Inauguratie Daniele Gatti tijdens RCO Opening Night 2016
INHOUD
Abonnementen en series 4
RCO Opening Night 10
Artist in residence 16
Familieserie 28
Extra concerten 49
Kamermuziek 56
Familieconcerten en apps 58
Talentontwikkeling 60
Algemene informatie 67
Plattegrond Grote Zaal 68
Concertkalender 69
1
WIJ ONTMOETEN U GRAAG IN HET NIEUWE SEIZOEN!
2
3
VOORDELEN VAN EEN ABONNEMENT + In één bestelling alles geregeld voor het hele seizoen + De mooiste stoelen in de zaal + Per serie gemiddeld één concert gratis + Met voorrang kaarten bestellen voor extra concerten + Ruilservice indien u verhinderd bent Hoe bestellen ? > Online via www.concertgebouworkest.nl/series > Telefonisch via 020 305 10 15
ma-vr 9.30-12.30 uur | 28 februari - 10 maart tot 17.00 uur
> Schriftelijk via het bestelformulier (op aanvraag) Administratiekosten abonnementspas: online € 4, telefonisch € 6, schriftelijk € 8 E-tickets: online € 2,50, telefonisch € 3,50
WANNEER BESTELLEN ? > 28 februari 2017 > 31 maart 2017 > 1 juni 2017
startdatum bestellen abonnementen
sluitingsdatum voor het verlengen van uw series
startdatum bestellen van losse kaarten
Abonnementen zijn te bestellen tot de datum van het eerste concert uit de serie, maar hoe eerder u bestelt hoe meer kans op mooie plaatsen. Uitgebreide informatie over de bestelprocedure en algemene voorwaarden vindt u op de website via www.concertgebouworkest.nl/series
English information about subscriptions can be found at www.rcoamsterdam.com/series
4
DE ABONNEMENTENSERIES
pagina 12
pagina 28
Serie A
Serie F
6 of 3 concerten
3 concerten
Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend
Familieserie
Symfonische muziek van de vorige eeuw en actuele
Kinderen maken samen met hun (groot)ouders kennis
ontwikkelingen. Naast werken van bijvoorbeeld
met de wereld van het Koninklijk Concertgebouworkest.
Hartmann, Escher en Ligeti klinken opdrachtwerken
Zoek het avontuur in drie aansprekende concerten met
van Eötvös en Connesson.
levendige inleidingen.
pagina 16
pagina 32
Serie Bwo - Serie Bdo
Serie H
12 of 6 concerten
3 concerten
Het Groot Symfonisch Repertoire
Horizon
In de grootste en oudste abonnementenserie van het
Concerten rondom een actueel thema, met nieuwe
orkest leiden onder anderen Daniele Gatti, Mariss Jansons
composities van Eötvös en Connesson. Ruim een uur
en Jaap van Zweden werken van bijvoorbeeld Beethoven,
orkestmuziek met altijd een grensverleggende
Mahler en Bruckner.
presentatie.
pagina 20
pagina 36
Serie D
Serie S
8 concerten
3 concerten
De Klassiekers
Essentials
Van Bachs Matthäus-Passion tot de Vijfde symfonie van
Drie concerten op de zaterdagavond om 2 1.00 uur.
Sjostakovitsj: de meest geliefde klassiekers staan in
Maak kennis met essentiële meesterwerken van Sibelius,
deze serie centraal. Onder anderen Bernard Haitink en
Händel en Berlioz, eigenwijs toegelicht door de energieke
Daniele Gatti leiden het orkest.
presentator Thomas Vanderveken.
pagina 24
pagina 40
Serie E
Serie Z
8 concerten
8 of 4 concerten
De Grote Maestro’s
De Matinee
Symfonische muziek komt tot leven onder leiding van
Uw zondagmiddag is waardevol besteed met solisten
chef-dirigent Daniele Gatti, eredirigent Bernard Haitink,
en dirigenten van wereldfaam, en de prachtigste
Herbert Blomstedt, Semyon Bychkov en andere
werken van onder anderen Bach, Beethoven, Dvorˇák
vooraanstaande dirigenten.
en Bruckner.
5
Muziek in ‘vredestijd’ Geachte muziekliefhebber, Vrede, vrijheid, meerstemmigheid en verdraagzaamheid liggen aan de basis van de Europese Unie. Terwijl het bijzondere tourneeproject RCO meets Europe zijn tweede seizoen ingaat, staan deze waarden onder druk. In het licht van onder meer de vluchtelingencrisis, ‘brexit’ en de groeiende veronachtzaming van de kunsten vervolgt het Koninklijk Concertgebouworkest zijn concertreis langs alle Europese lidstaten met meer urgentie dan ooit. Dat doen onze orkestmusici vol overgave. Natuurlijk blijven we in elk van de 28 Europese lidstaten een openingswerk Side by Side met een jeugdorkest uit het betreffende land voorbereiden en uitvoeren. Naast concerten in Europese landen vinden tournees met chef-dirigent Daniele Gatti naar de Verenigde Staten en Oost-Azië plaats.
Hoop aan de Horizon Oorlog en vrede zijn helaas altijd actueel. Bijna honderd jaar na het beëindigen van de Eerste Wereldoorlog legt het Concertgebouworkest in een bijzondere reeks concerten de nadruk op hoop. Aan de hand van werken van onder anderen Händel, Haydn, Escher, en natuurlijk Prokofjevs symfonische suite ‘Oorlog en vrede’ zoeken we naar een toekomst waarin respect en creativiteit gemeengoed zijn. Oorlog & Vrede is ook een van de thema’s van onze grensverleggende concertserie Horizon, waarin het orkest graag ver vooruit kijkt. De andere Horizon-thema’s zijn Multiversum en Japanse impressies.
6
Repertoire en premières Chef-dirigent Daniele Gatti drukt opnieuw een duidelijk
Er zijn nog andere befaamde vocale solisten die met ons
stempel op het nieuwe concertseizoen. Naast de Eerste
zullen optreden. Sopraan Diana Damrau zingt werken van
symfonie van Brahms, de Eerste en de Vierde van Mahler en
Mozart tijdens RCO Opening Night, de feestelijke concert
de Negende van Bruckner leidt hij werken van twintigste-
avond waarmee we het nieuwe seizoen aanvangen. We
eeuwse componisten als Escher en Rihm. Van de
besluiten het seizoen met een concert in Malta waarin
Fransman Connesson staat de wereldpremière van een
tenor Joseph Calleja soleert in Verdi’s Acht romances in de
nieuw opdrachtwerk op het programma.
instrumentatie van Berio.
Opdrachtcomposities zijn er ook van Widmann, Tüür en
Onder de instrumentale solisten vinden we pianisten
Eötvös; laatstgenoemde leidt zelf de wereldpremière én
Kristian Bezuidenhout en Katia en Marielle Labèque en
de Nederlandse première van zijn nieuwe orgelconcert.
violisten Janine Jansen, Leonidas Kavakos en Frank Peter
Van Pintscher, Penderecki en Hillborg verzorgt het orkest
Zimmermann. De pianisten Daniil Trifonov, Igor Levit
Nederlandse premières. Naast Escher staan met Bosmans
en Behzod Abduraimov veroverden de laatste jaren de
en Verbey nog twee Nederlandse componisten op het
concertpodia en debuteren nu bij het Concertgebouw
programma.
orkest. Musici uit eigen gelederen die als solist zullen optreden zijn concertmeester Liviu Prunaru, solocellisten Gregor Horsch en Tatjana Vassiljeva, én piccolospeler
Dirigenten te gast
Vincent Cortvrint.
Verheugend is dat álle levende titeldirigenten in het nieuwe seizoen acte de présence geven. Bernard Haitink geeft leiding aan Mahlers Negende symfonie; Riccardo
Ten slotte
Chailly en Mariss Jansons dirigeren beiden werken van
Met een sterke samenballing van barok- en klassiek-
Russische componisten. Onder de maestro’s die we graag
romantisch repertoire, twintigste-eeuwse muziek en
opnieuw verwelkomen noemen we Herbert Blomstedt,
nieuwe opdrachtwerken slaat het Concertgebouworkest
Semyon Bychkov, Valery Gergiev, Gustavo Gimeno, Franz
een brug tussen het verleden en de toekomst.
Welser-Möst en Jaap van Zweden. Het orkest biedt zoals altijd ruimte aan debutanten: James Gaffigan, Stanislav
Vooruitkijken betekent ook: risico’s nemen. Zowel voor
Kochanovsky, Andrew Manze, Matthias Pintscher en
de doorgewinterde concertbezoeker als voor nieuwe
Lahav Shani dirigeren het Koninklijk Concertgebouw
luisteraars hebben wij in het seizoen 2017/18 veel schoon-
orkest voor het eerst. Jonge, veelbelovende dirigenten
heid en meerstemmigheid te bieden. In deze spannende
komen aan bod tijdens de openbare masterclasses onder
tijd hopen wij u vaak te ontmoeten bij een of meer van
leiding van Daniele Gatti.
onze concerten. Om samen te luisteren, te genieten en te ontdekken.
Solisten
Jan Raes, algemeen directeur
Onze artist in residence van dit seizoen is de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek, die in operahuizen en concertzalen wereldwijd triomfen viert. Met het orkest treedt zij op in liederen en aria’s van Wagner, Tsjaikovski, Rachmaninoff en Barber. Ook werkt ze samen met orkestleden en jonge musici van de orkestacademie in een kamermuziekconcert en een RCO Club Night.
7
daniele gatti
Naast Daniele Gatti staan
in het seizoen 2017/18 ook zijn drie voorgangers voor het Koninklijk
Concertgebouworkest
Bernard Haitink
eredirigent,
chef-dirigent 1961-1988
8
chef-dirigent, 2016
Riccardo Chailly
conductor emeritus,
chef-dirigent 1988-2004
Mariss Jansons 9
conductor emeritus,
chef-dirigent 2004-2015
10
Feestelijke seizoensopening
RCO Opening Night 2017/18 markeert het debuut
van de Duitse stersopraan Diana Damrau
bij het Koninklijk Concertgebouworkest.
Met twee succesvolle afleveringen achter de rug en de
De opbrengsten van de RCO Opening Night komen ten
derde op komst mag het Koninklijk Concertgebouworkest
goede aan onder meer de Academie, waar jonge talentvolle
inmiddels van een goed gewortelde traditie spreken. De
musici worden opgeleid als orkestmusicus. Zo is de avond
RCO Opening Night is dan ook niet zomaar een concert
niet alleen een manier om samen het nieuwe seizoen te
met diner. Het is een feestelijk gala waar het orkest zich
vieren, maar ook om met elkaar de toekomst van het
omringd weet door vrienden. Ze komen uit binnen- én
orkest en de symfonische muziek veilig te stellen.
buitenland. Vorig jaar werd deze officiële opening van het nieuwe seizoen bijgewoond door Global Friends uit acht verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten en
RCO Opening Night
Singapore. Wat de avond extra speciaal maakte, was het
donderdag 14 september
aantreden van Daniele Gatti als zevende chef-dirigent in
walking dinner 18.00 uur | concert 20.15 uur
een roemruchte geschiedenis. Minister Bussemaker van
Thomas Hengelbrock, dirigent
Cultuur overhandigde maestro Gatti een gouden dirigeer-
Diana Damrau, sopraan
stok, de baton die zijn verre voorganger Eduard van
Mozart Ouverture ‘Don Giovanni’, KV 527
Beinum in 1956 van de stad Amsterdam ontving toen hij
Mozart L’amerò, sarò costante uit ‘Il rè pastore’, KV 208
25 jaar dirigent was bij het orkest.
Mozart Bella mia fiamma, addio! - Resta, o cara, KV 528 Mozart Symfonie nr. 32, KV 318
De derde RCO Opening Night vindt plaats op 14 september
Mozart E Susanna non vien - Dove sono i bei momenti uit
2017, opnieuw met een stijlvol walking dinner en de
‘Le nozze di Figaro’, KV 492
mogelijkheid musici na afloop van het concert in de foyers
Dvorˇák Symfonie nr. 8
te ontmoeten. Deze keer berust de muzikale leiding bij de dirigent Thomas Hengelbrock, die in oktober 2014
bestel- en prijsinformatie
een geslaagd debuut maakte bij het orkest. Ook nu zal
Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series
sprake zijn van een debuut, als de Duitse stersopraan
kaarten bestellen voor RCO Opening Night.
Diana Damrau eindelijk haar opwachting maakt.
Online kiest u zelf uw favoriete stoelen in de zaal:
Zij zingt aria’s van Mozart. Na de pauze staat de goed
www.concertgebouworkest.nl/series.
geluimde Achtste symfonie van Dvorˇák op het programma. Het publiek dient daarnaast rekening te houden met
Prijs Rang 1+ € 295, Rang 1 € 195, Rang 2 € 165
muzikale verrassingen…
inclusief walking dinner dress code: black tie
11
12
RUIMTE VOOR INTERPRETATIE
A
Waarom is het belangrijk dat orkesten hedendaagse muziek blijven uitvoeren?
En waar moeten nieuwe composities aan voldoen om succes te hebben?
Daniele Gatti geeft zijn visie.
Chef-dirigent Daniele Gatti leidt een programma in de
kan verdwalen. Ook Bruckner en Mahler kunnen moeilijk
serie A met werken van twintigste-eeuwse componisten –
zijn: het is lastig voor veel luisteraars om hun weg te
Honegger, Hartmann en Escher – en een nieuwe opdracht-
vinden in en mee te ademen met die grote, lange bogen.’
compositie van de Fransman Guillaume Connesson. ‘Ik vind het heel belangrijk dat orkesten muziek uit de
Grote verantwoordelijkheid
twintigste eeuw en nieuwe composities blijven uitvoeren.
‘Daarom hebben uitvoerende musici de grote verant-
Zowel voor het orkest als voor het publiek. We moeten laten
woordelijkheid om een duidelijke visie op de muziek te
zien dat het een levende traditie is. Vroeger waren nieuwe
presenteren. Veel musici kunnen wel een mooie uitvoering
composities veel bekender bij het publiek. Met enige
verzorgen, maar maken fouten. Als je vervolgens een
overmoed kunnen we stellen: in de negentiende eeuw was
dirigent hoort die de partituur écht kent, begrijp je de
wat toen moderne muziek was de kern van het muziek-
muziek plotseling veel beter. Dat geldt voor zowel klassieke
leven. Dat kwam mede doordat iedereen de muzikale taal
als moderne muziek. Kijk, ik kan wel een verhaal vertellen
begreep.’
over hoe mijn vakantie was, maar met fouten in de grammatica en de constructie is het niet goed te volgen. Als ik de juiste woorden gebruik is het perfect te volgen.
Breuk
Het is dus essentieel om de partituur goed te kennen:
‘Aan het eind van de negentiende eeuw vond een breuk
hoe is de vorm, waar zitten de momenten van spanning
plaats. Componisten sloegen wegen in die hen verder bij het
en ontspanning? De vorm is voor mij het belangrijkst.
publiek vandaan voerden. Tegenwoordig is het onmogelijk
Dat is de les die we van Beethoven hebben geleerd: hoe je
om nog over één klassieke muziektaal te spreken.’ Er speelde
het publiek meeneemt binnen een groot verhaal.’
nog iets anders mee: ‘De uitvoerder is zo belangrijk geworden bij het publiek. Mensen gaan niet meer naar een concert om nieuwe composities te horen, maar om interpretaties van
Zoeken naar de betekenis
klassieke stukken te horen en te vergelijken.
‘Het was voor mij een geweldige ervaring toen ik in Parijs een Beethoven-cyclus leidde, gecombineerd met nieuwe
Het publiek voelt zich nog steeds verbonden met de
werken. Ik vroeg vijf heel verschillende componisten om
harmonische cadens, waarin je als het ware ‘thuis komt’.
nieuw werk. Vervolgens heb ik de stukken eerst zelf
Moderne muziek heeft dat vaak niet, waardoor het publiek
bestudeerd en met het orkest gerepeteerd. Pas daarna
13
heb ik de muziek met de componisten besproken. Ik vond
Daniele Gatti heeft inmiddels ook werken van Nederlandse
het belangrijk eerst in de partituur te zoeken naar de
componisten bestudeerd. Hij raakte onder de indruk van
waarde en de betekenis die de muziek voor mij had.
Rudolf Escher. ‘Maar ook Louis Andriessen en Theo Verbey:
De nieuwe stukken werden steeds twee keer binnen het
heel interessante muziek! Ik ben zeker van plan in de
concert gespeeld. Dat werkte heel goed: de tweede uitvoe-
toekomst meer Nederlandse werken te dirigeren bij het
ring was altijd beter, het orkest en ik waren vrijer, en
Concertgebouworkest.’
bovendien kreeg het publiek meteen de kans te wennen aan het nieuwe werk.’
Serie A
Interpreteren als missie ‘Ik ben op zoek naar partituren die mij de vrijheid bieden
De symfonische traditie is nog altijd springlevend. In de
om een eigen interpretatie te geven. Interpreteren is mijn
serie A besteedt het Koninklijk Concertgebouworkest
beroep, mijn missie zelfs. Als er te weinig ruimte is voor
ruime aandacht aan muziek van de afgelopen 100 jaar.
interpretatie doe ik het niet, dan moet iemand anders het
Uiteraard onder leiding van dirigenten die twintigste-
maar dirigeren. Ik heb partituren gezien die ik niet begrijp.
eeuwse en actuele muziek met passie en kennis van zaken
Maar bij een componist die controle heeft over de vorm
uitvoeren, onder wie Daniele Gatti. In een programma
– wat hij daarbinnen verder ook doet – kan ik het publiek
rondom het thema Oorlog & Vrede leidt hij onder meer
een duidelijk idee van het stuk geven.’
de wereldpremière van een nieuw werk van Guillaume Connesson. Van de onvolprezen Nederlandse componist
Een van de succesvolste van de vijf componisten bij de
Rudolf Escher (1912-1980) worden twee werken uitgevoerd
Beethoven-cyclus was Guillaume Connesson. Van hem
in de serie A: het aangrijpende Musique pour l’esprit en
speelt nu ook het Concertgebouworkest voor het eerst
deuil onder leiding van Daniele Gatti en de Passacaglia
een compositie. ‘Zijn muziek is geschreven om gespeeld
voor orkest onder Matthias Pintscher. Van een andere
te worden. Sommige partituren zien er prachtig uit, maar
Nederlander, Theo Verbey, klinkt Invitation to a Beheading.
zijn bijna onmogelijk om te spelen. Gelukkig zijn er nog altijd componisten zoals Connesson die begrijpen dat
Door ieder seizoen meerdere compositieopdrachten te
muziek gespeeld moet kunnen worden.’
verstrekken draagt het Koninklijk Concertgebouworkest bij aan het levend houden van de symfonische muziek. Zo kunt u dit seizoen getuige zijn van Peter Eötvös’
Repertoire
gloednieuwe Multiversum voor orkest, orgel en hammond
Dat gold ook voor de in 2013 overleden Henri Dutilleux,
orgel, door de Hongaarse componist zelf gedirigeerd
een favoriete componist van Gatti, met wie ook het
binnen een kosmisch programma met werken
Concertgebouworkest warme banden onderhield.
van Ligeti en Vivier.
