Διαβητική Μυοκαρδιοπάθεια Ν. Τεντολούρης Λέκτορας Ιατρικής Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιστημονική Διημερίδα ΕΔΕ 24-25 Φεβρουαρίου 2006
Rubler S et al. A new type of cardiomyopathy associated with diabetic glomerulosclerosis Am J Cardiol 1972, 30: 595-601
• 4 περιπτώσεις καρδιακής ανεπάρκειας σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη – Φυσιολογική στεφανιογραφία – Απουσία υπερτασικής καρδιοπάθειας – Απουσία άλλης καρδιακής βλάβης
Διαβητική μυοκαρδιοπάθεια • Οι βλάβες (λειτουργικές και δομικές) που προκαλούνται από αυτόν καθ’ ευατόν το διαβήτη στο μυοκάρδιο, ανεξάρτητα από την υπέρταση, τη στεφανιαία ή άλλη καρδιακή νόσο – – – –
Πειραματόζωα Ιστολογικά ευρήματα σε ανθρώπους Επιδημιολογικά δεδομένα Κλινικές μελέτες
Συχνότητα διαστολικής δυσλειτουργίας • Συχνότητα ΣΔΤ2: 60%
(Poirier et al. Diabetes Care, 2001)
– 32% μείωση του χρόνου χάλασης αρ. κοιλίας – 28% «ψευδοφυσιολογική» δυσλειτουργία
• Συχνότητα σε ενήλικες με ΣΔΤ1: Μικρότερη (Schannwell et al, Cardiology, 2002) • Συχνότητα σε παιδιά με ΣΔΤ1: • Και στους 2 τύπους διαβήτη: καμιά σχέση με την ηλικία, το φύλο, τη διάρκεια και την ύπαρξη μικροαγγειοπαθητικών επιπλοκών
The epidemiology of left ventricular hypertrophy in type 2 diabetes • Προέλευση: UK • n: 500 • Υπερτροφία αρ. κοιλίας: 43% • Διαστολική δυσλειτουργία: 41% • Συστολική δυσλειτουργία: 4,2%
Dawson A et al, Diabetologia 2005, 48: 1971-9
Συστολική δυσλειτουργία • Μελέτες σε πειραματόζωα: • ↓ της συστολικής πίεσης της αρ. κοιλίας κατά 15% • ↓ της ενεργού σύσπασης κατά 61% • ↓ fractional shortening • ↓ velocity of circumferential FS • ↓ EF Airaksinen et al. Acta Med Scand 1984, 216: 509-16 Trost et al. Diabetes 2002, 51: 1166-71
Μηχανισμοί πρόκλησης ΔΜ • Μεταβολικές διαταραχές • Ίνωση • Μικροαγγειοπάθεια • Νευροπάθεια του αυτονόμου νευρικού συστήματος • Αντίσταση στην ινσουλίνη
Τα 3 στάδια της διαβητικής μυοκαρδιοπάθειας
Πρόληψη της ΔΜ • Βελτίωση της γλυκαιμικής ρύθμισης • Απώλεια του πλεονάζοντος σωματικού βάρους • Μείωση ινσουλινοαντοχής (μετφορμίνη, γλιταζόνες), άσκηση • Πρόληψη μακροαγγειοπάθειας (ρύθμιση ΑΠ, στατίνες, αντιαιμοπεταλιακά) • Πρόληψη της νευροπάθειας του ΑΝΣ
Α-ΜΕΑ/ARBs • ↓ της ίνωσης • βελτίωση της μικροκυκλοφορίας • βελτίωση της λειτουργικότητας του ενδοθηλίου • ↑ του χρόνου χάλασης • ↓ της δυσκαμψίας του τοιχώματος της αρ. κοιλίας • ↓ της ινσουλινοαντοχής • βελτίωση της λειτουργίας του ΑΝΣ
Η αναστολή του συστήματος RΑΑ • 62 ασθενείς με διαβήτη και ΚΑΝ • Χωρίς υπέρταση, στεφανιαία νόσο • Χορήγηση κιναπρίλης (20 mg), λοσαρτάνης (100 mg) ή του συνδυασμού τους για 1 χρόνο – Βελτίωση της ΚΑΝ – Βελτίωση της διαστολικής λειτουργίας, ιδιαίτερα με το συνδυασμό – Καμιά επίδραση σε δείκτες της συστολικής λειτουργίας Didangelos T et al, J Diabetes Complications 2006, 20: 1-7
Αναστολείς διαύλων ασβεστίου • (βεραπαμίλη, διλτιαζέμη, νιφεδιπίνη) – Βελτίωση της συστολικής λειτουργίας και της χάλασης του μυοκαρδίου – ↓ της ίνωσης
Συμπεράσματα • Η υποκλινική διαβητική μυοκαρδιοπάθεια είναι συχνή στο διαβήτη • Οφείλεται σε λειτουργικές και δομικές του μυοκαρδίου • Η συνύπαρξη υπέρτασης και στεφανιαίας νόσου επιδεινώνουν τη ΔΜ • Οι λειτουργικές διαταραχές είναι αναστρέψιμες • Η καλή ρύθμιση του διαβήτη προλαμβάνει τη ΔΜ και βελτιώνει την απόδοση της αρ. κοιλίας • Η μείωση της ινσουλινοαντίστασης έχει ευμενή επίδραση • Η φαρμακευτική παρέμβαση βελτιώνει τη διαταραχή