1
Senioren Limburg | Nummer
Prof. Hans Kasper
‘Met kaal aan de haal’ Raad van Ouderen
‘1e advies met Limburgs tintje’ Marcel Ballas
‘Hard werken aan nieuw imago’
1
April 2019
2
Ledenvoordeel
Bij het Limburgs Museum is altijd iets te doen! Het Limburgs Museum is een dynamisch, cultuurhistorisch museum, dat verhalen van Limburgers vertelt en verbeeldt, met families als belangrijkste doelgroep. Het gebouw van het Limburgs Museum heeft ook een verhaal en creëert door zijn historie, de plek en bijzondere architectuur een toegevoegde waarde. 50 JAAR THIELEN
Tot en met 5 mei 2019 is in het Limburgs Museum de unieke overzichtstentoonstelling ‘50 Jaar Thielen - De ogen van de meester’ te zien. Nooit eerder was er zoveel werk van deze bekende en gewaardeerde kunstenaar op één plek te zien. Evert Thielen (Venlo 1954) schildert realistisch. Hij is wereldwijd bekend vanwege zijn enorme veelluiken waar hij jarenlang aan werkt. Het Limburgs Museum toont al die veelluiken, in totaal zes gigantische werken. Daarnaast zijn er zo’n 115 kleinere schilderijen te zien.
25% korting met KBOledenpas
25% KORTING
Met de KBO-ledenpas krijg je 25% korting op de entreeprijs voor het museum zelf. De korting geldt niet op de wisselexposities, zoals nu de expositie van Thielen. Er zijn echter allerlei arrangementen mogelijk, ook in combinatie met een bezoek aan de expositie van schetsen en tekeningen van Thielen in het Museum van Bommel van Dam in Venlo. Voor groepen zijn er speciale tarieven. Kijk op www.limburgsmuseum.nl/openingstijden-entreeprijzen/ voor alle mogelijkheden.
Wie kan/wil een workshop Positieve Gezondheid verzorgen? ‘Veel geleerd over de KBO. Heel interessant!’
KBO Limburg biedt workshops aan over Positieve Gezondheid. Als we ouder worden, krijgt gezondheid nog meer aandacht. Kwaliteit van leven is immers heel belangrijk. Lichamelijke gezondheid is van invloed, maar er spelen meer factoren. Het spinnenweb van Positieve Gezondheid laat ze zien: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Tijdens de workshop over Positieve Gezondheid wordt uitleg gegeven over alle aspecten, maar geeft vooral ook tips om er zelf mee aan de slag te gaan. Voor het verzorgen van deze workshops zoeken we vrijwilligers. Mensen bijvoorbeeld met een achtergrond in de gezondheidszorg en/of in het onderwijs en die het interessant vinden om een aantal keren per jaar een workshops te verzorgen bij een KBO afdeling. Informeer bij KBO Limburg naar de mogelijkheden 0475-381740 of mail info@kbolimburg.nl
Voorwoord
3
Een nieuw geluid
Contact / Colofon Senioren Limburg Uitgever Romeo Delta Multimedia BV (0544) 35 22 35 www.romeodelta.nl info@romeodelta.nl Informeer naar de advertentiemogelijkheden in de volgende uitgaven van Senioren Limburg en de speciale informatiekrant. Vormgeving: Chris Nijhof Acquisitie en coördinatie: René Doppen en Daniël Schmitz. Redactie Cees Versteden (voorzitter), Ben Ubachs, Leo Thomas, Elly Gubbels, Hans Hollanders en Joan Raaijmakers (eindredacteur).
De lente was er al vroeg bij dit jaar. In februari konden we genieten van mooie zonnige dagen na veel grijze dagen in december en januari. Als de zon zich dan weer laat zien dan doet dat ons mensen goed, we gaan weer van alles ondernemen, een nieuwe lente een nieuw geluid. Dat geldt dit jaar wel heel bijzonder voor de KBO. Om te beginnen ligt er dit nieuwe blad: Senioren Limburg. Romeo Delta is de uitgever en KBO Limburg verzorgt met veel plezier de redactie. Eind mei verschijnt er een uitgebreide informatiekrant over KBO Limburg die wordt verspreid onder alle senioren in Limburg. Eind september en begin december zijn er weer uitgaves van Senioren Limburg. Thema van de eerste uitgave van dit nieuwe blad is ook: een nieuw geluid. Hans Kasper vertelt een buitengewoon positief verhaal over senioren en hun toegevoegde waarde voor bijvoorbeeld onze economie, niet te onderschatten. Ook een nieuw geluid bij KBO Gronsveld-Rijckholt waar maar liefst 5 nieuwe bestuursleden staan te popelen om senioren (nog) meer kleur in hun leven te geven. En wat dacht u van psycholoog in spe Esther Frinking. Zij ontdekte dat dankbaarheid een belangrijk wapen is in de strijd tegen eenzaamheid. Sterker nog zij adviseert om die strijd te staken en te kiezen voor dankbaarheid, eenvoud en het goede in het leven. Beslist iets om over na te denken. Letterlijk een nieuw geluid laat Blazersklas Da Capo, onderdeel van ‘De Keuninklikke’ in Roermond horen. Volwassenen van 50 tot 80 jaar kunnen er ontdekken dat je nooit te oud bent om muziek te (gaan) maken, een aanrader! En dan de KBO zelf. Ook wij zijn aan het vernieuwen geslagen. Met een nieuw logo, een nieuwe website en veel plannen om dit jaar hard te werken aan het oppoetsen van ons imago. Want dat lijkt ons grootste probleem als het gaat om het werven van nieuwe leden. Daar gaan we de komende jaren echt iets aan doen, zo vertelt onze voorzitter Marcel Ballas. Met zoveel nieuwe geluiden wordt het beslist een prachtige lente! Veel leesplezier met ‘Senioren Limburg’.
