Zz 2004 2

ZEEZEILEN

Ramsgate 2004

Jaargang 23 nummer 2, juli 2004 www.pzv-zeezeilen.nl

Schipper en schip

Typische PZV-ers

Schipper en haven

Inhoud 3 3 4 4 8 12 14 15 15 16 16 18 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 32 34 34 35

Redactioneel Hans van Reenen Vanuit het kraaiennest De uitkijk Van de voorzitter Philip Beekman Nieuwe leden De nieuwe leden Schipper en schip Willem Triki Schipper en haven Henk de Wit De Chirurgijn Aad Bostelaar TKN Saskia Bakermans Resultaten TKN-2004 Maarten van Herk De toekomst van de dieselmotor Henk Nauta Kanaal 77 Ramsgate 2004: impressies van zeuntjes Vlootvoogdborrel De grote oversteek Jules Starmans Ore en Alde Joep Vermeulen Naar de River Orwell Petra de Jong Verkenning van de Deben Ivo van Mierlo Captainsdinner Stellendam of de Roompot?

Harry Goes Bericht van een herintreedster Rudi van den Berg Een Sultana te vroeg!

Els Defauw Typische PZV-ers Albert Riedstra ALV de redactie Monsterrol Colofon PZV in kleur

Schipper en haven

2

PZV ZEEZEILEN 1 - MAART 2004

Kalender Informele clubborrel in de Trafalgar Pub: Elke eerste woensdagavond van de maand, 20.00 uur wo 7 juli za 10 juli 10 - 17 juli za 14 aug 28-29 aug (3)/4 - 5 sep 11-12 sep 25-26 sep wo 29 sep

Verschijnen Zeezeilen nr 2 Start CAM race, Aanbrengtocht naar Kanaaleilanden en Franse kust, Sluitingsdatum kopij Zeezeilen nr 3 IJsselmeer weekend, Late Summer Night Weekend, Droogvallen, Eindejaarsweekend, Verschijnen Zeezeilen nr 3

data van de volgende activiteiten nog onbekend, timing sep - nov: Zwaar weer weekend, Zeilen met de kleintjes

Schipper en schip

REDACTIONEEL

D

it nummer staat bol van de Ramsgatetocht. Dat was er dit jaar één met een gouden randje. Zon, een aangename temperatuur voor de tijd van het jaar en vooral voldoende wind om fijn te kunnen zeilen. We hebben met zijn allen dan ook enorm genoten.

De terugtocht was voor velen weliswaar wat heftig en kende - ondanks de pillen van Louis - een tamelijk hoog zeeziektegehalte, maar dat hoort er allemaal bij.

Als het zo vlak was geweest als bij de start van de week, dan zouden we bijna vergeten zijn dat het op zee ook anders kan. Veel kameraadschap en gezelligheid ook, deze week en, voor zover ons nu bekend, geen noemenswaardige pech- of ongevallen. Kortom, deze 25e Ramsgatetocht was er één om niet gauw te vergeten.

De vele bijdragen betreffende de tocht zijn voor een belangrijk deel afkomstig van onze zeuntjes, die desgevraagd

O

spontaan hun medewerking toezegden.

En zo hoort het ook. Zeezeilen is een blad van leden voor leden en leeft derhalve bij de gratie van de input van velen.

Dat er daarnaast ook nog een kleine vaste crew (de redactie) is die probeert die input in goede banen te leiden moge

Hans van Reenen duidelijk zijn. En daarvoor wilde ik op deze plaats graag nog even uw aan-

dacht vragen. Die crew heeft namelijk behoefte aan versterking, d.w.z. zowel op het redactionele vlak als op dat van de vormgeving. Als het je leuk lijkt om onze crew te komen versterken en op het een of andere vlak een bijdrage te leveren aan de totstandkoming van Zeezeilen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij zouden dat zeer op prijs stellen.

Op prijs gesteld hebben we de afgelopen jaren ook de bijdrage aan de totstandkoming van ons blad door Johan Cranendonck. Hij vervulde gedurende een aantal jaren een ‘back up’ functie in de vormgeving. Als zodanig heeft hij heel wat uurtjes aan het blad ‘verspijkerd’. Om gezondheidsredenen heeft Johan besloten te stoppen met zeezeilen en in verband daarmee heeft hij het lidmaatschap van PZV opgezegd.

Johan, bedankt voor je bijdrage en onze beste wensen voor de toekomst.

Vanuit het kraaiennest

ver veiligheid op zee wordt veel geschreven en gesproken, ook binnen onze vereniging. Het gaat dan onder meer over zaken als kwaliteit van schip en uitrusting, communicatie, al dan niet aanwezige hulpen veilgheidsmiddelen en ‘last but not least’ de zeewaardigheid van bemanningen.

Eerder, in Zeezeilen nr 4, van december 2003 besteedde ik, vanuit mijn plekje boven in de mast, zelf ook al eens aandacht aan het onderwerp. Weet u het nog? Het eindejaarsweekend 2003 ……!

De afgelopen Ramsgate tocht was er één van een bijzonder karakter. Niet alleen was het (officieus) de 25ste keer dat hij gevaren werd (en Arend Jan was er alle keren bij!), de weersomstandigheden waren ook uitzonderlijk goed, zodanig zelfs dat we een heel groot gedeelte van het traject hebben kunnen zeilen.Er zat echter, zoals dat wel meer voorkomt, een beetje venijn in de staart. De terugtocht vanuit de Deben naar de Nederlandse kust, met nagenoeg de hele weg een dikke windkracht 5 en af en toe zelfs even een zesje, vond plaats op een door een al wat langer doorstaande noordelijke deining ‘erg ongemakkelijke’ zee. Het gevolg: een tamelijk hoog zeeziekte gehalte op de vloot en dat ondanks (?) de door Louis

zoveel geprezen pillen.

Gelukkig hadden we een heldere nacht en waren veel van de zieken bij het vroege ochtendgloren al weer een beetje ‘boven Jan’ , maar het is toch wel even schrikken als je ziet hoe snel en heftig

De uitkijk een frisse en montere bemanning aan kwaliteit inboet als de zeeziekte echt toeslaat. Eerder afgesproken wachtschema’s staan dan ineens op losse schroeven en het is dan bijna letterlijk ‘roeien met de riemen die je hebt’. Het aparte van zeeziekte is ook dat die zich niet beperkt tot ‘onervaren’ opstappers, maar dat ook schippers en navigators er door getroffen kunnen worden. Dus kan het zo maar voorkomen dat een schip tijdelijk zo goed als ‘onthoofd’ is en dat dan bijvoorbeeld de rest van de

bemanning (waaronder bijvoorbeeld de opstappers) ineens veel meer op zijn bordje krijgt dan in de rolverdeling is voorzien.

Een stelling van de Ramsgate commissie is dat er bij de Ramsgate tocht geen ruimte is voor ‘passagiers’. Welnu, die stelling, is tijdens de terugtocht van de Deben naar de Nederlandse kust nog maar weer eens bewezen.

In mijn eerder aangehaalde artikel sprak ik van veilige marge en ik gaf daarbij als mijn mening te kennen dat we op zee een ruimere marge nodig hebben dan bijvoorbeeld op de Zeeuwse wateren.

Die ruimere marge geldt voor schip en uitrusting in het algemeen, maar in het bijzonder ook voor de ‘kwaliteit’ van de bemanning.Een ruimere marge betekent in dit geval dat in beginsel alle bemanningsleden ‘hun mannetje dienen te staan’, zowel voor wat betreft het varen als zodanig als voor wat betreft (de beginselen van) de navigatie. Daar hoort zonder meer ook bij dat eenieder vóór of aan het begin van de tocht zo goed mogelijk vertrouwd gemaakt wordt met schip, navigatiemiddelen, en de verschillende werkzaamheden aan boord.

Als dan ‘de nood aan de man komt’ , dan heb je als bemanning nog wat reserve!

PZV ZEEZEILEN 1 - MAART 2004

3

VAN DE VOORZITTER

Z

Van de voorzitter

eilgenot Er zit een stijgende lijn in!

Uw voorzitter heeft nu voor de derde keer meegedaan met de Ramsgate tocht.

En ieder jaar wordt het beter. De eerste keer naar Chatham.

Het weer was wisselend, en we hebben heel wat gemotord.

Vorig jaar was Tollesburry de bestemming en was het prachtig weer, met iedere dag wel een interessant stukje zeilen. Dit jaar de klapper met Woodbridge en de hele week maar 23 liter diesel gebruikt.

achter de rug is er eigenlijk niets meer te wensen. Maar natuurlijk wens ik iedereen wel een heerlijke zeilzomer toe !

Prachtig landschap; de wind die het werk doet; schip op orde; het loopt mooi; aardige mensen; lekkere hapjes en drankjes; leuke gesprekken; mooi oud buiten; leuke wandelingen; stevige wind en het gevoel van golven en zee; bloeiende club!

Philip Beekman

Met zo’n stijgende lijn en zo’n week

Zeven nieuwe leden stellen zich aan u voor.

Harry Goes en Petra de Jong

P

etra en Harry zijn niet bepaald met een zwemvestje aan geboren. Tot een paar jaar geleden reikte onze zeilervaring niet verder dan een enkel dagje zeilen in een Valk tijdens een bedrijfsuitje op de Kagerplassen.

Totdat Harry bij een bedrijf terechtkwam dat jaarlijks een heuse regatta organiseerde met meer dan 80 schepen. Op de vraag of Harry op een party- of een wedstrijdboot wilde, was het antwoord: 4

PZV ZEEZEILEN 1 - MAART 2004

Graag wil ik op deze plaats toch ook nog even stil staan bij de toekenning van de Navigators Trophy 2004. Tijdens het ‘captainsdinner’ in Woodbridge hebben we bekend gemaakt dat deze prijs ten deel is gevallen aan Ab Pasman.

Helaas moest Ab dit jaar verstek laten

gaan bij de Ramsgate tocht. Daarom is de prijs hem, na de eerdere symbolische uitreiking in Woodbridge, eerst daadwerkelijk overhandigd tijdens de napraat avond in de Pub op 10 juni jl.

In de bekendmaking noemden we de volgende argumentatie:Ab’s lange lijst van publicaties over onder meer zeiltechnische kwesties in Zeezeilen (Sunshines dilemma) en Zeilen, een uitstekende performance als wedstrijdzeiler - d.w.z aanvankelijk met de Sunshine 3 en nu opnieuw met de Sunshine 4 - en ‘last but not least’ zijn belangrijke bijdrage aan de vereniging, gedurende twee termijnen als voorzitter. Daarbij is de intensivering van de zomer- en winteractiviteiten een aparte vermelding waard.

Ab, vanaf deze plaats namens ons allen nogmaals van harte gefeliciteerd met deze betekenisvolle prijs.

Nieuwe leden “de wedstrijdboot”.

Die wedstrijdboot bleek een voor de gelegenheid gehuurde Bavaria 36 te zijn.

Door ziekte en slecht weer haakte de halve bemanning af en zo kwam het dat schipper Arie en Harry een weekend lang met die boot onderweg waren.

Arie was een ervaren jachtschipper en na dat weekend had Harry veel geleerd. Hij stapte behoorlijk enthousiast van boord. Zo enthousiast dat hij kort daarna een zeilcursus op de Loosdrechtse plassen gevolgd heeft. Maar ja, in z’n eentje kon en wilde hij niet gaan zeilen. Dus werd Petra net zo lang bewerkt tot zij ook een zeilcursus op Valkjes volgde.

Dat was het begin van onze gezamenlijke zeil-uitjes. We hadden dusdanig de smaak te pakken dat we een zeilvakantie in Griekenland hebben geboekt, waarbij we na vier dagen zeilles met een eigen boot aan een flottielje zouden deelnemen. Naderhand kregen we wat twijfels of vier dagen wel genoeg was om zonder brokken te kunnen varen op de Ionische zee, ook al is dat een vaarwater zonder getijden en met stabiel weer. Bij zeilschool Haringvliet in Hellevoetsluis hebben we een CWO cursus

kajuitzeilen gevolgd en die zomer regelmatig met een gehuurd jachtje op het Haringvliet gevaren.

Toen we uiteindelijk in Griekenland zeilinstructie kregen was dat niet meer dan een herhaling van zetten, waarbij we enkel de ankermanoeuvres onder de knie hoefden te krijgen. Voor de rest was het puur genieten. Na het seizoen hebben we meteen ons bootje VAMOS, een Jantar 21, aangeschaft. Door om-

standigheden hebben we het seizoen daarop weinig kunnen varen, maar het zeilen bleek een prima manier te zijn om beslommeringen achter je te laten. Gelukkig hadden we het jaar daarna meer

NIEUWE LEDEN

tijd om met VAMOS op pad te gaan en we hebben twee vakanties (1 week en 2,5 week) op de Zeeuwse wateren doorgebracht.

Inmiddels hebben we de nodige cursussen gevolgd en blijken onze ambities groter dan 21 voet te zijn. Met licht weer zeilen we veel grotere boten eruit, maar bij wat meer wind is het hard werken in zo’n klein bootje. Tijdens onze vakantie afgelopen zomer op de Oosterschelde konden we bij windkracht vijf en wat golfslag bijna geen voortgang meer maken. De ton, die na elke slag in beeld kwam, bleek steevast hetzelfde nummer te hebben. Na drie tonnen viel het kwartje en zijn we maar omgedraaid.

“Met onze volgende boot moeten we de zee op kunnen” hebben we tegen elkaar gezegd. Lid worden van de PZV leek ons een gezellige manier om te leren van de ervaringen van anderen. En de Ramsgate 2004, die we net achter de rug hebben, heeft dat volop bevestigd!

Bij deze willen we de organisatie en de deelnemers, onze schipper Maarten en co-schipper Peter in het bijzonder, nog van harte bedanken voor een geweldige week. Ondertussen kijken we om ons heen naar grotere boten om ook op eigen kiel aan evenementen op zee te kunnen deelnemen.

