1
བོད་མི་ཞིག་གིས་རང་,ས་མེ་.་/ོན་པ་ལས་3ས་བ་གཅིག་ཐོན་6ི་ལས་ འ"ལ་ཐབས་ལམ་གཞན་གང་ཡོད། !ི་ལི་མཐོ་(ོབ། སེང་གདོང་(བས། འ"ོ་བ་མི་ནི་)མ་ད+ོད་དང་ཤེས་རབ་1ི་2ེ་འཕེལ་ལ་བདག་དབང་མངའ་བའི་ ཆེས་མཐོ་"ོག་ཆགས་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་*ར།ས་,ང་རིང་མོ་འདིའི་ལོ་3ས་4ི་འཕེལ་ འ"ིབ་མཐའ་དག་ན་འོད་'ིས་འཚ+ར་ཞིང་རེ་བས་!ང་ནས་ཡོད་པའི་,ན་མོང་གི་/ི་ལམ་ དག་$ང་མིའི་རིགས་ཁོ་ནའི་བསམ་%ོའ(་བ)ེད་འ,ས་གང་ཞིག་ལས་མ་འདས་བས། དེ་$་ !འི་ལོ་'ས་རང་བཞིན་.ི་མིའི་རིགས་1ི་བསམ་2ོའ3་འ4ལ་5ོད་རེ་རེ་ནི་གཞན་དབང་གི་ !གས་%ོག་གིས་བཅིང་+་མེད་པའི་ནང་སེམས་#ི་%ོབས་(གས་རིགས་ཤིག་ཡིན། དེ་བས་ ན། མིའི་རིགས་(ི་འཚ*་གནས་(ི་,ག་-འི་.བས་0་ཐོག་མ་ནས་མངའ་བ་ནི་རང་དབང་ དང་བདེ་&ིད་(ི་ལས་$ལ་ཅིག་ཅི་ནས་)ང་མཁོ་བ་དང་དེ་1་2འི་རང་གཤིས་དེ་ནི་མ་#ོས་ བསམ་པ་གཅིག་མ)ན་+ིས་ཁས་འཆེ་བའི་མཁས་བ0འི་མེ་ཏོག་མཉམ་བཞད་6་7འི་!ི་ འ"ོས་རིགས་ཤིག་ཡིན། འདི་%ར་བསམ་ན། རང་དབང་དང་བདེ་'ིད་ལ་རེ་བའི་མིའི་ རིགས་&ི་འཚ)ལ་+ེག་དང་འཐབ་'ོད་ནི་+མ་པ་ཅི་རིགས་དང་2ལ་4ས་འ5་མིན་སོགས་ !ི་དངོས་(གས་བ+ད་ག!མ་ན་གསལ་ལེར་མངོན་ཡོད་པའི་ལོ་$ས་རང་བཞིན་,ི་-ོ་རིང་ རེ་རེ་ཡིན་ངེས་ལ།དེ་,་-འི་མིའི་རིགས་!ི་$ན་འཛ(ན་ན་)ལ་བ་ཅི་-བ་.་གནས་ཤིང་
2
འཚ#་བའི་འཐབ་(ོད་+ི་,ལ་ལམ་རེ་རེ་ནི་འཚ#་བ་དོན་ཡོད་དང་འཆི་བ་གཟི་བ7ིད་+ིས་ !ར་བའི་'ོན་མེ་རེ་རེ་ནི་ཅི་ལ་མིན། ཡིན་ནའང' མི་རིགས་ཤིག་གི་འཐབ་+ོད་ནི་ལས་འ0ལ་1ི་2མ་3ངས་གཅིག་ཁོ་ནས་ ཐག་གཅོད་'བ་པ་ཞིག་མིན་པར།
དེ་ལ་འ$ལ་%གས་གཉིས་*ི་དམིགས་པས་ཟིན་
དགོས་པའི་)ོ་ཐག་+ད་ཆོད་དང་ངང་$ད་རིང་བོའ*་འཆར་གཞི་!ག་བ%ིངས་བ་ཞིག་ངེས་ བར་$་དགོས་བ་ཡིན་ཞིང་།
དེ་$་%འི་འཆར་འགོད་དང་བསམ་'ོགས་བ*ན་པའི་རང་
!གས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ད་གཟོད་&ག་'ོད་དང་ག)ག་*བ་,ི་མ)ན་ནས་ འ"ེལ་མི་(ིད་པའི་རིགས་ཞེན་དང་བ-ན་བ.ིང་གི་འཐབ་%ོད་ལ་ཁ་*ོགས་ཡོད་ངེས་བ་ ཡིན། འོན་ཏེ། ཁོ་བོས་འདིར་བ(ོད་དོན་ནི་རང་བ,ེགས་/ི་འཐབ་%ོད་པ་དག་གི་+ལ་ཞེན་དང་ !ིང་%ོབས་ལ་དོགས་,ོང་ཡོད་.ལ་མིན་ལ། རང་ཉིད་'་(འི་*བས་འཚ.ལ་རང་0གས་ པའི་ཐ་མལ་བའི་)ེ་བོ་ཞིག་གིས་གདོང་མཆོང་གི་དཔའ་,ིང་ལ་ཞིམ་པ་མེད་པར་རང་1ོག་ !ོས་ཟིན་པ་དག་ལ་འཁང་ར་དང་(ན་ཀ་འཚ,ལ་བ་ནི་ཆེས་མ་3ང་བའི་4་ངན་4ེད་གཏེ་ ཞིག་ལས་ཅི་ཡང་མིན་པའི་ངེས་ཤེས་ཟབ་མོ་ཡོད་ནའང་།5ོགས་གཞན་ཞིག་ནས་6ང་7ོ་ ངོར་མི་ཤོང་བའམ་ཕངས་སེམས་'ེས་བ་ཞིག་ནི་གཅེས་པར་འོས་བའི་རང་/ོག་0ང་ཅི་མི་ !མ་པར་མེ་'་བ!ོན་ཕོད་པའི་རང་ཅག་གི་&་སེར་གཉིས་+ི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དག་གི་ !ལ་ཞེན་'ི་)ིང་+ོབས་དེ་ཇི་བཞིན་གནས་པའི་ཐོག་ད་5ང་འཇིག་6ེན་འདིར་འཚ9་ བ"གས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཏན་ཏན་རང་བ/ེགས་ལས་$ང་&བས་ཆེ་བའི་མི་རིགས་#ི་!་ གཞག་ལ་%ི་'་(བ་*བ་པའི་%ལ་བ་དང་ཤེས་འཇོན་ཡོད་ངེས་བ་དེ་ཡིན། ཇི་$ར་བཤད་
3
!ང་། བོད་མི་རིགས་'ི་འཐབ་+ོད་ནི་མདོ་/ོད་0ད་བར་ག1མ་2ི་བདག་པོར་4ར་བའི་ བོད་ཆོལ་ཁ་ག)མ་+ི་གཞིས་བ/གས་བོད་མི་དང་1་བལ་འ3ག་ག)མ་ལ་འཚ5་གཞི་ བཅོལ་བའི་(ེས་+ར་བོད་མི་ཡོངས་ལ་གཅིག་%ར་"ིས་འ&ི་བའི་འགན་འ"ི་ཉག་གཅིག་ ཡིན་པར་བ%ེན། དེ་ལ་%ས་འ(ར་*ི་,ལ་བས་དེད་པའི་ཐོལ་1ང་གི་གསར་བ4ེ་5་6འི་ ལས་འ%ལ་རིགས་)ེལ་དགོས་པའི་.ས་བབ་ཏན་ཏན་ཡོད་ངེས་ན་ཡང་། དེ་ལ་ཧོལ་!གས་ !ི་ཆ་འ&ེས་བའི་ཐོག་ནས་"ི་$བ་&ི་འ(ོགས་,ོང་.་མེད་ལ།དེ་བཞིན་འཐབ་(ོད་+ི་,མ་ པ་དེ་དཔེ་གསར་(ི་ངོ་བོར་འཐིམ་པ་སོགས་ནི་འཇིགས་ཉེན་&ི་(་འབའ་ཞིག་-་འ.མས་ པ་ཡིན་པས་ལས་འ!ལ་$ི་རིགས་གང་དང་གང་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་གཟབ་ནན་$ིས་ འ"ག་%་ནི་ངེས་བར་-་སེམས་ལ་འཇོག་དགོས་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རང་གི་ རང་བ%ེགས་)ི་ལས་འ-ལ་དེས་ཏན་ཏན་བོད་མིའི་ཆིག་4ིལ་5ི་གོང་6་གཅིག་8་4ིལ་བ་ དང་$ོགས་ཡོངས་)ི་+ལ་ཞེན་0ི་1ིང་2ོབས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བ་སོགས་)ི་ཐད་ནས་ !་ན་མེད་པའི་!ས་བ་%བས་ཆེན་ཐོན་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་(ལ་*ིའི་,ང་ནས་ཡང་བོད་ དོན་འཐབ་"ོད་%ི་མེ་རོ་གསོས་བ་སོགས་%ི་བ-གས་འོས་%ི་'བ་འ)ས་གཞི་,་ཆེ་བ་ཐོན་ ཡོད་པ་ཡོངས་(གས་ཡིན་ནའང་།.ོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཁ་ནང་ལ་འཁོར་ནས་བཤད་ན་ རང་བ%ེགས་#ི་ལས་འ"ལ་དེར་གཞོན་%འི་(ིང་*ོབས་-ི་ཧོལ་"གས་"ི་ཆ་ཡང་ཏན་ཏན་ འ"ེས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དང་/ེས་འ0ེལ་1ི་ལས་འ$ལ་&ི་(མ་པ་དེ་ཡང་གདོང་སེམས་ མཉམ་$ེད་'ི་མར་མེ་*ོམ་"ོར་ནས་རིམ་བཞིན་ཞི་འཇགས་.་སོང་བ་#་$འི་'ང་)ལ་ ཞིག་%ང་རང་འགར་མཐོང་,བ། འདི་དག་ནི་བོད་1ི་ནང་གཉིས་ནས་ངེས་བར་5་གཟབ་ ནན་#ེད་དགོས་པའི་,ང་མེད་/ི་རིགས་ཤིག་ཡིན།
!ིར་འ&ོ་བ་མི་ནི་ཚ,ར་བའི་-ེས་
4