‘Ik heb diverse stukken van hem gedirigeerd, ook bij het Concertgebouworkest. Het zou geweldig zijn om werken
In de serie A is natuurlijk ook plaats voor grote solisten.
van andere componisten te vinden die net zo geschikt
Leonidas Kavakos soleert in Hartmann’s Concerto funebre.
zijn om vaker uit te voeren. Een probleem is namelijk
Violiste Leila Josefowicz maakte in 2015 grote indruk met
dat nieuwe stukken na de eerste uitvoering meestal in
John Adams’ Scheherazade.2; nu komt zij terug voor de
de la verdwijnen. Er zijn veel wereldpremières, maar erg
Nederlandse première van Matthias Pintschers Mar’eh
weinig tweede uitvoeringen. Met dit orkest heb ik de
onder leiding van de componist. Solocellist Gregor Horsch
mogelijkheid om nieuw werk echt te lanceren, te zorgen
voert met zijn eigen orkest Lutosławski’s Celloconcert uit,
dat iets een repertoirestuk wordt.’
een echte twintigste-eeuwse klassieker.
14
A
ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND 1 hele serie 6 concerten
2 halve series 3 concerten
Serie A
Serie A 1
aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur
aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur
regulier (één rang) € 268 | Concertvrienden € 246
regulier (één rang) € 134 | Concertvrienden € 123
1
vr 20 oktober
4 vr 9 maart
Serie A 2
Rondom de concerten
Peter Eötvös, dirigent
Riccardo Chailly, dirigent
Iveta Apkalna, orgel
Vadim Gluzman, viool
László Fassang, hammondorgel
inleiding door Bart Hermans
Voorafgaand aan de concerten vindt
inleiding door Renee Jonker
Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2
om 19.15 uur een inleiding plaats in de
Ligeti Atmosphères
Stravinsky De vuurvogel
Koorzaal. Een gratis toegangskaart
Inleiding
Vivier Orion *
hiervoor kunt u vanaf 1 juni 2017
Stravinsky Symfonie in drie delen
5 vr 13 april
Eötvös Multiversum (opdracht‑
Oorlog & Vrede
compositie, Nederlandse première)
Daniele Gatti, dirigent
Meet the Artists
bestellen via de website.
Leonidas Kavakos, viool
Na afloop van de concerten bent u
2 vr 15 december
inleiding door Michel Khalifa
welkom in de Spiegelzaal voor een
James Gaffigan, dirigent
Connesson nieuw werk
ontmoeting met de uitvoerenden.
Gregor Horsch, cello
(opdrachtcompositie, wereldpremière)
Gespreksleider is Joel Ethan Fried.
inleiding door Jacqueline Oskamp
Escher Musique pour l’esprit en deuil
Verbey Invitation to a Beheading *
Hartmann Concerto funebre
Bestellen, rangen en plattegrond
Lutosławski Celloconcert
Honegger Symfonie nr. 3, ‘Symphonie
Eenvoudig en snel bestellen via:
Prokofjev Suite uit ‘Romeo en Julia’
liturgique’
www.concertgebouworkest.nl/series.
3 vr 2 februari
6 vr 15 juni
Matthias Pintscher, dirigent
Lahav Shani, dirigent, piano
Leila Josefowicz, viool
inleiding door Hans Haffmans
Concertkalender
Nederlands Kamerkoor
Penderecki Ciaccona in memoriam
Concerten uit deze serie kunnen ook
inleiding door Maarten Beirens
Giovanni Paolo II (Nederlandse première)
in andere series voorkomen. Zie voor
Escher Passacaglia
Bach Klavierconcert in d, BWV 1052
een overzicht de concertkalender
Pintscher Mar’eh (vioolconcert,
Schönberg Pelleas und Melisande
achterin.
T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur.
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
Nederlandse première) Takemitsu Twill by Twilight * Debussy Trois nocturnes
* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
15
B
Een ongelooflijk cadeau Sopraan Eva-Maria Westbroek kan zich eindelijk weer eens verheugen op
een periode van optredens in eigen land. Met als een van de hoogtepunten
de uitnodiging om als artist in residence bij het Concertgebouworkest
een aantal door haarzelf gekozen programma’s te laten horen.
Nauwelijks heeft ze de reeks succesvolle voorstellingen
dramatische briefscène heel goed door een zwaardere stem
van Manon Lescaut in Amsterdam achter de rug of ze staat
worden gezongen. Jansons was het er gelukkig mee eens.
alweer als Minnie in La fanciulla del West – eveneens van Puccini – in de opera van Wenen. Heel veel tijd om bij te komen tussen beide producties was er niet. ‘Ik had
Ontroerend
gelukkig wel een paar dagen rust, en die had ik ook echt
Voor Samuel Barber heb ik gekozen omdat ik zijn muziek
nodig. En na de vier voorstellingen van La fanciulla ga ik
heel bijzonder vind en die meer aandacht verdient. Met
met mijn man (tenor Frank van Aken, red.) een weekje
Knoxville: Summer of 1915 heb ik een heel speciale band. Het
wandelen in de bergen. Dat zal ons goed doen.’
is een prachtig prozagedicht van James Agee, over hoe het is om jong een van je ouders te verliezen. Mijn band ermee is dat ik ook jong – ik was 24 – mijn moeder heb verloren.
Sinterklaascadeau
Het is een ontzettend ontroerend werk. Ook zijn opera’s
De uitnodiging om als artist in residence van het
worden te zelden uitgevoerd, ik zou ze graag ooit zingen.
Concertgebouworkest ook eens andere aspecten van haar
Gustavo Gimeno ken ik nog niet als dirigent. Ik weet dat
muzikale vermogen te laten horen, was voor haar een
hij soloslagwerker van het Concertgebouworkest is
grote verrassing. ‘Een enorme eer, het voelde echt als een
geweest, maar het is voor het eerst dat ik met hem werk.
Sinterklaascadeau! Ik heb het repertoire helemaal zelf
Ik verheug me er op.
mogen kiezen, allemaal muziek die ik altijd al graag had willen doen. Als dat niet ongelooflijk is!
Met Daniele Gatti heb ik wel eerder gewerkt: Richard Strauss’ Elektra, in Salzburg, ik bewaar er goede herinne
Met Mariss Jansons wilde ik heel graag Russisch repertoire
ringen aan. Wagners Götterdämmerung is niet echt mijn
doen. Zoals enkele prachtige liederen van Rachmaninoff,
repertoire, Brünnhilde heb ik nooit gezongen en ik denk
die ik altijd al wilde zingen. Helaas is dat er nooit van
niet dat het er ooit van zal komen, maar die slotscene is zó
gekomen, dus ik moet alles nog leren. En dan de ‘Briefscène’
geweldig.’
uit Tsjaikovski’s Jevgeni Onjegin. Nee, de hele opera heb ik nooit gezongen. De rol van Tatjana is eigenlijk voor een
Naast programma’s met het orkest zal Eva-Maria Westbroek
lichtere sopraan, meisjesachtig, maar als losse aria kan de
ook samenwerken met orkestleden in enkele kamermuziek
16
sopraan Eva-Maria Westbroek, artist in residence
17
Serie B
programma’s. Op het programma in de Kleine Zaal staan in elk geval de Sieben frühe Lieder van Alban Berg en La maja y el ruiseñor van Granados. ‘Het was moeilijk kiezen maar
Eva-Maria Westbroek geeft acte de présence tijdens maar
dit lijkt me een mooie combinatie.’
liefst drie concerten in de serie B. Met twaalf concerten (maar een halve serie van zes bestellen kan ook!) geeft deze eerbiedwaardige abonnementenserie een mooie
Genieten
dwarsdoorsnede van wat het Koninklijk Concertgebouw-
Het komende seizoen ziet er voor Eva-Maria iets rustiger
orkest in het seizoen 2017/18 te bieden heeft. Daniele Gatti
uit. ‘Het is hollen of stilstaan’, zegt ze. ‘Jarenlang heb ik
laat in drie concerten zijn veelzijdigheid horen, met onder
nauwelijks in Nederland gezongen, nu zing ik bijna alleen
meer Beethovens Tweede symfonie, Mahlers Eerste en
nog hier. Natuurlijk vind ik dat fijn, maar ook wel span-
Vierde symfonie en werk van Haydn, Wagner, Bruch en
nend. Soms ben ik bang dat mensen er genoeg van krijgen,
Prokofjev. Behalve de chef-dirigent staan onder anderen
een overkill aan Westbroek!’
Jaap van Zweden en Valery Gergiev voor het orkest. U hoort violisten Janine Jansen en Leonidas Kavakos en
Ze treedt op in alle grote operatheaters, zingt heel verschil-
pianist Alexander Gavrylyuk aan het werk, allen goede
lende, maar altijd zware partijen. Hoe houdt ze dat vol?
bekenden van het orkest, en maar liefst drie solisten uit
‘Als je het echt te druk hebt, wordt het moeilijk. Dan pleeg
eigen gelederen. En u bent getuige van de debuten van
je roofbouw. Ik ben nu wat ouder en moet mijn vrije tijd
pianisten Behzod Abduraimov en Igor Levit bij het
beter in de gaten houden. Verder probeer ik gezond te
Concertgebouworkest.
leven, te sporten, zo fit mogelijk te blijven. Want als je niet fit bent, merk je het meteen, aan alles. Dan ben je ook
Twee symfonieën en een pianoconcert van Beethoven,
nerveuzer. Er is een periode geweest dat ik mijn zenuwen
premières van Widmann en Tüür, een programma rondom
minder goed onder controle had, gelukkig gaat het nu veel
invloedrijke mecenassen (Van Swieten en Brandenburg) –
beter. Wat ik met het ouder worden en jarenlange ervaring
de serie B is een groot symfonisch avontuur.
gewonnen heb, is dat ik op het toneel veel meer kan genieten van wat ik doe, en durf te beseffen dat ik het mooiste beroep heb dat er bestaat.’ Rondom de concerten
Artist in residence
Dineren in de Spiegelzaal
Als artist in residence zingt Eva-Maria Westbroek met
Voorafgaand aan de concerten, om 18.15 uur, kunt u
het Concertgebouworkest werk van Wagner, Tsjaikovski,
dineren in de Spiegelzaal. Abonnementhouders ontvangen
Barber en Rachmaninoff in diverse abonnementenseries.
in juli bericht over het bestellen van diners. Dit kan ook
Daarnaast werkt ze samen met orkestleden in een kamer-
via www.concertgebouworkest.nl/diners.
muziekconcert in de serie Close-up (zie pag. 56) en in RCO Bestellen, rangen en plattegrond
Club Night, een intiem concert in nachtclubsetting.
Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series. T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. Concertkalender Concerten uit deze serie kunnen ook in andere series voorkomen. Zie voor een overzicht de concertkalender achterin.
18
B
HET GROOT SYMFONISCH REPERTOIRE 2 hele series 12 concerten
4 halve series 6 concerten
Serie Bwo (woensdag of vrijdag) of Bdo (donderdag)
Serie Bwo 1 (woensdag of vrijdag) of Bdo 1 (donderdag)
aanvang 20.15 uur
Serie Bwo 2 (woensdag) of Bdo 2 (donderdag)
serie
rang 1+
rang 1
rang 2
rang 3
serie
rang 1
rang 2
rang 3
Bwo
€ 1236
€ 974
€ 724
€ 514
Bwo 1 of Bwo 2 € 618
rang 1+
€ 487
€ 362
€ 257
Bdo
€ 1438
€ 1090
€ 794
€ 550
Bdo 1 of Bdo 2 € 719
€ 545
€ 397
€ 275
1 wo 20 | do 21 september
5 wo 6 | do 7 december
9 wo 18 | do 19 april
Daniele Gatti, dirigent
Stéphane Denève, dirigent
Oorlog & Vrede
Liviu Prunaru, viool
Vincent Cortvrint, piccolo
Jakub Hru ˚ ša, dirigent
Enescu Caprice Roumain
Ravel Ma mère l’Oye (cinq pièces
Igor Levit, piano
Prokofjev Symfonie nr. 5
enfantines)
Kodály Suite ‘Háry János’
Tüür Solastalgia (opdrachtcompositie,
Beethoven Pianoconcert nr. 3
2 wo 4 | do 5 oktober
wereldpremière)
Prokofjev Symfonische suite uit
Valery Gergiev, dirigent
Sibelius Symfonie nr. 2
‘Oorlog en vrede’
Rachmaninoff Pianoconcert nr. 3
6 wo 10 | do 11 januari
10 wo 2 | do 3 mei
Skrjabin Symfonie nr. 3, ‘Le divin poème’
Daniele Gatti, dirigent
Jaap van Zweden, dirigent
Janine Jansen, viool
Bruckner Symfonie nr. 8
Behzod Abduraimov, piano
3 vr 27 | do 26 oktober
Bruch Vioolconcert nr. 1
Mariss Jansons, dirigent
Mahler Symfonie nr. 1, ‘Titan’
Eva-Maria Westbroek, sopraan
11 wo 30 | do 31 mei Gustavo Gimeno, dirigent
Sjostakovitsj Symfonie nr. 6
7 wo 7 | do 8 februari
Eva-Maria Westbroek, sopraan
Rachmaninoff liederen
Stanislav Kochanovsky, dirigent
Barber Ouverture ‘The School for
Tsjaikovski Panorama en Wals uit Suite
Alexander Gavrylyuk, piano
Scandal’
‘De schone slaapster’
Schumann Pianoconcert
Barber Knoxville: Summer of 1915
Tsjaikovski Briefscène uit ‘Jevgeni
Tsjaikovski Manfred-symfonie
Tsjaikovski The Tempest Barber Do not utter a word uit ‘Vanessa’ *
Onjegin’ Liszt Les préludes
8 wo 14 | do 15 maart
Tsjaikovski Fantasie-ouverture
Let op: het derde concert in de serie
Franz Welser-Möst, dirigent
‘Romeo en Julia’
B woensdag vindt bij uitzondering
Beethoven Grosse Fuge (bewerking
Barber Give me my robe uit ‘Antony and
plaats op een vrijdag.
F. Welser-Möst)
Cleopatra’ *
Widmann Babylon Suite (opdracht4 wo 8 | do 9 november
compositie, Nederlandse première)
12 wo 20 | do 21 juni
Daniele Gatti, dirigent
Beethoven Symfonie nr. 5
Daniele Gatti, dirigent
Tatjana Vassiljeva, cello
Eva-Maria Westbroek, sopraan
Julia Kleiter, sopraan
Beethoven Symfonie nr. 2
Haydn Celloconcert in C
Wagner Einzug der Götter in Wallhall uit
Mahler Symfonie nr. 4
‘Das Rheingold’; Der Ritt der Walküren uit ‘Die Walküre’; Waldweben uit ‘Siegfried’; Siegfrieds Rheinfahrt en Brünnhildes
* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
Schlussgesang uit ‘Götterdämmerung’
19
foto Clive Barda
eredirigent Bernard Haitink
20
eerstelingen en zwanenzangen
D
Acht van de meest geliefde klassiekers staan in de serie D centraal.
Daaronder de eerste symfonieën van Beethoven en Brahms,
en late symfonieën van Bruckner en Mahler.
Eigenlijk zijn alle negen symfonieën van Ludwig van
Vacature
Beethoven klassiekers. Maar met de Eerste gaf hij zijn
Hoewel Beethovens composities voor de meeste mensen
visitekaartje af in Wenen, het epicentrum van de klas-
steeds moeilijker te volgen waren, bleef de componist bo-
sieke muziek. En dat in een tijd waarin Joseph Haydn en
ven alle concurrentie verheven. Bij zijn overlijden ontstond
Wolfgang Amadeus Mozart werden beschouwd als halve
een vacature die decennia lang onvervuld bleef. Wie zou de
goden. Je moest wel van goeden huize zijn om je met hen
nieuwe grote symfonicus worden? Geen enkele componist
te willen meten.
die opgroeide aan het begin van de negentiende eeuw kon zich onttrekken aan de invloed van Beethoven. Johannes Brahms, dé grote belofte, heeft lange tijd geprobeerd de
Nieuw tijdperk
schaduw van deze reus van zich af te schudden. En dan
De première van Beethovens Eerste symfonie markeerde
vooral waar het de symfonische vorm betrof. Vanaf de
het begin van de negentiende eeuw, en daarmee van een
eerste ideeën tot de uiteindelijke publicatie heeft Brahms
nieuw tijdperk. In het jaar 1800 werd de symfonie ten doop
bijna 25 jaar lang aan zijn Eerste symfonie gesleuteld. Pas
gehouden tijdens een concert in het Weense National-Hof-
toen zijn naam als componist al lang en breed gevestigd
Theater. Tijdens dit prestigieuze evenement, opgedragen
was, slaagde hij erin het werk te voltooien. Bij de première
aan baron Gottfried van Swieten - vriend van Haydn en
was het duidelijk dat Brahms zich uitstekend van zijn taak
Mozart en een zeer belangrijke mecenas – zou een groot
had gekweten, al vonden sommigen dat hij nog te dicht
Weens publiek voor het eerst muziek van Beethoven horen;
bij zijn grote voorbeeld was gebleven - een invloedrijke
de verwachtingen waren hooggespannen. De druk moet
criticus noemde de symfonie schertsend de ‘Tiende van
enorm geweest zijn. Gelukkig had Beethoven geen gebrek
Beethoven’. Brahms’ grote voorganger is inderdaad nooit
aan zelfvertrouwen. Het bleek geen teleurstelling. ‘Een
ver weg. Desondanks was de eerste van Brahms’ vier symfo-
van de beste concerten sinds tijden’, schreef een criticus.
nieën een meer dan overtuigend werk, waarin hij ook zijn
Beethovens symfonie sloeg aan en bezegelde zijn reputa-
eigen stem liet horen, en het veroverde al snel de wereld.
tie. Deze veelbelovende componist beheerste de klassieke vormen zo volkomen dat hij er uiterst creatief mee om kon gaan. Radicale vernieuwingen kent Beethovens eersteling
Twijfelaar
echter niet, die kwamen later pas.
Waar Brahms zijn Beethoven-angst met de Eerste had overwonnen om zijn leven te vervolgen als een zelfverze-
21
Serie D
kerd en invloedrijk componist, zou zijn tijdgenoot Anton Bruckner altijd onzeker blijven. Bruckner is een eigenaardig fenomeen: een vurig katholieke hulponderwijzer uit een Oostenrijks provincieplaatsje die zich zonder enig voor-
In ieder concert van serie D staat een compositie centraal
beeld in zijn directe omgeving toelegde op het schrijven
die zo geliefd en beroemd is geworden dat niemand er
van symfonieën. En wat voor symfonieën: grootse muzikale
omheen kan. Naast de hierboven aangehaalde symfonieën
bouwwerken, als fiere kathedralen. Hoe het kon begrijpt
van Beethoven, Brahms, Bruckner en Mahler bevat de serie
nog altijd niemand, maar Bruckner groeide uit tot een van
er in het seizoen 2016/17 nog vier van zulke klassiekers.
de grootste Sinfoniker van zijn tijd, ondanks de constante tegenwerking van vele critici. De Negende symfonie was zijn
Sjostakovitsj
zwanenzang. ‘Hopelijk neemt de dood de pen niet te vroeg
Met Mahler is de symfonische traditie natuurlijk niet
uit mijn hand’, schreef hij tijdens het werken aan de symfo-
opgehouden. Als kandidaat-opvolger van Mahler wordt
nie. Maar zijn vrees werd bewaarheid: voordat hij de finale
vaak de Rus Dmitri Sjostakovitsj genoemd. Deze even
kon afmaken stierf de componist. Zeven jaar later ging de
gevierde als geplaagde componist moest een wankel
Negende in Wenen in première. Het was een triomf, ondanks
evenwicht zien te bewaren: als paradepaardje van de
de vele veranderingen die in de partituur waren aange-
Sovjet-Unie moest hij het goede voorbeeld geven en
bracht. Er zouden nog diverse versies uitgegeven worden,
zich daarom aan de regels van het repressieve regime
maar de zwanenzang van de twijfelaar had zich inmiddels
houden. Daartoe gedwongen verpakte hij angst, woede
al in het collectief geheugen van het publiek genesteld.
en peilloos verdriet op virtuoze wijze in kleurrijke en vaak spectaculaire symfonieën die zowel de sovjet-officials als het publiek aanspraken. Over zijn Vijfde leest u meer in
Bijgeloof
het interview met Semyon Bychkov op pagina 24.
