LANDSCHAPSKRANT SEPTEMBER 2011 / REGIONAAL LANDSCHAP MEETJESLAND VZW W W W. R L M . B E
JAAR G AN G 3 / N R . 5
Vrijwilligers kleuren het landschap en ook nog: Bogaardendagen en andere najaarsevenementen Plantenverkoop Hoe interessant is je vijver of poel? 10 jaar beheerovereenkomsten
Beste lezer, 2011 werd uitgeroepen tot het Europees jaar van de vrijwilliger. Het Meetjesland telt vele vrijwilligers, die uiteenlopende activiteiten vervullen. Maar wist je dat ook ons landschap hun werkterrein is? Denken we daarbij maar aan buurtbewoners die er een dagje op uit trekken om zwerfvuil te verzamelen om zo de bermen proper te houden, vrijwilligers die meehelpen om Trage Wegen in kaart te brengen, of natuurliefhebbers die weekend na weekend actief zijn in onze natuurreservaten. Natuurlijk is er ook de landbouwer die zijn knotwilgenrijen onderhoudt en zo niet enkel brandhout verzamelt maar ook zorg draagt rfgoed en landschap. voor een stukje Meetjeslands erfgoed aar of zijn prestatie, Elke vrijwilliger mag fier zijn op haar welke taak hij of zij ook vervult. Tegelijk kampen veel verenigingen willigers. Dat is niet enkel zo in het met een tekort aan nieuwe vrijwilligers. Meetjesland. De portretten van enkele vrijwilligers in dit nummer motiveren hopelijk ook jou om de mouwen op te stropen! In het landschap werken is een uitstekende manier om er van te k ook gewoon op stap gaan en genieten. Maar je kan natuurlijk eiten in onze kalender die in het deelnemen aan de vele activiteiten rden ‌ meestal met de hulp Meetjesland georganiseerd worden van vrijwilligers. Veel leesgenot!
Geert De Roo p Meetjesland VZW Voorzitter Regionaal Landschap
LOCATIE : REGIONAAL LANDSCHAP MEETJESLAND VZW MARKTSTRAAT 65, 9990 MALDEGEM INFO@RLM.BE, WWW.RLM.BE, 050 70 00 42
Plantenverkoop najaar J denkt er aan een mooie haag of een rij Je knotbomen aan te planten? Of je wil eindelijk een paar statige lindebomen bij de toegang tot het erf? De najaar- en winterperiode is traditioneel dé periode om aan te planten. Ook dit jaar kan je deelnemen aan onze plantenverkoop. Deze keer ligt de focus op pakketten met vlindervriendelijke, bloeiende haagplanten. In dit nummer vind je het bestelformulier met alle soorten en pakketten die we deze keer aanbieden. Alle praktische informatie vind je op het formulier.
R OVEMBE
N
19 G ZATERDA
2011
Herhaalde oproep!
Foto: M. Schoonackers
Het citroentje en sporkehout zijn de symboolsoorten van ons soortenbeschermingsproject, dat ondersteund wordt door de Provincie OostVlaanderen. We zoeken de ‘missing links’ in ons landschap van steeds meer geïsoleerd rakende bosrelicten. Door vlindervriendelijke aanplantingen kunnen deze opnieuw waardevol worden voor het citroentje, maar ook voor andere vlindersoorten. Een gemengde houtkant (mét sporkehout) aanplanten kan al een wereld van verschil uitmaken. Zie je zelf mogelijkheden om een ‘missing link’ in te vullen? Doe dan een beroep op ons en contacteer ons voor mogelijke subsidies, advies en begeleiding! INFO@RLM.BE of 050 70 00 42
Neem je deel aan onze plantenverkoop in het najaar? Dan krijg je er gratis 3 sporkehoutplantjes en een infofiche bovenop! Plant je dit struikje, dan help je de bijtjes, de vlinders en de vogels. Vooral onze steeds zeldzamer wordende citroenvlinder kan niet zonder sporkehout.
Drongengoed in beweging Tijdens de week van het Bos ontvangt het bos je met open armen! Van 9 tot 16 oktober zijn er o.a. in het Leen en het Drongengoed tal van activiteiten te beleven. De week wordt feestelijk afgesloten in Knesselare met ‘Drongengoed in beweging’. Speur met een nachtkijker naar dieren, luister naar vleermuizen en kijk door een telescoop naar de sterren tijdens de schemerwandeling, ga mee op nachtelijke dropping of ga samen met een natuurgids op zoek naar echte ‘bosmensen’.
R
OKTOBE
15 G ZATERDA
2011
R OKTOBE
16 ZONDAG
2011
20.00 u. Schemerwandeling. Afspraak op de parking van het ANB, langs de Drongengoedweg, aan het Jagershof 20.00 u. Dropping. Afspraak op de toegangsweg van het militair domein, aan het Jagershof (verplicht inschrijven bij de sportdienst voor 9/10 via www.knesselare.be)
10.00 u. Wandeling ANB (gebiedsvisie en beheerplan) 11.30 u. Verwelkoming op de hoeve en prijsuitreiking dropping 12.00 u. Muzikale omlijsting door Jazz Academie Knesselare 13.30 u., 14.00 u., 14.30 u., 15.00 u. & 15.30 u. Begeleide wandelingen langs boeiende interactieve stops: maak kennis met de mensen van het bos 14.00 – 17.00 u. Workshops voor kinderen: Schminkstand, verteltent Kip van Troje Tine Hofman, huifkartochten, creatieve activiteiten, bosactiviteit Doorlopend (13.30 – 18.00 u.) Imker, bezembinder, ambachtelijk brood bakken, potten bakken, kruidentuin & infostanden van de organiserende partners, o.a. stand met plaatselijke producten en toeristische informatie
LANDSCHAPSKRANT / P. 2
Afspraak Drongengoedhoeve, Drongengoedweg 9, Knesselare Organisatie Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV), Natuurpunt, gemeente Knesselare, gemeente Maldegem, Regionaal Landschap Meetjesland, Bos- en natuurgidsen Drongengoed, vzw Drongengoedhoeve & Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord WWW.WEEKVANHETBOS.BE OF BEL 1700 OF WWW.KNESSELARE.BE.
