Rekreavakkrant 9 2015 by RekreaVakkrant Vakblad

uitgave 09 | editie november | jaargang 18

Heeft u zich al aangemeld op:

komnunaar.nl

Ona fh a n k e l i jk e va k k r a n t voor de r ecr e at i e m a r k t | rv k . n l

E info@vandeloosdrechtrbm.nl

●

Kozijnen voor recreatieverblijven

Jacobs kozijnen zijn uitermate geschikt voor nieuwbouw èn renovatie van uiteenlopende recreatieverblijven. Bezoek onze website; daar krijgt u een compleet overzicht van alle mogelijke modellen en uitvoeringen. Ook het plaatsen van kozijnen kan door ons verzorgd worden.

a ng

pa rk e n low -

●

gbedrijve

thavens

T (0341) 25 23 63

Gr o t vra er in a an a g & bo d

Neem vrijblijvend contact op met Adri Mijnheer, Henk-Jan Kruidenier, Rianne Jansen of Kirsten Smidt.

ECHT HARDHOUT: MOOI EN DUURZAAM

Van de Loosdrecht Bedrijfsmakelaars dé makelaar met landelijke dekking!

Al 40 jaar uw recreatie specialist in héél Nederland

Jacobs Timmerfabriek bv Langeweg 6, 4756 AK Kruisland T: +31 (0) 167 53 24 18. E: info@jacobstifa.nl www.jacobstifa.nl

I www.vandeloosdrechtrbm.nl

Uitvoering door KR8architecten en IJreka De Kleine Wolf krijgt unieke indoor-speelmogelijkheid “We willen het voor- en naseizoen verlengen door de komst van een indoor-speeltuin.” Dat zegt Geralda Kat, samen met haar echtgenoot eigenaresse van camping De Kleine Wolf in Stegeren (gemeente Ommen). Momenteel wordt een bijzondere indoor-speelmogelijkheid op de camping gerealiseerd. Het wordt een creatie van architectenbureau KR8 uit Borger en IJreka uit Dalfsen. Wat was de aanleiding om een dergelijke voorziening te gaan maken? Kat: “We hebben alle faciliteiten hier wel op de camping, maar we hoorden links en rechts wel dat een indoorspeeltuin ontbrak. We willen het voor- en naseizoen ook meer verlengen. We zien in de meivakantie een lichte achteruitgang wat betreft de bezetting, evenals met Hemelvaart en Pinksteren. We krijgen daarbij

steeds meer last-minute boekingen. Het is iets meer hangen en wurgen om vol te komen, het gaat allemaal niet zo makkelijk meer en we denken met een indoor speeltuin mensen te kunnen trekken. We hebben de afgelopen herfstvakantie ook veel mensen gehad die zeggen dat ze volgend jaar terugkomen om de indoorspeeltuin te bekijken. Ze vinden het een aanvulling op onze mooie

camping. Het moet ook wat spectaculairder worden, wat anders dan anders. De meeste campings hebben toch ballenbakken. Wij hebben gezocht naar een stukje noviteit, wat je niet overal vindt. We hebben drie partijen uitgenodigd om te komen praten. IJreka kwam met het beste verhaal, waar wij ons het beste bij voelden, qua vernieuwing, speelbeleving en budget, enzovoort. IJreka gaat er iets moois maken.” Er is ook gekozen voor KR8 architecten. “Dat bureau heeft hier veel ontworpen, bijna alles hier op de camping. Op recreatiegebied vinden we deze goed. Het heeft kennis van zaken in de branche en werkt voor verschillende recreatiebedrijven waarin hij zijn kennis kan bundelen.”

KR8architecten Jan Willem de Reus is architect bij KR8architecten in Borger, een

Van Vliet Kastanjehout

Gooyerdijk 41

t +31 (0)343 454 400

3947 NB Langbroek

f +31 (0)343 452 004

www.kastanjehout.nl

e info@kastanjehout.nl

bureau dat gespecialiseerd is in gebouwen en terreinen voor de recreatiesector en als zodanig werkt KR8 ook voor camping De Kleine Wolf. “Doel is dat kinderen bij slecht weer binnen kunnen spelen. Daarvoor hebben we samen met De Kleine Wolf gekeken naar de bestaande gebouwen”, zegt De Reus. ”Er is een centrumgebied met horeca, winkels, zwembad, creaclubgebouw, een kindertheater, eigenlijk allerlei zaken bij elkaar. We hebben gezegd dat we het indoorspelen eigenlijk moeten combineren met het restaurant/horeca: als mensen daar verblijven bij slecht weer, kunnen kinderen daar spelen. Het bleek dat het nabijgelegen bestaande creaclubgebouw (waar kinderen kunnen knutselen) de meest geschikte plek is voor het indoor spelen. De Kleine Wolf heeft ons gevraagd om een verbouwplan te maken en het om te bouwen tot een plek voor indoorspelen en dat te verbinden met het restaurant.” Het bestaande gebouw is echter niet enorm hoog en KR8 wil wel Lees verder op pagina 2

In dit nummer Nieuw park bij Loosdrecht

Green Deal Recreatie

Nationale Grasdag

Welcome Gorinchem

RekreaVakkrant familie

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Vervolg coverstory een hoge ruimte maken. “We hebben daar een soort toren aangebouwd, een speeltoren waar dan inwendig een mooie speelstructuur gemaakt kan worden. Dat gaat dan tot een meter of tien hoog.” Het gebouw krijgt als het ware drie zones. In het laagste gedeelte komen speelelementen te staan voor kinderen tot vier jaar. Het middengedeelte is wat hoger en daar komt een speelvoorziening voor kleuters tot een jaar of acht. En in het hoogste gedeelte, eigenlijk een soort kubustoren, dat een omvang heeft van 10 bij 10 bij10 meter, komen hoge speelelementen te staan voor alle leeftijden. De toren heeft op straatniveau glazen gevels waardoor het gebouw als het ware wat gaat zweven. Het heeft verder een hele donkere bekleding. Dat is dan de aanbouw die in het bestaande dak grijpt.” De Reus vertelt hoe KR8 op het idee is gekomen. “De basis is een soort vogelhuisje wat tegen het bestaande gebouw wordt gemaakt. Het is niet helemaal een vogelhuisje geworden, maar het is de metafoor die we daarvoor gebruikt hebben. En dat is omgebouwd in het ontwerp tot de huidige torenvorm. In die toren hebben we een aantal speelse, ronde gaten gemaakt, zowel in het dak als in de gevels. In die gaten heb-

ben we ook een soort lichtkoepels gemaakt. Het is een donker gebouw, antracietkleurig. Bij die speelse openingen hebben we felle kleuren gebruikt. Blauw geel, rood en groen, wat passend is bij een kindergebouw.” Er is een verbinding met het restaurant. “Dat is een tussenruimte geworden. Dat is ook een ruimte die vanuit het restaurant kan worden bediend, met tafeltjes, waar ouders en grootouders kunnen zitten terwijl de kinderen spelen. De kinderen kunnen daar komen en als ze willen pauzeren dan kunnen ze met ouders wat eten en drinken en gauw weer verder spelen.” De bouw vordert gestaag. “De bouw is gestart, de vloer is gestort. De staalconstructie is in de maak in de fabriek. Voor de kerst willen we het gebouw daar hebben staan. Dan wordt het in januari/februari verder ingericht voor het seizoen om daar te kunnen spelen.”

IJrek a Bas Sljjkhuis heeft de bedrijfsleiding binnen IJreka en gaat over projecten binnen zijn bedrijf. “We zijn een speeltoestellenleverancier”, zegt hij. “Waar we ons in onderscheiden is dat we één van de weinigen in Nederland zijn die zelf dingen maken en dat hebben we eruit gehaald. We willen ook heel graag klant specifiek werken. We kennen twee takken

Nieuwsitems • Voorwoord • Last News • Nieuw park bij Loosdrecht • Blaastest in Burgers’ Zoo • PEFC projectcertificering • Uniek speels wonderland • Personalia • Noviteiten • Agenda

Column • Ondernemers laten kansen liggen! • Hoe maak je iets wat al goed is nog beter? • Huisvesting voor vluchtelingen • Kent u de Touch points van uw bedrijf

Adverteerders

van sport, dat zijn de standaard speeltoestellen en afgeleiden daarvan. Daar zitten vertegenwoordigers op. En specifiek is er maatwerk via architecten of anderszins. Dat laatste is uiteindelijk ook de richting die we inslaan bij De Kleine Wolf. We deden al veel zaken met deze camping en zo is het balletje aan het rollen gekomen. Er werd ons gevraagd een ontwerp te maken. Voor de indoor speelvoorziening betekent het dat we de ruimtes hebben bekeken. In overleg met de klant willen we ruimtes transparant en minder transparant maken. We gebruiken daarbij zoveel mogelijk ruimte.” Hij vertelt wat wordt ge-

realiseerd. “We hebben de oppervlakte verdeeld in drie delen. Het lage deel is voor de kleintjes. Daar gaan we echt een boerderijthema maken in de vorm van heuveltjes, trekker, en allerlei educatieve zaken waar kinderen kunnen ontdekken en beleven door middel van geluiden en dergelijke. Er komt ook een kleine trampoline, kruiptunneltjes en een chillhoek waar kinderen een filmpje kunnen bekijken.” De middenzone in de hal is de overgangsgebied tussen jong en oud. Er worden spellen op de grond geprojecteerd via connect and play. Tevens komt daar de klapper: een parcours, een zogenoemde obstakelrun , kinderen

kunnen tegen elkaar strijden. Er zijn twee identieke parcours en als extra stukje innovatie komt er elektronica voor de tijdmeting. Als het kind het parcours rond is kan het gelijk de tijdwaarneming bekeken worden op een bord. Zo heb je winnaar van de dag of week, enzovoort, vergelijkbaar met het karten. “In het hoge deel gaan we voorzien driedimensionale klimparcours. Er zijn allerlei klimelementen. Kinderen kunnen tussen touwen klauteren, opgang is onder meer via een trampoline. Die gebruikt wordt als een soort trap. Algemeen is dat het een natuurlijke uitstraling krijgt. Er wordt veel met hout gewerkt.”

Van de Loosdrecht Makelaars Jacobs Timmerfabriek Sidijk Van Vliet Kastanjehout Evenementenhal Venray Pecocar Paavo International Instyle Concepts Kupan K3H architecten Van den Berg Chalet Totaal Evenementenhal Gorinchem Proludic Eigenwijs Bouw OK Gas LMH-bv Units Van Zadelhoff Bouwelementen Kompan Zeelandnet WifiTenne Riethorst Recreatie Spie C.A.T. Control systems

Colofon

Natuurorganisaties informeren mountainbikers

Vakkrant voor camping- en recreatiebedrijven, gemeentelijke recreatiediensten, jachthavens, watersportbedrijven, sportcomplexen, zwembaden, recreatieve organisaties, fitnesscentra, sauna’s en golfbanen RekreaVakkrant is een uitgave van: OLTHOF/M&MP BV Media- en Marketing Projecten Postbus 13, 7064 ZG SILVOLDE tel.: (0315) 324010 fax: (0315) 324014 e-mail: info@rvk.nl

Mountainbiken in de natuur is lekker en sportief. Vanwege de kwetsbare natuur en de veiligheid voor mederecreanten zijn hier wel regels voor.

RekreaVakkrant is lid van IAAPA Uitgever Jan W. Olthof Redactie Henk-Jan Kruidenier • Adri Mijnheer Jan W. Olthof • Jelle Vaartjes • Goof Lukken • Bjorn Amys • Ilse van der Put • Belinda Plant Bladmanager Belinda Plant Art-direction & vormgeving Triumphus BV • Natasja Venhorst Abonnementen Abonnementen m 75,- per jaar (incl. 6% btw) Losse nummers m 8,50 Abonnementen buitenland m 112,45 tel.: (0315) 324010 Stopzetten abonnementen Opzeggingen, schriftelijk, dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Advertenties Elli Doornink tel.: (0316) 227155

De vakbeurs voor dagrecreatie

Druk Van der Weij Drukkerij Auteursrechten ©Copyright 2015 OLTHOF/M&MP BV iets uit deze uitgave mag zonder toestemN ming van de uitgever worden overgenomen of vermenigvuldigd. Dit vakblad wordt zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Voor eventuele onjuiste berichtgeving kunnen wij geen aansprakelijkheid aanvaarden. ISSN: 1388 - 3697

EVENEMENTENHAL VENRAY

MEER INFORMATIE EN GRATIS E-TICKETS: www.evenementenhal.nl/leisure

8, 9 & 10 DECEMBER 2015 13.00 - 21.00 uur

De komende periode informeren Noord-Hollandse natuur- en recreatieorganisaties en de provincie mountainbikers over deze regels en er wordt meer gecontroleerd. Noord-Hollandse natuur- en recreatieorganisaties bundelen hun krachten om mountainbikers voor te lichten over de regels bij fietsen in de natuur. Met een provinciebrede aanpak bevorderen zij de naleving van de regels en maken zij mountainbikers bewuster van de mogelijke ongewenste invloed ervan op de natuur en mederecreanten, zoals verstoring van dieren of overlast en onveilige situaties bij mederecreanten. Mountainbikers die zich niet aan de voorschriften houden riskeren een bekeuring. Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland, Staatsbosbeheer, Goois Natuurreservaat, PWN en Recreatie Noord-Holland hebben vorig jaar afgesproken meer te gaan samenwerken op gebied van handhaving. De provincie Noord-Holland ondersteunt hen daarbij. Met een gezamenlijke aanpak kunnen de organisaties hun capaciteit beter inzetten en

Foto: Bart Siebelink eenduidiger optreden. De samenwerking rondom mountainbiken in de natuur is onderdeel van een pilot. De ervaring wordt gebruikt om de handhavingssamenwerking te versterken. De provincie houdt toezicht op de naleving van wetten die de natuur beschermen zoals de Flora- en Faunawet, de Boswet en de Natuurbeschermingswet. De Natuurbeschermingswet regelt de bescherming van ‘Natura 2000 gebieden’. Grote delen van de gebieden die Noord-Hollandse natuurorganisaties beheren zijn Natura 2000-gebied. Activiteiten in of rond deze gebieden mogen de natuur niet schaden. De provincie kijkt naar het belang van de natuur en dat van recreanten. Het gaat om de bescherming van natuur én om het gebruik en de beleving ervan. Voor informatie: www.noord-holland.nl.