Fotografie: Huub Corstjens en Pim Ermers. Redactie adres: KBO Limburg Postbus 960 6040 AZ Roermond 0475 381740 info@kbolimburg.nl Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door de provincie Limburg.
Hans Hollanders directeur KBO Limburg
4
Prof. Hans Kasper: ‘Met kaal aan de haal’
Grijze kracht wordt Er is al veel over gezegd en geschreven, maar bevestiging komt nu ook uit de professorale hoek: senioren zijn een factor waarmee de markt wel degelijk rekening moet houden. In zijn afscheidsrede voor de Universiteit Maastricht heeft professor dr. Hans Kasper het welzijn van oudere consumenten belicht. Als hoogleraar marketing en marktonderzoek heeft het consumentengedrag van ouderen al zijn bijzondere aandacht gehad. Zijn conclusie is overduidelijk: de grijze kracht komt eraan en wordt een steeds interessantere, formidabele marktpartij. Of zoals Hans Kasper het zelf met een kwinkslag verwoordt: “Met kaal aan de haal”. KBO Limburg sprak met de gelauwerde emeritus hoogleraar, die tevens ruim 20 jaar leiding heeft gegeven aan top-onderzoekbureau Etil.
De 66-jarige Kasper is het schoolvoorbeeld van een senior die ook na zijn pensionering midden in de maatschappij staat. Hij richtte na zijn pensionering met twee collega’s Silverbrains op, een
marketingbureau met extra aandacht voor de ouderenmarkt. ‘Bij veel bedrijven is nauwelijks expliciete aandacht voor ouderen. Je kunt dat het veronachtzaamde goud van oud noemen. Er is
veel winst te behalen wanneer de senior goed wordt benaderd. Voorbeeld: in een winkel bereikt een oudere verkoopmedewerker bij mij meer dan wanneer ik word geholpen door een hittepetit met gaten in de broek. In attractiepark Toverland functioneren ouderen als toezichthouder beter dan jongeren. Wanneer bezoekers op hun gedrag worden aangesproken, accepteert men dat eerder van een oudere.’
GEEN WEEKENDKATER
Gemiddeld genomen hebben senioren meer te besteden dan in het verleden. Er komen verhoudingsgewijs meer senioren en die worden bovendien steeds ouder.
‘Veel geleerd over de KBO. Heel interessant!’ ‘Er is veel winst te behalen als de senior goed wordt benaderd’
‘Senioriteit wordt van betekenis’
TEKST BEN UBACHS FOTO’S PIM ERMERS
5
factor van betekenis ‘Senioriteit wordt een machtsfactor van betekenis’, aldus Hans Kasper. Zeker in Zuid-Limburg waar sprake is van een krimpende bevolking. ‘Het is een ideaal gebied om de maatschappij van de toekomst in kaart te krijgen. We kunnen hier bekijken hoe aan deze nieuwe maatschappij vorm te geven. Denk aan woningbouw, toerisme, winkelvoorzieningen, en openbaar vervoer. Bekijk hoe bedrijven kunnen worden aangemoedigd om veel meer ouderen erbij te betrekken. Senioren zijn loyalere werknemers, en hebben op maandagochtend geen sportblessure of weekendkater.’ Human capital mag immers niet verloren gaan, maar er zijn natuurlijk verschillen. ‘Sommigen willen graag
een machtsfactor
nog werken, anderen die moeten. Wat vaak tegenvalt, is de hoogte van het pensioen. Met € 700,- bruto bovenop je AOW doe je niet zo veel. Het Zwitserlevengevoel is dan nog ver weg. En algemeen blijkt dat jongeren, vrouwen en ZZP-ers zich weinig over hun pensioen bekommeren. De overheid heeft hierin een voorlichtende taak.’