De dag van de trage weg R
OKTOBE
Huysmanhoeve Eeklo
R
OKTOBE
22 23
D ‘dag van de trage weg’ is een De actieweekend voor iedereen die a 2011 2011 ttrage wegen belangrijk vindt. Verenigingen, besturen en buurtbewoners slaan de handen in elkaar om een actie rond trage wegen te organiseren. G ZATERDA
ZONDAG
Waarom? Trage wegen zijn wegen voor niet-gemotoriseerd verkeer, ideaal voor fietsers om veilig naar school of het werk te fietsen, voor wandelaars of fietsers om van de rust en de natuur te genieten. Bovendien zijn veel trage wegen historische verbindingen of hangt er een verhaal of legende aan vast. En toch blijven trage wegen een bedreigde soort, door te weinig onderhoud, inname of verharding. Op de Dag van de trage weg wordt er meer aandacht gegeven aan de trage wegen. j Check onderstaande website voor activiteiten in het Meetjesland: ageweg Vlaanderen: www.tragewegen.be/dagvandetrageweg Vzw Trage Wegen, Kasteellaan 349a, 9000 Gent Pieter.brusselman@tragewegen.be, 09 331 59 27 Hilde.beatse@tragewegen.be, 09 331 59 22 REGIONAAL LANDSCHAP MEETJESLAND: VIOLA.VANROSSUM@RLM.BE, 050 70 00 42
RLM organiseert samen met het Plattelandscentrum, de Landelijke Gilden en andere organisaties de Bogaardendagen. Alle aspecten van de boomgaard komen aan bod. Ook de fruitpers is opnieuw van de partij! Hieronder zie je wat er op het programma staat:
Vrijdag 7 oktober Doorlopend Laat je fruit persen door de mobiele fruitpers (na inschrijving, zie www.RLM.be) Lancering scholenprogramma ‘Speurtocht rond de boomgaard’ en ‘Grote drukte in de boomgaard’
In mei 2011 bracht Natuurpunt en Partners Meetjesland een fiets- en wandelkaart uit, in samenwerking met de Natuurpunt-afdelingen Aalter, Eeklo-Kaprijke-Evergem en Maldegem-Knesselare. Ben je gebeten om meer te weten over het ontstaan van onze Meetjeslandse bossen? Ontdek de geschiedenis van de bossengordel per fiets of te voet, of gewoon door de infobrochure te lezen. Meer informatie over dit project lees je op www. NPMeetjesland.be/bossengordel.
fiets
in de en wandel
De fiets- en wandelkaart is te koop voor slechts 2 euro bij volgende verenigingen: • Natuurpunt en Partners Meetjesland, stationsgebouw, K. Astridplein 1, 9900 Eeklo • Regionaal Landschap Meetjesland, Marktstraat 65, 9990 Maldegem • De Meetjeslandse Natuurpunt-afdelingen (zie www.NPMeetjesland.be/ samenwerking/lidverenigingen) • Infokantoor Toerisme Meetjesland, Stationsstraat 21, 9900 Eeklo • Toerisme Maldegem, Oud Schepenhuis, Marktstraat 38, 9990 Maldegem
ANDSE MEETJESLEN BOSS
Avondprogramma vanaf 19u30 Sprekers Marc Cocquyt en Jan Van Bogaert over de moderne fruitkwekerij en nieuwe kansen voor de hoogstamboomgaard. Aansluitend receptie met streekproducten Inschrijven verplicht: Huysmanhoeve@plattelandscentrum.be
Zaterdag 8 oktober Doorlopend Proeverij en tentoonstelling van oude rassen met advies door fruitdokter (pomoloog) Demonstratie oude bewaarmethoden, brood bakken, taartenbak, en proeverij met culinair genootschap Demostanden met o.a. imkers
Rondleidingen 10:30 en 14:30 13:00 en 15:00 14:00 en 16:00 11:30 en 15:30
BON
NIEUW! FIETSKAART BOSSENGORDEL
✁
s Gratis gla harelle Pomme C ritiefwijn e p la e app 0 /1 8 op zat.
Beheer van de bogaard Natuur op en rond de bogaard De bogaard als cultureel erfgoed Bijen, imkers en fruitbomen
Waar? De Huysmanhoeve, Bus 1 Eeklo (zijstraat Peperstraat) WWW.RLM.BE / WWW.PLATTELANDSCENTRUM.BE / WWW.LANDELIJKEGILDEN.BE
De kaart kan ook per post opgestuurd worden na overschrijving van 3,50 euro op rekeningnummer 890-2040272-05 van Natuurpunt en Partners Meetjesland met vermelding ‘fietskaart Meetjeslandse bossen’.
