ .‬اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻋﺪاد از ‪ – 3,4 * 1038‬ﺗﺎ ‪ + 3,4 * 1038‬را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻋﺪد ﻫﻢ ﻋﺪد ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﻲ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﻴﺰان دﻗﺖ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻤﺘﺮ از اﻋﺪاد ﺑﺎ دﻗـﺖ ﻣـﻀﺎﻋﻒ اﺳـﺖ )ﻳـﻚ ﭘﻨـﻲ در ‪ 330000‬دﻻر(‪.‬‬ ‫ﻣﺰﻳﺘﻲ ﻛﻪ اﻋﺪاد ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ دارﻧﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻋﺪاد ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻓﻀﺎي ﻛﻤﺘﺮي در ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮي دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٧٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺟﺰ در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ ،‬از اﻋﺪاد ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ اﺳـﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴـﺪ و ﺑـﻪ ﺟـﺎي آن اﻋـﺪاد ﺑـﺎ دﻗـﺖ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻋﺪاد ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻋﺪاد ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﺑـﺰرگ ﻣﻴﺘﻮاﻧـﺪ در‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻨﻜﻪ از ﭼﻪ ﻧﻮع ﻋﺪدي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎي‬ ‫ﻋﺪدي ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ double‬و ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻋﺪدي ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ از ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪float‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎر ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫رﺷﺘﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﻛﺎراﻛﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي آن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل )"( ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬روش اﺳﺘﻔﺎده از رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎ‬ ‫را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻳﺪه اﻳﺪ‪ .‬رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع داده ﺷﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ و ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ رخ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﻚ اﺳﺘﻔﺎده دﻳﮕﺮ از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ذﺧﻴﺮه ﻗـﺴﻤﺘﻲ از‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺘﻦ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ اﺳﺖ‪ .‬در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎي زﻳﺎدي ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﺗـﺎﻛﻨﻮن از‬ ‫رﺷﺘﻪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﺪ‪:‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Multiplication test... " + dblNumber,‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬ ‫"…‪ "Multiplication test‬و "‪ "Floating Points‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫـﺎﻳﻲ از رﺷـﺘﻪ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻳـﺮا داراي‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ )"( در اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻋﺒﺎرت ‪ dblNumber‬ﭼﻲ؟ در ﻋﺒﺎرت ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ dblNumber‬ﺑـﻪ‬ ‫رﺷﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ دو رﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ )ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻋـﺪدي ﺑـﻪ رﺷـﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺤﺜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ راﺟﻊ ﺑﻪ آن ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﻌﻼ اﻳﻦ را ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻳﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ(‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 27‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺒﺎرت رﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ دو ﻛـﺎراﻛﺘﺮ ﻃـﻮل دارد ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻣﻴـﺸﻮد و‬ ‫ﺳﭙﺲ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺮي از ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎ اﻧﺠـﺎم دﻫﻴـﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ File New Project‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧـﺎم‬ ‫آن را ‪ Strings‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒــﻪ اﺑــﺰار‪ ،‬ﻳــﻚ ﻛﻨﺘــﺮل ‪ Button‬روي ﻓــﺮم ﻗــﺮار دﻫﻴــﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Name‬اﻳــﻦ دﻛﻤــﻪ را ﺑﺮاﺑــﺮ‬ ‫‪ btnStrings‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Using Strings‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫و در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺪ زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnStrings_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬

‫‪٧١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪string strData‬‬ ‫‪// Set the string value‬‬ ‫;"!‪strData = "Hello, world‬‬ ‫‪// Display the result‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strData, "Strings‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Using Strings‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐـﺎﻣﻲ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪ 6-3‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻋـﺪدي ﻋﻤـﻞ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻣـﺎ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻪ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ string‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪string strData‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻘﺪار را ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Set the string value‬‬ ‫;"!‪strData = "Hello, world‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻛﻪ رﺷﺘﻪ ﺷﻤﺎ از ﻛﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﺗﺎ ﻛﺠﺎ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل )"( اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻮرد اﻫﻤﻴﺖ زﻳﺎدي دارد‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻋﺒﺎرات را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﺷﺘﻪ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮد و آﻧﻬﺎ را‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ از ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺪ رﻓﺘﺎر ﻛﺮده‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﻣﻴﻜﻨـﺪ آﻧﻬـﺎ را‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﻨﺪ و ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ روﺑﺮو ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻣﻘﺪار "!‪ "Hello, world‬را در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strData‬ذﺧﻴﺮه ﻛﺮدﻳﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ آن را در ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳـﻚ ﭘـﺎراﻣﺘﺮ ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ MessageBox.Show‬ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ ﺗﺎ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ دﻳﺪﻳﺪ ﻧﺤﻮه ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻋﺪاد اﺳﺖ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪي در ﻣﻮرد ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬ ‫روي رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٧٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﺳﺮي از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ در اﻣﺘﺪاد ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و اﻳﺠﺎد ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ‪ .‬اﺗﺼﺎل ﺑﺮاي رﺷﺘﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ ﻛﺮدن در اﻋﺪاد اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬در ﭘﺮوژه اي ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺟﺪﻳﺪ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﻨﻴــــﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻــــﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑــــﺮ ‪ btnConcatenation‬و ﺧﺎﺻــــﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑــــﺮ‬ ‫‪ Concatenation‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnConcatenation_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strOne‬‬ ‫;‪string strTwo‬‬ ‫;‪string strResults‬‬ ‫‪// Set the string values‬‬ ‫;" ‪strOne = "Hello,‬‬ ‫;"!‪strTwo = "World‬‬ ‫‪// Concatenate the strings‬‬ ‫;‪strResults = strOne + strTwo‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strResults, "Strings‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Concatenation‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 6-3‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺳﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع رﺷﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strOne‬‬ ‫;‪string strTwo‬‬ ‫‪٧٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪string strResults‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ دو ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اول ﻣﻘﺪار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Set the string values‬‬ ‫;" ‪strOne = "Hello,‬‬ ‫;"!‪strTwo = "World‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ دو ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اول ﻣﻘﺪار دادﻳﺪ‪ ،‬دو رﺷﺘﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻼﻣﺖ ﺟﻤﻊ )‪ (+‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻋﺒﺎرت ﺟﺪﻳﺪ را در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ‬ ‫ﺳﻮم ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ strResults‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Concatenate the strings‬‬ ‫;‪strResults = strOne + strTwo‬‬ ‫در واﻗﻊ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ‪" :‬ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ strResults‬را ﺑﺮاﺑـﺮ ﻣﻘـﺪار ‪ strOne‬ﺑـﻪ ﻋـﻼوه ﻣﻘـﺪار‬ ‫‪ strTwo‬ﻗﺮار ﺑﺪه"‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ MessageBox.Show‬را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻛﺮدﻳـﺪ‪ ،‬ﻣﻘـﺪار ‪ strResults‬ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫"!‪ "Hello, World‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻗﺒﻞ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strResults, "Strings‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ در درون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل دو رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺣﺘﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و رﺷﺘﻪ ﻫﺎ را درون آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ درون ﻛـﺪ و ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ روش در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻫﺎ درون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫‪ (1‬ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﻳﻚ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺻـﻔﺤﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را‬ ‫‪Inline‬‬ ‫ﺑﺮاﺑــــﺮ ‪ btnInlineConcatenation‬و ﺧﺎﺻــــﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑــــﺮ‬ ‫‪ Concatenation‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬روي دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnInlineConcatenation_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫‪// Set the value‬‬ ‫;‪intNumber = 26‬‬ ‫‪٧٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Display the results‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The value of intNumber is: " +‬‬ ‫;)"‪intNumber, "Strings‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﻛﺪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Inline Concatenation‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪ 7-3‬را‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺪ ﺑﺎﻻ را ﻗﺒﻼ در ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﭘﻴﺶ دﻳﺪه ﺑﻮدﻳﺪ‪ .‬ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻛﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﻣﻘﺪار ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬ﺑﻪ رﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﺪ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The value of intNumber is: " +‬‬ ‫;)"‪intNumber, "Strings‬‬ ‫ﺑﺨﺶ " ‪ "The value of intNumber is:‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﻴـﺴﺘﻴﺪ ﻛـﻪ آن را‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬اﻳﻦ ﻧﻮع رﺷﺘﻪ ﻫﺎ را ﻳﻚ ﺛﺎﺑﺖ رﺷﺘﻪ اي ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا از ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻊ اﺳﺘﻔﺎده‪ ،‬ﻣﻘﺪار آﻧﻬﺎ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از ﻋﻤﻠﮕﺮ اﺗـﺼﺎل رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎ روي اﻳـﻦ رﺷـﺘﻪ و ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ intNumber‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در اﻧﺘﻬﺎي ‪"The value‬‬ ‫" ‪ of intNumber is:‬ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺮ دو ﻋﺒﺎرت رﺷﺘﻪ و ﻋﺪد ﺧﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ MessageBox.Show‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ روي رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در ﻫﺮ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ‪ C#‬ﺗﻮاﺑﻊ زﻳﺎدي ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺮ روي ﻳﻚ رﺷﺘﻪ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪي ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻃﻮل ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٧٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻃﻮل ﻳﻚ رﺷﺘﻪ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﺑﻪ ﻓﺮم ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـﻪ‬ ‫‪ txtString‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕـﺮي ﺑـﻪ ﺻـﻔﺤﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫‪ btnLength‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Length‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي روي ﻓﺮم را ﺑﻪ ﻧﺤـﻮي ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 8-3‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-3‬‬ ‫‪ (2‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Length‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnLength_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪string strData‬‬ ‫‪// Get the text from the TextBox‬‬ ‫;‪strData = txtString.Text‬‬ ‫‪// Display the length of the string‬‬ ‫‪MessageBox.Show(strData.Length + " Character(s)",‬‬ ‫;)"‪"Strings‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺘﻦ دﻟﺨﻮاﻫﻲ را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Length‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ آﻧﭽﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 9-3‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-3‬‬

‫‪٧٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﺘﻦ وارد ﺷـﺪه در ‪TextBox‬‬ ‫را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻣﺘﻨﻲ ﺧﻮد ﻛﻪ ‪ strData‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪string strData‬‬ ‫‪// Get the text from the TextBox‬‬ ‫;‪strData = txtString.Text‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻣﺘﻨﻲ دارﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Length‬آن ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ ﺗﻌﺪاد ﺣﺮوف رﺷﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﻮل رﺷﺘﻪ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﺮ ﻛﺎراﻛﺘﺮي از ﻗﺒﻴﻞ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧـﺎﻟﻲ‬ ‫و ﻋﻼﻣﺘﻬﺎ را ﻧﻴﺰ در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻃﻮل رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ آورد‪.‬‬ ‫‪// Display the length of the string‬‬ ‫‪MessageBox.Show(strData.Length + " Character(s)",‬‬ ‫;)"‪"Strings‬‬

‫زﻳﺮ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﻤﺎم رﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از آن ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ ﻛﻪ در اول رﺷﺘﻪ و ﻳﺎ در آﺧﺮ آن آﻣﺪه اﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻫﺮ ﺟـﺎﻳﻲ از‬ ‫رﺷﺘﻪ ﺷﺮوع ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ در رﺷﺘﻪ ﺧﺘﻢ ﺷﻮﻧﺪ را زﻳﺮ رﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻢ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ اﺑﺘﺪا‪ ،‬وﺳﻂ و اﻧﺘﻬﺎي رﺷﺘﻪ را ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ زﻳﺮ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Strings‬در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ‪ ،‬آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnSplit‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫‪ Split‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬روي دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnSplit_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪string strData‬‬

‫‪٧٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Get the text from thew TextBox‬‬ ‫;‪strData = txtString.Text‬‬ ‫‪// Display the first three characters‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strData.Substring(0, 3), "Strings‬‬ ‫‪// Display the middle three characters‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strData.Substring(3, 3), "Strings‬‬ ‫‪// Display the last three characters‬‬ ‫(‪MessageBox.Show‬‬ ‫;)"‪strData.Substring(strData.Length - 3), "Strings‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﻠﻤﻪ ‪ Cranberry‬را در ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Split‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 10-3‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪ Substring‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ از ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ از رﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ را ﺟﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫دو روش ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﻮد‪ .‬روش اول اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎره ﻛﺎراﻛﺘﺮ اول و ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل در اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﺟﺮاي ﺗﺎﺑﻊ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﺻﻔﺮم )از اﺑﺘﺪاي رﺷﺘﻪ( ﺷـﺮوع ﻛـﻦ و ﺳـﻪ‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘﺮ را ﺟﺪا ﻛﻦ‪:‬‬ ‫‪// Display the first three characters‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strData.Substring(0, 3), "Strings‬‬ ‫در ﻣﺮﺗﺒﻪ دوم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﺳﻮم‪ ،‬ﺳﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ را ﺟﺪا ﻛﻨﺪ و ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪// Display the middle three characters‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strData.Substring(3, 3), "Strings‬‬ ‫در ﻣﺮﺗﺒﻪ آﺧﺮي ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ از ﻣﻜﺎن‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺷﺮوع ﻛﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﺳﻤﺖ راﺳﺖ آن را ﺟﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﻣـﻲ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﺳـﻪ ﻛـﺎراﻛﺘﺮ آﺧـﺮ رﺷـﺘﻪ را‬ ‫‪٧٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Length‬ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Substring‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ از ﺳﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي رﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺷﺮوع ﻛﻦ و ﺗﻤﺎم ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه را ﺑﺮﮔﺮدان‪.‬‬ ‫‪// Display the last three characters‬‬ ‫‪MessageBox.Show(strData.Substring(strData.Length - 3),‬‬ ‫;)"‪"Strings‬‬

‫ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫـﺎ ﺑـﺮ ﺻـﻔﺤﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﺷﻜﻞ ‪ ،5-3‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ‪ 14‬رﻗﻢ اﻋﺸﺎر ﻧﻴﺎز ﻧﺪارﻳـﺪ و ‪ 2‬ﻳـﺎ ‪ 3‬رﻗـﻢ‬ ‫ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻴﻜﻨﺪ! ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ رﺷﺘﻪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﺳﻤﺖ‬ ‫ﭼﭗ ﻣﻤﻴﺰ و ﻓﻘﻂ ‪ 2‬ﻳﺎ ‪ 3‬رﻗﻢ اﻋﺸﺎر را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Floating-Pt Math‬را ﻛﻪ ﻗﺒﻼ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﻐﻴﺮات زﻳﺮ را در ﻛﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Set number, divide numbers, and display results‬‬ ‫;‪dblNumber = 13‬‬ ‫;‪dblNumber /= 7‬‬ ‫‪// Display the results without formatting‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Without formatting: " + dblNumber,‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬ ‫‪//Display the results with formatting‬‬ ‫‪MessageBox.Show("With formatting: " +‬‬ ‫‪String.Format("{0:n3}", dblNumber),‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺗـﺴﺖ ﻋﻤـﻞ ﺿـﺮب ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪ‪ ،‬ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم ﺑﻌـﺪي ﻋـﺪد‬ ‫‪ 1,71428571428571‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ روي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر ﺑﻌﺪي ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪ 1,714‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪٧٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ String.Format‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﻮي‪ ،‬ﺑﻪ ﺷـﻤﺎ‬ ‫اﺟﺎزه ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻣﺘﻦ و ﻳﺎ اﻋﺪاد ﺧﻮد را ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ دارد‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول آن اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻣـﺸﺨﺺ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‬ ‫ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎﻳﺪ در ﭼﻪ ﻗﺎﻟﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪//Display the results with formatting‬‬ ‫‪MessageBox.Show("With formatting: " +‬‬ ‫‪String.Format("{0:n3}", dblNumber),‬‬ ‫;)"‪"Floating Points‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ‪ String.Format‬ﺑﺎﻳﺪ دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﻪ آن ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول‪ ،"{0:n3}" ،‬ﻗﺎﻟﺐ رﺷﺘﻪ اي اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ از ﻣﺘﺪ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوم‪ ،dblNumber ،‬ﻣﻘﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻋـﺪد ﺻـﻔﺮ در ﭘــﺎراﻣﺘﺮ اول ﻣـﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨــﺪ ﻛـﻪ در ﺣـﺎل ﻣــﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﻗﺎﻟــﺐ اوﻟـﻴﻦ ﭘـﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻌــﺪ از ﭘـﺎراﻣﺘﺮ ﺣﺎﺿــﺮ ﻳـﺎ ﻫﻤــﺎن‬ ‫‪ dblNumber‬ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از "‪ ":‬آﻣﺪه اﺳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ رﺷﺘﻪ را ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺟﺎ از ‪ n3‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي "ﻳﻚ ﻋﺪد ﺑﺎ ﻣﻤﻴﺰ ﺷﻨﺎور و ﺳﻪ رﻗﻢ اﻋﺸﺎر" اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﻪ ﻋـﺪد را ﺑـﺎ دو رﻗـﻢ‬ ‫اﻋﺸﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻋﺒﺎرت ‪ n2‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺑﻮﻣﻲ‪:‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را ﺑﺎ ‪ .NET‬ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻗﻮاﻋﺪ ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري در زﺑﺎن ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻧﺎ آﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬از ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻄـﻪ )‪ (.‬ﺑـﺮاي ﻣﻤﻴـﺰ ﺑـﻴﻦ ﻗـﺴﻤﺖ اﻋـﺸﺎر و‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻋﺪد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ ﻛﻪ در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﻳﻚ وﻳﺮﮔﻮل )‪ (،‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﻨﺪوز ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺘﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ از ﭼـﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬درﺳـﺖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﻫﺎ ﻧﮕﺮان ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠـﻲ ﻣـﺎ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ‪ ،n3‬ﺑـﻪ‬ ‫‪ .NET‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻋﺪد ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺰارﮔﺎن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﻪ رﻗﻢ اﻋﺸﺎر در ﺳﻤﺖ راﺳـﺖ ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫـﻴﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﺟﺪاﻛﻨﻨﺪه ﻫﺰارﮔﺎن ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارد اﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ را ﺑﻪ ‪ 12000 / 7‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻋـﺪد ‪ 1،742 .286‬را درﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﺻﻮرت داﺷﺘﻦ ﺟﺪاﻛﻨﻨﺪه ﻫﺰارﮔﺎن‪ ،‬راﺣﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﻗﺮار دﻫﺪ و ﻛﺪ ﻗﺒﻠﻲ را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ )ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﺮي را در‬ ‫ﻛﺪ ﺑﻪ وﺟﻮد آورﻳﺪ(‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪ 1 714،286‬را درﻳﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑـﻪ ‪ Control Panel‬ﺑﺮوﻳـﺪ و روي آﻳﻜـﻮن ‪Regional‬‬ ‫‪ and Language Options‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و زﺑﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ دارﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻـﻮرت ﻋﻼﻣـﺖ‬ ‫ﮔﺬاري زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻳﺪ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در زﺑﺎن ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺟﺪاﻛﻨﻨﺪه ﻫﺰارﮔﺎن ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻳﻚ وﻳﺮﮔﻮل‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻣﻤﻴﺰ اﻋﺸﺎري ﻧﻴﺰ از وﻳﺮﮔﻮل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﻪ از ﻧﻘﻄﻪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده درﺳﺖ از ﻣﺘﺪ ‪ String.Format‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺗﻨﻈﻴﻤـﺎت ﻣﺤﻠـﻲ ﻛـﺎرﺑﺮ‪،‬‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٨٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ زﻳﺮرﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ آن ﻧﻴﺎز ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺟـﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻳـﻚ رﺷـﺘﻪ ﺧـﺎص ﺑـﺎ رﺷـﺘﻪ‬ ‫دﻳﮕﺮي در ﻳﻚ ﻣﺘﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮﺿﻴﺢ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Strings‬ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ اي‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ رﺷﺘﻪ "‪ "Hello‬را ﺑﺎ رﺷﺘﻪ "‪ "Goodbye‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ زﻳﺮرﺷﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Strings‬را ﻛﻪ ﻗﺒﻼ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ‪ Form1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnReplace‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Replace‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬روي دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑـﻮط‬ ‫ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void btnReplace_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strData‬‬ ‫;‪string strNewData‬‬ ‫‪// Get the text from the TextBox‬‬ ‫;‪strData = txtString.Text‬‬ ‫‪// Replace the string occurance‬‬ ‫;)"‪strNewData = strData.Replace("Hello", "Goodbye‬‬ ‫‪// Display the new string‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strNewData, "Strings‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺟﻤﻠﻪ !‪ Hello World‬را در ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Replace‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻋﺒـﺎرت !‪ Goodbye World‬را‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪ Replace‬دو رﺷﺘﻪ را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﻜﻨﺪ و در ﻣﺘﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل رﺷﺘﻪ اول ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣـﺘﻦ ﻛـﻪ رﺷـﺘﻪ اول را‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮد آن را ﺑﺎ رﺷﺘﻪ دوم ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ رﺷﺘﻪ اول در ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ ﺑﺎ رﺷﺘﻪ دوم ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت ﺟﺪﻳﺪ ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٨١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Replace the string occurance‬‬ ‫;)"‪strNewData = strData.Replace("Hello", "Goodbye‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ‪ Hello‬اول ﺑﺎ ‪ Goodbye‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻧﻤﻴﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ‪ ،‬ﻋﺒﺎرﺗﻲ را وارد ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ‪ Hello‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻤﺎم ‪Hello‬ﻫﺎي ﻣﺘﻦ ﺑﺎ ‪ Goodbye‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ Hello‬را ﺑﺎ ‪ Goodbye‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻧﻪ ﻛﻠﻤﻪ ‪ hello‬را )ﻳﺎ ﻫﺮ ﺣﺎﻟﺖ دﻳﮕﺮي(‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻳﺎ ﺑﺰرﮔﻲ ﺣﺮوف ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي‪:‬‬ ‫در اﻧﺠﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﺮ روي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ و ﻳﺎ ذﺧﻴﺮه ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻮع داده اي آﻧﻬﺎ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ دﻳﮕﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮد و ﻳﺎ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻋـﺸﺎري را ﻧﻤـﻲ ﺗـﻮان ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻧﺴﺒﺖ داد‪ .1‬در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﮔﺮ ﻧﻮع ﻫﺎي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺑـﻪ ﻧـﻮع‬ ‫داده اي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ دﻳﮕﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع داده اي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ دو روش ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ :‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ و ﺑﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﺻﺮﻳﺢ‪ .‬در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ اﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻧـﻮع ﻣﻤﻜـﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺮﻳﺢ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع اﻋﺸﺎري را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﺻﺤﻴﺢ ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺗﺴﺎوي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎر ﻋﺪد از ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮود‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ از ﻧـﻮع اﻋـﺸﺎري ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺗﺴﺎوي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻮع از ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ ﻋﺪد اﻋﺸﺎري اﻣﻜﺎن از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋـﺎت وﺟـﻮد‬ ‫ﻧﺪارد و اﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﻛﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع داده اي ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺮﻳﺢ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‬ ‫‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي‬ ‫‪ (1‬در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬روي ﻣﻨﻮي ‪ File‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ‪ New Project‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Casting Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﻗﺮار داده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـﻪ ‪ btnCast‬و ‪Text‬‬ ‫آن را ﺑﻪ ‪ Cast‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳـﺮ را در‬ ‫آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void btnCast_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪ 1‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار آن ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎﻗﺪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻣﻘﺪار آن را در ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺮار داد‪.‬‬

‫‪٨٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

int intNumber = 2; double dblNumber = 3.4; intNumber = dblNumber; MessageBox.Show("The value of intNumber is: " + intNumber); } .‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ در ﺧﻂ ﺳﻮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‬4 :‫ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬btCast_Click ‫( ﻛﺪ ﻣﺘﺪ‬5 private void btnCast_Click(object sender, EventArgs e) { int intNumber = 2; double dblNumber = 3.4; dblNumber = intNumber; MessageBox.Show("The value of dblNumber is: " + dblNumber); } 2 ‫ ﺑﻪ ﻋﺪد‬dblNumber ‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬6 .‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‬ :‫( ﻛﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﺪ را ﻣﺠﺪداً ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ درآﻳﺪ‬7 private void btnCast_Click(object sender, EventArgs e) { int intNumber = 2; double dblNumber = 3.4; intNumber = (int)dblNumber; MessageBox.Show("The value of intNumebr is: " + intNumber); } ‫ ﺗﻐﻴـﺮ‬intNumber ‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛـﻪ ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬8 .‫ ﺷﺪه اﺳﺖ‬dblNumber ‫ﻛﺮده و ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻋﺪد‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

٨٣

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺑﺘﺪا ﺳﻌﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻋﺸﺎري را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﺑـﺎ اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺨﺶ اﻋﺸﺎر ﻋﺪد از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;‪intNumber = dblNumber‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The value of intNumber is: " +‬‬ ‫;)‪intNumber‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ ﺳﻌﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﺻﺤﻴﺢ را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻋﺸﺎري ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺣﺘﻤـﺎل‬ ‫از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻋﺸﺎري ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;‪dblNumber = intNumber‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The value of dblNumber is: " +‬‬ ‫;)‪dblNumber‬‬ ‫ﺑﺎ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ intNumber‬ﻳﻌﻨـﻲ ﻋـﺪد ‪ 2‬در ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ dblNumber‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻋﺸﺎري را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﺻـﺮﻳﺢ آن را ﺑـﻪ ﻋـﺪد‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در زﺑﺎن ‪ C#‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﭘﺮاﻧﺘﺰ )( اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻧـﻮع داده اي‬ ‫ﺧﺎص و ذﺧﻴﺮه آن‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻳﻚ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺳﭙﺲ داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻧﺎم ﻧﻮع داده اي ﻣﻘﺼﺪ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪:‬‬ ‫;‪intNumber = (int)dblNumber‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The value of intNumebr is: " +‬‬ ‫;)‪intNumber‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblNumber‬ﻛﻪ از ﻧﻮع ‪ double‬اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﺑـﻪ ﻧـﻮع داده اي ‪ int‬ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ و ﺳﭙﺲ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي از اﻳﻦ ﻧﻮع ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي رﺷﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻋﺪدي و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ رﺷﺘﻪ اي‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻋﺪد اﺳﺖ )ﻣﺎﻧﻨﺪ "‪ ("234.14‬را ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﺪد ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Parse‬در ﻧﻮع داده اي ﻋﺪد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ ،str1‬رﺷﺘﻪ اي ﺣﺎوي ﻳﻚ ﻋﺪد اﻋﺸﺎري اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ آن را در ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪dblNum1‬‬ ‫ﻛﻪ از ﻧﻮع اﻋﺸﺎري اﺳﺖ ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻊ )(‪ double.Parse‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫;)‪dblNum1 = double.Parse(str1‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻊ ‪ int.Parse‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻊ )(‪ ToString‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻋﺪدي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜـﺎل اﮔـﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblNumber‬را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ رﺷـﺘﻪ اي ذﺧﻴـﺮه ﻛﻨﻴـﺪ ﺑﺎﻳـﺪ از ﺗـﺎﺑﻊ )(‪dblNumber.ToString‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٨٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از اﻧﻮاع داده اي ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮد زﻳﺎدي دارد و اﺣﺘﻤﺎﻻً از آن زﻳﺎد اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧـﻮع ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎ ﻳـﻚ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﻲ دارﻧﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎرﻳﺦ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﻣﻴﺸﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺎرﻳﺦ روز‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Date Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒـﻪ اﺑـﺰار ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬ﺑـﻪ ﻓـﺮم ﺟﺪﻳـﺪ ﺧـﻮد اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫‪ btnDate‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Show Date‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬روي دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnDate_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪DateTime dteDate‬‬ ‫‪// Get the current date and time‬‬ ‫;‪dteDate = DateTime.Now‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dteDate.ToString(), "Date Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Show Date‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﺗﺎرﻳﺦ و ﺳـﺎﻋﺖ ﺟـﺎري را )ﺑـﺮ‬ ‫اﺳﺎس ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ( ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 11-3‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪٨٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻮع داده اي ‪ DateTime‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار را ﻛﻪ ﻣﻌﺮف ﻳﻚ ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن ﺧﺎص اﺳﺖ‪ ،‬در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از اﻳـﻦ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي از اﻳﻦ ﻧﻮع را اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﺑﺪﻫﻴﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Now‬در اﻳﻦ ﻧﻮع داده اي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻘﺪار ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪DateTime dteDate‬‬ ‫‪// Get the current date and time‬‬ ‫;‪dteDate = DateTime.Now‬‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺑﺮ اي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺘﺪ ‪ MessageBox.Show‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ‪ .NET‬ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﺗﺎﺑﻌﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ToString‬دارد ﻛـﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ را ﺑـﻪ رﺷـﺘﻪ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻣﻴﻜﻨـﺪ‪ .1‬در اﻳـﻦ ﺟـﺎ ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﻪ ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ dteDate‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ToString‬اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﺮده اﻳﻢ‪:‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dteDate.ToString(), "Date Demo‬‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗـﺎرﻳﺦ و زﻣـﺎن را در ﺧـﻮد ﻧﮕﻬـﺪاري ﻛﻨﻨـﺪ و‬ ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ﻛﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺶ آﻧﻬﺎ ﺑـﺮ روي ﺻـﻔﺤﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﻪ روﺷﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‪:‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﻳﻜﻲ از ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺗﺎرﻳﺦ را دﻳﺪﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي از ﻧﻮع ﺗﺎرﻳﺦ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ToString‬ﺑﻪ رﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 11-3‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑـﺮ اﺳـﺎس اﻳـﺮان‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ YYYY/MM/DD‬و زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﻳـﻦ ﻧﻴـﺰ ﻧﻤﻮﻧـﻪ دﻳﮕـﺮي از ﺗـﺎﺛﻴﺮ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺮ ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮاﺑـﺮ اﻧﮕﻠـﻴﺲ ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ در ﻗﺎﻟﺐ ‪ DD/MM/YYYY‬و زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺎرﻳﺦ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ در ﻫﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺻﻮرت ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد‪،‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ‪ .NET‬ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤـﻮي ﻛـﻪ ﺑﺨﻮاﻫـﺪ آن را‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻬﺎر روش ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺮاي ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‬ ‫‪ 1‬اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻛﻪ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﻣﻴﺸﻮﻳﻢ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﺻﻮرت‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ رﺷﺘﻪ اي را ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮف ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٨٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Date Demo‬در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮاي ‪ ،Form1‬ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬ ‫در زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Current Date is: " + dteDate,‬‬ ‫;)"‪"Date Demo‬‬ ‫‪// Display dates‬‬ ‫‪MessageBox.Show(dteDate.ToLongDateString(),‬‬ ‫;)"‪"Date Demo‬‬ ‫‪MessageBox.Show(dteDate.ToShortDateString(),‬‬ ‫;)"‪"Date Demo‬‬ ‫‪// Display times‬‬ ‫‪MessageBox.Show(dteDate.ToLongTimeString(),‬‬ ‫;)"‪"Date Demo‬‬ ‫‪MessageBox.Show(dteDate.ToShortTimeString(),‬‬ ‫;)"‪"Date Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ ،Show Date‬ﭘﻨﺞ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم اول ﺗﺎرﻳﺦ و زﻣﺎن را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫـﺪ‪ .‬ﻛـﺎدر دوم ﺗـﺎرﻳﺦ را ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ و ﻛﺎدر ﺳﻮم ﺗﺎرﻳﺦ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭼﻬﺎرم زﻣﺎن را ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻛﺎﻣـﻞ و ﻛـﺎدر‬ ‫آﺧﺮ زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﻫﻴﭻ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺒﻬﻤﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻧﺎم ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ واﺿﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﭼﻪ ﻛـﺎري اﻧﺠـﺎم‬ ‫ﻣﻴﺪﻫﺪ‪:‬‬ ‫‪// Display dates‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dteDate.ToLongDateString(), "Date Demo‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dteDate.ToShortDateString(),"Date Demo‬‬ ‫‪// Display times‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dteDate.ToLongTimeString(), "Date Demo‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dteDate.ToShortTimeString(),"Date Demo‬‬

‫‪٨٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

:DateTime ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي‬ ‫ در‬.‫ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻛﻪ اراﺋـﻪ ﻣـﻲ دﻫـﺪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‬،‫ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬DateTime ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع‬ .‫ ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‬،‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‬

DateTime ‫ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ .‫ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‬،‫ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ‬Date Demo ‫( اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬1 ‫ آن را ﺑﺮاﺑـــــﺮ‬Name ‫ ﺧﺎﺻـــــﻴﺖ‬،‫ اﺿـــــﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـــــﺪ‬Form1 ‫ دﻳﮕـــــﺮي ﺑـــــﻪ‬Button ‫( ﻛﻨﺘـــــﺮل‬2 ‫ روي‬.‫ ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‬Date Properties ‫ آن را ﺑﺮاﺑﺮ‬Text ‫ و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬btnDateProperties :‫دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ private void btnDateProperties_Click(object sender, EventArgs e) { // Declare variable DateTime dteDate; // Get the current date and time dteDate = DateTime.Now; // Display the various properties MessageBox.Show("Month: " + dteDate.Month, "Date Demo"); MessageBox.Show("Day: " + dteDate.Day, "Date Demo"); MessageBox.Show("Year: " + dteDate.Year, "Date Demo"); MessageBox.Show("Hour: " + dteDate.Hour, "Date Demo"); MessageBox.Show("Minute: " + dteDate.Minute, "Date Demo"); MessageBox.Show("Second: " + dteDate.Second, "Date Demo"); MessageBox.Show("Day of week: " + dteDate.DayOfWeek, "Date Demo"); MessageBox.Show("Day of year: " + dteDate.DayOfYear, "Date Demo"); } ‫ ﻳﻚ ﺳﺮي ﻛﺎدرﻫﺎي ﭘﻴﻐﺎم ﻣﺘﻮاﻟﻲ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﻐـﺎم ﻫـﺎي‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬3 .‫واﺿﺤﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‬

٨٨

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﻢ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﺒﻬﻤﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ واﺿـﺢ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ،Hour‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎل از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Year‬و ‪ ...‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل آن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳـﻦ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻣـﺸﻜﻼت ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺦ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎل ‪ 2000‬ﺑﻮد ﻛﻪ در آن ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﻣﺜﻼ‪ ،‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻛﺒﻴﺴﻪ ﻫﻤﻮاره ﻣﺸﻜﻼت زﻳﺎدي را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎ اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪادي از ﺗﻮاﺑﻊ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻧﻮع داده اي ‪ Date‬ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺎده ﺗﺮ ﺷﺪن ﻛﺎر ﺑﺎ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻛﺒﻴﺴﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺨﻬﺎي ﺧﺎص‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Date Demo‬در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnDateManipulation‬و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Date Manipulation‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnDateManipulation _Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪DateTime dteStartDate‬‬ ‫;‪DateTime dteChangedDate‬‬ ‫‪// Start off in 2400‬‬ ‫;)‪dteStartDate = new DateTime(2400, 2, 28‬‬ ‫‪// Add a day and display the results‬‬ ‫;)‪dteChangedDate = dteStartDate.AddDays(1‬‬ ‫‪MessageBox.Show(dteChangedDate.ToLongDateString(),‬‬ ‫;)"‪"Date Demo‬‬ ‫‪// Add some months and display the results‬‬

‫‪٨٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

dteChangedDate = dteStartDate.AddMonths(6); MessageBox.Show(dteChangedDate.ToLongDateString(), "Date Demo"); // Subtract a year and display the results dteChangedDate = dteStartDate.AddYears(-1); MessageBox.Show(dteChangedDate.ToLongDateString(), "Date Demo"); } ‫ ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم اوﻟـﻲ ﺗـﺎرﻳﺦ‬.‫ ﺳﻪ ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم را ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬3 .‫ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد‬2399/2/28 ‫ و ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺳﻮم‬،2400/8/28 ‫ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم دوﻣﻲ ﺗﺎرﻳﺦ‬،2400/2/29

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ :‫ در زﻳﺮ ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ از آﻧﻬﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‬.‫ ﻣﺘﺪﻫﺎي زﻳﺎدي ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺮ روي ﺗﺎرﻳﺦ دارد‬DateTime ‫ﻧﻮع داده اي‬ // Add a day and display the results dteChangedDate = dteStartDate.AddDays(1); MessageBox.Show(dteChangedDate.ToLongDateString(), "Date Demo"); // Add some months and display the results dteChangedDate = dteStartDate.AddMonths(6); MessageBox.Show(dteChangedDate.ToLongDateString(), "Date Demo"); // Subtract a year and display the results dteChangedDate = dteStartDate.AddYears(-1); MessageBox.Show(dteChangedDate.ToLongDateString(), "Date Demo"); ‫ ﺑﺮاي ﻛﻢ ﻛﺮدن از اﻳـﻦ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ‬،‫ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‬.‫ ﻣﺎه و ﻳﺎ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‬،‫اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن روز‬ ،AddHours :‫ ﻣﺘــﺪﻫﺎي ﻣﻬــﻢ دﻳﮕــﺮ در اﻳــﻦ ﻧــﻮع داده اي ﻋﺒﺎرﺗﻨــﺪ از‬.‫ﻳــﻚ ﻋــﺪد ﻣﻨﻔــﻲ را ﺑــﻪ اﻳــﻦ ﺗﻮاﺑــﻊ ارﺳــﺎل ﻛــﺮده اﻳــﻢ‬ .AddMiliseconds ‫ و‬AddSeconds ،AddMinutes

:‫ﺑﻮﻟﻴﻦ‬

٩٠

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺎ ﻧﻮع ﻫـﺎي داده اي ‪ String ،Double ،float ،int‬و ‪ DateTime‬آﺷـﻨﺎ ﺷـﺪﻳﺪ‪ .‬ﻧـﻮع داده اي ﻣﻬـﻢ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺤﻮه ﻛﺎر ﺑﺎ آن را ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪ Boolean ،‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻧﻮع داده اي‪،‬ﺑﺎ ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد ﺗـﺮﻳﻦ ﻧـﻮع ﻫـﺎي داده اي در‬ ‫‪ .NET‬آﺷﻨﺎ ﺷﺪه اﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻮﻟﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪) True‬درﺳﺖ( و ﻳـﺎ ‪) False‬ﻏﻠـﻂ( را داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎي ‪ Boolean‬ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺻﺤﺖ ﻳﻚ ﺷﺮط را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ )ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺮط ﻫﺎ در ﻓـﺼﻞ ‪ 4‬ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ(‪.‬‬

‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﺤﺪود ﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺣﺎﻓﻈﻪ آن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ و ﻛﺎرآﻣـﺪ ﺗـﺮﻳﻦ ﻧﺤـﻮ از اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ )از ﻫﺮ ﻧﻮﻋﻲ( ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺮوزه‪ ،‬ﺑﻪ دو دﻟﻴﻞ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬دﻟﻴـﻞ اول اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫـﺎي‬ ‫اﻣﺮوزي ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺣﺎﻓﻈﻪ دارﻧﺪ‪ .‬از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻻزم ﺑﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را در ‪ 32‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳـﺖ از ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺟـﺎ‬ ‫ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬دﻟﻴﻞ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎي اﻣﺮوزي ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻛﺪﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎراﻳﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫دودوﻳﻲ‪:‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻫﺮ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ دودوﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺮ داده اي را ﻛﻪ ﺷـﻤﺎ در ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻗﺎﻟﺐ ﺻﻔﺮ و ﻳﻚ ذﺧﻴﺮه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ‪ 27‬را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻳﺎ دودوﻳﻲ اﻳﻦ ﻋﺪد ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ‪ 11011‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ اﻋﺪاد در ﺗﻮاﻧﻲ از دو ﺿﺮب ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮدار ﺷﻜﻞ ‪ 12-3‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻋﺪد ‪ 27‬را ﺑﻬﺘﺮ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ده دﻫﻲ و در ﺳﻴﺴﺘﻢ دودوﻳﻲ ﻳﺎ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﺑﺘﺪا اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻘﺪاري ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 10‬ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﺳﻴﺴﺘﻢ ده دﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ارزش ﻫﺮ ﻋﺪد‪ ،‬ﻫﺮ رﻗﻢ از آن در ﺗﻮاﻧﻲ از ده ﺿﺮب ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اوﻟﻴﻦ رﻗﻢ ﻋﺪد از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ در ده ﺑﻪ ﺗﻮان ﺻﻔﺮ ﺿﺮب ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﻋـﺪد دوم‬ ‫در ده ﺑﻪ ﺗﻮان ﻳﻚ ﺿﺮب ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﻋﺪد ﺳﻮم در ده ﺑﻪ ﺗﻮان دو ﺿﺮب ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ روش در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻫﻢ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻋﺪد در ﻣﺒﻨﺎي دو ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪد در ﻣﺒﻨـﺎي ده‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ رﻗﻤﻬـﺎ را از ﺳـﻤﺖ‬ ‫راﺳﺖ ﻳﻜﻲ ﻳﻜﻲ ﺟﺪا ﻛﻨﻴﺪ و در دو ﺑﻪ ﺗﻮان ﺷﻤﺎره ﻣﻜﺎن ﻋﺪد ﺿﺮب ﻛﻨﻴﺪ )ﻋﺪد اول از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ در ﻣﻜﺎن ﺻﻔﺮم‪ ،‬ﻋﺪد دوم در ﻣﻜﺎن‬ ‫ﻳﻜﻢ و ‪ ...‬ﻗﺮار دارد(‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺗﻤﺎم اﻋﺪاد ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻋﺪدي ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳـﺪ‪ ،‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫﻨـﺪه ﻫﻤـﺎن ﻋـﺪد در‬ ‫ﻣﺒﻨﺎي ده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٩١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 10‬ﻫﺮ رﻗﻢ ﺿﺮﻳﺒﻲ از ﻳﻜﻲ از ﺗﻮاﻧﻬﺎي ‪ 10‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ از ارﻗﺎم ﻛﻪ در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 10‬ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه‬ ‫اﻧﺪ ﭼﻪ ﻋﺪدي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ رﻗﻢ اول را در ‪ 10‬ﺑﻪ ﺗﻮان ‪ ،0‬رﻗﻢ دوم را در ‪ 10‬ﺑﻪ ﺗﻮان ‪ 1‬و ‪ ...‬ﺿﺮب ﻛﺮده و ﺣﺎﺻﻞ را ﺑﺎ‬ ‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 2‬ﻳﺎ اﻋﺪاد ﺑﺎﻳﻨﺮي‪ ،‬ﻫﺮ رﻗﻢ ﺿﺮﻳﺒﻲ از ﻳﻜﻲ از ﺗﻮاﻧﻬﺎي ‪ 2‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ارﻗﺎم در ﻣﺒﻨﺎي ‪ 2‬ﭼﻪ ﻋـﺪدي‬ ‫را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ رﻗﻢ اول را در ‪ 2‬ﺑﻪ ﺗﻮان ‪ ،0‬رﻗﻢ دوم را در ‪ 2‬ﺑﻪ ﺗﻮان ‪ 1‬و ‪ ...‬ﺿﺮب ﻛﺮده و ﺣﺎﺻﻞ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪12-3‬‬

‫ﺑﻴﺘﻬﺎ و ﺑﺎﻳﺖ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ رﻗﻢ ﺑﺎﻳﻨﺮي‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﻴﺖ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﻴﺖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده اﺳـﺖ و ﻓﻘـﻂ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ داراي ﻣﻘﺪار درﺳﺖ و ﻳﺎ ﻏﻠﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار در ﻣﺪارﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻦ و ﻳﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺟﺮﻳـﺎن ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از ﺷﻜﻞ ‪ 12-3‬ﻫﺸﺖ ﺑﻴﺖ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻫـﺸﺖ ﺑﻴـﺖ در ﻛﻨـﺎر‬ ‫ﻫﻢ ﻳﻚ ﺑﺎﻳﺖ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺖ واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻴﺮود‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﻳﺎ ‪ KB‬از ‪ 1024‬ﺑﺎﻳﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ 1000‬از ‪ 1024‬ﺑﺎﻳﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫‪ 1024‬ﺗﻮاﻧﻲ از دو اﺳﺖ ) دو ﺑﻪ ﺗﻮان ده(‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ اﻋﺪاد در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ در ﻣﺒﻨﺎي دو ذﺧﻴﺮه ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻧﮕﻬـﺪاري ‪ 1024‬راﺣـﺖ ﺗـﺮ از‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ‪ 1000‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ‪ 1000‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻛﻪ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ده دﻫﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ راﺣﺖ ﺗﺮ از ‪ 1024‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﻳﺎ ‪ MB‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1024‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﻳﺎ ‪ 1048576‬ﺑﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﮔﻴﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ‪ 1024‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳـﺖ ﻳـﺎ ‪1073741824‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺖ اﺳﺖ )دو ﺑﻪ ﺗﻮان ﺳﻲ(‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺮا ﺑﺎﻳﺖ ﺑﺮاﺑﺮ دو ﺑﻪ ﺗﻮان ﭼﻬﻞ و ﭘﺘﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﺑﺮاﺑﺮ دو ﺑﻪ ﺗﻮان ﭘﻨﺠﺎه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ آﻳﺪ؟ ﺧﻮب‪ ،‬داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎت را ذﺧﻴﺮه ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤـﻚ ﻛﻨـﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻬﺘﺮ ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ ‪ 256‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاﺑـﺮ ‪2147483648‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻫﺴﺘﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺎدﻳﺮ‪:‬‬

‫‪٩٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي اﻣﺮوزي ‪ 32‬ﺑﻴﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ داده ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 32‬ﺑﻴﺖ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻋﺪادي ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ دﻳﺪﻳﺪ ﻫﻤﮕﻲ اﻋﺪاد ﻫﺸﺖ ﺑﻴﺘﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻳﻚ ﻋﺪد ﻫﺸﺖ ﺑﻴﺘﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻘﺪاري را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﮕﻬـﺪاري ﻛـﺮد ﺑـﻪ ﺻـﻮرت زﻳـﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪1*128 + 1*64 + 1*32 + 1*16 + 1*8 + 1*4 + 1*2 + 1*1 = 256‬‬ ‫ﻫﺮ ﻋﺪد ‪ 32‬ﺑﻴﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮي در ﻣﺤﺪوده ‪ -2147483647‬ﺗﺎ ‪ 2147483647‬را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺣـﺎل اﮔـﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﻳـﻚ ﻋـﺪد‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ‪ 32 .NET ،‬ﺑﻴﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﻋﺪاد در ﺑﺎزه اي ﻛﻪ ﮔﻔﺘـﻪ ﺷـﺪ را‬ ‫در آن ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ‪ 256‬ﻣﮕﺎﺑﺎﻳـﺖ ﺣﺎﻓﻈـﻪ داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ‪ 67108864‬ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ را در آن ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ زﻳﺎد ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳـﺪ‪ .‬اﻣـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ دو ﻧﻜﺘـﻪ را در ﻧﻈـﺮ داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮﻫﺎ ﻛﻪ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﻣﻴﺸﻮﻳﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻓﻀﺎ اﺷـﻐﺎل ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪.‬‬ ‫دوم اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ و ﻧﺒﺎﻳﺪ آن را ﻫﺪر ﺑﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻳﻚ ﻋﺪد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻴﻜﺮدﻳﺪ‪:‬‬ ‫;‪double dblNumber‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻳﻚ ﻋﺪد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﺑﻪ ‪ 64‬ﺑﻴﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪ 33554432‬ﻋﺪد اﻋـﺸﺎري ﺑـﺎ‬ ‫دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ‪ 32‬ﺑﻴﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﻧﺼﻒ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗﺖ ﻣﻀﺎﻋﻒ و ﺑـﻪ‬ ‫اﻧﺪازه ي اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﻓﻀﺎ ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻪ در آن ‪ 1‬را ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ‪ 249‬و ﻳﺎ ‪ ،2147483647‬دﻗﻴﻘﺎ ‪ 32‬ﺑﻴﺖ از ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ را‬ ‫اﺷﻐﺎل ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬اﻧﺪازه ﻋﺪد ﻫﻴﭻ ﺗﺎﺛﻴﺮي در اﻧﺪازه ﻓﻀﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه آن ﻧﺪارد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﺪر رﻓـﺘﻦ ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ رﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺗﺼﻮر ﻣﻴﻜﻨﺪ اﻋﺪاد از ﻧﻮع ﻳﻜﺴﺎن ﻓﻀﺎي ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻧﻴـﺎز دارﻧـﺪ‪ .‬در ﻏﻴـﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﺻﻮرت‪ ،‬ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;"!‪string strData = "Hello, World‬‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼف اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ و اﻋﺸﺎري‪ ،‬رﺷﺘﻪ ﻫﺎ داراي ﻃﻮل ﺛﺎﺑﺘﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺎراﻛﺘﺮ دو ﺑﺎﻳﺖ ﻳﺎ ‪ 16‬ﺑﻴﺖ از ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈـﻪ را‬ ‫اﺷﻐﺎل ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ي ‪ 13‬ﻛﺎراﻛﺘﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ‪ 26‬ﺑﺎﻳﺖ ﻳﺎ ‪ 208‬ﺑﻴﺖ ﻓﻀﺎ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ .‬ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي‬ ‫ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺘﺮ ﻣﺜﺎل زدﻳﻢ ﺣﺪود دو ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻛﺎراﻛﺘﺮ را ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ و ﻳﺎ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺗﺎزه ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﻮع ذﺧﻴﺮه داده ﻫﺎ در ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري رﺷﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ در آن ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ‪:‬‬

‫‪٩٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;"‪string strData = "65536‬‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻳﻦ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ در ﻗﺎﻟﺐ رﺷﺘﻪ‪ ،‬از ‪ 10‬ﺑﺎﻳﺖ ﻳﺎ ‪ 80‬ﺑﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﺑـﺎ ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻤﺘﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﻋﺪدي در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎ ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺧﺎص ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ذﺧﻴﺮه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﻣﺘﻦ در ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﻮﻧﻴﻜﺪ‪ 1‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻳﻚ ﻛﺪ ﺧﺎص داده ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﺮ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻳﻚ ﻛﺪ از ‪ 0‬ﺗﺎ ‪ 65535‬دارد و ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه آن ﻛـﺎراﻛﺘﺮ در ﺣﺎﻓﻈـﻪ‪ ،‬ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﻌﺎدل آن ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در زﻳﺮ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺎراﻛﺘﺮ را در رﺷﺘﻪ ﺑﺎﻻ آورده اﻳﻢ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫"‪ "6‬ﻳﻮﻧﻴﻜﺪ ‪ 54‬ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻣﻌﺎدل آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0000000000110110‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫"‪ "5‬ﻳﻮﻧﻴﻜﺪ ‪ 53‬ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻣﻌﺎدل آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0000000000110101‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫"‪ "5‬ﻳﻮﻧﻴﻜﺪ ‪ 53‬ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻣﻌﺎدل آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0000000000110101‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫"‪ "3‬ﻳﻮﻧﻴﻜﺪ ‪ 51‬ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻣﻌﺎدل آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0000000000110011‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫"‪ "6‬ﻳﻮﻧﻴﻜﺪ ‪ 54‬ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺎﻳﻨﺮي ﻣﻌﺎدل آن ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0000000000110110‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪن ﺑﻪ دو ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ‪ 5‬رﻗﻢ در ﻗﺎﻟﺐ رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ‪ 80‬ﺑﻴﺖ ﻓﻀﺎ ﻧﻴـﺎز دارﻳـﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﻋﺪد ﺑﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫;‪int intNumber = 65536‬‬ ‫ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻋﺪد در ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺎﻳﻨﺮي در ﺣﺎﻓﻈﻪ ذﺧﻴﺮه ﻣﻴﺸﻮد و از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ‪ 32‬ﺑﻴﺖ ﻓﻀﺎ را اﺷﻐﺎل ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻋﺪد ﻫﻢ ‪ 32‬ﺑﻴﺖ ﻓﻀﺎ در ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺷﻐﺎل ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 80‬ﺑﻴﺖ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ رﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺪﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺗﻜﻪ ﻛﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﻫﻢ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴـﺸﻮﻧﺪ ﺑـﻪ دو دﻟﻴـﻞ اﻫﻤﻴـﺖ زﻳـﺎدي‬ ‫دارﻧﺪ‪ .‬دﻟﻴﻞ اول اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑﻬﺘـﺮ درك ﺷـﻮد‪ .‬دوم‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﻛﺪﻫﺎ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﻛﺪﻫﺎ ﺑﻪ اﻧﺪازه اي ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ آﺧﺮ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫وﻗﺖ ﺧﻮد را ﺻﺮف آن ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﻠﻲ آن را ﺗﻬﻴﻪ ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ ﺟﺰﺋﻴـﺎت ﻫـﺮ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ را ﺑﻪ ﻛﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﻞ ﺑﺨﺸﻬﺎي اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار دادن اﻳﻦ ﻛـﺪﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﺧﻄﻬﺎي اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﻠﻲ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل "ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺎز ﻛﻦ"‪" ،‬ﻳﻚ ﻣـﺘﻦ‬ ‫را روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﺪه"‪" ،‬ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ را ﭼﺎپ ﻛﻦ" و ﻳﺎ ﻣﻮاردي از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‪.‬‬ ‫داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻮردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬اﻫﻤﻴﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮدن‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻮﭼﻚ و ﺗﺎﺛﻴﺮ آن در ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫‪Unicode‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ ي اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﭼﺮا و ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ از ﻣﺘـﺪﻫﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﺮا از ﻣﺘﺪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫در اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز دارد را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﻣﺘﻨﻲ و ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻫﺮ دو ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎدﻳﺮ ورودي ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎ ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داﺷﺘﻦ ﻣﻘﺪار ورودي ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ورودي و ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺳﺮي اﻃﻼﻋﺎت دروﻧﻲ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل داﻧﺴﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ( ﺳﻌﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﺪ‪ ،‬در اﺻﻄﻼح داده ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﺳﺘﺎده اﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ داده ﻫﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴـﺸﻮد‪ .‬در‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ و داده ﻫﺎي ﻣـﻮرد ﻧﻴـﺎز آن‬ ‫را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ آن ﻣﻴﻔﺮﺳﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺒﻞ ﻫﻢ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬دﻟﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺑﺘـﺪا‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ را ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺪﻫﺎ را ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑـﺎر در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎي زﻳﺎدي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت ﺧـﻮد ﻧﻴـﺎز‬ ‫دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺤﻴﻂ داﻳﺮه را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻌﻀﻲ از ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻣﺎ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺤﻮه ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺤﻴﻂ داﻳـﺮه را ﺑﺪاﻧﻨـﺪ‪،‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﺘﺪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﺪي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺤﻴﻂ ﻳﻚ داﻳﺮه را ﺑـﺎ داﻧـﺴﺘﻦ ﺷـﻌﺎع آن‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﻴﺎز ﺑﻮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻧﻴـﺎزي‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺪي ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎر ﻣﺸﺨﺺ را اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﺪ را ﻣﻲ ﻧﻮﻳـﺴﻴﺪ و ﭼﻨـﺪ ﺑـﺎر از آن اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺤﻴﻂ ﻳﻚ داﻳﺮه ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 100‬را ﺑﺪاﻧﺪ و ﻗﺴﻤﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﺤـﻴﻂ ﻳـﻚ داﻳـﺮه ﺑـﻪ‬ ‫ﺷﻌﺎع ‪ .200‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻌﺎع داﻳﺮه را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ از ورودي ﺑﮕﻴﺮد و ﺳﭙﺲ ﻣﺤﻴﻂ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ در ﻫﺮ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻳﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ و ﻳـﺎ ﻫـﻴﭻ ﻣﻘـﺪاري را ﺑﺮﻧﮕﺮداﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻣﺘـﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻣﻘـﺪاري را‬ ‫ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ‪ 1‬و ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﻧﻤﻴﮕﺮداﻧﻨﺪ ﻳﻚ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ 2‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن دﻳﺪه اﻳﺪ‪:‬‬

‫‪Function‬‬ ‫‪Subroutine‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ ،‬از ﻣﺘﺪﻫﺎي زﻳﺎدي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜـﺎل ﻛـﺪ‬ ‫زﻳﺮ را ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnAdd_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Define a variable for intNumber‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫‪// Set the initial value‬‬ ‫;‪intNumber = 27‬‬ ‫‪// Add 1 to the value of intNumber‬‬ ‫;‪intNumber = intNumber + 1‬‬ ‫‪// Display the new value of intNumber‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The value of intNumber + 1 = " +‬‬ ‫;)"‪intNumber, "Variables‬‬ ‫}‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ اﺳﺖ زﻳﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﺪ ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪي ﻣﺠﺰا اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠـﺎ اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ ﻋﺪد ﻳﻚ را ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ void‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ void‬ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣـﻲ ﮔﻮﻳـﺪ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺘﺪي ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ‪ void‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮع ﻣﻘـﺪاري ﻛـﻪ ﺑﺮﮔـﺸﺖ‬ ‫داده ﻣﻲ ﺷﻮد را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪ int‬ﻳﺎ ‪ double‬ﻳﺎ ‪ .(...‬ﻫﺮ دﺳﺘﻮري ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻋﻼﻣﺖ آﻛﻮﻻد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺟﺰﺋـﻲ از ﺑﺪﻧـﻪ‬ ‫ي ﻣﺘﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد )اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺳﻂ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ(‪:‬‬ ‫)‪private void btnAdd_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫‪(1‬‬

‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬

‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ‪ ،‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ private‬را در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪ .‬درﺑﺎره اﻳﻦ ﻛﻠﻤـﻪ در ﻓـﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌـﺪي ﺑـﻪ ﺗﻔـﺼﻴﻞ‬ ‫ﺑﺤﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﻼ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﺸﻮد اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻮاﺑﻊ و ﻳﺎ ﻣﺘﺪﻫﺎي دﻳﮕـﺮ داﺧـﻞ ﻫﻤـﺎن‬ ‫ﺑﺨﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ void‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ‪ void‬ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ‪ btnAdd_Click‬روﺑﺮو ﻣﻴﺸﻮﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺣﺪس زده ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﻧﺎم‬ ‫ﻣﺘﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻣﻮرد در ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ دو‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول‪ sender ،‬از ﻧﻮع ‪ object‬اﺳﺖ و ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوم ‪ e‬از ﻧـﻮع ‪EventArgs‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﺒﺎرت را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ و ﺳﭙﺲ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺘﻔﺎوت ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٩٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﺎم آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Three Buttons‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اول دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void button1_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬ ‫)(‪private void SayHello‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display a message box‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Hello, World!", "Three Buttons‬‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﻲ را ﺑﺎ ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮ روي ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ دﻛﻤـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﻋﺒﺎرت !‪ Hello, World‬را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮ روي ﻳﻚ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺗﺎﺑﻌﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void button1_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫}‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ روي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺻﻄﻼﺣﺎ ﻳﻚ روﻳﺪاد‪ 1‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رخ داده اﺳـﺖ‪ .‬وﻳـﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻛﺪي را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻨﮕﺎم رخ دادن روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ اﻳﻦ دﻛﻤﻪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕـﺮ وﻳـﮋوال‬ ‫‪ C#‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ روي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻓﻌﻼ در ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ روﻳﺪادﻫﺎ و ﻧﺤﻮه اﺳـﺘﻔﺎده از آﻧﻬـﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ آﺷـﻨﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪Event‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﺑﻴﺮون از اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺪ دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪private void SayHello‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display a message box‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Hello, World!", "Three Buttons‬‬ ‫}‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳﺪ‪ SayHello ،‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ دو آﻛﻮﻻد ﻣﺘﺪ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺟﺰﺋﻲ از ﻛﺪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴـﺸﻮد‬ ‫و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﺟﺮا ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻛﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣﺘﺪ ‪ button1_Click‬را اﺟﺮا ﻣﻴﻜﻨـﺪ و اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻧﻴﺰ ‪ SayHello‬را اﺣﻀﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻛﺪ داﺧﻞ ﻣﺘﺪ ‪ SayHello‬اﺟﺮا ﻣﻴـﺸﻮد‬ ‫و ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫)‪private void button1_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬ ‫ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻘﺪاري ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺎﺑﻊ و ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده از آن آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻣﺘﺪي‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ؟ در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﻣﺘﺪﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﭘﺮوژه ﻗﺒﻠﻲ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ‪ ،‬آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دوم دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void button2_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺳﻮم دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﻛﺪ زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void button3_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬

‫‪٩٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (4‬ﺣﺎﻻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم ﻳﻜـﺴﺎﻧﻲ را‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺘﺪ ‪ SayHello‬را در ﺑﺨﺶ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﻣﻴﺸﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪private void SayHello‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display a message box‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("I have changed!", "Three Buttons‬‬ ‫}‬ ‫‪ (6‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺠﺪدا اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﻣﻮرد ﻧﻤﺎﻳﺶ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن‪ ،1‬ﻣﺘﺪ ‪ SayHello‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void button1_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬ ‫)‪private void button2_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬

‫)‪private void button3_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call your method‬‬ ‫;)(‪SayHello‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از اﺳﻢ اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل روﻳﺪاد ﻳﻜﻲ از دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﻬﺎي روي ﻓﺮم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪ Event Handler ،‬ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٩٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد ﻣﺘﺪ ‪ SayHello‬را ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺘﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑـﻪ ﻫـﺮ‬ ‫ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﻋﻤﺎل ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺤـﻮي ﻣﻨﻄﻘـﻲ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺮ روي ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﻣـﻮرد ﺷـﻤﺎ را از‬ ‫وارد ﻛﺮدن ﻛﺪﻫﺎي ﻳﻜﺴﺎن و ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻜﺮاري ﻧﻴﺰ ﻧﺠﺎت ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪:‬‬ ‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺪي ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﺑﻌﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻳﻚ داﻳﺮه‬ ‫را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﻌﺎع آن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﮕﻮرﻳﺘﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﺷﻌﺎع را ﺑﻪ ﺗﻮان دو ﺑﺮﺳﺎن‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻧﺘﻴﺠﻪ را در ﻋﺪد ﭘﻲ ﺿﺮب ﻛﻦ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Three Buttons‬ﻛﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﺳﺎﺧﺘﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺟﺪﻳﺪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻛـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ )اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ ﻣﻘـﺪاري را ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي ﻓﺮاﺧـﻮان‬ ‫ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود(‪.‬‬ ‫‪// CalculateAreaFromRadius - find the area of a circle‬‬ ‫)‪private double CalculateAreaFromRadius(double radius‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪double dblRadiusSquared‬‬ ‫;‪double dblResult‬‬ ‫‪// Square the radius‬‬ ‫;‪dblRadiusSquared = radius * radius‬‬ ‫‪// Multiply it by pi‬‬ ‫;‪dblResult = dblRadiusSquared * Math.PI‬‬ ‫‪// Return the result‬‬ ‫;‪return dblResult‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ در ﻣﺘﺪ ‪ button1_Click‬را ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺟﺎي آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void button1_Click(object sender, EventArgs e‬‬

‫‪١٠٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪double dblArea‬‬ ‫‪// Calculate the area of a circle with radius 100‬‬ ‫;)‪dblArea = CalculateAreaFromRadius(100‬‬ ‫‪// Print the results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dblArea, "Area‬‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Button1‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 13-3‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪:‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-3‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻣﺠﺰا ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ CalculateAreaFromRadius‬ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private double CalculateAreaFromRadius(double radius‬‬ ‫{‬ ‫}‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺪي ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو آﻛﻮﻻد ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺪﻧﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود و ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ اﺟﺮا ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ double radius‬ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ از ﻧﻮع ‪ double‬را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .NET ،‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ را در اﺧﺘﻴﺎر آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از آن در اﻧﺠﺎم دﺳﺘﻮرات ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺑﺪﻧﻪ ﻣﺘﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ در اﻳﻦ ﻓﻀﺎ ﻛﭙﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤـﻞ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻫﺮ ﺗﻐﻴﺮي ﻛﻪ ﻣﺘﺪ در ﻣﻘﺪار ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺻﻠﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم اﺣﻀﺎر ﻣﺘﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ radius‬در ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺘﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻘﺪار ارﺳﺎﻟﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ در آن ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ‪ 200‬ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ارﺳﺎل ﺷﻮد ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷـﺪه ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ 200‬ﺧﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي ﻣﺘﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ radius‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻘﺪار آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 200‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪double radius = 200‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﻜﻼت اﻳﻦ روش اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻧﺪازه ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﺑـﺰرگ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻛﭙـﻲ ﻛـﺮدن آن در از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺻـﻠﻲ در ﺣﺎﻓﻈـﻪ ي‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻣﺘﺪ زﻣﺎن زﻳﺎدي را ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺎﻓﻈﻪ ي زﻳﺎدي اﺷﻐﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣـﻲ ﺗـﻮان‬

‫‪١٠١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﺑﺰرگ را ﺑﻪ روش دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم ارﺟﺎع‪ 1‬ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ارﺟﺎع ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﺎراﻣﺘﺮ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ ref‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ارﺟﺎع ﺑﻪ ﻳـﻚ ﻣﺘـﺪ ارﺳـﺎل ﺷـﻮد‪،‬‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻣﻘﺪار ﭘﺎراﻣﺘﺮ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ﻣﺘﺪ ﻛﭙﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺑﻠﻜﻪ آدرس ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺻﻠﻲ در ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺘـﺪ ﻓﺮﺳـﺘﺎده ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫـﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻛﻪ ﻣﺘﺪ در ﻣﻘﺪار ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺻﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ و ﻣﻘﺪار آن ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻤﻪ ‪ double‬ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻧﺎم ﻣﺘﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ﻋﺪد اﻋﺸﺎري ﺑﺎ دﻗـﺖ ﻣـﻀﺎﻋﻒ ﺑـﻪ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ آن اﺣﻀﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪:‬‬ ‫)‪private double CalculateAreaFromRadius(double radius‬‬ ‫ﺣﺎﻻ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻪ ﺧﻮد ﻣﺘﺪ ﻧﮕﺎه دﻗﻴﻘﺘﺮي ﺑﻲ اﻧﺪازﻳﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ‪ ،‬ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻳﻚ داﻳﺮه ﺑﺎﻳﺪ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ‬ ‫زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻋﺪدي ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺷﻌﺎع داﻳﺮه اﺳﺖ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻋﺪد را ﺑﻪ ﺗﻮان دو ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎﺻﻞ را در ﻋﺪد ﭘﻲ ﺿﺮب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫و ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺪﻧﻪ ﻣﺘﺪ اﻧﺠﺎم داده اﻳﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪double dblRadiusSquared‬‬ ‫;‪double dblResult‬‬ ‫‪// Square the radius‬‬ ‫;‪dblRadiusSquared = radius * radius‬‬ ‫‪// Multiply it by pi‬‬ ‫;‪dblResult = dblRadiusSquared * Math.PI‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت ‪ Math.PI‬در ﻛﺪ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻘﺪار ﻋﺪد ﭘﻲ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺧﻂ آﺧﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮاﺧﻮان ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﺪ زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Return the result‬‬ ‫;‪return dblResult‬‬ ‫ﻛﺪي ﻛﻪ در ﻣﺘﺪ ‪ button1_Click‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺒﻠﻲ را اﺣﻀﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه ﺗﻮﺳـﻂ ﺗـﺎﺑﻊ را ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫‪Reference‬‬

‫‪1‬‬

‫‪١٠٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪double dblArea‬‬ ‫‪// Calculate the area of a circle with radius 100‬‬ ‫;)‪dblArea = CalculateAreaFromRadius(100‬‬ ‫‪// Print the results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(dblArea, "Area‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ dblArea‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ داﻳﺮه را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ دارد‪ .‬ﺑﻌﺪ‬ ‫از ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ از آن را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آﺧﺮ ﻧﺎم ﺗﺎﺑﻊ آﻣﺪه اﻧـﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺗﺎﺑﻊ را ﺑﻪ آن ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﺪ و آن ﻫـﻢ ﺷـﻌﺎع داﻳـﺮه‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت آن ﺗﻤﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛـﻪ ﻣـﺴﺎﺣﺖ داﻳـﺮه‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ dblArea‬ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﺑﻪ روش ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺎم ﺑﺮاي ﻣﺘﺪ‪:‬‬ ‫در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻳﻚ ﺳﺮي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺗﻮاﺑﻊ و ﻣﺘﺪﻫﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺘﺨـﺎب ﻧـﺎم ﺑـﺮاي ﻣﺘـﺪ‬ ‫آﻧﻬﺎ را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن راﺣﺖ ﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺪﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد را ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮي ﻣﻨﺘﻘـﻞ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﻣﺘﺪﻫﺎ از روش ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﭘﺎﺳﻜﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻘﻂ اوﻟﻴﻦ ﺣـﺮف ﻧـﺎم ﻫـﺮ ﻣﺘـﺪ را ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﺑﺰرگ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺎ ﺗﺮ ﺷﺪن ﻛﺪﻫﺎ در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬اﺳـﺖ و ﻫـﻴﭻ اﺟﺒـﺎري در آن‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺜﺎل ﻫﺎي زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪CalculateAreaFromRadius‬‬ ‫‪OpenXmlFile‬‬ ‫‪GetEnvironmentValue‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺣﺘﻲ در ﻣﻮاردي ﻛﻪ از ﺣﺮوف ﻣﺨﻔﻒ ﻫﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ )‪ XML‬در ﻣﺜﺎل دوم( ﺗﻤﺎم ﺣﺮوف ﺑﻪ ﺟﺰ‬ ‫ﺣﺮف اول ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬رﻋﺎﻳﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺜـﻞ ‪ C#‬ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻛـﻮﭼﻜﻲ و ﺑﺰرﮔـﻲ ﺣـﺮوف‬ ‫ﺣﺴﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ از ﮔﻴﺞ ﺷﺪن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺎم ﺗﺎﺑﻊ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﻋﺪه دﻳﮕﺮ در ﻣﻮرد ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺗﻮاﺑﻊ و ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﺪ اﻣﺎ ﺣﺮوف‬ ‫اول ﻫﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﻧﻴﺰ ﻛﻮﭼﻚ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺜﺎل ﻫﺎي زﻳﺮ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪myAccount‬‬ ‫‪customerDetails‬‬ ‫‪updatedDnsRecords‬‬

‫در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺣﺘﻲ ﻛﻠﻤﺎت اﺧﺘﺼﺎري ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﻗﻮاﻋﺪ ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻨﺪ )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ DNS‬در ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ(‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ در ‪ .NET‬ﻛﺪﻫﺎ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﺎﺻﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻛﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ زﺑﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در زﻳﺎﻧﻬـﺎي دﻳﮕـﺮ ﻣـﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ در زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﺣﺴﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻢ در زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺣﺴﺎس ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻣﻮاﺟﻪ ﻧﺸﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٠٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Visual Basic‬ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﻲ و ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺣﺮوف ﺣﺴﺎس ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ زﺑﺎﻧﻬﺎي ‪ J# ،C#‬و ‪ C++‬ﺣـﺴﺎس‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intNumber‬ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ INTNUMBER‬و ﻳﺎ ‪ intnumber‬ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺤﺪوده ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻣﺘﺪﻫﺎ را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﺟﺎﻣﻊ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻬﻤﻲ در ﻧﻮع ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﻫﺎ در ﻣﺘﺪ دارد‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ دو ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ دارﻳﺪ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻛﺪام ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي رﺷﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ strName‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫)(‪private void DisplaySebastiansName‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable and set value‬‬ ‫;"‪string strName = "Sebastian Blackwood‬‬ ‫‪// Display results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strName, "Scope Demo‬‬ ‫}‬ ‫)(‪private void DisplayBalthazarsName‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable and set value‬‬ ‫;"‪string strName = "Balthazar Keech‬‬ ‫‪//Display results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strName, "Scope Demo‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ دوي اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮﻫﺎ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﺑﺎ ﻧﺎم ﻳﻜﺴﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮﻫـﺎ در ﻣﺤـﺪوده ﻣﺘـﺪ ﺧـﻮد‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻣﺤﺪوده ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Scope Demo‬در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnScope‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪Text‬‬ ‫آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Scope‬دﻫﻴﺪ‪ .‬روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnScope_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call a method‬‬

‫‪١٠٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

DisplayBalthazarsName(); } private void DisplaySebastiansName() { // Declare variable and set value string strName; strName = "Sebastian Blackwood"; // Display results MessageBox.Show(strName, "Scope Demo"); } private void DisplayBalthazarsName() { // Declare variable and set value string strName; strName = "Balthazar Keech"; // Display results MessageBox.Show(strName, "Scope Demo"); } ‫ ﻛــﺎدر ﭘﻴﻐــﺎﻣﻲ را ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴــﺪ ﻛــﺮد ﻛــﻪ ﻧــﺎم‬.‫ ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨﻴــﺪ‬Scope ‫( ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ را اﺟــﺮا ﻛﻨﻴــﺪ و ﺑــﺮ روي دﻛﻤــﻪ‬3 .‫ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‬Balthazar Keech

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻛﺎر‬،‫ در اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ دو ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻳﻜﺴﺎن وﻟﻲ در ﻣﻜﺎﻧﻬﺎي ﻣﺘﻔﺎوت دارﻳﻢ‬،‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‬ .‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ private void DisplaySebastiansName() { // Declare variable and set value string strName; strName = "Sebastian Blackwood"; // Display results MessageBox.Show(strName, "Scope Demo"); } private void DisplayBalthazarsName() { // Declare variable and set value string strName; strName = "Balthazar Keech";

١٠٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Display results‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show(strName, "Scope Demo‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ )در ﻣﺤﺪوده ﺑﺎز ﺷـﺪن آﻛـﻮﻻد و ﺑـﺴﺘﻪ ﺷـﺪن آن(‬ ‫ﻣﺤﺪوده ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺤﻠﻲ‪ 1‬ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﺪوده ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴـﺪا ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺪوده ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺤﻠﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻓﻘﻂ در ﻣﺤﺪوده ي ﻣﺘﺪ ﺟﺎري ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strName‬ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ﺷـﺮوع ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻛـﺮد‪ .NET ،‬و وﻳﻨـﺪوز‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را در اﺧﺘﻴﺎر اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻛﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ اﺑﺘﺪا ﻣﻘـﺪار‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴــﺮ را ﺑﺮاﺑــﺮ ﻳــﻚ ﻧــﺎم ﺧــﺎص ﻗــﺮار داده و ﺳــﭙﺲ ﻛــﺎدر ﭘﻴﻐــﺎم را ﻧﻤــﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﻴــﺪ‪ .‬ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳــﻦ ﻣﺜــﺎل ﻫﻨﮕــﺎﻣﻲ ﺷــﻤﺎ ﻣﺘــﺪ‬ ‫‪ DisplayBathazarName‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در آن ﻣﺘﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ اﻳﺠﺎد ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘـﺪ‬ ‫وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺣﺬف ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺤﺪوده ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ داﺧﻞ ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ در داﺧﻞ ﻣﺘﺪ ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﺒﺎﺣﺚ و اﺻﻮل ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار را ﺑﻴﺎن ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ اﺻـﻮل ﻓﻘـﻂ ﻣﺤـﺪود ﺑـﻪ زﺑـﺎن وﻳـﮋوال ‪C#‬‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﻫﺮ زﺑﺎﻧﻲ ﺻﺪق ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺼﻞ را ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ آﻏﺎز ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس ﺗﻤﺎم ﻧﺮم اﻓﺰارﻫـﺎ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اوﻟﻴﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و از ﻧﺰدﻳﻚ ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي را از ﻗﺒﻴـﻞ ‪،string ،double ،int‬‬ ‫‪ DateTime‬و ‪ Boolean‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻛﺎرﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ روي اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫـﺎ اﻧﺠـﺎم‬ ‫داد‪ .‬ﻣﺜﻼ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ روي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻋﺪدي‪ ،‬اﺗﺼﺎل رﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻫﻢ و اﻳﺠﺎد رﺷﺘﻪ ﺟﺪﻳـﺪ‪ ،‬ﺑﺪﺳـﺖ آوردن ﻃـﻮل‬ ‫ﻳﻚ رﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ زﻳﺮرﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﺎري ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻳﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎرﻳﺦ از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺎه‪،‬‬ ‫ﺳﺎل و ‪ ...‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻧﺤﻮه ذﺧﻴﺮه ﺷﺪن ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﭼﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ آﻧﻬـﺎ را اﻳﺠـﺎد ﻛﻨـﻴﻢ و ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺤﺪوده ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ را در ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﭼﻴﺴﺘﻨﺪ و ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎﻳﻲ از ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﻣﺨﺘﻠﻒ را اﻳﺠﺎد و اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﻛﺎر ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي از ﻧﻮع ‪ string‬دارﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﻧﻮع داده اي ‪ DateTime‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري زﻣﺎن و ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺗﻨﻈﻴﻤـﺎت ﻣﺤﻠـﻲ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻛﺎرﺑﺮ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺎده را ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪Local Scope‬‬

‫‪1‬‬

‫‪١٠٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:1‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺑﺎ دو ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در روﻳﺪاد ‪ Click‬دﻛﻤﻪ اول دو ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋـﺪد ﺻـﺤﻴﺢ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﺪدي دﻟﺨﻮاه ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺗﻌﺪادي از ﻋﻤﻠﻴﺎت رﻳﺎﺿﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ را روي اﻳﻦ اﻋﺪاد اﻧﺠﺎم داده و ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫را در ﺧﺮوﺟﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در روﻳﺪاد ‪ Click‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دوم دو ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع رﺷﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻘﺪار آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاﺑﺮ رﺷﺘﻪ دﻟﺨﻮاه ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ دو رﺷﺘﻪ‬ ‫را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻛﺮده و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:2‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در روﻳﺪاد ‪ Click‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﺳﻪ‬ ‫ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم اول ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮل رﺷﺘﻪ ي درون ‪ TextBox‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫـﺪ‪ .‬ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم دوم ﺑﺎﻳـﺪ ﻧﻴﻤـﻪ اول‬ ‫رﺷﺘﻪ و ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺳﻮم ﻧﻴﻤﻪ دوم رﺷﺘﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪١٠٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻛﻨﺘﺮل روﻧﺪ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم در ﻣﻮرد اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ و ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ در ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را آﻣﻮﺧﺘﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﺤـﻮه ﻛﻨﺘـﺮل روﻧـﺪ اﺟـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ در‬ ‫ﻃﻮل اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ از ﻗﺒﻴﻞ "اﮔﺮ ‪ X‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ‬ ‫ﺑﻮد‪ A ،‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ‪ B‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه" را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد ﭘﻴﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ در اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫اﻧﺸﻌﺎب ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ را ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻣﺸﺨﺺ و ﻳـﺎ‬ ‫ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺮط درﺳﺖ اﺳﺖ اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﺎ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ در ﻣﻮرد ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫دﺳﺘﻮر ‪if‬‬ ‫‪switch‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ for‬و ‪foreach‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ do … while‬و ‪do … until‬‬

‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪:‬‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﻫﻤﻮاره داراي ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮد را ﺑـﻪ ﺧـﻮﺑﻲ‬ ‫اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻫﺎي زﻳﺎدي ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻟﻴﺴﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ده ﻧـﺎم در اﺧﺘﻴـﺎر ﺷـﻤﺎ‬ ‫ﻗﺮار داده اﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻋﻀﺎي اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ ﻧﺎﻣﻪ اي را ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از اﻳﻦ ﻛﺪ ﻣﻲ ﭘﺮﺳـﻴﺪ "آﻳـﺎ ﻟﻴـﺴﺖ ﺗﻤـﺎم‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ؟" اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻧﺎم ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪي از ﻟﻴﺴﺖ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻴﺸﻮد و ﻣﺮاﺣـﻞ ارﺳـﺎل ﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﺑﺮاي او اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎﻟﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺑﺘﺪا ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ "آﻳـﺎ ﻓﺎﻳـﻞ ﻣـﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮ وﺟﻮد دارد؟"‪ .‬در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ را ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻳﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺤﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل روﻧـﺪ اﺟـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ‪.‬‬

‫دﺳﺘﻮر ‪:if‬‬ ‫راﺣﺖ ﺗﺮﻳﻦ راه ﺑﺮاي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ if‬اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﺑﺮد اﻳـﻦ‬ ‫دﺳﺘﻮر آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺳﺎده‬

‫‪١٠٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (1‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Simple If‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnIf‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ If‬ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬روي اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnIf_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare and set a variable‬‬ ‫;‪int intNumber = 27‬‬ ‫‪// Here's where you make a desicion‬‬ ‫‪// and tell the user what happend‬‬ ‫)‪if (intNumber == 27‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("'intNumber' is, indeed, 27!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫}‬ ‫}‬

‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ If‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-4‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ intNumber‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻘﺪار آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 27‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ )ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻫﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ و ﻫﻢ ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ آن در ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ(‪:‬‬ ‫;‪int intNumber = 27‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﻴﺪ "اﮔﺮ ‪ intNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎ ‪ 27‬ﺑﻮد‪."...‬‬ ‫‪// Here's where you make a desicion‬‬ ‫‪// and tell the user what happend‬‬ ‫)‪if (intNumber == 27‬‬

‫‪١٠٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("'intNumber' is, indeed, 27!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫}‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪي ﻛﻪ درون آﻛﻮﻻد ﭘﺎﻳﻴﻦ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻗﺮار دارد ﻓﻘﻂ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﺟﺮا ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ‪ intNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 27‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺮط داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ true‬و ﻳﺎ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺪ داﺧﻞ ﺑﻼك ‪ if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮوع ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻣﻴﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻋﺒـﺎرت داﺧـﻞ ﭘﺮاﻧﺘـﺰ ﭼـﻮن ﻣﻘـﺪار آن ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ true‬اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات درون ﺑﻼك ‪ if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺑﻼك ‪ if‬اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺪﻫﺎي درون ﺑﻼك ‪ if‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﺎ ﻣﻘﺪاري ﺗﻮرﻓﺘﮕﻲ‪ 1‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﺑﺎﻋـﺚ اﻓـﺰاﻳﺶ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺖ از ﻛﺪ در ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻮدن دﺳﺘﻮر ‪ if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺑﻼك ‪ if‬ﻣﻘﺪاري ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺳﺎده ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻮدن ﻫﻴﭻ آﻛﻮﻻدي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﻣﻜﺎﻧﭙـﺬﻳﺮ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻼك‬ ‫‪ if‬ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪if (intNumber == 27‬‬ ‫‪MessageBox.Show("'intNumber' is, indeed, 27!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮر ‪ if‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﺰﻳﺖ آن ﻓﻘﻂ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪ را ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ اﮔﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ ﺷﺮط ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ ﻣﻲ اﻓﺘﺪ؟ در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﻮدن ﺷﺮط‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Simple If‬در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnAnotherIf‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ Another If‬ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬روي‬ ‫دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnAnotherIf_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare and set a variable‬‬ ‫;‪int intNumber = 27‬‬ ‫‪// Here’s where you make a decision,‬‬ ‫‪// and tell the user what happened‬‬ ‫)‪if (intNumber == 1000‬‬ ‫‪Indention‬‬

‫‪1‬‬

‫‪١١٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is, indeed, " +‬‬ ‫;)"‪"1000!", "Simple If‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺟﻮاب ﺳﻮال "آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 1000‬اﺳﺖ؟" ﺧﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻼك دﺳﺘﻮرات ﻫﻢ ﻓﻘﻂ در ﺣﺎﻟﺘﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺷﺮط ﺑﺮاﺑﺮ ‪ true‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﺑﻼك اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑـﻪ ﺧـﻂ‬ ‫ﺑﻌﺪ از ‪ if‬ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﻮر ‪:Else‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ در ﺻﻮرت درﺳﺖ ﺑﻮدن ﺷﺮط ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و در ﺻﻮرت ﻏﻠﻂ ﺑﻮدن آن ﻗﺴﻤﺘﻲ دﻳﮕﺮ اﺟﺮا ﺷـﻮد‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ else‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ دﺳﺘﻮر را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬دﺳﺘﻮر ‪else‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﺪ درون روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ btnAnotherIf‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnAnotherIf_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare and set a variable‬‬ ‫;‪int intNumber = 27‬‬ ‫‪// Here’s where you make a decision,‬‬ ‫‪// and tell the user what happened‬‬ ‫)‪if (intNumber == 1000‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is, indeed, " +‬‬ ‫;)"‪"1000!", "Simple If‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬

‫‪١١١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is not 1000!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Another If‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-4‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﺪي ﻛﻪ در ﺑﻼك ‪ else‬وارد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت درون ﭘﺮاﻧﺘﺰ ‪ if‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ‪ intNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 27‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻮن در ﺷﺮط ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 1000‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﺮط ﻏﻠﻂ اﺳـﺖ و ﻛـﺪ ﻧﻮﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ‪ else‬اﺟﺮا ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is not 1000!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫}‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﻨﺪ ﺷﺮط ﺑﺎ ‪:else if‬‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ را ﺗﺴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺮﻛﻴﺐ دﺳﺘﻮر ‪ else‬و ‪ if‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴـﺪ ﺑﻌـﺪي‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫‪ Simple If‬را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮي ‪ intNumber‬را ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬دﺳﺘﻮر ‪else if‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﺪ درون ﻣﺘﺪ ‪ btnAnotherIf_Click‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnAnotherIf_Click(object sender,‬‬

‫‪١١٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare and set a variable‬‬ ‫;‪int intNumber = 27‬‬ ‫‪// Here’s where you make a decision,‬‬ ‫‪// and tell the user what happened‬‬ ‫)‪if (intNumber == 1000‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is, indeed, " +‬‬ ‫;)"‪"1000!", "Simple If‬‬ ‫}‬ ‫)‪else if (intNumber == 27‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is 27!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is neither 1000" +‬‬ ‫;)"‪" nor 27!", "Simple If‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Another If‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 3-4‬را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﺳﺘﻮرات ﺑﺨﺶ ‪ else if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ‪ intNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 27‬اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﺒﺎرت داﺧـﻞ‬ ‫‪ else if‬درﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺷﺮط داﺧﻞ ‪ else if‬ﻧﻴﺰ ﻏﻠﻂ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺪﻫﺎي ﺑﺨـﺶ ‪ else‬اﺟـﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻳﻚ ﺳﺮي دﺳﺘﻮرات ‪ if‬و ‪ else if‬ﻣﺘﻮاﻟﻲ‪ ،‬ﺷﺮاﻳﻂ از ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ‪ if‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و اوﻟﻴﻦ ﻋﺒـﺎرﺗﻲ ﻛـﻪ‬ ‫درﺳﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻞ اﮔﺮ ﺷﺮط اول را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫)ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻋﺒﺎرت ‪ intNumber > 10‬را ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻮدن ‪ intNumber‬از ‪ 10‬ﺑﺮاﺑـﺮ‬

‫‪١١٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺎ ‪ true‬اﺳﺖ(‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺮط دوم ﻫﻢ درﺳﺖ اﺳﺖ دﺳﺘﻮرات ﺷﺮط اول اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑـﻪ اوﻟـﻴﻦ ﺧـﻂ ﺑﻌـﺪ از‬ ‫ﺳﺮي دﺳﺘﻮرات ‪ if‬ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫)‪else if (intNumber == 27‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is 27!",‬‬ ‫;)"‪"Simple If‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("‘intNumber’ is neither 1000" +‬‬ ‫;)"‪" nor 27!", "Simple If‬‬ ‫}‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﻌﺪاد ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ‪ else if‬را ﺑﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ دﺳﺘﻮر ‪ if‬رﺳﻴﺪ ﺷﺮط داﺧﻞ آن را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻋﺒﺎرت داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘـﺰ‬ ‫درﺳﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﻮد‪ ،‬دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺑﻼك ‪ if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌـﺪ از ﺳـﺮي دﺳـﺘﻮرات ‪ if‬و ‪else‬‬ ‫ﻣﻴﺮود‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﻋﺒﺎرت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ ‪ else if‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ روﻧﺪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﻼﻛـﻲ از‬ ‫دﺳﺘﻮرات ﺑﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ آن درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ دﺳﺘﻮرات اﻳﻦ ﺑﻼك اﺟﺮا ﺷﺪه و ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﻌـﺪ از ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ دﺳـﺘﻮرات‬ ‫‪ if‬و ‪ else‬ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚ ﺳﺮي از ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ آﻧﻬﺎﻳﻲ را ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل درﺳﺖ ﺑﻮدﻧﺸﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﻮرد‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮا‪ ،‬ﺷﺮاﻳﻂ اﺿﺎﻓﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻜﻨﺪ و ﻛﺪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ‪ else if‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ و ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي زﻳﺎدي را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟـﺎي اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫‪ if‬و ‪ else if‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ‪ switch‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﻮرات ‪ if‬ﺗﻮدرﺗﻮ‪:‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺘﻮاﻟﻲ از دﺳﺘﻮرات ‪ ،if‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در داﺧﻞ ﻳﻚ ‪ if‬از دﺳﺘﻮرات ‪ if‬دﻳﮕﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻣﺜـﺎل زﻳـﺮ ﺗﻮﺟـﻪ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪if (intX > 3‬‬ ‫{‬ ‫‪MessageBox.Show("intX is greater that 3",‬‬ ‫;)"‪"Sample If‬‬ ‫)‪if (intX == 6‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("intX is 6!", "Sample If‬‬ ‫}‬

‫‪١١٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮرات ‪ if‬ﺗﻮدرﺗﻮ ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻌـﺪاد ‪if‬ﻫـﺎي ﺗﻮدرﺗـﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬درك آن ﻣﺸﻜﻠﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻌﺪاد ‪if‬ﻫﺎي ﺗﻮدرﺗﻮ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي‪:‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻮدن ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﺷﺮط ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬دﻳﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣـﺎ دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ if‬ﺑﺴﻴﺎر اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮ ﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﺷﺮط اﻳﻦ دﺳﺘﻮر از ﺳﻮاﻟﻬﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻠﻪ ﻳﺎ‬ ‫ﺧﻴﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 49‬اﺳﺖ؟‬ ‫آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 49‬اﺳﺖ؟‬ ‫آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ 49‬اﺳﺖ؟‬ ‫آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ 49‬اﺳﺖ؟‬ ‫آﻳﺎ ‪ strName‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Ben‬اﺳﺖ؟‬

‫ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي رﺷﺘﻪ اي‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﺷﺮﻃﻬﺎي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻮدن ﻳﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮدن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻋﺪدي‬ ‫)ﭼﻪ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ و ﭼﻪ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري( ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﺗﻤﺎم ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي رﻳﺎﺿﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﻧﺤﻮه اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ ﻋﻤﻠﮕـﺮ را ﺑـﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎي رﺷـﺘﻪ اي‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ If Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬و ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬را ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ txtName‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Robbin‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnCheck‬و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Check‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬روي ‪ Button‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﺑﺨﺶ روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnCheck_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a variable and‬‬ ‫‪// get the name from the text box‬‬ ‫‪١١٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪string strName‬‬ ‫;‪strName = txtName.Text‬‬ ‫?‪// Is the name Gretchen‬‬ ‫)"‪if (strName != "Gretchen‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The name is *not* Gretchen.",‬‬ ‫;)"‪"If Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Check‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻧـﺎم داﺧـﻞ ﺟﻌﺒـﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Gretchen‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨـﺎﻟﻒ در زﺑـﺎن ‪ C#‬ﺑـﻪ ﺻـﻮرت =! اﺳـﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ﻛﻠﻴـﻚ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬اول ﻣـﺘﻦ درون‬ ‫‪ TextBox‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن ﺑﺪﺳﺖ آورده ﻣﻲ ﺷﻮد و درون ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫‪// Declare a variable and‬‬ ‫‪// get the name from the text box‬‬ ‫;‪string strName‬‬ ‫;‪strName = txtName.Text‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎم وارد ﺷﺪه در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻘﺪار درون ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﺒﺎرت رﺷﺘﻪ اي دﻳﮕـﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه و ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي دﺳﺘﻮرات ‪ if‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫?‪// Is the name Gretchen‬‬ ‫)"‪if (strName != "Gretchen‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The name is *not* Gretchen.",‬‬ ‫;)"‪"If Demo‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات درون ﺑﻼك ‪ if‬ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪ true‬ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜـﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ در اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺪاري ﮔﻴﺞ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺮﺳﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ "آﻳﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪار ‪ strName‬ﻣﺨﺎﻟﻒ ‪ Gretchen‬اﺳﺖ؟"‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت "ﺑﻠـﻪ‪ ،‬ﻣﻘـﺪار ‪ strName‬ﻣﺨـﺎﻟﻒ ﺑـﺎ‬ ‫‪ Gretchen‬اﺳﺖ" ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺳﻮال ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ true‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻴـﺸﻮد‪ .‬دﻗـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ اﮔـﺮ‬ ‫ﻣﻘﺪار ‪ Gretchen‬را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺷﺮط ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻏﻠﻂ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و دﺳﺘﻮرات ﺑﻼك ‪ if‬اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺘﻦ ‪ Gretchen‬را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻤﺎ اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻـﻮرت ﻛـﻪ در‬ ‫ﻛﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد )در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎ ‪ G‬ﺑﺰرگ(‪ .‬زﻳﺮا ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺮط در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺣﺮوف اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷـﻮد و‬ ‫اﮔﺮ ﻓﺮﺿﺎً ﻋﺒﺎرت ‪ gretchen‬را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬دو ﻣﻘﺪار ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻣﺠﺪدا ﻛﺎدر ﻣﺘﻨﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١١٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻋﻼﻣﺖ ! در ‪ C#‬ﺑﺮاي ﻣﻌﻜﻮس ﻛﺮدن ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﺷﺮط ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺮﻃﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪ true‬ﺑﺎﺷـﺪ و‬ ‫ﻗﺒﻞ از آن از ﻋﻤﻠﮕﺮ ! اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ false‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ strName‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ Robbin‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ ﻋﺒﺎرت زﻳﺮ ‪ false‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬ ‫))"‪if (!(strName == "Robbin‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬ ‫))"‪if (!(strName == "Gretchen‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎر ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي دﻳﮕﺮ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ If Demo‬در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳـﺖ‪ ،‬آن را ﺑﺒﻨﺪﻳـﺪ‪ .‬ﻗـﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ ﻓـﺮم را ﺑـﺮاي ‪ Form1‬ﺑـﺎز ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻳـﻚ‬ ‫‪ TextBox‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ txtValue‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻳـﻚ ‪Button‬‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnCheckNumber‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫‪ Check Numbers‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnCheckNumber_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪int intNumber = 0‬‬ ‫‪try‬‬ ‫{‬ ‫‪// Get the number from the text box‬‬ ‫;)‪intNumber = Int32.Parse(txtValue.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪catch‬‬ ‫{‬ ‫}‬ ‫?‪// Is intNumber less than 27‬‬ ‫)‪if (intNumber < 27‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than 27? " +‬‬ ‫;)"‪"Yes!", "If Demo‬‬ ‫‪١١٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than 27? " +‬‬ ‫;)"‪"No!", "If Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻋﺪدي را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ‪ Check Numbers‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻋﺪد وارد ﺷﺪه در ‪ TextBox‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 27‬اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ )ﺷﻜﻞ ‪(4-4‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار ﻋﺪدي وارد ﺷﺪه در ‪ TextBox‬را ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳـﺪ ﻣﻄﻤـﺌﻦ ﺷـﻮﻳﻢ ﻣـﺘﻦ داﺧـﻞ‬ ‫‪ TextBox‬ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺪد اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آزاد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺘﻨﻲ را در اﻳﻨﺠﺎ وارد ﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣـﺘﻦ وارد ﺷـﺪه ﺷـﺎﻣﻞ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻋﺪدي ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮد و ﺑﻘﻴـﻪ ﻛـﺪ اﺟـﺮا ﻧﻤـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪي را ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻳﻦ اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻫﺎ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ اﮔـﺮ ﻛـﺎرﺑﺮ ﻣﻘـﺪاري ﻏﻴـﺮ از ﻋـﺪد وارد ﻛـﺮد ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ intNumber‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻋﺪد وارد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ در آن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪int intNumber = 0‬‬ ‫‪try‬‬ ‫{‬ ‫‪// Get the number from the text box‬‬ ‫;)‪intNumber = Int32.Parse(txtValue.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪catch‬‬ ‫{‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬دﺳﺘﻮر ‪ try…catch‬در ﻓﺼﻞ ‪ 11‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴـﺪ از آن ﺻـﺮف ﻧﻈـﺮ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺪد اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Parse‬در ‪ Int32‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ ﻳـﻚ‬ ‫رﺷﺘﻪ را ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻋﺪد اﺳﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﻋﺪد ﻣﻌﺎدل آن را ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ رﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﺷـﺎﻣﻞ‬ ‫ﻋﺪد ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺣﺘﻲ داراي ﻛﺎراﻛﺘﺮي ﻏﻴﺮ ﻋﺪدي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪١١٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﺪد وارد ﺷﺪه در ‪ TextBox‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 27‬اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ و ﺑـﺮ اﺳـﺎس آن‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫?‪// Is intNumber less than 27‬‬ ‫)‪if (intNumber < 27‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than 27? " +‬‬ ‫;)"‪"Yes!", "If Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than 27? " +‬‬ ‫;)"‪"No!", "If Demo‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﭼﻮن ﻫﻢ در ﺑﺨﺶ ‪ if‬و ﻫﻢ در ﺑﺨﺶ ‪ else‬ﻓﻘـﻂ ﻳـﻚ دﺳـﺘﻮر وارد ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آﻛﻮﻻد در اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي دﺳﺘﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ دﻗﻴﻘﺎ ﻣﻘﺪار ‪ 27‬را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋـﺪد ﻛـﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 27‬ﻧﻴـﺴﺖ‪ .‬زﻳـﺮا ﻋﻤﻠﮕـﺮ‬ ‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻣﻘﺪار ‪ true‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺪد ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺮط ﺑﺎﻻ ﺧـﻮد ﻋـﺪد‬ ‫‪ 27‬را ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﺴﺎوي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي‬ ‫‪ (1‬ﻛﺪ ﻣﻮﺟﻮد در روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪int intNumber‬‬ ‫‪try‬‬ ‫{‬ ‫‪// Get the number from the text box‬‬ ‫;)‪intNumber = Int32.Parse(txtValue.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪catch‬‬ ‫{‬ ‫}‬ ‫?‪// Is intNumber less than or equal to 27‬‬ ‫)‪if (intNumber <= 27‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than or " +‬‬ ‫;)"‪"equal to 27? Yes!", "If Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than or " +‬‬ ‫;)"‪"equal to 27? No!", "If Demo‬‬

‫‪١١٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (2‬ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻋﺪد ‪ 27‬را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Check Numbers‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 5-4‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮط دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺧﻮد ﻋﺪد ‪ 27‬را ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨـﻲ اﮔـﺮ در‬ ‫ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ ﻋﺪد ‪ 27‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 4-5‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫دو ﻋﻤﻠﮕﺮ دﻳﮕﺮ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي آﻧﻬﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﺴﺎوي‬ ‫‪ (1‬روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫?‪// Is intNumber less than or equal to 27‬‬ ‫)‪if (intNumber <= 27‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than or" +‬‬ ‫;)"‪"equal to 27? Yes!", "If Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ less than or" +‬‬ ‫;)"‪"equal to 27? No!", "If Demo‬‬ ‫?‪// Is intNumber greater than 27‬‬ ‫) ‪if (intNumber > 27‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ greater than" +‬‬ ‫;)"‪"27? Yes!", "If Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ greater than" +‬‬ ‫;)"‪"27? No!", "If Demo‬‬ ‫?‪// Is intNumber greater than or equal to 27‬‬ ‫)‪if( intNumber >= 27‬‬

‫‪١٢٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ greater than" +‬‬ ‫‪"or equal to 27? Yes!", "If‬‬ ‫;)"‪Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Is ‘intNumber’ greater than" +‬‬ ‫;)"‪"or equal to 27? No!", "If Demo‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﻘﺪار ‪ 99‬را در ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ‪ Check Numbers‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﻪ‬ ‫ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﺘﻮاﻟﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم اول ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺪد ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ 27‬ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم دوم و ﺳﻮم ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﺪد ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﺴﺎوي ‪ 27‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﺴﺎوي دﻗﻴﻘﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﺴﺎوي ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳـﻮاﻻﺗﻲ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﺮط ‪ if‬ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت "آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 27‬اﺳﺖ؟" و " آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳـﺎ ﻣـﺴﺎوي‬ ‫‪ 27‬اﺳﺖ؟" ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﺎﺳﺦ آﻧﻬﺎ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮط ‪ if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪ Or‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‪: 1‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻳﻚ ﺷﺮط‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺷﺮط را در دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﺑﺪاﻧﻴـﺪ‬ ‫آﻳﺎ ‪ intNumber‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 27‬و ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ‪ 10‬اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ و ﻳﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ آﻳﺎ ‪ strName‬ﺑﺮاﺑﺮ "‪ "Sydney‬و ﻳﺎ‬ ‫"‪ "Stephanie‬اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺷﺮﻃﻬﺎي درون دﺳﺘﻮر ‪ if‬را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪ Or‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬روش اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ Or‬را ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﭼﻨﺪ ﺷﺮط ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ اﻳـﻦ ﻋﻤﻠﮕـﺮ ﻓﻘـﻂ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ درﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻜﻲ از ﺷﺮوط ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪Or‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ And Or Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬دو ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Name‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ TextBox‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ txtName1‬و ‪ txtName2‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnOrCheck‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ TextBox‬اول را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Sydney‬و ‪ TextBox‬دوم را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪Stephanie‬‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬در آﺧﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Or Check‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳـﻦ ﺗﻨﻈﻴﻤـﺎت ﻓـﺮم‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 6-4‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪ Or‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‪ ،‬ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ‪ And‬و ‪ Or‬ﺑﻴﺘﻲ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮات روي ﺑﻴﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٢١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

6-4 ‫ﺷﻜﻞ‬

.‫ آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬Click ‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در روﻳﺪاد‬Or Check ‫( روي دﻛﻤﻪ‬4 private void btnOrCheck_Click(object sender, EventArgs e) { // Declare variables string strName1 , strName2; // Get the names strName1 = txtName1.Text; strName2 = txtName2.Text; // Is one of the names Sydney? if (strName1 == "Sydney" || strName2 == "Sydney") MessageBox.Show("One of the names is Sydney.", "And Or Demo"); else MessageBox.Show("Neither of the names is Sydney.", "And Or Demo"); } .‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬7-4 ‫ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬Or Check ‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ‬5

7-4 ‫ﺷﻜﻞ‬

١٢٢

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (6‬روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﺑﺮ روي ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻓـﺮم اﺻـﻠﻲ ﺑﺮﮔﺮدﻳـﺪ‪ .‬ﺣـﺎل ﻣـﺘﻦ داﺧـﻞ ‪ TextBox‬اول را ﺑـﻪ‬ ‫‪ Stephanie‬و ﻣﺘﻦ ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ دوم را ﺑﻪ ‪ Sydney‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻣﺠـﺪدا روي دﻛﻤـﻪ ‪ Or Check‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻳﻜﻲ از ‪TextBox‬ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ‪ Sydney‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﻣﺠﺪدا روي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و در ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ ﻣﺘﻦ ﻫﺎي داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛـﻪ ﻫـﻴﭻ ﻳـﻚ از آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ‪ Sydney‬ﻧﺒﺎﺷﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Or Check‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣـﻲ ﮔﻮﻳـﺪ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ‪ Sydney‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ || در ‪ C#‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان "ﻳﺎ" ﻣﻨﻄﻘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺮط ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﺮﻛﻴﺐ دو ﺷﺮط ﻣﺘﻔﺎوت از ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﺎر‬ ‫ﻣﻲ رود‪ .‬در روﻳﺪاد ‪ ،Click‬اﺑﺘﺪا دو ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺎدﻳﺮي ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در ‪ TextBox‬ﻫﺎ وارد ﻛـﺮده اﺳـﺖ را‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strName1 , strName2‬‬ ‫‪// Get the names‬‬ ‫;‪strName1 = txtName1.Text‬‬ ‫;‪strName2 = txtName2.Text‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﺪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺮ دوي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ در ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در ‪ C#‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻳﻚ ﻧﻮع داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺪ ﺑﺎﻻ در ﻳﻚ ﺧﻂ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ وﻳﺮﮔﻮل از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺸﺮده ﺗﺮ ﺷﻮد و ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ در ﺧﻄﻬﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﻧﺎم را از داﺧﻞ ‪TextBox‬ﻫﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ آﻧﻬﺎ را در ﻳﻚ ﺷﺮط ‪ if‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕـﺮ || ﺗﺮﻛﻴـﺐ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﺑﺨﺶ ﺷﺮط ‪ if‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت "آﻳﺎ ﻣﻘﺪار ‪ strName1‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪Sydney‬‬ ‫اﺳﺖ و ﻳﺎ ﻣﻘﺪار ‪ strName2‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Sydney‬اﺳﺖ؟" ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻛـﻪ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ Sydney‬ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻮال ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬و ﻳﺎ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫?‪// Is one of the names Sydney‬‬ ‫)"‪if (strName1 == "Sydney" || strName2 == "Sydney‬‬ ‫‪MessageBox.Show("One of the names is Sydney.",‬‬ ‫;)"‪"And Or Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Neither of the names is‬‬ ‫‪Sydney.",‬‬ ‫;)"‪"And Or Demo‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ And‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‪:‬‬