Carel Dijkmans

G

eboren in 1940 en opgegroeid in Dordrecht heb ik vanaf mijn jeugd op en rond de rivieren Merwede, Kil, Biesbosch etc. gezworven. Na militaire dienst ging ik naar Philips Eindhoven waar ik, na enige jaren gezin stichten, begon een catamaran van 8,5 m (ontwerp J. Wharram) te bouwen. Daarmee hebben we, mijn vrouw Mieke, twee kinderen en hond,

de Zeeuwse stromen verkend. Een Telstar trimaran was het volgende schip waarmee we de Belgische kust,de Bretonse noordkust en de Engelse westen oostkust verkenden. Als wedstrijdbe-

manning had ik inmiddels het kieljacht herontdekt, zodat onze volgende boot een ex-IOR wedstrijdboot, een Kalik 33 werd. Na een aantal jaren wilde mijn wedstrijdschipper zijn toenmalige IMS racer, een 43 voet De Ridder verkopen om met een ILC 30 te gaan racen. Die 43 voeter is sindsdien mijn eigendom en Mieke en ik hebben daarmee alweer een jaar of zeven de Bretonse noorden zuidkust verkend. Dit hebben we vrijwel steeds in dagtochten van 40 tot 120 mijl gedaan. Waarom steeds de Franse kust? Gewoon beter eten, drinken en goedkoper, met betere faciliteiten dan de Engelse kust. En minstens zo mooi.

Als we een paar dagen op de Kanaaleilanden doorbrengen hebben we weer even genoeg Engeland gezien. Bovendien hoef je de shippinglane niet over te steken, dat hebben we al vaak genoeg moeten doen, meermalen met slecht tot geen zicht. Waarom de PZV ? Het lijkt gezellig, het dwingt je om weer wat theorie op te halen en geeft de mogelijkheid om met opstappers wat langere rukken te maken en zodoende de reikwijdte te vergroten.

de Wadden. Daarna hebben we de boot weer buitenom naar Zeeland gevaren, waar we nu zo’n drie jaar in Wemel-

Leo van Leeuwen

ijn ouders waren gek op water en dat heb ik gemerkt! Het was voor hen dan ook heel normaal dat mijn zus en ik op zeer jonge leeftijd vertrouwd werden gemaakt met het water. Eerst erin en daarna erop.

Ieder weekeinde werd er gefietst naar een boer nabij het Patersewoldsemeer.

De fietsen werden gestald en wij gingen te voet verder door de weilanden met koeien en kwamen zo bij het meer waar een kano lag. Al gauw deden we er een rondje Paterswoldsemeer mee. Dit mondde later uit in een eigen kleine BM

A

ls tiener heb ik zeilbootjes gehuurd zoals een Schouw en een vergrote BM. Al doende leerde ik zeilen in de praktijk. Vele jaren later werden we uitgenodigd op een Dufour 2800. Wij waren verkocht en wilden ook een zeilboot. Eerst les genomen in Kerkdriel om man over boord en betonning te leren, want het is toch wel een beetje eng om zomaar met een nieuwe boot weg te varen. Het werd dus ook een Dufour 2800. Heel Zeeland werd onveilig gemaakt, samen met onze drie dochters. Ik moest zo nodig de zee op naar Blankenberge in België. Er was een stevige wind aangekondigd voor onze terugreis, maar dat zou wel meevallen, meende ik. De NW-wind trok steeds verder aan, het regende intussen horizontaal en de golven werden groter. Op deze manier leer je snel de zee serieus te nemen en wat reserve in te bouwen.

We waren blij dat we veilig Vlissingen binnengelopen waren.

We vierden vele vakanties op de boot en een van deze vakanties ging via de staande mastroute naar het IJsselmeer.

Wel bijzonder zo midden in de nacht door Amsterdam met een brugwachter die van brug naar brug fietste.

Enfin, later een Catalina 34 met ligplaats Flevo Marina in Lelystad en het IJsselmeer met af en toe een uitstapje naar

dinge liggen. Mijn zee-ervaring bestaat voornamelijk uit havenhoppen. Ik ben nog niet naar Engeland overgestoken.

Leuk om dat samen met andere boten van PZV te doen. We zien elkaar nog tijdens de ‘Ramsgate’.

Els DefauwHulsebos

M

waarmee ik het meer onveilig maakte.

Een zeilschool? Welnee, met wat aanwijzingen van mijn ouders heb ik het spelenderwijs geleerd.

Na een periode waarin het zeilen op een laag pitje stond door studie, werk, huwelijk en kinderen kwam rond 1980 het zeilen weer in zicht. Het PaterswoldPZV ZEEZEILEN 1 - MAART 2004

5

NIEUWE LEDEN

semeer werd de Griekse wateren. Het werd een jaarlijkse traditie, die ook na het overlijden van mijn man, met een bevriend echtpaar, een vriendin die net een jaartje eerder weduwe was geworden en mijn kinderen werd voortgezet.

Met windstiltes, windkracht 10, krabbende ankers, en weigerende motoren hebben we heerlijke tochten gemaakt.

Zo voeren we vanuit Rhodos langs de Turkse kust naar het Noorden en kwamen we ‘s avonds in Datça aan.

We lagen beschut in het haventje voor anker. Na de maaltijd en een heerlijk glaasje wijn zochten we onze kooi op.

Alleen Fedde, de man van het bevriende echtpaar, vertrouwde het niet. Er was duidelijk een flinke bui opkomst. Terwijl wij heerlijk op één oor lagen hoorden we hem over het dek heen en weer lopen en ja, daar kwam de kreet: het anker krabt! Nog geen 10 seconden later waren we allemaal paraat. Het rustige haventje was behoorlijk woest geworden en onder het geraas van de onweersbui hebben we het anker verlegd. En nu naar bed dachten we, maar toen zagen we dat het anker van onze buurboot, een boot vol dronken Duitsers, ook aan het krabben was. Dus met de dinghy er heen en geprobeerd de mannen wakker te maken, hetgeen niet lukte. Gelukkig zat de sleutel nog in het contact en de motor was zo gestart. We hebben het anker verlegd en zijn weer terug naar onze boot gegaan. De mannen hebben er niets van gemerkt!

Van lieverlee ging de jaarlijkse traditie verloren. De kinderen gingen studeren, ik had een fulltime baan, vrijwilligerswerk en een studie; er was geen tijd meer. Op een bepaald moment besef je dat en weet je dat het roer om moet.

Het roer is om gegaan, anders dan ik had gedacht. Nu is er weer tijd voor het zeilen. Ik dank Jan en Adri voor het overbrengen van hun enthousiasme voor PZV-zeezeilen en ik verheug me op mijn eerste tocht.

Mathilda SchenkelBerkhout

V

an huis uit ben ik geen echte watersporter. Mijn betrokkenheid bij de zeilsport kwam na mijn huwelijk met Huug Schenkel. Zeilen is Huug zijn passie en al gauw zaten we op open huurboten op de Loosdrechtseplassen en de Westeinder. Doordat we voor het werk veel zijn verhuisd is het er tot voor kort niet van gekomen een eigen boot aan te schaffen. Wel heb-

6

PZV ZEEZEILEN 1 - MAART 2004

ben we vele vakanties op het water in Friesland doorgebracht op ook weer huurkajuitzeilboten. Onze beide dochters hebben daar zo van genoten dat

zij ook de passie voor de zeilsport hebben meegekregen. In 2000 was het zo ver dat wij na lang rond kijken in veel havens, ons eerste schip kochten. Een Friendship 28 van ca. 18 jaar oud. We hebben het schip het eerste jaar in Kerkdriel aan de Maas gelegd, zodat we aan het schip konden wennen en hij lag dicht bij onze woonplaats Best, omdat er natuurlijk wel aan gesleuteld moest worden.

Na een jaar hadden we de Maas wel gezien en wilden we naar groter water.

We hebben hem toen in Naarden gelegd. Vier seizoenen hebben we genoten van het Markermeer en de tochtjes naar Friesland en de steden langs het IJsselmeer en het Markermeer. Voor mij is zeilen: mooi weer, windje 3 en een glad zeetje. Mijn wederhelft heeft andere ideeën over zeilen, zeilen moet je op zee doen, dat is pas echte leuk vindt hij. Dus kochten wij vorig jaar een groter schip zodat je er met 4 mensen ook langer op kunt verblijven. We varen nu de “Birdie”, een Bavaria 34. Een heerlijk schip met alle comfort. Zelf zal ik niet zo gauw mee gaan om op zee te zeilen, maar ik vind het toch leuk om meer betrokken te zijn bij de activiteiten van de PZV, zodat ik ook lid ben geworden. Ik hoop dan ook om de leden van de vereniging te ontmoeten bij de vele andere activiteiten.

Rudie van den Berg

Z

eilen, dat doe ik al van jongs af aan. Net als dat mijn vader, vanuit mij gezien, van jongs af aan bij Philips werkte. Overstag gaan ging gewoon met: ‘één, twee, om’, niks ‘klaar om te wenden, ree’. Dat touwtjes ook echte namen hadden, leerde ik pas toen

ik bij Het Molenhuis in Woudsend zeilles ging geven. We zeilden van Friese Meren naar Wadden naar Zeeland en zelfs ook naar Engeland. Nu, ruim dertig jaar later, denk ik wel eens: wat een waagstuk was dat eigenlijk: met zijn zessen in een kleine boot, zonder reddingsvlot, navigatieapparatuur of marifoon, de dieselmotor die vaak niet aansloeg, hup naar de overkant. Mijn broers en zus kotsmisselijk, mijn vader misselijk doch standvastig, mijn moeder met de creamcrackertjes en het advies ‘gewoon naar de horizon kijken’. Dat havenhoofd van Oostende, met windkracht 6 en kapotte motor, staat me in mijn netvlies gebrand. O ja, we hadden wel een dieptemeter…

Nu ben ik 43, heb een man (Olaf) en twee kinderen: Jelle van 8 en Janne van 6 jaar. We wonen in Brummen aan de IJssel bij Zutphen en ik werk voor de KNOV (beroepsorganisatie voor verloskundigen). Zeilen doe ik nog zelden.

Blijkbaar zeg ik wel vaak dat het goed zeilweer is (zonnig, lekker windje), want laatst liep Jelle naar buiten, keek omhoog en zei: ‘lekker zeilweer, mam’.

De PZV ken ik al lang. Mijn vader Dirk was één van de eerste leden en mijn moeder Baukje is ook lang lid geweest.

Ooit ben ik al eerder mee geweest met ‘Ramsgate’, aan boord bij Stef Spijkerman. Toen dacht ik: ‘ik wil nooit meer op een meertje zeilen’. Dat heb ik toch nog geregeld gedaan, ook met Jelle als baby aan boord. Met mijn echtgenoot zeilen is echter niet altijd een onverdeeld genoegen. Want als ik bijvoorbeeld vraag: ‘wil je de fokkeschoot een beetje aantrekken’, zegt hij: “waarom, het gaat toch goed zo?”

Afgelopen winter dacht ik: ik wil wel weer eens echt zeilen, op zee. Dus ik surf op het web naar de PZV en ja hoor, die bestaat nog steeds, evenals ‘Ramsgate’. Nu ben ik lid en mag ik met de Puff mee op zee. Vroeger was ik nooit zeeziek, maar of dat nu nog zo is?

Goed, tot ziens in de Trafalgar Pub.

ADVERTENTIE adPietrerZZ

14-04-2002

21:53

Pagina 1

SPES-JACHTELECTRO advies- en ontwerpbureau • • • • • • •

Tailormade electrical systems

Installatie- en systeemadviezen Energiesystemen Ontwerpen, tekenen en budgetteren Installatiebegeleiding Materiaallevering Navigatiesystemen Aankoopkeuringen

Voor een compleet concept in jachtelektro Leverancier van o.a.

- Energiesystemen en accu’s - Navigatiesystemen - Communicatie- en antennesystemen

- Beveiligingssystemen - Verlichting- en installatiematerialen

Partner Jachtelektro

[T/F] 0416 - 697 066 [M] 06-520 75 724 [E] p.w.stoelinga@spes-jachtelectro.nl Bennex Holland - Holland Nautic - Sim Holland - Mastervolt - Victron - Proosten Electronics - ASA - VDO Kortjacht - Exalto - Alpha - Belship - Technautic - Optima - Varta - Sonnenschein - Technische Unie

PZV ZEEZEILEN 1 - MAART 2004

7

SCHIPPER EN SCHIP

Schipper en schip Hoe tricky het is om een virus op te lopen.

Willem Triki

M

ijn boot Boester is voor mij en mijn gezin tijdverdrijf nummer één. Hoewel de werkelijke waarde van mijn boot gering is, is de emotionele waarde onschatbaar. Hoe het ooit zover gekomen is dat kunt u nu lezen.

Ik zeil al vanaf mijn 12-de jaar op de binnenwateren van Nederland. Mijn eerste bootje was een Tabur 320. Als twaalfjarig jochie is dat een heel schip. Maar naarmate je ouder wordt en je beter leert zeilen, gaan de grote boten lonken.

Mijn ouders vonden het leuk zoals mijn broer en ik begaan waren met het zeilen, en na veel zeuren kochten ze voor ons een heuse 16-kwadraat.

Mijn ouders konden absoluut niet zeilen, snapten er niets van en dat was ons geluk, want op mijn 14-de mocht ik samen met mijn broer alleen met de boot op vakantie. (Toen was geluk nog heel gewoon) Ik hoef de echte zeiler niet uit te leggen wat dat met je doet, want die begrijpt dat je dan besmet raakt met een virus waar zelfs de beste arts geen middel meer voor heeft.

We hadden een zeer beperkte bagage.

Zo hadden we bijvoorbeeld alleen afwasmiddel bij ons, en daar douchten we mee, wasten onze haren en poetsten de boot ermee (daar kom je snel van terug want je hebt totaal geen grip meer in de boot) en we deden er de afwas mee.

De boot was mijn lust en mijn leven en wij waren er dan ook ieder weekend te vinden. Mijn ouders hadden een eigen slagerij en konden 's zaterdags niet mee. Dus wij op de fiets van Eindhoven 8

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

naar Maasbommel om te zeilen. ‘s Nachts sliepen wij in de boot onder de dektent en dat was iedere keer weer een feest. Later ging er ook drank mee en ben ik voor de eerste keer zeeziek geworden. Van de drank kon het niet zijn want die was immers op.

Na drie schitterende jaren vonden we slapen onder een dektent wel wat primitief, dus werd er uitgekeken naar een klein kajuitbootje. Waarom weet ik niet, maar mijn broer en ik werden verliefd op een Edel 5. Mijn ouders zagen de bui al hangen want deze moest en zou er komen. Nu is het zo dat ik absoluut niets te kort kwam maar even tussen neus en lippen door een nieuwe Edel kopen omdat wij dat een leuke boot vonden,

ging zelfs mijn ouders te ver. Dus wij de onderhandeling in en het voorstel was: ieder een derde. Dit betekende voor ons het seizoen uitzeilen en als een speer alles doen wat geld opleverde, zodat de Edel besteld kon worden.