LANDSCHAPSKRANT / P. 3
Tuinieren in de Huysmanhoeve Frans Vyncke werkt als vrijwilliger bij de aanleg van de moestuin. Frans, tegenwoordig heeft iedereen te weinig tijd, hoe vind jij tijd om nog aan vrijwilligerswerk te doen? Dat is een kwestie van keuzes maken, sommige mensen willen teveel doen. Als magazijnier heb ik de vroege shift, en ben al vroeg in de namiddag thuis. Dan kan ik hier nog wat in de moestuin komen werken. Ik speel een beetje advocaat van de duivel: werken zonder betaald te worden, is dat niet een beetje zot? Als je altijd geld moet verdienen, ga je nooit helemaal content zijn, dan
De natuurgids Astrid Berth uit Sleidinge volgt de CVN (Centrum Voor Natuur- en milieueducatie) cursus natuurgids in Eeklo en studeert binnenkort af als kersvers natuurgids.
wil on je a mij mo
Wa gro Er w spr De de me eig Ne da erw pu
Waarom koos je voor de cursus? Ik heb altijd al interesse voor natuur gehad, maar door mijn vorige superdrukke job -wij hadden een bakkerij- kwam het er nooit van. Het zijn eigenlijk mijn kinderen die mij hebben ingeschreven… maar ik heb er zeker geen spijt van! Is het volgen van de cursus niet lastig? Ik keek er telkens naar uit! De cursus volgen is heel plezant, je komt met heel wat nieuwe mensen in contact, in Eeklo hadden we een heel toffe groep van gelijkgezinden. We hebben elkaar ook heel wat geholpen. Hoe reageert je omgeving? Wel, in het begin lachten ze weleens, zo van “allee, wat doe jij nu?”. De buren vroegen waar ik altijd naar toe reed met mijn botten aan (lacht). Maar de interesse bij hen groeit ook, je brengt dat onbewust over. Je moet niet direct naar Spanje om te genieten van de natuur, je kunt dat hier ook. Wat wil je nu doen met je diploma natuurgids? Om regelmatig groepen te gidsen is het nu nog wat te vroeg, ik ga eerst nog wat meer kennis opdoen, misschien over een jaartje… Ik heb wel al buren en vrienden meegenomen op tocht, soms geef ik uitleg aan geïnteresseerde passanten. Ik vind het schitterend als je verwondering kunt doorgeven, genieten van de natuur kan je aan iedereen leren!
Een pluim v elke vrijwillig
2011 is het Europees jaar van de vrijwilliger. Ook in het landsc
actief, ook in het Meetjesland. We selecteerden enkele vrijw
hen drijft. Tegelijk willen we een pluim geven aan iedereen d
zijn ONMISBAAR!!! We willen ook een warme oproep doen: v
voor jou? Bij elk interview vind je contactgegevens. Heb je w
waar te beginnen? Bel ons op 050700042 of info@rlm.be of é
OOK ZIN OM NATUURGIDS TE WORDEN? WWW.C-V-N.BE OM NATUURGIDSEN IN ACTIE TE ZIEN, KIJK NAAR DE AANKONDIGING VAN DE WEEK VAN HET BOS OP P. 2. ZOEK JE EEN GIDS VOOR EEN TOCHT MET FAMILIE OF VRIENDEN: INFO@NPMEETJESLAND.BE
Trage wegen vrijwilliger Bij het zoeken van een vrijwilliger die zich actief bezighoudt met het herstel van “trage wegen” (vaak historische fiets- en wandelwegen) beland ik al snel bij Etienne van der Veeken. Als vrijwilliger in ‘hart en nieren’ is hij actief in tal van verenigingen. Hoe ben je als vrijwilliger met trage wegen in contact gekomen? De gemeente Assenede organiseerde in samenwerking met het RLM in 2008 de eerste informatievergadering over trage wegen en de opmaak van herstelplannen. Ik ben daar naartoe gegaan als geïnteresseerde burger… In de zomer van 2008 zijn we, met een 5-tal vrijwilligers, begonnen met de inventarisatie van de trage wegen in Oosteeklo. De resultaten van de inventaris hebben we voorgesteld in een vergadering met de bewoners. In 2010 hebben we dan als actie het Tereeckensche voetpad geopend. Krijg je ook iets terug van je vrijwilligerswerk? Ik haal daar vooral veel contacten uit. Ik ben afkomstig uit Zeeuws-Vlaanderen (Nederland). Zo ken ik -ondanks het feit dat ik inwijkeling ben- door mijn vrijwilligerswerk heel wat mensen. Wat zou je nog willen bereiken met je vrijwilligerswerk? Na gezondheidsproblemen hoop ik vooral dat ik nog lang al mijn vrijwilligerswerk mag doen. Als ik zou moeten kiezen tussen de verschillende verenigingen dan zou ik teruggrijpen naar mijn eerste liefde, wandelen. En daar zijn natuurlijk de trage wegen ook van belang. Laatst hadden we nog een benefietwandeling langs trage wegen voor het Rode Kruis. VRAAG NA BIJ DE MILIEUDIENST VAN JE GEMEENTE OF VIOLA.VANROSSUM@RLM.BE
LANDSCHAPSKRANT / P. 4
en de steen het e ‘den waar
Wat d In gro gepla plaat Hierd
je altijd meer. Voldoening en vreugde van je werk is betaalbaar. Hier leer je mensen kennen en werk je aan algemene ontwikkeling. De moestuin is overigens niet jn enige vrijwilligerswerk, zo help ik ook bij het minder obielen vervoer van de CM.
Wat wordt er met de oogst gedaan? Het is de bedoeling dat die gaat naar bijvoorbeeld een opvangcentrum voor asielzoekers, of naar een sociaal restaurant voor kansarme mensen. Natuurlijk mag ik zelf ook wel eens een krop sla mee naar huis nemen.
at is er speciaal aan de moestuin? Wat is je favoriete oente? wordt zo ecologisch mogelijk getuinierd, we proberen roeistoffen zoveel mogelijk te vermijden. e leukste soorten om mee te werken zijn e “vergeten groenten”. Vroeger at en groenten volgens het seizoen, genlijk at men gevarieerder. eem nu die labbonen (foto), aar komen een soort grote wten in, heel lekker als uree!
