Rotary in Nederland • 82e jaargang • november 2012 • www.rotary.nl
rotarY magazine
Special CULTUREEL ERFGOED
‘We willen weer leven op plekken met een verhaal’
Marinke Steenhuis:
RC Maarssen-Breukelen zet zich in voor ‘levend monument’ de Vecht
Rotaract wil meer samenwerken met Rotary
TALISMAN TALISMAN EVENT2012 2012 EVENT 10&11 &11 10 NOVEMBER NOVEMBER VANNELLE NELLE VAN ONTWERPFABRIEK ONTWERPFABRIEK ROTTERDAM ROTTERDAM
WIJ NODIGEN U GRAAG UIT … Talisman bestaat dit jaar 20 jaar en dit speciale jubileum vieren we met een bijzondere editie van ons jaarlijkse Talisman Event. Op zaterdag 10 en zondag 11 november staat de Van Nelle Ontwerpfabriek in Rotterdam geheel in het teken van exclusieve reisinspiratie. Er is een mooie line-up aan bevlogen sprekers. Een van hen is Redmond O’Hanlon die samen met Alexander Reeuwijk komt spreken over de speciale Wallace cruises die Talisman volgend jaar samen met Sea Trek door het ongerepte oosten van Indonesië organiseert. Een ander hoogtepunt is Charles Carlow, pionier op het gebied van bijzondere lodges in Australië. Deze, en nog veel meer bijzondere, enthousiaste en inspirerende sprekers uit de hele wereld staan voor u klaar. REDMOND O’HANLON ALEXANDER REEUWIJK zaterdag / zaal 1 / 16.15u zondag / zaal 1 / 15.30u
PRESENTATIES Bent u nieuwsgierig geworden? Wij nodigen u graag uit op het Talisman Event waar u een van de vele presentaties kunt bijwonen, met andere reizigers van gedachten kunt wisselen over hun reizen en in conclaaf kunt gaan met onze bestemmingsspecialisten.
CURINAIRE OMLIJSTING Daarnaast onderstreept het culinaire kader waarin dit evenement plaatsvindt het bijzondere niveau van de maatwerkreizen die Talisman organiseert. Een exclusieve reis aan smaken, gecombineerd met een fraaie selectie aan wereldwijnen.
AANMELDEN & MEER INFORMATIE Kijkt u op www.talisman.nl/2012 voor meer informatie. U kunt ook een e-mail sturen naar evanveen@talisman.nl.
Bij Talisman zijn uw wensen altijd ons uitgangspunt en wordt iedere reis geheel op maat ontworpen. Onze bestemmingsspecialisten kennen hun bestemmingen van haver tot gort en voorzien u graag van een deskundig advies; u bent gegarandeerd van een individuele, unieke en zeer bijzondere reisbeleving! www.talisman.nl | mail@talisman.nl | t. 078 614 27 88
Inhoud
12 Rotaract
De jonge honden van Rotaract zetten zich net als Rotarians in voor binnen- en buitenlandse maatschappelijke projecten
19 Special Cultureel erfgoed, met: 20 Architectuurhistorica Marinke Steenhuis over herbestemming en de kracht van Rotary
11 Internationaal
De Foundation als het fundament van Rotary
15 Nieuw: meerjarenbeleid
24 Peter Stutvoet, directeur NV Monumenten Fonds Brabant, over het tegengaan van verval van monumenten 26 Stelling: ‘De instandhouding van cultureel erfgoed is ook een verantwoordelijkheid voor Rotarians in Nederland’
Want Rotary in Nederland is niet gebaat met een jaarlijks wisselend beleid
Colofon Rotary Magazine is het ledenblad van Rotary Nederland en verschijnt zes keer per jaar in een oplage van 20.000 exemplaren. Hoofdredacteur Liesbeth Kuipers Districtsredacteuren Vivianne Viguurs (D1550, vviguurs@gewandedrie.nl), Pauline Meijwaard (D1560, pmeijwaard@gmail.com), Ab Visscher (D1570, abv.d1570@gmail.com), Conrad van de Weetering (D1580, c.vandeweetering@chello.nl), Martin van Nieuwenhoven (D1590, martin@rcoosterwolde.nl), Ton Roos (D1600, ton.roos@planet.nl), vacature (D1610). Contact redactie 020-623 24 05, redactie@rotarynederland.nl De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden bijdragen in te korten en te redigeren. Realisatie bureau [De Redactie], 0299-653853, www.deredactie.nl Vormgeving Ronald Koopmans / [De Redactie] Fotografie Anna Green, Conny Meijssen, Eef Bongers Drukwerk DeltaHage Grafische Dienstverlening, Den Haag Advertenties Bureau Nassau BV Hoorn www.bureaunassau.nl Contact algemeen info@rotarynederland.nl
22 Rotary-initiatieven tot behoud van cultureel erfgoed
Rubrieken 4 7 9 10 11 16 28
In beeld Het getal Ook Rotarian Bijzonder Ik twitter dus ik besta De club Internationaal
voorwoord Rotary en ons cultureel erfgoed
C
ultureel erfgoed is meer dan de Amsterdamse grachtengordel of het Utrechtse Rietveldhuis. Overal om ons heen, in iedere gemeenschap is er, als neerslag van een vaak lange geschiedenis, een gebouwde omgeving zichtbaar die een gemeenschap past als een handschoen. Omdat in die gebouwde omgeving zich de cultuur van een gemeenschap, regio, land weerspiegelt. Cultuur is het cement van de samenleving. We ontlenen er waardigheid, zelfvertrouwen en een identiteit aan. Rotarians willen hun gemeenschap dienen als leaders and professionals. Wij kunnen ons cultureel erfgoed beschermen met de rijke diversiteit aan karakters, talenten, kennis en vaardigheden die we in eigen kring hebben. Zonder ambivalente gevoelens van schuld en sentimentaliteit. Puur op grond van betrokkenheid bij de eigen samenleving. Een project voor cultureel erfgoed is zelden van korte duur. Het bevordert wel duurzaamheid, het geeft voldoening en versterkt de fellowship. Er is veel te doen op velerlei gebied: landschappen met boerderijen en boomgaarden, molens, forten, industriële infrastructuur, kerken. Alle zijn ze uitdrukking van architectonische en stedenbouwkundige opvattingen in hun eigen tijd en van de daarbij horende sociaaleconomische, historische en religieuze aspecten. Cultureel erfgoed maakt het ons gemakkelijker om onze gasten te ontvangen. Omdat we daarmee iets van onszelf kunnen laten zien. Het is de moeite waard om daarvoor de handen uit de mouwen te steken!
Albertjan Peters, Gouverneur 2012-13, D1560 (met dank aan Jan Lucas Ket).
RotarY magazine 3
In beeld
4 RotarY magazine
40 jaar Rotary Vlielandkamp Veertig jaar geleden organiseerden
Rotarian Sjoerd Wartena en zijn vrouw Gre uit Weesp een vakantiekamp op Vlieland voor kinderen die anders niet op vakantie konden. Een geweldig initiatief, dat uitgroeide tot een organisatie die nu ieder jaar meer dan honderd kinderen van acht tot en met tien jaar een onvergetelijke vakantie op Vlieland bezorgt. Al vanaf het begin dragen studenten van het Studentencorps aan de Vrije Universiteit, L.A.N.X., zorg voor de begeleiding van de kinderen. Verder zijn twee Rotarians de gehele kampperiode op het eiland voor de dagelijkse leiding en coรถrdinatie. De laatste jaren zijn dat Diana Bakker van RC Purmerend-Polderland en Frits Boddeman van RC Purmerend-Weidevenne. Lees meer over het Vlielandkamp op www.rotary.nl/vlielandkamp.
clubnieuws we vragen het...
Waar zijn de gouverneurs van Rotary mee bezig? Wat speelt er, wat is het laatste nieuws? Elke editie van Rotary Magazine belt een redacteur met een gouverneur. Deze keer stellen we onze vragen aan Maarten Steenbeek (66), Gouverneur van D1610, RC Middelburg. Vocational Service (VS) wordt wel ‘de kern van Rotary’ genoemd. Hoe geef jij daar invulling aan? ‘ ‘Bij een clubbezoek ga ik graag in gesprek over Rotarythema’s. VS vind ik vanuit mijn vak als rechter, maar ook persoonlijk, heel belangrijk, dus ik probeer daar een discussie over aan te gaan.’ Levert het interessante gesprekken op? ‘Zeker. Je merkt dat mensen verschillende ideeën hebben over beroepsethiek.’
Beroepsethiek
Bijvoorbeeld? ‘Iemand die vastgoedfraude pleegt hoort niet thuis bij Rotary, daarover is iedereen het wel eens. Maar hoe zit het met een zakenman die een ambtenaar omkoopt in Afrika omdat hij anders niets gedaan krijgt? Dan kom je in een grijs gebied.’ Besteden Rotaryclubs te weinig aandacht aan VS? ‘Bij sommige clubs komt het thema pas op de agenda als er een incident plaatsvindt. Ik wil mensen inspireren om het er wat vaker over te hebben. Overigens noem ik ook altijd de positieve kant van VS: vanuit je beroep andere mensen helpen. Rotary Doctors is een prachtig voorbeeld.’
Nieuw RAN-bestuur De Raad van Toezicht van de Stichting Rotary Administratie Nederland (RAN) heeft op 24 september een nieuw RAN-bestuur benoemd voor een periode van drie jaar. De nieuwe bestuursleden hebben tot taak de activiteiten, taken en structuur van de RAN te optimaliseren ten opzichte van de wensen van de gebruikers (gouverneurs, districten en clubs). Ook dienen zij een beleidsplan op te stellen op basis van het meerjarenbeleidsplan van drie generaties gouverneurs (zie ook p.15), en leiding te geven en zelf een bijdrage te leveren aan de uitvoering van de RAN-taken. Zie voor meer informatie www.rotary.nl onder ‘Voor Rotarians’. Vlnr: Paul de Wit, RC Bussum (portefeuille P&O), Sandy Perquin, RC Heemstede (portefeuille pr en communicatie), Claudia Busch, RC Rotterdam-Nieuwe dag (voorzitter), Rob Hulsebos, RC Zwolle-Noord (portefeuille ICT) en Wim van den Hoek, RC Heemstede (portefeuille financiën).
6 RotarY magazine
het getal
Keniaan bedankt RC Oosterwolde In acht jaar tijd heeft RC Oosterwolde, onder leiding van Rotary Doctor Pieter de Nes, een geweldige klus geklaard in Kenia. In samenwerking met een gedreven en betrouwbare partner ter plaatse – schooldirecteur George Ochieng – kreeg een belabberd gehuisveste basisschool in Siaya goede schoollokalen voor ruim vijftienhonderd leerlingen. Ook werd er een voedselproject opgezet voor honderdvijftig weeskinderen en zorgen een ambachtsschool en naaiatelier inmiddels voor extra inkomsten. De laatste aanwinst is een weeshuis voor zestig kinderen. In totaal is er in Siaya zo’n 300.000 euro geïnvesteerd. Ochieng was onlangs in Appelscha en Haulerwijk om RC Oosterwolde en de aangehaakte sponsoren te bedanken. Hij vulde tot tweemaal toe een grote zaal met belangstellenden voor zijn verhaal.