Na al die jaren weet ik nog steeds niet hoe het ons gelukt is maar in april 1978 stapten wij aan boord van onze eigen Edel 5.

Met deze boot zijn we echt overal in Nederland geweest. Oké, toegegeven, voor het IJsselmeer en de Zeeuwse wateren was het bootje wat licht, maar we zeilden en daar ging het om.

Toen kwam de liefde op het pad en dat was even moeilijk. Ik had geluk, want mijn vriendin -mijn huidige vrouw- vond

SCHIPPER EN SCHIP

het fantastisch, maar mijn broer moest kiezen. Als echte zeiler zal ik het wel nooit begrijpen, maar van de ene op de andere dag was het voor hem over.

Hier moet ik dan ook even terugkomen op wat ik eerder in mijn betoog schreef.

Er zijn geen artsen die het virus kunnen genezen, maar er zijn blijkbaar vrouwen die wel die gave hebben. Wat nu te doen met die boot? Gelukkig zag mijn broer wel in dat verkopen geen optie was, dus heb ik een regeling getroffen en kon ik verder.

Mijn vrouw en ik hebben nog vele jaren lekker gezeild totdat er kinderen kwamen. Goed, ik zie overal op het water ouders met zeer kleine kinderen varen en je ziet ze zelfs met baby’s. Nu heb ik veel gekke dingen op en met een boot uitgehaald, maar dat ging mij te ver. Na rijp beraad besloten wij om de boot maar eens voor een paar jaar op de kant te zetten.

Weet je hoe een schipper met afkickverschijnselen eruit ziet? Hij loopt op zaterdag wat te ijsberen door de tuin, kijkt naar de toppen van de boom en mompelt noord west 4 à 5. Langzaam rolt er dan een traantje over zijn wang en hij gaat wat wier uit de vijver halen. Deze is na drie weekenden kompleet leeg geplukt en zelfs de goudvis begrijpt dat hier iets moet gebeuren.

Mijn vrouw kon het niet langer aanzien en boekte op de valreep een jacht op de middellandse zee.

Dat was precies genoeg voor mij om de eerste zwangerschap door te komen.

Na de geboorte van het eerste kind ben je daar zo van onder de indruk dat je de boot verg…., verg…., verg….. Nee, vergeten doe je het nooit, maar je denkt er niet meer aan. Na een jaartje begint het dan weer te kriebelen, en dat was voor mijn vrouw het teken dat de tijd rijp was voor de tweede.

Nu kwam voor ons de grote vraag. Is het virus erfelijk? Ja, jullie weten het antwoord al lang, maar voor ons was het nieuw. Dus wij de vakantie in Friesland geboekt bij een camping met haven. De eerste week was het nagenoeg windstil en de kinderen hadden de grootste lol.

Van de boot af duiken, een beetje sturen, er achter hangen en noem maar op. Totdat het begon te waaien. Je had die gezichtjes moeten zien toen we voor de eerste keer echt schuin gingen. Maar toen de kinderen de tevreden lach van pappa en mamma zagen was de schrik weg en waren ze voor goed geïnfecteerd met het zeilersvirus.

Jullie weten nu natuurlijk al waar dit naar toe gaat. Als je een tijdje droog gestaan hebt en je begint er dan weer aan, dan slaat het virus in een hevigheid toe, dat kun je met geen pen beschrijven. Als zeiler begin je aan het einde van zo’n vakantie de gekste dingen te verzinnen om die boot maar niet terug op het droge te hoeven zetten. Ik weet nu ook waarom de mensen in de winter altijd depressief zijn en in de zomer nooit. Die lariekoek van het is dan lang donker geloof ik allang niet meer. De boot staat op het droge, dat is toch iets om gek van te worden? Tevens begonnen er bij mij andere gedachten over zeilen op te komen, maar hoe breng je dat over?

Je vrouw is immers allang blij als we ergens een vaste ligplaats hebben. Bij mij ging het al verder. Er was in Nederland nog water waarop ik niet gezeild had. Op de terugreis uit Friesland in een Peugeot 306 met een Edel erachter, vroeg mijn vrouw: waar ga je hem nu neer leggen? Ik zo naturel mogelijk: wat dacht je van Scheveningen?

Meer is er in een Peugeot niet nodig om ‘de pleuris’ uit te laten breken. Friesland is relatief dichtbij, maar geloof me het is een hele rit geworden. Argumenten van: wat denk jij wel met twee kleine kinderen in een asbak op de zee te willen doen? Kijk, en dat was voor mij nu precies het juiste moment om over een nieuwe boot te beginnen (of niet). Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en er werd een nieuwe boot gekocht. Het budget was zeer beperkt dus het grote zoeken begon, maar uiteindelijk is ons nieuwe scheepje gevonden. Het is een Rebell Mark 2 geworden, genaamd Boester.

Ik zou er bijna een prijs in de club voor uit willen loven als iemand weet waar ik het nu over heb. Dat doe ik niet, want Frans Jansen heeft hem inmiddels gezien en hem moet ik dus bij voorbaat als winnaar uitroepen. Wat de naam betekent weet ik niet. maar er is mij verteld dat een schip omdopen ongeluk brengt en een echte schipper is bijgelovig.

Maas-plassen De boot is een jacht van 7,65 meter met vier slaapplaatsen. Ook heeft hij nog een “onderwater-toilet”. Dat is ‘pissen in de Maas’ zonder dat je buurman het door heeft. Tegenwoordig hebben boten een vuilwatertank en dat is ‘pissen in de Maas’ zonder dat je het zelf door hebt. Ook heb ik de nodige apparatuur aan boord. Hoe dat allemaal met elkaar verbonden is weet ik niet, maar het werkt als een speer en het motto is dan ook zolang het werkt: afblijven.

De boot is in Duitsland gebouwd maar de werf is eind jaren tachtig gesloten.

Omdat er nooit officiële import heeft plaats gevonden is het merk in Nederland onbekend en is er bijvoorbeeld geen officieel SW-cijfer. Omdat ik er wel wedstrijden als de Euregio Regatta mee zeil is dat iedere keer weer een probleem. Het bouwjaar van de boot en inboord motor is 1975. De motor is een in-boord benzinemotor van 12 pk die nog 1op 25 gesmeerd wordt. Een keerkoppeling heeft hij niet dus als ik achteruit moet, is het eerst de motor uitzetten, dan de startmotor omschakelen en vervolgens weer starten en dan draait de schroef de andere kant uit. In sluizen geeft dit mooie taferelen. Stel je voor je ligt in een sluis en er komt een hevig

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

9

SCHIPPER EN SCHIP

rokend schip (1 op 25) op je af waarvan de motor ineens stil valt. Je gelooft toch nooit dat die weer meteen start?

Dat doet hij dus wel en de opluchting in de sluis is dan ook iedere keer weer merkbaar.

Verder is aan boord alles oud maar in goede staat. Dit vergt in de winter extra onderhoud maar daardoor wordt de band met je schip des te groter. Het eerste jaar zijn we er mee naar het IJsselmeer geweest en het tweede jaar naar Zeeland. Mensen vragen mij nu hoe ik aan die lange nek kom. Nu dat is van steeds over de dijk kijken hoe het op zee is. Mijn vrouw kon de ellende niet meer aanzien en zei: “Bel alsjeblieft Frans op en vraag of je met de Ramsgate-week van de PZV mee mag”.

Afgelopen jaar ben ik dan ook voor het eerst als zeuntje op de Marot van Frans Jansen mee gezeild. Dit is wat ik nu bedoel met: het virus gaat van kwaad naar erger.

Ook al wist mijn vrouw wel dat dit een nieuw tijdperk in luidt, ze doet nu nog net of de zee niet bestaat. Wat zij nog niet weet, maar wat voor mij als een paal boven water staat, is dat het komend jaar de vakantie op zee doorgebracht wordt.

jaar op een mooie zaterdagavond in ons bootje op de Maasplassen met een mooie zonsondergang, windkracht drie, wijntje en de reddingsbrigade erbij.

Het zeilen vind mijn vrouw fantastisch maar de zee is andere koek. Alleen op zee met een scheepje van 7,65 meter, daar krijg ik zelf ook nog de kriebels van en ik mag wel stellen dat het voor mij een hele uitdaging is.

Dat is tevens de reden dat ik lid ben geworden van de PZV. Van wat ik gezien en gehoord heb, is er binnen de club een expert op ieder gebied en is er een dosis ervaring aanwezig waar geen boek tegenop kan. Bovendien zijn de meesten bereid om er uitvoerig over te vertellen.

Ze vraagt zich nu wel af wat dat gesleep met die zeekaarten betekent, waarom ik zo nodig lid wil worden van de PZV, waarom alle apparatuur gecontroleerd moet worden enz., enz.

Menige vrouw in de club zal dit meegemaakt hebben, maar laat ze nog even hun mond houden, want ik ben nog op zoek naar het juiste moment. Dat wordt, denk ik een moment in het voor-

Dan is het mij ook niet ontgaan dat dat met een glas wijn steeds beter gaat, de zeeën steeds ruiger, de pech steeds groter en de heldendaden heldhaftiger worden.

Kortom, gezelligheid alom. Ik denk dat jullie nu een aardig beeld hebben gekregen van mijn liefde voor het zeilen en hoe ik er mee bezig ben. Als er overigens mensen zijn met nuttige tips, neem even contact met me op?

I.M.S. Industry and Marine Supplies Importeur onderdelen scheeps- en camperbouw Blankensteijn 18 5321 GN Hedel Telefoon 073-5994703 Fax 073-5994604

KORTING 15-40% bij een minimaal aankoopbedrag van € 50,10

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

ADVERTENTIE

Ertveldweg 5, (tussen Trintella Shipyard en jachthaven de Viking) 5231 XA, ‘s-Hertogenbosch, Telefoon: 073-6426114, Fax: 073-6414239.

U kunt ook telefonisch of per fax prijs opvragen en bestellen. Wij zenden ‘t dan snel naar u toe.

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

11

SCHIPPER EN HAVEN

Schipper en haven Deze keer vertelt Henk de Wit waarom de Swink in Muiderzand ligt.

Henk de Wit

V

anaf de opening van de Jachthaven van Naarden, nu bijna 20 jaar geleden, hebben wij met de Partance met veel plezier in die haven gelegen. Het verplaatsen van de ligplaats naar Marina Muiderzand was dan ook niet van harte. Reden was de aanschaf in 2000 van de Swink met een masthoogte van 14 meter. De Hollandse Brug, met een beperkte doorvaarthoogte van 12.50 meter bij zomerpeil, is te laag, en het was dus noodzakelijk een andere ligplaats te zoeken. Deze is gevonden in de Flevopolder in het nabij gelegen Almere, en wel in de Marina Muiderzand. Als mensen aan je vragen waar onze boot ligt en je zegt Muiderzand, is de tweede vraag, waarom in IJmuiden? Deze mensen komen dus niet uit de “bootjeswereld”.

De afstand van Son naar Muiderzand is ongeveer 125 kilometer, over de weg in een uur en tien minuten te rijden. Tien minuten verder dan Naarden, dus dat is voor ons geen probleem. En wat de files in het weekend betreft, die zien we altijd staan in de tegenovergestelde richting.

Het is dus een prima te rijden afstand, zowel heen als terug naar Son. Heel even is overwogen om naar een ander zeilgebied te gaan, maar de ruimte en de vele vaarmogelijkheden zijn zeer aantrekkelijk. Er kunnen lange koersen gevaren worden, 20 mijl, 25 mijl of meer op het zuidelijke deel van het IJsselmeer. En zeker als je weet dat aan het eind van dit traject een gezellige haven in één van de leuke plaatsjes aangelopen kan worden.

12

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

HISTORIE MUIDERZAND Marina Muiderzand maakt deel uit van de Zuidelijke Flevopolder en ligt in de gemeente Almere. De polder is aangelegd tussen 1959 en 1968, ten zuiden van de 22 km lange Knardijk (Lelystad - Harderwijk). De polder ligt variërend van 5.20 tot 6.70 meter beneden N.A.P. Er wordt bemalen door het gemaal ‘De Block van Kuffeler’, gelegen aan de zuidwestelijke dijk aan het Markermeer, waar eveneens een jachthaven is. Tijdens het inpolderen is bij de Hollandse Brug een zandstrand aangelegd voor de recreatie. Dit strand kreeg de naam Muiderstrand. Dit gebied ligt op een ondiepe plek in het vroegere Zuiderzeegebied.

In de jaren daarna is de jachthaven Marina Muiderzand aangelegd met een grote catamaranhaven. Aan de binnenkant van de dijk in de polder ligt een camping met recreatiebungalows. Het zandstrand bestaat nog steeds; een deel is privé-strand van de jachthaven en exclusief toegankelijk voor ligplaatshouders. Het is een ideale plek waar kinderen en hun ouders zich kunnen vermaken. In de zomermaanden worden hier veel evenementen georganiseerd.

De naam van het recreatiestrand is echter gewijzigd. Het heet nu ‘Almeerderstrand’. De reden hiervoor komt voort uit onderlinge burenruzie tussen de gemeente Almere en de gemeente Muiderberg, die aan de andere kant van het IJmeer ligt.

De gemeente Almere is van plan om drie hoge appartementgebouwen bij de jachthaven te plaatsen. De op het oude land gelegen gemeente Muiderberg vindt dat door de bouw van de drie hoge flats het uitzicht wordt verknoeid en probeert de bouw tegen te houden. Kortom, er is een ruzie tussen twee gemeenten ontstaan, die vooral in de media wordt uitgevochten. Waarop de gemeente Almere de naam Muiderstrand heeft gewijzigd in Almeerderstrand, kennelijk met de idee om hiermee Almere op de kaart te zetten. Vandaar dat u de afslag Almeerderstrand op de A6 moet nemen om bij de Marina Muiderzand te komen.

FACILITEITEN Over de kwaliteit van de faciliteiten van de jachthaven kan ik kort zijn: deze zijn uitstekend. De prijzen eveneens, maar

dan voor de beleggers van de Den Daas Groep, eigenaar van de Marina Muiderzand. Er is een gezellige bruine kroeg waar ook kleine maaltijden worden geserveerd, een chique restaurant à la carte en een heerlijk terras waar je met een lekker biertje in de hand een prachtig uitzicht hebt over het water en het aan de overkant gelegen Muiderberg. Verder is er een kleine supermarkt, een snackbar, zeilmaker Heineke, bootequipment George Kniest en twee importeurs van zeiljachten: Bavaria en X-yachts. Ook is er een importeur van Italiaanse motorboten en een jachtmakelaar. Eén ding is zeker: je kunt er je geld makkelijk kwijt.

