LAANBOOMLOUNGE 18 JULI 2013
Programma laanboomlounge: AFZET Doelstelling: nieuwe ideeën en suggesties om de afzet te bevorderen. • Ontvangst met koffie en thee • 2 sprekers over afzet: • Peter Duijvestijn, een succesvolle ondernemer uit de glastuinbouw geeft zijn visie over afzet • Henk Folkerts, programmamanager Laanboompact over afzet in de praktijk • Samen in gesprek over afzet en de toekomst • Evaluatie en sluiting
Presentatie Peter Duijvestijn, Duijvestijn, eigenaar tomatenkwekerij • Kenmerken van de huidige tomatenwereld: • Volume stijgt, waarde daalt • Gewend om naar productie en productiekosten te kijken; knijpen op de kostprijs wat ten koste gaat van de kwaliteit van het product • De nieuwe beweging: kostprijsverlaging is geen strategie want het buitenland is altijd goedkoper, dus: • Kosten wegsnijden in de keten; schakels eruit • Goede relaties met de afnemers opbouwen en vasthouden • Denken vanuit de consument. Wat wil de consument? • Geen maximale prijs willen, maar de optimale prijs die door het jaar heen geldt Hierna volgt de volledige presentatie
STAPpen vooruit zetten! - Versterken afzet glasgroente Peter Duijvestijn Laanboomlounge juli 2013
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Aanleiding Kern van het probleem Visie op afzet Stappenplan Wat hebben we bereikt Hoe gaan we verder
1. Aanleiding 2011
1. Slechte resultaten
2007
â‚Š â‚‹
2011
2. Geen regie meer
3. Positie kalft af (schap, concurrentie, keten, EU) Tomatenaanbod gestegen en EU bevolking stijgt niet. Local for Local trend in Duitsland en VK. Paprika-aanbod NL en Turkije gestegen. Concurrentie Spanje en Israel in voor en na-seizoen. Komkommer NL produktie stabiel. Stijgende lijn in export vanuit Spanje en Turkije naar EU.
(bron: PT) 5
2. Kern van probleem 1. Versnippering afzet
Ca. 1000 telers
Ca. 50 TV’s
Ca.250 handel
Ca.15 retailers EU
2. Toename EU concurrentie Local for local zet stevig door Concurrentie bij productie neemt toe bijv. Marokko. (bron: Rabobank) Productie stijgt, consumptie stabiel tot lager Product goed, imago slecht (bron: Greenhouse Farming Germany, AC)
3. Gedrag Gericht op korte termijn Altijd zoeken naar centje meer Focus op kostprijs i.p.v consument Geen tijd voor afzet
Vechten met elkaar i.p.v. luisteren naar de markt 6
3. Visie op afzet
1.Consument (retailer) aan het roer (vraagsturing) 2.Vraag en aanbod EU moeten meer in balans 3.Partijen/schakels die niets toevoegen er tussenuit 4.Geen speculatie met basisproduct 5.Prijs voor bestemd product vooraf bekend
7
4. STAPpenplan 2011 - 2013 Wat
Waarom
STAPpen Professionalisering
Keten versterken
Korter, efficiĂŤnter, gesloten Contact met consument Informatie uitwisseling
Ontwikkelen kennis , gedrag afzet Uitvoeren workshops Inrichten nieuwe ketens
Afzet samenvoegen
Verlaging kosten Meer kennis en kwaliteit Betere onderhandeling
Vooronderzoek samenvoeging afzetorganisaties Uitwerken en realiseren samenvoeging
Horizontaal bundelen
Retail vraagt kritische massa Onderhandelingskracht Optimaliseren logistiek
Uitwerken horizontale bundeling Aanpassen Logistieke stromen
Landelijk overleggen
Monitoring vraag/aanbod EU Kostprijzen/Consumentprijs Internationalisatie
Inrichten landelijk platform Versterken promotie Internationale vestigingen
Onderscheid maken
Minder uitwisselbaar Consument wil betalen Gecontroleerde afzet
Versterken marktinnovatie Ombuigen toeslagen naar markt
Sterk: Kennis Vakmanschap Innovatie Schaal Zwak: Korte termijn Tijd voor afzet Geduld Oud zeer
Is dit voldoende? Nee, want het gaat ook om professioneel gedrag 8
5. Wat hebben we bereikt in 1,5 jaar? Wel bereikt
(nog) Niet bereikt
1.
Analyse STAP wordt gedeeld
1.
Samengaan afzetorganisaties
2.
Zeven bouwstenen afzet
2.
Meer horizontale bundeling
3.
Voldoende kennis bij volgers
4.
Grip op banken/accountants etc.
5.
Structurele aanpak: (financiĂŤn,
3.
Bewustwording in sector
4.
Kennis (15 workshops)
5.
Erkenning (telers, overheid, banken, retail)
6.