KNIP OP DE BEURS
De oudere consument mag dan algemeen ruimer in zijn middelen zitten, hij houdt de knip op de beurs wanneer hij op zijn leeftijd wordt aangesproken. ‘Er rust op oud worden een duidelijk stigma. Wanneer je als bedrijf absoluut iets niet wilt verkopen, moet je een oudere consument aanspreken op zijn leeftijd. Dat wordt een giganti-
sche flop want geen enkele oudere wil met zijn leeftijd geassocieerd worden. Autofabrikanten hebben bij senioren een ongelooflijk succes met modellen met hoge instap, maar in geen enkele reclame-uiting vind je een verwijzing naar leeftijd. Ze doen dat heel subtiel.’ Maar voor de moderne senior liggen er ook gevaren op de loer. Professor Kasper: ‘Eenzaamheid komt meer voor als gevolg van toenemend individualisme.Ga erop uit, blijf actief. KBO kan daarbij helpen. Naarmate we ouder worden is ‘wij’ belangrijker dan ‘ik’. En oud worden is niet negatief. Denk oosters: wijs met grijs. Uiteindelijk nemen je competenties al vanaf je 20e af, maar je mag dit ook groeien noemen. Waar het om draait, is hoe je ermee omgaat.’
‘Naarmate we ouder worden is ‘wij’ belangrijker dan ‘ik’. En oud worden is niet negatief. Denk oosters: wijs met grijs.’
6
Nieuw bestuur KBO Gronsveld-Rijckholt
´MEER KLEUR IN HET
Het enthousiasme spat er vanaf bij het nieuwbakken bestuur van KBO Gronsveld-Rijckholt. Op 17 januari jl., tijdens de jaarvergadering, zijn ze unaniem verkozen en begroet met een warm applaus van alle aanwezigen. Ze hebben er duidelijk zin in en zitten vol plannen. Hun drijfveer? ‘Meer kleur brengen in het leven van ouderen.’ Begin 2019 komt deze KBOafdeling zonder wettig bestuur te zitten, nadat twee leden, het echtpaar Sanders, volgens de statuten moesten aftreden. Zij hebben dan twaalf jaar bestuurswerk achter de rug. Twee andere bestuursleden moeten door persoonlijke omstandigheden aftreden. KBO Gronsveld- Rijckholt is hen allen veel dank verschuldigd voor al het werk, dat zij hebben verzet. Gerda Essers blijft als enig bestuurslid actief.
‘We zoeken nog een leuke man als het kan’
TOEVAL?
Op aandringen van regiobestuur Limburg Zuid gaat Anneke Dupont op zoek naar een nieuw bestuur. Dat viel in eerste instantie tegen. ‘Er waren geen vrijwilligers te vinden,’ vertelt Anneke. ‘Hier of daar wel wat mensen voor hand- en spandiensten, maar verplichtingen aangaan, daar willen mensen niet echt aan.’
Maar dan bespreekt Anneke met Lilian Houben, een dorpsgenoot, deze zorgelijke situatie. ‘Als jij meedoet wil ik best met jou in het bestuur,’ is de reactie van Lilian. Als psycholoog heeft ze veel met ouderen gewerkt. Nu kan zij als vrijwilliger iets voor deze doelgroep betekenen.
(Foto bovenaan) Bestuur KBO Gronsveld-Rijckholt v.l.n.r. Mieke Pinckaers-Dassen (81) vice secretaris, Jean Houben (74), penningmeester, Anneke Dupont-Besseling (70), secretaris, Lilian Houben-Wanrooij (66), voorzitter, Sonja Smeets-Kostons (74), lid. Gerda Essers (73) staat niet op deze foto.
TEKST LEO THOMAS - FOTO’S PIM ERMER EN KBO GRONSVELD-RIJCKHOLT
7
LEVEN VAN OUDEREN´ Samen weten Anneke en Lilian vervolgens Mieke Pinckaers en Sonja Smeets over te halen. Maar vier is nog steeds te weinig. Bovendien is er grote behoefte aan een penningmeester. Tijdens het jaarfeest van de biljartclub treft Lilian Jean Houben, oud districtsdirecteur van de SNS bank en dus de nodige financiële ervaring. John Neven, een regiobestuurslid geeft het laatste duwtje tijdens een informatief gesprek met Jean. De hoeveelheid werk valt best mee en het gebrek aan computerervaring kan door anderen worden opgevangen. Zo kan het zeskoppige bestuur vanaf de jaarvergadering aan de slag. Volgens de statuten moeten er zeven bestuursleden zijn. Ze zoeken dus nog een zevende bestuurslid: ‘een leuke man, als het even kan.’
‘Als jij meedoet, wil ik best met jou in het bestuur’
‘Ouderen goed informeren is van groot belang.’
VOORTVAREND
Het nieuwe bestuur gaat direct voortvarend van start. Er ligt een activiteitenplan voor het komende halfjaar en de eerste lijnen voor een gezonde financiële basis zijn uitgezet. Plannen zijn er volop. KBO Gronsveld- Rijckholt onder de aandacht brengen van de senioren uit de omliggende dorpen zoals Eijsden en Margraten, waar geen KBO- afdelingen meer zijn. De aandacht gaat daarbij uit naar 70-plussers. Pas gepensioneerden zijn moeilijk te strikken. Die willen in de eerste jaren van hun pensioen geen verplichtingen. Liever even niets. ‘De nada!’. Bovendien zijn ze vaak als echtpaar volledig in de gemeenschap opgenomen en ondernemen op eigen initiatief activiteiten, zoals uitstapjes, fietsen of bioscoopbezoek. Bioscoopbezoek wil het bestuur zelf graag gaan organiseren in de verenigingszaal in restaurant ‘de Grenedeer’ . De KBO-leden kunnen dan in hun eigen dorpskern ‘naar de film gaan’.