འ"ངས་&ི་(ོག་ཆག་ཤིག་ཡིན་པར་1ོད་གཞི་མེད་ནའང་། !ོགས་མང་པོ་ཞིག་ནས་!ས་ བབ་#ིས་བ&ེད་པའི་ཚ,ར་བ་ཉི་ཚ%་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་)གས་,ང་རིང་བོའ1་ཆོད་སེམས་ དང་བ%ན་བ'ིང་རང་བཞིན་+ི་འཆར་གཞི་ཡོད་དགོས་བ་དང་། འཆར་གཞི་དེའང་+ོན་ འ"ན་ཙམ་'ི་ངོ་བོར་གནས་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་བ)ག་བ+ིངས་བའི་ཐབས་ཤེས་#་ཚ%གས་ !ི་$ོ་ནས་ལག་བ+ར་-ེད་0བ་པའི་དཔའ་གདེང་4ོབས་ག5མ་ཡང་ངེས་བར་8་དགོས་བ་ ཡིན།དེ་(་)འི་ལས་འཆར་དང་རང་0གས་ཤིག་ཡོད་ཚ5། !ས་བབ་%ི་'་(ེས་ཙམ་ལས་ ཏན་ཏན་བཙན་གནོན་དང་*ེར་གཅོད་ལས་0ོལ་ངེས་བའི་རང་དབང་གི་ཉི་གཞོན་དེ་ མཐོང་&བ་པར་ཐེ་ཚ(མ་ཡེ་ནས་མེད་པས་ན་.ི་ནང་གི་ཆབ་དཔལ་རིག་ག%མ་'ི་ལས་ འ"ལ་%ི་'མ་པ་གང་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་དེང་རབས་དཔེ་གསར་*ི་ངོ་བོར་མི་འཐིམ་པ་ཞིག་ དང་!བས་ཐོག་གི་ཚ*ར་བ་ཁོ་ནས་དེད་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན་མི་འོས་པར་6ོར་དངོས་མ7ག་ ག"མ་ཚང་བའི་ལས་གཞི་ཞིག་ལ་-ོགས་གང་/བ་0ེད་3་ནི་འ#ད་%གས་གང་)་བ+ས་ !ང་མི་རིགས་!ི་འཐབ་,ོད་!ི་/ང་གཞི་ཁོ་ན་དེ་ཡིན། ཁོ་བོས་འདིར་དངོས་&ང་ལོ་(ས་)ི་དཔེ་མཚ'ན་ཙམ་*ས་ན།འཛམ་/ིང་རང་ བཞིན་&ི་ལོ་)ས་ཐོག་ནས་རིག་གནས་.ི་/ེ་བ་/་1་དེ་ཡོ་རོབ་.ི་4ིང་6་བ7ི་བ་8ན་&ིས་ ཁས་འཆེ་ཞིང་།ཡོ་རོབ་/ི་ནང་ནས་1ང་འཇར་མིན་/ི་4ལ་ཁབ་དེ་ནི་རང་7གས་བ9ན་ ཞིང་%ལ་ཞེན་)ི་*ིང་+ོབས་ལ་!་མེད་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་ནི་ལོ་(ས་#ིས་གསལ་ བཤད་%ས་ཡོད་ནའང་།!ི་ལོ་༡༩༡༩་ལོའ)་ཧི་ཊི་ལིར་'ི་འབར་!ས་རང་བཞིན་!ི་གཏམ་ བཤད་གཅིག་གིས་)ོན་ཡོངས་.ི་འཇར་མན་མི་རིགས་'ི་(ོ་ཁ་བ,ར་ཤིང་ནང་འ1ིག་གི་ !ག་དམར་འཛར་)ོང་བའི་ལོ་/ས་ཡོད་ཡོད་པ་བཞིན། རང་རེའི་བོད་ལ་མཚ-ན་ནའང་།
5
!ི་ལོ་༡༩༥༩་ལོར་བོད་མི་རང་གི་བདག་དབང་གི་)ིར་*་མི་མང་+ི་,ག་མང་པོ་ད/་བོའ%་ !ལ་མཚ&ན་(ི་སོ་ཁ་ནས་རང་$ོག་'ོས་)ོང་བའི་ལོ་.ས་ཡོད་ནའང་། ཡ་མཚན་པ་ཞིག་ལ་ རིག་གནས་གསར་བ(ེ་ཡི་+བས་ཐོག་དེར་བཀོད་འདོམས་(ེད་མཁན་,་མི་ཡིན་མིན་ལ་མ་ བ"ས་པར་མདའ་*་མ+ང་ག.མ་བ/ང་ནས་འཐབ་#ོད་&ེད་མཁན་%ི་ནང་དམེ་བ་ཡོད་ ཚད་ནི་ས་'ེས་)ོ་'ེས་+ི་རང་ཅག་གི་བོད་མི་ཡིན་པ་ནི་ལོ་5ས་+ི་ཡིག་ཚང་6་6ས་7་ དའང་གསལ་(ང་ངེར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་$་%འི་བོད་མིའི་བསམ་,ོའ-་འ.ར་བག་དེ་ དག་ཉེ་བའི་ལོ་+ས་-ི་.ོད་/་དངོས་གནས་ངོ་གནོང་དགོས་པའི་མི་རིགས་ཤིག་གི་ལོ་+ས་ !ི་$ག་ཐིག་ཅིག་(་)ར་བ་རེད། ངས་འདི་%ར་འདིར་གསལ་བཤད་+ེད་འདོད་པ་ནི་ང་ ད"་ལོའ'་བོད་མིའི་+ིང་-ོབས་/ི་གོ་ཆ་དེ་མི་ལོ་3ིལ་བོ་4ག་ཙམ་!ི་$ེས་'་ཐལ་*ལ་+་ !ར་ནས་འཇའ་$ར་ཡལ་ཞིང་རང་$གས་'ི་གཤིས་*གས་དེ་$ད་ཅིག་དེ་ཉིད་(་!ང་"་ བོར་བའི་ཐོག་ནས་རིག་གསར་&ི་'བས་)་ནང་དམེ་ཡི་0ག་གི་འཁོར་ལོ་བ'ོར་ཞིང་། ལོ་ !ས་རང་བཞིན་*ི་རང་ཅག་གི་འདི་/ི་གཉིས་1ི་ཡིད་སེམས་གཏད་སའི་དགོན་7ེ་8ག་9ོང་ !ག་ཅིག་!་#ོགས་'ེད་མཁན་ནི་ཤ་དར་0ག་དར་1ི་བོད་མི་'མ་གཟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ བ"ོད་&ང་(ན་#་མི་འ'ོ། དེ་བས་ན། འདི་%་&འི་བོད་མིའི་རང་,གས་/ལ་བའི་བསམ་ !ོའ$་འ&ར་བག་རང་བཞིན་%ི་&་'ལ་དེ་དང་དེ་$་%འི་(་བཙ+ང་རང་བཞིན་0ི་ཞེ་1ེལ་ བོར་བའི་ངོ་ལོག་གི་རང་*གས་དེ་གང་ནས་ཡོང་བའི་-ངས་བཙལ་དགོས་བ་གལ་ཆེན་པོ་ ཡིན། དཔེ་དེ་བཞིན་)་བོད་མའི་ཆིག་/ིལ་1ི་2ོ་ཁ་གཅིག་5་6ོགས་ཐབས་ལ་9ོ་:ན་ ནས་འབད་དགོས་བས་ཆོལ་ཁ་ཆོས་,གས་-ི་/ོགས་ཞེན་རང་བཞིན་4ི་ནད་ཡམས་དེའི་ !ག་#་$ང་ནས་བཅོམ་,་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་ཡིན། འདི་ལོའ'་འོས་བ$འི་ལས་རིམ་*ི་
6
!ོད་ནས་'ང་ང་ཚ*ས་བ,བ་-་!ང་ནས་གཅིག་)ིལ་+ི་,ས་བ་!ོགས་གཅིག་(་)ོང་ཐབས་ ལ་ངེས་བར་(་)གས་+ང་གནང་དགོས་བ་གལ་ཆེན་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་*་མཚ-ན་ ན་ཡང་། !་བའི་མ'ན་ལམ་*ི་ཐད་ནས་འ"ར་%ི་མཉམ་འདེགས་!ི་གོང་"་གཅིག་&་ !ིལ་ནས་ཡོད་ནའང་། གཞི་%་ཆེ་ས་ནས་བཤད་ན་-་.ོང་བར་2ི་རིག་གནས་གསར་3ིང་ གི་འགལ་འ&་དང་། རོང་འ&ོག་བར་)ི་འཚ,་བའི་ཁ་.ོགས་མི་གཅིག་པའི་'ར་ཟའི་ རིགས་སོགས་'ི་མཚ*ན་པའི་ཆ་ཁ་ཤས་ཤིག་གིས་'ང་་ཏན་ཏན་བོད་མིའི་ཆིག་%ིལ་'ི་ མ"ན་ལམ་ལ་བཀག་&་བཟོ་བཞིན་ཡོད་.ས། དེ་དག་%ང་རིམ་བཞིན་(ན་མོང་གི་ཁེ་ ཕན་ཐོགས་ནས་རིགས་*ས་གཅིག་པའི་མ&ན་(ིལ་*ི་ངོ་བོར་ཚང་འཇ༹2མས་ཡོང་བའི་ལས་ འ"ལ་%ི་རིགས་*ེན་ནས་ཕན་.ན་བོད་མི་རང་གི་ངོ་བོ་4ང་5ོབ་དང་$ན་པའི་ལེགས་ཆ་ བ"ེ་ལེན་'ེད་)་གལ་ལ། དེ་ལས་&ང་(ག་པ་ཞིག་ནི་འཚ0་བའི་ཁ་3ོགས་དང་རིག་ གནས་%ི་'བ་)ོངས་མི་འ.་བ་ཙམ་ལས་དོན་ལ་རིགས་3ས་གཅིག་པའི་བོད་རིགས་6ན་ !་ཡིན་པར་ངེས་ཤེས་ཟབ་མོ་ཡོད་དགོས་ལ། དེ་དང་དེ་ལ་&ན་པའི་གོང་-་གཅིག་/ིལ་0ི་ ཁོར་%ག་ཅིག་བ*ན་ཐབས་.་རང་ཅག་ལ་1ན་མོང་གིས་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་པའི་མི་ སེར་%ེལ་མཁན་*ི་ལམ་,གས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་ཚང་མས་སེམས་5་འཇགས་ཐབས་5་མཉམ་ ལས་$ི་ལས་འ'ལ་(ེལ་དགོས་བ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།
མི་རིགས་'ི་འཐབ་+ོད་དེ་/ོགས་ཡོངས་'ི་ལས་གནས་སོ་སོའ4་བ5ན་བ6ིང་རང་བཞིན་8ི་ རང་$གས་ཤིག་དགོས་བ་ནི་དངོས་དོན་'ི་!་བའི་དམ་ཚ)ག་ཁོ་ན་དེ་ཡིན་པ་བཞིན། དགའ་འོས་བ་ཞིག་ལ་!ོང་ལོ་གསར་བའི་,ས་འགོ་ནས་བ.ང་དེ་བོད་1ི་ས་2ལ་ཡོངས་4་
7
རིགས་ཞེན་དང་རང་+ང་གི་འ-་ཤེས་གསར་བ་ཞིག་གི་0་1་ཡོངས་4་འབས་ཡོད་པ་ བཞིན་ས་'ི་ལོའ+་ཞི་,ོལ་-་.འི་གཞི་0་ཆེ་བའི་འཐབ་4ོད་དེ་དང་དེ་ཡིས་བ8ེད་པའི་རིག་ གནས་དར་'ེལ་དང་ཁོར་(ག་*ང་+ོབ་-ི་ལས་འ1ལ་2་ཚ4གས་པ་ཞིག་བོད་རིགས་-ིས་ !བ་པའི་ས་(ལ་གང་ས་གང་,་ཆར་/ེས་1ི་ཤ་མོ་བཞིན་བ&ོལ་བཞིན་པ་ནི་ཆེས་བ-ག་ པར་འོས་བའི་མི་རིགས་)ི་ངོ་བོ་,ང་-ོབ་!ི་!་ན་མེད་པའི་!ོག་སད་ཅིག་དང་$ལ་ཞེན་"ི་ !ངས་%ག་ཁོལ་མ་དེ་ཅི་ལ་མིན་ཨང་།
