“Van woonconcept tot buitengewoon project: wij creëren woonwaarde voor nu en de komende generaties”94

JAN VAN DER MEER EN PIETER BOUMA VAN VDM WONINGEN “Van woonconcept tot buitengewoon project: wij creëren woonwaarde voor nu en de komende generaties”

Jan van der Meer en Pieter Bouma

In de fabriek van VDM Woningen in het Friese Drogeham wordt elke dag een volledige woning gefabriceerd volgens de beproefde houtskelet bouwmethode. De ene keer voor particulieren en eigen projectontwikkeling, de andere keer in opdracht van externe ontwikkelaars, beleggers en woningcorporaties. Elke woning is uniek, maar heeft dezelfde basis: een hoogwaardig en duurzaam geproduceerd houtskeletbouw casco. Algemeen directeur Jan van der Meer en Hoofd Planontwikkeling Pieter Bouma nemen ons mee in hun wijze van projectontwikkeling en woonconcepten op basis van houtskeletbouw.

Het project Haarkes Stee in Harkstede

Flexibele bouwmethode

Van der Meer: “VDM Woningen richt zich sinds 1980 op woningen, ontwikkeld volgens de houtskelet bouwmethode. Een VDM bouwsysteem dat in de afgelopen 40 jaar is doorontwikkeld tot de geoliede machine die het vandaag de dag is.” Met het bouwsysteem kan de opdrachtgever alle kanten op, vult Bouma aan: “Elk gebouw dat je voor ogen hebt, kan met onze bouwmethode geproduceerd worden. Van een wooncomplex met de uitstraling van een kerk tot een luxe watervilla, een starters- of een levensloopbestendige woning. Het casco kun je vervolgens in een eigen jasje steken. De VDM bouwmethode versterkt de architectuur juist.”

“Alle stappen in het bouwproces ondernemen we zelf.”

In het Noorden is er veel vraag naar woningen van houtskeletbouw. Hout heeft zich bewezen als hoogwaardig en duurzaam bouwmateriaal, maar biedt nog een veel groter voordeel voor de regio Groningen: aardbevingsbestendig bouwen. “Met als groot voordeel dat we met ons bouwsysteem een relatief korte bouwtijd hebben. In theorie is het mogelijk om Groningen op korte termijn te voorzien van een groot aantal aardbevingsbestendige woningen.”

Legolisering van de bouw

Bij het bouwen van een woning horen normaal gesproken veel transportbewegingen naar de bouwlocatie en arbeidsuren op de bouw. Bij VDM Woningen zit dat anders, legt Van der Meer uit: “Alle onderdelen van onze woningen worden prefab in onze fabriek gemaakt. De onderdelen worden vervolgens per vrachtwagen naar de locatie gebracht en in een dag gemonteerd. Daarna worden de woningen voorzien van een buitenschil en installatie en worden ze vakkundig afgetimmerd.”

Bouma vult aan: “Dit proces wordt de legolisering van de bouw genoemd, omdat je de onderdelen van het huis met het plaatsen van grote legoblokken kan vergelijken. Deze manier van bouwen is wat mij betreft de toekomst.” Een techniek die goed in de legolisering van de bouw past, zijn 3D-units. “In onze fabriek kunnen we de losse onderdelen van de hal, badkamer, toilet, technische ruimte en meterkast in elkaar zetten en van een moderne wandafwerking voorzien. We plaatsen de 3D-units op de vrachtwagen en monteren het met de andere prefab-elementen op de bouwplaats. Zo realiseren we zeer vlot en efficiënt een woning. Een ander voordeel dat daarbij komt kijken is dat er vrijwel geen installatiewerkzaamheden op de bouwplaats zijn.” Dergelijke technieken maken het mogelijk om in korte tijd veel woningen neer te zetten. Zo hebben we al meer dan 350 starterswoningen gefabriceerd en geplaatst.

Haren – Zes op Zuid | foto: Ruben van Vliet

Alle disciplines in huis

Kenmerkend voor VDM Woningen is dat alle disciplines in huis zijn, van de projectontwikkeling tot en met de realisatie. Van der Meer: “Alle stappen in het bouwproces ondernemen we zelf. Denk hierbij aan ons installatiebedrijf voor de engineering en ons zusterbedrijf in Woudsend die alle houten kozijnen fabriceert. Daardoor kunnen we snel schakelen en denken we mee in oplossingen: we weten heel snel of een concept haalbaar is en wat de prijs zal zijn.”