50.000
George Ochieng en Pieter de Nes helpen met het tellen van het geld, dat schoolkinderen in Haulerwijk inzamelden met de verkoop van eigengemaakte spulletjes (Foto: Iwan van Nieuwenhoven)
kort
Volksopera Floradorp Volksopera Floradorp bracht deze zomer op de kerstboomverbrandingswei in Amsterdam-Noord, dankzij een bijdrage van RC Amsterdam-Noord, voorstellingen van bekende opera-aria’s met nieuwe, op de wijk gerichte
teksten. Buurtbewoner René van ’t Erve haalde a nderhalf jaar geleden mensen over om te gaan zingen. Er kwam een zangcoach en een tekstschrijver. De hele buurt leverde mensen voor koor, ballet, solisten en figuranten, aangevuld met twintig leerlingen van het conservatorium. Het leverde twee sfeervolle avonden en toegenomen betrokkenheid onder de buurtgenoten op. Avondwandeling voor Jarige Job Ruim zestienhonderd wandelaars beleefden deze
RC Amersfoort-Regio heeft met succes een vijftal projecten in Ghana afgesloten. In Sunyani kreeg een technische school met internaat een waterput en –toren, en een hostel voor de vrouwelijke leerlingen daarvan sanitaire ruimtes. In de stad Wa is een computerlokaal ingericht met meubilair van het Baarnsch Lyceum en computers van het Institute for Social Studies in Den Haag, en een waterput geslagen op het terrein van het Pope John XXIIIinstituut. Een basisschool in Chinchang, die in de afgelopen jaren met steun van de club is gebouwd, kreeg eveneens computers. En in Zebilla zijn twee schoolgebouwen gebouwd en ingericht met het meubilair van het Baarnsch Lyceum. Clubleden Pim Verwers, Peter van Zelst en Ton Voortman droegen de projecten in Ghana, die een waarde vertegenwoordigen van meer dan 50.000 euro, deze zomer over aan Ghanese partners. RC AmersfoortRegio is al geruime tijd actief in Ghana: het begon in 1996 met het verschepen van meubilair van Leusdense basisscholen.
zomer de vierde editie van de Midnightwalk door de Drentse hoofdstad, georganiseerd door RC Assen-Noord. Op het 8 kilometer lange parcours ontmoetten zij negentien acts en belevenissen – muziek, dans en locatietoneel – en konden ze bedrijven bezoeken. De Stichting Jarige Job profiteerde van de opbrengst (11.000 euro). Via de Voedselbank zorgt deze organisatie ervoor dat kinderen uit gezinnen die het moeilijk hebben een pakket ontvangen waarmee ze hun verjaardag kunnen vieren.
Alfabetiseringsprijs Marcel L’Herminez van RC Heeze en Jan Willem de Theije van RC Eindhoven-Zuid ontwikkelden het eye tracking system OOG.VOOR.LEZEN. Daarmee kan snel worden vastgesteld hoe goed iemand leest en wat beter kan. Hiervoor ontvingen zij deze zomer uit handen van prinses Laurentien de Nationale Alfabetiseringsprijs.
RotarY magazine 7
clubnieuws
bijzonder
Opbrengst proeverij gaat naar de Gelukskoffer
D
e opbrengst van de wijnproeverij die RC Hilversum 3 in het Raadhuis op de Kerkbrink organiseerde, komt ten goede aan de Gelukskoffer. De club kon een cheque van 6.250 euro overhandigen aan Clara den Boer en Marjoleine Boogers van de Gelukskoffer. De Gelukskoffer organiseert lessen in geluk voor kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool. Zo veel mogelijk basisscholen in Nederland krijgen deze lessen aangeboden. De lessen in Hilversum worden kosteloos mogelijk gemaakt door RC Hilversum 3. Geïnteresseerde basisscholen die deze lessen in geluk willen hebben, kunnen contact opnemen met Anke Appel van de Gelukskoffer (anke@gelukskoffer.nl).
kort
Dak- en thuislozen Den Bosch heeft sinds 1 juli een nieuw cultureel uitstapje: Stadswandeling De Verscholen Stad, een initiatief van onder meer RC ’s-Hertogenbosch-West. Dak- en thuislozen nemen
8 RotarY magazine
Wie: Laima Nadery-Siddiqi MD, PhD (RC Utrecht International) Wat: internist in opleiding bij het Academisch Medisch Centrum Utrecht Lid sinds: 2007 waarom bijzonder? Laima Nadery-Siddiqi komt oorspronkelijk uit Afghanistan. Tien jaar geleden vluchtte zij samen met haar ouders naar Nederland. Ze had niet meer bij zich dan een koffertje en een droom. Na haar studie aan het University College Utrecht studeerde ze geneeskunde aan de Universiteit Utrecht. Haar promotieonderzoek aan het UMC Utrecht ging over de relatie tussen hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Momenteel is zij in opleiding tot internist in het UMC Utrecht. In 2008 werd ze door Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF onderscheiden vanwege haar topprestaties tijdens haar studie en had ze een persoonlijk gesprek met koningin Beatrix. In 2010 ontving ze voor haar maatschappelijke b etrokkenheid de Aria Award, waarmee uitzonderlijke prestaties van Afghaanse studenten worden gewaardeerd. Laima is getrouwd en heeft twee zoons. Omdat zij net haar tweede kind heeft gekregen, houdt zij nu een sabbatical.
wandelaars mee langs plekken in de binnenstad waar zij hun dagen en nachten doorbrengen. De opbrengst gaat naar projecten voor dak- en thuislozen en naar ex-dak lozen zelf. In de eerste week van juli plaatsten meer dan honderd mensen een reservering voor een wandeling. Spinningmarathon Leden van RC AmsterdamHalfweg fietsten (spinden) eind september in de k antine van vv Zwanenburg om geld op te halen voor nieuwe kleedkamers voor de voetbalvereniging. Edwin Meyer van
RC Zwanenburg: ‘Dit leek ons als bestuur een mooi moment om “zichtbaar” een actieve bijdrage te leveren aan onze omgeving.’ Leden van de club en hun partners wisselden elkaar op de Rotaryfiets af in een tweedaagse marathon. Op de andere fietsen deden veel andere teams uit het dorp mee. 10.000 euro op Golfdag RC Dordrecht heeft met een Golfdag begin september een bedrag opgehaald van 10.000 euro voor de BoodschappenPlusBus. Dit project, dat ouderen in staat stelt om
gezamenlijk boodschappen te doen met het doel vereenzaming tegen te gaan, wordt landelijk georganiseerd door het Nationaal Ouderenfonds en uitgevoerd met lokale fondsen en vrijwilligers. Ruim zeventig deelnemers deden mee aan dit jaarlijks terugkerend fundraising-evenement.
clubnieuws
OOK ROTARIAN
En passant: de ziel van Rotary in Nederland onthuld Rotarians Agnes den Hartogh en Wim van Gerdingen besloten in 2011 in één jaar honderd Nederlandse Rotaryclubs te bezoeken. Zij waren benieuwd naar de positieve prikkels en de inspirerende kant van Rotary. Het resultaat staat in EN PASSANT, roterend & inspirerend, een boek vol anekdotes en ervaringen van Rotarians die de ware aard van Rotary onthullen. Samensteller Agnes den Hartogh: ‘Ons “goede doel”: de positieve boodschap van Rotary verspreiden, het imago een frisse goudgele glans geven en vooral laten zien dat Rotary best aantrekkelijk kan zijn voor de jongere generatie, die bereid is ook iets voor een ander te doen.’
EN PASSANT, roterend & inspirerend is verkrijgbaar bij de boekhandel (prijs: 15,25 euro) of via www.roterend-en-inspirerend.nl voor speciale ledenprijzen. De opbrengsten gaan naar End Polio Now, Rotary Doctors en Shelterbox.
kort Nieuwe opleiders Er zijn twee nieuwe opleiders benoemd voor de inkomend gouverneurs: Albertine Perre-Bulder van RC VianenVreeswijk en Jos Zwaans van RC Waalwijk. Veel spektakel bij 4x4 trial Wolvega Bijna 120 terreinauto’s ronkten onlangs door het terrein van het Wolvegaster clublid Kees Punter. Zijn club organiseerde daar voor de zesde keer een 4x4 trial. Doordat nog maar spaarzaam
Sandra den Hamer: directeur EYE Sandra den Hamer studeerde film- en theaterwetenschap aan de Universiteit Utrecht. In 1986 begon zij haar carrière bij het International Film Festival Rotterdam, waarvan zij in 2000 directeur werd. Sandra den Hamer participeerde in diverse seminars en was jurylid van onder meer de filmfestivals van Cannes en Venetië. In 2007 werd zij directeur van het Filmmuseum in Amsterdam, dat in 2010 fuseerde met Holland Film, het Nederlands Instituut voor Filmeducatie en de Filmbank tot het EYE Film Instituut Nederland. Begin april 2012 opende koningin Beatrix het spectaculaire nieuwe EYE filmmuseum aan het Amsterdamse IJ, dat nu al bijna een half miljoen bezoekers heeft ontvangen.
onderwijsproject in Oeganda ondersteunt.
vergunningen voor zo’n evenement worden gegeven, kwamen de deelnemers uit het hele land. Zij zwoegden door diepe moddersporen en vennetjes. Complete Rotarygezinnen waren in touw om met allerlei activiteiten 6.000 euro te verdienen. De opbrengst gaat naar een plaatselijke school, die met geld en eigen inzet een
Sophia Kinderziekenhuis RC Rotterdam-Delfshaven organiseerde deze zomer een combi-evenement voor kinderen van het Sophia Kinderziekenhuis: een rit met supersnelle bolides en een Haring & Hamburgerparty. Voor het eerste deel betaalde de eigenaar van een super-
snelle auto 400 euro om een patiënt van het Sophia een onvergetelijke dag te bezorgen. Inmiddels rekent een vast aantal kinderen op dit jaarlijks evenement. Boekenverkoop De boekenverkoop op Bussum Cultureel door RC Bussum heeft dit jaar een recordopbrengst opgeleverd van maar liefst 1.550 euro. Dit bedrag gaat naar de Stichting Hopeful Children Center in Cambodja, om de sanitaire voorzieningen van een school in de stad Takeo op te knappen.
RotarY magazine 9
clubnieuws QR-codes in Rotary Magazine In Rotary Magazine zult u ze vanaf nu steeds vaker zien: QR-codes. Deze tweedimensionale streepjescode werd in 1994 ontwikkeld door het Japanse bedrijf Denso Wave om snel decodeerbaar te zijn; de afkorting staat voor Quick Response. De code wordt nu in vele media, bijvoorbeeld op de e-tickets van de NS, gebruikt voor het aanbieden van een URL (hyperlink naar een website). Een app op uw smartphone – tegenwoordig beschikken alle smartphones over een QR-codescanner – kan de code lezen en omzetten in een URL, waarna de webbrowser van uw telefoon de bijbehorende website toont. Deze methode bespaart u het moeizaam op uw telefoon intypen van een URL. Precies daarom wil de redactie QRcodes ook plaatsen in Rotary Magazine: om het u gemakkelijk te maken zult u ze aantreffen bij onderwerpen waarover u meer informatie kunt vinden op een bepaalde website. Hieronder vindt u alvast een paar relevante QR-codes voor Rotary.
ik twitter dus ik besta Henk Jelt Hoving (51), directeur van Platform4Business en lid van de mediacommissie van D1570 Wie herinnert zich niet de plotselinge hype in september rondom het verjaardagsfeestje van Merthe uit Haren, dat onbedoeld uitmondde in v ernielingen in het centrum van dit Groningse voorstadje? Merthe nodigde haar vrienden en vriendinnen via Facebook uit voor haar verjaardag, maar hield geen rekening met de privacyinstellingen van het bericht. Onbekenden gingen met de uitnodiging aan de haal via alle andere (social) media, met alle gevolgen van dien. Uit dit voorbeeld kun je twee belangrijke conclusies trekken. Ten eerste: de jeugd van deze tijd ‘bestaat’ op social media. Merthe nodigt haar vrienden niet uit op het schoolplein, maar op Facebook. Als wij als Rotary de jeugd willen betrekken bij wat we doen, moeten we daar ook actief zijn. Ten tweede: de reikwijdte van social media is enorm. Met een goede planning en deskundigheid is het mogelijk om heel eenvoudig enorm veel aandacht te krijgen voor acties. Het is dé manier om de buitenwereld bij onze activiteiten te betrekken. Binnen het webteam van D1570 gaan we met deze conclusies aan de slag. U kunt onze aanbevelingen terugvinden op www.rotary.nl/d1570/blogs/henkjelt. Henk Jelt volgen? @D1570NL. En volg Rotary op @rotaryNL
kort
Foto: Hein Athmer
10 RotarY magazine
Scholieren rennen voor MS 33.000 euro voor wetenschappelijk onderzoek naar MS bij kinderen: dat is de opbrengst van de sponsorloop Scholieren voor MS, waaraan op 6 september in Voorschoten ruim duizend scholieren meededen. RC Voorschoten-Leidschendam, die dit jaar zestig jaar bestaat, organiseerde het evenement in samenwerking met Stichting MS Research en zeven basisscholen. De dag werd afgesloten met een optreden van de Leidse zanger Wesley Klein. Samen met het twaalfjarige MS-patiëntje Mikki van der Zwan zong hij de hit Een mooie dag.
