Is jouw haard al winterklaar?

De winter, het is een seizoen vol gezelligheid. Zeker als je op koude avonden de haard laat branden. Natuurlijk wil je er niet alleen warmpjes bij zitten, maar ook veilig. Maak je kachel dus tijdig winterklaar.

Stook je op hout? Dan zijn er drie dingen belangrijk om te checken voor je de winter ingaat: het rookkanaal, de kachel zelf en de brandstof.

1. HET ROOKKANAAL Laat ieder jaar de schoorsteen vegen door een erkend schoorsteenveger. Deze veegt niet alleen het rookkanaal schoon om een schoorsteenbrand te voorkomen, maar voert ook een visuele controle uit op het dak. Hij kijkt of de voegen nog goed zijn, of het lood nog in orde is en of alles nog waterdicht is afgesloten. Dit jaarlijks onderhoud van de schoorsteen is belangrijk voor je veiligheid. Bijkomend voordeel: het kan een financiële schadepost voorkomen. Veel brandverzekeringen keren namelijk niet uit als blijkt dat er sprake is van achterstallig onderhoud.

2. DE KACHEL Bij moderne houthaarden (minder dan tien jaar oud) is het van belang jaarlijks de verbranding te controleren. Zitten de koordjes aan de binnenzijde van de deur nog vast? Sluit de haard goed af? Werken de luchtkleppen nog naar behoren? Is de afdichting nog goed? Is dit alles in orde, dan ‘pakt’ de haard zijn verbrandingslucht op de juiste, verantwoorde manier. Dit voorkomt roetvorming in het rookkanaal – de belangrijkste oorzaak van schoorsteenbrand – en onvolledige verbranding. Dit laatste heeft minder efficiënt en minder schoon stoken tot gevolg.

3. DE BRANDSTOF Wil je schoon stoken, dan is ook de gebruikte brandstof van belang. Ideaal is loofboomhout dat anderhalf tot twee jaar aan de lucht gedroogd is. Hout buiten onder een afdak stapelen, is niet alleen decoratief, maar ook vanuit stookoogpunt heel verstandig. Het vochtgehalte van het hout mag namelijk niet hoger zijn dan 20%. Ergens buiten een boom omhakken of met ander vers hout stoken, is dan ook geen goed idee.

De gashaard

Stook je op gas? Misschien koos je juist voor een gashaard omdat deze toestellen erom bekendstaan dat ze weinig onderhoud vragen. Dat is ook zo. Maar dat betekent niet dat je helemaal niets hoeft te doen. Een jaarlijkse onderhoudsbeurt houdt je kachel mooi en helpt jou veilig de winter door.

OPEN GASHAARD Bij gashaarden maken we onderscheid tussen open en gesloten systemen. De meeste open gashaarden zijn aangesloten op een bestaand rookkanaal. Het vegen van de schoorsteen is dan niet nodig, er gaat namelijk geen roet doorheen. Wel is het zaak te controleren of er geen vogelnestjes in gebouwd zijn en dat de schoorsteen niet vol bladeren is gewaaid. Dit belemmert namelijk het functioneren van de haard.

GESLOTEN GASHAARD Voor gesloten gashaarden, de zogenaamde ‘concentrische’ systemen, is een jaarlijkse onderhoudsbeurt aan te bevelen. De servicemonteur maakt de glasplaat schoon en ontdoet het toestel van stof. Hij controleert ZWARTBOEK Schoorsteenvegers hebben een slechte naam. Niet allemaal natuurlijk, maar er lopen nogal wat oplichters rond in dit wereldje. Ze maken er misbruik van dat mensen zelf niet zo een-tweedrie op het dak (kunnen) kijken. Wil je het zekere voor het onzekere nemen? Ga dan alleen in zee met een erkende schoorsteenveger. Een overzicht vind je op www.aspb.nl. Heb je de schoorsteen laten vegen? Vraag dan om een officiële bon, voorzien van ASPB-logo, datum en volgnummer, met daarop de verrichte werkzaamheden. In geval van schoorsteenbrand kan de verzekering om zo’n veegbewijs vragen.

het thermokoppel, de ontsteking en de waakvlamleiding. Zijn geoefende oog en oor weten na enkele malen opstarten of de ontsteking en verbranding lopen zoals het hoort. Aan de toestand van het rookkanaal ziet de monteur hoe de algemene conditie van de haard of kachel is. Om je veiligheid te garanderen, controleert hij of de ontsteking niet bemoeilijkt wordt doordat er houtstammetjes of stenen verschoven zijn. Tot slot checkt hij of er geen insecten of spinnetjes in de kachel terechtgekomen zijn en of er geen lucht in de leidingen zit. Is dit laatste wel het geval, dan start de kachel mogelijk wat moeizaam op. En daar zit je natuurlijk niet op te wachten op een kille winteravond.

En dan … genieten maar!

Alles gecheckt? Heb je hout gehakt en liggen de blokken naast de haard voor het grijpen? Is het ruitje van je gaskachel weer mooi schoon en is de veiligheid van het toestel gecheckt? Dan is het tijd om te gaan genieten. Van het geknisper van het vuur, de geur van brandend hout, het prachtige vlammenspel en de behaaglijke warmte. Laat die winter maar komen!

Wat kun je zelf doen?

Heb je overal een onderhoudsmonteur voor nodig? Nee, sommige dingen kun je ook zelf doen, zeker als je twee rechterhanden hebt. Een zwart geworden kei, kiezel of houtstammetje maak je eenvoudig schoon met een kwastje. Gebruik hierbij geen water, want door vocht ontstaan lelijke plekken die je nooit meer weg krijgt. Zorg ook dat je de stammetjes teruglegt zoals ze lagen, want het is belangrijk dat je de ontsteking niet belemmert. Eventueel stof haal je met een stofzuiger uit het toestel weg. Zijn er vlekken of is er een grijze waas zichtbaar op de glasplaat van je kachel? Dan kun je die zelf reinigen. Haal de plaat voorzichtig los en neem hem af met een zachte, droge doek. Smeer het glas vervolgens in met een geschikt reinigingsmiddel (bijvoorbeeld HG kachelruitjesreiniger) en laat het geheel vijf minuten drogen. De poederachtige aanslag die verschijnt, neem je daarna met tissues van een keukenrol af. Wrijf tot slot met een zachte doek de glasplaat schoon, plaats hem terug in de basis en draai de schroeven weer aan. Heeft je haard een afstandsbediening? Dan is ook het vervangen van de batterijen (ze gaan gemiddeld een tot anderhalf jaar mee) een klusje dat je gerust zelf kunt doen.

Meer weten?

www.sfeerverwarming.nl www.voorlichtingsburo-wonen.nl

TIP Wil je het jezelf gemakkelijk maken? Sluit dan een onderhoudscontract af bij een haardenspecialist. De vakman neemt dan zelf contact met je op als het weer tijd is voor een onderhoudsbeurt. Zo heb je er zelf geen omkijken naar.