‘’We zijn er altijd op gericht om onze opdrachtgevers met onze kennis en kunde te ontzorgen.’’

VDM Woningen ontwikkelt ook woningbouw in eigen beheer en heeft daarom een eigen planontwikkelingsafdeling. Deze afdeling bestaat uit een architect, projectleiders, werkvoorbereiders en verkoopadviseurs. De rol van het team verschilt per project, legt Bouma uit: “Dit varieert van een rol als bouwteampartner voor een ontwikkelaar tot een rol als aannemer voor een opdrachtgever of corporatie. Ook daarvoor hebben we alle kennis en kunde in huis. In Meerstad bijvoorbeeld hebben we 23 woningen zelf ontwikkeld en gerealiseerd, nabij het nieuwbouwplan zijn we op dit moment bezig met de realisatie van 56 woningen, in samenwerking met een externe ontwikkelaar. Wat onze opdracht ook is, we zijn er altijd op gericht om onze opdrachtgevers met onze kennis en kunde te ontzorgen.”

Bij sommige projecten doet VDM Woningen ook de complete gebiedsontwikkeling. Dat was bijvoorbeeld het geval bij Haarkes Stee, een uniek project in Harkstede. Van der Meer: “In het centrum lag een braakliggend stuk grond met de restanten van een afgebrande boerderij en discotheek. Een doorn in het oog van de bewoners en de gemeente, natuurlijk. Aan ons de taak om er iets moois van te maken. Dat werd een woonerf met achttien woningen, geïnspireerd op een Oldambt-boerderij met gemoderniseerde schuren en stallen. Het geeft veel voldoening als wij door onze projectontwikkeling de leefbaarheid in een dorp of stad kunnen vergroten.’’

Denken in woonconcepten

Wat daarnaast bijdraagt aan de snelle realisatie van woningen, is het denken in woonconcepten. Bouma: “Wij denken vanuit de doelgroepen met specifieke woonwensen. Zo hebben we diverse woonconcepten voor huurwoningen, starterswoningen, eengezinswoningen en seniorenwoningen. Per doelgroep bedenken we een plattegrond met de meest optimale indeling, wooncomfort en een daarbij behorend energieconcept. Vervolgens maakt de architect er een eigentijds ontwerp van, zodat de woning een karakteristieke uitstraling heeft. Door meer vanuit een woonconceptgedachte projecten te ontwikkelen, kun je sneller en doeltreffender woningen aan marktpartijen aanbieden, passend bij de wensen van de generaties van nu en later.”

Bouma vervolgt met een voorbeeld: “Een van onze concepten is de VDM Delta, de kameleon onder de concepten. Op basis van één uniforme plattegrond zijn drie verschillende woningtypes te realiseren: een woning met een hoge goot, een lage goot en een mansarde kap. Deze veelzijdige en moderne woning is daarom makkelijk aan te passen aan de doelgroep en het straatbeeld. De frisse eigentijdse architectuur past in elk woonmilieu, maar is desgewenst te veranderen.”

‘’Per doelgroep bedenken we een plattegrond met de meest optimale indeling, wooncomfort en energieconcept.’’

Pieter Bouma en Jan van der Meer

Een duurzame keuze

De basis van de woningen is van houtskeletbouw. Een groene en duurzame keuze, legt Bouma uit: “Doordat bomen CO2 opnemen en opslaan, levert de houtskelet bouwmethode een belangrijke bijdrage aan milieudoelstellingen. Bovendien past hout in een circulair bouwproces omdat het duurzaam geproduceerd en hergebruikt kan worden. In principe zou je houtskeletbouw woningen kunnen demonteren en opnieuw kunnen opbouwen op een andere locatie.” En het hout? Ook daar heeft VDM Woningen een bewuste keuze over gemaakt. “Ons FSC-gecertificeerd hout komt uit duurzaam beheerde productiebossen in Scandinavië. Dat betekent dat er verantwoord wordt omgegaan met de biodiversiteit én houtproductie.”

Als kers op de taart is de fabriek van VDM Woningen energieneutraal. Van der Meer legt uit: “Omdat we met behulp van onze geautomatiseerde vingerlasstraat zelf de lengte van het hout bepalen, hebben we nauwelijks afvalstromen. En de onvermijdelijke reststukjes gaan samen met de spaanders in de kachel voor de verwarming van de fabriek. Voor de overige energievoorziening liggen 3.200 zonnepanelen op het dak, genoeg om onze fabriek én 150 gezinnen in de regio van stroom te voorzien.”