Baglanti

Page 1







haber

Yönetim Merkezi Merkez Mah. 23/A Sok. No:2 Kat:5 Baðcýlar/ ÝSTANBUL info@baglantielemanlari.com www.baglantielemanlari.com Tel. : 0212 433 10 90 pbx Fax : 0212 433 10 91

Temsa Global, Adapazarý nda Kamyon Üretecek................................................................................88 Türkiye, Peugeot Yatýrýmý Ýçin Polonya Ýle Yarýþacak...........................................................................86 Uluslararasý Ticarette Gözetimin Önemi...............................................................................................92 Gemi Ýmalatýnda Sipariþ ve Kapasite Tam Yol.....................................................................................102 Ýnegöl, Mobilyanýn Baþkenti Olmaya Aday.........................................................................................104 Doðuþ Sakarya da Damper Fabrikasý Kurdu.......................................................................................32 Klima Pazarý Yabancý Firmalarý Cezb Ediyor.......................................................................................106 Avrupa ya Ýhraç Edilecek Çin Otomobili Türkiye de Üretilecek..........................................................114 Türk Afrika Ticaret Odasý Yolda........................................................................................................98 Ford Cargo nun Ýkinci Vataný Rusya Olacak.......................................................................................100 Galvaniz Sektörü.................................................................................................................................22 Arnavutluk............................................................................................................................................90 Eðitim Destekleri.................................................................................................................................54

genel bilgi

söyleþi Arý Petrol.......................................................36 Gürbüz Vida..................................................44 Hyodong ......................................................12 Jinu F.T.........................................................10

fuar haber

teknik yazý Çinko Lamelli Kaplama ve Özellikleri................64 Phillips ve Pozidrive Vidalarýn Derinlik (Q) Kontrolü Ve Standart Deðerleri.......24

firma haber

Zeminer YILDIZ

Gülden KAYNAK Vural ÇÝÇEK

Ebat Basým Ltd. Þti. Güzeltepe Mah. Maraþel Fevzi Çakmak Cad. No: 117 Alibeyköy / ÝST.

Baðlantý Elemanlarý Dergisi ndeki yazýlarýn sorumluluðu yazarlarýna, reklamlarýn sorumluluðu reklam verenlere aittir.

BESÝAD (Baðlantý Elemanlarý Sanayicileri ve Ýþadamlarý Derneði Tarafýndan Desteklenmektedir.)

BESÝAD.............................................................38 Fermetal............................................................60 Aselsan.............................................................94 Femsan.............................................................94 Berdan Civata....................................................08 Ceviz Takým Sanayi...........................................16

AK-SOM CÝVATA AMBALAJ FUARI ARI PETROL ARMA KALIP ATEÞ CÝVATA BERDAN MAKÝNA BEST KALE BÝRLÝK BAÐLANTI BOZTAÞ CÝVATA BURSA ELECO FUARI BURSA METAL ÝÞLEME CARLO SALVÝ CEVÝZ TAKIM CÝVTAÞ ÇAÐ ÇELÝK ÇAÐDAÞ VÝDA ÇELÝKÝÞ ÇETÝN CÝVATA DEGA DEMÝR DEMA DEMÝR VÝDA EMEK PERÇÝN ERBA TÝCARET ERMAK VÝDA ES METAL EVREN DAKRO GÖNÜLTAÞ GÖRSEL SUNUMLAR GÜMÜÞ YAPI GÜN VÝDA GÜNMAK END. GÜRBÜZ CÝVATA ÝREM MATEL ÝSTANBUL VÝDA KALIP FUARI

Ce Ýþareti Nedir?......................................78 Uluslararasý Nitelikli Ticari Anlaþmalarda Hukuki Önlemler............................................92

87 116 07 11 55 30 18 1-32-37 17 122 123 Ö.K.Ý 46-47 69 93 33 75 13 49 43 95 89 35 67 48 53 52 120-121 39 40 2-3 42 A.K. 21 118

Bursa Metal Ýþleme Fuarý 30 Ekim de...........12 Elektrik Fuarý Bursa da Buluþuyor .............10

görüþ Kobiler Ne Yapmalý?.....................................50 Kobi lerde Kriz Yönetimi...............................58

makale AFC Kaplama Teknolojisi..............................28

KAYSERÝ FUARI KEMAL CARFÝ KENT FUARI LÝMÝT MAKÝNA MEN CÝVATA MET VÝDA MOBÝL MOÐOLLAR MAKÝNA NURMAK VÝDA OLGUN VÝDA ÖZFEN KALIP ÖZGÜR PLASTÝK ÖZGÜR VÝDA ÖZNUR BAÐLANTI ÖZTAÞ MAKÝNA ÖZUÐURLU KALIP PÝMSAN ROTSAN OTOMOTÝV SACMA SANTECH SERÝN CÝVATA SERMET KALIP SÝMAR DIÞ TÝC. SOM CÝVATA SÖZMEN CÝVATA TEKELÝOÐLU CÝVATA TFÝ DIÞ TÝC. TUNA VÝDA ULAÞ RONDELA USTA MAKÝNA VÝCIMAS VÝDA VÝ-PERSAN VÝDA WIN FUARI YBS YAPI BAÐLANTI YÜCERSAN RONDELA

127 09 126 41 62 83 63 Ö.K.K-96-97 61 20 71-72 51 85 25 74 73 119 107 A.K.Ý 111-113-115-117 101 27 14-15-19-23 103 105 06 81 31 59 79 76 109 124-125 77 57


editörden

Sektör Tekelleþmeye mi Gidiyor ? Küçük imalatçý küçülmeye devam ederken büyükler de büyümeye devam ediyor. Küçülenlerin küçülme sebebi çok vuruþlu makinelere yatýrým yapamayýp otomotiv gibi sektörlere özel ürün üretemiyor olmalarý, büyüyenlerin büyüme sebebi ise küçüklerde olmayan teknolojiye sahip olmalarý ve ithalat yapmalarý. Ýthalat yapan imalatçýlar mý demeli yoksa imalat yapan ithalatçýlar mý? Bu tür firmalar artýk öyle bir noktaya geldiler ki neyi imal edebilirim diye düþünmek yerine, neyi ithal edip imalatýný býrakabilirim noktasýndalar. Haklýlar mý ? Haklýlar çünkü imal ettikleri ürünü baþka firmalar daha ucuza ithal ediyor. Onlar ithal etmese baþkalarý ithal edecek. Üretmeyi zorlasa para kazanamayacak. Ali BAYSAL info@baglantielemanlari.com

Haksýzlar mý ? Haksýzlar çünkü herkes her þeyi ithal etmeye kalkarsa kim üretecek ? Baðlantý elemanlarýnda tamamen dýþa baðýmlý bir ülkemi olacaðýz ? Ülkemizdeki kalýpçý, tarakçý, makineci, sulamacý, kaplamacý ne iþ yapacak ? Mustafa Kemal Atatürk ün bir sözünü hatýrlatmak isterim. Üretemeyen toplumlar tutsak olmaya ve yok olmaya mahkumdur Sektörde 4-5 büyük ithalatçý var ve bu firmalar zaten pazar payýnýn büyük bölümünü elinde bulunduruyor. Küçük imalatçý ithalat yapsa bile bu 4-5 büyük firmanýn mal ettiði rakamlara ithalat yapma þansý yok. Çünkü bu firmalar hem çok büyük cirolarla mal getiriyorlar hemde oradaki imalatçýlarý didik didik araþtýran bilen elemanlarý var. Aslýnda sorun bu ithalatçýlarýn direk son kullanýcýlara mal pazarlýyor olmalarý. O firmalardan daha ucuza mal edebilen yok ise diðer firmalar nasýl rekabet edebilecekler ? Allah aþkýna soruyorum imalatçýyý kim koruyor, imalatçýnýn çýkarlarýný kim gözetiyor ? Ýmalatçýnýn maliyetini düþürebilmesi, malýný ihraç edebilmesi, kalitesini artýrabilmesi için kim mücadele ediyor ? Birisi bunu yapýyor da yoksa benim mi haberim yok. Çin den yapýlan ithalata karþýlýk diðer sektörler mücadele edebiliyorlar. Size bir örnek vereyim. Çin den ithal edilen naylon ve polyamid ipliðe yüzde 37.40 damping vergisi getirildi. Bu üründe imalat yapan bir firmanýn þikayeti üzerine bu üründe bu önlem alýndý. Hemde ithal edilen bu ürünün yýllýk ithalat rakamý 50 milyon dolar..Baðlantý elemanlarýnda ise bu rakam 200 milyon dolar.. Bu sektörde sesini duyurabilecek bir firma bir kurum yok mudur ? Ýpliðe koydurulan vergi baðlantý elemanýna neden koydurulamýyor ? Hatýrlayacaðýnýz gibi Haziran ayýnda sektörün bir fuarý yapýldý. Gerçi hýrdavat firmasý baðlantý elemanýndan daha fazlaydý ama sonuçta sektörün fuarýydý. Türkiye deki imalatçýlar için organize edildiðini sandýðým bu fuarda yerli firma kadar Çinli firma vardý. Bu fuarý organize eden kurumun sahibi, Çinli firmalarýn bu fuardan memnun ayrýldýklarýný ve Uzakdoðu dan seneye daha fazla katýlým beklediklerini söylüyor. Yani herkes para kazanma derdinde. Bu fuarda Çinli firmalar olduðu sürece biz Baðlantý Elemanlarý Dergisi olarak bu fuarý desteklemiyoruz. Sonuçta gözüken o ki, imalatçý can çekiþirken ne ithalatçýlarýn, ne fuarcýlarýn, ne de devletin pek umurunda deðil. Allah yardýmcýnýz olsun.




firma haber Büyük Çaplý Cývata, Somun ve Ankerajlarýn Üreticisi

Berdan Civata ALMANYA daki HUSUM Rüzgar Enerji Fuarýna Katýldý 1980 li yýllarda Tarsus ta Hasan Þemsi Yunus Þemsi kardeþler tarafýndan 150 m² lik bir atölye olarak kurulan Berdan Cývata Somun Sanayi Ltd. Þti, bugün Mersin Tarsus OSB de toplam 11.000 m² lik fabrika alanýnýn 4000 m² lik kapalý fabrika tesislerinde 100 e yakýn yetiþkin teknik elemanla TSE, DIN ASA ve ISO normlarýna göre çoðunlukla ISO 8.8 10.9-12.9 ve ASTM Gr B7/2H kalite gibi yüksek mukavemetli cývata, somun ve ankeraj saplamalarý üretmekte, ihtiyaca göre bunlarý daldýrma galvanizli, elektro galvanizli, dakromet ve benzeri koruyucularla korozyona karþý koruyabilmektedir. Berdan Cývata, yurtiçi ve yurtdýþýndaki pazar aðýný da her geçen gün geniþletiyor. Yurtdýþý pazarlama çalýþmalarýna aðýrlýk veren Berdan Cývata, dünyada birçok üreticinin katýldýðý Almanya daki Rüzgar Enerji Fuarý na bu yýl Türkiye den katýlan tek Türk firmasý olarak dikkati çekiyor. Berdan Cývata Sanayi Genel Müdürü Hasan Þemsi, Rüzgar Enerji Fuarýnýn kendi alanýnda çok önemli bir fuar olduðunu belirterek, bu fuarda çelik kuleleri birbirine baðlayan 8.8 10.9 kalite yüksek mukavemetli daldýrma galvanizli civatalar veya kuleleri zeminebaðlayan 8.8 mukavemette daldýrma galvanizli 3-4 metre boylardaki Ankeraj Civatalarý konusunda çok iþ alabileceklerini umduklarýný, bu fuar sonrasýnda sanayileþmiþ Avrupa ülkelerine yüzde 25 seviyelerinde olan ihracatlarýnýn önemli miktarlarda artacaðýný düþündüklerini belirtti. Kalitesi tescilli Berdan Cývata olarak üretimin her aþamasýnda kaliteyi benimsediklerini ifade eden Þemsi, þunlarý söyledi:

Yüksek mukavemetli cývata, somun, saplama ve benzeri vida diþli baðlantý elemanlarý için TSE kalite belgeleri yanýnda ISO 9001 Kalite Güvence Sistem Belgesi ne de sahip olan Berdan Civata oldukça zengin ve TSE tarafýndan kalibre edilerek sertifikalandýrýlmýþ donanýmlý bir laboratuar cihazlarýna sahiptir. Sertifikalý test cihazlarý sayesinde müþteri talebini beklemeden bütün ürünlerini test etmekte ve bu ürünleri ISO EN 3.1(B) Sertifikalý olarak sevk etmektedir. DIN 6914 ve DIN 6915 yüksek mukavemetli HV cývata ve somunlarý için CE belgesi alma çalýþmalarýný tamamlamýþ olan Berdan Cývata, Husum / Almanya Rüzgar Enerji Fuarýna Türkiye den CE belgeli olarak katýlan ilk cývata üretici firmasý olmanýn gururunu yaþamaktadýr. Geniþ ürün yelpazesi ile birçok farklý sektöre hizmet verdiklerini dile getiren Berdan Cývata Genel Müdürü Hasan Þemsi, aðýrlýklý olarak inþaat sektörüne yönelik çalýþtýklarýný belirtti. Þemsi, çelik yapýlarda kullanýlan yüksek mukavemetli DIN 6914 ve 6915 e uygun 10.9 kalite HV cývata ve somunlarla 10.9 uzay çatý civatalarýnýn da üretimleri arasýnda önemli bir yer tuttuðunu sözlerine ekledi.

- 18 metre boyunda M60 çapýnda DIN 939 iki ucu diþli Fýrýn Gergi Saplamalarý (Ýsdemir) - 4,2 metre boyunda M100 çapýnda DIN 529 Ankeraj Civatalarý (Ýzmit Tüpraþ Rafinerisi) - 1,9 metre boyunda M120 çapýnda DIN 7992 Çekiç Baþlý Ankerajlar (AEL Elbistan Þantiyesi) - 1,20 metre boyunda M125 çapýnda 6 köþe baþlý DIN 931 Civatalar (Erdemir Demir Çelik) - 1,10 metre boyunda M100 çapýnda ASTM A193 Gr B7 Saplamalar (Tüpraþ Aliaða Rafinerisi) Kapasite arttýrýcý yatýrýmlara 2009 da da devam etmek üzere ayný OSB de 12.000 m² arsa alan Berdan Cývata burada galvaniz ve ýsýl iþlem tesislerini kurmayý planlamaktadýr.

Geniþ müþteri kitlesi ve ürün çeþidi Yüksek dayanýmlý standart cývata, somun, saplama talep eden müþteri ihtiyaçlarýna ilave olarak tersanelerde, limanlarda, rafinerilerde, termikhidroelektrik ve rüzgar enerji santrallerinde kullanýlmak üzere büyük çaplý ankeraj civatalarýnýn ve gergi çubuklarýnýn imalatýný yapan Berdan Cývata nýn ürettiði özel baðlantý elemanlarýna þu örnekler verilebilir.

Otokar, Otoyol u 47.5 Milyon Dolara Satýn Aldý Tasarým, teknoloji ve üretimde 45. yýlýný kutlayan, Koç Topluluðu þirketi Otokar 2008 yýlýnda yeni yatýrýmlar yapmaya devam ediyor. Þirket, Sakarya da bulunan otoyol Sanayi AÞ2ye ait olan fabrika, tesis ve araziyi 47,5 milyon dolar karþýlýðýnda satýn aldýðýný açýkladý. Otokar Genel Müdürü Serdal Görgüç yaptýðý açýklamada, Otokar yatýrýmlarýnýn, þirketin faaliyet alanlarýnda kýsa ve uzun vadeli yatýrým ihtiyaclarýna yönelik olarak deðerlendirildiðini söyledi. Görgüç þöyle devam etti. Baþta Altay Milli Tank Projesi olmak üzere, güncelve gelecekteki projelere baðlý olarak, tespit ettiðimiz kýsa ve uzun vadeli yatýrým ihtiyaçlarýmýz doðrultusunda tesislerimizi büyütme kararý aldýk. Bu karar çerçevesinde yaptýðýmýz araþtýrma sonucunda sakarya da bulunan ve mevcut üretim tesislerimize olan yakýnlýðýyla da bizim için avantaj saðlayan Otoyol Sanayi AÞ ye ait olan 383 bin metrekare arazi üzerinde bulunan 08

fabrika ve tesis binalarýný 47,5 milyon dolar bedel karþýlýðýnda satýn alma kararý verdik. Ciddi büyüme hedefimiz var Otokar ýn sürdürülebilir büyümeyi yakalayan, kendi tasarladýðý araçlarla sürekli büyüyen hem iç pazarda hem de dýþ pazarda satýþa sunduðu araçlarla teknolojisini ispatlayan bir þirket olduðunu söyleyen Serdal Görgüç kýsa ve uzun vadede, gerek ticari araç üretiminde gerekse de askeri ürünlerin geliþtirilmesinde ciddi büyüme hedefimiz var. Bu doðrultuda tesislerimizin fiziki büyümesini en hýzlý bir þekilde gerçekleþtirmiþ oluyoruz. Otokar olarak, 2002 yýlýnda komþumuz olan Ýstanbul Fruehauf AÞ ile birleþerek tesislerimizi iki kat büyütmüþtük. Þimdi Otoyol tesis ve arazilerini satýn alarak bir kez daha ciddi bir fiziki büyümeyi gerçekleþtiriyoruz diye konuþtu.

Öncelikli hedef Altay Milli Tanký Yatýrýmýn nasýl deðerlendirileceðine iliþkin olarak Görgüç þunlarý söyledi: Yeni yatýrýmýmýzý savunma ve ticari araç alanýndaki ihtiyaçlarýmýz için deðerlendireceðiz. Bildiðiniz gibi Otokar, gectiðimiz ay Altay Milli Ýmkanlarla Modern Tank Üretimi Projesi için görevlendirildi. Yeni tesisimizi öncelikli olarak Milli Tank ýn ilk tasarým ve prototiplerinin yapýlmasý için kullanmayý planlýyoruz. Seri imalat için Otokar ýn görevlendirilmesi durumunda ise bu tesisimizle orta ve uzun vade deki üretim ihtiyaçlarýmýzý karþýlamayý hedefliyoruz. Ayrýca ticari araç alanýnda iddialý büyüme hedeflerimiz var. Bu doðrultuda yeni tesisimize, otobüs alanýndaki yoðun üretimin de bir kýsmýný kaydýrmayý düþünüyoruz.



söyleþi JINU FT. Þirket Müdürü Mr.YANG:

Türkiye Pazarýna Girmekte Geç Kaldýk Bizim ürettiðimiz makineler daha çok otomotiv sektörüne parça yapan makinelerdir. Türkiye otomotiv sektörü sürekli büyüyor, dolayýsýyla soðuk dövme parçalara talep artmaya devam edecektir. Ancak Türkiye de baðlantý elemanlarý sektöründe otomotive parça yapabilen firma sayýsý olmasý gerekenden daha az durumda. Vida cývata üreten firmalar deðil parça yapan firmalar bizim hedefimizde olan firmalardýr. Yakýn zamanda bu firmalarýn çoðalacaðýný düþünüyorum. Ayrýca talaþlý imalat ile parça yapanlara bu parçalarý soðuk dövme ile artýk yapabileceklerini anlatýp onlara da makine satmamýz gerekiyor. Avrupa ve Amerika daki otomotiv firmalarý bu parçalarý Çin de yaptýramayacaklarýný anladýðýndan Türkiye üzerine yoðunlaþmaya baþladýlar. Türkiye nin Rusya ya, Ortadoðu ya, Türki Cumhuriyetlere, Afrika ya yakýn olmasý Türkiye yi dünyanýn merkezi konumuna getirmektedir. Bu nedenle de firmalar Türkiye de yerlerini almaya çalýþýyorlar. Diðer Avrupalý makine üreticilerinin Türkiye ye olan yakýn ilgisi de bu nedenledir. Firmamýzýn sahibi Mr.Lee 1999 da JINU yu kurmuþtur. JINU Kore nin en büyük soðuk dövme makineleri imalatçýlarýndan biridir. Firmamýzda 40 kiþi çalýþmaktadýr ve yýlda yaklaþýk 30 adet makine imalatý yapýlmaktadýr. 1999 yýlýndan bu yana 220 adet makine üretilmiþ ve satýlmýþtýr. Sipariþe göre makine imalatý yapan firmamýz, deðiþik ülkelerden yoðun sipariþ almaktadýr. Türkiye nin dýþýnda Japonya, Tayland ve Endonezya da temsilcilerimiz bulunmaktadýr. Diðer ülkelere ise direk biz satýþ yapmaktayýz. Türkiye pazarýna girmekte geç kaldýðýmýzý düþünüyorum, 10 yýl önce gelmiþ

olsaydýk bugün Türkiye de çalýþan daha fazla makinemiz olabilirdi. JINU kendi sektöründe dünyada kýsa sürede önemli bir noktaya gelmiþtir. Kalite olarak Avrupa firmalarý ile rekabet edebilecek düzeydedir. Amerika ve Avrupa daki birçok otomotiv firmasýnda çalýþan makinelerimiz kalitemizin bir göstergesidir. Fiyatlarýmýz Tayvan a göre pahalý ama Avrupa ya göre avantajlýdýr. Bünyemizde M8 de M24 e kadar somun makineleri, M8 den M28 e kadar ve boy 350 ye kadar cývata makineleri, 28 tel kesen parça makinesi üretmekteyiz.

Türkiye de þuan Ýlgen Vida, Bolt Baðlantý ve Çetin Cývata da JINU makineleri kullanýlmaktadýr. Kasým ayýnda Çetin Cývata ya daha büyük olan ikinci makine sevk edilecek. Avrupa da olduðu gibi Türkiye de de kalitesini yükseltebilen firmalar otomotive çalýþmaya devam edebileceklerdir. Avrupa ya ihracat yapmayý hedefleyen Türk baðlantý elemaný firmalarý bizim makinelerimizle kaliteyi yakalayýp bunu baþarabilirler. Bu hedefte olmayan firmalar zaten Çin ve Tayvan makineleri almaya devam edeceklerdir.

fuar haber

Elektrik Fuarý Bursa da Buluþuyor Kuruluþumuz Tüyap Bursa Fuarcýlýk A.Þ. tarafýndan, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odasý Bursa Þubesi iþbirliði ile hazýrlanan ELECO 2008, 6. Elektrik, Elektronik, Otomasyon, Aydýnlatma ve Ýletiþim Fuarý ve Sempozyumu, BURSA TEKSTÝL MAKÝNELERÝ VE ÝPLÝK FUARI, BURSA 2. TEKSTÝL KÝMYASALLARI FUARI ve MOBTEKS 2008 ile eþ zamanlý olarak, Bursa Büyükþehir Belediyesi ve Bursa Ticaret ve Sanayi Odasý desteðinde 26 30 KASIM 2008 tarihleri arasýnda Tüyap Bursa Uluslararasý Fuar ve Kongre Merkezi nde gerçekleþtirilecektir. 10

Geçtiðimiz yýl 28 ülkeden toplam 472 firma ve firma temsilcisinin katýlýmýyla, Bursa Metal Ýþleme Teknolojileri Fuarý ile eþ zamanlý düzenlenen fuarýmýz yurtiçi ve yurtdýþýndan toplam 36.688 kiþi tarafýndan ziyaret edilmiþtir. ELECO 2008, 6. Elektrik, Elektronik, Otomasyon, Aydýnlatma ve Ýletiþim Fuarý ve Sempozyumu nda endüstriyel potansiyeli yüksek olan Bursa ve çevresinde ihtiyaç duyulan elektrik, elektronik,

aydýnlatma, otomasyon ve iletiþim sektörlerindeki son yenilik ve teknolojiler topluca sergilenecektir. Fuar süresince düzenlenecek Eleco 2008, Elektrik Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliði Sempozyumu nda elektrik, elektronik, bilgisayar, aydýnlatma ve otomasyon alanýndaki bilimsel ve teknolojik deðiþimler konu alýnacaktýr. Üniversite ve endüstride çalýþan araþtýrmacýlarýn biraraya gelerek çalýþmalarýný sunacaðý ve bilgi alýþveriþinde bulunacaðý sempozyum, ilgililere sektörü yakýndan tanýma fýrsatý sunacaktýr.



söyleþi HYODONG Ýhracat Satýþ Müdürü TÝMOTHY TAO:

Türk Firmalarý Toplu Alým Yaparak Hammaddeyi Ucuz Almaya Çalýþmalýdýr pazarlarýnda da yakýn zamanda söz sahibi olmaya baþlayacaðýmýzý, gelecekte dünya pazarlarýnda güçlü bir firma olacaðýmýzý belirtmek isterim. Türkiye de Norm Cývata ve Net Cývata da makinelerimiz bulunmaktadýr.

HYODONG firmasý 25 yýldýr kendi markasýyla imalat yapmaktadýr ve teknik desteðini Japon SAKAMURA firmasýndan almaktadýr. 100 personeli ile imalat yapmaktadýr ve makinelerinde kullanýlan tüm parçalarý kendi bünyesinde üretmektedir. Kore de bulunan fabrikamýzýn 1 yýlda 100 adet civarýnda makine üretebilme kapasitesi vardýr ve Kore pazarýnýn yüzde 80 ine hakim dur umda bulunmaktayýz. Japonya dan aldýðýmýz teknik destek ile dünya

Amacýmýz dünyanýn en iyi vida cývata makinelerini üretmektir. Avrupa makine markalarýyla bizim makinelerimizi karþýlaþtýrdýðýmýzda bizim fiyat avantajýmýzýn olduðunu, kalite olarak da ya ayný kalitede yada bizim biraz daha iyi olduðumuzu söyleyebilirim. Genel olarak söylemek gerekirse makine fiyatlarýmýz 200 bin dolar ile 3 milyon dolar arasýndadýr. Türkiye deki özellikle otomotiv sektöründeki geliþmeleri yakýndan takip etmekteyiz. Bu sektörde Türkiye ye daha fazla otomotiv firmasý yatýrým yapacaktýr. Hem bu sektördeki geliþmeler, hem de vida cývata konusundaki imalatçýlarý daha fazla artýyor ve geliþiyor olmasý Türkiye yi bizim için önemli bir

pazar haline getirmektedir. Türkiye pazarý için þuandaki hedefimiz yýlda 10 takým makine satmaktýr. Aslýnda Türkiye deki baðlantý elemanlarý üreticileri daha fazla artabilir ve daha fazla büyüyebilirler ancak burada hammadde Asya ya göre daha pahalý, bu Türkiye deki üreticilerin 1-0 geriden baþlamalarýna sebep veriyor. Bizim buradaki hedefimiz büyük ölçekli olup, kalite belgeleri tamamlamýþ olan, otomotive çalýþabilecek olan firmalardýr. Türkiye deki imalatçýlara kalite kontrol konusuna ve iþletmelerinin, makinelerinin temiz tutulmasýna daha fazla önem vermelerini özellikle tavsiye etmek istiyorum. Bu mutlaka ürün kalitesine yansýyacaktýr. Uzakdoðu ile rekabet etmenizin tek yolu hammadde maliyetlerinizi düþürmenizdir. Bunun içinde Türkiye deki Baðlantý Elemanlarý Derneði toplu hammadde alýmlarý ile tüm imalatçýlarýn daha ucuz hammadde almalarýný saðlamalýdýr. Ama bildiðim kadarýyla Türkiye de böyle bir çalýþma yapýlmýyor. Bence ilk önce yapýlmasý gereken bu olmalýdýr. Özellikle küçük firmalar ancak bu þekilde ayakta kalabilirler. Avrupa da devlet makine yatýrýmý yapan firmalarý verdiði teþviklerle destekliyor. Burada da bu konuda destek almak için giriþimlerde bulunulabilir. Biz her türlü teknik konuda destek verebiliriz.

fuar haber

Bursa Metal Ýþleme Fuarý 30 Ekim de Kuruluþumuz Tüyap Bursa Fuarcýlýk Anonim Þirketi tarafýndan, TÝAD Takým Tezgâhlarý Sanayici ve Ýþ Adamlarý Derneði iþbirliði, Bursa Büyükþehir Belediyesi ve Bursa Ticaret ve Sanayi Odasý desteði i l e h a z ý r l a n a n B U R S A M E TA L Ý Þ L E M E TEKNOLOJÝLERÝ FUARI, 7. Metal Ýþleme Makineleri, Kaynak, Kesme, Delme Teknolojileri, El Aletleri, Pnömatik ve Hidrolik Fuarý 30 Ekim 2 Kasým 2008 tarihleri arasýnda Tüyap Bursa Uluslararasý Fuar ve Kongre Merkezi nde gerçekleþtirilecektir.

Ýstihdamýn yüzde 45 ini imalat sanayinin oluþturduðu Bursa da, makine ve metal sektöründe 50 den fazla ülkeye ihracat yapýlmaktadýr. Bursa Metal Ýþleme Teknolojileri Fuarý, imalat sanayinde Türkiye katma deðerinin yüzde 9 unu tek baþýna oluþturan Bursa için önemli bir iþ gücü yaratacaktýr.

Geçtiðimiz yýl konusunda en kapsamlý buluþmalarýndan biri olan ve 28 ülkeden 472 firma ve firma temsilcisinin katýlýmýyla hazýrlanan fuarýmýzý, yurtiçinde endüstrinin yoðun olduðu 20 nin üzerinde ilden ve yurtdýþýnda Almanya, Bulgaristan, Fas, Gürcistan ve Ýran dan toplam 36.688 kiþi ziyaret etmiþtir.

Sektörün en önemli üretici, ihracatçý ve ithalatçý firmalarýnýn katýlýmýyla hazýrlanan fuar, her türlü imalat sanayine hitap eden ve üretimin her safhasýnda kullanýlan metal iþleme teknolojilerinde ulaþýlan son noktayý gözler önüne serecektir.

12

Metal iþleme makineleri ve CNC tezgahlarý baþta otomotiv yan sanayi olmak üzere genel makine sanayinde yoðun olarak kullanýlmaktadýr.

Üretici ve tüketici tüm kesimlerin buluþacaðý Bursa Metal Ýþleme Teknolojileri Fuarý, sektör profesyonelleri ile katýlýmcý firmalarýn iþ baðlantýlarý kuracaðý önemli bir platform olacaktýr. Kalýp ve Döküm Teknolojileri Özel Bölümü ile Depolama, Ýstifleme Özel Bölümü nde sergilenecek son model ürünler fuara çeþitlilik kazandýracaktýr. Geliþmiþ üretim ve ihracat kapasitesi ile ülkemizin önemli bir endüstri þehri olan Bursa da gerçekleþtirilecek fuar, yur tdýþý ofislerimiz Bulgaristan, Gürcistan, Ýran, Rusya ve Suriye kanalýyla yapýlan tanýtýmlar ve TÝKA Türk Ýþbirliði ve Kalkýnma Ýdaresi Baþkanlýðý desteði ile yurtiçi ziyaretçilerin yaný sýra Balkanlar, Ortadoðu ve Kafkaslardan gelecek alým heyetlerine ev sahipliði yapacaktýr.





firma haber

Ceviz Takým Sanayi Ovalama Taraklarý Ýmalatýnda Lider Olmaya Devam Ediyor

Ovalama taraklarý konusunda yaptýðý Ar-Ge çalýþmalarý, teknoloji yatýrýmlarý, uzman kadrosu ile öncü olan ve ilklere imza atan Ceviz Takým, standart ve özel her çeþit tarak imalatýný tüm hýzýyla devam ettiriyor.

belirtti. Hem özel hem de standart taraklarda tüm Türkiye genelindeki baðlantý elemaný üreticilerine hizmet verdiklerini ifade eden Þükrü Cevizci, çeyrek asýrdan fazla süredir baðlantý elemanlarý sektörüne hizmet verdiklerini söyledi.

Baðlantý elemanlarý sektöründe imalat yapan vida ve cývata firmalarýný Avrupa ve Uzakdoðu ya baðýmlý olmaktan kurtarýlmasý konusunda önemli bir rol oynayan Ceviz Takým Sanayi geliþmiþ makineleri, test cihazlarý, hýzlý ve kaliteli üretimi ile yaptýðý tarak ihracatýyla da öne çýkýyor. Ceviz Takým Sanayi firma ortaklarýndan Þükrü Cevizci, özellikle standart olmayan özel taraklar konusunda tartýþmasýz lider olduklarýný, bu tür çok özel taraklarý Türkiye de yapabilecek yetenekte firma bulunmadýðý

Müþterilerine standart taraklarda daha düþük maliyetli ürünleri sunabilmek ve punch ihtiyaçlarýna da cevap verebilmek için Uzakdoðu dan bu ürünleri de ithal ettiklerini, TAYVAN TICHO firmasýnýn Türkiye Temsilcisi olduklarýný belirten Þükrü Cevizci, ovalama, perçin ve çok vuruþlu makineler konusunda da ithalata baþladýklarýný söyledi.

Ovalama taraklarý konusunda Türkiye nin ilk imalatçýlarýndan olan ve yaklaþýk 30 yýldýr tarak konusunda imalat yapan Ceviz Takým Sanayi kendi konusundaki liderliðini sürdürüyor.

Sacma nýn Türkiye Temsilcisi

Kadir OKCUR Evlendi

Santech firmasýnýn sahibi Kadir Okcur muhteþem bir düðünle dünya evine girdi. Kuþadasý Kýsmet Otel de yapýlan düðünde Ece Erdir ile hayatýný birleþtiren Kadir Okcur u hizmet verdiði baðlantý elemanlarý sektöründen çok sayýda firma yalnýz býrakmadý. Nikah þahitliðini Mustafa Tecdelioðlu nun yaptýðý düðüne yaklaþýk 200 davetli katýldý. Bizde Baðlantý Elemanlarý Dergisi olarak kendisine ömür boyu mutluluklar diliyoruz. Kadir OKCUR un Türkiye Temsilciliðini yaptýðý markalar: Ýtalyan SACMA soðuk þekillendirme makineleri INGRAMATIC ovalama makineleri DIMAC yüzde yüz hata kontrol makineleri ORT 2-3 toplu ovalama makineleri SCAME ýsýl iþlem fýrýnlarý CABER yýkama makineleri CARBODIES kalýp dizayn ve üretim Ýsrail VIDEX döner ovalama ve bükme makineleri Fransýz CONDAT sýcak ve soðuk þekillendirme yaðlarý ve tel çekme sabunlarý, A.B.D WRENTHAM TOOL torx kalýplarý, hex pins-inserts, cut off knivesfingers, special recess punches, mastarlar ve çeþitli ölçü ayar aletleri

16







haber

Galvaniz Sektörü

Ülke Ekonomisine Dönen Servet: GALVANÝZ Galvaniz sektörü Türkiye de yýllýk 15 milyar dolarlýk bir hacimle anýlýyor. Sektör, 2005 yýlýndan itibaren, özellikle ana girdisi olan çinko fiyatlarýndaki dalgalanmalar yüzünden önceki yýllarla karþýlaþtýrýldýðýnda çok enteresan bir dönem geçirdi. 2006 yýlý ile baþlayan çinko fiyatlarýndaki hýzlý artýþlar sýcak daldýrma galvanizcilerin piyasa içerisinde pozisyon almalarýný engelledi. Baþta boya olmak üzere ikame kaplama ve koruma yöntemlerinin sýcak daldýrma galvaniz kaplama ile kýyaslandýðýnda fazlasýyla rekabet edebilir hal almasý ivmelenerek geliþen sýcak daldýrma galvaniz pazarýnýn karþýsýnda sorunlar yarattý. Yine 2006 yýlýnda tarihsel rekora imza atan çinko fiyatlarýnýn 2007 yýlýnda da artarak devam edeceði felaket senaryolarý ve buna baðlý spekülasyonlarla teþvik edildi. Fakat beklenen olmadý ve 2007 yýlý çinkonun iniþe geçtiði, galvaniz piyasalarýnýn nefes aldýðý yýl oldu.

tutulmamaktadýr. Buna karþýn Avrupa da 2004 yýlýnda 6 milyon ton çelik sýcak daldýrma yöntemi ile galvaniz kaplanmýþtýr. Ýtalya son yýllarda 1.3 milyon ton çelikle Avrupa liderliðini çekmektedir. Ýtalya yý 1.2 milyon ton ile Almanya, 850 bin ton ile Ýngiltere ve 750 bin ton ile Fransa takip etmektedir diyor. Rakamlara bakýldýðýnda Türkiye de kaplama yapýlan çelik oranýnýn iyi oranlarda olduðu görülecektir diyen Akçam, þunlarý aktarýyor: Nüfus, yüzölçümü diye karþýlaþtýrýldýðýnda Türkiye, Almanya seviyelerinde galvaniz endüstrisine sahip olmalý, hem üretim miktarý hem de galvaniz fabrikasý sayýsý anla-mýnda. Firma sayýlarý anlamýnda bakýldýðýnda Avrupa da toplam 660 adet iþler galvaniz fabrikasý vardýr. Bunun 165 i Almanya da, 90 ý Ýtalya da, 82 si Ýngiltere de, 70 i Fransa da bulunmaktadýr. Türkiye de ise 24 genel galvaniz, 6 adet boru olmak uzere 30 galvaniz firmasý yer almaktadýr.

Özellikle yurtdýþý ayaðýnda, dünyada lider pozisyonda olan direk üreticilerinin kazanmýþ olduðu uluslararasý ihaleler Türk galvaniz pazarýndaki rakamlarýn artmasýnda en büyük etken oldu. Bununla birlikte, Türkiye ye sýcak paranýn ýsrarla giriþini sürdürmesi, yapýlan yatýrýmlar, Türk müteaahitlerinin Ortadoðu baþta olmak üzere uluslararasý kazanmýþ olduklarý projeler sýcak daldýrma galvaniz sektörünün ciro, imalat miktarý ve satýþ deðerleri anlamýnda artmasýnda çinko fiyatlarýndaki düþüþ dýþýnda sebep olan baþlýca faktörlerdir.

Geleceði parlak

Galvanizciler Derneði Baþkaný Alper Akçam, genel galvaniz olarak ele alýndýðýnda, yani kontinu sac galvanizi dýþýnda, boru ve genel galvanizleme olarak Türkiye de kesin olmamakla birlikte yýllýk ortalama toplam 500 bin 650 bin ton celik galvanizlendiðini söylüyor. Akçam, Kesin olmamakla birlikte diyorum çünkü galvanizle ilgili Türkiye de saðlýklý bir istatistik

Alper Akçam, Avrupa Birliði uyum süreçlerinde oluþacak standartlar ve regülasyonlarla Türkiye de korozyon ve çeliðin korunmasýna yönelik uygulamalarýn geleiþeceðini düþünüyor. Akçam, Bununla birlikte, Türkiye de kaynak iþçiliði Avrupa ile kýyaslandýðýnda hala çok ucuz kalmaktadýr ve sektör kalitesi buna karþýn çok ilerlemiþ durumdadýr.

-Hammadde de dýþa baðýmlýlýk. - Çinko fiyatlarýndaki hýzlý artýþ. Maliyetlerin yüzde 40 lýk kýsmýný oluþturan çinko yüzde 70 lere kadar týrmandý. - Galvaniz sektörünün kendi içerisindeki ticari rekabetine paralel olarak sektörel bazda boya endüstrisi ile bir rekabet söz konusudur. Galvanize alternatif ve ikame koruma yöntemi olan boyama her ne kadar teknik olarak mukayese edilmemesi gerekse de yüksek çinkodan kaynaklý galvaniz maliyetleri yüzünden bir alternatif yöntem olarak tercih ediliyor. - Bunun dýþýnda en önemli sorun, gerek devlet kademelerinde, gerek özel sektör içerisinde sýcak daldýrma galvanizin öneminin tam kavranamamýþ olmasýdýr. Konu hakkýnda bilgisizlik ve ilgisizlik sektörün geliþmesinde en önemli etkendir. Galvanizleme nedir?

