Barry Atsma, Izaira Kersten en Floris van Tilburg over theatervoorstelling ‘Candy’ pagina 7
Rosa de Bont (21) is dankbaar voor de collectant
Gezond eten uit de wereldkeuken
pagina 19
pagina 21
De Suikerkrant is een uitgave van het Diabetes Fonds
maart 2010
De Suikerkrant alles over diabetes Diabetes type 2: een onschuldige ouderdomskwaal? Integendeel. Onderzoek toont aan dat diabetes type 2 een ernstige aandoening is, die bij iedereen kan optreden. Lees meer op pagina 12.
Landelijke campagne erfelijkheid en diabetes:
Als diabetes in de familie zit
Heeft u familie met diabetes type 2? Dan behoort u tot de groep mensen met een verhoogd risico op deze ziekte. Om familieleden te informeren over dit erfelijke risico en de manieren om diabetes te voorkomen is het Diabetes Fonds op 29 maart een landelijke campagne over erfelijkheid en diabetes gestart.
overigens een verwarrend woord. Je erft namelijk niet de ziekte zelf, maar de aanleg ervoor. Of je daadwerkelijk diabetes type 2 krijgt hangt sterk af van andere dingen, zoals je levensstijl.’
‘In totaal gaat het om zo’n 2,5 miljoen familieleden met een verhoogde kans op diabetes type 2. Dat is niet niks. We willen deze mensen erop wijzen dat de kans op dit type diabetes wel degelijk kan worden verkleind. Door gezond te eten en voldoende te bewegen kun je de kans halveren, blijkt uit onderzoek’, aldus directeur Bert Kuipers van het Diabetes Fonds. ‘Erfelijkheid bij diabetes is
Het Diabetes Fonds geeft gedurende de campagnemaand – die tot 15 mei loopt – extra informatie over de risico’s op diabetes type 2 en de maatregelen die
1
mensen kunnen nemen om deze ziekte te voorkomen. Op de website van het Diabetes Fonds kunnen bezoekers ook zelf een test doen. De uitslag hiervan geeft een indicatie van het risico op diabetes type 2.
Wilt u weten hoe groot uw risico is? Doe dan zelf de test op www.diabetesfonds.nl/test.
n... Je fit evt oleekkle er lopen begint m lky’s! op modieuze Wo
olen! or eigen steunz
Ook geschikt vo
Diabetes Zorg Haaglanden (DZH) is een behandel- en kenniscentrum voor diabetespatiënten waar zorg op maat geleverd wordt die aansluit bij de behoefte en wens van patiënt en huisarts. Behandelcentrum In het diabetescentrum staat een diabetesbehandelteam van diabetesverpleegkundigen, diëtisten, internist-endocrinoloog, een pedicure en een psycholoog voor alle patiënten klaar. De consulten van het behandelteam kunnen gecombineerd op 1 dag plaatsvinden, zowel overdag als tijdens ons avondspreekuur. DZH kenmerkt zich door haar expertise in: • allochtone patiënten, • begeleiding van pomptherapie • zwangerschapsbegeleiding • Conversation Maps (groepseducatie) • Gezamenlijk Medisch Consult • Dieetbegeleiding (individueel of in groepsverband) Kenniscentrum Voor alle diabetes zorgverleners organiseert DZH: • diverse scholingen en bijeenkomsten • telefonisch advies • consultfunctie • wetenschappelijk onderzoek • opleidingsfunctie
De Wolky Shop
Contact Diabetes Zorg Haaglanden Westeinde 150 2512 HH Den Haag Tel: 070-360 31 39 Fax: 070-799 99 49 Email: infodzh@diabeteszorghaaglanden.nl
Amsterdam, Arnhem, Den Bosch, Dordrecht, Emmen, Enschede, Haarlem, Roermond, Zwolle
Gratis verzending - gratis retour. Voor een goed advies adviseren wij een bezoekje aan een van onze Wolkyshops.
sc
a Nu kba hi
Be
Het MiniMed Paradigm® Veo™-systeem
r!
De vrijheid die je verdient
De meest accurate no-coding bloedglucosemeter* Met schermverlichting en duidelijke schermboodschappen.
NIEUW
5.7
mmol/L
Een nieuw tijdperk in diabetesregulatie. Paradigm Veo heeft een aantal belangrijke, nieuwe en innovatieve functies, zowel voor insulinetoediening als voor continue glucosemonitoring... een stap dichterbij het closed-loop systeem.
25-01-10 14:07
www.onetouchverio.nl
Het MiniMed Paradigm® Veo™-systeem Meer vrijheid, minder zorgen
022104_OTVerio Ads Infokrant Diab Fonds.indd 1
UC201001627 NL
* In laboratoriumtests vergeleken met andere algemeen verkrijgbare glucosemeters. Data beschikbaar.
11/02/10 09:46
www.medtronic-diabetes.nl
Nu beschikbaar_NL B2C 16+ ad_DFN_128x192.indd 1
28-1-2010 12:36:49
Erfelijkheid
Kijk voor meer informatie over Candy op www.diabetesfonds.nl.
Mensen met diabetes zijn goede voorlichters
Een belangrijke boodschapper in de familie ‘Met een gezondere levensstijl kan het familielid diabetes uitstellen of zelfs voorkomen’ hun beurt ook niet afwijzend tegenover het idee om door een familielid op de hoogte gebracht te worden van hun mogelijk verhoogde risico op diabetes, blijkt uit het onderzoek. Op praten over diabetes rust binnen de meeste families geen taboe, aldus Van Esch. ‘Al wordt binnen families voornamelijk gesproken over de conditie van degene met diabetes. En over de invloed van diabetes op zijn of haar leven.’ Dat laatste is volgens Van Esch nu juist een goede ingang voor een gesprek. ‘Het is niet de bedoeling dat de patiënt een soort politieagent wordt die de rest van de familie vertelt wat wel of niet mag. De patiënt kan de familieleden erop wijzen dat het verstandig is om een diabetesrisicotest in te vullen. Met de uitslag daarvan kunnen ze als het nodig is naar de huisarts. Die neemt het vervolgens over.’
Foto: Simone Best/Wereldblik
Suzanne van Esch, onderzoekster bij de VU
Gezond eten en voldoende bewegen kunnen diabetes type 2 uitstellen. Misschien zelfs voorkomen. Dat is belangrijke informatie voor familieleden van diabetespatiënten. Die heel goed kan worden overgebracht door een ervaringsdeskundige: het familielid met diabetes zelf. Iemand met diabetes kan zijn familieleden gedetailleerd en in een vertrouwde omgeving vertellen hoe het is om diabetes te hebben. En wijzen op het risico dat hij of zij loopt om de ziekte ook te krijgen. Dat concludeert Suzanne van
Esch, onderzoekster bij de afdeling medische psychologie bij het VU medisch centrum in Amsterdam. Met steun van het Diabetes Fonds onderzocht ze hoe binnen families wordt gedacht en gesproken over het krijgen van diabetes type 2. ‘Met een gezonde levensstijl kan het familielid diabetes uitstellen of zelfs voorkomen’, stelt Van Esch. ‘Het is daarom belangrijk dat er open over diabetes wordt gesproken, zodat je op tijd met de preventie kunt beginnen.’
risico op diabetes hadden. Toch maakte de meerderheid van zowel de patiënten als de familieleden zich nauwelijks zorgen over de toekomst. Van Esch: ‘Over het algemeen onderschatten mensen het risico om diabetes te krijgen. Ze weten vaak wel dat het in de familie voorkomt, maar staan niet stil bij de gevolgen daarvan voor henzelf. Over de mogelijkheden om diabetes te voorkomen wordt niet bewust nagedacht.’ Meer dan de helft van de mensen met diabetes gaf aan als boodschapper in de familie te willen optreden, op voorwaarde dat het contact met de familieleden goed is en zij geïnteresseerd zijn in diabetes. De familieleden staan op
Geen taboe De meeste families die aan het onderzoek meewerkten, wisten dat ze een verhoogd
Tips om de erfelijke aanleg voor diabetes type 2 met familie te bespreken: • Kies een rustig en geschikt moment. • Dring nooit informatie op en houd aanvullende informatie bij de hand om aan de familie te geven. • Begin het gesprek met een open vraag waarmee je nagaat wat de familie al weet over diabetes en of zij open staan voor meer informatie. • Vertel aan de hand van voorbeelden wat het betekent om diabetes te hebben. • Respecteer de ander als hij/zij niet wil praten over diabetes. Geef aan dat zij zelf informatie kunnen vinden op internet en/of hun risico kunnen bespreken met de huisarts.
Hoe erfelijk is diabetes type 1 ?
Hoe erfelijk is diabetes type 2 ?
Erfelijkheid speelt bij diabetes type 1 maar een kleine rol, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht.
Erfelijkheid speelt bij diabetes type 2 een grote rol. Dit gebeurt via een omweg: je erft niet de ziekte zelf, maar de aanleg om die te kunnen krijgen.
Het komt erop neer dat van de honderd kinderen die een ouder hebben met diabetes type 1, er drie het ook krijgen. Als dat gebeurt, is het niet alleen door die erfelijke factoren. Ook allerlei andere oorzaken spelen een rol. Deze zijn nog niet allemaal bekend; ze worden nog onderzocht. Ze liggen in de sfeer van voeding en virussen, in combinatie met genetische aanleg (maar die hoeft niet erfelijk te zijn). Het is nog niet bekend hoe diabetes type 1 kan worden voorkomen.
Kans op diabetes type 1: Als broer of zus het heeft: 1-8%. Als vader of moeder het heeft: 1-4%. Als beide ouders het hebben: 20-40%. Als neef of nicht het heeft: 1-2%. Als eeneiige tweelingbroer of -zus het heeft: 23-50%.
Normaal is voor elke Nederlander de kans op diabetes type 2 gemiddeld 5 procent (5 van de 100 Nederlanders krijgen diabetes type 2). Als u een broer of zus, vader of moeder hebt met diabetes type 2, dan is uw risico om diabetes type 2 te krijgen groter. U hebt dan waarschijnlijk een erfelijke aanleg.
Meer weten over erfelijkheid en diabetes type 2? Vraag de gelijknamige folder aan bij het Diabetes Fonds of ga naar www.diabetesfonds.nl 3
Kans op diabetes type 2: Als uw broer of zus het heeft: 15-20%. Als uw vader of moeder het heeft: 10-20%. Als uw beide ouders het hebben: 20- 40%. Als twee of meer van uw ouders of broers of zussen het hebben: 25-70%. Als uw eeneiige tweelingbroer of -zus het heeft: 70-90%. (Bron: www.erfelijkheid.nl)
TESTEN ZONDER
LOSSE TESTSTRIPS?
DAT DOE IK
AL JAREN!
SNEL EN BETROUWBAAR!
Bayers BREEZE™2 glucosemeter gebruikt een unieke testschijf waarmee u 10 keer kunt testen. U hoeft nooit meer losse strips te gebruiken en de meter wordt automatisch gecodeerd. Zo is testen simpel en snel en kunt u meteen doorgaan met waar u mee bezig was.
VEILIG EN PIJNLOOS PRIKKEN VOOR MENSEN MET DIABETES
Geen codering Slechts 0.3 μl bloed nodig
Comfort Zone Technologie: prikken zonder pijn
Bloed Volume Controle
Instelbare prikkracht Precieze diepte-instelling
Ga voor meer informatie naar www.bayerdiabetes.nl of vraag uw zorgverlener.
Zeer snel resultaat Voor meer informatie:
Gratis nummer:
Klantenservice
g ig in
iti
at ie fv an
Di a
be te sv er en
D w VN in ke l
Ne
de
rla
nd
0800 022 54 22
DVN winkel steunt de Bas van de Goor foundation Bestel óók bij DVN winkel
Ee n
in
DVN winkel is een bijzonder initiatief van Diabetesvereniging Nederland (DVN). Uit onderzoek onder duizenden leden van DVN blijkt dat er drie redenen zijn om diabeteshulpmiddelen bij DVN winkel te bestellen: 1) Steun voor Diabetesvereniging Nederland 2) Financieel voordeel 3) Uitstekende service Meer dan 97 procent van de klanten is tevreden tot zeer tevreden over DVN winkel. Als u in de DVN winkel diabeteshulpmiddelen bestelt, steunt u automatisch veel goede projecten. Projecten voor een beter leven met diabetes:
SugarKids kinderkampen Door met leeftijdsgenootjes te genieten van educatieve en uitdagende activiteiten, staan kinderen met diabetes er even niet alleen voor.
Bas van de Goor foundation Een hogere kwaliteit van leven voor mensen met diabetes door sport. Zoals de beklimming van de Kilimanjaro (2009) en de Atlas (2010).
Diabetes Fonds Onderzoek naar het ontstaan, behandeling en genezing van diabetes en de gevolgen van diabetes voor het dagelijks leven. Foto: Bas van de Goor beklimt de Kilimanjaro
Helpt u mee? www.dvnwinkel.nl of bel (030) 6876152
Pompgebruiker tot €150 retour op uw bankrekening per jaar
Pengebruiker?
Iedereen
tot €50 aan VVV Iris cheques per jaar
50% korting op DVNlidmaatschap
Helpt u mee? Kijk voor acties en voorwaarden op www.dvnwinkel.nl df100210
Het Diabetes Fonds
Over Diabetes Bijna een miljoen mensen in Nederland hebben diabetes. Ieder jaar komen daar 70.000 mensen bij. Daarmee is diabetes, ook wel bekend als suikerziekte, hard op weg volksziekte nummer één te worden. Het grootste deel van de mensen met diabetes, 85 tot 90 procent, heeft diabetes type 2. Deze vorm stond lang bekend als ‘ouderdomssuiker’, maar tegenwoordig loopt iedereen risico, van jong tot oud. Een kleiner percentage kampt met diabetes type 1. Deze vorm van diabetes ontstaat door het afweersysteem. In beide gevallen hebben patiënten hulp nodig bij het op peil houden van hun bloedsuikerspiegel. Het gevaar op diabetes type 2 kan in veel gevallen flink worden verkleind. Zelfs als het in de familie zit. Lees meer over aanleg voor diabetes op pagina 3.