Tot slot, wat vind je van de Huysmanhoeve als locatie? Je zit hier rustig in de natuur, heel ontspannend. Er is in heel Vlaanderen geen mooiere plaats te vinden! TEL. 09 327 04 47 OF WWW.PLATTELANDSCENTRUM. BE BEZOEK DE HUYSMANHOEVE OP DE BOGAARDENDAGEN ZIE P. 3
En u? Jongeren helpen in de Kruiskenshoeve Robert Accoe werkte jarenlang als politierechercheur. Enkele jaren geleden nam hij, in samenwerking met enkele andere organisaties, het initiatief om de ouderlijke boerderij in de Kruiskenstraat in Sint-Laureins open te zetten voor ‘probleem’jongeren. Als vrijwilliger zet hij er zich in om vooral minderjarigen te begeleiden. Ze kunnen er terecht voor een alternatieve dagbesteding.
voor ger!
chap en de natuur zijn tal van vrijwilligers dagelijks
willigers en vroegen hen wat ze doen, wat
die zich belangeloos inzet. Vrijwilligers
vrijwilligerswerk, misschien ook iets
wat tijd maar weet je niet goed
één van de vele organisaties.
Robert, in het voorjaar kwam ik je in Sint-Laureins tegen op straat met enkele jongeren. Jullie waren er zwerfvuil aan het opruimen. Vanwaar dit idee? Verschillende scholen werken hiervoor samen met de gemeente Sint-Laureins. De voornaamste doelstelling van het verblijf op de Kruiskenshoeve is om jongeren evenwicht te geven en ze bewust te maken. We proberen ze op een zinvolle manier in te zetten in de natuur. De hoeve en de landelijke omgeving zijn hiervoor erg geschikt. Natuurlijk moeten de gasten niet constant werken. We nemen de tijd om samen soep te maken en te eten. En we gaan soms samen op de hooizolder zitten. Van daaruit heb je een mooi zicht op de oude perenbomen. Jullie doen dus meer dan enkel zwerfvuil opruimen? O ja, natuurlijk. Vele activiteiten doen we samen. Deze week bijvoorbeeld hebben we hooi getransporteerd met SVAL (Samenwerking Voor Agrarisch Landschap vzw). Een landbouwer uit de buurt maait enkele bermen en wij verzamelen met een paar jongens het maaisel. Blijven jullie altijd hier? Neen, waar we wat nuttigs kunnen doen, daar gaan we naartoe. En we gaan wandelen of trekken er met de fiets op uit. Niet voor een klein toertje hé! We rijden met de gasten tot ver in het buitenland! Zo zijn we al naar Kopenhagen, Wenen en Praag gefietst. Fantastisch! Heb je nog verdere plannen? We zijn zeker geïnteresseerd om samen te werken met jullie project ‘Houtzoeker’. Zo kunnen onze jongeren hun steentje bijdragen bij het onderhoud op plaatsen waar het anders achterwege blijft. WWW.KRUISKENSHOEVE.ORG, ZIE OOK DE AANKONDIGING VOOR HOUTZOEKER OP P. 7.
Steenuilen helpen Toon Spanhove is al een tijdje bezig met steenuilen in Nevele.
Zeg eens Toon, hoe ben je daarmee begonnen? Eigenlijk startte alles heel toevallig. Enkele jaren geleden besloten de Nevelse milieuraad e plaatselijke Natuurpunt afdeling De Ratel om te werken rond de nuil. Ik was toen net vanuit Gent naar Landegem verhuisd, en vond een leuke uitdaging om me in te zetten voor die typische soort van buiten’. RLM had destijds ook een project lopen rond steenuilen, rdoor ik snel met hen in contact kwam.
doe je? oot Nevele hebben we ruim 35 nestkasten voor steenuilen aatst. Vorig jaar plaatste RLM een tiental bakken en in het najaar tsten we met Natuurpunt nog eens 25 bijkomende nestkasten. door zijn er zeker voldoende geschikte nestplaatsen aanwezig in
onze gemeente. Samen met een tiental Natuurpunt vrijwilligers hebben we ook een gebiedsdekkende inventarisatie uitgevoerd, daarvoor gingen we ’s nachts op pad. Heb je tijdens je nachtelijke uitstappen al iets bijzonders meegemaakt? Wel, als ik in de buurt van huizen moet inventariseren, gebeurt het soms wel dat de bewoners reageren op het geluid dat ik afspeel: de lichten in de kamers worden dan aangestoken, of mensen die komen gluren achter hun gordijnen. Maar ik ben gelukkig nog nooit weggejaagd door een boze bewoner of heb nog geen miserie gehad met de politie. En zijn er momenten die je zullen bijblijven? De plezantste momenten zijn toch die waarop je de uiltjes van dicht ziet, zowel ’s nachts tijdens de inventarisaties als overdag bij het controleren van nestkasten of het ringen van de jongen. Zulke momenten kom je enkel tegen als je wat intensiever met een diersoort bezig bent.