Avrupa dan yakýn bir gelecekte ciddi oranlarda Türkiye ye konstrüksiyon imalatý kayacaktýr. Bunlarýn büyük kýsmý galvanizli olacaktýr. Türkiye de hala boya olarak kullanýlan koruma yöntemi de yerini sýcak daldýrma galvanize býrakacaktýr. Tüm bunlarý göz önüne aldýðýmýzda sektörün geleceðinin parlak olduðu aþikardýr. 2000 yýlý öncesi diye baktýðýmýzda sektör hem kapasite, hem teknoloji, hem eðitim, hem kalite anlamýnda çok ilerlemiþtir. Ama hala tatmin edici seviyelerde deðildir diye konuþuyor. 22

Sektörün sýkýntýlarý

Galvanizleme, demir-çelik ürünlerinin aþýnmasýnýn ve paslanmasýnýn önlenmesi için bir çinko tabakasýyla kaplanmasýna deniyor. Bu iþlemde hammadde olarak kullanýlan çinko insan saðlýðý ve çevre açýsýndan olumsuz etkiler taþýmadýðýndan, galvanizleme tüm dünyada artan oranda kullanýlan bir yöntem. Galvanizleme, sýcak daldýrma veya elektroliz yöntemi olmak üzere iki yolla yapýlýyor. Elektroliz yöntemiyle yapýlan galvaniz kaplama daha yüzeysel bir özellik gösterdiðinden ancak dahili ortamlarda kullanýlan malzemelere uygulanýyor. Sýcak daldýrma yoluyla yapýlan galvanizleme ise uygulandýðý malzeme de daha derine nüfuz edebildiðinden korozyona neden olan ortamlarda kullanýlýyor.



Vipersan Vida Ýlker SELÇÝK Tarafýndan Düzenlenmiþtir

teknik yazý

Phillips ve Pozidrive Vidalarýn Derinlik (Q) Kontrolü ve Standart Deðerleri Phillips ve Pozidrive vidalarýn punch (yýldýz) derinlikleri ve punch (yýldýz) ýn diðer ölçüleri (m, f, g, b vb) EN ISO 4757 de ayrýntýlarýyla verilmektedir. Ayrýca yine vidalarýn yýldýz derinlik kontrolü ve kontrol için kullanýlan komparatörlerin sýfýr pozisyonu ve kontrol pozisyonu ölçümde kullanýlan uç deðerleriyle birlikte EN ISO 4757 de gösterilmektedir. Vidalarda yýldýz derinlikleri q(max) ve q(min) aralýðýnda standarttýr ve ölçümler de bu deðerler aralýðýnda ise üretilmiþ vida doðru tornavida ucuyla düzgün çalýþabilir. Örneðin DIN 7985 (EN ISO 7045) M5 bir vidanýn q(max) deðeri 3.27 mm. ve q(min) deðeri 2.77 mm. dir, bu deðerlerin dýþýnda mesela q(min) deðeri 2.65mm. olan bir vida standart dýþýdýr ve 2 numaralý tornavida ucu bu vidada uygun çalýþmayacaktýr. Bu yüzden vidalar preslerdeki imalatlarý sýrasýnda belirli aralýklarda komparatörlerle kontrol edilmeli q(min) deðerinin altýna inildiðinde punch (yýldýz) deðiþtirilmelidir. Vidalarda komparatörler sadece derinlik deðil ayrýca m ölçüsü dediðimiz iki kanat arasý mesafede olabilecek deformasyonlardan doðacak derinlik sapmasýný da ölçmektedir. Böylece imalat sýrasýnda punch (yýldýz) ýn iki kanat arasýnda ki parça kopmalarý ve deformasyonlarýn da belirlenebileceðinden, yine punch (yýldýz) ýn deðiþtirilip deðiþtirilmeyeceðine karar vermemizde yardýmcý olacaktýr.

Yýldýz derinliði ölçme komparatörleri günümüzde dijital saatli olduðundan sýfýr pozisyonunda ayar yapmak kolaydýr. Düz bir yüzeyde dik tutan komparatör önce sýfýrlanýr ve ardýndan presten çýkan vidalarýn derinlikleri belirli aralýklarda ölçülür. Burada dikkat edilecek bir diðer husus ise doðru ölçüm uçlarýný kullanmaktýr. Örneðin DIN 7985 (EN ISO 7045) M3 vidada 1 numaralý tornavida ucu kullanýldýðýndan yýldýz derinliði ölçümünde 1 numaralý komparatör uç mastarý kullanýlmalýdýr. Vidalarda kullanýlan tornavida uç numaralarý tablolarda verilmiþtir. Ayrýca Pozidrive vidalarýn yýldýz derinliði Pozidrive uç mastarlý komparatörlerle ölçülmelidir. Uç mastar ölçüleri EN ISO 4757 de verilmiþtir. Günümüzde üreticilerin büyük çoðunluðu punch (yýldýz) kalitesini, imal edilen ürün sayýsýyla doðru orantýlý olduðunu düþünmektedir. Bu görüþ aslýnda q(max) olduðunda geçerli olmalýdýr. Örneðin yýldýzý presinize yeni taktýysanýz ve üretilen ilk numunelerden alýp ölçüm yaptýðýnýzda derinlik (q) deðeri minimumun altýnda ise zaten yýldýz hatalýdýr. Minimuma yakýn ise kýsa zamanda standart dýþýnda üretime geçeceðinizi gösterir. Örneðin M2 malzemeden ve q(min) deðerinde olan bir punch (yýldýz) ortalama 1000-1500 arasý vida ürettikten sonra hatalý üretime baþlayacaktýr. Bu nedenle punch (yýldýz) alýmýnda q deðerinin maximum ya da maximuma yakýn bir deðerde olmasýna dikkat edilmelidir. Punch (yýldýz) ile farklý malzemelerde farklý miktarlarda üretim yapýlabileceði unutulmamalý ve iþlenen sert malzemelerde derinlik kontrollerinin daha sýk yapýlmasý gerekliliði göz önünde tutulmalýdýr.

DIN 7985

CROSS-RECESSED FILLISTER HEAD MACHINE SCREW

M2 1

h

rf

k

Max.

Min.

Max.

Min.

~ ~

~ ~

4

3.70

1.72

1.48

4

1.1

m 2.5

q Max.

Min.

1.40

1.10

5

4.70

2.12

1.88

5

1.3

2.7

1.60

1.30

M3

6

5.70

2.52

2.28

6

1.6

3.1

2.00

1.70

M 3.5

7

6.64

2.82

2.58

7

1.9

4.2

2.24

1.74

8

7.64

3.25

2.95

8

2.0

4.6

2.54

2.04

10

9.64

3.95

3.65

10

2.5

5.3

3.27

2.77

12

11.57

4.75

4.45

12

3.0

6.8

3.53

3.03

16

15.57

6.15

5.85

16

3.7

9.0

4.68

4.18

20

19.48

7.68

7.32

20

4.8

10.2

5.88

5.38

M 2.5

M4

2

M5 M6 M8 M 10

24

dk

3 4

m

dk o

5

rf

Nominal Number of Size Cross Recess

k

h



teknik yazý DIN 7982

CROSS-RECESSED FLAT HEAD TAPPING SCREW (Not according to ISO 7050) Nominal Size

Number of Cross Recess Max.

2.2

4.3

1

2.9

dk

k Min.

~ ~

4.00

1.3

m 2.5

q Max.

Min.

1.32

1.02

m o

5.5

5.20

1.7

3

1.7

1.4

80 ~82

3.5

6.8

6.44

2.1

4.2

2.12

1.62

dk

(3.9)

7.5

7.14

2.3

4.6

2.53

2.03

8.1

7.74

2.5

4.7

2.62

2.11

9.5

9.14

3.0

5.1

3.1

2.59

10.8

10.37

3.4

6.8

3.53

2.95

12.4

11.97

3.8

7.1

3.91

3.33

2

4.2 4.8 (5,5)

3

6.3

o

k

DIN 7981

CROSS-RECESSED PAN HEAD TAPPING SCREW (Not according to ISO 7049) rf

k Max.

Min.

~ ~

ST 2.2

q

m

m

Max.

Min.

4.2

3.90

1.80

1.55

3.4

2.6

1.32

0.86

5.6

5.30

2.20

1.95

4.4

3.0

1.80

1.35

6.9

6.54

2.60

2.35

5.4

4.2

2.03

1.40

7.5

7.14

2.80

2.55

5.8

4.4

2.26

1.63

ST 4.2

8.2

7.84

3.05

2.75

6.2

4.6

2.46

1.80

ST 4.8

9.5

9.14

3.55

3.25

7.2

5.0

2.87

2.26

10.8 10.37

3.95

3.65

8.2

6.5

3.15

2.49

12.5 12.07

4.55

4.25

9.5

7.1

3.66

3.00

ST 2.9

1

ST 3.5 (ST 3.9)

ST 5.5 ST 6.3

2

3

dk rf

dk Nominal Number of Cross Recess Size Max. Min.

k

DIN 965

CROSS-RECESSED FLAT HEAD MACHINE SCREW (Not according to ISO 7046) Nominal Size M 2.5 M3

Number of Cross Recess 1

M 3.5 M4

2

M5 M6 M8 M 10

26

3 4

dk

k

m

q

Max.

Min.

Max.

Min.

Max.

Min.

4.7

4.40

1.50

2.7

1.55

1.25

5.6

5.30

1.65

2.9

1.8

1.5

6.5

6.14

1.93

3.9

1.9

1.4

7.5

7.14

2.20

4.4

2.4

1.9

9.2

8.84

2.50

4.6

2.6

2.1

11.0

10.57

3.00

6.6

3.3

2.8

14.5

14.07

4.00

8.7

4.4

3.9

18.0

17.57

5.00

9.6

5.3

4.8

m o

90 ~92

o

dk k



Derleyen: ENDÜSTRÝ TEKNÝK LTD. ÞTÝ. Murat ÖZBEK

makale

AFC Kaplama Teknolojisi AFC, anti friction coating, adýndan da anlaþýlacaðý üzere sürtünme engelleyen ve kayganlýk saðlayan yüzey kapamalarýdýr. Amaç hareketli yüzeylerde sürtünme katsayýsýný olabildiðince düþürerek yüzeye etkiyen dinamik kuvvetin olumsuz ve zarar verici etkilerini azaltmaktýr. Þayet çalýþan sistemde hýz, yaðýn viskozitesi ve yüzey geometrisi ile oluþturulan yað filmi, sistemde taþýnacak aðýrlýðý kaldýrmada yetersiz kalýyor ise hidrodinamik yaðlama þartlarý saðlanamaz ve yüzey temasý kaçýnýlmaz hale gelir.

1 2 3 Bu temas esnasýnda yüzeyler üzerinde; Adhezyon (Kaynama aþýnmasý), Abrazyon (Kýrýlma aþýnmasý), Yorulma (Tekrarlý hareket aþýnmasý), Tribokorozyon (Vibrasyonun sebep olduðu korozyon aþýnmasý), Pitting (Oluklanma aþýnmasý) vb. gibi ciddi hasarlanmalar meydana gelebilmektedir. Özellikle, Rodaj (yeni üretilmiþ makine parçalarýnýn birbirine alýþmasý-alýþtýrýlmasý) esnasýnda, Soðuk kalkýþ (çalýþma sonunda durdurulan makine sisteminin belli bir süre sonunda tekrar çalýþtýrýlmasý) esnasýnda,Vibrasyonlu çalýþma (yüksek frekansta çalýþma) esnasýnda, Yüksek ýsý ya da yað kaçmasý ile meydana gelen yaðsýz kalma durumlarýnda, Çok yüksek yük, düþük ya da orta hýzlý çalýþan sistemlerde yað filmi ile yüzeyleri birbirinden verimli bir þekilde ayýrarak sür tünme katsayýsýný düþürebilmek ve hasarlanmalarý engelleyebilmek pek de olasý deðildir.

28

Bu durumda, AFC (Kuru/kaygan Film Yaðlama Kaplama) teknolojisi söz konusu sistemlerde mükemmel sonuçlar ortaya koymaktadýr. Yüzeyleri sertleþtirmek bu tür durumlarda malzeme kaybýný engellememekle beraber, sürtünme ve dolayýsý ile enerji kayýplarýný azaltmadýklarý için kesinlikle çözüm deðillerdir. Kaplama konusunda yepyeni bir sayfa açan, endüstrinin her alanýnda üretim standartlarýný arttýran ve konvansiyonel kaplama metotlarý ile karþýlaþtýrýldýðýnda, çok daha yüksek performans, çok daha hýzlý üretim ve çevre standartlarý ile tam uyum saðlayan Endüstri Teknik ltd. þti. bünyesindeki Technocoat AFC (Anti Friction Coating) tekniði, üretici ya da kullanýcýlarýn verimlerini, kayda deðer bir biçimde, olumlu yönde etkilemektedir. Her türlü malzemeye uygulanabilen ve klasik bir çok kaplama metodunda yaþanan hidrojen kýrýlganlýðý yada kontrolsüz korozyon gibi olumsuzluklara sebep olmadan efektif ve ayný zamanda dekoratif yüzeyler saðlayabilen kaplamalarýmýz, servis ve bakým amaçlý uygulamalardan, orijinal parça ve ekipman üretimine kadar baþta otomotiv, hava-uzay, özel makine ve savunma sanayisi olmak üzere hizmet ve üretimin olduðu her alanda baþarý ile kullanýlabilmektedir. AFC kaplama kullanýlarak verim artýþý saðlanmakta olan bazý makine ekipmanlarý; Diþlilerde Diþliler yapýsý gereði çok büyük ve deðiþken yüklemeler ile karþý karþýya kalabilmektedir. Birçok konvansiyonel sývý ya da gres türü yaðlayýcý tek baþlarýna diþli üzerinde oluþabilecek hasarlanmalarý e n g e l l e y e m e m e k t e d i r. Özellikler rodajda ve deðiþken yükler altýnda problemler ciddi boyutlara ulaþabilmektedir. AFC diþli yüzeyleri üzerinde kayganlýk ve kor uma saðlayarak aþýnma problemlerini inanýlmaz ölçüde azaltmaktadýr. Özellikle karýncalanma ve diþ dibi aþýnmalarýnda en efektif çözümdür.

Pimler ve burçlar Bu tip elemanlarda yetersiz yaðlanma sebebiyle sýk sýk hasarlanmalar meydana gelmektedir. Genelde pim ya da burç ekipmanlarýndan biri iþleyiþ gereði daha yumuþak seçilerek feda edilir. Ancak AFC kaplama yapýldýðýnda sistemdeki yüksek yük ve aþýrý aþýnmanýn olumsuz etkileri hem burç hem pim tarafýnda ayrý ayrý engellenebilmektedir. Böylece her iki ekipman da korunmaktadýr. Zincir elemanlarý Zincir yaðlarý tozlu ve kirli ortamda çalýþýrken çamurlaþarak yaðlama özelliklerini büyük oranda kaybederler. AFC kaplamalar kuru yaðlama özellikleri ile bu sorunlarý bertaraf eder. Pistonlar ve yataklar Parça yüzeylerinde rodaj ve soðuk kalkýþlarda oluþabilecek aþýrý aþýnmalar engellenir. Enerji tasarrufu saðlanýr. Sessiz ve uzun ömürlü bir çalýþma elde edilir. Valf, valf tapasý, kam milleri Bu gibi sürtünme ve aþýnmanýn kritik ve sürekli olduðu organlarda emniyetli ve uzun ömürlü bir çalýþma saðlar, sürtünme katsayýsýný düþürerek verimde kayda deðer artýþlar saðlar. Baðlantý elemanlarý Cývatalar ve saplamalarýn makine ekipmanlarýna kolay montajý ve bakým zamaný geldiðinde demontajý sorunsuz olarak saðlanýr. Birçok durumda gerekli ön gerilimin sisteme kazandýrýlabilmesi için cývataya verilen döndürme etkisi ile diþlilerde meydana gelebilecek soðuk kaynak ya da cývata kafasý kopmasý gibi hadiseler, sürtünme katsayýsýnýn optimize edilmesi ile önlenir. Benzer olarak, çalýþma süresince aþýrý ýsý ya da korozyon etkisi ile cývatanýn sisteme kaynamasý da kaplamanýn içerisindeki özel katkýlar ile engellenir. Kullanýcý böylece birçok olasý


makale

problemi sadece AFC kullanýmý ile en efektif þekilde engellemiþ olur. Yaylar Helezon ve Disk yaylar çalýþýrken birbirleri ya da dýþ ortam ile devamlý sürtünme halindedir. Bu durum çoðunlukla önemsenmez ve göz ardý edilebilir. Þayet bu durum engellenemez ise aþýnmalar sonucu parçalarda çatlama ya da küçük kopma gibi hasarlanmalar oluþur. AFC kaplama bu tip düþük frekanslý titreþim ve yüksek yük uygulamalarýnda oldukça faydalý olabilmektedir. Kayar elemanlar Bir biri üzerinde kayan lamalar, merkezleme pimleri ya da kilit tipi sürgüler uzun dönemde aþýnmalar neticesinde boþluklu ve kasýntýlý çalýþmaya baþlayabilirler. Bu durumun hassas bir þekilde kayýpsýz kontrolü güçtür ama imkânsýz da deðildir. AFC kullanýmý ile istenen verim fazlasýyla saðlanabilmektedir. Çok yüksek ya da düþük ýsýlarda, vakum etkisi altýnda ve etkili UV ýþýnlarýna maruz hava, askeri ya da uzay araçlarýnda emniyet deðerlerini arttýrmak ve sorunsuz servis ömrü saðlayabilmek için AFC kaplamalar kullanýlmaktadýr. AFC kaplamalar, Hava, Askeri ya da uzay sektörlerinde kullanýlan birçok parça ya da ekipmanýn üretim spesifikasyonunda yer almaktadýr. Sert krom kaplama, Titanyum Kaplama, Nitrürasyon, Sementasyon, Siyanürleme gibi AFC Endüstriyel Kaplama Sistemleri de sürtünmenin etkilerini en aza indirmeyi amaçlar. Fakat AFC Kaplama uygulamalarý sadece sürtünen parçalar arasýnda bir film tabakasý oluþturmakla kalmaz ayný zamanda yüzeyler arasýndaki sürtünme katsayýlarýný da dramatik bir þekilde azaltýr ve ayrýca korozyona karþý da parçalarý çok uzun süreler korur. Ser t Krom kaplama, Titanyum kaplama, Sementasyon, Nitrürasyon, Ýndüksiyon gibi diðer yöntemler parça yüzeyinde sert zor aþýnan tabakalar elde etme ilkesine dayanarak, yüzeyleri sürtünmeden mütevellit aþýnmalara karþý korumaya çalýþýrlar. Ancak bu ilkede, kaplanan yüzey korunurken, karþý yüzey aþýnacaktýr. Çünkü sert olan yüzey zamanla daha az sert olan yüzeyden Abrazif aþýnma yolu ile parça koparmaya baþlayacaktýr. Þayet iki yüzey de ayný sertlik dercesine getirilirse bu sefer de karþýlýklý aþýnmalar ve lokal kaynamalar sebebiyle oluþan Adhezif aþýnmalar parça kayýplarýna sebebiyet verecektir. AFC endüstriyel kaplama uygulamalarý Kuru Film Yaðlama ilkesine dayanarak yüzeyler üzerinde sürtünme katsayýsý çok düþük ancak yük dayanýmlarý mükemmel olan çok ince film tabakalarý

(5-15mikron) meydana getirerek, parça yüzeylerini hem aþýnmaya, hem ýsýnýn kötü etkilerine, hem korozyona, hem agresif kimyasallara, hem de radyasyon gibi etkilere karþý koruyarak sistemin çok uzun süreler sorunsuz hizmet vermesi için tüm istenen þartlarý sunar. Aktif katý yaðlayýcý malzemeler, karþýlýklý hareket esnasýnda yüzey temasýný tamamen engellediðinden ve sürtünmeyi minimize ettiðinden karþýlýklý yüzeylerden parça kaybýný da neredeyse yok eder.

Yüksek hýz ve devirlerde sürtünen yüzeyler arasýnda yaðlayýcýdan hidrodinamik bir film tabakasý meydana gelir. Bu sayede metalik temas önlenmiþ olur.

Düþük hýz ve devirlerde, ilk çalýþma anýnda hidrodinamik film tabakasý oluþmaz ve metal/metal temasý neticesinde aþýnmalar meydana gelir.

Kaygan laklar sürtünen yüzeyler arasýnda kalýcý bir tabaka meydana getirirler. Sürtünen yüzeyler daha düþük sürtünme sabitli kuru film tabakasý ile birbirinden ayrýlmýþ olur.

Devamlý çalýþma neticesinde kaygan lakýn içerisindeki katý yaðlayýcý moleküller harekete paralel biçimde sýralanýrlar ve sürtünme sabitini daha da düþürürler.

AFC Endüstriyel Kaplama, ilk uygulamadan baþlayarak parçalarýn yaðlama ömründe ciddi artýþlar ortaya çýkartýr. Geleneksel yaðlayýcýlar tüm bu avantajlarý tek baþýna sunamaz. Ancak uygun bir kuru film kaplamasý ile beraber kullanýldýðýnda arzu edilen teknolojik performansa eriþilebilmektedir. AFC kaplamalar, sürtünmenin dolayýsý ile hareketin olduðu her uygulamada; -Hareketi kolaylaþtýrýp enerji kayýplarýný azaltmak, -Kaygan film tabakasý sayesinde aþýnma oluþumlarýný engellemek, -Çalýþma esnasýnda oluþan yüksek ýsýlar altýnda dahi yaðlama özelliðini korumak ve aþýrý ýsýnýn çalýþan metal yüzeylerinde metalürjik problemler meydana getir mesini engellemek, -Ses oluþumunu azaltmak, -Acil durumlarda sistemi korumak, -Rodaj uygulamalarýnda sistemin en uygun þekilde karþýlýklý olarak alýþmasýný saðlamak, -Yað kullanýmýný azaltmak ve yaðlama periyodunu uzatmak, -Yaðlama yapýlan or tamda korozyona sebep olabilecek bir etken var ise parçalarý korozyonun olumsuz etkilerinden korumak, -Yaðlama yapýlan ortamda yüksek ýsýlar ya da

radyasyon mevcut ise, bu durumlar altýnda dahi yaðlama iþlevini sürdürebilmek, -Aðýr yükler altýnda parça yüzeyinin en az seviyede etkilenmesini saðlamak, -Yaðlamanýn yanýnda yaðlamasý yapýlan parçaya estetik bir görüntü kazandýrmak -Agresif Kimyasallarýn bulunduðu ortamlarda dahi parçayý koruyarak yaðlama iþlemini sürdürmek, gibi amaçlar doðrultusunda baþarý ile kullanýlmaktadýr. AFC kaplamalarý çalýþan bir yüzeyde düzenli olarak belli miktarlarda aþýnarak yüzeye katý yaðlayýcý sirkle etmektedir. Birçok kullanýcý bu durumu kaplamanýn çalýþan parça yüzeylerinden çizilerek ya da kazýnarak kalktýðý ve baþarýsýzlýða uðradýðý olarak yorumlamaktadýr. Ancak, kaplamanýn bir özelliði olarak, sistem gerekli katý yaðlayýcýyý yüzeylere yollayarak, yüzeyler arasýndaki sür tünme katsayýsýný düþürmeye çalýþmaktadýr. Yani yüzeylerin zarar görmemesi ve mekanizmanýn verimli çalýþabilmesi için kaplama kendisinden vererek, parçalarýn servis ömrünü uzatmaktadýr. Bu durum, yapýlan testlerle de kendisini ortaya koymaktadýr. Timken benzeri iki test düzeneðinde yapýlan testler göstermiþtir ki, kaplamalý test parçalarý kaplamasýz test parçalarýna göre 8-10 kat daha fazla yük altýnda 9-11 kat daha uzun ömür ile çalýþabilmektedir. Ayrýca testler esnasýnda, kullanýlan elektrik ve yüzeylerde oluþan ýsý deðerleri de özel ampermetre ve termometre düzenekleri ile kayýt edilerek deðerlendirmeye alýnmýþtýr. Deðerlendirme sonucunda kaplamanýn kullanýlan enerji anlamýnda büyük tasarruflar saðladýðý ve yüzeylerde ýsý artýþýnýn yüksek düzeylere gelmesini engellediði tespit edilmiþtir.

29




haber

Doðuþ Otomotiv Üretici Oldu, Meiller le Sakarya da Damper Fabrikasý Kurdu Türkiye nin en büyük otomotiv ithalatçýsý Doðu Otomotiv, Alman Meiller ortaklýðýyla dünyanýn ikinci büyük damper tesisini Sakarya ya kazandýrdý. Geçtiðimiz yýl ekim ayýnda imzalanan bir protokolle 10 milyon Euro harcanarak hýzla hayata geçirilen yatýrým, Doðuþ Grubu için yeni açýlým olurken, ilk üretimin de sýfýr hata ile gerçekleþtirildiði bildirildi. Fabrikanýn açýlýþ töreninde bir konuþma yapan Doðuþ Holding Yönetim Kurulu Baþkaný Ferit Þahenk tesislerinin Türk inþaat sektörü kadar dünyada da büyük rol oynayacaðýný söyledi. Benzer yatýrýmlarýný Çek Cumhuriyeti gibi ülkelere yapanlarýn, yavaþ yavaþ Türkiye yi tercih etmeye baþladýklarýný söyleyen Þahenk, þöyle devam etti: Türkiye hem iç Pazar büyüklüðü hem de artan enerji masraflarýna karþý lojistik yakýnlýðý ile geliþen pazarlar için üs konumunda olmasýyla avantajlý. Ýnsan kaynaðýmýzda önemli.150 yýllýk Meiller de, Türkiye bu nedenle geldi. Biz ithalat ve distribütörlük ana faaliyetlerinin yaný sýra üretici kimliðimiz ile doðrudan ve sýfýrdan yabancý yatýrýmý Türkiye ye çekmiþ bulunuyoruz. Biz bunun milli bir görev olduðuna inandýk. Meiller ile bu anlayýþla iþ birliðine girdik. Meiller Doðuþ Damper Fabrikasý da saðlayacaðýmýz ihracat ve istihdam ile bu hedeflerimize ulaþtýk. Ama bunu sadece bir baþlangýç olarak kabul ediyoruz. Türk Alman iþbirliðinin önemli bir sembolü olan tesisi açmaktan mutluluk duyduklarýný söyleyen Doðuþ Otomotiv Yönetim Kurulu Baþkaný Aclan Acar da, Meiller Doðuþ Damper Fabrikamýz ýn açýlýþý bizim bu vizyonumuzun mihenk taþlarýndan biri. Meiller Doðuþ Damper Fabrikasý ile üretici ve sanayici kimliðimize yönelik de ilk adýmý atýyoruz ve Türkiye nin ilk kurumsal damper üretim tesislerini açýyoruz dedi. Doðuþ Otomotiv olarak 1994 yýlýnda baþladýklarý ithalat ve distribütörlük ve takiben geliþtirdikleri perakende, otomotiv finansmaný, yedek parça ve aksesuar ticareti, lojistik ve müþteri hizmetleri, ikinci el araç ticareti, filo kiralama, hýzlý servis, araç muayene ve sigortacýlýk gibi tamamlayýcý hizmet aðlarýný ilk üretim üsleri Meiller Doðuþ Damper Fabrikasý ile tamamladýklarýný kaydeden Acar, Tesisimizi bugün dünyanýn önde gelen damper üreticisi Meiller iþbirliðinde Sakarya da faaliyete geçirmekten büyük gurur duyuyoruz þeklinde konuþtu. Meiller Doðuþ un hedefi 3 bin damper üretmek - Yýlda 3 vardiyada 3 bin damper üretecek kapasitedeki fabrikada sene sonuna kadar 16 milyon Euro ciro hedefleniyor. - 5 yýlýn sonunda ulaþacaðý toplamda 180 milyon Euro ciro hedefinin yaklaþýk 57 milyon Euru sunu ihracattan kazanacak. - Tesis Meiller ýn tüm dünyadaki en büyük ikinci damper gövdesi tesisi konumunda. - Doðuþ Otomotiv in yüzde 49, Meiller in yüzde 51 ortaklýðýndaki fabrikanýn 5 yýlda tam kapasite ile çalýþmaya baþlamasý beklenyor. - 150 ye yakýn kiþiye istihdam olanaðý saðlayacak tesis, bu yýl sonuna kadar bin 400 adet damper üretimi gerçekleþtirecek. - Damperlerin yüzde 60 ý ihraç edilirken, yüzde 40 ý ise iç pazarda satýþa sunulacak. - Üretilen damperler Meiller ýn bulunduðu tüm pazarlara sunulacak. Ýlk 30 adet damper ise Ýspanya pazarý için üretilecek. - Fabrika kamyon üstü-klasik ve yarým boru tip damper, semitreyler- klasik ve yarým boru tip damper, Meiller için klasik ve yarým boru tip damper, Meiller için klasik ve yarým boru tip damper gövdeleri üretecek. 32



ürün tanýtým

dan Sabitlemede Tek Seçenek Torofix Baðlantý elemanlarý sektöründe 22 yýldýr kaliteli çözümler sunan ve 1999 yýlýndan beri piyasaya kimyasal dübel veren ÝNKA FIXING in 2005 yýlýnda piyasaya sunduðu TOROFÝX, ürün gamýna normal ve çekiç tipte cam tüp kimyasal dübelleri de ilave ederek dünyada bu alandaki geliþmeleri yakýndan takip ediyor. TOROFÝX, giderek geliþen ve büyüyen bir sektör olan kimyasal dübel alanýnda yüksek fiyatlý alternatiflere, ekonomik yaklaþýmlar getirerek, önemli projelerde kalitesini kanýtlamýþtýr. TOROFÝX, çift komponentli reçine esaslý, ekonomi ve kaliteyi bünyesinde bulunduran bir kimyasal dübelleme sistemidir. Özellikle diðer sistemlerin yetersiz kaldýðý beton,boþluklu tuðla,tozlu ve dayanýmý belli olmayan duvarlar dahil tüm materyallerde kuvvetli ankraj yapar. Beton dolu tuðla, briket, doðal taþ,granit ve kaya üzerinde uygulanabilir Rakiplerine göre hýzlý kürleþir. Tiksotropiktir, yatay ve düþey dübelleme yapýlabilir Ýstanbul Teknik Üniversitesi laboratuarlarýnda kalitesi belgelenmiþ olan TOROFÝX, geliþen Türk inþaat sektöründe önümüzdeki günlerde adýndan sýkça bahsettirecek bir ürün olma özelliði taþýyor ÝNKA-TOROFÝX Kullaným Alanlarý Panjur montajý, bina güçlendirme, otoyol ses panolarý montajý, filiz ekimi, ýþýklandýrma sistemi montajý, makinelerin zemin ve duvara montajý, uydu anteni tv vericisi montajý, radyatör montajý, boru montajý, gsm baz istasyonu montajý, reklam panolarýnýn asýlmasý, tavan ve duvarda kablo sabitleme, trabzan parmaklý ýzgara ve kapý montajý, yol tabelasý montajý, güneþ kýrýcý, tente montajý, posta kutularý, klozet ve banyo armatürü montajý Avantajlarý hýzlý kür alýr, düþük sýcaklýklarda dahi kullanýlabilir, standart kartuþ ile kullanýlýr, yüksek yük taþýma kapasitesine sahiptir, az kokuludur, nakliye ile kýsýtlamalarý yoktur ÝNKA FIXING Hakkýnda 22 yýllýk birikimi ve uluslararasý tecrübesi ile yapý baðlantý elemanlarý sektöründe standartlarý belirleyen ÝNKA, 1986 da kuruldu. 1990 da yapý baðlantý elemanlarý üretimini de programýna alarak gerek yurtiçinde gerek yurt dýþýnda taleplere cevap verebilmek amacýyla ürün yelpazesini geliþtiren marka bugün; aský kelepçeleri, çelik dübel, kimyasal dübel ve plastikmetal dübel ürünlerini üretirken, PAMGLOBAL ürün gruplarýný, PAM-GLOBAL sifonik çatý drenaj sistemi, aský sistemleri ve sismik koruma ve titreþim yalýtýmý ürünlerinin de Türkiye de tek distribütörlüðünü yürütmektedir. 1995 den itibaren ihracata baþlayan ÝNKA, kelepçe, dübel ve aský sistemlerinde çeþitli ülkelere ihracat yapýyor. ÝNKA bugün baðlantý elemanlarý ve benzer ürünlerinin %75 ini ihraç ederken, geri kalan kýsmýný iç pazara sunmaktadýr. 34



Arý Petrol Satýþ Müdürü Pelin TEZCANLAR ile yaptýðýmýz söyleþi

söyleþi

35 Yýldýr Türkiye Yað Sanayisine Yön Veren Bir Markayýz yýlýnda Romanya Bükreþ te kurmuþ olup ARI PETROL CHEMICAL S.R.L. ünvanlý bu fabrikasý ile yurtdýþý pazarlarýna açýlmýþtýr. Romanya nýn tercih edilmesinin sebebi, Avrupa Birliði üyesi olmasý sebebiyle geliþen Romanya sanayisinde yað ihtiyacýnýn artmýþ olmasý ve diðer Avrupa ülkelerine yapýlan ihracatlar için merkez teþkil eden bir konumda olmuþ olmasýdýr. Müþterinin ihtiyacýna göre özel yað imalatý yapýyor olduðumuzu herkese anlatmaya çalýþýyoruz

Arý Petrol istenilen yere ürün teslimatý aðýný kurmasý ile farklýlaþmýþtýr 1974 yýlýnda kurucumuz Hüseyin ARISOY ARI TÝC. KOLL. ÞTÝ unvaný ile Bakýrköy de küçük bir dükkânda iþe baþlamýþ ve 1975 yýlýnda halen merkezi olan Bayrampaþa daki yerine taþýnmýþ olan bir firmadýr. Kurulduðu yýldan itibaren madeni yað piyasasýnda adýndan en çok söz edilen firma haline gelmiþ, ilk kuruluþunda uluslar arasý firmalarýn bayiliðini yapmýþtýr. 1983 yýlýna kadar Türkiye de en çok madeni yað satan kuruluþlar arasýnda yer almýþtýr. Madeni yað piyasasýnda, pazarlama, teknik servis ve fabrikaya hizmet yokken tam donanýmlý kimya mühendisleri yardýmýyla teknik servis, sipariþi takibiyle de istenilen yere ürün teslimatý aðýný kurmasý ile ARI PETROL farklýlaþmýþtýr. 1979 yýlýnda ARI PETROL A.Þ. ünvanýný almýþtýr. 1983 yýlýnda plastifiyoner ve özel ürünler ile Kartal da ilk fabrikasýný açan Arý Petrol, 1987 yýlýndan itibaren madeni yað imalatýna baþlamýþtýr. 1991 yýlýnda tüm çeþitlerini tamamlayan Arý Petrol üreticiden tüketiciye aracýsýz satýþ politikasý ile sektöründe her geçen gün daha fazla büyümektedir. Arý Petrol olarak Tuzla Deri Organize Sanayi Bölgesi nde yaklaþýk 1500 m2 kapalý alana sahip olan fabrikamýzda tam otomatik makinelerde imalat yapmaktadýr. Fabrika, 21.000 ton/yýl kapasitesine sahip olup 25 kiþilik bir ekiple faaliyet göstermektedir. Ayný zamanda firma TSE ve ISO 9001:2000 kalite belgelerine de sahiptir. Romanya fabrikamýz sadece bu pazara ürün satýyor Arý Petrol ayný kapasiteli ikinci fabrikasýný da 2000 36

Arý Petrol olarak en büyük özelliðimiz ihtiyaca özel yað imalatý yapýyor olmamýzdýr. Üretici firma olarak bayilik sistemiyle çalýþmýyoruz. Bu sistem bize direk birebir müþterilerimizle diyalog halinde olmamýzý ve ürünlerimiz hakkýnda en detaylý ve en saðlýklý bilgiyi anlatabilmemiz olanaðýný sunuyor. Amacýmýz her firmaya ürünlerimizi anlatýp, müþteri ihtiyaçlarýný belirleyip herkesin ne kullandýðýný ne kullanmasý gerektiðini anlatmaktýr. Müþterinin ihtiyacýný anýnda belirleyip en hýzlý þekilde çözüm üretebiliyoruz. Her meslekte olduðu gibi bu meslekte de iþini iyi yapmayan firmalar var. Bu nedenle biz satýþa sadece Kimya Mühendisi arkadaþlar çýkarýyor uz. Özel yað imalatý konusunda bir limit þartýmýz yok. Müþterimiz bir litrede istese biz o yaðý kendisi için üretiriz. Bizim için 1 litre alan müþteri ile bir ton veya bir tanker alan müþterinin farký yoktur. Kapasite ayrýmý yapmadan herkese ayný hizmeti vermek için elimizden geleni yaparýz. Önemli olan müþterinin doðruyu bilmesidir Mesela baðlantý elemanlarý sektörüne özel Somun Yaðý ve Sývama Yaðý ürettik. Vicýmas firmasýndan Bican Karaca Bey bize gelerek yeni yaptýrdýðý makinesi için özel yað istediðini söyledi, ihtiyacý hakkýnda bilgi verdi ve kedisine özel yað üretimi yaptýk. Bican Bey bu ürünü diðer meslektaþlarýna da tavsiye etmesi üzerine bu ürünü sürekli üretim portföyümüze aldýk. Tabi önemli olan müþterilerimizin bizim onlara özel ürün üretebildiðimizi bilip bilmemeleri. Bu nedenle ben ve diðer arkadaþlarým müþterimize yaðý bizden alýp almamalarýnýn önemli olmadýðýný, neye ihtiyaçlarý olduðunu, yaðýn nasýl olmasý gerektiðini anlatýyoruz. Önemli olan müþterinin kimi tercih ettiði deðil doðruyu bilip bilmediðidir.

