Bank in beweging Rabobank
Starter van het kwartaal: Kynett One
Debuutalbum Maartje Waanders
WALHALLAb Zutphen Plek voor jong creatief talent
Samenspraak Magazine voor leden van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek / Uitgave januari 2019
Modern winkelen blijft heel persoonlijk bij Albert Heijn Kruip
2
Voorwoord
In dit nummer » » » » » » » » » » » »
Hans van de Guchte Directievoorzitter
4 6 9 10 12 14 16 18 20 22 24 27
WALHALLAb: creatieve ontmoetingsplek in Zutphen Bankieren 3.0 Starter van het kwartaal Evenementenkalender Leden in de spotlights Rabo Business Versneller Daphne Kremer (16) vrijwilliger bij Humanitas Debuutalbum Maartje Waanders Melkveebedrijf Jansen Plan tot verduurzaming Landgoed ‘t Medler Je eerste huis Ledenaanbiedingen
Volop in beweging Als deze Samenspraak op de deurmat ligt dan is het nieuwe jaar al weer even van start. Vaak is een nieuw jaar een natuurlijk moment voor nieuwe plannen en goede voornemens. Maar hoe maak je van mooie plannen en goede voornemens werkelijkheid? In deze Samenspraak staan een aantal verhalen van klanten die op een bepaald moment een keuze hebben gemaakt om in beweging te komen. Ook de Rabobank is volop in beweging. Om de coöperatieve bank te blijven die dicht bij haar klanten en leden staat worden een aantal zaken binnen de organisatie aangepast. Op de pagina’s 6, 7 en 8 schetsen Ronald van Wetering, directeur Grootzakelijk Specialistenteam Kring Twente/Achterhoek, en ik de op handen zijnde veranderingen, hoe deze tot stand zijn gekomen en hoe we ons blijven richten op de wensen van onze klanten. Naast het bieden van een goede dienstverlening zetten we ons ook in om sociaal-maatschappelijke vraagstukken in de regio op te pakken.
Eén van die onderwerpen waar we aandacht aan geven in deze editie zijn de jonge mantelzorgers. Je vindt dit artikel op pagina 16. En we blijven nog even bij de jeugd want op pagina 17 nemen we je mee naar een tweetal activiteiten van de 16-jarige Daphne. Ze maakt levenstijdschriften voor dementerende ouderen en zet zich vrijwillig in voor Humanitas in Winterswijk. Hoe mooi is dat! Is veel leuke dingen doen het goede voornemen? Gebruik dan de kortingscode op onze actiepagina om met korting naar één van de theaters in ons werkgebied te gaan. Veel leesplezier met deze zeer afwisselende Samenspraak!
Colofon Redactie: Team Marketing & Communicatie | Concept, tekst en vormgeving: Mackaay Communicatie Groep, Lochem | Druk: Print2Pack, Vorden Samenspraak is een uitgave van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, opgeslagen en/of verspreid op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek en andere informatie-leveranciers zijn niet aansprakelijk voor schade van welke aard ook als gevolg van onjuistheden in deze uitgave of in verband met het gebruik van deze uitgave. Stelt u geen prijs op de ontvangst van Samenspraak, dan kunt u dit doorgeven via e-mail communicatie.noa@rabobank.nl of via telefoon (0544) 47 47 47.
Inspiratiesessie biedt inzicht, overzicht én uitzicht
3
opvolging is. Wij spreken de taal van de ondernemers. We bieden maatwerk, want iedere situatie is anders. Tijdens de bijeenkomsten ‘Geen opvolging, wat nu?’ van de Rabobank wordt door deskundigen informatie aangereikt op financieel, fiscaal en juridisch terrein.
Geen opvolging, wat nu? v.l.n.r.: Erik Schiphorst, Martin Slotboom en Kees Weenink
Een boerenbedrijf gaat vaak over van generatie op generatie. Toch is opvolging geen vanzelfsprekendheid, zeker niet in deze tijd. Agrarische ondernemers die met bedrijfsbeëindiging te maken krijgen, kunnen voor lastige keuzes komen te staan. De inspiratiesessies ‘Geen opvolging, wat nu?’ van de Rabobank helpen om de situatie helder in beeld te brengen. Het biedt inzicht, overzicht én uitzicht. Growing a better world together Genoeg en gezond voedsel voor iedereen. Het is een enorme uitdaging, zeker gezien de sterk groeiende wereldbevolking. Agrarische ondernemers spelen bij die opgave een cruciale rol. Kortom, er is in Nederland toekomst voor de land- en tuinbouw. Ook in deze regio zijn veel mooie boerenbedrijven die bijdragen aan de voedselvoorziening, maar op termijn minder perspectief hebben. Dat ligt soms aan de bedrijfssituatie, maar het kan ook zijn dat er geen opvolger klaar staat. “Het is dan zaak om de tijd te nemen en goed na te denken
over wat daarvan de consequenties zijn”, zeggen Martin Slotboom en Erik Schiphorst, accountmanagers Food & Agri van de Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. “Stoppen heeft een grote impact. Je hebt tijd nodig om aan het idee te wennen. Als je alles helder in beeld hebt, kun je de beste beslissingen nemen, het emotioneel beter verwerken en tijdig inspelen op de nieuwe werkelijkheid.” Wat wil ik? Rabobank neemt graag het voortouw om ondernemers te ontzorgen als er geen
Ondernemers worden aan het denken gezet. Hoe en wanneer kan ik het beste mijn bedrijf beëindigingen, wat zijn de gevolgen van bepaalde keuzes en wat wil ik nog met mijn leven als ik geen agrariër meer ben? Waar droom ik nog van? Vooral die laatste vragen zijn zeker geen inkoppertjes. “Het heeft natuurlijk met leeftijd, ambities en de financiële situatie te maken. Je kunt het één niet los zien van het ander. Het is een totaalplaatje”, merken Dianne Sloetjes en Kees Weenink op. Zij begeleiden ondernemers namens de Rabobank op het gebied van financiële planning. “We behandelen hier vraagstukken zoals: Wat wordt mijn toekomstig inkomen? Hoe ziet mijn pensioen eruit? Kunnen we nog wat regelen voor de kinderen? Het is dan ook van belang om ons vroegtijdig in te schakelen.” Deelnemers krijgen nuttige informatie van een notaris, een accountant en de specialisten van de bank. Ze gaan met elkaar in gesprek en krijgen tijdens de sessies volop persoonlijke aandacht. Daarom worden de groepen bewust klein gehouden. Aan de hand van het Levensbord wordt op een speelse manier duidelijk wat belangrijke aandachtspunten zijn. “Dat zorgt voor bewustwording. Uiteindelijk ontstaat inzicht, overzicht en uitzicht op een andere invulling van het bestaan, een nieuwe levensfase. Dat geeft veel rust, zo leert de ervaring.”
De bijeenkomsten ‘Geen opvolging, wat nu?’ worden regelmatig gehouden. Belangstellenden kunnen zich aanmelden via kennisvloer.nl, hun accountmanager of telefonisch via (0544) 47 47 44.
4
Broedplaats voor jong talent
Marco Mout
WALHALLAb: Creatieve ontmoetingsplek voor jong talent Het is één en al bedrijvigheid bij WALHALLAb in Zutphen. In de verschillende leer- en werkplaatsen wordt driftig ontworpen, geknutseld, geschuurd, gelast en geschilderd. De energie spat er vanaf. Jongeren gaan volledig op in hun werkzaamheden. “Ze krijgen hier de ruimte om zich te ontwikkelen”, glundert Marco Mout oprichter van WALHALLAb. De creatieve ontmoetingsplek voor jong talent voorziet duidelijk in een behoefte.
5
Het is een dynamische en inspirerende omgeving. WALHALLAb in de Waterstraat in Zutphen bruist. Jongeren van grofweg tussen de 7 en 25 jaar werken er aan projecten. Dat gebeurt alleen of samen, onder begeleiding van leermeesters en vrijwilligers en met behulp van geavanceerde apparatuur en elektronica. De begeleiders zijn mensen met een pedagogische of technische achtergrond. “Er is veel kennis en kunde in huis”, stelt Marco Mout, de bevlogen initiatiefnemer. “De jongeren zijn zo intensief bezig dat ze de tijd lijken te vergeten. Er wordt van alles gemaakt. Schilderijen, meubels, kunstwerken en nog veel meer. Niks is te gek, alles kan”, zegt projectleider Reinier Snel. “Het gaat erom dat jongeren hun creativiteit kwijt kunnen. Ze worden hier maximaal uitgedaagd om optimaal hun talenten te ontwikkelen. Daar ligt de focus, dat is onze missie.” Individuele aandacht Zo’n tachtig jongeren maken momenteel gebruik van de faciliteiten van de Zutphense jongerenwerkplaats. De groep is heel verschillend. Zo zijn er kinderen aan de slag die buiten schooltijd graag met hun
Rechts: Reinier Snel
handen bezig zijn. Het kan ook gaan om jongeren die op school zijn vastgelopen, een beperking of een handicap hebben. Soms zijn ze enkele dagen in de week bij WALHALLAb actief. Als er nog sprake is van leerplicht wordt de situatie en het te volgen traject in nauw overleg met de afdeling leerplicht besproken. De ontwikkelingen worden nauwlettend in de gaten gehouden en goed begeleid. De werkwijze is heel individueel gericht. “Iedereen krijgt de volle aandacht én warmte”, legt Marco Mout uit. “Daar ligt onze kracht. Maar we zijn ook niet van een te softe aanpak. Er wordt direct en duidelijk gecommuniceerd. Fouten maken mag, van vallen en opstaan leer je.”