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

Last news

Vakantiecentra Visie RABO Cijfers & Trends Perspectief Sterk verzadigde markt De markt van vakantieparken kent in 2016 een verdere groei van de vraag. Deze groei, van 2%, komt vooral door het stijgend aantal buitenlandse toeristen dat Nederland aandoet. Vakantieparken aan de kust, bij Amsterdam of nabij grote waterpartijen profiteren van deze instroom van vooral Duitsers, Belgen en Britten. De Nederlandse consument blijft kritisch op uitgaven aan vakanties en is gevoelig voor kortingsacties en de nieuwste trends. De concurrentie neemt verder toe, onder meer van buiten de branche: steeds meer B&B’s op het platteland, boerderijen met kampeeraanbod, pretparken met logies en aanbieders van goedkope zonvakanties. Dit laatste leidt tot een steeds grotere afhankelijkheid van goed weer, ook omdat de consument steeds later boekt. Maar de grootste pijn zit in de structurele groei van het aantal parken. Hoewel de vraag naar kamperen al jaren daalt, neemt het aantal kampeerplaatsen maar mondjesmaat af. Campings worden getransformeerd naar nieuwe bungalowparken of naar tussenvormen (kampeerplaatsen met luxe glampingtenten of verhuureenheden). Bestaande parken breiden verder uit met luxe, nieuwe vormen van logies en enkele grote ketens investeren nog in nieuwe bungalowparken. Diverse regio’s hebben een sterk verzadigde markt. Dit leidt tot stevige prijsconcurrentie, dalende marges en - ondanks de groeiende vraag - tot een neutraal sentiment in de sector.

Ketenvorming versus unieke concepten De prognose voor de langere termijn is negatief. Nederland blijft een populair vakantieland voor Nederlanders én voor buitenlandse toeristen, waardoor de vraag ook de komende jaren zal blijven groeien. Maar in een sterk verzadigde markt wordt het een steeds grotere uitdaging om op te vallen en gasten te verleiden tot een bezoek. De juiste online profilering is daarbij van levensbelang. Grote ketens ontwikkelen zich tot online boekingplatforms en trekken een groot deel van de markt naar zich toe. Individuele parken kunnen zich echter onderscheiden met een uniek product (door ligging, voorzieningen of concept) en een hoge kwaliteit (door service, innovatie en personeel). Daardoor ligt er de uitdaging om continu te investeren. De lifecycle van een product wordt steeds korter nu consumenten sneller op een product zijn uitgekeken, terwijl de terugverdientijd door dalende marges oploopt. De pijn in de sector zit vooral in de verouderde bungalowparken en traditioneel ingerichte kampeerterreinen buiten de Randstad en de kustgebieden, die het geld niet hebben om te investeren. De verwachting is dat door toenemende ketenvorming,

zowel op landelijk als regionaal niveau, deze parken geleidelijk overgenomen zullen worden.

Bedrijf en markt Markt Vraag • Het aantal gasten in logiesaccommodaties steeg tot en met mei 2015 ten opzichte van eenzelfde periode in 2014 met 6% naar 13,6 miljoen. Nederland kreeg er in die periode ruim 700.000 gasten bij. Vooral het inkomend toerisme (+7%) groeide maar ook het binnenlands toerisme (+4%) zat in de lift. 40% van het aantal gasten komt uit het buitenland. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van het Centraal Bureau Statistiek. Opmerkelijk is de sterke stijging van het aantal overnachtingen van buitenlandse gasten (13%) ten opzichte van de toename van het aantal gasten (+7%) (CBS, NRIT); • De Nederlandse logiesaccommodaties ontvingen in 2014 aanzienlijk meer gasten dan het jaar ervoor. Er kwamen vooral meer buitenlanders. De groei van het aantal gasten was het grootst in de provincie Zeeland. In 2014 verbleven 36 miljoen gasten in Nederlandse logiesaccommodaties, zoals hotels, bungalows, campings en groepsaccommodaties. Dat waren er 6% meer dan in 2013. Het aantal Nederlandse gasten nam met 4% toe, uit het buitenland kwamen er zelfs 9% meer dan in 2013; • De toename van Duitse, Britse en Belgische gasten (met respectievelijk 12, 11 en 10%) heeft de meeste invloed op de groei in 2014. Samen waren zij goed voor 54% van alle buitenlandse gasten; • De toename van de gasten was met 17% veruit het grootst in de logiesaccommodaties in Zeeland, op afstand gevolgd door Noord-Holland (9%) en Zuid-Holland (8%). In deze drie provincies nam niet alleen het aantal buitenlandse toeristen toe, maar groeide ook het aantal Nederlandse gasten relatief sterk. In Limburg en Noord-Brabant is het aantal gasten gelijk gebleven, in Flevoland bleef de groei beperkt tot 1% (bron: CBS); • Zie CBS cijfers voor de actuele bezettingsgraad van huisjesterreinen en hotels. Ook per provincie is informatie beschikbaar. Recentelijk heeft CBS een grote update uitgegeven over statistieken in de vakantiemarkt. Zie de links ‘korte vakanties in Nederland’ en ‘lange vakanties in Nederland’; • Op de website van NBTC is de Nederlandse vakantiemarkt in cijfers te vinden; • Volgens NBTC-NIPO zal de kampeermarkt de komende jaren

jaarlijks met 1% krimpen. De laatste 10 jaar daalde het aantal toeristische binnenlandse kampeervakanties van 3,2 miljoen naar 2,5 miljoen.

Aanbod • Het aantal campings is het afgelopen jaar gekrompen van 3.278 naar 3.141 accommodaties (-4,2%). In totaal wordt het aantal standplaatsen geschat op circa 400.000, waarvan 40% toeristisch en 60% vast (jaar- en seizoenplaatsen). Het totaal aantal slaapplaatsen wordt geschat op bijna 700.000. De gemiddelde capaciteit per camping komt in

eind 2014 uit op 248 personen; • Nederland telt circa 850 huisjesterreinen met in totaal ruim 240.000 slaapplaatsen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat het aantal ‘huisjesterreinen’ in een jaar tijd met 9,5% is gegroeid. Als we de capaciteit in 2014 afzetten tegen 2012, dan is de groei nog opmerkelijker: 24%. Het totale aantal slaapplaatsen op huisjesterreinen nam in twee jaar tijd nam eveneens fors toe: +11,1%. De conclusie is dat het gemiddeld aantal slaapplaatsen per bungalowpark is afgenomen. Ook kan gesteld worden dat een deel van de verdwenen

kampeerplekken omgezet is naar bungalows/huisjes. Het gemiddeld aantal toeristische slaapplaatsen per park kwam in november 2014 uit op 192. Een belangrijke kanttekening bij deze cijfers: het CBS rekent slaapplaatsen in vast verhuurde huisjes of bungalows niet mee; • Het aantal groepsaccommodaties nam in een jaar tijd toe van 930 naar 989 eind 2014, een stijging van 6,3%. Het totaal

aantal slaapplaatsen in groepsaccommodaties groeide met een bescheiden 1%.

Omzet De Nederlandse verblijfsrecreatie heeft een goed 2014 achter de rug. De omzet steeg met 4,5% ten opzichte van 2013. De totale jaaromzet van de branche is circa 1,2 miljard euro. De inkomsten bestaan voornamelijk uit verhuur van accommodatie.

Omzetmutatie campings en bungalowparken (in %) 2010 2011 2012 2013 2014 Waardemutatie 0,9 -0,8 3,0 3,1 4,5 Bron: CBS/RABOBANK

Voorwoord

Investerings- en leveranciersonderzoek 2016 De onlangs afgesloten Recreatie Vakbeurs in Hardenberg moest concurreren met het mooie weer. Bezoekersaantallen in vergelijking met vorig jaar vielen wat tegen maar toch was de sfeer goed onder standhouders. Het kwalitatieve bezoek vertaalde zich in een positieve blik op 2016. Vele recreatieondernemers investeren komend jaar in duurzaamheid en consumentengemak. Het gastheerschap staat hoog in het vaandel en dat vertaald zich in een breed scala aan investeringswensen ten gunste van de gast. RekreaVakkrant start in december a.s. wederom met een uitgebreid investeringsonderzoek uitgevoerd door het onafhankelijke onderzoekbureau Van Es Marketing Service. Een uitstekende graadmeter voor investeringen per productgroep waarbij het onderzoek verder wordt uitgebreid met de top 10 van toonaangevende leveranciers per productgroep. Betrouwbaarheid en vertrouwelijkheid staan hierbij voorop. Het resultaat is een optelsom van alle ingevulde vragenlijsten waarbij anonimiteit wordt gewaarborgd. Zo krijgen wij gezamenlijk inzicht in de investeringsbehoefte- en wensen van de verblijfsrecreatie voor 2016.

Onderscheidend vermogen Het aantal awards in de recreatiemarkt rijst de pan uit! Wie weet nu nog welke award waarvoor dient? Moet je als ondernemer blij zijn met een award? Veelal hebben de uitgereikte awards geen toegevoegde waarde en daarmee onderscheidend vermogen voor de betrokken winnaar. Veel awards verdwijnen als ‘muurbloempje’ aan de wand of erger winnende bedrijven bestaan een jaar later al niet meer. Een award heeft pas zin als je als winnaar een constante kwaliteit kunt waarborgen en daarmee je gasten/klanten kunt binden of trekken. Dan krijgt een award ook een duurzaam karakter en niet een als tijdelijke klantenbinder voor de organiserende partijen!

3.050 volgers. Op naar de volgende mijlpaal 3.500 zakelijke volgers. Meldt u ook aan! De RekreaVakkrantsite en twitter geven u dan dagelijks de meest actuele informatie in de recreatiemarkt. Wie volgt? Veel leesplezier met deze editie van RekreaVakkrant. Het marketingvakblad voor de totale recreatiemarkt. Op naar een goede Recreatie Vakbeurs onder de nieuwe naam Welcome in Gorinchem. De volgende uitgave van verschijnt 18 december a.s. Uw prestatie, onze informatie!

Digitale service Zodra het onderzoek van start gaat ontvangt u van ons een service-twitter-bericht met de uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. Alle deelnemers ontvangen digitaal een uitgebreide samenvatting. Het aantal volgers op ons twitter account ‘twitter.com/rekreavakkrant’ stijgt verder. Wij zijn over de grens van

Jan W. Olthof Uitgever Volg ons ook op Twitter www.rvk.nl www.komnunaar.nl www.vitaalshop.eu

MAATWERK IN SANITAIRE-UNITS

Pecocar Holland B.V. Albergen T. +31 (0)546 44 99 00 I. www.pecocar.nl

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Bijzondere data 2015 / 2016 Voor de versterking van grasparkeerplaatsen, camperplaatsen, rijpaden, grasbermen, recreatievelden etc. die onderhevig zijn aan slijtage door verkeers- of voetgangersbelasting.

Kostenbesparend dankzij groot installatiegemak: Bestaand gras kort maaien of nieuw inzaaien, mat uitrollen en ﬁxeren. Na installatie groeit het gras door de matstructuur en ontstaat een ‘onzichtbaar’ versterkte grasmat.

Flexibele kunststof matten, geleverd op rol van 2, 10 of 20 meter, in 2 diktes en met uniek anti-slip proﬁel.

Vergroot draagkracht en voorkomt grasschade, spoorvorming en bodemverdichting.

2015 Sinterklaas 5 december Kerstmis 25 en 26 december Oudjaarsdag 31 december

2016 Nieuwjaarsdag 1 januari Carnaval 7 februari Valentijnsdag 14 februari

Installatiegemak: op rol

Anti-slip proﬁel t.b.v. auto’s

Snelle doorgroei gras

Duurzame oplossing

Voor meer informatie, of een GRATIS PROEFSTUK, neem contact met ons op! T 0252-532 992

E info@paavo.nl

Yalp presenteert voetbalmuur aan koningspaar

Congres Natuurlijk Ondernemen Door zich te onderscheiden, samen te werken en te innoveren kan de recreatieondernemer overleven in de huidige verzadigde markt. Dit is de belangrijkste conclusie van het congres Natuurlijk Ondernemen, dat op vrijdag 9 oktober, de dag van de Duurzaamheid, plaatsvond. Op het congres was een interessante mix aan organisaties uit of gelieerd aan de (verblijfs)recreatiesector aanwezig. Zowel ondernemers, overheden, terreinbeheerders, adviesbureaus en marketingorganisaties wisselden met elkaar van gedachten over de hoofdvraag van het congres: Hoe ziet voor u de (duurzame) verblijfsrecreatie in de toekomst eruit? Professor Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde, hield de deelnemers in zijn keynote-presentatie een spiegel voor: “De wereld verandert en u moet mee veranderen. Mobiliseer friskijkers en dwarsdenkers uit de sector. Ga reflecteren (zijn wij nog wel nodig?). Stop met doorhollen, maar ga nadenken.”

Overlevingsstrategie In veertien sessies met gedreven sprekers uit de recreatiebranche, onderwijs, overheid en culturele sector gingen de deelnemers dieper in op diverse vraagstukken. Bijvoorbeeld: Hoe kan er ecologische meerwaarde worden gegeven aan een locatie? Waar kan een ondernemer ondersteuning vinden voor innovatie- of investeringsplannen? Is het mogelijk dat verblijfsrecreatie in de natuur positief uitpakt voor de natuur? Door de gevarieerde achtergrond van de deelnemers kwamen er interessante uitkomsten uit de discussies. In het algemeen kwamen storytelling, een goede profilering, verbinding en samenwerking naar voren als beste overlevingsstrategieën voor een

recreatieonderneming. Daarnaast kregen de deelnemers een paar duidelijke boodschappen mee: de natuur is uw belangrijkste kapitaal en zou een bron moeten zijn van economische en maatschappelijke ontwikkeling, niet een ‘hindernis’. Weet wat uw verhaal is, en vertel het! Erfgoed is erg belangrijk bij het zoeken naar identiteit. En als laatste: samenwerken binnen en buiten de branche wordt heel belangrijk in de toekomst.

Vervolg van de discussie Om ondernemers te blijven inspireren bij de transitie naar een toekomstbestendige sector gaat De Groene Koepel vervolgsessies organiseren. Marieken Nieuwdorp, directeur De Groene Koepel: “Na deze inspirerende discussiedag met vele invalshoeken diepen we de meest besproken onderwerpen van het congres Natuurlijk Ondernemen verder uit. De sector staat voor grote uitdagingen. Veranderingen in bedrijfsvoering zijn onoverkomelijk, en bieden tegelijkertijd grote kansen. We blijven een platform bieden voor de ideeën en plannen die kunnen helpen bij de transitie tot een beter renderende sector en een aantrekkelijkere samenleving.” Voor informatie: www.natuurkampeerterreinen.nl.

Koning Willem-Alexander en Màxima waren samen met 200 Nederlandse bedrijven op handelsmissie in China. Doel? Het versterken van de economische relatie tussen Nederland en China. Vier jaar geleden begon speeltoestellenleverancier Yalp voorzichtig met de verkoop buiten Nederland. Inmiddels zijn hun interactieve speelproducten ook geplaatst in onder andere Zweden, Spanje, Tsjechië, Rusland, Engeland, Finland, Amerika en Koeweit. Deze handelsmissie draagt bij aan de internationalisering in China. "Het is geweldig dat we ons hier mochten presenteren", vertelt Ben Admiraal van Yalp. "Als nuchter Twents bedrijf is het geweldig om deze snelle internationalisering mee te maken, zoals hier in China waar we in het afgelopen jaar al 3 voetbalmuren hebben gerealiseerd. Deze handelsmissie biedt een geweldig platform om de Yalp Sutu nog grootser te maken in dit land. En het is natuurlijk extra speciaal dat het Nederlandse koningspaar bij deze presentatie aanwezig was.

