Landschapskrant Gratis
Herfst 2012
www.facebook.com/pajotzenne
Leden
Pajottenland van je bomen/dromen
p4
Cursus fruitbomen
p7
Mobiele en vaste fruitpers
p8
www.pajot-zenne.be info@pajot-zenne.be 02 452 60 45 Donkerstraat 21, Gaasbeek
Overheden Provincie Vlaams-Brabant en gemeente Affligem, Beersel, Bever, Dilbeek, Drogenbos, Galmaarden, Gooik, Halle, Herne, Lennik, Liedekerke, Pepingen, Roosdaal, Sint-Pieters-Leeuw, Ternat Natuur- en milieuverenigingen Natuurpunt afdelingen AffligemLiedekerke – Beersel – Dilbeek – Halle – Sint-Pieters-Leeuw – Lennik Pajottenland (Gooik, Pepingen en Roosdaal) – Sint-Genesiuis-Rode Ternat, Nationale Boomgaarden Stichting, Opbouwwerk Pajottenland, Streekvereniging Zenne en Zoniën Toerisme, landbouw en jacht Pasar, Toerisme Pajottenland & Zennevallei, Toerisme Vlaams-Brabant, Boerenbond, Wildbeheereenheid Oost-Pajottenland
Knotteam
p 10
Bosgroep
p 12
Bomenwedstrijd
p 16
Adviserende leden Kanaaltochten Brabant, Econet Vlaams-Brabant – Pro Natura, Agentschap voor Natuur en Bos, Agentschap Onroerend Erfgoed, Vlaamse Landmaatschappij Redactie Alwin Loeckx, fotoredactie: Leen Van de Weghe Vu: Kris Poelaert, Donkerstraat 21, 1750 Gaasbeek Opmaak: Pupil, Tim Tassent
Hout vasthouden Knotwilgen, hoogstamboomgaarden, houtkanten en streekhagen… Ze zorgen niet alleen voor een mooier landschap en meer natuur, maar vertellen ook een fascinerend verhaal over de mensen van het Pajottenland en de Zennevallei.
Kris Poelaert voorzitter
Landschap in beweging Ons groene levende erfgoed bepaalt het karakter van de streek en verdient waardering en herstel. Niet eenvoudig in een tijd waar open ruimte aan snel tempo gerationaliseerd wordt, volgebouwd raakt of ‘vertuint’ en ‘verpaardt’. Het Regionaal Landschap houdt stevig vast aan hout en gaat met jou aan de slag voor natuur en landschap.
Ontdek onze projecten en partners
3 Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei
Hout van knotbomen doet rook krinkelen uit de schouwen op winterlandschappen van Bruegel. Met een meidoornhaag -al opgetekend op kaarten uit de 18de eeuwwerd het vee uit de velden gehouden toen nog 8 op de 10 inwoners van landbouw leefden. Een oude verweerde appelhoogstamboom zorgde tot de jaren ’60 mee voor rijke fruitoogsten die per boerentram naar Brussel spoorden.
Speelbosje
Pajottenland van je bomen/dromen Oproep voor buurten en verenigingen Herstel van oude boom Foto: Luc Bohez
Jouw boom/droomplekje Is er in jouw buurt een ideale plek om bomen aan te planten? Weet je een bijzondere boom staan die meer aandacht verdient? Geef het ons door! Het Regionaal Landschap wil graag helpen om jouw bomendroom waar te maken.
Aanplant van herinneringsboom
• samen rond de tekentafel • begeleiding bij uitvoering • tot 70% subsidie
Meer informatie Leen Van de Weghe leen@pajot-zenne.be 02 452 60 45
Doelgemeenten: Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal.
Knotwilgen groeien op de meest natte plekjes, een statige linde in het veld geeft schaduw aan een kapelletje, een populierenrij benadrukt een perceelsrand. Een indrukwekkende dreef leidt naar een historisch pachthof en een buurt komt samen onder een oude knotlinde op het dorpsplein. Fruit- en andere bomen houdende geschiedenis van onze streek levend en maken het landschap leesbaar.
Het Regionaal Landschap zorgt samen met gemeenten Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal voor mĂŠĂŠr bomen in het Pajottenland. Er wordt gewerkt aan een gezamenlijk bomenbeleid voor de streek maar ook aan inrichting en herwaardering van 21 boom/droomplekjes.
