JAAP Over echte vriendschap en bijzondere familiebanden
EEN MENSCH
JAAP EEN MENSCH 30 APRIL 2016 Dit boek is een eenmalige uitgave ter gelegenheid van Jaaps 70ste verjaardag. Alle rechten voorbehouden. REDACTIE
Maurice Wijnschenk Alice Polak-Wijnschenk Ella Wijnschenk-Oesterman Arthur Wijnschenk Maureen Wijnschenk Alexander, Sophie en Daniël Prins Dov en Deborah Rychter-De Vries Talia Rychter en Hannah Wieg Ilya en Judy Rychter-Polak Pepijn Rychter en Laura Wijninga Harry en Sonja Robberts-Oesterman Betty Lobatto-Cardozo Ido Fortuin Jos de Winter Ralph Prins Uri Coronel Freddie Abraham Hans Con Evert van den Bergh Julek Goldfinger Hans Fleers Rob Zikking
EINDREDACTIE Maureen Wijnschenk
FOTOGRAFIE Privébezit
VORMGEVING Design Delicious
VOORWOORD ‘Wij stonden voor de uitdaging: met wat voor
Dit alles bracht ons op het idee om deze keer geen
cadeau kunnen we jou nog blij maken?’
materieel cadeau aan jou te schenken, maar om een
30 april 1946 werd jij geboren. ‘Een welkome
boek over jouw leven te maken. Met herinneringen
uitbreiding van jullie gezin, na het verlies van zoveel
van en over jou. Je wordt bijvoorbeeld gezien als
dierbaren direct na de Tweede Wereldoorlog’,
een lopende wikipedia, of weet jij het dan vaak
vertelden Alice en Maurice in dit boek over jou.
net even anders? Over wiki’s gesproken, wist je dat
Inmiddels 70 jaar, samen met Ella, super opa en
er zelfs een wiki van de Burco bestaat? En dat je
je staat midden in het leven. Tijd weer voor een
bekend bent om je olifantengesnuit? Dit en nog
verjaardagsfeestje. Maar dit keer zoals jij graag
veel meer mooie verhalen staan beschreven in dit
wilde ‘en petit comité’. Alleen stonden wij toen
boek over jouw leven: Jaap – een Mensch.
voor een behoorlijke uitdaging, want met wat voor
Wij zijn heel dankbaar dat een aantal bijzondere
cadeau kunnen we jou nog blij maken?
mensen uit jouw leven hier een bijdrage aan hebben geleverd.
In deze 70 jaren maakte je vele hoogtepunten mee, maar helaas ook een aantal dieptepunten. Dankzij
Veel leesplezier en blijf gezond. Tot 120 jaar omein!
jouw vechtersinzet en positieve blik zorgde je er zelf
Liefs namens ons allemaal,
voor dat de zon weer snel ging schijnen. Een ware levensles voor ons allemaal. ‘Geluk kun je ook een beetje afdwingen’, vertelde je wel eens. En zo zijn er nog veel meer dingen waar we van jou kunnen leren. En van sommigen misschien wat minder. Ook dat is goed om te weten!
Arthur, Maureen, Dov en Ilya.
Jouw familie aan het woord...
Een bewogen leven - v贸贸r onze tijd samen!
‘Wat een liefdevolle en genereuze man, wat een energie, een lawaai papegaai, een organisator, een stuk eigenwijs en betwetertje, een attente man, een gastheer en kok.’ Op je 70ste is er een vol leven om op terug te kijken.
Een klein, gezet, druk, galant en uiterst spraakzaam
Geboren en getogen in Amsterdam, waar je min of meer
joods mannetje. Alhoewel wij absoluut geen klik
altijd bent blijven wonen...Dat klinkt saai. Maar dat was
verwachtten, klikte het à la minute. We bleven
het helemaal nooit. Je trok al vroeg de wijde wereld in
sjmoezen: weer dineren, op sjabbat, in de duinen. En de
en hebt absoluut meer vlieguren dan een gemiddelde
fax maakte overuren! Kortom, de relatie even afhouden
KLM-piloot. Als echte Amsterdamse jongen ben je een
omdat ik in een verhuizing zat, was onbegonnen werk.
kosmopoliet van formaat geworden.
Je stond direct mijn servies in te pakken en twee weken na Le Bistroquet was het of we al jaren samen waren.
Groot gegroeid in Amsterdam Een bewogen familiegeschiedenis, een warm joods,
Mijn nieuwe vriendje!
liefdevol nest, de joodse HBS, vlagen van vroomheid al
Wat een liefdevolle en genereuze man, wat een energie,
als tiener, even gesnoven aan de studie Economie, een
wat een lawaai papegaai, wat een organisator, wat een
omvangrijke vriendenkring. Bijna 35 Jaar Van Buuren &
stuk eigenwijs en betwetertje, wat een attente man, wat
Co. Verliefd, verloofd, getrouwd. Uitzinnige vreugde bij
een gastheer en kok! Maar het belangrijkste was, dat
de geboorte van Arthur en Maureen. Diep verdriet over
wij vanaf het eerste moment een diepe verbinding
de steeds terugkerende perioden van ernstige ziekte
voelden, een heftige verliefdheid, kameraadschap,
van Renée, en uiteindelijk haar veel te jong overlijden.
een enorme herkenning in wat we beiden ervaren als basiswaarden in het leven. Het duurde niet lang
Onze ontmoeting
of we konden elkaars levensgeschiedenis van vóór
En toen was daar die bijzondere ontmoeting - door
onze ontmoeting op 30 oktober 1993 vertellen.
liefdevolle vrienden gearrangeerd – in Le Bistroquet
Voor onze eerste grote liefdes werd in de relatie
aan het Lange Voorhout. Wie ontmoette ik daar?
een prominente plaats ingeruimd.
▶▶
En hoe vertellen wij het onze kinderen?
Daarnaast een grote familie, met alle wel en wee
Zaten die wel te wachten op die nieuwe liefde, een
die daar nu eenmaal bij hoort. Apetrots op de
stiefvader- en – moeder! We hebben er de tijd voor
nabijheid van zoveel kinderen en kleinkinderen in
genomen en langzaamaan werd het een gezellige
al hun diversiteit. Een onverbrekelijke band met
boel aan onze sjabbestafel. Het werd een echte
je broer en zus en aangetrouwde naasten. En vele
familie, die groeide met het intreden van de partners
dierbare en trouwe vrienden.
van onze kinderen. Net voor de geboorte van ons
Kortom met 70 jaar sta je midden in een bruisend en
eerste kleinkind, stonden wij onder de choepah
boeiend leven met velen die je lief zijn om je heen!
en waren onze vier kinderen onze getuigen bij ons
Moge dat nog lang zo blijven in de beste gezondheid
huwelijk. De verwondering, dat je na een grote
wij samen in innige verbondenheid tot 120 jaar,
liefde met een ander, samen weer een grote liefde
omijn.
kunt voelen en beleven, houdt ons vaak bezig. In het leven met pieken en dalen - zoals iedereen dat
Liefs Ella
heeft - is ons een groot geluk ten deel gevallen.
30 oktober 1993 - 30 april 2016: 22 ½ jaar samen
Met 70 jaar sta je midden in een bruisend en boeiend leven Je hebt van werken je hobby gemaakt, lijkt het wel. Nog steeds full speed aan de gang met 70 jaar en het eind nog niet in zicht. Je geniet! Na gesappel in je eigen bedrijf, ook in BelgiĂŤ, doorgestoomd als adviseur naar de multinational, waar je een substantieel deel van de winst op je naam mag schrijven. Je floreert!
‘Je kan Jaap niets vertellen of hij weet dat allang. Maar wel met een iets afwijkende tekst.’ Direct na afloop van de oorlog werd de immer – tot
De groentijd in die dagen ging gepaard met het
aan hun overlijden – voortdurende grote liefde van
kaalscheren van de adspirant-leden. Dit was voor
onze ouders voor elkaar, bezegeld met de geboorte
Jaapje aanleiding ook naar de kapper te gaan om
van ons broertje Jaapje. Een welkome uitbreiding van
zich te laten ontdoen van zijn krullen.
ons ongeschonden gezin, na het verlies van zoveel
Zijn neiging om Maurice te imiteren duurt voort
dierbaren. Van de beginjaren, waarin wij in leeftijd
tot heden ten dage. Immers hij bedient zich van
veel van Jaapje verschilden, herinneren wij ons niet
dezelfde medische kwalen en bezoekt dezelfde
zo heel veel. Onze interesses toen liepen sterk uiteen.
specialisten.