དེ་བས་ན། བོད་མི་རེ་རེའི་སེམས་+ངས་ལ་ས་+ལ་བདག་དབང་དང་/ལ་ཞེན་2ི་3ིང་ !ོབས་བ&ེད་བ!ིང་%ེད་(་དེ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་འ&ེལ་ས་ནས་ལངས་དགོས་བའི་/་འཛ1ན་ !ི་$ང་གཞི་ཡིན་ངེས་ཤིང་། དེ་$་%འི་བ)ན་བ+ིང་གི་རང་/གས་ཤིག་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ !མ་པ་ཅི་རིགས་དང་དངོས་-གས་བ$ད་ག'མ་ནས་འཐབ་,ོད་.ི་གོ་ཆ་མཁའ་མཐར་ འ"ར་%་དེ་ནི་བོད་མི་རེ་རེའི་གཡོལ་-་མེད་པའི་མི་རིགས་རང་བཞིན་3ི་འ!་ཤེས་&་མེད་ པ་དེ་ཡིན། འོ་ན་དེ་'་(འི་ལས་འ,ལ་དེ་འགོ་ཅི་'ར་0ོམ་དགོས་སམ་ཟེར་ན།གཅིག་ནས་བོད་མི་ ཡོངས་ལ་ད(ལ་དངོས་དང་མིང་+གས་-ིས་ནམ་ཡང་བ0་ཐབས་མེད་པའི་མི་རིགས་+ི་ འ"་ཤེས་ཡ་མ་)ལ་བ་ཞིག་བ'ེད་བ*ིང་,ེད་དགོས་ཤིང་། དེ་བཞིན་རང་ཅག་གི་4ན་མོང་ མ་ཡིན་པའི་བསམ་*ོ་དང་བསམ་*ོ་དེ་ཡིས་བ/ེད་པའི་རིག་ག2ང་། དེ་བཞིན་རིག་གནས་
8
དེ་ཉིད་&ི་ག(ང་*གས་ལ་འ.ག་/ེད་&ི་0ད་ཡིག་ག2མ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་7་8ོག་ཉག་ གཅིག་དེ་ཡིན་པས་ན། ད་ནི་དེ་དག་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་.ར་གསོ་0ེད་1་ ནི་འཐབ་'ོད་*ི་+ོག་དབང་ཉག་གཅིག་0་འ1མས་པས་ན་5ོགས་ཡོངས་ནས་དེ་དག་ཉར་ ཚགས་དང་ཡར་)ས་གོང་འཕེལ་/ི་1ོབ་གསོ་ཡང་དག་པ་ཞིག་གི་ལམ་(་)གས་+་ནི་ཅིས་ !ང་བོད་མི་ཡོངས་!ི་+ག་-་བབས་པའི་འཐབ་'ོད་*ི་ངོ་བོ་འབོར་-་མེད་པ་དེ་ཡིན། དེ་$་%འི་གཞི་*་ཆེ་ཞིང་རང་.གས་0་བའིལས་གཞི་དེ་ནི་"ང་ས་ནས་ཕ་མའི་*ིམ་+ི་ !ོབ་གསོ་ནས་འགོ་བ)གས་ཏེ་!ོབ་,་རིམ་པ་དང་&ི་ཚ)གས་,ོན་ཡོངས་ལ་1ིལ་2ིས་ ཁེབས་པའི་ཁོར་!ག་ཅིག་བ&ན་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་དཔེར་ན་ལོ་)ང་གི་-ིས་པ་དག་ལ་ཐོག་མའི་2ེ་མཚར་4ི་!བས་ནས་བ&ང་དེ་རང་ གི་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ནས་བ'ད་ཡོང་བའི་མི་རིགས་རང་གི་རིག་ག"ང་གི་ཞགས་(ི་)མ་པོ་ དེའི་གཞི་%ེན་(་)འི་བོད་རང་གི་0ད་ཡིག་གི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་དེ་གཙ5ག་!་འཇ༹$ན་ པའི་!ོབ་གསོ་ཡང་དག་ཅིག་ཐེབས་དགོས་ཤིང་། དེ་དང་%ན་'་!ས་འ%ར་དང་ལམ་ !ོགས་&ོབ་གསོའ'་(བས་)ི་མི་རིགས་)ི་དམར་གསོད་དང་ཆག་0ོ། གཏོར་བཅོམ་དང་ བ"ས་བཅོས་སོགས་ཡང་ནས་ཡང་+་འ-ེལ་བ0ོད་2ས་ནས་ལོ་3ང་གི་མི་རབས་གསར་བ་ དག་གི་སེམས་ཁོང་+་!ས་$ག་&་འཇགས་ཐབས་+ལ་བའི་ན་#ག་གི་གོང་(་)ོག་པོ་རེ་ བ"ན་ནས་རང་ཉིད་ནམ་ཡང་གཞན་%ི་!ན་གཡོག་གི་མི་རིགས་ཤིག་,ེད་ཐབས་མེད་པའི་ སེམས་%ད་དེར་ངེས་ཤེས་འ+ོངས་-་འ.ག་དགོས། དེ་བཞིན་དེ་5་6འི་7ོབ་གསོ་$་%བ་ !་#ེལ་ནས་ན་གཞོན་དག་གི་སེམས་(ད་ལ་གཞན་,ི་རིག་གནས་.ི་བཙན་འ!ལ་རང་ བཞིན་&ི་ཤན་$གས་ཐེབས་མི་,བ་པའི་རིགས་ཞེན་)ི་*ང་གཞིའི་ཐོག་%ས་'ང་ལ་!མ་$ི་
9
!ོ་བའི་བོད་མི་ཡང་དག་ཅིག་-་བ.ེད་བ0ིང་1ེད་དགོས་པའི་ཁར། རིམ་བཞིན་འཚར་ ལོངས་&ི་གོ་རིམ་+ོད་རང་རང་གི་ཆེད་ལས་དང་ཤེས་འཇོན་ལ་དཔག་པའི་མི་རིགས་རང་ གི་འཐབ་'ོད་དེ་གཞི་,་ཆེ་བའི་ལས་འ0ལ་1ི་"མ་པའི་ཐོག་*བ་བ,ལ་.་གཏོང་ཕོད་པ་ !ེད་%་དེ་གལ་གནད་)་འཛ,ན་དགོས། མདོར་བ'ས་ཏེ་བཤད་ན། !ལ་ཁབ་ཅིག་དང་མི་རིགས་ཤིག་གཞན་དང་མི་འ*་བའི་,ན་ མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་+ོང་གི་ངོ་བོར་གནས་བའི་/ང་གཞི་གང་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ཆབ་དཔལ་ རིག་ག%མ་'ི་(ེད་+ས་དེ་ཡིན་པར་'ས་མ་དགོས་བས། བོད་མི་'ི་བོ་གནམ་བ*ན་ཡོངས་ ལ་རང་%ོང་གི་འ*་ཤེས་ཟབ་མོ་ཞིག་གི་$ིང་!ར་བ%བས་ནས། ངེས་བར་'་ཆབ་དཔལ་ རིག་ག%མ་'ི་(མ་ད*ེ་*ེ་,ག་-་*ས་བའི་ཐོག་ནས་རང་5ས་གང་འཇོན་'ིས་ཉི་མ་རེ་ རེའི་འཚ'་བའི་)ོད་དོ་,ང་དང་.གས་"ར་$ེད་དགོས་པའི་དོན་གནད་ཤིན་%་མང་ཞིང་། གཤམ་འཁོད་)ི་དོན་ཚན་ཁག་ནི་-གས་/ང་རིང་པོར་3ན་བ5ིང་6ེད་8བ་ཚ9་རང་ བ"ེགས་!ི་ལས་འ'ལ་དང་*ས་པ་གཅིག་ཐོན་1ི་2ིད་3ས་ཤིག་གམ་དེ་དེ་བཞིན་(ི་ འཐབ་%ོད་!ི་$མ་&ངས་ཤིག་ཡིན་པར་ཁོ་བོས་སེམས་པས། རེ་ཞིག་ཚ(ག་)ང་དོན་བ/ས་ !ིས་%ོག་པ་པོས་ངལ་བ་ཆེར་བ/ེན་མི་དགོས་པའི་དམིགས་འབེན་དང་-ན་.་ས་བཅད་མ་ !ོང་ཙམ་ཞིག་གོ་*་བའི་ངང་འ"ི་བར་'ོམ།
གཞིས་&ས་བོད་མི་དག་ལ་མཚ-ན་ན། !་འ$ལ་ཆེ་(ང་ལ་མ་བ,ས་བར་!་ནག་གིས་མ་ ཉེས་ཁ་གཡོག་གིས་བཙ,ན་འ/ག་དང་2ིམས་ཆད་གཅོད་པར་མིག་རིག་རིག་དང་)་བ་+ོང་
10
!ོང་གིས་ཉན་ནས་ཡོད་པར་བ/ེན། !ས་འ%ལ་'ི་)མ་པ་དེ་ཐབས་0ས་ཟབ་མོའ3་གནད་ ལ་བ$ེན་'་དེ་གལ་གནད་!་འ$མས་ཤིང་། དེ་$་%འི་ལས་འ*ལ་དེ་+་བ་!ང་ས་ནས་ འགོ་འ%གས་པ་དང་མི་རང་ཉིད་ནས་འགོ་འ%གས་པ། ད་#ང་#ས་ད་&་ནས་འགོ་འ+གས་ པ་སོགས་&ི་"ེད་ཐབས་འདི་ག+མ་ལ་བ%ེན་ནས་)ིད་ག-ང་གིས་རང་འགར་$ོན་ འ"གས་&ེད་ཐབས་མེད་པའི་བོད་མི་རེ་རེའི་ཉིན་རེའི་གོམས་གཤིས་(་)འི་ལས་འ$ལ་ !ང་ཙག་གི་རིགས་)ི་*མ་པའི་ཐོག་བ1ག་བ2ིངས་ཏེ་ངང་!ད་རིང་བོའ*་འཚ,་བའི་ཆ་ཤས་ !་#་ཞིག་'་བ)ར་+བ་པའི་ལས་འ0ལ་རིགས་ཤིན་'་མང་$ེ། དཔེར་ན། ཉེ་བའི་ལོ་ འགའི་རང་གི་!ག་དཀར་'ི་ལས་འ,ལ་-་.འི་/ན་མོང་གིས་མཉམ་5གས་6ེད་/བ་པའི་ གཞི་%་ཆེ་བའི་ལས་འ,ལ་-ི་རིགས་/ེལ་0བ་ན་འཐབ་3ོད་6ི་7མ་9ངས་མཆོག་;་<ར་ བ་ཞིག་ཡིན། དེ་$་%འི་ལས་འ*ལ་དེ་ལ་+ན་མོང་མ་ཡིན་པའི་2ད་ཆོས་མང་%་ཡོད། གཅིག ཤེས་ཡོན་ཡོད་མེད་དང་+ལ་-ས་གང་སར་ཡོད་མེད་!ི་ས་མཚམས་མེད་པར་བོད་ མི་ཡིན་ནོ་ཅོག་གིས་ལས་འ,ལ་-ི་ནང་མཉམ་0གས་1ེད་4བ་པ། གཉིས། ཕ་རོལ་བས་ ཆབ་$ིད་'ི་ངོ་བོར་+ར་ནས་བ.ོན་འ0གས་2ས་ཏེ་རང་འགར་!ིམས་རར་'ོར་དཀའ་བ། ག"མ། བོད་པ་རང་(ང་གི་+ས་བ་དེ་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བའི་*ེད་-ས་དེ་.་ནག་གི་"་ !ིམས་&ི་'ོམ་གཞིའི་འ,་དོན་དང་མི་འགལ་བ། བཞི། གཞིས་&ེས་(ན་*ིས་འ,ར་.ི་ མཉམ་འདེགས་)ིས་འ#ེལ་ལམ་དམ་ཟབ་*་གཏོང་བའི་!ེད་%ས་'ན་པ་སོགས་,ི་དགེ་ མཚན་མང་&་མཆིས། གང་$ར་&ག་དཀར་)ི་ལས་འ.ལ་$་/འི་ཐབས་ཤེས་4ང་འ5ག་ གི་འཐབ་'ོད་དེའི་རིགས་ནི་!མ་པ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡིན་ནའང་། !ིམས་&ིག་གིས་ རང་འགར་བ%ོན་འ)གས་+ེད་པའི་0ང་གཞི་མེད་པས་ན་ལས་འ5ལ་6ི་7མ་8ངས་