Over het Diabetes Fonds
Misverstanden Sommigen denken dat veel snoepen de kans op diabetes vergroot. Het is een van de vele misverstanden over deze ziekte. Overgewicht, roken en gebrek aan beweging zijn de belangrijkste oorzaken van de snelle toename van het aantal patiënten dat aan diabetes lijdt. Ook erfelijkheid speelt een voorname rol bij de ontwikkeling van diabetes type 2. De ziekte zelf wordt niet geërfd, maar de aanleg ervoor wel. Lees meer feiten en fabels over diabetes op pagina 13.
Een toekomst zonder diabetes. Daar maakt het Diabetes Fonds zich sterk voor. Om dat te bereiken zamelt het Diabetes Fonds geld in voor wetenschappelijk onderzoek en voorlichting. Alle onderzoeken uit het verleden hebben ervoor gezorgd dat het leven met diabetes voor patiënten zo dragelijk mogelijk is gemaakt en dat de kans op complicaties kleiner wordt. Voor veel mensen is het dagelijks leven door diabetes bovendien moeilijk. Daarom betaalt het Diabetes Fonds ook onderzoek naar omgaan met diabetes, en naar een betere begeleiding.
Help ons! Wetenschappelijk onderzoek is de enige weg naar een beter leven voor mensen met diabetes. Ondersteun dit onderzoek door donateur te worden. Of met een eenmalige gift. Op onze site staan nog meer manieren om te helpen.
Ga naar www.diabetesfonds.nl.
Aanleg voor diabetes – heeft u dat ook? Iedereen kan diabetes type 2 krijgen. Roken, een hoge bloeddruk, weinig bewegen en overgewicht vergroten het risico evenwel fors. Erfelijkheid speelt ook een belangrijke rol. De ziekte zelf is niet erfelijk, maar de aanleg ervoor wel. Als diabetes type 2 in uw familie voorkomt, is de kans dus groter dat u het ook krijgt.
Het is niet duidelijk wie een grotere kans op diabetes type 1 lopen. Eén op de tien mensen met diabetes heeft dit type. Zij maken zelf helemaal geen insuline meer aan, waardoor de bloedsuikerspiegel gevaarlijk hoog kan oplopen. Deze vorm van diabetes is een auto-immuunziekte. Normaal ruimt het afweersysteem alleen schadelijke indringers op in het lichaam. Bij diabetes type 1 heeft het afweersysteem per ongeluk de cellen die insuline aanmaken aangevallen. Deze vorm van diabetes is niet te voorkomen.
Let op: niet iedereen heeft ál deze klachten. Herkent u een paar dingen uit dit lijstje? Ga dan eens langs de huisarts. Wilt u eerst uw eigen risico bepalen? Doe de Diabetes Risicotest op www.kijkopdiabetes.nl.
Symptomen voor diabetes type 2 • • • • •
Symptomen voor diabetes type 1
Vaak moe zijn zonder reden. Last van ogen: wazig of dubbel zien, branderig gevoel. Vaak dorst en veel plassen. Wondjes die slecht genezen. Vaak terugkomende infecties, zoals blaasontsteking.
• • • • •
5
Vaak dorst en veel plassen. Afvallen zonder dat daar een duidelijke oorzaak voor is. Ziek en beroerd voelen. Constant hongergevoel. Wazig zien.
Het Diabetes Fonds betaalt al ruim dertig jaar onderzoek naar diabetes. Met baanbrekende resultaten als gevolg. Maar hiervoor is wel geld nodig. Het Diabetes Fonds ontvangt geen subsidie van de overheid en financiert wetenschappelijk onderzoek uit giften die het ontvangt. Hoe meer geld er beschikbaar is, hoe meer onderzoek er kan worden uitgevoerd. Elk onderzoek brengt de oplossing voor diabetes weer een stapje dichterbij. Help mee het geld bijeen te brengen voor onderzoek dat genezing van diabetes mogelijk maakt. Diabetes heeft bovendien een domino-effect en kan leiden tot bijvoorbeeld een hartaanval, dementie en nierfalen. Uw donatie helpt niet alleen diabetes te bestrijden. U helpt ook andere ziekten te voorkomen.
Over het CBF-Keur… Het Diabetes Fonds heeft het CBF-Keur voor goede doelen. Het CBF is een onafhankelijke stichting die toezicht houdt op de inzameling van geld voor goede doelen. Om een CBF-Keur te krijgen, moeten instellingen voldoen aan strenge criteria ten aanzien van bestuur, beleid en wijze van fondsenwerving. Zo mogen ze niet meer dan 25 procent van de geworven middelen besteden aan kosten om deze middelen te werven. Dankzij dit keurmerk weet iedereen die geeft dat er verantwoord met de gift wordt omgegaan. Meer weten? Vraag gratis brochures aan. Iedere dag komen er 200 mensen met diabetes bij. Vaak zonder het zelf te weten. Weet wat diabetes doet en hoe u diabetes type 2 kunt voorkomen. Het Diabetes Fonds informeert. Vraag de gratis brochures aan op onze website: www.diabetesfonds.nl.
Bij aankoop van een Hypogeen Voet-Beencreme 300 ml pomp flakon een gratis Sapph dames short
De meest accurate no-coding bloedglucosemeter*
XS-S-M-L-XL (twv 12,95 )*
0,4μl bloed – wordt aan één van beide kanten van de teststrip aangebracht. Ideaal voor rechtsén linkshandigen.
NIEUW
5.7
mmol/L - ideaal bij ruwe droge en gevoelige huid - met papaya extract krijgen kloven en eelt geen kans
25-01-10 14:07
www.onetouchverio.nl * In laboratoriumtests vergeleken met andere algemeen verkrijgbare glucosemeters. Data beschikbaar.
*zolang voorraad strekt verkrijgbaar via apothekenthuiszorgwinkels en diabetes postorder bedrijven.
022104_OTVerio Ads Infokrant Diab Fonds.indd 2
®
SHORTS
AND
MORE
11/02/10 09:46
Abonnee worden is nu wel héél aantrekkelijk!
ALTIJD EXTrA VOOrDELIG!
Diabetes & Leven wordt met hart en ziel gemaakt door mensen die weten dat je een prachtig leven kunt hebben met diabetes. Objectieve informatie helpt u om eigen keuzes te maken. In Diabetes & Leven leest u verhalen van mensen waarin u zichzelf ongetwijfeld herkent. In elk nummer wordt aandacht besteed aan de mens met diabetes, medische ontwikkelingen, lifestyle, voeding en ook aan de omgeving van mensen met diabetes.
Het boek Holla ndse keuken cadeau OF Korting: 2 gratis nummers
Met een abonnement op Diabetes & Leven ontvangt u 8 keer per jaar objectieve, inspirerende informatie. Neem nu een abonnement en u ontvangt het kookboek Hollandse Keuken, koken met diabetes t.w.v. € 14,50 cadeau. U kunt ook voor korting kiezen. U betaalt voor het eerste jaar dan slechts € 13,95.
Bestellen? Vul de bon in □ Ja, ik word abonnee en ontvang 8 nummers van Diabetes & Leven voor € 18,50 en krijg het kookboek Hollandse Keuken t.w.v. € 14,50 cadeau* □ Ja, ik word abonnee van Diabetes & Leven en ontvang 8 nummers voor slechts € 13,95** Mijn gegevens Voorletters ___________________________________________ M / V
◻ Stuur mij s.v.p. een acceptgiro
Achternaam________________________________________________
◻ Ik machtig Springer Uitgeverij om het bedrag van deze
MD10D973
Adres _____________________________________________________
bestelling automatisch van mijn rekening af te schrijven
Postcode / plaats ___________________________________________
Naam bank ________________________________________________
Bezorgadres _______________________________________________
Rekeningnr. ________________________________________________
Postcode / plaats ___________________________________________
Naam rekeninghouder _______________________________________
Telefoonnummer ____________________________________________
Woonplaats rekeninghouder __________________________________
E-mailadres _______________________________________________
Datum ____________________________________________________
Geboortedatum_____________________________________________
Handtekening ______________________________________________
◽ Ja, ik wil graag op de hoogte gehouden worden van de producten over diabetes op bovenstaand e-mailadres
LifeScan OneTouch Ultra LifeScan OneTouch GlucoTouch LifeScan OneTouch Vita Accu-Chek Sensor Comfort Accu-Chek Compact Accu-Chek Aviva FreeStyle Freestyle Lite Precision Xtra Plus Bayer Ascensia Autodisc Bayer Ascensia Elite Bayer Ascensia Contour Menarini Glucocard Memory Menarini X-sensor
...en natuurlijk ook lancetten, pennaalden, infuussets, etc met de hoogste kortingen! Cinnulin PF kaneelcapsules 120 stuks €22,50 rechtstreekse verrekening mogelijk met meerdere zorgverzekeraars!
www.diabetesvoordeel.nl
Stuur de ingevulde bon in een ongefrankeerde envelop naar: Bohn Stafleu van Loghum, t.a.v. Bastiaan Rolloos, antwoordnummer 2749, 3970 WJ, Houten Zonder wederopzegging wordt uw abonnement jaarlijks verlengd. * U ontvangt het kookboek nadat de betaling is ontvangen ** Na het eerste jaar geldt het reguliere tarief van € 18,50
Heeft u vragen? U kunt ons bellen op telefoonnummer (030) 638 37 36. Kijk ook eens op www.bsl.nl. Levering en diensten geschieden volgens de voorwaarden van Springer Uitgeverij, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Utrecht onder dossiernummer 32107635 op 1 januari 2008. De voorwaarden zijn in te zien op www.bsl.nl, of worden de koper op diens verzoek toegezonden.
ADV_Diabetes en Leven met Bon_128x192.indd 2
DIABETES VOORDEEL DIABETES VOORDEEL DIABETES VOORDEEL DIABETES VOORDEEL Alle teststrips €29,95
08-02-2010 11:20:41
Tel. 070 - 325 77 15
Ambassadeurs
Theater om van te snoepen
Kijk voor meer informatie over Candy op www.diabetesfonds.nl.
Candy, de nieuwe theatervoorstelling van Izaira Kersten en Floris van Tilburg, gaat over diabetes en is bedoeld voor jongeren. Het is herkenbaar, grappig, ontroerend en ‘ab-solúút niet belerend, dat is namelijk niets voor mij’, vertelt Izaira aan haar keukentafel. Izaira werd bekend met haar solovoorstelling Suiker, die werd geregisseerd door haar vriend, acteur Barry Atsma. Die voorstelling werd, net als Candy, gesponsord door het Diabetes Fonds. Sinds ze 26 is, weet Izaira dat ze diabetes heeft en ze geeft in Suiker haar kijk op het leven met deze aandoening. Suiker ging alweer bijna zeven jaar geleden in première en kreeg lovende kritieken van pers en publiek. In 2009 vroeg Bert Kuipers, directeur van het Diabetes Fonds, of ze een nieuw stuk wilde maken. ‘Geweldig natuurlijk! Ik krijg alle creatieve vrijheid en dat voelt heel fijn. Tijdens de gesprekken die ik had met mijn publiek, na afloop van een voorstelling, merkte ik dat veel jongeren zich herkennen in de situaties die ik in Suiker speel. Bijvoorbeeld een scène waarin iemand met diabetes midden in een supermarkt een hypo krijgt en volledig door het lint gaat. Misschien dat iedereen met diabetes wel eens zoiets heeft meegemaakt. Het is lastig om aan je omgeving uit te leggen wat er op zo’n moment met je gebeurt en waarom je ineens zo extreem reageert.’ Vooral jongeren lieten weten dat ze, door familie of vrienden mee te nemen naar Suiker, konden laten zien wat diabetes met hen doet en wat een impact de aandoening heeft. Het leek Izaira daarom interessant en belangrijk om nu een voorstelling te maken die speciaal is gericht op jongeren met diabetes en hun omgeving. ‘Dat is Candy geworden. Ik hoop het publiek hiermee een hart onder de riem te steken en jongeren te verleiden om zich open op te stellen over hun diabetes.’
‘Ik hoop het publiek een hart onder de riem te steken en jongeren te verleiden om zich open op te stellen over hun diabetes’ vbno: Floris van Tilburg, Barry Atsma en Izaira Kersten
Damocles
kun je twee jongeren samen iets laten meemaken.’
Sinds 2006 is Barry ambassadeur voor het Diabetes Fonds. ‘Ik voel me betrokken bij het Fonds, vanwege de impact die diabetes heeft op Izaira – en daarmee op mij. Wie samenleeft met iemand die diabetes heeft, maakt elke dag mee wat het betekent om die aandoening te hebben. Ook vanwege dat ‘zwaard van Damocles’ dat altijd boven je hoofd hangt. Zal ze complicaties krijgen? Welke, en hoe gaan we daarmee om? Er zijn in Nederland bijna een miljoen mensen met diabetes. Bijna iedereen kent dus wel iemand in z’n omgeving die het heeft. Als het Diabetes Fonds, via het wetenschappelijk onderzoek dat het mogelijk maakt, kan zorgen voor een positieve verandering in het leven van al die mensen, dan zou dat heel waardevol zijn. Als ik dan word
Uitdiepen
Barry Atsma, Izaira’s vriend, regisseerde Suiker en Candy. ‘Samen met Izaira en Floris kijk ik kritisch naar de volgorde van de scènes en ik geef aan waar ik denk dat ze beter iets kunnen schrappen, of juist verder moeten uitdiepen. Dat is een leuk Verfrissend Candy heeft Izaira ontwikkeld samen met proces en Izaira en ik werken heel goed Floris van Tilburg. ‘We kennen elkaar nog samen.’ Als Barry een scène minder geslaagd vindt, moet Izaira alle zeilen bij van de opleiding (de toneelschool in Utrecht, red.), waar ik ook Barry heb leren zetten om hem alsnog te overtuigen. ‘Maar achteraf heeft hij meestal gelijk’, kennen. Floris en ik werken allebei als trainingsacteur, waarbij we met minimale geeft ze toe. ‘En als een onderdeel alsnog middelen personages creëren om cursis- overeind blijft, komt dat door de verbeteten te trainen in het omgaan met bepaal- ringen die zijn ontstaan nadat het bijna dreigde te sneuvelen. Zo komen we tot de situaties. Het is heel leuk om met het beste resultaat.’ Floris samen te werken, omdat hij aanvankelijk niets over diabetes wist. Dat maakt het heel verfrissend en ook anders dan Suiker.’ Voor het maken van Candy werken Izaira en Floris samen met toneelschrijfster Gijsje Kooter, die is gespecialiseerd in het schrijven voor een jonger publiek. ‘Ze begeleidt ons en geeft aanwijzingen. Hoe is het om te leven met diabeGijsje weet goed wat echt werkt voor jontes? Dat ziet u in Tijd voor MAX op geren. Zij vormen een heel bijzondere donderdag 25 maart. Deze aflevedoelgroep om theater voor te maken. Ze ring staat namelijk geheel in het laten zich niet snel betoveren, zoals kleiteken van het Diabetes Fonds. ne kinderen, en als het niet boeit, haken Martine van Os en Sybrand Niessen ze gauw af. Floris en ik doen in een dik (foto) zullen in gesprek gaan met uur tijd verschillende korte scènes, waarbekende Nederlanders, zoals Barry in we allerlei personages spelen. Zo kan Atsma, en minder bekende de één een ouderrol aannemen, terwijl de Nederlanders. Met interviews en ander een geïrriteerde puber speelt, of
Leven met diabetes in Tijd voor MAX reportages wordt de kijker meegenomen in de wereld van mensen die dagelijks te maken hebben met diabetes en de gevolgen hiervan. Tijd voor MAX donderdag 25 maart, van 17.35 tot 18.25 uur, Ned 2. Herhaling: vrijdag 26 maart, van 11.10 tot 12.00 uur, Ned 2.