Klikspaan Jaap
Haantje de voorste
Wel is ons uit die tijd een traumatisch schuldgevoel
In 1962 vertrok Maurice naar Amerika om daar zijn
bijgebleven, dat hij ons heeft aangedaan.
afstudeerwerk te doen en bleven Alice en Jaap
Op zaterdagmiddag gingen onze ouders met hun
achter bij onze ouders in de Sarphatistraat. Enige
vrienden naar Hilton of De L’Europe. Wij bleven
tijd voordien leerde Alice Jaap Polak kennen.
dan aanvankelijk thuis met ons drieën. Tijdens een
Een kennismaking, die uitmondde in een – toen
spelletje sneuvelde er dan wel eens iets. Jaapje gaf
nog – formeel huwelijksaanzoek. Zoals altijd was
daar ons dan doorgaans ten onrechte de schuld van.
Jaapje hierbij ook aanwezig. Nog voordat onze ouders op deze vraag konden antwoorden had
Copycat
Jaapje al “ja” gezegd. Bij het daarop volgende
In 1956 verliet Maurice het ouderlijk huis en
huwelijk waren Jaapje en Maurice, die voor deze
vertrok naar Delft en werd daar lid van het Delftsch
gelegenheid overkwam uit Cleveland, getuigen en
Studenten Corps.
ceremoniemeesters.
▶▶
Studeren?
Wij prijzen ons gelukkig dit samenzijn ook tot op de
Jaapje heeft na afronding van zijn middelbare
dag van vandaag te kunnen voortzetten, weliswaar
schooltijd korte tijd economie in Amsterdam
nu samen met Ella maar helaas zonder Jaap
gestudeerd en woonde in Casa. Hij werd lid van de
Polak. De onderlinge goede verhoudingen, waarvoor
gezelligheidsvereniging USA. Op een avond belde
de basis werd gelegd door onze ouders, komen op
hij naar huis, en zei dat het laat zou worden. Onze
veel verschillende manieren en aandachtsgebieden
vader - snel van begrip – luisterde maar half en
tot uitdrukking. Jaapje, inmiddels voor ons nu Jaap
antwoordde, dat hij hem direct kwam halen. Wat
geworden, belt Alice enige malen per dag, ongeacht zijn
natuurlijk nooit de bedoeling is geweest. Wat ons
verblijfplaats in binnen- of buitenland op dat moment.
uit die periode niet is bijgebleven althans wat ons
Alice waardeert dat zeer. Wanneer Ella afwezig is, nodigt
moet zijn ontgaan, is het feit, dat hij in dat ene jaar
hij haar uit voor het eten, thuis of elders. Dan wordt het
zijn kandidaats heeft gehaald. Zoals hij ons later
wel en wee van vrienden en kennissen doorgenomen.
meermaals vertelde. Als je het maar vaak genoeg
Je kan Jaap niets vertellen of hij weet dat allang. Maar
tegen jezelf zegt, ga je het zelf waarschijnlijk wel
heel dikwijls met een iets afwijkende tekst. Wanneer
geloven, denken wij dan maar.
dan achteraf zijn versie toch niet de juiste blijkt te zijn, zegt het spreekwoord: ‘Hij heeft de klok horen luiden,
Warme familieband
maar weet niet waar de klepel hangt’.
Heel goede herinneringen bewaren wij aan de perioden, waarin de verschillen in leeftijd langzaam
Gelukkig staat dit onze goede verhoudingen niet in de
verdwenen en wij alle drie met onze partners Jaap
weg en hopen wij nog heel lang in goede gezondheid
Polak, Marja Bohemen en Renée Cardozo veel
samen van het leven en van elkaar te kunnen genieten.
samen waren, aanvankelijk zonder maar later ook met onze kinderen. Wij denken dan aan de vele weekenden, de zomer- en wintervakanties in binnen- en buitenland.
Alice en Maurice
‘Een gerespecteerd man, die de wereld een stukje positief heeft mee veranderd, geliefd door velen.’ Zeventig jaar, waarvan ik er 45 met je heb mogen
Jij en ik
delen. Ik ken je dus vanaf je 25e. Na zoveel jaar
Gelukkig werd er bij de Burco ook gewoon op
moet ik toch toegeven dat je echt mijn vader
zaterdag gewerkt, dan mocht ik mee naar de zaak.
bent. Niet dat daar twijfel over was maar veel
Samen in de auto, werken, boodschappen doen
karaktereigenschappen heb ik van jou meekregen,
en weer terug naar het saaie Uithoorn. Ik had veel
de goede en de minder goede. Dat zijn er heel
vragen, jij had op alles antwoord. Ook tijdens lange
weinig.
ritten naar de vakantie kreeg ik cursus in van alles en nog wat en Maureen lag om de 100km te kotsen.
Duizendpoot
Het rook niet altijd even fris in de auto.
Onze start was wat stroef. Thuis in Uithoorn hebben we moeilijke tijden gekend. Pas op veel latere
Braafjes ging je mee met mij naar de hockey. Dat moest
leeftijd ben ik gaan begrijpen waarom dit was. Het
van mama, volgens mij moesten we allebei. Ik vond er
zo jong opgroeien met een vrouw die eigenlijk altijd
weinig aan en jij ook niet, denk ik. Later mocht de fiets
ziek of zwak was, het hebben van een eigen zaak
mee in de auto als ik naar school moest in Amsterdam
en daarmee verantwoordelijk zijn voor, en je eigen
en jij naar het werk. In 1984 hebben jij en mama
gezin, en dat van anderen trok een zware wissel.
flink uitgepakt. Ik denk dat ik een van de grootste
Jij deed eigenlijk alles. Samen met oma Cardozo,
Barmitswah feesten heb gehad die er toen waren. De
Betty en een aantal goede vrienden en de buren
video van toen heb ik op CD laten zetten. Ik heb laatst
hield je onze huishouding staande.
zitten kijken en halverwege maar uitgezet. Van de 100+
Je stond er in je eentje voor. Voor de buitenwereld
mensen die op het feest waren zijn er weinig meer over
een nice sub-urbian life, maar binnen stormde het
en nog minder in de gezinsvorm als op die dag. Jij was
nog weleens.
toen 37, jong eigenlijk. Waar betaalde je dat van .
▶▶
Maar goed, het zegt wel wat over de relativiteit van
Lovend
het leven. Weinig is voor altijd. Dat hebben we zelf
Iedereen om je spreekt met lof over jou. Iedereen
ook geleerd. 45 ben ik nu, 45 was jij toen, waren jullie
kan bij jullie terecht. Je bent het middelpunt van vele
toen. Jullie allemaal, familie vrienden dat was jullie
netwerken; zakelijk, het joodse leven, de fietsenbranche,
generatie. Nu weet ik pas hoe jong dat was. De impact.
vrienden en familie. Eerlijk en oprecht en een beetje
Het was niet te overzien.
gossip. Ik noem je altijd de dorpsomroepster. Dat is denk een van de weinige dingen die we niet delen.
Nieuw geluk
Waar haal je het geduld vandaan om zoveel over
Snel kwam het geluk voor je terug. Ella verlichtte je
iedereen te kwekken.
leven. Jullie hebben er alles aan gedaan om vanaf de eerste dag te proberen een nieuw gezin te vormen met
Trots op jou
plek voor mama en Jacob. De gezinssamenstelling was
Net als opa is het werk je lust en leven. Afgelopen
wellicht wat bijzonder, maar we hadden allemaal weer
Chanoeka sprak je, in een van je beroemde
een plek waar we ons thuis voelden. Naar anderen
gedichten, over stoppen en met pensioen gaan.
toe spreek ik altijd over mijn ouders. Met reden. Jij en
Een paar weken geleden belde je me op dat je
Ella zijn mijn ouders Ella is inmiddels alweer 23jaar de
er nog een paar jaartjes aanplakt. Ik heb geen
nieuwe spil van ons gezin.
illusies. Dat rustiger aan dat komt er niet. Waarom
Lief en leed hebben we gedeeld, de laatste jaren met
zou je? Ik hoop dat ik over 25 jaar op dezelfde manier
vele hoogtepunten. Alle feestjes en bijzondere data
achterom kan kijken als jij. Een gerespecteerd man,
moeten gevierd. Daar houd jij van. Al doe je graag
die de wereld een stukje – positief – heeft mogen
bescheiden, maar hou je stiekem ook van veel en
mee veranderen, geliefd door velen. Ik ben trots dat je
groots.
mijn vader bent en hoop dat we nog vele mooie jaren
Genoten hebben we in Los Angeles drie jaar geleden.
mogen beleven.