Géén school Bij WALHALLAb wordt bewust niet over leerlingen gesproken. “We zijn géén school, maar een leer- en werkplaats als aanvulling op school”, benadrukken Mout en Snel. “Een hokjesgeest zul je bij ons niet aantreffen. Alles is hier anders dan anders. Onze leerlingen noemen we gezellen. Een gezel is iemand die bezig is een beroep te leren. Het gaat er niet om wat je niet kunt. Je moet juist ontdekken welke talenten je hebt en waar je hart ligt. Daar is het ons om te doen.” De ervaringen zijn uitermate positief. Jongeren ontdekken bij WALHALLAb dat ze veel meer kunnen dan dat ze dachten en hebben er veel plezier in. Ze krijgen vaak nieuwe inzichten. “Het is goed voor hun zelfvertrouwen, je ziet ze opbloeien. Daardoor zijn ze in staat een volgende stap te maken. Dan moet je denken aan een studie of een baan.” Het succes van WALHALLAb, dat een stevige groei doormaakt, wordt ook door andere partijen met belangstelling en enthousiasme gevolgd. Zo ontving de voorziening eind 2016 de prestigieuze Janusz Korczak-prijs uit handen van Prinses Laurentien. Het betreft een prestigieuze onderscheiding voor pedagogische initiatieven waarin kinderen en kwetsbare doelgroepen tot hun recht komen. Het bedrijfsleven is eveneens zeer geïnteresseerd. “Er is een groot tekort aan technisch geschoold personeel. Men ziet dat er hier op een professionele manier aan talentontwikkeling wordt gedaan, zeker ook op het gebied van techniek. Daarom zoeken bedrijven de samenwerking.” In Zutphen draait WALHALLAb al enkele jaren. Het initiatief heeft inmiddels navolging gekregen in Groningen en Arnhem. Er zijn plannen voor vestigingen in meer grote en middelgrote plaatsen. “Overal in het land verdienen jongeren een plek waar ze van alles kunnen maken, leren en beleven.” walhallab.nl
6
Bankieren 3.0
Klanten moeten alle vrijheid hebben om hun bankzaken te regelen op de manier zoals zij zelf willen. Lees hoe de Rabobank inspeelt op de toekomst.
Bank in beweging Directieleden Hans van de Guchte is directievoorzitter van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. Ronald van Wetering is vanaf 1 januari 2019 directeur Grootzakelijk Specialistenteam Kring Twente/Achterhoek. Daarvoor was hij directeur Bedrijven bij Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek.
“De manier waarop we leven is de laatste jaren natuurlijk drastisch veranderd”, vertelt Hans van de Guchte. “Wie kijkt er nog vreemd op van boodschappen doen met je mobiel of online een vakantie boeken? Ook op financieel gebied gaat het er totaal anders aan toe dan zo’n tien jaar geleden. Particulieren en ondernemers willen hun bankzaken regelen op het moment en de manier die zij zelf het makkelijkst vinden. Of dat nu is via de app op hun smartphone of op het bankkantoor.” Ronald van Wetering: “Een andere ontwikkeling is de groeiende wet- en regelgeving waarmee alle banken te maken krijgen. Het gevolg daarvan is dat onze adviseurs veel meer tijd kwijt zijn aan allerlei administratieve taken. Daardoor bestaat het risico dat ze minder aandacht kunnen besteden aan klanten.” Hoe speelt de Rabobank op deze ontwikkelingen in? Van de Guchte: “We willen onze zakelijke en particuliere klanten de komende jaren alle vrijheid bieden om voor hun bankzaken de wijze te kiezen die op dat moment het beste past. Van de Rabo Bankieren App, tot de Rabo Klantenservice die bereikbaar is via chat, telefoon of mail en natuurlijk via een bankkantoor in de buurt.” Van Wetering: “Daarnaast neemt onze online dienstverlening een enorme vlucht. Steeds meer klanten doen hun bankzaken online. En dat was ook nog nooit zo makkelijk als nu. We investeerden daarvoor flink in de Rabo Bankieren App. Deze telt inmiddels maar liefst 85 functies die mensen ondersteunen om zelf hun bankzaken te doen. Ben je je bankpas kwijt? Wil je een tweede rekening openen? Het kan allemaal in een handomdraai via de app. Ook op andere gebieden zitten we
niet stil. Zo kunnen ondernemers gebruikmaken van de innovatieve boekhoud-tool Tellow. En voor particulieren is de beleggingsapp Peaks geïntroduceerd, waarmee ze kunnen beleggen met hun wisselgeld. Deze vernieuwingen zijn nog maar het prille begin van de ontwikkelingen in de financiële sector die we de komende jaren kunnen verwachten.” Van de Guchte: “Met het oog op de veranderingen in de maatschappij staat het versterken van onze digitale dienstverlening de komende jaren voorop. Maar dat betekent niet dat de rest daarbij achterblijft. Onze insteek is en blijft: goed contact met onze klanten. We richten ons daarbij op de wensen van de klant. Onze leden geven zelf ook aan dat je niet per se een eigen vestiging hoeft te hebben om klanten te bedienen, maar dat je ook kunt werken met een marktteam in bijvoorbeeld de bibliotheek of langs het hockeyveld.” Hoe organiseert de Rabobank de benodigde veranderingen? Van Wetering: “Om een coöperatieve bank te blijven die dicht bij de klanten staat en hen alle mogelijkheden biedt om te bankieren zoals zij dat willen, passen we een aantal zaken aan. Dat doen we onder de noemer ‘Bankieren 3.0’. De Rabobank heeft Nederland in veertien regio’s of kringen verdeeld, met gemiddeld vijf tot tien lokale banken die de particuliere en de zakelijke klanten blijven bedienen. De veertien regio’s hebben we uitgekozen na een goede analyse van de markt. Elke kring heeft één bank met een specialistenteam. Dit specialistenteam ondersteunt alle banken in de kring met een bepaalde expertise, bijvoorbeeld adviseurs voor de grootzakelijke markt, adviseurs voor de Food- en Agri markt, vermogensmanagers en HR-adviseurs. De medewerkers van de veertien specialistenteams draaien zo veel mogelijk mee in de 250 marktteams van de lokale banken. Ook komen ze wekelijks samen om te sparren met collega’s en aan hun eigen vakmanschap te werken.” Van de Guchte: “De toenemende digitalisering heeft gevolgen voor de interne organisatie van de Rabobank. Zo daalde het aantal medewerkers op de lokale Rabobanken de afgelopen jaren. Dat is een logisch gevolg
7
“Met het oog op de veranderingen in de maatschappij staat het versterken van onze digitale dienstverlening de komende jaren voorop�
Links Ronald van Wetering, rechts Hans van de Guchte
8
Bankieren 3.0
ook: het Nederlandse mkb helpen om financieel gezond te groeien of particulieren ondersteunen bij een financieel gezond leven. Samen met onze klanten willen we Nederland mooier en sterker maken.”
