Logistiek bundelt krachten Investeren in duurzame innovaties binnen de logistiek draagt substantieel bij aan een schoner en mooier Nederland. Voor bedrijven, kennisinstellingen en overheid reden om de krachten te bundelen. De ervaringen smaken naar meer.
multimodale routes per trein en binnenvaartschip van Nederland naar bestemmingen in Europa. Hiervoor moet meestal volume van verschillende verladers gecombineerd worden om de business case voor deze transportroutes rond te krijgen.
Hergebruik Wat recenter is het bevorderen van de
Logistiek is een belangrijke economische
zaamheidsmissie richt zich met name op
circulaire economie aan deze activiteiten-
activiteit, maar niet zo zichtbaar voor
kilometerbesparing en CO2-reductie. De
portefeuille toegevoegd. Vanuit de logistieke
buitenstaanders. De logistieke sector maakt
afgelopen jaren is veel aandacht besteed
sector dragen we onder andere bij aan het
ongeveer 8% uit van ons bruto nationaal
aan onderzoek op het vlak van samenwer-
slim inrichten van de logistiek van retour-
product, en genereert zo’n 800.000 arbeids-
king en ladingbundeling, multimodaal
stromen. Dit soort stromen worden steeds
plaatsen. Ambities voor het duurzamer
vervoer en de binnenstedelijke logistiek.
minder gezien als afval, en steeds meer
maken van onze samenleving kunnen
Projecten binnen deze actielijnen dragen
als grondstof, maar de business case wordt
daarom niet voorbijgaan aan de bijdrage
bij aan het bundelen van lading, waar-
vaak gemaakt met transport en logistiek.
die logistieke sector hieraan kan leveren.
door beladingsgraden toenemen en er dus
Een ander belangrijk innovatiegebied in de
Hier staat tegenover dat de structuur van
overall minder kilometers worden gereden.
logistiek is onderhoud en instandhouding
de sector gefragmenteerd is, vooral door het
Het bundelen van lading vereist in veel
van machines. Door bij dat onderhoud
grote aantal MKB-bedrijven. Ook het organi-
gevallen samenwerking tussen partijen die
de vervanging van verschillende onder-
serend vermogen in de sector, bijvoorbeeld
elkaar normaal gesproken beconcurreren.
delen slim te plannen kan een signifi-
via brancheverenigingen, is niet groot.
Dat bundelen gaat dus niet uit zichzelf
cante bijdrage geleverd worden aan onze
Daarnaast is het zo dat de klanten vooral
goed. Naast het ontwikkelen van allerlei
duurzaamheidsdoelstelling.
vragen om goedkoop transport en flexibele
samenwerkingstools, zoals contracten en
contracten. Zelden vragen zij echter om
matchingsalgoritmen, wordt nu ook veel
Klimaatakkoord
duurzaamheidsinvesteringen. Dit is een zeer
onderzoek gedaan naar de manier waarop
Vanuit het klimaatakkoord is voor deze
hardnekkig verschijnsel dat brede imple-
vertrouwen zich ontwikkeld en hoe stabiele
activiteiten alleen maar meer aandacht
mentatie van duurzaamheidsoplossingen in
coalities ontstaan.
gekomen. De Topsector Logistiek kan veel bijdragen aan het bedenken van nieuwe,
de logistieke sector in de weg staat.
Water en spoor
innovatieve manieren om de klimaatdoelen
Bundelen ladingen
Multimodaliteit, het verschuiven van
te halen. Kansen liggen met name in het
Toch zit de sector niet stil, integendeel.
vervoer over de weg naar vervoer over
behalen van de doelen uit de Green Deal
Bedrijven, kennisinstellingen en overheid
water en spoor, krijgt eveneens nadrukkelijk
Zero Emissie Stadsdistributie 2025, het
hebben het initiatief om transportbewe-
aandacht. Dit resulteert een netto milieubij-
reduceren van emissies bij stationaire appa-
gingen duurzamer te maken naar zich
drage in minder wegkilometers en minder
raten en voertuigen (rangeerlocomotieven,
toe getrokken en geborgd in de Topsector
CO2-uitstoot. Naast onderzoek is hiervoor
generatoren, bouwkranen), de toepassing
Logistiek. Er is in 2013 een kennis- en inno-
binnen de topsector een uitgebreid bege-
van nieuwe lichte materialen in transport
vatieagenda vastgesteld, waaraan uitvoe-
leidingsprogramma ontwikkeld – Lean &
en logistiek, het vergroenen van logistiek
ring wordt gegeven door het Topconsortium
Green Off Road – dat intensief met bedrijven
vastgoed, het versterken van de posities
voor Kennis en Innovatie voor Logistiek:
samenwerkt. Binnen dit programma wordt
van de binnenvaart en het spoor als het
TKI Dinalog (www.dinalog.nl). De duur-
gewerkt aan het ontwikkelen van nieuwe
groene alternatief voor wegtransport. Een
34
Tijdschrift Milieu, februari 2019
THEMA
Innovatie
Albert Veenstra (Veenstra@dinalog.nl) is hoogleraar International Trade Facilitation and Logistics aan de Technische Universiteit Eindhoven en wetenschappelijk directeur van TKI Dinalog.
grote uitdaging is bijvoorbeeld de inrichting van steden voor elektrisch vervoer van goederen. De elektrische voertuigen hebben een kleinere actieradius, waardoor ze vaak moeten opladen en kleinere afstanden kunnen rijden. De aansluiting van lange afstandstransporten vanuit opslagcentra naar de stedelijke keren op de binnenstedelijke beleveringrondjes vraagt eveneens veel aandacht. Momenteel worden allerlei oplossingen onderzocht, van logistieke centra aan de stadsrand, tot kleine elektrische voertuigen en moderne bakfietsen. We beginnen langzaam gevoel te krijgen voor wat werkt in welke stedelijke omgeving. Met de hele discussie over het klimaatakkoord lijkt het wel alsof we de duurzaamheidsdiscussie in Nederland tot een klimaat- en uitstootdiscussie aan het vernauwen zijn. Ik zou dat jammer vinden. Duurzaamheid staat wat mij betreft ook voor het toekomstbestendig maken van onze economie. In de logistieke sector hebben we dan nog een heel belangrijke opgave, namelijk het onderzoek naar de toekomst van het logistieke beroep. De sector genereert nu veel werkgelegenheid, maar het is maar de vraag of dat zo blijft. In ieder geval zal de invulling van veel beroepen veranderen en complexer worden. Het beeld van de toekomstige beroepen is nu nog vrij vaag. We moeten daar meer tijd en geld in investeren. Hierin ligt ook een taak voor de onderwijsinstellingen. Een beter en modern opgeleid personeelsbestand in de logistiek vergemakkelijkt de implementatie van nieuwe oplossingen en innovaties. En dat komt de bijdrage aan duurzaamheidsdoelen weer ten goede. Albert Veenstra
Innovatie
THEMA
Tijdschrift Milieu, februari 2019
35