mijn droomhuis

De Achterhoek is een fijne streek om te wonen. De gemeenten Doetinchem, Winterswijk, Oost Gelre, Bronckhorst, Berkelland, Oude IJsselstreek, Montferland en Aalten tellen ruim 300.000 inwoners. Aan fraaie woningen geen gebrek. Zo kijken we iedere maand binnen bij een bijzonder droomhuis. Met deze keer het Kleppermanshuis in Zelhem.

HISTORISCHE DORPSBOERDERIJ in Zelhem

Het bijzondere verhaal van het Kleppermanshuis

Meer foto’s zien? Scan de QR-code

Ze woont er al ruim 24 jaar met veel plezier. Eerst met haar man Henk en nu met hondje Duschi en valkparkiet Henkie. Toos Bulten-Ketz (85) ziet zichzelf niet meer verkassen. “Het is gewoon heel fijn wonen, ik wil niet anders.”

De fraaie dorpsboerderij centraal gelegen in Zelhem heeft moderne accenten maar ook historische betekenis. Het staat bekend als het Kleppermanshuis. Ze woont lekker dichtbij het dorp.

“Twee keer vallen en ik ben bij de winkel”, lacht

Toos Bulten-Ketz. Ze heeft graag mensen om haar heen en zit niet om een praatje verlegen bijvoorbeeld over haar woning. Het jaartal staat prominent op de voorgevel: 1773. Toch is de dorpsboerderij waarschijnlijk nog ouder. Na de verbouwing in 1773 werd het nieuwe jaartal namelijk aangebracht. Het huis vertelt een verhaal, Oud Zelhem kent de geschiedenis. De bewoners werden in die tijd niet bij hun familienaam genoemd, maar gingen in dit geval als klepperman door het leven. Tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw liep de klepperman zijn rondes door het dorp. Een klep was een beu-

“Ik zit vaak in de serre. Met veel licht is dat een favoriete plek.”

kenhouten plankje met een klepper die door middel van een scharnier rond kon worden gedraaid. Met het geluid werd de aandacht van de bevolking getrokken.

In Zelhem was de laatste klepperman Bernard Radstake, hij voerde zijn werkzaamheden uit tot ongeveer 1935. Een klepperman had meerdere functies. Zijn taak bestond onder andere uit het controleren of er geen ongeregeldheden in het duister plaatsvonden. Maar hij gaf ook de tijd aan. De klepperman maakte geluid door het ronddraaien van een ratel - de zogenoemde klepper – en riep de juiste tijd. “Elf heeft de klok, de klok heeft elf”, klonk het dan door het dorp. Maar de plaatselijke bevolking werd door de klepperman, een soort dorpsomroeper, ook geïnformeerd over bijzonderheden. Zo waarschuwde hij bijvoorbeeld als er een mestvaalt in brand was gevlogen. Of als er een noodslachting aanstaande was. “De mensen konden dan goedkoper vlees kopen”, weet Toos Bulten-Ketz. De noodslachting werd verricht in het slachthuisje achter het Kleppermanshuis. Het verbouwde huisje is er nog steeds en wordt bewoond door de dochter en schoonzoon van Toos. De ringen aan de muur zijn nog aanwezig. Ze geven de plaats aan waar het vee werd vastgebonden. In 1956 kreeg het Kleppermanshuis een opknapbeurt. De lage woning werd hoger opgetrokken. Het jaartal 1773 kreeg in de vernieuwde gevel opnieuw een plaats. In 1998 kwam de dorpsboerderij te koop te staan. “Henk, mijn man, en ik waren altijd verliefd geweest op het pand. Dat was onze kans.” Als eigenaren van café-restaurant Het Witte Paard hadden ze uitzicht op het Kleppermanshuis, precies tegenover de zaak gelegen. Na negen jaar overleed haar echtgenoot. Al eerder werd het onderkomen gemoderniseerd. Die missie mag geslaagd worden genoemd. Authentieke elementen zijn bewaard gebleven, terwijl toch alle luxe in de woning aanwezig is. De voorgevel is nog steeds een plaatje. Het glas-in-lood en de luiken zorgen voor een fraaie uitstraling. De serre is zoveel mogelijk in de stijl van de 18e eeuw opgetrokken. “Ik zit vaak in de serre. Met veel licht is dat een favoriete plek.” De oude deel is nog in tact en in gebruik als woonkamer. Oude, dikke draagbalken doen er al meer dan

tweehonderd jaar dienst. Hier stond vroeger het vee. De huidige badkamer was vroeger de melkruimte en het voormalige kalverhok heeft nu ook een andere functie. “De klepperman hield vee om aan inkomsten te komen. Het was een veelzijdig beroep.” Toos liet een ouderwetse klepperman met klepper namaken door een smid. Het heeft een plaatsje gevonden op het dak bij de schoorsteen. Daarmee wordt de historische waarde van het Kleppermanshuis benadrukt. m