Pajottenland van je bomen/dromen Oproep voor scholen Bomen op school Saaie tegels op een kaal schoolplein, nergens een plekje om te keuvelen of je te verstoppen. Een grote grijze speelplaats is misschien ideaal om te voetballen maar met wat bloemen, bessen en een moestuintje valt er zoveel meer te beleven! Het Regionaal Landschap geeft advies en subsidie aan scholen die willen vergroenen en op zoek zijn naar meer natuurbeleving en –educatie in samenwerking met De Paddenbroek. Meer informatie Leen Van de Weghe leen@pajot-zenne.be 02 452 60 45
Doelgemeenten: Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal.
Hoogstamboomgaarden: een praktische gids Uitgave 2012 • 32 pagina’s Tips en advies voor soortenkeuze, aanleg en onderhoud. Downloaden of gratis afhalen bij de milieudienst van je gemeente.
Voorjaar 2013 organiseert de Nationale Boomgaardenstichting samen met het Regionaal Landschap een lessenreeks ‘Hoogstamfruitbomen en klein fruit: aanplant, kweek, snoei en verzorging’ in het Pajottenland en de Zennevallei Gezien het grote succes kan je best zo snel mogelijk inschrijven. Nadien volgt een examen dat recht geeft op een getuigschrift binnen het kader van de naschoolse vorming. Info en inschrijven www.boomgaardenstichting.be www.pajot-zenne.be/hoogstam 012 39 11 88
www.pajot-zenne.be/hoogstam
Fruit als smakelijk erfgoed Uitgave 2004 • 96 pagina’s Boeiende geschiedenis van de hoogstamfruitteelt in het Pajottenland. In de tweede helft vind je een beschrijving van de meest courante fruitsoorten, plus een fiche met aanbevolen rassen en variëteiten. Bestellen info@pajot-zenne.be 02 452 60 45 (€ 13,25)
7 Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei
Cursus hoogstamfruit 2013
Bestellen info@pajot-zenne.be 02 452 60 45 (€ 1,5)
Mobiele en vaste fruitpers Hoogstamboomgaarden zijn een ‘vijfsterrenhotel’ voor de natuur. Zanglijsters kiezen hun zangpost in de hoge fruitbomen. Steenuiltjes huizen in de holte van een oude boom. De bloesems vormen een stuifmeelbron voor tal van insecten. Afgevallen fruit trekt vogels, vlinders en kleine zoogdieren aan... www.pajot-zenne.be/fruitpers
S t een u i l
Vaste fruitpers in Bever
Een zoete vloed van appelsap spoelde het Pajottenland en de Zennevallei. Het Regionaal Landschap bracht de fruitpers-opwieltjes van Houtlandse Tuinsappen naar Beersel, Gooik, Halle, Lennik, Pepingen en Ternat.
Fruitbedrijf Demeulemeester (Burght 27, Bever) heeft een eigen assortiment sappen, maar perst ook in opdracht. Na reservatie kan je er je fruit afzetten of meegeven tijdens een markt. Een paar dagen later is je sap klaar, naar keuze in een tapvaatje of herbruikbare glazen flessen.
De mobiele fruitpers is een technologisch wondertje dat spoelt, raspt, perst en pasteuriseert. Het gezonde sap wordt afgevuld op vacu端m vaatjes van 5 liter die tot twee jaar ongekoeld bewaren.
Voor de wijn- en cidermakers: persen kan ook zonder pasteuriseren, afvullen gebeurt dan in zelf mee te brengen vaten.