‫‪١٢٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ Or‬ﻣﻨﻄﻘﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي درﺳﺖ ﺑﻮدن ﺷﺮط آن‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻚ ﺗﻚ ﺷﺮط ﻫﺎ درﺳﺖ ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ در ‪ C#‬ﺑﻪ ﺻﻮرت && اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ And‬ﻣﻨﻄﻘﻲ‬ ‫‪ (1‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕـﺮي ﺑـﻪ ﻓـﺮم اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnAndCheck‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ And Check‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده و ﻛﺪ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه در‬ ‫زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnAndCheck_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strName1, strName2‬‬ ‫‪// Get the names‬‬ ‫;‪strName1 = txtName1.Text‬‬ ‫;‪strName2 = txtName2.Text‬‬ ‫?‪// Are both names Sydney‬‬ ‫)"‪if( strName1 =="Sydney" && strName2 =="Sydney‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Both names are Sydney.",‬‬ ‫;)"‪"And Or Demo‬‬ ‫‪else‬‬ ‫‪MessageBox.Show("One of the names is not" +‬‬ ‫;)"‪"Sydney.","And Or Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ And Check‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎﻣﻲ را ﺧﻮاﻫﻴـﺪ دﻳـﺪ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﮔﻮﻳـﺪ ﻳﻜـﻲ از‬ ‫‪TextBox‬ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ‪ Sydney‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ (3‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻫﺮ دو ‪ TextBox‬را ﺑﻪ ‪ Sydney‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 8-4‬را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-4‬‬

‫‪١٢٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ && ﻣﻲ‬.‫ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬،‫ را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﺪ‬TextBox ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫ واﺿﺢ اﺳﺖ ﺟـﻮاب اﻳـﻦ ﺳـﻮال‬."‫اﺳﺖ؟‬Sydney ‫ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬strName2 ‫ و‬Sydney ‫ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬strName1 ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ "آﻳﺎ‬ .‫ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬Sydney ‫ ﻣﺤﺘﻮي ﻛﻠﻤﻪ‬TextBox ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ دو‬ // Are both names Sydney? if( strName1 =="Sydney" && strName2 =="Sydney") MessageBox.Show("Both names are Sydney.", "And Or Demo"); else MessageBox.Show("One of the names is not" + "Sydney.","And Or Demo");

:‫ ﻣﻨﻄﻘﻲ‬Or ‫ و‬And ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي‬ ‫ اﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ را ﺑﺎ اﻋﺪاد ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ ﺑﻪ‬،‫ در رﺷﺘﻪ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه اﻳﺪ‬Or ‫ و‬And ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي‬ :‫ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‬

+

if( intX == 2 && dblY == 2.3) MessageBox.Show("Hello, the conditions has been" "satisfied!"); :‫ﻳﺎ‬ if( intX == 2 || dblY == 2.3) MessageBox.Show("Hello, the conditions have been" + "satisfied!");

‫ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧـﻮد‬،‫ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‬.‫ ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ‬if ‫ در ﻳﻚ دﺳﺘﻮر‬Or ‫ و‬And ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي‬ :‫دﺳﺘﻮري ﻣﺸﺎﺑﻪ زﻳﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ if( intA == 1 && intB == 2 && intC intE == 5 && intF == 6 && intG intI == 2 && intJ == 3 && intK intM == 6 && intN == 7 && intO intQ == 3 && intR == 4 && intS intU == 7 && intV == 1 && intW intY == 4 && intZ == 5) MessageBox.Show("That’s quite

١٢٥

www.pupuol.com

== == == == == ==

3 7 4 1 5 2

&& && && && && &&

intD intH intL intP intT intX

== == == == == ==

4 1 5 2 6 3

&& && && && && &&

an If statement!");

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده زﻳﺎد از اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ از ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻛﺎﻫﺪ و درك آن را ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺗﺎ ﺣـﺪ‬ ‫اﻣﻜﺎن ﺑﺎﻳﺪ از ﺷﺮﻃﻬﺎي ﻛﻤﺘﺮ در دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﭼﻨﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ And‬و ‪ Or‬در ﺷﺮط ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮاﻧﺘﺰﻫﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‬ ‫را دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﺑﻴﻦ ‪ 10‬ﺗﺎ ‪ 20‬و ﻳﺎ ﺑﻴﻦ ‪ 25‬ﺗﺎ ‪ 30‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺷﺮط اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از دﺳﺘﻮر ‪ if‬زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫))‪if( (intX > 10 && intX < 20) || (intX > 25 && intX < 30‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎ در ﻫﺮ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ وﺟﻮد دارد و ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ آﻧﻬـﺎ را در اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻋﻨﻮان ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺮﻃﻲ را ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ از اﻳﻦ ﻋﻤﮕﺮﻫﺎ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺷـﻤﺎ را ﺑﺮﻃـﺮف‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در دﺳﺘﻮرات ‪ if‬رﺷﺘﻪ ﻫﺎ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ و ﺑـﺰرگ ﺑـﺎ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ دو ﻛﺎراﻛﺘﺮ "‪ "a‬و "‪ "A‬ﺑﺮاي اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﻌﻨﻲ را دارﻧﺪ و ﻳﻜﺴﺎن ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ‬ ‫در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ دو ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻣﺠﺰا از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻛﺪ زﻳﺮ را‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪:‬‬ ‫;"‪string strName = "winston‬‬ ‫)"‪if (strName == "WINSTON‬‬ ‫;)"!‪MessageBox.Show("Aha! you are Winston‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺣﺪس زده ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ WINSTON‬ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ اﺳـﺖ ﺑـﺎ ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ strName‬ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ ﺗﻔﺎوت دارد و ﺷﺮط اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪،‬‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ راﻫﻲ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي و ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬روﺷﻲ را‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮع ﺣﺮوف‬ ‫‪ (1‬ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪Name‬‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnStringCompare‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪Compare String‬‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnStringCompare_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬

‫‪١٢٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪string strName‬‬ ‫‪// Get the name‬‬ ‫;‪strName = txtName2.Text‬‬ ‫‪// Compare the name‬‬ ‫)‪if (String.Compare(strName, "STEPHANIE", True) == 0‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Hello, Stephanie!",‬‬ ‫;)"‪"And Or Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪا اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 9-4‬را ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-4‬‬ ‫‪ (4‬روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و در ‪ TextBox‬ﻋﺒﺎرﺗﻲ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ STePHaniE‬ﻳﺎ ﻫـﺮ ﺗﺮﻛﻴـﺐ دﻳﮕـﺮي از آن وارد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ‪ String Compare‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم ﻗـﺴﻤﺖ ﻗﺒـﻞ ﻣﺠـﺪدا‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻛﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ اﺳﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ‪ TextBox‬را در ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻗـﺮار دادﻳـﻢ‪ ،‬ﺑـﻪ ﺟـﺎي اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ == ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Compare‬در ‪ System.String‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺳﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول و دوم رﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺑـﺮاي ﭘـﺎراﻣﺘﺮ اول ﻣﻘـﺪار‬ ‫درون ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strName‬و ﺑﺮاي ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوم ﺛﺎﺑﺖ رﺷﺘﻪ اي "‪ "STEPHANIE‬را ﻓﺮﺳﺘﺎده اﻳﻢ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺳﻮم ﻫـﻢ ﺑـﺮاي ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‪ ،‬ﻧﻮع ﺣﺮوف را ﻧﺎدﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻘﺪار ‪ true‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑﺰرﮔـﻲ و ﻳـﺎ‬

‫‪١٢٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺣﺮوف ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ false‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ دﻗﻴﻘﺎ ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ == ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪// Compare the name‬‬ ‫)‪if (String.Compare(strName, "STEPHANIE", True) == 0‬‬ ‫‪MessageBox.Show("Hello, Stephanie!",‬‬ ‫;)"‪"And Or Demo‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻘﺪاري ﻋﺠﻴﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻘﺪار ‪ true‬و ﻳﺎ ‪ ،false‬ﻳﻚ ﻋـﺪد‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﺑﺮاﺑﺮي و ﻳﺎ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮي دو رﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮي آﻧﻬﺎ ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﺻﻔﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ دو رﺷﺘﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻋﺪد ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﻮد ﻳﻌﻨﻲ رﺷﺘﻪ اول ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از رﺷﺘﻪ دوم اﺳﺖ و ﻋﺪد ﻣﺜﺒﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ رﺷـﺘﻪ اول‬ ‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ از رﺷﺘﻪ دوم اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ اﻋﺪاد ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي و ﻳﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪:switch‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮط ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﺸﺎﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫آﻳﺎ ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Bryan‬اﺳﺖ؟ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ‪ A‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Stephanie‬اﺳﺖ؟ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ‪ B‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Cathy‬اﺳﺖ؟ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ‪ C‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Betty‬اﺳﺖ؟ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ‪ D‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Edward‬اﺳﺖ؟ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ‪ E‬را اﻧﺠﺎم ﺑﺪه‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ if‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﺪي ﻣﺸﺎﺑﻪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)"‪if (Customer.Name == "Bryan‬‬ ‫‪// Do A‬‬ ‫)"‪else if(Customer.Name == "Stephanie‬‬ ‫‪// Do B‬‬ ‫)"‪else if(Customer.Name == "Cathy‬‬ ‫‪// Do C‬‬ ‫)"‪else if(Customer.Name == "Betty‬‬ ‫‪// Do D‬‬ ‫)"‪else if(Customer.Name == "Edward‬‬ ‫‪// Do E‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺣﺎات اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ﻛﺪ را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﺗﻐﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮي از ﻧﺎم ﻛﻮﭼﻚ او اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻛــــﺎري ﺑﺎﻳــــﺪ ﺑﻜﻨﻴــــﺪ؟ در اﻳــــﻦ ﺣﺎﻟــــﺖ ﺑﺎﻳــــﺪ ﻋﺒــــﺎرت ‪ Customer.Name‬را در ﺗﻤــــﺎم دﺳــــﺘﻮرات ‪ if‬ﺑــــﻪ‬

‫‪١٢٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ Customer.FirstName‬ﺗﻐﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر وﻗﺖ ﮔﻴﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ روﺷﻲ آﺷﻨﺎ ﻣﻴﺸﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪switch‬‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Switch Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻓـﺮم را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫‪ Switch‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻳﻚ ‪ ListBox‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ ،lstData‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Dock‬را ﺑﻪ ‪ Fill‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ IntegralHeight‬را ﺑﻪ ‪ False‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ ListBox‬در ﻓـﺮم اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ ،‬ﺑـﻪ ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬ﺑﺮوﻳـﺪ و ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪String‬‬ ‫‪ Items‬را اﻧﺘﺨــﺎب ﻛﻨﻴــﺪ و ﺑــﺮ روي دﻛﻤــﻪ ﺳــﻤﺖ راﺳــﺖ آن ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠــﺮه اي ﺑــﻪ ﻧــﺎم‬ ‫‪ Collection Editor‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ‪ ،10-4‬ﭘﻨﺞ ﻧﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-4‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮ روي ﻛﻠﻴﺪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎ ﺑﻪ ‪ ListBox‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑـﻮط‬ ‫ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ SelectedIndexChanged‬اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void lstData_SelectedIndexChanged(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strName‬‬ ‫;"" = ‪string strFavoriteColor‬‬ ‫‪// Get the selected name‬‬ ‫= ‪strName‬‬ ‫;)(‪lstData.Items[lstData.SelectedIndex].ToString‬‬ ‫‪// Use a Switch to get the favorite color‬‬ ‫‪// of the selected name‬‬ ‫‪١٢٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

switch(strName) { case "Bryan": strFavoriteColor = "Madras Yellow"; break; case "Stephanie": strFavoriteColor = "Sea Blue"; break; case "Cathy": strFavoriteColor = "Morning Mist"; break; case "Betty": strFavoriteColor = "Passionate Purple"; break; case "Edward": strFavoriteColor = "Battleship Gray"; break; } // Display the favorite color of the selected name MessageBox.Show(strName + "‘s favorite color is " + strFavoriteColor, "Select Demo"); } ‫ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬11-4 ‫ ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎﻣﻲ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ‬،‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬ListBox ‫ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ روي ﻧﺎﻣﻲ در‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‬5 .‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬

11-4 ‫ﺷﻜﻞ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴـﺎز را ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬SelectedIndexChanged ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ در روﻳﺪاد‬ ‫ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ آﻳﺘﻤـﻲ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎره آن ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬.‫ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‬ListBox ‫ ﺳﭙﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻧﺎم در‬.‫ﻛﻨﻴﺪ‬

١٣٠

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ SelectedIndex‬اﺳﺖ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺘﻦ داﺧﻞ آن آﻳﺘﻢ را در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪:‬‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strName‬‬ ‫;"" = ‪string strFavoriteColor‬‬ ‫‪// Get the selected name‬‬ ‫= ‪strName‬‬ ‫;)(‪lstData.Items[lstData.SelectedIndex].ToString‬‬ ‫در اﻳــﻦ ﻗــﺴﻤﺖ از ﻛــﺪ ﺑــﻪ ﭼﻨــﺪ ﻧﻜﺘــﻪ ﺗﻮﺟــﻪ ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬اول اﻳﻨﻜــﻪ ﻫﻤــﺎﻧﻄﻮر ﻛــﻪ ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﻣــﻲ ﻛﻨﻴــﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕــﺎم ﺗﻌﺮﻳــﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴــﺮ‬ ‫‪ strFavoriteColor‬ﺑﻪ آن ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ داده اﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ را از ﻛﺪ ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺑﺎ ﺧﻄـﺎ‬ ‫ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ‪ C#‬ﻫﺮ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ و رﻋﺎﻳﺖ اﻳﻦ ﻣﻮرد در ﻛﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺧﺎرج از ﺑﺨﺸﻬﺎﻳﻲ از ﻛﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ در ﺷـﺮاﻳﻂ ﺧـﺎص‬ ‫اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﻼك دﺳﺘﻮر ‪ ،(if‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ آن ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ داده اﻳﻢ‪ ،‬وﻟﻲ اﻳﻦ ﻛﺎر را در ﺑﻼك دﺳﺘﻮرات ‪ switch‬ﻗﺮار داده اﻳـﻢ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي دﺳﺘﻮر ‪ switch‬اﺟﺮا ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ ﺑـﻪ ﺧـﻂ ﺑﻌـﺪ از دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ switch‬ﺑﺮﺳﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strFavoriteColot‬را ﭼﺎپ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻣﻘـﺪاري ﻧﺨﻮاﻫـﺪ داﺷـﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ آن ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ داده اﻳﻢ ﺗﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻫـﻢ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫داراي ﻣﻘﺪار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺎم اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﻟﻴﺴﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ دﺳﺘﻮر‪ ،‬ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ را ﺑﺎﻳﺪ در داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﻮر وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫درون ﺑﻼك دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ case‬ﻣﺠﺰا ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣﺜـﺎل‪،‬‬ ‫ﭘﻨﭻ دﺳﺘﻮر ‪ case‬دارﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺎم ﻣﺮﺑﻮط ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻛﺪ‪ ،‬اﮔﺮ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ﺑﺮﺧﻮرد‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺪ آن را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻼك‪ ،‬اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از دﺳـﺘﻮر ‪ switch‬ﻣﻨﺘﻘـﻞ ﺷـﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﻬﺎي دﺳﺘﻮرات آن ﺑﻼك از دﺳﺘﻮر ‪ break‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪favorite color‬‬

‫;"‪= "Madras Yellow‬‬

‫;"‪= "Sea Blue‬‬

‫;"‪= "Morning Mist‬‬

‫‪// Use a Switch to get the‬‬ ‫‪// of the selected name‬‬ ‫)‪switch(strName‬‬ ‫{‬ ‫‪case "Bryan":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "Stephanie":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "Cathy":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬

‫‪١٣١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪break‬‬ ‫‪case "Betty":‬‬ ‫;"‪strFavoriteColor = "Passionate Purple‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "Edward":‬‬ ‫;"‪strFavoriteColor = "Battleship Gray‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬ ‫‪// Display the favorite color of the selected name‬‬ ‫‪MessageBox.Show(strName + "‘s favorite color is " +‬‬ ‫;)"‪strFavoriteColor, "Select Demo‬‬ ‫در زﻳﺮ ﻣﺮاﺣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﻧﺎم از ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻃﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻟﻴﺴﺖ روي ﻧـﺎم ‪ Betty‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬روﻳـﺪاد ‪SelectedIndexChanged‬‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻘﺪار "‪ "Betty‬در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strName‬ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﻣﻲ رﺳﺪ و ﻣﻘﺪار درون ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ strName‬را ﺑـﺎ ﺗـﻚ ﺗـﻚ ﻣﻘـﺎدﻳﺮي ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر وارد ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي وارد ﺷﺪه در دﺳﺘﻮر ‪ ،switch‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬـﺎرم ﺑـﺎ ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫اﺳــﺖ‪ .‬ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ دﺳــﺘﻮرات اﻳــﻦ ﺣﺎﻟــﺖ را اﺟــﺮا ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ )ﻳﻌﻨــﻲ ﻣﻘــﺪار ‪ strFavoriteColor‬را ﺑﺮاﺑــﺮ‬ ‫"‪ "Passionate Purple‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ(‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺑﻼك دﺳﺘﻮرات ‪ switch‬ﺧﺎرج ﺷﺪه و اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از آن را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ switch‬ﺑﺎ و ﺑﺪون ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮر ‪ ،if‬دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﻲ و ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺣﺮوف ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ‪ switch‬ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف‬ ‫‪ (1‬ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ ﻓـﺮم ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ‪ Form1‬را ﺑـﺎز ﻛـﺮده و ﻛﻨﺘـﺮل ‪ ListBox‬را در ﻓـﺮم اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬از ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Properties‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،ListBox‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ﺟﻠﻮي اﻳﻦ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ‪ String Collection Editor‬ﺑﺎز ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬اﺳﺎﻣﻲ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 12-4‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٣٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪12-4‬‬ ‫‪ (3‬روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻐﻴﺮات اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ذﺧﻴﺮه ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﺎﻣﻬﺎي داﺧﻞ ‪ ،ListBox‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﺎم رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﻤـﻲ‬ ‫دﻫﺪ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(13-4‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ در ﺷﺮط دﺳﺘﻮر ‪ switch‬از ﻧﺎﻣﻬـﺎي‬ ‫‪ BETTY‬و ﻳﺎ ‪ CATHY‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ از دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ if‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)"‪if ("BETTY" == "Betty‬‬ ‫ﻳﺎ‪:‬‬ ‫)"‪if ("CATHY" == "Cathy‬‬

‫‪١٣٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

String.Compare ‫در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ دﻳﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دو رﺷﺘﻪ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﻣﻲ ﺗـﻮان از ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫ روﺷﻲ را ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬،‫ در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‬.‫ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از اﻳﻦ روش اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬switch ‫ اﻣﺎ در دﺳﺘﻮر‬.‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‬ .‫ را ﻫﻢ ﺑﺪون ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‬switch ‫وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎي دﺳﺘﻮر‬

‫ ﺑﺪون ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف‬switch ‫ اﺳﺘﻔﺎده از‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ SelectedIndexChanged ‫ ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد‬Form1 ‫( ﺑﺨﺶ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي‬1 ‫ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻴﺪ ﺣﺘﻤـﺎ‬case ‫ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻤﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ در ﺟﻠﻮي دﺳﺘﻮر‬.‫ﺗﻐﻴﺮات زﻳﺮ را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‬ .‫ﺑﺎ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‬ private void lstData_SelectedIndexChanged(object sender, EventArgs e) { // Declare variables string strName; string strFavoriteColor = ""; // Get the selected name strName = lstData.Items[lstData.SelectedIndex].ToString(); // Use a Switch to get the favorite color // of the selected name switch(strName.ToLower()) { case "bryan": strFavoriteColor = "Madras Yellow"; break ; case "stephanie": strFavoriteColor = "Sea Blue"; break; case "cathy": strFavoriteColor = "Morning Mist"; break; case "betty": strFavoriteColor = "Passionate Purple"; break; case "edward": strFavoriteColor = "Battleship Gray"; break; } // Display the favorite color of the selected name MessageBox.Show(strName + "‘s favorite color is " + strFavoriteColor, "Select Demo"); ١٣٤

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺠﺪدا ﺑﺮ روي ﻳﻜﻲ از اﺳﺎﻣﻲ درون ‪ ListBox‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 14-4‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐـﺎﻣﻲ را‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﺎم ﻓﺮد اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ او را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪14-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ رﺷﺘﻪ ي داﺧﻞ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strName‬ﺑﺪون ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑـﻪ ﻧـﻮع ﺣـﺮوف ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫‪ ToLower‬ﺗﻤﺎم ﺣﺮوف آن را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ آن را ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫))(‪switch(strName.ToLower‬‬ ‫اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strName‬را اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺳﭙﺲ آن را ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻮﺟـﻮد در دﺳـﺘﻮر ‪case‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﻮر ‪ case‬را ﺑﺎ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ‬ ‫اﻳﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻋﺒﺎرت ﺟﻠﻮي دﺳﺘﻮر ‪ case‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ "‪ "Betty‬ﺑﺎﺷـﺪ و‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﺎم ‪ BETTY‬را از ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗـﺎﺑﻊ ‪ ToLower‬ﺑـﻪ ‪betty‬‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻴﺸﻮد و ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺪار "‪ "Betty‬ﺑﺎ "‪ "betty‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺒﻮدن اﻳﻦ دو ﻣﻘﺪار‪ ،‬ﻛﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫;"‪= "Madras Yellow‬‬

‫;"‪= "Sea Blue‬‬

‫;"‪= "Morning Mist‬‬

‫;"‪= "Passionate Purple‬‬

‫‪case "bryan":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬ ‫; ‪break‬‬ ‫‪case "stephanie":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "cathy":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "betty":‬‬ ‫‪strFavoriteColor‬‬ ‫‪١٣٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪break‬‬ ‫‪case "edward":‬‬ ‫;"‪strFavoriteColor = "Battleship Gray‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺎم رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﺪ‪ ،‬آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻤﺎم ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﻮرات ‪ case‬را ﺑﺎ ﺣـﺮوف ﺑـﺰرگ ﺑﻨﻮﻳـﺴﻴﺪ و ﺳـﭙﺲ ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ،ToUpper‬رﺷﺘﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮدﺗﺎن را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎﺑﻬﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻧﻪ‪:‬‬ ‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺷﺮط ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﻮر ‪ case‬اﺟﺒﺎري ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭼﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ‪ case‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ رخ داد‪ ،‬ﻛﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳـﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺎم از ‪ ،ListBox‬ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻓﺮد اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻧﺘﺨﺎﺑﻬﺎي ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻧﻪ‬ ‫‪ (1‬ﻣﺤــﻴﻂ وﻳﺮاﻳــﺸﮕﺮ ﻛــﺪ را ﺑــﺮاي ‪ Form1‬ﺑــﺎز ﻛﻨﻴــﺪ و ﺗﻐﻴــﺮات ﻣــﺸﺨﺺ ﺷــﺪه در زﻳــﺮ را در ﻣﺘــﺪ ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ روﻳــﺪاد‬ ‫‪ SelectedIndexChanged‬اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void lstData_SelectedIndexChanged(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪string strName‬‬ ‫‪// Get the selected name‬‬ ‫= ‪strName‬‬ ‫;)(‪lstData.Items[lstData.SelectedIndex].ToString‬‬ ‫‪// Use a Switch to display a person's gender‬‬ ‫))(‪switch (strName.ToLower‬‬ ‫{‬ ‫‪case "bryan":‬‬ ‫‪case "edward":‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Male", "Switch Demo‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "stephanie":‬‬

‫‪١٣٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪case "cathy":‬‬ ‫‪case "betty":‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Female", "Switch Demo‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي ﻳﻜﻲ از اﺳﺎﻣﻲ داﺧﻞ ‪ ListBox‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻓﺮد اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ ) ﺷﻜﻞ ‪.(15-4‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪15-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎم و ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ‪ ،switch‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﻞ اﺳﺖ و ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارد‪ .‬اﮔـﺮ ﺑﺨـﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﺷﺮط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﻚ ﻛﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺷﺮط ﻳﻚ ﺑﺎر دﺳﺘﻮر ‪ case‬را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑـﺮاي ﻣـﻮرد‬ ‫آﺧﺮ‪ ،‬ﻛﺪ و دﺳﺘﻮر ‪ break‬را ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﻢ‪ .‬در ﺑﻘﻴﻪ دﺳﺘﻮرات ‪ ،case‬ﻓﻘﻂ ﺷﺮط ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻮﺟـﺐ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ Or‬در دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﻛﻪ درﺳﺖ ﺑﺎﺷـﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﺪي ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آﺧﺮﻳﻦ دﺳﺘﻮر ‪ case‬آﻣﺪه اﺳﺖ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻣـﻮرد اول‪ ،‬اﮔـﺮ اﺳـﻢ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه ‪ bryan‬و ﻳـﺎ‬ ‫‪ edward‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺪﻫﺎي ﺑﻌﺪ از دو دﺳﺘﻮر ‪ case‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪case "bryan":‬‬ ‫‪case "edward":‬‬ ‫;"‪strFavoriteColor = "Madras Yellow‬‬ ‫; ‪break‬‬ ‫دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ روش‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﺣﺎل ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻳﻦ ﺷﺮﻃﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮕﺮ "ﻳﺎ" ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ "ﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻳﺎ آن ﻣﻮرد"‬ ‫ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ "اﻳﻦ ﻣﻮرد و آن ﻣﻮرد"‪.‬‬

‫‪١٣٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫دﺳﺘﻮر ‪:default‬‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺷﺮﻃﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را در دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔـﺮ ﻫـﻴﭻ ﻳـﻚ از‬ ‫اﻳﻦ ﺷﺮط ﻫﺎ اﺟﺮا ﻧﺸﺪﻧﺪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺷﺮط ﻫﺎ اﺟﺮا ﻧﺸﻮﻧﺪ را در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ در ﺣـﺎل ﺑﺮرﺳـﻲ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﺑﻮدﻳﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺪي را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻫـﻴﭻ ﻳـﻚ از‬ ‫ﺷﺮط ﻫﺎ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﺒﻮدﻧﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد؟ در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪default‬‬ ‫‪ (1‬ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬را از روي ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Properties‬ﺑﺮوﻳــﺪ و ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ ،Items‬ﭘﻨﺠــﺮه ‪String Collection‬‬ ‫‪ Editor‬را ﻣﺠﺪدا ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺎم دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻣﺘﺪ ‪ lstData_SelectedIndexChanged‬ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ‪ switch‬را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫))(‪switch(strName.ToLower‬‬ ‫{‬ ‫‪case "bryan":‬‬ ‫‪case "edward":‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Male", "Switch Demo‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case "stephanie":‬‬ ‫‪case "cathy":‬‬ ‫‪case "betty":‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Female", "Switch Demo‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪default:‬‬ ‫‪MessageBox.Show("I don’t know this person’s‬‬ ‫;)"‪+ "gender.", "Select Demo‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬

‫"‬

‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و از ‪ ListBox‬ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪاً ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 16-4‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٣٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪16-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫دﺳﺘﻮراﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﺨﺶ ‪ default‬وارد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ‪ case‬ﻗﻴـﺪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻻ ﻫﻴﭻ دﺳﺘﻮر ‪ case‬ﺑﺮاي ﻋﺒﺎرت "‪ "Sydney‬وارد ﻧـﺸﺪه اﺳـﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دﺳﺘﻮرات ﺑﺨﺶ ‪ default‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻓﺮد اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره در اﻧﺘﻬﺎي دﺳﺘﻮرات ﺑﺨﺶ ‪ case‬و ﻳـﺎ ﺑﺨـﺶ ‪ default‬از دﺳـﺘﻮر ‪ break‬اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﺑﺮﮔﺮدد‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎ ﺧﻄﺎي زﻣـﺎن ﻛﺎﻣﭙﺎﻳـﻞ ﻣﻮاﺟـﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در دﺳﺘﻮر ‪:switch‬‬ ‫در اﻳﻦ درس‪ ،‬ﻓﻘﻂ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي رﺷﺘﻪ اي در دﺳﺘﻮر ‪ switch‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر را ﺑـﺎ اﻧـﻮاع ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ‪ C#‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ )‪ ،(int‬اﻋـﺪاد اﻋـﺸﺎري )‪ double‬و ‪ (float‬و ﻳـﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎي ‪ Boolean‬ﻫـﻢ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ == ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ ﻛـﺎر رود‪ .‬اﻣـﺎ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داراي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫـﺎي رﺷـﺘﻪ اي و ﻳـﺎ اﻋـﺪاد ﺻـﺤﻴﺢ ﺑـﺮاي دﺳـﺘﻮر ‪switch‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻘﺪارﻫﺎي ﻛﺴﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ 2,221 ،2,21 ،2,2‬و … را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ در دﺳﺘﻮر‬ ‫‪ switch‬ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪:‬‬

‫‪١٣٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﻣﺸﺨﺺ را ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﺘﻮاﻟﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﺧﻮد را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﺗﻠﻔﻦ را ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ و ﻳﺎ ‪ 10‬ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫را از روي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ اﻣﻮر ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﺳﻪ دﺳـﺘﻪ ﻛﻠـﻲ از ﺣﻠﻘـﻪ ﻫـﺎ ﻛـﻪ در ‪C#‬‬ ‫وﺟﻮد دارﻧﺪ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ – for‬اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻣﺸﺨﺼﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬دﻗﻴﻘﺎ ‪ 10‬ﺑﺎر(‪.‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ – while‬اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ ﺷﺮط درﺳﺖ ﺷﻮد اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ – do‬ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ while‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔـﺎوت ﻛـﻪ ﺷـﺮط در ﺣﻠﻘـﻪ ﻫـﺎي‬ ‫‪ while‬در اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد وﻟﻲ در اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺷﺮط در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ‪:for‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬ﺣﻠﻘﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ درك ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد آن ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ اﺳﺖ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ‪for‬‬ ‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬

‫ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Loops‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻓﺮﻣﻲ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﻚ ‪ ListBox‬و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ ListBox‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ lstData‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ IntegralHeight‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫‪ false‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻛﻤـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ‪ Button‬را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnForLoop‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫‪ For Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 17-4‬ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٤٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪17-4‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن اﻳﺠﺎد ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻛـﺪ زﻳـﺮ را در آن وارد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnForLoop_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪int intCount‬‬ ‫‪// Perform a loop‬‬ ‫)‪for(intCount = 1;intCount <= 5;intCount += 1‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫‪lstData.Items.Add("I’m item " + intCount +‬‬ ‫;)"!‪" in the list‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (6‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ for Loop‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 18-4‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﺑﺘﺪاي ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪int intCount‬‬

‫‪١٤١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ for‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎت ﺗﻜﺮار ﻣﺸﺨﺺ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻛﻠﻤﺎت و ﻋﻼﻣﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﻧﺤـﻮه ﻋﻤﻠﻜـﺮد‬ ‫اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬ﺳﻪ ﻣﻮرد را ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻠﻮي آن ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳـﻪ ﻣـﻮرد‪ ،‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر‬ ‫ﻛﻪ در ﻛﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ";" از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪18-4‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ اول ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ از ﭼﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش دﻓﻌﺎت ﺗﻜﺮار در اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﻧﻴﺰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺷـﻤﺎرش در ﺣﻠﻘـﻪ از ﭼـﻪ‬ ‫ﻋﺪدي ﺷﺮوع ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش ﺣﻠﻘﻪ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intCount‬ﻛﻪ در ﺧﻂ ﻗﺒﻞ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ و‬ ‫ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ آن را ﻧﻴﺰ ‪ 1‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺷﻤﺎرش ﺣﻠﻘﻪ از ﻋﺪد ﻳﻚ ﺷﺮوع ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ دوم ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎرش را ﺗﺎ ﭼﻪ ﻋﺪدي اداﻣﻪ دﻫﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣﺜـﺎل ﺗـﺎ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪intCount‬‬ ‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ و ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ 5‬اﺳﺖ ﺷﻤﺎرش اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﺮط اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻞ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﺴﺎوي و ﻳﺎ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ و ‪ ...‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ آﺧﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‬ ‫از اﺟﺮاي ﺣﻠﻘﻪ ﻳﻚ واﺣﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﺑﺎ ﻋﺪد ﻳﻚ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫از ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ از ﻋﺪد ﻳﻚ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺷﻤﺎرش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺗﺎ ﻋﺪد ‪ 5‬ﺷﻤﺎرش را اداﻣﻪ ﻣﻲ دﻫـﺪ و در ﻫـﺮ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺣﻠﻘﻪ ﭘﻨﺞ ﺑﺎر اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮاﺣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺑﺘﺪا ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intCount‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺷﺮط وارد ﺷﺪه در ﻗﺴﻤﺖ دوم ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﺷـﺮط ﺑﺮﻗـﺮار‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺣﻠﻘﻪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮﻗـﺮار ﺑﺎﺷـﺪ )ﻳﻌﻨـﻲ در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intCount‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ﻋﺪد ‪ 5‬ﺑﺎﺷﺪ( دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜـﻪ دﺳـﺘﻮرات‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﺒﻪ اول اﺟﺮا ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ را ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮ روي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ )ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intCount‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ( و ﺳﭙﺲ ﺷـﺮط وارد ﺷـﺪه در ﻗـﺴﻤﺖ دوم ﺣﻠﻘـﻪ ‪ for‬را‬

‫‪١٤٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺠﺪدا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ و در ﺻﻮرت درﺳﺖ ﺑﻮدن اﻳﻦ ﺷﺮط دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ زﻣـﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺮط ﻗﺴﻤﺖ دوم ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ وﻳﮋوال ‪ C#‬از ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑـﻪ اوﻟـﻴﻦ ﺧـﻂ ﺑﻌـﺪ از‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫‪// Perform a loop‬‬ ‫)‪for(intCount = 1;intCount <= 5;intCount += 1‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫‪lstData1.Items.Add("I’m item " + intCount +‬‬ ‫;)"!‪" in the list‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم ﺣﻠﻘﻪ ي ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﺒﺎرت ‪ intCount+=1‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ از دﺳﺘﻮر ‪intCount++‬‬ ‫ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intCount‬اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﻮد و ﺣﺎﺻـﻞ در ﻫﻤـﺎن ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻗـﺮار‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫)‪for(intCount = 1;intCount <= 5;intCount++‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ ++‬ﻛﻪ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ --‬ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻳﻚ واﺣـﺪ از ﻣﻘـﺪار ﻳـﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﺎﻫﺪ‪.‬ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ ++‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ‪ ،‬در ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬اﺟﺒﺎري ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺷﺮوع ﺣﻠﻘﻪ را ﻋﺪد ﻳﻚ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻳﺎ ﺷـﻤﺎرﻧﺪه در‬ ‫ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﻓﻘﻂ ﻳﻚ واﺣﺪ اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬ﺟﺪﻳﺪي ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺳﺎﺧﺖ ﻛـﻪ از اﻳـﻦ ﻣـﻮارد اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮي ﺣﻠﻘﻪ ‪for‬‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ و ﺳـﭙﺲ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬دﻳﮕـﺮي روي ﻓـﺮم اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ btnNewForLoop‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ New For Loop‬ﻗﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪private void btnNewForLoop_Click(object sender, EventArgs‬‬ ‫)‪e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Perform a loop‬‬ ‫)‪for (int intCount = 4; intCount < 62; intCount += 7‬‬ ‫{‬ ‫‪// add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intCount‬‬

‫‪١٤٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ New For Loop‬ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪ 19-4‬را درﻳﺎﻓـﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪19-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Perform a loop‬‬ ‫)‪for (int intCount = 4; intCount < 62; intCount += 7‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ اوﻟﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intCount‬در ﺧﻮد ﺣﻠﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ رﺳﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮي را ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ intCount‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش درون ﺣﻠﻘﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻧﻴﺰ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ و ﻓﻀﺎي اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آن آزاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳـﺘﻔﺎده از ﻋـﺪد ‪ 1‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺪار ﺷﺮوع‪ ،‬از ﻋﺪد ‪ 4‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ در اوﻟﻴﻦ دوره اﺟﺮاي ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻘﺪار ‪ intCount‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻋـﺪد ‪ 4‬اﺳـﺖ و‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﻣﻮرد اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﻋﺪد ‪ 4‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ از اﺟﺮاي ﺣﻠﻘﻪ‪ 7 ،‬واﺣﺪ ﺑﻪ ﻣﻘـﺪار ‪intCount‬‬ ‫اﻓﺰوده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬دوﻣﻴﻦ ﻣﻮردي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻋﺪد ‪ 11‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺪد ‪.5‬‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻋﺪد ‪ 62‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻠﻘﻪ در ﻋﺪد ‪ 60‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻋﺪد ﺑﻌـﺪ از آن‪67 ،‬‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ از ‪ 62‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻧﻬﻢ اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٤٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻤﺎرش ﻣﻌﻜﻮس در ﺣﻠﻘﻪ‪:‬‬ ‫اﮔﺮ در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ از اﺟﺮاي ﺣﻠﻘﻪ ﻋﺪدي را از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي آن ﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛـﺮد‪ .‬در اﻣﺘﺤـﺎن ﻛﻨﻴـﺪ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎرش ﻣﻌﻜﻮس ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﻫﻨﻮز ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ و ﺳﭙﺲ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬دﻳﮕـﺮي ﺑـﻪ ﻓـﺮم اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻـــــﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـــــﺮ ‪ btnBackwardsForLoop‬و ﺧﺎﺻـــــﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـــــﺮ‬ ‫‪ Backwards For Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnBackwardsForLoop_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Perform a loop‬‬ ‫)‪for (int intCount = 10; intCount >= 1; intCount--‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intCount‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Backwards For Loop‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ اي را ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪20-4‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﻫﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪ اﺟﺮاي ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ --‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷـﻮد‬ ‫ﻳﻚ واﺣﺪ از ﻣﻘﺪار ‪ intCount‬ﻛﻢ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 10‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻠﻘـﻪ ‪ 10‬ﺑـﺎر اﺟـﺮا ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد و از ﻋﺪد ‪ 10‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻪ ﻋﺪد ‪ 1‬ﻣﻲ رﺳﺪ و اﺟﺮاي ﺣﻠﻘﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪١٤٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪20-4‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪:foreach‬‬ ‫در اﺳﺘﻔﺎده روزﻣﺮه از ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮ از اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛـﻪ ﺷـﺮح داده ﺷـﺪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ ﻧﺤـﻮه‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدي ﻛﻪ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬دارد‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﻮع ﺧﺎﺻﻲ از اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻛﻪ ‪ foreach‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷـﻮد ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﻛـﺎر‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ از ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از اﺷﻴﺎ را در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﺑـﻴﻦ‬ ‫اﻋﻀﺎي آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﻢ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ آراﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻴﻦ ﺗﻤـﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي‬ ‫درون ﻳﻚ ﻓﻮﻟﺪر ﺑﮕﺮدﻳﺪ و ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻧﺪازه آن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻟﻴﺴﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻚ آراﻳﻪ از اﺷﻴﺎ را درﻳﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻋﻀﺎي آن ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ي ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺳـﺖ‪ .‬در‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ داﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داد ﻛﻪ ﻧﺎم ﺗﻤﺎم ﻓﻮﻟﺪرﻫﺎي داﺧﻞ دراﻳﻮ ‪ C‬ﺷﻤﺎ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺣﻠﻘﻪ ‪foreach‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺟﺪﻳـﺪي ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnForEachLoop‬و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ ForEach Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnForEachLoop_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// List each folder at the root of your C Drive‬‬ ‫‪foreach (string strFolder‬‬

‫‪١٤٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫))"\\‪in System.IO.Directory.GetDirectories("C:‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(strFolder‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤـﻪ ي ‪ ForEach Loop‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ‪ ListBox‬ﻧـﺎم ﺗﻤـﺎﻣﻲ ﻓﻮﻟـﺪرﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در دراﻳﻮ ‪ C‬ﺧﻮد را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻟﻴﺴﺖ ﺗﻤﺎم داﻳﺮﻛﺘﻮري ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻣـﺴﻴﺮ ﺧـﺎص در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ از ﺗـﺎﺑﻊ ‪GetFirectories‬‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Directory‬در ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‪ System.IO 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺗـﺎﺑﻊ ﻳـﻚ آراﻳـﻪ رﺷـﺘﻪ اي از ﻧـﺎم ﺗﻤـﺎم‬ ‫داﻳﺮﻛﺘﻮري ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎم ﺗﻤـﺎﻣﻲ‬ ‫داﻳﺮﻛﺘﻮري ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در دراﻳﻮ ‪ C‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫اﺻﻞ ﻛﺎر ﺣﻠﻘﻪ ‪ foreach‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي آن ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﺑﻴﻦ ﺗﻤـﺎﻣﻲ اﺷـﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﻳـﻚ آراﻳـﻪ‬ ‫ﺧﺎص )ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد آن را ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ( ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻌﻲ از اﺷﻴﺎ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ )در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻳﻚ آراﻳﻪ از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ(‬ ‫و ﻳــﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴــﺮ ﻛﻨﺘــﺮل ﻛﻨﻨــﺪه ﻛــﻪ در ﻫــﺮ ﻣﺮﺣﻠــﻪ‪ ،‬ﺷــﻴﺊ ﻣــﻮرد ﺑﺮرﺳــﻲ در آن ﻗــﺮار ﺧﻮاﻫــﺪ ﮔﺮﻓــﺖ‪ .‬در اﻳــﻦ ﻣﺜــﺎل ﺗــﺎﺑﻊ‬ ‫‪ ،GetDirectories‬آراﻳــﻪ اي از اﺷــﻴﺎ را ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان ﻣﻨﺒــﻊ ﺑــﺮاي ﺣﻠﻘــﻪ ‪ foreach‬ﻓــﺮاﻫﻢ ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ و ﻣﺘﻐﻴﻴــﺮ‬ ‫‪ strFolder‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪:‬‬ ‫‪foreach (string strFolder‬‬ ‫))"\\‪in System.IO.Directory.GetDirectories("C:‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(strFolder‬‬ ‫}‬ ‫اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول‪ strFolder ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ اوﻟﻴﻦ آﻳﺘﻢ در آراﻳﻪ رﺷﺘﻪ اي اﺳﺖ )در اﻳـﻦ ﺟـﺎ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫ﻓﻮﻟـﺪر "‪ . ("C:\Documents and Settings‬ﺷـﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴـﺪ اﻳـﻦ ﻓﻮﻟـﺪر را ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﻮر زﻳـﺮ ﺑـﻪ‬ ‫‪ ListBox‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(strFolder‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ for‬ﻋﺎدي در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻳﻦ آراﻳﻪ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ strFolder‬ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد و ﺳﭙﺲ ﻣﻘـﺪار آن‬ ‫ﺑﻪ ‪ ListBox‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1‬ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﻓﻀﺎي ﻧﺎم در ﻓﺼﻞ ‪ 9‬آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٤٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از رﺷﺘﻪ "\‪ "C:‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺮاي ﺗﺎﺑﻊ ‪،GetDirectories‬‬ ‫از رﺷﺘﻪ "\\‪ "C:‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬در زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﺎﻧﻮاده ‪ C‬از ﺟﻤﻠﻪ ‪ ،C#‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛـﺎراﻛﺘﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟـﻲ‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ رﺷﺘﻪ ‪ A " Sign‬را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎراﻛﺘﺮ‬ ‫" اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن اﻧﺘﻬﺎي رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﭘﺲ ﻧﻤﻴﺘﻮان ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي اﻳﻦ رﺷﺘﻪ را در ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﻗـﺮار‬ ‫داد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﺎراﻛﺘﺮ " ﺟﺰﺋﻲ از رﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ ﻗﺒﻞ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑـﺮاي‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ در رﺷﺘﻪ "\‪ "C:‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ ﺟﺰﺋﻲ از رﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از دو \ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻮاﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ و رﺷﺘﻪ را‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت "\\‪ "C:‬ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت را ﺑﻪ ﺻﻮرت "\‪ "C:‬ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺗﺼﻮر ﻣﻴﻜﻨـﺪ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎ اﻧﺘﻬـﺎي رﺷـﺘﻪ را‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻜﺮده اﻳﺪ و ﺧﻄﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا " را در اﻧﺘﻬﺎي رﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﻲ از ﻋﺒﺎرت ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪:do‬‬ ‫ﻧﻮع دﻳﮕﺮي از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ زﻣﺎن ﺑﺮﻗﺮاري ﻳﻚ ﺷﺮط ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ do‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬اﺑﺘﺪا دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﺷﺪه‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺻﻮرت درﺳﺖ ﺑﻮدن ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬دﺳﺘﻮرات اﺟﺮا ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺣﻠﻘـﻪ ﻣﻨﺘﻘـﻞ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻌﺪادي ﻋﺪد ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫ﺗﻮاﺑﻊ دروﻧﻲ ‪ .NET‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﺪد ‪ 10‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﻠﻘﻪ ‪do‬‬ ‫‪ (1‬در ﻗــﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣــﻲ ﻓــﺮم‪ ،‬ﻛﻨﺘــﺮل ‪ Button‬دﻳﮕــﺮي ﺑــﻪ ﻓــﺮم اﺿــﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ‬ ‫‪ btnDoLoop‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Do Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻗﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnDoLoop_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;)(‪Random objRandom = new Random‬‬ ‫;‪int intRandomNumber = 0‬‬ ‫‪// Clear the list‬‬ ‫;)(‪lstData.Items.Clear‬‬ ‫‪// Process the loop until intRandomNumber = 10‬‬ ‫‪do‬‬ ‫{‬ ‫‪// Get a random number between 0 and 24‬‬ ‫;)‪intRandomNumber = objRandom.Next(25‬‬ ‫‪١٤٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Add the number to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intRandomNumber‬‬ ‫;)‪} while (intRandomNumber != 10‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Do Loop‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 21-4‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد‪ .‬ﺑـﺎر‬ ‫دﻳﮕﺮ روي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻋﺪاد داﺧﻞ ‪ ListBox‬ﺑﺎ اﻋﺪاد دﻳﮕﺮي ﻋﻮض ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ و ﺑـﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺗﻌﺪادي ﻋﺪد ﺟﺪﻳﺪ در ‪ ListBox‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪21-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ‪ do‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺮط ﺧﺎص ﺑﺮﻗﺮار ﻧﺸﺪه اﺳﺖ اﺟﺮا ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﻠﻘـﻪ ﻫـﺎ‪ ،‬ﻫـﻴﭻ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻛﻨﺘـﺮل ﻛﻨﻨـﺪه و ﻳـﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎرﺷﮕﺮي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﻜﺎن ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺣﻠﻘﻪ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ )ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ ﻳـﻚ‬ ‫ﺷﻴﺊ( از ﻛﻼس ‪ Random‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﺪد ﺗﺼﺎدﻓﻲ را در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ از آن اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮد‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳﻬﺎ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ داد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار دﻫﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ )ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻴﺊ ‪ objRandom‬در‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻞ( از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ new‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد ﻛﻼس‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و آن را ﺑﻪ ﺷﻴﺊ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪١٤٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ‪ obj‬ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻌـﺪي‬ ‫ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ intRandomNumber‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻋﺪد ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ‪ objRandom‬را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;)(‪Random objRandom = new Random‬‬ ‫;‪int intRandomNumber = 0‬‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﻮردي را ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد از آن ﭘﺎك ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Clear the list‬‬ ‫;)(‪lstData.Items.Clear‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺣﻠﻘﻪ ‪ do‬را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﺪد ‪ 10‬ﺑﻪ اﺟﺮاي ﺧـﻮد اداﻣـﻪ دﻫـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﻠﻘـﻪ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا ﺑـﺮاي ﻣﺮﺗﺒـﻪ اول‬ ‫دﺳﺘﻮرات اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺷﺮط ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑـﺎ ﻫـﺮ ﺑـﺎر اﺟـﺮاي ﺣﻠﻘـﻪ ﻋـﺪد ﺗـﺼﺎدﻓﻲ ﺟﺪﻳـﺪي ﺗﻮﻟﻴـﺪ و آن را در ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ intRandomNumber‬ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﺪد ﺗﺼﺎدﻓﻲ از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Next‬در ﺷﻴﺊ ‪ objRandom‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻋﺪدي ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻋﺪد ‪ 25‬ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺪد ﺗﺼﺎدﻓﻲ در ﺑﺎزه ‪ 0‬ﺗﺎ ‪ 24‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻋـﺪد ﺗـﺼﺎدﻓﻲ‪ ،‬آن را ﺑـﻪ‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Get a random number between 0 and 24‬‬ ‫;)‪intRandomNumber = objRandom.Next(25‬‬ ‫‪// Add the number to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intRandomNumber‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻋﺪد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 10‬ﺑﻮده اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﮔﺮ ﻋﺪد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﻣﺨـﺎﻟﻒ ‪ 10‬ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﻪ اﺑﺘـﺪاي‬ ‫دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ ‪ do‬ﺑﺮﻣﻴﮕﺮدد و ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺣﻠﻘﻪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺣﻠﻘﻪ ﻣـﻲ‬ ‫رود‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ دﺳﺘﻮرات در اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺮط ﺣﺘﻤـﺎ ﻳـﻚ ﺑـﺎر اﺟـﺮا ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻴـﺎزي ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ intRandomNumber‬ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻴﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ در ﻣﺮﺣﻠﻪ اوﻟﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ ﻣﻘـﺪار‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ‪:while‬‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ‪ do‬اﺳﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﺷﺮط اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ در اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷـﻮد و ﺳـﭙﺲ‪ ،‬در ﺻـﻮرت درﺳـﺖ‬ ‫ﺑﻮدن آن دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٥٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪while‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم ﺧـﻮد اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪ btnDoWhileLoop‬و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Do While Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnDoWhileLoop_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;)(‪Random objRandom = new Random‬‬ ‫;‪int intRandomNumber = 0‬‬ ‫‪// Clear the list‬‬ ‫;)(‪lstData.Items.Clear‬‬ ‫‪// Process the loop while intRandomNumber < 15‬‬ ‫)‪while (intRandomNumber < 15‬‬ ‫{‬ ‫‪// Get a random number between 0 and 24‬‬ ‫;)‪intRandomNumber = objRandom.Next(25‬‬ ‫‪// Add the number to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intRandomNumber‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Do While Loop‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي را ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪ 22-4‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ اﻋﺪاد ﺟﺪﻳﺪي درون ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ اﻋـﺪاد ﺗـﺎ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﻋﺪدي ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 15‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮد‪ ،‬اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﻠﻘﻪ ‪ while‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ‪ do‬اﺳﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬ﺷـﺮط در اﺑﺘـﺪا ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد و در ﺻﻮرت درﺳﺖ ﺑﻮدن آن‪ ،‬دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺣﻠﻘﻪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬در اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛـﻪ آﻳـﺎ ﻣﻘـﺪار ‪ intRandomNumber‬از ‪15‬‬ ‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺮط درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪// Process the loop while intRandomNumber < 15‬‬ ‫)‪while (intRandomNumber < 15‬‬ ‫{‬

‫‪١٥١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Get a random number between 0 and 24‬‬ ‫;)‪intRandomNumber = objRandom.Next(25‬‬ ‫‪// Add the number to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intRandomNumber‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﺒﻪ اول اﺟﺮا ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺪد ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺟﺪﻳﺪ در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ intRandomNumber‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﻣﺠﺪدا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻋﺪد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه از ‪ 15‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ دوﺑﺎره اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳـﻦ ﺻـﻮرت‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و دﺳﺘﻮرات آن را اﺟﺮا ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪22-4‬‬

‫ﺷﺮﻃﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ do‬و ‪:while‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻫﺮ ﻋﺒﺎرﺗﻲ را ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ در دﺳـﺘﻮر ‪if‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ ‪ do‬و ‪ while‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﻪ ﺷﺮط ﻫﺎي زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪while (intX > 10 && intX < 100‬‬ ‫ﻳﺎ‪:‬‬ ‫‪do‬‬ ‫{‬ ‫;)‪} while ((intX > 10 && intX < 100) || intY == true‬‬ ‫ﻳﺎ‪:‬‬

‫‪١٥٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪while (String.Compare(strA, strB) > 0‬‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻗﺪرت و اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮي ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺗﻮدرﺗﻮ‪:‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ در ﺣﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ درون ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﺟﺪﻳﺪي را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻧـﻮع‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺗﻮدرﺗﻮ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ و در اﺻﻞ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮرات ‪ if‬ﺗﻮدرﺗﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺗﻮدرﺗﻮ‬ ‫‪ (1‬در ﻗــﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣــﻲ ﻓــﺮم‪ ،‬ﻛﻨﺘــﺮل ‪ Button‬دﻳﮕــﺮي ﺑــﻪ ﻓــﺮم اﺿــﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴــﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ‬ ‫‪ btnNestedLoop‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Nested Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪private void btnNestedLoops_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Process an outer loop‬‬ ‫)‪for (int intLoop1 = 1; intLoop1 <= 2; intLoop1++‬‬ ‫{‬ ‫‪// Process a nested (inner) loop‬‬ ‫)‪for (int intLoop2 = 1; intLoop2 <= 3; intLoop2++‬‬ ‫{‬ ‫" ‪lstData.Items.Add(intLoop1 + ",‬‬ ‫;)‪+ intLoop2‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ Nested Loop‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪ 23-4‬را ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٥٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪23-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﺪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ و ﺟﺎي اﺑﻬﺎﻣﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺣﻠﻘﻪ اول )ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻴﺮوﻧﻲ( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﺷﮕﺮ ‪ intLoop1‬از ﻋـﺪد ‪1‬‬ ‫ﺗﺎ ‪ 2‬و ﺣﻠﻘﻪ دوم ﻳﺎ ﺣﻠﻘﻪ دروﻧﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﺷﮕﺮ ‪ intLoop2‬از ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 3‬ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻠﻘﻪ دروﻧﻲ ﻛﺪي ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ‪ intLoop1‬و ‪ intLoop2‬وﺟﻮد دارد‪:‬‬ ‫‪// Process an outer loop‬‬ ‫)‪for (int intLoop1 = 1; intLoop1 <= 2; intLoop1++‬‬ ‫{‬ ‫‪// Process a nested (inner) loop‬‬ ‫)‪for (int intLoop2 = 1; intLoop2 <= 3; intLoop2++‬‬ ‫{‬ ‫" ‪lstData.Items.Add(intLoop1 + ",‬‬ ‫;)‪+ intLoop2‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫در ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺗﻮ در ﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ اي ﻛﻪ در درون ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ دﻳﮕﺮ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻫﻤﺎن ﺣﻠﻘﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ دروﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺧﺎرج از ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ اوﻟﻴﻦ آﻛﻮﻻدي ﻛﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ داﺧﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر وارد ﺣﻠﻘﻪ ‪ intLoop1‬ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﻠﻘـﻪ ‪ intLoop2‬را‬ ‫ﺳﻪ ﺑﺎر اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺣﻠﻘﻪ ‪ intLoop1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺳـﻪ ﺑـﺎر دﺳـﺘﻮرات داﺧـﻞ ﺣﻠﻘـﻪ‬ ‫‪ intLoop2‬را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻜﺮار اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ دﻓﻌﺎت ﺗﻜﺮار ﺣﻠﻘﻪ اول ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻫﺮ دو‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫‪١٥٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺮوج زودﻫﻨﮕﺎم از ﺣﻠﻘﻪ‪:‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﻳﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﺑـﻪ دﻧﺒـﺎل ﻣـﻮردي ﺧـﺎص ﻣﻴﮕﺮدﻳـﺪ و‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن آن ﻣﻮرد از ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﮔﺸﺘﻦ ﺑﻘﻴﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻟﻴﺴﺖ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻓﻮﻟﺪرﻫﺎي دراﻳـﻮ ‪ C‬را ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﻣﻴـﺪاد ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮي ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣﻴﺪﻫﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ رﺳـﻴﺪن ﺑـﻪ ﻓﻮﻟـﺪر‬ ‫‪ C:\Program Files‬ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ و از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺧﺮوج زودﻫﻨﮕﺎم از ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫‪ (1‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ‪btnQuittingAForLoop‬‬ ‫و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Quitting a For Loop‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnQuittingAForLoop_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// List each folder at the root of your C Drive‬‬ ‫‪foreach (string strFolder in‬‬ ‫))"\\‪System.IO.Directory.GetDirectories("C:‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(strFolder‬‬ ‫?‪// Do you have the folder C:\Program Files‬‬ ‫‪if(String.Compare(strFolder,‬‬ ‫)‪"c:\\program files",true) == 0‬‬ ‫{‬ ‫‪// Tell the user‬‬ ‫"‪MessageBox.Show("Found it, exiting the loop‬‬ ‫;)"‪+ " now.","Loops‬‬ ‫‪// Quit the loop early‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Quitting A For Loop‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪24-4‬‬ ‫را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٥٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪24-4‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ String.Compare‬ﻛﻪ ﻧﺤﻮه ﻛﺎر آن ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﻴـﺪ‬ ‫ﻛﻪ آﻳﺎ ﻧﺎم ﻓﻮﻟﺪر ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ C:\Program Files‬اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫?‪// Do you have the folder C:\Program Files‬‬ ‫)‪if(String.Compare(strFolder,"c:\\program files",true) == 0‬‬ ‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻓﻮﻟﺪر ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ "‪ "C:\Program Files‬ﺑﻮد اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Tell the user‬‬ ‫;)"‪MessageBox.Show("Found it, exiting the loop now.","Loops‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ break‬از ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ‬ ‫ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻲ رود و آن را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل از دﺳﺘﻮر ‪ break‬ﺑﺮاي ﺧﺮوج از ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ اﻣﺎ از اﻳـﻦ‬ ‫دﺳﺘﻮر ﺑﺮاي ﺧﺮوج زودﻫﻨﮕﺎم از ﻫﺮ ﻧﻮع ﺣﻠﻘﻪ اي در ‪ C#‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Quit the loop early‬‬ ‫;‪break‬‬

‫‪١٥٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻧﺎم ﻓﻮﻟﺪر ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﻟﻴﺴﺖ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑـﺮاي ﺟـﺴﺘﺠﻮي‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ for‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ break‬ﺑﺮاي ﺧﺮوج از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﭘﻴﺪا ﺷﺪن آﻳﺘﻢ‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻟﻴﺴﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ‪ 1000‬آﻳﺘﻢ را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﻴﺪ و آﻳﺘﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ در ﻣﻜﺎن دﻫﻢ ﻗﺮار دارد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از ﭘﻴـﺪا ﻛـﺮدن‬ ‫آن از ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﻧﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬از ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ‪ 990‬آﻳﺘﻢ را ﺑﻲ دﻟﻴﻞ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺷـﺪت ﻛـﻢ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮه ﻧﻮﺷﺘﻦ آدرﺳﻬﺎ در ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي رﺷﺘﻪ اي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ در ﺗﻤﺎم آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت \\ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻗﺮار دادن ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ در رﺷﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ از \\ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑـﺎﻻ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از رﺷﺘﻪ "‪ "c:\\program files‬از "‪ "c:\program files‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎي‬ ‫"‪ "Unrecognized scape sequence‬روﺑﺮو ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﻌﺪ از ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ در ﻳـﻚ رﺷـﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد و ﻛﺎراﻛﺘﺮ ‪ p‬ﺟﺰ اﻳﻦ ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺛﺎﺑﺖ رﺷﺘﻪ اي دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;"‪string FileName = @"C:\Test\Temp.txt‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ از دو ﻛﺎراﻛﺘﺮ \ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ \ ﺑﻪ ﻛـﺎر ﺑـﺮده اﻳـﻢ و ﻗﺒـﻞ از رﺷـﺘﻪ ﻫـﻢ از‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ @ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬در وﻳﮋوال ‪ C#‬اﮔﺮ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﻳﻚ رﺷﺘﻪ از ﻋﻼﻣﺖ @ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﻮد‪ ،‬ﺗﻤـﺎم ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫـﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟـﻲ در‬ ‫رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎي ﻋﺎدي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و رﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﺑﻌﺪي اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﻗﺒﻞ‬ ‫از ﺷﺮوع از ﻋﻼﻣﺖ @ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻤﺎم ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ )ﺣﺘﻲ \( ﺗﺎ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺟﺰﺋﻲ از رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﻮر ‪:continue‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺧﺎص اﺟﺮا ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓـﺮض ﻛﻨﻴـﺪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴـﺪ اﻋـﺪاد ‪ 1‬ﺗـﺎ ‪ 15‬را ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻀﺮﺑﻲ از ‪ 3‬ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ در ‪ ListBox‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ از ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎرﻧﺪه آن از ﻳـﻚ ﺗـﺎ‬ ‫ﭘﺎﻧﺰده‪ ،‬ﻳﻚ واﺣﺪ ﻳﻚ واﺣﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻋﺪد ﺑﺮ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮد ﻧﺒﺎﻳﺪ آن را در ‪ ListBox‬ﻗﺮار دﻫﻴـﺪ و ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﺪد ﺑﻌﺪي ﺑﺮوﻳﺪ‪.‬‬ ‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﻧﺤﻮه ﻧﻮﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬دﺳﺘﻮر ‪continue‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ btnContinue‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Continue‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪١٥٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪private void btnContinue_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Perform a loop‬‬ ‫)‪for (int intCount = 1; intCount <= 15; intCount++‬‬ ‫{‬ ‫‪// If the item is dividable by 3,‬‬ ‫‪// go to next number‬‬ ‫)‪if ((intCount % 3) == 0‬‬ ‫;‪continue‬‬ ‫‪// Add the item to the list‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(intCount‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Continue‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛـﻪ ﺗﻤـﺎم اﻋـﺪاد از ‪ 1‬ﺗـﺎ ‪ 15‬ﺑـﻪ ﺟـﺰ‬ ‫ﻣﻀﺎرب ﺳﻪ در ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪ continue‬ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺮوج ﻛﺎﻣﻞ از ﺣﻠﻘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻘﻴﻪ دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ و ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺠﺪدا اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺑـﺮاي اﻋـﺪاد ‪ 1‬و ‪ ،2‬ﺣﻠﻘـﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﻋﺎدي ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻋﺪد ﺳﻪ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ اﻳﻨﻜـﻪ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧـﺪه اﻳـﻦ ﻋـﺪد ﺑـﺮ ﺳـﻪ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ﺻـﻔﺮ اﺳـﺖ‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ ﺑـﻪ دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ continue‬ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻘﻴﻪ دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ را اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺣﻠﻘـﻪ را‬ ‫ﻳﻚ واﺣﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ و ﺣﻠﻘﻪ را ﺑﺮاي ﻋﺪد ‪ 4‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻋﺪاد ﻗﺒﻞ از ‪ ،3‬ﭼﻮن ﻋﺪد ‪ 4‬ﻣـﻀﺮﺑﻲ از ‪ 3‬ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و ﻋﺒﺎرت داﺧﻞ ‪ if‬درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭘﺲ دﺳﺘﻮر ‪ continue‬اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و ﺑﻘﻴﻪ دﺳـﺘﻮرات‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ %‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺗﻘﺴﻴﻢ دو ﻋﺪد ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺮود‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺗﻘﺴﻴﻢ ‪ intCount‬ﺑﺮ ﺳﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد و در ﺷﺮط ‪ if‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎر اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺮوع ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫـﻴﭻ وﻗـﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﻛﺪ زﻳﺮ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪for (int intCount = 1; intCount > 0; intCount++‬‬ ‫{‬

‫‪١٥٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;)‪lstData.Items.Add(intCount‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﺎ ﺷﺮوع ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻘﺪار ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 1‬اﺳﺖ و ﭼﻮن از ﺻﻔﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎر اول اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي دﺳـﺘﻮرات‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ دو ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺪد ‪ 2‬از ﺻﻔﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺠﺪدا اﺟﺮا ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﺑﻪ ﻋﺪدي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﺻﻔﺮ ﻧﻤﻲ رﺳـﺪ‪ ،‬ﭘـﺲ ﺷـﺮط ﺣﻠﻘـﻪ ﻫﻤـﻮاره‬ ‫درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎر اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻜﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺨﻮاﻫـﺪ داد و داﺋﻤـﺎ‬ ‫دﺳﺘﻮرات ﺣﻠﻘﻪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺣﺲ ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درون ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳـﺪ‪ .‬اﮔـﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را در ﻣﺤـﻴﻂ وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﺟﺮا ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺮﮔﺮدﻳـﺪ و از ﻣﻨـﻮي ‪ Debug‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Stop Debugging‬را اﻧﺘﺨـﺎب‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻓﻮرا ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺷﺪه را در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﻨﺪوز اﺟﺮا ﻛـﺮده اﻳـﺪ و درون ﻳـﻚ ﺣﻠﻘـﻪ‬ ‫ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ آن ﺑﺎﻳـﺪ از ‪ Task Manager‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴـﺪﻫﺎي ‪Ctrl + Alt +‬‬ ‫‪ Del‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Task Manager‬ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ در ﺣﻠﻘﻪ ي ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﻗﺮار دارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪Not‬‬ ‫‪ Responding‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي ‪ End Task‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه اي ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬ ‫و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ آن را ﺑﻪ اﺟﺒﺎر ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺰ ﺑـﺮ روي ‪End Task‬‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺣﻠﻘﻪ آﻧﻘﺪر ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﻣﺼﺮف ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Task Manager‬را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻳـﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻘﺪاري ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺠﺪدا اﻳﻦ روﺷﻬﺎ را اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮد را‬ ‫ﻣﺠﺪدا راه اﻧﺪازي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ در دﻳﺴﻚ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ اﺟﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺎ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺘﻲ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ راه اﻧﺪازي ﻣﺠﺪد ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﺪﻫﺎي ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻧﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ روﺷﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬﺎ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﺮده و ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻛﺪ را ﭼﻨﺪ ﺑﺎر اﺟﺮا ﻛـﺮد را‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ در دﺳﺘﻮر ‪ if‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫از ﻋﻤﻠﮕﺮ || )‪ (OR‬و ﻳﺎ && )‪ (AND‬ﻣﻴﺘﻮان ﭼﻨﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ را ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺪون در ﻧﻈـﺮ ﮔـﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻧﻮع ﺣﺮوف را ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ switch‬آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ و دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎص را از ﺑﻴﻦ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﺣﺎﻟﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪ .‬ﺑـﺎ‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم ﻛﻠﻲ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ و ﺳﻪ ﺣﻠﻘﻪ ‪ do ،for‬و ‪ while‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺣﻠﻘـﻪ ﻫـﺎي ‪ for‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﺗﻜﺮار ﻳﻚ ﺳﺮي از دﺳﺘﻮرات ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ و ﺣﻠﻘﻪ ‪ foreach‬ﻧﻴﺰ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﺮﻛـﺖ‬ ‫در ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺪون داﻧﺴﺘﻦ ﺗﻌﺪاد آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ while‬ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺮط ﺧـﺎص ﺑﺮﻗـﺮار‬ ‫اﺳﺖ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ do‬ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ while‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ while‬در اﺑﺘﺪاي‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد وﻟﻲ ﺷﺮط ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ do‬در اﻧﺘﻬﺎي آن‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮارد زﻳﺮ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪:‬‬

‫‪١٥٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫دﺳﺘﻮرات ‪ else if ،if‬و ‪ else‬ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮرات ‪ if‬ﺗﻮدرﺗﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي و ﺗﺎﺑﻊ ‪.Sring.Compare‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ for‬و ‪foreach‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪do‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪while‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:1‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺑﺎ ﻳﻚ ‪ TextBox‬و ﻳﻚ ‪ Button‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ ،Button‬ﻋﺪد‬ ‫داﺧﻞ ‪ TextBox‬را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ switch‬اﮔﺮ ﻋﺪد ﻳﻜﻲ از اﻋﺪاد ﻳﻚ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ﺑﻮد آن را ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم در ﺧﺮوﺟﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻋﺪد وارد ﺷﺪه در ‪ TextBox‬در ﺑﺎزه ﻳﻚ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:2‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺎﺷﺪ اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در روﻳـﺪاد ‪Click‬‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ ،Button‬ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ‪ for‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻋﺪاد ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 10‬را در ‪ ListBox‬ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺣﻠﻘـﻪ دﻳﮕـﺮي اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻋﺪاد ‪ 10‬ﺗﺎ ‪ 1‬را در ‪ ListBox‬ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪١٦٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪ :‬ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده اي‬ ‫در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎده اي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ‪ integer‬ﺑﺮاي اﻋـﺪاد ﺻـﺤﻴﺢ و ﻳـﺎ ‪ string‬ﺑـﺮاي‬ ‫رﺷﺘﻪ ﻫﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗـﺮ ﻧﻴـﺎز دارﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده اي ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده اي ﺑﻪ ﻳﻚ ﮔﺮوه از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻳﻚ واﺣـﺪ ﻣﺠـﺰا‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده اي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ C#‬و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫـﺎي داده اي‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪه آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ زﻳﺮ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ آﻣﻮﺧﺖ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫آراﻳﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‬

‫ﻣﻔﻬﻮم آراﻳﻪ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻴﺎزﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﮕﻬﺪاري ﻟﻴﺴﺘﻲ از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ و ﻳﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑـﻪ ﻫـﻢ اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻣـﻮرد‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از آراﻳﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬آراﻳﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ از ﻳﻚ ﻧﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﺳﻦ ﺗﻤﺎﻣﻲ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد را در ﻳﻚ آراﻳﻪ از اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ و ﻳﺎ ﻧﺎم ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ را در ﻳﻚ آراﻳﻪ از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﺮدن و اﺳﺘﻔﺎده از آراﻳﻪ ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده از آراﻳﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺘﻐﻴﺮي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ را ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﺧﻮد ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در آن ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪string strName‬‬ ‫اﻣﺎ آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻧﻮﻋﻲ ﺣﺎﻟﺖ اﻓﺰاﻳﺸﻲ در ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﻘﺪار را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﻳـﻚ ﻣﺘﻐﻴـﺮ ذﺧﻴـﺮه‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ را ﺑﻪ ﺻﻮرت آراﻳﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻮع ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﻋﻼﻣﺖ ][ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻛﺪ زﻳـﺮ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ‪ 10‬ﻋﻨﺼﺮ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫;]‪string[] strName = new string[10‬‬

‫‪١٦١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ آراﻳﻪ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺗﻚ ﺗﻚ ﻋﻨﺎﺻﺮ آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺪﻳﺲ آن ﻋﻨـﺼﺮ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﭘﻴـﺪا ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻧـﺪﻳﺲ‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ ﻫﻤﻮاره ﻋﺪدي ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ و ﺷﻤﺎره ي آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ آراﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎره ي آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻫﺮ آراﻳﻪ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ واﺣﺪ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ از ﻃﻮل آراﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻧﺪﻳﺲ ﻫﺮ آراﻳﻪ ﻋﺪدي ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﻳﻚ واﺣﺪ ﻛﻤﺘﺮ از آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ آراﻳﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﻋﻨﺼﺮ ﺳﻮم آراﻳﻪ ﻗﺒﻠﻲ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ي "‪ "Katie‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﺪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;"‪strName[2] = "Katie‬‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ از آراﻳﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻫﻤﻴﻦ روش اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;)]‪MessageBox.Show(strName[2‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ ي ﻣﻬﻢ در اﻳﻨﺠﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻳﻜﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺑﻘﻴﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻐﻴﺮي ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜـﺎل اﮔـﺮ ﻛـﺪ‬ ‫زﻳﺮ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪:‬‬ ‫;"‪strName[3] = "Betty‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ]‪ strName[2‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ "‪ "Katie‬ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﻓﻬﻤﻴﺪن اﻳﻦ ﻛﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎ ﭼﻴﺴﺘﻨﺪ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺳﺎده‬ ‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬روي ﻣﻨﻮي ‪ File‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ ‪ New Project‬را اﻧﺘﺨـﺎب‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Array Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪Name‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ lstFriends‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ IntegralHeight‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻛﻨﻮن ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnArrayElements‬و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Array Elements‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-5‬ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnArrayElements_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare an array‬‬ ‫;]‪string[] strFriends = new string[5‬‬ ‫‪array‬‬ ‫;"‪"Robbin‬‬ ‫;"‪"Bryan‬‬ ‫;"‪"Stephanie‬‬ ‫;"‪"Sydney‬‬

‫‪// Populate the‬‬ ‫= ]‪strFriends[0‬‬ ‫= ]‪strFriends[1‬‬ ‫= ]‪strFriends[2‬‬ ‫= ]‪strFriends[3‬‬

‫‪١٦٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;"‪strFriends[4] = "Katie‬‬ ‫‪// Add the first array item to the list‬‬ ‫;)]‪lstFriends.Items.Add(strFriends[0‬‬ ‫}‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-5‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Array Elements‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬روي ﻓـﺮم ﺑـﺎ ﻧـﺎم‬ ‫‪ Robbin‬ﭘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ آراﻳﻪ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮع داده اي و اﻧﺪازه آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﻳـﻚ‬ ‫آراﻳﻪ از ﻧﻮع رﺷﺘﻪ اي و ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 5‬ﻋﻨﺼﺮ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ از ﻛﺪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Declare an array‬‬ ‫;]‪string[] strFriends = new string[5‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ آراﻳﻪ اي ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 5‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آراﻳﻪ اي دارﻳـﻢ ﻛـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ ‪ 5‬ﻋﻨـﺼﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﺠﺎد آراﻳﻪ‪ ،‬ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻋﻨﺼﺮ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻋﻨﺎﺻﺮ آن ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻧـﺪﻳﺲ آن دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﭘﻴـﺪا‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﺧﺎص ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪﻳﺲ آن ﻋﻨﺼﺮ را در داﺧﻞ ﻛﺮوﺷﻪ ﺑﻌﺪ از ﻧﺎم آراﻳﻪ ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪ .‬اﻧﺪﻳﺲ ﻫـﺎ از ﺷـﻤﺎره ﺻـﻔﺮ‬ ‫ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﺎ ﻳﻚ واﺣﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ﻃﻮل آراﻳﻪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ اول آراﻳﻪ داراي اﻧﺪﻳﺲ ﺻـﻔﺮ‪ ،‬ﻋﻨـﺼﺮ دوم آراﻳـﻪ‬

‫‪١٦٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫داراي اﻧﺪﻳﺲ ﻳﻚ و ‪ ...‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آراﻳﻪ را ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 5‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن آن از اﻋﺪاد ‪ 0‬ﺗﺎ ‪4‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪array‬‬ ‫;"‪"Robbin‬‬ ‫;"‪"Bryan‬‬ ‫;"‪"Stephanie‬‬ ‫;"‪"Sydney‬‬ ‫;"‪"Katie‬‬

‫‪// Populate the‬‬ ‫= ]‪strFriends[0‬‬ ‫= ]‪strFriends[1‬‬ ‫= ]‪strFriends[2‬‬ ‫= ]‪strFriends[3‬‬ ‫= ]‪strFriends[4‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار دﻫﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﺧﺎص ﺑﺎﻳﺪ از اﻧﺪﻳﺲ آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار آن ﻋﻨﺼﺮ از آراﻳﻪ ﻧﻴـﺰ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ از اﻧﺪﻳﺲ آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻔﺮم آراﻳﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ اوﻟـﻴﻦ ﻣﻘـﺪار آراﻳـﻪ )"‪("Robbin‬‬ ‫اﺳﺖ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Add the first array item to the list‬‬ ‫;)]‪lstFriends.Items.Add(strFriends[0‬‬ ‫ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻧﺪﻳﺲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در آراﻳﻪ و ﻃﻮل آن آراﻳﻪ ﻣﻘﺪاري ﮔﻴﺞ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺪﻳﺴﻬﺎ در ﻳﻚ آراﻳـﻪ از‬ ‫ﺻﻔﺮ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اوﻟﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻫﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻣﻘـﺪاري را‬ ‫در آراﻳﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﻳﺎ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ از آراﻳﻪ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ واﺣﺪ از ﻣﻜﺎن ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن ﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ اﻧـﺪﻳﺲ آن را‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻨﺼﺮ ﭘﻨﺠﻢ در آراﻳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ اﻧﺪﻳﺲ ‪ 4‬و اوﻟﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ در آراﻳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ اﻧﺪﻳﺲ ‪ 0‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا اﻧﺪﻳﺴﻬﺎ از ﺻﻔﺮ ﺷﺮوع ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ؟ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ دارﻳـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ آدرس ﻣﻜﺎﻧﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ از آراﻳﻪ اﻧـﺪﻳﺲ آن را ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ C#‬اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺲ را در اﻧﺪازه ي ﻳﻜﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ ﺿﺮب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ 1‬و ﺣﺎﺻﻞ را ﺑﺎ آدرس آراﻳﻪ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ ﺗـﺎ ﺑـﻪ‬ ‫آدرس ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬آدرس ﺷﺮوع ﻳﻚ آراﻳﻪ ﻫﻢ در ﺣﻘﻴﻘﺖ آدرس اوﻟﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ آن آراﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ آراﻳﻪ‬ ‫ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺻﻔﺮ ﺿﺮﺑﺪر اﻧﺪازه ﻋﻨﺼﺮ‪ ،‬از ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع آراﻳﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد‪ ،‬دوﻣﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻳﻚ ﺿـﺮﺑﺪر اﻧـﺪازه ﻋﻨـﺼﺮ از ﺷـﺮوع آراﻳـﻪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪:foreach‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺮﻳﻦ روﺷﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎده از آراﻳﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ foreach‬اﺳﺖ‪.‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ در ﻓﺼﻞ ‪ ،4‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎ آراﻳﻪ رﺷﺘﻪ اي ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ ‪ GetDirectories‬ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴـﺪ ﺑﻌـﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ در آراﻳﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫‪ 1‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ اﻧﺪازه ﻛﺪام ﻋﻨﺼﺮ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮد اﻫﻤﻴﺘﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻤﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ از ﻳﻚ ﻧﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻧﺪازه آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﻧـﺪازه ﻫـﺮ‬ ‫ﻳﻚ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ از ﻧﻮع ‪ ،int‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 4‬ﺑﺎﻳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٦٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ foreach‬ﺑﺎ آراﻳﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ Arrays Demo‬در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و‬ ‫ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ﺑﺪﻧﻪ ﻛﻼس ﺧﻮد وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public partial class Form1 : Form‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a form level array‬‬ ‫;]‪private string[] strFriends = new string[5‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺮ روي ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺎﻟﻲ ﻓﺮم دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳـﺪاد‬ ‫‪ Load‬ﻓﺮم ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void Form1_Load(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Populate the array‬‬ ‫;"‪strFriends[0] = "Robbin‬‬ ‫;"‪strFriends[1] = "Bryan‬‬ ‫;"‪strFriends[2] = "Stephanie‬‬ ‫;"‪strFriends[3] = "Sydney‬‬ ‫;"‪strFriends[4] = "Katie‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎ ‪ btnEnumerateArray‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Enumerate Array‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnEnumerateArray_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Enumerate the array‬‬ ‫)‪foreach (string strName in strFriends‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the array item to the list‬‬ ‫;)‪lstFriends.Items.Add(strName‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ ي ‪ Enumerate Array‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ اي را ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪2-5‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٦٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ را ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم ﻓﺮم ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳﻦ آراﻳﻪ ﺑـﺮاي ﺗﻤـﺎم ﻣﺘـﺪﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ‪ Form1‬ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه ﻣﺘﻐﻴﺮي در ﺧﺎرج از ﻣﺘﺪﻫﺎ درون ﻳﻚ ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺘـﺪﻫﺎي‬ ‫آن ﻛﻼس ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪// Declare a form level array‬‬ ‫;]‪private string[] strFriends = new string[5‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺪي را ﺑﺮاي روﻳﺪاد ‪ Load‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮ ﻛﺮدن آراﻳﻪ را در آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮم از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺎر ﮔﺬاري ﺷﺪه و ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد آراﻳﻪ ﺷﻤﺎ ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪private void Form1_Load(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Populate the array‬‬ ‫;"‪strFriends[0] = "Robbin‬‬ ‫;"‪strFriends[1] = "Bryan‬‬ ‫;"‪strFriends[2] = "Stephanie‬‬ ‫;"‪strFriends[3] = "Sydney‬‬ ‫;"‪strFriends[4] = "Katie‬‬ ‫}‬

‫‪١٦٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎر ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ‪ foreach‬در ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜـﺎل‬ ‫ﻫﻢ ﻫﻤﺎن ﻣﺮاﺣﻞ را ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻫﻢ ﻧﻮع ﺑﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و آن را ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑـﻪ ﺗـﻚ‬ ‫ﺗﻚ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ‪ foreach‬از ﻋﻨﺼﺮ ﺻﻔﺮم آراﻳﻪ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ در آراﻳﻪ‪ ،‬ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻋﻨﺼﺮي ﻛﻪ در ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﺑـﻪ ﻟﻴـﺴﺖ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Enumerate the array‬‬ ‫)‪foreach (string strName in strFriends‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the array item to the list‬‬ ‫;)‪lstFriends.Items.Add(strName‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ در آراﻳﻪ وارد ﺷﺪه اﻧﺪ داﺧﻞ ﻟﻴﺴﺖ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ‪ foreach‬از ﻋﻨﺼﺮ ﺻﻔﺮم ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ آراﻳﻪ را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻃﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺘﻘﺎل آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ‪:‬‬ ‫در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻳﻚ آراﻳﻪ را ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ‪ .‬در‬ ‫ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺤﻮه اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻋﻤﻞ را ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻧﺘﻘﺎل آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ‬ ‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ‪ Form1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ btnArraysAsParameters‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪Arrays as‬‬ ‫‪ Parameters‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﭘﻴﻐـﺎﻣﻲ را ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ AddItemsToList‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﭘﻴﻐﺎم‪ ،‬وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﺘﺪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﭘﻴﻐﺎم را ﻧﺎدﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪:‬‬ ‫‪private void btnArraysAsParameters_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strFriends‬‬ ‫}‬

‫‪١٦٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (3‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻣﺘﺪ ‪ AddItemsToList‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ در ﻛﻼس ﺧﻮد ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void AddItemsToList(string[] arrayList‬‬ ‫{‬ ‫‪// Enumerate the array‬‬ ‫)‪foreach (string strName in arrayList‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the array item to the list‬‬ ‫;)‪lstFriends.Items.Add(strName‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Arrays as Parameters‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ اي را ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ‬ ‫‪ 2-5‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ اي ﻛﻪ در ﻣﺘﺪ ‪ AddItemsToList‬وﺟﻮد دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬آراﻳـﻪ اي از ﻧـﻮع رﺷـﺘﻪ اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را از ﻧﻮع آراﻳﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻮع داده اي آن‪ ،‬از ﻳﻚ ﻛﺮوﺷﻪ ﺧﺎﻟﻲ )][( اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void AddItemsToList(string[] arrayList‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪ ،‬آراﻳﻪ اي را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ اﻣﺎ ﻃﻮل آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﺑـﻪ ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ‬ ‫وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ آراﻳﻪ اي از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻧﺪازه آراﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ و ﻓﻘﻂ ﻧﻮع آراﻳﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬در زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ btnArraysAsParameters‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آراﻳﻪ‬ ‫اﺻﻠﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strFriends‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬آراﻳﻪ اي ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن آن ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ از ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻠـﻲ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن دوﺳﺘﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ‬

‫‪١٦٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (1‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ و ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳـﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘـﺮل ‪Button‬‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪ btnMoreArrayParameters‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ More Array Parameters‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnMoreArrayParameters_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare an array‬‬ ‫;]‪string[] strMoreFriends = new string[2‬‬ ‫‪// Populate the array‬‬ ‫;"‪strMoreFriends[0] = "Matt‬‬ ‫;"‪strMoreFriends[1] = "Margie‬‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strFriends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strMoreFriends‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪاً اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده اﻳﺪ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪ 3-5‬را ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪١٦٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل آراﻳﻪ اي را ﺑﻪ ﻃﻮل دو اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ و آن را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ‪ AddItemsToList‬ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ ﺗﺎ آن را ﺑـﻪ ﻟﻴـﺴﺖ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻃﻮل آراﻳﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ارﺳﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻫﻤﻴﺘﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت آراﻳﻪ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﭘﻨﺠـﺮه اي ﻛـﻪ ﺑـﺮاي ﺗﻜﻤﻴـﻞ‬ ‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ ي ﻧﺎم ﻣﺘﺪ ﺗﻮﺳﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻮع داده اي آراﻳﻪ ﻳﻚ ﻛﺮوﺷﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻗﺮار دارد‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(4-5‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-5‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺎز ﺷﺪه ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آراﻳﻪ اي ﺑﻮدن ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻧﻮع اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي آراﻳﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ آراﻳﻪ ﻫﺎ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮﺗﺐ ﻛﺮدن آراﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤـﺎن ﻛﻨﻴـﺪ ﺑﻌـﺪ‪ ،‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان آراﻳﻪ ﻫﺎ را ﻣﺮﺗﺐ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي آراﻳﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬در ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ‪ Form1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛـﺮده‪ ،‬ﺳـﭙﺲ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ btnSortingArrays‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Sorting Arrays‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnSortingArrays_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Sort the array‬‬ ‫;)‪Array.Sort(strFriends‬‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strFriends‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻴﺴﺖ‪ ،‬اﺳﺎﻣﻲ ﻣﻮﺟﻮد در آراﻳﻪ را ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪١٧٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺗﻤﺎم آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ از ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ System.Array‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻳﻜـﻲ از ﻣﺘـﺪﻫﺎي اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻼس ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Sort‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و آن ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﺎم آراﻳﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ آن را‬ ‫ﻣﺮﺗﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﻧﺎم آن ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬آراﻳﻪ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع داده اي ﻋﻨﺎﺻﺮ آن‪ ،‬ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ و ﺑـﺎز ﻣـﻲ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻮع ﻋﻨﺎﺻﺮ رﺷﺘﻪ اي اﺳﺖ‪ ،‬آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ از اﻳﻦ ﻣﺘـﺪ ﺑـﺮاي ﻣﺮﺗـﺐ‬ ‫ﺳﺎزي ﻳﻚ آراﻳﻪ از اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ و ﻳﺎ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺪدي ﻣﺮﺗﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪// Sort the array‬‬ ‫;)‪Array.Sort(strFriends‬‬ ‫اي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﻳﻲ از ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﻣﺨﺘﻠﻒ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ‬ ‫را ﺑﺮ روي آن اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري‪ 1‬ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Sort‬ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در‬ ‫ﻓﺼﻞ دﻫﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ در آراﻳﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ foreach‬ﻓﻘﻂ در ﻳﻚ ﺟﻬﺖ در ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ از ﻋﻨﺼﺮ ﺻﻔﺮم ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫و ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ آراﻳﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴـﺪ )ﻳﻌﻨـﻲ از ﻋﻨـﺼﺮ آﺧـﺮ ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﻨﺼﺮ اول ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ( دو راه در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﺪ‪.‬‬ ‫راه اول اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ for‬ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺣﻠﻘـﻪ را ﻳـﻚ واﺣـﺪ ﻛﻤﺘـﺮ از‬ ‫ﻃﻮل آراﻳﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ 2‬و ﺳﭙﺲ ﺣﻠﻘﻪ را ﻃﻮري ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻋﺪد ﻳﻚ ﺑﺮﮔﺮدد‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ زﻳﺮ اﻳﻦ روش را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;)‪for (int intIndex = strFriends.GetUpperBound(0‬‬ ‫)‪intIndex >= 0; intIndex--‬‬ ‫{‬ ‫‪// Add the array item to the list‬‬ ‫;)]‪lstFriends.Items.Add(strFriends[intIndex‬‬ ‫}‬ ‫روش دوم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﺘﺪ ‪ Reverse‬در ﻛﻼس ‪ Array‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس در‬ ‫آراﻳﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪ foreach‬ﻣﻌﻤـﻮﻟﻲ ﺑـﺮاي ﻧﻤـﺎﻳﺶ آراﻳـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻳﻦ روش را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫‪Overloading‬‬ ‫‪ 2‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دارﻳﺪ‪ ،‬اﻧﺪﻳﺲ آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻫﺮ آراﻳﻪ ﻳﻚ واﺣﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ﻃﻮل آن آراﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ از آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ آراﻳﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻳـﻚ واﺣـﺪ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ از ﻃﻮل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺪد ﺷﺮوع اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪١٧١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻣﻌﻜﻮس ﻛﺮدن ﻳﻚ آراﻳﻪ‬ ‫‪ (1‬ﻛﻨﺘـــﺮل ‪ Button‬دﻳﮕـــﺮي ﺑـــﻪ ﻗـــﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣـــﻲ ﻓـــﺮم اﺿـــﺎﻓﻪ ﻛـــﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻـــﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـــﺮ ﺑـــﺎ‬ ‫‪ btnReversingAnArray‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Reversing an Array‬ﻗﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬روي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void btnReversingAnArray_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫– ‪// Reverse the order‬‬ ‫‪// elements will be in descending order‬‬ ‫;)‪Array.Reverse(strFriends‬‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strFriends‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Reversing an Array‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 5-5‬ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪١٧٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ Reverse‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ آراﻳﻪ ي ﻳﻚ ﺑﻌﺪي را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس در آن آراﻳﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ آراﻳـﻪ ي‬ ‫‪ strFriends‬را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ارﺳﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ از ﻣﺘﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻳﻦ آراﻳﻪ را از آﺧﺮ ﺑﻪ اول ﻗﺮار دﻫﺪ‪:‬‬ ‫– ‪// Reverse the order‬‬ ‫‪// elements will be in descending order‬‬ ‫;)‪Array.Reverse(strFriends‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس در آن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ آراﻳﻪ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ‪ AddItemsToList‬ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ ﺗـﺎ‬ ‫آن را در ﻟﻴﺴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strFriends‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺰوﻟﻲ اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ ﻣﺮﺗﺐ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ آراﻳﻪ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Sort‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﻌﻮدي اﻟﻔﺒﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺮﺗﺐ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Reverse‬آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس درآورﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻟﻔﺒـﺎﻳﻲ ﻧﺰوﻟـﻲ‬ ‫ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آراﻳﻪ ﻫﺎ را در ﻫﻤﺎن ﺧﻄﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار دﻫﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻧﻴـﺎزي ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ از‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ آراﻳﻪ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺧﻂ ﻛﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن آراﻳﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare an array‬‬ ‫;]‪string[] strFriends = new string[4‬‬ ‫‪array‬‬ ‫;"‪"Robbin‬‬ ‫;"‪"Bryan‬‬ ‫;"‪"Stephanie‬‬ ‫;"‪"Sydney‬‬ ‫;"‪"Katie‬‬

‫‪// Populate the‬‬ ‫= ]‪strFriends[0‬‬ ‫= ]‪strFriends[1‬‬ ‫= ]‪strFriends[2‬‬ ‫= ]‪strFriends[3‬‬ ‫= ]‪strFriends[4‬‬

‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻣﻘﺪاردﻫﻲ آراﻳﻪ ﻫﺎ در ﻳﻚ ﺧﻂ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻣﻘﺪاردﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬در ﻗـﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ ﻓــﺮم‪ ،‬ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬دﻳﮕــﺮي را ﺑـﻪ ‪ Form1‬اﺿـﺎﻓﻪ ﻛــﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑــﺮ‬ ‫‪ btnInitializingArrayWithValues‬و ﺧﺎﺻـــــــﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـــــــﺮ ﺑـــــــﺎ‬ ‫‪ Initializing Array With Values‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪١٧٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (2‬روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void btnInitializingArrayWithValues_Click‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare an populate an array‬‬ ‫{ ][‪String[] strMyFriends = new string‬‬ ‫‪"Robbin","Bryan","Stephanie",‬‬ ‫;}"‪"Sudney","Katie‬‬ ‫‪// List your friends‬‬ ‫;)‪AddItemsToList(strMyFriends‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻟﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در آراﻳﻪ ﭘـﺮ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ آراﻳﻪ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻋﻨﺎﺻﺮ آن را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻳﻚ ﺟﻔـﺖ آﻛـﻮﻻد وارد ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ C#‬از ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻔﺮم آراﻳﻪ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ وارد ﺷﺪه را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي آراﻳﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣﺜـﺎل‬ ‫ﭘﻨﺞ رﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ وﻳﺮﮔﻮل از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﺷﺪه اﻧﺪ را در آراﻳﻪ ﻗﺮار داده اﻳﻢ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﻮل آراﻳﻪ را وارد ﻧﻜﺮده‬ ‫اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻃﻮل آراﻳﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎدﻳﺮ وارد ﺷﺪه در داﺧﻞ آﻛﻮﻻد ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫‪// Declare an populate an array‬‬ ‫{ ][‪String[] strMyFriends = new string‬‬ ‫‪"Robbin","Bryan","Stephanie",‬‬ ‫;}"‪"Sudney","Katie‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ اﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار دﻫﻲ ﺑﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ آراﻳﻪ ﺑﺰرﮔﻲ را ﭘـﺮ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از روﺷﻲ ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم آراﻳﻪ و اﻧـﺪﻳﺲ ﺧﺎﻧـﻪ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ‪ ،‬ﻣﻘـﺪار آن‬ ‫ﻋﻨﺼﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻔﻬﻮم ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‪:‬‬

‫‪١٧٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ در ﻧﻮع اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﺧﻮد ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻨﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔـﺮ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮي را از ﻧﻮع ‪ int‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﻫﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺤﻲ را در آن ﻧﮕﻬـﺪاري ﻛﻨﻴـﺪ‪ .1‬اﻳـﻦ ﻣـﺴﺌﻠﻪ ﺑـﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي‬ ‫‪ string‬و ‪ double‬ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ در ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺷﻤﺎ‪ ،‬اﻋﺪاد ﻣﺤﺪودي را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣـﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮي از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﻌﺪاد درﻫﺎي ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ را در آن ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻗﻄﻌﺎ ﻧﻤـﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ اﺟـﺎزه دﻫﻴـﺪ ﻛـﻪ ﻋـﺪد‬ ‫‪ 16327‬در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ذﺧﻴﺮه ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﻣﻮﺟﻮد از ﻗﺒﻴـﻞ ‪short ،long ،int‬‬ ‫و ﻳﺎ ‪ byte‬ﺑﺴﺎزﻳﺪ‪ .‬ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻧﻮع داده ي ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻓﻘـﻂ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﻣﻘـﺪاري را داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﻛـﻪ ﺷـﻤﺎ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از وارد ﺷﺪن اﻋﺪاد ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻲ در ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ در ﻛﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ و وﺿﻮح ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣﻴﺘـﻮان‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻤﺎل ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا در ﻳﻚ روز را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫آﻣﺎده ﺷﺪن ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻛﺎر‪.‬‬ ‫رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻛﺎر‪.‬‬ ‫در ﻣﺤﻞ ﻛﺎر ﺑﻮدن‪.‬‬ ‫رﻓﺘﻦ ﺑﺮاي ﻧﻬﺎر‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ از ﻣﺤﻞ ﻛﺎر‪.‬‬ ‫ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن ﺑﻮدن‪.‬‬ ‫آﻣﺎده ﺷﺪن ﺑﺮاي ﺧﻮاب‪.‬‬ ‫ﺧﻮاﺑﻴﺪن‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﺎم آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Enum Demo‬ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻀﻮي از ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ در آن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﺑﺎز ﺷﺪ‪ ،‬روي ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ‪ View Code‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﺑـﺎﻻي ﭘﻨﺠـﺮه‪ ،‬ﺑﻌـﺪ از ﻧـﺎم‬ ‫ﻛﻼس وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪ 1‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺤﺪود ﺑﻮدن ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ int‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻘﻂ اﻋـﺪاد در ﺑـﺎزه ﺧﺎﺻـﻲ را ﻣﻴﺘـﻮان در اﻳـﻦ ﻧـﻮع ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ﻫـﺎ‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﺮ ﻋﺪدي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎزه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ را ﻣﻴﺘﻮان در ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ذﺧﻴﺮه ﻛﺮد و در ﺑﻴﻦ اﻋﺪاد ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﺑﺎزه ﻣﺤـﺪودﻳﺘﻲ وﺟـﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪١٧٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪public partial class Form1 : Form‬‬ ‫{‬ ‫‪private enum DayAction‬‬ ‫{‬ ‫‪GettingReadyForWork = 0,‬‬ ‫‪TravelingToWork,‬‬ ‫‪AtWork,‬‬ ‫‪AtLunch,‬‬ ‫‪TravelingFromWork,‬‬ ‫‪RelaxingForFriends,‬‬ ‫‪GettingReadyForBed,‬‬ ‫‪Asleep‬‬ ‫;}‬ ‫‪ (3‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎرﻧﺪه را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻮع داده اي آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷـﻤﺎرﻧﺪه ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﺘﻐﻴـﺮ‬ ‫زﻳﺮ را در ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare variable‬‬ ‫;‪private DayAction CurrentState‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻓﺮم را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﻪ ?‪ What's Matt Doing‬ﺗﻐﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺣﺎل ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ DateTimePicker‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﻪ ‪ dtpHour‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Format‬آن را ﺑﻪ ‪ Time‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ShowUpDown‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ‪ Value‬را ‪ 00:00 AM‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Size‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 91;20‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (6‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬در ﻓـﺮم ﻗـﺮار داده‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـﻪ ‪ lblState‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑـﻪ‬ ‫‪ State Not Initialized‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻧﺪازه ﻓﺮم ﺧﻮد را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 6-5‬ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-5‬‬

‫‪١٧٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ‬.‫ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬Form1 ‫ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬Load ‫( ﺑﺮ روي زﻣﻴﻨﻪ ي ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ روﻳﺪاد‬7 .‫را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ private void Form1_Load(object sender, EventArgs e) { // Set the hour property to the current hour this.Hour = DateTime.Now.Hour; } :‫( ﺣﺎل ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ را در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﺪي ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻮم اﻳﻦ ﺑﺨﺶ وارد ﻛﺮدﻳﺪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‬8 // Hour property private int Hour { get { // Return the current hour displayed return dtpHour.Value.Hour; } set { // Set the date using the hour // passed to this property dtpHour.Value = new DateTime( DateTime.Now.Year, DateTime.Now.Month, DateTime.Now.Day, value, 0, 0); // Set the display text lblState.Text = "At " + value + ":00 Matt is "; } } ‫ ﻣﺘــﺪ ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ روﻳــﺪاد‬.‫ دو ﺑــﺎر ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨﻴــﺪ‬dtpHour ‫( ﺑــﻪ ﻗــﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣــﻲ ﻓــﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳــﺪ و ﺑــﺮ روي ﻛﻨﺘــﺮل‬9 ‫ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿـﺎﻓﻪ‬.‫ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬ValueChanged :‫ﻛﻨﻴﺪ‬ private void dtpHour_ValueChanged(object sender,EventArgs e) { // Update the hour property this.Hour = dtpHour.Value.Hour; } ‫ ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬.‫ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‬DateTimePicker ‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻨﺎر ﻛﻨﺘﺮل‬10 .(7-5 ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺳﺎﻋﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ )ﺷﻜﻞ‬

١٧٧

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ DateTimePicker‬ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ از ﺷﺒﺎﻧﻪ روز را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺷﻤﺎ ﺑـﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺖ در آن ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺠﺎم ﻛﺪاﻣﻴﻚ از ﻫﺸﺖ ﻛـﺎر ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ را در ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ آن ﻫﺴﺘﻴﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻓﺮم ﻣﺜﻞ ‪ Name‬اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎم اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﺟﺪﻳـﺪ‬ ‫‪ Hour‬اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ در ﻛﻨﺘﺮل ‪ DateTimePicker‬و ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒـﻞ ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ رود‪ .‬ﺑـﺮاي ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻳـﻚ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮع داده اي و ﻧﺎم آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ در ﺑﺪﻧـﻪ آن ﺧﺎﺻـﻴﺖ‪ ،‬دو ﺑـﻼك ﺑـﻪ ﻧﺎﻣﻬـﺎي‬ ‫‪ set‬و ‪ get‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private int Hour‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫…‬ ‫;‪return dtpHour.Value.Hour‬‬ ‫}‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫…‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻼﻛﻬﺎي ‪ get‬و ‪ set‬درون ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬دﺳﺘﻮرات ﺑﻼك ‪ get‬ﻛﻪ ﺷـﺎﻣﻞ دﺳـﺘﻮر ‪ return‬ﻫـﻢ ﻫـﺴﺘﻨﺪ زﻣـﺎﻧﻲ‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﻘﺪار ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه در ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ‪ .‬در ﺑﻼك ‪ get‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻮع ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺮداﻧـﺪه ﺷـﺪه‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻧﻮع ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﺧﻮد ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ int‬ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﭘـﺲ دﺳـﺘﻮرات‬ ‫ﺑﻼك ‪ get‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ در ﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ ﻋﻼﻣـﺖ ﻣـﺴﺎوي‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎز دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ دﺳـﺘﻮرات ﺑﺨـﺶ ‪ get‬را اﺟـﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮرات ﺑﺨﺶ ‪ set‬زﻣﺎﻧﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ از اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ در ﺳـﻤﺖ‬ ‫ﭼﭗ ﻳﻚ ﺗﺴﺎوي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪ ،set‬ﺣﺎﺻﻞ ﻋﺒﺎرت ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺗﺴﺎوي را در ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺎم و ﻳﺎ ﻧﻮع داده اي ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻼك ‪ set‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﻮع داده اي اﻳﻦ ﻣﻘـﺪار‬

‫‪١٧٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﻮع داده اي ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﻫﻢ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪ value‬ﺑـﻪ ﺑـﻼك ‪ set‬ارﺳـﺎل ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺑﻼك ‪ set‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ value‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Hour‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Now‬در ﻛﻼس ‪ DateTime‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫)‪private void Form1_Load(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the hour property to the current hour‬‬ ‫;‪this.Hour = DateTime.Now.Hour‬‬ ‫}‬ ‫ﻳﻜـﻲ از ﻣــﻮاﻗﻌﻲ ﻛــﻪ ﺑﺎﻳــﺪ ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Hour‬را در ﻓــﺮم ﺗﻨﻈــﻴﻢ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬زﻣــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Value‬ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﻛﻨﺘــﺮل‬ ‫‪ DateTimePicker‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻛﺎرﺑﺮ زﻣﺎن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر از ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ ValueChanged‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ DateTimePicker‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪private void dtpHour_ValueChanged(object sender,EventArgs‬‬ ‫)‪e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Update the hour property‬‬ ‫;‪this.Hour = dtpHour.Value.Hour‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Hour‬در ﻓﺮم ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻨﺘﺮل ‪ DateTimePicker‬و‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺟﺪﻳﺪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﺑﻼك ‪ set‬در ﺧﺎﺻﻴﺖ وارد ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﺪار ‪ ،Hour‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻣﻮردي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﻼك ‪ set‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻘـﺪار ﻛﻨﺘـﺮل ‪ DateTimePicker‬اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺗـﺼﻮر ﻛﻨﻴـﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺳﺎﻋﺖ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Value.Hour‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳـﻦ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺟﺪﻳﺪي در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Hour‬از ﻧﻮع ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺪار ﺳﺎﻋﺖ در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار ﻛﻞ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Value‬را ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫـﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Value‬ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﻧﻮع ‪ DateTime‬را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻘﺪار ‪ Hour‬را ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫـﻴﻢ‪،‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ از ﻧﻮع ‪ DateTime‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎدﻳﺮ آن ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﻘﺪار ‪ Hour‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻗﺒﻠﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ از ﻧﻮع ‪ DateTime‬از دﺳﺘﻮر ‪ new‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ )در ﻓﺼﻞ ‪ 10‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر آﺷﻨﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ(‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ از ﻧﻮع ‪ DateTime‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻣﺎن را ﺑﺮاي آن ﻓـﺮاﻫﻢ ﻛـﺮد‪ .‬ﻣﻘـﺪار ‪،Year‬‬ ‫‪ Month‬و ‪ Day‬را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Now‬ﻛﻼس ‪ DateTime‬ﺑﺪﺳﺖ ﻣـﻲ آورﻳـﻢ‪ .‬ﺳـﺎﻋﺖ را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ﺳـﺎﻋﺖ ﻣـﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮﻣﺎن )ﺳﺎﻋﺖ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ (Hour‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و دﻗﻴﻘﻪ و ﺛﺎﻧﻴﻪ را ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪// Set the date using the hour passed to this property‬‬ ‫‪dtpHour.Value = new DateTime(DateTime.Now.Year,‬‬ ‫;)‪DateTime.Now.Month, DateTime.Now.Day, value, 0, 0‬‬

