Zz 2011 2 by PZV Zeezeilvereniging

Naam

ZEEZEILEN

www.pzv-zeezeilen.nl. Jaargang 30 nummer 2, augustus 2011

Ramsgate 2011 Rondje Goeree Driehoek Westfriesland Getij Voor de kleintjes

Ramsgate Transat 650

Goeree PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Redactioneel KALENDER - INHOUD KALENDER 3-4 10-11 17-18 1-2 6

september september september oktober november

weekend weekend weekend weekend zondag

vrouwenzeezeilweekend water- en landnatuurweekend rondje Noord-Holland eindejaarsweekend overleven op zee (GetWet)

INHOUD 2 3 4 5 6 7 8 9 12 12 13 14 18 22 28

31 31 32 33 36 37 38 39 40

Redactioneel In memoriam Jacques de Beule Nieuwe Leden Van het Bestuur Getij Shantyzingen door PZV Zeilen in het ZO van Europa Jachtontwerper Gerard Petersen Plotter of geen Plotter Mag het een 'bytje' meer zijn? Christa en Ysbrand, Transat650 Ramsgate 2011

Herman Van den Broeck Rob Riedijk, Franka Ruijten Ad Boonman, Chiel de Jong Franka Ruijten Han van Pelt Carla Auer Peter Peeters Henne Pauli Leo van Leeuwen Piet Lucassen Martijn van Dijk Floris Boele, Jan Oome Zeuntjes Houdbaarheid van een Zeuntje Jacqueline Flink Ramsgate 2011 Joep Vermeulen, Bianca Witzen Geijsbeek, Moniek Mol Techniek & Vaarpraktijk Leo van Leeuwen, Bart Lagerweij, Herman Van den Broeck Driehoek Westfriesland Carla Peeters Ramsgate voor de kleintjes Annemieke Stallaert En nu weer met beide benen op de grond Michelle Blaauw Gedeeld eigenaarschap Carla en Peter Peeters Nattigheid Herman Van den Broeck Koninginnetocht: rondje Goeree Maarten Roks Fishing for Litter Kees Kersten Lichten op zee en betonning Han van Pelt Veiligheidsenquête Annemieke Stallaert

KANAAL

○ De Ramsgate niet altijd in de Hemelvaartweek? Is de Ramsgate oversteek niet altijd een HEMELvaart? ○ Sommige Ramsgaters komen niet in de hemel …

○ Flink, Jacqueline Flink, heel flink. Volgend jaar ben je alweer een zeuntje. Dat vraagt om een solo-zeuntjeslied! ○ Zuid West 7, wat een naam voor een boot! Ligt Dover niet in het zuidwesten? Met zo’n naam kom je er toch vanzelf?

○ Per camper bezoek je eigenlijk heel veel meer jachthavens (dixit Peter Chevalier) ○ Jan Otten’s reefknuttels zijn net zo sterk als zijn elektrische lier. Zijn grootzeil niet …

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Herman Van den Broeck

oen ik een paar jaar geleden het petje van hoofdredacteur op m’n kop kreeg, erfde ik van Hans van Reenen ook een stapel oude Zeezeilens. Af en toe neem ik eens een paar jaargangen mee naar de badkamer en terwijl ik lekker lig te badderen, blader ik de geschiedenis van onze vereniging even door. En daar leer je wat van. Het is blijkbaar niet abnormaal dat er eens een keer weinig kopij voor Zeezeilen is. De ene keer moet er hard aan het boompje geschud worden voor er genoeg kopij uit valt, de andere keer komen de schrijfsels (bijna) vanzelf. Dit tweede nummer van Zeezeilen komt met flink wat vertraging. Het werd uitgesteld in de verwachting dat er na de Ramsgatetocht wat meer kopij zou binnen komen. En dat is ook gebeurd. Zeker weten. Van die oude Zeezeilens leerde ik ook dat over een makkelijke Ramsgatetocht weinig geschreven wordt, maar des te meer wanneer het wat moeilijk ging. Dat is nu niet anders. De helft van dit nummer gaat over de Hemelvaarttocht. Er kwam zo veel tekst binnen dat andere, minder actuele stukjes naar het volgende nummer verhuizen. Piet Lucassen zorgde meteen na de Ramsgatetocht voor een mooie flyer en dat werd door iedereen erg gewaardeerd. Het werd een stijlvolle verzameling van prachtige foto’s: leuke herinneringen voor wie er bij was, nostalgie voor wie er niet meer bij kan zijn, en smaakmakers voor wie nog nooit mee ging. En zo is de zomer ondertussen volop aan de gang. Heel wat PZV-schepen zitten ►

op zee en zijn onderweg naar noord, west en zuid. Ik nodig alle reizigers uit (lees: ik verzoek alle reizigers) om tegen eind augustus hun reisverslagen in te sturen: mooie foto’s en teksten waar we iets van kunnen leren. Die komen dan in het derde nummer van dit jaar.

Geniet nog van de zomer. Geniet van de wind en het water. Geniet van deze zomer-Zeezeilen. Graag tot na de zomer, tenzij we elkaar ondertussen ergens op het water tegen komen…

Jacques de Beule 1993

Start CAM race 1986

p 14 juli is zeilvriend en jarenlang PZV-lid Jacques de Beule uit het leven weg gezeild om nooit meer terug te komen. Het was vreselijk om te zien hoe deze ooit hyperactieve zeilmaat en levensgenieter uiteindelijk aan de wrede ziekte ALS bezweek. Jacques heeft zijn lot de laatste jaren, soms met wrange humor, maar ook met veel verdriet ondergaan. Eigenlijk klaagde hij nimmer dat hem dit overkwam, maar hij heeft het er wel degelijk moeilijk mee gehad. Zijn principieel zonnige humeur maakte dat hij met een zeker positivisme bleef doen wat hij nog kon. Ook al namen zijn krachten zienderogen af en werd hij uiteindelijk ontzettend hulpbehoevend, hetgeen voor een zelfdoener als Jacques een zwaar gelag was. In onze zeilvereniging was Jacques voor velen een vraagbaak vanwege zijn enorme hoeveelheid parate kennis over boten, zeilen en trimmen. Jaren geleden was hij lid van de opleidingscommissie waarin hij mede probeerde de ervaren zeilers onder ons te bewegen instructie te geven en een curriculum op te stellen. Met zijn 24-voet Robber maakte hij lange tochten waarbij zijn prestatie tijdens de Colin Archer Memorial Race van Lauwersoog naar Larvik in 1986 wel het meest tot de verbeelding spreekt. Tijdens sommige Ramsgatetochten wist hij met de Robber soms grotere schepen voor te blijven. Jacques was een trimmer pur sang. Zo erg zelfs, dat je af en toe moest zeggen: “Jacques zitten en afblijven”, als hij wéér het dek op sprong om de zeilen nog iets preciezer te stellen! Om vervolgens peinzend het effect van

zijn trim handelingen te aanschouwen. Want als hij weer eens, als een konijn over dek hoppend, zijn trim interventies te ver doorvoerde, liep de snelheid er ook wel eens uit. Zijn kwaliteiten op het gebied van mast- en verstaging stellen waren niet te onderschatten. Sinds hij me niet meer kon helpen met maststellen, heeft de mast op mijn boot na de winterstalling nooit meer perfect gestaan. Persoonlijk herinner ik me Jacques als een vriend en zeilmaat die me veel leerde, waaronder zonder mopperen aanvaarden van tegenspoed en teleurstellingen die je zelf toch niet kunt beïnvloeden. Hij ruste in vrede.

Rob Riedijk

at een droevig bericht maar toch ook weer niet helemaal onverwacht. Tijdens de driehoek WestFriesland heb ik met Harrie Olie nog herinneringen aan Jacques zitten ophalen. Jacques de Beule heeft mij als stagiair bij Rabobank Nederland, zo’n 20 jaar geleden, met een aantal collega’s meegenomen op zijn boot en ons allemaal verslaafd gemaakt aan zeilen. Hij was apetrots op zijn laptop waar hij een navigatieprogramma op liet draaien. Dat navigatieprogramma werkte zo langzaam dat wij al lang afgemeerd lagen in een haven terwijl het bootje op het scherm net tussen de havenhoofden verscheen! Hij blijft in mijn gedachten als een enorm goede en enthousiaste zeiler.

Franka Ruijten PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

NIEUWE LEDEN I

k ben 68 jaar en woon in Eindhoven. Mijn historische achtergrond wordt enerzijds gevormd door een zeer honkvaste Zeeuwse boerenfamilie (teruggetraceerd tot 1400-zoveel in Borsele) en anderzijds door accountants.

Beide takken hadden helemaal niets met water voor zover ik weet. Ik sprong eruit. Was als jochie al gek Ad Boonman op roeien en kanoën, bijvoorbeeld op de Amer en in de Biesbosch. In 1971 kon ik met vrienden een tocht meemaken op een stalen S-spant die veel wind nodig had. We voeren op het IJsselmeer en een stuk van de Waddenzee. Het plan was van den Helder naar Harlingen te varen, maar dat hebben we nooit gehaald omdat we te laat vertrokken. Dit was een goede les die me bijgebleven is. In één dag met een strakke noordooster van Kornwerderzand naar Muiden, wat toen nog ongestoord kon. Een hele dag ruimte en water en rust en toch onderweg. Dat wilde ik meer! De bevriende schipper bleek aan boord een bullebak. Ik wilde leren zeilen zonder afgeblaft te worden en ging naar zeilschool Boertjens in Langweer, waar nu een disco voor de jongelui is gevestigd. Jarenlang slechts een of twee weekendjes varen in Friesland. Een aantal jaren ook niet. Dat noodlot tref je als gescheiden vader met jongens die in de vakantie altijd weer naar het strand wilden. De rest van de vakantie en geld besteedde ik dan aan mijn andere hobby: het bergwandelen. Nog weleens met de jongens een cursus bij Nautilus gedaan, maar het echte zeilersbloed zat er bij hen (nog) niet in. Ik bleef wel af en toe zeilen, maar veel te weinig om routine op te doen en verder te komen. Zo´n 10 jaar geleden de stap gemaakt om met vrienden het IJsselmeer op te gaan. Regelmatig lekker gezeild. De bemanning was gemengd wat de wensen betrof. Plaatsen bezoeken nam ook een groot deel van de tijd in beslag. Ik wilde wat meer en vooral verder zeilen en bovendien had ik wel geleerd dat het zeilen op een jacht boven de 30 voet wat anders is dan in een open bootje op de Friese meren. Bij zeezeilschool Sail-it in Willemstad voor een tocht geboekt naar Oostende met diverse tussenstops. Ik maakte kennis met het inslingeren, maar ook met varen op een heel goed schip, een Dufour 40, perfect ingericht en opgetuigd. Na het inslingeren was ik inmiddels ook volledig verslingerd geraakt. Nog diverse tochten meegemaakt. Dagenlang op het 4

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

water, ruimte, rust, frisse lucht, bezig zijn met het hele complex van schip, zeilen en tuigage, varen, navigatie. Wat een geweldige bezigheid. In een tempo die je ziel kan bijhouden op weg naar nieuwe bestemmingen, met beroep op zoveel lichamelijke, geestelijke en sociale vermogens. De voortdurend veranderende zee, de mooie kleur van het oceaanwater. Guernsey, de naam heeft iets magisch, uit de boeken van Tolkien. Alderney, daar wilde ik wel blijven wonen om m’n memoires te schrijven; daarmee heb ik niet zoveel werk. Ik werkte ook aan CWO I en II kajuitjacht/ zeezeilen en kustnavigatie. Maar de zeilschool is voor mij toch te duur om regelmatig met hen te varen. Ik werk nog en heb veel andere tijdrovende hobby’s, vooral muziek (maken en workshops organiseren). Helaas zijn mijn ogen niet goed genoeg voor zelfstandig schipperen. Ik had al een tijd geleden bij Beatrix, de Eindhovense roeiclub, het blad zien liggen van PZV en ik vroeg me af hoe een schipper zou denken over een opstapper die rood-groen kleurenblind, bijziend en tamelijk nachtblind is… Tot, ook bij Beatrix, Truus de Wijs (schippersdochter die van wanten weet en PZV-lid) me duidelijk maakte dat zeilen teamwork is, dat er heel veel verschillend soort werk is aan boord. Op haar advies ben ik lid geworden van PZV. Ik hoop als opstapper nu eindelijk kennis te maken met die geweldige club met toffe mensen.

allo allemaal, eerst even voorstellen. Ik ben Chiel de Jong, 54 jaar oud, getrouwd en 2 kinderen. Ik woon in Nuenen en werk bij Philips. Ik ben elektrotechnisch ingenieur. Afgelopen februari raakte ik in gesprek met mijn collega Haye van der Werf over onze hobby’s. Haye heeft zeer enthousiast verteld over PZV, Chiel de Jong onder andere over de Ramsgatetochten. Aangezien ik al lang zeil in de vakanties en het een lang gekoesterde wens was om eens op zee te gaan zeilen, heb ik mij bij PZV aangemeld en direct daarna ingeschreven voor de Ramsgate. Mijn zeilhistorie is als volgt. Op de middelbare school ben ik begonnen met zeilkampen in Friesland, een jaarlijks

►

terugkerend evenement. Vanwege het wat ruwe gebruik voeren we in stalen BM'ers. Niet vooruit te branden, maar dat mocht de pret niet drukken. Direct na het eindexamen ben ik met een stel klasgenoten een week door Friesland wezen trekken met houten 16-kwadraten. Beetje krap om ook in de boot te kamperen met 3 personen. In de studententijd en de jaren daarna op en af zeiltochten gemaakt op allerlei platbodems. Het grootste deel van de tijd gevaren op het IJsselmeer en de Waddenzee. Mijn laatste zeilervaring is geweest op een grote driemaster, met 22 man

aan boord en alle luxe voorhanden tot en met douches en badkamer. Gezellig, maar niet een grote zeilervaring. Naast mijn werk hou ik mij bezig met zwemmen, lezen, computeren en klussen in de tuin. Bij het zwemmen ben ik vijf jaar voorzitter geweest van de afdeling wedstrijdzwemmen. Op de school van de kinderen heb ik 4 jaar in de Oudercommissie gezeten. Ik kijk uit naar mijn eerste zeezeilervaringen bij PZV !

Van het Bestuur Beste PZV’ers,

a zes jaar samen met Jacqueline van Amstel de ZomerActiviteitenComm issie (ZAC) gevormd te hebben, mocht ik eind 2010 het roer van haar overnemen. Hoewel ik dat met plezier doe, is het niet gemakkelijk om Jacqueline op te volgen. Aan zoveel zeilkennis en –ervaring kan ik gewoonweg niet tippen. Wat mij altijd Franka Ruijten enorm in Jacqueline heeft aangesproken, is haar bereidheid om haar zeilpassie met anderen te delen. Ook al is die ander een beginnend zeezeiler, zoals ik tien jaar geleden. Ik kan me nog goed herinneren dat ze het roer van de net nieuwe Xinia aan me overdroeg met de opdracht hem even aan te leggen. De daarop volgende jaren bleef ze mij en andere PZV’ers motiveren om de zeilgrenzen te verkennen. Dank, Jacqueline, voor zowel je bestuurlijke als je persoonlijke inbreng in PZV.

Listig Al snel vond ik Moniek Mol bereid om de ZAC te versterken. Tja, wat kon Moniek zeggen toen ik die vraag stelde nadat ze net de Aanmoedigingsprijs 2010 in ontvangst had genomen?! Fijn Moniek, dat je je enthousiasme en energie wilt inzetten voor de zomeractiviteiten van PZV. Na een mooi en gevarieerd winteractiviteitenprogramma heeft Moniek in februari de zomeractiviteiten 2011 op de website geplaatst. Het is gelukt om voor de Ramsgate een meerdaagse noordelijke en zuidelijke inslingertocht te organiseren. Daarnaast is er een mooi najaarsprogramma, dus kijk even op de website naar de inhoud en de data en meld je vast aan voor het Vrouwenweekend, het Water- en Landnatuurweekend, het Rondje Noord-Holland en het Eindejaarsweekend. Ook vraag ik jullie aandacht voor de winteractiviteit ‘Overleven op zee’ die de WAC organiseert in samenwerking met het trainingsinstituut Get Wet; een aanrader!

De Ramsgate-tocht hebben we achter de rug. Hoewel Boulogne niet haalbaar bleek, vond ik het boeiend om tussen de Belgische banken te navigeren en eens een zuidelijke oversteek te maken. Degenen die zijn overgestoken naar Dover, hebben dat gevierd onder de stralende Engelse zon. Duinkerken had een supergezellige passantensteiger waar al snel een drijvend PZV-terras ontstond. Ik ben erg benieuwd naar de Ramsgateervaringen van de overige PZV’ers.

Nieuwe initiatieven Als bestuur zijn we druk doende een aantal onderwerpen uit te werken die tijdens de ALV van november 2009 aan bod kwamen. Er is meer duidelijkheid gekomen over aansprakelijkheid en dat zullen we regelmatig aan de orde stellen op de website en bij alle activiteiten. Toch goed dat iedereen zich bewust is van zijn verantwoordelijkheid tijdens PZV-activiteiten. Daarnaast is er aandacht voor het zeil-cv: het document waarop iedereen kennis, kunde en ervaringen kwijt kan. Ook biedt het zeil-cv voor nieuwe leden de mogelijkheid om aan te geven wat zij bij PZV willen leren of doorgeven. Zo kunnen we de verwachtingen van nieuwkomers beter afstemmen op de werkelijkheid. Voor de projectleiders van de ZAC is het zeil-cv een mooie ondersteuning bij de bootindeling. Het huishoudelijk reglement zit in de afrondende fase, voor zover dat kan. Nieuwe ontwikkelingen blijven op ons afkomen. De inkt is nog niet droog of we kunnen de tekst alweer aanpassen. Het een en ander komt waarschijnlijk in de ALV aan de orde. Die nieuwe ontwikkelingen zorgen er mede voor dat er anders met vrije tijd en vrijetijdsbesteding wordt omgegaan. Dat merken we niet alleen bij PZV, maar dat hebben organisaties als de HISWA, het Watersportverbond en de ANWB ook opgepikt. Tijdens de voorjaars-HISWA hebben deze organisaties hun ‘toekomstvisie waterrecreatie 2025’ gepresenteerd. Daarin zijn ze op zoek naar antwoorden op vragen die in de toekomst een grote rol gaan spelen. Hoe houden we watersport betaalbaar? Hoe spelen we in op trends dat mensen willen genieten in de krappe vrije tijd die zij hebben? Hoe gaan we om met de vergrijzing binnen de watersportverenigingen? Hoe krijgen we meer jongeren in de watersport? Boeiende vragen waar we als PZVbestuur ook een antwoord op zullen moeten geven. Prettig dat ik samen met Rolien, Martien, Sjaak, Martijn en Herman daar een bijdrage aan mag leveren.

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Arend Jan Klinkhamer deelt zijn uitgebreide kennis over oorzaken en gevolgen van het getij

p 18 januari en 1 februari is een selecte club toehoorders op zeer gedegen wijze door Arend Jan Klinkhamer geïnformeerd over oorzaken en gevolgen van het getij.

