Is er licht aan het eind van de Ketheltunnel? Personeelstekorten kunnen nog decennia lang duren

IS ER LICHT AAN HET EIND VAN DE KETHELTUNNEL?

Personeelstekorten kunnen nog decennia lang duren

Op 16 mei is er een zware ochtendspits in Zuid-Holland. Automobilisten kunnen het beste omrijden via de A20 en de A13. De Ketheltunnel in de A4 bij Rotterdam is namelijk uren in beide richtingen dicht. Vanwege een personeelstekort, zo luidt de verklaring van Rijkswaterstaat. Om automobilisten veilig gebruik te laten maken van de tunnel is toezicht nodig. Omdat de tunneloperator én zijn vervanger ziek waren, was het echter niet mogelijk om de tunnel veilig open te houden. Rijkswaterstaat gaat ervan uit dat het personeelstekort door ziekte eenmalig is en denkt niet dat het vaker gaat gebeuren dat de tunnel om deze reden dicht moet. Maar kunnen we daar wel op vertrouwen? Het personeelstekort is in nagenoeg alle sectoren gigantisch en dat kan ook nog wel even duren…

In de bouw, logistiek, dienstverlening en zorg… In het onderwijs, bij de NS en zelfs bij het toezicht op verkeerstunnels is een tekort aan personeel. En daar zullen we nog decennia lang mee kampen, voorzien deskundigen.

ONTWRICHTING SAMENLEVING

Eetcafés en restaurants die geen lunches meer kunnen verzorgen en pas in de avond open gaan. De ellenlange weg die de transportsector moet begaan vóórdat goederen op hun bestemming zijn. De NS die minder treinen laat rijden op bepaalde routes. De druk op werknemers die (te) hoog oploopt, omdat ze met minder collega’s hetzelfde of zelfs méér werk moeten verrichten. Patiënten die lang op operaties wachten, klassen die naar huis worden gestuurd omdat er geen leraar is en huisartsen die uiteindelijk óók overbelast raken... allemaal voorbeelden van hoe de tekorten op de arbeidsmarkt steeds duidelijker worden in ons dagelijks leven. “Als je alles bij elkaar optelt, dan heb je het over een ontregeling, ontwrichting zelfs, van de samenleving”, zegt Ton Wilthagen, hoogleraar Arbeidsmarkt aan Tilburg University.

NOG DECENNIA LANG TEKORTEN

De vergrijzing is daar een belangrijke oorzaak van. Al helemaal in sectoren waar relatief veel oudere mensen werken. Die gaan immers binnen afzienbare tijd met pensioen. Dan worden de problemen logischerwijs alleen maar groter. De komende 20 jaar blijft de beroepsbevolking nog wel krimpen, denkt Joop Schippers, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit Utrecht. Wilthagen denkt zelfs dat het nog wel 30 jaar kan duren.

WAT IS ÉCHT BELANGRIJK?

Vacatures ‘gewoon even’ opvullen is er momenteel dus niet meer bij. Zelfs een hoger salaris of meer uren bieden is niet genoeg. Een deel van de medewerkers loopt dan op tegen het tekort aan kinderopvang. Dat maakt het probleem van het personeelstekort extra complex. Toch hoeven we ons niet achteroverleunend te schikken in ons lot. We kunnen automatiseren, mensen opleiden, zij-instromers laten doorstromen en studenten eerder in hun opleiding stage laten lopen. Ook arbeidsmigratie is een oplossing, maar die leidt wel tot discussies bijvoorbeeld omdat woonruimte erg schaars is. Hoe dan ook: als we drie keer per jaar op vliegvakantie willen, dan moeten we toch érgens bagagesorteerders vandaan halen. Daarom moeten we onszelf de vraag stellen wat we écht belangrijk vinden en waar we onze schaarse mensen willen inzetten.

“ Vacatures ‘gewoon even’ opvullen is er momenteel dus niet meer bij ”