Mobiliteit, met name vervoer, is voor de nodige ouderen in Gronsveld een probleem. Ook daar wil het nieuwe bestuur aandacht aan besteden. Naast de bekende activiteiten als wandelen, uitstapjes of jeu-de-boulen wil het bestuur ook informatiebijeenkomsten opzetten. ‘Ouderen goed informeren is van groot belang.’ Zo bereidt het bestuur een lezing voor door een notaris. Ook een lid van de 400-jarige dorpsschutterij, de oudste van Nederland, komt vertellen over de tradities van het schuttersgilde.
DRIE ZUILEN
Penningmeester Jean noemt drie ‘zuilen’ voor mogelijke activiteiten: Ontspanning - Behulpzaam zijn in zaken van wonen en welzijn Belangenbehartiging. ‘We moeten goed naar ouderen luisteren, naar wat zij willen.’ Samen zijn ze het er in alle geval over eens: ‘We willen vooral meer kleur in het leven van ouderen brengen en hen in de gelegenheid stellen hun zinnen te verzetten !’ En dat dan uiteraard bij de KBO.
8
Nieuw geluid… en beeld
‘Veel geleerd over de KBO. Heel interessant!’
TEKST JOAN RAAIJMAKERS - FOTO HUUB CORSTJENS - ILLUSTRATIES LEON HOENEN
9
Afgelopen jaren is er vaak en veel gesproken over de toekomst van de KBO. Rode draad: hoe kunnen we de KBO hernieuwd op de kaart zetten? In november gingen Bondsbestuur en medewerkers er stevig mee aan de slag onder leiding van voorzitter Marcel Ballas. Vier onderwerpen kwamen aan bod: de toegevoegde waarde van de KBO, ledenwerving, wat te doen met een onverwachte subsidie en hoe triggeren we de jonge senior. Wat waren de opvallendste uitkomsten? ‘Bij bijna alle onderwerpen kwamen profilering en marketing naar voren als belangrijkste aandachtspunten. Ons imago is niet goed, te oubollig, te stoffig. We zijn gewoon niet hip genoeg. En we zijn te veel intern gericht. Dat is jammer want we doen genoeg dingen die de moeite waard zijn om voor het voetlicht te brengen. We bieden een goed sociaal netwerk dichtbij huis, we komen stevig op voor de belangen van senioren en we bieden boeiend vrijwilligerswerk, waar je veel voldoening uit kunt halen. Maar dan moeten mensen je wel weten te vinden. En als ze je weten te vinden, moet je presentatie wel eigentijds zijn. Wat dat betreft was en is er nog heel wat te winnen.’
NIEUWE LOOK
Een duidelijke conclusie, om direct mee aan de slag te gaan. In november is al gestart met de voorbereidingen voor een nieuwe website. ‘Als onze leden dit lezen, is die website waarschijnlijk al in de lucht en anders uiterlijk half april, in elk geval voor Pasen!’ Marcel Ballas laat er geen twijfel over bestaan: de KBO moet meer en beter in beeld. Hij bedacht ook de slogan in het nieuwe logo: KBO sterk in Limburg. ‘Daarmee zeggen we niets teveel. We zitten hier vertakt in bijna alle steden en dorpen en hebben een stevige positie bij provincie en gemeenten. Terecht, want wij vertegenwoordigen alleen al qua leden 35.000 senioren in Limburg en we staan voor alle senioren en dat zijn er in Limburg heel veel!’ Naast de website komt er ook een nieuwe huisstijl met een nieuw logo. Het jaarverslag krijgt een aantrekkelijker vorm en ook dit blad is een mooi voorbeeld van het nieuwe imago van KBO Limburg.
INVESTEREN EN ONDERZOEKEN
Wat zou de KBO doen met een onverwachte subsidie? ‘Stevig investeren in scholing en deskundigheid, met name aan de basis, bij de afdelingen dus. Jonge senioren willen graag vrijwilligerswerk, maar dat moet dan wel inhoud hebben. Daar gaan we aan werken. Meer inhoudelijke activiteiten aanbieden, aansprekende projecten opzetten, waar de jonge senior graag mee in wil stappen. En dat moeten dan projecten zijn, waarmee we de KBO op de kaart zetten. We gaan ook onderzoek doen naar de behoeften van jonge senioren, want dat hebben we onvoldoende in beeld. Hans Kasper geeft in dit blad al een goede aftrap wat dat betreft.’ Kunnen we in de tussentijd al wat betekenen voor de jonge senior? ‘Zeker, de nieuwe website is meer op hen afgestemd, maar we gaan ook kijken of we een flexibel lidmaatschap aan kunnen bieden. Bijvoorbeeld voor een bepaald project. En als dat dan bevalt, dan trekken we die jonge senior wel over de streep om echt lid te worden van de KBO.’