Ingezonden brief In Rotary Magazine september 2012, p. 23, beschrijft Rien Tellier de gang van zaken rond het drinkwaterproject in Hekununu, Suriname, die hij kennelijk als nogal teleurstellend heeft ervaren. Maar naar mijn mening is daar volstrekt geen reden voor. We kunnen er ons op verheugen dat het Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen in Paramaribo thans in staat blijkt om zijn verplichting na te komen om de inwoners van Suriname zelf te voorzien van schoon drinkwater. Dit lijkt een wezenlijke stap vooruit. En ook hoeven de Rotaryclubs van Huizen niet te betreuren dat hun activiteiten betreffende fondsenverwerving ‘voor niets’ zouden zijn geweest. Met een budget van 80.000 euro zijn er binnen Rotary ongetwijfeld legio projecten te vinden om ergens in de wereld bestaande noden te lenigen. En voor het geval dat de clubs uit Huizen een project in Suriname zoeken: de Interland Commissie Nederland-Suriname heeft nog een verlanglijst van projecten waarvoor financiering wordt gezocht! Namens de Interland Commissie Nederland-Suriname, Willem Kooijmans, commissaris drinkwaterprojecten
internationaal
De Foundation als het fundament van Rotary Er zijn allerlei manieren om onze Rotary Foundation te beschrijven. Maar als ik aan onze Foundation denk, dan denk ik aan de letterlijke betekenis: de Foundation als het fundament van Rotary.
N
iet lang geleden zakte in Japan de grond weg onder onze voeten. Op vrijdag 11 maart 2011 werd Japan getroffen door een aardbeving met een kracht van 8,9 op de schaal van Richter. Er waren meer dan vijftienduizend doden en bijna zesduizend gewonden, en nog steeds worden vierduizend mensen vermist. In een paar uur tijd verloren een half miljoen mensen in een van de welvarendste en ontwikkeldste landen alles wat ze hadden. In Japan zijn we gewend aan aardbevingen. We dachten dat we overal op voorbereid waren. Maar niemand had ooit zoiets als dit verwacht. Wat die dag gebeurde heeft Japan veranderd, en iedereen die er woont. Het heeft ons doen realiseren hoe kwetsbaar onze levens zijn. En het heeft mij doen realiseren hoe weinig mij onderscheidt van de mensen die ik help via Rotary.
Het is makkelijk om de mensen die we via onze Foundation helpen, te beschouwen als ‘anders’ dan onszelf. Ze wonen ver weg. We spreken hun taal niet, kennen hun cultuur niet. We weten niet hoe het is om geen stromend water te hebben, geen sanitatie, geen gezondheidszorg, geen onderwijs. Het is moeilijk om onszelf in hun situatie te verplaatsen. Maar ik zeg jullie dat er absoluut niets is wat ons onderscheidt van de mensen die we helpen. We zijn allemaal hetzelfde. Alleen de omstandigheden waaronder we leven, zijn anders. Onze Foundation geeft ons de mogelijkheid om de woorden van ons motto gestalte te geven: Doing Good in the World. Dankzij onze Foundation kunnen we zo veel meer goeddoen dan we ooit alleen zouden kunnen. En het maakt zo’n enorm verschil – voor mensen die precies zo zijn als wij.
cv wie Sakuji Tanaka Wat President, Rotary International Waar RC Yashio, Saitama, Japan FUNCTIE Vice-president van de Yashio Kamer van Koophandel en adviseur bij Arata Co. Ltd
Aftellen naar de Rotary Conventie
Gevoelvolle liedjes Rotarians die van 23 tot 26 juni 2013 de Rotary Conventie bezoeken, kunnen live luisteren naar fado in bars en cafés in de wijken Bairro Alto en Alfama in Lissabon. Fado, de melancholische muziek uit Portugal, is zozeer deel geworden van de Portugese cultuur dat de herkomst ervan verloren is gegaan in de geschiedenis. Sommigen zeggen dat de oorsprong te vinden is in de gezangen van de Moren, die tussen de achtste en de dertiende eeuw delen van de regio bezetten. Een andere theorie is dat de fado zich heeft ontwikkeld vanuit de muziek van de Braziliaanse slaven. Een derde verklaring is dat fado de muziek was van de Portugese zeevaarders die naar huis verlangden. Het woord ‘fado’ is afgeleid van het Latijnse fatum, dat ‘noodlot’ betekent, en de gevoelvolle liedjes drukken het type nostalgie uit dat de Portugezen saudade noemen. De muziek schoot wortel bij de arbeidersklasse in Lissabon. De oermoeder van de fado, Maria Severa Onofriana, zong in de jaren dertig van de negentiende eeuw in haar moeders café in de wijk Alfama. De beroemdste fadista was Amália Rodrigues, die de muziek tijdens haar vijftigjarige carrière populair maakte. Toen zij in 1999 overleed, kondigde de Portugese regering drie dagen van nationale rouw af. Aanmelden voor de Rotary Conventie van 2013 kan via www.riconvention.org. Meer nieuws van Rotary International vindt u op p. 28 en 29.
RotarY magazine 11
Profiel Rotaract-’zonen’ hebben Rotary-’vaders’ nodig
Rotaractvoorzitter Alfred Kuiken (l.) en inkomend voorzitter Hitesh Chellaney: ‘Rotaract is een way of life’
‘Rotaract is dé plek om te rijpen’ Rotaracters zijn Rotarians in wording, zegt Alfred Kuiken, huidig voorzitter van Rotaract Nederland. De jonge honden van Rotaract zetten zich net als Rotarians in voor binnen- en buitenlandse maatschappelijke projecten. Intensievere samenwerking zou beide organisaties ten goede komen, denkt het Rotaract-bestuur. Dus komen ze met een initiatief: een gezamenlijke reis naar India.
12 RotarY magazine
T
ypisch Rotaract? ‘De hands-on-mentaliteit’. Hitesh Chellaney, inkomend voorzitter van Rotaract Nederland spreekt vol enthousiasme over de voldoening die hij uit Rotaract-projecten haalt. Zijn club in Amstelveen organiseert bijvoorbeeld jaarlijks het moederdagontbijt. ‘Door sponsoring kunnen we voor 15 euro een heerlijk ontbijt samenstellen, dat we voor 30 euro verkopen. Om zes uur ‘s ochtends staan we met zo’n twaalf man als gekken te werken. De 15 euro winst steken we in een ontbijt voor moeders van de Voedselbank. Zij krijgen een moederdagontbijt op bed cadeau.’ De intentie van Rotarians en Rotaracters is dezelfde, zegt huidig voorzitter Alfred Kuiken. ‘Alleen onze middelen verschillen. Jonge mensen hebben over het algemeen meer energie en creatieve ideeën, voor sommige Rotarians hoeft dat “hands-on” niet meer, zij steunen liever financieel.’
Vaders en zonen Elke Rotaract-club is verbonden aan een moederclub van Rotary. Kuiken: ‘Soms is het contact tussen beide heel goed, bij andere clubs is het wat verwaterd. Ik geloof dat we elkaar veel kunnen bieden. In Rotarians zit kennis en ervaring opgeslagen. Ik vergelijk ons wel eens met familie. Rotarians zijn als onze “vaders”: vol levenservaring. Ze kunnen ons coachen en in contact brengen met hun netwerk. Wij zijn de zonen die onze eigen weg zijn ingeslagen, maar onze ouders nog wel nodig hebben. De uitdaging is een goede relatie te onderhouden. Wanneer zie je elkaar? Wat deel je met elkaar? Dat zijn spannende vragen voor de toekomst. Het is de intrinsieke motivatie om goed te doen die ons bindt. Altijd weer merk je dat je familie bent, al kun je dat gevoel niet exact benoemen.’ Voor zowel Chellaney als Kuiken is Rotaract een way of life. Chellaney: ‘In mijn eerste jaar bij Rotaract hielp ik met de organisatie van Euromeeting Amsterdam. Dat gaf me zoveel voldoening, ik was gelijk verkocht.’ Kuiken kwam in aanraking met Rotaract via zijn vader, een Rotarian. ‘Als starter was ik zo druk met werk, dat Rotaract een welkome afwisseling vormde. Mijn ouders zeiden: dit is een goed excuus om eens “nee” te zeggen tegen je werk.’ Kloof overbruggen De kloof tussen Rotaract en Rotary baart Kuiken en Chellaney wel eens zorgen. ‘Zodra onze leden de dertig zijn gepasseerd, haken ze af. Ze maken carrière of stichten een gezin. Doorstromen naar een Rotaryclub is niet vanzelfsprekend, het kost te veel tijd. Gelukkig nemen clubs initiatieven om
deze kloof te overbruggen. Zo richt een Rotaryclub in Haarlem zich specifiek op mensen tussen de 35 en 50 jaar oud. Ze ontmoeten elkaar na negen uur ‘s avonds, als de kinderen op bed liggen, en gaan na een drankje weer naar huis. Zo kost het niet te veel tijd, maar houden ze de banden toch aan.’ Kuiken: ‘Door dat gat ontstaan er helaas ook vooroordelen. Rotaracters zouden Rotarians alleen nodig hebben voor het geld, Rotarians zouden Rotaracters niet serieus nemen. Terwijl ik geloof dat we elkaar kunnen en willen versterken. Onderling begrip is een voorwaarde voor een goede samenwerking. De geplande India-reis (zie kader, red.) is een unieke kans voor beter contact.’
Wel projecten, geen vastigheid De bestuurders vinden het spijtig dat het aantal leden binnen Rotaract daalt. Kuiken: ‘In 2000 waren er zo’n 670 leden. Nu zijn dat er 450.’ Vermoedelijk komt deze daling door de toegenomen studie- en werkdruk. Om drukbezette leden tegemoet te komen, zijn samenkomsten eens per twee weken in plaats van eens per week, zoals gebruikelijk bij Rotary. ‘Jongeren zijn enthousiast over Rotaract en de bereidheid om aan projecten te werken is er ook. Toch voelt onze generatie zich al snel vastgepind.’ Deze tendensen vragen om nieuwe organisatievormen. Chellaney: ‘In het verleden legde het bestuur de clubs regels op. We willen nu een meer ondersteunende rol innemen. Clubs krijgen meer vrijheid, bijvoorbeeld om ook mensen van boven de dertig jaar binnen te houden.’ Kuiken gelooft dat de kracht van zowel Rotary als Rotaract niet verloren gaat. ‘Mensen veranderen in de kern niet. De behoefte om goed te doen blijft, juist in tijden waarin er zoveel negativiteit op ons afkomt.’ Chellaney: ‘In het donker zie je wat een licht je kunt uitstralen. Enthousiasmeer dus uw kinderen, kleinkinderen, neven en nichten voor Rotaract. Het is dé plek om te rijpen.’
Wat is Rotaract? Rotaract werd opgericht in 1968 als club voor jongeren tussen de 18 en 30 jaar. Momenteel bestaat Rotaract uit zo’n 450 leden. Een landelijk bestuur en 7 districtsvertegenwoordigers sturen 42 clubs aan. Doel van Rotaract is de persoonlijke ontwikkeling van studenten en starters, door middel van maatschappelijke projecten in binnenen buitenland.
Rotaract en Rotary samen naar India Wilt u samen met uw ‘kinderen’ van Rotaract een verdiepende reis maken naar India? Rotaract organiseert in maart 2013 een unieke trip voor Rotarians en Rotaracters. U proeft de Indiase cultuur tijdens bezichtigingen, ontmoet plaatselijke Rotarians en Rotaracters, en steekt de handen uit de mouwen in een intercultureel serviceproject. Per vijftien Rotary-aanmeldingen sponsort India Travel het ticket van een Rotaractlid. Meer informatie over het programma, kosten en aanmelding op http://rotary.indiatravel.nl/
RotarY magazine 13
‘Dit is een eigentijdse invulling van de internationale Rotarygedachte’ Oad organiseert internationale reizen voor Rotarians
Met Rotarians van verschillende clubs uit Nederland op bezoek bij een club in Istanbul, Beijing of Berlijn. Het plan voor speciale Rotaryreizen ontstond toen Frans Schuitemaker RI-president Kalyan Banerjee rondreed tijdens diens bezoek aan Nederland. Schuitemaker is directeur van Oad Reizen en lid van RC Rijssen. ‘Het is leuk om contacten met een buitenlandse zusterclub te onderhouden, maar dat kan veel dynamischer. Dit is een eigentijdse invulling van de internationale Rotarygedachte.’