Fantastisch om mee te maken."

Voetbal in Chinees lesprogramma De Chinese president is een groot voetballiefhebber en wil in vijftien jaar tijd op 50.000 scholen voetbal in het lesprogramma introduceren. Daardoor willen ze een rol van betekenis gaan spelen in de voetbalwereld. China leert graag van landen als Nederland, omdat we wereldwijd bekend staan om goede trainingsfaciliteiten en goede voetbalopleidingen voor de jeugd. De innovatieve trainingsmogelijkheid van de Sutu voetbalmuur sluit perfect aan. "Ik ben dit jaar al vijf keer in China geweest om ons product te promoten en het zal hier niet bij blijven", zegt Ben Admiraal. "We blijven onze voetbalmuur ontwikkelen. Alle geplaatste producten zijn nu al verbonden met het internet. Hoe mooi is het als we een spel ontwikkelen, waarmee Chinese kinderen straks een competitie kunnen spelen tegen de jeugd uit Nederland?" Voor informatie: www.yalp.nl.

Koningsdag Dodenherdenking Bevrijdingsdag Moederdag Hemelvaart Pinksteren

27 april 4 mei 5 mei 8 mei 5 mei 15 en 16 mei

Hortensia Forever&Ever®

I www.paavo.nl

Dat koning Willem-Alexander een sportliefhebber is, is bekend. Niet gek dus dat hij zijn staatsbezoek aan China begon op de voetbalacademie van Peking, waar Yalp hun in Nederland ontwikkelde Sutu voetbalmuur mocht presenteren aan het koningspaar. Ook Ajax-directeur Edwin van der Sar was bij de demonstratie aanwezig. Wesley Sneijder sprak het paar via een videoboodschap vanuit Istanbul toe.

Goede Vrijdag 25 maart Pasen 27 en 28 maart

Vanaf heden is Forever&Ever® beschikbaar voor het openbaar groen en Landscaping. Door een nieuw partnership met Boomkwekerij Udenhout zijn de handen in elkaar geslagen om de unieke eigenschappen van de hortensia Forever&Ever® in het openbaar groen toe te passen. Juist de stevigheid van stelen, langdurige bloei in het seizoen en de mogelijkheid tot gemechaniseerde snoei zonder verlies van bloemen in het aanpalende seizoen geeft het openbaar groen

een nieuwe kleur. Snoeien voor 1 maart, geeft volop bloemen in hetzelfde jaar. En dit alles vanuit een product wat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. Forever&Ever® is reeds jaren bezig met het vergroenen van het productieproces. Ze hebben het MPS GAP certificaat en mogen het NL Greenlabel B voeren voor hun planten. De altijd bloeiende hortensia is beschikbaar in de kleuren rood, roze, wit en blauw. Door zijn compacte opbouw wordt hij niet hoger dan 90 cm waardoor snoeien overbodig wordt. Voor informatie: www.forever-ever.eu.

opste De goedko it NL! hotspots u 5,Vanaf €22 re! per Hecta Waarom kiezen voor Wifitenne? • Uitstekende service • Géén vast contract en toch een kwaliteitwaarborg • Levenslange garantie op uw hotspot • Géén graaf werkzaamheden op uw terrein • 24/7 helpdesk voor uw gasten • Verdien zelf uw investering terug info@wifitenne.com • Tel. 0546-601186

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

Column Trends Goof Lukken

Kupan biedt uw gasten optimale privacy! Nieuw: onzichtbare schanieren in gesloten toestand!

Oprichter www.vrijetijdskennis. nl en HBO-docent bij Academie voor Toerisme en special track Attractions & Temee Park Management bij NHTV internationaal hoger onderwijs, Breda.

Kent u de touchpoints van uw bedrijf? Ik ben op dit moment bezig met een project rondom toegankelijkheid voor mindervaliden bij diverse dagattracties in Nederland. Belangrijk hierbij is om de cruciale momenten (*zogenaamde raakpunten of touchpoints) op het gebied van de klantreis (guestjourney) vast te leggen en te analyseren. Dat kan op verschillende manieren. Als eerste door een mystery guest bezoek. Hierbij bezoek ik redelijk anoniem het bedrijf en analyseer hoe men mij als gast benaderd en behandeld. Vervolgens gaat het om in de complete gastreis benoemen van alle stappen die ik (maar ook de organisatie) zet om mij een goede beleving te geven. Vervolgens benoemen we gezamenlijk de meest cruciale momenten en kijken we naar oplossingen maar vooral verbeteringen. Wist u bijvoorbeeld dat de website vaak één van de grootste touchpoints is? Daar moet de beleving al beginnen. Vervolgens is uw personeel ook een belangrijk goed. Hoe kunt u van receptionistes of kassamedewerkers een echt gastheer of gastvrouw maken? Of heeft u uw gastontvangst gedigitaliseerd of geautomati-

seerd? Dan is er waarschijnlijk vooral gekeken naar efficiëntie en niet naar gastbeleving. Eén van de mooiste voorbeelden van hospitality is Legoland Windsor. Hier is een special kinderconciërge die gerund wordt door….. kinderen. Wie spreekt nu immers niet beter de ‘taal’ van de doelgroep als de doelgroep zelf. De tweede tip die ik u geeft is aandacht. Geef de gast aandacht daar zijn we in dit digitale netwerk tijdperk naar op zoek. Met aandacht bedoel ik warme aandacht en persoonlijke aandacht. Dit is ook de reden waarom B&B’s het op dit moment goed doen. Maak dus eens contact met uw klant. Door uw touchpoints in kaart te brengen weet u ook waar en wanneer u de gast aandacht moet geven. Bovendien kunnen deze momenten per doelgroep enorm verschillen. Maak dus een goede analyse. En laat u bedrijf voor door ‘vreemde ogen ‘ bekijken. Dan komen de echte raakpunten boven! Wilt u ook eens door ‘Pietje Precies’ uw klant of gastreis laten vastleggen en kijken waarop u de beleving van uw gast kan verbeteren kijk dan op www.vrijetijdskennis.nl.

Kijk voor bijzondere kleurcombinaties op:

www.shop.kupan.com KUPAN BV Postbus 47 7050 AA Varsseveld

De kanshebbers voor de titel Beste Leerbedrijf Horeca 2015 zijn bekend! In totaal dingen ruim 100 leerbedrijven mee naar deze titel. Hun namen zijn gepubliceerd op de website www.besteleerbedrijfhoreca.nl. De Verkiezing Beste Leerbedrijf Horeca wordt dit jaar voor het eerst georganiseerd door SVH. De verkiezing is in het leven geroepen om leren in de praktijk te stimuleren en de waarde van leerbedrijven en leermeesters voor de horecasector onder de aandacht te brengen. Ricardo Eshuis, directeur van SVH: “Leermeesters zijn onmisbaar voor het opleiden van jongeren die de horeca in willen. Daarom past deze verkiezing zo goed bij SVH, want

Landal GreenParks gaat uitbreiden met een nieuw park: Landal ’t Gooise Hart, gelegen in een natuurrijke omgeving vlakbij de Loosdrechtse Plassen. Volgend jaar wordt gestart met de bouw en in 2017 worden de eerste gasten verwelkomd. Landal ’t Gooise Hart is een kleinschalig park; naast de huidige 16 recreatievilla´s worden 44 nieuwe luxe recreatievilla´s gebouwd, plus een receptie en speelfaciliteiten. De recreatievilla’s zijn beschikbaar in 2, 4, 6, en 8 persoonstypen, en in Comfort, Luxe en Extra Luxe varianten.

’t Gooise Hart is parkachtig aangelegd, met behoud van landschappelijk waardevolle bomen. Het park ligt op de grens van zandgrondlandschap en veenweidelandschap met waterpartijen, de overgang van de Utrechtse Heuvelrug naar het plassengebied. Rondom het park is veel te ontdekken. Op twee kilometer afstand liggen de Loosdrechtse

Plassen en per fiets zijn onze gasten zo bij buitenplaats ‘s-Graveland en de gebieden van Natuurmonumenten of in het pittoreske Ankeveen. Voor ‘Gooise chique’ kan men naar dorpjes als Laren en Blaricum, en voor het Instituut voor Nederlands Beeld & Geluid naar Hilversum. Utrecht ligt op 20 minuten rijden en Amsterdam met het Rijksmuseum is binnen een half uur bereikbaar. “Landal ’t Gooise Hart is een mooi park in een prachtige omgeving,

E info@kupan.nl

I www.kupan.nl

Genomineerden Beste Leerbedrijf Horeca 2015

Nieuw park bij Loosdrecht

Groene oase te midden van stedelijke dynamiek

T +31 (0) 315 76 00 60

die zowel onze Nederlandse als onze internationale gasten veel te bieden heeft. Je hebt hier natuur en cultuur binnen handbereik; een mooie toevoeging aan ons aanbod,” aldus Thomas Heerkens, algemeen directeur van Landal GreenParks. De verkoop van de woningen is inmiddels gestart en de verwachting is dat er in 2016 begonnen kan worden met de bouw. In 2017 worden de eerste gasten verwacht.

het vergroten van de vakbekwaamheid in de horeca is ons belangrijkste doel.” SVH wil de verkiezing verder uitbouwen en leermeesters en leerbedrijven een podium bieden om hun belangrijke en onmisbare werk aan de branche te tonen. De afgelopen weken konden mboscholen leerbedrijven aanmelden die zij willen nomineren voor deze titel. Nieuw dit jaar is dat niet alleen scholen, maar ook mbo-studenten hun leerbedrijf mogen no-

mineren. Eshuis: “Wie kan immers beter de leerbedrijven beoordelen dan de leerlingen die daar een deel van hun opleiding hebben genoten. Hun mening is voor ons heel belangrijk en hun deelname aan de verkiezing versterkt ook hun betrokkenheid bij hun opleiding.” Na het sluiten van de nominatieronde zijn 170 leerbedrijven genomineerd waarvan 105 ook daadwerkelijk aan de verkiezing zullen deelnemen. Na de drie beoordelingsrondes door BPV-coördinatoren, leermeesters en leerlingen zal de Commissie Beste Leerbedrijf Horeca de top 3 uit het klassement bezoeken. Deze commissie bestaat uit vertegenwoordigers van de so-

ciale partners, het onderwijsveld, SBB, SVH en de winnaars Beste Leerbedrijf Horeca 2013 en 2014. Aan de hand van de beoordelingscriteria zullen zij de winnaar bepalen, die net als vorig jaar bekend zal worden gemaakt tijdens de Horecava. Om het belang van de verkiezing te onderstrepen, zal de finale dit keer plaatsvinden in de Koksgilde Arena, aansluitend aan het NK Leerling-Leermeester op 12 januari 2016.

Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) Vanaf 18 oktober jl. is Familiepretpark de Waarbeek een PSO-gecertificeerd bedrijf. Tijdens de opening van het Pannenkoekenhoes naast de Waarbeek overhandigde wethouder Mariska ten Heeuw het keurmerk Prestatieladder Socialer Ondernemen. Het keurmerk Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) maakt zichtbaar dat de Waarbeek niet alleen in haar werk mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie ondersteunt, maar hen ook in de eigen bedrijfsvoering een plek biedt. Waarbeek directeur Joris Bengevoord: “Wij vinden sociaal ondernemen niet meer dan normaal: mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken mee op de werkvloer. Het kabinet werkt aan verschillende maatregelen en wetten om de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen in de samenle-

ving te verhogen. Overheid, organisaties en bedrijven creëren samen mogelijkheden zodat zij duurzaam integreren. Om Socialer ondernemen te stimuleren heeft TNO, samen met stichting PSO-Nederland, Start Foundation en andere (MKB)organisaties uit de praktijk, het keurmerk Presta-

tieladder Socialer Ondernemen (PSO) ontwikkeld. De PSO is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een landelijke norm voor Socialer ondernemen.” Voor informatie: www.waarbeek.nl.

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Leefbare Groene stad van de toekomst Steden toekomstbestendig maken is actueler dan ooit. Het inspelen op onder andere de klimaatverandering en toename van het aantal inwoners in de steden verdient alle aandacht. Op Future Green City 2015 draait alles om innovatie, groen en duurzaamheid voor een toekomstbestendige, leefbare stad. Met oplossingen op het gebied van bouw, infra, water en groen, en hoe met een integrale aanpak maximale synergie te realiseren. Het vakevent is een initiatief van de Vereniging Stadswerk Nederland en Branchevereniging VHG en vindt plaats van 24 t/m 26 november a.s. in de Brabanthallen ’s-Hertogenbosch in het kader van het Jaar van de Ruimte.

Vernieuwende visies Jos Penninx, Voorzitter Vereniging Stadswerk / Burgemeester Voorst: “Think global, act local. Lokaal krijgen grote doelen nu al concreet gestalte. Alle gemeenten werken steeds bewuster aan een duurzame

leefomgeving. Warmtenetwerken worden aangelegd, zonnepanelen en windturbines geplaatst. En er wordt nieuwe (stads)natuur gecreëerd om bij te dragen aan fijnstofreductie en CO2 neutraliteit. Natuur en bebouwing verweven we zo met elkaar. Ontwikkelingen die bijdragen aan ons sociale welbevinden en zich uitstrekken over de openbare en particuliere ruimte.”Op Future Green City worden kenniscentra, bedrijven, overheden en netwerken van professionals in de (openbare) ruimte bij elkaar gebracht.

Het vakevent heeft dan ook een inspirerende programma van voordrachten, exposities en een uitgebreide beurs. Future Green City 2015 toont op het beursgedeelte uiteenlopende oplossingen; van solitaire bomen tot onderhoudsvrije beplantingsconcepten, van groene geluidsschermen tot energieopwekkende wegen, van hergebruik regenwater tot ‘Urban mining’ en van luchtzuiverende coatings tot passief bouwen. Future Green City 2015 richt zich op iedereen die vakmatig actief is bij de ontwikkeling

en inrichting van de stad. Het vakevent wordt ondersteund door een brede adviescommissie met vertegenwoordigers van onder andere Bouwend Nederland, NVTL, Stadswerk Nederland, VHG, Vereniging Stadswerk Nederland, Stichting RIONED, NVRD, Wageningen Universiteit, BNSP, Tuinbranche Nederland, Waterschap Rivierenland, Platform31 / Jaar van de Ruimte 2015, ZLTO en Anthos. De toegang is gratis. Meer info: www.futuregreencity.nl.

Trainen met zeezicht Onlangs is in samenwerking met de gemeente Zandvoort een nieuw outdoor fitnessparcours aangelegd. Op een unieke locatie, in de

Advies • Ontwerp • Realisatie l Tilburg www.speelprojecten.nl

schitterende omgeving van de duinen, in de reep, met zeezicht,

Blaastest in Burgers’ Zoo

kunnen fitnessliefhebbers, crosstrainers en bootcampclubs vanaf nu hun hart ophalen. Dit project is geïnitieerd door de gemeente Zandvoort, de provincie Noord-Holland en Marcel van Rhee van Kenamju Zandvoort. Mede omdat hij de fitnesstoestellen als een meerwaarde ziet voor de sporters op de boulevard in Zandvoort.

