¡ Ò Ã Í Í ¡ á º º à Ç º ç ä « µ
WebDesi gn ³ Ñ °¨ Ñ ¹ · â Ã · Ñ Â
Í § ¤ »Ã Ð ¡ Í º·Õ è ´Õ ¢Í § ¡ Ò Ã Í Í ¡ á ººà Ç ç ºä«µ 1 .â ¤ à § Êà Œ Ò § ·Õ è ªÑ ´ à ¨ ¹ 2 .¡ Ò Ã ã ªŒ § Ò ¹·Õ è § ‹ Ò Â 3 .¡ Ò Ã à ª× è Í Áâ  § ·Õ è ´ Õ 4 .¤ Ç Ò Áà ËÁÒ Ð ÊÁ㠹˹Œ Ò ¨ Í
ã Ê‹ Í Ð äÃ Å§ä»´Õ ¹Ð? ? ? ?
⠤à §Êà Œ Ò §¢Í §à Çç ºä«µ 1 .à Ç ç º·Õ è ÁÕ â ¤ à § Êà Œ Ò § á ººà Ã Õ Â § Å Ó ´ Ñ º 2 .à Ç ç º·Õ è ÁÕ â ¤ à § Êà Œ Ò § á ººÅ Ó ´ Ñ º¢ Ñ é ¹ 3 .à Ç ç º·Õ è ÁÕ â ¤ à § Êà Œ Ò § á ººµ Ò Ã Ò § 4 .à Ç ç º·Õ è ÁÕ â ¤ à § Êà Œ Ò § á ºº ã  á Á§ ÁØ Á
246
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
การออกแบบเว็บไซต Web Design ณัฐ จันทโรทัย
247
240
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
ผูแตง
ณัฐ จันทโรทัย
พิมพครั้งที่ 1
กันยายน 2555 จํานวน 100 เลม จัดจําหนายในระบบออนไลน มกราคม 2556 จํานวน 100 เลม จัดจําหนายในระบบออนไลน กุมภาพันธ 2558 จํานวน 500 เลม
พิมพครั้งที่ 2 พิมพครั้งที่ 3 (ปรับปรุง) ขอมูลทางบรรณานุกรม
ISBN บรรณาธิการ ออกแบบปก ออกแบบรูปเลม จัดรูปเลม พิสูจนอักษร ประสานงานการผลิต จัดพิมพโดย
ณัฐ จันทโรทัย การออกแบบเว็บไซต Web Design. พิมพครั้งที่ 3. : บริษัท สอง เกา สาม กรุป จํากัด, 2558. 239 หนา 978-616-92296-0-5 ปวริศา ตุนมาก ณัฐ จันทโรทัย ณัฐ จันทโรทัย รัฐพล มานิมนต ปริยวิศว ออนประดิษฐ ธิติ ชัยวงศ สอง เกา สาม กรุป เลขที่ 239 ถ.ไชยณรงค ต.ในเมือง อ.เมือง จ.นครราชสีมา 30000 โทรศัพท 044 951293 สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537
พิมพที่
ศูนยผลิตสิ่งพิมพดิจิตอล เลขที่ 9 ถนนแจงวัฒนะ แขวงอนุสาวรีย เขตบางเขน กรุงเทพฯ 10220
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
คํานําสํานักพิมพ เชื่อ วา หลายๆ ท า นที่ ตัด สิน ใจหยิบ หนัง สือ เล มนี้ ม าเปดอ า น เพราะว า กํา ลัง อยากจะสรา ง เว็บไซตขึ้นมาสักเว็บหนึ่งบางใชหรือไม และระหวางที่เปดดูผานๆ ก็มีคําถามยอนแยงเกิดขึ้นมาในหัวอีก มากมาย เชน ทําไมตองออกแบบเว็บไซตเอง ทั้งๆ ที่ในปจจุบันการจะมีเว็บไซต (Web Site) เปนของ ตัวเองนั้นเปนเรื่องงายมาก มีเว็บไซตสําเร็จรูปมากมายใชงบประมาณต่ํา สามารถใชงานไดภายใน 1 วัน หรือสุดทายคือหากจะสรางเว็บไซตขึ้นมาจริงๆ จะเขียนเอง จางเขียน หรือใช Open Source ที่เปน CMS, WordPress เขามาจัดการ Content ตางๆ ดี ถาเปนแบบนั้นแลว ผมแนะนําใหวางหนังสือเลมนี้ลง และ เปดกูเกิ้ลเสิรชหาเว็บสําเร็จรูปก็มีใหบริการฟรีแบบมหาศาล แตหากใครคิดจะเติบโตบนถนนสายนักออกแบบเว็บไซต คงตองลองหยิบหนังสือเลมนี้มาเปด อานทําความเขาใจไปทีละบทเรียนรูหลักการออกแบบ ซึ่งโดยทั่วไปแลว การทําเว็บไซต จะมีขั้นตอน หลักๆ อยู สองขั้นตอนครับ นั่นคือ “ขั้นตอนการออกแบบ” และ “ขั้นตอนการพัฒนา” ซึ่งคงเคยไดยิน คําศัพทวา Web Designer กับ Web Developer สองคํานี้ทํางานแตกตางกัน ตัวแรกหมายถึงคนที่ออกแบบ เว็บ สวนตัวที่สองก็คือคนที่พัฒนาเว็บนั่นเอง หนังสือเลมนี้จะมุงเนนทฤษฎีพื้นฐานวาดวยการออกแบบ ที่เริ่มตั้งแตการเขาใจถึงองคความรู หลายอยางที่เกี่ยวกับเว็บไซต อาทิเชน โครงสรางของเว็บไซต ภาษา การแสดงผล รวมถึงหลักการ ออกแบบ องคประกอบเรื่องสี การจัดตําแหนง การคํานึงถึงประสบการณของผูใช การรูจักเลือกฟอนตที่ เหมาะสม การใชโปรแกรมที่เกี่ยวของ เปนตน การออกแบบเว็บไซต Web Design เลมนี้ กลั่นกรองจากความคิดของ อ.ณัฐ จันทโรทัย ที่เปน นักออกแบบโดยตรงที่มีผลงานทั้งออกแบบเว็บไซต และยังเปนกราฟกดีไซเนอรมืออาชีพ ดวยวิธีการ เขียนที่เขาใจงาย หนังสือเลมนี้จึงเหมาะสําหรับเปนคูมือเริ่มตนอาชีพ Web Designer สอง เกา สาม กรุป
241
242
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
คํานํา (พิมพครั้งที่ 3) เมื่อหลายปกอนมีนักศึกษามาบนแบบนอยใจวาหาหนังสือเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต ไมไดเลย เพราะในแผงหนังสือมีแตหนังสือคูมือการใชงานโปรแกรมตางๆ ซึ่งในเรื่องการออกแบบ และ วิธีการจัดวางองคประกอบตางๆ ในเว็บไซตนั้นจะมีหลักคิดและวิธีออกแบบอยางไร เนื่องจากหลายคนมี ใจรักในการทํางานดานนี้ หรือบางคนเรียนมาทางดานโปรแกรมเมอรไมรูหลักการออกแบบโดยตรง ไมมี คูมือ มีตําราที่อานงายๆ เขาใจงายๆ ไวหยิบจับเวลาทํางาน หรือคิดออกแบบงาน การออกแบบเว็บ (Web Design) เปนคําศัพทที่มีความกํากวมในความหมาย สําหรับ ผูเชี่ยวชาญดานเว็บใหความหมายแตกตางกันมาตลอด กลุมหนึ่งใหความหมายวา เปนโปรแกรมฟงกชัน การใชง านภายในเว็ บ อี กกลุ มหนึ่ ง ให ค วามหมายวา การออกแบบเปน เหมื อ นการพั ฒ นาสว นหน า แสดงผลของเว็บใหดูดี สวยงาม ดึงดูด และนําเสนอความเปนเอกลักษณของหนวยงานได ผูเขี ย นจึง คิ ดวา น า จะมี ห นัง สื อ สัก เลม เลมที่ จะสอนใหเ ห็น เรื่ อ งของศิลปะ เรื่ อ งของการ ออกแบบ โดยเฉพาะการออกแบบเว็บไซตที่กําลังเปนอาชีพที่ไดรับความนิยมในปจจุบันนี้ หนังสือเลมนี้ จึงถูกเขียน และปรับปรุงเนื้อหา เพิ่มคุณคาโดยใชรูปประกอบการอธิบายใหเขาใจงาย ในสวนของรายละเอียดของหนังสือเลมนี้ จะปูพื้นฐานตั้งแตความรูเบื้องตนเกี่ยวกับเว็บไซต อินเทอรเน็ต ลักษณะเว็บไซตตางๆ ใหเขาใจ สําหรับคนทั่วไปที่สนใจงานการออกแบบเว็บไซตจนกาวเขา มาเปนนักออกแบบ ภายในหนังสือแตละบทจะวางแนวคิดการออกแบบ สอนวิธีคิด วิธีการสรางงาน และ เทคนิคตางๆ ในการออกแบบเว็บไซต เพื่อประโยชนในการออกแบบทํางานจริงๆ สวนแรก จะเปนเรื่องเชิงเทคนิคที่การสรางเอกสารเว็บเพจเพื่อนําเสนอขอมูลบนอินเทอรเน็ต นั้นจะเกิดจากการเขียนโคดคําสั่งตางๆ เพื่อควบคุมการทํางาน ซึ่งปจจุบันมีเทคโนโลยีหลายตัวที่ถูก พัฒนาขึ้นมาเพื่อใชในการสรางหรือกําหนดรูปแบบของเว็บไซต
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
สวนที่ 2 จะเปนหลักในการออกแบบ ไมวาจะเปนการคิดในการออกแบบ การจัดองคประกอบ เรื่องของสี การใชภาพ การใชตัวอักษร ซึ่งเปนพื้นฐานทางศิลปะที่ควรตองเขาใจ และมีตัวอยางเปน กรณีศึกษา ซึ่งเปนหลักในการทํางานออกแบบเว็บไซต จริงๆ แลวหนังสือเลมนี้เกี่ยวของกับเรื่องศิลปะการออกแบบ ซึ่งทฤษฎีศิลปะมาเปนแนวทาง หลักในการยกตัวอยางอธิบาย ดังนั้นทุกๆ สวนของหนังสือเลมนี้ อาจมีสวนที่เห็นดวยและไมเห็นดวยจาก ผูอาน หากมีสิ่งผิดพลาดประการใด ผูเขียนขอนอมรับคําติชม และกราบขออภัยมา ณ ที่นี้ นอกจากนี้ผูเขียนขอขอบพระคุณทานเจาของหนังสือทุกทานที่ไดนํามาอางอิง ขอขอบคุณ Web Designer ทั่วโลกที่สรางสรรคผลงานดีๆ เผยแพร และเจาของผลงานเว็บไซตที่นํามาใชประกอบเปน ตัวอยางในหนังสือ หวังวาหนังสือเลมนี้ คงอํานวยประโยชน และเปนแนวทางในการออกแบบเว็บไซต ตลอดจนเอื้อประโยชนตอการศึกษาคนควาในศาสตรที่เกี่ยวของกับการออกแบบเว็บไซตตามสมควร ณัฐ จันทโรทัย
243
244
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
สารบัญ บทที่ 1
บทที่ 3
ความรูเบื้องตน เกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
กระบวนการออกแบบเว็บไซต
Web Design คืออะไร พฤติกรรมตองรูกอนเปน Web Designer อินเทอรเน็ตคืออะไร ความรูเกี่ยวกับเว็บไซต ลักษณะเว็บไซตในปจจุบัน ประเภทของเว็บไซตในปจจุบัน ระบบชื่อโดเมน
2 6 8 10 14 16 22
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับ การออกแบบเว็บไซต
ความหมายของการออกแบบเว็บ แนวคิดในการออกแบบหนาเว็บ ทฤษฎีการออกแบบเว็บไซต ขอผิดพลาดในการออกแบบเว็บไซต
30 31 33 46
กําหนดเปาหมายและวางแผน ออกแบบเว็บเพจและเตรียมขอมูล การพัฒนาและปรับปรุงเว็บไซต เผยแพรและสงเสริมใหเปนที่รูจัก
52 54 66 67
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
การทํางานของไคลเอ็นต-เซิรฟ เวอร ภาษาที่ใชในการสรางเว็บไซตพื้นฐาน จะออกแบบขนาดเทาไหร การออกแบบเว็บไซตใหตอบสนอง ทุกหนาจอ การออกแบบเว็บไซตสมัยใหม
73 74 82 85 92
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่ 5
บทที่ 7
สีกับการออกแบบเว็บไซต
ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
ความสําคัญและประโยชนของสี รูปแบบชุดสีพื้นฐานในการออกแบบ การวางโครงสี รูปแบบชุดสีสําหรับการออกแบบ จิตวิทยาสีในการออกแบบเว็บไซต หลักการเลือกใชสีในการออกแบบ
104 107 112 118 124 126
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
ความสําคัญและประโยชนของภาพ 136 ชนิดของภาพที่ใชในเว็บเพจ 137 ขอพิจารณาในการเลือกใชรูปภาพ 140 การสรางภาพเพื่อใชในการออกแบบ 146 รูปภาพในเว็บไซต ใชอยางไรใหถูกตอง 160
อักษรและรูปแบบตัวอักษร ตัวอักษรกับการออกแบบ ปญหาการใชตัวอักษรในเว็บไซต และแนวทางแกไข
166 177 197
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
ความรูเกี่ยวกับการอัพโหลดเขาสูระบบ อินเทอรเน็ต 204 การขอพื้นที่บนเว็บผูใหบริการ 206 การสมัครขอพื้นที่เว็บไซตที่ให บริการฟรี 210 การเชื่อมโยงกับเครือขาย สังคมออนไลน 220 บรรณานุกรม
234
245
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
7
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
บทที่
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับ การออกแบบเว็บไซต
ปฏิเสธไมไดเทคโนโลยีการสื่อสารพัฒนาไป อยางรวดเร็ว โดยเฉพาะในสวนของโลกอินเทอรเน็ต ซึ่งเชื่อมตอกับอุปกรณสื่อสารเคลื่อนที่ที่หลากหลาย ไดเปลี่ยนพฤติกรรมของมนุษยในยุคปจจุบันตางจาก อดีตไปอยางสิ้นเชิง ตัวอยางชัดที่สุดก็คือ พฤติกรรม การอานและการคนหาขอมูลที่เราตองการ จากที่รับ ขาวสารผานทางหนังสือพิมพ นิตยสาร วิทยุ โทรทัศน (สื่อออฟไลน) ถูกแทรกดวยขาวสารผานสื่อออนไลนที่ รวดเร็ ว กว า และอั พ เดตได ง า ยกว า ผ า นทางหน า เว็บไซต และสื่อสังคมออนไลน
1
2
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
นักออกแบบกราฟก ตอ งปรั บตัว เพื่ อ ให เข ากับ สื่อยุ คใหม โดยเฉพาะนัก ออกแบบในวงการ เว็บไซตเปนอาชีพที่มีความตองการอยางตอเนื่อง และยังเปนความตองการที่เรียกรองคุณสมบัติของ นักออกแบบที่มากกวาสื่อชนิดอื่น คุณสมบัติของ Web Designer ไมเปนแคเพียงใชโปรแกรมการ ออกแบบพื้นฐานไดเทานั้น ยังตองการความรูเกี่ยวกับอินเทอรเน็ต และที่สําคัญตองเปนนักสรางสรรค ที่รูจักผลิตชิ้นงานใหตอบโจทยการตลาดที่ครบเครื่องและรอบดาน
Web Design คืออะไร
“เว็บดีไซน (Web Design)” คํานี้เริ่มคุนหูตั้งแตเว็บไซตเปนที่นิยมแพรหลายในการ เผยแพรขอมูลขาวสาร เว็บดีไซนเปนอาชีพที่พัฒนามาจาก นักออกแบบกราฟก หรือกราฟก ดีไซน โดยนิยามของกราฟกดีไซนที่บันทึกจากสถาบัน AIGA ( American Institute of Graphic Arts ,1941) โดย Jessica Helfand นักเขียน คอลัมนนิสต และผูบรรยายเกี่ยวกับ กราฟกดีไซนไดนิยามเอาไววา "กราฟกดีไซนคือการรวมกันของคําหลายๆ คํา, ภาพหลายๆ ภาพ โดยอาจเปนภาพชนิดตางๆ ไมวาจะเปน ตัวเลข แผนผัง ภาพถาย หรือภาพประกอบ" สิ่ง ตางๆ เหลานี้ จะเกิดเปนผลสําเร็จหรือผลงานที่ดีไดก็ดวยความชัดเจน มีเอกลักษณหรือมี ความเฉพาะตั ว ของผู อ อกแบบ ซึ่ ง เหมื อ นทํ า หน า ที่ เ ป น ผู ป ระพั น ธ ด นตรี ขึ้ น มาโดยใช องคประกอบตางๆ ทางศิลปะเปนสวนผสม (ปาพจน หนุนภักดี. 2555) ผูที่ทําหนาที่ออกแบบจะมีหนาที่ที่นําสิ่งตางๆ ที่กลาวมา มาจัดรวมกันไวดวยวิธีใดวิธี หนึ่ง เพื่อใหผลลัพธที่ออกมาเปนงานที่ดูสนุกสนาน , ดูนาแปลกใจ ดึงดูดใจ หรือสรางความ จดจําใหผูพบเห็น
ภาพที่ 1.1 ความแตกตางระหวางกราฟกดีไซน และเว็บดีไซน
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
สวนเว็บดีไซน (Web Design) คือผูที่ทํางานดานการออกแบบ งานกราฟฟค การออกแบบเว็บไซต ให ตรงความตองการ ตอบสนองความตองการในการใชงาน ในหลายบริษัทที่ทําธุรกิจทางดานสรางและ ออกแบบเว็บไซตโดยตรงจะตองมีพนักงานที่ทําหนาที่ในการออกแบบจัดทําเรื่องราวที่เกี่ยวกับกราฟก สีสัน เลยเอาท ของหนาเว็บเพจทั้งหมด ตามที่ไดทําการกําหนดทิศทางรูปแบบของเว็บไวแลว หรืออาจจะนําเสนอ สิ่งสรางสรรคใหลูกคาพิจารณา โดยงานสวนนี้ก็เปรียบไดเหมือนกับ มัณฑนากร ที่มีหนาที่ออกแบบตกแตง ภายในรานคาใหมีความสวยงามนั่นเอง เว็บดีไซน ควรมีความคิดสรางสรรคมี สามารถใชงานโปรแกรม ประเภท กราฟก ดีไซน ไดอยางคลองตัว และเปน นักสรางสรรคที่ดี ไมลอกผลงานผูอื่น หรือหากมีการนํา กราฟกจากที่อื่นมาใชควรใหเครดิตผูสรางสรรค แตในบริษัทบางแหงอาจรวมคนเขียน Code HTML ใหทํา Graphic ไปดวย
3
4
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
การทํางานของ Web Designer
ภาพที่ 1.2 ขบวนการทํางานของนักออกแบบเว็บไซต
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
การออกแบบเว็บไซต มีศิลปะของการออกแบบที่เปนกฎเกณฑอยูอยางหนึ่ง คือ ตองตั้งอยูบนพื้นฐานของพาณิชยศิลป การออกแบบนั้นตองเปนงานที่ขายได ถือ วาเปนหัวใจของการออกแบบ สําหรับ Web Designer หรือ นักออกแบบเว็บ มีกฎเกณฑและมาตรฐานใน การทํางานแตละแหงตางๆ กันออกไป แนวคิดและหลักการของการออกแบบเว็บไซต นั้นก็มีอยูหลายสํานัก ผูเขียนนํามาสรุปไวเปนแนวทางจากประสบการณในการ ทํางานในมุมมองนักออกแบบ ที่เชื่อวาการออกแบบทุกชิ้นงานนั้นคือการสรางสรรค ที่ตองใชทักษะ ความคิดดังนี้ 1. สารที่ตองการจะสื่อ ขั้นนี้คือ การวิเคราะหโจทย นักออกแบบตองทราบ กอนวางานนี้เราตองการจะบอกอะไร จุดเริ่มตนของงานออกแบบ คือ นําปญหามา เปนโจทย ซึ่งโจทยที่วานั้นมักจะไดมาจากความตองการของลูกคาวา เราจะทํางาน อะไร ซึ่งเปนเรื่องเบื้องตนในการออกแบบที่เราจะตอง รูกอนวา จะกําหนดใหงาน ของเราบอกอะไร (Inform) เชนเผยแพรประชาสัมพันธ หรือ เพื่อความบันเทิง สินคา มีบุคลิกอยางไร และใครคือกลุมเปาหมาย เปนตน 2. แนวคิดในการออกแบบ ขั้นนี้เปนกระบวนการสรางกรอบแนวคิด หา ไอเดียที่มีความสัมพันธกับสินคาและการรับรูของผูชม คือ การใชเทคนิคตางๆ เพื่อ สรางสรรค แนวความคิดหลักในการออกแบบ ควรมีลักษณะที่สามารถแกปญหา สําคัญไดอยางตรงประเด็น 3. เทคนิคการออกแบบ (ศาสตรและศิลป) เปนขั้นที่นักออกแบบตองดึง ทักษะการออกแบบ การจัดวางองคประกอบ เทคนิค ภาพและเสียง การใชโปรแกรม ตางๆ รวมถึงการจัดโครงสรางและความเขาใจในภาษาพื้นฐาน เชน HTML, CSS เพื่อ การสรางสรรคเว็บไซตใหสมบูรณ 4. การประเมิน เปนขั้นสุดทาย เพื่อดูวาผลงานออกแบบเปนอยางไร ตอบ โจทยการออกแบบหรือไม และนํามาพัฒนาปรับปรุง ขั้นตอนที่กลาวมานั้นเปนเพียงโครงสรางใหญๆ ที่จําลองขึ้นมาเพื่อใหผูกาว เขามาสูอาชีพนักออกแบบเว็บไซตไดมองเห็นภาพรวมทั้งระบบ ซึ่งในความเปนจริง ของการทํางานแลว ในแตละขั้นมีรายละเอียดที่จะกลาวในบทตอไป
5
6
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
พฤติกรรมตองรูกอนเปน Web Designer
เมื่อสังคมกาวเขาสูยุคดิจิตอล พฤติกรรมการใชงานเว็บไซตบนโลกที่เชื่อมตอกันดวยเครือขาย อินเทอรเน็ตเริ่มเปลี่ยนไป ตามแตอุปกรณกรสื่อสารของแตละคน นักออกแบบควรรูวาคนจะเขามาใชงาน เว็บไซตในรูปแบบไหนดวยเชนกัน เพราะปกติผูสรางเว็บไซตนั้นคิดวา ผูใชเว็บตองเพงมองทุกรายละเอียด ในแตละเว็บ ตั้งใจอานทุกตัวอักษรที่เลือกสรรมา ผูออกแบบมักคิดแลวคิดอีกในการจัดวางองคประกอบ ทุกๆ อยาง และใหน้ําหนักกับลิงคสําคัญ เพื่อจะชี้นําใหผูใชกดลิงคนั้นๆ สตีฟ ครุก (Steve Krug, 2006 : 21) ไดศึกษาติดตามพฤติกรรมผูใชงานเว็บไซตตางๆ วาเมื่อถึง เวลาที่ผูใชงานจริงๆ ของสังคมอันเรงรีบในปจจุบัน ผูใชเหลานั้นเพียงแคมองแตละหนาแบบผานๆ ตั้งใจ อานในบางสวน และกดลิงคแรกๆ ที่เห็นสะดุดตา หรือกดไปมั่วๆ เพราะหาอะไรที่ตองการไมเจอ โดย ปกติแลวจึงเหลือขอมูลในเพจจํานวนมากที่ไมเคยถูกสนใจเปดอาน นักออกแบบคิดเพียงวา เรากําลังสรางโบรชัวรสินคาดี ๆ สักใบ ในขณะที่ความเปนจริง ผูใชงาน นั้นมองหนาเว็บเพจของเราเหมือนมองผานปายบิลบอรดขณะขับรถดวยความเร็ว 100 กิโลเมตรตอ ชั่วโมง
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ทําไมเราจึงมีพฤติกรรมการอานอานแบบผานๆ เพราะเราเรงรีบอยูตลอดเวลา โดยปกติแลวเวลาเราเขาใชงานเว็บไซตมักจะไมคอยเสียเวลา อยูกับมันเยอะเกินไป จึงขยับตลอดเวลาเพื่อจะไปดูเว็บอื่นๆ อีกจํานวนมหาศาลในโลกอินเทอรเน็ต เพราะรูวาไมจําเปนตองอานทุกอยาง พฤติกรรมของเรานั้นการเขาใชงานในแตละเว็บนั้น มักจะมีสิ่งสนใจอยูเพียงนิดเดียว เราจึงพยายามมองหาสิ่งที่เราตองการ เพราะเราทํ า ในสิ่ง เหล า นี้ไ ด ดี พฤติ ก รรมการอ า นแบบผ า นๆ ถู ก ปลู ก ฝง มาตลอดชี วิ ต ทั้ ง หนังสือพิมพ นิตยสาร เราพลิกเขาไปมองหาเฉพาะสิ่งที่เราตองการอานเทานั้น ดันนั้นนักออกแบบเว็บไซตตองคํานึงถึงพฤติกรรมดังกลาววา
คนใชเว็บจะโฟกัสเฉเพาะ “คํา” หรือ “ขอความ” ที่ตรงกับสิ่งที่พวกเขาสนใจอยู
ภาพที่ 1.3 พฤติกรรมผูใชงานเว็บไซต ที่มา : http://www.pnru.ac.th , http://www.thehighspa.co.th/
7
8
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
อินเทอรเน็ตคืออะไร
กอนเขาสูโลกของการออกแบบเว็บไซต ก็ตองเขาใจโลกอินเทอรเน็ตใหถอง แท คําวา “Internet” นั้นมีการเขียนเปนภาษาไทยอยูหลายแบบ ไดแก อินเทอรเน็ต อินเทอรเน็ท อินเตอรเน็ต อินเตอรเน็ท แตคําที่ราชบัณฑิตยสถานบัญญัติไวนั้น คือ อินเทอรเน็ต อินเทอรเน็ต (Internet) หรือเรียกสั้นๆ วา เน็ต (Net) คือเครือขายที่ เชื่อมโยงเอาเครือขายคอมพิวเตอรยอย ๆ ทั่วโลก เขาไวดวยกัน “เครือขาย” คือ ชื่อ เรียกกลุมของคอมพิวเตอร และอุปกรณคอมพิวเตอร ที่เชื่อมตอกัน เพื่อใหสามารถ แบ ง ป น ข อ มู ล ข า วสาร ทรั พ ยากรคอมพิ ว เตอร และข อ มู ล ต า งๆ จากทั่ ว โลก อินเตอรเน็ตเปรียบเหมือนกับตัวแมงมุมกลางใยแมงมุมขนาดมหึมาซึ่งใยแมงมุม แตละเสนนําขอมูลจากคอมพิวเตอรเครื่องนํามาสูคอมพิวเตอรของเรา อินเทอรเน็ต คือ เครือขายคอมพิวเตอร ระบบตางๆ ที่เชื่อมโยงกัน มาจากคําวา Inter Connection Network อินเทอรเน็ต (Internet) เปนระบบเครือขายคอมพิวเตอร ที่มีขนาดใหญ เครื่องคอมพิวเตอรทุกเครื่องทั่วโลก สามารถติดตอสื่อสารถึงกันได โดยใช ม าตรฐานในการรั บ ส ง ข อ มู ล ที่ เ ป น หนึ่ ง เดี ย ว หรื อ ที่ เ รี ย กว า โปรโตคอล (Protocol) ซึ่งโปรโตคอล ที่ใชบนระบบเครือขายอินเทอรเน็ต มีชื่อวา ทีซีพี/ไอพี (TCP/IP : Transmission Control Protocol / Internet Protocol) ลักษณะของ ระบบอินเทอรเน็ต เปนเสมือนใยแมงมุม ที่ครอบคลุมทั่วโลก ในแตละจุดที่เชื่อมตอ อินเทอรเน็ตนั้น สามารถสื่อสารกันไดหลายเสนทาง ตามความตองการ โดยไม กําหนดตายตัว และไมจําเปนตองไปตามเสนทางโดยตรง อาจจะผานจุดอื่น ๆ หรือ เลือกไปเสนทางอื่นไดหลาย ๆ เสนทาง การติดตอ สื่อสาร ผานระบบเครือขาย อินเตอรเน็ตนั้นอาจเรียกวา การติดตอ สื่อสารแบบไรมิติ หรือ Cyberspace ดัง ภาพที่ 1.4
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 1.4 Network Diagram
9
10
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ความรูเกี่ยวกับเว็บไซต
การสรางเว็บไซต คือ การออกแบบสรางหนาเอกสารอีเล็กทรอนิกส เพื่อ นําเสนอขอมูลความรูตางๆ ขององคกรหรือขอมูลสวนตัว ไปแสดงในเครือขาย อินเทอรเน็ตแสดงออกทางหนาจอคอมพิวเตอรหรือสื่ออื่นๆ ที่สามารถแสดงภาพได โดยการออกแบบที่กลาวถึงทั่วไปจะคํานึงถึงการแสดงผลที่จอคอมพิวเตอรเทานั้น การสงขอมูลสื่อสารบนอินเทอรเน็ต มีคําศัพทเฉพาะที่ใชเรียกชื่องานหรือโปรแกรม ที่เกี่ยวของ ซึ่งตองทราบกอนเพื่อความเขาใจเมื่อมีการกลาวถึงคําศัพทเหลานั้น คําศัพทที่จะพบมากในการสรางเว็บ มีดังนี้ เวิลดไวดเว็บ (World Wide Web) หรือ WWW ตามราชบัณฑิตยสถาน บัญญัติไว เรียกอยางยอวา เว็บ (web) เปนเอกสารแบบหนึ่งที่ใชในการแสดงผล บนจอคอมพิวเตอร เอกสารแตละหนาเรียกวา เว็บเพจ (Web Page) จะแสดง ขอมูลตางๆ โดยสวนใหญแลวเว็บเพจจะรวมกันอยูใน เว็บไซต (Web Site) ซึ่งเปน แหล ง ข อ มู ล หรื อ บริ ก ารอย า งหนึ่ ง บนอิ น เทอร เ น็ ต โดยจะประกอบด ว ยระบบ เชื่อมโยงหรือลิงคที่จะนําไปสูเนื้อหาสวนอื่นๆ ภายในเว็บ (ธวัชชัย ศรีสุเทพ, 2548 : 27) เว็บไซต(Web Site) คือ คําที่ใชเรียกกลุมของเว็บเพจ โดยมีการลิงคหรือ เชื่อมโยงจากรายการในหนาโฮมเพจ (ประชา พฤกษประเสริฐ, 2550 : 5) สวน ใหญมักใชเรียกเว็บไซตที่มี ขนาดใหญ และมีการจดทะเบียนชื่อเว็บไซตไวแลว เชน http://www.pccpnru.net/ เปนตน โฮมเพจ (Home Page) คือ คําที่ใชเรียกหนาแรกของเว็บไซตที่ประกอบ ไปดวยเมนู และเนื้อหาตางๆ คลายกับหนาปกนิตยสาร ซึ่งถามีการออกแบบหนา โฮมเพจใหสวยงาม และนาสนใจ ก็สามารถดึงดูดผูชมใหเขามาอานขอมูลภายใน โฮมเพจไดอีกทางหนึ่งดวย
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
11
เว็บเพจ (Web Page) คือ หนาเอกสารที่ใชแสดงขอมูลในรูปแบบตางๆ บนเว็บไซต โดยขอมูลจะ ถูกสรางขึ้นจากภาษา HTML (Hypertext Markup Language) แตละเว็บเพจสามารถประกอบดวย ขอความรูปภาพ เสียง และวิดีโอ (ปจจุบันเว็บไซตเริ่มเปลี่ยนมาใชภาษา XHTML เพื่อใหรองรับกับ อุปกรณและเทคโนโลยีใหมๆ ) ซึ่งจะเปรียบเสมือนหนากระดาษแตละหนาที่มีเรื่องราวเนื้อหาตางๆ บรรจุ อยูในหนังสือหรือนิตยสาร เพียงแตจะแตกตางกันตรงที่จะมีการแสดงผลผานทางเว็บบราวเซอรบน อินเทอรเน็ต และสามารถเชื่อมโยง (Link) ถึงกันไดทั้งในเว็บเพจเดียวกัน หรือตางเว็บเพจ (สุธี พงศาสกุลชัย และณรงค ล่ําดี, 2551 :116)
Web page
Web site
Home page ภาพที่ 1.5 กลุมของเว็บไซต ซึ่งประกอบดวย โฮมเพจ และเว็บเพจ ของเว็บไซตสาขาวิชาศิลปกรรม
12
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
สรุปวา เว็บไซต (Web Site) คือ แหลงที่เก็บรวบรวมขอมูลเอกสารและสื่อประสมตางๆ เชน ภาพ เสียง ขอความ ของแตละบริษัทหรือหนวยงานโดยเรียกเอกสารตางๆ เหลานี้วา เว็บเพจ (Web Page) และเรียกเว็บหนาแรกของแตละเว็บไซตวา โฮมเพจ (Home Page) หรืออาจกลาวไดวา เว็บไซตก็คือเว็บ เพจอยางนอยสองหนา ซึ่งเชื่อมโยงกันผานทางไฮเปอรลิงก (Hyper Links) สวนใหญจัดทําขึ้นเพื่อ นําเสนอขอมูลผานทางเวิลดไวดเว็บ ถาหากจะเปรียบเทียบความสัมพันธของเว็บไซต โฮมเพจ และเว็บเพจ กับหนังสือหนึ่งเลม เพื่อใหเกิด ความเขาใจ สามารถเปรียบเทียบไดดังนี้ ความหมาย
เว็บไซต (Web Site)
โฮมเพจ (Home Page)
เว็บเพจ (Web Page)
คือ กลุมของเว็บเพจหลายๆ หนา เว็บไซต หมายถึงแหลงขาวสาร ขอมูลของบุคคล องคกร หรือ หนวยงานตางๆ บนระบบ อินเทอรเน็ต
คือ เว็บเพจหนาแรกของเว็บไซต จะมีความสวยงามเปนพิเศษเพื่อดึงดูด ความสนใจของผูเขาชมเว็บไซต และมี จุดเชื่อมโยงไปยังเว็บเพจหนาตางๆ
เปรียบเทียบเปนหนังสือหนึ่งเลม หนังสือหนึ่งเลม เปรียบเปนหนังสือรวมขอมูล ความรู เรื่องตางๆ ของบุคคลองคกร หรือ หนวยงานตางๆ
หนาปกหนังสือ หนาปกของหนังสือ ที่ตองออกแบบให สวยงามเพื่อดึงดูดความสนใจของ ผูอานและ มีหวั ขอสําคัญที่อยูภายใน หนังสือ เพื่อแจงใหผูอานทราบหัวขอ สําคัญตาง ๆ คลายกับจุดเชื่อมโยงใน เว็บเพจนั้นเอง
หนาตาง ๆ ในหนังสือ คือ หนาเอกสารตางๆ ที่ใชเผยแพร ขอมูล แตละหนาในหนังสือภายในเลมแยก ขาวสาร ของบุคคล องคกร หรือ หนวยงาน ออกเปนบทๆ เพื่อนําเสนอขอมูลหรือ เนื้อหาสาระตางๆ โดยประกอบไปดวย ตางๆ ขอความ รูปภาพ ตาราง ขอมูล เปนตน
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
เว็บบราวเซอร (web browser) เบราวเซอร หรือ โปรแกรมดูเว็บ คือ โปรแกรมที่ใชเปดเว็บเพจ ในอินเทอรเน็ต สามารถสงไฟลขอมูลไปยังเครื่องคอมพิวเตอรที่เชื่อมตอในอินเทอรเน็ตไดโดยการแปล คําสั่งภาษา HTML แลวแสดงผลออกทางหนาจอไดทั้งตัวอักษร รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว เสียง หรือ วีดิทัศน โปรแกรมบราวเซอรในปจจุบันมีหลายโปรแกรม เชน Internet Explorer , Mozilla Firefox , Opera , Safari เปนตน
ภาพที่ 1.6 โปรแกรมบราวเซอรในปจจุบัน
ภาษา HTML (Hyper Text Markup Language) เปนโปรแกรมภาษาที่ใชเขียนเว็บเพจ ซึ่ง สามารถสรางการเชื่อมโยง (Link) ไปยังหนาเว็บเพจอื่นๆ ได เรียกการเชื่อมโยงนี้วา Hypertext ในการ เขียนเว็บจะมีการใชโคดคําสั่งของโปรแกรมภาษาอื่นมาใชรวมกับภาษา HTML ไดเรียกวา Script เพื่อ เพิ่มเทคนิค สีสันใหกับหนาเว็บ เชน Java , Java Script , MySQL , PHP, ASP เปนตน ซึ่งจะกลาว รายละเอียดในบทตอๆ ไป ปจจุบันมีเครื่องมือสามารถสรางเว็บไซตไดอยางงายดวยโปรแกรมสําเร็จรูปในการออกแบบ ซึ่ง โปรแกรมเหลานี้มีความสามารถแบบ WYSIWYG (What You See Is What You Get) อานวา วิสสิวิก คือ โปรแกรมสรางเว็บทั้งหลายที่ สามารถออกแบบไดโดยนําขอความ รูปภาพ หรืองานกราฟก มาจัดวาง บนหนาเว็บที่ออกแบบ แลวสั่งแสดงผลดวยโปรแกรมบราวเซอรจะปรากฏผลบนเว็บเพจเหมือนการ ออกแบบที่จัดวางไวในโปรแกรมสรางเหลานั้น ทําใหการสรางเว็บเพจงาย และรวดเร็ว และโปรแกรม เหลานั้นจะสรางโคดคําสั่ง HTML ใหดวย ทําใหไดรับความนิยมใชงานมาก ตัวอยางโปรแกรมแบบ WYSIWYG เชน FrontPage, Dream weaver , Home site, Namo Editor เปนตน
13
14
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 1.7 โปรแกรมสรางเว็บแบบ WYSIWYG
ลักษณะเว็บไซตในปจจุบัน
ยุคของอินเทอรเน็ตกําลังจะกาวไปสูยุคที่ 3 โดยในยุคแรก หรือ Web 1.0 นั้นเปนเรื่องของการที่ ผูให บริการนําเสนอขอมูลใหกับบุคคลทั่วไป ผูอานมีสวนรวมนอยมากในการเติมแตงขอมูล แตในยุคที่ 2 หรือ Web 2.0 บุคคลทั่วไปคือผูสรางเนื้อหา และนําเสนอขอมูลตางๆ มีการแบงปนความรูซึ่งกันและกัน อยางแทจริงดวย การสรางเสริมขอมูลสารสนเทศใหมีคุณคาและมีขอมูลที่ถูกตองที่สุด ตัวอยางที่เห็นได ชัด และเปนที่รูจักกันดี อยาง Wikipedia นั้น ไดทําใหความรูถูกตอยอดไปอยูตลอดเวลา ขอมูลทุกอยาง ไดมาจากการเติมแตงอยางไม มีที่สิ้นสุด เกิดจากการคานอํานาจของขอมูลของแตละบุคคลทําใหขอมูล นั้นถูกตองมากที่สุดและจะถูกตองมาก ขึ้นเมื่อเรื่องนั้นถูกขัดเกลามาเปนเวลายาวนาน แตสําหรับยุคที่ 3 ที่ Web 3.0 กําลังจะเขามามีอิทธิพล เปน การนําแนวคิดของ Web 2.0 มาทําให Web นั้นสามารถจัดการ ขอมูลจํานวนมากๆ ไดดียิ่งขึ้น ซึ่งทุกวันนี้ผูใช ทั่วไปที่เปนผูสรางเนื้อหา ไดเพิ่มจํานวนมากขึ้น เชน การ เขียน Blog, การแชรรูปภาพและไฟลมัลติมีเดียตางๆ Web 1.0 มีลักษณะเปน Static Web คือมีการนําเสนอขอมูลทางเดียว (one-way communication) ดวยการแปลงขอมูลขาวสารที่มีอยูรอบตัวเราใหอยูในรูปของดิจิตอล (Digital) เชน หนังสือพิมพ นิตยสาร หรือการโฆษณาตามหนาเว็บไซต โดยผูใชสามารถอานไดแตไมสามารถเขารวมในการสราง ขอมูลได Web 2.0 เนนใหผูใชมีสวนรวมในการสรางสรรค (Co- Creation) ลงบนเว็บไซตรวมกัน สามารถโตตอบกับขอมูลที่อยูบนเว็บไซตได (Interactivity) มีลักษณะเปน Dynamic Web ที่ผูใชสามารถ สรางเนื้อหา (Content) แลกเปลี่ยนและกระจายขอมูลขาวสารเพื่อแบงปนถึงกันไดทั้งในระดับบุคคล กลุมและองคกร Web 3.0 จะกลายเปน อาน/เขียน/จัดการ ไดสามอยางพรอมกัน (read-write-execute) คราวนี้ ความสามารถของมันก็จะมากมายมหาศาล แทนที่จะเขาไปอานและเพิ่มขอมูล เราก็จะสามารถปรับแตง
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ทําใหขอมูลมีจํานวนมหาศาล ทําใหผูสรางจําเปนตองมีความสามารถในการจัดการขอมูล ดังกลาวอยาง หลีกเลี่ยงไมได โดยเอาขอมูลตางๆ เหลานั้นมาจัดการใหอยูในรูปแบบMetadata ที่หมายถึงขอมูลที่บอก รายละเอียดของขอมูล (Data about data) ทําใหเว็บกลายเปน ลักษณะ ที่เรียกวา Semantic Web คือ เทคโนโลยี ที่ ใ ช ใ นการ จั ด เก็ บ และ นํ า เสนอเนื้ อ หาแบบมี โ ครงสร า ง รวมถึ ง สามารถที่ จะ วิเคราะห จําแนก หรือจัดแบงไดวา ขอมูลที่ปรากฏนั้น มีความสัมพันธ กับขอมูลอื่นๆในแตละระดับ อยางไร กลาวคือ เปนการจัดเก็บและนําเสนอ แบบมี Hierarchy นั่นเอง
ภาพที่ 1.8 ลักษณะของเว็บไซต
15
16
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ประเภทของเว็บไซต ในปจจุบัน
การที่ จ ะสามารถออกแบบและใช งานเว็ บ ไซต ใ ห เ กิ ด ประโยชน สู ง สุ ด ได นั้ น จําเปนอยางยิ่งที่จะตอง เขาใจถึงลักษณะ ของเว็ บ ไซต และจํ า แนกแยกแยะได ว า เว็ บ ไซต เ หล า นั้ น มี ค วามแตกต า ง หรื อ เหมือ นกันประการใด รวมถึงมี หนา ที่หลั ก เฉพาะตั วอยางไรบ าง เว็บไซตสามารถแบ ง ออกไดเปนกลุมใหญๆ ได 9 ประเภทตาม ลักษณะของเนื้อหา และรูปแบบของเว็บไซต กลุมเว็บไซตทั้ง 9 ประเภท ไดแก
1. เว็บสวนตัว (personal site) เว็บสวนตัวอาจเปนเว็บของคนๆ เดียว เพื่อน ฝูง หรือครอบครัว ก็ได โดยอาจจัดทําขึ้น ด ว ยเหตุ ผ ลที่ แ ตกต า งกั น เช น นํ า เสนอ ผลงาน โชวรูปภาพ เขียนไดอารี่ประจําวัน ถา ย ท อ ด ป ร ะ ส บ ก า ร ณเ กี่ ย ว กั บ สิ่ ง ที่ เชี่ ย วชาญหรื อ สนใจ แนะนํ า กลุ ม เพื่ อ น แสดงความคิดเห็น โดยทั้งหมดนี้อาจทําเปน เว็บไซตหรือเปนเพียงเว็บเพจหนาเดียวก็ได ภาพที่ 1.9 เว็บสวนตัว (personal site ) http://www.dodeedesign.ob.tc/ ที่มา : เว็บ Portfolio (ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย, 2552)
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 1.10 เว็บขอมูล (Information site) http://www.prolinkthailand.com/ ที่มา : เว็บบริษัทโพร-ลิงค จํากัด (ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย, 2550 )
ภาพที่ 1.11 เว็บชุมชน (community web) ที่มา : http://www.sanook.com/ ,
2. เว็บขอมูล (Information site) เว็บไซตประเภทนี้จัดทําขึ้นเพื่อนําเสนอขอมูล และขาวสารสําหรับองคกร โดยอาจนําเสนอใน ลักษณะของ ขอมูลของบริษัท (Company profile) ขอมูลบริการ (Products & Services) การผลิตและขั้นตอน การควบ คุมคุณภาพ เหลานี้เปนตน เพื่อประชาสัมพันธ บริษัท หรือ องค ก รให เ ข า ถึ ง กลุ ม เป า หมายและสร า ง ภาพลั ก ษณ ที่ ดี ใ ห เ กิ ด กั บ ผู เ ข า เยี่ ย มชม (Visitor) โดยทั่วไปมักจะจัดทําในรูปแบบที่ เรียบงายสวยงาม ดูนาเชื่อถือ เปนตน
3. เว็บทา (Portal site) เว็บทานั้น อาจเรียกอีกชื่อหนึ่งไดวาเว็บวาไรตี้ (variety web) ซึ่ง หมายถึงเว็บที่ใหบริการตางๆ ไว มากมาย มักประกอบไปดวยบริการเครื่องมือ คนหา ที่รวบรวมลิงคของเว็บไซตที่นาสนใจไว มากมายใหไดคนหา รวมถึงบริการที่เกี่ยวกับ เรื่ อ งราวที่ มี ส าระและบั น เทิ ง หลากหลาย ประเภท เชน ดูหนัง ฟงเพลง ดูดวง ทองเที่ยว IT เกม สุขภาพ หรืออื่นๆ นอกจากนั้นแลวเว็บ ทายังมีลักษณะในการเปนแหลงแลกเปลี่ยน ความคิดเห็นของผูคนในสังคมในเรื่องเกี่ยวกับ ประเด็นตางๆ ซึ่งเรียกวาเว็บชุมชน (community web) คือเปนเว็บที่ใหบริการพื้นที่แกกลุมคนผู ที่มีความสนใจในเรื่องเดียวกันไดเขามาแลก เปลี่ยนและแสดงความคิดเห็นกัน
17
18
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
4. เว็บขาว (News site) เว็บ ขาว มักเปนเว็บไซตที่สรางขึ้นโดยองคกรขาวหรือ สถาบันสื่อสารมวลชนตางๆ ที่มีสื่อมวลชน ประเภทต า งๆ ของตนอยู เป น หลั ก เช น สถานีโทรทัศน สถานีวิทยุ หนังสือพิมพ นิตยสาร วารสาร หรือ แมกระทั่งกระทรวง ทบวง กรมตางๆ แตองคกรเหลานี้ไดนํา เว็บไซตมาใชเปนเครื่องมือในการสื่อสารอีก รูปแบบหนึ่ง เพื่อนําเสนอขาวและสาระที่ เป น การสรุ ป ใจความสํ า คั ญ หรื อ รวบรวม เนื้อหาจากขาว ในรอบเดือนหรือรอบป ซึ่ง ชวยใหผูใชสามารถคนหาขอมูลและติดตาม ขาวสารไดทุกที่ทุกเวลา
5. เว็ บ ขายสิ น ค า และบริ ก าร (Business / e-commerce site) ปจจุบัน องคกรตางๆ มีการนําเว็บไซตมาเปนสื่อ กลางในการซื้อขายสินคาและบริการมากขึ้น รวมไปถึงการโฆษณาสินคา ประชาสัมพันธ และฝากขายสินคาหลากหลายประเภทผาน ทางเว็ บ ไซต มี จุ ด มุ ง หมายหลั ก ในการ ประชาสัมพันธองคกรและเพิ่มผลกําไรทาง การคา โดยเนื้อหาสวนใหญหรือเกือ บ ทั้ ง หมดมั ก จะเป น การนํ า เสนอที่ มี ค วาม นาสนใจและ ตรงใจกลุมเปาหมายมากที่สุด ทั้งนี้เพื่อผลกําไรทางธุรกิจนั่นเอง
ภาพที่ 1.12 เว็บขาว Bangkok Post ที่มา : http://www.bangkokpost.com/
ภาพที่ 1.13 เว็บขายสินคาและบริการ (Business / e-commerce site) ที่มา : http://www.weloveshopping.com/template/w17/ shop.php?shopid=250333
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 1.14 เว็บมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร ที่มา : http://www.pnru.ac.th/
ภาพที่ 1.15 เว็บ สถานีวิทยุออนไลนGreen wave ที่มา : http://www.greenwave.fm/
6. เว็บการศึกษา (Education site) เว็ บ การศึ ก ษามั ก เป น เว็ บ ที่ ส ร า งขึ้ น โดย สถาบันการศึกษาตางๆ หรือองคกรทั้งภาค รั ฐ และเอกชนที่ มี น โยบายในการเผยแพร ความรู และใหโอกาสในการคนควา หาขอมูล เพื่ อ การศึ ก ษาแก นั ก เรี ย น นิ สิ ต นั ก ศึ ก ษา รวมถึงประชาชนทั่วไป เว็บการศึกษาให ข อ มู ล เกี่ ย วกั บ การเรี ย นรู ทั้ ง แบบที่ เ ป น ทางการและไมเปนทางการ เว็บที่เกี่ยวกับ การศึกษาโดยตรงนั้น ไดแกเว็บของสถาบัน การศึกษา หองสมุด และเว็บที่ใหบริการการ เรียนรูแบบออนไลนที่เรียกวา อี-เลิรนนิ่ง (elearning) นอกจาก นี้แลวยังรวมถึงเว็บที่ สอนหรือใหความรูเกี่ยวกับเรื่องตางๆ เชน การทําเว็บ การทําอาหาร การถายภาพ การ ออกแบบ ฯลฯ
7. เว็บบันเทิง (Entertainment site) เว็บบันเทิงนั้นมุงเสนอและใหบริการ ตางๆ เพื่อเสริมสรางความบันเทิง โดย ทั่ ว ไปอาจนํ า เสนอเรื่ อ งราวเกี่ ย วกั บ การ บันเทิงทั่วไป เชน ดนตรี ภาพยนตร ดารา กีฬา ความรัก บทกลอน การตูน เรื่องขําขัน รวมถึงการใหบริการดาวนโหลดโลโก และริง โทนสําหรับโทรศัพทเคลื่อนที่อีกดวย เว็บ ประเภทนี้อาจมีรูปแบบที่เปนการตอบโตกับ ผูใช (Interactive) ที่ตื่นตาตื่นใจ หรือใช เทคโนโลยีมัลติมิเดียไดมากกวาเว็บประเภท อื่น
19
20
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
8. เว็บองคกรที่ไมแสวงหาผล กําไร (None-profit organization site) เว็บ ประเภทนี้มักจะเปนเว็บที่สรางขึ้นโดยกลุม บุคคลหรือองคกรตางๆ ที่มีนโยบายในการ สรางสรรคที่ชวยเหลือสังคมโดยที่ไมหวังผล กํ า ไรหรื อ ค า ตอบแทน ซึ่ ง กลุ ม บุ ค คลหรื อ องคกรเหลานี้ไดแก สมาคม ชมรม มูลนิธิ และโครงการต า งๆ โดยอาจมี จุ ด ประสงค เฉพาะที่ แ ตกต า งกั น เช น เพื่ อ ทํ า ความดี สรางสรรค สังคม พิทักษสิ่งแวดลอม ปกปอง สิทธิมนุษยชน รณรงคไมใหสูบบุหรี่ หรืออาจ รวมตัวกันเพื่อดูแลผลประโยชนของสมาชิก ในกลุม
ภาพที่ 1.16 เว็บมูลนิธิเด็ก ที่มา : http://www.ffc.or.th/index.php
9.
