Santigrat Dergisi Sayı:11

Page 1

C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


Untitled-1 12/27/10 7:56 PM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


Untitled-1 12/27/10 7:58 PM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


004_005_icindekiler

12/31/10

10:45 AM

Page 2

‹Ç‹NDEK‹LER GEZEGEN‹M‹Z ‹MDAT S‹NYAL‹ VER‹YOR. DÜNYAYI KORUMAK ‹Ç‹N ATILAB‹LECEK EN SA⁄LAM YEfi‹L ADIM AfiIRI TÜKET‹MDEN VAZGEÇMEK. ‹fiTE S‹ZE “YEfi‹L ADIM ATMANIN 5 YOLU”…

>> OSMANLI PARFÜMLER‹N‹N DÜNYASINDA KÜÇÜK B‹R TUR 18

M

>> EN ESK‹ BAY‹LERDEN KATRE ISI VE AIRFEL’‹N ‹fiB‹RL‹⁄‹ 28 >> ENNEAGRAM VE L‹DERL‹K YETENE⁄‹ MODELLER‹ / HASAN ÖNDER 34

12

L DÜfi ‹LE GERÇEK ARASI B‹R YER MARD‹N. MEZOPOTAMYA OVASINI KEND‹NE MANZARA ED‹NEN KENT, D‹NSEL, D‹LSEL VE TAR‹HSEL ZENG‹NL‹KTEN ALIYOR BÜTÜN ‹HT‹fiAMINI…

>> TÜRK‹YE’DEK‹ 35 MHI BAY‹‹NDEN B‹R‹ NET KL‹MA 22

38 EfiREFO⁄LU CAM‹‹, ANADOLU’DAK‹ AHfiAP D‹REKL‹ CAM‹LER‹N EN BÜYÜ⁄Ü. KONYA’NIN BEYfiEH‹R ‹LÇES‹NDEK‹ CAM‹, 42 AHfiAP D‹RE⁄‹N‹N ÜZER‹NDE YILLARA D‹REN‹YOR.

M 76

>> ‹fi HAYATINDA ‘TERC‹H’ VE ‘ARMA⁄AN’ DENGES‹ M. RAUF ATEfi 46 >> TRUMP TOWERS RESIDENCE PROJES‹NDE AIRFEL DAMGASI 48 >> AIRFEL SATIfi SONRASI BAKIM ONARIM H‹ZMETLER‹ FARK YARATIYOR 54 >> BAfiAKfiEH‹R TERASIUM AVM, MHI MARKA KX6 SER‹S‹ VRF S‹STEMLER‹N‹ TERC‹H ETT‹ 58 >> AIRFEL Ç‹N’E YAPTI⁄I ‹HRACATI ‹K‹YE KATLADI 64

30

L EZEL’‹N EFSANE KAHRAMANI RAM‹Z DAYI’NIN GENÇL‹⁄‹N‹ OYNAYAN UFUK BAYRAKTAR, EN AZ ONUN KADAR ‹LG‹ GÖRÜYOR. UFUK BAYRAKTAR SANT‹GRAT’IN SORULARINI YANITLADI. 4 SANT‹GRAT


004_005_icindekiler

12/31/10

10:45 AM

Page 3

SANT‹GRAT OCAK - fiUBAT - MART 2011 Say›:11 Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi. Ad›na ‹mtiyaz Sahibi: Hasan Önder Yönetim Yeri: Airfel Is›tma So¤utma Sistemleri San.Tic.A.fi Hürriyet Mahallesi E-5 Yanyol Üzeri No: 57 Kartal / ‹stanbul 0 216 453 27 00 www.santigrat.com.tr santigrat@airfel.com

2011 sadece bir rakam 2011 büyüktür 2010’dan, h›zla geçen günlerin ard›ndan y›llar su gibi ak›p gidiyor. Hayatta en çok duydu¤umuz cümlelerden biri “Y›llar nas›l geçti anlamad›m” olmufltur. Hep çok h›zl› ak›p gitti¤ini düflünürüz. Öyle ya da böyle ileride ac› tatl› hat›ralarla anaca¤›m›z 2010 y›l›na veda ettik. Asl›nda yeni olan sadece takvimdeki bir rakam benim için. Özel anlamlar en az›ndan art›k yüklemiyorum. Bana göre 365 günün son gecesi yap›labilecek en iyi fley geçmifl bir y›l›n muhasebesini yapmak ve yanl›fllar›n yerine do¤rular› koymak olmal›. Yoksa televizyonlarda her zaman e¤lence programlar›, y›l›n en iyileri, en güzelleri, en önemli olaylar gibi uzay›p giden listeler ertesi gün rahatl›kla internetten izlenebilir. Yeni y›lda bir önceki hatalar›m›z›, piflmanl›klar›m›z› tekrarlamamak ad›na oturup bunlar› düflünmek ve hayata geçirmek için emek harcamak daha mant›kl› geliyor. En az›ndan 1-2 saatinizi buna ay›r›rsan›z güzel olabilece¤ine inan›yorum. K›sacas› eski ile yeni aras›nda fark san›ld›¤› kadar büyük de¤il. 2010 y›l›nda bafllayan bir sürü olay 2011 y›l›na sark›yor, çözülemeyen bir sürü politik sorunlar, ekonomik kriz, beklentilerimiz, hedeflerimiz hepsi sark›yor 2011’e. San›ld›¤› gibi eski defterler kapanm›yor… K›sacas› 2010 biterken yeni hedefler belirlemek geçmifl y›l›n muhasebesini yapmak daha çok fley kazand›r›r insana. Dergimizin ilk say›s›nda da yazd›¤›m gibi de¤ifliklik; meydan okuma gerektirir, meydan okuma ise iç motivasyon… Yay›n hayat›na bir süre ara verdi¤imiz Santigrat dergimiz 2011 y›l›nda yepyeni bir içerikle tekrar karfl›n›zda. Çal›flma arkadafllar›m›z›n yo¤un deste¤iyle haz›rlad›¤›m›z dergimizde birbirinden güzel konular yer al›yor. Mardin’le ilgili bir gezi yaz›m›z, teknolojideki son geliflmeleri okuyaca¤›n›z haberlerimiz, Airfel’in en eski bayileriyle yap›lan röportajlar›m›z ve Ezel dizisinde ekol olmufl Ramiz Day›’n›n gençli¤ini canland›ran Ufuk Bayraktar ile yap›lan çok özel söyleflimiz konular›m›zdan sadece birkaç›. Ve dergide eme¤i geçen size ulaflmas›n› sa¤layan tüm Airfel çal›flanlar›na teflekkür ediyorum. 2011’de iç motivasyonunuzun merkezinin kalbiniz olmas› dile¤iyle yeni y›l›n›z› en içten dileklerimle kutlar›m. Nisan ay›nda görüflmek dile¤iyle sevgiyle kal›n

Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu): fiule fientarl› Kreatif Direktör: Belma Kuyucu Editör (Kurumsal): Hülya Dinçer Editör (‹çerik): Esin Bozyel Çeviri: Erkan fienol Foto¤raf: P›nar fienol Katk›da Bulunanlar: Nuh Köklü, Seyra Faralyal› Erdalo¤lu, Mutlu Özgen, Bora Erdin, Begüm Özcan Bask›: Özgün Ofset Tel: (90) 212 280 00 09 © Bu yay›n›n her hakk› sakl›d›r. Bu dergide legal olarak yay›mlanan yaz›, makale, foto¤raf, çizgiroman ve illustrasyonlar›n sorumluluklar› sahiplerine ait olup, copyright haklar› Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’ye aittir. ‹çeri¤in, Airfel Is›tma ve So¤utma

Hasan Önder SANT‹GRAT

5


006_009_tekno

12/27/10

11:05 AM

Page 2

TEKNO

Su alt›nda foto¤raf Panasonic Lumix DMC-FT2’nin tan›t›m›n› yaz aylar›nda yapt›. Foto¤raf makinesi, tuz, kum ve sualt›nda gibi zorlay›c› koflullar› da çekim yapabiliyor. Aktif d›fl mekân çekimleri için gelifltirilen ürün sportif tasar›m› ve dayan›kl› yap›s› ile dikkat çekiyor. 10 metreye kadar su geçirmezlik, 2 metreye kadar düflüfle ve darbeye dayan›kl› olan ürün eksi 10 dereceye kadar donmaya dayan›kl›. Foto¤raf makinesinin teknik özellikleri ise flöyle: 28mm genifl aç› 4.6x optik zum lens. AVCHD Lite HD video çekim özelli¤i. Cihaz su alt›nda foto¤raf çeken di¤er foto¤raf makinelerinden fakl› olarak küçük yap›s› ile öne ç›k›yor. Özel LCD ekran› ile foto¤raflar› su alt›nda da görmeye imkan veriyor. Cihaz uygun fiyat› ile de di¤er emsallerinin aras›ndan s›yr›l›yor.

Gaziantepli mucitten müthifl bulufl

JBL, On T›me M›cro Harman International yüksek performansl›, kompakt alarm saatli, ipod ve iphone’nun tüm versiyonlar› ile uyumlu, MP3 ve CD çalar, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarla uyumlu yeni docklu ürünü JBL On Time Micro’yu sat›fla sundu. JBL’in yeni zaman makinesi On Time Micro, kullan›fll› çalar saati ile müzikle alarm› birlefltiriyor. JBL On Time Micro flark›lar› JBL’in temiz, güçlü ve dinamik ses kalitesi imzas›yla çal›yor. Di¤er özellikleri ise; AM/FM BDS radyo, kolay kullan›labilir ve kontrol edilebilir 7 ba¤›ms›z kanala ve genifl alarm özelliklerine sahip olmas›. JBL On Time Micro küçük ve el dostu flekli, trendy endüstriyel tasar›m›, sa¤lam teknolojisi ile güçlü ve tutarl› ses üretiyor. Kolay okunmas› için genifl ve arkadan ayd›nlatmal› LCD ekran›, ilave ses kaynaklar› için yard›mc› girifli, sesi ve müzi¤i seçmek, ipod-iphone menüsünü görüntülemek için uzaktan kumanda ile kontrol sa¤l›yor.

6 SANT‹GRAT

Yapt›¤› farkl› bulufllarla ad›ndan söz ettiren Gaziantepli mucit Mehmet Ayd›n, 3-4 y›ldan beri üzerinde çal›flt›¤› depreme duyarl› cihaz› tamamlad›. Ayd›n’›n y›llarca emek verdi¤i cihaz, topraktaki küçük hareketlenmeyi dahi haber veriyor. Cihaza ba¤lanan bir telefon hatt›, yerin alt›ndaki küçük bir hareketlenme an›nda kodlanan numaray› ar›yor. Cihaz›n üzerindeki ohmmetre de hareketlenmenin kaç fliddetinde oldu¤unu ölçüyor. Mehmet Ayd›n, “TÜB‹TAK ve ‹stanbul’dan yetkililerin görevlendirece¤i kifliler, bu çal›flmay› incelesin” dedi.


