Gjkk booklet 2017 issu by Rrezart Dujaka

REPUBLIKA E KOSOVËS - РЕПУБЛИКА КОСОВO - REPUBLIC OF KOSOVO

GJYKATA KUSHTETUESE УСТАВНИ СУД CONSTITUTIONAL COURT

REPUBLIKA E KOSOVËS - РЕПУБЛИКА КОСОВO - REPUBLIC OF KOSOVO

GJYKATA KUSHTETUESE УСТАВНИ СУД CONSTITUTIONAL COURT

Përmbajtja

6-7 │Roli dhe përgjegjësitë e Gjykatës Kushtetuese

8-9 │Përbërja dhe organizimi

10-19 │Gjyqtarët

20-21 │Sekretaria e Gjykatës dhe Njësia Ligjore

22-23 │Juridiksioni dhe palët e autorizuara

24-25 │Parashtrimi i kërkesës dhe vendimet

26-27 │Bashkëpunimi me organizatat ndërkombëtare

28-35 │Ndërtesa e Gjykatës Kushtetuese

36-39 │Data me rëndësi

40-45 │Vendime me rëndësi

Content

6-7 Role and Responsibilities of the Constitutional Court │

8-9 Composition and Organization │

10-19 Judges │

20-21 Secretariat of the Court and Legal Unit │

22-23 Jurisdiction and Authorized Parties │

24-25 Filing of Referral and Decisions │

26-27 Cooperation with International Organizations │

28-35 Building of the Constitutional Court │

36-39 Important dates │

40-45 Important Decisions │

Roli dhe përgjegjësitë e Gjykatës Kushtetuese Gjykata Kushtetuese është autoriteti përfundimtar në Republikën e Kosovës për interpretimin e Kushtetutës dhe të përputhshmërisë së ligjeve me Kushtetutën. Ajo siguron funksionalitetin e institucioneve të vendit në pajtim me Kushtetutën dhe garanton mbrojtjen e të drejtave dhe të lirive individuale të garantuara me Kushtetutë. Roli dhe përgjegjësitë e Gjykatës Kushtetuese janë të përcaktuara në Kushtetutën e Kosovës dhe në Ligjin për Gjykatën Kushtetuese. Ndonëse vendimet e Gjykatës Kushtetuese kanë fuqinë e ligjit të zbatueshëm nga të gjitha autoritetet publike në vend, ajo megjithatë nuk gëzon autoritetin e inicimit vetanak të shqyrtimit të rasteve. Si edhe shumë gjykata të tjera homologe, Gjykata Kushtetuese mund të shqyrtojë dhe të marrë vendim për një çështje specifike vetëm pas parashtrimit të kërkesës nga palët e autorizuara me Kushtetutë. Përderisa gjykatat e niveleve të tjera merren me shqyrtimin e fakteve, me verifikimin e ligjshmërisë së krijimit dhe të marrjes së provave, Gjykata Kushtetuese merret vetëm me kontrollin kushtetues të procesit të rregullt gjyqësor. Gjykata Kushtetuese nuk vendos për çështje të tjera faktike ose juridike që kanë të bëjnë me kontestin ndërmjet palëve. Në aspektin e funksionimit institucional, Gjykata Kushtetuese gëzon pavarësi organizative, administrative e financiare për realizimin e detyrave të saj, të përcaktuara me Kushtetutë. Ndonëse menaxhon në mënyrë të pavarur buxhetin e saj, Gjykata megjithatë i nënshtrohet auditimit të brendshëm, si dhe auditimit të jashtëm nga Auditori i Përgjithshëm i Republikës së Kosovës.

ROLI DHE PËRGJEGJËSITË E GJYKATËS KUSHTETUESE | ROLE AND RESPONSIBILITIES OF THE CONSTITUTIONAL COURT

Role and responsibilities of the Constitutional Court The Constitutional Court is the final authority in the Republic of Kosovo for the interpretation of the Constitution and the compliance of laws with the Constitution. It provides the functionality of the national institutions in accordance with the Constitution and guarantees the protection of individual rights and freedoms guaranteed by the Constitution. The role and responsibilities of the Constitutional Court are defined in the Constitution of Kosovo and the Law on the Constitutional Court. Although the decisions of the Constitutional Court have the force of the law applicable by all public authorities in the country, it does not have however the authority to self- initiate the review of cases. Like many other counterpart courts the Constitutional Court can review and take a decision on a specific issue only upon filing a referral by the parties authorized by the Constitution. While the courts of other instances deal with the examination of the facts, the verification of the legality of the creation and taking of evidence, the Constitutional Court deals only with the constitutional control of the regular judicial process. The Constitutional Court does not decide on other factual or legal matters related to the dispute between the parties. In terms of institutional functioning the Constitutional Court enjoys organizational, administrative and financial independence for implementation of its tasks as defined by the Constitution. Although it manages its own budget in an independent manner, the Court nevertheless is subject to internal audit and external audit by the Auditor General of the Republic of Kosovo.

PËRBËRJA DHE ORGANIZIMI | COMPOSITION AND ORGANIZATION

Përbërja dhe organizimi

Composition and organization

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës përbëhet nga 9 (nëntë) gjyqtarë. Krahas panelit prej 9 gjyqtarësh, struktura organizative e Gjykatës Kushtetuese përbëhet edhe nga: Njësia Ligjore dhe nga Sekretaria e Gjykatës.

The Constitutional Court of the Republic of Kosovo is composed of nine (9) judges. Besides the panel of 9 judges, the organizational structure of the Constitutional Court consists of the: Legal Unit and Secretariat of the Court.

Gjyqtarët | Judges

Gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës emërohen nga Presidenti i Republikës së Kosovës, me propozimin e Kuvendit, për një mandat 9 (nëntë) vjeçar. Me qëllim që të garantohet pavarësia e tyre profesionale, gjyqtarët nuk gëzojnë të drejtën e rizgjedhjes.

Gjatë angazhimit në Gjykatën Kushtetuese, gjyqtarët nuk kanë të drejtë të ushtrojnë ndonjë detyrë tjetër publike apo profesionale për të cilën shpërblehen me pagesë, përveç ushtrimit të funksionit të ligjëruesit të shkencave juridike në një universitet të akredituar.

Vendimi për të propozuar 7 (shtatë) nga gjyqtarët, bëhet me miratimin e 2/3 (dy të tretave) të deputetëve të Kuvendit të pranishëm dhe që votojnë. Vendimi për të propozuar 2 (dy) gjyqtarët e tjerë, merret me shumicën e votave të deputetëve të Kuvendit, të cilët janë të pranishëm dhe që votojnë, por që mund të bëhet vetëm pas pëlqimit të shumicës së deputetëve të Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet që janë rezervuar ose garantuar për përfaqësuesit e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë.

Gjyqtarët gëzojnë imunitet nga ndjekja penale dhe nga paditë civile, nga shkarkimi nga detyra për vendimet e marra, nga mendimet e shprehura dhe nga veprimet e marra brenda fushës së përgjegjësive si gjykatës të Gjykatës Kushtetuese. Shkarkimi i gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese bëhet nga Presidenti i Republikës së Kosovës me propozimin e 2/3 (dy të tretave) të gjyqtarëve të Gjykatës.

Judges are appointed by the President of the Republic of Kosovo upon the proposal of the Assembly and serve for a mandate of 9 (nine) years. In order to guarantee their professional independence, judges do not have the right to be re-elected. The decision to propose 7 (seven) judges requires a 2/3 (two thirds) majority of the deputies of the Assembly present and voting. The decision on the proposals of the other 2 (two) judges shall require the majority vote of the deputies of the Assembly present and voting, but only upon the consent of the majority of the deputies of the Assembly holding seats reserved or guaranteed for representatives of the communities not in the majority in Kosovo.

During their mandate in the Constitutional Court, judges are not permitted to hold any other public or professional office with remuneration except the performance as lecturer of legal sciences in an accredited university. Judges have immunity from prosecution, civil lawsuit and dismissal for actions taken, decisions made or opinions expressed and actions taken that are within the scope of their responsibilities as judges of the Constitutional Court. The dismissal of judges of the Constitutional Court is made by the President of the Republic of Kosovo upon the proposal of 2/3 (two thirds) of the judges of the Court.

Arta Rama-Hajrizi

Kryetare e Gjykatës Kushtetuese

President of the Constitutional Court

E lindur më 1979 në Mitrovicë, Kosovë. 1997-2001 Juriste e diplomuar, Universiteti i Prishtinës, Kosovë. 2001-2002 Zyrtare për marrëdhënie me jashtë, Rektorati i Universitetit të Prishtinës, Kosovë. 2002-2003 Magjistër (Llegum Magister), në Law and Government, Washington College of Law, Washington DC, SHBA. 2002-vazhdon Asistente mësimore në Fakultetin Juridik të Universitetit të Prishtinës, Prishtinë, Kosovë. 2003-2005 Këshilltare ligjore, Criminal Defence Resource Center (CDRC), Prishtinë, Kosovë. 2005-2006 Eksperte për ngritje të kapaciteteve, Finnish Human Rights Programme (FHRP), Prishtinë, Kosovë. 2006-2007 Këshilltare ligjore, Dhoma e Posaçme e Gjykatës Supreme (kontraktuar nga USAID), Prishtinë, Kosovë. 2007-2008 Këshilltare e lartë ligjore, National Center for State Courts (NCSC), Prishtinë, Kosovë. 2007-2008 Ligjëruese, American University in Kosovo (AUK), Prishtinë, Kosovë. 2007-2008 Anëtare e Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe Ligjit për Gjykatën Kushtetuese. 2008-2012 Konsulle e Përgjithshme, Konsullata e Përgjithshme në Nju-Jork, SHBA. 2012-vazhdon Gjyqtare, Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës. 2013-vazhdon Ligjëruese, Kolegji AAB, Prishtinë, Kosovë. 2015-vazhdon Kryetare e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1979, Mitrovica, Kosovo. 1997-2001 Graduated Lawyer, University of Prishtina, Kosovo. 2001-2002 International Relations Officer, Rectorate of the University of Prishtina, Kosovo. 2002-2003 Master degree in Law and Government (Llegum Magister), Washington College of Law, Washington DC, USA. 2002-present Senior assistant at the Law Faculty, University of Prishtina, Prishtina, Kosovo. 2003-2005 Legal advisor, Criminal Defense Resource Center (CDRC), Prishtina, Kosovo. 2005-2006 Capacity building expert, Finnish Human Rights Program (FHRP), Prishtina, Kosovo. 2006-2007 Legal Advisor, Special Chamber of the Supreme Court (contracted by USAID), Prishtina, Kosovo. 2007-2008 Senior Legal Advisor, National Center for State Courts (NCSC), Prishtina, Kosovo. 2007-2008 Lecturer, American University in Kosovo (AUK), Prishtina, Kosovo. 2007-2008 Member of the Working Group on drafting the Constitution of the Republic of Kosovo and the Law on the Constitutional Court. 2008-2012 Consul General, Consulate General in New York, USA. 2012-present Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo. 2013present Lecturer, AAB College, Prishtina, Kosovo. 2015-present President of the Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