Inmiddels was alweer een nieuwe symfonicus opgestaan: Gustav Mahler. Zijn symfonieën waren net zo grootschalig
Bach, Händel en Mozart
en veelomvattend als die van Bruckner, met als grootste
Uit de tijd van vóór de grote symfonieën worden in de
verschil dat Mahler gebruik maakte van allerlei verschil-
serie D twee meesterwerken uitgevoerd. Verschillender
lende muzikale en buitenmuzikale bronnen. Zo citeerde en
kunnen ze nauwelijks zijn! Johann Sebastian Bachs
incorporeerde hij zijn eigen liederen in een aantal van zijn
Matthäus-Passion is misschien wel het hoogst gewaar-
symfonieën.
deerde muziekstuk ooit; niemand blijft onberoerd bij deze ontroerende verklanking van het lijdensverhaal. Een stuk
Toen hij de Negende schreef was Mahler doodziek en had
feestelijker en wereldser gaat het er aan toe in Händels
hij sterk het gevoel dat hij niet lang meer te leven had.
Music for the Royal Fireworks, geschreven ter gelegenheid
Daarnaast was hij zwaar bijgelovig: zou zijn Negende sym-
van de viering van de Vrede van Aken in het Londense
fonie zijn laatste blijken, net als bij Beethoven, Dvorˇák en
Green Park.
Bruckner? Hij probeerde het noodlot te omzeilen door na zijn Achtste symfonie eerst het Lied von der Erde te schrijven.
Van Mozart hoort u in de Serie D een van zijn meest
De nieuwe symfonie zou zo dus eigenlijk zijn tiende worden.
geliefde pianoconcerten, het vierentwintigste. De solist is Kristian Bezuidenhout, een van de belangrijkste specialis-
Slaagde Mahlers opzet? Hij voltooide weliswaar zijn Negende
ten als het gaat om de Weense Klassieken. Op pagina 40
symfonie, die beschouwd kan worden als het eindpunt van
leest u meer over zijn visie op Mozart.
een rijke Duits-Oostenrijkse traditie. Maar het was wel een zeer tragisch werk waarin de dood en de wanhoop nooit ver weg zijn. Mahler stierf nog voordat hij zijn Tiende kon afmaken.
22
D
DE KLASSIEKERS 1 hele serie 8 concerten Serie D aanvang 20.15 uur
rang 1+
rang 1
rang 2
rang 3
regulier
€ 700
€ 535
€ 400
€ 290
Concertvrienden € 635
€ 495
€ 374
€ 268
1 vr 29 september
5 do 15 februari
Rondom de concerten
Twee mecenassen:
Semyon Bychkov, dirigent
Van Swieten en Brandenburg
Katia en Marielle Labèque, piano
Bestellen, rangen en plattegrond
Andrew Manze, dirigent
Bruch Concert voor twee piano’s en
Eenvoudig en snel bestellen via:
Pekka Kuusisto, viool
orkest *
www.concertgebouworkest.nl/series.
C.P.E. Bach Symfonie in Bes, Wq 182/2
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur. Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
J.S. Bach Brandenburgs concert nr. 3, BWV 1048
6 vr 23 maart
Hillborg nieuw werk voor viool en orkest
Ton Koopman, dirigent
Concertkalender
(Nederlandse première)
Tilman Lichdi, tenor
Concerten uit deze serie kunnen ook
Haydn Die Vorstellung des Chaos uit
Manuel Walser, bariton
in andere series voorkomen. Zie voor
‘Die Schöpfung’
Christine Landshamer, sopraan
een overzicht de concertkalender
Beethoven Symfonie nr. 1
Ann Hallenberg, alt
achterin.
Mauro Peter, tenor 2 do 2 november
Klaus Mertens, bas
Daniele Gatti, dirigent
Amsterdam Baroque Choir
Frank Peter Zimmermann, viool
Nederlands Kamerkoor
Beethoven Vioolconcert
Bach Matthäus-Passion, BWV 244
Brahms Symfonie nr. 1 7 vr 6 april 3 vr 5 januari
Oorlog & Vrede
Daniele Gatti, dirigent
Trevor Pinnock, dirigent
Wagner Voorspel derde bedrijf en
Vilde Frang, viool
Karfreitagszauber uit ‘Parsifal’
Händel Music for the Royal Fireworks
Bruckner Symfonie nr. 9
Mozart Vioolconcert nr. 5, KV 219 Haydn Symfonie nr. 100, ‘Militaire’
4 vr 26 januari Kristian Bezuidenhout, dirigent, piano
8 do 7 juni
C.Ph.E. Bach Klavierconcert in d, Wq 17 *
Bernard Haitink, dirigent
Mozart Symfonie nr. 29, KV 201
Mahler Symfonie nr. 9
Mozart Pianoconcert nr. 24, KV 491
* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
23
een heel leven in drie kwartier
De muziek van Sjostakovitsj zit de Russisch-Amerikaanse dirigent
Semyon Bychkov in het bloed. Met het Koninklijk Concertgebouworkest buigt
hij zich over de Vijfde symfonie, een werk waarvan hij als kind al niet genoeg kon krijgen.
Totdat Semyon Bychkov in 1975 op tweeëntwintigjarige
Chaos
leeftijd vanuit de Sovjet-Unie naar de Verenigde Staten
Bychkov maakte Sjostakovitsj mee, op kamermuziekavon-
verhuisde, kwam hij bijna dagelijks in aanraking met de
den. De nerveuze gebaren van de componist, en zijn snelle
muziek van Sjostakovitsj. Voor de Vijfde symfonie, die hij dit
maar weinige praten, kwamen overeen met wat Bychkov
seizoen met het Koninklijk Concertgebouworkest uitvoert,
uitgevoerd hoorde worden. Het verhaal achter de Vijfde:
heeft hij van kindsbeen af grote belangstelling gehad.
het zou Sjostakovitsj’ antwoord zijn op kritiek van de onderdrukker, het Stalinistische bewind duldde geen
De klank van Leningrad
andere muziek dan klanken die de overheid tolereerde. ‘Een verschrikkelijk artikel in de partijkrant Pravda, waarin
Bychkov: ‘Een van onze leraren op de Glinka Koorschool
Sjostakovitsj’ succesvolle opera Lady Macbeth van Mtsensk
in Leningrad vroeg steevast aan het einde van de muziek
tot chaos in plaats van muziek werd bestempeld, bracht de
literatuurles waar we naar wilden luisteren. Ik stak altijd
componist ertoe om zijn muzikale taal zo in te zetten dat
als eerste mijn hand op en gaf aan de Vijfde symfonie van
deze multi-interpretabel was: geaccepteerd door de
Sjostakovitsj te willen horen. Die muziek fascineerde me,
autoriteiten, maar ook door de mensen: zij herkenden de
de klanken ervan kwamen overeen met de stad: Leningrad,
noten als muziek die over hún leven ging, vol van angst,
nu Sint-Petersburg, is een van de mooiste steden die ik
tragedie, geluk, liefde, sarcasme en zwarte Russische
ken. Ik kreeg er geen genoeg van, en dat is altijd zo
humor. Hij móést het zo doen, hij was zijn leven niet
gebleven. Er is slechts één periode geweest in mijn leven
zeker. Had hij niet onder deze constante dreiging geleefd,
waarin ik Sjostakovitsj’ werken niet kon verdragen, en
dan sluit ik niet uit dat zijn idioom zich veel meer in
dat was toen ik emigreerde naar de Verenigde Staten.
westerse richting had ontwikkeld, als dat van iemand als
Dat heeft vijf jaar geduurd – en dat kwam niet door de
Schönberg.
muziek zelf, maar doordat die mij herinnerde aan wat ik achtergelaten had.’
In deze muziek komt het hele spectrum aan gemoedstoestanden voorbij. Je moet je als musicus kameleontisch gedragen, wil je haar kunnen spelen, je moet elk deel van
24
dirigent Semyon Bychkov
25
kleur kunnen veranderen. Zoals alle grote symfonieën is ook
willen worden. Naast een professional zitten is inspire-
dit werk als een reis door het leven. Na de drie kwartier die
rend en leerzaam. Omgekeerd geldt dat ook voor de
de symfonie duurt, heb je een heel leven geleid.’
professional: die realiseert zich zo weer welke verantwoordelijkheid hij draagt en moet opnieuw ter discussie
Organisch
stellen wat hij denkt te weten. Deze ouverture is niet speciaal makkelijk om te spelen; makkelijke muziek
Hoe past het Concert voor twee piano’s en orkest van Bruch,
bestaat niet. Liefst moeten we van jongs af aan in contact
dat Bychkov met Katia en Marielle Labèque uitvoert,
gebracht worden met het beste uit het leven, en dus ook
hierbij? ‘Bruch heeft een heel symfonisch concert geschre-
met de grote meesterwerken van de muziek.’
ven, waarin de piano’s geregeld worden opgenomen binnen de orkestrale textuur. Als je het begin hoort, denk je: dit ken ik... Symfonie nr. 104 van Haydn, maar dan in een andere toonsoort. In de jaren negentig heb ik het concert vaak
Serie E
met de zussen Labèque uitgevoerd, en we hebben het opgenomen. Dat je het nauwelijks hoort, ja, pianoduo’s
Semyon Bychkov, ooit opgeleid door de legendarische
zijn er niet zo veel. En dan bedoel ik niet twee musici die
Russische pedagoog Ilya Musin, is een van de grote
een uur samen repeteren en het podium betreden, maar
maestro’s die in de serie E voor het Koninklijk Concert
dan heb ik het over twee artiesten die ongeveer samenle-
gebouworkest staan. Natuurlijk kan ook Daniele Gatti
ven, zoals de Labèques. Omdat Sjostakovitsj’ Vijfde symfonie
niet ontbreken in deze abonnementenserie. In maar
een zeer organisch werk is, is zijn muziek overigens goed
liefst drie concerten ziet u de chef-dirigent aan het werk,
te combineren met Duits repertoire. De manier waarop hij
steeds bijgestaan door een solist van wereldfaam.
zich uitdrukt, waarop hij articuleert, is vrij klassiek.’
Onder zijn leiding speelt Frank Peter Zimmermann het Vioolconcert van Beethoven, debuteert Daniil Trifonov met
Nobele daad Met Sjostakovitsj en Bruch zullen de musici Parijs, Madrid
Prokofjevs Derde pianoconcert en zingt artist in residence Eva-Maria Westbroek Brünnhildes Schlussgesang uit Wagners Götterdämmerung.
en Lissabon aandoen als onderdeel van RCO meets Europe, een muzikaal bezoek aan alle lidstaten van Europa. ‘Een
Bernard Haitink dirigeert Mahlers Negende symfonie,
nobele daad’, stelt Bychkov. ‘Overal heen reizen en laten
Franz Welser-Möst – die in 2016 zijn langverwachte
zien: de kunst die we maken is net zo goed van jullie als
debuut maakte bij het Concertgebouworkest – de Vijfde
van ons. Zo draagt dit orkest, net als alle andere orkesten
van Beethoven. En Bachs ‘Hohe Messe’ staat voor het eerst
en culturele instellingen, zijn steentje bij aan het in leven
sinds 1972 op de lessenaars bij het orkest, met Philippe
houden van de eenheidsgedachte.’
Herreweghe op de bok.
Verantwoordelijkheid
Artist in residence Als artist in residence zingt Eva-Maria Westbroek met
Ook het initiatief om jonge musici samen met het orkest
het Concertgebouworkest werk van Wagner, Tsjaikovski,
te laten samenspelen op het podium, Side by Side, spreekt
Barber en Rachmaninoff in diverse abonnementenseries.
Bychkov enorm aan. Tijdens de Europese tournees spelen
Daarnaast werkt ze samen met orkestleden in een
de musici van het Concertgebouworkest telkens een
kamermuziekconcert in de serie Close-up (zie pag. 56)
openingswerk met een jeugdorkest uit het desbetreffende
en in RCO Club Night, een intiem concert in nachtclub-
land. Onder Bychkov is dat Wagners voorspel tot Die
setting.
Meistersinger. ‘Voor een jong iemand kan dit een beslissend moment zijn. Velen van hen weten nog niet of ze musicus
26
DE GROTE MAESTRO‘S 1 hele serie 8 concerten Serie E aanvang 20.15 uur rang 1+ rang 1
rang 2
rang 3
€ 774
€ 446
€ 330
€ 596
Rondom de concerten
1 vr 3 november
5 vr 11 mei
Daniele Gatti, dirigent
Daniele Gatti, dirigent
Frank Peter Zimmermann, viool
Daniil Trifonov, piano
Dineren in de Spiegelzaal
Beethoven Vioolconcert
Prokofjev Pianoconcert nr. 3
Voorafgaand aan een aantal concer-
Brahms Symfonie nr. 1
Mahler Symfonie nr. 1, ‘Titan’
ten, om 18.15 uur, kunt u dineren in
2 vr 22 december
6 vr 25 mei
ontvangen in juli bericht over het
Philippe Herreweghe, dirigent
Herbert Blomstedt, dirigent
bestellen van diners. Dit kan ook via
Dorothee Mields, sopraan
Berwald Symfonie nr. 3, ‘Sinfonie
www.concertgebouworkest.nl/diners.
Hana Blažíková, sopraan
singulière’ *
Alex Potter, countertenor
Berlioz Symphonie fantastique
de Spiegelzaal. Abonnementhouders
Ben Hulett, tenor
Bestellen, rangen en plattegrond Eenvoudig en snel bestellen via:
Krešimir Stražanac, bas
7 vr 8 juni
www.concertgebouworkest.nl/series.
Collegium Vocale Gent
Bernard Haitink, dirigent
T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur.
Bach Mis in b klein, BWV 232, ‘Hohe
Mahler Symfonie nr. 9
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
8 vr 22 juni
Concertkalender
3 vr 16 februari
Daniele Gatti, dirigent
Concerten uit deze serie kunnen ook
Semyon Bychkov, dirigent
Eva-Maria Westbroek, sopraan
in andere series voorkomen. Zie voor
Katia en Marielle Labèque, piano
Beethoven Symfonie nr. 2
een overzicht de concertkalender
Bruch Concert voor twee piano’s en
Wagner Einzug der Götter in Wallhall
achterin.
orkest *
uit ‘Das Rheingold’
Sjostakovitsj Symfonie nr. 5
Wagner Der Ritt der Walküren uit
Messe’
‘Die Walküre’ 4 vr 16 maart
Wagner Waldweben uit ‘Siegfried’
Franz Welser-Möst, dirigent
Wagner Siegfrieds Rheinfahrt en
Beethoven Große Fuge (bewerking
Brünnhildes Schlussgesang uit
F. Welser-Möst)
‘Götterdämmerung’
Widmann Babylon-Suite (opdracht compositie, Nederlandse première) Beethoven Symfonie nr. 5
* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
27
F
orkesttovenaars Stravinsky’s betoverende balletmuziek De vuurvogel van dichtbij:
dat is echt een belevenis!
De familieserie biedt drie aansprekende concerten
voor liefhebbers vanaf ongeveer acht jaar.
Op-en-neer schommelende cello’s en contrabassen, dan
Gokje wagen
dreigende trombones erbij: ergens in een uitgestrekt land-
Eigenlijk was het de bedoeling dat een oudere, bekendere
schap staat een vreemd kasteel in een duistere boomgaard.
componist de muziek voor De vuurvogel zou schrijven. Maar
Een dwalende fluitmelodie: Prins Ivan rijdt op zijn paard
niemand had er tijd voor. Daarom besloot Diaghilev, de
door de velden en ziet een hoog ijzeren hek. Daarachter ligt
baas van het balletgezelschap Ballets Russes, een gokje te
die mysterieuze appelboomgaard; het lijkt er wel nacht.
wagen: hij vroeg de jonge, nog vrij onbekende componist
Er is daar iets niet pluis… Toch gaat Ivan, nieuwsgierig als
Stravinsky. Deze onderbrak het werk aan een ander stuk
hij is, die donkere tuin in. Zacht bevende violen zwellen
over een vogel (De nachtegaal) en ging aan de slag. Een half
aan, sterven weer weg. En dan: een vurige schittering. De
jaar later, een week na zijn achtentwintigste verjaardag,
boomgaard licht fel op, en in het wervelen van fluit- en
was de première in Parijs. Die was een gigantisch succes.
viooltrillers verschijnt een vlammende vogel…
Stravinsky werd in één klap wereldberoemd, en De vuurvogel is altijd populair gebleven.
Toveren Zo begint De vuurvogel van Igor Stravinsky. De muziek is
Van dichtbij
geschreven voor een ballet; dansers en danseressen beelden
Wie een abonnement neemt op de familieserie kan deze
tijdens zo’n balletvoorstelling in een mooi decor het verhaal
schitterende, kleurrijke muziek van heel dichtbij horen
uit van de jonge prins Ivan die met behulp van een veer
– en zien. Je zit dan namelijk vlak achter het orkest op
van de vuurvogel een wrede tovenaar verslaat en dertien
een podiumplaats. Daar kun je ook heel goed zien hoe de
prinsessen bevrijdt. Maar eigenlijk heb je helemaal geen
dirigent - met zijn stokje en zijn bezwerende bewegingen
balletdansers of decor nodig om het verhaal voor je te zien.
een ware orkesttovenaar – de meest ongelofelijke klanken
Igor Stravinsky roept alle beelden op in zijn muziek. Hij kon
uit het orkest haalt. De vuurvogel wordt gedirigeerd door
toveren met de instrumenten van het orkest!
Riccardo Chailly, die vroeger chef-dirigent was van het Concertgebouworkest.
Iedereen mag meedoen tijdens de inleiding van de Familieseries.
28
>
29
Serie F
Veel meer muziek
F
Naast De vuurvogel, die op 11 maart uitgevoerd wordt, bevat het familieabonnement nog veel meer moois. Op 17 decem-
De Familieserie omvat drie concerten, waarin ouders
ber klinkt muziek uit een ander beroemd Russisch ballet:
en grootouders hun (klein)kinderen kunnen laten
Romeo en Julia van Prokofjev. De muziek vertelt het verhaal
kennismaken met de wereld van het Koninklijk
van twee geliefden die elkaar niet kunnen krijgen omdat
Concertgebouworkest. U krijgt met de kinderen
hun families - op zijn zachtst gezegd - niet met elkaar op
zitplaatsen op de podia achter het orkest, zodat u de
kunnen schieten. De melodieën blijven in je hoofd zitten en
musici en de dirigent goed kunt zien.
nodigen uit tot meedansen. Sommige delen herkent iedereen, al is het maar van televisieprogramma’s. In de Grote
Inleiding
Zaal, uitgevoerd door het Concertgebouworkest, klinkt
Voorafgaand aan het concert is er een leuke inleiding
deze muziek op zijn mooist.
voor de kinderen. Een uur voor aanvang van het concert worden zij ontvangen in een van de foyers van Het Concertgebouw. Daar krijgen ze achtergrondinformatie
Tekenfilm
over de muziek die tijdens het concert wordt gespeeld.