Foto: Toon Spanhove
HTTP://DERATEL.WORDPRESS.COM INFO@NPMEETJESLAND.BE WWW.RLM.BE
LANDSCHAPSKRANT / P. 5
Speel met je tenen … tijdens de wilgenworkshops In vroegere tijden kende wilgenhout talrijke toepassingen: takken (‘tenen’) werden gebruikt voor omheiningen, manden, klompen, stelen... Ook vandaag kan je met het hout van je knotwilg verrassende dingen doen. Tijdens de wilgenworkshops leer je hoe je een knotwilg kan planten en beheren en wat je nadien kan doen met je oogst: wilgenschermen en manden vlechten, decoratieve stukken maken en speelhutten bouwen voor je kinderen, het zijn slechts enkele van de toepassingen die je tijdens de workshops onder de knie kan krijgen. De workshops zijn een gezamenlijke organisatie van RLM en Plattelandscentrum vzw. BER
NOVEM
RI
FEBRUA
19
18
2011
2012
G ZATERDA
G ZATERDA
Tijdstip: zaterdag 18 februari 2012 van 9u30 tot 16u30 Plaats: Huysmanhoeve, Bus 1, Eeklo Kostprijs: 10€, alle materialen inbegrepen
K tt Knotten Je leert hoe je knotwilgen moet planten en hoe je veilig en vakkundig kan knotten. Tijdstip: 19 november 2011 van 9u tot 12u30 Plaats: Huysmanhoeve, Bus 1, Eeklo Kostprijs: gratis
Deelnemen aan één van de workshops? Inschrijven kan via info@rlm.be of 050 70 00 42 Het aantal deelnemers is beperkt, dus schrijf snel in !
Wilgenschermen vlechten Schermen van gevlochten wilgentakken vormen een prachtige afsluiting voor je tuin. Het principe is eenvoudig, maar een mooie uitvoering vraagt vakmanschap. Tijdens deze dag leer je de kneepjes van het vak, zodat je nadien zelf thuis aan de slag kunt. Samen werken we een scherm volledig af.
In de zomer en het najaar van 2012 plannen we ook nog workshops over: - Manden en decoratieve stukken vlechten (herfst/winter 2012) - Speelelementen uit wilgentenen (herfst/winter 2012) - De wilg en andere soorten in het Meetjeslandse landschap (zomer 2012)
Je knotbomen en houtkanten gratis gekapt door Houtzoekers Sommige eigenaars zijn niet langer in staat om het onderhoud van knotbomen en houtkanten zelf uit te voeren. Gebrek aan tijd of het nodige materiaal of gewoon niet geïnteresseerd in het hout… Onze houtzoekers zijn de oplossing! Eigenaars die bomen hebben staan die dringend aan een onderhoudsbeurt toe zijn, kunnen contact opnemen. Wij sturen tussen november en februari iemand die in ruil voor het brandhout je bomen komt knotten. RALPH.MARECHAL@RLM.BE, 050/70 00 42
BER
NOVEM
BER
NOVEM
20
27
2011
2011
ZONDAG
ZONDAG
Demonstratie houtsnippers voor warmte In november organiseert RLM samen met de dienst Landbouw & Platteland van de Provincie Oost-Vlaanderen 2 demonstraties van houtsnipperkachels voor verwarming in landbouwbedrijven of in particuliere gebouwen. Beide demonstraties starten om 14u. Na een korte presentatie over de mogelijkheden van verhakseld kleinhout en een drankje volgt een rondleiding met demonstratie van de houtsnipperkachel. Waar? 20 november: Particulaire verwarming bij hobbylandbouwer in Eeklo, Kleemhoek 1a 27 november: Serrebedrijf Paul Dossche te Waarschoot, Nijverheidsstraat 27 Deelnemen is gratis, doch inschrijven is verplicht: 050 700042 of info@RLM.be Dit initiatief kadert binnen een overkoepelend project ‘Draagvlakverbreding Landbouw & Milieu’ van de Vlaamse Overheid, en komt tot stand met steun van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, het Departement Landbouw en Visserij, de Vlaamse Landmaatschappij en het Agentschap voor Natuur en Bos.
Open Monumentendag 2011 – CONFLICT R
SEPTEMBE
11
O zondag 11 september vindt Open Monumentendag plaats met Op a als thema ‘Conflict’. In het Meetjesland zetten 22 monumenten h hun deuren wijd open en kan je deelnemen aan maar liefst 28 a activiteiten.
ZONDAG
F Fietstocht Asseneedse kreken JJe zou het vandaag de dag niet zeggen, maar tot voor enkele e eeuwen was het krekengebied een conflictgebied. Eeuwenlang werd er strijd geleverd om vruchtbare grond tegen de zee. Later, in de 16de en 17de eeuw, vormde het krekengebied het strijdtoneel tussen de Spaanse en Staatse troepen. In samenwerking met verschillende partners organiseert RLM een fietstocht door het Asseneedse krekenlandschap. De tocht neemt je mee doorheen de tijd en vertelt je over forten, overstromingen, de strijd tegen het wassende water, de geschiedenis van het dorp en de inpolderingen. Er wordt halt gehouden bij enkele bijzondere plaatsen en de sporen van het strijdtoneel worden getoond. We besteden uitgebreid aandacht aan de natuurwaarden van dit unieke landschap.
2011
Afspraak: Ingang kerk Assenede, 14u (deelnemers brengen zelf hun fiets mee) Het aantal deelnemers is beperkt tot 30. Inschrijven is noodzakelijk. Contact : 050 70 00 42 – INFO@RLM.be
LANDSCHAPSKRANT / P. 6
Fietsen langs oorlogserfgoed COMEET organiseert op Open Monumentendag i.s.m. stad Eeklo en gemeenten Kaprijke, Zomergem en Evergem twee fietstochten langs een aantal bunkers van de Hollandstellung, een bunkerlinie die de Duitsers bouwden in de Eerste Wereldoorlog. In de gratis brochure maken we je wegwijs, vertellen we je alles over de Hollandstellung en andere momumenten en OMD-activiteiten langs de weg. Je kan kiezen uit twee lussen: Fietslus 1: Eeklo - Kaprijke – Evergem - Eeklo (33 km) Fietslus 2: Eeklo - Zomergem – Waarschoot – Eeklo (40 km) Haal je brochure tussen 9u30 en 15u af bij Toerisme Meetjesland, Stationsstraat 21 in Eeklo. Dat is ook het startpunt van de twee fietslussen. Een overzicht van de activiteiten vind je in de gratis programmakrant UiT in het Meetjesland (verkrijgbaar in je bibliotheek, toerismekantoor of gemeentehuis en bij COMEET, Van Hoorebekeplein 1 in Eeklo). Meer info op www. uitinhetmeetjesland.be en www.comeet.be.
