Landschapskrant
DURME
DOE MEE!
SCHELDE RE GIO NAA L L ANDSCH AP SCHELDE-DURME • JR G.6 NR 2 • sept ember 2011
Fiets mee langs Vlasrootputten in Klein-Brabant ‘Nachtwacht’ in het Buggenhoutbos - Van oud naar nieuw bos in Wetteren - Nacht van de Duisternis in Temse - Pasar Boomt in Sint-Amands - Bomen planten in Serskamp
Het Regionaal Landschap ….is een streek gevormd door Schelde en Durme. Langs beide rivieren vind je unieke zoetwaterslikken en rietschorren, uitgestrekte graslanden, oude rivierarmen en talrijke waterplassen en vijvers. …is een samenwerking tussen de verschillende overheden en de lokale verenigingen actief rond natuur en milieu, landbouw, jacht, toerisme en recreatie. … heeft als missie elke inwoner en bezoeker te overtuigen van de waarde van de natuur en het landschap in de streek. … betrekt het brede publiek bij concrete acties rond natuur en landschap.
Kruibeke Temse Waasmunster
Schelle
Bornem Zele Laarne
Joachim De Maeseneer
Melle
Wetteren
Berlare Wichelen
Hamme
Dendermonde
SintAmands
Puurs
Lars Soerink
Dromen… Over bomen ‘Wij genieten elke dag van onze fruitboomgaard’ Carlo Van Hoey en zijn vrouw Dagmar kochten een drietal jaar geleden een weiland achter hun huis in Tielrode. Ze droomden meteen van een authentieke fruitboomgaard waar hun vier kinderen (Kira, Noa, Robbe en Margo) zouden kunnen ravotten en van de vruchten snoepen. Hun droom is nu werkelijkheid en Carlo glundert als hij onder zijn appelboom staat. RLSD
Heb je van uit je woning zicht op één of meerdere bomen? Prijs jezelf gelukkig. Geniet van de ritselende bladeren, de seizoenen die de boom altijd een ander uitzicht geven, de vogels die erin vertoeven… Je beseft het misschien niet altijd, maar zo’n boom is kostbaar goed. Soms zelfs erfgoed. Dit jaar schenken heel wat verenigingen speciale aandacht aan bomen en bossen. En er zijn tal van activiteiten en evenementen.
Carlo Van Hoey
RLZH
Smullen van je eigen appels Er zijn genoeg redenen te bedenken waarom je een hoogstamboomgaard zou planten. Fruitomen dragen mooie bloemen in de lente en schenken ons lekker fruit in de herfst. Bovendien trekken ze veel dieren aan: insecten die op hun beurt allerlei vogels en vleermuizen lokken. Heel wat dieren zijn bovendien verkikkerd op het afgevallen fruit. Je raakt er niet op uitgekeken! Het Regionaal Landschap wil je graag helpen om een nieuwe hoogstamboomgaard aan te leggen met oude fruitrassen die typisch zijn voor onze streek.
Vertel eens meer over jouw stuk grond dat je een paar jaar geleden hebt ingericht? ‘Toen we dit huis kochten, wilden we er ook het achterliggende stuk weiland bijhebben om er een hoogstamboomgaard aan te planten. Ik kom zelf uit een familie van boomkwekers en mijn vader is tuinaannemer. In de natuur bezig zijn, zit dus echt in mijn bloed. Eerst vroeg ik advies over de aanplantingen bij de Nationale Boomgaardenstichting. We gingen meteen aan de slag en konden ons hier volop uitleven. Het leuke is dat ik er nu nog nauwelijks werk aan heb. Het gras maai ik maar twee keer per jaar zodat er allerlei bloemen, grassoorten, insecten en vlinders opduiken.’
Welke aanplantingen heb je gedaan? ‘ Mijn vrouw en ik hebben alle aanplantingen zelf gedaan. We wilden eerst de wei onder handen nemen voor we met de verbouwingen aan ons huis zouden starten. Al-
les samen hebben we 15 fruitbomen aangeplant: kweepeer, pruimen, appels, kersen en peren. Rondom de wei plaatsten we een gemengde haag met onder meer meidoorn, haagbeuk, kornoelje, els en hazelaar. De haag levert een leuke speelruimte voor de kinderen: ze kunnen er verstoppertje spelen en kampen bouwen. Langsheen de haag hebben we knotwilgen geplant.’