006_009_tekno

12/27/10

11:05 AM

Page 3

Günefl enerjili çamafl›r makinesi Bir grup ö¤rencinin icad› olan bu cihaz günefl enerjisiyle çal›flan çamafl›r makinesi. Bisiklet lastikleri, bambu, bir geri dönüfltürülmüfl elektrik motoru ve bir günefl panelini kullanarak gelifltirilen bu makine özellikle flehir d›fl›nda okuyan ö¤renciler için için çok faydal› olabilir. Tek dezavantaj› ise güneflin ç›kmas›n› beklemek. Ancak hem çevreye duyarl› bu makine sadece güneflten ald›¤› enerji 100 devir güç üretebiliyor. Makinenin en büyük özelli¤i ise günefl ›fl›nlar› alt›nda yap›lan y›kama sayesinde baz› bakterilerin ölmesini h›zland›rmas› olarak gösteriliyor.

Türkiye’nin ilk insans› robotu Sabanc› Üniversitesi Mühendislik ve Do¤a Bilimleri Fakültesi Mekatronik Mühendisli¤i Ö¤retim Üyesi Doç. Dr. Kemalettin Erbatur liderli¤indeki ekip taraf›ndan gelifltirilen Türkiye’nin ilk insans› robotu ‘SURALP’ tan›t›ld›. Doç. Dr. Erbatur, üniversitenin Tuzla Yerleflkesi’ndeki tan›t›m toplant›s›nda yapt›¤› konuflmada, bu tür robotlar›n insana, insan›n bulundu¤u ortamda yard›mc› olmas› için tasarland›¤›n› söyledi. Doç. Dr. Kemalettin Erbatur, Sabanc› Üniversitesi Robot Araflt›rmalar› Laboratuvar Platformu’nun k›saltmas›ndan ad›n› alan ‘SURALP’in haz›rl›k çal›flmalar›na 2002 y›l›nda baflland›¤›n› ve bu çal›flmalar›n yaklafl›k 5 y›l sürdü¤ünü ifade etti.

Braun Bell Mug Braun, görme engelliler için kullan›fll› bir kupa gelifltirdi. Görme engellilerin barda¤›n doldu¤unu fark edememesi nedeniyle bafllar›na gelen kazalardan korunmas› için tasarlanan kupa yaflam› kolaylaflt›r›yor. S›cak bir kahve içmek istenildi¤inde ya da barda¤a s›cak su konuldu¤unda bardak bunu anl›yor ve 4’te 3’ü doldu¤unda sinyal veriyor. Görme engelliler için sesli uyar› yapan bardak ayr›ca iflitme engelliler için de titreflim ile uyar› yap›yor. Barda¤›n kulpunda bulunan dokunmatik tufllar istenilen seviyeyi önceden belirlemeye yar›yor. Üç seviyeye bölünmüfl bardak, istenilen seviye ayarland›¤›nda sesli olarak uyar› veriyor. fiirket bu barda¤› her ne kadar görme engelliler için ç›karsa da dikkatsiz insanlar›n hayat›nda da önemli bir yer tutaca¤a benziyor.

Uzay arac› gibi 'Süperotobüs' Hollanda’daki Delft Üniversitesi Teknoloji Enstitüsü taraf›ndan gelifltirilen ‘süperotobüs’ün görüntüleri yay›nland›. Wubbo Ockels'in kopsepti üzerinden gelifltirilen 23 yolcu tafl›yabilen otobüs adeta bir spor otomobili and›r›yor. 15 metre boyundaki süperotobüs sa¤da ve solda 4’er adet olmak üzere toplam 8 tane kap›ya sahip. Yukar› do¤ru kanat fleklinde aç›lan kap›lar›, sportif görünüflü sayesinde adeta uzay arac›n› and›r›yor. 400 HP’lik elektrikli motoru ile toplam 250 km/h h›za ulaflabilen ‘süperotobüs’ bünyesindeki yol durumunu kontrol eden erken uyar›s› sistemine sahip olan sistem ile son derece güvenli yolculuk sunmay› vaad ediyor.

SANT‹GRAT

7


006_009_tekno

12/27/10

11:05 AM

Page 4

TEKNO

Tamamen Türk yap›m› uydu 2015’te uzayda Tamamen Türkiye’de tasarlanm›fl, üretilmifl haberleflme uydusu 2015 y›l›n›n bafl›nda uzaya gönderilecek. TÜRKSAT Uydu Haberleflme Kablo TV ve ‹flletme A.fi Yönetim Kurulu Baflkan› ve Genel Müdürü Özkan Dalbay, gelecek y›l küçük boyuttaki ön uyduyu uzaya göndermeyi planlad›klar›n›, bu çal›flmadan elde edecekleri tecrübeleri büyük çapl› uydularda kullanacaklar›n› belirterek, “Tamamen Türkiye’de tasarlanm›fl ve üretilmifl haberleflme uydusunu 2015 y›l›n›n bafl›nda uzaya gönderece¤iz” dedi.Bu proje kapsam›nda yaklafl›k 25 kiflinin yurt d›fl›nda yap›lan teknoloji transfer programlar›na kat›ld›¤›n› bildiren Dalbay, yerli olanaklarla tasarlanan, üretilen, TÜRKSAT’›n kullanaca¤› ve yurt d›fl›na sat›labilecek bir tasar›m modeli oluflturmay›, bunu da Türkiye’deki tesislerde üretmeyi amaçlad›klar›n› kaydetti. .

Uzayda esrarengiz kabarc›klar Bilim adamlar›, Samanyolu galaksisinin merkezinde, birbirine yap›fl›k ve gama ›fl›nlar› saçan iki esrarengiz dev kabarc›k keflfetti. Bu tuhaf oluflumlar› keflfeden ABD’nin Massachusetts eyaletindeki Harvard Üniversitesi Astrofizik Merkezinde görevli Doug Finkbeiner adl› gökbilimci, 50 bin ›fl›k y›l› (1 ›fl›k y›l› 9,46 trilyon km) uzunlu¤unda, Samanyolu’nun merkezinde güneye ve kuzeye do¤ru, Baflak tak›my›ld›z›ndan Turna tak›m y›ld›z›na kadar yay›lan ve birbirine ba¤l› olan iki dev kabarc›¤›n nas›l meydana geldi¤ini veya kökeninin ne oldu¤unu tam anlayamad›klar›n› belirtti.

‹lk robot astronot ifl bafl› yapt›

Plazalar ona emanet Sarawak Kampüs Teknoloji Üniversitesi akademisyenleri ve ö¤rencilerinin ortak tasar›m› olan cam temizleyici büyük plazalara için üretildi. Son zamanlarda camla kapl› binalar›n say›s›n›n artmas› ile ihtiyac› fark eden bilimciler cama kendi kendine t›rmanan ve kiri fark ederek yönelen makineyi tan›tt›. 37 santimetre boyu ile üzerinde bulunan süngerler sayesinde camlar› temizleyen makine 90 derecelik tüm camlara t›rmanabiliyor. Ak›ll› yap›s› ise tüm bin 50 metrekarelik cam yap›y› 6 saatte temizliyor.

8 SANT‹GRAT

Uzayda görev yapmak üzere tasarlanan ilk insans› robot, Discovery uzay meki¤inin 1 Kas›m’daki son seferinde Uluslararas› Uzay ‹stasyonu’na (UU‹) götürüldü. Amerikan Havac›l›k ve Uzay ‹daresi (NASA) ve otomobil devi General Motors’un 15 y›l süren çal›flmalar sonunda gelifltirdi¤i, ‘Robonot 2’ ya da ‘R2’ adl› robot yard›mc›, köpükle sarmaland›¤› bir kutu içinde uzaya gönderildi. Dünyada ve uzayda insanlarla yan yana güvenli bir flekilde çal›flabilecek ve aynen insan gibi alet kullanabilecek flekilde tasarlanan R2’nin, uzay istasyonunda rutin bak›m ifllerini yaparak, istasyon mürettebat›n›n daha önemli görevleri yerine getirmesini sa¤layacak biçimde ifl yükünü azaltmas› hedefleniyor.


006_009_tekno

12/27/10

11:06 AM

Page 5

Posta pulundan küçük disk SanDisk Corporation pazar araflt›rma flirketi IDC taraf›ndan yeni oluflturulan gömülü Solid State Disk kategorisi kapsam›nda, bir posta pulundan daha küçük olup halihaz›rdaki depolama çözümlerinden daha yüksek bir kapasiteye sahip olan ilk ürününü duyurdu. SanDisk® entegre SSD (iSSD), tablet PC’ler ve ultra ince dizüstü bilgisayarlar gibi h›zla büyümekte olan tafl›nabilir bilgi platformlar›nda kolay bir kullan›m için tasarland›.

Alcatel Norveç’i yeniliyor Alcatel-Lucent, Norveç Ulusal Demiryollar› ‹daresi (Jernbaneverket) için IP/MPLS teknolojisine dayal› yüksek h›zl› iletiflim flebekesi kuraca¤›n› aç›klad›. Alcatel-Lucent çözümü, Jernbaneverket iletiflim altyap›s›n› yeni nesil flebekeye dönüfltürerek, ulusal sistem dahilinde daha güvenilir hizmet verilmesini sa¤layacak. Jernbaneverket, Norveç’in tüm demiryolu tafl›mac›l›¤›ndan sorumlu bulunuyor. Ülke genelinde 4 bin 114 kilometrelik demiryolu hatt› boyunca 357 istasyon yer al›yor. Alcatel-Lucent, kurumun iletiflim altyap›s›n› oluflturmak üzere komple bir IP çözümü sunacak.