De eerste avond is hij ingegaan op de astrofysische oorzaken van het getij en de geografische factoren die het getijverloop Han van Pelt kunnen beïnvloeden. De invloeden van zon en maan op het getij zijn wellicht bij iedereen bekend, maar ook dat de invloed van de maan meer dan 2 maal zo groot is als die van de zon? De hemellichamen beschrijven elliptische banen door de ruimte, waardoor hun onderlinge afstand wisselt, en daarmee de uitgeoefende aantrekkingskracht op het

t e j G e tij G

e ti

i t j e Get G j i ij et

Zo zijn er vele tientallen variabelen aan te wijzen in de aantrekkingskracht die zon en maan op het aardwater uitoefenen, allen met hun eigen mate van belang voor het getij. De getijgolf die over het aardoppervlak beweegt, wordt in haar loop gehinderd door de aanwezigheid en vorm van de HW (top) ---------- 300 - 2.000 mijl --------- LW (dal)

< ----------- stijgend water ----------------------------->< dalend water>

Vrij lopende getijgolf continenten. Ook de zeebodem speelt een voorname rol: in ondieper water wordt de getijgolf afgeremd. Wist u bijvoorbeeld dat het getij zoals we dat in Nederland kennen, zijn oorsprong vindt in de Zuidelijke IJszee? En

Getijgolf in Het Kanaal

Verschuiven van tijdstip HW en LW zeewater op aarde: ook dit heeft invloed op het getijverloop. Daarbovenop komt nog dat aarde, zon en maan niet in hetzelfde vlak bewegen, en dat de draaiingsas van de aarde wat schuin staat, wat ook zijn weerslag heeft.

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

dat de getijgolf vanaf de Atlantische Oceaan eerst vanaf de westkant om Engeland en Schotland heen stroomt, om dan via de Engelse oostkust en de Belgische westkust uiteindelijk Nederland te bereiken? De continenten en zeebodem leveren soms een heel bijzonder stromingsverloop op, zodat een vloedstroom kan doorstaan, terwijl het water niet verder stijgt, of de ebstroom al op gang komt terwijl de waterstand nog rijzend is. Voor mij zijn dat zaken die ik moeilijk intuïtief kan aanvoelen. De tweede avond kwamen getijkrommes aan bod. Deze zijn in 4 hoofdgroepen te verdelen (12-uurs getij, 24-uurs ►

getij, en 2 mengvormen). We hebben gezien dat er diverse meteorologische oorzaken kunnen zijn voor afwijkingen tussen de theoretische gemiddelde getijkromme en de daadwerkelijk waargenomen rijzing per tijdseenheid. Een deel van de avond is besteed aan het beter leren lezen van de Reeds Nautical Almanac, en de enorme hoeveelheid praktische informatie die hieruit kan worden gehaald. De avond is afgesloten met een inhoudelijke vergelijking van de op metingen gestoelde Reeds en de veel meer details bevattende en op mathematische modellen gestoelde Almanak van de SHOM (Franse Hydrografische Dienst). Ik kijk terug op twee zeer leerzame avonden die me meer inzicht hebben verschaft in de theoretische achtergronden, maar daarnaast heb ik ook praktische handvatten gekregen voor tochtplanning. Wat mij betreft was er wel ruimte voor wat meer toehoorders: ik heb nu voor de tweede maal deze lessencyclus gevolgd en mijn ervaring is inmiddels dat er zo veel informatie in zit dat je toch telkens weer nieuwe dingen onthoudt! Ook zijn de discussies en het uitwisselen van praktijkervaringen

Getijcurves altijd een goede illustratie van de ‘lesstof’. Alsnog de interesse gewekt? Op de website is een pdf-bestand met de presentatie te vinden zodat u een en ander nog eens kunt nalezen.

Shantyzingen door PZV Een avond waarin het muzikale talent van PZV’ers weer eens werd bevestigd ‘Zeemansliederen die gezongen worden aan de kaapstander en de vallen klinken daarom zo eigenaardig, omdat ze allemaal na iedere regel een refrein hebben. Gewoonlijk wordt het hoofdthema door één persoon gezongen en bij het refrein vallen dan de anderen in – hoe harder hoe beter… Bij het stouwen van de huiden ontdekten wij dat het veel uitmaakte welk lied er gezongen werd’.

Louis

Hans en Arend Jan

it was de begintekst uit een zeer mooi gemaakt liederenboekje waaruit we de shantyliederen hebben gezongen, onder een bezielde muzikale leiding van Louis Richard en twee voorzangers, Hans van Reenen en Arend Jan Klinkhamer. Het was een zeer genoeglijke avond, de kelen zijn op verschillende manieren in beweging gezet. We hebben zelfs het PZV-lied weer in ere hersteld. Met de CD die we meekregen kunnen we ook op onze boten en op het water de muziek nog eens terug horen. Namens de wintercommissie: mannen bedankt!!

Carla Auer

Shanty-zangers PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Zeilen in het zuidoosten van Europa

ls het hier minder aantrekkelijk wordt op het water en de schepen op de kant worden gezet is het nog steeds aangenaam zeilen in Turkije. Zo is het plan geboren om eens te kijken of er belangstelling bestaat bij onze PZVleden om het seizoen met een weekje te verlengen door in Turkije een weekje te gaan zeilen. Binnen het gebied waar Peter Peeters ik mij langzamerhand een beetje ga thuis ben gaan voelen zijn 2 interessante tochten te zeilen.

Kale Köy. Kale Köy heeft bovenop de heuvel een oude vesting liggen met het kleinste amfitheater dat ik ooit gezien heb. Het uitzicht schitterend. Dinsdag naar Kas tegenover Meijs (Kastellorizon, het meest oostelijke Griekse eiland). Kas is Kas gebleven, en ademt ondanks de vele souvenirwinkeltjes, restaurants, barretjes en terrasjes nog steeds een typisch Turkse sfeer uit. Woensdag naar Kalkan. Het van oorsprong Griekse vissersdorp Kalkan ligt op een van de mooiste plekken van de grillige westkust van Turkije. Donderdag terug naar Kas. Vrijdag terug naar Kekova. Zaterdag bezoek aan ruines van Aperlae. Acropolis, stadsmuren, necropolis etc. Zondag terug naar Finike. Maandag naar huis. De tweede tocht is een zeiltocht van Marmaris naar de Golf van Feteye. Deze tocht biedt niet zozeer bezienswaardigheden als wel veel mooie baaien. We vliegen zaterdagochtend naar

De eerste is een zeiltocht van Finike naar Kalkan en terug. Hoe kan die tocht er uit zien?

Dalaman en vandaar met een taxibusje naar Marmaris. Zaterdag Aankomst in de ochtend. We moeten inkopen doen en kunnen de stad en haven bezichtigen. Zondag naar Ekincik voor anker in de baai. Maandag naar Göcek haven. Göcek is een aardig plaatsje. Dinsdag rondzeilen in de Skopeo Limani. Dit is een baai met veel kleine mooie baaien. Woensdag naar Gemiler Adassi, baaien ten zuiden van Fethiye. Donderdag naar een baai geheten Kizilkuyruk. Vrijdag naar Turunc. Zaterdag naar Marmaris en naar huis

We vliegen zaterdag met Transavia. Zaterdag komen we ‘s avonds rond 21:00 uur aan in Antalya. We nemen een bustaxi naar Finike, nemen een drankje op de goede aankomst en gaan slapen. Zondagochtend moet er eerst worden ingekocht. Zondagmiddag zeilen we naar Gökkaya Limani, Kekova, alwaar we aan het eind van de middag aankomen en voor anker gaan. Het water is nog steeds zwembaar. Kekova heeft een aantal bezienswaardigheden, niet spectaculair maar wel interessant. Maandag zeilen we op ons gemak naar 8

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Een jacht zoals een Oceanis 361, 3 hutten, kost ongeveer € 1400 Vliegen op zaterdag 22 oktober met bestemming Dalaman en retour op zaterdag 29 oktober. De vliegreis Amsterdam Dalaman retour is ≈ € 375. Taxibus Dalaman Marmaris retour (4 tot 10 personen) is ≈ € 181. Vliegen op zaterdag 22 oktober met bestemming Antalya en retour op maandag 31 oktober. De vliegreis Amsterdam Antalya is ≈ € 350. Taxibus Antalya Finike (Kemer) retour is ≈ € 150. Gemiddeld kost deze zeilweek per persoon tussen de € 600 en € 750. Belangstelling? Laat dit snel even weten aan Peter Peeters, family.peeters@home.nl.

Jachtontwerper Gerard Petersen wil meer C2C in de scheepsbouw ‘Een oud schip moet kunnen wegrotten, in harmonie met de natuur’. Gerard Petersen gaat met de PZVwatersporters in debat onder het motto ‘Van plastic soep naar kringloopschepen’. Verslag van 21 maart jl. Jachtontwerper Gerard Petersen wil de geesten rijp maken voor cradleto-cradle scheepsbouw. ‘Afval = voedsel’, zegt de cradle-to-cradle (C2C)beweging. Oftewel: alles wat mensen produceren, alle onderdelen van constructies, moeten als grondstof opnieuw gebruikt kunnen worden. En dat met een kwaliteit die niet onderdoet voor de oorspronkelijke grondstoffen. Alleen zo kunnen wij onze kinderen en kleinkinderen een wereld overdragen die we niet slechter hebben gemaakt, maar béter.

Gerard Petersen

en jongetje met watervrees dat later jachtontwerper wordt. Zo’n levensverhaal laat zien dat de menselijke natuur het liefste kiest voor de moeilijkste uitdagingen. Gerard Petersen (39) is zo iemand. Het jochie heeft zijn angst overwonnen en wil nu als volwassen scheepsontwerper dat we kringloopschepen gaan bouwen. Geen makkelijke boodschap in de behoudende scheeps- en jachtbouwwereld. In de wereld van schepen en jachten, met z’n steeds groter wordende afhankelijkheid van polyester, lijkt C2C-bouwen een bijna onmogelijk uitgangspunt. Onze schepen zijn geen afval. Die varen en die blijven varen, dat is het antwoord van jachtenbouwers die je belt met de vraag wat we straks met het afval van al die plastic schepen aanmoeten. Klein beginnen, is de filosofie van Gerard Petersen. De in Friesland wonende Groninger, geboren in Haren bij het Paterswoldse Meer, heeft zijn ontwerpstudio gevestigd in een fort dat onderdeel vormt van de Stelling van Amsterdam. Het Kunstfort in Vijfhuizen is het bastion voor zijn studio Scheepsbouwkunst. Daar zijn grensverleggende ontwerpen van de tekentafel gekomen. Zoals het ontwerp voor de Villo, een motorjacht in versies van twaalfenhalf tot twintig meter waar je in de visie van Gerard Petersen heel goed een begin kunt maken met het C2C-principe. Opmerkelijk is dat Petersen de Villo zelf omschrijft als een ‘varende villa’ waar

alle ruimten gelijkvloers zijn en die ingericht kan worden met interieurs die zo bij IKEA of Hulshof vandaan komen. Kan het consumentistischer!?

Wat is daar nou C2C aan? Je moet klein beginnen. In dit schip kun je de hele intimmering en inrichting realiseren met componenten die herbruikbaar zijn. Dat gaat dan van de indeling van de romp tot en met inrichting met tafels en de lampen die je aan boord brengt. Ik weet dat het nu bijna onmogelijk is om polyester rompen en andere kunststof scheepsdelen geschikt te maken voor hergebruik. Polyester is een hars dat je alleen samengevoegd met glasvel in vorm kunt brengen. Dit kun je later nooit meer scheiden. Je kunt het hooguit verschrotten en dat afval recyclen tot laagwaardige producten. Dat geldt ook voor giftige epoxy harsen. Oude scheepswrakken met epoxy kun je nooit meer terugwinnen naar de oorspronkelijke grondstoffen. Of hooguit ten koste van heel veel energie. Als je dan als noodoplossing dat scheepsafval gaat verbranden ontstaat er puur gif. Wat bij Cradle-to-Cradle nog niet echt lukt, Begint bij accu’s al wel te veranderen (in jouw tekst geen logisch verband). In de auto-industrie zie je nu accu’s komen die hele grote energiedichtheden aankunnen. Daardoor wordt elektrisch rijden en varen mogelijk. Waarom kan het dáár nu plotseling wel? Er is kennelijk voldoende draagvlak voor ontwikkeling. Interieurs zijn de eerste producten die je cradle-to-cradle kunt maken omdat je ze los kunt maken van hun omgeving. Zo moet je stap voor stap de omslag maken naar materialen, systemen en ontwerpen die gedacht zijn vanuit een milieuperspectief. Het gaat om ketens van grondstoffen en productie tot verkoop en afdanken. Mijn ideaal is eigenlijk dat je een afgeleefd schip gewoon in een kreekje moet kunnen laten wegrotten, waarbij je alles teruggeeft in harmonie met de natuur. Zoals ik dat met oude houten vissersschepen in Bretagne heb gezien. Wel moet je dan eerst nog even wat onderdelen uit de technosfeer demonteren, zoals een oude dieselmotor. Als jongetje was Gerard Petersen natuurlijk vaak met vriendjes bij het Paterswoldse Meer te vinden. Ook bij jachtwerf Helder, bouwer van de befaamde 16-kwadraat. Maar hij had ook watervrees: Toen ik ben gaan windsurfen lag ik zo vaak in het water dat het mij steeds vertrouwder werd. Op den duur krijg je er dan ook een relatie mee. Zo ben ik tot de overtuiging gekomen dat mensen die iets met water hebben, heel wel kunnen beseffen dat ook hun gedrag de kwaliteit van het water beïnvloedt.

Walvisstaart Als scheepsbouw-HTS’er in Haarlem kwam hij terecht in het laboratorium van voortstuwingsprofessor Dick van Manen, die eind negentiger jaren studie deed naar de zogeheten walvisstaartvoortstuwing. Een schroefprincipe dat dankzij Van Manen’s enthousiasme in 1999 met veel publiciteit in praktijk gebracht kon worden bij het binnenvaartschip ► Lidwina. Het project is in schoonheid gestorven maar PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

fantastische tijd: ‘Ik kon er mijn veelzijdigheid en creativiteit inzetten bij rendementsproeven en berekeningen aan de weerstand en het voortstuwingsvermogen van die schroef’, herinnert hij zich. Kort daarna maakte hij kennis met de Amerikaanse ontwikkelaars van het 3D-ontwerpprogramma Rhino. Deze voormalige AutoCad-specialisten uit Seattle waren niet tevreden met de beperkingen van de AutoCad-software en ontwikkelden daarom een veel flexibeler systeem. Toen Petersen dit ontdekte, heeft hij er verschillende verbeteringen in kunnen aanbrengen en koos Rhino hem als Nederlandse dealer. Met ‘zijn’ software werken intussen veel jachtontwerpers. In zijn Rhinocentre in Vijfhuizen ('lekker dicht bij Schiphol’) geeft hij ze allemaal een opleiding. Zo is hij ook betrokken geraakt bij de grote jachtenbouw van Royal Huisman in Vollenhove, die met Rhinosoftware het megajacht Ethereal heeft ontworpen. In dit zeilschip zijn voor het eerst cradle-to-cradle toepassingen verwerkt. En ook Wubbo Ockels, (ja, de astronaut en ruimteprofessor) heeft van Petersen les gekregen toen ze samen een leuk klein bootje hebben ontworpen. Ockels kon daardoor gedeeltelijk zelf zijn milieuzeiljacht Ecolution ontwerpen. Hoe futuristisch zijn ontwerpen ook zijn, Gerard Petersen komt er eerlijk voor uit dat zijn fluisterstille Grasshopper rondvaartboot, zijn elektrisch aangedreven en bijna Italiaans gestylde trimaransloep Kenau, het ontwerp van zijn supersnelle paravaanzeiler Albatros en zijn varende villa Villo minder milieubelastend zijn, maar daarmee nog niet cradle-to-cradle. ‘Het is heel verleidelijk om je producten milieuvriendelijk te noemen en een labeltje C2C aan je bedrijf te hangen. Zo ga je op het schuldgevoel van de consumenten werken met milieufoefjes die eigenlijk neerkomen op schaamteloos greenwashen. Veel bedrijfstakken doen dat met hun groene “milieuvriendelijk”-keurmerken. Maar minder slecht is nog niet “goed”. Ik kan proberen om een dieselmotor nog efficiënter te maken, maar is zo’n motor dan ook echt “goed”? Er komen nog steeds zware metalen, uitstootgassen en fossiele brandstoffen in de kringloop. De schrijver van het boek Cradle-to-cradle – Afval = voedsel, Michael Braungart, waarschuwt daar ook voor: dingen goed doen is wat anders dan goede dingen doen.’

waarderen. Dat je met een gezin met een paar kinderen lol kunt beleven aan een bootje dat tijdens de bouw, tijdens het gebruik en ook als afgedankt karkas honderd procent goed is voor onze biosfeer.’

De eigenzinnige concepten van Gerard Petersen C2C, wat is dat? Cradle to Cradle is een nieuwe kijk op duurzaam ontwerpen, die naar voren is gebracht in het boek Cradleto-Cradle: Remaking the Way We Make Things (2002) van William McDonough en Michael Braungart. Het boek is ook in het Nederlands vertaald onder de titel Cradle-toCradle – Afval = voedsel. De centrale gedachte van de filosofie van cradle-to-cradle (wieg tot wieg), is dat alle gebruikte materialen na hun leven in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander product. Ofwel in de biosfeer danwel in de technosfeer. Het grote verschil met conventioneel hergebruik is dat er geen kwaliteitsverlies van de grondstoffen is, en geen restproducten die alsnog gestort worden. Deze kringloop wordt bedoeld met het motto: waste equals food. Probeer in plaats van minder slecht, juist goed te zijn (Wikipedia). Grasshopper Deze futuristische rondvaartboot gaat fluisterstil en uitlaatgasvrij door de Alblasserwaard.

Groen behang ‘Helaas kan ik mijn inspiratie daarvoor helemaal niet uit de scheepvaartbranche putten’, zegt Gerard Petersen cynisch. ‘Scheepsbouwers en jachtontwerpers denken nog helemaal vanuit de technologie en niet in ketens. Het beste voorbeeld daarvan zijn de racemonsters die voor de America’s Cup worden ontworpen. Die worden helemaal bedacht vanuit de technologische randvoorwaarden uit het wedstrijdreglement. Maar al het geld, alle kennis en inspanningen gaan helemaal voorbij aan het milieuperspectief. Ook de milieuprestatie van zogenaamde groene scheepsbouw is gewoon “behang”. Het maken en onderhouden van schepen is nu overal een heel giftig proces. Met mijn ontwerpen kan ik alleen maar laten zien dat er een alternatief is. Dat je kunt kiezen om bepaalde modules C2C in te bouwen en dat je kunt leren van je fouten. Ik wil naar een toekomst waarin we de biologische principes van de oude ambachtelijke aanpak weer leren begrijpen en 10

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Grasshopper Albatros Een concept dat meer dan 50 knopen moet kunnen varen. Mijn idee was dat je de zeilkracht en de laterale kracht in één lijn moet brengen. Dan kun je volstaan met een zeer licht ontwerp. Bij de Albatros is het vleugelzeil door een lijn verbonden met een zelfsturende drijver, een paravaan. In Zweden bleek dat idee ook al uitgevoerd te zijn in een prototype en dat schip accellereert verbijsterend hard (zie de Albatrosvideo’s en alle andere ontwerpen op: ► www.scheepsbouwkunst.nl).