Heb je nog plannen voor de toekomst? ‘Om het plaatje compleet te maken, willen we graag een poel laten graven door het Regionaal Landschap Schelde-Durme. Met die poel hopen we nog meer planten en dieren aan te trekken. Wie weet zelfs kamsalamander! Ondertussen genieten we elke dag van het zicht op onze fruitboomgaard en het natuurlijke leven dat zich hier ontplooit. Dit najaar zullen we onze eerste appels en peren kunnen plukken!’
En nog meer over bomen
DURME
SCHELDE
Bossen voor mensen De Verenigde Naties (VN) hebben 2011 uitgeroepen tot ‘Internationaal Jaar van de Bossen’. Onder het motto ‘Bossen voor mensen’ willen de VN het bos in de kijker zetten en overal ter wereld en bij alle lagen van de bevolking het debat over bossen openen.
Pasar Boomt!
Wandel mee voor meer bos
maakte een kortfilm ‘Van Bossen en Mensen’ waarin de problematiek van de ontbossing met prachtige beelden wordt uitgelegd. Lees meer op www.weekvanhetbos.be.
Joachim De Maeseneer
Ook Pasar – het vroegere Vakantiegenoegens – heeft iets met bomen: ze willen meer bomen in Vlaanderen en organiseren een actiedag op zondag 6 november 2011. Bossen zijn levensbelangrijk. Op een jaar tijd neemt een grote, kloeke boom tot zestig kilogram CO2 uit de lucht op en levert zuurstof voor een gezin van vier personen. Bovendien kan één boom het fijn stof vasthouden dat vrijkomt bij 10.000 km autorijden. Daarnaast bieden bossen een leuke en gezonde plek voor recreatie. Maar niet vergeten: ze herbergen maar liefst 80% van de plant- en diersoorten van ons land.
Doorbomen over …
Provincie Antwerpen
kapelbomen
De Provincie Antwerpen organiseert een wedstrijd om kapelbomen in kaart te brengen. Je ziet ze overal in onze streek: de kapelletjes en kruisen langs onze wegen, op kruispunten, in de velden aan hoeves en op dorpspleinen. Vaak vind je er één of meerdere bomen bij, staat er een haag rond of hangt het kapelletje of kruis in een boom. Deze bomen en struiken dragen soms een lange geschiedenis of kregen een symbolische betekenis. Je kan de Provincie Antwerpen helpen om die kapelbomen en -struiken te registreren én er bovendien een prijs mee winnen. Geef de gegevens in op www.provant.be/erfgoedbomen.be. Opgelet: het gaat enkel om bomen in de provincie Antwerpen!
Leen Berthels, communicatieverantwoordelijke bij Pasar vertelt er ons meer over. ‘Als vrijetijdsorganisatie wil Pasar mensen aanzetten om bomen te planten. Bossen zijn goed voor het milieu én zijn leuke en gezonde plekken om te wandelen en fietsen. We zetten iedereen ertoe aan mee te gaan wandelen voor meer groen in Vlaanderen en we willen wel 10 000 bomen gaan aanplanten.’
Pasar
Tijdens de week van 9 tot en met 16 oktober is ‘Bos zonder grenzen’ de slogan. Het wordt een bijzondere editie in het teken van het ‘Internationaal Jaar van de Bossen’. Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en de Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) serveren in samenwerking met Natuurpunt en tientallen lokale organisatoren meer dan tweehonderd activiteiten. Je leert er waarom bossen en natuur belangrijk zijn in ons dagelijkse leven. Fotograaf-ecoloog Yann Arthus-Bertrand
VBV
Week van het Bos
Leen Berthels
Meer info op www.pasar.be/boom/
NIEUW!
LANDSCHAPSLOKET Wat IS HET?
MELDFORMULIER (in hoofdletters invullen a.u.b.) JA, wil gratis advies van het Regionaal Landschap.