Het tweede concert in de serie, op 28 januari, biedt weer
Ook vertellen de musici iets over hun instrumenten en
eens iets heel anders. Je kunt dan meemaken hoe Kristian
is er ruimte om vragen te stellen. Als (groot)ouder of
Bezuidenhout piano speelt én het Concertgebouworkest
begeleider bent u natuurlijk ook van harte welkom bij
dirigeert in muziek van Mozart en Carl Philipp Emanuel
deze inleidingen. Kaarten en nadere informatie over de
Bach. We vroegen Bezuidenhout of hij nog luistertips heeft.
inleidingen krijgt u toegestuurd.
‘Het grappige is, juist kinderen hebben weinig tips nodig, want die begrijpen de muziek van Mozart vaak meteen, zonder enige voorkennis. Het grote genie van Mozart schuilt immers in het feit dat zijn melodieën en ritmes onmiddellijk aanspreken. En bij het klavierconcert van C.P.E. Bach is het leuk om net te doen of het muziek is bij een tekenfilm, met allerlei verrassende effecten.’ Lees op pagina 40 meer over deze in Zuid-Afrika geboren orkesttovenaar.
30
F
FAMILIESERIE 1 hele serie 3 concerten Serie F aanvang concert 14.15 uur, inleiding 13.15 uur kinderen 8 t/m 16 jaar € 40 inclusief lidmaatschap jongerenvereniging Entrée begeleider € 175 1 zondag 17 december
Rondom de concerten
James Gaffigan, dirigent Gregor Horsch, cello
Inleiding
Concertkalender
Verbey Invitation to a Beheading *
Voorafgaand aan de concerten wordt
Concerten uit deze serie kunnen ook
Lutosławski Celloconcert
een inleiding georganiseerd, speciaal
in andere series voorkomen. Zie voor
Prokofjev Suite uit ‘Romeo en Julia’
voor de kinderen in de Familieserie.
een overzicht de concertkalender
Uiteraard zijn (groot)ouders ook
achterin.
2 zondag 28 januari
welkom. Abonnementhouders van de
Kristian Bezuidenhout, dirigent, piano
Familieserie ontvangen nader bericht
C.Ph.E. Bach Klavierconcert in d, Wq 17 *
over deze inleidingen.
Mozart Symfonie nr. 29, KV 201 Mozart Pianoconcert nr. 24, KV 491
Begeleider en kind De Familieserie is alleen verkrijgbaar
3 zondag 11 maart
in begeleider-kindcombinatie.
Riccardo Chailly, dirigent
Minimaal één begeleider per twee
Vadim Gluzman, viool
kinderen.
Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2 Stravinsky De vuurvogel
Inclusief lidmaatschap Entrée De kinderen krijgen bij hun abonnement een seizoen lang het lidmaatschap van jongerenvereniging Entrée cadeau, ter waarde van € 20. www.jouwentree.nl Bestellen, rangen en plattegrond Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series. T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. Meer concerten voor de hele familie
Heeft u interesse in meer concerten voor de hele familie? Zie pagina 58. * eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
31
dirigerende componisten
Sinds zijn ontstaan heeft het Koninklijk Concertgebouworkest
gewerkt met dirigerende componisten als Richard Strauss, Gustav Mahler,
Igor Stravinsky en John Adams. In het seizoen 2017/18 staan
Peter Eötvös en Matthias Pintscher op de bok.
In 1997 leidde de Hongaarse componist en dirigent
met een andere. In Multiversum plaatst Eötvös eveneens
Peter Eötvös het orkest voor het eerst. Hij groeide
twee verwante instrumenten centraal: een concertorgel en
op in Transsylvanië, een conflictgebied met een rijke
een hammondorgel. Hij schreef het ‘vanuit een levenslange
muziektraditie dat nu eens tot Hongarije, dan weer tot
fascinatie voor de kosmos. In de afgelopen decennia zijn
Roemenië heeft behoord. Deze achtergrond spreekt een
revolutionaire ontdekkingen gedaan. Met als belangrijkste
stevig woordje mee in zijn compositorische ontwikkeling.
het concept van het multiversum: naast het zichtbare
‘Mijn muzikale moedertaal wordt gevormd door Bartók,
universum bestaan nog vele parallelle universums.’
Ligeti en Kurtág’, zegt hij hierover. ‘Zij komen net als ik uit Transsylvanië, waar een eigen manier van denken
‘Volgens de snaartheorie is alles in de kosmos in beweging
heerst, een typische manier van uitdrukken.’ Dit seizoen
op zowel macro- als microniveau, net als muziek, die
plaatst hij muziek van Bartók en Ligeti naast zijn eigen
door trillingen tot klinken komt. Ik zie een overeenkomst
gloednieuwe Multiversum, dat hij in opdracht van het
met muzikale polyfonie, waarin meerdere stemmen
Koninklijk Concertgebouworkest componeerde.
op verschillende manieren over elkaar gelegd worden. In Multiversum komt de klank van het concertorgel van
Muzikale kosmos
voren. Het hammondorgel staat ook op het podium, maar zijn klanken bereiken ons via luidsprekers vanuit de
Eötvös werkte nauw samen met avant-gardisten als
zaal. Daartussenin horen we het orkest. Zo creëer ik een
Karlheinz Stockausen en Pierre Boulez. Hij groeide al snel
muzikale “kosmos” rondom het publiek.’
uit tot een van de belangrijkste dirigenten van eigentijdse muziek en was jarenlang chef-dirigent van het vermaarde Ensemble intercontemporain. Als componist maakte hij
De complete musicus
naam met opera’s als Drie zusters naar Anton Tsjechov en
De Duitse componist en dirigent Matthias Pintscher
Le balcon naar Jean Genet.
debuteert met de Nederlandse première van zijn viool concert Mar’eh en werken van Debussy en Takemitsu. Het
In 2006 componeerde hij mede in opdracht van het
fijnzinnige lijnenspel van zijn muziek vertoont affiniteit
Koninklijk Concertgebouworkest het pianoconcert CAP-KO.
met het Japans geïnspireerde impressionisme van Debussy
Hierin bedient de solist niet alleen een concertvleugel maar
en Takemistu. Pintscher studeerde compositie bij Manfred
ook een midi-keyboard, dat elke gespeelde noot aanvult
Trojahn en leerde dirigeren aan het International Eötvös
32
componist en dirigent Peter Eรถtvรถs
33
Institute; sinds 2013 is hij chef-dirigent van het Ensemble intercontemporain. Sinds 2008 doceert hij compositie aan
serie H
de Juilliard School of Music in New York. Peter Eötvös en Matthias Pintscher zijn beiden prominent Van meet af aan heeft Pintscher gecomponeerd voor
aanwezig als dirigent en componist in de vernieuwende
symfonieorkest en de poëtische zeggingskracht van zijn
serie Horizon. De thematisch opgezette Horizon-concerten
muziek leidde tot vele prijzen en opdrachten. Hij noemt
hebben altijd een verrassend en grensverleggend element,
het ‘een privilege’ met het Koninklijk Concertgebouworkest
een bijzondere presentatie in samenwerking met een
te mogen werken: ‘Het is het meest Europese van
culturele partner, en na afloop is er Entrée Late Night.
alle orkesten, vanwege de unieke akoestiek van het Concertgebouw en de warme, ronde klank van het koper.
Multiversum
Zelfs in fortissimopassages is hun aanzet zacht en rond.’
Eötvös verkent met het orkest het ‘multiversum’ in zijn nieuwe concert voor orkest, orgel en hammondorgel.
Van de dirigerende componisten noemt hij onmiddellijk
Al even kosmische werken van zijn landgenoot György
Leonard Bernstein, ‘maar ook Mahler en anderen zijn een
Ligeti en de Canadees Claude Vivier completeren het
grote inspiratie voor me. Overigens spreek ik liever van
programma, met visualisatie door Jaap Drupsteen, in
a complete musician, want door van perspectief te wisselen
samenwerking met de Universiteit van Amsterdam.
krijg je inzicht in beide aspecten. Van Boulez leerde ik dat het als dirigent niet om jezelf gaat, maar om de partituur,
Japanse impressies
om muziek over te brengen aan het publiek. Omgekeerd
Pintscher koppelt de Nederlandse première van zijn
heb ik als componist geleerd mijn stukken efficiënt te
vioolconcert Mar’eh aan de verfijnde klankkleuren
noteren, zodat je geen tijd hoeft te verspillen aan details.’
van Claude Debussy en Toru Takemitsu binnen een zinnenstrelend programma met als thema Japanse
Ragfijne glinsterdraden In Pintschers tweede vioolconcert spint de solist ragfijne
impressies. Presentatie in het kader van de tentoonstelling Van Gogh en Japan (23 maart - 24 juni 2018) in het Van Gogh museum.
glinsterdraden over bekoorlijke fluisteringen van het orkest. De Hebreeuwse titel, Mar’eh, betekent onder andere
Oorlog & Vrede
‘gezicht’, ‘teken’, ‘aura’. Pintscher: ‘Woorden kunnen alle
Chef-dirigent Daniele Gatti leidt werken uit en over de
kanten opgaan, maar ik ben componist, geen schrijver.
Tweede Wereldoorlog van Karl Amadeus Hartmann en
Ik heb mar’eh gekozen omdat het een sterke lading heeft,
Arthur Honegger en een opdrachtwerk van de Fransman
het werkt als een prisma dat kleur krijgt door de context.
Guillaume Connesson. Aan de hand van een kort werk van
De solopartij is niet virtuoos in traditionele zin, en het
de Nederlandse componiste Henriëtte Bosmans wordt het
orkest heeft geen begeleidende rol. Ze zijn volstrekt elkaars
verhaal verteld van Frieda Belinfante en de Aanslag op het
gelijke.’
Amsterdamse Bevolkingsregister (1943), in samenwerking met Verzetsmuseum Amsterdam.
Vraag hem ook niet naar de ‘betekenis’ van zijn concert. ‘Het is onzin te denken dat wij een stuk alleen kunnen begrijpen als de componist ons een handvat geeft. Elke luisteraar ervaart muziek volgens zijn of haar eigen referentiekader. Het oordeel van een volstrekte leek is net zo waardevol als dat van een kenner.’
34
Horizon 1 hele serie 3 concerten Serie H aanvang concert 2 0.15 uur Let op: andere aanvangstijden dan vorig seizoen regulier (één rang) € 115 | Concertvrienden € 100
3 do 12 april
Programmatoelichting
Multiversum
Oorlog & Vrede
Bij deze concerten ontvangt u het
de polyfone kosmos
hoop, offer en verzet
Horizon-programmaboek kosteloos
i.s.m. de Universiteit van Amsterdam
i.s.m. Verzetsmuseum Amsterdam
aan de zaal. In Preludium staat extra
Peter Eötvös, dirigent
Daniele Gatti, dirigent
achtergrondinformatie (zie pagina 55).
Iveta Apkalna, orgel
Leonidas Kavakos, viool
László Fassang, hammondorgel
Bosmans Doodenmarsch
Bestellen, rangen en plattegrond
Jaap Drupsteen, visualisatie
Connesson nieuw werk (opdracht
Eenvoudig en snel bestellen via:
Vincent Icke, spreker
compositie, wereldpremière)
www.concertgebouworkest.nl/series.
Ligeti Atmosphères
Hartmann Concerto funebre
T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur.
Vivier Orion *
Honegger Symfonie nr. 3, ‘Symphonie
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
Eötvös Multiversum (opdracht-
liturgique’
1 do 19 oktober
compositie, Nederlandse première) Rondom de concerten
Concertkalender Concerten uit deze serie kunnen ook
2 do 1 februari
in andere series voorkomen. Zie voor
Japanse impressies
Aanvangstijd
een overzicht de concertkalender
Van Gogh, Debussy en de Japanse
De aanvangstijd van de Horizon-
achterin.
prentkunst
concerten is veranderd naar 20.15 uur.
i.s.m. Van Gogh Museum
Er is geen apart voorprogramma meer,
Matthias Pintscher, dirigent
dit onderdeel is in gewijzigde vorm in
Leila Josefowicz, viool
het hoofdprogramma opgenomen.
Nederlands Kamerkoor Takemitsu Twill by Twilight *
Entrée Late Night
Pintscher Mar’eh (Nederlandse première)
Na afloop van de concerten organi-
Debussy Trois nocturnes
seert jongerenvereniging Entrée een gratis toegankelijke Late Night in
de entreehal en Koorzaal. Een afwisselende presentatie met diverse acts, en een gelegenheid om rondom het thema van die avond en tot laat te
* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
dansen op de muziek van de leukste bands en dJ’s. verschijnt eind 2017
BESTEL NU, EN ONTVANG DE NIEUWE CD HORIZON 8 GRATIS! 35
S
revolutionair meesterwerk
‘Mijn leven is een roman die mij hevig interesseert’,
zei de componist Hector Berlioz.
Zijn Symphonie fantastique was even vernieuwend als megalomaan, maar ook
overweldigend en ontroerend. Het nog altijd geliefde meesterwerk
past perfect in de serie Essentials.
De jonge Berlioz was een prototype romanticus. Hij las
trouwde ze zelfs met Berlioz. Het huwelijk was echter geen
veel, werd aan de lopende band onmogelijk verliefd, en
lang leven beschoren, al was het maar omdat ze elkaars
weigerde in de voetsporen van zijn vader – een gerespec-
taal nauwelijks spraken. De symfonie, officieel Épisode de la
teerde arts – te treden omdat hij zich wilde toeleggen op
vie d’un artiste, symphonie fantastique en cinq parties geheten,
zijn passie, de muziek. Componeren leerde hij zichzelf, door
gaat puur over deze obsessieve liefde, die in alle delen
partituren uit de conservatoriumbibliotheek te bestude-
terugkomt als een melodie, vrolijk, melancholisch en ver-
ren. Typerend voor zijn status als muzikale ‘outsider’ was
langend tegelijk. De artiest vergiftigt zichzelf met opium,
ook dat hij nooit piano had leren spelen, maar alleen de
waardoor hij ‘in een diepe slaap wegzakt, begeleid door
‘volkse’ instrumenten gitaar en fluit. Het kan heel goed dat
de vreemdste visioenen’. Het eerste deel, getiteld ‘Dromen,
juist Berlioz’ gebrek aan formeel muzikaal onderwijs mede
Passies’, opent met een portret van de kunstenaar in kwes-
ten grondslag lag aan de uiterst vernieuwende Symphonie
tie, melancholisch, romantisch, gepassioneerd. De telkens
fantastique. Een symfonie, het summum van de abstracte
terugkerende melodie of idée fixe openbaart zich, slechts be-
muziek, gebaseerd op een onmisbare en onmiskenbare ver-
geleid door hartkloppingen van de lage strijkers, waarna de
haallijn, die de componist er zelf bij leverde, dat was nog
muziek langzaam maar zeker afdaalt in passionele waan-
nooit vertoond. Berlioz omschreef het werk als een opera
zin. Het moment dat de hallucinaties ten gevolge van de
waarin niet gezongen wordt.
opium intreden is ook duidelijk te horen als een eindeloze, dwalende hobosolo boven een kolkend, onstabiel orkest.
Autobiografisch Het verhaal kan in ieder geval voor een deel autobio-
Visioen
grafisch opgevat worden. In 1827 had hij de jonge Ierse
Het eerste deel eindigt in een diepe, bijna religieuze slaap.
actrice Harriet Smithson zien spelen in twee Shakespeare-
Hierna volgt het eerste visioen. De artiest waant zich op
tragedies en raakte hij, romanticus als hij was, zó door
een galant bal, waar met harpbegeleiding een wals wordt
haar geobsedeerd dat hij deze symfonie voor haar schreef
gedanst. Plotseling ontwaart hij in de mensenmassa het
zonder dat zij wist dat deze over haar ging. Pas drie jaar
gezicht van zijn geliefde. Zijn adem stokt… maar ze is
na de première drong dit tot haar door, en uiteindelijk
alweer verdwenen. Even later ziet hij haar nog eens. De tijd
36
‘Un concert à mitraille et Berlioz’, spotprent van Grandville, gepubliceerd in L’Illustration, 15 november 1845
37
lijkt stil te staan, maar voor hij haar kan bereiken walst de hele menigte over hem heen. Deel drie, ‘Op het platteland’,
SERIE S
opent met twee herders, die elkaar signalen geven over de heuvels. In het idyllische landschap ligt de artiest te dro-
Symfonische meesterwerken
men, tot hij háár denkt te horen in de verte, maar ze blijft
Bij Essentials kunt u op drie zaterdagavonden kennis
uit het zicht. Het ene herdertje blijft roepen, maar krijgt
maken met onbetwiste symfonische meesterwerken
geen antwoord meer. Een verre onweersbui weerklinkt.
door het Koninklijk Concertgebouworkest. De concerten beginnen om 21.00 uur zodat u zich na het diner niet hoeft
Psychedelische muziek
te haasten. De energieke presentator Thomas Vanderveken werpt op het podium zijn eigenwijze licht op de muziek
De laatste twee delen zijn niet anders te omschrijven
die uitgevoerd wordt. Na afloop kunt u onder het genot
dan als een ‘bad trip’ van de gedrogeerde held. Hij heeft
van een drankje napraten tijdens het Entrée Café.
zijn geliefde vermoord en wordt onder luid gejuich naar het schavot geleid met een woeste mars. Zijn laatste
Sibelius
ogenblikken worden gevuld met de gedachte aan háár,
In het seizoen 2017/18 maakt u bij Essentials niet alleen
waarna de bijl genadeloos neerkomt en zijn hoofd duidelijk
kennis met Berlioz’ Symphonie fantastique, maar ook met de
hoorbaar naar beneden doet stuiteren. In het vijfde deel
Tweede symfonie van Jean Sibelius, eveneens een werk met
is de hallucinatie compleet. Om middernacht komen alle
autobiografische trekken: de hartenkreet (de componist
monsters, geesten, skeletten en heksen naar buiten voor
sprak van een ‘biecht van de ziel’) van een componist
een duivelse rondedans, begeleid door doodsklokken en de
met heimwee, aan het onzekere begin van wat een grote
middeleeuwse melodie van het Dies Irae, uit de katholieke
internationale carrière zou worden. De nog jonge Finse
dodenmis. De romantische melodie van zijn geliefde is
componist was naar een Italiaans kustplaatsje gestuurd
verwrongen tot de akelige schaterlach van de opperheks,
om inspiratie op te doen. Hij voelde zich doodongelukkig
en de symfonie, wellicht de eerste psychedelische muziek
in het Mediterrane klimaat. Nadat hij een uitvoering
uit de geschiedenis, eindigt onder geratel van beenderen
van Mozarts Don Giovanni bijwoonde, kikkerde hij op
met de eeuwig gekwelde kunstenaar, schreeuwend op zijn
en schreef een symfonie waarin al zijn indrukken en
eigen graf.
gevoelens samen kwamen; een ‘biecht van de ziel’ volgens de componist. Sibelius’ landgenoten hoorden in de Finale
Romantiek
iets heel anders: een onafhankelijkheidsverklaring, voor Finland. Sibelius was voortaan een nationale held.