Er zijn fraaie sanitaire voorzieningen met gratis douches voor de ligplaatshouders, en met wasmachines en drogers. Op de ruime geasfalteerde parkeerplaats kan elke ligplaatshouder beschikken over twee parkeerplaatsen, waarop in de winter de boten gestald worden.

Met een grote botenlift worden de boten op precies de afgesproken tijd met staande mast uit het water gehaald. Je hoeft hier zelf niets te doen, alles wordt voor je gedaan. Je kunt dat met een blauwe blazer aan, zonder je handen uit de broekzakken te halen, eens goed bekijken. Zo gaat dat hier. En als je dan toch zelf onderhoud pleegt voel je dat de goegemeente uit het Gooi dit als ‘not done’ beschouwt en terstond vergeet om je te groeten.

Op de steiger zijn elektra-automaten en vaste elektra-aansluitingen, water-aftappunten en sinds kort ook kabeltelevisie aanwezig. Ja, op de steiger kabeltelevisie, je zou je eens kunnen vervelen.

Ik meer de boot hier alleen maar af omdat ik dat ding nu eenmaal niet mee naar huis kan nemen en toch ergens moet achterlaten nietwaar? Voor mij is een ligplaats niet meer dan een bergplaats voor de boot, van waaruit ik zo snel mogelijk wil wegvaren, en waar ik na een heerlijk weekend zeilen terug kan komen en in de kuip met de bemanning een lekker wijntje kan drinken.

Al deze luxe aan voorzieningen hoeven voor mij niet. Maar ik vind het wel prettig dat de havenmeester me informeert als er door omstandigheden iets met de boot is, zodat ik maatregelen kan nemen. Deze luxe kent men hier echter nog niet, misschien in de toekomst als de havenautoriteiten zelf ook een bootje kunnen aanschaffen.

SCHIPPER EN HAVEN

Verder heeft de haven ruim 800 ligplaatsen en is hij redelijk goed beschut tegen de noordwestelijke winden. Voor passanten met en zonder kleine kinderen een ideale haven om enkele dagen te verblijven.

ZEILGEBIED Voor een dag zeilen is Marina Muiderzand een geweldige uitvalshaven. Na het verlaten van de vaargeul zijn er voor mij ideale tochten van enkele uren, zonder oponthoud van sluizen of bruggen.

Een biertje pikken op het terras in Muiden of Volendam en daarna terug naar de haven, is allemaal mogelijk. Of een rondje Pampus in twee uurtjes, zoals elke woensdagavond door de WSV Flevomare wordt georganiseerd. Ook zijn er goede ankerplaatsen, uit welke hoek de wind ook komt.

Voor het weekend zijn er de tochten van 20 tot 25 mijl waarvan ik er een paar noem die bij mij favoriet zijn. De tocht naar Hoorn, Enkhuizen, Monnickendam of Lelystad en de volgende dag terug.

Zo maar een keer via de Oranjesluizen naar Amsterdam en afmeren in de Sixhaven behoort ook tot de mogelijkheden. Het schutten gaat hier snel en ordelijk.

Via de Krabbersgatsluis bij Enkhuizen is er een tocht naar het noordelijke deel

van het IJsselmeer, terug via Lelystad.

Met de ingebruikname van het Naviduct zijn in 2004 wachttijden verleden tijd.

Ook in het drukke vaarseizoen. Voor een langere periode zijn de waddeneilanden bereikbaar en is een rondje Noord-Holland via Den Helder en IJmuiden bij veel zeilers steeds populairder.

Van Muiderzand naar IJmuiden kun je via het Noordzeekanaal in een halve dag of in een lange avond een tocht varen.

Dat het IJsselmeer en het Markermeer populair zijn blijkt wel uit de vele zeilwedstrijden en prestatietochten zoals 18-uurs- en 24-uurstocht. Vooral deze laatste tocht is meerdere malen door mij gevaren en laat ook zien dat tweedaagse tochten van meer dan honderd mijl mogelijk zijn, zonder steeds hetzelfde traject te moeten varen. Het zal duidelijk zijn dat het IJsselmeer voor ons het ideale zeilgebied is.

ACHTERLAND EN OMGEVING Het achterland in de polder kent zeer mooie natuurgebieden en natuurmonumenten zoals de Oostvaarders Plassen.

Hierover is, naar ik meen, eerder iets geschreven in ‘Schipper en haven’.

De toekomstplannen van de gemeente Almere zijn ambitieus te noemen. Tegenover de Marina, in de 6 meter lager

gelegen polder, worden de voorbereidingen getroffen voor een uitgebreid sporten recreatiecomplex. De komende jaren zal dit multifunctionele sportcomplex met o.a. een voetbalstadion, een evenementenhal, een drafbaan, een zwembad en een hotel met congrescentrum gerealiseerd worden. Verder zijn er in de Flevopolder mooie fiets- en wandelroutes, wat ook geldt voor het oude land zoals het natuurgebied Naardermeer en omgeving. Het Muiderslot in het stadje Muiden is zeker een bezoek waard, om daarna een biertje te pakken op het terras bij Ome Ko en daar het gestuntel van al die mensen met bootjes in de sluis te zien. Laat dit je niet weerhouden om zelf eens door deze sluis te varen en een tocht via de Vecht te maken, met al zijn prachtige rustieke landgoederen en gebouwen. De vele idyllische en gezellige plaatsen langs het IJsselmeer en Markermeer zijn de moeite waard, om ’s avonds vanuit de kuip te bewonderen of te voet te verkennen. Dit is een heerlijke afsluiting van een dag stevig zeilen op het IJsselmeer.

Als ik mijn verhaal nog eens doorlees realiseer ik me dat ik meer heb geschreven over de zeilmogelijkheden en de omgeving van het IJsselmeer dan over de haven, maar ja waar het hart vol van is...

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

13

DE CHIRURGIJN

De chirurgijn Na de vrachtvaarders die in de vorige Zeezeilen aan bod kwamen, deze keer de geneeskunde bij de oorlogsvloot in de 17e eeuw.

Aad Bostelaar

D

e oorlogsvloot was, in tegenstelling tot de handelsvloot, in groei en ontwikkeling sterk achtergebleven. Op een aantal kleine gevechtshandelingen na met ‘Duinkerkers’ en andere zeerovers valt er niet veel te melden. Het bestaan van vijf admiraliteiten met een chronisch geldgebrek was debet aan het bestaan van veelal kleine schepen met een slechte uitrusting. De gages waren laag en de uitbetaling ervan twijfelachtig. Mede als gevolg daarvan was het met de geneeskundige verzorging van de schepelingen niet beter gesteld. De admiraliteiten lukte het niet om goede chirurgijns aan te trekken. Zij moest veelal genoegen nemen met door de Compagnieën afgewezen kandidaten.

De verscheidene admiraliteiten hebben aanvankelijk ieder voor zich gepoogd het peil van de chirurgijns en de organisatie te verhogen. In Amsterdam, Rotterdam en Middelburg ontstonden colleges waar chirurgijns geëxamineerd werden en doctor in vaste dienst werden. De laatste werd over tal van zaken van de geneeskundige verzorging van de schepelingen geraadpleegd. Daarnaast waren chirurgijns gestationeerd in de havensteden ter verzorging van de gewonden die aan land gebracht werden.

Tijdens de eerste Engelse Oorlog (1652-1654) bleken deze maatregelen niet afdoende. De strijd verliep voor Nederland ongunstig. De schepen bleken te klein, onderbemand, slecht bevoor-

14

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

raad en de bewapening bleek verouderd. De geneeskundige organisatie kon na de verloren zeeslagen de grote stroom gewonden niet aan.

Voor het einde van deze oorlog nam Johan de Witt de leiding in de ‘zeezaken’ op zich. Een periode van een krachtig gecentraliseerd beleid brak hiermee aan. Een flinke vloot van kapitale oorlogsschepen werd op stapel gezet. De walorganisatie en de financiën werden op orde gebracht. De gages werden verhoogd, magazijnen opgericht en gevuld.

Een vloot van drieënnegentig schepen met 20.000 koppen was het resultaat.

De medische organisatie werd eveneens onder handen genomen. Het aantal barbiers op een schip was tot dan toe beperkt tot één barbier en een onderbarbier, die gezamenlijk het grote aantal gewonden tijdens de oorlogshandelingen op een schip niet of nauwelijks konden behandelen. Met als gevolg dat veel gewonden verbloedden alvorens zij aan de beurt waren of dat de kwetsuur niet adequaat werd behandeld, met flinke restverschijnselen of invaliditeit als resultaat.

Vanaf nu waren er, afhankelijk van het aantal koppen per schip, twee opper- en twee tot drie onderbarbiers aan boord.

Alleen voor de kleine schepen met minder dan 120 koppen werd het oude beleid gehandhaafd.

Bepalingen werden uitgevaardigd over het aantal oude lakens dat aan boord moest zijn om als verbandmiddel te dienen. De inhoud van de chirurgijnskisten werd eveneens nader omschreven. Een streng bevel ging uit om de grootst mogelijke hygiëne op de schepen te handhaven: “opdat de siecken in de schepen niet van vuyligheyt ende onghemack komen te vergaen, oock daer infectie ende meerdere sieckte gecauseert werden”.

Snelle galjoten werden in alle zeegaten gestationeerd om de vloot op zee te bevoorraden en gewonden en zieken af te voeren naar de Gasthuizen in de Hollandse en Zeeuwse steden.

Met het oppertoezicht op de medische hulp werd door de Staten Generaal een Doctor en een Chirurgijn-Generaal van de vloot belast. Overwogen werd om de behandeling van ziekten, die geen gevolg van de scheepsdienst waren, gratis te geven. Dit voorstel werd verworpen,

maar er werd wel bepaald dat de levering van medicamenten tegen een gereduceerd tarief diende plaats te vinden en dat de boekhouding daarvan in de chirurgijnskist aanwezig moest zijn.

De gage van de opperchirurgijn werd verhoogd. Bovendien werd bepaald dat hij: - gedurende de oorlog een maand gage ontving voor het inrichten van zijn kist; - na afloop van de oorlog voor iedere zes maanden dienst eenzelfde bedrag; - alle verwondingen, voortkomende uit het scheepswerk of door de vijand toegebracht, voor zijn vaste gage moest behandelen, maar dat hij over ‘verwondingen’ uit ‘Mars en Venus’ - de gevolgen van vechtpartijen of uitstapjes aan de wal - met zijn patiënten tot een accoord moest komen; - de behandelingen van alle andere aandoeningen zou verrichten volgens een vastgesteld tarief.

Voorts, en dat wil ik u niet onthouden, werd door de regering het oordeel van Admiraal De Ruyter gevraagd: “of niet tot beter preservatie van de gesontheyt van ’t Scheepsvolck, aen yder van deselve, nae expiratie van den Maendt Augustus, teghens ende in de koude Herfst ende Winterdagen, tot laste van den Lande soude behoeve te werden uytghedeelt een half Muddetje Brandewijn ’s daeghs”.

Al deze maatregelen hebben hun uitwerking niet gemist. De nieuwe organisatie doorstond in juni 1666 de vuurproef tijdens de vierdaagse zeeslag, waarin De Ruyter de vijand versloeg.

Er bestaan drie soorten mensen: De levenden, De doden en Zij die ter zee gaan varen Plato

TKN

Theoretische Kust Navigatie Ervaringen van zomaar-eenexamenkandidaat

Het PZV programma was kort, maar heftig. In twee en een halve week tijd en twee avonden per week, passeerde veel theoretische kennis de revue. Er namen 22 leden aan deel die op wilden gaan voor het examen en ook waren er nog die van de avonden gebruik maakten om hun kennis inzake TKN wat op te frissen.

Saskia Bakermans

N

a een aantal jaren van zeilen op kleinere boten en meevaren op de boot van mijn ouders wilde ik wel eens wat meer van navigatie weten.

Als je naar groter water wilt moet je dat toch zelf ook kunnen. De aankondiging in Zeezeilen, dat er een aantal begeleidingsavonden zou komen ter voorbereiding op het examen TKN, was voor mij de ’trigger’ om me op te geven voor het examen en natuurlijk ook voor de begeleidingsavonden!

Vervolgens had ik zoiets als: ’ik moet dat examen nu toch ook halen’ en dat betekende dat ik me met enthousiasme op de voorbereiding ervan heb gestort.

E

Bij de waterwinkel van de KNWV heb ik een cd-rom met opgaven en een bundel met examenvragen van de afgelopen drie jaar besteld. Bij het bestuderen daarvan heb ik veel gehad aan de PZV begeleidingsavonden.

In deze periode hebben alle deelnemers, naast de twee begeleidingsavonden, ook de andere avonden nog hard moeten zwoegen. De ervaring heeft mij geleerd dat ik ‘goed’ presteer onder hoge druk. Nu, dat heb ik deze keer geweten! De oefenkaarten lagen dagelijks op tafel. Met alleen de uitkomsten, zonder de bijbehorende berekening, was ik soms al uren bezig om naar het antwoord toe te rekenen. Met name de miswijzing heeft me daarbij nogal wat kopzorgen bezorgd: was het nu min of plus? Daarnaast heb ik regelmatig achter de computer gezeten om met behulp van de CD-rom de voorbeeldvragen over allerlei onderwerpen steeds maar te oefenen, want oefening baart

toch kunst!

En toen was het zover: op examen in Rotterdam. Er waren rond de tweehonderd examenkandidaten. De tafels waren klein, de kaarten pasten hier niet op. Het examen was pittig. Je eerste keus is vaak de beste, zeggen ze, echter ik ontkwam er niet aan om bij tweede lezing toch nog enkele keren een A voor een B te ruilen en vice versa.

Gelukkig hoorde ik korte tijd daarna dat ik geslaagd was (evenals nog eens 15 van de 20 PZV-kandidaten die uiteindelijk voor het examen zijn opgegaan). Ik realiseer me daarbij overigens dat dit nog pas het begin is. Het gaat er nu om de theorie in praktijkervaring om te zetten. Ook dat zal nog de nodige tijd vergen. Ik heb er echter alle vertrouwen in dat er binnen PZV volop gelegenheid is om die praktijkervaring ‘lekker zeilend’ op te doen.

Met dank aan Philip Beekman, Wim Braun, Maarten van Herk en Bauke Sijtsma, die met hun enthousiaste inleidingen en praktische tips onze voorbereiding op het examen zo goed hebben ondersteund.