NASA’n›n gözbebe¤i yeniden çal›fl›yor Amerikan Havac›l›k ve Uzay Dairesi’nin (NASA) bir süre ar›za yapan ve devre d›fl› kalan uzay arac› Cassini, yeniden normal flekilde çal›flmaya bafllad›. NASA’n›n Cassini-Huygens uzay program›n›n yöneticileri, ar›za yapan bilgisayar› do¤ru bir biçimde yeniden biçimlendirilen insans›z uzay arac›n›n tüm bilimsel cihazlar›n›n yeniden çal›flmaya bafllad›¤›n› belirterek, Cassini’nin gelecek hafta Satürn’ün uydusu Eneceladus’un yak›n›ndan geçifli s›ras›nda elde edece¤i tüm bilgi-

leri Dünya’ya geçmesinin beklendi¤ini kaydettiler. Cassini uzay arac›, 2 Kas›m’da kumanda ve veri alt sistemindeki sebebi bilinmeyen bir ar›zan›n ard›ndan ‘güvenli mod’ konumuna geçmifl ve çal›flmay› durdurmufltu. Cassini’nin 30 Kas›m’da 48 km yak›n›ndan geçece¤i Enceladus’un kuzey yar›küre ve kuzey kutup bölgesi konusunda önemli veriler elde etmesi ve bu verilerin daha önce Cassini’nin Dünya’ya geçti¤i güney yar›küreyle ilgili verilerle mukayese edilmesi öngörülüyor.

SANT‹GRAT

9


010_011_tekno

12/27/10

11:10 AM

Page 2

TEKNO ZOOM

Tabletler kap›fl›yor

BLACKBERRY TABLET M‹ YOKSA APPLE IPAD M‹? BLACKBERRY VE ‹PHONE KULLANICILAR ARASINDA SÜREKL‹ DEVAM EDEN REKABET fi‹MD‹ DE TABLET PC’DE SÜRECEK. BAKALIM BU YARIfi NEREYE VARACAK? YOKSA BAfiKA B‹R MARKA ÇIKIP SÜRPR‹Z M‹ YAPACAK?

lk olarak Apple’›n piyasaya sürdü¤ü ‹pad dünyay› kas›p kavurmaya bafllad›. Özellikle kullan›m kolayl›¤› ve uygulamalar› ile k›sa sürede ciddi bir kullan›c› kitlesine ulaflan ‹pad pazardaki yerini sa¤lam flekilde koruyabilecek mi bilinmez. Çünkü Blackberry Tablet PC’de tan›t›m›n hemen ard›ndan binlerce siparifl ald›. Bu iki markan›n rekabeti aras›nda kullan›c›lar memnun kalacak gibi görünüyor.

2011’‹N ‹K‹NC‹ YARISI P‹YASADA OLACAK Dünyan›n en büyük ak›ll› telefon üreticilerinden Kanada merkezli RIM, hakk›nda yüzlerce iddia ç›kan tablet bilgisayar›n›, yapt›¤› resmi aç›klamayla geçti¤imiz ay duyurdu. BlackBerry telefonlar›n üreticisi olan ve son günlerde özellikle Arap ülkeleriyle bir tak›m sorunlar yaflayan RIM, Apple iPad’e rakip olarak gelifltirdi¤i

10 SANT‹GRAT

PlayBook isimli tablet bilgisayar›yla iddial› geliyor. BlackBerry tablet olarak ta an›lan PlayBook, 7-inç boyutunda ekrana sahip. RIM, güncel telefonlar›nda kulland›¤› BlackBerry OS iflletim sistemini, PlayBook’ta kullanm›yor. PlayBook için tercih edilen seçene¤in, QNX firmas› taraf›ndan gelifltirilen mikrokernel çekirde¤inin üzerine kurulan BlackBerry Tablet OS iflletim sistemi oldu¤unu görüyoruz. Bu sistem tablet bilgisayar için daha h›zl› iletiflim sa¤lamak için tercih edilmifl. BlackBerry PlayBook’un 2011 y›l› bafl›nda ABD’de, 2011 y›l›nda 2’nci çeyre¤inde ise uluslararas› pazarlarda sunulmas› bekleniyor. G‹R‹fi‹MC‹LER ÖNCE IPAD’‹ KEfiFETT‹ Biliflim teknolojilerindeki de¤iflim cihaz›n ortaya ç›kmas›ndan hemen sonra programlar›n ç›kmas›n› sa¤l›yor. Apple ‹pad

piyasaya daha erken sürdü¤üm için birçok flirket yaz›l›mlar›n› ‹pad’e uygun hale getirdi. En iddia haber ise Amerika’dan geldi. News Corporation’›n sahibi Rupert Murdoch ile Apple’›n patronu Steve Jobs, iPad tablet bilgisayara özel ilk gazete için iflbirli¤ine gitti. The Daily ad› verilen tablet gazetesi, haftal›k 0.99 cent’e sat›lacak. Bu haberin ard›ndan baflka ülkelerde de yak›n zamanda buna benzer uygulamalar›n gelece¤i zannediliyor. Ne yaz›k ki Blackberry’nin PlayBook’u biraz geç kald›. Hem internet sa¤lay›c›s›n›n farkl› olmas› hem de ifl dünyas› taraf›ndan tercih edilen bir marka olmas› Blackberry’i s›n›fta b›rakacak gibi görünüyor. Birçok flirket PlayBook’un kullan›m›n artmas›n› bekleyecek ve sonra bu ürün için yaz›l›m haz›rlayacak. Bu da en az 1 y›l sonra cihaz›n gerçek anlamda kullan›lmaya bafllanabilece¤inin göstergesi. Ak›ll› telefon pazar›ndaki rekabetten der-


010_011_tekno

12/27/10

11:11 AM

Page 3

sini alan Blackberry tüketiciyi fiyatla vuracak. Türkiye’de bin 100 TL’den sat›fla sunulan ‹pad’e karfl› PlayBook’un 650 TL’den bafllayan fiyatlarla sat›laca¤› tahmin ediliyor. ‹pad’in bin 100 TL’ye sat›lan modeli 16 GB haf›za ve sadece Wi-Fi’ye (kablosuz internet ba¤lant›s›) sahip. PlayBook ise 650 ila 750 TL fiyatla daha cazip teknik özellikler sunuyor.

Tablet bilgisayardan kitap okumak isteyenle ne yaz›k ki biraz daha beklemeli. Ekitap okutucular› tablet bilgisayarlardan normal LCD’lerdeki teknoloji bulam›yor. Eink yani elektronik mürekkep en büyük sorun. Sayfa yenileme h›z› ve renk derinli¤i

GELECEK TABLET B‹LG‹SAYARLARIN Çok de¤il iki y›l önce bafllayan bir furyayd› NetBook’lar. Bugün 20 milyon adetlik tablet bilgisayar pazar› birçok markan›n NetBook üretiminde k›s›tlamaya gitmesine neden oldu. Elbette tabletlerin yerini de baflka bir teknoloji alacak. De¤iflim ilk olarak cep telefonlar› ile bafllad›. Birçok marka ak›ll› telefon pazar›na girdi. Nokia ve Dell bu alanda en büyük yat›r›m yapan markalar oldu. K›sa sürede bu markalardan da tablet bilgisayarlar ç›kmas› oldukça büyük ihtimal. Çünkü kullan›m kolayl›¤› ve ile NetBook’lar›n pabucunu dama atacak olan tabletler yak›nda gazetelerin yerini alacak. Apple’›n herkesten önce davranarak piyasaya sürdü¤ü iPad pazara hakim durumda ancak donan›m ve yaz›l›m k›s›tlamalar›ndan memnun olmayan kullan›c›lar, alternatif tablet bilgisayarlar› bekliyor. Dokunmatik ekrana sahip tablet bilgisayarlar bugün 20’ye yak›n marka taraf›ndan üretiliyor.

birçok modelde çok zay›f. Tablet bilgisayarlarda ise kitap okumaya kalk›nca gözleriniz yoruluyor, hem de pil hemen bitiveriyor. ‹flte bu sebeplerden hem e-kitap okuyay›m hem de tabletim olsun diyorsan›z, flu s›ralar e-kitap okutucunun yan›na bir de tablet alman›z gerekiyor. Yani iki cihaz birden tafl›man›z gerekiyor. Bu s›k›nt›lar tabletlerin evrimini tamamlamad›¤›n› gösteriyor.

iPad Özellikleri:

BlackBerry PlayBook’un öne ç›kan özellikleri:

• • • • • • • •

• 7” LCD, 1024 x 600, WSVGA çoklu dokunufl destekleyen dokunmatik ekran • Simetrik çoklu ifllemleri (multiprocessing) destekleyen BlackBerry Tablet OS iflletim sistemi • 1 GB RAM • Çift yüksek çözünürlüklü HD kamera (önde 3MP, arkada 5 MP), 1080p HD video kay›t deste¤i • Video oynatma: 1080p HD Video, H.264, MPEG, DivX, WMV • Ses oynatma: MP3, AAC, WMA • HDMI video ç›k›fl› • Wi-Fi -802.11 a/b/g/n • Bluetooth 2.1 + EDR • Ba¤lant›lar: microHDMI, microUSB, flarj • WebKit/HTML-5, Adobe Flash Player 10.1, Adobe Mobile AIR, Adobe Reader, POSIX, OpenGL, Java formatlar›n› destekleyen aç›k ve esnek platform • Ultra ince ve tafl›nabilir: • Ebatlar: 5.1”x7.6”x0.4” (130mm x 193mm x 10mm) • A¤›rl›k 400 gr- 1 pound’dan az

Renk: Beyaz - Siyah Boyutlar: 242.8 x 189.7 x 13.4 mm A¤›rl›k: 680 gram Wi-Fi modeli -- 730 gram Wi-Fi + 3G modeli Ekran: 9.7 inç LED arka ayd›nlatmal› - 1024?768 piksek çözünürlük Kapasite: 16GB, 32GB, 64GB ‹fllemci: 1 GHz Apple’›n özel üretim A4 ifllemcisi Ses çalma: Frekans aral›¤›: 20Hz-20,000Hz Dil deste¤i: Desteklenen diller ve klavyeler aras›nda henüz Türkçe bulunmuyor. • Wi-Fi modeli ba¤lant›lar›: Wi-Fi (802.11 a/b/g/n) . Bluetooth 2.1 + EDR teknolojisi • Wi-Fi + 3G modeli ba¤lant›lar›: UMTS/HSDPA (850, 1900, 2100 MHz) GSM/EDGE (850, 900,1800, 1900 MHz), GSM özelli¤i yaln›z data trafi¤ine aç›k Wi-Fi (802.11 a/b/g/n), Bluetooth 2.1 + EDR teknolojisi • Pil ve güç: fiarj edilebilir 25Whr lityum-polimer pil, Wi-Fi üzerinden 10 saate