เว็บไซตเพื่อการคน หา (Search Engine) เปนเว็บไซตที่มีความ สามารถในการคนหาเรื่องราวตางๆ โดยใช วิธีการดึงคําสําคัญที่ บรรจุอยูในแตละหนา เว็บเพจมาแสดงผลหนาบนเว็บไซต และทํา ใหสามารถเชื่อมโยงไปยังเว็บไซตเหลานั้น เพื่ อ อ า นเนื้ อ หาที่ ต อ งการได เ ช น กู เ กิ ล (google) หรือ ยูทูป (youtube) เปนตน ภาพที่ 1.17 เว็บแบบ Search Engine ที่มา : http://www.youtube.com
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ตําแหนงอางอิงของเว็บไซต (URL: Universal Resource Locator)
การที่เราจะเรียกใชเว็บไซตใดๆ เราจะตองทราบถึงที่อยูบนอินเทอรเน็ตของเว็บไซตนั้นๆ ตําแหนงที่อยูบนอินเทอรเน็ตของเว็บไซตนี้เราเรียกวา URL ดังตัวอยางภาพที่ 1.18
ตําแหนง URL
ภาพที่ 1.18 แสดงการระบุตําแหนง URL เพื่อเขาสูเว็บไซต www.silpagum.com/ajnat/
โครงสรางของ URL ประกอบดวย โปรโตคอลเชื่อมตอ + โปรโตคอลที่ใชบริการ + Sub domains + Top Level Domain ดังตัวอยางดังรูปที่ 1.19
ภาพที่ 1.19 แสดงโครงสรางและวิธีเขียนที่ตอ งระบุใน URL
21
22
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ระบบชื่อโดเมน (DNS: Domain Name System)
เนื่องจากเครือขายอินเทอรเน็ตมีเว็บไซตจํานวนมาก การเขาสูเว็บไซตจะตองระบุหมายเลข IP ของเครื่อง Server ที่ทําหนาที่เปน Host ใหถูกตอง แตการจําหมายเลข IP เปนเรื่องยากจึงมีการกําหนด แนวทางแกปญหาดวยการตั้งชื่อหรือใชตัวอักษรขึ้นมาแทนที่หมายเลข IP เชน หมายเลข IP คือ 203.146.15.9 แทนที่ดวยชื่อเปน moe.go.th จะทําใหผูใชบริการสามารถจําไดแมนยํากวาการแทนที่ชื่อ หมายเลข IP เรียกวา Domain Name System (DNS) ในการออกแบบระบบการจัดเก็บชื่อ DNS ตาม เลข IP มีมาตรฐานการจัดเปนลําดับโครงสรางของฐานขอมูล Domain Name แบบ Top-down (ซึ่ง กําหนดและควบคุมโดย Inter NIC : Internet Network Information Center) คือในระดับบนสุดจะมี ความหมายบอกถึงประเภทขององคกร หรือชื่อประเทศที่เครือขายตั้งอยูชื่อ Domain จะใชตัวอักษรเล็ก หรือใหญก็ได แตนิยมใชอักษรเล็กจากระดับบนสุดลงมา เปนหนวยงาน ซึ่งใชอักษรตัวยอแทน ความหมาย แลวแตผูจัดตั้งจะกําหนดขึ้นแตละระดับจะถูกแบงคั่นดวยเครื่องหมายจุด (Dot) การดูระดับ จากบนลงลางใหดูจากดานขวามาซาย ดังตัวอยางภาพที่ 1.15 สําหรับประเทศไทยหนวยงานที่รับผิดชอบการจดโดเมน คือ ศูนยสารสนเทศเครือขายประเทศไทย (THNIC, Thailand Network Information Center)
ภาพที่ 1.20
แสดงการจัดลําดับโครงสรางของฐานขอมูล Domain Name
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
รูปแบบการจัดแบงระดับโครงสรางของระบบ DNS มีดังนี้ โดเมนระดับที่ 1 หรือระดับบนสุด (Top Level) จะใชโคดที่เปนตัวอักษร 2-4 ตัว เพื่อบงบอก จุดประสงคหรือหนาที่หลักขององคกรนั้น ๆ หรือประเทศที่ตั้งขององคกร ดังภาพแสดงตัวอยางการเขียน แบบจุดประสงคหรือหนาที่หลักขององคกร โดเมนหนวยงานหรือประเภทองคกร .com องคกรที่ทําเกี่ยวกับการพาณิชย .edu กําหนดใหกับสถานศึกษาในประเทศสหรัฐฯ .gov กําหนดใหหนวยงานราชการของรัฐบาลสหรัฐฯ .info องคกรที่ใชขอมูลขาวสาร .int องคกรนานาชาติ .mil กําหนดใหกับทหารของประเทศสหรัฐฯ .net องคกรที่ทําเกี่ยวกับระบบเครือขาย .org องคกรที่ไมตองการกําไร ตัวอยางบอกที่ตั้ง(ประเทศ) โดเมน หนวยงานหรือประเภทองคกร .th .jp .au .uk .tw
หนวยงานที่ตั้งในประเทศไทย หนวยงานที่ตั้งในประเทศญี่ปนุ หนวยงานที่ตั้งในประเทศออสเตรเลีย หนวยงานที่ตั้งในประเทศอังกฤษ หนวยงานที่ตั้งในประเทศไตหวัน
โดเมนระดับที่ 2 เปนการเพิ่มชื่อหนวยงานลงในระดับประเทศ โดยโดเมนที่บงบอกประเทศจะ อยูขวาสุด และถัดมาจะเปนตัวอักษร 2-3 ตัวของชื่อองคกร เชน ac.th โดเมน หนวยงานหรือประเภทองคกร .ac .go .or .co
หมายถึงหนวยงานที่เปนสถานศึกษา หมายถึงหนวยงานที่เปนหนวยงานราชการ หมายถึงหนวยงานที่เปนองคกรที่ไมแสวงหาผลประโยชน หมายถึงหนวยงานที่เปนหนวยงานเอกชน
23
24
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ขอแนะนําในการเลือก Domain name Domain name เปรียบเสมือนชื่อของเรา เปนชื่อที่ใชอางอิงมาที่เว็บไซตของเรา ดังนั้นจึงมี ความสําคัญมาก การเลือก domain name ที่ดีจะเปนสวนชวยใหเว็บไซตของเรามีชื่อเสียงไดงายขึ้น ขอแนะนําในการเลือก domain name มีดังนี้ 1. ควรเปนชื่อที่จําไดงาย สะกดไดงาย จะทําใหผูใชงานสามารถกลับมาใชงานเว็บของเราได ไมควรใชคําไทยที่เขียนเปนภาษาอังกฤษเพราะนอกจากจะสะกดไดยากแลว ยังมีโอกาสสะกดผิดพลาด ไดงายอีกดวย นอกจากจะเปนคําที่สะกดไดงาย เชน สนุก (sanook) , กระปุก (kapook) เปนตน 2. ควรตั้งชื่อใหสั้น คือไมควรเกิน 10 ตัวอักษร จะสามารถทําไดจําไดงายขึ้น และยังลดการ สะกดชื่อผิดได ผูใชงานเว็บไซตนั้นชอบที่จะพิมพชื่อเว็บที่สั้นมากกวาชื่อเว็บที่ยาวมากแนนอน 3. ควรจดโดยใช .com ในปจจุบันมีหลายชื่อใหเลือกมากเชน .net , .org , .info , .firm แตชื่อ ที่นิยมใชมากที่สุดคือ .com ผูใชงานจะคุนเคยกับ .com มากกวา และในกรณีที่ผูใชงานจํา domain name เราไมไดก็มีโอกาสสูงที่เคาจะใชชื่อ .com กอน 4. ควรเปนชื่อที่เปนสากล การใชชื่อที่เปนสากลรูจักกันโดยทั่วไป ไมควรใชคําเฉพาะที่รูจักกัน คนในพื้นที่รูจักเทานั้น จะทําใหเว็บไซตเราสามารถรองรับผูใชงานจากพื้นที่อื่นได 5. ควรเปนชื่อที่งายในการออกเสียง การออกเสียงไดงายจะทําใหจําไดงายขึ้น และสะกดได งายขึ้นดวย จะเห็นไดวาเว็บไซตที่มีชื่อเสียงในปจจุบันสามารถออกเสียงไดงายมาก เชน google, yahoo, sanook เปนตน 6. ควรเปนชื่อที่มีตัวอักษรเทานั้น ในปจจุบันเราสามารถใสสัญลักษณ (-) hyphen และ ตัวเลขใน domain name ได แตการใสสัญลักษณและตัวเลขนั้นจะทําใหเกิดความผิดพลาดในการพิมพ ชื่อ domain name ไดงายขึ้นเพราะจะไมสัมพันธกับการออกเสียง 7. ควรใชชื่อเว็บไซตที่มีตัวอักษรซ้ํากัน อีกขอแนะนําหนึ่งก็คือใชตัวอักษรซ้ํากันในการตั้งชื่อ domain name จะทําใหการออกเสียงงายขึ้นและจดจํางายขึ้น หลายเว็บไซตดังๆ ก็ใชหลักการนี้เชน google , badoo , badongo 8. ควรเปนชื่อที่เกี่ยวกับเนื้อหาของเว็บไซต เพราะจะทําใหผูใชงานเว็บไซตรูเนื้อหาของ เว็บไซตไดทันทีจากชื่อของเว็บไซต เชน ถาคุณขายเครื่องประดับอาจใชชื่อ jewelley.com 9. ควรมี keyword ที่เกี่ยวขอกับเว็บไซต keyword ที่เกี่ยวของกับเว็บไซตของเราจะมีผลอยาง ยิ่งตอลําดับการคนหาของ search engine ตางๆ เชนถาคุณคนหาคําวา game ใน search engine ลําดับ ตนๆ ของผลลัพธที่แสดงออกมานั้น ใน domain name จะมีคําวา game อยูดวย 10. ควรใชยี่หอสินคาของตัวเองเปน domain name ในกรณีนี้เราเห็นตัวอยางมากมาย เชน nike.com แมแตการทั้งการใชคําขวัญที่คิดขึ้นมาเชน justdoit.com ก็ใชเปน domain name เพื่อเขาไป
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ยังเว็บไซตของ nike เชนเดียวกัน แนนอนวายี่หอตางๆ ที่มีชื่อเสียงอยูในปจจุบัน นั้นก็มาจากชื่อที่ไมดัง มากอน ดังนั้นเราควรที่จะสรางยี่หอเปนของตัวเองไมควรใชคําพองกับยี่หอที่มีอยูแลว ทั้งหมดเปนเพียงขอแนะนําสําหรับการเลือกชื่อ domain name เทานั้น ซึ่งในการกําหนดชื่อไม จําเปนตองใชขอแนะนําทั้งหมด เพราะจริงๆ แลวเปนไปไดยาก เนื่องจากตอนนี้มีธุรกิจขายชื่อโดเมนเนม ทําใหชื่อดีๆ ถูกซื้อไปกักตุนเอาไวเพื่อขายตอในราคาแพง ทําใหชื่อดีๆ ลดนอยลง เมื่อเราคิดชื่ออะไรไดที่ ยังไมซ้ํากับคนอื่น ก็ควรรีบจดทะเบียนกอนที่คนอื่นจะแยงไป Domain name เปนสวนหนึ่งที่จะทําใหเว็บไซตมีชื่อเสียงไดงายขึ้น สุดทายแลวสิ่งสําคัญที่สุดก็ คือ เนื้อหาของเว็บไซตนั่นเอง ถาเนื้อหาของเว็บไซตเราดี ยังไงเว็บของเราก็ตองเปนที่นิยมอยางแนนอน สรุป
เว็บดีไซน (Web Design) เปนสาขางานดีไซนที่ไมเหมือนกับสาขาอื่นๆ เพราะสื่อของเว็บไมใช กระดาษ แตเปนหนาจอใดๆ ที่สามารถเชื่อมตออินเตอรเน็ตได ทําใหการออกแบบเว็บไซต มีสิ่งที่ตอง คํานึงนอกเหนือไปจากความสวยงามอีก เชน การใชงาน และการรองรับการแสดงผลในหลายๆ ขนาด หนาจอ และในทุกๆ บราวเซอร ยิ่งปจจุบันมีอุปกรณที่สามารถเชื่อมตอ Internet ไดมากขึ้น ก็ยิ่งทําให ตองออกแบบใหสะดวกกับผูใชในทุกๆ อุปกรณใหมากที่สุดตามไปดวย และจุดนี้เองที่ทําใหนักออกแบบ ตองหันมาสนใจภาษา HTML & CSS เว็บไซต (Web Site) คือ คําที่ใชเรียกกลุมของเว็บเพจ เปนแหลงขอมูลหรือบริการอยางหนึ่งบน อินเทอรเน็ต โดยจะประกอบดวยระบบเชื่อมโยงหรือลิงคที่จะนําไปสูเนื้อหาสวนอื่นๆ ภายในเว็บไซตจะ ประกอบไปดวยหนาโฮมเพจและเว็บเพจ เว็บ (web) เปนเอกสารแบบหนึ่งที่ใชในการแสดงผลผาน เครือขายคอมพิวเตอร ที่เชื่อมโยงกัน เรียกวาวา Inter Connection Network หรืออินเทอรเน็ต (Internet) สามารถติดตอสื่อสารถึงกันไดโดยใชมาตรฐาน ที่ใชบนระบบเครือขายอินเทอรเน็ต มีชื่อวา ทีซีพี/ไอพี (TCP/IP : Transmission Control Protocol/Internet Protocol) ในการรับสงขอมูลที่เปนหนึ่งเดียว โดยทั่วไปการสรางโฮมเพจและเว็บไซต จะใช ภาษา HTML (Hyper Text Markup Language) เปน โปรแกรมภาษาที่ใชเขียนเว็บเพจ ซึ่งสามารถสรางการเชื่อมโยง (Link) ไปยังหนาเว็บเพจอื่นๆ โดย ปจจุบันในการสรางเว็บไซตจะมีโปรแกรมสําเร็จรูปในการออกแบบ ซึ่งโปรแกรมเหลานี้มีความสามารถ แบบ ประเภท What You See Is What You Get ซึ่งสามารถออกแบบไดงายๆ โดยนําขอความ รูปภาพ หรืองานกราฟก มาจัดวาง บนหนาเว็บที่ออกแบบ แลวสั่งแสดงผลดวยโปรแกรมบราวเซอร เว็บไซตแตละประเภทตางมีเปาหมายและลักษณะที่แตกตางกัน ตัวอยางเชน เว็บไซตที่เปน Search Engine ซึ่งเปนแหลงรวมที่อยูของเว็บไซตตางๆ ดังนั้นสิ่งที่สําคัญในการออกแบบเว็บไซต
25
26
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ประเภทนี้ ก็ คื อ สามารถแสดงหน า เว็ บ อย า งรวดเร็ ว เมื่ อ ผู ใ ช เ ป ด เข า มาและมี ร ะบบสื บ ค น ข อ มู ล ที่ มี ประสิทธิภาพ เพื่อใหไดผลลัพธที่รวดเร็ว สําหรับเว็บเพื่อความบันเทิงหรือเกี่ยวของกับศิลปะนั้น ผูใชมัก คาดหวั ง ที่ จ ะได พ บกั บ สิ่ ง ที่ น า ตื่ น เต น เรื่ อ งราวที่ ส นุ ก สนาน เพลิ ด เพลิ น หรื อ อาจจะได เ รี ย นรู ส าระ บางอยางบาง ความสําคัญในการออกแบบเว็บไซตเหลานี้จึงมีมากพอกับเนื้อหาภายในเว็บไซต สวนเว็บ ทั่วไปที่ใหบริการขอมูล ซึ่งไมไดมีเปาหมายที่จะใหความบันเทิง ควรจะมีการจัดขอมูลอยางเปนระบบและ มีรูปแบบที่เขาใจงาย เพื่อทําใหสามารถเขาถึงขอมูลที่ตองการไดอยางรวดเร็ว
ขอควรจํา
1. เว็บเพจ (Web Page) คือ หนาเอกสารที่ใชแสดงขอมูลในรูปแบบตางๆ บนเว็บไซต โดย ขอมูลจะถูกสรางขึ้นจากภาษา HTML (Hypertext Markup Language) แตละเว็บเพจสามารถ ประกอบดวยขอความรูปภาพ เสียง และวิดีโอ 2. โฮมเพจ (Home Page) คือ คําที่ใชเรียกหนาแรกของเว็บไซตที่ประกอบไปดวยเมนู และ เนื้อหาตางๆ คลายกับหนาปกนิตยสาร 3. เว็บไซต (Web Site) คือ คําที่ใชเรียกกลุมของเว็บเพจ ภายในเว็บไซตจะประกอบไปดวย หนาโฮมเพจและเว็บเพจ ประกอบดวยระบบเชื่อมโยงหรือลิงคที่จะนําไปสูเนื้อหาสวนอื่นๆ 4. Domain name เปรียบเสมือนชื่อของเรา เปนชื่อที่ใชอางอิงมาที่เว็บไซต การเลือก domain name ที่ดีจะเปนสวนชวยใหเว็บไซตของเรามีชื่อเสียงไดงายขึ้น 5. ภาษา HTML (Hyper Text Markup Language) เปนโปรแกรมภาษาที่ใชเขียนเว็บเพจ ซึ่ง สามารถสรางการเชื่อมโยง (Link) ไปยังหนาเว็บเพจอื่น ๆ ได เรียกการเชื่อมโยงนี้วา Hypertext ในการ เขียนเว็บจะมีการใชโคดคําสั่งของโปรแกรมภาษาอื่นมาใชรวมกับภาษา HTML ไดเรียกวา Script เพื่อ เพิ่มเทคนิค สีสันใหกับหนาเว็บ เชน Java , Java Script , MySQL , PHP, ASP เปนตน
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
7
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
บทที่
หลักการพื้นฐาน เกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
การออกแบบเว็ บ ไซต มี ส ว นสํ า คั ญ ในการ สรางความประทับใจ ดึงดูดความนาสนใจใหกับผูเขา มาใชบริการ นอกจากจะตองพัฒนาเว็บใหเนื้อหาดีมี ประโยชน มีความรูเกี่ยวกับภาษาและเครื่องมือตางๆ ที่ใชพัฒนาแลว สิ่งสําคัญอีกอยางหนึ่งที่ตองทําความ เขาใจ คือ หลักการออกแบบ และพัฒนาเว็บไซตที่ ถูกตอง ซึ่งจะชวยใหสามารถกําหนดทิศทางการทํางาน ของเว็บไซตไดตรงตามเปาหมาย
29
30
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
เว็บไซดที่ไดรับการออกแบบอยางสวยงาม มีการใชงานที่สะดวก ยอมไดรับความสนใจจากผูใช มากกวาเว็บไซดที่ดูสับสนวุนวาย มีขอมูลมากมายแตหาอะไรไมเจอ นอกจากนี้ยังใชเวลาในการแสดงผล แตละหนานานเกินไป ซึ่งปญหาเหลานี้ลวนเปนผลมาจากการออกแบบเว็บไซดไมดีทั้งสิ้น ดังนั้น การออกแบบเว็บไซดจึงเปนกระบวนการสําคัญในการสรางเว็บไซด ใหประทับใจผูใช ทํา ใหเขาอยากกลับเขามาเว็บไซดเดิมอีกในอนาคต ซึ่งนอกจากตองพัฒนาเว็บไซดที่ดีมีประโยชนแลว ยัง ตองคํานึงถึงการแขงขันกับเว็บไซดอื่น ๆ อีกดวย
ความหมายของการออกแบบเว็บ (Web Design)
การออกแบบเว็บ (Web Design) เปนคําศัพทที่มีความกํากวมในความหมาย สําหรับ ผูเชี่ยวชาญดานเว็บใหความหมายแตกตางกันมาตลอด กลุมหนึ่งใหความหมายวา เปนโปรแกรมฟงกชันการใชงานภายในเว็บ อีกกลุมหนึ่งให ความหมายว า การออกแบบเป น เหมื อ นการพั ฒ นาส ว นหน า แสดงผลของเว็ บ ให ดู ดี และ นําเสนอความเปนเอกลักษณของหนวยงานได (สุวิช ถิระโคตร , 2554 : 62 ) หากสรุปวาความหมายใดถูกตอง คําตอบคือ ถูกตองทั้งสองความหมาย เหตุผลคือ หากมองยอนกลับไปภาษา HTML ที่สามารถสรางเว็บไดจะเปนลักษณะเว็บประกอบดวย ขอความ รูปภาพ องคประกอบสี การจัดวาง และกราฟกเปนหลัก สามารถตกแตงเว็บ ให สวยงามได แตในปจจุบันภาษาคอมพิวเตอรสามารถนํามารวมสรางเว็บได เชน .NET JSP เปนตนทําใหสามารถสรางระบบเว็บที่สามารถปฏิสัมพันธกับผูใชมากขึ้น ติดตอกับระบบ ฐานขอมูลได และกําหนดฟงกชันการใชงานตาง ๆ ไดมากขึ้น
“สําหรับเนื้อหาในหนังสือเลมนี้ไดกําหนดเนื้อหาเรื่องการออกแบบในเชิง ของศิลปะ อันประกอบไปดวยหลักการออกแบบ และการใชองคประกอบศิลป ตางๆ มาเปนกรณีศึกษา”
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ความสําคัญของการออกแบบเว็บไซต ปจจุบันนี้มีเว็บไซตเกิดขึ้นมากมายผูใชจึงมีทางเลือกมากขึ้นที่จะเขาไปยังเว็บไซตตาง ๆ ที่ ใหบริการและจะไมทนอยูกับเว็บที่สับสน จากประสบการณทองเว็บที่ผานมาของคุณความรูสึกไดรับจาก เว็บที่มีความสวยงามและเว็บที่มีขอมูลอยูอยางมากมายดูสับสนวุนวายและเสียเวลานานในการเขาดูคุณ ตองการที่จะมีเว็บของคุณในลักษณะใด การออกแบบเว็บไซทมีสวนสําคัญในการสรางความประทับใจ ใหกับผูใชบริการ และทําใหอยากกลับเขามาใชอีกในอนาคต หรือดึงดูดผูใชใหอยูกับเว็บตลอดไปการ ออกแบบเว็บไซทนั้นไมไดหมายถึงลักษณะหนาตาของเว็บไซทเพียงอยางเดียว แตเกี่ยวของกับการ กําหนดเปาหมายของเว็บไซต ระบุกลุมผูใช การจัดระบบขอมูล การสรางระบบเนวิเกชั่น การออกแบบ หนาเว็บ การใชกราฟก การเลือกใชสี และการจัดรูป แบบตัวอักษร ชนิดและรุนของบราวเซอร การ คํานึงถึงความแตกตางของสื่อกลางในการแสดงผลเว็บไซทดวย ขนาดของหนาจอมอมิเตอร และความ ละเอียดของสีในระบบตางๆ
แนวคิดในการออกแบบหนาเว็บ 1. เรียนรูจากเว็บไซตตาง ๆ จะชวยใหมีแนวคิดในการออกแบบหนาเว็บมากขึ้นเพราะแตละ เว็บก็จะมีรูปแบบ การจัดวาง สี กราฟก เอกลักษณ และเทคนิคที่แตกตางกัน
ภาพที่ 2.1
รูปแบบและเทคนิคของเว็บไซตตางๆ
31
32
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
2. ประยุกตรูปแบบจากสิ่งพิมพ จะใช เมื่ อ จะออกแบบเว็ บ ไซต ข องหน ว ยงานที่ มี สิ่ งพิ มพ เช น หนั งสื อ, นิ ตยสาร เพื่ อ จะได นํ า ลั ก ษณะของ โทนสี กราฟ ก หรื อ ตั ว อั ก ษร ที่ แสดงถึงเอกลักษณของหนวยงาน เพื่อความ สอดคลองกัน และจําไดงาย
3. ใช แ บบจํ า ลองเปรี ย บเที ย บ คื อ ใช สิ่ ง ที่ คุนเคยในการอธิบายถึงสิ่งที่ไมคุนเคย ไมวาจะ เป น รู ป ภาพจากสิ่ ง พิ ม พ แต สิ่ ง สํ า คั ญ คื อ รู ป แบบที่ เ ลื อ กมาใช นั้ น ต อ งมี ลั ก ษณะที่ ค น คุ น เคย เข า ใจง า ย เช น เว็ บ ของ ผลิ ต ภั ณ ฑ เครื่องเสียง ก็จะนําเอาลักษณะปุมและสีของ เครื่ อ งเสี ย งมาประยุ ก ต ใ ช ใ นการออกแบบ เว็ บไซต ได เป นอย างดี ลั กษณะ นี้ จ ะเป น การ จําลองลักษณะที่มองเห็น ซึ่งลักษณะ ตางๆ ของแบบจํ า ลองก็ จ ะมี อี ก 2 ลั ก ษณะ คื อ จํา ลองแบบการจั ดระบบ และ จํา ลองการใช งาน
ภาพที่ 2.2
เอกลักษณ และรูปแบบการจัดวางของสื่อสิ่งพิมพ
4. ออกแบบอย า งสร า งสรรค โดย ดึ ง ดู ด ความสนใจทั้ ง เนื้ อ หาและรู ป แบบ เช น กราฟกจะเปนองคประกอบที่สําคัญในการสื่อ ความหมาย สิ่งสําคัญก็คือการเลือกกราฟกที่ เหมาะสมกับความหมายที่ตองการสื่อสาร
ภาพที่ 2.3
ตัดทอนจากสิ่งที่คุนเคย เชน เครื่องเสียง มาเปน ลักษณะปุมและสีประยุกตใช
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ทฤษฎีการออกแบบเว็บไซต
เมื่ อ ผูอ อกแบบเว็ บ ไซต ท ราบข อมู ล เกี่ย วกับ สิ่ ง แวดลอ มหรือ ป จจั ย ต า งๆ ที่ เกี่ ย วข อ งกั บ การแสดงหน า เว็ บ ที่ ส ร า งขึ้ น แล ว หั ว ข อ นี้ จ ะกล า วถึ ง ทฤษฎี และ หลักการของการออกแบบเว็บ เพื่อใชเปนพื้นฐานสําหรับสรางเว็บใหตรงกับความ ตองการของผูใช และเปนเว็บที่มีประสิทธิภาพ
ทฤษฎีการออกแบบเพื่อปฏิสัมพันธกับผูใช การออกแบบเว็บ ผูออกแบบมีความตองการเพื่อใหผูใชใชงานไดอยางมี ประโยชนมากที่สุด ดังนั้นการออกแบบเพื่อผูใช (User-centered) จึงมีความจําเปน ที่ จ ะต อ งรู จั ก ทฤษฎี ต า งๆ ที่ เ กี่ ย วกั บ การสร า งความสามารถในการใช ง านได (Usability) ดังนี้ (Penny McIntire, 2008)
1. ความสามารถในการเรียนรู (Laernability) การออกแบบที่ดูงายๆ โดยที่ผูใชใหมสามารถที่จะเริ่มตนใชงานเว็บและบรรลุ วัตถุประสงคของตนเองได เชน การคนหาขอมูลที่ตองการในเว็บไซตได เปนตน สํ า หรั บ ทฤษฎี ที่ จ ะสนั บ สนุ น การสร า งความสามารถในการเรี ย นรู ข องผู ใ ช นั้ น ประกอบไปดวย 1.1 การออกแบบใหผูใชสามารถคาดเดาได (Predictability) โดยที่ ผูใชอาจจะคาดเดาหรือพอที่จะพิจารณาไดวากิจกรรมที่กําลังจะทํานั้น จะสงผล อยางไร โดยทั้งนี้ผูใชนั้นอาจจะคาดเดาจากประสบการณเดิมที่ผานมา 1.2 การออกแบบที่ สอดคล องกั บเว็ บไซต ทั่ วไป (Synthesizability) หรื อ การออกแบบ ที่ ไ ม ขั ด แย ง กั บ เว็ บ ไซต ทั่ ว ๆ ไป ทํ า ให ผู ใ ช นํ า ความรู ห รื อ ประสบการณที่เคยใชเว็บอื่นๆ มาใชกับเว็บที่เราออกแบบไดอยางงาย
33
34
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
เมื่อคุณสรางเว็บไซต หนาที่ของคุณคือ กําจัดเครื่องหมายคําถามในหัวของผูใชใหหมดไป
ภาพที่ 2.4 ภาพคําถามที่ลอยอยูในหัวของผูใช
1.3 การออกแบบโดยอาศัยความคุน เคยของผูใช (Familiarity) ซึ่งผูใชสามารถนําความรู ความคุนเคยที่มีมาประยุกตใชกับเว็บไซตที่เราออกแบบได 1.4 การออกแบบตามสากลทั่วไป (Generalization) เมื่อเราออกแบบตามรูปแบบ สากลแลวผูใชสามารถที่จะเพิ่มความรู ความเขาใจไปในความรูที่ผานมาเพื่อใชเว็บไซตของเราได 1.5 การออกแบบที่มีความสอดคลองกัน (Consistency) การออกแบบหนาเว็บ การ ปฏิสัมพันธ หรือการสรางกิจกรรมใดๆ ใหแกผูใชเว็บ ควรจะออกแบบหนาเว็บทั้งหมดในเว็บไซตให สอดคลองกันหรือมีสถานการณเหมือนๆ กัน เพื่อลดความสับสน และลดการใชเวลาจํานวนมากในการ เรียนรูสวนการติดตอใหมๆ ภายในเว็บไซตหนึ่งๆ
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
การออกแบบเว็บไซต เพื่อใหมั่นใจวาเว็บไซตของเรานั้นใชงานงาย จริงๆ ก็คือ อยาใหผูใชตองคิดเยอะ มีตัวอยางปญหาที่ผูใชเว็บไมควรตองมานั่งคิดใหเปลืองสมอง เวลา เขามาใชบริการในเว็บเรา เชน ฉันอยูตรงไหนของเว็บไซต ? ฉันควรเริ่มตนที่ไหนดี ? ไอเมนู...................อยูตรงไหนเนี่ย ? สวนสําคัญของหนานี้อยูตรงไหน ? ทําไมเว็บนี้ถึงเรียกไอนี่วา................ ? จะหา.............ตรงไหน ? ฯลฯ แมเรื่องนี้เปนเรื่องเล็กนอย แตเพราะพฤติกรรมการใชอินเทอรเน็ต ในปจจุบัน ผูใชงานไมคอยมาเสียเวลามานั่งคนหาในเว็บไซตเรา เราจึงตอง จัดระเบียบอยางไรนั่นเอง
2. หลักการความพรอมใชงาน (Usability Principles) หลักการออกแบบเว็บไซตเพื่อพรอมใชงานหรือใหเกิดประโยชนแกผูใช มีพื้นฐานจากความ ตองการเพิ่มความพึงพอใจใหแกผูใช โดยไมไดมองเพียงแควาผูใชเว็บมาที่เว็บแลวคลิกออกไป แตจะตอง พิจารณาวาผูใชจะตองอยูในเว็บไซตเราและกลับเขามาใชอีกภายหลัง ปจจัยที่เกี่ยวกับความพรอมใชงาน ที่จะสงเสริมใหผูใชพึงพอใจ ประกอบไปดวย 2.1 ผูใชตรวจสอบเองได (Self-evidence) วาเว็บไซตตองงายตอการใช ผูชมจะออกจาก เว็ บ ไซต ไ ปได โ ดยเร็ ว ถ า เว็ บ นั้ น เข า ใจยากหรื อ ต อ งอาศั ย หน า จออื่ น ๆ เพื่ อ อธิ บ ายเสริ ม ในกรณี นี้ ผูออกแบบควรออกแบบใหโครงสรางเว็บมีความสอดคลองและคาดเดาไดและสรางรูปแบบปฏิสัมพันธ กับผูใชที่ทําใหผูใชเรียนรูไดเร็ว จะทําใหผูใชพึงพอใจและชอบใจเขามาชมอีกครั้ง 2.2 ความเร็ว ( Speed) ผูชมจะมีความอดทนนอยมากสําหรับรอ จากขอมูลปจจัยที่เกี่ยวของ กับการออกแบบดานรูปแบบการเขาใชอินเทอรเน็ต ยังมีผูใชจํานวนหนึ่งที่ใชโมเด็ม (Modem) เขาถึง อินเทอรเน็ตที่มีความชามาก ดวยเหตุนี้เราจึงควรที่จะตองจํากัดขนาดไฟล อีกประเด็นหนึ่งเกี่ยวของกับ ความเร็วคือ ผูใชสวนมากมีความาตองการที่จะเขาถึงขอมูลที่ตองการภายในไมเกิน 3 คลิกลิงค
35
36
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
2.3 การใหขอมูลยอนกลับ (Feedback) ถาผูใชจําเปนตองรออะไรบางอยาง เราควรที่จะมี การเตือนหรือแจงผูใชใหทราบวากําลังเกิดอะไรขึ้นกับการรอนั้นๆ เชน มีภาพเคลื่อนไหวเล็กๆ นอยๆ สําหรับแสดงใหเห็นถึงความคืบหนาของระบบที่กําลังทํางาน เปนตน 2.4 ความแมนยําและระมัดระวัง (Accuracy) หนาเว็บที่ออกแบบอยางมืออาชีพจะตอง ไมมี ลิงคที่เสีย ภาพหายไป ภาษาสคริปตผิด หรืออื่นๆ ที่ไมสามารถทํางานได ตองแนใจวาไมมีขอผิดพลาด ใดๆ เกิดขึ้นกับหนาเว็บ ดังนั้นเราจึงควรทดสอบเว็บไซตดวยหลายๆ เบราวเซอรและเวอรชันตางๆ ของแต ละเบราวเซอรดวย
3. ความสามารถที่ทุกคนเขาถึงเว็บ (Web Accessibility) การออกแบบที่เปนสากล (Universal Design) จะตองเตรียมพรอมสําหรับการเขาถึงไดสําหรับทุก ความสามารถของผูใชทุกๆ คน ดังนี้ 3.1 ประเภทของความพิการ (Type of Disabilities) ประเภททั่วๆ ไปของความพิการของผูใช อาจจะแบงออกเปน 3 กลุมดังนี้ 1) ความผิดปกติดานการมองเห็น (Visual Impairment) ระดับความผิดปกติที่มากที่สุดคือ ตาบอด สายตาเลื อ นราง และตาบอดสี เกี่ย วกั บ การออกแบบสํา หรับ ผูใ ชที่ มีสายตา เลือ นรางที่ไ ม สามารถอานขอความหรือดูรูปภาพขนาดปกติไดอยางคลองแคลวจึงตองพิจารณาเกี่ยวกับขนาดของ สวนประกอบเว็บ 2) ความผิดปกติดานการไดยิน (Hearing Impairment) ถาในเว็บไซตของเราจะนําเสนอ เนื้อหาที่เปนเสียง เชน การบรรยาย ไฟลเสียงหรือภาพยนตร ควรเตรียมพรอมใหมีทางเลือกสําหรับผู ผิดปกติทางหูดวย เชน ควรมีขอความบรรยาย หรือมีหัวเรื่องปรากฏ เปนตน 3) ความผิดปกติดานรางกาย (Physical Impairment) ผูผิดปกติทางรางกายที่ไมสามารถ ใชเมาสได ควรออกแบบหนาเว็บโดยการใชคียแท็บ (tab) หรือคียควบคุม (control key) สําหรับทุก ปฏิสัมพันธ เชน ระบบเนวิเกชัน 3.2 การออกแบบเพื่อรองรับความสามารถใหทุกคนเขาถึงเว็บไซตได มีคําแนะนําทั่วไปสําหรับ การออกแบบหนาเว็บ เพื่อรองรับความสามารถในการเขาถึงของทุกๆ ผูใช ดังตอไปนี้ 1) ออกแบบเว็บไซตที่รองรับเทคโนโลยีการปรับปรุงโฟกัสของตาและเทคโนโลยีการอาน หนาจอ เชน โปรแกรมอานหนาโฮม (home page reader) ของ JAWS หรือ IBM 2) เตรียมตัวเลือกสําหรับวิธีการใช เชน บางคนอาจจะทํางานกับเมาสได บางคนอาจจะ ใชคีย แท็บ หรือบางคนอาจจะตองใชฟงกชันคีย (คีย F1-F12) 3) หนาเว็บที่จํานําเสนอเนื้อหาดวยรูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว ไฟลเสียง หรือไฟลวีดีโอ จําเปนจะตองเตรียมขอมูลเนื้อหาที่เปนรูปแบบของขอความไวประกอบ
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ทฤษฎีการออกแบบตามองคประกอบการออกแบบ แนวคิดพื้นฐานสําคัญในการนํามาประยุกตใชเพื่อเปนแนวทางการออกแบบเว็บไซต ซึ่งการ ออกแบบ คือ การนําเอาองคประกอบตางๆ มาผสมผสานกัน แสดงออกมาผานการแสดงผลหนาจอ ทั้ง ขอมูลที่เปนตัวอักษร ภาพประกอบ และการใชสี ซึ่งสามารถใชในการสื่อความหมายในเว็บไซตได การ ออกแบบตามแนวความคิ ดสร า งสรรค ข องนั ก ออกแบบ ให อ ยู ภ ายในเนื้ อ ที่ ที่ กํ า หนดก็ นั บ ได ว า มี ความสําคัญ เพื่อใหตรงกับกลุมเปาหมาย และเกิดผลตามที่ตองการใหกับสินคาบริการของตน หลักการออกแบบโดยคํานึงถึงองคประกอบพื้นฐานที่สําคัญของเว็บไซต อยางมีประสิทธิภาพ ดังตอไปนี้ (ธวัชชัย ศรีสุเทพ, 2544 : 16-17)
1. ความเรียบงาย (Simplicity) หลักที่สําคัญของความเรียบงาย คือ การสื่อสารเนื้อหาถึงผูใชโดยจํากัดองคประกอบเสริมที่ เกี่ยวของกับการนําเสนอใหเหลือเฉพาะสิ่งที่จําเปนเทานั้น
ภาพที่ 2.5 เว็บศูนยดูแลสุนัขที่ออกแบบโดยใชหลักความเรียบงาย ที่มา : http://www.pethealthcare.co.th (ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย , 2553 : Online )
37
38
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
2. ความสม่ําเสมอ (Consistency) ใชรูปแบบเดียวกันตลอดทั้งเว็บไซต เนื่องจากผูใชจะรูสึกกับเว็บไซตวาเปนเสมือนสถานที่จริง ถาแตละหนาในเว็บไซตเดียวกันนั้นแตกตางกันมาก ผูใชก็จะเกิดความสับสนและไมแนใจวากําลังอยูใน เว็บเดิมหรือไม ดังนั้นรูปแบบควรจะมีความคลายคลึงกันตลอดทั้งเว็บไซต
ภาพที่ 2.6 เว็บที่ออกแบบโดยใชหลักความสม่ําเสมอ ที่มา : ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย , 2553 : Demo )
3. ความเปนเอกลักษณ (Identity) การออกแบบตองคํานึงถึงลักษณะขององคกร เนื่องจากรูปแบบของเว็บไซตสามารถสะทอนถึง เอกลักษณ และลักษณะขององคกรนั้นได ตัวอยางดังภาพ
ภาพที่ 2.7 ที่มา :
เว็บทีอ่ อกแบบโดยใชหลักความเปนเอกลักษณ เว็บไซตสํานักศิลปะและวัฒนธรรม (ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย , 2552 : Demo )
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
4. ระบบเนวิเกชันที่ใชงานงาย (User-Friendly Navigation) ระบบเนวิเกชันเปนองคประกอบที่สําคัญมากของเว็บไซต จะตองออกแบบใหผูใชเขาใจไดงาย และใชงานสะดวก โดยใชกราฟกที่สื่อความหมายรวมกับคําอธิบายที่ชัดเจน รวมทั้งมีรูปแบบและลําดับ ของรายการที่สม่ําเสมอ
ภาพที่ 2.8 ที่มา :
เว็บทีอ่ อกแบบโดยใชหลักระบบเนวิเกชันที่ใชงานงาย เว็บไซตบริษทั 293 Group (ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย , 2553 : Online)
5. มีลกั ษณะที่นาสนใจ (Visual Appeal) เปนเรื่องยากที่จะตัดสินวาลักษณะหนาตาของเว็บไซตนาสนใจหรือไม เพราะเกี่ยวของกับ ความชอบของแต ล ะบุ ค คลอย า งไรก็ ต ามหน า ตาของเว็ บ ไซต จ ะมี ค วามสั ม พั น ธ กั บ คุ ณ ภาพของ องคประกอบตางๆ
ภาพที่ 2.9 ที่มา :
เว็บที่มีลกั ษณะที่นาสนใจ http://www. Templatemonster.com/category/art/10684/ (สถานะ Online)
39
40
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
6. เนื้อหาทีม่ ปี ระโยชน (Useful Content) เนื้อหาถือเปนสิ่งที่สําคัญที่สุดในเว็บไซต ดังนั้นในเว็บไซตควรจัดเตรียมเนื้อหาและขอมูล ที่ ผูใชตองการใหถูกตองและสมบูรณ โดยมีการปรับปรุงและเพิ่มเติมใหทันตอเหตุการณอยูเสมอ เนื้อหาที่ สําคัญที่สุดคือ เนื้อหาที่สรางขึ้นมาเองโดยทีมงานของคุณและไมซ้ํากับเว็บอื่น เพราะจะเปนสิ่งที่ดึงดูด ผูใชใหเขามาในเว็บไซตอยูเสมอ ดังตัวอยางดังภาพ
ภาพที่ 2.10 ที่มา :
เว็บทีอ่ อกแบบโดยใชเนื้อหาของบทความที่มีประโยชนใหความรู http://www.tcdc.or.th/creativethailand/article/ (สถานะ Online )
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
7. การใชงานอยางไมจํากัด (Compatibility) ควรออกแบบเว็บไซตใหผูใชสวนใหญเขาถึงไดมากที่สุด โดยไมมีการบังคับใหผูใชตองติดตั้ง โปรแกรมใด ๆ เพิ่มเติม หรือ ตองเลือกใชบราวเซอรชนิดใดชนิดหนึ่งจึงจะสามารถเขาถึงเนื้อหาได สามารถแสดงผลไดในทุกระบบปฏิบัติการและที่ความละเอียดหนาจอตางกันอยางไมมีปญหา
ภาพที่ 2.11 การออกแบบระบบของเว็บ facebook ที่มีลักษณะการใชงานอยางไมจํากัด
8. คุณภาพในการออกแบบ (Design Stability) ถาตองการใหผูใชรูสึกวาเว็บไซตที่มีคุณภาพ ถูกตอง และเชื่อถือได ก็ควรใหความสําคัญกับ การออกแบบเว็บไซตอยางมาก ดังตัวอยางดังภาพ
ภาพที่ 2.12 เว็บที่มีลกั ษณะใหความสําคัญกับการออกแบบ ที่มา : http://portal.trueinternet.co.th/wifiauthen/ login_result.php/ (สถานะ Online)
41
42
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
9. ระบบการใชงานที่ถูกตอง (Functional Stability) ระบบการทํางานตางๆ ในเว็บไซตจะตองมีความแนนอน และทําหนาที่ไดอยางถูกตอง
ภาพที่ 2.13 เว็บที่มีลกั ษณะใหความสําคัญกับระบบการใชงานที่ถูกตอง ที่มา : สํานักหอสมุดกลางมหาวิทยาลัยศิลปากร http://www.su.ac.th/ (สถานะ Online )
นอกจากหลั ก การที่ ก ล า วมาแล ว Ben Hunt (2004) นั ก พั ฒ นาเว็ บ จาก webdesignfrom scratch.com ไดใหแนวทางในการออกแบบเว็บไซตในยุคเว็บ 2.0 ควรมีสิ่งทีคํานึงถึงดังนี้
1. ออกแบบใหใชงานไดงา ย การออกแบบทีเ่ รียบงาย และใชงานไดงายนั้นเปนเรื่องที่จําเปน เพราะถาเว็บไซตออกแบบ มาแลวใชงานไดยากนั้น ผูใชกจ็ ะมีประสบการณไมดีตอเว็บไซตนั้น และอาจจะไมเขามาใชงานอีก การ ออกแบบที่งายตอการใชงานนัน้ สามารถทําไดโดยการตัดสวนประกอบที่ไมจําเปนออกไป
2. Layout อยูตรงกลาง สาเหตุที่เลือกให Layout อยูตรงกลาง เพราะเปนรูปแบบการวาง layout ที่เรียบงายที่สุด ผูใชมี ประสบการณในการใชงานเว็บไซตที่จัดวางอยูตรงกลางอยูแลว จึงงายที่จะเรียนรู และใชงาน
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
3. แยกสวนหัว (Header) ของเว็บออกมาใหชัดเจน สวนหัวของหนาเว็บเพจถือวาเปนสวนที่สําคัญอีกสวนหนึ่ง เพราะจะเปนสวนที่ทําใหผูใชงาน ทราบจุดเริ่มตนของหนาเพจนั้นๆ และจะชวยใหผูใชทราบดวยวากําลังใชงานเว็บไซตใดอยู (ถาไมไดเขา มาจากเว็บไซตนั้นโดยตรง) เพราะฉะนั้นการทําใหสวนหัวของเว็บไซตเดนชัดจึงเปนเรื่องที่สําคัญอีก เรื่อง หนึ่ง อาจจะทําไดโดยการใชสีที่มีความแตกตาง การใชภาพประกอบ หรือใส Logo ใหมีความแตกตาง และนาสนใจ
4. มี Column ใหนอยที่สุด เมื่อกอนการใชงาน 3 หรือ 4 Column ถือวาเปนเรื่องที่ปกติ แตในยุตเว็บ 2.0 นั้น 2 Colums ก็ ถือวามากไปแลว สาเหตุที่ไมใช column มากเกินไปนั้น เพราะ ถาในหนาเว็บมี column นอยที่สุดจะมีทํา ใหหนาเว็บนั้นดูแลวไมสับสน ดูสบายตา แตถาจะเลือกใชงานมากกวา 2 column ก็สามารถทําไดขึ้นอยู กับขอมูลที่จะนําเสนอภายในหนาเว็บเพจนั้น ถาดูแลวขอมูลไมรก หรือสับสนจนเกินไปก็สามารถใช งานได
ภาพที่ 2.14 ตัวอยางเว็บครีเอทีพไทยแลนดที่แยกสวนหัวชัดเจน มีคอลัมนนอยและ Layout อยู ตรงกลาง และใชงานงาย ที่มา : http://www.creativethailand.org/th/ : สถานะ Online
43
44
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
5. โลโกตองชัดเจน Logo ถือเปนสัญลักษณที่บงบอกถึงตัวตนของเว็บไซตนั้นๆ Logo ชวยใหผูใชทราบวาตอนนี้อยู ที่เว็บไซตอะไร และชวยใหผูใชงานจดจําเว็บไซตนั้นๆ ได การออกแบบLogo ที่ดีนั้นจะตองเปนการ ออกแบบที่สื่อถึงจุดมุงหมายของเว็บไซตนั้น มีลักษณะที่เดนชัด จดจําได
6. แบงพื้นที่การแสดงขอมูลออกเปนสัดสวนที่ชัดเจน หนาเว็บเพจสวนใหญจะใชสําหรับแสดงขอมูลที่เปนตัวอักษร ถาไมมีการแบงขอมูลที่เปน ตัวอักษรออกเปนสัดสวนที่ชัดเจนแลวนั้น การดูขอมูลของผูใชงานอาจจะเกิดความสับสนได
7. ใช Navigation ที่งาย Navigation เปนสวนที่ชวยใหผูใชสามารถเขาถึงขอมูลที่อยูภายในเว็บไซตไดสะดวก บอกผูใช ใหทราบวาตอนนี้อยูที่สวนใดของเว็บไซต และชวยใหผูใชรูวาจะสามารถทําอะไรไดบางจากหนาเพจนั้นๆ เพราะฉะนั้นการออกแบบจึงจําเปนอยางยิ่งที่จะตองออกแบบมาใหสามารถใชงาน ไดงาย และไมซับซอน เกินกวาที่ตัวของผูใชงานจะสามารถเรียนรูการใชงานไดดวย ตัวเอง
ภาพที่ 2.15 ตัวอยางเว็บทีว่ างตําแหนงโลโกไวชดั เจนแบงพื้นที่การแสดงขอมูลออกเปนสัดสวนและ Navigation ที่ดงู าย
ที่มา
: http://www.chang.co.th/index.php : สถานะ Online
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
8. ใชสีที่ชัดเจน สีถือเปนอีกองคประกอบหนึ่งที่สําคัญในการออกแบบเว็บไซต เพราะสีสามารถสื่อถึงความเปน ตัวตนของเว็บไซตได ยกตัวอยางเชน เว็บไซตของฟารมเลี้ยงสัตว ก็นาจะใชสีเขียวเปนหลักในการ ออกแบบ เว็บไซตของสวนสม ก็ควรจะใชสีสน เพื่อสื่อถึงเนื้อหาภายในเว็บไซตนั้นๆ
9. อักษรสําหรับ Introduction ตองชัดเจน อักษรที่ใชสําหรับการแนะนํา ไมวาจะเปนการแนะนําเว็บไซต แนะนําการใชงานสวนตางๆ จําเปนที่จะตองมองเห็น และสามารถอานไดอยางสะดวก โดยการทําใหอักษรชัดเจนนั้นเราสามารถทําได หลายวิธี เชน การใชสีที่มีความแตกตางจากสวนอื่น การใชขนาดอักษรที่ใหญกวาสวนอื่น หรือการใช ภาพมาประกอบเปนตน
10. พื้นผิว พื้นผิวของเว็บ 2.0 นั้นสวนใหญจะทําเปนในลักษณะของภาพ 3 มิติ หรือเปนพื้นผิวที่มีแสงเงา ดู เหมือนพื้นผิวที่เปยกอยู เพื่อเปนการทําใหเว็บไซตสวนงาม และเดนชัดขึ้นมา การใชงานพื้นผิวนั้นก็ไม ควรจะใชในปริมาณที่มากเกินไปจนทําใหเว็บไซตดูรก สวนใหญที่นิยมทําพื้นผิวนั้นก็เชน พื้นหลัง เปนตน
ภาพที่ 2.16 ตัวอยางเว็บทีใ่ ชสีที่ชัดเจน อักษรที่ใชสําหรับการแนะนํา เดนชัด และมีพื้นผิวทําใหเกิดมิติ ที่มา : http://www.sakunthairestaurant.co.uk/ : สถานะ Online
45
46