Ürünlerimizde iddialýyýz Her firmanýn çok iddialý olduðu lokomotif ürünü vardýr. Bizim iddialý olduðumuz diðer ürünlerimiz Hidrolik Yaðlarý, Kesme Yaðlarý ve Bor Yaðlarýdýr. Ýmalatýný yaptýðýmýz ürünleri ise þöyle sýralamayabiliriz. Sanayi Yaðlarý (Metal Ýþleme Yaðlarý, Aðýr Hizmet Sanayi Diþli Yaðlarý, Takým Tezgah Yaðlarý, Hadde Yatak Yaðlarý, Pnömatik Alet Yaðlarý, Kompresör Yaðlarý, Sanayi Dikiþ Makineleri Yaðlarý, Isý Transfer Yaðý, Radyatör Yaðý, Transformatör Yaðý, Erezyon Yaðý, Kalýp Yaðlarý, Harman Yaðlarý, Koruyucu Yaðlar) Otomotiv Yaðlarý (Benzinli ve Dizel), Gresler Baðlantý elemanlarý sektörüne yað satan diðer firmalardan farkýmýz uzmanlýk konumuzun yað imalatý olmasýdýr Baðlantý elemanlarý sektörüne yað satan diðer firmalar makine veya kalýp gibi diðer ürünlerde satýyor. Bu bizim için sanki bir dezavantaj gibi görünüyor ama aslýnda öyle deðil. Bizim ismimizin Arý olmasýnýn, 35 yýldýr bu sektörde olmamýzýn, bu kadar zamandýr sadece yað üretiyor olmamýzýn bir anlamý bir farký vardýr. Her þeyden önce yerli bir firmayýz, Türkiye de üretim yapýyoruz, bunun tüketiciye saðladýðý birçok avantaj var. Hýzlý teslimat, özel imalat v.s gibi. Ayrýca en büyük farkýmýz ve avantajýmýz þudur ki bizim uzmanlýk alanýmýz yað imalatýdýr. Bu iþi 2. veya 3. bir iþ olarak yapmýyoruz. Ýþimiz yað üretmek olunca müþteriye verdiði güven kesinlikle daha farklý olmaktadýr. Müþterilerimiz en büyük referansýmýz. Baðlantý elemanlarý sektörüne biz aðýrlýklý tanýtým yapmadan önce yabancý menþeli bir marka daha yaygýndý. En az o marka kadar kaliteli olmamýz ve fiyat avantajýmýzdan dolayý þu an bu sektörde daha fazla tercih edilmekteyiz. Bayiler bizim malýmýzý bizim kadar iyi anlatamayacaðýndan bayilik sistemiyle çalýþmýyoruz Bayilik sistemiyle çalýþmýyor olmamýzýn deðiþik sebepleri var. Daha öncede söylediðim gibi Kimya Mühendisleri satýþ temsilcilerimiz müþterilerimizi direk ziyaret ederek kalitemizi anlatma ve müþteri ihtiyaçlarýný belirleme ve müþteriyi bilinçlendirme konularýnda çalýþmalar yapýyorlar. Bayilik sisteminde bu hizmeti saðlýklý verme þansýmýz çok fazla olmayacaktýr. Ayrýca bayiler birçok markayý rafýnda bulunduruyor olmasýndan dolayý benim fiyat avantajýmý müþteriye kalitesiz ve bu sebeple ucuz yaklaþýmýnda sunabilmektedir. Bu Amerikan malý fiyatý þu kadar, bu da yerli mal fiyatý ucuz dediðinde


söyleþi

müþteri bizim malýmýzý ucuz olmasýndan dolayý kalitesiz olarak düþünmektedir. Biz en az onlar kadar kaliteli üretiyor olmamýzdan dolayý bayilik sistemini tercih etmiyoruz. Bizim malýmýzý en iyi biz anlatabiliriz. Türk firmasý olduðumuzla övünmekten öte Türk firmasý olduðumuzu gizlememekle övünüyoruz. Kaliteli ürünü ucuz satabilmek için müþteriye direk biz ulaþýyoruz Biz herkes Arý kullansýn istiyoruz. Baz yaðlarý Yüzde yüz Tüpraþ tan temin ediyoruz, katkýlarýmýzý Amerika dan getirtiyoruz. Kim ne yapýyor nasýl üretiyor bilmiyoruz ama biz ne yaptýðýmýzý biliyoruz. Kaliteli hammadde kullanmanýn bir maliyeti var. Kaliteli üretiyoruz ve düþük kar marjlarýyla satýyoruz. Piyasada bizim maliyetlerimizi altýnda satýlan yaðlar olduðu gibi bizden çok daha pahalýya satýlan yaðlarda var. Biz o pahalý ama bizim kalitemizde olan yaðlarý müþteri ucuza alsýn istiyoruz. Bu nedenle bayi karýný ortadan kaldýrýp son kullanýcý olan müþteriye direk satýþ yapýyoruz. Piyasada ki dünya markasý ve kaliteli olarak bilinen yaðlarla birebir ayný kalitede imalat yapýyoruz. Hedef pazarýmýz Ýstanbul sanayisi Arý Petrol ün hedef pazarý Çerkezköy den Kocaeli ne kadardýr. Ýstanbul sanayi merkezi olduðundan bu bölgede hizmet vermek, markalaþmak bize yetmektedir. Bayilik sistemiyle çalýþmýyoruz ama Ýstanbul dýþýndan gelen talepleri de karþýlamaktayýz. Herkese ürün satmak isteriz elbette ancak bu piyasa koþullarýnda müþteriler konusunda seçici davranmak zorunda kalýyoruz. Ticari ahlaký olan, bizim anlayýþýmýzda, bize benzeyen firmalarla çalýþmak daha kolay oluyor ve bize daha fazla keyif veriyor. Firmamýz Ýstanbul Üniversitesi Ýþletme Fakültesi nde yüksek lisans tezine konu oldu 1974 ten günümüze kadar madeni yað sektöründe Türkiye Sanayisi ne hizmet vermekte olan Arý Petrol Kimya A.Þ. firmasý 2007 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi Ýþletme Fakültesi bünyesinde hazýrlanmýþ olan yüksek lisans tezine konu oldu. Bu yüksek lisans tezini firmanýn satýþ müdürü olarak ben hazýrladým. Denenmiþ ve onaylanmýþ bir markayýz Devler liginde Arý Petrol ün bugüne kadar varlýðýný sürdürebilmesinin tek sebebi vardýr; o da ürettiði ürünün kesinlikle uluslar arasý standartlarda olmasýdýr. Kalite, ekonomi, güleryüz ise ilkelerinin en önde gelenleridir. Denenmiþ ve onaylanmýþ bir marka olmasýdýr. Ayrýca Arý Petrol müþteriye özel ürün geliþtirebilecek kalitede elemanlara ve Avrupa standartlarýnda laboratuarlara sahiptir. Bugün Arý Petrol A.Þ. ülkemizde kurumsallaþma yolunda baþarýlý olmuþ ve bu yolda ilerlemeyi kendine görev edinmiþ ender firmalardan biridir.

37


besiad

BESÝAD Üyelerinin Katýldýðý Ýftar Yemeði Yapýldý BESÝAD Baðlantý Elemanlarý ve Sanayicileri Derneði iftar yemeði geniþ üye katýlýmýyla gerçekleþti. Yaklaþýk 100 kiþinin katýldýðý yemeðin konuklarý arasýnda eski Milli Eðitim Bakanlarýndan Metin EMÝROÐLU ve Küçükköy Endüstri Meslek Lisesi Müdürü Tuncay OTAY da yer aldýlar.

Baðlantý Elemanlarý Dergisine konuþan Metin EMÝROÐLU ve Tuncay OTAY, BESÝAD ýn okul projesinin faaliyete geçirilmesi konusunda her türlü desteði verdiklerini, bu bölüme öðrencilerden yoðun ilgi olduðunu belirttiler. Dernek baþkaný Mustafa TECDELÝOÐLU ise Küçükköy Endüstri Meslek Lisesi

bünyesinde açýlan Baðlantý Elemanlarý Bölümünün tüm makine ve ekipman ihtiyaçlarýnýn dernek tarafýndan karþýlanarak bu eðitim ve öðretim dönemine yetiþtirildiðini ve öðrencilerin bu bölümde eðitimlerine baþladýklarýný söyledi.

Mustafa Tecdelioðlu - Metin Emiroðlu - Tuncay Otay 38







Sektörün Duayenlerinden Gürbüz Vida nýn Kurucusu Þerif Gürbüz ile Yaptýðýmýz Söyleþi

söyleþi

Yerli Ýmalatçýlarý Kim Koruyacak ? ithalata karþý olmamýza raðmen zamanla belki bizde bazý ürünlerde ithalat yapmak zorunda kalacaðýz. Yerli kalýp ve tarak kullanarak yan sanayimizi destekliyoruz Ýmalatçýlarýn her zaman desteklemesi ülke sanayisinin geleceði için zorunludur. Bizde bu nedenle telimizi, kalýbýmýzý, taraðýmýzý yerli kullanmayý tercih ediyoruz. Vida yan sanayimiz desteklenmeyip sadece ithal ürünler kullanýrsak zamanla bu insanlarda kapýlarýna kilit vurmak zorunda kalacaklar ve yerli vida üreticileri en ufak bir kalýpta dýþa baðýmlý hale gelecektir.

1956 yýlýnda Uyar vidada vidacýlýða baþladým ve 1970 yýlýna kadar çalýþtým 1 sene içinde firmada ustabaþý oldum. O zamanlar bize bu iþi öðretecek usta olmadýðýndan kendi kendimize öðrendik. O dönemlerde sektörde parmakla sayýlacak kadar az vida imalatçýsý vardý. 1970 yýlýnda 3 ortaklý firma kurduk. Bu firmayý kurarken firmanýn daðýlmamasý için 10 yýl süreli ortaklýk anlaþmasý yaptýk ve kullandýðýmýz makinelerin hepsini kendimiz imal ettik. 1984 yýlýnda ortaklýðýmýz bitince ben 3 grup makine ile Gürbüz Vida yý kurdum. Makine parkurumuzu artýrmak amacýyla makine üreticisi olan bir firmaya sipariþ verdiðimiz makineleri almamýz uzun yýllar sürünce, kendi yetiþtirmiþ olduðumuz ustalarda baþka firmalar tarafýndan firmamýzdan alýnýnca veya kendilerine firma kurunca iþimizi daha hýzlý büyütebilme konusunda biraz sýkýntýlar yaþadýk. Daha sonra yaptýðýmýz baþka makine yatýrýmlarý ve 1997 yýlýnda Deren Vida yý satýn alarak bünyemize katmamýz neticesinde firmamýz sektöründe söz sahibi bir firma konumuna gelmiþtir. 2003 yýlýnda Tayvan dan getirdiðimiz makineler ile tüm makine parkurumuzu sýfýrladýk. Þuan bir yerde 12 grup ve bir yerde 6 grup olmak üzere toplam 18 grup makinemiz ile standart ve özel her türlü vida imalatýný yapabilmekteyiz. Aðýrlýklý olarak mobilya sektörü vidalarý, metrik vidalar, sac vidasý, sunta vidasý, plastik diþli vidalar, üçgen diþli vidalar, inox vidalar v.s. üretilmektedir. Aylýk üretim kapasitemiz tek vardiyada 30.000.000 adet vidadýr, fakat memleket ekonomisi ve ithalat rekabeti dolayýsý ile yarý kapasite çalýþýyoruz.

44

Ýthal ürünlere öz sermayemiz güçlü olduðu için direnebiliyoruz Üretimini yapmýþ olduðumuz standart vidalarýn büyük bölümü Uzakdoðu dan ithal olarak da gelmektedir. Ýthal gelen ürünler sektörümüzün en büyük sýkýntýsýdýr. Biz ithal ürünlerle mücadele edebilmek için maliyetlerimizi düþürmeye çalýþmaktayýz. Bu nedenle kullandýðýmýz teli nakit olarak almayý tercih ediyoruz. Ýþyerimiz kendi mülkümüz olduðundan ve kira giderimiz olmadýðýndan, düþük kar marjlarýyla ve iþimizden kazandýðýmýzý iþimize yatýrarak ithalata direnebilmekteyiz. Müþterinin ihtiyacýna özel imalat yapýyor olmamýz, parasý ödenmiþ ürünlerle stok tutabiliyor olmamýz firmamýzýn diðer avantajlarýdýr. Ancak sektörde sermaye yapýsý güçlü olmayýp hammaddesini 4-5 aylýk vadelerle almak zorunda kalan vida üreticilerimiz ciddi sýkýntýlar yaþamaktadýrlar. Biz çok fazla büyüme hedefleri olmayan, aktif pazarlama faaliyetlerinde bulunmayan, öz sermayesi ile dönebilen bir firmayýz. Þuan yatýrým düþünmüyoruz Sektörde imalatçý olarak yeni makine yatýrýmlarý yapýlmasý þuan avantajlý deðildir. Ciddi bir ithalat sýkýntýsý söz konusudur. Ýmalatçýlar artýk standart ürünleri neredeyse býrakmýþ ve üretecek özel ürünler arýyor duruma gelmiþtir. Hatta imalatçýlarýnda büyük çoðunluðu nasýl ithalat yaparým arayýþýna girmiþ durumdalar. Bizde makine yatýrýmý yapmayý düþünmüyoruz. Ýthal ürünlerle rekabet zorlaþtýkça

Ayrýca yerli kalýp ve tarak imalatçýlarýmýzýn kalitesinden de çok fazla bir sýkýntý yaþamamaktayýz. Kendilerini sürekli geliþtiriyorlar, makine yatýrýmlarý yapýyorlar. Bir sorun yaþasak bile karþýmýzda muhatap bulabiliyoruz. Zaten özel ürün üretmeye ihtiyacý olan bir sektörün kalýplarý ve taraklarý da özel olacaðýndan, bu firmalara sektörün ihtiyacý daha fazla olmaktadýr. Daha pahalý da olsa yerli kalýp ve tarak tercihimizdir. Piyasa koþularý dünya ile rekabetimizi azaltýyor Türkiye de baðlantý elemanlarý sektörünün büyümesi bu piyasa koþullarýyla imkansýz gibi görünüyor. Þöyle açýklayayým; Telin parasýný verip deponuza koyup, bu teli iþleyip, sulamasýný, kaplamasýný yaptýrma süresi, ambalajý yaklaþýk 1 ay, bir ayda deponuzda tutuyorsunuz oldu 2 ay, müþteriye sevk ettikten sonra 1 ay ödeme almak için bekliyorsunuz oldu 3 ay, 3 ayýn sonunda aldýðýz çek en az 5-6 aylýk olunca aldýðýnýz telin parasý size 8-9 ay sonra size dönmüþ oluyor. Dünyada baþka hiçbir ülkede bu þartlarla imalat yapýldýðýný sanmýyorum. Örneðin Almanya da bir malýn vadesi en fazla 14 gündür ve hiçbir Alman firmasý en az yüzde 40 karsýz iþ yapmaz. Para kazanmayan bir sektör nasýl yatýrým yapacak, nasýl büyüyecek, dünyayla nasýl rekabet edecek. Tüm bunlara raðmen Türkiye baðlantý elemanlarý sektörü standart ürünlerde Uzakdoðu ile rekabet edemese de, özellikle otomotiv, beyaz eþya, mobilya sektörlerine yapýlan özel imalatlarla son 3-4 yýl içerisinde önemli bir büyüme göstermiþtir. Bunun somut göstergesi çok vuruþlu tezgah yatýrýmý yapan firmalarda ki artýþtýr. Devlet politikasý ve dernek çalýþmalarý önemli Bizim bu iþe baþladýðýmýz yýllarda kalýpçý olmadýðýndan ve elmas bulunmadýðýndan bir eleman sürekli çelik kalýp yapardý. Günde 8-10 kalýp


söyleþi Eðer Uzakdoðu kadar ucuz üretemiyorsak daha kaliteli ve daha özel ürünler üreterek ihracat yapmaný yollarýný denemeliyiz. Bu ihracatý ise bahsettiðim yatýrýmlarý yapabilen firmalarý gerçekleþtirme þansý olacaktýr. Tayvan ziyaretimde bizim ürettiðimiz bazý ürünleri gören Tayvanlýlar eðer siz bu ürünleri bu makinelerde üretebiliyorsanýz çok yetenekli ve zeki insanlarsýnýz demiþlerdi. Onlarýn ürettikleri makineleri onlardan daha verimli kullanabiliyoruz. 4 vuruþlu makinede yapýlabilecek ürünleri 2 vuruþta yapabilecek kadar zeki ustalarýn var olduðu bir sektörüz. Aslýnda bizim en büyük ihtiyacýmýz devlet desteði, ucuz hammadde desteði Uzakdoðu firmalarýnýn þartlarý bizim firmalarýmýza saðlansa biz bu sektörde dünyada bir numara olabilecek kadar iyi firmalara sahibiz. Ýmalatçýyý koruyan bir sistem yok

yaptýðýmýz olurdu. Haftada bir sulamacýya gidilirdi ve kendi elemanýmýz orada sulama yapardý. O dönemlerde kalýp, tarak, sulama gibi vida imalatçýlarýna yan sanayi olarak hizmet verecek neredeyse hiçbir firma yoktu. Tabi o yýllarla bugünleri karþýlaþtýrdýðýmýzda çok büyük yol kat edildiði görülsede, bu iþe bizden sonra baþlayan Uzakdoðu nun dünya pastasýndan bizden ne kadar fazla pay aldýðýna bakarak kendimizi kýyaslamalýyýz. Bunda devlet politikalarý önemli bir rol oynasa da, kurulan sivil toplum örgütlerinin, derneklerinin sektörlerine çok ciddi katkýlar saðladýðýný görüyoruz. Kaliteli eleman yetiþmesi sektörü geliþtirecektir

Bu nedenle bu okulun sektöre çok faydalý olacaðý inancýndayým. Ama üye sayýsýnýn artýrýlmasý noktasýnda dernek daha aktif olmalýdýr. Üye olmayan firmalar ziyaret edilerek faaliyetler anlatýlmalýdýr. Yatýrým yapacak gücü olan ayakta kalacak Þu an sektörün geldiði nokta; elemanýna, çok vuruþlu makinelere, ar-ge çalýþmalarýna, tanýtým faaliyetlerine yatýrým yapan firmalarýn büyüyeceði, büyüyemeyen firmalarla aralarýndaki farkýn giderek açýlacaðý þeklindedir.

Son zamanlarda sadece Uzakdoðu dan deðil Suriye den de orada üretip buraya baðlantý elemaný getiren firmalar olduðuna þahit olmaya baþladýk. Hem de Suriyeliler o ürünün son kullanýcýsýný bulup direk kullanýcýya getiriyorlar. Buradaki imalatçýlarýn hakkýný koruyacak, imalatçýyý kollayacak bir sistem olmadýðý sürece, her ülke elini kolunu sallayarak gelip imalatçýmýzýn elindeki ekmeði bölüp götürmeye devam edecektir. Dürüst rekabet eden, iþini iyi yapmaya çalýþan, ülke menfaatlerini koruyan tüm meslektaþlarýma hayýrlý bol kazançlar diliyorum.

Bizim sektörümüzün derneðinin ise þimdiye kadar yaptýðý en ciddi çalýþmanýn kalifiye eleman yetiþtirilmek üzere okulda bölüm açýlmasý konusundaki çalýþmasýnýn olduðunu düþünüyorum. Ben bu sektörde 50 yýldýr böyle bir çalýþma görmedim. Her zaman büyük ihtiyaçtý ama kimse somut adým atmamýþtý. Ýlerleyen yýllarda vidanýn okulunda okumuþ gençler bu sektörün geliþmesine daha büyük katkýlar saðlayacaklar. Bizim sektörümüzdeki firmalar Uzakdoðu dan farklý olarak her firma çok çeþitli ürünler üretmektedirler. Onlarda her firma birkaç çeþit ürünü sabit olarak üretirken, bizim her bir firmalarýmýz ortalama 1000 çeþit mal üretmektedir. Örneðin biz 18 grup makine ile 2500 çeþit mal üretmekteyiz. Ben bizzat gördüm Tayvan da 30 grup makinesi olan bir firma sadece 2 çeþit mal üretiyordu ve sadece 2 kiþi çalýþýyordu. Yani bizim daha kalifiye elemana ihtiyacýmýz vardýr. Þimdiye kadarki en büyük sýkýntýda bu kalifiye elemanlarý yetiþtiremiyor olmaktý. 45






görüþ

KOBÝLER NE YAPMALI? yaþama vardýr. Bu ise varlýðýný, bireyleri arasýndaki iletiþime yani dile borçludur. Ortak bir dille bir arada yaþam, uzmanlaþmayý, alet kullanmayý getirmiþtir. Uzmanlaþma yukarýda bahsi geçen; makineleþme, elektrifikasyon, kontrol, otomatik kontrol ve yapay zeka teknolojik aþamalarýna ulaþtýrmýþtýr. Artýk üretim, karanlýk ortamda, insansýz yapýlabilir olmuþtur. Günümüzde üretim, akýllý otomasyon süreçlerine neyin, hangi þartlarda, nasýl, ne zaman, nerede yapýlacaðý bilgisinin aktarýlmasýndan ibarettir. Ýnsanlar sadece özgün, ileri ve kullanýlabilir bilgi üretmekle meþgul olacaktýr. Bir üretim organizasyonu için yapýlmasý gereken; üretim teknolojisini akýllý otomatlara çevirmektir. Tabi bu dönüþümün gerektirdiði yatýrým önemli bir kaynak gerektirebilir. Bu ise dönüþümün ikinci boyutunu tartýþmaya açmamýzý gerektiriyor.

Dr. Besim Serdar ÇORAPÇIOÐLU ÜSÝAD Danýþma Kurulu Baþkaný 21.yüzyýl; Sanayi toplumunun, bilgi toplumuna dönüþeceði bir yüzyýl olacaktýr. Bilgi toplumu ne demektir ve bu dönüþüm yaþamýn hangi boyutlarýnda kendini hissettirecektir? Küçük üretim organizasyonlarý ne yapmalýdýr? Yazar, bu denemede konuyu tartýþmaya açacaktýr. Elbette tüm toplumsal tarih boyunca insan ihtiyaçlarýnýn nasýl daha çok, daha kolay, daha hýzlý, daha ucuz, daha kullanýþlý, daha estetik, daha çevreci, daha sürekli, daha güvenli karþýlanacaðý sorusuna verilen cevabýn niteliði ekonomik organizasyonlar için belirleyici olmuþtur. Bu sorularý daha iyi yanýtlayan bilgi sahipleri, toplumsal güç ve büyüklük kazanmýþtýr. Böylelikle bilgi her zaman toplumsal yaþamýn içinde olmuþtur ve önemsenmiþtir. Ancak bilgi toplumunda olan, zaman içinde bilgi ekonomisi dýþýnda bir ekonomiyi olanaksýz hale getirmektir. Artýk tüm bireyler, iliþkiler, süreçler, organizasyonlar ve devletler bilgi yarýþý içerisinde olacaktýr. Bu yarýþýn dýþýndaki her oyuncu oyunun dýþýna itilecektir. Çünkü insanlýðýn ilk buhar makinesine kadar ürettiði bilgi (1700'ler sonu), elektriðin keþfi ve toplumsal hayata girmesine (1900'ler baþý) kadar olan sürede bir kat daha artmýþtýr. Ayný þekilde transistörün keþfi ve ekonomiye katýlýmý (1950' ler) ile tüm insanlýk bilgisi üçüncü çevirimini tamamlamýþtýr. Kiþisel bilgisayarlarýn ortaya çýkmasý (1970' ler) ile dördüncü çevirim olmuþtur. Sonrasýnda çevirim süresi giderek kýsalmaya baþlamýþtýr. Öyle ki Google'dan sonra insanoðlu her 12 saatte bir, tüm tarih boyunca ürettiði bilgiyi, yeniler olmuþtur. Bu gerçek, bu çaðda bilgili insanlara yer olmadýðýný anlatmaktadýr. Bir þeyi öðrenmek ve onu hayata geçirmek için gereken sürede o bilgi ekonomik deðerini kaybetmektedir. Artýk örgün okul sitemine ihtiyacýmýz yoktur. Öðretmek amacýyla çok büyük bir kesimi ekonomi dýþýnda tutmaya ihtiyaç yoktur. Yeni birey; sürekli öðrenen, ama kendi kendine öðrenen, kendi deneyiminden öðrenen bireydir. Yeni birey; güçlü iletiþim becerileri olan ve takým çalýþmasý yapan bireydir. Yeni ekonomi, kendi özgün bilgisini sürekli geliþtiren ve bunun ekonomisi üzerinde duran organizasyonlar gerektirmektedir. Peki buraya nasýl gideceðiz, bu dönüþüm hangi ana baþlýklar altýnda olacak? Ne yapmalýyýz? 1. OTOMASYON: Tarihte insanlar diðer memelilerden, ihtiyaçlarýný karþýlamak için alet kullanma ile ayrýldýlar. Alet kullanmanýn altýnda ise topluluk halinde 50

2. ENTEGRASYON: Bu yüzyýl sanýlanýn aksine büyük iþletmelerin deðil, kobilerin yüzyýlý olacaktýr. Büyük, kurumsallaþmýþ organizasyonlarýn yaratýcýlýk gücü, bilgi üretme hýzý, karar alma hýzý çaðýmýz gerçeði ile baðdaþmayacak kadar yavaþtýr. Peki nasýl olacak? Þöyle hayal edin; Bir küçük organizasyon, bir üretim sürecinin bazý alt süreçlerini gerçekleyecek ve bir diðeri baþka süreçleri ve bir diðerleri baþka süreçleri...Bazý organizasyonlar orada, bazý organizasyonlar burada daðýlýmý, bazýlarý yönetimi, bazýlarý ise tedariði üstlenecektir. Birbirine esnek baðlý bir çok organizasyonun oluþturduðu sanal bir kurumu gözünüzde canlandýrýn; Geleceðin iþ modeli budur. Günümüzde, yeni kapasiteler oluþturmadan önce mevcut olan kapasiteleri en iyi kullananlar baþarýlý olacaktýr. Büyük organizasyonlar ise, esnek ve yaratýcý küçük ünitelere ayrýþmak zorundadýr Bir küçük organizasyon için yapýlmasý gereken, kapasitesinin çok iyi nitel ve nicel analizini yapmak ve hazýr kapasitelerle paydaþlýklar oluþturarak esnek entegrasyonlar oluþturmaktýr. 3. GLOBALÝZASYON: Sanayileþmiþ, büyük devletlerin pek yayýlmýþ iddialarý, ABD'nin liderliðinde bir dünya düzenidir. Bu böyle olmayacaktýr. Tarih ve coðrafya hangi üretim süreçleri için ilgili kaynaklarý sunuyorsa, orada esnek, yaratýcý kobi entegrasyonlarý oluþacaktýr ve giriþimciliði kobilere býrakmýþ olan devletler standart, insansýz ve yýðýnsal üretimi gerçekleþtireceklerdir. Üretim süreçlerinin karmaþýklaþmasý, uzmanlaþmanýn derinleþmesi, entegrasyonun çapý, dile baðlý devlet birliklerini, daha da ileride dünya devletini gerekli kýlacaktýr. O halde günümüz küçük üretici organizasyonlarý, içinde bulunduklarý coðrafyanýn tarihsel derinliklerini dikkate alarak hangi üretim alanýnda ve o üretim alanýnýn hangi sürecinde çalýþmasý gerektiðini çok iyi belirlemelidir. Bu onlar için olmak yada olmamak sorunudur. Kýsaca globalleþme yerel ihtisaslaþmasý olmayan oyuncularý oyun dýþýna itecektir. Tüketici gözüyle dünya ülkelerinde dolaþýyor olsak, pazarý nasýl görürüz? Az geliþmiþ ülkelerde, baskýn olarak tarýmsal ürünlerin sokaklarda, en fazlasýndan gölgelikli pazar yerlerinde satýldýðýný görürüz. Geliþmekte olan ülkelerde baskýn olarak, þehir merkezindeki caddelerde, dükkanlar içinde sanayi ürünlerini görürüz. Geliþmiþ ülkelerde artýk ihtiyaçlarýmýz için esnek çözümler alýþveriþ ve yaþam merkezlerinde insanlara dünya markalarý garantileri ile hizmet olarak sunulmaktadýr. Tüketici az geliþmiþ ülkede domates alýr salçasýný yapar, geliþmekte olan ülkede salça alýr yemeðinde kullanýr, geliþmiþ ülkede bir gýda zincirinde mesela hamburger alýr, sosunda salça vardýr. Gelecek, yerel ihtisaslaþtýðýmýz konuda otomasyonla ve dünya çapýnda bir entegrasyonla bir dünya markasý içinde yer almaktan geçmektedir. Türk Dünyasý'ndan dünyaya türkçe markalar sunma becerisi, milletimizin varlýðýnýn en temel gücünü oluþturacaktýr.



Baðlantý Elemanlarý San. ve Tic.

1958 den beri...

1561 Sokak No: 67 Çýnarlý - ÝZMÝR Tel: +90 232 486 97 96 Fax: +90 232 486 97 40 e-mail: sedat@gonultas.net web: www.gonultas.net



haber

Eðitim Destekleri Kosgeb Eðitim Destekleri

Meksa Eðitim Destekleri

Özel Eðitim Desteði: Planlama, yatýrým, modernizasyon, teknolojik araþtýrma geliþtirme, teknoloji adaptasyonu, üretim, pazarlama, finansman, enformasyon, yönetim, mevzuat, giriþimcilik konularýnda bilgi ve beceri geliþtirme amaçlý verilir. KOSGEB Veri Tabanýnda kayýtlý iþletmelerin yararlandýðý destek üst limiti 6.000 YTLdir.

Mesleki Eðitim ve Küçük Sanayi Destekleme Vakfý Ýþgücü piyasasýnýn ihtiyaç ve standartlarýný dikkate alan, uygulamalý bir meslek eðitimi modelinin benimsenmesi ve yayýlmasý için çalýþan MEKSA "Ýþletmelerüstü eðitim merkezleri" iþletir. Eðitim merkezleri Ýstanbul, Ýzmir, Ankara-METEM, Bursa, Diyarbakýr, Adana,Þanlýurfa, Kocaeli, GaziantepMakina Metal Eðitim mrk., Van, Gaziantep Hiz. Mes. Eðt. Mrk. dir Baþvuru: Tel: 0312 354 43 66 E-mail: meksa@meksa.org.tr

Genel Eðitim Desteði: Planlama, yatýrým, modernizasyon, teknolojik araþtýrma geliþtirme, teknoloji adaptasyonu, üretim, pazarlama, finansman, enformasyon, yönetim, mevzuat, giriþimcilik konularýnda bilgi ve beceri geliþtirme amaçlý, KOSGEB Veri Tabanýnda kayýtlý iþletmelerin yararlandýðý Genel Eðitim Programlarý; Geliþmiþ Yörede yüzde 80, Normal Yörede yüzde 90 ve Kalkýnmada Öncelikli Yörede yüz 100 oranýnda eðitim desteði saðlar. Baþvuru: Tel: 0312 595 28 00/ E-mail:bilgi@kosgeb.gov.tr

Mpm Eðitim Destekleri

KOBÝ'lerin AB ile ilgili bilgilere ulaþabilecekleri ilk kaynaklardandýr, firmalara düzenli bilgi akýþýný saðlar, birimlerin eðitimini gerçekleþtirir, Küçük ve Orta Ölçekli firmalara bilgi ulaþtýrýr, daðýtým birimlerindeki personelin yurt içi ve yurt dýþý eðitim programlarý aracýlýðý ile eðitimini gerçekleþtirir. Bilgi ve baþvuru için: Tel : 02l2 270 93 00/Web:www.ikv.org.tr

Milli Prodüktivite Merkezi Dýþa yönelik hizmet içi eðitim vermektedir.Eðitimler, Kamu ve özel sektördeki orta ve üst düzey yöneticiler ile uygulamacý ve uzmanlarýn hizmet içi eðitim ihtiyacýný karþýlamaktadýr. Amacý: (1) Uygulamada karþýlaþýlan teknik nitelikte ki sorunlarýn çözümlerine katkýda bulunmak, pratik bilgiler sunmak, (2) Sanayileþmiþ ülkelerde baþarýyla uygulanan "Verimlilik teknik, yöntem ve yaklaþýmlarýn" yaygýn tanýtýmýný saðlamaktýr. Ýþletme planlamasý, iþ ve iþletme organizasyonu, üretim ve personel yönetimi, finansman, bilgi iþlem sistemleri yönetimi ve çaðdaþ yönetim teknikleri konularýnda eðitimler yapar. Baþvuru: Tel: 0312.467 55 90 (10 Hat) E-mail: ankara@mpm.org.

Ýgeme Eðitim Destekleri

Abigem Eðitim Destekleri

Ýhracatçý firma ve kuruluþlara,dýþ ticaret konusunda düzenlenen kurs, seminer ve workshop þeklindeki faaliyetlerle eðitim hizmeti vermektedir. Dýþ ticaret ile ilgili kuruluþlarda çalýþan elemanlarýn bilgi ve becerilerini geliþtirmek, gereksinim duyulan nitelikli iþgücünü yetiþtirmek amaçlanmýþtýr. Ayrýca ihracatýmýzýn geliþtirilmesinde yararlanýlabilecek "ek olanaklar"ýn tanýtýldýðý, Türkiye ihracatý için önem arzeden belirli ürünler/pazarlar hakkýnda ayrýntýlý bilgilerin aktarýldýðý seminerler/paneller de düzenlenmektedir.

Avrupa Birliði Ýþ Geliþtirme Merkezleri (ABÝGEM) nin aþaðýdaki kapsamlý eðitim hizmetlerinden yararlanmak gerekir: (1) Entegre Yönetim Sistemi Ýç Denetçi (2) Etkin Toplantý Yönetimi (3) Dýþ Ticarette Ödeme Yöntemleri: Akreditif ve UCP 600 (4) Sistematik Malzeme Taþýma Analizi (5) Profesyonel Yaþamda Duygusal Zeka Yönetimi (6) Müþteri Tatmini Ölçümü ve Yönetimi (7) Etkin Depo ve Daðýtým Merkezi Planlamasý (8) Finansal Tablolar ve Analizi (9) Dýþ Ticarette Sözleþmeler (10) Uluslararasý Finansal Raporlama Sistemleri (11) Satýþ Teknikleri ve Müþteri Ýliþkileri (12) Ýþ Hayatýna Yönelik Ýngilizce Yazýþma Örnekleri ve Analizleri (13) Dýþ Ticarette Alternatif Uygulamalar: Temsilcilik, Komisyonculuk, Bayilik, Gýda Güvenliði Yönetim Sistemi vb.

Ýkv Eðitim Destekleri

Amacý, ticari bilgi ve eðitim hizmetleri sunarak geliþen ülkelerin ekonomik özgürlüðünü desteklemek olan Hollanda kuruluþu CBÝ nin hizmet içi eðitim olan ücretsiz hizmetlerini ÝGEME organize ediyor. Baþvuru: Tel: 0312 417 22 23 Web:www.igeme.org.tr E-mail:igeme@igeme.org.tr

54

Bilgi ve baþvuru için ABÝGEM ler: l Ankara Ýnternet sitesi: www.abmankara.gov.tr l Ýstanbul (Avrupa Yakasý/Europe) Ýnternet sitesi: www.abm-istanbul.org l Istanbul ABM (Anadolu Yakasý/) Ýnternet sitesi: www.abm-istanbul.org l Gaziantep ABM Ýnternet sitesi: www.gaziantepeic.org l Konya ABM Ýnternet sitesi: www.eic.org.tr l Bursa ABM Ýnternet sitesi: http://www.btso.org.tr/eic l Denizli ABM Ýnternet sitesi: www.abmdenizli.org l Samsun ABM Ýnternet sitesi: www.samsuntso.org.tr l Adana ABM Ýnternet sitesi: adanaeic.org.tr

Ýþkur Eðitim Destekleri Ýþsizlerin, meslek edinip iþ bulmak için baþvuracaklarý ilk adrestir. Þu iþgücü yetiþtirme faaliyetleri yürütülmektedir: (1) Ýstihdam Garantili Ýþgücü Yetiþtirme Kurslarý (2) Meslek Edindirme Kurslarý (3) Meslek Geliþtirme Kurslarý (4) Özürlülere Yönelik Meslek Eðitim Kurslarý (5) Ýþ Kurma (Giriþimcilik) Eðitimi (6) Toplum Yararýna Çalýþma Programý. Kurslar kurum desteði alan giriþimciler tarafýndan gerçekleþtirilir. Kurs açan giriþimciye þu mali yardýmlar yapýlmaktadýr: Kursiyerlere Yapýlan Zaruri Ödemeler, Eðitici-Öðretici Ücreti, Müteþebbise Saðlanacak Kurs Desteði, Araç-Gereç Desteði, Saðlýk Gideri , SSK Prim Giderleri Kurslara katýlanlarda aranan þartlar: (1)15 yaþýndan gün almýþ olmak, (2) En az ilkokul mezunu olmak, (3) Açýk iþsiz durumunda olmak Kursiyerlerden herhangi bir ücret talep edilmez. Baþvuru: Tel: 0312 435 66 59 Web:www.iskur.gov.tr

Turizm Eðitim Destekleri Yaygýn eðitim: Önbüro, Yiyecek ve Ýçecek Servisi, Kat Hizmetleri ve Yiyecek Üretimi olmak üzere dört bölümde düzenlenmektedir. Kursun amacý bu bölümlerde çalýþan personelin mesleki bilgi ve becerilerini geliþtirmek, Ürün Oluþturma ve Pazarlama Teknikleri, Halkla Ýliþkiler Ýletiþim, Mesleki Etik, Av Turizmi, Eko Turizm, Hijyen, Çevre Saðlýðý ve AIDS vb. konularýnda bilgili ve yetkin ara elemanlarý sektöre kazandýrmaktýr. Kurs, eðitim talebinde bulunan iþletmeler bünyesinde düzenlenir. Kurslar 9 gün eðitim 1 gün sýnav olmak üzere kesintisiz 10 gündür. Ev Pansiyonculuðu kursu: Ev pansiyonculuðu yapan veya ev pansiyonlarýnda çalýþanlarý eðitir. Faaliyette olan pansiyon iþletmecileri baþvurabilir.



haber Geleneksel Türk Süsleme Sanatlarý kurslarý: Tezhip, Minyatür, Hüsn-i Hat ve Ebru. Þal Dokumacýlýðý, Tel Kýrma, Motifli Yün Çorap, Gej Kumaþ, Harik, Seramik, Edirnekari, Akçe Kesesi ve Gergef Ýþlemeciliði, Oltu Taþý Ýþlemeciliði, Sepet Örme, Aðaç Oymacýlýðý, Folklorik Bebek, Çini Desenleri ve Çinicilik, Klasik Kitap Ciltçiliði, Halý ve Kilim Dokuma, Sim Sýrma, Taka ve Kemençe Yapýmý, Dövme Bakýr Ýþlemeciliði, Yöresel Bez Dokuma, Þal Þapik Dokuma, Poþu Ýþlemeciliði, Çember Dokuma, Üç Telli Cura Yapýmý. Baþvuru: Tel: 0312 309 08 50 Web:www.kultur.gov.tr

Dýþ Ticaret Eðitim Destekleri Firmalarýn uluslararasý pazarda verimli ve etkin nitelik kazanmalarý amacýyla þirket çalýþanlarýnýn kalite, verimlilik, yönetim teknikleri, tasarým, uluslararasý

pazarlama vb. ile dýþ ticaret iþlemleri konusundaki eðitim ve danýþmanlýk ihtiyaçlarý Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý tarafýndan desteklenir. Destek, Sýnai ve/veya Ticari veya Yazýlým sektöründe faaliyet gösteren tüm þirketler için 50.000 USD dir. Ayný destek, ayný faaliyetler için, Danýþmanlýk konusunda 150.000 USD olarak saðlanýr. Tasarým desteði 1.500 USD dir. Baþvuru: Tel: 0312 204 75 00 E-mail: bilgiedinme@dtm.gov.tr

Tarým Eðitim Destekleri Hizmet il Tarým Müdürlüklerinden ve illerde bu amaçla çalýþan STK lardan alýnýr. Örnek olarak verirsek: Antalya Ticaret Borsasý ve Kepez Belediyesi önderliðinde Altýnova Bölgesi nde Tarýmsal Uygulamalý Mesleki Eðitim Merkezi (TUMEM) tarým

sektöründe ihracatçý ve ihracat potansiyeline sahip kesme çiçek, fidecilik, yaþ meyve ve sebze gibi alt sektörlerdeki iþletmelerin bu özelliklerini geliþtirici, standartlarýný yükseltici nitelikte ihtiyaç duyduðu ara eleman kaynaðýný yetiþtiriyor. Baþvuru: Tel: 0242 244 26 70 E-mail:t.sevim@tarimajansi.com.tr

Bakanlýk Eðitim Destekleri Türkiye de bütün illerde, çoðu ilde birden fazla olmak üzere Bakanlýða baðlý Mesleki Eðitim Merkezleri var ve bu merkezlerde yoðun meslek kurslarý hizmeti verilir. Ayrýca hemen her ilde iþ dünyasý odalarý, dernekleri, birlikler, vakýflarý yerel sanayi ve ticarete kalifiye ara eleman yetiþtiren yaygýn, meslek kazandýrýcý hizmetler örgütlemiþ bulunuyorlar. Baþvuru: Tel: 0312 418 64 03 Web: meb.gov.tr

49 Ýlde KOBÝ lere 50 Bin Avro ya Kadar Kredi Avrupa Birliði Küçük Ýþletmeler Kredi Programý Ýkinci Aþamasý (SELP II), özel teþvikler kapsamýnda 49 ilde yürürlüðe konacak. 50 den az iþçi çalýþtýran ve 1 milyon Avro dan az öz varlýðý olan küçük iþletmelere, iþletme bazýnda 50 bin Avro ya kadar kredi kullandýrýlacak. Hazine den yapýlan açýklamaya göre SELP II, 75.8 milyon Avro bütçesiyle küçük iþletmelere kaynak temini yoluyla ekonomik geliþme, bölgesel farklýlýklarýn azaltýlmasý ve istihdamýn artýrýlmasýný hedefliyor. Programýn ikinci aþamasý, birincisinde olduðu gibi Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) tarafýndan yürütülecek. Avrupa Konseyi Kalkýnma Bankasý (CEB) ve KfW programa 20 þer milyon Avro olmak üzere toplam 40 milyon Avro luk finansman, Avrupa Birliði (AB) ise 20 milyon Avro luk hibe olanaðý saðlýyor. DPT Müsteþarlýðý nýn koordinatörlüðünde yürütülen AB destekli Doðu Anadolu Kalkýnma Programý ndan (EADP) sözleþmeye baðlanamayan 10 milyon Avro da Van, Hakkari, Bitlis ve Muþ illeri için kullanýlmak üzere SELP II Programý na aktarýldý. 2008-2012 yýllarýný kapsayan program yoluyla saðlanan hibe desteði 2012 yýlý sonunda Hazine ye gelir olarak aktarýlacak ve KfW program uygulama sorumluluðunu Türkiye Kalkýnma Bankasý na (TKB) devredecek.