SANT‹GRAT

11


012_016_mardin

1/4/11

10:44 AM

Page 2

GEZ‹

DÜfi ‹LE GERÇEK ARASI B‹R YER

MARD‹N

BAZI YERLER VARDIR; YAfiADI⁄I ZAMANDAN KOPARIP DÜfiSEL B‹R DÜNYAYA TAfiIR ‹NSANI. GÜNDEL‹K YAfiAM ALIfiIK OLDU⁄UMUZ B‹Ç‹M‹YLE, H‹Ç DE ALIfiIK OLMADI⁄IMIZ B‹R MEKANDA AKIP G‹DERKEN GERÇEKL‹K DUYGUMUZU Y‹T‹RMEYE BAfiLARIZ. G‹TT‹KÇE HAF‹FLER VE D‹NG‹NLEfi‹R‹Z. fi‹MD‹ MARD‹N’DEY‹Z… YAZI VE FOTO⁄RAFLAR: SEYRA FARALYALI ERDALO⁄LU

H

er fley bilindik bir manzarayla bafllad›. Mardin Havaalan›’ndan bindi¤imiz taksi, yak›n zamanlarda yap›ld›¤› her halinden belli asfalt yoldan flehir merkezine ilerlerken, önce da¤ ç›k›yor karfl›m›za; tepesinde kartal yuvas› gibi konumlanm›fl tarihi kalenin surlar›… Çevremizde serpilmifl gibi duran modern betonarme binalar, eteklere do¤ru t›rman›rken gözümüz tafl ifllemecili¤inin nadi-

12 SANT‹GRAT

de örnekleriyle bezenmifl o güzelim Mardin evlerini ar›yor sab›rs›zl›kla. Oysa ilerledikçe kale gözden yitiyor, modern bir kent merkezinin içinde buluyoruz kendimizi. Kalaca¤›m›z yer kentin tarihi k›sm›nda bir kervansaray oldu¤u için, umudumuz canl›l›¤›n› koruyor. Sa¤l› sollu dükkanlar›n yer ald›¤› darac›k bir caddeye girdi¤imizde, hava birdenbire de¤ifliyor. K›vr›la k›vr›la t›rmanan ve inen darac›k sokaklar beliriyor sa¤›m›zda ve solu-

muzda. Gelmeden dersimizi çal›flm›flt›k ama kentin kendini önce gizleyip sonra “sürpriz!” dercesine ans›z›n karfl›m›za ç›k›vermesini de beklemiyorduk do¤rusu. Daha sonra kente farkl› girifllerin oldu¤unu da ö¤reniyoruz. ‹lk karfl›laflma herkes için farkl› olabilir anlayaca¤›n›z. Maz› Da¤lar›’n›n güney yamac›na, birbiri üzerine yükselen teraslar halinde yerleflmifl Mardin evleri biz “d›flarl›kl›lar” üzerinde hayranl›k etkisi b›rak›yor. Birbirine


012_016_mardin

1/4/11

10:45 AM

Page 3

gün de sürebilece¤imiz Artuklu Devleti’nden söz edelim k›saca. Mardin 1105 y›l›nda Artuklu Devleti’nin baflkenti olmufl ve bu devletin 304 y›ll›k egemenli¤i s›ras›nda kent ve çevresine çok say›da camii, medrese, hamam ve kervansaray yap›lm›fl. Bu yap›lardan günümüze ulaflanlar aras›nda Ulu Camii, fiehidiye Medresesi, Abdullatif (Latifiye) Camii, Midyat Camii, K›z›ltepe (Koçhisar) Ulu Camii say›labilir. Timur, Artuklular döneminde iki kez kuflatsa da kaleyi ele geçirememifl. Ancak “adeti oldu¤u üzere” kenti yak›p y›km›fl. Onun yapamad›¤›n› 1409 y›l›nda Karakoyunlular baflarm›fl ve kale anlaflmayla kendilerine teslim edilmifl. 1462 y›l›nda Karakoyunlular’› yenen Akkoyunlular kalenin ve kentin egemenli¤ini ele geçirmifl. Bu dönemde Mardin’e pafla olarak gelen Kas›m Bey, Timur’un yak›p y›kt›¤› flehri ve kaleyi onartm›fl. Sonra da sadeli¤iyle büyüleyen Kas›miye Medresesini yapt›rm›fl. Mardin’de Osmanl› dönemi Yavuz Sultan Selim’in M›s›r seferinden sonra bafll›yor. Diyarbak›r Valisi B›y›kl› Mehmet Pafla ve ‹dris-i Bitlisi, Yavuz Sultan Selim’in emriyle 1517 y›l›nda Mardin ve yöresini Osmanl› topraklar›na katt›. Kent Diyarbak›r Beylerbeyli¤ine ba¤land›. Bu dönemde Mardin halk›n› a¤›rl›kl› olarak Ermeniler, Süryaniler ve Araplar oluflturdu¤u biliniyor. Bunlar›n d›fl›nda göçerler de vard›. Dinlerin befli¤i olarak da an›lan Mardin’de H›ristiyanlar, Müslümanlar ve Yahudiler birlik içinde yafl›yordu. Semavi dinlere mensup olanlar›n yan› s›ra Yezidiler ve günefle tapanlar da vard›.

s›ms›k› tutunmufl bu benzersiz evlerin kap› ve pencerelerinin iflaret etti¤i noktaya bakt›¤›m›zda bafl›m›z› döndürüyor. Karfl›m›zda, ufku aflan, uçsuz bucaks›z Mezopotamya ovas› uzan›yor; yani uygarl›k tarihinin bafllad›¤› yer… KENT‹N TAR‹HTEK‹ YOLCULU⁄U Co¤rafi konumu, tarihi de¤erleri ve mimari özellikleriyle bir aç›k hava müzesi de¤eri tafl›yan Mardin kentinin ne zaman ve kimler taraf›ndan kuruldu¤u kesin ola-

rak bilinmese de, bölgede yap›lan arkeolojik kaz›lar yerleflimin MÖ 4500 y›llar›na kadar uzand›¤›n› gösteriyor. 6500 y›ll›k yaflanm›fll›¤›n insan› günümüzden kopar›p düfller alemine f›rlatmas›nda flafl›lacak bir yan olmasa gerek. Mardin ve çevresinden Sümerler, Akadlar, Hititler, Asurlar, ‹skitler, Babiller, Persler, Romal›lar, Bizansl›lar, Selçuklular, Artuklular, Osmanl›lar ve bu uzun listeye s›¤mayan daha niceleri gelmifl geçmifl. Çok gerilere gitmeden, kentte izlerini bu-

YAfiAYAN KÜLTÜR Dinsel, dilsel ve tarihsel zenginlik, Mardin’in kültürel çeflitlili¤inin temelini oluflturuyor. Kent, el sanatlar›, yeme-içme ve mimari yap›lar› kapsayan bu kültürel miras›n yaflamas› ve tan›t›lmas› için son y›llarda say›lar› h›zla artan etkinliklere ev sahipli¤i yap›yor. Mardin yöresine ait el sanatlar› düflünüldü¤ünde kuflkusuz akla hemen telkâri ve tafl ifllemecili¤i gelir. Oysa bunlar›n d›fl›nda kent ve çevresinde, çok eski zamanlardan beri bak›rc›l›k, i¤ne oyas›, sabunculuk, kilimcilik, keçecilik, tahta oymac›l›¤›, yorganc›l›k gibi el sanatlar› da yayg›nd›r. SANT‹GRAT

13


012_016_mardin

1/4/11

10:45 AM

Page 4

Mardin mimarisinin temel malzemesini oluflturan sar› kalker tafl›, oymac›l›k için uygun bir malzeme. Mardin çevresinde çok say›da bulunan tafl ocaklar›ndan ç›kar›lan bu tafl, tafl ustalar› taraf›ndan incelikle iflleniyor, evlerin ve dini yap›lar›n kap› ve pencere çerçevelerini, sütunlar› ve kemerleri süslüyor. Tel haline getirilen alt›n ve gümüflün ilmek ilmek ifllenerek süs ve ziynet eflyas›na dönüfltürüldü¤ü telkâri sanat›n›n eflsiz örnekleri Mardin merkez ve Midyat ilçesinde görülebilir. Sat›n almak isteyenler için gerek kent merkezinde gerekse Midyat’ta çok say›da kuyumcu bulunuyor. Kent merkezinde yer alan Bak›rc›lar Çarfl›s›, yöreye has bak›r ifllemecili¤inin de¤erli örneklerine ev sahipli¤i yap›yor. Merakl›lar› buradan sofra tak›mlar›, çanak, sini, le¤en, yemek tencereleri, kazanlar, ibrikler sat›n alabilir. Yine kent merkezinde cadde üzerindeki dükkanlarda pek çok sabun imalatç›s› bulunuyor. Buralardan perakende al›flverifl yapmak da mümkün. Do¤al sabunlar›n

14 SANT‹GRAT

yararlar› saymakla bitmiyor. Özellikle “b›tt›m” sabununun saç dökülmesine, kepe¤e ve ya¤lanmaya iyi geldi¤i biliniyor. MARD‹N VE ÇEVRES‹NDE GEZMEK Art›k kenti ve görülmeye de¤er yak›n yerleflimleri gezmeye bafllayabiliriz. Daha önce de belirtti¤imiz gibi, bafll› bafl›na bir aç›k hava müzesi olan Mardin’i keflfe, her daim gölgeli dar sokaklar›nda yürüyerek bafllamal›. Abbaralardan (geçit tüneli) aras›ndan ilerleyip iyice kaybolunca bir evin serin avlusunda dinlenmek için izin isteyebilir, bu arada çat pat Türkçe konuflabilen ev sahibiyle ahbapl›k kurabilirsiniz. Yeniden ana caddeye (1’inci Cadde) Cumhuriyet Meydan›’na ç›kt›¤›n›zda, önce Mezopotamya’ya karfl› konumlanm›fl çay bahçelerinden birinde bir çay için ve kendinizi manzaraya b›rak›n. Ovadan yorulursan›z da¤a çevirin bak›fllar›n›z›. Kaleden bafllayarak afla¤› do¤ru indirin gözlerinizi. Bulundu¤unuz yerden daha yüksekte yer alan Mardin Müzesi’nin teras›n›