www.houtlandsetuinsappen.be 050 78 11 94
demeulemeester27@skynet.be 0494 72 56 76,
9 Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei
Mobiele fruitpers op ronde
Knotteam
Onze knotters komen gratis langs Knotbomen zijn de groene sieraden van onze streek. Ze vormen een thuishaven voor steenuiltjes en andere vogels, insecten en planten. De bomen moeten elke zes tot tien jaar volledig geknot worden of ze kunnen openscheuren en afsterven. Onze groep van geoefende knotters komt jouw knotwilgen en andere knotbomen gratis knotten in ruil voor het brandhout. Het snoeihout (dunne takken) wordt op een hoop verzameld en jij zorgt nadien zelf voor de verdere verwerking ervan. Het knotteam van het Regionaal Landschap werkt in Affligem, Beersel, Bever, Dilbeek, Drogenbos, Galmaarden, Gooik, Halle, Herne, Lennik, Liedekerke, Pepingen, Roosdaal, Sint-GenesiusRode en Sint-Pieters-Leeuw. Voor Ternat kan je terecht bij de milieudienst van de gemeente. Meer informatie Koen De Rijck koen@pajot-zenne.be 02 452 60 45 Aanvragen via www.pajot-zenne.be/knotteam
Bosgroep Zuidwest Brabant Zuidwest Brabant is een vereniging van “Bosgroep en voor – voornamelijke private – boseigenaars. Samenwerken gebeurt altijd op vrijwillige basis en het lidmaatschap is gratis. De bosgroep wil vanuit de leefwereld van haar leden een duurzaam en evenwichtig bosbeheer realiseren met aandacht voor de rendabiliteit, de natuurwaarde en de beleving van het bos. We geven advies, vorming en begeleiding aan de boseigenaars, zodat ze zelf de juiste beheerkeuzes kunnen maken. Tegelijk organiseert de bosgroep gezamenlijke beheerwerken en –projecten bij alle leden die dat wensen. Op die manier helpt de bosgroep om de vaak kleine en versnipperde bossen beter af te stemmen op de noden van de beheerder en het bos zelf, binnen het mooie kader van het Pajottenland en de Zennevallei
”
Bert Geysels • coördinator Bosgroep Zuidwest Brabant vzw Donkerstraat 21 • Gaasbeek zuidwestbrabant@bosgroep.be • www.bosgroepen.be 02 452 43 55
Ontmoeting en uitwisseling
Private bossen als (natuur-) parels
Professioneel advies en vorming op het terrein
Coรถrdineren van beheerwerken
13 Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei
Word gratis lid van Bosgroep Zuidwest Brabant
Fanmail en recente acties
Foto: Buiten-beeld
Van: Maarten :17 dag 10 juli 2012 22 Verzonden: dins oject in Lennik Onderwerp: Pr ndschap, het Regionaal La n va n se en m e Best che project dat over het fantastis ck ba ed fe at w e w Graag bezorgen nu iseerd hebben. al re ge s ilen die onze tuin on j bi jullie de familie steenu n rs va de t re ou rt e id po be ilie , kregen In bijlage een fam en op de foto ge m sa r vie le al ze rijk is! We hebben rakkers. voeding te kunnen en de twee jonge uwspel om die op ho sc lijk ijn ch rs ning in een kleine Het is een onwaa t nest, de verken he t ui n pe ap st rige fruitbomen. volgen: de eerste ere vlucht uit nabu ng la n ee en r aa el raak niet cirkel om de kers gelijks te volgen. Ik da en n zie te om op de uitkijk naar Echt fascinerend et m’n verrekijker m en ur er de en uitgekeken en sp eenuilen. onze vriendjes st de Ik hou je verder op Beste groet, Maarten
hoogte.
Proefritten van het Regionaal Landschap Zondag 5 mei • Neerhof, Dilbeek
Rapport akkervogels Galmaarden in opdracht van Regionaal Landschap door Sven Verbelen
Weg van Klassiek in de Zennevallei Vrijdag 24 tot zondag 26 augustus Beersel, Drogenbos, Halle • www.wegvanklassiek.be
Herstel van historische tuin Onze-Lieve-Vrouw-Lombeek Met steun van Agentschap Onroerend Erfgoed
Wedstrijd De plantenklapper Bomen met een verhaal Een vredesboom werd geplant omdat het dorp behouden door de oorlog raakte. Lindes en eiken hebben magische eigenschappen en oude bomen spelen een rol in legenden. Weet jij een bijzondere boom staan in het Pajottenland of de Zennevallei? Trek er een foto van en noteer het verhaal dat de sapstroom je vertelt!
1ste prijs Overnachting voor 2 personen in Gastenverblijf Wisteria (Herne).
De plantenklapper 44 planten met een verhaal Uitgave Heemkundige Kring van Gooik Tekst Jan Heyvaert, foto’s Misjel Decleer Bestellen www.heemkunde-gooik.be (€ 20)
2de tot 5de prijs Boekenpakket ‘De Plantenklapper - 44 planten met een verhaal’ en ‘Fruit als smakelijk erfgoed’ (zie p 7). Stuur je foto en verhaal voor 15 maart 2013 naar info@pajot-zenne.be