Met z’n vieren. Moeten we vaker doen en ik woon nu wat dichter bij.
Liefs, Arthur.
‘Opa is de leukste opa van de wereld!’ Als ik aan opa denk, dan denken we ook aan eten.
Sophie voegt eraan toe dat het wel beter is voor
Want opa houdt heel erg van eten! Ook al zegt
opa als hij geen rauwe kip meer eet.
hij dat hij op dieet is, hij eet nog steeds heel veel brood. Ook bij het boodschappen doen laat opa
Wie heeft er nog wat te vertellen over opa?
zijn kleinkinderen zien dat hij niet alleen heel goed
Alex: ‘Met opa koop ik altijd nieuwe spullen. En opa is
voor ze kan koken, maar dat het eten hem ook
heel gezellig met mij, we hebben altijd hele gezellige
goed smaakt. Sophie: ‘opa en ik gingen samen
gesprekken als ik bij hem in de auto zit. Opa wil graag dat
boodschappen doen. Maar hij houdt wel van eten,
ik heel ambitieus ben. Dat ben ik ook. Overigens vind ik
dusss.. we kwamen bij de zuurman aan en opa
wel dat opa te veel reist, want dat is niet goed voor hem.’
at daar meteen allemaal augurkjes en uitjes. Hij
Alexander complimenteert opa met zijn goeie smaak
morste ook gelijk op zijn shirt, maar dat is ook heel
voor auto’s, want opa heeft een mooie bolide. Alex en
normaal voor opa. Toen gingen we naar Hergo en
Sophie: ‘We gaan vaak met opa en oma naar culturele
daar gaat al het vlees wat op de toonbank staat
activiteiten, zoals het museum en het ballet. We doen of
zijn mond in. Dus moesten we daarna weer ergens
we het leuk vinden, maar wij vinden het crie. We denken
anders heen. Dat werd de groenteman waar opa
eigenlijk dat vooral opa, oma en Daan dit heel leuk
gewoon een handvol rauwe spruitjes in zijn mond
vinden! Net zoals de markthallen in Rotterdam, opa
stopt. Daar moest ik wel heel erg om lachen!’
genoot zelfs het meest van alle kruiden die hij daar zag.’
Ook Daniël vindt dat opa echt geniet van eten.
Overigens vallen het Corpus en het Open Luchtmuseum
Hoewel genieten? Daniël: Op mijn verjaardag waren
volgens Sophie En Alexander buiten deze reeks. Sophie
er heerlijke Zikkingpootjes. En opa at dat natuurlijk.
vertelt lachend verder: ‘Ik vond opa op zijn sexiest toen
Maar opa at niet alleen het kippenvlees, hij at ook
we met zijn allen in Israel waren en hij de zwembroek
het hele bot, de kip was niet meer te redden!
aan had die wij hem gegeven hadden.
▶▶
‘Ik vond opa op zijn sexiest toen we met zijn allen in Israël waren en hij de zwembroek aan had die wij hem gegeven hadden.’
Samen met zijn helemaal omhoog getrokken lange sokken, zonnehoed op en prachtige rugzak. Hij kon zo met de Israëlische padvinders mee! Maar... Als ik niet kan slapen, dan is opa zo lief. Hij wrijft altijd over mijn rug en dan val ik in slaap. Alleen om bij opa in de auto te zitten, vind ik wat minder. Ik poep dan bijna in mijn broek, want hij rijdt zo hard! Maar ik ben jullie wel heel erg dankbaar voor de limousine die jullie in New York voor me geregeld hebben. Opa, kun je in Nederland ook een limo voor me regelen? Ik hou van roze’. En ook Daniel wil nog iets vertellen: ‘Ik vind opa altijd heel scherp, want hij regelt altijd alles snel. Maar ik moet na 12 jaar opa wel nog steeds helpen met het uitspreken van de juiste woorden tijdens de berachot op shabbat. Opa ik kan je in het weekend bijles geven!’ Tenslotte zeiden ze alle drie in koor ‘Opa is de leukste opa van de wereld! Facetimen vanaf vakantie met hem is onze hobby, hij kan heel erg met ons kan lachen, we kunnen alles tegen hem zeggen, en hij neemt ons naar alle leuke plekken van de hele wereld mee. Lieve opa we willen nog heel lang van je genieten, blijf gezond!’ Een interview met Alexander, Sophie en Daniël.
‘Jaap zorgt er altijd voor dat iedereen het naar zijn zin heeft.’ Eigenlijk zeggen mensen veel te weinig tegen
Jullie lieten samen de jeugd van Ella zien. Want
elkaar wat ze van elkaar vinden. Daar gaan we
jullie kennen elkaars verhalen. Zelfs als iets 55
dan: 23 jaar geleden was je daar opeens. En je bent
jaar geleden heeft plaatsgevonden. Ella en Jaap
nooit meer weggegaan. Vanaf dag 1 wilde jij het
hebben alles besproken en dat maakt het heel
beste voor Ella. En met die basis kon het eigenlijk
bijzonder. De reizen naar Israël zijn voor mij en
nooit mis gaan tussen ons. Daar waren wij het
mijn gezin een hoogtepunt. Een paar dagen
direct over eens. Natuurlijk hebben wij wel eens
samen in de woestijn, Jerusalem en Tel Aviv. Een
een aanvaring gehad. Noem mij een goede relatie
herinnering die wij nooit meer vergeten. Allemaal
waar mensen het altijd eens zijn.
mooie herinneringen. Waar het was is eigenlijk onbelangrijk. Het gaat er om dat het met het grote
Mooie herinneringen
gezin/familie was. Een samengesteld gezin. Jaap
Wij hebben samen en met de gehele familie mooie
en Ella hebben zich voorgenomen dat het ging
herinneringen en reizen gemaakt: Kiepel, Parijs, Malta,
werken. Iedereen op zijn eigen tempo, rekening
Israël en New York. Het diner in Deventer de avond
houdend met iedereen.
voor jullie huwelijk was legendarisch. Indonesië was bijzonder. Jaap zorgt er altijd voor dat iedereen het
De shabbat traditie
naar zijn zin heeft. Zo was hij super enthousiast over
Het gezin en de familie is vrijdagavond: in het
Kaliklatak. Als ik mijn ogen dicht had gedaan en zijn
begin een tafel voor jonge twintigers en nu
enthousiaste commentaar had gehoord zou ik zo
veertigers met kleinkinderen. Iedereen is welkom,
geloven dat we in een 5 sterrenhotel zaten. Maar daar
en iedereen geniet van de gezelligheid en het eten.
ging het niet om: het was de jeugdherinnering van
Een shabbat tafel! En daar gaat het Jaap om!
Ella en dat was belangrijk voor Jaap.
▶▶
Zeg maar alvast opa tegen me!’ Een steun voor ons allemaal
Ik herinner me nog heel goed hoe ik Jaap leerde
Wat ik waarschijnlijk te weinig heb gezegd is dat de
kennen. 15 jaar geleden. Ik was met Hannah in
wijze manier waarop jij met Jacob bent omgegaan
Knokke en kwam Jaap en Ella tegen. Dov en ik waren
heel bijzonder was. In de goede tijden en in de
nog niet samen. Jaap kijkt in de kinderwagen en zegt:
slechte tijden. Tot aan het einde ben jij een enorme
‘Zeg maar alvast opa tegen me’. 2,5 jaar later waren
steun geweest voor ons allemaal, maar ook voor
Dov en ik wel samen en kwam ik voor de eerste keer
Jacob zelf. De liefdevolle manier waarop hij over
op vrijdagavond eten.
jou sprak, zei mij genoeg. De eerste shabbat Lieve Jaap, dank je dat je in mijn leven en het leven
Het was winter en ik had een coltrui aan. Han was 2,5
van mijn gezin bent gekomen. Wij genieten van je
en ‘redelijk’ druk. Laat ik zeggen dat ik beter een shirt
ontzettend grote hart, je gastvrijheid en je liefde.
aan had kunnen doen! Jaap (en Ella) hebben ons zo
Wij hopen nog heel erg lang! In ieder geval nog 50
liefdevol opgenomen in hun bijzondere gezin. Vanaf
jaar……….tot 120 jaar.
de eerste dag hebben wij ons thuis gevoeld.