11
མཆོག་&་'ར་ཞིང་,ས་.ན་0ི་ཆ་ནས་1ང་2ན་3ོང་4ེད་7བ་པའི་;ད་ཆོས་མང་%་ཡོད་ པ་བཞིན། རང་ཉིད་ལ་འ)ི་བའི་ཉིན་རེའི་ལས་རིགས་ཁག་ནི་ཉི་མ་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ ལ་བ$ག་ནས་འ)ག་*འམ། དེ་ནི་ཉིན་གཅིག་གི་!ལ་འ%ོལ་ཐབས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རང་ ཉིད་%ས་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་ནང་%་ཡང་གཞན་0ི་བཙན་གནོན་0ི་འོག་ན་ཡོད་པའི་མི་ སེལ་%ེལ་&ལ་'ི་ཆེས་འཇིག་ཉེན་ཆེ་བའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་ཟབ་མོ་ཟིན་ པའི་ཐོག་ནས་ལས་འ+ལ་,ི་ཆ་ཤས་ཤིག་/་འ0ར་2ར་ཆོད་སེམས་དང་དམིགས་འབེན་ ཡང་དག་ཅིག་ཡོད་དགོས་བ་ཡིན། དཔེར་ན། !ག་དཀར་'ི་ལས་འ#ལ་%་&འིའཐབ་*ོད་དེའི་རིགས་ལ་གཞི་%་ཆེ་བའི་'མ་ !ངས་%ི་རིགས་མང་*་བཀར་#་ཡོད་པ་ནི། ཆབ་$ིད་'ི་ཆ་ནས་མི་རིགས་རང་གི་འ/་ ཤེས་བ&ེད་བ(ིང་+ེད་པའི་.ོབ་གསོའ1་ལས་འ3ལ་4ེལ་བ། བོད་རང་གི་)ལ་རབས་ལོ་ !ས་འཆད་'ིད་དང་མི་རིགས་(ི་)་བའི་,ོར་.ི་གདན་#འི་མི་'ར་!ེང་མོལ་(ི་བགོ་,ལ་ བ"ན་པ། དེ་བཞིན་བོད་)ད་རང་གི་-ང་གཞི་.ས་པའི་%ོག་བ)ན་+ི་རིགས་ལ་བ/་ཉན་ མང་ཙམ་%ས་ནས་མི་རིགས་རང་གི་(ལ་*ོལ་དང་གོམས་གཤིས་ལ་དགའ་མོས་(ི་སེམས་ !ད་ཅིག་བ(ན་ཅི་$བ་!ེད་པ། དེ་དང་དེ་བཞིན་བོད་རང་གི་ཞིབ་འ-ག་ཚད་/ན་0ི་ ད"ད་དེབ་དང་བོད་རིག་པའི་-ེ་ཚན་0་1འི་ཆེད་དམིགས་5ི་ཁོར་7ག་གསར་བ་བ!ན་པ་ དང་བོད་རིགས་ས་*ལ་གཙ-་བའི་/་ནག་གི་དཔེ་མཇ༹-ད་ཁང་སོ་སོར་བོད་པའི་ལོ་-ས་དང་ རིག་ག%ང་གི་'ང་གཞི་རང་བཞིན་+ི་དཔེ་དེབ་གསར་འ1ག་2ེད་པ། དམིགས་བསལ་)་ ད་ནི་%ས་རབས་)ི་ཆ་ནས་བ+་འ-ིན་.ི་/ེད་1ས་དེ་2ན་3མ་ཚ6གས་པ་ཡིན་%ས་:་ཐོག་ !་བོད་རང་གི་དངོས་ཡོད་ལོ་$ས་&ི་(ང་བ་བ+ོད་པའི་ད"ད་གཞིའི་མ་དཔེ་མང་པོ་ནང་
12
འ"ག་%ེད་(བ་པར་འབད་པ། དེ་ལས་&ང་རབ་*ང་ན་ག་ལེར་བོད་པ་རང་གི་ལོ་0་བ་ བ"ེད་བ&ིང་)ས་ཏེ་བོད་རང་གི་དངོས་/ང་གི་ལོ་1ས་2ི་དཔེ་དེབ་མང་པོ་5་ཡིག་7་ བ"ར་ཐབས་ལ་འབད་ནས་+་རིགས་.ི་འ/ོགས་བ"ོད་རང་བཞིན་+ི་ཡིག་ཚགས་ཁག་ལ་ ཁ་གཏད་བཅག་ནས་ལོ་+ས་,ི་ཐད་ལ་ཆེད་ལས་པའི་ངོ་བོའ4་ཐོག་ནས་5་བོད་བར་ལ་ ཡོངས་&བ་(ི་བ*ོ་+ེང་གི་ཁོར་0ག་ཅིག་བ2ན་ཐབས་ལ་འབད་པ་དང་།
དེ་དང་མཉམ་
!་#ི་རོལ་བའི་བོད་རིགས་པའི་ཆེད་མཁས་བ་སོགས་2ང་དངོས་&གས་བ)ད་ག"མ་ནས་ ལས་འ%ལ་འདི་%་&འི་ཆ་ཤས་ཤིག་&་བ(ར་ཐབས་སོགས་%ི་ཐབས་ཤེས་ཟབ་མོའ.་གནད་ ལ་བ$ེན་'་གལ་ལ། !ོགས་གཞན་ཞིག་ནས་)་ནག་ག*ང་གི་བ-་.ིད་རང་བཞིན་1ི་ བོད་དང་འ!ེལ་བའི་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་གི་/བ་བ0གས་འ%་མིན་)ོད་,ི་བོད་དེ་ནི་དོན་ དངོས་ཅི་(་)་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐད་ནས་"་ཐོག་ནས་གསལ་%ོན་(ེད་+བ་པར་ཡིག་ངག་ གཉིས་&ི་'་ཆ་མཁོ་,ོད་.ེད་པར་འབད་ནས་(་ནག་གི་མི་སེར་ད-ིས་མའི་སེམས་'ད་)ི་ བོད་དང་བོད་མི་ཡི་རིག་ག"ང་སོགས་%ི་ལོག་འ)ེལ་རང་བཞིན་0ི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་པས་ ན། དེ་དག་ལ་(ས་བབ་དང་འཚམས་པའི་དག་ཐེར་3ས་ནས་བོད་རང་གིམེས་པོ་གོང་མ་ ནས་བ#ད་ཡོང་བའི་ཆོས་དང་རིག་ག*ང་། ,ལ་གོམས་གཤིས་&གས་སོགས་ཅི་བཞིན་ མཚ#ན་པར་(ེད་པར་འབད་%།
དེ་ལས་&ང་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི་ལོ་འདི་དག་གི་རང་ལ་
!་ནག་གིས་བོད་གཞིས་གསར་བ&ན་(ི་*ེད་ཐབས་བེད་.ད་ནས་བོད་རང་གི་འཚ+་བའི་ གོམས་གཤིས་སོགས་བ)ག་ཐབས་+ི་,ིད་.ས་ལག་བ0ར་2ེད་བཞིན་པ་སོགས་+ི་7ག་ !ར་$་འདེབས་དང་འ+ོག་པ་!ོང་བ&ེག་གི་ལས་འཆར་དག་ནི་ནམ་ཡང་བོད་མི་'ན་)ིས་ དང་ལེན་'ེད་ཐབས་མེད་པའི་མི་རིགས་1་2ོགས་4ི་5ིད་6ས་ཤིག་ཡིན་པར་ངེས་ཤེས་ཟབ་
13
མོ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་རང་ཅག་གི་)ོལ་,ན་-ི་འཚ0་གཞིས་དེ་ནམ་ཡང་འདོར་*་མེད་པར་ རང་སོར་གནས་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་བ་ནི་ཤིན་&་གལ་ཆེན་ཡིན། དེ་མིན་བོད་)ལ་ མང་པོ་ཞིག་)་ནག་གི་དཔལ་འ.ོར་བ1་2ིད་3ི་འོག་ནས་གནས་5ོ་.ས་བ་ཡིན་ན་ནམ་ ཞིག་བོད་རང་གི་ཞིང་འ+ོག་མང་ཚ.གས་0ི་འཚ.་བའི་ལམ་#གས་དེ་ཁ་བ$ར་ཐེབས་ནས་ བོད་མི་དག་གི་ལོ་ངོ་*ོང་+ག་,ག་གི་རིང་བ.ད་ཡོངས་བའི་རིག་ག2ང་གི་མཁའ་ད4གས་ དེ་$ག་&ིན་བཞིན་ཡལ་(་ཉག་གཅིག་ཡིན་པས་ན་གོང་གསལ་'ི་!ིད་%ས་དེ་ངེས་བར་+་ བོད་མི་རེ་རེའི་གཟབ་ནན་!ིས་བ$ག་ནས་བོད་རིགས་ས་+ལ་-ོགས་ཡོངས་ནས་ངོ་0ོལ་ དང་འཐབ་"ོད་མཐའ་གཅིག་%་&ེད་)་གལ། ད་ཆ་ང་ཚ&འི་ས་#ངས་%ི་བདག་དབང་ཤོར་ སོང་ན་ཡང་ཇི་)ིད་+་ཅག་གི་རིག་ག#ང་གི་བདག་དབང་དེ་མ་ཤོར་བར་དེ་$ིད་རང་ཅག་ གི་ནང་སེམས་དེ་གཞན་དབང་,་བ-ར་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དངོས་(ང་གི་ལོ་,ས་ !ོད་%ི་ཨི་ཇ༹*་རལ་-ི་མི་རིགས་1་2འི་ལོ་ངོ་5ོང་6ག་གི་རིག་ག7ང་གཅེས་འཇ༹*ན་དང་མི་ རིགས་འཐབ་)ོད་,ི་-་.ན་ཆད་མ་2ོང་བའི་མ4ག་མཐའི་རང་དབང་བདེ་6ིད་,ི་དཔལ་ ལ་རོལ་བཞིན་པ་འདིར་,ོབ་-ོང་དང་མིག་དཔེར་འཇ༹4ན་དགོས་པ་ཡིན།
