New Order

Is de val van het kabinet een bedreiging voor het wietexperiment? Deze vraag zag ik op verschillende platforms voor mensen die actief zijn in de cannabismarkt verschijnen. Om maar meteen met de deur in huis te vallen: De kans dat een nieuwe regering de stekker uit het wietexperiment trekt is nihil.

Stoppen van het experiment heeft grote juridische gevolgen: de schadeclaims zullen in dat geval niet mals zijn. De initiatiefnemers van Project C, die uitgesloten werden van de loting voor een teeltvergunning omdat de burgemeester van Etten-Leur een negatief advies gaf, vonden onlangs de rechter aan hun zijde. De advocaat kondigde een schadeclaim van bijna 90 miljoen euro aan voor de gederfde inkomsten en de gemaakte uren. De tien geselecteerde telers zitten al veel verder in het proces en hebben daardoor een veelvoud aan kosten en uren gemaakt. Naast de financiële consequenties is de kans dat het wietexperiment om politieke redenen wordt stopgezet ook niet groot. Het CDA (de grootste tegenstander) overleeft zichzelf ternauwernood. Zij zouden het tegenhouden van het wietexperiment als een succesje kunnen presenteren, maar daarvoor is dit thema niet belangrijk genoeg. Andere thema’s zoals de jeugdzorg, het woningtekort, de klimaatproblemen en de opvang van immigranten domineren de politieke agenda. En grote problemen zoals de Toeslagenaffaire en de gevolgen die

Groningers met hun woningen ervaren vanwege de gaswinning zijn natuurlijk ook nog steeds niet opgelost. Politici zullen met échte oplossingen voor échte problemen moeten komen. Burgers laten zich niet meer zo snel afleiden door een non-onderwerp.

Wederzijds wantrouwen

Renske Leijten (SP) verliet de politiek onlangs vanwege het giftige Haagse klimaat. Dat gif is helaas doorgedrongen tot in de haarvaten van ons overheidssysteem. De politiek en de overheid zijn verzuurd. Er is een klimaat van wederzijds wantrouwen ontstaan: Burgers vertrouwen de overheid niet meer en vice versa. De grootste opdracht voor een nieuwe generatie politici ligt volgens mij in het terugwinnen van het vertrouwen van burgers. Dat zal niet eenvoudig zijn. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Met de gebruikelijke wisseling van de wacht zal dat niet lukken. Er is behoefte aan een totaal andere mindset. Dát is trouwens ook precies datgene wat nodig is om het wietexperiment te laten slagen. De doorgang van het wietexperiment is niet zozeer afhankelijk van het politieke gesternte of een nieuw kabinet, maar vooral van een andere opstelling van politici en overheden en klimaat waarin wederzijds vertrouwen de overhand heeft. Er zou beter moeten worden geluisterd naar ondernemers in het wietexperiment en zij zouden veel meer vertrouwen moeten krijgen. Telers lopen nog steeds tegen een aantal serieuze hobbels aan omdat de vele regels die de overheid heeft opgesteld niet duidelijk of onwerkbaar zijn. Regels die bedacht zijn vanuit wantrouwen en een ernstig uit de hand gelopen controlebehoefte.

Ik zie grote kansen voor een nieuw politiek klimaat, waarin mensen aan de macht komen die er zich ten volle bewust van zijn dat ze in de politiek zitten om de belangen van burgers te dienen. Politici die écht luisteren en burgers en deskundigen serieus nemen. Een overheid die burgers vertrouwen schenkt en ze niet als potentiële fraudeurs benadert. Het zou mooi zijn als het einde van de Rutte dynastie het begin zou worden van een new order