012_016_mardin

1/4/11

10:45 AM

Page 5

ve oradan ovaya bakan insanlar› göreceksiniz. Kendinizi bu deneyimden mahrum b›rakmay›n, hem müzeyi gezin hem de manzaran›n tad›n› bir de o noktadan ç›kar›n. Cadde boyu ilerleyin, kuyumculara, sabunculara, bak›rc›lara girip ç›k›n. Rica ederseniz biri sizi Bak›rc›lar Çarfl›s›’na yönlendirir memnuniyetle. Çekiç seslerinin özgün müzi¤ini dinleyin. Müzik demiflken, Mardin’e özgü reyhani müzi¤ini dinleyin. Bu müzikle oynanan reyhaniyi izleme f›rsat›n›z olursa, ne mutlu size. Ara sokaklarda rastlad›¤›n›z cami ve kiliselerin d›fl›nda, Kas›miye Medresesi, Deyrulzafaran ve Mor Gabriel manast›rlar›n› gezi rotan›z›n içine alman›z› öneririz. Tabii ki Mardin’e gelmiflken Midyat’a u¤ramadan gitmek de olmaz. Hatta zaman›n›z varsa Dara Antik Kenti ve Beyaz Su’yu da gezi program›n›za dahil etmelisiniz. Kentin 3 km. do¤usunda bulunan Deyrulzafaran Manast›r›, dünya Süryanilerinin Patriklik merkezi. Manast›r› oluflturan kiliseler, kubbeler ve sütunlar tafl ifllemecili¤inin en güzel örneklerini sunuyor. Manast›r›n en eski bölümlerinin Mardin’in kurulufl zaman›na dek uzand›¤› san›l›yor. Milattan sonra yap›lan k›s›mlar› 493 y›l›na tarihleniyor. Deyrulumur ya da bilinen di¤er ad›yla Mor Gabriel Manast›r›, Mid-

Maz› Da¤lar›’n›n güney yamac›na, birbiri üzerine yükselen teraslar halinde yerleflmifl Mardin evleri biz “d›flarl›kl›lar” üzerinde hayranl›k etkisi b›rak›yor. Birbirine s›ms›k› tutunmufl bu benzersiz evlerin kap› ve pencerelerinin iflaret etti¤i noktaya bakt›¤›m›zda bafl›m›z› döndürüyor. Karfl›m›zda, ufku aflan, uçsuz bucaks›z Mezopotamya ovas› uzan›yor; yani uygarl›k tarihinin bafllad›¤› yer…

SANT‹GRAT

15


012_016_mardin

1/4/11

10:45 AM

Page 6

yat’›n 18 km. do¤usunda yer al›yor. Buray› Midyat gezinizden önce ya da sonra ziyaret edebilirsiniz. MS 397’de infla edilmifl bu yap›, 615 ve 1049 y›llar›nda Metropolitlik merkeziydi. Yine kiliseleri ve mabetleriyle görkemli bir yap› oldu¤unu söyleyebiliriz. D‹Z‹LER‹N GÖZDES‹ M‹DYAT Midyat’a bafll› bafl›na bir gün ay›rmak gerek. Civarda görülecek çok say›da cami, kilise ve manast›r olmas›n›n d›fl›nda, gezilecek sokaklar, foto¤raflanacak evler var. Bu evlerin bafl›nda da, dizi seti olarak da üne kavuflan, ama as›l ününü muhteflem tafl ifllemelerine borçlu olan Devlet Konukevi geliyor. Bu üç katl› yap›n›n teraslar›ndan Midyat dört cepheden ayaklar

alt›nda. Komflu evlerin damlar›ndaki kocaman demir yataklar manzaran›n ayr›lmaz bir parças›. Midyat sokaklar›nda dolaflmak da apayr› bir zevk. Midyat evlerini anlat›rken, Mardin evlerinden söz ederken eksik b›rakt›¤›m›z ayr›nt›lara de¤inelim. Mardin-Midyat evlerinde s›va malzemesi kullan›lm›yor. Belirli zaman dilimlerinde tafllar›n temizlenmesi için tafl k›r›nt›lar› kum haline getiriliyor ve duvarlar bu kum ile ovularak temizleniyor. S›va malzemesi olarak da, kireç ile kar›flt›r›lan bu kumdan haz›rlanan bir harç kullan›l›yor. Hiçbir evin gölgesi birbirinin üzerine düflmüyor. Günefl ›fl›nlar›n›n ters yönüne düzenlenen darac›k sokaklar iklim flartlar›na göre yaz›n kavurucu s›ca¤›nda her daim gölgede kal›yor. Evlerde kullan›lan tafllar yazlar› serin, k›fllar› ise s›cak oluyor. Genellikle iki katl› olan evlerin alt katlar› ço¤unlukla ah›r, at bar›na¤›, kiler olarak kullan›lm›fl zaman›nda. Girifl kap›s›ndan alt kat›n avlusuna giriliyor. Alt kattan üst kata kesme tafltan yap›lan bir merdiven ile ç›k›l›yor. ‹klime ba¤l› olarak evlerin kap› ve pencereleri küçük tutulmufl. Tafl süslemelerin bafll›ca motifleri ise, burma, lale, üzüm salk›mlar› ve karanfil. fiimdi, bir de bu bilgi ›fl›¤›nda bakmal› evlere. Midyat’a gelmiflken, son y›llarda yurt d›fl›nda da kendine pazar bulan telkârinin en güzel örneklerini görmeden gitmek olmaz. Eski Midyat’taki atölyelerde karfl›laflaca¤›n›z yüzük, gerdanl›k, vazo, kemer, anahtarl›k, çay kafl›¤› ve bardak alt› gibi aksesuarlar gözlerinizi kamaflt›racak. MARD‹N MUTFA⁄ININ VAZGEÇ‹LMEZLER‹ Eski Mardin’de restoran hizmeti veren birkaç eski konak var. Atmosferleri harika, yöresel yemekleri de öyle. Yöreye özgü bir sac böre¤i olan Sembusek hamur ifllerini sevenlere hitap ediyor. So¤an, ince k›y›lm›fl et ve çeflitli baharatlarla haz›rlanan iç malzemesi hamura konarak sacda pifliriliyor. Lebeniye, un çorbas›, nohut çorbas›, ginedir çorbas› evlerde de s›k s›k yap›lan çorbalar. Et yemeklerinden Kibbe, Kelle Paça, Dobo, Firkiye, Güveç tercih edilebilir.

16 SANT‹GRAT


Untitled-1 12/27/10 8:00 PM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


018_021_parfum

12/27/10

11:13 AM

Page 2

GELENEKSEL

Misk, amber, buhurdan ve niceleri:

OSMANLI’DA PARFÜM BUGÜN ÇOK BÜYÜK B‹R ENDÜSTR‹ OLAN PARFÜM SEKTÖRÜNÜN KÖKLER‹ ÇOK ESK‹YE G‹D‹YOR. PEK‹ YA GELENEKSEL YAPISIYLA OSMANLI’DA DURUM NASILDI? HANG‹ KOKULAR REVAÇTAYDI, HANG‹LER‹ NEREDE KULLANILIRDI? OSMANLI PARFÜMLER‹N‹N DÜNYASINDA KÜÇÜK B‹R TUR S‹Z‹ BEKL‹YOR… HAZIRLAYAN: MUTLU ÖZGEN

K

okuyu rahmani bir lütuf olarak de¤erlendiren ‹slam dini, güzel koku sürünmeyi sünnet olarak tan›mlam›fl, peygamberini de “gül kokulu peygamber” olarak nitelemifl. Yine Hz. Muhammed, Kudsi hadisinde kendisine sevdirilen üç dünya nimetinden birinin güzel koku oldu¤unu belirtir. Osmanl› ‹mparatorlu¤u da, ‹slam dininden ald›¤› bu koku kültürünü arflivler tutarak, çeflm-i bülbüllerden, tombaklardan yap›lan ilk lüks parfüm kaplar›yla kokuyu günlük hayata sokmufl ve tarihi dönemlerini bile güzel koku isimleriyle anmay› tercih etmifl. Geleneksel Osmanl› parfümleri teknik olarak kokulu sular, kokulu ya¤lar ve gâliye gibi özel kokulu macunlardan ibaret. Kolonya gibi alkol içerikli kokular ise, 19’uncu yüzy›l›n son çeyre¤ine dek Osmanl› parfümcülü¤ünde hiç yer almam›fl. BUHUR SUYU B‹R DAVET‹YED‹R Osmanl› parfümleri denince ilk akla gelen buhur suyudur. Osmanl›’n›n billur flifleli parfümü olan “buhur suyu” terkibi ve yap›l›fl› hakk›ndaki bilgiler 550 y›ll›k bir tarihe sahip. Sandal, aselbent, kalenbek ve öd a¤ac› gibi tütsü olarak yak›lan maddelerin gül suyu içinde kaynat›lmas›n›n ard›ndan misk ve çiçek suyu eklenmesi ile elde edilen bu güzel koku; Tanzimat’tan evvel Topkap› Saray›’nda fetihten beri devam edegelen bir gelenek olarak her y›l Ramazan ay›n›n 15’inci günü geçtikten sonra padiflaha takdim edilirdi. Enderun’da Seferli Oda-

18 SANT‹GRAT

s›’nda imal edilen buhur suyunun imalat› ve da¤›t›m› büyük bir ciddiyetle yürütülür ve kay›t alt›na al›n›rd›. Elde edilen buhur suyu padiflahtan baflka saray mensuplar›na, vükelâya, hareme, ulemaya vesair bendegâna Ramazan›n 15’inden itibaren zarif billur flifleler içinde sakangurlara ba¤lanarak da¤›t›l›rd›. Bu buhur suyu H›rka-i fierif Alay›’na kat›lacaklar için de davetiye yerine geçerdi. ‹ngiliz elçisi Sir Edward Burton, Kraliçe Elizabeth’e sundu¤u raporda baflkent ‹stanbul’da flerefine verilen ilk ziyafette yemek bitince “ellerini buhur suyu” denilen içinde öd a¤ac›, misk, sandal a¤ac› ve çiçek suyu bulunan çok güzel kokulu bir suyla y›kad›klar›n› büyük bir heyecanla yazm›flt›r. Buhur suyunun terkibine ve haz›rlan›fl›na iliflkin kay›t ise Topkap› Müzesi arflivinde bulunan 1708 tarihli Çamafl›rc›bafl› Yusuf A¤a’n›n defterinde yer almakta. Bu kayda göre padiflah, çamafl›rc›bafl› taraf›ndan sunulan buhur suyunu kabul etti¤inde 15 alt›n çamafl›rc›bafl›na, biner akçe de di¤er yoldafllara ihsanda bulunurdu. Buhur suyunu devlet ricaline götüren a¤alara devlet ricali taraf›ndan mevkilerine uygun birer hediye ve bahflifl verilmesi de eski adetlerdendi. Y›llar geçtikçe buhur suyu getiren a¤alara verilmesi zorunlu olan bu hediye ve bahflifllerin ricale a¤›r geldi¤i de ifade edilmeye bafllad›. Bu durumu ifliten Sultan III. Mustafa