‫‪١٧٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ﻣﺘﻦ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘـﺪار ﺟﺪﻳـﺪ ﺳـﺎﻋﺖ را ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬،‫ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‬set ‫دوﻣﻴﻦ ﻣﻮردي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﻼك‬ :‫دﻫﺪ‬ // Set the display text lblState.text = "At " + value + ":00 Matt is "; ‫ اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ‬،‫ در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‬.‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻜﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺖ در آن ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﭼﻪ ﻛﺎري اﺳﺖ‬ .‫دﻫﻴﻢ‬

:‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻴﺖ‬ ‫ ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر‬.‫ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﺖ را ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮد‬،‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬،‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‬ ‫ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﻛـﺪاﻣﻴﻚ از ﻣﻘـﺎدﻳﺮ ﻣﻮﺟـﻮد در‬DateTimePicker ‫ﺳﺎﻋﺖ را از ﻛﻨﺘﺮل‬ .‫ آن را ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‬،‫ ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﻮرد‬.‫ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‬DayAction ‫ﺷﻤﺎرﻧﺪه‬

‫ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬Hour ‫ ﺧﺎﺻﻴﺖ‬set ‫ ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﻼك‬Form1 ‫( ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ را ﺑﺮاي‬1 :‫دﻫﻴﺪ‬ set { // Set the date using the hour passed to this property dtpHour.Value = new DateTime(DateTime.Now.Year, DateTime.Now.Month, DateTime.Now.Day, value, 0, 0); // Determine the state if (value >= 6 && value < 7) CurrentState = DayAction.GettingReadyForWork; else if (value > 7 && value < 8) CurrentState = DayAction.TravelingToWork; else if (value >= 8 && value < 13) CurrentState = DayAction.AtWork; else if (value >= 13 && value < 14) CurrentState = DayAction.AtLunch; else if (value >= 14 && value < 17) CurrentState = DayAction.AtWork; else if (value >= 17 && value < 18) CurrentState = DayAction.TravelingFromWork; else if (value >= 18 && value < 22)

١٨٠

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪CurrentState = DayAction.RelaxingForFriends‬‬ ‫)‪else if (value >= 22 && value < 23‬‬ ‫;‪CurrentState = DayAction.GettingReadyForBed‬‬ ‫‪else‬‬ ‫;‪CurrentState = DayAction.Asleep‬‬ ‫‪// Set the display text‬‬ ‫‪lblState.Text = "At " + value + ":00 Matt is " +‬‬ ‫;‪CurrentState‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و روي ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ‪ DateTimePicker‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي را ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 8-5‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ CurrentState‬را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻟﻴـﺴﺘﻲ در وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺎز ﺷﺪه و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(9-5‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻣﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ CurrentSate‬از ﻧﻮع ‪ DayAction‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ ‪ DayAction‬ﻳﻚ ﺷﻤﺎرﻧﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﻣﻘﺪار ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﻫﺮ ﻛـﺪام از‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ در ﭘﻨﺠﺮه اي ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-5‬‬

‫‪١٨١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﮔﺮ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺪار ‪ CurrentState‬در ﻟﻴﺒﻞ ﻣﺘﻨﻬﺎي دﻳﮕﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺪﻫﻴﺪ و ﻓﻘﻂ ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪CurrentState‬‬ ‫را در ﻟﻴﺒﻞ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻄﺎ ﺑﺎ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ روﺑﺮو ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫;‪lblState.Text = CurrentState‬‬ ‫اﻳﻦ ﺧﻄﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮع ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ CurrentState‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻـﺤﻴﺢ اﺳـﺖ و ﻧﻤـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﻳﻚ ﻟﻴﺒﻞ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را در ﻟﻴﺒﻞ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ را‬ ‫ﺑــﺎ دﻳﮕــﺮ رﺷــﺘﻪ ﻫــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده ﻣــﻲ ﻛﻨﻴــﺪ )ﻫﻤﺎﻧﻨــﺪ ﻛــﺪ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺷــﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ(‪ ،‬وﻳــﮋوال ‪ C#‬ﺑــﻪ ﺻــﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴــﻚ ﻣﻘــﺪار‬ ‫‪ CurrentState‬را ﺑــﻪ رﺷــﺘﻪ ﺗﺒــﺪﻳﻞ ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ و در ﻟﻴﺒــﻞ ﻗــﺮار ﻣــﻲ دﻫــﺪ‪ .‬در ﻣــﻮاﻗﻌﻲ ﻛــﻪ ﻣــﻲ ﺧﻮاﻫﻴــﺪ ﻣﻘــﺪار‬ ‫‪ CurrentState‬را ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ )(‪ ToString‬آن را ﺑﻪ رﺷـﺘﻪ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴـﺪ و‬ ‫ﺳﭙﺲ در ﻟﻴﺒﻞ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺧﺎص را از ﺑﻴﻦ ﻳﻚ ﺳﺮي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ ﺑـﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳـﺐ اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼﺳﻬﺎي داﺧﻠﻲ ‪ .NET‬ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎري از ‪ ،.NET‬از ﺷﻤﺎرﻧﺪه‬ ‫ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻔﻬﻮم ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﺎي ﺧﻮب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺎﻟﻴﺎت ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﻛﺎرﻣﻨﺪان ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬درﺻﺪ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﺣﻘـﻮق ﻫـﺮ ﻛﺎرﻣﻨـﺪ‬ ‫ﻛﻢ ﺷﻮد ﻓﺮﺿﺎً ‪ A‬درﺻﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻪ ﻋﺪدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ B‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻴﺎت را ‪ A‬درﺻﺪ وارد ﻛﺮده اﻳﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﻋﺪد ‪ A‬را ﺑﻪ ‪ B‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺣﺎل اﮔﺮ ﺣﺠﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺴﺘﻪ ﻛﻨﻨﺪه‬ ‫و ﻃﻮﻻﻧﻲ را ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﺑﺮوز ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺛﺎﺑـﺖ ﻫـﺎ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي زﻳﺮ دو ﻣﺘﺪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ دارﻳﺪ و در ﻫﺮ ﻛﺪام ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺸﺨﺼﻲ را ﺑﺎز ﻛﻨﻴـﺪ و روي آن ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ‬ ‫اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪public void DoSomething‬‬ ‫{‬ ‫?‪// What's the file name‬‬ ‫;"‪string FileName = @"C:\Temp\Demo.txt‬‬ ‫‪// Open the file‬‬ ‫‪...‬‬ ‫}‬ ‫)(‪public void DoSomethingElse‬‬

‫‪١٨٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪// What's the file name‬‬ ‫;"‪string FileName = @"C:\Temp\Demo.txt‬‬ ‫‪// Open the file‬‬ ‫‪...‬‬ ‫}‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺪ دو ﺛﺎﺑﺖ رﺷﺘﻪ اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه و ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ در آﻧﻬﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺿﻌﻒ ﻫﺎي زﻳﺎدي دارد‪ ،‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ در دو ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺠﺰا ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ و اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ را ﺗﻐﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻫﺮ دو ﻣﺘﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﺮ دو ﻣﺘﺪ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺣﺠﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑـﺴﻴﺎر ﺑـﺰرگ ﺑﺎﺷـﺪ و از اﻳـﻦ‬ ‫رﺷﺘﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ در ‪ 50 ،10‬و ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ‪ 1000‬ﻗﺴﻤﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴـﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ در ﺗﻤـﺎم‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﻧﺎم را ﻋﻮض ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬دﻗﻴﻘﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﺧﻄﺎﻫﺎي زﻳـﺎد در ﻧﻮﺷـﺘﻦ و ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﻧﺎم ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺛﺎﺑﺖ رﺷﺘﻪ اي ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ "ﺛﺎﺑﺖ" ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻮع ﺧﺎﺻﻲ از ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘـﺪار آن در ﻃـﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻗﺎﺑـﻞ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﺗﻌﺮﻳﻒ و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺟﺪﻳﺪي اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻧﺎم آن را ‪ Constants Demo‬ﻗﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬ﺳﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آﻧﻬـﺎ را ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑـﺎ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ‬ ‫‪ btnTwo ،btnOne‬و ‪ btnThree‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫـﺎ را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪،One‬‬ ‫‪ Two‬و ‪ Three‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 10-5‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-5‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﻪ ﺑﺨﺶ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮوﻳﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﺑﺎﻻي ﻛﺪ ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس ‪ From1‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public partial class Form1 : Form‬‬

‫‪١٨٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫=‬

‫‪strFileName‬‬

‫‪string‬‬

‫‪// File name constant‬‬ ‫‪private‬‬ ‫‪const‬‬ ‫;"‪@"C:\Temp\Demo.txt‬‬

‫‪ (4‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ btnOne‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد ‪ Click‬آن‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnOne_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Using a constant‬‬ ‫‪MessageBox.Show("1: " + strFileName, "Constants‬‬ ‫;)"‪Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و روي دﻛﻤﻪ ‪ btnTwo‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnTwo_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Using a constant‬‬ ‫‪MessageBox.Show("2: " + strFileName, "Constants‬‬ ‫;)"‪Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (6‬در آﺧﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺳﻮم روي ﻓﺮم دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻗـﺴﻤﺖ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد ‪ Click‬آن وارد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnThree_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Using a constant‬‬ ‫‪MessageBox.Show("3: " + strFileName, "Constants‬‬ ‫;)"‪Demo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (7‬ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اول ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 11-5‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-5‬‬ ‫‪١٨٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﮔﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن دوم و ﺳﻮم ﻫﻢ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻣﻘﺪار آﻧﻬﺎ در ﻃﻮل اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻮع داده اي ﺑﺎﻳﺪ از ﻳﻚ ﻋﺒﺎرت ‪ const‬ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪// File name constant‬‬ ‫;"‪private const string strFileName = @"C:\Temp\Demo.txt‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ داراي ﻳﻚ ﻧﻮع داده اي ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ آن را ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫)‪private void btnOne_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Using a constant‬‬ ‫‪MessageBox.Show("1: " + strFileName, "Constants‬‬ ‫;)"‪Demo‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺰﻳﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻛﺪ‪ ،‬در ﺑﺨﺸﻬﺎي زﻳﺎدي از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻐﻴﺮ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ را ﻓﻘﻂ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ در ﺣـﺎل‬ ‫اﺟﺮا ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻔﻬﻮم ﺛﺎﺑﺖ در اﺑﺘﺪا ﻛﻤﻲ ﺧﻨﺪه دار ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪" ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺘﻐﻴﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار آن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨـﺪ‪".‬‬ ‫اﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ را ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ام‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدن و ﻳﺎ ﻧﻜﺮدن از ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﻔـﺎوﺗﻲ در ﻛـﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﻛﺪ ﻣﺤﻠﻲ و ﻳﺎ ﻛﺪ ‪ (MSIL‬و ﻳﺎ در ﺳﺮﻋﺖ اﺟﺮاي آن ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑـﺮاي اﻓـﺰاﻳﺶ ﺧﻮاﻧـﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات آﺗﻲ آن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺛﺎﺑﺘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺗﻤـﺎم ﻛـﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﺮده و ﻫﺮ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار آن را ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻮض ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﻴﭻ ﻓﻀﺎﻳﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در زﻣﺎن اﺟﺮا اﺷﻐﺎل ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺛﺎﺑﺘﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﻮﻋﻬﺎي داده اي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻓﻘﻂ از ﻧﻮع داده اي رﺷﺘﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي واﻗﻌﻲ از ﻫﺮ ﻧﻮع داده اي ﻛﻪ ﺗـﺎﻛﻨﻮن‬ ‫ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﺷﺪه اﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ )ﭼـﻪ‬

‫‪١٨٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ .NET‬و ﭼﻪ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ آﻧﻬﺎ را ﻣﻲ ﺳﺎزد( ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻣﻮرد ﻛﻼﺳﻬﺎ در ﻓﺼﻞ ‪ 9‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﻋﺪاد ﺻﺤﻴﺢ ﻳﻜﻲ از ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ زﻳﺎد ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪:‬‬ ‫;‪public const int intHourAsleepPerDay = 8‬‬

‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﻧﻴﺎز ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ ﻣﻘﺪاري اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﻧﻮع داده اي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬وﻟـﻲ ﻫﻤﮕـﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ را در ﻳﻚ ﮔﺮوه ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻣـﺸﺘﺮك از ﻗﺒﻴـﻞ ﻧـﺎم و‬ ‫آدرس او )از ﻧﻮع رﺷﺘﻪ اي( و ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺪار داراﻳﻲ او )از ﻧﻮع ﻋﺪدي( را در ﻳﻚ ﮔﺮوه اﻃﻼﻋﺎت ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﭼﻨﻴﻦ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪،‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻼس وﻳﮋه ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و اﻃﻼﻋﺎت را در ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از آن ﻛﻼس ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ روش در ﻓﺼﻞ ‪ 9‬ﺗﻮﺿـﻴﺢ داده ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ روش دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﺎرﺑﺮدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼﺳﻬﺎ دارﻧـﺪ اﻣـﺎ‬ ‫ﺳﺎده ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آﻧﻬﺎ را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎص ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻼﺳﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻠﻲ ﻫﻤﻮاره در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮاﺑﻊ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي زﻳﺎدي را ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻛﻼﺳﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ ﻛﺎر‬ ‫ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻳﻚ ﺳﺮي اﻃﻼﻋﺎت را در ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ آن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛـﻼس‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ زﻳﺎدي را ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس و ﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛـﻪ ﻛـﺪام ﻣـﻮرد‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻤﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪:‬‬ ‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Structure Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﺪ‪ ،‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Solution Explorer‬ﺑﺮ روي ﻧﺎم ﭘﺮوژه ﻛﻠﻴـﻚ راﺳـﺖ ﻛـﺮده‪ ،‬از‬ ‫ﻣﻨﻮي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Add‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ از زﻳﺮ ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷـﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ …‪ Class‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه اي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Add New Item – Structure Demo‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻧـﺎم‪،‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت ‪ Customer‬را وارد ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ آﻳﺘﻢ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺻﻔﺤﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪاً اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺪﻫﺎي داﺧﻞ آن را ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪﻫﺎي زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺟـﺎي‬ ‫آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪١٨٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪public struct Customer‬‬ ‫{‬ ‫‪// Public members‬‬ ‫;‪public string FirstName‬‬ ‫;‪public string LastName‬‬ ‫;‪public string Email‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ي ﻛﻠﻴﺪي ‪ struct‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎر ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،Label‬ﭼﻬﺎر ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬و ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺮم ﺷـﻤﺎ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ‪12-5‬‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪ label1‬را ﺑﻪ ‪ lblName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ textBox1‬را ﺑﻪ ‪ txtName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ Label2‬را ﺑﻪ ‪ lblFirstName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ textBox2‬را ﺑﻪ ‪ txtFirstName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ Label3‬را ﺑﻪ ‪ lblLastName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ textBox3‬را ﺑﻪ ‪ txtLastName‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ Label4‬را ﺑﻪ ‪ lblEmail‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ textBox4‬را ﺑﻪ ‪ txtEmail‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ Button1‬را ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (6‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ lblName‬را ﺑﻪ ‪ Name‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ lblFirstName‬را ﺑﻪ ‪ First Name‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ lblLastName‬را ﺑﻪ ‪ Last Name‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ lblEmail‬را ﺑﻪ ‪ Email‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ btnTest‬را ﺑﻪ ‪ Test‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪١٨٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

12-5 ‫ﺷﻜﻞ‬ ‫ ﺳﭙﺲ ﻛـﺪﻫﺎي ﻣـﺸﺨﺺ‬،‫ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬Click ‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ روﻳﺪاد‬Button ‫( ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل‬7 :‫ﺷﺪه در زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ private void btnTest_Click(object sender, EventArgs e) { // Create a new customer Customer objCustomer; objCustomer.FirstName = "Michael"; objCustomer.LastName = "Dell"; objCustomer.Email = "mdell@somecompany.com"; // Display the customer DisplayCustomer(objCustomer); } :‫ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬Form1 ‫( ﺳﭙﺲ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻳﺮ را در ﻛﻼس‬8 private void DisplayCustomer(Customer objCustomer) { // Display the customer details on the form txtFirstName.Text = objCustomer.FirstName; txtLastName.Text = objCustomer.LastName; txtEmail.Text = objCustomer.Email; } .‫ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬13-5 ‫ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬Test ‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي‬9

١٨٨

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ struct‬در ‪ C#‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬درون ﺑﻼك اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎﻳـﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺑﺎﺷﻨﺪ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه اﺳﻢ و ﻧﻮع داده اي آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻋﻀﻮ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪public struct Customer‬‬ ‫{‬ ‫‪// Public members‬‬ ‫;‪public string FirstName‬‬ ‫;‪public string LastName‬‬ ‫;‪public string Email‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ public‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻗﺒﻞ از ﺧﻮد ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي ﻗﺒﻠـﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﻠﻤﻪ ‪ private‬ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ را دﻳﺪه ﺑﻮدﻳﺪ‪ .‬ﻛﻠﻤﻪ ‪ public‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﻛﺪﻫﺎي‬ ‫ﺧﺎرج از ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ Customer‬ﻫﻢ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي آن )ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ (FirstName‬دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﻣﻘﺪار آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در داﺧــﻞ ﻣﺘــﺪ ‪ btnTest_Click‬ﻣﺘﻐﻴــﺮي را از ﻧــﻮع داده اي ‪ Customer‬ﺗﻌﺮﻳــﻒ ﻣــﻲ ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬اﮔــﺮ ﺳــﺎﺧﺘﺎر‬ ‫‪ Customer‬را از ﻧﻮع ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴـﻪ آن را ﻧﻴـﺰ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪new‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻧﺤﻮه اﻳﻦ ﻛﺎر در ﻓﺼﻞ ‪ 10‬ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪private void btnTest_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a new customer‬‬ ‫;‪Customer objCustomer‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴـﺮ از ﻧـﻮع ‪ ،Customer‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﻪ ﻫـﺮ ﻳـﻚ از ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در اﻳـﻦ ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫‪ objCustomer‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺎم ‪ objCustomer‬را وارد ﻛﺮدﻳﺪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻴﺰ ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﻫـﺮ ﻳـﻚ از آﻧﻬـﺎ را‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪١٨٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;"‪objCustomer.FirstName = "Michael‬‬ ‫;"‪objCustomer.LastName = "Dell‬‬ ‫;"‪objCustomer.Email = "mdell@somecompany.com‬‬ ‫‪// Display the customer‬‬ ‫;)‪DisplayCustomer(objCustomer‬‬ ‫}‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺪ ‪ DisplayCustomer‬را ﻣـﻲ ﻧﻮﻳـﺴﻴﻢ‪ .‬وﻇﻴﻔـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﺳـﺎﺧﺘﺎر از ﻧـﻮع‬ ‫‪ Customer‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻘـﺎدﻳﺮ وارد ﺷـﺪه در اﻋـﻀﺎي اﻳـﻦ ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬ﻫﺮ ﻛﺪام از ‪TextBox‬ﻫﺎي روي ﻓﺮم را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void DisplayCustomer(Customer objCustomer‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the customer details on the form‬‬ ‫;‪txtFirstName.Text = objCustomer.FirstName‬‬ ‫;‪txtLastName.Text = objCustomer.LastName‬‬ ‫;‪txtEmail.Text = objCustomer.Email‬‬ ‫}‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻫﻤﺎن‬ ‫روﺷﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Enum Demo‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدﻳﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪Name‬‬ ‫‪ (1‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ Customer‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻳـﻚ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Public members‬‬ ‫;‪public string FirstName‬‬ ‫;‪public string LastName‬‬ ‫;‪public string Email‬‬ ‫‪// Name Property‬‬ ‫‪public string Name‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫‪١٩٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪return FirstName + " " + LastName‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻳﻚ ﻛﻼس و ﻳﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻪ ﺳﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮﻧﺪ‪ :‬ﻳﺎ ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻓﻘﻂ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و‬ ‫ﻳﺎ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺨﺶ ‪ set‬را در آن ﻗـﺮار داد‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺘﻮان ﻣﻘﺪار ﻛﻨﻮﻧﻲ آن را ﺑﺪﺳﺖ آورد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺨﺶ ‪ get‬را در آن وارد ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ داراي ﻫﺮ دو ﺑﺨﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ از ﻧـﻮع‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ set‬را ﺑﺮاي آن ﻗﺮار ﻧـﺪادﻳﻢ و ﻓﻘـﻂ‬ ‫ﺑﺨﺶ ‪ get‬در آن ﻧﻮﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪ (2‬اﻛﻨﻮن وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳـﺮ را ﺑـﻪ ﻣﺘـﺪ ‪DisplayCustomer‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void DisplayCustomer(Customer objCustomer‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the customer details on the form‬‬ ‫;‪txtName.Text = objCustomer.Name‬‬ ‫;‪txtFirstName.Text = objCustomer.FirstName‬‬ ‫;‪txtLastName.Text = objCustomer.LastName‬‬ ‫;‪txtEmail.Text = objCustomer.Email‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﺎدر ‪ Name‬ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ )ﺷﻜﻞ‬ ‫‪ (13-5‬ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎ ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺸﺘﺮك ﭘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‪:‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻟﻴﺴﺘﻲ از اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از آراﻳﻪ ﻫـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻢ ﻛﺎر ﺑﺎ آراﻳﻪ ﻫﺎ ﭼﻨﺪان ﺳﺎده ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫اﮔﺮ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻪ آراﻳﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪازه آراﻳﻪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴـﺪ و ﺳـﭙﺲ ﻣـﺸﺘﺮك را ﺑـﻪ‬ ‫اﻧﺘﻬﺎي آراﻳﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ آراﻳﻪ اي ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از آراﻳﻪ ﻛﻨﻮﻧﻲ اﺳﺖ اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ و ﺳـﭙﺲ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ ﻛﻨﻮﻧﻲ را ﺑﻪ آراﻳﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺸﺘﺮك ﺟﺪﻳﺪ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ آراﻳﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ آراﻳﻪ اول را از‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك را از آراﻳﻪ ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﻲ در ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺸﺘﺮك ﺑﮕﺮدﻳﺪ و ﭘـﺲ‬ ‫از ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻣﻜﺎن آن‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻳﻦ آراﻳﻪ را ﺑﻪ ﺟﺰ ﻋﻨﺼﺮي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و‬ ‫آراﻳﻪ ﻛﻨﻮﻧﻲ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﻟﻴﺴﺖ را ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮك دﻳﮕﺮي ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺘﺮك اول را در آراﻳﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت دﺳﺘﻲ ﻣﺸﺘﺮك اول را ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮك دوم ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪١٩١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي در ‪ .NET‬ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻼس ‪ ArrayList‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ در‬ ‫ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‪:‬‬ ‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‬ ‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬را ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻜـﺎن ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎي روي ﻓـﺮم را ﺑـﻪ‬ ‫ﻧﺤــﻮي ﺗﻐﻴﻴــﺮ دﻫﻴــﺪ ﻛــﻪ ﻓــﺮم ﺷــﻤﺎ ﻣــﺸﺎﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ‪ 14-5‬ﺷــﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Name‬اﻳــﻦ ‪ ListBox‬را ﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ‬ ‫‪ lstCustomers‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ IntegralHeight‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻴﺪ ‪ Ctrl+A‬ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي روي ﻓﺮم را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺳﭙﺲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪﺷﺎن ﺑﺒﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪14-5‬‬ ‫‪ (2‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﺑﺘﺪاي ﻛﻼس ‪ ،Form1‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public partial class Form1 : Form‬‬ ‫{‬ ‫‪// Form level members‬‬

‫‪١٩٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

private ArrayList objCustomers = new ArrayList(); ‫ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕـﺮ اﻳـﻦ ﻛـﻼس را ﺟـﺰ‬،‫ را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻜﺮد‬ArrayList ‫ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﺎم ﻛﻼس‬،‫ اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﺪ‬:‫ﻧﻜﺘﻪ‬ ‫ اﻳــﻦ ﻛــﻼس در ﻓــﻀﺎي ﻧــﺎم‬.‫ﻛﻼﺳــﻬﺎي ﺗﻌﺮﻳــﻒ ﺷــﺪه ﻧﺪاﺷــﺖ ﺑﺎﻳــﺴﺘﻲ ﻓــﻀﺎي ﻧــﺎم آن را ﺑــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﺧــﻮد اﺿــﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴــﺪ‬ ‫ ﺑـﺮاي‬.‫ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‬using ‫ ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي‬.‫ ﻗﺮار دارد‬System.Collection ‫ ﺑﺮوﻳـﺪ و ﻛـﺪ‬Form1 ‫ ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺧﻂ در ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬،System.Collection ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬ :‫زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ using System.Collections; .‫ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‬using ‫در ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي‬ :‫( ﺣﺎل ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬3 public void CreateCustomer(string FirstName, string LastName, string Email) { // Declare a customer object Customer objNewCustomer; // Create the new customer objNewCustomer.FirstName = FirstName; objNewCustomer.LastName = LastName; objNewCustomer.Email = Email; // Add the new customer to the list objCustomers.Add(objNewCustomer); // Add the new customer to the ListBox control lstCustomers.Items.Add(objNewCustomer); } :‫ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬btnTest_Click ‫( ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺪ‬4 private void btnTest_Click(object sender, EventArgs e) { // Create some customers CreateCustomer("Darrel", "Hilton", "dhilton@somecompany.com"); CreateCustomer("Frank", "Peoples", "fpeoples@somecompany.com"); CreateCustomer("Bill", "Scott", "bscott@somecompany.com"); } ١٩٣

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (5‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 15-5‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪15-5‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ Customer‬را ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ ListBox‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﺒﺎرت ‪ Customer‬اﺳﺖ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ رﺷﺘﻪ اي را ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﺧﻮد اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ Customer‬را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﺪ‪ ،‬وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﺘﺪ )(‪ ToString‬را ﺑﺮاي اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﺎم ﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻳﺎ ﻛﻼس را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﻧﻪ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎﺗﻲ از آن ﺳـﺎﺧﺘﺎر را ﻛـﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ )(‪ ToString‬را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﺒـﺎرت‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﺮي را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﻦ ﻛﺎر را در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺘﺪ )(‪ToString‬‬ ‫‪ (1‬ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ Customer‬را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ در اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻛﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ داراي ‪ XML Document Comment‬اﺳﺖ‪ .‬از ﻓـﺼﻞ ﺳـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ دارﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﺳﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ‪ /‬ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﻗﺒﻞ از ﻣﺘﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫>‪/// <summary‬‬ ‫‪/// Overrides the default ToString method‬‬ ‫>‪/// </summary‬‬ ‫>‪/// <returns>String</returns‬‬ ‫‪/// <remarks>Returns the customer name and email‬‬ ‫>‪address</remarks‬‬ ‫)(‪public override string ToString‬‬ ‫{‬

‫‪١٩٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;" )" ‪return Name + " (" + Email +‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 16-5‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪16-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﻧﻮع داده اي ‪ Customer‬ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ ListBox‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ ToSring‬اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴـﺮ‬ ‫را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮده و رﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻛـﺪ‪ ،‬ﻣﺘـﺪ ‪ ToString‬را ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرﺗﻲ ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﻧﺎم ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﺒﺎرت ﺑﺎ ﻣﻌﻨﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫>‪/// <summary‬‬ ‫‪/// Overrides the default ToString method‬‬ ‫>‪/// </summary‬‬ ‫>‪/// <returns>String</returns‬‬ ‫‪/// <remarks>Returns the customer name and email‬‬ ‫>‪address</remarks‬‬ ‫)(‪public override string ToString‬‬ ‫{‬ ‫;" )" ‪return Name + " (" + Email +‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ‪ override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪١٩٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ را‬،‫ از ﻫﺮ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‬،‫ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻟﻴﺴﺘﻲ از اﺷﻴﺎ و ﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‬،‫ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‬ArrayList ‫ﻳﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ از ﻧﻮع ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن را در اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ )اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻘﺪاري ﺟﻠﻮﺗﺮ در‬.‫در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‬ ‫ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳـﺎس ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎﻳﻲ‬CreateCustomer ‫ در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم‬.(‫اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه‬ :‫ را اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﺮد‬Customer ‫ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﻧﻮع‬،‫ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد‬ public void CreateCustomer(string FirstName, string LastName, string Email) { // Declare a customer object Customer objNewCustomer; // Create the new customer objNewCustomer.FirstName = FirstName; objNewCustomer.LastName = LastName; objNewCustomer.Email = Email; ‫ ﺑــﻪ ﻧــﺎم‬ArrayList ‫ آن را ﺑــﻪ ﻟﻴــﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧــﺪﻳﻲ ﻛــﻪ از ﻛــﻼس‬،‫ﻫﻨﮕــﺎﻣﻲ ﻛــﻪ ﻣﺘﻐﻴــﺮ ﻣــﻮرد ﻧﻈﺮﻣــﺎن را اﻳﺠــﺎد ﻛــﺮدﻳﻢ‬ .‫ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬objCustomers // Add the new customer to the list objCustomers.Add(objNewCustomer); :‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﻧﻴﺰ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‬ // Add the new customer to the ListBox control lstCustomers.Items.Add(objNewCustomer); } ‫ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ آن ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و آن را ﺑﻪ‬،‫ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﺪ‬CreateCustomer ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ‬ :‫ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﻧﻴﺰ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ private void btnTest_Click(object sender, EventArgs e) { // Create some customers CreateCustomer("Darrel", "Hilton", "dhilton@somecompany.com"); CreateCustomer("Frank", "Peoples", "fpeoples@somecompany.com"); CreateCustomer("Bill", "Scott", "bscott@somecompany.com"); }

١٩٦

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

:‫ﺣﺬف ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ از ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي‬ ‫ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم آﻧﻬـﺎ ﺑـﺎ‬،‫ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎ‬.‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‬ ‫ در‬.‫ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨـﻴﻢ‬.‫آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮد را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ اﻧﺠﺎم دادﻳﻢ‬ .‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﭘﺎك ﻛﺮدن ﺑﻌﻀﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ ﻟﻴﺴﺖ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‬

‫ ﭘﺎك ﻛﺮدن ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ ﺳـﭙﺲ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬.‫ ﺟﺪﻳﺪ ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﻓـﺮم اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‬Button ‫ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل‬،‫( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‬1 .‫ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬Delete ‫ آن را ﺑﻪ‬Text ‫ و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬btnDelete ‫ آن را ﺑﻪ‬Name :‫ آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬Click ‫( ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد‬2 private void btnDelete_Click(object sender, EventArgs e) { // If no customer is selected in the ListBox then... if (lstCustomers.SelectedIndex == -1) { // Display a message MessageBox.Show("You must select a customer to " + "delete!", "Structure Demo"); // Exit the method return; } // Prompt the user to delete the selected customer DialogResult result = MessageBox.Show( "Are you sure you want to delete " + SelectedCustomer.Name + "? ", "Structure Demo", MessageBoxButtons.YesNo, MessageBoxIcon.Question); if (result == DialogResult.Yes) { // Get the customer to be deleted Customer objCustomerToDelete = SelectedCustomer; // Remove the customer from the ArrayList objCustomers.Remove(objCustomerToDelete); // Remove the customer from the ListBox lstCustomers.Items.Remove(objCustomerToDelete); } } ١٩٧

www.pupuol.com

‫‪ (3‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ SelectedCustomer‬ﻛﻪ در ﻛـﺪ ﺑـﺎﻻ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪه اﺳـﺖ را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت زﻳـﺮ ﺑـﻪ ﻛـﻼس‬ ‫‪ Form1‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪public Customer SelectedCustomer‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫‪// Return the selected customer‬‬ ‫[‪return (Customer)lstCustomers.Items‬‬ ‫;]‪lstCustomers.SelectedIndex‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ را از ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫‪ Delete‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك را از ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ آن را ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺣﺎل ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Delete‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻣﺸﺘﺮك از ﺷﻤﺎ ﺳﻮال ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟ )ﺷﻜﻞ ‪(17-5‬‬ ‫‪ (6‬ﺑﺮ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Yes‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺷﻤﺎ از ﻟﻴﺴﺖ ﭘﺎك ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪17-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪١٩٨‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻧﻜﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﻣـﺸﺘﺮك اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه در ﻛﻨﺘـﺮل ‪ ListBox‬را ﺑﺮﻣـﻲ ﮔﺮداﻧـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ SelectedIndex‬در ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،ListBox‬اﻧﺪﻳﺲ ﻋﻨﺼﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﻟﻴﺴﺖ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﺼﺮي در‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻋﺪد ‪ -1‬را ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪public Customer SelectedCustomer‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫‪// Return the selected customer‬‬ ‫[‪return (Customer)lstCustomers.Items‬‬ ‫;]‪lstCustomers.SelectedIndex‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬در ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ ،Customer‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﻴﺰ از ﻧﻮع ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ داراي ﺑﻼك ‪ get‬اﺳﺖ و ﺑﻼك ‪ set‬ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻘـﺪار ﻛﻨـﻮﻧﻲ‬ ‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻘﺪار آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫درون ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻨﺪه ي روﻳﺪاد ‪ Click‬ﺑﺮاي دﻛﻤﻪ ‪ Delete‬اﺑﺘﺪا ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ از ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳـﺖ‬ ‫ﻳﺎ ﻧﻪ؟ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮدي از ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﮔـﻮﻳﻴﻢ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﻳـﻚ ﻣـﺸﺘﺮك را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن را ﺣﺬف ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ از ﻣﺘﺪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ و ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮدي را از ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪// If no customer is selected in the ListBox then...‬‬ ‫)‪if (lstCustomers.SelectedIndex == -1‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display a message‬‬ ‫" ‪MessageBox.Show("You must select a customer to‬‬ ‫;)"‪"delete!", "Structure Demo‬‬

‫‪+‬‬

‫‪// Exit the method‬‬ ‫;‪return‬‬ ‫}‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ را از ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎم او را در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫـﺪ آن را‬ ‫از ﻟﻴﺴﺖ ﺣﺬف ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫(‪DialogResult result = MessageBox.Show‬‬ ‫‪"Are you sure you want to delete " +‬‬ ‫‪SelectedCustomer.Name + "? ", "Structure Demo",‬‬ ‫‪MessageBoxButtons.YesNo,‬‬ ‫;)‪MessageBoxIcon.Question‬‬ ‫)‪if (result == DialogResult.Yes‬‬ ‫{‬

‫‪١٩٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ MessageBox.Show‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري ﺑﺎ دﻓﻌﺎت ﻗﺒﻞ ﺗﻔﺎوت دارد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﭘـﻴﺶ ﺗـﺮ ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ 1‬ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻧﺎم دارد‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ در ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ درﺑﺎره اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﭼﻨـﺪﻳﻦ روش ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ روﺷﻬﺎ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻦ اﺻﻠﻲ‬ ‫و رﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮي را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ در ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ داد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﺗﺎﺑﻊ ‪ MessageBox.Show‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪،‬‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن و آﻳﻜـﻮﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ در ﻛـﺎدر ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫـﺪ را ﻧﻴـﺰ درﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬دﻛﻤـﻪ ﻫـﺎي ﻓﺮﻣـﺎن ﺑﺎﻳـﺪ از ﺷـﻤﺎرﻧﺪه ي‬ ‫‪ MessageBoxButtons‬و آﻳﻜﻮن ﺑﺎﻳﺪ از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي ‪ MessageBoxIcon‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻨﺠـﺎ ﻋـﻼوه ﺑـﺮ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﺘﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﮔﻔﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي دﻛﻤﻪ ‪ ،OK‬دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ Yes‬و ‪No‬‬ ‫را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻮال ﺑﺮ روي ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻔﻬﻤﻴﻢ ﻛﺎرﺑﺮ ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ از ﻧﺘﻴﺠـﻪ‬ ‫اي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ DialogResult‬ﺑﺮﻣﻲ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﺑﺘﺪا ﻣﺘﻐﻴﺮي از اﻳﻦ ﻛﻼس اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ را در آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ دﻛﻤﻪ ‪ Yes‬را ﻓﺸﺮده اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از دﺳﺘﻮر ‪ if‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘـﺪار ﻣﺘﻐﻴـﺮي‬ ‫ﻛﻪ از ﻧﻮع ‪ DialogResult‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ DialogResult.Yes‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Yes‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮ از ﺣﺬف ﻣﺸﺘﺮك ﻣﻨـﺼﺮف ﺷـﺪه اﺳـﺖ و ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ No‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪.2‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻛﺎرﺑﺮ از ﻟﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﺮي را از ﻧﻮع ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ Customer‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ از ﻟﻴﺴﺖ ﺣـﺬف‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ در آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Get the customer to be deleted‬‬ ‫;‪Customer objCustomerToDelete = SelectedCustomer‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪ Remove‬ﻛﻼس ‪ ArrayList‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺸﺘﺮك اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را از ﻟﻴﺴﺖ ﺣﺬف ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮي را ﻛﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮك را در آن ذﺧﻴﺮه ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Remove the customer from the ArrayList‬‬ ‫;)‪objCustomers.Remove(objCustomerToDelete‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻛﺎرﺑﺮ از ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ از روﺷﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Remove the customer from the ListBox‬‬ ‫;)‪lstCustomers.Items.Remove(objCustomerToDelete‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي‪:‬‬

‫‪ 1‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎزي آراﻳﻪ ﻫﺎ در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺼﻞ‬ ‫‪ 2‬در ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ در ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢٠٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺳﺮي از ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻛﺪ درون روﻳﺪاد ‪ SelectedIndexChanged‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ ListBox‬را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داد ﺗﺎ ﻫـﺮ‬ ‫ﺑﺎر ﻛﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺟﺪﻳﺪي را از ‪ ListBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت او ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮك اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫‪ (1‬در ﺑﺨــﺶ ﻃﺮاﺣــﻲ ﻓــﺮم ﺑــﺮ روي ﻟﻴــﺴﺖ ﺑــﺎﻛﺲ دو ﺑــﺎر ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬ﺑــﻪ اﻳــﻦ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ﻣﺘــﺪ ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ روﻳــﺪاد‬ ‫‪ SelectedIndexChanged‬ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷـﺪه در زﻳـﺮ را ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void lstCustomers_SelectedIndexChanged‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the customer details‬‬ ‫;)‪DisplayCustomer(SelectedCustomer‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ﻓﺮﻣﺎن ‪ Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ آﻳﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ‪ ListBox‬ﻗـﺮار ﮔﻴﺮﻧـﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل اﮔﺮ ﺑﺮ روي ﻧﺎم ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ در ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 18-5‬اﻃﻼﻋـﺎت او در ﻛﺎدرﻫـﺎي ﻣﺘﻨـﻲ‬ ‫روي ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪18-5‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪٢٠١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ ArrayList‬ﻳﻜﻲ از اﻧﻮاع ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ .NET‬اﺳﺖ ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده زﻳﺎدي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﻛﻠﻜـﺴﻴﻮن راﻫـﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ راﺣﺖ ﮔﺮوه ﻫﺎﻳﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ Structure Demo‬ﻧﮕـﺎﻫﻲ ﺑﻴﻨﺪازﻳـﺪ و ﻛـﺪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ CreateCustomer‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻪ ﻟﻴـﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي‪ ،‬از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Add‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪// Add the new customer to the list‬‬ ‫;)‪objCustomers.Add(objNewCustomer‬‬ ‫‪// Add the new customer to the ListBox control‬‬ ‫;)‪lstCustomers.Items.Add(objNewCustomer‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك ﻫﻢ )ﭼﻪ در ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ و ﭼﻪ در ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي( از ﻣﺘﺪ ‪ Remove‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﺪ‪:‬‬ ‫‪// Remove the customer from the ArrayList‬‬ ‫;)‪objCustomers.Remove(objCustomerToDelete‬‬ ‫‪// Remove the customer from the ListBox‬‬ ‫;)‪lstCustomers.Items.Remove(objCustomerToDelete‬‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬از ﻛﻠﻜـﺴﻴﻮن ﻫـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ ‪ .NET‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ‪ ،.NET‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺳﻌﻲ ﻛﺮده‬ ‫اﺳﺖ ﺗﻤﺎم ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از ﻧﻮع ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ روش ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺮ ﺟـﺎ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻋﻨﺼﺮي را ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ از ﻣﺘﺪ ‪ Remove‬و اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻋﻨﺼﺮي را اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ از ﻣﺘﺪ ‪ Add‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﭼـﻪ در‬ ‫ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﻳﻚ ‪ ArrayList‬ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻪ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﺲ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺛﺒﺎت و ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ در ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﻫـﺎي ﺧـﻮد را از ﻳـﻚ ﻣﻮﺿـﻮع‪ ،‬ﺑـﺮاي ﻛـﺎر ﺑـﺎ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﻗﻮاﻋﺪ را ﻧﻴﺰ رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ در ﺣﺎل اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﻼس ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘـﺪي ﺑـﺮاي ﺣـﺬف‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ در آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻧﺎم آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Remove‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Delete‬و ﻳﺎ …‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ از ﻛﻼس ﺷﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺎم ‪ Remove‬ﺑﺮاي او آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﻣﺘـﺪ را‬ ‫ﺣﺪس ﺑﺰﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﺟﺪاول ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺎ ‪Hashtable‬ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﻋﻨﺼﺮي را در ﻳﻚ آراﻳﻪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪﻳﺲ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ آن ﻋﻨﺼﺮ را ﻛﻪ ﻣﻌﺮف ﻣﻜﺎن‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ آن ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻮد ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن ﻋﻨﺼﺮ از ﻣﻘﺪار دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﺟﺰ اﻧﺪﻳﺲ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ اﻳﻦ روش را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻞ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳـﺘﻴﺪ اﻃﻼﻋـﺎت ﻣـﺸﺘﺮﻛﻴﻦ را ﺑـﺮ اﺳـﺎس‬ ‫آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻮع ﺧﺎﺻﻲ از ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Hashtable‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ روﺷﻬﺎي ﺑﻬﺘﺮي را ﺑﺮاي ﺟﺴﺘﺠﻮ اراﺋﻪ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﻛﻠﻴﺪي ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬آراﻳﻪ را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٠٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪:Hashtable‬‬ ‫‪ Hashtable‬ﻧﻮﻋﻲ ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ آن داراي ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻠﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻋﻨﺼﺮ در‬ ‫ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺑﺎ ﻧﺎم ‪ Darrel‬را ﻛﻪ از ﻧـﻮع ‪ Customer‬اﺳـﺖ در‬ ‫ﻳﻚ ‪ Hashtable‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ و ﻣﻘﺪار ﻛﻠﻴﺪي اﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ او ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫ﺻﻮرت اﮔﺮ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت اﻳﻦ ﻣﺸﺘﺮك آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ او را وارد ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ او را در ﻟﻴـﺴﺖ ﭘﻴـﺪا‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕـــﺎﻣﻲ ﻛـــﻪ دو ﻋﻨـــﺼﺮ ﻛﻠﻴـــﺪ و ﻣﻘـــﺪار را ﺑـــﻪ ‪ Hashtable‬اﺿـــﺎﻓﻪ ﻣـــﻲ ﻛﻨﻴـــﺪ‪ ،‬ﻋﻨـــﺼﺮ ﻛﻠﻴـــﺪ ﺗـــﺎﺑﻌﻲ ﺑـــﻪ ﻧـــﺎم‬ ‫)(‪ System.Object.GetHashCode‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓـﺮد را ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﻠﻴﺪ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻨﺎﺳﻪ ي آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﺪد ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﻮد ﻋﺪد ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻨـﺼﺮي در ﻳـﻚ ‪ Hashtable‬دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﭘﻴـﺪا‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﻠﻴﺪ آن ﻋﻨﺼﺮ از ﺷﻤﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺗﺎﺑﻊ ‪ GetHashCode‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﻛﻠﻴﺪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﻪ اي ﻛﻪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ي‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻨﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ Hashtable‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ آن ﺷﻨﺎﺳﻪ در ﻟﻴـﺴﺖ وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ آن ﻛﻠﻴﺪ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﻳﻚ ‪ Hashtable‬ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﻳﻊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬زﻳﺮا ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از ﻧﻮع ﻋﻨﺼﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺪول ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳـﻚ‬ ‫ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻨﺎﺳﻪ ﻋﻨﺼﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺤـﻮه اﺳـﺘﻔﺎده از ‪ Hashtable‬ﻫـﺎ را‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﺷﻨﺎﺳﻪ ي ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ در ‪ Hashtable‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ﻓﻘﻂ ‪ 4‬ﺑﺎﻳﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ رﺷﺘﻪ اي ﺷﺎﻣﻞ ‪ 100‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ را ﻛﻪ ‪ 200‬ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻠﻴﺪ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳـﺪ‪ ،‬ﺑـﺮاي ﺟـﺴﺘﺠﻮ در‬ ‫ﺟﺪول ﻓﻘﻂ اﻋﺪاد ‪ 4‬ﺑﺎﻳﺘﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ‪Hashtable‬ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ﻓﺮم ﺑﺎز ﻛﺮده و ﺗﻐﻴﻴﺮ زﻳﺮ را در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ objCustomers‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public partial class Form1 : Form‬‬ ‫{‬ ‫‪// Form level members‬‬ ‫;)(‪private Hashtable objCustomers = new Hashtable‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ CreateCustomer‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﻛﺪﻫﺎي آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه در زﻳـﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public void CreateCustomer(string FirstName, string‬‬ ‫)‪LastName, string Email‬‬

‫‪٢٠٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

{ // Declare a customer object Customer objNewCustomer; // Create the new customer objNewCustomer.FirstName = FirstName; objNewCustomer.LastName = LastName; objNewCustomer.Email = Email; // Add the new customer to the list objCustomers.Add(Email.ToLower(),objNewCustomer); // Add the new customer to the ListBox control lstCustomers.Items.Add(objNewCustomer); :‫ ﺑﺮوﻳﺪ و ﺗﻐﻴﺮات ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در آن اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‬btnDelete_Click ‫( ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺘﺪ‬3 // Prompt the user to delete the selected customer DialogResult result = MessageBox.Show( "Are you sure you want to delete " + SelectedCustomer.Name + "? ", "Structure Demo", MessageBoxButtons.YesNo, MessageBoxIcon.Question); if (result == DialogResult.Yes) { // Get the customer to be deleted Customer objCustomerToDelete = SelectedCustomer; // Remove the customer from the ArrayList objCustomers.Remove(txtEmail.Text.ToLower()); // Remove the customer from the ListBox lstCustomers.Items.Remove(objCustomerToDelete); } ‫ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮاﺑﺮ‬Name ‫ ﺧﺎﺻﻴﺖ‬.‫ ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬Button ‫( ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﻛﻨﺘﺮل‬4 ‫ ﻓﺮم ﺷﻤﺎ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‬Lookup ‫ آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬Text ‫ و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬btnLookup ‫ﺑﺎ‬ .‫ ﺑﺎﺷﺪ‬19-5

٢٠٤

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

19-5 ‫ﺷﻜﻞ‬ ‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪﻫﺎي زﻳـﺮ را‬.‫ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬Click ‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد‬Lookup ‫( ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي‬5 :‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ private void btnLookup_Click(object sender, EventArgs e) { // If the customer found in the Hashtable if (objCustomers.Contains(txtEmail.Text.ToLower()) == true) // Display the customer name MessageBox.Show("The customer name is: " + ((Customer)objCustomers[txtEmail.Text.ToLower()]).Name , "Structure Demo"); else //Display an error MessageBox.Show("There is no custome rwith the " + "email address: " + txtEmail.Text, "Structure Demo"); } ‫ اﮔـﺮ ﻳـﻚ آدرس ﭘـﺴﺖ‬.‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻟﻴـﺴﺖ از ﻧـﺎم ﻣـﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﭘـﺮ ﺷـﻮد‬Test ‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ‬6 ‫ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﺎدر‬Lookup ‫ وارد ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ‬Email ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ در ﻟﻴﺴﺖ وﺟﻮد ﻧﺪارد را در ﺑﺨﺶ‬ .‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬20-5 ‫ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬

٢٠٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪20-5‬‬ ‫‪ (7‬اﮔﺮ ﻳﻚ آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ در ﻟﻴﺴﺖ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ‪dhilton@somecompany.com‬‬ ‫را در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Email‬وارد ﻛﻨﻴﺪ و دﻛﻤﻪ ‪ Lookup‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛـﻪ ﻧـﺎم ﻓـﺮد در ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ‪ ،HashTable‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ objCustomers‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Form level members‬‬ ‫;)(‪private Hashtable objCustomers = new Hashtable‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻮع داده اي ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ ،objCustomers‬از ﻧﻮع ‪ HashTable‬ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد و ﻋﻨﺎﺻـﺮ اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه در ﻣﺘـﺪ‬ ‫‪ CreateCustomer‬ﺑﻪ ﺟﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪن در ‪ ArrayList‬در ﻳﻚ ‪ HashTable‬ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪ Add‬ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ‪ Add‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ HashTable‬دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ درﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﻛﻠﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻠﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮده اﻳـﻢ‪ .‬در اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن‬ ‫ﻳﻚ آﻳﺘﻢ ﺑﻪ ‪ HashTable‬از ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻠﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫در آراﻳﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻠﻴﺪ دو آﻳـﺘﻢ در ‪ HashTable‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﻏﻴـﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﺻﻮرت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮا ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه و ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوم اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬آﻳﺘﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻳـﻦ ﻛﻠﻴـﺪ در‬ ‫‪ HashTable‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻠﻴﺪ را ﺑﻪ ‪ HashTable‬ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ اﻳـﻦ آﻳـﺘﻢ دﺳﺘﺮﺳـﻲ‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Add the new customer to the list‬‬ ‫;)‪objCustomers.Add(Email.ToLower(),objNewCustomer‬‬

‫‪٢٠٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻳﻚ آﻳﺘﻢ از ‪ HashTable‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻠﻴﺪ آن را ﻛﻪ ﻫﻤﺎن آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Remove the customer from the ArrayList‬‬ ‫;))(‪objCustomers.Remove(txtEmail.Text.ToLower‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺣﺮوف ﻫﻨﮕﺎم اﺿﺎﻓﻪ و ﻳﺎ ﺣﺬف ﻛﺮدن ﻳﻚ آﻳﺘﻢ ﺑـﻪ ‪ ،HashTable‬اﺑﺘـﺪا ﺗﻤـﺎم‬ ‫ﺣﺮوف آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ToLower‬ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ رﺷﺘﻪ ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﻛﻠﻴﺪ آراﻳﻪ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ‪ btnLookup‬ﻛﺪي ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺑـﺎ وارد ﻛـﺮدن آدرس ﭘـﺴﺖ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮك را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آدرس وارد ﺷـﺪه در ‪ HashTable‬ﺑـﻪ دﻧﺒـﺎل ﻣـﺸﺘﺮك‬ ‫ﺑﮕﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻃﻼع از اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ آﻳﺘﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﺎ در ‪ HashTable‬وﺟﻮد دارد ﻳـﺎ ﻧـﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ از ﺗـﺎﺑﻊ ‪ Contains‬اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺘﻤﻲ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺪ داده ﺷﺪه در ﻟﻴﺴﺖ وﺟﻮد دارد ﻳﺎ ﻧـﻪ؟ اﮔـﺮ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺘﻢ در ﻟﻴﺴﺖ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪// If the customer found in the Hashtable‬‬ ‫== ))(‪if (objCustomers.Contains(txtEmail.Text.ToLower‬‬ ‫)‪true‬‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ آﻳﺘﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﻳﻚ آراﻳﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻳـﻚ ﻋـﺪد ﺻـﺤﻴﺢ‪ ،‬از‬ ‫ﻛﻠﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻤﺎن آدرس ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﺪﻳﺲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Display the customer name‬‬ ‫‪MessageBox.Show("The customer name is: " +‬‬ ‫‪((Customer)objCustomers[txtEmail.Text.ToLower()]).Name,‬‬ ‫;)"‪"Structure Demo‬‬ ‫ﺗﻤﺎم آﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﻛﻪ در ‪ HashTable‬ذﺧﻴﺮه ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ Object‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻜﺎن آﻧﻬﺎ را در آراﻳﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻧﻮع داده اي اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ‬ ‫در ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻢ‪ 1‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ را ﺑﻪ ﻧﻮع داده اي دﻳﮕﺮي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﻋﻤﻠﮕﺮ )( اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﺑـﺮاي‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻳﺘﻢ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه در ‪ HashTable‬از ﻧﻮع ‪ Object‬ﺑﻪ ﻧﻮع ‪ Customer‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫])(‪(Customer)objCustomers[txtEmail.Text.ToLower‬‬ ‫ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻧﺎم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮك را در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫‪ 1‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮﻋﻬﺎي داده اي‬

‫‪٢٠٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از وارد ﺷﺪن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻜﺮاري‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ از ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان دو ﺑﺎر در ﻳﻚ ‪ HashTable‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻋﺚ ﺑـﻪ وﺟـﻮد آﻣـﺪن ﺧﻄـﺎ در‬ ‫زﻣﺎن اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻨﺼﺮي را ﺑﻪ ﻳﻚ ‪ HashTable‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬از ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑـﻪ ﻓـﺮد‬ ‫ﺑﻮدن آن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﻦ ﺧﻄﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از وارد ﺷﺪن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻜﺮاري‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺻﻮرت وارد ﻛﺮدن ﻛﻠﻴﺪ ﺗﻜﺮاري ﺑﻪ ‪ ،HashTable‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻄﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ و روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Test‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﭘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﻣﺠﺪدا ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Test‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه ﺧﻄﺎﻳﻲ را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 21-5‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪21-5‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Stop Debugging‬در ﻧﻮار اﺑﺰار وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ اﺟـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣﺘﻮﻗـﻒ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (3‬وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﺘﺪ ‪ CreateCustomer‬ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬ﻛـﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد از ﻋﺪم وﺟﻮد آن در ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﻢ‪:‬‬ ‫‪public void CreateCustomer(string FirstName,‬‬ ‫)‪string LastName, string Email‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a customer object‬‬ ‫;‪Customer objNewCustomer‬‬ ‫‪// Create the new customer‬‬ ‫;‪objNewCustomer.FirstName = FirstName‬‬

‫‪٢٠٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

objNewCustomer.LastName = LastName; objNewCustomer.Email = Email; // Check if the customer isn't currently in the list if (objCustomers.Contains(Email.ToLower()) == false) { // Add the new customer to the list objCustomers.Add(Email.ToLower(), objNewCustomer); // Add the new customer to the ListBox control lstCustomers.Items.Add(objNewCustomer); } else { MessageBox.Show("The customer: " + FirstName + " + LastName + " is currently in the list! ", "Structure Demo");

" } }

.‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻮد‬Test ‫( ﻣﺠﺪدا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي‬4 ‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ را ﺑـﺮاي ﺑـﺎر دوم ﺑـﻪ‬.‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬Test ‫( ﺣﺎل دوﺑﺎره روي دﻛﻤﻪ ي‬5 ‫ در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﻟﻴﺴﺖ وﺟـﻮد دارد و ﻧﻤـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ آن را‬،‫ﻟﻴﺴﺖ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ .‫ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ زﻳـﺮا در‬.‫ دﻟﻴﻞ آن ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ اﺳـﺖ‬.‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮاي ﺑﺎر دوم ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻳﺪ‬ ‫ در اﻳﻦ ﺻﻮرت اﮔﺮ ﻛﻠﻴﺪ‬.‫اﺟﺮاي دوم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻘﻂ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻳﻚ آﻳﺘﻢ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﻠﻴﺪ آن در ﺟﺪول وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻳﺘﻢ را ﺑﻪ ﻟﻴـﺴﺖ اﺿـﺎﻓﻪ ﻣـﻲ‬false ‫ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪار‬،‫ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ‬Contains ‫آﻳﺘﻢ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ‬ :‫ﻛﻨﺪ‬ // Check if the customer isn't currently in the list if (objCustomers.Contains(Email.ToLower()) == false) { // Add the new customer to the list objCustomers.Add(Email.ToLower(), objNewCustomer); // Add the new customer to the ListBox control lstCustomers.Items.Add(objNewCustomer); }

٢٠٩

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﮔﺮ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Contains‬ﻣﻘﺪار ‪ true‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ آﻳﺘﻢ در ﻟﻴﺴﺖ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ‬ ‫ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﺑﻪ اﻃﻼع ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ و از ﺗﺎﺑﻊ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫" ‪MessageBox.Show("The customer: " + FirstName +‬‬ ‫‪+ LastName + " is currently in the list! ",‬‬ ‫;)"‪"Structure Demo‬‬

‫"‬ ‫}‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ روﺷﻬﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻧﮕﻬﺪاري ﮔﺮوه ﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه داده اي ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﻓﺼﻞ را ﺑﺎ آﻣـﻮﺧﺘﻦ ﻣﻔـﺎﻫﻴﻢ آراﻳـﻪ ﺷـﺮوع‬ ‫ﻛﺮده و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻳﻲ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﻘﺪار را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ و ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻳﻦ دو ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺎﻋـﺚ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﻛـﺪﻫﺎي ﺧﻮاﻧـﺎﺗﺮي‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي اﺑﺘﺪاﻳﻲ‪ ،‬ﻧﻮع ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺗﺮي را اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣـﺜﻼ ﺑـﻪ‬ ‫ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺪ "‪ "mode = 3‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﻛﺪ "‪ "mode = MyMode.Menu‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﻫـﺎ اﻳـﻦ‬ ‫اﺟﺎزه را ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ اﺳﻢ ﺧﺎص را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧـﺴﺒﺖ دﻫـﻴﻢ و در ﻛـﺪ از اﺳـﻢ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓـﺮد ﻳـﺎ ﻣـﻮرد‬ ‫ﺧﺎص را در ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ ArrayList‬آﺷـﻨﺎ ﺷـﺪﻳﻢ در آﺧـﺮ ﻫـﻢ ﻛـﻼس‬ ‫‪ HashTable‬و ﻓﻮاﻳﺪ آن را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛـﺮدﻳﻢ ﻛـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از آن ﻛﻠﻜـﺴﻴﻮﻧﻲ ﻗـﻮﻳﺘﺮ از‬ ‫‪ArrayList‬ﻫﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ آراﻳﻪ اي از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ در ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﻳﻪ و ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ آن‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪enum‬‬ ‫اﻳﺠﺎد و اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ ArrayList‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻧﻮاع ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داده ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬

‫‪٢١٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:1‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﻧﺎم را ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬ﻫﺮ ﻳﻚ از دﻛﻤﻪ ﻫﺎ ﻛﺪي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﺤﺘﻮي ﻳﻜﻲ از ﻧﺎم ﻫﺎ و ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ آن‬ ‫را در ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪) .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺪار ﻋﺪدي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻳﺘﻢ ﻫﺎي ﺷﻤﺎرﻧﺪه‪ ،‬ﻧﻮع آن را ﺑﻪ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫‪٢١١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬در ‪ C#‬ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﺮم ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺞ ﻓﺼﻞ ﻗﺒﻠﻲ از اﻳﻦ ﻓﺮم ﻫﺎ‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ درك ﻛﺎﻣﻠﻲ از آن ﻧﺪاﺷﺘﻴﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ روي ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ درون آن ﻣﻲ ﻧﻮﺷـﺘﻴﺪ ﺗﻤﺮﻛـﺰ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻓﺮﻣﻬﺎي وﻳﻨﺪوزي آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻬـﺎي‬ ‫وﻳﻨﺪوزي در وﻳﮋوال ‪ ،C#‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻠﻲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺒﺎﺣﺚ زﻳﺮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻓﺮم ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ TextBox ،Button‬و ‪.RadioButton‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺳﺎده ﻛﻪ داراي دﻛﻤﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻛﻪ داراي ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﺮم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎ‪:‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻛﺎرﺑﺮ‪ 1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻬﺎي وﻳﻨﺪوزي ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ ﻋﻠـﺖ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺮاي وﻳﻨﺪوز ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ روﻳﺪاد ﮔﺮا ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒـﻞ ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻓﺮم ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎوس ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗـﺎن را ﺑـﺮ روي ﻳـﻚ ﻓـﺮم ﺧـﺎﻟﻲ ﻛـﻪ در ﺑﺨـﺶ ‪Forms‬‬ ‫‪ Designer‬اﺳﺖ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻳﻚ روﻳﺪاد اﺗﻔـﺎق ﻣـﻲ اﻓﺘـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ آن دﻛﻤﻪ‪ ،‬روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ را‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻃﻼع ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺷﺪن ﺑـﺮ روي‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﻮارد را در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ‪:Button‬‬ ‫ﻳﻚ روش ﺧﻮب ﺑﺮاي ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻔﻬﻮم روﻳﺪاد‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺑﺮاي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬ ‫آن ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻠﻴﻚ ﺷﺪن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي روﻳﺪادﻫﺎي زﻳﺎدي وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫـﺮ ﻳـﻚ در ﻣﻮاﻗـﻊ‬ ‫ﺧﺎﺻﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎﻛﻨﻮن اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣـﺎن را در ﻋﻤـﻞ دﻳـﺪه اﻳـﺪ‪ ..‬در ﺑﺨـﺶ اﻣﺘﺤـﺎن ﻛﻨﻴـﺪ ﺑﻌـﺪ‪،‬‬ ‫روﻳﺪادﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي از ﻛﻨﺘﺮل دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن را ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻜﺮدﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﺪادﻫﺎي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن‬

‫‪ 1‬راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﺎ ‪ ،GUI‬ﻣﺤﻴﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﻳﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪٢١٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (1‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ File New Project‬را از ﻣﻨﻮي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ ،New Project‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Visual C#‬را از ﻗـﺴﻤﺖ ‪ Project Types‬و ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Windows Application‬را از ﻗــﺴﻤﺖ ‪ Templates‬اﻧﺘﺨــﺎب ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬در ﻗــﺴﻤﺖ ‪ ،Name‬ﻧــﺎم‬ ‫‪ Hello World 2‬را وارد ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم اﻳﺠﺎد ﺷـﺪه ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ و ﺳـﭙﺲ در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬را از ‪ Form1‬ﺑـﻪ‬ ‫‪ Hello, World! 2.0‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒـﻪ اﺑـﺰار ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬ﺑـﺮ روي ﻓـﺮم ﻗـﺮار داده‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑـﻪ ‪Hello‬‬ ‫!‪ World‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﻪ ‪ btnSayHello‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﻧﺪازه ﻓـﺮم و ﻛﻨﺘـﺮل ‪Button‬‬ ‫را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 6-1‬ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-6‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void btnSayHello_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display a MessageBox‬‬ ‫;)‪MessageBox.Show("Hello World!", this.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬در ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دو ﻛﺎدر ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﺳﻤﺖ ﭼـﭗ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﻛﻼﺳـﻬﺎ اﺳـﺖ و ﻧـﺎم‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ وﺟﻮد دارد‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻛﻼﺳﻬﺎي دﻳﮕﺮي را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺎم آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳـﻦ ﻟﻴـﺴﺖ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ TempClass‬در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻼس ‪ Form1‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ‬ ‫ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-6‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-6‬‬ ‫‪ (6‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﻋﻀﺎي آن ﻛﻼس ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و‬ ‫‪ ...‬در ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ در ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﻓـﺮم ‪ Form1‬را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻋﻀﺎي آن ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 3-6‬ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ در زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪:‬‬

‫‪٢١٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺎم ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻴﻦ اﻋﻀﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻛﻼس ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ وﻇﻴﻔـﻪ اﺻـﻠﻲ اﻳـﻦ ﻟﻴـﺴﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻛﻼﺳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻳﺪ‪.‬‬ ‫در اﺑﺘﺪاي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻳﻚ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ btnSayHello‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻓﺮم ﻣﺎ داراي ﻳﻚ ﻋﻀﻮ از ﻧـﻮع ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬ﺑـﻪ ﻧـﺎم ‪btnSayHello‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ از ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺧﻄﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺑﺮد ﻛﻪ اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل در‬ ‫آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-6‬‬ ‫ ﺑﻌــﺪ از اﻳﻨﻜــﻪ ﻛﻨﺘــﺮل ‪ Button‬را ﺑــﻪ ﻓــﺮم اﺿــﺎﻓﻪ ﻛــﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺘــﺪي ﺑــﺮاي روﻳــﺪاد ﻛﻠﻴــﻚ آن ﺑــﻪ ﻧــﺎم‬ ‫‪ btnSayHello_Click‬اﻳﺠــﺎد ﻛــﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭘــﺲ ﻳﻜــﻲ دﻳﮕــﺮ از اﻋــﻀﺎي ﻓــﺮم ﻣــﺎ ﻧﻴــﺰ ﻣﺘــﺪي ﺑــﻪ ﻧــﺎم‬ ‫‪ btnSayHello_Click‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻟﻴﺴﺖ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬اﻳـﻦ ﻋـﻀﻮ از ﻛـﻼس‬ ‫‪ Form1‬ﻧﻴﺰ در ﻟﻴﺴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب آن ﻣﻜﺎن ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻗـﺮار دارد‬ ‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ ﻫﺮ ﻛﻼس داراي ﻣﺘﺪي ﻫﻤﻨﺎم ﺑﺎ ﻧﺎم ﻛﻼس اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺪي‬ ‫را ﺑﺎ ﻧﺎم ‪ Form1‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ﻧﻴﺰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي اﺟﺮاي ﻛﻼس‪ ،‬ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺪي‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﺷﺪن ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻳﻚ ﻛﻼس اﺟﺮا ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ آن را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Dispose‬اﺳﺖ‪ .‬ﻛﻼس ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨـﺪه ﻓـﺮم داراي ﺗـﺎﺑﻌﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ Dispose‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻛﻼس را در ﭘﺎﻳﺎن اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻓﺮم از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ آزاد ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ ﻳﻜــــﻲ دﻳﮕــــﺮ از اﻋــــﻀﺎي ﻛــــﻼس ‪ Form1‬ﻛــــﻪ در ﻟﻴــــﺴﺖ ﻣــــﺸﺎﻫﺪه ﻣــــﻲ ﻛﻨﻴــــﺪ‪ ،‬ﻣﺘــــﺪ‬ ‫‪ InitializeComponent‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﻛـﻼس اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﺎم ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮم‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آﻧﻬﺎ و ﻳﺎ ﻫﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻳﮕـﺮي ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Form Designer‬ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورﻳﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺳﻂ وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﻛﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻣﺘـﺪ را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت دﺳـﺘﻲ ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﻧﺪﻫﻴﺪ و از ﺑﺨﺶ ‪ Form Designer‬ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬آﻳﻜﻮن ﻛﻮﭼﻜﻲ را در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ آﻳﻜﻮﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻧﻮع آﻧﻬﺎ را ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻳـﻚ ﺟﻌﺒـﻪ ي ﺻـﻮرﺗﻲ‬

‫‪٢١٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫رﻧﮓ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻳﻚ ﻣﺘﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﺟﻌﺒﻪ آﺑﻲ رﻧﮓ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻳﻚ ﻋﻀﻮ از ﻛﻼس اﺳـﺖ و‬ ‫‪....‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻛﻨﺎر اﻳﻦ آﻳﻜﻮﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻧﻮع ﻋﻀﻮﻫﺎي ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬آﻳﻜﻮﻧﻬﺎي ﻛﻮﭼـﻚ دﻳﮕـﺮي ﻧﻴـﺰ ﻗـﺮار‬ ‫دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻮع ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪن آن ﻋﻀﻮ از ﻛﻼس را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻛﻠﻴﺪ زرد رﻧﮓ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آن ﻋﻀﻮ‬ ‫از ﻧﻮع ‪ Protected‬اﺳﺖ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻗﻔﻞ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي رﻧﮓ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻀﻮ از ﻧﻮع ‪ private‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در‬ ‫ﻣﻮرد ﻣﻔﻬﻮم اﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎت در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ btnSayHello‬را در ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠﺮه‬ ‫‪ Properties‬ﺑﺮ روي آﻳﻜﻮن زرد رﻧﮓ ﺑﺎﻻي ﭘﻨﺠﺮه ﻳﻌﻨﻲ آﻳﻜﻮن ‪ Events‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(4-6‬ﺑﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻟﻴﺴﺘﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢١٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-6‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻫﺎ‪ ،‬روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺮرﻧﮓ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت در اﻳﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮاي روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮ روي روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ در اﻳﻦ ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ روﻳﺪاد در ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫‪ (8‬ﺣــﺎل روﻳــﺪاد دﻳﮕــﺮي را ﺑــﺮاي ﻛﻨﺘــﺮل ‪ Button‬ﺗﻌﺮﻳــﻒ ﻣــﻲ ﻛﻨــﻴﻢ‪ .‬از ﻟﻴــﺴﺖ ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﺷــﺪه در ﭘﻨﺠــﺮه‬ ‫‪ Properties‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ MouseEnter‬را ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬روﻳـﺪاد ﺟﺪﻳـﺪي ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ روﻳﺪاد اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪٢١٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪private void btnSayHello_MouseEnter(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Change the Button text‬‬ ‫;"!‪btnSayHello.Text = "The Mouse is here‬‬ ‫}‬ ‫اﻳﻦ روﻳﺪاد زﻣﺎﻧﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس وارد ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ از ﻣﺤﺪوده ي ﺧـﺎرج از ‪Button‬‬ ‫ﺑﻪ ﻟﺒﻪ ي ‪ Button‬ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (9‬ﺑﺮاي ﺗﻜﻤﻴﻞ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ روﻳﺪاد دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔـﺸﺘﻪ‬ ‫و ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،Button‬در ﺑﺎﻻي ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ Properties‬ﺑﺮ روي آﻳﻜﻮن ‪ Events‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﺗﻤﺎم روﻳﺪادﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از ﻟﻴﺴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ MouseLeave‬را اﻧﺘﺨـﺎب‬ ‫ﻛﺮده و ﺑﺮ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﺪ دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي اﻳﻦ روﻳﺪاد اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳـﺮ‬ ‫را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪private void btnSayHello_MouseLeave(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Chenage the Button text‬‬ ‫;"!‪btnSayHello.Text = "The mouse has gone‬‬ ‫}‬ ‫روﻳﺪاد ‪ MouseLeave‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس از ﻣﺤﺪوده ي ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﺎرج ﺷـﻮد‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل در اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس از روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﺑﺮود‪.‬‬ ‫‪ (10‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده‪ ،‬ﻣﺎوس را ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺒﺮﻳﺪ و از روي آن رد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣـﺘﻦ روي‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 5-6‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-6‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﻏﻠﺐ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ داراي ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي روﻳﺪاد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻋﺎدي‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻛﻤـﻲ از آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪ‬ ‫ﻃﻮر ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،Button‬ﻳﻜﻲ از روﻳﺪادﻫﺎﻳﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﻣـﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪٢١٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻫﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻳﻚ روﻳﺪاد ﭘﻴﺶ ﻓﺮض دارد ﻛﻪ ﺑﺎ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﺑـﺮ روي آن ﻛﻨﺘـﺮل‪ ،‬ﻣﺘـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن روﻳـﺪاد ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬ ‫اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻣﻌﻤﻮﻻً ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺮﻳﻦ روﻳﺪاد آن ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،Button‬روﻳﺪاد ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﻳﺪاد ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از روﻳﺪادﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،Button‬روﻳﺪاد ‪ MouseEnter‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وارد ﺷﺪن اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺑﻪ ﻣﺤﺪوده ﻛﻨﺘﺮل‬ ‫ﻓﻌﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪private void btnSayHello_MouseEnter(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Change the Button text‬‬ ‫;"!‪btnSayHello.Text = "The Mouse is here‬‬ ‫}‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس را ﻧـﺸﺎن دﻫـﺪ‪ .‬در ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠـﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﻜﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬از ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻛﺪﻫﺎي زﻣﺎن اﺟﺮا ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ‪ 1‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻃﺮاﺣﻲ راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ و ﻳـﺎ ﺣﺘـﻲ ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ‪ ،‬زﻣﺎن اﺟﺮا‪ 2‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده‪:‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬داراي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎﻣﻠﻲ از ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد از آﻧﻬـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ در ﻓﺼﻞ ‪ 13‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺴﺎزﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده اي را اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده وﻳﻨﺪوزي اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﺪ ﻣﺘﻨﻲ را در ﻳﻚ ﻛﺎدر وارد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺗﻌـﺪاد ﺣـﺮوف‬ ‫ﻣﺘﻦ و ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت آن را ﺷﻤﺮده و آن را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻓﺮم‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺎر اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ و ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﻳـﻚ ﻓـﺮم ﺑـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﻓـﺮم ﺷـﺎﻣﻞ ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ TextBox‬ﭼﻨﺪ ﺧﻄﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﻣـﺘﻦ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺧـﻮد را در آن وارد ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ دو ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ RadioButton‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻴﻦ ﺷﻤﺮدن ﻛﻠﻤﺎت ﻣﺘﻦ و ﻳﺎ ﺣﺮوف آن ﻳﻚ ﻣﻮرد را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Design Time‬‬ ‫‪Run Time‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٢١٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻓﺮم‬ ‫‪ (1‬از ﻣﻨﻮي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ File New Project‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده و ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﭘﺮوژه را ‪ Word Counter‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Size‬را ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫ﺑﺎ ‪ ،424;312‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ StartPosition‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ CenterScreen‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Word Counter‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ txtWords‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Location‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 8,23‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Multiline‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ScrollBars‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Vertical‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Size‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 400,217‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ را در اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮم راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻧﻴﺰ در ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از ﺟﻌﺒﻪ اﺑـﺰار‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎوس ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮار دادن ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،TextBox‬ﺑﺮ روي ﻓـﺮم ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Enter some text into this box‬ﻗﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺪادﻳﻢ‪ .‬دﻟﻴـﻞ اﻳـﻦ اﻣـﺮ در‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ از ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل در ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن ﻳﻚ ﻧـﺎم‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ از ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬در ﻛـﺪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻠﻤﺎت و ﺣﺮوف داﺧﻞ آن را ﺑﺸﻤﺎرﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻳﻢ ﻛﻪ از ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨـﻴﻢ و ﻳـﺎ در ﻃـﻮل‬ ‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ از آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺎم آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ دﻫﻴﻢ و اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻫﻤـﺎن ﻣﻘـﺪار اوﻟﻴـﻪ ﺑـﺎﻗﻲ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﻗﺎدر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت و ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺪاد ﺣﺮوف داﺧﻞ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ را ﺑﺸﻤﺎرد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت و ﻳﺎ ﺗﻌﺪاد ﺣﺮوف را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از دو ﻛﻨﺘـﺮل ‪RadioButton‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬دو ﻛﻨﺘﺮل ‪ RadioButton‬در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ و در ﭘـﺎﻳﻴﻦ ‪ TextBox‬ﺑـﺮ روي‬ ‫ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ اول‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ radCountChars‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Checked‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Chars‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ دوم‪:‬‬

‫‪٢١٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ radCountWords‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Words‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (6‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺘﻨﻲ را در ﻛﺎدر ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه وارد ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ و ﻳﺎ ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت آن را ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﻤﺮد‪ .‬در‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﻴﺠﻪ دو ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒـﻞ را‬ ‫در ﻛﻨﺎر ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ RadioButton‬در ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ اول )ﻛﻪ داراي ﻧﺎم ‪ label2‬اﺳﺖ( ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ ﺛﺎﺑـﺖ در ﻃـﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ رود‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺎم آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺎ ‪The result are:‬‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻟﻴﺒﻞ دوم ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪lblResults‬‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻗﺴﻤﺖ ‪ Text‬آن را ﻧﻴﺰ ﭘﺎك ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 6-6‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (8‬ﺣﺎل ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را در ﻣﻜﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دادﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﺎري ﻛﻨﻴﺪ ﻛـﻪ در ﺟـﺎي ﺧـﻮد ﺛﺎﺑـﺖ ﺑـﺎﻗﻲ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻳﻜﻲ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي روي ﻓﺮم را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﮔﺰﻳﻨﻪ‬ ‫‪ Format Lock Controls‬را از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Locked‬ﻫﻤـﻪ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و اﺣﺘﻤﺎل اﻳﻦ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﺗـﺼﺎدﻓﻲ ﭘـﺎك‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺪازه اش ﺗﻐﻴﻴﺮ داده ﺷﻮد و ﻳﺎ ﻣﻜﺎن آن در ﻓﺮم ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-6‬‬

‫ﺷﻤﺎرش ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌـﺪادي ﻣﺘـﺪ ﺑـﺮاي روﻳـﺪادﻫﺎي ﻣـﻮرد ﻧﻴـﺎز ﻃﺮاﺣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﻣﺘﻨـﻲ را در‬ ‫‪ TextBox‬وارد ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎي آن ﻣﺘﻦ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮ روي ﻧﺎم ﻓـﺮم در ﻗـﺴﻤﺖ ‪Solution‬‬

‫‪٢٢٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ Explorer‬و ﻳﺎ ﺑﺮ روي ﺧﻮد ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ و از ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷﺪه ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ View Code‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻫﻢ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﺘﻦ و ﻫﻢ ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤـﺎت آن را ﺑـﺸﻤﺎرﻳﺪ‬ ‫ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ دو ﻣﻮرد ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻛﺪي ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻧﻮﺷـﺖ ﻛـﻪ ﺗﻌـﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫـﺎي‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺘﻦ را ﺑﺸﻤﺎرد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎرش ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬در ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ‪ ،‬ﻛﺪ زﻳﺮ را درون ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﺎد دارﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻗﺮار دادن ﺑﺨـﺸﻬﺎي‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ از ﻧﻮع ‪ XML Document Comment‬ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ‪ /‬را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﻗﺒﻞ از ﺗﺎﺑﻊ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫>‪/// <summary‬‬ ‫‪/// Count the characters in a blick of text‬‬ ‫>‪/// </summary‬‬ ‫‪/// <param name="text">The string containing the text to‬‬ ‫>‪/// count characters in</param‬‬ ‫‪/// <returns>The number of characters in the‬‬ ‫>‪/// string</returns‬‬ ‫)‪private int CountCharacters(string text‬‬ ‫{‬ ‫;‪return text.Length‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﺮاي روﻳﺪاد ‪ TextChanged‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬ ‫‪ Form1‬ﺑﺎزﮔﺮدﻳﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ‪ txtWords‬را ﺑﺮ روي ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﺑـﺎﻻي ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬ﺑـﺮ‬ ‫روي آﻳﻜﻮن ‪ Events‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ TextChanged‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳـﻦ روﻳـﺪاد ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬ ‫اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪private void txtWords_TextChanged(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Count the number of characters‬‬ ‫;)‪int intChars = CountCharacters(txtWords.Text‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫;"‪lblResults.Text = intChars + " characters‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺘﻨﻲ را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻌـﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﻣـﺘﻦ در‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪.(7-6‬‬

‫‪٢٢١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮي را در ‪ TextBox‬وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓـﺮم ﺗﻌـﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫـﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬روﻳﺪاد ‪ TextChanged‬ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﺟﺪﻳﺪي وارد ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﺘﻦ ﻗﺒﻠﻲ ﺣﺬف ﺷﻮد و در ﻛﻞ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤﻮي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨـﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ روﻳﺪاد ﺗﺎﺑﻊ ‪ CountCharacters‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘـﺎراﻣﺘﺮ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ را ﺷﻤﺮده و ﻧﺘﻴﺠﻪ را در ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ intChars‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-6‬‬

‫‪// Count the number of characters‬‬ ‫;)‪int intChars = CountCharacters(txtWords.Text‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻋﺪد ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺎ ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Display the results‬‬ ‫;"‪lblResults.Text = intChars + " characters‬‬

‫ﺷﻤﺎرش ﻛﻠﻤﺎت‪:‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اراﺋﻪ ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﻇﺮﻳﻒ و ﻛﺎرآﻣﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﺗﺠﺮﺑﻪ و اﺳﺘﺪﻻل ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬

‫‪٢٢٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ رادﻳـﻮﻳﻲ ‪ Words‬اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺗﻌـﺪاد‬ ‫ﻛﻠﻤﺎت را ﺑﺸﻤﺎرد و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ ‪ Chars‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ را ﺑﺸﻤﺎرد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ دو‬ ‫ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ TextChanged‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت ﺑﺎﻳﺪ از ﻳﻚ ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫و ﺑﺮاي ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻌﻲ دﻳﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﻮرد زﻳﺎد ﺳﺨﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫دوم اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي ﻳﻜﻲ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ RadioButton‬ﻛﻠﻴﻚ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ ﻣـﺘﻦ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪه را از‬ ‫"‪ "Characters‬ﺑﻪ "‪ "Words‬و ﻳﺎ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﺸﺘﺮي روﻳﺪاد را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻌﺪ از ﺗﻤﺎم ﺷﺪن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻛﻪ در ﭘﺸﺖ ﺗﻜﻨﻴﻜﻬﺎي آن ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎرش ﻛﻠﻤﺎت‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ‪ ،‬آن را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴـﺪ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺗـﺎﺑﻊ دﻳﮕـﺮي‬ ‫ﺑﻨﻮﻳــﺴﻴﺪ ﻛــﻪ ﺗﻌــﺪاد ﻛﻠﻤــﺎت ﻣﻮﺟــﻮد در ﻳــﻚ ﻣــﺘﻦ ﻣــﺸﺨﺺ را ﺑـﺸﻤﺎرد‪ .‬ﻛــﺪ زﻳــﺮ را ﺑــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ اﺿــﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴــﺪ ﺗــﺎ ﺗــﺎﺑﻊ‬ ‫‪ CountWords‬اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪:‬‬ ‫>‪/// <summary‬‬ ‫‪/// Counts the number of words in a block of text‬‬ ‫>‪/// </summary‬‬ ‫‪/// <param name="text">The string containing the text to‬‬ ‫>‪/// count words in</param‬‬ ‫>‪/// <returns>The number of words in the string</returns‬‬ ‫)‪private int CountWords(string text‬‬ ‫{‬ ‫‪// Is the text box empty‬‬ ‫)‪if (txtWords.Text == String.Empty‬‬ ‫;‪return 0‬‬ ‫‪// Split the words‬‬ ‫;)' '(‪string[] strWords = text.Split‬‬ ‫‪// Return the number of words‬‬ ‫;‪return strWords.Length‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ UpdateDisplay‬اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣـﺘﻦ را از ‪ TextBox‬درﻳﺎﻓـﺖ‬ ‫ﻛﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺸﻤﺎرد و ﻳﺎ ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت را‪ ،‬ﻋﺪد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن اﻳﻦ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪private void UpdateDisplay‬‬ ‫{‬ ‫?‪// Do we want to count words‬‬

‫‪٢٢٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

if (radCountWords.Checked == true) { // Update the results lblResults.Text = CountWords(txtWords.Text) + " words"; } else { // Update the results lblResults.Text = CountCharacters(txtWords.Text) + " characters"; } } ‫ ﺗـﺎﺑﻊ‬،‫ را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‬CountCharacters ‫ ﺗـﺎﺑﻊ‬،‫( ﺣﺎل ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﺘـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد ﻛﻠﻴـﻚ‬3 .‫ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‬.‫ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬UpdateDisplay private void txtWords_TextChanged(object sender, EventArgs e) { // Something chenged, so display the results UpdateDisplay(); } ‫ و ﻳﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬Words ‫ ﺑﻪ‬Chars ‫( در آﺧﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ از‬4 ‫ ﻳﻜﻲ‬CheckedChanged ‫ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از روﻳﺪاد‬.‫ ﻋﺪد ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‬،‫ﻛﺮد‬ ‫ را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده و در‬radCountWords ‫ ﻛﻨﺘـﺮل‬،‫ در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ ﻓـﺮم‬.‫از دﻛﻤﻪ ﻫﺎي رادﻳﻮﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ روﻳﺪادﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬Events ‫ ﺑﺮ روي آﻳﻜﻮن‬Properties ‫ﭘﻨﺠﺮه‬ ‫ در ﻣﺘـﺪ‬.‫ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‬CheckedChanged ‫ روﻳﺪاد‬،‫ از ﻟﻴﺴﺖ روﻳﺪادﻫﺎ‬.‫ﺷﻮﻧﺪ‬ :‫ ﻛﺪ زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‬،‫اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ روﻳﺪاد‬ private void radCountWords_CheckedChanged(object sender, EventArgs e) { // Something chenged, so display the results UpdateDisplay(); } :‫ ﻧﻴﺰ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‬radCountChars ‫( ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ را ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل‬5 private void radCountChars_CheckedChanged(object sender, EventArgs e) { // Something chenged, so display the results ٢٢٤

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

UpdateDisplay(); } .‫ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‬Words ‫ ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ رادﻳـﻮﻳﻲ‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﻣﺘﻨﻲ را در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه وارد ﻛﻨﻴﺪ‬6 .(8-6 ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در ﻓﺮم ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮده و ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ )ﺷﻜﻞ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ :‫ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬CountWords ‫ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺎﺑﻊ‬،‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‬ /// <summary> /// Counts the number of words in a block of text /// </summary> /// <param name="text">The string containing the text to /// count words in</param> /// <returns>The number of words in the string</returns> private int CountWords(string text) { // Is the text box empty if (txtWords.Text == String.Empty) return 0; // Split the words string[] strWords = text.Split(' '); // Return the number of words return strWords.Length; }

٢٢٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-6‬‬ ‫در اﺑﺘﺪاي ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ TextBox‬را ﺑﺎ ﻋﻀﻮ ‪ Empty‬از ﻛﻼس ‪ String‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﺗـﺎ‬ ‫از وﺟﻮد ﻣﺘﻦ در آن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﻋﻀﻮ ‪ Empty‬از ﻛﻼس ‪ String‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ رﺷﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻃﻮل ﺻﻔﺮ )""( اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔـﺮ‬ ‫ﻣﻘﺪار داﺧﻞ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﻲ داﺧﻞ ‪ TextBox‬وارد ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪار ﺻﻔﺮ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ Split‬از ﻛﻼس ‪ String‬ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و آن را ﺑﻪ آراﻳﻪ اي از رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮده و ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻳﻚ ﻛﺎراﻛﺘﺮ و ﻳﺎ آراﻳﻪ اي از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫رﺷﺘﻪ وارد ﺷﺪه را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ زﻳﺮ رﺷﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﺷﺘﻪ داﺧﻞ ‪ TextBox‬را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ) ‘‬ ‫‘( ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺰ رﺷﺘﻪ را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ زﻳﺮ رﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪه اﻧﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮده و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آراﻳﻪ اي ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﺣﺎوي ﻛﻠﻤﺎت رﺷﺘﻪ ورودي ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻃﻮل آراﻳﻪ ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﻛﻠﻤﺎت رﺷﺘﻪ اﺻﻠﻲ اﺳﺖ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮض ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ‪ TextBox‬وارد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻤﺎم ﻛﻠﻤﺎت ﻓﻘﻂ ﺑـﺎ ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺑﻴﻦ ﻛﻠﻤﺎت ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤﺎت ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎدرﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Split‬ﻳﻚ ﻛﺎراﻛﺘﺮ و ﻳﺎ آراﻳﻪ اي از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔـﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ' ' اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻧﻪ از " "‪ .‬زﻳﺮا در ‪ C#‬ﻋﻼﻣﺖ " ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن رﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود و ﻋﻼﻣﺖ ' ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻛﺎراﻛﺘﺮ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت " " ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺑـﺎ ﻃـﻮل ﻳـﻚ در ﻧﻈـﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻋﺒﺎرت ' ' ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﺎراﻛﺘﺮ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻋﺎدت ﻫﺎي ﺧﻮب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻛﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﮔـﺮ در‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻛﺪ دوﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬روﺷﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ آن ﻛﺪ را ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜـﺎل در اﻳـﻦ‬

‫‪٢٢٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬در دو ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ lblResults‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻌﺪاد درﺳﺖ ﻛﻠﻤﺎت و ﻳﺎ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫـﺎ را ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ lblResults‬را در داﺧـﻞ ﻳـﻚ ﻣﺘـﺪ ﻣﺠـﺰا‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ UpdateDisplay‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﻫﻨﮕـﺎم ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻛـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪادﻫﺎي‬ ‫‪ TextChanged‬و ‪ CheckedChaned‬ﻓﻘﻂ ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻠﻲ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ lblResults‬ﺗﺼﺤﻴﺢ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮ ﺷﺪه و ﻧﮕﻬﺪاري و ﺗﻐﻴﻴﺮ آن در آﻳﻨﺪه راﺣﺖ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﺧﻄﺎ‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺼﺤﻴﺢ آن راﺣﺖ ﺗﺮ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫)(‪private void UpdateDisplay‬‬ ‫{‬ ‫?‪// Do we want to count words‬‬ ‫)‪if (radCountWords.Checked == true‬‬ ‫{‬ ‫‪// Update the results‬‬ ‫= ‪lblResults.Text‬‬ ‫;"‪CountWords(txtWords.Text) + " words‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫‪// Update the results‬‬ ‫= ‪lblResults.Text‬‬ ‫;"‪CountCharacters(txtWords.Text) + " characters‬‬ ‫}‬ ‫}‬

‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮ‪:‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻋﺎدي ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Button‬و ﻳﺎ ‪ TextBox‬و ‪ ،...‬ﻋﻤﻮﻣﺎ داراي ﺑﺨﺸﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻧـﻮار اﺑـﺰار و ﻧـﻮار‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﺠﺎد اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل رﻧـﮓ ﻣـﺘﻦ را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﻢ و ﻳﺎ آن را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ و ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ‪:‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮان ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه در ﻳﻚ ‪ TextBox‬را وﻳـﺮاﻳﺶ ﻛـﺮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻳﻚ ﻧﻮار اﺑﺰار اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن رﻧﮓ ﻣﺘﻦ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ و ﻳﺎ آن را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ و ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻳﻚ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻳﻜﻲ از ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﺷـﺪ‪،‬‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٢٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻧﺎم آن را ‪ Text Editor‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ﻧﺎم ‪ Form1‬ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻓﺮم ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻳﻦ ﻧـﺎم ﻧﻤـﻲ ﺗـﻮان ﻓـﺮم ﻫـﺎ را از‬ ‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﺸﺨﻴﺺ داد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎم ﻓﺮم اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪ ،‬در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Solution Explorer‬ﺑـﺮ روي ﻧـﺎم ﻓـﺮم‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﺮده و از ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷﺪه ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Rename‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ ‪ 9-6‬ﻧـﺎم ﻓـﺮم را ﺑـﻪ‬ ‫‪ TextEditor.cs‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-6‬‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎل ﺑﺮ روي ﻓﺮم در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﭙﺲ در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﺑﻪ ‪ Text Editor‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Size‬ﻓﺮم را ﺑﻪ ‪ 600;460‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻧﻮار اﺑﺰار‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﻧﻮار اﺑﺰار ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ آﻧﻬﺎ ‪ Button‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻧـﻮار اﺑـﺰار ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ .2005‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ‪ Button‬ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻧﻮار اﺑﺰار‬

‫‪٢٢٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬

‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ ToolStrip‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻣـﺎوس آن را ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻌﺪادي ﻛﻨﺘﺮل را ﺑـﻪ ﻧـﻮار اﺑـﺰار اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨـﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ از ﭘﻨﺠـﺮه ‪Items Collection‬‬ ‫‪ Editor‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺮ روي ﻧﻮار اﺑﺰار در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ و از ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷـﺪه‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ Edit Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺶ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻧﻮار اﺑﺰار اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨـﻴﻢ ﺗـﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ از آﻧﻬـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬دﻛﻤـﻪ ﻫـﺎي‬ ‫‪ UpperCase ،LowerCase ،Blue ،Red ،Clear‬و دﻛﻤﻪ ‪.About‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ Items Collection Editor‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴـﺎز ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﻧـﻮار‬ ‫اﺑﺰار اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻮع ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎﻳﺪ از ‪ ComboBox‬اي ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﻪ ﺑﺎﻻي ﺳـﻤﺖ ﭼـﭗ ﺻـﻔﺤﻪ ﻗـﺮار دارد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از ﻟﻴﺴﺖ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Button‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﺿـﺎﻓﻪ ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﺑﺎﻳـﺪ ﻧـﺎم و‬ ‫ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ آﻧﻬﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ آﻳﻜﻮن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣـﺘﻦ داﺧـﻞ آﻧﻬـﺎ را ﭘـﺎك ﻛﻨﻴـﺪ و ﻳـﻚ ﻣـﺘﻦ‬ ‫راﻫﻨﻤــﺎي ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺑــﺮاي آﻧﻬــﺎ ﻗــﺮار دﻫﻴــﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘــﺮل ‪ Button‬ﺟﺪﻳــﺪ را ﻫﻤﺎﻧﻨــﺪ ﺷــﻜﻞ ‪ 10-6‬ﺑــﻪ‬ ‫‪ tbrClear‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮاي ﭘﺎك ﻛﺮدن ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه در داﺧﻞ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-6‬‬ ‫‪ (5‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬آن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ‪ Image‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (6‬در ﻟﻴﺴﺖ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي ﻋﻼﻣﺖ … روﺑﺮوي آن ﻛﻠﻴﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Select Resource‬ﺑﺎز ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Import‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﺑﻪ آدرس زﻳﺮ ﺑﺮوﻳﺪ و ﻓﺎﻳﻞ ‪ document.ico‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪) .‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ را در‬ ‫ﻓﻮﻟﺪر دﻳﮕﺮي ﻧﺼﺐ ﻛﺮده اﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ آدرس از آدرﺳﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ در آن ﻗﺮار دارد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ(‬

‫‪٢٢٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫\‪C:\Program Files\Microsoft Visual Studio 8 \Common7‬‬ ‫‪VS2005ImageLibrary\icons\WinXP‬‬ ‫ﺳـﭙﺲ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪ OK‬در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Select Resource‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ ‪Items‬‬ ‫‪ Collection Editor‬ﺑﺎزﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ ImageScaling‬را ﺑــﻪ ‪ none‬و ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ ToolTipText‬را ﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ ‪ New‬ﻗــﺮار دﻫﻴــﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻘﺪار وارد ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﻧﻴﺰ ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬اول اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (8‬دﻛﻤﻪ ي ﺑﻌﺪي ﻛﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ ،‬دﻛﻤﻪ ي ‪ Red‬اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﻂ ﺟـﺪا ﻛﻨﻨـﺪه ﺑـﻴﻦ دﻛﻤـﻪ ‪ Clear‬و‬ ‫دﻛﻤﻪ ‪ Red‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Item Collection Editor‬از ﻟﻴﺴﺖ ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒـﻲ‪،‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Seperator‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي ﻛﻠﻴﺪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﻴـﺎزي ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض آن را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (9‬ﻣﺮاﺣﻞ ‪ 4‬ﺗﺎ ‪ 7‬را ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دوم ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺮ ﻗﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬از‬ ‫اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ﻗﺒـﻞ از اﻳﻨﻜـﻪ ﺑـﺮ‬ ‫روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Button‬در ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ tbrRed‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Image‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬از آدرس‬ ‫‪\VS2005ImageLibrary\icons\Misc\servicestopped.i‬‬ ‫‪ co‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ImageScaling‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ None‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ToolTipText‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Red‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (10‬ﻣﺮاﺣﻞ ‪ 4‬ﺗﺎ ‪ 7‬را ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Blue‬ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ و در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ tbrBlue‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Image‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬از آدرس‬ ‫‪ \VS2005ImageLibrary\icons\Misc\services.ico‬اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ImageScaling‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ None‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ToolTipText‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Blue‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (11‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ Blue‬و ‪ UpperCase‬ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺧﻂ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﻗـﺮار دﻫـﻴﻢ‪ .‬در ﺟﻌﺒـﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒـﻲ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ي ‪ Items Collection Editor‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Seperator‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ‬ ‫‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (12‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺟﺪﻳﺪي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ ‪ 4‬ﺗﺎ ‪ 7‬را ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ UpperCase‬ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ و در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪٢٣٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ tbrUpperCase‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Image‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬از آدرس‬ ‫‪ \VS2005ImageLibrary\icons\WinXP\fonFile.ico‬اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ImageScaling‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ None‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ToolTipText‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Upper Case‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (13‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي ‪ Lowercase‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒـﺪﻳﻞ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ tbrLowerCase‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Image‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬از آدرس‬ ‫‪ \VS2005ImageLibrary\icons\WinXP\fonfont.ico‬اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ImageScaling‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ None‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ToolTipText‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Lower Case‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (14‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑـﻪ ‪ Seperator‬و ﻛﻠﻴـﻚ ﻛـﺮدن ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪ Add‬ﺟـﺪا ﻛﻨﻨـﺪه‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺑﻴﻦ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ LowerCase‬و ‪ About‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (15‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ دﻛﻤﻪ اي ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖ ‪ About‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺮاﺣﻞ ‪ 4‬ﺗﺎ ‪ 7‬را ﺑـﺮاي اﻳﺠـﺎد ﻳـﻚ‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎر از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ tbrHelpAbout‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Image‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬از آدرس‬ ‫‪ \VS2005ImageLibrary\icons\WinXP\help.ico‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ImageScaling‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ None‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﭘﺎك ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ToolTipText‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ About‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (16‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠـﺮه ﺑـﺴﺘﻪ ﺷـﻮد و ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (17‬ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Save All‬در ﻧﻮار اﺑﺰار وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٢٣١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ ToolStrip‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﻓﺮم ﻗﺮار داده ﺷﻮد ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﻓﺮم ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺶ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬و ﺳﻪ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﺑـﺮ روي ﻓـﺮم ﻗـﺮار‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت آﻧﻬﺎ را در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Properties‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴـﺪ و‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑـﻪ روﻳـﺪادﻫﺎي‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻘﻂ داراي ﻋﻜﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ داراي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ داراي ﻫﻢ ﻋﻜﺲ و ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي روي ﻧﻮار اﺑﺰار ﻓﻘﻂ داراي ﻋﻜﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎ را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Image‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻋﻜﺲ ﺑﺮاي ﻫﺮ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜـﻪ اﻧـﺪازه ﻋﻜـﺴﻬﺎي‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﻋﻜﺴﻬﺎ در اﻧﺪازه اوﻟﻴﻪ ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﻨـﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ ImageScaling‬آﻧﻬـﺎ را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ None‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ToolTipText‬ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ راﻫﻨﻤﺎي ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑـﺰار‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣـﺘﻦ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﻫﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 11-6‬ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-6‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي دﻳﮕﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ‪ ،‬ﭘﻨﻞ ﻛﻮﭼﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ StatusStrip‬را در ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻦ ﻓﺮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻃﻮل آن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻃـﻮل ﺻـﻔﺤﻪ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ RenderMode‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﻪ ‪ System‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﻄﺢ درآﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ را ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ StatusStrip‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴـﺪ ﻣـﺘﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن را در آن ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺮ روي ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻓـﺮم ﻛﻠﻴـﻚ راﺳـﺖ ﻛـﺮده و از‬ ‫ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷﺪه ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ Edit Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ‪Items Collection Editor‬‬

‫‪٢٣٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺎز ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ Items Collection Editor‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻮار اﺑﺰار اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ StatusLabel‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ و ﺳـﭙﺲ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ي ‪Add‬‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ sspStatus‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬آن را ﺑﻪ ‪ Text‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﻪ ‪ Ready‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (4‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮوﻳﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﺑﻪ ﻛﻼس ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Get or set the text on the status bar‬‬ ‫‪public string StatusText‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return sspStatus.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫;‪sspStatus.Text = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻨﻮز ﻛﺪ اﺻﻠﻲ آن را وارد ﻧﻜﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺮوري ﺑـﺮ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي زﻳﺎدي ﺑﺮاي راﺣﺖ ﺗﺮ ﻛﺮدن ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم دارد‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره در ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫دردﺳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻧﺪازه ي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻧﺪازه ﻓﺮم ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻓﺮم را ﺑـﺮاي‬ ‫اﻧﺪازه ‪ 600*400‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺪازه ي ﻓﺮم را ﺑﻪ ‪ 800*700‬و ﻳﺎ ﻫﺮ اﻧﺪازه دﻳﮕـﺮي ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣـﻲ داد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﺮﺗﺐ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫در وﻳــﮋوال اﺳــﺘﻮدﻳﻮ ‪ ،2005‬ﻛﻨﺘــﺮل ﻫـﺎ ﻣــﻲ ﺗﻮاﻧﻨــﺪ ﺑــﻪ ﻳﻜــﻲ از ﻟﺒــﻪ ﻫــﺎي ﻓــﺮم ﻣﺘــﺼﻞ ﺷــﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ﭘــﻴﺶ ﻓــﺮض ﻛﻨﺘــﺮل‬ ‫‪ StatusStrip‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻦ ﻓﺮم ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﺻـﻮرت ﻟـﺰوم ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬

‫‪٢٣٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Dock‬آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .1‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻧﺪازه ﻓﺮم ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ و ﭼـﻪ در زﻣـﺎن اﺟـﺮا‪ ،‬ﻧـﻮار‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ )ﻛﻨﺘﺮل ‪ (StatusStrip‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻧﺪازه ﺟﺪﻳﺪ ﻓﺮم ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ StatusText‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ام و وﻇﻴﻔـﻪ ي ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻛـﺮدن ﻣـﺘﻦ‬ ‫داﺧﻞ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ را ﺑﻪ آن ﺳﭙﺮده ام‪ .‬ﺧﻮب اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺠﺮد‪ 2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ در آﻳﻨﺪه اﻓـﺮادي ﺑﺨﻮاﻫﻨـﺪ از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي‬ ‫وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﻣﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳـﻦ اﻓـﺮاد در ﻗـﺴﻤﺘﻲ از‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ اﻳﻦ ﻓﺮم را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﻳﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ ﻧـﻮار‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬آن اﻓﺮاد در آﻳﻨﺪه ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ‪ ،‬از ﭼﻪ ﻧﻮار اﺑﺰاري در وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ و ﻳـﺎ ﺑـﺪون‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ آن ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻦ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺘﻦ داﺧـﻞ ﻧـﻮار اﺑـﺰار را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را از ﻧﻮع ‪ public‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده ام ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺒﺎرت ‪ public‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ﺧﺎرج از اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را از ﻧﻮع ‪ private‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻓﺼﻮل ‪ 9‬ﺗـﺎ ‪13‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﻌﺪي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﻳﺎ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ private‬و ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕـﺮ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ‪ public‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳـﺴﺎن دﻳﮕـﺮ ﻧﻴـﺰ ﻗﺎﺑـﻞ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺶ ﻣﺘﻦ‪:‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪TextBox ،‬اي را در ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻦ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺧـﻮد را در آن وارد ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻫـﺮ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬داراي ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Multiline‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ False‬اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺘﻦ را در ﺧﻮد ﺟﺎي دﻫﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ true‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻧﺪازه ي ‪ TextBox‬را ﺑﻪ ﻫﺮ اﻧﺪازه اي ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ‬ ‫ﻣﺘﻦ ﻛﻪ در آن وارد ﺷﻮد را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺶ ﻣﺘﻦ‬ ‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﺑـﺮ روي ﻓـﺮم‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ txtEdit‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Dock‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Fill‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ ،Dock‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻟﺒﻪ ﻫﺎي ﻓﺮم ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻧﮕـﻪ ﻣـﻲ‬ ‫دارد‪ .‬ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪Abstraction‬‬

‫‪٢٣٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ MultiLine‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ScrollBars‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Vertical‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 12-6‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎك ﻛﺮدن ﺑﺨﺶ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻣﺘﻦ‪:‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ EditText‬اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻴـﺪ ﻣـﺘﻦ ﻣـﻮارد ﺷـﺪه در‬ ‫‪ TextBox‬را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﻳﺎ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﺎك ﻛﺮدن ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬ﺑﺴﻴﺎر ﺳـﺎده ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‪،‬‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ String.Empty‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﭘﺎك ﻛﺮدن ﻣﺘﻦ داﺧﻞ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪12-6‬‬

‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮوﻳﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪٢٣٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Gets or sets the text that you are editing‬‬ ‫‪public string EditText‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return txtEdit.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫;‪txtEdit.Text = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ از اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮده‬ ‫و ﻣﺘﻦ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻤﺘـﺮي دارد‪ .‬اﻳـﻦ ﻧﻜﺘـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ در ﻃﺮاﺣـﻲ ﻛﻼﺳـﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ و ﻳﺎ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪.Button‬‬ ‫در ﻓﺼﻮل ﺑﻌﺪي ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﺪي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﻣﺘﻦ داﺧﻞ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ را ﭘﺎك ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Clears the txtEdit control‬‬ ‫)(‪public void ClearEditBox‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the EditText property‬‬ ‫;‪EditText = String.Empty‬‬ ‫‪// Reset the font color‬‬ ‫;‪txtEdit.ForeColor = Color.Black‬‬ ‫‪// Set the status bar text‬‬ ‫;"!‪StatusText = "Text box cleared‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬را در ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘـﺮل‪ ،‬ﻣﺘـﺪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ TextChanged‬را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void txtEdit_TextChanged(object sender, EventArgs‬‬ ‫)‪e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Reset the status bar text‬‬ ‫;"‪StatusText = "Ready‬‬ ‫}‬