GJYQTARËT | JUDGES

Prof. dr. Ivan Čukalović

Zëvendëskryetar i Gjykatës Kushtetuese

Deputy President of the Constitutional Court

I lindur më 1956 në Prizren, Kosovë. 1979 I diplomuar në Fakultetin Juridik në Kragujevc, Serbi. 1981 Magjistër, në temën, "Doktrina moderne sovjetike për natyrën e të Drejtës Ndërkombëtare", Universiteti i Beogradit, Serbi. 1981 Asistent në Fakultetin Juridik të Kragujevcit. 1985 Doktorata në tezën, "Zgjidhja e mosmarrëveshjeve ndërmjet shteteve përmes arbitrazhit ndërkombëtar", Universiteti i Beogradit, Serbi. 1986 Docent, Fakulteti Juridik i Kragujevcit. 1996 Profesor i asocuar, Fakulteti Juridik i Kragujevcit. 1998 Ekspert në Gjykatën Ndërkombëtare të Krimeve në Hagë. (në rastin Dokmanoviq, për subjekte ndërkombëtare) 1999-2001 Zëvendës-Këshilltar i Parë Ligjor, Ministria Federative për Punë të Jashtme, ish-RFJ. 2003 – 2008 Anëtar i Bordit Ekzekutiv, Shoqata për të drejtën penale ndërkombëtare të Jugosllavisë, Beograd, Serbi. 2004 Profesor i rregullt, Fakulteti Juridik i Kragujevcit. 2009 Gjyqtar i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës. 2012-vazhdon Zëvendëskryetar i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës .

Born in 1956, in Prizren, Kosovo. 1979 Graduated in Law Faculty of Kragujevac, Serbia. 1981 Master's degree on subject, “Modern Soviet doctrine on the nature of International Law”, University of Belgrade, Serbia. 1981 Assistant at the Law Faculty of Kragujevac. 1985 Doctor's degree on the thesis, “Settling disputes between states through international arbitrage”, University of Belgrade, Serbia. 1986 Docent, Law Faculty of Kragujevac. 1996 Acting Professor, Law Faculty of Kragujevac. 1998 Expert at the International Criminal Tribunal in Hague (in case Dokmanović, for international subjects) 1999 - 2001 Deputy Chief Legal Advisor, Federal Ministry of Foreign Affairs, ex-FRY. 2003 - 2008 Member of the Executive Board, Society for International Criminal Law of Yugoslavia, Belgrade, Serbia. 2004 Full Professor, Law Faculty of Kragujevac. 2009 Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo. 2012 – present Deputy President of the Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

Dr. Altay Suroy I lindur më 1949, në Prizren, Kosovë. 1971 Jurist i diplomuar, Universiteti i Prishtinës. 1969-1972 Gazetar për gazetë turke “Tan” në Prishtinë, Kosovë. 1972-1976 Drejtor i Shërbimeve Juridike në Kombinatin Industrial-Bujqësor “Progres-Export” në Prizren. 1976-1989 Gjyqtar në Gjykatën Komunale në Prizren, Kosovë. 1989-2000 Avokat në Prizren, Kosovë. 2000-2006 Prokuror Publik i Qarkut në Prizren, Kosovë. 2006 Doktor nderi, Këshilli Akademik i Universitetit Asia, në Baku të Azerbajxhanit. 2006-2008 Zëvendësministër i Drejtësisë, Kosovë. 2007-2009 Zëvendëskomisionar për Ndihmë Juridike, Prishtinë, Kosovë. 2008 Në cilësinë e ekspertit mori pjesë në hartimin e Kushtetutës së Republikës së Kosovës. 2009 - vazhdon Gjyqtar në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1949, in Prizren, Kosovo. 1971 Graduated Lawyer, University of Prishtina, Kosovo. 1969-1972 Journalist for the Turkish newspaper "Tan" in Pristina, Kosovo. 1972-1976 Director of Legal Services in the Agricultural-Industrial Combine "Progres-Export" in Prizren, Kosovo. 1976-1989 Judge at the Municipal Court in Prizren, Kosovo. 1989-2000 Attorney-at-law in Prizren, Kosovo. 2000-2006 District Public Prosecutor in Prizren, Kosovo. 2006 Doctor Honoris Causa. Academic Council of Asia University in Baku, Azerbaijan. 2006-2008 Deputy Minister of Justice, Kosovo. 2007-2009 Deputy Commissioner for Legal Aid, Prishtina, Kosovo. 2008 Contributed in drafting of the Constitution of the Republic of Kosovo, in the capacity of an expert. 2009 present Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

GJYQTARËT | JUDGES

Dr. Almiro Rodrigues I lindur më 1950, në Viseu, Portugali. 1975 Juridik (pesë vjet, diplomë), Fakulteti Juridik, Universiteti i Coimbras, Portugali. 1981 Psikologji (pesë vjet, diplomë), Fakulteti i Psikologjisë dhe Edukimit, Universiteti i Lisbonës. 1983 Gjyqtarpraktikant në Qendrën për Studime Juridike (trajnim shkollor për gjyqtarë dhe prokurorë), Lisbonë. 1984 Studimet post-diplomike mbi Perceptimet Sociale të Drejtësisë, Universiteti Katolik i Leuven, Shkolla për Kriminologji dhe Fakulteti i Psikologjisë, Belgjikë. 1975-1985 Zëvendësprokuror në Reguengos de Monsaraz, Alijo, Loures dhe Lisbonë, Portugali. 1986-1994 Prokuror në Sintra, Aveiro and Coimbra, Portugali. 1983-1994 Ligjërues, këshilltar dhe hulumtues në Qendrën për Studime Juridike dhe në Institutin e Mjekësisë Ligjore, Lisbonë. 1994-2008 Zëvendëskryeprokuror, Portugali. I pensionuar në vitin 2008. 1997-2001 Gjyqtar në Gjykatën Ndërkombëtare për Krime të Luftës në ish-Jugosllavi, Hagë. 2001-2004 Kryesues i Bordit për Këshillim Juridik në Ministrinë e Drejtësisë, Lisbonë. 2005-2009 Gjyqtar në Departamentin e Krimeve të Luftës në Gjykatën e Bosnjës dhe Hercegovinës, Sarajevë. 2009-vazhdon Gjyqtar ndërkombëtar në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1950, in Viseu, Portugal. 1975 Law (five-year degree), Law School, University of Coimbra, Portugal. 1981 Psychology (five-year degree), Psychology and Education School, University of Lisbon. 1983 Trainee Judge at Legal Studies Center (School training for Judges and Prosecutors), Lisbon. 1984 Postgraduate research on Social Perceptions of Justice, Catholic University of Leuven, School of Criminology and Faculty of Psychology, Belgium. 1975 - 1985 Deputy Prosecutor, Reguengos de Monsaraz, Alijo, Loures and Lisbon, Portugal. 1986 - 1994 Prosecutor at Sintra, Aveiro and Coimbra, Portugal. 1983-1994 Lecturer, Consultant and Researcher, Legal Studies Center and Legal Medicine Institute, Lisbon. 1994-2008 Deputy Chief - Prosecutor, in Portugal. Retired in 2008. 1997-2001 Judge at the International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia, The Hague. 2001-2004 Chairman of the Ministry of Justice Legal Advisory Board, Lisbon. 2005-2009 Judge at War Crimes Section of the Court of Bosnia and Herzegovina, in Sarajevo. 2009present International Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

Prof. dr. Snezhana Botusharova E lindur më 1955, në Sofje, Bullgari. 1978 Magjistër i Juridikut, Fakulteti Juridik, Universiteti i Sofjes “St. Kliment Ohridski”, Bullgari. 1979-1980 Gjyqtare-praktikante në Gjykatën e qytetit të Sofjes, Bullgari. 1980-1984 Avokate, Avokatura e Sofjes, Bullgari. 1984 Doktor i Shkencave Juridike, “Lomonosov”, Universiteti Shtetëror i Moskës. Tema: “Informational Ensurance for the Legislative Process”. 1984-1990 Asistente dhe Asistente e Parë e profesorit për të Drejtën kushtetuese, Universiteti i Sofjes “St. Kliment Ohridski”, Bullgari. 1990-1991 Bursë kërkimore në NATO. Teza: "Study on the Law-Making Policy and the Legislative Activities of Parliament”, Bruksel, Belgjikë. 1991-2014 Profesoreshë jo e rregullt e së drejtës kushtetuese. 1990-1994 Anëtare e dy parlamenteve të Bullgarisë (Unioni i Forcave Demokratike) Zëvendëskryetare dhe u.d. e Kryetarit të Asamblesë së 36-të Kombëtare. Një ndër autorët e Kushtetutës së re të Bullgarisë (1991). 1994 Profesoreshë e Asocuar e së drejtës kushtetuese, Komisioni Suprem i Certifikimit i Bullgarisë. 1994-1998 Ambasadore e Jashtëzakonshme dhe Fuqiplotë e Republikës së Bullgarisë në Shtetet e Bashkuara. 1998-2008 Gjyqtare në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut në Strasburg, Francë, nga Bullgaria; Zëvendëskryetare e Seksionit V. 2008-2009 Gjyqtare ndërkombëtare, Dhoma për Krime të Luftës në Gjykatën e Bosnjës dhe Hercegovinës. 2008-2009 Anëtare e Panelit Këshillues për të drejtat e njeriut, Prishtinë, Kosovë 2009-vazhdon Gjyqtare ndërkombëtare në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1955, in Sofie, Bulgaria. 1978 Master of Law, Faculty of Law, Sofia University “St. Kliment Ohridski”, Bulgaria. 1979-1980 Trainee Judge, Sofia City Court, Bulgaria. 1980-1984 Attorney-at-Law, Sofia Bar, Bulgaria. 1984 Doctor of Law, “Lomonosov” Moscow State University. Dissertation: “Informational Ensurance for the Legislative Process”. 1984-1990 Senior and Chief Assistant Professor of Constitutional Law, Sofia University “St. Kliment Ohridski”, Bulgaria. 1990-1991 NATO research fellowship. Thesis: "Study on the Law-Making Policy and the Legislative Activities of Parliament”, Brussel, Belgium. 1991-2014 Visiting Professor of Constitutional Law. 1990-1994 Member of two Bulgarian Parliaments (Union of Democratic Forces) Deputy Chairperson and Acting Chairperson of the 36th National Assembly. One of the authors of the new Bulgarian Constitution (1991). 1994 Associate Professor of Constitutional Law, Supreme Attestation Commission of Bulgaria. 1994-1998 Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Bulgaria to the United States. 1998-2008 Judge at the European Court of Human Rights, Strasbourg, France, in respect of Bulgaria; Vice-President of V Section. 2008-2009 International Judge, War Crimes Chamber, Court of Bosnia and Herzegovina. 2008-2009 Member of the Human Rights Advisory Panel, Prishtina, Kosovo. 2009-present International Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