STK lara 400 Bin Avro'luk AB Desteði

Avrupa Birliði nin finanse ettiði, Türkiye de Sivil Toplumun Desteklenmesi, Katýlýmcý Demokrasi Ýçin Yerel Hareket baþlýklý hibe programý kapsamýnda sivil toplum kuruluþlarýnýn (STK) küçük ölçekli projelerine toplam 400 bin Avro destek saðlanacak. Sivil Toplum Geliþtirme Merkezi tarafýndan yapýlan açýklamaya göre, Türkiye de STK larýn kapasitelerini güçlendirerek katýlýmcý demokrasinin geliþimine katkýda bulunmak amacýyla baþlatýlan hibe programýna, toplumsal, cinsiyet, çevre ve doðanýn korunmasý, çocuk haklarý, engelli haklarý, gençlik, insan haklarý, yerel kültür ve kültürel haklar alanlarýnda çalýþan yerel STK lar katýlabilecek. STK lar programa, bilinç oluþturma, tanýtým ve halkla iliþkiler, að oluþturma ve katýlýmcý süreçler konularýndaki projelerini sunacak. Toplam bütçenin 400 bin Avro olduðu program kapsamýnda STK lar tarafýndan yürütülecek projelere en az 5 bin, en fazla 10 bin Avro destek saðlanacak. Sivil Toplum Geliþtirme Merkezi nin teknik uygulamasýndan sorumlu olduðu programa son baþvuru tarihi 4 Temmuz olarak belirlendi. Baþvurulara iliþkin belgelere www.mfib.gov.tr, www.stgm.org.tr adreslerinden ulaþýlabilecek.

56



görüþ

KOBÝ lerde Kriz Yönetimi iþletmelerde kriz dönemleri çok daha kolay yönetilebilirler. Diðer bir deyiþle belli þartlarda iþletmeler borca batsa bile or taklarý bundan etkilenmez. Kaç Ýþletme Ve/Veya Kaç Þirketten Oluþuyoruz?

Avukat Ayten ÇORAPÇIOÐLU

Ýþletmemizin hukuki örgütlenmiþ tarzýný gözden geçirmeliyiz Bir önceki yazýmýzda ekonomik istikrarsýzlýklar döneminde ayakta durmak için NE YAPMALI? sorusunu sormuþtuk ve bu soruya baðlý olarak düzenlememiz gereken hukuksal alt yapýmýza iliþkin bir çok baþlýklarda yeni sorular üretmiþtik. Bu sayýmýzdaki yazýmýzda bu sorulara cevap vermeye ve alternatif çözüm yöntemleri ile organizasyon önerilerinde bulunmaya çalýþacaðýz. Önerilerimiz iþletmemizde aktiflerimizin pasiflerimizi geçtiði yani borçlu olduðumuz yada karlýlýðýmýzýn üzerinde gider ar týþlarýnýn olduðu þar tlarda iþletmemizin mukavemet gücünü ar ttýrmaya yöneliktir, sadece deneyim ve gözlemlere dayanmaktadýr.Her bir baþlýk için sayfalarca kitap yazýlabilir ve yazýlmýþtýr, bu yazýnýn amacý farklý bir bakýþ açýsý için tartýþma açmaktýr. Bir Limited Yada Anonim Þirket Miyiz Yoksa Bir Gerçek Kiþi Ýþletmesi Miyiz? Hukukumuzdaki temel prensip Ýþletmelerin kayýtlý sermayelerindeki mal varlýklarý ile alacaklýlarýna karþý sorumlu olmalarýdýr. Bu prensipten hareketler gerçek kiþi iþletmelerde iþletme sahibinin tüm mal varlýðý ile alacaklýlarýna karþý sorumlu olacaðýný söyleyebiliriz.Bu durum onun evindeki iðneden ipliðe , atalarýndan kalacak mirasýna kadar her þeyini iþletmesi için ipotek ettiði anlamýna gelir ve yönetilmesi çok zor bir süreçtir. Modern toplumlarda; Anonim þirketler ve limited þirketler, sermaye þirketi olarak iþletmelerinin kendi kaderini kendi sermayesi ile tayin etmesini saðlamak için öngörülmüþlerdir. Olmasý gereken, ortaklarý ile sermaye þirketlerinin birbirinden baðýmsýz varlýklarýný devam ettirebilmeleri ve koruyabilmeleridir. Bu koþula profesyonelce ve kurumsallaþarak uyum saðlayan 58

Ýþletmelerimizin tüm üretim, pazarlama, satýn alma ve arge v.s çalýþmalarýný tek bir þirket çatýsý altýnda örgütlemek yada grup þirketleri kurmak, zor zamanlarda hangisi daha doðrudur ? Hukukçu gözüyle bu soruya verilecek cevap; iþletmenizin faaliyetlerini bölüp parçalayarak farklý sermaye þirketlerinin çatýsý altýnda örgütlemenizi tavsiye etmek þeklinde olacaktýr. Çünki karlýlýk ve verimlilik açýsýndan farklý olan iþletmelerde kriz dönemlerinde çok çeþitli çözümler üretmek çok daha kolay olacaktýr.Son kertede borcumuzu mesela sadece üretime devam etmek ile tasfiye edilebiliyorsak riskler ile baþka þirketler üzerinden hukuksal mücadele etmek çok daha kolay yönetilecek süreçlerdir. Borç Külfeti Ýle Mal Varlýðýmýz Ayný Sepette Mi? Þahsi Mal Varlýðýmýz Ýle Ýþletme Mal Varlýðýmýz Birbirine Karýþmýþ Mý? Bu sorulara verilmesi gereken cevap aslýnda bir önceki paraðrafta büyük ölçüde verilmiþtir. Mesleki deneyimlerimiz ve kanýmca sizin hayat deneyimleriniz de varlýðýmýzý devam ettirebilmemiz pazarlýk gücünü hep elinde tutabilmenize baðlý olduðunu göstermiþtir. Bunun için ise iþletmelerin aktif ve pasif deðerlerini mümkün olduðunca farklý sermaye þirketlerinde biriktirmelerini gerektirmektedir. Bu durum size bir gün borcunuzu tasfiye edebilmek için mal varlýðýnýzý satmak zorunda bile kalsanýz , malýnýzý deðerinden ve doðru zamanda satmak þansýný sunacaðý gibi isteðiniz dýþýnda satýlmasýný da engelleyecektir. Mallarýmýz Leasingli(Finansal Kiralama) Mi? Ýþletmemize yaptýðýmýz üretim araçlarý yatýrýmlarýný, öz sermayeniz ve peþin para ile yapMIyorsanýz leasing(finansal kiralama yöntemi) ile yapmak çok daha rasyonel olacaktýr. Çünki borçlanarak aldýðýnýz üretim araçlarý mülkiyeti hukuken size geçmiþ bile olsa aslýnda borcu bitinceye kadar reel olarak size ait deðildir. Mülkiyeti hukuken size geçen ve borçlanarak aldýðýnýz üretim araçlarýnýz zor zamanlarda haciz ve muhafaza tehditi altýndadýr. Oysa ki leasing ile alýnan mallarýn mülkiyeti borcu bittiði zaman iþletmenize geçeceði için her zaman yasalar ile haciz ve muhafaza tehdidi dýþýnda kalýr. Daha basit ifadeyle leasingli mallar haciz ve muhafaza altýna alýnamaz. Bunun anlamý kanuni takibe uðradýðýnýzda üretim faaliyetlerinizin haciz ve

muhafaza sebebiyle durdurulamamasý demektir ki sistemin ayakta kalabilmesi için bu durum ölümcül derecede önemlidir. Ortaklýk Yapýmýz Þirketler De Nasýl? Aile Þirketi Miyiz? Yoksa Nasýl? Bir çoðumuz yaþamýþtýr , piyasalarda daralmalar olduðunda ve bu durum iþletmemize yansýmaya baþladýðýnda or taklýk yapýmýzda çok deðiþik tartýþmalar yaþanmaya baþlar. Ýliþkiler, paylaþým oranlarý, iþ bölümü , yetki ve sorumluluklar yepyeni eleþtirilere maruz kalýr .En çok çözüm üretenler süreci son kertede toparlayacak ve sürdürecek olanlardýr ama limited þirket yada anonim þirket olmamýza baðlý olarak hisse devirleri /satýþlarý, isteðimiz dýþýnda ortaklýk yapýsýnýn deðiþmesi, ortaklýktan çýkma v.b bir çok hukuksal çatýþmalara girmek zor zamanlarýný yönetmemizi en çok güçleþtiren sebeplerdir. Þirketlerinizin iyi zamanlarýnda þirket ana sözleþmesine koyacaðýnýz bazý düzenlemeler bir çok davanýn açýlmasýný peþinen engelleyecektir. Bu durum ayný zamanda þirketinizin varlýðýný devam ettirebilmesi için çok önemli bir konudur.Anonim þirketlerde hisse menkul mal hükmünde olup,yazýlý þekil þartý olmadan kolayca devir edilebilir, bir sabah iþyerinize gittiðinizde yeni ortaðýnýz ile karþýlaþýp hiç de arzu etmediðiniz bir evlilik yapmýþ olduðunuzu öðrenebilirsiniz. Öte yandan þirket ortaklarýnýn sorumluluðu þirketi temsil edenlerden daha sýnýrlý olup, þirketi temsil eden ortaklarýn farklý olarak cezai ve hukuki sorumluluklarý vardýr. Paylaþýlmayan risk , en iyi anlaþan ortaklýklarda ve en baðlý ailelerde dahi sadece taþýyana aittir. Markamýz / Patentimiz Tescilli Mi? Fikri mülkiyet haklarý olan marka ve patent haklarý globalleþen dünyada en büyük servettir. Bu nedenle markanýzý ve patentinizi tescil ettirmek ve/veya markalaþmak yolunda çalýþmak, üretim süreçlerinde yenilik iddiasýnda bulunup bunu tescil ettirmek tüm zamanlarda krize en dayanýklý þirket kazanýmlarýdýr. Meslek hayatýmýn bir döneminde bir halý üreticisinin sadece marka bedelinin diðer tüm üretim araçlarýnýn çok üzerinde deðeri olmasý nedeniyle , sadece markasýný rehin ederek milyonlarca dolar borcu yönetebildiðine tanýk oldum ve çok þaþýrmýþtým. Finans Kuruluþlarýnda Kredilerimiz Var Mý? Evet çoðu firmamýzýn finans kuruluþlarýnda kredileri vardýr. Zor günlerde alacaðýný ilk ve en zorlayýcý yöntemlerle talep edecek olan da finans kuruluþlarýdýr. Öncelikle Finans kuruluþlarý ile iliþkilerinize baþlarken ve devam ettirirken tüm kayýtlarýnýzý saðlýklý tutmaya,



görüþ

yapýlan her iþlemin bir örneðini saklamayý asla ihmal etmemek gerekiyor. Öte yandan gelen her bildirim ve ihtarname itiraza açýk ve tartýþýlýr belgeler olup içeriklerini mutlak doðrudur inancý ile kabul etmemek gerekir. Zor günlerde finans kuruluþlarýna olan borç sarmalý kartopuna giderek çýða dönüþür ve altýndan kalkýlamaz boyutlara ulaþýr. Bu Dönemde Asla Yeni Borç Almamak Gerekir,Durmak Ve Ýçinde Bulunulan Süreci Yönetmeye Çalýþmak En Doðrusudur. Meslek hayatýmda hep bu dönemde can suyu gibi kredi arayanlar , bunu da alýnca kurtulacaðýna inanan iþletme sahipleri gördüm ama sonuç istisnasýz hiç deðiþmedi. Bankalarda ki kredisini ayakta tutmak için faktoring þirketlerinden borç alanlar, her ikisini çözmek için tefeci diye tabir edilen piyasada gayrý resmi para satýcýlarýnýn eline düþmektedir .Bunun anlamý bir tek borcun en az üç katýna çýkmasýdýr, diðer bir deyiþle bir kalem borç için bir bankanýz var iken yaný sýra bir faktoring þirketiniz ve bir de tefeciniz, üç deðiþik kalemde borcunuz olmuþtur.

Fermetal Temsilcisi Olduðu ABS Firmasý Ýle Gelenekten Yeniliðe Ýsimli Sempozyum Verdi

Mallarýmýzý Herhangi Bir Olumsuzlukta Nasýl Koruyabiliriz?Nasýl Koruyabiliriz? En sýk karþýlaþtýðýmýz sorulardan birisi mallarýmý üçüncü þahýslara satýþ ve devir gösterirsem, icra tehdidinden kurtulabilir miyimdir. HAYIR. Geriye doðru beþ yýl içinde yapýlan her tasarruf iptale tabidir.Üstelik iyiniyetle sizlere yardýmcý olan kiþiler sizlerin borcuna devir ettiðinizin malýn bedeli kadar borçlanmýþ olarak bu süreçten çýkarlar. Örneðin evinizi amcanýza devrettiniz ve bankacýnýz bunu öðrendi, bu devir iþleminin iptali için hem size hem amcanýza dava açýlýr ve yapýlan yargýlama sonucunda belli koþullarda amcanýzda bankanýn alacaðýna devir edilen malýn deðeri ile sýnýrlý olmak üzere borçlanýr. Hatta bu dönemde yapýlan ve bir hukukçunun gözetiminde yapýlmamýþ gerçek satýþlar dahi iptal edilebilir.Bu konu çok teknik ve önemli bir konu olduðu için bu dönemler de yapacaðýnýz tüm tasarruflarýnýz için mutlaka hukuki yardým almanýzý özellikle tavsiye derim. Borçlarýmýzý Nasýl Tasfiye Edebiliriz? Borçlu Olmak Ýle Suçlu Olmak Arasýndaki Büyük Farký Sindirdik Mi? Borçlu Olmak Halinde Yasanýn Size Tanýdýðý Haklarýný Biliyor Musunuz? Borçlarýnýzý sadece çalýþarak ve soðukkanlýlýk ile tasfiye edebilirsiniz, onun ötesindeki her þey detay ve araçtýr.Borç ve alacak kardeþtir, her kardeþe eþit mesafede durabilmek gerekir. Borçlu olmak duygusal bir þey deðildir. Borçlu olmak suçlu olmak deðildir. Çok zor dönemlerde duygularýmýz aklýmýzýn önüne geçebilir, buna izin vermeyelim. Yasalarýmýz borcunuzu yönetirken uymanýz gereken kurallarý belirlemiþ olup, bunlarý bilmemek baþýnýzý derde sokabilir. Gerçektende yasalarýmýz iþletme sermayesini yitiren yada yitirme tehlikesi ile karþý karþýya olan firmalara çeþitli imkanlar saðlar, hatta yardýmcý olmak için süreci yargý mekanizmalarýný kullanarak aþmanýza destek olmaya çalýþýr. Bunlarýn hak olduðu bilincine sahip olmak çözümün baþlangýcýdýr. Örneðin, bir iþletmenin pasifleri aktiflerinin %50sine yakýndýr, 200 civarýnda iþçi çalýþtýrmaktadýr, çalýþýrsa borcunu ödeyeceðine inanmaktadýr, ancak alacaklýlarý ayný anda alacaðýný talep ederse nakit akýþý bozulduðundan ödeyemeyecektir, her þeyi hiç gereði yokken haraç mezat satýlabilir, iþletme kurtulabilecekken alacaklýlarýnýn agresif talepleri ile batar, sonuçta ekonomimiz de bundan zarar görecektir. Ýþte böyle durumlarda bu firmanýn yetkili mahkemeye müracaatý ile durumun belge ve delilleri ile açýklanmasý halinde vergi ve sigorta alacaklarý dahil tüm alacaklýlar için ihtiyati tedbir kararý verilir, haciz ve muhafaza yasaðý koyulur.Diðer bir deyiþle mahkeme tüm alacaklýlara durun bir yýl gözleyelim, bakalým toparlanabilecek mi ? diyecektir. Yasalarýmýz bu ve benzeri bir çok borç tasfiye þekli ve hakký vermiþtir, sizin þar tlarýnýza uyaný araþtýrýp uygulamak en rasyonel yol olacaktýr. Bol kazanç ve bol baþarý dilerimizle 60

Avrupa nýn 3 büyük çelik üreticisinden birisi olan Ýtalyan DANIELI grubu þirketlerinden ABS firmasý Türkiye Temsilcisi FERMETAL DIÞ TÝC. ile birlikte geçtiðimiz günlerde ÝSTANBUL GRAND CEVAHIR CONVENTION CENTER da düzenlediði Gelenekten Yeniliðe isimli sempozyumunda Türk otomotiv endüstrisine hizmet veren ana ve yan sanayicilerle birlikte makine imalatçýlarýný bir araya getirdi. ABS Türkiye Temsilcisi FERMETAL DIÞ TÝC. Genel Müdürü Emel Abacýoðlu bu organizasyonun baþlýca ana hedefini iki baþlýk altýnda bizlere açýkladý. Bunlardan birincisinin bugüne kadar Ýtalya da ABS firmasýnýn fabrikasýndaki tamamýna yakýný DANIELI yapýmý son teknolojik tesislerini görememiþ Türk müþterilerine görsel ve teknik açýlýmlý tanýtýcý bilgi vermek, ikincisi ise; dünya çelik piyasalarýnda son aylarda yaþanmakta olan kaotik piyasa koþullarý hakkýnda Türk müþterilerle karþýlýklý fikir alýþ veriþinde bulunmak olduðunu belirtti. Emel Abacýoðlu Ýtalya Baþkonsolosu Massimo Rustico nun çok arzu etmesine raðmen yoðun programýndan dolayý bu toplantýya katýlamadýðýný, ancak Ýtalyan Konsolosluðu Ticaret Ateþesi Leonardo Scardigno nun teþrifleriyle kendilerini onurlandýrdýklarýný ifade etmiþtir. Gün boyu samimi bir hava içinde geçen toplantýnýn sabahki oturumlarýnda söz alan ABS Ýhracat Müdürü Stefano GOBBI, Vasýflý çelikler pazarýndaki geliþmeleri, Üretim sorumlusu Bruno SBAIZ ise; ABS tesislerini ve yeni yatýrýmlarý hakkýnda bilgi vermiþlerdir. Öðleden sonraki oturumda ise; ilk söz alan Kalite Kontrol Sorumlusu Francesca MAURIGH kaliteye ne kadar önem verdiklerini örnekleriyle desteklediði sunumunda açýkça ifade etmiþ, en son konuþmacý Türkiye Bölge Satýþ Sorumlusu Daniela LURASCHI Türkiye deki satýþ organizasyonlarý hakkýnda katýlýmcýlarý bilgilendirmiþtir.





teknik yazý

Elif Kaplama Firmasýnýn Desteðiyle Hazýrlanmýþtýr

Çinko Lamelli Kaplama ve Özellikleri Çinko lamelli kaplama nedir? Elektrolitik uygulama yapýlmayan, kaydýrma maddeli olan veya olmayan, takribi % 80'i çinko, az miktarda alüminyum lamellerinden ve katký malzemelerinden meydana gelen bir kaplamadýr. Baðlantý elemanlarýnýn veya metal parçalarýn üzerinde kürleme sýcaklýðýna getirilen lameller metallik bir bað oluþturur. Elektrik geçirgen inorganik olan kaplama, ayný zamanda katodik bir korumaya sahiptir. Kromsuz veya kromlu olabilir.

Çinko lamelli kaplamanýn özellikleri - Ýnce kaplama kalýnlýðý ve mastara uygunluk - Katodik korumasýyla uzun süre pasa dayaným - Kimyasallara dayanýklýlýk - Sýcaklýða dayanýklýlýk - Mekanik dayanýklýlýk - Kayma özelliði - Yüksek dayanýmlý çeliklerde hidrojen kýrýlganlýðý olmamasý - Düþük fýrýnlama (kürleme) sýcaklýklarý Çinko lamelli kaplamanýn ince tabaka kalýnlýðý ve mastara uygunluk Mikro Tabaka-Pas Koruyucu Sistemler, çoðu zaman cývata, somun ve perçin gibi baðlantý elemanlarý için kullanýlmaktadýr. Söz konusu bu baðlantý elemanlarýnýn, monte edilebilmeleri için, tolerans sýnýrlarýna (cývatalar için 6h, somunlar için 6H) uyulmalýdýr. Resim 1 de metrik diþli parçalarda 6e ve 6g toleranslarý için kaplama kalýnlýðý için kalan ölçüler gösterilmiþtir.

Resim 1 Tolerans sýnýrlarý ve metrik diþli parçalarda olabilecek kaplama kalýnlýklarý. (Resim Dörken)

Resim 1 den de görülebileceði gibi, 6g toleransýnda kaplama kalýnlýðý çok ince olabilmektedir. Þu ana kadar, krom(VI) içeren kaplamalar bu kalýnlýklarda yeterli pas korumasý saðlayabilmekteydi. Ortak Pazar Yönetmeliði doðrultusunda krom(VI) içeren 64

kaplamalarýn yerini farklý kaplamalar almaktadýr. Paslanmayý önlemesi açýsýndan bu tip kaplamalarýn yeterince kaplama kalýnlýklarýna sahip olabilmeleri gerekmektedir. Bu sebepten dolayý diþ toleranslarýnýn 6e olarak deðiþtirilmesi zorunlu olacaktýr. Kaplama kalýnlýðý toleransýn dýþýna çýktýðýnda , diþ mastarýnýn viralanmasý son derece zahmetli olacak, diþler kullanma yerinde monte edilemez duruma gelecektir.

devam eder. Bu özellik çinkonun demirden daha düþük bir deðer karakteristiðine sahip olmasýndan kaynaklanýr. Çinko, anod olarak iþlev yapmakta, elektrodlarýný sevketmekte ve iki deðerli iyon olarak çözülmektedir. Bu esnada demir, kotod olarak iþlev görmekte ve oluþan FE(II)- iyonlar derhal tekrar metale indirgenmektedir (resim 2.2.a).

Çinko lamelli kaplamanýn katodik koruma mekanizmasý Mikro Tabaka-Pas Koruyucu Sistemler, farklý zeminleri paslanmaya karþý korurlar. Bu zeminler çelik, aluminyum, çinko kaplamalar, paslanmaz çelik v.s. olabilir. Korumasýz çelik (Fe), elektrolitler ve oksijen ile baðlantýlý olarak yüzeylerde paslanmaktadýr, bakýnýz Resim 2.1 a. Anodik proses (süreç) þöyledir: Fe Fe2+ + 2eKatodik proses ise, elektrodlarý tüketen bir prosesdir. O2 + 2 H2O + 4e- OHDemir hidrokside dönüþüm, hidroksidlerle gerçekleþir. Fe2+ + 2(OH)- Fe(OH)2 Demir hidroksidi, diðer oksijen ile üç deðerli pas olarak okside olur.

Daha düþük kýymetli bir çinko tabakasý ile kaplama, demir yüzeyini korur. Yüzeydeki çinko, demirde olduðu gibi, benzer bir prosesten dolayý paslanýr. Meydana gelen çinko hidroksidinden, çinko oksidli bir pasif tabaka oluþur. Bunun aksine, Fe2O3, Fe3O4, FeO veya bunlarýn karýþýmý, demir yüzeyine yapýþmaz ve paslanabilir malzemelerden pul pul dökülür. Dolayýsýyla paslanma süreci önlenemez. Tecrid edici nitelikteki kusursuz bir son kat kaplama (Topcoat), kaplanmýþ olan metalin çözülmesini engeller.(bakýnýz resim 2.1.c.) Düþük miktarlý tabaka kalýnlýklarýnda, son kat kaplamalar maalesef tamamiyle gözeneksiz olarak kaplanamamaktadýr. Ayrýca, bu denli ince bir kaplama, çarpmalara karþý çok hassas olduðundan, daha sonra yapýlan mühürlemelerde (sýrlamalar) gözenekler olabilmektedir. Bu gözeneklerden beyaz paslanma maddeleri ZnO yüzeye çýkabilir. Siyah bir son kat(Topcoat) kaplamanýn yüzeyinde grileþmelerle bu beyaz pas görülebilir. Kaplama, metalin temeline kadar da zedelense, çinko tabaka demiri paslanmaya karþý korumaya

Netice itibariyle, burada da çinkonun yüzeye çýkan beyaz paslanma maddeleri oluþmaktadýr. Ýleri boyuttaki bir pas oluþumunda (ataðýnda), çinko tabaka zedelenmiþ yerlerin etrafýnda kendisini feda eder. Katodik korumanýn uzaktan tesir olarak adlandýrýlan etkisi, resim 2.2.b de gösterilmiþtir. Uzaktan tesir yeterli gelmediði taktirde, zemin metalde daha yoðun bir paslanma ortaya çýkar. Katodik koruma, Mikro Tabaka- Pas KoruyucuSistemler alanýndaki kaplamalar ile ilgili otomobil sektöründe uygulamaya konulan önemli talepler (beklentiler) arasýnda yer almaktadýr. Örneðin:Çinko tabakadaki yüksek miktardaki organik komponentler, mesela çinko tozlu boyalarda, organik komponentlerin izolasyon tesirinden dolayý uzaktan tesir etkisi kötüleþmektedir. Bugüne kadar, galvanik çinko tabakalarda çoðunlukla krom (VI)-içerikli pasivasyon uygulanmýþtýr. Çünkü Cr6 pasýn önlenmesini önemli ölçüde iyileþtirir. Bazý çinko lamel kaplamalarý da krom (VI) içermekte olup, düþük oranlý tabaka kalýnlýklarýnda mükemmel pas önleme deðerlerine sahiptirler. 2000/53/EC AB-Talimatnamelerinin yürürlüðe girmesi ile birlikte, motorlu taþýtlardaki insan hücrelerine zararlý krom(VI) kullanýlmasý yeniden düzenlendi ve paslanmadan koruma önlemleri, Cr6 sýz sistemler ile deðiþtirildi. Çinko lamelli kaplama katodik koruma ve VDA* testi

Motorlu araçlarýn ömrünün uzamasýyla baðlantýlý olarak, paslanmayý önlemeye yönelik talepler de


teknik yazý

yükselmiþtir. Öncelikle galvanik tabakalarda zemin metal paslanmasý ile ilgili sýnýr, DIN 50021 e göre (kýsa süreli test olarak) tuz püskürtme testinde 240 saat iken, çinko lamel kaplamalar bu engeli aþabilmek amacýyla da geliþtirilmiþtir. Bir motorlu aracýn ömrünün simüle edildiði talepler, þu anda tuz püskürtme testine yönelik olarak 480 ile 720 saat arasýnda olmaktadýr ki, sözkonusu taleplere bugün için çinko lamel sistemiyle veya galvanik olarak ayrýlan çinko alaþým sistemleriyle ulaþýlabilmektedir. Kaplamanýn zemin metale kadar zedelenmesi halinde, zemin metalde paslanmanýn engellenebilmesi için, katodik korumanýn uzaktan etkisi yeterli olmalýdýr. Katodik korumanýn kontrol edilebilmesi için cývatanýn yüzeyine bir yiv açýlýr ve sistem kondanse su testine tabii tutulur. Resim 3.1 den de görülebileceði gibi, krom(VI) içerikli Sistem B1 en iyi katodik korumadýr. Sistem ® B8 (DELTA-PROTEKT KL 100 + DELTA® PROTEKT VH 301 GZ) krom(VI) den ari sistem olarak ayný þekilde çok iyi katodik koruma saðlamaktadýr.

paslanma yükünü, daha soðuk ülkelerde (örn. Ýskandinav ülkeleri) olabileceði gibi simüle etmektedir.

Araç hareket halindeyken, motor bölmesindeki sýcaklýk 120°C yi Tablo.2.2.4.1 Mikro tabaka alanýndaki ilk kat (Basecoat) kaplama örnekleri aþmaktadýr. Motor Uygulama Karakteristik durdurulduðu zaman Taným çevresi soður ki, bu da Elektrolitik çözülmüþ çinko ve Tambur ve askýlý mevsime göre eksi Galvanik kaplamalar çinko alaþým tabakalarý - Zn, ZnFe, ZnNi derecelerde olabilir. Elektrolitik çözülmemiþ olan çinko lamelli kaplamalarý

Çinko lamelli kaplamalar

Çinko lamelli kaplamanýn katodik korumasý ve diðer paslandýrma testleri Bu testlerde, örneðin tuz püskürtme sis testi, kondanse su testi ve havalandýrma aþamalarý d ö n ü þ ü m l ü o l a r a k g e r ç e k l e þ m e k t e d i r. Aþaðýdaki testler, örnek teþkil edecek nitelikte addedilmiþtir: Test

Menþei

Özellik

VDA 615-

VDA

Bu testin birinci bölümünün þemasal akýþý resim 3.2 de gösterilmiþtir. DC Klimatest 120 C Teil 1 (7xin einer Woche)

T / oC bzw/ % rH

140

Temp / oC Feuchtinqkeit / % rH

120 100 60 40 20 0 -20 -40 -60

0

2

4

6

8

10

12 14

16

18

20 22

24

Zeit / h

Resim.3.2 DC Ýklim testi 120°C 1 (7 x bir haftada) Bölüm 1 Kaynak: DaimlerChrysler VDA nýn Ýklim Deðiþikliði Testi VDA 621-415 (Dönem süresi 1 hafta) aþaðýdaki yüklenme aþamalarýndan oluþmaktadýr: Tuz püskürtme sis testi 24 saat DIN 50021 SS Yoðunlaþmýþ su testi

4x24 saat DIN 50017 KFW

Havalandýrma

48 saat Ortam sýcaklýðý þartlarý

Çinko lamelli kaplama ve mikro tabaka katodik korumalý sistemler

MikroTabaka Pas Koruyucu Sistemler MKS kavramý, yaklaþýk 15 µm e kadar bir tabaka kalýnlýðýna sahip pas önleme sistemlerini PH zaman zaman 4,3 VICT Volvo tanýmlamaktadýr. Bazý uygulamalarda tabaka PVW 1210 Volkswagen Çevrim kalýnlýðý yaklaþýk olarak 20 µm e de ulaþmaktadýr. DC Ýklim Testi Daimler-Chrysler (DC) Sýcaklýk 40°C'e kadar Ana kullaným alanlarý ise, katodik korumanýn istendiði yerlerdir. Fonksiyonel taleplerdeki çok çeþitlilik nedeniyle, MKS sistemleri çoðu zaman bir Dönemlerin sayýsý, sözkonusu dönemlerin süresine ilk kat kaplama (Basecoat) ve bir son kat kaplamadan ve yýpratýcýlýða (agresivite) baðlýdýr. Daimler(Topcoat) oluþmaktadýr. Ýlk kat kaplama (Basecoat), Chrysler deki bir iklim testi 2 hafta sürer ve kaplama büyük ölçüde sistemin pasý önleme özelliklerini sistemleri en geç 3 dönemden sonra devre dýþý kalýr. belirlemekte ve katodik koruma için sorumludur. Dolayýsýyla, bu þekilde sistemlerin arasýndaki farkýn Bazý uygulamalar için ilk kat kaplama yeterli tespiti sadece kabaca mümkündür. olduðundan, son kat kaplama iþlemi yapýlmamaktadýr. Daimler-Chrysler in iklim testi, motor bölmesindeki

Tambur ve askýlý

Motor çalýþýrken Eriyen kitleden ayrýlmýþ olan çinko- ve galvaniz Askýlý, kýsmen tambur kaplamaya su girdiði Daldýrma (ince tabaka) çinko alaþým tabakalarý taktirde, 0°C nin Eriyen kitleden yüksek sýcaklýkta ayrýlmýþ Yüksek sýcaklýkta a l t ý n d a k i s ý c a k l ý k Daldýrma galvaniz Askýlý, kýsmen tambur olan çinko ve çinko alaþým tabakalarý nedeniyle oluþan buz (ince tabaka) tabakayý çatlatýr. Bunun sonucu olarak da pas korumasý iflas eder. Tablo 4 Mikro tabaka alanýndaki ilk kat (Basecoat)

80

Havalandýrma aþamalarý ile aþamalarýn dönüþümlü gerçekleþtiði ve bu aþamalarda NaCI-çözeltisinin püskürtüldüðü tuz püskürtme sis testi (DIN 50021 SS e göre), artýk tercihen sadece sürdürülmekte olan üretimde kalite güvencesi açýsýndan kullanýlmaktadýr. Otomobil sanayi, motorlu aracýn içindeki gerçek durumun daha iyi simule edilebildiði, çeþitli iklim deðiþikliði testi geliþtirmiþtir.

Teknik açýdan büyük uygulama alanlarý bulan ve küçük seri parçalar için kullanýlabilen, mikro tabaka alanýndaki ilk kat kaplamalar arasýnda aþaðýdaki þekilde ayýrt edilirler.

kaplamalar ile ilgili örnekler (Kaynak Dörken) Daldýrma galvaniz, þu ana kadar sadece 25 µm üzerinde olan kalýnlýklarda uygulanmýþtýr. Daldýrma galvaniz ve yüksek sýcaklýktaki daldýrma galvaniz ile ilgili yeni uygulamalar, 8 ile 15 µm arasýnda kaplama kalýnlýðý saðlayabildiðinden, artýk mikro tabakalar olarak sayýlmaktadýr. Otomobil sanayiindeki kullaným, þu anda birkaç askýlýk parça ile sýnýrlýdýr. Tamburlar ile ilgili alanlardaki uygulamalar, teknik açýdan henüz büyük çapta mevcut deðildir. Son kat kaplamalar, ilk kat kaplamalarýn özelliklerini tamamlamaktadýr. Son (Topcoat) ve ilk kat (Basecoat) kaplamalar, bu arada tüm sistemin kimyasal, termik veya mekanik dayanýklýlýðýný etkileyebilirler.Farklý uygulamalar için uygun organik ve anorganik son kat kaplamalar mevcuttur. Çinko lamelli kaplamanýn kimyasallara dayanýklýlýðý Kimyasallara dayanýklýlýk testi de otomotiv sanayiinin teknik teslimat talimatlarýnda tanýmlanmýþtýr. Pas Koruyucu sistemler, örneðin benzin, mazot, fren hidroliði, soðutma suyu, temizlik maddeleri ve þanzuman yaðý gibi iþletme sývýlarýna karþý dayanýklý olmalýdýr. Bazý jant temizleme ürünleri aþýrý pHsýnýrlarýnda çalýþtýðýndan, bijon cývatalarý için özel istekler yapýlmaktadýr. Ýmalat sanayiinde çoðu zaman ISO 3132'ye uygun Kesternich Testi uygulanmaktadýr. Bu test, SO 2 içerikli atmosferde yapýlmaktadýr. Çatýlarýn montajýnda ahþaba vidalanmak üzere kullanýlan çatý baðlama cývatalarýna yönelik beklentiler ise, genellikle 15 çevrim civarýnda olmaktadýr. Çinko lamelli kaplamanýn sýcaklýða dayanýklýlýðý Motor güçlerinin artmasý ve motor bölümünün korunmasýndaki sürekli iyileþmeler nedeniyle, bu bölmedeki sýcaklýklar da artmýþtýr. Birkaç yýl öncesine kadar hesaplamalar 120°C üzerinden yapýlýrken, 65


teknik yazý

bu sýcaklýkta yaklaþýk 20 dakikalýk bekleme süresi söz konusu sýnýrlarýn altýnda bulunmaktadýr. Bazý kaplama sistemlerinde fýrýnlama sýcaklýðýnýn 300°C'nin üzerinde bulunmasý, çeliklerde mukavemetin azalmasýna sebebiyet vermektedir.

günümüzde motor bölmesindeki sýcaklýk 150- 180°C olarak hesaplanmaktadýr. Baðlantý elemanlarýna iliþkin klasik pas önleme sistemi, sarý pasivasyonlu çinko kaplama, herhangi baþka bir sýrlama (kaplama) iþlemi yapýlmazsa, yaklaþýk olarak sadece 70°C'ye kadar dayanýklýdýr. Bu sýcaklýk aþýldýðý taktirde, pas korumasý ciddi boyutlarda kötüleþmektedir. Saf inorganik çinko lamel kaplama sistemlerinde, pasa karþý koruma 180 °C üzerinde 100 saat dayanmaktadýr. Bu VDA'nýn gerçekleþtirdiði deneylerde saptanmýþtýr. Organik son kat (Topcoat) kaplamalý veya daha yüksek organik oranlý çinko lamel sistemleri, yaklaþýk olarak 150°C'ye dayanýklýdýr. Çinko lamelli kaplamanýn mekanik dayanýklýlýðý MKS kaplamalý parçalar, çeþitli mekanik tahribata maruz kalýrlar. Bunlar, örneðin aþaðýdaki proseslerde meydana gelir: - Makinelerde yüksekten düþmede - Ambalaj deðiþtirmede - Parçalarýn nakliyede - Besleme raylarýnda ve sevk sistemlerinde (örn. Titresimli sevkedici) - Montajda Bu nedenlerle, kaplamada yaprak yaprak dökülmeler, aþýnmalar veya çatlaklar oluþur. Pasa karþý koruma sistemleri, bu hasarlardan olumsuz yönde etkilenir. Dolayýsýyla, otomotiv sanayiinin paslanmayý önleme beklentilerini karþýlayabilmek için, kaplamanýn mekanik dayanýklýlýðýn yeterli olmasý önemlidir. Ýlk kat katodik kaplamanýn (Basecoat) korumasý sayesinde, hasar görmüþ olan yerler, paslanmaya karþý korunur. Renkli son kat kaplamalar döküldüðünde ilk katýn gümüþi rengi ortaya çýkar. Kaplama tesislerinde veya montajda çoðunlukla titreþimli yükleme aparatlarý kullanýlmaktadýr. Ancak, titreþimli yükleme aparatlarýyla sevk edilen parçalar birbirine çarptýðýndan hasar görmektedir. Çinko lamel sistemlerinin mekanik özellikleri de, kendine özgü sýnýrlara sahiptir. Taþ çarpmasýna karþý dayanýklýlýðý sýnýrlý olduðundan, araçlarýn altýnda olan parçalarda uygulama sadece sýnýrlý olarak mümkündür. Çinko lamelli kaplamanýn kaydýrýcýlýk özellikleri Kaydýrýcýlýk özellikleri çeþitli amaçlar için gerekmektedir. Sürekli kaydýrýcý olmalarý nedeniyle, motorlu araçta bulunan birçok emniyet parçasý bu þekilde kaplanmaktadýr. Bununla ilgili bir örnek, emniyet kemeri kýzaðýdýr. Bir motorlu aracýn beklenen ömrü göz önüne alýndýðýnda, kaplamalý bir emniyet kemeri kýzaðý, 30.000 açma kapamaya dayanýklý olmalýdýr.

Çinko lamelli kaplama ve yüksek mukavemetli çeliklerde hidrojen kýrýlganlýðý Resim 5.1 Emniyet kemeri kýzaðý (Resim: Dörken)

Diðer kaplananlar, sadece montaj sýrasýnda veya belirli durumlarda kaydýrýcýlýk etkisine sahip olmalýdýr. Borularýn içerisinden geçen emniyet kemeri geciktirme sistemlerinin silindirleri, Delta ®- Seal GZ, yani entegre kayganlaþtýrýcý madde katkýsý ile kaplanmýþtýr ki, bu da silindirin birinci seferde borunun içerisinde kaymasýný saðlar. Belirli bir sýkma momentinde istenen ön gerilim gücüne ulaþýlabilmesi için, cývatalarda özel kayganlaþtýrýcý maddelere gereksinim vardýr. Emniyet cývatalarý için, asgari ön gerilme torku belirlenir. Söz konusu ön gerilim torkuna güvenli ulaþabilmek için sürtünme katsayýsýnýn dar bir aralýkta tutulmasý gerekir. Sürtünme katsayýsý ayarlanmasý ise, yüzey koruma kaplamasýna entegre edilebilen veya ek olarak uygulanabilen, uygun kaydýrýcýlýk ürünleri sayesinde gerçekleþmektedir. Aþaðýda 5.2 numaralý resimdende görüleceði gibi çeþitli inorganik Delta Protekt VH son kat kaplamalar ile elde edilebilecek çeþitli toplam sürtünme katsayýlarý görülmektedir. Daðýlýmý çok küçük olduðundan cývatalarýn doðru bir þekilde sýkýlmasý saðlanmaktadýr.

Bu tür çelikler, hidrojenin meydana geldiði proseslere (süreçlere) tabi tutulmamalýdýr. Dolayýsýyla galvanik çinko kaplama yapýlmamalýdýr. Çinko lamel sistemleri ile yapýlan kaplamada hidrojen kýrýlganlýðý meydana gelmediðinden, bu pas koruyucu sistemler, yüksek mukavemetli çelikler için kullanýlmaktadýr.

