Energiebeheer Zoveel lege VU-daken, nul zonnepanelen

De

SustainaBul riep de VU dit jaar weer uit tot de duurzaamste universiteit van Nederland, terwijl er geen enkel zonnepaneel op de campus te bekennen is. Je zou denken dat het plaatsen daarvan een no-brainer is: het is duurzaam, de investering verdien je volgens de Consumentenbond in gemiddeld zeven jaar terug en je toont er als universiteit je duurzame ambities mee. En de lege VU-daken lijken te schreeuwen om zonnepanelen.

Volgens energiecoördinator Rooske Gaal is niet elk dak op de VU beschikbaar voor zonnepanelen. Zo is er op het dak van het hoofdgebouw bewust voor een andere bestemming gekozen, namelijk een retentiedak. Deze blauw-groene daken vangen regenwater op tijdens hoosbuien, zodat het riool niet overbelast raakt. Ook verkoelen ze in de zomer. Gaal: “Wij zetten delen van daken in voor verschillende types duurzaamheidsmaatregelen. De Zuidas heeft een grote behoefte aan blauw-groene daken vanwege hittestress en wateroverlast.”

Energie besparen

Op de blauw-groene daken valt niks af te dingen, maar wie vanaf de vijftiende etage van het hoofdgebouw een blik op het campusplein werpt, ziet dat er nog genoeg lege daken over zijn voor zonnepanelen. Waarom liggen die daar niet? Volgens Franc van Nunen, hoofd Facilitaire Campus Organisatie (FCO), had de VU andere prioriteiten. “Afgelopen periode is ingezet op verduurzaming door minder eigen elektriciteit met gas op te wekken en honderd procent duurzame energie in te kopen. We zijn ook bezig met het vernieuwen van vastgoed en onze nieuwste gebouwen worden al gekoeld en verwarmd met warmte-en koudeopslag en stadsverwarming.”

Van Nunen zegt dat de VU ook aanstuurt op het verlagen van het energieverbruik. “Immers, dat wat je niet gebruikt is het meest duurzaam.” En zonnepanelen dan? “Die dragen bij aan een duurzamere campus, ook al heeft het een beperkt aandeel op ons totale energieverbruik van ruim 35 miljoen kilowattuur.” Uit de gesprekken met de VU blijkt dat de universiteit ongeveer 5 procent van haar elektraverbruik met zonnepanelen op de campus kan opwekken. Dat komt neer op 1,75 miljoen kilowattuur stroom, wat gelijkstaat aan zo’n 740 huishoudens.

Green Office

Wat vindt Green Office er eigenlijk van? “Ik vind het een schokkende constatering dat de VU de enige universiteit

Met zonnepanelen kan de VU elk jaar 1,75 miljoen kilowattuur stroom opwekken, dat scheelt 900.000 euro per jaar aan elektriciteitskosten is zonder zonnepanelen”, zegt Mitchell Czerwinski van Green Office. “Energie opwekken waar je het gebruikt is de meest duurzame optie. En 1,75 miljoen kilowattuur is veel elektriciteit! De VU heeft allerlei duurzame doelen, zoals het verminderen van hun energieverbruik. De aanschaf van zonnepanelen lijkt me daarin een simpele stap. Het is misschien lastig om ze aan te sluiten op het elektriciteitsnet, maar het is zeker niet onmogelijk. De VU moet doorzetten, zeker aangezien alle andere universiteiten er wel in geslaagd zijn.”

Czerwinski is ook verbaasd over de uitspraak van Van Nunen over het Onderzoeksgebouw. “Als je zo’n groot gebouw bouwt, zou je denken dat de VU al heeft bedacht hoe ze er zonnepanelen op gaan leggen. Het lijkt gewoon contra-intuïtief om dat pas na de ontwerpfase te doen.”

Miljoenen besparen

Met zonnepanelen kan de VU ieder jaar 1,75 miljoen kilowattuur stroom opwekken. Bij een stroomprijs van 0,50 euro per kilowattuur – een gemiddelde prijs op het moment van schrijven – scheelt dat de universiteit 900.000 euro per jaar aan elektriciteitskosten. Bij een gemiddelde levensduur van de panelen van dertig jaar en de investerings- en onderhoudskosten niet meegerekend, zou de VU hiermee 27 miljoen euro mee besparen. Ter vergelijking: dat is grofweg het bedrag dat het bestuur in 2024 moet bezuinigen.

De directeur van het energiebedrijf van de VU, Peter Jonkers, is een voorstander van zonnepanelen. “Het gaat inderdaad maar om 5 procent in volume, maar dat is geen reden om het niet te doen. Zeker met het oog op de schommelende elektriciteitsprijzen van afgelopen jaar is het fijn om een stabiele prijs te hebben. Als je de investering gedaan hebt en de panelen gaan bijvoorbeeld dertig jaar mee, dan weet je precies hoeveel je de komende dertig jaar voor je stroom betaalt. Dus los van duurzaamheid is het ook een financiële trigger.”

Tienduizend zonnepanelen

Ondertussen blijft de VU dus nog de enige universiteit in Nederland zonder zonnepanelen. Al in 2015 plaatste de UvA samen met de HvA 2.500 zonnepanelen en Wageningen University heeft er – naast 26 windmolens in Flevoland – inmiddels meer dan 10.000. Daarmee wekt de universiteit meer energie op dan ze zelf verbruikt. Moeten we op de VU dan nog jaren wachten, als het er überhaupt al van komt? Czerwinski van Green Office: “FCO is in gesprek om een aantal panelen op de campus te plaatsen om bepaalde ruimtes, zoals onze Green Office, van zelfopgewekte stroom te voorzien. Hiermee wil FCO haar streven naar een duurzamere campus kracht bijzetten.” Of en wanneer de VU échte stappen gaat maken in het aanleggen van zonnepanelen, blijft onduidelijk. Volgens Van Nunen zet de VU een “breed palet aan maatregelen in bij de energietransitie”, die terug te vinden zijn in het zogeheten Energiemasterplan. “Een update hiervan wordt dit voorjaar afgerond.”