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
ขอผิดพลาดในการออกแบบเว็บไซต
กอนจะลงมือสรางเว็บไซตขึ้นมา ลองมาเรียนรูความผิดพลาดที่มักเกิดขึ้นในการออกแบบ เว็บไซตทั่วไป จาคอป นิลเซน ไดศึกษาวิจัยขอผิดพลาดในการออกแบบเว็บไซตเพื่อเปนแนวทางเลี่ยง ไมใหเกิดความผิดพลาดเหลานี้ซ้ําอีก (Jakob Nielsen's Alertbox, May 2, 1999) 1. ใชโครงสรางหนาเว็บเปนระบบเฟรม การ ใชระบบเฟรมในเว็บไซตสรางความสับสนใหกับผูใชอยางมาก ทําใหผูใชไมสามารถที่จะ bookmark หนาเว็บที่สนใจจะกลับเขามาอีกได , การแสดงชื่อไฟลของ url ไมถูกตอง , การสั่งใหพิมพ ผลลัพธไมแนนอน นอกจากนั้นผูใชยังไมสามารถคาดการณไดวาจะเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นที่ เฟรมไหน หลังจากคลิ๊กที่ลิงคแลว 2. ใชเทคโนโลยีขั้นสูงโดยไมจําเปน คุณ ไมจําเปนตองใชเทคโนโลยีขั้นสูงเพื่อแสดงฝมือหรือดึงดูดความสนใจจากผู ใช เพราะจะใช ไดผลเฉพาะกับกลุมผูใชที่มีประสบการณสูงเทานั้น เนื่องจากผูใชสวนใหญสนใจกับเนื้อหาและการใช งานมากกวา และไมมีความพรอมที่จะใชเทคโนโลยีขั้นสูงที่พึ่งออกมาลาสุด 3. ใชตัวหนังสือหรือภาพที่เคลื่อนไหวตลอดเวลา ใน หนาเว็บของคุณไมควรมีองคประกอบที่เคลื่อนไหวตลอดเวลาโดยไมมีหยุด ไมวาจะเปน Scrolling text , BLINK text , Marquees เพราะสิ่งเหลานี้นอกจากจะสรางความรําคาญและรบกวน สายตาผูอาน ยิ่งคุณมีสิ่งเคลื่อนไหวเหลานี้อยูมากเทาใด ก็จะยิ่งสรางความสับสนใหกับผูใชมากขึ้น เทานั้น 4. ที่อยูเว็บไซตที่ซับซอน (URL) ยากตอการจดจําและพิมพ ที่ อยูเว็บไซตที่ซับซอนนั้นอาจจะอยูในรูปของชื่อที่มีความยาวมาก , สะกดลําบาก , การใช ตัวอักษรพิมพเล็กผสมกับตัวพิมพใหญ รวมไปถึงการใชตัวอักษรพิเศษ เชน เสนใต ( _ ) , ยัติภังค ( - ) , และเครื่องหมาย tlide ( ~ ) ที่มักจะทําใหสับสน นอกจากนี้ที่อยูของเว็บไซตควรสื่อถึงโครงสรางของ ขอมูลภายในเว็บไซตอีก ดวย 5. ไมมีการแสดงชื่อและที่อยูของเว็บไซตในหนาเว็บเพจ เนื่อง จากผูใชบางคนจะเขาเขาสูหนาที่เปนขอมูลผานระบบคนหาหรือ Search engine โดย ไมไดผานหนาโฮมเพจมากอน ทําใหผูใชไมสามารถรูไดวากําลังในเว็บไหน และจะกลับเขามาอีกได อยางไร เพราะในหนานั้นไมมีชื่อหรือที่อยูของเว็บไซตใหเห็น
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
6. มีความยาวของหนามากเกินไป เว็บไซต จํานวนมากของไทยเรามักจะมีหนาแรกที่ยาวมาก เพราะตองการที่จะบรรจุขอมูลไวใน หนาแรกใหผูใชมองเห็นมากที่สุด ซึ่งกลับจากจะทําใหผูใชเกิดความสับสนกับขอมูลที่มีจํานวนมากเกินไป เหลา นั้น หนาเว็บที่มีความยาวมากจะทําใหเสียเวลาในการโหลดมาก และยังสรางความเหนื่อยลาใน การอานใหจบหนา แถมบางครั้งเกิดอาการตาลายมองหาสิ่งที่ตองการไมเจออีก 7. ขาดระบบเนวิเกชันที่มีประสิทธิภาพ อยา คิดวาผูใชจะเขาใจโครงสรางเว็บไซตไดดีเทากับคุณ ผูใชจะไมสามารถเขาใจถึงขอมูลที่ ตองการไดถาปราศจากระบบเนวิเกชันที่ ชัดเจน ถาผูใชหาสิ่งที่ตองการไมพบ เว็บไซตนั้นก็ไมมีโอกาสที่ จะประสบความสําเร็จได ดังนั้นในเว็บไซตหนึ่งอาจจําเปนตองใชระบบเนวิเกชันหลายรูปแบบรวมกัน เพื่อ อํานวยความสะดวกใหกับผูใชมากที่สุด 8. ใชสีของลิงคไมเหมาะสม โดย ปกติแลว ลิงคที่นําไปสูหนาที่ยังไมไดเขาไปดูนั้นจะเปนสีน้ําเงิน สวนลิงคที่ไดมีการเขาไป แลวจะเปนสีมวง การเปลี่ยนแปลงหรือสลับสีดังกลาวอยางไมรอบคอบ จะทําใหผูใชไมแนใจวาสวนไหน คือลิงค และลิงคไหนที่ไดคลิกเขาไปแลวบาง 9. ขอมูลเกาไมมีการปรับปรุงใหทันสมัย เมื่อ ผูใชพบวาขอมูลในเว็บไซตนั้นเกาไมทันตอสถานการณปจจุบัน ก็จะเกิดความไมเชื่อถือและ ไมอยากกลับมาใชบริการอีก ดังนั้นหลังจากการสรางเว็บไซตขึ้นมาแลว คุณจะตองคอยปรับปรุงดูแล ปรับปรุงเนื้อหาใหทันสมัยอยูเสมอ สวนขอมูลเกาที่ไมจําเปนแลว ก็อาจจัดเก็บไวในที่เฉพาะสําหรับผูที่ สนใจหรือลบออกตามความเหมาะสม 10. เว็บเพจแสดงผลชา กราฟก ขนาดใหญจะมีผลทําใหเว็บเพจนั้นตองใชเวลาในการดาวนโหลดมาก ซึ่งถาใชเวลานาน กวา 15 วินาที ขึ้นไปก็อาจจะทําใหผูใชขาดความสนใจ เนื่องจากผูใชมีความอดทนรอการแสดงผลของ เว็บเพจไดจํากัด ที่จริงแลวมีรายงานวิจัยของฝรั่งบอกไววา ถาเกิน 8 วินาที ผูใชกวา 90% จะเปลี่ยนไปดู เว็บอื่นแทน
47
48
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
สรุป
การออกแบบเว็บ (Web Design) มีความหมายเปนทั้งการออกแบบโปรแกรมฟงกชันการใชงาน ภายในเว็บ และยังหมายถึงการออกแบบเปนเหมือนการพัฒนาสวนหนาแสดงผลของเว็บใหดูดี ซึ่งการ ออกแบบในเชิงของศิลปะ อันประกอบไปดวยแนวคิดในการออกแบบ หลักกาออกแบบ และการใช องคประกอบศิลปตางๆ มาเปนกรณีศึกษา แนวคิดในการออกแบบหนาเว็บไซตประยุกตมาจากเรียนรูจากเว็บไซตตาง ๆ ประยุกตรูปแบบ จากสิ่งพิมพ ใชแบบจําลองเปรียบเทียบ และ ออกแบบอยางสรางสรรค เพื่อดึงดูดความสนใจทั้งเนื้อหา และรูปแบบ โดยอาศัยทฤษฎีเพื่อใชเปนพื้นฐานสําหรับสรางเว็บใหตรงกับความตองการของผูใช และ เปนเว็บที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด นั่นคือ 1) ความสามารถในการเรียนรู (Laernability) 2) หลักการ ความพรอมใชงาน (Usability Principles) 3) ความสามารถที่ทุกคนเขาถึงเว็บ (Web Accessibility) หลักการออกแบบเว็บไซตนั้นโดยคํานึงถึงองคประกอบพื้นฐานที่สําคัญของเว็บไซต ไดแกความ เรียบงาย (Simplicity) ความสม่ําเสมอ (Consistency) ความเปนเอกลักษณ (Identity) ระบบ เนวิเกชันที่ใช งานงาย (User-Friendly Navigation) เนื้อหาที่มีประโยชน (Useful Content) มีลักษณะที่นาสนใจ (Visual Appeal) การใชงานอยางไมจํากัด (Compatibility) คุณภาพในการออกแบบ (Design Stability) ระบบ การใชงานที่ถูกตอง (Functional Stability) และยังตองคํานึงถึงขอผิดพลาดที่จะเกิดขึ้นไดแกการ ใชระบบเฟรมในเว็บไซตสรางความสับสน แกผูใช ไมใชเทคโนโลยีขั้นสูงโดยไมจําเปน ไมใชตัวหนังสือหรือภาพที่เคลื่อนไหวตลอดเวลาที่อยูเว็บไซต ที่ซับซอน (URL) ยากตอการจดจําและพิมพ ไมมีการแสดงชื่อและที่อยูของเว็บไซตในหนาเว็บเพจ มี ความยาวของหนามากเกินไป ขาดระบบเนวิเกชันที่มีประสิทธิภาพ ใชสีของลิงคไมเหมาะสม ขอมูลเกา ไมมีการปรับปรุงใหทันสมัย และเว็บเพจแสดงผลชา
ขอควรจํา
1. ความหมายของการออกแบบเว็บ การออกแบบเว็บ (Web Design) เปนคําศัพทที่มี 2 ความหมาย ความหมายแรกคือ การออกแบบพัฒนาระบบ อาจเปนโปรแกรมฟงกชันการใชงานภายใน เว็บ อีกความหมายหนึ่งคือ การออกแบบเปนเหมือนการพัฒนาสวนหนาแสดงผลของเว็บใหดูดี 2. ความสามารถที่ทุกคนเขาถึงเว็บ (Web Accessibility) คือการเขาถึงไดของผูใชไดทุกๆ คน และการเขาถึงไดทุกๆ สวน ของเว็บไซต
บทที่ 2 หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับการออกแบบเว็บไซต
3. การความพรอมใชงาน (Usability Principles) การออกแบบเว็บไซตเพื่อพรอมใชงาน หรือใหเกิดประโยชนแกผูใช มีพื้นฐานจากความตองการเพิ่มความพึงพอใจใหแกผูใช โดยไมไดมอง เพียงแควาผูใชเว็บมาที่เว็บแลวคลิกออกไป แตจะตองพิจารณาวาผูใชจะตองอยูในเว็บไซตเราและกลับ เขามาใชอีกภายหลัง
49
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
7
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
บทที่
กระบวนการออกแบบเว็บไซต
การออกแบบเว็ บ ไซต มี ส ว นสํ า คั ญ ในการ สรางความประทับใจ ดึงดูดความนาสนใจใหกับผูเขา มาใชบริการ นอกจากจะตองพัฒนาเว็บใหเนื้อหาดีมี ประโยชน มีความรูเกี่ยวกับภาษาและเครื่องมือตางๆ ที่ใชพัฒนาแลว สิ่งสําคัญอีกอยางหนึ่งที่ตองทําความ เขาใจ คือ กระบวนการออกแบบเว็บไซต ซึ่งจะชวยให สามารถกําหนดทิศทางการทํางานของเว็บไซตไดตรง ตามเป า หมาย การออกแบบเว็ บ ไซตนั้ น ไมไ ด หมายถึงลักษณะหนาตาของเว็บไซตเพียงอยางเดียว แตเกี่ยวของทั้งหมดตั้งแตการกําหนดเปาหมาย การ ระบุกลุมเปาหมาย การจัดระบบขอมูล การสราง ระบบเนวิเกชัน การออกแบบหนาเว็บ รวมไปถึงการ ใชกราฟก การเลือกใชสี และการจัดรูปแบบตัวอักษร
51
52
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
ขั้นตอนการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่3.1 กระบวนการออกแบบเว็บไซต (web design process)
กระบวนการออกแบบเว็บไซตแบงออกเปนขั้นตอนตางๆ ซึ่งมีอยูหลายแนวคิด หนังสือเลมนี้จึง ขอรวบรวม และสรุปมาเฉพาะประเด็นสําคัญๆ เพื่อใหเหมาะสาหรับ ผูเริ่มตนที่จะใชเปนแนวทางในการ สรางเว็บไซตตั้งแตขนาดเล็กจนถึงขนาดกลาง
1. กําหนดเปาหมายและวางแผน (Site Definition and Planning) ในการออกแบบเว็บไซตควรกําหนดเปาหมายและวางแผนไวลวงหนา เพื่อใหการทํางานในขั้น ตอๆ ไปมีแนวทางที่ชัดเจน เรื่องหลักๆ ที่ควรทําในขั้นตอนนี้ประกอบดวย 1.1 กําหนดวัตถุประสงคของเว็บไซต เพื่อใหเห็นภาพที่ชัดเจนวาเว็บไซตนี้ตองการ นําเสนอหรือตองการใหเกิดผลอะไร เชน เปนเว็บไซตสําหรับใหขอมูล หรือขาย สินคา ซึ่งวัตถุประสงคนี้
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
จะเปนตัวกําหนดรายละเอียดอื่นๆ ที่จะตามมา เชน โครงสรางของเว็บไซต รวมทั้งลักษณะหนาตาและ สีสันของเว็บเพจ ในกรณีที่เปนเว็บไซตของบริษัทหรือองคกร วัตถุประสงคนี้ก็จะตองวางใหสอดคลองกับ ภารกิจขององคกรดวย ขั้นตอนนี้เปนการกําหนดขอบเขต เก็บรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับเปาหมายและความ ตองการ ของผูใช กอนการออกแบบเว็บไซต เชน การกําหนดตารางการทํางาน งบประมาณที่ใช ทรัพยากร และ ทีมงานหรือบุคคลที่รับผิดชอบ เปนตน รวมไปถึง "ความเขาใจลูกคา" ที่มีตอธุรกิจและความตองการไมวา จะเปนเรื่องของ Brand, ภาพพจนองคกรที่ตองการจะสื่อ, เนื้อหาที่ อยูบนเว็บ, Business Model ของ ลูกคา รวมไปถึงเทคโนโลยี ที่ลูกคาตองการ และความเขากันไดกับเทคโนโลยีที่ลูกคามีอยูแลว พรอมทั้ง ศึกษาเว็บไซตของคูแขง ทั้งในแงเนื้อหา การทําตลาด แนวทางการออกแบบเว็บไซต เพื่อนําขอมูลเหลานี้ มาประมวลผล หากลยุทธที่เหมาะสมในการออกแบบเว็บไซต
1.2 กําหนดเปาหมาย การกํ า หนดเปา หมายหรื อ วั ต ถุ ป ระสงคจ ะชว ยใหผู อ อกแบบสามารถกํ า หนดทิ ศ ทางการ ดําเนินงานงบประมาณ รวมทั้งระยะเวลาไดอยางเหมาะสม ซึ่งถือไดวาเปนขั้นตอนที่สําคัญที่สุดของการ ดําเนินงานทั้งหมด อยางไรก็ตามเพื่อใหผลงานตรงตามความตองการของลูกคามากที่สุด จึงควรคํานึง และใหความสําคัญกับปจจัยดังตอไปนี้ 1.2.1 ความตองการของลูกคา ถือเปนสิ่งสําคัญในการดําเนินงาน ผูออกแบบจะตอง รวบรวมความตองการของลูกคาอยางละเอียดวาตองการงานออกมาในรูปแบบใด เชน หนาตาของ เว็บ ไซต หรือระยะเวลาการทํางาน เปนตน 1.2.2 เปาหมายของลูกคา กอนการออกแบบเว็บไซตผูออกแบบตองทราบถึงเปาหมายหรือ วัตถุประสงคของลูกคาวาตองการสรางเว็บไซตเพื่องานทางดานใด 1.2.3 ขอมูลทางเทคนิค เชน ชนิดของบราวเซอร คอมพิวเตอร การใชงานเว็บไซต และจุด ประสงคของการสรางเว็บไซต รวมไปถึงการเขียนโปรแกรมเพื่อใหเว็บไซตทํางานไดตามที่ลูกคาได กําหนดแนวทางไว 1.2.4 ความสวยงามของการออกแบบ เปนสิ่งที่ผูออกแบบเว็บไซตตองคํานึงถึง เชนเดียวกัน ซึ่งการออกแบบเว็บไซตใหสวยงาม และนาสนใจก็เปนอีกสวนหนึ่งที่สามารถดึงดูดผูมาเยี่ยม ชมได
1.3 เตรียมแหลงขอมูล เนื้อหาหรือขอมูลคือสาระสําคัญที่แทจริงของเว็บไซต ตองรูวาขอมูล ที่จําเปนตองใชจะมาจากแหลงใดไดบาง เชน ถาเปนเว็บของบริษัท ใครที่จะเปนผูใหขอมูล หรือถาเปน เว็บขาวสาร ขาวนั้นจะมาจากแหลงใด มีลิขสิทธิ์หรือไม
53
54
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
1.4 เตรียมทักษะหรือบุคลากร การสรางเว็บตองอาศัยทักษะหลายๆ ดาน เชน ในการ เตรียมเนื้อหา ออกแบบกราฟก เขียนโปรแกรม และการดูแลเว็บเซิรฟเวอร เปนตน ซึ่งถาเปนเว็บไซต ขนาดใหญอาจจะตอ งใชบุคลากรเปนจํานวนมาก แตสาหรับเว็บไซตเล็กๆ ที่ตองดูแลเพียงคนเดียว จะตองศึกษาหาความรูในเรื่องนั้น ๆ เพื่อเตรียมพรอมเอาไว
1.5 เตรียมทรัพยากรตางๆ ที่จําเปน เชน โปรแกรมสําหรับสรางเว็บไซต, โปรแกรมสําหรับ สรางกราฟก ภาพเคลื่อนไหว และมัลติมีเดีย, โปรแกรมยูทิลิตี้, โปรแกรมสรางฐานขอมูลและอื่นๆ ที่ตอง ใช, การจดทะเบียนโดเมนเนม ตลอดจนการเตรียมหาผูใหบริการรับฝากเว็บไซต (web hosting) และ เลือกแผนบริการที่เหมาะสม
2. ออกแบบเว็บเพจและเตรียมขอมูล (Page Design and Content Editing) การออกแบบเว็บไซตจึงไมใชแคการทําใหเว็บไซตสวยงาม แตตองใชงานงาย สะดวกในการ คนหา การแสดงผล และการทองไปยังสวนตาง ๆ ของเว็บอีกดวย ขั้นตอนนี้จะเปนการนําขอมูลตางๆ ที่ รวบรวมไดจากขั้นแรก ไมวาจะเปนวัตถุประสงคของเว็บไซต, คุณลักษณะและขอจํากัดของกลุมผูชม เปาหมาย รวมทั้งเนื้อหาหลักของเว็บไซต นํามาประเมิน วิเคราะห และออกแบบ เพื่อใหไดโครงสราง ขอมูลและขอกําหนด ซึ่งจะใชเปนกรอบสําหรับการออกแบบและดําเนินการในขั้นตอๆ ไป ผลที่ไดรับจาก ขั้นตอนนี้ควรประกอบไปดวย 1. ออกแบบโครงสรางของเว็บไซต (site structure), สารบัญ (table of content) , ลําดับการ นําเสนอ (storyboard) หรือผังงาน (flowchart) 2. สรา งไซตแม็ป (Site Map) เพื่อออกแบบการเชื่อ มโยง ระบบนําทางหรื อเนวิ เกชั่ น (navigation) ซึ่งผูชมจะใชสาหรับเปดเขาไปยังสวนตางๆของเว็บไซต 3. การแบงพื้นที่การแสดงผล สําหรับแสดงเนื้อหาของแตละสวน การจัดวางองคประกอบที่จะ นํามาใชบนเว็บเพจ 4. สร า งเว็ บ เพจแต ล ะหน า ตามที่ อ อกแบบมี อ ะไรบ า ง เช น ภาพกราฟ ก , เสี ย ง, วิ ดี โ อ ,มัลติมีเดีย,แบบฟอรม ฯลฯ อะไรบาง และจะจัดวางตรงไหน ดวยภาษาหรือเครื่องมือตางๆ ตามที่ผูออกแบบเว็บไซตตองการ เชน HTML, PHP, ASP หรือโปรแกรม Dreamweaver , Photoshop , Flash เปนตน
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
2.1 ออกแบบโครงสรางของเว็บไซต (Site structure design) จะเปนการดีถาเราจะเริ่มตนวางโครงรางของเว็บไซตเหมือนการสรางบาน ที่เราจะกําหนด วา หองนอนอยูที่ ตําแหนงใด หองนั่งเลนพักผอน หองรับแขก หองครัว หองน้ํา อยูที่ไหน จะ เชื่อมโยง (มี ทางเดิน) อยางไรจึงจะสะดวกแกผูมาเยี่ยมเยือน และผูอยูอาศัยเองจะทําอะไรไดสะดวก เว็บไซตก็เหมือนบานเมื่อผูมาเยี่ยมเยือนไดรับความสะดวก หาอะไรไดงายๆ ใชบริการไดทันใจ ไหม หลงทางสับสนในการดูเนื้อหา ความประทับใจตอเว็บไซตของเราก็จะมีมากขึ้น การออกแบบโครงสรางขอมูลภายในเว็บไซตจะชวยใหผูออกแบบสามารถกําหนดลําดับการ ทํางานตางๆ ภายในเว็บไซตไดงาย และสะดวกยิ่งขึ้น รวมไปถึงทําใหลูกคาเห็นโครงสรางของเว็บไซต แนวทางการออกแบบ และรูปแบบของการทํางานตางๆ ซึ่งโดยสวนใหญจะเปนงานบนกระดาษกอนที่จะ มีการออกแบบจริง วิธีจัดโครงสรางเว็บไซตสามารถทําไดหลายแบบ แตแนวคิดหลักๆ ที่นิยมใหกัน ใชกัน มีอยู 2 แบบ คือ (ในทางปฏิบัติอาจมีการใชหลายแนวคิดผสมผสานกัน ก็ได) 1. จัดตามกลุมเนื้อหา (Content-based Structure) 2. จัดตามกลุมผูชม (User-based Structure) การเลือกวิธีการจัดวางโครงสรางเว็บไซตนั้นขึ้นอยูกับผูออกแบบเว็บไซต วาตองการใหออกมา ในรูปแบบใด โดยคํานึงถึงความสมดุลของโครงสราง มีการเชื่อมโยงสัมพันธกันระหวางหนาเว็บเพจตางๆ รวมถึงการเชื่อมโยงภายในแตละหนาเว็บเพจดวย ซึ่งการวางแผนโครงสรางจะตองวางใหดีเพื่อจะเปน การปองกันปญหาที่อาจจะเกิดกับผูใช เชน การที่ผูใชไมสามารถยอนกลับมาดูขอมูลในหนาหลักได เปน ตน การออกแบบโครงสรางของเว็บไซตที่ไดรับความนิยมมาก ในปจจุบันสามารถออกแบบไดหลาย รูปแบบโดยสามารถแบงออกไดเปน 4 รูปแบบใหญ คือ
2.1.1 โครงสรางแบบเรียงลําดับ (Sequential Structure) โครงสรางประเภทนี้จะมี ลักษณะเรียงลําดับแตละเว็บเพจไปในลักษณะเสนตรง ซึ่งใชแนวคิดเชนเดียวกับหนังสือ ขอดีของ โครงสราง รูปแบบนี้คือ งายตอการดูแลปรับปรุงแกไข สวนขอเสียนั้นก็คือ ผูใชจะตองผานหนาเว็บเพจที่ ไมจําเปนกอนเพื่อเขาสูเว็บเพจที่ตองการ
ภาพที่3.2 โครงสรางแบบเรียงลําดับ (Sequential Structure)
55
56
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
2.1.2 โครงสรางแบบลําดับขั้น (Hierarchy Structure) โครงสรางประเภทนี้จะมี ลักษณะแนวคิดคลายกับตนไม โดยมีจุดเริ่มตนที่หนาแรกกอนแลวจึงเขาสูเว็บเพจถัดไป ซึ่งอยูใน ลักษณะการแยกออกเปนหัวขอตางๆ และภายในยังมีหัวขอยอยที่สามารถแยกออกไปไดอีก ขอดีของ โครงสรางรูปแบบนี้คืองายตอการแยกแยะและการจัดระบบขอมูล สวนขอเสียคือตองออกแบบใหมี โครงสรางที่มีความสมดุล
ภาพที่ 3.3 โครงสรางแบบลําดับขั้น (Hierarchy Structure)
1.3 โครงสรางแบบตาราง (Grid Structure) โครงสราง ประเภทนี้มีความซับซอน เปนการเพิ่มความยืดหยุนใหเว็บเพจใหแกผูใชมากกวาสองแบบแรก โดยมีการเชื่อมโยงในแตละสวนของ เว็บเพจที่ไมเปนเชิงเสนตรง เนื่องจากผูใชสามารถเปลี่ยนทิศทางการเขาสูเว็บเพจที่ตองการได
ภาพที่ 3.4 โครงสรางแบบตาราง (Grid Structure)
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
1.4 โครงสรางแบบใยแมงมุม (Web Structure) โครง สรางประเภทนี้จะมีความ ยืดหยุนมากที่สุดโครงสรางรูปแบบนี้ไมมีโครงสรางที่ตายตัวแนนอน ทุกหนาในเว็บสามารถเชื่อมโยงไป ถึงกันไมวาจะอยูในเว็บเพจหนาใดๆ ก็สามารถที่จะเชื่อมโยงไปยังเว็บเพจหนาอื่นๆ ได
ภาพที่ 3.5 โครงสรางแบบใยแมงมุม (Web Structure)
จากรูปแบบโครงสรางเว็บไซตดังกลาวแสดงใหเห็นวา โครงสรางของเว็บเปนสวนที่ควรให ความสําคัญไมวาจะเลือกรูปแบบใดก็ควรคํานึงถึงผูใชเปนหลัก ถาการวางแผนโครงสรางที่ดีก็จะสงผลดี ตอผูใช แตถาการวางแผนโครงสรางไมดีก็ยอมสงผลเสียตอผูใชดวยเชนกัน
ตัวอยางเชน บริษัท อีเวนท ตองการวาจางใหสรางเว็บไซตสําหรับนําเสนอขอมูลภายในบริษัท โดยตองการใหแสดงรายละเอียดขอมูลของบริษัทไดทั้งหมด เชน ประวัติ นโยบาย พันธะกิจ ผลงาน สินคาและบริการ เปนตน ลูกคาสามารถติดตอกับทางบริษัทผานทางเว็บไซตได รวมทั้งสามารถแสดง โฆษณาสินคาหรือบริการ ขอมูลขาวสาร และรายละเอียดตางๆ ของบริษัทได สมมุติวาไดศึกษาความตองการของลูกคาเรียบรอยแลว สามารถกําหนดโครงสรางขอมูลและ เพจเนื้อหาในเว็บไซตได ดังนี้ 1) 3) 5) 7)
เพจแรกสําหรับแสดงรายละเอียดของบริษัท เพจแสดงนโยบาย และพันธะกิจของบริษทั เพจแสดงรายละเอียดของสินคาและบริการ เพจอื่นๆ ที่เกี่ยวของ
2) เพจแสดงประวัติการกอตั้งบริษัท 4) เพจนําเสนอผลงาน 6) เพจชองทางการติดตอ
57
58
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
จากขอมูลที่ไดขางตน สามารถกําหนดเปนโครงสรางขอมูลที่เชื่อมโยงกันทั้งหมดในเว็บไซตได ดังภาพ
นโยบายบริษัท ประวัติบริษัท
ติดตอบริษัท เว็บไซตบริษัท อีเวนท (index.html)
ผลงานบริษัท
เพจอื่นๆ ที่เกี่ยวของ
สินคาและบริการ
ภาพที่3.6 โครงสรางขอมูลที่เชื่อมโยงกันภายในเว็บไซต
2.2 สรางไซตแม็ป (Site Map) การกําหนดโครงสรางขอมูลเว็บไซตดังกลาวขางตน เพียงอยางเดียวจะยังไมสามารถมองเห็น ความสัมพันธของแตละเพจได ซึ่งผูออกแบบจะตองทําการเปลี่ยนโครงสรางขอมูลไปเปนการสืบทอด ขอมูล หรือรูปแบบโครงสรางขอมูลแบบตนไม (Tree Structure) กอน ดวยการแบงเนื้อหาที่ตองการนํามา เสนอบนเว็บไซตออกเปนกลุมหรือหมวดหมู โดยเริ่มตนกําหนดกลุมหลักกอน จากโครงสรางขอมูลที่ กําหนดไวขางตน สามารถนํามาจัดกลุมเนื้อไดดังนี้ เว็บไซตบริษัท อีเวนท (index.html)
ขอมูลบริษัท (detail_company.
บริการ (service.html)
ภาพที่ 3.7 แสดงการกําหนดกลุม เนื้อหาหลักในเว็บไซต
ผลงาน (portfolio.html)
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
เมื่อแบงกลุมของเนื้อหาหลักไดแลวจะทําใหมองเห็นโครงสรางการทํางานของเว็บไซตในระดับ ตางๆ ไดงายขึ้น นอกจากนี้ยังตองเพิ่มเพจที่เกี่ยวของในแตละสวนเขาไปดวย เพื่อใหเห็นรายละเอียด และจํานวนเพจของเนื้อหาแตละสวนไดชัดเจนยิ่งขึ้น การสรางไซตแม็ป (Site Map)เปนการกําหนด โครงสรางการเชื่อมโยงของเพจในเว็บไซต เพื่อความสะดวกในการคนหา หรือเปนการนําองคประกอบ ทั้งหมดในเว็บไซตมาจัดลําดับเปนลําดับชั้นที่เกี่ยวของกัน จากการสืบทอดขางตนสามารถนํามาสราง ไซตแม็ปของเว็บไซตไดดังภาพ เว็บไซตบริษัท อีเวนท (index.html)
ขอมูลบริษัท (detail_company.html
กรรมการ วิสัยทัศน
สินคา และ บริการ (service.html)
ขาวสาร (news.html)
โปรโมชั่น สินคา ราคา
กิจกรรม บทความ ติดตอ
ภาพที่ 3.8 แสดงการกําหนดการสืบทอดของเนื้อหาแตละกลุมในเว็บไซต
2.3 การแบงพื้นที่การแสดงผล การสร า งไซต แ ม็ ป ข า งต น ยั ง ไม ใ ช ขั้ น ตอนสุ ด ท า ยในการวางแผนเพื่ อ ออกแบบเว็ บ ไซต ผูออกแบบจะตองสรางเพจสําหรับแสดงเนื้อหาของแตละสวนดวยการแบงพื้นที่ ซึ่งเปนการแบงพื้นที่การ แสดงเนื้อหาบนเพจมีรูปแบบที่แตกตางกันออกไปตามความตองการของผูออกแบบหรือลูกคา
59
60
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
รูปแบบ Page Layout ที่มีใชกันอยูในปจจุบนั ซึ่งเกือบจะเรียกวาเปนมาตรฐาน Page Layout มีดังนี้
Basic page layout - one column with header
Basic page layout - once column with footer
Common page layout - one column with header and footer
Two column only - typically used as the body layout for a one column page layout
two column with header
two column with footer
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
Two column with header and footer
three column with header and footer
Three column only
three column with header
three column with footer
ภาพที่ 3.9 รูปแบบการจัดหนาเว็บไซต
61
62
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
นอกเหนือจาก Page Layout ดังที่กลาวมาแลวแลว ในกรณีที่เรามีขอมูลที่ตองการแสดงในเพจ เยอะกวา เราก็สามารถสราง Page Layout ใหมีความซับซอนกวาเพื่อใหใสขอมูลไดเยอะกวาเดิม โดย ขอมูล Page Layout ตามดานลางนี้ เปนตัวอยางในการนํา Page Layout แบบดั้งเดิม มาออกแบบ เพิ่มเติมซึ่งจะได Page Layout ใหมดังนี้
ภาพที่ 3.10 Page Layout ที่มีความซับซอนเพื่อใหใสขอมูลไดมากขึ้น
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
สวนประกอบที่สําคัญของเว็บไซต
Head Menu
Content
Footer
ภาพที่ 3.11 สวนประกอบตางๆ ของเว็บไซต ที่มา : เว็บหองเรียนอาจารยณัฐ (ออกแบบโดย ณัฐ จันทโรทัย, 2553 : สถานะ Online)
63
64
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
ซึ่งในการออกแบบสวนประกอบของเว็บไซตหนึ่งหนานั้น Page Layout จะประกอบไปดวย องคประกอบตาง ๆ ดังนี้ Head เปนสวนประกอบสวนหัวของเพจ ซึ่งอาจประกอบไปดวย โลโกของเว็บ ชื่อเว็บและ ภาพ Banner ที่สื่อถึงเนื้อหาของเว็บ Menu เมนูคือสวนที่เปนลิงคของหัวขอตาง ๆ ที่จะลิงคไปยังเพจตาง ๆ อาจจะอยูสวนบนกลาง บริเวณดานลางจาก head ฝงซายหรือฝงขวาของเพจ Content สวนของเนื้อหาหลักของเว็บไซตที่ตองการแสดง ซึ่งสวนใหญจะอยูบริเวณตรงกลาง ของเพจ หรือขอมูลเนื้อหา รองลงไป อาจจะอยูดานซายหรือขวาของเพจก็ได Footer สวนปลายของเพจ ซึ่งจะอยูลางสุดของเพจเสมอ มีไวเพื่อใสขอมูลเดี่ยวกับที่อยูของเว็บ หรือ อีเมลลสําหรับติดตอเว็บ ชื่อผูดีไซนเว็บ และขอมูลเกี่ยวกับลิขสิทธ อยางใดอยางหนึ่ง บางครั้งอาจ ไมมี footer ก็ได ซึ่งขอมูลในสวนนี้อาจจะนําไปไวในหนา Contact us ก็ได
2.4 สรางเว็บเพจแตละหนาตามที่ออกแบบ การออกแบบเว็บไซตอยางมีคุณภาพ ซึ่งไมใชแคการเขียนเนื้อหา แตตองอาศัยทักษะหลาย ๆ ดาน ไดแก information design, graphic design และ interface design เพื่อชวยใหเว็บมีเนื้อหาที่ ครบถวนและเขาใจงาย มีความสวยงาม นาสนใจ เริ่มตนการสรางหนาเว็บเพจตามที่ไดออกแบบตามเลย เอาทกลาวขางตน เริ่มตนดวยการออกแบบราง (sketch) เชน ภาพกราฟก, เสียง, วิดีโอ,มัลติมีเดีย, แบบฟอรม ฯลฯ อะไรบาง และจะจัดวางยังไงจะกลาวถึงในบทตอไป
ภาพที่ 3.12 การแบบรางสําหรับองคประกอบตางๆ เชน รูปภาพหรือกราฟก
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
เมื่อ เลือกแบบไดตามตองการ จึงเริ่มลงมือสรางเว็บดวยภาษาหรือเครื่องมือตางๆ ตามที่ผู ออกแบบเว็บไซตมีความถนัด เชน HTML, PHP, ASP หรือโปรแกรม Dreamweaver, Photoshop, Flash เปนตน
ภาพที่ 3.13 การออกแบบเว็บดวยโปรแกรม Photoshop
ภาพที่ 3.14 การออกแบบเว็บดวยโปรแกรม Dreamweaver
65
66
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
3. การพัฒนาและปรับปรุงเว็บไซต (Development) จากการจัดทําเว็บไซตไปในครั้งแรกนั้นเปรียบเสมือนเปนการทดลองเว็บไซตของเราในดานตางๆ วามีประสิทธิภาพ และสามารถดึงดูดความสนใจของผูเยี่ยมชมเว็บไซตและกลุมลูกคาของเราไดมากนอย เพียงใดเทานั้น การจัดทําเว็บไซตในครั้งแรกนั้นอาจจะเปนการทดลองฐานขอมูล การยอมรับของกลุม ลูกคา แตมิไดหมายความวาเว็บไซตของเราจะสมบูรณแบบในระยะยาว การพัฒนาเว็บไซตสามารถทํา เพียงคนเดียวหรือทําเปนทีมก็ได ขึ้นอยูกับความจําเปนที่แตกตางกัน กลาวคือเปนเว็บไซตขนาดใหญหรือ เล็ก หรือเว็บไซตที่สวนตัว การพัฒนาและปรับปรุง เริ่มตั้งแตการตรวจสอบเว็บเซิรฟเวอรวาไมหยุดทํางานบอยๆ หรือลิงค ที่เชื่อมโยงไปภายนอกยังคงใชได (เนื่องจากเว็บไซตนั้นอาจปดไป) ถาเปนเว็บขาวสารก็ตองปรับปรุง ขอมูลใหทันสมัยตลอดเวลา ถามีการใชฐานขอมูลก็ตองแบ็คอัพขอมูลอยางสม่ําเสมอ นอกจากนั้นควร ตรวจสอบผูชมมีการเปลี่ยนคุณสมบัติ (เชน ความละเอียดของจอภาพและรุนของบราวเซอร) ไปหรือไม เนื่องดวยปจจุบันความกาวหนาทางเทคโนโลยีและการใหบริการอินเตอรเน็ต ความเร็วสูงมีการพัฒนาอยาง ตอเนื่อง จึงสงผลใหการเขาถึงขอมูลขาวสารเปนไปไดอยางรวดเร็วและทั่วถึง ทําใหเหลาผูผลิตรวมถึง นักพัฒนา พรอมใจกันพัฒนาซอรฟแวรและอุปกรณตางๆ ใหสามารถใชงานอินเตอรเน็ตได ไมวาจะเปน โทรศัพท Tablet หรือแมแตโทรทัศนเองก็สามารถใชงานอินเตอรเน็ตไดเชนกัน นั่นหมายความวาปจจุบัน มีอุปกรณมากมายที่สามารถใชงานอินเตอรเน็ต ซึ่งมีคุณสมบัติที่แตกตางกันออกไป เชน ความกวาง ความสูง ความละเอียดหนาจอ และอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งจะกลาวในบทตอไป หลักการควรจําในการพัฒนาเว็บไซต และระบบตางๆในเว็บไซตของคุณนัน้ ก็คือ 1. การกําหนดแหลงเก็บขอมูล สําหรับเว็บไซต ที่สรางขื้น การกําหนดโฟลเดอร (Folder) สําหรับ จัดเก็บขอมูลและกําหนดประเภทแฟมขอมูล (File) ที่ใชในการพัฒนาเว็บไซต 2. การกําหนดรูปแบบของคําสั่งหลักที่ใชในการพัฒนาเว็บไซต เชน 1) อินคลูด (Includes) ใชในการจัดการกับเมนู หลัก เมนูยอย และสวนทาย (Footer) ของ ทุกๆ เว็บเพจซึ่งมีขอดีคือ ชวยใหการบริหารจัดการเว็บไซตงายและสะดวกลดการซ้ําซอนในการทํางาน ลดความผดพลาดในการเขียนคําสั่ง การแกไขสามารถทําไดงายและรวดเร็ว 2) แผนแบบ (Cascading style sheets หรือ CSS) ใชในการกําหนดการแสดงผลของ ตัวอักษรใหมีรูปแบบและขนาดเหมือนๆ กัน ซึ่งมีขอดีคือ ผูดูแลเว็บไซตสามารถควบคุมรูปแบบของ ตัวอักษรใหเปนมาตรฐานเดียวกันทั้งเว็บไซตทําใหไมตองเสียเวลาในการดาวนโหลดเว็บเพจนาน และ สามารถจัดรูปแบบการแสดงผลภายในเว็บเพจได ตามที่ออกแบบไว แตสวนมากการเขียน Code เหมือน เปนยาขมของ Web Designer ที่ตองทําใจกลืนมันลงไป จริงๆ แลว html กับ css ไมยากที่จะทําความ เขาใจเลย เพราะมันเปนภาษาที่เขียนแลวแสดงผลออกมาทันที แบบผิดตรงไหนก็หาจุดที่ตองแกไดงาย กวา php หรือ javascript
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 3.15 รหัส(code)ภาษา ที่ใชในเว็บไซต
Web Design เปนสาขางานดีไซนที่ไมเหมือนกับสาขาอื่นๆ เพราะสื่อของเว็บไมใชกระดาษ แต เปนหนาจอใดๆ ที่สามารถเชื่อ มตออินเตอรเน็ตได ทําใหการออกแบบเว็บไซต มีสิ่งที่ตองคํานึง นอกเหนือไปจากความสวยงามอีก เชน การใชงาน และการรองรับการแสดงผลในหลายๆ ขนาดหนาจอ และในทุกๆ บราวเซอร ยิ่งปจจุบันมีอุปกรณที่สามารถเชื่อมตอ Internet ไดมากขึ้น ก็ยิ่งทําใหเราตอง เขียนใหสะดวกกับผูใชในทุกๆ อุปกรณใหมากที่สุดตามไปดวย และจุดนี้เองที่ทําใหเราตองหันมาสนใจ HTML & CSS กันอยางจริงจังสักที เหตุผลที่ Web Designer ควรเขียน HTML & CSS เอง อาจมีคนแยงวา ทําไมหนาที่การขึ้น หนาเว็บดวย HTML ตองเปนงานของ Web Designer ไมใชงานของ Programmer หรือ เหตุที่ตองควร เขียน HTML & CSS เอง เพราะบางที โปรแกรมเมอรไมสามารถเขาใจไดวา คนดีไซนจริงๆแลวตองการ อะไร แบบไหน อยางไร ยิ่งตัวเว็บยิ่งมีความละเอียดมาก ก็ยิ่งไมเขาใจ สุดทายงานที่ออกมามักจะไม เหมือนหนาตาที่เราดีไซนไวซะทีเดียว
4. เผยแพรและสงเสริมใหเปนที่รูจกั (Launch and Promotion) โดยทั่วไปการนาเว็บไซตขึ้นเผยแพรบนอินเทอรเน็ต จะทําดวยการอัพโหลดไฟลทั้งหมด คือ HTML และไฟลอื่นๆ ที่เกี่ยวของขึ้นไปเก็บบนเว็บเซิรฟเวอรที่มีคุณเปดบริการไว การอัพโหลดเว็บไซตหรือ บางครั้งเรียกวาการ “พับบลิช” (publish) ใน ขั้นนี้จะมีเรื่องหลักๆ ที่ตองจัดการอยู 2 เรื่องดวยกัน คือ
67
68
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
4.1 ลงทะเบียนขอพื้นที่เว็บไซต เมื่อสิ้นสุดขั้นตอนการพัฒนาเว็บไซตทั้งหมดเรียบรอยแลว ขั้นตอนตอไปคือ การนําเว็บไซตนั้น ไปเผยแพรบนเครือขายอินเทอรเน็ต เพื่อใหผูคนสามารถเขามาชมเว็บไซตได โดยการนําขึ้นไปเก็บไวที่ เว็บเซิรฟเวอรองคกร หรือขอพื้นที่เว็บไซตกับผูใหบริการเว็บโอสติ้ง (Web Hosting) ซึ่งมีทั้งฟรีและเสียคา ใชจาย 4.2 อัฟโหลดเว็บไซต เมื่ อ พั ฒ นาเว็ บ ไซต เ สร็ จ สมบู ร ณ และมี พื้ น ที่ สํ า หรั บ เก็ บ เว็ บ ไซต ที่ ต อ งการนํ า ไปเผยแพร สู อินเทอรเน็ตเรียบรอยแลว ขั้นตอนสุดทายคือการอัฟโหลดไฟลเว็บไซตทั้งหมดขึ้นไปเก็บไวในพื้นที่ที่ ได จัดเตรียมไว อาจทําดวยโปรแกรมสรางเว็บไซตเอง ซึ่งมีคุณสมบัตินี้อยูในตัว หรืออาจใชโปรแกรมยูทิลิตี้ ประเภท FTP เชน FileZilla, CuteFTP หรือใชเครื่องมืออื่นบนเว็บเซิรฟเวอรที่เปนเครื่องมือที่ผูใหบริการได จัดเตรียมไวใหก็ได (รายละเอียดทั้ง 2 ขั้นจะกลาวในบทการนําเสนอเว็บไซตออกสูอินเทอรเน็ต) และหลังจากนั้น เว็บไซตควรไดรับการทดสอบอีกครั้ง เพื่อตรวจหาปญหาบางอยางที่ไมสามารถ ทดสอบบนคอมพิวเตอรของคุณเอง เชน การลิงคของเว็บเพจกับเว็บไซตอื่น และการทํางานของโปรแกรม สคริปตกับฐานขอมูล ซึ่งทําไมไดบนเครื่องของคุณ หรือบนเว็บเซิรฟเวอรอาจมีสภาพแวดลอมที่ตางจาก เครื่องของคุณ เว็บไซตที่จะประสบความสําเร็จ นอกจากตองมีเนื้อหาที่ดี มีการวางโครงสรางและการออกแบบ ที่เหมาะสมแลว ยังตองไดรับการโฆษณาและสงเสริมใหเปนที่รูจักในกลุมผูชมเปาหมาย หรือในวงกวาง ออกไปอีกดวย การสงเสริมนี้มีกลยุทธที่ทําไดหลายวิธี ซึ่งไมจําเปนตองใชงบประมาณจํานวนมากเสมอ ไป โดยสามารถทําได ตั้งแตแบบงายๆ คือการแลกเปลี่ยนลิง คและแบนเนอร ประกาศบนเว็บบอร ด สาธารณะ การสงอีเมลแนะนําตัว การเพิ่มขอมูลในเสิรชเอนจิ้นหรือเว็บไดเร็คทอรี เรื่อยไปจนถึงแบบที่ใช งบประมาณมากขึ้น เชน การจัดงานเปดตัว การลงโฆษณาบนเว็บไซตอื่น บนสิ่งพิมพ หรือตามวิทยุและ โทรทัศน เปนตน สรุป
การออกแบบเว็บ หรือ Web design นั้น ในวงการพัฒนาเว็บ จะใช Graphic Designer หรือนัก ออกแบบที่มีความเชี่ยวชาญเรื่องการทําเว็บ ที่มีทักษะ หรือประสบการณ เกี่ยวกับการทําเว็บไซตมากอน มีความรูเรื่องการจัดวางเนื้อหา และ ออกแบบ รูปแบบ ของเว็บไซตอยางเหมาะสม มีแบบแผน และ ลําดับขึ้นตอนที่ดูดี งานออกแบบเว็บ จึงเปนขั้นตอนที่ตองใชเวลา การเตรียมความพรอม ขอมูลของให ชัดเจนกอน เพื่อสามารถ เขาใจถึงเนื้อหา หรือ ตลาดของธุรกิจนั้นๆ ไดดี
บทที่ 3 กระบวนการออกแบบเว็บไซต
ในกระบวนการออกแบบเว็บไซตที่กําลังจะไดศึกษาตอไปนี้ไดอาศัยหลักการจัดระบบโครงสราง ขอมูลที่เรียกวา Information Architecture อยูในหลาย ๆ สวน ตั้งแตขั้นแรกจนถึงขั้นที่ไดเปนรูปแบบ โครงสรางสุดทาย (Final Architecture Plan) ซึ่งถือเปนกระบวนการที่สําคัญมากที่จะทําใหเว็บไซตบรรลุ ตามเปาหมายที่ตั้งไว การจัดระบบโครงสรางขอมูล คือ การพิจารณาวาเว็บไซตควรจะมีขอมูลและการทํางานใดบาง ด ว ยการสร า งเป น แผนผั ง โครงสร า งก อ นที่ จ ะเริ่ ม ลงมื อ ออกแบบเว็ บ เพจ โดยเริ่ ม จากการกํ า หนด เปาหมายเว็บไซต และกลุมผูใชเปาหมาย ตอมาก็พิจารณาถึงเนื้อหาและการใชงานที่จําเปน แลวนํามา จัดกลุมใหเปนระบบ จากนั้นก็ถึงเวลาในการออกแบบโครงสรางขอมูลในหนาเว็บ ใหพรอมที่จะนําไป ออกแบบกราฟก และหนาตาใหสมบูรณตอไป
69
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
7
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
บทที่
ภาษาและการแสดงผล Web Design เปนสาขางานดีไซนที่ไมเหมือน กับสาขาอื่นๆ เพราะสื่อของเว็บไมใชกระดาษ แตเปน หนาจอใดๆ ที่สามารถเชื่อมตออินเตอรเน็ตได ทําให การออกแบบเว็บไซต มีสิ่งที่ตองคํานึงนอกเหนือไป จากความสวยงามอีก เชน การใชงาน และการรองรับ การแสดงผลในหลายๆ ขนาดหน า จอ และในทุ ก ๆ บราวเซอร ยิ่ ง ป จ จุบั น มี อุ ป กรณ ที่ ส ามารถเชื่ อ มต อ Internet ไดมากขึ้น ก็ยิ่งทําใหเราตองเขียนใหสะดวก กับผูใชในทุกๆ อุปกรณใหมากที่สุดตามไปดวย และ จุดนี้เองที่ทําใหเราตองทําความเขาใจพื้นฐานภาษา สําหรับเว็บไซตทั้ง HTML & CSS เพื่อสามารถกําหนด แนวการคิดออกแบบ web layout ใหสามารถนําเสนอ content ไดอยางถูกตองและเหมาะสมกับคุณสมบัติ การแสดงผลการใชงานตางๆ เชน PC และ Laptop ที่ ที่ กํ า ลั ง จะถู ก แทนที่ ก ารเข า ถึ ง เว็ บ ไซต ด ว ย Mobile Device อยาง Tablet และ Smartphone ในปจจุบัน
71
72
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ทําไม Web Designer ควรรูจัก HTML & CSS