དེ་བཞིན་རིག་ག#ང་གི་ཆ་ནས་$ང་། དེང་རབས་#ི་གསར་'ང་གི་ཐོན་,ས་ཁག་གི་མིང་ !ང་དག་#ད་བ&་རིག་པས་གཅིག་'ར་)ིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་བ0་ཆད་རིགས་3ོ་འཛ6ན་ !ས་ཏེ་བོད་)ད་དག་མ་བཤད་པ། རང་རེའི་ཡབ་མེས་གོང་མ་-མས་ནས་བ/ད་ཡོང་བའི་ མི་རིགས་རང་གི་(ད་ཆོས་#ན་པའི་བོད་ཆས་,མ་དག་གོན་པ། དེ་བཞིན་ཤ་མར་+ད་ ག"མ་%ིས་མཚ)ན་པའི་བོད་རང་གི་!ོལ་%ན་'ི་ཟས་རིགས་ལོངས་.་/ོད་%་དང་།
14
!ོགས་པོ་!ོགས་མོ་ཕན་*ན་ནང་$ལ་&་ཡང་མི་རིགས་རང་གི་-ད་ཆོས་མངའ་བའི་(་ གཞས་དང་ཞབས་(ོ་སོགས་*ི་,་འ.ག་དང་བ/ན་སོགས་བ1ར་རེས་4ེད་#ར་#ལ་འདེད་ གཏོང་བ། རབ་$ང་ན། མི་མང་འ&་འཛ$མས་'ི་ཕ་*ད་#ི་དགོང་ཚ"གས་སོགས་!ས་ བ"ན་%ིས་མང་$་བ"ས་ཏེ་ཕན་)ན་ལ་ད,ད་-ེང་དང་ཁ་བ0་1ེད་2། མདོར་བ'ས་ན་ བོད་རིགས་གཞོན་+ེས་དག་གཙ.་བོའ0་བོད་རིགས་འ1ས་2ོད་"ི་ས་%ལ་ཁག་གང་སར་བོད་ པའི་རིག་ག#ང་གི་མཁའ་ད*གས་གཙང་མ་ཞིག་ཆག་ཐབས་ལ་2ན་གཞོན་ཡོངས་ནས་ !གས་%ོན་གང་ལེགས་+ག་,། བོད་%ད་བོད་ཡིག་གི་)་འ#ལ་དེའི་གཞི་*་ཆེ་,་བཏང་ !ེ་"ོན་ཡོངས་ནས་མི་སེར་ད"ས་མ་དག་གི་ཡིག་(ོངས་སེལ་ཐབས་ལ་འབད་འ0ངས་1ེད་ !། དེ་དང་དེ་བཞིན་ཤེས་ཡོན་པས་.ེ་ཡི་/ེ་0ིད་པའི་ཐོག་ནས་བོད་,ད་བོད་ཡིག་ལ་/ང་ ཞེན་ཡོད་པ་དག་ལ་བོད་པ་རང་གི་འ0ས་2ོད་3ི་ས་གནས་ནས་ལས་ཀ་"ོད་ཐབས་དང་ བ"ི་བ%ར་'་(འི་མཚ,ན། གཞས་པ་དག་གིས་མི་མང་གི་*ོབ་གསོ་དང་རིགས་.ས་/ི་ མཆེད་&ངས་སོགས་མཚ,ན་པའི་གཞས་དང་། དམིགས་བསལ་)ི་བོད་རང་གི་-ལ་.ོལ་ གོམས་གཤིས་(་འཇགས་ཡོད་པའི་བོད་གཞས་-མ་དག་གི་རིགས་ལ་འབད་1་དང་། ཡི་གེ་ བ་དག་གིས་'ོམ་འ+ིའི་ལམ་ནས་.ི་དམངས་#ི་ཁེ་ཕན་&ང་བའི་+ོམ་ཡིག་འ0ི་1། དེ་ དང་དེ་བཞིན་བོད་མི་སོ་སོའ-་ལས་གནས་གང་ཡིན་ནའང་དཔལ་འ2ོར་གཙ5་བོར་དམིགས་ !་དེ་མིན་པར་མི་རིགས་,ི་ངོ་བོ་$ང་&ོབ་ལ་ད་ཕན་པའི་དགོངས་པ་#་ཆེར་བཞེས་*་ནི་ ཤིན་%་གལ།
འདིར་དཔེ་མཚ*ན་ཙམ་-ས་ན་གཞོན་2ེས་3ོམ་པ་པོ་ཐེ5་རང་ལགས་
!ིས་བ&མས་པའི་ས་*ིའི་ལོའ-་.ལ་དངོས་!ི་1ང་བ་མཚ3ན་པའི་5ག་ཡིག་8་9་དང་ གཞས་བ་བ&་ཤིས་དོན་འ-བ་ལགས་/ིས་བཏོན་པའི་འོད་2ེར་ཏེ་5་ཁ་མེད་པའི་གཅར་
15
!ང་སོགས་ནི་)ལ་+ས་,ི་གནས་བབ་.་/ལ་0ི་ལམ་ནས་2ིར་མངོན་པའི་འཐབ་/ོད་ རིགས་&ི་'མ་)ངས་མཆོག་-་.ར་བ་ཞིག་ཅི་ལ་མིན། དེ་དང་དེ་བཞིན་ད་)ང་*ོམ་པ་པོ་ དང་གཞས་བ་གང་མང་ཞིག་གིས་མི་རིགས་ལས་དོན་.ི་ཐད་ལ་ལོ་0ས་1ིས་བ2ེད་མི་4ིད་ པའི་%ས་'ེས་བཞག་ཡོད་ན་ཡང་འདིར་དཔེ་མཚ1ན་2ིས་བ4ས་བ5ོད་6ས་པ་ཙམ་ཡིན་ པས་རིགས་འ(ིས་བཏང་ན་ཤེས་ཆོག་ཆོག་ཡིན།
དཔེ་དེ་བཞིན་!་བོད་རིགས་འ!ས་+ོད་!ི་དཔལ་འ(ོར་འཕེལ་-ས་!ི་ཆ་ནས་%ང་། !་ རིགས་ལ་བ(ན་མི་དགོས་པར་བོད་པ་རང་གི་ས་/ལ་0ི་བོད་རིགས་ཚ2ང་གཉེར་བ་དག་དང་ བ"ན་ཅི་%བ་'ིས་ལས་འ%ལ་&གས་ཆེ་*་གཏོང་བ། དམིགས་བསལ་)་བོད་པ་རང་གི་ ཉིན་རེའི་འཚ)་བའི་དགོས་མཁོའ"་ཐད་$ི་ཟས་རིགས་དང་ཉེར་མཁོ་ཡི་ཅ་དངོས་2མས་ངེས་ བར་$་བོད་པ་རང་གི་འ$ས་-ོད་.ི་ས་/ལ་ཁག་2་བོད་རིགས་རང་གིས་ཚ4ང་གཉེར་7ེད་ ཐབས་ལ་འབད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་$་%འི་ཚ)ང་ལས་!ི་རིགས་ཏེ་རིམ་བཞིན་-་བ.ེད་ !ས་ནས་བོད་པ་རང་གི་མཉམ་འ0ེལ་3ི་ཚ5ང་ལས་6ི་ངོ་བོར་བ7ར་8བ་པ་ཡིན་ན། རིམ་ བཞིན་ཚ'ང་ལས་+ི་,མ་པ་དེ་གོམ་གང་མ3ན་4ོས་+ིས་གཞི་5་ཆེ་7་འ9ོ་བ་ཉག་གཅིག་ ཡིན་པས་ན་'་རིགས་དག་རང་བཞིན་.ིས་བོད་0ལ་2་3ོད་ཐབས་མེད་པ་ཆགས་ངེས་ཡིན། དེ་དང་དེ་བཞིན་བཟོ་ལས་དང་འ.ལ་ལས་$ི་ཆ་ནས་$ང་བོད་པ་རང་གི་ཆེད་ལས་'ི་མི་$་ གསོ་%ོང་'་(བ་ཚ+་,གས་-ང་རིང་བོའ1་བོད་3ི་འཚ4་གནས་3ི་ཐད་ནས་7ོགས་གཅིག་གི་ ས་#ལ་སོ་སོའ"་བོད་རིགས་དག་གི་འཚ,་བའི་མ.ན་0ེན་ཇེ་ལེགས་4་གཏོང་.བ་པ་དང་དེ་ ལས་$ང་དགེ་མཚན་ཆེ་བ་ནི་བོད་%ལ་'་གནས་+ོ་,ས་ཟིན་པའི་1་རིགས་ཏག་རང་
16
བཞིན་&ིས་ལས་མེད་ཆགས་ཡོང་%ས་འཚ)་གནས་,ི་.ང་ནས་བོད་%ལ་'་(ོད་ཐབས་མེད་ པར་རང་དགར་གནས་གཞན་'་(ོ་ངེས་ཡིན།
དམིགས་བསལ་)་བོད་+ལ་,ི་མི་འབོར་
!གས་ཆེ་བ་ནི་འ+ོག་ལས་གཉེར་མཁན་ཡིན་3ས་4གས་ལས་དང་འ'ེལ་བའི་ལས་རིགས་ དེ་དེང་རབས་(ི་*མ་པར་བ-ར་ནས་མར་/ར་དང་ཁོལ་3ིད་སོགས་(ི་ཚ6ང་ལས་(ི་ཐོན་ !ངས་%གས་ཆེ་)་གཏོང་ཐབས་ལ་འབད་པ་2ེད་དགོས་བ་ཡིན། བོད་པ་རང་ལ་ཐོན་ !ངས་ཡོད་བཞིན་)་ཅ་དངོས་དེ་དག་བོད་རང་གིས་ཚ(ང་ལས་ཅན་,་བ.ར་མ་0བ་པར་$་ རིགས་མང་ཚ)གས་*ིས་+་,ས་-མས་རིན་གོང་#ང་བའི་ཐོག་ཉོས་,ེས་.ད་ལས་བས་བཟོ་ ཚ"ང་གི་ངོ་བོར་བ%ར་ནས་(ལ་*ིའི་ཚ.ང་རའི་ནང་ཐོན་%ས་རིན་གོང་+བ་འ.ར་/ིས་ འཕེལ་ཟིན་པས་བོད་པ་རང་ལ་ཐོན་1ངས་ཡོད་ན་ཡང་ཁེ་ཕན་གང་ཡང་རག་གི་མེད། དེ་ !་#འི་ལས་རིགས་གསར་གཏོད་དང་ཆེད་ལས་བ་གང་མང་གསོ་*ོང་+ེད་-་དེར་ག#ང་ དམངས་གཉིས་&ིས་རམ་འདེགས་,ེད་-་དེ་.ན་0་ནས་&ང་གལ་ཆེན་བའི་གནད་དོན་ ཞིག་ཡིན།
དམིགས་བསལ་)་དེང་གི་ཆར་བོད་པ་རང་གི་གསོ་རིག་གི་ཐད་ནས་ཚ'ང་
ལས་$ི་&མ་པ་དེ་+གས་ཆེར་ཡར་0ས་གོང་འཕེལ་5་འ6ོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེར་ངེས་བར་5་ !གས་%ང་གནང་ནས་བོད་རང་གི་ཚ"ང་%གས་!ི་ངོ་བོར་བ(ར་ནས་དེ་དག་གི་བདག་ དབང་དེ་བོད་རང་གི་ཐོན་,༹ས་/ི་ངོ་བོར་བ0ར་མ་2བ་པར་4ེད་དགོས་བ་ཡིན།
དཔེར་