10 jaar beheerovereenkomsten Hoi, ik ben Sam, de mascotte van de beheerovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij. SAM staat voor Sensibiliseren, Adviseren, Mobiliseren
Al 10 jaar beschermen zo’n 3500 landbouwers in Vlaanderen de natuurwaarden op het platteland door een beheerovereenkomst af te sluiten.
Dit werd op 29 juni feestelijk gevierd in Assenede. Naast heel wat landbouwers was ook minister Schauvliege van de partij.
Wist je dat bijna de helft van alle Oost-Vlaamse perceelsranden in Assenede en Sint-Laureins liggen?
Heb je een landbouwnummer en wil je meer informatie over beheerovereenkomsten en de bijhorende subsidies? Surf naar www. vlm.be - beheerovereenkomsten of bel naar Caroline 0499 59 35 61 Caroline.Beele@vlm.be
© Vlaamse Landmaatschapij
Hoe interessant is je vijver of poel? In de lente werkten RLM en Robert Jooris, de amfibieën- en reptielenexpert van de Natuurpunt werkgroep Hyla, samen bij de inventarisatie van een 20-tal waterpartijen bij particulieren. De resultaten waren soms ronduit verrassend! Poelen die er op het eerste gezicht veelbelovend en aantrekkelijk uit zagen, bleken weinig salamanders of kikkers te huisvesten. Bij andere, minder goed uitziende waterpartijen troffen we soms dan weer massa’s paddenlarven en salamanders aan.
Een mogelijke verklaring is het belang van de waterkwaliteit voor amfibieën. Kikkers, padden of salamanders vinden soms nog een laatste toevlucht in vijvers of poelen. Tenminste als er geen vissen aanwezig zijn, de rand niet bemest of gespoten wordt en er geen verbinding is met een gracht. Een ander teken van gezond leven in je poel of vijver is de aanwezigheid van heel wat andere waterbeestjes zoals rugzwemmer, waterspin, poelslak en geelgerande watertor (zeker de enorm vraatzuchtige larven). De kleine watersalamander, een soort van open polderland, werd in de helft van de vijvers en poelen waargenomen. De alpenwatersalamander (zie foto)
was de tweede algemene soort. In één poel werden zelfs 30 van deze schitterende beestjes geteld na een nachtelijke fuikvangst, echt uitzonderlijk! Zeldzamer soorten zoals de kamsalamander en vinpootsalamander blijven beperkt tot de omgeving van het Drongengoed en het Maldegemveld. De kamsalamander is de meest zeldzame soort in de regio en werd sedert 1996 slechts in vier poelen gesignaleerd. De aanleg van extra poelen in de directe omgeving is dan ook van levensbelang voor het behoud van de soort en de genetische variatie van deze kleine populatie. Bij de kikkers werd naast de algemene bruine kikker (te herkennen aan de bruine trommelvliesvlek achter zijn oog) in bijna de helft van de poelen ‘groene kikkersoorten’ gevonden. Meestal ging het over bastaardkikker en meerkikker (Sint-Laureins, Assenede en Zomergem). Deze zijn groter dan de gewone poelkikker en kwaken luider. Regionaal Landschap Meetjesland heeft sinds 2002 tientallen poelen gegraven of hersteld ten voordele van de amfibieën. Dit gebeurde vaak in het kader van soortenbeschermingsprojecten, ondersteund door de provincie Oost-Vlaanderen. Alvast bedankt aan alle vijvereigenaars die hun medewerking gaven aan dit onderzoek!
Heb je zelf een poel of tuinvijver en wil je tips om meer leven in de brouwerij te krijgen? Surf naar www.hylawerkgroep.be of neem contact met ons www.RLM.be.