bundan böyle sadrazam ve fleyhülislam d›fl›nda ricale buhur suyu gönderilmemesi için emir verdi. Osmanl› kaynaklar›, buhur suyunun saray d›fl›nda imal edilmedi¤ini ve halk aras›nda bilinmedi¤ini yaln›zca Saray’da imal edilip, hükümdar, devlet ricali ve Saray erkân›na da¤›t›ld›¤›n› yazsa da bu ifade gerçe¤i yans›tmamakta. 1640 tarihli Es’ar Defteri’nde ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde buhur suyunun ‹stanbul’daki misk sat›c›lar›nda ve gül suyu esnaf›nda bulundu¤unu, halka sat›ld›¤› görülüyor. Hatta buhur suyu 1720 y›l›nda III. Ahmet’in flehzadelerinin sünnet dü¤ünleri için yap›lan flenliklerde M›s›r Çarfl›s› esnaf› taraf›ndan sunulan dü¤ün hediyeleri aras›nda da yer al›yor. GÜL SUYU OLMADAN KONUK A⁄IRLANMAZ Osmanl›’da s›kça bahsi geçen di¤er bir koku da gül suyudur. ‹slam inan›fl›nda Hz. Muhammed’in teri olarak kabul gören gül, ayn› zamanda bu co¤rafyan›n en önemli kokulu çiçeklerinden biri. Bu durum, gül suyu ve gül ya¤›n›n de¤erli bir meta olmas›na yol açm›fl. Gül suyu Osmanl› geleneklerinde de önemli bir yer teflkil etmifl. ‹ster yabanc› devlet elçisi olsun ister ziyarete gelen bir komflu olsun gül suyu ile birlikte buhur ikram etmek, konuk a¤›rlaman›n bir gere¤i olarak görülmüfl. Bununla birlikte mevlit gibi dini toplant›larda, hac karfl›lamala-


018_021_parfum

12/27/10

11:13 AM

Page 3

r›nda konuklar›n ellerine gül suyu serpme adeti var. Gül suyunu serpmek için fliflkin gövdeli, ince uzun boyunlu cam, gümüfl, tombak ya da porselen gülabdanlar kullan›lm›fl. Yeni yap›lan ya da onar›lan camilerin ibadete aç›lmadan önce gül suyu ile y›kanmas› gül kokusunun ‹slâm dinindeki ayr›cal›¤›n› göstermesi aç›s›ndan önemlidir. Gül suyu Osmanl› mutfa¤›na güllaç, su muhallebisi, güllabiye ve flerbetlerle girerken cilt ve göz hastal›klar›na karfl› da ilaç olarak kullan›lm›fl. Bütün bunlardan baflka gül tensel bir kokudur. Ortaça¤

‹slam parfümcülü¤ünde Osmanl›’da da misk ve amber ile birlikte en ra¤bet gören kokulardan biri olmufltur. M‹SK VE AMBERDEN YAPILAN GALL‹YE Osmanl›’da buhur suyu ve gül suyu d›fl›nda baflka parfümler de kullan›l›yordu. Bunlar özellikle 17’inci yüzy›la ait kay›tlarda yer al›yor. Gâlliyeler hakk›ndaki en eski bilgilere 1640 tarihli Es’ar Defteri’nde rastlan›yor. Macun k›vam›nda olan gâlliyelerin ana bileflenleri misk ve amber oldu¤undan oldukça pa-

hal›yd›. Bu meflhur kokular misk ve amber kar›fl›m›na sümbül, t›rnak buhuru, tütsülenmifl sö¤üt, saf beyaz mum ve niflasta eklenerek haz›rlan›rd›. Bu kokular galiyedan denilen küçük kaplar içinde saklanan ve parmak ucuyla al›narak saç ve kafllar üzerine sürülerek kullan›lan siyah macun görünümündeki parfümlerdi. 20’nci yüzy›l›n bafllar›na kadar seyyar esans sat›c›lar›n›n çantalar›nda bulunabilen ve erkeklerin b›y›klar›na sürerek kulland›klar› galiyeler, 1640 tarihli Es’ar defterlerinde Kaye-i misk-i fiamator ve Kalye-i SANT‹GRAT

19


018_021_parfum

12/27/10

11:13 AM

Page 4

misk-i M›s›r olmak üzere iki flekilde an›lmakta. 7’nci yüzy›lda ‹slam parfümcülü¤ünde gözlemlenen gâlliyelerin 17’nci yüzy›l ‹stanbul’unda halen kullan›l›yor olmas› kokunun flöhretine iflaret etmekte. Osmanl›’da kullan›lan di¤er parfümler ise, ma-i kad›, ma-i amber, ma-i asilbent, ma-i maverd ve ma-i yasemendir. 20 SANT‹GRAT

Evliya Çelebi’nin verdi¤i bu listeye, cilt üzerinden uygulanmasa da kiflisel bir parfüm formu olarak de¤erlendirilmesi gereken “flemmame”leri de katmak gerekir. fiemmameler, giysi üzerinde tafl›narak koku yayan ya da elde tutularak koklanan hatta yaz› tak›m›nda koku yaymas› için bulundurulan küçük toplard›.

‹LK PARFÜMER‹LER AKTARLARDI Bugün oldu¤u gibi geçmiflte de bir parfümün fiyat›n› art›ran en önemli unsur içeri¤inde kullan›lan hammaddelerin türü ve parfüm içindeki oran›yd›. Osmanl› devrinde kullan›lan parfümlerin fiyatlar›n› karfl›laflt›rmak bu parfümlerin üretiminde kullan›lan hammadde oran›-


018_021_parfum

12/31/10

10:48 AM

Page 5

n› ve bununla birlikte parfümün belirgin bir kokuya sahip olup olmad›¤›n› belirlememize yard›mc› olabilir. Macun k›vam›ndaki M›s›r misk galiyesi buhur suyuna göre tam 800 kat daha pahal›yd›. Topkap› Saray›’nda üretilen buhur suyunun ‹stanbul misk sat›c›lar›ndaki fiyat› gül suyuna k›yasla sadece yüzde 25 oran›nda pahal›yd›. Parfüm kadar parfümü satan esnaf grubu da Osmanl›’da önemliydi. Selçuklu ve Osmanl› ticaret yaflam›nda aktar dükkanlar› günümüzün eczane ve parfümeri dükkanlar›n›n ilk örnekleridir. Aktarlar ilaçlar haz›rlay›p, bunlar›n yap›lmas›nda kullan›lan hayvansal bitkisel ve madensel malzemelerin yan› s›ra kokulu sular, uçucu ya¤lar, k›na, el ve yüz ya¤lar› satard›. Eski aktarlar sadece sat›c› de¤ildi. Baz›lar›, özellikle bir alan› seçip orada uzmanlaflm›fl kiflilerdi. Macuncu, deva flurupçu, amberci, buhurcu, gülsucu ad›n› alan bu kifliler özünde aktard› demek yanl›fl olmayacakt›r. Bunlar içinde misk sat›c›lar› “Osmanl›’n›n parfümcüleri” olarak ön plana ç›km›flt›. Aktarlardan ayr› olarak misk sat›c›lar› da ›triyatla u¤raflan bir baflka esnaf

grubunu meydana getirmiflti. 1640 tarihli Es’ar Defteri bize bu sat›c› grubunun mallar› hakk›nda önemli bilgiler sunar. Misk sat›c›lar› Osmanl›’n›n parfümcüleridir. Beden üzerinde kullan›lacak parfüm kadar, Osmanl› toplumunun al›flkanl›klar›na uygun çeflitli kokulu malzemelerin sat›fl›n› da yaparlard›. Evliya Çelebi 17’nci yüzy›lda ‹stanbul’da 2 bin aktar›n d›fl›nda seyyar gül sat›c›lar›n› ve dükkanlar›nda buhur satan esnaf›n oldu¤unu yazar. Osmanl›’da gül suyu satan esnafa “esnaf-› gülabc›yan”, kokulu ya¤ imal eden esnafa “esnaf-› ehl-i hiref dehhan-› edviye” , buhurdanl›klarda yakmak üzere ud-› amber satanlara ise “esnaf-› ud-› amberciyan” isminin verildi¤ini de yine ondan ö¤reniyoruz. Osmanl› gündelik hayat›na sinen parfüm kokusu, bugün bile hissedilebilen bir konudur. Mekânlar, buhurdanlar içinde yak›lan tütsülerle kokuland›r›l›rken, ayn› tütsü duman› konu¤un sakal›na ve sar›¤›na tutularak gül suyu ikram›na benzer flekilde ikram ediliyor-

du. Kahveler amberle kokuland›r›rken, kokulu nargileler içiliyor, miskli, amberli ve kafurlu mumlar imal ediliyordu. Kokulu mürekkepler, çiçek sulu yemekler ve flerbet tarifleri üretiliyordu. Ak›l hastal›klar›n›n güzel kokularla tedavi edilmeye çal›fl›ld›¤› da biliniyor. Oysa gündelik yaflam›n her ad›m›nda kendini hissettiren bu güçlü koku kültürü içerisinde bedene uygulanan parfüm çeflitlerinin ironik biçimde s›n›rl› kalmas› da enteresand›r. Es’ar Defteri: Es’ar, eder, fiyat anlam›ndad›r. Es’âr Defteri genifl olarak haz›rlanm›fl birer narh defteridir. Geleneksel ‹slâm hukukundan kaynaklanan narh müessesesi, üretici ve tüketicinin haklar›n› korumak, kaliteli mal ve hizmeti özendirmek, sanat ve ticaret ahlak›n› korumay› amaçlar. Es’âr Defterleri’nde devrin her türlü mal, sanat ve hizmetleri yer al›r. Kalite farkl›l›klar› da belirtilerek al›fl ve sat›fl fiyatlar› tespit edilir. SANT‹GRAT

21


022_023_net klima

12/31/10

11:46 AM

Page 2

HABER

Net klima:

“35 MHI BAY‹‹NDEN B‹R‹ OLMAK BANA GURUR VER‹YOR” NET KL‹MA 2011 YILINDA SEKTÖRDEK‹ 11’‹NC‹ YILINI KUTLAYACAK. AIRFEL’‹N EN ESK‹ BAY‹LER‹NDEN OLAN fi‹RKET TÜRK‹YE’DEK‹ 35 AIRFEL-MITSUBISHI HEAVY KL‹MA BAY‹ ARASINDA YER ALIYOR. YILDA YÜZDE 30 BÜYÜDÜKLER‹N‹ SÖYLEYEN NET KL‹MA GENEL MÜDÜRÜ CEMAL GÜRSEL DURMAZ, AIRFEL’‹ ÜRET‹M‹N‹N ARDINDA DURAN, SATIfi SONRASINI ÖNEMSEYEN B‹R fi‹RKET OLARAK TANIMLIYOR.