GJYQTARËT | JUDGES

Bekim Sejdiu I lindur më 1974, në Grabanicë, Komuna e Klinës, Kosovë. 1999 Jurist i diplomuar, Universiteti i Prishtinës, Kosovë. 2001 Magjistër (Master of Arts) në demokraci dhe të drejtat e njeriut, Universiteti i Sarajevës, Sarajevë, Bosnjë e Hercegovinë, dhe Universiteti i Bolonjës, Bolonjë, Itali. 2002 Asistent mësimor (mësimdhënës) në Fakultetin Juridik të Universitetit të Prishtinës, Kosovë. 2005 Magjistër (Master of Arts) në Marrëdhënie Ndërkombëtare – Universiteti Bilkent, Ankara, Turqi. 2008 Ambasador i Republikës së Kosovës në Republikën e Turqisë. 2012 Konsull i Përgjithshëm i Republikës së Kosovës në Nju-Jork, SHBA. 2014 – vazhdon Gjyqtar në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1974, in Grabanica, Municipality of Klina, Kosovo.

1999 Graduated Lawyer, University of Prishtina, Kosovo. 2001 Master (Master of Arts) in Democracy and Human

Rights, University of Sarajevo, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina and University of Bologna, Bologna, Italy. 2002 Assistant (Lecturer) at the Law Faculty of the University of Prishtina, Kosovo. 2005 Master (Master of Arts) in International Relations in the University of Bilkent, Ankara, Turkey. 2008 Ambassador of the Republic of Kosovo in the Republic of Turkey. 2012 Consul General of the Republic of Kosovo in New York, USA. 2014 - present Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

Selvete Gërxhaliu-Krasniqi E lindur më 1968, në Studime të Poshtme, Komuna e Vushtrrisë, Kosovë. 1994 Juriste e diplomuar, Universiteti i Prishtinës, Kosovë. 1999-2001 Zyrtare Ligjore, Projekti për të Drejtat Civile, Këshilli Norvegjez për Refugjatë /UNHCR, Mitrovicë, Kosovë. 2001 Udhëheqëse e Programit, Qendra për të Drejtat e Njeriut, Universiteti i Prishtinës, Kosovë. 2001-2002 Komisionere në Komisionin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa gjatë zgjedhjeve të para parlamentare 2001, Departamenti i Zgjedhjeve, OSBE, Prishtinë, Kosovë. 2002 Magjistër i shkencave, Drejtimi Penal, Universiteti i Prishtinës, Kosovë. 2002-2005 Këshilltare kundër dhunës në baza gjinore, Departamenti i Sundimit të Ligjit dhe të Drejtat e Njeriut, OSBE, Prishtinë, Kosovë. 2005-2009 Ligjëruese, Departamenti i Pedagogjisë Sociale, Fakulteti Filozofik, Universiteti i Prishtinës, Kosovë. 2006 Këshilltare ligjore në Agjencinë për Barazi Gjinore, ZKM-UNWOMEN, Prishtinë, Kosovë * Doktorante në Institutin për të Drejtën dhe Marrëdhëniet Ndërkombëtare në Universitetin “Karl Franzens Universitat”, Austri. 2007-2011 Këshilltare e Projektit në Programin e Kosovës për kontrollin e armëve të vogla dhe të lehta, UNDP, Prishtinë, Kosovë. 2013-2014 Eksperte ligjore në hartimin e raportit mbi zbatimin e Konventës për të Drejtat e Fëmijëve në Kosovë – UNICEF, Prishtinë, Kosovë. 2014-2016 Ligjëruese në Kolegjin UNIVERSUM, Kosovë. 2015-vazhdon Gjyqtare në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1968, in Studime e Poshtme, Municipality of Vushtrri,

1994 Graduated Lawyer, University of Prishtina, Kosovo. 1999-2001 Legal officer, Civil Rights Projects, Norwegian Refugee Council/ UNHCR, Mitrovica, Kosovo. 2001 Head of

Program, Human Rights Center, University of Prishtina, Kosovo. 2001-2002 Commissioner at the Appeals and Submissions Electoral Commission during the first Parliamentary Elections in 2001, OSCE Election Department, Prishtina, Kosovo. 2002 Master of Science, Criminal Law, University of Prishtina, Kosovo. 2002-2005 Advisor against Gender-based Violence, Rule of Law and Human Rights Department, OSCE, Prishtina, Kosovo. 2005-2009 Lecturer, Social Pedagogy Department, Faculty of Philosophy, University of Prishtina, Kosovo. 2006 Legal Advisor at the Agency for Gender Equality, OPM – UNWOMEN, Prishtina, Kosovo * PhD candidate at the Institute of International Law and International Relations at Karl Franzens Universitat, Austria. 2007-2011 Project Advisor in Kosovo Program for Small Arms and Light Weapons Control, UNDP, Prishtina, Kosovo. 2013-2014 Legal expert in drafting the report on the implementation of the Convention on the Rights of the Child in Kosovo – UNICEF, Prishtina, Kosovo. 2014-2016 Lecturer at College UNIVERSUM, Kosovo. 2015-present Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

GJYQTARËT | JUDGES

Gresa Caka-Nimani E lindur më 1981 në Prishtinë, Kosovë. 1998 Zyrtare e administratës, Sektori politik/ushtarak, Qendra Amerikane në Prishtinë, Kosovë. 2001 Agjencia Amerikane për Zhvillimin Ndërkombëtar (USAID) në Kosovë. 2004 Juriste e diplomuar, Fakulteti Juridik i Universitetit të Prishtinës, Kosovë. 2004 Zyrtare ligjore, Zyra për Demokraci dhe Qeverisje, USAID në Kosovë. 2006 Këshilltare ligjore, Zyra për Demokraci dhe Qeverisje, USAID në Kosovë. 2007 Këshilltare ligjore, përgjegjëse për koordinimin e asistencës së Qeverisë Amerikane, nëpërmjet USAID-it, për procesin e hartimit të Kushtetutës së Republikës së Kosovës. 2007 Magjistër i Integrimeve Evropiane dhe Rajonalizmit në Universitetin e Gracit, Austri, në bashkëpunim me Akademinë Evropiane të Hulumtimeve në Bozen/Bolzano, Tiroli Jugor, Itali. 2007 Çmimi i Merituar Nderi nga Departamenti Amerikan i Shtetit, për “kontributin e jashtëzakonshëm në organizimin dhe menaxhimin e asistencës së Qeverisë Amerikane në hartimin e Kushtetutës së Republikës së Kosovës”. 2008 Këshilltare e lartë ligjore, Zyra për Demokratizim dhe Qeverisje, USAID në Kosovë. 2008 Fituese e çmimit “Michael K. White Memorial Award” nga Departamenti Amerikan i Shtetit, për kontribut të veçantë në hartimin e Kushtetutës së Republikës së Kosovës. 2009 Kandidate për doktoratë në fushën e së drejtës kushtetuese në Universitetin e Gracit, në bashkëpunim me Universitetin e Primorskos, Slloveni. 2009 Hulumtuese në Qendrën Gjyqësore Federale, Uashington, SHBA. 2013 Provimi i Jurisprudencës, Ministria e Drejtësisë, Republika e Kosovës. 2013 Provimi për Përmbarues Privat, Ministria e Drejtësisë, Republika e Kosovës. 2015 Udhëheqëse e Ekipit të Zyrës për Demokraci dhe Qeverisje, USAID në Kosovë. 2015 - vazhdon Gjyqtare në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

Born in 1981, in Prishtina, Kosovo. 1998 Administrative Officer, Political/Military Sector, American Center in Prishtina, Kosovo. 2001 United States Agency for International Development (USAID) in Kosovo. 2004 Graduated Lawyer, Law Faculty of the University of Prishtina, Kosovo. 2004 Legal Officer, Democracy and Governance Office, USAID in Kosovo. 2006 Legal Advisor, Democracy and Governance Office, USAID in Kosovo. 2007 Legal Advisor, responsible for coordination of the US Government assistance via USAID, to the process of drafting of the Constitution of the Republic of Kosovo. 2007 Master’s Degree in European Integration and Regionalism from the University Graz, Austria, in cooperation with European Academy of Research in Bozen/Bolzano, South Tyrol, Italy. 2007 Meritorious Honor Award of the US Department of State for the “exceptional contribution in organizing and managing the US Government assistance to the drafting of the Constitution of the Republic of Kosovo”. 2008 Senior Legal Advisor, Democracy and Governance Office, USAID in Kosovo. 2008 Winner of the “Michael K. White Memorial Award” of the US Department of State for the exceptional contribution on drafting the Constitution of the Republic of Kosovo. 2009 PhD candidate in the area of constitutional law at the University in Graz in cooperation with the University of Primorsko, Slovenia. 2009 Researcher at the Federal Judicial Center, Washington, USA. 2013 Bar Exam, Ministry of Justice, Republic of Kosovo. 2013 Private Enforcement Agent Exam, Ministry of Justice, Republic of Kosovo. 2015 Team Leader of the Democracy and Governance Office, USAID in Kosovo. 2015 – present Judge, Constitutional Court of the Republic of Kosovo.