Eski motorlu araçlara yönelik ABDirektifleri 2000/53/EC ile ilgili yeni hükümler 18 Eylül 2000 tarihinde, eski motorlu araçlarýn iade alýmý ile ilgili konularý düzenleyen 2000/53/EC no lu AB-Talimatnamesi karara baðlanmýþtýr. ABTalimatlarýnýn hedefi ise, geri alýnan motorlu araçlarýn yeniden deðerlendirilmesidir (recycling). Dolayýsý ile, yönetmelik, 01 Temmuz 2003 tarihinden sonra trafiðe çýkacak motorlu araçlar ve yedek parçalarda çevre- ve insan saðlýðýna zararlý bileþenlerin kullanýmýný sýnýrlamaktadýr. Beyanlarla ilgili güncel durum:

Resim 5.2. Delta tipi kaplama çeþitleri ile eriþilen toplam sürtünme katsayýlarý

Çinko lamelli kaplamanýn ýlýmlý fýrýnlama sýcaklýklarý

- 1 Temmuz 2003 tarihinden itibaren trafiðe çýkacak motorlu araçlarýn kurþun, cýva veya altý deðerli krom içermesi yasaktýr.

Mikro Tabaka-Pas Koruyucu-Sistemler, fýrýnlanan kaplamalardýr. Bunlar yüksek sýcaklýklarda ürünleri birleþtirip, iyi bir korozyon önlemi saðlamak için fýrýnlanýrlar.

Krom(VI)-bileþenleri çok zehirli (toksik), kanserojen ve mutajendir. Hücrelere zarar verici etkisi ise, söz konusu bileþenlerin yüksek oksidasyon etkisine baðlýdýr.

Yüksek mukavemetli çelikler için düþük bir fýrýnlama sýcaklýðý gerekir. Çünkü yüksek sýcaklýkta ve uzun süre kalmak, çeliðin özelliklerini deðiþtirir.

Krom(VI) den arý sistemlerin 01 Temmuz 2003 tarihine kadar ithalatý otomobil sanayi tarafýndan gerçekleþtirilebilir olarak görülmediðinden, ABKomisyonu 23.05.2002 tarihinde, motorlu araçlarý paslanmadan korumaya yarayan tüm yüzeylerin

Yaklaþýk 200°C dolaylarýndaki fýrýnlama sýcaklýðý ve 66

Motorlu araçlarýn aðýrlýðýnýn azaltýlmasý, gittikçe daha fazla yüksek mukavemetli çelik kullanýmýný da beraberinde getirmiþtir. Bu çeliklerin çekme mukavemeti Rm = 1000 N/mm²'nin üzerindedir. Örneðin motorlu araçlarýn yan taraflarýnda bulunan çarpma profilleri veya B-sütunlarý gibi bazý parçalarda Rm = 1000 N/mm²'lik çekme mukavemetleri aþýlmaktadýr. Hidrojenli bir ortamda hidrojen, difüzyon vasýtasýyla malzemeye girmektedir. Parçada kritik hidrojen konsantrasyonu aþýldýðý taktirde, bu durum, hidrojen kýrýlganlýðýna sebebiyet vermektedir, yani, parça yük altýnda kýrýlmaktadýr.



teknik yazý

Cr(VI)-arýlýðý ile ilgili talebin 01.07.2007 tarihine er telenmesini öngören taslaðý onaylamýþtýr. Altý deðerli krom, paslanmayý önlemede çok etkin ve bir çok pas koruyucu sistemlerinde yaygýn olduðundan, AB-Talimatýnýn karara baðlanmasý, otomobil sanayi dünya çapýnda baský altýnda girmiþtir. Otomobil sanayi, yürürlükte olan ve 01 Temmuz 2007 de trafiðe çýkarýlacak tüm motorlu araçlar ve planlama aþamasýnda olan tüm yeni seriler için, paslanmadan korumada krom(VI) in kullanýmýný azaltmak zorundadýr. Yedek parçalarda, paslanmadan koruma ile ilgili yapýlmasý gereken deðiþiklik ise daha da problemlidir, çünkü bu yedek parçalar yýllar öncesinden stoklanmak üzere üretilmektedir ve Temmuz 2007 AB-Talimatýnýn kesin olarak uygulamaya geçirildiðinde satýþlarý yasaklanacaktýr. vs. Elektrolitik uygulama yapýlamayan çinko lamel ®kaplamalar DELTA TONE 9000 ve DELTA® PROTEKT KL 100 ®® DELTA TONE 9000 ve DELTA-PROTEKT KL 100, yüksek oranda çinko- ve aluminyum lamellerle dolu, EN ISO 10263 e uygun olarak Cr6 sýz ve büyük ölçüde inorganik, mikro tabaka oluþturucu ilk kat kaplamalardýr.

püskür tme testinde daha fazla kýrmýzý pasa dayanýklýdýr. Henüz 70 li yýllarýn sonundan beri ®DELTA TONE 9000 Ortak pazar-Eski Otomobiller Hükümlerinin taleplerini yerine getirmektedir. Kuru film tabakasý, örneðin kadmiyum veya Cr6 gibi aðýr metaller içermemektedir. Metal Parçalarýn Ön Ýþlemi Çinko lamel kaplamanýn optimal fonksiyonu için, son derece temiz bir metal yüzeyi þarttýr. Temiz bir yüzeyin saðlanabilmesi için aþaðýdaki ön iþlemler uygulanmaktadýr: - Yaðýn alýnmasý - Elektro kimyasal pas giderme yöntemi - Uygun kumlama maddeleri ile kumlama. Örneðin paslanmaz çelik veya cam bilyeler gibi - Veya ince kristalli fosfatlama Yöntemler, yüzey yapýsýna göre seçilmekte ve kombine edilmektedir. Bu yöntemler, parça üzerinde zarar verici etki yaratmamalýdýr. Asitleme veya fosfatlama iþleminde nüfuz eden hidrojen, fýrýnlama prosesinde malzemeyi terkeder.

Delta Tone Çinko tozlu kaplamalarda olduðu gibi, zemin ile mekanik kenetlenmenin aksine, çelik zeminle birleþme, kimyasal reaksiyon doðrultusunda Binder Sistemi ile gerçekleþir. Söz konusu kimyasal birleþme için fýrýnlama prosesi gerekmektedir. ®DELTA TONE 9000 ün DIN 50021 e göre tuzlu su püstkürtme testindeki uzun dayanýmý, ayný kalýnlýktaki galvanik çinko kaplamaya kýyasla daha fazladýr; Pasa sebebiyet veren nem, oksijen vs. Delta Tone deki paralel istifli çinko ve alüminyum plakalarý tek tek alt etmesi gerekir. Böylelikle paslanma zamaný uzar. Buna set etkili (Barriereffekt) sistem denir. Ayrýca paralel istifli lameller birbirlerine kaynamasýndan dolayý pasa dayaným daha da artar. Bunlarýn haricinde kaplamanýn hacmý galvanik çinkoya göre daha azdýr. Delta Protekt KL100 ürününde Delta Tone 9000 e göre ayný kaplama kalýnlýðýnda daha fazla çinko ve alüminyum vardýr. Bu sebepten dolayý tuzlusu 68

Bu yöntem, özellikle örneðin, akslar, borular ve büyük parçalar gibi içi boþ malzemeler için uygundur. Böylelikle iç ve dýþ katodik koruma güvenli bir þekilde saðlanmaktadýr. Kaplanacak parçalar, daldýrma usulü ile kaplayabilmek için, kaplama ürününün parçalarýn üzerinden akabilmesi gerekir,.bunun için parça üzerinde yapýsal önlemlerin alýnmasý gerekebilir. Savurma Yöntemi (Spincoating) Savurma aletine asýlan parçalar kaplama ürününe daldýrýldýktan sonra, taþýyýcý rotasyona geçirilir ve fazla kaplama ürünü santrifüj kuvvetiyle atýlýr. Resim 9 ®DELTA TONE 9000 ile Savurma y ö n t e m i y l e (Spincoating)kaplanmýþ olan açýk durumdaki bisiklet kilidi.(Resim Dörken) Bu yöntemin avantajý ise, geometrik açýdan zor parçalarýn örneðin, içi diþli, içi boþ vs. gibi parçalarýn kusursuz olarak kaplanabilmesidir.

Paralel istifli lameller üst üste dururlar (bakýnýz Resim 6 ). Resim 6 ®DELTA TONE 9000 Tabaka kalýnlýðý 10 µm 1400-kere büyütülmüþ Resim: Dörken

maddesinin çekim gücü ve yüzey gerilimi neticesinde gerçekleþir.

Çinko lamel kaplama yöntemleri KTL boyalarý haricinde, DELTA-MKS-kaplamalardaki tüm ürünler farklý uygulama yöntemleri ile tatbik edilebilmektedir. Yöntem, ekonomik ve teknik kriterlere göre seçilmektedir. - Daldýrma santrifüj yöntemi - Daldýrma yöntemi - Savurma kaplama (Spincoating) - Püskürtme yöntemi (elektrostatik olarak da) Daldýrma Yöntemi Yüksek derecede homojen bir tabaka kalýnlýðý talep edildiði ve parçanýn geometrisi de buna izin verdiði taktirde, parçalar daldýrma yöntemi ile kaplanýr. Bunun için parçalar askýya asýlýp, kaplama ürününe daldýrýlýr ve yavaþça dýþarý çekilir. Kaplama banyosunun etrafýnda hava sirkülasyonunun olmamasý gerekmektedir. Tabaka oluþumu, kaplama

Santrifüj yönü ile, fazlalýk olan kaplama ürününün tekrar dýþarýya atýlabilmesine imkan verilmelidir. Resim 9 da gösterilen bisiklet kilidi gibi, önceden monte edilmiþ olan parçalar, bu yöntemle iþlerliðini kaybetmeden içten ve dýþtan ayný zamanda kaplanabilmektedir. ® ® Ne DELT A-TONE 9000, ne de DELTA-PROTEKT KL 100 reçine içermediðinden, yapýþma olasýlýðý veya önemli fonksiyonlarýn blokajý söz konusu deðildir. Elektrostatik ve geleneksel püskürtme yöntemleri Santrifüj sepetinde kaplanmak için fazla büyük, daldýrma veya savurma yöntemi ile kaplanmaya uygun olmayan parçalar, çoðu zaman püskürtme yöntemiyle kaplanabilirler. ®® DELTA TONE 9000 ve DELTA-PROTEKT KL 100 özel elektrostatik tabancalar ile püskürtmeye uygundur. Elektrostatik, köþelerin daha iyi bir þekilde kaplanmasýný ve eþit düzeyde tabaka oluþumunu saðlar. Elektrostatiksiz, ancak yüksek hacimli-düþük basýnçlý (HVLP-high volume low pressure) tabancalarla da çok iyi kaplama neticeleri elde edilebilmektedir. Püskürtme yöntemi ile 5 ila 6 µm kalýnlýðýnda kaplanan parçalar, santrifüj yöntemiyle kaplanan 10 µm lük bir kaplama kalýnlýðý kadar paslanmayý önler.



teknik yazý

Püskürtme yöntemindeki yüksek koruma etkisi, son derece homojen ve eþit tabaka oluþumundan kaynaklanýr. Çinko ve aluminyum lameller, sývý aþamada yüzeye paralel olarak yerleþebilirler. Santrifüjlemede ise lamellerin hizasý bozulma eðilimi gösterebilir. Püskürtme yönteminde tek bir kaplama iþlemi, arzu edilen pas önleme talepleri için genellikle yeterli olmaktadýr.

ürüne daldýrýlýr. Parçalarý kaplama ürünü ile ýslatmak için, daldýrma iþlemi sýrasýnda sepet hareket ettirilir. Sepet döndüðünde parça üzerindeki fazla olan kaplama ürünü savrulur. Modern tesisler bilgisayarlarla idare edilir, tam otomatik çalýþýr ve tekrarlanabilir üretim saðlayabilirler.

Resim 7 Daldýrarak santrifüjleme yöntemi (Resim Dörken) Resim 10 DELTA®-TONE 9000 ile kýsmen kaplanmýþ ve induktif etkiyle fýrýnlanmýþ tekerlek yataðý (Resim Dörken)

Örneðin FAG kuruluþundaki (Resim 10) bazý tekerlek yataklarý gibi, bazý parçalar sadece kýsmen kaplanmaktadýr. Tamamen yaðlama maddesi ile monte edilen tekerlek yataðý, kampana yüzeyinde ®kýsmen DELTA TONE 9000 ile kaplanmakta ve 270°C de indüktif etkiyle birkaç saniye için fýrýnlanmaktadýr. Yaðlama maddesi, kýsa süreli ýsýnmadan düþük bir oranda etkilenmekte, kampana yüzeyi ise paslanmaya karþý korunmuþ olmaktadýr. Böylelikle tekerlekler daha kolay demonte edilebilmektedir. Daldýrma santrifüj yöntemi ile büyük miktardaki parçalarýn kaplanmasý Daldýrma santrifüj yöntemi, boya akýþýný saðlayabilecek küçük parçalarýn, büyük miktardakileri için uygundur. Parçalar açýk dökme malzeme olarak santrifüj sepetine tartýlarak konulup kap içindeki

Tüm önemli deðerler bilgisayar üzerinden verilip kaydedilir. Dolayýsýyla, belirli parça guruplarý veya zor parçalar için, hazýrlanan programlar tekrar çaðrýlabilirler. Modern santrifüj tekniði ile, örneðin allen baþlý civatalar, yýldýz baþlý vidalar vs. gibi parçalar kusursuz bir þekilde kaplanýr. Bunun için, hem dikey , hem de yatay olarak farklý eðim açýlarýnda çalýþabilen santrifüjler çok önemli bir koþulu teþkil ederler. Bu tip santrifüjler, fazlalýk teþkil eden kaplama ürününün söz konusu zor parçalardan uzaklaþtýrýlmasýný saðlar. Tam bir kaplama iþleminin akýþý çok karmaþýk olup, netice itibariyle elde edilecek kaplama kalitesi aþaðýdaki parametrelere baðlýdýr: - Viskozite (standart viskozitenin ayarlanmasý) - Daldýrma süresi ve hareketi - Daldýrma iþlemlerinin sayýsý - Sepet yatma açýsý (zor parçalarýn serbest yer deðiþtirmesi) -Azami devir sayýsýna ulaþma (ivmesi) - Santrifüjleme hýzý - Santrifüjleme süresi

Arçelik A.Þ. Çin i Fethetti Koç Topluluðu nun Beyaz Eþya sektöründeki lider þirketi Arçelik, uluslararasý pazarda markalarýyla büyüme stratejisi doðrultusunda, dünyanýn en hýzlý büyüyen ekonomilerinden biri olan ve 2000 den bu yana faaliyetlerini sürdürdüðü Çin pazarýnda üretime baþladý. Geçtiðimiz Temmuz ayýnda Changzhou CasaShinco þirketi hisselerinin tamamýný 60 milyon Çin Yuan ý (yaklaþýk 8 Milyon USD) karþýlýðý bedelle satýn alan Arçelik A.Þ., þirketin ismini BEKO Electrical Appliances Co.Ltd. olarak tescil ettirmesini takiben, 70

bu satýnalýmla bünyesine kattýðý çamaþýr makinesi üretim tesisini bir törenle hizmete açtý. Þangay a 189 km uzaklýkta Changzhou bölgesinde bulunan BEKO çamaþýr makinesi üretim tesisinin, ilk etapta yýllýk 200 bin adet kapasiteye sahip olmasý hedefleniyor. Türkiye de sektörünün tartýþmasýz lideri, Avrupa nýn ise 3. büyük beyaz eþya üreticisi olan Arçelik A.Þ., yur tdýþýnda markalarýyla büyüme stratejisi doðrultusunda, BEKO çamaþýr makinesi üretim tesisini Changzhou da hizmete açtý.

- Santrifüjlemede dönüþ yönünün deðiþmesi Daldýrma santrifüj yönteminde, temas noktalarýnýn kapanmasý için, kaplama iþlemi iki kez yapýlmalýdýr. Dökülen parçalar birbirlerinin üzerine geldiðinden dolayý, temas eden noktalarda kaplama kalýnlýðý incelmektedir. Kaplama kurumadan evvel, parçalarýn yeri deðiþtirildiðinde, temas noktalarý kaplama ürünü tarafýndan tekrar kapatýlmaktadýr. Bunun için, ilk kat kaplamanýn optimal yayýlma ve penetrasyon kabiliyetine sahip olmasý gerekmektedir. Kaplama ürünü , zor ulaþýlabilir bölgelere de girer. örneðin kaynak noktalarý gibi. Büyük tesislerde, eðer kaplama öncesi toleranslara uyulursa, M5 ile M16 arasýndaki metrik diþlileri toleranslara uygun olarak kaplamak mümkündür. Küçük tesislerde, daha küçük çaptaki cývatalar kaplanýr. Her kaplama iþleminde, parametrelere baðlý olarak ortalama 3 ila 5 µm arasýnda kaplama kalýnlýðý elde edilir. Kaplama kalýnlýðý ile birlikte paslanma dayanýklýlýðý artar. ®Resim 8 de, DELTA TONE 9000/DELTA® PROTEKT KL 100 ve taleplere uyan son kat (Topcoat) kaplama ile kaplanan çeþitli parçalarýn bir görünümü verilmiþtir.

Resim 8 DELTA®-TONE 9000/DELTA-PROTEKT® KL 100 ve/veya DELTA®-SEAL ile kaplanmýþ olan çeþitli parçalar Resim: Dörken Kaynak: Yük. Müh. Yük. Ekonomi Müh. Hans- Jörg Minas

haber

Koç Holding Yönetim Kurulu Baþkaný Mustafa V. Koç törende bir konuþma yaptý. Koç, yaptýðý konuþmada þunlarý söyledi: Gelecek 10 yýl içinde dünyanýn en büyük ekonomisi olmasý beklenen Çin, sahip olduðu iþgücü ve lojistik avantajlarý sayesinde tüm dünyanýn yakýndan takip ettiði çok önemli bir pazardýr. 2007 nin 10. ayý itibariyle ülkemizden Çin e yapýlan ihracat, 747 milyon dolar seviyesine ulaþmýþtýr. Önümüzdeki hedef; Türkiye ile Çin arasýnda, bugün 10 milyar dolar olan dýþ ticaret hacmini, 5 yýl sonra 50 milyar dolara çýkarmak olmalýdýr.









genel bilgi

CE Ýþareti Nedir?

CE Ýþareti Uygulamasý Hangi Tarihte Baþlýyor? engellerin kaldýrýlmasý konusundaki AB araçlarýnýn ülkemiz iç mevzuatýna dahil edilmesini öngörmektedir. Bu kapsamda, AB nin ticarette teknik engellerin kaldýrýlmasý konusundaki mevzuatýnýn listesi ile bu mevzuatýn Türkiye tarafýndan uygulanma koþul ve kurallarý 2/97 sayýlý OKK ile belirlenmiþtir. Dýþ Ticaret Müsteþarlýðýnýn koordinasyonunda yürütülen çalýþmalar neticesinde söz konusu Topluluk mevzuatýný Delta Çelik Dýþ Tic. Ltd. Þti. Firma Ortaklarýndan Bekir ESMER uyumlaþtýracak olan kamu kuruluþlarý 15.1.1997 tarihli ve 97/9196 sayýlý Bakanlar Kurulu Kararý ile tespit edilmiþtir. Soru 1) CE iþareti kýsaca nedir? Cevap 1) CE iþareti, Avrupa Birliði nin, teknik mevzuat uyumu çerçevesinde 1985 yýlýnda benimsediði Yeni Yaklaþým Politikasý kapsamýnda hazýrlanan Yeni Yaklaþým Direktifleri kapsamýna giren ürünlerin bu direktiflere uygun olduðunu ve gerekli bütün uygunluk deðerlendirme faaliyetlerinden geçtiðini gösteren bir Birlik iþaretidir. CE iþareti, ürünlerin, amacýna uygun kullanýlmasý halinde insan can ve mal güvenliði, bitki ve hayvan varlýðý ile çevreye zarar vermeyeceðini, diðer bir ifadeyle ürünün güvenli bir ürün olduðunu gösteren bir iþarettir. Soru 2) CE iþareti neden önemlidir? Cevap 2) CE iþareti , Avrupa Birliði nin uyulmasý mecburi olan birtakým Yeni Yaklaþým Direktifleri kapsamýnda yer alan ürünlere iliþtirilen bir iþaret olduðu için, söz konusu mevzuat kapsamýna giren ve AB üyesi ülkelerde piyasaya arz edilecek olan ürünlerin bu iþareti taþýmasý zorunludur. Diðer bir ifadeyle, bu iþaret, ürünlerin, AB üyesi ülkelerde serbest dolaþýma çýkabilmesi için bir çeþit pasaport iþlevi görmektedir. Türkiye nin de Avrupa Birliði mevzuatýný uyumlaþtýrarak uygulayacak olmasý nedeniyle, ilgili mevzuatýn yürürlüðe girmesiyle birlikte, ülkemizde piyasaya arz edilecek ürünlerin de bu iþareti taþýmasý zorunlu hale gelecektir. Soru 3) CE iþareti uygulamasý Türkiye de ne zaman baþlayacak? Cevap 3) Türkiye ile AB arasýnda gümrük birliðini tesis eden 1/95 sayýlý Ortaklýk Konseyi Kararý nýn (OKK) 8-11. maddeleri, mallarýn serbest dolaþýmýnýn en iyi þekilde temini amacýyla ticarette teknik 78

Anýlan Bakanlar Kurulu Kararý ile yapýlan bu görevlendirme çerçevesinde, ilgili kamu kuruluþlarý tarafýndan yürütülmekte olan mevzuat uyum çalýþmalarýnýn bir kýsmý sonuçlandýrýlmýþ, bir kýsmýnýn çalýþmalarý ise devam etmektedir. Uyum çalýþmalarý devam eden bir kýsým AB Direktifi ürünlere CE iþaretinin iliþtirilmesini öngör mektedir. Uyumu yapýlan teknik mevzuatýn hukuki altyapýsýný oluþturmak üzere, ilgili kamu kuruluþlarýnýn da katkýsýyla, Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý tarafýndan hazýrlanan 4703 sayýlý Ürünlere Ýliþkin Teknik Mevzuatýn Hazýrlanmasý ve Uygulanmasýna Dair Kanun, 11 Temmuz 2001 tarihli ve 24459 sayýlý Resmi Gazete de yayýmlanmýþ olup; 11 Ocak 2002 tarihi itibariyle yürürlüðe girmiþtir. Bahse konu Kanuna istinaden hazýrlanan "Uygunluk Deðerlendirme Kuruluþlarý ile Onaylanmýþ Kuruluþlara Dair Yönetmelik", "CE Uygunluk Ýþaretinin Ürüne Ýliþtirilmesine ve Kullanýlmasýna Dair Yönetmelik" ve "Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik", ve 17 Ocak 2002 tarihli ve 24643 sayýlý Resmi Gazete'de yayýmlanarak, 11 Ocak 2002 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüðe girmiþtir. Ancak söz konusu Kanun ile uygulama yönetmeliklerinin 11 Ocak 2002 tarihi itibariyle yürürlüðe girmesi, ürünlere CE iþareti iliþtirilme zorunluluðunun da bu tarihte baþlayacaðý anlamýna gelmemektedir. Ülkemizde üretilerek iç piyasaya arz edilecek olan ürünlerin CE iþareti taþýmasýnýn zorunlu olabilmesi için, ilgili Bakanlýklar ve kamu kuruluþlarý tarafýndan hazýrlanan ve ürünlere CE iþareti iliþtirilmesini öngören

teknik mevzuatýn Türkiye de yürürlüðe girmesi gerekmektedir. Bir örnek verecek olursak, makinalarla ilgili AB direktifinin Sanayi ve Ticaret Bakanlýðýnca milli mevzuat haline getirilip Resmi Gazete de yayýmlanarak yürürlüðe konulmasýndan sonra makinalarýn iç piyasaya arzýnda CE iþareti taþýma zorunluluðu getirilmiþ olacaktýr. Bu yürürlük tarihi de 11 Ocak 2002 den sonraki bir tarih olacaktýr. Dolayýsýyla, söz konusu AB direktifleri ilgili kuruluþlarca iç mevzuat haline getirilip yürürlüðe konmadan, bu direktifler kapsamýna giren ve iç piyasaya arz edilen ürünlere Türkiye de CE iþareti iliþtirilmesi zorunluluðunun getirilmesi de söz konusu deðildir. Diðer taraftan, iç piyasada üretim yapan üreticilerimizin ürünlerine CE iþareti iliþtirebilmesi için, direktifin öngördüðü hallerde, bu direktifleri uyumlaþtýran mevzuat kapsamýnda uygunluk deðerlendirmesi yapacak olan onaylanmýþ kuruluþlarýn da ilgili kamu kuruluþlarý tarafýndan bu mevzuat yürürlüðe girmeden önce belirlenmesi önem taþýmaktadýr. Türkiye de iç piyasaya arz edilecek olan ve yukarýda belirtilen direktifler kapsamýna giren ürünlere CE iþareti iliþtirme zorunluluðu her ürün veya ürün grubu için ayrý ayrý tarihlerde baþlayacak ve bu tarih de 11 Ocak 2002 tarihinden sonraki bir tarih olacaktýr. Bu çerçevede, üreticilerimizin ilgili mevzuatý hazýrlayarak yürürlüðe koyacak olan kamu kuruluþlarý ile yakýn iliþki kurmalarý büyük önem taþýmaktadýr. Soru 4) CE iþareti olmazsa ne olur? Cevap 4) Bu iþareti taþýmasý gerektiði halde taþýmayan ürünün AB üyesi ülkelere ihracatý mümkün deðildir. Mevzuat uyumu tamamlandýktan sonra bu iþareti taþýmayan ürünlerin iç piyasaya arz edilmesi de mümkün olmayacaktýr. Soru 5) Hangi ürünlerde bu iþaret bulunmalýdýr? Cevap 5) CE Ýþareti, AB nin, teknik mevzuat uyumu çerçevesinde 1985 yýlýnda benimsediði Yeni Yaklaþým Politikasý kapsamýnda hazýrlanan Yeni Yaklaþým Direktifleri içerisinde yer alan ürünlerde kullanýlmaktadýr. (Bu ürünlerin listesi, ilgili AB mevzuatý ve bu mevzuatý ülkemizde uyumlaþtýracak kamu kuruluþlarýný gösteren tabloya buradan ulaþabilirsiniz) Ayrýca, bu direktiflerin Türkçe karþýlýklarý olan mevzuat taslaklarýnýn ilgili kuruluþlardan temini mümkün bulunmaktadýr.



genel bilgi

Soru 6) CE iþareti nin ürüne iliþtirilmesinin yollarý nelerdir? Cevap 6) CE iþaretinin ürüne nasýl iliþtireceði, ilgili direktiflerde belirtilmektedir. Ürünlerin, CE iþaretli olarak piyasaya sunulmasýndan üretici sorumludur. Ancak; eðer üretici ya da üreticinin yetkili temsilcisi Avrupa Birliði içinde deðilse, bu sorumluluðu ithalatçý yerine getirmek zorundadýr. Bir baþka deyiþle, ithalatçý ithal ettiði ürünlerin AB normlarýna uygun olduðunu garanti etmek zorundadýr. Üreticinin bu iþareti ürüne iliþtirebilmesi için çeþitli alternatifler sunulmuþtur; -Düþük riskli ürünlerin (örneðin, bazý makineler), direktifin güvenlik koþullarýna uygunluðu, üreticinin kendisi tarafýndan test edilebilmekte ve bu ürünler hakkýnda üreticinin yayýmlayacaðý uygunluk beyaný ile CE iþareti, üretici tarafýndan ürüne iliþtirilmektedir. Yüksek riskli ürünlerin ise (örneðin, bazý týbbi cihazlar ve bazý makineler) mutlaka, Avrupa Birliði Resmi Gazetesinde adý yayýmlanmýþ yetkili test ve belgelendirme kuruluþlarý (Onaylanmýþ kuruluþlarNotified bodies) tarafýndan test edilmesi gerekmektedir. Onaylanmýþ kur uluþun bu incelemesine istinaden, üretici CE iþaretini ürününe iliþtirmektedir. Soru 7) Onaylanmýþ Kuruluþ (Notified Body) nedir? Fonksiyonu nedir? Cevap 7) Avrupa Birliði mevzuatý, CE iþareti taþýmasý gereken ürünlerden yüksek risk taþýyan ürünlerin, piyasaya arz edilmeden önce konusunda uzman, üçüncü bir taraf olan ve AB Resmi Gazetesinde yayýmlanmýþ kuruluþlar tarafýndan uygunluk deðerlendirmesine tabi tutulmasýný þart koþmaktadýr. Bu ürünlerin test, muayene ve/veya belgelendirmesini yapmak üzere üye ülkeler tarafýndan altyapýsý yeterli görülen test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluþlarý arasýndan seçilerek AB Resmi Gazetesinde yayýmlanan kuruluþlar onaylanmýþ kuruluþ (notified body) statüsünü almaktadýr. Üye ülkelerce belirlenen onaylanmýþ kuruluþlarýn listesi Avrupa Birliði Komisyonuna gönderilmekte ve diðer üye ülkelere duyurulmasý amacýyla bu listeler AB Resmi Gazetesi nde yayýmlanmaktadýr. Bu kuruluþlarýn teknik açýdan yetkin olmalarý gerekmektedir.

Ancak söz konusu direktifler ülkemizde yürürlüðe girdiðinde, söz konusu mevzuat kapsamýnda uygunluk deðerlendirmesi yapacak olan onaylanmýþ kuruluþlar da ilgili Bakanlýk veya kamu kuruluþu tarafýndan görevlendirilmiþ olacaktýr. Kamu sektörü ve özel sektörden bu göreve talip olacak kuruluþlarýn, faaliyette bulunmak istenilen ürün grubu/gruplarý direktiflerini inceleyerek gerekli hazýrlýklarý yapmalarýnda büyük fayda görülmektedir. Soru 9) Üreticinin her ürün için mutlaka onaylanmýþ kuruluþa baþvurmasý gerekli midir? Cevap 9) Üreticinin, herhangi bir onaylanmýþ kuruluþa baþvurmaksýzýn da ürününe CE iþareti iliþtirdiði durumlar bulunmaktadýr. Bu husus her bir ürün/ürün grubu için ilgili direktiflerde belirtilmektedir. Bu çerçevede, üreticilerin ürettikleri ürünlerle ilgili direktifleri incelemeleri ve ilgili mevzuatý hazýrlayarak yürürlüðe koyacak olan kamu kuruluþlarý ile yakýn iliþki kurmalarý büyük önem taþýmaktadýr. Soru 10) Üreticilerimizin ne yapmasý gerekmektedir? Cevap 10) Üreticilerimiz, ürünlerinin hangi direktif/direktifler kapsamýna girdiðini tespit ederek, söz konusu direktifleri incelemeli; gerekiyorsa üretim bandýnda deðiþikliðe gitmeli ve belgelendirme için hazýrlýk çalýþmalarýna baþlamalýdýrlar. CE Sertifikasý Üretici veya Onaylý bir kuruluþ tarafýndan hazýrlanan mamulun ilgili direktife uygun olduðunu bildiren uygunluk beyanýdýr. Uygunluk beyaný dýþýnda bir CE sertifikasý yoktur. Maalesef bu konuda hata yapýlmakta olup uygunluk beyaný dýþýnda da bir ser tifika var sanýlmaktadýr. Þayet mamul veya makine düþük risk gurubunda ise uygunluk beyan belgesi (CE Sertifikasý) üretici tarafýndan düzenlenebilir. Yüksek risk gurubuna giren mamul veya makine için uygunluk beyanýnýn onaylý bir kuruluþ tarafýndan düzenlenme zorunluluðu vardýr. Mamul veya makinenin hangi risk gurubunda olduðunu ilgili direktifin (Makineler Direktifi) Uygunluk Deðerlendirmesi maddesindeki Ek IV içeriði vermektedir.

Soru 8) Türkiye de onaylanmýþ kuruluþ bulunmakta mýdýr?

Ayrýca direktifin Kapsam maddesine bakýldýðýnda makinanýn burada belirtilen maddelere uymadýðý da görülür ve dolayýsýyla Düþük Risk Gurubu kabul edilir.

Cevap 8) Ürüne CE iþareti iliþtirilmesini öngören direktifler halihazýrda ülkemizde yürürlükte bulunmadýðýndan, bu mevzuat kapsamýnda faaliyet gösterecek olan onaylanmýþ kuruluþlar da ilgili kur uluþlarca henüz tespit edilmemiþtir.

Genel olarak , imalatçýnýn, iç üretim kontrolü (Modul A) ile temel gereklere uygunluk saðlamasý ve bunun sonucunda Uygunluk Beyaný düzenlemesi yeterlidir.

80

Sözkonusu EK-IV ve Kapsam detaylarý aþaðýdadýr. Ýthalata konu olan Nut Former Machine özellikleri

itibariyle Düþük Risk Gurubuna dahil bir makinedir ve Üretici firmanýn hazýrladýðý Uygunluk Beyaný (CE Sertifikasý) yeterlidir. Soru 11) Her Yeni Yaklaþým Direktifi ürüne CE iþareti iliþtirilmesini gerektirir mi? Cevap 11) Hayýr. Halihazýr durum itibariyle sayýsý 24 olan Yeni Yaklaþým Direktiflerinin üçü ürüne CE iþareti iliþtirilmesini öngör memektedir. Ürüne CE iþareti iliþtirilmesini öngörmeyen Yeni Yaklaþým Direktifleri aþaðýda sayýlmaktadýr: a) Ambalajlama ve Atýklarý b) Yüksek Hýzlý Ray Sistemleri c) Normal Hýzlý Ray Sistemleri d) Denizcilik Ekipmanlarý e) Taþýnabilir Basýnçlý Ekipmanlar EK-IV Testereler El rendeleri (hand-fed planing machines), Kalýnlýk ayarlayýcýlar (thicknessers), Elle çalýþan zývana makinesi (hand-fed tenoning machines), Taþýnabilir aðaç kesme makinesi, Ütüler, Enjeksiyon ve baský kalýp makinesi, Elle yüklenen kamyonlar ve araçlar, Asansörlere hizmet veren araçlar (servicing lifts) gibi yüksek riskli makinelerle ilgilidir. EK-IV, elektro-duyarlý aygýtlar (sensor mats), elektromanyetik dedektörler, otomatik hareketli paravanalar ve zararlý maddelerden korunma yapýlarý gibi önemli emniyet aksamlarýný da içermektedir. Kapsam Makine Direktifi, aþaðýda belirtilenler hariç, en az bir parçasý hareket eden, muhtelif parça ve gruplardan oluþan ve mallarý iþlemeye, taþýmaya veya ambalajlamaya yarayan tüm makineler ile arýza veya kötü çalýþma durumlarýnda bunlarýn etkisine maruz kalan insanlarýn güvenliðine ve saðlýðýna yönelik riskleri ber taraf etmeye yönelik bir güvenlik fonksiyonu yerine getirmek üzere pazara arzedilen emniyet teçhizatlarýný içerir: - Hasta ile doðrudan temas eden týbbi kullaným amaçlý makineler, - Yüklerin kaldýrýlmasý ve indirilmesi için kullanýlan bir makine olmadýkça, güç kaynaðý sadece doðrudan uygulanan kol gücü olan makineler,


Anceschi s.r.l. 1919 dan bu yana...

Döner Ovalama Taraklarý Düz Ovalama Taraklarý

Anceschi s.r.l.

20014 NERVIANO - S. ILARIO Via Duca di Pistoia, 44/46 Tel: +39 0331.53.58.58 (r.a. 5 linee) Fax: +39 0331.53.58.88 www.anceschi.com info@anceschi.com

Ovalama Toplarý Kesme Taraklarý Türkiye Temsilcisi

T F Ý

METALURJÝ VE DIÞ TÝCARET LTD. ÞTÝ.

Kantarcý, Baðdat Cad. No:348/1 34728 Þaþkýnbakkal - Ýstanbul / TÜRKÝYE Tel: +90 216 386 20 37 / 386 13 54 Fax: +90 216 358 49 31 tolga@tfi.com.tr


genel bilgi

- Fuar alanlarýnda ve/veya eðlence parklarýnda kullanýlan özel makineler,

belirtilen tarým ve orman traktörleri,

- Özellikle nükleer amaçlar için tasarlanmýþ veya hizmete konulmuþ ve bozulmalarý halinde radyoaktivite yayan makineler,

- Sadece yolcularýn hava veya karayolu, demiryolu veya su yolu þebekeleriyle taþýnmasýna mahsus araçlar ve bunlarýn römorklarý ile eþyanýn hava ve kara yolu veya demiryollarý ve su yollarý þebekeleriyle taþýnmasý için tasarlanmýþ araçlar ve bunlarýn römorklarý (maden üretim sanayiinde kullanýlan araçlar da dahil),

-Bir makinenin parçasýný teþkil eden radyoaktif kaynaklar,

- Denizde hareket eden vasýtalar ve seyyar açýk deniz tertibatlarý ile bunlarýn üzerindeki teçhizatlar,

- 15 dereceden daha fazla bir eðimle yerleþtirilmiþ sabit raylar arasýnda hareket eden bir kabine sahip insan ve eþyalarýn taþýnmasýna mahsus asansörler ile madenlerde kullanýlan cevher asansörleri, tiyatro asansörleri ve insan ve/veya yük kaldýrmak için kullanýlan þantiye asansörleri,

- Ateþli silahlar,

- Füniküler dahil kiþilerin kamuya açýk veya özel taþýnmalarýna mahsus kablolu taþýma hatlarý,

- Üzerlerinde küçük diþlilerin hareket ettiði ray kullanan insan taþýyýcý araçlar.

- Buhar kazanlarý, tanklar ve basýnçlý kaplar,

- Benzin, mazot, parlayýcý sývýlar ve tehlikeli maddeler için depolama tanklarý ve boru hatlarý,

- Özellikle askeri amaçlarla veya emniyeti saðlamak amacýyla tasarlanmýþ ve inþaa edilmiþ makineler,

- 74/150/EEC sayýlý Direktifin 1.1 maddesinde

CE Ýþareti Taþýyacak Ürün Gruplarý, AB nin Ýlgili Mevzuatý ve Uyumdan Sorumlu Kuruluþlar Ürün Adý 1.Alçak gerilim cihazlarý 2.Basit basýnçlý kaplar 3.Oyuncaklar 4.Ýnþaat malzemeleri 5. Elektromanyetik uygunluk 6. Makinalar 7. Kiþisel korunma donanýmlarý 8.Otomatik olmayan tartý aletleri 9. Aktif emplante edilen týbbi cihazlar 10.Gaz Yakan Aletler 11.Sýcak su kazanlarý 12.Sivil kullaným için patlayýcýlar 13.Týbbi cihazlar 14.Patlayýcý ortamlarda Kullanýlan Ekipmanlar 15.Gezi Amaçlý Tekneler 16.Asansörler 17.Dondurucular 18.Basýnçlý kaplar 19.Telekomünikasyon terminal cihazlarý 20.In vitro týbbi taný cihazlarý 21.Floresan lambalarda enerji etkinliði

AB nin ilgili mevzuatý Low voltage equipment (73/23/EEC;93/68/EEC) Simple pressure vessels (87/404/EEC;90/488/EEC;93/68/EEC) Toys (88/378/EEC;93/68/EEC) Construction products (89/106/EEC;93/68/EEC Electromagnetic compatibility (89/336/EEC;92/31/EEC;93/68/EEC) (98/13/EEC) Machinery (98/37/EC; Personal protective equipment (89/686/EEC;93/68/EEC;93/95/EEC;96/58/EC Non-automatic weighing instruments (90/384/EEC;93/68/EEC) Active implantable medical devices (l90/385/EEC;93/42/EEC;93/68/EEC) Gas appliances (90/396/EEC;93/68/EEC) Hot water boilers (92/42/EEC;93/68/EEC) Civil explosives (93/15/EEC) Medical devices (93/42/EEC;98/79/EC) Equipment and protective systems intended for use in Potentially explosive atmospheres (94/9/EC) Recreational craft (94/25/EC) Lifts (95/16/EC) Household electric refrigerators, freezers and combinations (96/57/EC) Pressure equipment (97/23/EC) Telecommunications terminal equipment (98/13/EC) In vitro diagnostic medical devices 98/79/EC) Energy efficiency requirements for ballast for fluorescent lighting (2000/55/EC)

22.Yolcu taþýma amaçlý kablo üzerinde hareket eden Cableway installations designed to carry persons (2000/9/EC) araçlar 23. Radyo ve telekomünikasyon terminal cihazlarý

82

Radio and telecommunications terminal equipment (99/5/EC)

Uyumdan Sorumlu Kuruluþlar Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Saðlýk Bakanlýðý Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Saðlýk Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Saðlýk Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Denizcilik Müsteþarlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Telekomünikasyon Kurumu Saðlýk Bakanlýðý Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Belirlenmedi Telekomünikasyon Kurumu



haber

Otomotiv Ýhracatý 25 Milyar Dolara Koþuyor Dünya piyasalarýnda yaþanan dalgalanma, petrol ve emtia fiyatlarýndaki hýzlý artýþ, ekonomik ve siyasal belirsizliðin iç piyasada yarattýðý daralmaya raðmen otomotiv sektörü hedef küçültmedi. Bu yýl 1 milyon 300 bin araç üretmeyi hedefleyen sektör, 1 milyon araçlýk ihracat gelirinin bu yýl 25 milyar dolarý aþmasý bekleniyor. 2012 de üretim hedefi 2 milyon, Ýngiltere ve Ýtalya yý geçiyoruz Olay üzerimize üzerimize geliyor Otomotiv sektörü hýzla büyüyor. Açýkçasý, þu anda olay üzerimize geliyor. Hedefimiz 2012 de 2 milyon adet üretim. Bu önemli bir eþik. Bu düzeye ulaþtýðýmýzda Ýtalya ve Ýngiltere gibi ülkelerin önüne geçiyoruz. Ýstihdam iki katýna çýkacak Otomotiv ana ve yan sanayinde bugün toplam 250 bin kiþilik istihdam yarattýðýmýzý düþünüyoruz. Bu günkü 1 milyonluk kapasite için. Demek ki, 2 milyona çýkýnca bir 250 bin kiþi daha gerekecek.