Kus, Dov
Lieve Jaap, hoe Ella en jij in het leven staan en iedereen met zoveel liefde en aandacht ontvangen is. Dat is voor mij en mijn gezin heel bijzonder om te zien en ook een levensles. Ik hoop dat we dit nog tot in lengte van dagen in goede gezondheid mogen meemaken. Deborah
‘We hebben er heerlijk om gelachen!’
Het was in de jaren 90. We gingen met ons allen naar de Barmitswah van Ronny in Kansas. Het was een mooi feest. Daar liepen wij met cowboy hoeden op en hebben heel veel gegeten. De volgende morgen gingen wij samen naar het ontbijt. Daar hebben wij op z`n hollands gezegd ongans gegeten. ‘Nee’, zei Renée, ‘dat heet HONGAARS’. Wat was dat lekker! Later op de dag voelden we toch wel dat we iets teveel gegeten hadden. Jij bent toen maar een paar baantjes gaan zwemmen om wat bij te komen. Ach die arme Renée met het gedicht waar het woord “raggene” in voor kwam. Renée dacht ‘laat ik het nu netjes uitspreken, Ranchène’. We hebben er heerlijk om gelachen. Jaap, Dora en ik wensen je van harte mazzeltov! Dora en Ido
‘We keken naar het plafond en daar was Jaap’s uit de magnetron gekookte ei.’ Ook schrijven wij een stukje over jou, want we
En weet je nog dat Robby gehaald moest worden
hebben veel mee gemaakt met elkaar.Leuke dingen
van Schiphol en wie was weer de sljemiel? Juist
en ook geen leuke dingen. Veel gelachen, maar ook
jij! En toen het spiegelglad was en de hond
gehuild. Maar we houden het nu over het lachen.
moest gehaald worden. ‘Jaap kan jij haar halen? Natuurlijk!’ En zo zijn er nog veel gebeurtenissen.
Jaap’s eerste magnetron experiment
Renee belde ons op en vroeg of we even wilden
Lieve Jaap, wij wensen jou nog heel veel gezonde
komen. ‘Jaap had iets nieuws voor de keuken.’ Wij
en gezellige jaren met alles wat je lief is.
nieuwsgierig natuurlijk en gingen direct kijken. Daar stond de magnetron. Je was heel trots en
Een dikke kus en veel liefs
vertelde dat je kan er alles in kon koken, zelfs een ei. Het ei werd gekookt en een paar seconden later haalde je het ei uit de magnetron. Je wilde het schillen en een knal: ei weg! Helemaal weg en het ei was nergens meer te bekennen. Toen keken we naar het plafond en ja hoor daar was Jaaps ei. De schilder moest er uiteindelijk aan te pas komen. Van alle markten thuis En zo hebben we heel veel leuke en gekke dingen mee gemaakt. De sinterklaas avonden waren altijd heel gezellig.
Robby en Betty
‘Bij ons is er toch nooit wat bijzonders?’ Op je 65ste sprak ik je toe waarin ik eigenlijk al alles aan
En op de dagen dat je vrij bent, zorg je samen met Ella
je heb verteld wat ik aan je bewonder: je altijd positieve
voor de catering en kinder- en kleinkinderopvang.
blik op het leven, dat je hard werkt en ongelooflijk
Iedere vrijdagavond zijn we allemaal bij jullie
zorgzaam bent, dat je tolerant bent. Uhm dat is met
welkom, in vakanties verzorgen jullie circusuitjes
de jaren misschien ietsje minder geworden. Maar wel
op maat en andere bijzondere uitstapjes met de
dat je naast je werk ook jarenlang hebt ingezet voor
kleinkinderen. Daarnaast geniet je op vrijdagmiddag
goede doelen, dat je heerlijk kan koken en met ieders
van je herenlunches met je trouwe vrienden. Zolang
wensen rekening houdt en de duizendpoot in jou
je maar geen rust hoeft te nemen ...
tijdens mama haar ziekte. Je verzorgde haar volledig en tegelijk voedde je twee kleine kinderen op en bleef
Warm hart
ook nog eens gewoon doorwerken. Dat is een bijna
Verder heb je een enorm gul hart. Je neemt alle
onmenselijke prestatie waar velen een voorbeeld aan
kinderen en kleinkinderen uit beide gezinnen graag
kunnen nemen! Vijf jaar later koester ik het gevoel nog
mee naar de mooiste oorden. Jouw doel is, samen
steeds. Maar nu ben je 70 en dan?
met Ella, dat iedereen in jullie gezin geniet. En dat is natuurlijk best een uitdaging met zoveel (klein)
No pensionada voor Japa
kinderen en aanhang die zelf ook heel goed weten
De meeste mannen van jouw leeftijd genieten van hun
wat ze wel en niet willen. Zelf houd ik dan vaak een
welverdiende pensionada. Sommigen al jaren! Maar
spiegel bij mezelf voor: kan ik dit ‘later’ ook doen
jij doet het uiteraard net even anders en reist liever de
en zo ja, hoe? Daarnaast heb jij een warm hart
halve wereld over op kosten van Accel om de beste
voor goede doelen waar je niet graag over praat.
prijzen voor deze wereldfirma uit te onderhandelen.
Dat siert je enorm.
▶▶
Just the two of us
Last but not least
Wat ik de laatste jaren enorm koester, zijn onze
De meeste mensen van jouw leeftijd wens ik dat ze
avondjes samen uit eten ondanks onze drukke
vooral lekker gaan genieten van hun vrije tijd. Deze
agenda’s. Op deze avonden heb ik het gevoel dat ik
wens heb ik bij jou inmiddels opgegeven. Sterker
jou eindelijk heel even weer voor mezelf heb. Alles
nog ik denk dat jij meer geniet van nog een aantal
passeert de revue. En ik krijg jouw oprechte mening als
jaren onderhandelen en adviseren bij de Accel
ik wat aan je vraag, dat vind ik heerlijk. Ik merk dat dat
Groep dan dat jij iedere dag thuis moet afwachten
in het dagelijkse leven soms anders gaat. We spreken
wat je die dag gaat ondernemen. Dus lieve papa,
elkaar minstens twee keer per dag om te horen of
blijf vooral gezond zodat je nog heel lang kan
alles nog ok is, maar we zeggen eigenlijk te weinig.
blijven doen waar jouw hart ligt. Maar zullen we
Jij eindigt altijd met ‘verder niets bijzonders?’. En ik
wel wat vaker afspreken?
antwoord op mijn beurt: ‘nee niets, rij voorzichtig’. Er is toch ook nooit wat bijzonders bij ons
?
Knokker Dankbaar ben ik je voor de onbezorgde tijd waarin ik in mijn jeugd opgroeide. Met zijn vieren in Uithoorn. We hadden een heerlijk huis, konden alles doen en laten wat we wilden en genoten van de meest mooie vakanties. Zelfs tijdens mama haar ziektes, draaide dankzij jou alles door. Je hebt enorm geknokt in het leven. Dat heb je zoveel malen laten zien. Na mama’s dood pakte je de draad weer op en heb je een mooi leven opgebouwd met jouw lieve Ella. Tussendoor heb je nog even de Burco gered. Sterker je hebt het zo geregeld dat het jezelf uiteindelijk ook nog wat gezelligs opleverde.
Heel veel liefs, Maureen.
‘Opa snuit zijn neus als een olifant!’ Onlangs hield de familie ‘Rychter-Polak-Wijninga’
Laura: Dat hij soms dingen beter denk te weten.
een ronde tafel sessie, waarbij we uitvoerig spraken
Judy: Money, money, money, money makes the
over Jaap’s persoonlijkheid. Aan de hand van een
world go round.
wetenschappelijk verantwoorde vragenlijst bespraken
Ilya: Dat hij ieder kwaaltje heeft dat een ander
we al zijn persoonlijke kenmerken. Onderstaand tref
heeft. En dan erger. En dat elk verhaal uiteindelijk
je het verslag met de vragenlijst en de verschillende
over hem gaat/over wat hij heeft meegemaakt.
antwoorden.