LANDSCHAPSKRANT / P. 7
Kalender ZONDAG 11 SEPTEMBER Open Monumentendag Zie aankondiging p. 6 in deze krant ZONDAG 25 SEPTEMBER Vogelringwerk van dichtbij bekeken Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem Trefpunt: 8.30u parking Het Leen, Gentsesteenweg 80 in Eeklo Info: 3 erkende ringers demonstreren het ringen Contact: Christine De Bie, 09 377 68 73, eeklo-kaprijke-evergem@NPMeetjesland.be ZONDAG 2 OKTOBER Herfstkronkels Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem Trefpunt: 9.30u-11.30u Drongengoedhoeve, Drongengoedweg 9 in Ursel (Knesselare) Gids en contact: hugo.vermeren@telenet.be, 09 374 08 90 VRIJDAG 7 OKTOBER EN ZATERDAG 8 OKTOBER Bogaardendagen Huysmanhoeve Zie aankondiging p. 3 van deze krant ZATERDAG 8 OKTOBER Ledenfeest Velt Meetjesland Gezellig samenzijn met biomaaltijd Trefpunt: 19.30u Sint-Franciscusinstituut, Doornzeledries 55 in Evergem-Doornzele Contact: Antoinette Bauwens, 09 253 65 14, info.meetjesland@velt.be; inschrijven t.e.m. 30/09 ZONDAG 9 OKTOBER Boswandeling in Zelzate Natuurpunt Meetjeslandse Kreken Trefpunt: 14u busstation Westkade 8 in Zelzate (aan café Napoleon) Contact: philippe.grambras@pandora.be, 0476 51 15 10 Week van het Bos: herfstwandeling Natuurpunt Maldegem-Knesselare Contact: Steven Degraer, 09 236 32 09, natuurpuntmk@yahoo.com
Wedstrijd!!! Deze trage weg werd onlangs door een vrijwilliger in kaart gebracht. Weet je waar deze wegel ligt of ken je de naam? Degene die ons eerst het juiste antwoord doormailt, wint een huifkartocht door het Meetjesland! Mail naar: info@RLM.be
DONDERDAG 13 OKTOBER Voordracht door Martine Van Nuffel ‘Waardplanten voor bijen en insecten’ Velt Meetjesland i.s.m. gemeente Minaraad Assenede bij-vriendelijke tuinaanleg Trefpunt: 20u CC De Bijenkorf, Sportstraat 4 in Assenede Contact: Antoinette Bauwens, 09 253 65 14, info.meetjesland@velt.be
VRIJDAG 21 OKTOBER Biobrood en koekjes bakken Velt Meetjesland Trefpunt: 19u Sint-Franciscusinstituut, Doornzele Dries 55 in Evergem-Doornzele Info: deelname 12,50 euro; inschrijving t.e.m. 14/10 Contact: Antoinette Bauwens, 09 253 65 14, info.meetjesland@velt.be
VRIJDAG 14 OKTOBER Koken met vergeten groenten Velt Veldgebied Trefpunt: bij Piet Smessaert, Bellemstraat 121 in Aalter Contact: Marc Geens, marc@proeftuin.eu, 0473 75 69 06
ZATERDAG 22 OKTOBER Kiekefestijn ten voordele van de Kiekebossen Natuurpunt Eeklo-KaprijkeEvergem, kern Kiekebossen Contact: Rik Van Herck, 09 344 54 66, admin@vanherck.com of Piet Loeckx, 09 258 24 99, piet_loeckx@hotmail.com
ZATERDAG 15 OKTOBER Nacht van de Duisternis Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem i.s.m. stad Eeklo en CC de Herbakker Trefpunt: 19-21u ingang Heldenpark, Oostveldstraat in Eeklo Info: korte wandeling gevolgd door theatervoorstelling (vzw Allemaal Theater); gratis; inschrijven aanbevolen Contact: milieudienst@eeklo.be 09 218 28 38
ZATERDAG 22 EN ZONDAG 23 OKTOBER Dag van de Trage Weg zie aankondiging p. 3 van deze krant
ZATERDAG 15 EN ZONDAG 16 OKTOBER Drongengoed in beweging zie aankondiging p. 2
ZATERDAG 29 OKTOBER Beheerdag Maldegemveld Natuurpunt Maldegem-Knesselare Trefpunt: 9u parking ANB langs de Drongengoedweg, 100 m van café-restaurant het Jagershof Contact: Kurt De Kesel, 09 374 71 16, kurtdekesel@natuurpuntmaldegemknesselare. be of Karel Tack, 09 377 69 39
ZONDAG 16 OKTOBER Gezinswandeling / Week van het bos Gemeente Waarschoot in samenwerking met de Gezinsbond en Natuurpunt Trefpunt: vanaf 08u30 op de Speelterreinen van Kwadenbos (Bellebargie 59, 9950 Waarschoot), vertrek om 09u30. Contact: leden Gezinsbond: nico.buyssew@telenet.be; niet-leden: Stijn.soenen@telenet.be Inschrijven tot 06/10/2011 (noodzakelijk)
De mooiste etalage van het Meetjesland! De vlinderwedstrijd uit de laatste landschapskrant kreeg heel wat respons, en dankzij de inzendingen van tal van jonge creatievelingen wordt onze etalage nu versierd met prachtige vlinders in alle soorten en maten. We willen alle kinderen die vlinders opstuurden daarom nog eens extra bedanken! Manon Capelle uit SintDenijs-Westrem en het 2e kleuterklasje van juf Marie-Anne Van Depoele (foto) uit de Vrije Basisschool Het Ooievaarsnest uit Boekhoute wonnen een vlinderpakket. Proficiat!!! Alle inzendingen sieren nog tot eind oktober onze etalage waarna ze opgehaald kunnen worden. Je kunt ze ook zien op www.rlm.be Inzendingen: Basisschool De Ark uit Maldegem, 1e en 2e leerjaar, meester Luc Borgonjon; Basisschool De Notelaar uit Waarschoot, juf Tatiana Colombien; Basisschool De Kleiheuvel te Kleit, K1-K2, juf Hilde Berth; Basisschool De Kleiheuvel te Kleit, 3e leerjaar, juf Greta Faelens; Basisschool De Speurneus uit Gentbrugge, K2-K3 juf Rita; Basisschool Het Ooievaarsnest te Boekhoute, 2e kleuterklasje, juf Marie-Anne Van Depoele; Dagcentrum De Bogaarde uit Maldegem, begeleider Vandewalle Christ; Julie Ornelis uit Maldegem; Maité Raes uit Nevele; Manon Capelle uit Sint-Denijs-Westrem; Marthe en Linde Demurie uit Eeklo; Niels Everaert uit Eeklo; Noor De Dapper uit Eeklo; Vanceulebroeck Corneel en Lennert uit Landegem; Van Gysel Elisa en Lara uit Kaprijke; Viktor Longeville uit Maldegem.