Belang ketensamenwerking als oplossing
organisatie, overleg) 6.
Voldoende medewerking brancheorganisaties 9
6. Hoe verder? Wat moet er gebeuren? • Toepassen kennis versnellen • Besef transitie vergroten • Meer integrale aanpak • Afwachtende houding doorbreken • Internationalisatie versnellen • Ondersteuning dienstverleners verbeteren
Hoe gaan we dat doen? Board Procesbegeleiding en communicatie
Kennis Platform
Ondernemers Platform
Zeven bouwstenen STAP
Beleids Platform
7. Succesfactoren 1.Oud zeer aan de kant 2.Op nul willen beginnen 3.Ondernemerschap koesteren 4.Respecteren andere schakels 5.Doorzettingsvermogen
Gaat dat lukken? Ja zeker, Want we hebben de sleutel zelf in handen (product, kennis etc.). Dus we hoeven hem alleen maar om te draaien! 11
Presentatie Henk Folkerts, programmamanager Laanboompact Het verdienmodel in de afzet is groot. Om dit te bereiken zijn er 7 bouwstenen van belang: • Consument volgen • Afnemer ontzorgen • Onderscheid maken • Partners selecteren • Risico spreiden • Aanbod bundelen • Ketenstrategie kiezen Hierna volgt de gehele presentatie
Zeven bouwstenen voor versterking afzet (samenvatting) Henk Folkerts
Laanboomlounge juli 2013
1.Bewustwording 2. Drijvende krachten voor ketensamenwerking 3. Zeven bouwstenen 4. Kenmerken succesvolle ketens
1. Bewustwording: Waar verdien ik de kost? Domein
1 Eigen bedrijf
2 Keten (verticaal/hor.)
3 Cluster (publiek/privaat)
4 Sector (landelijk)
Kosten
Efficiency Schaalgrootte ….
Doorlooptijd Activiteiten afst. Just in time ………..
Regelgeving Herstructurering Bereikbaarheid ………..
Quota Tarieven Arbeidskosten ……….
Opbrengsten
Kwaliteit product Onderscheidend …….
Ketenconcept Bundeling Assortiment Vraag/aanbod Informatieuitw. …..
Ruimte Haven Horeca/toerisme Beleving, historie Kringloop ……….
Arbeidsmarkt Scholing Innovatieklimaat ……….
15
2. Drijvende krachten voor ketensamenwerking
1. Hogere snelheid van de productstroom en het belang van beschikbaarheid 2. Betere afstemming vraag en aanbod 3. Beter kunnen volgen van en inspelen op wensen afnemer/consument (responsiviteit) 4. Streven naar waardebehoud en waardevermeerdering in de keten 5. Kostenreductie (productie, verwerking, logistiek, transactiekosten) 6. Toenemend belang van snel kunnen vermarkten van innovaties 7. Garanties voor voedselveiligheid, herkomst, traceerbaarheid 8. Risicobeheersing 9. Toenemende schaarste aan grondstoffen , voorkomen verspilling etc. 10. Mogelijkheden om duurzame concepten te vermarkten
16
Bouwsteen 1: Consument volgen
(vraagsturing)
Ketenomkering teler
consument
retail
handel retail
1.
Op welke consument?
2.
Op welke afnemer?
3.
Welke functie heeft je product?
handel
consument Van:
Naar:
• voorspellen • eerst produceren • schakelbenadering • verkopen aanbod • betalen gemiddelde
• volgen/verleiden • eerst verkopen • ketenbenadering • plannen aanbod • betalen prestatie
teler
Een voorbeeld: in de sierteelt
1.Keteninformatiesysteem 4. Multi Media Marketing systeem OBI
Lemkes
2. Ketentransactiesysteem 3. Ketenkwaliteitssysteem Ketenomkering
Decorum plants
18
Bouwsteen 2: Afnemer Ontzorgen Beleving Service
Logistiek Product Prijs/Kwaliteit Onderscheidend Veilig Category
Leverbetrouwbaarheid Kritische massa Just in time Snelheid etc.
idem
After sales Informatie Traceerbaarheid Vernieuwend etc.
Productie methode Herkomst Historie Footmiles etc.
idem
idem
idem
idem
idem
Tijd
19
Zeven manieren om te komen tot hogere prijs
1.
Zet uw angst voor hogere prijzen opzij
2.
Formuleer een prijsdoelstelling
3.
Verminder concurrenten door positionering
4.
Maak van je klant een relatie
5.
Lever toegevoegde waarde
6.
Verlaag het risico voor uw klant
7.