ན་དེང་གི་ཆ་འདིར་བོད་རང་གི་རིག་གནས་.ི་བདག་དབང་མང་པོ་ཞིག་རང་བཞིན་2ིས་ འབོར་བཞིན་པ་དེ་དག་ལ་ངེས་བར་0་དོ་1ང་2ེད་དགོས་པ་ཡིན། དཔེ་མཚ'ན་ཙམ་*ས་ན་ བོད་རང་གི་པར་དབང་གི་བདག་དབང་དེ་ཡང་ཤོར་འ.ོ་གི་ཡོད་པ་/ན་1ིས་ཤེས་གསལ་ ཡིན། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་*ོན་ནས་བ-ང་ནས་/ང་གོའ0་བོད་2ི་བཀའ་འ4ར་དང་/ང་གོའ0་
17
བོད་%ི་བ'ན་འ*ར་,་-འི་དཔེ་དེབ་དཔར་བ0ན་1ི་བདག་དབང་དེ་4ལ་"ིའི་ནང་"་ ནག་རང་ནས་དཔར་འ*ེམ་དང་ཚ&ང་རར་བ)མ་བཞིན་པ་དག་བཞིན་ཡོད་ལ། བོད་.ི་ གནའ་བའི་རིན་ཐང་*ན་པའི་,་-ེན་/་ག0མ་2ི་མཚ4ན་པའི་5ལ་དངོས་:ི་གསེར་ད;ལ་ !ི་རིན་པོ་ཆེ་མང་པོ་ཞིག་ད་ཆ་/་ནག་གི་/ལ་ས་པེ་ཅིན་!ི་འ4ེམས་5ོན་ཁང་7་ཡོད་པ་ནི་ གཅིག་ནས་རིག་གསར་(ི་)བས་+་,་འ.ོག་0ས་བ་འབའ་ཞིག་ལས་མ་འདས་བ་རེད། འདི་ནི་ད་ཆ་ཨ་(ོར་+ང་-ིར་མང་པོའ0་རིན་ཐང་2ན་པའི་གནང་བའི་མི་རིགས་6ི་ངོ་བོ་ མཚ#ན་པའི་)ད་ནོར་-ང་-ང་ཡིན་པ་རེད། འདི་དག་གི་བདག་དབང་དོན་4་5་ལ་ཡོད་པ་ རེད།
!གས་%ང་རིང་བོའ,་ཐོག་ནས་བསམ་གཞིགས་1ས་ཚ3་བོད་རང་གི་རིག་
གནས་%ི་བདག་དབང་ཆ་ནས་བ+ོད་ན་-ོང་.ད་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན། དེ་$་%འི་བོད་རང་ གི་རིག་གནས་'ི་བདག་དབང་དེ་གང་མ-ོགས་/ལ་1ིའི་3ིམས་དང་མ4ན་པའི་ཐོག་ནས་ !ོད་%བ་'ེད་)་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་1་2ོག་3་4འི་རིག་གནས་(ི་འཕེལ་འ,ིབ་དངོས་དེ་ ཡིན།
དེ་དང་དེ་བཞིན་)ི་*ོད་,ི་བོད་པའམ།
དགོས་&་'་བོད་འ*ག་ག&མ་,ིས་གཙ/ས་བའི་
!ེས་%ར་%ི་བོད་པ་,མས་ལ་ཡང་མི་རིགས་འཐབ་)ོད་དང་འ-ེལ་བའི་ལས་དོན་%བ་ !ོགས་&ི་གོ་(བས་!ོས་བཅས་#ིས་ཁོད་ཡངས་བ་དང་གོ་,བས་མང་བ་ནི་"ས་$ང་&ོན་ ཐབས་མེད་པས་ན། !ེས་%ར་%ི་བོད་པ་,མས་.ི་འཐབ་1ོད་.ི་ལས་གཞི་དང་པོ་ནི་7ལ་ !ས་$ིས་&ེན་པས་ཁ་འཐོར་/ི་0མ་པ་ཇི་ཙམ་སོང་ནའང་བོད་རང་གི་རིག་གནས་!ད་ ཡིག་གི་མ་&ང་བ)ན་པོ་ཞིག་.གས་0་དེ་དང་། དེ་ཡིས་བ(ེད་པའི་བོད་པའི་བསམ་-ོ་དང་
18
རིག་ག%ང་སོགས་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་.ར་གསོ་0ས་བའི་ཐོག རང་ཉིད་ !ི་ཅིའི་&ིར་(ལ་མཐར་,ར་བའི་$་བའི་དམིགས་འབེན་དེ་,ིང་བཅངས་#ིས་ཐོག་ནས་ !ལ་$ས་&ི་(ིམས་*ིག་དང་མ.ན་པའི་ཆབ་4ིད་&ི་ལས་འ5ལ་རིགས་མང་$་7ེལ་9་དེ་ ཡིན་ཞིང་། དེ་$་%འི་ལས་འ*ལ་མང་དག་ཅིག་ནི་རང་རེའི་བཙན་"ོལ་བོད་མིའི་*ིག་ གཙ#་གཙ#་%ས་པའི་ཐོག་ག,ང་འ.ེལ་དང་ག,ང་འ"ེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚ)གས་,ེ་མང་དག་ ཅིག་གིས་&ས་དང་)མ་པ་,ན་&་ལས་འ0ལ་གཞི་!་ཆེ་བ་%ེལ་'ས་ཡིན་པས་འདིར་&ས་ བཤད་%ི་ཡིག་ཚ*གས་ལ་བ-ེན་མི་དགོས་པར་ལས་འ5ལ་6ི་7མ་པ་གསར་བ་ཁག་ཅིག་ངོ་ !ོད་%ི་'ལ་)་འཆད་པར་'ོའོ། དེང་གི་ཆ་འདིེར། འཇ༹མ་&ིང་གི་ཆབ་,ིད་འཕོ་འ0ར་2ོད་3ི་ཚ5ར་བ་6ོ་བའི་དོན་དག་ གཅིག་ནི་ཁོར་)ག་གི་གནད་དོན་དེ་ཆགས་.ི་ཡོད་ལ། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ཁོར་-ག་གི་ བདེ་འཇགས་)ི་ཐད་ནས་-ལ་/ི་རང་བཞིན་(ི་ཚ*གས་འ.་རབས་དང་རིམ་པ་བ2ས་ཤིང་ !ོས་ཆོད་'ི་)མ་!ངས་ཡང་མང་-་བཞག་ཡོད་-ས། རང་བཞིན་(ིས་བོད་%ི་རང་)ང་ ཁོར་%ག་གི་བདེ་+་ནི་བོད་ཁོ་ནར་རག་ལས་བ་ཞིག་མིན་པར་འཇ༹མ་5ིང་གི་མི་འབོར་ཆེས་ མང་བའི་'་དཀར་ནག་གཉིས་/ི་གཙ$ས་&ིང་)ན་ཨེ་ཤེ་ཡའི་!ལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གི་ འཚ#་གཞི་བ)ེན་ས་ཁོ་ན་དེ་ཆགས་ཡོད་ལ། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ནས་བ.ང་ས་/ས་རིག་པ་1་བས་ངོས་ནས་བོད་ནི་འཇ༹མ་)ིང་གི་,ེ་ ག"མ་པར་ངོས་འཇ༹&ན་(ས་ཡོད་ལ། !ོགས་གཞན་ནས་ཨེ་ཤ་ཡིའི་"་མཇ༹&ད་ཅེས་ཡོངས་ !གས་%ིས་མཚན་*ན་གསོལ་ཡོད་པ་ཡིན་0ས། !་ནག་གིས་བོད་ནང་གི་གཙང་$་མང་ པོ་ཁ་བ&ར་(ེད་པ་དང་ཤིང་ནགས་གཅོད་འ*ེག་,ེད་པ། གཤེར་ས་'མ་སར་བ*ར་བ། !་
19
ཐང་$ེ་ཐང་&་བཟོས་བ། འ"གས་རོམ་བ*་བ་སོགས་!ིས་མཚ'ན་པའི་ཁོར་.ག་བཙ'ག་ འ"ར་%ི་ལས་གཞི་ཚད་མེད་པ་0ེལ་%ིན་ཡོད་པ་དེར་ཏན་ཏན་ཨེ་ཤ་ཡི་ནང་ནས་8ལ་ ཚ"གས་&ི་རིམ་པར་བ,ལ་བའི་ཐོག་ནས་ལས་འ'ལ་(ེལ་*་ཏན་ཏན་ཡོད་ལ། དེ་དང་དེ་ བཞིན་འཇ༹མ་*ིང་གི་མཉམ་འ.ེལ་1ལ་ཚ3གས་5ི་ཐོག་ནས་5ང་ཏན་ཏན་ཚ3ར་བ་:ོ་བའི་ !ོས་ཆོད་ཅིག་གི་རིམ་པར་-ེབས་ཐབས་%་འདི་གའི་བཙན་,ོལ་བོད་མའི་0ིག་འཇུ༹གས་4ི་ གཙ#་%ས་ནས་ག%ང་འ(ེལདང་ག%ང་འ'ེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚ0གས་པ་སོགས་!ི་ཡོངས་(ི་ ཐོག་ནས་ཏན་ཏན་མཉམ་གནས་*ི་ལས་འ.ལ་/ེལ་1བ་ལ་3གས་4ོན་5ག་དགོས། འདི་%་&འི་བོད་)ི་རང་,ང་ཁོར་.ག་གི་གནད་དོན་དང་1ག་དོན་2་འ3གས་རོམ་བ6་བ་ དང་གཙང་&་བཀག་བ་སོགས་ནི་བོད་ཙམ་མིན་པར་ཐད་གར་ཉེ་འ4ེལ་6ི་7ིམ་མཚ9ས་ ཡོངས་&ི་དཔལ་འ,ོར་.ི་འཕེལ་འ1ིབ་དང་དངོས་'་འ)ེལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་བཞིན། བོད་ !ི་འ%གས་རོམ་བ,་བའི་གནད་དོན་དེ་ནི་འཇ༹མ་2ིང་གི་4ོ་5ང་གཉིས་!ི་7ོད་ཚད་འཕར་ བ་དང་ཡང་འ'ེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་-ས། ཁོར་%ག་གི་གནད་དོན་དེ་འཇ༹མ་/ིང་གི་ཆབ་ !ིད་འཕོ་འ(ར་*ི་དོ་+ང་-ེད་སའི་གཞི་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་དེའི་གོ་"བས་ངེས་བར་'་ ལེན་%བ་'ེད་དགོས་ལ། འདི་ནི་ཆབ་(ིད་)ི་ལས་དོན་ཙམ་མིན་པར་!ན་མོང་གི་)ི་ ཚ"གས་འཚ"་བའི་གཞི་*ེན་དང་འ/ེལ་བའི་བདེ་1་དང་2ལ་ཁབ་རིམ་པའི་དཔལ་འ7ོར་ འཕེལ་&ས་དང་ཡང་དངོས་,གས་བ/ད་ག0མ་ནས་འ3ེལ་ཞིང་འ6ིས་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ !ན་$ིས་ངེས་ཤེས་གསལ་བོ་ཟིན་ཡོད། !བས་ཐོག་འདིར་ངེས་བར་$་གོ་$བས་ལེན་དགོས་པ་ཞིག་ནི་ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རང་2་ ནག་གི་%ིད་'ས་"ི་ཁ་གཏད་(་ལངས་བཞིན་པའི་1ོགས་འ(ས་རང་བཞིན་4ི་1ོགས་ཁག་