Dat was hartstikke nuttig en alleszins de moeite waard!

Resultaten TKN-2004

r waren 31 aanmeldingen voor het bijwonen van de 5 TKN-trainingsavonden in maart 2004. Hieronder waren 9 aanmeldingen van leden die geïnteresseerd waren in een “opfrisser” van hun TKN-kennis of die om andere redenen kennis wilden maken met de examenstof. De overige 22 deelnemers hadden het vaste voornemen om aan het TKN-examen in april 2004 deel te nemen. Door omstandigheden moesten echter twee kandidaten zich voortijdig terugtrekken en dus hebben 20 leden daadwerkelijk aan het examen deelgenomen.

De behaalde resultaten zijn :

Tot de 13 geslaagden behoren ook 4 kandidaten die aan het verkorte TKNexamen hebben deelgenomen. Hun ge-

Aantal geslaagden Aantal herexamens Aantal gezakten

middelde resultaat was 39 punten van de vereiste 28, gezien het maximum van 50 punten een prima score !

13 3 4

(65%) (15%) (20%)

Maarten van Herk

De 9 kandidaten die voor het volledige examen zijn geslaagd scoorden voor het A-gedeelte gemiddeld 44 punten en voor het B-gedeelte gemiddeld 31 punten (vereiste puntenaantallen resp. 33 en 22, maximale puntenaantallen resp.

60 en 40). Ook deze score mag gezien worden. De 3 herexamenkandidaten behaalden voor het A-gedeelte gemiddeld 28 punten en voor het B-gedeelte gemiddeld 35 punten. Verrassenderwijs is dit laatste aantal hoger dan het algemene gemiddelde van 31 punten. Alle 7 kandidaten die “averij” hebben opgelopen gaan dit, naar hun zeggen, in december 2004 even rechtzetten.

Namens de Winteractiviteitencommissie wensen we ze daarbij alle succes.

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

15

DIESELMOTOR

De toekomst van de dieselmotor Op de vraag welke ontwikkelingen ons te wachten staan met betrekking tot de dieselmotor antwoordt Henk Nauta.

Henk Nauta

E

erst iets over mijzelf. Ik ben Henk Nauta, 42 jaar en woon in Rotterdam. Van beroep ben ik bedrijfswagenmonteur, vandaar dat ik het een en ander weet over dieselmotoren.

De dieselmotoren die in de beroeps- en pleziervaart gebruikt worden, zijn gemarineerde versies van die in de auto’s.

De diesels voor op de weg moeten voldoen aan eisen voor uitlaatgas-emissie, roetdeeltjes en NOx. De normen worden na verloop van tijd steeds strenger en worden op een geven moment gereduceerd tot een factor 0, dit zijn de zogenaamde euro-normen.

De factor-0 kan alleen worden bereikt met de brandstofcel, maar deze is nog in ontwikkeling bij de verschillende automobielfabrikanten en nog niet beschikbaar.

Om toch de dieselmotor schoner te krijgen, gebruikt men nu uitsluitend meergats- verstuivers in plaats van de oude eengats-verstuivers; hierdoor krijgt men een optimale inspuiting in de cilinders, met een betere verbranding en daardoor een veel lagere uitstoot van roetdeeltjes.

De intrede van 4 kleppen per cilinder heeft als voordeel een betere vulling van de cilinder, waardoor men een overdaad aan lucht in de cilinder krijgt, met als gevolg een betere verbranding en lagere uitstoot van roetdeeltjes.

Het gebruik van de turbo heeft destijds geleid tot meer vermogen en een hoger koppel van de dieselmotor, maar niet tot een lagere uitstoot van roetdeeltjes, juist tot een hogere uitstoot.

Als er meer lucht in de cilinder gaat, moet er ook meer diesel verbrand worden om meer vermogen te krijgen. Het gebruik van meergats verstuivers en 4 kleppen per cilinder heeft dit ruimstoots gecompenseerd.

Verschillende merken waaronder Mercedes en Deutz, hebben het PLD systeem geïntroduceerd. Dit wordt gebruikt bij motoren van 140 tot 1000 pk. PLD staat voor Pump Leitung Düse, in goed Nederlands: ‘pomp leiding verstuiver’.

Hierbij heeft elke cilinder een eigen brandstofpomp die wordt aangedreven door een excentriek op de nokkenas.

De pomp heeft maar één uitgang naar de verstuiver. Het geheel wordt door een computer geregeld, met als voordeel een zeer variabele inspuiting, die afhankelijk is van belasting, toerental, buitenluchttemperatuur, etc. Deze die-

selmotoren hebben niet alleen een lagere uitstoot van roetdeeltjes, maar ook een lagere uitstoot van NOx, omdat ze werken met een lagere compressieverhouding.

Het systeem dat heden ten dage geïntroduceerd wordt, heet ‘common-rail’; dit zijn de befaamde CDI-, HDI- en CDTI-motoren. Bij deze dieselmotoren wordt de brandstof door een enkele pomp, aangedreven door de nokkenas of krukas, naar een vrij dikke leiding gepompt die langs de kop van de motor loopt. Uit deze leiding lopen dunne leidinkjes naar de verstuivers. Op elk van deze verstuivers zit een kraan, die bediend wordt door een computer. Hierdoor is het mogelijk om per arbeidsslag meerdere inspuitingen te doen, waardoor je een langere gecontroleerde verbranding krijgt. Dit systeem bestaat al langer maar is nooit echt toegepast, omdat het nieuw was en nog niet betrouwbaar. Nu is de inspuitdruk van de brandstof verhoogd van 600 bar naar 1800 bar, waardoor de diesel in gasvorm wordt ingespoten, in plaats van als nevel. Dit heeft een nog betere verbranding tot gevolg, met als gevolg een nog lagere uitstoot van roetdeeltjes.

Om de NOx-uitstoot nog verder omlaag te krijgen kan er ten slotte nog een katalysator worden geplaatst bij het uitlaatspruitstuk.

Uiteindelijk zal de brandstofcel echter zijn intrede doen en daarmee wordt het lot van de dieselmotor bezegeld. De verwachting is dat de dieselmotor dan geleidelijk zal verdwijnen.

KANAAL 77 • Maarten en Yvon Holdrinet hebben een zoon.Hij heet Kasper en is geboren op 8 april 2004 . Proficiat!!

• de steek van Hunter (zie vorige nummer) heet ook wel steek van de ‘rigger’ (=tuiger).

Mijnheer Rigger heeft er dus niets mee te maken!

• voor wat zeeziekte betreft zegt ervaring kennelijk ook niet alles: van de zeezieken tijdens de terugtocht van de Ramsgate waren 2/3de ‘ervarenen’ tegenover 1/3de zeuntjes, maar die hebben misschien massaal de pillen van Louis geslikt • ook de uitkijk, in zijn kraaiennest, had het op die terugtocht niet echt gemakkelijk • onderweg bleek de Amadeus overigens weinig noten op zijn zang te hebben • Franka heeft zich tijdens het captains dinner ontpopt als een ware ‘lady speaker’ • gevat in rood koper, op het herentoilet van de Royal Norfolk & Suffolk Yacht Club: "Fata Huius Patriae In Vestribus Manibus Est" (ofwel: "Het Lot Van Het Vaderland Ligt In Uw Handen"); een vorstelijke spreuk, een alledaagse handeling • na de hele Ramsgateweek geoefend te hebben heeft een bekende schipper de paalsteek nu toch eindelijk onder de knie

16

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

ADVERTENTIE

Scheepsdieselmotoren Via Rolf ® Yachtservice in goed overleg naar oplossingen op maat Wij meten de conditie van uw dieselmotor, geven objectief advies over herstel, revisie of vervanging, leveren onderdelen of complete installaties, voeren reparaties uit Wij leveren alle merken en typen scheepsdieselmotoren en aanverwante artikelen en geven indien nodig inbouwinstructie Contactpersoon: C.R. Ruijter jr Den Haag Tel 070-4275786 / Fax 070-3455365 Gsm 06-28336380 E-mail rolfruijter@hetnet.nl

Via Rolf is niet merkgebonden en is mobiel………………

Uit het goede hout gesneden

. Restauratie & reparatie met name houten schepen

. Zomer- en winterstalling met name groot onderhoud en zelfwerkzaamheden

. Jachtservice

o.a voor roestvrijstaal mast en tuigage

Hiswa-lid

. Verkoop van:

- diverse houtsoorten zoals plaatmateriaal en massief gezaagd en geschaafd - epoxy, verven, kitten, olie en lakken

- rvs-beslagen en bevestigingsmaterialen

. Professioneel advies voor de zeilerij:

± 10.000 mijl zeeraces- en ± 50.000 mijl zee en oceaanervaring.

De Biezen 5, 5298 ML Liempde. 0411-635166/06-55175482 of 06-50532838. www.eursa.nl/info@eursa.nl

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

17

RAMSGATE 2004

Ramsgate 2004: impr

De zee op bij Stellendam

De T za zo

Captainsdinner

Woodbridge sill

18

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

: naar IJmuiden/Stelle : naar Scheveningen (Vlootvoogdborrel) ma : oversteek naar Lowe di/wo : de rivieren op: Deben wo/do : de Deben op naar W (Tide Mill Marina, ca vr/za : terug via Roompot, S

Monding van de Deben

RAMSGATE 2004

ressies van zeuntjes

Vlootvoogdborrel

Lowestoft

Tocht

endam

estoft n, Ore/Alde, Orwell Woodbridge aptainsdinner Seckford Hall Stellendam, IJmuiden

Ore

Orwell

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

19

RAMSGATE 2004

Vlootvoogdborrel

20

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

RAMSGATE 2004

De grote oversteek

Jules Starmans

E

indelijk is het dan zover. Ruim 40 jaar nadat ik als kleuter bij Domburg voor het eerst over de golven van de Noordzee naar de einder blikte en een houten speelgoed zeilbootje door het zilte nat stuurde, eindelijk die overtocht in het echt. In het echt aan boord van de Mariken, de elegante Victoire 933 van Alphons Drübers.

In de dagen voorafgaande aan de oversteek zijn Alphons, Paul, Hans en ondergetekende van Zierikzee via Bruinisse en Stellendam naar Scheveningen gezeild om daar op zondag 16 mei aan te komen. In Scheveningen worden we ontvangen met een inmiddels traditionele Berenburger. Het nut daarvan blijkt tijdens het palaver dat “gesmeerd” verloopt. Aldaar wordt afgesproken dat de volgende dag zoveel mogelijk gezamenlijk wordt overgestoken naar Lowestoft, en wel tussen pakweg 04.00 uur ’s-ochtends en 14.00 uur ’s-midddags.

Aan boord van de Mariken besluiten we na een overtuigende argumentatie van bootmanager Alphons, die de schoten strak in handen heeft, om op die maandag 17 mei rond de noen de landvasten los te gooien en in westelijke richting te koersen. Later in mijn kooi overdenk ik deze plannen. Hoezeer ik mijn hersens ook pijnig, ik krijg geen speld tussen de argumentatie van onze ervaren manager. Een aantal argumenten kort op een rij:

bracht; - tijdens de nachtelijke tocht zie je door de navigatieverlichting beter in welke richting ander scheepvaartverkeer vaart; - je komt ’s-ochtends goed uitgerust met de zon in de rug aan waardoor de kust en markeringen beter zichtbaar zijn; - ’s-nachts varen is bijzonder, zeker als je het voor de eerste keer doet.

Dit overdenkend val ik in een geruststellende slaap.

Maandagochtend 17 mei 2004 wordt ik wakker. De Mariken deint loom in de haven van Scheveningen in een prachtige zon. Ik heb goed kunnen uitslapen en ben voldoende uitgerust om samen met Hans de voorraden voor bemanning en boot aan te vullen. Nadat we de inwendige mens goed hebben voorzien, starten we rond het middaguur de

motor. Samen met de Rosa en de Blind Date varen we de Scheveningse haven uit en zetten de zeilen.

Buiten de haven gaat de motor uit. Rust.

Het water kabbelt langs de deinende boot. Met 4 knopen zeilen we in westelijke richting. Ik vind het bijzonder om de Hollandse kust langzaam te zien vervagen. Opvallend vind ik hoe lang je de fabrieken en pijpen van Europoort ziet.

Zo lang je daarmee nog contact hebt, heb ik niet het gevoel al echt op zee te zitten. Als dan uiteindelijk ook de laatste pijpen van de Europoort achter de oostelijke horizon verdwijnen, verschijnt aan de westelijke kant een platform en liggen grote zeeschepen voor anker.

Het uitzicht op het platform en de nabijheid van de zeekolossen is imposant.

Minder prettig is het geluid dat monotoon vanaf het platform in de ruimte wordt geslingerd. Urenlang volgt het geluid onze boot.

- we kunnen goed uitslapen en uitrusten alvorens de reis over de haringplas aan te gaan; - ondanks dat in Zierikzee 3 kruiwagens proviand zijn geladen kunnen we nog enkele boodschappen doen; - naar goede PZV-traditie kan de dieselvoorraad nog op peil worden ge-

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

21

RAMSGATE 2004

Inmiddels is de wind afgenomen en de rimpeling op het water verdwenen. We drijven in een volstrekte blakte en besluiten de motor te starten. Met 5 à 6 knopen tuffen we de zonsondergang tegemoet. De Rosa en de Blind Date, die we eerder uit zicht waren verloren omdat zij veel hoger aan de wind voeren, komen weer in zicht. Gedrieën varen we verder waarbij de Rosa voor ons prachtig afsteekt tegen de ondergaande zon.

Zo varen we de nachtelijke duisternis in.

Mijmerend kijk ik om me heen en geniet van mijn aanwezigheid in zo’n prachtige natuur.

Schitterend is het fluorescerende zeewater dat langs het schip buist. De stilte wordt alleen verstoord door het gepuf van de diesel. Zo bereiken we de shipping lane. Ik vind het spannend en kijk strak uit naar eventuele lichten. Het zicht is helder en navigatielichten blijken daadwerkelijk goed en vroegtijdig herkenbaar. We koersen van de Rosa en de Blind Date af om met een haakse koers de shipping lane over te steken.

Een aantal keren wijken we uit voor zeeschepen waarvan de snelheid me verbaast. Ook verbaas ik me over de stroming op zee. Dat blijkt als we met behoorlijke snelheid op een boei afkoersen. We kunnen echter de boei tijdig

22

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

ontwijken.