Het parcours bestaat uit 6 toestellen van de ‘Nature’-line van W&H Sports, die verdeeld staan over de boulevard van Zandvoort. De toestellen zijn gemaakt van Azobé hardhout en edelstaal en zijn daardoor kwalitatief hoogwaardig, robuust en hebben een natuurlijke uitstraling. Deze uitstraling past bij uitstek bij de natuurlijke omgeving. In samenwerking met Train4Life® heeft W&H Sports een aantal activatiemodules ontwikkeld. Hierdoor wordt

de deelnemer gemotiveerd en uitgedaagd om alles uit de outdoor fitnesslocatie te halen en deze op een juiste manier te gebruiken. De toestellen langs de boulevard zijn voorzien van een QR-code, die verwijzen naar een bijbehorende website met oefeningen, voorbeeldvideo’s en eventueel trainingsprogramma’s van Train4Life®. Voor meer informatie: www.buitenfitness.nl.

Medewerkers van de plantendienst en dierverzorgers van Koninklijke Burgers’ Zoo kregen theorie- en praktijkles van Laurens Grit van Husqvarna dealer Wolfswinkel uit Hoenderloo. De nieuwe bladblazers zijn zo stil dat de van nature geluidsschuwe giraffen en zebra’s in het safaripark er totaal geen last van hebben. Integendeel, de nieuwsgierige dieren kwamen zelfs een kijkje nemen. Het dierenpark heeft onlangs haar machinepark uitgebreid met accugereedschap. Hoofd plantendienst John Eikholt: “Het werken met lichtgewicht en stille accublazers, accukettingzagen en accuheggenscharen van Husqvarna biedt grote voordelen voor dieren, gasten en medewerkers in ons park. Geen overlast meer door lawaai, geen

uitlaatgassen en gesleep met benzine. Dat is met name in het overdekte Burgers’ Bush een geweldige plus.” Door gebruik te maken van accubackpacks met 26,1 Ah kan er de hele dag tussen publiek en dieren doorgewerkt worden. Het dierenpark met een oppervlakte van 45 hectare heeft zes vaste medewerkers voor groenonderhoud die in drukke perioden worden bijgestaan door dierverzorgers.

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

Water en omgeving Water staat nooit los van de omgeving. Het raakt aan andere belangen en andere belangen hebben gevolgen voor het water. Het Rijk geeft daarom richting aan de afstemming tussen wateropgaven en omgevingsvraagstukken. In dit hoofdstuk geeft het kabinet zijn visie op het verbinden van water en ruimtelijke ontwikkeling en ruimtelijke adaptatie. Vervolgens komen beleidskaders voor een aantal specifieke onderwerpen aan bod, vooruitlopend op de Omgevingsvisie: water en natuur, water en duurzame energie en scheepvaart. Drinkwater blijft hier buiten beschouwing, omdat het grote belang hiervan al in 2014 in de Drinkwaternota is beschreven. Dit hoofdstuk geeft ook een overzicht van de functies die zijn toegekend aan de rijkswateren. Tot slot wordt het waterbeleid in internationaal perspectief geschetst waarbij innovaties een belangrijke rol spelen. Het Rijk zet zich hiermee in om opgaven en maatregelen op het gebied van water en ruimte beter met elkaar te verbinden, in de inrichting en in de besluitvorming. Het effect moet zijn dat de mogelijkheden voor inpassing, meekoppelen, integrale uitwerking en slimme combinaties optimaal worden benut.

Water en ruimte beter verbinden Het is van belang water en ruimte beter te verbinden. Bij het aanpakken van wateropgaven en de uitvoering van watermaatregelen vindt daarom afstemming plaats met andere relevante ruimtelijke opgaven en maatregelen in het gebied, zodat scope, programmering en financiering zo veel mogelijk op elkaar aansluiten of, beter nog, elkaar versterken. Het kabinet streeft daarbij ook naar integrale combinaties, waarbij ruimtelijke inrichting een belangrijke rol speelt bij het oplossen van wateropgaven. Omgekeerd is het van belang om bij wateropgaven vroegtijdig rekening te houden met ruimtelijke opgaven. De gewenste betere verbinding tussen water en ruimte geldt voor alle opgaven op het gebied van waterveiligheid, zoetwater en waterkwaliteit. Een versterking van de relatie tussen het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) en water kan hier op korte termijn aan bijdragen. Deels is deze versterking al bewerkstelligd, doordat water onderdeel is van de gebiedsagenda’s die Rijk en regio’s gezamenlijk hebben opgesteld. Ook worden binnen het Deltaprogramma de spelregels van het MIRT (verkenning, planuitwerking en realisatie) toegepast. Zo start in het Hoogwaterbeschermingsprogramma ieder dijkversterkingsproject met een breed opgezette verkenningsfase. De beheerder betrekt daarbij de gebiedspartners om gezamenlijk de meekoppelkansen te identificeren. Ten behoeve van de toekomstige actualisatie van de gebiedsagenda’s zullen verdere stappen worden gezet om water en ruimte nog beter te integreren via gebiedsgerichte onderzoeken en verkenningen. Versterking tussen ‘water’ en het MIRT is onderdeel van het vernieuwingstraject van het MIRT. Besluitvorming over complexe wateropgaven met een bredere scope dan enkel waterveiligheid, zoetwater of waterkwaliteit, komt met het oog op die betere verbinding in het bestuurlijk overleg MIRT aan de orde. Uitzondering

zijn besluiten die vanwege de urgentie een ander tijdpad vergen of besluiten die naar de mening van de MIRT-partijen aan een andere tafel tot stand kunnen komen, bijvoorbeeld omdat ze relatief kleine maatregelen betreffen of opgaven waarvoor een breed draagvlak is. De vertegenwoordigers van de watersector kunnen in het bestuurlijk overleg MIRT meepraten en meebeslissen over deze bredere opgaven die raakvlakken met water hebben. Op de langere termijn streeft het Rijk naar één nationaal bestuurlijk overleg waarbij op basis van onder andere de gebiedsagenda’s wordt ingezet op een brede benadering van opgaven en oplossingen en partijen meer samenwerken om zo veel mogelijk maatwerk te leveren. Hierin past ook het hanteren van een adaptieve aanpak. In het Deltaprogramma 2015 is beschreven hoe de overlegstructuur van het Deltaprogramma behulpzaam kan zijn bij de selectie van trajecten en gebieden waar brede, gecombineerde oplossingen voorzien zijn, zoals rivierverruiming, en trajecten waar sprake is van ‘reguliere’ dijkversterkingen met meekoppelkansen. In het Bestuursakkoord Deltaprogramma van 2014 geven partijen aan dat “het blijvend bij elkaar brengen van het water en ruimtelijk beleid vanwege hun wederzijdse afhankelijkheid, essentieel is voor het behalen van de doelen van het Deltaprogramma” en dat “dit een verantwoordelijkheid voor zowel Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen meebrengt om op de verschillende schaalniveaus naar de onderlinge versterking en verbinding van deze beleidsvelden te streven”. Er is tijd om de wateropgaven waar mogelijk integraal te verbinden met andere ambities, zoals voor natuur en ruimtelijke inrichting. Dat is een belangrijk kenmerk van adaptief deltamanagement. Zo komen nieuwe, doelmatige en duurzame oplossingen binnen bereik. De spelregels van het Hoogwaterbeschermingsprogramma bieden mogelijkheden voor meekoppelen, onder voorwaarde van cofinanciering indien nodig. Er zal consultatie van alle betrokken partijen plaatsvinden, op het niveau van de projecten en op het niveau van de programmering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (waarin zes jaar vooruitgekeken wordt, met een doorkijk naar de daarop volgende zes jaar).

De ervaringen met deze werkwijzen worden in 2017 ge.valueerd. Op basis van de evaluatie zal het Rijk in samenspraak met de decentrale overheden de vervolgstappen bepalen.

Ruimtelijke adaptatie Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen hebben de gezamenlijke ambitie dat Nederland in 2050 zo goed mogelijk klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht en bij (her)ontwikkelingen geen extra risico op schade en slachtoffers ontstaat als gevolg van een overstroming voor zover dat redelijkerwijs haalbaar is. Klimaatbestendig en waterrobuust inrichten zal daarom uiterlijk in 2020 onderdeel zijn van beleid en handelen. Bij een aantal regionale en lokale ruimtelijke afwegingen is ook het Rijk betrokken. In die gevallen zal het Rijk met de betrokken overheden de waterrobuustheid en klimaatbestendigheid van het betreffende plangebied analyseren, de resultaten van deze analyse vertalen in een gedragen ambitie en een adaptatiestrategie met concrete doelen en de beleidsmatige en juridische doorwerking van deze ambitie borgen voor uitvoering (‘weten, willen en werken’). Het Rijk zorgt ervoor dat de watertoets behouden blijft als wettelijk procesinstrument, om klimaatbestendig en waterrobuust inrich-

ten vroeg in het ruimtelijk proces mee te laten wegen bij ruimtelijke ontwikkelingen. In de toelichting op de ontwerp Omgevingswet is aangegeven dat de werking van de motiveringseisen en de overlegverplichting, die nu de kenmerkende elementen vormen van de watertoets, op een zodanige manier zullen worden opgenomen in de uitvoeringsregelgeving van de Omgevingswet, dat het doelbereik van de watertoets onverminderd wordt gewaarborgd. De overheden stellen gezamenlijk de Handreiking ruimtelijke adaptatie en een Stimuleringsprogramma Ruimtelijke Adaptatie beschikbaar als ondersteunende instrumenten. Het Rijk is partner in het Stimuleringsprogramma Ruimtelijke Adaptatie. Het Rijk zorgt er ten slotte voor dat nationale vitale en kwetsbare functies – zoals energievoorziening, afvalwaterketen, drinkwatervoorziening, ziekenhuizen en noodcommunicatie tijdens rampenbeheersing - uiterlijk in 2050 beter bestand zijn tegen overstromingen en dat daarvoor uiterlijk in 2020 beleid en zo nodig regelgeving zijn vastgesteld. De Nationale Adaptatiestrategie en de Nationale Omgevingsvisie zullen hier nader op ingaan.

Natuurvisie In 2014 heeft het kabinet de rijksnatuurvisie “Natuurlijk verder”

gepresenteerd. Het Rijk en de provincies ontwikkelen samen een bijbehorend maatschappelijk uitvoeringsprogramma. Kern van de natuurvisie is een omslag in het denken: van natuur beschermen tegen de samenleving naar natuur versterken met de samenleving. Het Rijk wil daar zelf het goede voorbeeld in geven. Bij de uitvoering van maatregelen voor waterveiligheid, waterkwaliteit en zoetwatervoorziening ziet het kabinet mogelijkheden om natuurdoelstellingen mee te koppelen. Het Rijk biedt daar mogelijkheden voor waar het kan. Het streven daarbij is enerzijds om natuurcombinaties al in de verkenningsfase te betrekken en anderzijds om in het daadwerkelijke ontwerp en bij de uitvoering oplossingen te kiezen die meebewegen met natuurlijke processen en bouwen met de natuur (eco-engineering). Een goed voorbeeld hiervan is onze Noordzeekust, waar via natuurlijke processen het suppletiezand wordt verspreid over het kustfundament. Het kabinet constateert in de rijksnatuurvisie ook dat door veranderingen in klimaat en samenleving steeds meer behoefte ontstaat aan sturen op condities voor natuurlijke processen en minder aan sturen op specifieke soorten en habitats. Instandhoudingsdoelen voor de aan-

gewezen Natura 2000-gebieden blijven wel gelden. Voor water en waternatuur is dit een belangrijke notie: in de afgelopen eeuwen is heel Nederland ‘op de schop geweest’, de Nederlandse wateren niet uitgezonderd. De rivieren zijn sinds het einde van de negentiende eeuw strak vastgelegd in hun bedding, de Zuiderzee is in 1932 afgedamd en de Zeeuwse Delta is in de loop van de twintigste eeuw drastisch veranderd door de afsluitingen na de watersnoodramp van 1953. De morfologische processen in die wateren zoeken nu nog steeds naar een nieuw evenwicht, waardoor de condities voor natuur in beweging blijven. Bekend voorbeeld is de zogenaamde ‘zandhonger’ in de Oosterschelde en de Waddenzee. Voor de rijkswateren worden zo via meekoppelen – binnen de veranderende condities – de optimale omstandigheden behouden en gerealiseerd voor natuur. Het kabinet waarborgt voor deze planperiode van het NWP (2016-2021) de financiering voor de Natura 2000- maatregelen in de grote wateren. De planperiode wordt door het kabinet gebruikt om de opgave voor de volgende generatie Natura 2000-beheerplannen te bepalen. Bron: Nationaal Waterplan 2016-2021, Rijksoverheid

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Schoolvakanties 2015 / 2016

De data gelden voor het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal voortgezet onderwijs.

Regio noord | 15-10 t/m 23-10 Regio midden | 15-10 t/m 23-10 Regio zuid | 22-10 t/m 30-10

alle regio’s | 30-4 t/m 8-5

Zomervakantie Regio noord | 16-7 t/m 28-8 Regio midden | 9-7 t/m 21-8 Regio zuid | 23-7 t/m 4-9

Kerstvakantie alle regio’s | 24-12 t/m 8-1-2017

Meivakantie

¹ Voor deze vakantie geeft het ministerie van OCW alleen adviesdata. Scholen mogen hier dus van afwijken. Het ministerie adviseert om bij de school na te vragen op welke dagen deze gesloten is in verband met vakantie. Bron: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Een Nederlandse parel in China Nico Wissing en Lodewijk Hoekstra, founders van NL Greenlabel en groene visionairs, gaan met de Urban Oasis onder de arm naar China. De ‘Urban Oasis’ is een innovatief en kunstzinnig concept waarbij een oase gecreëerd wordt, speciaal voor stedelijke toepassingen. Slechts 300 m² ruimte is nodig voor de Urban Oasis en biedt daarmee voor veel dichtbebouwde steden in de wereld een oplossing. Want de Urban Oasis is niet alleen mooi, juist de combinatie van de onderdelen is uniek. Zo zorgt kwalitatief hoogwaardig groen voor zuurstof, luchtzuivering en meer biodiversiteit. Het verwerkte mineraal olivijn bindt CO2 en speciale bladeren bedekt met mos vangen regenwater op en houden dit langdurig vast. Een speciale fijnstofmagneet – bedacht door TU Delft wetenschapper Bob Ursem – heeft een capaciteit van 10.000 m3 per uur en zuivert continu de lucht waardoor het een heerlijke en schone plek wordt om te zijn. De Dutch Design meubelen nodigen uit om te verblijven in de oase en daardoor zal het ook een sociaal aspect kennen. Hip en eigentijds als het idee is, geeft dit concept dus antwoord op de

Regio noord | 27-2 t/m 6-3 Regio midden | 20-2 t/m 28-2 Regio zuid | 20-2 t/m 28-2

BADPL

Voorjaarsvakantie¹

EM W

problemen van grote steden met bijvoorbeeld een slechte luchtkwaliteit. Geen fata morgana maar een echte stadse oase.