Sekretaria e Gjykatës

Secretariat of the Court

Sekretaria e Gjykatës Kushtetuese është përgjegjëse për sigurimin e shërbimeve mbështetëse administrative, teknike, të përkthimit dhe të shërbimeve të tjera për mbarëvajtjen e punës në Gjykatë.

The Secretariat of the Court is responsible for providing administrative support, technical, translation and other services to ensure the proper functioning of the Court.

Sekretaria e Gjykatës drejtohet nga Sekretari i Përgjithshëm, emërimi i të cilit bëhet me shumicë të thjeshtë votash të gjyqtarëve të pranishëm dhe që votojnë. Sekretari i Përgjithshëm mund të shkarkohet, ose të suspendohet përkohësisht, me shumicën e votave të gjyqtarëve të pranishëm dhe që votojnë në seancë administrative. Sekretaria e Gjykatës përbëhet nga disa departamente të cilat përkrahin punën e gjyqtarëve dhe të këshilltarëve juridikë.

The Secretariat of the Court is managed by the Secretary General, who is appointed by a simple majority vote of judges present and voting. The Secretary General may be dismissed or temporarily suspended by a majority vote of the judges present and voting at an administrative session. The Secretariat of the Court is composed of several departments that support the work of the judges and legal advisors.

SEKRETARIA E GJYKATËS DHE NJËSIA LIGJORE | SECRETARIAT OF THE COURT AND LEGAL UNIT

Njësia Ligjore

Legal Unit

Njësia Ligjore është përgjegjëse për ofrimin e mbështetjes profesionale për gjyqtarët e Gjykatës, gjatë procesit të shqyrtimit të lëndëve.

Legal Unit is responsible for providing professional support to judges of the Court, during the review of cases.

Kjo njësi kryesohet nga Këshilltari i Parë juridik, i cili së bashku me dy zëvendës të tij (të zgjedhur nga Kryetari i Gjykatës), mbikëqyrin punën e këshilltarëve të vjetër juridikë dhe të këshilltarëve të rinj juridikë. Puna e këshilltarëve juridikë konsiston në hartimin e drafteve të vendimeve, të raporteve, të mendimeve mospajtuese dhe konkurruese, si dhe të materialeve të tjera ligjore të prodhuara nga Gjykata. Këshilltarët juridikë emërohen me shumicën e thjeshtë të votave të gjyqtarëve të pranishëm dhe që votojnë. Shkarkimi apo suspendimi i këshilltarit juridik bëhet me vendimin e shumicës së gjyqtarëve të pranishëm dhe që votojnë.

This unit is managed by Chief Legal Advisor, who together with two of his deputies (appointed by the President of the Court) supervise the work of senior and junior legal advisors. The work of legal advisors consists of drafting the draft decisions, reports, dissenting and concurring opinions as well as other legal materials produced by the Court. Legal advisors are appointed by majority vote of the judges present and voting. A legal advisor may be dismissed or suspended by a decision of a majority of the judges present and voting.

Juridiksioni dhe palët e autorizuara

Gjykata Kushtetuese shqyrton dhe vendos vetëm për kërkesat e parashtruara nga palët e autorizuara me Kushtetutë. Në bazë të Nenit 113 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, palë të autorizuara për parashtrimin e kërkesave në Gjykatën Kushtetuese janë: Kuvendi i Kosovës, Presidenti i Republikës së Kosovës, Qeveria e Kosovës dhe Avokati i Popullit. Komunat e Kosovës po ashtu mund t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese me kërkesë, në rastet kur kontestohet kushtetutshmëria e ligjeve ose e akteve të Qeverisë që pretendohet se cenojnë përgjegjësitë komunale ose zvogëlojnë të hyrat e komunës. Individët janë gjithashtu të autorizuar që të parashtrojnë kërkesë në Gjykatën Kushtetuese, nëse të drejtat dhe liritë e tyre të garantuara me Kushtetutë pretendohen të jenë shkelur nga autoritetet e tjera publike (si gjykatat apo ndonjë institucion tjetër shtetëror), por vetëm pasi të kenë shteruar të gjitha mjetet juridike në gjykatat e niveleve të tjera. Edhe gjykatat e rregullta kanë të drejtë t’i drejtohen Gjykatës Kushtetuese, ndonëse vetëm për çështjet që kanë të bëjnë me përputhshmërinë kushtetuese të një ligji dhe nëse ajo përputhshmëri është ngritur gjatë procedurës gjyqësore.

JURIDIKSIONI DHE PALĂ&#x2039;T E AUTORIZUARA | JURISDICTION AND AUTHORIZED PARTIES

Jurisdiction and Authorized Parties The Constitutional Court decides only on matters referred to the Court in a legal manner by the authorized parties. Pursuant to Article 113 of the Constitution of the Republic of Kosovo, the authorized parties to refer the matters to the Constitutional Court are: the Assembly of Kosovo, the President of the Republic of Kosovo, the Government of Kosovo, and the Ombudsperson. Kosovo municipalities may also address the Constitutional Court with the referral, in cases when the constitutionality of laws or acts of the Government which allegedly infringe their responsibilities or diminish their revenues is challenged. Individuals are also authorized to file a referral with the Constitutional Court, if their rights and freedoms guaranteed by the Constitution are allegedly violated by other public authorities (such as the courts or any other state institution), but only after exhaustion of all legal remedies in the courts of other instances. The regular courts have the right to address the Constitutional Court although only on the issues related to constitutional compatibility of a law and whether that compatibility was raised during a judicial proceeding.

Parashtrimi i kërkesës

Filing of Referral

Inicimi i procedurës në Gjykatën Kushtetuese bëhet duke parashtruar kërkesën me shkrim në Gjykatë. Kërkesa mund të parashtrohet personalisht, me postë (letër) apo me postë elektronike.

Initiation of proceeding before the Constitutional Court is made by filing a referral in writing with the Court. The referral may be submitted in person, by mail (letter) or by e-mail.

Për parashtrimin e kërkesës duhet të përdoret formulari i kërkesës, i cili mund të shkarkohet edhe nga ueb-faqja e Gjykatës Kushtetuese. Kërkesa duhet të dorëzohet së bashku me të gjitha dokumentet dhe me informatat e tjera relevante që arsyetojnë shkeljen kushtetuese të pretenduar. Kërkesa i drejtohet Sekretarit të Përgjithshëm, duhet të përmbajë datën e parashtrimit dhe duhet të jetë e nënshkruar nga personi që e parashtron atë. Parashtruesi i kërkesës mund të përfaqësojë veten në Gjykatë, të angazhojë një person tjetër ose të përfaqësohet edhe nga një avokat. Në rastet kur parashtruesi zgjedh që të përfaqësohet nga një person tjetër apo nga një avokat, është e domosdoshme që së bashku me kërkesën të dorëzohet edhe fletëautorizimi përkatës.

For filing the referral must be used the Referral Form which can be downloaded from the website of the Constitutional Court. The referral must be submitted together with all the documents and other relevant information to justify the alleged constitutional violation. The referral addressed to the Secretary General should include the date of submission and must be signed by the person filing it. The Applicant may present his/her case before the Court, or he/she may designate another person or a lawyer to represent him/her. In case the Applicant chooses to be represented by another person or a lawyer, it is necessary to submit a respective power of attorney together with the referral.

PARASHTRIMI I KËRKESËS DHE VENDIMET | FILING OF REFERRAL AND DECISIONS

Vendimet

Decisions

Gjykata Kushtetuese merr vendime me shumicën e votave të gjyqtarëve që janë të pranishëm dhe që votojnë. Gjykata ka kuorum nëse janë të pranishëm 7 (shtatë) gjyqtarë.

The Constitutional Court decides by majority vote of the judges who are present and voting. The Court has a quorum if seven (7) judges are present.

Gjykata miraton këto lloje të vendimeve: (1) Aktgjykime - kur Gjykata vendos në bazë të meritave të një kërkese; (2) Aktvendime - kur Gjykata vendos për pranueshmërinë e një kërkese; (3) Vendime - kur Gjykata vendos përkitazi me kërkesat për masë të përkohshme; (4) Vendime administrative - sa herë që Gjykata vendos në seanca administrative për çështje administrative; dhe (5) Urdhra të tjerë.

The Court adopts these types of decisions: (1) Judgments when the Court adjudicates the merits of a referral; (2) Resolutions - when the Court adjudicates the admissibility of a referral; (3) Decisions - when the Court adjudicates on requests for interim measures; (4) Administrative Rulings - when the Court decides on administrative matters in administrative sessions; and (5) Other orders.

Vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë të detyrueshme për gjyqësorin dhe për të gjithë personat dhe institucionet e Republikës së Kosovës. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese publikohen në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës dhe ato hyjnë në fuqi në ditën e shpalljes në Gazetën Zyrtare, përveç nëse është përcaktuar ndryshe në vendim.

The decisions of the Constitutional Court are binding on the judiciary and all persons and institutions of the Republic of Kosovo. Decisions of the Constitutional Court are published in the Official Gazette of the Republic of Kosovo and shall enter into force on the day of its publication in the Official Gazette, unless it is specified otherwise in the decision.

Në rast të moszbatimit të një vendimi nga pala e obliguar, Gjykata Kushtetuese mund të lëshojë një aktvendim në të cilin theksohet që vendimi i saj nuk është zbatuar. Ky aktvendim pastaj publikohet në Gazetën Zyrtare dhe për këtë njoftohet edhe Prokurori i Shtetit.

In the event of a failure to enforce its decision by a party that is obliged to, the Constitutional Court may issue a ruling in which it shall establish that its decision has not been enforced. This ruling is then published in the Official Gazette and the State Prosecutor is informed of this.

Deri në anëtarësimin e Republikës së Kosovës në Këshillin e Evropës dhe deri në gëzimin e të drejtës për të parashtruar kërkesë në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut në Strasburg, vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë përfundimtare dhe të paapelueshme.

Until the Republic of Kosovo joins the Council of Europe and having the right to file a referral with the European Court of Human Rights in Strasbourg, the decisions of the Constitutional Court are final and non-appealable.