F
rans Schuitemaker vond het een grote eer om de wereldvoorzitter van Rotary per Oad VIP-bus te mogen chaufferen. Dat deze vierdaagse rondreis ook nog op een andere manier vruchtbaar werd, was een mooie bijkomstigheid. Schuitemaker: ‘Je spreekt in die dagen natuurlijk heel veel verschillende Rotarians. Tijdens een gesprek met gouverneur Albertjan Peters ontstond het idee voor een nieuw reisconcept.’ Inmiddels zijn de plannen gereed voor een aantal internationale reizen, exclusief voor Rotarians. Schuitemaker: ‘Oad zorgt voor de nodige luxe en een mooie prijs-kwaliteitverhouding.’ De reizen zijn een combinatie van een gezamenlijke activiteit met een lokale club en culturele uitstapjes. Schuitemaker hoopt dat hierdoor veel
14 RotarY magazine
nieuwe samenwerkingsverbanden en vriendschappen ontstaan. ‘Niets schept zo’n band als samen reizen. En door de ontmoeting met mede-Rotarians uit een ander land ervaar je de cultuur aldaar nog beter. Ik kan me voorstellen dat mensen hierdoor eerder geneigd zijn een lokaal project te steunen.’
Lunch op de Bosporus De eerste Rotaryreis gaat naar Istanbul. De keuze voor de Turkse hoofdstad is geen toeval. Schuitemaker: ‘Ik ken daar zelf een aantal Rotarians. Heel inspirerende mensen, die ons reisgezelschap graag zouden uitnodigen voor een lunch op de Bosporus.’ Wie Oad alleen kent van het busvervoer hoeft zich overigens geen zorgen te maken over de ruim tweeduizend reiskilometers: Oad verzorgt al jaren ook vliegreizen.
De organisatie van excursies en overnachtingen is in handen van lokale medewerkers die ook in dienst zijn van Oad Reizen. Schuitemaker: ‘Oad Reizen organiseert op deze wijze reizen naar meer dan zestig landen, voor zowel de vakantiemarkt als de zakelijke markt. Hierdoor weten we precies waar we de bijzondere plekken en mooie hotels kunnen vinden.’ Dat zal ook goed van pas komen tijdens de volgende Rotaryreizen, naar China en Berlijn. Frans Schuitemaker gaat uiteraard zelf ook mee op reis. Ook het contact vooraf met de lokale Rotaryclubs neemt hij voor zijn rekening. ‘Het is toch het beste als een Rotarian dat doet. Dat is mooi aan zo’n internationale club: in het buitenland staan er altijd deuren van mensen met dezelfde servicegedachte voor je open!’
INSIDE ROTARY
Meerjarenbeleid krijgt vorm
Door: Jan ten Sijthoff, gouverneur D1590 en lid Raad van Toezicht, en Bart Muller, inkomend gouverneur D1610 en voorzitter Gouverneursberaad 2013-2014.
In december 2011 kwamen drie generaties gouverneurs (2011-12, 2012-13 en 2013-14) voor het eerst bijeen. Zij besloten een meerjarenbeleid te ontwikkelen met een jaarlijkse update door de drie generaties gouverneurs die op dat moment in functie zijn.
D
e achterliggende gedachte van een meerjarenbeleid is dat de districten en daarmee Rotary in Nederland niet gebaat zijn met een jaarlijks wisselend beleid. Continuïteit in strategie is noodzakelijk voor diverse commissies, die meestal meer dan een jaar bestaan, en voor meerjarencontracten zoals voor het ICT-onderhoud. Vaste structuren verschaffen ook duidelijkheid. In Nederland is er al een samenwerking tussen de districten via Rotary Administratie Nederland (RAN). Dit jaar is een nieuwe ‘governance’ opgezet met een Raad van Toezicht en nieuwe professionele leden in het RAN-bestuur (zie p. 6). Ook Rotary International wil de structuur van Rotary moderner maken, onder meer via het Future Vision Plan, de inzet van social media en de invulling van de Avenue New Generations. ‘Branding en marketing zijn begrippen die natuurlijk ook bij Rotary horen’, zegt John Newko, algemeen secretaris in Evanston. ‘Goede werken zijn niet vanzelf zichtbaar voor de buitenwereld. Rotary moet anno 2012 op een eigentijdse manier naar buiten treden. We nemen dan snel de plaats weer in die ons toekomt, te midden van de belangrijke wereldspelers op het gebied van humanitaire hulp en ontwikkeling.’
Strategic Plan Het uitgangspunt voor het meerjarenbeleid van Rotary in Nederland is dan ook het Rotary International Strategic Plan*. Daarin staan drie duidelijke doelstellingen voor de komende jaren: 1.Ondersteun en versterk de clubs. - Aanwas met actieve jongere leden. Als elke club een flink aantal jonge, elkaar stimulerende leden telt, ontstaat er een kettingreactie in zowel de club- als community service. - Vocational Service versterken en uniek maken. Reflectie, coaches en duurzaamheid zijn ‘in’ en onmisbaar in economisch barre tijden.
- Optimale samenwerking tussen de districten dankzij de nieuwe RAN-governance. De dienstverlening voor gemeenschappelijke diensten is doelmatig en kostenefficiënt, met een veilige financiële reserve. - Communicatie met de leden via een mix van (digitale) mediakanalen. E-mail, websites, Facebook, YouTube, Twitter enzovoorts in combinatie met een krantachtige ‘print’ levert naast snelheid en actualiteit ook diepgang. Het digitale ledenadministratiesysteem is toegankelijk en gebruiksvriendelijk. 2. Richt je op en vergroot humanitaire service. Aantrekkelijke producten en diensten, zowel voor leden als voor de beneficianten. Het Future Vision Plan van Rotary International biedt hierbij aanknopingspunten. 3. Versterk ons imago en onze bekendheid. Een pr-beleid dat de maatschappelijke bijdragen van Rotary trots toont. Een heldere profilering in de charity-sector is noodzakelijk; de concurrentie is groot en voor een veranderende mindset van de doelgroepen ten opzichte van Rotary moet veel werk worden verzet. Dit beleid zullen Rotarians samen met hun districtsvertegenwoordigers, bestuurders, gouverneurs, het RAN-bestuur en toezichthouders vertalen naar de best mogelijke acties. Marktonderzoek geeft de gelegenheid om plannen en resultaten te toetsen en daarmee verder te werken. *Zie ook de Nederlandse powerpointpresentatie van het Rotary International Strategic Plan op www.rotary.nl (zoek op ‘Strategic Plan NL’).
RotarY magazine 15
de club
Perke Boeijen Tandheelkunde Lid sinds 2010
Laurens Felix Kunstonderwijs Lid sinds 1999
Hans Barelds Financiële dienstverlening Lid sinds 2012
Walter van Ruijven Human resources Lid sinds 2010 Hein van Breemaat Bouwbedrijven Lid sinds 1976
Siep Schukken Leidingtechnologie Lid sinds 2012
Kim Albert Advocatuur Lid sinds 2004
Stan Baaijens Telecommunicatieapparatuur Lid sinds 1997
Jos Geerts Onderwijs Lid sinds 1996
Hans van de Schoot Reclame Lid sinds 1997 Marijke Gast Makelaardij Lid sinds 1997
16 RotarY magazine
Rob Houben Logistics Lid sinds 2005
Cees van Beek Ziekenhuizen Lid sinds 1983
Klaas Wubs Kunststofindustrie Lid sinds 2009
Ton Jonkers Rioleringsbeheer Lid sinds 1994
Ton de Greeff Bomendeskundige Lid sinds 1976
René Poierrié Tandheelkunde Lid sinds 1976
Jelle Hoekstra Diergeneeskunde Lid sinds 1976
MEIERIJ EN KEMPEN
Naam: Rotaryclub Boxtel-Oirschot-Haaren Sinds: 30 september 1976 Aantal leden: 50 Voorzitter: Kim Albert Jaarthema: Beweging in sport, organisaties en maatschappij Trots op: ‘Onze’ vriendschappen. Wij ondersteunen grote en kleine serviceprojecten in binnen- en buitenland en onderhouden goede vriendschapsbanden met onze zusterclub in Mol (België). De leden komen uit twee prachtige groene regio’s in Brabant: de Meierij en de Kempen. Naast de wekelijkse bijeenkomsten in Auberge De Zwaan in Oirschot organiseren we elk voorjaar een bridgedrive voor een goed doel. In het verleden zamelden we bijvoorbeeld geld in voor de Voedselbank Boxtel en een kindertehuis in Maleisië. In augustus boden we onderdak aan 22 uitwisselingsstudenten van Rotary, die een week lang taal- en cultuurlessen volgden aan het Baanderherencollege in Boxtel. De studenten werden gastvrij ondergebracht in tien Rotarygezinnen en een aantal leden werkte mee aan de lessen. In 2011 vierden we ons 35-jarig bestaan met een cultuurweekend in de Duitse stad Essen.’
Jouke Vis Griffier Lid sinds 2005
Jacques Akerboom Monumentenzorg Lid sinds 1984
Theo Vullings Automobielen Lid sinds 1990
Frans Koenen Dieetproducten Lid sinds 1987
Frans Sedee Krijgsmacht Lid sinds 1976
Marc Verbeeten Public affairs Lid sinds 2008
Joost Meeuwis Marketing Lid sinds 2012 Jeroen Weijers Architectuur Lid sinds 2007
Ruud Bolsius Psychologie Lid sinds 1989
Herman Dirksen Accountancy Lid sinds 1997 Frank Vekemans Automotive Lid sinds 2004
Roger van Laere Geneeskunde Lid sinds 1976 Menny Landman Thuiszorg Lid sinds 2005
Cees van Hal Veehouderij Lid sinds 1989
Friso Plantema Geneeskunde Lid sinds 1989
Leendert Spijkers Katholicisme Lid sinds 2002 Jerôme van Helvoort Advocatuur Lid sinds 1982
Jan Simons Reïntegratiebedrijven Lid sinds 2005
RC OirschBoxtelot-Haa ren: ’Har
tv samen oor de levin g’
Rotary EXPERT IN CONCRETE ONTWIKKELINGSPROJECTEN Ontwikkelingssamenwerking: dat is waar Wilde Ganzen voor staat! Dat doen we samen met betrokken Nederlanders, samen met u.
Insignes Vanen Kado artikelen Licentiehouder Rotary International Nr. 96-4A0091
Steunt uw club ook een project in een ontwikkelingsland? Wilde Ganzen kan uw project financieel én inhoudelijk ondersteunen. Hoe? Kijk op www.wildeganzen.nl/PI
Postbus 77 8700 AB Bolsward T 0514 52 31 28 F 0514 52 22 79 E info@vignettechniek.nl I www.vignettechniek.nl
Sympathisanten cultureel erfgoed gezocht
Als rijksmuseum met een publieksfunctie diende Slot Loevestein – u weet wel, de voormalige kasteelgevangenis nabij Gorinchem van waaruit de verlichte denker Hugo de Groot in een boekenkist wist te ontsnappen – bij de overheid de subsidieaanvraag in voor de nieuwe beleidsperiode 2013-2016. Als een donderslag bij heldere hemel wees de staatssecretaris voor Cultuur deze aanvraag af. Met als gevolg dat Slot Loevestein zijn museale deuren dreigt te moeten gaan sluiten voor het publiek. Om het financiële tekort op te kunnen vangen, beraden de directie en medewerkers van het Slot zich op alternatieve toekomstscenario’s. Maar bovenal hopen zij op steun van sympathisanten. ‘Heeft u connecties in de politiek, geef aan hen het belang van Slot Loevestein door. Of anders: bezoek ons, boek een bruiloft of kinderfeestje bij ons, of word erfgenaam van Hugo de Groot als Leenheer!’ roept Hanneke Laroo van Slot Loevestein op.