7
Foto: Frank van Dam
geïnterviewd voor een tijdschrift, of bij Pauw en Witteman mag aanschuiven om te praten over mijn acteerwerk, dan vertel ik altijd graag over mijn betrokkenheid bij het Diabetes Fonds. Ik hoop dat Candy ook aandacht genereert voor het Fonds. Want hoe meer mensen weten wat het is, hoe meer kans er is op donaties. Daar zet ik me graag voor in.’
Kijk voor meer informatie over Candy op www.diabetesfonds.nl
(advertorial) (advertorial)
Huisarts coördineert zorg voor diabetespatiënten
Mensen met diabetes krijgen vaak te maken met verschillende zorgverleners. Soms sluiten de diverse Mensen met diabetes krijgen vaak te maken met verschillende zorgverleners. Soms sluiten de diverse soorten zorg daardoor niet goed op elkaar aan. Of krijgen diabetespatiënten niet de zorg die ze soorten zorg daardoor niet goed op elkaar aan. Of krijgen diabetespatiënten niet de zorg die ze nodig hebben. Samen met verschillende regionale stichtingen Zorgbelang en diabetesverenigingen nodig hebben. Samen met verschillende regionale stichtingen Zorgbelang en diabetesverenigingen heeft zorgverzekeraar Menzis geregeld dat de huisarts alle zorg voor diabetespatiënten coördineert. heeft zorgverzekeraar Menzis geregeld dat de huisarts alle zorg voor diabetespatiënten coördineert. Diabetesketenzorg, heet dit. Diabetesketenzorg, heet dit. “Wij hebben de wensen van mensen met “Wij hebben de wensen van mensen met diabetes type 2 in kaart gebracht en Menzis diabetes type 2 in kaart gebracht en Menzis wilde deze informatie graag gebruiken bij de wilde deze informatie graag gebruiken bij de zorginkoop”, vertelt Inge Swen van Zorgbezorginkoop”, vertelt Inge Swen van Zorgbelang Groningen. “Uit ons onderzoek blijkt dat lang Groningen. “Uit ons onderzoek blijkt dat diabeten een centrale, coördinerende rol van de diabeten een centrale, coördinerende rol van de huisarts erg waarderen. De huisarts is namelijk huisarts erg waarderen. De huisarts is namelijk toegankelijk en dichtbij huis. Belangrijk voor toegankelijk en dichtbij huis. Belangrijk voor mensen voor wie reizen door hun ziekte vaak mensen voor wie reizen door hun ziekte vaak lastig is. Daarnaast is de huisarts vertrouwd en lastig is. Daarnaast is de huisarts vertrouwd en op de hoogte van eventuele andere klachten. op de hoogte van eventuele andere klachten. Menzis heeft dit meegenomen bij de inkoop Menzis heeft dit meegenomen bij de inkoop van diabetesketenzorg en hierover met veel van diabetesketenzorg en hierover met veel huisartsen duidelijke afspraken gemaakt.” huisartsen duidelijke afspraken gemaakt.”
Regie in eigen hand Regie in eigen hand
De huisartsen met wie Menzis afspraken De huisartsen met wie Menzis afspraken heeft gemaakt, zijn het eerste aanspreekheeft gemaakt, zijn het eerste aanspreekpunt voor de patiënt. Ze zorgen ervoor dat punt voor de patiënt. Ze zorgen ervoor dat de behandelingen van de verschillende zorgde behandelingen van de verschillende zorgverleners beter op elkaar aansluiten. Daarverleners beter op elkaar aansluiten. Daar-
Zorg goed voor elkaar Zorg goed voor elkaar Goede zorg moet voor iedereen
Goede zorg moet voor iedereen bereikbaar en betaalbaar zijn. Dat klinkt bereikbaar en betaalbaar zijn. Dat klinkt misschien vanzelfsprekend, maar het misschien vanzelfsprekend, maar het gaat niet vanzelf. De vraag naar zorg gaat niet vanzelf. De vraag naar zorg groeit en kosten lopen op. Het gevolg groeit en kosten lopen op. Het gevolg is dat de toegankelijkheid onder druk is dat de toegankelijkheid onder druk
naast heeft Menzis ook afspraken gemaakt naast heeft Menzis ook afspraken gemaakt over de kwaliteit van de zorg. Zo nodigen deze over de kwaliteit van de zorg. Zo nodigen deze huisartsen de patiënt minstens vier keer per huisartsen de patiënt minstens vier keer per jaar uit voor controle en besteden ze aandacht jaar uit voor controle en besteden ze aandacht aan voorlichting. Ze vertellen bijvoorbeeld wat aan voorlichting. Ze vertellen bijvoorbeeld wat diabetestype 2 is, maar geven ook leefstijldiabetestype 2 is, maar geven ook leefstijladviezen. Zo krijgen mensen met diabetes de adviezen. Zo krijgen mensen met diabetes de ondersteuning die nodig is om de regie over ondersteuning die nodig is om de regie over hun leven in eigen hand te houden. hun leven in eigen hand te houden.
Klant centraal Klant centraal
Afspraken over resultaten Afspraken over resultaten
Diabetesketenzorg bij u in de buurt Diabetesketenzorg bij u in de buurt
staat. Menzis doet er alles aan om dat te staat. Menzis doet er alles aan om dat te voorkomen. Bijvoorbeeld door iedereen voorkomen. Bijvoorbeeld door iedereen zonder medische selectie te accepteren, ook zonder medische selectie te accepteren, ook voor de aanvullende verzekering. Daarnaast voor de aanvullende verzekering. Daarnaast staat Menzis klaar voor mensen die te maken staat Menzis klaar voor mensen die te maken hebben met de zorg voor een ander, of het nu hebben met de zorg voor een ander, of het nu
gaat om afspraken met hun werkgever of gaat om afspraken met hun werkgever of het regelen van benodigde hulp. En ook het regelen van benodigde hulp. En ook hier let Menzis bij de inkoop van zorg hier let Menzis bij de inkoop van zorg scherp op kwaliteit en doelmatigheid, scherp op kwaliteit en doelmatigheid, met strenge eisen aan zorg, wachttijden met strenge eisen aan zorg, wachttijden en patiënteninformatie. en patiënteninformatie.
Menzis maakt niet alleen afspraken met de Menzis maakt niet alleen afspraken met de zorgverleners, maar houdt ook in de gaten zorgverleners, maar houdt ook in de gaten of de zorg tot resultaat leidt. Zo meten de of de zorg tot resultaat leidt. Zo meten de betreffende zorgverleners aan het begin van betreffende zorgverleners aan het begin van het zorgtraject bijvoorbeeld de bloedwaarden het zorgtraject bijvoorbeeld de bloedwaarden en kijken ze bij hoeveel diabetespatiënten en kijken ze bij hoeveel diabetespatiënten de bloedwaarden optimaal zijn. Aan de hand de bloedwaarden optimaal zijn. Aan de hand daarvan maakt Menzis afspraken over de daarvan maakt Menzis afspraken over de gemiddelde resultaten die de zorgverleners gemiddelde resultaten die de zorgverleners een jaar later moeten halen. een jaar later moeten halen.
zziiss een M n M duceerrtt tro ceeiin s ntrioadbu ddiabeetteesr-g zo kkeetteen nzorg
Inge Swen is tevreden over de manier Inge Swen is tevreden over de manier waarop Menzis met de wensen van de waarop Menzis met de wensen van de klant omgaat. “Menzis zat zelf al op de klant omgaat. “Menzis zat zelf al op de goede weg, maar tijdens het overleg over goede weg, maar tijdens het overleg over de zorginkoop hebben we die lijn duidelijk de zorginkoop hebben we die lijn duidelijk versterkt. Menzis luistert serieus naar ons versterkt. Menzis luistert serieus naar ons en heeft ook daadwerkelijk iets met onze en heeft ook daadwerkelijk iets met onze input gedaan.” input gedaan.”
Wilt u weten welke huisarts in uw buurt Wilt u weten welke huisarts in uw buurt zorg levert volgens de normen van diabeteszorg levert volgens de normen van diabetesketenzorg? Ga naar www.menziszorgvinder.nl ketenzorg? Ga naar www.menziszorgvinder.nl en zoek op diabetesketenzorg. Klanten van en zoek op diabetesketenzorg. Klanten van Menzis kunnen daarnaast ook terecht bij de Menzis kunnen daarnaast ook terecht bij de Zorgmakelaar via 088 222 42 42. Elke werkdag Zorgmakelaar via 088 222 42 42. Elke werkdag van 8.30 tot 19.00 uur zit hier een team van van 8.30 tot 19.00 uur zit hier een team van ervaren adviseurs klaar om al uw vragen ervaren adviseurs klaar om al uw vragen op het gebied van zorgaanbieders, zorg en op het gebied van zorgaanbieders, zorg en gezondheid te beantwoorden. gezondheid te beantwoorden.
elk menz is er één. elk menz is er één.
Nieuws
Beetje bewegen al gezondheidswinst voor jongeren
Behandeling ontstoken tandvlees helpt Behandeling van een tandvleesontsteking (parodontitis) bij mensen met diabetes type 2 verbetert de bloedsuikerspiegel voor langere tijd.
Vier keer per week een halfuurtje lopen of fietsen. Dat is al genoeg om belangrijke gevaren van overgewicht bij jongeren weg te nemen. Zelfs al vallen ze niet af, de kans op diabetes wordt flink kleiner.
Dat concluderen Amsterdamse onderzoekers die verschillende studies naar parodontitis hebben vergeleken. Mensen met diabetes type 2 hebben een grotere kans op problemen in de mond, zoals tandvleesontsteking. Een chronische ontsteking kan ervoor zorgen dat de bloedsui-
In Europa kampt naar schatting twintig procent van de kinderen met overgewicht. Zij lopen een verhoogd risico op diabetes type 2. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen lieten jongeren twaalf weken lang vier keer per week een halfuur fietsen en/of hardlopen. Ze bleven hetzelfde eten als ze daarvoor deden. Vooral de jongeren met overgewicht knapten op van de trainingen. Ze vielen niet af, maar de hoeveelheid vet in de lever en rond de darmen nam af en hun lichaam reageerde weer beter op insuline. De naar verhouding lichte trainingen zijn voor jongeren met overgewicht prima vol te houden.
kerspiegel moeilijker in bedwang blijft. De vraag of een behandeling op de langere termijn heilzaam zou blijken, leidde tot verdeelde meningen. Totdat de Amsterdamse onderzoekers hun analyse maakten. Uit de drie maanden durende studie bleek dat behandeling van tandvleesontsteking de bloedsuikerspiegel bij mensen met diabetes type 2 verbetert, voor ten minste die periode. Kijk voor adviezen over het voorkomen van tandvleesproblemen op www.diabetesfonds.nl/tanden.
Koffie en thee verkleinen kans op diabetes type 2 Mensen die drie of meer koppen koffie of thee per dag drinken, hebben veertig procent minder kans om diabetes type 2 te krijgen. Dit blijkt uit langdurig en grootschalig onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Utrecht en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Van koffie was al bekend dat het de kans op diabetes type 2 verkleint. De effecten van thee moesten nog worden onderzocht. Aan het onderzoek deden ruim 38 duizend gezonde vrijwilligers mee, gemiddeld tien jaar lang. Het beschermende effect van koffie en thee (zwarte
Steun ons in de strijd tegen diabetes Het Diabetes Fonds zamelt geld in voor wetenschappelijk onderzoek en voorlichting. Ook u kunt helpen, op uw manier.
Ga naar www.diabetesfonds.nl.
en groene) zit niet in de cafeïne. Waar het beschermende effect dan wel vandaan komt is nog onduidelijk. Theedrinkers bleken gemiddeld gezonder te leven dan koffiedrinkers, maar met die verschillen is in de berekeningen rekening gehouden. Veel meer dan drie koppen koffie of thee per dag drinken maakt de kans op het krijgen van diabetes type 2 overigens niet nóg kleiner.
Wereldwijde toename diabetes De komende jaren neemt het aantal mensen met diabetes wereldwijd met meer dan de helft toe. Dat betekent dat over twintig jaar wereldwijd 439 miljoen mensen met diabetes zijn.
doeningen. Vooral doordat men steeds ongezonder leeft, neemt het aantal mensen met diabetes wereldwijd snel toe. De onderzoekers gebruikten de resultaten van 133 studies uit 91 landen. De stijging zal het grootst zijn in Afrika, het MiddenOosten, Azië en Zuid-Amerika (65 procent). In Nederland komen er naar verwachting tot 2030 jaarlijks gemiddeld Deze schattingen komen van onderzoekers uit Australië en zijn hoger dan eerde- dertienduizend mensen met diabetes bij. re berekeningen. Diabetes is al een van de meest voorkomende chronische aan-
Roken vergroot kans op diabetes type 2
Rokers hebben, vergeleken met niet-rokers, bijna twee keer zoveel kans op diabetes type 2. En: hoe meer iemand rookt, des te groter is het risico. Maar stoppen met roken betekent niet automatisch dat de kans op diabetes type 2 kleiner wordt. Integendeel.