Hector Berlioz gaf met zijn Symphonie fantastique op een compleet nieuwe manier vorm aan de in 1830 heersende
Haydn en Händel
Romantiek. De uitgebreide orkestbezetting met onder
Ten slotte staan op 7 april twee meesterwerken uit de
meer twee enorme kerkklokken was – en is nog steeds –
achttiende eeuw op het programma. Music for the Royal
zeer ongebruikelijk. De beeldende, op een buitenmuzikaal
Fireworks, een van de bekendste werken van Georg
programma gebaseerde muziek liep vooruit op de symfoni-
Friedrich Händel, werd geschreven voor het grootse vuur-
sche gedichten die Liszt en Richard Strauss enkele decen-
werk in het Londense Green Park ter gelegenheid van de
nia later zouden schrijven. In het gebruik van een steeds
Vrede van Aken in 1749. Londen is ook de stad waar Joseph
terugkerende melodie wees Berlioz vooruit naar de manier
Haydn zijn ‘Militaire’ symfonie schreef, waarin fanfares met
waarop Wagner later in zijn opera’s leidmotieven zou toe-
trompetten en slagwerk een prominente rol spelen.
passen. Maar bovenal is het bijzonder dramatische muziek die nog steeds overweldigt en tot tranen toe ontroert. Dat alles maakt de Symphonie fantastique tot een groot meesterwerk. Onmisbaar dus in de serie Essentials!
38
S
ESSENTIALS 1 hele serie 3 concerten Serie S aanvang 2 1.00 uur rang 1+
rang 1
€ 145
€ 125
1 za 9 december
Rondom de concerten
3 za 26 mei
Stéphane Denève, dirigent
Herbert Blomstedt, dirigent
Sibelius Symfonie nr. 2
Berlioz Symphonie fantastique
TOM Talk De Vlaamse presentator Thomas
2 za 7 april
Vanderveken licht tijdens het concert
Oorlog & Vrede
op inventieve en enthousiaste wijze
Trevor Pinnock, dirigent
het programma toe.
Händel Music for the Royal Fireworks Entrée Café
Haydn Symfonie nr. 100, ‘Militaire’
Na afloop van de concerten organiseert jongerenvereniging Entrée het gratis toegankelijke Entrée Café in de entreehal, waar u kunt napraten over het concert onder het genot van een drankje en met fijne jazztunes op de achtergrond. Bestellen, rangen en plattegrond Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series. T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. Concertkalender Concerten uit deze serie kunnen ook in andere series voorkomen. Zie voor een overzicht de concertkalender achterin.
39
Z
de expressieve mozart
Kristian Bezuidenhout is een oude bekende van
‘Ik wil een uitvoering van vlees en bloed,
En ik ga daarbij tot het uiterste.’
het Koninklijk Concertgebouworkest, maar debuteert als dirigent. met een levendige en uitgesproken expressie.
Het komt niet vaak voor dat het Concertgebouworkest
bloed, met een levendige en uitgesproken expressie. En
samenwerkt met een solist die zelf dirigeert, maar voor
ik ga daarbij tot het uiterste. De partituur is natuurlijk
artiesten met een uitgesproken visie wordt graag een
het vertrekpunt, maar die biedt ook veel ruimte voor
uitzondering gemaakt. Zo iemand is de klavecinist en
eigen interpretatie. Een krachtige en kleurrijke uitvoering
(forte)pianist Kristian Bezuidenhout. Hij is afkomstig uit
bereik je door een voortdurende aaneenschakeling van
Zuid-Afrika, vestigde zich in Londen na studie in Australië
beslissingen: over contrasten, wendingen, en dramatische
en de Verenigde Staten, en ontplooide zich tot een zeer
gebeurtenissen. De passie die ik daarin leg wordt vaak
veelzijdig ‘klavierspeler’: hij onderscheidde zich als solist
meer geassocieerd met negentiende-eeuwse muziek. Maar
en begeleider met repertoire van onder meer Bach, Händel,
Mozart verdient net zoveel aandacht voor klankkleur,
Mozart, Beethoven en Mendelssohn, daarbij moeiteloos
dynamiek en intensiteit.’
schakelend tussen bijpassende toetsinstrumenten. Opvallend is de bevlogenheid waarmee Bezuidenhout zich verplaatst in de bedoelingen - of misschien liever nog: de
Grillige contrasten
gevoelens - van de componist. Het Concertgebouworkest
Een minder bekend werk op het programma is het
laat zich in kleine bezetting door hem mee- én aanvoeren
Klavierconcert in d klein van Carl Philipp Emmanuel Bach,
in een programma met werken van Carl Philipp Emanuel
wiens muziek volgens Bezuidenhout een ideale combinatie
Bach en Wolfgang Amadeus Mozart.
vormt met Mozart. ‘Mozart was een enorme bewonderaar van de toen beroemde C.Ph.E. Bach. Je zou hem bijna
Krachtig en kleurrijk
de Beethoven van zijn eigen tijd kunnen noemen, met zijn revolutionaire muziek vol grillige contrasten.
Bezuidenhout zal niet schromen om de orkestleden uit te
Daarmee vergeleken klinkt Mozart frisser en lichter, maar
dagen: ‘In mijn ervaring durven orkesten soms te weinig
tegelijkertijd kent zijn muziek diezelfde contrasterende
met Mozarts muziek. Er is nu eenmaal die verwachting dat
emoties. Het is daarom voor een orkest een bijzondere
het altijd maar licht en dolce en mezzopiano (gematigd
ervaring om eerst C.Ph.E Bach te spelen en daarna Mozart:
zacht, red.) moet klinken. Mijn opvatting staat daar
dat helpt om de expressieve, emotionele kant van Mozart
lijnrecht tegenover: ik wil een uitvoering van vlees en
beter te begrijpen.’
40
Kristian Bezuidenhout
41
Uit het keurslijf
Serie Z
Een haast onverwachte bijzonderheid in het programma is dat Bezuidenhout de soloconcerten ten gehore zal
De mooiste zondagmiddagen
brengen op een moderne vleugel. ‘In een ideale situatie
Naast Kristian Bezuidenhout ontmoet u tijdens de
speel je C.Ph.E. Bach op een klavecimbel en Mozart op een
serie Z – de zondagmatinee van het Concertgebouworkest
fortepiano, maar in de Grote Zaal leidt dat tot beperkingen
– nog andere bijzondere musici. Chef-dirigent Daniele
in volume en onderlinge balans. Het was een bewuste
Gatti dirigeert bijvoorbeeld Bruckners Negende symfonie.
afweging: ik vond het belangrijker om me volledig vrij te
Ook staan Jaap van Zweden en de voormalige chefs
voelen bij het musiceren, dan om historisch correct te zijn.
Riccardo Chailly en Mariss Jansons voor het orkest.
Ik ben zo blij dat dit orkest bereid is mij te volgen in dit
Andrew Manze debuteert met een boeiend programma
muzikale avontuur. Deze instrumentkeuze helpt daarbij;
rondom belangrijke mecenassen, geldschieters zonder
het orkest kan ongehinderd uitpakken. Ik wil samen met
wie vele meesterwerken niet zouden zijn ontstaan. De
het orkest uit het gebruikelijke keurslijf zien te komen.’
wereldvermaarde sopraan Eva-Maria Westbroek, onze artist in residence in het seizoen 2017/18, hoort u in
Aansteken en opstuwen
werken van Tsjaikovski en Rachmaninoff.
Bij Mozarts vroege Symfonie in A groot zal Bezuidenhout
Artist in residence
het orkest aanvoeren vanachter een fortepiano, waarvan
Als artist in residence zingt Eva-Maria Westbroek met
de bescheiden klank past bij de ondersteunende functie.
het Concertgebouworkest werk van Wagner, Tsjaikovski,
‘Het is heel aannemelijk dat Mozart het zelf zo zou hebben
Barber en Rachmaninoff in diverse abonnementenseries.
gedaan. Er is niet veel documentatie daarover, maar we
Daarnaast werkt ze samen met orkestleden in een
weten wel dat hij op deze manier het orkest aanvoerde
kamermuziekconcert in de serie Close-up (zie pag. 56)
bij uitvoeringen van zijn opera Die Entführung aus dem
en in RCO Club Night, een intiem concert in nachtclub
Serail. Hij speelde de fundamentele akkoorden mee en kon
setting.
zodoende ook het psychologische raamwerk aanreiken. Op die manier ontstaat een heel andere sfeer dan met een dirigent voor het orkest. Het doet meer denken aan kamermuziek, waarbij je als pianist de anderen kunt aansteken en opstuwen.’
42
Z
DE MATINEE 1 hele serie 8 concerten
2 halve series 4 concerten
Serie Z
Serie Z1
aanvang 14.15 uur
aanvang 14.15 uur
Serie Z2
rang 1+
rang 1
rang 2
rang 3
rang 1+
rang 1
rang 2
rang 3
€ 774
€ 596
€ 446
€ 330
€ 387
€ 298
€ 223
€ 165
1 zo 1 oktober
5 zo 28 januari
Rondom de concerten
Andrew Manze, dirigent
Kristian Bezuidenhout,
Pekka Kuusisto, viool
dirigent, piano
Brunchen in de Pleinfoyer
C.P.E. Bach Symfonie in Bes, Wq 182 nr.2
C.P.E. Bach Klavierconcert in d, Wq 17 *
Voorafgaand aan de concerten
J.S. Bach Brandenburgs concert nr. 3,
Mozart Symfonie nr. 29, KV 201
organiseert Het Concertgebouw om
BWV 1048
Mozart Pianoconcert nr. 24, KV 491
12.00 uur een brunch in de Pleinfoyer.
Hillborg nieuw werk voor viool en orkest
Deze brunch is vanaf 1 juni te
(Nederlandse première)
6 zo 11 februari
Haydn Die Vorstellung des Chaos uit
Stanislav Kochanovsky, dirigent
‘Die Schöpfung’
Alexander Gavrylyuk, piano
Beethoven Symfonie nr. 1
Schumann Pianoconcert
Bestellen, rangen en plattegrond
Tsjaikovski Manfred-symfonie
Eenvoudig en snel bestellen via:
bestellen via de Concertgebouwlijn 0900 671 83 45 (€ 1 p/g).
2 zo 29 oktober
www.concertgebouworkest.nl/series.
Mariss Jansons, dirigent
7 zo 11 maart
Eva-Maria Westbroek, sopraan
Riccardo Chailly, dirigent
Sjostakovitsj Symfonie nr. 6
Vadim Gluzman, viool
Rachmaninoff liederen
Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2
Concertkalender
Tsjaikovski Panorama en Wals uit
Stravinsky De vuurvogel
Concerten uit deze serie kunnen ook
Rangen en plattegrond, zie pagina 68.
in andere series voorkomen. Zie voor
Suite ‘De schone slaapster’ Tsjaikovski Briefscène uit
8 zo 6 mei
‘Jevgeni Onjegin’
Jaap van Zweden, dirigent
Liszt Les préludes
Bruckner Symfonie nr. 8
3 zo 17 december
T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-1 2.30 uur.
een overzicht de concertkalender achterin.
James Gaffigan, dirigent Gregor Horsch, cello Verbey Invitation to a Beheading * Lutosławski Celloconcert Prokofjev Suite uit ‘Romeo en Julia’ 4 zo 7 januari Daniele Gatti, dirigent Wagner Voorspel derde bedrijf en Karfreitagszauber uit ‘Parsifal’ Bruckner Symfonie nr. 9
* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest
43
Proud Global Partners of young audience and musical TALENT
G LO B A L PA RT N E R S
44
45
Philippe Herreweghe
46
Tradities en raadsels
Van Johann Sebastian Bach staat in het seizoen 2017/18
zowel de Matthäus-Passion als de ‘Hohe Messe’ op het programma.
De een als een vanzelfsprekendheid,
de ander voor het eerst sinds 1972.
Paastraditie Terwijl de ‘Hohe Messe’ overal ter wereld geldt als het
nimmer uitgevoerd. Alleen het Kyrie en Gloria dirigeerde
populairste grote geestelijke werk van Johann Sebastian
hij, in de vorm van de Missa brevis in g klein, in zijn laatste
Bach, is het in Nederland juist de Matthäus-Passion die
jaren in Leipzig. De volledige mis, die Bach aan het einde
niet meer weg te denken is. Na de Bach-revival, die in
van zijn leven in 1749 voltooide, is verder omgeven met
1829 begon met de herontdekking van de Matthäus-Passion
raadsels. ‘Toch is het meer dan de andere werken van Bach
door Felix Mendelssohn in Leipzig, duurde het even voordat
een perfecte synthese van het oude barokke idioom en de
het werk werkelijk tot Nederland doordrong. Vanaf het
opkomende nationale stijlen’, vindt Herreweghe.
moment dat chef-dirigent Willem Mengelberg de MatthäusPassion in 1899 oppakte was het raak en groeide het werk uit tot het nationale spirituele volkslied tijdens de paasda-
Een nieuwe klank
gen. Pas in de jaren zeventig van de vorige eeuw kwam er
De Matthäus-Passion voerde Bach voor het eerst uit in 1727
verandering in de paastraditie. Of beter: kwam er iets bij.
in Leipzig. Het moet in die dagen heel anders geklonken
Sinds 1977 wordt de Matthäus op initiatief van Nikolaus
hebben dan tegenwoordig, en zeker heel anders dan de
Harnoncourt – jarenlang de ‘vaste’ Matthäus-dirigent van
eerste ‘romantische’ uitvoeringen van Mengelberg. Pas in
het Koninklijk Concertgebouworkest – afgewisseld met
de jaren zeventig zocht men door de opkomst van de
Bachs andere grote Passie, de Johannes-Passion.
historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk meer en meer naar de oorspronkelijke versie en de klank die bij Bach
Vaste gebeurtenis
paste. Ook bij het Concertgebouworkest. Harnoncourt was de eerste dirigent die het aandurfde de verworvenheden
Een groter contrast met de Mis in b klein, de ‘Hohe Messe’, is
van die uitvoeringspraktijk te vertalen naar het hedendaag-
er nauwelijks. Als Phillipe Herreweghe dit werk tijdens de
se symfonieorkest. ‘Hij heeft daarmee een nieuwe traditie,
Kerstmatinee 2017 dirigeert, is het maar liefst vijfenveertig
een nieuwe klank geïnstalleerd’, zegt Ton Koopman die in
jaar geleden dat het Concertgebouworkest deze mis voor
2018 voor het eerst sinds jaren weer een Matthäus-Passion
het laatst uitvoerde. Een oorzaak is misschien dat de
bij het orkest dirigeert. ‘Destijds heb ik mij heel erg
‘Hohe Messe’ niet zo aan een vaste gebeurtenis kleeft als de
afgevraagd of dat wel nodig was, maar toen ik de
Matthäus-Passion, die Bach tijdens de paasdagen dirigeerde.
Matthäus-Passion in de jaren tachtig voor het eerst zelf
Sterker nog, de ‘Hohe Messe’ heeft hij in zijn complete staat
met moderne instrumenten uitvoerde, dat was met het
47
Concertgebouworkest, was ik snel om. Ik verheug mij nu alleen maar op de komende uitvoeringen.’
Extra concerten Een gevarieerde selectie
Emotionele betekenis
Zowel de ‘Hohe Messe’ als de Matthäus-Passion maken deel uit van de gevarieerde selectie Extra concerten die u met
Ook Herreweghe heeft goede herinneringen aan de
voorrang kunt bestellen als u een abonnement neemt. Wat
Matthäus-Passion bij het orkest. ‘Het Concertgebouworkest
heet gevarieerd! Stersopraan Diana Damrau zingt werken
heeft voor mij in dezen zelfs een emotionele betekenis’,
van Mozart tijdens de feestelijke RCO Opening Night,
zegt hij. ‘In mijn jonge jaren heb ik met mijn Collegium
waar Thomas Hengelbrock bovendien Dvorˇáks luchtige
Vocale meegewerkt aan diverse uitvoeringen. Het waren
Achtste symfonie dirigeert. Bernard Haitink dirigeert
met die prachtige zaal en de presence van Harnoncourt
Mahlers Negende symfonie. Twintigste-eeuwse meester-
enorme gebeurtenissen. Daarna heb ik vele malen de
werken van Sjostakovitsj en Stravinsky hoort u onder
Matthäus-Passion zelf bij het orkest mogen dirigeren.
leiding van Riccardo Chailly; Daniele Gatti leidt werken
Het Concertgebouworkest kent die passie van binnen en
van Mahler en Prokofjev, en geeft met het orkest een
van buiten. Met de ‘Hohe Messe’ ligt dat anders. Maar voor
Masterclass aan enkele veelbelovende jonge dirigenten.
een toporkest dat bekend is met het idioom is dat geen enkel probleem.’
Familieconcerten & Kamermuziek Kiest u voor een leuk Familieconcert met muziek van
Naar de kern
Tsjaikovski? Voor het Koningsnachtconcert, waarin het Concertgebouworkest nauw samenwerkt met een pop-
Het raadsel dat aan de ‘Hohe Messe’ kleeft lijkt overigens
artiest. Of laat u zich onderdompelen in een RCO Club
meer en meer op een oplossing af te stevenen.
Night, waar orkestleden kamermuziek maken in intieme
Ton Koopman bracht al eerder het nieuws naar buiten
nachtclubsetting? Dit jaar zijn er zelfs twee RCO Club
dat de bij het Bach Archiv in Leipzig werkzame musico-
Nights, waarvan een met artist in residence Eva-Maria
loog Dr. Michael Maul had ontdekt dat Bach in 1749
Westbroek.
correspondeerde met de Oostenrijkse graaf Johann Adam von Questenberg. Hij veronderstelt nu dat Bach de mis
Artist in residence
in opdracht voor het jaarlijkse benefietconcert voor
Als artist in residence zingt Eva-Maria Westbroek met
weduwen en wezen op St. Caeciliadag in de Stephansdom
het Concertgebouworkest werk van Wagner, Tsjaikovski,
te Wenen scheef. ‘Bach was al oud en ziek’, aldus Koopman.
Barber en Rachmaninoff in diverse abonnementenseries.
‘Hij durfde het niet aan om een volledig nieuw werk te
Daarnaast werkt ze samen met orkestleden in een kamer-
schrijven. Vandaar dat hij terugviel op zijn Missa brevis
muziekconcert in de serie Close-up (zie pag. 56) en in
en veel kopieerde uit eerder geschreven cantates.’
RCO Club Night, een intiem concert in nachtclubsetting.
Voor Philippe Herreweghe maakt de ontstaansgeschiedenis niet zo veel meer uit. ‘Mijn doel is naar de kern van het
Kaarten bestellen
werk te gaan en de ontroering die daar verscholen ligt zo
Als abonnementhouder kunt u nu al kaarten bestellen voor
eerlijk mogelijk over te brengen met het orkest.’
een mooie selectie extra concerten. Online kiest u zelf uw favoriete stoelen via www.concertgebouworkest.nl/series. Let op: het programma van deze extra concerten kan ook in uw serie voorkomen. Bekijk hiervoor de concertkalender achterin. De reguliere verkoop voor losse kaarten start 1 juni 2017. Voor donateurs en Concertvrienden start de verkoop op 23 mei 2017. Zie voor prijzen de concertkalender achterin.