Thema
cultureel
Erfgoed
Slot Loevestein is lang niet het enige Nederlandse culturele erfgoed dat alleen in leven kan blijven met steun van goedwillende buitenstaanders. Dat blijkt uit de verhalen van Rotarians, die hiervoor diverse projecten opzetten: van het redden van een historische muurschildering tot het realiseren van een nationaal monument (p. 22 t/m 25). Of de instandhouding van het culturele erfgoed in Nederland een verantwoordelijkheid is voor Rotary, daarover verschillen de meningen (p. 26). Maar als meer Rotarians dat willen, dan kunnen ze op allerhande manieren bijdragen. Bijvoorbeeld door bij huisvestingsbehoefte te kiezen voor een monumentaal (bedrijfs)pand, suggereert Peter Stutvoet, directeur van NV Monumenten Fonds Brabant. Of door met een benefietconcert geld in te zamelen voor de restauratie van bijvoorbeeld een dak van een kerk, stelt cultuurhistorica Marinke Steenhuis voor. Dat is belangrijk, vindt zij, ‘want cultureel erfgoed is het verhaal van mensen, van het leven zelf’ (p. 20).
RotarY magazine 19
Interview
‘Duurzaam herbestemmen van erfgoed heeft de toekomst’ In de zestig jaar van welvaart groeide Nederland uit zijn voegen. Nieuwbouw werd de norm, erfgoed werd gesloopt of kwam leeg te staan. ‘Nu willen we weer leven op plekken met een verhaal’, zegt architectuurhistorica Marinke Steenhuis. Als student gaf zij bij diverse Rotaryclubs lezingen over cultuurhistorie en behoorde zij tot de leiding van het Vlielandkamp (zie p. 4).
Herbestemming is van alle tijden. Eeuwenlang werden steden en dorpen laag over laag aangepast aan nieuw gebruik. Steenhuis: ‘Maar de vanzelfsprekendheid van herbestemming is ergens in de vorige eeuw verloren gegaan. Nederland ontwikkelde zich te snel, waardoor industriesteden niet organisch konden doorgroeien op vroegere structuren.’ Er ontstond een nieuw soort denken over bouw, gebaseerd op groei, schaalvergroting en standaardisatie. Steenhuis: ‘De naoorlogse reflex was: kaalslaan en vernieuwen. Maar als je een stadskern sloopt, breek je tegelijkertijd het DNA van een gebied af. Want cultureel erfgoed is het verhaal van mensen, van de successen en missers, van het leven zelf. Denk aan de Twentse textielgebouwen, kerken, molens, dijken, vuurtorens. Maar het kan ook een woonwijk uit eind twintigste eeuw zijn. Erfgoed bepaalt onze collectieve identiteit.’
Back to normal De onvrede over de kaalslag nam toe. Eind twintigste eeuw sloeg de saneringswoede om in het besef dat er ook in bestaande panden gewoond en gewerkt kan worden. Steenhuis: ‘De afgelopen zestig jaar hebben we in een welvaartsbel geleefd. Nu moeten we noodgedwongen back to normal. Alle sectoren die zich bezighouden met ruimtelijke ordening moeten opnieuw leren denken en verder kijken dan hun eigen belangen. Ik vind het heel spannend om in deze tijd te leven, en die transitie mee te mogen maken.’
20 RotarY magazine
Authenticiteit is het nieuwe massaproduct, zegt Steenhuis. ‘Er is vraag naar plekken en gebouwen met karakter en geschiedenis. Hergebruik van gebouwen en gebieden activeert ons collectief geheugen en zorgt voor sociale en culturele duurzaamheid.’ Met haar compagnon Paul Meurs leidt Steenhuis een bedrijf in cultuurhistorisch en ontwerpadvies, SteenhuisMeurs. ‘Tien jaar geleden werd de markt bepaald door het geld. Maar nu gaat het om het verhaal. Burgers en opdrachtgevers staan open voor kleinschaligheid, voor duurzaamheid, voor het opnieuw ontdekken van geleefde plekken. Ze willen zijn en ontwikkelen in een omgeving met eigenheid en karakter.’
voor de veranderingen die in de tijd zijn ontstaan. ‘Onze vraag is telkens: hoe kun je dit gebied of object aanpassen aan de tijd, zonder de eigenheid om zeep te helpen? Dit betekent overigens niet dat je al het erfgoed moet behouden. Kijk naar Strijp R, de voormalige televisiefabriek van Philips. De eigenaar, Amvest, wilde er een nieuwe woonwijk maken en aanvankelijk alle oude bebouwing slopen. We adviseerden om een aantal loodsen te laten staan, want die geven het terrein “verleden”. Ontwerper Piet Hein Eek kocht een van de fabrieken op en vestigde er zijn productiebedrijf, maar ook een restaurant, een winkel, een galerie en ateliers. De wijk bloeit op, dat oude, imperfecte gebied trekt aan.’
Hang naar historie Vroeger was niet alles beter, benadrukt Steenhuis. ‘Maar in onze vlucht naar voren zijn we wel een aantal waarden kwijtgeraakt. De twintigers van nu hervinden die waarden en stoppen ze in een nieuw jasje. Ze doen aan stadslandbouw, starten coöperaties en vinden het milieu topprioriteit. De ontreddering over verloren zekerheden gaan we te lijf met een hang naar historie. De jonge generatie verlangt naar cohesie en dat zie je ook terug in waar ze willen wonen en werken.’ Volgens Steenhuis is herbestemmen een blijvende trend. ‘En het is logisch, want de voorraad gebouwen die we de komende decennia nodig hebben, staat er al.’ Bureau SteenhuisMeurs adviseert partijen over het herontwerpen van een gebied of gebouw, met respect
Tijdperk van de verbanden Steenhuis gelooft sterk in het ‘gestapelde verdienmodel’. Dat betekent: meerdere, aanvullende voorzieningen in één gebouw. Een voorbeeld is de Havenkerk in Schiedam. Steenhuis: ‘We denken aan een maatschappelijke functie in de kerk, maar ook een programmering rond het orgel, een horecavoorziening en wellicht themakamers voor een hotelfunctie. Traditionele vastgoedpartijen denken: we willen de huur voor de komende tien jaar rond hebben. Maar dat moet je in deze tijd niet meer verwachten. Een plek “laden” is belangrijker geworden dan winst maken. We hebben zestig jaar lang gewerkt met scheidslijnen, breuken en sectoren. Nu breekt het tijdperk van de verbanden aan. We moeten flexibeler van geest worden.’
Thema
‘Erfgoed bepaalt onze collectieve identiteit’
cultureel
Erfgoed
Wat kan een Rotaryclub doen? Volgens architectuurhistorica Marinke Steenhuis is de kracht van Rotary ‘de fijnmazigheid van alle gemeentelijke netwerken die samenkomen in de serviceclub’. Naar haar idee kunnen Rotarians veel doen voor het behoud van cultureel erfgoed. ‘Rotarians kunnen samen een gemeente bewust maken van de waarde van cultureel erfgoed. Want een gebouw in uw stad vertelt het verhaal van de plek waar u woont. Een nieuwe doos langs de snelweg doet dat niet.’ Marinke Steenhuis noemt de volgende mogelijke acties door Rotaryclubs: 1. Organiseer een benefietconcert of -diner om geld in te zamelen voor bijvoorbeeld het dak van de kerk of een verkrotte maar mooie boerderij. 2. Lobby in de gemeente, organiseer een ‘Pitch je pand’-wedstrijd. Verzin kortom een strategie om een gebouw weer ‘bewoond’ te krijgen. 3. Adopteer een gebouw dat uw club na aan het hart ligt. Vraag het gemeentearchief er iets over te vertellen. Zoek waar de pijnpunten liggen: waarom lukt herbestemming niet? Vraag subsidies aan en wees creatief. 4. Doe aan placemaking: gebruik een leegstaand gebouw als podium, tangosalon, veilinghuis en filmzaal. Hoe meer mensen erop afkomen, hoe beter voor het gebouw. In het boek Herbestemming in Nederland van Steenhuis en Meurs staan 25 inspirerende voorbeelden van herbestemmingsprojecten. Meer informatie via www.naibooksellers.nl
RotarY magazine 21
Projecten
Rotary en Rotarians nemen veel initiatieven tot het behoud van cultureel erfgoed, zo bewijzen hun verhalen op deze vier pagina’s. Wie weet brengen ze u op ideeën!
Redding Museum voor Religieuze Kunst in uden RC Uden In september 2008 bezocht Rotaryclub Uden het Museum voor Religieuze Kunst (MRK), eveneens in Uden. Het museum, gehuisvest in een eeuwen oude abdij aan de rand van de stad, bleek juist in zwaar weer te verkeren. Vlak daarvoor was een rapport verschenen dat geen toekomst meer zag voor het MRK. Waarschijnlijk zou het Brabants Museum in Den Bosch de collectie overnemen. ‘Ter plekke, op de
Reclame in art-decostijl RC Bergen op Zoom Reclame is niet het eerste waar je aan denkt bij cultureel erfgoed. Toch is ook sommige reclame de moeite van
22 RotarY magazine
stoep van het museum, besloten we een werkgroep behoud museum op te richten’, vertelt Rotarian Theo van de Mortel. ‘We waren natuurlijk onder de indruk van het MRK, maar er zat ook een stuk Udense trots bij. Het rapport was in de vakantieperiode gepubliceerd en wij hadden het gevoel dat deze bijzondere collectie ons stiekem werd ontfutseld.’ Van de Mortel werd voorzitter van de werkgroep, waarin zo’n tien Rotarians plaatsnamen. De strategie was om zo veel mogelijk de publiciteit te zoeken: het MRK kreeg aandacht in het Brabants Dagblad, NRC Handelsblad
en AD. Daarnaast mobiliseerden de Rotarians allerlei culturele en maatschappelijke instanties. Al snel ging de gemeente achter het initiatief staan en kwamen ook andere geldschieters over de brug. Bij elkaar nam de hele reddingsactie zo’n half jaar in beslag. Rotarians zetten hun tijd en kennis in, de financiering kwam van andere partijen. ‘We hebben de klassieke vliegwielfunctie gehad’, zegt Van de Mortel trots. ‘Zonder de inspanningen van Rotarians was er nu geen MRK meer geweest in Uden.’
het behouden waard, vindt Jan Weyts, architect en lid van RC Bergen op Zoom. Vanaf 2010 was zijn club betrokken bij de restauratie van een historische muurschildering: een reclame voor supermarktketen Simon de Wit. ‘Het plan ontstond omdat Rotarian Max Roksnoer tegenover het huis werkte waarop die vervaagde afbeelding te zien was’, vertelt Weyts. ‘De schildering had art-decokarakteristieken en daar was hij erg van gecharmeerd.’ Eerder dat jaar had de gemeente al een historische gevelreclame voor een sigarettenmerk gerestaureerd. Navraag leerde dat men dat project graag een vervolg wilde geven, alleen was er niet genoeg geld. Weyts: ‘Toen hebben we besloten ons samen in te spannen om
dit interessante stukje cultuurhistorie te behouden en beleefbaar te maken voor de gemeenschap. Uiteindelijk heeft Rotary zo’n 7.500 euro bijgedragen.’ Twee van de vijf betrokken Rotarians dachten ook inhoudelijk mee. De muurschildering bestaat uit twee afbeeldingen over elkaar: één uit 1957 en één uit de twintiger jaren. Weyts: ‘We wilden beide behouden, maar hebben de oude art-decoschildering meer laten spreken omdat die van grotere cultuurhistorische waarde is.’ Het hele traject nam zo’n anderhalf jaar in beslag. In die periode kwam initiatiefnemer Roksnoer te overlijden. Weyts: ‘Het project tot een goed einde brengen beschouwden wij vanaf toen ook als een soort eerbetoon.’