Bashkëpunimi me organizatat ndërkombëtare Në shtator të vitit 2014, Gjykata Kushtetuese është bërë anëtare e Konferencës Botërore të Drejtësisë Kushtetuese, pas anëtarësimit të Republikës së Kosovës në Komisionin e Venecias. Forumi i Komisionit të Venecias ka mundësuar po ashtu shkëmbimin profesional të përvojave me gjykatat kushtetuese të shteteve anëtare të Komisionit të Venecias. Gjykata Kushtetuese ka vendosur marrëdhënie bashkëpunimi edhe me organizata të tjera ndërkombëtare, si dhe me gjykatat kushtetuese të vendeve të tjera në rajon dhe më gjerë.

Cooperation with international organizations In September 2014, the Constitutional Court became a member of the World Conference on Constitutional Justice following the membership of the Republic of Kosovo to the Venice Commission. The Forum of the Venice Commission has also enabled the professional exchange of experiences with the constitutional courts of other member states of the Venice Commission. The Constitutional Court has established cooperation relations with other international organizations as well as with the constitutional courts of other countries in the region and beyond.

BASHKËPUNIMI ME ORGANIZATAT NDËRKOMBËTARE | COOPERATION WITH INTERNATIONAL ORGANIZATIONS

NDËRTESA E GJYKATËS KUSHTETUESE 28

BUILDING OF THE CONSTITUTIONAL COURT 29

Ndërtesa e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës ndodhet në qendër të Prishtinës, në lagjen “Pejton”. Ky lokacion i Gjykatës, në qendër të kryeqytetit, është simbol i qasjes së barabartë në drejtësinë kushtetuese i të gjithë qytetarëve dhe i palëve të tjera të autorizuara.

Falë ndihmës së donatorëve ndërkombëtarë, ndërtesa e Gjykatës Kushtetuese është përshtatur ndër vite për nevojat e stafit dhe për natyrën e punës së saj. Ndërtesa e Gjykatës Kushtetuese ka gjithsej 784 m2 hapësirë të shfrytëzueshme për punë.

NDËRTESA E GJYKATËS KUSHTETUESE | BUILDING OF THE CONSTITUTIONAL COURT

The building of the Constitutional Court of the Republic of Kosovo is located in the center of Prishtina, in “Peyton” neighborhood.

Thanks to the assistance of the international donors the building of the Constitutional Court has been adapted over the years to the needs of staff and the nature of its work.

The location of the Court in the city center is a symbol of equal access to the constitutional justice for all citizens and other authorized parties.

The building of the Constitutional Court has a total of 784 m2 of usable work space.

NDËRTESA E GJYKATËS KUSHTETUESE | BUILDING OF THE CONSTITUTIONAL COURT

Data me rëndësi 15 Qershor 2008 Hyri në fuqi Kushtetuta e Republikës së Kosovës. 2 Shkurt 2009 U themelua Sekretaria e Përkohshme e Gjykatës Kushtetuese. 27 Shkurt 2009 U funksionalizua ueb-faqja e Gjykatës Kushtetuese. 24 Dhjetor 2009 26 Qershor 2009 U betuan 9 (nëntë) gjyqtarët e parë të Gjykatës Kushtetuese. 7 Korrik 2009

U mbajt konferenca e parë vjetore me gazetarë përkitazi me punën e Gjykatës Kushtetuese. 3 Shkurt 2010

U përurua ndërtesa e Gjykatës Kushtetuese.

Gjykata Kushtetuese publikoi aktvendimin e saj të parë (Nr. KI41/09).

6 Tetor 2009

18 Mars 2010

U mbajt seanca e parë dëgjimore publike. Në mungesë të Gjykatores, seanca u mbajt në njërën nga sallat e Fakultetit Juridik të Universitetit të Prishtinës.

Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin e saj të parë (Nr. KI01/09).

16 Tetor 2009 Gjyqtarët morën vendimin e parë për aplikimin e Masës së përkohshme. 17 Dhjetor 2009 U realizua vizita e parë zyrtare e delegacionit të Gjykatës Kushtetuese jashtë vendit. Vizitohet Gjykata Kushtetuese e Maqedonisë.

6 Korrik 2010 U publikua Raporti i parë vjetor i punës së Gjykatës Kushtetuese. 13 Tetor 2010 U mbajt ceremonia solemne e Vitit të Parë Gjyqësor të Gjykatës Kushtetuese. 18 Nëntor 2010

20 Dhjetor 2009 U realizua vizita e parë zyrtare në Gjykatën Kushtetuese. Gjykata u vizitua nga një delegacion i Gjykatës Kushtetuese të Turqisë.

U mbajt ceremonia solemne e inaugurimit të bibliotekës së Gjykatës Kushtetuese. Themelimi i bibliotekës së Gjykatës Kushtetuese u bë me ndihmën e Projektit për Reformë Ligjore të Agjencisë Gjermane për Bashkëpunim Ndërkombëtar (GIZ).

DATA ME RĂ&#x2039;NDĂ&#x2039;SI | IMPORTANT DATES

Important dates

15 June 2008 The Constitution of the Republic of Kosovo entered into force.

20 December 2009

2 February 2009

First official visit to the Constitutional Court was made. The Court was visited by a delegation of the Constitutional Court of Turkey.

Interim Secretariat of the Constitutional Court was established.

24 December 2009

27 February 2009

First annual press conference regarding the work of the Constitutional Court was held.

Webpage of the Constitutional Court became functional. 26 June 2009 First 9 (nine) judges of the Constitutional Court took an oath. 7 July 2009

3 February 2010 The Constitutional Court published its first Resolution (No. KI41/09). 18 March 2010

New building of the Constitutional Court was inaugurated.

The Constitutional Court published its first Judgment (No. KI01/09).

6 October 2009

6 July 2010

The first public hearing was held. In absence of the Courtroom, the session was held in one of the halls of the Faculty of Law of the University of Prishtina.

First Annual Report of the Constitutional Court was published.

16 October 2009

The solemn ceremony of the First Judicial Year of the Constitutional Court was held.

Judges rendered the first decision for application of the Interim Measure. 17 December 2009 A delegation of the Constitutional Court travelled on the first official visit abroad. The Constitutional Court of Macedonia was visited.

13 October 2010

18 November 2010 A solemn ceremony of inauguration of the Library of the Constitutional Court was held. The establishment of the Library of the Constitutional Court was enabled with the assistance of the Legal Reform Project of the German Agency for International Cooperation (GIZ).

15 Mars 2012 25 Nëntor 2010 Në Prishtinë u mbajt Konferenca e parë ndërkombëtare e organizuar nga Gjykata Kushtetuese, në bashkëpunim me Projektin për Reformë Ligjore të Agjencisë Gjermane për Bashkëpunim Ndërkombëtar (GIZ) dhe Universitetin Justus Liebig Giessen, në temën: “Drejtësia kushtetuese në strukturat e qeverisjes së ndërkombëtarizuar, në Kosovë e më gjerë – Sfida e krahasime”. 30 Mars 2011 U promovua Buletini i parë i Praktikës Gjyqësore të Gjykatës Kushtetuese (2009-2010). 30 Shtator 2011 Falë donacionit të kompanisë “Thomson/Reuters”, Gjykatës Kushtetuese iu mundësua qasja njëvjeçare pa pagesë në rrjetin elektronik të burimeve ligjore dhe të bazës së të dhënave “West-Law”.

U mbajt ceremonia solemne e inaugurimit të sistemit elektronik për Menaxhimin e të Dhënave të Lëndëve (CDMS) të Gjykatës Kushtetuese. Ky sistem u zhvillua nga Instituti East West Management (EWMI), me mbështetje të Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar. 10 Maj 2014 U shënua solemnisht fillimi i projektit me të cilin u bë i mundur trajnimi i këshilltarëve juridikë të Gjykatës Kushtetuese në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Trajnimi i këshilltarëve juridikë në Gjykatën e Strasburgut u bë i mundur me ndërmjetësimin e Zyrës së Këshillit të Evropës në Prishtinë dhe me mbështetjen financiare të Ambasadës së Zvicrës në Kosovë. 17 Shtator 2014 Gjykata Kushtetuese u bë anëtare e Konferencës Botërore të Drejtësisë Kushtetuese. Anëtarësimi i Gjykatës Kushtetuese në Konferencën Botërore të Drejtësisë Kushtetuese u bë i mundur pas anëtarësimit të Republikës së Kosovës në Komisionin e Venecias.

DATA ME RËNDËSI | IMPORTANT DATES

15 March 2012

25 November 2010 First International Conference organized by the Constitutional Court was held in Prishtina, in cooperation with the Project for Legal Reforms of the German Agency for International Cooperation (GIZ) and the Justus Liebig Giessen University, on the topic: “Constitutional Justice in Internationalized Government Structures, in Kosovo and beyond – Challenges and Comparisons”. 30 mars 2011 First Bulletin of Case Law of the Constitutional Court was published (2009-2010). 30 September 2011 Thanks to the donation of the company “Thomson/Reuters” the Constitutional Court was granted one-year free access to the electronic network of legal resources and database “West-Law”.

The solemn ceremony of inauguration of the Case Data Management System (CDMS) of the Constitutional Court of the Republic of Kosovo was held. This system has been developed by the East West Management Institute (EWMI) with the support of the UK Government. 10 May 2014 The commencement of the project which enabled the training of legal advisors of the Constitutional Court at the European Court of Human Rights was solemnly marked. The training of legal advisors to the Strasbourg Court was made possible with the mediation of the Council of Europe Office in Pristina and the financial support of the Swiss Embassy in Kosovo. 17 September 2014 The Constitutional Court became a member of the World Conference on Constitutional Justice. The Constitutional Court membership to the World Conference on Constitutional Justice was made possible following the membership of the Republic of Kosovo in the Venice Commission.