AFDELINGEN
‘Veel geleerd over de KBO. Heel interessant!’
Kunnen de afdelingen ook iets met het nieuwe logo en de nieuwe website? ‘Uiteraard. We gaan het nieuwe logo aan alle afdelingen aanbieden met hun eigen naam er in. Van de website komt een afgeleide vorm voor de afdelingen. Streven is om alle afdelingen in dit nieuwe pak te hijsen, zodat we er allemaal keurig op staan. Want sterk in Limburg, dat doen en zijn we allemaal samen!’
10
Psycholoog in spe Esther Frinking
´Het leven gaat om eenvoud´ Iedereen krijgt in het leven te maken met tegenslagen. Daar kun je behoorlijk door van slag raken. De kunst is dan om zo’n tegenslag te verwerken, en je leven weer positief op te pakken. Psycholoog in spe Esther Frinking (50) kan er over mee te praten. Tot twee keer toe kreeg ze te maken met een ernstige ziekte. Toch staat ze enthousiast en positief in het leven. Haar geheim? ‘Dankbaarheid! Want uiteindelijk gaat het in het leven om eenvoud, daar word je gelukkig van.’
‘Stop met vechten tegen eenzaamheid, maar kies voor dankbaarheid, de eenvoud en het goede in het leven.’
TEKST EN FOTO’S JOAN RAAIJMAKERS
Het hart van Esther ligt bij de zorg, de zorg voor mensen. Ze kiest er dan ook voor om verpleegkundige te worden. Maar in 1995 wordt ze ziek. Het duurt tien jaar voordat duidelijk is wat haar mankeert, maar dan kan ze ook aan haar herstel werken. Dat lukt en in 2006 begint ze met de studie psychologie aan de Open Universiteit. ‘Precies goed voor mij, omdat ik daar mijn studie zelf kan indelen en dat heb ik nodig vanwege mijn gezondheid.’ In 2010 wordt ze geconfronteerd met kanker en opnieuw volgt er een lange weg naar herstel. In 2015 wordt ze genezen verklaard en inmiddels is ze bijna afgestudeerd als psycholoog, op het onderwerp: positief ouder worden.
‘Ontvangen stemt je dankbaar, maar geven nog meer.’ EENZAAMHEID
Deze onderwerpkeuze is ingegeven door de grote eenzaamheid onder ouderen. ‘Nederland staat in Europa op de derde plaats als het gaat om het aantal mensen dat kampt met eenzaamheid. Bijna de helft van alle mensen voelt zich eenzaam. Bij ouderen loopt dit percentage nog verder op tot ruim boven de 60. Belangrijke oorzaak is onze materialistische maatschappij van meer, meer en nog eens meer. Daar word je niet gelukkig van,’ weet Esther. Vraag is dan: waarvan wel? ‘Zorg ervoor dat je tot op hoge leeftijd een gelukkig en zinvol leven leidt en dat je goed weet om te gaan met tegenslagen, dat heet psychologische flexibiliteit. Een ander belangrijk facet is dankbaarheid.
‘Bijna de helft van alle mensen voelt zich eenzaam. Bij ouderen is dat zelfs meer dan 60%’
11
DANKBAARHEID
Esther Frinking onderzocht de relatie tussen dankbaarheid, psychologische flexibiliteit en eenzaamheid. En wat blijkt? Dankbare mensen voelen zich minder eenzaam. Dankbare mensen kunnen beter omgaan met de tegenslagen in het leven, waardoor ze minder gevoelens van eenzaamheid ervaren. Alles draait dus om dankbaarheid. Maar hoe pak je dat aan? Esther Frinking: ‘Belangrijk is dat je je bewust wordt van het goede in je leven, materieel, maar vooral ook immaterieel. Denk aan vriendschappen, iemand die wat voor je doet, iets wat je zelf voor een ander kunt doen. Ontvangen maar vooral ook geven is belangrijk. Je moet eens opletten wat dat met de ander doet, en met jezelf. De intenties van mensen ervaren, dat is heel bijzonder. En de mooie dingen om je heen zien en beleven. Daar draait het om. Dat zorgt ervoor dat je meer naar buiten komt en de ander meer op gaat zoeken. Dan loop je minder risico op eenzaamheid en je wordt er ook nog gelukkig van.’