C

emal Gürsel Durmaz, Türkiye’deki 35 Airfel-Mitsubishi Heavy Klima bayiinden biri. Sivas’da do¤mufl ama kendini hat›rlad›¤› günden beri Beyo¤lu F›nd›kl›’da geçiyor hayat›. Beyo¤lu Atatürk Lisesi’ni bitirmifl. Okurken ayn› zamanda ayakkab› ma¤azas›nda tezgahtar olarak çal›flm›fl. Yani ticaret hayat›n› Beyo¤lu’nda ö¤renmifl. Avizeci dükkan›nda çal›flm›fl, özel bir flirkette floförlük yapm›fl, a¤abeyi ile ortak olup, yedek parça ifli yapm›fl. Özetle birçok ifle girmifl ama istedi¤i baflar›y› bir türlü yakalayamam›fl. 1993 y›l›nda bir klima flirketinde floför olarak ifle bafllad›¤›nda art›k yafl›n›n ilerledi¤ini ve bir hedef belirlemesi gerekti¤ine kanaat getirmifl. Bir sektör seçip, oraya odaklanmas› gerekti¤ini düflünmüfl. Klima sektöründe de bir gelecek görmüfl. 2000 y›l›na geldi¤imizde Rekor So¤utma olarak bir ortakl›k kurmufl ama bu ifl de k›sa sürünce tekrar floförlü¤e dönmüfl. 2001 Haziran ay›nda ise Net Klima’y› kurmufl. Net Klima’n›n sahibi ve Genel Müdürü Cemal Gürsel Durmaz’›n sektöre giriflinin hikayesi böyle. Beyo¤lu ve çevresinde klima iflini en iyi ben bilirim diyen Cemal Gürsel Durmaz, Santigrat’›n sorular›n› yan›tlad›: Airfel ile iflbirli¤iniz nas›l bafllad›? Net Klima’y› kurduktan sonra o zaman ad› henüz Akfel Afi olan Airfel ile bayilik sözleflmesi yapt›k. fiirketimiz, Airfel’in ilk Haier konsept bayii idi. Bafl›ndan beri Cengiz Önder ve Hasan Önder ile çok iyi iliflkilerimiz olufltu. Sadece o firman›n ürününü satmaya bafllad›k. Herkes bizim bu karar›m›zdan flaflk›nl›k duydu. Çünkü tek bir markaya ba¤lanmak sadece onun ürününü satmay› riskli buluyorlard›. Ticaret hayat›ndaki ola¤an inifl ç›k›fllar› yaflad›k ve 2008 y›l›na gelindi¤inde biz art›k zirveye

22 SANT‹GRAT

t›rmanm›flt›k. Eskiden, flantiyeleri gezer, promosyon yapard›k. Tan›t›mlar gerçeklefltirir müflteri arard›k. Ama art›k müflteri bizi ar›yor. Aranan büyük bir firma olduk. Airfel’i niye tercih ettiniz? Çeflitli markalardan taleplerimiz oldu¤unda bizi küçük bir flirket olarak gördüklerinden bizimle ilgilenmediler, umursamad›lar. Ne zaman ki, Net Klima olarak büyüdük, onlardan talepler gelmeye bafllad›. Fakat

showroom olarak kulland›¤›m›z F›nd›kl›’daki iflyerimizde müflterilerimize hizmet veriyoruz. Infrared ›s›t›c›dan kazanlara kadar hemen hemen Airfel’in tüm ürünlerini sat›yoruz. Asl›nda küçük bir ofiste bu ifli telefon, internet arac›l›¤›yla yapabilirdi. Ama biraz da kendi prestijimiz için böyle yapmay› tercih ettik. A¤›rl›kl› olarak klima ifli yap›yoruz. Sonbahar ve k›fl aylar›nda ise genelde flantiye ifllerimiz oluyor ve Air-

bafl›ndan beri Airfel’le kurdu¤umuz iliflki çok güzeldi. Bize karfl› olumsuz bir tav›r sergilemediler; bunun için kendilerine teflekkür ediyorum. Biz de onlar› mahçup etmedik, bayra¤› hep yukar›da tuttuk. ‹fle bafllad›¤›m›zda sadece iki kifliydik. Servisi taflaron olarak kullan›yorduk. fiu anda bünyemizde 10 kifliyiz. Yaz aylar›nda ifllerimiz artt›¤› için geçici personele ihtiyaç duyuyoruz ve o zaman çal›flan say›m›z 20 kifliye kadar ç›k›yor. 120 metrekarelik

fel’in KX6 VRF sistemlerini kuruyoruz. Hedefleriniz neler? So¤utma sistemine Net Klima olarak bir damga vurmak istiyorum. Dürüstlü¤üm ve iflimdeki ustal›¤›mla bu sektörde önemli bir marka olmay› hedefliyorum. fiu anda beni taklit edenler var. Bu da iflimi ne denli iyi yapt›¤›m›n bir göstergesi asl›nda. Net Holding’le isim benzerli¤inden dolay› bir sorunumuz vard›. Onlar kendi holdinglerini kurarken hemen her sektör için isim


022_023_net klima

12/31/10

11:46 AM

Page 3

hakk›n› alm›fllar. Fakat biz onlardan almay› baflard›k. Net Klima’y› bundan sonra farkl› çal›flmalar içinde görmek mümkün olacak. fiube açmay› düflünüyor musunuz? 2011 y›l›nda Kemerburgaz Göktürk’te bir flube açmay› düflünüyorum. fiube açaca¤›m›z zaman, gelir düzeyi yüksek, e¤itim seviyesi iyi yerleri tercih ediyoruz. Keza Göktürk’te bunu bulaca¤›m›za eminim. Ayr›ca oras› yeni bir yerleflim yeri. Dolay›s›yla iyi bir potansiyel. Oray› seçmemizin bir nedeni de bu. Bu ifli en iyi yapabilmek için, iyi bir çevrede, kendini kabul ettirmifl bir firma olmak gerekiyor. Çünkü dürüstlük bizim iflimizde çok önemli. Türkiye’de klima talebi yeterli mi? Ülkemizde klima kullan›m› henüz istenilen düzeyde de¤il. Yunanistan 13 milyon nüfuslu olmas›na ra¤men 10 milyonun üzerindeki klima kullan›m› var. Türkiye’de ise 15 milyon ancak vard›r. Nüfusla k›yaslan›rsa pazar›n henüz doymam›fl oldu¤unu görürüz. Pazar potansiyelimiz çok yüksek. Fakat bütün bunlar baflar›l› olmak için yeterli de¤il. Sektördekilerin piyasay› çok iyi bilmesi, teknolojiyi çok iyi takip etmesi gerekiyor. Yeniliklerden haberdar olmaya özellikle dikkat etmeliler. Sektörde olup da çok iyi pozisyon alamayan flirketlere bakt›¤›m›zda en büyük eksikliklerinin yenilikleri takip edemeyiflleri oldu¤unu görüyoruz. Yaz›n ifl yapar, k›fl›n otururlar. Biz, yenilikleri de takip etti¤imiz için iyi bir konumday›z. Net Klima olarak yaz aylar›nda yüzde 100 olan ifl potansiyelimiz k›fl aylar›nda yüzde 70’lere düflüyor ki bu da çok önemli bir kay›p de¤il. Tan›t›m çal›flmalar›na önem veriyor musunuz? Bireysel olarak Beyo¤lu ve çevresinde yaz mevsimi boyunca 30 bin insert da¤›tarak tan›t›m çal›flmas› yapt›k. Bunun faydas›n› da olumlu flekilde gördük. Bu yaz çok s›cak oldu¤u için iflimiz de çok yo¤un oldu. 2001 y›l›ndan beri 250 bin civar›nda insert da¤›tt›m. Tan›t›m elemanlar›yla 5 ilçede haftada 40 bin adet broflür da¤›tt›m. Net Klima’y› açt›¤›m›z 2001 y›l›nda Capitol AVM’de stand aç›p, bir hafta boyunca tan›t›m yapm›flt›k, bunun çok faydas›n› gördüm. Hatta bizi bir flirket de¤il, marka sananlar oldu. Gelenlerden baz›lar› Net Klima istiyorum, baflka marka istemiyorum dedi. Bu bizi motive edici bir durumdu. Belki de bir gün kendi markam›z› üretiriz. Bugüne kadar ne kadar klima satt›n›z?

Tahminen 7 binin üzerinde klima satm›fl›md›r. Geçti¤imiz y›l krize ra¤men 585 klima satt›k. Bizim pazarlama gücümüz artt›, klima daha ulafl›labilir fiyatlara geldi. MHI klima bayili¤ini ald›¤›m›zda hangi segmentte oldu¤umuzu zaten gördük. fiu an klima odakl› çal›yorum. Dikkatimi bu alana veriyorum. Sat›fl olarak, Airfel’in ilk 20 bayisi içinde yer al›yorum diyebilirim. ‹fl hayat›nda baflar›l› olmak nelere ba¤l›? Dürüstlü¤ümden asla ödün vermem. Hakl› oldu¤um konudan da asla dönmem. Yapt›¤› ifli sevmesi ve benimsemesi la-

Benim de vard›, Airfel’in de. fiirket, bu evreyi çok çabuk atlatt›. Satt›¤›m üründe bir problem olmas›n› tabii ki istemem. Çünkü müflterime bunu yaflatmak istemem. Ço¤u zaman müflteri ad›na servis, sat›fl sonras› takipleri de yapt›¤›m›z oluyor. 2011 y›l›nda kendimizi bilgisayar teknolojileri alan›nda daha iyi konuma getirip, takiplerimizi bu flekilde yapaca¤›z. 2011 y›l›nda neleri hedefliyorsunuz? Sektördeki 10’uncu y›l›m›z› kutlayaca¤›z. Göktürk’te bir showroom açaca¤›z. Bilgisayar sistemine geçmeyi düflünüyoruz. Servis kadromuzu daha da profesyonellefltirece¤iz. Her fleyden önce müflterinin

z›m. Ben mühendis de¤ilim ama onlar kadar konuya hakimim. Satt›¤›m ürünün arkas›nda iyi bir firma varsa, yedek parças›nda sorun ç›km›yorsa ben o firmay› niye desteklemeyeyim ki? Airfel’in sat›fl sonras› hizmetlerinden memnun musunuz? Klimay› klima yapan sat›fl sonras› hizmettir. Her fleyin bir amatörlük devri vard›r.