Villo De Villo is een bouwdoos. Het is een betaalbaar modulair ontwerp dat je in verschillende lengtes naar eigen smaak kunt inrichten. Het ontwerp is bouwklaar, met een werf die het wil en kan bouwen. Ideaal om, als je wilt, maandenlang rond te trekken op de Europese binnenwateren. Nu nog de eerste opdrachtgever die zijn nek uitsteekt voor dit ontwerp, liefst cradle-to-cradle natuurlijk.

Albatros

Kenau Een naam die je op het verkeerde been zet. Want het fraai gelijnde motorjacht vaart stil, met Italiaanse bevalligheid en verrassende snelheid over het water. Dankzij het trimaranontwerp en de elektrische aandrijving, die zowaar goed is voor een actieradius van honderd kilometer (www.kenau.nl).

Villo

Kenau

n n e P a ul

Plotter of geen aam Overstag voor de moderneNtechniek

van havens kijk ik van te voren in de Reeds en bij aankomst nog een keer.

Leo van Leeuwen

Plotter?

k ben een zeiler die vooral buiten wil zitten en genieten van de weidse blik over het zoute water, met bijbehorende luchten en de wind. Alhoewel technisch geïnteresseerd heb ik bij het zeilen niet zo de behoefte om de boot vol te bouwen met instrumenten of te gaan navigeren op de computer. Ik vind het wel leuk, maar heb geen zin om binnen te zitten achter een scherm.

Niet nodig

Ik heb aan boord in principe alles om veilig van haven naar haven te varen, inclusief AIS. Ik kan in mijn kuip zien welke koers ik moet varen naar mijn waypoint, de afstand naar dit waypoint, de snelheid door het water en over de grond en ook de waterdiepte. Eigenlijk heb ik niets meer nodig en vaar ik met veel voldoening. Ik gebruik af en toe de kaart om inzicht te hebben hoe het eruit ziet speciaal bij shipping-lanes en ondiepten. Voor het aanvaren

Maar toch… Soms, bij slecht weer en kruisende koersen nabij ondiepten, realsieer ik me dat een plotter sneller extra informatie kan geven maar zo’n plotter moet dan wel buiten zitten! Eigenlijk heb ik alles al wat een plotter doet behalve het extra visuele beeld. Het enige nadeel dat ik kan bedenken is dat ik de plotter niet buiten kan laten zitten in de haven en dat hij er dan elke keer op en af moet. Ik zie het eigenlijk niet zo zitten voor die enkele keer dat het wel handig zou kunnen zijn.

To App or not to App Intussen zag ik bij Arend Jan dat hij Navionics-navigatie op zijn iPhone had gedownload via de App-store. Hij heeft het een seizoen gebruikt en is duidelijk positief over zijn aanschaf van 20 euro. Je hebt geen internet-verbinding nodig want de GPS in de telefoon loopt gewoon door zonder telefoonverbinding. Intussen heb ik ontdekt dat ook op Android telefoons Navionicskaarten beschikbaar zijn gekomen. Ik heb nu besloten dat ik een Samsung Galaxy S telefoon ga bestellen met een 4-inch scherm. Daarmee krijg ik toch visuele kaartinformatie onder handen zonder een plotter te hoeven installeren en dat voor een zeer aantrekkelijke prijs. Ik kan er trouwens nog mee bellen ook! Het wordt dus geen plotter maar eigenlijk ook weer wel …

Mag het een ‘bytje’ meer zijn?

uality

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

e redactie spant zich in voor U een goed en mooi blad te maken. We hebben goeie technische middelen en een goeie drukker. Maar we krijgen steeds meer plaatjes van slechte kwaliteit, met een bedroevend lage resolutie: 20/30/40 kByte. Steeds vaker worden plaatjes samen met tekst in een ‘Word-document' aangeleverd. Plaatjes en tekst moeten dan weer uit elkaar gehaald worden; een heel gedoe en het resultaat is matig tot slecht. De resolutie van het fotomateriaal lijkt wel 1:1 af te nemen met de toename het aantal pixels in camera’s. Waarom niet ‘n 'bytje' meer? Plaatjes kunnen gescand worden of maak er een digitale foto van; beide met voldoende resolutie. Het kost niets. Vriendelijk verzoek Uw plaatjes met een behoorlijke resolutie aan te leveren; minimaal 500 kByte. Verzenden is geen probleem; een beetje postbus kan gemakkelijk 100 MByte aan; vaak 1 GByte.

Piet Lucassen

Christa en Ysbrand twee gedreven zeilers aan het woord

Als je droomt van de Transat 650

hrista en Ysbrand zijn twee gedreven zeilers. Hun droom voor dit jaar is het zeilen van de Transat 650, een zeilrace van 4400 zeemijl van Frankrijk naar Brazilië. Alleen het voltooien van de race is een prestatie van formaat want de boten van de Mini-klasse zijn met hun lengte van 6,5 meter niet echt groot. Daarbij komt nog dat de zeilers solo varen, dus alleen al het meedoen aan de Transat Martijn van Dijk 650 is een presentatie van formaat. Begin maart gaven Christa en Ysbrand voor een goed gevulde zaal een lezing bij PZV over hun passie: oceaanzeilen in de Transat 650. De lezing begon met een korte quiz om de kennis van het wedstrijdzeilen in de Mini-klasse te peilen. Zo was een van de vragen: ‘Stel, je vaart een wedstrijd van Frankrijk naar de Azoren en weer terug. Gebruik je de helft van de tijd je stuurautomaat?’ Als zeiler klinkt de vraag onlogisch, je vaart zelf. Maar tijdens een solozeiltocht moet je ook aan de slaap toekomen en dan is je stuurautomaat een grote hulp. Vandaar dat solo zeilers ook een reserve stuurautomaat meenemen. Ook de techniek achter de Mini kwam aan bod. Er zijn twee varianten: de Mini- en Proto-klasse. De Mini is een low budget klasse. De boten zijn in serie gebouwd volgens strikte regels: zijn van polyester versterkt met aluminium. De mast is maximaal 11 meter hoog en de kiel 1,60. De Proto-+klasse daarentegen zijn de racemonsters, voorzien van carbon mast, waterballast en kantelkiel. Nadeel van deze Proto-klasse is dat het materiaal veel kwetsbaarder is dan de serieklasse. Om een idee te geven, een mini serieboot kost vijftig- tot zestigduizend euro, een protoboot tweehonderdduizend euro. De Mini is een kleine boot met grote prestaties, voorzien van een flinke hoeveelheid zeil: 18 m² genua, 26 m² grootzeil en een flinke spi. De boot komt snel in planée en snelheden van 17 knopen zijn normaal. Een motor ontbreekt, de elektriciteit wordt gemaakt door een brandstofcel en zonnepanelen. De Mini is door zijn geringe afmetingen makkelijk solo te hanteren. Daarnaast zijn de zeilers in de Mini-klasse een hechte club waar zelfs de fanatieke wedstrijdzeilers elkaar helpen en kennis delen. Christa en Ysbrand hebben ieder een kwalificatietocht gevaren. Deze is verplicht om deel te kunnen nemen aan de Transat 650. Deze tocht van 1000 mijl moet je solo en non stop

voltooien. Tijdens de lezing vertelde Christa over de kwalificatie die ze vorig jaar heeft voltooid. Door de geringe wind duurde het langer dan gepland waardoor de brandstofcel opraakte. Hierdoor kon ze de stuurautomaat minder gebruiken, en moest ze zelf sturen. Dit was een stevige aanslag op haar slaap. Tijdens de tocht ervoer ze dat ze door slaapgebrek overdag ging dromen. Dat was een heel aparte ervaring. Ook Ysbrand voer vorig jaar een solotocht van Les Sables (Frankrijk) naar de Azoren en weer terug. Een tocht die voorspoedig verliep totdat op 300 mijl van de kust de boot zich in een golf boorde waardoor de mast brak. Ysbrand herpakte zich en maakte een gaffeltuig waarmee hij

binnen de tijd de finish bereikte. Het mooiste moment was de aankomst, want ondertussen waren de beelden van het

gaffeltuig bij de Franse zeilers bekend geworden. Dit leverde Ysbrand een grootse aankomst op. Veel zeilers waren speciaal voor hem het water op gegaan om hem te zien finishen. We hebben genoten van de mooie lezing van twee gedreven zeilers. De Transat 650 start op 25 september in het Franse La Rochelle voor de eerste etappe naar het eiland Madeira. Twee weken later start daar de tweede en laatste etappe naar Salvador de Bahia in Brazilië. Naar verwachting zal de winnaar van de race ongeveer 25 dagen alleen op zee zijn. Tijdens die periode mag er geen communicatie zijn met de wal. Je kunt de belevenissen van Ysbrand en Christa volgen op: www.pro3oc.nl.

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

RAMSG

Ramsgate 2011 a/b Gudrun De Gudrun volbracht Ramsgate 2011, mede dankzij het nieuwe concept Culi-zeilen, naar tevredenheid van de bemanning.

udrun, een Winner 950, vertrekt, met aan boord Lothar Ilzhöfer, Roelof Kleppe en Floris Boele, op vrijdag 27 mei om 14 uur uit Noordschans met een leuk windje kracht 5-6 uit precies de verkeerde richting en dan wordt het kruisen naar de Volkerraksluizen. We houden het vol om tot 19 uur te zeilen en zijn dan aangeland in St. Annaland. Floris Boele Het clubhuis en bijbehorend restaurant zijn uitnodigend genoeg voor ons en zo besluiten we de eerste dag met een culinair einde. Dit wordt het begin van wat Roelof zou noemen het Culi-zeilen. Na uitgebreide onderhandelingen met Rolien Jonkers wordt besloten haar op te halen in Zierikzee, ongeveer in haar achtertuin. Daar treffen we ook de Ribaldus aan, die de vorige dag zowat alles aan Neptunus geofferd hebben. Stellendam uit en de Roompot in bij windje 7 was Ribaldus beslist niet om het even. Die zitten die dag wat bij te komen in Zierikzee en wij vertrekken naar Middelburg na een uitgebreid palaver aan boord van de Gudrun.

voor Dunkerque komt er plotseling een enorme mist opzetten. We worden gedwongen om uit te wijken naar Dunkerque en oversteken is niet mogelijk. Via de marifoon horen we van een aantal snellere jachten dat ook hun oversteek niet doorgaat en sommigen achter ons wijken uit naar Nieuwpoort. De volgende dag wel een oversteek maar nu gedeeltelijk zonder wind en dus motoren. Vlak voor Dover worden we via de marifoon opgeroepen door de Cyrano die motorpech heeft. Of we willen blijven volgen tot in de haven is de vraag. Natuurlijk willen we dat en samen lopen we Dover binnen. Een warme douche en een lekker maal maken de tocht compleet met de obligate borrel op de steiger. Dan komen we samen in de Eight Bells Pub in Dover voor een feestje met zijn allen.

En terug naar Dunkerque De volgende dag terug naar Dunkerque. Het loopt allemaal erg lekker maar langzaam en dus toch maar de motor aan. Een dagje uitrusten in Dunkerque met de plaatselijke internationale Hemelvaart vlooienmarkt maakt het feest compleet. We vonden nog een oud sextant, maar hebben het laten liggen. GPS is zo veel makkelijker. Na het Captain’s Dinner en het optreden van de zeuntjes sluiten we Ramsgate 2011 af. De volgende dag vertrekken we zo rond de klok van 10 richting thuishaven. Langs de banken terug naar Breskens is het plan. De rolfokhalshoek-bevestiging begeeft het en we maken een noodvoorziening en kunnen toch door. We komen met veel kruisen niet verder dan Zeebrugge, waar we afmeren en onze tocht afsluiten bij de RBSC. Een aanrader dat clubhuis, binnen was geen plek meer, maar het terras was ook bruikbaar. Dan de laatste etappe naar huis, vanuit Zeebrugge in een keer naar Noordschans. We zetten Rolien

Middelburg en palaver in Vlissingen

Na een motortochtje over het Veerse Meer belanden we dan eindelijk in Middelburg. Het waait nog steeds uit de verkeerde hoek en met veel kracht. Het Veerse Meer is niet eentje om gemakkelijk te bezeilen in die omstandigheden. Middelburg is een mooie stad die een nader bezoek waard is en zo lopen we gezamenlijk door het aloude centrum van Middelburg. Wij vertrekken op zondag richting Vlissingen voor het palaver. We vinden nog net een plekje aan het eind van de steiger in Vlissingen. Tijdens het palaver wordt duidelijk dat er een tweedeling dreigt te komen over de bestemming van de Ramsgate 2011. Uiteindelijk gaan we toch met zijn allen, op een enkele uitzondering na, naar Dover.

af, kort na Hansweert te zijn binnengelopen.

Sluiproute via Dunkerque

Avontuur dicht bij huis

Gudrun besluit om direct naar Dover te koersen via de sluiproute langs de kust en tussen de banken door. Even

Met zijn drieën varen we door naar huis. Vanaf de Krammersluizen is het zowat donker en is het boeitjezoeken ►

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Bemanning Gudrun

S G AT E en gebruik maken van de techniek aan boord. Het lukt om de Volkeraksluizen te bereiken en vanaf daar hebben we een volger die ook naar Noordschans wil. Die vraagt netjes of hij ons mag volgen en als hij op stootbuffer afstand blijft is het geen probleem. Het Hollands Diep is een zoektocht optima forma in het donker tegen het licht van de Moerdijk raffinaderij. Bij de laatste boei maken we een draai richting Noordschans haven. Geen verlichting te bekennen dus tempo omlaag en de zaklamp (nou ja) erbij. Onze volger vliegt er bijna in, maar weet ons op tijd te ontwijken. Plots doemt er een zwarte wand voor ons op en ik zwenk scherp naar links. Het blijkt een Rijnaak te zijn die net voor de haven ingang voor anker ligt. Je moet er maar opkomen. Dan vind Lothar, met zaklamp uitgerust, de laatste boei voor de haven en lopen we zonder schade met zijn tweeën binnen. Missie volbracht. Moe maar voldaan meren we om 02.30 uur aan de steiger af. Dank aan allemaal voor de bijzonder goede sfeer. Rolien, volgende keer krijg je een rugnummer van me.

Cultureel-sportief verwaaien Rond half 7 maakten we vast, vlakbij de klapbrug in het centrum. Eenmaal een beetje uitgerust en gegeten, de wal op voor een pilsje. ‘t Genot in de Schuithaven leek ons wel wat voor een afzakkertje. Daar maakten we kennis met Etty en Nan, zangers én dirigenten van Grootkoor Holland. Die zouden zaterdag een middagconcert geven in de Nieuwe Kerk van Zierikzee. Ze nodigden ons vriendelijk uit en we kregen 4 vrijkaarten van hen! Eenmaal uitgeslapen op zaterdag, toch maar wat rondgekeken, o.a. in het plaatselijke scheepvaartmuseum. Het middagconcert in de kerk met het majestueuze grote orgel was een fantastische oor-belevenis! Het culturele hadden we nu gehad, nu nog het sportieve. Dat kwam ook goed, want we lagen dwars van De Gecroonde Suykerbiet, een bekende bruine kroeg, waar een groot scherm ons uitnodigde om de finale van de Champions League, Barcelona-Manchester United, bij te wonen.... Een heel spannende wedstrijd, gewonnen door Barcelona.

Tijd om weer te gaan varen

Ramsgate op de Ribaldus De Ribaldus beleefde een Ramsgate met culturele, sportieve en culinaire hoogtepunten.

e vertrokken vrijdag om half 8 uit Hellevoetsluis, maar eigenlijk hadden we op dat tijdstip al ‘buiten’ moeten zijn om optimaal van het tij te kunnen profiteren. We moesten ook nog door de Goereese sluis, wat altijd een oponthoud geeft. Zoals gewoonlijk was het Slijkgat ook deze keer een crime, zodat onze start erg moeizaam te Jan Oome noemen was. Rond 9 uur begonnen we buiten aan onze echte trip naar het zuiden. Het werd echt ‘hotseknotsen’ tegen wind en stroom in, met alle gevolgen van dien... voor een deel van de bemanning... België was gezien de weersvooruitzichten geen doel meer. Dus werd het via de Banjaard, door de Roompotsluis, naar Zierikzee, een gezelliger plaats dan de Roompot Marina.

Zondagmorgen om 8 uur gingen we onder de Zeelandbrug door. Het was eb, dus onder de hoogste boog, doorvaarthoogte 16,4 m , was dat met onze 14,5 m mast geen probleem. Toch wel weer spannend! Via het Veerse meer en het kanaal door Walcheren naar Vlissingen, waar we opgewacht werden door een zestal PZV-boten. Maandag bij zonsopgang om 6 uur de Westerschelde op. Koers Nieuwpoort... of eigenlijk verder, maar de opkomende mist dwong ons Porta Nuova binnen. Over ’t restaurant niets dan lof, de mosselen waren heerlijk. Maar de organisatie van de K.Y.C.N. (entrée-code 1346F) kan beter.

Dunkerque bleef Dunkerque Om 8 uur op dinsdagmorgen lieten we de haven achter ons en rond 12 uur liepen we tussen de pieren Dunkerque binnen. De jachthaven was bomvol, dus we wachtten aan de bezoekerssteiger tot er een plaatsje vrij kwam, een paar uurtjes later. Dunkerque nodigde ons uit voor een wandelingetje en boodschappen. Woensdagmorgen hadden we geen puf om nog op en neer naar Dover te zeilen, met kans op mist en te weinig wind, dus we ontstressten ons op die middag met een bezoek aan het havenmuseum, een verkenning op de driemaster Duchesse Anne en een wandeling over de enorme vlooienmarkt op donderdagmorgen. Het Captain’s Dinner, donderdagavond in het havenrestaurant, was een mooie bekroning van een redelijk geslaagde zeilweek.

Culinaire terugreis Gezien de weervoorspellingen hadden we besloten vóór middernacht het bekende ‘ruime sop’ te kiezen. Om 23.50u waren we los van de steiger en eenmaal buiten de pieren hobbelden we tussen golven van naar schatting 2-3 meter in het donker richting Belgische kust. Om 05.45u zag ik de zon ► PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

RAMSG opkomen, een beetje duf door slaapgebrek, maar wel heel mooi, zoals die zon uit de zee omhoog rees! Rond 10u liepen we Zeebrugge binnen, omdat we te vroeg waren. De Westerschelde moest een handje helpen, om ons met-de-stroom- en-het-tij-mee naar Hansweert te brengen. Na een brunchpauze lukte dat prima. Daarna door het kanaal en om ca. 6u lagen we in de kleine haven van Wemeldinge. De Bom-Dia serveerde ons een heerlijke tong, ondanks de

drukte, dus onze dagsluiting was ook perfect. Vanwege de NNO-wind werd het ‘s anderendaags, na het Brabantsche Vaarwater, kruisen tot aan de Krammer. Door het telkens overstag gaan moesten we rekening houden met de vele zeiljachten en de beroepsvaart. Het werd een zeer enerverende maar ook een fantastische zeildag.