ทําไมหนาที่การออกแบบหนาเว็บไซตตองเปนงานของ Web Designer ไมใชงานของ Programmer บางครั้งตองพบปญหาวา โปรแกรมเมอรไมสามารถเขาใจไดหรอกวา คนออกแบบจริงๆ แลวตองการอะไร แบบไหน อยางไร สุดทายงานที่ออกมามักจะไมเหมือนหนาตาที่เราออกแบบไวซะ ทีเดียว เพราะฉะนั้น Web Designer ควรจะเขียนเว็บสวนที่เปนการแสดงหนาตาเอง โดยไมตองพึ่ง โปรแกรมเมอร แถมออกมาสวยงามสมใจเราอีกตางหาก โปรแกรมเมอรเองก็ใชเวลาสวนนั้นไปพัฒนา ระบบอื่นๆ ไดอีกดวย การสรางเอกสารเว็บเพจเพื่อนําเสนอขอมูลบนอินเทอรเน็ตนั้นจะเกิดจากการเขียนโคดคําสั่ง ตางๆ เพื่อควบคุมการทํางาน ซึ่งปจจุบันมีเทคโนโลยีหลายตัวที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อใชในการสรางหรือ กําหนดรูปแบบของเว็บเพจ ในการตอบสนองความตองการของผูใช และรวมไปถึงสภาพแวดลอมตางๆ ที่เกี่ยวของดวย (สุธี พงศาสกุลชัย และณรงค ล่ําดี, 2551: 116) นั้นก็คือสิ่งหนึ่งที่เว็บโปรแกรมเมอรตองรู และเขาใจเปนอยางดี คือ ภาษาตางๆ ที่เกี่ยวของกับการสรางเว็บไซต เชน HTML XML CSS หรือ JavaScript เปนตน ภาษาที่ใชในการสรางเว็บไซตสามารถแบงออกเปน 2 สวนดวยกัน คือ ภาษาที่ ทํางานฝงไคลเอ็นต (Client-Side) และ ภาษาที่ทํางานฝงเซิรฟเวอร (Server-Side)
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
การทํางานของไคลเอ็นต-เซิรฟเวอร (Client-Server)
Client
Request Sever Response
Client ภาพที่ 4.1 แสดงการทํางานของไคลเอ็นต-เซิรฟ เวอร
Client
Request
Sever
Response Client
Database Sever
เวอร ภาพที่ 4.2 แสดงการทํางานของไคลเอ็นต-เซิรฟ ในลักษณะการใหบริการฐานขอมูล
ก า ร ติ ด ต อ สื่ อ ส า ร บ น เ ค รื อ ข า ย อินเทอรเน็ตที่คอมพิวเตอรทั่วโลกสามารถเชื่อม ถึงกันไดนั้น จะมีการติดตอสื่อสารอยู 2 แบบ คือ แบบสงขอมูล และรับขอมูล โดยเครื่อง คอมพิ ว เตอร ที่ ทํ า หน า ที่ ส ง ข อ มู ล จะเรี ย กว า เครื่องแมขาย (Server) และเครื่องคอมพิวเตอรที่ รับขอมูลนั้น จะเรียกวา เครื่องลูกขาย (Client) แสดงไดดังรูป จากรูปที่ 4.1 การทํางานจะเริ่มจาก เครื่องลูกขายทําการรองขอ (Request) ใชบริการ จากเครื่องแมขาย หลังจากที่เครื่องแมขายไดรับ ขอมูลการองขอและทําการประมวลผลเรียบรอย แล ว จะทํ า การส งข อมู ลดั งกล าวตอบกลั บ (Response) ไปยังเครื่องลูกขาย โดยการรองขอ ขอมูลไปยังเครื่องแมขายอาจจะเกิดจากเครื่อง ลูกขายหลายๆ เครื่องพรอมกันก็ได ในองคกรตางๆ ไดนําประโยชนของการ ทํางานในลักษณะไคลเอ็นต-เซิรฟเวอรที่องคกร นําไปใชมากในปจจุบัน คือการนําขอมูลตางๆ ขององคกรไปเก็บไวในฐานขอมูลบนเครื่องแม ขาย โดยจะเรียกวาเครื่องแมขายนั้นวาDatabase Server ซึ่งการทํางานทุกอยางก็จะเกิดขึ้นที่ เครื่องลูกขาย คือ สามารถทําการเพิ่ม ลบ แกไข หรือ ดึงขอมูลที่อยูในฐานขอมูลมาใชงานได อีก ทั้งทําใหการจัดการขอมูลตางๆ ทําไดงาย ไม กระจัดกระจาย และมีความถูกตอง แสดงดังรูป
73
74
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
จากตัวอยางการทํางานของไคลเอ็นต-เซิรฟเวอรที่กลาวมาขางตน ปจจุบันในวงการของเว็บไซต จึงไดนําหลักการทํางานดังกลาวมาใชสําหรับบริการขอมูลขาวสารตางๆ ผานทางเครือขายอินเทอรเน็ต โดยเครื่องลูกขายที่ขอใชบริการจะเรียกวา ไคลเอ็นต หรือ เว็บบราวเซอร (Web Brower) เนื่องจากการ แสดงผลจะแสดงบนเว็บบราวเซอร เชน Internet Explorer, Firefox, และ Safari เปนตน กระบวนการทํางานจะเริ่มจากเว็บบราวเซอรทําการรองขอเว็บเพจตาม URL (Universal Resource Locator) ที่ผูใชรองขอไป เชน http://www.pnru.ac.th เปนตน จากนั้นเว็บบราวเซอรจะสง สรางการรองขอ และสงไปยังเว็บเซิรฟเวอรผานโปรโตคอล HTTP (Hypertext Transfer Protocol) และ เมื่อเว็บเซิรฟเวอรรับการรองขอแลว จะประมวลผลคําสั่งและสงผลลัพธตอบกลับไปยังเว็บบราวเซอร โดยอาศัยโปรโตคอล HTTP อีกครั้ง เมื่อเว็บบราวเซอรไดรับผลลัพธดังกลาวแลว จึงนําขอมูลมา จัดรูปแบบและแสดงผลบนเว็บบราวเซอรใหผูใชไดเห็น (ประเวศน วงษคําชัย, 2550 : 22) แสดงดังรูป 4.3
Sever
Client Request Response
Client
Webe Sever ภาพที่ 4.3 แสดงการทํางานของไคลเอ็นต-เซิรฟ เวอร
Client
ภาษาที่ใชในการสรางเว็บไซตพื้นฐาน มีดังตอไปนี้ 1. HTML (ยอมาจาก Hyper Text Markup Language) HTML ยอมาจาก Hyper Text Markup Language คือ ภาษาที่มีลักษณะเปนภาษาเชิงการ บรรยายเอกสารไฮเปอรมีเดีย (Hypermedia Document Description Language) เพื่อเผยแพร ในระบบ เครือขาย WWW (World Wide Web) โดยใชตัวกํากับ (Markup Tag) เพื่อทําหนาที่ควบคุมการแสดงผล ขอมูล รูปภาพ และวัตถุอื่นๆ ผานทางโปรแกรมเว็บบราวเซอรในแท็ก (Tag) จะมีสวนขยาย (Attribute) เพื่อควบคุมการแสดงผล ภาษานี้ถูกพัฒนาขึ้นโดย World Wide Web Consortium (W3C) โดยมีแมแบบ
บทที่ 4 ภาษาและกการแสดงผลกาารแสดงผล
มาจาก ภาษาา SGML (Sttandard Genneralized Maarkup Language) ภาษาา HTML นั้นเป เ นภาษา ประเภท Markkup ไมจัดเปนภาษาประเภท น ท Programm ming สามารถที่จะเรียนรูไดงงาย องคคประกอบของง HTML (HTTML Elementts) องคประกอบของ HTML มีดังนี้ 1. แท็ก HTTML ประกออบดวยเครื่องหหมาย < และะ > โดยทั่วไปปในแตละแท็กจะต ก องมี เครื่องหมายนีนี้คูกัน และปรระกอบดวยแท็ท็กเริ่มตน และะแท็กสิ้นสุด เชน แท็ก <pp> เปนแท็กเริริ่มตน จะ สิ้นสุดดวยแท็ท็ก </p> เปนตตน แท็ก HTM ML สามารถเขียนไดทั้งตัวอักษรพิ ก มพเล็ก หรือตัวอักษรพพิมพใหญ หรือที่เรียกกันคุ น นหูในกลุมโปรแกรมเมอร โ รวา Not Caase Sensitive นั่นก็คือถาาเขียนแท็ก <p> < จะมี ความหมายเดีดียวกับแท็ก <P> แตในปจจุ จ บันนิยมเขียนแท็ ย ก HTM ML เปนตัวอักษรพิมพเล็ก เนื่องจาก องคกร W3C ไดมีขอกําหนนดใหใชแท็ก HTML H ที่เปนตัวอักษรพิมพเล็กใน HTMLL เวอรชัน 4 และรองรั แ บ การใชงานรวมกั ม บภาษา XHHTML โดย แบงแท็ ง กออกเปน 2 ประเภท คือ 1.1 แท็กเดี ก ่ยว คือ แท็ แ กที่ไมตองการปดแท็ก สาามารถใชงานไไดเลย เชน <br> < และ <hr> เปนตน 1.2 แท็กเป ก ด/ปด คือ การแยกแท็ท็กออกเปน 2 สวน คือ สววนเริ่มแท็ก หรืรือเรียกวา “แท็กเปด” แลละสวนจบแท็ก หรือเรียกวา “แท็กปด” ซึ่งจะตองกําหนดเครื่องหมาาย Slash (/) ไวหนาชื่อ แท็กนั้นดวย เช เ น <html>… …</html> และะ <h1>…</hh2> เปนตน 2. แอททริบิบวิ ต (Attributee) คือ คุณสมบัติที่สามารถกกําหนดเพิ่มเติติมเพื่อเพิ่มประะสิทธิภาพ การทํางานใหหกับแท็กตางๆ ของภาษา HTTML โดยที่แอททริ อ บิวตจะปประกอบไปดวย ชื่อ และคา (Name = “Value”) เชน เพิ่มแอททริบิบวิ ต bgcolor ไปในแท็ ไ ก <boody> เพื่อเปลีลี่ยนสีพื้นหลังขของเอกสารเปปนสีเหลือง สามารถกําหนนดไดดังนี้
ภาพทีที่ 4.4 การแสดงงผลจากการกําหนด า bgcolor ที่เปน แอททริริบิวตของแท็ก <body>
7 75
76
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
โครงสรางพืน้ ฐานของ HTML โครงสรางของ HTML จะประกอบไปดวยสวนของคําสั่ง 2 สวน คือ สวนทีเ่ ปน สวนหัว (Head) และสวนที่เปนเนื้อหา (Body) โดยมีรูปแบบคําสั่งดังนี้
<html>…</html> เปนแท็กที่วางไวตอนตนและทายของเว็บเพจ เพื่อใหเว็บบราวเซอรทราบวา เว็บเพจที่จะอานแท็กตอไปนี้ใชรูปแบบของภาษา HTML <head>…</head> ใชกําหนดชื่อเรื่องใหกับเว็บเพจ โดยแสดงขอความเฉพาะหนาเว็บเพจที่มี การกําหนดชื่อเรื่องไวเทานั้น (บางเพจไมจําเปนตองกําหนดก็ได) <title>…</title> ใชกําหนดชื่อใหกับเว็บเพจ โดยจะแสดงที่ Title Bar บนหนาตางเว็บ บราวเซอร โดยแท็กนี้ตองวางไวระหวางแท็ก <head>…</head> เสมอ <body>…</body> เปนบริเวณที่ใชกําหนดขอบเขตเนื้อหาที่ตองการแสดงบนเว็บบราวเซอร การจัดโครงสรางแฟมเอกสาร ในความงายของภาษา HTML นั้นเพราะภาษานี้ไมมีโครงสรางใด ๆ มากําหนดนอก จาก โครงสรางพื้นฐานเทานั้น หรือ แมแตจะไมมีโครงสราง พื้นฐานอยู โปรแกรมที่เขียนขึ้นมานั้นก็สามารถ ทํางานไดเสมือนมี โครงสรางทั่งนี้เปนเพราะ วาตัวโปรแกรม เว็บเบราเซอร จะมองเห็นทุกสิ่งทุกอยางใน โปรแกรม HTML เปนสวนเนื้อหาทั้งสิ้น ยกเว น ใน ส ว นหั ว ที่ ต อ ง มี ก ารกํ า หนด แยกออกไปให เห็ น ชั ด เท า นั้ น จะเขี ย น คํ า สั่ ง หรื อ ขอความที่ ตองการ ใหแสดง อยางไรก็ได เปนเสมือนพิมพงานเอกสารทั่ว ๆ ไปเพียง แต ทําตําแหนง ใดมี การ ทําตําแหนง พิเศษขึ้นมา เว็บเบราเซอรถึงจะแสดงผล ออกมาตามที่ ถูกกําหนด โดยใชคําสั่งใหตรง กับ รหัสที่กําหนดเทานั้น
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
การแสดงผลที่เว็บเบราเซอร หลังจากมีการพิมพโปรแกรมนี้เสร็จเรียบรอยแลว ใหบันทึกเปน ไฟลที่มีนามสกุล .htm หรือ .html จากนั้นใหเรียกโปรแกรมเว็บเบราเซอรขึ้นมาทําการทดสอบ ขอมูลที่เราสรางจะถูก นํามาที่ออกมา แสดงที่จอภาพ ถาไมเขียนอะไรผิด บนจอภาพก็จะแสดงผลตามนั้น ถาเรามีการปรับปรุงแกไขขอมูลใน โปรแกรมเดิม ใหอยูในรูปของ โปรแกรมใหม ก็จํา เปนตองโหลดโปรแกรมขึ้นมาใหม เพียงแตเลื่อนเมาส ไปคลิกที่ปุม Refresh โปรแกรมก็จะทําการ ประมวลผลและแสดงผลออกมาใหม ในคําสั่ง HTML สวน ใหญใชตัวเปด เปนเครื่องหมาย นอยกวา < ตามดวยคําสั่ง และปดทายดวยเครื่องหมายมากกวา > และ มี ตั ว ป ด ที่ มี รู ป แบบเหมื อ นตั ว เป ด เสมอ เพี ย งแต จ ะมี เ ครื่ อ ง หมาย / อยู ห น า คํ า สั่ ง นั้ น ๆ เช น คํ า สั่ ง <BODY> จะมี </BODY> เปนคําสั่งปด เมื่อใดที่ผูเขียนลืมหรือพิมพคําสั่งผิด จะสงผลใหการทํางานของ โปรแกรมผิดพลาดทันที ภาพที่ 4.5 การแสดงผลระหวาง Design view และ Code view ในหนาบราวเซอร Chrome
77
78
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
2. CSS (ยอมาจาก Cascading Style Sheets) CSS ซึ่งยอมาจากคําวา Cascading Style Sheets มีรากศัพทมากจากคําวา Style + Sheet โดยที่ Style หมายถึง รูแบบที่กําหนดขึ้น และ Sheet หมายถึง เอกสาร เมื่อนํามารวมเขาดวยกันจึงเกิด เปนแนวคิดของเทคโนโลยีที่เรียกวา Cascading Style Sheet กลาวคือ เปนเทคโนโลยีที่นํามาใชกําหนด รูปแบบของเอกสารหรือเว็บเพจ เพื่อใหสามารถจัดวางตําแหนงขอความหรือรูปภาพตางๆ ภายในเอกสาร ตามความตองการของนักพัฒนาเว็บ โดยหลักการของ CSS คือ การแยกสไตล (Style) ซึ่งเปนการ จัดรูปแบบในเอกสารของเนื้อหา(Content) ที่จะแสดงบนเว็บเพจ ทําใหขอความที่เปนแท็กคําสั่งของ CSS ไมถูกนําออกมาแสดงผลดวย แตจะใชเปนตัวกําหนดรูปแบบใหกับเนื้อหาบนเว็บเพจแทน คือ เกิดขึ้นเพื่อใชเสริมภาษา HTML ใหสามารถจัดรูปแบบการแสดงผลใหกับเอกสาร HTML ไดสมบูรณแบบ มากขึ้น CSS เปนเทคโนโลยีที่นําหลักการจัดรูปแบบเอกสารของโปรแกรม MS-WORD มาใชกับเว็บเพจ เพื่อใหมีรูปแบบตามที่ตองการ โดยมีองคกร W3C เปนผูกําหนดมาตรฐาน แบงออกเปน 3 ระดับ คือ CSS1, CSS2 และ CSS3 ซึ่งแตละมาตรฐานก็จะมีความสามารถ และคุณสมบัติแตกตางกันออกไป (ปจจุบันยังคงใชมาตรฐาน CSS1 เปนหลัก และนํามาตรฐาน CSS2 มาใชในบางสวน) รวมไปถึง สนับสนุนการทํางานบนบราวเซอรดวย เชน Internet Explorer และ Firefox เปนตน ความรูพื้นฐานกอนเรียนรูการใช CSS ในการเรียนรูการใช CSS ผูเรียนควรมีความรูพื้นฐานเกี่ยวกับภาษา HTML และ XHTML กอน ประโยชนของ CSS มีดังนี้ 1. CSS ชวยในการจัดรูปแบบการแสดงผล และการตกแตงเอกสารเว็บเพจ ชวยลดการใช HTML ใหเหลือเพียงสวนเนื้อหา ทําใหเขาใจงายขึ้น และการแกไขเอกสารทําไดสะดวก รวดเร็ว 2. สามารถโหลดแฟม HTMLไดเร็วขึ้น เนื่องจากแฟมมีขนาดเล็กลง เพราะ attribute ที่ใช กําหนดรูปรางหนาตา ( style ) ถูกแยกไปเก็บแยกตางหากในแฟม CSS 3. สามารถปรับปรุงหรือแกไขไดงาย เนื่องจากการกําหนดรูปแบบการแสดงผล (style) ควบคุม โดยคําสั่ง style sheet ชุดเดียวกัน การแกไขทําที่แฟม Css เพียงแฟมเดียว แตจะมีผลกับ เอกสาร HTML ทุกหนา โดยไมตองตามแกที่แท็ก HTML ทั้งเว็บไซต 4. สามารถควบคุมการแสดงผลในเว็บเบราวเซอรของทุกๆ คาย ใหมีลักษณะเหมือน หรือ ใกลเคียงกันได 5. สามารถกําหนดรูปแบบการแสดงผลใหเหมาะกับอุปกรณทุกชนิด ไมวาจะเปนการแสดงผล บนหนาจอคอมพิวเตอร บนมือถือ หรือ บน PDA 6. ทําใหเว็บไซตมีมาตรฐาน สามารถทํางานรวมกับเว็บเบราเซอรบนอุปกรณตางๆ ในอนาคต ไดดี
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
ตัวอยางกรณีที่จัดรูปแบบการแสดงผลดวยภาษา HTML
ตัวอยาง เมื่อเปลี่ยนมาใชคําสั่ง Cascading style sheet จัดรูปแบบการแสดงผลแทนการใช code ภาษา HTML ทําให code ภายในเอกสารอานเขาใจงาย และแกไขไดงายขึ้น
79
80
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
3. XML (eXtensible Markup Language) ภาษานี้สรางขึ้นมาเพื่อการสรางเอกสารที่เรียบงายและเขาใจไดไมยาก เนื่องจาก HTML นั้นมี ขอจํากัดที่วาไมสามารถเพิ่มแท็กใหม ๆ เขาไปได ทําใหการสรางเอกสารอาจไมบรรลุวัตถุประสงคของผูที่ จะให ข อ มู ล XML นั้ น เป น ภาษาที่ เ ราสามารถสร า งแท็ ก ขึ้ น มาเองได และเราสามารถสร า ง เอกสาร DTD ขึ้นมาไดดวยเพื่อที่จะใชเปนขอกําหนดวาจะมีแท็กใดไดบาง จะเอาไปใชอยางไร เปนตน แม ว า Browser จะไม เ ข า ใจวิ ธี ก ารแสดงผลแท็ ก ที่ เ ราสร า งขึ้ น เอง นั่ น ก็ ไ ม ใ ช ป ญ หา เนื่ อ งจาก วา XML ไมไดถูกสรางขึ้นมาเพื่อการสรางเว็บที่สวยงาม แตเพื่อการทําเอกสารที่ใหความหมายไดอยางดี สื่อความหมายชัดเจนมากขึ้น และมักจะใชในการสงขอมูลซึ่งก็แลวแตวาเราจะสราง application อะไร มาทํ า การประมวลผลข อ มู ล เหล า นี้ แ ละจะแสดงผลอย า งไร ข อ ควรระวั ง คื อ เอกสาร XML นั้ น จะมี ขอผิดพลาดไมไดเลย หากมีความผิดพลาดอยางเชน ลืมปดแท็ก หรือแท็กเปดกับแท็กปดไมเหมือนกัน หรือมีแท็กคาบเกี่ยวกัน มันจะไมแสดงผลเลยและเราจะประมวลผลไมได 4. XHTML (ยอมาจาก Extensible HyperText Markup Language) เปนมาตรฐานใหมของ HTML คําสั่งตางๆนั้นก็ยังเหมือนกับ HTML เปนภาษามาตรฐานใหมที่เกิดจากการผนวกความสามารถในการทํางานของภาษา HTML และ XML กับสไตลชีทผานบราวเซอรไดทุกตัว โดยใชพื้นฐานโครงสรางไวยากรณของ XML และใชรูปแบบ แท็กคําสั่ง HTML เวอรชัน 4.0 ขึ้นไป (ปจจุบันสามารถแปลงเว็บเพจที่ออกแบบดวยเอกสาร HTML ใหอยู ในรูปเอกสาร XHTML ได โดยการใชเครื่องมือ (Tool) ซึ่งเปนซอฟตแวรที่ใหดาวนโหลดโดยไมเสีย คาใชจายตามเว็บไซตตางๆ เชน http://tidy.sourceforge.net เปนตน เนื่องจากเอกสาร XHTML พัฒนามาจากรูปแบบของภาษา HTML จึงมีโครงสรางที่คลายกับ HTML แตจะมีความเขมงวดในเรื่องโครงสรางภาษามากกวา และมีการตัด tag และ attribute ที่ลาสมัย ออกไปการเพิ่มเติมรายละเอียดอื่นๆ ดังนี้ (ประเวศน วงษคําชัย และพิรพร หมุนสนิท, 2550 : 5-10)
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
ถึงแมวาเราจะใช Software เว็บไซตสําเร็จรูป (Web CMS) ในการสรางเว็บไซตหรือบล็อก เชน WordPress, Joomla ก็ตาม HTML และ CSS นี้จะเปนพื้นฐานใหเราแกไข code และปรับแตงหนาตา เว็บไซตใหถูกใจเราได นอกจากภาษาพื้นฐาน HTML/XHTML และ CSS ในขางตนที่ไมใชภาษาสําหรับเขียนโปรแกรม แลว เราอาจจะเคยไดยินภาษา JavaScript, ASP, ASP.NET, PHP,JSP และอื่นๆ ภาษาเหลานี้เปน ภาษา Script ที่นิยมใชในการสรางเว็บเพจ ภาษา Script ที่ใชในการสรางเว็บเพจ แบงไดเปน 1) Server-Side Script เชน PHP, ASP, JSP, CGI เปนภาษา script ที่ประมวลผลที่ฝง Server แลวสงผลลัพธไปแสดงผลที่ฝง Client ผานโปรแกรมเว็บบราวเซอร เชน IE, Firefox 2) Client-Side Script เชน JavaScript, VBScript, JScript เปนภาษา script ที่ประมวลผลบน เครื่องคอมพิวเตอรของผูเยี่ยมชมเว็บไซต โดยใชโปรแกรมเว็บเบราเซอร ซึ่งจะชวยแบงเบาการทํางาน ใหกับเครื่อง Web Server ไดในกรณีที่ตองการใหแอพพลิเคชันทํางานรวมกันกับแอพพลิเคชันอื่น เชน ฐานขอมูล เราจะตองใช Server-Side Script เขียนคําสั่งติดตอกับฐานขอมูล โดยผูชมเว็บจะไม สามารถดูคําสั่ง ( Source Code) ของ Server-Side Script เหลานั้นได ตางจากการเขียนคําสั่งแบบ Client-Side Script ที่ผูชมเว็บสามารถดูคําสั่งที่เขียนดวย Client-Side Script รวมถึง HTML, CSS ของ หนาเว็บเพจนั้นได ดวยการคลิกเมาสขวาบนหนาเว็บเพจนั้นๆ และเลือกคําสั่ง View Source หรือ View Page Source ในโปรแกรมเว็บเบราเซอร
Web Designer ไมจําเปนตองเขียนโคด (code) HTML/CSS เกงเทา Web Programmer แตควรจะมีความรูดาน HTML/CSS ที่เทียบเทาหรือใกลเคียง Web Programmer การทํา Web Design ก็คลายการทํา GUI Design ซึ่งผูออกแบบควรมีความเขาใจในโครงสราง และโคด เพื่อใหสามารถออกแบบมาใชงานไดจริง ผลิตออกมาไดจริง
81
82
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
จะออกแบบขนาดเทาไหร ?
ภาพที่ 4.6 หนาจอแสดงผลขนาดตางๆ
ในการสรางเว็บไซตแบบดั้งเดิม คําถามหนึ่งที่เปนคําถามยอดฮิตวา จะกําหนดความกวาง เทาไรดี ถาตอบแบบกําปนทุบดินคือ แลวแตเรา แตทั้งนี้แลวแตเราหมายถึง แลวแตการนําไปใชงาน เราตองออกแบบหนาเว็บไซตใหเหมาะสมกับงานดวยเชนกัน แลวจะทําอยางไรใหเหมาะสม เราตอง คนหาคําตอบเหลานี้ใหไดกอน 1. ใครจะเขามาดูเว็บไซตเราบาง แมวาเว็บไซตจะเปนสื่อที่ดูไดพรอมกันทั่วโลก ก็จริง แต อยาลืมวา เราทําเว็บไซตใหคนทั้งโลกพอใจไมได ดังนั้น ตองคนหากลุมลูกคาของเราใหเจอ 2. คนที่ เ ข า ดู เ ว็ บ ไซต เ รา ดู ผ า นอะไร เนื่ อ งจากเดี๋ ย วนี้ อุ ป กรณ ใ นการเข า ถึ ง เว็ บ ไซต หลากหลายกวาเมื่อกอนมาก ทั้งโทรศัพท แท็บเล็ต หรือ แมแต ตูเย็น ยังเปดเว็บไซตได 3. บราวเซอรหลักที่ใช เว็บบราวเซอรแตละตัวนั้น มีการแสดงผลที่แตกตางกัน มากบาง น อ ยบ า ง รวมทั้ ง หน า ตาของบราวเซอร แ ต ล ะตั ว ไม เ หมื อ นกั น ด ว ย ทํ า ให พื้ น ที่ ก ารแสดงผลของ บราวเซอรแตละตัวแตกตางกัน เราอาจจะยึดบราวเซอรหลักๆ ที่เราตองการ เพื่อเอาไวใชในการ คํานวณตอไป 4. เทคโนโลยีที่จะใช เรื่องนี้จําเปนตองสํารวจกอนดวย เพราะวา การเลือกใชเทคนิคที่ ตางกันนั้น ทั้งขั้นตอนการทําเว็บไซต รวมทั้งความสามารถของเทคโนโลยีที่ตางกัน เชน Flash อาจจะ สามารถตรวจสอบขนาดหนาจอไดเอง ขณะที่ HTML นั้นไมสามารถทําไดดวยตัวเอง เปนตน รวมทั้ง การเลือกเทคนิคในการเขียนเว็บไซตดวยเชนกัน
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
สัดสวน (aspect ratio) สัดสวนของหนาจอ (aspect ratio): สัดสวนของหนาจอก็เปนอีกตัวแปรหนึ่งในการตัดสินใจ ออกแบบ ซึ่งปจจุบันนี้มีสัดสวนหนาจอที่หลากหลาย แตที่มีจําหนายกันอยางแพรหลายก็จะเปนจอแบบ 4:3 และ 5:4 (จอปกติ) หรือมีจอแบบ 16:9 (จอกวาง) และแบบกวางพิเศษ ซึ่งมีสัดสวนเทากับสัดสวนที่ ใชกับภาพยนตร 21:9 ถาเนนใชงานเอกสาร สัดสวนของจอที่เหมาะสมคือสัดสวนแบบ 4:3 ซึ่งจะทําใหมองเห็นหนา เอกสารยาวๆ ได แตถาชอบจอกวางแบบ 16:10 ก็ไมผิดกติกาอะไร เพราะจอกวางจะชวยใหสามารถ มองเห็นเอกสารหรือ เว็บเพจไดกวางขึ้น และจัดการกับงาน spreadsheet ไดงายขึ้น เนื่องจากพื้นที่ ดานขางที่มากขึ้นนั่นเอง ถาเนนใชงานกราฟฟค และงานออกแบบ ตรงนี้จะขึ้นอยูกับลักษณะของชิ้นงานของวาตองการ ใชหนาจอที่มีสัดสวนแบบใด อยาลืมวาหากเลือกใชจอกวาง จะตองเสียสละพื้นที่สวนลางไป ในขณะที่ คุณเลือกใชจอสัดสวนปกติ ก็จะเสียพื้นที่ดานขาง คงจะตอง trade-off กันพอสมควรระหวางการเลื่อน (scroll )ไปดานขางบอย กับเลื่อน (scroll )ไปดานลางบอยๆ จะเลือกออกแบบมาแบบไหน
ภาพที่ 4.7 การเปรียบเทียบสัดสวนของหนาจอ
ขั้นตอนการคํานวณหนาจอ มาถึงการออกแบบเว็บไซต เริ่มตนตองมีการกําหนดขนาดของหนาเว็บไซตกอนเปนอันดับแรก เพราะถาไมอยางนั้น เกิดเปลี่ยนตอนหลังอาจจะตองถึงขั้น รื้อใหมทั้งหมดก็เปนได ในกรณีนี้จะไมบอกวา จะตองขนาดเทาไร แตหัวขอนี้จะอธิบายวา มีวิธีคิดขนาดมาไดอยางไร
83
84
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
1. จากขอมูลขางตน สรุปวาลูกคาที่ดูเว็บไซตเรา สวนใหญใชความละเอียดหนาจอที่เทาไร (ขนาดมาตรฐานที่ยอมรับกันคือ 1024X768) เชน เราอาจจะศึกษามาแลววา กลุมลูกคาเรา ใชความละเอียดที่หนาจอ 1280 X 1024 ก็กําหนดขนาดหนาจอนี้เปนพื้นฐาน สําหรับ เว็บไซตเราก็ได แตอยาลืมวา คนที่ใชความละเอียดหนาจอต่ํากวานี้ เว็บไซตเราจะลนจอ และเกิด สกอรบาร 2. ทดลองปรั บ หน า จอเรา ให ค วามละเอี ย ดเท า กั บ ขนาดหน า จอ พื้ น ฐานที่ เ ราต อ งการ 3. จากนั้นเปดบราวเซอรที่เราตองการ ใหเต็มจอ และลองแคปเจอรหนาจอมาเปดในโปรแกรม อยาง Photoshop เพื่อคํานวณตอไป 4. จากการเปดดูใน Photoshop เราจะรูวาพื้นที่ที่เราใชงานจริงไดนั้น เทาไรกันแน โดยใชเสน ไกด ไ ลน เ พื่ อ กํ า หนดพื้ น ที่ ก ารแสดงผล โดยพื้ น ที่ ภ ายในเส น ประ คื อ พื้ น ที่ ก ารแสดงผล ทั้งหมด
ภาพที่ 4.8 การเปดดูใน Photoshop
5. ทดลองใชคําสั่ง crop (Image -> Crop) และตรวจสอบขนาดรูปที่เหลืออยู (Image -> Size) แตทั้งนี้อยาลืมวา เครื่องแสดงผลอื่นนั้นอาจจะไมเทากับขนาดที่เราคํานวณได 100% ดังนั้น แลว สวนมากจะนิยม ลดขนาดลงไปอีก 10%
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
ภาพที่ 4.9 ใชคําสั่ง crop (Image -> Crop) และตรวจสอบขนาดรูปที่เหลืออยู
6. วิธีเปนที่มาในการคํานวณขนาดของหนาเว็บไซต แตอยางไรก็ตาม การออกแบบหนาเว็บไซต แบบคงที่ หรือ Fixed นั้น อาจจะลาสมัยไปแลวในปจจุบัน โดยในปจจุบัน มีทั้งระบบ Grid ที่ ทํางานแบบ Fluid และ Elastic เขามาทดแทน เพื่อแกปญหาความหลากหลายของอุปกรณ แตหากตองการสรางเว็บไซตแบบ Fixed นั้น อาจจะ อิงกับระบบ Grid ดวย เพื่องายในการ ปรับเปลี่ยนในอนาคต การออกแบบเว็บไซตใหตอบสนองทุกหนาจอ (Responsive Web Design)
การออกแบบและพัฒนาเว็บไซตในยุคที่ผานมาใหสามารถรับชมไดทั้งทางหนาจอคอมพิวเตอร และโทรศัพทมือถือนั้น จําเปนตองมีการพัฒนาแยกออกจากกันเพื่อใหสามารถแสดงผลไดเหมาะสมกับ หนาจอที่ใชรับชม และสะดวกตอการใชงานซึ่งตองใชทรัพยากรตางๆ ในการนําเสนอขอมูลผานทาง เว็บไซตเพิ่มขึ้น แตในปจจุบันเจาของเว็บไซตสามารถมีเว็บไซตที่ตอบสนองตอการรับชมผานทางหนาจอ ตางๆ ไดเองโดยอัตโนมัติดวยเทคโนโลยีการออกแบบเว็บไซตที่เปนแบบ Responsive การออกแบบเว็บไซตแบบ Responsive คือการออกแบบเว็บไซตใหรองรับขนาดหนาจอสําหรับ อุปกรณทุกชนิด ไมวาจะเปนคอมพิวเตอรที่มีขนาดจอหลากหลาย และ Tablet ซึ่งมีมาตรฐานของขนาด หนาจอที่แตกตางกัน ตลอดจนโทรศัพทมือถือ Smart Phone ที่สามารถออกแบบครั้งเดียวแลวใชไดกับ ทุกหนาจอ โดยไมตองเว็บไซตสําหรับการแสดงผลบนหนาจอแตละชนิดแยกออกมาใหเกิดความสับสน ตอผูใชในภายหลัง
85
86
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ภาพที่ 4.10 เปรียบเทียบขนาดที่แตกตางกันของอุปกรณแสดงผล
เมื่อมีการสรางเว็บไซตที่เหมาะสมสําหรับทุกหนาจอมอนิเตอร วิธีการที่พบมากที่สุดคือการ ออกแบบภายในความกวางของหนาจอมาตรฐานและความสูงมาตรฐาน ซึ่งขณะนี้มีขนาดมาตรฐานของ จอภาพที่เปน 1024 X 760 พิกเซล, หมายความวาตองตั้งความละเอียดของงานที่ 989 พิกเซล X 548 พิกเซล เพื่อใหแสดงผลไดพอดี
ภาพที่ 4.11 ตั้งคา หนาจอที่ปลอดภัย ในการแสดงผลที่ 1024X768
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
หากเว็บไซตที่มีผูเขาชมบนหนาจอขนาดใหญจะมีพื้นที่ของพื้นหลังมากกวา 90% ของเว็บไซตที่ ออกแบบมาหากใชวิธีนี้ แตจะมีผลตรงกันขามเมื่อเราออกแบบสําหรับอุปกรณมือถือ งายๆคือคุณก็ไม สามารถใชรูปแบบเดียวกันสําหรับหนาจอ 320 พิกเซล X 2000 พิกเซล ได Responsive Web Design จึงเปนแนวคิดการออกแบบที่เรียกวา One Size Fit All คือ การ ออกแบบเพียงครั้งเดียว แตสามารถใชไดกับทุกขนาดของหนาจอ โดยเว็บไซตจะสามารถตรวจจับขนาด ของหนาจอ และปรับขนาด และ Layout ใหเหมาะสม ตามขนาดของหนาจอโดยอัตโนมัติ โดยอาศัยการ ทํางานรวมกันระหวางเทคโนโลยีตางๆ ดังตอไปนี้ คือ Layout ของเว็บแบบ Flexible Grid, รูปภาพแบบ Flexible Image และ CSS3 Media Query
วิธีการในการออกแบบสําหรับอุปกรณที่มีหนาจอแตกตางกัน วิธีที่ 1 ใช Media queries: CSS ชวยใหการตกแตงเว็บไซต (รวมถึงการซอนเนื้อหา) ใหเปนไปตาม อุปกรณ ที่แสดงผล โดยปรับไปตามความกวางของเบราวเซอร วิธีที่ 2 ใช The fluid grid: เมือเรากําหนดขนาดขององคประกอบในหนาจอเปน % แลว กริด (Grid) จํานวนคอลัมนจะเปลี่ยนแปลงไปตามความกวางที่จํากัดของหนาจอ เทคนิคที่นิยมมากที่สุดคือ fluid grid (Grid คือไกดไลนขนาดความกวางของสัดสวนตางๆ ใน เว็บไซตแบบคอลัมน) เพราะเปนเทคนิคแบบดั้งเดิม สําหรับวิธีการออกแบบใหตอบสนองทุกหนาจอนี้ โปรแกรม Adobe DreamweaverCS6 ไดพัฒนาขึ้นมาสนับสนุนซึ่งสามารถใช Template ของ Dreamweaver สรางโครงรางของเว็บแบบความกวางอัตโนมัตินี้ได
ภาพที่ 4.12 Fluid Grid Layout Template ใน Dreamweaver CS6 เพื่อใหคุณสามารถออกแบบ Website แบบ Responsive
87
88
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ภาพที่ 4.13 การแสดงผลของ fluid grid ในหนาจอที่แตกตางกัน
ตัวอยางจากภาพดานบนเปนเว็บไซตของมหาวิทยาลัยแลงคาสเตอรไมขยายความกวางของ สวนเนื้อหามากกวา 960 พิกเซล แตมันจะเรียงลงมาอยางเรียบรอยลงมาดานลางเมื่อหนาจอต่ํากวา 400 พิกเซล กรณีนี้คือเนื้อหาที่อยูดานบนจะลดลงเรื่อยๆ และตอง scroller ดังนั้น ตองระวังเมื่อมีการ เปลี่ยนแปลงความกวางของหนาเว็บ มันจะตกลงมาดานลางเมื่อหนาจอเปน 420 พิกเซล ดวย
ความละเอียดหนาจอขออุปกรณพกพา (Mobile device screen resolutions) อุปกรณพกพานั้นมีหลายความละเอียดแตกตางกันไป จะออกแบบตามทุกขนาดก็คงไมไหว กรณีนี้ใหเลือกเฉพาะอุปกรณหลักๆ ที่นิยมใชในตลาด
ตารางแสดงความละเอียดของอุปกรณ
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
ภาพที่ 4.14 อุปกรณพกพาขนาดตางๆ
ภาพที่ 4.15 ตารางแสดงความละเอียดของอุปกรณ
อยางไรก็ตาม ตารางนี้อาจจะลาสมัยไปแลว เมื่อเวลาผานไปไมนาน (แปลวาเราตองติดตาม ความเคลื่อนไหวของอุปกรณเหลานี้ดวย) จะเห็นวานอกจากขนาดที่เปนพิกเซล (Pixel) แลว ยังมีเรื่องของความละเอียด (Resolutions) หมายถึงพิกเซลตอตารางนิ้ว ความละเอียด (PPI) นั้นเปนปจจัยสําคัญ ตัวอยางเชนขนาดของไอคอนบน iPhone 5 จะเปน 4 (Diagonal) ถามาแสดงผลบนจอคอมพิวเตอรจะขนาดใหญกวา (เพราะความ ละเอียดตอนิ้วต่ํากวา)
89
90
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ภาพที่ 4.16 เทียบขนาดหนาจอของอุปกรณตางๆ
คําถามที่เกิดขึ้นตามมาวา “แลวเราจะทํายังไงกับเนื้อหาเล็กๆ ที่มีในเว็บไซต” วิธีการคือ ทําใหอานได (Keep it readable) หมายถึง ถาออกแบบใหอานบรรทัดของขอความที่มีความ สูง 14px บนหนาจอกวาง 2000 พิกเซล และถาถูกปรับลงไปแค 2px บนหนาจอ กวาง 300 px คุณก็ไม สามารถอานไดแลว และถาพลิกกลับดานตะแคง (ตามแนวนอน) มันจะปรับขอความตัวอักษรจากขนาด 10 px ขึ้น 7 เทา มันจะมีขนาดใหญเกินไป วิธีนี้คือเราจําเปนตองเลือกเหมาะสมและสามารถอานไดในสัดสวนใกลเคียงกับการพิมพบน ทุกๆ อุปกรณ โดยการปรับรูปแบบตามกวางของหนาจอที่มีอยู
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
เมื่อดูทคี่ วามกวางของขนาด หนาจอที่ 320px ไมสามารถ อานได
การปรับลดรูปแบบในขณะที่ ออกแบบใหมขี นาดตัวอักษร เดียวกัน ทําใหไมสวยงามและ ยังคงยากที่จะอาน
การเปลี่ยนรูปแบบใหเปน 1 คอลัมน ทําใหสามารถอาน ได
ภาพที่ 4.17 การปรับขนาดหนาจอตามอุปกรณ
91
92
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
การออกแบบเว็บไซตสมัยใหม
การออกแบบเว็ บ ไซต ใ นสมั ย ใหม นั้ น จํ า เป น ต อ งสร า งให ร องรั บ อุ ป กรณ สํ า หรั บ การเข า ถึ ง อินเตอรเน็ตที่มีความหลากหลายมากขึ้นเรื่อยๆ สําหรับนักออกแบบเว็บไซตแลว ยิ่งอุปกรณมีความ หลากหลายก็ยิ่งสรางภาระในการออกแบบมากขึ้น เทคนิคหนึ่งที่ถูกนํามาใชในการออกแบบเว็บไซต สมั ย ใหม นั้ น นั ก ออกแบบต า งพยายามพั ฒ นาและแบ ง ป น เทคนิ ค ที่ ดี ขึ้ น และง า ยขึ้ น ต อ สู กั บ ความ เปลี่ยนแปลงที่วานี้ เทคนิคที่นิยมใชงานกัน อยางมากคือ การแทนที่โครงสรางเว็บไซตแบบเดิมที่เปน HTML layout (Table Tag) ดวย CSS (DIV Tag) เชนการใช fluid Layout เปนตน ในหัวขอนี้ไดรวบรวมจากขอแนะนํา วิธีการของ อดัม แคปแลน (Adam Kaplan) Web Designer ระดับโลก นํามาชวยในการออกแบบเว็บไซต แบบมืออาชีพ
1. เริ่มที่หนาจอเล็กสุดกอนเสมอ Mobile First อาจจะขัดกับจริตนักออกแบบรุนเกาอยูบาง เมื่อนักออกแบบสวนใหญชินกับการออกแบบ หนาจอสําหรับ PC กอน แลวคอยมาทําอุปกรณ Mobile แตอาจจะติดกับดักของตัวเอง ในเมื่ออุปกรณ mobile ตองการรายละเอียดนอยกวา และงายกวา ตรงขามหากออกแบบสําหรับหนาจอกอน สิ่งที่เกิด ตามมาคือการตองตัดอะไรออกเพื่อจะไดลงกับอุปกรณ mobile คุณจะพบปญหาตามมามากมาย เชน ลบ Java บางตัวออกไป ทําใหการแสดงผลผิดเพี้ยนจนแกไขไดยาก สมมุติวาเราตองการรูปแบบที่ยืดหยุนแตเรียบงาย การเริ่มตนแบบงายๆ จะทําใหควบคุมการ แสดงผลตามความกวางและหนาจอเล็กๆ แบบนี้ไดดีกวา 2. ใชคําสั่งการคนหาความกวางของสื่อ Min-width Media Queries ถาตองการ Layout แบบเจาะจง ใชคําสั่ง min-width แทน มันจะงายกวาในการควบคุมการใช งาน media ที่แตกตางกัน ดีกวาการแยก CSS ออกมาเปนหลายๆไฟล
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
3. ไมใชทุก Browsers จะสรางแบบเดียวกัน เบราวเซอรจะทําให CSS ของคุณแสดงผลแตกตางกัน เพื่อจัดการแกปญหานี้ การออกแบบ เว็บไซตสมัยใหมจะมีการตั้งคา เชน การใช Normalize.css เขามาชวยปรับคาของแตละเบราวเซอรกอน การเรียกใชงานก็สามารถดาวนโหลดไฟลจากเว็บไซต necolas.github.io แลวทําการเรียกใชงานในเว็บเพจ โดยจําไววาจะตองเรียกใชงานกอนไฟลอื่นเสมอ
4. ใส Viewport Meta Tag เพื่อใหใชงาน media queries จะตองใส viewport Meta Tag ใน <HEAD>
5. ใชงาน CSS Box Model ใหถูกตอง ตองเขาใจพื้นฐาน การสรางและการทํางานของ Box Model ใหดีกอนนําไปใช โดยจะประกอบ ไปดวย 4 สวน ที่แตกตางกัน
เนื้อหาของกลองที่ ขอความและภาพที่ ปรากฏ
บริเวณรอบๆ เนื้อหา
ขอบทีจ่ ะไปรอบ padding
บริเวณพื้นที่รอบๆ ขอบ
ภาพที่ 4.18 CSS Box Model
6. ใช box-sizing: border-box การใชไฟล CSS ที่กําหนดดวย * จะหมายถึงมีผลกับทุก elements ในเพจนั้น
93
94
บทที่ 4 ภาษาและการรการแสดงผล
7. เลือก การเขียน CSSS นั้นสามารถทําได 2 แบบ คือ Without box-sizing: border-box ก็กคือ Margin, borderss และ padding จากถูกคํานวณอยูตอ จาก content ดังนั้นคุคณกําหนดความกวางของ contentt กอน ตามรูป
ภาพ พที่ 4.19 withoutt-box-model
With boox-sizing: border-box ก็คือ Borders and paadding จะถูกวาดลงไปใน ก ความกวาง รวมกับ content ดวย สวน marginn เทานั้นที่ จะอยูภายนอก า ดังรูปดดานลาง
ภาพ พที่ 4.20 with-boox-model
แตถาไมเลือกให ก ดีกอน สุดทายอาจจะกลายเปน BUG สิ่งที่ตองเลือกคื ก อ จะใชหรืออไมใช borderss และ paddding ในความมกวางของ coontent 8. สราง Conntainer คุม Laayout เอาไว นักออกแบบ CSS หลายคคนคุนเคยกับการสราง conntainer เปนตัตวชวยในการรคุม elementss ตางๆ เดิมทีใน Fixed Layout ก็กสามารถใชงานได ง ดี และยัยังใชงานไดดีอยู อ กับการออกกแบบเว็บไซตต สมัยใหม มันจะทําใหการออกแบบง ก า ้น ายขึ
บทที่ 4 ภาษาและกการแสดงผลกาารแสดงผล
9. การสราง Coluumn ถาเริริ่มตนจากการรออกแบบสําหรั ห บ mobile ตามที ต ่แนะนํา เราสราง coluumns ดวย block โดย กําหนดแบบเต็มจอไวกอน อยาเพิ่งใสอะไรเข ะ าไปใหรุงรั ง ง โดย blockk จะทําการเรีรียงตัวกันตามธรรมชาติ ลงมาจากบนลลงลางอยูแลว จากนั้นเมื่อหนนาจอใหญขนึ้ จึงมากําหนดซซายขวา (float: left float:righht) ที่หลัง
ภาพที่ 4.21 แสสดงผลการสราง า columns ดวย block
10. กํกาหนดขนาดดของ Colum mns เมื่อจอขนาดใหญ จ ขึข้นึ Columns อาจจะชิดไปททางซายหรือขวา (float: leftt float:right) โดยเรี โ ยง กันไปตามแนวราบ หากเราใช padding เขามารวมดวย อยาลืมดูที่ Margins M ดวย
9 95
96
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ภาพที่ 4.22 แสดงผลการกําหนดขนาด columns
11. สราง Row (แถว) ครอบ Column เอาไวอยาใหแตกแถว หรืออาจจะพูดวาเปน wrapped ในแตละ rows ใชการ clear-fix ใหแตละ rows ทําใหแตละ rows จึงไมมาอยูแถวเดียวกัน
บทที่ 4 ภาษาและกการแสดงผลกาารแสดงผล
ภาพ พที่ 4.23 แสดงผผลการสราง Roow (แถว) ครออบ Column
12. Flow Oppossite ใส class c .flow-oppposite ใน coolumns ใดๆ ที่ตองการใหแสดงก ส อนบนอุปปกรณพกพา แตมนั จะ ไปอยูดานขวาาบนหนาจอขนนาดใหญ
ภาพ พที่ 4.24 แสดงผลการใสชั้น fllow-opposite ในน columns
13. ใช ใ การกําหนนดขนาดแบบบ relative แทนนการกําหนดดขนาดเปน ppixel ตอมาให ม เรากําหนดขนาดของ im mage ใหเปนแบบ relative ดวยครับ โดยยกําหนดความมกวางเปน เปอรเซ็นต (% %) ใหอิงตาม container c ขออง image นั้นๆ น จากนั้นใหเรากํ เ าหนด maax-width ใหเปนความ กวางที่แทจริงของ ง image ภาพจะได ภ ไมแตก ต เวลา conttainer มีขนาดดใหญมากๆ
9 97
98
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ภาพที่ 4.25 ตัวอยางการแสดงผลจากการเขียน CSS (DIV Tag)
สิ่งที่ตองกําหนดขนาดใหเปนแบบ relative อีกอยางก็คือ font เริ่มจากกําหนดขนาดของ font ที่ body ใหเปน 100% ซึ่งจะทําใหขนาดของ font ใน element ตางๆ ที่อยูใน body มีขนาด 100% ทั้งหมด หากเราตองการกําหนดขนาดของ font ใน element ไหนเปนพิเศษ ใหเราใชหนวย em ซึ่งหนวย em นี้ หมายถึงจํานวนเทาของขนาดที่ inherit ซึ่งในทีนี้ ถาเรากําหนดขนาดเปน 2 em ก็จะได font ขนาด 200% นั่นเอง
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
ภาพที่ 4.26 ตัวอยางเว็บไซตประเภท Responsive ที่แสดงผลบนหนาจอแตละประเภท
99
100
บทที่ 4 ภาษาและการการแสดงผล