Thema
cultureel
Erfgoed
cultureel erfgoed
Wijngaard in Zeist RC Zeist ‘Een wijngaard? Hier?’ Wim Vermaak, Rotarian uit Zeist, vond het in eerste instantie een krankzinnig idee. Clubgenoot Cor Dirks opperde het
Herinneren, bezinnen en leren in Kamp Amersfoort RC Scherpenzeel-Woudenberg, RC Amersfoort-Stad en RC Driebergen Naast Westerbork en Vught is Kamp Amersfoort het derde grote
plan tijdens een wandeling langs de historische moestuin van landgoed Hoog Beek en Royen. Sindsdien is er veel gebeurd. Wijngaard Zeist is inmiddels een stichting met een website, veel vrijwilligers en een aantal geldschieters. In de moestuin staat kniehoge boekweit en lupine om de grond van extra stikstof te voorzien. Als alles goed gaat worden in 2015 de eerste biologische druiven geoogst. ‘Het project heeft een aantal kanten’, vertelt Vermaak. ‘Het valt onder cultureel erfgoed omdat we hierdoor de negentiende-eeuwse ommuring van de moestuin behouden. Vrijwilligers melden zich spontaan aan, dus het verbindt mensen uit de omgeving. Ook gebruiken we de wijngaard om een
educatief verhaal te vertellen over de natuur en cultuur in dit gebied. En, niet onbelangrijk: het is een kapstok voor fondsenwerving.’ In samenwerking met het Utrechts Landschap zijn zo’n tien Rotarians actief betrokken bij de wijngaard. De mensen van RC Zeist waren al een tijdje op zoek naar een meerjarig project waarmee ze geld konden genereren. Vermaak: ‘Bedrijven kunnen een wijnstraat sponsoren, particulieren worden donateur, we gaan proeverijen houden, mensen kunnen hier een feest geven en de wijn brengt natuurlijk zelf ook wat op. Als we uit de kosten zijn, steunen we met wat overblijft lokale goede doelen. Dit project kost de Rotaryclub dus niets, het heeft alleen maar opbrengsten.’
Nederlandse concentratiekamp uit de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog wilde men de ellende zo snel mogelijk vergeten en is het kamp volledig gesloopt. Pas in 2000 is er, mede op initiatief van Rotarians, een nationaal monument gekomen. Het herdenkingscentrum is een gebouw met een bijzondere architectuur en een beklemmende sfeer. Buiten houden reconstructies en overblijfselen, zoals een originele wachttoren, de herinneringen aan het kamp levend. Kamp Amersfoort organiseert allerlei activiteiten rondom de thema’s herinneren, bezinnen en leren. Directeur en Rotarian Harry Ruijs: ‘We geven rondleidingen, bijvoorbeeld aan scholieren en militairen. Maar ook de Rotarylezingen zijn een vorm van leren en bezinnen.’ Drie Rotaryclubs verzorgen jaarlijks elk zo’n lezing. Die lezingen verbinden de lessen van Kamp Amersfoort aan de actualiteit. Ruijs:
‘Recent hield filosofe Désanne van Brederode hier een mooi verhaal. De locatie geeft dat dan nog extra gewicht.’ Ook bij andere activiteiten van Kamp Amersfoort zijn Rotarians betrokken. Ruijs, zelf lid van RC Driebergen, vraagt vooral financiering aan voor afgebakende projecten. ‘Rotaryclubs en de Rotary Foundation hebben bijvoorbeeld meebetaald aan het project “Getuigenissen”, waarvoor we oudgevangenen interviewen’, vertelt hij. ‘Daar zit een professionele filmmaker bij, dus dat kost wat.’ RC AmersfoortStad hakt elk jaar hout op het terrein van Kamp Amersfoort. Een deel van de opbrengsten gaat naar de stichting. Daarnaast regelen clubs het vervoer van oud-kampbewoners voor de jaarlijkse herdenking. Verschillende individuele Rotarians zijn bovendien betrokken als vrijwillig rondleider of bestuurslid. Ruijs: ‘Rotary en Kamp Amersfoort zijn stevig met elkaar vervlochten.’
RotarY magazine 23
Projecten
RC Maarssen-Breukelen zet zich in voor ‘levend monument’ de Vecht
D
at een Rotaryclub juist op bestuurlijk niveau veel kan bereiken, bewijst RC MaarssenBreukelen. Op hun lustrumfeest in 2001 besloten de leden zich hard te maken voor de rivier waar ze allen aan wonen: de 42 kilometer lange Vecht, een levend monument met kunst, water en kastelen, zoals Nijenrode en het Muiderslot. De buitenhuizen, gebouwd door Amsterdamse handelaren in de Gouden Eeuw, geven het gebied een ongekende charme. Clublid Frans Olieman: ‘De Vechtstreek is prachtig, het is natuurlijk puur chauvinisme dat ik me hiervoor zo inzet.’ Olieman en zijn clubgenoten zijn de aanjagers van diverse initiatieven om de waarden van de Vechtstreek veilig te stellen. Olieman: ‘In het verleden maakte elk dorp zijn eigen beleid op de Vecht. Het was politiek gezien een lappendeken, een volstrekt versnipperde aanpak. Wij hebben ons ingezet voor meer eenheid in bestuur.’ In 2004 brachten de Rotarians de provincies NoordHolland en Utrecht, gemeenten en maatschappelijke organisaties samen op de eerste Vechtdag. Olieman: ‘Toen hebben alle betrokken partijen hun handtekening gezet onder een convenant, een
waarborg voor een duurzame toekomst van de Vecht.’ De Vechtdag zette mensen in beweging. In 2005 werd het Bestuurlijk Overleg Vechtstreek en het Vechtplatform officieel ingesteld door de Commissaris van de Koningin van Noord-Holland. Olieman: ‘Dit platform wil projecten steunen die de kwaliteit van de Vechtstreek verbeteren. Zo zijn zeven musea rond de Vecht gaan samenwerken in stichting het Vechtsnoer, dat het “verhaal van de Vechtstreek” wil vertellen. Ook is er een mobiele website in het leven geroepen, Venster op de Vecht. Daar kunnen bezoekers de biografie van de Vechtstreek digitaal ontdekken, zowel thuis als in het veld.’ Verder hebben de Rotarians hard gepleit voor een ‘Vechtgemeente’: de gemeenten Maarssen, Breukelen en Loenen zijn nu ondergebracht in de nieuwe gemeente Stichtse Vecht. Die organiseert dit jaar in het kader van het Jaar van de Buitenplaatsen allerlei activiteiten. Olieman: ‘Men kan van de Vecht genieten tijdens voorstellingen, theekoepelparades, rondleidingen en bij verlichte buitenhuizen. Het is duidelijk dat het cultureel erfgoed langs de Vecht weer hoog op de politieke agenda staat.’
‘Kies bij een huisvestingsbehoefte voor een
M
onumenten zijn uitingen van onze culturele identiteit en zijn van onschatbare waarde. Vaak denkt men daarom gelijk aan een hoge opbrengst- of taxatiewaarde. Niets is minder waar: een monument met een restauratiebehoefte is zelden meer waard dan 1 euro. Vaak moet er zelfs een ‘bruidsschat’ meekomen. Bijvoorbeeld bij monumenten die bedreigd zijn door verlies van functie en die door gebrek aan onderhoud snel achteruitgaan: industriële en agrarische gebouwen, kerken, kloosters, militair, cultureel en maatschappelijk erfgoed. Zonder een nieuwe passende (lees: rendabele) herbestemming zullen die verloren gaan. Somber? Nee, realistisch! Ruim 7,6 miljoen m2 commercieel vastgoed staat leeg, waarvan 6 miljoen niet opnieuw kan worden gebruikt. Daar komt nog de leegstand in retail- en bedrijfsgebouwen en maatschappelijk vastgoed bij. Monumenten verdienen een rendabele herbestemming en een gebruik waarbij ze deel uitmaken van
24 RotarY magazine
de gemeenschap. Rotarians kunnen een substantiële bijdrage leveren aan het behoud van gebouwd cultureel erfgoed door bij huisvestingsbehoefte serieus te overwegen om te kiezen voor een monumentaal of karakteristiek (bedrijfs)pand. Het effect is meerledig. Door restauratie en herontwikkeling van monumenten blijft de kennis van oude en traditionele materialen, constructies en bouwwijzen bestaan. Bovendien wordt het verlies van culturele waarden voorkomen. Een misverstand is dat in monumenten ‘niets mag’; aanpassingen die een nieuw gebruik bevorderen, legitimeren een aantasting van historisch materiaal. Moderne toevoegingen en een goede architectuur vormen een ‘nieuwe tijdslaag’. In elke gemeente dreigt verval van monumenten. Restauratiesubsidies zijn er nauwelijks meer en financiering van vastgoedontwikkeling is onmogelijk. Echter, een bundeling van initiatief
Thema
cultureel
Erfgoed
Drie Rotterdamse koopmanshuizen in volle glorie hersteld
A
nders dan bij Amsterdam is in Rotterdam de rijke historie nauwelijks af te zien aan de stad. Natuurlijk is het tragische bombardement van 1940 de grootste oorzaak, maar een belangrijke rol speelde ook de beslissing om het nieuwe Rotterdam te herbouwen zonder rekening te houden met de oorspronkelijke stad. Deze keuze heeft zowel goede als slechte effecten op Rotterdam. Positief is de nieuwe en spectaculaire skyline. Nadeel is dat bijna elke band met het verleden op ruwe wijze is verbroken en de stad tot op de dag van vandaag naar zijn hart op zoek is. Dit betekent niet dat Rotterdam niets meer uit het verleden te bieden heeft. Verspreid over de stad zijn nog erg mooie oude gebouwen, parken, bruggen en beelden te vinden, die het aanzien meer dan waard zijn! In een van de oudste delen van de stad aan de Rotte, waaraan Rotterdam zijn naam ontleent, staan nog drie koopmanshuizen uit 1700, als het dorpje van Asterix en Obelix, omringd door de schrale woningbouw van de jaren tachtig van de vorige eeuw. Het is een mirakel dat deze koopmanshuizen er nog steeds staan. Ze hebben
werkelijk alles overleefd wat er door gebouwen te overleven valt. Het zijn drie van de hooguit vijftien koopmanshuizen die de stad nog rijk is. Ze zijn rijksmonument sinds 1971, in bezit gekomen van Stadsherstel Historisch Rotterdam NV en in 2007 prachtig gerestaureerd, zowel het interieur als het exterieur. Voor Rotarian Martin Bulthuis, directeur van Stadsherstel Historisch Rotterdam, was het een uitdaging om deze panden weer in volle glorie te herstellen. Om ze ook rendabel te krijgen en deel te laten uitmaken van de huidige levenslustige Rotterdamse gemeenschap, werd op 1 februari 2012 de Stichting Rotterdamse Salon opgericht (www.rotterdamsesalon.nl). Dit met de inspirerende stuwkracht van Rotarians Anja Berkelaar, Fleur Groenedijk en Guus de Wit. De salon biedt nu ruimte voor lezingen, vergaderingen, workshops, trainingen, proeverijen, muziek, toneel, besloten diners, lunches, try-outs, performances en dergelijke. Zo wordt de historie naadloos verbonden met het heden.
Ton Roos, districtsredacteur D1600
monumentaal pand’ en financiële middelen, gebruikmakend van de financieringsmogelijkheden van onder meer de BNG Bank en het Nationaal Restauratiefonds (NRF), biedt onvermoede perspectieven. Een lokaal initiatief, crowdfunding, kan in dat geval uitkomst bieden. De basis is een redelijk rendement van circa drie procent. Deelnemers vormen een commanditaire vennootschap (CV) die het pand herontwikkelt en beheert en er zo voor zorgt dat de verbonden verhalen niet verstommen. NV Monumenten Fonds Brabant hanteert het devies: ‘eerst rekenen, dan tekenen’. Vanuit onze maatschappelijke doelstelling zetten wij onze expertise breder in dan alleen in Brabant. Ook kunnen wij, bijvoorbeeld als beherend vennoot, deelnemen in een Monumenten CV.