48
EXTRA CONCERTEN overzicht donderdag 14 september
maandag 25 december | 14.15 uur
RCO Opening Night
Kerstmatinee prijs 1
Extra concert prijs 1
walking dinner 18.00 uur
Philippe Herreweghe, dirigent
Daniele Gatti, dirigent
aanvang concert 20.15 uur
Dorothee Mields, sopraan
Daniil Trifonov, piano
prijs Rang 1+ € 295,
Hana Blažíková, sopraan
Prokofjev Pianoconcert nr. 3
Rang 1 € 195, Rang 2 € 165
Alex Potter, countertenor
Mahler Symfonie nr. 1, ‘Titan’
inclusief walking dinner
Ben Hulett, tenor
dress code: black tie
Krešimir Stražanac, bas
zo 3 juni | 13.00 & 15.30 * uur
Thomas Hengelbrock, dirigent
Collegium Vocale Gent
Familieconcert: Romeo en Julia (6+)
Diana Damrau, sopraan
Bach Mis in b klein, BWV 232, ‘Hohe
prijs € 17,50 | t/m 12 jaar € 14
Mozart Ouverture uit ‘Don Giovanni’,
Messe’
Gustavo Gimeno, dirigent
woensdag 9 mei | 20.15 uur
Tsjaikovski Fantasie-ouverture
KV 527 Mozart L’amerò, sarò costante uit
zaterdag 10 februari *
‘Il rè pastore’, KV 208
RCO Club Night
Mozart Bella mia fiamma, addio! - Resta,
Amsterdam
o cara, KV 528
musici van het Koninklijk
Extra concert prijs 1+
Mozart Symfonie nr. 32, KV 318
Concertgebouworkest
Bernard Haitink, dirigent
zondag 10 jun | 14.15 uur
Mahler Symfonie nr. 9
Mozart E Susanna non vien - Dove sono i bei momenti uit ‘Le nozze di Figaro’,
‘Romeo en Julia’
donderdag 8 maart | 20.15 uur
KV 492
Extra concert prijs 1
maandag 25 juni | 10.00 uur
Dvorˇák Symfonie nr. 8
Riccardo Chailly, dirigent
dinsdag 26 juni | 10.00 uur *
Vadim Gluzman, viool
woensdag 27 juni | 10.00 uur *
zaterdag 7 oktober *
Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2
Masterclass dirigeren prijs € 25
RCO Club Night
Stravinsky De vuurvogel
Daniele Gatti, dirigent
Amsterdam Eva-Maria Westbroek, sopraan
zondag 25 maart | 12.00 uur
musici van het Koninklijk
Palmzondaguitvoering prijs 1+
Concertgebouworkest
Ton Koopman, dirigent Tilman Lichdi, tenor
zondag 22 okt | 13.00 & 15.30 * uur
Manuel Walser, bariton
Familieconcert:
Christine Landshamer, sopraan
Koning Klimboom (6+)
Ann Hallenberg, alt
Kleine Zaal
Mauro Peter, tenor
prijs € 17,50 | t/m 12 jaar € 14
Klaus Mertens, bas
Marleen Asberg, zang
Amsterdam Baroque Choir
Rogier van Erkel, verteller
Nederlands Kamerkoor
musici van het Koninklijk
Bach Matthäus-Passion, BWV 244
Concertgebouworkest Kiki Jaski, regie
Koningsnachtconcert
* Deze concerten gaan pas later in het seizoen in de verkoop. Houdt u hiervoor
Michael Gieler, concept
André de Ridder, dirigent
onze nieuwsbrief, website en social media
Lotte van Dijck, tekst en beeld
donderdag 26 april | 22.30 uur *
in de gaten.
Grieg delen uit ‘Peer Gynt’
49
Slagwerker Bence Major bespeelt kerkklokken, waarvan de aanschaf mogelijk gemaakt is door donateurs.
50
Verbonden met het orkest
Nieuwe instrumenten, een familieconcert, de orkestacademie of
het Koninklijk Concertgebouworkest op diverse manieren ondersteunen.
een bijzonder artistiek project mogelijk maken: als donateur kunt u
Daarmee levert u een bijdrage aan de toekomst van ons orkest.
Bestedingen
‘Wij vinden het belangrijk om een bijdrage
te leveren aan de muziekeducatie in het algemeen
en het contact tussen jong publiek en het Koninklijk
Met uw schenking kunt u verschillende bestedingsdoelen
ondersteunen. Sommige muziekliefhebbers worden geraakt
Concertgebouworkest in het bijzonder.’
door de klank van een viool, hoorn of cello, en willen bijdragen aan de aanschaf van een nieuw instrument voor
– Anonieme stichters van een Fonds op Naam
een musicus. Anderen maken bijzondere concerten mogelijk. En natuurlijk zijn er mensen die kinderen in
Mogelijkheden tot steunen
aanraking willen brengen met klassieke muziek, juist
Met dit idee is het voor deze en veel andere donateurs
omdat er in het reguliere onderwijs steeds minder moge-
begonnen. Zij willen zich inzetten voor de toekomst en de
lijkheden zijn. Zij ondersteunen de Familieconcerten, zodat
kwaliteit van het orkest. Behalve het oprichten of onder-
kinderen met ouders of grootouders hun eerste concert
steunen van een Fonds op Naam, kunt u toetreden tot het
kunnen beleven. Een andere groep schenkers bouwt mee
Gouden Gilde. Ook kunt u ervoor kiezen om het Koninklijk
aan RCO House, de toekomstige thuisbasis voor het orkest.
Concertgebouworkest in uw testament op te nemen.
‘Ik kan nog steeds niet geloven dat ik met dit orkest,
in deze zaal en met dit prachtige instrument mag spelen’
Speciaal
Donateurs hebben een streepje voor bij het orkest. Er zijn
speciale concerten of ontvangsten waar musici iets over
– althoboïste Miriam Pastor Burgos, die dankzij
donateurs van het Koninklijk Concertgebouworkest sinds september 2013 een althobo van Marigaux bespeelt
het komende concert vertellen of zich met kamermuziek van een onverwachte kant laten zien. Na het concert kunt u met de musici napraten. Een aantal donateurs reist
Een droom in vervulling
regelmatig mee op tournee en leert het orkest zo van
RCO House ligt op een steenworp afstand van Het
binnenuit kennen.
Concertgebouw en kijkt uit op het Museumplein. Het pand zal, behalve aan noodzakelijke oefenruimtes voor musici, onder meer ruimte bieden aan een ensemblezaal voor
51
kleine concerten, lezingen en educatieve activiteiten. Het
Kroongilde
orkest hoopt het pand in 2018, rond de viering van zijn
Steeds meer muziekliefhebbers hebben het orkest opgeno-
130ste verjaardag, te betrekken. Een verbouwing, restaura-
men in hun testament. Samen vormen zij het Kroongilde.
tie en gedeeltelijke nieuwbouw, inclusief de benodigde
Zij willen dat de volgende generatie net zo van het orkest
akoestische en geluidsisolerende maatregelen, zijn nodig
geniet als zijzelf.
om het pand geschikt te maken voor zijn nieuwe functie. ‘Met het RCO House gaat een droom van het Koninklijk
‘Ik vind het belangrijk dat ook als ik er niet meer ben, de volgende generaties net als ik
Concertgebouworkest in vervulling: een huis waar onze
musici zich in alle rust kunnen voorbereiden op de vele
van het orkest kunnen blijven genieten’ – Anonieme schenker via nalatenschap
concerten in binnen- en buitenland, waar wij onze ambities op het gebied van educatie en kamermuziek
Voor meer informatie over schenken en nalaten
kunnen realiseren en waar orkest en staf een onderkomen
aan het orkest kunt u contact opnemen met
vinden. De multifunctionele faciliteiten van het RCO House
Carmen Cabo, manager fondsenwerving van het
zullen volledig voldoen aan de eisen die tegenwoordig aan
Koninklijk Concertgebouworkest, via 020 305 10 10 of
een modern, internationaal opererend toporkest worden
donateurs@concertgebouworkest.nl,
gesteld.’ - Jan Raes, algemeen directeur
www.concertgebouworkest.nl/steun.
In RCO House komt alles samen: een eigen plek voor staf- en orkestleden, een ensemblezaal en meer mogelijkheden voor educatie.
52
A
De heer A.G.S. Abraham • De heer en mevrouw Abram • De heer en mevrouw J. van Aken • Mevrouw dr. M.W.M. Akkerman-Zaalberg van Zelst • De heer P.G. Alferink en de heer J.P.F. Sjoukes • Mevrouw H.A.J.M. van Alphen-Slooff • Mevrouw T.S. Alpherts • De heer J.K. van Andel en de heer P.G.B. van Delden
B
De heer S. van der Baan • De heer mr. C.B. Baard • Ted en Christine Baijings • • De heer en mevrouw Ankersmit-Taminiau • De heer drs. E. Asscher De heer en mevrouw J.M. Balm • Mevrouw M.G.W. Balster • De heer mr. F.A.W. Bannier • Mevrouw J.B.L. Bannier • Mevrouw J.K. von Bartheld-ter Borg • De heer prof. dr. J. Bausch • De heer en mevrouw van de Beek-Bomgaars • De heer H.F. op de Beek • Nathalie en Edwin van de Beek-Aalbers • Carola Beelaerts van Blokland • Pauline Beelaerts en Coen Teulings • De heer en mevrouw van Beest-Blaauw • De heer en mevrouw Bekouw-Ellis • Belport Familienstiftung • Baron en barones Bentinck van Schoonheten-Elink Schuurman • Sjoerd van den Berg Fonds • Mevrouw mr. A. Arnoldina van Berge • Loes en Evert van den Bergh • De heer en mevrouw Beyer-Lazonder • Mevrouw C.I.Th. Bierlaagh-Lucas • De heer J.N.K. Bierman • De heer dr. Gert Bindels • Treeske Blasecoen • Caspar Bleijs • De heer en mevrouw Blekxtoon-Schröder • Mevrouw E. Blokker-Verwer • I.m. De heer L. Blom • Mevrouw A. de BockAsscher • Kees de Boer • Mevrouw M.A.M. Boer-ten Hagen • Stichting Boerboom den Daas • De heer en mevrouw Boersma-Hulshoff • Pieter J. Bogaers • De heer en mevrouw Boll-Kruseman • Mevrouw E.E.C. Bon-Meier • De heer C. Boonstra • De heer W.F. Boonstra • Boonstra & Hogewoning, personeel en organisatie • Mevrouw D.E. Booster-Brinkhorst • Mevrouw H.N.L. Boreel-van Riemsdijk • De heer drs. F. Bos • De heer en mevrouw ten Bosch-Blase • Willem en Wilhelmina Bouwes Fonds • De heer en mevrouw Brentjens-Berkelmans • Mevrouw C.M.J. Brian • Dolf en Antoinetty van den Brink • R.B.A. van den Brink • De heer en mevrouw van den Broecke-Roos • Robert Broekema • De heer en mevrouw Broekers-Knol • Els Broeksma-van Capelle • P.I. Broertjes en Ph.J. Korthals Altes • The honorable Charles N. Brower • De heer en mevrouw J.J.Th. Brugman • M.A. Bruijn-Bronkhorst • De heer en mevrouw De Bruin-
C
Heijn • De heer en mevrouw Burgers-Kroon • De heer en mevrouw Buurke-Kruseman • M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting De heer en mevrouw Citroen- van Dorsser • De heer drs. A.J.M.M. van Cleef • Barones Collot d’Escury-Ledeboer • De heer en mevrouw J.H. Coops • Mevrouw R. Coronel-Reiss •
D
Barend en Jacqueline Dam-Oskam • De heer Mevrouw drs. M. Couperus • Dierik Cras en Vera Arnoldus • Gerben en Carolien Creutzberg-van de Zande en mevrouw Delprat-Tromp • Mevrouw G.J.M. Derksen • Louise van Deth • De heer en mevrouw van Deth-Ruys • De heer en mevrouw d’Hollosy-van Rappard • De heer mr. C.J.E. Dijk • Jan Dijker en Marijke Veldhuis • Mevrouw J. Dijkgraaf • De heer dr. ir. J.M. Dirkzwager en mevrouw L.W. Bierens de Haan • De heer P.G. van Ditzhuyzen • De heer J.L. Docter • De heer ir. J.D. Doets • Loes en Egbert Dommering-van Rongen • De heer en mevrouw Donders-Rohling • Mr. and mrs. R.C. Donehoo • De heer en mevrouw Doodeheefver-Philips • Mevrouw M.G.J. Douqué-Hooghiemstra • Berend Jan Drijber • De heer en mevrouw Den Dulk-Kijlstra De heer drs. F.A. Eekels • Familie van Ees-Havenstein Fonds • De heer ir. Hans van Egmond • Frank Eijken • Hans en Carine
E
F
Elsenburg-Swinkels • Siebe van Elsloo en Mirjam van Elsloo-Dizij • Anique Esser • Mevrouw mr. D.C.C. van Everdingen en de heer A.E.D.M. van Thiel Arthur Fischer • Mevrouw M.F. Fentener van Vlissingen • De heer R.A. Francken • De heer en mevrouw Franssen-van den Berg • De heer en mevrouw
G
H. Franssen • De heer en mevrouw Frese-Schreinemacher Mevrouw H.T.G. von der Gablentz-Blanche Koelensmid • Robert van Galen • Mevrouw mr. M.B. Geeris-Vehmeyer • Mevrouw M.M.A. van de Geijn-Verhoeven • De heer en mevrouw Gelling-Kuiper • Mevrouw P.M. Gerritsma-Hogeweg • De heer F.N.W.M. Gianotten • De heer mr. M.J.E.G. de Gier • De heer J.H.R. van Ginkel • Mevrouw M.J. Glasz-Koerts • Pauline Glazener • Marguerite Goldschmeding • Mevrouw J.A. van Gool-Slot • Mevrouw E.S.M. Granpré Molière • De heer en mevrouw Gransberg-Hin • De heer en mevrouw Grimm-van der Veen • De heer en mevrouw Groenteman-Biederman • Annelies en Klaus Groot • De heer en mevrouw Guépin-Cath Joost de Haan • De heer ds. W.A. Hage
H
• De heer en mevrouw Hagenbeek-Schneidinger • De heer B. Haitink • De heer en mevrouw Han-Crebolder • Mevrouw G.M.T. Harink en de heer M.F. Scholten • De heer A. Hartman • Saskia en Jorrit Hartmans • Hans den Hartog • De heer A.Ph.J. de Haseth Möller • Annelies en Renze Hasper-Heidstra • De heer mr. R.R. Hazewinkel • Stichting K.F. Hein Fonds • Rob en Frances Hendriks-van der Weijden • De heer en mevrouw Hendrikse-de Vries • Hilda Hendrikse-Dijkstra • De heer en mevrouw Hengeveld-Brand • De heer drs. W.C. Hermans • Mevrouw van Heukelum Stuijt-van Baren • Mevrouw ir. Helena Heyning • Lodewijk en Diana Hijmans van den Bergh-Loudon • Mevrouw drs. C.M.L. Hijmans van den Bergh • De heer G.E.W. van Hille • De heer J.P. van Hilten • Amsterdam Hilton • De heer T. Hirasawa • De heer mr. P.A.E.M. Hoctin Boes • De heer en mevrouw Hoeffelman-van der Linde • De heer en mevrouw Hof-Smit • Mevrouw K. Hoff • De heer en mevrouw Hofland-Bos • De heer J.B.P. Hoogeboom • De heer drs. H.N. Hoogendonk • Mevrouw E.J.M. Horbach • Kees ter Horst • De heer dr. S. van Houten • Björn en Astrid van Hugten • De heer H.M.M. van Hugten • De heer en mevrouw HuibregtsenWilton • Johan Huisman • De heer P.D. Huizer • De heer en mevrouw Hustinx-van Acker • Mevrouw T. Hylkema-Nielsen Kolding De heer en mevrouw Idenburg-de Savornin Lohman • De heer K. IJff • IMC Financial markets & asset management De heer en mevrouw van der Jagt-de Haan • De heer
I
J
drs. J.H.C. Jansen en mevrouw J.A.S. Jansen-Coppens • De heer W.N.R. Janssen • Mevrouw H.M. Jensema-de Jongh • De heer M.C.C. de Jong • De heer en mevrouw de Jongh-de Bois • Menno Jonker en Frits Spangenberg • Kay en Michiel Josephus Jitta • De heer H.O. Juda K.B.C. Securities • Mevrouw
K
I.S. Kaars Sypesteyn-Vossenaar • De heer en mevrouw Kalff-Götzen • Jan Kalff • A.G. Kammerer • De heer en mevrouw Kamp-Heldring • Mevrouw M.A. van de Kamp-Baradel • Stichting Douglas Kane Fonds • Jonkheer mr. J.D. en mevrouw D.A. van Karnebeek-van Roijen • Mevrouw mr. Y.E. Kastein • De heer en mevrouw Kat-Goudsmit • Jan de Kater • Anton van Kempen en Klaartje Staghouwer • Paul Kenninck • De heer en mevrouw Kenter-Borgman • Kerckhoff Adviseurs • Huib Kersten Fonds • De heer en mevrouw Ket-van Steenbergen • De heer en mevrouw Kievit-Westerduin • Mevrouw C.H. KingmaGorter • De heer mr. Ph.C. Kleyn van Willigen • De heer en mevrouw Knappert-Rahusen • De heer en mevrouw Koemans-van Nieuwkerk • De heer en mevrouw J.E. Koenders • De heer en mevrouw Kohnstamm-Bodenhausen • De heer mr. E.F.M. Kok • Louis en Julie van de Kooij-van Lith • De heer R.G.W. Kooijman • De heer dr. G.A. Kool • De heer A.P.J. Koomen en mevrouw C.M.L. Koomen-de Wit • Krammer’s Handelmaatschappij BV • De heer en mevrouw J.C. Koster • De heer en mevrouw Koster-Herz • In Memoriam Hester Maria van Kralingen Fonds • Mevrouw drs. R.D. Krantz-Hintzen • Gérard Krouwels • Joost Ch.L. Kuiper De heer dr. P.J.M van Laarhoven • Jonkheer en mevrouw Laman Trip-van Asperen de Boer • Anton en Marianne van
L
der Lande • Hans en Margret Langemeijer-Hartung • De heer R. Langstraat • De heer en mevrouw van Lede-Quarles van Ufford • I.m. Oscar van Leer • De heer en mevrouw De Leeuw-Krekels • Mevrouw M. van der Lelie • De heer en mevrouw Lenterman-van Diemen • De heer en mevrouw M.A. Lewis •
53
De heer drs. J.W. van der Linden • De heer en mevrouw Lindenbergh-Sluis • Enna H.W. van Lingen • Mevrouw I.E.E. van Lippe-Biesterfeld • De heer en mevrouw van Lith-Dumont • De heer en mevrouw van Litsenburg-van Royen • De heer mr. J.W. Loot • Jonkheer mr. A.A. Loudon • Mevrouw mr. E.J. Louwe
M
Kooijmans • De heer en mevrouw Lugt-Rethans • De heer drs. P.J.H.M. Luijten • Familie Lukowski • Jan Luycks De heer dr. H.R.E. van Maanen • De heer en mevrouw J. Manheim • De heer en mevrouw de Mare • Marion’s Kinderfonds • De heer en mevrouw van Marle-Crommelin • Stichting Elise Mathilde Fonds • De heer en mevrouw G.A. May • Mazars Paardekooper Hoffman • Familie Meerstadt • F.W.J. Meijer • Evert Meiling en Marry de Gaay Fortman • M.R. Meilink • De heer mr. R.H. Meppelink • De heer en mevrouw De Meulemeester • De heer mr. A.A. Meurer • De heer en mevrouw Mispelblom Beijer-Graafland • Jonkheer en mevrouw Mock-de Bruyn • Jaap en Ria Möhle-Hulleman • Rose-Marie en Eijk de Mol van Otterloo • Mevrouw M.J.M. Molenschot-Philips • Montaigne bv • Mevrouw E.R. Mosler-Reiss • Noor en Kees Mout-Bouwman • De heer en mevrouw Muller-van de Leuv • De heer en mevrouw Muller-Bergsma • Mevrouw B.J. Muller-Voors • Stichting Mundo Crastino Meliori • De heer en mevrouw Munnig Schmidt-Neubauer