3 milyon tonluk harekete hazýrlýk Marmara Bölgesi ni otomotiv lojistiði açýsýndan derinlemesine inceliyoruz. 1.5 milyon adetlik ihracat ve 2 milyon adetlik üretim hedefi, yaklaþýk 3 milyon tonluk mal hareketi getirecek. Lojistik planlamasý yapýlmasý þart. Rusya ile yeni üretim perspektifi Türkiye de üretilen bazý modellerin küresel ortaklarýmýz tarafýndan Rusya da üretime alýnmasý ve parça tedariklinin Türkiye den saðlanmasý g ü n d e m e gelebilir. Benzer bir stratejik ortaklýk Romanya ile de gündemde. Türkiye yeni oyuncular kazanabilir Yatýrýma yönelik ciddi çalýþan en az bir þirket var. Yeni oyuncular kazanabiliriz.

Yatýrýmla ilgili bilgi desteðini saðladýk. Karar aþamasýnda bu yýl içinde tamamlanabilir. Yýlda 300 bin adetlik önemli bir kapasite düþünülüyor. ÝTÜ deki teknoloji merkezi þirketi Araçlar test için hala yurt dýþýna gönderiliyor. Þimdi Ýstanbul Teknik Üniversitesi ndeki otomotiv teknoloji merkezi anonim þirket haline dönüþtürüldü. Sektördeki ilk AR-GE þirketi diyebiliriz.

Uluslararasý Ticarette Gözetimin Önemi Günümüzde uluslar arasý ticaretin kurallarýnýn daha da belirginleþmesi, küreselleþmenin taþlarýnýn yerine oturmasý ve dünya üzerindeki kaynaklarýn bir iþ bölümü çerçevesinde organize edilmeleri, firmalarýn uluslar arasý boyut kazanmasýný ve küresel alanda söz sahibi olmalarýný saðlamýþtýr. Bu faktörler ticaretin olaðanüstü hýzlanmasýna neden olmaktadýr. Bundan ötürü, ürünler dünyanýn her tarafýna, alýcýlarýn ve satýcýlarýn ihtiyaçlarý doðrultusunda, hýzlý bir þekilde nakledilmesini gerektirmektedir. Bu da uluslar arasý nakliyatýn hýzlý ve ticarete ayak uydurmasý demektir. Hýzlý ticaret ortamýnda, üretim, satýþ ve sevkiyat aþamalarýnda defalarca sorumlularý deðiþen mallarýn kalite kontrolünün, ürün ve durum tespitlerinin yapýlmasý fevkalede önem kazanmýþtýr. Bu da, uluslararasý gözetim firmalarýnýn, ticaretin her aþamasýnda daha etkin rol almalarýnýn önünü açmýþtýr. Uluslar arasý alanda organizasyonunu tamamlamýþ, kurumsallýk süreçlerini oturtmuþ gözetim firmalarý, bilinirlik, güvenirlik, kabul edebilirlikleriyle ve etik kodlara baðlý olarak çalýþmalarýyla, dýþ ticarette güvenilir kontrol mekanizmalarý haline gelmiþlerdir. Günümüzde gözetim firmalarý ithalat ve ihracatta bir çözüm ortaðý olarak baðýmsýz kontrollerini yapmakta ve uygunluk belgelendirmektedirler. Müþterilerinin 84

istek ve talepleri doðrultusunda hareket eden uluslar arasý gözetim firmalarý, üçüncü göz olarak, ticari taraflar arasýndaki kontratlarda belirtilmiþ olan þartlara uygun olarak, ürünlerin kalite ve miktar kontrollerini yapmakta ve gözetim sonuçlarýný belgelemektedirler. Yapýsý gereði dýþ ticaret çeþitli riskler içerir. Ticaret gerçekleþtirilmeden bu risklerin önce analizleri yapýlýp, sonra gözetim firmalarý tarafýndan riskleri azaltmak amacýyla sorumluluðun el deðiþtirdiði noktalarda durum belgelendirmeleri gerçekleþtirilebilir. Bu hizmeti satýn almak ticaret yapan firmalarýn yararýna olmaktadýr. Bu risklerin en önemlisi ürünün kalitenin istenilen deðerlere olmamasýdýr. Bu noktada gözetim firmalarý uluslar arasý standartlar çerçevesinde numunelendirme ve sonrasýnda ürün analizlerinin gerçekleþtirilmesini saðlarlar. Böylece sevkiyat daha yapýlmadan ürünün durumunu tespit ederler, alýcý ve satýcý taraflara bildirirler. Diðer risk ise miktarda eksikliklerdir. Özellikle demir-çelik hurdasý, tahýl, arpa, buðday, pirinç, maden, kömür vb ürünlerin sevkiyatlarý dökme bir þekilde gemilerle gerçekleþmektedir. Bu ve bu gibi ürünlerin miktar kontrolleri ise kantar kontrolleri, tally ve draft survey yöntemleriyle yapýlmaktadýr. Ürünlerin paketleme þartlarýna uygun miktar kontrolünün yapýlmasý

oluþabilecek eksikliklerin önüne geçebilmektedir. Bu miktarýn ne fazla ne de eksik olmasýný saðlar. Dýþ ticarette ürüne baðlý olmayan risklerin gözetimi de gerekebilir. Bunlarýn baþýnda mallarýn taþýnmasýný saðlayan gemilerin kiralanmasý sürecinde kira sözleþmelerine uygunluk ve geminin yükleme öncesi durum tespit gözetimleri gelmektedir. Burada öncelikli geminin tanklarýnda bulunan yakýtýn kontrolü ve yük taþýyan ambarlarda hasar durumudur. Bü gözetim, geminin nasýl kiralandýysa, kira çýkýþýnda ayný þekilde teslim edilmesinden kaynaklanmaktadýr. Yakýt miktarýnýn, kira süresince oluþacak hasarýn ve sorumlu olan tarafýn tespitine yardýmcý olmakon/of hire sörvey sonucu belirlenir. Baðýmsýz gözetim firmalarýnýn çeþitli noktalarda yapacaðý kontroller ve böylece oluþturacaðý dinamizm her bir aktörün rolünü daha doðru ve kusursuz oynamaya zorlayacaktýr. Taraflarýn kaliteli ve zamanýnda hizmet anlayýþlarýný geliþtirecek ve ticaretin ekstra maliyetlerini minimize edecektir. Sürekli ve sürdürebilir kalite anlayýþýnda yapýcý bir rol üstlenecektir. Baðýmsýz gözetim firmalarý uluslar arasý ticarette riskleri minimize ederek müþterilerin yenilik ve deðiþikliklerden doðru ve zamanýnda bilgilendirmesini saðlar.



haber

Türkiye, Peugeot Yatýrýmý Ýçin Polonya Ýle Yarýþacak Fransýz otomotiv üreticisi Peugeot un yatýrým düþündüðü iki ülkeden biri olmayý baþaran Türkiye, yatýrýmý kapabilmek için Polonya ile yarýþacak. Faransýz üreticinin, sýfýrdan kuracaðý ve yýlda yaklaþýk 300 bin adet araç kapasiteli olarak düþünülen yeni fabrika yatýrýmýnda son kararý bu yýl içerisinde vermesi bekleniyor. Yatýrým Destek ve Tanýtým Ajansý Baþkan Alparslan Korkmaz ýn da bu yatýrým için gittiði Fransa da Peugeot ile görüþtüðü bildirildi. Taþýt Araçlarý Yan Sanayicileri Derneði (TAYSAD), otomotiv sektöründeki son geliþmeleri deðerlendirmek amacýyla dün basýn toplantýsý düzenledi. Toplantýda konuþan TAYSAD Baþkaný Ömer Burhanoðlu, kýsa süre önce çýkarýlan AR-GE Teþvik Yasasý nda yönetmeliðin de önümüzdeki günlerde beklediðini ifade etti. Türkiye nin üretim yatýrýmýnýn yaný sýra teknoloji geliþtirmeye yönelik yatýrým çekmesi için AR-GE Yasasýný nýn önemli olduðunu vurgulayan Burhanoðlu, Teþvik edilmeli dedi. TAYSAD, Mercedes in davetlisi oldu Kýsa süre önce Mercedes Benz in davetlisi olarak Stutgart a Sarýgözoðlu ve Olgun Çelik in de içinde bulunduðu 26 firmayla gittik. Bunlar daha önce Mercedes Benz ile temasý olmayan firmalardý dedi. Dünyada yaþanan küresel krizin sektöre de etkilerinin görüldüðünü ifade eden Burhanoðlu, Ýç pazarda ilk kez ihracat rakamlarý düþmeye baþladý. Otomotivde yüzde 80 85 olan ihraç oranlarý azalmaya baþladý.

Ýhracatýn düþmesi bizi etkiliyor dedi. Ýhracat rakamlarýndaki düþüþe karþýn iç pazarýn canlanmasýný için vergi avantajlarýna ihtiyaç olduðunu, aksi halde sýkýntýya düþüleceðini dile getirdik. Sanayi Bakaný da bize konuyu Maliye Bakaný ile görüþeceðini söyledi. Vergi indirimi olmasa da yeni bir sitem getirebilir. Ye n i ü r e t i m i ö z e n d i r e c e k mekanizmalar ortaya çýkartýrsak, üretim ve satýþa katký saðlar dedi. Korkmaz, Fransa da Peugeot ile görüþüyor Bugün Rusya nýn yatýrým çekmek için dezavantajlarý na karþýn iç Pazar büyüklüðü ile ilgi çektiðini ifade eden Burhanoðlu, Yatýrým için bizzat Rusya pazarýný inceledim. Dezavantajlarý fazla olmasýna karþýn üreticiler kuyrukta. Çünkü yýlda 2-2.5 milyon araç satan bir pazara sahip dedi. Türkiye de son dönemde ciddi olarak konuþulmaya baþlanan Peugeot yatýrýmýný çekmede iþin önemli bir boyuta geldiðini söyleyen Burhanoðlu, Peugeot un yatýrým yapmayý düþündüðü iki ülkeden biri olduk. Biz yan sanayi olarak her türlü imkaný saðlayacaðýmýzý söylüyoruz. Þu anda ise Yatýrým Destek ve Tanýtým Ajansý Baþkaný Alparslan Korkmaz, Fransa da bu yatýrým için görüþme yapýyor. Bu yatýrýmý Türkiye ye

çekmeye çalýþacaðýz. Hyundai ye benzemesini istemiyoruz. Olanaklar sonuna kadar zorlanacak dedi. Yan sanayicinin yýllýk yatýrýmý 300 milyon $ Yan sanayi firmalarýn üzerindeki maliyet baskýsýna da dikkat çeken Burhanoðlu, 41 yan sanayinin ÝSO 500 e girdiðini ancak ciddi maliyet baskýsý olduðunu söyledi. TAYSAD Genel Sekreteri Özlem Gülþen de yan sanayi firmalarý hakkýnda bilgi verdi. TAYSAD a baðlý 253 yan sanayinin 58 inin yabancý olduðunu ve cironun yüzde 40 ýný da bu firmalarýn oluþturduðunu açýkladý. Gülþen, ana sanayi parça üreten yan sanayi firmalarýnýn yýllýk ortalama 300 milyon dolarlýk yatýrým yaptýðýný söyledi.

Uzakdoðu, beyaz eþyada Türkiye ye rakip olamadý Tekstil, hazýr giyim, oyuncak gibi bir çok sektörü zorlayan Uzakdoðu menþeli ürünler, beyaz eþyada Türkiye nin rakibi olamadý. Yýllýk ihracat rakamýnýn 3 milyar dolarý bulduðu beyaz eþya ve dayanýklý tüketim sektöründe ithalat ise 700 milyon dolar oldu. Ýhracatýn ithalata yaklaþýk dört kat fark atmasýnda, firmalarýn üretim teknolojileri ve AR-GE faaliyetleri ile öne çýkmasý etkili olur. Müstakil Sanayici ve Ýþadamlarý Derneði (MÜSÝAT) tarafýndan Ýnegöl de düzenlenen toplantýda konuþan Termikel Yönetim Kurulu Baþkaný Ahmet Kaya, Uzakdoðu ülkelerinin Türk üreticilerle rekabet edemediklerini söyledi. Kaya, Bunda yerli üreticilerin satýþ sonrasý hizmetleri, son derece titizlikle ele almasýnýn rolü oldukça fazladýr. Yaygýn servis aðlarý müþteri memnuniyetini getirmektedir dedi. Türk cazibe merkezi Sektördeki geliþmeleri anlatan Kaya, genç nüfusu ile dikkat çeken Türkiye nin beyaz eþya üreten 86

firmalar için cazibe merkezi olduðunu söyledi. Türkiye de her yýl yaklaþýk 500 bin aile kurulduðunu dile getiren Kaya, Türkiye de hane sayýsý da yýlda yüzde 2,5 oranda artarken, diðer geliþmiþ ülkelerde bu oran yüzde 1.5 diye konuþtu. Beyaz eþya sektörünün son yýllarda iç piyasanýn daralmasý ile ihracata aðýrlýk verdiðini söyleyerek, Türk ürünleri yabancý pazarlara tarife ve kota engellerine çok fazla takýlmadan gitmektedir. Ürerim teknolojisi ve kaliteye verilen önem sayesinde ihracat rakamlarý günden güne artýyor dedi. Ahmet Kaya ihracatçýlarýn sorunlarýna deðindi. Gümrüklerde mesai yerine vardiya sistemine geçilmeli. Gümrüklerde yoðunluk genelde akþam saatlerinde oluyor. Saat 14.00 den sonra verilen beyannameler fazla mesaiye kalýyor açýklamasýný yaptý. Kaya, vize uygulamasýndaki sorunlarýn giderilmesinin dýþýnda limanlara uzak þehirlerden gönderilen nakliye araçlarýndan yakýt için ÖTV ve KDV

alýnmayarak maliyet avantajlarý saðlanmasýný da önerdi.



haber

Hok Kilit Ortadoðu Pazarýnda Boy Gösterecek Türkiye nin ilk kilit fabrikalarýndan biri olan Hok Kilit, 2010 da yüzde 20-25 lerde olan Pazar payýný yüzde 30 a çýkaracak. Sektörde 60 yýlý geride býrakan Hok Kilit Kuzey Afrika, Mýsýr, Libya ve Cezayir gibi ülkelere yaptýðý ihracatýný büyük bir Pazar olan Irak a da kaydýrarak, Ortadoðu pazarýnda büyümeyi hedefliyor. Yatýrýmlarý durdurma kararý aldýk Tamamen inþaata yönelik dýþ kapý, iç kapý kilidi ile pencere aksesuarlarý üreten firmanýn, inþaat sektör ünde yaþanan sýkýntýlar nedeniyle 2008 yýlý yatýrýmlarýný durdurduðunu belirten Hok Kilit Genel Müdürü Abdullah Küçükkatýrcý, Demire gelen son zamlarla birlikte inþaat sektörü yavaþladý. Beklenilen hareketlilik yaþanmýyor. Bu durum doðrudan bizim gibi inþaat sektörüne baðlý olan yan sektörleri olumsuz yönde etkiliyor. Diðer taraftan Uzakdoðu pazarýyla rekabet içerisindeyiz. Hammadde de iþçilik

de fark ediyor. Benim 9 milyon ytl ye mal ettiðim kilidi onlar 7 milyon ytl den satýyor. Bu sýkýntýlara bir de siyasi ve ekonomik istikrarsýzlýk eklenince 2008 yatýrýmlarýný durdurma kararý aldýk. Böyle giderse kapasiteyi de düþük kullanacaðýz. 2008 in ilk yarýsý neredeyse bitti. Ýkinci yarýdan da açýkçasý umutlu deðiliz dedi. Irak ta büyümeyi hedefliyor Kayseri organize sanayi bölgesi nde 14 bin metre kare açýk 7 bin 500 metre kare kapalý alanda 110 personeli ile üretimini sürdüren firmanýn yaklaþýk 25-30 çeþit kilit ürettiðini ifade eden Küçükkatýrcý Türkiye nin ilk kilit fabrikalarýndan biriyiz. Anadolu da tek kilit firmasýyýz. Pazarýn yüzde 20-25 ine sahibiz. Hedefimiz 2010 yýlýnda payýmýzý yüzde 30 lara çýkarmak.

2007 yýlýnda üretim kapasitemizin yüzde 60 ýný kullanabildik, ürettiðimiz kilitlerin tamamýný iç piyasaya verdik. Bu yýl ihracata yeniden baþladýk. Çeþitli ülkelere yaptýðýmýz ihracatýmýzý büyük bir Pazar olan ýrak pazarýna girerek büyütmeyi amaçlýyoruz diye konuþtu. Ýç ve dýþ kapý kilitlerinde yýllýk 4 milyon adet, pencere mandallarý ve ispanyoletlerin de ise yýllýk 2 milyon adet üretim kapasitesi bulunan Hok Kilit tamamen kendi üretimi olan patenti alýnmýþ 5 deðiþik modelde 500 bin takým çelik kapý kilidi üretiyor.

Temsa Global, Adapazarý nda Kamyon Üretecek

Temsa Global, Sabancý Holding in Adapazarý ndaki tesisini kamyon üretimi için üs olarak seçti. Adana da üretilen Mitsubishi Fuso Canter hafif kamyon üretimini Adapazarý na taþýyan Temsa Global, bu fabrikayla kamyon, treyler ve üst yapý üretimine odaklanacak. Fabrikanýn resmi açýlýþý Sabancý Holding Yönetim Kurulu Baþkaný Güler Sabancý, Temsa Global CEO su Mehmet Buldurgan, Sakarya Valisi Hüseyin Atak ve Sakarya Büyükþehir Belediye Baþkaný Aziz Duran ýn katýlýmýyla dün gerçekleþtirildi. Açýlýþ töreninde bir konuþma yapan Sabancý Holding Yönetim Kurulu Baþkaný Güler Sabancý, Temsa Global ýn dünya markasý olma yolunda emin adýmlarla ilerlediðini belirtti. Global marka olma yolunda tasarým, teknoloji ve mühendisliðin önemli rol oynadýklarýný kaydeden Sabancý, Bu noktada Gebze ye AR-GE ve tasarým üssü kurduk. Temsa ismini global vizyonumuza uygun olarak Temsa Global þeklinde deðiþtirdik dedi. Sabancý, dört ay önce otobüs üretim üssü olarak Mýsýr fabrikasýný açtýklarýný anýmsatarak, Adapazarý fabrikasýnýn da kamyon ve treyler üssü olacaðýný söyledi. Bu fabrikadan Azerbaycan, Gürcistan ve Kazakistan a 88

ihracat yapacaklarýna dikkat çeken Sabancý, önümüzdeki dönemde de Kýrgýzistan, Türkmenistan ve Özbekistan a ihracat yapacaklarýný ifade etti. Sabancý son bir yýlda üretim üssü sayýlarýný üçe çýkarttýklarýný anýmsatarak, dünyanýn baþka yerlerinde de üretim üsleri açmak için çalýþtýklarýný kaydetti. Ýpek Yolu ndan dünyaya açýlacak Temsa Global CEO su Mehmet Buldurgan ise Adana tesisini otobüs ile midibüs üretimine ayýrdýklarýný vurgulayarak, yýllýk 7 bin 500 üretim adediyle yüzde 57 Pazar payýna sahip Fuso Canter in üretiminin bundan böyle Adapazarý nda yapýlacaðýný söyledi. Bu fabrikada üretilecek kamyonlarýn Ýpek Yolu olarak bilinen rotadaki ülkelere de satýlacaðýna dikkat çeken Buldurgan, Gücümüzü ve kaynaðýmýzý Türkiye den alýyoruz. Dünya pazarlarýný hedefliyoruz. diye konuþtu. Þirketin Mitsubishi Fuso nun Azerbaycan, Gürcistan ve Kazakistan distribütörlüklerini aldýðýný hatýrlatan Buldurgan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kýrgýzistan distribütörlükleri için de Mitsubishi Fuso ile görüþtüklerini söyledi. Öte yandan Adapazarý fabrikasýnda üretilen diðer iki ürün ise treyler ve üst yapý olacak. Ýlk etapta treyler deneme üretimine baþlayan Temsa Global AÞ, 2009 yýlý baþýnda seri

üretime geçecek. Adapazarý fabrikasýnda üretilecek olan üst yapýlar ise ticari araç müþterilerinin ihtiyaçlarýna yönelik olarak tasarlanacak. 131 bin metrekare üzerine kurulu Adapazarý fabrikasýnda 32 bin metrekare kapalý alan bulunuyor. Treylerde seri üretim 2009 da Temsa Global in, hafif kamyon kapasitesini arttýrmanýn yaný sýra aðýr kamyon pazarýný da analiz edeceðini söyleyen Buldurgan, Temsa global olarak büyümemizi sürdüreceðiz. Adapazarý fabrikasýnda üretilen diðer iki ürün isr treyler ve üst yapý olacak dedi. Buldurgan, treyler üretiminin ilk etaptaki denemesinin Temsa Global olarak 2009 yýlý baþýnda seri üretime geçeceðini söyledi.



haber

Avrupa nýn Betonlaþmamýþ Kýyýsý Olmaya Aday ARNAVUTLUK ve mobilya yapýmý yaygýnlaþmýþtýr. Bu yolla gerçekleþtirilen reeksportlar, ülkenin toplam ihracatýnýn üçte ikisini oluþturmuþtur. Konut yapýmý ve tamiri alanlarýnda talep yüksektir. Ýnþaat malzemeleri sektörü büyümenin temel konusu haline gelmiþtir ve sektörde, herbiri ortalama 150 kiþiyi istihdam etmekte olan yaklaþýk 1 000 özel firma faaliyet göstermektedir. Ülkenin tüm idari bölgelerinde gýda iþleme ve büyük kýsmýnda inþaat malzemeleri, kereste ve aðaç ürünleri sanayileri mevcuttur. Büyük tesislerin bulunduðu 6 bölge þöyledir: Tiran: Mühendislik iþleri, tekstil ve ilaç üretim tesisleri Elbasan: Çelik fabrikasý Durres: Mekanik ve elektrik mühendisliði gemi yapým ve kimya sanayileri Shkoder: Bakýr tel ve kablolar üretimi Vlore Bölgesi: Elektrik ampulleri ve kimyasallar Korce Bölgesi: Tekstil ve giyim eþyasý üretimi Batýlý ülkeler için gerçekleþtirilen fason üretim, tekstil ve deri eþyalar sektörlerini canlandýrmýþtýr. ABD ve AB üyesi ülkeler ile her alanda iliþkileri geliþen Arnavutluk Avrupa ile bütünleþmeyi hedeflemiþtir. Türkiye ile politik iliþkileri çok iyi, ekonomik iliþkileri potansiyele göre zayýftýr. PANOROMA Akdeniz-Adriyatik ülkesidir. Ülke topraklarýnýn yüzde 36 sýný ormanlar, yüzde 24 ünü ekilebilir topraklar, yüzde 15 ini de otlak ve çayýrlar oluþturur, kalan topraklar tarým dýþý kullanýmdadýr. Krom, nikel, bakýr, boksit, foforit, petrol ve kömür vb. yeraltý kaynaklarý oldukça zengindir. Nüfusunun yüzde 62 sinin kýrsal bölgelerde yaþamasý ve GSYÝH sinin yarýsýndan fazlasýný tarým sektörünün üretmesi büyük ölçüde tarýma dayalý bir ekonomiye sahip olduðunu gösterir. ALTYAPI Ulaþtýrma aðý, Avrupa standartlarýnýn altýndadýr. Karayollarý 18 000 km uzunluðundadýr. Ülkede 447

km si ana hat, 230 km si ikincil hat olmak üzere toplam 677 km. demiryolu vardýr. En önemli iki limaný, Durres ve Vlore þehirlerindedir. Bunlarýn yanýsýra, güneyde, Ýtalya ve Yunanistan a yolcu ve hafif yük taþýmacýlýðý konusunda hizmet vermekte olan Saranda Limaný vardýr. Ülkedeki tek ticari havaalaný Tiran yakýnlarýndaki Rinas týr. Hidroelektrik tesisleri, ülke elektriðinin yüzde 90 ýný üretir, bir ara elektrik ihracatý için fazlasý vardý. Halen mevcut iþletmelerin yüzde 52 si perakendecilik, yüzde18 i baþta oteller, restoranlar ve barlar olmak üzere hizmetler, yüzde 10 u imalat, yüzde 2 si gýda iþleme, yüzde14 ü taþýmacýlýk ve yüzde3 ü de inþaat alanlarýnda faaliyet göstermektedir. GSYÝH nin Sektörlere Göre Daðýlýmý; Tarým 23.5 Sanayi 13.1 Ýnþaat 8.1 Taþýmacýlýk 8.9 þeklindedir. Ülkeye yabancý yatýrýmcý gelmeye baþlamýþtýr.

ARNAVUTLUK UN MAKRO SECERESÝ 2005

2006

2007

2008

Büyüme

5.5

5.0

6.0

6.0

Tarýmsal üretim

2.0

2.5

3.0

3.0

Sanayi üretimi

4.5

4.0

5.0

5.0

Enflasyon (ort)

2.4

2.4

2.5

2.5

Ýhracat ($)

656

765

939

1.055

Ýthalat ($)

478

884

285

542

Cari denge (milyon $)

572

908

945

960

90

SANAYÝ Sanayideki daralmayý hizmetler sektöründeki geniþlemenin izlediði diðer bölge ülkelerinin aksine Arnavutluk ta nüfusun büyük kýsmý, tarým sektörüne yönelmiþtir. Sanayi sektörü emek yoðun alanlarda yoðundur. Zengin orman kaynaklarý kerestecilik, doðramacýlýk ve mobilya yapýmý alanlarýnda küçük iþletmeleri öne çýkarýr. Yabancý firmalar için fason ayakkabý, giysi

TARIM Týbbi tarým ürünleri ihracatta önemli bir kalemi oluþtururken, özellikle þarap ve zeytinyaðý iþleme faaliyetlerinin geliþmesi halinde, üzüm baðlarý ve zeytinliklerin de büyük potansiyel arzetmektedir. HÝZMETLER Kollektif çiftliklerin þahsi mülke dönüþmesi, küçük ve orta ölçekli iþletmelerin ortaya çýkmasý, çeþitli maðazalarýn açýlmasý, konut sýkýntýsý, büyük altyapý projeleri, turizm sektörünün geliþmesi ve ülkeye yönelen insani ve askeri fonlar, hizmetler sektörünü hýzla büyütmektedir. Kýrsal alanlardan kentlere göç hýzlanmýþtýr. Ýtalya ve Yunanistan kaynaklý yabancý yatýrýmlar yaygýnlaþmaktadýr. TURÝZM Sektör, ülkenin kalkýnmasý açýsýndan önemli fýrsatlar sunmaktadýr. Bir kýsmý deniz turizmine elveriþli olan ve büyük ölçüde bozulmadan kalmýþ sahil þeridi, daðlýk bölgeleri ve tarihi yapýlarý önemli bir potansiyeldir. Kuzeyde Shengjin ve güneyde Himare bölgelerindeki turizm olanaklarýný geliþtirmek üzere büyük yatýrým projeleri uygulamaya konulmuþtur. Yýlda 2 milyon turist aðýrlamaktadýr. ÝHRACAT Krom, tekstil ve ayakkabý gibi emek yoðun ürünler, ülkenin mamul mal ihracatýnda önemlidir. Arnavutluk firmalarý, çoðunlukla Batýlý þirketlerden hammadde temin edip bunun karþýlýðýnda üretim sürecinin emek


haber yoðun bölümünü gerçekleþtirmek suretiyle fason üretim yapmaktadýr. Tarým ürünleri ve diðer gýda maddeleri, ülkenin ihracat gelirleri içinde içinde önemli yer tutmaktadýr. Meyva, þarap, zeytinyaðý ve brendi gibi daha yüksek katma deðerli ürünlerin üretimine aðýrlýk verilmesi durumunda önemli bir zenginlik kaynaðý doðacaktýr. TÜRKÝYE ÝLE TÝCARET Türkiye Arnavutluk tan genel olarak ham deri ve postlar, kauçuk ve kauçuktan eþya, yaðlý tohumlar, meyveler, dokumaya elveriþli suni lifler ve makine ve cihazlar ithal etmekte, buna karþýlýk gýda maddeleri, kimyasal maddeler, dokumacýlýk mamulleri, plastik mamulleri, demirçelik ve demirçelikten eþya ile elektrikli makine ve cihazlar ihraç etmektedir. Türkiye Arnavutluk ta halen yaklaþýk 35 milyon dolarý bulan yatýrýmlarýyla, sýralamada Ýtalya ve Yunanistan ýn ardýndan gelmektedir. PAZAR Ýthalat iþlemlerinde uygulanan KDV oraný yüzde 20 dir. Ýthalatta miktar kýsýtlamalarý bulunmamaktadýr. Ülkeye ihraç edilecek ürünün etiketi, miktar, içerik ve kullaným alanýný içermelidir. Ürünün üzerinde de üretim ve son kullanma tarihleri ve garanti süresi bulunmalýdýr. Etiketler Arnavutça olmalýdýr. Ülkeye reeksport ya da tamir amacýyla geçici olarak giriþ yapan ürünler ile en fazla bir yýllýk süre için geçici olarak giriþ yapan makine ve cihazlara yüzde 1 oranýnda gümrük vergisi uygulanmaktadýr. Yabancýlar için ülkede mülk ve hisse sahibi olmaya yasal bir engel yoktur. Fiyatlar büyük ölçüde serbest býrakýlmýþtýr. Ülkede ürünler toptancýlar, perakendeciler ya da bu iþle uðraþan kiþiler aracýlýðýyla satýlabilmektedir. Ayrýca ithalatçýlar, ithal ettikleri ürünleri giriþ gümrüðünde doðrudan toptancýlara da satabilmektedir. Arnavutluk un perakendecilik sektörünün temelini, küçük dükkanlar ile çiftlik ürünleri ve el sanatlarý için kurulan açýk pazarlar oluþturmaktadýr. Ýthal tüketim mallarýný temin etmek çok kolaylaþmýþtýr.Büyük satýþ maðazalarý halen baþkent Tiran, Durres ve Vlore de faaliyet göstermektedir. Arnavutluk tüketicileri, fiyata çok

duyarlý ve marka baðýmlýlýðý zayýf tüketicilerdir. Batýlý tarzda ürünlere yakýnlýk hisseden genç nüfusun satýn alma gücünün artmasýgerekiyor. TEÞVÝKLER - 10 yýlý aþkýn süredir ekonomik açýdan verimli faaliyetler sürdüren firmalar için 4 yýllýk vergi muafiyeti - Ekonomik anlamda verimli olan alanlarda yeniden yatýrým için, kurumlar vergisinin yüzde 60 ýnýn iade edilmesi - Öncelikli olarak turizm ile kalkýndýrýlacak bölgelere iliþkin kanun çerçevesinde tanýtým faaliyetlerinde bulunan firmalara 5 yýl süre ile gümrük vergilerinden muafiyet. - Serbest bölgelerde faaliyet gösteren ya da imtiyaz sözleþmelerinden faydalanan firmalarýn yatýrýmlarý için teþvikler. Yabancýlar, herhangi bir izin almaksýzýn Arnavutluk ta ekonomik faaliyet gösterebilmektedir. Sýnýrlý sorumlu þirketler, ülkede en yaygýn olan þirket türüdür.

Sermaye þirketi kurmak için gereken asgari sermaye tutarý 100 000 Lek tir. Anonim þirketlerde gereken asgari sermaye payý, Hisselerini arz etmeyen þirketlerde 2 milyon Lek dir. Þirketler Tiran Bölge Mahkemesi Þirket Tescil Ofisi ne tescil ettirilmelidir. YARARLI ADRESLER Arnavutluk Cumhuriyeti Büyükelçiliði Ebuzýya Tevfýk Sok. No: 17 Cankaya/Ankara Tel: (312) 4416103 Faks: (312) 4416104 Arnavutluk Ýstanbul Baþkonsolosluðu Ömer Rüþtü Paþa Sok. No: 3 Teþvikiye/Ýstanbul Tel: (212) 2615726 Faks: (212) 2962427 Türkiye Cumhuriyeti Tiran Büyükelçiliði Rruga E Kavajes No:31 Tirana/Albania Tel: 3554 233 399 Faks: 3554 232 719 Email:turkemb@adanet.com.al Arnavutluk Kalkýnma Ajansý (The Albanian Development AgencyAEDA) AEDA Blvd Zhan D'Ark Near the Exp."Shqiperia Sot" Tirana/Albania Tel: 35542 30133/50766 Tel/faks: 35542 28439/250767 Ticaret ve Sanayi Odasý (Chamber Of Commerce and Industry) Rruga E Kavajes No. 6 Tirana/Albania Tel: 35542 30284 Fax: 3554227997 Email: root@ccitr.tirana.al

91


genel bilgi

Uluslararasý Nitelikli Ticari Anlaþmalarda Hukuki Önlemler Uluslar arasý nitelikli ticari anlaþmalarda yer almasýnda yarar olan hukuki önlemler için detaylý bilgiler içeren yayýnlar piyasada mevcuttur. Bu konuda daha detaylý bilgi edinmek için bu yayýnlara baþ vurulabilir. Ancak geçen hafta bir yayýn kuruluþunun web sayfasýnda yer alan, yabancý ülkelerde kurulu küresel nitelikleri haiz ve küresel çalýþan þirketlerin Türkiye de distribütörlüðünü yapan iki ayrý Türk þirketinin, bu küresel þirketler tarafýndan maðdur edildiði ve ilgili bakanlýðýn da olaya seyirci kaldýðýný distribütör ve yabancý þirketlerin olayý yargýya taþýdýðýný anlatan ve sonuçta Türkiye de yerli olmanýn adeta suç haline getirildiðini, Türk yasalarýnýn bu durumlarda yüksek tazminata elveriþli olmadýðýný ifade eden yazýsýný okuyunca, kýsaca da olsa bu konuya deðinilmesi gerektiðini düþündüm. Öncelikle tespit edilmesi gereken, dünya ticaretinin artýk uluslararasý niteliðin ötesinde küresel nitelikte olduðudur. Küresel nitelikteki ticaretin, kurallarý ve yöntemleri de küreseldir. Küreselliðin, bu konuda sürekli olarak yayýnlanan araþtýrma inceleme raporlarýný ve toplantýlarýný takip etmek suretiyle izlenmesi ve gelinen noktalara göre, küresel oynamak isteyenlerin kendilerini sürekli yenilemeleri, gerekli deðiþiklikleri yapmalarý ve önlemleri almalarý gerekir. Aksi taktirde tam zirvedeyim derken, üzerinde durduklarý zeminin kaydýðýný veya aþaðýya doðru gittiðini görürler. Uluslararasý nitelikli ticari iliþkilerde, sýnýr ötesi yatýrýmlarda ve operasyonlarda bulunanlar çok iyi bilirler; bu giriþimleri düzenleyen uluslararasý nitelikli sözleþmeler yapýlýr ve bu nitelikte teminatlar alýnýr, ülke ve politik riskler deðerlendirilir, uluslararasý sözleþmeler yapýlýrken de, uluslararasý düþünülür. Dünyanýn öbür ucundan gelip ülkenizde size distribütörlük veren veya ortak yatýrým yapan ya da fason üretim konusunda sözleþmesel iliþkiye giren küresel aktör, küresel düþünmekte ve yaptýðý sözleþmeyi de küresel kurallara ve geliþime göre yapmaktadýr. Küresel veya sýnýr ötesi partnerlerle yapýlacak anlaþmaya, daha en basit ve ilk adýmlar atýlýrken en önemsiz görülen noktalarda da gereken önem verilmeli. Bu tür sözleþmelerde yapýlacak ilk iþ, atýlacak ilk adýmý atmadan önce bu konularda gerçekten deneyimli olan, hukuk danýþmanlarýndan, mali danýþmanlardan, mali danýþmanlarýndan ve yapýlacak iþin özelliðinin gerektirdiði teknik ve ticari danýþmanlardan sürekli profesyonel hizmet almaktýr. Bu danýþmanlar kendi ülkenizden olacaðý gibi, ayný zamanda iþ yapmayý düþündüðünüz ülkeden ve partnerinizin ülkesinden ve partnerinizin ülkesinden de olmalýdýr. Özellikle hukuk, küresel platformda 92

meydan okuyucu / Challenger olarak nitelenen ülkelerde yüzyýllardýr oturmuþ hukuk kurallarý olduðundan bu ülkeler de sürekli ve hýzlý deðiþen kurallar olmasa da, teknik ve ticari geliþmelere uygun deðiþiklikler olmakta, uluslararasý konvansiyonlarla yeni kurallar da oluþturulmaktadýr. Dolayýsýyla deðiþen kurallarý 24 saat izleyen danýþmanlardan süregelen deðiþikliklerle ilgili enformasyýnu ve tavsiyeleri edinmek hayati deðerdedir. Ýki yýl önce ABA nýn (Amerirican Bar Association) yayýn organý ABA Jornual ýn kapak kunusunu oluþturan Stratejik Görüþe Sahip Avukat kavramý da burada unutulmamalýdýr. ABA Jornual da yer alan yazýda, ABD de artýk þirketlerin sadece konusunda uzman avukatlarý deðil, þirketin iþ stratejisini oluþturulmasýnda katkýda bulunabilecek ve sözleþmelerin hazýrlanmasýnda sadece yürürlükteki kurallar gözlüðüyle deðil, stratejik bakarak hizmet suncacak hukukçularý aradýðý anlatýlýyordu. Bugün bu nitelikteklere bir yenisi, globality/küresellik eklenmiþtir. Sözleþmelere koyulacak þartlarýn, küresel olarak ve özellikle hukukun küresellik niteliði de deðerlendirilmesi gerekmektedir. Ýkinci olarak; ilk görüþmelerle baþlanmadan önce taraflarýn görüþmeler sýrasýnda, sözleþmenin imzalanmasýndan feshine ve fesihten sonrada belirlenecek bir süre birbirilerinin iþ ve çalýþma usul ve sýrlarýný gizli tutacaklarýna dair gizlilik anlaþmasýnýn baðýtlanmasýnda yarar vardýr. Üçüncü olarak; sözleþmenin yapýlacaðý ve sözleþme konusunun ifa edileceði, tahsilatýn yapýlacaðý, imalatýn sevk edileceði, sorumluluklarýn söz konusu olacaðý yabancý ülkenin uluslararasý kuruluþlarca hazýrlanmýþ tarafsýz risk haritasý deðerlendirilmeli ve bu deðerlendirmeye göre, gerekli klozlar sözleþmeye koyulmalýdýr. Dördüncü olarak; sözleþmeye koyulacak sorumluluðu daraltan veya kaldýran þartlarýn, garantilerin, taraflarýn yükümlülüklerini yerine getirmekte gecikme veya hiç ifa edememeleri halinde uygulanacak hükümlerin, bu hallerin neler olduðu, hangi hallerin makul sayýlabileceði, makul sebeplerle gecikme veya hiç ifa edememe halinde tanýnacak haklarýn ve sonuçlarýnýn, force-majeur sebeplerinin ve fesih halinde taraflarýn hak ve yükümlülüklerinin ve bunun gibi sözleþme konusuna göre düþünülmesi gereken diðer konularýn sözleþme ile düzenlenmesinde yarar vardýr. Beþinci olarak; yabancý partnerin veya iþin yapýlacaðý ülkenin kanunlarýnýn sözleþmeye uygulanacak hukuk olarak seçilmeye her iki tarafý da tatmin edecek uygulanacak hukukun seçilmesi, doðacak olan

anlaþmazlýklarda anlaþmazlýðýn giderilmesi için devlet mahkemelerinde dava yolu, hakemler vasýtasýyla tahkim, alternatif uzlaþmazlýk çözüm yollarý gibi hangi usulün seçildiðinin ve yetkili mahkemenin veya tahkim kuruluþunun, kurallarýn sözleþmede yer almasý ileride doðabilecek hayal kýrýklýklarýný ve yýkýmlarý önleyecektir. Avustralya dan distribütörlük alýp, Victoria mahkemelerinin yetkisini ve uygulanacak hukuk olarak Victoria kanunlarýný seçmek kabul edilemez gibi görülse de, sözleþmeye koyulabilecek cezai þartlar ve tazminat hükümleri açýsýndan uygun olabilir. Altýncý olarak; sözleþmeye koyulacak teminat ve garantiler, tazminat kapsamýna nelerin girip girmeyeceði, sözleþmenin yenilenme þartlarý ve tarihi, rekabet, haksýz rekabet, sözleþme sona erdikten sonra belirli bir süre taraflarýn birbirilerine karþý sürecek olan yükümlülükleri ve bu yükümlülüklerin ihlali halindeki yaptýrýmlar, fikri mülkiyet haklarý, teslimat þartlarý, ödeme þartlarý en ince detaylarýna kadar tar týþýlýp, görüþülüp sözleþmeyle düzenlenmelidir. Küresel platformda, aktörlerin sözleþmeye uygulanacak hukuk ve yetkili mahkeme veya tahkim konusunda da küresel düþündüðünü, yasalarýn emredici hükümlerinin müsaade ettiði ölçüde, taraflar için en ziyade yararlý olabilecek yabancý ülke hukuku ve mahkemelerinin taraflarca yetkili hukuku ve mahkeme olarak benimsendiðini, böylece sözleþmeye aykýrýlýklar halinde alýnabilecek en iyi giderimlerin saðlandýðýnýn gözden uzak tutulmamasý ve sözleþmenin konusuna ve özelliklerine göre en uygun ülke hukuku veya uluslararsý konvaniyon hükümlerinin ve en uygun yargý etkisinin sürekli takip edilmesi ve bu olanaklardan yararlanýlmasý önerilmektedir. Bu giriþimlerde ve operasyonlarda, mahalli hukukçular ve danýþmanlarýn hizmetlerinden yararlanýlýp yararlanýlmayacaðý dikkatli biçimde deðerlendirilmeli ve ihmal edilmemelidir. Hukuk sadece yazýlý metinlerden ibaret deðildir, uygulanmasý ve yorumu ile birlikte vardýr ve etkilidir. Küresel oyuncularýn muhakkak akýlda tutmalarý gereken çok önemli bir husus da challenger larýn bir zamanlar pazara hakim olan kuruluþlar tarafýndan bir fason üretici olarak kullanýldýðý ve zamanla iþi öðrenip hakim ülke ve kur uluþlarýn pazarýný ele geçirdikleridir. KÜRESEL veya sýnýr ötesi partnerle yapýlacak anlaþmaya, daha en basit ve ilk adýmlar atýlýrken en önemsiz görülen noktalara de gereken önem verilmeli. Ýnce eleneip sýk dokunarak, niþanlama aþamasýnda boþanma düþünülerek, uzun vadelive geniþ kapsamlý deðerlendirmeler yapýlmalý. Her türlü koþulun ve önlemin anlaþmaya dahil edilmesi ve gereken koruyucu önlemlerin alýnmasý gerekir.