Vendime me rëndësi

18 Mars 2010

30 Mars 2011

Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin e saj (të parë) në kërkesën e parashtruar nga zëvendëskryesuesi për Komunitete i Kuvendit të Komunës së Prizrenit, z. Qemajl Kurtishi. Në kërkesën e parashtruar, z. Kurtishi ishte ankuar se anëtarët e Kuvendit Komunal të Prizrenit nga komuniteti shumicë kishin injoruar kërkesën e komuniteteve joshumicë në territorin e komunës, që fjalët “Komuna”, “Opština” dhe “Belediye” të shkruhen brenda rrethit të emblemës së Komunës së Prizrenit pa vitin “1878”, datë kjo që favorizohej vetëm nga pjesëtarët e komunitetit shumicë (shqiptarë), dhe se vendimi për miratimin e simbolit në kuadër të Statutit komunal nuk ishte marrë me 2/3 e votave të anëtarëve të Kuvendit, siç ishte e parashikuar me ligjet në fuqi. Gjykata mori vendim që Komuna e Prizrenit, brenda një periudhe prej tre muajsh nga dorëzimi i aktgjykimit, të ndryshojë Statutin dhe emblemën e saj në pajtueshmëri me Kushtetutën dhe të mos i përjashtojë komunitetet joshumicë në territorin e saj. Gjykata theksoi se shqiptarët dhe komunitetet e tjera duhet të jenë në gjendje që njëlloj të ruajnë traditën, kulturëndhe identitetin e tyre nëpërmjet simboleve përkatëse.

Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO29/11, “Sabri Hamiti dhe deputetë të tjerë: Vlerësimi i kushtetutshmërisë të Vendimit të Kuvendit të Republikës së Kosovës, Nr. 04-V-04, lidhur me zgjedhjen e Presidentit të Republikës së Kosovës, i 22 shkurtit 2011”, parashtruar nga 34 deputetë të Kuvendit, me të cilin kontestohej kushtetutshmëria e procedurës së zgjedhjes së Presidentit të Republikës së Kosovës në seancë të jashtëzakonshme të Kuvendit. Gjykata vlerësoi se vendimi i Kuvendit të Republikës së Kosovës lidhur me zgjedhjen e Presidentit të Republikës së Kosovës, më 22 shkurt 2011, ishte jokushtetues, me arsyetimin se, “nëse deputetët paraqesin vetëm një kandidat për zgjedhjen e Presidentit të Kosovës, kushtet formale për të vënë në lëvizje procedurën e zgjedhjes nuk janë plotësuar. Në një situatë të tillë, çdo procedurë e cila u pasua me vetëm një kandidat për t'u zgjedhur President i Republikës së Kosovës, ka qenë shkelje e nenit 86 të Kushtetutës”. Përveç kësaj, meqenëse në votimin e zgjedhjes së Presidentit nuk morën pjesë të gjithë deputetët e Kuvendit, Gjykata theksoi po ashtu se “zgjedhja e Presidentit të Kosovës, i cili sipas nenit 83 [Statusi i Presidentit] është Kreu i Shtetit dhe përfaqëson unitetin e njerëzve të Republikës së Kosovës, është e një rëndësie aq të madhe, saqë të gjithë deputetet, si përfaqësues të popullit të Kosovës, duhet ta konsiderojnë si detyrë kushtetuese të tyre, përveç nëse ju lejohet nga Kryetari i Kuvendit, të marrin pjesë në procedurën për zgjedhjen e Presidentit”.

29 Shtator 2010 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KI47/10, “Naim Rrustemi dhe 31 deputetë të tjerë të Kuvendit të Republikës së Kosovës kundër Shkëlqesisë së tij, Fatmir Sejdiu, President i Republikës së Kosovës”, parashtruar nga 32 deputetë të Kuvendit. Në kërkesën e parashtruar, deputetët pretendonin se Presidenti i Republikës së Kosovës, Fatmir Sejdiu, kishte bërë shkelje kushtetuese duke ushtruar detyrën e Presidentit derisa në të njëjtën kohë ai kishte “ngrirë” ushtrimin e funksionit të kryetarit të partisë politike - Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK). Duke vënë theksin në rolin unifikues që duhet të ketë presidenti i një vendi dhe në besueshmërinë e publikut në pavarësinë, në paanshmërinë dhe në integritetin e presidentit, Gjykata konstatoi se ka pasur shkelje serioze të Kushtetutës së Kosovës, respektivisht të nenit 88.2, nga presidenti Fatmir Sejdiu, duke mbajtur njëkohësisht postin e Presidentit të Republikës dhe të kryetarit të partisë politike -Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK).

22 Shtator 2011 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO98/11, “Lidhur me imunitetin e deputetëve të Kuvendit të Republikës së Kosovës, Presidentit të Republikës së Kosovës dhe anëtarëve të Qeverisë së Republikës së Kosovës”, parashtruar nga Qeveria e Kosovës. Në këtë rast, Qeveria e Kosovës parashtroi kërkesën që përmbante tri çështje të veçanta që kishin të bënin me imunitetin e organeve të ndryshme shtetërore, kryesisht të deputetëve të Kuvendit, të Presidentit të Republikës dhe të anëtarëve të Qeverisë. Gjykata vendosi që deputetët e Kuvendit të Kosovës, Presidenti i Republikës dhe anëtarët e Qeverisë gëzojnë imunitet funksional vetëm për veprimet dhe për vendimet e ndërmarra brenda fushëveprimit të përgjegjësive të tyre përkatëse.

VENDIME ME RËNDËSI | IMPORTANT DECISIONS

Important decisions

30 March 2011 18 March 2010 The Constitutional Court published its (first) judgment on the Referral filed by the Deputy Chairperson of the Communities of the Municipality of Prizren, Mr. Qemajl Kurtishi. In the Referral filed, Mr. Kurtishi complained that the members of the Municipal Assembly of Prizren from majority community ignored the request of the non-majority communities in the territory of the municipality, that the wording "Komuna", "Opstina", "Belediye" be written within the circle of the emblem of the Municipality without the year "1878", a date favored only by the members of majority community (Albanians), and that the decision on the symbol was not approved by a two-thirds (2/3) majority of the Assembly, as it was provided by the applicable laws. The Court decided that the Municipality of Prizren, within the period of three months from the delivery of this Judgment amends its Statute and its emblem in compliance with the Constitution and to not exclude the non-majority Communities. The Court emphasized that the Albanians and other communities should be equally able to preserve their tradition, culture and identity through their respective symbols. 29 September 2010 The Constitutional Court published its Judgment in case KI47/10, “Naim Rrustemi and 31 other Deputies of the Assembly of the Republic of Kosovo vs. His Excellency, Fatmir Sejdiu, President of the Republic of Kosovo”, submitted by 32 deputies of the Assembly. In the Referral filed the deputies alleged that the President of the Republic of Kosovo, Fatmir Sejdiu, committed a constitutional violation by holding the position of the President, while at the same time he had “frozen” the exercising of the function of the Chairman of the Democratic League of Kosovo (LDK). Emphasizing the unifying role that a President of a country should have and the public confidence in the independence, impartiality and integrity of the President, the Court found that there was a serious violation of the Constitution of Kosovo, namely of Article 88.2, by President Fatmir Sejdiu, while holding the Office of the President of the Republic and at the same time of the Chairman of the political party - the Democratic League of Kosovo (LDK).

The Constitutional Court published its Judgment in Case KO29/11, “Sabri Hamiti and other Deputies of the Assembly of Kosovo Constitutional Review of the Decision of the Assembly of the Republic of Kosovo No. 04-V-04 concerning the election of the President of the Republic of Kosovo dated 22 February 2011”, submitted by 34 deputies of the Assembly, challenging the constitutionality of the procedure for the election of the President of the Republic of Kosovo as applied in the extraordinary session of the Assembly. The Court noted that the decision of the Assembly of the Republic of Kosovo regarding the election of the President of the Republic of Kosovo, on 22 February 2011, was unconstitutional, with a reasoning that, “if deputies present only one candidate for the election as President of Kosovo, the formal requirements for putting in motion that election procedure are not met. In such a situation, any procedure which was followed to have the single candidate elected as President of the Republic of Kosovo, was, thus, in breach of Article 86 of the Constitution.” In addition, as in the voting for the election of the President did not participate all deputies of the Assembly, the Court also noted that “the election of the President of Kosovo who, pursuant to Article 83 [Status of the President], is the Head of State and represents the unity of the people of the Republic of Kosovo, is of such importance, that all deputies, as the representatives of the people of Kosovo, should consider it their constitutional duty, unless excused by the President of the Assembly, to participate in the procedure for the election of the President”. 22 September 2011 The Constitutional Court published its Judgment in Case KO98/11, “Concerning the immunities of Deputies of the Assembly of the Republic of Kosovo, the President of the Republic of Kosovo and Members of the Government of the Republic of Kosovo”, submitted by the Government of Kosovo. In this case, the Government of Kosovo filed the Referral containing three separate issues related to the immunity of different state bodies of Kosovo, namely - the deputies of the Assembly, the President, and the members of the Government. The Court decided that the deputies of the Assembly, the President of the Republic and the members of the Government enjoy functional immunity only for the actions and decisions taken within the scope of their respective responsibilities.

27 Qershor 2012 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO45/12 dhe KO46/12, “Vlerësim i kushtetutshmërisë së Ligjit për fshatin Hoçë e Madhe dhe të Ligjit për Qendrën Historike të Prizrenit”, parashtruar nga deputeti Liburn Aliu dhe 11 deputetë të tjerë të Kuvendit të Republikës së Kosovës. Parashtruesit kontestuan kushtetutshmërinë e dy neneve të ligjeve të miratuara në Kuvendin e Kosovës, përkatësisht të Ligjit për fshatin Hoçë e Madhe dhe të Ligjit për Qendrën Historike të Prizrenit, duke pretenduar se janë kundërshtim me parimin e laicitetit dhe të neutralitetit në çështje fetare dhe se krijojnë privilegje për një bashkësi fetare duke i margjinalizuar dhe diskriminuar bashkësitë e tjera fetare, si dhe qytetarët që nuk kanë orientim apo besim fetar. Në aktgjykimin e saj, Gjykata ndër të tjera theksoi se shteti ka për detyrë t'i respektojë të drejtat që u jepen bashkësive dhe anëtarëve të tyre me Kushtetutë dhe se këto të drejta mund të mbrohen dhe të parashikohen me miratimin dhe me zbatimin e ligjeve. Prandaj, ligjet që miratohen në Kuvend kanë bazë kushtetuese për mandat të gjerë për të ofruar procese konsultative për planifikim që janë propozuar në ligjet për fshatin Hoçë e Madhe dhe Qendrën Historike të Prizrenit. Gjykata vlerësoi se nenet e kontestuara nga parashtruesit janë nenet që përcaktojnë anëtarësimin e bashkësive në Këshilla, të cilat duhet të konsultohen në procese për planifikim për Hoçë të Madhe dhe për Qendrën Historike të Prizrenit, andaj nuk janë në kundërshtim me Kushtetutën.