Kringindeling en locaties specialistenteams
van het feit dat klanten steeds meer zelf regelen. Ook Bankieren 3.0 leidt tot wijzigingen, in lijn met de eerdere aankondigingen over personele gevolgen.” Wat gaan klanten ervan merken? Van Wetering: “De lokale bank blijft verantwoordelijk voor de dienstverlening aan particulieren, private banking, mkb en grootzakelijke klanten. Alle lokale banken houden bovendien directies en managers die écht mandaat hebben, bijvoorbeeld om zelfstandig klantbeslissingen te nemen. Ook de vertrouwde en beproefde coöperatieve opzet met de lokale Raad van Commissarissen en een lokale ledenraad blijft gewoon intact. De belangrijkste verandering is dat medewerkers alle ruimte krijgen om zich te richten op klant en regio, ondersteund door specialistenteams. Het is een fundamentele keuze van de Rabobank om via deze negentig lokale banken met hun marktteams dicht bij klanten en leden te blijven. Bovendien blijven we zo midden in de lokale samenleving en kunnen we goed inspelen op de behoeftes van klanten en leden.” Blijft de Rabobank lokaal betrokken? Van de Guchte: “We willen in de toekomst de beste bank zijn voor onze klanten en leden, ook op sociaal-maatschappelijk gebied. De kracht van onze coöperatieve bank is juist dat we lokaal goed weten wat er speelt en daarop kunnen inspringen via ons coöperatief dividend of lokale sponsoring. Als we ons met alle negentig lokale banken inzetten voor de regio, wordt heel Nederland daar uiteindelijk beter van.” Van Wetering: “Daarnaast hebben we als Rabobank de ambitie om grote maatschappelijke vraagstukken aan te pakken. Denk aan voedselzekerheid en de energietransitie. Maar
Hoe zijn de veranderingen tot stand gekomen? Van Wetering: “We hebben door onze coöperatieve wortels vanzelfsprekend de leden meegenomen in de veranderingen. De leden van de Rabobank zijn na een uitgebreide consultatieronde akkoord gegaan met de strategische keuzes (zie kader ledenbetrokkenheid). Er is geen enkele andere bank die op deze democratische manier tot besluitvorming komt. Daardoor duurt het binnen de Rabobank soms wat langer voordat we dit soort beslissingen nemen, maar het is wel heel gedegen én gedragen door de leden.” Van de Guchte: “Alle banken onderzoeken momenteel hoe ze in deze veranderende wereld hun dienstverlening het beste kunnen invullen. Ook de Rabobank. Wij hebben er vol overtuiging voor gekozen om, ondanks de verdere digitalisering, onze lokale aanwezigheid én onze maatschappelijke verantwoordelijkheid in stand te houden. Dat doen we onder andere met de 250 marktteams in Nederland en met onze lokale aanwezigheid. Dat is een fundamenteel andere keuze dan veel andere banken maken.” Wanneer vinden de veranderingen plaats? Van de Guchte: “De verdere digitalisering van de financiële dienstverlening gaat continu door. Eind 2018 is de overgang naar de veertien kringen en specialistenteams begonnen.” Van Wetering: “Ook in 2019 zullen we onze dienstverlening en interne inrichting regelmatig aanpassen aan de veranderende wereld en klantwensen. Het is een omvangrijke verandering, maar wij hebben vertrouwen dat we deze veranderingen op een goede manier kunnen uitvoeren.”
Ledenbetrokkenheid Alle lokale Rabobanken hebben een ledenraad en Raad van Commissarissen (RvC). De voorzitters van de RvC’s vormen tezamen de Algemene Ledenraad – het hoogste adviesorgaan van de coöperatieve Rabobank. De ideeën achter Bankieren 3.0 zijn uitvoerig met de Algemene Ledenraad besproken. Deze heeft onder meer goed gekeken hoe Bankieren 3.0 de klantbediening verbetert.
Effectieve vliegwieltechniek voor sport en fysiotherapie
Rabo
Starter van het kwartaal
Wat goed is komt snel. Rian Stegeman kan het onderschrijven. Hij ontwikkelde de Kynett One en dat is niet onopgemerkt gebleven. Integendeel, veel frequenter dan verwacht komen er weer nieuwe bestellingen en aanvragen binnen voor het unieke trainingsapparaat voor sport, revalidatie en fysiotherapie. “En dat terwijl we pas eind februari kunnen leveren. Ik ben positief verrast”, reageert de ondernemer.
“Kynett One werkt als een jojo”
De Kynett One maakt gebruik van vliegwieltechniek, dat maakt het zo bijzonder. Daardoor kun je er het hele lichaam mee trainen, zowel licht als intensief. In plaats van de traditionele gewichten is er een schijf die ronddraait. Door aan het lint te trekken wordt het vliegwiel op gang gebracht en versneld. Dit wordt de concentrische fase genoemd. Als het lint volledig is afgerold, is er zoveel kinetische energie opgebouwd dat het lint zich vanzelf weer oprolt. “De kracht die je geeft in deze fase is ook de kracht die je terugkrijgt, wanneer het lint zich weer oprolt, in de excentrische fase. De Kynett One werkt dus als een jojo”, legt Rian uit. “Het is de bedoeling om het vliegwiel tot stilstand te brengen en vervolgens weer op gang te brengen, dit herhaal je elke keer. Door de constante belasting kun je meer uit een oefening halen. Je traint je spieren intensiever op snelheid en kracht. Dat heeft ook een gunstig effect op preventie en herstel, zo blijkt uit wetenschappelijke studies.” Prototype De Larense ondernemer kwam in contact met een Oostenrijkse uitvinder die het eerste prototype had ontwikkeld. Rian raakte nog meer onder de indruk toen hij aan den lijve ondervond hoe goed het
apparaat functioneerde. Hij scheurde een pees in zijn schouder tijdens de wintersport en revalideerde met behulp van dit prototype. “Mijn fysiotherapeut stond versteld van mijn snelle herstel. Ik zag de potentie van het apparaat en heb dit prototype vervolgens verder doorontwikkeld en gefinancierd. Je snapt, daardoor heb ik veel vertrouwen in het product gekregen.” Desondanks heeft het succes hem verrast. Na de introductie en het bezoek aan beurzen gaat het hard. “Heel hard zelfs, het gaat schijnbaar snel rond. Er is interesse uit binnen- en buitenland en van grote bedrijven en organisaties.” Topclubs Veel partijen hebben volgens Rian baat bij deze manier van training. De doelgroep bestaat uit fysiotherapeuten, fitnessorganisaties, sportscholen, revalidatiecentra, personal trainers en verzorgingshuizen. “Zo ben ik onlangs benaderd door twee grote internationale voetbalclubs. Ze zijn bekend met de effecten van deze trainingsmethode en vinden de compacte oplossing van de Kynett One onderscheidend en erg handig. Het mobiele apparaat is overal toepasbaar en daarmee uitermate geschikt om mee te nemen naar uitwedstrijden en trainingskampen.” Een gerenommeerde fabrikant
van fitnessapparatuur heeft aangegeven de Kynett One te willen integreren in een trainingswand. Er is tevens veel vraag naar een permanente opstelling, waar op dit moment de prototypes van in de maak zijn. Kan Kynett B.V. de vraag naar de Kynett One wel aan? “Dat is geen probleem, we kunnen relatief snel opschalen. Ook omdat ik een beroep doe op bedrijven in de buurt. Ik hecht grote waarde aan lokale samenwerking. Het zorgt voor korte lijnen en de regio wordt ermee versterkt.” Bij de inrichting van de webshop en de betalingsmogelijkheden fungeerde accountmanager Henk Floor van de Rabobank als sparringpartner. “De Rabobank is zeer betrokken en biedt met Omnikassa 2.0 een mooie totaaloplossing.” kynett.com
9
10
Evenementenkalender
Toegang tot kennis en netwerken
Wijziging periode! Ook in 2019 organiseren we Hart voor de Achterhoek. Met deze actie steunen we stichtingen en verenigingen uit de regio die bij ons bankieren. De hoogte van het bedrag dat zij ontvangen is afhankelijk van het aantal stemmen dat de stichting of vereniging krijgt van onze leden. Wanneer? Hart voor de Achterhoek gaat dit jaar van start na de zomervakantie. Alle stichtingen en verenigingen die mee kunnen doen worden op tijd hierover geïnformeerd, evenals de leden die kunnen stemmen. Tot die tijd hoeft er geen actie ondernomen te worden!
Cursus Rabo Online Bankieren Wil je alle bankzaken regelen via de computer of tablet, maar weet je nog niet precies hoe het werkt? Schrijf je dan in voor de cursus Rabo Online Bankieren. Tijdens deze cursus wordt uitgelegd hoe je op een veilige manier inlogt, hoe je de bij- en afschrijvingen van je rekening kunt bekijken en welke andere bankzaken je nog meer kunt regelen. Deze cursus is alleen te volgen of met één of twee andere personen. Wanneer? Je kunt kiezen uit verschillende data. De cursus wordt aangeboden op alle kantoren van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. Aanmelden Op kennisvloer.nl kun je terecht voor meer informatie, vind je een overzicht van de data en kun je je aanmelden.
Hypotheek Inloopspreekuur Wil je meer weten over de mogelijkheden bij het kopen van een huis? Of heb je vragen over de hypotheek? Wij helpen je graag! Loop eens bij ons binnen tijdens het Hypotheek Inloopspreekuur. Je kunt dan in gesprek met één van onze hypotheekadviseurs over je woonwensen en mogelijkheden. Liever ‘s avonds een gesprek bij jou thuis? Geen probleem. De adviseurs zijn op allerlei manieren bereikbaar. Neem contact met ze op via telefoonnummer (0544) 47 47 47, de chat of mail naar financieeladvies.noa@rabobank.nl. Inloopspreekuur hypotheken Elke vrijdagmiddag van 13.30 uur tot 17.00 uur ben je van harte welkom op de kantoren in Groenlo, Winterswijk of aan de Dreef 6 in Zutphen.