N De heer A.H.J. Naber • Mevrouw L.M. Nanning • Ton en Anne-Miek Nelissen-Hanssen • De heer mr. Th.A. van Nierop • De heer en mevrouw van Nieuwenhuizen-van Wessum • De heer en mevrouw Nieuwland • De heer A.F. Nijkerk • Lauren en Richard Nijkerk • Eveline Nikkels O Hotel Okura
Amsterdam • De heer P. Oldenhove en mevrouw W.R. Stocks • De heer en mevrouw L. Ooms-Komst • De heer M.G.G. Oostvogel • Frank en Raya Oranje Jorna • De heer en mevrouw Ort-Thal Larsen • De heer dr. G.J. Oudemans • De heer en mevrouw Overberg-Geesink • Jochem & Saskia Overbosch • De heer E.J. Overkamp en mevrouw A.J.A. Verhoog Pan Fonds • Ben Pauw Fonds • De heer P. Pavlov • Bart Peek • De heer en mevrouw Peet-Hartman
P
• De heer en mevrouw W.L. Peeters • Mevrouw M.W. de Peijper-Pieksma • Babs Persoons • De heer en mevrouw Peters-Asberg • de heer en mevrouw Piekden Hartog • De heer en mevrouw Van der Pol-Schuurman • De heer en mevrouw Polet-Trouwborst • Mevrouw N.P. de Pont • Mevrouw A. Posch-Holties • Hans Pot en Ronald Koning • Mevrouw mr. A.M. Prins-Jansen • De heer en mevrouw Prior-Russel • De heer dr. P. Provó Kluit
R Jan en Cissy Raaijmakers
• Irwan Rachman Fonds • De heer J. Raes • mevrouw G. Rahusen-Ankersmit • Peter Rauwerda • De heer B.L.P. van Reeken en mevrouw A. van Reeken-Slee • De heer en mevrouw Reeser Cuperus • De heer en mevrouw Reesink-de Vries • Mevrouw M.L. Reesink en de heer Q.A.M. Olsthoorn • Stichting Van Rees-Klatte • De heer en mevrouw Reibestein-van der Brug • De heer W. Rekvelt • P.S.A. Renaud • Ribbink van den Hoek Familiestichting • De heer en mevrouw Ribourdouille-Bakker • De heer J.P.M. Richter en de heer B.P. Schuurman • Truus und Gerrit van Riemsdijk Stiftung • De heer A.N. Rietveld • de heer H.A. van Rijbroek • De Roedel, executives and lifecoaching • Mevrouw P. Röell-Heering • De heer en mevrouw de Roever-van Stalborch • De heer en mevrouw Rogaar-Burlage • De heer en mevrouw W. de Rooij • De heer en mevrouw Van Rooijen-Buchwald • De heer en mevrouw Roorda-Avis • De heer en mevrouw Roos-Bruinse • De heer Rosen Jacobson en mevrouw Kellermann • De heer en mevrouw Rote-de Raad • De heer H.M. Roukema • De heer ir. O.H.A. van Royen • Mevrouw R. Ruding-Hekking • Ad en Dieuwke de Ruiter • De heer mr. J.W.M Russell • De heer mr. Ch.W. le Rûtte De heer en mevrouw Samsom-Schalekamp • Mevrouw Sandberg-Praetorius • Mevrouw J.C. van de Sande Bakhuyzen-de Marez Oyens • De heer en
S
mevrouw Sanders-ten Holte • Miep Schalekamp-Kruseman • De heer en mevrouw van Schaik-Colijn • Mevrouw A.C. Schendstok-Stradmeijer • De heer W.E. Scherpenhuijsen Rom • De heer en mevrouw Schipper-Hofman • Mevrouw C.N. Schipper-Maarse • De heer drs. H.M.C.M. Schölvinck • De heer ir. H. Schoone • De heer en mevrouw van der Schoot-van Voorst • Familie Van Schooten-Glasz • De heer Mr. J.H. Schraven • De heer en mevrouw Schreuders-Bais • De heer en mevrouw Schreve-Brinkman • Mevrouw drs. C.W.M. Schunck • Mevrouw Schutte-van der Marel • De heer mr. S.F. Schütz • De heer drs. P.F. Segaar • De heer dr. R. Seil • De heer en mevrouw Sellmeijer-van Piggelen • Mevrouw T. Sellmeijer • De heer P.H. van Setten • De heer en mevrouw Sibinga Mulder-Gevaerts • Corinne Sieger • De heer ir. R.W. Siemers • De heer en mevrouw Sigmond-Verhelst • Feike en Inge Sijbesma • De heer A.J. Simons • Baronesse Sirtema van Grovestins-Hasseley Kirchner • De heer R.C. Slagboom • Paul en Jetty Sleurink-Algra • J. Smit en drs. K.G. SmitSchulting • Donata Smit-Ernsting • De heer en mevrouw Snoeck-Duymaer van Twist • Albert-Jan van Soelen • De heer en mevrouw Soeteman-Reijnen • Hans Speth en Yasuko Speth-Okumura • Mevrouw Van Sprang-Kamstra • De heer en mevrouw Staartjes-Mosler, Victor en Oscar Staartjes • De heer R. Starreveld • Mozes A. Staszewski • Annelies van der Steen • Greta Steneker-van der Drift Fonds • De heer en mevrouw dr. P. Stevens • Willem Stevens • De heer en mevrouw Stomps-Schokking • De heer en mevrouw Storm-Boender • De heer dr. H.C. van Straaten • Julienne Straatman • De heer W.E.M. Strijbos • Mevrouw M.A. Stubbé-Butôt • De heer en mevrouw Stuurman-de Groot • Mevrouw drs. M. van Suchtelen-van Hattum • Tom en Yvonne
T
de Swaan • Mienke Swarttouw-Schaberg • De heer en mevrouw Sweerts-Schroeders Martin Taphoorn • Jonkheer mr. J.P.E. Teding van Berkhout • de heer A.P. Tegelaers • De heer en mevrouw Tervoort-Emons • De heer en mevrouw Terwogt-van Asbeck • De heer en mevrouw Thate-Verloop • Ferry Theunisse • De heer K.B. Thio • Stichting Thurkowfonds • De heer en mevrouw W.J.M. Thywissen • De heer H.D. Tjeenk Willink • De heer
V
en mevrouw Tjepkema-Simmer • Mevrouw M. van Tongeren • Pitt Treumann • L. van Trotsenburg • De heer G.J. Turk • Bert en Maria Twaalfhoven Anton Valk • De heer en mevrouw Vanderbroeck-Finot • De heer ir. M.C. van Veen • Jeroen en Mariëtte van der Veer • Annemie en Hans van der Ven • Prof.dr. René H.M. Verheijen & Daniel J. van Tonder, M.Arch. • Prof. dr. F.W.A. Verheugt • De heer R. Verkroost • De heer en mevrouw Verloop-Gülcher
• Mevrouw F.W. Verloop • De heer A.H. Vermaas • De heer C.A.P. Vermeulen • In Memoriam Sophia J. Vermeulen-Brauckman • Mevrouw D.J. Vermeulen en de heer M.H. Steltenpool • Mevrouw E.M.W. Verwiel-Ploem • De heer en mevrouw Vigeveno-Smits • De heer F.A.M. de Vilder • Mevrouw J.M. de Vildervan der Lande • Fréan Visscher • Marianne de Visser • De heer mr. A.J. Visser • Christiaan Vlek Fonds • De heer en mevrouw Vlek-Peek • Vogelgezang Foundation • De heer J.C.M. Vogten • De heer en mevrouw Volkers-Bonkes • De heer mr. T.H. van Voorst Vader • De heer P.R. Vos • De heer en mevrouw Vossepoel-Peters • De heer en mevrouw de Vreeze-Oostvogel i.m. De heer mr. B.B. Tabingh Suermondt • Vereniging Vrienden van het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest • De heer mr. D.P. de Vries • Kees de Vries • De heer en mevrouw de Vries Lentsch-Kostense • Familie Vrind-Dudok de Wit • Hans Vroom • VSB Fonds • Mevrouw J.H.J. Vuursteen-Pronk De heer en mevrouw Wajer-Koot • Mevrouw H.C. Warners-
W
Gastkemper • De heer mr. R.L. van de Water • De heer en mevrouw Weck-van den Assem • De heer J.G.E. Weerts • De heer R.M.F. van der Weiden • De heer dr. D.M.N. van Wensveen • Elise Wessels • Fons en Henny van Westerloo • Maud en Willem Wiarda-Hansen • Helen Wieringa • De heer N.M. Wierper • Cora & Dolpff Wigbers • De heer en mevrouw Van Wijk-Koehoorn • De heer en mevrouw Wijnand-de Jong • Mevrouw G.A.L. Wijnandsvan der Lande • De heer en mevrouw de Witt Wijnen-Jansen Schoonhoven • Mevrouw L.A.C.M. Witteman-van Meerwijk • Mevrouw Y.M. Wortelboer Martine J. Zoethout en René Vetkamp • De heer en mevrouw • De heer en mevrouw Woudstra-Hilsum • Jonkheer en mevrouw Van der Wyck-Wolf Zuidam-van Middelkoop • Mevrouw Zurel (Amsterdam) • Lily en Hans Zwarts • Jaap van Zweden • Mevrouw N.H. Zweerts en de heer H. Otten
Z
54
Preludium Programmablad van het Koninklijk Concertgebouworkest en Het Concertgebouw In Preludium vindt u toelichtingen op bijna alle concerten die door het Concertgebouworkest en Het Concertgebouw worden georganiseerd, compleet met biografieĂŤn, achtergrondartikelen, interviews en het laatste nieuws.
Iedere maand Preludium thuis, of onbeperkt toegang tot digitale concertprogramma’s?
word abonnee www.preludium.nl/abonneren
55
KAMERMUZIEK Wilt u de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest ook eens van dichtbij zien en horen?
Dat kan! Al vele jaren verzorgen zij kamermuziekconcerten in de Kleine Zaal
onder de noemer Close-up: orkestleden op het vriendenpodium.
De intieme concerten worden georganiseerd door
te worden. Zo zijn er ook dit seizoen portretconcerten
Concertvrienden, de Vereniging Vrienden van het Koninklijk
waarin een orkestlid centraal staat. Soloklarinettist Olivier
Concertgebouworkest en Het Concertgebouw. Ze vormen
Patey en aanvoerder van de tweede violen Henk Rubingh
een bijzondere gelegenheid om orkestleden eens in kleine
hebben beiden een persoonlijk en avontuurlijk programma
bezetting mee te maken en van hun individuele kwaliteiten
samengesteld. Er is een concert rondom het thema Oorlog
te genieten.
& Vrede, en orkestleden vieren met twee boeiende concertprogramma’s dat Rossini 200 jaar geleden geboren werd en
In twee series van drie concerten presenteren de orkest
de Amerikaan Lou Harrison 100 jaar geleden. Artist in
leden een veelzijdig palet aan klassieke kamermuziek. De
residence Eva-Maria Westbroek werkt op 13 mei met
gevarieerde programma’s bevatten bekende maar vaak ook
orkestleden samen in een kleurrijk programma met onder
juist onbekende werken die de moeite waard zijn gehoord
meer Bergs Sieben frühe Lieder.
56
CLOSE-UP 2 hele series 3 concerten in de Kleine Zaal
enkele serie Vrienden € 84
aanvang: dinsdag 20.15 uur | zondag 14.1 5 uur
Series I & II
Vrienden € 160
niet-Vrienden € 98 niet-Vrienden € 185
Serie I
zondag 13 mei
dinsdag 19 september
Artist in residence:
dinsdag 13 februari Gioacchino Rossini 200 jaar
Portretconcert:
Eva-Maria Westbroek, sopraan
Arno Piters, klarinet
Henk Rubingh, viool
Julie Moulin, fluit
Jae-Won Lee, viool
Marijn Mijnders, viool
Davide Lattuada, klarinet
Jane Piper, viool
Gregor Horsch, cello
Sylvia Huang, viool
Herre Halbertsma, viool
m.m.v. Jeroen Bal, piano
Henriette Luytjes, viool
Saeko Oguma, altviool
Stravinsky Suite Italienne
Guus Jeukendrup, altviool
Eva Smit, altviool
Prokofiev Suite uit ‘Assepoester’
Julia Tom, cello
Honorine Schaeffer, cello
Korngold Suite uit ‘Much Ado about
Nicholas Schwartz, contrabas
Dominic Seldis, contrabas
Nothing’
m.m.v. Anna Fedorova, piano
Mariëtta Feltkamp, contrabas
Korngold Suite voor twee violen,
en Dirk Luijmes, harmonium
Rossini Sonata a Quattro ‘La tempesta’
cello en piano linkshandig
Granados La maja y el ruiseñor
Paganini Introductie en variaties op
J. Strauss jr. Kaiser-Walzer
een thema uit Rossini’s ‘Mosè in Egitto’
zondag 3 december
(bewerking A. Schönberg)
Meyerbeer Klarinetkwintet in Es
Lou Harrison 100 jaar
Berg Sieben frühe Lieder
Mendelssohn Eerste strijkkwintet in A
Kersten McCall, fluit
(bewerking R. de Leeuw)
Borika van den Booren, viool
Schubert Pianokwintet in A,
zondag 15 april
Christian Hacker, cello
‘Forellenkwintet’
Oorlog & Vrede
Herman Rieken, slagwerk
Calogero Palermo, klarinet
Bence Major, slagwerk
Serie II
Tjeerd Top, viool
Mark Braafhart, slagwerk
dinsdag 24 oktober
Susanne Niesporek, viool
m.m.v. Marc Aixa Siurana, slagwerk
Portretconcert:
Jeroen Quint, altviool
en Nicolas van Poucke, piano
Olivier Patey, klarinet
Benedikt Enzler, cello
Harrison Songs in the Forest
Alexei Ogrintchouk, hobo
m.m.v. Jeroen Bal, piano
Cage/Harrison Double Music
Marleen Asberg, sopraan en viool
Weinberg Pianokwintet
Ives Pianotrio
Harold Hirtz, altviool
Messiaen Quatuor pour la Fin du Temps
Harrison Varied Trio
Jérôme Fruchart, cello
Crumb Vox Balaenae
Olivier Thiery, contrabas m.m.v. Sophie Patey, piano
Artist in residence
Puccini E lucevan le stelle uit ‘ Tosca’
Als artist in residence zingt Eva-Maria
Schubert Der Hirt auf dem Felsen
Westbroek met het Concertgebouw
Brahms Klarinettrio
orkest werk van Wagner, Tsjaikovski,
Prokofiev Kwintet in g
Barber en Rachmaninoff in diverse
Connesson Disco Toccata
abonnementenseries. Daarnaast werkt
Goodman jazz songs
ze samen met orkestleden in een kamermuziekconcert in de serie Close-up en in RCO Club Night, een intiem concert in nachtclubsetting.
57
Het publiek van morgen
De jeugd heeft de toekomst, ook bij het Koninklijk Concertgebouworkest.
De symfonische traditie levend houden en ervoor zorgen
dat zij voor volgende generaties relevant blijft,
dat doet het orkest op verschillende manieren.
Twee keer per seizoen organiseert het Concertgebouw
Familieconcerten
orkest een Familieconcert, waar symfonische muziek wordt
1 zondag 22 oktober | 13.00 & 15.30 uur | Kleine Zaal
geïntroduceerd op een speelse manier, speciaal toegespitst
Familieconcert: Koning Klimboom (6+)
op kinderen vanaf zes jaar. Daarnaast worden educatieve
prijs € 17,50 | t/m 12 jaar € 14
apps ontwikkeld voor gebruik op de basisscholen. Het or-
Marleen Asberg, zang
kest schaart deze activiteiten onder de noemer RCO Kids.
Rogier van Erkel, verteller musici van het Koninklijk Concertgebouworkest Lotte van Dijck, tekst en beeld
Familieconcerten
Kiki Jaski, regie
De Familieconcerten nodigen uit tot actieve deelname voor
Michael Gieler, concept
en na het concert. Op www.rcokids.nl kan de jonge con-
Grieg delen uit ‘Peer Gynt’
certbezoeker zich door middel van bijvoorbeeld spelletjes en filmpjes voorbereiden op het concert. Op de dag van
2 zondag 3 juni | 13.00 & 15.30 uur | Grote Zaal
het concert zelf is er een voorprogramma voor kinderen.
voorprogramma 40 minuten voor aanvang Familieconcert: Romeo en Julia (6+)
Achteraf kan online worden nagenoten.
prijs € 17,50 | t/m 12 jaar € 14 Het eerste programma, op 22 oktober in de Kleine Zaal,
Gustavo Gimeno, dirigent
heet Koning Klimboom. Het is opgehangen aan Griegs
Tsjaikovski Fantasie-ouverture ‘Romeo en Julia’
toneelmuziek bij Peer Gynt. Peer is een dromerige en eigenwijze boomklimmer. Als zijn moeder weer eens boos
Abonnementen informatie
op hem is, gaat hij aan het klauteren. Daarboven in het
Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series
groen beleeft hij allerlei avonturen en heeft hij wonderlijke
kaarten bestellen voor de Familieconcerten.
ontmoetingen.
Online kiest u zelf uw favoriete stoel in de zaal: www.concertgebouworkest.nl/series.
Op 3 juni vindt in de Grote Zaal het tweede Familieconcert plaats, gebaseerd op de Fantasie-ouverture ‘Romeo en Julia’ van Tsjaikovski.
58
Educatieve apps De educatieve apps die onder de vlag van RCO Kids verschijnen, worden ontwikkeld in samenwerking met uitgeverij Follow a Muse. De pc-versies van deze apps zijn voor basisscholen gratis te downloaden en kunnen worden gebruikt op het digibord. Met Carnaval der dieren voor groep 1 en 2, gebaseerd op Saint-Saëns’ gelijknamige compositie, verschijnt in maart 2017 de vierde en voorlopig laatste app. Daarmee zijn alle basisschoolleeftijden voorzien. Eerder verschenen Peter en de Wolf (groep 3/4; in 2015 winnaar van de Gouden Apenstaart), Schilderijen van een Tentoonstelling (groep 5/6) en Romeo & Julia (groep 7/8; in 2016 winnaar van de Kameleon). Honderden basisscholen in Nederland en België hebben de eerder uitgebrachte apps inmiddels in gebruik. Peter en de wolf en Romeo en Julia bestaan ook in een versie voor iPad. Elke titel bevat zes kant-en-klare lesbrieven, samen goed voor een project van drie à vier weken. De apps gaan uit van een brede educatieve context: in de lessen worden – naast muziek – ook aspecten van beeldende vormen en wereldoriëntatie betrokken. Zodoende zijn de apps vooral bedoeld voor de kerndocent. Uiteraard kan ook een vakdocent ermee uit de voeten. De diverse afleveringen maakten al veel positieve reacties los. Enkele opmerkingen van leerkrachten:
‘De lesbrieven zijn gedegen uitgewerkt,
met veel oog voor detail. Alles klopt en is compleet.’ ‘Ik ben zelf niet zo muzikaal,
maar kan toch goed werken met de app.’ ‘Kinderen vroegen zelf om het concert nog
een keer te mogen bekijken! Ook van ouders heb ik zeer positieve reacties mogen ontvangen.’ Leerkrachten halen de gratis apps van RCO Kids op door een e-mail met de gegevens van de school (naam, adres, contactpersoon) te sturen aan info@followamuse.nl. Uitgeverij Follow a Muse neemt dan contact op voor de installatie. De apps kunnen kosteloos worden aangeboden dankzij bijdragen van de Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest, het Jacobson Fonds, de FIL Foundation en de Fiep Westendorp Foundation.