Dat blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek. Het risico op diabetes type 2 na stoppen met roken heeft waarschijnlijk te maken met gewichtstoename. Mensen die stoppen met roken komen namelijk vaak enkele kilo’s aan. En die gewichtstoename leidt tot een grotere kans op diabetes type 2. Het verhoogde risico is het grootst in de eerste drie jaar sinds het stoppen met roken. Daarna neemt dat steeds verder af. Twaalf jaar na het stoppen is de kans weer even groot als bij iemand die nooit heeft gerookt. Het beste is om nooit met roken te beginnen, zeggen de onderzoekers. Maar ook stoppen met roken levert uiteindelijk iedereen gezondheidswinst op. Door blijven roken is dus niet verstandig. Mensen die stoppen met roken moeten wel goed op hun gewicht blijven letten, indien nodig met hulp van een diëtist.
Diabeteszorg beter dankzij praktijkondersteuner Bij huisartsen met praktijkondersteuners worden mensen met diabetes type 2 vaker lichamelijk gecontroleerd. Daardoor zijn hun bloedsuikeren cholesterolwaarden beter. Dat concluderen onderzoekers uit nemen bepaalde taken van de huisartsen Utrecht, Wageningen en over, zoals het meten van de bloeddruk. Nieuwegein. Veel huisartsen kampen met een hoge werkdruk, waardoor het voor hen lastig is om mensen met diabetes type 2 de beste zorg te geven. Om de artsen daarin bij te staan zijn in Nederland sinds 2002 steeds meer praktijkondersteuners actief. Zij
Samen bewegen
De onderzoekers vinden dat huisartsen serieus moeten overwegen om praktijkondersteuners nog vaker in te zetten voor de zorg voor mensen met diabetes type 2. Op die manier kunnen de gevolgen van diabetes vaker op tijd worden ontdekt of voorkomen.
Heeft u zin om te sporten, maar liever niet alleen? Vind dan een beweegmaatje op www.beweegmaatje.nl. Op de website kunt u aangeven voor welke sport of activiteit u iemand zoekt, wat
9
uw conditie is, op welk niveau u wilt bewegen en hoe vaak. Het systeem gaat automatisch op zoek naar iemand bij u in de buurt die hetzelfde wil. Op de website staan inmiddels 9.000 mensen tussen de 16 en 80 jaar geregistreerd.
Loop virtueel naar Londen Stap voor stap naar Londen met Stappa voor het Diabetes Fonds
Start: 22 april - Finish: 20 juni Stappa blijft scoren! Beste resultaat ooit In februari 2009 introduceerde Stappa haar eerste virtuele loopcompetitie in Nederland. De resultaten van deze competitie waren boven verwachting. Van de deelnemende bedrijven, deed gemiddeld zestig procent van de medewerkers (vrijwillig) mee. Uiteindelijk haalt zelfs zeventig procent de finish. Op 15 oktober startte de 2e landelijke loopcompetitie welke dit keer begon in Amsterdam en op 18 december eindigde in Kopenhagen. Bas van der Linde, verantwoordelijk voor de lancering van het concept in Nederland, zegt daarover: “De eerste competitie was al een groot succes, de 2e mag qua resultaat gezien worden als het beste resultaat ooit behaald in de branche.”
Uiterste um at d d l e m aan l 21 apri
Keiharde resultaten Van der Linde vervolgt: “Voorheen moesten wij ons baseren op ervaringen van klanten uit de landen waar ons moederbedrijf zit. Nu kunnen we door de aanpassing in ons systeem gebruik maken van een enquête. De resultaten die hieruit naar voren zijn gekomen bevestigen onomstotelijk dat het bewegingsprogramma werkt en zich dan ook absoluut onderscheid van het overige aanbod in de markt!“ • 65% van de deelnemers is meer gaan bewegen door de competitie. • 69% van de deelnemers blijft ook na de competitie meer bewegen. • 75% van de deelnemers wil graag deelnemen aan een nieuwe competitie. • 54% van de deelnemers vindt dat de loopcompetitie heeft bijgedragen aan een betere werksfeer. • 20% van de deelnemers heeft een gewichtsafname gerealiseerd gedurende de competitie. • 9% van de deelnemers heeft minder verzuimd gedurende de competitie.
Enorme besparing Van der Linde besluit: “Daarnaast heeft onafhankelijk onderzoek aangetoond dat bedrijven die meedoen aan onze virtuele loopcompetities gemiddeld 10 ziektedagen per jaar, per 50 medewerkers besparen. De basis voor deze resultaten is en blijft de laagdrempeligheid om deel te nemen en de onderlinge motivatie. Wellicht nog belangrijker is dat deelnemers het niet ervaren als een verplicht sportprogramma maar als een leuke manier van teambuilding!”
Zo werkt het De loopcompetitie van Stappa is een investering in je gezondheid waaraan iedereen kan meedoen. Vorm één of meerdere teams binnen de organisatie. Voor een team raden wij 2-8 personen aan. Met de stappenteller meet je hoeveel stappen er op een dag worden gezet. Van ’s ochtends tot ’s avonds zowel op het werk als privé. Het aantal stappen voer je in op de persoonlijke pagina van Stappa. Jouw stappen en die van je teamgenoten worden automatisch omgerekend naar het aantal afgelegde kilometers. LET OP: het gemiddeld aantal stappen van het team bepaald de vordering richting het einddoel. Het doel van de competitie is dat je team binnen 60 dagen met een gemiddeld aantal stappen van 10.000 per dag aankomt in Londen. Ter vergelijking; normaal gesproken zet iemand met een zittend beroep gemiddeld 5.000 stappen per dag.
Hou je voortgang in de gaten op je persoonlijke pagina! De kaart geeft visueel de voortgang van de loopcompetitie weer en je kunt zien hoeveel stappen er door jou, je team en jouw bedrijf zijn gezet en hoe ver je van de eindbestemming bent verwijderd. Bovendien wordt ook de gemiddelde snelheid per dag weergegeven en kun je jouw resultaten met die van anderen en andere teams vergelijken. Elke 10 minuten worden de gegevens bijgewerkt.
Alle activiteiten tellen! Elke fysieke activiteit telt bij Stappa – ook de activiteiten waarbij het niet mogelijk is om de stappenteller te dragen: het gaat er namelijk niet om hoe je beweegt, maar dat je beweegt! Op de website van Stappa vind je omrekentabellen waarmee je activiteiten kunt omrekenen naar een bepaald aantal stappen. Twee voorbeelden; 30 minuten zwemmen staat gelijk aan 3.000 stappen en 20 minuten fietsen op een gemiddeld tempo staat gelijk aan 2.600 stappen.
Win een reis naar londen! Zowel tussentijds als aan het eind van de competitie kun je diverse prijzen winnen. Onder degenen die op tijd in Antwerpen aankomen wordt er een prijs ter waarde van 100 euro verloot. Daarnaast wordt er een prijs van 100 euro verloot onder iedereen die in Calais progressie heeft geboekt t.o.v. zijn of haar gemiddelde in Antwerpen. De eindprijs wordt verloot onder de mensen die op tijd de finish behalen: een weekend naar Londen met het vliegtuig voor 2 personen ter waarde van 500 euro!
Werken aan en een goed Aan het woord is Annemiek Diagos, die afgelopen jaar met haar werkgever LekkerLeven heeft meegedaan aan de virtuele loopcompetitie naar Kopenhagen: “Ik ben 40 jaar en heb sinds mijn 8e diabetes. Begonnen met 2 x daags spuiten. Toen nog met insuline optrekken uit een flesje, luchtbellen eruit kloppen en de spuiten weggooien. Inmiddels gelukkig met een pen en zit ik op 4 x per dag spuiten. In het begin was er nog weinig zelfcontrole, maar ik had wel als een van de eerste een meter, groot en lomp en 2 minuten wachten tot je de uitslag had. Dat is nu gelukkig wel anders! Mijn bloedsuikers zijn eigenlijk altijd redelijk goed, natuurlijk kan het altijd beter, maar ik leef ook nog. Tijdens mijn pubertijd heb ik wel last van schommelingen gehad. Inmiddels heb ik dat onder controle.” Hoe “leefde” de competitie binnen jullie bedrijf? “Enorm! Vanaf dag één stonden we aan elkaars bureau te marcheren om maar aan de stappen te komen. Iedere dag werd er fanatiek gekeken op welke plaats men stond. Teamcaptains moedigden hun team door mails e.d. aan. Er was volop onderlinge strijd. Met name in het begin werd er veel gelachen en spraken we er constant over. Wat iedereen zoal deed om aan de stappen te komen, was toch wel dagelijkse kost om te bespreken.”
Stappa is zich zeer bewust van haar verplichting om duurzaam te ondernemen en maakt zich daarom net zoals het Diabetes Fonds sterk om leefstijl gerelateerde ziekten te voorkomen. Ons bewegingsprogramma is mede door de laagdrempeligheid zeer geschikt als preventieve interventie voor mensen welke een verhoogd risico lopen op ziekten zoals diabetes type 2. Helaas kunnen wij met ons programma geen genezing bieden voor diabetici. Daarom zien wij een financiële steun aan het Diabetes Fonds van 10% over onze omzet een ideale manier om richting de toekomst een bijdrage te kunnen leveren aan genezing van deze ziekte. Bij deelname aan deze loopcompetitie draag je uiteindelijk ook bij aan genezing van deze ziekte!
Kan ik ook als privépersoon meedoen? Uiteraard kun je als privépersoon ook meedoen aan de virtuele loop naar Londen. Wellicht wil je vriend, vriendin, buurman of goede kennis ook meedoen? Je zult zien dat de virtuele loopcompetitie een hartstikke leuke manier is om in je privéleven onderling de competitie aan te gaan! Tevens maak je natuurlijk ook kans op de reis naar Londen!
Elke deelnemer ontvangt: Een stappenteller De stappenteller is kwalitatief hoogwaardig, eenvoudig te gebruiken en betrouwbaar. Een persoonlijke pagina: stappa.nl Op jouw persoonlijke pagina vul je de stappen en overige activiteiten in en volg je zo de voortgang van jezelf, jouw team en het bedrijf. Een extra maand lidmaatschap Na afloop van de competitie, behoud je nog een maand lang toegang tot jouw persoonlijke pagina van stappa.nl. Als je de eindbestemming hebt bereikt, zal de kaart doorlopen naar Glasgow.
Vijf goede redenen om mee te doen:
je gezondheid tegelijkertijd doel steunen! Heeft de virtuele loopcompetitie jou aangemoedigd meer te bewegen? “Absoluut! Met name doordat we onderling zo’n strijd hadden heeft me dat gemotiveerd veel meer te bewegen dan voorheen.” Waarom is een loopcompetitie specifiek voor diabetici goed? “Voor de bewustwording van hoeveel je nu eigenlijk beweegt. Soms denk je dat je veel gedaan hebt en dan is het juist niet en andersom. Dat heeft natuurlijk ook invloed op je bloedsuikers vanwege het verbruik. Zo kom je er dus achter dat de ene activiteit toch meer of minder energie kost dan de andere.” Zou jij de virtuele loopcompetitie aan iedereen aanraden? “Zeker! met name voor het besef dat er dagen tussen zitten waarop je te weinig beweegt, maar ook voor de sfeer die je onderling creëert. Ik zou daarom ook graag weer meedoen aan een volgende loopcompetitie, mits er een periode van een half jaar tussen zit, dan blijft het ook leuk.” Omschrijf Stappa in één zin: “Samen met je collega’s met heel veel plezier werken aan een goede gezondheid voor een zeer goed doel!”
1. Iedereen kan meedoen! Iedereen kan meedoen. Stap voor stap, letterlijk en figuurlijk! 2. Word gezonder en voel je beter! Meer beweging reduceert stress en angst, versterkt het afweermechanisme, verbetert de slaap, verlaagt de bloeddruk en het risico op allerlei levensstijl gerelateerde ziekten. 3. Werken aan je gezondheid moet leuk zijn! Als deelnemer vorm je samen met collega’s of vrienden een team waarbij je elkaar stimuleert en motiveert. Als jouw team binnen de gestelde tijd in Londen is aangekomen, maak je bovendien kans op een reis naar Londen voor 2 personen! 4. Leer je collega’s kennen! De loopcompetities van Stappa zijn een ideale manier van teambuilding. Collega’s van een andere verdieping of afdeling spreek je vaak alleen per email of telefoon. Door naar iemand toe te lopen in plaats van een email te sturen of te bellen, scoor je meer stappen voor jezelf en jouw team en tegelijkertijd leer je collega’s nog beter kennen. 5. Daag een collega, vriend of vriendin uit! Nadat je bent ingeschreven en hebt ingelogd beland je op de startpagina. Heeft een bekende zich al ingeschreven? Zoek hem of haar op en daag elkaar uit op tijd in Londen aan te komen!
Schrijf je direct in! Je kunt jezelf tot en met 21 april direct via de website www.stappa.nl/loop voor de virtuele loopcompetitie naar Londen opgeven. Ook kun je het onderstaande aanmeldingsformulier per post retourneren. Heb je mensen aangestoken en daardoor extra aanmeldingen? Geen enkel probleem! Deelnemers kunnen zich tot 14 dagen na aanvang van de competitie aanmelden. Het starterpakket met stappenteller, inlogcode voor de website en alle overige informatie worden je ruim voor aanvang van de loopcompetitie toegestuurd. Zodoende heeft iedere deelnemer ruim voldoende de tijd om zich voor de start te registreren, een team te vormen en de website te leren kennen. Haal je de startdatum van 22 april niet? Wij kunnen een loopcompetitie ook afstemmen op individuele wensen. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan de startdatum, flexibele afstanden en de daarbij behorende tijdslimieten of de route die je wilt lopen. Neem contact met ons op en wij maken graag een vrijblijvende afspraak om alle mogelijkheden toe te lichten.
Aanmelden voor de StappaLoop - Loop naar Londen De kosten bedragen 25 EURO per deelnemer incl. stappenteller en BTW.