‫‪٢٣٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺎك ﻛﺮدن ‪ TextBox‬اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫از ‪ ClearEditBox‬در ﻧﻮار اﺑﺰار‪ ،‬ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬را ﭘﺎك ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ EditText‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺧـﺎﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻋـﻀﻮ ‪ Empty‬از‬ ‫ﻛﻼس ‪ String‬ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ForeColor‬از ‪ TextBox‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫رﻧﮓ ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ‪ TextBox‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻋﺒﺎرت ‪ Text box cleared‬را در ﻧﻮار اﺑـﺰار ﻣـﻲ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﭘﺎك ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪// Clears the txtEdit control‬‬ ‫)(‪public void ClearEditBox‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the EditText property‬‬ ‫;‪EditText = String.Empty‬‬ ‫‪// Reset the font color‬‬ ‫;‪txtEdit.ForeColor = Color.Black‬‬ ‫‪// Set the status bar text‬‬ ‫;"!‪StatusText = "Text box cleared‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ EditText‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨـﺪ از اﻳـﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨـﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪// Gets or sets the text that you are editing‬‬ ‫‪public string EditText‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return txtEdit.Text‬‬ ‫}‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫;‪txtEdit.Text = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار‪:‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑـﺰار را ﺷـﺮوع ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﻛـﺮد‪ .‬در ﻓـﺼﻞ‬ ‫ﻫﺸﺘﻢ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻫﻤﺎن‬

‫‪٢٣٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﺎري را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻛﻤﻪ ‪ New‬در ﻧﻮار اﺑـﺰار ﻣﻌـﺎدل ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ New‬در‬ ‫ﻣﻨﻮي ‪ File‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ دوي اﻳﻦ ﻣﻮارد از ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻳﻜﺴﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑﺰار‬ ‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ و در ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﺎﻻي ﻓﺮم‪ ،‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪) tbrClear‬اوﻟﻴﻦ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن در ﻧﻮار اﺑـﺰار(‬ ‫دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ روﻳﺪاد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ‪ Click‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void tbrClear_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Clear the edit box‬‬ ‫;)(‪ClearEditBox‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دوم ﺑﺎﻳﺪ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬را ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ درآورد و اﻳﻦ ﻣﻮرد‬ ‫را در ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ ﻧﻴﺰ اﻋﻼم ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را در ﺑﺨﺶ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪public void RedText‬‬ ‫{‬ ‫‪// Make the text red‬‬ ‫;‪txtEdit.ForeColor = Color.Red‬‬ ‫‪// Update the status bar text‬‬ ‫;"‪StatusText = "The text is red‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎل ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ي ‪ tbrRed‬را در ﻧﻮار اﺑﺰار اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي آن دو ﺑـﺎر ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ در ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮاي روﻳﺪاد ‪ Click‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void tbrRed_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Make the text red‬‬ ‫;)(‪RedText‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﻣﺘﻨﻲ را در ‪ TextBox‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Red‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 13-6‬ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ درﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از آن ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﻣﺘﻨﻲ را ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬رﻧﮓ آن ﻧﻴﺰ ﻗﺮﻣﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٢٣٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-6‬‬ ‫‪ (4‬ﺣﺎل ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Clear‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺎك ﻣﻲ ﺷﻮد و رﻧـﮓ ﻣـﺘﻦ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎزﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ ﻣﺘﻨﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻛﻨﻴﺪ رﻧﮓ آن ﺳﻴﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﻛﻪ‬ ‫رﻧﮓ ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ آﺑﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪:‬‬ ‫)(‪public void BlueText‬‬ ‫{‬ ‫‪// Make the text blue‬‬ ‫;‪txtEdit.ForeColor = Color.Blue‬‬ ‫‪// Update the status bar text‬‬ ‫;"‪StatusText = "The text is blue‬‬ ‫}‬ ‫‪ (6‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬دﻛﻤﻪ ي ‪ tbrBlue‬را از ﻧﻮار اﺑﺰار اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي آن دو ﺑـﺎر ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ روﻳـﺪاد‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void tbrBlue_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬

‫‪٢٣٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

// Make the text blue BlueText(); } ‫ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ‬.‫( ﺣﺎل ﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ‬7 :‫ﻛﻨﻴﺪ‬ public void UppercaseText() { // Make the text uppercase EditText = EditText.ToUpper(); // Update the status bar text StatusText = "The text is all uppercase"; } ‫ در ﻧﻮار اﺑﺰار دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳـﺪاد‬tbrUpperCase ‫ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي‬،‫( در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‬8 :‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬.‫ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬ private void tbrUpperCase_Click(object sender, EventArgs e) { // Make the text uppercase UppercaseText(); } :‫( ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ زﻳﺮ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ‬9 public void LowercaseText() { // Make the text lowercase EditText = EditText.ToLower(); // Update the status bar text StatusText = "The text is all lowercase"; } :‫ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬tbrLowerCase ‫( ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ي‬10 private void tbrLowerCase_Click(object sender, EventArgs e) { // Make the text lowercase LowercaseText(); }

٢٤٠

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (11‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﻣﺘﻨﻲ را در آن وارد ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒـﻲ از ﺣـﺮوف ﻛﻮﭼـﻚ و ﺑـﺰرگ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ي‬ ‫‪ Upper Case‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 14-6‬ﺑﻪ ﺣـﺮوف ﺑـﺰرگ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Lower Case‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﺮوف ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﺮدن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ Red‬و ‪ Blue‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در اﻧﺘﻬـﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫‪ Clear‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺎك ﺷﺪه و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اول ﺑﺮﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪14-6‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده ﺑـﻮد‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﻗﺒﻠـﻲ ﭼﮕـﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠـﺎد ﻣﺘـﺪي ﺑـﺮاي روﻳـﺪاد ‪ Click‬ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬اﻳﺠﺎد روﻳﺪاد ‪ Click‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ Button‬ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻮارد‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ اﻧﺠﺎم دادﻳﻢ‪ ،‬اﻳﺠﺎد روﻳﺪاد ‪ Click‬ﺑﺮاي دﻛﻤﻪ ي ‪ Clear‬و اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻛﺪي ﺑـﻮد ﻛـﻪ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫‪ ClearEditBox‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void tbrClear_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Clear the edit box‬‬ ‫;)(‪ClearEditBox‬‬

‫‪٢٤١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻧﻮﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ رﻧﮓ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ و اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ را در ﻧﻮار وﺿـﻌﻴﺖ ﻧﻴـﺰ اﻋـﻼم‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه در ‪ TextBox‬ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ForeColor‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي ‪ Color‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ForeColor‬ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ آن را ﻣﺠﺪداً ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺎ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Clear‬ﻛﻠﻴﻚ ﻧﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬رﻧﮓ ﻣﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺮﻣﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛـﺮدن ﺑـﺮ روي‬ ‫دﻛﻤﻪ ‪ Clear‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ از آن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪:‬‬ ‫)(‪public void RedText‬‬ ‫{‬ ‫‪// Make the text red‬‬ ‫;‪txtEdit.ForeColor = Color.Red‬‬ ‫‪// Update the status bar text‬‬ ‫;"‪StatusText = "The text is red‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ رﻧﮓ ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ دادﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ‪ Ready‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣـﺘﻦ داﺧـﻞ ‪ TextBox‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫ﻛﺮده و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ روﻳﺪاد ‪ TextChanged‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻦ ﻧﻮار وﺿـﻌﻴﺖ‬ ‫را ﺑﻪ ‪ Ready‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Upper Case‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣﺘـﺪ ‪ UppercaseText‬را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ToUpper‬ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ EditText‬را ﺑﻪ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪// Make the text uppercase‬‬ ‫;)(‪EditText = EditText.ToUpper‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Lower Case‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟـﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﻪ ﺣـﺮوف ﻛﻮﭼـﻚ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Make the text lowercase‬‬ ‫;)(‪EditText = EditText.ToLower‬‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻳﻦ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻛﻤﻪ ي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮدﺷﺎن در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻌـﺪ از اﻳﻨﻜـﻪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در ﻣﺘﻦ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ي ﺗﻐﻴﻴـﺮ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻔﻬﻮم ﻓﻮﻛﻮس‪:‬‬

‫‪٢٤٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﻳﮕﺮي ﻣﻲ روﻳـﺪ‬ ‫و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎز ﻣﻴﮕﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه در ﺟﻌﺒﻪ ﻣﺘﻨﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣـﻮرد ﺑـﻪ اﻳـﻦ دﻟﻴـﻞ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻮﻛﻮس‪ 1‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﺻﻄﻼح‪ ،‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل در ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻓﻮﻛﻮس ﺑﺮ روي آن ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 15-6‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺷـﻜﻞ دو‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ در اﻳﻦ ﻓﺮم ﻳﻜﻲ از ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬ﻓﺸﺎر داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺎوس ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه ﻛﻠﻴـﻚ ﺷـﻮد و ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪15-6‬‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬در ﻳﻚ ﻓﺮم ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ در ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد ﻛﻪ داراي ﻓﻮﻛﻮس اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻓﺮم ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮﻳﺪ و ﻛﻨﺘﺮل دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در آورﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﻠﻴﺪ‬ ‫‪ Tab‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ‪ 15-6‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Tab‬را ﻓﺸﺎر دﻫﺪ‪ ،‬دﻛﻤـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن‬ ‫"‪ "I do not‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﺠﺪد ﻛﻠﻴـﺪ ‪ Tab‬ﻓﻮﻛـﻮس ﺑـﻪ دﻛﻤـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ‪"I Have‬‬ ‫"‪ Focus‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻛﻠﻴﺪ ‪ Tab‬ﻓﻮﻛﻮس ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮم ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮد ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻔﺎﻗﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ را ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﻋﺪدي ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ TabIndex‬آن ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺴﺒﺖ داده ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﻦ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل دوم ﻳﻚ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻮم ﻋﺪد دو و …‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔـﺮ ﻫﻨﮕـﺎم اﺟـﺮاي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Tab‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻓﻮﻛﻮس ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫ﻓﺮم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﺪد ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ TabIndex‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻓﻮﻛﻮس ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ دارﻳﺪ ﺑـﻴﻦ ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎ ﺣﺮﻛـﺖ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻴﺒﻞ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ TabIndex‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داراي ﻓﻮﻛﻮس‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﻮﻛﻮس ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻌﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ TextBox‬و ﻳﺎ ‪ Button‬ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻋﺪد ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ TabIndex‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻮﻛﻮس ﺑﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻛﺎر ﻣﺸﻜﻠﻲ اﺳـﺖ‪ .‬وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ‪2005‬‬ ‫داراي اﺑﺰاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺗﺮ اﻧﺠـﺎم داد‪ .‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ View Tab Order‬را در‬ ‫ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 16-6‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻋﺪادي ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻮﻛﻮس ﺑﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗـﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ را ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮ روي اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒـﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻲ‬

‫‪Focus‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٢٤٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻓﻮﻛﻮس ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻓﻮﻛـﻮس ﻣﺠـﺪدا ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪View Tab‬‬ ‫‪ Order‬را از ﻧﻮار ﻣﻨﻮي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ اﻋﺪاد ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه از ﻛﻨﺎر ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺣﺬف ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺮم در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪:‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي داراي دو ﻧﻮع ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي‪ .‬ﻳﻚ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ ،Word‬ﻛﺎرﺑﺮ از ﻳﻚ ﭘﻨﺠﺮه ﻋﺎدي ﻛﻪ ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺗـﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﺮاي وارد ﻛﺮدن و ﻳﺎ وﻳﺮاﻳﺶ ﻣﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪16-6‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﺧﺎﺻﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع از ﭘﻨﺠﺮه‬ ‫ﻫﺎ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎره ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﭘﻴـﺪا ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل اﮔـﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫‪ Word‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Print‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫ﻫﺎي ‪ OK‬و ﻳﺎ ‪ Cancel‬ﻛﺎدر را ﻧﺒﻨﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﺳﻨﺪ ‪ Word‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻـﻮرت در‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻬﺎي ﻣﻘﻴﺪ‪ 1‬و ﻳﺎ ﻓﺮﻣﻬﺎي ﻣﻮدال ﻣﻌﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Modal Forms‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٢٤٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﺎپ و ﻳﺎ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ آن‪ ،‬در ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺮ روي‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻓﺮﻣﻬﺎي ﻋﺎدي ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد و در ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻓﺮم ﺳﺎده را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮدال ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬

‫ﻓﺮم ‪:About‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ داراي ﻳﻚ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪ About‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﻣﻮﻟﻒ آن را ﺷﺮح ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ .‬ﺣﺎل ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻓﺮم ‪About‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﺮم ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﭘﻨﺠﺮه ‪ Solution Explorer‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛـﺎر‬ ‫در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺮ روي ﻧﺎم ﭘﺮوژه ي ‪ Text Editor‬ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ و از ﻣﻨﻮي ﺑـﺎز ﺷـﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪Add‬‬ ‫‪ Windows Forms‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Add New Item – Text Editor‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 17-6‬در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Templates‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ About Box‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ در ﻛـﺎدر ‪ Name‬ﻧـﺎم‬ ‫‪ About.cs‬را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻓﺮم ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪17-6‬‬ ‫‪ (2‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮاي ﭘﻨﺠﺮه ‪ About‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در‬ ‫ﻳﻚ ﻛﺎدر ‪ About‬ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ وﺟﻮد دارد‪ ،‬در اﻳﻦ ﻓﺮم ﻧﻴﺰ ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮم‪ ،‬داراي ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي ﻗـﺮار‬ ‫دادن ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪ ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺣﻘﻮق ﻣﻮﻟﻒ و ‪ ...‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٤٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (3‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ View Code‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻧﺪه ي ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻼس اﻳﻦ ﻓﺮم داراي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺧﻂ ﻛﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪن ﻓﺮم‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬در اﺑﺘﺪاي ﻛﺪﻫﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﻃﻼع دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤـﺎﻳﺶ درﺳـﺖ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت در ﻓﺮم ‪ ،About‬ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را در ﻗـﺴﻤﺖ ‪ Assembly Information‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ وارد‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑـﺮ روي ﻧـﺎم ﭘـﺮوژه در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Solution Explorer‬ﻛﻠﻴـﻚ راﺳـﺖ ﻛـﺮده و از ﻣﻨـﻮي ﺑـﺎز ﺷـﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Properties‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺻـﻔﺤﻪ ي ‪ Application‬از ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬ ‫ﭘﺮوژه ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Assembly Information‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﻛﺎدر ‪ Assembly Information‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه‬ ‫را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 18-6‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪18-6‬‬ ‫‪ (5‬ﺣﺎل در ﻓﺮم اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﻓﺮم ‪ (TextEditor.cs‬ﺑﻪ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ‪ About‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم ‪ TextEditor‬را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪public void ShowAboutBox‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the About dialog box‬‬ ‫;)(‪About objAbout = new About‬‬ ‫;)‪objAbout.ShowDialog(this‬‬ ‫}‬

‫‪٢٤٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (6‬در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي آن ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻠﻴﻚ ﺷﺪن ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ About‬در ﻧﻮار اﺑـﺰار‪ ،‬ﻓـﺮم ‪About‬‬ ‫ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﺷــﻮد‪ .‬ﺑــﺮاي اﻳــﻦ ﻛــﺎر در ﻗــﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣــﻲ ﻓــﺮم ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ‪ TextEditor‬ﺑــﺮ روي ﻛﻨﺘــﺮل‬ ‫‪ tbrHelpAbout‬در ﻧﻮار اﺑﺰار دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳـﺮ را در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void tbrHelpAbout_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the about dialog box‬‬ ‫;)(‪ShowAboutBox‬‬ ‫}‬ ‫‪ (7‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ About‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدري ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ ‪-6‬‬ ‫‪ 19‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪19-6‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در زﺑﺎن ‪ C#‬ﻫﺮ ﻓﺮم‪ ،‬از ﻳﻚ ﻛﻼس ﻫﻢ ﻧﺎم ﺑﺎ ﻓﺮم ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﺮم اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از آن ﻛﻼس اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻣﺘﺪ ‪ ShowAboutBox‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا از ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم ‪ About‬ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ ﺟﺪﻳـﺪ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﺮده اﻳﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪ ShowDialog‬از ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﺮم را ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻣـﻮدال در ﺻـﻔﺤﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده اﻳـﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت ‪ this‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪About‬‬

‫‪٢٤٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم ‪ TextEditor‬اﺳﺖ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎدر ﺑﺴﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ ﻓـﺮم ‪TextEditor‬‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)(‪public void ShowAboutBox‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the About dialog box‬‬ ‫;)(‪About objAbout = new About‬‬ ‫;)‪objAbout.ShowDialog(this‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﺮم ‪ About‬ﺑﺎﻳﺪ در روﻳـﺪاد ‪ Click‬ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ tbrHelpAbout‬زﻳـﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه را‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫)‪private void tbrHelpAbout_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the about dialog box‬‬ ‫;)(‪ShowAboutBox‬‬ ‫}‬ ‫در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻓﺮﻣﻬﺎي از ﭘﻴﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه زﻳﺎدي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺴﺮﻳﻊ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻓﺮم ﻫـﺎ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ About‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن آن ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛـﺎدر ‪ About‬را در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺻﻔﺤﻪ ‪ About‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻧﺪه آن اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ ﻃـﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴـﻚ ﺣـﺎوي‬ ‫ﻛﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮم ‪ About‬را ﺑﺮ اﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻢ‪ 1‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ي ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ )‪ (EXE‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺗـﺎﻛﻨﻮن‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﻢ و ﭼﻪ ﻣﺤﺘﻮي ﻛﻼﺳﻬﺎ و ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻮل ‪ 12‬و ‪ 13‬اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ در ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻣﻌﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ذﻛـﺮ ﺷـﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎ ﺣـﺎوي‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺘﺎ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ و ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺸﺨﺼﺎت اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎل اﮔﺮ ﺑﻪ ﻛﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻧﺪه اﻳﻦ‬ ‫ﻓــﺮم ﻧﮕـــﺎﻫﻲ ﺑﻴﻨﺪازﻳــﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟـــﻪ ﻣــﻲ ﺷـــﻮﻳﺪ ﻛــﻪ اﻳـــﻦ ﻛــﺪﻫﺎ ﺑـــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﻛـــﻼس ‪ Assembly‬در ﻓــﻀﺎي ﻧـــﺎم‬ ‫‪ System.Reflection‬ﺑﻪ اﻃﻼﻋـﺎت ﻣﺘـﺎي اﺳـﻤﺒﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﭘﻴـﺪا ﻛـﺮده و ﻣﺸﺨـﺼﺎت ﻻزم ﺑـﺮاي ﺻـﻔﺤﻪ‬ ‫‪ About‬را از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت را در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺻﻔﺤﻪ ‪ About‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻓﺮم ﻫﺎ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬

‫‪ 1‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻓﺼﻞ دوم "ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ‪"C#‬‬

‫‪٢٤٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮ ﻓﺮم ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻧﻴﺰ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ ﭘـﺮداﺧﺘﻴﻢ‪ .‬ﻃﺒﻴﻌـﺖ روﻳـﺪاد‬ ‫ﮔــﺮاي وﻳﻨــﺪوز را ﺑﺮرﺳــﻲ ﻛــﺮدﻳﻢ و ﺑــﺎ ﺳــﻪ روﻳــﺪاد ﭘــﺮ ﻛــﺎرﺑﺮد ﻛﻨﺘــﺮل دﻛﻤــﻪ ﻓﺮﻣــﺎن )‪ MouseEnter ،Click‬و‬ ‫‪ (MouseLeave‬آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪.‬‬ ‫در اﺑﺘﺪا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎده اي اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ داد ﻣﺘﻨﻲ را وارد ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﻠﻤـﺎت و ﻳـﺎ ﺗﻌـﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫـﺎي‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ داد‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮ روي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮي ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ رﻧﮓ و ﻳـﺎ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺮوف وارد ﺷﺪه در آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧـﻮار اﺑـﺰار و ﻧـﻮار وﺿـﻌﻴﺖ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﻓﺰاﻳﺶ داد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺮم دﻳﮕﺮي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﻗﺒﻴﻞ ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧـﺴﺨﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ و ﺣﻘـﻮق‬ ‫ﻣﻮﻟﻒ آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪي ﻛﻪ ﺑﻪ روﻳﺪادﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻇﺎﻫﺮ آن ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ ToolStrip‬و ‪ StatusStrip‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد از ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﺮم اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:1‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﻌﺒـﻪ اﺑـﺰار‪ ،‬دو دﻛﻤـﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ﺑـﺮ روي ﻓـﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﻣﺘـﺪي ﺑـﺮاي روﻳـﺪاد‬ ‫‪ MouseUp‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن اول ﺑﻪ وﺟﻮد آورﻳﺪ و در آن ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎر را ﺑﺮاي روﻳـﺪاد ‪LostFocus‬‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن دوم ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ روﻳﺪادﻫﺎ ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎم رخ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:2‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﻚ ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﻚ ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻃﺮاﺣـﻲ ﻓـﺮم ﺑـﺮ‬ ‫روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ ToolStrip‬ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﺮده و ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Insert Standard Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ دﻛﻤـﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن ﻛﺪي را اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ در ﻧﻮار وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ ﻛﺪام دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻓﺸﺎر داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٤٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي‬ ‫وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬داراي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي دروﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻛﻤﻚ زﻳﺎدي ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎدرﻫﺎ‪ ،‬در‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﺎن ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛـﺮده اﻳـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋـﻼوه اﻳـﻦ ﻛﺎدرﻫـﺎ داراي‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﺎدرﻫﺎ را ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺑﺎ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺎ آﻳﻜﻮﻧﻬﺎ و ﻳﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺎدر ‪ Open‬ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﺎدر ‪ Save‬ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ از آن ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ‪ Font‬ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻓﻮﻧﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺧـﻮد را اﻧﺘﺨـﺎب‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻛﺎدر ‪ Color‬و ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﻮر ﭼﺎپ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي را ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داراي ﻇﺎﻫﺮي ﺣﺮﻓﻪ اي ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪:MessageBox‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاي ﻛﺘﺎب ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر ‪ MessageBox‬ﻳﻜﻲ از ﻛﺎدرﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻏﻠﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣـﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬از اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ و درﻳﺎﻓﺖ ﺟﻮاب ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ آن ﭘﻴﻐﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ از اﻳﻦ ﻛﺎدر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ داراي‬ ‫ﻇﺎﻫﺮي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺘﻦ در آن‪ ،‬آﻳﻜﻮن ﺧﺎﺻﻲ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ و ﻳﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﺟﺰ دﻛﻤﻪ ‪ OK‬در آن ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﺳﺘﻔﺎده ي روزﻣﺮه از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي‪ ،‬ﻛﺎدرﻫﺎي ﭘﻴﻐﺎم ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ داراي آﻳﻜﻮﻧﻬـﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ آﻳﻜﻮﻧﻬـﺎي‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 1-7‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان از اﻳﻦ آﻳﻜﻮﻧﻬﺎ در ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-7‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي‪ ،‬در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻮردي را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع دﻫﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻫﺸﺪار دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻳـﻚ ﭘﻴـﺸﺎﻣﺪ‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه رخ داده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ داده اﺳﺖ و ﺑﺪون ذﺧﻴﺮه ﻛـﺮدن ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﺳـﻌﻲ در‬ ‫ﺑﺴﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دارد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﺣﺎوي آﻳﻜﻮن ﻫﺸﺪار )ﺳﻮﻣﻴﻦ آﻳﻜـﻮن از ﭼـﭗ( و ﻳـﺎ آﻳﻜـﻮن اﻃﻼﻋـﺎت )اوﻟـﻴﻦ‬ ‫آﻳﻜﻮن از ﭼﭗ( و ﻳﻚ ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺎم اﻃﻼﻋـﺎت ذﺧﻴـﺮه ﻧـﺸﺪه از‬

‫‪٢٥٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻴﻦ ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ OK‬و ‪ Cancel‬را در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اداﻣﻪ دﻫﺪ‬ ‫و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ را ﻟﻐﻮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻮاردي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻮرد ﺑﺎﻻ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺷﺎﻣﻞ آﻳﻜﻮن و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ در ﻣﻮرد ﻳـﻚ ﻣـﺴﺌﻠﻪ ﺧـﺎص ﺗـﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴـﺮي ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم در ﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﻄﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﻄﺎﻫﺎي اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺎ آﻳﻜﻮن و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎدرﻫﺎي ﭘﻴﻐﺎم ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن را در ﻛﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻛـﻼس ‪ MessageBox‬آﺷـﻨﺎ ﺷـﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﻼس داراي ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Show‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ رود‪ .‬ﻋﻨـﻮان ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در آن‪ ،‬آﻳﻜﻮﻧﻬﺎ و ﻧﻴﺰ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻣﺎن ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻫﻤﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد در اﺑﺘﺪا ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻘﺪاري ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اﺳﺖ‪.‬‬

‫آﻳﻜﻮﻧﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪:‬‬ ‫آﻳﻜﻮن ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را در ﺷﻜﻞ ‪ 1-7‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﺟﺪول زﻳﺮ ﭼﻬﺎر آﻳﻜﻮن ﻗﺎﺑﻞ اﺳـﺘﻔﺎده در ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم‬ ‫آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ آﻳﻜﻮن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻓﻌﻼً ﭼﻬﺎر آﻳﻜﻮن ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣـﻮارد‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ داراي ﭼﻨﺪ ﻧﺎم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻧﺎم ﻋﻀﻮ‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬

‫‪Asterisk‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن اﻃﻼﻋﺎت در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Information‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن اﻃﻼﻋﺎت در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Error‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن ﺧﻄﺎ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Hand‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن ﺧﻄﺎ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Stop‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن ﺧﻄﺎ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Exclamation‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن ﻫﺸﺪار در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Warning‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻳﻜﻮن ﻫﺸﺪار در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Question‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻮال در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪None‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﻜﻮﻧﻲ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪:‬‬ ‫در ﻫﺮ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻜﻲ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮔﺮوه دﻛﻤﻪ ي ﻣﻮﺟﻮد را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬در ﺟﺪول زﻳﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨـﺎب ﺑـﺮاي اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻮرد ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪:‬‬

‫‪٢٥١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﺎم ﻋﻀﻮ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪AbortRetryIgnore‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﺷﺎﻣﻞ دﻛﻤﻪ ﻫـﺎي ‪ Retry ،Abort‬و ‪Cancel‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪OK‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﺷﺎﻣﻞ دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪OKCancel‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﺷﺎﻣﻞ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ OK‬و ‪ Cancel‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪RetryCancel‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﺷﺎﻣﻞ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ Retry‬و ‪ Cancel‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪YesNo‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﺷﺎﻣﻞ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ Yes‬و ‪ No‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪YesNoCancel‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﺷﺎﻣﻞ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ Yes‬و ‪ No‬و ‪ Cancel‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ دﻛﻤﻪ ي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻨﻈﻴﻢ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن دﻛﻤﻪ ﻫﺎي آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﻛﺪام دﻛﻤﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺎدر‪ ،‬ﻛﺪام دﻛﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻓﻮﻛﻮس ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻌـﺪ از ﺧﻮاﻧـﺪن ﻣـﺘﻦ ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺸﺎر دادن ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬و ﺑﺪون ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺎوس‪ ،‬دﻛﻤﻪ ي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ از ﺷﻤﺎرﻧﺪه‬ ‫‪ MessageBoxDefaultButton‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺮح ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي آن در ﺟﺪول زﻳﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻧﺎم ﻋﻀﻮ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪Button‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ اول در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻛﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Button‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ دوم در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻛﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Button‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ ﺳﻮم در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻛﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻫﺎ از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ‪ Yes‬و ‪ No‬و ‪ Cancel‬داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ و دﻛﻤﻪ ﺳﻮم را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻛﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ‪ Cancel‬ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ اﮔـﺮ در ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم دو دﻛﻤﻪ ‪ Yes‬و ‪ No‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و دﻛﻤﻪ ﺳﻮم را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ‪ Yes‬ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪:‬‬

‫‪٢٥٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻨﮕــﺎم ﻛــﺎر ﺑــﺎ ﻛــﺎدر ﭘﻴﻐــﺎم ﻋــﻼوه ﺑــﺮ ﮔﺰﻳﻨــﻪ ﻫــﺎي ﺑــﺎﻻ‪ ،‬ﻣــﻮارد دﻳﮕــﺮي ﻧﻴــﺰ ﻗﺎﺑــﻞ ﺗﻨﻈــﻴﻢ اﺳــﺖ ﻛــﻪ در ﺷــﻤﺎرﻧﺪه‬ ‫‪ MessageBoxOptions‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮارد ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﺟﺪول زﻳﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻧﺎم ﻋﻀﻮ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪RightAlign‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺎﻳﺪ از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﺑـﺮ ﻋﻜـﺲ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪RTLReading‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺘﻦ راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ از راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ )ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻓﺎرﺳـﻲ(‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ آﻳﻜﻮن ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﺘﻦ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪:Show‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم از ﻣﺘﺪ ‪ Show‬ﻛﻼس ‪ MessageBox‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛﺪي ﻛﻪ در زﻳـﺮ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺘﺪ ‪ Show‬را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-7‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺪ ﻣﺘﻨﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧـﻮار ﻋﻨـﻮان ﻛـﺎدر‬ ‫ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد وارد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ دﻛﻤﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد و ﻧﻴﺰ آﻳﻜﻮن ﻛﺎدر ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪام دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪MessageBox.Show("My Text", "My Caption",‬‬ ‫‪MessageBoxButtons.OKCancel,‬‬ ‫‪MessageBoxIcon.Information,‬‬ ‫;)‪MessageBoxDefaultButton.Button1‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-7‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛـﻪ ﺑـﺎ آﻳﻜﻮﻧﻬـﺎ و دﻛﻤـﻪ ﻫـﺎي ﻗﺎﺑـﻞ اﺳـﺘﻔﺎده در ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم آﺷـﻨﺎ ﺷـﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﺑـﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣﺘـﺪ ‪ Show‬از ﻛـﻼس‬ ‫‪ MessageBox‬ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ روش ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ را ﺑﻪ‬ ‫آن ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاي ﻛﺘﺎب ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﺪ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‬ ‫ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﺑﺮاي ﻣﺘﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮﻋﻬﺎي ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ در‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪٢٥٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪MessageBox.Show(Text‬‬ ‫)‪MessageBox.Show(Text,Caption‬‬ ‫)‪MessageBox.Show(Text,Caption,Button‬‬ ‫)‪MessageBox.Show(Text,Caption,Button,Icon‬‬ ‫‪MessageBox.Show(Text,Caption,Button,Icon,DefaultButton‬‬ ‫)‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫در اﻳﻦ ﻟﻴﺴﺖ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ Text‬ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﺟﺒﺎري اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎدر ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد و ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻘﻴﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺧﺘﻴﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫‪ :Caption‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﺗـﺎﺑﻊ ﻓﺮﺳـﺘﺎده‬ ‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻣﺘﻨﻲ در ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :Button‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻘﺪاري از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ‪ MessageBoxButtons‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭘـﺎراﻣﺘﺮ ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎ اﻳـﻦ‬ ‫اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺪام دﻛﻤﻪ ﻫﺎ در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺣﺬف ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻘﻂ دﻛﻤـﻪ ‪ OK‬در‬ ‫ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :Icon‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻘﺪاري از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ‪ MessageBoxIcon‬اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ آﻳﻜﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻛـﺎدر‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺣﺬف ﺷﻮد آﻳﻜﻮﻧﻲ در ﻛﺎرد ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ :DefaultButton‬ﻣــﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨــﺪه ﻣﻘــﺪاري از ﺷــﻤﺎرﻧﺪه ‪MessageBoxDefaultButton‬‬ ‫اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻓﺮم ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار در ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺸﻮد‪ ،‬دﻛﻤﻪ اول‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎم ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻣﺘﺪ ‪ Show‬ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﻘـﺪاري را از ﻧـﻮع ﺷـﻤﺎرﻧﺪه ‪ DialogResult‬ﺑﺮﻣـﻲ ﮔﺮداﻧﻨـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣﻘـﺪار‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﺪاﻣﻴﻚ از دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺗﻮﺳﻂ ﻛـﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در ﺟـﺪول زﻳـﺮ ﺗﻤـﺎم ﮔﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﺎي ﺷـﻤﺎرﻧﺪه‬ ‫‪ DialogResult‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺎم ﻋﻀﻮ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪Abort‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ Abort‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Abort‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Cancel‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ Cancel‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪ Cancel‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Ignore‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ Ignore‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪ Ignore‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪No‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ No‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ No‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪None‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ None‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﻨﻮز ﮔﺰﻳﻨﻪ اي از ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪OK‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ Cancel‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪ Cancel‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٥٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪Retry‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ Retry‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Retry‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Yes‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ‪ Yes‬اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Yes‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎدرﻫﺎي ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪ‪:‬‬ ‫در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ دﻛﻤﻪ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﺪارﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ اﮔﺮ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم از ﺑـﻴﺶ از‬ ‫ﻳﻚ دﻛﻤﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻌﺪ از ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮان ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ دﻛﻤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داد و ﺳﭙﺲ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻛﺪام دﻛﻤﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺎ دو دﻛﻤﻪ‬ ‫‪(1‬‬

‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬

‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را اﺟﺮا ﻛﺮده و از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ File New Project‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ New Project‬از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Templates‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Windows Application‬را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و در ﺑﺨﺶ ‪ Name‬ﻧﺎم ‪ Simple MessageBox‬را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤـﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪Simple‬‬ ‫ﺑــﺮ روي ﻓــﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ در ﻗــﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣــﻲ ﻓــﺮم ﻛﻠﻴــﻚ ﻛــﺮده و ﺳــﭙﺲ ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑــﻪ‬ ‫‪ MessageBox‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ btnShow‬و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Show‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬در ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺰﻳﻨﻪ اي ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ از ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ را ﺑﻪ ‪ lblResult‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﻪ ‪Nothing‬‬ ‫‪ Clicked‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﻧﺪازه ﻓﺮم را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 3-7‬ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-7‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Show‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ‬ ‫را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnShow_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫(‪if ( MessageBox.Show‬‬ ‫‪"Your Internet Connection will be closed now!",‬‬ ‫‪"Dial-Up Networking Notification",‬‬

‫‪٢٥٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪MessageBoxButtons.OKCancel, MessageBoxIcon.None,‬‬ ‫)‪MessageBoxDefaultButton.Button1‬‬ ‫==‬ ‫)‪DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "OK Clicked‬‬ ‫‪// Call some method here...‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Cancel Clicked‬‬ ‫‪// Call some method here...‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (6‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Show‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 4-7‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-7‬‬ ‫‪ (7‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ OK‬و ﻳﺎ دﻛﻤﻪ ‪ Cancel‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻤﺎ در ﻟﻴﺒﻞ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪ Show‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ دادﻳﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ اي را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪:‬‬ ‫(‪MessageBox.Show‬‬ ‫‪"Your Internet Connection will be closed now!",‬‬ ‫‪"Dial-Up Networking Notification",‬‬ ‫‪MessageBoxButtons.OKCancel, null,‬‬ ‫)‪MessageBoxDefaultButton.Button1‬‬ ‫==‬ ‫)‪DialogResult.OK‬‬

‫( ‪if‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ در ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Show‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ‪ OK‬و ‪ Cancel‬ﺑﺮ روي ﻓـﺮم ﻗـﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧـﺪ و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬ ‫دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻛﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢٥٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻤﭽﻨـــﻴﻦ ﻣـــﺸﺎﻫﺪه ﻣـــﻲ ﻛﻨﻴـــﺪ ﻛـــﻪ در دﺳـــﺘﻮر ‪ ،if‬ﻣﻘـــﺪار ﺑﺮﮔـــﺸﺖ داده ﺷـــﺪه ﺗﻮﺳـــﻂ ﺗـــﺎﺑﻊ ‪ Show‬را ﺑـــﺎ ﻣﻘـــﺪار‬ ‫‪ DialogResult.OK‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﻣﻘﺪار ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺴﺎوي ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ‬ ‫ي ‪ Cancel‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ از ﮔﺰﻳﻨـﻪ ي ‪DialogResult.Cancel‬‬ ‫ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دو دﻛﻤﻪ در ﻛﺎدر وﺟﻮد دارد روش ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﺳﻪ دﻛﻤﻪ در ﻛﺎدر ﻗﺮار‬ ‫دارﻧﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان از روﺷﻬﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‬ ‫‪ (1‬اﮔﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮوﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬دﻛﻤﻪ ي دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪ btn3Buttons‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 3 Buttons‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btn3Buttons_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a variable‬‬ ‫;‪DialogResult intResult‬‬

‫‪+‬‬

‫‪// Get the results of the button clicked‬‬ ‫(‪intResult = MessageBox.Show‬‬ ‫"‪"The A Drive is not ready.\n\nPlease insert a‬‬ ‫‪" diskette into drive.", "Device Not Ready",‬‬ ‫‪MessageBoxButtons.AbortRetryIgnore,‬‬ ‫‪MessageBoxIcon.Error,‬‬ ‫;)‪MessageBoxDefaultButton.Button2‬‬ ‫‪// Process the results of the button clicked‬‬ ‫)‪switch (intResult‬‬ ‫{‬ ‫‪case DialogResult.Abort:‬‬ ‫‪// Do abort processing here...‬‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Abort clicked‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case DialogResult.Retry:‬‬ ‫‪// Do retry processing here...‬‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Retry clicked‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case DialogResult.Ignore:‬‬ ‫‪// Do ignore processing here...‬‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Ignore clicked‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬ ‫‪٢٥٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ 3 Buttons‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﺑـﺎ ﺳـﻪ دﻛﻤـﻪ ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 5-7‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم‪ ،‬دﻛﻤﻪ ي دوم ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-7‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻫﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻮﻋﻲ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻋﺪدي ﻧﺴﺒﺖ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻮع ‪ DialogResult‬ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻣﺘﺪ ‪ Show‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﻴﺰ ﻧـﻮﻋﻲ‬ ‫ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل اﺑﺘﺪا ﻣﺘﻐﻴﺮي از ﻧﻮع ﺷﻤﺎرﻧﺪه ‪ DialogResult‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ از ﻣﺘﺪ ‪Show‬‬ ‫را )ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ( در آن ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Declare a variable‬‬ ‫;‪DialogResult intResult‬‬

‫‪+‬‬

‫‪// Get the results of the button clicked‬‬ ‫(‪intResult = MessageBox.Show‬‬ ‫"‪"The A Drive is not ready.\n\nPlease insert a‬‬ ‫‪" diskette into drive.", "Device Not Ready",‬‬ ‫‪MessageBoxButtons.AbortRetryIgnore,‬‬ ‫‪MessageBoxIcon.Error,‬‬ ‫;)‪MessageBoxDefaultButton.Button2‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ در ﻳﻚ رﺷـﺘﻪ از ﻋﻼﻣـﺖ \ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪ .1‬ﻳﻜـﻲ از‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ‪ ،‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ ‪ n‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد اداﻣﻪ ﻣﺘﻦ در ﻳﻚ ﺧﻂ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻨﺠـﺎ ﺑـﺮاي اﻳﻨﻜـﻪ اداﻣـﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ در ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ در دو ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ‪ n‬دو ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ داده ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ switch‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Process the results of the button clicked‬‬ ‫‪ 1‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ﺑﺨﺶ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ‪foreach‬‬

‫‪٢٥٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪switch (intResult‬‬ ‫{‬ ‫‪case DialogResult.Abort:‬‬ ‫‪// Do abort processing here...‬‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Abort clicked‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case DialogResult.Retry:‬‬ ‫‪// Do retry processing here...‬‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Retry clicked‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫‪case DialogResult.Ignore:‬‬ ‫‪// Do ignore processing here...‬‬ ‫;"!‪lblResult.Text = "Ignore clicked‬‬ ‫;‪break‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﻮاره دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ از ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﺪ و ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن دﻟﻴﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه از آن ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺎراﺣﺘﻲ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻮاﻗﻌﻲ از ﻛـﺎدر ﭘﻴﻐـﺎم اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺎرﺑﺮ را از رخ دادن‬ ‫ﺧﻄﺎﻳﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﮔﺎه ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻣﻮرد ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻢ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺧﻄﺎ و ﻳﺎ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺷـﻮد‬ ‫ﻫﺸﺪار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﻛﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺪون ذﺧﻴﺮه ﺗﻐﻴﺮات ﺳﻌﻲ در ﺧﺎرج ﺷـﺪن از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻮاﻗﻊ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع دﻫﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ اداﻣﻪ دﻫﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻤﺎم ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود‪.‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪:OpenFileDialog‬‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﺷﺮاﻳﻄﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ داده ﻫﺎﻳﻲ را در ﻓﺎﻳﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻳﺎ از آن ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪ ،‬ﭘـﺲ ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ داده ﻫﺎﻳﻲ را در ﻳﻚ ﻓﺎﻳـﻞ ذﺧﻴـﺮه ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﭼـﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬دو‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮارد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ OpenFileDialog :‬و ‪ .SaveFileDialog‬در اﻳﻦ ﺑﺨـﺶ ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﻣـﻲ ﭘـﺮدازﻳﻢ و در ﺑﺨـﺶ ﺑﻌـﺪ ﻧﻴـﺰ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ SaveFileDialog‬را ﺑﺮرﺳـﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Word‬و ﻳﺎ ‪ Paint‬ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي ﺑﺎز ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ و ﻳـﺎ ذﺧﻴـﺮه آن و‬ ‫ﻳﺎ ‪ ...‬ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻳﻜﺴﺎن روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﻛﺎدرﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ي اﺳﺘﺎﻧﺪارد در وﻳﻨﺪوز وﺟﻮد دارد و ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از آﻧﻬﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ‪ .NET‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬از اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﻳـﺪ از ﻛـﻼس ‪ OpenFileDialog‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮد‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻼس در ‪ .NET‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﻼس دﻳﮕﺮي ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ از آن اﻳﺠﺎد و ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺪ ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬و ﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺮار داده و از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮد‪ .‬در ﻫـﺮ دو ﺣﺎﻟـﺖ‬ ‫ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه داراي ﻣﺘﺪﻫﺎ‪ ،‬روﻳﺪادﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻳﻜﺴﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ‪ Dialogs‬آن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎوس اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮ روي‬ ‫ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آن ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﻨﺠﺮه ‪Properties‬‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻼس‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع اﻳـﻦ ﻛـﻼس اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ در‬ ‫ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﻣﻘﺪار ﺑﺪﻫﻴﺪ و از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻴﺰ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ آن را ﻧـﺎﺑﻮد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن آزاد ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎ ‪ OpenFileDialog‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣـﺎ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛـﺎﻣﻼً ﻣﻔﻬـﻮم آن را درك‬ ‫ﻛﺮدﻳﺪ و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛـﻼس ﻧﻴـﺰ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻣﻔﻬـﻮم‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎ و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ در ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻔﺼﻞ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ Open‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻣﺘﺪ ‪ ShowDialog‬آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﻨﺠـﺮه اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺷـﻜﻞ‬ ‫‪ 6-7‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-7‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:OpenFileDialog‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ‪ 6-7‬ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ‪ Open‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد در وﻳﻨﺪوز اﺳﺖ و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎدر‬ ‫را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻓﻘـﻂ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي ﺧﺎﺻـﻲ در آن ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪه اﺳـﺖ )ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل اﻳـﻦ ﻛـﺎدر در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي‬ ‫‪ Notepad‬ﻓﻘﻂ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﺘﻨﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ(‪ ،‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ در ﻧﻮع ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﺗﻤﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﻮﻟﺪر ﺟﺎري را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼـﻪ ﻧـﻮع ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎﻳﻲ را ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻛﺮدن ﻧﻮع ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر‪ ،‬ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﺖ‪ .‬در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﺮ ﻛـﺎرﺑﺮد‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪AddExtension‬‬

‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﭘﺴﻮﻧﺪي را ﺑـﺮاي ﻓﺎﻳـﻞ ﻣـﺸﺨﺺ ﻧﻜـﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﭘﺴﻮﻧﺪ را ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ SaveFileDialog‬ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪CheckFileExist‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ آدرس ﻓﺎﻳﻠﻲ را وارد ﻛﺮد ﻛﻪ وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﭘﻴﻐـﺎم‬ ‫ﺧﻄﺎﻳﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﺪﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪CheckPathExist‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ آدرس ﻣﺴﻴﺮي را وارد ﻛﺮد ﻛﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﭘﻴﻐـﺎم‬ ‫ﺧﻄﺎﻳﻲ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﺪﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪DefaultExt‬‬

‫ﭘﺴﻮﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض را ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪DereferenceLinks‬‬

‫ﺑﺎ ﺷﻮرت ﻛﺎت ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﻚ ﺷﻮرت ﻛـﺎت‬ ‫را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮ ﻓﺎﻳﻞ اﺻﻠﻲ ﺑﺮﮔﺸﺖ داده ﺷﻮد )‪ (True‬و ﻳﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﺧـﻮد ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫ﺷﻮرت ﻛﺎت ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﮔﺮدد)‪.(False‬‬

‫‪FileName‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪FileNames‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ از‬ ‫ﻧﻮع ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Filter‬‬

‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺣﺎوي رﺷﺘﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻛﺮدن ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ در ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ رﺷـﺘﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‪ ،‬ﭼﻨـﺪﻳﻦ‬ ‫ﮔﺮوه ﻓﻴﻠﺘﺮ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ در ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪FilterIndex‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﺷﻤﺎره ﻓﻴﻠﺘﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪InitialDirectory‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه آدرس ﻣﺴﻴﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﺑﺘﺪا‪ ،‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Multiselect‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ را در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ReadOnlyChecked‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻗﺴﻤﺖ ‪ ReadOnly‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳـﺖ‬ ‫و ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪RestoreDirectory‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻛﺎدر ‪ Open‬ﺑﺎﻳﺪ آدرس ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن در آن ﻗﺮار‬ ‫داﺷﺖ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowHelp‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ دﻛﻤﻪ ‪ Help‬ﻧﻴﺰ در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪٢٦١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ShowReadOnly‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ اﻣﻜﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﺎز ﺷﻮد ﺑﺮاي‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪Title‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ValidateNames‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ وﻳﻨﺪوزي را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﺎﻣﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ؟‬

‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪:OpenFileDialog‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎي زﻳﺎدي در ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬وﺟـﻮد دارﻧـﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ در ﻣﺜـﺎل ﻫـﺎي اﻳـﻦ ﺑﺨـﺶ ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﺑـﺮ روي ﻣﺘـﺪ‬ ‫‪ ShowDialog‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬در ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ‪ ،‬ﻧﺎم و ﺷﺮح اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻌﻀﻲ از ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪ :Dispose‬ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را آزاد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ :OpenFile‬ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ FileName‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :Reset‬ﻣﻘﺪار ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ :ShowDialog‬ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﺑﺴﻴﺎر واﺿﺢ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻴﭻ ﭘﺎراﻣﺘﺮي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ را در ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Open‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫داده ﺷﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻓﺎﻳﻞ و ﻳﺎ ﭼﻪ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ‪ ،‬در ﭼﻪ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻳﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ در ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫;)(‪openFileDialog1.ShowDialog‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﻘﺪاري از ﻧﻮع ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي ‪ DialogResult‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ OK‬و ﻳﺎ ‪ Cancel‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار ‪ OK‬ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Open‬و ﻣﻘﺪار ‪ Cancel‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي ‪ Cancel‬اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﻴﭻ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎز ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت آن را ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻓﻘﻂ راﺑﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ اﺟـﺎزه‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺮاي ﺑﺎز ﺷﺪن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‪ ،‬ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﻳـﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧـﺎم و آدرس‬ ‫ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﺑﺪﺳـﺖ آورده و ﺳـﭙﺲ آﻧﻬـﺎ را ﺑـﺎز‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪:OpenFileDialog‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل در ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪٢٦٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ در آن ﻳـﻚ ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت آن ﻓﺎﻳﻞ را در ﻳﻚ ‪ TextBox‬ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪OpenFileDialog‬‬ ‫‪ (1‬در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻳﻚ ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Dialogs‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎم ﻓﺮم ﺧﻮد‪ ،‬در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Solution Explorer‬ﺑﺮ روي ﻧﺎم ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﺮده و از ﻣﻨﻮي ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺪه ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Rename‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻧﺎم ﻓﺮم را ﺑـﻪ ‪ Dialogs.cs‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Properties‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻓﺮم را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Size‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 456;304‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ StartPosition‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ CenterScreen‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Dialogs‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﻧﻴﺰ ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Open‬را ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﻪ ﻓﺮم ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ ﻛـﺮده و ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي آن را ﺑـﺮ اﺳـﺎس‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ ،txtFile‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪،Top‬‬ ‫‪ Right،Left،Bottom‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Location‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 8,8‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ MultiLine‬را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ScrollBars‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪ Vertical‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Size‬را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ 352;264‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnOpen‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ Open‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Top,Right‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Location‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 367,8‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (4‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را در ﻓﺮم ﻗﺮار دادﻳﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ آﻧﻬﺎ را ﻃﺒﻖ ﻟﻴﺴﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 7-7‬ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-7‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي اﻳﻦ ﻓﺮم ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻧﺪازه ﻓﺮم ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺪازه ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ (5‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ‪ Dialogs‬ﺑﺮوﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ FileOpenDialog‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑـﺮ روي آن دو ﺑـﺎر‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺣـﺎل ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آن را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻓﻌﻼً ﻧﺎم و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض اﻳﻦ ﻛﻨﺘـﺮل را ﻗﺒـﻮل ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﻌـﺪي ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛـﺪ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬ ‫‪ (6‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮوﻳﺪ و در اﺑﺘﺪاي ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ در آن ذﺧﻴﺮه‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎدر ‪ Open‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد را در اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ذﺧﻴـﺮه ﺧـﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﻛﺮد‪:‬‬ ‫‪public partial class Dialogs : Form‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare variables‬‬ ‫;‪private string strFileName‬‬ ‫‪ (7‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎز ﻛﺮدن ﻛﺎدر ‪ Open‬را در روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ btnOpen‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴـﻚ آن اﻳﺠـﺎد ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﭙﺲ‬ ‫ﻛﺪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnOpen_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the OpenFileDialog properties‬‬

‫‪٢٦٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫"|‪openFileDialog1.Filter = "Text files (*.txt) |*.txt‬‬ ‫;"*‪+ " All files (*.*) |*.‬‬ ‫;‪openFileDialog1.FilterIndex = 1‬‬ ‫;"‪openFileDialog1.Title = "Demo Open File Dialog‬‬ ‫‪// Show the OpenFileDialog and if the user clicks the‬‬ ‫‪// Open button, load the file‬‬ ‫)‪if (openFileDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫‪// Save the file name‬‬ ‫;‪strFileName = openFileDialog1.FileName‬‬ ‫‪// Read the contents of the file‬‬ ‫= ‪txtFile.Text‬‬ ‫;)‪System.IO.File.ReadAllText(strFileName‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (8‬ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮم اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Open‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻛـﺎدر‬ ‫ﻣﺤﺎوره اي ‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ‪ Files of type:‬در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﺎدر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ دو ﻧﻮع ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ (9‬ﻳﻜﻲ از ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺘﻨﻲ را در دﻳﺴﻚ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده و ﺑﺮ‬ ‫روي دﻛﻤﻪ ‪ Open‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 8-7‬ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻞ در ﻓـﺮم ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (10‬ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن‪ ،‬از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮﻳﺪ و ﻣﺠﺪداً آن را اﺟﺮا ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ي ‪ Open‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺎدر ‪ Open‬داﻳﺮﻛﺘﻮري را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در اﺟﺮاي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺎﻳﻞ را از آن اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ دادن ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪ Open‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎدر ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮي ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Filter‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ‬ ‫در ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ‪ Files of type:‬در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ﭘﺴﻮﻧﺪي ﺧﺎص اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺘﺪا ﺗﻮﺿﻴﺢ آن ﻓﻴﻠﺘﺮ را وارد ﻛﺮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻋﻤﻮدي )|( ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﭘـﺴﻮﻧﺪ ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﻴﻠﺘﺮ در اﻳﻦ ﻛﺎدر وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻋﻤﻮدي از ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﺟـﺪا‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-7‬‬

‫‪// Set the OpenFileDialog properties‬‬ ‫= ‪openFileDialog1.Filter‬‬ ‫;"*‪"Text files (*.txt) |*.txt| All files (*.*) |*.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ FilterIndex‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﺪام ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﭘـﻴﺶ‬ ‫ﻓﺮض در ﻓﺮم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪار ‪ 1‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮ اول ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻴﻠﺘﺮ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;‪openFileDialog1.FilterIndex = 1‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Title‬ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪:‬‬ ‫;"‪openFileDialog1.Title = "Demo Open File Dialog‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ Open‬ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Show‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪاري از ﻧـﻮع ‪DialogResult‬‬ ‫را ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ DialogResult.OK‬و ﻳﺎ ‪ DialogResult.Cancel‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ در‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Open‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺪ ﻣﻘﺪار ‪ DialogResult.OK‬ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ دﻛﻤﻪ ‪ Cancel‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ ﻣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ DialogResult.Cancel‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪// Show the OpenFileDialog and if the user clicks the‬‬ ‫‪// Open button, load the file‬‬ ‫)‪if (openFileDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬

‫‪٢٦٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ ،.NET‬ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ‪ System.IO‬داراي ﺗﻤﺎم ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ورودي و ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت درون ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺘﻨﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﻛﻼس ‪ File‬در اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫از دﺳﺘﻮر ‪ using‬در اﺑﺘﺪاي ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺗـﻮان ﺑـﺪون ذﻛـﺮ ﻛـﺮدن ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎم‪ ،‬از‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي داﺧﻞ آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .1‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻛﻼس ‪ MessageBox‬ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم از آن اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ در‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ‪ System.Windows.Forms‬ﻗﺮار دارد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم اﻳـﻦ ﻛـﻼس را ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨـﻴﻢ از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮده اﻳـﻢ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻋﻠـﺖ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎم‬ ‫‪ System.Windows.Forms‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﻫﻨﻤﺎي ‪ using‬در اﺑﺘﺪاي ﻛﺪ )ﻗﺒﻞ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس( ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ذﻛﺮ ﻛﺮدن ﻓﻀﺎي ﻧﺎم آن ﻧﺪارﻳﻢ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ در ﻣﻮرد ﻛﻼس ‪ File‬اﮔﺮ ﺑﻪ اﺑﺘﺪاي ﻛﺪ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻧـﺸﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم ﻛﻼس را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻓﻀﺎي ﻧﺎم آن ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ System.IO.File‬ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪// Read the contents of the file‬‬ ‫= ‪txtFile.Text‬‬ ‫;)‪System.IO.File.ReadAllText(strFileName‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ReadAllText‬در ﻛﻼس ‪ System.IO.File‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺘﻨﻲ را از دﻳﺴﻚ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ‪ .‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ReadAllText‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ اﺑﺘﺪا ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ‬ ‫از ﻛﻼس ‪ File‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻮاﺑﻊ‪ ،‬ﺗﻮاﺑﻊ ‪ Static‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ دﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﺷـﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﭘﺎراﻣﺘﺮي از ﻧﻮع رﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺣﺎوي آدرس ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻓﺎﻳـﻞ را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت رﺷـﺘﻪ ﺑﺮﻣـﻲ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳــﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ اﺑﺘــﺪا آدرﺳــﻲ ﻛــﻪ ﺑــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ﻛﻨﺘــﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﻣــﺸﺨﺺ ﺷــﺪه اﺳــﺖ را در ﻣﺘﻐﻴﻴــﺮ‬ ‫‪ strFileName‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻟﻴﺴﺖ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ FileName‬آن ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر زﻳﺮ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ را در ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪strFileName‬‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Save the file name‬‬ ‫;‪strFileName = openFileDialog1.FileName‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗـﺎﺑﻊ ‪ ReadAllText‬ﻛـﻼس ‪ File‬و ارﺳـﺎل ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ ‪ strFileName‬ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﭘـﺎراﻣﺘﺮ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻞ را ﺧﻮاﻧﺪه و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻐﻴﺮ رﺷﺘﻪ اي ﺑﺮﮔﺸﺖ داده ﻣﻲ ﺷﻮد در ‪ TextBox‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Read the contents of the file‬‬ ‫;)‪txtFile.Text = System.IO.File.ReadAllText(strFileName‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ‪ OpenFileDialog‬آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﻧﻜﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن ﺑـﺎ ﺗﻮاﺑـﻊ و‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﻛﻪ اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ 1‬راﻫﻨﻤﺎي ‪ using‬در زﺑﺎن ‪ C#‬ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ using‬در ‪ C++‬ﻣﻘﺪاري ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان آن را ﻣﺸﺎﺑﻪ دﺳـﺘﻮر ﭘـﻴﺶ ﭘﺮدازﻧـﺪه ‪include‬‬ ‫در ‪ C++‬ﺗﻠﻘﻲ ﻛﺮد‪ .‬در ﻣﻮرد ‪ using‬در اداﻣﻪ ي ﻛﺘﺎب ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢٦٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪:SaveFileDialog‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺎز ﻛﺮده و از اﻃﻼﻋﺎت آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﺑﭙﺮدازﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ ﻛـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آن‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را در دﻳﺴﻚ ذﺧﻴﺮه ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،OpenFileDialog‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ‪ SaveFileDialog‬ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﻼس ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺎﻳﻠﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎز ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ در آن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻧﺘﻴﺠﻪ را در دﻳﺴﻚ ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﻧﻴﺰ ﻛـﺎرﻛﺮدي‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬دارد‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻳﻚ ﻧـﺎم و آدرس را ﺑـﺮاي‬ ‫ذﺧﻴﺮه ي ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ در دﻳﺴﻚ از ﻛﺎرﺑﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺠﺪداً ﺑﺎﻳﺪ ذﻛﺮ ﻛـﻨﻢ ﻛـﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ OpenFileDialog‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻓﺎﻳﻠﻲ را در دﻳﺴﻚ ذﺧﻴﺮه ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ راﺑﻂ اﺳﺘﺎﻧﺪارد را ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد ﺗـﺎ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آن‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺤﻠﻲ را ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:SaveFileDialog‬‬ ‫در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه ﻛـﺎرﺑﺮد آﻧﻬـﺎ آورده ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل )و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻼس‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ(‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي زﻳﺎدي دارد ﻛﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬رﻓﺘﺎر ﻛﻨﺘﺮل را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪AddExtension‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﻓﺎﻳﻞ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻜﺮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﭘﺴﻮﻧﺪ‬ ‫را ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪CheckFileExist‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد ﻛـﻪ در دﻳـﺴﻚ وﺟـﻮد داﺷـﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم ﻫﺸﺪاري ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑﺨﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫‪CheckPathExist‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ آدرس ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد ﻛﻪ در دﻳﺴﻚ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم ﻫﺸﺪاري ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪CreatePrompt‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد ﻛﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ‪ ،‬ﺑـﺮاي اﻳﺠـﺎد آن‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ از ﻛﺎرﺑﺮ ﺳﻮال ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪DefaultExt‬‬

‫ﭘﺴﻮﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض را در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪DereferenceLinks‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﻚ ﺷﻮرت ﻛﺎت را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪ ،‬آدرس ﻓﺎﻳـﻞ اﺻـﻠﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﺷﻮرت ﻛﺎت ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺷﻮد و ﻳﺎ آدرس ﺧﻮد ﻓﺎﻳﻞ ﺷـﻮرت ﻛـﺎت ﺑـﻪ‬

‫‪٢٦٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪FileName‬‬

‫ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎدر ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪FileNames‬‬

‫ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎدر ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ آراﻳﻪ رﺷﺘﻪ اي اﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Filter‬‬

‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺣﺎوي رﺷﺘﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻛﺮدن ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ در ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Save‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ رﺷـﺘﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‪ ،‬ﭼﻨـﺪﻳﻦ‬ ‫ﮔﺮوه ﻓﻴﻠﺘﺮ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ در ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪FilterIndex‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه اﻧﺪﻳﺲ ﻓﻴﻠﺘﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪InitialDirectory‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه آدرس داﻳﺮﻛﺘﻮري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﺑﺘـﺪا‪ ،‬در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Save‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪OverwritePrompt‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺧﻮاﺳﺖ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺮ روي ﻓﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮي ذﺧﻴـﺮه ﻛﻨـﺪ‪ ،‬ﭘﻴﻐـﺎم‬ ‫ﻫﺸﺪار ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ResotreDirectory‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻛﺎدر ‪ Save‬ﺑﺎﻳﺪ آدرس داﻳﺮﻛﺘﻮري را ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن در آن‬ ‫ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowHelp‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ دﻛﻤﻪ ‪ Help‬ﻧﻴﺰ در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد ﻳـﺎ‬ ‫ﻧﻪ؟‬

‫‪Title‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه ‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ValidateNames‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ وﻳﻨﺪوزي را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﺎﻣﻲ را ﺑﺘﻮاﻧﺪ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ؟‬

‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:SaveFileDialog‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪ OpenFileDialog‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ OpenFileDialog‬ﻣــﻲ ﺗﻮاﻧﻴــﺪ ﺑــﻪ ﺑﺨــﺶ ﻗﺒﻠــﻲ ﻣﺮاﺟﻌــﻪ ﻛﻨﻴــﺪ‪ .‬در ﺗﻤــﺎم ﻣﺜــﺎل ﻫــﺎي ﺑﻌــﺪي ﻧﻴــﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨــﺪ ﻛﻨﺘــﺮل‬ ‫‪ OpenFileDialog‬از ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ Save‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪:SaveFileDialog‬‬

‫‪٢٦٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،SaveFileDialog‬از ﭘﺮوژه ‪ Dialogs‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬را در ﻓﺎﻳﻠﻲ ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ Save File‬را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده و ﺑـﻪ او اﺟـﺎزه‬ ‫ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ را ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ‪ TextBox‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت داﺧﻞ آن را در ﻓﺎﻳﻠﻲ در ﻣـﺴﻴﺮ ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪SaveFileDialog‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Dialogs‬را ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺠﺪدا ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻓﺮم اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnSave‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Save‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Top,Right‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Location‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 367;38‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ‪ Dialogs‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ btnSave‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛـﺪ زﻳـﺮ را در آن‬ ‫ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnSave_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the save dialog properties‬‬ ‫;"‪saveFileDialog1.DefaultExt = "txt‬‬ ‫;‪saveFileDialog1.FileName = strFileName‬‬ ‫= ‪saveFileDialog1.Filter‬‬ ‫;"*‪"Text files (*.txt)|*.txt|All files (*.*)|*.‬‬ ‫;‪saveFileDialog1.FilterIndex = 1‬‬ ‫;‪saveFileDialog1.OverwritePrompt = true‬‬ ‫;"‪saveFileDialog1.Title = "Demo Save File Dialog‬‬ ‫‪// Show the Save file dialog and if the user clicks‬‬ ‫‪// Save button, save the file‬‬ ‫)‪if (saveFileDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫‪// Save the file name‬‬ ‫;‪strFileName = saveFileDialog1.FileName‬‬

‫‪the‬‬

‫‪// Write the contents of the text box in file‬‬ ‫(‪System.IO.File.WriteAllText‬‬

‫‪٢٧٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;)‪strFileName, txtFile.Text‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﺗﺴﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺮوژه را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﻣﺘﻦ ﺳﺎده اي را داﺧﻞ آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Save‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪ Save‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (6‬ﻧﺎﻣﻲ را ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻦ داﺧـﻞ ‪ TextBox‬در ﻓـﺎﻳﻠﻲ‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺎم و ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫ي ‪ Open‬ﻓﺎﻳﻞ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را ﻣﺠﺪداً در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ OverwritePrompt‬در ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﻣﺘﻦ دﻳﮕﺮي را در‬ ‫‪ TextBox‬وارد ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Save‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺠﺪداً ﻣﺴﻴﺮ و ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ ﻗﺒﻠـﻲ را ﺑـﺮاي ذﺧﻴـﺮه ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 9-7‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﻠﻲ ﺑﺎ اﻳـﻦ ﻧـﺎم‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ آن را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻛﻨﺪ؟ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Yes‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻓﺎﻳـﻞ ﻗﺒﻠـﻲ‬ ‫ﭘﺎك ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻓﺎﻳﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي آن ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ No‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎدر ‪ Save‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎم دﻳﮕﺮي را ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-7‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺻﻔﺤﻪ ‪ Save‬و ﻳﺎ ‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻨﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را از ﻗﺒﻴﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺣﺬف ﻓﺎﻳﻞ و ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎم آن را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل اﮔـﺮ ‪ WinZip‬ﻳـﺎ‬ ‫‪ WinRar‬ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ را ﻓﺸﺮده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ از آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺐ در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اول ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DefaultExt‬را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻧﺎم‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ ﭘﺴﻮﻧﺪي ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺴﻮﻧﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﻓﺎﻳﻞ اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻫﻨﮕﺎم ذﺧﻴﺮه ﻓﺎﻳﻞ ﻧﺎم ‪ test‬را ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﭘـﺴﻮﻧﺪي وارد ﻛـﺮده و ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪Save‬‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺴﻮﻧﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ اﻧﺘﻬـﺎي ﻓﺎﻳـﻞ اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﺪه و ﺳـﭙﺲ ﻓﺎﻳـﻞ ﺑـﺎ ﻧـﺎم‬ ‫‪ test.txt‬در دﻳﺴﻚ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢٧١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;"‪saveFileDialog1.DefaultExt = "txt‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ FileName‬از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ strFileName‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﻛﻤﻪ ي ‪ Open‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺎم آن در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻗﺮار دادن اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ در ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪FileName‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺪون وارد ﻛﺮدن ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺎز ﻛﺮده‪ ،‬آن را وﻳﺮاﻳﺶ‬ ‫ﻛﻨﺪ و ﺳﭙﺲ آن را ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻳﻦ ﻧﺎم در ﻛﺎدر ‪ Save‬ﻧﺎم ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ و ﻳـﺎ ﻓﺎﻳـﻞ را‬ ‫در ﻣﺴﻴﺮ دﻳﮕﺮي ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫;‪saveFileDialog1.FileName = strFileName‬‬ ‫در دو ﺧﻂ ﺑﻌﺪي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Filter‬و ‪ FilterIndex‬ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﺧﺎﺻـﻲ در ﻛـﺎدر‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪:‬‬ ‫= ‪saveFileDialog1.Filter‬‬ ‫;"*‪"Text files (*.txt)|*.txt|All files (*.*)|*.‬‬ ‫;‪saveFileDialog1.FilterIndex = 1‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ OverwritePrompt‬ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ‪ Boolean‬ﻗﺒﻮل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪True‬‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺮ روي ﻓﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮي ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ ﺑﻪ او ﻫﺸﺪار داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرت رخ دادن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸﻜﻠﻲ‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮردي ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع داده ﺷﻮد ﻓﺎﻳﻞ ﻗﺒﻠﻲ ﭘﺎك ﻣﻲ ﺷـﻮد و‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮ روي آن ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;‪saveFileDialog1.OverwritePrompt = true‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه ‪ Save‬را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫;"‪saveFileDialog1.Title = "Demo Save File Dialog‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎدر ‪ Save‬را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻛﺎدر را ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫـﻴﻢ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﻮر ‪if‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Save‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده اﺳﺖ و ﻳﺎ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ .Cancel‬در اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Save‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨـﺪ ﻣﻘـﺪار ‪ DialogResult.OK‬و اﮔـﺮ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Cancel‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺪ ﻣﻘﺪار ‪ DialogResult.Cancel‬ﺑﺮﮔﺸﺖ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪if (saveFileDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Save‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ را در ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ strFileName‬ذﺧﻴﺮه ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻣﺠـﺪداً از‬ ‫ﻛﻼس ‪ File‬ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺮم‪ ،‬درون ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﺘﺪ ‪ WriteAllText‬در‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ آدرس ﻳـﻚ ﻓﺎﻳـﻞ و ﻳـﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬

‫‪٢٧٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫رﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺣﺎوي ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺖ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و در آدرس ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑـﺎ ﻣﺤﺘﻮﻳـﺎﺗﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ آن‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪// Save the file name‬‬ ‫;‪strFileName = saveFileDialog1.FileName‬‬ ‫‪// Write the contents of the text box in file‬‬ ‫(‪System.IO.File.WriteAllText‬‬ ‫;)‪strFileName, txtFile.Text‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪:FontDialog‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻮﻧﺖ ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨـﺪ ﺗـﺎ اﻃﻼﻋـﺎت او ﺑـﺎ آن ﻓﻮﻧـﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺗﻤﺎم ﻓﻮﻧﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧـﺼﺐ ﺷـﺪه اﺳـﺖ را در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻤﺎم ﻓﻮﻧﺘﻬﺎي ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻛـﺎرﺑﺮ را‬ ‫در ﻳﻚ ﻛﺎدر اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻓﻮﻧﺖ ﺧﺎﺻﻲ را ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدرﻫﺎي ‪ OpenFileDialog‬و ‪ ،SaveFileDialog‬ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪ FontDialog‬ﻫـﻢ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل و ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ ﻛـﺎدر ﺑـﺴﻴﺎر راﺣـﺖ اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺪادي از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﺎدر ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﻛﺪام ﻓﻮﻧﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:FontDialog‬‬ ‫ﺟﺪول زﻳﺮ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ‪ FontDialog‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪AllowScriptChange‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻛـﺎرﺑﺮ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻗـﺴﻤﺖ ‪ Script‬ﻛـﺎدر‪،‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﺟﺪاي از آﻧﭽﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Script‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ در ﺻﻮرت اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻤـﺎم‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Script‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Color‬‬

‫رﻧﮓ ﻓﻮﻧﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Font‬‬

‫ﻧﺎم ﻓﻮﻧﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪FontMustExist‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﺎم ﻓﻮﻧﺘﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد ﻛﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﻛﺎدر ﭘﻴﻐـﺎﻣﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﻄﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪MaxSize‬‬

‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه اي ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻓﻮﻧﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٧٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪MinSize‬‬

‫ﺣﺪاﻗﻞ اﻧﺪازه اي ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻓﻮﻧﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ShowApply‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﺑﺎﻳـﺪ داراي دﻛﻤـﻪ ي‬ ‫‪ Apply‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowColor‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ در ﻛﺎدر ﻓﻮﻧﺖ‪ ،‬اﻣﻜﺎن اﻧﺘﺨﺎب رﻧﮓ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowEffects‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻛﺎدر ﻓﻮﻧﺖ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻂ دار ﺑـﻮدن‪ ،‬زﻳـﺮ‬ ‫ﺧﻂ دار ﺑﻮدن و ﻳﺎ اﻧﺘﺨﺎب رﻧﮓ ﻣﺘﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowHelp‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻛﺎدر ﻓﻮﻧﺖ داراي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Help‬ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:FontDialog‬‬ ‫در ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻓﻘﻂ از ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ آن ﻧﻴﺰ ﻣﺘـﺪ ‪ShowDialog‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎي زﻳﺎدي ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل وﺟﻮد دارﻧـﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻣﺘـﺪ ‪ Reset‬ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻘﺪار ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اول ﺑﺮﮔﺮدد‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪:FontDialog‬‬ ‫ﺑــﺮاي ﻧﻤــﺎﻳﺶ ﻛﻨﺘــﺮل ‪ FontDialog‬ﻧﻴــﺎز ﺑــﻪ ﺗﻨﻈــﻴﻢ ﻫــﻴﭻ ﻣﻘــﺪاري ﻧﻴــﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜــﻪ ﻣــﻲ ﺗــﻮان ﺑــﻪ ﻃــﻮر ﻣــﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺘــﺪ‬ ‫‪ ShowDialog‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;)(‪fontDialog1.ShowDialog‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 10-7‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢٧٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-7‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﻓﻮﻧﺖ داراي ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ‪ Effects‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﻮﻧﺖ داراي ﺧﻂ و‬ ‫ﻳﺎ زﻳﺮ ﺧﻂ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ ShowEffects‬ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض داراي ﻣﻘـﺪار‬ ‫‪ true‬اﺳــﺖ‪ .‬در اﻳــﻦ ﻛــﺎدر ﻗــﺴﻤﺖ ‪ Color‬ﺑــﺮاي اﻧﺘﺨــﺎب رﻧــﮓ ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﻧــﺸﺪه اﺳــﺖ‪ ،‬زﻳــﺮا ﻣﻘــﺪار ﭘــﻴﺶ ﻓــﺮض‬ ‫‪ ShowColor‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻗﺴﻤﺖ رﻧﮓ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻗﺒﻞ از ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗـﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﻣﻘـﺪار‬ ‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار داد‪.‬‬ ‫;‪fontDialog1.ShowColor = true‬‬ ‫;)(‪fontDialog1.ShowDialog‬‬ ‫ﻣﺘــﺪ ‪ ShowDialog‬از اﻳــﻦ ﻛــﺎدر ﻣﺤــﺎوره اي ﻧﻴــﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨــﺪ ﺗﻤــﺎم ﻣﺘــﺪﻫﺎي ‪ ShowDialog‬ﻣﻘــﺪاري را از ﻧــﻮع‬ ‫‪ DialogResult‬ﺑﺮﻣـــﻲ ﮔﺮداﻧـــﺪ‪ .‬اﻳـــﻦ ﻣﻘـــﺪار ﻣـــﻲ ﺗﻮاﻧـــﺪ ﺑﺮاﺑـــﺮ ﺑـــﺎ ‪ DialogResult.OK‬و ﻳـــﺎ‬ ‫‪ DialogResult.Cancel‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎدر ﻓﻮﻧﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي ‪ Color‬و‬ ‫‪ Font‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﭼﻪ ﻧﻮع ﻓﻮﻧﺖ و ﭼﻪ رﻧﮕﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ و ﺳﭙﺲ آن را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ در ﻣﺘﻐﻴﺮي ﻗﺮار داده و در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﻌﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎدر و ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد آن آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ‪ ،‬از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اي ﻛـﻪ در‬ ‫دو ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻠﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و آن را ﻣﻘﺪاري ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺎز ﻛﺮده‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ را در آن اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و ﺳﭙﺲ ﻓﺎﻳﻞ را ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺨﺸﻲ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻓﻮﻧﺖ ﻣﺘﻦ درون ‪ TextBox‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٢٧٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪FontDialog‬‬ ‫‪ (1‬ﻣﺠﺪدا ﭘﺮوژه ‪ Dialogs‬را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnFont‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Top, Right‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 367;68‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Font‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ﻓﻮﻧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر در ﺟﻌﺒـﻪ اﺑـﺰار ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Dialogs‬ﺑﺮوﻳﺪ و در آﻧﺠﺎ ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺻـﻮرت ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷـﺪ‪ .‬ﺗﻤـﺎم ﺗﻨﻈﻴﻤـﺎت ﭘـﻴﺶ‬ ‫ﻓﺮض اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻴﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ btnFont‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ آن‬ ‫ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnFont_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the FontDialog control properties‬‬ ‫;‪fontDialog1.ShowColor = true‬‬ ‫‪// Show the Font dialog‬‬ ‫)‪if (fontDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫‪// If the OK button was clicked set the font‬‬ ‫‪// in the text box on the form‬‬ ‫;‪txtFile.Font = fontDialog1.Font‬‬ ‫‪// Set the color of the font in the text box‬‬ ‫‪// on the form‬‬ ‫;‪txtFile.ForeColor = fontDialog1.Color‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Start‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫ي ‪ Font‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪ Font‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 11-7‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﻓﻮﻧﺖ و رﻧﮓ ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﺮاي‬ ‫‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (6‬ﺣﺎل ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺧﻂ ﻣﺘﻦ را در ﻓﺮم وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﺑﺎ ﻓﻮﻧﺖ و رﻧﮓ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (7‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﻛﻤﻪ ي ‪ Open‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬رﻧﮓ و ﻓﻮﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ در آن اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻮرد روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Open‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎدر ‪ Open‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺘﻨﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده و آن‬ ‫را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺎ رﻧﮓ و ﻓﻮﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢٧٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ رﻧﮓ ﻛﺎدر ‪ Font‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﭘﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺑـﺎ ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺎ ‪ True‬آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ ،Font‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ Color‬ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Set the FontDialog control properties‬‬ ‫;‪fontDialog1.ShowColor = true‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-7‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻛﺎدر ‪ Font‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛـﺮده‬ ‫اﺳــﺖ و ﻳــﺎ ﺑــﺮ روي دﻛﻤــﻪ ‪ .Cancel‬اﮔــﺮ ﻛــﺎرﺑﺮ ﺑــﺮ روي دﻛﻤــﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴــﻚ ﻛــﺮده ﺑﺎﺷــﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨــﺪ ﻛﺎدرﻫــﺎي دﻳﮕــﺮ‪ ،‬ﻣﻘــﺪار‬ ‫‪ DialogResult.OK‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Show the Font dialog‬‬ ‫)‪if (fontDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫‪// If the OK button was clicked set the font‬‬ ‫‪// in the text box on the form‬‬ ‫;‪txtFile.Font = fontDialog1.Font‬‬ ‫‪// Set the color of the font in the text box‬‬ ‫‪// on the form‬‬ ‫;‪txtFile.ForeColor = fontDialog1.Color‬‬ ‫‪٢٧٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻮﻧﺖ ‪ ، TextBox‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Font‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻓﻮﻧﺘﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ در ﻛﻨﺘـﺮل ‪FontDialog‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﺑﺎﻳـﺪ از ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Font‬ﻛﻨﺘـﺮل ‪ FontDialog‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ ForeColor‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ رﻧﮓ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ رﻧﮕﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛﺎدر ‪ Font‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪:ColorDialog‬‬ ‫در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ رﻧﮕﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ از اﻳﻦ‬ ‫رﻧﮓ در ﺗﻨﻈﻴﻢ رﻧﮓ ﭘﺲ زﻣﻴﻨﻪ ي ﻓﺮم‪ ،‬در ﺗﻨﻈﻴﻢ رﻧﮓ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل و ﻳﺎ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ رﻧﮓ ﻣﺘﻦ داﺧـﻞ ‪ TextBox‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدر ‪ ،Font‬ﻳﻚ ﻛﺎدر اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب رﻧﮓ در اﺧﺘﻴﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧـﻮﻳﺲ ﻗـﺮار ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫‪ ColorDialog‬ﻧﺎم دارد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻛﺎدر ‪ ColorDialog‬ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل و ﻫﻢ ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ ColorDialog‬ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 12-7‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﺑـﻴﻦ ‪ 48‬رﻧـﮓ اﺑﺘـﺪاﻳﻲ رﻧﮕـﻲ را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪12-7‬‬ ‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ رﻧﮕﻬﺎي اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Define Custom Color‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛـﺮده‬ ‫و ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ رﻧﮕﻬﺎ‪ ،‬رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ‬ ‫رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(13-7‬‬

‫‪٢٧٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:ColorDialog‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد آن را ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬در ﺟـﺪول زﻳـﺮ ﻧـﺎم‬ ‫ﺗﻌﺪادي از آن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻧﻴﺰ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪AllowFullOpe‬‬ ‫‪n‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Custom Color‬ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬ ‫رﻧﮓ ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬دﻛﻤـﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن ‪ Define Custom Colors‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪AnyColor‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ﺗﻤﺎم رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان رﻧﮕﻬـﺎي اﺑﺘـﺪاﻳﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪Color‬‬

‫رﻧﮕﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎدر ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪CustomColors‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ رﻧﮕﻬﺎﻳﻲ را ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ‪ Custom Color‬ﻛﺎدر ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد را‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪FullOpen‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛـﻪ ﻫﻨﮕـﺎم ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪن ﻛـﺎدر ‪ Color‬ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫‪ Color‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض دﻳﺪه ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowHelp‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Help‬در ﻛﺎدر ‪ Color‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪Custom‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-7‬‬

‫‪٢٧٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺣﺘﻲ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ راﺣﺖ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ ColorDialog‬ﻧﻴﺰ داراي ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋـﺚ ﻧﻤـﺎﻳﺶ آن ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺠﺪد آن ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪:ColorDialog‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ Color‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ‪ ShowDialog‬آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;)(‪colorDialog1.ShowDialog‬‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ‪ DialogResult‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛﺎدر ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده‬ ‫اﺳﺖ و ﻳﺎ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ .Cancel‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎدر را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار رﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ در اﻳﻦ ﻛﺎدر اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ رﻧﮓ را ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ رﻧﮓ آﻧﻬﺎ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﺴﺒﺖ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ رﻧـﮓ ﻣـﺘﻦ ﻳـﻚ‬ ‫‪ TextBox‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ رﻧﮓ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪txtFile.ForeColor = colorDialog1.Color‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﻗﺒﻠﻲ اﻣﻜﺎﻧﻲ را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن رﻧﮓ زﻣﻴﻨﻪ ﻓﺮم را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪ColorDialog‬‬ ‫‪ (1‬ﭘﺮوژه ‪ Dialogs‬را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ Form1‬ﺑﺮوﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺑـﺎ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ زﻳـﺮ ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnColor‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Top,Right‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Location‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 367;98‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Color‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Dialogs‬ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ColorDialog‬ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻦ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (4‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ btnColor‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳـﺮ را‬ ‫ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnColoe_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Show the Color dialog‬‬ ‫)‪if (colorDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the BackColor property of the form‬‬ ‫;‪this.BackColor = colorDialog1.Color‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪(5‬‬ ‫‪(6‬‬

‫‪(7‬‬ ‫‪(8‬‬

‫ﺗﻤﺎم ﻛﺪي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ وارد ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Start‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Color‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎدر ﻣﺤـﺎوره اي ‪ Color‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫داده ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻳﻜﻲ از رﻧﮕﻬﺎي اﺑﺘﺪاﻳﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﻳﺎ روي دﻛﻤـﻪ ‪Define Custom Color‬‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و رﻧﮕﻲ را از آن ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎدر ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬در ﻛﺎدر ‪ Color‬رﻧﮓ زﻣﻴﻨﻪ ﻓﺮم ﺑﺎ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎدر اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدر ‪ Font‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﺮم‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬را ﺑﺮاﺑﺮ رﻧﮓ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﻗﺒﻠـﻲ‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻛﻨﺘﺮل ‪ ColorDialog‬ﺧﻮد ﻣﻘﺪار رﻧﮕﻲ ﻛﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ را ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺠﺪداً وارد اﻳﻦ ﻛﺎدر ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ رﻧﮕﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﺎدر ‪ Color‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ دﻟﻴـﻞ ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ درون دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻣﻲ روﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛـﺎدر ‪ Color‬روي دﻛﻤـﻪ ي ‪ OK‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﺪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﻣﻘﺪار ‪ DialogResult.OK‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠـﺖ در دﺳـﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ از ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ DialogResult.OK‬ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫‪// Show the Color dialog‬‬ ‫)‪if (colorDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ DialogResult.OK‬ﺑﻮد ﺑﺎﻳﺪ رﻧﮓ ﭘﻴﺶ زﻣﻴﻨﻪ ﻓﺮم را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ در ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬درون ﺧﻮد ﻛـﻼس ﺑﺎﻳـﺪ از ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪ this‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻓﺮم ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ درون ﻛﻼس ﻓﺮم ﻫﺴﺘﻴﻢ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ this‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ BackColor‬ﻓﺮم را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ رﻧﮕﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛﺎدر ‪ Color‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪// Set the BackColor property of the form‬‬ ‫;‪this.BackColor = colorDialog1.Color‬‬ ‫‪٢٨١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪:PrintDialog‬‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻗﺴﻤﺘﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻣﻜﺎن ﭼﺎپ دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ ﭼـﺎپ ﺳـﺎده ي ﻳـﻚ ﻣـﺘﻦ و ﻳـﺎ ﻣـﻮارد‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺎپ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﺘﻦ و ﻳﺎ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺸﺨﺼﻲ از آن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﭼﺎپ ﻳﻚ ﻣـﺘﻦ ﺳـﺎده‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﺎپ در ‪ .NET‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎر ﭼـﺎپ‬ ‫را اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮي را ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻗﺒﻞ از ﭼﺎپ را در آن ﭼﺎﭘﮕﺮ اﻧﺠـﺎم‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﺟﻬﺖ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭼﺎپ و ﻳﺎ ﻣﺤﺪوده ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺮاي ﭼﺎپ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺷـﻤﺎ از اﻳـﻦ‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ در ﻣﺜﺎل ﺑﻌﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 14-7‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻛـﺎدر‬ ‫‪ PrintDialog‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎدرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻧﻴﺰ داراي دو دﻛﻤﻪ ‪ OK‬و ‪ Cancel‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫ﺗـــــﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﻣﺮﺑـــــﻮط ﺑـــــﻪ اﻳـــــﻦ ﻛـــــﺎدر ﻫـــــﻢ ﻣﻘـــــﺪار ‪ DialogResult.OK‬و ﻳـــــﺎ‬ ‫‪ DialogResult.Cancel‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺑﺮﮔـﺸﺖ داده ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ‬ ‫ﻛﺎدر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪14-7‬‬

‫‪٢٨٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:PrintDialog‬‬ ‫در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬و ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺿﻴﺢ آﻧﻬﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪AllowPrintToFile‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ در ﻛﺎدر ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Print To File‬ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪AllowSelection‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ در ﻛﺎدر‪ ،‬دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ ‪ Selectin‬ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪AllowSomePages‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ در ﻛﺎدر‪ ،‬دﻛﻤﻪ رادﻳﻮﻳﻲ ‪ Pages‬ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪Document‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪PrinterSettings‬‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻤﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎدر‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﺎﭘﮕﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد را ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪PrintToFile‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Print to file‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowHelp‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Help‬در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫‪ShowNetwork‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Network‬در ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد‬ ‫ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪:PrintDialog‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 14-7‬ﻧﺸﺎن داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬ﻓﻘﻂ ﻛﺎدري را ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻤـﺎت ﭼـﺎپ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﻫﻴﭻ ﻣﺘﻨﻲ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪:‬‬ ‫;)(‪printDialog1.ShowDialog‬‬

‫ﻛﻼس ‪:PrintDocument‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬در ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Document‬ﻛـﻼس‬ ‫‪ PrintDialog‬را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ﻛﻼس ‪ PrintDocument‬درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛـﻼس‬ ‫‪ PrintDocument‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﭼﺎﭘﮕﺮ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آن ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت‪ ،‬ﺧﺮوﺟﻲ ﺧﻮد )ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﻫﻤـــﺎن اﻃﻼﻋـــﺎت ﻣـــﻮرد ﻧﻈـــﺮ ﻣـــﺎ اﺳـــﺖ( را ﺑـــﺮاي ﭼـــﺎپ ﺑـــﻪ ﭼـــﺎﭘﮕﺮ ﻣـــﻲ ﻓﺮﺳـــﺘﺪ‪ .‬اﻳـــﻦ ﻛـــﻼس در ﻓـــﻀﺎي ﻧـــﺎم‬ ‫‪ System.Drawing.Printing‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻧﺎم ﻛﺎﻣﻞ اﻳﻦ‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم را وارد ﻧﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﻫﻨﻤﺎي ‪ using‬آن را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٢٨٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻛﻼس ‪:PrintDocument‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اداﻣﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﻬﻢ ﻛﻼس ‪ PrintDocument‬ﻛﻪ در ﺟﺪول زﻳـﺮ آﻣـﺪه اﻧـﺪ داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪DefaultPageSettings‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ي ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺑـﺮاي ﭼـﺎپ ﺳـﻨﺪ )اﻃﻼﻋـﺎت(‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪DocumentName‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﭼﺎپ ﺳﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫اﻳﻦ ﻧﺎم در ﻛﺎدر ‪ Print Status‬و در ﻟﻴﺴﺖ اﺳﻨﺎد ﻣﻮﺟـﻮد در ﺻـﻒ‬ ‫ﭼﺎپ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﺳﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪PrintController‬‬

‫ﻣﺤﺘﻮي ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ PrintController‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮوﺳﻪ ﭼﺎپ‬ ‫را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪PrinterSettings‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﭼﺎﭘﮕﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭼﺎپ اﻳﻦ ﺳﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﺎپ ﻳﻚ ﺳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺘـــﺪ ‪ Print‬از ﻛـــﻼس ‪ PrintDocument‬ﺳـــﻨﺪي را ﺑـــﻪ وﺳـــﻴﻠﻪ ﭼـــﺎﭘﮕﺮ ﻣـــﺸﺨﺺ ﺷـــﺪه در ﺧﺎﺻـــﻴﺖ‬ ‫‪ PrinterSettings‬ﭼﺎپ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﻛـﻪ ﺻـﻔﺤﻪ اي ﺑﺨﻮاﻫـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﭼﺎپ ﺷﻮد ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ PrintPage‬از ﻛﻼس ‪ PrintDocument‬ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ Print‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﺑﺨﺶ از ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻔﺤﻪ ﺟﺎري ﭼﺎپ ﺷـﻮد‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻗﺒـﻞ از اﻳﻨﻜـﻪ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﻨﻲ را ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي را ﺑﺮاي اﻳﻦ روﻳﺪاد اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ از ﻣـﺘﻦ را ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻛـﻼس‬ ‫‪ StreamReader‬از ﻓﺎﻳﻞ ﺧﻮاﻧﺪه و آن را ﺑﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ ﺗﺎ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﺑﺨــﺶ اﻣﺘﺤــﺎن ﻛﻨﻴــﺪ زﻳــﺮ ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﺧــﻮاﻫﻴﻢ ﻛــﺮد ﻛــﻪ ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﻣــﻲ ﺗــﻮان ﻣﺤﺘﻮﻳــﺎت ﻳــﻚ ﻓﺎﻳــﻞ ﻣﺘﻨــﻲ را ﺑــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ﻛــﻼس‬ ‫‪ PrintDocument‬ﭼﺎپ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪PrintDialog‬‬ ‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬

‫در ﻣﺤﻴﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮوژه ‪ Dialogs‬را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي را ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnPrint‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Top,Right‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

.‫ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‬367;128 ‫ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬Location ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ .‫ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‬Print ‫ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬Text ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑـﺮ روي‬PrintDialog ‫ ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل‬Printing ‫در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ ﻓـﺮم ﻗـﺮار ﻣـﻲ‬،‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‬.‫ﻓﺮم ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‬ .‫ﮔﻴﺮد‬ :‫ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎي زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬using ‫ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﻫﻨﻤﺎي‬

(3

(4

using System.IO; using System.Drawing.Printing; :‫ﺣﺎل ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮﻣﻲ در اﺑﺘﺪاي ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‬

(5

// Declare variables private string strFileName; private StreamReader objStreamToPrint; private Font objPrintFont; ‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن‬btnPrint ‫ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي‬ :‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬.‫اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬

(6

private void btnPrint_Click(object sender, EventArgs e) { // Declare an object for the PrintDocument class PrintDocument objPrintDocument = new PrintDocument(); // Set the DocumentName property objPrintDocument.DocumentName = "Text File Print Demo"; // Set the PrintDialog properties printDialog1.AllowPrintToFile = false; printDialog1.AllowSelection = false; printDialog1.AllowSomePages = false; // Set the Document property for // the objPrintDocument object printDialog1.Document = objPrintDocument; // Show the Print dialog if (printDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK) { // If the user clicked on the OK button ٢٨٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

// then set the StreamReader object to // the file name in the strFileName variable objStreamToPrint = new StreamReader(strFileName); // Set the printer font objPrintFont = new Font("Arial", 10); // Set the PrinterSettings property of the // objPrintDocument Object to the // PrinterSettings property returned from the // PrintDialog control objPrintDocument.PrinterSettings = printDialog1.PrinterSettings; // Add an event handler for the PrintPage event of // the objPrintDocument object objPrintDocument.PrintPage += new PrintPageEventHandler(prtPage); // Print the text file objPrintDocument.Print(); // Clean up objStreamToPrint.Close(); objStreamToPrint = null; } } :‫ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را در ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬

(7

private void prtPage(object sender, PrintPageEventArgs e) { // Declare variables float sngLinesPerpage = 0; float sngVerticalPosition = 0; int intLineCount = 0; float sngLeftMargin = e.MarginBounds.Left; float sngTopMargin = e.MarginBounds.Top; string strLine; // Work out the number of lines per page. // Use the MarginBounds on the event to do this sngLinesPerpage = e.MarginBounds.Height / objPrintFont.GetHeight(e.Graphics);

٢٨٦

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

// Now iterate through the file printing out each line. // This assumes that a single line is not wider than // the page width. Check intLineCount first so that we // don’t read a line that we won’t print strLine = objStreamToPrint.ReadLine(); while((intLineCount < sngLinesPerpage) && (strLine != null)) { // Calculate the vertical position on the page sngVerticalPosition = sngTopMargin + (intLineCount * objPrintFont.GetHeight(e.Graphics)); // Pass a StringFormat to DrawString for the // Print Preview control e.Graphics.DrawString(strLine, objPrintFont, Brushes.Black, sngLeftMargin, sngVerticalPosition, new StringFormat()); // Increment the line count intLineCount = intLineCount + 1; // If the line count is less than the lines per // page then read another line of text if (intLineCount < sngLinesPerpage) { strLine = objStreamToPrint.ReadLine(); } } // If we have more lines then print another page if (strLine != null) { e.HasMorePages = true; } else { e.HasMorePages = false; } } ‫ در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ‬Start ‫ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ روي دﻛﻤﻪ‬.‫ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‬ .‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﺷﻮد‬

٢٨٧

www.pupuol.com

(8

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (9‬در ﻓﺮم اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Open‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﺘﻮﻳـﺎت آن در ﻓـﺮم ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Print‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي ‪ Print‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷـﻜﻞ ‪ 15-7‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Print to file‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ‪ Selection‬و ‪Pages‬‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دﻟﻴﻞ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒـﻞ از ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﺗـﺎﺑﻊ ‪ShowDialog‬‬ ‫ﺧﺎﺻـــــﻴﺘﻬﺎي ‪ AllowSelection ،AllowPrintToFile‬و ‪ AllowSomePages‬را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻮد ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﭼﺎﭘﮕﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 15-7‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻌﻴـﻴﻦ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺎز ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺪام ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ ،‬ﭼﺎپ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (10‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Print‬در ﻛﺎدر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻞ ﭼﺎپ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪15-7‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ي ‪ btnPrint‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ PrintDocument‬آﻏﺎز ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻋﻤﻞ اﺻﻠﻲ ﭼﺎپ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺻـﻮرت ﻣـﻲ‬ ‫ﮔﻴﺮد‪:‬‬ ‫;)(‪PrintDocument objPrintDocument = new PrintDocument‬‬

‫‪٢٨٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DocumentName‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨـﺪ از ﭼـﺎﭘﮕﺮ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻨﺪﻫﺎي آﻧﻬﺎ در ﻳﻚ ﺻﻒ ﭼﺎپ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﺳـﻨﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎ در ﺻﻒ ﭼﺎپ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫‪Print‬‬

‫‪File‬‬

‫‪"Text‬‬

‫=‬

‫‪objPrintDocument.DocumentName‬‬ ‫;"‪Demo‬‬

‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﻚ ﻋﻤـﻞ‬ ‫ﭼﺎپ ﺳﺎده را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ دﻟﻴـﻞ ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ‪ Print to file‬و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ‪ Selection‬و‬ ‫‪ Pages‬را در ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ false‬ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﻢ‪:‬‬ ‫;‪printDialog1.AllowPrintToFile = false‬‬ ‫;‪printDialog1.AllowSelection = false‬‬ ‫;‪printDialog1.AllowSomePages = false‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ‪ Print‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﭼﻪ ﺳﻨﺪي ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ‬ ‫روﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Document‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ﺷـﻴﺊ ‪ PrintDocument‬اي‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ي ﺳﻨﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫;‪printDialog1.Document = objPrintDocument‬‬ ‫ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻛﺎدر ‪ Print‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻣﺘﺪ ‪ ShowDialog‬ﻣﺮﺑـﻮط‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ‪ DialogResult‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛـﺎدر روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫ي ‪ Print‬ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨــﺪ‪ ،‬ﺗــﺎﺑﻊ ‪ DialogResult.OK‬و اﮔــﺮ ﻛــﺎرﺑﺮ روي دﻛﻤــﻪ ي ‪ Cancel‬ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨــﺪ‪ ،‬ﺗــﺎﺑﻊ‬ ‫‪ DialogResult.Cancel‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫)‪if (printDialog1.ShowDialog() == DialogResult.OK‬‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛﺎدر روي دﻛﻤﻪ ‪ Print‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ آدرس آن در ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ strFileName‬ﻗـﺮار دارد را‬ ‫ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ StreamReader‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﺑـﻪ ﻣﺤﺘﻮﻳـﺎت ﻳـﻚ‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ آن ﺑﺎﻳﺪ آدرس ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﻪ آن ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪strFileName‬‬ ‫ﻛﻪ ﺣﺎوي آدرس ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺖ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ارﺳﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫;)‪objStreamToPrint = new StreamReader(strFileName‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻮﻧﺖ و اﻧﺪازه ﻣﺘﻦ را ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺷﻴﺊ را ز ﻧﻮع ‪ Font‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﻓﻮﻧـﺖ ‪ Arial‬و‬ ‫اﻧﺪازه ‪ 10‬را ﺑﺮاي آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٢٨٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;)‪objPrintFont = new Font("Arial", 10‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪادي از ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺮاي ﭘﺎﺳـﺦ دادن‬ ‫ﺑﻪ آن روﻳﺪاد اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﺑﺎ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬در زﻣـﺎن‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ‪ ،‬ﻣﺘﺪي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﺪ و اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ روي آن ﻛﻨﺘﺮل در ﻃﻲ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻘﺘﺮ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ روﻳﺪاد ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺗﻮاﺑﻊ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ روﻳﺪاد رخ ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ ،‬ﻛـﻼس‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن روﻳﺪاد را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ‬ ‫روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﻳﻚ ‪ Button‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ روي آن دﻛﻤﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﺷﻮد ﺗﻤﺎم ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑـﻪ آن اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﺮده اﻳﺪ اﺟﺮا ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻛﻼس ‪ PrintDocument‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ ﭼﻪ ﻣﺘﻨﻲ را ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﻫﺮ ﺻـﻔﺤﻪ‬ ‫روﻳﺪاد ‪ PrintPage‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻗﻴﻖ ﺗﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻼس در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﻛﻪ در ﻟﻴﺴﺖ‬ ‫روﻳــﺪاد ‪ PrintPage‬ﻫــﺴﺘﻨﺪ را اﺟــﺮا ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ‪ .‬ﭘــﺲ ﺑﺎﻳــﺪ ﻣﺘــﺪي را اﻳﺠــﺎد ﻛﻨــﻴﻢ و آن را ﺑــﻪ ﻟﻴــﺴﺖ ﻣﺘــﺪﻫﺎي روﻳــﺪاد‬ ‫‪ PrintPage‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻣﺘـﺪ ‪ prtPage‬را اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮده و آن را ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ دﺳـﺘﻮر زﻳـﺮ ﺑـﻪ روﻳـﺪاد‬ ‫‪ PrintPage‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:1‬‬ ‫=‪objPrintDocument.PrintPage +‬‬ ‫;)‪new PrintPageEventHandler(prtPage‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﭼﺎپ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻫﺎي آن را‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ‪ PrintDocument‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺗﻨﻈﻴﻤﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻛﺎدر ‪ Print‬ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮده اﺳـﺖ را ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺷـﻴﺊ ﺑﻔﺮﺳـﺘﻴﻢ‪ .‬ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻫـﺎي ﻛـﺎدر‬ ‫‪ Print‬در ﺧﺎﺻــــﻴﺖ ‪ PrinterSettings‬ذﺧﻴــــﺮه ﻣــــﻲ ﺷــــﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘــــﺲ ﻛــــﺎﻓﻲ اﺳــــﺖ ﺧﺎﺻــــﻴﺖ‬ ‫‪ objPrintDocument.PrinterSettings‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ آن ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫= ‪objPrintDocument.PrinterSettings‬‬ ‫;‪printDialog1.PrinterSettings‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪ ‪ Print‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ روﻳﺪاد ‪ PrintPage‬را اﺣﻀﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و اﺣﻀﺎر اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻋـﺚ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺪ درون ﻣﺘﺪ ‪ prtPage‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;)(‪objPrintDocument.Print‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘـﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﻪ روﻳـﺪاد‬ ‫‪ PrintPage‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ )ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔـﺸﺘﻲ آﻧﻬـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ‪ void‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد(‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ را از ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ :‬اوﻟﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﺷـﻴﺊ اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫روﻳﺪاد را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎم اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ sender‬و ﻧﻮع آن از ﻧﻮع ﻛﻼس ‪ Object‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬دوﻣﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻴﺊ‬ ‫از ﻧﻮع ﻛﻼس ‪ PrintPageEventArgs‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد ﺻﻔﺤﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺘﺪ ‪ prtPage‬ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ روﻳﺪاد ‪ PrintPage‬ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﻮد ﻣﺸﺎﺑﻪ زﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬

‫‪ 1‬در دو ﻓﺼﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا و ﻓﺼﻮل ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬ﻣﺘﺪﻫﺎ را دﻗﻴﻖ ﺗﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢٩٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪private void prtPage(object sender, PrintPageEventArgs e‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ ﻛﻪ در داﺧﻞ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﺪادي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ آﻧﻬﺎ را ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ‪ sngLeftMargin‬و ‪ sngTopMargin‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻮﺟـﻮد در ﭘـﺎراﻣﺘﺮ‬ ‫‪ PrintPageEventArgs‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ارﺳﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫;‪float sngLinesPerpage = 0‬‬ ‫;‪float sngVerticalPosition = 0‬‬ ‫;‪int intLineCount = 0‬‬ ‫;‪float sngLeftMargin = e.MarginBounds.Left‬‬ ‫;‪float sngTopMargin = e.MarginBounds.Top‬‬ ‫;‪string strLine‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ارﺗﻔﺎع ﻗﺎﺑﻞ ﭼـﺎپ در ﺻـﻔﺤﻪ را ﺑـﺮ ارﺗﻔـﺎع‬ ‫ﻓﻮﻧــﺖ )ارﺗﻔــﺎع ﻫــﺮ ﺧــﻂ( ﺗﻘــﺴﻴﻢ ﻛﻨــﻴﻢ‪ .‬ﺑــﺮاي دﺳﺘﺮﺳــﻲ ﺑــﻪ ارﺗﻔــﺎع ﻗﺎﺑــﻞ ﭼــﺎپ در ﺻــﻔﺤﻪ ﻣــﻲ ﺗــﻮاﻧﻴﻢ از ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬ ‫‪ MarginBounds.Height‬در ﺷﻴﺊ ‪ e‬از ﻛﻼس ‪ PrintPageEventArgs‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ )اﻳﻦ ﺷﻴﺊ‪ ،‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ(‪.‬‬ ‫ارﺗﻔﺎع ﻗﺎﺑﻞ ﭼﺎپ در ﺻﻔﺤﻪ در ﻛﺎدر ‪ PrintDialog‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷـﺪه و در ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ PrinterSettings‬ﻗـﺮار ﻣـﻲ‬ ‫ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ در ﻛﺪﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ را در ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ PrinterSettings‬ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺷـﻴﺊ‬ ‫‪ objPrintDocument‬ﻗــﺮار دادﻳــﻢ‪ .‬ﺷــﻴﺊ ‪ objPrintDoument‬ﻫــﻢ ﻫﻨﮕــﺎﻣﻲ ﻛــﻪ ﺑﺨﻮاﻫــﺪ روﻳــﺪاد‬ ‫‪ PrintPage‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﺷـﻴﺊ از ﻛـﻼس ‪ PrintPageEventArgs‬ﺑـﻪ ﻣﺘـﺪﻫﺎي‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﺪه ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪.‬‬ ‫‪sngLinesPerpage = e.MarginBounds.Height /‬‬ ‫;)‪objPrintFont.GetHeight(e.Graphics‬‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ sngLinesPerPage‬ﺣﺎوي ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻫﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻓﺎﻳﻞ را ﺧﻂ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺧﻮاﻧﺪه و در ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻓﺎﻳﻞ را ﺧـﻂ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻂ در ﺻﻔﺤﻪ وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﺟﺮاي اﻳﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﺎ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻓﺎﻳﻞ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد و ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺮﺳﻴﻢ‬ ‫و ﻳﺎ ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار داده اﻳﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻬﺎﻳﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ وارد ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﭘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺑﺘﺪا اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ را ﺧﻮاﻧﺪه و در ﻣﺘﻐﻴﺮ ‪ strLine‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﺣﻠﻘﻪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫;)(‪strLine = objStreamToPrint.ReadLine‬‬ ‫=! ‪while((intLineCount < sngLinesPerpage) && (strLine‬‬ ‫))‪null‬‬ ‫{‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﻨﻲ را در ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻋﻤﻮدي ﻣﺘﻦ در ﺻﻔﺤﻪ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺘﻦ را از ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺘﻦ از ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺪازه ﻗـﺴﻤﺖ ﺳـﻔﻴﺪ ﺑـﺎﻻي ﺻـﻔﺤﻪ را ﺑـﺎ‬