Gratis service: het Regionaal Landschap beantwoordt jouw vragen over het aanplanten van een hoogstamboomgaard. Welke soorten kan je best planten? Hoe onderhoud je de bomen? Welke toelagen kan je ontvangen? Ook voor het onderhoud en de aanleg van andere kleine landschapselementen, kan je bij ons terecht. Het Regionaal Landschap geeft gratis advies en begeleiding en kan in bepaalde gevallen de werken tot 70% financieren en volledig uitvoeren.
Wie contacteren? Je kan ons elke werkdag contacteren op 052 33 89 10 of via e-mail op landschap@rlsd.be
Meer info op www.rlsd.be
Voornaam:
Naam:
Straat: Postcode:
nr: Gemeente:
Telefoon/GSM: E-mail: Jouw gegevens gebruiken we alleen in het kader van deze actie. Je kan je gegevens altijd laten wijzigen of verbeteren. Terugsturen naar Regionaal Landschap Schelde-Durme Hemelstraat 133A 9200 Dendermonde
02 OKT
Je vindt de volledige activiteitenkalender op www.rlsd.be
Fiets mee langs Vlasrootputten in Klein-Brabant
Nacht van de Duisternis inTemse
Wanneer: zondag 2 oktober 2011 van 14 tot 17 uur Waar: Steenovens, Kuitegemstraat in Sint-Amands Wat: Het Regionaal Landschap Schelde-Durme organiseert een fietstocht langs een aantal vlasrootputten in Klein-Brabant samen met zijn partners Natuurpunt Klein-Brabant, Toerisme Klein-Brabant – Scheldeland, de gemeenten Bornem, Puurs en Sint-Amands, de Landelijke Gilden, de Provincie Antwerpen, KVNS en de Heemkundige Kring Klein-Brabant. Je kan je inschrijven voor 26 september voor de kortere begeleide fietstocht (op info@ rlsd.be of 052 33 89 10) of op eigen houtje de fietstocht maken aan de hand van de brochure ‘vlasrootputten in Klein-Brabant’ die je op de dag zelf kan verkrijgen. Gratis Duvel! Organisatie / info: Regionaal Landschap Schelde-Durme 052 33 89 10 info@rlsd.be – www.rlsd.be FRANKY POLFLIET
NOV
in Sint-Niklaas
Wanneer: zondag 2 oktober 2011 van 14 uur (afspraak aan het Boshuisje) tot 17 uur Waar: Natuurreservaat de Fondatie van Baudelo, Cadzandstraat in Sinaai (Sint-Niklaas) Wat: De grote verscheidenheid in kleur, vorm, levenswijze, geur, smaak en hallucinerende eigenschappen van paddenstoelen fascineert de mens reeds eeuwen, maar roept ook veel vragen op... Breng loep en eventueel spiegeltje mee. We sluiten af aan het Boshuisje met een kom lekkere soep of chocomelk. Organisatie / info: Vzw Durme, Marieke De Vos, marieke.devos@vzwdurme.be, 09 348 30 20
08
Wanneer: zaterdag 8 oktober 2011 van 20 tot 22 uur Waar: infobord aan de boskapel – Kasteelstraat in Buggenhout Wat: Wandel mee in een wondere wereld van doordringende geluiden en donkere schimmen, schichtige fladderaars en gulzige slurpers. De vleermuizen zijn op jacht en ratelen door de ‘bat-detector’. Dorstige nachtvlinders zijn verzot op onze zoete lokvloeistof van wijn en suiker. Muizen en spitsmuizen houden dan weer van pindakaas en muesli. We proberen ze levend te vangen om even van dichtbij te bekijken. De nacht zal alvast enkele van haar geheimen prijsgeven. Voor alle leeftijden. Gratis Organisatie / info: Natuurpuntafdeling ‘s Heerenbosch, Natuurpunt Educatie, Geert Van Damme - 052 41 37 79 of 0474 93 84 81- geert.vandamme@meerskant.org – Tineke Thijs 014 47 29 55 - tineke.thijs@natuurpunt.be
09 OKT
JOACHIM DE MAESENEER
OKT
Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief op www.rlsd.be
06 NOV