Ledenraad 2018/2019
Column
Benoeming kandidaten Ieder jaar treden er een aantal ledenraadsleden af om plaats te maken voor nieuwe leden. Afgelopen jaar had de ledenraad tien openstaande vacatures. Dit kwam voor een gedeelte door het aftreden van: Derck Hulshoff, Marcel Boereboom, Eugene Krabbenborg, Marcellino Kropman, Suzanne Mentink en Joost Vos. De Rabobank is hen erg dankbaar voor de jarenlange betrokkenheid en inzet. Daarnaast stonden er nog vier vacatures open. De herkiesbare ledenraadsleden Carmen van Dam, Claudia Kamperman, Marc de Groot en Willem Koebrugge hebben aangegeven dat zij hun functie als ledenraadslid graag willen blijven vervullen en zijn in de ledenraadsvergadering van 27 november 2018 herbenoemd. Voorafgaand aan deze vergadering hebben er diverse selectiegesprekken plaatsgevonden met nieuwe kandidaten. Deze gesprekken hebben geleid tot drie nieuwe ledenraadsleden. Zij zijn benoemd tijdens de voornoemde ledenraadsvergadering.
Even voorstellen
Rina te WinkelGrievink
Jurrian Leusink
Bart Ensink
Rina te Winkel-Grievink | Vorden | Melkveehoudster, IJsmakerij, Boerderijwinkel Jurrian Leusink | Eibergen | Student (pre)master Corporate Finance and Control | voormalig lid van de jongerenraad Bart Ensink | Lochem | Recruiter | Voormalig lid van de jongerenraad De kandidaten treden in functie op de eerstvolgende ledenraadsvergadering. Interesse? Heb je ook interesse in de ledenraad? Kijk dan voor meer informatie, een profielschets en het interesseformulier van de ledenraad op rabobank.nl/noa.
Prof. dr. Gert-Jan Hospers
Verlandelijking
S
teeds meer steden kijken wat ze van het platteland kunnen leren. Vooral grote steden die zich zorgen maken over hun leefklimaat steken hun licht op in het landelijk gebied. Zo moet ‘urban farming’ (stadslandbouw) inwoners in anonieme wijken bij elkaar brengen en tot gezond leven aanzetten. Of denk aan streekproducten: een beetje markt of restaurant doet iets met eten of drinken uit de buurt, variërend van Achterhoekse worst tot ambachtelijk bier van de Bronckhorster Brewing Company. Almere heeft al een eigen ‘stadslandgoed’ waar kinderen het landleven op steenworpafstand van de stad kunnen ervaren. Bij stedelingen wint fietsen aan populariteit, niet alleen omdat het makkelijk is, maar ook milieuvriendelijk en gezond. Verder zijn ‘pocket parks’ (kleine openbare groenzones in de stad), bijenhouden op balkons en grasdaken voorbeelden van een trend die we ‘verlandelijking’ zouden kunnen noemen: de ontwikkeling dat het platteland geleidelijk de stad binnendringt. Of het nu gaat om landbouw, voeding, buitenactiviteiten, natuur of andere zaken die we associëren met het platteland, je komt ze steeds vaker tegen in de stad. Kunnen stedelingen binnenkort gewoon in de stad blijven om het landleven te ervaren? Natuurlijk niet! Want hoe je het ook wendt of keert, er gaat niets boven een wandeling, fietstocht of activiteit in de vrije natuur. Daar kan echt geen stadspark, streekmarkt of urban farming project tegenop. Het platteland is veel meer dan een verzameling flora en fauna die je zomaar kunt overhevelen naar de stad. Van oorsprong is de mens een plattelander: we komen voort uit de natuur en zijn er voor ons dagelijks brood nog altijd van afhankelijk. Bovendien is het landelijk gebied voor menigeen een grote inspiratiebron. De Duitse filosoof Nietzsche heeft eens gezegd dat hij elke gedachte wantrouwde die niet in de natuur was ontstaan. Ook zouden we de natuur volgens hem zo waarderen omdat ze geen mening over ons heeft. Volgens mij heeft hij gelijk. Ondanks de opmars van de stad heeft het land het laatste woord. Ik ga snel maar weer eens met de fiets op ontdekkingstocht in het buitengebied. Want uiteindelijk is het authentieke platteland beter dan een stedelijke kopie.
11
12
Leden in de spotlights
Bijblijven en meedoen. Als moderne supermarkt is het van groot belang om in te spelen op de nieuwste ontwikkelingen. Albert Heijn Kruip in Lichtenvoorde ging deze zomer flink op de schop. De verbouwing had volgens eigenaar Roel Kruip het gewenste effect. “De metamorfose was nodig en mag zeker geslaagd worden genoemd. We zijn weer helemaal bij de tijd.”
“Niet meer in de rij, maar toch persoonlijk contact”
De veranderingen in de supermarktwereld gaan razendsnel. Winkelgedrag en assortiment wijzigen en ook de technische mogelijkheden worden steeds groter. Albert Heijn, met een rijke historie en bijna duizend vestigingen in Nederland, geldt als pionier en wil graag voorop blijven lopen. De winkels ondergaan mede daarom regelmatig een gedaanteverwisseling.
Scannen en betalen met je smartphone via de app Scan&Go.
Nieuwste inzichten Dat gebeurde een half jaar geleden bij Albert Heijn Kruip in Lichtenvoorde, een winkel van 1.400 vierkante meter. “De concurrentie neemt vanuit verschillende hoeken toe en zit niet bepaald stil. Ook andere supermarkten innoveren”, weet Roel Kruip als geen ander. Hij is immers al vijfendertig jaar franchisenemer van AH. “Op basis van uitgebreide analyses worden winkels aangepast aan de nieuwste inzichten. Gezien de ontwikkelingen blijft dat nodig om onze sterke marktpositie te behouden.”
13
gevallen wordt de traditionele kassa(-rij) overgeslagen. Voor wie toch liever als vanouds bij de kassamedewerker wil afrekenen zijn er nog vier kassa’s beschikbaar. “De omschakeling is goed verlopen”, stelt de eigenaar tevreden vast. “Veel mensen waren al bekend met deze methoden. Bijna veertig procent van onze omzet komt nu al via zelfscan binnen. Het werkt efficiënt en snel. Dat geeft vooral tijdens de spitsmomenten veel rust in de winkel. Het is ook veiliger omdat er veel minder cash geld binnenkomt.”
De vernieuwde vestiging van ‘Appie’ in Lichtenvoorde kreeg een andere indeling en uitstraling. De winkel werd voorzien van led verlichting en ook de aangepaste koelingen zijn verduurzaamd. Tevens werd de laatste huisstijl weer verwerkt in de supermarkt. Opvallend zijn de overzichtelijkheid en de duidelijke looplijnen. “Boodschappen doen moet leuk zijn”, benadrukt Roel Kruip. Mooie kleuren, brede gangpaden, afgebakende afdelingen, volop versbeleving en een herkenbare actiestraat werken daar beslist aan mee. Scan&Go Maar er is meer. De hedendaagse consument wil ook snel kunnen winkelen. Daarom bestaat in Lichtenvoorde de mogelijkheid om producten zelf te scannen. Dat kan aan het eind van het bezoek bij één van de vier PIN-betaalpalen op het zelfscanplein, tijdens de rondgang in de winkel met een handscanner of met de smartphone van de klant zelf in combinatie met een handige app. In alle drie de
Gastbeleving De nieuwe manieren van boodschappen doen gaan niet ten koste van de gastbeleving, zo benadrukt Kruip. “Je hoeft niet meer in de rij, maar er is toch voldoende aandacht voor persoonlijk contact. Daar hechten we grote waarde aan. Mensen maken onze winkel.” De gedreven ondernemer ziet het als uitdaging om het klantcontact op een hoog peil te houden. “Mensen hebben er behoefte aan en zijn het bij ons gewend. Zo staan er bij de betaalstraat medewerkers om te helpen. Ook alle andere personeelsleden weten precies wat er van hen verwacht wordt als het gaat om klantvriendelijkheid. Dan moet je denken aan een vriendelijke begroeting, het beantwoorden van vragen of een kort gesprekje.” Roel Kruip is al jarenlang klant en lid van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek. “Er is een sterke band. De bank toont belangstelling en betrokkenheid. Accountmanager Annerieke Mollink volgt de ontwikkelingen op de voet en was erg enthousiast over de verbouwing. Ook zij had, net als veel klanten, een wauw-gevoel.” facebook.com/AlbertHeijnKruip
14
Strategie, marktbenadering en organisatie
“Rabo Business Versneller zet ons op het juiste spoor” Het klinkt misschien gek maar de economische groei heeft ook een keerzijde. Bedrijven zijn haast te druk. Daarin schuilt het gevaar dat de waan van de dag gaat regeren en kansen onbenut blijven. Het kan ook ten koste gaan van structureel beleid, een duidelijke koers. Tijdens de Rabo Business Versneller krijgen ondernemers tijd en ruimte om aan hun bedrijf te werken. “Het is inspirerend en het biedt nieuwe inzichten.”