Over NL Greenlabel Een nieuwe balans tussen de mens en de natuur, daar staan Nico en Lodewijk voor. Naast het duurzaamheidspaspoort voor ‘product’, ‘plant’ en ‘gebied’ telt NL Greenlabel al 140 partners en is daarmee een nieuwe groene beweging die niet meer weg te denken is. Voor informatie: www.nlgreenlabel.nl.

2016

Evenementenhal Gorinchem

Herfstvakantie

alle regio’s | 19-12 t/m 3-1-2016

Kerstvakantie

23, 24 EN 25 NOVEMBER 2015

GOR

MEER INFO EN GRATIS E-TICKETS: www.evenementenhal.nl/welcome-go

Europees Talenlabel Goede-Speelprojecten was genomineerd voor het prestigieuze European Language Label. Dit Europees Talenlabel is een onderscheiding die: - nieuwe initiatieven voor taalontwikkeling stimuleert, - nieuwe taalonderwijsmethoden beloont en - regionale en minderheidstalen onder de aandacht brengt. Dit label wordt uitgereikt aan het meest innovatieve taallesproject. De deelnemende landen mogen zelf de eisen stellen. Maar een aantal criteria is al op Europees niveau vastgelegd; waaronder projecten die een Europese dimensie heb-

ben. Goede Speelprojecten is genomineerd voor haar taalproject: De Taaltuin. Deze Taaltuin richt zich op kinderen met een taalachterstand. In deze speeltuin staan speelobjecten die gericht zijn op taalontwikkeling. In Spangen ( ca. 85% van de inwoners zijn NT2 ) werd dit voorjaar door burgemeester Ahmed Aboutaleb de eerste Taaltuin geopend. “Te nadrukkelijk schoolse programma’s werken niet – spelmogelijkheden juist wel. Elke tuinman weet dat bloemen niet uitbundiger gaan groeien door ze almaar meer water te geven”, aldus Sieneke Goorhuis, hoogleraar Spraak- en Taalstoornissen.

De wijk of buurt is een ruimte waar kinderen spelen, ontdekken en ontmoeten. Dit geldt voor iedere wijk, maar de vragen rond de sociaal-pedagogische kwaliteit of

juist het ontbreken er van komen het meest pregnant aan de orde in wijken die onder druk staan. Speelruimte voor taal voegt aan die kwaliteit iets toe!

RECRON sluit Green Deal Recreatie Donderdag 22 oktober 2016 heeft Marcel Tap namens RECRON, samen met HISWA, Landal GreenParcs, Centerparcs en Roompot getekend voor de Green Deal Recreatie met de Ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken. Met de ondertekening van de Green Deal wordt ingezet op het vrijwillig minderen van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen voor terreinonderhoud, zoals onkruidbestrijding, en worden ervaringen met alternatieven met elkaar gedeeld. De branchevereniging wil hiermee duurzaam onderhoud van recreatieterreinen stimuleren. Vanaf 2016 wordt het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij wetgeving verboden op een harde ondergrond, zoals trottoirs straten en pleinen. Hiermee wordt voorkomen dat er onnodig schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen en zo naar het oppervlaktewater wegspoelen. Eind 2017 wordt dit verbod uitgebreid naar onverharde terreinen. Door het afsluiten van de Green Deal blijven recreatieterreinen nog uitgezonderd van dit verbod. De achtergrond van deze uitzondering is gelegen in het feit dat het op dit moment nog niet goed mogelijk is om het onderhoud volledig zonder bestaande middelen te doen. Uiteindelijk zal ook in de recrea-

tiesector het gebruik van chemische middelen tot een minimum worden teruggebracht. Met het sluiten van de Green Deal wordt er ingezet op alternatieven voor

chemische bestrijdingsmiddelen. Eerder genoemde partijen gaan daarom nauw samen werken om goede voorbeelden te verzamelen en met innovatie knelpunten op te

lossen. Het is ook de bedoeling in het kader van de Green Deal om met producenten en leveranciers afspraken te maken over proeftrajecten of inkoopvoordelen.

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

CAT Energy Middels het CAT Energ y meet en regelsysteem kunt u ter plaatse elektra meten, schakelen en de stroomwaarde in ampère bepalen (tussen 4A en 16A). Wanneer de doorlaatwaarde wordt overschreden, kan het systeem de aansluiting uitschakelen, of er kan voor gekozen worden om alleen een melding te laten weergeven. Ook water en gas kunnen door CAT Energ y gemeten en geschakeld worden. Deze mogelijkheden voorkomen ongebreideld verbruik of diefstal van kWh uren en stellen u in staat om geheel naar klantwensen te leveren, tegen voor u interessante voorwaarden en conforme prijsstellingen. Middels de gebruiksvriendelijke software is het mogelijk diverse instellingen qua uitgifte en beheer vast te leggen. Overzichten per dag of andere periodes zijn eenvoudig inzichtelijk te maken. Er kan ook gekozen worden om een maximaal verbruik per dag in te stellen. Bij overschrijding wordt er door het systeem een melding op het scherm van uw CAT Energ y beheerapplicatie weergegeven. Deze melding kan ook aan de klant/gast doorgegeven worden. Ook kunnen sectiemeters op afstand uitgelezen worden, waardoor u heel snel overzicht krijgt van het verbruik op uw bedrijf of instelling. Hierdoor wordt oneigenlijk gebruik of bij water en gas, te laat opgemerkte lekkage en erger voorkomen. De module heeft 6 aansluitingen welke voor elektra, water of gas gebruikt kunnen worden. Naast deze aansluitingen kan echter ook voor een aparte functionaliteit zoals het schakelen van verlichting of monitoring van anti legionella gebruikt worden. CAT Energy kan met elk reserveringsysteem worden gekoppeld, waardoor een geïntegreerd geheel ontstaat wat voor nog meer gebruiksgemak zal zorgen.

CAT Energy Master app Met de CAT Energy Master app is het voor u als beheerder mogelijk om meterstanden op te vragen van elke willekeurige plaats, stroom aan of uit schakelen bij eventuele meldingen van een gast, direct aanpassen of herstellen, zonder dat u hiervoor naar de pc in de receptie of de kast hoeft te lopen.

CAT Energy Client app

om een code vragen. Wanneer deze is ingevoerd, vindt automatisch een koppeling aan hun kampeerplek of ligbox plaats. De app werkt dan gedurende de verblijfsperiode met een maximum van een jaar na uitgave. Voordelen van CAT Energy Management Systeem (EMS) • Zelf elektra aansluitingen aan en uit schakelen en de stroomwaarde (amperage) per aanslui-

ting verhogen of verlagen. • Eenvoudig overzichten per dag of zelf in te stellen andere periodes uitdraaien. • Bij overschrijding van het amperage kan de aansluiting automatisch, softwarematig worden uitgeschakeld (u kunt er ook voor kiezen om uw klant en u zelf vooraf met een melding te waarschuwen). • Geheel of in secties de terreinverlichting aan en uitschakelen, zodat u niet overal verlichting kabels hoeft te leggen, dus aangestuurd vanuit de dichtstbijzijnde aansluitkast. • Gemakkelijk het aantal kWh uren aanpassen en deze leveren tegen voor u interessante voorwaarden bij een amperage tussen de 4 en 16 ampère. • Bij bezoek van groepen kunt u de levering van elektra als onderdeel in de arrangementprijs opnemen, zowel qua amperage, verbruik op basis van klokuren of periode. • Koppeling mogelijk met vrijwel elk reserveringsysteem. • Eenvoudig de energiekosten controleren en beheersen. Voor informatie: C.A.T. Control Systems B.V. www.catcontrolsystems.nl.

Met de CAT Energy cliënt app is het mogelijk om uw gasten zelf de mogelijkheid te geven hun meterstranden op te vragen en stroom aan en uit te zetten. Deze apps kunnen gedownload worden in de Apple app store en de Google play store. De app zal na het installeren

Column Spelen Ilse van der Put bendeleider NSGK Speeltuinbende www.speeltuinbende.nl

Ondernemers laten kansen liggen! Om precies te zijn: ondernemers in de vrijetijdsector laten kansen liggen. Zo, dat is gezegd én u heeft het gelezen. U heeft het gelezen want u bent ondernemer en kansen laten liggen is voor een ondernemer net zo ondenkbaar als voor een filmfanaat niet naar de nieuwste James Bond film gaan. Kansen laten liggen doe je als ondernemer niet. En toch denk ik dat ook u kansen laat liggen.

melijk bepaald niet voorop in toegankelijkheid. Landen als Spanje en Italië zijn veel verder ontwikkeld in toegankelijk toerisme. Heeft iemand in de familie een beperking en u wil toch lekker zorgeloos met z’n allen op vakantie in Europa, dan kiest u op dit moment beter voor een bestemming in deze landen dan voor eentje in eigen land. Wat zonde!

Europees onderzoek

Maar waar liggen die kansen dan? In Nederland alleen al praten we over een groep van zo’n 2,3 miljoen mensen met een beperking. Twee derde daarvan zijn ouderen. Mensen met tijd en vaak ook de middelen om vakantie te kunnen vieren. Opa’s en oma’s die graag samen met hun kinderen en kleinkinderen van hun vakantie willen genieten

Een markt met k ansen Uit recent Europees onderzoek naar toegankelijk toerisme* is gebleken dat de vraag naar toegankelijke vrijetijdsvoorzieningen veel groter is dan het huidige aanbod. Bovendien blijft die vraag alleen maar groeien! Een echte groeimarkt dus, en in het bijzonder in Nederland. Nederland loopt na-

PEFC projectcertificering Instyle Concepts heeft het volledige interieur van het nieuwe luxe Hotel Havezate van Marveld Recreatie in Groenlo geleverd onder een PEFC projectcertificaat. Hiermee is Instyle Concepts de eerste partij in Nederland die dit kan. Het PEFC certificaat is een aantoonbaar bewijs dat er uitsluitend duurzaam hout is toegepast. Dit volledig aan bij de doelstellingen die de organisatie heeft op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Op deze wijze kan er Greenkey gebouwd worden. Dit kan grote fiscale voordelen geven

én die vakantie vaak nog betalen ook! Niet veel ondernemers kennen het genoemde Europese onderzoek. U heeft geluk, u weet er nu wel van en kunt er uw voordeel mee doen. Grijp die kansen! Zorg ervoor dat uw onderneming wél toegankelijk is en bied zo die grote groep mensen die nu in Spanje op vakantie gaat een geweldige vakantiebeleving in Nederland. Omdat Nederland zo mooi is, als je er kan komen.

OmZetXL Maar, zult u zeggen, dat gaat kapitalen kosten! Dat horen we bij de Speeltuinbende heel vaak. Ik kan u zeggen dat dit echt niet het geval hoeft te zijn. Vaak kunnen kleine dingen al het verschil maken. En die dingen zijn vaak niet eens fysiek, maar gaan over bejegening en informatievoorziening. Wordt er echt geluisterd naar mijn vragen? Kan ik de informatie vinden die ik nodig heb? Dat is ook toegankelijkheid. De Speeltuinbende helpt u om kritisch naar de toegankelijkheid van uw eigen onderneming te kijken. Wij werken daarin regelmatig samen met ZET: www.wijzijnzet.nl. De Speeltuinbende beleeft uw onderneming en laat zien wat goed is en wat beter kan. ZET licht met behulp van OmZetXL, samen met u uw bedrijf door en geeft inzicht in wat eventuele verbeteringen kosten

voor de investeerder. Voor meer informatie over PEFC: Instyle Concepts, www.instyleconcepts.nl.

en, vooral, wat ze gaan opleveren. Julianatoren is het eerste bedrijf dat de Speeltuinbende samen met ZET heeft getest en doorgelicht. De Speeltuinbendeleden gaven bijvoorbeeld aan dat de informatievoorziening over toegankelijkheid op de website onvoldoende was. Ouders konden voorafgaande aan hun bezoek niet goed zien of Julianatoren geschikt was voor hun gezin. ZET verwerkte deze constatering in het OmZetXL systeem en liet zien wat het kost om de website te verbeteren en wat het effect van de verbeterde website is op de omzet. Waardevolle informatie waar de onderneming direct mee uit de voeten kon.

Leisure Business Days Meer weten over de Speeltuinbende en OmZetXL? Kom naar ons Inspiratie Event op woensdag 9 december tijdens de Leisure Business Days In Venray. Surf naar: pleisureworld.nl/event/nsgk-speeltuinbende-inspiratie-evenement. *Mapping and Performance Check of the Supply of Accesible Tourism Services, april 2015. Rapport in opdracht van de Europese Commissie, afdeling toerisme

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Agenda RekreaVakkrant

2015

November 23 t/m 25 | Welcome Evenementenhal Gorinchem 24 t/m 26 | F uture Green City Brabanthallen ’s Hertogenbosch

December 8 t/m 10 | Leisure Business Days Evenementenhal Venray 9 | L andelijk Congres Openbare Ruimte de Spoorzone, Tilburg 12 t/m 24-1-2016 | Het Nederlands IJsbeelden Festival NS-Loods bij het station van Zwolle.

2016

Februari

Januari 12-12-2015 t/m 24 | Het Nederlands IJsbeelden Festival NS-Loods bij het station van Zwolle.

3 en 4 | Dag van de Openbare Ruimte België Brussels Expo 20 en 21 | F iets en Wandelbeurs Jaarbeurs Utrecht

10 | Dag van de Sportaccommodaties Expo Houten

13 t/m 17 | Vakantiebeurs Jaarbeurs Utrecht 21 t/m 26 | C aravana WTC Expo Leeuwarden 25 t/m 26 | ReFreSure 2016 Messe Kalkar

September 30-augustus t/m 4 | HISWA te Water Amsterdam Marina 19 t/m 21 | G astvrij Rotterdam 2016 Ahoy Rotterdam

Maart

11 t/m 14 | H orecava Amsterdam Rai

Augustus 30 t/m 4 september | H ISWA te Water Amsterdam Marina

16 t/m 20 | H ISWA boatshow Amsterdam Rai

Demo Dagen Papendal

Oktober 5 t/m 6 | Dag van de Openbare Ruimte Expo, Houten

Juni 2 Dag van de Openbare Ruimte MECC Maastricht

november 8 | Water in de Openbare Ruimte Expo, Houten

Water in de Openbare Ruimte De eerste editie van Water in de Openbare Ruimte was een groot succes. Op 15 oktober bezochten meer dan 700 waterprofessionals Expo Houten. De eerste geluiden vanaf de beursvloer waren zeer positief. Met zoveel positieve reacties gaat beursorganisator ExpoProof met veel enthousiasme aan de slag met de voorbereidingen voor de tweede editie van dit evene-

Steeler Yachts breidt productiecapaciteit uit

Pannaveld

Steeler Yachts heeft haar productiecapaciteit in Steenwijk aanzienlijk uitgebreid. Vorig jaar werd de naastgelegen jachtwerf overgenomen en inmiddels is de verbouwing gerealiseerd die drie extra productiehallen omvat: voor interieurproductie, voor techniekinbouw en het conserveren en spuiten van de schepen. Tot voor kort konden in Steenwijk twee motorjachten gelijktijdig afgebouwd worden. Door het vergroten van de capaciteit is dat aantal nu gestegen naar zes boten die parallel in aanbouw staan. Deze centralisatie van de afbouw gebeurt overigens met het bestaande team van vakmensen waar Steeler trots op is.