Al sluizend naar huis Voor de Krammersluizen lagen zeker 50 jachten te wachten, omdat een van de jachtsluizen buiten gebruik was. Gelukkig werd er groen licht gegeven om naar de grote sluis van de beroepsvaart te gaan. Een grote groep jachten gaf daar gehoor aan, maar wij bleven liggen tot we na twee uur wachten, met 14 jachten opgeschut werden. We zeilden naar de Volkeraksluizen waar we meteen in konden lopen en maakten een nachtelijke stop in Willemstad, in de Batterij Haven. De binnenhaven leek op St.-Tropez, met hele grote motorjachten. Op zondag, in de druilerige regen, ging het, met een bakstagwindje, door het Haringvliet, simpel naar onze thuishaven Hellevoetsluis.

Bemanning Ribaldus

Ramsgate 2011: de zeuntjes De Ramsgate door de blik van een nieuwkomer. Wat vinden zij van het concept, de sfeer, het groepszeilen en de tocht? Niet alle zeuntjes hebben de overkant gehaald, de meesten zijn toch heel enthousiast. Een korte impressie.

De Zeuntjes 16

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

De Ribaldus-bemanning: Joop, Jan, Truus en Aaldert, kijkt met voldoening terug op een interessante Franse Ramsgateweek.

Debuut met 26 voet Een voortreffelijke kennismaking met de vereniging en een flink aantal van haar leden. Een warme ontvangst ‘s avonds laat in Duinkerken door de crew van de Ribaldus, met een stokbrood-bezorgservice de volgende ochtend! Maar... de windrichting was natuurlijk het meest indrukwekkend, ► namelijk vooral TEGEN.

Richard Fransen a/b Livnära

S G AT E De Livnära ligt sinds afgelopen zaterdag weer op haar plek in de Scheveningse haven. Bij het binnenlopen van de haven werden we warm onthaald met een live optreden van Anouk! Dat overkomt je ook niet ieder jaar.

Geen ontberingen Ik had me op het ergste voorbereid na de verhalen van vorig jaar. Helaas. Geen ontberingen. Geen kou, geen regen, niet zeeziek (dankzij de pleister?), wel mist, maar we konden tijdig omkeren. Bovendien waren we blij met de AIS aan boord toen we even stillagen in de vaargeul en een vrachtschip konden waarschuwen. Ik verheug me op de volgende Ramsgatetocht en de bijbehorende avonturen.

Carla Peeters a/b Cyrano

Droom gerealiseerd Na jarenlange ervaring op binnenwateren en rivieren stond al heel lang zeezeilen op het verlanglijstje. En zoals gewoonlijk ontstaat bij het realiseren van elke droom de weerstand

Ger Bakker a/b Stjuf

en komt er vervolgens de pijn. Zo ook bij het wegvaren vanuit IJmuiden. Zondagavond 29 mei om 10 uur ‘s avonds: windkracht 6 zuidwest met een deining van windkracht 7 van de dagen ervoor, en bovendien donker! Weerstand en pijn werden na verloop van tijd overwonnen. Het resultaat: de Sjtuf had weer zijn bemanningslid terug. Om vervolgens als eerste in Dover te arriveren vergeet je dan ook niet gauw meer. Het zeezeilen smaakt dan ook absoluut naar meer!

Groots Ik heb een week met volle teugen genoten. De zee, de schepen, de zeilers, de havens, de kennismaking met andere leden, de wind. Allemaal groot groots en de laatste lekker stevig! Lekker die frisse wind om je kop, maakt zelfs de binnenkant leeg. Dit vraagt om meer!

Chiel de Jong a/b Scylla

Het liep vooral mee Gewoon dagen heerlijk op zee zijn bij welke omstandigheden dan ook, en in de haven liggen als het moet. Gewoon dagen ►

Ad Boonman a/b Maenkind PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

RAMSG op een schip met een toffe bemanning. Wat me onder meer bijblijft is een paar uur sturen bij 5 en 6 Bft en forse zeegang, hoog aan de wind met de Maenkind, een schip dat op die koers niet snel van de wijs raakt en bijna zichzelf stuurt. Heerlijk. Het andere is het zingen uit volle borst en veel stevige mannenkelen van het refrein van ons Zeuntjeslied: soms loopt het tegen en soms loopt het mee. Toch gaan we varen al op de zee. Toen we ons weer normaal gingen kleden werd het nog een keer spontaan ingezet. Dat gaf een tevreden gevoel.

De houdbaarheid van een zeuntje De Ramsgate 2011 was voor Jacqueline, na het Vrouwenweekend, de eerste grote vuurdoop binnen PZV. Ze vraagt zich echter af of ze nu zeun-af is…. Een zeezeilvereniging op de hoge zandgronden?

Jacqueline Flink

en jaar geleden had ik nog nooit van PZV gehoord. Het idee alleen al dat er een zeezeilvereniging in Eindhoven bestaat, zou ik als volstrekte kolder hebben weggewuifd. Zeezeilen... met piraatjes in de halve meter diepe Dommel? Na de CAMrace 2010 weet ik beter.

Van bizar naar bijzonder Na de Cam-race ben ik in Larvik opgestapt bij Peter Chevalier en Annemieke Stallaert. Eenmaal buitengaats werd er zoveel verteld, gefluisterd en gelachen over PZV dat ik het geheel al snel met een middelbare school vergeleek. Wat was dat voor bizarre groep mensen? Maar de droge humor van Peter en de recht-door-zee aanpak van Annemieke (ze heeft midden op zee lekkere pasta staan koken maar ik was helaas de enige die daarvan genoot) wonnen het van het vermeende gepuber. De

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

tocht leverde ook allerlei nieuwe inzichten op, zoals hoe vaar je in Denemarken een box in. Op z’n Peter’s is dat ‘erg hard om de palen flink opzij te duwen’. Da ken net (ik heb de CAM-race met 6 Friezen gevaren). Peter heeft zichzelf nader verklaard in een stukje in Zeezeilen met de titel ‘Houdbaarheid op zee’. En nu is het mijn beurt om een stukje te schrijven over mijn eerste Ramsgatetocht. Met verwijzing naar Peter’s schitterende en leerzame verhaal.

Een Amsterdams zeuntje naar Zeeland Het begon al goed. Tijdens de voorbereidingsavond was ik lekker aan het zeilen in Turkije, dus ik wist niet dat ik een zeuntje was en naast zeilen ook moest zingen. Dat viel even tegen. Na de eerste mailtjes met ideeën ben ik snel naar een feestwinkel gestapt en heb wat piratenattributen aangeschaft. Men moet dit soort tradities toch serieus nemen. Vrijdag per trein met Marc Riedijk (‘ik heb lang haar je herkent me wel’) van Amsterdam naar de Carpe Noctem van vader Rob getogen. Bij aankomst bleek bemanningslid vier, Docus Heringa, al aan het klussen gezet zodat we snel konden vertrekken. Het doel was zo ver mogelijk naar het zuiden te varen. Veel op de motor, af en toe zeilen, het werd Veere. Als randstedeling vond ik dat natuurlijk een schaaaattig dorpje. Jammer dat we onder de kerkklok waren geparkeerd.

Politiek vergroot soms houdbaarheid op zee Dat PZV een serie vreemde -maar ook bijzondere- vogels herbergt, was me wel duidelijk geworden. Vooral schippers zijn vaak eigenwijze individualisten, soms control freaks en bij tijd en wijle onderhevig aan zielenroerselen die ze niet delen maar ineens volledig onverwachts uitspugen. In zijn verhaal ging Peter Chevalier uit van een houdbaarheid op zee van een week. Op de Carpe Noctem is dat korter. Na twee dagen wist ik dat er maar één manier is om een koelkast in te ruimen. Stel dat de menselijke evolutie ook zo was verlopen. Liepen er nu alleen maar look-alikes van Geert Wilders of zo rond. Brr. Gelukkig verbroederde het verboden onderwerp politiek ons juist en kwam alles weer goed.

Het palaver blijkt een peulenschil Van Veere ging het naar Vlissingen, grotendeels op de motor. Bruggen geven meer oponthoud dan harde wind. Hoewel niet gepland, waren de meeste schepen in Vlissingen terecht gekomen. Op de Nautilus na had iedereen een ligplaats weten te veroveren. Het waaide hard maar de zon scheen en dan is ook Vlissingen een leuke stad. Ik keek uit naar HET PALAVER. Al jaren ga ik met een groep van circa dertig mensen in het voorjaar een weekje zeilen in Griekenland of Turkije. Wij schippers hebben ’s ochtends toch zeker een uur nodig om te kissebissen over de route, de weersvoorspelling, de start (we varen zeer amateuristische wedstrijdjes) en de finish. Maar vooral moeten we de rest van onze bemanning toch de tijd geven om de ontbijtboel op te ruimen en het schip vaarklaar te maken terwijl wij koffie drinken. Met dit in gedachten vroeg ik me af hoeveel vuurwerk een ► palaver van circa vijftien schippers dan wel zou opleveren!

S G AT E Nadat er twee meningen waren verkondigd die niet in lijn waren met de wens van de organisatie, werd het geheel afgekapt met de mededeling dat we gewoon naar Dover en Duinkerken zouden gaan. Ook al moesten we de eerste dagen motorvaren en daarna een noordooster van 6 misschien 7 Bft trotseren. PZV is tenslotte een zeezeilvereniging. We laten ons niet kisten door een beetje tegenwind. Niets hard tegen hard, geen vuisten op tafel, rood aangelopen hoofden, serviesgoed door het café. Wat een beschaafde club. Jammer. Ook jammer dat ik niet naar de overkant zou gaan. Onze schipper had gekozen voor ‘geen gekkenwerk’.

Nogmaals verandering van plan Omdat wij geen haast meer hadden om de overkant te halen hoefden we niet ’s nachts om 2 uur op, maar konden we rustig wachten tot het volgende tij. ’s Middags gingen we in de zon en helaas met weinig wind op weg naar Oostende. Eenmaal daar werd de zon ingeruild voor regen. Het maakt niet uit in welke badplaats je rond loopt, maar in de regen zijn ze allemaal even desolaat. Voordeel was wel dat de restaurants niet vol waren en het eten was prima. De volgende dag was het doel zover mogelijk noordwaarts, om tegen het weekeind weer lekker de verwachte noordoostenwind mee te hebben op de terugreis. Het ging fantastisch, de zee was wat onstuimig maar voor niemand een probleem, op één persoon na. Omdat we het sneu voor die persoon vonden zijn we maar naar Breskens gegaan in plaats van verder noordwaarts. Wat het noodzakelijk maakte het plan voor de volgende dagen weer te veranderen: het werd Antwerpen.

Eind van een anders bedoelde Ramsgate tocht De tocht over de Westerschelde was rustig met af en toe machtige buren. We eindigden in het Willemdok, bijna in het centrum van Antwerpen. De havenmeester was een jolige Belg, die volgens eigen zeggen eruit zag als een blonde Adonis van ruim 100 kg. Blonde Adonis, …breng maar aan boord, … alleen ruim 100 kg, hmmm? De volgende ochtend bracht letterlijke zon en figuurlijke regen. Zon om te flaneren in de stad, regen omdat Rob en Marc een slecht thuisbericht kregen. Met het late tij zijn we - anders dan het oorspronkelijke plan - weer vertrokken naar Wemeldinge omdat Rob en Marc nu snel naar huis wilden. De volgende dag hebben we nog wel lekker gezeild naar Dintelsas, de thuishaven. Mijn Ramsgate tocht was korter dan bedoeld en ging ook meer dan eens een andere richting op dan bedoeld maar was overall wel leuk. Helaas geen borrel op de steiger in Dover, geen verbroederingsmaaltijd in Dunkerque en geen optreden als zeuntje (of is dat niet zo helaas?).

Het doel is de overkant halen Op de napraatavond bleek waar het eigenlijk om gaat. De overkant halen en je eigen statistieken. Die van mij zijn nu het slechtst van de hele vereniging. Honderd procent van het aantal keren dat ik meedeed met de Ramsgate heb ik de overkant niet gehaald. Ik sta lager dan het laagste in de pikorde. Het is

zelfs nog de vraag of ik wel zeun af ben. Dat wordt volgend jaar natuurlijk pas echt een blamage. Een tweedejaars zeuntje. Kreun. Bij PZV hoopte ik meer ervaring op te doen met zeezeilen. Dit jaar had ik twee overtochten naar Engeland gepland: éénmaal met de Ramsgate en éénmaal met de Harlingen-HullHarlingen race. U weet nu wat er met het eerste voornemen is gebeurd. Pas geleden hoorde ik dat de Ha-Hu-Ha race was gecancelled wegens te weinig inschrijvingen. Moet ik me dan verlagen tot een ferry om aan de overkant te komen? Wie gaat er deze zomer naar Engeland en heeft nog bemanning nodig, wie helpt me zeun af te worden? E-mail adres onderaan dit verhaal. Volgend jaar probeer ik het gewoon weer! Die volhardendheid past vast in het profiel van een PZV-zeezeiler. Jacqueline Flink, binnenkort zeun af?

Jacqueline Flink

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

RAMSG

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

S G AT E

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

RAMSG Ramsgate 2011: Odyssey De tocht die deels niet doorging

Joep Vermeulen

oed voorbereid vertrekken we zaterdagmorgen vanuit Tholen. Via de telefoon horen we van Leo van Leeuwen dat meerdere boten binnendoor naar Vlissingen gaan. De wind ZW 6 is iets te veel van het goede om via de Roompot te gaan. Je kunt je afvragen of een beetje tegenwind genoeg is om de koers te wijzigen.

In Vlissingen het eerste palaver. Een frisse tegenwind van een aantal schippers doet Leo opmerken dat Ramsgate niet een vrijblijvende tocht is afhankelijk van de goede wind. De voorbereidingen hebben genoeg moeite gekost en hij stelt heel duidelijk dat het voor hem in de toekomst dan niet meer hoeft. Daar schrikken de meesten wel van en na een stilte gaat Max, de vlootvoogd, blijmoedig door en besluit het tochtplan gewoon door te zetten. Een paar schippers haken af. De Odyssey vertrekt eerst in de middag omdat de wind in de loop van de dag zou afnemen en Nieuwpoort gemakkelijk te bereiken zou zijn. Ik dacht de pil met deze rustige zee niet nodig te hebben, maar voor Oostende gaat het fout. Nooit meer ga ik op zee zeilen, nooit meer met de Ramsgate mee. Gelukkig duurt de ellende maar drie uur en binnen de havenhoofden van Nieuwpoort heb ik weer praatjes. Intussen leed Jacques Jansen aan iets ernstigers. Toen hij over de rand van de bakskist hing om een lijn te pakken, vertelde een krak dat er iets niet goed zat.'Ik heb waarschijnlijk een rib gebroken'. In het restaurant van de Koninklijke, dat echter net de keuken sluit, horen we dat Dover niet meer het doel is. Dan hebben we tijd genoeg en hoeven ‘s morgens dus niet vroeg weg. Wat schetst onze verbazing wanneer we vernemen dat de vloot toch naar Dover is vertrokken. Dat is slordig. Een rustige ontspannen tocht naar Duinkerken. Daar liggen de Joint Venture en de Ribaldus al. Jan de Vin besluit de volgende dag om naar huis terug te keren. De aangekondigde harde wind uit het oosten op het eind van de week is er debet aan. Toen ik naar de havenmeester ging 22

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

om voor drie nachten te betalen, hadden Jan Tiems en Paul van Nunen een gesprek met Jacques of hij de verdere tocht eigenlijk nog wel zag zitten. Eigenlijk niet. We besluiten terug te keren om de harde tegenwind voor te zijn. Weer terug naar het havenkantoor en zonder problemen betalen zij mij nagenoeg het hele bedrag terug. Voor een nacht rekenen zij maar 12 euri. Waarschijnlijk was mijn verhaal over Jacques zo zielig, dat zij medelijden kregen. Iets later dan Jan de Vin vertrekken wij en hebben een zeer rustige tocht, wel op de motor, en komen om 11 uur in Breskens aan. De volgende morgen, donderdag, via de Westerschelde naar Hansweert. De sluis is nog steeds gestremd omdat er een cementboot geborgen moet worden. En het duurt nog langer omdat een cementcontainer uit de grijper is gegleden en weer opgevist moet worden. Het plan om die avond met de auto naar het Captain’s Dinner te gaan, schiet er dus bij in. We overtuigen elkaar ervan dat het eten in Duinkerken waarschijnlijk niet te pruimen zal zijn en genieten van ons eigen geïmproviseerde diner. Een laatste rak op de genua over de Oosterschelde terwijl de zon omgeven door de mooiste kleuren ondergaat, besluit deze verkorte en uitgeklede versie van de Ramsgate. Toch vinden we het niet jammer eerder terug te zijn. Het zware weer van vrijdag en zaterdag is zeker voor Jacques een minder prettige omstandigheid. Eerlijk gezegd voor mij ook omdat de zeeziekte toch voor een deel in ‘ut vurre’ tussen mijn oren zit. Omdat we Jacques zo zielig vinden, hebben we die vrijdag de boot van binnen en buiten zo goed gepoetst dat het leek of hij wel twee ribben had gebroken. Toch nog wat kritische opmerkingen. Wij vonden de communicatie in deze Ramsgate beslist niet goed. Wanneer, zoals in ons geval de telefoon niet werkte, bleef je verstoken van informatie. De volgende keer moet de vlootvoogd er zeker van zijn dat iedereen bereikt wordt. Vraag dus om een antwoord. Het lijkt of de PZV steeds minder bereid is als club op te treden. De overdaad aan elektronische informatie is de aanleiding om elke stap te wikken en te wegen en iedere schipper voelt zich dan genoodzaakt een eigen plan te trekken. We durven steeds minder. Natuurlijk gaan we het gevaar niet trotseren, maar een beetje onzekerheid mag er toch wel blijven? Wij hebben de Ramsgatesfeer deze tocht niet geproefd omdat we elkaar, mede door de slechte communicatie, bijna niet hebben ontmoet. Gelukkig hadden we een fijne groep op de Odyssey die dat gemis compenseerde.

S G AT E Ramsgate 2011: Nehallennia

oevallig lag driekwart van de vloot dit jaar in Vlissingen en daar hebben we elkaar getroffen bij een ingelast palaver.

Bianca Witzen Geijsbeek

Voor het eerst met de Ramsgatetocht mee op eigen kiel a/b Zuid West 7.

De bemanning van de Nehallennia heeft er toen, na rijp beraad en met algemene stemmen, voor gekozen om niet voornamelijk op de motor hakkend en kruisend tegen wind heen en terug naar de overkant te gaan.