Leren met en van elkaar, dat is het uitgangspunt van de Rabo Business Versneller. Het wordt als zeer verhelderend ervaren. “In een andere omgeving met collega-ondernemers en deskundigen aan je business werken. Dat is erg nuttig.” Erwin van Breda, Natascha van der Ploeg en Thanh Nguyen volgden vorig jaar de sessies van het resultaatgerichte leertraject. Ze kijken er met een goed gevoel op terug. “De Rabo Business Versneller is praktisch van opzet. Je gaat daadwerkelijk met een concreet project aan de slag. Daar heb je echt iets aan.” Ideale manier Tijdens de Rabo Business Versneller worden er tools aangereikt op het gebied van strategie, marktbenadering en organisatie en gaan de deelnemers met elkaar in gesprek. Ondernemers verdiepen zich
Tijdens de Rabo Business Versneller worden er tools aangereikt op het gebied van strategie, marktbenadering en organisatie en gaan de deelnemers met elkaar in gesprek.
in vaardigheden en worden in staat gesteld een versnelling in hun bedrijf door te voeren. “Het is een ideale manier om aan een product, dienst of jezelf te werken”, vertelt Natascha van der Ploeg, eigenaar van Schoonmaakbedrijf J. van der Ploeg Dienstverlening in Zutphen. De Rabo Business Versneller hielp haar in de zoektocht naar uitbreidingsmogelijkheden. “Groei in onze branche is lastig omdat er amper nieuwe medewerkers beschikbaar zijn. Daarom zoek ik het nu in een andere richting, het verkopen van schoonmaakmiddelen. Een groothandel als extra bedrijfsonderdeel biedt zeker kansen. Daar zijn de pijlen op gericht.” Te bescheiden Maar ook op een andere manier kan toegevoegde waarde worden geleverd. Een stuk advies helpt opdrachtgevers. “We hebben alle
15
v.l.n.r.: Natascha van der Ploeg, Erwin van Breda en Thanh Nguyen
kennis op het gebied van schoonmaak in huis, maar deden daar nog te weinig mee en stelden ons ook te bescheiden op. Advies in de vorm van meedenken met een klant wordt enorm gewaardeerd en het is ook normaal om daar kosten voor in rekening te brengen.” Het gebruik van de juiste deurmatten is een goed voorbeeld. “Daarmee kan op onderhoud worden bespaard.” Ook op een ander onderdeel, het persoonlijk profiel, werden de ogen van Natascha geopend. “Het geeft een duidelijk beeld van de karaktereigenschappen van medewerkers. Je kunt er je voordeel mee doen bij de samenstelling van teams.” Thuiszorgconcept Voor directeur Erwin van Breda en Thanh Nguyen van het familiebedrijf Van Breda was het persoonlijk profiel eveneens een eyeopener. “Daar kun je op verschillende manieren rekening mee houden. Je versterkt je organisatie ermee.” De Brummense onderneming ontwikkelt, produceert en levert communicatiesystemen in de zorg. Gedurende het leertraject, dat acht maanden in beslag nam, lag de focus op de ontwikkeling van het baanbrekende thuiszorgconcept Domuscure. “Je krijgt tijdens het proces allerlei handige tools aangereikt om de beste oplossingen te vinden. Je horizon
“De input van andere ondernemers is zeer waardevol, het zijn allemaal ervaringsdeskundigen”
wordt verbreed”, merkt Erwin op. “De input van andere ondernemers is zeer waardevol, het zijn allemaal ervaringsdeskundigen”, vult Thanh aan. “Ze staan er blanco in, houden je een spiegel voor en komen met aanvullende ideeën uit verrassende invalshoeken.” Het sparren met elkaar leverde veel op. Zo kwam Natascha met het voorstel om het concept van Van Breda een persoonlijker karakter te geven. “De nadruk lag in eerste instantie vooral op de techniek. Het concept moest een gezicht krijgen. Door Natascha werden we op het juiste spoor gezet. Zo hielp iedereen elkaar. Mooi om te zien en te ervaren welke positieve invloed dat kan hebben.”
Wil je meer weten over de Rabo Business Versneller? Neem dan contact op met de afdeling communicatie via communicatie.noa@rabobank.nl of via (0544) 47 45 09.
16
Geslaagd initiatief van de ledenraad
Daphne Kremer (16) doet graag vrijwilligerswerk
Jonge mantelzorgers klimmen en klauteren Jonge mantelzorgers hebben het zwaar. Ze dragen zorg voor een gezinslid die langdurig ziek, verslaafd of gehandicapt is. Dat heeft een enorme impact op hun leven. Mantelzorg is voor jongeren geen makkelijke, maar wel een heel belangrijke taak. De ledenraad van Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek wilde daarom een gebaar maken naar deze vaak onzichtbare groep. Het begon met een brainstormsessie van de ledenraad en voormalig directievoorzitter Jan ten Hove. De projectgroep welzijn opperde het idee om iets te doen voor jonge mantelzorgers. Ze staan steeds klaar voor een ander en verdienen extra aandacht. “Iedereen was gelijk enthousiast. Het plan ‘ontzorg de jeugdige mantelzorger’ kon worden uitgewerkt”, vertelt Marc de Groot van de ledenraad. De projectgroep bestond verder uit Ria Aartsen, Maarten Westerveld, Henk Weijers en Manda Oplaat. Stralende herfstdag Marc: “We besloten om twaalf jonge mantelzorgers tot en met twaalf jaar uit Ruurlo een middagje in Klimbos Achterhoek aan te bieden. Zodat ze even aan de dagelijkse sleur konden
ontsnappen.” De oproep werd gedaan via Facebook en door flyers op te hangen. Het zorgde voor voldoende respons. Op zaterdag 13 oktober 2018, een stralende herfstdag, konden de uitverkorenen zich uitleven. Na een gedegen instructie waren ze er klaar voor. Dat betekende volop klimmen, klauteren en abseilen. “Ze hebben echt genoten. Iedereen vond het prachtig, heel leuk om te zien.” De activiteit werd op een gezellige manier afgesloten. De kinderen aten gezamenlijk een lekkere pannenkoek bij De Heikamp. Daarna volgde nog een ijsje en een presentje. “Het was een hele geslaagde dag. Hopelijk krijgt dit initiatief navolging want alle jonge mantelzorgers verdienen het om een keer in het zonnetje gezet te worden. We geven het stokje graag door.”
Ze doet al twee jaar vrijwilligerswerk en is toch pas 16 jaar. Daphne Kremer uit Winterswijk vindt het helemaal niet zo gek. “Iedereen vindt het bijzonder, maar voor mij voelt het heel normaal. Ik vind vrijwilligerswerk ontzettend leuk en kan er anderen mee helpen.”
Onze samenleving draait voor een belangrijk deel op de inspanningen van vrijwilligers. De inzet is onbaatzuchtig en de betrokkenheid komt uit het hart. Ook bij Daphne Kremer. Ze kwam in aanraking met vrijwilligerswerk via haar maatschappelijke stage bij Humanitas Twente. “Het heeft mijn ogen geopend. Er bestaat grote eenzaamheid onder mensen. Niet alleen ouderen maar ook jongeren kampen ermee”, vertelt de jonge vrijwilligster.
17
genomineerd voor de landelijke ‘Meer dan handen Vrijwilligersprijs’ en de Winterswijkse Vrijwilligersprijs en kreeg veel lof. “Het gaat mij er om iets voor andere mensen te betekenen.” Aangezien ze zich op een bijzondere manier inzet voor eenzame mensen wilde premier Mark Rutte graag met haar van gedachten wisselen. Verder sprak ze tijdens het Nationale Eenzaamheidscongres met Koningin Máxima. “Heel bijzonder dat ik dat allemaal mocht meemaken. Ze toonden veel interesse en waren heel enthousiast over het levenstijdschrift.” Ook was Daphne te gast in het goed bekeken televisieprogramma Tijd voor Max. Voor haar waren al die momenten een ideale gelegenheid om de aandacht te richten op eenzaamheid onder jongeren. “Veel mensen weten dat niet, maar het is echt nodig.”
“Zo bijzonder vind ik het helemaal niet” Vriendencafé Daphne besloot na haar stage actief te blijven voor Humanitas in Winterswijk en maakt sindsdien tijd vrij om te helpen tijdens het Vriendencafé, dat maandelijks wordt gehouden in het WUh gebouw. Hoofdgebruiker van het pand is het Vrijwilligerspunt van de Winterswijkse Uitdaging, een initiatief waarin ook de Rabobank participeert. Tijdens het Vriendencafé krijgen bezoekers de kans om in een geborgen omgeving contact met elkaar te leggen. “We doen van alles op zo’n avond: spelletjes, bloemstukjes maken, bingo. Ik verzorg de begeleiding”, legt Daphne uit. “Het gaat er heel gezellig aan toe en je ziet dat mensen ervan opbloeien. Ze krijgen weer zelf vertrouwen. Dat helpt enorm om hun eenzaamheid te doorbreken.”