Peter Stutvoet, Rotarian en directeur NV Monumenten Fonds Brabant
RotarY magazine 25
rotary stelling:
> De
instandhouding van cultureel erfgoed is ook een verantwoordelijkheid voor Rotarians in Nederland < George Polman (48) RC Zandvoort Onafhankelijk architect, oprichter van bureau AG architecten
>
Eens <
‘Rotary maakt zich sterk voor wat van waarde is en geeft het goede voorbeeld. Lead the Way, noemen we dat. Cultureel erfgoed valt daar wat mij betreft ook onder: net zoals je voor mensen zorgt, zorg je voor hun erfgoed. Een monument goed onderhouden, zodat ook volgende generaties ervan kunnen genieten, vind ik een vorm van respect voor de geschiedenis. Dat hoeft overigens helemaal niet op een starre, conservatieve manier. Het is juist belangrijk dat een monument een functie in het heden krijgt. Denk aan toerisme, bewoning of een bedrijfsfunctie. Dan is het economisch levensvatbaar en wordt het ook goed onderhouden. Zelf ben ik in mijn beroepspraktijk steeds meer bezig met de “herbestemming” van bestaande gebouwen. We werken momenteel bijvoorbeeld aan rijksmonument Landgoed Hartenlust in Bloemendaal en het gemeentelijke monument Hof van Egmond in Haarlem. De afweging tussen functionaliteit en culturele waarde vind ik altijd erg interessant. Om een monument een hedendaagse functie te geven, mag je best zorgvuldig veranderingen aanbrengen, zolang die maar “in de geest” van het gebouw zijn. Het moet natuurlijk geen Eftelingachtige decorbouw worden.’
26 RotarY magazine
Thema
cultureel
Erfgoed
Frank van der Meijden (64) RC Son Regional Coordinator, Rotary Public Image Coordinator, bij Rotary International
>
Oneens <
‘De doelstelling van Rotary is om onderling begrip, vertrouwen en vrede te bevorderen. Dat doen we met projecten op onder andere de thema’s gezondheid, onderwijs en armoedebestrijding. De Rotarydoelstelling is heel duidelijk geformuleerd en wat mij betreft is die breed genoeg. Cultureel erfgoed valt er niet onder en het lijkt me ook onverstandig om dat als extra verantwoordelijkheid op ons te nemen. Je kunt je geld maar één keer uitgeven en er is nog zo veel belangrijk en boeiend werk te doen! Humanitaire projecten zoals de strijd tegen polio, MercyShips, educatieve programma’s, Rotary Doctors, de p ositie van vrouwen, Peace Centers en de overige Areas of Focus. Clubs moeten zich daarvan bewust zijn en zich aan de Rotarydoelstellingen verbinden. Ook door hun jaarlijkse bijdrage aan de Rotary Foundation te betalen, overigens. Dat gebeurt nu te vaak niet. Als Rotarians zich daarnaast inzetten voor cultureel erfgoed is dat natuurlijk hartstikke goed. Maar dat is niet de kern van Rotary en zeker niet onze verantwoordelijkheid.’
Olav Reijers (54) RC Assen-Noord Voormalig directeur van welstands- en erfgoedorganisatie Drents Plateau, tegenwoordig zelfstandig adviseur en projectmanager bij erfgoedbureau The Missing Link
>
Eens <
‘De meeste serviceclubs denken niet direct aan cultureel erfgoed wanneer ze op zoek zijn naar een goed doel. Mensen zijn misschien huiverig omdat ze denken dat het elitair is: alleen relevant voor een groepje specialisten. Terwijl er juist veel projecten zijn waarbij een heel dorp opbloeit na een r estauratie. Een bijzondere molen, een middeleeuwse kerk, een brug uit de tijd van de Romeinen – mensen ontlenen daar trots aan. Het zorgt voor verbinding, voor identiteit en vaak ook voor een economische stimulans. Het beste voorbeeld is misschien wel voormalig gevangenisdorp Veenhuizen. Veenhuizen was een poel van ellende, de laatste plek waar je gevonden wilde worden. Door een paar goede renovaties en een krachtig verhaal is het tegenwoordig een gewilde woonlocatie en een toeristische trekpleister. Investeren in cultureel erfgoed is veel meer dan investeren in stenen. Je investeert juist in mensen, hun omgeving, hun verhaal en daarmee ook in welzijn en welvaart. Dat sluit dus helemaal aan bij de Rotarygedachte.’
RotarY magazine 27
internationaal
Bericht van de Rotary Foundation Trustees
Blik op de lange termijn Terwijl 1 juli steeds dichterbij komt, zijn we beland in de laatste stadia van de voorbereiding op de volledige uitrol van het Future Vision Plan. Ons doel is simpel: onze Foundation in staat stellen om door te gaan met Doing Good in the World, en ervoor zorgen dat we elke dollar, euro, yen en peso die we hebben, zo goed mogelijk besteden.
B
ij alles wat Rotary doet, streven we naar de grootste impact. Dat betekent dat we focussen op duurzaamheid – op projecten waarvan de effecten nog jaren later merkbaar zijn, en op werk dat levens voorgoed verandert, ook nadat de directe betrokkenheid van Rotarians is beëindigd. Van het uitbannen van polio zal elk kind dat ooit wordt geboren profiteren, lang nadat de laatste druppel van het vaccin bij een kind is
t oegediend. Natuurlijk, PolioPlus is een uniek Rotaryprogramma – maar het wordt tijd dat we bij al onze service zo’n langetermijnperspectief innemen. Deel van ons doel met Future Vision is ervoor zorgen dat we in alles wat we doen focussen op de lange termijn. Dat houdt bijvoorbeeld in dat we prioriteit geven aan de ondersteuning van The Rotary Foundation en haar Annual Fund. Ons doel is ‘Every Rotarian, Every Year’, wat betekent dat elke Rotarian
elk jaar een gift schenkt aan het Annual Fund, met een gemiddelde donatie van 100 dollar (circa 75 euro). Als we dat doel behalen, zou dat 120 miljoen dollar (circa 90 miljoen euro) per jaar opleveren voor service van Rotary. Het zou ook betekenen dat we een organisatie hebben waarvan elk individueel lid bijdraagt en investeert in het succes van de Foundation – dat we van The Rotary Foundation daadwerkelijk onze Foundation maken.
Winnaars The Rotary Foundation Awards
Future Vision
De winnaars van The Rotary Foundation Distinguished Service Award en de Citation for Meritorious Service van 2011-12 zijn bekendgemaakt. De Distinguished Service Award is de hoogste erkenning die de Foundation kent voor actieve service die uitstijgt boven het district en een langere periode in beslag neemt. Rotarians komen alleen in aanmerking voor de award als ze vier jaar eerder de Citation for Meritorious Service hebben ontvangen, een titel voor mensen die langer dan een jaar belangrijke actieve service voor de Foundation hebben verricht. Hoewel iedereen een kandidaat kan aandragen voor de citation, moeten districtsgouverneurs elke nominatie goedkeuren. De trustee mag elk jaar één Rotarian van elk district een citation toekennen. Twee Nederlandse Rotarians hebben de Citation for Meritorious Service ontvangen: Jacobus Iseger (D1570) en Hans van Reijsen (D1610).
Deze maand komt via Ledentoegang de online applicatie beschikbaar voor beurzenprojecten en -activiteiten die starten van 1 juli 2013 tot 30 juni 2014. Districten moeten aan enkele voorwaarden voldoen om zich te kunnen aanmelden voor districtsbeurzen vanuit Future Vision, het nieuwe beurzenmodel van de Rotary Foundation, dat op 1 juli 2013 wereldwijd van start gaat. Om in aanmerking te komen moeten districten de namen van hun districtsgouverneur 2013-14, hun districtsgouverneur 2014-2015 en de voorzitter van hun Districtscommissie Rotary Foundation doorgeven aan Rotary International en een account hebben op de website.
28 RotarY magazine
Applicatie beschikbaar
Steve Brown geeft Afghaanse studenten kans op een betere toekomst door Stephen Yafa
‘I
k heb mijn best gedaan’, zegt vicevoorzitter van de Rotary Foundation Trustee Stephen R. Brown over zijn humanitaire werk. Bondig ja, maar hiermee is nog niets gezegd over de reikwijdte van Steve Browns intensieve en productieve bijdragen in Afrika en Afghanistan, of over de vastberadenheid die hem motiveerde om twaalf keer binnen een decennium af te reizen naar het hoofdkwartier van de Taliban, in een van de gevaarlijkste landen ter wereld. Maar die zelfop offering kenmerkt Browns bescheiden benadering, waarmee hij verre vreemdelingen helpt wier levens zijn verwoest door oorlog. ‘Dit is niet het pad dat ik ooit voor mezelf had uitgestippeld’, zegt hij. ‘Maar na 11 september zag ik de noodzaak, en ik besefte dat ik iets moest bijdragen.’ Hij wist weinig van de benarde situatie van ontheemde Afghanen in 2001, maar Fary Moini, op dat moment een nieuw lid van Browns club in San Diego – de Rotaryclub van La Jolla Golden Triangle – wees hem erop. Moini, een verpleegkundige afkomstig uit Iran, was juist teruggekeerd van een verblijf van twee maanden in het vluchtelingenkamp van Peshawar, Pakistan, waar ze meehielp met de zorg voor ontwortelde families. Dari, de taal die in Afghanistan gesproken wordt, is een dialect van Farsi, Moini’s moedertaal. Die gedeelde taal maakte het haar mogelijk om een band te ontwikkelen met vele vluchtelingenfamilies en erachter te komen dat hun grootste zorg het welzijn van hun kinderen betrof. ‘We hebben geen school voor hen’, vertelden ontheemde ouders haar. ‘In Jalalabad, aan de andere kant van de grens, moeten we een nieuwe opbouwen – niet hier in Peshawar, want we zullen snel weer terugkeren naar ons huis, en dan
zullen deze gebouwen vernietigd worden.’ Moini bracht deze boodschap mee naar haar club, en in het bijzonder naar Brown. Ze wist dat Brown, een voormalig gouverneur van district 5340, via Rotary betrokken was bij internationale projecten, en ze had opgemerkt dat als hij zich iets ten doel stelde, hij dat doel wist te behalen met weinig bombarie en aanzienlijke snelheid. Toch, zegt ze, had niets haar voorbereid op de buitengewone vaardigheden die Brown in de daaropvolgende jaren aan de dag legde, of het nu was door fondsen te werven of door te onderhandelen in de woelige politieke wateren van Kabul en Jalalabad om Afghanistans jongere generaties aan onderwijs te helpen en de nieuwste technologieën voor hen beschikbaar te maken. ‘Een van de dingen die ik het meest bewonder is een man die zijn woord houdt. Steve belooft nooit iets totdat hij het helemaal overdacht heeft. Maar als hij dan terugkomt en zegt: “Ja, ik kan het doen”, dan kun je op hem rekenen’, zegt Moini. De goodwill die Brown, Moini en teams van andere leden van La Jolla Golden Triangle hebben geoogst in Afghanistan is moeilijk in getallen uit te drukken, maar de fondsen die Brown heeft geworven via Rotary Foundation Matching Grants en andere bronnen – meer dan 400.000 dollar – is makkelijker te berekenen. Bij die cijfers zijn nog niet de bijna 1 miljoen dollar aan overheidsgeld geteld, waarvan Brown heeft gezorgd dat ze direct bij onderwijs terechtkwamen. Lees verder op www.rotary.nl onder Rotary Magazine
RotarY magazine 29
annonces
UNIEK TOSCAANS VERBLIJF & GOLFARRANGEMENT OP MAAT.