18 Prill 2013 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO97/12, “Vlerësim i kushtetutshmërisë së neneve 90, 95 (1.6), 110, 111 dhe 116, të Ligjit për Bankat, Institucionet Mikrofinanciare dhe Institucionet Financiare Jobankare, nr. 04/L-093, të 12 prillit 2012”, parashtruar nga Avokati i Popullit i Republikës së Kosovës. Në kërkesën e parashtruar, Avokati i Popullit kërkoi nga Gjykata Kushtetuese që të anulojë nenet 90, 95 (1.6), 110, 111 dhe 116 të Ligjit për Banka, Institucione Mikrofinanciare dhe Institucione Financiare Jobankare, nr. 04/L-093, të miratuar më 12 prill 2012, me të cilat mundësohej transformimi i institucioneve mikrofinanciare OJQ në shoqëri aksionare. Parashtresa e Avokatit të Popullit ishte iniciuar me kërkesë të 58 organizatave joqeveritare të Kosovës, të cilat konsideruan se nenet e kontestuara shkelin nenin 44 [Liria e Asociimit], nenin 46 [Mbrojtja e Pronës] dhe nenin 10 [Ekonomia] të Kushtetutës, parimet ndërkombëtare të OJQ-ve jofitimprurëse dhe legjislacionin e zbatueshëm në Kosovë që rregullon fushën e lirisë së asociimit të OJQ-ve. Në vendimin e

saj, ndër të tjera, Gjykata theksoi se pasuritë që janë pronë e OJQ-ve mund të shfrytëzohen vetëm në funksion të përmbushjes së qëllimeve dhe të objektivave mbi të cilat janë themeluar OJQ-të në përputhje me parimin e shpërndarjes jofitimprurëse. Prandaj, transferimi i pronësisë mbi pasuritë e OJQ-ve për çdo person fizik apo juridik, do të jetë kundër këtij parimi. Gjykata në vazhdim nënvizoi se, meqenëse OJQ-të konsiderohen të jenë një aktor shumë i rëndësishëm në procesin e zhvillimit të shoqërive demokratike dhe në promovimin e të drejtave të njeriut, transformimi i tyre në një shoqëri aksionare do të devijonte qëllimin fillestar të ekzistencës së OJQ-ve dhe mund të dëmtojë seriozisht një nga elementet themelore të demokracisë.

1 Korrik 2014 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO103/14, “Vlerësimi i përputhshmërisë së nenit 84 (14) [Kompetencat e Presidentit] me nenin 95 [Zgjedhja e Qeverisë] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës”, parashtruar nga Presidentja e Kosovës. Gjykata, ndër të tjera, theksoi se Presidenti i vendit cakton mandatarin për Kryeministër pas propozimit të partisë politike apo koalicionit që ka fituar numrin më të madh të vendeve në Kuvend, por që janë regjistruar paraprakisht për të marrë pjesë në zgjedhjet e përgjithshme. Pra, koalicionet që nuk janë certifikuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve para mbajtjes së zgjedhjeve, nuk mund të propozojnë mandatarin për Kryeministër. Po ashtu, Gjykata ka nënvizuar se Presidenti i Republikës nuk e ka diskrecionin të refuzojë caktimin e kandidatit të propozuar për kryeministër.

26 Gusht 2014 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO119/14, “Vlerësim i kushtetutshmërisë së Vendimit Nr. 05-V-001, të votuar nga 83 deputetë të Kuvendit të Republikës së Kosovës për zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit të Republikës së Kosovës, të 17 korrikut 2014”, parashtruar nga 30 deputetë të Kuvendit. Parashtruesit e kërkesës kontestuan kushtetutshmërinë e procedurës për zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit të Republikës së Kosovës gjatë seancës konstituive të Kuvendit, të mbajtur më 17 korrik 2014. Gjykata, ndër të tjera, theksoi se vetëm grupi më i madh parlamentar, i përbërë nga partia apo koalicioni, apo iniciativat qytetare që kanë marrë pjesë si të tillë në zgjedhjet e përgjithshme, mund të propozojnë kandidatin për Kryetar të Kuvendit.

27 June 2012 The Constitutional Court published its judgment in Case KO 45/12 and KO 46/12, “constitutional assessment of the Law on the Village of Hoçë e Madhe and the Law on the Historic Centre of Prizren”, submitted by the deputy Liburn Aliu and 11 other deputies of the Assembly of the Republic of Kosovo. The Applicants challenged the constitutionality of two articles of the laws passed by the Assembly of Kosovo, the Law on the Village Hoçë e Madhe and the Law on the Historic Centre of Prizren, claiming that they are in contravention with the the principles of secularism and neutrality in religious matters and that they create privileges for a religious community by marginalization, and discriminating the rest of the religious communities and citizens that have no religious orientation or beliefs. In its judgment the Court inter alia reiterated that, the State has an obligation to give expression to the rights granted to Communities and their members under the Constitution and that these rights can be preserved and provided for by the passing and implementation of laws. Laws that are passed in the Assembly therefore have a constitutional basis for the broad mandate to provide for the consultative planning processes that are proposed in the Laws on the Village of Hoçë e Madhe and the Historic Centre of Prizren. The Court noted that the Articles that have been challenged by the Applicants are those that provide for membership of Communities in Committees that must be consulted in the planning process for Hoçë e Madhe and for the Historic Centre of Prizren therefore are not in violation of the Constitution. 18 April 2013 The Constitutional Court published its judgment in Case KO 97/12, “constitutional review of Articles 90, 95 (1.6), 110, 111 and 116 of the Law on Banks, Microfinance Institutions and Non-Bank Financial Institutions, No. 04/L-093, of 12 April 2012”, submitted by the Ombudsperson of the Republic of Kosovo. In the submitted referral, the Ombudsperson requested from the Constitutional Court to annul Articles 90, 95 (1.6), 110, 111 and 116 of the Law on Banks, Microfinance Institutions and Non-Bank Financial Institutions, No. 04/L-093, adopted on 12 April 2012, which provided for the NGO Microfinance Institutions to transform into a Joint Stock Company. The Ombudsperson’s Referral was initiated upon the submission of 58 NGO’s in Kosovo, which considered that these Articles constituted a violation of the Article 44 [Freedom of Association], Article 46 [Protection of Property], and Article 10 [Economy] of the Constitution, international principles on non-profitable NGO’s and applicable legislation in Kosovo regulating the

field of freedom of association of NGO’s. In its decision, the Court emphasized that the assets which are the property of NGOs can be used only to pursue the aims and objectives on which the NGOs are founded, in accordance with the principle of non-profit distribution. Therefore transferring the ownership over NGOs’ assets to any physical or legal persons would be against this principle. Furthermore, the Court reiterated that the since NGOs are considered to be a very important actor in the process of development of democratic societies and promotion of human rights, their transformation into Joint Stock Companies would deviate from the initial purpose of existence of the NGOs and may seriously damage one of the core elements of democracy. 1 July 2014 The Constitutional Court published its Judgment in Case KO103/14, “the assessment of the compatibility of Article 84 (14) [Competencies of the President] with Article 95 [Election of the Government] of the Constitution of the Republic of Kosovo”, submitted by the President of Kosovo. The Court inter alia stated that the President of the country appoints the candidate for Prime Minister upon the proposal by the political party or coalition that has won the highest number of seats in the Assembly, but that was registered previously in order to participate in the general elections. Therefore the coalitions which are not certified by the Central Election Commission before the elections cannot propose the candidate for Prime Minister. The Court also noted that President of the Republic does not have the discretion to refuse the appointment of the proposed candidate for Prime Minister. 26 August 2014 The Constitutional Court published its Judgment in Case KO119/14, “Constitutional review of Decision No. o5-V-001 voted by 83 Deputies of the Assembly of the Republic of Kosovo on the election of the President of the Assembly of the Republic of Kosovo, dated 17 July 2014”, submitted by 30 deputies of the Assembly. The Applicants challenged the constitutionality of the procedure for the election of the President of the Assembly as applied during the Constitutive Session of the Assembly held on 17 July 2014. The Court reiterated, among the other, that only the largest parliamentary group composed of the party or a coalition, or citizens’ initiatives that participated as such in the general elections, may propose the candidate for the President of the Assembly.

23 Dhjetor 2015 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO130/15, “Vlerësim i përputhshmërisë së parimeve që përmban dokumenti i titulluar ‘Asociacioni/Bashkësia i komunave me shumicë serbe në Kosovë - Parimet e përgjithshme/Elementet kryesore’ me frymën e Kushtetutës, me nenin 3 [Barazia para Ligjit], paragrafi 1, me Kapitullin II [Të Drejtat dhe Liritë Themelore] dhe me Kapitullin III [Të Drejtat e Komuniteteve dhe Pjesëtarëve të tyre] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës”, parashtruar nga Presidentja e Republikës së Kosovës. Në kërkesën e parashtruar, Presidentja e Republikës së Kosovës kërkoi nga Gjykata që të përgjigjet në pyetjen në vijim: “Duke marrë parasysh se Parimet e Asociacionit rregullojnë krijimin dhe funksionimin e Asociacionit së komunave me shumicë serbe në Kosovë, a janë në përputhshmëri këto parime dhe elemente me frymën e Kushtetutës, nenin 3, paragrafin 1 (natyra shumetnike), Kapitullin II (Të Drejtat dhe Liritë Themelore) dhe Kapitullin III (Të Drejtat e Komuniteteve dhe Pjesëtareve të Tyre) të Kushtetutës së Republikës se Kosovës?”. Ndër të tjera, Gjykata rikujtoi se Marrëveshja e Parë (për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, nënshkruar në Bruksel më 19 prill 2013) u ratifikua si një marrëveshje ndërkombëtare më 27 qershor 2013 nga Republika e Kosovës nëpërmjet Kuvendit të saj dhe se, kësisoj, kjo marrëveshje ndërkombëtare, duke u bërë pjesë e sistemit të brendshëm juridik për t’u implementuar, kërkonte themelimin e Asociacionit/Bashkësisë së lartpërmendur. Rrjedhimisht, themelimi i Asociacionit/Bashkësisë është në pajtueshmëri me kërkesën kushtetuese dhe, si i tillë, është pjesë e rendit kushtetues të Republikës së Kosovës. Në aktgjykimin e shpallur, Gjykata vendosi se Asociacioni/Bashkësia e komunave me shumicë serbe do të themelohet, siç është paraparë me Marrëveshjen e Parë, të ratifikuar nga Kuvendi i Republikës së Kosovës dhe të shpallur nga Presidentja e Republikës së Kosovës, dhe se Parimet, siç janë elaboruar në dokumentin ‘Asociacioni/Bashkësia i komunave me shumicë serbe në Kosovë - Parimet e përgjithshme/Elementet kryesore’, nuk janë tërësisht në përputhshmëri me frymën e Kushtetutës, me nenin 3 [Barazia para Ligjit], paragrafi 1, me Kapitullin II [Të Drejtat dhe Liritë Themelore] dhe me Kapitullin III [Të Drejtat e Komuniteteve dhe Pjesëtarëve të tyre] të Kushtetutës.