Levenstijdschriften Daphne doet ook op een andere manier aan vrijwilligerswerk. De Winterswijkse scholiere maakt als hoofdredacteur levenstijdschriften voor dementerende ouderen in nauwe samenwerking met een uitgeverij. Ze schrijft stukjes aan de hand van interviews met de persoon in kwestie en de familieleden en verzamelt oude en maakt nieuwe foto’s. Zo wordt het levensverhaal vastgelegd en ontstaat een mooi naslagwerk. “Dat is fijn voor de naaste omgeving, maar zeker ook voor de dementerende. Iedereen krijgt de gelegenheid om herinneringen op te halen. Het kan dementie vertragen. Zinvol en boeiend!” Veel lof Haar activiteiten als vrijwilliger zijn zeker niet onopgemerkt gebleven. Daphne werd
Zelf heeft ze het probleem niet. School, hobby’s, een bijbaantje en het vrijwilligerswerk nemen veel tijd in beslag. “Alles is leuk, dus het kost geen moeite. Ik speel saxofoon, doe aan hip-hop dansen en natuurlijk ga ik regelmatig met vriendinnen uit bijvoorbeeld om te shoppen. Nee, ik ben beslist niet eenzaam.” humanitas.nl
18
Lichtenvoordse zangeres slaat nieuwe weg in
Met haar debuutalbum pakt Maartje Waanders het podium Maartje Waanders is zangeres en zangdocente. Het muzikale talent uit Lichtenvoorde staat op een kruispunt in haar carrière. Haar onlangs gepresenteerde debuutalbum ‘Take this ride’ kan zomaar voor een landelijke doorbraak zorgen. Haar leerlingen van de zanglespraktijk hebben daar gemengde gevoelens bij. “Dan blijf je toch nog wel lesgeven?”
19
Die vraag kan Maartje nu nog niet beantwoorden. “Voorlopig verandert er niets. De praktijk zal ik ook niet snel opgeven”, stelt ze haar leerlingen gerust. Deze maand gaat de Lichtenvoordse serieus aan de slag met het promoten en pluggen van haar eerste album met eigen liedjes. “Daar heb ik enorm veel zin in. We zijn drie jaar bezig geweest om de cd te produceren. Nu is het tijd voor de volgende stap, je wilt graag dat iedereen het hoort en ziet.” Ontdekkingstocht De liefde voor muziek is de rode draad in het leven van Maartje Waanders. Ze droomde als jong meisje van een carrière als zangeres en studeerde in 2007 met succes af aan het Conservatorium in Arnhem, waar ze later ook nog haar Master behaalde. “Daarna was ik klaar om de wereld in te gaan. Maar daar sta je dan als twintiger met een rugzak aan informatie en géén baan.” Een duidelijk plan ontbrak, ze wilde vooral veel ervaring opdoen. Het resulteerde in allerlei muzikale projecten en een eigen zanglespraktijk. Maartje trad op als solist, met bands en speelde in muziektheaterproducties. “Wie ben ik als zangeres, vroeg ik mezelf af. Ik had nog geen antwoord paraat en parkeerde de vraag. Dat moest ik gaan ontdekken.” Heerlijke muziek Vele ervaringen rijker, werd het drie jaar geleden duidelijk: Haar hart ligt bij de popmuziek met folk- en countryinvloeden. Lady Antebellum, Dixie Chicks, Amos Lee en Alison Krauss zijn bekende artiesten die in dit genre actief zijn. “Het is heerlijke muziek, ik luister er graag naar en zing de nummers zelf ook met veel plezier. Mijn stem, laag voor een vrouw, past er ook goed bij.” De zoektocht was voltooid. Maartje wist precies wat ze wilde: een eigen album met zelfgeschreven liedjes. “Dat is toch het mooiste wat er is. Het zingen van covers is leuk, maar dit voelt nog veel beter. Het is van jezelf.”
Erg uitdagend Een album maken, bleek een flink karwei. Zeker als je alles in eigen beheer doet, zonder platenlabel en management. “Het creatieve proces oftewel het schrijven van de liedjes vormt natuurlijk de basis. Maar er komt nog veel meer bij kijken. Repeteren, opnemen, mixen, masteren, fotografie, artwork, video, het technische regelwerk noem maar op. Het was een heel traject, maar erg leerzaam en uitdagend om mee bezig te zijn.” Het project kwam tot stand met medewerking van haar vriend, pianist Dennis Weelink, de Zuid-Afrikaanse zangeres Liezl Prinsen, zanger en gitarist Edward Dupper, gitarist Ray van Haalen en producer Raoul Soentken. Na drie jaar was de cd klaar. “We hebben de tijd genomen. Ik ben superkritisch, dus het moest echt goed zijn. Daar kwam bij dat er geen druk was van externe partijen zoals een platenmaatschappij.” Enthousiast ontvangen Het resulteerde uiteindelijk in een pop country album met twaalf Engelstalige liedjes. Van het eerste nummer op de cd ‘Live for the first time’ is een single verschenen met videoclip. De release in een volle zaal in Theater De Storm in Winterswijk begin december verliep heel goed. “Iedereen was dolenthousiast. We verkochten gelijk al 150 albums en mijn mailbox ontplofte de volgende dag.” Lokale en regionale radiostations hebben het werk van Maartje ook positief ontvangen en draaien het al regelmatig. “Het maakt me tevreden en trots.” Resteert de vraag of het landelijk opgepikt gaat worden. “Ik maak me geen illusies, maar het is best heel spannend. Want hier ligt mijn hart.” maartjewaanders.nl
20
Melkveebedrijf Jansen in Lintelo
“Bedrijfsbeëindiging was juiste beslissing” Het beeld op het erf van de familie Jansen in Lintelo is vorig jaar drastisch veranderd. De familie Jansen besloot tot beëindiging van het melkveebedrijf. De meeste koeien zijn verdwenen en gemolken wordt er helemaal niet meer. “Het was zakelijk gezien de juiste beslissing”, zegt Huub Jansen. Hij was de beoogde opvolger, maar koos voor een andere toekomst. Het melkveebedrijf met tachtig melkkoeien, bijbehorend jongvee (zestig stuks) en 32 hectare gras- en maïsland werd sinds 1981 gerund door Jan (68) en Jootje (59) Jansen. In 2014 trad hun zoon Huub (28) toe tot de maatschap. Het was de bedoeling dat hij het bedrijf op termijn van zijn ouders zou overnemen. Zover kwam het dus niet. Huub maakte een andere keuze. De kogel ging eind 2017 door de kerk. “Het was een rationeel besluit. Mede door wet- en regelgeving moest er de komende jaren flink worden geïnvesteerd. Dat maakte het financiële plaatje niet erg aantrekkelijk.” Inkrimpen of investeren Door de afschaffing van het melkquotum kregen niet grondgebonden melkveebedrijven, zoals de maatschap Jansen per 1 januari 2018, een korting van 8,3 procent op de fosfaatrechten voor de kiezen. De ondernemers in het Aaltense buurtschap stonden voor de keuze: de veestapel inkrimpen of investeren in fosfaatrechten om de korting ongedaan te maken. “Dat zou
flink in de papieren lopen en als we wilden doorgroeien was er nog meer geld nodig.” Het verbod op asbestdaken eind 2024 speelde eveneens een rol. De stallen van het bedrijf zijn deels voorzien van asbest. De sanering ervan zou een flinke kostenpost opleveren. Daar kwam bij dat Huub nog een andere onderneming runt, Agri Service. Het eenmansbedrijf verzorgt ongeveer dertig uur per week werkzaamheden op voornamelijk melkveebedrijven in de regio. “Mijn vader deed het meeste werk op ons eigen melkveebedrijf, dat wilde hij langzaam afbouwen. De meeste inkomsten uit Agri Service zouden op termijn dus ook wegvallen. Alles bij elkaar opgeteld was bedrijfsbeëindiging de beste optie voor mij.” Uit vrije wil Huub vertelde het eind december 2017 aan zijn ouders die enigszins verrast waren maar alle begrip hadden voor zijn beslissing. Al was het met name voor Jan wel even wennen. Niet zo gek, want hij zat zijn hele leven al tussen de koeien. “Ik heb zo’n vijftig
jaar gemolken. Dat hield ineens op. Maar het zat er, gezien mijn leeftijd, toch al aan te komen. Het is al met al een goed besluit. Stoppen met ondernemen is ook ondernemen. Je moet op het juiste moment de beslissing nemen en dat niet vooruitschuiven.” Jootje knikt bevestigend. “We snappen het helemaal”, vertelt ze aan de keukentafel. “Het is zijn toekomst en Huub moet zich er gelukkig bij voelen. Het gebeurt uit vrije wil, dat is een wereld van verschil dan met de rug tegen de muur.” Sentimenten speelden geen rol. Er werd ook geen druk uitgeoefend. “Dat werkt ook niet. Hij mocht het bedrijf overnemen, het hoefde niet. Het is goed zo.” Afwikkeling interessant Na het besluit moest er veel worden geregeld. Dat gebeurde in nauw overleg met de boekhouder en Accountmanager Michel Grootholt van de Rabobank. Alles viel ineens de andere kant op. In plaats van investeren, werden al snel de koeien en fosfaatrechten verkocht. Er brak een rustiger leven aan voor de melkveehouders die daarvoor twee keer per dag moesten melken en altijd in de weer waren. “Het geeft veel ruimte en vrijheid. Dat is best prettig.” Maar ook de financiële gevolgen waren interessant, aldus Huub. “Mijn ouders hoeven zich geen zorgen te maken en ik kan me volledig richten op mijn eigen bedrijf. Daar ligt de komende tijd de uitdaging.”