Ned. eigenaar verhuurt Toscaanse boerderij op top van een heuvel met panoramische vergezichten. Drie zeer luxe appartementen (3 maal 5 personen) met veel privacy, comfort, grote tuin en zwembad. Een golfprogramma op maat met een ex-no. 1-speler van Ned. is mogelijk. Ook wijnexcursies naar topdomeinen mogelijk. Voor advies bel 06-12999308 of kijk op www.poderetina.com
FLORIDA TE HUUR. Onze prachtige, rustiek gelegen villa aan bosrand en kreek, met verw. overdekt privézwembad in Port Charlotte. Vlakbij strand, winkelcentr., golfbanen en alle bezienswaardigheden. Mooi ingericht en een luxe keuken, vaatwasser, wasmachine, droger etc. Grote living, 3 slpk., 2 badk. Alles airco. Grote tuin met steiger. Prijs € 685,- p.w. Bij 3 weken slechts € 580,- p.w. Tel/fax 0416-335051, e-mail tiwesimport@zonnet.nl. Info+video: www.huurhuisflorida.com
TE HUUR. Riante villa Oost-Algarve, 3 ha, prachtig zeezicht, max. rivacy, dichtbij dorp, 5 slaap- en badkamers, 10 pers. Groot p privézwembad, airco, internet, 06-53250612, www.casaladeira.nl
Verdient iemand een lintje? Rtn verzorgt haalbaarheidsonderzoek en voorstellen voor KONINKLIJKE ONDERSCHEIDINGEN. Mr. J.P. Kruimel, tel. 071-5652463, e-mail jpkruimel@xs4all.nl
TE HUUR IN LES GETS. Franse Alpen, fraai gelegen, zonnig, luxe, vrijstaand chalet cq appartement 2/8 personen met tuin en terrassen. Schitterend bergwandel-/golf-/mountainbike-gebied met mooi natuur-/zwemmeertje. Zie www.chaletlestulipes.nl of tel. 06-45769976.
ITALIË-LIEFHEBBERS. Vakantie op het mooiste terras van Le Marche. Huis met zwembad. Kijk op www.boccadilupo.nl of bel 06-50660269.
Intrigerend India, verrassend Vietnam, schitterend Sri Lanka en betoverend Bali, Leendert Kruik, reisconsulent, voor REIZEN OP MAAT. Voor meer info: L.Kruik@planet.nl of tel. 0316-223284.
WILT U EEN PRIVÉWEBSITE VAN UW VAKANTIEHUIS? Uw vakantiehuis uitsluitend delen met (klein)kinderen, familie en goede vrienden? Bepaal zelf wie u toegang geeft. Kijk nu op: www.onsfamiliehuis.nl
TE HUUR IN CHÂTEL (FRANKRIJK - PORTES DU SOLEIL). Voor skiën of wandelen. Gezellig ingericht privé-appartement voor 6 personen. 3 slaapkamers, 2 badkamers, 2 parkeerplaatsen en balkon op het zuiden.
30 RotarY magazine
Op loopafstand van Linga-liften en skibus. Rustig gelegen, skiën naar huis mogelijk. Châtel is een oud Frans grensdorpje op de grens met Zwitserland, bij Morgin, en is zeer goed bereikbaar. Bel 06-20352014 de hele dag of tel. 010-2189001 ‘s avonds.
GENIETEN IN DE ALGARVE. B&B/half-/volpension. Uitvalbasis voor golfers. Ook zeer geschikt voor alleenstaanden. www.genietenindealgarve.com, genietenindealgarve@gmail.com
TE HUUR NABIJ MARBELLA. Nieuw appartement met uniek vrij uitzicht op golfbaan, flamingo’s en zee. Kleinschalige urbanisatie met zwembad. 1e verdieping met lift vanuit de parkeerkelder. www.tee6.nl
Te huur van Rotarian in de PORTES DU SOLEIL – CHAMPOUSSIN: Luxe penthouse appartement (2006) voor 8-10 personen van 170 m2 met o.a. buiten-jacuzzi, IR-sauna, 4 sl.kamers, woonkamer, eetkeuken en 3 balkons met trimfiets, gas-BBQ en super uitzicht. Ski-in ski-out naar 680km sneeuwzekere pistes. Mail bernard@menkenmaritiem.nl of bel 06-53207504.
TE KOOP. Na 13 mooie jaren zien wij ons om gezondheidsredenen genoodzaakt om ons fijne huis in Zuid-Frankrijk te verkopen. Het huis ligt in het plaatsje La Verdière, Var, Provence. De charmante woning heeft een ruime woonkamer, keuken en bijkeuken, 2 slaapkamers en 2 badkamers en biedt slaapplaats aan 6 personen. Daarnaast een garage en carport. Het perceel bedraagt ca. 2.500 m2, toegang middels elektrisch hek. Verder een verzorgde tuin met diverse terrassen en een mooi zwembad. Voor meer informatie en foto’s kunt u een e-mail sturen naar: onshuisinfrankrijk2@gmail.com. Prijs: € 395.000,-.
VRIJSTAANDE VILLA TE KOOP IN PORTUGAL-TAVIR A ESTORNINHOS.
Bent u liefhebber van golf en wilt u in een heuvelachtige rustige omgeving vertoeven? Dan is dit gezellige huis in Portugal Algarve geknipt voor u! Golfbaan Monte Rei ligt op 8 km. De mooie stad Tavira ligt op 15 km afstand. Vraagprijs € 175.000,-. Inl. 06-19007255.
TE HUUR VILLA CELAGI BALI, NOORD-OOST-BALI. Amed, ruime c omfortabele villa direct aan zee. Rust, ruimte, zee, luxe! Zie: www.villacelagibali.com of bel 0594-641502.
TE KOOP: YAMAHA VLEUGEL (MODEL C2S). Uitgevoerd met het Grand
Silent Piano System. Bouwjaar 2006. Kleur: zwart gepolijst ebbenhout. Meer details: http://nl.yamaha.com/nl/products/musical-instruments/keyboards/silentpianos/grand_silent_piano/c2s. Prijs: € 16.500,-. Tel. 06-14360791, e-mail saskia.martinelli@xs4all.nl.
GRIEKENLAND PELOPONNESOS MESSINIA. Appartementen te
huur in Paris Village, 35 km ten ZW van Kalamata. NL eigenaar regelt alles (auto, zeilen, golf, etc.). www.parisvillage.gr
FOTO-REIZEN NAAR NIEUW-ZEELAND. Maak uw droom waar, Rotarian en professioneel fotograaf Albert Brunsting organiseert exclusieve 30-daagse fotoreizen naar Nieuw-Zeeland, meer info: www.fotoreizennieuwzeeland.nl.
GEZOCHT: BEHEERDERSECHTPAAR. Rotarian zoekt voor zijn landgoed in een van de mooiste streken van Frankrijk een handig en betrouwbaar beheerdersechtpaar. Permanente bewoning, zorg en onderhoud van 3 vakantiehuisjes zijn kerntaken. Kennis van de Franse taal is een must. Interesse gewekt? Tel. 06-22798614.
TE HUUR IN SCHÖNRIED (BIJ GSTAAD). 2 appartementen, resp. 2 en 3 slpk. Groot skigebied en 18 holes golfcourse 10 min. rijden. Kijk op www.armbrust.nl of bel 06-55794107.
N E D E R L A N D
Saab in Nederland
Saab is het automerk dat anders is dan andere merken. Zeker in de eerste jaren van deze
excentrieke Zweed in Nederland was het een auto voor doktoren, leraren en architecten. Individualistische mannen en vrouwen waar de bijzondere modellen van Saab een grote aantrekkingskracht op uitoefenden. Zelfs een jonge prinses Irene ontkwam niet aan de
I N
Geschreven en samengesteld door Onno Walgien, lid van RC Alkmaar-Bergen. Alle informatie op www.asnbooks.nl charmes van deze eigenzinnige tweetakter. En als Saabrijders elkaar passeerden stak men even discreet de hand op.
Saab in Nederland brengt feiten, foto’s, anekdotes en bijzondere verhalen over dit sterke merk dat ook in de autosport succesvol was. Saab nam deel aan de oer-Hollandse
Tulpenrallye, racete op het Circuit van Zandvoort en rallycroste door de modder van
Valkenswaard. Het vertelt over verre vakanties met Saab, speciale uitvoeringen, een bijzonder restauratieproject, de diverse Nederlandse Saabmusea, bijzondere evenementen, Saabs bij de politie, de Saab van Jort Kelder, de klassieke Saab in de film van Dik Trom en in Nederland
geassembleerde Saabs.Veiligheid, reclame, accessoires en het Saabgevoel ontbreken evenmin. Alle typen Saab van Nederlandse eigenaren passeren de revue en het boek is geïllustreerd met honderden foto’s die de unieke historie weer tot leven brengen. Met een voorwoord van rallylegende Erik Carlsson is dit boek een must voor de liefhebbers van Saab, het stijlvolle merk uit Zweden.
ISBN: 9789080977747
Onno Wagien
Nederlandse grens staat onze villa voor 10 pers. in het gebied waar de Lesse ontspringt. Direct achter het huis is een enorm bos waar niet alleen kinderen zich heerlijk kunnen uitleven. Wandelen, sporten en vertier in plaatsen als Dinant, Bouillon, St. Hubert en Namur liggen binnen een half uur. Fam. Busser, tel. 070-5111101, www.maissin.nl
CADEAUTIP SINTERKLAAS: ‘SAAB IN NEDERLAND’.
SAAB I N N E D E R L A N D
TE HUUR IN DE ARDENNEN MET AL ZIJN RUST MAAR VERTIER NABIJ! Binnen 2 uur van de
SAAB
Uw annonce in Rotary Magazine? Dat kan al vanaf € 30,50! Stuur uw verzoek naar info@rotarynederland.nl
SAAB I N
BOEKEN EN FILMS OVER AUTO’S EN MOTOREN
N E D E R L A N D door Onno Walgien
Wij willen kleiner gaan wonen en bieden daarom te koop aan: ons comfortabele HUIS IN RHENEN, twee onder één kap, met schitterend uitzicht op Rijn en Betuwe. NS op loopafstand, A15 in directe omgeving. Het huis bevat o.a. 4 slaapkamers, waarvan 3 met eigen douche/ wc. Dubbele garage en tuin op het zuiden. Vraagprijs € 450.000 k.k. Info: 06-23036464.
TE HUUR IN VERBIER. Heerlijk chalet met briljant uitzicht rondom, zonnige ligging met groot balkon aan 3 kanten, 4 slaapkamers, 2 badkamers, mezzanine, op zeer ruim perceel. Wifi aanwezig. Prachtig skigebied, vlakbij lift en bussen. Tel 06-51828765.
CHALET IN CHAMPERY (ZW). Te huur chalet, 10 pers. Uitzicht op Dents du Midi, ruime woonkamer, keuken, 5 slaapkamers, 2 badkamers, 3 wc’s, extra kinderbedje, tv, dvd, WiFi, skilocker bij skilift. www.champery.webs.com, tel. 06-51262739.
TE HUUR: CÔTE D’AZUR. Luxe 8 pers. villa met privézwembad. Zeezicht. Nieuwsgierig? www.villaprincehof.nl of bel 045-5325097.
TE KOOP IN DE LOT (FR.). Gezellig vakantiehuis, 7 kamers, 2 badk., zwembad, grote schuur, four à pain. Rustiek gelegen op 4 ha, prachtig uitzicht, dicht bij dorp. Telefoon, televisie en internetaansluiting. Inl.: tel. 070-3022535.
Portes du Soleil: te huur in Champery. Gezellig en comfortabel appartement (120m2), 3 slaapkmrs (6 pers), 2 badkmrs, openhaard, WIFI, balkon zuid. Info: nicolette@vanhaga.nl of 06-25098765
Te huur: wintersport in Châtel. 4-kamerappartement: www.appartementchatel.nl. Carnaval (wk 6) én Zuid (wk 8) nog vrij.
RotarY magazine 31
De ‘Google Earth’ van de Gouden Eeuw Atlas De Wit is een unieke 17de eeuwse stedenatlas van Frederick de Wit met 158 stadsplattegronden, stadsgezichten en prenten uit de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden, van Amsterdam tot Zwolle en van Aalst tot Valenciennes.
Plattegrond van Den Haag. Binnen de grachten zie je nog veel tuinen en boomgaarden en zelfs duinengebied.
Deze facsimile op ware grootte (335 x 535 mm!) bevat prachtige, oorspronkelijk met de hand ingekleurde kaarten, die vanuit (vogelvlucht)perspectief zijn getekend. Een boek van groot cultuurhistorisch belang met een nieuwe inleiding en gedetailleerde kaartbeschrijvingen.
Kijk voor meer informatie op www.atlasdewit.com Atlas De Wit – Stedenatlas van de Lage Landen
€ 99,-
Vanaf 01-01-2013 € 119.-
Tekst: Marieke van Delft en Peter van der Krogt | Uitvoering: gebonden en fullcolour | 320 blz. | isbn 978 94 014 0189 0 | drietalige uitgave: Nederlands, Engels & Frans