20 Maj 2016 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KI 132/15, “Kërkesë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së dy vendimeve të 12 qershorit 2015, nr. AC-I-13-0008 dhe nr. AC-I-13-0009, të Kolegjit të Ankesave të Dhomës së Posaçme të Gjykatës Supreme te Republikës se Kosovës për çështje që lidhen me Agjencinë Kosovare të Privatizimit”. Kolegji i Apelit i Dhomës së Posaçme të Gjykatës Supreme te Republikës se Kosovës kishte vendosur në një kontest pronësor ndërmjet parashtruesit (Manastirit të Deçanit) dhe palëve të treta (përfaqësues të ndërmarrjeve shoqërore “Iliria” dhe “Apiko” në Komunën e Deçanit) në favor të parashtruesit dhe ai vendim kishte marrë

formë të prerë res judicata. Pas një periudhe kohore, palët e treta iu drejtuan Kolegjit të Apelit përsëri me ankesë, e cila u pranua e bazuar, duke anuluar vendimet e mëparshme për atë çështje dhe duke konstatuar se Dhoma e Posaçme nuk ishte kompetente për ta gjykuar atë çështje. Parashtruesi u ankua në Gjykatën Kushtetuese kryesisht për shkelje të parimit res judicata nga Kolegji i Apelit, me pretendimin se asnjë nga palët e treta nuk kishte të drejtë ankimi pasi që ata në instancën e fundit ishin deklaruar si persona të cilët nuk ishin të autorizuar në procedurë dhe se Kolegji i Apelit nuk kishte të drejtë të shqyrtonte parashtresat e tyre. Pasi që vlerësoi rastin në themelësi, Gjykata konstatoi se Kolegji i Apelit ka cenuar parimin e sigurisë juridike dhe i ka mohuar parashtruesit një gjykim të drejtë dhe të paanshëm, sepse ka përdorur procedurën e ankesës për të anuluar vendimet e mëhershme dhe kishte referuar kontestin origjinal të pronësisë përsëri në gjykatat e rregullta. Gjykata konkludoi se ka pasur shkelje të së drejtës së parashtruesit për një proces të drejtë dhe të paanshëm, siç garantohet me nenin 31, paragrafi 2, të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6, paragrafi 1, të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

8 Dhjetor 2016 Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin në rastin KO73/16, “Vlerësim i kushtetutshmërisë së Qarkores Administrative nr. 01/2016, të nxjerrë nga Ministria e Administratës Publike të Republikës së Kosovës, më 21 janar 2016”, parashtruar nga Avokati i Popullit i Republikës së Kosovës. Në kërkesën e parashtruar, parashtruesi kërkoi nga Gjykata që të vlerësojë kushtetutshmërinë e qarkores administrative, e cila ishte nxjerrë për të zbatuar Rregulloren nr. OS/2012 për klasifikimin e vendeve të punës dhe Katalogun e vendeve të punës në Shërbimin Civil, të miratuar nga Qeveria e Republikës së Kosovës me Vendimin nr. 05/ 12, të 5 shkurtit 2015. Parashtruesi i kërkesës pretendonte se, me këtë qarkore administrative, Ministria e Administratës Publike kishte shkelur garancinë kushtetuese të pavarësisë së Avokatit të Popullit, të paraparë me nenin 133 [Zyra e Avokatit të Popullit] të Kushtetutës dhe se gjithashtu ishte shkelur edhe pavarësia kushtetuese e institucioneve të tjera të cekura në Kapitullin XII [Institucionet e Pavarura] dhe në Kapitullin VIII [Gjykata Kushtetuese] të Kushtetutës. Gjykata konstatoi se, qarkorja administrative e kontestuar nuk e parashikon dallimin e domosdoshëm ndërmjet institucioneve të pavarura dhe organeve të tjera të shtetit ashtu që funksionet dhe autoriteti i tyre specifik të reflektohet, inter alia, në karakteristikat e punës, në përgjegjësitë dhe në pagat për personelin e tyre, pra duke mbrojtur pavarësinë e tyre të përcaktuar me Kushtetutë. Rrjedhimisht, Gjykata vendosi se qarkorja administrative e kontestuar, e nxjerrë nga Ministria e Administratës Publike, në tërësi, cenon dispozitat e Kapitullit VIII dhe të Kapitullit XII të Kushtetutës së Republikës se Kosovës sa i përket parashtruesit të kërkesës, Gjykatës dhe institucioneve të tjera të pavarura që renditen shprehimisht aty.

23 December 2015 The Constitutional Court published its judgment in Case KO 130/15, “assessment of the compatibility of the principles contained in the document entitled “Association/Community of Serb majority municipalities in Kosovo – general principles/main elements” with the spirit of the Constitution, Article 3 [Equality Before the Law], paragraph 1, Chapter II [Fundamental Rights and Freedoms] and Chapter III [Rights of Communities and Their Members] of the Constitution of the Republic of Kosovo”, submitted by the President of the Republic of Kosovo. In the submitted Referral, the President of the Republic of Kosovo requested from the Court to respond to the following question: “Taking into consideration that the Principles of Association regulate the creation and functioning of the Association of the municipalities with Serb majority in Kosovo, are these principles and elements compatible with the spirit of the Constitution, Article 3, paragraph 1 (multi-ethnic nature), Chapter II (basic rights and freedoms) and Chapter III (rights of communities and their members) of the Constitution of the Republic of Kosovo?”. The Court inter alia reminded that the First Agreement (for normalization of the relations between the Kosovo and Serbia, signed in Brussels on 19 April 2013) was ratified as an international agreement on 27 June 2013 by the Republic of Kosovo through its Assembly, thus, this international agreement becoming part of the internal legal system required for its implementation the establishment of the above Association/Community. Therefore, the establishment of the Association/Community is in compliance with the constitutional requirement and thus is part of constitutional order of the Republic of Kosovo. In its judgment, the Court decided that the Association/Community of the Serb majority municipalities is to be established as provided by the First Agreement, ratified by the Assembly of the Republic of Kosovo and promulgated by the President of the Republic of Kosovo and that the Principles, as elaborated in the “Association/Community of Serb majority municipalities in Kosovo – general principles/main elements” are not entirely in compliance with the spirit of the Constitution, Article 3 [Equality Before the Law], paragraph 1, Chapter II [Fundamental Rights and Freedoms] and Chapter III [Rights of Communities and Their Members] of the Constitution. 20 May 2016 The Constitutional Court published its judgment in Case KI 132/15, “Request for constitutional review of two decisions of 12 June 2015, No. AC-I-13-0008 and No. AC-I-13-0009, of the Appellate Panel of the Special Chamber of the Supreme Court of the Republic of Kosovo on Privatization Agency of Kosovo related matters”. The Appellate Panel of the Special Chamber of the Supreme Court of the Republic of Kosovo decided in a property dispute between the Applicant (Visoki Deçani Monastery) and third parties (the representatives of socially owned enterprises “Illyria” and “Apiko” in the municipality of Decani)

in favor the Applicant and that decision had become final res judicata. After a period of time, the third parties addressed again the Appellate Panel by an appeal, which was approved as grounded, by annulling the previous decisions on the matter and concluded that the Special Chamber was not competent to adjudicate the matter. The Applicant filed appeal with the Constitutional Court mainly for violation of the principle res judicata by the Appellate Panel, claiming that none of the third parties had the right to complain since in the last instance they were declared as persons who were not authorized in the procedure and that the Appellate Panel was not entitled to consider their submissions. After assessing the merits of the case, the Court found that the Appellate Panel violated the principle of legal certainty and denied the Applicant’s right to fair and impartial trial because he used the appeal procedure to annul earlier decisions and referred the original property dispute back to the regular courts. The Court concluded that there has been a violation of the Applicant’s right to fair and impartial trial, as guaranteed by Article 31, paragraph 2, of the Constitution, in conjunction with Article 6, paragraph 1, of the European Convention on Human Rights. 8 December 2016 The Constitutional Court published its judgment in Case KO 73/16, “Constitutional review of Administrative Circular No. 01/2016 issued by the Ministry of Public Administration of the Republic of Kosovo on 21 January 2016”, submitted by the Ombudsperson of the Republic of Kosovo. In the submitted Referral, the applicant requested from the Court to review the constitutionality of the Administrative Circular, which was issued to implement Regulation No. OS/2012 on the Classification of Jobs and Catalogue of Jobs in the Civil Service, adopted by the Government of the Republic of Kosovo by Decision 05/12 of 5 February 2015. The Applicant alleged that the of Public Administration, with its Administrative Circular, had violated the constitutional guarantee of independence of the Ombudsperson as stipulated by Article 133 [Office of Ombudsperson] of the Constitution, and that the constitutional independence of other institutions was also violated enumerated in Chapter XII [Independent Institutions] and Chapter VIII [Constitutional Court] of the Constitution. The Court noted that, the challenged Administrative Circular does not provide for the necessary distinction between the independent institutions and the other organs of the state such that their specific functions and authority is reflected, inter alia, upon the job characteristics, responsibilities and remuneration of their personnel, thus safeguarding their independence as stipulated by the Constitution. Consequently, the Court decided that the challenged Administrative Circular issued by the Ministry of Public Administration infringes, in its entirety, the provisions of Chapter VIII and Chapter XII of the Constitution of the Republic of Kosovo with respect to the Applicant, the Court, and the other independent institutions expressly enumerated therein.

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës dëshiron të falënderoj dhe të shpreh mirënjohjen për Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) për përkrahjen e këtij publikimi The Constitutional Court of the Republic of Kosovo would like to thank and express its appreciation to Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) for supporting this publication