ประโยชนของการทําเว็บไซต Responsive Web Design 1. Responsive WebDesign ไดรับการรับรองจาก google ชวยใหติด index google ไดทั้ง desktop และ mobile ในหนาเดียว 2. การทํา Responsive เพียงแคไซตเดียวก็รองรับทุกอุปกรณ และไมตองทําหลายๆ หนา ชวย ใหไมหนักเซิฟเวอร 3. ไมตองทําหนาตางแยกกันระหวาง mobile และ desktop นอกจากนี้ยังประหยัดเวลาลด ระยะเวลาในการทํางานหลายๆหนา โดยที่เราก็วางแผนครั้งเดียว และทําเพียงแคหนาเดียวเทานั้นเอง 4. รวดเร็วในการดูแล จัดการเว็บไซต ไมยุงยาก และไมตองไปเปลี่ยนแปลงเว็บไซตหลายๆหนา 5. รองรับผูใชทุกอุปกรณ เพราะสุดทายผูคนจากหลายอุปกรณก็มีความตองการเดียวกัน 6. เว็บไซตไมตอง redirect หนาไปหาหนา mobile ใหเสียเวลา ชวยใหเซิฟเวอรไมทํางานหนัก และไมวุนวาย 7. ชวยทําใหการคนหาผาน mobile เปนไปไดงายมากยิ่งขึ้น
สรุป
การติดตอสื่อสารบนเครือขายอินเทอรเน็ตมีการทํางานในลักษณะของไคลเอ็นต-เซิรฟเวอร โดย เครื่องคอมพิวเตอรที่ทําหนาที่สงขอมูลจะเรียกวา เครื่องแมขาย (Server) และเครื่องคอมพิวเตอรที่รับ ขอมูลจะเรียกวา เครื่องลูกขาย (Client) ปจจุบันในวงการของเว็บไซตไดนําหลักการทํางานดังกลาวมาใช สําหรับบริการขอมูลขาวสารตางๆ ผานทางเครือขายอินเทอรเน็ต โดยจะเรียกเครื่องลูกขายที่ขอใชบริการ จะเรียกวาไคลเอ็นต หรือเว็บบราวเซอร (Web Brower) สวนเครื่องแมขายจะเรียกวา เว็บเซิรฟเวอร (Web Server) การแสดงผลที่มองเห็นไดนั้น มีความสําคัญคือ ตองใหเขาใจโครงสรางของภาษาภาษาที่ใชใน การสรางเว็บไซตพื้นฐานตางๆ และอุปกรณแสดงผลตางๆ และจอภาพอื่นๆ ที่มีอัตราสวน ขนาด ความ ละเอียดของจอภาพแตกตางกัน ทั้งสองสิ่งนี้จะตองทําไปพรอมๆ กันอยางถูกวิธีแหละเหมาะสม เปน สํานึกที่ดีในการทําเว็บไซต และเปนสิ่งที่ควรคํานึงถึงทุกครั้งไมวาเราจะทําเว็บไซตใหใคร เพราะเราไม สามารถคาดเดาไดวา ใครจะอานเว็บไซตของเราบาง แตเราก็ไมควรกีดกันคนกลุมใดกลุมหนึ่งออกไป จากการออกแบบที่ไมเปนธรรมของเรา เพราะถาหากเราตองกลายเปนคนที่มองไมเห็นขึ้นมาในวันหนึ่ง นั้น เราก็คงไมตองการสูญเสียสิทธิในการเขาถึงขอมูลขาวสารอยางถูกตองและเทาเทียมอยางแนนอน จึง ตองคิดถึงทุกคนใหมากที่สุด เราตองใหสิทธิและความสะดวกในการเขาถึงแกทุกคนอยางเทาเทียมกัน
บทที่ 4 ภาษาและการแสดงผลการแสดงผล
ในปจจุบัน Mobile Internet Users ไดมีจํานวนเพิ่มขึ้นอยางรวดเร็ว และมีแนวโนมที่จะแซง Desktop Internet Users ในป 2013 อีกดวย ซึ่ง Mobile Devices นั้นมีความหลากหลายมาก ไมวาจะ เปน ขนาดและความละเอียดของหนาจอแสดงผล(screen size and resolution) แนวของการแสดงผล (orientation) หรือแมแตระบบปฏิบัติการ(OS) สมัยกอน เราตองออกแบบเว็บไซตออกมาหลายๆ version เชน Desktop version กับ Mobile version เพื่อใหเว็บไซตของเรา สามารถแสดงผลไดอยางเหมาะสมกับ Device นั้นๆ ซึ่งวิธีนี้จะทําให ตนทุนเพิ่มขึ้น ทั้งในดานเวลาและคาจางในการพัฒนา Responsive Web Design คือ การออกแบบเว็บไซตดวยแนวคิดใหม เปนแนวการคิดออกแบบ web layout ที่จะทําใหเว็บไซตสามารถแสดงผลไดอยางเหมาะสม บนอุปกรณที่แตกตางกัน โดยใช โคด รวมกัน URL เดียวกัน เพื่อแกปญหาดังกลาว
101
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
7
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
บทที่
สีกับการออกแบบเว็บไซต
ในการออกแบบเว็บไซต การเลือกใชสี เปนสิ่ง สําคัญที่ตองใหความสนใจในอันดับตนๆ เพราะสีเปน สิ่งแรกที่ถูกพบเห็นและชวยดึงดูดความสนใจผูชมได ในครั้งแรก และในทางจิตวิทยา สียังมีอิทธิพลตอการ ตอบสนองของสมองดวย ทําใหการเลือกสีใหเขากับ เนื้อหาของเว็บไซต อยางเหมาะสม เปนองคประกอบ สําคัญ จะทําใหเว็บไซตมีความนาเชื่อถือยิ่งขึ้น อีกทั้ง ยังสงผลอยางมากกับความสวยงามประทับใจ
103
104
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 5.1 สีกบั การมองเห็น
1. ความสําคัญและประโยชนของสีที่มีตอเว็บไซต สีสันในหนาเว็บเพจ (ปวีณา ชัยวนารมย, 2008. ที่มา : http://www.student.chula.ac.th) เปน สิ่งที่มีความสําคัญมากในการดึงดูดความสนใจของผูใช เนื่องจากสิ่งแรกที่มองเห็นไดจากเว็บเพจก็คือ สี ซึ่งเปนสิ่งที่ชวยกําหนดบรรยากาศ และความรูสึกโดยรวมของเว็บไซต สี สามารถใช ไดกับทุกองค ประกอบของเว็บเพจ เชนตัวอักษร รูปภาพ ลิงค และพื้นหลัง เปนตน การเลือกใชสีอยางเหมาะสมจะชวย ในการสื่อความหมายของเนื้อหา และเพิ่มความสวยงามใหกับหนาเว็บนั้น แตในทางกลับกัน สีที่ไม เหมาะสมอาจสรางความยากลําบากในการอานหรือรบกวนสายตาผูใช รวมทั้งอาจทําใหการสื่อสาร ความหมายไม ถูกตองได ตลอดจนเขาใจทฤษฎีของสีเปนอยางดี ดังนั้น การตัดสินใจเลือกใชสีให เหมาะสมกับบุคลิกและเปาหมายของเว็บไซต เพื่อการแสดงผลที่ตรงกับความประสงคมากที่สุด จึงเปน สิ่งที่สําคัญอีกอยางหนึ่งในการสรางเว็บไซต สีเปนเครื่องมือที่มีความสําคัญในการออกแบบเว็บไซต สามารถสื่อถึงความรูสึก อารมณ และ ชวยสรางความสัมพันธระหวางสถานที่กับเวลาอีกดวย ดังนั้นสีจึงเปนปจจัยสําคัญอยางหนึ่งที่จะชวย เสริมสรางความหมายขององคประกอบใหกับเว็บเพจไดอยางดี ประโยชนของสี ในรูปแบบตางๆ มีดังนี้
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
1. สีสามารถชักนําสายตาผูอานใหไปยังทุกบริเวณในหนาเว็บเพจ ผูอานจะมีการเชื่อมโยง ความรูสึกกับบริเวณของสีในรูปแบบที่คาดหวังได การเลือกเฉดสีและตําแหนงของสีอยางรอบคอบใน หนาเว็บ สามารถนําทางใหผูอานติดตามเนื้อหาในบริเวณตางๆ ตามที่กําหนดได วิธีนี้จะเปนประโยชน อยางมากเมื่อตองการใหผูอานเกิดความสนใจกับสวนใดสวนหนึ่งในเว็บไซตเปนพิเศษ เชน ขอมูลใหม โปรโมชั่นพิเศษ หรือบริเวณที่ไมคอยไดรับความสนใจมากอน 2. สีชวยเชื่อมโยงบริเวณที่ ไดรับการออกแบบเขาดวยกัน ผูอานจะมีความรูสึกวาบริเวณที่มี สีเดียวกันจะมีความสําคัญเทากัน วิธีการเชื่อมโยงแบบนี้ชวยจัดกลุมของขอมูลที่มี ความสัมพันธอยาง ไมเดนชัดเขาดวยกันได 3. สีสามารถนําไปใชในการแบงบริเวณตางๆ ออกจากกัน ทํานองเดียวกับการเชื่อมโยง บริเวณที่มีสีเหมือนกันเขาดวยกัน แตในขณะเดียวกันก็เปนการแบงแยกบริเวณที่มีสีตางกันออกจาก กัน 4. สีสามารถใช ในการดึงดูดความสนใจของสายตาผูอาน เนื่องจากมักจะมองไปยังสีที่มี ลักษณะเดนหรือผิดปกติเสมอ การออกแบบเว็บไซต ดวยการเลือกใช สีอยางรอบคอบ ไม เพียงแตจะ กระตุนความสนใจของผูอานเพียงเทานั้น ยังชวยหนวงเหนี่ยวใหอยูในเว็บไซตไดนานยิ่งขึ้น สวนเว็บไซตที่ ใชสี ไมเหมาะสม เสมือนเปนการขับไลผูชมไปสูเว็บอื่นที่ออกแบบดีกวา 5. สีสามารถสรางอารมณ โดยรวมของเว็บเพจ และกระตุนความรู สึกตอบสนองจากผูชมได นอกเหนือจากความรูสึกที่ไดรับจากสีตามหลักจิตวิทยาแลว ผูชมยังอาจมี อารมณ และความรู สึกสัมพันธกับสีบางสีหรือบางกลุมเปนพิเศษ 6. สีชวยสรางระเบียบใหกับขอความตางๆ เชน การใชสีแยกสวนระหวางหัวเรื่องกับตัวเรื่อง หรือการสรางความแตกตางใหกับขอความบางสวน โดยใช สีแดงสําหรับคําเตือน หรือใชสีเทาสําหรับ สิ่งที่เปนทางเลือก 7. นอกเหนือจากการใชสีชวยในการออกแบบแลวสี ยังสามารถสงเสริมเอกลักษณขององคกร หรือหนวยงานนั้นๆ ได ดวยการใชสีที่เปนเอกลักษณขององคกรมาเปนโทนสีหลักของเว็บไซต การออกแบบเกี่ยวกับสี ไมใชเรื่องงาย แมวาจะมีกฎเกณฑตางๆ ที่ชวยในการสรางชุดสี (Color Scheme) ที่มีประโยชนมากมาย แตก็มีแนวทางและความเขาใจผิดมากที่ จะนําไปสูการสราง ชุดสีที่ใหความรูสึกไมเหมาะสม ในบางสถานการณอาจใชสีเปนเพียงเครื่องประดับอยางหนึ่งในการ ออกแบบ แตในทางตรงกันขามการใชสีที่มากเกินไป อาจทําใหไปบดบังองคประกอบอื่นๆ ในหนาเว็บ เพจได ดังนั้นควรมีความเขาใจถึงหลักการใชสีเบื้องตน เพื่อชวยใหการเลือกใช สีชุดใดชุดหนึ่งจากชุดสี พื2.้นฐานอื ่นๆ ไดเหมาะสมกั บลักษณะของเว็บไซต ประเภทสี ในการออกแบบ
ในปจจุบันแหลงกําเนิดสีจะมีอยู 3 ชนิดคือ
105
106
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
สีที่เกิดจากแสง เกิดจากการหักเหของแสงผานแทงแกวปริซึมมี 3 สีคือ สีแดง (Red), สีเขียว (Green) และสีน้ําเงิน (Blue) เรียกรวมกันวา RGB นํามาผสมกันจนเกิดเปนสีสันตางๆ มากมาย ตัวอยาง อุปกรณที่ใชแหลงกําเนิดสีแบบนี้ เชน จอคอมพิวเตอร หรือโทรทัศน
ภาพที่ 5.2 สีที่เกิดจากแสง RGB
สีเกิดจากหมึกสีในการพิมพ เกิดจากการผสมหมึกพิมพทั้ง 4 สีในเครื่องพิมพคือ สีฟา สี มวงแดง สีเหลือง และสีดํา เรียกรวมกันวา CMYK จนไดออกมาเปนสีสันตางๆ ตามที่ตองการ ในการ ทํางานกราฟก ถาหากวาเปนงานที่นําไปพิมพตามแทนพิมพแลว นักออกแบบก็ควรจะเลือกใชโหมดสี แบบนี้ทุกครั้ง เพื่อใหไดผลลัพธที่ออกมาตรงกับที่เห็นในจอคอมฯ ที่ทํางานอยู
ภาพที่ 5.3 สีเกิดจากหมึกสีในการพิมพ CMYK
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
สีที่เกิดจากธรรมชาติ เปนสีที่ไดจากธรรมชาติ จากกระบวนการสังเคราะหทางเคมี 3 สีคือ สี แดง สีเหลือง และสีน้ําเงิน หลังจากนั้นจึงนํามาผสมกันจนเกิดเปนสีอื่นๆ แหลงกําเนิดสีแบบที่เราเรียนกัน มาในชัว่ โมงศิลปะตั้งแตเด็กจนโต ที่เรียกกันวาแมสีก็คือสีแบบนี้นั่นเอง การผสมสีไวใชงานจะใชงานจะใชวิธีผสมจากสีที่เกิดจากสีที่เกิดธรรมชาติ โดยเริ่มผสมจากแมสี หรือสีขั้นที่หนึ่ง ไปจนเปนสีขั้นที่สองและขั้นที่สามตามลําดับภาพแตละสีมีความหมายอยางไร?
สีขั้นที่ 1
สีขั้นที่ 2
สีขั้นที่ 3
ภาพที่ 5.4 สีที่เกิดจากธรรมชาติเปนสีที่ไดจากธรรมชาติ
2. รูปแบบชุดสีพื้นฐานในการออกแบบ รูปแบบชุดสีที่ถูกจัดกลุมอยางเขากันที่ ชวยใหผูใชสามารถเลือกชุดสีเหลานี้มาใชในการ ออกแบบไดโดยไมตองเสียเวลาสุมเลือกสีตางๆ มีดังตอไปนี้ 2.1 ชุดสีรอน (Warm Color Scheme) ชุดสีรอนประกอบดวยสีมวงแกมแดง แดงแกมมวง แดง สม เหลือง และเขียวอมเหลือง สี เหลานี้สรางความรูสึกอบอุน สบาย และความรูสึกตอนรับแกผูชม ชวยดึงดูดความสนใจได งาย ในทางจิตวิทยาสี รอนมีความสัมพันธกับความตื่นเตน ความสนุก ความอบอุน ความสดใส มี ชีวิตชีวา วัยรุน ความคึกคะนอง
107
108
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 5.5 เว็บไซตที่ใชชุดสีรอน (Warm Color Scheme)
1
2
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
1. เว็บไซต Canderel ออกแบบโดย Cenk Yilmaz 2. เว็บไซต Termobravo ออกแบบโดย Pawel Linard 3. เว็บไซต Johnnie Wallker Red Label ออกแบบโดย Sasha Nilov 4. เว็บไซต A RemStroy ออกแบบโดย IndieStudio
3
4
109
110
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
2.2 ชุดสีเย็น (Cool Color Scheme) ชุดสีเย็นประกอบดวยสีมวง น้ําเงิ น น้ําเงินออน ฟา น้ําเงินแกมเขียว และสีเขียว ตรงกัน ขามกับชุดสีรอน ชุดสีเย็นใหความรูสึกเย็นสบาย องคประกอบที่ใชสีเย็นเหลานี้จะดูสุภาพเรียบรอย และมี ความชํานาญแตในทางจิตวิทยา สีเย็นเหลานี้กลับมีความสัมพันธกับความซึมเศราหดหูและ เสียใจ นอกจากนั้ น ชุดสีเย็นมีความกลมกลืนกันโดยธรรมชาติ แตอาจจะดูไมนาสนใจในบางครั้ง เพราะขาดความแตกตางของสีที่เดนชัดเชนเดียวกับชุดสีรอน จะเห็นวามีอีก 2 สี ที่ไมอาจจําแนก ออกเปนสีรอนหรือสีเย็นได อยางแนนอน คือ สีเหลืองและสีเขียว เพราะสีทั้งสองสามารถใหความรู สึกไดทั้งรอนและเย็นตามแตสถานการณและสีรอบขาง
ภาพที่ 5.6 เว็บไซตที่ใชชุดสีเย็น (Cool Color Scheme)
1. เว็บไซต Tree Nursery ออกแบบโดย OakmE 2. เว็บไซต Sense-design ver 1 ออกแบบโดย Webdesigner1921 3. เว็บไซต EPSON: Exceed Your Vision ออกแบบโดย Warbiee
1
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
2
3
111
112
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
3. การวางโครงสี (Color Schematic) สําหรับงานออกแบบเว็บไซต เคยไหม ? เวลาที่จะดีไซนหนาเว็บๆ หนึ่ง แตไมรูจะใชโทนสีอะไร เคยไหม? ที่รูวาความตองการ ของลู ก ค า คื อ อะไร แต เ ลื อ กใช คู สี ไ ม เ ป น เรื่ อ งสํ า คั ญ ที่ สุ ด ของการใช สี คื อ การนํ า เอาสี ไ ปใช ใ นงาน ออกแบบ หลายคนไมรูจะใชสีอยางไรดี เลือกเอาสีที่ตัวเองชอบปะเขาไปในงาน ผลก็คือ ทําใหงานดีๆ ออกมาเสียหมด การเลือกใชสีในเว็บก็มีสวนสําคัญที่จะทําใหเว็บคุณรุงหรือรวงไดเชนกัน ดังนั้นจึงมีทฤษฎีของการใชสี หรือการเลือกสีมาใชรวมกันในภาพ เพื่อใหภาพออกมาดูดี ดูนาพึง พอใจ เรียกวา Color Schematic หรือการวางโครงสี (ซึ่งบางคนก็คุนกับคําวา การจับคูสี การเลือกคูสี) ภาพที่ 5.7 การวางโครงสี (Color Schematic)
Monochrome
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
3.1 Monochrome หรือโครงสีเอกรงค คือมีเนื้อสี Hue เดียว แตใหความแตกตาง ดวยน้ําหนักสี Value สีเอกรงคนี้ ใหอารมณ ความรูสึก สุขุม เรียบรอยเปนสากล ไมฉูดฉาด สะดุดตา และในดานการออกแบบเปนการใชคูสี ที่งายที่สุด แลวออกมาดูดี (เลือกแคสีเดียวแลว นํามาผสมขาว ผสมดํา หรือ ปรับคาความสวาง Brightness เพื่อเปลี่ยนน้ําหนักสี Analogues สี เอกรงค เ มื่ อ ใช แ ล ว จะให ค วามรู สึ ก สุ ขุ ม ไม ฉูดฉาด สบายตา ลองดูตัวอยางเว็บแบบโครงสี เอกรงค ภาพที่ 5.8 การใชโครงสีเอกรงค
เว็บไซต irontoiron.com
113
114
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
3.2 Analogues หรือ โครงสีขา งเคียง คือสีที่อ ยูติดกัน อยูขางเคียงกัน ในวงจรสี จะเปนที่ละ 2 หรือ 3 หรือ 4 สีก็ได แตไมควร มากกวานี้เพราะสีอาจจะหลุดจากความขางเคียง หรือหลุดออกจากโครงสีนี้ได
ภาพที่ 5.9 การใชโครงสีขางเคียง
เว็บไซต blinksale.com
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
3.3 Dyads หรือโครงสีคูตรงขาม สีคูตรงขาม หรือ Contrasting Colour Schemes คือสีที่อยูตรงกันขามกันในวงจรสี การ เลือกใชสีคูตรงขามจะทําใหงานที่ไดมีความสะดุด ตาในการมองแต ก็ ต อ งระวั ง การใช สี คู ต รงข า ม เพราะการเลือกใชสึคูตรงขามดวยกันนั้นถาเรา หยิบสี 2 สีที่ตรงขามกันมาใชในพื้นที่พอๆ กัน งานนั้ น จะดู ไ ม มี เ อกภาพ ซึ่ ง เป น หลั ก สํ า คั ญ ใน การทํางานศิลปะทางที่ดีเราควรแบงพื้นที่ของสีใน ภาพของการใช สี ใ ดสี ห นึ่ ง มากกว า อี ก สี ห นึ่ ง โดยประมาณมักจะใชสีหนึ่ง 70 % อีกสีหนึ่ง 30 % ภาพที่ไดก็จะคงความมีเอกภาพอยู และยังมี ความเดนสะดุดตาไปไดในตัว
ภาพที่ 5.10 การเลือกใชสีคูตรงขามในการออกแบบ
เว็บไซต joyproject.it/
115
116
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
3.4 Triads หรือโครงสี 3 สี คือ Triads หรือโครงสี 3 สี คือ 1. Triadic เปนการใชสี 3 สี ในชวงหาง ระหวางสีทั้ง 3 เทากัน ถาเราลากเสนระหวางสีทั้ง 3 สี เราจะไดสามเหลี่ยมดานเทา
2. Split-Complementary เปนการใชสี 3 สี ในชวงหางระหวางสีทั้ง 3 ไมเทากันคือมีชวงหาง 2 ชวง เท า กั น แต กั บ อี ก อั น หนึ่ ง ช ว งห า งจะยาวกว า ถ า ลากเสนระหวางสีแลวจะไดสามเหลี่ยมหนาจั่ว เทคนิคการใชโครงสี 3 สี เทคนิคนี้สีที่ไดจะดู สนุกสนานและหลากหลายกวาแบบอื่น
ภาพที่ 5.11 ใชสี 3 สี ในชวงหางระหวางสีทงั้ 3 เทากัน
เว็บไซต crayola.com
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
3.5 Tetrads หรือโครงสี 4 สี คือ 1. การใชสีในวงจรสี 4 สี โดยเลือกสีที่มีชวงหาง ระหวางสีเทากันหมดกลาวคือ ถาเราลากเสนเชื่อมสี ทั้ง 4 สีแลว เราจะไดสี่เหลี่ยมจัตุรัส
2. การใชสีในวงจรสี 4 สี โดยเลือกสีที่มีชวงหาง ระหวางสีไมเทากันโดยชวงหางของ 2 สีเปนชวงสั้น และอีก 2 สีเปนชวงยาว กลาวคือถาเราลากเสนเชื่อม สีทั้ง 4 สีแลว เราจะไดสี่เหลี่ยมผืนผา
ภาพที่ 5.12 ใชโครงสี 4 สีชวงหางระหวางสีไมเทากัน
เว็บไซต f-i.com
117
118
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
4. รูปแบบชุดสีสําหรับการออกแบบ ใครที่ เ พิ่ ง เริ่ ม ต น ใช สี ใ นงานออกแบบ อาจจะมีปญหาคิดสีไมออก ใชสีแลวไมสวย แตก็ไม จํ า เป น ต อ งไปซื้ อ หนั ง สื อ ชุ ด สี ม าเก็ บ ไว เพราะ หนังสือสวนใหญจะเตรียมชุดสีไวให แตไมไดบอก วิ ธี ก ารใช ง าน ปริ ม าณสี หรื อ หลั ก การใช สี นั ก ออกแบบสองคนใชชุดสีเดียวกัน งานอาจจะไมสวย เหมื อ นกันก็ ได เพราะถา เปนเรื่ อ งของสี หลัก การ และวิธีการใชสีสําคัญยิ่งกวาตัวสีเสียอีก
แลวจะคนหาสีที่ เหมาะสมที่สุด ไดอยางไร ?
สมมติสถานการณ วาไดรับโจทยใหออกแบบหนา โฮมเพจของหนวยงานแหงหนึ่งในสถาบันการศึกษา โดยภาพที่ไดเปนภาพตึกเกา ๆ ธรรมดาที่ที่แสดง อัตลักษณองคกร
คํ า ตอบคื อ สี ที่ คุ ณ มองหา ซ อ นอยู ใ น ภาพที่ เ ลื อ กใช ม าประกอบอยู แ ล ว อยู ที่วาคนหาดวยวิธีใด ถาใหเลือกองคประกอบมาสักอยางที่ มีผลตอคนดูมากที่สุด “สี” คือคําตอบสุดทาย เพราะสี เ ป น ตั ว ช ว ยดึ ง ดู ด ความสนใจ สร า ง อารมณ และสื่อความหมาย แตปญหาคือสีไหน เหมาะสมที่สุด เพราะสีมักจะไมอยูแบบเดี่ยวๆ แตจะ มีสีอื่นๆ มาอยูดวย เพราะแบบนี้คุณจึงสามารถ อกแบบงานโดยหยิบสีมาเลนไดสารพัด แตสีที่ ใชก็ควรอิงกับสีขององคประกอบตางๆ บนหนา งานดวยวิธีการเปนอยางไร ลองไปดูกัน
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
4.1 ภาพทุกภาพมีกลุมสีของตัวมันเองที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติอยูแลว ลองลดสีลงใหอยูในระดับที่สามารถใชงานไดกอน อาจจะเปน 16,32,64 สีก็ได โดยใช โปรแกรม Photoshop ทําสําเนาภาพออกมา (เพื่อไม ใหกระทบกับภาพตนฉบับ) ตอจากนั้น เลือกเมนู Filter> Pixilate> Mosaic (ภาพลาง) สังเกตวาขนาดพิกเซลใหญขึ้นชวยกรองสีให เหลือนอยลง
ภาพที่ 5.13 การทําภาพใหเปนพิกเซล เพื่อดูกลุมสีใน
119
1200
บทที่ 5 สีกับการออกแแบบเว็บไซต
4.2 ดึงสีออกมาใช เลือกสีที่เห็นววามีอยูในภาพพมากที่สุดกอนแล น วไลไปยังสีที่นอยที่สุด โดยใชเครื่องมือ Eyedroppeer tool ดูดสีมาจากภาพ ให ใ เลือกครอบคลุมโทนสีเขม สีกลาง และสีออนของสีนัน้ ๆ ดวย ภาพนี้มีทั้งสวนสว ว างและสสวนมืดอยูดวย ถึงจะไมมากกแตก็ไมควรมมองขาม เวลาาเลือกสีก็ใหจบ บ ่อเสร็จแล จ วคุณจะทึ่งงเมื่อเห็นจานสีสี เปนกลุมๆ แลวนํามาแแยกเรียงตามคคาน้ําหนักสี (อออนไปเขม) รับรองเมื ของคุณเอง ภาพที่ 5.14 ดึงสีจากภภาพมาใช และะแยกกลุมสี
ฝงสีเขม
ฝงสีออน
บทที่ 5 สีกับการออกแบบบเว็บไซต
4.3 ทดลองงใชสี นําภาพไปวางบน ภ นสีตัวอยางแตละสี แลวดูผลลั ล พธความแตตกตาง ซึ่งปกติติชุดสีที่ใชจะดูดูดีเพราะสี ที่หยิบใช เปนสี น ที่มีอยูในภาพอยูแลว กลุมของสสีรอน (น้ําตาลล น้ําตาลเขม) จัดอยูในกลุมมสีรอน สีแนววนี้เหมาะ กับการสื่อเกี อ ่ยวกับ ควาามมั่นคง อบอุอุน ปลอดภัย
กลุมของสีสีเย็น (เขียวในนโทนตางๆ เขีขียวอมเทา) เพ พิ่มความเครงขรึ ง ม รมเย็น สนชื่น
121
122
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
4.4 สรางชุดสี เมื่อเราไดชุดสีของภาพ และรูตําแนงของสีบนวงจรสีแลว (วงจรสีเปนไกดเฉยๆ สีในวงจรสี อาจ ไมตรงเปะกับชิ้นงานที่ได) ตอนนี้ก็สามารถสรางชุดสีใหเกิดความนาสนใจขึ้นมาไดตามใจชอบ และยัง สามารถคละสีที่มีน้ําหนักสีในระดับตางๆ ไดดวย เชน Monochromatic เปนการเลือกสีกลางๆ สีเขม และสีออน ของสีตั้งตนที่ไดระบุไวในขั้นตอนที่แลว ชุดสีนี้จะมีความลึกของสี
Analogous เป น การใช สี ข า งเคี ย ง ซึ่ ง ทํ า ให เ กิ ด ความสวยงาน เกิ ด ความกลมกลื น ที่ กําลังดี มีความคอนทราสตต่ํา
Complement เปนการใชสีตรงกันขามกับสีตั้งตน ชุด สีลักษณะนี้จะชวยเนนคอนทราสต ทํา ใหรูสึกกระฉับกระเฉง
Split Complement เปนการใชสีแบบผสมระหวาสีตั้งตนมา จับคูกับอีก 2 สีที่อยูตรงกันขาม ความ สวยงามของคอนทราสตที่ไมจัดของสี ข า งเคี ย ง เหมาะกั บ การไปใช เ น น จุดเดนตางๆ Rectangle (tetradic) เปนรูปแบบที่นําสีฝงตรงขามอยางละคู มาเบรคกัน ซึ่งถือเปนการผนวกรวมที่ จัดจานและนาตื่นเตนดี
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
4.5 ออกแบบและใสสี เมื่อจัดวางองคประกอบของภาพ ที่วาง และตัวอักษรไดตามตองการ จากนั้นเปนเวลาของการ ตัดสินใจวาจะหยิบสีไหนมาใช หลักการเลือกสีมาใช หัวใจสําคัญอยูที่การนึกถึงสารที่ตองการสื่อถึง คนดู โดยตองประเมินสีแตละสีกับจุดประสงคที่ตั้งไววาเกี่ยวกับอะไร และใหอารมณเชิงไหน
ดูเปนทางการ สีเขมๆ ของสีน้ําเงินชวยดึงรูปภาพใหเดนขึ้นมา และเมือ่ ไดสีสมมาอยูคูกันดวยทําใหเกิด ความคอนทราสตอยางเปนธรรมชาติ
สบายๆ ไมเปนทางการ สีพื้นแบ็คกราวดที่ใช คือสีขางเคียงที่อยูถัดจากสีน้ําเงินไป 2 ชวง นั่นคือน้ําเงินอมเขียว ซึ่ง เปนสีที่สวยและมามีสีนี้ปรากฏอยูในภาพเลย ความแตกตางตรงนี้ทําใหมีมิติ มีชีวิตชีวา เหมาะกับการสื่อ ความหมายที่ไมเปนทางการนัก สมัยปจจุบันดีไซนเนอรหลายๆ คนมักนิยมใชสีนี้ สวนตัวอักษรใชสีสม ออนทําใหเกิดความคอนทราสตแบบเบาๆ กําลังดี
จัดจาน สีสมอันโดดเด นมาจาจากกลุ มสีสวนใหญในภาพ แตเพิ่ม คาน้ํา หนักสีให สวางขึ้ น สว น ขอความเจาะขาว จึงดูแปลกตาใหผลลัพธที่เกไก แตตองวัดใจลูกคาถากลาพอที่จะเลือชุดสีนี
123
1244
บทที่ 5 สีกับการออกแแบบเว็บไซต
5. จิตวิิทยาสีในการออกแบบเว็บไซต สี สามารถสื่อความหมายของเว็บไซตไดโดยไมตองใใชคําบรรยายใใดๆ สีที่ใชมีออิิทธิพลตอการร ออกแบบบไมวาคุณจะตัตัง้ ใจหรือไม มัันชวยนําสายตตาของผูใชงานนไปยังสวนตางๆของเว็ า บไซตและยังทําใหห เกิดอารมมณความเคลื่อนไหวภายใน อ นหนาเว็บไซตนัน้ันๆ อยางที่ คุณจะเห็นไดในเว็ น บไซตของธุรกิจตางๆ ซึ่ง นําสีเขามาใช ม เพื่อชวยใในการบงบอกกตัวตนขององคกร ประเภทขของผลิตภัณฑ ฑหรือสินคา การจับคูสี เปน อีกเทคนิคหนึ ค ่งที่จะชวยสื ย ่ออารมณและความหมาย ล ยของเว็บไซตควบคู ค กันไป เชชน สีฟาออนที่ใหความรูสกึ สงบตัดกับ สีสมสดใส เปลี่ยนบรรยยากาศของเว็บไซต บ ใหดูสุภาพ เปนมิตรแลละแฝงความสนุกสนานไวได ในคราวเดียวกัน และหหากเว็บไซตสีเทา เ เขมของคุณดูแข็งกราว ลองเติมสีฟาออนลงไปจะชชวยผอนคลายย ภาพรวมขของเว็บไซตใหออนโยนลงไดด
พบไดในเว็ว็บไซต เบเกอรี่ , งาานชาง , เฟอรนินเิ จอร , กาแฟฟ , สิ่งปลูกสราง , ทองเที่ยว , เดินทาง
พบไดในเว็ว็บไซต ของเลน , เด็ด็ก , ศาสนา
พบไดในเว็ว็บไซต ตกแตงบาน , อาหาร , สััตวเลี้ยง , การรศึกษา ,
พบไดในเเว็บไซต ขาว , ศิลปะ ป , ออกแบบ , เทศกาล , ความบันเทิง , รรถ
บทที่ 5 สีกับการออกแบบบเว็บไซต
พบบไดในเว็บไซซต แฟฟชั่น , เครื่องสําอางค , ขนมหวาน , แตงงาาน , หาคู
พบบไดในเว็บไซซต คววามงาม , ดอกกไม , แฟชั่น
พบบไดในเว็บไซซต ธุรกิ ร จ , การสื่อสาร ส , อสังหาริมทรั ม พย , เครือ่องดื่ม , วิทยาศาสตร ท
พบบไดในเว็บไซซต รีสอร ส ท , ทองเทียว ่ , ทะเล
พบไดในเว็บไซซต พ สิงแวดล ง่ อม , ผลิตภัณฑจากธธมมชาติ , เทคคโนโลยี
พบไดในเว็บไซซต พ เททคโนโลยี , ดนนตรี , ภาพยนตตร , ภาพถาย , เครื่องดื่ม แออลกอฮอล ชา กาแฟ , จิเวลลรี่
125
126
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
6. หลักการเลือกใชสีในการออกแบบเว็บไซต การเลือกสีสําหรับสรางเว็บไซตใหกับองคกรหรือแบรนดใดแบรนดหนึ่งเพื่อมาออกแบบ ถือวา เปนกุญแจที่สําคัญอีกประการหนึ่งของการสราง Corporate identity หรือ อัตลักษณขององคกร เรา จําเปนตองมีเอกลักษณ มีจุดเดนที่แตกตางจากที่อื่นๆ ที่อยูในแวดวงการทํางานลักษณะเดียวกัน สีทุกสีมีความหมายที่แตกตางกัน และก็ขึ้นอยูกับหลากหลายปจจัยดวย ถาเราจําเปนตองเลือก สีมาใชในการสรางอัตลักษณของแบรนดของเรา เราจะมีเทคนิคในการเลือกสีอยางไร
6.1 เลือกสีทบี่ รรยายความเปนตัวตนขององคกรของคุณใหมากที่สุด สีที่เราเลือกใชควรบอกไดทันทีวา “เราเปนใคร” เมื่อลูกคาเห็นเคาสามารถรูไดเลยวาธุรกิจของ เรานั้นเขมแข็ง จริงจัง ซับซอน สนุกสนาน หรืออะไรก็แลวแตที่คุณอยากจะเปน ดังนั้นพยายามเลือกใชสี ที่บงบอกความเปนตัวตนของตัวเองใหไดมากที่สุด เว็บธนาคารตางๆ ที่เลือกใชสีที่สรางอัตลักษณองคกรอยางชัดเจน เชน เว็บไซตธนาคารกสิกรไทย เว็บไซตธนาคารไทยพาณิชย เว็บไซตธนาคารกรุงศรีอยุธยา
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
6.2 รูหลักจิตวิทยาของสี หลังจากที่เลือกสีไดแลว คุณตองมั่นใจวา ไดเลือกสีที่ถูกตอง ตรงกับขอความที่ตองการสื่อ ออกไป จึงจําเปนตองมีความรูที่ดีเกี่ยวกับความหมายของสีที่เลือกดวย ถาเปนองคกรที่เกี่ยวของกับ การเงิน มักจะเลือกใชสีน้ําเงินเพื่อแสดงถึงความคูควรแกการไววางใจ เว็บ social media ก็ใชสีน้ําเงิน เพื่อสื่อถึงมิตรภาพ องคกรที่เกี่ยวกับสตรีก็จะใชสีชมพู สวนสีเขียวมักจะถูกเลือกใชเพื่อสื่อสารถึงแนวคิด เกี่ยวกับความรุงเรือง เงินตรา และสิ่งแวดลอม จริงๆ แลว มันมีหลายสิ่งหลายอยางที่คุณควรรูเกี่ยวกับ หลักจิตวิทยาของสีแตละสี
1. เว็บไซต 2010.dconstruct.org 2. เว็บไซต toriseye.quodis.com 3. เว็บไซต masters.edu 4. เว็บไซต gopal-seema.com
เว็บไซตเลือกใชสื่อสารถึงแนวคิดสิ่งแวดลอม 1
2
เว็บไซตเลือกใชสีน้ําเงินเพื่อแสดงถึงความคูควรแกการไววางใจ 3
4
127
1288
บทที่ 5 สีกับการออกแแบบเว็บไซต
6.3 เลือกสี อ ทใี่ หควาามหมายดานบวก น เปนเรื่องสําคัญมากๆ ที่สีของคุ ข ณตองสรรางความรูสึกกระทบใจ ก (Im mpact) ในดดานบวกใหกับ องคกรขอองคุณ จําไวเสมอว ส าจิตวิทยาของสี ย นั้นสําคัญเพียงไร สีที่คุณเลือกใชก็คือขอความทที่เกี่ยวของกับ บริษัทที่คุคณสื่อไปยังลูกคา การใชสีแดงสําหรับบริริษัทจัดดอกไมม ใหความรูสึกด ก านบวก เพพราะเปนสีของง กุหลาบแแดงแหงความรัก แตถาเลือกใช ก สีดําสําหรัับบริษัทของเด็ด็กเลน ก็อาจจจะไมไดให imppact ดานบวกก สักเทาไหหรนัก เพราะวา มันไมคอยจจะดึงดูดบรรดาาเด็กๆ นั่นเอง เ าสีใหความหมายที ค ่ตตางกันออกไปป นักออกแบบเเว็บสวนใหญตัตดสินใจที่ Baase on color เพราะว เชน สีแดง ด หมายถึงคววามเรงดวน ดัังนั้นถาหากคุณสั ณ งเกตจะพบบวา เวลามีการ า กระหน่ําลดดราคาสินคา สี แดงมักจะถู จ กนํามาใชในการเรี ใ ยกลูกค ก า โดยการเขีขียน SALE ตัวใหญ ว ๆ หรือเออามาทําเปนสัญลักษณเพือ่ บอกลุกคาวา นี่คือนาททีทอง ถาเธอไไมซื้อตอนนี้ เธธอจะพลาดโออกาสครั้งสําคัญ! ญ และลูกคาาทุกประเภทก็ก็ จะสนใจสีที่ตางกันออกกไปดวย ลูกคาที่เปนพวกแอคทิฟก็จะสนนใจสีสม สีดํา และสีน้ําเงินเขขม สวนลูกคา แนวๆ ปรระหยัดมัธยัสถถ ก็จะสนใจพววกสีกรมทา สีน้ําเงิน เปนตน องคกรที่เลื เ อกใชสีที่มีความหมายดานบวกมาออกแบ น บบเว็บไซต ที่มา : Ussing the Right Colors to Evokke the Right Em motion , http://ssocialmediaweeek.org/
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
6.4 รูวาคูแขงใชอะไรบาง คูแขงของคุณก็เปนอีกอยางหนึ่งที่สําคัญอยูเสมอ “รูเขารูเรา รบรอยครั้ง ชนะรอยครั้ง” คําพูดนี้ ใชไดทุกโอกาส การที่เรารูวาคูแขงของเราเลือกใชอะไร เราก็สามารถเลือกใชสิ่งที่สามารถสรางความโดด เดนจากพวกเคาได แตอยางไรก็แลวแต สีที่คุณเลือกก็ตองเหมาะกับภาพลักษณของแบรนดของคุณดวย ไมใชวาคิดแตใหเดนจากคนอื่น แตไมไดเกี่ยวของอะไรเลยกับภาพลักษณที่เราตองการจะสื่อออกไป แบบ นี้ก็ไมถูกตอง ลองเลือกสีที่ตรงกันขามกับคูแขง ก็จะทําใหเราสามารถโดดเดนออกจากพวกเคาได เชน ถา คูแขงเลือกสีแดง เราก็ใชสีน้ําเงิน ถาเคาใชสีเหลือง เราก็ใชสีมวง ประมาณนี้ครับ
การวางตําแหนงสีใหแตกจากคูแขงกันของกลุมเว็บไซตโซเชียลเน็ตเวิรค
เว็บไซตของคูแขงขันเครื่องดื่มน้ําอัดลมที่เลือกสีที่แตกตางกัน
129
130
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
6.5 พิจารณาการแปลความหมายดานวัฒนธรรมดวย ประเทศแตละประเทศก็มีวัฒนธรรมที่แตกตางกันออกไป และแนนอนวาสีแตละสีก็จะให ความหมายที่ตางกันไปดวยสําหรับแตละประเทศแตละวัฒนธรรม ในแงมุมของการออกแบบที่ นัก ออกแบบจะตองชั่งน้ําหนักอยางรอบคอบ เพราะสีเปนขอความที่พวกเขาสงไปที่ฐานผูใชในวงกวาง และบางครั้งสามารถสงถึงผลกระทบโดยไมไดตั้งใจในตีความหมายของสีที่ตางวัฒนธรรม ถาคุณอยู ที่ไหน คุณจําเปนตองรูความหมายของสีที่อยูในสถานที่ของคุณ คุณถึงจะประสบความสําเร็จได ดังนั้นตองแนใจวาสีที่คุณเลือกนั้นสรางความประทับใจตอกลุมเปาหมาย ยกตัวอยาง เชน
สีแดง วั ฒ นธรรมตะวั น ตก (ทวี ป อเมริ ก าเหนื อ และยุ โ รป) สี แ ดงเป น สี ข องความรั ก และความ ตื่นเตน มันมีความสัมพันธทั้งบวกและลบ – อันตรายความรักและความตื่นเตน และเมื่อนํามาใชกับการ เชื่อมตอกับอดีตเยอรมันตะวันออกมันหมายถึงลัทธิคอมมิวนิสต แดงยังเกี่ยวของกับอํานาจ และมีแฝง ทางศาสนาบางอยางเมื่อนํามาใชกับสีเขียวเพื่อเปนตัวแทนของคริสมาสต วัฒนธรรมตะวันออกและเอเชีย สีแดงเปนสีแหงความสุขความสุขและการเฉลิมฉลอง มัน มักจะเปนสีที่สวมใสโดยเจาสาวในวันแตงงานของพวกเขาเพราะมันเปนความคิดที่จะนําโชค, ชีวิตที่ ยาวนานและมีความสุข นอกจากนี้ยังเปนสีที่มักจะเกี่ยวของกับรานอาหารจีนในประเทศสหรัฐอเมริกา เพราะหมายถึงโชคและความสุข โดยเฉพาะในประเทศอินเดียเกี่ยวของกับความบริสุทธิ์ และในประเทศ ญี่ปุนก็มีความเกี่ยวของกับชีวิต แตยังมีความหมายดานลบคือโกรธหรืออันตราย ทั่วโลก สีแดงเปนสวมใสเพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนที่จะนําโชค, โชคดีและความ เจริญรุงเรือง
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
สีเหลือง วัฒนธรรมตะวันตก สีเหลืองคือลักษณะราเริงสดใสประเทศตะวันตกสวนใหญมันเปนเรื่องที่ เกี่ยวของกับความอบอุน (ดวงอาทิตย), ฤดูรอน และการตอนรับ ในประเทศอเมริกาเปนสีที่เกี่ยวของกับ การขนสง – รถแท็กซี่ และรถโรงเรียน หลายประเภทเปนสีของปายถนน สวนในประเทศเยอรมนี, สีเหลือง มีความเกี่ยวของกับความอิจฉา วัฒนธรรมตะวันออกและเอเชีย สีเหลืองเปนสีที่ถือวาศักดิ์สิทธิ์และมีความเปนจักรพรรดิ ใน ประเทศญี่ปุนหมายถึงความกลาหาญ และเปนสีของการคาในประเทศอินเดีย ละตินอเมริกา สีเหลืองมีความเกี่ยวของกับความตายและการไวทุกข ตะวันออกกลางอียิปต, สีเหลืองสวนใหญเปนสีที่เกี่ยวของอยางใกลชิดกับการไวทุกข ทั่วโลก สีเหลืองแทนคาในรูปแบบทองมากกวา ยังเปนสีของความออนเยาวอีกดวย
สีดํา วัฒนธรรมตะวันตก (ทวีปอเมริกาเหนือและยุโรป) สีดําเปนสีของวาระสุดทาย เปนสีทางการ ของงานศพ และการไวทุกข ในอเมริกาเหนือยุโรปและวัฒนธรรม ก็ถือวายังมีประสิทธิภาพ และแข็งแกรง และสามารถบงบอกถึงการควบคุมหรือบังคับ
131
132
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
วัฒนธรรมตะวันออกและเอเชีย ดําในประเทศจีนสามารถเชื่อมตอกับความเปนชาย และเปน สีสําหรับเด็ก ในทิเบตยังแสดงใหเห็นถึงความมั่งคั่ง สุขภาพ และความเจริญรุงเรือง แตสีดําเปนสวนใหญ ที่เกี่ยวของอยางใกลชิดกับความชั่วราย ละติ น อเมริ ก า วั ฒ นธรรมละติ น เป น สี ที่ ต อ งการสํ า หรั บ เสื้ อ ผ า ผู ช าย นอกจากนี้ ยั ง มี ก าร เชื่อมโยงระหวางการไวทุกข ตะวันออกกลาง สีดํามีความหมายคอนขางตัดกัน หมายถึงทั้งสองเกิดใหม และการไวทุกข ความชั่วราย และความลึกลับ ทั่วโลก สีดํามีความเกี่ยวของกับความมหัศจรรย และลึกลับในเกือบทุกวัฒนธรรม
สีน้ําเงิน และสีน้ําเงิน วัฒนธรรมตะวันตก สีฟาเปนสีที่นิยมมากที่สุดสําหรับการออกแบบโลโกของธนาคารเปนสีฟา เพราะมั น แสดงให เ ห็ น ถึ ง ความไว ว างใจ และอํ า นาจ สี ฟ า ยั ง แทนเป น ชาย และใช แ ทนการเกิ ดของ เด็กผูชายคนหนึ่ง อีกความหมายของสีฟาจะถือวายังเปนที่เงียบสงบผอนคลาย และสงบสุข วัฒนธรรมตะวันออกและเอเชีย เปนสีที่เคยยั่งยืนในการเชื่อมโยงกับความเปนอมตะ ใน วัฒนธรรมอินเดียสีฟาเปนสีของกฤษณะ ทีมกีฬาอินเดียจํานวนมากใชสีเปนสัญลักษณของความ แข็งแรง ในสหรัฐอเมริกาที่สีฟามีความสัมพันธกับผูชายซึ่งแตกตางจากประเทศจีนถือวาเปนสีของผูหญิง ละติ น อเมริ ก า สี ฟ า มั ก จะเกี่ ย วข อ งกั บ ศาสนาเป น สี ข องเสื้ อ คลุ ม พระแม ม ารี ห รื อ ผ า คลุ ม ศีรษะ นอกจากนี้ยังเปนสีของความไววางใจและความสงบสุขในเม็กซิโก ตะวันออกกลาง สีฟามีความปลอดภัย และการปองกัน มันเปนสีที่เกี่ยวของกับสวรรคจิต วิญญาณ และความเปนอมตะ ทั่ ว โลก ในประเทศไทยสี ฟ า เป น สี ที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ ศุ ก ร สํ า หรั บ ทั่ ว โลกสี ฟ า ส ว นใหญ มั ก มี ความหมายในเชิงบวก และปลอดภัย โทนสีฟาสําหรับแตละเว็บไซตทั่วโลก เชน Skype, บริษัท โทรศัพท เปนตน
บทที่ 5 สีกับการออกแบบเว็บไซต
สรุป
เทคนิคการนําสีไปใชงานมีอยูมากมายหลายวิธี แตทุกวิธีจะชี้ไปที่วัตถุประสงคเดียว หลักๆ คือ ใชสีเพื่อสื่อความหมาย เพิ่มความนาสนใจใหกับการออกแบบ และสรางอัตลักษณใหเกิดความชัดเจน สรางการจดจํา และใชสีตกแตงสวนอื่นๆ ของภาพใหไดภาพรวมออกมาในอารมณที่ตองการ เทคนิคการเลือกสีมีสูตรสําเร็จใหเลือกใชงานอยูคือ วิธีโยงความสัมพันธจากวงลอสี กอนทํางาน ทุกครั้ง และมีขอแนะนําวา เบื้องตนลองเปดเว็บไซต http://paletton.com/ เว็บนี้ใหเราลองจับโครงสี/คูสี ดวยตัวเองใหเห็นกับตาวา โครงสีที่ควรอยูดวยกัน มีทั้งโครงสีแบบ คู 2 สี โครง 3 สี โครง 4 สีวงลอ แต หลักๆการโดยรวมเรามักจะเลือกสีหลักๆ สําหรับใชในการทํางานกอน การสร า งอั ต ลั ก ษณ ใ ห กั บ องค ก รนั้ น สี ถื อ ว า มี บ ทบาทสํ า คั ญ ในการสื่ อ สาร เราจํ า เป น ต อ ง พิจารณาหลายอยาง ไมวาจะเปนความหมายของสีที่เราเลือกใช วัฒนธรรมที่เกี่ยวของ สถานที่ที่เราทํา ธุรกิจ ในฐานะของนักออกแบบ เราจําเปนตองรูวาสีไหนเหมาะสําหรับงานดีไซนของคุณ ซึ่งถาคุณรูและ เขาใจ คุณก็จะสามารถเลือกสีที่ถูกตอง ลูกคาก็จะพึงพอใจกับงาน
133
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
7
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
บทที่
ภาพกับการออกแบบ เว็บไซต ในฐานะที่ เ ป น นั ก ออกแบบแบบเว็ บ ไซต ทักษะการออกแบบเว็บสวนหนึ่งที่ตองทําความเขาใจ ก็คือวิธีการใชองคประกอบทางดานภาพ เพราะการ สราง Website นั้น มีความจําเปนอยางมากที่ตองใช รูปภาพในการออกแบบ เพราะภาพเปนสวนประกอบ ที่สําคัญที่เราสามารถพบเห็นในชีวิตประจําวันทัว่ ไปได ในรู ป แบบของแผ น โฆษณา งานนํ า เสนอ กล อ ง สินคา ทําใหผูชมเกิดความสนใจในสิ่งที่นําเสนอ สําหรับเนื้อหาบทนี้เปนการรวบรวมเกี่ยวภาพ และกับการออกแบบจัดการรูปภาพ สามารถสื่อคาม หมายได ดี และมี ค วามเหมาะสมกั บ เนื้ อ หาและ วัตถุประสงค การรูจักกับความหมายของไฟลรูปภาพ ชนิดตางๆ มาใหคุณไดเ ขาใจ และสามารถเลือกใช งานไดอยางถูกตอง ทั้งนี้จะชวยใหคุณประหยัดพื้นที่ บนโฮสติ้งที่คุณเชา และการแสดงผลของหนา website ที่เร็วขึ้น