Oh ja en dat hij de dorpomroepster is J
En
uiteraard
aan
het
eind
de
familieconclusies! Wat is het leukste dat je ooit met opa/Jaap hebt Wat vind je leuk aan opa/Jaap?
gedaan?
Pepijn: Ik vind het leuk aan opa dat hij altijd hallo
Pepijn: Kussen en knuffelen, naar het circus en
zegt als hij binnenkomt en als hij cadeautjes geeft.
Artis gaan.
Laura: Dat hij vrijdagavond altijd zo gezellig maakt.
Laura: Dat we voor mijn slagen zijn gaan eten bij
Judy: Dat hij positief in het leven staat.
Slangevegt samen met Hannah. Dat was echt heel
Ilya: Zijn gezellige en verzorgende inslag en zijn
leuk en gezellig.
fantastische kookkwaliteiten. Ik vind het ook leuk
Judy: In mijn jeugd naar Noordwijk en de
aan hem hoe hij kan genieten en lachen op een
familievakanties.
gezellige avond. Of iets van wat hij leuk/mooi vindt.
Ilya: Ik heb natuurlijk veel leuke momenten met Jaap meegemaakt. De vrijdagavonden waren en
Wat vind je stom/minder leuk aan opa/Jaap?
zijn vaak gezellig. En de leuke familiereisjes en
Pepijn: Ik vind het vooral heel stom als opa zegt dat
etentjes.
iets niet mag en als hij op vakantie gaat.
▶▶
Maar ik vond het ook leuk om zijn chauffeur te zijn
Wij hebben allen vele leuke, mooie en soms ook
in de periode dat hij vaak naar Luik moest. En te
verdrietige momenten meegemaakt met opa/Jaap.
werken voor hem bij de Burco. Jaap heeft me ook
En hopen nog vele mooie momenten te mogen
de eerste keer Time Square in de avond laten zien
beleven. We wensen hem nog een mooi, lang leven
samen met Dov en ook dat was echt heel leuk.
toe in volle gezondheid!
Wat wil je dat opa/Jaap vaker doet?
XXX de familie Rychter-Polak-Wijninga
Pepijn: Ik wil graag dat opa vaker een boekje voorleest en nog vaker cadeautjes geeft. Laura: Uuuuhm…weet niet. Judy: Rust nemen en genieten van zijn oude dag. Ilya: Geen wensen op dit punt. Wat vind je grappig aan opa? Pepijn: Als opa zijn neus snuit als een olifant. Laura: Geen idee! Judy: Zijn humor vind ik vaak grappig. Ilya: Dat hij zelf het hardst lacht om zijn eigen grappen. Conclusie De objectieve conclusie die we uit de vragenlijst halen is dat opa/Jaap zoals ieder mens enkele negatieve kanten heeft, maar dat hij ook vele leuke en positieve kanten kent. Hij is een levensgenieter die graag lacht en eet en ervan houdt leuke dingen te doen met zijn naasten.
Soep, New York en Magnums
We spreken met de dames uit de Geulstraat over
Het is geen echte ruzie zegt ze, maar het is een
Opa Jaap. De meiden zijn heel duidelijk over opa.
beetje gedoe. Als mama en papa weg zijn en wij
Ze denken met name aan vrijdagavond als we het
slapen bij opa en oma lachen Hannah en ik om het
over opa Jaap hebben en dan hebben we het direct
gekibbel: de hele dag door maar ze zijn nooit echt
over de soep-voorkeuren. Maar smaken verschillen.
boos op elkaar.
Talia is de traditionele van de zusters. Bij haar is kippensoep de favoriet. Maar wel zonder eitjes,
New York New York
nekjes, maagjes en die andere rare dingen in de
Als we met Hannah over de reis naar New York
soep. Maar wel met noedels. En het is het lekkerste
beginnen gaat ze direct stralen: De ALLERLEUKSTE
als we een pannetje mee naar huis krijgen. Dan
herinnering ooit!!! Ook echt heel erg gelachen maar
eten we het hele weekend door een kopje soep als
wat was het cool. Talia luistert naar elk woord wat
we zin hebben. Dat is ook zo bij de nr.1 soep van
Hannah zegt over dit bijzonder Bat mitswa cadeau.
Hannah: tomatensoep. Alleen zie je dan wel als we
Want zij weet dat het nog even duurt en dan is het
hebben gemorst, maar dat maakt niet uit zegt oma
zover: Start spreading the news……….
dan: het gaat mee met de wasman…… Maar alle reizen met opa en opa waren heel leuk Lachen met opa
zegt Talia: Israël, was elke dag magnum-tijd. Dat
Opa is ook heel grappig: hij maakt altijd vieze
mag echt nooit van papa en mama zegt ze heel
opmerkingen. Wat hij riep in de Dode zee zullen
serieus. Maar van opa kregen we elke dag een
Alex en ik nooit vergeten. Ze krijgt weer bijna de
Magnum ijsje. Ze spreken het alleen heel raar uit:
slappe lach. Talia kan vooral lachen om Opa en
Magnum en niet op zijn Engels.
Oma als ze ruzie hebben.
▶▶
Ieder pondje gaat door het mondje
Opa reist ook heel veel voor zijn werk. Dat weten
Maar het was ook leuk toen we naar Noordwijk
beide dames zeker. Maar wat hij dan doet is weer
gingen of naar een voorstelling. De laatste keer
een beetje onduidelijk. Volgens Talia doet hij in
was wel een gedoe toen we naar het Amsterdam
China hetzelfde wat hij hier doet: korting regelen.
light festival gingen. Het was zo druk in de stad!!
Hannah begint te lachen als wij vragen wat opa op
En daarna hebben we gegeten in het Victoria Hotel.
reis doet: Oma 20 keer bellen!!!
Dan moeten we altijd meer eten van opa zegt
We bedanken de meiden voor het gezellige gesprek.
Hannah. Een voor- en hoofdgerecht en een toetje.
Hannah wil nog wel kwijt dat opa echte een hele
De meiden zijn wel duidelijk van mening dat opa
bijzonder lieve opa is. Het is altijd gezellig en hij wil
op gebied van eten wel wat van hun kan leren. Opa
altijd alleen maar goed voor iedereen. Dat is heel
moet een beetje aan zijn lijn denken zegt Talia.
bijzonder. Talia noemt opa een leeuw: de baas van
Maar ik vind zijn buik wel heel lekker op tegenaan
de groep. En dat geeft een lekker gevoel.
te knuffelen. Volgens Hannah moet hij met name gezonder eten. Mysterieus werk Als we vragen wat opa minder moet doen weten ze het eigenlijk niet. Hannah zegt dat opa met name minder moet werken. Hij reist veel en moet dan helemaal naar Apeldoorn. We komen er achter dat het werk van opa eigenlijk een beetje een mysterie is. Als we vragen wat hij voor een werk doet vallen de meiden een beetje stil. Volgens Talia is het in Apeldoorn en zorgt hij vooral voor korting. Hannah meent dat opa fietsen maakt en dat hij aandelen heeft. Vroeger had hij een fietsfabriek, maar die bestaat niet meer.
Een interview met Hannah en Talia
‘Gewoon jasje uit, mouwen opstropen en gaan’ Klussen
Samen op pad
Klussen doe je met plezier. Samen bevestigen we de
We kennen in die meer dan 20 jaar al veel momenten
hor van tante Willie bij ons thuis in de keukendeur. Bij
samen. Het meest verrassende was afgelopen jaar,
onze verhuizing hebben we alle plinten opnieuw gelegd
2015, in Zuid Frankrijk voor onze verjaardagen 60 en
nadat de huiskamer was gestuukt. Je voelt je niet te
65. We logeerden met de kinderen en kleinkinderen
min om gezellig mee te helpen en altijd met een geintje.
in de Provence. Als verrassing waren jullie een paar
Lol maken is dan wel belangrijk. Soms kom je in een
dagen aanwezig bij het feest. Geweldig!
net kostuum. Gewoon jasje uit, mouwen opstropen en gaan. Dat is je karakter zoals we je kennen en graag zien.