BAANBREKEND
Het onderzoek van Esther Frinking is heel goed ontvangen in de wetenschappelijke wereld van de psychologie. Dat goed omgaan met tegenslagen en dankbaarheid belangrijk zijn in de strijd tegen eenzaamheid, is dankzij dit onderzoek nu wetenschappelijk onderbouwd. ‘Het onderzoek wordt zelfs baanbrekend genoemd,’ vertelt Esther met enige trots. ‘Ik heb psychologische flexibiliteit, eenzaamheid en dankbaarheid met elkaar in verband gebracht en dat is nog nooit eerder op deze manier gedaan. Het onderzoek wordt nu gepubliceerd en op allerlei plaatsen gepresenteerd. Het zal ook zeker leiden tot vervolgonderzoeken, maar ook tot het opzetten van nieuwe behandelprogramma’s. Als mensen niet meer eenzaam zijn, ontwikkelen ze ook minder kwalen, als depressie, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten.’ Dat is natuurlijk goed nieuws voor de zorgkosten die daarmee omlaag kunnen. ‘Zeker,’ beaamt Esther, ‘ maar het belangrijkste is toch dat mensen er gelukkiger van worden en meer oog hebben voor elkaar. Als je dankbaarheid kunt ervaren in je leven, brengt dat een verandering teweeg. Stop met vechten tegen eenzaamheid, maar kies voor dankbaarheid, de eenvoud en het goede in het leven. Het begin is nu gemaakt, dat maakt me erg blij, maar bovenal stemt het me dankbaar’
12
‘Gewoon lekker meespelen’
Nooit te oud om samen Muziek maken is een waardevolle vrijetijdsbesteding. Zeker als je dat in groepsverband doet, zoals bij een harmonie, een fanfare of een koor. Het is bovendien goed voor je hersenen, bewijst wetenschappelijk onderzoek. Niet zo gek dus dat muziek maken onder volwassenen populair is. Bij de Koninklijke Harmonie in Roermond, de Keuninklikke, is er een speciaal orkest voor opgericht: de Blazersklas Da Capo. Elke week maken daar zo’n 40 volwassenen in de leeftijd van 50 tot 80 jaar muziek, onder leiding van dirigent Harry Wolters. Het gaat er enthousiast aan toe tijdens de tweewekelijkse gezamenlijke repetitie. ‘De ene week spelen we met het hele orkest en de andere week worden individuele lessen en groepslessen gegeven,’ vertelt Harry Wolters. Hij was 25 jaar, tot 2003, vaste dirigent van het grote harmonieorkest en later, van 2013 tot 2019 in deelfunctie, maar nu legt hij zich vooral toe
‘ALS IK MUZIEK MAAK, VALT AL HET ANDERE WEG’
Harry Hendrix is 77 jaar en speelt tenorsax. ‘Ik ben vanaf de start in 2014 bij Da Capo. Daarvoor speelde ik niet. Toen ik nog werkte had ik er geen tijd voor. Naast mijn baan was ik ook bij de brandweer en moest dus in mijn vrije tijd oproepbaar zijn.’ Maar nu speelt hij tenorsax. Hij kan geen noten lezen, maar schrijft onder de noten de namen, do, re, mi etc. en dan weet hij met welke kleppen van zijn sax hij die moet spelen.’ Momenteel kan hij niet blazen vanwege een staaroperatie, maar hij doet toch mee. ‘Ik blaas niet, maar beweeg alleen de kleppen, soort van playbacken dus.’ Muziek maken doet hem goed, ‘dan valt al het andere weg en geniet ik van wat we hier samen doen.’
‘Veel geleerd over de KBO. Heel interessant!’
op de volwassenen en senioren. ‘Belangrijk dat zij muziek blijven maken en daarmee een voorbeeld zijn voor kinderen. Muziek maken, lid zijn van een muziekvereniging dat brengt je heel veel, dat is echt belangrijk. Een harmonie is een maatschappij in het klein, daar kun je zoveel leren en niet alleen muziek.’
VADER JACOB EN DE FUGA
Harry Wolters is een geduldige maar ook een creatieve dirigent. Als het Hallelujah van Händel wordt geoefend, laat hij het orkest de canon Vader Jacob zingen. Waarom? ‘In dit stuk zit een kleine fuga, dat is ook een soort van canon waarin de verschillende stemmen elkaar opvolgen. Door een canon te zingen, begrijpen de muzikanten beter hoe dat werkt en kunnen ze het stuk ook makkelijker spelen.’ En inderdaad het werkt, na het zingen van de canon klinkt het Hallelujah een stuk beter!
TEKST JOAN RAAIJMAKERS - FOTO’S PIM ERMERS
13
muziek te maken De repetitie wordt afgesloten met ‘Tricky Trombones’ een stuk waarin de 2 trombonisten de hoofdrol spelen. En dat doen ze met verve, zeker als ze door de dirigent worden uitgenodigd voor het orkest te komen staan. Een mooie solo is het resultaat. De repetitie is afgelopen en de instrumenten worden ingepakt. Binnenkort treden de klarinetten en de fluiten op in een verzorgingshuis, beslist de moeite waard. Maar voor veel muzikanten is dat niet het belangrijkste wees een enquête uit. Samen muziek maken tijdens de repetitie vinden ze ook al heel mooi. En dat is het ook, muziek is bij Da Capo echt een beleving, elke week opnieuw!