‫‪٢٩١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ارﺗﻔﺎع ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﭼﺎپ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ارﺗﻔﺎع ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﭼﺎپ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺿﺮب ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪه اﻧﺪ در ارﺗﻔﺎع ﻫﺮ ﺧﻂ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ‪:‬‬ ‫‪sngVerticalPosition = sngTopMargin +‬‬ ‫;))‪(intLineCount * objPrintFont.GetHeight(e.Graphics‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ واﻗﻌﺎً ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ ﺑﺎﻳـﺪ از ﺗـﺎﺑﻊ ‪ DrawString‬در ﻛـﻼس ‪ Graphics‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﻛـﻼس‬ ‫‪ Graphics‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻜﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛـﻼس ‪ PrintPageEventArgs‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ ﻓﺮﺳـﺘﺎده ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ DrawString‬درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻮﻧﺖ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد‪ ،‬رﻧـﮓ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷﻮد )اﻳﻦ رﻧﮓ ﺑﺎﻳﺪ از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ي ‪ Brushes‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد(‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺘﻦ از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣـﺘﻦ از‬ ‫ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬و ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺘﻦ ﺑﺮاي ﭼﺎپ‪.‬در اﻳﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﻗـﺎﻟﺒﻲ ﺑـﺮاي ﻣـﺘﻦ ﻣـﺸﺨﺺ ﻧﻤـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﺑﻠﻜـﻪ ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ ﺟﺪﻳـﺪ از ﻛـﻼس‬ ‫‪ StringFormat‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و آن را ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪e.Graphics.DrawString(strLine, objPrintFont,‬‬ ‫‪Brushes.Black, sngLeftMargin,‬‬ ‫‪sngVerticalPosition,‬‬ ‫;))(‪new StringFormat‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﺧﻂ از ﻣﺘﻦ را ﭼﺎپ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﭘﺲ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻬﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫;‪intLineCount = intLineCount + 1‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﭘﺮ ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﻳـﺎ ﻧـﻪ‪ .‬اﮔـﺮ ﺻـﻔﺤﻪ ﭘـﺮ ﻧـﺸﺪه ﺑـﻮد ﺧـﻂ دﻳﮕـﺮي را از ﻓﺎﻳـﻞ ﺧﻮاﻧـﺪه و در ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫‪ strLine‬ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺎ ﺧﻂ ﺟﺪﻳﺪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫)‪if (intLineCount < sngLinesPerpage‬‬ ‫{‬ ‫;)(‪strLine = objStreamToPrint.ReadLine‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﭘﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺣﻠﻘﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺻﻔﺤﻪ دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﺎپ ﺷـﻮد و‬ ‫ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻓﺎﻳﻞ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻓﺎﻳﻞ ﺗﻤـﺎم ﺷـﺪه ﺑـﻮد ﺑﺎﻳـﺪ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ HasMorePages‬را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ false‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Print‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﺪن روﻳﺪاد ‪ PrintPage‬ﻧﺸﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻣـﺘﻦ ﺗﻤـﺎم ﻧـﺸﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭼﺎپ اداﻣﻪ ي ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ HasMorePages‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫‪ Print‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ روﻳﺪاد ‪ PrintPage‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ‪ prtPage‬ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻌﺪ را ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪if (strLine != null‬‬ ‫{‬ ‫;‪e.HasMorePages = true‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬

‫‪٢٩٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫;‪e.HasMorePages = false‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺘﺪ ‪ Print‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ اداﻣـﻪ ﻛـﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪ btnPrint_Click‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اداﻣﻪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻀﺎي اﺷـﻐﺎل ﺷـﺪه ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫اﺷﻴﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﺎپ و ﻧﻴﺰ اﺷﻴﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن از ﻓﺎﻳﻞ را آزاد ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫;)(‪objStreamToPrint.Close‬‬ ‫;‪objStreamToPrint = null‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪:FolderBrowserDialog‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻳﻚ ﻓﻮﻟﺪر را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﻮﻟﺪري را ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن‪ 1‬و ﻳﺎ ﻓﻮﻟﺪري را ﺑﺮاي ذﺧﻴـﺮه ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي ﻣـﻮﻗﺘﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪.‬در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،FolderBrowserDialog‬ﻛـﺎدر اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ‪Browse‬‬ ‫‪ For Folder‬را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎدر ﻓﻘﻂ ﻓﻮﻟﺪرﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ آن ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻮﻟﺪري را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎدرﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻛﺎدر ‪ FolderBrowser‬ﻧﻴﺰ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴـﺮد و ﻫـﻢ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻛﻼس‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 16-7‬ﻳﻚ ﻛﺎدر ‪ FolderBrowser‬را ﺑﺪون ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن )ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫ﻫﺎ( ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻳﻦ ﻓﺮم ﻳﻚ دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Make New Folder‬وﺟـﻮد دارد ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻓﻮﻟﺪر ﺟﺪﻳﺪي را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Backup Files‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٢٩٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪16-7‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻛﻨﺘﺮل ‪:FolderBrowser‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را در ﻛﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي ﻣﻬـﻢ آن ﺑﭙـﺮدازﻳﻢ‪ .‬در ﺟـﺪول زﻳـﺮ‬ ‫ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻧﺎم و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻬﻢ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺎم ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ﺷﺮح‬

‫‪Description‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻮﺿﻴﺢ در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪RootFolder‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه آدرس ﻓﻮﻟﺪري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض ﺑﺎﻳـﺪ در ﻛـﺎدر‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪SelectedPath‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه آدرس ﻣﺴﻴﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ShowNewFolderButton‬‬

‫ﻣـﺸﺨﺺ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ آﻳـﺎ دﻛﻤـﻪ ي ‪ Make New Folder‬در ﻛـﺎدر‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي‪ FolderBrowser‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺎدري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً از ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎدرﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ داراي ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ShowDialog‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪن ﻛﺎدر در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺘﺪ در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدرﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺠﺪد آن ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪٢٩٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪:FolderBrowser‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛـﺎدر ‪ Browse For Folder‬ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﻌـﻀﻲ از ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي آن را‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺳﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﻛﺎدر ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ در ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ زﻳـﺮ ﻧـﺸﺎن داده ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪ .‬اوﻟـﻴﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Description‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﻮﺿﻴﺢ و ﻳﺎ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ را ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﺘﻨﻲ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬در ﺑﺎﻻي ﻛﺎدر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻌﺪي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ RootFolder‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﻮﻟـﺪري ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻘﺪاري را از ﺷﻤﺎرﻧﺪه ‪ Environment.SpecialFolder‬درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ و اﻳﻦ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻧﻴﺰ ﺧﻮد ﺣﺎوي آدرس ﻓﻮﻟﺪرﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ وﻳﻨﺪوز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻮﻟﺪر ‪ My Documents‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ ShowNewFolderButton‬اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ي ‪ Make New Folder‬در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟـﺎزه داده ﺷـﻮد‬ ‫ﻓﻮﻟﺪر ﺟﺪﻳﺪي را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﻳﻦ دﻛﻤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫= ‪folderBrowserDialog1.Description‬‬ ‫;"‪"Select a folder for your backups:‬‬ ‫= ‪folderBrowserDialog1.RootFolder‬‬ ‫;‪Environment.SpecialFolder.MyComputer‬‬ ‫;‪folderBrowserDialog1.ShowNewFolderButton = false‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻻزم‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ‪ ShowDialog‬ﻛﺎدر ‪ Browse For Folder‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫;)(‪folderBrowserDialog1.ShowDialog‬‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ‪ DialogResult‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻳـﻚ دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ if‬ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﺑﭙﺮدازﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آدرس ﻓﻮﻟﺪري ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده اﺳـﺖ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از ﻣﻘـﺪار ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ SelectedPath‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و آن را در ﻣﺘﻐﻴﺮي ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ آدرس ﻛﺎﻣﻞ ﻓﻮﻟﺪر اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛـﺎرﺑﺮ را‬ ‫ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﻮﻟﺪر ‪ temp‬را درون دراﻳﻮ ‪ C‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ C:\temp‬ﺧﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪.‬‬ ‫;‪strFileName = folderBrowserDialog1.SelectedPath‬‬ ‫در اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺠﺪداً از ﭘﺮوژه ‪ Dialogs‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﻛﺎدر ‪ Browse For Folder‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫـﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﻮﻟﺪري را در اﻳﻦ ﻛﺎدر اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪ ،‬آدرس آن را در ‪ TextBox‬درون ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪FolderBrowser‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم در ﭘﺮوژه ‪ Dialogs‬ﺑﺮوﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺑﺮ ﻃﺒـﻖ ﻟﻴـﺴﺖ زﻳـﺮ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ btnBrowse‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Browse‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Location‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 367;158‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Anchor‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Top,Right‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ FolderBrowserDialog‬را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛـﺎر در ﺟﻌﺒـﻪ اﺑـﺰار ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Dialogs‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ FolderBrowserDialog‬دو ﺑـﺎر ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ btnBrowse‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Click‬آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳـﺮ‬ ‫را در آن ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪private void btnBrowse_Click(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the FolderBrowserDialog control properties‬‬ ‫= ‪folderBrowserDialog1.Description‬‬ ‫;"‪"Select a folder for your backups:‬‬ ‫= ‪folderBrowserDialog1.RootFolder‬‬ ‫;‪Environment.SpecialFolder.MyComputer‬‬ ‫;‪folderBrowserDialog1.ShowNewFolderButton = false‬‬ ‫‪// Show the Browse For Folder dialog‬‬ ‫== )(‪if (folderBrowserDialog1.ShowDialog‬‬ ‫)‪DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the selected folder‬‬ ‫;‪txtFile.Text = folderBrowserDialog1.SelectedPath‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬ﺗﻤﺎم ﻛﺪ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻣﺘﺤﺎن ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪ ،‬در ﻧـﻮار اﺑـﺰار روي دﻛﻤـﻪ ‪ Start‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (6‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻓـﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪ‪ ،‬روي دﻛﻤـﻪ ي ‪ Browse‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛـﺎدر ‪Browse For‬‬ ‫‪ Folder‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 17-7‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪17-7‬‬ ‫‪ (7‬ﻓﻮﻟﺪري را در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺧﻮد ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد ﻛـﻪ آدرس ﻛﺎﻣـﻞ‬ ‫ﻓﻮﻟﺪر ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 18-7‬در ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪18-7‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎدر ‪ Browse For Folder‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ ﻇـﺎﻫﺮ آن ﺑـﺎ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﻮد‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Description‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﺎرﺑﺮ در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﻛﺎدر ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ‬ ‫‪٢٩٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫رود‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ در اﺑﺘـﺪاي اﻳـﻦ ﻛـﺎدر ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﺑﻌـﺪي‪ ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ RootFolder‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻮﻟﺪر ﭘﻴﺶ ﻓﺮض را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ My Computer‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻮﻟﺪر ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺎدر دراﻳﻮﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ‪ My Computer‬ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ ShowNewFolderButton‬را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ false‬ﻗـﺮار ﻣـﻲ‬ ‫دﻫﻴﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ دﻛﻤﻪ در ﻛﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫‪// Set the FolderBrowserDialog control properties‬‬ ‫= ‪folderBrowserDialog1.Description‬‬ ‫;"‪"Select a folder for your backups:‬‬ ‫= ‪folderBrowserDialog1.RootFolder‬‬ ‫;‪Environment.SpecialFolder.MyComputer‬‬ ‫;‪folderBrowserDialog1.ShowNewFolderButton = false‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻛﺎدر اي را ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ‪ ShowDialog‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﻮر ‪ if‬ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده اﺳﺖ و ﻳﺎ روي دﻛﻤﻪ ‪:Cancel‬‬ ‫‪// Show the Browse For Folder dialog‬‬ ‫== )(‪if (folderBrowserDialog1.ShowDialog‬‬ ‫)‪DialogResult.OK‬‬ ‫{‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬آدرس ﻓﻮﻟﺪر اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ را ﻛﻪ در ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ SelectedPath‬ﻗـﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ در ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪// Display the selected folder‬‬ ‫;‪txtFile.Text = folderBrowserDialog1.SelectedPath‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺎدرﻫﺎ را ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻳـﻦ ﻛﺎدرﻫـﺎ ﻋﺒـﺎرت اﻧـﺪ‬ ‫‪،FontDialog‬‬ ‫‪،SaveFileDialog‬‬ ‫‪،OpenFileDialog‬‬ ‫از‪،MessageBox:‬‬ ‫‪ PrintDialog ،ColorDialog‬و ‪ .FolderBrowserDialog‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳـﺪ‪ ،‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﺎدرﻫﺎ راﺑﻄﻬﺎي ﻛﺎرﺑﺮي اﺳﺘﺎﻧﺪارد را ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺣﺮﻓﻪ اي ﺗـﺮ و ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﺎدرﻫﺎ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ آﻧﻬﺎ در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻛﺎدرﻫـﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻛﻼس ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘـﺪﻫﺎ‬ ‫را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارد ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻨﺘﺮل‪ .‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﺎدرﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮي را از ﻧﻮع ﻛﻼس ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻛﺎدر ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ و در ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ از آن‬

‫‪٢٩٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﺎدر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ new‬ﻛﺎدر را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺳﺘﻔﺎده ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﺗـﺎ ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن آزاد ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻤﺘﺮي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼس ‪ MessageBox‬ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻳﻚ ﻛﺎدر ﭘﻴﻐﺎم از آﻳﻜﻮن و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫از ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫از ﻛﻨﺘﺮل ‪ SaveFileDialog‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ FontDialog‬رﻧﮓ و ﻓﻮﻧﺖ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ ColorDialog‬رﻧﮓ ﭘﻴﺶ زﻣﻴﻨﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮم را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ PrintDialog‬ﻣﺘﻨﻲ را ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ FolderBrowserDialog‬ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻓﻮﻟﺪري را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:1‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي ﺳﺎده اي اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و در ﻓﺮم آن ﻳﻚ ‪ TextBox‬و دو ‪ Button‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎي ‪ Button‬را ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﻠﻲ را ﺑﺎز ﻛﺮده‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻨﺪ و آن را ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﺑـﺎز ﻛـﺮدن و ذﺧﻴـﺮه ﻛـﺮدن ﻓﺎﻳـﻞ از ﻛﻼﺳـﻬﺎي‬ ‫‪ OpenFileDialog‬و ‪ SaveFileDialog‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ )ﻧﻪ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي آﻧﻬﺎ(‪.‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ‪ :‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ OpenFileDialog‬و ‪ SaveFileDialog‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از‬ ‫دﺳﺘﻮرات زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;)(‪OpenFileDialog openFileDialog1 = new OpenFileDialog‬‬ ‫;)(‪SaveFileDialog saveFileDialog1 = new SaveFileDialog‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪:2‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺳﺎده ي وﻳﻨـﺪوزي اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Label‬و ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ Button‬ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬در ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬ﻛﺪي را وارد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎدر ‪ Browser For Folder‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﻛﺎدر دﻛﻤﻪ ي‬ ‫‪ Make New Folder‬را ﻧﻴﺰ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻓﻮﻟﺪر ‪ My Documents‬را در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻮﻟﺪر ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻗﺮار‬

‫‪٢٩٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ Browser‬از ﻛـــﻼس‬ ‫‪For‬‬ ‫داده و ﺳـــﭙﺲ ﻛـــﺎدر را ﻧﻤـــﺎﻳﺶ دﻫﻴـــﺪ‪ .‬ﺑـــﺮاي اﺳـــﺘﻔﺎده از ﻛـــﺎدر ‪Folder‬‬ ‫‪ FolderBrowserDialog‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ آدرس اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﻛـﺎرﺑﺮ را در ﻛﻨﺘـﺮل ‪Label‬‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٣٠٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﺟﺰ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮب ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و راﻫﻲ راﺣﺖ و ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑـﻪ ﺗﻤـﺎم ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﻳـﻦ اﻣﻜـﺎن را ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫راﺣﺘﻲ ﺑﻪ اﺑﺰارﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﺪ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎي‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ‪ 1‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎت ﻛﺮدن‪ ،‬ﻛﭙﻲ ﻛﺮدن‪ ،‬و ﻳﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﺑﻴﻦ ﻛﺪ را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﮋوال ‪ C#‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬در ﻃﻲ ﻓﺼﻞ ﻧﺤﻮه ي اﻳﺠـﺎد و ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎ و‬ ‫زﻳﺮﻣﻨﻮ ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬دو ﻧﻮع ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎ در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﺧﻮد دارد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻫﺮ دوي آﻧﻬﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ي اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ي اﻳﺠﺎد زﻳﺮ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫درك وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻳﻚ ﻣﻨﻮ‪:‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ MenuStrip ،‬ﻧﺎم دارد‪ .‬اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫داراي ﭼﻨﺪﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻛﻠﻴﺪي اﺳﺖ‪ .‬اوﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳـﺮﻋﺖ و ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎ و‬ ‫زﻳﺮﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﻨﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺷـﺎﻣﻞ ﺗـﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬ﻛﻠﻴـﺪ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺷﻮرت ﻛﺎت و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ‪:‬‬ ‫ﺣﺘﻤﺎً ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻛﻨﺎر ﻣﻨﻮ ﻫﺎ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Word‬و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺧﻮد وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺼﻮﻳﺮ در ﻛﻨﺎر ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺠﻢ زﻳﺎدي از ﻛﺪ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻛﺮده و ﻳـﺎ‬ ‫از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺷﺨﺺ‪-‬ﺛﺎﻟﺚ‪ 2‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﻳﻚ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Image‬ﻧﻴـﺰ در‬ ‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺗﺼﻮﻳﺮي را ﻣﻌﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ در ﻛﻨﺎر ﻣﻨﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1‬ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻳﺎ ‪ Pop-Up Menu‬ﻣﻨﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ در ﻳﻚ ﻣﺤﺪوده ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪Third-Party Controls‬‬

‫‪2‬‬

‫‪٣٠١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻛﻠﻴﺪ ‪ Alt‬و آن ﻛﻠﻴﺪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻮ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﭘﻴـﺪا ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴـﺪﻫﺎي‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺣﺮف ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻧﺎم ﻣﻨﻮ ﺑﺎ ﻳﻚ زﻳﺮ ﺧﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Alt‬ﻫﻤـﺮاه‬ ‫ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﻨﻮ در ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ ﻓﺸﺎر داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻮي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي‬ ‫ﻣﻜﺎن ﻧﻤﺎ ﺑﻴﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻮرت ﻛﺎت ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﻮرت ﻛﺎت ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻨﻮي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ اي را از آن اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﻮرت ﻛـﺎت ﻫـﺎ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻠﻴﺪ اﺻﻠﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻮرت ﻛﺎت ‪ Ctrl + X‬ﺑﺮاي ﻛﺎت ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺘﻦ‪.‬‬

‫ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ‪:‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ‪ ،‬ﻋﻼﻣﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻋﻜﺲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﻢ اﻛﻨـﻮن‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و ﻳﺎ در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻣﻨﻮي ‪ View‬را از وﻳﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ زﻳـﺮ ﻣﻨـﻮي‬ ‫‪ ToolBars‬ﺑﺮوﻳﺪ‪ ،‬ﻧﺎم ﺗﻤﺎم ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﻨﺎر ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﻳـﻚ ﻋﻼﻣـﺖ‬ ‫ﺗﻴﻚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﺟﻮد اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ در ﻛﻨﺎر ﻳﻚ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮار اﺑﺰار ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 1-8‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻋـﻼوه‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻤﺎم وﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺰ دارد‪ .‬ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺧﻂ اﻓﻘﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫و ﺑﺮاي دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ در ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-8‬‬

‫‪٣٠٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1-8‬ﻣﻨﻮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در زﻣﺎن اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-8‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-8‬‬ ‫در ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬اوﻟﻴﻦ ﻧﻜﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در اﻳﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻣﻨﻮﻳﻲ ﻫﻢ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻮ و ﻳﺎ زﻳﺮ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﻫﺮ زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻗﺒﻠﻲ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻨﺠﺮه ‪:Properties‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻮ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدﻳﺪ و در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي آن ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ Proiperties‬ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي آن‬ ‫ﻣﻨﻮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﻨﺘﺮل دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 3-8‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬را‬ ‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻨﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻮ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي وﻳﻨـﺪوزي اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ Word ،‬و ﻳﺎ ‪ Outlook‬ﺗﻮﺟـﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﺗﻤـﺎم اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻨﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ File‬وﺟﻮد دارد و ﮔﺰﻳﻨﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Exit‬در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد از ﻣﻨﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻨﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﺎﻳﻞ اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮده و ﺣـﺪاﻗﻞ ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Exit‬را در آن ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎت ﻛﺮدن و ﻳﺎ ﻛﭙﻲ ﻛـﺮدن را اﻧﺠـﺎم دﻫـﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﻣﻨـﻮﻳﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ Edit‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ را در آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ MSDN‬ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﻧﺼﺐ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ ،‬ﺑﺨـﺸﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم ‪User Interface‬‬ ‫‪ Design and Development‬وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﻴﺎري را راﺟﻊ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻃﻼع در ﻣﻮرد ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻃﺮاﺣﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد راﺑﻄﻬﺎي ﻛﺎرﺑﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ آن ﺑﺨﺶ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي ﺑﺎﺷﺪ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮان ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺣﺴﺎس راﺣﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺧﻮد ﺑﺎ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ و‬ ‫ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ را از اﺑﺘﺪا ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻮاره در ﻣﻨﻮي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارﻧـﺪ ﻛـﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬

‫‪٣٠٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ آﻧﻬﺎ را در ﭼﻨﺪ ﻣﻨﻮي ﺧﺎص در ﺑﻴﻦ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻣـﺎ ﻫﻤـﻮاره ﻗـﺮار دادن ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﻳﻚ ﻣﻨﻮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ زودﺗﺮ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﺷﻨﺎ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-8‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﻮ اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛـﺮد ﻛـﻪ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬دو ﻧﻮار اﺑﺰار و دو ‪ TextBox‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻮار ﻣﻨـﻮ ﺷـﺎﻣﻞ ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎي ‪ Tools ،View ،Edit ،File‬و‬ ‫‪ Help‬و ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ و زﻳﺮ ﻣﻨﻮ در ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻤـﺎم وﻳﮋﮔـﻲ ﻫـﺎي ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎ را در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ آن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و در ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫اول ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪:‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‬

‫‪٣٠٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (1‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ File New Project‬را از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫در ﻛـﺎدر ‪ New Project‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Windows Application‬را از ﻗـﺴﻤﺖ ‪Templates‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و در ﻛﺎدر ‪ Name‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Menus‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬روي ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Size‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 300;168‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ StartPosition‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ CenterScreen‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Menu Demo‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬را در ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ در ﺑـﺎﻻي‬ ‫ﻓﺮم ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻛﺎدر ﻣﺤﺎوره اي‬ ‫ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (4‬در ﻗﺴﻤﺖ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﻃﺮاﺣـﻲ روي ﻛﻨﺘـﺮل ‪ menuStrip1‬ﻛﻠﻴـﻚ راﺳـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ و از ﻣﻨـﻮي ﻓﺮﻋـﻲ ﺑـﺎز ﺷـﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Insert Standard Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﻨﻮي اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﻧﻮار ﻣﻨﻮي ﺑﺎﻻي ﻓﺮم‬ ‫ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫‪ (5‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 4-8‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮓ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﻨﻮي ‪ Help‬وﺟـﻮد دارد ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻗـﺴﻤﺖ‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-8‬‬ ‫ﻧﻮار ﻣﻨﻮي ﺑـﺎﻻي ﺻـﻔﺤﻪ را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬روي دﻛﻤـﻪ … در ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Items‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎدر ‪ Items Collection Editor‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎدر روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎم ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﻨﻮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدﻳﻢ ﻫﻤﺎﻫﻨـﮓ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻧـﺎم آن را ﺑـﻪ‬ ‫‪ viewToolStripMenuItem‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻪ ‪ &View‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ & ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻛﻠﻴﺪ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﺣﺮﻓﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ آن ﺣﺮف ﺑـﺎ ﻛﻠﻴـﺪ ‪ Alt‬ﺑـﻪ آن ﻣﻨـﻮ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺖ‪ .‬در ﻣﻨﻮﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﺎراﻛﺘﺮ & ﻗﺒﻞ از ﺣﺮف ‪ V‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻃـﻮل اﺟـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي ‪ Alt + V‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٠٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪(6‬‬

‫‪(7‬‬

‫‪(8‬‬

‫‪(9‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻴﻦ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ‪ Edit‬و ‪ Tools‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻨﻮي ‪ View‬را در ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي ﻓﻠﺶ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻟﻴﺴﺖ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻨﻮي ‪ View‬در ﻣﻜﺎن درﺳـﺖ ﺧـﻮد ﻗـﺮار‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل از ﺑﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DropDownItems‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ي … در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫آن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺗﺤﺖ ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﻨﻮ ﺗﺤﺖ ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷـﻮد و آن ﻫـﻢ ﻣﻨـﻮي ‪ ToolBars‬ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Items Collection Editor‬دوم‪ ،‬روي دﻛﻤـﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻣﻨـﻮي‬ ‫دﻳﮕﺮي اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺪدا ﺑﺮاي ﺳﺎزﮔﺎري ﻧﺎم ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪ ،‬ﻧـﺎم آن را ﺑـﻪ ‪toolbarToolStripMenuItem‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ &Toolbars‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ دو زﻳﺮ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DropDownItems‬را در‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ … ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬دﻳﮕﺮي ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ زﻳﺮ ﻣﻨﻮ ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳـﺪ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻧﺎم اﻳﻦ ﻣﻨﻮ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ mainToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪&Main‬‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Main‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﻨﺎر اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻋﻼﻣﺘﻲ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Checked‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻨﻮ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ در ﻛﻨﺎر آن ﻗـﺮار ﺑﮕﻴـﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ CheckOnClick‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺎرﺑﺮ روي اﻳﻦ ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ ﻛﻨﺎر آن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﻳﺎ ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫زﻳﺮ ﻣﻨﻮي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﻨﻮي ‪ Formatting‬اﺳـﺖ‪ .‬روي دﻛﻤـﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴـــﺪ ﺗـــﺎ زﻳـــﺮ ﻣﻨـــﻮي ﺟﺪﻳـــﺪي ﺑـــﻪ اﻳـــﻦ ﻗـــﺴﻤﺖ اﺿـــﺎﻓﻪ ﺷـــﻮد‪ .‬ﺳـــﭙﺲ ﺧﺎﺻـــﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـــﻪ‬ ‫‪ formattingToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ ‪&Formatting‬‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ زﻳﺮ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛـﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Checked‬آن را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ CheckedOnClick‬را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ روي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮد‪ ،‬ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ در ﻛﻨﺎر آن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه و ﻳﺎ از ﻛﻨﺎر آن ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬در ﺗﻤﺎم ﻛﺎدرﻫﺎي ‪ Items Collection Editor‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم آﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و در ﻣﻨﻮي ‪ View‬روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Toolbars‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﻨﻮﻳﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪5-8‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ ﺧﻮد را ﻛﺮده اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ را از اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﺗﻜﺮاري و ﺧﺴﺘﻪ ﻛﻨﻨﺪه رﻫﺎ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜـﻲ از اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻮارد اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪاردي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬

‫‪٣٠٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ Insert Standard Items‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮي روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻣﻨﻮي ‪ View‬را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬و زﻳﺮﻣﻨﻮ ﻫـﺎي‬ ‫‪ Main‬و ‪ Formatting‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪5-8‬‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ و ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي آن ﻣﻲ روﻳﻢ‪ .‬ﻣﻨﻮ ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در ﺑﺨـﺶ ﻗﺒﻠـﻲ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪن و ﻳﺎ ﻧﺸﺪن اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ را ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دو ‪ TextBox‬ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻳﻜﻲ از آن را ﻛﺎت و ﻳﺎ ﻛﭙﻲ ﻛـﺮده و‬ ‫در دﻳﮕﺮي ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ و ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‬ ‫‪ (1‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ دو ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ToolStrip‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑـﺰار‬ ‫را ﺑﻪ ‪ tspFormatting‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ ﻃـﻮر ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض در‬ ‫ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Visible‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ false‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬در اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ ﺳﻪ دﻛﻤﻪ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺑﻴﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت آن‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ي‬ ‫… ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠــﺮه ‪ Items Collection Editor‬روي دﻛﻤــﻪ ي ‪ Add‬ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨﻴــﺪ ﺗــﺎ ﻳــﻚ ﻛﻨﺘــﺮل‬ ‫‪ Button‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﺎم و دﻳﮕﺮ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺪﻫﻴﺪ‪ ،‬زﻳـﺮا ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ از آن در ﻛﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ Image‬ﻗـﺮار داده و ﺳـﭙﺲ‬ ‫روي دﻛﻤﻪ … در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Select Resource‬روي دﻛﻤﻪ ‪ Imports‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ آدرس زﻳﺮ ﺑﺮوﻳﺪ‪:‬‬ ‫\‪C:\Program Files\Microsoft Visual Studio 8\Common7‬‬ ‫‪٣٠٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬

‫‪(5‬‬ ‫‪(6‬‬

‫‪(7‬‬ ‫‪(8‬‬

‫\‪VS2005ImageLibrary\Bitmaps\Commands\highColor‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﻮﻟﺪر‪ ،‬ﻓﺎﻳـﻞ ‪ AlignTableCellMiddleLeftJustHS.bmp‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛـﺮده و روي‬ ‫دﻛﻤﻪ ‪ Open‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Select Resource‬روي ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Items Collection Editor‬ﺑـﺎر دﻳﮕـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﻮار اﺑﺰار اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ Image‬ﻗـﺮار داده و‬ ‫ﺳــﭙﺲ ﻓﺎﻳــﻞ ‪ AlignTableCellMiddleCenterHS.bmp‬از آدرس ﻗﺒﻠــﻲ را ﺑــﺮاي ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬ ‫‪ Image‬آن ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﻮار اﺑﺰار اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ DisplayStyle‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ Image‬ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ دﻛﻤـﻪ‪ ،‬ﻓﺎﻳـﻞ ‪ AlignTableCellMiddleRightHS.bmp‬را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺗـﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﻧﻮار اﺑﺰار دوم را ﺑﻪ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ tspMain‬ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮار اﺑﺰار ﻗﺒﻠﻲ در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻳﻦ ﻧـﻮار اﺑـﺰار ﺷـﺎﻣﻞ‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ tspMain‬در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﺮده و از ﻣﻨـﻮي‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Insert Standard Items‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Panel‬از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Dock‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Fill‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﻓـﺮم‬ ‫را درﺑﺮ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫دو ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬روي ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﻣﻘﺪار ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻐﻴـﺮي ﻧﺪﻫﻴـﺪ‪ .‬ﻣﻜـﺎن و اﻧـﺪازه اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﻨﻲ را در آن ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﻓﺮم ﻛﺎﻣـﻞ ﺷـﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 6-8‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺮم ﻧﻮار اﺑﺰار دوم ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Visible‬آن ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫ﺑﺎ ‪ false‬ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-8‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ ToolStrip‬در ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ي ﻣﺠﺪد آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪Text‬‬ ‫‪ Editor‬را ﻛﻪ در آن ﻓﺼﻞ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺮدﻳﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛﻨﺘـﺮل ‪ ToolStrip‬ﻧﻴـﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻛﻨﺘـﺮل ‪MenuStrip‬‬ ‫داراي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Insert Standard Items‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻧـﻮار اﺑـﺰار‪ ،‬ﺣﺠـﻢ زﻳـﺎدي از‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎي ﺗﻜﺮاري را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪون ﺷﻚ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن دﻛﻤﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻳـﻚ‬

‫‪٣٠٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻮار اﺑـﺰار اﺳـﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ ﺑﻌـﺪ از اﻳﻨﻜـﻪ اﻳـﻦ دﻛﻤـﻪ ﻫـﺎ در ﻧـﻮار اﺑـﺰار ﻗـﺮار داده ﺷـﺪ‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Collection Editor‬ﻣﻜﺎن آﻧﻬﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ داده و ﻳﺎ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Formatting‬دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد زﻳﺮا ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Visible‬آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ False‬ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﺎﻳﺪ روي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪Items‬‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﺑﺮاي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را در ﻓﺮم ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ آﻧﻬﺎ را ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎ را ﻣـﻲ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم آن ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Main‬را ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﻨﻮي ‪File‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم رﻓﺘﻪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ New‬را از ﻣﻨـﻮي ‪ File‬اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Properties‬ﺑﺮوﻳﺪ و روي آﻳﻜﻮن ‪ Events‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ روﻳﺪادﻫﺎي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ از ﻣﻨﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ روﻳﺪادﻫﺎ‪ ،‬روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ آن اﻳﺠـﺎد ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void newToolStripMenuItem_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Clear the text boxes‬‬ ‫;‪textBox1.Text = string.Empty‬‬ ‫;‪textBox2.Text = string.Empty‬‬ ‫‪// Set focus to the first text box‬‬ ‫;)(‪textBox1.Focus‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻛﻤﻪ ‪ New‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Main‬ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫دﻛﻤﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم رﻓﺘﻪ و دﻛﻤﻪ ‪ New‬را از ﻧﻮار اﺑﺰار اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ از ﻟﻴﺴﺖ روﻳـﺪادﻫﺎي اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل در‬ ‫ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن اﻳﺠـﺎد ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮدن ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ New‬در ﻣﻨﻮي ‪ ،File‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void newToolStripButton_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call the newToolStripMenuItem_Click method‬‬ ‫;)‪newToolStripButton_Click(sender, e‬‬

‫‪٣٠٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫‪ (3‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻳﻚ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ exitToolStripmenuItem‬در ﻣﻨـﻮي ‪File‬‬ ‫را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void exitToolStripMenuItem_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Colse the form and exit‬‬ ‫;)(‪Application.Exit‬‬ ‫}‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ New‬ﻛﺎﻣﻼً واﺿﺢ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬ﻫﺎ را ﭘﺎك ﻛﺮده و ﻓﻮﻛﻮس را ﺑﻪ ‪ TextBox‬اول اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻴﻢ ﺗﺎ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺘﻨـﻲ را وارد‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﺎك ﻛﺮدن ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻛـﺎﻓﻲ اﺳـﺖ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آﻧﻬـﺎ را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Empty‬از ﻛﻼس ‪ String‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Clear the text boxes‬‬ ‫;‪textBox1.Text = string.Empty‬‬ ‫;‪textBox2.Text = string.Empty‬‬ ‫‪// Set focus to the first text box‬‬ ‫;)(‪textBox1.Focus‬‬ ‫دﻛﻤﻪ ي ‪ New‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻤﻞ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺪ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ از‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘـﺪي ﻣﺠـﺰا ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﺑﻨﻮﻳـﺴﻴﺪ و اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ را در ﻣﺘـﺪﻫﺎي‬ ‫‪ newToolStripButton_Click‬و ‪ newToolStripMenuItem_Click‬ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫روش ﺑﻬﺘﺮي ﻫﻢ وﺟﻮد دارد و اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ را در ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﻛﺮد و در ﻣﺘﺪ دﻳﮕﺮ آن‬ ‫زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮد‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛـﺎر را در ﻣﺘـﺪ ‪ newToolStripMenuItem_Click‬ﻗـﺮار‬ ‫دادﻳﻢ و در زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ newToolStripButton_Click‬آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜـﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي ﻫـﺮ‬ ‫دوي اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻳﻜﺴﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ اول‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺘﺪ دوم اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Call the newToolStripMenuItem_Click method‬‬ ‫;)‪newToolStripButton_Click(sender, e‬‬ ‫ﺣﺎل ﭼﻪ از دﻛﻤﻪ ‪ New‬در ﻧﻮار اﺑﺰار اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﭼﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ New‬از ﻣﻨﻮي ﻓﺎﻳﻞ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ اي درﻳﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٣١٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ‪ Exit‬از ﻣﻨﻮي ‪ File‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪي را ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛـﺎر ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از ﻣﺘـﺪ ‪ Exit‬در‬ ‫ﻛﻼس ‪ Application‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﻲ ﺑﻨﺪد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آن را آزاد ﻛـﺮده و ﺑـﻪ‬ ‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪// Colse the form and exit‬‬ ‫;)(‪Application.Exit‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ File‬و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ آن در ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬ﻣﻲ روﻳﻢ ﺗـﺎ ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي آن را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﻨﻮ ‪Edit‬‬ ‫‪ (1‬اوﻟﻴﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻣﻨﻮي ‪ ،Edit‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ و‬ ‫روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬در ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳـﺮ را‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void undoToolStripMenuItem_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫‪// Undo the last operation‬‬ ‫;)(‪objTextBox.Undo‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬از اﻳﻦ ﻣﻨﻮ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬را از ﻣﻨـﻮي‬ ‫‪ Edit‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ زﻳـﺮ‬ ‫را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void cutToolStripMenuItem_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫‪// Copy the text to the clipboard and clear the field‬‬ ‫;)(‪objTextBox.Cut‬‬ ‫}‬

‫‪٣١١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮار اﺑﺰار در ﻗـﺴﻤﺖ‬.‫ در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﺳﺖ‬Cut ‫( ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻛﻤﻪ‬3 .‫ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠـﺎد ﺷـﻮد‬Cut ‫ دﻛﻤﻪ ي‬،‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‬ .‫ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬cutToolStripMenuItem_Click ‫ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬،‫ﺳﭙﺲ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‬ private void cutToolStripButton_Click(object sender, EventArgs e) { // Call the cutToolStripMenuItem_Click procedure cutToolStripMenuItem_Click(sender, e); } ‫ ﺑـﺎ دو ﺑـﺎر‬.‫ اﺳـﺖ‬Cut ‫ ﻛﺪ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬.‫ اﺳﺖ‬Copy ‫ ﮔﺰﻳﻨﻪ‬،Edit ‫( ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻌﺪي در ﻣﻨﻮي‬4 :‫ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬،‫ﻛﻠﻴﻚ روي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‬ private void copyToolStripMenuItem_Click(object sender, EventArgs e) { // Declare a TextBox object and // set it to the ActiveControl TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl; // Copy the text to the clipboard objTextBox.Copy(); } ‫ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر‬.‫ در ﻧﻮار اﺑﺰار را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و در آن ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻠﻲ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬Copy ‫( ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ي‬5 :‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ private void copyToolStripButton_Click(object sender, EventArgs e) { // Call the copyToolStripMenuItem_Click procedure copyToolStripMenuItem_Click(sender, e); } .‫ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬،‫ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده‬Paste ‫ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي‬Edit ‫( ﺣﺎل ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و از ﻣﻨﻮي‬6 :‫ ﻛﺪ زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‬،‫در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‬ private void pasteToolStripMenuItem_Click(object sender, EventArgs e) { // Declare a TextBox object and // set it to the ActiveControl TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl;

٣١٢

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Copy the data from the clipboard to the textbox‬‬ ‫;)(‪objTextBox.Paste‬‬ ‫}‬ ‫‪ (7‬ﺑﺮاي ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ي ‪ Paste‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫ﺑﺎ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ روي دﻛﻤﻪ ‪ Paste‬در ﻧﻮار اﺑﺰار‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛـﺪ زﻳـﺮ را در آن وارد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void pasteToolStripButton_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call the pasteToolStripButton_Click procedure‬‬ ‫;)‪pasteToolStripButton_Click(sender, e‬‬ ‫}‬ ‫‪ (8‬آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ‪ Select All‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﮔﺰﻳﻨـﻪ ﺑـﺎ دو ﺑـﺎر‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ روي آن‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void selectAllToolStripMenuItem_Click(object‬‬ ‫‪sender,‬‬ ‫‪EventArgs‬‬ ‫)‪e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫‪// Select all text‬‬ ‫;)(‪objTextBox.SelectAll‬‬ ‫}‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬را ﺑﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬ﺷﺮوع ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ در ﻓﺮم ﺧﻮد دو ‪ TextBox‬دارﻳﻢ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮي‬ ‫ﺑﻔﻬﻤﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺪام ‪ TextBox‬در ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﺎ از ﻳﻚ روش ﻛﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ دو ‪ TextBox‬ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ از روﺷﻲ ﻛﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ دو ‪ TextBox‬ﺑﻪ ﻛﺎر رود‪.‬‬ ‫ﺑــﺮاي اﻳﻨﻜــﻪ ﺑــﻪ ﻛﻨﺘﺮﻟــﻲ ﻛــﻪ ﻫــﻢ اﻛﻨــﻮن در ﻓــﺮم اﻧﺘﺨــﺎب ﺷــﺪه اﺳــﺖ دﺳﺘﺮﺳــﻲ داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻴﻢ‪ ،‬ﻣــﻲ ﺗــﻮاﻧﻴﻢ از ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬ ‫‪ ActiveControl‬در ﻓﺮم اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ )ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑـﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي ﻓـﺮم از‬ ‫ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ this‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ(‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﺷﻴﺊ اي را از ﻧﻮع ‪ Control‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از آن در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آن را ﺑﻪ ﻧﻮع ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﻣﺎن اﺳﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻓﺮم ﻓﻘﻂ دو ﻛﻨﺘﺮل وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ‬ ‫ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان ﻛﻨﺘــﺮل ﻓﻌــﺎل ﺑﺎﺷــﻨﺪ و ﻫــﺮ دوي آﻧﻬــﺎ ﻧﻴــﺰ از ﻧــﻮع ‪ TextBox‬ﻫــﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘــﺲ ﻛﻨﺘﺮﻟــﻲ ﻛــﻪ ﺑــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬ ‫‪ ActiveControl‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺘﻤﺎً ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛـﻼس ‪ TextBox‬ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﻮد‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷـﻴﺊ‬

‫‪٣١٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺟﺪﻳﺪي از ﻧﻮع ‪ TextBox‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ را ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ActiveControl‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻮع‪،‬‬ ‫در آن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﻪ ‪ TextBox‬ﻛﻪ در ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻟﻐﻮ آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻤﻞ آن ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻣﺘﺪ ‪ Undo‬را در آن‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻛﻪ ﻋﻀﻮي از ﻛﻼس ‪ TextBox‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮي را ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ در آن ‪ TextBox‬اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻛﺮده اﺳﺖ را ﻟﻐﻮ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪// Undo the last operation‬‬ ‫;)(‪objTextBox.Undo‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ActiveControl‬ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺑﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﻓﻘـﻂ دو ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬در ﻓـﺮم‬ ‫ﻗﺮار داﺷﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺪون ﻧﮕﺮاﻧﻲ از ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﺧﻄﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑـﻪ ﺷـﻴﺊ اي از ﻛـﻼس‬ ‫‪ TextBox‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻫـﺎي ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮﻧﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ وﺟـﻮد دارﻧـﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﺎرﺑﺮ ﻳـﻚ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ Button‬را اﻧﺘﺨــﺎب ﻛــﺮده و ﺳــﭙﺲ روي ﮔﺰﻳﻨــﻪ ي ‪ Undo‬ﻛﻠﻴــﻚ ﻛﻨــﺪ‪ .‬در اﻳــﻦ ﺻــﻮرت ﻣﻘــﺪار ﺑﺮﮔــﺸﺘﻲ ﺗﻮﺳــﻂ ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬ ‫‪ ActiveControl‬از ﻧﻮع ‪ TextBox‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﺑﻪ ‪ TextBox‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺧﻄﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻛﻨﺘﺮل ﻓﻌﺎل در ﻳﻚ ﻓﺮم ﺑﺎﻳﺪ از روﺷﻬﺎي دﻳﮕﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻓـﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌـﺪي ﺑـﺎ آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻌﺪي در ﻣﻨﻮي ‪ ،Edit‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﺎت ﻛـﺮدن ﻣـﺘﻦ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﻛﻨﺘـﺮل ﻓﻌـﺎل در ﻓـﺮم‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ از روش ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﻓﻌﺎل در ﻓﺮم و ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﺑﻪ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ ،TextBox‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻣﺘﺪ‪ Cut‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ ﻳﻜـﻲ از‬ ‫ﻋﻀﻮ ﻫﺎي ﻛﻼس ‪ TextBox‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻛﺎدر را از آن ﭘﺎك ﻛﺮده و در داﺧﻞ ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪:‬‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫‪// Copy the text to the clipboard and clear the field‬‬ ‫;)(‪objTextBox.Cut‬‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻛﻤﻪ ي ‪ Cut‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ از اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻣﺘﺪي را ﻛﻪ ﺑﺮاي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ ﻧﻮﺷﺘﻴﻢ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪private void cutToolStripButton_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call the cutToolStripMenuItem_Click procedure‬‬ ‫;)‪cutToolStripMenuItem_Click(sender, e‬‬

‫‪٣١٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Copy‬ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻓﻌﺎل در ﻓﺮم را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده و ﺑﻌـﺪ از ﺗﺒـﺪﻳﻞ آن ﺑـﻪ‬ ‫ﺷﻴﺊ اي از ﻧﻮع ‪ ،TextBox‬ﻣﺘﺪ ‪ Copy‬آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺘﺪ ‪ Copy‬ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﻛﻼس ‪ TextBox‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﭙﻲ از‬ ‫ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻛﺎدر را در ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫‪// Copy the text to the clipboard‬‬ ‫;)(‪objTextBox.Copy‬‬ ‫ﺑﺮاي روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ دﻛﻤﻪ ي ‪ Copy‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻫﻢ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻠﻲ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪private void copyToolStripButton_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call the copyToolStripMenuItem_Click procedure‬‬ ‫;)‪copyToolStripMenuItem_Click(sender, e‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Paste‬از ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دﻛﻤﻪ ي ‪ Paste‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻫﻢ ﻣـﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ از‬ ‫روﺷﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻮارد ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Select All‬در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺘـﺪ ‪ SelectAll‬ﻛـﻪ ﻋـﻀﻮي از ﻛـﻼس ‪ TextBox‬اﺳـﺖ را‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫‪// Select all text‬‬ ‫;)(‪objTextBox.SelectAll‬‬

‫ﻛﺪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻨﻮي ‪ View‬و ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ‪ File‬و ‪ Edit‬و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﻣﻲ رﺳﺪ ﺗﺎ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ آن‬ ‫را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪View‬‬

‫‪٣١٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (1‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Main‬را از زﻳﺮ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه ‪ ،Properties‬روي روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ در ﻟﻴﺴﺖ روﻳﺪادﻫﺎي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ ﻣﺘـﺪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void mainToolStripMenuItem_Click(object sender,‬‬ ‫)‪EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Toggle the visibility of the Main toolbar‬‬ ‫‪// based on this menu item's Checked property‬‬ ‫)‪if (mainToolStripMenuItem.Checked‬‬ ‫{‬ ‫;‪tspMain.Visible = true‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫;‪tspMain.Visible = false‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮاي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Formatting‬از اﻳﻦ زﻳﺮﻣﻨﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﺪي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ دو ﺑـﺎر‬ ‫ﻛﻠﻴﻚ روي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void formattingToolStripMenuItem_Click‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Toggle the visibility of the Main toolbar‬‬ ‫‪// based on this menu item's Checked property‬‬ ‫= ‪spFormatting.Visible‬‬ ‫;‪formattingToolStripMenuItem.Checked‬‬ ‫}‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Main‬از زﻳﺮ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Checked‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ True‬و ﻳﺎ ‪ False‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ در ﻛﻨﺎر آن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﻼﻣـﺖ از ﻛﻨـﺎر آن ﺑﺮداﺷـﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻛﺪي را وارد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺧﻮرده ﺑـﻮد )ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Checked‬آن‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬ﺑﻮد( ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Main‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد )ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Visible‬آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﺷﻮد(‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮار اﺑﺰار ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪// Toggle the visibility of the Main toolbar‬‬ ‫‪// based on this menu item's Checked property‬‬ ‫)‪if (mainToolStripMenuItem.Checked‬‬

‫‪٣١٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫;‪tspMain.Visible = true‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫;‪tspMain.Visible = false‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ در ﺷﺮط دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ از ﻋﺒﺎرت‬ ‫‪mainToolStripMenuItem.Check == true‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ if‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ true‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺳـﺘﻮرات داﺧـﻞ ﺑـﻼك ‪if‬‬ ‫اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺧﻮد ﺧﺎﺻﻴﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﻮر ‪ if‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬اﮔـﺮ ﻣﻘـﺪار ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ true‬ﺑﻮد‪ ،‬دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺑﻼك ‪ if‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت دﺳﺘﻮرات داﺧﻞ ﺑﻼك ‪ else‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑـﺮاي ﮔﺰﻳﻨــﻪ ‪ Formatting‬ﻧﻴـﺰ ﻣــﻲ ﺗــﻮاﻧﻴﻢ از ﻫﻤـﺎن روش اﺳــﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ ﺗــﺎ ﻣﻘــﺪار ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Visible‬ﻧــﻮار اﺑــﺰار‬ ‫‪ Formatting‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن و ﻳﺎ ﻧﺸﺪن اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ روش ﺑﻬﺘﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳـﻦ ﻛـﺪ وﺟـﻮد‬ ‫دارد و اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Checked‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Visible‬ﻧﻮار اﺑﺰار ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺮط ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ‪ if‬ﻧﻴﺴﺖ و ﻫﻤﺎن ﻛﺪ ﻗﺒﻠﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﻳـﻚ ﺧـﻂ ﭘﻴـﺎده ﺳـﺎزي‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ روش ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش ﻗﺒﻠﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ ﺑﻮدن‪ ،‬از ﺳﺮﻋﺖ اﺟﺮاي ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﺗﻔـﺎوت‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ اﻳﻦ روش در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﭼﻨﺪان ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ واﻗﻊ ﻧﺸﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺣﺠﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻳﺎد ﺷﻮد اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫از اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Toggle the visibility of the Main toolbar‬‬ ‫‪// based on this menu item's Checked property‬‬ ‫= ‪spFormatting.Visible‬‬ ‫;‪formattingToolStripMenuItem.Checked‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪:‬‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺴﺖ ﻛﺮدن ﻣﺪاوم ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد آن ﻧﻴـﺰ ﻣﻬﻤﺘـﺮ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻄﺎﻫﺎي آن را ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اي ﭘﺎﻳﺪار ﺗﺮ و ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﺎدي آن را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪارﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وارد ﻛﻨﺪ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ و رﻓﺘﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در آن ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴـﺪ در ﺣـﺎل‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎرﺑﺮ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳـﻚ ﻓـﺮم درﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ و در ﻳـﻚ ﺟـﺪول در ﺑﺎﻧـﻚ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮب و ﭘﺎﻳﺪار‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎرﺑﺮ را ﺑﺮاي ذﺧﻴـﺮه ﺷـﺪن ﺑـﻪ ﺑﺎﻧـﻚ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﺑﻔﺮﺳـﺘﺪ‪،‬‬ ‫ﺻﺤﺖ ﻧﻮع داده اي ﺗﻤﺎم آﻧﻬﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺳﻦ ﻛﺎرﺑﺮ را در ﺟﺪول ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻤـﺎً‬ ‫ﻣﻘﺪار وارد ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺪدي ﺑﺎﺷﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺘﻨﻲ را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ وارد ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫از اﻳﺠﺎد ﺧﻄﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺗﻮﻗﻒ اﺟﺮا آن ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪٣١٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻣﺘﺤﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫‪ (1‬ﺣﺎل ﻛﻪ راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻛﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي آن را ﻧﻴﺰ وارد ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر روي دﻛﻤﻪ ‪ Start‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮم اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 7-8‬ﻓﻘﻂ ﻳﻜﻲ از ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-8‬‬ ‫‪(2‬‬

‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬

‫‪(5‬‬

‫از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﻣﻨﻮي ‪ View‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ‬ ‫زﻳﺮﻣﻨﻮ دو ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Main‬و ‪ Formatting‬وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﮔﺰﻳﻨﻪ اول ﻳـﻚ ﻋﻼﻣـﺖ ﺗﻴـﻚ ﻗـﺮار دارد‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار در ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ‪ .‬روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪Formatting‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Formatting‬ﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰار‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ در ﻓﺮم ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻻزم ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺣﺮﻛـﺖ ﻛﺮدﻧـﺪ‪.‬‬ ‫دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Panel‬در ﻓـﺮم ﻗـﺮار داده و ﺑﻌـﺪ از ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Dock‬آن ﺑـﺎ ﻣﻘـﺪار‬ ‫‪ ،Fill‬دو ‪ TextBox‬را در آن ﻗﺮار دادﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ در ﺻـﻮرت ﻟـﺰوم در ﻓـﺮم‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Panel‬را از ﻓﺮم ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ TextBox‬را در ﺧـﻮد ﻓـﺮم ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ ،‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ ،Formatting‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬اول روي ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Main‬ﻗﺮار ﺧﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ Main‬ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل اﮔﺮ ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ زﻳﺮ ﻣﻨﻮي ‪ Toolbars‬در ﻣﻨﻮي ‪ View‬ﺑﺮوﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در ﻛﻨـﺎر ﻫـﺮ دو ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫ﻫﺎي ‪ Main‬و ‪ Formatting‬ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿـﺮ ﻫـﺮ دوي‬ ‫اﻳﻦ ﻧﻮار اﺑﺰارﻫﺎ در ﺣﺎل ﻧﻤﺎﻳﺶ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺘﻨﻲ را در ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬اول وارد ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Select All‬را از ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛـﻪ ﺗﻤـﺎم ﻣـﺘﻦ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه در آن‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺘﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ‪ TextBox‬اول را در ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد ﻛﭙﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻣـﺎوس روي دﻛﻤـﻪ‬ ‫ي ‪ Copy‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Copy‬را از ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻜﺎن ﻧﻤﺎ را در ‪ TextBox‬دوم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Paste‬در ﻧﻮار اﺑﺰار ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ از ﻧﻮار ﻣﻨـﻮ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Edit Paste‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ‪ TextBox‬اول‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ‬ ‫‪ 8-8‬در ‪ TextBox‬دوم ﻧﻴﺰ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٣١٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-8‬‬ ‫‪(6‬‬

‫‪(7‬‬

‫‪(8‬‬

‫‪(9‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬اول را اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده و ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Edit Undo‬را از ﻧـﻮار ﻣﻨـﻮ اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ ﻟﻐﻮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ اﻧﺘﺨـﺎب‬ ‫اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ در ‪ TextBox‬دوم وارد ﻛﺮده اﻳﺪ ﭘﺎك ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ وﻳﻨﺪوز ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻳﻚ ﻛﻨﺘـﺮل را‬ ‫ﺑﺮاي ﻟﻐﻮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ‪ TextBox‬اول را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻳﺪ روي ﮔﺰﻳﻨـﻪ‬ ‫‪ Undo‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻟﻐﻮ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ اي ﻛﻪ در ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﻨـﻲ را در ‪ TextBox‬اول‬ ‫وارد ﻛﺮده و ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Edit Select All‬از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﺗﻤﺎم آن را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫روي دﻛﻤﻪ ‪ Cut‬در ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Edit Cut‬از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻛﻨﺘـﺮل را از‬ ‫آن ﺣﺬف ﻛﺮده و در ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻜﺎن ﻧﻤﺎ را در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ‪ TextBox‬دوم ﺑﺮده و ﺑﺎ ﻓـﺸﺎر‬ ‫دادن ﺷﻮرت ﻛﺎت ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ ،(Ctrl+V) Paste‬ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد را در اﻳﻦ ‪ TextBox‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻲ ﻛﺪ‪،‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﺎي ‪ Copy ،Cut‬و ‪ Paste‬را در اﻳـﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳﻨﺪوزي اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ‪ File‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ New‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻫﺮ دو ‪ TextBox‬ﭘﺎك ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﭘﺲ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛـﺮدن‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Exit‬از ﻣﻨـﻮي ‪File‬‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﺧﺮوج از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬روي ﻳﻜﻲ از ‪ TextBox‬ﻫﺎ ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺷـﻜﻞ‬ ‫‪ 9-8‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮاي اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن آن ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ و ﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﺗﻮﺳﻂ وﻳﻨﺪوز ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬روﺷﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺣﺬف اﻳﻦ ﻣﻨﻮ و ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫ﻣﻨﻮي ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺧﻮدﺗﺎن در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪٣١٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪9-8‬‬ ‫‪ (10‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﺧﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ File Exit‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎرج‬ ‫ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‪:‬‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‪ 1‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﺎرﺑﺮ روي ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل و ﻳﺎ روي ﻳﻚ ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ دﻫـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ راﺣﺘـﻲ و ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬ﺑﺮاي وﻳﺮاﻳﺶ ﻣﺘﻦ درون ﻳﻚ ‪ ،TextBox‬دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ در دﻳﮕـﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي‬ ‫وﻳﻨﺪوزي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬اﮔﺮ در ﻓﺮم ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي آن ﻛﻠﻴﻚ راﺳـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ ﻣﻨـﻮي‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد ﻓﺮم ﺗﻔﺎوت دارد‪.‬‬ ‫وﻳﻨﺪوز ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ‪ TextBox‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻛﺎرﻫﺎي‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Copy ،Cut‬و ﻳﺎ ‪ Paste‬را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﻨﻮ را ﺑﺎ ﻫﺮ ﻣﻨﻮي دﻳﮕﺮي ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ‪ TextBox‬ﻫﺎ را ﻛﭙﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﺟﺎزه دﻫﻴـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﻛﺎت ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻨﻮي ﺟﺪﻳﺪي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و از آن ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﻨـﻮي ﻓﺮﻋـﻲ در ﻛﻨﺘـﺮل ﻫـﺎي ‪TextBox‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬را ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﻨﺘﺮل ‪ ContextMenuStrip‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻋﻤﻠﻜـﺮد اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل و ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ در آن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻔﺎوت اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑـﺎ ﻛﻨﺘـﺮل ‪ MenuStrip‬در آن‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﻨﺘﺮل ‪ ContextMenuStrip‬ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﻨﻮ در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و دﻳﮕﺮ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ‬

‫‪ 1‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﻳﺎ ‪ .Pop-Up Menus‬ﻧﺎم دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻨﻮ ﻫﺎي زﻣﻴﻨﻪ ﻳﺎ ‪ Context Menus‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٢٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻋﻨﻮان زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آن واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد دﻟﺨـﻮاه ﻣﻨـﻮ در ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳـﻄﺢ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار وﺟﻮد دارﻧﺪ داراي ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ContextMenuStrip‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﻴﺊ اي‬ ‫را از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ روي آن ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﺪ ﻣﻨـﻮي‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ ComboBox‬و ﻳﺎ ‪ ListBox‬داراي ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ ﺑـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ آﻳﺘﻢ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ داري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ آﻳـﺘﻢ درون‬ ‫آﻧﻬﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻧﻴﺰ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ContextMenuStrip‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آن ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‪:‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﻬﺎ در ﻛﺪ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي وﻳـﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣـﻲ‬ ‫ﭘﺮدازﻳﻢ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي ﻗـﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠـﻲ را ﺑـﺎ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن ﻳـﻚ ﻣﻨـﻮي ﻓﺮﻋـﻲ ﻣﺨـﺼﻮص ﺑـﺮاي ﻛﻨﺘﺮﻟﻬـﺎي‬ ‫‪ TextBox‬ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮده و ﺑـﺮاي ﻫـﺮ دو ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬از آن اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ دو ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و در ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ‪TextBox‬ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ دﻫﻴﻢ‪ ،‬وﻟﻲ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ‬ ‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬ ‫‪(5‬‬

‫ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ContextMenuStrip‬در ﻓﺮم ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Properties‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬روي دﻛﻤﻪ … ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Items‬آن ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Items Collection Editor‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬روي دﻛﻤﻪ ي ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ ﻳـﻚ ﻣﻨـﻮ ﺑـﻪ ﻟﻴـﺴﺖ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬اﻳﻦ ﻣﻨﻮ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ contextUndoToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫‪ Text‬آن را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Undo‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ … در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ و از ﭘﻨﺠـﺮه‬ ‫‪ Select Resource‬آﻳﻜﻮﻧﻲ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﻂ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬و دﻳﮕﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از ﻟﻴﺴﺖ ﻛﻨـﺎر دﻛﻤـﻪ ‪،Add‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Separator‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﺑﺮ روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ واﻗﻊ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺪداً از ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ MenuItem‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده و ﺳـﭙﺲ روي دﻛﻤـﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴـــﺪ ﺗـــﺎ ﮔﺰﻳﻨـــﻪ دﻳﮕـــﺮي ﺑـــﻪ اﻳـــﻦ ﻣﻨـــﻮ اﺿـــﺎﻓﻪ ﺷـــﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻـــﻴﺖ ‪ Name‬اﻳـــﻦ ﮔﺰﻳﻨـــﻪ را ﺑﺮاﺑـــﺮ ﺑـــﺎ‬ ‫‪ contextCutToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ‪ Cut‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬آن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﻨﺠﺮه ‪ Select Resource‬آﻳﻜﻮﻧﻲ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪٣٢١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪(6‬‬

‫‪(7‬‬

‫‪(8‬‬

‫‪(9‬‬

‫‪(10‬‬

‫‪(11‬‬

‫‪(12‬‬

‫‪(13‬‬

‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Items Collection Editor‬ﮔﺰﻳﻨﻪ دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﻣﻨﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ contextCopyToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ Copy‬ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ آﻳﻜﻮﻧﻲ را ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Image‬آن در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ در ﻣﻨﻮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺪداً روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ دﻳﮕﺮي ﺑـﻪ ﻣﻨـﻮ اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Name‬اﻳـﻦ ﮔﺰﻳﻨـﻪ را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ contextPasteToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Paste‬ﻗﺮار دﻫﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آﻳﻜﻮﻧﻲ را ﺑﺮاي آن در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Image‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه دﻳﮕﺮي ﺑﻴﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ و ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪي ﻣﻨﻮ ﻗﺮار دﻫـﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻟﻴـﺴﺖ ﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ‬ ‫دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Separator‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻨﻮ ﻫﺎ اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ از اﻳﻦ ﻣﻨﻮ در ﻛﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻧﻴـﺎزي ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺘﻬﺎي آن را ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫﻴـﺪ و ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻓﺮض آن را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺪداً از ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ دﻛﻤﻪ ‪ ،Add‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ MenuItem‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨـــﻪ دﻳﮕـــﺮي ﺑـــﻪ ﻟﻴـــﺴﺖ ‪ Members‬اﺿـــﺎﻓﻪ ﺷـــﻮد‪ .‬ﺧﺎﺻـــﻴﺖ ‪ Name‬ﮔﺰﻳﻨـــﻪ ﺟﺪﻳـــﺪ را ﺑﺮاﺑـــﺮ ﺑـــﺎ‬ ‫‪ contextSelectAllToolStripMenuItem‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Text‬آن را ﺑـﻪ ‪Select‬‬ ‫‪ All‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻳﻜﻮﻧﻲ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ در ﭘﻨﺠـﺮه ‪Items‬‬ ‫‪ Collection Editor‬روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﺬف آن در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻓﺮم ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﺠﺪد آن ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﻛﻨﺘـﺮل ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن را از ﭘـﺎﻳﻴﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘـــــﺮل ‪ TextBox‬اول را در ﻓـــــﺮم اﻧﺘﺨـــــﺎب ﻛـــــﺮده و در ﻗـــــﺴﻤﺖ ‪ ،Properties‬ﺧﺎﺻـــــﻴﺖ‬ ‫‪ ContextMenuStrip‬آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪) contextMenuStrip1‬ﻳﺎ ﻫﺮ ﻧﺎم دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻧﺴﺒﺖ داده اﻳﺪ( ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ را ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬دوم ﻧﻴﺰ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ را ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﻛﺪي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻧﻜﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي آن ﻛﺎر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪن ﻓـﺮم‪ ،‬روي ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ TextBox‬اول ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض وﻳﻨﺪوز‪ ،‬ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋـﻲ ﻛـﻪ ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻳـﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 10-8‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺮاي ‪ TextBox‬دوم ﻧﻴﺰ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ دوي آﻧﻬﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮﻳﺪ و ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ را‬ ‫وارد ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ contextMenuStrip‬را اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮده ﺗﺎ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻨﻮ‪ ،‬روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void contextUndoToolStripMenuItem_Click‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call the undoToolStripMenuItem_Click procedure‬‬ ‫;)‪undoToolStripMenuItem_Click(sender, e‬‬ ‫}‬

‫‪٣٢٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

10-8 ‫ﺷﻜﻞ‬ ‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴـﻚ آن‬Cut ‫( ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و در ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ‬14 :‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬.‫اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬ private void contextCutToolStripMenuItem_Click( object sender, EventArgs e) { // Call the cutToolStripMenuItem_Click procedure cutToolStripMenuItem_Click(sender, e); } ‫ ﺳـﭙﺲ‬.‫ در ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن اﻳﺠﺎد ﺷـﻮد‬Copy ‫( ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮاﺣﻞ را ﺑﺮاي ﮔﺰﻳﻨﻪ‬15 :‫ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ private void contextCopyToolStripMenuItem_Click( object sender, EventArgs e) { // Call the copyToolStripMenuItem_Click procedure copyToolStripMenuItem_Click(sender, e); } ‫ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ﻛﻠﻴﻚ آن را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در‬،‫ در ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬Paste ‫( ﺑﺎ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ روي ﮔﺰﻳﻨﻪ‬16 :‫آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬ private void contextPasteToolStripMenuItem_Click( object sender, EventArgs e) { // Call the pasteToolStripMenuItem_Click procedure pasteToolStripMenuItem_Click(sender, e); }

٣٢٣

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (17‬آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪ آن را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Select All‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳـﺪ و روي اﻳـﻦ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در ﺑﺎﻻي ﻓﺮم دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد ﻛﻠﻴـﻚ آن اﻳﺠـﺎد ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void contextSelectAllToolStripMenuItem_Click‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Call the selectAllToolStripMenuItem_Click procedure‬‬ ‫;)‪selectAllToolStripMenuItem_Click(sender, e‬‬ ‫}‬ ‫‪ (18‬ﺗﻤﺎم ﻛﺪي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻪ؟ ﺣﺎﻻ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را اﺟـﺮا ﻛﻨﻴـﺪ و‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﻠﻜﺮدي ﻣﺸﺎﺑﻪ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار ﻣﻨﻮ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﺎص از ﻧﻮار اﺑﺰار‪ ،‬ﻧﻮار ﻣﻨﻮ و ﻳﺎ ﻣﻨﻮي ﻓﺮﻋﻲ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ ContextMenuStrip‬ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬ﻛﺎر ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎم وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬وﺟﻮد دارﻧـﺪ در ﻛﻨﺘـﺮل ‪ContextMenuStrip‬‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﺑﭙﺮدازﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﮔﺬاري ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋـﻲ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﺑﺘﺪاي ﻧﺎم ﺗﻤﺎم آﻧﻬﺎ از ‪ context‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻴﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻨﻮ و ﮔﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﺎي ﻣﻨـﻮي اﺻـﻠﻲ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻔﺎوت اﻳﺠﺎد ﺷﻮد و ﺗﺸﺨﻴﺺ آﻧﻬﺎ از ﻫﻢ ﺳﺎده ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻨﻮ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ ﻧﻴﺰ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﺎزه اي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﻛﺎرﻫـﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪،Paste ،Copy ،Cut‬‬ ‫‪ Select All‬و ﻏﻴﺮه را در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻳﺪ و در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻘﻂ آﻧﻬﺎ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار‪:‬‬ ‫ﻫﻤﻮاره ﺷﺮاﻳﻄﻲ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﺎص را اﻧﺠﺎم دﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ درون ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آن را در ‪ TextBox‬ﻗﺮار دﻫﺪ و ﻳﺎ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻨـﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﻧﺘﺨـﺎب‬ ‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آن را درون ﻛﻠﻴﭗ ﺑﺮد ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﻮر در ﻧﻮار ﻣﻨـﻮ و‬ ‫ﻳﺎ ﻧﻮار اﺑﺰار ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﺤﻮه ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار ﻣﻨﻮ را در ﺑﺨـﺶ اﻣﺘﺤـﺎن‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ و دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار‬

‫‪٣٢٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨـﻮي‬،‫( اﺑﺘﺪا زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‬1 ‫ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ آن را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس ﺣﺎوي ﻓﺮم‬.‫ﻓﺮﻋﻲ را ﻓﻌﺎل و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﺪ‬ :‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ private void ToggleMenus() { // Declare a TextBox object and // set it to the ActiveControl TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl; // Toggle the Undo menu items undoToolStripMenuItem.Enabled = objTextBox.CanUndo; contextUndoToolStripMenuItem.Enabled = objTextBox.CanUndo; // Toggle the Cut toolbar button and menu items if (objTextBox.SelectionLength == 0) { cutToolStripMenuItem.Enabled = false; contextCutToolStripMenuItem.Enabled = false; cutToolStripButton.Enabled = false; } else { cutToolStripMenuItem.Enabled = true; contextCutToolStripMenuItem.Enabled = true; cutToolStripButton.Enabled = true; } // Toggle the Copy toolbar button and menu items copyToolStripMenuItem.Enabled = Convert.ToBoolean(objTextBox.SelectionLength); contextCopyToolStripMenuItem.Enabled = Convert.ToBoolean(objTextBox.SelectionLength); copyToolStripButton.Enabled = Convert.ToBoolean(objTextBox.SelectionLength); // Toggle the Paste toolbar button and menu items pasteToolStripMenuItem.Enabled = Clipboard.ContainsText(); contextPasteToolStripMenuItem.Enabled = Clipboard.ContainsText(); pasteToolStripButton.Enabled = Clipboard.ContainsText(); // Toggle the Select All menu items

٣٢٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫= ‪selectAllToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)‪(objTextBox.SelectionLength < objTextBox.Text.Length‬‬ ‫= ‪contextSelectAllToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)‪(objTextBox.SelectionLength < objTextBox.Text.Length‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬در ﻓﺮم اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻘﻂ دو ‪ TextBox‬روي ﻓﺮم در ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن و ﻳﺎ ﻧﺒﻮدن دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻳﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ دارﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺎوس ﺧﻮد را روي ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑـﺮد‪ ،‬ﺗـﺎﺑﻊ ‪ToggleMenus‬‬ ‫را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﻛﺪام ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ و ﻛﻨﺘـﺮل ‪ TextBox‬اول را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Properties‬روي آﻳﻜـﻮن‬ ‫‪ Events‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻟﻴﺴﺖ روﻳﺪادﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از اﻳـﻦ ﻟﻴـﺴﺖ ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ MouseMove‬را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ روﻳﺪاد اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void textBox1_MouseMove(object sender,‬‬ ‫)‪MouseEventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Toggle the menu items and toolbar buttons‬‬ ‫;)(‪ToggleMenus‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻠﻲ را ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬دوم ﻧﻴﺰ اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ MouseMove‬آن‬ ‫وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪private void textBox2_MouseMove(object sender,‬‬ ‫)‪MouseEventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Toggle the menu items and toolbar buttons‬‬ ‫;)(‪ToggleMenus‬‬ ‫}‬ ‫‪ (4‬ﺣﺎل ﻣﺠﺪداً ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و ﻣﺘﻨﻲ را درون ‪ TextBox‬اول وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي آن ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻨـﻮي‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ آن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻫﺴﺘﻨﺪ و دﻳﮕﺮ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌـﺎل‬ ‫ﺷﺪه اﻧﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(11-8‬‬

‫‪٣٢٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-8‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ در زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ ToggleMenus‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﻓﻌﺎل را در ﻓﺮم ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣـﻮرد‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ روﺷﻲ را ﻛﻪ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪// Declare a TextBox object and‬‬ ‫‪// set it to the ActiveControl‬‬ ‫;‪TextBox objTextBox = (TextBox)this.ActiveControl‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي ﻣﻨﻮي ‪ ،Edit‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛﻼس ‪ TextBox‬داراي ﺧﺎﺻـﻴﺘﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ CanUndo‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در آن ‪ TextBox‬را ﻟﻐﻮ ﻛﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﻣﻘـﺪار‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬و ﻳﺎ ‪ False‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ آن را ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣـﺴﺘﻘﻴﻢ در ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪Enabled‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Undo‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ‪ TextBox‬ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪Enabled‬‬ ‫آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ True‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ False‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪// Toggle the Undo menu items‬‬ ‫;‪undoToolStripMenuItem.Enabled = objTextBox.CanUndo‬‬ ‫= ‪contextUndoToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;‪objTextBox.CanUndo‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻌﺪي در ﻣﻨﻮي ‪ ،Edit‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﻓﻌـﺎل ﻳـﺎ ﻏﻴـﺮ ﻓﻌـﺎل ﺑـﻮدن اﻳـﻦ ﮔﺰﻳﻨـﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ از ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ SelectionLength‬ﻛﻼس ‪ TextBox‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻘﺪاري از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻪ ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨـﺪه‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه در ‪ TextBox‬اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﮔـﺮ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ 0‬ﺑـﻮد ﻳﻌﻨـﻲ ﻣﺘﻨـﻲ در‬ ‫‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آن را ‪ Cut‬ﻛﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬را در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ‪ ،‬ﻧﻮار اﺑﺰار و ﻣﻨﻮي‬ ‫ﻓﺮﻋﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬

‫‪٣٢٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Toggle the Cut toolbar button and menu items‬‬ ‫)‪if (objTextBox.SelectionLength == 0‬‬ ‫{‬ ‫;‪cutToolStripMenuItem.Enabled = false‬‬ ‫;‪contextCutToolStripMenuItem.Enabled = false‬‬ ‫;‪cutToolStripButton.Enabled = false‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫;‪cutToolStripMenuItem.Enabled = true‬‬ ‫;‪contextCutToolStripMenuItem.Enabled = true‬‬ ‫;‪cutToolStripButton.Enabled = true‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Copy‬را از ﻣﻨﻮي ‪ Edit‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ،Cut‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﻲ در ‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎل ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬ار ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ SelectionLength‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬روش دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪ ،‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ SelectionLength‬ﺑﻪ ﻧﻮع ‪ Boolean‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻧﻮع داده اي ﺑﻪ ﻧﻮع داده اي دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫از ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ‪ Convert‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ‪ int‬ﺑـﻪ ‪ Boolean‬ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬ ‫ﻣﻲ رود‪ .‬اﮔﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ﺻـﻔﺮ ﺑﺎﺷـﺪ ﻣﻘـﺪار ﺑﺮﮔـﺸﺘﻲ اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ False‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ ﻣﻘـﺪار ‪ True‬را ﺑﺮﻣـﻲ ﮔﺮداﻧـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻨﺠـﺎ ﻧﻴـﺰ اﮔـﺮ ﻣﻘـﺪار ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ SelectionLength‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪار ‪ False‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه و ﺑﺎﻋﺚ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷـﺪن ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Copy‬ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺘﻨﻲ را در ‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻋﺪدي ﺑﻪ ﺟﺰ ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑـﻮد‪ .‬در‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪار ‪ True‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Copy‬ﻓﻌﺎل ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ ToBoolean‬از ﻛﻼس ‪ ،Convert‬ﻓﻘﻂ ﺑﺎزاي ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺻﻔﺮ ﻣﻘﺪار ‪ False‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭘـﺎراﻣﺘﺮي‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻪ ﻣﻨﻔﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪار ‪ True‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﻋﺖ‪ ،‬اﻳﻦ روش ﺑﺎ روﺷﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Cut‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﻔﺎوت زﻳﺎدي ﻧـﺪارد و ﺗﻨﻬـﺎ ﻣﺰﻳـﺖ روش دوم در‬ ‫ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ ﺑﻮدن آن اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در روش دوم ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ اﺟـﺮاي ﻛـﺪ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا ﻣﺘﻐﻴـﺮي را از ﻧـﻮع ‪Boolean‬‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Convert.ToBoolean‬را در آن ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴـﺮ را ﺑـﻪ ﺳـﻪ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﺴﺒﺖ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺗﺎﺑﻊ ‪ Convert.ToBoolean‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﻛـﺮد و از‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺑﻲ ﻣﻮرد اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻴﺰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Toggle the Copy toolbar button and menu items‬‬ ‫= ‪copyToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)‪Convert.ToBoolean(objTextBox.SelectionLength‬‬ ‫= ‪contextCopyToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)‪Convert.ToBoolean(objTextBox.SelectionLength‬‬

‫‪٣٢٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫= ‪copyToolStripButton.Enabled‬‬ ‫;)‪Convert.ToBoolean(objTextBox.SelectionLength‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻌﺪي در ﻣﻨﻮي ‪ ،Edit‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Paste‬اﺳﺖ‪ .‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎل و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻘﺪاري‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺘﻨﻲ در داﺧﻞ ﻛﻠﻴﭗ ﺑﻮرد ﻗﺮار دارد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫از ﻣﺘﺪ ‪ ContainsText‬در ﻛﻼس ‪ Clipboard‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﻛـﻼس ‪ Clipboard‬ﺟﺰﺋـﻲ از ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎم‬ ‫‪ System.Windows.Forms‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑـﺪون ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻛﺮدن ﻓﻀﺎي ﻧﺎم آن‪ ،‬از اﻳﻦ ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ ContainsText‬ﻣﻘﺪاري را از ﻧﻮع ‪ Boolean‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﻣﺘﻨﻲ در ﻛﻠﻴﭗ ﺑﻮرد ﻗﺮار دارد ﻳﺎ ﻧﻪ؟در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺘﻦ در ﻛﻠﻴﭗ ﺑﻮرد اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺪار ‪ True‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧـﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ دادن آن ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Enabled‬از ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Paste‬ﺑﺎﻋﺚ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ ﻣﺘﻨـﻲ‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻢ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﻣﻘﺪار ‪ False‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Paste‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Toggle the Paste toolbar button and menu items‬‬ ‫= ‪pasteToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)(‪Clipboard.ContainsText‬‬ ‫= ‪contextPasteToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)(‪Clipboard.ContainsText‬‬ ‫= ‪pasteToolStripButton.Enabled‬‬ ‫;)(‪Clipboard.ContainsText‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ آﺧﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Select All‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻳﻚ ‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻨﻜـﻪ ﺗﻤـﺎم‬ ‫ﻣﺘﻦ داﺧﻞ ﻳﻚ ‪ TextBox‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ SelectionLength‬را ﺑـﺎ ﻃـﻮل ﻣـﺘﻦ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻃﻮل ﻣﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻣﻘﺪار اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه از ﻣﺘﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﺘﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Select All‬را ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Toggle the Select All menu items‬‬ ‫= ‪selectAllToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)‪(objTextBox.SelectionLength < objTextBox.Text.Length‬‬ ‫= ‪contextSelectAllToolStripMenuItem.Enabled‬‬ ‫;)‪(objTextBox.SelectionLength < objTextBox.Text.Length‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻓﻌﺎل و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار ﻣﻨﻮ و ﻳﺎ ﻧﻮار اﺑﺰار‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ زﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﺑـﺮاي ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬درون روﻳﺪاد ‪ MouseMove‬ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛـﻪ ﻣـﺎوس از روي ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﻋﺒﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺣﺪس زد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ روي ‪ TextBox‬ﻛﻠﻴﻚ )و ﻳـﺎ ﻛﻠﻴـﻚ راﺳـﺖ( ﻛـﺮده و‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ اي را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪private void textBox1_MouseMove(object sender,‬‬ ‫)‪MouseEventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Toggle the menu items and toolbar buttons‬‬

‫‪٣٢٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;)(‪ToggleMenus‬‬ ‫}‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ در ﻃﻲ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮدي و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪ ﻣﺜﺎل ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﻮ ﻫﺎ‪ ،‬زﻳﺮﻣﻨﻮ ﻫﺎ و ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آن‬ ‫آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﭼﻨﺪ ﻧﻮار اﺑﺰار در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻣـﻮرد ﻣـﺪﻧﻈﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ آﻣﻮﺧﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺷﻮرت ﻛﺎت و ﻳﺎ آﻳﻜﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻃﻲ اﻳﺠﺎد ﻧﻮار اﺑﺰار ‪ ،Edit‬ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﻜﻨﻴﻜﻬﺎي اﺑﺘﺪاﻳﻲ وﻳﺮاﻳﺶ ﻣﺘﻦ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﺗﻮاﺑـﻊ دروﻧـﻲ ﻛـﻼس ‪ TextBox‬و‬ ‫ﻛﻼس ‪ Clipboard‬آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮد – وﻳﮋﮔﻴﻬـﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ از ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﻳﻨﺪوزي اﻧﺘﻈﺎر دارد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ وﻳﻨﺪوز ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻗﺮار ﻣـﻲ دﻫـﺪ و ﻧﻴـﺰ ﭼﮕـﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠـﺎد ﻣﻨـﻮ ﻫـﺎي ﻓﺮﻋـﻲ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮدﺗﺎن آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ MenuStrip‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﻣﻨﻮ و زﻳﺮﻣﻨﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻛﻨﺎر ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﻮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺗﻴﻚ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﺷﻮرت ﻛﺎت و ﻛﻠﻴﺪ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘﺮل ‪ ContextMenuStrip‬ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﻣﻨﻮ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ‪ ،TextBox‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻮ ﻫﺎ را در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﻓﻌﺎل و ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اي ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﻓـﺼﻞ اﻳﺠـﺎد ﻛﺮدﻳـﺪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي وﻳﻨـﺪوزي ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫‪ StatusStrip‬ﻳﻚ ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪي را ﺑﺮاي آن ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم دادن اﻋﻤـﺎﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪،Cut‬‬ ‫‪ Paste ،Copy‬و … ﻣﺘﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٣٣٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺷﻴﺎ‬ ‫از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ واژه ﺷﻴﺊ ﮔﺮاﻳﻲ را زﻳﺎد ﺷﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﺷـﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷـﻴﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺒﺤﺚ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﺨﺖ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎﻟﻬﺎي اول ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑـﻮد اﻳـﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ ﺻﺤﺖ داﺷﺖ‪ ،‬اﻣﺎ زﺑﺎﻧﻬﺎ و اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺪرن اﻣﺮوزي ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﺑـﻪ ﻣﺒﺤﺜـﻲ ﺑـﺴﻴﺎر ﺳـﺎده ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﻣﻨﺎﻓﻊ زﻳﺎدي را ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮان ﻧﺮم اﻓﺰاري‪ 1‬دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C# ،C++‬و‬ ‫وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ و … ﺳﻌﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي رﺷﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎده ﮔﻲ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺷﻴﺊ ﮔـﺮا را ﻃﺮاﺣـﻲ و ﭘﻴـﺎده‬ ‫ﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﺼﻠﻬﺎي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب از اﺷﻴﺎ و ﻛﻼﺳﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺮ ﻣﺒﺤﺚ ﺷﻴﺊ ﮔﺮاﻳﻲ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد و آن را ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت و آﻣﻮﺧﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻞ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ آورده اﻳﺪ و ﻣﻮاردي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﻲ آﻣﻮزﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻟﺒﻲ را ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ C#‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺘﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم ارث ﺑﺮدن ﻳﻚ ﻛﻼس از ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﻧﺎم را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻣﻔﻬﻮم اﺷﻴﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻴﺊ در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺗﻤﺎم ﻃﻮل روز در ﺣﺎل ﻛﺎر ﻛﺮدن ﺑﺎ اﺷﻴﺎي ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻬﺎ‪ ،‬اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ‪ ،2‬ﮔﺰارﺷﺎت‪ ،‬ﻻﻣﭗ ﻫﺎ و ﻳﺎ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨـﺪه‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ و ﻳﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺎن از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬دﻛﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻮار اﺑـﺰار‪،‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﻮ ﻫﺎ و ‪ ...‬ﻫﻤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از اﺷﻴﺎ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺷﻴﺎي دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ وﺟـﻮد دارﻧـﺪ ﻛـﻪ ﻧﻤـﻮد‬ ‫ﻇﺎﻫﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻴﺊ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎرﺑﺮان ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ .‬ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷـﻴﺊ را‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﺪ اﻣﺎ در ﻃﻮل اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ وﺟﻮد دارد و وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﺻﺎدر ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻـﻮرت ﺑﺎﻳـﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي ﺧـﻮد‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب و ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻛﺎرﺑﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻓـﺮض ﻛﻨﻴـﺪ ‪ Customer‬ﺷـﻴﺊ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ و ‪ Bill‬ﺷﻴﺊ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻴﺊ ‪ Customer‬داراي ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﻫﺎ اﻳـﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻧـﺎم‪ ،‬آدرس‪،‬‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ و … اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺎرﺑﺮ داراﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﺑﺮاي ﺧﻮد اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ و ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻫﺎ را ﺑﺎ ﺷﻴﺊ اي از ﻧﻮع ‪ Bill‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ در واﻗﻊ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﮔﻔـﺖ ﺷـﻴﺊ ‪ Customer‬ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ Bill‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻛﺎرﺑﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮان ﻧﺮم اﻓﺰاري‪ ،‬اﻓﺮادي اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ي ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻃﺮاﺣﺎن ﻧﺮم اﻓﺰار‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن و ‪....‬‬ ‫‪ 2‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻴﺊ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺸﺘﺮك را ﻧﺘﻮان ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﺤﺴﻮب ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻴـﺰي ﻛـﻪ در دﻧﻴـﺎي واﻗﻌـﻲ وﺟـﻮد دارد ﻳـﻚ‬ ‫ﺷﻴﺊ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٣١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻴﺊ ‪ Bill‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ و ﻧﻴﺰ اﻣﻮر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در اﻳﻨﺠﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪي ﻻزم ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮدﺷـﺎن را داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﻴﺊ اي از ﻧﻮع ‪ Customer‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﺑﺮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﻪ آن ﺷﻴﺊ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ "ﻳﻚ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﺑﺮاي ﺧﻮدت اﻳﺠﺎد ﻛﻦ"‪ .‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﺣﺘﻲ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدن ﻳﻚ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب را اﻧﺠﺎم داده و در اﻧﺘﻬﺎ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ از ﻧﻮع ‪ Bill‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺻﻮرت ﺣـﺴﺎب‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ Bill‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﺑﺮان ﺧﻮد در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑـﻪ‬ ‫آن ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ "ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب را ﭼﺎپ ﻛﻦ" و ﺷﻴﺊ ‪ Bill‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻌﺮﻓﻲ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻳﻚ ﻣـﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان آن را ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻛـﺎرﺑﺮد ﺑـﺴﻴﺎري دارد‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪه را ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن آﻧﻬـﺎ ﻛﻨـﺎر‬ ‫ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻪ راه ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺻﻠﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﻪ ﻧﻴﺎزي اﺳﺖ ﻛـﻪ‬ ‫از ﺷﻴﺊ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ؟ در ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ رواﺑﻄﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي ‪ Customer‬و ‪ Bill‬ﺷـﺮح داده ﺷـﺪ ﺑـﺴﻴﺎر‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﻤﺎم ﻣﻮارد ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ در واﻗﻌﻴـﺖ وﺟـﻮد دارد اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﺷﻮد و ﺗﻤﺎم رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ اﺷﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﻮرد دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺪرت ﻓﺮاوان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از اﻓﺮادي ﻛﻪ از ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ آن ﺷﻴﺊ درﺧﻮاﺳﺘﻬﺎي ﺷﻤﺎ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ ﻧﺪارﻳﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﻮرد در دﻧﻴـﺎي واﻗﻌـﻲ ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﺻﺎدق اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ؟ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد آن را ﺑﺪاﻧﻴﺪ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ آن را ﺧﻮدﺗﺎن اﺧﺘﺮاع ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺳﺎده ﺗﺮ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي ﻛـﺎر ﺑـﺎ آن از راﺑـﻂ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮي ﺳﺎده اي ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﺧﻄﺎﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﮕـﺎم ﻛـﺎر ﺑـﺎ آن‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﻧﻴﺰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﻫﻢ ﺻﺎدق اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺘـﻲ اﮔـﺮ آن‬ ‫ﺷﻴﺊ را ﺧﻮدﺗﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از راﺑﻂ ﺳﺎده و راﺣﺘﻲ ﻛﻪ آن ﺷﻴﺊ ﻓـﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـﺪ و اﺟـﺎزه دﻫﻴـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﻇﻴﻔﻪ ي آن ﺷﻴﺊ در ﭘﺸﺖ راﺑﻂ ﺳﺎده ي آن ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد اﺷﻴﺎ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن را در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن را در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺳﺮي از ﻛﺎرﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن آﻧﻬﺎ را اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺗﻤﺎﺷﺎي ﺗﺼﻮﻳﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ‪.‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﻛﺎﻧﺎل ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن‪.‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺻﺪاي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن‪.‬‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش و ﻳﺎ روﺷﻦ ﻛﺮدن آن‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ اﺟﺰاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﭼﮕﻮﻧﻪ درﺧﻮاﺳـﺘﻬﺎي‬ ‫ﺷﻤﺎ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﮔﺮ از ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن ﻣـﺪرن اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻬﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺳﺎده اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﮕﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻢ ﺷﻤﺎ و ﻫﻢ اﻏﻠﺐ ﻣﺮدم ﻣﻲ‬ ‫داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎﻧﺎل آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺻﺪاي آن را ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻛﻨﻨـﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧـﻪ‬ ‫آن را ﺧﺎﻣﻮش و ﻳﺎ روﺷﻦ ﻛﻨﻨﺪ و ﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫‪٣٣٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺷﻴﺎ در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻧﻴﺰ اﺳﺎﺳﺎً ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ روش ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ از‬ ‫آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﻻزم را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺘﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺷﻴﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻋﻤﻮﻣﺎً داراي ﻣﺸﺨﺼﺎت زﻳﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻫﻮﻳﺖ‪ :‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻫﻤﻮاره ﻧﻮع ﺧﻮد را ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﻤﻮاره ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ از ﻧـﻮع ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‪ :‬ﻫﺮ ﺷﻴﺊ در ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ وﺿﻌﻴﺖ و ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد را ﻣﻴﺪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ در ﺣﺎل ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛﺎﻧـﺎل ‪ 4‬از ﻳـﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺷﻤﺎره ﻛﺎﻧﺎﻟﻲ را ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ ،‬ﻋﺪد ‪ 4‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬ ‫رﻓﺘﺎر‪ :‬ﺑﻪ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ در ﻣﻘﺎﺑﻞ درﺧﻮاﺳﺘﻬﺎي ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬رﻓﺘـﺎر آن ﺷـﻴﺊ ﻣـﻲ ﮔﻮﻳﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻓـﺮض ﻛﻨﻴـﺪ از‬ ‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺻﺪاي آن زﻳﺎد ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﺻﺪاي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺟﺰﺋﻲ از رﻓﺘﺎر آن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮدن‪:‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم اﺻﻠﻲ ﻛﻪ در ﭘﺸﺖ ﺷﻴﺊ‪-‬ﮔﺮاﻳﻲ ﻗﺮار دارد ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮدن‪ 1‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﺎ وﺟﻮد ﺳﺎده ﺑﻮدن‪ ،‬از اﻫﻤﻴـﺖ زﻳـﺎدي ﺑﺮﺧـﻮردار‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﺪه ﻛﻠﻲ ﻛﻪ ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮدن اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ رﻓﺘﺎر ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﻳﺪ دور از دﻳﺪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻻزم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﭼﮕﻮﻧﻪ درﺧﻮاﺳﺘﻬﺎي او را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ‪ OpenFileDialog‬ﻛﻪ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻞ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺧﻮاﺳـﺘﻴﻢ‬ ‫ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ وﺿﻌﻴﺖ آن را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬از آن ﻣﻲ ﺧﻮاﺳـﺘﻴﻢ ﻛـﻪ‬ ‫در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد )ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ .(ShowDialog‬وﻟﻲ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ آن ﺷﻴﺊ ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ را در ﻣـﻮرد‬ ‫ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪﻧﺶ در ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮوز ﻧﻤﻲ داد و ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ ﺷﻴﺊ ‪ ،OpenFileDialog‬ﻧﺤﻮه اﻧﺠﺎم دادن وﻇﺎﻳﻔﺶ را از ﻛﺎرﺑﺮ ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺟﺰﺋـﻲ از ﻛﭙـﺴﻮﻟﻲ‬ ‫ﺑﻮدن آن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺗﻌﺮﻳﻒ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ‪:‬‬ ‫ ‬

‫ﻣﺘﺪ ﻫﺎ‪ :‬روﺷﻬﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﮔﻔﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬

‫ ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ‪ :‬اﻋﻀﺎﻳﻲ از ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي آن را ﺷﺮح ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ وﻇﻴﻔـﻪ ﻣﺸﺨـﺼﻲ را اﻧﺠـﺎم دﻫﻨـﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اي از ﻳﻚ ﻣﺘﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺘﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷـﻴﺊ ﮔـﺮا ﺻـﺎدق اﺳـﺖ‪،‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻛﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺸﺨﺼﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪Encapsulation‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٣٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي روﺷﻦ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﻣﺘـﺪﻫﺎ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺸﺨﺺ را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻓﺮض‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺷﻤﺎ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ و وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺰ وﻇﻴﻔﻪ ﺷﻴﺊ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺮاي آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺎﻧﺎل ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن را از ‪ 4‬ﺑﻪ ‪ 3‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻣﻘـﺪار‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺎل را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 3‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دارﻳﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر ﺑﺎ ﺷﻴﺊ ‪ OpenFileDialog‬در ﺑﺨﺶ ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺤﺎوره اي‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺘﻦ ﻧﻮار ﻋﻨﻮان آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار دﻟﺨﻮاه ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﺷﻴﺊ ‪ OpenFileDialog‬ﻣﺤـﺴﻮب ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه را در ﻧﻮار ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫روﻳﺪادﻫﺎ‪:‬‬ ‫روﻳﺪادﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻀﻮي از اﺷﻴﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ را آﻣﺎده ﻛﺮده و ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳـﻚ ﻣـﻮرد ﻗﺎﺑـﻞ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ رخ داد‪ ،‬آن ﺷﻴﺊ روﻳﺪادي را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﭘﻴﻐﺎم‪ ،‬ﺑﺨﺸﻬﺎي دﻳﮕـﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را از‬ ‫اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻣﻄﻠﻊ ﻛﺮده و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم را ﻧﻴﺰ در ﻣﻮرد اﻳﻦ روﻳﺪاد در اﺧﺘﻴﺎر اﻳﻦ ﺑﺨﺸﻬﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﭘﻴﻐـﺎم ﻓﻘـﻂ ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎدن روﻳﺪاد‪ ،‬از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣـﻮرد را ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ اﻃـﻼع‬ ‫دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل روﻳﺪاد ‪ Click‬را ﻛﻪ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ روﻳﺪاد زﻣﺎﻧﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺎوس را روي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮده و در آﻧﺠﺎ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻴﺊ ‪ Button‬ﺗﻤﺎم اﺷـﻴﺎي ﻻزم را از رخ دادن اﻳـﻦ روﻳـﺪاد‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻴﺊ اي از اﻳﻦ روﻳﺪاد ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از آن ﺑﻪ ﺷـﻴﺊ ‪ Button‬ﺑﮕﻮﻳـﺪ در ﺻـﻮرت رخ دادن اﻳـﻦ‬ ‫روﻳﺪاد ﺑﻪ آن ﻧﻴﺰ اﻃﻼع داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫روش اﻳﻦ ﻛﺎر را در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روﻳﺪاد اﺑﺘﺪا ﺗﺎﺑﻌﻲ را ﺑﺎ ﻗﺎﻟﺒﻲ ﺧﺎص اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ‪ Button‬اﻃﻼع ﻣﻲ دادﻳﻢ ﻛﻪ در ﺻﻮرت وﻗﻮع اﻳﻦ روﻳﺪاد‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه را اﺟﺮا ﻛﻨـﺪ )اﻟﺒﺘـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ اﻳـﻦ ﻛﺎرﻫـﺎ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﻮﺳﻂ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﺪ(‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬ﻛﻠﻴـﻚ ﻣـﻲ ﻛـﺮد‪ ،‬اﻳـﻦ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ارﺳﺎل ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ ﺑﻮدن‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﺷﻴﺊ اي ﻛﻪ ﺧﻮب ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آن راﺣﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔـﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ‬ ‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ آﻳﺎ ﻓﺮدي ﻛﻪ از ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﺑﺪاﻧﺪ؟ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﻣﻬﻤﺘﺮ اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه داد اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻫﻤﻮاره ﺑﺨﺸﻬﺎﻳﻲ از آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺨﺼﻲ و ﺑﺨﺸﻬﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻋﻤـﻮﻣﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﺑﺮان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺷﺨﺼﻲ ﻓﻘﻂ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد ﺷﻴﺊ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄـﻖ و‬ ‫روﺷﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ ﺑﺎ آن ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺷﺨﺼﻲ ﺷﻴﺊ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺷﻴﺊ ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪٣٣٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ داراي ﻣﺘﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي وﺻﻞ ﻛﺮدن ﺑﺮق ﺑﻪ اﺟﺰا‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن دادن ﺑﺮق در ﻣﺪارﻫﺎ و … ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣـﺎ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪ ‪ SwitchOn‬را ﺑﺮاي روﺷﻦ ﺷﺪن دﺳﺘﮕﺎه ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه را اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ دﺳﺘﮕﺎه را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎﻟﻲ دﻳﮕـﺮ‪ ،‬در‬ ‫ﺷﻴﺊ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻛﺎﻧﺎل وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻛﺎر ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺗـﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻧﺪاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﺎﻧﺎل ﺑﺎﻳﺪ از ﭼﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آﻧﻬﺎ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن ﻧﺒﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻛﺎﻧﺎل‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮاﻳﻲ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﻮارد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ .‬در اﻏﻠﺐ ﻛﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ‬ ‫در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻞ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﺧﻄﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺪ زﻳﺮ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫;)‪lstData.Items.Add(strData‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي ﻋﺎدي از ﺷﻴﺊ ﮔﺮاﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺪ ‪ lstData‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ و ‪ Items‬ﻧﻴﺰ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ از اﻳﻦ ﺷـﻴﺊ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Items‬ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺳﺖ ﻛﻪ داراي ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Add‬اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼﻣﺖ ﻧﻘﻄﻪ )‪ (.‬ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣـﻲ ﮔﻮﻳـﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺎم ﻋﻀﻮي از ﺷﻴﺊ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ اﺳـﺖ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳـﻦ ﻛـﺪ‪ Items ،‬ﻋـﻀﻮي از ‪ lstData‬و ‪Add‬‬ ‫ﻋﻀﻮي از ‪ Items‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫‪ lstData‬ﻳــﻚ ﻧﻤﻮﻧــﻪ از ﻛــﻼس ‪ System.Windows.Forms.ListBox‬اﺳــﺖ‪ .‬اﻳــﻦ ﻛــﻼس ﻳﻜــﻲ از‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ دوم ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ .‬ﻛﻼس ‪ ListBox‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ‬ ‫در ﻓﺮم ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود و ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮي را از آن اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي زﻳﺎدي از ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑـﻮدن‬ ‫را در اﻳﻦ ﻛﻼس ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﺑﺮان اﻳﻦ ﻛﻼس‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ‬ ‫در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ و ﻳﺎ درﻳﺎﻓﺖ ورودي ﻛﺎرﺑﺮ از ﭼﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮد‪ .‬ﺣﺘـﻲ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺗـﺎﻛﻨﻮن ﻧـﺎم ﻣـﻮاردي ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫‪ ،stdin ،GDI+‬دراﻳﻮرﻫﺎي ﻛﻴﺒﻮرد‪ ،‬دراﻳﻮرﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ و ﻳﺎ ﺑﺴﻴﺎري از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳـﻦ ﻛـﻼس‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ را ﻧﻴﺰ ﻧﺸﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از اﻳﻦ ﻛﻼس اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮده و ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻣـﻮرد ﻧﻈﺮﺗـﺎن را ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻟﻴﺴﺖ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻢ‪ ListBox ،‬ﻳﻜﻲ از اﺷﻴﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻋﻤﻮﻣـﺎً ﻳـﻚ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﺷﻴﺊ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻴﺊ ‪ ListBox‬ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺷـﻴﺎي ﺑـﺴﻴﺎر‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﭘﻨﻬﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﺣﺎﻓﻈﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻚ ﻛﻼس ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻧﻮع ﺧﺎص از ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﻛﻼﺳﻬﺎ را ﻋﻤﻮﻣﺎً در دﻧﻴﺎي واﻗﻌـﻲ ﻧﻤـﻲ ﺗـﻮان ﻧـﺸﺎن داد‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻞ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺷﻴﺊ اي را ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴـﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻴـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫"اﻳﻦ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﺳﺖ"‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﻮاره ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺷﻴﺊ اي را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ "اﻳﻦ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﺳﺖ"‪ .‬زﻳـﺮا ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻳﻚ ﺗﻌﺮﻳﻒ اﺳﺖ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ داد‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺘﺪا آن را ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در دﻧﻴﺎي ﻧﺮم اﻓﺰار ﻧﻴﺰ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮرت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻛﻼس از ﻛﺪﻫﺎي ﻻزم ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه و ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺠـﺎم‬ ‫دادن ﻣﺘﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣﺎن رخ دادن روﻳﺪادﻫﺎ و … ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻧﺮم اﻓﺰاري اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ درون‬ ‫آن ﺷﻴﺊ دﻗﻴﻘﺎً ﺑﺎﻳﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﻛﺮد را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ زﺑـﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪ C#‬در ﻗﺎﻟـﺐ ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ دﻳﮕﺮي ﺑﺨﻮاﻫﺪ از ﺷﻴﺊ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷـﻴﺊ ﻣـﻲ‬

‫‪٣٣٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ "ﺻﺪا را زﻳﺎد ﻛﻦ"‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺴﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ آﻣﭙﻠـﻲ ﻓـﺎﻳﺮ دﺳـﺘﻮر‬ ‫دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﺻﺪا را زﻳﺎد ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد آﻣﭙﻠﻲ ﻓﺎﻳﺮ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ دﻗﻴﻘﺎً ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛـﻪ آﻣﭙﻠـﻲ ﻓـﺎﻳﺮ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫دروﻧﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻘﺪاري ﻛﺪ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ارﺗﺒـﺎط‬ ‫ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﺎدي ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻘﺪاري ﻣﺪار ﺑـﺮاي اﻳﺠـﺎد‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ آن ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ي ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻛﻼس اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از آن ﻛﻼس در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔـﺮ ‪ 50‬ﻋـﺪد ﺷـﻴﺊ‬ ‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ‪ 50‬ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻛﻼس ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن دارﻳﺪ‪ .‬ﻋﻤﻞ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺟﺪﻳﺪ از ﻳﻚ ﻛﻼس را ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳـﺎزي‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ "ﻳﻚ ﻛﻼس اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ" اﻣﺎ در ﻣﻮرد اﺷﻴﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ "ﻳﻚ ﺷـﻴﺊ را ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺳـﺎزي ﻛﻨﻴـﺪ"‬ ‫)اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت در ﮔﻔﺘﺎر ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي رﻓﻊ اﺑﻬﺎم اﺳﺖ(‪ .‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﻼس در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﺪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي اﺷﻴﺎ از ﻛﻼس در زﻣﺎن اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ از آن ﺷﻴﺊ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﺧﻮب ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﻗﺎﻟﺒﻬﺎي ﻓﻠﺰي اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ ﻗﺎﻟﺐ ﻓﻠﺰي داﻳﺮه اي و ﻣﻘﺪاري ﺧﻤﻴﺮ در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﺪ‪ .‬ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﻫﻤﻮاره ﺷﻜﻞ ﺛﺎﺑﺘﻲ دارد و ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪاري ﺧﻤﻴﺮ در آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺧﻤﻴﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫درآﻳﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ از ﺧﻤﻴﺮ ﻫﺎي ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﺠﺎد داﻳﺮه ﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﻗﺎﻟﺐ ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑـﻪ ﻫـﺮ اﻧـﺪازه‬ ‫ﻛﻪ ﺧﻤﻴﺮ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎﻟﺐ‪ ،‬داﻳﺮه اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗـﻊ از ﺑـﻴﻦ ﻧﻤـﻲ رود وﻟـﻲ‬ ‫داﻳﺮه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﻬـﺎ ﺷـﻜﻞ دﻳﮕـﺮي اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬ﻛﻼﺳﻬﺎ و اﺷﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ راﺑﻄﻪ اي دارﻧﺪ‪ .‬ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻗﺎﻟﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻳـﻚ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﺧﻤﻴﺮ ﻫﺎ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس‪ ،‬ﺧﻮد ﻛﻼس ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ در ﻣﻮرد ﺗﻌﺪاد اﺷﻴﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﻧﺪارد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤـﺪودﻳﺖ از ﻃـﺮف‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﻛﻼس از اﺑﺘﺪا وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻓﻘـﻂ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ وﺟـﻮد دارد ﻛـﻪ ﺑﺨﻮاﻫـﺪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم ﻛﺎر آن‪ ،‬ﺷﻴﺊ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﭘﺎك ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در زﻣﺎن اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻳﻚ ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘـﺪﻫﺎي‬ ‫آن را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ و …‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬در زﻣﺎن اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﻌﺪاد ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺎ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ‪ SwitchOn‬از ﻳﻜـﻲ از ﻧﻤﻮﻧـﻪ‬ ‫ﻫﺎ‪ ،‬آن ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن را روﺷﻦ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Channel‬ﻳﻜﻲ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻧﺎل آن ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻛﻼﺳﻬﺎ‪:‬‬ ‫در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻛﺮّات ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﺷﻴﺎي زﻳﺎدي در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ در آن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ اﺷﻴﺎي واﻗﻌﻲ را‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫اﺷﻴﺎي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮدﺗﺎن ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺜﺎل زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪Instantiation‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٣٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻟﻴﺴﺘﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ‪ 10‬ﻛﺎرﺑﺮ را از ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻦ‪.‬‬ ‫از اوﻟﻴﻦ ﻛﺎرﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺷﺮوع ﻛﻦ و ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب او را آﻣﺎده ﻛﻦ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب ﻫﺎ آﻣﺎده ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎﭘﮕﺮ آن را ﭼﺎپ ﻛﻦ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ آن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ وﺟـﻮد دارد‪ ،‬ﺑـﻪ ﺷـﻴﺊ در آن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪:‬‬ ‫ ‬