Al veel eerder hebben Sonja en ik vanuit West Italië een oversteek gemaakt naar Venetië. Ella en jij
Koken en rust
waren daar voor zaken voor Van Buuren & co. We
We hebben heel wat keren samen gekookt met
hadden veel plezier in Venetië. Jij zorgde ervoor
de feestdagen in december. Maar de laatste jaren
dat we naar kleine restaurants konden, aangeraden
gaan we toch liever naar een hotel en laten we ons
door de hoteleigenaar. Echte toprestaurants en nog
verwennen met heerlijke diners. Voor tante Willie
leuker waren de zoektochten naar die restaurants.
haar 80ste verjaardag braadden we ieder met een
Maar gelukkig kunnen Ella en jij altijd heel goed
eigen recept: schouder lam uit de oven. Uiteraard had
samen overleggen als je de weg even kwijt bent.
ik de lekkerste Verder beheerst je de kunst om op welke plek dan ook
We hebben nog steeds mooie herinneringen aan
en met wie ook in de buurt een tukje te doen. Op feesten
ons cadeau voor ons 65 en 60 jaar in Namen. Met
en tijdens concerten. Althans dat heb ik gehoord.
alweer hele goede restaurants. Dat was top.
▶▶
Aardig en geduldig
Tenslotte
Het meest bijzondere aan jou is natuurlijk je geduld.
Voor je verjaardag hebben we een cadeau die past
Elke keer opmerkelijk. Toch ervaren we toch ook wel
bij onze traditie om er gezamenlijk op uit te gaan.
een gespannen Jaap. Als we een keer langskomen,
Je bent een vrijgevig man die graag deelt en samen
lijk je wel eens in een andere wereld te verkeren.
met anderen geniet van het leven.
Steevast klinkt het dan uit je werkkamer: ‘Ik kom zo’ of je staat nog in de keuken. Waar anders als Joodse man? ‘Ik ben nog even bezig, dus ik groet jullie zo’. En daar staan we dan wat onhandig. Sonja lag in het ziekenhuis, vlak voor jullie vakantie naar Israel. Hoe dan ook. Op ziekenbezoek is dan geen probleem. Je en jullie zijn er, wat er ook gebeurt. Nog wel even een puntje. Je wilt ook graag de eerste zijn. In het jaar dat Sonja en ik trouwden, wilde je nog even in datzelfde jaar eerder trouwen dan wij. Je bent tenslotte de oudste van ons. Natuurlijk zien we elkaar bij alle verjaardagen van onze kleinkinderen. Oom Jaap en tante Ella zijn niet weg te denken bij de feestjes! Altijd blij om elkaar te zien. Oom Jaap is wel een beetje eng voor Rozanne, maar als hij er niet is, klopt er ook iets niet! Jij en Ella hebben een groot kinderhart en dat vinden wij heerlijk. En dat is om te koesteren!
Harry en Sonja
Hier een stukje tekst over je moeder...
en hoe ben je op je werk?
‘Jouw handelaars geest, gecombineerd met menselijkheid en een gezonde dosis humor maakt jou bijna onvervangbaar.’ Toen ik op 1 maart 1998 bij F. van Buuren & Co in
Naar de Rue de Vivegnis. Het zou het begin worden
de Amsterdamse Kerkstraat ging werken was dat
van een samenwerking die duurde tot 2004. Dat was
geen gewone start bij een nieuwe werkgever. Om te
het jaar dat de Burco werd verkocht aan de Accell
beginnen mocht ik niet op wintersportvakantie in
groep. In de 6 jaren die we hebben samengewerkt
februari. Dat was de maand voordat ik zou starten,
is er best veel gebeurd. ‘Nou ja werken, je was
want er was de belangrijke fietstentoonstelling in
aanwezig’ zou je hebben gezegd. Maar het motto
de RAI. Maar toen dat was overwonnen, ging ik vol
bleef hetzelfde, we hebben misschien niets
goede moed naar de Kerkstraat. Daar kwam direct
verdiend, maar wel gelachen. En zo was het ook.
het volgende dilemma om de hoek kijken. Hoe
Over het verdienen kan ik niet veel zeggen, maar
noem je je schoonvader die je eigenlijk alleen kent
het is zeker zo dat we gelachen hebben.
als Jaap. Jaap de onderhandelaar Jaap of Junior
De Burco werd geleid als een traditioneel joods
Jaap stond bekend op de firma als junior. Achteraf
bedrijf. Koopmanschap stond hoog in het vaandel
gezien logisch, omdat zijn vader senior was. Maar
en je reisde altijd op je eigen tijden af naar het Verre
dit leek voor mij een brug te ver, thuis Jaap en
Oosten. In goede tijden voor de Taipei beurs, en in
tijdens het werk junior. Het is volgens mij nooit
mindere tijden nadat de beurs was afgelopen. Dan
direct besproken, maar ik mocht Jaap zeggen.
hadden de leveranciers weinig orders gekregen en dan kon je betere prijzen uit onderhandelen. In
Expeditie Luik
2003 was ik degene die als eerste namens de Burco
In het begin reden wij iedere week op maandag
de Taipei show mocht bezoeken. Daarna zijn we
ochtend om 6 uur naar Luik.
samen ook nog een paar keer die kant op gegaan.
▶▶
En ondanks dat we al vele jaren niet meer samen voor hetzelfde bedrijf werken, kom je nog steeds langs om gezellig bij te praten, ongeacht waar we op dat moment zijn. Dat waardeer ik heel erg! Niet weg te denken in de fietsenbranche Je bent nu bijna 70 jaar en behoort tot de eminence binnen de fietsen branche. Het zegt ook veel over jouw bijdrage dat Accell je nog lang na je pensioen gerechtigde leeftijd dichtbij hen wil houden. Jou vervangen is bijna niet mogelijk. Omdat er nu bijna geen mensen meer rondlopen die jouw eigenschappen van handelaars geest, menselijkheid en een gezonde dosis humor tezamen in zich hebben. Ik wens je niet alleen nog heel veel jaren in goede gezondheid toe, maar ook jaren waarin je nog veel kan lachen en geluk. Tot 120 jaar, Ralph
‘Je probeerde je onderneming aan mij te verkopen, alleen had ik die hint niet begrepen.’ Samen op reis betekende dat onze dagen begon
Dus concurreerden we niet samen. Om die reden
nen met gezamenlijk ontbijt. Het tijdstip was
konden we goed zaken doen, zonder elkaar te
altijd vroeg, voordat de rest wakker is. De oudjes
bijten. Geert was diegene waar je de meeste spullen
moeten meestal de kastanjes uit het vuur halen.
aan verkocht. Dit kwam ook omdat Geert dezelfde
Zo is dit bij ons ook altijd het geval geweest. En de
nieuwsgierigheid heeft zoals jij. De aankopen waren
ervaring van het leven won het vaak van de anderen
meer bedoeld om langere tijd met elkaar te praten
die ogenschijnlijk meer kennis in huis hebben.
en data uit te wisselen. Zo gaat dat in het leven. Uiteindelijk heb je nog geprobeerd je onderneming
Van Buuren & Co
aan mij te verkopen alleen had ik die hint niet
We kennen elkaar al jaren, in 1981 ben ik in de
begrepen.
fietsen business begonnen. In die periode leerden we elkaar kennen. In die tijd was je eigenaar van
Van samen zaken doen naar samenwerken
Van Buuren & Co, een groothandel in hoofdzakelijk
Accell wilde graag in P&A business. Jij vertelde
race onderdelen en accessoires. Daarnaast had
altijd al dat mijn zaak verkocht zou worden. In
Van Buuren een aantal exclusiviteiten, die toen nog
2004 was het zover. Op een later tijdstip heb jij je
belangrijk waren voor een assortiment. Ook had je
onderneming ook aan Accell verkocht. Daarna is
productie en verkoop van complete fietsen onder
Van Buuren in Juncker geïntegreerd. Jij bent toen
de merknaam Burco.
direct naar Accell Holding gegaan en twee jaar later ben ik ook verkast naar Accell. We hebben tien
Samen zaken doen
jaar samen gewerkt en heel wat reizen gemaakt
Mijn onderneming was meer gericht op de gebruiks
om condities af te dwingen of een integratie van
fietsen en bromfietsdelen.
ondernemingen te realiseren.