Pannaveld PK5000 is een 2 meter hoge kwaliteitskooi met een diameter van 6 meter. De kooi is, doordat hij gemaakt is van gewalste stalen kokerprofielen, uniek sterk. De koker profielen (van 50 x 50 mm) zijn voorzien van ingelaste fijnmazige dubbeldraad roosters. Het totaal wordt duurzaam verzinkt waardoor het roestvast is. Vervolgens wordt de Pannakooi rotsvast in de ondergrond gezet. Alles wordt zo bevestigd dat de kooi zowel vandalisme bestendig is als gebruiksvriendelijk, zodat spelers zich niet kunnen bezeren.

Voor Gerdo Hoekstra, van Hoekstra Yachting, betekent de re-locatie naar Steenwijk een verademing: “Ik werk al 15 jaar samen met Hans Webbink (van Steeler Yachts) en we delen dezelfde ambitie en passie voor het maken van iets echt bijzonders. Boten die het verschil maken en boten waarvan we stiekem hopen dat ze ooit als ‘legendarisch’ gezien

gaan worden. Ik ben blij dat we naast die passie nu ook dezelfde locatie delen.” Hans Webbink voegt daar aan toe: “De overname van Reline vorig jaar, heeft ons letterlijk de ruimte geboden om onze partners nog dichterbij te halen. Door de toename van de vraag naar onze boten, was het ook echt een noodzaak om de capaciteit uit te breiden.”

Volledig geïsoleerd

Steeler Yachts bouwt custom made motorjachten in aluminium en staal en aluminium tenders. De werf staat bekend om haar innovatieve karakter, hetgeen vorig jaar resulteerde in de prestigieuze verkiezing tot European Powerboat of the Year 2015 met de Panorama FlatFloor. Op de Cannes Boatshow afgelopen september werd bekend dat de

Hoog comfort

Maatwerk

nieuwste Steeler, de NG43 Offshore, wederom een EPY nominatie ontving. Voor 2016 staan de introductie van de NG36 en NG57 gepland. De eerste exemplaren zijn in aanbouw en binnenkort te bezichtigen op de Steeler werf in Steenwijk.

Zaterdag 12 december 2015 van 12:00 tot 17:00 Adres: Elsweg 3 in Alphen (GLD) Aanmelden: advies@eigenwijsbouw.nl

Voor informatie: www.waterindeopenbareruimte.nl.

timaal balspel. Het is een naadloos, waterdoorlatend systeem, vervaardigd van rubbergranulaten en polyurethaan bindmiddelen. De onderlaag is gemaakt van hergebruikt rubber, de duurzame toplaag bestaat uit fijner EPDM-rubbergranulaat en is in allerlei kleurnuances verkrijgbaar. Voor informatie: Dutch Panna bv, www.dutchpamma.com.

Voor informatie: www.steeleryachts.com.

Wintervast

D é ul t i e m e g l a m pi n g er va r i n g Kom langs op onze open dag

Playtop ondervloer Playtop is het meest geavanceerde val dempende product in zijn marktsegment. De perfecte combinatie van zacht, ter voorkoming van blessures en vast voor een op-

ment. De volgende Water in de Openbare Ruimte vindt plaats op dinsdag 8 november 2016 in Expo Houten.

Nationale Grasdag: innoveren in het krachtenveld! Hoe houd ik mij als fieldmanager staande in het krachtenveld van politiek, maatschappij en verenigingen? Hoe denk ik proactief mee in nieuwe manieren van samenwerken en hoe geef ik invulling aan een belangrijk thema als duurzaamheid? De 13e editie van de Nationale Grasdag komt op woensdag 27 januari a.s. in FC Utrecht Stadion Galgenwaard met antwoorden in een dynamische masterclass rondom het thema innovatie. Schrijf u vandaag nog in en ga met groundsman Johan van Amerongen mee op veldbezoek! In een geheel nieuwe, interactieve setting brengt Nationale Grasdag een plenair programma met deskundige sprekers uit het onderwijs, het bedrijfsleven en de advi-

sering. Ook HAS Hogeschool en branchevereniging BSNC hebben zich aan deze studiedag verbonden die wordt afgesloten met een spraakmakende nabeschouwing van een bekend radio- en tv-presentator. Voor meer informatie en inschrijven: www.nationalegrasdag.nl. Nationale Grasdag is een initiatief van Limagrain Advanta, DCM, Kybys, Eurofins Agro, Bras Fijnaart en HAS Hogeschool.

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

Column Zeeland

LMH SANITAIR UNITS

De betaalbare oplossing voor sanitair op campings en jachthavens

Hoe maak je iets wat al goed is nog beter? Die vraag stellen we ons regelmatig. Vanuit onze rol leveren we niet rechtstreeks aan de gasten van onze klanten. Hier zit de recreatieondernemer tussen. Hierdoor krijgen we vaak niet de feedback die de ondernemer uit de eerste hand krijgt. Nu de zomer voorbij is schuiven we regelmatig weer aan bij diverse ondernemers om deze ervaringen uit te wisselen. Zoals laatst ook. Samen met een 5-tal campings gingen we open in dialoog. Een aantal was voor de eerste zomer klant bij ons. Deze groep ondernemers heeft een keuze en stap gemaakt qua kwaliteit. In elke chalet of sta caravan bieden ze nu gegarandeerde internetverbindingen aan hun gasten. Wat hen het meeste verbaasd is het vaak uitblijven van grote complimenten. “In vergelijking met voorgaande jaren hoor je geen klachten meer”, “Blijkbaar vindt iedereen het maar normaal dat het internet werkt”, “Iedereen accepteert dat een ambulance 15 minuten aanrijtijd heeft, maar als de WiFi 5 minuten niet werkt staat iedereen op zijn achterste poten”. Op zich klinkt het nogal het gechargeerd, maar ik herken er toch wel een kern van waarheid in. Tuurlijk krijgen de ondernemers positieve feedback, maar vaak in mindere mate dan verwacht. Wel is men overtuigd van tevreden gasten. Als we cijfers en gebruik gaan bekijken binnen de campings, zien we een erg groot aantal gebruikers en

Privé-sanitair Bjorn Amys branchemanager recreatie DELTA / ZeelandNet bamys@delta.nl

een enorme afname van bandbreedte. Wanneer we dit vergelijken met onze eigen beschikbare cijfers zien we bijna een verdubbeling van devices en gebruikte bandbreedte. Dat is best heftig en dat allemaal in goede banen leiden gaat niet vanzelf. Achter de schermen zijn wij hier als provider continue mee bezig. Zo wordt komende winter ons gehele netwerk geüpgraded. Vanuit de hoogste netwerklagen tot in elke wijk zal dit op de schop gaan. Deze werkzaamheden zijn geen uitzondering, dit doen we elk jaar. Vaak zijn onze werkzaamheden zelf onzichtbaar en is enkel het resultaat te merken in uw verbinding. Het netwerkdeel in de wijk tot in de woning zelf hoeft niet veranderd te worden. De werkzaamheden betreffen nu enkel bovengrondse apparatuur. Op deze manier blijven we bij en voorop lopen en kunnen we leveren wat u als gebruiker nodig heeft. Dit doen we nu al 20 jaar en zullen dat ook blijven doen. Dit doen we voor niet alleen voor Zeeuwen, maar ook voor alle toeristen.

De charme van het kamperen, het comfort van een hotel.

Degelijke (privé) sanitair unit geheel van kunststof voor een aantrekkelijke prijs.

Er kan er maar 1 de goedkoopste zijn! Vraag info Privé sanitair units | Mini sanitair units

LMH-BV UNITS Handelsstraat 12 | 7772 TR Hardenberg Tel: 06-44791880 | Tel: 06-57325104 info@lmh-bv.nl

www.lmh-bv.nl

Leisure Business Days Hoe ziet de toekomst van dagrecreatie eruit en op welke manier beïnvloeden demografische, sociaal-culturele, sociaal-economische en ruimtelijke ontwikkelingen de branche? Op deze en andere branche gerelateerde vragen geeft Leisure Business Days op 8, 9 en 10 december 2015 antwoord.

Toonaangevende leverancier van propaan OK Gas is een toonaangevende leverancier van propaangas, actief in Nederland en België. OK Gas levert propaangas in bulktanks en gasflessen. Naast propaangas verzorgt OK Gas ook alle daaraan gerelateerde producten & diensten. OK Gas beschikt over een eigen gespecialiseerde technische dienst, welke plaatsingen, onderhoud en keuringen van propaangastanks verzorgt. Door middel van een eigen vloot van tankwagens en ervaren chauffeurs zorgen wij voor een tijdige en veilige bevoorrading en bent u als klant verzekerd van een klantgerichte dienstverlening. OK Gas heeft jarenlange ervaring in de recreatiebranche, waarbij in veel gevallen vanuit één propaangastank een

groot aantal chalets/vakantiewoningen wordt bevoorraad. Wij bieden u de mogelijkheid de bevoorrading via een geautomatiseerd tankinhoudmeetsysteem te verzorgen. Dit systeem verstuurt dagelijks de actuele tankinhoud zodat u verzekerd bent van een tijdige bevoorrading. OK Gas biedt recreatieondernemers maatwerk advies en kan tevens de volledige gas administratie / facturatie naar de eindgebruikers uit handen nemen. Voor meer informatie kunt u terecht op www.okgas.nl of neem contact met ons op via 0418 - 58 70 05.

Leisure Business Days is een nieuwe vakbeurs voor bedrijven en professionals werkzaam in en voor de dagrecreatiebranche. Uniek in Nederland! De gerichte aanpak van deze vakbeurs zorgt dat u met de juiste bedrijven in contact komt. Tijdens deze vakbeurs ontmoet u belangrijke spelers uit de branche, breidt u uw netwerk uit en ontdekt u de nieuwste producten op het gebied van dagrecreatie. Want hoe kunt u beter beoordelen of producten bij uw organisatie en klanten passen dan ook daadwerkelijk te zien, voelen en uitproberen?

Uitgebreid kennisprogramma Naast de belangrijke spelers op de beursvloer biedt Leisure Business Days, in samenwerking met onder andere Pleisureworld en KWAN Leisure een uitgebreid kennisprogramma op het gebied van dagrecreatie. Onderwerpen die zij zullen behandelen zijn bijvoorbeeld: ‘Family Entertainment Centers’, ‘Lei-

sure Factory of Inspiration XXL’, ‘Management en financiering van dagattracties’ en ‘De kracht van merchandising? Haal meer uit uw giftshop’. Daarnaast delen yield & revenu experts hun visie en bevindingen ten aanzien van prijscompetitie. Hoe zet u bijvoorbeeld een persoonlijk aanbod en persoonlijk toegepaste communicatie in om de bereidheid tot betaling van de consument te verhogen?

Meer informatie en gratis e-tickets Ben u werkzaam in of voor de dagrecreatiebranche? Mis deze vakbeurs dan niet! Ga voor meer informatie en gratis e-tickets naar evenementenhal.nl/leisure.

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Rabobank Sectorprognoses 2016: breed herstel, maar niet iedere ondernemer profiteert In 2016 zullen alle Nederlandse bedrijfssectoren groeien, maar dat betekent niet dat ondernemers het gemakkelijk hebben. Dat staat in de Rabobank Sectorprognoses 2016, die zijn verschenen. Doordat zowel export als private investeringen en particuliere consumptie toenemen, ligt het herstel van de Nederlandse economie goed op koers. Blikvangers zijn de zakelijke dienstverlening, de bouw en de groothandel, waarvoor de Rabobank respectievelijk 4,5%, 3,5% en 3,5% volumegroei verwacht in 2016. Toch zullen niet alle ondernemers van deze gemiddelde groei profiteren, omdat prijzen nauwelijks stijgen, de concurrentie zeer groot is en er flinke slagen moeten worden gemaakt om nieuwe technologische ontwikkelingen bij te benen. Paul Dirken, directeur Bedrijven bij de Rabobank: “Alle mkb-sectoren profiteren van het economische herstel. Tegelijkertijd zien we dat prijzen onder druk blijven staan. Stijgende verkopen leiden niet per definitie tot omzetgroei. Ondernemers lijken de teugels enigszins in te houden als het gaat om investeren. Onze verwachting is dat het brede herstel ondernemers in de loop van 2016 voldoende vertrouwen geeft om die teugels verder te laten vieren. En dat bedrijfsinvesteringen dan weer meer toenemen.”

Wendbaarheid In veel sectoren neemt de concurrentie toe. Bedrijven moeten hun uiterste best doen om zich te onderscheiden en de steeds veranderende omstandigheden het hoofd te bieden. “Flexibiliteit in je bedrijf is een groot goed,” aldus Dirken. Ondernemers kunnen zich daarin verbeteren door bijvoorbeeld slim gebruik te maken van software ‘as a service’ en flexibel personeel. Dirken: “Voor de ondernemer die duidelijke en onderscheidende keuzes maakt qua doelgroep, product en

Sectorontwikkelingen

2014

2015

2016

Industrie

1,8

1,9

2,4

Bouw

3,2

6,1

3,5

Automotive

-2,4

1,7

1,5

Groothandel

2,9

3,1

3,5

Detailhandel

2,4

2,6

2,2

Horeca & Recreatie

2,5

Transport

1,9

2,7

2,5

Zakelijke Dienstverlening

3,6

4,5

Volumemutaties per sector (% j-o-j) Bron: CBS, Rabobank, september 2015

service en die de klant weet te verleiden, biedt 2016 perspectief”

Bouw De bouwsector is een goed voorbeeld van een sector met hoge gemiddelde groei – 6,1% in 2015 en nog eens 3,5% in 2016 – waarvan niet iedereen profiteert. De groei komt voornamelijk bij de aantrekkende woningmarkt vandaan, waar met name aannemers die ook zelf ontwikkelen de orderportfeuille zien toenemen. Infra- en utiliteitsbouw liften enigszins maar niet ten volle mee. Er zijn grote verschillen per regio en buiten de woningbouw komen de investeringen nog maar matig op gang.

Zakelijke dienstverlening De zakelijke dienstverlening profiteert van de toegenomen bedrijvigheid in andere sectoren. Zakelijke dienstverleners, zoals advocatenkantoren, accountants en consultants – maar ook ICT’ers –

kunnen bedrijven helpen in te spelen op veranderingen en daarmee geld verdienen. Maar ze moeten ook zichzelf niet vergeten, want ook zij hebben te maken met veranderingen in wat de klant wil. Het organisatiemodel is ook belangrijk. Dirken hierover: “Sterk hiërarchische organisatievormen, zoals een partnermodel, willen flexibiliteit nog wel eens in de weg staan.”