ZONDAG 23 OKTOBER Wandeling in het nieuwe stadsbos van Deinze Natuurpunt De Ratel-Nevele Trefpunt: 13.30u markt Nevele Contact: natuurpuntderatel@telenet.be, Dries Gryffroy, 09 371 84 33
ZATERDAG 19 NOVEMBER Plantenverkoop Regionaal Landschap Meetjesland Zie bestelformulier in midden van deze krant Dag van de Natuur in het Torrebos Natuurpunt Maldegem-Knesselare Trefpunt: 9.30u Den Ouden Stam, Aalterbaan 229, 9990 Maldegem Contact: Dirk Develter, 050 71 91 82, dirkdevelter@natuurpuntmaldegemknesselare.be Dag van de Natuur: maaien drijftil Roeselarekreek Natuurpunt Meetjeslandse Kreken Trefpunt: 13u kerk Assenede Contact: bart.vandevoorde@inbo.be, 0472 47 26 63 Demonstratie knotten en hakhoutbeheer Regionaal Landschap Meetjesland Zie aankondiging p. 6 van deze krant Dag van de Natuur: aanplant houtkant in Vallei van de Poekebeek Natuurpunt Aalter i.s.m. Regionaal Landschap Houtland Trefpunt: 9u dorpsplein Poeke Meebrengen: spade en handschoenen Contact: Koen Martens, natuurpuntaalter@skynet.be, 09 375 01 88 Dag van de Natuur: knotten in de vallei van de Oude Kale Natuurpunt De Ratel-Nevele Trefpunt: 13.30u kerk Merendree Contact: natuurpuntderatel@telenet.be, Dries Gryffroy, 09 371 84 33
ZONDAG 20 NOVEMBER Vogeltocht in de Braakman Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem Trefpunt: 13.30u sporthal Eeklo, Pussemierstraat Contact: Christine De Bie, 09 377 68 73, eeklo-kaprijke-evergem@NPMeetjesland.be ZONDAG 20 NOVEMBER EN 27 NOVEMBER Demonstratie houtsnippers voor warmtewinning zie aankondiging p. 6 van deze krant VRIJDAG 25 NOVEMBER Jaarvergadering en uiteenzetting over het: bewaren van fruit Velt Veldgebied Contact: Marc Geens, marc@proeftuin.eu, 0473 75 69 06 ZONDAG 27 NOVEMBER Snoeinamiddag Velt Meetjesland Trefpunt: 13.30u, locatie wordt later meegedeeld Info: snoeien volgens ecologische principes; bij slecht weer theorie; gratis (leden) / 3 euro (niet-leden) Contact: Antoinette Bauwens, 09 253 65 14, info.meetjesland@velt.be ZATERDAG 3 DECEMBER Beheerdag Kanaalreservaat Natuurpunt Maldegem-Knesselare Trefpunt: 9u Kanaalbrug, kruispunt Hoekestraat en Zuidleie in Knesselare Contact: Etienne Vanaelst, 09 374 59 86, vanaelst.etienne@skynet.be ZONDAG 11 DECEMBER Vogels kijken langs Schelde en Waaslandhaven Natuurpunt Meetjeslandse Kreken Trefpunt: 13u kerk Assenede Contact: bart.vandevoorde@inbo.be, 0472 47 26 63 ZATERDAG 17 DECEMBER Beheerdag Maldegemveld Natuurpunt Maldegem-Knesselare Trefpunt: 9u parking ANB langs de Drongengoedweg, 100 m van café-restaurant het Jagershof Contact: Kurt De Kesel, 09 374 71 16, kurtdekesel@natuurpuntmaldegemknesselare. be of Karel Tack, 09 377 69 39 ZONDAG 18 DECEMBER Ecobowling Velt Meetjesland Trefpunt: 15u Overpoort Bowl, Overpoort 38 in Gent Contact: Regine Masson, 09 258 16 53; ter plaatse betalen (eco-hapjes en schoenen: 8 euro); inschrijven verplicht Winterkracht Natuurpunt Eeklo-Kaprijke-Evergem Trefpunt: 9.30u-11.30u Drongengoedhoeve, Drongengoedweg 9 in Ursel (Knesselare) Gids en Contact: hugo.vermeren@telenet.be, 09 374 08 90 ZATERDAG 18 FEBRUARI 2012 Speel met je tenen Wilgenschermen vlechten Zie aankondiging blz. 6
COLOFON Regionaal Landschap Meetjesland vzw is een organisatie die samenwerkt met en ondersteund wordt door Europa, de Vlaamse Overheid, de Provincie Oost-Vlaanderen, de tien aangesloten gemeenten, de Polderbesturen en verenigingen actief rond natuur en landschap, recreatie en toerisme, landbouw en jacht. RLM werkt aan een draagvlak voor natuur en landschap in het Meetjesland. Door informatie, sensibilisatie en realisatie van kleine projecten, leren we de inwoners waardering te hebben voor hun streek. Stapsgewijs en met respect voor alle partners. Onze vier pijlers: natuurbehoud en kleine landschapselementen, streekeigen karakter, natuurrecreatie, natuureducatie en –informatie. De landschapskrant wordt gratis verspreid op 53.400 exemplaren en is een uitgave van Regionaal Landschap Meetjesland vzw, Marktstraat 65, 9990 Maldegem www.rlm.be info@rlm.be 050 70 00 42 / Verantwoordelijke uitgever: Geert De Roo / Vormgeving: www. de Zetterij .be (Eeklo) / Druk: Van Hoestenberghe N.V. Werkten aan dit nummer mee: Caroline Beele, Adelheid De Deyne, Patrick De Deyne, Ralph Maréchal, Bert Vermeire, Viola Van Rossum, Eli Vandercasteele en Hélène Quidé. MET DE FINANCIËLE STEUN VAN:
LANDSCHAPSKRANT / P. 8