135
136
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 6.1 ภาพกับการใชงาน
1. ความสําคัญและประโยชนของภาพ
ภายในเว็ บ เพจของเรานอกจากจะมี เนื้ อ หาที่มี ป ระโยชน แ กผู เข า ชมแล ว หากมีก ารเพิ่ม รู ป ภาพกราฟกตางๆ ก็จะชวยใหเว็บเพจมีสีสันสวยงามนาสนใจมากยิ่งขึ้น ดังนั้นเราจะเห็นไดวาเว็บไซต จํานวนมากจึงนิยมนํารูปภาพมาใชตกแตงและอธิบายเนื้อหาเพื่อใหผูเขามาเยี่ยมชมเว็บไซตไดเห็นภาพ และเขาใจเนื้อหามากขึ้น กอนออกแบบทุกครั้ง เราตองทําการวางแนวทางของชิ้นงานกอนวาจะนําเสนอเรื่องอะไร ใช ภาพ และขอความอะไร จะทําใหทราบถึงแนวทางการสรางชิ้นงานกันตอ ซึ่งอาจจะไมตายตัวเสมอไป แตความสําคัญของการใชภาพก็พอเปนแนวทางสรุปโดยรวมไดดังนี้
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
1. เปนพื้นหลังของเว็บไซต เปนการกําหนดภาพเปนพื้นหลัง (Background) โดยภาพหรือสีพื้นหลังที่ใชนั้นควรมีโทนสีให อารมณและสื่อความหมายไดถูกตองตามจุดประสงคของการออกแบบเว็บไซต 2. ใชงานเพื่อการสื่อสาร เปนการใชภาพมาประกอบ โดยใชทั้งภาพ ตัด หรือคัดลอกบางสวนของภาพตางๆ ที่เราจะ นํามาใชในการออกแบบเชน รูปสินคา หรือปายโฆษณา เปนตน 3. การใชประกอบเนื้อหา ภาพเปนการจําลองเอาความเปนจริงมาใหเราศึกษารายละเอียดได อาจจะไดรับการดัดแปลง บางอย า ง เพื่ อ ให ต รงกั บ วั ต ถุ ป ระสงค ข องเนื้ อ หา เช น ถ า ต อ งการให ส ว นประกอบภายใน เครื่องจักรกลก็ตองใชรูปของเครื่องจักรกล แตในลักษณะที่ผาใหเห็นสวนประกอบขางใน เปนตน 4. ใชตกแตง ภาพสามารถสรางความนาสนใจ เมื่อนํามาเปนสวนประกอบมารวมกันเปนชิ้นงาน อาจมีบางภาพ ที่มีขนาดและมุมการจัดวาง ไวตามมุมตางๆ เพื่อสื่ออารมณภาพรวมชิ้นงานที่ไดใหดูกลมกลืนกัน
2. ชนิดของภาพที่ใชในเว็บเพจ
ไฟลของภาพที่สนับสนุนระบบอินเทอรเน็ต ปจจุบันมี 3 ไฟลหลักๆ คือ ไฟลสกุล GIF (ออก เสียง "จิฟ" มาจาก Graphics Interlace File) ไฟลสกุล JPEG (ออกเสียง "เจเพ็ก" มาจาก Joint Photographer's Experts Group) ไฟลสกุล PNG (“พิง” มาจาก Portable Network Graphics) 2.1 ไฟลสกุล GIF (Graphics Interlace File) เปน ไฟลกราฟกมาตรฐานที่ทํางานบนอินเทอรเน็ต มักจะใชเมื่อ ตองการไฟลที่มีขนาด เล็ก จํานวนสีและ ความละเอียดของภาพไมสูงมากนัก ตองการพื้นแบบโปรงใส ตองการแสดงผล แบบโครงรางกอน แลวคอยแสดงผลแบบละเอียด ตองการนําเสนอภาพแบบภาพเคลื่อนไหว
137
1388
บทที่ 6 ภาพกับการอออกแบบเว็บไซตต
จจุดเดน : ขนาดไฟลต่ํา สามมารถทําพื้นขอองภาพให เปนพื้นแบบบโปรงใสได (Transparentt) มีระบบแสดดง ผลแบบ หยาบ แลละคอยๆ ขยาายไปสูละเอียดในระบบ ย Innterlace มี โปรแกรมสนับการสรางจํ ง านวนมาก เรียกดูไดกับ Graphics Browser ทุ ก ตั ว ความมสามารถด านการนํ า เสสนอแบบ ภาพเคลื่อนไหว อ (Gif Annimation) จุ ด ด อ ย : ไฟฟล .GIF เป น ไฟล ไ ก ราฟ ก รุ น แรกที่ สนับสนุนการนํ น าเสนอบบนอินเทอรเน็ต เปนไฟลที่มีมีขนาดเล็ก และแสดงงผลสีไดเพียง 256 สี และกํกําหนดใหแสดดงผลแบบ โครงรางไได (Interlace)) ในป ค.ศ. 1989 เปนไฟลลกราฟกที่ พั ฒ นาต อ โดยเพิ่ ม ค วามสามารถถการแสดงผลลแบบพื้ น โปรงใส (Transparent ( t) และการสรางภาพเคลื า ่อ นไหว น GIF Animation) ซึ่งเปนไฟลลกราฟกที่มีความสามารถพิเศษโดย นํ า เอาไฟฟล ภ าพหลายยๆ ไฟล ม ารวมมกั น และนํ า เสนอภาพ เ เหล า นั้ น โดยอาศั โ ย กาารหน ว งเวลาา มี ก ารใส รู ปแบบการ ป นําเสนอลัลักษณะตางๆ (Effects) ในลัลักษณะภาพเคคลื่อนไหว 11.2 ไฟลสกุล JPEG (Joinnt Photographer’s Experts Group) G เ น อีกไฟลหนึ่งที่นิยมใชบน Internet เปนไฟล เป น ภาพ ที่แสดงสีได ไ ถึง 16.7 ลานสี มักใช ใ กรณี ภาพที่ตองการ นําเสนอมีมีความละเอียดสูง และใชสีสีจํานวนมาก (สนั ( บสนุน ถึง24 bit color) ตองกการบีบไฟลตามมความตองกาารของผูใช ไฟลชนิดนี้มักจะใชกับภาพถายที่นํามาสแกน า แลละตองการ นํ า ไปใช บนอิ บ น เทอร เ น็ ต เพราะให ความคมชั ด และความ แ ละเอียดของภาพสูง
ภาพ พที่ 6.2 ไฟลภาาพประเภท GIFF ที่มีสีไมซับซอน
ภาพทีที่ 6.3 ไฟลภาพ พประเภท JPEG G ซึ่งมีลักษษณะสีทตี่ อเนื่อง มีควาามละเอียดมากก
บทที่ 6 ภาพพกับการออกแบบบเว็บไซต
จุจ ด เด น : สนั บสนุ บ น สี ไ ด ถึ ง 24 bit สามารถ กํ า หนดคค า การบี บ ไฟลล ไ ด ต ามที่ ต อ งการ มี ร ะบบบแสดงผล แ บ บ ห ย า บ แ ล ะ ค อ ย ๆ ข ย า ย ไ ป สู ล ะ เ อี ย ด ใ น ระบบ Progressive มีโปรแกรมสนั โ บบสนุนการสรางจํา นวน มาก เรียกดู ก ไดกับ Grapphics Browsser ทุกตัว ตั้งคาการบีบ ไฟลได (ccompress filees) จุจด ดอย : ทําใหพื้นของรูปโโปรงใสไมได ขขอเสียของ การบีบไฟฟล (Compresss File) กําหหนดคาการบีบไฟล บ ไวสูง (1-10) แมมวาจะชวยใหขนาดของไฟล ข ลมีขนาดต่ําแตตก็มีขอเสีย คือ เมื่อมีการสงภาพจาาก Server ไปแสดงผลที่ Client จะทํา ใหการแสสดงผลชามาก เพราะตองเสีสียเวลาในการรคลายไฟล ดังนั้นการรเลือกคาการรบีบไฟล ควรกกําหนดใหเหมมาะสมกับ ภาพแตละภาพ ะ
ภาพที่ 6.4 ไฟลลภาพประเภทท PNG คุคณภาพสูง ทีมีม่ ีคุณสมบัติโปล ป งใส
1.3 ไฟลสกุล PNG P (Portable Network Grapphics) เป เ นไฟลภาพทีที่ไมไดรับความนิยมมากนักเมื ก ่อเทียบ กับ GIF, JPG J เนื่องจากกเปนรูปแบบใใหม จึงไมสามมารถแสดง ผลไดทุกเบราเซอร เ จุจดเดน : สนับสนุนสีไดถึงตามคา True color c (16 bit, 32 bit หรือ 64 bit) b สามารถกํกําหนดคาการรบีบไฟลได ตามที่ตองการ มีระบบบแสดงผลแบบบหยาบและคอยๆขยาย ไปสูละเอียด (Interlacee) สามารถทําพื้นโปรงใสได จุจ ด ด อ ย : หากกกํ า หนดค า กการบี บ ไฟล ไ ว สู ง จะใช เวลาในการคลายไฟลสูสงตามไปดวย แตขนาดขอองไฟลจะมี ขนาดต่ํา
139
140
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
3. ขอพิจารณาในการเลือกใชรูปภาพในการออกแบบ
ภาพถือวาเปนปจจัยสําคัญของเว็บไซตที่เราออกแบบ เพราะภาพเปนสวนสําคัญในการกําหนด ความประทับใจครั้งแรก สามารถดึงดูดความสนใจของผูดู สรางประสบการณการเรียนรูที่ดีกอใหเกิดการ ตอบสนองตอการเขาชม และยังสามารถสื่อสารวาเปนเว็บไซตเกี่ยวกับอะไรไดชัดเจน ในการนําภาพมาประกอบขอความบนเว็บเพจนั้น ควรพิจารณาและเลือกรูปภาพที่นํามาใชให เหมาะสมโดยมีขอพิจารณาดังนี้
3.1 ใชภาพทั้งภาพเพื่อการออกแบบ เมื่อออกแบบเว็บไซต ที่ตองการขับเคลื่อนเนื้อหาดวยภาพ เราตองหันไปดูภาพถาย เนื่องจาก คุณอาจวาดภาพประกอบไมได ภาพถายที่เหมาะสมสามารถใชการออกแบบที่ดีและภาพทําหนาที่ไดมี พลังทีเดียว เพียงแคลองประยุกตใชในรูปแบบดังนี้
การสรางความแตกตางในภาพ (Contrast) เปนการใชหลักตรงกันขาม คือถาอยากให ขอความชัดเจน ภาพจะตองเบลอ แตไมเชนนั้นเมื่อใสขอความดานบนของภาพจะดูลายตาและสับสนจน คุณแทบจะไมสามารถอานขอความได
ภาพที่ 6.5 เว็บไซต clouds over cuba ที่ใชหลักการ Contrast มาออกแบบ (http://cloudsovercuba.com)
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
เรียกรองความสนใจดวยขนาดของภาพ (Size) ถึงแมวาตําแหนงหนาจอดานบนซาย เป น จุ ด เริ่ ม ต น ที่ เ ป น ตํ า แหน ง ที่ ค นมองมากที่ สุ ด ไม ขึ้ น อยู กั บ รู ป แบบการอ า นวั ฒ นธรรมของแต ล ะ ประเทศ แตหากคุณใชภาพขนาดใหญบนหนาเว็บไซตไดทันทีจะดึงดูดความสนใจของพวกเขา และดึง พวกเขาออกไปจากแนวโนมความสนใจปกติไดอยางดี
ภาพ 6.6 เว็บไซต Woodster (http://holzgefuehl.de/) เปนเว็บไซต ที่ใช ภาพขนาดใหญ เ ต็ ม พื้ น ที่ ใ ช อ ธิ บ าย สินคาไดชัดเจนวาเปนผลิตภัณฑที่เปน ฐานรองรับ iMac และยังมีการเชื่อมตอ USB
ภาพ 6.7 เว็บไซต Mobility (http://www.ora-ito.com/mobility-en/) เว็ บ ไซต ที่ ใ ช หู ฟ ง สี แ ดงฉ่ํ า เพื่ อ กระตุ น ความความสนใจและอาจต อ ง การที่จะซื้อผลิตภัณฑ ตัวอยางนี้จะเห็นวาภาพที่ใชงานมี ประสิ ท ธิ ภ าพในการสร า งความสนใจ เมื่อใดก็ตามที่เราตองการกอใหเกิดการ เปลี่ยน แปลงในพฤติกรรมของผูดู
141
142
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
สรางความตอเนื่องดวยองคประกอบ (Continuation) ความตอเนื่องอาจจะมาจากจุดนํา สายตา หรือ ทิศทางขององคประกอบที่อยูในภาพนั้นๆ ซึ่งชี้นําสายตาผูชมงานใหมองไปในทิศทางที่ ผูออกแบบกําหนดไว เมื่อไดมองภาพที่มีองคประกอบไหลตอเนื่อง ทําใหการรับรูของคนเรามีเรื่องราวเปน ลําดับขั้น
ภาพ 6.8 เว็บไซต Apple (http://www.apple.com/iphone-5s) หนา Landing Page ของ iPhone 5s ใช ภาพเครื่องสมารทโฟนขนาดใหญลนจอ แต ใ ห ห น า จอหั น ไปทางตั ว อั ก ษรที่ อธิบายสรรพคุณของรุนนี้ ซึ่งชี้นําสายตา ผู ช มงานให ม องไปในทิ ศ ทางที่ ผู อ อก แบบกําหนดไว
ภาพ 6.9 เว็บไซต Mapquest (http://mobile.mapquest.com) เว็บไซตนี้ไมเพียงบงบอกถึงอารมณของ ภาพ แตยังใชทิศทางการจองมองที่ชาญ ฉลาดเพื่อเปนแนวทางในสายตาของ ผูใชไปยังเนื้อหาที่สําคัญในหนาในกรณี นี้คือลิงคดาวนโหลดมือถือดานซาย
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
สรางลําดับความลึกในภาพ (Layering) นักออกแบบมีความพยายามที่จะสราง องคประกอบ ของความลึกที่สามารถเพิ่มความรูสึกสมจริงมากขึ้น กุญแจสําคัญในการจําลองความเปนจริงบนหนาจอ 2D คือการสรางความลึกการใชภาพ บอยครั้งที่การสรางภาพสองสวนที่แตกตางกันระหวางภาพดานหนาและพื้นหลัง การสราง ลําดับชั้น (Layering) เปนเครื่องมือที่สามารถนํามาใชเปนเจตนาสรางความรูสึกของความลึกที่ทําใหคุณ รูสึกราวกับวาคุณกําลังอยูในภาพ
ภาพ 6.10 เว็บไซต Gardener & Marks (http://www.gardenerandmarks.com.au/) ใช เ ทคนิ ค ลํ า ดั บ ชั้ น ของภาพเพื่ อ สร า ง ภาพ 2 มิติใหเกิดระยะลึกในลักษณะ 3 มิติ
ภาพ 6.11 เว็บไซต Charmer Studio (http://eng.charmerstudio.com/) ใชเทคนิคการถายภาพแบบชัดตื้นชัดลึก ทํ า ให เ กิ ด ทั ศ นมิ ติ (Perspective) และ การตัดภาพ (Crop) ใหเหลือเฉพาะจุดที่ ตองการเนนเพื่อสรางความนาสนใจ
143
144
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
3.2 ใชภาพออกแบบประกอบเนื้อหา ภาพ เมื่อถูกจับคูกับเนื้อหาที่ดีและมีความสอดคลองสงเสริมอธิบายกันนั้น สามารถดึงความ สนใจไดดี ภาพที่สะดุดตาสามารถนํามาใชเพื่อดึงความสนใจเปนตัวแทนของบทความไดเนื่องจากสมอง ของมนุ ษ ย มี แ นวโน ม ที่ จ ะอ า นแบบข า ม (Skimming) หรื อ การอ า นแบบสแกนแทนการอ า นใน รายละเอี ย ดมากกว า ซึ่ ง รู ป ถ า ยสามารถทํ า ลายความน า เบื่ อที่ ม องเห็ น และช ว ยใหผู ใ ช ใ นการระบุ บทความเชื่อมโยงเรื่องราวได
ภาพที่ 6.12 เว็บไซต Defringe online gallery (http://www.defringe.com/category/digital)
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
3.3 ใชภาพประกอบอื่นๆในการออกแบบ สําหรับภาพประกอบและภาพอื่น ๆ เชนภาพ Vector ที่ใชในการออกแบบมีความแตกตางคือ คุณสามารถวาดออกมาใหสอดคลองกับเนื้อหาไดโดยตรง และสามารถจัดวางองคประกอบ โยกยาย ตําแหนงไดอยางอิสระ
ภาพที่ 6.13 เว็บไซตแสดงผลงานการออกแบบของศิลปนชื่อ Mike (http://emotionslive.co.uk/)
ภาพที่ 6.13 เว็บไซตแสดงผลงานของรานตัดผม Dascola (http://www.dascolabarbers.com/)
145
146
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
4. การสรางภาพเพื่อใชในการออกแบบเว็บไซต
การพิจารณาการใชภาพในการออกแบบใหเขากับเนื้อหาถือวามีความสําคัญอันดับตนๆ แต หากไมมีงบประมาณและเวลาพอที่จะหาภาพที่เหมาะสม วิธีการออกแบบเปนวิธีที่จะประยุกตใชภาพได หลากหลายมากขึ้น
4.1 จากหนึ่งภาพสูภาพที่หลากหลาย ภาพใหญๆ หนึ่งภาพเต็มไปดวยรายละเอียดมากมาย ถาดูดีๆ คุณจะเห็นวามีอีกหลายภาพ ยอยๆ ซุกซอนอยูในนั้นที่คุณสามารถดึงออกมาใชงานได วิธีนี้นอกจากจะไดภาพที่เกไกแลว ยังไดภาพที่ มีสีสัน ตัวอยางดานลางนี้คือหนาเว็บเพจ จากภาพเพียงภาพเดียวที่นํามาหั่นออกเปน 5 ภาพวางรวมกับ สี่เหลี่ยมผืนผาอมเหลือง กลายเปนชิ้นงานที่นาอัศจรรย (John Mc Wade, 2009)
ภาพทุกภาพเกิดจากเกาอี้ตัวนี้ตัวเดียว
ภาพที่ 6.14 ตัวอยางการออกแบบของ John Mcwade
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
เมื่อดูแบบใกลๆ ลงรายละเอียด คุณจะพบวาเกาอี้ธรรมดาๆ ตัวนี้กลับมีการผสมผสานกันของเสนสาย รูปทรง สีสัน สวนโคง และมุมที่ลงตัวจนนาประหลาดใจ ดังนั้น เวลาทํางานกับภาพใหคุณลองมองหา สวนที่จะทําใหคอนทราสตหลากหลายเขาไว
ภาพที่ 6.15 การดึงสวนตางๆ ของภาพมาใชงาน
147
148
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
จะเห็ น วา งานชิ้น นี้ครึ่ งบนและครึ่ง ลา ง ให อ ารมณ ต า งกั น ครึ่ ง บนเว น ที่ ว า ง ขณะที่ ค รึ่ ง ล า งอั ด แน น ด ว ยภาพ แต ก็ ไดรับการจัดวางอยางสวยงาม (John Mc Wade, 2009, p.59)
ภาพที่ 6.16 ภาพตัดสวนบนของเว็บไซตที่เนนพื้นที่วาง
ครึ่งบนปลอยหลวม พื้นที่วางๆ สีขาวดึงสายตาใหจับจองไปที่เกาอี้โดยเฉพาะ
‘
ครึ่งลางอัดแนน การจัดวางภาพสอดประสานกันชวยสรางความสมบูรณแบบใหภาพนี้ และเนื่องจากภาพ ทุกภาพถูกวางไวในกรอบสี่เหลี่ยมกระจายกันไป จึงไมมีจุดไหนถูดโฟกัสเปนพิเศษ ภาพที่ 6.17 ภาพตัดลางแสดงการกระจายของภาพ
บทที่ 6 ภาพพกับการออกแบบบเว็บไซต
สีสนและความกล นั มกลืนชวยใหงานดู ง โดดเดนขึ น ้น สิ่งสําคัญในกรณี ใ นี้คือกการใชสีที่เขากัับภาพ ใน ตัวอยางใชเครื่ืองมือ Eyedropper Tool เก็บสีตัวอยางจากเก ง าอี้ แลวเทียบกับวงจจรสีวาสีทีควรใใชดวยกัน อยูในตําแหนงไหน ง (โดยใชหลักการจากบบทที่ 5) ในกรณีนี้เลือกใชสีขขางเคียง ซึ่งไมมวาเลือกสีไหนในชวงสี นี้ ก็รับประกันได น วาดูดีแนนอน
ภ ่ 6.18 ภภาพการเลือกใใชสีมาใช ภาพที
149
150
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
4.2 พื้นฐานการตัดภาพเพื่อสื่อความหมาย (Crop) การตัดภาพ หรือที่เรียกวา ครอป(Crop) นั้นไมใชเทคนิคสําหรับการตัดภาพใหพอดีกับพื้นที่บน หนางาน แตจริงๆ แลวเปนเครื่องมือสําหรับสรางสรรคงานชิ้นเยี่ยมที่ทําใหเกิดภาพดีๆสักชิ้น หรือชวยให ภาพที่ดูจืดชืดกลับมามีชีวิตชีวายิ่งขึ้น (John Mc Wade, 2009, p.63)
ภาพที่ 6.19 การตัดภาพมาใชบางสวน
ขยาย (Zoom) เพื่อบอกเลาเรื่องราว ความแตกต า งระหว า งระยะ บอกเลาเรื่องราวไมเหมือนกัน ตัวอยาง ภาพบนซ า ยเป น ลู ก เบสบอลในสภาพ มอมแมม ซึ่งดูธรรมดาไมนาสนใจเทาที ควร แตพอลองมาดูภาพขวาที่ครอปซูม เขาไปที่ลูกเบสบอล จะเกิดอีกความรูสึก ทันที ในระยะใกลขนาดนี้จะทําใหเห็น รายละเอียดของหนังลูกฟุตบอล คราบฝุน รอยเย็บ และความสึกกรอนแจมชัดกวา การดู ร ะยะไกล เกิ ด อารมณ ร ว มกั บ บรรยากาศที่เกิดในสนาม เสียงเชียร และ เกมการแขงขัน
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
ตัดภาพ (Crop) เพื่อเติมเต็มพื้นที่วา ง วิ ธี ง า ยๆ สํ า หรั บ การออกแบบ เพื่อตกแตงเว็บไซต คือการทําแบนเนอร รูปภาพ แตจะครอปอยางไรเพื่อใหนําไป วางในพื้นที่แคบๆ แบบนั้นได วิธีการก็คือใหครอปตรงสวนที่มี รายละเอี ย ดมากองกั น เยอะๆ เหมื อ น ตัวอยางนี้ มีทั้งกระดุม หลอดดาย และ ไหมพรม แถมยัง มีสี สั นที่ ตัด กั นหลายสี ชวยแยกสิ่งตางๆ ออกมาอยางชัดเจน
ภาพที่ 6.20 การตัดภาพมาเติมพื้นทีว่ าง
151
152
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 6.21 เพื่อสรางความหมายการนาคนหา
ตัดภาพ (Crop) อยางมีความหมาย ภาพตนฉบับ เหลื อ พื้ น ที่ ด า นซ า ยมากเกิ น ไป การครอปจึงเปนสิ่งที่ควรทําอยางยิ่ง ป ญ หาคื อ ลั ก ษณะการมองของ ผูหญิงคนนี้ดจะไมเขากับสิ่งทีตองการสื่อ
มองหาเปาหมาย เมื่อซูมเขาไปใกลๆ และขยับผูหญิงคน นี้ไปทางขวาใหภาพเลยขอบออกไป วิ ธี ก ารแบบนี้ จ ะช ว ยเพิ่ ม ความน า คนหา และเมื่อใสขอความลงไปทางซาย มันทําใหสายตาของเธอกําลังมองเกี่ยว กั บ เรื่ อ งที่ พ าดหั ว ที่ ว างตํ า แหน ง ไว ใ น ระดับสายตา
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
4.3 สรางจุดสนใจ (Focus point) การสรางจุดสนใจเพื่อใหคนดูจับจองตรงจุดที่คุณตองการใหมอง การใสคําวา “ดูตรงนี้” แถมมี ลูกศรหรือวงกลมแดงกํากับไว ไมสามามารถรับประกันไดวาคนอื่จะดูตามที่บอก เวลาถายภาพแมตากลองจะถายโดยโฟกัสสิ่งที่คุณตองการนําเสนอแลวก็จริง แตในภาพอาจมี อะไรอยางอื่นอยูดวยทําใหไมรูวาจะมองไปจุดไหน เพราะแบบนี้เราจึงตองออกแบบเพื่อนําสายตาคนดูให จับไปยังสิ่งที่คุณตองการอยางมีสไตลแบบไมยัดเยียดเกินไป (John Mc Wade, 2009-p.68)
ภาพที่ 6.22 การสรางจุดสนใจดวยภาพราง
วาดเปนภาพราง ผูหญิงสองคนกําลังนั่งทํางาน ซึ่ง ชีวิตจริงก็สามารถพบภาพแบบนี้ไดทั่วไป แตในการออกแบบถือวายังใชไมได ภาพรางของตัวคน ชวยแกปญหา ไดอยางดี สามารถสรางจุดสนใจในการ มองที่ดึงไปที่ภาพราง
153
154
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
ดึงออกมาขางหนา นั ก ธุ ร กิ จ 9 คน ตั ว ขนาดเท า ๆ กั น ยื น เรี ย งหน า กระดาน เมื่ อ เราดึ ง สมาชิ ก สองคนในกลุ ม กลายเปนจุดโฟกัส ตามหลักความเปนจริงแลวเมื่อสองสาวกาวออกมาขางหนาเทาก็จะอยูต่ํากวาคนอื่นๆ ดังนั้นใหดึงเทาพวกเธอลงมา และใหศีรษะอยูสูงกวาคนอื่นนิดหนอย
ภาพที่ 6.23 การเลือกตัวแบบที่ตองการและปรับขนาดใหเดนขึ้น
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
เบลอฉากหลัง ชางถายภาพคนนี้อยูดานหนาอยาชัดเจน แตมีภาพผลงานของเขาเปนฉากหลังมากมายเขามา กวนสายตา วิธีนี้ใหเบลอภาพผลงานใหหมด ชางภาพคนนี้จะเดนที่สุด เสริมระยะชัดตื้นเลียนแบบการ มองเห็นของมนุษย
ภาพที่ 6.24 เบลอสวนที่เลือกไวโดยใชเทคนิคซอนสีขาวดํา และปรับภาพให จางลง (Opacity) เพื่อเนนชางภาพใหเดนขึ้น
155
156
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
4.4 ที่วางในการออกแบบ (Space) เปนการใชที่วาง (Space) บริเวณวางโดย รอบวัตถุ (Object) เรียกวา พื้นที่วางทางลบ (Negative Space) ในการออกแบบงานตางๆ จะตองคํานึงถึงชวงระยะ ใหมีความสัมพันธกัน เนนการคนหา และใช ประโยชนจากพื้นที่วางๆ ที่เคยถูกมองขาม ในตัวอยางนี้จะเห็นเหรียญกระจายเต็มภาพดูแลวอึดอัด วิ ธี ก ารออกแบบ คื อ ลบไปสั ก ครึ่ ง หนึ่ ง ให สั ง เกตที่ รู ป ร า งของเหรี ย ญ เกิ ด พื้ น ที่ ห ายใจ และรูปรางชี้ไปที่พาดหัวโดยอัตโนมัติ ภาพที่ 6.25 การออกแบบพื้นที่วางทางลบ
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
ที่วางไมไดหมายความถึงพื้นที่วางเปลาในงานเพียงอยางเดียว แตหมายถึงรวมไปถึงพื้นที่ที่ไม สําคัญหรือ Background ดวย ในการออกแบบงานกราฟกที่วางจะเปนตัวชวยในงานดูไมหนักจนเกินไป และถาควบคุมพื้นที่วางนี้ใหดี ๆ ที่วางก็จะเปนตัวที่ชวยเสริมจุดเดนใหเห็นไดชัดเจนมากขึ้น
ภาพที่ 6.26 การออกแบบพื้นที่วางทางบวก (Positive Space)
การออกแบบพื้ น ที่ ว า ง (Space) โดยใช ตั ว อั ก ษรที่ เป น โลโก ม าจากชื่ อ ย อ มา พิ ม พ ตั ว ใหญ บ นภาพพื้ น หลั ง ทํ า การเจาะขาว และ ทําเปนรูปในลักษณะบริเวณ ว า งที่ ตั ว ของวั ต ถุ เ รี ย กว า พื้นที่วางทางบวก (Positive Space) เกิดความสบายตา และสวยงามขึ้น
157
158
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
4.5 จัดวางภาพดวยระบบกริด (Grid System) การออกแบบโดยใชระบบ Grid design เปนทักษะเบื้องตนที่ Designer ทั่วไปควรจะตองรู เพื่อที่จะสามารถเขาใจองคประกอบและความสัมพันธของสัดสวนในงาน design ตางๆ ได หลายๆ สิ่ง รอบตัวเราถูกออกแบบดวยระบบกริด แมกระทั่งงานทางสถาปตยกรรมตางๆ, ผังเมือง, ตบแตงภายนอก/ ใน โปรแกรมพิมพงานตางๆ ก็มีระบบ grid แนนอนงานประเภท สิ่งพิมพทุกชนิด และปจจุบันที่กําลังมี บทบาทมากนั้นคือ Website ลวนตองใช grid กันทั้งนั้น Grid คืออะไร grid system คือการคํานวณระยะ ของแนวตั้ง (แกน x) และแนวนอน (แกน Y) ซึ่งชวยแบงพื้นที่ที่ใชทํางานออกเปนสวนๆ ใหแคบลงเพื่องายตอการทํางาน และเปนระบบระเบียบ ยิ่งขึ้น โดยปกติการออกแบบเว็บไซตจะใชกฎสามสวนทองคํา (golden ratio) จะเริ่มตนดวยการวาด เสนกริดโดยใชหลักกฎของสามสวนดวยดินสอและกระดาษ เพียงแควาดรูปสี่เหลี่ยมผืนผาแบงออกเปน สามแนวนอนและแนวตั้ง แลววาดเสนแบงระหวางแตละเสนแนวตั้งเพื่อสรางหกคอลัมน จางนั้นลองแบง พื้นที่การจัดวาง ภาพที่ 6.27 การจัดวางสามแบบ ที่อยูในกฎสามสวน Josef Muller-Brockmann, 1961, p 92
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
เวลามีภาพสวยๆ หลายภาพ จนเลือกไมถูกวาจะหยิบภาพไหนมาใชในการออกแบบแลวดีที่สุด ถา ตัดสินใจไมได ก็หยิบมาใชทั้งหมดวิธีการที่นิยมที่สุดคือ ใชเสนกริด (Grid) ชวยจัดภาพ การใชเสนกริดชวย จัดภาพหลายๆ ภาพจะใหความสวยงามแบบเรียบงาย ในเสนกริด 1 ชุด คุณจะวางภาพใหญภาพหรือภาพ เล็กลงไปก็ไดทั้งนั้น อาจวางขางๆ กัน หรือจะซอนกันก็ได เสนกริดจึงถือเปนเครื่องมือที่ชวยในการออกแบบ ใหทํางานงายขึ้น
ภาพที่ 6.28 การจัดวางภาพโดยใชระบบกริด
159
160
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
5. รูปภาพในเว็บไซต ใชอยางไรใหถูกตอง
หลายๆ ทานที่เริ่มตนทําเว็บไซต คงอยากจะไดเว็บไซตที่สวยงาม และดูโดดเดนเปนที่นามอง และกลาวถึงกัน ซึ่งปจจัยหนึ่งที่ทําใหเว็บไซตสวยงามก็คือ รูปภาพประกอบในเว็บไซต การออกแบบนั้น ไมควรเนนรูปภาพภายในเว็บเพจมากจนเกินไป ควรจะมีขอความและรูปภาพที่สมดุลกันการใชรูปภาพที่ เปนไฟลขนาดใหญจะทําใหการโหลดเว็บเพจใชเวลานานกวาจะแสดงภาพ ดังนั้นจึงควรใชภาพที่มี พอเหมาะกับสิ่งที่เราตองการสื่อกับผูชม และปจจุบันการนํารูปภาพลงเว็บเพจควรคํานึงถึงที่มาและ ลิขสิทธิ์ของรูปภาพนั้นดวย
5.1 การเลือกนามสกุลไฟลรูปไปใช ปจจัยที่ทําใหเว็บไซตโหลดชามีหลายอยางครับ ซึ่งไฟลรูปในเว็บถือเปนปญหาอันดับ 1 จากการ สํารวจของเว็บไซต HTTP Archive ซึ่งไดทําการเก็บสถิติเว็บไซตทั่วโลก ในป 2013 หนาเว็บไซต 1000 อันดับแรกมีขนาดเฉลี่ยเพียง 800 kb แตในปนี้(2014) เพิ่มขึ้นเปน 1250 kb แลวโดยในหนาเว็บขนาด 1250 kb เปนไฟลรูปถึง 650kb ซึ่งคิดเปนกวา 60% ของหนาเว็บทั้งหมด (ที่เหลือคือ JavaScript, Flash, CSS และอื่น ๆ) เพราะฉะนั้นการใชรูปในเว็บไซตเราตองมีการคิดใหดี เลือกประเภทรูปใหเหมาะสม และใช เครื่องมือชวยบีบอัดสวนจะเลือกใช PNG หรือ JPEG ดีกวากันนั้น เราจะมาเปรียบเทียบกันที่ขนาดไฟล ครับ ลองดูรูปตอไปนี้
ภาพ 6.29 เปรียบเทียบขนาดไฟลระหวาง PNG กับ JPEG จากเว็บไซต Tut plus
บทที่ 6 ภาพพกับการออกแบบบเว็บไซต
จะเห็ห็นวาถาเปนรูปถ ป ายที่มีสีเยออะ ๆ เซฟไฟลเปน JPEG มีขนาดเพียง 18 kb แตถาใช า PNG24 จะมีขนาดถึ น ง 258 kb ตางกันเปปนสิบเทาเลยยครับ อยางไรก็ตาม ถาเปนนรูปวาดในคอมพิวเตอร หรือโลโกที่สีไม ไ เยอะมาก การใช PNG จะทํ จ าใหไดภาพที่คมชัดกวา และขนาดไฟฟลเล็กกวาหรือพอๆ อ กับ JPEG สรุปเรื ป ่องการเลือกนามสกุ อ ลรูป
ถารูปสีนนอ ย + มีพนื้ หลั ห งใส / กึ่งใสส = PNG-8 รูปสีเยอะ + มีพื้นหลังใส ง / กึง่ ใส = PNG-24 รูปสีเยอะ + ไมมีพนื้ หลั ห งใส = JPEEG ถาเลือกนาม ถ ามสกุลรูปยังไมเล็กพอ อ ยังมีวิธีลดขนาดไฟ ด ฟลไดอก ี
การเเลือกนามสกุลของไฟล ล รูปใหหเหมาะสมจะชวยไดในระดัับนึงเทานั้น แแตเราสามารถบีบใหเล็ก ลงไดอีกขั้น ดวยการใชเครืรื่องมือชวยลดดขนาดรูป ซึ่งจากการที จ ่ทดสสอบเครื่องมืออระหวางพวก Program Tool กับ Onnline Tool ตตางๆ ก็พบวาบริการบีบอัดที่เปนเว็บไซตตออนไลนสามมารถใชงานไดงายกวา / เสถียรกวา ลอองดูตัวอยาง Folder F ดานซซายเปนขนาดดทั้งหมดกอนโโยนเขาเว็บลดดขนาดรูป สวนด น านขวา เปนขนาดหลังโยนเข ง าเว็บครั ค บ จะเห็นวาลดลงไปเกิ ล น 50% 5 อีก
ภาพ พ 6.30 การเปปรียี บเทียบขนาดของไฟล จากการบีบอัดกับรูปตนฉบับ เว็บไซต Compressor C
161
162
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
5.2 แหลงทีม่ าของรูป - ภาพถาย - คนหาจากอินเตอรเน็ต - สแกนจากหนังสือ หรือนิตยสารตางๆ - ตกแตง/สรางขึ้นใหม - ลิขสิทธิ์ของรูปภาพ รูปภาพสวนใหญที่ปรากฏมาใหเราไดชมไดเห็นกัน สวนใหญจะมีเจาของลิขสิทธิ์ การนํามา ทําซ้ําหรือเผยแพรนั้น ตามกฎหมายไทยถึงวาผิดแนนอน แตจะมีการดําเนินคดีหรือไมนั้นขึ้นอยูกับ เจาของลิขสิทธิ์นั้นๆ ดังนั้นการที่คุณจะนําภาพอะไร มาใชงานโดยมีการเผยแพร อาจจะโดนเรียกรอง คาลิขสิทธิ์ได สวนการนําภาพมาตกแตง ถาเปนการสรางผลงานใหมขึ้นมาโดยใชโปรแกรมตกแตงรูปภาพ ไมใชแคปรับสี หรือใสขอความนิดหนอย อันนี้อาจจะตองมีการพิสูจนกันวาเปนงานใหมหรือวาเปนการ คัดลอกงานขึ้นมาใช ซึ่งถาเอาแบบชัวรๆ เลย ก็แคคุณไปถายภาพมาเอง หรือภาพนั้นไดรับการอนุญาตจากเจาของ ลิขสิทธิ์เปนที่เรียบรอยแลว (ควรมีลายลักษณอักษรจะไดไมเกิดปญหาภายหลัง) หรือถาเว็บไซตคุณเปน บริษัทในเครือกันกับเจาของรูปภาพ สวนใหญก็จะไดรับอนุญาตใหใชงาน Resource ตางๆ ของบริษัทแม อยูแลวในสัญญาการทํางาน ขอแนะนําการใชงาน ในการทําเว็บไซตเราตองการรูปภาพที่สวยงามมาเพื่อเปนสวนหนึ่งของเว็บไซต ทําใหเว็บไซต สวยหนามอง และนาจดจํา ถาคุณถายภาพ สรางภาพ หรือวาดภาพเองไดคุณก็ไมตองกังวลเรื่องปญหา ลิขสิทธิ์ และถามีใครนําภาพของคุณไปใช คุณนั่นแหละที่สามารถเรียกรองคาลิขสิทธิ์จากทางผูที่นําไปใช ได หรือถาคุณมีชางภาพอยูแลวก็สบายไปหนึ่งขั้น แตถาไมมีชางภาพและไมสามารถถายภาพหรือวาด ภาพเองได การใชบริการจัดทําเว็บไซตกับบริษัทที่มีบริการถายภาพดวยก็จะชวยกําจัดปญหาเรื่อง ลิขสิทธิ์ และงานที่ไดจะมีความเปนมืออาชีพขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง ถาคุณตองการใชรูปภาพที่มีอยูบน อินเตอรเน็ต แนะนําใหซื้อจากผูใหบริการที่นาไวใจเชน www.dreamstime.com, www.gettyimages.com
บทที่ 6 ภาพกับการออกแบบเว็บไซต
สรุป
การใชภาพเพื่อออกแบบเว็บไซตใหมีความนาสนใจ ถือเปนเสนหของงาน ซึ่งการออกแบบให สวยงามเปนงานที่ตองทําขึ้นไมเฉพาะการสรางเว็บเทานั้น แตการสรางหนาเว็บเพจมีลักษณะพิเศษไม เหมือนงาน ทั่วไป เพราะ เปนการสรางหนาเอกสารหรือสารสนเทศ ที่สามารถคลิกลิงค เชื่อมโยงไปยัง เนื้อหาที่ เกี่ยวของไดทังภายในเว็บไซตและนอกเว็บไซต การใชภาพตางๆ จึงตองมีความเหมาะสมทั้ง ขนาดที่ใช การสื่อความหมาย การสรางจุดเดน การสรางอัตลักษณของเว็บไซต ดังนั้นการออกแบบเว็บ เพจ ผูออกแบบจึงใชเวลากับหนาแรกมากที่สุด แตไมไดหมายความวาหนาอื่นๆ จะไมมีความสําคัญ หากแตการออกแบบสวนเนื้อหาหนาตอไปจะเนนเรื่องราวที่ตองการนําเสนอมากกวา
163
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
7
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
บทที่
ตัวอักษร กับการออกแบบ เว็บไซต
มีคําถามชวนคิดเวลาเริ่มออกแบบเว็บไซตทุก ครั้งวา เราจะใช Font อะไรดี? คําตอบคือไมมีกฎตายตัวที่แนนอน ขึ้นอยูกับ นักออกแบบ และเปาหมายในการสื่อสาร เชน เว็บไซต ออกแนววัยรุน แตใช Font แนวยุคเกา ก็คงไมเหมาะ หรือกระตุนความรูส ึก ตัว อั ก ษรมี ผลต อ งานออกแบบโดยรวม งาน ออกแบบเว็บไซตที่ดีจึงตองมีตัวอักษรที่เหมาะสมดวย การออกแบบขึ้ น กั บ ประโยชน ใ ช ส อย บางครั้ ง นั ก ออกแบบต อ งใช ตั ว อั ก ษรที่ อ า นง า ย บางครั้ ง ก็ ต อ ง เลือกใหเหมาะกับงานพิมพ ตัวอักษรที่นาสนใจ หรือ ตั ว อั ก ษรที่ เ หมาะกั บ การแสดงผลบนคอมพิ ว เตอร เปนตน
165
166
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 7.1 รูปแบบตัวอักษร http://editorial.designtaxi.com/news-periodictypeface2902/1.jpg
1. อักษรและรูปแบบตัวอักษร กอนที่คุณจะสามารถเลือกตัวอักษรไปใชในการออกแบบไดอยางถูกตองเหมาะสม จะเปนการดี ถาคุณรูจักพื้นฐานของตะวอักษรในแงตางๆ เชน สวนประกอบ ชนิด และรูปแบบตัวอักษร ตอจากนั้นก็จะ เปนการการออกแบบบริเวณตัวอักษรโดยใชเทคนิคการจัดชองวางระหวางตัวอักษร การเวนชองวาง ระหวางบรรทัด การจัดระเบียบละสรางความสมดุลในเว็บ รวมถึงสีและขนาดเมื่อมันปรากฏอยูบนพื้นที่ ตางๆ
1.1 อักษร (Typeface) และตัวอักษร (Font) คืออะไร 2 คําที่ใชกันโดยทั่วไปของ “ตัวอักษร” (typeface) และ "ตัวอักษร” (font) วันนี้ดูเหมือนคํา 2 คํา นี้จะถูกนํามาใชเรียกผิดเรียกถูกแทนกัน และแมเรื่องนี้อาจจะไมสําคัญมากเกินไปสําหรับการทํางาน แต เมื่อมีการออกแบบสําหรับเว็บไซตมันเปนสิ่งที่จะตองพิจารณา และเขาใจ ประวัติความเปนมาของ คําศัพทนี้เปนที่นาสนใจ
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
ภาพที่ 7.2 กลุมของสกุลอักษร (type family) ชื่อ Vollkorn ที่ถูกสรางขึ้นมาใหเปนตัวอักษร(font) ซึ่งปกติจะประกอบดวย 4 รูปแบบ คือ Regular, Italic, Bold และ Bold Italic ในรูปแบบไฟลนามสกุล .ttf
ความหมาย: อักษร (Typeface) อักษร หรือเรียกวา แบบตัวพิมพ คือการออกแบบรูปแบบชุดตัวอักษรใหเกิดลักษณะสไตล เดียวกัน ตางกันตรงรูปราง เชน ตัวหนา ตัวเอียง ฯลฯ ซึ่งทั้งหมดนี้จะทําใหรูปแบบของตัวอักษรเดิมยัง เหมือนเดิม นักออกแบบจะพิจารณาและตัดสินใจเกี่ยวกับรูปแบบอักษรใหพอดีกับการออกแบบและ วัตถุประสงคของโครงการของพวกเขา อักษร(Typeface) เปนสิ่งที่คุณเห็น
ความหมาย: ตัวอักษร (Font) ตัวอักษร คือ ไฟลซึ่งจะชวยนํามาประยุกตใชในการออกแบบ ซึ่งกอนหนายุคคอมพิวเตอร ตัวอักษรเคยเปนชุดแบบอักษรโลหะสําหรับการพิมพ แตการมาถึงของสื่อดิจิตอล, ตัวอักษรคือที่คุณ จําเปนตอ งมีการติดตั้งเพื่อที่จะไวใชในเครื่องคอมพิวเตอร ซึ่งปกติจะติดตั้งชุดตัวอักษรมาพรอมกับ ระบบปฏิบัติการแตละชนิดที่มีความแตกตางของตัวอักษร ซึ่งอาจเปน .ttf (อักษร TrueType) หรือ .otf (อักษร OpenType) หรือรูปแบบตัวอักษรดิจิตอลอื่น ๆ ตัวอักษร(Font) เปนสิ่งที่คุณใช
167
168
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
1.2 ประเภทของตัวอักษร (Font) ฟอนต กลายมาเปนสวนสําคัญสวนหนึ่งที่ขาดไมไดกับงานออกแบบใน ปจจุบันที่ลวนแตตองการฟอนตในรูปแบบตางๆ กันออกไป ซึ่งประเภทของฟอนตใน ปจจุบัน แบงออกไดเปน 3 ประเภทใหญๆ คือ
Postscript (PS1) Postscript หรือ PS1 format เปนเทคโนโลยีที่คิดคนโดยบริษัท Adobe กอนจะมีฟอนตแบบ TrueType ในเวลาหลายปตอมา PS1 เปนฟอนตที่คมชัด และ ใหรายละเอียดมาก ถูกใชมากสําหรับงานที่ตองการคุณภาพสูง เชน หนังสือ หรือ นิตยสารรายปกษ ผูใชสวนใหญ มักเปน professional designer มากกวา home user ในระยะแรก วิธีการ install font แบบ postscript นี้คอนขางยุงยาก และ จะตอง install ผานโปรแกรมที่ชื่อวา ATM (Adobe Type Manager) แตในภายหลัง Microsoft ไดปรับปรุงวิธีการ install นี้ใน Windows OS ทั้งหมด ตั้งแตเวอรชั่น windows 2000 เปนตนมา
TrueType (TT) TrueType เปนมาตรฐานของฟอนต ที่ถูกวางรากฐานมาจาก Apple และ Microsoft ในชวงยุคปลายป 80 support การทํางาน บนระบบปฏิบัติการทั้ง Macintosh และ Windows ทําให TrueType font เปนมาตรฐานที่ไดรับความ แพรหลายมากที่สุดในยุคนั้น TT เปนรูปแบบที่นําเอาขอมูลของฟอนต ที่ใชในการ วาด (Draw) บน screen กับขอมูลที่ใชในการพิมพผาน printer มารวมกันอยูใน package เดียวกัน เปนฟอนตที่สามารถ scale และเปลี่ยน size ไดทุกขนาด โดยที่ จะยังคงความคมชัดอยูเสมอสําหรับทุก point
OpenType OpenType เปนผลจากความรวมมือกันของ Adobe และ Microsoft มี ลักษณะคลายกับ TrueType ตางกันตรงที่ OpenType มี character set ที่กวาง กวา ทําใหสามารถบรรจุจํานวนตัวอักขระไดมากถึง 65,000 ตัวอักษร ดวยจํานวนที่ มากกวา TrueType นี้ ทําให OpenType สามารถเก็บตัวอักษรแปลกๆ อักขระ พิเศษ ตัวอักษรของภาษาอื่นๆ OpenType สามารถทํางานไดกับทุก platform โดย ไมมีเงื่อนไข เพราะบรรจุเอา character code เอาไวแลวทุก platform นั่นเอง
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
นอกจาก 3 ประเภทที่กลาวมาขางตนแลว ปจจุบัน ก อ มี แ ตกแยกย อ ยออกไปอี ก หลายรู ป แบบนะครั บ มี ทั้ ง Vector Type, Raster Type, และอีกหลายตอหลายแบบ มากมาย จุดที่นาสนใจจุดหนึ่งคือแบบ Raster Type เปน ฟอนต โ ดยปกติ ทั่ ว ไปแล ว จะมี ค วามคมชั ด ของตั ว อั ก ษรที่ point หนึ่งๆ เทานั้น เชน 12pts, 18pts, 24pts หรือ 60 pts เมื่อเราทําการขยายฟอนตนั้นใหใหญขึ้นเรื่อยๆ เราจะพบวา ที่ขอบของตัวอักษรจะเกิดการแตกเปนเหลี่ยมๆ คลายๆ กับ เวลาที่เรา zoom ภาพ ถาเปน TrueType จะมีคุณสมบัติในการ resizable อยู นั่นคือ ไมวาเราจะเพิ่ม size ของฟอนตเขาไปกี่ point ก็ ตาม ตัวอักษรที่ได จะมีการ draw ใหมเสมอ ทําใหขอบ ตัวอั กษรคมชั ด คลา ยๆ กั บ ภาพแบบ Vector จึ งเรีย ก คุณสมบัติแบบนี้อีกอยางหนึ่งวา Vector Type ก็ได
เมื่อลองเปด Folder Fonts ใน windows ดู เราจะพบวา Icon รูปรางตางๆ นั้นจะสื่อถึงประเภทของฟอนตแตละแบบ ครับ TT คือ TrueType O คือ OpenType A คือ RasterType / PS1
169
170
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
1.3 รูปแบบและลักษณะของตัวอักษร สามารถจัดแบงไดเปน 3 ระดับไดแก
1) ประเภท (Category) Serif หรือตัวอักษรแบบมีเชิง เปนอักษรที่มี เสนยื่นของฐานและปลายตัวอักษรในทางราบ อักษรจะมี เสนคลายๆ ขีด-เหลี่ยม
Sans-Serif หรื อ ตั ว อั ก ษรแบบไม มี เ ชิ ง เป น ลัก ษณะของตั ว อั ก ษรอี ก แบบหนึ่ ง ที่ รู ปแบบ เรี ยบง าย เปนทางการ ไมมีเชิง หมายถึงไมมีเสนยื่นออกมาจากฐาน และปลายของตัวอักษร ในทางราบมีรูปรางมนกลมและดู สวยงาม
Monospaced บางครั้ ง เรี ย กว า Typewriter Font เนื่องจากเปนตัวอักษรที่ใกลเคียงกับเครื่องพิมพดีด
Script หรือ Handwritten fonts ตัวอักษร แบบตัวเขียน ตัวอักษรแบบนี้เนนใหตัวอักษรมีลักษณะ คลาย กับการเขียนดวยลายมือ