Wij zijn fijn gaan zeilen ‘zo de wind waait’, dus met westenwind 4 naar Stellendam en Scheveningen en met noordoost 3 tot 4 via de Roompot en Zierikzee terug naar de Grevelingen. Het Captain’s Dinner hebben we gemist maar we hadden wel een heerlijke zeiltocht met zijn eigen leermomenten. Op de napraatavond is weer gesproken over het belang van de tradities van de Ramsgatetocht. Die traditie betekent onder andere: (quote) samen naar de overkant. Daarop heb ik dan wel enig commentaar want in de nieuwe versie van de tocht is van ‘samen naar de overkant’ natuurlijk geen sprake meer. Ieder vaart op zijn eigen houtje/bootje en we zien elkaar wel aan de overkant. Daar is dan de PZV-borrel en de volgende dag doet ieder ook zijn eigen ding. Uiteindelijk komen alle PZV-schepen dan weer samen voor het Captain’s Dinner, wat dan ook héél gezellig is, en de volgende dag gaat ieder voor zich weer terug. Het palaver waarbij toch iets te leren viel van mensen met expertise bij het bespreken van de tochtplannen en het weer door, is wel zo’n beetje afgeschaft. Verder zal het opvallen dat er nog nauwelijks schepen van het IJsselmeer meegaan, waar jaren geleden ook die schepen hun best deden om, buitenom of binnendoor, toch vooral bij het palaver vóór het gezamenlijk vertrek aanwezig te zijn. Jammer. Het bovenstaande zal helaas niet bij iedereen goed vallen. Waarschijnlijk heb ik weinig recht van spreken. Hoe dan ook, hulde aan de Ramsgatecommissie die veel werk verzet en haar best doet om de Ramsgatetocht tot een succes te maken. Het was mijn laatste ‘Ramsgate’-tocht.

Ramsgate 2011: Zuid West 7

Moniek Mol

e Zuid West 7, een Contest 35 uit 1982, is nog niet zo heel lang in ons bezit. Vorig jaar gekocht, net voordat we op een (vlieg)vakantie gingen. We hebben er nog niet zo veel mee gevaren; vooral veel aan gewerkt…en…laten werken… Daarnaast zijn Huub (Mol) en ik in de afgelopen tijd druk geweest om de Ramsgate-tocht zo goed mogelijk voor te bereiden. Spannend natuurlijk of alles in orde zou zijn. Nieuw voor ons: rolfok, marifoon en AIS/plotter/GPS.

Na wat perikelen met een automotor (gelukkig niet de motor van de boot!) vertrokken we op zaterdagmiddag 28 mei om 12:15 uur vanuit St. Annaland richting Wemeldinge. Bij de ingang van het kanaal mijn eerste oproep door de marifoon naar Sluis Hansweert (22) voor toestemming om het kanaal te passeren (Arie van der Padt: niet te gezellig Moniek!). De timing voor de bruggen en sluis verloopt prima. Fijn hoor zo’n marifoon; weet je tenminste waar je aan toe bent. Bij het opengaan van de zeesluis in Hansweert, gaat ook mijn hart wagenwijd open; de – van kind af aan – zo vertrouwde Westerschelde geeft een goed gevoel. We kunnen aardig hoog aan de wind zeilen en hebben gemiddeld 2 tot 3 knopen stroom mee. Voor ons ligt Terneuzen, waar we een dag eerder de laatste groet brachten aan een dierbare oom (botenbouwer) en zeiler in hart en nieren. Hij heeft ons vorig jaar vol trots de naam ‘Zuid West 7’ overgedragen. De schatting is om rond 18:00 uur af te meren in Vlissingen. Dat scheelt maar net 5 minuten. Vlootvoogd Max heeft gereserveerd bij WSV ‘De Schelde’; daar vinden we zowaar een plaatsje in een box. De bemanning van de Cher begroet ons hartelijk. Op zondag is er om 13:30 uur een palaver in het clubhuis van WSV De Schelde; de PZV-vloot vaart niet uit met ZW7 op kop. Onze PZV-vrienden die eerder in de De Ruyter-haven hebben overnacht, komen ‘by feet’ of met de boot naar het palaver. Daar maak ik kennis met de ‘eigengereidheid’ van menig PZV-lid. Ach, hoor ik om me heen, dat hoort er gewoon bij. Gelukkig, maandagochtend vertrek richting België. Alles wordt uitgetest en Arie buigt zich over plotter-met-AIS, die net weer wat anders werkt dan modellen die hij eerder heeft gezien. Ik ben leergierig, want ik wilde ‘dat ding’perse aan boord, na mijn hachelijke avontuur met een oversteek van Harwich naar ► PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

RAMSG

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

S G AT E IJmuiden twee jaar geleden met een andere vereniging.

Huub en Toon (Zaaijer) vinden dat ‘gedoe binnen’ maar matig. Zeilen doe je in de kuip!

We komen een heel eind op de zeilen, nadat we aanvankelijk het gat van Vlissingen op grootzeil en motor zijn uitgevaren. We steken een eindje in zee en laten de ingang van de haven van Zeebrugge ‘verre van ons’. Het doel is Nieuwpoort. De tocht verloopt goed en het doel wordt bijgesteld tot Duinkerken. Tot we langs de kust een mist zien opdoemen, die we niet helemaal vertrouwen. Een telefoontje naar de havenmeester van Duinkerken en we begrijpen dat de mist in Duinkerken pas begint. In de mist tussen al die banken voor Duinkerken door zien we niet zitten. We varen terug naar Nieuwpoort. La Liberté meert naast ons af en is op alles voorbereid; we krijgen van Aad en Olga Bostelaar een Nederlandse vlag in bruikleen! Beter een goede buur, dan een verre vriend…

Na wat – ‘illegaal’ – gepalaver in Nieuwpoort (de vlootvoogd a/b Scylla zit in Duinkerken) met andere schippers, besluiten we de volgende dag naar Dover te gaan; om 07:30 uur zijn we weg. Een stevige wind op kop met hoge golven. Het navigeren ‘binnen’ valt niet mee en het wijzigen van een waypoint bevordert niet het gevoel voor een goed evenwicht; naar buiten in de kuip dus. Rond 12:00 uur moeten we een beslissing nemen; met zeezieken doorvaren op de motor om rond 20:00 uur ‘s avonds aan te komen in Dover – mogelijk te laat voor de borrel, of de keuze maken voor Calais, dat op 2 uurtjes varen te bereiken is. De weersvoorspellingen geven aan dat we de volgende dag ook weer terug zouden moeten naar Duinkerken op de motor. In overleg besluiten we naar Calais te gaan. In Calais was ik eerder voor ‘ferry’-tochten; leuk om nu eens vanaf een zeilboot de haven aan te doen. In de Reeds staat dat men geen ‘gechat’ wil voor de haven. Je moet op de lichten (groen uiteraard) binnenvaren. Als ferryboten allang buiten zijn en er geen gevaar is, varen we toch naar binnen; die slome Fransen! Bij een marifoon-oproep voor de sluisingang krijg ik de wind van voren… Als ik uitleg dat er op zijn minst een vreemde mededeling in de Reeds staat, verzacht de sluiswachter zijn stem en heet ons met Franse charme van harte welkom in Calais. Het binnenvaren van de sluisdrempel is mogelijk van ca. 2 uur voor hoog en na hoog water. In Calais trakteren Arie en Toon ons op een gezellig dineetje; dat verzacht het ‘niet halen van Dover’. Een kaartje voor de thuisblijvers behoort tot de mogelijkheden: Huub en ik zijn voor het eerst samen – de kinderen achtergelaten – op een zeiltocht. Op woensdag een rustig tochtje naar Duinkerken; de instructie voor het aanleggen van de vlootvoogd via sms is perfect. Fijn om te weten waar je naar toe moet; zeker omdat de havenmeester niet aanwezig blijkt. Onze tocht is niet zo lang en we meren aan de steiger af. We maken kennis met de dappere bemanning van de Livnära die uit Scheveningen is komen varen; belangrijk voor mij want er zijn twee zeuntjes aan boord. In de loop van de middag hebben we de eer La Liberté weer als buur te hebben. Aad moet even bekomen van het motor-avontuur; maar draait bij voor een borreltje aan boord van de Zuid West 7, die in Duinkerken op haar eerste PZV-tocht serieus ‘ingewijd’ wordt. Ik hoor van Anet dat Jacqueline van Amstel geopereerd is, maar wel al weer thuis is en dat Jacques een rib heeft gebroken aan boord en inmiddels met de Odyssee onderweg is naar huis. Wat een pechvogels.

Peddels aan boord Om 17:00 uur bij het clubhuis afgesproken met alle zeuntjes. Er moet nog hard gesleuteld worden aan de tekst van ons liedje;

de tekst moet natuurlijk wel recente tochtinformatie leveren. Als we klaar zijn en opbreken om ons te gaan soigneren voor het captain’s dinner, komen de eerste gasten al naar binnen. Opschieten dus. Een heel gezellige avond volgt met veel PZV-ceremonieel . De diverse prijswinnaars zijn erg in de nopjes met de ontvangen prijzen; zeker waar het de veiligheidsprijs betreft. Overigens blijkt op de Zuid West 7 een Epirb te ontbreken en een echt lange sleeplijn. Dat wordt nog voor de vakantie aangevuld. De extra -losse- watertank staat niet op de lijst evenals de door Huub gemaakte plattegrond van de boot (met vermelding waar alles ligt). De Nautilus gaat met de hoofdprijs slepen, omdat er peddels aan boord zijn. Tsja dat kan heel belangrijk zijn. Ik kan me herinneren dat Jacqueline en Pamela daar ook eens succesvol gebruik van hebben gemaakt, tijdens de 1000-mijls! Later hoor ik, dat andere schippers ook extra voorzieningen aan boord hebben, maar die stonden niet op de lijst. De interesse voor dit onderdeel van de Ramsgatetocht is groot en later wordt dit onderdeel in de Trafalgar Pub nog eens besproken. Goed initiatief van de organisatie. Als zeuntjes zingen we de longen uit ons lijf; het refrein is een groot succes, de coupletten zijn wat moeilijker te verstaan. We spreken af de tekst aan te leveren voor de Zeezeilen. De volgende dag vertrekken we richting Zeeuwse kust; een rifje in het grootzeil en op de motor tussen de banken door. Daarna tweede rifje erin en fok erbij; er staat een stevige 6. We maken een paar flinke slagen in zee. Het is prima zeilweer. Dit keer komen we voor Zeebrugge iets meer voor de haven uit. Arie roept vanuit de kajuit, dat we best voor die ferry door kunnen. Eenmaal buiten in de kuip, ziet de werkelijkheid er toch iets anders uit. Voor alle zekerheid toch maar even de motor bij. We hebben een fantastische tocht; ik ben helemaal blij en opgetogen. Ik zou zo wel dagen door kunnen zeilen. Toon en Arie hebben allerlei tips voor onze boot. Ik ben blij met zulke ervaren PZV’ers aan boord. Halverwege de avond meren we tevreden af in Breskens. Ik zie een HR liggen, waarvan de naam me bekend voorkomt van de Londen-tocht twee jaar geleden. De Allegro heeft in Breskens afgemeerd, omdat er geen plaats was in de buitenhaven van Vlissingen; ik groet Bob van Engelen en Rob Reinders en doe kort verslag van onze Ramsgate-tocht. Zaterdagochtend vertrekken we met een mooi zonnetje; de wind komt niet boven de 4 knopen uit en Arie vindt het tijd om mijn verworven kennis van de AIS te testen. We varen onder De Bol door langs platen met zeerobben. Wat is de Westerschelde toch een prachtig gebied. We halen het onderste uit de kan door zelfs op gele boeitjes naar Terneuzen te varen. Voorbij de jachthaven van Terneuzen is het feest afgelopen; we motoren naar Hansweert. Met veel zeiljachten in de sluis en door de bruggen; de hoffelijkheid van de sluis/brugwachters op de heenreis is ver te zoeken; we moeten erg lang wachten. Een van de schippers krijgt zelfs een proces-verbaal aan zijn broek vanwege zijn gedrag. We maken van de gelegenheid gebruik om alvast wat bagage te pakken en wat te poetsen. Vanaf Wemeldinge hoog, zo scherp mogelijk, aan de wind. Met het opkomende tij beoefent Toon zijn favoriete sport; zover mogelijk achter de boeien door varen. Het gaat allemaal goed, maar als de dieptemeter terugloopt naar 2.50 m, vind ik het genoeg. Ik zal het toch na zo’n week niet meemaken… (zou het een test van Toon zijn geweest?). We meren om 18:00 uur af in Sint Annaland, toasten op een fijne zeiltocht en gaan samen huiswaarts. Zonder Dover, blijf ik in technische zin een zeuntje, maar ik heb wel een fantastische zeezeilweek gehad.

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

��

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

��

The place to be!

Trafalgar Pub Dommelstraat, Eindhoven

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Techniek & Vaarpraktijk

Vervuilde diesel en het nut van AIS

ind vorig jaar werd ik geconfronteerd met motorpech door de aanwezigheid van een slijmerige substantie in mijn dieselbrandstof. Ik had dat jaar voor het eerst chemicaliën toegevoegd aan mijn diesel, maar toch hadden de bacteriën die groeien op het vlak tussen diesel en water ook mijn dieseltank besmet. Misschien kwamen de bacteriën wel los door deze toevoegingen? Het schijnt dat de toevoeging van 5 % biodiesel aan de diesel het probleem acuter heeft gemaakt. De tank werd gespoeld en opnieuw werden chemicaliën toegevoegd. Het probleem was opgelost en als ik nu maar chemicaliën zou blijven toevoegen, “dan was ik uit de problemen”, zei de werf.

Begin van de ellende De boot ging van de winter op de kant en de tank was geheel afgevuld. Na de winter aan de Ramsgatetocht begonnen. De tocht verliep, na wat uitstel door teveel wind, voortreffelijk en varend richting Dover viel de wind bijna weg waardoor de motor gestart moest worden. Halverwege de shipping lane in noordelijke richting viel plotseling de motor uit. We hadden nog een beetje wind maar we konden nauwelijks manoeuvreren. Gelukkig was er geen schip in aantocht. We meldden onze situatie aan de Engelse kustwacht die doodleuk meldde dat we in French Territory waren. De Franse kustwacht meldde zichzelf, maar omdat we de motor weer aan de praat kregen was de situatie weer opgelost. Er bleek geen diesel in het fijn-filter te zitten dus de aanvoer van diesel was verstopt terwijl het filter wel schoon was. Ik heb de zaak door kunnen blazen /ontluchten en jawel de motor liep weer. Hoe onwaarschijnlijk het klinkt, maar de motor gaf er precies midden in de shipping lane van noord naar zuid opnieuw de brui aan. Er moest opnieuw, met veel moeite, doorgeblazen worden om de motor weer aan de praat te krijgen, want de dieseltoevoer was opnieuw gestremd. Intussen werd de situatie ietwat precair, want er kwam een grote tanker recht op ons af.

AIS onze redder

Repeterende breuk De nieuwe situatie heeft geruime tijd goed gewerkt, maar op de terugweg in de aanloop naar Vlissingen was het weer prijs. Bij inspectie bleek het fijn-filter geheel verstopt en stond er een laag blubber onderin het filter. Het filter zo goed als het kon 28

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Gelukkig had ik nog een oud stuk gasslang waardoor ik de diesel uit de jerrycan in de motor kon krijgen. Zo gezegd zo gedaan en we zijn verder zonder problemen in Wemeldinge terecht gekomen. Deze oplossing is fantastisch en kan in noodgevallen overal toegepast worden waardoor reddingboten niet behoeven uit te varen. Motorstops door slechte diesel zijn de belangrijkste reden van hun reddingen! De tank schijnt opnieuw, na het verwijderen van het snot van de eerste bacteriologische vervuiling, vervuild te zijn door de resterende en afstervende bacteriën die het gevolg waren van de toevoeging van chemicaliën aan de diesel. De drijvende prut heeft de boel gewoon volledig verstopt. De tank wordt nu weer volledig leeggepompt en de diesel gereinigd. Water onderin de tank is de grote boosdoener die de groei van bacteriën mogelijk maakt.

Nog meer oplossingen Ik zit nog te prakkiseren of ik de tankontluchting van vocht kan ontdoen door bijv. een filter met silicagel, maar intussen ga ik door met chemicaliën, in mijn geval Grotamar, want het slijm in de diesel wil ik koste wat kost vermijden in de toekomst. Ik zal in ieder geval tijdens de winter de ontluchting luchtdicht afsluiten. De clue van mijn verhaal is dat je jezelf moet kunnen behelpen in geval van nood met de reserve jerrycan en dat voorkomen beter is dan genezen. Dus als je nog geen maatregelen hebt getroffen tegen deze vervuiling, zou ik het onmiddellijk doen. Het opzuigen of het aftappen van water uit de tank en eventueel het gebruik van tampons in de tank om het water eruit te krijgen, zijn allemaal belangrijk ter voorkoming van de ellende. Doe er je voordeel mee.

Leo van Leeuwen

Techniek & Vaarpraktijk

De nadering was duidelijk te zien op de AIS. Niet gewacht en direct de tanker opgeroepen om de situatie uit te leggen: we hadden geen motor en ook geen enkele druk meer in het zeil. Onmiddellijk reageerde de tanker met de geruststellende mededeling dat hij ons intussen in het vizier had en dat hij ruim om ons heen zou manoeuvreren. Zonder AIS heb je geen scheepsnaam en kun je niet zomaar iedereen oproepen met coördinaten want niet alle schepen gaan dat uitpuzzelen. Het nut van AIS, ook bij slecht zicht, heeft zich wederom bewezen. Het is beter dan radar want het is duidelijker af te lezen en bij radar heb je geen scheepsnaam om op te roepen. We kregen de motor weer aan de praat en tuften verder naar Dover. Gelukkig was de Gudrun ons opgelopen en bleef zij bij ons om in geval van verdere pech een sleepje te kunnen geven. Maar dat was niet nodig en we bereikten zonder problemen Dover. De toevoerslang werd vernieuwd en het waterscheidingsfilter er tussen uit genomen om weer een fatsoenlijke diesel stroom uit de tank te krijgen.

schoongemaakt, want ik had, dom-dom, geen reservefilter bij me. Alles liep weer en we kwamen veilig door de sluis in Vlissingen waar we in de buitenhaven ergens tegen de kade hebben overnacht omdat de Marina uitpuilde. Een beetje trots was ik wel omdat we niet ‘gered’ hoefden te worden en dat er geen sleepje nodig was geweest. We besloten door het kanaal van Walcheren te varen, maar na twee bruggen was het einde verhaal en zat het filter opnieuw tot de nok toe vol met rommel. Ik ving de diesel op in een flesje om hem niet in de boot te krijgen en schrok me dood toen ik zag wat er in het flesje dreef. Toen herinnerde ik me de opmerking van Harrie Olie (what’s in a name!) dat je in noodgevallen ook je motor direct op je jerrycan kunt aansluiten, want dan heb je zeker weer schone dieselolie.