▶▶
Comet is een van de ondernemingen waar we gezamenlijk MD zijn geweest, een jaar lang. We hebben hier goed samen gewerkt en lokale werknemers veel bijgeleerd. De voormalige directie was direct opgestapt dus er was geen keus. Op aandringen van ons zijn we snel ingestapt en hebben Comet uitstekend begeleid, we hebben zelfs een goede MD kunnen vinden. Gorka gaat nu Comet verder begeleiden en dit ziet er goed uit. In deze periode hebben we ook een groot deel van culinair San Sebastain leren kennen. Goede wijnen gedronken en veel van gedachten gewisseld. Ook na Accel blijft ons contact waardevol Zo vertelde ik je ook dat ik besloten heb om Accell te verlaten en je daardoor in een lastig pakket breng. Omdat Ella graag wil dat je stopt. Je zult waarschijnlijk ook nog wel een klus krijgen die ik anders opgelost zou hebben. Maar belangrijk is dat we contact houden in de toekomst. Ons vele telefonisch contact zullen we zeker voortzetten. Want tenslotte heb ik ook nog beurs informatie nodig, die nu voor mij nog belangrijker is dan voordien. Dank voor de uitnodiging wij zien elkaar in ieder geval met de lunch 2 juni, tot dan. Jos
EEN ANDERE GROTE HOBBY VAN JAAP NAAST ZIJN WERK, IS ZIJN AANDELENPORTEFEUILLE. MARCO: ‘JAAP HEEFT EEN GOED GEVOEL VOOR DE JUISTE TIMING IN ZIJN BELEGGINGEN. HIJ HEEFT EEN SLIM GESPREIDE PORTEFEUILLE OPGEBOUWD. EN KRIJGT HIJ ALTIJD UITVOERINGEN OP BETERE KOERSEN DAN WIE DAN OOK OP DE BEURS!’
FINANCIEEL BESTUURDER TON VAN VEEN VAN DE JUMBO OP HET HOOFDKWARTIER: ‘DANKZIJ DE WEKELIJKSE AANKOPEN VAN WIJNSCHENK KONDEN WIJ DE OVERNAMES VAN C1000 EN SUPER DE BOER REALISEREN.’
ROB ZIKKING: ‘OME JAAP IS EEN VRIENDELIJKE, HARTELIJKE EN ZORGZAME MAN. ALS HIJ IN DE SLAGERIJ KOMT, HAAL IK MEESTAL ZIJN AOW UIT ZIJN PORTEMONNEE.’
‘Ware vriendschap duurt levenslang’ Van 70 jaar Jaap kennen wij elkaar meer dan 55 jaar!
De vriendschap was zelfs zo groot, dat wij in Uithoorn
Wij hebben zó veel leuke en mooie dingen, maar ook
met een ‘gerust hart’ onze kinderen achterlieten.
wel verdrietige dingen gedeeld…! Véél gelachen, maar
Maar ook je bezoeken aan Spanje, alwaar jij je als een
ook gehuild.
kundig wasmachinemonteur bewees. Het speciale bezoek aan het toen door ons gehuurde huis in La
High Lights
Napoule en de bezoeken aan Cannes zijn wat mij
Enkele ‘high lights’ van deze vriendschap, die een
betreft hoogtepunten. Omdat je genietend
indruk geven van de vele dingen die we samen hebben
van de zon tot intieme gesprekken kan komen.
meegemaakt.
Net zo als dat plaatsvindt met onze diners à quatre of in het bijzonder onze diners à deux.
Wij kennen elkaar sinds ca. 1958. Onze wegen kruisten
En wat bijzonder is, is de nog altijd hechte vriendschap
hier elkaar in de Lekstraat-sjoel en Ellen heb je in ca.
tussen onze oudste en onze jongste kinderen!
1966 ontmoet bij Poseidon. Dit was de uitgaangs-roeivereniging op de zaterdagavond van Amsterdam, waar
Jaap, je bent een Top-vriend, jouw gevoel voor humor
Ellen alleen naartoe mocht samen met haar broer.
– soms wat (te?) cynisch misschien - ondanks de verschillende “makkessen” die je hebt, is bewonderens-
In 1968 heb je ons op onze huwelijksreis in Davos
waardig.
gespot. (‘je ziet en hoort nog ‘ns wat, als je niet doof en blind bent…!’)
Een dierbare vriendschap, die Ellen en ik, samen
Maar de echte hechte vriendschap is ontstaan eind
met Ella, tot 120 jaar hopen te beleven.
jaren ’70 toen onze kinderen jarenlang gemeen schappelijk joodse les hebben genoten bij de ‘Pereira’s’.
MAZZELTOV!! - Freddie
‘Goede wijn behoeft geen krans of soms toch wel’ Als ik mijn eerste herinneringen aan Jaap oproep,
‘Ja ziet u, ik heb daarover namelijk met mijn vrouw
verschijnen er magische Reto Romaanse klanken
een weddenschap.’ Kort daarop gaan we - Renée,
als Muottas Muragl, Furtchellas, Trais Fluors en
Merel, Jaap en ik voor het eerst samen skiën, en
Diavolezza. Reto Romaans, de bijna uitgestorven taal
er ontstaat, spoedig ook met Maurice en Marja,
van de Graubündner Alpen. Het is kersttijd en het hotel
een band die is uitgegroeid tot een zeer hechte
is barstensvol met gasten die merendeels vooral ook
vriendschap. En die na het overlijden van Renée
gekomen zijn om te skiën. Het is vaak genadeloos koud
ook Ella is gaan omvatten.
- min 30º in de vroege ochtend was geen uitzondering; soms wordt de ski-les van de kinderen onderbroken
Jaap de skikampioen
om ze in het nogal spartaanse houten gebouwtje van
Jaap is net als ik - en anders dan Renée en Merel -
de skischool weer wat op temperatuur te laten komen,
maar een beperkte skiër. Alleen al het vermoeden
maar wat overheerst is de indrukwekkende pracht van
dat hij op een zwarte piste was terechtgekomen, kon
het wit-blauw-zwarte decor waarin wij ons bevinden.
soms een bijkans verlammende uitwerking op hem
Het is niet voor niets het gebied waar, naar men zegt,
hebben. Maar hij blijkt een ideale, buitengewoon
het wintersporttourisme is ontstaan.
attente, hartelijke, groepsgerichte tochtgenoot. Hij draagt steevast, hoewel zijn bodymass-index
Wat is uw beroep?
ook toen al niet perfect zal zijn geweest, naast zijn
De Wijnschenken, Maurice en Jaap met hun gezinnen,
eigen ski’s die van Renée; haast is er niet, over alles
logeren in het zelfde hotel als wij, maar contact is er de
kan worden overlegd, skiën moet niet ontaarden in
eerste twee jaar niet. Het is Jaap die daar verandering in
werken, en lunchen, met zo’n verrukkelijk taartje
brengt door mij in het bergbaantje van Muottas op mijn
van ‘die mevrouw die mij toch maar weer herkende’
schouder te tikken met de vraag wat mijn beroep is.
(??), is ook belangrijk.
▶▶
A person of integrity and honor Wat mij - of beter gezegd: ons, want Merel denkt er net zo over - in de loop der jaren vooral duidelijk is geworden, is dat onze vriend een “Mensch” is in de betekenis van “a person of integrity and honor”. Ik vermoed dat hij deze kwalificatie als verregaand overdreven zal verwerpen, maar dat maakt haar in mijn ogen niet minder juist: neem immers de wijze waarop hij de grote tegenslagen in zijn leven is tegemoet getreden, voeg daar wat persoonlijke ervaringen aan toe en de hiervoor getrokken conclusie is eenvoudigweg onontkoombaar. Mensch Ter afsluiting en overdenking nog dit. Een Amsterdamse advocaat die tevens een begenadigd cartoonist was, liet in een van zijn cartoons een confrère tijdens een pleidooi de briljante zin uitspreken ‘Ik zou mij graag onnodig grievend over u willen uitlaten, maar kan niks onnodigs bedenken.’ Voor deze gelegenheid zou ik daarvan willen maken ‘Ik zou mij graag onnodig lovend over Jaap willen uitlaten, maar kan niks onnodigs bedenken.’ Hans Fleers
‘Jaap denkt nooit: ik hoor je wel, maar laat maar lullen.’ Jaap is in ons leven gekomen vanwege de allang
ik geen minuut. Maar, en dat realiseer je je als je
daarvoor bestaande vriendschap met zijn Ella. De
gaat schrijven, je wordt min of meer gedwongen
eerste keer dat wij Jaap ontmoetten, vond plaats bij
om je vrij expliciet af te vragen waarom je zo goed
Ella in haar appartement in Den Haag. Bij één van die
bevriend bent geworden. Dat was even broeden om
eerste ontmoetingen bleek, dat je tegen Jaap veel
het zo goed mogelijk te formuleren. Want waarom
kon zeggen zonder op lange tenen terecht te komen.
hebben wij zo’n goede en intense vriendschap?