(Bedrijfs)naam Aantal deelnemers Contactpersoon Telefoonnummer E-mail Afleveradres Postcode Woonplaats Stappa.nl • Stappa Benelux B.V. • Oslo 14 • 2993 LD Barendrecht • Nederland Telefoon: +31 (0)180 820204 • E-mail: info@stappa.nl
Onderzoek helpt Er zijn verschillende aandoeningen die worden aangeduid met de naam diabetes. Diabetes type 1 en diabetes type 2 zijn daarvan de bekendste. Bij type 1 is de bloedsuiker hoog doordat het lichaam geen insuline meer aanmaakt. Bij diabetes type 2 (vroeger ouderdomssuiker genoemd) is er nog wel insuline, maar reageert het lichaam er niet goed op. Ook zijn er bij type 2 vaak problemen met bloedvaten. Er wordt veel onderzoek gedaan naar het ontstaan en de behandeling van beide vormen van diabetes. Met resultaat.
Onderzoek naar diabetes type 1 in stroomversnelling In het onderzoek naar diabetes type 1 zijn de afgelopen jaren grote stappen voorwaarts gemaakt. Genezing komt steeds dichterbij. De basis daarvoor is gelegd in studies die mede door het Diabetes Fonds zijn betaald. Diabetes type 1 ontstaat doordat het afweersysteem reageert tegen een onderdeel van het eigen lichaam: de cellen die insuline produceren. Als het afweersysteem zo geprogrammeerd kan worden dat het de insulineproducerende cellen met rust laat, dan kan daarmee de basis van diabetes type 1 worden hersteld. Nederlandse wetenschappers ontdekten met geld van het Diabetes Fonds welke
cellen van het afweersysteem de fout in gaan en zo diabetes type 1 veroorzaken. Alle huidige en toekomstige therapieën voor afremming en genezing zijn gebaseerd op deze ontdekking. In 2006 lukte het om diabetes type 1 af te remmen met een soort ‘vaccin’, bij kinderen binnen zes maanden na de diagnose. De basis hiervoor is gelegd in een Nederlands onderzoek, betaald door het Diabetes Fonds. In de jaren tachtig ontdekten onderzoekers een stof die in verband staat met het ontstaan van diabetes. Die stof speelt een sleutelrol in het moderne ‘vaccin’. Door Rotterdamse onderzoekers is een variant van diabetes ontdekt die op type 1 lijkt maar toch anders in elkaar zit. Ze vonden een bepaald gen dat anders is dan bij de ‘gewone’ soorten diabetes. Het
1995 Mijlpalen in het diabetesonderzoek
Ontdekt wordt dat het verlagen van hoge bloeddruk de kans op complicaties met de helft vermindert.
Diabetes type 2 werd lange tijd beschouwd als een onschuldige ouderdomskwaal. Onderzoek toonde evenwel aan dat diabetes type 2 een ernstige aandoening is die voor enorm veel problemen kan zorgen.
Onderzoekers in Hoorn brachten aan het licht hoe vaak diabetes type 2 eigenlijk voorkomt, ook ongemerkt. Dankzij dit onderzoek, dat mogelijk werd gemaakt door het Diabetes Fonds, wordt diabetes nu sneller opgespoord en behandeld. Uit het onderzoek bleek ook dat de helft van de mensen met diabetes type 2 al jaren ongemerkt met de ziekte rondliep. Er bleken dus veel meer mensen met diabetes type 2 dan officieel geregistreerd stonden. Dankzij dit onderzoek is iedereen internationaal meer gaan opletten om diabetes eerder te herkennen en te behandelen. De Hoorn-studie vormde bovendien de basis voor vele andere deelonderzoeken naar de gevolgen van diabetes. Veel wetenschappers zijn bezig om deze ingewikkelde ziekte te ontrafelen, om mensen nog beter te kunnen behandelen. Het inzicht dat gezond eten en veel bewegen het krijgen van diabetes type 2 kunnen vertragen of zelfs voorkomen, is een van de belangrijkste uitkomsten van de onderzoeken. Ook is psychosociale zorg opgenomen in de internationale richtlijnen voor diabeteszorg nadat uit onderzoek bleek dat mensen met diabetes vaker dan gemiddeld lijden aan depressies.
1999
2000
Onderzoekers vinden een verband tussen diabetes, dementie en Alzheimer: ouderen met diabetes type 2 gaan geestelijk relatief sneller achteruit.
Er wordt een grote stap gemaakt richting het afremmen en genezen van diabetes type 1: Nederlandse wetenschappers ontdekken welke cellen in het afweersysteem de fout ingaan en zo de ziekte veroorzaken.
betrof een variatie in het DNA (erfelijk materiaal) die officieel Kir-6.2 heet. Deze variatie zorgt ervoor dat een kanaaltje in de alvleesklier minder goed werkt. Mensen die al in de eerste zes maanden van hun leven diabetes kregen, kunnen deze vorm hebben. Tabletten die nu vaak worden gebruikt door volwassenen met diabetes type 2, bleken een goede invloed te hebben op het kanaaltje: mensen met die Kir6.2-variatie waren niet langer afhankelijk van insuline-injecties. De tabletten blijken ook te werken op andere plaatsen, zoals de hersenen, spieren en zenuwen, waardoor prestaties en zelfs lichamelijke achterstanden verbeterden. Sinds de ontdekking zijn al diverse mensen met deze variatie opgespoord.
Onderzoek naar diabetes type 2: het ontrafelen van een ingewikkelde ziekte
12
Onderzoek
Zoektocht naar oorzaken diabetes type 2
‘Slecht werkende energiefabriekjes’
Sinds kort is bekend dat diabetes type 2 te maken heeft met de energiefabriekjes van cellen: de mitochondriën. Die werken dan niet meer goed. Onderzoekers deden die ontdekking toen zij bij toeval stuitten op een familie met een vorm van diabetes die werd doorgegeven via de moederlijke lijn. Een van de onderzoekers die aan deze doorbraak heeft bijgedragen is Ton Maassen. Hij was 35 jaar hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ‘Vroeger dacht iedereen – ook ik – dat diabetes type 2 kwam doordat het lichaam niet meer goed reageerde op insuline, het hormoon dat de bloedsuikerspiegel verlaagt. Daardoor zou de alvleesklier zo lang overuren gaan draaien, dat hij het uiteindelijk opgaf en iemand diabetes kreeg. Dat idee werd op zijn kop gezet toen we kinderen onderzochten die een erfelijke ziekte hadden waarbij ze worden geboren met een enorme ongevoeligheid voor insuline. Toch kregen ze meestal geen diabetes. Hieruit bleek dat ongevoeligheid voor insuline niet de enige oorzaak was van diabetes type 2’, legt Ton Maassen uit.
Cruciaal inzicht Maassen en zijn collega’s bleven doorzoeken naar ontbrekende puzzelstukjes voor het ontstaan van diabetes type 2. De sleutel vonden zij een paar jaar later, toen zij bij toeval stuitten op een familie waarbij de moeder en alle negen kinderen diabetes hadden. Ook een aantal kleinkinderen had diabetes, maar alleen de kleinkinderen die waren voortgekomen uit de dochters. ‘Dit leerde ons dat de overerving van diabetes bij deze familie via de moederlijke lijn verliep. We wisten dat aandoeningen aan de mitochondriën,
‘Daarom is bewegen zo goed als bescherming tegen diabetes type 2’ Ton Maassen, voormalig hoogleraar aan de VU de energiefabriekjes in onze cellen, bij moederlijke overerving hoorde. Met geld van het Diabetes Fonds hebben we verder onderzoek gedaan naar het verband tussen mitochondriën en diabetes.’
goed werken. De vetzuren die als gevolg daarvan niet worden verbrand, komen in de lever terecht. Dat leidt uiteindelijk tot schade aan de alvleesklier, waardoor die minder insuline kan maken. Deze ontdekking was volgens Maassen cruciaal voor het diabetesonderzoek. ‘Te veel (vet) eten kan dus grote gevolgen hebben. Wat daartegen helpt? Bij inspanning en bewegen gaan de mitochondriën in de spieren vetzuren verbranden, waardoor die de mitochondriën niet meer kunnen beschadigen. Daarom is bewegen zo goed als bescherming tegen diabetes type 2.’
Energiefabriekjes Mitochondriën verbranden vetzuren en voorzien onze cellen daardoor van energie. Vetzuren zitten in voeding, bijvoorbeeld veel in boter, melk en oliën. Wanneer er te veel vetzuren tegelijk zijn, gaan ze zich gedragen als zeep, ze lossen dan de wanden van de mitochondriën op. De mitochondriën gaan hierdoor minder
5 fabels en feiten over diabetes Van veel snoepen krijg je diabetes
lichaam deels omgezet in suiker. Mensen met diabetes mogen wel suiker, maar met mate. En ze mogen zelf weten of ze die suiker uit een snoepje of een aardappel halen.
Je kunt van diabetes genezen
Hoewel het slim is niet te veel te snoepen, vormt suiker op zich geen risico. Door andere oorzaken gaat er in het lichaam wat mis. De alvleesklier produceert niet voldoende of zelfs helemaal Diabetes is besmettelijk geen insuline meer. Diabetes is geen infectieziekte, die door bacteriën, virussen of lichamelijk contact wordt overgedragen. Ook niet via borstMensen met diabetes voeding. Diabetes is een ‘technisch’ promogen geen suiker Dat is een fabeltje. Ook een droog bis- bleem van het lichaam dat door oorzaken cuitje of een aardappel wordt door het binnen het eigen lichaam ontstaat.
Dat lukt op dit moment nog niet. Soms kan iemand met diabetes type 2 wel met gezond leven zijn bloedsuikerspiegel binnen normale grenzen houden. Maar dat wil niet zeggen dat hij geen diabetes meer heeft.
Alleen oude mensen krijgen diabetes
Maassen verwacht dat er op termijn medicijnen op de markt komen die de werking van de mitochondriën verbeteren. ‘Maar we moeten niet vergeten dat de werking van de mitochondriën afneemt bij het ouder worden. Dat hoort er nou eenmaal bij. In ieder geval is het goed om te blijven bewegen, dat houdt de mitochondriën op peil en beschermt voor een belangrijk deel tegen diabetes. Voor mensen die al diabetes hebben, lijkt dat misschien te laat, maar ze kunnen altijd de ziekte proberen te vertragen. Dat kan goed door meer te bewegen en minder te eten. Daarmee is al veel gewonnen.’
met een ongezonde levensstijl en overgewicht.
Met hulp van het Diabetes Fonds wordt voortdurend onderzoek gedaan naar oplossingen voor diabetes. Dat leidt tot waardevolle nieuwe ideeën om diabetes beter te behandelen.
Dat was ooit zo, maar tegenwoordig krijgen mensen van alle leeftijden diabetes. Vooral diabetes type 2, die samenhangt
U kunt ons helpen!
Steun het Diabetes Fonds! Kijk op www.diabetesfonds.nl
2005 Nieuwe succesvolle test samengesteld door Diabetes Fonds voor het meten van (risico op) diabetes type 2. Op tijd behandelen verkleint kans op complicaties.
Het lukt voor het eerst om diabetes type 1 af te remmen bij kinderen die nog maar kort diabetes hebben. Een stof die bij dit ‘diabetesvaccin’ een sleutelrol speelt is eerder in Nederlands onderzoek in verband gebracht met diabetes.
2006
2009
Er wordt een apparaat ontwikkeld dat tegen de arm kan worden gehouden om complicaties van diabetes te meten, zoals nier-, zenuw- en hartproblemen. Goed alternatief voor uitgebreid bloedonderzoek.
Uit door het Diabetes Fonds betaald onderzoek blijkt dat diabetespatiënten meestal even goed autorijden als mensen zonder diabetes, ook met matig verlaagde bloedsuikerspiegel. In een vervolgonderzoek zijn concrete tips verzameld om mensen met diabetes veilig in de auto te laten stappen. Zie www.diabetesfonds.nl/autorijden.
13
NIEUW
Accu-Chek Aviva Nano
ACCU-CHEK en ACCU-CHEK AVIVA NANO zijn handelsmerken van Roche. Alle rechten zijn voorbehouden. © 2009 Roche Diagnostics
®
Maximale prestaties in miniformaat Accu-Chek Aviva Nano bloedglucosemeter. Het ideale formaat voor u. • Oplichtend display • Voor en na de maaltijd markering • Eenvoudig te doseren met handzame teststrips
Ervaar het zelf op www.aviva-nano.accu-chek.nl
ware grootte
www.accu-chek.nl 0800 - 022 05 85 Roche Diagnostics Postbus 1007 1300 BA Almere
ELY IUM CENTRE FOR
WELL-BEING
De meest accurate no-coding bloedglucosemeter* Testen vanuit het etui.
NIEUW
dag eding B a d k la m e s e n h e reernd e
d d voor eerste en aand! e m o p e lk a g v a n d e rm a ti e d m a a n o r m e e r in fom .n l u o K ij k v w w w.e ly si op
A r r a n g e m e n t
V i v o
Gebruik van alle saunafaciliteiten (inclusief 23 verschillende sauna’s en diverse opgietrituelen) • Vrij gebruik van shampoo, showergel, scrubzout en olie • Uitgebreid lunchbuffet • Elysium deelmassage (25 min.) of Facial (25 min.) of Facial for Men (met de producten van Dermalogica of Clarins) of Hotstone Massage (25 min.)
Arrangementsprijs
€ 64,50.
Dit arrangement is geldig t/m 30 augustus 2010.
V O O R D E E L B O N E LY S I U M - V I V O Tegen inlevering van deze bon, ontvangt u
20% korting op de sauna-entree.
Maximaal 2 personen per bon. Niet in combinatie met arrangementen en andere aanbiedingen. Geldig t/m 30 augustus 2010.
Elysium Kooilaan 1, 2665 KR Bleiswijk • Tel. algemeen: 010-5241166 • Reserveringen: 010-5241177 (ma t/m za 09.00-17.30 uur) www.elysium.nl • Elke 1ste en 3de maandag van de maand gemengde badkledingdag! Badkleding is op deze dagen verplicht, op alle andere dagen is badkleding niet toegestaan • Andere maandagen is het damesdag. • Leeftijd vanaf 14 jaar
www.onetouchverio.nl * In laboratoriumtests vergeleken met andere algemeen verkrijgbare glucosemeters. Data beschikbaar.