‘GEWOON LEKKER MEESPELEN’
Truus Verbruggen, klarinet, en Petty Lamers, altsaxofoon, komen elke week vanuit Grubbenvorst naar Roermond om mee te spelen in Da Capo. ‘We zijn samen op de muziekschool begonnen met blokfluit toen we 60 waren. We proberen elke dag te oefenen, want dat is wel belangrijk om mee te kunnen in het orkest.’ Ze zijn er nu drie jaar bij. Hun doel? ‘Gewoon lekker meespelen, dat is echt heel mooi!’
Interesse?
Zin om te komen luisteren naar de Blazersklas Da Capo? Interesse om mee te doen? Neem dan eens contact op met de dirigent: Harry Wolters Julianalaan 5 6074 AZ Melick, 0475-534545, hwolters@planet.nl
14
Limburg praat mee
TEKST JOAN RAAIJMAKERS FOTO PIM ERMERS
Eerste advies Raad van Ouderen Ouderen zijn ‘hot’ in Nederland. Vergrijzing, zorgkosten, pensioenleeftijd, er wordt heel veel gepraat over ouderen. Minister Hugo de Jonge van VWS wil echter ook praten met ouderen en installeerde daartoe in oktober 2018 de Raad van Ouderen. Zijn beweegreden: ’je kunt eindeloos over ouderen praten, maar je kunt je beter door hen laten adviseren.’ Dat past ook in het Pact voor de Ouderenzorg, een van de speerpunten van het kabinet. Inmiddels ligt het eerste advies van de Raad er over de invulling van de campagne ‘Herwaardering van ouderen’. De minister is er blij mee en gaat de Raad betrekken bij de verdere invulling van de campagne. De adviesvraag van de minister aan de Raad van Ouderen luidde: hoe geven we zo goed mogelijk invulling aan de campagne herwaardering van ouderen? Daarvoor geeft de Raad een advies dat bestaat uit zes punten: 1. Betrek bij de campagne onderzoeksrapporten die inzicht geven in de ontwikkeling van het imago en houdt een nulmeting om later het effect van de campagne te kunnen meten. 2. Besteed aandacht aan de diversiteit binnen de groep 65-plussers, denk aan man-vrouw-verschillen, fase van ouder worden, sociale status en migratieachtergrond. 3. Besteed aandacht aan hoe ouderen over zichzelf denken en hoe zij het ouder worden waarderen. 4. Beschouw ouder worden als een volwaardige (ontwikkelings)fase waar mensen zich ook serieus op moeten voorbereiden. 5. Wijzig de titel van de campagne, denk daarbij aan ‘waardig ouder worden’ of ‘wat wil je later worden?’. 6. Betrek de Raad van Ouderen bij de invulling van de campagne.
MINISTER POSITIEF
Minister de Jonge blijkt ingenomen te zijn met het advies. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft hij: ‘Ik gebruik deze adviezen in de uitwerking van de campagne. Recent heeft bijvoorbeeld een co-creatie sessie plaatsgevonden met de Raad, het campagnebureau en een wetenschapper die veel weet over beeldvorming over ouderen. Ik betrek de Raad van Ouderen bij de verdere uitwerking van de campagne.’ Een mooi eerste succes voor de Raad van Ouderen. Inmiddels heeft de Raad ook aandachtspunten geformuleerd, waarin de bovenstaande punten deels terugkomen en verder worden uitgewerkt. Maar ook andere punten zoals de onmisbaarheid van ouderen voor de samenleving, aandacht voor digitale vaardigheden en verbinding van generaties.
Beschouw ouder worden als een volwaardige (ontwikkelings)fase
Limburgse KBOvertegenwoordiging Dit advies heeft een duidelijk Limburgs en zelfs een KBOtintje. Tielke Ausems (links) en Nel van Lin (rechts), beiden welbekend binnen KBO Limburg, hebben namelijk zitting in de Raad van Ouderen. Zij brengen hun persoonlijke kennis en kunde in, maar zorgen ook voor een verbinding met de Academische Werkplaats voor Ouderenzorg in Maastricht en het Netwerk Senioren Limburg. ‘Daarmee is Limburg echt koploper op het gebied van ouderenzorg,’ weet Tielke Ausems. ‘Als er een adviesvraag is, vragen we de Werkplaats of er wetenschappelijk onderzoek beschikbaar is dat van belang kan zijn. Die kennis nemen we dan mee, daar zijn ze landelijk ook heel blij mee, want zo kunnen we adviezen ook wetenschappelijk onderbouwen. Dit is echt een win-win situatie voor de KBO, maar ook voor de universiteit en het Netwerk Senioren Limburg en uiteraard voor de ouderen en uiteindelijk de maatschappij.’ Heel belangrijk want met 2,1 miljoen ouderen in 2030 kan de maatschappij immers niet om deze groep heen!