Om 0:00 uur wisselt de wacht. Ik duik in mijn kooi, maar kan de slaap aanvankelijk moeilijk vatten. Al die nieuwe indrukken worden verwerkt en het gestamp van de motor draagt niet bij aan een rustige slaapomgeving. Toch blijk ik op een gegeven moment in slaap te zijn gevallen, want opeens wordt ik met een plof wakker op de vloer van de kajuit.

Het is heerlijk stil en ik hoor weer het gekabbel van het water langs de romp.

Hoera, we zeilen weer. Ik duik in het vooronder aan de lage kant en geniet nog van enkele uren slaap. Om 04:00 wissel ik met Alphons de wacht van Paul en Hans af. Het is nog donker. Heel bijzonder om zo midden op zee in de duisternis te zeilen. Je zintuigen worden er door gescherpt. Je ziet de duisternis en je hoort het water en ruikt de lucht anders dan overdag. Intenser.

Na ruim een uur breekt de dageraad aan. Achter ons in het oosten, wordt het langzaam schemerig. Met het opkomen van de zon verandert de kleur van de zee. De heldere lucht geeft aan dat het weer een prachtige dag wordt. Kalm, met ongeveer 5 knopen, zeilen we naar de Engelse kust. Om 08:00 uur nemen Paul en Hans de wacht weer over. Na

het ontbijt stijgt de spanning, De kust moet langzaam zichtbaar worden. We turen in westelijke richting. Plots zien we in de verte een vage witte streep aan de horizon. Het is dan zover. Engeland is in zicht. Na verloop van tijd wordt de kust duidelijker en zijn torens de eerste zichtbare gebouwen. Inderdaad, met de zon in de rug is de kust en de betonning heel goed zichtbaar. We zitten zuidelijk van Lowestoft en moeten het laatste stuk in noordelijke richting tegen de wind in koersen. We besluiten om het laatste stuk op de motor af te leggen. Nabij Lowestoft komen de Rosa en de Blind Date weer in zicht. We hebben ze de hele nacht niet gezien, maar onze onbekende afspraak bleek goed gepland.

Gedrieën varen we de haven van Lowestoft binnen en leggen in de jachthaven aan bij andere PZV-schepen die al veel eerder de haven zijn aangelopen.

Het was voor mij een prachtige tocht.

Ik heb genoten van veel prachtigs dat de natuur heeft te bieden. En last but not least is het een genoegen dat alle argumenten die hebben geleid tot het vaarplan van de Mariken stuk voor stuk zijn uitgekomen. Alphons, Paul, Hans en alle PZV-ers hartelijk dank voor de geweldige ervaring die ik in een week Engeland heb kunnen beleven.

RAMSGATE 2004

Ore en Alde ras completeerde deze wandeling.

“Straks allemaal naar de Cadans voor het palaver.” liet Nico ons weten. ”Weten ze ervan ?”

“Dat vertellen wij hun wel later!” Zo gaat dat.

H

Joep Vermeulen

et morgenlicht won het langzaam van de nacht. Gestommel op de meeste boten. Het palaver de vorige avond had dit vroege vertrek aanbevolen.

Palaveren, meestal een beetje slap kletsen over wat mogelijkheden ergens te komen en te luisteren naar ideeën die iedereen al had. Goed, vroeg vertrekken was het devies, want je moet liefst voor hoogwater over de drempel. Spannend, goed rekenen, stroming en tij, diepte en diepgang.

Lowestoft verdween langzaam uit het zicht. Voor ons, naast ons en achter ons meezeilende schepen. De Ultima liep 5 knopen, heel comfortabel over een vlakke zee. Langzaam kwam de zon hoger en konden we onze botten stoven. Dit is nu eens luxe zeilen.

Een heuse zeilwedstrijd werd er door de plaatselijke zeilvereniging gehouden.

Wij lagen eerste rang. En toen kwam de taxidienst op gang en zaten we even later, negen uur, met z’n allen op twee schepen. Heel knusjes en dicht bijeen.

We besloten de volgende dag gezamenlijk weg te gaan.

Samen, toch al moeilijk met al die individualisten. Iedereen heeft een eigen mening en gaat uiteindelijk een eigen weg.

Maar, good heaven, we gingen gezamenlijk om klokslag negen uur.

Jan Tiems stuurde zijn boot vooruit en op advies van Bart, rechtsaf een natuur-

gebied binnen. Verwarring in de achterste gelederen.

Even kijken, en ja hoor, als trouwe kuikens volgden zij moeder de gans. Wij hadden gewonnen! Tenslotte moet je toch tonen dat je de baas bent. Even wachten voor de bar en met een klein beetje water onder de kiel zeilden we naar buiten.

De Annies had wat problemen door het enige kiezelbultje op te zoeken dat er was. En dat midden in de vaargeul.

Buitengaats dacht ik: “Waarom hebben ze hierover nu zo moeilijk gedaan?”

Alleen deze zondige gedachten al, zijn me noodlottig geworden.

De straf van het Kindje Jezus was streng en onverbiddelijk: zelfs de pil van Louis hielp niet. Van de Deben tot de Roompot heb ik kotsend in mijn kooi gelegen. Volgende keer toch maar de pil van Drion meenemen.

De Ore, een vrij klein riviertje, half verscholen achter wat lage banken, stroomde langzaam vol en spoelde ons over de drempel. Net genoeg water.

Bakboord aanhouden en verder binnen de boeien blijven.

We zeilden door een tamelijk vlak landschap, eigenlijk wat kaal. Bochtje links, bochtje rechts, natuurgebied, wat bebouwing en daar was Orford. Heel pittoresk: kerkje, manor house, café, haventje en boten aan de moorings. Sommigen van onze vloot besloten hier te blijven. Aldeburgh was echter het eigenlijke doel.

De rivier werd breder en meanderde naar de kust terug. Na een uur kwam het stadje in zicht en zochten we een mooring op. Voor ons schip was deze echter te licht, vertelde de havenmeester, dan dus het anker uit. Heel a-sociaal lagen we daar midden in de vaargeul.

De andere vijf boten van deze groep lagen wel aan de moorings. Advies: geloof nooit een Engelse havenmeester.

Het stadje was voor ons bereikbaar dankzij de bijboot van Aad. In tegenstelling tot het toch wel vervallen Lowestoft, een fris badplaatsje met veel kunstgalerietjes. Een lekker glas cider op een ter-

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

23

RAMSGATE 2004

Naar de River Orwell de keuze uit zeuntjes die een stukje ‘mogen’ schrijven, voor Hans wel erg beperkt. Mij valt de eer te beurt. Harry lacht en zegt: “daar ben je mooi klaar mee”. Donderdagmiddag blijkt dat Hans dat goed onthouden heeft.

Petra de Jong

D

insdagmiddag. De bemanning van de Jonathan, schipper Maarten, navigator Peter, en mijn man Harry en ik als opstappers, bespreekt de bestemming voor de volgende dag.

Na bestudering van het hoog en laag water blijkt dat we voor de Ore en Alde erg vroeg op moeten, of erg hard op de motor moeten gaan varen. Er wordt maar weinig wind verwacht. Vroeg opstaan hebben we geen zin in. Bovendien heeft de Jonathan geen bijboot, dus overnachten achter een mooring betekent dat we niet van boord kunnen om onze benen te strekken of te douchen.

Voor de Deben geldt eigenlijk hetzelfde.

Bovendien moeten we donderdag toch ook op de Deben zijn. De keuze valt op Shotley, aan de Orwell.

Op het palaver blijkt dat slechts twee schepen de Orwell op gaan. Dat maakt

De volgende morgen word ik om zes uur wakker als ik wat schepen hoor vertrekken. Ik draai me nog even lekker om. De vertrekkers van vijf uur heb ik helemaal niet gehoord. Om zeven uur staan we op, ontbijten op ons gemakkie en vertrekken tegen half negen. Ik mag de boot de haven uit varen. Maarten houdt goed in de gaten of ik voldoende corrigeer voor de sterke stroom dwars en z’n mooie schip niet tegen de grote rode ton zet.

Het door Maarten aan het begin van de week beloofde bakstagwindje blijft nog steeds uit. Maar er is genoeg wind, ca.

8 knopen, om te zeilen. Niet al te hoog aan de wind varen we naar het zuiden.

Na een half uur zien we een groep zeilboten achter ons. Nog meer PZV-ers?

Na een tijdje zien we dat een van de schepen uitloopt. Langzaam maar zeker loopt hij op ons in. Het blijkt de Joint Venture te zijn. Niet zo verwonderlijk dat die 39-voeter onze 31-voeter in zal halen. Rond 9 over 10 zit hij dicht achter ons. We zetten alles op alles om Jan het inhalen zo moeilijk mogelijk te maken. Elk vlaagje grijpen we aan om een stukje uit te lopen. Maar als de wind

10:11

24

even terugzakt, zie je dat de Joint Venture, met z’n grotere gewicht, langer de snelheid vasthoudt. Jan gedraagt zich als een heer, en komt ons benedenwinds voorbij. Tenminste, dat probeert hij (10:11 uur). Dan toch maar bovenlangs geprobeerd. Maar om 10:22 is hij ons nog steeds niet voorbij.

De tijdstippen heb ik zo precies door de foto’s in m’n digitale camera. Jan verlegt z’n koers een stukje westelijk naar de kust. Wij houden in eerste instantie onze geplande koers aan, die ons wat verder van de kust voert. Doordat de wind wat draait, varen we geleidelijk aan zelfs wat oostelijker. En zo wordt de afstand tussen de Jonathan en de Joint Venture steeds groter. We zullen nooit weten hoelang we ‘m nog voor hadden kunnen blijven.

De tocht gaat zo voorspoedig dat we op onze planning inlopen. Maarten stelt voor om niet naar Shotley te gaan, maar iets verder de Orwell op te varen, naar de Suffolk Yacht Harbour. Op de Orwell zien Harry en ik voor het eerst de beroemde Engelse moorings en hoe mooi de bootjes in lijn erachter liggen. In de Suffolk Yacht Harbour krijgen we een mooie box toegewezen.

Wanneer ik op de steiger sta, hoor ik een stukje verderop: “Ik ben benieuwd waar de Jonathan ligt”. Ik ga kijken waar dat vandaan komt en even later zitten we met z’n allen op de Birdie aan het bier.

10:22

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

RAMSGATE 2004

Verkenning van de Deben

Ivo van Mierlo

E

en juiste koers is belangrijk om deze rivier aan te lopen. De laatste wijzigingen heeft schipper Leo via het internet op een apart kaartje opgevraagd. Na de scheidingston dienen we nog een ton te ronden om op de juiste aanloopkoers te komen. Eenmaal onder de kust worden we gevat door de binnengaande stroming. Vanwege de hoge stroomsnelheid waarmee we worden binnengetrokken, zetten we de motor bij om een rode ton te kunnen ronden. De zeilen vallen zonder winddruk en het sturen lukt maar moeizaam.

Met de motor bij krijgen we terug vat op de stroming. Gelukkig maar, we zouden de ton niet gehaald hebben en met twee tegemoetkomende zeilboten hebben we maar weinig manoeuvreerruimte.

Het contrast tussen de open zee en de rivier kan niet groter zijn. Wanneer we eenmaal de ingang gepasseerd zijn, wordt alles heel rustig en is de golfslag volledig verdwenen. De motor gaat terug uit en we lopen pal voor de wind. We

hebben nog de ganse namiddag om in Woodbridge te komen.

Door een enkele bui trekt ook de wind weer aan en kunnen we lekker zeilen.

Een Engelse zeilboot met een echtpaar aan boord komt langszij met de motor aan. De vrouw spreekt ons aan en blijkt een Nederlandse te zijn. Zij is verwonderd dat er zoveel “Hollandse” zeilboten de rivier opvaren en spreekt over een Nederlandse invasie. We leggen uit dat we in clubverband varen en dat we overnachten in Woodbridge.

Tijdens het zeilen valt het typisch Engelse landschap op en de vele bootjes aan de ontelbare moorings. Soms is het zelfs lastig om de vaargeul te volgen omdat de tonnen bijna niet meer te ontdekken vallen door de vele bootjes aan de fel gekleurde “ballonnen” op het

water.

Voor ons zien we nog enkele PZV-schepen en al snel wordt het duidelijk dat we inlopen. We kijken nu iets meer naar de zeilen en er wordt wat meer aan de lijntjes getrokken, ook op de boten die we oplopen. Aangezien de rivier kronkelt, dienen we constant de zeilen te trimmen. We maken er een leuk zeilwedstrijdje van.

Ook het echtpaar met de Engelse zeilboot (op de motor) waarvan de vrouw ons aansprak houden we moeiteloos bij.

Het golvende landschap en de kronkelende rivier met de ontelbare bootjes lijken wel een landschap op een oud schilderij. Ook de rust op het water en de kleine clubhuisjes aan de oever maken het beeld compleet. We vinden het bijna jammer wanneer we bij Woodbridge aankomen en voorzichtig over de drempel varen.

Aangezien we de dag voordien ook de Ore zijn opgevaren -met overnachting aan een mooring- en ik vorig jaar reeds op de Orwell ben geweest tot in Ipswitch, wist ik wat een prachtige landschappen me te wachten stonden. Toch laten deze prachtige rivieren telkens weer een diepe indruk van rust en vrede achter. Het is alsof het leven hier twee versnellingen lager verloopt. Mede door de rust kunnen we ons jachtige bestaan even achter ons laten, genieten van het landschap en terugblikken op een prachtige week.

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

25

RAMSGATE 2004

Captainsdinner

Zeuntjeslied 2004 Elk couplet wordt gevolgd door het refrein zuid, zuidoost in Nederland daar ligt ons PZV mooi water is daar een gebrek dus zeilen ze op zee

drie zeuntjes met Herman Palthe een koppel met plezier de wind die kwam van overzee en daarom zijn ze hier

wij kwamen naar de Trafalgar pub en kregen een warm onthaal we zagen Lidia voor het bord de moeder van allemaal

ik keek net in het smoelenboek iedereen is er nu bij het zal wel liggen aan het weer want de smoeltjes staan nu blij

een passer en een lineaal een stufje en papier niemand wist echter hoe het moest en toch zijn zij nu hier

dit is het einde van ons lied een lied zonder moraal dus als je straks naar huis toe gaat dan zing je allemaal

de vlootvoogd leidt het palaver aan plannen geen gebrek maar als je heel vroeg varen wil verklaren ze je gek de Rosa had ook een zeuntje maar die was heel snel weg wij weten echt de reden niet maar ’t lijkt ons dikke pech

26

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

Refrein: hoog zijn de wolken laag is de zee als je echt van zeilen houdt kom dan bij PZV

RAMSGATE 2004

Stellendam of de Roompot? kers staan.