Techniek & Vaarpraktijk

Ankerkettingmarkering en het voordeel van ’s nachts varen

n tegenstelling tot sommigen van onze leden, hou ik wel van nachtzeilen. Hele nieuwe perspectieven openen zich als je dat doet. Tijdens vakantietochten is ’s nachts varen en ’s ochtends aankomen een heel praktische manier van reizen. Voorwaarde is wel dat meerdere ervaren zeilers het schip bemannen. ‘s Nachts zeilen onder een prachtige sterrenhemel is fantastisch en zeker niet gevaarlijker dan overdag. Soms zag ik al varend naar de volgende stek de lichtgloed van schepen die nog achter de horizon waren. Wanneer je overdag aankomt, heerst er veel meer bedrijvigheid in de havenplaatsen omdat de winkels open zijn en markten hun waren uitstallen, wat het bezoek wel zo leuk maakt. Na de nacht zeilen en aanleggen in een haven of voor anker gaan bij een eiland eerst nog even bijslapen om tegen de middag het plaatsje of een eiland te bezoeken. Je komt dan in een omgeving waar wat te beleven is. Tegen het eind van de middag wordt de avondmaaltijd bereid en afhankelijk van het weer opgegeten of voor later bewaard. Begin van de avond vertrek je weer en ga je naar de volgende bestemming, juist op het moment dat de dagjeszeilers aankomen en een uitgestorven dorpje aantreffen. Je kunt het treffen dat je nog met donker aankomt en dan in de baai het anker uitgooit. Hoeveel meter hebben we al gestoken? Vaak wordt de ketting gemarkeerd met verf of speciale kettingschakels maar het is veel handiger om de ketting te markeren met dunne, gekleurde stukjes van plastic draagtasjes die in het donker heel goed zichtbaar zijn. Een half uurtje op de markt rondlopen leverde mij 10 draagtasjes met verschillende

Veiligheid aan boord van de Nautilus Hoe een veilig schip nog veel veiliger werd

ijdens de Ramsgatetocht 2011 werd een enquête georganiseerd waarbij de opstappers de schepen moesten beoordelen op het gebied van veiligheid. Een prima initiatief! Onze vereniging voert veiligheid immers hoog in het vaandel. Onze Nautilus won de eerste prijs. Daar zijn we best trots op, maar we zijn vooral blij dat de verschillen zo klein waren. De scores lagen bij alle schepen hoog, en dat betekent dat PZVschippers veel belang hechten aan de veiligheidsuitrusting van hun schip. Zo hoort het. Nu is onze C-Yacht 11.00 van de werf af al een heel veilig schip, met standaard veiligheidsvoorzieningen zoals een aanvaringsschot, bliksemafleiding, een rustige zeegang, een hoog ballastaandeel, en nog veel andere structurele veiligheidselementen, maar sinds de bouw in 2000 werd er elk jaar geïnvesteerd in extra (veiligheids)uitrusting. Ter lering van wie leren wil, beschrijf ik even wat we dit jaar hebben toegevoegd aan onze inventaris. Het kaartplottertje aan de stuurstand hebben we onlangs geïntegreerd in een netwerk. Verder hebben we een AISzender/ontvanger geïnstalleerd, een netbook met kaartsoftware en om alles aan elkaar te knopen gebruiken we een multiplexer.

kaartplotter Het Geonav 7 Wide kaartplottertje met ingebouwde GPS en Navionics elektronische kaart hebben we enkele jaren geleden gekocht en altijd ‘stand alone’ gebruikt. Het voordeel van een kaartplotter aan de stuurstand is dat je niet elke keer de kuip uit moet om binnen naar de kaart te gaan kijken. Het toeval wil dat dit toestel precies tussen de grijpbeugel van onze stuurwielconsole past. Links en rechts klemmen we er een bekerhouder op en zo zit de plotter muurvast, maar hij is toch eenvoudig te verwijderen. Dit jaar hebben we de kaartplotter via NMEA aan de andere instrumenten gekoppeld, zodat alle gegevens grafisch weergegeven worden op de elektronische kaart. De resolutie van onze kaartplotter is lager dan die van de gesofisticeerde Raymarines, maar dat is zeker ook het geval met de prijs. Toch doet deze kaartplotter alles wat hij moet doen.

kleuren op. Een bekende kleurcode is: rood = 10m, wit = 20m en blauw = 30m en wat je verder nog verzinnen kunt. Blauw-wit gestreept is bij mij 25m. Heel handig in het donker, tenminste als je ‘s nachts zeilt. Na aankomst weer even wat uurtjes pitten en dan weer het eiland of het dorpje verkennen enz. …. enz. Zo komen we hoppend weer thuis. Veel plezier onder de sterren.

Bart Lagerweij

Er stond al een tijdje een AIS-ontvanger op het boodschappenlijstje. Niet dat je daar op de Grevelingen wat aan hebt, maar in een vaargebied met beroepsvaart leek ons dat toch wel tot de veiligheid bij te dragen. Over dat veiligheidsaspect lees je verder in dit stukje meer. We kozen voor een AIS-transponder: de CTRX Carbon+ van True Heading. Eigenlijk is het geen transponder (die stuurt een signaal terug wanneer hij er een ontvangt, zoals een radartransponder) maar een zender/ontvanger. Door de ingebouwde antennesplitter is er geen aparte antenne nodig en kan de bestaande marifoonantenne gebruikt worden om te zenden en te ontvangen. De seriële uitgang van de AISzender/ontvanger kan via een USB-verloopkabel aangesloten worden op een computer voor diagnose en programmering. Langs de multiplexer is het toestel verbonden met alle andere instrumenten, dus ook met de kaartplotter aan de stuurstand. ► De ontvangen AIS-signalen worden zichtbaar op de netbook

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Techniek & Vaarpraktijk

AIS zender/ontvanger

Techniek & Vaarpraktijk

op de kaartentafel en op de kaartplotter aan de stuurstand: je ziet dus zowel binnen als buiten de schepen varen op de elektronische kaart. En de AIS-zender zorgt er voor dat je ook gezien wordt.

netbook Een netbook is zuinig met energie, is mobiel, en je kan er TV of DVD’s op kijken (dat laatste via een losse DVD-speler). Onze HP netbook heeft Windows 7 Home Premium zodat we niet de beperkingen van Windows 7 Starter hebben. Verder kozen we voor een model met Bluetooth en Wifi (802.11b/g/ n) zodat de weg naar draadloze toepassingen en het internet helemaal open ligt. De netbook communiceert draadloos, via de Bluetooth multiplexer, met alle andere instrumenten.

navigatiesoftware Het navigatieprogramma PC Plotter werkt, net als de Geonav kaartplotter, met Navionics kaarten. PC Plotter is misschien wat minder populair dan andere programma’s, maar beschikt over bijzonder veel mogelijkheden. Wij waren vooral gecharmeerd door de integratie met AIS en de mogelijkheid om routes en waypoints uit te wisselen met de kaartplotter aan de stuurstand. De optionele weermodule verwerkt gribfiles en geeft de weersverwachtingen grafisch weer op de elektronische kaart. Ook de getijden en de stroming worden op de kaart weergegeven. Kers op de taart is de mogelijkheid om voor een route de optimale vertrektijd te laten berekenen die rekening houdt met het tij en de stroming. Dat is een leuk speeltje, maar we gebruiken het enkel ter controle van de berekening die we met de papieren kaart, de getijdengegevens en de stroomatlas hebben gemaakt. Het programma kan ook de autopiloot aansturen, maar die functie hebben we definitief uitgeschakeld. Je zal wel begrijpen waarom.

multiplexer

installatie Ik ben geen techneut en ken heel weinig van elektronica. Ik had vooraf wel alle manuals en schema’s uitvoering bestudeerd. Nadat ik alle toestellen en draadjes verbonden had, had ik dus mijn twijfels of alles wel zou werken. Toen ik op het schakelpaneel het knopje ‘navigatieinstrumenten’ indrukte hoorde ik op de kaartplotter een alarmsignaal: er liep net een schip met AIS de haven van Scharendijke binnen dat binnen de ingestelde veiligheidslimiet kwam. Ik wist meteen dat alles werkte. Dat werd bevestigd toen ik op het internet naar één van de vele online AIS-monitoring sites ging kijken en de Nautilus netjes op Google Earth in onze eigen box zag liggen. Ook de kaartplotter geeft alle informatie keurig weer, inclusief een dieptegrafiek en alle nuttige windgegevens.

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Vooral de AIS-functie heeft tijdens de voorbije Ramsgatetocht indruk gemaakt. Bij het oversteken van de Westerschelde en ook in de shipping lane zie je precies welke schepen te dicht zullen komen: je ziet de voorspelde kortste afstand en ook wanneer die bereikt zal worden. Op die manier kan je anticiperen. Een AIS-zender heeft dan weer als voordeel dat je zichtbaar bent aan boord van grote schepen en dat die kunnen zien wat jouw koers en snelheid is. Of zij ook zullen anticiperen, valt nog af te wachten… Bij onze eerste poging om de shipping lane over te steken kwamen we in dichte mist terecht. Meteen werd iedereen aan dek geroepen en werd de radar aangezet. Waren er op de radar drie echo’s te zien en op de kaartplotter waren er maar twee boeien, dan moest die derde echo wel een klein vissersbootje of een zeiljacht zijn en moesten we uitkijk houden. De grote, snelle schepen zagen we op de AIS. Voor al deze info moesten we niet uit de kuip, zodat we daar ook nog eens acht ogen en acht oren ter beschikking hadden. Ondanks de dichte mist voelden we ons nooit onveilig.

conclusie Ik heb de installatie beschreven zoals ze aan boord van de Nautilus is. We hebben er vooraf goed over nagedacht en de praktijk heeft onze verwachtingen overtroffen. Ook van andere PZV’ers hebben we gehoord dat AIS heel nuttige informatie levert en daardoor bijdraagt tot de rust en de veiligheid op het schip. Toch mogen we niet blind vertrouwen op de elektronica. Elektronische kaarten zijn per definitie al verouderd voor je ze koopt en alles heeft stroom nodig. De Nautilus vertrekt daarom niet zonder bijgewerkte papieren kaarten waarop de positie met regelmaat wordt gemarkeerd. Op zee wordt ook het logboek nauwkeurig bijgehouden. De informatie van de kaartplotter wordt altijd nagekeken op de papieren kaart. Een navigator wordt daardoor niet minder belangrijk, maar het navigeren wordt anders. De navigator moet overweg kunnen met de elektronische hulpmiddelen en die gebruiken ter controle van zijn ‘ouderwets’ navigatiewerk. Op vele watersportfora zijn er voor- en tegenstanders van deze elektronische hulpmiddelen. Sommigen zweren bij de traditionele navigatie, anderen willen de papieren kaarten zelfs volledig vervangen door de elektronische vectorkaarten. Ook binnen PZV zullen er dus verschillende meningen zijn. Wij hebben er in elk geval een goed gevoel bij. Wie het eens met eigen ogen wil zien, is altijd welkom op de Nautilus. Maar je mag ook gewoon voor een biertje of een wijntje langs komen…

Herman Van den Broeck

Techniek & Vaarpraktijk

De multiplexer MiniPlex 2S/BT van Shipmodul is het centrum waar alle elektronische data bij elkaar komt. De Raymarine ST60-instrumenten (wind, log, diepte) werken met Seatalk. Die info wordt omgezet naar NMEA. De AIS-zender/ ontvanger ontvangt en genereert NMEA-data. De marifoon krijgt de positie van het schip door. De kaartplotter is aan het netwerk gekoppeld. De netbook ontvangt alles draadloos via Bluetooth. Met de bijgeleverde software kan de multiplexer ingesteld en geprogrammeerd worden.

de ervaringen

Driehoek Westfriesland DRIEHOEK WESTFRIESLAND van vrijdag 13 t/m zondag 15 mei 2011

arrie Olie had een leuke formule bedacht voor de oefenen inslingertocht op het IJsselmeer/Markermeer. Een leuke gelegenheid om na de winterstop weer op een zeewaardig schip te zeilen. Op vrijdag vanaf verschillende havens langs het IJsselmeer: van Urk, Andijk, Markermeer, Huizen en Lelystad naar Carla Peeters Medemblik of Hoorn. De volgende dag moesten de opstappers van schip wisselen en daarvoor moesten ze met de stoomtram van Hoorn naar Medemblik of vice versa. Dan aan het eind van de dag verzamelen in Enkhuizen en samen eten in de Markerwaard. Na afloop weer aan boord van het oorspronkelijke schip om de volgende dag terug naar de thuishaven te varen. Zo krijg je in korte tijd zeilervaring op twee verschillende zeewaardige zeilschepen. Uiteindelijk hadden 5 schepen zich opgegeven en voegde de Sjtuf zich zaterdagavond ook nog bij ons. Mijn schip, de Olreve van Herman Racer Palthe, lag in Urk en we zijn daar samen naar toe gereden. Het kostte al bij al toch nog wel wat tijd voor we het ruime sop konden kiezen. Met een lekkere

aandewindse koers gingen we naar Medemblik. Dat was nog een behoorlijke afstand. Dus van extra manoeuvreren kwam niet veel. In Medemblik in de Pekelharinghaven lag de Yes uit Andijk al met Harrie Olie en Franka Ruijten. Zij hadden de verschillende scenario’s voor Man-Over-Boord geoefend en vonden die waarbij je zo snel mogelijk naar de drenkeling vaart te verkiezen boven die waarbij het wel 5 minuten duurt voordat je daar bent. Maar met hoge zee is zo’n situatie natuurlijk weer anders. De volgende dag (zaterdag) werden de opstappers uit Hoorn al rond 12 uur verwacht, dus zo heel veel tijd om nog te gaan oefenen was er niet. De ‘Medemblikkers’ kwamen pas om 3.30 uur in Hoorn aan aan de Veermanskade in de Gemeentehaven. Daar ging Peter aan boord van de Sundancer en Franka en ik aan boord van de Trintella III van Niel Heitling. Dat is een middenkuiper met kuiptent met prima uitzicht en van alle gemakken voorzien. Luxe zeilen dus. Nu voeren we met bakstag wind zo snel mogelijk naar Enkhuizen naar de Gemeentehaven. Het lag er al aardig vol, maar we konden er toch nog bij elkaar liggen. We waren met te weinig mensen om bij de Visafslag te eten maar het alternatief De Markerwaard was ook prima en een mooie afsluiting. Zondag gingen de schepen weer terug naar hun thuishaven. Wij hebben eerst een wat noordelijke koers gevaren om wat langer te kunnen zeilen en zijn toen afgebogen naar Urk. Het was fijn om vóór de Ramsgatetocht het zeilgevoel en zelfvertrouwen te krijgen. Bovendien was het wisselen van schip ook leerzaam. Kortom een leuke formule. In Urk wilden we voor de terugtocht nog benzine tanken voor de auto, maar dat lukte natuurlijk niet op zondag!

Carla Peeters

Ramsgate voor de kleintjes D

e Ramsgatetocht is achter de rug. Het was een heerlijke tocht met afwisselend pittige omstandigheden en kalm kabbelende overtochten. Zeker op onze tamelijk luxe PZV-vloot was het prima te doen. Maar ook voor kleinere schepen is de overkant zeker haalbaar, zoals zeuntje Richard Fransen met zijn Livnära (Compromis 777) bewezen heeft.

Kleintjes Wij zouden het erg leuk vinden om volgend jaar (net als vroeger, in de wilde beginjaren van PZV) meer kleinere schepen in de Ramsgatevloot terug te zien. Uiteraard is een oversteek wat minder comfortabel en duurt het met een korte waterlijn allemaal wat langer, maar qua zeilgenot is het een uitdaging die we graag aan willen gaan. En mochten de omstandigheden tegen zitten, of de afstanden te lang, dan kun je met een groepje kleinere schepen samen opvaren en zo toch de belangrijkste mijlpalen van de Ramsgatetocht meemaken.

Wil je mee? Meld je voor 1 oktober Natuurlijk willen we de Ramsgate-voor-de-kleintjes graag zorgvuldig voorbereiden. Schippers en opstappers die wel interesse hebben in dit avontuur, meld je voor 1 oktober, zodat we aan de Ramsgatecommissie kunnen doorgeven hoeveel animo er is om met kleinere boten mee te varen. Uiteraard is dat nog geen definitieve inschrijving! Maar we kunnen de wintermaanden dan goed benutten om ons voor te bereiden. Waaraan moet mijn schip voldoen? Wat is de minimale uitrusting die ik aan boord moet hebben? enz. enz. De PZV-vloot telt ruim 20 schepen van minder dan 30 voet. Bliss, Boester en Livnära hebben er in ieder geval zin in. Wie gaat er met ons mee? Willem Triki: Annemieke Stallaert:

boester2009@live.nl of annemieke@stallaert.nl

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

En nu weer met beide ..... ..... Benen op de grond Bij de tandarts ligt een glossy voor mensen die denken dat ze watersport leuk vinden maar geen duidelijk idee hebben hoe het werkt. De ene boot nog luxer en groter dan de andere, dat is alleen weggelegd voor de allerrijksten, en ja.. daar zijn er niet zo veel van! Speelgoed

ie wil proberen met een overzichtelijk budget zo leuk mogelijk te varen, zal steeds keuzes moeten maken. Ieder jaar lijkt er wel weer een nieuw stuk 'speelgoed' op de markt te komen. Hoe nodig is dat? Maar ja, je hoort om je heen enthousiaste verhalen over hoe handig een plotter is: 'je ziet jezelf varen!', AIS maakt de meeste scheepvaart om Michelle Blaauw – KNRM je heen zichtbaar en als je naar Engeland wilt, ja, dan moet je toch eigenlijk wel een radar hebben.

Natuurlijk varen De laptop doet zijn intrede aan boord en kan voor veel zaken dienst doen. Ontvangen van weerkaarten, als plotter, als

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

beeldscherm voor een AIS. Mooi zo. Maar nu die schipper, die met een tocht van een vereniging mee was en moest afhaken. Omdat zijn laptop het niet deed. Enne… hoeveel personeel heeft u aan boord, om al die informatie te bekijken en er conclusies aan te verbinden? Komt u nog wel eens in de kuip? Of heeft u het opgelost door een boot te kopen met een stuurhuis zodat u ook nog in het echt, natuurlijk, met uw eigen ogen om u heen kunt blijven kijken?

De hele winkel én het personeel Aan boord van de reddingboot is de apparatuur “state of the art”. Je kunt het niet verzinnen of het is aan boord. Met mensen om de instrumenten te bedienen en de schipper bij te praten over de info die er binnen komt. Dat is een situatie die weinig jachtschippers aan boord zullen hebben, maar nodig in een situatie waarin bij hoge snelheid vérstrekkende beslissingen moeten worden genomen.

Kies! Als u prettig en veilig wilt varen, welke keuze maakt u dan uit het volgende rijtje? Ik veronderstel maar even dat u al een kompas en een papieren kaart aan boord hebt en daar geen afstand van wilt doen. Radar – marifoon - kaartplotter – misthoorn - navtex – radio – AIS (passief of actief?) – leesbril - radarreflector (passief of actief?) – EPIRB – vuurwerk.

Gedeeld .... Een zeilboot in Turkije voor een kwart van de lasten en met bijna 100% van de lusten

eigenaarschap kosten. Dat was een eenvoudige afweging.

5. Een hele belangrijke afweging was natuurlijk of

het klikte met de oorspronkelijke alleen-eigenaar. Bovendien als eerste instapper konden wij de derde en vierde mede-eigenaar mede beoordelen.

Bovenstaande afwegingen waren voor ons alle 5 positief. Maar dan begint het pas. Hoe organiseer je dit? Je moet met elkaar een aantal zaken afspreken en regelen waaronder de volgende onderwerpen: ○ Onderhoud en Financiën Hoe regel je het onderhoud (laten doen of zelf doen)? Waar haal je onderdelen (wanneer niet acuut dan in Nederland vaak goedkoper)? Welke onderdelen houd je op voorraad? Wat wordt het jaarlijkse budget? Welke reparaties moeten worden overlegd met elkaar vanwege bijvoorbeeld de kosten? Enz.

ij zochten een schip voor hier in Nederland. Meer specifiek een Beneteau. Het zoeken leverde veel resultaten op maar de meest opmerkelijke die we aantroffen was een schip dat maar een kwart kostte van vergelijkbare schepen. Nader onderzoek leerde dat de toenmalige eigenaar 3 mede-eigenaren zocht en dat het schip in Marmaris in Turkije zijn thuishaven had. De Turkse wet staat maximaal 4 eigenaren toe.