Van oud naar nieuw bos in Wetteren
Wanneer: zondag 9 oktober van 14 tot 17 uur Waar: Kruispunt Maelbroekstraat – Oordegemsesteenweg in Massemen (Wetteren) Wat: Met natuurgidsen wandelen we van het heel oude Hospiesbos (dat Europese bescherming geniet) naar het nieuw aangelegde Paelepelbos en natuurreservaat ‘d Heide (met de Europees beschermde kamsalamanders). De bezoekers krijgen niet alleen boeiende informatie maar ook een lekkernij aangeboden, in de bossfeer... Voor de kinderen is er een educatief ‘salamanderspel’. Gratis. Organisatie / info: Natuurpunt Scheldeland en gemeente Wetteren - Antoon Blondeel, 0477 32 16 78, antoon.blondeel@skynet.be www.natuurpuntscheldeland.be - www.wetteren.be
Pasar Boomt in Sint-Amands
Wanneer: zondag 6 november 2011 om 13 uur Waar: Gemeentehuis Sint-Amands, Livien Van Der Looystraat 10 in Sint-Amands Wat: Kom samen met ons een boom planten. We verzamelen om 13 uur aan het gemeentehuis van Sint-Amands, waar we het nieuwe wandelpad openen. Aansluitend planten we bomen op de historische site de ‘Steenovens’ in Sint-Amands waar je ook een hapje en een drankje aangeboden krijgt. Goede wandelschoenen en regenkledij meebrengen. Organisatie / info: Pasar 015 29 25 63 – mechelen@pasar.be
© www.eye-flash.be
Rollin Verlinde
‘Nachtwacht’ in het Buggenhoutbos
Bomen planten in Serskamp
Wanneer: zondag 6 november 2011 vanaf 13.30 uur Waar: Eetgoedbos – Serskamp (Wichelen) Wat: Kom wandelen in het Eetgoedbos én help mee om 1000 bomen aan te planten. De wandelingen starten om 13.30 uur, 14 uur, 14.30 uur en 15 uur met gidsen van Natuurpunt en Pasar. We spreken af in de polyvalente zaal van de gemeenteschool ‘De Rozelaar‘, Schoolstraat 4 in Serskamp. De wandelingen duren ongeveer één uur en zijn voor jong en oud. Op de startplaats stellen de plaatselijke verenigingen zich voor en worden hapjes en drankjes aangeboden. Organisatie / info: gemeente Wichelen, Pasar, Regionaal Landschap Schelde-Durme, Natuurpunt Scheldeland - Antoon Blondeel 0477-32 16 78, antoon.blondeel@skynet.be - www.natuurpuntscheldeland.be en www.pasar.be/boom/
PAUL SEGERS
OKT Paddenstoelenwandeling
OKT
Wanneer: zaterdag 15 oktober 2011 om 18.30 uur Waar: Markt van Temse Wat: Tweede editie van Nacht van de Duisternis: om 20.30 uur en 21.30 vertrekt een natuurgids voor een nachtelijke boswandeling in het Scheldepark. Je krijgt er uitleg over nachtdieren. Aansluitend kan je meedoen met de schriktocht in het Scheldepark. Breng je zaklamp mee! Organisatie / Info: gemeente Temse dienst duurzaamheid 03 710 12 97 duurzaamheid@temse.be - www.temse.be
06
02
15
COLOFON Het Regionaal Landschap Schelde-Durme wordt gefinancierd door de Vlaamse overheid: het Agentschap voor Natuur en Bos, Agentschap voor Ruimte en Erfgoed, de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen en de gemeenten Berlare, Bornem, Dendermonde, Hamme, Kruibeke, Laarne, Melle, Puurs, Schelle, Sint-Amands, Temse, Waasmunster, Wetteren, Wichelen en Zele. Deze Landschapskrant is een uitgave van Regionaal Landschap Schelde-Durme vzw, Hemelstraat 133A, 9200 Dendermonde 052 33 89 10, 052 33 89 19 info@rlsd.be www.rlsd.be Verantwoordelijke uitgever: Jozef Dauwe Lay-Out: F-Twee Druk: Drukkerij De Cuyper Oplage: 126.393 exemplaren, wordt 2 keer per jaar gratis verdeeld. Gedrukt op gerecycleerd papier, chloorvrij gebleekt