‫‪ :Customer‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻛﺎرﺑﺮ‪.‬‬

‫ ‬

‫‪ :Bill‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﺻﻮرت ﺣﺴﺎب اﻳﺠﺎد ﺷﺪه‪.‬‬

‫ ‬

‫‪ :Printer‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﭼﺎپ ﺻﻮرت ﺣـﺴﺎب ﻣـﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ وﺳـﻴﻌﻲ از ﻛﻼﺳـﻬﺎ را ﺗﺤـﺖ ﻋﻨـﻮان ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧـﻪ‬ ‫ﻛﻼس ﭼﺎرﭼﻮب ‪ 1.NET‬در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت در ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﺑـﺮاي آن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ را ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺮاي ‪ .NET‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪ ﻛﻼس و اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط درﺳﺖ ﺑﻴﻦ آﻧﻬـﺎ و‬ ‫ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﭼﻨﺪ ﻛﻼس و اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎزﺗﺎن در ﭼﺎرﭼﻮب‬ ‫‪ .NET‬وﺟﻮد دارﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدﺗﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﭼﺎپ و ﻳﺎ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ‬ ‫در اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺧﻮد ﺑﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ و ﻳﺎ ﭼﺎپ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻼس آﻧﻬـﺎ را ﻣﺠـﺪداً ﺑﻨﻮﻳـﺴﻴﺪ‪ .‬اﮔـﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻄﻠﺒﻲ را ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﺎپ را ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺷﻴﺊ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻄﻠﺒﻲ را ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ آن ﺷﻴﺊ ﻋﻤﻞ ﭼﺎپ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺷﻴﺊ ﻣﺬﻛﻮر ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﻨﺪ ﺷﻤﺎ را ﺑـﻪ‬ ‫دﺳﺘﻮرات ‪ PostScript‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﻮرت ﻣﺨﺼﻮص ﭼﺎﭘﮕﺮ آن را ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻧﺤﻮه‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي آن را ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻘﻴﻪ ﻣﻮارد را ﺧﻮد ﺷﻴﺊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد‪ 2‬از ﻳﻚ ﻛﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ اﻳـﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ‬ ‫ﻣﺜﺎﻟﻲ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ در ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻠﻔﻨﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ دو ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﻴﺎز دارﻳـﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اول ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل اﻣﻮر ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دوم ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل اﻣﻮر ﻣﺸﺘﺮﻛﻴﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬در ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫از ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Customer‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ دو ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻫﺮ دو را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺷﺮوع ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ .‬از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اول ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دوم را ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻛﻼس ‪ Customer‬ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﻨﻮﻳـﺴﻴﺪ و ﻳـﺎ‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻼس ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ‪ Customer‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اول ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ و در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي دوم از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ؟ ﺧﻮب ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ روش‬ ‫دوم ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪.NET Framework Class Library‬‬ ‫‪Reusability‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٣٣٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﻳﻚ ﻛﻼس در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﻣﻮرد ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود اﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮرد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷـﻮد‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت اﻳﺪه آل اﮔﺮ ﻳﻚ ﻛﻼس ‪ Customer‬را ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ دﻳﮕـﺮي ﺑـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳـﻲ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Customer‬ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﻼس ‪ Customer‬ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ در ﺑﻌـﻀﻲ‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻧﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﻼس ‪ Customer‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان دﻻﻳﻞ ﻣـﺸﺨﺺ و ﻗـﺎﻃﻌﻲ را ﺑﻴـﺎن‬ ‫ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان از ﻳﻚ ﻛﻼس در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮد‪ .‬وﻟـﻲ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﻼس ‪ Customer‬در ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮﻳﺪ آن را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﻴﭽﻴـﺪه‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻳﺠﺎد ﭼﻨﺪ ﻛﻼس ﺳﺎده و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد‪ ،‬راﺣﺖ ﺗﺮ از اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﻼس ﭘﻴﭽﻴﺪه و‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻬﻤﻴﺪن اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﺷﺖ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺳـﺎدﮔﻲ در آن رﻋﺎﻳـﺖ ﺷـﻮد و ﻫـﻢ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ ﻛـﻼس ﻫـﺎﻳﻲ‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﻓﺎﻛﺘﻮر در آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ‪:‬‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اوﻟﻴﻦ ﭘﺮوژه اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده‬ ‫و ﺳﭙﺲ اﺷﻴﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز آن را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎ اراﺋﻪ ﻳﻚ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ در ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒـﻞ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﺗﺌﻮري ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ را در ﻋﻤﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻳـﻚ ﻛـﻼس ﺑـﺮاي اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﻣﻮرد ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻼﺳﻲ‪ ،‬اﺻﻮل ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﻇﺎﻫﺮ آن ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ‪ :‬ﻇﺎﻫﺮ ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮاردي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪل‪ ،‬رﻧﮓ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد درﻫﺎ و ﻣﻮاردي ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﺷﺪن آن ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﻋﻤﺮ ﺷﻴﺊ ﻧﻴﺰ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎي آن ﭼﻴﺴﺖ‪ :‬ﻗﺪرت و اﻧﺪازه ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﺗﻌﺪاد ﺳﻴﻠﻨﺪرﻫﺎ و ﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ آن ﭼﻴﺴﺖ‪ :‬اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬ﺳـﺮﻋﺖ و‬ ‫ﺟﻬﺖ آن ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ آن ﭼﻴﺴﺖ‪ :‬ﺷﻴﺊ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻣﻌﻤﻮﻻ داراي ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮي از ﻧﻮع ‪ GPS‬اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﻣﻜـﺎﻧﻲ‬ ‫آن را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ اﺷﻴﺎ )ﻣﺜﻼً اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ( ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺳﺮﻋﺖ آن را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺳﺮﻋﺖ آن را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ آن را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ آن را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ آن را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪Global Positioning System‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٣٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ ﻣﻮرد را در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻼس ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻫﻮﻳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ و رﻓﺘﺎر‪ .‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﻮﻳﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و اﺷﻴﺎي اﻳﻦ ﻛﻼس ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ از ﻧﻮع اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ دو ﺟﻨﺒـﻪ دﻳﮕـﺮ‪،‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺎﻟﺖ و رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻟﺖ‪:‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ و ﺳﺮﻋﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﺨﺸﻲ از ﺣﺎﻟﺖ آن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣـﻲ‬ ‫روﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي داﻧﺴﺘﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﭼﻪ ﻣﻮاردي را ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳـﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻼس اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺳﺮﻋﺖ آن در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺎﻟﺖ آن اﻫﻤﻴﺖ زﻳﺎدي دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻼس ‪ ،Customer‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ‬ ‫ﻧﺪارد ﺑﻠﻜﻪ آدرس ﻛﺎرﺑﺮ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ آن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﺎدﻳﺮي درون آن ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤـﻮﻣﻲ )‪ (Public‬در‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺎرﺑﺮان ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﺎرﺑﺮان ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻛﻼس آﻧﻬﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌـﻀﻲ دﻳﮕـﺮ ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻲ )‪ (Private‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﺷﻴﺎي آن ﻛﻼس ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺑﻌـﻀﻲ از ﺣﺎﻟﺘﻬـﺎي ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﻼس ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ آﻧﻬﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ ﺧﺎﺻـﻴﺘﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻨﺞ دارد ﻛﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻴﺊ را در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎرﺑﺮ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺳﺮﻋﺖ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ‬ ‫آن را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ – ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ آن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Accelerate‬و ﻳﺎ ‪ Break‬ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ و‬ ‫ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫رﻓﺘﺎر‪:‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس در ﻣﻘﺎﺑﻞ درﺧﻮاﺳﺘﻬﺎي ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬رﻓﺘﺎر آن ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺪي را از ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ از ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ اي را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و آن ﺷﻴﺊ ﻧﻴﺰ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ درﺧﻮاﺳﺖ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻠﻲ را‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ رﻓﺘﺎر ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻧﻴﺰ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻣﺜﺎل ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻛﺎﻧﺎل آن را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻋﺪد ﺧﺎﺻﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻋـﺚ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻳﺪ ﻛـﻪ آن‬ ‫ﺷﻴﺊ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ‪ ،‬رﻓﺘﺎر ﺧﻮد را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫رﻓﺘﺎر ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺧﻂ ﻛﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻳﻚ و ﻳـﺎ ﻫـﺮ‬ ‫دوي ﻣﻮارد زﻳﺮ را درﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد ﺷﻴﺊ‪ :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ‪ Accelerate‬را ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ آن ﺷﻴﺊ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻦ روي دﻧﻴﺎي ﺧﺎرج از ﺷﻴﺊ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن اﺷﻴﺎي دﻳﮕﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻄﻠﺒﻲ‬ ‫روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ‪ ،‬ذﺧﻴﺮه اﻃﻼﻋﺎت روي دﻳﺴﻚ‪ ،‬ﻳﺎ ﭼﺎپ ﻳﻚ ﺳﻨﺪ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﻼس ‪ Car‬را در آن ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورﻳﻢ‪.‬‬

‫‪٣٣٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ و ﻛﻼس ‪Car‬‬ ‫‪ (1‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را اﺟﺮا ﻛﺮده و از ﻧﻮار ﻣﻨﻮ ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ File New Project‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻛـﺎدر ‪ New Project‬ﻧﻤـﺎﻳﺶ داده ﺷـﺪ‪ ،‬از ﻗـﺴﻤﺖ ‪ Templates‬ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪Console‬‬ ‫‪ Application‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده‪ ،‬ﻧﺎم ‪ Objects‬را در ﻛﺎدر ‪ Name‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮوژه اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﭘﻨﺠـﺮه ‪ Solution Explorer‬روي ﻧـﺎم ﭘـﺮوژه‬ ‫ﻛﻠﻴـﻚ راﺳـﺖ ﻛـﺮده و ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪ Add Class‬را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﻛـﺎدر – ‪Add New Item‬‬ ‫‪ Objects‬ﻧﺎم ‪ Car.cs‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎم ﻛﻼس ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده و روي دﻛﻤﻪ ‪ Add‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ‬ ‫ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه و ﺑﻪ ‪ Solution Explorer‬ﻧﻴﺰ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﺎﻟﺖ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آن ﺷﻴﺊ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﻮاﻟﻲ ﻛـﻪ در اﻳﻨﺠـﺎ‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ را در آن ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﻢ؟ ﺧﻮب‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛـﺎر‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎﻳﻲ را درون ﻛـﻼس‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺳﭙﺲ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻴﺊ را در آﻧﻬﺎ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ ﻓﻴﻠﺪ‪ 1‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻴﺊ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻳﺎ از آن ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺧـﻮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ رﻧﮓ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ Car‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻓﻴﻠﺪ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮده و ﻣﻘﺪار ﺟﺪﻳﺪ رﻧﮓ را در ﺧﻮد ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪ ،‬ﻓﻴﻠﺪ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮاﻧﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻣﻘﺪار آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻧﮓ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫از ﻳﻚ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز رﻓﺘﺎر از ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً از دو ﻣﺘﺪ ﺗـﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺘﺪ ‪ get‬و ﻣﺘﺪ ‪) set‬ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﻼﻛﻬﺎي } … {‪ get‬و }…{‪ set‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ(‪ .‬ﻳـﻚ ﻣﺘـﺪ ﺳـﺎده‬ ‫‪ get‬ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬در ﻛﻼس ‪ ،Car‬ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه در ﻓﻴﻠـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬رﻧﮓ ﺷﻴﺊ را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻋﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎده ‪ set‬ﺑﺮاي ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬ﻓﻘـﻂ ﺷـﺎﻣﻞ ﻛـﺪي اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي واﻗﻌﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از ﻛﻼس ‪Car‬‬ ‫در ﻳﻚ ﺑﺎزي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ راﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ Car‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪،‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ‪ set‬از اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ذﺧﻴﺮه رﻧﮓ در ﻓﻴﻠﺪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‪ ،‬رﻧﮓ اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻲ ﻛﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ را ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Color‬در ﻛﻼس ‪ ،Car‬ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Color‬و از ﻧﻮع ‪) public‬ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ( ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل از ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﺎﺻـﻴﺖ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي واﻗﻌﻲ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ از ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺎ ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪ get‬و ‪ set‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬از ﻓﻴﻠﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪Field‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٤٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ و اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪Color‬‬ ‫‪ (1‬ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Car‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪public string Color‬‬ ‫‪ (2‬ﻛﺪ ﻻزم ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﻛﻼس‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد! ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي از ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه ‪ ،Solution Explorer‬ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬را ﺑﺎز ﻛﺮده‬ ‫و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪static void Main(string[] args‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a new Car‬‬ ‫;)(‪Car objCar = new Car‬‬ ‫‪// Set the Color property to Red‬‬ ‫;"‪objCar.Color = "Red‬‬ ‫‪// Show what the value of the property is‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("My car is this color:‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine(objCar.Color‬‬ ‫‪// Wait for input from the user‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه ﺟﺪﻳﺪي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-9‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-9‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮاي اﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬را از ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻠﻴﺪ ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪ‪:‬‬

‫‪٣٤١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪public string Color‬‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻼس ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Color‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و در آن رﺷﺘﻪ اي از ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫـﺎ را ﻧﮕﻬـﺪاري ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛﻠﻤـﻪ‬ ‫ﻛﻠﻴﺪي ‪ public‬در اﺑﺘﺪاي اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﻛﻼس ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳـﺴﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨـﺪ از‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺪﻧﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )ﻳﻌﻨﻲ درون ﺧﻮد ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪ ،‬ﻧـﻪ در ﻣﺘـﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در آن‬ ‫ﻛﻼس(‪ ،‬از دﻳﺪ ﺧﻮد ﻛﻼس‪ ،‬ﻋﻀﻮ داده اي و از دﻳﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻓﻴﻠﺪ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻛﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ‬ ‫از دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮي را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻴﺊ از آن ﻛﻼس را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ؛ ﺳﭙﺲ آن ﺷﻴﺊ را‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺪ زﻳﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮي را ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ objCar‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ آن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ از ﻛﻼس ‪Car‬‬ ‫را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫;‪Car objCar‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ‪ ،objCar‬اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻓﻘﻂ ﻧﻮع ﺷﻴﺊ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫ﺷﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﻂ ﻛﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻗﻠّﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﺷـﻴﺊ از‬ ‫ﻛﻼس ‪ Car‬را آوﻳﺰان ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬و ﺳﭙﺲ ﻧﺎم آن ﻗﻠّﺎب را ‪ objCar‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﻮز ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻠّﺎب آوﻳﺰان ﻧﻜﺮده اﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ Car‬را ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ new‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫;)(‪objCar = new Car‬‬ ‫اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ دﻳﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ را در ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺠﺎم داد‪:‬‬ ‫;)(‪Car objCar = new Car‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﺧﻂ ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ "‪ objCar‬را ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪاً از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ ارﺟﺎع‬ ‫ﺑﺪه"‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ "ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮده و آن را از ﻗﻠّﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ objCar‬آوﻳﺰان ﻛﻦ"‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ از ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﻗﻠّـﺎب آوﻳـﺰان ﺷـﻮد‪ ،‬و ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ داراي‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻤﻲ ﮔﻴﺞ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﺑﺎﻋﺚ راﺣﺘﻲ ﻛﺎرﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴـﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي ﺧﻮد را در ﻳﻚ زﻣﺎن از ﭼﻨﺪ ﺟﺎ آوﻳﺰان ﻛﻨﻴﺪ – ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺗﺮ ﺑﻮد!‬

‫‪٣٤٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي آن را ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﻳﺎ ﻣﺘـﺪﻫﺎي آن را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ 1Color‬ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻛﺪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Set the Color property to Red‬‬ ‫;"‪objCar.Color = "Red‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻛﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﻣﺠﺪداً ﻣﻘـﺪار‬ ‫آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻧﺤﻮه دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﺧﺎﺻـﻴﺖ را ﺑـﺎ ارﺳـﺎل ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Color‬ﺑـﻪ ﻣﺘـﺪ ‪ WriteLine‬از‬ ‫ﻛﻼس ‪ Console‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده اﻳﻢ‪:‬‬ ‫‪// Show what the value of the property is‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("My car is this color:‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine(objCar.Color‬‬ ‫ﺧﻂ ‪ Console.ReadLine‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم ﻛﺎر ﺻﺒﺮ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬را ﻓﺸﺎر دﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﻨﺠﺮه ﻛﻨﺴﻮل ﻗﺒﻞ از ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﺻﺒﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﻠﻴﺪ ‪ Enter‬را ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Wait for input from the user‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ‪ Console‬در ‪ ،.NET‬ﻳﻚ روش ﺧﻮب ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻮد ﻇﺎﻫﺮي ﻧﺪارﻧـﺪ و‬ ‫ﻓﻘﻂ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﻣﺘﻦ در ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز از وﺿﻌﻴﺖ ﺷﻴﺊ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪:‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻋﻀﻮ داده اي )ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﻓﻴﻠﺪ( ﺑﺮاي ﻛﻼس آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮان از آن‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻓﻴﻠـﺪ را ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫـﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜـﻪ‬ ‫ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻘﺪار ﻓﻴﻠﺪ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دو ﻣﺘﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬دﻗﻴﻘﺎً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ اﺳـﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻣـﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣﻮرد‬ ‫ﺧﺎص از ﻣﺘﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ از ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ راﺣﺖ ﺗﺮ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ در ﺻﻮرت دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻓﻴﻠﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻘﺪار ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﻴﻠﺪ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻫﻢ آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪ .‬در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﻴﻠـﺪ را ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫـﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻃﻼﻋﺎت آن را ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ 1‬در ﻛﻼس ‪ Color ،Car‬ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻴﻠﺪ اﺳﺖ و ﻓﻘﻂ ﻧﺤﻮه ﺗﻌﺮﻳﻒ آن در ﻛـﻼس ﺗﻔـﺎوت‬ ‫دارد‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﺮاي ﺳﺎده ﮔﻲ‪ Color ،‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻴﻠﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﻫـﺎ را ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ ،‬از آن ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٣٤٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺳﺮﻋﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﻮب ﺑﺮاي اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺪﻟﻲ از ﻳﻚ ﺷﻴﺊ واﻗﻌﻲ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ دﻗﻴﻘﺎً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺷﻴﺊ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ واﻗﻌﻲ اﮔﺮ در ﺣﺎل ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 60‬ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ در ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﺳﺮﻋﺖ را ﺑـﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻋﺪدي ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻨﺞ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﺪد ﺳﺮﻋﺖ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻋﻘﺮﺑﻪ ي‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻨﺞ را ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺳﺮﻋﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻳﺪ از ﭘﺪال ﮔﺎز و ﻳﺎ ﭘﺪال ﺗﺮﻣﺰ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ و ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺪل ﻛﺮدن ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﭘﺪاﻟﻬﺎ در ﻛﻼس ‪ ،Car‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺳـﺮﻋﺖ را ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻨﺪ )‪ ،(Decelerate ،Accelerate‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ ﻧـﺎم ‪ Speed‬اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬از ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘـﺪار اﻳـﻦ ﻓﻴﻠـﺪ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻗﺒﻞ از ﻗﺮار دادن ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ﻓﻴﻠﺪ‪ ،‬از درﺳﺖ ﺑﻮدن آن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻘﺪار ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎً ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ داده اي در ﻛﻼس ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳـﻦ ﻋـﻀﻮ داده اي ﺑﺎﻳـﺪ ﻓﻘـﻂ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺗﻮﺳـﻂ‬ ‫اﻋﻀﺎي ﻛﻼس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ داده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ آن از ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪ private‬اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫;‪private int _speed‬‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ _speed‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ private‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در داﺧـﻞ‬ ‫ﻛﻼس وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻛﺎرﺑﺮان ﻛﻼس ‪ ،Car‬ﺣﺘﻲ از وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻀﻮي ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻠﻊ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑـﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ در‬ ‫ﻛﻼس ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Speed‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﺪ از ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻛﻪ ﻧـﺸﺎن دﻫﻨـﺪه ﺳـﺮﻋﺖ ﺷـﻴﺊ‬ ‫اﺳﺖ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﺎم ﻓﻴﻠﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ آن ﻳﻜﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﻦ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻣﻌﻤـﻮﻻً در‬ ‫اﺑﺘﺪاي ﻧﺎم ﻓﻴﻠﺪ‪ ،‬ﻳﻚ زﻳﺮ ﺧﻂ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺎم ﻓﻴﻠﺪ‪ _speed ،‬و ﻧﺎم ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ Speed ،‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪Speed‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﻐﻴﺮي ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻋﻀﺎي ﻛـﻼس ﻗﺎﺑـﻞ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ ﺟـﺎي ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪ public‬از‬ ‫‪ private‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Car‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪private int _speed‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از اﻧﺪازه ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﻼس اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛـﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﻼس ‪ Car‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Speed - Read-Only property to return the speed‬‬ ‫‪public int Speed‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return _speed‬‬ ‫}‬ ‫}‬

‫‪٣٤٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ ﻣﻘـﺪاري را ﺑـﺮ ﺣـﺴﺐ‬.‫ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺳﺮﻋﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬Accelerate ‫( ﺣﺎل ﻣﺘﺪي را ﺑﻪ ﻧﺎم‬3 ‫ ﻛـﺪ زﻳـﺮ را ﺑﻌـﺪ از ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬.‫ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻴﺊ را ﺑﺮاﺑﺮ آن ﻗﺮار ﻣـﻲ دﻫـﺪ‬ :‫ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬Speed // Accelerate - Add kmph to the speed public void Accelerate(int accelerateBy) { // Adjust the speed _speed += accelerateBy; } ‫ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ‬.‫ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‬Program.cs ‫ ﻓﺎﻳﻞ‬Main ‫ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ را در زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬،‫( ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻛﻼس‬4 :‫آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬ static void Main(string[] args) { // Create a new Car Car objCar = new Car(); // Report the speed Console.WriteLine("The car's speed is: "); Console.WriteLine(objCar.Speed); // Accelerate objCar.Accelerate(5); // Report the new speed Console.WriteLine("The car's speed is now: "); Console.WriteLine(objCar.Speed); // Wait for input from the user Console.ReadLine(); } :‫ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬2-9 ‫ ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫ در ﻧﻮار اﺑﺰار ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‬Start ‫( ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻚ روي دﻛﻤﻪ‬5

٣٤٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪2-9‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﻼس ‪ Car‬ﻳﻚ ﻋﻀﻮ داده اي از ﻧﻮع ‪ private‬ﺑﻪ ﻧـﺎم ‪ _speed‬اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪private int _speed‬‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار ‪ _speed‬در آن ﺷﻴﺊ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد زﻳﺮا ﻣﻘﺪار‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻧﻮع داده اي ‪ int‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﻣﻘﺪار ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Speed - Read-Only property to return the speed‬‬ ‫‪public int Speed‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return _speed‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ‪ ،‬و ﻳﺎ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺪﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻼك ‪ ،get‬و اﮔـﺮ ﺑﺨﻮاﻫـﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ ﻛﺪﻫﺎي ﺑﻼك ‪ set‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﮔﺮ ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﺑـﻼك ‪ get‬را در آن ﻧﻨﻮﻳـﺴﻴﺪ‬ ‫آن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ اﮔـﺮ ﺑـﻼك ‪ set‬را از ﻳـﻚ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ در ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﻫـﻢ‬ ‫ﺑﻼك ‪ get‬و ﻫﻢ ﺑﻼك ‪ set‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﺠﺎد ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ،Speed‬ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Accelerate‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧـﻮع‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ آن را ‪ void‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Accelerate - Add kmph to the speed‬‬

‫‪٣٤٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫)‪public void Accelerate(int accelerateBy‬‬ ‫{‬ ‫‪// Adjust the speed‬‬ ‫;‪_speed += accelerateBy‬‬ ‫}‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ accelerateBy‬درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﻘﺪار اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار درﻳﺎﻓﺘﻲ را ﺑﻪ ﻓﻴﻠﺪ ‪ _speed‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ‬ ‫ﻓﺸﺎر روي ﭘﺪال ﮔﺎز‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎد و ﻳﺎ اﺻﻄﻜﺎك ﺑﺎ ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺪﻳﺪ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ اﺛﺮ ﭼﻨﺪ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﻳﻚ ﻋﺪد‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي واﻗﻌﻲ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫ﻛﺪﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮي ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﺎل ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﺎده ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻴﻦ ﺷﺪه ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ را ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ‬ ‫ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮي از ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮدن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺘﺎب دادن ﺑﻪ ﻳـﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ در دﻧﻴـﺎي واﻗﻌـﻲ‪ ،‬ﺳﻴـﺴﺘﻤﻬﺎي‬ ‫زﻳﺎدي ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ راﻧﻨﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺴﻲ ﻛـﻪ در ﺣـﺎل اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ‬ ‫ﺷﻴﺊ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋﻲ از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﻧﺪارد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜـﺎل ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ ﺻـﻮرت اﺳـﺖ‪ .‬ﻓـﺮدي ﻛـﻪ در ﺣـﺎل اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﺘـﺪ‬ ‫‪ Accelerate‬اﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﻮرد اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺮﻋﺖ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪارد و ﻓﻘﻂ ﻣﻲ داﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻳﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﺷﻴﺊ از اﻳﻦ ﻛﻼس را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Create a new Car‬‬ ‫;)(‪Car objCar = new Car‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Report the speed‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("The car's speed is:‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine(objCar.Speed‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ ‪ ،Accelerate‬ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻴﺊ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Accelerate‬‬ ‫;)‪objCar.Accelerate(5‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺪﻳﺪ را اﻋﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Report the new speed‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("The car's speed is now:‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine(objCar.Speed‬‬

‫‪٣٤٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ ﺑﺮﺗﺮي اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ‪ ،‬در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﻫـﺎ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮان از ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻓﻴﻠﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Speed‬ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻘـﻂ‪-‬ﺧﻮاﻧـﺪﻧﻲ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﻮال ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮاي ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻫﻢ آن را ﺗﻐﻴﻴـﺮ دﻫـﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻴﻠﺪ‪ ،‬از ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻴﻠﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪن و ﻳﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫ﻓﻴﻠﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و اﻳﻦ ﻣﻮرد از اﻫﻤﻴﺖ زﻳﺎدي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺪاري ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﻮد‪ ،‬از درﺳﺖ ﺑﻮدن آن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻓﻴﻠﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ،NumberOfDoors‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﺗﻌﺪاد درﻫﺎي ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ در‬ ‫ﻛﻼس ‪ Car‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻧﻮع داده اي اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ از ﻛﻼس ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻌﺪاد درﻫﺎي ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ را در ﺧـﻮد‬ ‫ﻧﮕﻪ دارد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎً ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻋﺪد ‪ 0‬و ﻳﺎ ﻋﺪد ‪ 65500‬را در اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ وارد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻋﺪد وارد‬ ‫ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ در ﺑﺎزه ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻼس ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ دﻳﮕﺮي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﻘﺪاري را در اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻗﺮار دﻫﺪ از درﺳﺖ ﺑﻮدن آن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮد‪ .‬در ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺗـﺎ‬ ‫ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﻛﺎر را ﺑﺮاي اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ از ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ ﺳﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﺻﺤﺖ داده ﻫـﺎي ورودي‪ ،‬ﻳﻜـﻲ از‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﻤﻮاره ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﻣﻘﺪارﻫﺎي ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه در ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ را ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻘﺪاري را از ﺟﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﺪﺳـﺖ‬ ‫آورﻧﺪ و ﻳﺎ آن را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﻚ ﺳﺮي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮده و ﺑﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻌـﺪاد ﻛـﻞ ﺳﻔﺎرﺷـﺎت ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ در ﻛﻼس ‪ Customer‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻫﻨﮕـﺎم ﻃﺮاﺣـﻲ ﻳـﻚ ﻛـﻼس ﺑـﺮاي‬ ‫‪ ،Customer‬ﻓﻴﻠﺪي ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻳﻦ ﻋﺪد ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم‪ ،‬آن را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﻗﺴﻤﺖ ‪ get‬ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ‪ ،‬ﻛﺪي را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻟﻴـﺴﺖ ﺳﻔﺎرﺷـﺎت ﻳـﻚ ﻣـﺸﺘﺮي در ﻳـﻚ ﺑﺎﻧـﻚ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ آﻧﻬﺎ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮده و ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮارد در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻌﺪاد درﻫﺎي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪NumberOfDoors‬‬ ‫‪ (1‬اوﻟﻴﻦ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺪي ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺗﻌﺪاد درﻫـﺎي ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ از ﻛـﻼس ‪ Car‬را‪ ،‬در آن‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 4‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺪ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه در‬ ‫زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪public string Color‬‬ ‫;‪private int _speed‬‬ ‫;‪private int _numberOfDoors = 4‬‬

‫‪٣٤٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (2‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺘﻲ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﻳﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد در ﻫﺎي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﻤﻮاره ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ ﻋـﺪد‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻴﻦ ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻌﺪ از ﻣﺘﺪ ‪ Accelerate‬در ﻛﻼس ‪ Car‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// NumberOfDoors - get/set the number of doors‬‬ ‫‪public int NumberOfDoors‬‬ ‫{‬ ‫‪// Called when the property is read‬‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return _numberOfDoors‬‬ ‫}‬ ‫‪// Called when the property is set‬‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫‪// Is the new value between two and six‬‬ ‫)‪if (value >= 2 && value <= 6‬‬ ‫{‬ ‫;‪_numberOfDoors = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ از اﻳﺠﺎد ﺧﻄﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﺪدي ﺧﺎرج از ﻣﺤﺪوده ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ وارد ﺷﺪ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﺻـﻮﻻ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﻋﺪد ﻧﺎ ﻣﻌﺘﺒﺮ در ﻛﻼس وارد ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﻄﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﺮدي ﻛﻪ در ﺣﺎل اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛـﻼس اﺳـﺖ ﻣﺘﻮﺟـﻪ رخ‬ ‫دادن ﺧﻄﺎ ﺷﺪه و در ﻣﻮرد ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ اﻳﻦ ﺧﻄﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد اﻳﻦ ﻧـﻮع ﺧﻄﺎﻫـﺎ در ﻓـﺼﻞ ‪11‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ﻛﻼس اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Main‬در ‪ Program.cs‬را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت زﻳـﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪static void Main(string[] args‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a new Car‬‬ ‫;)(‪Car objCar = new Car‬‬ ‫‪// Report the number of doors‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("The number of doors is:‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine(objCar.NumberOfDoors‬‬ ‫‪// Try Changing the number of doors to 1000‬‬ ‫;‪objCar.NumberOfDoors = 1000‬‬ ‫‪// Report the number of doors‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("The number of doors is:‬‬

‫‪٣٤٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;)‪Console.WriteLine(objCar.NumberOfDoors‬‬ ‫‪// Now try changing the number of doors to 2‬‬ ‫;‪objCar.NumberOfDoors = 2‬‬ ‫‪// Report the number of doors‬‬ ‫;)" ‪Console.WriteLine("The number of doors is:‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine(objCar.NumberOfDoors‬‬ ‫‪// Wait for input from the user‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫}‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺻﻔﺤﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 3-9‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-9‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺗﻌﺪاد در ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ private‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﭘﻴﺶ ﻓﺮض اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ را ﻧﻴﺰ ‪ 4‬در‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫;‪private int _numberOfDoors = 4‬‬ ‫دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻋﺪد داده اﻳﻢ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣـﻲ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﺗﻌـﺪاد درﻫـﺎي ﻳـﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ‬ ‫ﻫﻤﻮاره ﺑﻴﻦ ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض داراي ﻣﻘﺪار ‪ 0‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻣﻘﺪار ﻧﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻌﺪاد در ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﻴﻠﺪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶ ‪ get‬ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ اﺳﺖ و ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺪﻳﺪي ﻧﺪارد – ﻓﻘﻂ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻓﻴﻠﺪ ‪ _numberOfDoors‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺑﻼك ‪ set‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻋﺪدي ﻛﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎده اﺳﺖ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ آن را در ‪ _numberOfDoors‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ )ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﺮﺳـﺘﺎده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ value‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ(‪:‬‬ ‫‪// NumberOfDoors - get/set the number of doors‬‬

‫‪٣٥٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪public int NumberOfDoors‬‬ ‫{‬ ‫‪// Called when the property is read‬‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return _numberOfDoors‬‬ ‫}‬ ‫‪// Called when the property is set‬‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫‪// Is the new value between two and six‬‬ ‫)‪if (value >= 2 && value <= 6‬‬ ‫{‬ ‫;‪_numberOfDoors = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﺑﻘﻴــﻪ ﻛــﺪي ﻫــﻢ ﻛــﻪ ﺑــﻪ ﻓﺎﻳــﻞ ‪ Program.cs‬اﺿــﺎﻓﻪ ﻛــﺮده اﻳــﺪ‪ ،‬ﻣــﻮرد ﭘﻴﭽﻴــﺪه اي ﻧﻴــﺴﺖ‪ .‬اﺑﺘــﺪا ﻣﻘــﺪار اوﻟﻴــﻪ ﻓﻴﻠــﺪ‬ ‫‪ _numberOfDoors‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﺑﻪ ‪ 1000‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻛـﺪي ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺻﺤﺖ داده ﻫﺎ در ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ NumberOfDoors‬وارد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻪ ‪ 1000‬ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻓﻴﻠﺪ ‪ _numberOfDoors‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 4‬ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ﻳـﻚ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ 2‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد درﻫﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮﭼﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ روش ﻛﺎرﻛﺮد ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‪-‬ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎي ‪ public‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ رﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻔﺎوت زﻳﺎدي دارﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ را ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ از ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻓﻴﻠـﺪ ﻫـﺎي ‪ public‬ﺑﺎﻋـﺚ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮ ﺗﺮ ﺷﺪه و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﻴﺸﺘﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺪ ‪:IsMoving‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره اﻳﻦ ﺳﻮال را در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ "ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮاﻧﻢ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻼس را ﺳﺎده ﺗﺮ ﻛﻨﻢ؟"‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ آﻳﺎ اﻳﻦ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ در ﺣﺎل ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ؟‬ ‫ﻳﻚ راه ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Speed‬اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻـﻔﺮ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗـﻮان‬ ‫ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮداﺷـﺖ ﺧـﻮد از ﻧﺤـﻮه ﻛـﺎرﻛﺮد‬ ‫ﻛﻼس ﺑﺮاي ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ او از اﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮﻗﻒ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در اﻳـﻦ ﻣـﻮرد‬ ‫واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره ﺳﺮﻋﺖ ﺻﻔﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﻗﻒ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻣﻮاردي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ‪ %99‬اﻓﺮادي ﻛﻪ از ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ در ﻳﻚ ﻣﻮرد اﺷﺘﺮاك ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي وﺿﻮح ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻼس ﻣﺘﺪي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻮرد ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺘﺪي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ آﻳﺎ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﺮده و ﻳﺎ در ﺣﺎل ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٥١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

IsMoving ‫ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ ﻣﻘـﺪاري را از ﻧـﻮع‬،‫ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﭘـﺲ از ﺑﺮرﺳـﻲ ﺳـﺮﻋﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ‬IsMoving ‫( ﺗﻤﺎم ﻛﺎري ﻛﻪ ﻣﺘﺪ‬1 ‫ ﺑﻌـﺪ‬،Car ‫ ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻛـﻼس‬.‫ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﺮده و ﻳﺎ در ﺣﺎل ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ‬Boolean :‫ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬NumberOfDoors ‫از ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ // IsMoving - is the car moving? public Boolean IsMoving() { // Is the car's speed zero? if (Speed == 0) return false; return true; } :‫ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‬Program.cs ‫ ﻓﺎﻳﻞ‬Main ‫ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬،‫( ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‬2 static void Main(string[] args) { // Create a new Car Car objCar = new Car(); // Accelerate the car to 25kmph objCar.Accelerate(25); // Report whether or not the car is moving if (objCar.IsMoving() == true) { Console.WriteLine("The car is moving!"); } else { Console.WriteLine("The car is stopped!"); } // Wait for input from the user Console.ReadLine(); } .‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬4-9 ‫ ﭘﻨﺠﺮه ﺟﺪﻳﺪي را ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫( ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‬3

٣٥٢

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-9‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻘﻂ ﻣﺘﺪ ﺳﺎده اي را ﺑﻪ ﻛﻼس اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ ،Speed‬در ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ ﺻﻔﺮ ﺑﻮدن آن ﻣﻘﺪار‬ ‫‪ true‬و در ﺻﻮرت ﺻﻔﺮ ﺑﻮدن آن ﻣﻘﺪار ‪ false‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫?‪// IsMoving - is the car moving‬‬ ‫)(‪public Boolean IsMoving‬‬ ‫{‬ ‫?‪// Is the car's speed zero‬‬ ‫)‪if (Speed == 0‬‬ ‫;‪return false‬‬ ‫;‪return true‬‬ ‫}‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﺑﺘﺪا از ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪن اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﻨﻴﺪ و اﻳﻦ ﺳﻮال ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎﻳـﺪ ﻛـﻪ ﭼـﺮا دﺳـﺘﻮر ‪ return‬دوم در ﺑﺨـﺶ‬ ‫‪ else‬ﻗﺮار داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ دﺳﺘﻮر ‪ return‬ﺑﺮاي ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﻣﻘﺪاري ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛـﺪي ﻛـﻪ ﺗـﺎﺑﻊ را‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬در اﺟﺮاي ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻪ اوﻟﻴﻦ ‪ return‬رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻘﻴﻪ دﺳﺘﻮرات ﺗـﺎﺑﻊ را اﺟـﺮا ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺘﺪي ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﭘﺲ در اﻳﻨﺠـﺎ اﮔـﺮ ﻣﻘـﺪار ‪ Speed‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ﺻـﻔﺮ ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣﻘـﺪار‬ ‫‪ false‬را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و دﺳﺘﻮر ‪ return true‬را ﻧﻴﺰ اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ‪ Speed‬ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺻﻔﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻂ ﺑﻌﺪ از ‪ if‬ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار ‪ true‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮد‬ ‫و در ﺳﺮﻋﺖ اﺟﺮاي آن ﻫﻴﭻ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﻣﺘﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده اﻳﻢ ﺳﺎده اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ از ﮔﻴﺞ ﺷﺪن ﻛﺎرﺑﺮ در ﻣﻮرد اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺘﻮﻗـﻒ ﺑـﻮدن اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ‬ ‫ﭼﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺴﺌﻠﻪ اي در ﻛﻼس ﻳﻚ ﻣﺘﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎر ﺑﺎ آن ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ و ﻣﻮرد ﻗﺒﻠﻲ در اﻳﺠﺎد ﻣﺘﺪ و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﻼس ﺗﻌﺎدل را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻫﻴﭻ رﻓﺘﺎري در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد از‬ ‫ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ در اﻳﻦ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮرد از ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪ در اﻳﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻴﺊ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٣٥٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪه‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻼﺳﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه‪ 1‬در ﻛﻼس اﺳـﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻛـﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪن ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻗﺒـﻞ از اﻳﻨﻜـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ از ﻳـﻚ‬ ‫ﺷﻴﺊ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي آن ﻣﻘـﺪار اوﻟﻴـﻪ ﻧـﺴﺒﺖ دﻫﻴـﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ NumberOfDoors‬در ﻛﻼس ‪.Car‬‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪه در ﻛﻼس ﻣﺘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻛﻼس ﻳﻜﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ ﻫﻴﭻ ﻣﻘـﺪار ﺑﺎزﮔـﺸﺘﻲ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد )ﺣﺘﻲ ‪ .(void‬ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮاي ﻛﻼس ‪ ،Car‬ﻣﺘﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬ ‫)(‪public Car‬‬ ‫{‬ ‫‪// Do some initialization here‬‬ ‫}‬

‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه‪:‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ي ﺳﺎده را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﻛﺮد ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ‪ 4‬را از ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ‪_numebrOfDoors‬‬ ‫ﺣﺬف ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻛﻼس ‪ Car‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪public string Color‬‬ ‫;‪private int _speed‬‬ ‫;‪private int _numberOfDoors‬‬ ‫‪ (2‬ﺣﺎل ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻧﺪه آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﻴﺊ اﺟـﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Constructor‬‬ ‫)(‪public Car‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the default values‬‬ ‫;"‪Color = "White‬‬ ‫;‪_speed = 0‬‬ ‫;‪_numberOfDoors = 4‬‬ ‫‪Constructor‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٥٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

} .‫ زﻳﺮا ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬،‫_ ﺑﺎ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ ﻛﺎري ﺑﻴﻬﻮده اﺳﺖ‬speed ‫ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺪار‬:‫ﻧﻜﺘﻪ‬ .‫ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ را ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده اﻳﻢ‬،‫اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺷﺪن ﻣﺜﺎل‬ ‫ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺿﺎﻓﻪ‬Program.cs ‫ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪاﻳﻲ را در ﻓﺎﻳﻞ‬،Car ‫( ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس‬3 .‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‬ // DisplayCarDetails – // procedure that displays the car's details static void DisplayCarDetails(Car theCar) { // Display the details of the car Console.WriteLine("Color: " + theCar.Color); Console.WriteLine("Number of doors: " + theCar.NumberOfDoors); Console.WriteLine("Current speed: " + theCar.Speed); } .‫ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﺪ‬DisplayCarDetails ‫ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ‬Main ‫( ﺣﺎل زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬4 static void Main(string[] args) { // Create a new Car Car objCar = new Car(); // Display the details of the car DisplayCarDetails(objCar); // Wait for input from the user Console.ReadLine(); } .‫ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‬5-9 ‫ ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‬5

5-9 ‫ﺷﻜﻞ‬

٣٥٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪي از ﻛﻼس ‪ Car‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺪي ﻛﻪ درون ﺗﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﻼس را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Constructor‬‬ ‫)(‪public Car‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the default values‬‬ ‫;"‪Color = "White‬‬ ‫;‪_speed = 0‬‬ ‫;‪_numberOfDoors = 4‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ را ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻼس در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﺮد‪.‬‬ ‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﻮع داده ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ از ﻛﻠﻤﻪ ‪ void‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻳﻚ ﻛﻼس ﻫﻤﻮاره داراي ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺸﺨﺼﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﺷﻴﺊ‪ ،‬از ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺟﺪا ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ DisplayCarDetails‬در ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ Car‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ و ﻳﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ را ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒـﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺪ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﻴﺎز ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ‪ DisplayCarDetails‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻣﺘﺪ ‪ Main‬ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷـﻮد ﺣﺘﻤـﺎً ﺑﺎﻳـﺪ از ﻧـﻮع‬ ‫‪ static‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻮرد ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪ static‬و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ در ﻓﺼﻞ ‪ 10‬ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫وراﺛﺖ‪:‬‬ ‫وراﺛﺖ‪ 1‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷـﻴﺊ ﮔـﺮا ﻣﺤـﺴﻮب ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در ﭼـﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬از وراﺛـﺖ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده زﻳﺎدي ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺣﺘﻲ ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ ﻛﻪ از ﻛﻼﺳﻬﺎي دﻳﮕﺮ ارث ﺑﺮده اﻧﺪ – ﻫﺮ ﻓﺮم وﻳﻨﺪوزي‬ ‫ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺑﺴﻴﺎري از اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را از ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳـﻚ‬ ‫ﻓﺮم ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ارث ﻣﻲ ﺑﺮد‪.‬‬ ‫وراﺛﺖ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد اﺷﻴﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ "ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻼوه ﺑﺮ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺷـﺎﻣﻞ ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﻋـﻀﻮ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﺪ"‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ وراﺛﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻛﺎراﻳﻲ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻛﻼس را‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ آن ﻛﻼس ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫دروﻧﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وراﺛﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ را ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ اﺷﻴﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﺎن دﻳﮕﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن اﺻﻠﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ آن ﺷﻴﺊ ﭘﺎﻳﻪ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪Inheritance‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٥٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ وراﺛﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻳﻜﻲ از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳـﺎ ﺑﻌـﻀﻲ از‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي آن را ﺑﺎ ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮدﺗﺎن ﻋﻮض ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪي اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫دﻗﻴﻘﺎً ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺗﺎن را ﺑﺮﻃﺮف ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻛﻠﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺧﺎﺻﻲ ﺗﺮي‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮاي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ اي‪ ،‬ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮاي وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦ‪ ،‬ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮاي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي ﺳﻮاري و … اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ اي را در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻼﺳـﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم ‪ SportsCar‬ﻣـﺪل ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Car‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد اﻣﺎ در ﺑﻌﻀﻲ از ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎي ﺟﺰﺋﻲ دارد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻌﺪاد درﻫـﺎ در اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ اي ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻴﻦ ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 6‬ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻳﺎ در اﻳﻦ ﻛﻼس‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ‪ Car‬ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎ‬ ‫و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را در ﻣﻮرد ﻛﺎراﻳﻲ و ﻋﻤﻠﻜـﺮد اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ ﺑـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑﺪﻫـﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻣﺘـﺪﻫﺎي ‪ Weight‬و ﻳـﺎ‬ ‫‪ PowerToWeightRatio‬ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 6-9‬ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﻪ ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼس دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ارث ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼس ‪ SportsCar‬در ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ(‪ ،‬ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه‬

‫‪1‬‬

‫و ﺑﻪ ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎي دﻳﮕﺮ از آن ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼس ‪ Car‬در ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻻ( ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ‪ 2‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ در ﻣﻮرد وراﺛﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺤﻮه دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻛـﻼس ﻣـﺸﺘﻖ ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﻋـﻀﻮ ﻫـﺎي ‪ public‬و ‪private‬‬ ‫ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻋﻀﻮ ‪ public‬از ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﻼس ﻫﺎي ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻀﻮ ﻫﺎي ‪ private‬ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ را ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫دﻫﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ‪ Car‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻓﻴﻠﺪ ‪ _speed‬دﺳﺘﺮﺳﻲ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪6-9‬‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ وراﺛﺖ‪ ،‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ SportsCar‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ از ﻛـﻼس ‪Car‬‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ ﺷﻮد و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻧﺴﺒﺖ وزن اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﺗﻮر آن را ﺑﺪاﻧﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺑﻪ ارث ﺑﺮدن از ﻛﻼس ‪Car‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ‪ public‬ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Car‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻗﺪرت اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﺳﺐ ﺑﺨـﺎر در ﺧـﻮد‬ ‫ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻗﻴﻖ و درﺳﺖ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن از درﺳـﺖ‬ ‫ﺑﻮدن ﻣﻘﺪار وارد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ ﺳﺎدﮔﻲ و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮاي ﻣـﺎ اﻫﻤﻴـﺖ ﺑﻴـﺸﺘﺮي دارد‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ از‬ ‫ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻓﺎﻳﻞ ﺣﺎوي ﻛﻼس ‪ Car‬را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪public string Color‬‬ ‫‪Derived Class‬‬ ‫‪Base Class‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٣٥٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪public int HorsePower‬‬ ‫;‪private int _speed‬‬ ‫;‪private int _numberOfDoors‬‬ ‫‪ (2‬ﭘﻨﺠﺮه ‪ Solution Explorer‬ﺑﺮوﻳﺪ و روي ﻧﺎم ﭘﺮوژه ﻛﻠﻴﻚ راﺳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷﺪه ﮔﺰﻳﻨـﻪ ‪Add‬‬ ‫‪ Class‬را اﻧﺘﺨــﺎب ﻛــﺮده و ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠــﺮه اي ﻛــﻪ ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﻣــﻲ ﺷــﻮد ﻛــﻼس ﺟﺪﻳــﺪي ﺑــﻪ ﻧــﺎم‬ ‫‪ SportsCar.cs‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻣﺸﺘﻖ ﺷﻮد‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر در ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﻧـﺎم ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ‪ :‬ﻗﺮار داده و ﺳﭙﺲ ﻧﺎم ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ را ذﻛﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ )ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ Car‬اﺳـﺖ(‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس ‪ SportsCar‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪class SportsCar : Car‬‬ ‫{‬ ‫‪ (4‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻼس ‪ SportsCar‬داراي ﺗﻤﺎم ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻼس ‪ Car‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ‪ public‬ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﺳﺖ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﺎر ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻼس اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫;‪public int Weight‬‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫– ‪// DisplaySportsCarDetails‬‬ ‫‪// procedure that displays a sports car’s details‬‬ ‫‪static void DisplaySportsCarDetails(SportsCar‬‬ ‫)‪theCar‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the details of the sports car‬‬ ‫;)(‪Console.WriteLine‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Sports Car Horsepower: " +‬‬ ‫;)‪theCar.HorsePower‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Sports Car Weight: " +‬‬ ‫;)‪theCar.Weight‬‬ ‫}‬ ‫‪ (6‬ﺣﺎل زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Main‬در ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑـﻪ‬ ‫ﻓﻴﻠﺪ ‪ Weight‬دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ ﻧﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛـﻼس‬ ‫‪ .Car‬ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ ‪ Main‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪static void Main(string[] args‬‬ ‫{‬

‫‪٣٥٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Create a new sport car object‬‬ ‫;)(‪SportsCar objCar = new SportsCar‬‬ ‫‪// Modify the number of doors‬‬ ‫;‪objCar.NumberOfDoors = 2‬‬ ‫)‪// Set the horsepower and weight (KG‬‬ ‫;‪objCar.HorsePower = 240‬‬ ‫;‪objCar.Weight = 1085‬‬ ‫‪// Display the details of the car‬‬ ‫;)‪DisplayCarDetails(objCar‬‬ ‫;)‪DisplaySportsCarDetails(objCar‬‬ ‫‪// Wait for input from the user‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫}‬ ‫‪ (7‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 7-9‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-9‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﻛﻼس از ﻛﻼس دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس‪ ،‬ﻧﺎم ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧـﺎم‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﻌﺪ از ﻋﻼﻣﺖ ‪ :‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪class SportsCar : Car‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ‪ Car‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑـﻮد‪ ،‬اﻣـﺎ ﺑـﺎ وﺟـﻮد اﻳـﻦ ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻋﻀﺎي ‪ private‬ﻛﻼس ‪ Car‬دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠـﺪ ﺟﺪﻳـﺪ ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫‪٣٥٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪public int Weight‬‬ ‫اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻓﻘﻂ در اﺷﻴﺎي ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﻮﻧﺪ وﺟﻮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ و اﺷﻴﺎي ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎزي ﺷﻮﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻴﻠﺪي ﻧﺨﻮاﻫﻨـﺪ ﺑـﻮد‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﻫﻤـﻮاره ﺗﻮﺟـﻪ ﻛﻨﻴـﺪ – اﮔـﺮ ﺷـﻴﺊ ﻛـﻪ اﻳﺠـﺎد ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ از ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻓﻴﻠﺪ ‪ Weight‬در آن ﺷﻴﺊ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕـﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳـﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﺎ ﺧﻄـﺎ ﻣﻮاﺟـﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﻴﻠﺪ ‪ Weight‬ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )‬ ‫ﺑﺮاي روﺷﻦ ﺷﺪن ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ‪ ،‬ﺷﻜﻞ ‪ 6-9‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬ ‫زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ DisplaySportsCarDetails‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Horsepower‬از ﻛﻼس ‪ Car‬و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺧﺎﺻـﻴﺖ‬ ‫‪ Weight‬از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ اﻳﻨﻜـﻪ ﻛـﻼس ‪ SportsCar‬از ﻛـﻼس‬ ‫‪ Car‬ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻛﻼس اﺳﺖ‪.‬‬ ‫– ‪// DisplaySportsCarDetails‬‬ ‫‪// procedure that displays a sports car’s details‬‬ ‫‪static void DisplaySportsCarDetails(SportsCar‬‬ ‫)‪theCar‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the details of the sports car‬‬ ‫;)(‪Console.WriteLine‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Sports Car Horsepower: " +‬‬ ‫;)‪theCar.HorsePower‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Sports Car Weight: " +‬‬ ‫;)‪theCar.Weight‬‬ ‫}‬ ‫ﺣﺎل در زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Main‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨـﻴﻢ ﺗـﺎ ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ ﺑـﻪ ﻣﻘـﺪار ﻓﻴﻠـﺪ ‪Weight‬‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Create a new sport car object‬‬ ‫;)(‪SportsCar objCar = new SportsCar‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻊ ‪ DisplayCarDetails‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧـﻮع ‪ Car‬را‬ ‫ﺑﻪ آن ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ‪ SportsCar‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ ،‬زﻳـﺮا ﻛـﻼس ‪ SportsCar‬زﻳـﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﻛـﻼس‬ ‫‪ Car‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﺮ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ SportsCar‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ Car‬اﺳﺖ )ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ در دﻧﻴـﺎي‬ ‫واﻗﻌﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﺮ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ اي‪ ،‬در واﻗـﻊ ﻳـﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ اﺳـﺖ(‪ .‬ﺑﻌـﺪ از ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻣﺘـﺪ ‪ ،DisplayCarDetails‬ﻣﺘـﺪ‬ ‫‪ DisplaySportsCarDetails‬را اﺣﻈﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ‪ SportsCar‬ﻧﻴـﺰ ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Display the details of the car‬‬ ‫;)‪DisplayCarDetails(objCar‬‬ ‫;)‪DisplaySportsCarDetails(objCar‬‬

‫‪٣٦٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

:GetPowerToWeightRatio ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ‬ ‫ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻧﺴﺒﺖ وزن اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﺗﻮر آن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود و ﻣﻲ‬GetPowerToWeightRatio ‫ﻣﺘﺪ‬ PowerToWaightRatio ‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد )ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻـﻮرت ﻧـﺎم آن ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ‬-‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻘﻂ‬ .‫ اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻣﺜﺎل اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ‬،(‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‬

GetPowerToWeightRatio ‫ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ‬:‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻛـﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ‬.‫( ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﺮ وزن اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ‬1 :‫ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬SportsCar ‫ﻛﻼس‬ // GetPowerToWeightRatio - work out the power to // weight public double GetPowerToWeightRatio() { // Calculate the power-to-weight ratio return (double)HorsePower / Weight; } Program.cs ‫ در ﻓﺎﻳـﻞ‬DisplaySportsCarDetails ‫ ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻣﺘﺪ‬،‫( ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺘﻴﺠﻪ‬2 :‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ // DisplaySportsCarDetails – //procedure that displays a sports car’s details static void DisplaySportsCarDetails(SportsCar theCar) { // Display the details of the sports car Console.WriteLine(); Console.WriteLine("Sports Car Horsepower: " + theCar.HorsePower); Console.WriteLine("Sports Car Weight: " + theCar.Weight); Console.WriteLine("Power-to-Weight Ratio: " + theCar.GetPowerToWeightRatio()); } .‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬8-9 ‫ ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‬3

٣٦١

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪8-9‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﺠﺪداً ﺗﻤﺎم ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﻪ ﻧـﺎم ‪ GetPowerToWeightRatio‬ﺑـﻪ ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 9-9‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪9-9‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻞ از ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﺗﻮر اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﺮ وزن آن‪ ،‬ﻓﻴﻠﺪ ﺣﺎوي ﻧﻴﺮوي ﻣﻮﺗـﻮر را ﺑـﻪ ﻧـﻮع داده اي ‪double‬‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮ ﻣﺘﻐﻴـﺮ دﻳﮕـﺮي از ﻧـﻮع ﻋـﺪد ﺻـﺤﻴﺢ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻴﺰ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﺸﺎر ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻮع داده اي ‪ ،double‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﻮع داده اي دو ﻣﻮردي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑـﺮ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻳﻦ دو ﻣﻘﺪار را ﺑﺮ ﻫﻢ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﺪ ﻧﻮع داده اي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ را )‪ (int‬ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮع داده اي ﺑﺰرﮔﺘﺮ )‪ (double‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ و ﺳـﭙﺲ ﺗﻘـﺴﻴﻢ را اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ دﻫـﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺣﺎﺻـﻞ ﺗﻘـﺴﻴﻢ را ﻧﻴـﺰ از ﻧـﻮع‬ ‫‪ double‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻌﺪ از ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اﻋﺸﺎري ﻧﻴﺰ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪// Calculate the power-to-weight ratio‬‬ ‫;‪return (double)HorsePower / Weight‬‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه‪ ،‬در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻜـﻲ از ﻣﺘـﺪﻫﺎ و ﻳـﺎ‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي دﻳﮕﺮ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳـﺪ آن ﻣﺘـﺪ و ﻳـﺎ ﺧﺎﺻـﻴﺖ را از اول در‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪه ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﻮد ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و‬ ‫اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ اﻋﻀﺎي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ‪ ،Car‬ﻣﻘﺪار ‪ _numberOfDoors‬را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 4‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺗﻌﺪاد درﻫﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ اي ‪ 2‬در اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻠـﻲ ﺑـﺎ ﺗﻨﻈـﻴﻢ‬

‫‪٣٦٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﻌﺪ از اﻳﺠﺎد ﺷﻴﺊ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد درﻫﺎ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 2‬ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﻫﻨﮕـﺎم ﻧﻤﻮﻧـﻪ‬ ‫ﺳﺎزي ﺷﺪن ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳﺪ در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮدﺗﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻛﻨﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ ‪ override‬ﻛﺮدن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ آن ﻣﺘﺪ را در ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳﺪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎ اﮔﺮ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را در ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺧﻮاﻫـﺪ ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬در‬ ‫ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﻣﺘـﺪ ﺳـﺎزﻧﺪه ﻛـﻼس ‪ Car‬را در ﻛـﻼس ‪،SportsCar‬‬ ‫‪ override‬ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ override :‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه‬ ‫‪ (1‬ﺑﺮاي ‪ override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ‪ Car‬در ﻛﻼس ‪ ،SportsCar‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠـﺎم دﻫﻴـﺪ‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻛـﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// Constructor‬‬ ‫)(‪public SportsCar‬‬ ‫{‬ ‫‪// Change the default values‬‬ ‫;"‪Color = "Green‬‬ ‫;‪NumberOfDoors = 2‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺧﻂ زﻳﺮ را از زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Main‬در ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬ﺣﺬف ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪// Modify the number of doors‬‬ ‫;‪objCar.NumberOfDoors = 2‬‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎل ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ‪ ،SportsCar‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠـﺮه اي ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 10-9‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10-9‬‬

‫‪٣٦٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ‪ Car‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟـﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮاي ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ﭘﺎﻳـﻪ اﺣـﻀﺎر ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ ‪ ،.NET‬ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ را ﻗﺒﻞ از ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺟﺮاي ﻣﺘﺪﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ اﺑﺘﺪا ﻣﺘﺪ زﻳﺮ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Constructor‬‬ ‫)(‪public Car‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the default values‬‬ ‫;"‪Color = "White‬‬ ‫;‪_speed = 0‬‬ ‫;‪_numberOfDoors = 4‬‬ ‫}‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻣﺘﺪ زﻳﺮ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪:‬‬ ‫‪// Constructor‬‬ ‫)(‪public SportsCar‬‬ ‫{‬ ‫‪// Change the default values‬‬ ‫;"‪Color = "Green‬‬ ‫;‪NumberOfDoors = 2‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ ﺗﻮﺟــﻪ ﻛﻨﻴــﺪ ﻛــﻪ ﺑــﺮاي ﺗﻐﻴﻴــﺮ دادن ﺗﻌــﺪاد درﻫــﺎ در ﻛــﻼس ﻣــﺸﺘﻖ ﺷــﺪه ﻧﻤــﻲ ﺗــﻮاﻧﻴﻢ ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ﻣــﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑــﻪ ﻓﻴﻠــﺪ‬ ‫‪ _numberOfDoors‬دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻓﻴﻠـﺪ در ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ از ﻧـﻮع ‪ private‬ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﺷـﺪه اﺳـﺖ و‬ ‫ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ NumberOfDoors‬ﺗﻌـﺪاد درﻫـﺎ را‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 2‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﻮدن‪ :‬ﻛﻠﻤﻪ اي ﺗﺮﺳﻨﺎك‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺳﺎده‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از اﺻﻮل ﻣﻬﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ‪ 1‬ﺑﻮدن اﺳﺖ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻً اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﻳﻜﻲ از ﺳـﺨﺖ ﺗـﺮﻳﻦ ﻣﻔـﺎﻫﻴﻢ‬ ‫ﺷﻴﺊ ﮔﺮاﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ درك آن ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺎﻛﻨﻮن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي ﻗﺒﻠـﻲ ﺧـﻮد ﻧﻴـﺰ از ﭼﻨـﺪ ﺷـﻜﻠﻲ ﺑـﻮدن‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻛﺪ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ DisplayCarDetails‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)‪static void DisplayCarDetails(Car theCar‬‬ ‫‪Polymorphism‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٦٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪// Display the details of the car‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine("Color: " + theCar.Color‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Number of doors: " +‬‬ ‫;)‪theCar.NumberOfDoors‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Current speed: " +‬‬ ‫;)‪theCar.Speed‬‬ ‫}‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺧﻂ اول ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮي از ﻧﻮع ‪ Car‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ آن‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮي از ﻧﻮع ‪ SportsCar‬ﺑﻪ آن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Create a new sport car object‬‬ ‫;)(‪SportsCar objCar = new SportsCar‬‬ ‫‪// Display the details of the car‬‬ ‫;)‪DisplayCarDetails(objCar‬‬ ‫ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺘﺪي ﻛﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮي از ﻧﻮع ‪ Car‬دارد‪ ،‬ﺷـﻴﺊ از ﻧـﻮع ‪ SportsCar‬را‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد؟‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﻮدن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ ﻧﻴـﺎز‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻴﺊ اي از ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺷﻴﺊ اي از ‪ SportsCar‬ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ از‬ ‫ﻛﻼس ‪ Car‬رﻓﺘﺎر ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻼس ‪ SportsCar‬از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﻮدن ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ وراﺛﺖ ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺗﻤﺎم ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﭘﺎﻳـﻪ ﺑﺎﺷـﺪ؛ اﮔﺮﭼـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﻳﺎ ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﻴﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺘﺪي را از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬ﻧﻴﺰ ﺣﺘﻤﺎً داراي اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻜﺲ اﻳﻦ ﻣﻮرد درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺘﺪ ‪ DisplaySportsCarDetails‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪static void DisplaySportsCarDetails(SportsCar‬‬ ‫)‪theCar‬‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ Car‬را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﻼس ‪ Car‬ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺘﺪ و ﻳﺎ ﺧﺎﺻـﻴﺘﻲ ﻛـﻪ‬ ‫در ﻛﻼس ‪ SportsCar‬وﺟﻮد دارد را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﻳﺎ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ در ﻛﻼس ‪ SportsCar‬وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛـﻪ‬ ‫در ﻛﻼس ‪ Car‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ‪ SportsCar‬ﻧﻮع ﺧﺎﺻﻲ از ‪ Car‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ Override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ‪:‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻛﻼس ‪ Car‬را در ﻛﻼس ‪ override ،SportsCar‬ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﻧﺤﻮه ‪ override‬ﻛﺮدن ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻧﻴﺰ آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫‪٣٦٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را ‪ override‬ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ آن ﻣﺘﺪ در ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﺘـﺪ‬ ‫‪ Accelerate‬در ﻛﻼس ‪ Car‬و ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻔﺎوﺗﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻋﻤﻠﻜﺮد آن در ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺘﺪ ‪ IsMoving‬ﻫﻢ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي راﺣﺘﻲ ﻛﺎرﺑﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻓﺘﺎر ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻧﻤﻲ رود ﻛـﻪ آن را‬ ‫‪ override‬ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳـﺪي ﺑـﻪ ﻧـﺎم ‪ CalculateAccelerationRate‬اﺿـﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻋﺎدي اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻋﺪد ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ اي ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷـﻮد‪ .‬در‬ ‫ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺮاي ‪ override‬ﻛﺮدن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن و ‪ override‬ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺘﺪ دﻳﮕﺮ‬ ‫‪ (1‬ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ Car‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫– ‪// CalculateAccelerationRate‬‬ ‫‪// assume a constant for a normal car‬‬ ‫)(‪public double CalculateAccelerationRate‬‬ ‫{‬ ‫‪// If we assume a normal car goes from 0-60 in‬‬ ‫‪// 14 seconds, that's an average of 4.2 kmph/s‬‬ ‫;‪return 4.2‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﺣﺎل ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ DisplayCarDetails‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫– ‪// DisplayCarDetails‬‬ ‫‪// procedure that displays the car's details‬‬ ‫)‪static void DisplayCarDetails(Car theCar‬‬ ‫{‬ ‫‪// Display the details of the car‬‬ ‫;)‪Console.WriteLine("Color: " + theCar.Color‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Number of doors: " +‬‬ ‫;)‪theCar.NumberOfDoors‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Current speed: " +‬‬ ‫;)‪theCar.Speed‬‬ ‫‪Console.WriteLine("Acceleration Rate: " +‬‬ ‫;))(‪theCar.CalculateAccelerationRate‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 11-9‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٣٦٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪11-9‬‬ ‫‪ (4‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ را در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ‪ override‬ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬آن ﻣﺘﺪ در ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ virtual‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﺘﺪ ﺟﺪﻳﺪ ﻛـﻼس ‪ ،Car‬ﻛﻠﻤـﻪ ‪ virtual‬را ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫)(‪public virtual double CalculateAccelerationRate‬‬ ‫‪ (5‬ﺣـــﺎل ﻣـــﻲ ﺗﻮاﻧﻴـــﺪ ﻣﺘـــﺪ ‪ CalculateAccelerationRate‬را در ﻛـــﻼس ‪،SportsCar‬‬ ‫‪ override‬ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي در ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎ و ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ آن دﻗﻴﻘﺎً ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ در ﻛﻼس ‪ Car‬ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﺪ از ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪override‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‪// CalculateAccelerationRate‬‬‫‪// take the power/weight into consideration‬‬ ‫)(‪public override double CalculateAccelerationRate‬‬ ‫{‬ ‫‪// You'll assume the same 4.2 value, but you'll‬‬ ‫‪// multiply it by the power/weight ratio‬‬ ‫;)(‪return 4.2 * GetPowerToWeightRatio‬‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ‪ override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛﻠﻤـﻪ‬ ‫ﻛﻠﻴﺪي ‪ override‬ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬وﻳﮋوال ‪ C#‬اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪ (6‬ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷـﻜﻞ ‪ 12-9‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬اﻳـﻦ ﻣﺮﺗﺒـﻪ از ﻣﺘـﺪ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﺷـﺪه در ﻛـﻼس‬ ‫‪ SportsCar‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٦٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪12-9‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ override‬ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي‪ 1‬ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ را در ﻛـﻼس ﻣـﺸﺘﻖ ﺷـﺪه ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪ virtual‬ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ آن را در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ‪ override‬ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮدن ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ‪ override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻓﺮدي ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﺻﻼً ﺗﻔـﺎوﺗﻲ را در‬ ‫اﺟﺮاي ﻣﺘﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد – او ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻞ از ‪ override‬ﺷﺪن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮد ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻫـﻢ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ در واﻗﻊ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﺳﺖ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻣﺘﻔـﺎوﺗﻲ را‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ override‬ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺘﺪ از ﺑﺴﻴﺎري از ﺟﻬﺎت ﺑﺎ ‪ override‬ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻔﺎوت دارد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳـﻚ ﻣﺘـﺪ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه را ‪ override‬ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ي ﺟﺪﻳﺪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﻮد ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻗﺒﻠﻲ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣـﺎ اﮔـﺮ‬ ‫ﻳـــﻚ ﻣﺘـــﺪ ﻋـــﺎدي را ‪ override‬ﻛﻨﻴـــﺪ‪ ،‬ﻣﺘـــﺪ ﻗﺒﻠـــﻲ ﻓﻘـــﻂ در ﺻـــﻮرﺗﻲ ﻓﺮاﺧـــﻮاﻧﻲ ﺧﻮاﻫـــﺪ ﺷـــﺪ ﻛـــﻪ از دﺳـــﺘﻮر‬ ‫‪ base.MethodName‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﻠﻤﻪ ﻛﻠﻴﺪي ‪ base‬در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻋﻀﺎي ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺘﺪ ‪ CalculateAccelerationRate‬در ﻛﻼس ‪ Car‬ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ را ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌـﺪ‬ ‫از اﻧﺠﺎم دادن ﻳﻚ ﺳﺮي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ در ﻛﻼس ‪ ،SportsCar‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻧﺠﺎم‬ ‫دادن آن ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻧﻬﺎﻳﻲ را در ﻣﻘﺪار ﺗﺎﺑﻊ ‪ GetPowerToWeightRatio‬ﻧﻴﺰ ﺿﺮب ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴـﺪ از‬ ‫دﺳﺘﻮر زﻳﺮ در ﻣﺘﺪ ‪ override‬ﺷﺪه در ﻛﻼس ‪ SportsCar‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫* )(‪return (base.CalculateAccelerationRate‬‬ ‫;))(‪GetPowerToWeightRatio‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺑﺘﺪا ﺗﺎﺑﻊ ‪ CalculateAccelerationRate‬از ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻣﻘـﺪار‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ در ﻣﻘﺪار ﺑﺮ ﮔﺸﺘﻲ ﺗﺎﺑﻊ ‪ GetPowerToWeightRatio‬ﺿﺮب ﺷﺪه و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﻘـﺪار ﺟﺪﻳـﺪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ‪ CalculateAccelerationRate‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ – Implementation 1‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺮي دﺳﺘﻮراﺗﻲ ﻛﻪ درون ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي آن ﻣﺘـﺪ ﻣـﻲ‬ ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٦٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻪ ارث ﺑﺮدن از ﻛﻼس ‪:Object‬‬ ‫آﺧﺮﻳﻦ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد وراﺛﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ‪ .NET‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻛﻼﺳﻲ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدي و ﺑﺪن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮدن‬ ‫ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬آن ﻛﻼس از ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Object‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﻼس ‪ Object‬ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻬـﺎر ﻣﺘـﺪ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ در ﺗﻤﺎم ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ .NET‬وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺷﺮح وﻇﻴﻔﻪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪﻫﺎ ﺧـﺎرج از‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺚ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ دو ﺗﺎﺑﻊ ﭘﺮ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ را در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫‪ :ToString‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ رﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ ﺣﺎوي ﻣﺘﻨﻲ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮدن ﺷﻴﺊ اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دارﻳﺪ ﻛـﻪ در‬ ‫اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ ﮔﻔﺘﻢ ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻛﻪ از ﭼﻪ ﻧﻮﻋﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻧﻮع ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷـﻤﺎ‬ ‫اﻋﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ‪ override‬ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻼس‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ را ‪ override‬ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ي ﺑﺎ ﻣﻌﻨـﻲ ﺑـﺮاي ﻣـﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﺷـﻴﺊ ﺑﺮﮔﺮداﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل در ﻛـﻼس‬ ‫‪ Customer‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ‪ override‬ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻣﺸﺘﺮك را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ در ﻳﻚ ﻛﻼس اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ را‬ ‫‪ override‬ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻧﺎم ﻛﻼس ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮﮔﺸﺖ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :GetType‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺷﻴﺊ را از ﻛﻼس ‪ Type‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻮع داده اي ﻛﻼس اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﻳﻚ ﻛﻼس را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ :‬از ﻛﻼس ‪ Object‬ﻣـﺸﺘﻖ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬زﻳـﺮا اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺷﻴﺎ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ﻛﺎر ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ در ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼﺳﻬﺎ راﻫﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴـﺪ ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﻗﻄﻌـﻪ از‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ را در ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻓﻴﻠﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺎﺻـﻴﺖ و ﻣﺘـﺪ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎي ﻛﻼﺳﻬﺎ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫در اﺻﻄﻼح ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮع ﻫﺎي ﻣﻘﺪاري‪ 1‬و ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮع ﻫﺎي ارﺟﺎﻋﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫـﺮ‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز دارد را در اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻧﻴﺰ آزاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﻧﻴﺰ در ﺣﻘﻴﻘﺖ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﭙﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً اﻧﺪازه ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ از ﻧﻮع ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ و ﻳﺎ ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﻤﻲ از‬ ‫ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﺪ ﺗﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺘﻮاﻧﺪ از‬ ‫آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﻀﻮ از ﻛﻼﺳﻬﺎي دﻳﮕـﺮ اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Control‬در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده از آن ﻣـﺸﺘﻖ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻼس ﺷﺎﻣﻞ ‪ 205‬ﻓﻴﻠﺪ )ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻴﺊ اي از ﻳﻚ ﻛﻼس دﻳﮕﺮ ﻫـﺴﺘﻨﺪ(‪ 7 ،‬ﻣﺘـﺪ ﺳـﺎزﻧﺪه‪ 163 ،‬ﺧﺎﺻـﻴﺖ و ‪ 524‬ﻣﺘـﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻼﺳﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ ﺳـﺎﺧﺘﺎر اﺳـﺖ و ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻤـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ در‬ ‫ﺻﻮرت ﻟﺰوم آن را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ از آدرس ﻛﻼﺳﻬﺎ در ﺣﺎﻓﻈـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫‪Value Type‬‬ ‫‪Reference Type‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٣٦٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﺒﻪ اول در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ آن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻴﻢ ﻛﻞ ﺷﻴﺊ را ﻣﺠﺪداً در ﻓﻀﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺗﺎﺑﻊ ﻛﭙﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ آدرس ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺷـﻴﺊ را در ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺎﺑﻊ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آدرس ﺷﻴﺊ‪ ،‬ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻣﻘﺪار آﻧﻬﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻮع ﻫﺎي ﻣﻘﺪاري و ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ در ﺻـﻮرت‬ ‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻓﻘﻂ آدرس ﻗﺮارﮔﻴﺮي آﻧﻬﺎ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻧﻮع ﻫﺎي ارﺟﺎﻋﻲ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داراي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﻼب آوﻳﺰان ﺷﻮد(‪ .‬دﻟﻴـﻞ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ در واﻗﻊ ﻣﺤﺘﻮي ﺧﻮد ﺷﻴﺊ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺤﺘﻮي آدرس‬ ‫ﻗﺮارﮔﻴﺮي آن ﺷﻴﺊ در ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻛﻨـﻴﻢ و آدرس ﺷـﻴﺊ را در آﻧﻬـﺎ ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺷﻴﺊ از ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ ﺷﻴﺊ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺊ ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻛﻼس ﻫﻤﻮاره در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ در ﻳـﻚ ﮔـﺮوه ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻬﺘﺮ از اﺳـﺘﻔﺎده از ﺳـﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ﻣﺜﺎل زدﻳﻢ ﻧﻴﺰ ﻛﻼس ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﻲ اﺳﺖ و ﺣﺘﻤﺎً ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺣﺠﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ اﻳﻦ اﻧﺪازه ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ از ﻛـﻼس اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻼﺳﻬﺎ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ داراي ﻣﺒﺤﺚ وراﺛﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﭼﺎرﭼﻮب ‪:.NET‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬را در ﻓﺼﻞ دوم ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ ﺑـﻪ ﻗـﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ از ﺳـﺎﺧﺘﺎر اﻳـﻦ‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻓـﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬـﺎ و ﻧﺤـﻮه اﻳﺠـﺎد و‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻬﻢ ﭼﺎرﭼﻮب ‪ ،.NET‬ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﻋﻈﻴﻢ ﻛﻼﺳﻬﺎي آن اﺳﺖ‪ .‬در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺣﺪود ‪ 3500‬ﻛﻼس در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻮارد ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛـﻼس ﻣـﻮرد ﻧﻈﺮﺗـﺎن را در ﺑـﻴﻦ اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮔﺮوه ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﺣﺎوي ﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﮔﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﺎص ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻓﻘﻂ ﻛﻼﺳﻬﺎي داﺧﻞ ﻓﻀﺎي ﻧـﺎم‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﻛﺎر را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮد اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﻛﻼﺳﻬﺎي داﺧﻞ آن ﻓﻀﺎي ﻧﺎم را دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬در ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ‪ System‬و ﻳﺎ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آن دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل‪:‬‬

‫‪NameSpace‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٧٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪ System.Data‬ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه در ﻳﻚ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ System.Xml‬ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﻨﺪﻫﺎي ‪ XML‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ System.Windows.Forms‬ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻳﻚ ﻓﺮم و ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي آن روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ System.Net‬ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺷﺒﻜﻪ اي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﻼس در ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ذﻛﺮ ﻧﺎم ﻛﻼس‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎم آن را ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ از ﻧﺎم ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪه آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻘﻂ ﻧﺎم ﺧﻮد ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﻓﻀﺎي ﻧـﺎم آن را ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ وﻗﺘﻲ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻼﺳﻬﺎ از ﻛﻼس ‪ Object‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻧـﺎم‬ ‫ﻛﻼس را ﺧﻼﺻـﻪ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬زﻳـﺮا ﻛـﻼس ‪ Object‬در ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎم ‪ System‬ﻗـﺮار دارد و ﻫﻤـﻪ ﻛﻼﺳـﻬﺎ در واﻗـﻊ از ﻛـﻼس‬ ‫‪ System.Object‬ﻣــﺸﺘﻖ ﻣــﻲ ﺷــﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ ﻛــﻼس ‪ Console‬در واﻗــﻊ ﻧــﺎم ﺧﻼﺻــﻪ ﺷــﺪه ﻛــﻼس‬ ‫‪ System.Console‬اﺳﺖ و ﻛﺪ زﻳﺮ‪:‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫ﺑﺎ ﻛﺪ زﻳﺮ ﻣﻌﺎدل اﺳﺖ‪:‬‬ ‫;)(‪System.Console.ReadLine‬‬ ‫ﻫﺮ ﻛﻼس ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻀﻮ ﻫﻴﭻ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫـﺮ‬ ‫ﻛﻼس ﺑﺎﻳﺪ دﻗﻴﻘﺎً در ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺘﻴﻢ ﻋﻀﻮ ﭼﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻲ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ؟ ﺧﻮب‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﻧﮕﺎه دﻗﻴﻘﺘﺮي ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺪ‪ ،‬ﺑﻼﻛﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ‬ ‫ﻛﻠﻴﺪي ‪ namespace‬ﺷﺮوع ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻧﺎم ﭘﺮوژه وارد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻛﻼس ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﻓـﺼﻞ در‬ ‫ﭘﺮوژه ‪ Objects‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ درون ﺑﻼﻛﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪:‬‬ ‫‪namespace Objects‬‬ ‫{‬ ‫…‬ ‫}‬ ‫ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧــﺎم اﺻــﻠﻲ ﻛــﻼس ‪ Car‬ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ‪ Objects.Car‬و ﻧــﺎم اﺻــﻠﻲ ﻛــﻼس ‪ SportsCar‬ﺑــﻪ ﺻــﻮرت‬ ‫‪ Objects.SportsCar‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻧﺎم در ‪ .NET‬ﺳﺎده ﺗﺮ ﻛﺮدن اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻼﺳـﻬﺎي ﺧـﻮد را‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺷﺪن در اﺧﺘﻴﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ دﻳﮕﺮي ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ از آﻧﻬﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ او ﻧﻴﺰ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد ﻛﻼﺳـﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Car‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻛﻼس ﺗﻔﺎوت ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮد؟‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬ﻧﺎم واﻗﻌﻲ ﻛﻼس ﺷﻤﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎ ‪ Objects.Car‬اﺳـﺖ و ﻧـﺎم ﻛـﻼس او ﻧﻴـﺰ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﻫـﺮ ﭼﻴـﺰي ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫‪ MyOwnNameSpace.Car‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺣﺘﻤﺎل اﺷﺘﺒﺎه ﺷﺪن اﻳﻦ دو ﻛﻼس ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫‪٣٧١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم ‪ Objects‬ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﻀﺎي ﻧﺎم اﻳﻦ ﭘﺮوژه اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﺻﻼً ﻧـﺎم ﻣﻨﺎﺳـﺒﻲ ﺑـﺮاي ﻳـﻚ دﺳـﺘﻪ از‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎي داﺧﻞ اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧـﺎم ﺑﺪﺳـﺖ آورد‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﻦ ﻧﺎم را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ .NET‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ 2‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎي ‪:using‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﺪون ذﻛﺮ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم آن‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻀﺎي ﻧـﺎم آن ﻛـﻼس را ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫راﻫﻨﻤﺎي ‪ 1using‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼـﻚ‬ ‫ﻫــﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳــﺎن ﻧــﺸﻮد‪ ،‬اﻣــﺎ ﻓــﺮض ﻛﻨﻴــﺪ ﺑﺨﻮاﻫﻴــﺪ ﺑــﻪ ﻛﻼﺳــﻲ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ‪ ServiceDescription‬در ﻓــﻀﺎي ﻧــﺎم‬ ‫‪ System.Web.Services.Description‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ذﻛﺮ اﺳﻢ ﻛـﻼس و ﻓـﻀﺎي‬ ‫ﻧﺎم آن در ﻫﺮ ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺘﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻓﻀﺎي ﻧﺎم آن‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﺎم‬ ‫ﻛﻼس را ذﻛﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣـﻲ ﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ در اﺑﺘـﺪاي ﻛـﺪ و ﻗﺒـﻞ از ﻫـﺮ دﺳـﺘﻮري )ﻗﺒـﻞ از دﺳـﺘﻮر‬ ‫‪ namespace‬ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود(‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ using‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ رخ دﻫـﺪ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ در دو ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از راﻫﻨﻤـﺎي‬ ‫‪ using‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ دو ﻛﻼس ﻫﻢ ﻧﺎم وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓـﺮض ﻛﻨﻴـﺪ دو ﻓـﻀﺎي ﻧـﺎم ‪ Objects‬و‬ ‫‪ MyOwnNameSpace‬ﻛﻪ ﻫﺮ دو داراي ﻛﻼس ‪ Car‬ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از راﻫﻨﻤﺎي ‪ using‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻼس در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم ﻛﺎﻣﻞ آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪.(Objects.Car‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﺑﺰارﻫﺎي ﺧﻮب وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪Object Browser ،‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺑﺰار ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ View Object Browser‬در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ )ﺷـﻜﻞ ‪-9‬‬ ‫‪(13‬‬

‫‪ – using directive 1‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﺳﺘﻮر ‪ using‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻛـﺎرﺑﺮد‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪ using‬در ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٧٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪13-9‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﻼﺳﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻳـﻚ ﻛـﻼس را ﻧﻴـﺰ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴـﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﻼس ‪ Car‬در ﻓﻀﺎي ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﺎم ﭘﺮوژه اﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ )ﻓـﻀﺎي ﻧﺎﻣﻬـﺎ در‬ ‫ﺷﻜﻞ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ }{ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﻧﺪ( و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﻼس از ﻛﻼس ‪ Object‬ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻛﻼس ‪ Car‬ﻫﻴﭻ ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ اي ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻜﺮدﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ از ﻛﻼس ‪ Object‬ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫وراﺛﺖ در ﭼﺎرﭼﻮب ‪:.NET‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ وراﺛﺖ ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﻣﻬﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ اﺟﻤـﺎﻟﻲ‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺒﺤﺚ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﭼﺎرﭼﻮب ‪ .NET‬ﺑﻪ ﺷﺪت از وراﺛﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ اﺳﺎﺳﻲ دﻳﮕـﺮ را‬ ‫ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ذﻛﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ‪ .NET‬ﻫﻴﭻ ﻛﻼﺳﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣـﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺑـﻴﺶ از ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﻮد آن ﻛﻼس ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ از ﻛـﻼس‬ ‫‪ Object‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از اﻳﻦ دو ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ در ‪ .NET‬ﻫﺮ ﻛﻼس ﺑﺎﻳﺪ از دﻗﻴﻘﺎً ﻳـﻚ ﻛـﻼس‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻫﺮ ﻛﻼس ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﺳـﺖ ﻧـﻪ ﻣـﺸﺘﻖ ﺷـﺪن ﻏﻴـﺮ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻞ ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Porsche‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ SportsCar‬ﻣـﺸﺘﻖ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ SportsCar‬و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻛﻼس ‪ Car‬ﻣـﺸﺘﻖ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻓﺼﻞ را ﺑﺎ آﻣﻮﺧﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑـﺎ ﻣﺘـﺪﻫﺎ و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ﺷﺮوع ﻛﺮدﻳﻢ و ﺳﭙﺲ ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﺮاي ﻣﺪل ﻛﺮدن ﻳـﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻣﺘـﺪﻫﺎ و‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻼس اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدﻳﻢ و آن را در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ وارد ﺑﺤﺚ وراﺛﺖ ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺤﺚ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪه و ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ آﺷـﻨﺎ ﺷـﺪﻳﻢ‪ .‬ﺳـﭙﺲ در ﻣﺒﺤـﺚ وراﺛـﺖ ﺗﻌـﺪادي از‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا از ﻗﺒﻴﻞ ﭼﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﻮدن و ‪ override‬ﻛﺮدن را ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﻳﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫اﻳﺠﺎد ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻳﻚ ﻛﻼس‪.‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮاي ﻛﻼس ﺗﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ اﺷﻴﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه از آن ﻛﻼس را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼس دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺘﻖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ Override‬ﻛﺮدن ﻣﺘﺪﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ در ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه‪.‬‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‪.‬‬

‫‪٣٧٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪٣٧٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ دﻫﻢ‪ :‬ﻣﺒﺎﺣﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا‬ ‫در ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد اﺷﻴﺎ و ﻧﺤﻮه ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻛﻼس آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از آن ﻓﺼﻞ‪ ،‬از ﻛﻼﺳﻬﺎي زﻳﺎدي در ﭼﺎرﭼﻮب‬ ‫‪ .NET‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻗﺒﻞ ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﻢ ﻧﻤـﻲ ﺗـﻮان ﻛـﻼس ﻫـﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮدي و ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﺎرآﻣﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در اﺑﺘﺪاي اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻌﺪ از ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺗﻌﺪادي از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺷـﻴﺊ ﮔـﺮا ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪interface‬ﻫـﺎ و ﻧﻴـﺰ ﺳـﺮﺑﺎر‬ ‫ﮔﺬاري ﻣﺘﺪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻠﻲ ﻳﻚ ﻛﻼس ﻛﺎرﺑﺮدي اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣـﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻻﻳﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﺪه اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ در ﻓﺼﻞ ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬در ﻃـﻲ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻣﺜﺎل در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺰ آﺷـﻨﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﭼﻨﺪ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻳﻜﺴﺎن و ﺗﻌﺮﻳﻔﻬﺎي ﻣﺘﻔﺎوت را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻗﺎﻟﺐ ﺧﺎص ﺑﺮاي ﻛﻼس ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪interface‬ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ي اﻳﺠﺎد ﻛﻼس ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه اﻳﺠﺎد ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻣﺘﺪ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻛﻼس ‪ MessageBox‬ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻳـﻚ ﻛـﺎدر‬ ‫ﭘﻴﻐﺎم را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻼس ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي زﻳﺎدي ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎ ﻓﻘـﻂ از ﻳﻜـﻲ از ﻣﺘـﺪﻫﺎي آن‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ :‬ﻣﺘﺪ ‪ .Show‬ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وﺟﻮد داﺷﺖ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﻪ آن ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﻢ و ﺗﺎ آن ﻣﺘﻦ در ﻳـﻚ ﻛـﺎدر ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﺮه را ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨـﻴﻢ و ﻳـﺎ …‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺳﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز آن ﭼﻴﺴﺖ و ﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﻣﺘـﺪ‬ ‫ارﺳﺎل ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﻣﺘﺪ ‪ Show‬از ﻛﻼس ‪ ،MessageBox‬ﺗﻌﺪاد ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻮد؟‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬در ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺘﺪ ﻫﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﻛـﺪ ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﻫﻢ در آﻧﻬﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻣﺘﺪ ﻫﺎ‪ 1‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺤﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و آن را در ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪:‬‬ ‫)‪public void Dispaly(int DisplayValue‬‬ ‫{‬ ‫‪// Implementation omitted‬‬ ‫}‬

‫‪Method Overloading‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٧٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺘﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ وﻟﻲ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ي ﻣﺘﻨﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ و آن را‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻲ ﻣﺘﻔﺎوت اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺣﺎل اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺘﺪي ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ وﻟـﻲ‬ ‫ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪن ﻋﺪد ﻳﺎ ﻣﺘﻦ را ﻧﻴﺰ از ﻛﺎرﺑﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ و آن را در زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫ﻣﺘﺪ دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻲ ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ زﻳﺎد ﺷﻮد اﻳﻦ روش زﻳﺎد ﺟﺎﻟـﺐ ﻧﺨﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺳﺎﻣﻲ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﻳﺎ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﻮد و ﻳﺎ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﻲ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫راه ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري در ﻣﺘﺪ ﻫﺎ اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﺷﺪه ﻣﺘﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻳﻜـﺴﺎﻧﻲ دارﻧـﺪ اﻣـﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻮع داده ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ از آﻧﻬﺎ و ﻳﺎ ﺗﻌـﺪاد ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي ورودي آﻧﻬـﺎ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑﺎﺷـﺪ )ﺣﺘـﻲ ﺳـﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ ﻧﻴـﺰ ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫‪ public‬و ﻳﺎ ‪ private‬ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺳـﺮﺑﺎر ﮔـﺬاري ﺷـﺪه ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﻘﻂ از ﻧﻈﺮ ﻧﻮع داده ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﻳﻚ ﻛﻼس‪ ،‬دو ﻣﺘﺪ ﺑـﺎ ﻳـﻚ ﻧـﺎم و ﻳـﻚ ﻧـﻮع‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ورودي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ وﻟﻲ ﻧﻮع داده ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ آﻧﻬﺎ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ و دﻳﮕـﺮي‬ ‫ﻳﻚ رﺷﺘﻪ‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ ﻫﺎي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎم ﻣﺸﺎﺑﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺗﻌﺪاد و ﻳﺎ ﻧﻮع ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺣﺘﻤﺎً ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻧـﻮع داده‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ و ﺳﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻢ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري در ﻣﺘﺪ ﻫﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﺗﻮاﺑﻊ‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﻳﻨﻪ …‪ File New Project‬در ﻧﻮار ﻣﻨﻮ ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬در ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫‪ Templates‬از ﭘﻨﺠﺮه ‪ New Project‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Console Application‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و‬ ‫ﻧﺎم ﭘﺮوژه را ‪ Overloading Demo‬وارد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ‪ OK‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻓﺎﻳﻞ ‪ Program.cs‬را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را در آن اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// A method for displaying an integer‬‬ ‫)‪static void Display(int I‬‬ ‫{‬ ‫‪Console.WriteLine("This is an integer: " +‬‬ ‫;))(‪I.ToString‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺘﺪي ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺎم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺘـﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪// this method has the same name as the previous‬‬ ‫‪// method, but is distinguishable by signature‬‬ ‫)‪static void Display(string str‬‬ ‫{‬ ‫;)‪Console.WriteLine("This is a string: " + str‬‬ ‫}‬

‫‪ 1‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ +‬و ﻳﺎ – و … را ﻧﻴﺰ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد در اداﻣﻪ ﻓﺼﻞ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٧٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪ (4‬ﺣﺎل ﻣﺘﺪ ‪ Main‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻮاﺑﻊ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫)‪static void Main(string[] args‬‬ ‫{‬ ‫‪// Displaying an integer‬‬ ‫;)‪Display(20‬‬ ‫‪// Displaying a string‬‬ ‫;)"‪Display("Overloading Demo‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫}‬ ‫‪ (5‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-10‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-10‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫در اﺑﺘﺪاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺘﺪي ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ در ﺧﺮوﺟﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘـﺪﻫﺎي ﻋـﺎدي اﺳـﺖ و ﻫـﻴﭻ ﻧﻜﺘـﻪ‬ ‫ﺧﺎﺻﻲ در اﻳﺠﺎد ﻛﺮدن آن ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻗﺒﻞ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ ﻫـﺎ ﺑـﺮاي‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺪ ‪ Main‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﻮع ‪ static‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪// A method for displaying an integer‬‬ ‫)‪static void Display(int I‬‬ ‫{‬ ‫‪Console.WriteLine("This is an integer: " +‬‬ ‫;))(‪I.ToString‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻣﺘﺪي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ ،‬از ﻧﺎم ﻣﺘﺪ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ اﻳﻦ ﺑﺎر ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي ورودي آن را‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪// this method has the same name as the previous‬‬ ‫‪// method, but is distinguishable by signature‬‬ ‫)‪static void Display(string str‬‬ ‫‪٣٧٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫;)‪Console.WriteLine("This is a string: " + str‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ‪ Display‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺑﻪ آن ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻣﺘـﺪ اول را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و اﮔﺮ ﻫﻢ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺑﻪ آن ارﺳﺎل ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻣﺘﺪ دوم اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد را در ﻫﻨﮕﺎم اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ ﻫـﺎ در‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Main‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﻋﺪد ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻳﻚ ﭘﻴﻐﺎم در ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﻮد ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻣﺘﺪ اول اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺮﺗﺒﻪ دوم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﺪ ﻫﻢ‪ ،‬رﺷﺘﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﺑﺮاي ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪن ﻣﺘـﺪ‬ ‫دوم در ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺎپ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪static void Main(string[] args‬‬ ‫{‬ ‫‪// Displaying an integer‬‬ ‫;)‪Display(20‬‬ ‫‪// Displaying a string‬‬ ‫;)"‪Display("Overloading Demo‬‬ ‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫}‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪:Static‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ از ﺗﻮاﺑﻊ و ﻣﺘﺪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑـﻪ ﻛـﻞ ﻛـﻼس‬ ‫اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻼﺳﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻛﺎرﺑﺮي و ﻛﻠﻤﻪ ﻋﺒﻮر را ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ذﺧﻴـﺮه‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻛﺪي ﻣﺸﺎﺑﻪ زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public class User‬‬ ‫{‬ ‫‪// Public members‬‬ ‫;‪public string UserName‬‬ ‫‪// Private members‬‬ ‫;‪private string _password‬‬ ‫}‬ ‫ﺣﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﻋﺒﻮر ﻫﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺼﻲ )ﻓﺮﺿﺎً ‪ 6‬ﻛﺎراﻛﺘﺮ( ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛـﺎر ﻳـﻚ ﻓﻴﻠـﺪ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ در ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺑﺮاي ﻛﻠﻤﻪ ﻋﺒﻮر را در آن ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪public class User‬‬ ‫{‬ ‫‪// Public members‬‬ ‫‪٣٧٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪public string UserName‬‬ ‫‪// Private members‬‬ ‫;‪private string _password‬‬ ‫;‪private string MinPasswordLength = 6‬‬ ‫‪// Password property‬‬ ‫‪public string Password‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return _password‬‬ ‫}‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫)‪if (value.Length >= this.MinPasswordLength‬‬ ‫;‪_password = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻋﺎدي و واﺿﺢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ‪ 5000‬ﻛﺎرﺑﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ 5000‬ﺷﻴﺊ از‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﺎﻳﺪ در ﺣﺎﻓﻈﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد و ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ MinPasswordLength‬دارﻧﺪ ﻛـﻪ‬ ‫‪ 4‬ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎ را اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ‪ 20‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻳﻚ ﻋﺪد ﻛﻮﭼﻚ اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي اﻣﺮوزي ‪ 20‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎي زﻳﺎدي ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﮔﻔﺘﻢ ﻧﺒﺎﻳـﺪ‬ ‫ﺑﻲ دﻟﻴﻞ ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﻫﺪر داد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر روﺷﻬﺎي ﺑﻬﺘﺮي ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ‪:Static‬‬ ‫در ﻣﺜﺎل ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﺣﺪاﻗﻞ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻋﺒﻮر را در ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ از ﻛﻼس ذﺧﻴﺮه ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ آن ﻓﻴﻠـﺪ را‬ ‫در ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آن ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎزاي ﻫﺮ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﺑﺮي ﻛـﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ MinPasswordLength‬اﻳﺠﺎد ﺷـﺪه و ‪ 4‬ﺑﺎﻳـﺖ ﻓـﻀﺎ اﺷـﻐﺎل ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در ﺑﺨـﺶ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ‪Static‬‬ ‫‪ (1‬وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪ 2005‬را ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﭘﺮوژه وﻳﻨﺪوزي ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Static Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻓﺮم را ﺑﻪ ‪ Static Demo‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،ListBox‬ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬و ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ NumericUpDown‬را در‬ ‫ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻧﺪازه اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-10‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٧٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

2-10 ‫ﺷﻜﻞ‬ .‫ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬lstUsers ‫ را ﺑﻪ‬ListBox ‫ ﻛﻨﺘﺮل‬Name ‫( ﺧﺎﺻﻴﺖ‬3 ‫ ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬،nupMinPasswordLength ‫ را ﺑــﻪ‬NumericUpDown ‫ ﻛﻨﺘــﺮل‬Name ‫( ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬4 .‫ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‬6 ‫ آن را ﺑﻪ‬Value ‫ و ﺧﺎﺻﻴﺖ‬10 ‫ آن را ﺑﻪ‬Maximum ‫ ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ و ﻛـﺪ‬User ‫ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم‬،Solution Explorer ‫( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه‬5 :‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در آن ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‬ class User { // Public members public string Username; public static int MinPasswordLength = 6; // Private members private string _password; // Password property public string Password { get { return _password; } set { if (value.Length >= MinPasswordLength) _password = value; } } }

٣٨٠

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

:‫ ﺑﺮوﻳﺪ و ﻛﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬Form1 ‫( ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬6 public partial class Form1 : Form { // Private member private ArrayList arrUserList = new ArrayList(); ‫ ﺑﺎﻳــــﺪ ﻓــــﻀﺎي ﻧــــﺎم‬ArrayList ‫ﻫﻤــــﺎﻧﻄﻮر ﻛــــﻪ ﺑــــﻪ ﺧــــﺎﻃﺮ دارﻳــــﺪ ﺑــــﺮاي اﺳــــﺘﻔﺎده از ﻛــــﻼس‬ .‫ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬using ‫ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬System.Collections :‫ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬Form1 ‫ ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬،‫( ﺣﺎل‬7 private void UpdateDisplay() { // Clear the list lstUsers.Items.Clear(); // Add the users to the list box foreach (User objUsers in arrUserList) { lstUsers.Items.Add(objUsers.Username + ", " + objUsers.Password + " (" + User.MinPasswordLength + ")"); } } ‫ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻣﺘـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روﻳـﺪاد‬.‫ ﺑﺮﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺮ روي ﻓﺮم دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬Form1 ‫( ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬8 :‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬.‫ اﻳﻦ ﻓﺮم ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‬Load private void Form1_Load(object sender, EventArgs e) { // Load 100 users for (int i = 0; i < 100; i++) { // Create a new user User objUser = new User(); objUser.Username = "Robbin" + i; objUser.Password = "Password15"; // Add the user to the array list arrUserList.Add(objUser); }

٣٨١

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Update the display‬‬ ‫;)(‪UpdateDisplay‬‬ ‫}‬ ‫‪ (9‬ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ‪ Form1‬ﺑﺮﮔﺮدﻳـﺪ و روي ﻛﻨﺘـﺮل ‪ nupMinPasswordLength‬دو ﺑـﺎر ﻛﻠﻴـﻚ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ ValueChanged‬اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ‬ ‫ﻛﺪ زﻳﺮ را در اﻳﻦ ﻣﺘﺪ وارد ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void nupMinPasswordLength_ValueChanged‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the minimum password length‬‬ ‫= ‪User.MinPasswordLength‬‬ ‫;‪(int)nupMinPasswordLength.Value‬‬ ‫‪// Update the display‬‬ ‫;)(‪UpdateDisplay‬‬ ‫}‬ ‫‪ (10‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 3-10‬ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪3-10‬‬ ‫‪ (11‬ﻋﺪد ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻨﺘﺮل ‪ NumericUpDown‬را ﻛﻢ و ﻳﺎ زﻳﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛـﻪ اﻋـﺪاد داﺧـﻞ ﭘﺮاﻧﺘـﺰ در‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ ﻧﻴﺰ ﻛﻢ و ﻳﺎ زﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬

‫‪٣٨٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را در ﻛﻼس ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻀﻮ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳـﺪ از ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي‬ ‫‪ static‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫;‪public static int MinPasswordLength = 6‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻋﻀﺎي ‪ static‬در ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻋﻀﺎي ﻏﻴﺮ ‪ static‬آن ﻛﻼس ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ي ﺑــﺎﻻ‪ ،‬ﻋــﻀﻮ ‪ MinPasswordLength‬ﻛــﻪ ﻳــﻚ ﻋــﻀﻮ ‪ static‬اﺳــﺖ ﺑــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ي ﺧﺎﺻــﻴﺖ‬ ‫‪ Password‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪:‬‬ ‫‪// Password property‬‬ ‫‪public string Password‬‬ ‫{‬ ‫‪get‬‬ ‫{‬ ‫;‪return _password‬‬ ‫}‬ ‫‪set‬‬ ‫{‬ ‫)‪if (value.Length >= MinPasswordLength‬‬ ‫;‪_password = value‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ‪ _password‬و ‪ Password‬ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑـﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ User‬ﺗﻌﻠﻖ دارﻧﺪ )ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺎزاي ﻫﺮ ﺷﻴﺊ از اﻳﻦ ﻛﻼس‪ ،‬ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ‪ _password‬و ﻳﻚ ﺧﺎﺻﻴﺖ‬ ‫‪ Password‬وﺟﻮد دارد(‪ ،‬اﻣﺎ ‪ MinPasswordLength‬ﺑﻪ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻛﻼس اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﻌﻠـﻖ دارد‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮي در اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺮ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد اﺛﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬ ‫در ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻣﺘﺪ ‪ UpdateDisplay‬ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻟﻴﺴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻛﺪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﻢ ﻛﺎﻣﻼً واﺿﺢ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻘﻂ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻋﻀﺎي ‪ Static‬ﻳﻚ ﻛﻼس ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از اﺷﻴﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳـﺎزي ﺷـﺪه از آن ﻛـﻼس‬ ‫اﺳـــﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴـــﺪ‪ .‬ﺑـــﺮاي ﻣﺜـــﺎل در ﻣﺘـــﺪ ‪ ،UpdateDisplay‬ﺷـــﻴﺊ ‪ objUser‬ﺣـــﺎوي ﻓﻴﻠـــﺪي ﺑـــﻪ ﻧـــﺎم‬ ‫‪ MinPasswordLength‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻋﻀﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﺎم ﺧﻮد ﻛـﻼس‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫)(‪private void UpdateDisplay‬‬ ‫{‬ ‫‪// Clear the list‬‬ ‫;)(‪lstUsers.Items.Clear‬‬ ‫‪// Add the users to the list box‬‬ ‫)‪foreach (User objUsers in arrUserList‬‬

‫‪٣٨٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫{‬ ‫‪lstUsers.Items.Add(objUsers.Username + ", " +‬‬ ‫‪objUsers.Password + " (" +‬‬ ‫;)")" ‪User.MinPasswordLength +‬‬ ‫}‬ ‫}‬ ‫در ﺷﻜﻞ ‪ 4-10‬ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﮕـﺎم ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻛـﺪ‪ ،‬زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻧـﺎم ﻛـﻼس را وارد ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ وﻳـﮋوال اﺳـﺘﻮدﻳﻮ اﻋـﻀﺎي‬ ‫‪ static‬ﻛﻼس را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪4-10‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻋﺪد ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻨﺘﺮل ‪ NumericUpDown‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﺮ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در اﻳـﻦ ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ MinPasswordLength‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻮن اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﻧﺪارد ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﻴﻠـﺪ‬ ‫را ﺑﺮاي ﺗﻚ ﺗﻚ اﺷﻴﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم ﻛﻼس‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ را ﻋﻮض ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ ﻛـﻞ اﺷـﻴﺎي‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه از ﻛﻼس ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪:‬‬ ‫(‪private void nupMinPasswordLength_ValueChanged‬‬ ‫)‪object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Set the minimum password length‬‬ ‫= ‪User.MinPasswordLength‬‬ ‫;‪(int)nupMinPasswordLength.Value‬‬ ‫‪// Update the display‬‬ ‫;)(‪UpdateDisplay‬‬ ‫}‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪ Value‬از ﻛﻨﺘـﺮل ‪ NumericUpDown‬از ﻧـﻮع ‪ Decimal‬اﺳـﺖ و ﺑـﺮاي اﻳﻨﻜـﻪ آن را در ﻓﻴﻠـﺪ‬ ‫‪ MinPasswordLength‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻫﺎي‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﻋﻤﻠﮕﺮ )( ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Set the minimum password length‬‬ ‫= ‪User.MinPasswordLength‬‬ ‫;‪(int)nupMinPasswordLength.Value‬‬