Activiteitenaanbod Veilig op weg met de fietsinstructiedagen Fietsen doen we al ons hele leven. Maar … het verkeer wordt steeds drukker, de regels veranderen regelmatig en we fietsen steeds meer op een e-bike. De fietsinstructiedagen helpen fietsers veilig op weg met voorlichting over de actuele verkeersregels, een oefenparcours en oor- en oogmetingen. Dankzij een subsidie van de provincie Limburg kan KBO-Limburg samen met Veilig verkeer Nederland en Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Limburg 15 fietsinstructiedagen aanbieden. Dat kan aan een individuele afdeling, maar ook aan afdelingen die deze Lekker fietsen, dag samen willen maar wel veilig! organiseren. Samen veilig op weg!
Kansen op de arbeidsmarkt voor 50-plussers De economie trekt aan en er dreigt een tekort aan arbeidskrachten. Dat klinkt logisch, maar klopt niet helemaal. Er staat immers nog een flinke groep te popelen om mee te doen: 50plussers! Die uitdaging pakt KBO op, samen met arbeidsbemiddelaar InMenz. Graag willen KBO en InMenz dit project via de afdelingen aanbieden aan jonge senioren. Een mooie kans om actief naar hen op te zoek gaan. InMenz komt vertellen over de kansen voor 50-plussers en 50-plussers hoe je die kansen kunt grijpen! hebben veel Om van de dienstverlening van te bieden InMenz gebruik te maken, vragen we kandidaten KBO-lid te worden. Daarmee is dit project tegelijkertijd een mooie ledenwerfactie!
Brandveilig leven? Dat doe je zo! Senioren krijgen vaker te maken met brand in huis dan mensen jonger dan 65 jaar. Bovendien zijn ze kwetsbaarder, omdat ze minder snel ter been zijn en gehoor en zicht vaak wat achteruit zijn gegaan. Veel branden ontstaan door onoplettendheid of onvoorzichtigheid. Gelukkig is brand in huis vaak te voorkomen. KBO biedt in 2019 met de brandweerregio's bijeenkomsten aan over brandveilig leven. Samen op zoek naar de meest voorkomende brandoorzaken in huis én nadenken hoe brand te voorkomen en/of tijdig te ontdekken. Handreikingen van garage tot zolder om elk huis brandveilig te maken. Maar ook voor hoe je bij brand ‘Veel geleerd over de kunt vluchten.
KBO. Heel interessant!’ Alle ruimte om vragen te stellen
15
Interesse? Informeer bij een KBO-afdeling of bel 0475-381740 www.kbolimburg.nl
16
Levenseinde? Daar praat ik (niet) over!
KBO en Mentorschap op zoek naar mentoren
De dood lijkt in Nederland nauwelijks een taboe. Toch is het niet vanzelfsprekend om er ook daadwerkelijk over te praten, en afspraken over te maken. KBO biedt samen met Dienst Kerk en Samenleving, het project levenseinde aan. Speciaal opgeleide vrijwilligers gaan in gesprek met iedereen die dat wil, leden en niet leden. We praten over de uitvaart, het leven-na-de-dood, palliatieve zorg, afscheid nemen, verlieservaringen of je eigen dood. De deelnemers bepalen de gespreksonderwerpen zelf.
We willen allemaal zo lang mogelijk de touwtjes in handen houden, zelf bepalen wat er gebeurt, zelf de regie houden. Maar wat als dat niet meer lukt? Bij hersenletsel bijvoorbeeld of dementie. En als er geen partner of familie (meer) is om te helpen? Een mentor van de Stichting Mentorschap Limburg (SML) biedt dan uitkomst.
In de praktijk blijkt dat mensen deze gesprekken prettig en zinvol vinden. Ze zorgen Mensen worden voor verbinding, het er gelukkiger van leven krijgt meer betekenis en mensen gaan er zelfs gezonder door leven!
KBO en SML zijn op zoek naar mensen die mentor willen zijn. Daarom bieden we een informatiebijeenkomst aan over dit onderwerp. Mentorschap Limburg vertelt wat het mentorschap inhoudt en beantwoordt vragen. Ook interessant voor als je onverhoopt zelf een mentor nodig hebt!
Senioren voor senioren
Positieve Gezondheid en IK Positief Gezond
Interessante activiteiten van KBO Limburg in 2019 en 2020! Ontwikkelen, ontmoeten en omzien ‘Veel geleerd over de naar elkaar! KBO. Heel interessant!’
Gezondheid: voor iedereen een groot goed. Als we ouder worden, krijgt gezondheid nog meer aandacht. Kwaliteit van leven is immers heel belangrijk. Lichamelijke gezondheid is van invloed, maar er spelen meer factoren. Het spinnenweb van Positieve Gezondheid laat ze zien: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. KBO biedt een workshop aan over Positieve Gezondheid. Met uitleg, maar vooral ook om er zelf mee aan de slag te gaan. Kijken wat je zelf kunt doen om positief gezond te blijven. Zo maken we van Limburg De eerste positief gezonde provincie van Nederland!
Focus op wat je wel kunt