Mits, zo bleek veel later, hij ook overtuigd was van de oprechtheid van hetgeen je te zeggen had.
- Jaap luistert en geeft zijn mening als je er om vraagt.
Geen spelletjes met Ella Bij onze ontmoeting gaf Loes aan Jaap het eerste serieuze advies. Het was namelijk niet de bedoeling om Ella te beschouwen als een relatie van ‘leuk voor nu, en
- Jaap zijn mening is altijd de moeite waard om te overwegen. - Jaap begint nooit een vraag aan hem te beantwoorden met over zich zelf te spreken.
we zien wel later’. Loes vond dat Ella dat niet verdiende.
- Jaap is niet een één-richtingsweg, dat wil zeggen,
En kon dat ook vanuit haar perspectief uitleggen. En
hij heeft ook vragen en stelt een advies of mening
Jaap ‘pikte’ het zonder enig probleem en begreep de
altijd op prijs en spreekt dat uit; je hebt nooit het
achtergrond van de uitspraak maar al te goed.
gevoel dat hij denkt: ‘ik hoor je wel, maar laat maar lullen’.
Een intense vriendschap, maar waarom? In de jaren is de vriendschap met Jaap verder gegroeid en dat gaat natuurlijk nooit meer stuk! Toen ik de vraag kreeg om iets op te schrijven ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag, aarzelde
- Jaap is erg bereid om zijn zorgen ook in de persoonlijke sfeer met je te bespreken. - Jaap heeft veel tijd voor ‘zijn’ vriendschap en is erg goed in het onderhouden ervan. - J aap is enorm gastvrij.
▶▶
- Jaap is inventief, creatief en behulpzaam voor vrienden en daar hebben wij vaak van kunnen profiteren. - Jaap is op z’n Hollands gezegd een ‘moord – gozer’, die wij als vriend nog heel veel goede jaren toe wensen zodat wij én Ella en hij, er veel plezier van zullen hebben. Veel goeds, ook namens Loes, tot 120 jaar; baroech omein Evert
‘Ik koester onze onvoorwaardelijke vriendschap en hoop dat we er nog vele jaren van mogen genieten’ Als de dag van gisteren herinner ik mij... - Dat ik voor mijn Barmitswah mijn eerste Burco heb gekregen. Zelf geholpen door vader Wijnschenk in de Kerkstraat. - Het grote huis in de Sarphatistraat op loopafstand van Maimonides. - Onze fietsritjes vanuit Zuid naar school. - Onze zich echt ontwikkelde vriendschap toen jij geregeld bij de Storken op bezoek kwam en ik een relatie met Yvonne ontwikkelde. - Onze avondjes en vakanties samen met Renée en
- Het ontstaan van je nieuwe liefde voor Ella die je in jouw woorden ‘het geluk in het leven heeft teruggegeven’. - Onze samenwerking in de besturen van de J.I. en Beth Shalom, waarbij wij het respectievelijk als voor zitter en penningmeester altijd eens waren. - Onze gezamenlijke lunches waarbij wij in vertrouwen alles kunnen bespreken. - Maar vooral onze onvoorwaardelijke vriendschap die ik koester en waarvan ik hoop dat we er nog vele jaren van mogen genieten.
later de kinderen. Die ook weer vrienden van elkaar werden en nog steeds zijn. - Onze ontmoeting in Parijs met de kinderen, waar we zonder dat wij het van elkaar wisten, in hetzelfde hotel en hetzelfde restaurant hadden geboekt. ‘Niet te filmen’ zei je en we gingen met zijn allen verder. - Het verdriet tijdens de lijdensweg van Renée en haar overlijden. - Onze gezamenlijke vakantie direct daarna en hoe jij je leven weer oppakte.
Uri Coronel
‘Jij bent all round. Wikipedia is er niets bij!’ Wij kennen elkaar vanaf begin jaren ’60. Ik kwam met
En dan nóg iets over mijn vriend
mijn familie terug uit Chile. Zoals ik jou heb leren
Humor heb je zeker. Maar wat ben je soms eigenwijs!
kennen ben je:
Ondanks dat je voortdurend in de weer bent, is er altijd
- trouw (heel),
tijd genoeg om bij te praten. RING, RING.. RING, RING…
- belangstellend (heel),
‘MET WIJ I J N.. S C H E N K’….. Elk ander zou opnemen
- betrokken (heel),
met ‘Jaap’. Maar ben het nu wel gewend na al die jaren,
- goed geïnformeerd (bijna)
dus kan er mee leven! Maar bovenal ben jij in alle
- nieuwsgierig (meestal),
opzichten een mooie, gezellige vriend.
- altijd vrolijk (heel) Sweet memories En.. meneer Con hoe gaat het in de handel?
Dan hier nog wat memories uit het verleden. Jaap weet
Wat kan jij uitbundig lachen: hele zalen genieten mee,
je nog? Gerrit van de Veenstraat, enkele keren per jaar bij
heerlijk! Ik waardeer je eerlijkheid, je interesse, je
elkaar eten, onze regelmatige 4-herenlunches waarin wij
know how, je algemene kennis. Vooral over de beurs,
alles van A tot Z doornemen. En last but not least, onze
over rijwielhandel, wereldpolitiek, over voetbal en
onvergetelijke vakantie in 1980 in Herzlia, Israel. Deze
zelfs over de MODE. Jij bent all round, althans dat
is om nooit meer te vergeten: ‘how are your burnings
denk je zelf haha. Wikipedia is er niets bij!
today?’ Let op: deze heb ik onlangs gedeponeerd.
Ik vergeet niet de vele mooie feesten die we mee
Samen met allen die je lief hebt wensen Marcelle
mochten maken in jullie familie…….
en ik jou, nog 120 jaar toe in goede gezondheid en gezelligheid, samen met je familie, vrienden en alle anderen die je lief zijn! Hans
‘Je bent een echt Mensch’ We hebben elkaar leren kennen door Renée, die
Het is een voorrecht om jou als vriend te mogen
ik uit de vriendengroep van het Scheveningse
hebben.
Luxe Bad kende. Vanaf het eerste moment klikte
Mede namens Evelyn wens ik jou tezamen met
het tussen jou en mij. Al tientallen jaren bellen
jouw lieve familie en natuurlijk ook met je buren
wij elkaar iedere vrijdagavond. Financiële en
van Lizzy Ansinghhof 7 nog heel veel goede, maar
fiscale zaken, de politiek en natuurlijk de Joodse
vooral gezonde jaren .
Gemeenschap zijn onze favoriete onderwerpen. En daar hebben we dan ook de nodige discussies over
Tot 120, omein!
gehad. Na onze verhuizing naar Amstelveen werd onze vriendschap alleen maar intensiever. We zien
Joelek
elkaar nu veel frequenter en jij zegt dan standaard ‘Wat is het weer ouderwets gezellig!’. Meer dan vrienden Ella en jij zijn niet alleen zeer gewaardeerde dierbare vrienden, maar ook geweldige buren. Indien nodig staan jullie altijd voor ons klaar: thuis koken als Evelyn geopereerd is, bewaker van ons huis tijdens vakanties en onmisbaar als klusjesman. Valt de elektriciteit uit of moet er een batterij in de rookmelder vervangen worden dan ben jij onze redder in nood. Jaap, je bent een echt “Mensch“!
▶▶
J OVIAAL A MSTELVEEN A PETROTS OP ZIJN FAMILIE P OPULAIRSTE BUURMAN
W ORST/FAZANT/ZUURKOOL I NTEGER J ARENLANGE DIERBARE VRIENDSCHAP N ESJOMME S CHUDDEBUIKEND LACHEN C YNISCHE HUMOR H OED E LLA N IEUWSGIERIG K OK AAN HUIS 7 0 JAAR JONG J OODSE BESTUREN A LTIJD KLAARSTAAN A CCELL EN AZIË-KENNER R ENÉE
EEN JAAP MENSCH O MEIN!