022104_OTVerio Ads Infokrant Diab Fonds.indd 3
11/02/10 09:46
Onderwijs
Kijk voor meer informatie over Candy op www.diabetesfonds.nl.
Diabetes op school
Meer kennis nodig over diabetes
Kinderen met diabetes zijn doorgaans prima in staat met hun ziekte om te gaan. Belangrijk is evenwel dat ze ook onder schooltijd kunnen rekenen op de ondersteuning die daarbij nodig is. En dat is nog niet op alle scholen het geval. Daarom is in november 2009 een nieuw centraal kennisplatform gelanceerd: diabetesopschool.nl.
De feiten liegen er niet om. Zes van de tien kinderen met diabetes behandelen hun ziekte onder schooltijd niet op de juiste wijze. Dat komt onder meer doordat schoolbesturen niet altijd bereid zijn om scholing van hun medewerkers te faciliteren, waardoor een gebrek aan kennis over diabetes ontstaat. Een van de gevolgen is dat kinderen niet altijd in de gelegenheid worden gesteld om op ieder moment hun bloedsuiker te meten in de klas. Het betekent ook dat er maar in weinig gevallen een verpleegkundige aanwezige is om een noodgeval te behandelen. Dat zijn enkele feiten uit een onderzoek naar de psychosociale aspecten van diabetes bij kinderen. Het onderzoek is uitgevoerd door DAWN (Diabetes, Attitudes, Wishes and Needs) Youth, een initiatief van Novo Nordisk in samenwerking met
Diabetesopschool.nl wil ouders van schoolgaande kinderen met diabetes en leerkrachten van leerlingen met diabetes in de klas bijstaan.
de Internationale Diabetes Federatie en de Internationale Society for Paediatric and Adolescent Diabetes. Het onderzoek is in acht landen uitgevoerd en in totaal hebben 9.200 personen aan het onderzoek meegedaan. Scholen vormden een van de aandachtsgebieden binnen het onderzoek. De resultaten van dit onderzoek schetsen een alarmerend beeld van de diverse uitdagingen waar kinderen met diabetes op school mee te maken hebben, ook in Nederland. Diabetesopschool.nl wil ouders van schoolgaande kinderen met diabetes en leerkrachten van leerlingen met diabetes in de klas bijstaan. Voor ouders bevat deze site informatie en tips over hoe zij hun kind met diabetes goed voorbereid naar school kunnen laten gaan. Leerkrachten en begeleiders worden geadviseerd over wat zij kunnen en mogen doen voor kinderen met diabetes. Zo wordt er uitgelegd hoe symptomen te herkennen zijn en hoe gehandeld moet worden bij een hypo. Verder bevat de site onder meer een SOSdiabeteskaart, een traktatielijst en een checklist voor een schoolkamp.
Feiten over kinderen en diabetes • • •
Diabetes is een van de meest • voorkomende chronische ziekten onder kinderen. Wereldwijd krijgen meer dan 200 • kinderen per dag diabetes. In Nederland zijn ruim 12.000 kinderen en jongeren met diabetes.
In Nederland komen er jaarlijks 500 tot 600 kinderen en jongeren met diabetes bij. Hoe jonger een kind is, hoe meer begeleiding het nodig heeft bij de behandeling.
‘We zorgen dat we altijd bereikbaar zijn’ Pieter van den Assem (9) zit in groep 5 van de basisschool en heeft diabetes type 1. Dit is niet altijd een gemakkelijke combinatie voor ouders, leerkrachten en het kind zelf. Een goede communicatie kan een hoop onzekerheden wegnemen.
de school hen kon bellen met vragen of problemen. Inmiddels wordt dit mobieltje ook gebruikt als wekker voor Pieters meetmomenten. ‘In de eerste groepen werd ik dan door de leerkracht opgebeld en moest ik op mijn fiets van mijn werk naar school om hem insuline toe te dienen’, vertelt Kees van den Assem. ‘Later, toen hij ouder was, kon hij zelf bellen en zijn bloedsuikerstand doorgeven. Omdat Pieter inmiddels was overgestapt op de insulinepomp konden wij zeggen dat hij direct insuline moest toedienen of een koekje eten. De leerkrachten moesten dan opletten dat hij dat ook echt deed.’
Moeder Floor en vader Kees van den Assem kwamen er al vroeg achter dat hun zoon diabetes heeft. Zoon Pieter was net twee jaar oud toen hij de eerste symptomen kreeg. Hij dronk en plaste veel. Uiteindelijk bleek dat hij diabetes type 1 had. Zijn ouders moesten Pieter een paar keer per dag insuline toedienen met een insulinepen. Pieter ging toen drie dagen per week naar de crèche, waar hij gelukkig kon blijven, dankzij de goede samenwerking tussen de crècheleidsters en zijn ouders. In die periode gingen Floor en Kees op zoek naar een school voor Pieter. Ze kozen voor de Nutsschool Bezuidenhout in Den Haag, in hun eigen wijk. ‘We hebben daar verteld dat Pieter diabetes type 1 had. Aanvankelijk was de school niet enthousiast, omdat ze onbekend waren met diabetes en niet zaten te wachten op de verantwoordelijkheid en de zorgplicht voor de ziekte van Pieter’, legt Kees van den Assem uit. Kees en Floor wilden hun keuze voor de school echter niet veranderen. Ze besloten de school actief te infor-
Pieter van Assem vertelt in de klas over diabetes meren over diabetes. Ze stelden een document op waarin alle complicaties die Pieter als diabetespatiënt kon krijgen, werden uitgelegd. Daarin werd ook uitvoerig verteld welke zorg hij nodig had en wat er van de school werd verwacht. ‘We hebben daar behoorlijk op gezweet’, herinnert Kees van den Assem zich. ‘We wilden zo de onzekerheid bij de school
Een actieve houding van de ouders is volgens Kees van den Assem belangrijk om de relatie met de school goed te houden en een kind met diabetes op school zo normaal mogelijk te laten functioneren. ‘Hij kan nu gewoon met alle activiteiten meedoen. Van schoolreisje tot gymles. Wij zorgen wel dat we altijd bereikbaar zijn. En met bijvoorbeeld schoolreis of zwemles gaan we mee.’
Pieter is inmiddels 9 jaar oud en berekent nu zelf op school hoeveel insuline hij met zijn insulinepomp moet toedienen. Alleen bij twijfel wordt er nog gebeld. Kees van De ouders hebben intensief geïnvesteerd den Assem: ‘De leerkrachten en kinderen om de zorg voor Pieter zoveel mogelijk te in de klas zijn aan Pieter en aan diabetes verlichten. Ze informeerden de leerkrach- gewend. Niemand kijkt daar raar van op. ten van Pieter uitgebreid over diabetes en Het haalt hooguit hém uit zijn ritme.’ kochten een mobiele telefoon waarmee wegnemen en laten blijken dat de school op ons kon vertrouwen. Goed communiceren is dan belangrijk.’
15
Onze kwaliteitskenmerken
Total Diabetes Care eu Ni
Het mogelijk voorkomen van diabetes
w
Diabetes vormt een belangrijk maatschappelijk probleem, dat steeds groter wordt. Vooral het aantal mensen met diabetes type 2 neemt toe, naar meer dan 1,5 miljoen Nederlanders binnen 10 jaar.
Zeer nauwkeurige en betrouwbare meetresultaten met de WaveSense™ Jazz bloedglucosemeter!
Boeren Medical heeft het initiatief genomen om geheel gratis en belangeloos, landelijke Diabetesscan dagen te organiseren. Het doel van deze Diabetesscan dagen is de mensen bewust te maken van en te informeren over de gevolgen, gevaren en het wellicht kunnen uitstellen, verkleinen of het mogelijk voorkomen van diabetes. Met de eZscan en een uitgebreid informatiepakket, willen wij de mensen advies geven op het gebied van lifestyle en zo de kans op diabetes verkleinen. De eZscan is een nieuw meetinstrument waarmee, geheel pijnloos, zonder bloed en in slechts twee minuten vroegtijdig de kans op het krijgen van diabetes type 2 kan worden ontdekt. Kijk voor meer informatie op www.diabetesscan.nl.
t ,MFJO TOFM FO CFUSPVXCBBS t (FFO DPEFSJOH t (FIFVHFODBQBDJUFJU 1.865 metingen. t &YUSB HSPUF XFFSHBWF in verlicht display. t 3VCCFSFO BOUJTMJQ zijkanten en achterkant, voor meer grip.
Diabetes & tabletgebruikers Voor mensen met diabetes, die de diabeteshulpmiddelen zelf moeten betalen, hanteert Boeren Medical de laagste prijzen met de beste service van Nederland. Kijk op onze website voor de actuele prijslijst.
â‚Ź 24, â‚Ź 19,95 95
WaveSense™ Jazz actiepakket: Een startpakket met bloedglucosemeter, etui, vingerprikapparaat, 60 teststrips en 60 lancetten voor slechts:
www.vitilityinnovations.com
Inclusief verzendkosten
Ni
NBYJNBBM TUBSUQBLLFUUFO QFS LMBOU
SD CodeFree™ actiepakket: Een startpakket met bloedglucosemeter, etui, vingerprikapparaat, 60 teststrips en 60 lancetten voor slechts:
eu
w
Inclusief verzendkosten
NBYJNBBM TUBSUQBLLFUUFO QFS LMBOU
Teststrips zijn verkrijgbaar vanaf â‚Ź 15,95. Kijk op www.boerenmedical.com voor de actuele prijslijst.
Nauwkeurig & gemakkelijk!
De SD CodeFreetm bloedglucosemeter is een zeer eenvoudige meter, waarmee u binnen 5 seconden een nauwkeurige meting verricht.
Diabetes & zelfcontrole en injectiemateriaal Voor mensen met diabetes die de diabeteshulpmiddelen vergoed krijgen door de zorgverzekeraar en vaste klant zijn van Boeren Medical is er een speciaal servicepakket beschikbaar: - Diabetesverpleegkundigen aanwezig. - 4x per jaar een gratis attentie bij de bestelling. - Gratis 2e bloedglucosemeter voor op werk, school of camping. - Bloedglucosemeter is verzekerd tegen verlies, diefstal, waterschade en valschade, zonder eigen risico. - 15 verschillende diabetesdagboekjes, een internationale diabetespas en nog veel meer. - Als men op werkdagen voor 15.00 uur bestelt, wordt het dezelfde dag verzonden. - De kosten van de diabeteshulpmiddelen worden direct met de zorgverzekeraar verrekend. - Om het voor u nog makkelijker te maken, kunnen wij uw bestelling elk kwartaal automatisch opsturen. - Ons assortiment bestaat uit alle beschikbare topmerken. Naast deze merken zijn wij constant op zoek naar vernieuwende producten, die nog niet in Nederland verkrijgbaar zijn.
No
Coding No Coding Maaltijd markering Maaltijdalarm Hypo waarschuwing
www.vitilityinnovations.com
of
+
De ADI insulinepomp zal uw leven veranderen!
*
!
w
Gratis
Actie loopt tot 30 april 2010. Model MP4 speler kan afwijken.
eu Ni
Wanneer u nu de WaveSense Jazz of SD CodeFree bestelt in combinatie met 200 teststrips en 200 lancetten, ontvangt u gratis een MP4 speler. Voor meer informatie en de voorwaarden neem vrijblijvend contact met ons op.
De nieuwste generatie bloedglucosemeters.
Diabetes & insuline insulinepomp Voor insulinepompgebruikers mpgebruike pg heeft Boeren Medical, in aanvulling op het oor zelfcontrole zelfcontr en injectiemateriaal, nog meer voordelen. servicepakket voor insuli - 1x per jaar eenn gratis insulinepomptasje. - Gratis batterijen voor de insulinepomp. - Gratis insulinepomptherapie dagboekjes.
- Insulinepomp is verzekerd tegen verlies en diefstal, zonder eigen risico.*
De NiliMEDIX ADI insulinepomp behoort tot de nieuwe generatie insulinepompen. Deze revolutionaire pomp verandert het leven van een pompgebruiker voorgoed. Wanneer u besluit om de ADI insulinepomp te gaan gebruiken en klant van ons wordt krijgt u gratis een mini-laptop! Voor meer informatie en de voorwaarden neem contact met ons op. Actie loopt tot 30 april 2010. Model mini-laptop kan afwijken.
*
Gratis
Voor meer informatie en bestellingen ga naar www.boerenmedical.com of bel het gratis informatienummer 0800 - 022 96 06. Dex4 glucose is geschikt wanneer u direct energie nodig heeft voor een beter concentratie- en prestatievermogen. Voor mensen met diabetes geeft het direct energie bij een lage bloedglucose.
- Extra dunn dunne en sc scherpe lancetten -M er pijnlijk do Minder door speciaal ontwerp - SStandaard rd lancet geschikt voor diverse vinge d gerpri vingerprikapparaten. - SSteriele lancetten lancet etten
Nothing’s faster
Verkrijgbaar in de smaken sinaasappel en framboos. Verkrijgbaar in de smaken sinaasappel en framboos.
Energie
www.vitilityinnovations.com
LLancets
Dex4 producten Buisje van 10 stuks Pot van 50 stuks
1. Geen storingen, omdat de insulinepomp geen bewegende delen of motor bevat. 2. De kleinste en lichtste insulinepomp ter wereld. 3. Directe afsluiting insulinetoevoer met alarmmelding als er luchtbellen in zitten. 4. Onmiddellijke alarmmelding als er geen verbinding meer is met het lichaam. 5. Minimaal verbruik batterij. 3FTFSWPJS FO JOGVVTTFU JO Ă?Ă?O 7. ClickNGo, pijnloos en eenvoudig injecteren.
- Hersenen en zenuwstelsel - Hart, longen en darmen - Spieren www.vitilityinnovations.com
www.vitilityinnovations.com
* Vraag naar de voorwaarden - Druk-, zetfouten en prijswijzigingen voorbehouden. Februari 2010
Aphroditestraat 24 | 5047 TW Tilburg | T 0800 022 96 06
Advertentie Januari Diabetes Fonds.indd 1
Informatienummer
| T 0800 099 66 40 Bestelnummer | F 013 543 80 07 | & info@boerenmedical.com | I www.boerenmedical.com
10-02-2010 09:08:45
Zwangerschap
Hormonen verstoren bloedsuiker
Zwangerschapsdiabetes: wat is dat?