‫‪٣٨٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪:Static‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ‪ public‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺷﺘﺮاﻛﻲ ﻣﻌﺮﻓـﻲ ﻛـﺮد‪ .‬در اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﻫـﻢ ﺑـﻪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤـﺎن ﻛﻨﻴـﺪ ﺑﻌـﺪ‪ ،‬ﻣﺘـﺪي از ﻧـﻮع ‪static‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻛﻼس ‪ User‬را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﺪودﻳﺘﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮد‬ ‫دارﻧﺪ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ و ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎي ‪ static‬ﻛﻼس دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻣﺜﺎل زﻳﺮ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻨﻌﻲ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪ static‬اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺘـﺪ‬ ‫ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪static‬‬ ‫‪ (1‬ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ﻛﻼس ‪ User‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫‪public static User CreateUser(string UserName,‬‬ ‫)‪string Password‬‬ ‫{‬ ‫‪// Declare a new User object‬‬ ‫;)(‪User objUser = new User‬‬ ‫‪// Set the user properties‬‬ ‫;‪objUser.Username = UserName‬‬ ‫;‪objUser.Password = Password‬‬ ‫‪// Return the new user‬‬ ‫;‪return objUser‬‬ ‫}‬ ‫‪ (2‬ﻗﺴﻤﺖ وﻳﺮاﻳﺸﮕﺮ ﻛﺪ را ﺑﺮاي ‪ Form1‬ﺑﺎز ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﻳﺪاد ‪ Load‬ﻓﺮم ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬ﻛﺪ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻣﺘـﺪ را‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻧـﺎم ﻛـﻼس ‪ User‬را وارد ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬وﻳـﮋوال‬ ‫اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻣﺘﺪ ‪ CreateUser‬را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫)‪private void Form1_Load(object sender, EventArgs e‬‬ ‫{‬ ‫‪// Load 100 users‬‬ ‫)‪for (int i = 0; i < 100; i++‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a new user‬‬ ‫= ‪User objUser‬‬ ‫;)"‪User.CreateUser("Robbin" + i,"Password15‬‬

‫‪٣٨٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Add the user to the array list‬‬ ‫;)‪arrUserList.Add(objUser‬‬ ‫}‬ ‫‪// Update the display‬‬ ‫;)(‪UpdateDisplay‬‬ ‫}‬ ‫‪ (3‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي اﻳﺠﺎد ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل وﺟﻮد دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وارد ﻛﺮدن ﻧﺎم ﻛﻼس ‪ ،User‬ﻧﺎم ﻣﺘﺪ ‪ CreateUser‬ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺘـﺪ ‪ static‬ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻧﺎم ﺧـﻮد‬ ‫ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ‪ ،static‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس از ﻛﻠﻤـﻪ ﻛﻠﻴـﺪي ‪ static‬اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪public static User CreateUser(string UserName,‬‬ ‫)‪string Password‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎي ‪ static‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﻪ اﻋـﻀﺎي‬ ‫‪ static‬ﻛﻼس دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﻢ ﺳﺎده اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ﺧﺎﺻﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔـﺮ در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺘﺪ از اﻋﻀﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﻼس‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎزاي ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از آﻧﻬﺎ وﺟﻮد دارد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﻤـﻲ ﺗـﻮان‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ داد ﻛﻪ اﻋﻀﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺪام ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ﻣﺪ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﻢ از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ +‬و ﻳﺎ – ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺮ روي ﻧﻮع ﻫﺎي داده اي ﺧﺎﺻﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻋـﺪاد‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري و ﻳﺎ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﻧـﻮع ﻫـﺎي داده اي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫رﻳﺰي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از زﻳﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C#‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫـﺎ را ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ اي‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ و ﻳﺎ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺳﺎﺧﺘﺎري را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻋﺪاد ﻣﺨﺘﻠﻂ را در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣـﻲ داﻧﻴـﺪ ﻫـﺮ‬ ‫ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ از ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻛﻼﺳﻲ را ﺑﺮاي ﻧﮕﻬـﺪاري از‬ ‫اﻋﺪاد ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده اﻳﺪ‪:‬‬ ‫‪public class ComplexNumber‬‬ ‫{‬

‫‪٣٨٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;‪public double real‬‬ ‫;‪public double imaginary‬‬ ‫}‬ ‫ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ دو ﺷﻴﺊ از اﻳﻦ ﻛﻼس‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻫﺮ ﻛﺪام را ﺑﺎ ﻫﻢ و ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ را ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪+‬‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ‪ C#‬اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ وﺟـﻮد دارد ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ +‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ دو ﺷﻴﺊ از اﻳﻦ ﻧﻮع را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕـﺮ ﻗـﺎدر ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ دو ﻋﺪد ﻋﺎدي را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬دو ﺷﻴﺊ از ﻛﻼس ‪ ComplexNumber‬را ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛـﺎر‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ‪ 1‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺴﻴﺎري از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Java‬و ﻳﺎ ‪ Visual Basic‬اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ را ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً از ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﺪ ‪ (Add‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم دادن آن ﻋﻤـﻞ در ﻛـﻼس اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر در ‪ C#‬آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ را ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ اﺑﺘﺪا ﻧﻜـﺎت دﻳﮕـﺮي ﻛـﻪ ﻻزم‬ ‫اﺳﺖ در ﻣﻮرد ﻫﺮ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺑﺪاﻧﻴﺪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻧﺤﻮه ي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري آﻧﻬﺎ ﻣﻲ روﻳﻢ‪.‬‬

‫درك ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﺮ ﻋﻤﻠﮕﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ داراي اوﻟﻮﻳﺖ ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اوﻟﻮﻳﺖ ﻋﻤﻠﮕﺮ * ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ +‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑـﺮاي ارزﻳـﺎﺑﻲ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﻋﺒﺎرت ‪ ،A + B * C‬اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺪار ‪ B‬در ﻣﻘﺪار ‪ C‬ﺿﺮب ﺷﺪه و ﺣﺎﺻﻞ آن ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ‪ A‬ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﺮ ﻋﻤﻠﮕﺮ داراي ﺷﺮﻛﺖ ﭘﺬﻳﺮي ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ آن ﻋﻤﻠﮕﺮ از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻳﺎ از‬ ‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ = داراي ﺷﺮﻛﺖ ﭘﺬﻳﺮي ﭼﭗ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻘﺪار ﻋﺒﺎرت = ‪A = B‬‬ ‫‪ C‬ﻣﻘﺪار ‪ C‬در ‪ B‬و ﺳﭙﺲ در ‪ A‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻳﮕﺎﻧﻲ ﻋﻤﻠﮕﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ ++‬ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ واﺣـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ دوﺗﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﻠﮕﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ روي دو ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ +‬ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﻪ دو ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره ﻧﻜﺎت زﻳﺮ را در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ‬

‫ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اوﻟﻮﻳﺖ و ﻳﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﺮﻛﺖ ﭘﺬﻳﺮي آﻧﻬﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣـﻮارد ﺑـﻪ ﻣﻔﻬـﻮم‬ ‫ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارﻧﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع داده اي ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﺒﺎرت ‪A‬‬ ‫‪ + B * C‬ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از ﻧﻮع داده اي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ‪ B ، A‬و ‪ C‬ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﺻﻮرت )‪ A + (B * C‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Operator Overloading‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٣٨٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ ﻣﺠﺎز ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ * ﻫﻤﻮاره‬ ‫دو ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن را ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺳـﻪ ﻋﻤﻠﻮﻧـﺪ ﻧﻴـﺎز‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺠﺎز ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪي را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ را ﺑﻪ آن اﺧﺘـﺼﺎص دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮي را ﺑﻪ ﺻﻮرت ** ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ زﻳﺮ‪ ،‬ﻛﻼﺳﻲ را ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻋﺪاد ﻣﺨﺘﻠﻂ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺟﻤـﻊ و ﺗﻔﺮﻳـﻖ را ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮي‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﺷﻴﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻧﻴﺰ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ دو ﻋـﺪد ﻣﺨـﺘﻠﻂ را از‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ و ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ آﻧﻬﺎ را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﻳﻚ ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ را ﺑﻪ ﺻﻮرت )‪ (R+Ii‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ‪ R‬ﻗﺴﻤﺖ ﺣﻘﻴﻘﻲ آن و ‪ I‬ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ آن اﺳـﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫)‪ . (2+3.4i‬اﮔﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ اول را ﺑﺎ ‪ R1‬و ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ آن را ﺑﺎ ‪ I1‬ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻧﻤـﺎﻳﺶ‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﻋﺪد دوم ﻧﻴﺰ از ‪ R2‬و ‪ I2‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮل ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬ ‫‪: (R1+R2) + (I1+I2)i‬ﺟﻤﻊ‬ ‫‪: (R1-R2) + (I1-I2)i‬ﺗﻔﺮﻳﻖ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎ‬ ‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬ ‫‪(5‬‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﻳﻨﻪ ي …‪ File New Project‬در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي وﻳﻨـﺪوزي ﺟﺪﻳـﺪي‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Operator Overloading Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪Operator‬‬ ‫ﺑﻌــﺪ از اﻳﻨﻜــﻪ ﻓــﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﻧﻤــﺎﻳﺶ داده ﺷــﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ Text‬ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ آن را ﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ‬ ‫‪ Overloading Demo‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻌﺒﻪ اﺑﺰار‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﺑﺮ روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده و ﻧﺎم آﻧﻬـﺎ را ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑـﻪ ‪،txtReal1‬‬ ‫‪ txtReal2 ،txtImg1‬و ‪ txtImg2‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﻨﺘﺮل ‪ TextBox‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﭼﻪ ﻣﻘﺪاري اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬روي ﻓﺮم ﻗﺮار داده‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Name‬آن را ﺑـﻪ ‪ btnCalculate‬و ﺧﺎﺻـﻴﺖ ‪Text‬‬ ‫آن را ﺑﻪ ‪ Calculate‬ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫دو ﻛﻨﺘﺮل ‪ Label‬ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎي ‪ lblSum‬و ‪ lblMinus‬در ﻓﺮم ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت را ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻃﻼع دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ Text‬اﻳﻦ دو ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪ Sum is:‬و ‪ Minus is:‬ﻗـﺮار‬ ‫دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻧﺪازه ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻓﺮم ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 5-10‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٨٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

5-10 ‫ﺷﻜﻞ‬ ‫ ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ComplexNumber ‫ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧـﺎم‬Solution Explorer ‫( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه‬6 .‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را در ﺑﺪﻧﻪ ي آن ﻛﻼس وارد ﻛﻨﻴﺪ‬،‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‬ class ComplexNumber { public double Real = 0; public double Imaginary = 0; // Override ToString() to display a complex number // in the traditional format public override string ToString() { return (Real + " + " + Imaginary + "i"); } } ComplexNumber ‫ ﻣﺘﺪ زﻳـﺮ را ﺑـﻪ ﻛـﻼس‬،‫( را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻼس ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻛﻨﻴﻢ‬+) ‫( ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺟﻤﻊ‬7 :‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ // Overloading '+' operator: public static ComplexNumber operator +(ComplexNumber a, ComplexNumber b) { // Create a new ComplexNumber object to store the sum ComplexNumber sum = new ComplexNumber(); // Calculate the sum sum.Real = a.Real + b.Real; sum.Imaginary = a.Imaginary + b.Imaginary; return sum; } :‫ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬ComplexNumber ‫( ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪ زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛﻼس‬-) ‫( ﺑﺮاي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺗﻔﺮﻳﻖ‬8 // Overloading '-' operator:

٣٨٩

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

public static ComplexNumber operator -(ComplexNumber a, ComplexNumber b) { // Create a new ComplexNumber object to store the minus ComplexNumber minus = new ComplexNumber(); // Calculate the minus minus.Real = a.Real - b.Real; minus.Imaginary = a.Imaginary - b.Imaginary; return minus; } ‫ ﺑـﻪ ﭼﻬـﺎر ﺷـﻴﺊ از ﻧـﻮع‬،‫( ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ي ﺟﻤـﻊ و ﺗﻔﺮﻳـﻖ دو ﻋـﺪد ﻣﺨـﺘﻠﻂ اي ﻛـﻪ ﻛـﺎرﺑﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ وارد ﻛـﺮده اﺳـﺖ‬9 ‫ دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗـﺎ ﻣﺘـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬btnCalculate ‫ ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل‬.‫ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ‬ComplexNumber :‫ ﺳﭙﺲ ﻛﺪ زﻳﺮ را در آن وارد ﻛﻨﻴﺪ‬.‫ آن اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‬Click ‫روﻳﺪاد‬ private void btnCalculate_Click(object sender, EventArgs e) { ComplexNumber number1 = new ComplexNumber(); ComplexNumber number2 = new ComplexNumber(); number1.Real = double.Parse(txtReal1.Text); number1.Imaginary = double.Parse(txtImg1.Text); number2.Real = double.Parse(txtReal2.Text); number2.Imaginary = double.Parse(txtImg2.Text); ComplexNumber sum = new ComplexNumber(); ComplexNumber minus = new ComplexNumber(); sum = number1 + number2; minus = number1 - number2; lblSum.Text = "Sum is: " + sum.ToString(); lblMinus.Text = "Minus is: " + minus.ToString(); } Calculate ‫ ﺳـﭙﺲ ﺑـﺮ روي دﻛﻤـﻪ ي‬.‫( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﺮده و دو ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ را در ﻛﺎدرﻫﺎي ﻣﺘﻨﻲ ﻓـﺮم وارد ﻛﻨﻴـﺪ‬10 :‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬6-10 ‫ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬.‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‬

٣٩٠

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪6-10‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻋﺪاد ﻣﺨﺘﻠﻂ آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﻳـﻦ اﻋـﺪاد ﺑـﻪ دو ﻓﻴﻠـﺪ‪ ،‬ﻳﻜـﻲ ﺑـﺮاي ﻧﮕﻬـﺪاري‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺣﻘﻴﻘﻲ و دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﻋﺪد ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﺠﺎد اﻳﻦ دو ﻓﻴﻠﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻜﻪ ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ راﺣـﺖ ﺗـﺮ اﻳـﻦ‬ ‫اﻋﺪاد را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺘﺪ ‪ ToString‬را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ‪ override‬ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ اﻋﺪاد را ﺑﻪ ﻓـﺮم ﻋـﺎدي ﻧﻤـﺎﻳﺶ دﻫـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر از روﺷﻲ ﻛﻪ در ﻓﺼﻞ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪// Override ToString() to display a complex number‬‬ ‫‪// in the traditional format‬‬ ‫)(‪public override string ToString‬‬ ‫{‬ ‫;)"‪return (Real + " + " + Imaginary + "i‬‬ ‫}‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ي ﺑﻌﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻫﺎي ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻼس ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻳﻚ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي ﺑـﺎ‬ ‫ﻳﻚ ﻗﺎﻟﺐ ﺧﺎص ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ static‬و ‪ public‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﺎم اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ي ﻛﻠﻴـﺪي ‪ operator‬ﺷـﺮوع‬ ‫ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را وارد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻧﺎم ﻣﺘﺪي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺟﻤـﻊ ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻣـﻲ رود ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬ ‫‪ operator +‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺘﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻻزم اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﺑﻪ دو ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻧﻴـﺎز دارد ﺗـﺎ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ آن را ﺑـﺎ‬ ‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﺮاي ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮕﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺧﺮوﺟﻲ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻫـﻢ ﺑﺎﻳـﺪ ﻫـﻢ‬ ‫ﻧﻮع ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ي آن ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺟﻤﻊ‪ ،‬ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺘﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري آن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﻮع ﻣﺘﻐﻴﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ +‬را ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪public static ComplexNumber operator +(ComplexNumber a,‬‬ ‫)‪ComplexNumber b‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ static‬و ‪ public‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻧﺎم آن ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻠﻤـﻪ ي ﻛﻠﻴـﺪي‬ ‫‪ operator‬و ﻋﻤﻠﮕﺮي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﺷﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ )در اﻳﻨﺠﺎ ‪ .(operator +‬ﻋﻤﻠﻮﻧﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ +‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ دو از ﻧﻮع ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﺑﻬﺘـﺮ ﻫـﺮ دوي ﻋﻤﻠﻮﻧـﺪ ﻫـﺎ‪ ،‬ﺷـﻴﺊ اي از ﻧـﻮع‬ ‫‪ ComplexNumber‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ورودي ﻣﺘﺪ ﻧﻴﺰ از ﻧﻮع ‪ ComplexNumber‬ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٣٩١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ +‬را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧـﻮع ‪ComplexNumber‬‬ ‫را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺘﺪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ از ﻧـﻮع ‪ ComplexNumber‬و‬ ‫ﻳﻚ ﻋﺪد از ﻧﻮع ‪ int‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ورودي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ از دﺳﺘﻮري ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ ﻳﻚ ﻋﺪد ﻣﺨـﺘﻠﻂ‬ ‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫;‪Sum = number1 + 20‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ دو ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ ComplexNumber‬را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻛـﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻧﻴـﺰ از ﻧـﻮع ‪ComplexNumber‬‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺮوﺟﻲ )ﻣﻘﺪار ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ ﻣﺘﺪ( را از ﻧﻮع ‪ ComplexNumber‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻧﺤﻮه ﺟﻤـﻊ‬ ‫ﻛﺮدن دو ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه را در ﺑﺪﻧﻪ ي ﻣﺘﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ دو ﻣﻘﺪار ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷـﺪه‪ ،‬ﺷـﻴﺊ ﺟﺪﻳـﺪي از‬ ‫ﻧﻮع ‪ ComplexNumber‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ دو ﻋﺪد را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ آن را ﻧﻴـﺰ ﺑـﺎ ﻫـﻢ ﺟﻤـﻊ‬ ‫ﻛﺮده ﺣﺎﺻﻞ را در ﺷﻴﺊ ‪ ComplexNumber‬ﺟﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// Overloading '+' operator:‬‬ ‫‪public static ComplexNumber operator +(ComplexNumber a,‬‬ ‫)‪ComplexNumber b‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a new ComplexNumber object to store the sum‬‬ ‫;)(‪ComplexNumber sum = new ComplexNumber‬‬ ‫‪// Calculate the sum‬‬ ‫;‪sum.Real = a.Real + b.Real‬‬ ‫;‪sum.Imaginary = a.Imaginary + b.Imaginary‬‬ ‫;‪return sum‬‬ ‫}‬ ‫ﺑــﺮاي ﺳــﺮﺑﺎر ﮔــﺬاري ﻋﻤﻠﮕــﺮ – ﻧﻴــﺰ از ﻫﻤــﻴﻦ روش اﺳــﺘﻔﺎده ﻣــﻲ ﻛﻨــﻴﻢ‪ .‬اﻳــﻦ ﻋﻤﻠﮕــﺮ ﻧﻴــﺰ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ‪ +‬دو ﺷــﻴﺊ از ﻧــﻮع‬ ‫‪ ComplexNumber‬را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﺣﺎﺻﻞ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ ComplexNumber‬ﺑﺮﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪// Overloading '-' operator:‬‬ ‫‪public static ComplexNumber operator -(ComplexNumber a,‬‬ ‫)‪ComplexNumber b‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a new ComplexNumber object to store the‬‬ ‫‪// minus‬‬ ‫;)(‪ComplexNumber minus = new ComplexNumber‬‬ ‫‪// Calculate the minus‬‬ ‫;‪minus.Real = a.Real - b.Real‬‬ ‫;‪minus.Imaginary = a.Imaginary - b.Imaginary‬‬ ‫;‪return minus‬‬

‫‪٣٩٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫}‬ ‫ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن اﻳﻦ دو ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﻛﻼس ‪ ،ComplexNumber‬اﻳﻦ ﻛﻼس دﻳﮕﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪه اﺳـﺖ و ﻣـﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ از آن در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺻﻔﺤﻪ ي اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎر ﻛﺎدر ﻣﺘﻨﻲ ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ و ﺣﻘﻴﻘﻲ دو ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺎ ﻫـﻢ‬ ‫ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ ﺷﻮﻧﺪ ﻗﺮار داده اﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ اﻳﻦ اﻋﺪاد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻦ در اﻳﻦ ﻛﺎدر ﻫﺎ وارد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ اﺑﺘـﺪا آﻧﻬـﺎ را‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺪد ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ي ﺣﺎوي ﻋﺪد ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻋـﺪد ﺑﺎﻳـﺪ از ﻣﺘـﺪ ‪ Parse‬در ﻛـﻼس‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮع داده اي آن ﻋﺪد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﻢ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻋﺪاد اﻋﺸﺎري‬ ‫ﻧﻴﺰ وارد ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻮع داده اي اﻋﺪاد ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺎدر ﻫﺎ را ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ double‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و از ﺗﺎﺑﻊ ‪ Parse‬ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺘﻦ وارد ﺷﺪه درون ﻛﺎدر ﺑﻪ ﻋﺪدي از ﻧﻮع ‪ Double‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫;)‪number1.Real = double.Parse(txtReal1.Text‬‬ ‫;)‪number1.Imaginary = double.Parse(txtImg1.Text‬‬ ‫;)‪number2.Real = double.Parse(txtReal2.Text‬‬ ‫;)‪number2.Imaginary = double.Parse(txtImg2.Text‬‬ ‫ﺣــﺎل ﻛــﻪ اﺷــﻴﺎي ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﻧﮕﻬــﺪاري اﻋــﺪاد ﻣﺨــﺘﻠﻂ وارد ﺷــﺪه ﺑــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ﻛــﺎرﺑﺮ را اﻳﺠــﺎد ﻛــﺮدﻳﻢ‪ ،‬دو ﺷــﻴﺊ ﺟﺪﻳــﺪ از ﻧــﻮع‬ ‫‪ ComplexNumber‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻔﺮﻳﻖ اﻳﻦ اﻋﺪاد را در آﻧﻬﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫;)(‪ComplexNumber sum = new ComplexNumber‬‬ ‫;)(‪ComplexNumber minus = new ComplexNumber‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻳﻦ دو ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺟﺎﻟﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ رﺳﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮه اﺳـﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕـﺮ ﺟﻤـﻊ ﺑـﺮاي ﺟﻤـﻊ ﻛـﺮدن دو ﺷـﻴﺊ از ﻧـﻮع‬ ‫‪ ComplexNumber‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﻣﻲ رﺳـﺪ‪ ،‬ﻣﺘـﺪ ‪ operator +‬را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻛـﺮده‪،‬‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻋﻼﻣﺖ ‪ +‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول و ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوم ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﻣﻘـﺪار ﺑﺮﮔـﺸﺘﻲ‬ ‫ﻣﺘﺪ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺎﺻﻞ ﻋﺒﺎرت در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ sum‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻤﻞ را ﺑﺮاي ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻔﺮﻳـﻖ ﻧﻴـﺰ اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ دﻫـﺪ و‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻋﺒﺎرت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را در ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ minus‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ sum‬ﺣﺎوي ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﻣﺘﺪ ‪operator‬‬ ‫‪) +‬ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ دو ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ( و ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ‪ minus‬ﺣﺎوي ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺘﺪ – ‪) operator‬ﻳﺎ ﻫﻤـﺎن ﺣﺎﺻـﻞ ﺗﻔﺮﻳـﻖ دو‬ ‫ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ( ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫;‪sum = number1 + number2‬‬ ‫;‪minus = number1 - number2‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ي اﻳﻦ دو ﻣﻘﺪار‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ را در ﺧﺮوﺟﻲ ﭼﺎپ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣـﺎ ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻧﻴـﺎزي ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ از ﻓﻴﻠـﺪ ﻫـﺎي ﻛـﻼس‬ ‫‪ ComplexNumber‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ دارﻳـﺪ در اﺑﺘـﺪاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪ ،‬ﻣﺘـﺪ ‪ ToString‬را ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ اي‬ ‫‪ override‬ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻋﺪد ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻴﺊ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎﻓﻲ اﺳـﺖ ﺑـﺮاي‬ ‫ﻫﺮ ﻳﻚ از اﺷﻴﺎي ‪ sum‬و ‪ minus‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮده و ﺣﺎﺻﻞ را در ﻳﻚ ﻟﻴﺒﻞ ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫;)(‪lblSum.Text = "Sum is: " + sum.ToString‬‬ ‫;)(‪lblMinus.Text = "Minus is: " + minus.ToString‬‬

‫‪٣٩٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎر را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻋﺎدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ‪ Add‬ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم دﻫـﻴﻢ‪ ،‬اﻣـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ روش‬ ‫ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ و ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺪ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﭼﻬﺎر ﺷـﻴﺊ ‪ C ،B ،A‬و ‪ D‬را ﺑـﺎ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ از ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻋﺎدي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮﺿﺎً ﭼﻬﺎر ﻣﺮﺗﺒـﻪ ﻣﺘـﺪ ‪ Add‬را ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺬاري ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ از دﺳﺘﻮر ‪ A+B+C+D‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪:Abstract‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼﺳﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ آن‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬روي ﻓﺮم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫‪ Button‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻳﺪ و در ﻃﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ آن ﺷﻴﺊ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻼس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑـﻪ‬ ‫ﻧﺎم ‪ Window‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﺗﻤﺎم ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ را در اﻳﻦ ﻛﻼس ﻗﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺗﻤـﺎم ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ را‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮل ‪ Button‬و ﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪ ،TextBox‬از اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﻪ ارث ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟـﺖ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎً ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻛﺴﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻴﺊ را از ﻛﻼس ‪ Window‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛﻨﺪ و از آن ﺷﻴﺊ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن اﻳـﻦ‬ ‫اﻣﺮ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﻼس ‪ Window‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﻫﻴﭻ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳـﻚ ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ ﺑـﺮاي ﺗﻤـﺎم‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳـﻦ ﻛـﻼس را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳـﻚ ﻛـﻼس ‪ abstract‬ﻣـﺸﺨﺺ ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ‪ .‬ﻛـﻼس ﻫـﺎي‬ ‫‪ abstract‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﺳﺎده ﺗﺮ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ را از آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزي ﻛـﺮد و ﺣﺘﻤـﺎً ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎي ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣــﺎل ﺗــﺼﻮر ﻛﻨﻴــﺪ ﻛــﻪ ﻣــﻲ ﺧﻮاﻫﻴــﺪ ﺗﻤــﺎم ﻛﻨﺘــﺮل ﻫــﺎﻳﻲ ﻛــﻪ از ﻛــﻼس ‪ Window‬ﻣــﺸﺘﻖ ﻣــﻲ ﺷــﻮﻧﺪ داراي ﻣﺘــﺪي ﺑــﻪ ﻧــﺎم‬ ‫‪ DrawWindow‬ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ آن ﻛﻨﺘﺮل را در ﺻﻔﺤﻪ رﺳﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧـﺎم ‪ DrawWindow‬در ﻛـﻼس‬ ‫‪ Window‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﺤﻮه رﺳﻢ ﻫﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ ﻧﻮع آن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد و ﻫﻴﭻ ﻧﻘﻄﻪ ي اﺷﺘﺮاﻛﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ وﺟـﻮد‬ ‫ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ آن را در ﺑﺪﻧﻪ ي اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻴﭻ ﻛﺪي ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪن از ﻛﻼس ‪ Window‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎً اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را در ﺧﻮد ‪ override‬ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫ﻧﺤﻮه ي رﺳﻢ آن ﻛﻨﺘﺮل در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ آن ﻣﺘﺪ را از ﻧﻮع ‪ abstract‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﺮ ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ Window‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻋـﻀﺎي ‪ abstract‬آن‬ ‫ﻛﻼس را در ﺧﻮد ‪ override‬ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻴﺪ ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﻋـﻀﻮ ‪ abstract‬ﻓﻘـﻂ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ در ﻛﻼﺳـﻬﺎي‬ ‫‪ abstract‬اﻳﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﻳﻚ ﻛﻼس ﻋﺎدي‪ ،‬ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ‪ abstract‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ﻋﻨﻮان ﺷﺪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺳﺎده ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪Abstract‬‬ ‫‪ (1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺰﻳﻨﻪ ي …‪ File New Project‬در ﻧﻮار ﻣﻨﻮي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘـﺮوژه ﺗﺤـﺖ‬ ‫ﻛﻨﺴﻮل ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ وﻳﮋوال ‪ C#‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Abstract Demo‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻨﺠﺮه ي ‪ Solution Explorer‬ﻳﻚ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Window‬ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼس ‪ Window‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪:‬‬

‫‪٣٩٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

namespace Abstract_Demo { abstract public class Window { ‫ دﻗـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ ﻣﺘـﺪي ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﻛـﻼس ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬.‫ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴـﺪ‬Window ‫( ﻛﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در زﻳﺮ را ﺑﻪ ﻛـﻼس‬4 .‫ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺣﺎوي ﻛﺪ ﺑﺎﺷﺪ‬abstract abstract public class Window { public int Left; public int Top; // Constructor method to set // the initial value of fields public Window() { this.Top = 0; this.Left = 0; } // simulates drawing the window // notice: no implementation abstract public void DrawWindow(); } ‫ ﺑـﻪ‬ListBox ‫ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم‬،Window ‫ و ﺑﻌﺪ از ﻛﻼس‬Abstract_Demo ‫( در داﺧﻞ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬5 ‫ ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺮﺿﻲ ﻳـﻚ ﻟﻴـﺴﺖ ﺑـﺎﻛﺲ را در‬Window ‫ اﻳﻦ ﻛﻼس از ﻛﻼس‬.‫ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ زﻳـﺮا‬،‫ در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻧﮕـﺮان ﻧﺒﺎﺷـﻴﺪ‬ListBox ‫ در ﻣﻮرد ﺗﺪاﺧﻞ ﻧﺎم اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﺎ ﻛﻼس‬.‫ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‬ ‫ اﺳﺖ وﻟـﻲ ﻛـﻼس‬Abstract_Demo ‫ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ در ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬ListBox ‫ﻛﻼس‬ .‫ اﺳﺖ‬System.Windows.Forms ‫ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ در ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬ListBox // ListBox derives from Window public class ListBox : Window { private string listBoxContents; // new member variable // constructor adds a parameter public ListBox(int top,int left,string contents) { Top = top; Left = left; listBoxContents = contents; }

٣٩٥

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

// an overridden version implementing the // abstract method public override void DrawWindow() { Console.WriteLine("Writing string to the" + " listbox: " + listBoxContents); } } ‫ ﺑـﺮاي‬.‫ اﻳﺠﺎد ﻛﻨـﻴﻢ‬Window ‫ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼس‬،Button ‫( ﺣﺎل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻨﺘﺮل دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻛﻨﺘﺮل‬6 ‫ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳـﺮ اﻳﺠـﺎد‬Abstract_Demo ‫ در ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬ListBox ‫اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﻼس دﻳﮕﺮي را ﺑﻌﺪ از ﻛﻼس‬ :‫ﻛﻨﻴﺪ‬ // Button control that derives from Window class public class Button : Window { // The new class's constructor public Button(int top, int left) { Top = top; Left = left; } // implement the abstract method public override void DrawWindow() { Console.WriteLine("Drawing a button at " + Top + ", " + Left); } } ‫ وﻳﺮاﻳـﺸﮕﺮ ﻛـﺪ ﺑـﺮاي‬.‫( اﻳﺠﺎد ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ و ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‬7 .‫ وارد ﻛﻨﻴﺪ‬Main ‫ را ﺑﺎز ﻛﺮده و ﻛﺪ زﻳﺮ را در ﻣﺘﺪ‬Program.cs ‫ﻓﺎﻳﻞ‬ static void Main(string[] args) { // Create two list boxes and one ListBox lstBox1 = new ListBox(1, ListBox lstBox2 = new ListBox(3, Button newButton = new Button(5, // Draw all objects on the form lstBox1.DrawWindow(); lstBox2.DrawWindow(); newButton.DrawWindow();

٣٩٦

www.pupuol.com

button 2, "First List Box"); 4,"Second List Box"); 6);

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫;)(‪Console.ReadLine‬‬ ‫}‬ ‫‪ (8‬ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 7-10‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪7-10‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Window‬ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻫﺎ و ﻣﺘﺪ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺘﻮان ﺷﻴﺊ را از اﻳـﻦ ﻛـﻼس اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ abstract‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﻛـﺎﻓﻲ اﺳـﺖ ﻫﻨﮕـﺎم ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻛـﻼس‪ ،‬ﻛﻠﻤـﻪ ي ﻛﻠﻴـﺪي‬ ‫‪ abstract‬را ﺑﻪ اﺑﺘﺪاي آن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪abstract public class Window‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎ در ﻳﻚ ﻓﺮم داراي ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﻌﻴﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دو ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪) Top‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﻛﻨﺘـﺮل از ﺑـﺎﻻي ﻓـﺮم( و‬ ‫‪) Left‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﻛﻨﺘﺮل از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻓﺮم( ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﻤﻪ ي آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ دو ﻓﻴﻠﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬـﺎي ‪ Top‬و ‪Left‬‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ دو ﻓﻴﻠﺪ را در ﻛﻼس ‪ Window‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫;‪public int Left‬‬ ‫;‪public int Top‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎً ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ DrawWindow‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﺗـﺎ‬ ‫آﻧﻬﺎ را در ﻓﺮم رﺳﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﻣﺘﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺘﻔـﺎوت اﺳـﺖ و ﻧﻤـﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ ﭘﻴـﺎده ﺳـﺎزي آن را در ﻛـﻼس‬ ‫‪ Window‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آن را در ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ abstract‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗـﺎ ﺗﻤـﺎم ﻛـﻼس ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ از‬ ‫ﻛﻼس ‪ Window‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺘﺪي را در ﺧﻮد اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ از ﻛﻼس ‪ Window‬ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ داراي ﻣﺘﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ DrawWindow‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را در ﺻـﻔﺤﻪ رﺳـﻢ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺘﺪي در ﻳﻚ ﻛﻼس ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ abstract‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﻮد‪ ،‬آن ﻣﺘﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻴﭻ دﺳﺘﻮري ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت‬ ‫دﻳﮕﺮ آن ﻣﺘﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ داراي ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٩٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪// Simulates drawing the window‬‬ ‫‪// Notice: NO implementation‬‬ ‫;)(‪abstract public void DrawWindow‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻼس اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﻘﺪار اوﻟﻴﻪ ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎي ‪ Top‬و ‪ Left‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪// Constructor method to set‬‬ ‫‪// the initial value of fields‬‬ ‫)(‪public Window‬‬ ‫{‬ ‫;‪this.Top = 0‬‬ ‫;‪this.Left = 0‬‬ ‫}‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼس ‪ ،Window‬ﻛﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﻣﺎن را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﺑﺘﺪا از ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ ListBox‬ﺷـﺮوع ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ListBox‬اﻳﺠﺎد ﻛﺮده و ﻛﻼس ‪ Window‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻼس ﭘﺎﻳـﻪ ي آن ﻣـﺸﺨﺺ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻧﺎم ﻛﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﻪ ﺻـﻮرت ‪ Abstract_Demo.ListBox‬اﺳـﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ ﻛﻼس ‪ ListBox‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ‪System.Windows.Forms.ListBox‬‬ ‫اﺳﺖ اﺷﺘﺒﺎه ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﻼس ﻓﻴﻠﺪ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ listBoxContents‬از ﻧﻮع رﺷﺘﻪ اي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﻫـﺮ ﻟﻴـﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻛﺲ‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت آن را ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﻢ و در ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪// ListBox derives from Window‬‬ ‫‪public class ListBox : Window‬‬ ‫{‬ ‫‪private string listBoxContents; // new member variable‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻛﻼس ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﻘﺪار ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﻛﻨﻴـﺪ اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺳﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ :‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ اول ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﻛﻨﺘـﺮل از ﺳـﻤﺖ ﭼـﭗ )ﻣﻘـﺪار ﻓﻴﻠـﺪ ‪،(Top‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ دوم ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﻛﻨﺘﺮل از ﺑﺎﻻي ﻓﺮم )ﻣﻘﺪار ﻓﻴﻠﺪ ‪ (Left‬و ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺳﻮم ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻟﻴﺴﺖ ﺑـﺎﻛﺲ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد )ﻣﻘﺪار ﺧﺎﺻﻴﺖ ‪ .(listBoxContents‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪاي اﻳﺠﺎد ﺷﻴﺊ از ﻛـﺎرﺑﺮ ﺑﺨـﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﻣﻮارد را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪// constructor adds a parameter‬‬ ‫)‪public ListBox(int top,int left,string contents‬‬ ‫{‬ ‫;‪Top = top‬‬ ‫;‪Left = left‬‬ ‫;‪listBoxContents = contents‬‬ ‫}‬

‫‪٣٩٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در اداﻣﻪ ي اﻳﻦ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻧﻼﻳﻦ و آﻓﻼﻳﻦ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ ﺗﺎ راﺣﺖ ﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ را اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻧﻼﻳﻦ‪:‬‬ ‫اﺳﺎﺳﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﺳﺎﻳﺖ در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را اراﻳﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي‬ ‫ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻠﺘﺎن ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑـﺎ ﻣـﺸﻜﻠﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻣـﺸﻜﻞ ﺷـﻤﺎ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬و ﻳﺎ اﻓﺮاد ﺣﺮﻓﻪ اي و ﻣﺘﺨﺼﺼﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ از ﺳﻄﺢ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧـﻮردار ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﺴﺌﻠﻪ ﭼﻴـﺰ ﻋﺠﻴﺒـﻲ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ درك ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻓﺮدي در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻣﺒﺘﺪي ﺑﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎر رود و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﻫـﺮ‬ ‫ﻓﺮدي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ از ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺟﻠﻮه ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺎﻳﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﻤـﻚ‬ ‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺗﺨﺼﺺ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دارﻧﺪ ﺑﭙﺮدازﻳﺪ و ﻣﺸﻜﻼت )ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎده ي( آﻧﻬﺎ را ﺑﺮ ﻃﺮف ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺳﻌﻲ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺳﺎﻳﺘﻬﺎي اﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ ﻣﻮﺟﻮد را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ در اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻴﺪ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد را ﺑﺮﻃﺮف ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﻮﺗﻮر ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮد ﺑﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻗﻄﻌﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮاب ﺧﻮد را ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ‪:‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪ ،‬وب ﺳﺎﻳﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻨـﺎﺑﻊ‬ ‫و اﻃﻼﻋﺎت زﻳﺎدي در ﻣﻮرد ‪ .NET‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺧﺒﺮي زﻳﺎدي در ﻣﻮرد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﮋوال‬ ‫‪ 2005 C#‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از آدرس زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪http://communities2.microsoft.com/communities/newsgroups/en‬‬ ‫‪-us/default.aspx‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ي ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﻴﺪي‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺗﻌﺪادي از آﻧﻬﺎ را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ﺳﺎﻳﺖ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪:2005‬‬ ‫‪http://lab.msdn.microsoft.com/vs2005/‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ ‪:2005‬‬ ‫‪http://lab.msdn.microsoft.com/library/‬‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ي ‪:MSDN‬‬ ‫‪http://msdn.microsoft.com/library/‬‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ‪:MSDN‬‬ ‫‪http://msdn.microsoft.com‬‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻗﺎﺑﻞ داﻧﻠﻮد ﺑﺮاي ‪:.NET‬‬ ‫‪http://msdn.microsoft.com/netframework/downloads/‬‬

‫‪٩٠٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ دﻳﮕﺮ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﺳﺎﻳﺖ در ﻣﻮرد وﻳﮋوال ‪ C# .NET‬و وﻳﮋوال ‪ 2005 C#‬در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ دﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺧﺒﺮﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ در ﻣﻮرد ‪ .NET‬و وﻳﮋوال ‪،C#‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺨﺘﻠﻒ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و ‪ ...‬ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ در اﻳﻦ ﻣﻮرد در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﭙﺮدازﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻳﻲ را ﭘﻴﺪا ﺧﻮاﻫﻴـﺪ‬ ‫ﻛﺮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎزه ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺳﺎﻳﺖ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻬﻢ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﺳﺎﻳﺖ ﻓﺎرﺳﻲ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ‪ www.gotdotnet.com‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫـﺎي‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ داراي ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ارﺳﺎل ﻣﻘﺎﻻت در ﻣﻮرد ‪ .NET‬و زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻣـﺮﺗﺒﻂ‬ ‫ﺑﻪ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ داراي ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮروم و ﮔﻔﺘﮕﻮ در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ در اﻳﻦ ﭘﻠﺖ ﻓﺮم اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ در‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺸﻜﻠﻲ داﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره اﻓﺮادي در اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﺧﻮد را ﺑﺮﻃﺮف ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻤﺎ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﺑﺮاي ﻓﺮد دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺷﺪه و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻓﺮادي رﻓﻊ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﻣﻄﺎﻟﺐ اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺧﻮد را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ي ‪ C#‬وﺟﻮد دارد‪ ،‬وب ﺳـﺎﻳﺖ ‪ www.csharp-corner.com‬اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﺳـﺎﻳﺖ داراي‬ ‫ﻣﻘﺎﻻت و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ارزﻧﺪه اي در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ C#‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮ زﻳﺎدي‬ ‫در ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺷﻤﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وب ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻬﻢ و ﻣﻔﻴﺪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺳـﺎﻳﺖ ‪ www.codeproject.com‬اﺳـﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺳـﺎﻳﺖ‬ ‫داراي ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﻳﺎزده ﻫﺰار ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اﺧﺒﺎر و ‪ ...‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ در ﻳـﺎدﮔﻴﺮي ﻣﻄﺎﻟـﺐ ﺟﺪﻳـﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ ‪C#‬‬ ‫ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫وب ﺳﺎﻳﺖ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ )‪ ، (www.barnamenevis.org‬ﻳﻜﻲ از ﺳﺎﻳﺘﻬﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﺗﺎﻻرﻫﺎي ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺮاي زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ و داﺷـﺘﻦ ﺣـﺪود ﻧـﻮزده ﻫـﺰار ﻛـﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻳﻜـﻲ از ﺑﺰرﮔﺘـﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎﻳﺘﻬﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬اﮔﺮ در اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﻳﺘﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ زﺑﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ و اﻓﺮادي ﻛﻪ در آن وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻤﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺨﺸﻲ از ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻳﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﻤﺎ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬ ‫ﺗﺮﺟﻴﺢ دﻫﻴﺪ ﻓﻘﻂ از اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﺎﻳﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮي ﮔﺸﺘﻪ و‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ از ﭼﻪ ﺳﺎﻳﺘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻬﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﺑﻪ ﺳﺰاﻳﻲ در ﺳﻄﺢ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻣﻄﺎﻟﺐ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻨﻮع آﻧﻬﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٩٠١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ‪ :2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺠﺎري و ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ در ‪.NET‬‬ ‫در ﻣﻌﺮﻓﻲ ‪ .NET‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ‪ .NET‬ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺟﺪﻳﺪ از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎ و ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺟﺪﻳـﺪ ﺑـﺮاي ﻃﺮاﺣـﻲ و‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .NET .‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ دﻧﺒﺎﻟﻪ ي ﻛﺎﻣﻞ از ﺳﺮور ﻫﺎ و ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت ﺗﺠﺎري اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻃﻲ ﻓﺼﻮل اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺗﺤﺖ‬ ‫‪ .NET‬و ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺪادي از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دادﻳـﻢ‪ .‬اﻣـﺎ‬ ‫در اﻳﻦ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺷﻲ ﻣﺘﻔﺎوت ‪ .NET‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده و ﺑﻌﺪ از ﻣﻌﺮﻓﻲ آن‪ ،‬دﻟﻴﻞ اﻳﺠﺎد و اﺑـﺪاع ‪ .NET‬را ﺑﺮرﺳـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﭘﻮﺷﺶ دادن ﺗﻤﺎم ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اراﺋﻪ ﻳﻚ ﻣﺪل و راه ﺣﻞ در ‪ .NET‬ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﺣﺘـﻲ‬ ‫در ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﮔﻨﺠﺎﻳﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪ .NET .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ در ﺑﺮ داﺷﺘﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟـﻮژي‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ را ﻧﻴﺰ ﺷـﺎﻣﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬اﻳـﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟـﻮژي ﻫـﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ از ‪.NET ،Windows XP ،SQL Server‬‬ ‫‪ Enterprise Services‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺜﻞ ‪ SOAP‬و ‪.XML‬‬

‫ﭼﺮا ‪ .NET‬؟‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي دﻳﮕﺮي‪ .NET ،‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﺰاﻳﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ‪.NET‬آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬در اﺑﺘﺪا ﻧﮕﺎه ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷـﺖ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﺑـﺎ‬ ‫‪ .NET‬ﺑﻪ اراﺋﻪ راه ﺣﻞ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻜﻼت ﺗﺠﺎري رﻓﻊ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪.NET‬‬ ‫از ﺑﺴﻴﺎري ﺟﻬﺎت دﻧﻴﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ از ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا و ﻧﻴﺰ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻛـﺎري ﻏﻴـﺮ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﻮي ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي و ﻧﻴﺰ راﺑﻄﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪ /‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه دﭼﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨـﺪه‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ و ﻳﺎ ﭼﺎﭘﮕﺮ راﻫﻲ را ﺑﺮاي ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔـﺬاري اﻃﻼﻋـﺎت ﺑـﺎ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺮﻛـﺰي ﻓـﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺗﻮﻟـﺪ ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻫـﺎي ﺳـﺮوﻳﺲ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﻛﺎر از روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه و اﻧﺘﻘﺎل آن ﺑﻪ ﺳـﺮور ﻫـﺎ‪ ،‬و ﻧﻴـﺰ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻛـﺎراﻳﻲ و‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤﺎد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻛﺮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﺪﻳﺮان ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑـﻪ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫـﺎي ﺳـﺮوﻳﺲ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و اداره ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ از ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎﻋـﺚ ﺧﺮاﺑـﻲ‬ ‫داده ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ اﻳﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳـﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧـﺪه ﻣﺤـﺪود ﺑـﻪ درﻳﺎﻓـﺖ و‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ي ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ اﺳﺖ و ﺳﺮور ﻫﺎ ﻛﺎرﻫﺎي اﺻﻠﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﺣﺘﻤﺎل رخ دادن ﺧﺮاﺑﻲ در آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺮورﻫﺎي ﻓﺎﻳﻞ و ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺑـﺮاي اﺷـﺘﺮاك اﻃﻼﻋـﺎت و ﻧﻴـﺰ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻮد ) ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ(‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﺪل ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ اﺷﺘﺮاك ﻓﺎﻳﻞ و ﭼﺎﭘﮕﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ﺷـﺒﻜﻪ ﺑـﻮد‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي اﺻـﻠﻲ در ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻋﻤﻞ ﻛـﺮد و ﻓﻘـﻂ از ﻣﺰاﻳـﺎي ﻣﺸﺨـﺼﻲ از ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﻣـﺪل‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٩٠٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺪل ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه – در اﻳﻦ ﻣﺪل ﻓﻘﻂ داده ﻫﺎ از ﺳﺮور درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي اﺻﻠﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ ﻓﻘﺪان ﻛﺎراﻳﻲ و ﻳﺎ ﺧﺮاﺑﻲ و از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓﻘـﺪان‬ ‫ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻤﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دادﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ رﻳـﺴﻚ ﺛﺎﺑـﺖ و‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺎ ﭘﺎﻳﺪاري ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪ ,1‬ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺧﺮاﺑﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻻ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻮﻗﻊ دﺳﺘﻜﺎري ﻓﺎﻳـﻞ ﺑـﺮ روي ﺳـﺮور ارﺗﺒـﺎط‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه از ﺷﺒﻜﻪ ﻗﻄﻊ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺪل ﻗﺪﻳﻤﻲ را ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻣﺪﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را اراﺋﻪ دادﻧﺪ‪ .‬ﻣﺪل ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه ي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧـﺪه‪/‬ﺳـﺮوﻳﺲ دﻫﻨـﺪه‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ داد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت واﻗﻌﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﻴﭻ ﺗﻤﺎﺳﻲ ﺑﺎ ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫ﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺪاﺷﺖ و اﻳﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ رﻳﺴﻚ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﺪل ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺷﺪه ي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‬ ‫اﻣﺮوزه ﻳﻚ ﺳﺮور ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي اﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﺣﺮاز ﻫﻮﻳﺖ ﻛﺎرﺑﺮ ﺗﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ داده ﻫﺎ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳـﻦ اﻣـﺮ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ را در ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ درﺧﻮاﺳﺖ داده ﻫﺎ از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﺮور ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬ ‫ﺗﺠﺎوز ﻛﺮد و ﺳﺮور ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از آﻧﭽﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دارد را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣـﺸﻜﻼت ﻋﻤـﺪه اي اﻳﺠـﺎد ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ اﻳﻦ ﻣﺪل ﻧﻴﺰ داراي ﺿﻌﻒ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺪﻟﻬﺎي ﺑﻌﺪي رﻓﻊ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫و اﻣﺎ در ﻣﻮرد ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن‪ .2‬اﮔﺮ ﻫﺮ ﺑﺨﺸﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ﺑﺮ روي ﺳﺮور ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد دﭼﺎر ﻧﻘﺺ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻛـﺎر‬ ‫اﻓﺘﺎده و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﻛﺎر ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺬﻛﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ آﺳﻴﺐ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﻳﻦ ﻣﺪل از ﻧﻈﺮ ﭘﺎﻳﺪاري ﻧﻴﺰ داراي ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ‪ .NET‬وﺟﻮد دارﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي راه ﺣﻠﻬﺎي ﺗﺠـﺎري‪ ،‬از اﺑﺰارﻫـﺎي‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﺗﺤﺖ وب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺎﻳﺪاري‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤـﺎد ‪ ،‬اﻧﻌﻄـﺎف ﭘـﺬﻳﺮي و ﻗـﺪرت‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺬﻛﻮر در ﻣﺪل ﻗﺒﻠﻲ را رﻓﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ‪ .NET‬ﺳﺮور ﻫﺎ را از اﻳﻦ ﻣﺤـﺪودﻳﺖ ﻛـﻪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺎ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮان در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﻨﺪ رﻫﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﺳﺮور ﻫﺎ ﻧﻴﺰ در ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ارﺗﺒـﺎط‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺳﺮور ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﻮﺑﻲ از اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﻨﺪه اي ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ از ﺷﺒﻜﻪ ﻗﻄﻊ ﺷﺪه و ﻳﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪Reliability‬‬

‫‪2‬‬

‫‪٩٠٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺳﺮوري ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻛﺎر ﺑﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎ دﻳﮕﺮ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺎﻣﻞ دارد و از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬

‫ﻛﺎراﻳﻲ و ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪:‬‬ ‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪ 1‬ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ راﻫﻲ ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫دﻫﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺪاري و ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي آن از اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺎراﻳﻲ‪ 2‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﺳﻴﻜﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺮدازﻧﺪه ﻧﻴﺎز دارد ﺗﺎ اﺟﺮاي ﻳﻚ ﻣﺘﺪ را ﺑـﻪ ﭘﺎﻳـﺎن‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﻳـﻚ وﻇﻴﻔـﻪ ﺧـﺎص را در‬ ‫ﺳﺮور اﺟﺮا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﺪ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﻲ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﺎز ﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ‪ .‬ارزش اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﺻﺪ درﺻﺪ ﭘﺮدازﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﺧـﻮب اﺳـﺖ اﻣـﺎ ﻣﻘﻴـﺎس ﭘـﺬﻳﺮي آن‬ ‫ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﭘﺮدازﻧﺪه ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻳﺎ دو ﻛﺎرﺑﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻛﻪ درﺧﻮاﺳﺖ اﺟﺮاي ﻣﺘﺪ ﻣﺬﻛﻮر را دارﻧﺪ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘـﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻣﻘﻴـﺎس‬ ‫ﭘﺬﻳﺮي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎري دروﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺰاﻳﺎي ‪: .NET‬‬ ‫ﺑــﺮاي ﺗﻮﺳــﻌﻪ دﻫﻨــﺪﮔﺎن ﭘﺎﺳــﺦ ﺑــﻪ ﺳــﻮال "ﭼــﺮا ‪.NET‬؟" در دو ﮔــﺮوه ﻣﺰاﻳــﺎي ﻣﻮﺟــﻮد در ‪ 3IDE‬ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ‪ .NET‬و ﻧﻴــﺰ‬ ‫ﻣﻔﻬﻮم ‪ .NET‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﺳﺮي از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ .NET‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ﻫـﺎي‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮوﺗﻜﻠﻬﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪاردي ﻣﺜﻞ ‪ ،HTTP‬و ﻧﻴﺰ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻠﺖ ﻓـﺮم ﺧﺎﺻـﻲ واﺑـﺴﺘﻪ‬ ‫‪4‬‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﺜﻞ ‪ .XML‬اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺎ ‪ .NET‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪COM‬‬ ‫و ‪ 5CORBA‬از ﻃﺮﻳﻖ وب ﺗﻌﺎﻣﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻠﺖ ﻓﺮﻣﻬﺎي ﻣﻘﺼﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن رﻓـﻊ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از آن ﻟﺤﺎظ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و روي ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫‪Scalability‬‬ ‫‪Performance‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Integrated Development Environment‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Component Object Model‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Common Object Request Broker Architecture‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٠٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ‪ .NET‬ﻳﻚ ﻫﺪف در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮاردي ﻛـﻪ اﻣـﺮوزه ﻣـﺎ از اﻳـﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟـﻮژي‬ ‫ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺮي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻪ ‪.NET‬‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه و ﻳﺎ ﻣﻮاردي از آن ﺣﺬف ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﭘﻴﺪاﻳﺶ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﭼﻨﺪ ﻓﺮم وﻳﻨﺪوزي و ﺑﺪون ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺟﻬﺎن ﺧﺎرج ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑـﺎ ﭘﻴـﺪاﻳﺶ اﻳﻨﺘﺮﻧـﺖ ﺷـﺎﻫﺪ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش روزاﻓﺰون ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب و ﻧﻴﺰ ﺗﺤﺖ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺴﻴﺎري در دﻧﻴﺎي اﻣﺮوزه ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎي وب ﺷﺎﻣﻞ ﺻﻔﺤﺎت اﻳﺴﺘﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اراﺋﻪ ي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﻟﻴﻨـﻚ ﺷـﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮان را ﺑﺮﻃﺮف ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش روز اﻓﺰون اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻛﺎرﺑﺮان ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺻﻔﺤﺎت ﭘﻮﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺎص ﺧﻮدﺷـﺎن‬ ‫را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﺪ را روز ﺑﻪ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺬﻳﺮش اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ ار ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ‪ .NET‬ﭘﺬﻳﺮش اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ XML‬ﻳﻜـﻲ از ﻣﻬﻤﺘـﺮﻳﻦ‬ ‫آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮر ﺑﺮﺧﻲ از اﻓﺮاد از اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ XML‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺮداﺷـﺘﻲ‬ ‫ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ‪ XML‬ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راﻫﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزي ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ﻧﺎ ﻣﺘﺠﺎﻧﺲ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺰودي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﺮورﻫﺎي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺮور ‪ .NET‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ‪ XML‬و ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ‪ .NET‬را ﻛﺎﻣﻼً ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﭘﺮوﺗﻜﻠﻬﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﺳﺮور ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺳﺮورﻫﺎي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳـﺎﻓﺖ‬ ‫ﻗﺪرت ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﭘﻠﺖ ﻓﺮﻣﻬﺎي دﻳﮕﺮ را ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺳﺮور ﻫﺎي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ‬ ‫ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫‪Microsoft Application Center Server 2000‬‬

‫‪Microsoft BizTalk Server 2000‬‬

‫‪Microsoft Commerce Server 2000‬‬

‫‪Microsoft Exchange Server 2000‬‬

‫‪Microsoft Host Integration 2000‬‬ ‫‪Internet Security And Acceleration 2000‬‬ ‫‪Microsoft SQL Server 2000‬‬

‫ﺷﺮح‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺮور ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي ﻣﺒﺘﻨـﻲ ﺑـﺮ وب را ﺗﻮزﻳـﻊ‬ ‫ﻛﺮده و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺮور ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮوﻫـﻲ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮدازش ﻫﺎي ﺗﺠﺎري را ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ و‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت را ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻳـﻚ راﺑـﻂ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد و‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑـﺮاي اﻳﺠــﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﻫـﺎي ﺗﺠــﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴــﻚ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﺒﺎدﻻت از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ را ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺑﺰرگ را ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ دﻳﻮار آﺗﺶ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﺗﺠﺰﻳـﻪ و ﺗﺤﻠﻴـﻞ و ﻧﻴـﺰ ﻧﮕـﻪ داري‬ ‫ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٩٠٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي وب‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼً ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وب ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎ در ﺣﻘﻴﻘـﺖ اﺻـﻮﻟﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ‬ ‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﻫﺎي ‪ .NET‬را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺮات ﻣﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﺪف اﺻﻠﻲ از اﻳﺠﺎد ‪ .NET‬ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎر‬ ‫ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﺖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ اراﺋﻪ ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ دﻳﮕﺮ وب ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎ ﻳـﺎ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ اﺑﺰارﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺜـﻞ ‪ XML‬و ‪ HTTP‬ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ و‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﭘﻠﺖ ﻓﺮم و ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ‪ .NET‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪ HTTP‬و ‪ XML‬و ﺗﻮﻟﻴﺪ ‪ .NET,SOAP‬ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد را ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ SOAP‬ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎي ‪ XML‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ HTTP‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎي وب ﻣﺤـﺴﻮب ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ‪ SOAP‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪ COM‬ﺑﻬﺮﻣﻨﺪ ﺷﻮد ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺪرت ﺗﻌﺎﻣﻞ و اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﺰاﻳـﺎي اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي دﻳﮕـﺮي ﻣﺜـﻞ‬ ‫‪ CORBA‬را ﻧﻴﺰ دارد‪.‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪: Visual Stadio.NET‬‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻇﺎﻫﺮ ‪ VS.NET‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻋﻠـﺖ ﺗﻜﻨﻮﻟـﻮژي‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺗﻮﺳﻌﻪ ي ‪ .NET‬ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺳـﺮﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺪاري و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﻼﺳﻴﻚ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C++‬ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪:Common Language Runtime‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻣﺎن اﺟﺮاي ﻣﺴﺘﻘﻞ از زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬ ‫‪ Common Language Runtime‬ﻳﺎ ‪ CLR‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ CLR .‬ﻗﺪرت ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻪ ﻫـﺮ زﺑـﺎﻧﻲ را در ﻳـﻚ ﻣﺤـﻴﻂ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ دﭼﺎر ﻧﺸﺴﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻳﺎ ﺑﺎ ﻓﺮاﻫﻢ آوردن ‪ metadata‬ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ آﻧﻬـﺎ اﺟـﺎزه‬ ‫ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ و ﻳﺎ اﻣﻮر دﻳﮕﺮ را ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺴﺨﻪ ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﻳﺎ اﻣﻨﻴﺖ آﻧﻬﺎ در ‪ ،CLR‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺳﺮوﻳﺲ ﺑﺴﻴﺎر ﺳـﺎده ﺗـﺮ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪ CLR‬ﺑﺎﻋﺚ ﺳﺎدﮔﻲ و ﻧﻴﺰ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺎره ي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از‬ ‫‪ .NET Framework‬در ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ﺑﻌﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫زﺑﺎن ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ‪:.NET‬‬ ‫ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ‪ .NET‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ زﺑﺎن ‪ C#‬را ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻗﺪرت ‪ C++‬و راﺣﺘﻲ وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ ﺑﻮد ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮد اﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﻣـﻮرد‬ ‫دو زﺑﺎن اﺻﻠﻲ ‪ .NET‬ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ C#‬و وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ از ﻟﺤﺎظ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺎﺑﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٩٠٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺗﻤﺎﻣﻲ زﺑﺎن ﻫﺎي ‪ .NET‬ﻳﻚ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪ CLR‬را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ از ‪ CLR‬ﻣﺘﻔـﺎوت اﺳـﺖ‪.1‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب زﺑﺎن ﺗﻔﺎوت ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ‪ 20‬زﺑﺎن در ‪ .NET‬ﻣـﻲ‬ ‫ﺗﻮان ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﭘـﺮدازش ورودي‪/‬ﺧﺮوﺟـﻲ اﻳـﺪه‬ ‫آل ﻫﺴﺘﻨﺪ زﺑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ‪ C#‬و ‪ VB‬ﻛﺎﻣﻼ ﺷﻲ ﮔﺮا ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ‪ VC++‬ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي را اراﺋﻪ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪:Intermediate Language‬‬ ‫اﻳﻦ زﺑﺎن ﻛﻪ در ‪ .NET‬ﻳﻚ زﺑﺎن ﺳﻄﺢ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺳﺎﺧﺘﺎر دروﻧﻲ ﭘﺮدازﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻛﺪ ﻫﺎي ‪ .NET‬در‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﻪ اﻳﻦ زﺑﺎن ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮدن اﻳﻦ زﺑﺎن از ﭘﺮدازﻧﺪه‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ‪ IL‬ﻧﻴﺰ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي ﺧﻮد را دارد‪ ،‬ﻛﺪ ﻫﺎي ‪ IL‬ﻗﺒﻞ از اﺟﺮا در ﻫﺮ ﭘﻠﺖ ﻓﺮﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻛﺎﻣﭙـﺎﻳﻠﺮ ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص آن ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﻮرﻫﺎي ﭘﺮدازﻧﺪه ي ﻣﺤﻠﻲ در آﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﻮﺳﻂ ‪ JIT‬ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻻﻳﻪ اي‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺰاﻳﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺮاي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻗﺎﺑـﻞ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ و‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﻛﺪ و اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻜﻲ از ﻣﺰاﻳﺎي اﺻـﻠﻲ اﻳـﻦ ﻣـﺪل ﻗـﺪرت‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ ﻣﻮازي اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي آن ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻻﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ 2‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮازي ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ در ﺣﺎل ﺗﻌﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻻﻳﻪ ي در‬ ‫ﺣﺎل ﻛﺎر در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎﺻﻲ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ و ﺗﻮزﻳﻊ ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺳﺮور‪.‬‬ ‫ﻣﺪل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻻﻳﻪ اي در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي اﻣﺮوزي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮان از ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي آﻧﻬﺎ ﻧﺎم ﺑﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ‪:‬‬ ‫در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻮردﻧﻈﺮ در ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﻛﺰي ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺮﻛﺰي از ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎط ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ 1‬ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺑﺨﺶ "ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ" در ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ﺑﻌﺪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪Application Tier‬‬

‫‪2‬‬

‫‪٩٠٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ‪ ،MS Application Center 2000‬ﻳﻚ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻊ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬ ‫از ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ Application Center .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﮔﺮوﻫﻲ ﺳﺮور ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﻴﺎس‬ ‫ﭘﺬﻳﺮي و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﻬﻤﺘﺮ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﭼﻨﺪ ﺳﺮور اﺟـﺮا ﺷـﻮد و ﺗﻤـﺎم‬ ‫آن ﺳﺮور ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮوﻫﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان از اﻳﻦ ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﺑـﺮاي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺮﻛـﺰي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻴـﺰ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻳﻚ ﮔﺮوه از ﺳﺮور ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻳﻚ ﺳﺮور ﻣﺴﺘﻘﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨـﺪ و زﻣـﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ روز ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﺳﺮور ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺬﻛﻮر را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه‪:‬‬ ‫در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺮدازش ﻫﺎ ﺑﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﺣﺘﻲ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺑﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف اﺻـﻠﻲ‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي و ﻛﺎراﻳﻲ ﺷﺒﻜﻪ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت و ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻘﺺ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎراﻳﻲ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﻨﻈﻮر از ﻛﺎراﻳﻲ ﺗﻌﺪاد ﺳﻴﻜﻞ ﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎص اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺣﺎﻛﻲ از ﻛﺎراﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي ﺧﻮب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺎرﺑﺮان ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در زﻣﺎن ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﻲ آن ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﺎرﺑﺮ ﺗﺼﻮر‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ درك ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻛﺎراﻳﻲ و ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي از اﻫﻤﻴـﺖ ﺑـﺴﺰاﻳﻲ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎص را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻫﻤﺰﻣـﺎن از ﺳﻴـﺴﺘﻢ‬ ‫درﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ اﺻﻠﻲ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ ،‬ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎص را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ي ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻮردﻧﻈﺮ از ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺰﻣـﺎن و در‬ ‫ﻳﻚ زﻣﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻗﻮاﻋﺪ و دﺳﺘﻮرات ﺗﺠﺎري‪:‬‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر از ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺠﺎرت ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻛـﺎرﺑﺮد اﻳـﻦ ﻗﻮاﻋـﺪ‬ ‫ﺗﺠﺎري ﺑﺮ روي ﺟﺎﻣﻌﻴﺖ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد و ﻋﺪم اﺟﺮاي ﻛﺎﻓﻲ اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬

‫‪٩٠٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ راه دﻗﻴﻖ ﺑﺮاي ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤـﻮاره راﻫﻬـﺎي ﻗﺎﺑـﻞ ﻗﺒـﻮﻟﻲ‬ ‫ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﺑﻪ ﺣﺪ ﻛﺎﻓﻲ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫راﺣﺘﻲ ﻛﺎرﺑﺮ‪:‬‬ ‫در دﻧﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ درك ﺑﺼﺮي ﻳﻚ واﻗﻌﻴﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺻﺮف زﻣﺎن و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮ روي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﺎري و ﻗﺪرت ﺧﻮﺑﻲ دارﻧﺪ اﻣﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﺑﻲ ﺛﻤﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﺑـﻪ ‪100000‬‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﺎرﺑﺮان از اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻔﺮت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آن را ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻗﺎﺑـﻞ ﻗﺒـﻮل داﻧـﺴﺖ‪ .‬ﺑـﺎ وﺟـﻮد‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ‪ .NET‬اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺑـﺴﻴﺎر زﻳﺒـﺎ را ﺗـﺎ ﺣـﺪ‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺳﺎده ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ‪:‬‬ ‫ﻣﺪل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ دو ﻻﻳﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺪل ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪ /‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه ﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ دو واژه ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻌﺎدل اﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻣﺪل دو ﻻﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺗﻘﺎﺿﺎي اﻃﻼﻋﺎت ﻳﺎ ﺧﺪﻣﺎت را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺮور ﻳﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪ /‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﺮدازش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه و ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨـﺪه ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم را از ﻛﺎرﺑﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮور ﻫﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑـﺮ اﺳـﺎس‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت درﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪه از ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺪل ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ﻛـﺎﻣﻼً درﺳـﺖ اﺳـﺖ اﻣـﺎ در ﺣﺎﻟـﺖ‬ ‫واﻗﻌﻲ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﺳﺮور اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪل دو ﻻﻳﻪ )ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه(‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ‪:‬‬ ‫دو ﺟﻨﺒﻪ ي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪ /‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه وﺟﻮد دارد ﻛـﻪ ﻋﺒـﺎرت اﻧـﺪ از ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛـﺪ در‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه‪.‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮور ﻫﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎً واﺿﺢ و روﺷﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺮور ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻋﻀﻮ ﻳﻚ ﮔﺮوه از ﺳـﺮور ﻫـﺎ ﻧﻴـﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻮزﻳـﻊ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﻛﺪ ﻓﻘﻂ در ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺳﺮور ﻋﻀﻮ ﻳﻚ ﮔﺮوه از ﺳﺮور ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑـﻪ وﺟـﻮد‬ ‫‪٩٠٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫آﻣﺪه در ﻛﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﻲ ﻳﺎ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺳﺮور ﻫﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻧـﺮم اﻓﺰارﻫـﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺘﻲ‬ ‫ﻛﻼﺳﺘﺮي ﺳﺮور ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ MS Application Center 2000‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﺑﺨﺶ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮ از ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﺳﺮور ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤـﺎم ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗـﻲ ﻛـﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه اﻋﻤﺎل ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮزﻳﻊ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺻﻮرت ﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﻳﻲ از ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺑـﺴﺘﻪ ي ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮزﻳـﻊ ﻣـﻮرد‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﺪ در ﺑﺨﺶ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ از ﻗﺒﻴﻞ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺳﺮور روﺑﺮو اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛـﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ي ﺳﺮور اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺮوز رﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه دارد و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي ﺳـﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧـﺪه ﺑـﺮوز‬ ‫ﻧﺸﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮور ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎراﻳﻲ‪:‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه ﺑﺮ روي ﻛﺎراﻳﻲ ﺷﺒﻜﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣـﺪل ﺗﻤـﺎم ﺗﻘﺎﺿـﺎﻫﺎي اﻃﻼﻋـﺎت و‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه و ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮد و اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺤﺪودﻳﺖ در ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮان زﻳﺎدي در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺸﻬﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺷﺒﻜﻪ ﻧﺰول ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎي درﻳﺎﻓﺘﻲ ﺑﺮاي ﺧﺪﻣﺎت ﺻﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و وﻗﺘﻲ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎي در ﺣﺎل اﻧﺘﻈﺎر اﻓـﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑـﺪ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ از ﻛﺎر ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎل ﺗﻨﻬﺎ راه ﺣﻞ ﻗﻄﻊ ﻛﺮدن ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﺑﺮان از ﺷﺒﻜﻪ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﺗﻤﺎم ﺗﺮاﻛﻨﺶ ﻫﺎ ﺑـﻪ ﺣﺎﻟـﺖ ﻗﺒﻠـﻲ و در‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ راه اﻧﺪازي ﻣﺠﺪد ﺳﺮور اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺣﺴﺐ ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺷﺒﻜﻪ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻏﻴـﺮ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‪ .‬زﻳـﺮا‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﻫﻤﺎن ﺷﺒﻜﻪ اي ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮور ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﺳﺘﺮﺳﻲ داده ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺎراﻳﻲ‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ داده ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮور ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ وﺻﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﻳﻚ ارﺗﺒﺎط اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﺎ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﻛـﻪ ﺑـﺎزاي‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﺑﺮان در ﺣﺎل ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺮور ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ اﺗﺼﺎل ﻓﻌﺎل ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻲ ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺮور‬ ‫ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺗﺼﺎﻻت ﭘﺮﻫﺰﻳﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ اﺗﺼﺎﻻت ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪن ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎ را ﻧﺪارﻧـﺪ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دارد‪.‬‬

‫‪٩١٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﻪ اﺗﺼﺎل اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري‪:‬‬ ‫در ﻣﺪل دو ﻻﻳﻪ ﻳﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه ﻓﻘﻂ دو ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد و اﺟﺮاي ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠـﺎري وﺟـﻮد دارد‪ :‬ﻗـﺴﻤﺖ ﺳـﺮوﻳﺲ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪه و ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮور ﻛﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ در ﺳﻤﺖ ﺳﺮور ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺗﺮ اﺳﺖ زﻳﺮا اﻳﻦ اﻣﺮ‬ ‫اﻣﻜﺎن اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺟﺪﻳﺪ را درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﻨﺪ را رﻓﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ‪:‬‬ ‫ﻣﺪل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺳﻪ ﻻﻳﻪ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ‪ :‬ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎي ﺗﺠـﺎري و ﺳـﺮوﻳﺲ‬ ‫ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‪/‬ﺳﺮوﻳﺲ دﻫﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي و ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺪل ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻣﻌﻤﺎري ﺳﻪ ﻻﻳﻪ‬

‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮان‪:‬‬

‫‪٩١١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮان ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه‪ 1‬ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد از ﻓﺎﻳـﻞ ﻫـﺎي اﺟﺮاﻳـﻲ وﻳﻨـﺪوز ﻳـﺎ ﺻـﻔﺤﺎت وب ﻣﺜـﻞ‬ ‫‪HTML‬ﻫﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ و ﻳﺎ ﺻﻔﺤﺎت ‪ ASP‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻻﻳﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻛﺎرﺑﺮان در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻻﻳﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺮور را ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺳﺮور را از ﻛﺎرﺑﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺪل ﺳﻪ ﻻﻳﻪ‪ ،‬ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه ﺑـﻪ داﻧـﺴﺘﻦ ﺳـﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ و ﻳﺎ ﻫﺮ ﺳﺮوﻳﺲ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد اﺣﺘﻴﺎج ﻧﺪارد‪.‬‬

‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري‪:‬‬ ‫ﻻﻳﻪ دوم‪ ،‬ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺷﺎﻣﻞ درﻳﺎﻓﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮردﻧﻴﺎز از ﻃـﺮف ﻻﻳـﻪ ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎي ﻛـﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﻓﺮﺳـﺘﺎدن آن ﺑـﻪ ﻻﻳـﻪ ي داده اي و‬ ‫ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﻧﺘﺎﻳﺞ درﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‪ ،‬و در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺑﺎﻳـﺪ‪ ،‬ﻗﻮاﻋـﺪ ﺗﺠـﺎري اﻋﻤـﺎل ﺷـﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري و اﺟﺮا ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺎم ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜـﻲ از ﻣﻬﻤﺘـﺮﻳﻦ‬ ‫اﻫﺪاف اﻳﻦ ﻻﻳﻪ‪ ،‬ﺟﺪاﺳﺎزي ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه از ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ اﻣﺎ اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺑـﺴﻴﺎر ﺑﻴـﺸﺘﺮي را اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺗﻮاﺑﻊ‪ ،‬اﻋﻢ از ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ و ﻳﺎ وﻇﺎﻳﻒ وﻳﮋه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﺑﺮان ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه ﺑﻪ‬ ‫اﻣﻜﺎﻧﺎت اﻳﻦ ﻻﻳﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ در ﻳﻜﻲ از ﺳﺮورﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﺒﻜﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ و ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در آﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺣـﺬف ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ اﻧﺘـﺸﺎر اﻳـﻦ ﻗﻮاﻋـﺪ ﺑـﻴﻦ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻤﺎم ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﻛﺎرﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‬

‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪:‬‬

‫‪Presentation Layer‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩١٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﻣﻜﺎن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﺮاي ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠـﺎري ﻓـﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻻﻳـﻪ ﻧﻴـﺰ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت را در اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺎرﺑﺮان ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه در ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮ ﻗﺮار ﻣـﻲ دﻫـﺪ‪ ADO.NET.‬و ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺎﻧـﻚ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ)‪ (DBMS‬ﻫﺮ دو در اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ADO.NET .‬راه ﺣـﻞ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳـﺎﻓﺖ ﺑـﺮاي دﺳﺘﺮﺳـﻲ اﻃﻼﻋـﺎت در‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ و ‪ MS SQL Server‬ﻧﻴﺰ راه ﺣﻞ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳـﺖ‪ .‬ﻫـﺮ دو اﻳـﻦ ﻣـﻮارد‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ADO.NET .‬روﺷﻲ را ﺑﺮاي درﻳﺎﻓـﺖ اﻃﻼﻋـﺎت اراﺋـﻪ ﻣـﻲ دﻫـﺪ و ‪SQL Server‬‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺧﻮد اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ ﺑﺴﻴﺎر راﺣﺖ ﺗﺮ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دو ﻻﻳﻪ اﺳﺖ و دﭼﺎر ﻣﺸﻜﻼت ﻛﻤﺘﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺟﺪاﺳﺎزي‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻴﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮاي ﻛﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻃﺮاﺣﺎن ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺪون دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از درﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﻻﻳـﻪ اراﺋـﻪ دﻫﻨـﺪه آزاد‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ روي راﺑﻄﻪ اﻃﻼﻋﺎت و ﻳﺎ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻮاﺳﻄﻪ اﻳﻦ اﻣـﺮ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻣﺠﺰا از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺠﺰا ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺷﺪه و ﻳﺎ ﻣﺠﺪداً ﭘﻴﻜـﺮ ﺑﻨـﺪي‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮ ﻻﻳﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪:‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﺗﺼﺎﻻت ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون آﻧﻜﻪ ﻗﻄﻊ ﺷـﻮد از ﻛـﺎرﺑﺮي‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻧﻴﺎز ﻧﺪارد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﻛﺎرﺑﺮان ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻻﻳﻪ ﻣﻴﺎﻧﻲ) ﻻﻳـﻪ‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري( ﺑﺎ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎﺷﻨﺪ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻌﻤﺎري ﭘﺮدازش از ﺳﻤﺖ ﺳﺮوﻳﺲ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﻪ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻛﺎراﻳﻲ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ارﺗﺒﺎط ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﺎ ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎي ارﺗﺒﺎط ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در ﻛﻞ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي در اﻳﻦ ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻫـﺎ ﺑـﻪ واﺳـﻄﻪ ي‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري و ﺳﺮورﻫﺎي ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﺑﺰارﻫـﺎي اراﺋـﻪ ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ ‪ COM+‬و ﻳـﺎ‪ Enterprise Services‬در‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻴﺎز در آﻧﺠﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻻﻳـﻪ ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎي‬ ‫ﺗﺠﺎري ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ زﻳﺮا زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﺑﺎرﮔﺬاري ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي ﻻزم ﺣﺬف ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري‪:‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ ﻗﻮاﻋﺪ ﺗﺠﺎري ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻻﻳﻪ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه)ﻻﻳﻪ ﻛﺎرﺑﺮ( اﻋﻤﺎل ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬زﻳﺮا در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﺎرﺑﺮ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ‬ ‫از اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﻋﺒﻮر ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪه ﺗﺠﺎري در ﺳﻤﺖ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي‬ ‫اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري و ﻳﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻗﺮار داده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﻮاﻋـﺪ‬ ‫در ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮان ﻓﻘﻂ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺑﻪ ﻻﻳﻪ‬

‫‪٩١٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺳﻮم دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻧﺪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻋﺒﻮر ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا در ﻏﻴـﺮ اﻳـﻦ ﺻـﻮرت اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﻮاﻋﺪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ در ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺟﺮا ﺷـﺪﻧﺪ دﻳﮕـﺮ ﻛـﺎرﺑﺮان ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ ﻋﺒـﻮر از آﻧﻬـﺎ را‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ از ﻗﺒﻴﻞ‪ VB.NET ، VC++‬و ﻳﺎ ‪ C#‬ﺑﺮاي ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ SQL Server‬وﺟﻮد دارد اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ را در ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻧـﻚ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ ﭘﻴـﺎده‬ ‫ﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ‪:‬‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي‪ ،‬ﻛﺎراﻳﻲ‪ ،‬اﻧﻌﻄﺎف ﭘـﺬﻳﺮي و ﻗـﺪرت‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻻﻳﻪ ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎص داده ﺷﻮد ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻃﺮاﺣﺎن آن ﻻﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺮ روي ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﻴﻜـﺮ ﺑﻨـﺪي‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻴﺶ از ﺳﻪ ﻻﻳﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺟﺰء ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻨﻈﻮر از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي ﭼﻨـﺪ‬ ‫ﻻﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﻨﺞ ﻻﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻻﻳﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﻲ در آﻧﻬﺎ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﻪ ﺳﻪ ﻻﻳـﻪ‬ ‫ﻳﺎ ﺳﻪ ﻛﻼس دﻳﮕﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪ :‬ﻛﻼس ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﻛﻼس اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري و ﻛﻼس دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت‪.‬‬

‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻻﻳﻪ ﺗﺠﺎري ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻛﻼس ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‬

‫ﻛﻼس ﺧﺎرﺟﻲ‪:‬‬ ‫ﻛﻼس ﺧﺎرﺟﻲ‪ 1‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺑﺎﻓﺮ ﺑﻴﻦ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮ و اﻣﻜﺎﻧﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻻﻳـﻪ ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎي ﺗﺠـﺎري‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺰاﻳﺎي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻫﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد و ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ اﻃﻼﻋﺎت اﻳﺴﺘﺎ را ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮد و ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑـﻪ ﻃﺮاﺣـﺎن و‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري در ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﻤﻚ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪Facades Layer‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩١٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺑﺎﻓﺮ ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻣﺰاﻳﺎي اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﻮاﺑﻊ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي ﺗﺠﺎري اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤـﻮﻣﻲ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﭼﻨـﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﺮ ﻛﺎرﺑﺮ و ﻳﺎ ﺳﺮوﻳﺴﻲ از ﺳﻮي ﺻﻔﺤﺎت وب‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺳـﺎزي و ﻳـﺎ ﺑﺎرﮔـﺬاري ﭼﻨـﺪﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎص دارد‪ .‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻼس ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻓﻘﻂ ﻧﻴﺎز دارد ﻳـﻚ ﻧﻤﻮﻧـﻪ از‬ ‫ﻛﻼس ﺧﺎرﺟﻲ را ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮده و از ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻛﺎر در ﻻﻳﻪ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺟﺪا ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻼس اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري‪:‬‬ ‫ﻛﻼس اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري ﻳﺎ ﻻﻳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺠﺎري‪ ،1‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪه وﻇﺎﻳﻒ اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪ :‬اﺟﺮاي ﻗﻮاﻋﺪ‬ ‫ﺗﺠﺎري‪ ،‬ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﺮدن ﻛﺎراﻳﻲ ﻣﻨﻄﻖ ﺗﺠﺎري و ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ اﻳـﻦ ﻛـﻼس‪،‬‬ ‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪي واﻗﻌﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻻﻳﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﻼس اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري ﺑﺎ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ و ﻛﻼﺳﻬﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت‬

‫‪Business Level Layer‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩١٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻛﻼﺳﻬﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت‪:‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻳﺎ ﻻﻳﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت‪ 1‬اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﺮاي ﻻﻳﻪ اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري ﻓﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻻﻳﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ دﺳﺘﺮﺳﻲ دارد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻓﻘﻂ ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات در اﻳﻦ ﻻﻳﻪ دارد‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻃﻼع از زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ADO.NET ،‬روش ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻣﺤﺴﻮب‬ ‫ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ ADO.NET .‬ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ ﺑﺮﻗـﺮاري ارﺗﺒـﺎط ﺑـﺎ اﻧـﻮاع ﻣﻨـﺎﺑﻊ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ را از ﻗﺒﻴـﻞ ‪Oracle ،SQL Server‬‬ ‫‪ Excel ، Word ،Access ،Sybase،‬و‪ ...‬را دارد‪ .‬در ﻃﺮاﺣﻲ ﻻﻳﻪ اي ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻨﺒﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ )‪ (DBMS‬اﺳﺖ ﻛﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از ‪ ADO.NET‬ﻃﺮاﺣﺎن ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ از‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﻼس ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﭘﺮس و ﺟﻮ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬ ‫ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ در ‪ SQL Server‬ﻣﻲ ﺗﻮان از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﻫﺎي آﻣﺎده‪ 2‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﻛـﻪ ﺣـﺪود ‪ 40‬در‬ ‫ﺻﺪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از روش ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ و ارﺳﺎل اﻃﻼﻋﺎت از ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﺗﺠﺎري آﻣﺎده‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎي وب‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﺳﺮوﻳﺲ وب‪ ،‬ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺗﻮاﺑﻊ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ و از ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪ XML‬ﺑﺮاي اراﺋـﻪ داده‬ ‫ﻫﺎ و ‪ HTTP‬ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎي ‪ COM‬و ﻳـﺎ ‪ .NET‬ﺗﻮاﺑـﻊ ﺧـﻮد را ﺑـﺮاي‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫـﺎ در ﻃﺮاﺣـﻲ‬ ‫ﻻﻳﻪ اي‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻻﻳﻪ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﺗﻮاﺑـﻊ و وﻇـﺎﻳﻒ ﻳـﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺑـﺮاي‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه اراﺋﻪ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻃﺮاح ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد از اﻣﻜﺎﻧـﺎت ﻳـﻚ ﻳـﺎ ﭼﻨـﺪ ﺳـﺮوﻳﺲ‬ ‫ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪Data Access Layer‬‬ ‫‪Stored Procedures‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ 3‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ راﺑﻂ ﻛﺎرﺑﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٩١٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﺪل ﻻﻳﻪ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ)ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺘﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪ(‪ ،‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫـﺎ ﺑﺎﻋـﺚ ﺳـﺎدﮔﻲ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗﻮاﺑـﻊ و ﻧﻴـﺰ ﻛـﺎﻫﺶ‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻫﺎي ﻻﻳﻪ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ وب ﺳﺮوﻳﺲ در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ي ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ ﻛﻪ داراي ﻻﻳﻪ ﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻻﻳﻪ اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري و ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺪﻧﻈﺮ از ﻻﻳـﻪ‬ ‫ﺧﺎرﺟﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺎﺑﻘﻲ ﺗﻮاﺑﻊ ﺗﻮﺳﻂ ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷـﻜﻞ زﻳـﺮ ﻳـﻚ ﻣـﺪل‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻲ از ﻳﻚ وب ﺳﺮوﻳﺲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در آن ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻚ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﻛﻪ در ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ اراﻳﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻜﻤﻞ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻻﻳﻪ ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه اراﻳﻪ ﻛﻨﺪ‬

‫ﭼﺮا وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﺻﻠﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﻮاﻻﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ آن روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫـﺎي ﻗﺒﻠـﻲ و راه‬ ‫ﺣﻞ ﻫﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ DCOM‬ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ از راه دور اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﭼﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ اﺳﺖ؟‬

‫‪٩١٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮدن وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ از ﭘﻠﺖ ﻓﺮم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ‪ DCOM‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺸﻜﻼت ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮي آﻧﻬﺎ را ﺣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﻠﺖ ﻓﺮم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ و ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫـﺎي اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ﺻـﻨﻌﺘﻲ از‬ ‫ﻗﺒﻴﻞ ‪ XML،HTTP‬و ‪ SOAP‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﺪن از ﺗﻤﺎم اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬از ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﻴﻦ ﭘﻠﺖ‬ ‫ﻓﺮم ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ DCOM،RPC‬و ‪ MSMQ‬و ‪ ...‬ﻫﻤﮕﻲ ﺳﻌﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻠﻲ را ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨـﺪ و‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻣﻮارد در داﺧﻞ ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ﻫﺎي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮده اﻧﺪ اﻣﺎ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ﻫﺎ )ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷـﻜﻞ‬ ‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ( ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت زﻳﺎدي روﺑﺮو ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از وب ﺳـﺮوﻳﺲ ﻫـﺎ ﺳـﻌﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻋﻤـﺪه ﻣـﺸﻜﻼت اﻳـﻦ‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ رﻓﻊ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده از راه دور ﺑﺪون ﭘﺮوﺗﻜﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫‪٩١٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ي ‪ :3‬ﻣﻌﻤﺎري ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ‪.NET Framework‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺳﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﺎري دروﻧﻲ ﭘﻠﺖ ﻓﺮم ‪ .NET‬ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﮔﺬرا ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻫـﺪف از اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺳﻄﺤﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎري داﺧﻠﻲ ‪ .NET Framework‬و ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﭘﻠـﺖ ﻓـﺮم درﺑـﺮ‬ ‫دارد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﭘﺮوﺳﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﺳﻮرس ﻛﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮزﻳﻊ و روش اﺟﺮاي آن در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺳﻮرس ﻛﺪ ﺑﻪ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪:‬‬ ‫در ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ اﻳﺠﺎد آن را دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺗﺤـﺖ وب‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ي‬ ‫ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‪ ،‬وب ﺳﺮوﻳﺲ و ﻳﺎ اﻧﻮاع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ‪ .NET‬ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪ .‬ﻓﺮض ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗـﺴﻤﺖ ﻣﻬـﻢ از‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و ﻣﺪل ﻛﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي آن ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ي ﺑﻌﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ آن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا زﺑﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ در ‪) C‬ﻳﺎ زﺑﺎﻧﻬﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آن ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C++‬و ‪ (...‬ﻛﻪ ﻳﻚ زﺑـﺎن ﻧـﺴﺒﺘﺎ ﺳـﻄﺢ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ ﻃﺮاح ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺪرت ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮ روي ﺳﻴﺴﺘﻢ را دارد‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ روش دﻟﺨﻮاه ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺗـﺮد‬ ‫ﻫﺎي‪ 1‬ﺟﺪﻳﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ وﻳﮋوال ﺑﻴﺴﻴﻚ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃـﺮاح ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻗـﺪرت اﻳﺠـﺎد ﺳـﺮﻳﻊ راﺑﻄﻬـﺎي ﻗـﻮي‬ ‫ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻛﺎرﺑﺮ را ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﺷﻴﺎي ‪ COM‬و ﻳﺎ ﺑﺎﻧﻜﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ در ‪ .NET‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﺒﻴﻪ ﺷـﺪه‬ ‫اﻧﺪ و از ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮا‬ ‫از ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ CLR‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ CLR .‬ﻳﺎ ‪ Common Language Runtime‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از‬ ‫اﺳﻢ آن ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ زﻣﺎن اﺟﺮا ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺤـﺖ ‪ .NET‬ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻳﮋﮔﻴﻬـﺎ و‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ CLR‬ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ‪ CLR‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﺗﺮد‬ ‫ﻫﺎ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﻪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ ﻧﻴـﺰ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ اﻳﺠـﺎد ﺗـﺮد ﻫـﺎ را دارﻧـﺪ‪ .‬اﮔـﺮ اﻳـﻦ ﻣﺤـﻴﻂ از‬ ‫‪Exception‬ﻫﺎ ﺑﺮاي ﭘﻴﮕﻴﺮي اﺳﺘﺜﻨﺎ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ روش را دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ در زﻣﺎن اﺟﺮا اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻛﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﭼﻪ زﺑﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺘﺨﺎب زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻪ زﺑﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺳـﺎده ﺗـﺮ و ﺳـﺮﻳﻌﺘﺮ ﭘﻴـﺎده‬ ‫ﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ اﺳﺘﻔﺎده از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬ﭘﺲ دﻟﻴﻞ وﺟﻮد ﭼﻨﺪ زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮال ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮاﻣﺮ و ﺳﻴﻨﺘﻜﺲ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻮرد را ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺎﭼﻴﺰ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در اﻣﻮر اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺮاﻣﺮ ﻣﻮﺟﻮد در زﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺜﻞ ‪ APL‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ Perl‬ﻣﻮﺟﺐ ﭼﻨﺪﻳﻦ روز ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ در زﻣﺎن ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ‪ CLR‬ﺑﺮاي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اراﺋﻪ داده اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي ﺑﻪ ﻧـﺎم ‪Visual‬‬ ‫‪ Studio‬ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬

‫‪Thread‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩١٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫‪Visual C++ with Managed Extensions‬‬ ‫‪C#‬‬ ‫‪Visual Basic‬‬ ‫‪Jscript‬‬ ‫‪J#‬‬ ‫‪ IL‬ﻛﻪ ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺷﺮﻛﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮد ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎﻳﻲ را ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ‪ CLR‬را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺤـﻴﻂ زﻣـﺎن‬ ‫اﺟﺮاي ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي زﺑﺎﻧﻬـﺎي زﻳـﺮ اراﻳـﻪ ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪،Cobol ،APL ،Alice:‬‬ ‫‪،Mondrian ،ML ،Mercury ،Haskell ،Fortran ،Eiffel ،Component‬‬ ‫‪Pascal‬‬ ‫‪ Scheme ،RPG ،Python ،Perl ،Oberon‬و ‪.Smalltalk‬‬ ‫ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﭘﺮوﺳﻪ ي ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﺳﻮرس ﻛﺪ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮي ﻛﻪ‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﻤﺎم آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﺎژول ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪ 1‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي اﺟﺮاﻳـﻲ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﻳﻨﺪوز ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺷﺪن ﺑﻪ ‪ CLR‬ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺳﻮرس ﻛﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺎژول ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه از ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺟﺪول زﻳﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫‪PE Header‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫در اﻳــــﻦ ﻫــــﺪر ﻣــــﻮاردي از ﻗﺒﻴــــﻞ ﻧــــﻮع ﻓﺎﻳــــﻞ‬ ‫)‪ (GUI,CUI,DLL‬و ﻳﺎ ﺗﺎرﻳﺦ ﻫﺎي ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات و ‪ ...‬ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻓﻘـﻂ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺪ ‪ IL‬ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد اﻣـﺎ‬

‫‪ – Managed Module 1‬ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در زﻣﺎن اﺟﺮا ﺷﺪن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪ CLR‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه‪،‬‬ ‫ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدي و ﺑﺪون ﻧﻈﺎرت ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ زﻣﺎن اﺟﺮا ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ،CLR‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ اﺟـﺮا ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧـﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدي ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪ .NET‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧـﺸﺪه ﻧﻴـﺰ‪ ،‬ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي اﺟﺮاﻳـﻲ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺎرج از ﻣﺤﻴﻂ ‪ .NET‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫)‪Portable Executable Files (PE Files‬‬

‫‪٩٢٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ‬ ‫ﻣﺤﺘﻮي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻛﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪CLR header‬‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺎژول ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻴﻜﻨـﺪ )اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ از ﻓﺎﻳـﻞ ﺑـﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ‪ CLR‬و ﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي واﺑـﺴﺘﻪ ﺗﻔـﺴﻴﺮ ﻣﻴـﺸﻮد(‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺴﺨﻪ ‪ CLR‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻣﻜـﺎن و‬ ‫اﻧﺪازه ‪ metadata‬در ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ ،‬ﺗﻌﺪادي ﻓﻠﮓ ﺧﺎص و‬ ‫آدرس ورودي ﻣﺮﺑـــﻮط ﺑـــﻪ ﻓﺎﻳـــﻞ آﻏـــﺎزﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـــﻪ در‬ ‫‪ metadata‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪Metadata‬‬ ‫ﻫﺮ ﻣﺎژول ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺪول ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ metadata‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬دو ﻧـﻮع ﺟـﺪول ﻛﻠـﻲ در‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ وﺟﻮد دارﻧـﺪ‪ .‬ﻧـﻮع اول ﺷـﺎﻣﻞ ﺟـﺪاوﻟﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛـﻼس ﻫـﺎ و ﺗﻮاﺑـﻊ ﻣﻮﺟـﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮع دوم ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺪاوﻟﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣﺤﺘـﻮي‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎ و ﺗﻮاﺑﻊ ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳـﻦ ﻓﺎﻳـﻞ ﻣـﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛـﺪ ﻫـﺎي ‪ Intermediate Language‬ﻛﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺳﻮرس ﻛـﺪ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣـﻲ‬ ‫)‪(IL‬‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ CLR ،‬اﻳﻦ ﻛﺪ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪JIT‬‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻌﻤﺎري ﺧﺎص از ﭘﺮدازﻧﺪه را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻛـﺪ ﻫـﺎﻳﻲ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ‪،x86‬‬ ‫‪ Alpha ،IA64‬و ﻳﺎ ‪ .PowerPC‬اﻣﺎ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ‪ CLR‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺳﻮرس ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي ‪ IL‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻛﺪ ﻫﺎي ‪ IL‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬زﻳـﺮا ‪ CLR‬ﻣـﺴﺌﻮل ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ در زﻣﺎن اﺟﺮا اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺪ ‪ ،IL‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ‪ CLR‬وﻇﻴﻔﻪ دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻣﻞ ‪ metadata‬را ﻧﻴﺰ در ﻓﺎﻳﻞ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻴﺎن ﺳﺎده‪ metadata ،‬ﺟﺪوﻟﻲ دروﻧﻲ در ﻓﺎﻳﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻛﻼس ﻫﺎ و ﺗﻮاﺑﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺷـﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ metadata ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺪوﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺘـﻮي ﻛـﻼس ﻫـﺎي ﺧـﺎرﺟﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫‪ Metadata‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺴﺨﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ‪ Type Library‬و ﻳﺎ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ‪ 1IDL‬اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬـﻢ‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ metadata‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺎﻣﻠﺘﺮ اﺳﺖ و ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣـﻮارد ذﻛـﺮ ﺷـﺪه‪metadata ،‬ﻫـﺎ در‬ ‫ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮي ﻛﺪ ‪ IL‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت را ﻫﻨﮕـﺎم اﺟـﺮاي ﻛـﺪ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬اﻣﻜـﺎن‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت و ﻛﺪ اﺻﻠﻲ ﻧﻴﺰ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده ‪metadata‬ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪:‬‬ ‫‪(1‬‬

‫‪ Metadata‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﻫﺎي ﻫﺪر و ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ را ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺣﺬف ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﻤﺎم اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﻣﻮرد ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼﺳﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻓﺎﻳﻞ ﺣﺎوي ﻛﺪ ‪ IL‬در ﺧﻮد ﻓﺎﻳﻞ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫـﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻃﻼﻋﺎت ‪ metadata‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از داﺧﻞ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺘﺨﺮاج ﻛﺮده و از‬ ‫آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Interface Definition Language‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٢١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪(2‬‬

‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬ ‫‪(5‬‬

‫ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ از ﻗﺒﻴﻞ وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ‪ ،‬از اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻫﻨﮕـﺎم ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻛـﺪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﻮﺷﻴﺎري در وﻳﮋوال اﺳﺘﻮدﻳﻮ )‪ (IntelliSense‬ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫ﻛﺮدن ﻛﺪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در ﻣﻮرد ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻛﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣـﻲ رود‪ ،‬ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗﺤﻠﻴـﻞ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ‪ metadata‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺎﻳﻴﺪ اﻣﻨﻴﺖ ﻛﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟـﻮد در ‪ metadata‬ﺻـﻮرت ﻣـﻲ ﮔﻴـﺮد‪ .‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻛﻤﻚ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ‪ CLR‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داراي دﺳﺘﻮرات ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻣـﻦ‬ ‫)‪ (Safe‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮﻧﺪ )‪.(Verification‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ Metadata‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﻳﺎﻻﻳﺰ ﺷﺪه و در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﺷـﺒﻜﻪ ﺑـﻪ‬ ‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮد و در آﻧﺠﺎ ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ Metadata‬ﺑﻪ ‪ 2GC‬اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ اﺷﻴﺎ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨـﺪ‪ ،‬در ﺻـﻮرت ﻟـﺰوم آﻧﻬـﺎ را‬ ‫ﺣﺬف ﻛﺮده و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﺷﺪه ﺑﻪ آﻧﻬﺎ را آزاد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم اﻧﻮاع اﺷﻴﺎ‪ GC ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧـﻮع ﺷـﻴﺊ را‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ metadata‬ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺷﺎره اﺷﻴﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎي زﺑﺎن ﻫﺎي ‪ J# ،Jscript ،Visual Basic ،C#‬و ﻧﻴﺰ اﺳﻤﺒﻠﺮ ‪ IL‬ﻫﻤﻮاره ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺷﺪه اي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺑﻪ ‪ CLR‬اﺣﺘﻴﺎج دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ‪ VB 6‬و ﻳـﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي‬ ‫‪ MFC‬در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻘﺼﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ‪ Visual Basic‬و ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ‪ 3MFC‬ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪ ،‬اﺟﺮاي ﻓﺎﻳﻞ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ‪ CLR‬اﺣﺘﻴﺎج دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ C++‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮ ﺧﻼف دﻳﮕﺮ زﺑﺎن ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه )ﻛﺪ ﻫﺎي ﻋﺎدي ‪ EXE‬و ﻳﺎ ‪ DLL‬ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨـﻮن‬ ‫وﺟﻮد دارﻧﺪ( ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ ﺑﺮاي اﺟﺮا ﺑﻪ ‪ CLR‬ﻧﻴﺎز ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ از ﻳﻜﻲ از ﺳﻮﻳﻴﭻ ﻫﺎي ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻓﻘﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ C++‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳـﺎﻓﺖ‬ ‫اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻣﺎژول از ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه و ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧـﺸﺪه اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﻨـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺪ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻـﻮرت ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﻛﺮده‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎن از ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‪:‬‬ ‫در واﻗﻌﻴﺖ ‪ CLR‬ﺑﺎ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻛﺎر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﺳﻤﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ اﻧﺘﺰاﻋﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬ ‫درك آن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺑﺘﺪا ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ رﺳﺪ‪ .‬در ﺗﻌﺮﻳﻒ اول‪ ،‬اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻳﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻨﻄﻘﻲ از ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻣـﺎژول ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﻌﺮﻳﻒ دوم ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ واﺣﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠـﺪد‪ ،4‬ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺳـﻄﻮح اﻣﻨﻴﺘـﻲ و ﻳـﺎ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺴﺨﻪ‪ 5‬را دارد‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﺑـﺮاي ﻛﺎﻣﭙﺎﻳـﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‪ ،‬ﻓﺎﻳﻠﻬـﺎي‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻳﺎ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﻪ درك ﻣﻔﻬﻮم اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه‬ ‫و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ اﺑﺰار ﺗﺤﺖ ﭘﺮدازش ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺑﺰار ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﻣﻨﻄﻘـﻲ‬ ‫‪1‬‬