Harry Goes

V

rijdag is de laatste dag in Engeland van de Ramsgate 2004. Mijn vrouw Petra en ik varen als opstapper bij schipper Maarten van Herk en navigator Peter Veger. Tot nu toe is het een week geweest met lekker zeilweer, genoeg wind om te zeilen en af en toe een zonnetje. Tijdens het palaver werd het duidelijk dat het rustige weer zou gaan veranderen. Een stevig windje uit noordelijke richtingen werd voorspeld.

Brood smeren, waypoints inkloppen, rustig wachten tot er voldoende water boven de sill stond om de Jonathan zonder schade door te laten, en vertrekken. Net als bij aankomst waren er een paar schepen die als jonge honden op de sill af voeren. De Amadeus moest zelfs vier keer een aanloop nemen om er overheen te komen. Uiteindelijk slingerde een ware file van PZV schepen zich over de Deben. Tij en stroom zorgen voor een strakke planning: zó laat de sill over, zó laat bij de bar, over de banken vóór de wind aantrekt en er bre-

Buiten bleek al snel dat dit geen ontspannen tochtje zou gaan worden. Bij het palaver was al voorspeld dat het wat ‘knobbelig’ zou kunnen zijn. Eigenlijk begon ik me al af te vragen of dit nu zeezeilen was. Los van hinderlijk in de weg varende scheepvaart en wat onhandig gedoe met getijden viel het tot dat moment allemaal erg mee. Om te weten wat zeezeilen nu werkelijk voorstelt dacht ik dat je minstens een lange tocht met veel wind moest hebben meegemaakt. Over zeeziekte had ik op een PZV bijeenkomst al het nodige gehoord van de vlootchirurgijn.

Bij het passeren van de bar begon de pret, een stevige noordoosten wind en golven waarvan er af en toe eentje geniepig over de kuiprand spetterde.

Binnen de kortste keren ging de reddingsboei zijn eigen weg. Na een poosje voelde Peter, onze navigator, zich niet helemaal top (dat krijg je van dat getuur boven de kaartentafel), al spoedig gevolgd door de rest van de bemanning.

Gelukkig werd niemand echt erg ziek.

De lekkere salades en warme maaltijden, waar we de rest van de week van hadden genoten, bleven voorlopig uit.

Door het stampen van de boot was koffie zetten niet eens meer mogelijk.

Omdat het verwachtte krimpen van de wind uit bleef, was Stellendam niet meer bezeild. Schipper Maarten had de Roompot in gedachten als Plan B, dus koers gezet naar de Zeeuwse kust. De verdere reis bleef weinig comfortabel, maar intussen liep de Jonathan wel ruim

6 knopen aan de wind, dat ging dus lekker. Na een uur of 13 kwam de vuurtoren van Westenschouwen in zicht. Er volgde nog een aanloop met een lastig stukje navigeren en op de valreep een bui met flink veel wind erin.

Uiteindelijk lagen we in de sluis met de Maran. Wat een rust ineens. Half en half verwachte ik dat de sluiswachter ons allemaal een mok thee zou aanreiken. De thee kwam pas toen we in de Roompot Marina lagen om te ontbijten en even uit te rusten.

Te lui om het grootzeil te hijsen, wapperden we op de fok naar de Krammersluizen. Onderweg genoeg tijd om na te denken over de Ramsgate. Voor Petra en mij de eerste kennismaking met zeezeilen, veel nieuwe indrukken en veel herkenning van plaatsen zoals Lowestoft en de Deben die we enkel uit de zeiltijdschriften kenden. Het gezellige Captain’s dinner in Seckford Hall. De Engelse kust heeft voldoende te bieden om nog vaak terug te keren. Als zeiler weer een hoop geleerd, veel zaken die ik enkel in theorie kende: ‘s nachts doorzeilen, wachtlopen, shipping lanes, positiemeldingen, getijdenpoorten, allemaal nieuw voor een zeuntje. Qua organisatie liep de Ramsgate gesmeerd, er blijkt uit hoeveel kennis en ervaring er bij een vereniging als de PZV is opgebouwd.

Mijn dank aan schipper Maarten, ik vind het wel bijzonder dat iemand zijn schip en ervaring wil delen met een stel vreemde opstappers. Moe-maarvoldaan is absoluut van toepassing op deze reis en het smaakt zeker naar meer.

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

27

RAMSGATE 2004

Bericht van een herintreedster aangesloten, de laatste blikken soep opengetrokken en daar gingen we.

Om 15 uur bij de monding van de Deben: hmm, flink windje, hobbel-golven. Contact met de American Lady of Lady Five (in ieder geval een Lady) die al wat verderop op zee zaten: was te doen, zeiden ze.

Rudi van den Berg

T

wintig jaar geleden nam ik op mijn 23ste voor de eerste keer deel aan de Ramsgate-tocht, die toen inderdaad naar Ramsgate voerde. Goede herinneringen aan boord bij Stef, maar praktische bezwaren om nogmaals mee te varen. Totdat ik mij in februari tot de PZV wende: ik wilde, o zo graag, weer eens zeezeilen….

Bij deze een korte impressie van mijn laatste/jongste zeezeiltocht.

Aan boord van de Blaoser, met Piet als relaxte schipper, Malte als rasechte filosoof en Corrie als onvermoeibare navigator, vertrokken we vrijdag de 21ste uit de veilige haven van Woodbridge.

Grootzeil gerepareerd, noodmarifoon

Getwijfeld over de pillen van Louis, maar ik moet zeggen: nadat ik die had uitgekotst voelde ik me een stuk beter. De tomatensoep van dek gespoeld en hup, zeilen, want daar ging ik voor. Heerlijk, lekker aan de wind, wel wat korte golven.

Om 21.00 uur de wisseling van de wacht: zou ik dan toch maar even gaan slapen?

Toen ik mezelf eindelijk op de bank terugvond, ontdaan van mijn nieuwe zeillaarzen -nu dan eindelijk nodig- wist ik nog net te bewerkstelligen dat ik niet óp mijn natte zeilpak in een soort half- slaap viel. Ik begon me meteen al zorgen te maken: hoe kom ik ooit weer buiten?

Half slapend hoorde ik weerberichten (5 tot 6, uitschieters tot 7), hoorde meldingen van alle schepen, zag zo nu en dan Piet monter heen en weer springen (mét pil in maag!).

Om 24.00 uur voelde ik de verplichting van mijn wachtbeurt. Plan de campagne:

hoe kom ik, in vol ornaat, buiten? Stap 1: de plastic boterhamzakjes liggen onder het trapje, die eerst! En dan stap 2: plassen, en stap 3 aankleden. Nou, ik kan wel zeggen: ik heb zowat 3 stappen, slow motion in één gedaan. Het zakje was handig: tijdens alle volgende stappen zelfs noodzakelijk: brakend op zoek naar mijn mooie zeillaarzen. Shit, sta ik op een natte dweil… nou, droge sokken laat maar zitten. Ik moest plassen, maar dat wc-tje leek me onbereikbaar ver. Geen nood: er staat nog een soepkom. Iets te laat had ik door dat de inhoud van mijn blaas toch echt groter was dan die van de soepkom. Bovendien, hoe hou je alles recht op die klotserige plas? Goed, met in de ene hand het zakje, en aan de ander voet een natte sok: waar zijn mijn laarzen?

Plots lag ik op de grond en werd met medelijden gadegeslagen vanuit de hondenkooi (Corrie) en van boven in de frisse lucht (Piet). Malte zat, niet meer geelgroen, aan het roer: daar moest ik óók heen!

Met hulp van Corrie en Piet in de laarzen, zeilpak en reddingsvest gehesen, het plastic zakje in mijn hand geklemd, en buiten vastgehaakt met de life-line.

Hè hè, (zeer veel) frisse lucht! Gelukkig, ik was op tijd en kon Malte aflossen aan het roer.

Zeilend ging het direct beter. Eigenlijk was het verder net een bevalling: het duurde maar en het duurde maar en het duurde maar, en je wéét dat er een eind aan komt, alleen niet wanneer.

Moe en voldaan om 6.30 uur met een kopje thee en een borrel in de jachthaven van Vlissingen: even slapen en warm worden.

Hééééérlijk blij dat ik ben!

Piet, Malte dankt voor week!

tekening Maarten van der Hout 28

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

dat zeezeilen, heringetreden en Corrie: bede zeer leuke

RAMSGATE 2004

Een sultana te vroeg!

Els Defauw-Hulsebos

H

et refrein “Hoog zijn de luchten…..” was bij ons veranderd in “Hoog zijn de golven”. Het was ruig maar de Vanadjo liep lekker en onze bestemming was Breskens.

Joke, altijd behept met zeeziekte, had haar plaats onder de buiskap ingenomen onder het motto van: “ik blijf zitten waar ik zit…” en keek uit naar ieder schip en iedere boei. Bewonderenswaardig als je altijd zo geplaagd wordt

door zeeziekte en dan nog zo enthousiast over het zeilen kan zijn! Adri en Willem waren in hun element; dit is pas zeilen en zij losten elkaar af. Ik zou, indien daar behoefte aan was, de inwendige mens verzorgen.

Zo stond ik een kop soep voor Willem te maken toen mijn oog op een Sultana viel. Dat leek me wel wat, want het zou nog even duren voordat ik aan mijn soep toe was. Die Sultana heeft mijn reis bepaald. Nadat ik hem genuttigd had voelde ik het al en na enkele uren was ik moe, koud en gaperig; ik moest gewoon even slapen. Willem lag nog in de kajuit dus ging ik door naar “mijn punt”. Ik lag nog geen minuut en ik kon nog net een zak grijpen…… Daar lig je dan, voor de eerste keer in mijn leven zeeziek. Maar even gaan slapen denk je dan. Maar slapen doe je niet. Ik voelde hoe het schip als een notendopje werd opgetild, dan een stukje vrije val, om vervolgens met een flinke klap weer op het water te komen. En dan te bedenken

dat wij een gunstiger route hadden dan de groep die naar het Noorden moest.

En wat een verschil met de gladde zee van de heenreis!

Al met al merkte ik, dat als ik mijn hoofd maar optilde, er onmiddellijk een drang ontstond om de zak weer te grijpen. Ik kreeg flink de pee in want ik wilde het spektakel buiten aanschouwen. Willem was weer aan dek en ik moest zien dat ik in de kajuit kwam. Met de zak in de hand heb ik me verplaatst naar de bank in de kajuit en ben direct in slaap gevallen. Na enige tijd werd ik wakker en ja hoor, zo kende ik me weer. Hup in het pak en naar buiten.

Ik hoefde me niet te schamen werd me onmiddellijk medegedeeld. Adri en Willem hadden ook hun visitekaartje afgegeven maar waren wel op de been gebleven. Om 06.00 uur liepen we de haven van Breskens binnen. Joke kwam weer tot leven en na een kop thee en een stuk koek doken we in bed. Het was een fantastische week!

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

29

RAMSGATE 2004

Typische PZV-ers Een analytische beschouwing van onze vereniging. Overeenkomsten met bepaalde personen berusten NIET op toeval.

Albert Riedstra

D

e Ramsgate 2004 was beslist een gebeurtenis om naar uit te zien. Na zo’n 30 jaar vrijwel alleen op de binnenwateren en Zeeuwse Stromen te hebben gezeild, bood deze tocht mij de mogelijkheid om de horizon –ook letterlijk– te verbreden: onder het gezag van een nog vrijwel onbekende schipper, met een aantal vrijwel onbekende opstappers aan boord van een onbekend schip, op onbekend vaarwater en samen met andere schepen.

Kortom ‘een sprong in het diepe’, hoewel dat, gelet op de watertemperatuur, nog niet aan te raden is!

En plotseling is het zover. Voor je het weet sta je als ‘zeuntje’ op een kade van de Jachthaven Scheveningen samen met zo’n 80 tot 100 PZV-ers kennis te maken, Berenburg te drinken, maar vooral ook om je heen te kijken en nieuwe indrukken op te doen. Nieuwe indrukken van een ogenschijnlijk homogeen samengestelde vereniging, maar bij nadere beschouwing een vereniging met vogels van zeer verschillend pluimage: van getaande ‘zilte’ zeelieden, waarvan je vermoedt dat die alle wereldzeeën intensief hebben bevaren, tot aan groentjes die weliswaar perfect in het (zeil)pak zitten, maar waar het zoute water nog eens goed overheen moet!

En nu, een kleine week na afloop van de tocht, kijk je daar weer anders tegenaan: je hebt zeuntjes ontmoet die al jaren over zee naar verre oorden zijn gezeild, jonge PZV-ers die de Ramsgate

30

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

in de huidige vorm maar een schoolreisje vinden en de trip veel uitdagender willen maken, maar ook ‘oude rotten in het vak’ die bij nader inzien liever niet ’s nachts gaan zeilen. En zo blijkt iedere deelnemer toch weer af te wijken van het standaard patroon. Ondanks dat zijn de leden na een week samen zeilen toch in een aantal subcategorieën te verdelen. Een paar van die prototypische categorieën, die ik u niet wil onthouden, vindt u in het volgende. Kunt u zich ergens in herkennen?

DE ECHTE ZEEZEILER De echte zeezeilers komen in vele gedaanten voor, van ervaren leden tot zeuntjes, van schipper tot opstapper, van jong tot oud en van hem tot haar!

De echte zeezeilers gaat het in de eerste plaats om het zeezeilen, de rest is bijzaak. Ze genieten van de elementen wind en water. Ze zijn niet voor een kleintje vervaard. Ze kennen de zee met zijn schoonheid, maar ook met zijn gevaren. Ze gaan daarom goed voorbereid het water op: de tochtplanning is serieus genomen, zoveel mogelijk onbekende factoren zijn geëlimineerd, het weerbericht is beluisterd en geïnterpreteerd en de boot is tip-top in orde, tenminste voor wat betreft de veiligheid en vaaraspecten.

Dit is de harde kern van de PZV en met een kleine variant op de tekst die zo keurig is aangebracht op het herentoilet in het clubhuis van de RNSYC: het lot van de vereniging ligt in hun handen!