Bent u zwanger en heeft u veel dorst, moet u vaak plassen en heeft u meer vruchtwater dan gebruikelijk? Dan bestaat de kans dat u te maken krijgt met zwangerschapsdiabetes, een stoornis in de koolhydraathuishouding. Zwangerschapsdiabetes ontstaat onder invloed van de hormonen die worden aangemaakt tijdens de zwangerschap. Die hormonen zorgen ervoor dat het lichaam tijdelijk minder goed reageert op insuline. Daarom maakt het lichaam tijdens de zwangerschap extra insuline aan. Die extra hoeveelheid vangt de verminderde gevoeligheid voor insuline op. Bij zwangerschapsdiabetes gebeurt dat niet, of niet voldoende, waardoor de bloedsuikerspiegel te hoog wordt. Het kind krijgt dan in de baarmoeder ook te veel glucose binnen. In de meeste gevallen verdwijnt de zwangerschapsdiabetes een paar dagen na de bevalling. Wel krijgt de helft van de vrouwen die zwangerschapsdiabetes hebben gehad binnen tien jaar diabetes type 2. Die kans wordt aanzien-
Latere problemen bij kinderen van moeders met hoge bloedsuiker Kinderen van moeders met hoge bloedsuikers tijdens de zwangerschap hebben later twee tot vier keer meer kans op overgewicht en problemen met bloeddruk en cholesterol. Dat vergroot hun risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Dit concluderen Deense onderzoekers. Daarmee bevestigen zij de bestaande theorie dat de stofwisseling van ongeboren kinderen al deels ‘geprogrammeerd’ wordt in de baarmoeder. Aan het onderzoek deden ruim driehonderd Deense jonge volwassenen mee van wie de moeder zwangerschapsdiabetes had of diabetes type 1. Zij werden vergeleken met leeftijdsgenoten van gezonde moeders. Bron: American Diabetes Association, augustus 2009
lijk kleiner door gezond eten, een gezond gewicht en genoeg bewegen.
Wie loopt risico op zwangerschapsdiabetes? • • • •
• •
Vrouwen die al eerder zwangerschapsdiabetes hebben gehad; vrouwen die eerder een kind kregen van meer dan 4000 gram; vrouwen die flink overgewicht hebben voor de zwangerschap; vrouwen met familieleden die diabetes type 2 hebben, zoals vader, moeder, broer of zus; vrouwen van Hindoestaanse, Marokkaanse of Turkse afkomst; vrouwen met een gestoorde vetstofwisseling of verstoorde bloedsuiker.
(Bron: www.diabetesfonds.nl)
Het is belangrijk dat moeder en kind tijdens de hele zwangerschap en bevalling goed worden begeleid.
Zorgeloos zwanger met diabetes? Vrouwen met diabetes type 1 en 2 kunnen gewoon zwanger worden en gezonde kinderen krijgen. Toch zijn er wel meer risico’s voor moeder en kind dan normaal. Zeker tijdens de eerste periode van de zwangerschap.
ke organen van het embryo aangelegd. Te hoge bloedsuikerspiegels zijn daarbij erg schadelijk. Dat vergroot de kans op aangeboren afwijkingen. De kans op een miskraam is alleen groter als de bloedsuiker echt veel te hoog is. Ook kan het kind onder invloed van hoge bloedsuikers te groot worden. Dan kan het kind tijdens de bevalling blessures oplopen. Ook komt het dan vaak voor dat het kind direct na de geboorte een hypo heeft, omdat het in de baarmoeder gewend was aan hogere suikerspiegels.
Een half jaar voor de geplande zwangerschap moet een vrouw met diabetes, samen met haar behandelend arts, haar bloedsuiker in de gaten houden. Onmiddellijk na de bevruchting, wanneer de vrouw vaak zelf nog niet weet dat zij zwanger is, worden namelijk al belangrij-
Verder gaan sommige medicijnen niet
goed samen met zwangerschap. De meeste problemen die een zwangere vrouw met diabetes tegen kan komen, hebben te maken met al bestaande complicaties van diabetes. De ogen moeten van tevoren worden nagekeken en zo nodig worden behandeld. Tabletten moeten vervangen worden door insuline. Verder moet een zwangere vrouw met diabetes vaker worden gecontroleerd dan een zwangere zonder diabetes. Kortom: het is belangrijk dat moeder en kind tijdens de hele zwangerschap en bevalling goed worden begeleid om de kans op problemen zo klein mogelijk te houden.
D e meest gestelde vragen over zwangerschap en diabetes
Kan iemand met diabetes wel zwanger worden?
Ja, dat kan, want diabetes heeft geen invloed op vruchtbaarheid. Wel moet de dokter tijdig worden ingelicht over de kinderwens, om zo de voorbereidingen te treffen.
Krijgt de baby van een moeder met diabetes type 1 ook diabetes? De kans dat het kind diabetes krijgt is wel groter dan normaal. Tot een leeftijd van 35 jaar neemt de kans geleidelijk toe, tot een percentage tussen drie en acht procent. De kans is kleiner wanneer de moeder diabetes heeft dan wanneer de vader het heeft. Het
scheelt ongeveer de helft. Wel neemt de kans toe naarmate de vader jonger was toen diabetes bij hem werd gediagnosticeerd.
In het eerste trimester van de zwangerschap blijkt de bloedsuikerspiegel van de moeder te hoog. Heeft zij nu diabetes? Het gaat hier waarschijnlijk om zwangerschapsdiabetes. Door de hormonen die in de placenta worden geproduceerd en die een werking hebben die het tegenovergestelde is van die van insuline kan een zwangere vrouw tijdelijk diabetes ontwikkelen. Dat verdwijnt weer als de baby is geboren. De hoogte van de bloedsuiker-
spiegel moet wel in een officieel laboratorium worden gemeten; de thuismeters zijn niet voldoende betrouwbaar. Ook moet de zwangere naar een internist en gynaecoloog worden verwezen en komt ze in aanmerking voor een echo bij 18 tot 20 weken.
Mag een diabetespatiënt borstvoeding geven?
Is zwangerschapsdiabetes schadelijk voor de baby?
De meest gestelde vragen over diabetes & zwangerschap, Bohn Stafleu van Loghum, € 11,95, ISBN 978-90-313-7503-5. Bestellen via www.bsl.nl en www.diabetesweb.nl/shop
Het is bekend dat zwangerschapsdiabetes gepaard kan gaan met complicaties tijdens de zwangerschap. Met name vroeggeboorte en macrosomie (het te groot groeien voor de leeftijd) zijn mogelijke complicaties, die dan weer kunnen leiden tot schouderblessures en breuken van het sleutelbeen tijdens de geboorte.
17
Jazeker. Het wordt zelfs aangeraden. Wel moet de moeder met insuline worden behandeld; tabletten komen via de moedermelk bij de baby terecht.
Wij steunen DiabeteszorgBeter. Een samenwerkingsverband dat zorgt voor minder complicaties bij mensen met diabetes type 2.
Want als je goed samenwerkt, vind je vanzelf nieuwe oplossingen. Dat is de plus van Zilveren Kruis. Kijk op zilverenkruis.nl voor meer informatie.
Collectanten
Collecteopbrengst gaat naar onderzoek
‘Ik blijf ze er altijd dankbaar voor’
Elk jaar trekken ruim 30.000 vrijwilligers eropuit om te collecteren voor het Diabetes Fonds. Met de opbrengst wordt een groot deel van het wetenschappelijk onderzoek betaald. Daarmee dragen collectanten in belangrijke mate bij aan een betere toekomst voor diabetespatiënten. Rosa de Bont (21) heeft persoonlijk ervaren hoe betrokken sommige collectanten zijn bij mensen met diabetes. Sinds haar achtste weet Rosa dat ze diabetes type 1 heeft. Dankzij haar ouders, die de zorg voor haar diabetes de eerste jaren grotendeels overnemen, heeft Rosa een onbezorgde jeugd. Ze groeit op tot een jonge vrouw, ze maakt muziek, is sportief en werkt regelmatig als kinderoppas. Rosa ‘Ik móést Bram vertellen haalt ondertussen haar vwo-diploma en hoe indrukwekkend ik zijn vertrekt naar India om vrijwilligerswerk te prestatie vond en hoe bijzonder doen. ‘Dat was een geweldige ervaring, dat hij zoiets voor me maar ik ben er ook erg ziek geworden. overheeft’ Bijna iedereen kreeg ‘reizigersziekte’, door het andere eten en de hygiënische omstandigheden. Maar bij mij duurde het wel erg lang. Ik bleef maar spugen, waardoor ik te weinig voedingsstoffen binnenhield en mijn bloed verzuurde. Opeens Bram Eggenkamp en Rosa de Bont ging het zo snel mis, dat ik met spoed naar het ziekenhuis moest en drie dagen op de oppaskinderen, de 12-jarige Bram Topprestatie intensive care heb gelegen.’ Eggenkamp, trok zich de afnemende ‘Kort voordat de vierdaagse van start gezondheid van Rosa sterk aan. Zonder ging, hoorde ik pas dat Bram en zijn oma dat ze ervan op de hoogte was, trainde voor mij elke dag twintig kilometer zouStiekem trainen hij in 2009 voor de Gooise Wandelden gaan lopen. Ze waren al weken aan Na terugkeer in Nederland begon Rosa vierdaagse, samen met zijn oma. De het trainen. Het ontroerde me zó, dat ik met haar studie Geneeskunde in Leiden, inkomsten van de wandelvierdaagse zou- wat wilde doen. Ziek of niet, ik móést maar die moest ze algauw onderbreken. den grotendeels ten goede komen aan Bram vertellen hoe indrukwekkend ik zijn ‘Het blijkt dat mijn lichaam nauwelijks het Diabetes Fonds, maar Bram en zijn prestatie vond en hoe bijzonder dat hij insuline opneemt. In een jaar tijd zijn oma zetten samen ook een sponsoractie zoiets voor me overheeft.’ mijn ogen enorm achteruit gegaan, heb op touw. Het geld was bedoeld voor Rosa ik blijvende schade aan de zenuwen in en moest ten goede komen aan het mijn benen en werken mijn nieren niet Rosa mocht met haar krukken op het Diabetes Fonds. meer voor 100 procent.’ Een van haar podium staan om te vertellen over haar
Foto: Frank van Dam
leven met diabetes. Hoe belangrijk het is om te blijven praten over wat diabetes is en wat het met je doet. Hoe noodzakelijk het is om te blijven zoeken naar een oplossing, naar genezing. ‘Vanaf het eerste moment was het helemaal stil en iedereen luisterde. Bram en zijn oma hebben vier dagen lang twintig kilometer gelopen en hebben daarmee € 1250 opgehaald. Dat is een topprestatie en ik blijf ze er altijd dankbaar voor.’
Help collecteren! Het Diabetes Fonds is altijd op zoek naar mensen die willen helpen collecteren. Wilt u het Diabetes Fonds steunen met een paar uurtjes tijd? Ga dan in de landelijke collecteweek met de collectebus op pad. Dat kan in uw eigen wijk, of, als u dat liever wilt, in een andere wijk. Op het moment dat u het beste uitkomt, binnen de collecteweek. In 2010 is de collecteweek van 31 oktober tot en met 6 november. We kunnen uw hulp heel goed gebruiken. Doe mee – meld u aan via de bon in deze krant of ga naar www.diabetesfonds.nl/collecte. Een paar uurtjes van uw tijd kan een leven veranderen! Zonder de inzet van onze duizenden vrijwilligers is het Diabetes Fonds nergens.
Collecteer mee!
De landelijke collecte van het Diabetes Fonds valt altijd in het najaar. In 2010 is dit van zondag 31 oktber t/m zaterdag 6 november. Dan zetten 32.000 mensen zich in om van de collecte van het Diabetes Fonds weer een groot succes te maken. Het Diabetes Fonds kan alle hulp goed gebruiken, vrijwilligers zijn onmisbaar. Help ons als regiocoördinator, collectant, wijkhoofd of collecteleider.
’Collecteleider zijn is een leuke uitdaging. Het is geweldig om nieuwe mensen te motiveren om te collecteren. Ik weet natuurlijk heel goed waarvoor ik het doe, want ik heb zelf diabetes.’
Ina van Opstal - Camps, Noord-Limburg
Doet u ook mee?
Naam en voorletters
Collecteren kost u maar twee uurtjes tijd, andere functies misschien wat meer. Alle informatie vindt u op internet: www.diabetesfonds.nl/vrijwilligers.
Geboortedatum
Hebt u geen internet? Gebruik dan deze bon om u aan te melden, of voor het aanvragen van meer informatie!
Adres Postcode
m -
v
-
Plaats
E-mail**
Ja, ik wil meehelpen als vrijwilliger!
Telefoon
** Op dit e-mailadres mag het Diabetesfonds mij informatie sturen
Stuur mij eerst meer informatie over vrijwilliger worden bij het Diabetes Fonds
Stuur deze bon in een gesloten envelop naar het Diabetes Fonds, Antwoordnummer 1117, 3818 WB Amersfoort. Een postzegel is niet nodig.
19
2399
Luister naar uw lichaam.nl
Voeding
‘Buitenlandse keuken biedt veel méér’ ‘Wie diabetes heeft, boft als hij kan kiezen uit méér dan alleen de Hollandse pot!’ Diëtiste Janet Murris geeft voedings- en leefstijladviezen in de Amsterdamse Bijlmer en keek er bij zo’n 145 verschillende culturen in de keuken.
Ruim dertig jaar werkt Janet Murris in de Bijlmer. De in Italië geboren Nederlandse voelt zich hier, in deze mix van culturen, als een vis in het water. Janet helpt mensen graag bij het vinden van een manier van eten en leven die bij hen past. In haar klantenbestand zitten ook diabetespatiënten. ‘Mijn stelregel is altijd: je eigen voedingsgewoonten zijn voor jou de beste. Ik vind het onzinnig om mensen uit Ghana of Suriname een dieet met aardappelen, vlees en groenten op te dringen, als zij dat helemaal niet gewend zijn. Buitenlandse keukens bieden bovendien veel meer mogelijkheden dan de Hollandse pot. Door de vele kruiden en de grote verscheidenheid aan zetmeelhoudende producten, zijn deze gerechten vaak veel smaakvoller en gevarieerder. Veel ingrediënten die mensen van thuis
gewend zijn te gebruiken, zijn ook in Nederland goed te krijgen, zoals cassave of bakbananen.’