firma haber

Japon ve ABD Þirketlerini Geçen

Aselsan, Dünyada Ýlk 50 yi Hedefliyor

Türk savunma sanayiinin öncü kuruluþu Aselsan, dünyanýn en büyük savunma sanayii kurulualarý listesinde geçen yýlki 97 nciliðini bu yýl, 86 ncý sýraya yükseltti. Bu derece ile japon fujitsu þirketi ile savunma sanayiinde faaliyet gösteren sekiz ABD firmasýnýda geride býrakan Aselsan ýn hedefi, ilk 50 arasýna girmek. Aselsan ýn iki yýldýr ilk 100 savunma sanayii þirketi içinde yer aldýðý Amerika Birleþik Devletleri merkezi askeri yayýncýlýk kuruluþu Defense News Dergisi nin

yayýnladýðý listede bu yýlýn birincisi Amerikan Lockheed Martin Firmasý oldu. Onu yine Amerikan Boeing firmasý izledi. Aselsan Genel Müdürü Cengiz Ergeneman Türk ordusunun elektronik cihaz ve sistem alanýnda en önemli kaynaðý olan Aselsan, yakýn gelecekte dünya çapýnda ki ilk 50 savunma sanayii firmasýndan biri olmayý hedeflemektedir dedi. Türk ordusu en önemli referansýmýz diyen Ergeneman, ürünlerinin Türk ordusu tarafýndan kabul görmesi durumunda yabancý ülkelerin gözlerini kýrpmadan o ürünü aldýklarýný kaydetti. Ortaklýkla ciro artýrýlacak Ergeneman, 2007 de 480 milyon dolar satýþ gerçekleþtiren Aselsan ýn Ýstanbul sanayi odasý (ÝSO) tarafýndan her yýl açýklanan ÝLK 500 Ö zel Sektör Firmasý için de net aktiflerde 14., dönem karýnda 24. ve üretimden satýþlarda 67. olduðunu hatýrlattý. Ergeneman, Aselsan, 2007 yýlýnda gerçekleþtirdiði 20 milyon ihracat ile Türk Ýhracatçýlar Meclisi nin En Büyük 1000 Ýhracatçý Firma sýralamasýnda 615.

sýrada yer aldý. 2008 yýlýnda Aselsan ýn beklenen ihracat rakamýnýn yaklaþýk 62 milyon dolar olduðu göz önüne alýndýðýnda, gelecek yýl sýralamada ilk 200 için de yer almayý bekliyoruz diye konuþtu. Bu yýl 550-600 milyon dolarlýk bir ciro beklediklerini belirten Ergeneman bundan sonra her yýl cirolarýný en az yüzde 10-15 düzeyinde ar týrmayý hedeflediklerini vurguladý. Ýhracat hacmini de artýrmayý amaçladýklarýný belirten Ergeneman, yýllýk ortalama 100-200 milyon dolarlýk bir dýþ satýþ yapmayý planladýklarýný, bu çerçevede de Güney Amerika ve Kuzey Afrika gibi yeni pazarlara açýlmayý hedeflediklerini kaydetti. Cengiz Ergeneman, Aselsan ýn asýl hedefinin ise yýllýk 1 milyar dolarlýk ciroya ulaþmak olduðunu ve bunu da yüksek teknolojiye yatýrým yaparak ve ihracatý artýrarak gerçekleþtireceklerini belirtti. Ergeneman dünyanýn önde gelen savunma sanayii kuruluþlarý arasýnda yeralmak için uluslar arasý pazarlara ve iþ birliðine aðýrlýk vereceklerini söyledi. Aselsan ý daha da büyütmek hedefinde olduklarýný altýný çizen Ergeneman, yurt dýþýnda uygun bulduklarý þirketlerle ortaklýklara giderek cirolarýný artýracaklarýný kaydetti.

Femsan, BMC nin Elektrikli Otobüs Projesinde Motor Tedarikçisi Olma Yolunda Küresel pazardaki geliþmelere paralel olarak BMC de elektrikli otobüs üretmek için kollarý sývadý. Bu baðlamda, projenin en önemli unsur u olan elektrik motor unun yerli olarak Femsan dan tedarik edilmesi planlanýyor. Fosil yakýtlara ait kaynaklarýn tükenmekte olduðuna dair öngörüler ile akaryakýt fiyatlarýndaki son dönemde gözlenen artýþlar firmalarý deðiþik projelere yönelmeye zorluyor. Dünyadaki pek çok araç üreticisi akaryakýt haricindeki alternatif enerji kaynaklarý için çalýþmalar yürütüyor. Bunlar arasýnda çevre dostu da olduðundan dolayý elektrik enerjisi en popüler olaný. Bilindiði üzere büyük otomobil üreticileri hem yakýt hem de elektrikle çalýþan melez araçlarý piyasaya sürmüþ durumda. Bu teknolojinin daha da geliþtirilmesi için çalýþmalar yürütülüyor. Bu yýlýn Nisan ayýnda Hannover de düzenlenen sanayi fuarýnda Toyota araçlarda kullanýlmak üzere tasarlanmýþ 200 kW gücündeki elektrik motorunu tanýttý bile. Þu ana kadar bu segmentte kullanýlan 94

or talama güçlerin 40 kW civarýnda olduðu düþünülürse bu oldukça önemli bir geliþme. Otomobil piyasasýndaki bu geliþmelere otobüs üreticileri de kayýtsýz kalamadý ve elektrik enerjisinin de kullanýldýðý otobüsler üretmek için kollarý sývadý. Elektrikle çalýþan araçlarda en önemli aksam olarak elektrik motoru ve bunu kontrol eden sürücüsü kabul ediliyor. Araca ait diðer aksamlar büyük oranda mevcudiyetini korumakta iken taþýt imalatçýlarýný en çok elektrik motorunun tedariki düþündürüyor. Motorun verimliliði enerji tüketimi ile doðrudan ilintili olduðundan bu alandaki en küçük teknolojik geliþme dahi önemseniyor. Bunun haricinde, elektrik motorunun kalitesi ve problemsiz çalýþma süresinin uzunluðu aracýn kalitesi yön veren en önemli etken haline geliyor. Temsa halen yabancý bir motor üreticisi ile elektrikli otobüs projesinin motoru için görüþmelerini sürdürüyor. BMC ise yerli kaynaklara ve Türk mühendislik bilgisine güvenerek farklý bir yol seçti ve elektrik motorunun tedarikinin iç pazardan karþýlanmasýna yönelik ilke kararý aldý Bu kararýn hayata geçirilebilirliðini ölçmek amacýyla da halen Türkiye nin en büyük DC Motor imalatçýsý olan

Femsan ile görüþmelere baþladý. BMC de bu yýlýn baþýndan itibaren elektrikli otobüs projesine hýz verilmiþ durumda, hatta bu projeyi yürütmek için firma bünyesinde ayrý bir bölüm dahi oluþturulmuþ. BMC yetkilileri elektrikli araçlarda en çok bilinen ve kullanýlan klasik elektrik motor çeþidinden farklý olarak deðiþik teknik özelliklere haiz bir motor çeþidi üzerinde duruyorlar. Bu yeni motor tipinin geliþtirme ve imalat safhalarýnýn Femsan tarafýndan üstlenilmesi planlanmakta. BMC ve Femsan yetkilileri ticari sýr kapsamýna girdiðinden dolayý yeni motor tipi ile ilgili teknik detaylarý kamuoyu ile paylaþmayý henüz düþünmemekteler. Projenin baþarý ile tamamlanmasý neticesinde Türkiye çok önemli bir sanayi alanýnda dýþa baðýmlýlýðýndan kurtulmuþ olacak. Ülke stratejisi açýsýndan ise projeye ait asýl faydalarýn uzun dönemde askeri alanda or taya ç ý k a c a ð ý öngörülmekte.





haber

Türk Afrika Ticaret Odasý Yolda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði (TOBB) Baþkaný Rifat Hisarcýklýoðlu,ndan Afrika ülkeleri ile iþbirliðini geliþtirmek için öneriler geldi. Türk-Afrika Ticaret Odasý kurulmasý yönünde çalýþma baþlatýlmasýný teklif eden Hisarcýklýoðlu, Modern Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) inþa ederek, bu konudaki deneyimlerimizi aktaralým. Kýtanýzda iþ geliþtirme merkezleri kuralým ve ticaret-sanayi odalarý geliþtirme ve kapasite artýrma eðitimi verelim diyerek çaðrýda bulundu. TürkiyeAfrika iþbirliði Zirvesi kapsamýnda gerçekleþtirilen Türkiye-Afrika iþbirliði Zirvesi kapsamýnda gerçekleþtirilen Türkiye-Afrika Ýþ Forumu nun açýlýþýndaki konuþmasýnda Türkiye nin dünyanýn 15., Avrupanýn ise 6. büyük ekonomisi olarak 200 den fazla ülkeye 130 milyar dolar ihracat yaptýðýný belirten Hisarcýklýoðlu, Türk müteahhitlik firmalarýnýn 70 farklý ülkede tamamladýklarý projede Tekstilden enerjiye, finanstan tarýma kadar birçok konuda Türk patentleri ile bedelinin 110 milyar dolarý aþtýðýný bildirdi. Hisarcýklýoðlu, Türkiye nin Ýslam iþbirliði amaçladýklarýný belirten Afrika lýlar Türk iþadamlarýna, Gelin bu dünyasýnýn en büyük 100 þirketinden 24 üne sahip olduðunu ve son 5 kýtadaki el deðmemiþ fýrsatlarý birlikte deðerlendirelim çaðrýsýnda bulundu. yýlda kümülatif olarak yüzde 49 luk büyüme ile OECD ülkeleri arasýnda en hýzlý büyüyen ikinci ülke konumunda bulunduðunu kaydetti. AB ile Demokratik Kongo Cumhuriyeti Ekonomik Bakaný Clabde tam üyelik müzakerelerini Türkiye, ayný zamanda bir Avrasya, bir Kafkasya, Nnzeza Zýngeti, Türkiye den Kongo da Eximbank kurmasýný bir Ortadoðu, bir Akdeniz, bir Karadeniz, ve bir Balkan ülkesidir diyen istedi. Türk Eximbank Genel Müdür Yardýmcýsý Alev Arkan la Hisarcýklýoðlu, Türkiyenin dýþ ekonomik iliþkilerinin kapsamýný da geniþlettiðini konu hakkýnda görüþen Zýngeti, Türkiye nin son yýllarda söyledi. Bu çerçevede Afrika ile iliþkilerin son yýllarda gösterdiði geliþmeler iharacat alanýnda büyük ataða kalktýðýný hatýrlatarak, Türk hakýnda da bilgi veren Hisarcýklýoðlu, 1998 de Afrika Eylem Planý nýn Eximbank ýndan ülkemize gelerek ayný organizasyonu burada uygulamaya konduðunu, 2003 de Afrika ile Ekonomik Ýliþkilerin Geliþtirilmesi da yapýlandýrmasýný istiyoruz diye konuþtu. Türk Eximbank Genel Müdür Yardýmcýsý Alev Arkan ise, ihracatý destekleyen Stratejisi nin oluþturduðunu, 2005 in Afrika ya açýlým yýlý kabul edildiðini Türk Eximbank ýnýn kurulma aþamasýnýn 2 yýla yakýn bir zaman ve ayný yýl Türkiye nin Afrika Birliði ne gözlemci üye kabul edilerek stratejik aldýðýný hatýrlatarak, Orada da bankanýn kurulmasý biraz zaman ortak ilan edildiðini hatýrlattý. Hisarcýklýoðlu, Afrika ile Ekonomik iliþkilerin alacak ama bu ülkeye elimizden gelen desteði vereceðiz Geliþtirilmesi Stratejisi sonrasýnda Türkiye Afrika ticareti hýzla geliþmiþ diye konuþtu. ve dýþ ticaret hacmimiz, 2007 yýlý sonunda yaklaþýk 13 milyar dolarayükselmiþtir. Bu rakamlarý daha da artýrmak iþ dünyasýnýn görevidir dedi Afrika ülkesi Burkina Faso da tekstil alanýnda faaliyet gösteren iþ kadýný Lima Elizabeth Kambou, Türkiye de tekstil sektörüne faaliyet gösteren partnerleri ile ikili görüþmeler yaparak, ortaklýk yapmak istediðini belirtti. Kambau, Benim ülkemde bu alanda çok büyük bir potansiyel var ve Türkiye nin bu konudaki üretim ve pazarlama teknikleri son derece ileri. Türk iþadamlarý ile bu potansiyeli birlikte deðerlendirmeyi amaçlýyorum ifadelerini kullandý.

Güney Afrika Ekonomik Politika Direktörü Simi Siwisa da Türkiye ile Güney Afrika arasýndaki yatýrým potansiyellerini deðerlendirerek, ülkesinin Türkiye de hangi alanda yatýrým yapacaðýný araþtýrmak için geldiðini bildirdi. Enerji, inþaat, petrol gibi alanlarýnda büyük imkanlar bulunduðunu söyledi. Siwisa, ayný þekilde Türkiye nin de özellikle enerji alanýnda yatýrým için cazip bir ülke olduðuna vurgu yaparak, Güney Afrikalý çok büyük bir enerji þirketinin yakýnda yatýrým için Türkiye ye geleceðini bildirdi.

Cezayir Ticaret ve Sabayi Odasý Baþkaný Brahim Bendjaber ise, Afrika nýn hammade açýsýndan son derece önemli olduðunu vurguladý. Burasý bakir bir market diyen Bendjaber, Türk iþ dünyasýndan buradaki fýrsatlarý deðerlendirmesini istedi. Bendjaber, Türkiye Afrika daki yatýrýmlarýný artýrmalý. Özellikle sanayiciniz deneyimlerini, ucuz iþgücü ve enerji potansiyelini kullanarak deðerlendir meli diye konuþtu.

98

Ýþ konseyleri kurulacak Rifat Hisarcýklýoðlu, Afrika ile Türkiye arasýnda ekonomik iliþkilerin artmasý için iki ülke iþadamlarý arasýnda iletiþimin geliþtirilmesi gerektiðini vurgulayarak, Kuzey Afrika nýn tüm ülkeleri ile kurduðumuz iþ konseylerine ilaveten, son bir yýl içerisinde Sudan ve Etiyopya Ýþ Konseylerini kurduk. Orta vadede tüm Afrika ülkeleri ile iþ konseyi kurmayý hedefliyoruz diye konuþtu. Ýþbirliðinin geliþtirebileceði alanlar konusunda görüþlerini ifade eden Hisarcýklýoðlu, tarým sektöründe Türkiyenin sahipm olduðu ileri tarým tekniklerinin, Afrika nýn geniþ ve zengin arazilerinde uygulanmasýnýn, Afrika nýn gýda açýðýnýn giderilmesine katký saðlayacaðýný söyledi. Hisarcýklýoðlu, ayrýca Afrika daki önemli madenlerin iþletilmesi ve dünya pazarýna arzý konusunda da Türk ve Afrikalý þirketlerin iþbirliði yapabileceðini vurguladý. Türk müteahhitlerinin Afrika ülkelerinde sadece 2007 yýlýnda 6 milyar dolarlýkproje tamamladýðýný ve bu alanda daha fazla iþbirliði arzuladýklarýný dile getiren Hisarcýklýoðlu, 22 milyar dolarý aþan dýþ yatýrýmý bulunan Türk özelsektörü, yapacaðý doðrudan yatýrýmlar ile Afrika nýn ekonomik kalkýnmasýna katký saðlayabilir dedi Hisarcýklýoðlu, Türkiye nin önemli deneyimlere sahip olduðu finans, eðitim, organize sanayi bölgelerinin kurulmasý ve iþletilmesi, gümrük geçiþ sistemlerinin modernize edilmesi, baþta hidroelektrik üretim projelerinin hayata geçirilmesi gibi alanlarda da iþbirliði olanaklarý bulunduðuna iþeret etti. Hisarcýklýoðlu, þunlarý dile getirdi: Ýsrail ve Filistin iþ çevreleri ile Batý Þeria da ortak bir organize sanayi bölgesi inþasýna baþladýk. Benzer bir projeyi Pakistan-Afganistan sýnýrýnda ve Irak ta gerçekleþtirmek için hazýrlýk çalýþmalarýmýz demvam ediyor. Buna benzer projeleri ileriki dönemlerde Afrikalý meslektaþlarýmýzla çeþitli Afrika ülkelerinde gündeme alabileceðimizi ifade etmek istiyorum. Bu düþüncelerimi ve forum süresince ortaya çýkacak fikirleri birleþtirerek, Türkiye-Afrika Özel Sektör Geliþtirme Programý adýyla somut bir proje haline getirmeyi öneriyorum. Afrika ve Türk özel sektörleri arasýndaki ortaklýðýn daimi kalmasý ve kurumsal bir yapýya taþýnmasý için Türk-Afrika Ticaret Odasý kurulmasý yönünde çalýþma baþlatýlmasýný öneriyorum.



haber Afrika da 1 milyar tüketici yaþýyor Afrika Ticaret, Sanayi, Tarým ve Meslek Odalarý Birliði Baþkaný Mohamed El Masry de Afrika nýn 1 milyar kadar tüketicinin yaþadýðý, düþük maliyetli ve genç iþgücüne sahip, dünya topraklarýnýn 5 te birini oluþturan, zengin doðal kaynaklarý bulunan ve bütün bu özellikleri ile imalat, tarým ve hizmetler açýsýndan büyük fýrsatlar sunan bir kýta olduðunu anlattý. Masry, Afrika nýn, modern dünyaya yetiþme çabasý içinde bir kýta olduðunu belirterek, Öyle bir kýta ki, bütün dünyanýn gözlerini çevirdiði ve kalkýnma için her türlü kuruluþtan fon bulma imkaný olan bir kýta. El deðmemiþ fýrsatlarla dolu bir kýta.. diye konuþtu. Bugün bir iþbirliði ve karþýlýklý anlayýþ köprüsü oluþturmak amacýyla bir araya gelindiðini ifade eden Masry, þunlarý kaydetti: Ýkili ticaret açýsýndan bakacak olursak, 5 yýllýk sürede 5,4 milyar dolara çýktý. 355 yeni yatýrým projesi gerçekleþtirildi. Mevcut potansiyel en iyi þekilde, kazan-kazan iliþkisi içinde gerçekleþecektir. Afrika yükseliþte ve Türk partnerlerimize çaðrýda bulunmak istiyoruz; Afrika nýn küreselleþme çabalarýnda Afrika ya destek olun. Bugün bizim inisiyatifimiz ile Türkiye nin yapacaklarý, bizim baþlattýðýmýzýn üzerine inþa edilirse, iki tarafýn da yararýna olacaktýr. Sadece finansman peþinde deðiliz. Peþinde olduðumuz þeyler, teknoloji, yatýrým ve piyasaya eriþimdir. Bunlar sayesinde sosyo ekonomik uçurumu aþamamýza katký saðlayalým. Ýslam Bankasý ndan Afrika desteði Ýslam Kalkýnma Bankasý Baþkan Yardýmcýsý Amadou boubacar Cisse ise Afrika da yatýrým yapmak isteyen özel sektör de desteklenecektir. Bunlar kamu-özel sektör ortaklýðý projeleri, yap-iþlet-devret gibi sistemlerle uygulanacaktýr. Ýslam Kalkýnma Bankasý, dýþ kaynaklarý da harekete geçecektir. Arap Ýslam Finans Enstitüsü gibi gruplar ile büyük Ýslam bankalarý gibi finans kurumlarýndan destek gelecektir. Ýslam Kalkýnma Bankasý nýn anaamacý, en azýndan 3 te bir oranýnda katkýda bulunmaktýr. Böylece 12 milyar dolarlýk kaynaklar bölgeye yönlendirilecektir þeklinde konuþtu. Ýslam Konferansý Teþkilatý (ÝKT) Genel Sekreteri Ekmeleddin Ýhsanoðlu, doðal kaynaklar, tarýma elveriþli arazi,bol miktarda su, mineral kaynaklar, genç bir nufus ve stratejik lokasyonun, Afrika kýtasýný özellikle kalkýnma projeleri için cazip kýldýðýný belirtti. Türk Ýþbirliði ve Kalkýnma Ýdaresi Baþkanlýðý (TÝKA) Daire Baþkaný Selda Özdenoðlu da TÝKA nýn, yatýrým ve ticareti sürdürebilir kýlmayý önemli gördüðünü, faaliyet alanýný son yýllarda Ortadoðu ve Afrika ya kadar geniþlettiðini belirterek, afrika ya yönelik teknik iþbirliði faaliyetlerinde artýþ görüldüðünü söyledi. TOBB dan Afrika iþdünyasýna destek Bu arada Hisarcýklýoðlu, Türkiye Afrika Ýþ Forumu nun basýna kapalý oturumunda Afrikalý yetkililerle de bir araya geldi. Hisarcýklýoðlu, TOBB un Afrika iþ dünyasýna kayda deðer destekler verebileceðini belirti. Hisarcýklýoðlu þunlarý söyledi: Organize sanayi bölgeleri kültürünü Afrika nýn ülkelerine yayalým. Afrika nýn gümrük modernizasyonuna katký saðlayalým. Afrikada özel sektörünün kurumsal kapasitesini geliþtirelim ve savunma sanayi ihtiyaçalarýný karþýlayalým. Ülkelerinizde organize tarým tesisleri kurarak, GAP deneyimimizi sizlerle paylaþalým. Bunlarýn dýþýnda uluslararasý deneyimli müteahhitlerimiz altyapý yatýrýmlarý potansiyeli ile ülkenizde yatýrýmlar yapabilir. Liman ve havalimaný iþletmeciliðinizi üstlenelim. Özelleþtirme programýna alýnan iþletmelerinizi özel sektör olarak satýn alalým. Kürþad Tüzmen: Ticaret hacmi 2012 yýlýnda 50 milyar dolar olacak Devlet Baþkaný Kürþad Tüzmen, 2003 de 5,4 milyar dolar olan Türkiye-Afrika ülkeleri ticaret hacminin, geçen yýlýn sonunda sonunda yüzde 140 oranýnda artýþ gösterdiði 13 milyar dolara yükseldiðini, 2012 yýlýna kadar ticaret hacminin 50 milyar dolar olacaðýna inandýðýný belirtti. Afrika nýn deðiþik merkezlerinde 3 TÝKA bürosu açýldýðýný, önümüzdeki dönemde TÝKA nýn faaliyetlerini sürdürebilmesi amacýyla 65 milyon dolarlýk bir kaynak tahsis edildiðini anlatan Tüzmen, Türkiye nin Sahra-altý Afrika da 7 büyük elçiliði bulunduðunu. 2009 yýlý sonuna kadar 15 ülkede daha büyük elçilik açma kararý aldýklarýný açýkladý. Tüzmen, 2004 yýlýndan itibaren büyük elçilikler nezdinde 7 yeni ticaret müþavirliði açtýklarýný bildirdi.

100

Ford Cargo nun Ýkinci Vataný Rusya Olacak Ford, Rusya ve çevresindeki 20 ülkede kamyon pazarýný Türkiye ye emanet etti. ABD li Ford ve Koç Holding ortaklýðý olan Ford Otosan, Tr a n s i t v e Tr a n s i t Connect de yakaladýðý ihracat baþarýsýný þimdi de Eskiþehir Ýnönü fabrikasýnda ürettiði Cargo Cargo kargo kamyonlara taþýyacak. Ford Otosan, bu yýl üreteceði 8 bin 400 kamyonun 4 binini ihraç edecek. Ford un ihracatýndaki kilit ülke ise Rusya olacak. Ýhracata ayrýlan 4 bin kamyonun 2 bin 400 ünü alacak olan Rusya, lisans hakký yüzde 100 ford Otosan a ait olan Cargo kamyonun Türkiye den sonra en iyi ikinci pazarý haline gelecek. Geçen yýl ihraç ettiði 2 bin 7 kamyondan 100 milyon dolar gelir elde eden Ford Otosan ýn bu yýlki hedefi ise 200 milyon dolar. Cargo, global bir araç olacak Rusya daki CTT Moscow 2008 Uluslararasý inþaat Ekipman ve Teknoloji Fuarý nda, Rusya projeleri ile ilgili açýklamalarda bulunan Ford Otosan Genel Müdürü Michael Flewitt, Cargo modeli ile Rusya ve çevre pazarlardaki ihracat hacmini daha da arttýrmayý planladýklarýný açýkladý. Cargo nun da artýk Transit Connect gibi global bir araç olma yolunda ilerlediðini belirten Flewitt, Önümüzdeki yýllarda Cargo nun yüzde 60 ý ihraç edilecek. Pazarý çeþitlendirmemiz sürdürebilir karlýðý saðlýyor. Ýhracatýn artmasý, üretimde çok dengeli bir yapýya ulaþmamýz demek dedi. Rusya nýn soðuðuna dayanýklý Ford Otosan Kamyon Ýhracat Müdürü Emrah Duman da bu yýl Rusya ya 2 bin 400 kamyon ihraç edeceklerini ve Rusya nýn Türkiye den sonraki en büyük kamyon pazarý haline geleceðini bildirdi. Duman, Pazara girmeden önce 1,5 yýl müþteri beklentilerini, iklim ve yol þartlarýný, yakýt kalitesini, Rusya regülasyonlarýný detaylý olarak analiz ettik. Birçok zorlu test yaptýk. Bu çalýþmalarýmýzýn sonunda, Rus kamyon müþterilerinin beklentilerini tam olarak karþýlayacak nitelikte, doðru bir ürün geliþtirdik dedi. Hedef, 40 ülkeye ihracat 2010 da üretimin yüzde 65 ini ihraç eden global bir oyuncu olmak istediklerini ifade eden Duman, þunlarý söyledi: Transit ve Transit Connect deki ihracat modelini Cargo ya taþýmak istiyoruz. Þu anda 20 ülkeye ihracat yapýyoruz. Bunlar Türkiye nin çevresindeki geliþmekte olan ülkeler. Hedef 40 ülkeye çýkmak. Bu ülkeler arasýnda Rusya, Doðu Avrupa, Türk cumhuriyetleri, Kuzey Afrika Ortadoðu Baþta geliyor. 2004 te 64 adetle ihracata baþladýk. 2004-2006 arasý hazýrlýk periyoduydu. Hedef pazarlarý belirledik. 2006 dan sonra sýçrama dönemi oldu. 2007 de 2 bin 7 adet ihracat yaptýk. 2008 hedefi 4 bin adet. Bu üretimin yüzde 50 si demek. Türkiye nin toplam kamyon ihracatýnýn da yüzde 35 40 ýna takabül ediyor. Ýnönü de kapasite yüzde 100 e dayandý, artýþ söz konusu olabilir Ford Otosan Genel Müdür Baþ Yardýmcýsý Ufuk Güçlü, Ýnönü fabrikasýnda kapasite artýþýnýn söz konusu olabileceðini ifade etti. Fabrikada kapasitenin yüzde 95 inin kullanýldýðýný dile getiren Güçlü, Ýnönü de 11 bin adetlik üretim kapasitesi var. Bu yýl 8 bin 600 adet üretim olacak. Bunun 4 bin adedi. Ýhraç



haber

Gemi Ýmalatýnda Sipariþ ve Kapasite Tam Yol Gemi imalatýnda sipariþ 3 milyon 255 bin DWT ye ulaþýrken, kurulu kapasitenin yeni yatýrýmlar tamamlandýðýnda 5.7 milyon DWT ye çýkmasý bekleniyor Rekor büyüme rakamlarýyla Türkiye nin en hýzlý büyüyen sektörlerinden biri olan gemi inþa sanayinin kapasitesi yýlýn ilk yarýsýnda 2 milyon DWT yi geçti. 2002 yýlýnda 550 bin DWT olan kurulu kapasitenin yeni yatýrýmlar da tamamlandýðýnda 5.7 milyon DWT ye ulaþmasý bekleniyor. Dünya genelinde yeni gemiye talebin hýzla artmasý ülkemizde de tersane taleplerinin artmasýna neden oldu. Türkiye de 2 si kamu, 3 ü askeri ve 84 tanesi özel olmak üzere 89 tersanenin aldýðý toplam sipariþ 3 milyon 255 bin 957 DWT ile 2002 yýlýnda 324 bin DWT olan oranýn 10 katýndan fazla, 2003 ve 2007 yýllarý arasýnda (5 yýl) inþa edilen toplam 409 geminin kapasitesi 2.1 milyon DWT iken, bu rakam yalnýzca bu yýl üretilmekte olan gemilerde 168 adet gemi ile 1 milyon 327 bin 659 DWT ye ulaþmýþtýr. Gemi Ýhracatýnýn Çoðu Ab ye Türkiye de inþa edilen gemilerin çoðu AB ülkelerine ihraç ediliyor. Ýthalatýn ihracatý karþýlama oranýnýn Türkiye lehine geliþtiði gözlemlenirken, 2002 de 488 milyon dolar olan ihracatýn 2007 yýlýnda 1 milyar 623 milyon dolar yine 2002 de 601 milyon dolar olan ithalatýn da, 2007 de 1 milyar 21 milyon dolar olarak gerçekleþtiði görülüyor. Uzmanlar bu rakamlara bakým onarým ve ihraç edilen yan sanayi ürünlerinin eklenmesiyle tutarýn 3.54 milyar dolara kadar çýkabildiðini söylüyor. Yan Sanayide Teknolojik Geliþme Sektördeki bu geliþim yan sanayi üretimini de olumlu etkilemiþ durumda. Birkaç yýl öncesine kadar büyük bir kýsmý yurtdýþýndan ithal edilen gemi inþa yan sanayi ürünleri artýk ülkemizde de üretilmeye baþladý. Gemi endüstrisinin son 5-7 yýl içerisinde büyük

geliþme göstermesi ve tersanelerde inþa edilen gemi sayýsýndaki artýþla Tuzla Aydýnlý, Orhanlý, Gebze bölgelerinde yoðun, büyük-küçük binden fazla yan sanayici firma oluþtuðu söyleniyor. Baþlangýçta ufak ölçekli sanayi görünümündeki gemi inþa yan sanayicileri, kýsa zamanda hýzlý bir teknolojik geliþme ile büyüyerek uluslar arasý rekabet gücünü yakaladý. Tabiî ki bu hýzlý büyüme sorunlarý da beraberinde getirdi ve inþa edilen gemilerdeki yabancý ürün payý yüzde 50 seviyelerine çýktý. Dünya Sýralamalarýndaki Yeri 5-9 Gemi inþa sanayinde Güney Kore yüzde 40-41 ile dünyada lider konumda bulunuyorken, onu sýrasýyla yüzde 29-30 ile Çin ve yüzde 18-19 ile Japonya izliyor. Durum böyle olunca bu üç ülke dünyadaki toplam gemi inþa kapasitesinin yüzde 88-89 kýsmýný barýndýrýyor. Aralarýnda Türkiye nin de bulunduðu diðer ülkelerde geri kalan yüzde 10 luk dilimden pay almaya çalýþýyor.Türkiye DWT bazýndaki konumuyla 5 ila 9 arasýnda deðiþen sýralarda yer alýrken, rakiplerinin Almanya,Tayvan, Filipinler, Vietnam ve Hindistan olduðu dile getiriliyor. Mega Yat Üretiminde 4 üncüyüz Bodrum,Antalya serbest bölgesi gibi büyük yat üretim bölgelerinin dahil edilmediði bu çarpýcý büyüme rakamlarý göz önüne alýndýðýnda sektörün bölgesel kalkýnmada önemli rol oynadýðý; yan sanayinin oluþmasýný ve geliþmesini saðladýðý, nitelikli iþ gücünü arttýrdýðý, bölge ticaretinin geliþmesine yardýmcý olduðu gerçeklerini de göz ardý etmemek gerekir. Sektör temsilcileri, tablonun böyle devam

etmesi halinde mega yat üretiminde halen Ýtalya, ABD / Kanada ve Hollanda nýn ardýndan 4 üncü olan Türkiye nin, sipariþ sayýsýnda daha üst sýralara týrmanacaðýný belirtiyor. Ölümler Büyümeyi Gölgeliyor Tabi madalyonun birde diðer yüzü var;iþçi ölümleri. Aþýrý taþeronlaþma, eðitimsizlik, dikkatsizlik, ihmalkarlýk sonucu, alýnan tüm önlemlere raðmen tersanelerdeki ölümlü kazalarýn önüne geçilemiyor. TBMM Meclis Araþtýrma Komisyonu için hazýrlanan raporda, 2006 da 170 ve 2007 de 227 iþ kazasýnýn meydana geldiði ve bu kazalar sonucunda 2005 te 9,2006 da 10 ve 2007 de 12 iþçinin öldüðü belirtiliyor. Bu yýl þimdiye kadar ölen iþçi sayýsý 14. Yine ayný raporda her 10 bin kazada Ýngiltere ve Ýsveç te 1, ABD de 2, Japonya ve Türkiye de 3 iþçi yaþamýný yitirirken bu rakam Çin de 10 iþçiyi buluyor. Montaj Üssüne Dönüþme Tehlikesi Öte yandan inþaat yüksek mühendisi Dr.Erhan Bakýrcý, gemi inþa sanayisinde AR-GE çalýþmalarýna önem verilmesi gerektiðini söyledi. Konuyla ilgili çalýþmalarýn geçtiðimiz dönemlerde olduðu gibi bu yýlýn ilk yarýsýnda da yeteri kadar yapýlmadýðýný belirten Bakýrcý, Bu gerçekleþmez ise gemi inþa sanayimizin sadece montaj sanayine dönüþecektir. Saðlýklý mekanlarda, alt yapýsý tamamlanmýþ, her türlü yan sanayi imkaný düþünülmüþ bölgelerde oluþturulacak Gemi Ýhtisas Organize Sanayi Bölgeleri fikrinin desteklenmesi gerektiðine inanýyorum dedi. Bakýrcý, sürekli artan pazardan pay alýnabilmesi için sektörün geniþ çaplý analizinin yapýlmasý ve buna göre stratejisinin belirlenmesi gerektiðini ifade etti.