Groothandel De toenemende internationale dynamiek heeft een positieve impact op de groothandels. Groothandels moeten hun ketenpositie versterken om te voorkomen dat anderen hun marge dicteren. “We zien groothandels in consumentengoederen steeds vaker gebruikmaken van eigen merken en winkels om hun ketenpositie te versterken en zo meer marge te realiseren” licht Dirken toe. Voor informatie: www.rabobank.nl/sectorprognoses.

MAATWERK IN SANITAIRE RUIMTES Van Zadelhoff Bouwelementen is de professionele leverancier van inrichting in sanitaire gebouwen en levert complete sanitaire systemen.. Naast de vertrouwde sanitaire cabines, wastableaus en de inrichting van sanitaire units leveren wij ook een assortiment professionele kranen, douchesytemen en vele accessoires voor de inrichting van uw sanitairgebouw.

Complete sanitaire inrichting Douchecabines Toiletcabines Wascabines

Toegangsdeuren Spatwanden Zitbanken

Wastableaus Planchets Spiegelwanden

Lichtkoven Sanitaire units Privé sanitair

Wastafelkranen Douchesystemen Douchegoten Accessoires Schoonloopmatten Babyverschoning

Postbus 476, 7000 AL Doetinchem

•

tel. +31 (0)314 - 368330

•

www.van-zadelhoff.nl

•

e-mail info@van-zadelhoff.nl

Uniek speels wonderland Proludic heeft een magische speeltuin op maat ontworpen voor het 'Deer Wood' vakantiedorp te Frankrijk. De binnenruimte is groter dan 500 m2 en biedt een unieke decoratieve en grafische speelomgeving geïnspireerd op sprookjes en legendes. Twee grote tegenover elkaar geplaatste speeltoestellen, vertegenwoordigen twee verschillende speelzones voor verschillende leeftijdsgroepen. De eerste, de ‘Giant Puppet Show’, is gericht op kinderen van 3 tot 6 jaar oud. Het kasteel is opvallend met heldere kleuren en originele grafische ontwerpen. Oude stenen en schietgaten liggen naast gigantische boeken die rechtstreeks uit een bibliotheek lijken te komen. Op de top van de structuur is een punt met een gigantisch uitzicht over de speelplaats. Dit nodigt kinderen uit tot een bezoek. Het kasteel beschikt over tal van spelactiviteiten. Op verschillende niveaus vindt men een tunnel, glijbanen, klimnetten en schuine panelen. Binnen in het kasteel gaat het avontuur door met speelpanelen, lachspiegels en educatieve speeltoestellen die veel speelelementen bieden. De decoratieve Grafic Games afwerkingen zijn een eindeloze bron van inspiratie. Kinderen gaan op in diverse rollenspellen in de wondere wereld van prinsessen, ridders, elfjes en kwaadaardige wezens. Het 10 meter hoge ‘Giant Castle of Cards’ is geschikt voor maximaal 315 kinderen, van 6 tot 12 jaar oud. Het bevat het thema ‘fantasy’. De enigszins ‘ongebruikelijke’ verlichting, decoraties en geïllustreerde panelen lijken rechtstreeks uit toverboeken te komen en maken het kasteel tot een wonderland. Kinderen kunnen 3 verschillende niveaus ontdekken (2, 4 en 6 meter hoog). Zij voorzien in verschillende spelactiviteiten. Lange net loopbruggen, balken, doolhoven, touwen en tunnels met patrijspoorten vormen de kasteelgangen. Het kasteel doorlopen is een echte uitdaging waarbij er een beroep wordt gedaan op de motoriek. Vooral op het gebied van balans, het overwinnen van hoogtevrees en het bewust gebruik maken van de ruimte om je heen. De centrale vierkante ruimte is omgetoverd tot een slagveld, waar 16.000 schuimballen kunnen worden afgeschoten door kanonnen. Deze zijn

beschikbaar op de 2 lager gelegen speelniveaus. Jongere kinderen kunnen ook meedoen. Zij kunnen zachte ballen in de windfontein op de begane grond werpen. De speelruimte is verder uitgebreid met twee sensationele glijbanen. Drie kinderen kunnen samen racen op een golvende multi-slide met een 4 meter hoge en steile afdaling. Daarboven zit een zes meter hoge spiraalvormige buisglijbaan. Deze staat garant voor een duizelingwekkende afdaling. Rond de speelruimtes kunnen kinderen springen op trampolines en een interactief spel (912 jaar) spelen. Deze combineert geluid, licht en actie. Het geheugen, de persoonlijke concentratie en snelheid worden getest. Sinds de lancering van het nieuwe Center Parcs Resort, is de speeltuin enorm populair bij zowel ouders als jonge kinderen. Het zit vol verrassingen, plezier en neemt kinderen mee naar een wonderlijke denkbeeldige wereld! Het is een volledig op maat gemaakt ontwerp, met meer dan 250 m2 aan uniek ingerichte panelen. De speeltuin toont aan dat Proludic over kennis beschikt om de behoeften bij grootschalige originele projecten om te zetten in maatwerk. Dit alles op basis van haar fantasie, creativiteit en kennis over speeltoestellen en kinderen. Ook interesse in een project op maat? Vraag hier informatie aan: info@proludic.nl.

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

Column Makelaar Adri Mijnheer

Henk-Jan Kruidenier

Van de Loosdrecht Recreatie Bedrijfsmakelaars info@vandeloosdrechtrbm.nl

Van de Loosdrecht Recreatie Bedrijfsmakelaars

en l e p s n e t i u B euw e e 1 2 e d n i Leren, gezondheid en sociale

Huisvesting voor vluchtelingen We krijgen allemaal iets mee van de huidige vluchtelingen problematiek. Duizenden mensen komen, onder andere naar Nederland omdat het in hun thuisland niet veilig (meer) is. Deze mensen worden, in Nederland, door het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA ) opgevangen en begeleid. Ook regelt het COA de huisvesting voor deze asielzoekers. Door de grote toestroom aan mensen is er behoefte aan nieuwe opvanglocaties. Hierover worden wij met regelmaat benaderd en zetten het graag even op een rijtje voor u. Voor het realiseren van nieuwe opvanglocaties richt het COA zich in eerste instantie plekken (bestaande gebouwen of kavels) waar huisvesting gerealiseerd kan worden voor zo’n 600 – 1500 personen met een minimale terrein oppervlakte van 4 hectare waar tevens parkeerplaatsen, kinderspeelplaatsen en fietsenstallingen zijn/gerealiseerd kunnen worden. Hierbij de voorkeur naar een (te realiseren) opvanglocatie in de nabijheid van reguliere voorzieningen zoals openbaar vervoer, winkels, onderwijsmogelijkheden en dorps-/stadskern en dergelijke. Op het terrein dient ook ruimt te zijn voor circa 2.000 m2 aan ondersteunende diensten. Voor de ondersteuneden diensten zijn onder andere kantoorruimten, recreatieruimten en dergelijke noodzakelijk.

Ook onderzoekt het COA de mogelijkheden voor locaties, om kleinschalige opvanglocaties te ‘openen’. Dit betreffen dan voornamelijk tijdelijke locaties die plaats bieden aan minimaal circa 100, maximaal circa 250 asielzoekers en de benodigde ondersteunende diensten (kantoorruimten, recreatieruimten en dergelijke). Hierbij gaat het COA dan uit van panden van minimaal 1.500m2 of 2 hectare in volledige eigendom. Bij kleinschalige opvang wordt ook uitgegaan van ‘kant en klare’ panden (denk aan hotels/pensions etc.). De afgelopen weken hebben wij met het COA al diverse gesprekken gevoerd over mogelijk geschikte locaties. Beschikt u over een mogelijk geschikte locatie en wilt u hier verder onderzoek naar doen? Wij helpen graag en kijken, samen met u naar de mogelijkheden. Wij kunnen dan voor u een omschrijving maken met onder andere kadastrale gegevens bestaande uit gegevens over oppervlakte perceel en de daarbij behorende eigendom gegevens, ligging locatie / situatietekeningen, plattegronden met oppervlakte (indien beschikbaar) voorzien van aanduiding per ruimte en de actuele informatie over het bestemmingsplan en dergelijke om ter beoordeling aan het COA voor te leggen. Heeft u vragen? Schroom niet om contact op te nemen.

Welcome Gorinchem Welcome is een uniek platform in Nederland, speciaal voor de hospitalitybranche. Deze vernieuwde opzet vervangt de al tien jaar oude Horeca & Food Inspiratie en Recreatie Vakbeurs in Evenementenhal Gorinchem. Gastvrijheid Aanleiding van de samenvoeging zijn de vele raakvlakken die tussen ondernemers in zowel horeca & food, als recreatie aanwezig zijn. Een campingondernemer koopt food en non-food producten in; andersom zoeken restauranteigenaren producten op het gebied van buitenmeubilair en energiebesparing. Om deze samenwerking beter terug te laten komen, introduceert Evenementenhal dit Welcome-concept, met als uitgangspunt gastvrijheid. Want zowel de horeca & food- als recre-

atiebranche dankt haar bestaansrecht aan de tevredenheid van de gast.

Kennisprogramma Tijdens de vakbeurs vindt een uitgebreid kennisprogramma plaats. Pleisureworld organiseert congressen en inloopsessies op het gebied van marketing, toeristenbelasting en zwembaden. LeisureKing organiseert op 23 en 24 november de lezing ‘De On-

de support van de partners Reinders Waterbehandeling, Aqua Unique, Zwembadbranche en Pleisureworld. Dit jaarlijkse initiatief richt zich op professionals uit de zwembadbranche, gerelateerd aan hospitality. Deze editie vindt u op het Zwembadplaza zelfs een heus live zwembad met demonstraties en lezingen gericht op zwembaden. Blijf zo op de hoogte van de laatste trends en technieken uit de zwembadbranche.

Informatie en gratis e-tickets line Toerist’ over het gemak van online boeken en betalen. Zij leggen uit hoe de bezoeker zich kan voorbereiden op de toerist van de toekomst.

Zwembadplaza Tijdens Welcome 2015 organiseert Evenementenhal de derde editie van het Zwembadplaza met

Bent u werkzaam in of voor onder andere restaurants, lunchrooms, cafés, hotels, bungalowparken, fastservice, catering, (dag)recreatieparken, sportterreinen en zwembaden? Dan mag u deze vakbeurs zeker niet missen. U bent van harte welkom! Meer informatie + gratis e-tickets: evenementenhal.nl/welcome.

COM-Keur en VEBIT keur samen verder als VA-Keur! Fedecom en VEBIT hebben het voornemen om per 1 januari 2016 te fuseren. Door deze bundeling van krachten kunnen de belangen van de leden beter bediend worden en kan er efficiënter en slagvaardiger worden gewerkt. Ook gaan de twee gerenommeerde merken van veiligheidskeuringen op arbeidsmiddelen en machines, COM-Keur en VEBIT Keur, per die datum samen verder onder de nieuwe naam: VA-Keur. Dit nieuwe, krachtige en frisse ‘Veiligheid Arbeidsmiddelen Keur’ gaat vanaf 2016 de markt bedienen voor een brede scope van arbeidsmiddelen en machines. Van klein handgereedschap tot aan grote machines en werktuigen. VA-keur heeft een landelijk dekkend netwerk van ruim 240 gecertificeerde keurbedrijven en ruim 1.200 gekwalificeerde keurmeesters. Met deze stap benadrukken Fedecom en VEBIT het belang van borging van de veiligheid van arbeids-

middelen en machines in landen tuinbouw, groenbeheer, infrastructuur en interne bedrijfslogistiek. Gebruikers zijn zich in toenemende mate bewust van de veiligheidsrisico’s en nemen maatregelen om deze te voorkomen. De borging van de veiligheid door regelmatige keuring van machines en werktuigen is een belangrijk instrument. Door de fusie en integratie van keurmerken willen Fedecom en VEBIT de bewustwording een impuls geven en vooral veiligheidsmaatregelen sti-

muleren. Door de sterke elementen van COM-Keur en VEBIT keur in het nieuwe VA-keur te combineren ontstaat een kwalitatief hoogstaande en betrouwbare veiligheidskeuring. Met VCA-certificering vooraf en een steekproefcontrole achteraf, biedt VA-Keur een zeer complete en onafhankelijke keuring. De nieuwe naam en het logo zullen in de markt de identiteit geven aan kwaliteit, betrouwbaarheid, continuïteit en veiligheid van de arbeidsmiddelen en machines.

integratie zijn essentieel voor een verantwoorde speelplek. Kinderen houden van buitenspelen, van Apps én van sprookjes. Waarom bieden we ze niet alle drie tegelijk aan?

Edutainment op de speelplek! RT D S MA TH E GR OU N Y PLA

smart-playground.nl KOMPAN B.V.

| Achterweg 38 | 4181 AE

WAARDENBURG | Postbus 2059 | 5300 CB ZALTBOMMEL | T (0418) - 68 14 68

WESP modulaire rvs servicezuil Met zijn unieke design en moderne uitstraling biedt de WESP servicezuil een complete oplossing voor ieder recreatiebedrijf. Door het gebruik van het solide materiaal RVS 304, wandcontactdozen en aansluitingen van topkwaliteit bent u gegarandeerd van een zeer lange levensduur. Door de modulaire opbouw kan uw zuil naar wens samengesteld worden. Zo kunt u bijvoorbeeld kiezen voor 4 wandcontactdozen in plaats van 2, kranen of een CAI-aansluiting. De zuil wordt compleet afgemonteerd en volgens uw wensen geleverd. Liever een andere kleur of nummering op de zuil? Alles is mogelijk in overleg! Naast de servicezuil is er ook de WESP RVS afvoertegel beschikbaar. Deze zeer solide afvoertegel is standaard voorzien van 2 caravan-aansluitingen, wordt geleverd inclusief kunststof onderbak (250 mm) met zandvanger, stankslot en rioolaansluiting (125 mm). De WESP servicezuil is verkrijgbaar bij technische groothandel Wildkamp, in Nederland ruim vertegenwoordigd met meer dan 45 filialen. Wildkamp is ook aanwezig op de vakbeurs Welcome in Evenementenhal Gorinchem. Of kijk op www.wildkamp.nl/recreatie.

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

Volgende uitgave

Camping De Boomgaard is bevindt zich net buiten Westkapelle. Op de camping zijn ruime kampeerplaatsen voor tent, caravan en camper en daarnaast verhuren zij ook stacaravans en verschillende soorten chalets. K3H Architecten heeft centrumvoorzieningen bij deze camping gerealiseerd. In de komende uitgave RekreaVakkrant die 18 december a.s. verschijnt, een uitgebreid gesprek met Ralph Willemsen.