DE TECHNEUT Ook de techneut is graag aan boord, en

ook op zee. Hij –meestal is het een ‘hij’– schept een groot genoegen in het besturen en beheersen van alle systemen aan boord: geavanceerde GPS-en, internet, EPIRB, navigatie-, weer- en getijdenprogramma’s, satelliettelefoon, etc., etc. Het excuus om continue met z’n speeltjes bezig te zijn? De ‘meerwaarde’ die het biedt tijdens het zeilen! En daarom zijn deze leden onbetaalbaar voor de PZV. Je zult maar met je twee linkerhanden in een vreemde haven liggen en tot de ontdekking komen dat je stuurautomaat defect is. Geen nood! De techneuten in de vereniging hebben dit varkentje in no-time gewassen!

HET GEZELLIGHEIDSDIER Natuurlijk, ook deze leden houden van zeezeilen, daar valt niet aan te twijfelen.

Het is een prachtige sport, maar aan de andere kant: de tochten moeten niet te lang zijn, de wind niet al te hard en het liefste met een zonnetje er bij, dan krijg je tenminste ook nog een lekkere tint!

Deze leden blinken uit in het netwerken op de steiger. Je merkt ze al van verre op, bijvoorbeeld door de drukte van bezoekers in de kuip van hun boot. Daar zijn ze druk bezig hun gasten met toastjes en ‘een glaasje’ te verwennen.

En ’s avonds brandt tot laat in de avond het licht aan boord bij deze leden, en hoor je zacht gelach en zeemansliederen. Het gezelligheidsdier is het sociale cement tussen de meer individualistische leden van de vereniging. Zo worden de onderlinge banden versterkt, en zijn het juist niet die onderlinge contacten waarom we ons aansluiten bij een vereniging?

tekening Maarten van der Hout

ADVERTENTIE

Ver van zee, toch het clubhuis van PZV

om na te praten, voor te praten of zo maar bij te praten en daarom tot spoedig ziens op de maandelijkse borrel in de

Trafalgar Pub PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

31

ALV

Highlights uit de algemene ledenvergadering. van de redactie

O

p 2 april jl. werd de voorjaarsALV van 2004 gehouden. Van deze vergadering is een verslag gemaakt dat integraal op onze website te vinden is. In dit artikel zetten we de schijnwerper exclusief op twee punten, verband houdende met de toekomst van de vereniging, die in de vergadering ter sprake kwamen.

Allereerst de rapportage van de ad hoc commissie Leerbehoeften. Zoals bekend is enige tijd geleden aan deze commissie, bestaande uit Ruud Heezemans, Frans Jansen en Aitske de Jong, gevraagd om met aanbevelingen te komen naar aanleiding van de volgende vraagstelling: Hoe kunnen we ‘leren’ binnen de PZV weer opnieuw vormgeven, zodanig dat dit:

- invulling geeft aan de leerbehoefte van de leden; - haalbaar is binnen de mogelijkheden van de vereniging, ook op langere termijn; - ondersteunend is aan de activiteiten van de vereniging.

De commissie heeft zich de afgelopen maanden over de vraagstelling gebogen. Zij is begonnen met een inventarisatie, daarbij onder meer betrekkend wat PZV zich ingevolge haar statuten ten doel stelt, wat er in het verleden door en binnen PZV op het gebied van leren en opleiden is gemaakt en gebruikt en wat er recentelijk in de zogenoemde jongeren-interviews is gezegd.

Vervolgens zijn de volgende uitgangspunten geformuleerd: - opleidingen en diploma’s zijn te behalen bij zeilscholen; - kennis en ervaring zijn op te doen bij de PZV; - de leden moeten de basis zeilvaardigheden beheersen: - zelfstandig kunnen zeilen in een open boot (CWO III kielboot); - bij voorkeur enige ervaring hebben met een kajuitzeilboot; - bij voorkeur enige ervaring hebben op ruim water; - er is reeds veel uitwisseling van kennis en ervaring binnen de PZV; - het initiatief om te leren moet uitgaan van diegene die wil leren; - door vrijwilligers, voor vrijwilligers; - niet alleen voor nieuwe leden;

32

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

ALV - voor alle leeftijden; - geen vast programma, wel regelmaat en structuur; - de kosten moeten passen in het verenigingsbudget; - rekening houden met het feit dat samenstelling commissies (projectleiders) wisselt; - PZV-leden nemen eigen verantwoordelijkheid voor (eventuele) fysieke beperkingen.

Met deze uitgangspunten als basis is de commissie middels een aantal gesprekken gekomen tot de volgende aanbevelingen: - herinvoeren van het ‘logboek’, in de vorm van een ‘checklist kennis en vaardigheden bemanningsleden PZV’. De checklist is bedoeld als inspiratiebron voor (nieuwe) leerbehoeften en als een middel tot selfassesment voor alle leden; zij geeft daarbij duidelijkheid over welke eisen binnen de vereniging worden gesteld aan de opstapper, gevorderd opstapper, navigator en schipper. De integrale tekst van de checklist is te vinden op onze website.

- invoeren van een checklist tochtvoorbereiding. Nadrukkelijk wordt aanbevolen deze checklist bij elke tocht op ruim water te gebruiken bij de voorbereiding en planning.

- brengen van regelmaat in het aanbod van PZV-workshops, zowel ’s zomers als ’s winters. Door bepaalde theorieonderdelen regelmatig te laten terugkeren kan iedereen daar naar eigen behoefte op inspelen.

- gebruiken van de website ter ondersteuning van het onderwerp ‘Kennis, leren en opleidingen’.

- instellen van een definitieve commissie ‘leren en leerbehoeften’ binnen de PZV. Het bestuur ondersteunt de aanbevelingen van de commissie van harte. Daarbij wordt aangetekend dat het bestuur de bestaande commissie heeft gevraagd het project tot en met de invoering te willen organiseren, bewaken en verzorgen, met de bedoeling om daarna een definitieve vorm te kiezen, teneinde zeker te stellen dat het onderwerp “leren binnen de vereniging” ook in de toekomst zijn belangrijke plaats behoudt. De vergadering heeft de aanbevelingen van de commissie, met de daarbij geplaatste kanttekening van het bestuur, bij acclamatie over genomen.

Een tweede punt, dat we hier kort willen belichten is de instelling door het bestuur, een tweetal maanden geleden, van een werkgroepje dat de vraag heeft gekregen om met aanbevelingen te komen voor de externe profilering en marketing van de vereniging, mede met het oog op de gewenste verjonging van het ledenbestand. Deze werkgroep bestaat uit Saskia Bakermans, Marijke Alders en Marja Snoeijen. Een eerste rapportage aan het bestuur zal eind mei plaatsvinden, met de bedoeling om een en ander daarna verder uit te werken. In de najaars-ALV zal vervolgens een presentatie van aanbevelingen en daaruit resulterende plannen plaatsvinden.

Ik moet weer Zee op gaan, een goed schip en in ‘t verschiet Een ster om op aan te sturen, anders verlang ik niet.

Het rukken van ‘t wiel, ‘t gekraak van het hout, het zeil er tegen, Als de dag aanbreekt over de grauwe zee, door een mist van regen.

Want de roep van de rollende branding, brekende op de kust, Dreunt diep in het land in mijn ooren en laat mij nergens rust. ‘t Is stil hier, ik verlang een stormdag, met witte jagende wolken En hoog opspattend schuim en meeuwen om kronklende kolken.

Ik ben een gedoemde zwerver, waar moet ik anders heen?

Maar gelaten door de wind gaan, weg uit de stad van steen.

Geen vrouw, geen haard verwacht mij. Ik blijf ook liever zonder. ‘k heb genoeg aan een pijp op wacht, en een glas in ‘t vooronder.

Slauerhoff naar Masefield “Seafever”

ADVERTENTIE

JACHTZEIL MAKERIJ Veerhaven 4485 PL Kats ZldV 0113 - 600291 fax 0113 - 600249

Lion Sails

Ton Leeuwestein Tel. privé 0113 - 227028

ZEILKLEDING …te kust en te keur!

Geopend: dinsdag t/m vrijdag vanaf 10:00 uur, zaterdag vanaf 9.00 uur, koopavond donderdag

HERMAN LIEVEN ZEILKLEDING Oostwal 6 5211 RC ’s-Hertogenbosch Tel: 073-6131763 Fax: 073-6130786

info@lieven.nl PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

33

MONSTERROL EN COLOFON

MONSTERROL NIEUWE LEDEN Carool van Kesteren Casper de Lange Hans Pellicaan Rob Pellicaan Peter van den Wijngaart

Mozartlaan 32, 5283 KC Boxtel Welschapsedijk 58, 5652 XN Eindhoven Steurstraat 24, 4273 EN Hank Schubertlaan 26, 4904 MK Oosterhout Zeeburgstraat 21, 1382 BM Weesp

ADRESWIJZIGINGEN Dymphy Brekoo Els Defauw-Hulsebos Han Haarsma Maarten van Herk Petra de Jong Dik Joosten De Wijzend 90, 1474 PE Oosthuizen Meindert Kok Aureliahof 8, 3544 VE Utrecht Michel Kuijs Annemarieke van der Meij Dinsdagstraat 4, 1335 LH Almere Fons Navarro Daan Richard Harmke Timmerman Een ieder die verhuist, graag een adreswijziging naar de ledenadministratie!

0411-616820 040-2574980 0162-403640 06-45378546 0294-418997

0299-401108 035-5351440

carool@hetnet.nl casperdelange@yahoo.com jcpellicaan@hotmail.com rpellicaan@yahoo.com ooginoog@euronet.nl d.brekoo@home.nl e.hulsebos@wanadoo.nl jhaarsma@xs4all.nl mvanherk@wanadoo.nl pdejong64@zonnet.nl dirk.joosten@quicknet.nl meindert.kok@kersentuin.net pegasusopzee@tiscali.nl alphons@purplearch.com daan.richard@ogilvyone.be cdeheus@12move.nl

GEEN LID MEER Johan Cranendonk NIEUWE EIGENAREN EN NIEUWE SCHEPEN Eigenaar Naam boot Thuishaven Opmerkingen Pieter de Jong Annies Zeilteken:1617 Tjebbe Kleijn Minor Herkingen Hans Pellicaan De Pelikaan Dintelsas Elan 34, 1040*330*185 Kees van der Vuurst de Vries Mermaid Kerkdriel Dehler Optima 92, 920*300*165; Zeilteken: 647 Een ieder die van boot of ligplaats wisselt, graag een adreswijziging naar de ledenadministratie!

ZEEZEILEN, het verenigingsblad van de Zeezeilvereniging van Philipsmedewerkers PZV (verschijnt 4x per jaar)

BESTUUR Philip Beekman, voorzitter Aitske de Jong-Ruben, secretaris Bart Lagerweij, penningmeester Yvon Holdrinet, voorzitter winteractiviteiten Peter Slikkerveer, voorzitter zomeractiviteiten Hans van Reenen, hoofdredacteur Zeezeilen Max van Vriesland, voorzitter website com.

COMMISSIE ZOMERACTIVITEITEN Peter Slikkerveer, voorzitter Ramsgate tocht: Lidia Roesink Arie van der Padt, penn.m.

Henri Boetzkes Paul van der Kamp Zomeractiviteiten: Johan Kortas Haye van der Werf zac@pzv-zeezeilen.nl

Floralaan West 304 5644 BP Eindhoven Het Laar 31 5551 ZC Dommelen de Roy van Zuidewijnlaan 56 4818 GC Breda Onyxstraat 16 6534 XX Nijmegen De Vetbergen 30 5581 TZ Waalre Mauritsgaarde 16 5671 XM Nuenen Larikslaan 7 5511 PG Knegsel

040-2122792 040-2070884 076-5427977 024-3776467 040-2218040 040-2834837 0497-516845

bestuur@pzv-zeezeilen.nl

COMMISSIE WINTERACTIVITEITEN Yvon Holdrinet, voorzitter Arie van der Hoek, secretaris Jan Vermeulen, penn.m.

Maarten van Herk Wim van Roode Emile van Thiel

REDACTIE ZEEZEILEN Hans van Reenen, hoofdredacteur Bep Delissen, penn.m.

Willy Delissen, redacteur Boudewijn Lacroix, redacteur Bauke Sijtsma, redacteur Vormgeving: Jan Statius Muller

WEBSITE COMMISSIE Max van Vriesland, voorzitter Peter Veger, webmaster Ernst-Jan Huijbers Gerard Jorna Marja Snoeyen.

wac@pzv-zeezeilen.nl

zeezeilen@pzv-zeezeilen.nl

wsc@pzv-zeezeilen.nl

INFORMATIE LIDMAATSCHAP, LEDENADMINISTRATIE en BOOTADMINISTRATIE Peter Veger, Prins Hendriklaan 18, 5684 GP Best. Tel 0499-373994, e-mail: ledenadmie@pzv-zeezeilen.nl Zijn er wijzigingen in Uw adres of in de gegevens van Uw boot, geeft U die dan door. Ze worden dan ook opgenomen in de Monstorrol.

BETALINGEN Zie colofon van Zeezeilen nummer 1, jaargang 23.

KOPIJ ZEEZEILEN zeezeilen@pzv-zeezeilen.nl Kopij (in Word, Arial 10 pt) inleveren bij Hans van Reenen, Mauritsgaarde 16, 5671 XM Nuenen, tel. 040-2834837, vanreenen@wxs.nl of zeezeilen@pzv-zeezeilen.nl. De kopij mag geen ingesloten illustraties of opgemaakte tabellen bevatten!

Illustraties identificeren met naam en de titel van het bijbehorende artikel. Digitale illustraties weergeven met hoge resolutie in TIF, JPG, PDF, PNG, PSD, BMP, EPS, GIF of -als het niet anders kan!- Word formaat en bij Hans van Reenen aanleveren, liefst op floppy of CD. De redactie stelt het op prijs dat u de aanwijzingen in “Enkele richtlijnen voor het schrijven van een stukje voor Zeezeilen” volgt, welk document is op te vragen bij de redactie. Ook kunt u het vinden op de PZV website, onder Zeezeilen.

De redactie van Zeezeilen kan aanpassingen aanbrengen vanwege de leesbaarheid of de omvang. Bij grote veranderingen wordt met de auteur contact opgenomen. De redactie behoudt zich tevens het recht voor om een artikel naar een volgend nummer door te schuiven.

WEBSITE: www.pzv-zeezeilen.nl Nu ook met een listserver voor directe berichtgeving tussen leden onderling.

34

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

PZV IN KLEUR

Naar zee bij Stellendam

De Ramsgatetocht

Naar de riviermondingen

De Deben

met veel zon en wind

Woodbridge

Oosterschelde

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004

35

36

PZV ZEEZEILEN 2 - JULI 2004