102



haber

Ýnegöl, Mobilyanýn Baþkenti Olmaya Aday

Cumhuriyet'in 100. yýlý için, kendisine "Türkiye'nin mobilya baþkenti" olma hedefini belirleyen Bursa'nýn Ýnegöl ilçesi, kurulan Mobilya ve Aðaç Ýþleri Ýhtiss OSB'si ile bu amacýný desteklerken, tasarým ve üretim anlamýnda da dünya ülkelerinin dikkatini daha çok çekmek istiyor. 2006 yýlýnda mobilya yaptýðý 55 milyon dolarlýk ihracatýný, geçtiðimiz yýl nerdeyse yüzde 50 arttýrarak 82 milyon dolara çýkaran Ýnegöl, sýkýntýlarýný yabancý ortaklýklara yaparak ve yurtdýþý yatýrýmlarýný arttýrarak, küresel pazarda 'dünyalý' bir bakýþ açýsý ile yenmeyi öngörüyor. Markalaþma, nakliye, sermaye altyapýsýnýn yetersizliði, düþük kur politikalarý, teknolýji ve tasarým, kayýtdýþýlýk, girdi araya gelerek oluþturulacak tartýþma platformlarýnda sýkýntýlarýn aþýlabileceði noktasýnda hemfikir. Türk mobilya sektörünün yüzde 35'lik kýsmýný teþkil eden ve irili ufaklý 3 bin 97 mobilyacýnýn faaliyet gösterdiði Ýnegöl mobilya sektörü ayný zamanda ilçe sanayinin de yüzde 65'ini oluþturuyor. modern tasarýmlý ürünleri ve kalitesiyle dünya etrafýndan da fark edilen Ýnegöl, AB ülkeleri baþta olmak üzere dünyanýn pek çok ülkesine mobilya ihraç ediyor. Öte yandan adeta bir mobilya üretim üssü halindeki ilçede düzenlenen,Ýnegöl mobilya ve Dekorasyon Fuarý (MODEF) ve Ýnegöl mobilya Yan Sanayi Fuarý (MOYAF) da hem sektörel anlamda tanýtým saðlarken hem de yabancý firmalarla, yerli firmalarý buluþturma þansý tanýyor. 15 yýlda 15 milyar dolar deðil, 70 milyar dolarlýk ihracat yapabiliriz Çilek AÞ Yönetim Kurulu Üyesi Muharrem Çilek: Ýnegöl'de son 5 yýlda yaþanan hýzlý bir deðiþim göze çarpýyor. Bu deðiþim standart, seri, ekonamik mobilya üretiminden, tasarým aðýrlýklý bir mobilya üretimine geçiþ süreci olarak adlandýrýlabilir. Ýnegöl'lü müteþebbislerinbu ataðýyla birlikte çok daha iyi koltuklar, daha iyi yatak odalarý ve vitrinler olþuyor. Esiden karýþýk mobilya standartlar Ýnegöl'den mal alýrdý, bugün ise markalaþmayla oluþan konsept 104

ürünlerin satýþýna baþlandý. Ýnegöl'den mal alýp satan birçok mobilyacý K a y s e r i l i markanýn satýcýsý durumundaydý. Daha elit, daha yüksek kalitede mallar satan mobilya maðzalarý için mal bulma g ü ç l ü ð ü oluþmuþtu. Þu an bir çýrpýda markalaþma ve kendi katoloðunu oluþturma yolunda hýzla yol alan 8-10 firma sayabiliriz. Önümüzdeki yýllarda da artacak bu sayý, daha yüksek katma deðeri olan, daha kaliteli, tasarým aðýrlýklý ürünler Ýnegöl'de yapýlmaya baþladý. Gelecekte Ýnegöl için en büyük açýlýmý bu anlayýþýn saðlayacaðýný düþünüyorum. Diðer yandan endüstriyel tarzda seri üretimlerin oluþmasý da pek çok firmada var. Fakat yeterli sermaye birikimi olamayan, yeterli makinesi olmayan sadece cesaret sermayesiyle iþ yapan firmalarda var. Eðer bunlarýn birkaç tanesi iyi bir ekibe ve güçlü bir mali yapýya sahip olurlarsa yüksek miktarda üretim yapan birçok firmanýn Ýnegöl'de olabileceðini, iþ saðlayabileceðini ve Türkiye'de de Ýnegöl'ün bu konuda söz sahibi olabileceðini düþünüyorum. Kalite olarak iyi ancak fiyat olarak orta seviyede mobilya ihtiyacý pazarýný Ýnegöl doldurursa geliþimini tamamlayacaktýr. Öte yandan Ýnegöl'ün ayda 30-40 takým koltuk yapan küçük iþletmeleri var. Bunlar da günde 500 takým yapan koltuk firmalarý açýldýðý zaman ne yazýkki kapanmaya baþlayacak. Küçük üreticilerin bir araya gelip daha orta ölçekte veya küçüðün büyüðü iþletmeler kurmasý hep dile getirilen bir olgudur ama Ýnegöl'lü müteþebbisin giriþimci tabiyatýnýn buna müsaade etmeyeceðini düþünüyorum. Ýþletmelerin ürünlerini ve hedef bölgelerini doðru tespit etmeleri neticesinde Arap ülkelerinden Ortadoðu ve Türki cumhuriyetleri ve hatta Avrupa ve Afrika'ya ihracat yapacaðýna inanýyorum. Dünyanýn her yerinde düzgün, temiz mal üreticilerini arayan firmalar var. 15 yýlda 15 milyar dolar deðil, yaklaþýk 70 milyar dolar gibi bir ihracat rakýmýna ulaþabiliriz. Ýkinci OSB sadece mobilya için ayrýldý Ýnegöl TSO Baþkaný Metin Anýl: Her sektörün kendi içide sorunlarý var, mobilyanýnda var. Bu sýkýntýlarý en aza indirmek öncelikle iþ sahibinin, daha sonra da kamu kurumlarýnýn, sivil toplum örgütlerinin görevi. Türkiye serbest piyasa

ekomisine girdikten sonra çok iþler baþardý. Ýnegöl ise bu dönemde Türkiye'nin 2-3 misli baþarýlý oldu. Türkiye'nin ilk ilçe OSB'sine sahip ve ihracatýnýn büyük bir bölümünü tekstilden saðlayan bir ilçe olarak Ýnegöl'ü þimdi mobilyanýn baþkentþi yapmaya çalýþýyoruz. Mobilya sektörü emek yoðun bir iþ kolu ve Ýnegöl'ün bu konuda alt yapýsý ayrý. Buradan yola çýkarak 2.inci OSB mizi 'Mobilya ve Aðaç Ýþleri Ýhtisas OSB' olarak hazýrlýyoruz. Ýnegöl'ün mobilyanýn baþkenti olmasý sözü çok iddialý bir söylem. Ama bizim iddiamýz var. Öte yandan bir iþ kolunda eðer sermaye alt yapýsý hazýr deðilse bir yerlere varmak kolay deðil. Mobilyada sermaye alt yapýsý yeni yeni yapýlanmaya baþladý. Oda olarak sermaye alt yapýsýnýn oluþturulmasýnda iþletmelerin kredi desteklerine daha rahat ulaþacaklarý bir ortam hazýrlamak için çalýþýyoruz. Öte yandan da mobilya üretimi yapan arkadaþlarýmýzýn vizyonunu geniþletme amacýmýz var. Bölgesel olan bakýþ açýsýný dünyalý yapmalýyýz. Kendi imkanlarýyla yurt dýþý fuarlara gidemeyen arkadaþlarýmýzý oralara götürebilmeliyiz, yeni teknolojilerle tanýþtýrabilmeliyiz. MODEF ve MOYAF fuarlarýyla bunun için çalýþýyoruz. Küçük iþletmelerde, zor þartlarda, pahalý arsalarda imalat yapan arkadaþlarýmýzýn önünü açmak için ucuz, alt yapýsý uzun ve vadeli arsalar temin etmeliyiz. Sanayileþirken çevreyi de göz önüne alarak büyüyen Ýnegöl'ün örnek bir yerleþim yeri olduðu kanaatindeyim.

Üretici Daðýlýmý Ahþap-Modüler üreticiler : %60 Koltuk-Oturma grubu üreticileri : %23 Malzemeciler : %17

Çalýþan Veriler TOPLAM ÇALIÞAN 10.081 USTABAÞI 2364 ÇIRAK 1179 GEÇÝCÝ ÝÞÇÝ 3466 DIÞ TÝCARET PERSONELÝ 443 ÝDARÝ PERSONEL 850



haber

Klima pazarý Yabancý Firmalarý Cezb Ediyor firmanýn ilgisini çekiyor. Daha önce Türkiye ile olan baðlarý distribütörlük þeklinde olan birçok yabancý firma, on yýlý aþan bir süredir, Türk firmalarý ile birleþme, Türkiye de firma kurma yollarý ile ülkemize geliyorlar. Bunlar içinde önemli miktarda Türkiye de imalat hedefi olan firmalar var. Türkiye nin üretim ve iþgücü olanaklarýný üçüncü ülkelere ihracat için kullanan yabancý firmalar mevcut. Merkezi ve bireysel iklimlendirmede irili ufaklý distribütör sayýsý 50 yi aþýyor. Türkiye de olmayan uluslararasý büyük firma kalmadý denebilir diye konuþtu. Türkiye en önemli ihracatçý olacak

Pazar hacmi olarak 1,9 milyar dolarlýk büyüklüðe ulaþan iklimlendirme sektörü özellikle klima satýþlarý ile Avrupa nýn üretim ve teknoloji üssü olmaya hazýrlanýyor. 1998 yýlýndan bu yana 15 kat büyüyen sektör yüksek satý rakamlarý ile yatýrýmcýlarýn gözdesi haline geldi. Türkiye özellikle üretim ve jeopolitik avantajlarý nedeniyle tercih ediliyor. Önceden distribütörlük ve satýþ temsilciliði anlaþmalarý ile Türk Klima pazarýna giriþ yapan uluslararasý firmalar, politikalarýný satýn almalar ve ortaklýklar doðrultusunda deðiþtirerek faaliyet göstermeye baþladý, Türkiye nin yetiþmiþ iþgücü ve üretim potansiyelini fark eden uluslararasý firmalarýn bu alandaki yatýrýmlara aðýrlýk verdiklerini belirten Ýklimlendirme Soðutma Klima Ýmalatçýlarý Derneði Müdürü Hüseyin Yüksel, yerli ve yabancý þirketler arasýnda kurulan ortaklýklar ve satýn almalarla, Türkiye nin bir üretim üssü haline geldiðini belirtti. Türkiye nin bu alanda dünyada yüzde 2, Avrupa da ise yüzde 12 lik Pazar payýna sahip olduðu söyleyen Hüseyin Yüksel, Türkiye nin klima pazarý ve ihracat potansiyeli birçok yabancý

Baymak Ürün Müdürü Volkan Binzet, uzun vadede sahip olduðu avantajlarý ile Türkiye nin bu alanda AB nin üretim üssü olabileceðini kaydetti. Uzakdoðu ürünlerinin büyük oranda cazibesini kaybetmekle birlikte fiyat ve çeþitlilik avantajlarýnýn bulunduðuna dikkat çeken Binzet, Türkiye de üretilen cihazlarýn kalitesini ve çeþitliliðini arttýracak yatýrýmlar yapýlmasý gerektiðini dile getirdi. Binzet, Bu baðlamda klima üretiminde tecrübesi olan yurtdýþý firmalarý ile ortaklýklar, Türkiye nin klima üretim üssü pozisyonunu hýzlandýrabilir dedi. Gelecekte Türkiye nin en önemli klima pazarý son 10 yýlda ciddi bir büyüme eðiliminde. Split klimada adet olarak Ýtalya ve Ýspanya nýn ardýndan en büyük Pazar haline geldik. Yurtiçi klima pazarý hala aç ve önümüzdeki yýllarda yüksek büyüme rakamlarý yakalamasý muhtemel. York, üretimini Türkiye ye taþýyacak Yaklaþýk bir ay önce Amerikan Johnson Control ile distribütörlük anlaþmasý imzalayarak, York markalý klimalarýn satýþýna baþlayan Elginkan Topluluðu þirketlerinden Emas Makine Sanayi AÞ Þirket Müdürü

Sektörde 1998 den bugüne 15 kat büyüdü Ýmalat

Ýthalat

Ýç satýþ

Cahit Köse ise, Avrupa Birliði nin Türkiye ye biçtiði elbiseyi sadece klima olarak görmemek gerektiðine dikkat çekti. Bu pazarda, Türkiye ye verilen rolün tüm iklimlendirme pazarýný kapsadýðýný söyleyen Köse, kombi ve panel radyatörlerin klimadan çok daha önemli ve geniþ bir müþteri pörtföyüne sahip olduðunu belirtti. Sektörde artýk iklimlendirme olarak bakmak gerektiðini söyleyen Cahit Köse, artan talep ile birlikte üretici firma sayýsýnýn da arttýðýný ifade etti. Köse, açýklamalarýna þöyle devam etti: Artýk bütün dünyaya hemen hemen tüm ürünlerde karlýlýk azalýyor. Klima sektöründe de bu durum yansýyor. Ancak Türkiye de Pazar çok büyük ve 2008 yýlýnda satýþlarýn 1 milyon 400 binin altýna düþmeyeceðini tahmin ediyoruz. Bu pazarda bizim de York ile birlikte ciddi bir satýþ payýmýz olacak. Bu yýl York Klimalarý ile pazarda çok ciddi bir satýþ rakamýna ulaþacaðýmýzý düþünüyorum. 2010 yýlýna kadar olan süreçte pazarda ilk 3 marka arasýnda olacaðýz. Bölgede lojistik avantaja sahibiz Türkiye nin dünya klima pazarýndaki yeri ile ilgili deðerlendirme yapan Arçelik AÞ Genel Müdür Yardýmcýsý Þirzat Subaþý da, Avrupa pazarýnýn son 4 yýlda en hýzlý büyüyen pazarlardan biri olduðunu belirterek 2007 yýlýnda klima pazarý anlamýnda dünyanýn büyüme trendi en yüksek 5 ülkesinden 4 ünün Avrupa da yer aldýðýný ve Türkiye nin bu sýralamada3 üncü olduðunu söyledi. Subaþý, bu alandaki iç Pazar ve Arçelik in faaliyetleri ile ilgili olarak þu deðerlendirmelerde bulundu: Türkiye de klima pazarý her geçenyýl büyüyor ve split klima ülke genelinde yaygýnlaþýyor. Türkiye özellikle coðrafi konumu nedeni ile klima gibi son derece sezonluk bir üründe lojistik avantajlara sahip. Arçelik AÞ olarak þu anda 5 kýtaya ihracat yapýyoruz. Beko markasý olarak özellikle yakýn ve penetrasyonu düþük pazarlarý hedef alýyoruz. Civar ülkelerde özellikle gelir seviyesinin ve ekonomik istikrarýn saðlanmasý ile birlikte büyük fýrsatlar yakalanacaðýný düþnüyoruz. Ayný zamanda küresel ýsýnma ile birlikte gittikçe klima ürününe olan talep de pazarý daha da canlandýracak.

Türkiye, Avrupa da 12 Pazar payýna sahip Ýmalat

Ýhracat

Ýthalat

iç satýþ

ihracat

Split klima

2003

390.143

204.604

377.191

224.853

Split klima

2003

392.360

206.317

378.658

225.445

(Dýþ ünite)

2004

721.823

347.155

731.246

247.668

(Dýþ ünite)

2004

743.478

357.570

753.375

255.098

2005

962.671

552.584

1.112.493

376.005

2005

963.725

557.879

1.117.613

376.186

2006

1.023.651

641.601

1.261.232

346.884

2006

1.025.966

647.705

1.269.217

374.232

2007

1.319.072

516.078

1.201.698

584.270

2007

1.319.072

516.078

1.201.698

584.270

106



haber

Ýsotlardan Adana da Tata Xenon Yatýrýmý

Hindistan ýn otomotiv devi Tata Motors un Türkiye Genel Distribütörü Ýsotlar Grup, Adana Hacý Sabancý Organize Sanayi Bölgesi nde kurulu Ýsoto Otobüs Fabrikasý nda Tata nýn pick-up segmentindeki son gözdesi Xenon u üretmeye hazýrlanýyor. Ýsotlar Grup Pazarlama Müdürü Banu Eresen, Xenon un üretimi için çalýþmalara baþladýklarýný söyledi. Sektöre 1965 yýlýnda adým atan, yatýrýmlarýyla hýzlý bir büyüme

süreci yakalayan grubun otomotiv sektöründeki faaliyetlerinin Türkiye genelinde satýþ, servis ve yedek parça hizmetlerinin verildiði distribütörlükler, üretim ve dünyanýn en önemli markalarýnýn perakende operasyonlarýný kapsadýðýný belir ten Ýsotlar Grup Pazarlama Müdürü Banu Eresen, þunlarý söyledi: Genel distribütör olarak hizmet verilen markalar arasýnda Tata marka otomobil ve hafif ticari araçlar, Karsan J9 Premier marka minübüsler, Hyundai Tr uck hafif kamyonlar ve TVS markamotosikletler yer almakta. Bu markalarýn tamamý, ülke genelinde geniþ bir aða sahip satýþ ve servis noktalarý ile hizmet veriyor. Tata Motors, Ýsotlar Grubu un baþarýsýna baðlý olarak Türkiye yi bir üs olarak görmüþ, Türkiye ye de katma deðer saðlayacak biçimde Romanya baþta olmak üzere, Suriye, Bulgaristan ve Azerbaycan gibi ülkelerin distribütorlük hakkýný da þirketimize vermiþtir.

Tolcu otobüsünün prototipi tamam 2005 yýlýnda 20 milyon dolarlýk yüzde 100 yerli sermayeyle temelleri atýlan fabrikalarýnda ürettikleri araçlarýnýn tamamýný ihraç ettiklerini bilgisini veren Eresen, Geçen yýlki 252 adet üretimden, 10 milyon dolarlýk ihracat geliri saðladýk. Bu yýlki hedefimiz ise 450 adetle 20 milyon dolara ulaþmak dedi. Fabrikalarýnda Tata dan gelen þase ve motor dýþýnda tamamý kendisi tasarýmlarý olan otobüsler ürettiklerini belirten Eresen, 66+1 yüksek yolcu kapasiteli bir modelimizin prototipini ürettik. Sipariþler doðrultusunda yakýn zamanda seri üretime baþlayacaðýz. Bir taraftan mevcut pazarlarýmýzý geliþtirirken, yakýn coðrafyada yeni ülkelerle de baðlantýlar gerçekleþtiriyoruz dedi. Hintli Tata nýn pick-up segmentindeki son gözdesi Xenon un Adana daki fabrikalarýnda üetimi yönünde çalýþmalara baþladýklarýný da anlatan Eresen, Tamamýný Ýsotlar Grup olarak üstlendiðimiz bu yatýrýmýmýzda öncelikle Ýsoto tesisleri bünyesinde üretim için hazýrlýk yapýyoruz diye konuþtu.

Çin'in Ýhracat Motoru Teklemeye Baþladý Çin'in imalat sektörünün "duraklama devrine" girmeye baþlamýþ olacaðýna iliþkin ilk iþaretler gelmeye baþladý. The Wall Street Journal'ýn haberine göre Þanghay yakýnlarýndaki kazak üretimine yoðunlaþan Honghe kentinde bazý ihracatçýlar ve atölyeler kepenk indirirken, kapasite kullaným oraný düþen deðerleri maliyetlerini düþürmeye çalýþýyor. Kente iþ aramaya gelen göçmen iþçilerse evlerine dönmeye baþladý. Resmi rakamlara göre Honghe, iþlerin en iyi olduðu dönemde yýlda 200 milyon kazak üretip 650 milyon dolarlýk gelir yaratýyordu. Çinli imalatçýlar, hammadde ve enerji fiyatlarýndaki artýþlar nedeniyle karlarýnýn düþtüðünü belirtiyorlar.

108

Çin'in deðeri artan para biriminin mallarýn fiyatýný artýrmasý nedeniyle, özellikle ucuz Çinli mallarýna alýþýk olan ABD pazarýnda bu mallara talebin düþmesine yol açýyor. Haziran 2005'te Çin, küresel ticari ortaklýklarýndan gelen baskýlara boyun eðdi ve yuan'ýn deðerlenmesine izin vermeye baþladý. Buna karþýlýk Euro karþýsýnda deðer yitirmesi Çinli mallarý Avrupa'da ucuzlatýyor, ama bu avantaj birçok imalatçýnýn kayýplarýný dengelemiyor. Dünyadaki birçok ihracatçý gibi Çinliler de ihracat anlaþmalarýný dolarla yapýyorlar. Dolarýn sürekli deðer yitirmesi, Çinli þirketlerin ne kadar kar edeceklerini ön görememelerine yol açýyor.

yerine ürün kalitesiyle rekabet etmeye baþlanacaðýný tahmin ediyorlar. Çinli ekonomistler, ülkenin ihracatý artýrmak için maliyet düþürücü ve yalýn üretim modellerine fazla yüklendiðine dikkat çekiyorlar. Amerika Birleþik Devletleri ve Japonya'da ticaret gayri safi yurtiçi hasýlanýn yüzde 20'sini oluþtururken bu oranýn Çin'de yüzde75 olduðuna dikkat çekiyorlar. Çin'in bu þekilde ihracat süper gücü olmayý sürdüreceðini, çünkü ülkenin icret ve maliyet artýþlarý gibi faktörlerden daha az etkilenen, makine ve techizatla birlikte diðer yüksek katma deðerli ürünlerde ürettiðini belirtiyor.

Ýmalatçýlar zorda Maliyet baskýlarý her sektörü olumsuz etkilese de geliþmelerden en çok, oyuncak, ev eþyasý, ayakkabý ve giyim gibi ucuz mal üreten þirketler etkileniyor. Giderek artan hacimlerle ve kar marjlarýný düþürerek çalýþan bu þirketler artan maliyetlere de en az dayanan þirketler oluyor. Analistler, ucuz mal üreten sektörlerde verimliliðin artýþýna yol açacak bir konsalidasyon dalgasýnýn geleceðini, ayrýca yenilikçi olmaya zorlanarak fiyatlar

Korumacý politikalar maliyetleri yükseltiyor Pekin yönetiminin çevre ve iþ gücüne yönelik yeni uygulamaya baþladýðý güçlü korumacý politikalarý ile yabancýlarýn ülkeye giriþlerini zorlaþtýran yeni vize uygulamalarý þirketlerin maliyetlerini giðer unsurlar arasýnda sayýlýyor. Hükümet sürdürülebilir ve modern ekonomik büyümeyi saðlamak için fabrikalarda fazla mesaiyi ve geçici istihdamý sýnýrlandýrdý, asgari çalýþma yaþýný 2 yýl yükselterek 18'e çýkardý. Bu tip uygulamalar Honghe gibi merkezlerdeki küçük iþletmeleri vurdu. Çevre denetimini de sýkýlaþtýran hükümet, tekstil boyama þirketlerinin daha önce derelere boþalttýklarý kimyasal atýklarýn toplanmasý için ödeme yapmasýný zorunlu kýldý.



haber

BSH Yüksek Kalite ve Düþük Maliyetle Üretip Satýþýný Artýrmayý Hedefliyor Çerkezköy deki 450 bin metrekarelik alanda buzdolabý, çamaþýr makinesi, piþirici ve bulaþýk makinesi üretimi gerçekleþtiren BSH Ev Aletleri San ve Tic. AÞ. Geliþtirdiði yeni üretim sistemiyle üretim maliyetlerini yüzde 5 oranýnda düþürerek kalite seviyesini yükseltmeyi hedefliyor. Hata oranýný azaltarak kalite açýsýndan rakipsiz olmayý hedefleyen þirket yeni sistem ile birlikte buzdolabý, çamaþýr makinesi, piþirici ve bulaþýk makinesi alanlarýnda gerçekleþtirdiði üretim ve satýþlarý artýrmayý da amaçlýyor. Geliþtirilen yeni üretim sistemine iliþkin bilgi veren BSH Üretimden sorumlu icra kurulu üyesi markus löffler, yeni sistemde kullanýlacak makine ve ekipmanlarýn ayný olmakla birlikte üretim aþamasýna yeni standar tlar getirildiðini söyledi. Üretim aþamasýna getirilen yenilikler ile ilgili örnekler veren löffler, sözlerine þöyle devam etti: Bunu bir üretim bir imalat evi gibi düþünebiliriz. Üretim aþamasýnda bir takim ilkelerimiz var ve bunlarý ilgili araçlarý kullanarak gerçekleþtiriyoruz. Geçmiþte biz stoka çalýþýyorduk. Yani belli bir plan vardý ve üretimimizi stokluyorduk. Þimdi ise montajdan önce talebe bakýyor ve daha montaj hattýndayken talebe göre üretim planlamasý yapýlýyor. Biz tamamen müþteriye bakarak müþterinin talebine göre üretim yapmaktan bahsediyoruz. Buzdolabý mesela, çok güzel bir örnek. Eskiden 10 tane dahi buzdolabý talebi olsa biz minimum 200 partilik üretimler yapýyorduk. Þimdi ise 60 partilik üretimler yapýyoruz. Tabii ki daha az üretmek demek daha az stokumuzun olmasý demek

Maliyetler % 5 azalacak Bu noktada bitmiþ ürün dýþýnda üretimde kullanýlan parçalarýn da daha az stoklandýðý aktaran löffler, bu durumun þirketler açýsýndan büyük avantaj taþýdýðýný kaydetti. Löffler, Bu sistem ile hem çalýþanlarýn yaptýðý hatalar minimum a hem de israf en aza iniyor. Bunun dýþýnda totol üretim verimliliði dediðimiz bir bölüm var. Burada ekipmanlarýmýzýn daha iyi odaklanmasýna çalýþýyor. Sistemdeki bozulan parçalarý tespit ediyoruz. Buradaki sistemle arýzalarý daha görselleþtirerek incelememiz mümkün oluyor diye konuþtu. Sistemin þu anda tüm dünyaya yayýlmýþ olan 30 BSH fabrikasýnda uygulamaya konulduðunu aktaran löffler, Türkiye de bu çalýþmalarýn ilk olarak çamaþýr makinesi ile baþladýðýný kaydetti. Löffler, 1 yýllýk deneme üretiminin ardýndan elde edilen sonuçlar ile ilgili þu bilgileri verdi: Çerkezköy de yaptýðýmýz tüm bu sistem yenilemesi ile üretim maliyetimizi yüzde 5 oranýnda azaltmýþ olacaðýz. Bununla birlikte üretim kapasitemizi artýrmayý planlýyoruz. Çerkezköy deki kapasitemizi yýllýk 5 milyon adede çýkarmayý planlýyoruz. Bu 4 ana ürün gamýný kapsayan ama önümüzdeki birkaç yýl içinde hayata geçecek bir hedef. Geçen yýl 3 milyon adet üretim yaptýk toplam bu fabrikada.2008 çok zor bir yýl dünya için. Bu zor yýlda bile biz satýþlarýmýzý artýrýyoruz. Bu uygulama ile bir defa stok rakamlarýmýzda her yýl

düzenli bir azalýþ var. Her yýl yüzde 20 30 oranýnda stok miktarlarýmýzda bir azalýþ var. Bunun direk maliyete bir yansýmasý var. Sonra verimlilik artýþý var. Bu sistem ile birlikte çaliþanlara düþen montaj miktarý artýyor. Gecen yýl yaklaþýk yüzde 10 oranýnda artýrdýk çalýþan verimliliðini. Bu yýl da yine bu oraný yüzde 10 artýrmayý planlýyoruz. Bu sistemin kalite üzerine büyük etkisi olduðunu düþünüyoruz. Özellikle bulaþýk makinesi ve soðutucularýn bu yýl kendileri için flash ürünler arasýnda olacaðýna deðinen löffler, yýllýk 600 700 bin adet kapasite ile çalýþan bulaþýk makinesi kapasitesinin gelen yoðun talepler ile birlikte bu ay 800 bin adetlik kapasiteye yakýn bir gelecekte ise 1 milyon adete çýkaracaklarýný açýklayan Löffler, piþiricilerde de 250 bin, çamaþýr makinelerinde 100 bin, soðutucularda da 90 bin adetlik kapasite artýþý planladýklarýný anlattý.

Güney Koreli Kiturami, Türkiye ye Kombi Üretip Avrupa ya Satacak Isýtma-soðutma sistemleri alanýnda faaliyet gösteren Güney Koreli kombi üreticisi Kiturami nin T ü r k i y e distribütörlüðünü yapan Ýlhanlý Grup, firma ile olan iþbirliðini or taklýða taþýdý. Or taklýk anlaþmasý imzalayan iki firma öncelikle, 2012 de faaliyete geçecek bir fabrika kurmayý 110

planlýyor. Kombi fabrikasýnýn yýllýk üretim kapasitesi ise 150 bin adet olarak projelendirildi. Düzenlenen basýn toplantýsýnda Kiturami CEO su Kyu Won Kim, Türkiye de geliþmiþ bir üs kurarak Avrupa ve Ortadoðu ülkelerine ihracat yapmak istiyoruz. Totalde 20 milyon dolarlýk yatýrýmla start vereceðimiz fabrikayla iþ olanaklarý saðlayacaðýz dedi. Dostluðumuzu sýmsýcak ortaklýða dönüþtürdük Kyu Won Kim, 46 yýl önce 1 milyon dolar sermaye ile kurulan Kiturami nin bugün 800 milyon dolar ciroya ulaþtýðýný ve Kiturami ürünlerinin Rusya, Japonya, Yunanistan, Portekiz, Uruguay, Þili ve Brezilya gibi pek çok ülkede satýldýðýný söyledi. Kim þu bilgileri verdi: Þu anda Kiturami de 3 bin personel

çalýþýyor. Yýlda yaklaþýk 1.5 milyon adet kombi üretimi gerçekleþtiriyoruz. Ýki ülke arasýndaki manevi ve saðlam dostluk baðýmýzý þimdi sýmsýcak bir ortaklýða dönüþtürdük. Kiturami Türkiye yi Avrupa ve Ortadoðu nun tek tedarik merkezi yapacaðýz. Fabrika üretime geçince de 50 bin kombi üreteceðiz. Bu merkezlerden Avrupa ve Ortadoðu ülkelerine ihracat yapma hedefindeyiz. Yýllýk üretim kapasitesi 150 bin adet olacak Fabrika üretime baþladýðýnda yaklaþýk 400 yeni istihdam saðlanacaðýný vurgulayan Kiturami Türkiye Genel Müdürü Mehmethan Akan, Bu personelin yüzde 15 i Güney Koreli Mühendis ve Ýþçiler olacak dedi.



haber

Kumtel Yüzde 30 Büyüyecek Isýtýcý ve piþirici ürünlerde günlük 24 bin adet kapasitesiyle Türkiye nin en büyük üretim gücüne sahip olan Kumtel, global bir üretici olarak, Kumtel ve Lukell markalaruyla üretimin yüzde 50 sini 85 ülkeye ihraç ediyor. Yýllýk 6 milyon ürün üreten ve bu yýlda da yeni ürünlerle tüketicinin karþýsýna çýkmaya hazýrlanan Kumtel, 2008 de yüzde 30 luk büyüme hedefliyor. Kumtel in 2007 yýlýný verimli ve hedeflerin yakalandýðý bir yýl olarak geçirdiðini belirten Kumtel A.Þ Yönetim Kurulu Baþkaný Mustafa Köseoðlu, 36 yýllýk tecrubesiyle her ihtiyaca ve her mekana yönelik ürünler geliþtiren Kumtel, kýþ döneminde infrared ýsýtýcýlarýyla Türkiye nin en çok tüketilen markalardan birisi oldu. Uluslararasý kalite kuruluþu TÜV-Rheinland ýn kalite onayý ve Avrupa Birliði nin CE Belge siyle, ülkemizin en kaliteli infrared ýsýtýcýlarýný üreten Kumtel, gerek yerli gerek yabancý tüketicilerin büyük ilgi göstermesiyle hedeflenen satýþ rakamlarýna ulaþtý. Piþirici grubunda ise yine deðiþik ihtiyaçlara göre çeþitli seçenekler sunan firma, hem de Luxell markasýyla 2007 yýlýnda tüketiciden geniþ ilgi gördü. Özellikle Luxell Turbo Fýrýn, güçlü nitelikleriyle ev hanýmlarýnýn önemli tercihlerinden biri oldu. Ürünümüz, yýl içinde düzenlenen satýþ ve reklam kampanyalarýyla çok geniþ kitlelere ulaþtý dedi.

Yeni ürünler 2008 yýlýnda da ýsýtma ve piþirme ürünlerinde büyümeyi sürdüreceklerini ifade eden Köseoðlu, Kumtel olarak ýsýtma ve piþrmek bizim iþimiz. Dolayýsýyla 2008 yýlýnda da yine bu kategoride geliþmemizi ve büyümemizi sürdüreceðiz. Ar-Ge depar tmanýnýn geliþtirdiði yeni ürünlerle tüketicilerimizin karþýsýna çýkacaðýz. Geçen yýla göre ise 2008 de yüzde 30 luk bir büyüme hedefliyoruz. Evde mangal keyfi Havalandýrma ýsýnmasýyla, pirinci ürünlerimize ve küçük ev aletlerimize aðýrlýk vermeye baþladýk. Özellikle mini fýrýn kategorisinde, kampanyalar yapmaya hazýrlanýyoruz. Yeni ürünlerimizden biri olan Kumtel Cýzbýz Fýrýn ý da tanýtacaðýz. Bu fýrýn, güçlendirilen rezistansýyla evde mangal keyfi yaþatacak diye konuþtu. Yatýrýmlarýnda hýz kesmeyen Kumtel in her yýl belli oranda büyüme yakaladýðýný belirten Köseoðlu, Kayseri Organize Sanayi Bölgesi nde üç ayrý birimde bulunan üretim alanýnýn 120 bin metrekareyi aþtýðýný, son olarak büyük boy fýrýn üretim tesisini devreye aldýklarýný

söyleyerek, 2008 ve 2009 da yine tesislerini geliþtirmeyi ve burada üretilecek yeni ürünlerle tüketicilerin karþýsýna çýkmayý planladýklarýný belirtti. Üretimin yüzde 50 sini dünyanýn çeþitli ülkelerine Kumtel ve luxell markasýyla ihraç eden Kumtel, üretimini Kayseri de yaparken pek çok ülkede de montaj bantlarýna sahip. Ayrýca dünyanýn tanýnmýþ pek çok markasý için fason üretim de gerçekleþtiren Kumtel, global bir üretici olarak faaliyetlerini sürdürüyor.

Faber Franke, Çin deki Fabrikayý Kapattý, Manisa da Üretimi Arttýrdý Manisa nýn Muradiye beldesinde davlumbaz ve aspiratör üretmek üzere 200 yýlýnda faaliyete geçen Faber Franke, 1 milyon 200 bin adet üretim yapan Çin deki fabrikasýný kapattý. Faber Türkiye nin 13 bin metrekarelik ikinci etap yeni tesisinin açýlýþýný yapan Faber Franke Grubu CEO su Michael Piepper, Türkiye nin üretim üssü olarak öneminin kendileri için arttýðýný belirtti. 313 çalýþaný bulunan ve günlük 3 bin 800 adetlik üretim yapan tesislerinde kalitede ve verimlilikte önemli rakamlara ulaþtýklarýný kaydeden Piepper, Buradaki faaliyetlerimiz nedeniyle Çin de bulunan üretim tesisini kapattýk ve Türkiye ye kaydýrdýk. Bu geliþmeden dolayý memnunuz dedi. Faber Türkiye Genel Müdürü Fabio Ciucci de yaptýðý konuþmada; sektörün de rekabetçi, kalite ve maliyette lider fabrika olmak vizyonu ile çýktýklarý yolculukta, ürünlerine yenilerini ekleyerek, kalite ve verimlilik seviyesini iyileþtirmeye devam edeceklerini ifade etti. Ciucci, Bugün Türkiye deki üreticiler Çin e üretim kaptýrmak derdindeyken, Biz Çin deki üretimi Türkiye ye kazandýrmanýn haklý gururunu yaþýyoruz. Bu baþarýyý uyguladýðýmýz endüstriyel üretim 112

yaklaþýmý, oluþturduðuz güçlü iþbirliði ve çalýþanlarýmýzýn dayanýþmasý sayesinde elde ettik þeklinde konuþtu. Yapacaklarý yatýrýmlarla kapasitelerini 2011 yýlýna kadar arttýrmaya devam edeceklerini anlatan Ciucci, Bu geliþimi sürekli kýlabilmek için de teknolojiye yaptýðýmýz yatýrým kadar önemli bir yatýrýmýmýzý insana yapacaðýz dedi. Fabrika açýlýþýný Manisa iþ dünyasý ile gerçekleþtirdi. Ýtalya dýþýndaki en büyük yatýrým - Faber Türkiye; grubun en fazla üretim yapan tesisi ve Ýtalya dýþýndaki en büyük yatýrýmý - 2000 yýlýndan beri toplam yatýrým tutarý: 25 milyon YTL - 3 ana ürün segmentinde 100 adetten fazla model üretebilme kapasitesine sahip - Pazar payý 850 bin adet olan

Türkiye davlumbaz Pazar talebinden, fazla üretim yapabilen tek tesis - Üretimin yüzde 65 ini Ýtalya, Almanya, Ýspanya, Ýngiltere, Romanya, Bulgaristan, Hindistan, Çin ve Hong Kong a ihraç ediyor.



haber

Amerikan Otomobil Pazarý Çöküyor ABD otomotiv sektöründe çöküþ yaþanýyor. Kamyonet ve spot araç satýþlarý, benzin fiyatlarýndaki artýþýn etkisi ile gerilirken, ABD oto pazarýndaki satýþlarýn bu yýl yüzde 6.8 ile son 10 yýlýn en sert düþüþünü göstereceði tahmin edildi. Bu arada mayýs ayýnda satýþlar art arda 7 nci ayda da düþüþünü sürdürdü ve yüzde 11 azaldý. En büyük 4 üretici satýþlarýnýn gerilediðini açýkladý. Satýþlar GM de yüzde 28, Toyota da yüzde 4.3, Ford da yüzde 16, Chrysler de yüzde 25 azaldý. Honda ve Nissan ise yüzde 16 ve yüzde 8.4 satýþ ar týþý açýkladý. GM, benzin fiyatýndaki ar týþa dayanamadý Bu arada, artan petrol fiyatlarýnýn vurduðu GM nin yönetimi, Kuzey Amerika daki 4 fabrikasýný süresiz kapatma kararý aldýðýný açýkladý. Kapatýlmasýna karar verilen fabrikalarda 10 bini aþkýn iþçi çalýþýyor. GM nin kapatma kararý aldýðý fabrikalarýndan birisi Kanada-Oshawa da birisi Meksika da, ikisi de ABD de kurulu.

Dünya piyasalarýnda artan ham petrol fiyatlarý sebebiyle yükselen benzin fiyatlarý sebebiyle, satýþlarýnda büyük düþüþ yaþayan GM, kararýn bir süreliðine deðil kalýcý olduðunu açýkladý. GM CEO su Rick Wagoner yaptýðý açýklamada, piyasalardaki

trendin, petrol fiyatlarýnda bir iyileþme olmayacaðýný gösterdiðini belirterek, yükselen benzin fiyatlarýnýn tüketici alýþkanlýklarýný süratle deðiþtirdiðini, GM nin de bunu göðüsleyecek durumda olmadýðýný kaydetti.

Avrupa ya Ýhraç Edilecek Çin Otomobili Türkiye de Üretilecek Çin DFM Grubu ile Türkiye den MGY Otomotiv Sanayi AÞ arasýnda karþýlýklý ihracatý ve yatýrýmý kapsayan iþbirliði anlaþmasý imzalandý. MGY Otomotiv Sanayi AÞ Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Mehmet Gökhan Yeþilkaya ve DFM Grubu Yönetim Kurulu Baþkaný Can Þinghay ýn Çin in Çongçing Þehrinde imzaladýklarý anlaþma uyarýnca, taraflar Avrupa ihraç edilecek otomobiller için Türkiye de üretim üssü oluþturacak. MGY Otomotiv Sanayi AÞ Y önetim Kurulu Baþkan Vekili Mehmet Gökhan Yeþilkaya yaptýðý açýklamada, ayrýca iki taraf arasýnda daha önce imzalanan distribütörlük anlaþmasý kapsamýnda, mini kamyonet ve panel vanalardan oluþan hafif ticari araçlarýn ilk partisinin 22 Temmuz da Türkiye de olacaðýný ve 24 Temmuz da satýþa çýkacaðýný belirtti. Çinli grup Japon larý örnek alýyor Mini kamyonetlerin 10 bin 990 YTL den panelvanalarýn da 12 bin 990 YTL den satýþa sunulacaðý bildirirken, Çin den otomobil ithal eden ikinci grup olan MGY Otomotiv Sanayi AÞ nin yetkilileri yýl sonuna kadar 3 bin hafif ticari aracý ithal etmeyi hedeflediklerini belirtti. MGY Otomotiv Sanayi AÞ Genel Müdürü Ömer Çardak da, Çinli grup Japonlar ý ve Koreliler i örnek alýyor. Toyoto ve Hyundai nin Türkiye deki yatýrýmlarý iyi bir model oldu dedi. Çardak, kalite sorunu olmamasý durumunda, Çin otomobillerinin Türkiye deki Pazar payýnýn yüksek olacaðý ve ikinci el araç yerine sýfýr kilometre araç alabilme þansý vereceði görüþünü dile getirdi. Çin tarafý ise iþbirliði anlaþmasý gereði Türkiye den maden ve gýda ithal edecek. 114















Derginin Sürekli Olarak Elinize Ulaþmasý Ýçin Abone Olunuz

ABONE FORMU

Baðlantý Elemanlarý ve Teknolojileri Dergisi

info@baglantielemanlari.com www.baglantielemanlari.com

1 Yýllýk (6Sayý)

2 Yýllýk (12 Sayý)

40.00 YTL

70.00 YTL

Yay tel-sac

þekillendirme Dergisi

info@yaydergisi.com www.yaydergisi.com

1 Yýllýk (6Sayý)

2 Yýllýk (12 Sayý)

40.00 YTL Adý Soyadý

:.......................................................

Firma

:.......................................................

Mesleði

:.......................................................

Ali BAYSAL adýna

Adresi

:.......................................................

Garanti Bankasý Perpa Þubesi Akbank Perpa Þubesi

........................................................ Posta Kodu

:.......................................................

Semt / Ýlçe

:.......................................................

Þehir

:.......................................................

Tel / Faks

:.......................................................

Vergi Dairesi ve No

:.......................................................

Faaliyet Konusu

:.......................................................

Abonelik Baþlangýç Sayýsý.....................................................

Kaþe - Ýmza

70.00 YTL

Banka Hesap Numaralarý

(459) 6699216 (633) 27907

Abone Formunu Doldurup abone bedelinin ödendiðine dair dekont ile birlilkte fakslayýnýz.Derginiz daðýtým þirketimiz tarafýndan adresinizeulaþacaktýr. Derginiz elinize ulaþmadýysa veya adres deðiþikliði varsa lütfen bildiriniz.

ANAYAYINCILIK Merkez Mah. 23/A Sok. No: 2 Kat: 5 Baðcýlar / ÝSTANBUL Tel : 0212 433 10 90 pbx Fax : 0212 433 10 91




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.