Groen speelplein Als onderdeel van de totale renovatie van de Broederschool Molenberg is in opdracht van de gemeente Heerlen een groen speelplein op het dakterras aangelegd. Op de eerste verdieping van de school kan nu in de pauzes zonder toezicht veilig gespeeld worden. Om de veiligheid van de kinderen te waarborgen zijn 36 Kant & Klaar Klimophagen van Mobilane in bakken aan de buitenrand van het ‘dakspeelplein’ van 14 bij 28 meter geplaatst. De houten plantenbakken zijn verhoogd naar 75 cm om klimmen te ontmoedigen en onder de bakken zijn rubberen tegeldragers geplaatst. Uitvoerend hovenier Alex Gisbertz uit Beek (L): “Gelukkig is niet gekozen voor een saai traliewerk, maar voor een groene, natuurlijke oplossing. Behalve voor een groene uitstraling zorgen de klimophagen ook voor het afvangen van fijnstof. We hebben voor de afwisseling gekozen voor een combinatie van

groene en bontbladige klimop. Ook de buurtbewoners zijn blij met een extra groen accent in de wijk. Overwogen wordt om een aantal daken nog te voorzien van Mobiroof sedumcassettes.” Om de in totaal 2.30 meter hoge hagen stormbestendig te maken, zijn de volgroeide haagelementen

gekoppeld aan borstweringsteunen. De plantenbakken met elk een gewicht van 275 kg zijn met elkaar verschroefd en voor meer ballast zijn extra bakken aan de achterkant van de haag gekoppeld. Zo is de groene wand minimaal tegen windkracht 8 bestand. De volgroeide hagen van Mobi-

lane krijgen water via een druppelslang die wordt aangestuurd door en vochtigheidssensor. Gisbertz: “De klus nam een week in beslag waarbij we met 4 man gewerkt hebben. Gelukkig konden we alle

zware materialen met een kraan op het ‘dakspeelplein’ neerzetten.” Via een stalen trap kunnen de leerlingen de andere speelgelegenheden, die op de begane grond zijn, bereiken.

Investering De Efteling De Efteling investeert komende anderhalf jaar circa € 30 miljoen in de bouw van een nieuw vakantiepark in het noordelijk deel van het Loonsche Land, grenzend aan het attractiepark en het Efteling Golfpark. In een gebied van ruim 8 ha. worden centrale voorzieningen en vakantiehuizen gerealiseerd die passen bij de natuurlijke uitstraling van het gebied. Dit najaar wordt gestart met de voorbereidende werkzaamheden. Naar verwachting kunnen de eerste gasten in het voorjaar van 2017 hun intrek nemen in de nieuwe accommodaties. De bouw van verblijfsrecreatie was al meegenomen in de oorspronkelijke plannen voor de herinrichting voor het Loonsche Land. Met de uitvoering ervan krijgen de plannen nu vorm.

Internationale bestemming

afgesproken om de natuur in het ernaast gelegen Loonsche Land te herstellen. Samen met Natuurmonumenten en de Brabantse Milieufederatie werd in 2004 een totaalplan voor het 60 ha. grote gebied geschreven, waarbij de ontwikkeling van natuur en verblijfsrecreatie hand in hand zouden gaan. Vanaf 2011 heeft de Efteling werkzaamheden verricht om de natuurwaarden in het gebied terug te brengen. In het noordelijk deel werden enkele agrarische percelen vrijgehouden voor toekomstige bebouwing. De laatste herstelwerkzaamheden in het natuurgebied zijn in het voorjaar van 2015 afgerond. De natuur krijgt de komende jaren de tijd om zich verder te ontwikkelen, waarbij de Efteling op ecologische wijze zorgt voor het beheer van het gebied. Het Loonsche Land is de verbindende schakel tussen twee ernaast liggende natuurgebieden: Huis ter Heide en Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen. Het gebied is, en blijft ook in de toekomst openbaar toegankelijk, waardoor uiteindelijk één groot natuurgebied ontstaat met wandel-, fietsen ruiterpaden.

Samen denken Samen denken in oplossingen Samen denken Samen denken in oplossingen Samen denken in oplossingen in oplossingen Samen denken in in oplossingen oplossingen

De Efteling wil komende jaren gefaseerd doorgroeien tot een internationale bestemming met 5 miljoen bezoekers in 2020. Om het meerdaags verblijf te stimuleren en meer gasten uit het buitenland te interesseren voor een bezoek, wil de Efteling haar verblijfsmogelijkheden uitbreiden. Na de opening van de nieuwe verblijfsaccommodatie heeft de Efteling in totaal 3.000 bedden: 450 in het Efteling Hotel, 1.550 in vakantiepark Efteling Bosrijk en 1.000 in het nieuw te openen vakantiepark. In 2014 behaalde de Efteling een nettowinst van € 8,4 miljoen, € 3 miljoen meer dan in 2013. Het aantal bezoekers steeg met 3000.000 van 4,1 miljoen in 2013 tot 4,4 miljoen in 2014.

met DELTA en ZeelandNet

met metDELTA DELTAen enZeelandNet ZeelandNet

met DELTA en ZeelandNet

met DELTA en ZeelandNet met DELTA en ZeelandNet

Bent u benieuwd naar onze visie op internet en hoe we deze toepassen binnen de recreatiesector? We geven u graag Het Loonsche Land: passend advies op het gebied van internet, WiFi en netwerken. een openbaar Bent benieuwd naaronze onzevisie visieopopinternet internet hoe deze Bent u toeganbenieuwd naar onze visie op internetBent en hoe we deze naar uu benieuwd enen hoe wewe deze kelijk natuurgebied toepassen binnende derecreatiesector? recreatiesector?We We geven u graag In december 2009 opende debinnen Eftoepassen de recreatiesector? We geven u graag toepassen binnen geven u graag teling het vakantiepark Efteling Voor informatie: passend adviesop ophet hetgebied gebiedvan vaninternet, internet, WiFi netwerken. passend op het gebied van internet,passend WiFi en netwerken. advies WiFi enen netwerken. Bosrijk. Ter compensatieadvies werd www.efteling.com. Bent u benieuwd naar onze visie op internet en hoe we deze Bent u benieuwd naar onze visie op internet en hoe we deze Meer weten? RECREAVAK toepassen graag www.zeelandnet.nl/zakelijk toepassenbinnen binnende derecreatiesector? recreatiesector? We We geven geven uu graag Zeelandhallen Goes passend en netwerken. netwerken. passendadvies adviesop ophet hetgebied gebiedvan van internet, internet, WiFi en Woe 18 en don 19 november 2015 Meer weten? Meer weten? Meer weten? RECREAVAK www.zeelandnet.nl/zakelijk van 13.00 tot 21.00 uur. RECREAVAK RECREAVAK www.zeelandnet.nl/zakelijk www.zeelandnet.nl/zakelijk Zeelandhallen Goes Zeelandhallen ZeelandhallenGoes Goes Woe 18 en don 19 november 2015 Woe 18 Woe 18 en endon don19 19november november2015 2015 Meer weten? Meer weten? van 13.00 tot 21.00 uur. RECREAVAK www.zeelandnet.nl/zakelijk van RECREAVAK www.zeelandnet.nl/zakelijk van 13.00 13.00tot tot21.00 21.00uur. uur. ZeelandhallenGoes Goes Zeelandhallen Woe1818en endon don19 19november november2015 2015 Woe van13.00 13.00tot tot21.00 21.00uur. uur. van

RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18 |

Personalia

light m in

NI E

lack

Nieuwe directeur RECRON

Monique Van der Sanden (54) wordt de nieuwe directeur van RECRON, de brancheorganisatie van recreatieondernemers in Nederland. Het bestuur is verheugd dat zij Monique Van der Sanden kan aanstellen per 1 januari 2016. Monique Van der Sanden heeft de laatste vijf jaar interim managementopdrachten gedaan voor bedrijven met een vraagstuk over strategie, positionering, communicatie, business-development & implementatie en verandermanagement. Dit deed zij onder andere bij bioscoop-organisatie Pathé, een mediabedrijf in de branche Beauty, Health & Lifestyle en Lotto. Daarvoor heeft ze ruim twintig jaar ervaring opgedaan bij de ledenvereniging ANWB. Hier was zij onder

andere acht jaar E-business/ new businessdevelopment director en een aantal jaren adjunct directeur Marketing & Sales binnen de divisie Hulpverlening. Na de ANWB werkte zij circa twee jaar bij Route Mobiel als directeur/CEO voordat zij haar eigen interim managementbedrijf opzette. De voorzitter van RECRON, Adri van der Weyde over de aanstelling van Monique Van der Sanden: “Monique Van der Sanden heeft een sterke focus op strategie en de markt. Deze combi-

natie samen met haar enthousiasme maakt haar tot de beste kandidaat voor de functie van directeur van RECRON. Met de komst van Monique Van der Sanden ziet het bestuur van RECRON vol vertrouwen een ver-

Modulgolf 3000 voor informatie zie site

sterking van de rol van RECRON tegemoet”.

Personalia

Nieuwe medewerkers Merk Fryslân Raad van Toezicht Merk Fryslân stelt drie nieuwe medewerkers aan. Sabrina Slagman is aangetrokken als Marketeer Zakelijk en is nu als salesmanager WTC congrescentrum actief bij WTC Expo in Leeuwarden. Carla Boonstra, nu werkzaam als Channel Consultant bij Prisma Direct, gaat zich inzetten als Marketeer Leisure en Carmen Draaisma gaat de functie van Office Mana-

ger voor haar rekening nemen. Carmen Draaisma startte op 21 oktober 2015 als office manager. Marketeer Zakelijk, Sabrina Slagman, en Marketeer Leisure, Carla

Boonstra, kwamen Merk Fryslân per 2 november 2015 versterken. Met het aantreden van deze drie dames krijgt de nieuwe bezetting van Merk Fryslân weer vaste vorm. Merk Fryslân is de regiomarketingorganisatie voor de Provincie Fryslân. Vanuit een overkoepelende visie geven Merk Fryslân, in opdracht van de Provincie Fryslân, invulling aan de marketing en promotie voor

Friesland en de Waddeneilanden. De primaire focus ligt hierbij op het toerisme en afgeleid daarvan op het gebied van studeren, wonen en werken. De promotie van het zakelijk toerisme is ondergebracht bij MICE Fryslân, een onderdeel van Merk Fryslân. Daarnaast ondersteunt Merk Fryslân de regio’s bij de productontwikkeling en het gastheerschap van Friesland.

RECRON Kampeer- en Bungalowbedrijf 2015 Gasten van RECRON campings of bungalowbedrijven konden afgelopen zomer stemmen op de publieksprijs ‘RECRON Kampeer- en Bungalowbedrijf 2015’. Iedere gast kon stemmen op zijn of haar favoriete bedrijf. Donderdag 15 oktober sloot de stembus en nu zijn er vijf landelijke nominaties bekend. In willekeurige volgorde: • Camping De Drie Provinciën (Een-West, Drenthe) • Landgoed Ruwinkel (Scherpenzeel, Gelderland) • Camping de Helfterkamp (Vaassen, Gelderland)

• Camping Zonneweelde (Nieuwvliet, Zeeland) • Camping Wedderbergen (Wedde, Groningen) Tijdens de Algemene Ledenvergadering van RECRON op dinsdag 24 november zal de prijsuitreiking plaats vinden en wordt een van deze vijf bedrijven winnaar van het ‘RECRON Kampeer- en Bun-

galowbedrijf 2015’. Gasten van de verschillende bedrijven hebben gestemd, maar daarnaast ook hun mening gegeven over de gastvrijheid, de (horeca)voorzieningen, de

hygiëne en de omgeving/activiteiten en tips van het bedrijf. Deze ervaringen van gasten worden meegewogen en later uiteraard ook met de genomineerden gedeeld.

Dat is nog eens welkom thuis Instyle Concepts is gespecialiseerd in onder andere de inrichting van recreatiewoningen. Wij ontwikkelen in samenspraak met u als klant een uniek en spraakmakend interieur voor de inrichting van uw recreatiewoning. Welke geheel voldoet aan de gestelde verhuureisen van deze tijd. Laat u verrassen door onze unieke recreatieontwerpen die wij in eigen huis creëren, ontwikkelen en implementeren in uw project. Dit alles tegen van te voren afgesproken condities!

HOTEL

SHORT STAY

Tafeltennistafel voor buiten, type RT14

RECREATIE

T 0522 - 244 999 | www.instyleconcepts.nl

ZORG

Renovatie kunstgras, voor bestaande midgetgolfbanen

Voetbaltafel GS-1600 Voor instructieﬁlm voetbaltafel zie www.riethorst.nl

Rekkensebinnenweg 53 | 7157 CD Rekken | Tel. 0545-43 12 90

| www.riethorst.nl

Belvilla vergroot aanbod door overname De @Leisure Group, de holding waar ook va k a nt i ehuize n spec i ali st Belvilla onderdeel van is, neemt vakantiehuizenaanbieders Aan Zee en VillaXL over. Met de acquisitie van beide merken onderstreept de @ Leisure Group haar ambitie om door te groeien tot één van de grootste aanbieders van vakantiehuizen in Europa. Met het nieuwe aanbod groeit de Belvilla-portfolio met ruim 2.000 vakantiehuizen in toeristische regio’s die interessant zijn voor met name Nederlandse, Belgische en Duitse vakantiegangers. “De overname van Aan Zee en VillaXL is voor ons een volgende stap in de versterking van onze internationale positie”, aldus Bjørn Berg-Andersen, COO van de @ Leisure Group. “Deze weg zijn we eind vorig jaar al ingeslagen met de overname van Agence Belle France en hebben we eerder dit jaar voortgezet door de toevoeging van Topic Travel. Met de vakantiehuizen van Aan Zee en VillaXL kunnen we onze internationale Belvilla-gasten

Dick Hakkenbroek nog beter bedienen met vakantiehuizen in toeristisch interessante regio’s.” . De toetreding van beide merken aan de holding @Leisure Group maakt de cirkel weer rond. Dick Hakkenbroek was namelijk ook één van de oprichters van het merk Belvilla in 1987. Dick Hakkenbroek: “We zetten onze activiteiten voort vanuit ons idyllische kantoor in Bergen, vanwaar we in ieder geval alles wat aan de kust gebeurt, prima kunnen blijven overzien en waardoor we ons ook sterk met ons product verbonden zullen blijven voelen.”

| RekreaVakkrant editie 09 | 20 november 2015 | jaargang 18

VOLLEDIG GEAUTOMATISEERDE CAMPERPLAATSEN

Neem contact op met één van onze adviseurs ):

    

Beheer op afstand, ook mogelijk met de CAT App



Toegangscontrole met kentekenherkenning en/of barcode mogelijk

Betaling bij Camper Kiosk met PIN/Creditcard/CAT Card 24/7 Check-in/Check-out Gecontroleerde uitgifte van elektra-, wateren vuilwaterafgifte Bediening van alle voorzieningen met CAT Card, o.a. voor toegang en douche

www.catcontrolsystems.nl info@catcontrolsystems.nl l +31(0)75 6 127 345