○ Gebruik en overdracht Wanneer een mede-eigenaar bijvoorbeeld in de maand juli gaat zeilen heeft hij de eerst volgende 3 jaar geen rechten op de maand juli. Wanneer extra weken worden gezeild boven de nominale 6 weken wordt daarvoor een bedrag x ingelegd in de kas. Volgens de Turkse wet moet er altijd een eigenaar aan boord zijn. Het schip kan dus niet worden uitgeleend aan familie of vrienden en zeker niet worden verhuurd. In noodsituaties kan een vervangende schipper worden geregeld. Elke mede-

►

Tot dan toe had deze eigenaar de kosten van het schip grotendeels gedekt door het schip in het hoogseizoen te verhuren via een charterbedrijf. Zijn kinderen kregen echter de schoolgaande leeftijd waardoor hij zelf niet meer in staat was om buiten het hoogseizoen te zeilen. Zelf hadden we 2 opeenvolgende jaren in Griekenland gezeild. Een proefvaart van 2 weken met volle bezetting van 6 personen was voor ons overtuigend waarbij 5 overwegingen een rol speelden.

1. Het schip betreft een Beneteau Oceanis 361 uit 1999 in goede conditie met 3 hutten en een “ruime” badkamer.

2. De zeilomgeving vinden wij heel aantrekkelijk. Zowel

naar het oosten als naar het westen zijn haventjes en veel mooie baaien. Naar het westen toe vind je een parelsnoer van Griekse eilanden. Allemaal bereikbaar vanuit Marmaris, de thuishaven.

3. In Turkije is het van april t/m november mooi zeilweer. 4. De nominaal beschikbare tijd per mede-eigenaar is

minsten 6 weken voor 25% van de kosten. Wij zouden niet veel meer weken gaan zeilen in Turkije wanneer dat schip 100% eigendom zou zijn. Dus nu konden we dezelfde tijd zeilen voor slechts een kwart van de

Carla Peeters

Peter Peeters PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

eigenaar is in het bezit van een ICC. Goed zeemanschap staat voor op. Schade veroorzaakt door keuze van een ligplaats is voor rekening schipper. De vliegreizen worden pas geboekt na afstemming van wisselplaatsen en vluchtdata. Enz. ○ Schade en boetes Schade veroorzaakt door nalatigheid is voor rekening van de schipper. Wanneer claimen we schade bij de verzekering? Welk eigen risico hanteren we? Sleep- en bergingskosten die niet gedekt zijn door de verzekering komen voor rekening van de schipper die de hulp heeft ingeroepen. De schipper is verantwoordelijk voor betaling van boetes. Enz. ○ Onderhoud en reparaties tijdens gebruik De schipper wordt verondersteld de noodzakelijk kennis te bezitten dan wel aan te leren m.b.t. reparaties van geringe omvang. Indien de schipper niet bij machte is om dit zelf uit te voeren dan uitsluitend laten doen door vakmensen. Gevolgschades door nalatigheid zijn voor rekening van de schipper. De schipper is er voor verantwoordelijk dat alle documenten in orde zijn. Enz. ○ Beëindiging contract Bij einde van de levensduur van het schip vervalt het contract. Een opzegtermijn wordt in aanmerking genomen. Bij verkoop van een aandeel aan een nieuwe mede-eigenaar vindt ballotage plaats door de blijvende schippers. Het schip mag geen onderpand zijn. Bij onderlinge onenigheid wordt advies ingewonnen bij de ANWB. Enz. Al deze onderwerpen, en nog veel meer, hebben we met elkaar afgestemd en ondergebracht in een huishoudelijk reglement. In principe vergaderen we in de maand januari van elk jaar. De voorbereidingen hiervoor vinden plaats in 34

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

de maanden november en december daaraan voorafgaand. We hebben een vaste penningmeester en een specifieke betaalrekening en spaarrekening voor ons schip. De agenda van de jaarvergadering heeft als vaste onderwerpen de uitgaven van het afgelopen jaar, de begroting voor het volgend jaar gekoppeld aan de klussenlijst, meerjaren- en jaarlijks/regulier onderhoud, verbeteringen, addenda voor het HH reglement en last but not least wie gaat wanneer zeilen en wie gaat of gaan het schip zomerklaar of winterklaar maken (het schip gaat s’winters op de kant). We gebruiken checklists bij de overdracht van de ene schipper naar de volgende schipper. Vóór het winter- en zomerklaar maken maar ook vóór en na een zeiltocht. Er zijn voor- en nadelen aan deze constructie.

Nadelen

Je moet overleggen m.b.t. reparatie. Je moet je zeilperiodes met 3 anderen afstemmen. Je deelt je schip met drie anderen.

Voordelen

Je moet met elkaar afstemmen m.b.t. reparaties waarbij kennis en ervaring van de andere mede-eigenaren ingebracht wordt. De kosten zijn altijd slechts 25%. Het zeilgebied is veel groter doordat de ene schipper het schip in een andere haven achter kan laten waar de volgende schipper het dan weer op pikt i.p.v. het schip altijd terug te moeten zeilen naar de thuishaven. Al bij al voor ons tot nu toe een zeer positieve en prettige ervaring.

Lion Sails Holland b.v.

Kwaliteitszeilen uit eigen werkplaats Veerhaven 1b 4485 PL Kats (Zld.) Tel: 0113 - 600291 Fax: 0113 - 600249

Lion Sails

Internet: www.lionsails.nl E-mail: info@lionsails.nl Handelsregister Middelburgno. 22026358

Openingstijden: maandag t/m vrijdag 8.00 - 17.00 uur, zaterdag van 10.00 - 13.00 uur PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Nattigheid Het is weer eventjes geleden dat er nog wat in de rubriek Nattigheid verscheen.

este lezer, ik schrijf dit stukje niet als bestuurslid van PZV of als hoofdredacteur van Zeezeilen. Het is mijn persoonlijke mening. Laat dat even duidelijk zijn.

Dreigende tweespalt Bij het palaver in Vlissingen leek het er even op dat de Ramsgatevloot snel in twee groepen zou uiteenvallen: een deel zou doorgaan, de rest Herman Van den Broeck zou andere dingen gaan doen. Er was wat animo ontstaan rond de voorspelde windrichting. Het zou immers, en dat bleek ook achteraf, stevig gaan waaien en dan nog vanuit de verkeerde hoek. Het zag er naar uit dat het hakken of opkruisen zou worden, met veel motoruren, zowel heen als terug. Dat vooruitzicht was, vooral voor de noordelijke vloot, niet erg aangenaam en vele PZV’ers hadden zich de tocht wellicht anders voorgesteld. Enkele schepen haakten af, de meesten gingen door. Sommigen waren nog onderweg. Tijdens het palaver hoorde ik verschillende meningen: ○ waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan: we keren de tocht om en we gaan naar het noorden ○ ik heb vakantie genomen om te zeilen en dat ga ik ook doen: we gaan waar de wind ons brengt ○ de organisatie moet het plan maar aanpassen aan de wind, zo moeilijk kan dat niet zijn ○ het is niet omdat er ergens een Captain’s Dinner geregeld is dat we ook die kant uit moeten: we koken ons eigen Captain’s Dinner wel ○ gewoon gaan met die banaan: moeilijk kan ook en als je moet kotsen dan moet je kotsen ○ we kiezen voor de vereniging en we volgen het oorspronkelijke plan: samen uit - samen thuis, zelfs als het wat minder aangenaam wordt dan gehoopt ○ als je te veel nadenkt, ga je niet ○ de gemakkelijkste weg is niet altijd de leukste ○ deze Ramsgatetocht wordt als een huwelijk: als je er vooraf goed over nadenkt, begin je er beter niet aan, maar achteraf ben je zo blij dat je het gedaan hebt… Uiteraard ligt de beslissing om het gezamenlijk plan te volgen of een eigen weg te gaan bij elke individuele schipper, daarbij (hopelijk) gesteund door de voltallige bemanning. Ik wil helemaal geen oordeel vellen over de PZV’ers die in Vlissingen 36

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

besloten om af te haken. Zij zullen daar, hoop ik, een goede reden voor gehad hebben. Maar ondanks de individuele vrijheid om al of niet het tochtplan te volgen, heb ik toch de volgende bedenkingen.

Is het tij te keren? Het individualisme, waarvan onze westerse maatschappij stilaan doordrenkt raakt, dringt steeds verder door in onze vereniging en dus ook in ons koninginnennummer, de Ramsgatetocht. Sommige leden kiezen dan in de eerste plaats voor hun eigen belang, hun eigen plezier en hun eigen gemak, en minder voor het collectieve van een vereniging. Als je het zo bekijkt, houdt lid zijn van PZV geen enkele verplichting in. Je doet mee met de activiteiten die in jouw agenda passen, die in jouw regio georganiseerd worden en als het precies is wat jou interesseert. Het is wel makkelijk, comfortabel en gezellig om een zeetocht te maken onder de beschermende vleugels van een vereniging, maar als het te moeilijk lijkt te worden doe je gewoon je eigen ding. Anderzijds zijn er in onze vereniging nog veel mensen die het verenigingsgevoel nog echt diep in hun hart dragen. Zij zijn de motor van onze club en ze zorgen met hun enthousiasme voor de ‘drive’ achter de commissies en het bestuur. Dat zijn de mensen die hun agenda afstemmen op die van de vereniging en die er alles aan doen om toch naar het Captain’s Dinner te komen wanneer de Ramsgatevloot verspreid ligt. Is het plan om in Duinkerken te gaan eten, dan gaan ze naar Duinkerken. Ook als het moeilijk gaat. Maar wat moet de vereniging daar nu mee? Hoe moeten we omgaan met die dualiteit tussen individualisme en het verenigingsgevoel? Moet de Ramsgatecommissie het concept van de Ramsgatetocht aanpassen in een poging om iedereen tevreden te stellen? Moet PZV de lat lager gaan leggen? Het bestuur en de commissies moeten erkennen en aanvaarden dat het collectieve van de vereniging stilaan meer plaats zal maken voor het individualisme van haar leden. Maar zo lang de weegschaal doorslaat in de richting van het verenigingsgevoel, zit het met PZV nog goed. Dan hebben we nog de verbondenheid die ons tot een club maakt. Het bestuur en de commissies moeten er rekening mee houden dat we geen kudde schapen (meer) zijn, en dat er altijd reacties zullen komen zoals tijdens het Vlissingenpalaver. Die zijn er vroeger trouwens ook al geweest, niet bij de makkelijke Ramsgatetochten, maar wel als het wat moeilijker dreigde te gaan. Het lijkt wel of het individualisme toeneemt met de wind. Daarom moeten de uitgangspunten van onze vereniging, en dus ook van de Ramsgatetocht, duidelijk op het netvlies van elk individueel lid gebrand staan. Het bestuur (en nu schrijf ik toch weer even als bestuurslid) is al een tijd bezig met het benoemen van deze uitgangspunten en zal die binnenkort duidelijk en helder communiceren. De krijtlijnen zijn weer netjes getekend: elke PZV’er zal weten waar PZV voor staat, maar ook wat er van hem/haar verwacht wordt. De lat wordt niet lager gelegd om iedereen tevreden te houden. Integendeel, de ambities zijn naar boven toe bijgesteld. PZV wil kwaliteit, niet alleen in de ►

activiteiten, maar ook in het opleidingsaanbod.

Stringentere deelname-eisen Ook de Ramsgatecommissie moet vooraf duidelijk maken dat de Ramsgatetocht geen vrijblijvende activiteit is, maar een verenigingsgebeuren met een (ambitieus) plan dat vooraf vast ligt. Dat plan moeten we samen realiseren, ook als het wat moeilijk gaat. Enkel wanneer de omstandigheden onverantwoord slecht en/of gevaarlijk zijn, en dat waren ze dit jaar niet, kan de Ramsgatecommissie beslissen om van het plan af te wijken. Wie inschrijft voor de Ramsgatetocht, kent het tochtplan en schaart zich achter het idee om dat plan gezamenlijk te realiseren, ook als het moeilijk wordt. Verder moet onze vereniging er alles aan blijven doen om de betrokkenheid en de verbondenheid van onze leden nog te vergroten. PZV is veel meer dan de som van al haar leden. Dat weten en voelen alle leden die de vereniging een warm hart toedragen. We willen samen dingen doen en van elkaar leren, maar de gezelligheid, de vriendschap en de warmte maken van ons zootje ongeregeld een echte vereniging en geen onpersoonlijke zeezeilschool. Daarom is het belangrijk dat we elkaar leren kennen en appreciëren. Het is vaak erg gemakkelijk om met een vaste bemanning te zeilen. Risico’s of onaangename ervaringen worden zo vermeden. Toch sluiten we ons dan weer op in ons eigen coconnetje en zo missen we de kans op nieuwe kennismakingen en vriendschappen. Leuk dat we tijdens het Captain’s Dinner op een speelse manier als kaarten door elkaar geschud werden en dat onze conversaties dus niet beperkt bleven tot de eigen bemanning. Dat idee verdient navolging, ook in de bootindeling tijdens de Ramsgatetocht.

Ter geruststelling Moeten we ons dus zorgen maken over het toenemende individualisme binnen PZV? Ik denk het niet. Het is nu eenmaal een fenomeen dat overal opduikt. We denken het heel druk te hebben en koesteren onze vrije tijd. Die vrije tijd moet dan zo veel mogelijk renderen en we willen elke minuut benutten. Maar dat gaat ten koste van rust, vriendschap, samenhorigheid en gezelligheid. We zijn zo vaak met onszelf bezig. Wie heeft er nog echt contact met de buren en wie gaat er nog zonder afspraak op familie- of vriendenbezoek? Waar is het gemeenschapsgevoel gebleven? We leven allemaal meer op onszelf. Dat fenomeen zien we ook binnen PZV. Dat is normaal en we moeten er ons echt geen zorgen over maken. Zo lang er meer verenigingsmensen dan individualisten zijn, heeft PZV nog bestaansrecht.

Dat bestaansrecht heb ik in Dover gevoeld tijdens de steigerborrel en nadien in de Eight Bells Pub. Ook in de haven van Duinkerken en op het Captain’s Dinner. Wat waren we toch blij dat we erbij waren…, ondanks de rotwind, de mist, het gehak en gemotor!

Geen busreisje De Ramsgatetocht is ook geen kant-en-klare, voorgekauwde reis. De grote lijnen zijn uitgezet en liggen vast, maar elke bemanning is verantwoordelijk voor de eigen tocht. Dat houdt in dat het getij en de stroming, het weer, de capaciteiten en de beperkingen van de bemanning, de mogelijkheden van de boot en alle andere relevante nautische informatie zelf moet verzameld worden en moet omgezet worden naar een tochtplan. Je krijgt dus geen gedetailleerd, uitgeschreven ‘roadbook’ met vertrektijden en te varen koersen, maar je bepaalt zelf hoe je de havens bereikt die de Ramsgatecommissie heeft vastgelegd. Daarbij is de vlootvoogd niet de juf die haar kleutertjes bij het handje houdt of de reishostess die voor een aspirientje moet zorgen. Tijdens de tocht is hij de draaischijf van de communicatie. Hij bewaakt het goede verloop van de tocht en zorgt er met zijn informatie voor dat de schepen het vooropgestelde reisplan kunnen volgen. Liggen de schepen verspreid, dan registreert hij waar iedereen is. Verder, lijkt me, moet elke bemanning zo veel mogelijk zelfredzaam zijn. Ook dat maakt deel uit van de verantwoordelijkheid van elke Ramsgater. Die tocht tot een goed einde brengen, ook in moeilijke omstandigheden, zorgt achteraf voor de grote voldoening. Waarmee ik eigenlijk wil zeggen dat de Ramsgate-tocht volgens mij geen busreisje is waarbij je als deelnemer alleen maar moet inschrijven en betalen en waarbij verder alles door de reisgids en de buschauffeur wordt geregeld. Deelnemen aan de Ramsgate-tocht is een engagement: je gaat er voor. Je doet het helemaal zelf, maar wel samen met je hele bemanning. En zo probeer je, samen met de groep, een gezamenlijk doel te bereiken. Is dat niet de ‘drive’ achter elke vereniging? Is dat niet de ‘drive’ achter onze PZV? Dit is mijn mening. Ik wil niemand tegen de haren in strijken. Ongetwijfeld zullen sommigen deze mening niet delen. Anderen misschien wel. Toch roep ik elke lezer op om even over onze Koninginnentocht na te denken. Misschien kan mijn stukje daarbij helpen. Hoe dan ook, volgend jaar is er weer een Ramsgate-tocht. En als het kon, zou ik me nu al aanmelden.

Koninginnetocht: rondje Goeree

oen in februari de oproep van de zomeractiviteitencommissie voor ideeën en initiatieven in mijn mailbox binnenviel had ik gelijk een idee daarbij. Niet uniek, want eerder al een keer geweest, maar daar was ik niet bij en het leek me leuk. Op een zondagmiddag hebben we in de pub bij elkaar gezeten en het idee werd met andere ingebrachte initiatieven omarmd door de aanwezigen. En zo is het gekomen. Maarten en Maarten waren de projectleiders geworden. Plaats van samenkomst was Marina Stellendam, een prima

faciliteit voor zoiets. De belangstelling voor het evenement was groot met zeven boten van 28 tot 40 voet en 23 opvarenden. Met de straffe oostenwind zijn we er allemaal naartoe geblazen. Bij aankomst zochten we elkaar snel op en dronken we een glas. De sfeer was meteen PZV. De weersvoorspelling hield een windkracht 6 aan met verder zonnig weer. Bij het palaver werd besloten de volgende morgen het weer aan te zien en dan een beslissing te nemen ► over het rondje Goeree dan wel Tiengemeten. PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Zaterdagmorgen (Koninginnedag) was de wind duidelijk rustiger. Ouddorp en Kustwacht gaven een vijf af en we besloten om om 9:00 uur naar buiten te gaan. Omdat er bij enkelen enige reserve was, spraken we af dat als het te ruig was we alsnog naar binnen zouden gaan. Dit laatste bleek niet nodig. Golfslag was beperkt en gereefd was het allemaal goed te doen. Met de zuidoostenwind voeren we met rompsnelheid naar buiten. De Lyra en de Joint Venture gingen voor de hoofdprijs. Na enige tijd liep het veld de Joint Venture weer op met ingerolde fok en klapperend grootzeil. Op een marifoonoproep kreeg ik geen antwoord. Ik dacht zelf dat ze wilden reven. De Jonathan (chapeau) rolde even later ook zijn fok in om de Joint Venture te helpen want ze bleken aan de grond te zitten. Alles kwam op zijn pootjes terecht en niet veel later snelden Joint Venture en Jonathan ons weer voorbij. Na de uiterton was de koers 300° naar de Goeree. En jawel, altijd weer leuk dat je dan uitkomt waar je van plan was naar toe te gaan, we kwamen bij ons doel uit. De terugweg was er een van lange strek- en korte haalslagen. Dat schoot dus wel op. In het Slijkgat was het nog even werken voordat we tegen vier uur bij de Goereesluis waren. Lyra en Joint Venture waren al door en de rest van het veld zat in dezelfde kolk. Terug in de haven zocht iedereen elkaar weer op voor de borrel. Met het avondzonnetje op onze gebruinde hoofden was het prima uit te houden. ‘s Avonds was er een diner gepland in het restaurant ter plaatse. Een zevental PZV’ers die wel mee wilden doen maar niet konden voegden zich nog bij ons omdat ze dat toch niet wilden missen. Een gezellige avond met lekker eten was ons deel. Er werden ook prijzen uitgereikt. De eerste plaats was er voor Boester van Willem Triki, die had gewonnen op rating. Dan was er de prijs voor de line honours voor Lyra van Philip Beekman en de pechprijs voor, ja je raad het al, Joint Venture van Jan de Vin. De volgende morgen waren de vertrektijden iets of wat verschillend afhankelijk van de thuishaven. Een gezamenlijke koffie bleek wat moeilijk te organiseren maar iedereen heeft de beloofde bolus, speciaal door Anet van den Berk voor ons geïmporteerd vanuit Zeeland, meegekregen. De weg terug was er met de aanhoudende zuidoostenwind een van wederom lange slagen, wat op het Haringvliet betekent dat je even bezig bent, maar zeilen is ook een sport dus daar zeuren we niet over. De wind werd niet minder maar meer gedurende de middag, zodat we terug op het Hollands Diep constant het water in het gangboord hadden. Een mooie afsluiting van een geslaagde inslingertocht. Alle deelnemers bedankt voor aan hun bijdrage aan het welslagen van dit evenement. Wordt vervolgd in een andere vorm.