Display Type ตัวอักษรแบบประดิษฐ หรือตัว อักษรตัวพิมพขนาดใหญ มีลักษณะเดน คือ การออกแบบ ตกแตงตัวอักษรใหสวยงามเพื่อดึงดูดสายตา มีขนาด ความหนาของเสนอักษรหนากวาแบบอื่นๆ จึงนิยมใช เปนหัวเรื่อง
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
2) ตระกูล (Family) เป น หมวดหมู ที่ ย อ ยลงไปจากประเภท (Category) แตตัวอักษรที่อยูในตระกูลเดียวกัน จะมี บรรพบุรุษรวมกันดังตาราง Category
Family
Serif
Times, Century, Schoolbook, Garamond
Sans-Serif
Helvetica, Arial, Verdara
Monospaced
Courier, Courier New
Script
Freestyle Script, Comic Sans MS, Brush Script MT
3) ชื่อเฉพาะ (Face) เปนตัวอักษรที่สามารถ แสดงความสัมพันธระหวาง Family และ Face ที่พบ เห็นบอยๆ ดังตาราง Family
Face
Times
Roman, Italic
Arial
Regular, Bold, Italic
Courier
Regular, Oblique
Whimsy
Regular, Bold
171
172
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
ใน Anatomy ของตัวหนังสือ เราจะนับความสูงเพื่อหาเสน บรรทัดของตัวหนังสือที่ “X” และเมื่อสวนใดของ ตัวหนังสือเลยขึน้ ไปทางดาน บนจะเรียกวา Ascenders สวนที่เลยลงมาทางดานลาง เราจะเรียกวา Descenders
1.4 โครงสรางของตัวอักษร (Typeface Anatomy) โครงสรางของตัวอักษร ซึ่งตัวอักษร นั้นก็มีสวนประกอบหลายๆ ชิ้นที่มีชื่อเรียก ตางๆ กันออกไปตามตําแหนงและ Style ของตัวอักษร การศึกษาเกี่ยวกับรูปราง และเสนสายในแตละสวนของตัวอักษรจะ ช ว ยพั ฒ นาการออกแบบของคุ ณ ได ดี ยิ่งขึ้น สวนประกอบตางๆ ของ Typeface มี ดังนี้
1. Ascender คือสวนของตัวอักษรแบบ พิ ม พ เ ล็ ก บางตั ว ที่ ยื่ น ขึ้ น ไปส ว นบนเลย ระดั บ ของเส น MEANDER ตั ว อั ก ษรที่ มี ASCENDER ดังกลาว ไดแก b d f h k l t เปนตน 2. Descender คือสวนของตัวอักษรแบบ พิมพเล็กบางตัว ที่ยื่นลงลางเลยระดับของ เสน MEANLINE ลงมา เชน g j p q y เปนตน
บททีที่ 7 ตัวอักษรรกับการออกแบบบเว็บไซต
3 Arm (or bar) 3. b คือ เสนนอนที น ่ยื่นออกมมาจากเสน แแกน เชน “T” “F” “E” -หรืออาจจะนั อ บรวมมเสนเฉียง ท ้นดานบบนของ “K” ทแยงขึ
4 Counter คือ สวนของพืพื้นที่วางดานในนของตัวอักษร 4. ที่มี ลั ก ษณะก ลมหรื อ เกื อ บจะกลม บ คล ายรู า ป วงรี ใน ภ ภาษาไทยอาจ จจะเรียกสวนนีนี้วา “แอง” ของตัวหนังสือ เ ่ อ งจากส ว นนี เนื น ้ คื อ ส ว นขอองที่ ว า งที่ อ ยู ภ ายในของ ตัตวหนังสือ เชน “O” “D” “BB”
5 Serif (เปนภาษาลาติ 5. น นที่แปลวา เทา) คือสวนปลาย สสุดของเสน Sttrokes ของงตัว อักษร สวนของปลาย ว แ แหลมที ่ยื่นอออกมาทั้งดานซซายและดานขขวาหรือดาน ใ านหนึ่ง ขอองสวนปลายตตัวอักษร ใดด
6 Stem เสสนหลักทางตั้ง และทางเฉียงของตั 6. ง วพิมพ อ อาจจะเปรี ยบเสมือนแกนกรระดูกสันหลัง
7 Stroke (ccrossbar) เสนนอนที 7. น ่ยื่นออกมา จากเสน แ แกน
8 Cap height ความสูงจาากเสน baseline 8. ไ งเสนสวนบบนสุดของตัวอัอกษรพิมพใหญ ไปถึ
9 x-height หมายถึง ความสูงของตัวอักษร 9. ก x ในแบบพิมพเล็ก ซึ่งมักจะะใชอางถึงความสูง
173
1744
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต บ
1.5 องคประกอบตางๆ า ของตัวอัอกษรไทย ออักษรไทยมีองค ง ประกอบทีจํจ่ าํ แนกไดชัดเจจน แคไมกี่อยยาง ซึง่ องคประกอบตางมีดังนี้ สําหรั า บ นักออกกแบบ ตั ว อั ก ษร รุ น ใหม ๆ ว า ควรจะใส ค ห ยั ก หรื อ ไม ใ ส หยั ห ก ดี อ ป มากที่สุด เพื่อใหตัวอักษรดู ปให ก บางคนก็อยากจะลดรู เรียบและะสะอาดตา แตตทั้งนี้ก็ตองดูดดวยวาการตัดปาก ด ของตัว ก สงผลกระทบบตอตัวอักษรรอื่นๆ ที่สัมพันธ น กั น ไ และอาจจะเกิดคูสับสนนขึ้นดวยหรือเปลา ดวยหรือไม เชน ถ(ไรปาก/ไร ป หัว) กับ ด(ไรหัว) เปนต น น
ป หรือ หยั ปาก ห ก
ที่มา f0ntt.com/forum : Anatomy of Thai T Letterform m
เรื่องหัวของพยั ว ญชนนะไทย (ยกเวน ก และ ธ) เปปนสิ่งที่ฝายอนนุรักษ กับฝาย กาวหนา พยายามถกเถีถียงหาขอสรุป โดยฝายอนุรัรกษก็บอกวา อักษรไมมีหัว (loopless foorm) อานยากก ไมเหมาะสสําหรับเอามาจัดวางขอควาาม แตฝายกาวหน ว าก็โตวา อักษรไทยเปดโอกาสให โ เราเลนสนุกกับมัน ไดมากมาายกวานั้น สามมารถ Simplify fy เพื่อจัดการรกับความสูง เมื่อตัดหัวออกแลว ก็ตองออานไดงายดวย แมบนสกรีีน กรณีลาสุดคื ด อการที่ Apple ทําการเปปลี่ยนซิสเต็มฟอนต ฟ ใน iOS 7 ใหเปนตัวไไมมีหัว ก็สราง ความชื่นชอบให ช กับคนสวนมาก ในขขณะที่บางสวนก็ น ยังยึดมั่นวา แบบเดิมมีหัว (ธนบุรี) อานนงายกวา ทีนีน้ี มาดูวา หััวในอักษรไทยย (The head of o the letter/looop leadoff) มีแบบไหนบาง า
มีหัว ไมมีหัว
ที่มา f0nt.ccom/forum : Anatomy A of Thhai Letterform
หหัวในอักษรไทย มี 3 แบบ ครั ค บ คือ หัวเขา (inner loop)) และ หัวออกก (outer loop)) และหัวขมวดด (loop with w neck) องงคประกอบที่รองรับหัวขมววด สําหรับ ข ซ ช ฃ ก็มีสวนของคอ น (necck) และ หยัก (notch) นัน่นเอง (ข ช สามารถทําเปนแบบ น outer looop ก็ได) สวนตั ว ว ห ม น ฬ ฮ ก็จะมีสวนนขมวด (Knot) สวนหยักตรงกลาง ต ใน ฬ พ ผ ฝ ฟ เรียกว ย า งาม (crrotch)
บททีที่ 7 ตัวอักษรรกับการออกแบบบเว็บไซต
เชิง (BBase) กับ ไส ไ (Entrails) เชิชิงกับไส เปนจุดที่ทาทายใหหดีไซเนอรคิด หาวิธีใหมๆ ในกการออกแบบ เพื่อให ฐ ญ ษ (2-stroke letter) มีบุคลิกที่โดดเดน โดดยอาจจะสัมพันธไปจนถึง เชิ เ ง ฎ ฏ ดวย ที่มา f0nt.com/foorum : Anatom my of Thai Letteerform
ห (Tail) หาางของอักษรไททยมีอยูสาม หาง กลลุมใหญๆ (ปริรญญา, 2549))
1. ตัวอักษรกลุ ษ ม หางตตรง : ป ฝ ฟ (AAscender) ฤ ฦ ๅ (Descender)
2. ตัวอักษรรกลุมหางเฉีฉียง : ช ซ (SShort-tail) ศ ส (Long-tail) นันกออกแบบ ทีทํท่ าตัวอักษรไมมมีหัว มักจะเออา ฐ มาใช กฎฎขอนี้ดวยโดยยใช จ เปนฐานน
3. ตัวอักษรรกลุมหางขมมวดตวัด (LLoop Tail; Looop Terminal)) : ฬ ฮ นัก อออกแบบที่ทําตัวั อักษรไมมีหวั มักจะเอา สอองตัวนี้ไปใชกฎตามขอ 2
ที่มา f0nt.com/forum : Anatomy of Thai Letterform
175
176
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
1.6 ขนาดของตัวอักษร ในอดีตมีการสรางแบบตัวอักษรโดยใชโลหะ โดยมีการวัดขนาดเปนพอยท (point) ซึ่งหมายถึง ความสูงของโลหะที่ใชสรางตัวอักษร ในปจจุบันก็ยังคงใชหนวยพอยทในระบบการพิมพ ซึ่ง 1พอยท มี ขนาดเทากับ 1/72 นิ้ว หรือ 0.01384 นิ้ว และ 12 พอยท จะเทากับ 1 ไพกา (pica) และ 6 ไพกา (72 พอยท) เทากับ 1 นิ้ว แตองคประกอบตางๆ ของตัวอักษรแตละแบบไมเทากัน ในงานออกแบบ นั้น 2 บวก 2 อาจเทากับเทาไหรก็ได ยกตัวอยาง เชน
สูง
ต่ํา
ต่ํา
สูง
Point size
ตัวอักษรทั้ง 3 แบบในภาพดานบน คุณคิดวามันมีขนาดใหญเทาไหร... เฉลย คือ หากลองถาม คอมพิวเตอรดูโดยการคลิกที่ตัวอักษรเพื่อดูขนาดของตัวอักษรทั้ง 3 แบบมีขนาด 60 พอยท เทากันหมด แต สิ่งที่เห็นคือขนาดของตัวอักษรอาจเปนเทาไหรก็ไดที่ไมเกินขนาดของกลองที่มองไมเห็น(สมัยกอน ถา กลองเก็บตัวพิมพ 60 พอยทมีไวใสตัวอักษรจากแมพิมพโลหะขนาด 60 พอยท ซึ่งจะเหลือที่วางดานบน และลางไวเผื่อสําหรับอักษรที่มีหาง) ดวยความหลากหลายของสไตลตัวอักษร บางแบบอวนเตี้ย บาง แบบผอมสูง นักออกแบบหลายคนมักจะมองขามขนาดที่วัดไดจริงในจุดนี้
ตามหลักการแลว นักออกแบบเวลาใช งานจริงจะวัดขนาดแตกตางจากหนวยวัด โดย อย า งในภาพนี้ ยึ ด จากยอดของ ตั ว อั ก ษร ทํ า ให ดู เ สมอกั น ส ว นหาง ดานบน หางดานลาง และ X-Height ซึ่ง จะชวยเปรียบเทียบขนาดตัวอักษรไดงาย ขึ้น
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
Designed by Anone Saetaeo [2007]
2. ตัวอักษรกับการออกแบบ
ตัวอักษรแบบใด เหมาะสมกับงานของคุณที่สุด ? คําถามนี้มักเปนคําถามแรกๆ ที่เกิดขึ้นในใจ เสมอเมื่อเวลาคุณมีกราฟกพรอมหมดแลว รอขอความสวยๆ มาวางประกอบเขาดวยกัน จริงอยูวาขอความคือสิ่งที่มีไวใหคนอาน แตในการออกแบนั้น ขอความก็เหมือนภาพภาพหนึ่งที่ มีเสนสาย มุม หรือสวนโคงเวา โดยแตละสวนสามารถบงบอกถึงความหมายและความรูสึกในแบบตางๆ การนําตัวอักษรมาใชเพือ่ การออกแบบเปน 2 ลักษณะใหญๆ คือ 1. ใชตัวอักษรเปนสวนดึงดูดสายตา มีลักษณะตัวอักษรแบบ Displayface เพื่อการ ตกแตงหรือ การเนนขอความขาวสาร ใหสามารถดึงดูดความสนใจของผูดู ผูอาน ดวยการใชขนาด รูปรางและรูปแบบ ตัวอักษรที่มีขนาดใหญมีความเดนเปนพิเศษ เชน การพาดหัวเรื่อง (Heading) คําประกาศ คําเตือน เปนตน 2. ใชตัวอักษรเปนสวนบรรยายหรืออธิบายเนื้อหา คือการใชตัวอักษรเปน Bookface หรือเปน ตัวพิมพเนื้อหา ที่มีขนาดเล็กในลักษณะของการเรียงพิมพขอความ (Typesetting) เพื่อการบรรยาย อธิบายสวน ประกอบปลีกยอยของขาวสารและเนื้อหาที่ตองการสื่อสารเผยแพร
177
178
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
2.1 วิธีเลือกตัวอักษรทีเหมาะสมกับงานออกแบบ การเลือกตัวอักษรไมไดอยูที่วาตัวอักษรนั้นสวยหรือไมสวย แตดูที่ความเหมาะสมเปนหลัก ละตองสอดประสานกับภาพกันอยางลงตัวที่สุด วิธีการเลือกก็มีเลือกรูปทรง หรือเลือกที่สื่ออารมณ
วิธีการเลือกตัวอักษรที่รูปทรง เพื่อใหขอความและรูปภาพสอดคลองกัน อยางแรกเราตองนําภาพหรือกราฟกมาวิเคราะห ในเรื่องของสัดสวน รูปทรง ลายเสน และพื้นผิวกอน ตัวอยางเชน (John Mc Wade, 2009, p.36-39) วิเคราะหรูปภาพ ดวยการฝกสายตาแบบมองกอนเมฆแลวเห็นเปนรูปตางๆ ใชวิธีเดียวกันกับการมองที่ตนไม ตนนี้
สัดสวน สัดสวนภาพนี้มีขนาดใหญ และมีผลตอหลาย สิ่งเนื่องจากเปนสัดสวนที่หลอกตาได ดังนั้นให วาดเสนกรอบลอมรอบไว ก็จะเห็นเปนรูปทรง สี่เหลี่ยม
เสน เส น เป น ทิ ศ ทางโดยรวมที่ เ กิ ดเป น รู ป ร า ง อยางภาพนี้มีทิศทางของเสนเปนแนวนอน ส ว นด า นบนตรงยอดไม ก็ มี เ ส น มาครอบ และตรงลําตนมีเสนพุงขึ้นเปนแนวตั้ง
รูปทรง เปนคุณลักษณะเบื้องตนที่ชวยในการวิเคราะห รูปภาพได ตัวอยางตนไมตนนี้ตรงสวนที่เปนกิ่ง ก า นใบมี ลั ก ษณะเหมื อ นไข ลํ า ต น ตั้ ง ตรงเป น แนวตรง รากแผเปนแนวนอน ดูเผินๆ เหมือนไม เสียบไขอยูอะไรแบบนั้น
พื้นผิว ตรงเปลื อ กของต น ไม นี้ มี ทั้ ง ส ว นหนาส ว นบาง และตรงสวนใบก็มีรูปรางที่หลากหลาย
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
เลือกแบบอักษร เลือกแบบที่ไมเขากัน มีตัวอักษรหลายแบบที่ควรถูกตัดออก โดยเริ่มจากองคประกอบใหญสุด กอน คือ สัดสวนและรูปราง จากที่วิเคราะหลักษณะในขั้นที่แลว ทําใหเห็นตัวอักษรในลักษณะ อักษรแบบ แคบๆ (Condensed) อักษรกวางๆ (Extended) อักษรหวัดๆ (Swoopy) ไมเขากับรูปทรงสี่เหลี่ยมเลย และ สวนที่เปนบล็อค (Blocky) นั้นแมจะใกลเคียงกับสี่เหลี่ยมก็จริง แตดูไมเปนธรรมชาติ เพราะฉะนั้นอักษรที่ เขาขาย 4 แบบนี้ใหตัดออกไปไดเลย
แคบๆ (Condensed)
กวางๆ (Extended)
หวัดๆ (Swoopy)
บล็อค (Blocky)
เลือกโดยใชเกณฑ ขั้นตอมาเลือกโดยใชสัดสวนและเสนสายมาพิจารณา แตปญหาคือตัว อักษรบนโลกนี้แบบที่เปนเหลี่ยมและตั้งตรงเหมือนตนไมนั้นมีมากมายกายกอง เราจะมีวิธีเลือดังนี้
ตัวอักษรตระกูล Sans Serif สัดสวนและเสนสายเปนแบบแผน ลักษระสวน โคงเสนตรงหรือมุมถูกมาใชแบบซ้ําๆ ดูไมเปน ธรรมชาติ ขั ดกั บ ภาพ สรุ ป ว า สั ด ส ว นได แต เสนไมผาน
ตัวอักษรสไตล Roman เต็มไปดวยรายละเอียดและความหลากหลาย เสนมีหนา มีบางสลับกันไป ตรงปลายมีเชิงชวย เสริ ม ภาพที่ มี ร ายละเอี ย ดเยอะได เ ป น อย า งดี สรุปวา สัดสวนได เสนสายดูดีกวา
179
180
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
เลือกสิ่งที่เหลือ เนื่องจากตนไมมีพื้นผิวมาก เวลาเลือกตัวอักษรจึงควรนึกถึงเสนเล็กๆ รูปทรงเล็กๆ และ ความสัมพันธระหวาตัวอักษรดวย ตัวอักษรกลุมตระกูล Roman มีมีเสนสายและพื้นผิว ความหนาบาง สลับกันไป มีเชิงที่ปลายและสัดสวนที่เปนมาตรฐานทําใหดูสวยงามอานงาย จึงไมนาแปลกที่หนังสือ หนังสือพิมพและนิตยสารมักเลือกใชตัวอักษรแบบนี้ ซึ่งในบทที่ 2 ไดกลาวมาแลววางานออกแบบเว็บไซต โดยอาจประยุกตจากสิ่งพิมพ ตัวอักษรตระกูล Roman
แบบประยุกต
แบบสมัยใหม
แบบสมัยเกา
ตัวอักษรตระกูล Roman เปนตัวอักษรแบบมีเชิง (Sarif) ลักษณะของเสนหนาและบางทําใหเห็นความ ตางกันอยางชัดเจน และหากยังจําไดจากการฝกสายตามองกอนเมฆ ในตัวอยางนี้ก็จะพบตัวอักษรที่เขา กับรูปรางของตนไมที่สุด
ระยะกลาง เพื่อดูรูปทรงและแบบแผน
ระยะไกล เพื่อดูสีและพื้นผิว
ระยะใกล เพื่อดูเสนสายและขอบ
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
นําตัวอักษรไปใชงาน เมื่อไดแบบตัวอักษรที่ตองการ ก็ถึงเวลานําไปใชในการออกแบบ การจัดเลยเอาทนั้นใหยึดรูปภาพ เปนหลัก สําหรับสีสันนั้นยึดความสัมพันธกันกับสีของรูปภาพ ดังตัวอยาง
เว็บไซต Brolik ใชตัวอักษรตระกูล Roman เปนตัวอักษรแบบมีเชิง (Sarif) (http://creativemms.com/web-design-wednesday-brolik)
เว็บไซต Montgomeny ใชตัวอักษรตระกูล Roman เปนตัวอักษรแบบมีเชิง (Sarif) (http://.frontrunnerpro.com/imsthemes)
181
182
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
วิธีการเลือกตัวอักษรที่สื่อถึงอารมณ ลักษณะอารมณของตัวอักษร (Type Character) ลักษณะของตัวอักษรที่จะชวยใหเกิด อารมณและจินตภาพตอชิ้นงานนั้น เชน เว็บไซตภัตตาคารอาหารจีน ก็ใชตัวอักษรที่มีลักษณะเหมือนอักษร ภาษาจีน อักษรที่ประดิษฐดวยไมไผ ฯลฯ การเลือกใชอักษรแบบใดจึงตองพิถีพิถันใหเหมาะสมกับการ เขาถึงอารมณของผูชม และแนวทางการเลือกตัวอั กษรเพื่อการออกแบบเว็บไซตนั้นนั้ น จะสรางสราง เอกลักษณสําหรับเว็บไซตดวย ตัวอักษรแตละแบบใหอารมณ และความรูสึกที่แตกตางกัน จึงควรพิจารณาใชใหเหมาะสม กับเรื่องที่ตองการแสดงออกเชน ความยิ่งใหญของเรื่องราวทางประวัติศาสตร ความหวานซึ้งของนวนิยาย ความลึกลับนาสะพรึงกลัวของเรื่องผี สวนใหญจะเปนตัวประดิษฐ หรือตัวเรียง ความนากลัว
ความออนหวาน
ความสนุก
ลักษณะและอารมณของตัวอักษร (Type Character) เว็บไซตที่ใชตัวอักษรใหเขากับอารมณ ของรานอาหาร (http://www.squarespace.com)
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
เว็บไซตที่ใชตัวอักษรใหเขากับอารมณ ของธุรกิจ อีคอมเมิรซ (http://www.squarespace.com)
เว็บไซตที่ใชตัวอักษรใหเขากับอารมณ ของการออกแบบ (http://www.roggeundpott.de/)
183
184
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
2.2 การจัดเรียงขอความ ตัวอักษรมีความสําคัญมากตอการออกแบบเว็บไซต เพราะตัวอักษรจะทําหนาที่เปนสวนแจก แจงรายละเอียดของขอมูลสาระที่ตองการนําเสนอ ดวยรูปแบบ และการจัดวางตําแหนงตัวอักษรที่ สวยงาม ชัดเจน อานงาย นาสนใจ สวยงาม ลักษณะของตัวอักษรจึงถูกกําหนดตามการนําไปใช ระยะชองไฟตัวอักษร ระยะชองไฟของตัวอักษร (Spacing) การจัดระยะชองไฟตัวอักษรมีความสําคัญมาก เนื่องจาก ถามีการออกแบบที่เหมาะสม และสวยงามแลวจะทําใหผูดูอานงาย สบายตา ชวนอาน การจัดชองไฟมี หลักการใชอยู 3 ขอดังนี้ 1. ระยะชองไฟระหวางอักษร (Letter Spacing) เปนการกําหนดชองไฟระหวางตัวอักษรแตละ ตัว ที่จะตองมีระยะหางกันพองาม ไมติดหรือหางกันเกินไป เราควรจัดชองไฟโดยคํานึงถึงปริมาตรที่มี ความสมดุลโดยประมาณในระหวางตัวอักษร หรือเรียกวา ปริมาตรความสมดุลทางสายตา 2. ระยะชองไฟระหวางคํา (Word Spacing) จะเวนระยะระหวางคําประมาณ 1 ตัวอักษรปกติ ถาหางเกินไปจะทําใหอานยาก และชิดเกินไปจะทําใหขาดความงาม 3. ระยะชองไฟระหวางบรรทัด (Line Spacing) ปกติจะใชระยะหาง 0-3 พอยท หลักสําคัญใน การกําหนดระยะระหวางบรรทัดใหวัดสวนสูง และสวนต่ําสุดของตัวอักษร เมื่อจัดวางบนบรรทัดแลวตอง ไมซอนทับกัน
ระยะหางระหวางตัวอักษร
ระยะหางระหวางบรรทัด ระยะหางระหวางคํา ภาพแสดงระยะชองไฟของตัวอักษร (Spacing)
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
การจัดวางตัวอักษร การจัดตัวอักษร (Type Composition) การจัดเนื้อหาของตัวอักษรมีการจัดดวยกันหลายวิธี ดังนี้ จัดชิดซาย (Align left) จะมีปลายดานขวาไมสม่ําเสมอ เนื่องจาก ตัวอักษรในแตละบรรทัด มีความยาวไมเทากัน แตผูอานก็ไมสามารถหา จุดเริ่มตนของแตละบรรทัดไดงาย จัดชิดขวา (Align right) ถึงแมรูปแบบการจัดตัวอักษรแบบนี้จะ นาสนใจ แตจุดเริ่มตนในแตละบรรทัดที่ไมสม่ําเสมอ ทําใหอานยาก ผูอาน ตองหยุดชะงัก เพื่อหาจุดเริ่มตนของแตละบรรทัด จัดกึ่งกลาง (Align center) จะใชไดดีกับขอมูลที่มีปริมาณไมมาก นัก และเหมาะกับรูปแบบที่เปนทางการ เชน คําประกาศ หรือคําเชื้อเชิญ เปนตน จัดชิดขอบซายและขวา (justify) เมื่อจัดตัวอักษรแบบ justify จะมี พื้นที่วางเกิดขึ้นระหวางคํา สิ่งที่ควรระวังคือ เกิดชองวาง ซึ่งจะรบกวน ความสะดวกในการอาน แตเปนสิ่งยากที่จะหลีกเลี่ยง ในคอลัมนที่มีขนาด แคบ
A ผลจากการจัดแบบ justify
B จัดแบบ justify แตบีบชองไฟให กวางขึ้นหรือแคบลง
C จัดแบบชิดซาย
185
186
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
การปรับแนวขอบ ปกติเวลาโปรยขอความลงบนพื้นที่ คนทั่วไปแคจัดตัวอักษร (Type Composition) จัดเนื้อหา ดวย วิธีที่ไ ดกลาวกันมากอนหนา นี้ แตสําหรั บนักออกแบบแลว การจัดชิดขอบ (ซายหรือ ขวา) ของ ขอความดวยวิธีดังกลาวจะมองเห็นวาไมเสมอกัน ถึงแมจะกั้นหนาหรือหลังใหตรงกัน เพราะ ตัวอักษร ไมไดเปนตัวตรงทุกตัว มีทั้งสวนโคง เสนตัด และเครื่องหมายวรรคตอนทําใหดูไมตรงกัน (John Mc Wade, 2009, p.48)
กอนจัด คอมพิวเตอรอาจบอกวาเสมอกันดีอยูแลว แตสายตาของ คุณเห็นตางออกไป แตตัวอักษรและเครื่องหมายวรรคตอนมี รูปทรงที่หลากหลาย ทําใหเวลานํามาจัดวางจึงดูไมเสมอกัน
ยึดเสนแนวตั้งเปนหลัก และปลอยใหแขนตัวทีเกินออกไป
ใหสวนโคงของ O เกินออกไปนิดหนอย
ดันเครื่องหมายวรรคตอนออกไป หลังจัด ผลลัพธที่ไดแมจะมีบางสวนของตัวอักษรเกินระยะขอบ แตแนวของขอความจะดูตรงกัน
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
2.3 การจัดวางตัวอักษรแบบคอลัมน โดยปกติเวลาออกแบบเว็บไซต เราจะแบงพื้นที่เปนคอลัมน เพื่อเตรียมไวสําหรับ วางภาพ และ ตัว อัก ษรลงในตํ า แนง ที่ เหมาะสม ในหั วข อ นี้จ ะประยุ ก ตก ารแบ งพื้ นที่ ก ารนํ า เสนอโดยใช ห ลัก grid system และกฎสามสวน (golden ratio) เพื่อดูความสัมพันธระหวางภาพและขอความ
กฎสามสวน (golden ratio) อัตราสวน 3:2
แบงสัดสวน แบง พื้น ทีสําหรับการออกแบบทั้ง กว า งละสู ง ตามกฎสามส ว น (golden ratio) คือสัดสวน 2 ใน 3 ดานลางใสสีเขมสวนตรงมุมปรับสี ออนลดลงเหลือ 90 %
กําหนดระยะขอบ 1. แบ ง ย อ ยเป น สามส ว นอี ก ครั้ ง แลวใชเสนสวนนี้กําหนดเปนระยะ ขอบ(เสนประ) 2. ปรับขอบดานขวาใหกวงขึ้นกวา ดานซายราว 150% ยังอยูใ น อัตราสวน 3:2 เชนเดิม
187
1888
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
จัดวางองค ว ประกอบ จุดตัดของเสนกริด (จุดไฮไลทท) เป นจุ น ด กํ า หนดทิ ศทาง การวาาง ขอความ ค และภาพพทั้งหมดตองมมา บรรรจบกับจุดนี้ ขอความฝงซาายจัดชิดขวา ขอ ควาามฝงขวาจัดชิดดซาย(ภาพลาง))
วางตัตัวอักษรและภภาพ หากวางภาพพเล็ ก ๆ ไว ใ น คอลัั ม น ฝ ง ซ า ย ใหห สั ง เกตว า เรา ไมไดปูขอความหรืออภาพเต็มพื้นที่ ซึ่ ง นี่ เ ป น เ ท ค นิ ค ใ น ก า ร ออกแแบบ ซึ่งผลลัพธการวางแบบ นี้ ทําให า เกิดแนวโคงขึ้นมา ทําให งายตตอทิศทางการออาน
การทํทํางานกับพื้นที่วาง ภ ภาพขนาดเล็ กที่ถูกวางบนที่ สีขาวกกวางๆ จะสะดุดตามากกวา เพราะะพื้นที่วางจะดึงสายตาไปจับ ที่ภาพพอัตโนมัติ โลโกกก็ใชหลักการ เดียวกักัน
บททีที่ 7 ตัวอักษรรกับการออกแบบบเว็บไซต
แตละหน ล าวางขอความและก อ กราฟกไดไมมากนั ม ก โดยใใหคํานึงถึงองงคประกอบหหลักๆ จะ ใ อยูฝงขวาา สวนองคประกอบเสริ ให ร มจะอยู จ ฝงซาย ภาพหหลายภาพ ในหนึ่งหนาคุณ ณอาจวางภาพสััก 2, 3, 4 หรื ห อ มากกวานั้ น ใหจั ดเรียงภภาพ เปนสี่เหลี่ยมผืนผาตออๆ กันไป พยายาม ทํ า ให เป น รู ป ทรงเดี ยวกั น หรื อ ขนนาด เดียวกัันจะดีที่สุด แตหากตองการภาาพที่ มีขนาดดตางกัน ก็สามมารถทําได เพียงแค ย อยูในกกรอบที่กําหนดไไวตั้งแตแรก
ขนาดเดียวกักัน วางเรียงกัันเปนแนวนอน
ขนาดเดียวกััน วางเรียงกันเปนแนวตั้ง
ทิศทางการออาน การอออกแบบจะใช แนวเป น ตั ว กํ าหนด า เช น จากกบนลงล า ง ซ ายไปขวา า โดยยใช ค อลั มน ใ หเป น ประโยชน ถาวางภาพไวฝงหนึ ห ่ง ก็ใหวางขอความไว อ อีกฝงหนึ ห ่ง ควรวางแบบบนี้ เพราะ เรียบๆ บ อานงาย
ไมมควรวาง เพรราะ หยักๆ ซับบซอน
189
190
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
2.4 การวางตัวอักษรใหสัมพันธกับภาพ การออกแบบทีม่ ีตัวอักษรมาประกอบภาพ เปนหนึ่งในเครื่องมือของกการออกแบของคุณ แตก็ ยังสามารถเปนหนึ่งในการออกแบบที่ยากที่สดุ เชนกัน เพราะปญหาใหญคอื เราจะวางตัวอักษรและภาพ ใหสัมพันธกันไดอยางไรและไมใหรบกวนกันและกัน ซึ่งมีเทคนิคดังนี้ 1. ตัวอักษรทีต่ ัดกันกับภาพ ตัว อั ก ษรที่ ใ ห อ าน ต อ งแน ใ จวา ใส ตั ว อั ก ษรที่มี สี แ ตกต า งกั นกั บ ภาพ พอที่ จ ะเห็ น ได ใ นการ รวมกัน เชน หากคุณมีภาพที่มีพื้นหลังสีดํา, เลือกสําหรับสีขาว หากภาพของคุณมีพื้นหลังสีออนตัวอักษร ตองสีเขม การตัดกันยังสามารถใชขนาดของตัวอักษรใหสัมพันธกับสิ่งที่เกิดขึ้นในภาพ เชนภาพที่มีขนาด ใหญมาก ใหใชตัวอักษรชนิดบาง ผอม และดูเบา
http://packdog.com/
http://www.wearetelegraph.com/
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
2. ใชตัวอักษรเปนสวนหนึ่งของภาพ คําและรูปภาพใหพลังที่เหนือกวาคําเพียงอยางเดียว หรือรูปภาพเพียงอยางเดียว อีกทั้งยังมี ดีไซนสไตลเกๆ ใหคนจดจําไดอีกดวย วิธีการคือ ใชเปนตัวคั่น เชนแทรกกลางระหวางภาพ โดยอาจผสมกับรูปรางของภาพ (เว็บ Toast) หรือแทรกเปนจังหวะ (เว็บ McLaren) หรือการใชตัวอักษรใหญๆ มาเปนจุดโฟกัส
http://www.meandmyselfportfolio.co.uk/
http://www.meandmyselfportfolio.co.uk/
http://www.toast.co.nz/
191
192
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
3. วางตําแหนงใหตอเนื่องจากการไหลของภาพ การทํางานกับการไหลของภาพ คือการวางใหเห็นความตอเนื่อง อาจจะมาจากจุดนําสายตา หรือทิศทางขององคประกอบที่อยูในภาพนั้นๆ ซึ่งชี้นําสายตาผูชมงานใหมองไปในทิศทางที่ผูออกแบบ กําหนดไว เมื่อไดมองภาพที่มีองคประกอบไหลตอเนื่อง ทําใหการรับรูของคนเรามีเรื่องราวเปนลําดับขั้น เว็บไซตตัวอยางขางลางนี้ ใชทิศทางการจองมองที่ชาญฉลาดเพื่อเปนแนวทางในสายตาของ ผูใชไปยังเนื้อหาที่สําคัญ
http://www.bradhogan.me/
http://workdiary.de/
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
4. วางไวบนภาพเบลอ (Blur) หนึ่งในเครื่องมือที่งายที่สุดที่คุณจะดึงตัวอักษรใหโดดเดนได นั่นคือการเบลอภาพ การเพิ่ม ความเบลอเล็กนอยเพื่อใหพื้นหลังของภาพดวยโปรแกรมสําเร็จรูปเชน Adobe Photoshop สามารถชวย ใหขอความของคุณโดดเดน เบลอยังสามารถเพิ่มโฟกัสไปยังจุดสนใจโดยรวมของเว็บไซต เชน เว็บไซต Wallmob นําภาพถายผลิตภัณฑโดยเบลอที่ฉากหลัง และวางขอความในโฟกัสตรงตําแหนงที่เบลอนั้น
https://www.wallmob.com/
http://helloniche.com/
193
194
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
5. ใสตัวอักษรไวในกรอบ เทคนิคนี้ใชเมื่อภาพมีจํานวนมาก และสีของภาพสีมีความแตกตางกัน จึงตองหากรอบมาเปน พื้นหลัง และวางขอความใหอยูในกรอบจะสามารถทําใหมันโดดเดน คุณสามารถเลือกสี่เหลี่ยมหรือ วงกลม แลวมองหาสีสําหรับกรอบที่ใหตัวอักษรมีความคมชัดเพียงพอ ลดคาความโปรงใสของกรอบชวย แสดงใหเห็นภาพผานกรอบนั้นจางๆ
http://www.tnvacation.com/season
http://tradestoneconfections.com/
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
6. เพิ่มตัวอักษรไปยังพื้นหลัง หนึ่งในการวางตัวอักษรดีที่สุด ก็คือหาพื้นหลังที่เรียบและเปนที่วางที่มีปริมาณพื้นที่มากพอที่จะ ใสขอความ โดยปกติภาพหลายภาพจะไมมีพื้นหลังวาง หรืองายตอการทํางาน แตเมื่อหากเรามีภาพที่มี พื้นหลังเปนสีเดียว มันจึงเปนเปนสถานที่ที่เหมาะสมที่สุดของตัวอักษร และเปนผลลัพธที่เปนตําแหนงที่ เปนธรรมชาติ โดยไมตองใชเทคนิคปรับแตงภาพอะไรเลย เชน เว็บไซต Caitlin เลนตัวอักษรกับ องคประกอบของความลึกในภาพ
http://caitlinwicker.com/
https://squareup.com/global/en/register
195
196
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
7. ทําใหใหญ หรือใสสี วัตถุที่มีขนาดใหญจะเปนองคประกอบที่ดึงดูดความสนใจของผูใชอยูแลว และดวยการทํา ตัวอัก ษรใหมีขนาดใหญก็ สามารถทํ าได งาย การใชข อความขนาดใหญสามารถเพิ่ มน้ํา หนักในการ มองเห็นไดมากพอ และสามารถจัดวางตําแหนงไดงายเชนกัน หรือใสสีใหกับตัวอักษร “สี” สามารถเพิ่มความนาสนใจใหกับภาพเชนกัน สีตัดกันเพื่อเนนคํา บางอยาง ในขณะที่อาจใชโทนสีเดียวกันเพื่อเพิ่มบุคลิก เทคนิคทั้งสองนี้มีประสิทธิภาพในการออกแบบ เพื่อสรางจุดสนใจไดดีเทาๆ กัน
http://plainmade.com/
เพิ่มคําใบของสียังสามารถเพิ่มความนาสนใจใหกับภาพ สถานที่ดังกลาวขางตนจะใชสองวิธีที่แตกตาง กันมาก - หนึ่งใชสีตัดกันไมเห็นในภาพเพื่อเนนคําบางอยางในขณะที่คนอื่น ๆ ใชโทนสีที่สะทอนภาพ เทคนิคทั้งสองจะมีประสิทธิภาพเทาเทียมกัน
http://www.knucklesindustries.com/
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
คําแนะนําสําหรับการใชตัวอักษรในการออกแบบ คือ ถาคุณตองการใหคนที่จะเห็นทั้งภาพและ คําพูด การโดยประยุกตใชเทคนิคมากเกินไปอาจมีผลตรงขาม เมื่อตัวอักษรทํางานรวมกับภาพที่สื่อสาร ชัดเจนก็จะไดผลลัพธที่ดีที่สุด โปรดจําไววาการออกแบบของคุณ ขอความตองสามารถอานไดอยาง ชัดเจน
3. ปญหาการใชตัวอักษรในเว็บไซต และแนวทางแกไข
นับตั้งแตตัวอักษรมาประยุกตใชรวมกับคอมพิวเตอรดวยกระบวนการเรียบเรียง ประมวลผล และนํามาใชงาน ในการจัดทําสื่อสิ่งพิมพ และโฆษณาตางๆ เชน รายงาน โบชัวร แบบฟอรม หนังสือ และเผยแพรผานระบบเครือขายอินเทอรเน็ต ในรูปแบบ HTML (Hypertext Markup Language) ซึ่ง กําลังนิยมแพรหลายในปจจุบัน แตปญหาสําคัญมักเกิดขึ้นกับนักออกแบบหนาใหมเสมอคือ เมื่อนําเว็บ ไปติดตั้งบน server โดยแอด font ที่ตองการไวเรียบรอย แตเวลามาเปดที่เครื่อง Client font ที่ตองการ กลับไมทํางาน 3.1 มาตรฐานของตัวอักษร ในการติ ดต อ สื่อ สารข อ มู ล มั กจะเกิด ป ญหาเกี่ย วกั บ ตัว อัก ษรหรื อ ขอ ความที่ป ลายทาง ไม สามารถแสดงผลไดอยางถูกตอง ทั้งนี้เนื่องจากรูปแบบและคุณลักษณะของตัวอักษรมีความแตกตางกัน นั่นเอง เพื่อเปนการแกปญหานี้ใหเปนไปในแนวทางเดียวกัน จึงมีการกําหนดมาตรฐานของตัวอักษรขึ้น โดยแบงมาตรฐานตัวอักษรออกเปน 2 ชนิด คือ แอสกี (ASCII) และ ยุนิโคด (Unicode) แอสกี (ASCII) รหัสแอสกีมีใชในระบบคอมพิวเตอร และเครื่องมือสื่อสารแบบดิจิทัลตางๆ พัฒนา ขึ้นโดยคณะกรรมการ X3 ซึ่งอยูภายใตการดูแลของสมาคมมาตรฐานอเมริกา (American Standards Association) ภายหลังกลายเปน สถาบันมาตรฐานแหงชาติอเมริกา (American National Standard Institute : ANSI) ในป ค.ศ. 1969 โดยเริ่มตนใชครั้งแรกในป ค.ศ. 1967 ซึ่งมีอักขระทั้งหมด 128 ตัว (7 บิต) โดยจะมี 33 ตัวที่ไมแสดงผล (unprintable/control character) ซึ่งใชสําหรับควบคุมการทํางาน ของคอมพิวเตอรบางประการ เชน การขึ้นยอหนาใหมสําหรับการพิมพ (CR & LF – carriage return and line feed) การสิ้นสุดการประมวลผลขอมูลตัวอักษร (EOT – end of text) เปนตน และ อีก 95 ตัวที่แสดง ผลได (printable character) รหัสแอสกีไดรับการปรับปรุงลาสุดเมื่อ ค.ศ. 1986 ใหมีอักขระทั้งหมด 256 ตัว (8 บิต) สําหรับ แสดงอักขระเพิ่มเติมในภาษาของแตละทองถิ่นที่ใช เชน ภาษาเยอรมัน ภาษารัสเซีย ฯลฯ โดยจะมีผัง
197
198
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
อักขระที่แตกตางกันไปในแตละภาษาซึ่งเรียกวา โคดเพจ (codepage) โดยอักขระ 128 ตัวแรกสวนใหญ จะยังคงเหมือนกันแทบทุกโคดเพจ มีสวนนอยที่เปลี่ยนแคบางอักขระ ยุ นิ โ ค ด (Unicode) ยู นิ โ ค ด เป น รหั ส ที่ พั ฒ นาขึ้ น เพื่ อ ใช ง านที่ เ ป น สากล โดยองค ก รกํ า หนด มาตรฐานสากล (ISO: International Organization for Standardization) เนื่องจากคอมพิวเตอรในปจจุบัน มี ผูใชงานหลายชนชาติ โดยผูพัฒนาคือองคกรมาตรฐานสากลหรือ ไอเอสโอ เพื่อรองรับตัวอักษรและ สัญลักษณตางๆ ของแตละภาษา ตัวอยางเชน Code Point เปนตน 3.2 การตั้งคาฟอนตใหอานทุกเบราวเซอร อักษรสําหรับเว็บ เปนแบบอักษรที่ไดรับการบันทึกในรูปแบบไฟล html ซึ่งเวลาที่เบราวเซอรไป รองขอขอมูลเอกสารบนเวปนั้น จะสามารถเขาถึงไดโดยสงหมายรองขอไปยังเซิรฟเวอรที่มีขอมูลนั้นบรรจุ อยู เราเรียกการกระทําอยางนี้วาการรองขอ HTTP (HTTP request) ในขณะที่เบราเซอรรองขอขอมูลนั้น เบราวเ ซอรก็ จ ะสง ขอ มูล ภาษาตั้ง ตน ไปกับ หมายรอ งขอด วย (ขอ มูล ภาษานี้เ ปน ขอ มูล ภาษาที่ท า น ตองการจะอานในเนื้อหาของเว็บเพจนั้น ไมใชภาษาของ user interface ของเบราวเซอร) ซึ่งโดยปกตินานมาแลวที่ คนทําเว็บตองทนใชฟอนตภาษาไทยในตระกูล Web Safe Font (MS Sans Serif, Tahoma, ฯลฯ) และถาอยากใชฟอนตสวยๆ ก็ตองจําใจทําตัวหนังสือใหเปนรูปภาพ ซึ่งถึงจะ ใชไดแตก็มีขอเสียมากมาย เชน ทําใหเว็บมีขนาดใหญ ใชเวลาโหลดนานขึ้น กอปปตัวหนังสือไมได แกไข ขอความยาก ตองเสียเวลาทําภาพใหม ปญหาอานภาษาไทยในหนาเว็บเพจไมได เชน กลายเปนภาษาตางดาว วิธีการแกปญหานั้นทํา ไดอยางงายดาย โดยการเซ็ตฟอนตไทยนั้นเอง ซึ่งการเซ็ตฟอนตไทย ใหกับเว็บเพจนั้น ก็สามารถทําได หลายๆ วิธีดวยกัน ดังนี้ 1. ใชคําสั่ง <FONT> โดยใชคําสั่งวา <FONT FACE="ชื่อFontไทย">ขอความภาษาไทย</FONT> เชน <FONT FACE="AngsanaUPC">นี่เปนขอความภาษาไทย</FONT> (สามารถใสชื่อฟอนตไดมากกวา 1 ชื่อโดยใชเครื่องหมาย, คั่นระหวางแตละชื่อ) 2. ใช STYLE ใน แท็ก <FONT> โดยใชคําสั่งวา<FONT STYLE="font-family:ชื่อFontไทย;">ขอความภาษาไทย</FONT> เชน <FONT STYLE=" font-family:AngsanaUPC;">นี่เปนขอความภาษาไทย</FONT> (สามารถใสชื่อฟอนตไดมากกวา1 ชื่อโดยใชเครื่องหมาย, คั่นระหวางแตละชื่อ)
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
3. ใชคําสั่ง <MATA> โดยใชคําสั่งวา <META HTTP-EQUIV="Content-Type"CONTENT="text/html; charset=windows-874"> 4. ใชคําสั่ง <BASEFONT> โดยใชคําสั่งวา <BASEFONT FACE="ชื่อFontไทย">ไวในสวนของ<HEAD>...</HEAD> เชน <BASEFONT FACE="MS Sans ,LilyUPC"> (สามารถใสชื่อฟอนตไดมากกวา1 ชื่อโดยใชเครื่องหมาย, คั่นระหวางแตละชื่อ) 5. ใช Style Sheet โดยใชคําสั่งวา <STYLE type="text/css"> FONT { font-family: ชื่อFontไทย;} </STYLE> ไวในสวนของ <HEAD>...</HEAD> เชน <STYLE type="text/css"> FONT { font-family: AngsanaUPC, MS Sans Serif; } </STYLE> และสําหรับสวนที่ตองการแสดงผล ภาษาไทย ก็ใชเพียงคําสั่ง <FONT> ขอความ ภาษาไทย </FONT> เทานั้น (สามารถใสชื่อฟอนตไดมากกวา 1 ชื่อโดยใชเครื่องหมาย, คั่นระหวางแตละชื่อ) วิธีที่ 4-5 นั้น จะสะดวกกวาเพราะใสเพียงแคครั้งเดียวโดยไมตองใสทุกๆ ครั้งที่ตองการ แสดงผล อักษรภาษาไทย และสามารถเปลี่ยนฟอนตที่จะแสดงผลไดงาย เพียงเปลี่ยนแคที่เดียว ตัวอยางชือ่ Font ภาษาไทย MS Sans Serif CordiaUPC AngsanaUPC EucrosiaUPC LilyUPC DB ThaiTextFixed เปนตน
199
200
บทที่ 7 ตัวอักษรกับการออกแบบเว็บไซต
สรุป
ตัวอักษรมีหนาที่สื่อขอความถึงผูใชผานทางหนาเว็บเพจ ซึ่งผูออกแบบเว็บไซตจะตองให ความสําคัญกับตัวอักษรเชนเดียวกับใหความสําคัญในสวนอื่นๆ ดังนั้นจึงตองเขาใจพื้นฐานของตัวอักษร ในดานตางๆ เปนอยางดี เชนการออกแบบเมื่อใดที่เนื้อหาของคุณมีความยาวมากๆ หลายบรรทัดตอกัน ก็ควรแบงขอความเหลา นั้นใหเปนสวนยอยๆ เปนยอหนา หรือการจัดแบงคอลัมน เปนตน ศิลปะแหงการเลือกสรรตัวอักษร (typography) เพื่อใชในเวิรดไวดเว็บไมวาจะเปนการเลือก แบบ , การวาง ตําแหนง หรือการซอนทับที่มีอยูในวันนี้ ก็ยังไมเปนที่นาพอใจนัก อุปสรรคสําคัญประการ หนึ่งก็คือ หนาตา ของเว็บเพจมักจะไมคงตัว เพราะแปรเปลี่ยนไปตามบราวเซอรและเว็บเพจ ดังนั้น ไมวา นักออกแบบ จะคิดคน และสรางสรรคเว็บเพจที่สวยหรูปานใดก็ตาม ก็ไมอาจแนใจไดเลยวา ผูดูจะไดดู เว็บเพจที่สวยงาม สมความตั้งใจของเขาหรือเปลา จนกระทั่งมีมาตรฐานใหมเผยตัวออกมาพรอมๆ กัน หลายตอหลายมาตรฐาน เชน Cascading Style Sheets (CSS), HIML 4.0 และ the Document Object Model (DOM) จึงทําใหนักออกแบบเว็บ พอจะเห็นทางออก วาดวยมาตรฐานใหมเหลานี้ พวกเขา สามารถเลือกสรร และควบคุมลักษณะ การแสดงตัวอักษรบนเว็บ ไดอยางเต็มที่
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
203
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่
การอัพโหลดเว็บไซต
และการเชื่อมโยงเครือขายสังคมออนไลน
การเผยแพรเว็บไซตที่สรางเสร็จแลวในเครื่อง คอมพิวเตอรใหอยูบนโลกอินเทอรเน็ต จําเปนตองขอ พื้นบนเครื่องบริการพื้นที่สําหรับเก็บเว็บไซตของเรา สามารถดําเนินการหลายแบบ ไดแก การใชบริการนํา เว็ บ ไซต ข องเราไปฝากไว ที่ผู ใ ห บ ริ ก ารอิ น เทอร เ น็ ต ติดตั้งดวยตนเองจาก เครื่องแมบริการเว็บที่มีอยู ขอ พื้นที่ดวยการเชาเครื่องแมบริการ การขอพื้นที่ฟรีเพื่อ จัดตั้งเว็บไซต สิ่งที่สําคัญคือการบรรจุโฟลเดอรและ ไฟลไปไวบนเครื่องบริการ เพื่อที่จะทําใหเว็บไซตทอง สูบนอินเทอรเน็ต วิธีนี้เรียกวาการ “อัพโหลด” รวมถึง การเชื่อมโยงเว็บ ไซต ของเราเข า กับเครือข ายสังคม ออนไลน
203
2044
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และกาารเชื่อมโยง Soccial Network
ภาพที่ 8.1 สิส่งที่เกี่ยวของกกับการอัพโหลดด