Tussendoortjes ‘De problemen waar de meeste allochtonen met diabetes tegenaan lopen’, zegt Janet, ‘ontstaan doordat zij in Nederland veel minder lichaamsbeweging krijgen dan in hun land van herkomst. Het is hier veel kouder en mensen zitten vaker binnen voor de tv. Bovendien nemen ze slechte Nederlandse eetgewoonten over, zoals tussendoortjes eten en frisdrank drinken. Ook is gezond eten, zoals groenten en fruit, hier relatief duur. Dat maakt het voor mensen met een lager inkomen vaak lastig om te kiezen voor eten dat gezond is en zorgt voor een stabiele bloedsuiker.’
Diabetes en voeding
Foto: Mario Hooglander
Diëtiste Janet Murris
Gezond eten helpt diabetes type 2 voorkomen Gezond eten en regelmatig bewegen is voor iedereen belangrijk. Voor mensen met een verhoogde kans op diabetes is het evenwel nog belangrijker. Het kan het verschil betekenen tussen wel of geen diabetes. Uit onderzoek blijkt dat het krijgen van diabetes type 2 in veel gevallen is te voorkomen door gezonde voeding en veel beweging. Het is niet noodzakelijk heel intensief te sporten; dertig minuten per dag wandelen of fietsen maakt al veel verschil. Eten beïnvloedt de bloedsuikerspiegel, en is daarmee een belangrijke factor bij het voorkomen van diabetes. Vezelrijke voeding, zoals volkorenproducten, groenten en fruit verkleinen de kans op een acute lage of hoge bloedsuikerspiegel. Hoewel een gebalanceerde voeding voor een belangrijk deel uit koolhydraten bestaat, is het goed om de hoeveelheid koolhydraten per dag in de gaten te houden. Koolhydraten worden omgezet in glucose, als reactie waarop de alvleesklier het hormoon insuline aanmaakt. Normaal zorgt het lichaam ervoor dat er precies genoeg insuline vrijkomt om de hoeveelheid glucose in het bloed te verwerken. Zo blijft de bloedsuikerspiegel altijd binnen bepaalde grenzen. Bij diabetes is dat evenwicht weg. Bij de zogenaamde ‘langzame’ koolhydraten (fruit, volkorenproducten, duurt de omzetting naar glucose langer, en reageert de insulineproductie trager,
waardoor deze ook minder extreem uitschiet. Zo kan uitputting van de alvleesklier, en dus diabetes, worden voorkomen.
• • • • • •
Iemand met diabetes mag in principe alles eten. Dus óók suiker en producten die suiker bevatten. Wel altijd met mate, want te veel calorieën kan leiden tot overgewicht.
•
Voor mensen met diabetes is het belangrijk gezond te eten en voldoende te bewegen. Want een goede balans tussen voeding, bewegen en eventuele medicijnen zorgt voor betere bloedsuikerwaarden. Hierdoor voelt iemand met diabetes zich fitter. Op lange termijn vermindert het bovendien de kans op hart- en vaatziekten.
•
Mensen met diabetes hoeven niet te kiezen voor suikervrij gebak of snoep met kunstmatige zoetstoffen. Deze producten bevatten vaak extra veel (ongezond) verzadigd vet en transvet en de zoetstoffen kunnen laxerend werken. Soms kan het verstandig zijn om te kiezen voor ‘light’ voedingsmiddelen die gezoet zijn met caloriearme zoetstoffen. Voor zoetstoffen gelden wel maximale hoeveelheden per dag.
•
Ook iemand met diabetes kan met mate alcohol drinken. Alcohol geeft wel een vergrote kans op te lage bloedsuiker. Zeker op een lege maag en wanneer iemand bloedsuikerverlagende medicijnen of insuline gebruikt. Vrouwen mogen één tot twee glazen alcohol drinken per dag. Mannen twee tot drie glazen.
Meer weten over voeding bij diabetes? Kijk voor meer voedingsadviezen op www.kijkopdiabetes.nl
Tips: •
•
Eet met mate en snoep zo min mogelijk. Kies voor volkorenproducten. Kies voor magere melkproducten. Kies voor mager vlees en eet meer vis. Eet veel groenten. Eet genoeg fruit. Gebruik suiker alleen met mate. Let op met vruchtensappen: dat is vooral suiker.
Recept Bereiding Kook de noedels of mie volgens de aanwijzingen op de verpakking. Verdeel ze hierna over twee kommetjes. Schenk over elke portie 1 theelepel oestersaus. Schep vervolgens de groenten over de noedels. Tip: taugé is erg lekker bij dit gerecht. Schep nu de (kokendhete) bouillon over de mie en de groenten, zodat alles net onderstaat. Groentebouillon is altijd goed. Maar als Thaise noedelsoep met groenten u vis wilt toevoegen, kunt u het best visbouillon nemen. De warmte van de (voor 2 personen) bouillon zorgt ervoor dat de groenten nog een beetje door garen. Wacht dus • 300 ml bouillon heel even met eten. Houdt u van pittig? • 100 gr. gekookte noedels Schep er dan een lepeltje sambal • 1 bosui bovenop. • 100 gr. paksoi • 50 gr. gemengde groenten • 2 theelepels oestersaus Voedingswaarde per portie: • 2 theelepels sambal 44,5 kcal, 0,4 gr. vet, 2,9 gr. eiwit, • zout en peper 12,6 gr. koolhydraten
Ga naar www.diabetesfonds.nl en vraag de gratis brochure aan ‘Alles over voeding bij diabetes’.
21
We take diabetes personally www.lillydiabetes.nl
We take diabetes personally www.lillydiabetes.nl
We take diabetes We take diabetes personally
personally
www.lillydiabetes.nl
www.lillydiabetes.nl
4360410/4249
4360410/4249
09-5204 Lilly Adv. Fingerprint A4.indd 1
09-5204 Lilly Adv. Fingerprint A4.indd 1
14-01-2010 14:59:39
14-01-2010 14:59:39
Tien keer de wereld rond ter gelegenheid van het DVN-jubileum
Fiets mee voor diabetes! 400.000 kilometer: 10 keer de ook die van uw familie, vrienden en bekenden, kinderen en kleinkinderen. wereld rond Regelmatig bewegen, zoals fietsen, is gezond voor iedereen. Ook voor mensen met diabetes. Het is aangetoond dat regelmatige lichaamsbeweging de bloedglucosewaarden verbetert. Mensen met een hoog risico op diabetes type 2 kunnen dit verkleinen door hun leefstijl aan te passen. Fietsen is een activiteit die weinig inspanning vergt, en het is daarom een goede manier om op gewicht te komen én te blijven. Vandaar dat we iedereen uitnodigen mee te doen aan onze fietsdagen. Het doel van de fietsdagen is om gezamenlijk mensen met diabetes in beweging te zetten. We streven ernaar samen 400.000 kilometer af te leggen: dat staat gelijk aan tien keer de wereld rondfietsen!
Win sportieve prijzen
In 2010 bestaat Diabetesvereniging Nederland 65 jaar. Dit viert Nederlands grootste patiëntenorganisatie met vele activiteiten in het hele land. Ook bij u in de buurt zijn er leuke activiteiten, zoals onze fietsdagen: samen 400.000 kilometer fietsen in Nederland, dat is 10 keer de wereld rond! Doet u mee?
De fietsdagen gaan van start op 26 maart, op de Nationale Diabetes Dag, en duren tot 5 november 2010. De fietsdagen worden georganiseerd door Diabetesvereniging Nederland. Wie in de actieperiode zijn of haar gefietste kilometers invult op de site www.fietsenvoordiabetes.nl, maakt kans op sportieve prijzen. ‘Fietsen voor diabetes’ daagt mensen met én zonder diabetes uit om op de fiets te stappen en zoveel mogelijk kilometers te rijden. U kunt meedoen met uw eigen fiets (dat mag een elektrische zijn). Alle kilometers tellen mee,
65 jaar en volop actief Diabetesvereniging Nederland (DVN) zet zich al 65 jaar in voor mensen met diabetes. En dat is hard nodig, want diabetes is ingrijpend. DVN biedt praktische steun aan de patiënt en is gesprekspartner in het verbeteren van diabeteszorg. Ook geeft de vereniging advies over communicatie met de zorgverlener. Over voeding en bewegen. En over verzekeringen, keuringen, hypotheken en werk. DVN begrijpt dat diabetes duur is en heeft daarom een eigen webwinkel, die tegen lage kosten alle diabeteshulpmiddelen snel thuisbezorgt. Door 65 jaar kennis en ervaring is DVN de vereniging die bijdraagt aan voluit leven met diabetes. Meer informatie? www.dvn.nl biedt het meest actuele nieuws over diabetes, alle acties en aanbiedingen van DVN. Diabetesvereniging Nederland is bereikbaar via de Diabeteslijn: (033) 463 05 66 (24 uur per dag, ’s nachts alleen in noodgevallen) en via info@dvn.nl. Kijk vanaf 26 maart aanstaande op www.fietsenvoordiabetes.nl voor meer informatie. Tot ziens op de fiets!
Los de puzzel op en win! Zin in heerlijke Hollandse pot? Proef het platteland met de recepten uit Het Boer zoekt Vrouw kookboek. De eerste vijftig goede inzendingen winnen dit kookboek. Stuur de oplossing voor 31 mei 2010 naar:
Diabetes Fonds, t.a.v. S. Cohen, Stationsplein 139, 3818 LE Amersfoort Of mail de oplossing naar s.cohen@diabetesfonds.nl o.v.v. ‘puzzel Suikerkrant’
Horizontaal: 1. Begunstiger; 7. opgewekt; 12. uitgezette lijn; 13. handigheidje; 15. deel v.e. bureau; 16. voorzetsel; 18. voorzetsel; 20. tijdrekening; 22. zoogdier; 24. afgesloten; 27. herfstbloem; 30. metselspecie; 32. ontkenning; 33. kasteel; 34. beeldmerk; 36. ieder; 38. middelpunt; 40. man van adel; 41. vlotte vaardigheid; 43. wiel; 44. grote watervlakte; 46. persoonlijk vnw.; 48. muzieknoot; 49. bijwoord; 51. eetvoorschrift; 53. voedsel; 55. fit; 56. personenwagen.
Verticaal: 1. Schenking; 2. nummer; 3. streling; 4. deel v.e. gebit; 5. vogelproduct; 6. godsdienst; 7. afgelegen; 8. oude munt; 9. voorzetsel; 10. vluchtig; 11. bazige vrouw; 14. visgerei; 17. bloeiwijze; 19. tennisterm; 21. viseter; 23. verfbordje; 25. dochter van Cadmus; 26. ongeschonden; 28. korte kous; 29. muziekstuk; 31. muzieknoot; 33. sportartikel; 35. familie; 37. glansverf; 39. mannelijk dier; 41. tovergodin; 42. kerkgebruik; 45. plechtige gelofte; 47. soort papegaai; 49. landbouwwerktuig; 50. muzieknoot; 51. muzieknoot; 52. buisverlichting; 53. gewezen; 54. thans.
Colofon De Suikerkrant is een uitgave van Stichting Diabetes Fonds. Het Diabetes Fonds zet zich in om diabetes en complicaties te voorkomen en genezen en om bij te dragen aaneen betere kwaliteit van leven. Wilt u meer weten? Kijk op www.diabetesfonds.nl. Redactieadres Diabetes Fonds, Stationsplein 139, 3818 LE Amersfoort.
Tekst Schrijf-Schrijf, Utrecht www.schrijf-schrijf.nl Diabetesvereniging Nederland Diabetes Fonds
Fotografie Diabetes Fonds Simone Best, Wereldblik Mario Hooglander Frank van Dam
Uitgever Romeo Delta MultiMedia BV, Zieuwent Tel. 0544 352235 www.romeodelta.nl
Vormgeving Troost communicatie, Utrecht
Vormgeving advertenties Chris Nijhof
Projectmanagers Ivonne Tutert en Daniël Schmitz
23
Met diabetes valt prima te leven. U moet alleen weten hoe. Met diabetes valt prima te leven.
U moet alleen weten hoe.
Zorg kan altijd beter Iemand met diabetes moet zich constant bewust zijn van zijn ziekte. Om u daarbij zo goed mogelijk te helpen, heeft CZ een aantal bijzondere diensten. Deze helpen bij het Iemand met diabetes moet zich constant dagelijks managen van de ziekte, maar bijvoorbewust zijn van zijn ziekte. Om u daarbij zo beeld ook bij de ‘administratie’ die erbij komt goed mogelijk te helpen, CZ eenuitgebreide aantal kijken. Meer weten?heeft Kijk op onze
bijzondere diensten. Deze helpen bij het website www.cz.nl/diabetes. dagelijks managen van de ziekte, maar bijvoor-
DIT DOET CZ Zorg kan altijd beter
CZ Koolhydratenteller: een internetapplicatie op de mobiele telefoon
(m.cz.nl/kht) of vaste pc (www.cz.nl/diabetes) die u helpt om de hoeveel-
DIT CZ heidDOET koolhydraten in een maaltijd snel te berekenen. CZ Diabetespas:
een online hulpmiddel waarmee u het overzicht houdt over de voor u CZ belangrijke Koolhydratenteller: eenDiabetesloket: internetapplicatie op de mobiele waarden. CZ uw machtigingen dietelefoon te maken
(m.cz.nl/kht) of diabetes vaste pc kunt (www.cz.nl/diabetes) u helpt om de hoeveelhebben met u hier in een keerdie regelen. Tel: (013) 594 91 10. heid koolhydraten in een maaltijd snel te berekenen. CZ Diabetespas:
beeld ook bij de ‘administratie’ die erbij komt
een online hulpmiddel waarmee u het overzicht houdt over de voor u
kijken. Meer weten? Kijk op onze uitgebreide
belangrijke waarden. CZ Diabetesloket: uw machtigingen die te maken
website www.cz.nl/diabetes.
hebben met diabetes kunt u hier in een keer regelen. Tel: (013) 594 91 10.