‫‪Serialization‬‬ ‫‪Garbage Collector‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Microsoft Foundation Class‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪Reusability‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪Versioning‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٢٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﭼﻨﺪ ﻓﺎﻳﻞ را ﺑﻴـﺎن ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻓﺎﻳـﻞ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺷـﺪه ﺷـﺎﻣﻞ ﻳـﻚ ﺑـﻼك داده اي اﺳـﺖ ﻛـﻪ ‪ manifest‬ﻧﺎﻣﻴـﺪه ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫‪ Manifest‬ﻛﻪ در واﻗﻊ ﺑﻪ ﺗﻌﺪادي از ﺟﺪول ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ metadata‬اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در راﺑﻄـﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻓﺎﻳﻞ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﻮاﺑﻊ و ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ از اﻳﻦ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي دﻳﮕﺮ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪ ،(public‬و ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻳﺎ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫اﻳﻦ اﺳﻤﺒﻠﻲ در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻴﺰ در ‪ manifest‬ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﻓﺮض ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‪،‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ C#‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ‪ ،‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ‪ manifest‬ﺑﻪ ﻣﺎژول ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه و اﻧﺠـﺎم ﻛﺎرﻫـﺎﻳﻲ از اﻳـﻦ ﻗﺒﻴـﻞ ﻳـﻚ‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻧﻴـﺎزي ﺑـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺳـﻮﻳﻴﭻ ﺧﺎﺻـﻲ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪ ﻣﺎژول ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ در ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد ﻗـﺮار دارﻧـﺪ‪،‬‬ ‫ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺰارﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻣﺜﻞ ﻟﻴﻨﻜﺮ ﻫﺎ‪ 1‬را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺎژول ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻛﻪ ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ از ﭼﻨﺪ ﻓﺎﻳﻞ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه و ﻫﺮ ﻛﻼس در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻗﺮار داده ﺷﻮد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻪ در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻪ ﻃﺮاح ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﺧﻮد را از ﻃﺮﻳﻖ وب ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ از اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻛـﻪ ﻛﻤﺘـﺮ ﻣـﻮرد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد را در ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ و ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻬﻢ و ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد را در ﻓﺎﻳـﻞ دﻳﮕـﺮ ﻗـﺮار دﻫـﻴﻢ‪ .‬ﺑـﺪﻳﻦ وﺳـﻴﻠﻪ ﻓﺎﻳـﻞ ﺣـﺎوي‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻏﻴﺮ ﺿﺮوري ﻓﻘﻂ زﻣﺎﻧﻲ از اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎرﮔـﺬاري‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از وب ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻧﻴﺰ ﻓﻀﺎي ﻛﻤﺘﺮي را در دﻳﺴﻚ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻓﻲ درﺑﺎره ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎره ﻧﺴﺨﻪ آﻧﻬﺎ( را ﻧﻴﺰ در ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ‪ CLR‬ﺑﺮاي اﺟـﺮاي اﺳـﻤﺒﻠﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﻮارد اﺿﺎﻓﻲ ﻧﻴﺎز ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﺟﺮاي اﻳﻦ اﺳـﻤﺒﻠﻲ ﻫـﺎ ﺑـﻪ اﻳﺠـﺎد ﺗﻐﻴﻴـﺮات در رﺟﻴـﺴﺘﺮي و ﻳـﺎ ‪Active‬‬ ‫‪ Directory‬ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺗﻮزﻳﻊ اﻳﻦ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده ﺗﺮ از ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨـﺖ ﻫـﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧـﺸﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده از روش ‪ XCOPY‬ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪ .NET‬ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ دﻟﻴـﻞ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎزﺷﺎن را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫)‪Assembly Linker (al.exe‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٢٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺎرﮔﺬاري ‪:Common Language Runtime‬‬ ‫ﻫﺮ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ‪ DLL‬ﻛﻪ ﺷـﺎﻣﻞ ﭼﻨـﺪ ﻛـﻼس ﺑـﺮاي اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﺟﺮاﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت ‪ CLR‬ﻣﺴﺌﻮل اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي داﺧﻞ اﻳﻦ اﺳﻤﺒﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺘﺪا ‪ .NET Framework‬در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﻘﺼﺪ ﻧﺼﺐ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ وﻳﻨﺪوز‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ ‪ .NET Framework‬وﺟﻮد دارد و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻧﺼﺐ آن ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠﺎد ﻳﻚ اﺳﻤﺒﻠﻲ اﺟﺮاﻳﻲ )‪ ،(EXE‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﻘﺪاري اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺎص را ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ‪ .text‬در ﻗﺴﻤﺖ ﻫـﺪر اﻳـﻦ ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت زﻣﺎن اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺟﺮاي ‪ CLR‬ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ‪ CLR‬ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻘﻄﻪ ورودي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ اﮔﺮ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ LoadLibrary‬ﺳﻌﻲ در ﺑﺎرﮔـﺬاري و اﺳـﺘﻔﺎده از ﻳـﻚ‬ ‫اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي ﻓﺎﻳﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ CLR ،‬اﺟﺮا ﺷﺪه و ﻛﻨﺘﺮل ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه را در دﺳـﺖ ﻣـﻲ‬ ‫ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺎرﮔﺬاري و ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ‪CLR‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ را اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ‪ .text‬در ﻫﺪر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪JMP _CorExeMain‬‬ ‫اﻳﻦ دﺳﺘﻮر‪ ،‬ﻳﻚ دﺳﺘﻮر ﺑﻪ زﺑﺎن اﺳﻤﺒﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ _CorExeMain‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ _CorExeMain‬در ﻓﺎﻳﻞ ‪ 1MSCorEE.dll‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ اﺳﻢ ‪ MSCorEE.dll‬ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻼﺳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ در ﺑﺨﺶ ‪ .idata‬اﺿﺎﻓﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬وﻳﻨﺪوز ﺑﺎ آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه و ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﺮﺧـﻮرد‬ ‫ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ي ﻣﺨــﺼﻮص ﺑﺎرﮔــﺬاري در وﻳﻨــﺪوز‪ ،‬ﺑــﺎ ﺑﺮرﺳــﻲ ﻗــﺴﻤﺖ ‪ .idata‬ﺷــﺮوع ﺑــﻪ ﺑﺎرﮔــﺬاري ﻓﺎﻳــﻞ‬ ‫‪ MSCorEE.dll‬در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ و آن را در ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻗـﺮار ﻣـﻲ دﻫـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﺎ ﺑﺪﺳـﺖ آوردن آدرس ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫‪ _CorExeMain‬اﻳﻦ ﻣﺘﺪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Microsoft Component Object Runtime Execution Engine‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٢٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﺮوﺳﻪ اﺻﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ اﺟﺮاي ﺗﺎﺑﻊ ‪ _CorExeMain‬ﻣﻲ ﭘﺮدازد‪ .‬اﺟﺮاي اﻳﻦ ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﺟﺮا ﺷﺪن ‪ CLR‬و ﺑﺎرﮔﺬاري آن در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺟﺮا ﺷﺪن ‪ ،CLR‬ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در اﺧﺘﻴﺎر آن ﻗﺮار ﻣـﻲ ﮔﻴـﺮد‪.‬‬ ‫‪ CLR‬ﻧﻴﺰ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺨﺶ ﻫﺪر ‪ CLR‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪ آﻏﺎزﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ‪ CLR‬ﻛـﺪ ‪IL‬‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﺪه را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪ JIT‬ﺑﻪ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮده و آن را اﺟـﺮا ﻣﻴﻜﻨـﺪ )اﻳـﻦ ﻋﻤـﻞ در ﭘﺮوﺳـﻪ‬ ‫اﺻﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد(‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه آﻏﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ‪DLL‬ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺻﺎدق اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻳـﻦ ‪ DLL‬ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ي ﻳـﻚ ﻓﺎﻳـﻞ اﺟﺮاﻳـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫‪ .NET‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﭘﺲ ﺣﺘﻤﺎً ﺗﺎﻛﻨﻮن ‪ CLR‬اﺟﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﻦ ‪ DLL‬را ﻧﻴﺰ‬ ‫در دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ‪ DLL‬ﻣـﻲ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ي ﻳـﻚ ﻓﺎﻳـﻞ اﺟﺮاﻳـﻲ ﻋـﺎدي‪ ،‬ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫‪ LoadLibrary‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ‪ DLL‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ‪ CLR‬در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ DLL‬را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﻴﺰ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺟﺮا ﺷﺪن ﻳـﻚ ﻓﺎﻳـﻞ ‪ EXE‬ﻛـﻪ ﺑـﺎ ‪.NET‬‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﺧﺘﻦ ‪DLL‬ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ دﺳﺘﻮر زﻳﺮ را ﺑـﻪ ﺑﺨـﺶ ‪ .text‬ﻫـﺪر‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪JMP _CorDllMain‬‬ ‫زﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ‪ _CorDllMain‬ﻧﻴﺰ در ﻓﺎﻳﻞ ‪ MSCorEE.dll‬ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ و اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ‬ ‫ﻧﺎم اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ‪ .idata‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ وﻳﻨﺪوز ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ DLL‬را ﺑﺎرﮔـﺬاري ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا ﻓﺎﻳـﻞ‬ ‫‪ MSCorEE.dll‬را در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ )اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي دﻳﮕﺮي ﺑﺎرﮔـﺬاري ﻧـﺸﺪه ﺑﺎﺷـﺪ( و ﺳـﭙﺲ‬ ‫آدرس ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺬﻛﻮر را در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورد‪ .‬ﭘﺮوﺳﻪ اي ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ LoadLibrary‬را در اﺑﺘﺪا ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺮده ﺑﻮد ﺗﺎ ﻛـﺪ‬ ‫ﻫﺎي درون ‪ DLL‬را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ _CorDllMain‬را از ﻓﺎﻳﻞ ‪ MSCorEE.dll‬اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﺟﺮاي اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﺐ راه اﻧﺪازي ‪ CLR‬ﺷﺪه و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎدي اﺟﺮا ﺷﻮد‪..‬‬ ‫ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﺤﺘﻮي ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ذﻛﺮ ﺷـﺪ ﻓﻘـﻂ در وﻳﻨـﺪوز ﻫـﺎي ‪ NT 4 ،ME ،98 SE ،98‬و‬ ‫‪ 2000‬ﻻزم اﺳﺖ زﻳﺮا اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻠﻬﺎ ﻗﺒﻞ از ﻋﺮﺿﻪ ‪ CLR‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ‪ .‬وﻳﻨﺪوز ‪ XP‬و وﻳﻨﺪوز ﺳﺮور ‪ 2003‬ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫دروﻧﻲ اﺟﺮاي ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻣﻮارد ذﻛﺮ ﺷﺪه ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﺗﻮاﺑـﻊ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ‪ x86‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻣﺪل ﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﺮدازﻧﺪه درﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻣﺤﺘﻮي ‪ metadata‬و ﻛﺪ ﻫﺎي ‪ IL‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ IL .‬ﻳﻚ زﺑﺎن ﺳﻄﺢ ﻣﻴﺎﻧﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ زﺑﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺗـﺸﺨﻴﺺ اﺷـﻴﺎي اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه از‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎ و دﺳﺘﻮراﺗﻲ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد و ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﻮاﺑﻊ داﺧﻞ اﺷﻴﺎ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺧﻄﺎ ﻳﺎﺑﻲ در داﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎي اﻳﻦ زﺑﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ زﺑـﺎن ﻳـﻚ ﻧـﺴﺨﻪ‬ ‫ﺷﻴﺊ ﮔﺮا از زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از زﻳﺎﻧﻬﺎي ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C#‬و ﻳﺎ ‪ Visual Basic‬اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻛﺪ اﻳﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ‪ IL‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ ﻛﻪ زﺑﺎن ‪ IL‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻧـﺪ ﻣﺤﺎﻓﻈـﺖ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﺣﺎوي ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺪ ‪ IL‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻨﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ (1ildasm‬و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺪ ‪ IL‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ اﺻﻠﻲ آن دﺳﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪IL Disassembler‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٢٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ از اﻣﻨﻴﺖ ﻛﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﺤﺘﻮي ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ دارﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب و ﻳﺎ وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ در ﻳـﻚ ﺳـﺮور‬ ‫ﻣﺮﻛﺰي اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻤﺘﺮ از اﻳﻦ ﻟﺤﺎظ در ﺧﻄﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻓﻘﻂ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودي از اﻓـﺮاد ﺑـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﺳـﺮور‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻧﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﻛﺎﻣﻼً اﻳﻤﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮان از ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي ﺷﺮﻛﺘﻬﺎي دﻳﮕـﺮ ﻛـﻪ ﻛـﺪ ﻫـﺎي ‪ IL‬را‬ ‫ﮔﻨﮓ و ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در ﻛﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎم ﺗﻮاﺑﻊ‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎ و ‪ (...‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ‬ ‫دﻫﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﺑﺪون ﻣﻌﻨﻲ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﺪف و وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺮ ﺗـﺎﺑﻊ از روي ﻧـﺎم آن ﻗﺎﺑـﻞ ﺗـﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻓﺮد ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ي ﻛﺪ ‪ IL‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ آن ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗـﺪرت‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ در ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﻛﺮدن ﻛﺪ ‪ IL‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﮔﺮ ﻛﺪ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ‪ CLR‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﭘﺮدازش آن را‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ اﻫﻤﻴﺖ ﻛﺪ ﺑﻪ ﺣﺪي ﺑﺎﻻ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﻮان ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﻛﻨﻨﺪه اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮان ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﻬـﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را در ﻳـﻚ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺠﺰا ﻗﺮار داد و آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﺳﭙﺲ از وﻳﮋﮔﻲ ‪ CLR‬ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‬ ‫و ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺎﺑﻘﻲ ﻛﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ زﺑﺎن ‪ IL‬ﺗﻤﺎم اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ‪ CLR‬را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬـﺎي دﻳﮕـﺮ ﻗـﺴﻤﺘﻲ از اﻣﻜﺎﻧـﺎت‬ ‫اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ CLR‬را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺘﺨﺎب زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد و اﮔﺮ‬ ‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ از ‪ CLR‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ در زﺑﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان آن ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺪ ‪IL‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺖ و ﻳﺎ از زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ آن وﻳﮋﮔﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﺑﺎن ‪ IL‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﭘﺮدازﻧﺪه اي واﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در‬ ‫ﻫﺮ ﭘﻠﺖ ﻓﺮﻣﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬ﺑﺮاي آن اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺴﺨﻪ اوﻟﻴﻪ ي ‪ CLR‬ﺑﺮاي وﻳﻨﺪوز ﻫـﺎي ‪32‬ﺑﻴﺘـﻲ ﻋﺮﺿـﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻫﺮ ﺻﻮرت اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎن را از ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺮدازﻧﺪه اي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ‬ ‫آزاد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ‪ IL‬در ﻓﺎﻳﻞ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪه اﻧﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ وﻇﻴﻔﻪ ي ﺑﺨﺸﻲ از ‪ CLR‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ 1JIT‬اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﺮاﺣﻠﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺑـﺮاي اوﻟـﻴﻦ ﺑـﺎر رخ ﻣـﻲ‬ ‫دﻫﺪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫درﺳﺖ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Main‬اﺟﺮا ﺷﻮد‪ CLR ،‬ﻧﻮع ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﻧﺪ را ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣـﻲ دﻫـﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ‪ CLR‬ﻳﻚ ﺟﺪول داده اي داﺧﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻫﺎي ارﺟﺎﻋﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬ ‫در ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻻ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Main‬از ﻛﻼس ارﺟﺎﻋﻲ ‪ Console‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﺗﻮﺳـﻂ ‪ CLR‬در ﺟـﺪول داده اي‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺎزاي ﻫﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﻛﻪ در ﻛﻼس اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‪ ،‬ﻳﻚ ردﻳﻒ اﻃﻼﻋﺎت را در ﺟـﺪول اﻳﺠـﺎد ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻫـﺮ‬ ‫ردﻳﻒ ﺷﺎﻣﻞ آدرس ﻣﻜﺎﻧﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﺗﺎﺑﻊ در آن ﻗﺮار دارد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻘﺪار دﻫـﻲ اوﻟﻴـﻪ ي اﻳـﻦ ﺳـﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﺗﻤـﺎم‬ ‫ردﻳﻔﻬﺎي آن ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺗﻮاﺑﻊ دروﻧﻲ ‪ CLR‬ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ JITCompiler‬اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Main‬ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺗﺎﺑﻊ ‪ WriteLine‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ CLR ،‬ﺑـﻪ ﺟـﺪول داده اي ﻛـﻪ اﻳﺠـﺎد‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ ﺗﺎﺑﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺣﻀﺎر ﻛﻨﺪ در ﻛﺪام ﻗﺴﻤﺖ از ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻗـﺮار دارد‪ .‬اﻣـﺎ ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮر ﻛـﻪ ﮔﻔـﺘﻢ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺠـﺎد ﺟـﺪول‪ ،‬ﻣﻘـﺪار اوﻟﻴـﻪ ي ﻫـﺮ ﺗـﺎﺑﻊ ﺑـﻪ ﺟـﺎي اﻳﻨﻜـﻪ ﺑـﻪ آدرس ﺧـﻮد ﺗـﺎﺑﻊ اﺷـﺎره ﻛﻨـﺪ ﺑـﻪ آدرس ﺗـﺎﺑﻌﻲ ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫‪ JITCompiler‬اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﺎﺑﻊ ‪ ،WriteLine‬ﺗﺎﺑﻊ ‪JITCompiler‬‬ ‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪ CLR‬اﺣﻀﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ وﻇﻴﻔﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺪ ‪ IL‬ﺑﻪ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي‬ ‫‪ IL‬ﻓﻘﻂ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ‪ CLR‬ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪JITter‬‬ ‫و ﻳﺎ ‪ JIT Compiler‬ﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪Just-In-Time Compiler‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٢٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم اﺣﻀﺎر ﺗﺎﺑﻊ ‪ ،JITCompiler‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺗﺎﺑﻌﻲ در اﺻﻞ ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ و اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ در ﭼـﻪ‬ ‫ﻛﻼﺳﻲ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﭘﺲ ‪ JITCompiler‬ﻛﺪ ‪ IL‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﺪه را ﺑﺪﺳﺖ آورده و آن را ﺑﻪ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در ﻳﻚ ﺑﻼك از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻗﺮار ﻣـﻲ ﮔﻴـﺮد‪ .‬در‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ‪ JITCompiler ،‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ردﻳﻒ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺬﻛﻮر در ﺟﺪول داده اي داﺧﻠﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ CLR‬اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬آدرس ﻣﻮﺟﻮد در ردﻳﻒ را ﺑﺎ آدرس ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺟـﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳـﺖ ‪ JITCompiler‬ﺑـﻪ‬ ‫آدرس ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮي ﻛﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ رﻓﺘﻪ و ﻛﺪ را اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن اﻳـﻦ ﺗـﺎﺑﻊ اﺟـﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺑـﻪ ﺗـﺎﺑﻊ‬ ‫‪ Main‬ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻪ و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺎزﮔﺸﺖ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﺪ ‪ ،Main‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺗـﺎﺑﻊ ‪ WriteLine‬ﺑـﺮاي دوﻣـﻴﻦ ﻣﺮﺗﺒـﻪ‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ ،‬ﻛﺪ ‪ IL‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ اﺣﻀﺎر ﺷﺪه ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺳﻂ ‪ JITCompiler‬ﺑﻪ ﻛـﺪ زﺑـﺎن ﻣﺎﺷـﻴﻦ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه و در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ ﺑﻼك ﺣﺎﻓﻈﻪ اي ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﻛﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫ﻗﺮار دارد و ‪ JITCompiler‬اﺟﺮا ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٩٢٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﺒﻪ دوم‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد در ﻣﺮﺗﺒﻪ اول ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﻜﺚ ﻛﻮﺗﺎه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎ در ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي اﺣـﻀﺎر ﺗـﺎﺑﻊ‪،‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺪ ﻫﺎي زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻛﺪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﺪه در ﻳﻚ ﺑﻼك ﺣﺎﻓﻈﻪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻛﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈـﺮ از ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﭘـﺎك ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در ﻣﺮاﺗـﺐ ﺑﻌـﺪي ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ اﺟـﺮا ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻫﻨﮕـﺎم ﻓﺮاﺧـﻮاﻧﻲ ﺗـﺎﺑﻊ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ‪،‬‬ ‫‪ JITCompiler‬ﻣﺠﺪداً اﺣﻀﺎر ﺷﺪه و ﺗﺎﺑﻊ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ زﻣﻴﻨﻪ از ﻣﺤﻴﻄﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ C++‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔـﻲ ﺑـﺮ ﻛـﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﺮدازﻧﺪه ﺧﺎص ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮا اﻳـﻦ ﻛـﺪﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ راﺣﺘﻲ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﺳﻮرس ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻛـﺪ‬ ‫‪ IL‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ در ﻫﺮ ﺑﺎر اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻛﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه و در ﺣﺎﻓﻈﻪ ذﺧﻴﺮه ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ ﺻﺮف ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪ و زﻣﺎن ﭘﺮدازﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﻧﮕﺎه اول ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻈﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد درﺳﺖ ﺟﻠﻮه ﻛﻨﺪ اﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﺮ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺪارد و‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم اﻣﻮر ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫـﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه ﺑـﺮ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﮕﺬارد اﺻﻼ ﻣﺸﻬﻮد و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪٩٢٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺣﺘﻲ در ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑـﻪ اﻳـﻦ دﻟﻴـﻞ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ JIT‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه اﻃﻼﻋـﺎت ﺑﻴـﺸﺘﺮي از ﻣﺤـﻴﻂ اﺟـﺮا در‬ ‫دﺳﺖ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل در ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺮ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ JIT‬ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از دﻳﮕﺮ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ JIT‬از ﻧﻮع ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﺮدازﻧﺪه ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮ روي آن اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد اﻃﻼع دارد و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از دﺳﺘﻮرات وﻳﮋه اي‬ ‫ﻛﻪ آن ﻧﻮع ﭘﺮدازﻧﺪه اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺳﺘﻔﺎده را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﻳﻦ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ را ﺑـﺮاي ﭘﺮدازﻧـﺪه‬ ‫ﻫﺎي ‪ Pentium4‬ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺗﻤـﺎم اﻧـﻮاع‬ ‫ﭘﺮدازﻧﺪه ﻫﺎ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ از ﺑﻬﺮه وري از اﻣﻜﺎﻧﺎت وﻳﮋه ي ﭘﺮدازﻧﺪه ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ JIT‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ را ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره ﻧﺎدرﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ و آﻧﻬﺎ را ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ‬ ‫دﺳﺘﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ زﻳﺮ در ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﻫﺮﮔﺰ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در‬ ‫آن اﺟﺮا ﺷﻮد ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻮد‬ ‫)‪if (numberOfCPUs > 1‬‬ ‫{‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫}‬ ‫اﻳﻨﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودي از دﻻﻳﻠﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﺟﺮاي ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧـﺸﺪه‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﺳﺮﻋﺖ اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ اﮔـﺮ ﻫﻤﭽﻨـﺎن اﻳـﻦ اﺣـﺴﺎس‬ ‫وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺪﻫﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻄﻠﻮب را اراﺋﻪ ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان از اﺑﺰارﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺪ ‪ IL‬ﺑﻪ ﻛﺪ زﺑـﺎن ﻣﺎﺷـﻴﻦ در‬ ‫‪ .NET Framework SDK‬وﺟﻮد دارد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﺑﺰاري ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ ngen.exe‬وﺟﻮد دارد ﻛـﻪ ﻛـﺪ‬ ‫زﺑﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺤﺘﻮي ﻛﺪ ‪ IL‬را در دﻳﺴﻚ ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻛـﺪ زﺑـﺎن‬ ‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻓﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ اﺟﺮاي آن را دارد در دﻳﺴﻚ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ از آن ﻛﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﺪ ‪ IL‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻛﻼس ‪:.NET Framework‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ‪ ،CLR‬در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪ .NET Framework‬ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳـﻚ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧـﻪ ي ﻛـﻼس‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻛﻪ ‪ 1FCL‬ﻧﺎم دارد ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﻛﻼس اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام وﻇﻴﻔﻪ ﺧﺎﺻـﻲ را اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ CLR‬و ‪ ،FCL‬ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﺎن اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪:‬‬ ‫‪ (1‬وب ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ‪ :XML‬وب ﺳﺮوﻳﺲ ﻫﺎ ﺗﻮاﺑﻌﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺒﻜﻪ وب ﻗﺎﺑـﻞ دﺳﺘﺮﺳـﻲ و‬ ‫ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺻﻠﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ي ﻇﻬﻮر و اﺑﺪاع ‪ .NET‬ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب‪ :‬اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﻳﺎ وب ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﺎت ‪ HTML‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻤﻮﻣـﺎً اﻳـﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از درﺧﻮاﺳﺖ اﻃﻼﻋﺎت از ﺳﺮورﻫﺎي ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ و ﭼﻨـﺪﻳﻦ وب ﺳـﺮوﻳﺲ‪ ،‬اﻃﻼﻋـﺎت ﻣـﻮرد ﻧﻴـﺎز را‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﺑﻌﺪ از ﺗﺤﻠﻴﻞ و اﻧﺠﺎم ﭘﺮدازش روي آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ HTML‬ﻣﺒﻨـﻲ ﺑـﺮ درﺧﻮاﺳـﺖ ﻛـﺎرﺑﺮ را ﺗـﺸﻜﻴﻞ داده و‬

‫‪Framework Class Library‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٢٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬

‫‪(5‬‬

‫‪(6‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮورﮔﺮ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﺳﺮوﻳﺲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ در ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻻﻳـﻪ‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﻻﻳﻪ ﻣﻨﻄﻖ ﺗﺠﺎري در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وﻳﻨﺪوز‪ :‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ وﻳﻨﺪوز‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻗﺪرت ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺮورﻫﺎي ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را داﺷﺘﻪ و ﻣﻴﺘﻮاﻧـﺪ از وب ﺳﺮوﻳـﺴﻬﺎي ﻣﺒﺘﻨـﻲ ﺑـﺮ ‪XML‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ وب ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﻴﺘﻮان از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺷﺒﻜﻪ و ﻧﻴـﺰ‬ ‫ﻗﺪرت ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻃﺮاﺣﻲ راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺴﻮل در وﻳﻨﺪوز‪ :‬در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ راﺑﻂ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻴﺴﺖ و ﻳﺎ ﻳﻚ راﺑﻂ ﺳﺎده ﻛـﺎﻓﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﺎ و ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻛـﺎرﺑﺮدي و ﻧﻴـﺰ اﺑﺰارﻫـﺎ از اﻳـﻦ دﺳـﺘﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي وﻳﻨﺪوز‪ :‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از اﻧﻮاع ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ ﻃﺮاﺣـﻲ آن ﺑـﺎ ‪ .NET‬وﺟـﻮد دارد‪ ،‬ﺳﺮوﻳـﺴﻬﺎي‬ ‫وﻳﻨﺪوزي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻛﻨﺘﺮل ﺳـﺮوﻳﺲ وﻳﻨـﺪوز )‪ 1(SCM‬و ﻧﻴـﺰ ‪ .NET Framework‬ﻗﺎﺑـﻞ ﻛﻨﺘـﺮل‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫﺎ و ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻼس‪ :‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ .NET Framework‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ ﻫـﺎﻳﻲ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮزﻳﻊ و ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺤﻴﻄﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ‪ FCL‬ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﻛﻼس ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﮔـﺮدآوري ﺷـﺪه‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬اﺻﻠﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‪ ،‬ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ‪ System‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮي ﻛـﻼس ‪ Object‬و ﺗﻌـﺪادي ﻛـﻼس ﭘﺎﻳـﻪ اي دﻳﮕـﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻛﻼس ‪ Object‬ﻳﻚ ﻛﻼس ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪ FCL‬از اﻳﻦ ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳـﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻗﻮاﻋﺪ ﺷﻴﺊ ﮔﺮاﻳﻲ در ﻛﻼﺳﻬﺎي ‪ FCL‬رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ داده اﻧﺪ ﻛﻪ در ﻫـﺮ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻳﺎ ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺧﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ و ﻛﻼﺳﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑـﺮ اﻣﻜﺎﻧـﺎت‬ ‫ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﻃﺮاح و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮﻃﺮف ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول زﻳﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﻫﺎي ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد در ‪ FCL‬را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺨﺘﺼﺮ راﺟﻊ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻀﺎي ﻧﺎم‬ ‫‪System‬‬

‫‪System.Collections‬‬

‫‪System.Diagnostics‬‬

‫‪System.Drawing‬‬

‫‪System.EnterpriseServices‬‬

‫ﺷﺮح‬ ‫ﻣﺤﺘﻮي ﺗﻤﺎم ﻛﻼﺳﻬﺎي ﭘﺎﻳﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي اﺳﺖ از ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري آراﻳﻪ ﻫـﺎﻳﻲ از‬ ‫اﺷﻴﺎ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آراﻳﻪ ﻫﺎي ﻋﻤـﻮﻣﻲ ﻣﺜـﻞ ﺻـﻒ‪ ،‬ﭘـﺸﺘﻪ‪ ،‬ﻟﻴـﺴﺖ‬ ‫ﭘﻴﻮﻧﺪي و ‪ ...‬ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺘﻮي ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎزي و ﻧﻴـﺰ ﺧﻄـﺎ ﻳـﺎﺑﻲ در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري اﺷﻴﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﮔﺮاﻓﻴـﻚ‬ ‫دو ﺑﻌﺪي اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي ﺗﺤـﺖ‬ ‫وﻳﻨﺪوز و ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻋﻜﺲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤـﺖ وب ﺑـﻪ ﻛـﺎر‬ ‫ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﺮاﻛﻨﺶ ﻫـﺎ‪،‬‬

‫‪Windows Service Control Manager‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٣٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪System.Globalization‬‬

‫‪System.IO‬‬

‫‪System.Management‬‬

‫‪System.Net‬‬ ‫‪System.Reflection‬‬

‫‪System.Resources‬‬

‫‪System.Runtime.InteropServices‬‬

‫‪System.Runtime.Remoting‬‬

‫‪System.Runtime.Serialization‬‬

‫‪System.Security‬‬ ‫‪System.Text‬‬

‫‪System.Threading‬‬

‫‪System.Xml‬‬

‫ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ‪ ،JIT‬اﻣﻨﻴﺖ و ‪ ...‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه در ﺳﺮور ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ از‬ ‫ﻗﺒﻴﻞ ﺣﺮوف آن زﺑﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺎرﻳﺦ و ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻨﺪي در‬ ‫آن و ‪ ...‬ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴـﺎت ورودي و ﺧﺮوﺟـﻲ از ﻗﺒﻴـﻞ‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺎ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ و داﻳﺮﻛﺘﻮري ﻫﺎ را درﺑﺮ دارد‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ دﻳﮕﺮ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ وﻳﻨﺪوز ﻳﺎ ‪ WMI‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺷﺒﻜﻪ اي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت داﺧـﻞ‬ ‫‪ metadata‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺧـﺎرﺟﻲ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪه در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎي اﻳﻦ ﻓﻀﺎي ﻧﺎم ﺑﻪ ﻛـﺪ ﻫـﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﺪه اﻳـﻦ‬ ‫اﻣﻜــﺎن را ﻣــﻲ دﻫــﺪ ﻛــﻪ از اﻣﻜﺎﻧــﺎت ﻗﺒﻠــﻲ وﻳﻨــﺪوز از ﻗﺒﻴــﻞ‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨــﺖ ﻫــﺎي ‪ COM‬و ﻳــﺎ ﺗﻮاﺑــﻊ ﻣﻮﺟــﻮد در ﻓﺎﻳﻠﻬــﺎي‬ ‫‪ Win32‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ دﻳﮕـﺮ ﻛﻼﺳـﻬﺎ اﺟـﺎزه‬ ‫ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ از را دور ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ را در ﺑﺮ دارد ﻛﻪ ﺑﻪ اﺷﻴﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ‬ ‫ﺑﻪ رﺷﺘﻪ اي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮف آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ و از رﺷﺘﻪ اي ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﺮف آﻧﻬﺎ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از اﻃﻼﻋﺎت و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑـﺎ ﻣـﺘﻦ در ﻗﺎﻟﺒﻬـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ از ﻗﺒﻴـﻞ‬ ‫‪ ASCII‬و ﻳﺎ ‪.Unicode‬‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻫﻤﺰﻣﺎن ﭘﺮدازش ﻫـﺎ‬ ‫و ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ در دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ و ﭘﺮدازش داده ﻫﺎ در ﻗﺎﻟـﺐ ‪XML‬‬ ‫را درﺑﺮ دارد‪.‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻮع داده اي ﻋﻤﻮﻣﻲ‪:‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺘﻮﺟﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ‪ CLR‬درﺑﺎره ي ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻼﺳـﻬﺎ اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﻛﻼﺳـﻬﺎ‬ ‫ﻛﺎراﻳﻲ ﻻزم را ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻳﺎ ﻛﺎﻣﭙﻮﻧﻨﺖ در ﺣﺎل ﻃﺮاﺣﻲ اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻛﻼﺳﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺪ ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه در ﻳﻚ‬ ‫زﺑﺎن در زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺴﺘﻪ اﺻﻠﻲ ‪ CLR‬را ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳـﺎﻓﺖ ﻳـﻚ‬

‫‪٩٣١‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺳﺮي ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻣﻮرد ﻛﻼﺳﻬﺎ در ‪ .NET‬را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ‪ 1CTS‬ﻋﻨﻮان ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻼﺳﻬﺎ و‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ رﻓﺘﺎر آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ‪ CTS‬ﻫﺮ ﻛﻼس ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪ ﻋﻀﻮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻴﭻ ﻋﻀﻮي ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﻋﻀﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﺮﻳﻒ در ﻛﻼس‬ ‫ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪:‬‬ ‫ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ‪ :‬ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ داده اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺮف وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺷﻴﺊ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎم و ﻧﻮع داده اي آﻧﻬﺎ ﻣـﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺪ ﻫﺎ‪ :‬ﺗﺎﺑﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮدازش ﺧﺎﺻﻲ را ﺑﺮ روي ﺷﻴﺊ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮدازش ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ وﺿـﻌﻴﺖ آن ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺘﺪ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻧﺎم‪ ،‬ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ورودي‪ ،‬ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺧﺮوﺟﻲ و ﻧﻴﺰ ﻋﺒـﺎرت ﻫـﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺳـﻄﺢ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎت‪ :2‬ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮ ﻛﻼس اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺮاي ﻃﺮاح ﻛﻼس اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ )ﻳﺎ دو( ﻣﺘﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﻋﻀﻮ ﻫﺎي ﻛﻼس ﺑﻪ ﻃﺮاح و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛـﻪ ﻗﺒـﻞ از ﻗـﺮار دادن ورودي ﻛـﺎرﺑﺮ در‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺻﺤﺖ آن ﺑﭙﺮدازد و ﻳﺎ ﭘﺮدازش ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز دﻳﮕﺮ را ﻗﺒﻞ از ﻗﺮار دادن ﻣﻘﺪار اﻧﺠﺎم دﻫـﺪ‪ .‬ﻋـﻼوه‬ ‫ﺑﺮ اﻳﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﻋﻀﻮﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﺎن اﺟﺎزه اﻳﺠﺎد ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎي ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ ﻳﺎ ﻓﻘﻂ ﻧﻮﺷﺘﻨﻲ را ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫روﻳﺪادﻫﺎ‪ :‬روﻳﺪادﻫﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻤﻲ ﺑﺮاي اﻃﻼع دﻳﮕﺮ اﺷﻴﺎ از ﻳﻚ رﺧﺪاد ﺧﺎص در ﺷﻴﺊ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻳـﻚ‬ ‫دﻛﻤﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺸﺮده ﺷﺪ اﺷﻴﺎي دﻳﮕﺮ را از اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﻣﻄﻠﻊ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪(1‬‬ ‫‪(2‬‬

‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬

‫‪ CTS‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻮارد اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ را ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻋﻀﺎ اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل اﺷـﻴﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫‪ public‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻼﺳﻬﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﭼﻪ در داﺧﻞ و ﭼﻪ در ﺧـﺎرج اﺳـﻤﺒﻠﻲ ﻗﺎﺑـﻞ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از‬ ‫ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ داده اي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ ) Assembly‬در ‪ internal ،C#‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد( ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻴﺸﻮد آن‬ ‫ﻋﻀﻮ ﻓﻘﻂ در ﻛﻼﺳﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در داﺧﻞ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻴﺴﺖ زﻳﺮ ﺳﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي داده اي ﻛﻼس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪(1‬‬

‫‪ :Private‬ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﻫﻤﺎن ﻛﻼس ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪(2‬‬

‫‪ :Family‬ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آن ﻛﻼس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪون ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ اﻳﻨﻜـﻪ در‬ ‫ﻫﻤﺎن اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻗﺮار دارد ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ :Family and Assembly‬ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻂ در ﺗﻮاﺑﻌﻲ از ﻫﻤﺎن اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ آن از ﻛﻼس‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻲ از ﻗﺒﻴـﻞ ‪ C#‬و ‪Visual‬‬ ‫‪ Basic‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳﻲ را اراﺋﻪ ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ :Assembly‬ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎي داﺧﻞ ﻫﻤﺎن اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪(3‬‬

‫‪(4‬‬ ‫‪(5‬‬

‫‪(6‬‬

‫‪ :Family or Assembly‬ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳـﻦ ﻛـﻼس ﻣـﺸﺘﻖ ﻣـﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﻫﻤﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳـﻦ‪ ،‬اﻳـﻦ ﻣﺘـﺪ در ﻫﻤـﻪ ﻛﻼﺳـﻬﺎي آن اﺳـﻤﺒﻠﻲ ﻧﻴـﺰ ﻗﺎﺑـﻞ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ :Public‬ﻣﺘﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ د ﻫﻤﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از اﻳﻨﻜﻪ در ﭼﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Common Type System‬‬ ‫‪Properties‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٣٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ‪ CTS ،‬ﻗﻮاﻋﺪي را ﺑﺮاي وراﺛﺖ‪ ،‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ اﺷﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺠﺎزي و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ‪ COM‬ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺪ ﻫﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﻳﻚ زﺑﺎن ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ زﺑـﺎﻧﻲ دﻳﮕـﺮ ﺑـﻮد‪ .‬اﻳـﻦ‬ ‫اﻣﻜﺎن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي ‪ CLR‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺮ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ‪ CLR ،‬ﺑﺎ ﻳﻜﻲ ﻛـﺮدن ﺗﻤـﺎم زﺑﺎﻧﻬـﺎ اﻳـﻦ‬ ‫اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﺷﻴﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﻳﻚ زﺑﺎن در زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻧـﻮع داده اي‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻪ ي زﺑﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ‪metadata‬ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺷﺮح اﻃﻼﻋﺎت ﻛﻼس و ﻣﺤﻴﻂ اﺟﺮاي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣـﻲ‬ ‫رﺳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﻌﻀﻲ از زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﻲ و ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺣﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ ﺳﺮﺑﺎر ﮔـﺬاري ﻋﻤﻠﮕـﺮ ﻫـﺎ را‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻌﻀﻲ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻧﺎﻣﺤﺪود اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ در اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺧﺎﺻﻲ ﻳﻚ زﺑﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻼس ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ در ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ از اﻣﻜﺎﻧـﺎﺗﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺑﺸﻮد در ﻫﻤﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ دﻳﮕﺮ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮ ﻛﺮدن اﻳﻦ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛﻪ در ﺑـﻴﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ ي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ را ﻣﻌﻴﻦ ﻛﺮده ﻛـﻪ ‪ 1CLS‬ﻧـﺎم‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ي ‪ CLR‬و ‪ ،CTS‬اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از آﻧﭽﻪ ‪ CLS‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﻛﻼس ﺗﺤﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ در زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺗﻤﺎم اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪ CTS‬و ‪ CLR‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺳﻌﻲ ﻣﻔﻬـﻮم ذﻛـﺮ‬ ‫ﺷﺪه را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻴﻬﺎي ‪ CLR‬و ﺗﻤﺎم اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪ CLS‬را اراﻳﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻫﻴﭻ زﺑﺎﻧﻲ ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪ CLR‬را اراﺋﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑـﺮاي اﺳـﺘﻔﺎده از ﺗﻤـﺎم اﻳـﻦ‬ ‫اﻣﻜﺎﻧـﺎت ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ از زﺑـﺎن ‪ IL‬ﻛﻤـﻚ ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﺑـﻪ ﺟـﺰ زﺑـﺎن ‪ ،IL‬دﻳﮕـﺮ زﺑﺎﻧﻬـﺎ از ﻗﺒﻴـﻞ ‪،Visual Basic ،C#‬‬ ‫‪ Fortran‬و ﻏﻴﺮه ﻓﻘﻂ ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪ CLR‬و ‪ CTS‬را اراﻳﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Common Language Specifications‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٣٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﮔﺮ ﻛﻼﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده در دﻳﮕﺮ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻣﺪ ﻧﻈـﺮ ﻗـﺮار داد ﻛـﻪ در آن ﻛـﻼس ﻧﺒﺎﻳـﺪ از‬ ‫اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺧﺎرج از ﻣﺤﺪوده ‪ CLS‬ﻫﺴﺘﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت آن ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕـﺮ ﻛـﻪ وﻳﮋﮔـﻲ‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻛﺪ زﻳﺮ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺼﻴﺼﻪ ي ‪ ،CLSCompliant‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ‪ CLS‬ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺪادي از وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در آن ﻗﻮاﻋﺪ ‪ CLS‬را ﻧﻘﺾ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣـﻮارد ﺑﺎﻋـﺚ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻛﺪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ روﺑﺮو ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪// Tell the compiler for check the CLS compliance‬‬ ‫])‪[CLSCompliant(true‬‬ ‫‪// Errors appear because the class is public‬‬ ‫‪public class App‬‬ ‫{‬ ‫‪// Error: Return type of 'App.Abc' is not CLS-Compliant‬‬ ‫)(‪public UInt32 Abc‬‬ ‫{‬ ‫;‪return 0‬‬ ‫}‬ ‫‪// Error: Identifier 'App.abc' differing only in case is not‬‬ ‫‪// CLS-Compliant‬‬ ‫)(‪public void abc‬‬ ‫} {‬ ‫‪// No error: method is private‬‬ ‫)(‪private UInt32 ABC‬‬ ‫{‬ ‫;‪return 0‬‬ ‫}‬ ‫}‬

‫در اﻳﻦ ﻛﻼس‪ ،‬ﻋﺒﺎرت])‪ [CLSCompliant(true‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ﻛﺪ ﻫﺎﻳﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫‪ public‬ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﻮدن ﺑﺎ ‪ CLS‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ اﻳﻦ ﻛﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ در دو ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﺧﻄـﺎ‬ ‫ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻄﺎي اول ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﻮع داده ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ ﺗﺎﺑﻊ ‪ Abc‬اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﻌﻀﻲ از زﺑﺎﻧﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ‪Visual Basic‬‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻄﺎي دوم ﻧﻴﺰ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺎم ﺑﻮدن ﺗﻮاﺑﻊ ‪ Abc‬و ‪ abc‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﺗﻮاﺑـﻊ ﻓﻘـﻂ در ﺣـﺴﺎس ﺑـﻮدن ﺑـﻪ‬ ‫ﺣﺮوف ﺗﻔﺎوت دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم زﺑﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺣﺮوف ﺣﺴﺎس ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻛﻼس از ﻧﻮع ﻋﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺳﻄﺢ دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﻛـﻼس و‬ ‫ﻳﺎ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﺗﻮاﺑﻊ از ‪ public‬ﺑﻪ ‪ private‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﺧﻄﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﻧﻴﺰ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٩٣٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ‪ :4‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ در ‪.NET‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ‪ CLR ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﺴﺘﻪ اﺻﻠﻲ ‪ .NET Framework‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دو‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ ﻣﻬﻢ ‪ ،CLR‬ﻣﻴﺘﻮان از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط آن ﺑﻴﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ و ﻧﻴﺰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﻮي آن ﻳﺎد ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﺗﻮﺿﻴﺢ وﻳﮋﮔﻲ اول‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻠﻲ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ CLR ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺳﺮي ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻤﺎم‬ ‫زﺑﺎﻧﻬﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻴﺸﻮد)‪ ،(CLS‬اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻼس ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﻳﻚ زﺑﺎن را‪ ،‬در زﺑﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ ‪ CLR‬ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در آن ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ آن اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ در ‪ CLR‬ﺑﺮ ﻋﻬﺪه‬ ‫‪ Garbage Collector‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎﻣﻼ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫درك ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻛﺎر ‪:Garbage Collector‬‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺸﺨﺼﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﺎﻳﻠﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺮ ﻫﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ ،‬ﻓﻀﺎ ﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ‪،‬‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺷﺒﻜﻪ اي‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﺷﻴﺊ ﮔﺮا ﻫﺮ ﻧﻮع داده ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﺮ ﻧﻮع از اﻳﻦ داده ﻫﺎ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اراﺋﻪ آن ﻧﻮع ﻣﻘﺪاري‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪(1‬‬

‫‪(2‬‬ ‫‪(3‬‬ ‫‪(4‬‬ ‫‪(5‬‬

‫ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﻧﻮع داده اي ﻛﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر‬ ‫‪ newobj‬در زﺑﺎن ‪ IL1‬ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﻮر از ﺗﺮﺟﻤﻪ دﺳﺘﻮر ‪ new‬در زﺑﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ‪ C#‬و‬ ‫‪ Visual Basic‬و دﻳﮕﺮ زﺑﺎن ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺣﺎﻟﺖ آﻏﺎزﻳﻦ‪ 2‬ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدن آن‪ .‬ﺗﻮاﺑﻊ ‪ Constructor‬در اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮع داده ﻫﺎ ﻣﺴﺌﻮل اﻳﻦ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ آﻏﺎزﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻋﻀﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻮع داده‪.‬‬ ‫از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮاي ﭘﺎك ﻛﺮدن آن‪.‬‬ ‫آزاد ﺳﺎزي ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ Garbage Collector .‬ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻄﻠﻖ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺎده ﻳﻜﻲ از رﻳﺸﻪ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺧﻄﺎﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﻣﻮاﻗﻊ زﻳﺎدي ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ آزادﺳﺎزي ﻳﻚ ﺣﺎﻓﻈﻪ را وﻗﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻧﻴﺴﺖ ﻓﺮاﻣﻮش ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮاﻗﻊ زﻳﺎدي ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ از‬ ‫ﻳﻚ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ آزاد ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ دو ﺑﺎگ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ از اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺪﺗﺮ اﻧﺪ زﻳﺮا ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﺎ زﻣﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن اﻳﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﺑﺎگ ﻫﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه رﻓﺘﺎر اﺷﺘﺒﺎه ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آن را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ دو ﺑﺎگ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺸﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‪) 3‬ﻣﺼﺮف ﺑﻲ ﺟﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ( و از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﭘﺎﻳﺪاري اﺷﻴﺎ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را در زﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ‬ ‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺧﻄﺎﻫﺎ اﺑﺰارﻫﺎي وﻳﮋه اي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ Windows Task Manager‬و‬ ‫‪ System Monitor ActiveX Control‬و ‪ NuMega Bounds Checker‬و ‪ ...‬ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪Intermediate Language‬‬ ‫‪Initial State‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪Resource leaks‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٣٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻳﻚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ و ﺧﺴﺘﻪ ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ را ﺑﺮ روي ﻣﻄﻠﺐ اﺻﻠﻲ از ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺒﺮد‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح اﺣﺴﺎس ﻣﻴﺸﺪ‪ .‬در ﭘﻠﺖ ﻓﺮم‬ ‫‪ .NET‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫‪ Garbage Collection‬ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ را از ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﺑﺮرﺳﻲ زﻣﺎن آزادﺳﺎزي آن راﺣﺖ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ‪ Garbage Collector‬درﻣﻮرد ﻣﻨﺎﺑﻊ اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮع داده در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ ﭼﻪ ﻃﻮر ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ‪ 4‬از ﻣﻮارد ﺑﺎﻻ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ :‬از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮاي‬ ‫ﭘﺎك ﻛﺮدن آن‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﭼﻮن او ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ آزاد ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ‪ Garbage Collector‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻲ از ﻛﺎر را ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻮع داده ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ArrayList، String ، Rectangle ، Point ، Int32‬و‬ ‫‪ SerializationInfo‬از ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻴﺎﺟﻲ ﺑﻪ ﻧﻮع وﻳﮋه اي از آزادﺳﺎزي ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ‪ Point‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ و ﺑﺎ ﻧﺎﺑﻮد ﻛﺮدن ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎي ‪ X‬و ‪ Y‬در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﻴﺊ آزاد ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮع داده ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه اي را اراﺋﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﺎﻳﻞ‪ ،‬ﻳﻚ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻮﻛﺖ‪ ،‬ﻳﻚ‬ ‫‪ ،Bitmap‬ﻳﻚ آﻳﻜﻮن و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ اﺟﺮاي ﻣﻘﺪاري ﻛﺪ وﻳﮋه ﺑﺮاي آزاد ﻛﺮدن ﺣﺎﻓﻈﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ CLR1‬ﻧﻴﺎز دارد ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﺑﻊ از ﻳﻚ ‪ heap‬ﻣﺨﺼﻮص ﻛﻪ ‪ managed heap‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ‪ heap‬ﺷﺒﻴﻪ ‪ heap‬زﻣﺎن اﺟﺮاي ‪ C‬اﺳﺖ و ﻓﻘﻂ از ﻳﻚ ﻟﺤﺎظ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ‪ heap‬ﺷﻤﺎ ﻫﻴﭻ‬ ‫وﻗﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﺷﺪه را آزاد ﻧﻤﻴﻜﻨﻴﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺷﻴﺎ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ‪ heap‬وﻗﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ آزاد ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻳﻦ ﺳﻮال را اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ‪ managed heap‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺧﺎص ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ از ‪ Garbage Collector‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﻣﺮﺣﻠﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎ ﺑﺮاي‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎص و ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راﻧﺪﻣﺎن ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ روي اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ‪ Microsoft .NET Framework CLR‬ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺮوﺳﻪ ﻣﻘﺪار دﻫﻲ اوﻟﻴﻪ‪ 2‬ﻣﻴﺸﻮد‪ CLR ،‬ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ از آدرس ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﺑﺮاي آن اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻴﺪﻫﺪ اﻳﻦ آدرس‬ ‫ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ ‪ managed heap‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﻳﻦ ‪ heap‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺨﺼﻮص ﻫﻢ دارد ﻛﻪ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‬ ‫آن را ‪ NextObjPtr‬ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﻜﺎن ﻗﺮار ﮔﻴﺮي ﺷﻴﺊ ﺑﻌﺪي را در ‪ heap‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در اﺑﺘﺪا اﻳﻦ اﺷﺎره‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ آدرس اﺑﺘﺪاي ﻓﻀﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ‪ managed heap‬اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮر ‪ newobj‬در زﺑﺎن ‪ IL‬ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ زﺑﺎﻧﻬﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ‪ C#‬و ‪ Visual Basic‬ﺑﺮاي‬ ‫درج اﻳﻦ دﺳﺘﻮر در ﻛﺪ ‪ IL‬ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ new‬را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اراﺋﻪ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ‪ IL‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ‪ CLR‬ﻣﺮاﺣﻞ زﻳﺮ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﻳﺖ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻧﻮع داده‬ ‫‪ (2‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺖ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ‪ overhead‬ﺷﻴﺊ‪ .‬ﻫﺮ ﺷﻴﺊ دو ﻓﻴﻠﺪ ‪ overhead‬دارد‪ :‬ﻳﻚ اﺷﺎره ﮔﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺪول ﺗﺎﺑﻊ و ﻳﻚ ‪SyncBlockIndex‬ه‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي ‪32‬ﺑﻴﺘﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ ‪ 32‬ﺑﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ‪8‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺖ را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻴﺊ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ 64‬ﺑﻴﺘﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎ ‪ 64‬ﺑﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ 16‬ﺑﺎﻳﺖ را ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﺮ ﺷﻴﺊ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺳﭙﺲ ‪ CLR‬ﭼﻚ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ در ‪ managed heap‬ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻓﻀﺎي‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ در آدرﺳﻲ ﻛﻪ ‪ NextObjPtr‬ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫‪ constructor‬ﺷﻴﺊ ﻣﺬﻛﻮر ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻴﺸﻮد )اﺷﺎره ﮔﺮ ‪ NextObjPtr‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮ‪ this‬ﺑﻪ‬ ‫‪ constructor‬ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻴﺸﻮد( و دﺳﺘﻮر ‪ newobj‬آدرس ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را ﺑﺮﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫‪Common Language Runtime‬‬ ‫‪Initialize‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٣٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫آدرس ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﻮد‪ NextObjPtr ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ از ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﭘﻴﺸﺮوي ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻣﺜﻞ ﻗﺒﻞ آدرﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻴﺊ‬ ‫ﺑﻌﺪي در آن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﻴﺪارد‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻳﻚ ‪ managed heap‬را ﻛﻪ ﺳﻪ ﺷﻴﺊ ‪ A‬و ‪ B‬و ‪ C‬را درﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﻴﺪارد را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺷﻮد اﻳﻦ ﺷﻴﺊ دﻗﻴﻘﺎ در ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ‪ NextObjPtr‬ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد )درﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﺷﻴﺊ ‪.(C‬‬

‫در ﻋﻮض اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ را در ‪ heap‬زﻣﺎن اﺟﺮاي ‪ C‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻳﻚ ‪ heap‬زﻣﺎن اﺟﺮاي ‪ C‬ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻲ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در ﻣﻴﺎن ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي داده از ﻳﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي ﻧﻴﺎز دارد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻼك ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻻزم ﭘﻴﺪا ﺷﺪ‬ ‫اﻳﻦ ﺑﻼك ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻴﺸﻮد و ﺷﻴﺊ ﻣﺬﻛﻮر در آن اﻳﺠﺎد ﻣﻴﺸﻮد و اﺷﺎره ﮔﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺴﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪي ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داري در آن‬ ‫ﺷﻴﺊ ﺗﻐﻴﻴﺮ داده ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ‪ managed heap‬ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺑﻪ اﺷﺎره‬ ‫ﮔﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ در ‪ managed heap‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ در ‪stack‬‬ ‫اﺳﺖ! ﺑﻪ ﻋﻼوه در ﺑﻴﺸﺘﺮ ‪heap‬ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ heap‬زﻣﺎن اﺟﺮاي ‪ C‬ﺣﺎﻓﻈﻪ در ﺟﺎﻳﻲ اﺧﺘﺼﺎص داده ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﻳﺎﻓﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﭼﻨﺪ ﺷﻴﺊ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻫﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ آدرس ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﻲ در ‪ managed heap‬اﻳﺠﺎد ﭼﻨﺪ ﺷﻴﺊ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻫﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ در‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ وﻗﺘﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺣﺎﻓﻈﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻳﺎ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮ ارﺗﺒﺎط ﻗﻮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر در ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﻛﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻌﻤﻮﻻ وﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ‪ BinaryWriter‬اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺷﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از آن ﻳﻚ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ‪ FileStream‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ‪ BinaryWriter‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت دروﻧﻲ از ﺷﻴﺊ ‪ FileStream‬ﻫﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﺑﺮاي اﺷﻴﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﻓﻀﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫راﻧﺪﻣﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ارﺟﺎع ﻫﺎ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ وﻳﮋه اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﭘﺮوﺳﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪه و اﻳﻦ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺷﻴﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ‪ CPU Cache‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎ ﻛﻨﻮن اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ‪ managed heap‬ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺮﺗﺮ از ‪ heap‬زﻣﺎن اﺟﺮاي ‪ C‬اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺳﺎدﮔﻲ‬ ‫ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي و ﺳﺮﻋﺖ آن اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ managed heap‬اﻳﻦ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬ ‫ﻫﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آورد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮض ﺑﺰرگ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ و آن ﻓﺮض اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻀﺎي آدرس و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﺿﻮح اﻳﻦ ﻓﺮض ﻛﻤﻲ ﺧﻨﺪه دار ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎ ‪ managed heap‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ وﻳﮋه اي را ﺑﻪ ﻛﺎر‬ ‫ﺑﺮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﻓﺮض را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ‪ Garbage Collector‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد ‪ ،‬ﻛﻪ در اداﻣﻪ ﻃﺮز ﻛﺎر آن‬ ‫ﺷﺮح داده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ new‬را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ heap‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺣﺠﻢ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ آدرس ﻣﻮﺟﻮد در ‪ NextObjPtr‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ از ﻓﻀﺎي‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺠﺎوز ﻛﺮد ‪ heap‬ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ و ‪ Garbage Collector‬ﺑﺎﻳﺪ آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٩٣٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻣﻬﻢ‪ :‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ در ﺣﻘﻴﻘﻴﺖ ﺻﻮرت ﺳﺎده ﺷﺪه ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻮد‪ .‬در واﻗﻌﻴﺖ ﻳﻚ ‪ Garbage Collection‬زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ‪ Garbage Collector‬ﻫﺎ از ﻧﺴﻞ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود و ﻫﺪف اﺻﻠﻲ آن اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎراﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﺪه اﺻﻠﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ اﺷﻴﺎي ﺗﺎزه اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر‬ ‫ﻣﻲ روﻧﺪ و اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮ در ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﻧﺴﻞ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺟﺪاﺳﺎزي اﺷﻴﺎ و دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺴﻞ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ‪ Garbage Collector‬اﺟﺎزه دﻫﺪ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﺧﺎﺻﻲ را ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻧﺴﻞ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺗﻤﺎم ﺷﺮح داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺎ ان ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﺮض ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ‪Garbage‬‬ ‫‪ collector‬وﻗﺘﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ‪ heap‬ﭘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ‪:Garbage Collection‬‬ ‫‪ Garbage Collection‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ در ‪ heap‬ﺷﻴﺊ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮد‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اﺷﻴﺎي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ آزاد ﻣﻴﺸﻮد )اﮔﺮ ﻫﻴﭻ ﺣﺎﻓﻈﻪ اي ﺑﺮاي اﺷﻴﺎي ﺟﺪﻳﺪ در ‪heap‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺧﻄﺎي ‪ OutOfMemoryException‬ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻤﻠﮕﺮ ‪ new‬رخ ﻣﻴﺪﻫﺪ(‪ .‬اﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ را ﻧﻴﺎز دارد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ اﻳﻦ ﺳﻮال ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﺳﺎده اي ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ داراي ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از ‪root‬ﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ‪ root‬اﺷﺎره ﮔﺮي اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع داده ارﺟﺎﻋﻲ‪ .‬اﻳﻦ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﻧﻮع داده ارﺟﺎﻋﻲ در ‪ managed heap‬اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ‪ null‬ﻣﻘﺪار دﻫﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي‬ ‫اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ و ﻳﺎ ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ 1‬ﻳﻚ ‪ root‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻴﺮوﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻫﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ از ﻧﻮع ارﺟﺎع ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻮاﺑﻊ در‬ ‫‪ stack‬ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ‪ root‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻴﺮوﻧﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ‪ ،‬درون ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﻳﻚ ﺛﺒﺎت ‪ CPU‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ از ﻧﻮع ارﺟﺎع اﺷﺎره ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ‪ root‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻴﺮود‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ JIT‬ﻳﻚ ﻛﺪ‪ IL‬را ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺪ ﻫﺎي ‪ Native‬ﻳﻚ ﺟﺪول داﺧﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄﻘﺎ ﻫﺮ ردﻳﻒ از اﻳﻦ ﺟﺪول ﻳﻚ ﻣﺤﺪوده از ﺑﺎﻳﺖ ﻫﺎي آﻓﺴﺖ را در دﺳﺘﻮرات ﻣﺤﻠﻲ ‪ CPU‬ﺑﺮاي ﺗﺎﺑﻊ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ و ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده ﻫﺎ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از آدرس ﻫﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻳﺎ ﺛﺒﺎت ﻫﺎي ‪ CPU‬را ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮي ‪root‬ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺟﺪول ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺪول زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪Sample of a JIT compiler-produced table showing mapping of‬‬ ‫‪native code offsets to a method's roots‬‬ ‫‪Starting‬‬ ‫‪Byte‬‬ ‫‪Ending‬‬ ‫‪Byte‬‬ ‫‪Roots‬‬ ‫‪Offset‬‬ ‫‪Offset‬‬ ‫‪0x00000000‬‬ ‫‪0x00000020‬‬ ‫‪this,‬‬ ‫‪arg1,‬‬ ‫‪arg2,‬‬ ‫‪ECX,‬‬ ‫‪EDX‬‬ ‫‪0x00000021‬‬ ‫‪0x00000122‬‬ ‫‪this,‬‬ ‫‪arg2,‬‬ ‫‪fs, EBX‬‬ ‫‪0x00000123‬‬ ‫‪0x00000145‬‬ ‫‪Fs‬‬

‫‪Global Variables‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٣٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫اﮔﺮ ﻳﻚ ‪ Garbage Collector‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺪي ﺑﻴﻦ آﻓﺴﺖ ‪ 0x00000021‬و ‪ 0x00000122‬در ﺣﺎل‬ ‫اﺟﺮا اﺳﺖ آﻏﺎز ﺷﻮد‪ Garbage Collector ،‬ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ‪this‬و ‪ arg2‬و ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ ‪ fs‬و‬ ‫ﺛﺒﺎت ‪ EBX‬ﻫﻤﻪ ‪ root‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ اﺷﻴﺎﻳﻲ درون ‪ heap‬اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ زﺑﺎﻟﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻦ ‪ stack‬ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ و ‪root‬ﻫﺎ را ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﺗﻮاﺑﻊ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﺎ اﻣﺘﺤﺎن ﻛﺮدن ﺟﺪول داﺧﻠﻲ‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‪ Garbage Collector .‬وﺳﻴﻠﻪ دﻳﮕﺮي را ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫‪root‬ﻫﺎي ﻧﮕﻪ داري ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ارﺟﺎﻋﻲ اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ و ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺒﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﺟﺪول ﺑﺎﻻ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آرﮔﻮﻣﺎن ‪ arg1‬ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻌﺪ از دﺳﺘﻮرات ‪ CPU‬در آﻓﺴﺖ ‪ 0x00000020‬دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي‬ ‫اﺷﺎره ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ و اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﺌﻲ ﻛﻪ ‪ arg1‬ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻫﺮ زﻣﺎن ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي اﻳﻦ دﺳﺘﻮرات ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﺟﻤﻊ آوري ﺷﻮد )اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮض ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ﻣﻮرد ارﺟﺎع ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫‪ arg1‬اﺷﺎره ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ(‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪن ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫‪ Garbage Collector‬داوﻃﻠﺐ ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪن اﺷﻴﺎ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﻚ ﻣﺘﺪ ﺗﻮﺳﻂ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻧﻤﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ‪ debug‬اﺟﺮا ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ وﻳﮋﮔﻲ‬ ‫‪ System.Diagnostics.DebuggableAttribute‬ﺑﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ isJITOptimizeDisabled‬ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ‪ true‬در ‪ constructor‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ‬ ‫‪ JIT‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ را‪ ،‬ﭼﻪ از ﻧﻮع ارﺟﺎﻋﻲ و ﭼﻪ از ﻧﻮع ﻣﻘﺪار‪ ،‬ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺤﺪوده ﺷﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﻤﺎن ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ اﺳﺖ) ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ ‪ C#‬ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻳﻚ ﺳﻮﻳﻴﭻ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ /debug‬را اراﺋﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن‬ ‫‪ DebuggableAttribute‬ﺑﻪ اﺳﻤﺒﻠﻲ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﺸﻮد و ﻧﻴﺰ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ isJITOptimizeDisabled‬را ﻧﻴﺰ‬ ‫‪ true‬ﻣﻴﻜﻨﺪ(‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ از ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪن ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬در ﻣﺤﺪوده اﺟﺮاﻳﻲ‬ ‫آﻧﻬﺎ در ﻃﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻴﻜﻨﺪ و اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻓﻘﻂ در زﻣﺎن ‪ debug‬ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ Garbage Collector‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮض ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ heap‬زﺑﺎﻟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻓﺮض ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام از ‪root‬ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ در ‪ heap‬اﺷﺎره ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در ﻣﻴﺎن ‪root‬ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻳﻚ ﮔﺮاف از ﺗﻤﺎم ‪root‬ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪ Garbage Collector‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻋﻤﻮﻣﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ در ‪ heap‬اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻳﻚ ‪ heap‬را ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﺷﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‬ ‫‪root‬ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ اﺷﻴﺎي ‪ A‬و ‪ C‬و ‪ D‬و ‪ F‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ اﺷﻴﺎ از اﻋﻀﺎي ﮔﺮاف ﻣﺤﺴﻮب‬ ‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎن اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺷﻴﺊ ‪ Garbage Collector،D‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﺷﻴﺊ ‪ H‬اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﻴﺊ ‪ H‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﺮاف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ Garbage Collector‬ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ‬ ‫در ‪ heap‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٩٣٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﮔﺮاف ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪ ‪root ،Garbage Collector‬ﻫﺎي ﺑﻌﺪي را ﭼﻚ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻣﺠﺪدا اﺷﻴﺎ را‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﻃﻮل اﻳﻨﻜﻪ ‪ Garbage Collector‬از ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺗﻜﺮاري را ﺑﻪ ﮔﺮاف اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﺪ‪ Garbage Collector،‬ﺣﺮﻛﺖ در آن ﻣﺴﻴﺮ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع رﻓﺘﺎر‬ ‫دو ﻫﺪف را دﻧﺒﺎل ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ :‬اول اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻮن ‪ Garbage Collector‬از ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ دو ﺑﺎر ﻋﺒﻮر ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ راﻧﺪﻣﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻗﺪر ﻫﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﭘﻴﻮﻧﺪي داﻳﺮه اي از اﺷﻴﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪،‬‬ ‫‪ Garbage Collector‬در ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ‪root‬ﻫﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮاف ‪ Garbage Collector‬ﻣﺤﺘﻮي ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي از‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ ‪root‬ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﻛﻪ در ﮔﺮاف ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ و ﻳﻚ زﺑﺎﻟﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ‪ Garbage Collector‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﻲ ‪ heap‬را ﻃﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ و دﻧﺒﺎل‬ ‫ﺑﻼك ﻫﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ از زﺑﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮاف ﻣﻴﮕﺮدد )ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ(‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻼك ﻫﺎي‬ ‫ﻛﻮﭼﻜﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﻮﻧﺪ ‪ Garbage Collector‬اﻳﻦ ﺑﻼك ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﻗﺒﻠﻲ رﻫﺎ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Garbage‬‬ ‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﺑﻼك ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ وﺳﻴﻊ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺣﺎل‪،‬‬ ‫‪ Collector‬اﺷﻴﺎي ﻏﻴﺮ زﺑﺎﻟﻪ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺣﺎﻓﻈﻪ ‪ heap‬ﺷﻴﻔﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ )و اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻊ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪memcopy‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺸﻮد( و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ‪ heap‬را ﻓﺸﺮده ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﻃﺒﻴﻌﺘﺎً ﺣﺮﻛﺖ دادن اﺷﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ در ‪ heap‬ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺎ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺷﺪن‬ ‫ﺗﻤﺎم اﺷﺎره ﮔﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي آن اﺷﻴﺎ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﻴﺊ ﻣﺤﺘﻮي اﺷﺎره ﮔﺮي ﺑﻪ ﺷﻴﺊ دﻳﮕﺮي ﺑﻮد ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﻣﺴﺌﻮل ﺗﺼﺤﻴﺢ اﻳﻦ اﺷﺎره ﮔﺮﻫﺎ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي روي ‪ heap‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‬ ‫‪ NextObjPtr‬ﺑﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﻏﻴﺮ زﺑﺎﻟﻪ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻳﻚ ‪ managed heap‬را ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم ﻛﺎر‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٩٤٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻳﺎد‬.‫ ﻳﻚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎزدﻫﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ را اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ‬Garbage Collector،‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‬ managed ‫ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻮد و ﺗﺎ آن زﻣﺎن‬Garbage Collector ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ ﻣﺮﺑﻮط‬Garbage Collector ‫ در ﻧﻬﺎﻳﺖ‬.‫ اﺳﺖ‬C ‫ زﻣﺎن اﺟﺮاي‬heap ‫ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از‬heap ‫ را ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ‬Garbage Collector ‫ روش ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ راﻧﺪﻣﺎن ﻛﺎري‬CLR ‫ﺑﻪ‬ .‫دﻫﺪ‬ :‫ﻛﺪ زﻳﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ اﺷﻴﺎ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﻣﻴﺸﻮد و آﻧﻬﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‬ Class App { static void Main() { // ArrayList object created in heap, a is now a root ArrayList a = new ArrayList(); // Create 10000 objects in the heap for(Int32 x=0;x<10000;x++ { a.Add(new Object()); // Object created in heap } //Right now, a is a root (on the thread's stack). So a is // reachable and the 10000 objects it refers to // are reachable.

Console.WriteLine(a.Length); //After a.Length returns, a isn't referred to in the code //andis no longer a root. If another thread were to start //a garbage collection before the result of a.Length were //passed to WriteLine, the 10001 objects would have their // memory reclaimed.

Console.WriteLine("End Of Method"); } }

‫ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﻨﻴﺪ‬،‫ ﻳﻚ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺎ ارزش ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴﺸﻮد‬Garbage Collector ‫ اﮔﺮ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ‬:‫ﻧﻜﺘﻪ‬ ‫ اﺣﺘﻴﺎج دارد ﻛﻪ‬Garbage Collector ‫ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬.‫ ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد‬ANSI C++ ‫ﻛﻪ ﭼﺮا در‬

٩٤١

www.pupuol.com

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫‪root‬ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻫﻮﻳﺖ ﻛﻨﺪ و ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎم اﺷﺎره ﮔﺮﻫﺎي اﺷﻴﺎ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺎ ‪ C++‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﻧﺸﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻮع ﻳﻚ اﺷﺎره ﮔﺮ را از ﻳﻚ ﻧﻮع ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﻣﺠﺎز ﻣﻴﺪاﻧﺪ و ﻫﻴﭻ راﻫﻲ ﺑﺮاي ﻓﻬﻤﻴﺪن اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫اﻳﻦ اﺷﺎره ﮔﺮ ﺑﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬در ‪ managed heap ،CLR‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻮع واﻗﻌﻲ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ‬ ‫ﭼﻴﺴﺖ و از اﻃﻼﻋﺎت ‪ metadata‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪام ﻋﻀﻮﻫﺎ از ﻳﻚ ﺷﻲ ﺑﻪ اﺷﻴﺎي دﻳﮕﺮ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ارﺟﺎع ﻫﺎي ﺿﻌﻴﻒ‪:‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ‪ root‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺷﻴﺊ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬ﺟﻤﻊ آوري ﺷﻮد ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ‪ root‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬اﺻﻄﻼﺣﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ارﺟﺎع‬ ‫ﻗﻮي ﺑﻪ آن ﺷﻴﺊ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ‪ Garbage Collector‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ارﺟﺎﻋﺎت ﺿﻌﻴﻒ ﻫﻢ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ارﺟﺎﻋﺎت ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻪ ‪ Garbage Collector‬اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﺊ را ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺎزه دﻫﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﺷﻴﺊ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻓﻘﻂ ارﺟﺎﻋﺎت ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ و ‪ Garbage Collector‬آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ آن ﺷﻴﺊ از ‪heap‬‬ ‫ﭘﺎك ﻣﻴﺸﻮد و ﺳﭙﺲ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﻗﻮي ﺑﻪ آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬آن را ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻨﺪ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﻗﻮي ﺑﻪ آن ﺷﻴﺊ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪Garbage Collector‬‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ را ﺣﺬف ﻛﻨﺪ ﭼﻮن ﻳﻚ ارﺟﺎع ﻗﻮي ﺑﻪ آن ﺷﻴﺊ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻣﻌﻨﻲ واﻗﻌﻲ ﻣﻮﺿﻮع را در ﻛﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫)(‪Void SomeMethod‬‬ ‫{‬ ‫‪// Create a string reference to a new Object.‬‬ ‫;)(‪Object o = new Object‬‬ ‫‪// Create a strong reference to a short WeakReference object.‬‬ ‫‪// The WeakReference object tracks the Object's lifetime.‬‬ ‫;)‪WeakReference wr = new WeakReference(o‬‬ ‫‪o = null; // Remove the strong reference to the object.‬‬ ‫;‪O = wr.Target‬‬ ‫)‪if(o==null‬‬ ‫{‬ ‫‪// A garbage collection occurred and Object's memory was‬‬ ‫‪// reclaimed.‬‬ ‫}‬ ‫‪else‬‬ ‫{‬ ‫‪//A garbage collection didn't occur and I can successfully‬‬ ‫‪// access the Object using o.‬‬ ‫}‬ ‫}‬

‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺳﻮال اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ارﺟﺎﻋﺎت ﺿﻌﻴﻒ ﭼﻪ ﻣﺰﻳﺘﻲ را اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ ﺧﻮب ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﺎﺧﺘﺎر داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ اﻣﺎ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺘﻲ از ﺗﻤﺎم‬

‫‪٩٤٢‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫داﻳﺮﻛﺘﻮري ﻫﺎ و ﻓﺎﻳﻠﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ درﺧﺖ از ﺗﻤﺎم اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻴﺪ‬ ‫و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺮا ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻫﺎرد ﺑﻪ اﻳﻦ درﺧﺖ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﺪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ را‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر داده ﺣﺠﻢ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي را از ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮي از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪،‬‬ ‫اﻳﻦ درﺧﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻧﺒﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ارﺟﺎع اﺻﻠﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ درﺧﺖ‬ ‫در ﺣﺎﻓﻈﻪ را رﻫﺎ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ اول ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﺠﺪدا ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺎزﺳﺎزي اﻳﻦ درﺧﺖ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬ارﺟﺎﻋﺎت‬ ‫ﺿﻌﻴﻒ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن ار ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ از ﻗﺴﻤﺖ اول ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﺎرج ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻪ ‪ root‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ درﺧﺖ در ﺣﺎﻓﻈﻪ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﻤﺎم ارﺟﺎﻋﺎت ﻗﻮي ﺑﻪ آن را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﺑﺨﺸﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻢ ﺷﺪ‪Garbage ،‬‬ ‫‪ Collector‬ﺣﺎﻓﻈﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ درﺧﺖ ﻣﺬﻛﻮر را ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮ ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ اول ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ و‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﺮد از ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﻗﻮي ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻼش ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻲ ﺧﻮرد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺠﺪدا درﺧﺖ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از ﻫﻤﺎن درﺧﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻮع داده ‪ System.WeakReference‬دو ‪ Constructor‬ﻋﻤﻮﻣﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪:‬‬ ‫;)‪public WeakReference(Object target‬‬ ‫;)‪public WeakReference(Object target, Boolean trackResurrection‬‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ target‬ﺷﻴﺊ را ﻛﻪ ‪ WeakReference‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﮕﻪ داري ﻛﻨﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ‬ ‫‪ trackResurrection‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ‪ WeakReference‬ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻴﺊ را ﺣﺘﻲ ﺑﻌﺪ از‬ ‫‪ finalize‬ﺷﺪن ﻫﻢ ﻧﮕﻪ داري ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻘﺪار اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ‪ false‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي راﺣﺘﻲ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ را ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﺣﻴﺎي ﺷﻴﺊ ﻫﻢ آن را ﻧﮕﻪ داري ﻣﻴﻜﻨﺪ ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻠﻨﺪ و ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻔﻲ را ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از‬ ‫اﺣﻴﺎي ﺷﻴﺊ آن را ﻧﮕﻪ داري ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ را ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻮع داده ﺷﻴﺊ ﺗﺎﺑﻊ ‪ finalize‬را ارﺋﻪ ﻧﺪﻫﺪ ارﺟﺎع‬ ‫ﺿﻌﻴﻒ ﻛﻮﺗﺎه و ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻢ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ از ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن ارﺟﺎﻋﺎت ﺿﻌﻴﻒ ﺧﻮدداري ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮع ارﺟﺎﻋﺎت ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ را ﺣﺘﻲ ﺑﻌﺪ از ‪ finalize‬ﺷﺪن ﻫﻢ اﺣﻴﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ را ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻴﺊ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻳﺪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ارﺟﺎﻋﺎت ﻗﻮي ﺑﻪ آن را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ null‬ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ ،‬در‬ ‫ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ‪ Garbage Collector‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺟﻤﻊ آوري اﻳﻦ ﺷﻴﺊ را در ﻣﻮاﻗﻊ ﺿﺮوري ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد ﺷﻴﺊ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ارﺟﺎع ﺿﻌﻴﻒ را ﺑﻪ ﻳﻚ ارﺟﺎع ﻗﻮي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از‬ ‫‪ WeakReference.Target‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و اﻳﻦ ﺷﻴﺊ را ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ‪ root‬ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ‬ ‫ﻋﺒﺎرت ﻣﻘﺪار ‪ null‬را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻴﺊ ﻣﺬﻛﻮر ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ‬ ‫ﺻﻮرت ‪ root‬ﺣﺎوي آدرس ﻳﻚ ارﺟﺎع ﻗﻮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﻴﺊ ﻣﺬﻛﻮر را ﻛﻨﺘﺮل‬ ‫ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٩٤٣‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﺴﻠﻬﺎ‪:1‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺘﺮ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻧﺴﻠﻬﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻤﻲ درون ‪ CLR Garbage Collector‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻴﺮود ﻛﻪ ﻫﺪف اﺻﻠﻲ آن‬ ‫ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﻳـﻚ ‪ Garbage Collector‬ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴـﺴﻢ ﻧـﺴﻠﻬﺎ ﻛـﺎر ﻣﻴﻜﻨـﺪ )ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬ ‫‪ Garbage Collector‬زودﮔﺬر‪ 2‬ﻫﻢ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد( ﻓﺮﺿﻬﺎي زﻳﺮ را ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺧﻮد در ﻧﻈﺮ ﻣﻴﮕﻴﺮد‪:‬‬ ‫‪ (1‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮي ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪ (2‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻗﺪﻳﻤﻴﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮي ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫‪ (3‬ﺟﻤﻊ آوري ﻗﺴﻤﺘﻲ از ‪ heap‬ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻞ آن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﻳﺎدي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮدن اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﺎت را ﺑﺮاي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺰرﮔﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮده اﻧﺪ و اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﺎت ﺑـﺮ ﻃـﺮز ﭘﻴـﺎده‬ ‫ﺳﺎزي ‪ Garbage Collector‬ﺗﺎﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮز ﻛﺎر اﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ‪ managed heap‬ﺑﺮاي ﺑﺎر اول اﻳﺠﺎد ﻣﻴﺸﻮد داراي ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ‪ heap‬اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﻮﻧﺪ در‬ ‫ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﺻـﻔﺮ اﺷـﻴﺎي ﺗـﺎزه اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه اي ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن ﺗﻮﺳـﻂ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ زﻳﺮ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﻛﻪ ﺗﺎزه آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛـﺮده اﺳـﺖ ﻧـﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫـﺪ ﻛـﻪ داراي ﭘـﻨﺞ ﺷـﻴﺊ‬ ‫اﺳﺖ)از ‪ A‬ﺗﺎ ‪ .( E‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ اﺷﻴﺎي ‪ C‬و ‪ E‬ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﻧﻬﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ در ﻧﻈﺮ ﻣﻴﮕﻴﺮد ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﭘـﻴﺶ ﻓـﺮض ‪ 256‬ﻛﻴﻠـﻮ ﺑﺎﻳـﺖ‬ ‫اﺳﺖ)اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد(‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺷﻴﺊ ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد و در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻓﻀﺎي ﻛـﺎﻓﻲ وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‬ ‫‪ Garbage Collector‬آﻏﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﺷﻴﺎي ‪ A‬ﺗﺎ ‪ 256 E‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎ اﺷﻐﺎل ﻛـﺮده‬ ‫اﻧـﺪ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺷـﻴﺊ ‪ F‬ﺑﺨﻮاﻫـﺪ ﺗـﺸﻜﻴﻞ ﺷـﻮد ‪ Garbage Collector‬ﺑﺎﻳـﺪ آﻏـﺎز ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﻛﻨـﺪ‪Garbage .‬‬ ‫‪ Collector‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ اﺷﻴﺎي‪ C‬و ‪ E‬زﺑﺎﻟﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﻴﺊ ‪ D‬ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺸﺮده ﺷﻮد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﺷﻴﺊ ‪ B‬ﻣﻴﺮود‪ .‬اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻴﻤﺎﻧﻨﺪ )اﺷﻴﺎي ‪ A‬و ‪ B‬و ‪ (D‬وارد ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧـﺴﻞ‬ ‫ﻳﻚ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ Heap .‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣﻔـﺮوض ﺑﻌـﺪ از‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺮ زﻳﺮ در ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Generations‬‬ ‫‪Ephemeral Garbage Collector‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪٩٤٤‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﺑﺎر اﺟﺮاي ‪ Garbage Collector‬ﻫﻴﭻ ﺷﻴﺊ در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن اﺷﻴﺎي ‪ F‬ﺗﺎ ‪ K‬را ﻧـﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋـﻼوه در‬ ‫ﻃﻮل اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺷﻴﺎي‪ B‬و ‪ H‬و ‪ J‬ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ آزاد ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺣﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﺷﻲ‪ L‬در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻣﻘﺪار داده ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﻧﺴﻞ از ‪256‬ﻛﻴﻠﻮﺑﺎﻳﺖ ﻓﺮاﺗﺮ رود‪ .‬ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ ﺧﻮد رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ‪ Garbage Collector‬ﺑﺎﻳﺪ آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤـﻞ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collection‬آﻏﺎز ﻣﻴﺸﻮد ‪ Garbage Collector‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻛﺪام ﻧـﺴﻞ ﺑﺎﻳـﺪ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار‬ ‫ﮔﻴﺮد‪ .‬ﭘﻴﺸﺘﺮ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ‪ 256‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪CLR‬‬ ‫ﻳﻚ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﻳﻚ در ﻧﻈﺮ ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬ﻓﺮض ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻓﻀﺎ ﺷﺎﻣﻞ ‪ 2‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ‪ Garbage Collection‬اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺸﻮد‪ Garbage Collector،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﻀﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺴﻞ ﻳﻚ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 2‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ را اﺷﻐﺎل ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﻓﻘﻂ ﻧﺴﻞ ﺻـﻔﺮ را ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار ﻣﻴﺪﻫـﺪ‪ .‬ﻳـﻚ ﺑـﺎر دﻳﮕـﺮ ﻓﺮﺿـﻴﺎت ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬را ﻛﻪ در اﺑﺘﺪا ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﺮور ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﻓﺮض اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺷﻴﺎي ﺗﺎزه اﻳﺠﺎد ﺷﺪه داراي ﻋﻤﺮ ﻛﻮﺗﺎه ﺗـﺮي ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ داراي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار زﺑﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺟﻤﻊ آوري ﺣﺎﻓﻈﻪ از اﻳﻦ ﻧـﺴﻞ ﻣﻮﺟـﺐ آزاد ﺳـﺎزي‬ ‫ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ Garbage Collector‬ﻧﺴﻞ ﻳﻚ را رﻫﺎ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺟﻤـﻊ آوري ﻧـﺴﻞ ﺻـﻔﺮ‬ ‫ﻣﻴﭙﺮدازد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﻛﺎرﻛﺮد ﭘﺮوﺳﻪ ‪ Garbage Collector‬ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ وﺿﻮح‪ ،‬رﻫﺎ ﺳﺎزي اﺷﻴﺎي ﻧﺴﻞ ﻳﻚ وﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ و ﻛـﺎراﻳﻲ ‪ Garbage Collector‬ﻣﻴـﺸﻮد‪ .‬ﺑـﺎ وﺟـﻮد اﻳـﻦ‬ ‫ﻛﺎراﻳﻲ ‪ Garbage Collector‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ ﭼـﻮن ﺗﻤـﺎم اﺷـﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ‪ Managed Heap‬را‬ ‫ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧﻤﻴﻜﻨـﺪ‪ .‬اﮔـﺮ ﻳـﻚ ‪ root‬ﻳـﺎ ﻳـﻚ ﺷـﻴﺊ از اﻳـﻦ ﻧـﺴﻞ ﺑـﻪ ﺷـﻴﺊ از ﻧـﺴﻞ ﻗـﺪﻳﻤﻲ ﺗـﺮ اﺷـﺎره ﻛﻨـﺪ‪Garbage ،‬‬ ‫‪ Collector‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ارﺟﺎﻋﺎت داﺧﻠﻲ اﺷﻴﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮ را در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﻴﺮد‪ ،‬و ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را ﺑﺮاي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮاﻓﻲ از‬ ‫اﺷﻴﺎي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺟﺪﻳﺪ اﺷﺎره ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي اﻃﻤﻴﻨـﺎن از‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﺊ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮد ‪ Garbage Collector‬از ﻳﻚ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ داﺧﻠـﻲ ‪ JIT‬اﺳـﺘﻔﺎده‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺪ ارﺟﺎع ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮد ﻳﻚ ﺑﻴﺖ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻴﻜﻨـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﭘـﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﻮﺳـﻂ ‪ JIT‬ﺑﺎﻋـﺚ‬ ‫ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ‪ Garbage Collector‬ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﺪ ﻛﺪام از اﺷﻴﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ از زﻣﺎن آﺧﺮﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري ﺗﺎ ﻛﻨﻮن‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ اﺷﻴﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻛﻪ داراي ﻓﻴﻠﺪ ﻫﺎي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮده ﻫﺴﺘﻨﺪ اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪن ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻴﺌﻲ از ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ‬ ‫اﺷﺎره ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ اﺣﺘﻴﺎج دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٩٤٥‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺗﺴﺘﻬﺎي ﻛﺎراﻳﻲ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ‪ Garbage Collection‬در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲ‬ ‫ﺛﺎﻧﻴﻪ در ﻳﻚ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﭘﻨﺘﻴﻮم ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 200‬ﻣﮕﺎ ﻫﺮﺗﺰ زﻣﺎن ﻣﻴﺒﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ‪ Garbage Collector‬ﻛﻪ از ﻧﺴﻠﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮر ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺪت زﻳﺎدي اﺳـﺖ ﻛـﻪ در‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ زودي ﻧﻴﺰ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺧﺎرج ﻧﻤﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻴﺮود ﻛﻪ اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﻳـﻚ ﻫﻤﭽﻨـﺎن در ﻃـﻮل‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ‪ Garbage Collector‬اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ اﺣﺘﻤﺎﻻ‬ ‫ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ و اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺣﺎﻓﻈﻪ زﻳﺎدي را آزاد ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آزاد ﺳـﺎزي ﻧـﺴﻞ‬ ‫ﻳﻚ ﭼﻴﺰي ﺟﺰ اﺗﻼف وﻗﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻫﺮ زﺑﺎﻟﻪ اي در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺑﻴﺎﻳﺪ در ﻫﻤﺎن ﻧﺴﻞ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫـﺪ ﻣﺎﻧـﺪ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از اﺟـﺮاي‬ ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺷﻜﻞ ‪ heap‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ در ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﺪ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻛﻪ از ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ وارد ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺷﺪه اﻧـﺪ‪ .‬ﭼـﻮن ‪Garbage Collector‬‬ ‫ﻧﺴﻞ ﻳﻚ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ ﺷﻴﺊ‪ B‬ﺣﺎﻓﻈﻪ اي را ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ آزاد ﻧﻤﻴﻜﻨـﺪ ﺑـﺎ وﺟـﻮد اﻳﻨﻜـﻪ از آﺧـﺮﻳﻦ ﻋﻤـﻞ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﺗﺎ ﻛﻨﻮن اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﺪدا ﺑﻌـﺪ از ﺟﻤـﻊ آوري ﻧـﺴﻞ ﺻـﻔﺮ داراي ﻫـﻴﭻ ﺷـﻴﺊ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﺷﻴﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ و اﺷـﻴﺎي ‪ L‬ﺗـﺎ ‪O‬‬ ‫را اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬و در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﺷﻴﺎي ‪ G‬و ‪ L‬و ‪ M‬را ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻴﺪﻫـﺪ و آﻧﻬـﺎ را ﻏﻴـﺮ ﻗﺎﺑـﻞ دﺳـﺘﺮس ﻣﻴﻜﻨـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫‪ heap‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ‪ P‬ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺠﺎوز ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ از ﺳﺮ ﺣﺪ ﺧﻮد ﺷﻮد و اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ اﺟﺮاي ﻣﺠﺪد‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﻧـﺴﻞ ﻳـﻚ ﻛﻤﺘـﺮ از ‪ 2‬ﻣﮕـﺎ ﺑﺎﻳـﺖ اﺳـﺖ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﻣﺠﺪدا ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻴﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ و از اﺷﻴﺎي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ)اﺷﻴﺎي ‪ B‬و ‪ .(G‬ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري ‪ heap‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ در ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٩٤٦‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻣﺮور در ﺣﺎل رﺷﺪ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﺠﻢ اﺳﺖ‪ .‬اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در‬ ‫ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺗﺎ ﺳﺮ ﺣﺪ ‪ 2‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ را اﺷﻐﺎل ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣﺮاﺣـﻞ اﺟـﺮاي ﺧـﻮد را‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ و در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺷﻴﺎي ‪ P‬ﺗﺎ ‪ S‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ را ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺳﺮ ﺣﺪ ﺧﻮد ﭘﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪Heap .‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻌﻲ در ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮاي ﺷﻴﺊ ‪ T‬دارد ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻛﺎﻣﻼ ﭘﺮ اﺳﺖ و ‪ Garbage Collector‬ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ ،‬اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﻫﺮ ‪ 2‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ ﻓﻀﺎي ﺧﻮد را ﺗﺎ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻓﻀﺎي ﻧـﺴﻞ ﻳـﻚ اﺷـﻐﺎل ﻛـﺮده اﻧـﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﺗﺼﻮر ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺳـﺘﻔﺎده در آﻣـﺪه‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ Garbage Collector ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻴﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﻳﻚ و ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ را ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ دو ﻧﺴﻞ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻛﺎﻣـﻞ ﺗﻮﺳـﻂ ‪ Garbage Collector‬ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ‪،‬‬ ‫‪ heap‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻜﻞ زﻳﺮ در ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﻞ‪ ،‬اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺟﻤﻊ آوري از ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ وارد ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﻧﻴﺰ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ از‬ ‫ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ وارد ﻧﺴﻞ دو ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ از اﺷﻴﺎ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻴـﺸﻮد و اﺷـﻴﺎي ﺟﺪﻳـﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨـﺪ در اﻳـﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ دو اﺷﻴﺎي ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺣـﺪاﻗﻞ دو ﺑـﺎر ﺗﻮﺳـﻂ ‪ Garbage Collector‬ﻣـﻮرد‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﻳﺎ دو ﺑﺎر ﺟﻤﻊ آوري ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﺑﺎ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻋﻤﻞ در ﻧـﺴﻞ ﻳـﻚ ﻣﻘـﺪاري ﺣﺎﻓﻈـﻪ آزاد‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ ﺧﻮد ﻧﺮﺳﺪ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻴﺸﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑـﺎر اﺟـﺮاي ﺟﻤـﻊ‬ ‫آوري در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ Managed heap‬ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﻧﺴﻞ را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ :‬ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﻧﺴﻞ ﻳﻚ و ﻧﺴﻞ دو‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧـﺴﻞ ﺳـﻪ وﺟـﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺮ ﺣﺪ ﻫﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﺴﻞ در ﻧﻈﺮ ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭘﻴـﺸﺘﺮ ذﻛـﺮ ﺷـﺪ‪ ،‬ﺳـﺮ ﺣـﺪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺣﺪود ‪256‬ﻛﻴﻠﻮﺑﺎﻳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺮ ﺣﺪ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺣﺪوداً ‪ 2‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ اﺳﺖ و ﺳﺮ ﺣﺪ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ دو ﺣﺪود ‪ 10‬ﻣﮕﺎ ﺑﺎﻳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧﺴﻠﻬﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎزدﻫﻲ و راﻧﺪﻣﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻳـﻚ ﻧـﺴﻞ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻤﻞ ‪ Garbage Collection‬ﻛﻤﺘﺮ روي آن ﻧﺴﻞ ﺻﻮرت ﻣﻴﮕﻴﺮد‪ .‬و دوﺑﺎره‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻓﺮﺿﻴﺎت اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ‪ :‬اﺷﻴﺎي ﺟﺪﻳﺪ داراي ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺷﻴﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﻣﻮﺟﻮد در ‪ CLR‬ﻳﻚ ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪه ﺧﻮدﻛﺎر اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬ ‫‪ Garbage Collector‬از رﻓﺘﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ آﻣﻮزد ﻛﻪ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔـﺮ‬

‫‪٩٤٧‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ اﺷﻴﺎي زﻳﺎدي را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ و از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛـﻪ آزاد ﺳـﺎزي ﺣﺎﻓﻈـﻪ در‬ ‫ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺣﺎﻓﻈﻪ را آزاد ﻛﻨﺪ‪.‬ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻤﺎم ﺣﺎﻓﻈﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ آزاد ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ‪ Garbage Collector‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﺟﻤﻊ آوري ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺗﻌـﺪاد ﻣﺤـﺪودي از اﺷـﻴﺎ ﺑـﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧـﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ را از ‪ 256‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﺑﻪ ‪ 128‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در ﻓﻀﺎي ﻣﻌـﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري ﺑﺎﻳﺪ در ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮي رخ دﻫﺪ اﻣﺎ ﻓﻀﺎي ﻛﻤﺘﺮي را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﺎرﻫـﺎي‬ ‫ﭘﺮوﺳﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺗﻤﺎم اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ زﺑﺎﻟﻪ ﻣﺤـﺴﻮب ﺷـﻮﻧﺪ دﻳﮕـﺮ اﺣﺘﻴـﺎﺟﻲ ﺑـﻪ‬ ‫ﻓـﺸﺮده ﺳـﺎزي ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ‪ Garbage Collector‬ﻧﻴـﺴﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﻋﻤـﻞ ﻣﻴﺘﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ ﺳـﺎدﮔﻲ ﺑـﺎ آوردن اﺷـﺎره ﮔـﺮ‬ ‫‪ NextObjPtr‬ﺑﻪ اﺑﺘﺪاي ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ را آزاد ﻣﻴﻜﻨﺪ!‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ Garbage Collector:‬ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ‪ ASP.NET‬و ﺳﺮوﻳﺴﻬﺎي وب ﻣﺒﺘﻨـﻲ ﺑـﺮ ‪ XML‬ﻛـﺎر‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ‪ ،ASP.NET‬ﻳﻚ ﺗﻘﺎﺿﺎ از ﻃﺮف ﻛﻼﻳﻨﺖ ﻣﻴﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺟﻌﺒﻪ از اﺷﻴﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬اﺷـﻴﺎ‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻼﻳﻨﺖ را اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﻼﻳﻨﺖ ﺑﺮ ﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻤـﺎم اﺷـﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد ﺑـﺮاي‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻛﻼﻳﻨﺖ زﺑﺎﻟﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻫﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ‪ ASP.NET‬ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺣﺠـﻢ زﻳـﺎدي از‬ ‫زﺑﺎﻟﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﻳﻦ اﺷﻴﺎ اﻏﻠﺐ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﺠﺎد دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﻋﻤﻞ ﺟﻤـﻊ آوري ﻣﻮﺟـﺐ آزاد ﺳـﺎزي ﻣﻘـﺪار‬ ‫‪Garbage‬‬ ‫زﻳ ـﺎدي از ﺣﺎﻓﻈــﻪ ﻣﻴ ـﺸﻮد‪ .‬اﻳ ـﻦ ﻛــﺎر ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﻛﺎرﻫــﺎي ﭘﺮوﺳــﻪ را ﺑــﺴﻴﺎر ﻛــﺎﻫﺶ ﻣﻴﺪﻫــﺪ ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ راﻧــﺪﻣﺎن‬ ‫‪ Collector‬ﻣﺤﺴﻮس ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﮔﺮ ‪ Garbage Collector‬ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﺪ و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘـﺪار زﻳـﺎدي از اﺷـﻴﺎ‬ ‫وارد ﻧﺴﻞ ﻳﻚ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collection‬آزاد ﻧﻤﻴـﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ را ﺗﺎ ‪ 512‬ﻛﻴﻠﻮ ﺑﺎﻳﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﻤﺘﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺸﻮد اﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر اﻧﺠـﺎم اﻳـﻦ‬ ‫ﻋﻤﻞ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﺣﺎﻓﻈﻪ آزاد ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫در ﻃﻮل اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧﺴﻞ ﺻﻔﺮ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻧـﺴﻠﻬﺎي ﻳـﻚ و‬ ‫دو ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻫﻤﻴﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨـﻲ ﻛـﻪ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻧـﺴﻠﻬﺎ ﻣـﻮرد ﻋﻤـﻞ ﺟﻤـﻊ آوري ﻗـﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮﻧـﺪ‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﻀﺎ آزاد ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭼﻪ ﻣﻘﺪار از اﺷﻴﺎ ﺑﻪ ﻧـﺴﻞ ﺑﻌـﺪ رﻓﺘـﻪ اﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﺮ‬ ‫اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻴﻬﺎ ‪ Garbage Collector‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻇﺮﻓﻴﺖ اﻳﻦ ﻧﺴﻠﻬﺎ را ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎ اﻓﺰاﻳﺶ دﻫـﺪ ﻛـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﺎراﻳﻲ ‪:Garbage Collector‬‬ ‫ﭘﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﺎر ‪ Garbage Collector‬ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻳﻚ ﻓﺮض‬ ‫ﺑﺰرگ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ :‬اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺗﺮد‪ 1‬در ﺣﺎل اﺟـﺮا اﺳـﺖ‪ .‬اﻣـﺎ در ﻣـﺪل واﻗﻌـﻲ ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﺗـﺮد ﺑـﻪ ‪managed heap‬‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻧﺪ و ﻳﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﺷﻴﺎي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ در ‪ managed heap‬رو ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﺮد ﻣﻮﺟﺐ اﺟـﺮاي ﻋﻤـﻞ‬ ‫ﺟﻤﻊ آوري ﺗﻮﺳﻂ ‪ Garbage Collector‬ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺗﺮد ﻫﺎ ﺣﻖ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑـﻪ اﺷـﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ‪managed‬‬ ‫‪ heap‬را ﻧﺪارﻧﺪ)اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺷﺎﻣﻞ ارﺟﺎع ﻫﺎي اﺷﻴﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ‪ stack‬ﻫـﻢ ﻣﻴـﺸﻮد( زﻳـﺮا ‪Garbage Collector‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻜﺎن اﻳﻦ اﺷﻴﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪Thread‬‬

‫‪1‬‬

‫‪٩٤٨‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻗﺘﻲ ‪ Garbage Collector‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري را آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺗﺮد ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫـﺎي‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه‪ 1‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺗﻌﻠﻴﻖ در ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ CLR.‬داراي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺮد ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﻴﻖ‬ ‫در آورد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ‪ CLR‬از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اﺟﺮا ﻧﮕـﺎه‬ ‫داﺷﺘﻦ ﺗﺮد ﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ زﻣﺎن ﻣﻤﻜﻦ و ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﺑﺎر ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ در ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﺎ ﺣﺪاﻗﻞ زﻣﺎن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺗـﺸﺮﻳﺢ اﻳـﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴـﺴﻢ ﻫـﺎ از‬ ‫اﻫﺪاف اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺎرج اﺳﺖ اﻣﺎ ﺗﺎ اﻳﻦ ﺣﺪ ﻻزم اﺳﺖ ذﻛﺮ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي زﻳﺎدي را ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر ﭘﺮدازﺷﻲ ﻧﺎﺷـﻲ‬ ‫از ‪ Garbage Collector‬اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪ .‬و ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛـﺎراﻳﻲ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ‪ Garbage Collector‬را اﺟﺮا ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺗﻤﺎم ﺗـﺮد ﻫـﺎ در ﭘﺮوﺳـﻪ ﺟـﺎري را ﻛـﻪ در ﺣـﺎل‬ ‫اﺟﺮاي ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺗﻌﻠﻴﻖ در ﻣﻲ آورد‪ .‬ﺳﭙﺲ ‪ CLR‬ﺑـﺮاي ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﻫـﺮ ﺗـﺮد ﺗﻤـﺎم اﺷـﺎره ﮔﺮﻫـﺎي‬ ‫دﺳﺘﻮرات در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮد ﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ ﻛﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮد در ﺣﺎل اﺟﺮا ﺑﻮده آدرس اﺷـﺎره ﮔـﺮ‬ ‫دﺳﺘﻮر ﺑﺎ ﺟﺪول اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﺎﻳﻠﺮ‪ JIT‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬ ‫اﮔﺮ دﺳﺘﻮر درﺣﺎل اﺟﺮا ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮد در ﻳﻚ آﻓﺴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺟﺪول ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺗﺮد ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻧﻘﻄـﻪ اﻣـﻦ‬ ‫دﺳﺘﺮﺳﻲ دارد‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ اﻣﻦ ﻧﻘﻄﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺗﺮد را ﺑﻪ ﺣﺎل ﺗﻌﻠﻴﻖ در آورد ﺗـﺎ ‪Garbage‬‬ ‫‪ Collector‬ﻛﺎر ﺧﻮد را آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪.‬اﮔﺮ اﺷﺎره ﮔﺮ دﺳﺘﻮر در ﺣﺎل اﺟﺮاي ﺗﺮد در روي ﻳﻚ آﻓـﺴﺖ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ ﺟـﺪول‬ ‫دروﻧﻲ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺮار ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺮد در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ اﻣﻦ ﻗﺮار ﻧﺪارد و ‪ CLR‬ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ‪ Garbage Collector‬را اﺟﺮا ﻛﻨـﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ CLR‬ﺗﺮد را ﻫﺎﻳﺠﻚ‪ 2‬ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ‪ CLR‬اﺳﺘﻚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﺗـﺮد را ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ اي ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣﻴﺪﻫـﺪ ﻛـﻪ آدرس‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻊ ﺧﺎص ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه درون ‪ CLR‬اﺷﺎره ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺗﺮد ﺑﻪ اداﻣﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﺎزﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻣﺘـﺪ در ﺣـﺎل‬ ‫اﺟﺮا ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮد اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ وﻳﮋه اﺟﺮا ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺗﺮد ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﻖ درﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺗﺮد از ﻣﺘﺪ ﺧﻮد ﺑﺎز ﻧﮕﺮدد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺗـﺮد ﺑـﻪ اﺟـﺮاي ﺧـﻮد اداﻣـﻪ ﻣﻴﺪﻫـﺪ‪CLR ،‬‬ ‫‪250‬ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺻﺒﺮ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ دوﺑﺎره ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺗﺮد ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ اﻣﻦ ﻃﺒﻖ ﺟﺪول ‪ JIT‬رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ .‬اﮔﺮ ﺗﺮد ﺑـﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ اﻣﻦ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد ‪ CLR‬ﺗﺮد را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﻴﻖ درﻣﻲ آورد و ‪ Garbage Collector‬را اﺟﺮا ﻣﻴﻜﻨﺪ در ﻏﻴﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﺻﻮرت ﻣﺠﺪدا ﺳﻌﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ‪ Stack‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺮد اﺟﺮاي آن را ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻊ دﻳﮕﺮي اﻧﺘﻘﺎل دﻫﺪ در ﺻﻮرت ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺠﺪدا ‪CLR‬‬ ‫ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺻﺒﺮ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﺮد ﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ اﻣـﻦ رﺳـﻴﺪﻧﺪ ﻳـﺎ اﻳﻨﻜـﻪ ﺑـﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ ﻫﺎﻳﺠـﻚ ﺷـﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪ Garbage Collector‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺎر ﺧﻮد را آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﻤﻊ آوري اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﺗﻤﺎم ﺗﺮد ﻫﺎ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺒﻠﻲ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ و اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﺗﺮد ﻫﺎي ﻫﺎﻳﺠﻚ ﺷﺪه ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺧﻮد ﺑﺎزﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﻳﻦ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻳﻚ ﭘﻴﭻ ﺧﻮردﮔﻲ ﻛﻮﭼﻚ دارد‪ .‬اﮔﺮ ‪ CLR‬ﻳﻚ ﺗﺮد را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻮﻳﻖ درآورد و درﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺗﺮد در ﺣﺎل اﺟﺮاي ﻳﻚ‬ ‫ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه‪ 3‬ﺑﻮد آدرس ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺗﺮد ﻫﺎﻳﺠﻚ ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ ﺗﺮد اﺟﺎزه داده ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﺟﺮاي ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد در اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ‪ Garbage Collector‬اﺟﺎزه داده ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ اﺟﺮا ﺷﻮد در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺗﺮد ﻣﺬﻛﻮر در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣـﻮرد‬ ‫ﻫﻴﭻ اﺷﻜﺎﻟﻲ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻤﻲ آورد زﻳﺮا ﻛﺪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﻪ اﺷـﻴﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ‪ managed heap‬دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﻧﺪارﻧـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ آن اﺷﻴﺎ ﭘﻴﻦ‪ 4‬ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﭘﻴﻦ ﺷﺪه ﺷـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ‪ Garbage Collector‬ﺣـﻖ ﺣﺮﻛـﺖ دادن آن را در‬ ‫‪ managed heap‬ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ﺗﺮدي ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﺣﺎل اﺟﺮاي ﻳﻚ ﻛﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺮوع ﺑـﻪ اﺟـﺮاي ﻳـﻚ ﻛـﺪ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺮد ﻫﺎﻳﺠﻚ ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﻴﻖ درﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ Garbage Collection‬ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺑـﻪ‬ ‫اﺗﻤﺎم ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫‪Managed Code‬‬ ‫‪Hijack‬‬ ‫‪Unmanaged Code‬‬ ‫‪Pin‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪٩٤٩‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻤﻬﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه)ﻧﺴﻠﻬﺎ‪ ،‬ﻧﻘﺎط اﻣﻦ‪ ،‬و ﻫﺎﻳﺠﻚ ﻛﺮدن(‪ Garbage Collector ،‬از ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻜﺎﻧﻴـﺴﻤﻬﺎي‬ ‫اﺿﺎﻓﻲ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎزدﻫﻲ آن ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬

‫اﺷﻴﺎي ﺑﺰرگ‪:‬‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ذﻛﺮ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ و ﺑﺎزدﻫﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﻛﻪ ‪ 85000‬ﺑﺎﻳـﺖ ﻳـﺎ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫ﻓﻀﺎي ﺣﺎﻓﻈﻪ را اﺷﻐﺎل ﻛﻨﺪ ﻳﻚ ﺷﻴﺊ ﺑﺰرگ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬اﺷﻴﺎي ﺑﺰرگ در ﻳﻚ ‪ heap‬وﻳﮋه اﺷـﻴﺎي ﺑـﺰرگ ﻗـﺮار ﻣﻴﮕﻴﺮﻧـﺪ‪.‬‬ ‫اﺷﻴﺎي درون اﻳﻦ ‪ heap‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺷﻴﺎي ﻛﻮﭼﻚ )ﻛﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪ( ‪ finalize‬و آزاد ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد اﻳﻦ اﺷـﻴﺎ‬ ‫ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ زﻳﺮا ﺷﻴﻔﺖ دادن ‪ 85000‬ﺑﺎﻳـﺖ ﺑـﻼك ﺣﺎﻓﻈـﻪ درون ‪ heap‬ﻣﻘـﺪار زﻳـﺎدي از زﻣـﺎن‬ ‫‪ CPU‬را ﻫﺪر ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﺷﻴﺎي ﺑﺰرگ ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺴﻞ دو در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ اﺷﻴﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن زﻳﺎدي در ﺣﺎﻓﻈﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﺨﺼﻴﺺ اﺷﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ داراي ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻛﻮﺗﺎه ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻗﺴﻤﺖ اﺷﻴﺎي ﺑﺰرگ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﻤـﻊ آوري‬ ‫ﻧﺴﻞ دو ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد و اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎزدﻫﻲ و ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺻﺪﻣﻪ وارد ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٩٥٠‬‬

‫‪www.pupuol.com‬‬

‫ﭘﻮﭘﻮﻝ ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ‬

:‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)

Wrox Press – Beginning Visual C# 2005 Worx Press – Beginnign Visual Basic .NET 2005 O'Reilly Press – C# Essentials Second Edition Microsoft Press – Microsoft Visual C# .NET Step By Step O'Reilly Press – Learning C# William Pollock – The Book Of Visual Studio .NET Micorosft Press – Applied Microsoft .NET Framework Programming

٩٥١

www.pupuol.com