1. ควา ามรูเกี่ยวกับการอัพโหลด พ เขาสู า ระบบอินเทอรเน็ต
การอัพโหลด (Upload) คือการนํ อ างานเว็ว็บไซตของเราาไปไวบน Serrver ของเครื่อองบริการขอมูล เว็บของเว็บไซตที่ใหบริิการพื้นที่เพื่อเผยแพร อ งานออกสูอินเทอรเน็ต เมื่อนําผลงานไปไว ผ บบนอินเทอรเน็ต แลว ก็สามารถเรี า ยกงานนและขอมูลจาากอินเทอรเน็ตกลั ต บมาปรับปรุ ป งไดตลอดเววลา เรียกวากการดาวนโหลดด (Downlooad) ในที่นี้จะไไมกลาวถึงรายยละเอียดกระบวนการจัดกาารระบบขอมูล เพียงแตใหเขขาใจวาการจะะ นําเว็บเพพจไปไวในระบบบอินเทอรเน็ตได ต จะตองมีเครื เ ่อง Server รับขอมูลแลละทําหนาที่จัดดการขอมูลเว็บ เพื่อแสดงงผล (เรียกวา Web Serveer) การเรียกชืชื่อ Server จะะเรียกไปตามหหนาที่ เชน Fiile Server ใชช จัดการไฟฟลขอมูลตางๆๆ Mail Server ใชจัดการขขอมูลเกี่ยวกับ Mail และ DNS D Server ใชจัดการเรื่อง ระบบโดเเมนเนมดังที่กลลาวไวแลวในบบทที่ 1 เปนตน เนื่องจากระบบบอินเทอรเน็ตเป ต นเครือขายขนาดใหญ ย เชื่อมโยงกันทั่วโลก โ ความตอองการใชงานมีมี า ดสรรใหบริษัทภาคเอกชชนมาทําธุรกิจใหบริการดูแล มากนับลานๆ เครื่อง การควบคุมการใชจึงมีการจั ผูใชงานอิอินเทอรเน็ต เรีรียกวา ISP (Innternet Service Provider) โดยควบคุมตามหมายเลข ต IP การบริการร พื้นที่เก็บขอมูล ประมววลผลขอมูล ก็กมีบริษัทมาทําธุรกิจรับชวงจาก ง ISP ไปจัดเครื่อง Serrver ไวบริการร โดยคิดคาบริการตามจํจํานวนพื้นที่หรือความจุขอมูล เรียกวา Web Hostinng สําหรับหนวยงานที่เปน เ การอัพโหหลด ดาวนโหลดก็ ห คือการนํนําผลงานเว็บที่ องคกรขนนาดใหญมีขอมูลมากก็จะจััดตั้ง Host เอง สรางขึ้นไปไว ไ หรือนําขอมูลลงมาจากก Server ของ Web Hosting นั่นเอง
บทที่ 8 กาารอัพโหลดเว็บไซต และการเชืชื่อมโยง Sociall Network
หนาเว็ า บเพจ
Hoosting
เรียกดูเว็บไซซตผานจอแสดงงผลตางๆ ภาพที่ 8.2 แสดงกรระบวนการอัพโหลดข โ อมูล
การรจัดวางโครงงรางระบบขอมู อ ลในเว็บไซต ไ โครงงร า งระบบข อมู อ ล ภายในเว็ว็ บ ไซต ปกติติ จ ะทํ า การแบบ ง แฟ ม งาน (ffolder) ออกเเป น ส ว นๆ ภายใตแฟมงาานใหญที่สรางเป ง น site ไวว เพื่องายตอการจั ก ดการ สํสาหรับไฟลที่ใใชชี้เขาเว็บไซตต จะใชชื่อ index.html หรื ห อ default.httml จึงตองตองชื อ ่อไฟลใหถกต ู องตามมาตตรฐาน สวนไฟฟลภายในเว็บไซตตั้งชื่อ ไดตามตองกาาร โดยใหใชชืช่ือเปนภาษาอัังกฤษตัวพิมพพเล็กผสมตัวเลลขก็ได (หามใใชภาษาไทย) สวนไฟล เว็บเพจที่ใชเชื่อมโยง (ลิงค) สําคัญภายในเว็บไซต เชชน เว็บเพจที่ใชชเปนหนาหลักกของเว็บไซต เว็บเพจที่ เปนหนาหลักของสวนงานยยอย ตองวางไวในโฟลเดอรรหลัก (Local root) เทานั้น สําหรับเว็บหนาเนื้อหา ยอยๆ ควรจัดเข ด าแฟมงาน (folder) ยอยเเพื่อการจัดการร คนหาขอมูล จะไดทําไดงาายและรวดเร็ว
ภาาพที่ 8.3 แสดงงตัวอยางการจัจัดระบบขอมูลภายในเว็ ภ บ
2 205
206
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
2. การขอพื้นที่บนเว็บผูใหบริการ
การหาพื้นที่เว็บผูใหบริการ หรือ Web Hosting เพื่ออัพโหลดงานเว็บไปเก็บไวเพื่อเผยแพร ผลงานในอินเทอรเน็ต สําหรับผูใชทั่วไปไมจําเปนตองสราง Server มาใชงานเอง เพราะราคาเครื่องคา บํารุงรักษาจะสูงมาก ปจจุบันมี Web Hosting มากกวา 2,000 รายที่แขงขันกันใหบริการมีทั้งแบบใหใช ฟรี และคิดเงิน ราคาขึ้นอยูกับการใชงาน และจํานวนความจุของพื้นที่ สามารถคนหาขอมูลโดย Search หาจากคียเวิรด Web Hosting ซึ่งมีรายละเอียดใหตัดสินใจเลือกมากมายทั้ง Web Hosting ภายในประเทศ และตางประเทศ ดังตัวอยาง รายชื่อเว็บผูใหบริการพื้นที่วางเว็บไซต หรือ Web Hosting ที่โฆษณาทางอินเทอรเน็ต เชน รายชื่อ Web Hosting ในประเทศไทย ไดแก NetRegis.com, ThaiHostSave.com, เอฟแอลเอ็ม ออนไลน ดอทเน็ต, แปซิฟกโฮสติง , ebizzi.net, Thaipost.info , ThaiDomainBiz , ThaiNIC เปนตน
ภาพที่ 8.4 ตารางเปรียบเทียบการบริการเว็บโฮสติ้งของตางประเทศ
บทที่ 8 กาารอัพโหลดเว็บไซต และการเชืชื่อมโยง Sociall Network
VPSHiSp peed
บริการใหเชา Server คววามเร็วสูง สั่งซื้อและชําระเงินผานหหนาเวปได ตลอด 24 ชั่วโมง เปนเซิ เ รฟเวอร ความเร็วสูง ทํางานเสเถีถียร ราคา ตั้งแต 490 บบาท ถึง 6,0000 บาท (http://www.vvpshispeed.com m/th/) WhiteSpa ace
เซิรฟเวอรระะบบจัดเก็บขอมู อ ล แบบ เวอร ช วลไลลเซชั่ น ทํ า งาานอยู บ น ระบบคลาวดที่สรางขึ้นบนระบบที บ ่ มีความเสถียรภาพสูง ราาคาตั้งแต 1,495 บาท ถึง 33,245 บาท (https://servicee.whitespace-cloud.com/) armyhostting.com
Web Hosting+Domain เชาโฮสต แถมโดเมน สสําหรับองคกรรั ร ฐ เอกชน และบุคคลทัทั่วไป ราคาตัตั้งแต 999 บาท ถึง 3,2200 บาท (http://armyhhosting.com)
ไทยดาตาโฮสติง้
ใหบริการ เว็ว็บโฮสติ้ง จดชืชื่อเว็บไซต พื้นที่เก็บขอมมูลออนไลน (FFile Server Service) แลละเซิรฟเวอรเสมื ส อนสวน บุคคล (VPS) ที่มีคุณภาพสูสูง มีความ เสถียรราคาาตั้งแต 950 บาท ถึง 4,000 บาท ภภาพที่ 8.5 รายชื่อผูใหบริการ web hosting ในไทย
http://www.thhaidatahosting.com
2 207
2088
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และกาารเชื่อมโยง Soccial Network
ไทยโฮส สไซต
มีบริการหหลังการขายตลอด 24 ชม. มี ช อ งวงงจรเชื่ อ มต อ ขนาดใหญ ความเร็วสู ว งทั้งใน และะตางประเทศ รองรับ CMS C ทุกประเเภท สามารถ เลือกใช Direct D Admin เนื่องจาก ใชงาย ไมตองเรียนรูรม าก http://wwww.thaihostsite.ccom/ เน็ตรีจส ิ
NetRegis คือผูใหบริการ จดโดเมน บริการเชาเครื่อง Serveer (Hosting) และพัฒนา น ออกแบบเว็ว็บไซต ราคา ตั้งแต 988 บาท ถึง 7988 บาท http://netrregis.com/ อีลอสโฮ ฮสดอทคอม
เปรี ยบเสสมื อ นมี เ ซิ รฟ เวอร สว นตั ว โดยสามมารเข า ไปจั ดการแก ไ ข Setup คาตางๆ บนเซิรฟเวอรได ดวยการใใช SSH (Seccure Shell) Root Access ราคคาตั้งแต 500 บาท ถึง 3,000 3 บาท http://wwww.eloshost.com m/ เอสเอ็มโฮสติ โ ง้
บริการจดดโดเมนเนม เว็บโฮสติ บ ้ง ดูแล เว็บไซต รับวางเครื่องเซิซิฟเวอร ออก แบบเว็บไซต ไ ปรึกษาเรื่ืองเว็บไซต, เซิฟเวอร ราคาตั้งแต 250 2 บาท ถึง 6,500 บาาท http://wwww.smhosting.inn.th/ ภ ่ 8.6 รายยชื่อผูใหบริการรเว็บโฮสติ้งในไทย ภาพที
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
การเลือกใชบริการโฮสติง้ สํ า หรั บ เว็ บ ไซต ทั่ ว ไป โฮสติ ง มี ลั ก ษณะที่ เ ปรี ย บเที ย บได เ หมื อ นกั บ ฮาร ด ดิ ส ก ในเครื่ อ ง คอมพิวเตอรของเรา ฉะนั้นถาคุณมีพื้นที่การใชงานโฮสติ้งที่มาก คุณก็จะสามารถเก็บ ไฟล, รูปภาพ, เอกสาร และอื่นๆ ไดมากตามไปดวยเชนกัน บางครั้งเราอาจเรียกไดหลายแบบเชน โฮสติง โฮสติ้ง เว็บ โฮสติง โฮส แตทั้งหมดก็มีความหมายเหมือนกัน เว็บโฮสติ้ง มี 2 แบบ คือ Windows Hosting และ Linux Hosting โดยแยกตามระบบปฏิบัติการ ที่ตัวเว็บโฮสติ้งใชงาน ซึ่งมีอยู 2 ระบบปฏิบัติการที่ใชงานคือ Microsoft Windows Server และ Linux ความแตกตางระหวางระบบปฏิบัติการ 2 ระบบนี้ คือ Windows Hosting สามารถใชงานไดกับเว็บไซตที่เขียนโดยภาษา ASP ,ASP.net และ PHP ได ในขณะที่ตัว Linux Hosting สามารถใชงานกับเว็บไซตที่เขียนโดยภาษา PHP ไดเทานั้น แตหากเว็บไซตของคุณเขียนโดยใช HTML ก็สามารถเลือกใชเว็บโฮสติ้งไดทั้ง 2 แบบ โดยที่การ แสดงผลของทั้ง 2 ระบบไมตางกัน แตแนะนําใหใชเปน Linux Hosting เพราะจะมีคาใชจายนอยกวา นอกจากนี้ยังมีโฮสติ้ง ที่บริการฟรีไมคิดคาใชจาย จัดทําขึ้น เพื่อสนับสนุนการพัฒนาเว็บไซต ของคนไทยใหแพรหลายมากขึ้น และเพิ่มโอกาส ใหกลุม ผูประกอบการ SMEทุกหนวยงานหรือองคกร ขนาดเล็ก กลุมนักเรียน นักศึกษา กลุมนัก พัฒนาเว็บ ที่ตองการลดตนทุนของกิจการ รวมไปถึงเว็บที่เปน ประโยชน ต อ สั ง คม ที่ มี ค วาม สนใจในการออกแบบหรื อ ทํ า เว็ บ ไซต เช น http://hostingfree.in.th/ http://www.thcity.com/ หรือ http://thaicloud.org/ เปนตน
ภาพที่ 8.7 ตัวอยางเว็บไซตที่ใหบริการฟรีเว็บโฮสติ้ง
209
210
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
3. การสมัครขอพื้นที่เว็บไซตที่ใหบริการฟรี
เพื่อใหผูศึกษาออกแบบเว็บไซตไดลองปฏิบัติ นําผลงานขึ้นเว็บไซต จึงขอยกตัวอยางพื้นที่ (Hosting) แบบฟรี และ และใหเห็นภาพวิธีการ Upload ได จึงจะขอยกตัวอยางการสมัครขอพื้นที่ฟรี กับ เว็บไซตของ http://www.thcity.com/ โดยวิธีการสมัครทั่วไป thcity.com คือ บริการฟรีพื้นที่ทําเว็บไซต โดยผูใหบริการคือ เว็บพิษณุโลกดอทคอม การสมัครสมาชิกกรอกรายละเอียดตามที่บอกไว ซึ่งไมยากเพราะเปนภาษาไทย 1. เขาเว็บ http://www.phitsanuloks.com/11year/index.php เลือกเมนู สมัครฟรีพื้นที่โฮมเพจ ฟรีกระดานบอรดดังรูป
ภาพที่ 8.8 ตัวอยางการสมัครฟรีเว็บโฮสติ้ง
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
2. กรอกรายละเอียดตามที่ตามชองตางๆ บอกไว ในตัวอยางนี้ ตั้งชื่อเว็บไซตวา silpagum โดยใหไปเลือกตั้งแลวคลิกที่กลุมของโดเมน ก็ไดชื่อ http://silpagum.sorng.com เมื่อ เสร็จสิ้นแลวคลิกที่เมนู Regis
คลิ๊กเมื่อกรอกขอมูลเสร็จ
กรอกรายละเอียด เลือกโดเมนฟรี
ผลลัพธที่ได และวิธีการที่ทางผูใหบริการแนะนํา
ภาพที่ 8.9 ลงทะเบียนสําเร็จ ชืเ่ ว็บไซต http://silpagum.sorng.com
211
212
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
3.1 การตั้งคาตางๆ และวิธีการอัพโหลดไฟลผานระบบจัดการเว็บไซต 3. ใหเราลอคอินผานหนาเว็บไซต http://www.thcity.com/ ในสวนของชื่อผูใช ใหเรากรอก เฉพาะชื่อผูใชอยางเดียว ไมตองใส .sorng.com
ใสชื่อผูใ ช (User) เลือกโดเมน ใสรหัสผาน (Password) คลิก ล็อคอิน
4. เมื่อลอคอินเขามาแลว ใหไปที่ขอมูลสวนตัว
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
5. แลวคลิกที่ปุม บันทึกขอมูลและเปดการใชงานFTPจนกวาจะมีคําวาเปดใชงาน FTP เรียบรอยแลว
6. ใหไปที่ จัดการเว็บไซต
213
214
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
7. สรางโฟลเดอร ชื่อวา images
ไดผลปรากฏตามรูป
8. อัพโหลดไฟลที่ Icon Browse โดยอัพโหลดไดทีละ 5 ไฟล
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
ผลปรากฏตามรูป
* สังเกตวามีการจัดเรียงตาม Site ในเครื่องเรา
9. คลิ๊กที่โฟลเดอร images เพื่ออัพโหลดไฟลรูป
10. อัพโหลดไฟลที่ Icon Browse โดยอัพโหลดไดทีละ 5 ไฟล เหมือนในสวน Home
215
216
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
เมื่ออัพโหลดไฟลรูปหมดแลว สามารถเขาเว็บไซคไดเมือ่ พิมพ URL http://silpagum.sorng.com
ภาพที่ 7.9 การแสดงผลเมื่อทําการอัพโหลดทุกไฟลเรียบรอยแลว
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
3.2 การอัพโหลดขอมูลโดยใชโปรแกรมประเภท FTP วิธีการอัพโหลดไฟลขอมูลเว็บไซตผานพอรต FTP (พอรต 21 ) หรือที่เรียกติดปากวา FTP นั้น มี ดวยกันอยูสองแบบคือ 1.การ FTP ผาน ตัว Browser เชน Internet Explorer ,Firefox , Opera หรือการ จัดการเว็บไซต (Site manager)ที่ผูบริการเตรียมไวใหดังที่ยกตัวอยางมาแลว ยังมีวิธีการอัพโหลดขอมูลเว็บโดยใชโปรแกรมประเภท FTP ซึ่งมีอยูมากมาย เชน Core FTP, Filezilla หรือ WS_FTP Pro เปนตน ในที่นี้จะแสดงวิธีการอัพโหลดผานโปรแกรม WS_FTP Pro ที่เปนโปรแกรมที่ไดรับการนิยมอีก โปรแกรมหนึ่งในการ Upload ขอมูลในการสรางโฮมเพจขึ้นไปยัง เซิรฟเวอร นอกจากการอัปโหลดแลว ยังสามารถเปลี่ยนชื่อไฟล,ลบไฟล,คัดลอกไฟล เปลี่ยน permission และอื่นๆอีกมากมาย WS_FTP เปน โปรแกรมประเภท Shareware ของบริษัท Ipswitch, Inc. โดยสามารถทดลอง Download มาทดลองใช กอนไดจาก http://www.ipswitch.com/index.html ขั้นตอนการใชงาน WS_FTP (ตัวอยางจะใช WS_FTP Pro ) มีดังตอไปนี้ 1. หลังจากติตั้งโปรแกรมในเครื่องแลว ทําการเปดโปรแกรม WS_FTP Pro ขึ้นมา
217
218
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
2. จากที่สมัครโฮสฟรี หรือใชบริการโฮสติ้งแบบเสียคาบริการก็ตาม ทางผูใหบริการจะมอบ Host Address เปนตัวเลขมาหนึ่งชุด ในกรณีนี้ Host Address คือ 122.155.7.86, port: 21
3. กรอกกรอกรายละเอียด ชอง Address ในกรณีนี้ Host Address คือ 122.155.7.86 ตามดวย UserID และ Password แลวกด Go
4. โปรแกรมจะทําการแสดงการ connect ดังรูปดานลาง โดยดานซายจะเปนขอมูลเลขบน เครื่องของผูใช ดานขวาจะเปนขอมูล ฝงเซิรฟเวอร
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
5. ทําการ Double Click ที่โฟลเดอร public_html ฝงเซิรฟเวอร
6. การอัพโหลดทําโดยการลากไฟลและโฟลเดอรจากฝงเครื่องคุณเอง(ฝงซาย) เขาไปไวทฝี่ ง เซิรฟเวอร(ชองขวา) หรือกดไอคอน
ลากไฟลและโฟลเดอร
219
220
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
4. การเชื่อมโยงกับเครือขายสังคมออนไลน
เครือขายสังคมออนไลน (Social Network) หมายถึงกลุมคนที่รวมกันเปนสังคมมีการทํา กิจกรรมรวมกันบนอินเทอรเน็ต ในรูปแบบของเว็บไซตมีการแผขยายออกไปเรื่อย ๆ เปนรูปแบบของการ สื่อสารขอมูลผานอินเทอรเน็ต ทําใหเครือขายคอมพิวเตอรหรืออินเทอรเน็ตเปนสังคมขึ้นมา การสราง ชุมชนใหมบนอินเทอรเน็ตเปนเครื่องมือสําคัญในการติดตอสื่อสาร สามารถทํากิจกรรมตางๆ ทั้งเพื่อ การศึกษา ธุรกิจ และความบันเทิง ทุกวันนี้มีคนใชชีวิตอยูกับสังคมออนไลนมากขึ้นทุกวัน และมีการใช Social Media ที่ผูใชเปนผูสื่อสาร หรือเขียนเลา เนื้อหา เรื่องราว ประสบการณ บทความ รูปภาพ และ วิดีโอ ที่ผูใชเขียนขึ้นเอง ทําขึ้นเอง หรือพบเจอจากสื่ออื่นๆ แลวนํามาแบงปนใหกับผูอื่นที่อยูในเครือขาย ของตน ผานทางเว็บไซต Social Network ที่ใหบริการบนออนไลน ปจจุบันการสื่อสารแบบนี้ทําผานทาง Internet และโทรศัพทมือถือ เชน กระดานความคิดเห็น เว็บบล็อก วิกิ (wiki) Podcast รูปภาพ และ วิดีโอ โดยมีเทคโนโลยีที่รองรับเนื้อหา (content) เหลานี้ ไดแก เว็บบล็อก เว็บไซตที่แชรรูปภาพ แชรเพลง แชรวิดีโอ เว็บบอรด อีเมล IM (Instant Massage) เครื่องมือที่ใหบริการ เชน Voice over IP สวนเว็บไซต ที่ใหบริการ Social Network ไดแก Blogger Twitter Flickr Facebook MySpace หรือ Youtube เปนตน
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
Social Media แบงตามหมวดการใชงานได 5 หมวด ดังนี้ 1. หมวดการสื่อสาร (Communication) ก็จัดแบงตามกลุม การใช • Blogs เชน Blogger (google), Blognone, gotoKnow, Typepad, WordPress, • Internet forums เชน vBulletin, phpBB • Micro-blogging เชน Twitter, Plurk, Pownce, Jaiku • Social networking เชน Facebook, LinkedIn, MySpace, Orkut, Skyrock, Netlog, Hi5, Friendster, Multiply • Social network aggregation เชน FriendFeed, NutshellMail, Spokeo, Youmeo 2. หมวดความรวมมือ และแบงปน (Collaboration) จัดกลุมการใช • Wikis เชน Wikipedia, PBwiki, wetpaint • Social bookmarking เชน Delicious, StumbleUpon, Stumpedia, Google Reader, CiteULike • Social news Digg, Mixx, Reddit • Opinion sites เชน epinions, Yelp 3. หมวดมัลติมีเดีย (Multimedia) • Photo sharing เว็บที่แบงปนการใชงานรูป เชน Flickr, Zooomr, Photobucket, SmugMug • Video sharing แบงปนวิดีโอ เชน YouTube, Vimeo, Revver • Art sharing แบงปนภาพศิลปะ deviantART • Livecasting การถายทอดสด : Ustream.tv, Justin.tv, Skype • Audio and Music Sharing เว็บที่มีการแชรเพลงจากสถานีวิทยุ และเว็บเพลงหรือ ดนตรี เชน imeem, The Hype Machine, Last.fm, ccMixter 4. หมวดรีวิว และแสดงความคิดเห็น (Reviews and Opinions) • Product Reviews : epinions.com, MouthShut.com, Yelp.com • Q&A : Yahoo Answers 5. หมวดบันเทิง (Entertainment) สวนใหญจะเปนเกมส • Virtual worlds : Second Life, The Sims Online • Online gaming : World of Warcraft, EverQuest, Age of Conan, Spore (2008 video game) • Game sharing : Miniclip
221
222
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
4.1 การฝงโคด Facebook Social Plugins ไวในเว็บเพจ Facebook Social Plugins เปน Plugins ของ Facebook ที่สามารถเชื่อมโยงกิจกรรมตาง ๆ ระหวางเว็บไซตของคุณกับ กิจกรรมบน Facebook ได ที่นาสนใจก็คือ facebook สามารถทําใหเครือขาย ของคุ ณ โตไดเ ร็ ว กว า ใช ชอ งทางการทํ า เว็ บ ไซต หรื อ อีเมลล อ ยา งเดี ยว ในส ว นนี้ จึ งบอกถึ ง วิธี ก ารนํ า Facebook Social Plugins รูปแบบตางๆ มาติดตั้งบนเว็บไซตเพื่อเชื่อมโยงกิจกรรมตางๆ บนเว็บไซต กับ Facebook เขาดวยกัน Facebook Social Plugins สามารถใชงาน Embed หรือการฝงโคดของ Plugins ไวในเว็บเพจ ได เชน กิจกรรมบน Site หรือ Comment Like box plugins เปนตน
ขั้นที่ 1 เลือก Social Plugins ที่ตองการ โดย Social plugins แตละอยางคราว ๆ ดังนี้ 1.1 Like Button plugins นี้เหมาะสําหรับติดตั้งในหนาบทความ หรือ ในหนาแรกของเว็บไซต หรือจะติดตั้งที่หัวขอของเนื้อหาที่นาสนใจก็ได โดยมีจุดประสงคเพื่อใหผูอานบทความของคุณแสดงออก วาชอบบทความของคุณไดงายขึ้น เพียงแค click ปุมนี้เทานั้น 1.2 Activity Feed เปน plugins ที่แสดงวาเพื่อนบน facebook ของคุณมีกิจกรรมใดบนเว็บไซต ของคุณบาง เชนชอบบทความใด หรือไดแนะนําบทความใด เปนตน 1.3 Recommendations เปน plugins ที่บอกถึงบทความใด บนเว็บไซตของคุณที่ไดถูกแนะนํา ไปยัง Facebook แลว 1.4 Like Box กอนหนานี้ plugins ตัวนี้มีชื่อวา Fan box แตตอนนี้ไดเปลี่ยนมาเปน Like Box ซึ่งมีลักษณะคลายคลึงกับของเกาแต พิเศษกวาเดิมตรงที่มี สวน Show stream ที่แสดงการ Update ตางๆ บนหนานั้นๆ ดวย 1.5 Login with Faces plugins นี้ติดตั้งไวเว็บไซตของคุณเพื่อใหผูเยี่ยมชมสามารถ Log in เขา Facebook ผานเว็บไซตของคุณได และจะแสดงหนาของผูเยี่ยมชมที่ Log in ผานเว็บไซตของคุณดวย 1.6 Facepile plugins นี้เหมือนสมุดเยี่ยม คือจะแสดงรูป ภาพโปรไฟลของเพื่อนของผูใชที่ไดลง นามแลวสําหรับเว็บไซตของคุณ 1.7 Comments plugins นี้ สามารถใหผูใช facebook แสดง Comment สดๆ บนเว็บไซตของ คุณได เทียบไดกับกลอง Chat box ซึ่งเปนชองทางการสื่อสารที่ดีบนระหวางคุณกับผูเยี่ยมชมเว็บไซตเลย ทีเดียว วิธีติดตั้ง จะกลาวถึงในขั้นที่ตอไป 1.8 Live Stream plugins นี้อธิบายงาย ๆ ก็เหมือนการใชงาน Twitter นั่นเอง
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
ขั้นที่ 2 การรับโคดของ Social Plugins จาก Facebook ที่จริงแลวการรับโคดของ Social Plugins ที่ตองการ นั้นทําไดงายมากเพียงแค ตั้งคาและ Click ปุม Get code เทานั้น อยางเชน รูปที่เห็นอยูดานลางนี้ผมทดลองรับโคดของ Comment ของ
Facebook มาใสบนหนาเว็บของเรา 2.1 เริ่มจาก เขาไปที่ Facebook Social Pluing ไดที่เว็บไซต http://developers.facebook.com/docs/plugins/
พอไดหนาตาแบบนี้แลว ใหคุณเลือกที่ Link Comment ตามลูกศร เพื่อไปยังหนานี้ http://developers.facebook.com/docs/reference/plugins/comments/
223
224
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
จากนั้นก็ใหไปตั้งคาตามที่คุณตองการครับซึ่งคาเหลานั้นมีดังนี้ครับ 1.URL to comment on = บอกที่อยู URL ของ WEBSITE ของคุณลงไปครับ เชน http://www.ajnat.ob.tc 2.Number of posts = บอกไปครับวาตองการใหมีกี่ขอความกอนจะตัดไป View more เชน 5 3.Width = กําหนดความกวางครับมีหนวยเปน Pixel เชน 500 4.Color Scheme = เลือกโทนสีครับมีแคสองแบบคือ มืดกับสวาง 5.GET CODE = คลิกเพื่อรับ Code ทั้งหมดครับ เปนอันเสร็จ
ตั้งคา Comment facebook ทั้งหมด
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
จากนั้นก็เหลือแคการนํา Code ทั้งหมดที่ไดมาแบบนี้ไปใชงาน โดยเปดโปรแกรม Dreamweaver แลวนํา Code ทั้งหมดที่ไดมา ไปติดตั้งไวยังหนาเว็บไซตของเราเอง ซึ่งทานก็เลือกไดเลยครับวาจะวางไว ที่ตรงไหนของ PAGE เชน ตัวอยาง แลวเปดมุมมอง Code view
225
226
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
นํา Code ทั้งหมดวางใน Code view ผลลัพธทั้งหมดก็จะไดเปนแบบนี้
บทที่ 8 กาารอัพโหลดเว็บไซต และการเชืชื่อมโยง Sociall Network
4.2 การแบงปน(Share) น หนนาเว็บเพจสู Social netwworking Faceebook ถือเปปน Social Neetwork ที่กําลัลงเติบโตอยางรวดเร็ ง วในปจจจุบัน จึงเปนเครื น ่องมือ สําคัญอีกอันหนึ ห ่งในการโปรรโมท เว็บไซต ของเราไดเปนอย น างดี 1. สรางปุม Shaar สําหรับ faccebook และ twwitter จากโปรแกรมม Photoshop Save เปนไฟล Jpeg แลวเก็บไวใน ใ Folder Images ใน Site S ของเรา 2. นําภาพที่เตรียมไว ม ใสลงตารางงในตําแหนงที่ตตองการ ในโปรรแกรม Dreamwweaver
2 227
228
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
3. คลิ๊กที่รูปภาพ(Share) แลวใสรายละเอียดในชอง Link ดังนี้ สําหรับแชรไปที่ facebook http://www.facebook.com/sharer.php?u= http://www.rjannat.ob.tc (ตรงสีแดงคือใสชื่อเว็บไซต) ที่ชอง Target เลือก _blank สําหรับแชรไปที่ Twitter http://twitter.com/share?text=http://www.rjannat.ob.tc (ตรงสีแดงคือใสชื่อเว็บไซต) แลวแสดงผลโดยการกด Preview หรือ F12 ทดลองโดยการคลิกที่ปุมแชรเพื่อดูผลลัพธที่ได
การแสดงผลการแชรเมื่อคลิกที่ปุม แชร ผลลัพธที่ไดดังภาพ
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
4.3 วิธสี ราง Facebook Fan box (Like Box) บน เว็บไซต การสราง Facebook fan box บน เว็บไซต ซึ่งจะชวยโปรโมทเว็บไซต ของเราบน facebook ได และในทางกลับกันก็ยังสามารถโปรโมทกิจกรรมบน Facebook ของเราในเว็บ ของเราไดเชนกัน ขั้นเตรียมการติดตั้ง กอนอื่นตองมีหนา Facebook fanpage เสียกอน แนนอนครับใครที่ยังไมมี Account ใน Facebook ก็ตองไปลงทะเบียนไวกอน ที่นี่http://www.facebook.com ตอนนี้ขอเหมาวาทุกคนมี Account ใน Facebook ครบทุกคนแลว ตอไปก็ดําเนินการ Create Fan Page ขึ้นมา ขั้นตอนการติดตั้ง วิธีการนําปุม Like ไปติดไวในหนาเว็บไซต เมื่อเรา Create Fan Page เรียบรอย หากเรามีเว็บไซตหลักอยูแลว เราสามารถไปสรางลิ้งคให เชื่อมโยงมาที่ Page ที่เราสราง และเราสามารถที่จะทําปุม Like ไปติดไวในหนาเว็บไซตหลักของเรา เมื่อ มีผูชมที่ชื่นชอบในองคกร สินคาบริการ หรือเว็บไซตของเรา ก็จะกด Like ขอมูลก็จะเชื่อมโยงกับ Fan Page ที่เราสรางไว วิธีการคือ เขามาในหนาเพจที่เราสรางไว หากปดไปแลว หรือเขาในครั้งใหมเราสามารถเขามา เขามาที่หนา Home ปกติของเรา ที่เมนูดานขวาใหคลิกที่ บัญชีผูใช เลือกเมนู ใช Facebook ในฐานะ หนาเพจ
229
230
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
copy URL ของ Page ที่เราสราง แลวคลิ๊กตรงเมนูแกไขหนา
เลือกที่เมนู การตลาด
และเลือก เพิ่มกลองถูกใจในเว็บไซตของคุณ
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
copy URL ของ Page ที่เราสรางมาใสไวในชองแรก ในสวนอื่นๆ ก็เลือกตามความตองการของ เรา จะแสดงตัวอยางทางดานขวา • Width คือความกวางของกลอง • Color Scheme มีใหเลือกมืดกับสวาง หรือ ขาวกับดํา • Stream กับ Header สามารถเอาออกได เสร็จแลวคลิ๊ก Get Code
Header
ใส URL ของ Page
Stream
คลิก
231
232
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
Copy Code ไปติดในหนาเว็บไดเลย
เปดโปรแกรม Dreamweaver แลวนํา Code ทั้งหมดที่ไดมา ไปติดตั้งไวยังหนาเว็บไซตของเราเอง ซึ่ง ทานก็เลือกไดเลยครับวาจะวางไวที่ตรงไหนของ PAGE เชน ตัวอยาง แลวเปดมุมมอง Code view *** หมายเหตุ : อยาลืมตรวจสอบใหแนใจวาวาจัดวาง Code ในสวนของ HTML ไดอยางถูกตอง
นํา Code ทั้งหมดวางใน Code view
ผลลัพธทั้งหมดก็จะไดเปนแบบนี้
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
ผลลัพธเมื่อแสงผลผานการเรียกดูเว็บไซตผานบราวเซอรตางๆ
สรุป การนําเว็บไซตอัฟโหลดไปไวที่เว็บเซิรฟเวอร เพื่อเผยแพรสูระบบเครือขายอินเทอรเน็ตนั้น หาก หนวยงานใดไมมีเว็บเซิรฟเวอรเปนของตัวเอง ก็สามารถขอใชพื้นที่เว็บเซิรฟเวอรของผูอื่นหรือผูใหบริการ เว็บโฮสติ้ง ซึ่งจะมีทั้งแบบที่ตองเสียคาใชจาย และแบบที่ไมตองเสียคาใชจายใดๆ โดยผูใชบริการก็ตอง เลือกผูใชบริการที่เชื่อถือได ทั้งเรื่องความปลอดภัยของขอมูล รวมทั้งบริการเสริมตางๆ สวนการเชื่มโยงกับเครือขายสังคมออนไลน (Social Network) เชน เชื่อมโยงกิจกรรมตาง ๆ ระหวางเว็บไซตของคุณกับ กิจกรรมบน Facebook สามารถทําใหเครือขายของคุณโตไดเร็วกวาใชชอง ทางการทําเว็บไซตหรืออีเมลลอยางเดียว หรือการติดตั้ง Facebook fan box ไวในหนาเว็บไซต ซึ่งจะ ชวยโปรโมทเว็บไซต ของเราบน facebook ได และในทางกลับกันก็ยังสามารถโปรโมทกิจกรรมบน Facebook ของเราในเว็บ ของเราไดเชนกัน
233
234
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บรรณานุกรม
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่1
ชาญชัย ศุภอรรถกร. (2551). คูมือเรียนเขียนเว็บอีคอมเมิรชดวย PHP + MySQL. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพซัคเซส มีเดีย. ธวัชชัย ศรีสุเทพ. (2548). BEGINNING WEB DESIGN. กรุงเทพฯ : มารคมายเว็บ. ธวัชชัย ศรีสุเทพ. (2544). คัมภีร WEB DESIGN. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพโปรวิชั่น. บุญสืบ โพธิศรี และคณะ. (2550). การสรางเว็บเพจ. กรุงเทพฯ: ศูนยสงเสริมอาชีวะ. ปกรณ พาณิชยกิจ. (2541). เรียนการใชงานอินเทอรเน็ตและ World Wide Web ดวยตนเอง. กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชัน. ปาพจน หนุนภักดี. (2555). Graphic Design Principles Second edition หลักการและ กระบวนการออกแบบงานกราฟกดีไซน. นนทบุรี : ไอดีซีฯ . ประชา พฤกษประเสริฐ. (2550). สรางเว็บและเพิ่มลูกเลนดวย HTML&XHTML. พิมพครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพซัคเซส มีเดีย. ไพศาล ชนะกุล. (2553). อินเตอรเน็ตคืออะไร. สืบคนเมื่อ 3 มีนาคม 2553 จาก http://school.obec.go.th/mrPaisan/e-learning/information/content/internet1.html สุธี พงศาสกุลชัย และณรงค ล่ําดี. (2551). เว็บเทคโนโลยี (Web Technology). กรุงเทพฯ : สํานักพิมพเคทีพี. ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกและคอมพิวเตอรแหงชาติ . (2553). การจัดลําดับโครงสรางของ ฐานขอมูล Domain Name. สืบคนเมื่อ 3 มีนาคม 2553 จากhttp://wiki.nectec.or.th/ ru/IT630_1_2008Students/NaManaSlideDNS. Alan Pipes. (2011). How to design Websites. London : Laurence King Pubishing Ltd . June Cohen .(2003). The Unusually Useful Web Book. Indiana : New Raider . Nico Macdonald. (2003). What is Web Design. Miles, Switzerland : Rotovision . Steve Krug. (2006). Don't Make Me Think: A Common Sense Approach to Web Usability. Berkeley, Calif : New Riders Pub.
235
236
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่2
ธวัชชัย ศรีสุเทพ. (2544). คัมภีร WEB DESIGN. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพโปรวิชั่น. บุญสืบ โพธิศรี์ และคณะ. (2550). การสรางเว็บเพจ. กรุงเทพฯ: ศูนยสงเสริมอาชีวะ. ปาพจน หนุนภักดี. (2555). Graphic Design Principles Second edition หลักการและ กระบวนการออกแบบงานกราฟกดีไซน. นนทบุรี : ไอดีซีฯ . สุวิช ถิระโคตร. (2554) เว็บไซต : ทฤษฎีและหลักการ. มหาสารคาม : สํานักพิมพ มหาวิทยาลัยสารคาม, Ben Hunt. (2004). 50 Web Design Profit Secrets. Kindle Edition Jakob Nielsen's Alertbox. (1999) Top 10 Mistakes in Web Design. สืบคนเมื่อ 3 มีนาคม 2554 article from May 2, จาก http://www.nngroup.com/articles/top-tenmistakes-revisited-three-years-later/ Penny McIntire. (2008). Visual Design for the Modern Web, Berkeley, CA: New Riders, Steve Krug. (2006). Don't Make Me Think: A Common Sense Approach to Web Usability. Berkeley, Calif : New Riders Pub.
บทที่3
กฤติญา สกลเสาวภาค ุ และคณะ (2552) Professional Web Design โรงเรียนอินเทอรเน็ตและ การออกแบบ. กรุงเทพฯ ซัคเซสกรุป ธวัชชัย ศรีสุเทพ. (2544). คัมภีร WEB DESIGN. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพโปรวิชั่น. ปาพจน หนุนภักดี. (2555). Graphic Design Principles Second edition หลักการและ กระบวนการออกแบบงานกราฟกดีไซน. นนทบุรี : ไอดีซีฯ . ประเวศน วงษคําชัย. (2552). หลักการออกแบบและพัฒนาเว็บไซต . กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุร,ี 2552 สุวิช ถิระโคตร. (2554) เว็บไซต : ทฤษฎีและหลักการ. มหาสารคาม : สํานักพิมพ มหาวิทยาลัยสารคาม, Penny McIntire. (2008). Visual Design for the Modern Web, Berkeley, CA: New Riders, Steve Krug. (2006). Don't Make Me Think: A Common Sense Approach to Web Usability. Berkeley, Calif : New Riders Pub.
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่4
ประเวศน วงษคําชัย และพิรพร หมุนสนิท. (2550). ใชงาน CSS แบบมืออาชีพ. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพเคทีพี. สุธี พงศาสกุลชัย และณรงค ล่ําดี. (2551). เว็บเทคโนโลยี (Web Technology). กรุงเทพฯ : สํานักพิมพเคทีพี. สุวิช ถิระโคตร. (2554) เว็บไซต : ทฤษฎีและหลักการ. มหาสารคาม : สํานักพิมพ มหาวิทยาลัยสารคาม, Adam Kaplan. (2557). Modern Web Design Workshop. เขาถึงจาก http://adamkaplan.me/grid/ Penny McIntire. (2008). Visual Design for the Modern Web, Berkeley, CA: New Riders, เว็บไซต เหตุผลที่ Web Designer ควรเขียน HTML & CSS เปน สืบคนเมื่อ 3 มีนาคม 2554 จาก http://nicha.in.th/2011/09/reasons-why-web-designer-should-write-html-css/ Responsive web design: Key tips and approaches. เขาถึงจาก http://99designs.com/designerblog/2012/12/03/responsive-web-design-key-tips-and-approaches บทที่5
ธวัชชัย ศรีสุเทพ. (2544). คัมภีร WEB DESIGN. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพโปรวิชั่น. John McWade.(2009). Before & After: How to Design Cool Stuff. California, Peachpit Press. Steve Krug. (2006). Don't Make Me Think: A Common Sense Approach to Web Usability. Berkeley, Calif : New Riders Pub. Cameron Chapman. (2010). Smashing Book #3 Color Theory For Designers: Creating Your Own Color Palettes. eBook formats as well (PDF, ePub and Kindle). Cameron Chapman. (2010). Color Theory for Designers, Part 1: The Meaning of Color. eBook formats as well (PDF, ePub). เขาถึงจาก http://www.smashingmagazine.com /tag/colors/
237
238
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
บทที่6
ณัฐพงศ ศรีทองอินทร. (2554). รูปภาพในเว็บไซต ใชอยางไรใหถูกตอง. เขาถึงจาก http://www.genetic-plus.com/update.html?update=12 Carrie Cousins. (2013) Image Techniques for Creating Depth in Web Design. เขาถึงจาก http://about.me/carriecousins Ezequiel Bruni.(2013). How to Use Photography in Web Design. เขาถึงจาก http://webdesignerdepot.com/2013/how-to-use-photography-in-web-design John McWade.(2009). Before & After: How to Design Cool Stuff. California, Peachpit Press. Josef Müller-Brockmann.(1961). The Graphic Artist and His Design Problems, Arthur Niggli Ltd, Switzerland, 1961, p 92 Marko Prljic. (2014). The Web Designers’ Guide to Photo Selection. เขาถึงจาก http://webdesign.tutsplus.com/tutorials/the-web-designers-guide-to-photoselection--cms-21592 บทที่7
ธนัชชัย ศรีสุเทพ.(2544) คัมภีร Web Design. กรุงเทพฯ : โปรวิชั่น . สาระนารูดานการพิมพ ประเภทของฟอนต (Type of Font). โรงพิมพวชั รินทร พี.พี. เขาถึงจาก http://www.wacharinprint.com/home/category/articles/ องคประกอบตางๆ ของตัวอักษรไทย. เขาถึงจาก http://www.f0nt.com/forum : Anatomy of Thai Letterform Carrie Cousins. (2013). 10 Tips for Designing with Type on a Photo. เขาถึงจาก http://designmodo.com/author/carrie/ John McWade.(2009). Before & After: How to Design Cool Stuff. California, Peachpit Press. Paul Claudel .(2012). The secret of type is that it speaks. เขาถึงจาก http://blog.templatemonster.com/2012/05/16/font-psychology
บทที่ 8 การอัพโหลดเว็บไซต และการเชื่อมโยง Social Network
239
à » ¹ š Ë Å ¡ Ñ ã ¹ ¡ Ò Ã Í Í ¡ á º ºä Á Ç ‹ Ò ‹ ¨ Ð à » ¹ š ¡ Ò Ã ¤ ´ Ô ã ¹ ¡ Ò Ã Í Í ¡ á º º ¡ Ò Ã ¨ ´ Ñ Í § ¤ » à Р¡ Í ºà Ã Í è × § ¢ Í § Ê Õ ¡ Ò Ã ã ª À Œ Ò ¾¡ Ò Ã ã ª µ Œ Ç Ñ Í ¡ Ñ É Ã « Ö è § à » š ¹ ¾ × é ¹ ° Ò ¹ · Ò § È Ô Å » Ð · Õ è ¤ Ç Ã µ Œ Í § à ¢ Œ Ò ã ¨á Å Ð Á Õ µ Ñ Ç Í Â ‹ Ò § à » š ¹ ¡ à ³ Õ È Ö ¡ É Ò« Ö è § à » š ¹ Ë Å Ñ ¡ ã ¹ ¡ Ò Ã · Ó § Ò ¹ Í Í ¡ á º º à Ç ç º ä « µ
I S B N : 9 7 8 6 1 6 9 2 2 9 6 0 5
Ê Í §à ¡ ÒÊ Œ Ò Á¡ à »à Ø Å ¢ · è Õ 2 3 9¶ . ä ª  ³ à § ¤ µ . ã ¹ à Á Í × §Í . à Á Í × § ¨ . ¹ ¤ Ã Ã Ò ª Ê Á Õ Ò3 0 0 0 0â · Ã È ¾ Ñ · 0 4 49 5 1 2 9 3 Ê § Ç ¹ Å ¢ Ô Ê · Ô ¸ µ ì Ô Ò Á ¾ Ã Ð Ã Ò ª º Þ Ñ Þ µ Ñ Å Ô ¢ Ô Ê · Ô ¸ ì Ô ¾ . È . 2 5 3 7