20
གསར་བ་ཁག་ཅིག་མངོན་བཞིན་ཡོད་པས། !་ནག་གི་མི་རིགས་ད*ེ་འ*ེད་-ི་.ིད་/ས་ !ིས་བ&ེད་པའི་+ོགས་ཁག་དེ་དག་ངེས་བར་1་+ོགས་གཅིག་ལ་འཇ༹6མས་ནས་9ས་འ:ལ་ !ེལ་ཐབས་ལ་འ)ེལ་ལམ་གསར་བ་ཞིག་འཇུ༹གས་དགོས། དེ་དག་ནི་རང་རེའི་བོད་,ི་ གཙ#་%ས་པའི་ཤར་ཏི་ཀི་སི་ཐན་དང་ནང་སོག
དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་དང་ཐེ་བན་སོགས་
ཡིན་པས་ཕན་&ན་ནང་(ལ་*་བ,ིལ་.ས་ནས་/ན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་5ི་བདེ་དོན་7་ལས་ འ"ལ་རིགས་)ེལ་+བ་པའི་མཉམ་གནས་1ི་ཚ3གས་པ་ཞིག་གསར་འཇུ༹གས་8ས་ཏེ་:་ནག་ གི་$་%ིམས་(ི་)ོམ་གཞི་དང་ས་གནས་བཅའ་%ིམས་སོགས་(ི་འ2་དོན་དམིགས་3་བ4ང་ པའི་ཐོག་ནས་རིག་གནས་དར་,ེལ་དང་ཁོར་'ག་#ང་%ོབ་སོགས། དེ་བཞིན་འ)ོ་བ་མིའི་ ཐོབ་ཐང་སོགས་(ི་མཚ,ན་པའི་ཡོངས་1བ་(ི་རིན་ཐང་སོགས་(ི་ཐད་ནས་ཕན་5ན་གདོང་ སེམས་མཉམ་&ེད་#ེད་%། དེ་བཞིན་!་#ོལ་དང་ག"གས་བཤེར་སོགས་%ི་'ས་པ་)ོགས་ གཅིག་%་&ེལ་)་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེ་ཡང་&ོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བོད་དོན་"བ་$ོར་'ི་རོགས་འདེགས་དེ་ལོ་རབས་བ"ད་/་ དང་ད$་བ&་ལ་བ(ར་ན་+ང་,་འ.ོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེར་རང་ག6ང་ངམ་བཙན་9ོལ་བོད་ མིའི་%ིག་འཇུ༹གས་+ི་ངོས་ནས་/ོག་ཞིབ་ཟབ་མོ་3ེད་དགོས་བ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། !ི་ལོག་ གི་བོད་དོན་(བ་)ོར་བ་+ང་འ.་/ིན་པ་དེར་/ི་2ེན་དང་ནང་$ེན་གང་མང་ཞིག་ཡོད་ལ། !ོགས་གཅིག་ནས་རང་ག+ང་གིས་,ང་བོད་དོན་/བ་0ོར་བ་དག་ལ་བདག་པོ་/ག་མ་4བ་ ཞིག་དང་། དེ་ལས་&ང་ཐབས་*ོ་བ་ཞིག་ནི་བོད་0་1ོས་མོལ་3ི་ཁ་གཡང་འོག་ནས་ཞི་ !ོལ་%ི་ལས་འ)ལ་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཟེར་བ་3་4འི་ལངས་'ོགས་བ+ང་ཡོད་པ་ནི་ཉེ་ བའིལ་ོ "ས་$་འཁོལ་ཡོད་པ་བཞིན། !ོས་བཅས་'ིས་ལོ་ངོ་འདི་དག་གི་རིང་ལ་/ི་/ོགས་
21
!ི་བོད་དོན་(བ་)ོར་+ི་,ས་བ་དེ་ཉམས་དམས་1་སོང་ཡོད་པ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་ཡིན་ !ས། བོད་དོན་&བ་'ོར་བ་དག་ལ་བ+ན་མཁས་/ིས་བདག་པོ་&ག་2་དང་4ན་རིང་གི་ མཇ༹འ་འ&ེལ་བ*ན་ཐབས་ལ་ངེས་བར་'་འབད་དགོས་བ་དང་། དེ་དག་བ&ད་ནས་བོད་ !ི་ནང་གཉིས་)ི་ལས་འ,ལ་བ་དག་གི་/ས་པ་དེར་ངེས་ཤེས་ཐོབ་ཐབས་)ི་6་7ིག་8ེད་ དགོས་བ་ཡིན། དཔེར་ན་གཞིས་བ,གས་-ོམ་པ་པོ་ཚ1་རིང་འོད་ཟེར་ལགས་6་ཨ་རི་ནས་ !ལ་$ིའི་'ད་མེད་+ིང་-ོབས་1ི་གཟེངས་4གས་ཐོབ་པ་དང་གསང་བའི་!ོག་བ&ན་བཟོ་ མཁན་དབང་ཆེན་ཚ+་རིང་ལགས་1་ཨོ་1་ལོ་ཡི་5་དགའ་ཐོབ་པ་སོགས་ནི་9ི་ནང་གི་བོད་ དོན་%བ་'ོར་བ་དག་གིས་བ'ེད་པའི་+ས་བ་ཡིན་པ་བཞིན་ལས་འ0ལ་བ་དག་ལ་ཡང་ རང་བཞིན་(ིས་།བཙན་གནོད་དང་གཅར་+ང་,ེད་ཐབས་མེད་པ་ཆགས་ཡོད། ད་#ང་ བོད་རིགས་འཐབ་+ོད་བ་མང་དག་ཅིག་ལ་འདི་&་'འི་(ལ་)ིའི་རང་བཞིན་/ི་གཟེངས་ !གས་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་རང་བཞིན་/ིས་0་ནག་གིས་བཀག་0་2ེད་5་དེར་6ང་དོ་ཕོག་འ9ོ་ !་དང་%ན་'་རང་རེའི་འཐབ་.ོད་0ི་1ས་བ་དེ་ཡང་4མ་པ་འ7་མིན་8ི་ཐོག་ནས་:ལ་<ི་ རང་བཞིན་(ི་གོ་+ོགས་ཆེ་/་འ1ོ་བ་ནི་2ར་བ3ས་ལེབ་མཐོང་ཡིན་ངེས། གཞན་ཡང་བཙན་)ོལ་ནང་,་པན་.ལ་/ིའི་2ོམ་པོ་པོ་མ4ན་ཚ6གས་བ8ད་ནས་བོད་ནང་ གི་ཤེས་ཡོན་པའི་,ེ་དང་/ོམ་པ་པོ་སོགས་ལ་འ#ེལ་ལམ་ཞིབ་ཚགས་-་བཏན་ནས་ཤེས་ ཡིན་པའི་'ེ་ཡི་)ས་བ་,ོགས་གཅིག་0་1ང་ཐབས་ལ་འབད་འ6ངས་གང་ལེགས་7ས་ཏེ། བོད་ནང་གི་)་བ*ོད་རང་དབང་གི་ཐད་ནས་+ལ་-ིའི་འ/ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་3བ་ གསལ་བ&གས་སོགས་(ི་མཚ,ན་པའི་རང་2ང་3ས་བ་དེ་6ི་འབངས་(ི་ཁེ་ཕན་9་བ:ར་ བར་$ལ་འདེབས་*་+་དང་། དེ་བཞིན་(ལ་*ིའི་པེན་-ོམ་པ་པོ་མ0ན་ཚ2གས་5ི་ཚ2གས་
22
འ"འི་ཐོག་ནས་*ང་བོད་ནང་གི་.ོམ་པོ་དང་ཤེས་ཡོན་པའི་)ེ་ནས་བསམ་-ལ་/ག་བ1ོད་ !ི་མ%ིན་ཚབ་པ་*ས་ཏེ་.ལ་0ངས་སོ་སོར་བོད་ནང་གི་གཉའ་གནོན་ག8ག་9བ་:ི་;ིད་ !ས་དེར་གནོད་*གས་+ོད་ཐབས་.་/ོས་ཆོད་1ི་ངོ་བོས་ཐོག་ནས་བ4ད་5ེལ་དང་རམ་ འདེགས་'་(ར་*གས་+ོན་.་དགོས་པར་འབད་པ། དེ་དང་དེ་བཞིན་)་ནག་ནང་གི་ཆོས་ འཁོར་&་'ང་གི་ལས་-་དག་དང་མཉམ་1་ཡང་ཕན་!ན་རོགས་འདེགས་+ི་ཐད་ནས་ མཉམ་འ%ེལ་(ི་ལས་འ+ལ་,ེལ་ཐབས་/་མནོ་བསམ་བཞེས་ཏེ།
དངོས་&ང་གི་)ོག་
བ"ན་སོགས་(ི་ཡིག་བ+ར་-ི་ཐད་ནས་0ས་བ་1ེལ་ཐབས་ལ་འབད་5། དེ་མ%ངས་(་ !་ནག་གི་མང་གཙ)་དོན་གཉེར་བ་དང་0ོམ་པ་པོ་སོགས་བ3ད་ནས་!་བོད་གཉིས་4ི་གཞི་ མ"ན་%ིས་དམར་ག+ང་ལ་.མ་འ0ར་1ོན་"བ་པའི་ལས་འ5ལ་རིགས་ལ་6ོས་བ7ར་ དང་$་%ིག་(ེད་ཐབས་ལ་འབད་པ།
དེ་བཞིན་རང་རེའི་བཙན་,ོལ་བོད་མིའི་0ིག་
གཙ#འི་ངོས་ནས་+ང་མི་-་གཉིས་&ི་འ(ོ་སོང་བཏང་ནས་གཞིས་བ/གས་བོད་མིའི་ཡོངས་ !བ་$ི་ཐོབ་ཐང་ཁག་བཀག་,ོམ་དང་ཆོས་དང་རིག་ག2ང་གཏོར་བཤིག་སོགས་$ི་མཚ6ན་ པའི་མ་&ང་(ས་ཉེས་,ི་-ང་བ་དག་དངོས་-ང་གི་2ོག་བ3ན་5་བཟོ་བ7ན་(ེད་8ར་:ས་ པ་གང་ལགས་འདོན་དགོས།
གང་$ར་ཧ་ཅང་བ)ས་བ#ོད་རང་བཞིན་+ིས་བཤད་ན།
བོད་%ི་འཐབ་)ོད་%ི་
!ོབས་&གས་དེ་ད་ཆ་%་ནག་གི་མི་སེར་,ེལ་.ལ་/་0ར་བའི་བོད་རང་གི་མདོ་%ོད་&ད་ བར་ག%མ་'ི་མཚ*ན་པའི་བོད་རིགས་འ1ས་2ོད་3ི་ས་4ལ་རང་ལ་ཡོད་པ་ལས་8ི་ལོག་ ནས་$ས་བ་ཆེར་འདོན་ཐབས་མེད། དེ་$ར་བཤད་དོན་ནི་བཙན་,ོལ་བོད་མི་དག་གིས་ནི་