21
“Mede door wet- en regelgeving zou er de komende jaren flink geïnvesteerd moeten worden. Dat maakte het financiële plaatje niet erg aantrekkelijk”
v.l.n.r.: Huub, Jan en Jootje Jansen
22
Landgoed ‘t Medler te Vorden
Ambitieus plan tot verduurzaming cultureel erfgoed
Landgoed ’t Medler wordt toekomstbestendig gemaakt Nederland maakt werk van de energietransitie. Het klimaatbeleid verandert drastisch. Woningen en bedrijfspanden moeten een duurzamer karakter krijgen. Ook historische panden kunnen op dat terrein een flinke winst boeken. Het bewijs wordt geleverd door Huize Medler in Vorden. Ambitieuze plannen moeten het huis en het bijbehorende landgoed toekomstbestendig maken.
Huize Medler heeft een rijke geschiedenis. De eerste vermelding van de buitenplaats gaat terug naar 1483. Het huidige landhuis dateert uit de 18e eeuw. Het statige rijksmonument, idyllisch gelegen in de bossen tussen Vorden en Ruurlo, is eigendom van de 11e generatie familie Van Dorth tot Medler bestaande uit vier broers en zussen. Het is functioneel in gebruik als familiehuis, een plek waar de familie regelmatig samenkomt. Uit privacyoverwegingen is het huis (één van de acht Vordense kastelen) niet toegankelijk voor buitenstaanders. Het landgoed van driehonderd hectare is wel grotendeels opengesteld voor publiek. Groot voorrecht Eelco Schurer praat met liefde over Huize Medler en het fraaie landgoed. Hij is namens de eigenaren aangesteld als directeur en rentmeester en vervult die functie inmiddels zes jaar met veel plezier en een flinke dosis ambitie. “Het is een familiebedrijf zonder winstoogmerk. Kosten en baten moeten in ieder geval in evenwicht zijn. Door de eigenaren ben ik gevraagd om die taak in goede banen te leiden. Dat voelt als een groot voorrecht. Het is ook handig, want als buitenstaander kan ik zonder vermenging van emoties de koers uitzetten.” Daadkrachtig beleid De directeur/rentmeester heeft te maken met grote uitdagingen. Het op een goede manier in stand houden en doorgeven van het cultureel erfgoed aan volgende generaties is het hoofddoel. Hij heeft te maken met hoge kosten voor onderhoud en energie. Dat vraagt om een daadkrachtig beleid. Er is een duidelijke visie uitgestippeld
23
voor het beheer en de ontwikkeling van ’t Medler. Dat gebeurt in breder perspectief onder de vlag van het Bronckhorster Kroonjuwelen Beraad (BKB), een platform voor historische buitenplaatsen. “Met de gemeente en andere betrokkenen zoals het waterschap en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is het programma Schetsschuit vastgesteld. Partijen werken nauw samen en versterken elkaar op die manier. Landgoederen krijgen de kans om zich te ontwikkelen, waarbij ook natuur en recreatie profiteren.” Gewenste ontwikkeling Het programma Schetsschuit sluit op punten mooi aan op het tienjarenplan van ’t Medler. Zo genereert de uitgifte van twee bouwkavels op het landgoed inkomsten. De gemeente heeft er toestemming voor verleend. Mede daardoor kan de Monumentale theekoepel bij de ingang worden verplaatst naar een betere plek. Met Waterschap Rijn en IJssel wordt afgestemd hoe de verdroging in het gebied kan worden aangepakt. Verder zet ’t Medler in nauw overleg met de provincie landbouwgronden om naar natuur. Het is een gewenste ontwikkeling, aangezien er minder agrarische bedrijven overblijven en onrendabele gronden worden omgevormd. “Landbouwgronden vertegenwoordigen meer waarde dan natuurgrond. Het prijsverschil krijgen we uitbetaald van de provincie”, legt Eelco uit. Energieke Regio Voor het energievraagstuk werd Schurer op het juiste spoor gezet door de Rabobank. “Ze zijn betrokken bij het initiatief de Energieke Regio. Je krijgt als ondernemer via die weg allerlei informatie en
“Het is de bedoeling dat vrijwilligers of mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onder begeleiding van een voorman het onderhoud verzorgen. Daarmee ben je zelfvoorzienend, duurzaam en stimuleer je participatie vanuit de maatschappij.”
adviezen om met energiebesparing en duurzaamheid aan de slag te gaan. Dat heeft enorm geholpen.” Het oude pand isoleren, zou weinig effect sorteren. Het gasverbruik kan wel drastisch worden gereduceerd door over te schakelen op een houtgestookte ketel. “Er is op het landgoed natuurlijk veel gratis brandstof in de vorm van hout beschikbaar. Het is de bedoeling dat vrijwilligers of mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onder begeleiding van een voorman het onderhoud verzorgen. Daarmee ben je zelfvoorzienend, duurzaam en stimuleer je participatie vanuit de maatschappij.” Verder is het de bedoeling om 95 zonnepanelen te plaatsen. Daarmee kan voldoende stroom worden opgewekt, ook voor de buren. “Alles bij elkaar kan onze energierekening zo duizenden euro’s per jaar omlaag”, weet de directeur. “Geld dat we goed kunnen gebruiken om ’t Medler toekomstbestendig te maken.” Zo compenseren de kostenbesparingen op energie, de inkomsten van pacht op de gronden die voortaan als natuur worden bestemd.
24
Je eerste huis
Voor jonge starters op de woningmarkt is het tegenwoordig niet eenvoudig om een huis te kopen. Gelukkig blijkt er met hulp van ouders en grootouders vaak meer mogelijk dan gedacht.
(Groot)ouders kunnen helpen
Adviseur: Femke Paalman
Regelingen voor starters
- De Starterslening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) overbrugt het verschil tussen de prijs van het huis en de (eerste) hypotheek bij de bank. Op svn.nl lees je meer over de voorwaarden. De Starterslening is niet in elke gemeente beschikbaar. - Koopstart, Koopgarant en Slimmer Kopen zijn regelingen waarmee je een huis koopt voor een lagere prijs dan de marktwaarde. De Rabobank financiert niet alle vormen van deze regelingen en stelt daar voorwaarden aan.
Een betaalbare woning vinden is niet makkelijk. De huurprijzen stijgen fors en in de steden blijft het aanbod van betaalbare huurwoningen ver achter bij de vraag. Kopen is een aantrekkelijk alternatief. Niet alleen is een eigen huis meer dan ooit een goede investering, de woonlasten zijn in veel gevallen vergelijkbaar of zelfs lager dan bij huren. Helaas is het inkomen van jonge starters vaak onvoldoende om de hypotheeklasten te kunnen dragen, of beschikken ze over onvoldoende geld om bijkomende ‘kosten koper’ te betalen. Voorbeelden (Groot)ouders kunnen hun (klein)kinderen een eindje op weg helpen. Financieel adviseur Femke Paalman van de Rabobank maakt dit regelmatig mee. “Onlangs kreeg ik een adviesvraag van een twintiger met een juniorfunctie als consultant. Met zijn basisloon kwam hij in aanmerking voor een hypotheek van € 150.000,-. Voor dat bedrag kon hij in zijn gemeente geen geschikt appartement kopen. Zijn ouders hadden een eigen woning die hypotheekvrij was. Zij namen een hypotheek op de waarde van hun woning, waarmee ze hun zoon € 50.000,- konden schenken. De zoon kon daardoor een woning van € 180.000,- kopen, waarbij hij niet eens zijn reserves hoefde aan
te spreken.” Een rondgang langs klanten en adviseurs van de Rabobank levert meer van dit soort voorbeelden op. “Mijn ouders werden eigenlijk een soort hypotheekverstrekker van mij”, vertelt een klant die op zijn 21e met hulp van zijn ouders een hoekhuis kocht. “Het huis staat op mijn naam, maar mijn ouders financierden de hypotheek vanuit de overwaarde op hun huis. Later ben ik rente en aflossing gaan betalen.” Een stel van rond de dertig wilde een huis met tuin. “De ouders van één van de twee boden een schenking aan”, vertelt een Rabobank adviseur. “Daardoor hoefden ze nog maar 85 procent van de woningwaarde te financieren in een hypotheek.” Familiehypotheek Er zijn verschillende manieren waarop (groot) ouders hun (klein)kinderen te hulp kunnen schieten. Zo is de Generatiehypotheek van de Rabobank opgezet voor starters die op dit moment onvoldoende inkomen hebben om een eigen woning te kopen maar wel een inkomensstijging verwachten. (Groot) ouders tekenen mee voor het deel van de hypotheek dat het (klein)kind op basis van het huidig inkomen niet zelfstandig kan dragen. Dit is een uitkomst voor (groot) ouders die geen eigen huis met overwaarde hebben of de mogelijkheid om te schenken,
25
Het inkomen van jonge starters is vaak onvoldoende om de hypotheeklasten te dragen.