Maarten Roks

Fishing for litter

e foto’s van de Ribaldus in Zeezeilen van februari liegen er bepaald niet om. Wat een enorme troep had Joop Bakker in zijn schroef. Niet dat Joop in dit geval een uitzondering is. Immers, in de loop der jaren hebben al heel wat PZV’ers moeten ervaren Kees Kersten dat ze op een gegeven moment op de motor nauwelijks of in het geheel niet meer vooruit kwamen. Ikzelf heb dit ook al een paar keer ondervonden. In de beginjaren van de PZV was er dan de probate PZV-methode om de zaak weer in orde te krijgen. Bijvoorbeeld met de gehele Ramsgateclub op de voorplecht waardoor de schroef boven water kwam en de troep kon worden verwijderd. In die tijd werkte dat prima omdat onze schepen in het algemeen toen kleiner waren. Maar het is duidelijk; ook de Noordzee is te veel vervuild. Bij PZV leeft al geruime tijd de gedachte dat ook wij als zeezeilers ons aandeel zouden moeten kunnen leveren om te komen tot een schonere zee. ‘Plastic troep daar zouden meer mensen wat aan moeten doen’ was het motto tijdens ons lustrumfeest

vorig jaar in Muiden. En de daad werd bij het woord gevoegd met de plastic modeshow. Heel wat hoofddeksels waren op creatieve manier ontstaan uit allerlei uit het water geviste rommel. Ook de lezing van Gerard Petersen met als onderwerp C2C-jachtenbouw van plastic soep naar kringloop schepen, toonde aan dat het goed mis is met de vervuiling van onze zeeën. Het is duidelijk; met acties als onze plastic modeshow tonen we zeker onze goede wil. We ruimen inderdaad wat plastic rommel op, maar uiteindelijk zet het niet de noodzakelijke zoden aan de dijk. ►

Dat er niettemin in Nederland wel degelijk heel wat ‘zoden aan de dijk’ worden gezet las ik onlangs in de Leeuwarder Courant. Meer dan 80 Nederlandse en Belgische Noordzeevissers brengen niet alleen hun gevangen vis aan wal maar ook nog een aanzienlijke hoeveelheid ‘gevangen’ troep. Deze vissers doen mee aan de actie Fishing for Litter, vissen naar afval! Het idee is simpel maar in de praktijk ijzersterk. Laat vissers die beroepsmatig toch de zee al afschuimen ook het afval verzamelen dat zij bij het vissen tegenkomen. Immers wat uit zee wordt gehaald kan niet meer aanspoelen op onze stranden of verstrikt raken in de netten van de vissers en uiteraard in de schroeven van PZV’ers. Vissers die aan het project meedoen krijgen grote zakken mee waarin ze het afval kunnen verzamelen. In de praktijk blijkt dat een vissersweek ongeveer twee van dergelijke big bags oplevert. Vol met rommel wegen ze ongeveer 400 tot 500 kilo. Wat het artikel in de krant voor mij nog extra interessant maakte was het feit dat mijn buurman Willem Toering in het

bijzonder werd vermeld. Zijn schip, de LE 62, een van de twee nog actieve Lemster zeevissers, met zijn zoon Jelle Marco als schipper, heeft in Harlingen de Fishing for Litteraward gekregen: een wisselprijs voor het binnenhalen van het meeste afval in 2010. Ze leverden in 122 zakken in totaal maar liefst 40 ton dus 400.000 kilo afval af, waarmee ze de koploper werden in de regio Urk-Harlingen. Ik heb tijdens mijn tochten naar de Waddeneilanden in de Blauwe Slenk verschillende keren gemopperd op de vissers die met hoge snelheid op weg waren naar de thuishaven. De enorme hekgolven deden dan het ergste vrezen voor wat betreft het kommaliewant in de kajuit. Als ze in de toekomst weer aan mij voorbij varen zal ik heel wat milder reageren. Waarschijnlijk vliegen er, mede dankzij mijn buurman, dan behalve de verse vis, weer een paar flinke zakken rotzooi voorbij. Ook namens de PZV-Zeezeilvereniging hartelijk bedankt mannen!

Lichten op zee en betonning

Twee leerzame avonden met Arend Jan Klinkhamer

er voorbereiding op het nieuwe vaarseizoen werd Arend Jan Klinkhamer weer bereid gevonden om op 4 en 19 april twee lesavonden te verzorgen over lichten op zee, betonning en dagkenmerken. De eerste avond over lichten op zee begon met enkele feiten over hoe we visueel waarnemen en hoe dat verandert in het donker. Ogen zijn instrumenten met fysische eigenschappen, maar de mogelijkheden van adaptatie aan veranderende omstandigheden zijn groot (zoals bv nachtzicht). Kennis van hoe je waarneming werkt, kan helpen bij het beoordelen van

de waarneming: optimaal nachtzicht ontstaat pas na een half uur! Vervolgens hebben we, mede met behulp van het programma Scheepslichten (te downloaden via de PZVwebsite), geoefend in het herkennen van de verschillende scheepstypen bij nacht, en of de daarbij voorliggende koersen mogelijk een aanvaringsgevaar opleverden. Dat viel niet altijd mee, en de praktijk is vaak nog weerbarstiger. Denk hierbij aan slecht zicht, slecht weer, afwijkende scheepsverlichting of verwarring door aanwezige dekverlichting, overprojectie van de verlichting van 2 schepen, en ook overprojectie van scheepsverlichting en verlichting op de wal. De clou hierbij is om nooit navigatiebeslissingen te nemen op grond van 1 waarneming, ►

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

maar met korte tijdsintervallen minimaal 3 waarnemingen te doen aan dezelfde lichtengroep. Op die manier verklein je de kans op foutieve interpretatie van wat je ziet. De tweede helft van de avond hebben we besteed aan het herkennen van en oefenen met de verschillende lichtkarakters zoals die op betonning aanwezig zijn. Het goed kunnen thuisbrengen van kleur, karakter en interval

en IALA-B (Amerika). Aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden blijkt dat deze systemen heel vernuftig in elkaar zitten met als doel natuurlijk om de navigatie op zee zo veilig mogelijk te maken. In de praktijk blijkt vaak dat betonning om hoofden nevenvaarwater aan te geven niet met de rood-groen-rode of groen-rood-groene tonnen geregeld wordt maar met kardinalen. Deze vallen in de praktijk beter op als markering van een plek waar een navigatiebeslissing genomen moet worden. Zowel IALA-A als -B sluiten aan op de respectievelijke betonningsstelsels van de binnenvaarwateren. In de nummering vind je echter een uitzondering: vanuit zee komend loopt de nummering naar de kust toe op, en op binnenwateren begint de nummering bij de bron en loopt ook op in de richting van de kust. De hoogste nummers van beide verkeersstelsels vind je dus waar de 2 stelsels elkaar treffen! Het laatste deel van de avond hebben we besteed aan het bekijken van voorbeelden van betonning rond de Noord- en Midden-Europese kust. Daar ligt de nodige bebakening die in kleur of vorm afwijkt van de standaard! Zeemansgidsen van het betreffende gebied of land kunnen behulpzaam zijn in het juist interpreteren van al die afwijkende tekens.

van het licht, vergt de nodige oefening (denk aan kleurenen nachtblindheid, golfhoogte waardoor het licht periodiek wegvalt, en ook het gevoel wat je moet ontwikkelen over hoe lang nou precies een seconde is). Ook hier geldt dat je een aantal perioden hetzelfde lichtkarakter moet waarnemen om je foutenkans te verkleinen. De laatste lesavond van dit seizoen heeft Arend Jan ons nog eens meegenomen door de beide op zee gangbare betonningsstelsels IALA-A (grootste deel van de wereld)

q u êt

dse

e i li g h

Dat we de speurtocht in Boulogne, die Lothar Ilzhöfer met veel enthousiasme had opgezet, moesten missen, werd gedeeltelijk gecompenseerd door de speurtochten aan boord van de Ramsgatevloot. Welke veiligheidsvoorzieningen heb jij eigenlijk aan boord? En weten jouw opstappers dat ook? 40

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Ik heb genoten van de vier lesavonden van Arend Jan! De lessencyclus beslaat een aantal winterseizoenen en wordt af en toe herhaald. Zeker gezien de enthousiaste en ook gedetailleerde uitleg van Arend Jan, kan het geen kwaad om een aantal zaken na een paar jaar nog eens voor een tweede keer te horen. De boodschap is dus: ook voor ‘oude rotten’ kan de informatie interessant genoeg zijn om nog eens te komen luisteren. En aan de nieuwe leden van PZV die er niet bij waren: “Jullie hebben echt wat gemist! Zorg dat je er volgende keer bij bent.”

Han van Pelt

l jaren heeft de PZV veiligheid hoog in het vaandel. De meeste schippers hebben zich in de loop der jaren over de veiligheids-checklist op de website gebogen en hun schip van alle noodzakelijke en nuttige middelen voorzien. Punt blijft natuurlijk wel dat veiligheid iets is wat de gehele bemanning aangaat. In geval van nood is het best handig als iedereen de EHBO-doos, proppen of vuurpijlen weet te vinden. Daarom besloot de Ramsgatecommissie om de opstappers actief te betrekken bij de veiligheidsvoorzieningen aan boord. Zij moesten het schip beoordelen, ook al zouden ze daarmee het risico lopen de toorn van de schipper op zich te laden...

De Lijst der Lijsten Vlootvoogd Max van Vriesland stelde aan de hand van de PZV-checklist en de lijsten uit de Reeds Nautical Almanac een zeer complete lijst van veiligheidsvoorzieningen samen. Deze checklist, zoals die in Dover en Duinkerken werd verspreid, is ook te downloaden van de website. Om alle ruimte te bieden voor de in onze vereniging volop aanwezige vindingrijkheid werden de opstappers gevraagd ook vooral melding te maken van de aanvullende voorzieningen aan boord. Tijdens het Captain’s Dinner zouden alle deugden en ondeugden boven water worden gehaald…

Ramsgatevloot goed op orde De vooraankondiging tijdens de voorbereidingsavond in de Pub ►

heeft kennelijk zijn vruchten afgeworpen. Voor zover de vloot nog niet van alle snufjes was voorzien, hebben alle schippers zich uitstekend ingespannen om de veiligheidsprijs in de wacht te slepen. Alle PZV-schepen in de veiligheidscompetitie haalden minstens 33 van de 39 punten waarop kon worden gescoord. Daarnaast bleek de vindingrijkheid van PZV vergaand en de investeringsbereidheid onuitputtelijk. We slepen nogal wat mee: van jerrycans met reservewater tot knipperlichten voor opstappers, en van kennis over dieseltechniek tot reserve marifoonantennes. Ook de psychologie aan boord heeft de nodige aandacht: ijzeren discipline, vrolijke bemanning en het volledig onthaast en ont-moe-d zijn kunnen bijdragen aan een veilige (en prettige!) oversteek.

Veiligheid beloond Tijdens het Captain’s Dinner ontving de Sjtuf de aanmoedigingsprijs: een ouderwetse olielamp om licht te brengen in donkere tijden. Ook werden er (met een score van maar liefst 38 op 39 punten) drie ex aequo winnaars uitgeroepen: Ribaldus, Zuid West 7 en Nautilus. Deze laatste werd uitgeroepen tot overall winnaar vanwege de aanwezigheid van een aanvaringsschot, een bliksemafleider en peddels. We wensen Herman en Nicole veel plezier met peddelen en komen

graag eens langs voor een demonstratie! De winnaars ontvingen een fles Schippersbitter. De bemanning van de Nautilus kreeg bovendien de Wisseltrofee “PZV Oke” en een relax-setje om volledig ongehinderd te kunnen dutten; dat kan best op zo’n veilige boot.

Annemieke Stallaert

Bij nader inzien bleek er echter nog een vierde schip recht te hebben op een gedeelde eerste plaats: de opstapper van La Liberté had de voorzieningen aan boord onderschat. Het reddingsvlot bleek voorzien

van een volledig en uitgebreid noodpakket, inclusief Verkade-biscuit en medicamenten. Nadat de schipper een keuringsrapport van het reddingsvlot had overlegd is hem alsnog een fles Schippersbitter overhandigd. Middels deze rectificatie hoopt de opstapper in kwestie La Liberté’s geschonden reputatie en haar schippers gekreukte ego in ere te herstellen.

Halberg Rassy 29 ‘Four Seasons’ Te koop aangeboden

4 Seasons

Afmetingen 8.90x2.85x1.59 Motor Volvo Penta 2002, 18PK, met Saildrive Bouwjaar 1985 Korte omschrijving: Mooi en degelijk gebouwd Zweeds kwaliteitsjacht van bekend merk. Handzaam, zeer goed onderhouden, veel vernieuwd, o.m. nieuw 12mm teak op dek en in kuip. Goede zeiler! Uitgebreid recent keuringsrapport aanwezig. Algemeen: S-spant, balansroer met scheg, helmstokbesturing, waterverplaatsing 3800 kg, werf Halberg Rassy te Ellos (Zweden), ontwerper Rassy/ Enderlein. Nadere info: Hans van Reenen, 06-30057048, hansvanreenen@onsnet.nu

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

��

MONSTERROL

Nieuwe leden Joop Verboom Leen De Bock

Eindhoven Elversele België

Nieuwe boten Max van Vriesland

Scylla Jeanneau Sun Fast 37

WV Scharendijke

1140*360*200

ZEEZEILEN, verenigingsblad van de PZV Zeezeilvereniging (verschijnt 4x per jaar) BESTUUR Rolien Jonkers-Lucassen, voorzitster Martien Oerlemans, secretaris Sjaak Homan, penningmeester Martijn van Dijk, vz winteractiviteiten Franka Ruijten, vz. zomeractiviteiten Herman Van den Broeck, vz. Communicatie

COMMISSIE ZOMERACTIVITEITEN ZAC07a@pzv-zeezeilen.nl Franka Ruijten, voorzitster Moniek Mol-Stallaert RAMSGATE-TOCHT Leo van Leeuwen, voorzitter Peter Peeters Annemieke Stallaert Marja Snoeijen

Haven Kloosternol 1a Sint Gerardusplein 8 Langakkers 24 Wielewaal 31 Telemannlaan 96 van Rotselaarlaan 12

COMMISSIE WINTERACTIVITEITEN WAC07a@pzv-zeezeilen.nl Martijn van Dijk, voorzitter Han van Pelt, secretaris Carla Auer, penn.m. Roelof Kleppe Floris Boele

4322 AK Scharendijke 5644 NE Eindhoven 6652 ED Druten 5667 AA Geldrop 5653 AP Eindhoven B-2290 Vorselaar-B

06-25028036 040-2930432 Bestuur07a@pzv-zeezeilen.nl 06-200119828 06-12282611 040 2520009 +32 475319201

REDACTIE ZEEZEILEN/WEBSITE ZZ07a@pzv-zeezeilen.nl Herman Van den Broeck, hfd.red. Bauke Sijtsma Marijke Alders Joep Vermeulen Peter Chevalier Annemieke Stallaert Piet Lucassen (vormgeving) Peter Veger (vormgeving)

WEBSITE WM07a@pzv-zeezeilen.nl Peter Veger, webmaster

INFORMATIE LIDMAATSCHAP, LEDENADMINISTRATIE EN BOOTADMINISTRATIE Wij verzoeken U wijzigingen in Uw contact- en/of bootgegevens door te geven aan de Webmaster; deze worden dan opgenomen in adresbestanden en op de website. Peter Veger, Prins Hendriklaan 18, 5684 GP Best, Tel: 0499-373994, ADM07a@pzv-zeezeilen.nl. KENNISBANK Beheerder: Wim van Roode, Tel: 040-2624408, Wim.van.Roode@vanroode.org BETALINGEN Contributies, betalingen voor cursussen, oefenweekenden en advertenties in Zeezeilen gaarne overmaken naar ING 3222325, ten name van PZV-Zeezeilvereniging te Veldhoven, met vermelding van de aard van de betaling. KOPIJ Kopij aanleveren bij Herman Van den Broeck, per E-mail: ZZ07a@pzv-zeezeilen.nl, of per CD. Teksten aanleveren in WORD, ARIAL 9 pt, ZONDER OPMAAK, ZONDER ILLUSTRATIES en/of TABELLEN! Digitale illustraties identificeren met naam en titel van het bijbehorende artikel en aanleveren in hoge resolutie; minimaal 250 kB. De redactie van Zeezeilen heeft het recht de ingezonden artikelen te wijzigen, in te korten en zelfs te weigeren. De auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van het artikel en voor de mening die er in wordt weergegeven. Die mening komt niet noodzakelijk overeen met de mening van de redactie en het bestuur van PZV. Ingezonden bijdragen, foto’s en illustraties dienen vrij te zijn van auteursrechten en PZV zal in geen enkel geval auteursrechten vergoeden. Het is niet toegestaan artikelen en beeldmateriaal uit deze uitgave over te nemen. Overname kan alleen met schriftelijke toestemming van de redactie en met vermelding van de bron. ADVERTENTIES Advertentietarieven worden op aanvraag verstrekt door de redactie van Zeezeilen. WEBSITE: www.pzv-zeezeilen.nl Met een listserver voor directe berichtgeving tussen ingeschreven leden onderling, pzv-list@pzv-zeezeilen.nl

PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011

Met de Maxi 1300 ��

�� 44 PZV ZEEZEILEN, NUMMER 2, AUGUSTUS 2011