Verkoop uw prijs beter
(bron: Burgers)
Stelling: we kunnen ketenbreed meer aandacht schenken aan prijsvorming
20
Bouwsteen 3: Onderscheid maken
1. In product (bijvoorbeeld smaak) 2. In productie techniek 3. In herkomst, regio 4. In kwaliteit 5. In duurzaamheid 6. In betrouwbare leveringen 7. In afzetkanaal 8. In concept (maaltijden,internet etc.) of categorie 9. In authenticiteit (natuurlijk, origineel, uitzonderlijk, refereren, bijdragen)
21
Bouwsteen 4: Partner(s) selecteren Hoog
Volume
Partner
Winkel
Riskant
Belang Product Voor afnemer
Laag
Uniciteit van product
Hoog
22
Een voorbeeld: Vlees sector AustraliĂŤ
Goal Doel
Improve profitability wool production
Versterken marktpositie vleessector
Key supplier (ca. 80%) Eigen winkels (ca. 5%) Biologisch (ca.15%) Australia, beef 2004
Flk
23
Bouwsteen 5: Risico spreiden
Afnemer 1 (Retailer, foodservice etc. )
Main supplier(s) (30%) Spotmarkt (10%)
Key supplier (60%)
Verwerkingen/of Handel 1
Retailer 2 (20%) Foodservice 2 (20%)
Key customer (70%) Producent 1 (of groep) (boer, tuinder, visser)
Handel 2 (15%) Overig (15%)
24
Bouwsteen 6: Aanbod bundelen Vanuit: 1. Kritische massa wens afnemer 2. Logistieke voordelen 3. Verlaging transactiekosten 4. Betere onderhandelingspositie 5. Zelfde kwaliteit, smaak 6. Leveren category 7. Beleveren zelfde afnemer 8. Regionaal concept
25
Model
(Enkele) kenmerken/accenten
1
Merk keten
• lange termijn focus (meer dan 5 jaar): commitment • intensieve ketensamenwerking van veredeling tot consument • hoge prijs door onderscheid, beschikbaarheid, smaak etc.
2
Gesloten • middenlange termijn focus (enkele jaren): overleg keten • goede ketensamenwerking, weinig schakels • faire prijs, seizoensafspraken , transparantie, kostprijs+
3
Open keten
• korte termijn focus (maanden, weken): onderhandeling • ketensamenwerking voornamelijk beperkt tot logistiek, ICT • prijsfluctuatie, maand-/weekcontracten, matige transparantie
4
Vrije keten
• zeer korte termijn focus (dagbasis): macht • soleren: geen samenwerking tussen schakels, • spotmarkt, sterk fluctuerende , afgedwongen, versnipperde prijzen
Ontwikkeling
Bouwsteen 7: Ketenstrategie kiezen
26
Een voorbeeld: Versterken marktpositie tomaten Doel
Versterken van de beleving, continuĂŻteit en winstgevendheid van de tomatenketen
Keten merk Tommies
Resultaten
Concept
Groei marktpositie, marktaandeel, marge Onderscheidend vermogen bij consument Betere afstemming vraag/aanbod Koppeling producent en consument en‌ Plezier en passie
Vraagsturing Ketenintegratie Onderscheid (merk) Internationalisatie
Netherlands- Europe, Fruit & vegetables 2012 Flk
27
4. Kenmerken succesvolle ketens
1.
Consumentgestuurd
2.
Ordening van bovenaf
3.
(Afzet)strategie op elkaar afgestemd
4.
Onderscheidend (concept, win win, aanpak, communicatie)
5.
Bandbreedtes in prijs/kwaliteit/volume/levermoment
6.
Regelmatig alle schakels samen aan tafel
7.
Dilemma’s delen en…
8.
Juiste oriëntatie: wetten van de natuur: De tijd moet er rijp voor zijn Besef van verwevenheid Groei vraagt tijd
Vraagstukken van kwekers • Hoe maak ik van partners van mijn afnemers? Daarbij gaat het om het organiseren van een goede afzetstructuur. Het kiezen van ketenpartners. In contact komen met afnemers, gemeenten. • Hoe komen we af van de verdeeldheid onder boomkwekers? Voorkomen van het laten uitspelen door afnemers. Elkaar de opdracht gunnen • Hoe kunnen we onze marktpositie/marktaandeel vergroten? • Hoe komen we aan goede, feitelijke marktinformatie? Aantallen en maten bomen, aanplant, plantplekken • Teruglopende vraag. Minder vraag en het volgen van de vraag is lastiger dan vroeger. Kleiner assortiment • Hoe kunnen wij ketenverkorting realiseren? Hoe categoriseer je klanten in a,b,c? Waar doe je wat? • Is productiebeperking de oplossing?
Deelnemers Wim Crum, boomkwekerij Crum Henk Mauritz, combinatie Mauritz Gijsbert van Setten, C. B. & P. Handelskwekerijen Albert Huibers, Huverba boomkwekerijen Henk Jonker, boomkwekerij Roelofse-Jager BV Theo jonker, boomkwekersvereniging Opheusden Jan‌, boomkwekerij Crum
De laanboomlounge is een initiatief van het Laanboompact.