maar wel voldoende inkomen hebben. Ook is er de optie van een ‘familiehypotheek’, waarbij (groot)ouders geld lenen aan hun (klein)kinderen. De aflossing en het rentepercentage stellen (groot)ouders en (klein)kinderen zelf vast. Daarbij moet wel aan de fiscale voorwaarden worden voldaan, wil het (klein)kind de rente fiscaal in aftrek kunnen brengen. Het is daarom bij dergelijke constructies raadzaam om advies in te winnen bij een notaris of een fiscaaljuridisch adviseur. Voor (groot)ouders kan het bij de huidige lage spaarrente aantrekkelijk zijn om spaargeld in te zetten voor de volgende generatie. Natuurlijk kun je als (groot)ouder ook vooruitdenken, zegt adviseur Femke Paalman. “Veel studenten
lenen geld bij DUO. Als ze later een hypotheekaanvraag doen, wordt die lening meegenomen in de kredietbeoordeling. Door je studerende (klein)kinderen een toelage te verstrekken, als alternatief voor DUO, maak je het ze makkelijker om en huis te kopen.” Let op: die toelage kan gevolgen hebben voor de schenkbelasting. En zo zijn er nog wel meer manieren te bekenden waarop (groot)ouders hun (klein)kinderen kunnen helpen, denkt ze. “Het loont echt de moeite om daarover na te denken.” rabobank.nl/kopenmethulp
26
Puzzel
Stilstand is achteruitgang 15
20
14
15
24
24
21
26
14
19
13
9
1
23
21
26
715
20
614
15 23
124
24 14
21 26
26
14
19 24
13 23
9 15
1 26
423
21
126
7 26
7
6
23 15
1 12
14 19
426
21
5
24 23
23 15
15 15
26 24
4
13
11
26 18
7 21
19
15
12 15
19 26
4 17
21 19
10
25
23 15
15 19
715
24
8
113
1 12
18 21
21 21
19 26
12
15
426
17 21
19 23
210
2 19
915
19 12
7
9
8 15
1 26
12 11
921
21 21
26 23
12 21
21
4
21
123
2 19
19 12
9
12
4
9 21
15 25
26 21
11 23
9 24
21 23
23 21
21 21
21 13
9
11
19 25
12 21
24
4 15
21 12
25 15
921
123
24 21
23
421
21 23
13 15
12
9 15
1 20
25
21 23
224
9
915
12 21
15 23
9
1 11
21
4
23 17
215
12 19
15 17
20
23
2 23
9 21
9 21
21 12
23
11
21
24
17 21
2 23
19 21
617
17
24
23 11
21 19
21 23
12 21
24
21
21
6 18
17 15
13
24 13
11 16
19
23 15
21 23
24 13
21
21 26
18
15 26
113
13 21
16
15 26
23 21
713
21 17
26 24
721
21
24 11
21 11
23 21
47
721
11 19
11 21
21 17
4 21
87
19 21
21 26
17
5
21
26 11
11
621
18
17
26
721
17
17 24
24 21
721
8 21
21 26
26
17
15
721
11 21
1 26
6 18
118
117
4
7
1 17
24 21
921
7 26
21 26
26
12
17 19
1 26
7 15
721
26
18 17
1 21
71
74
15
17
721
59
26 19
26
7
12 15
19 26
26 22
15 15
7
17
721
7 21
27
915
15
7
5 23
19 24
14
7 19
15 26
426
22 21
15 26
12
3
7 15
21 26
2 17
9 19
15 13
13
23 21
24
14
19
26
4
21
26
12
3
15
26
17
19
13
13
21
1
8
9
10
11
12
13
10 23
11 24
12 25
13 26
1 14
2
3
4
5
6
7
2 15
3 16
4 17
5 18
6 19
7 20
14
15
16
17
18
19
20
8 9 21 22 21 22
24
23
25
26
5
15
26
11
19
26
5
21
14
21
4
19
26
4
5
15
26
11
19
26
5
21
14
21
4
19
26
4
Podium Cadeaukaart winnen? Los de Codepuzzel op en maak kans op een Podium Cadeaukaart. De letters van het alfabet hebben een cijfer gekregen van 1 tot en met 26. Alle vakjes met 25 moeten een Z zijn. Alle vakjes met een 24, een S. Alle vakjes met een 1, een O. Alle vakjes met 21, een E en alle vakjes met 9, een M. De rest mag je als puzzelaar zelf bedenken. Succes! Mail de juiste oplossing naar communicatie.noa@rabobank.nl. Geen e-mail? Stuur dan een voldoende gefrankeerde briefkaart met jouw oplossing naar Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek, t.a.v. afdeling Marketing & Communicatie, Postbus 166, 7200 AD Zutphen. Vergeet niet je naam en adres te vermelden. De uiterste inzenddatum is vrijdag 22 maart 2019. Winnaars Het goede antwoord van de vorige puzzel is ‘Kom maar op met de toekomst’. De drie winnaars hebben hun prijzen inmiddels ontvangen. In verband met de nieuwe privacy wetgeving publiceren wij de namen niet meer.
Ledenaanbiedingen
27
NAAR HET THEATER
TAKE THIS RIDE
Het tweede kaartje gratis!
Debuutalbum Maartje Waanders
Leden van de Rabobank kunnen gebruik maken van de unieke kortingsactie ‘Tweede kaartje gratis’ op twee geselecteerde voorstellingen per theater. Met een speciale kortingscode (hieronder vermeld) kunnen leden online kaarten reserveren. Het is mogelijk om voor meerdere voorstellingen de kortingscode te gebruiken. Kortingscode: RABO2019 Maximaal vier kaartjes per voorstelling.
Expeditie Eiland
Het album kost €15,- . Leden van de Rabobank ontvangen de cd zonder verzendkosten. Het album is verkrijgbaar via info@maartjewaanders.nl De actie loopt t/m 28 februari 2019.
Theater de Storm Winterswijk Dinsdag 19 en woensdag 20 februari 2019
Expeditie Eiland (Musical/Komedie) | Aanvang 20.15 uur | Entree € 42,50 Vrijdag 22 februari 2019
Laten we eerlijk zijn (Komedie) | Aanvang 20.15 uur | Entree € 26,50
Theater en Congrescentrum de Hanzehof Zutphen
Voor informatie en reserveren kijk op: theaterdestorm.nl MOOI VOOR ELK MOMENT
Vrijdag 8 februari 2019
Introdans – Gekkigheid (6+) (Dans)
Servies van écht porselein
| Aanvang 19:00 uur | Entree € 14,75 Zaterdag 16 februari 2019
Gers Pardoel (Muziek) | Aanvang 20.00 uur | Entree € 24,75
Voor informatie en reserveren kijk op: hanzehof.nl
Bij elke 10 euro aan boodschappen ontvang je één AH Servieszegel. Op Hoop van Zegen
Schouwburg Lochem
Tegen inlevering van deze coupon bij Albert Heijn Kruip Lichtenvoorde ontvang je 20 gratis AH Servieszegels. De spaaractie loopt t/m 24 februari 2019.
Vrijdag 5 april 2019
Op Hoop van Zegen (Musical) | Aanvang 20.00 uur | Entree € 38,60 Maandag 6 mei 2019
The Bridges of Madison County | Aanvang 20.00 uur | Entree € 32,95
Introdans
Voor informatie en reserveren kijk op: schouwburglochem.nl
Meer aanbiedingen Als lid van de Rabobank kun je profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor meer aanbiedingen op rabobank.nl/dichterbij.
KRUIP Lichtenvoorde Varkensmarkt 12 • (0544) 37 16 50
Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek
Bezoekadressen: Aalten, Hofstraat 6 Groenlo, Oude Winterswijkseweg 1 Lochem, Walderstraat 39 Vorden, Zutphenseweg 26 Winterswijk, Burgemeester Bosmastraat 41 Zutphen, Nieuwstad 1 Bestuurscentrum: Zutphen, Dreef 6 Postadres: Postbus 166, 7200 AD Zutphen E-mailadres: communicatie.noa@rabobank.nl Internet: www.rabobank.nl/noa Telefoon en chat: Onze medewerkers zijn 6 dagen per week bereikbaar op de volgende momenten: Maandag t/m vrijdag: 8.00 uur - 21.00 uur Zaterdag: 9.00 uur - 17.30 uur Voor noodgevallen zijn wij 24/7 bereikbaar. Telefoon (0544) 47 47 47 (Particulieren) Telefoon (0544) 47 47 44 (Bedrijven)