59
Talenten van de toekomst Hoe kan een toporkest in de toekomst verzekerd blijven
van de beste musici en dirigenten?
Door jonge talenten zelf op te leiden en kansen te bieden!
Koninklijk Concertgebouworkest heeft verschillende manie-
De Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest
ren ontwikkeld om jonge professionals op weg te helpen.
Jonge talenten die een jaar de Academie van het Koninklijk
Van masterclasses tot een heuse orkestacademie: het
De Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest
Concertgebouworkest mogen volgen, kunnen rekenen op
biedt elk seizoen plaats aan enkele zeer getalenteerde
een totaalpakket waarin niet alleen ruimte is voor symfoni-
musici, die deelnemen aan symfonische producties terwijl
sche muziek. Ze spelen ook kamermuziek, soms met orkest-
zij worden begeleid door ervaren orkestleden. Voor jonge
leden samen, en volgen lessen, workshops en trainingen.
dirigenten is er jaarlijks een openbare masterclass onder
Bovendien leren de academisten hun muzikale kennis en
leiding van chef-dirigent Daniele Gatti.
enthousiasme over te brengen op mensen die minder kennis hebben van klassieke muziek, met name schoolkinderen.
De masterclass, een waardevol instrument
Sinds de oprichting in 2003 heeft de orkestacademie al
Een dirigeerstokje maakt geen geluid. Dirigenten hebben
veel succesvolle musici afgeleverd. De meesten hebben een
een orkest nodig als instrument, zonder dat apparaat zijn
plaats gevonden in beroepsorkesten. Maar liefst zes van hen
ze nergens. Het is een vak dat je in de praktijk moet leren.
maken inmiddels deel uit van het Concertgebouworkest,
Daniele Gatti helpt jonge collega’s op weg met zijn mas-
zoals de Franse celliste Honorine Schaeffer. Zij was nog
terclasses. ‘Dat doe ik heel graag, omdat ik zelf als student
maar zestien en studeerde aan het conservatorium van
nooit de kans kreeg om met een professionele dirigent van
Parijs toen zij haar eerste academieleergang volgde, bij
het hoogste niveau te werken. Het Concertgebouworkest
het Orchestre National de Paris. Na een tweede orkest-
biedt jonge dirigenten een unieke kans. Plotseling hebben
academie bij Radio France kwam in het seizoen 2012/13
ze een van de best denkbare instrumenten voor zich. Om
het Concertgebouworkest. ‘Dat was een heel druk jaar,
daarmee te werken, en aan te voelen hoe zo’n orkest werkt,
maar een goede afspiegeling van het veelzijdige leven
kan zeer belangrijk zijn voor hun verdere ontwikkeling.’
dat een orkestmusicus leidt. Ik heb zoveel geleerd. In het
Eerder al gaven voormalig chef-dirigent Mariss Jansons
Concertgebouworkest dienen musici de hele groep, niet hun
en Valery Gergiev een dirigentenmasterclass. Met Daniele
eigen ego. Ik leerde ook op verschillende manieren klank
Gatti maakt het orkest er nu een jaarlijkse traditie van.
maken, zodat mijn geluid zich als een kameleon naar de unieke klank van het orkest voegde. Lessen heb ik genomen bij alle collega’s van de cellogroep, maar ook bij andere strijkers, bij blazers… En tegelijkertijd voelde ik me als
60
academist een volwaardig orkestlid, geen leerling.’ Na een
Ook tijdens andere internationale tournees geven orkest-
vierde academieseizoen, bij de Berliner Philharmoniker,
musici geregeld masterclasses.
werd Schaeffer aangenomen als orkestlid bij het Concert gebouworkest.
Partners
De orkestacademie wordt gesteund door de Stichting Donateurs
Samenwerkingsverbanden tussen muziekinstellingen
Koninklijk Concertgebouworkest en daaraan verbonden fondsen
zijn belangrijk voor talentontwikkeling. Zo werken de
op naam.
Orkestacademie en de Muziekkapel Koningin Elisabeth in Waterloo regelmatig samen. Met het Conservatorium van
Side by side
Amsterdam onderhoudt het Concertgebouworkest een
Ook met RCO meets Europe draagt het Concertgebouw
bijzondere band. Viermaal per seizoen werken orkestle-
orkest bij aan talentontwikkeling. Onder deze noemer reist
den aan kamermuziekproducties, samen met leerlingen
het orkest verspreid over tweeënhalf seizoen naar alle 28
van de Sweelinck Academie van het Conservatorium van
lidstaten van de Europese Unie. Een bijzonder element
Amsterdam, de opleiding voor jong toptalent van het
vormt Side by Side: in elk van de lidstaten speelt het orkest
conservatorium. Leerlingen worden gestimuleerd om
het openingswerk samen met jonge musici uit het des-
orkestrepetities te bezoeken en er worden ontmoetingen
betreffende land. In het kader hiervan geven orkestleden
met solisten georganiseerd. Verder steunt het orkest de
ook lessen en coaching. Zo deelt het Concertgebouworkest
Nationale Master Orkestdirectie. Lees meer op
zijn kennis en ervaring met jongere generaties en gaat het
www.concertgebouworkest.nl/nl/talentontwikkeling.
samenwerkingen aan met jeugdorkesten uit heel Europa.
Daniele Gatti leidt op 24 oktober 2016 de Side by Side-repetitie met jong talent in Luxemburg.
61
Orkest op reis
‘Es ist ein ganz tolles Projekt, wirklich eine
super Idee. Unsere Studenten nehmen ganz
sicherlich viel davon mit. Recht herzlichen Dank.’ – Professor für Orchestererziehung Webern
Symphonie Orchester (Wenen)
Het Koninklijk Concertgebouworkest is niet alleen te horen in Het Concertgebouw, maar tevens veelvuldig
MEETS EUROPE
in het buitenland. In 2016/17 startte het orkest met het unieke tourneeprogramma RCO meets Europe. Gedurende tweeënhalf seizoen treedt het orkest op in alle 28 lidstaten van de Europese Unie. In ieder EU-land speelt het orkest een openingswerk samen met leden van een lokaal of
BERLIJN | 6 sep 2017
nationaal jeugdorkest: Side by Side. Na de eerste tien
Bundesjugendorechester National Youth Orchestra of Germany
succesvolle samenwerkingen van seizoen 2016/17 wordt Side by Side dit seizoen voortgezet met zeven nieuwe
BOEKAREST | 24 sep 2017
concerten (zie hiernaast).
Roemeens Nationaal Jeugdorkest
In september vangt het buitenlandse reisschema van
Boedapest | 14 okt 2017
het Concertgebouworkest aan met de traditionele zomertournee langs belangrijke zalen en festivals in
Zuglói Filharmónia
Europa. Voor het eerst sinds 2009 zal het orkest op 1 en
Madrid | 20 feb 2018
2 september te horen zijn tijdens de BBC Proms in de Londense Royal Albert Hall. Daarnaast wordt opgetreden
Jeugdorkest van Madrid (JORCAM)
in Luzern en Berlijn. Andere concerten binnen de Europese grenzen voeren het orkest in 2017/18 naar verschillende
Lissabon | 21 feb 2018
Duitse steden, Parijs, Brussel en Wenen. Bovendien zullen
Gulbenkian Orkestacademie
de musici andermaal afreizen naar de Verenigde Staten en
Praag | 15 mei 2018
wordt een uitgebreide tournee ondernomen naar Zuid-
Symfonieorkest van het Praags conservatorium
Korea en Japan.
Parijs | 17 mei 2018
Tournees dragen in het algemeen bij aan artistieke verdie-
Studenten van
ping, maar de wederzijdse kruisbestuiving die plaatsvindt
Pôle Supérieur Paris Boulogne-Billancourt
tijdens de Side by Side-concerten is van onschatbare waarde. Zowel voor het Concertgebouworkest als voor de jonge musici uit de Europese lidstaten.
‘I think this tour could open up music
to younger people, as a generation, and also In de chronologische lijst achterin vindt u data en plaatsen van concerten in het buitenland dit seizoen. Voor een
to prove the Brexit (and all things like that)
can be overpowered by music.’
historisch overzicht van de concerten in het buitenland zie
www.concertgebouworkest.nl/archief.
62
– trompettiste National Youth Orchestra Great Britain (London)
Vrienden
• kopen met korting • bestellen met voorrang • bezoeken repetities Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest en Het Concertgebouw dragen bij aan initiatieven om de interesse voor klassieke muziek bij
jongeren aan te wakkeren en aan de ontwikkeling van jong muzikaal talent. Als dank voor uw verbondenheid krijgt u mooie privileges.
Voor meer informatie en aanmelden: www.concertvrienden.nl
foto: Ronald Knapp
Daniele Gatti kreeg bij zijn aanstelling als chef-dirigent een ‘bici dagli amici’: een fiets als welkomscadeau van de Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest en Het Concertgebouw.
63
KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST Beschermvrouwe
Ambassadeurs
Orkestleden
Annebeth Webb
Hare Majesteit Koningin
Hedy d’Ancona
Eerste viool
Joanna Westers
Máxima
Sjoerd van den Berg
Vesko Eschkenazy,
Altviool
Titeldirigenten
Louis de Bièvre
concertmeester
Ken Hakii
Daniele Gatti, chef-dirigent
Kees Blekxtoon
Liviu Prunaru,
Michael Gieler
Bernard Haitink, eredirigent
Jan Maarten Boll
concertmeester
Saeko Oguma
Riccardo Chailly,
Dorian van der Brempt
Tjeerd Top
Frederik Boits
conductor emeritus
Gerlach Cerfontaine
Marijn Mijnders
Roland Krämer
Mariss Jansons,
Walter Etty
Ursula Schoch
Guus Jeukendrup
conductor emeritus
Rokus de Groot
Marleen Asberg
Jeroen Quint
Stichtingsbestuur
Lodewijk Hijmans van den
Keiko Iwata-Takahashi
Eva Smit
Wiet Pot, voorzitter
Bergh
Tomoko Kurita
Martina Forni
Paul Schnabel,
Jan Hommen
Henriette Luytjes
Harold Hirtz
penningmeester
Aukelien van Hoytema-van
Borika van den Booren
Yoko Kanamaru
Leonie Bot
der Beugel
Marc Daniel van Biemen
Vilém Kijonka
Frits Campagne
Cees van Lede
Christian van Eggelen
Edith van Moergastel
Bart Claessens
Jan Willem Loot
Sylvia Huang
Jeroen Woudstra
Christian van Eggelen
Paul Luijten
Mirte de Kok
Cello
Louise Fresco
Els Mosler
Junko Naito
Gregor Horsch
Carolien Gehrels
Ruud van Ommeren
Benjamin Peled
Tatjana Vassiljeva
Ralph Hamers
Robert Reibestein
Nienke van Rijn
Johan van Iersel
Martijn Snoep
Roelf Rogaar
Jelena Ristic
Fred Edelen
Dorothee van Vredenburgh
Yvonne van Rooy
Valentina Svyatlovskaya
Benedikt Enzler
Wim Scherpenhuijsen Rom
Michael Waterman
Arthur Oomens
Tom de Swaan
Tweede viool
Chris van Balen
Maarten van Veen
Henk Rubingh
Jérôme Fruchart
Jan Willem Verloop
Caroline Strumphler
Christian Hacker
Alexander van Wassenaer
Susanne Niesporek
Maartje-Maria den Herder
Hans Zwarts
Jae-Won Lee
Honorine Schaeffer
Anna de Vey Mestdagh
Julia Tom
Paul Peter Spiering
Contrabas
Herre Halbertsma
Dominic Seldis
Marc de Groot
Pierre-Emmanuel de Maistre
Arndt Auhagen
Théotime Voisin
Leonie Bot
Mariëtta Feltkamp
Sanne Hunfeld
Rob Dirksen
Mirelys Morgan Verdecia
Georgina Poad
Sjaan Oomen
Nicholas Schwartz
Jane Piper
Olivier Thiery
Eke van Spiegel
vacature
64
Fluit
Bert Langenkamp
Directie en Staf
Jacoba de Boer
Emily Beynon
Trombone
Algemene Zaken
Agnes van den Ham
Kersten McCall
Bart Claessens
Jan Raes,
Marieke Mulder
Julie Moulin
Jörgen van Rijen
algemeen directeur
Renske Vrolijk
Mariya Semotyuk-Schlaffke
Nico Schippers
Personeel en Organisatie
Mediaproducties
Piccolo
Tenor-/Bastrombone
Marja Verhoogt
Marcel van Tilburg
Vincent Cortvrint
Martin Schippers
Brigit van den Broek
Tourneezaken
Hobo
Bastrombone
Manon van Ette
Else Broekman
Alexei Ogrintchouk
Raymond Munnecom
Artistiek
Inge Neijenhoff
Ivan Podyomov
Tuba
Joel Ethan Fried,
Manon Wagenmakers
Nicoline Alt
Perry Hoogendijk
adjunct-directeur
Financiële administratie
Kyeong Ham
Pauken
Mieke Bleeker
Robbert Jan van der Maal
Althobo
Marinus Komst
Mark van Dongen
Noëlle Claessens-Houben
Miriam Pastor Burgos
Nick Woud
Orkestacademie
Jacques Koekoek
Klarinet
Slagwerk
Gonneke de Jong
Carolina Kreeft
Calogero Palermo
Mark Braafhart
Planning / Productie
Mieke de Louwer
Olivier Patey
Bence Major
Lisette Castel
Marianne van Pelt
Hein Wiedijk
Herman Rieken
Stephan Heber
Development
Es-klarinet
Harp
Karlijn Riedijk
Anne Christin Erbe
Arno Piters
Petra van der Heide
Orkestinspectie
Carmen Cabo
Basklarinet
Gerda Ockers
Peter Tollenaar
Merel Geerlings
Harriët van Uden
Henriëtte Henny
Orkestbibliotheek
Marjolein Joosen
Ronald Karten
Douwe Zuidema
Gerdine Niemans
Gustavo Núñez
Marianne Butijn
Hanna Philips-de Man
Helma van den Brink
Podiumstaf
Barbara Ruding
Jos de Lange
Johan van Maaren
Jan Meddens
Contrafagot
Ton van der Meer
Rike Blom
Simon Van Holen
Jan Ummels
Charlie dos Reis Borges
Hoorn
Zakelijk
Rodrigues
Laurens Woudenberg
David Bazen,
vacature
adjunct-directeur
José Luis Sogorb Jover
Public Relations
Peter Steinmann
Michiel Jongejan
Sharon St. Onge
Marian van den Beuken
Fons Verspaandonk
Akira Dieters
Jaap van der Vliet
Martijn Voorvelt
Paulien Weierink-Goossen
Receptie
Trompet
Olga Beemster
Miroslav Petkov
Inge Neijenhoff
Omar Tomasoni
Tine Vlam
Hans Alting
Marketing en verkoop
Jacco Groenendijk
Wietske Kuiper
Davide Lattuada Fagot
= aanvoerder(s)
65
RCO 16006 (SACD) RCO 16007 (LP) RCO 16008 (Blu-Ray) RCO 16109 (DVD)
RCO 08004 (SACD)
RCO 15008 (SACD)
RCO 17002 (3 CD)
RCO 17001 (SACD)
RCO LIVE verkrijgbaar in de cd-speciaalzaak en via WWW.RCO-LIVE.COM
RCO 14004 (2CD)
RCO 16003 (SACD)
RCO15002 (13CD + DVD)
RCO 16002 (SACD)
ROYAL CONCERTGEBOUW ORCHESTRA BRUCKNER SYMPHONY NO. 5 NIKOLAUS HARNONCOURT
RCO 16004 (SACD)
RCO 14108 (3Blu-Ray) RCO 14109 (3DVD)
RCO 16001 (SACD)
wwww.concertgebouworkest.nl 66
RCO 14106 (Blu-Ray) RCO 14103 (DVD) 14106_bruckner5_bd.indd 1
24-07-14 14:57
ALGEMENE INFORMATIE
ADRES
ABONNEMENTEN & KLANTENSERVICE
Koninklijk Concertgebouworkest
www.concertgebouworkest.nl/series
Jacob Obrechtstraat 51, 1071 KJ Amsterdam
klantenservice@concertgebouworkest.nl
Postbus 78098, 1070 LP Amsterdam
telefoon 020 305 10 15 ma-vr 9.30-1 2.30 uur,
telefoon 020 305 10 10
28 februari - 10 maart tot 9.30-17.00 uur
info@concertgebouworkest.nl www.concertgebouworkest.nl facebook.com/RoyalConcertgebouwOrchestra @RCOamsterdam
instagram.com/RCOamsterdam
youtube.com/rcolive
CONCERTEN IN HET CONCERTGEBOUW Tenzij anders aangegeven vinden de concerten
LOSSE KAARTEN vanaf 1 juni 2017 voor seizoen 2017/18: Online www.concertgebouworkest.nl Concertgebouwlijn 0900 671 83 45 (dagelijks 10.00-17.00 uur, € 1 per gesprek) Kassa Concertgebouw (ma-vr 13.00-19.00 uur en za-zo 10.00–19.00 uur, indien geen avondconcert tot 17.00 uur)
plaats in de Grote Zaal van Het Concertgebouw, Concertgebouwplein 10 te Amsterdam. Bij elk concertkaartje is inbegrepen:
colofon
• Drankje voorafgaande aan concert en in pauze
samenstelling Marian van den Beuken
(tenzij anders aangegeven)
redactie Martijn Voorvelt en Wietske Kuiper
• Garderobe
beeldredactie Michiel Jongejan en Akira Dieters
• 25% korting in Q-park Museumplein (door middel van
tekstbijdragen Henriëtte Posthuma de Boer (pag. 16-18),
voucher via kassa en garderobe Het Concertgebouw)
Frederike Berntsen (pag. 24-26), Thea Derks (pag. 33-35), Hugo Bouma (pag. 36-38), Myrthe van Dijk (pag. 40-42),
RUILSERVICE
Paul Janssen (pag. 47-48), Thiemo Wind (pag. 58-61) Esther van Helvoort (pag. 62),
Bent u niet in de gelegenheid een concert uit uw serie
met dank aan Hans Haffmans (interviewer Daniele Gatti)
te bezoeken? Maak gebruik van de ruilservice.
grafisch ontwerp Atelier René Knip en Olga Scholten
www.concertgebouworkest.nl/ruilservice
lithografie en druk robstolk®, Amsterdam
Komt u er online niet uit? Belt u dan met onze klantenservice.
fotografie Mladen Pikulic (p 1, 10, 29, 56, 61), Anne Dokter (p 2, 8, 9), Marco Borggreve (p 6, 12, 33, 41), Gert Mothes (p 9), Todd Rosenberg (p 8), Kálmán Garas (p 12), Clive Barda (p 20), Sheila Rock (p 25), Renske Vrolijk (p 50) Peter Tollenaar (p 44, 45, 61), Michiel Hendryckx (p 46), Eddy Posthuma de Boer (p 46), Jaap Scheeren (p 52) Fotografen die we niet hebben weten te achterhalen wordt verzocht contact op te nemen met het Koninklijk Concertgebouworkest.
67
PLATTEGROND GROTE ZAAL
RAN G 1 + RAN G 1 RAN G 2 RAN G 3 RAN G 4 rolstoelplaats
68