23
བོད་མིའི་མི་འབོར་བ)་ཆ་བ+་ཡང་ཟིན་གི་མེད་ལ། གང་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཁ་འཐོར་རང་ བཞིན་གི་ངོ་བོར་གནས་བའི་ཐོག་-ི་.ེན་དང་ནང་.ེན་གང་མང་ཞིག་གིས་རང་བཞིན་2ིས་ གཞན་%ི་རིག་ག(ང་གི་ཤན་+གས་ཐེབས་ནས་ཡོད་པ་ཡིན་4ས། ཆོས་དང་རིག་ག*ང་ !ལ་$ོལ་གོམས་གཤིས་དང་བཅས་བ་གཞན་དབང་*བས་བ+ན་,ི་འཚ0་བ་ཞིག་གི་གོང་ཁ་ ནས་ཐར་ཐབས་མེད་*ས་རིག་ག-ང་གི་མ་/ང་དེ་གཙ$་བོ་དེ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རང་ལས་ !ག་པ་གང་ཡང་མེད་པར་བ,ེན། འཐབ་%ོད་དང་ལས་འ+ལ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ད་ཆ་ང་ ཚ"ས་གང་མ(ོགས་*་ལག་བ-ར་/ེད་དགོས་བ་ཞིག་ནི་5་ནག་གིས་6ིད་7ས་སམ། མི་ སེར་%ེལ་'ལ་(ི་མཁའ་ད.གས་0ིས་1བ་ནས་ཡོད་པའི་རིག་ག7ང་ཉམས་ཉེས་0ི་གནས་ !ངས་%ི་གཡའ་བ་དེ་ཡིན་པས། !ད་དང་རིག་ག(ང་)ང་#ོབ་ལས་(ག་པའི་ལས་འ(ལ་ !ི་རིགས་དམིགས་བསལ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ད་#འི་ཆར་(ི་)་ནག་གི་ཧན་མི་རིགས་ !ི་མི་སེར་(ི་)ེལ་ཚད་དེ་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་(བ་དང་(བ་ལས་འཕར་བཞིན་པ་འདི་ནི་བོད་ མིའི་ངོ་བོ་(་)གས་གཏོང་-ེད་0ི་1ིད་2ས་ནག་པོ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁར། !་ནག་གི་གིས་ དེང་%ས་དངོས་(་བོད་*ལ་%་དོ་དམ་-ེད་བཞིན་པའི་འཆར་5ན་6་7ེས་དང་8བ་9ད་ གསར་གཏོད་(ི་*ིད་+ས་འོག་གི་མི་སེར་ཚད་མེད་0ེབས་ཐབས་དང་རང་%ང་ཐོན་དངོས་ འབོར་འ&ེན་སོགས་ནི་བོད་-ི་ནང་གཉིས་ནས་ཚ་ཚ་1ར་2ིས་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་བའི་ རང་$ང་གི་ལས་འ*ལ་ཁོ་ན་དེ་ཡིན། !ིར་%ལ་ཁབ་གང་དང་གང་ཞིག་ཡིན་/ང་ད་ཡོད་ !ི་མི་འབོར་དེ་+བ་གཅིག་འཕར་བ་ལ་མ་མཐའ་ཡང་ལོ་ཉིས་བ5་6ག་ཅིག་དགོས་!ི་ཡོད་ པ་ནི་མི་འབོར་ཞིབ་#ིས་&ི་'ད་མཁས་བའི་,ི་འ-ོས་རང་བཞིན་3ི་ཐོག་ནས་6ོམ་7བ་ ནས་བ%ོད་ཡོད་ནའང་། འདས་བའི་ལོ་ངོ་*་བ+འི་ནང་བོད་ནང་གི་མི་འབོར་འཕར་ཚད་
24
དེ་$བ་གཅིག་ལས་+ག་ཅིག་འཕར་ཡོད་པ་དེ་ནི་&མ་པ་མངོན་གསལ་མེད་ནང་འ/ལ་ !གས་གང་ལ་བ"ས་%ང་ང་ཚ(འི་+ོང་-ད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན།
འདི་%་བའི་མི་འབོར་
འཕར་ཚད་'ན་)ན་མིན་པ་དེ་ནི་བོད་པ་རང་གི་2་3འི་4ེ་འཕེལ་མ6ོགས་པ་མ་ཡིན་པར་ !་ནག་གི་མི་སེར་*ེལ་བའི་འཆར་ཅན་0ི་1ིད་3ས་ཤིག་གི་འོག་ནས་དངོས་7་ལག་བ8ར་ !ས་ནས་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན་པས་སོ་སོའ.་ཆོས་དང་རིག་ག2ང་ལ་བདག་གཅེས་!ེད་6་ལས་ !ག་པའི་ལས་འ"ལ་གལ་ཆེན་ཞིག་གང་,་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། དམིགས་བསལ་)་མཚ+་ བོད་མཐོ་'ང་གི་མེ་འཁོར་/གས་ལམ་བཟོས་བ་དེས་བོད་མིའི་འཚ4་བ་ལ་ཤན་&གས་ཆེན་ པོ་ཐེབས་ཡོད་པ་ནི་གཅིག་ནས་མི་སེར་+ེལ་ཚད་དེ་ཚད་བ0ལ་1ིས་མང་3་4ིན་པ་དང་ བོད་%ི་རང་)ང་གཏེར་དངོས་རིགས་.་ནག་0་ནང་འ2ེན་3ེད་པར་"ས་པ་%་&ག་ཅིག་ བ"ེལ་ཡོད་པས་ན། ད་ཆ་ང་ཚ&འི་མིག་མ+ན་+་-ག་པ་ནི་རང་ཉིད་ནམ་ཞིག་རང་ས་རང་ !ལ་ནས་$་ནག་གི་ངན་$གས་རང་བཞིན་+ི་མཁའ་ད&གས་)་འཐིམ་པ་ལས་མ་འདས་ བས་མི་སེར་(ེལ་*ལ་+ི་ས་,ལ་གང་/་ཡིན་ནའང་ལས་འ3ལ་+ི་4མ་5ངས་མཆོག་8་ !ར་བ་ནི་གཙ#་བོ་རང་ས་ནས་རང་གི་རིག་ག%ང་དང་(ལ་*ོལ་གོམས་གཤིས་ལ་ཁ་མ་0ལ་ བར་མི་སེར་གསར་)ེལ་བ་དག་དང་བ-ན་མེད་/ི་ལམ་ཞིག་བ1ེག་2་ནི་3ས་བབ་/ིས་ བ"ེད་པའི་འཐབ་*ོད་!ི་$མ་པ་མཆོག་*་+ར་བ་དེ་ཡིན་ལ།
!ོགས་གཞན་ཞིག་ནས་
བ"ོད་ན་ཆོས་རིགས་དར་,ེལ་དང་ཁོར་1ག་2ང་3ོབ་ནི་ད4་མའི་ལམ་7ི་མཐར་%ག་གི་ དམིགས་འབེན་ཉག་གཅིག་ལས་མ་འདས། ཡང་།
དེ་བས་ན། བོད་གཞིས་#ེས་གང་'་ཡིན་
25
ལས་འ%ལ་&ི་རིགས་ཅི་ཞིག་,ེལ་ནའང་། གཙ#་བོའ(་དམིགས་འབེན་གཏད་ས་དེ་ནི་འཚ1་ མེད་%་བའི་དགོངས་དོན་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་རང་ས་རང་3ལ་4ི་ཆོས་དང་རིག་ ག"ང་། !ད་དང་ཡི་གེ།
དེ་བཞིན་&ལ་གོམས་གཤིས་-གས་སོགས་ངང་/ད་རིང་བའི་
ཐོག་ནས་ཉམས་པ་*ར་གསོ་དང་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་2ི་ལས་ལ་འབད་5་ནི་6ས་བབ་ !ིས་ང་ཚ'ར་)ག་མི་,ིད་པའི་ཆེས་གཉན་འ4ེང་ཆེ་བའི་ལོ་8ས་!ི་ད!ོགས་མཚམས་ཤིག་ !་འཁེལ་ཡོད་པ་དེ་རེད། དེ་བས་&ས་བ'ན་)ིས་འཚ-་མེད་/་བའི་དགོངས་དོན་གཞི་(་ བཞག་པའི་ཐོག་ནས་རང་.ང་གི་ལག་ཆ་1་2འི་རིག་ག3ང་བདག་གཅེས་7ེད་8་དང་9ན་ !་#བས་བབ་&ི་(མ་འ+ར་གང་ཞིག་0ོན་དགོས་&ང་ཐབས་ཤེས་ཟབ་མོའ8་གནད་ལ་ བ!ེན་ནས་རང་འགར་*ོན་འཇུ༹གས་བཀག་1ོམ་!ེད་ས་མེད་པའི་ལས་འ+ལ་རིགས་ལ་ཁ་ !ོགས་!་ནི་གལ་གནད་(་འཇ༹,ན་དགོས། གང་$ར། བཙན་%ོལ་ནང་)་ཡང་)ས་བ,ན་ !ིས་ཞི་བའི་(མ་*ོན་-ོམ་.ོར་སོགས་1ེད་4་དེ་ཡང་.བས་འགར་7ི་ལོག་གི་གསར་ འ"ར་བ&ད་ལམ་ཁག་གི་དོ་.ང་འ0ག་ཐབས་དང་དེ་བཞིན་གཞིས་བ6གས་བོད་མི་དག་ གི་$ིང་&ོབས་*ི་གོ་ཆ་དེ་ངང་.ད་རིང་བོའ1་ཐོག་ནས་.ན་4ང་.་སོགས་$ི་ཐད་ནས་)ས་ པ་གང་འཚམས་ཤིག་ཐོན་.ི་ཡོད་པ་དེ་ཡང་2་སེར་གཉིས་5ི་མཚ6ན་པའི་ཡོངས་7བ་5ི་ གཞི་%་ཆེ་བའི་འ*་འཇ༹-མས་རང་བཞིན་ཡོང་ཐབས་6་ག7ང་འ8ེལ་དང་ག7ང་འ8ེལ་མ་ ཡིན་པའི་ཚ(གས་+ེ་ཁག་གིས་གཅིག་/ར་1ི་2གས་3ོན་5ག་6་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནའང་། !གས་%ང་གི་དམིགས་ཚད་དེ་ནི་རང་+ང་གི་,་-ོག་/་བའི་2ད་དང་རིག་ག3ང་4ད་ འཇ༹$ན་ལས་གང་ཡང་མ་མཆིས་བས་རེ་ཞིག་མ3ག་བ4ས་བའོ།