ihtiyaçlar›na cevap verebilecek, onlar›n ne istedi¤ini bilen elemanlar yetifltirece¤iz. Yüzde 35 büyüme gösteren bir flirketiz, bunu sürdürmeyi istiyoruz. Bunun için gerekli yat›r›mlar› yapaca¤›z. Reklam, tan›t›m hizmetlerimize a¤›rl›k verece¤iz. Airfel de bu konuda bize destek oluyor. Art›k daha profesyonel düflünüyor ve buna göre davran›yoruz. SANT‹GRAT

23


024_027_festival

12/27/10

11:16 AM

Page 2

KÜLTÜR

Farkl› kültürler, farkl› renkler:

DÜNYANIN HER YANINDAN

FEST‹VALLER KEND‹N‹Z‹ DÜNYADA DÜZENLENEN FEST‹VALLER‹N HEPS‹N‹ GÖRMEYE ADASANIZ, ÖMRÜNÜZÜN YARISI GEÇER. SADECE H‹ND‹STAN’DA, YILIN NEREDEYSE HER GÜNÜNE B‹R FEST‹VAL DÜfiÜYOR. FEST‹VALLER‹N BÜYÜK ÇO⁄UNLU⁄UNUN ÇIKIfi NOKTASI ESK‹ GELENEKLER, EFSANELER VE D‹N‹ ‹NANIfiLAR. SANATSAL VE E⁄LENCEL‹K OLANLARIN DA SAYISI AZ DE⁄‹L…

Y

›l boyunca, dünyan›n her köflesinde, ulusal ve uluslararas› çapta binlerce festival düzenleniyor. ‹çinde yetiflti¤imiz kültür penceresinden bakt›¤›m›zda, bunlar›n baz›lar› s›radan ve bilindik, baz›lar› ise kesinlikle s›ra d›fl› ve hatta tuhaf. Örne¤in ülkemizde, özellikle bahar ve yaz aylar›nda, en fazla mahsul al›nan yerlerde erik, çilek, kiraz gibi ürünler ad›na festivaller düzenleniyor. Ayn› flekilde ‹talya, Yunanistan, ABD gibi birçok ülkenin kent ve kasabalar›nda zeytin, ahududu, üzüm festivalleri gerçeklefliyor. Bunlar bizler için tan›d›k festival türleri. Oysa ki, ‹ngiltere’nin

Cooper Hill kasabas›nda her y›l May›s ay›n›n son pazartesi gerçeklefltirilen ‘Yuvarlanan Peynir Festivali’ ya da Finlandiya’da her y›l Temmuz ay› boyunca düzenlenen ‘Komflunun Eflini S›rtlama Festivali’ bize hayli tuhaf gelebilecek etkinlikler. Y›l›n belirli bir gününde bir tepeden yuvarlanan ve h›z› 80 km’yi bulan peynir tekerle¤inin ard›ndan kendini tepeden afla¤›ya b›rakan yüzlerce, binlerce insan› düflünün; yuvarlananlar, koflanlar, takla atanlar… Amaç peynir tekerle¤ini yakalamak ve kazanan olmak. Bu geleneksel etkinlik pek çok kazaya ve yaralanmaya neden oldu¤u için iptal edilmesi gündeme gelmifl ama peynir koflucu-

01 Ocak HARB‹N BUZ VE KAR FEST‹VAL‹ – Ç‹N Çin’in Heilongjiang Eyaleti’nin baflkenti olan Harbin, ülkenin Rusya s›n›r›n›n en kuzeydo¤u kesiminde yer al›yor. Uzun ve so¤uk k›fl aylar›nda s›cakl›¤›n -22 dereceye düfltü¤ü kentte her y›l 5 Ocak’ta bafllayan Buz ve Kar Festivali, ay boyunca sürüyor. Festival süresince kentin her yerinde muhteflem buz heykeller boy gösteriyor. Kayak ve snowboard yar›fllar›, büyüleyici buz heykeller, lazer ve havai fiflek gösterileri, Songhua Nehri’nde yüzme gibi etkinlikler Harbin Buz ve Kar Festivali’ni dünyan›n en büyük uluslararas› buz festivallerinden biri yap›yor. Bu dönemde, dünyan›n her yan›ndan yüz binlerce insan, kültürel, sportif, sanatsal ve turistik etkinlikler için Harbin’e ak›n ediyor.

24 SANT‹GRAT

lar› kamuoyu oluflturup etkinliklerine sahip ç›km›fllar. Finlandiya’dan verdi¤imiz örnek ise Finlerin Viking atalar›ndan kalma bir gelene¤in uzant›s›. 17 yafl›ndan büyük tüm kad›nlar efl olarak kabul ediliyor ve bir Finli erkek taraf›ndan omuzlan›p tafl›n›yorlar. fiayet bu ülkeyi Temmuz ay›nda ziyaret edecek 17 yafl›ndan büyük bir kad›nsan›z dikkatli olun, tan›mad›¤›n›z bir adam sizi omzuna atabilir. Asl›nda, geleneksel ya da s›ra d›fl› tüm festivallerin temel amac›, gelenekleri yaflatmak ve e¤lenceli birkaç gün geçirmek. Her aya bir festival. Yolunuz düflerse kaç›rmay›n, her koflulda e¤lence garanti.


024_027_festival

12/27/10

11:16 AM

Page 3

fiubat VENED‹K KARNAVALI – ‹TALYA Dünyan›n en eski ve en renkli kutlamalar›ndan biri olan Venedik Karnaval› 2 fiubat’ta bafll›yor ve 16 fiubat’ta bitiyor. Karnaval›n simgesi olan maskeler ve kostümler, her y›l de¤iflen karnaval temas›na uygun olarak haz›rlan›yor. Maske gelene¤i, sosyal s›n›flar aras›ndaki ayr›m› ortadan kald›rma ve herkesin eflit oldu¤u bir kutlama ortam› yaratma iste¤inden do¤mufl. ‹ki hafta süren karnaval boyunca Venedik kanallar›nda, meydanlarda ve dar sokaklarda canl› heykeller boy gösteriyor, maskeli balolar düzenleniyor, tarihi olaylar canland›r›l›yor ve daha birçok sanatsal etkinlikle say›lar› yüz bini bulan ziyaretçi büyüleniyor. Resmi olarak 1298 y›l›ndan bu yana düzenlenen karnaval, her y›l San Marco Maydan›’nda gerçeklefltirilen melek uçufluyla bafll›yor.

02 Mart PAS‹F‹K FEST‹VAL‹ – YEN‹ ZELANDA Yeni Zelanda’n›n Aucland kentinde her y›l Mart ay›nda düzenlenen festival, Pasifik adalar›nda yaflayan insanlara adanm›fl en büyük etkinlik. Pasifik Festivali bu y›l 7-12 Mart tarihleri aras›nda düzenleniyor. 1993 y›l›ndan beri gerçeklefltirilen, her y›l 200 bini aflk›n turistin ziyaret etti¤i festival Pasifik halklar›n›n kültürünü yaflatmay› ve dünyaya tan›tmay› amaçl›yor. Tangata Whenua, Cook Adalar›, Fiji, Kiribati, Niue, Samoa, Tahiti, Tokelau, Tonga, Tuvalu adalar›n›n kat›l›m›yla gerçeklefltirilen festival kapsam›nda yerel müzik ve dans gösterileri, geleneksel törenler, yemek yar›flmalar› düzenleniyor.

03 Nisan BELTANE ATEfi FEST‹VAL‹ ‹SKOÇYA Kökleri Pagan döneme dek uzanan Atefl Festivali, her y›l Nisan ay›n›n 30’unda ‹skoçya’n›n Edinburg kentinde düzenleniyor. Antik Kelt topluluklar›ndan Druid’lerin geleneklerinin bir uzant›s› say›labilecek festivalin amac›, do¤adaki canlanmay› ateflle tasvir ederek bahar›n geliflini kutlamak. Romal›lar›n 12 ayl›k takviminden önce, Keltler y›l› dört döneme ay›r›r ve her dönemin bafllang›c›nda kutlamalar yaparlarm›fl. Bahar›n bafllang›c›n› müjdeleyen Beltane dört dönemin en önemlisiymifl ve o nedenle daha büyük bir coflkuyla kutlan›rm›fl. Beltane Atefl Festivali kapsam›nda 30 Nisan günü gece yar›s›na kadar, Kelt kostümleri giymifl ve Kelt efsanelerindeki yarat›klar› canland›ran kat›l›mc›lar, dansç›lar ve davulcular ateflle büyüleyici gösteriler yaparak geçit töreni düzenliyorlar.

04 SANT‹GRAT

25


024_027_festival

12/27/10

11:17 AM

Page 4

May›s PUL‹AN MANDA FEST‹VAL‹ – F‹L‹P‹NLER Filipinler’in Bulacan bölgesindeki Pulian kasabas›nda çiftçiler 14-15 May›s tarihlerinde, y›l boyu tarlalarda ter döken mandalar›n› onurland›rmak için iki gün süren bir festival düzenliyorlar. Mandalar›n ilgi oda¤› oldu¤u iki gün boyunca çiftçiler hayvanlar›n›n postlar›na yumuflat›c› ya¤larla masaj yap›yor, parfümler sürüyor, özel kostümler, kurdeleler ve çiçeklerle onlar› ellerinden geldi¤ince süslüyorlar. Günün sonunda ana caddede bir geçit töreni düzenleniyor, koruyucu Aziz Isidro Labrador’a y›l›n bereketli geçmesi ve hayvanlar›n sa¤l›kl› olmas› için dua ediliyor. Dua s›ras›nda mandalar›n da diz çökmesi festivalin en renkli görüntülerinden birini oluflturuyor

Temmuz SUALTI MÜZ‹K FEST‹VAL‹ – ABD

07

Florida, Lower Keys’de her y›l Temmuz ay›n›n ikinci hafta sonu, dünyan›n ilk ve tek sualt› müzik festivali düzenleniyor. Kuzey Amerika’n›n yaflayan tek mercan bariyer resifine dikkatleri çekmek üzere gerçeklefltirilen etkinlik kapsam›nda 600’ü aflk›n dalg›ç resiflerin yaklafl›k 10 km güneyinde dal›fl yaparak sualt› festivaline imza at›yor. ‹lginç festivalde geçti¤imiz y›llarda bir arp sanatç›s› denizk›z› kostümüyle konser verirken, bir rock grubu da gitar çalmay› denedi. Festivalde maksat sualt›nda konser vermeyi baflarmaktan öte, mercan resifinin korunmas› için kamuoyuna mesaj ulaflt›rmak. Amaçlar›na ulaflt›klar› da söylenebilir.

26 SANT‹GRAT

05

06

Haziran BEBEK ATLAMA FEST‹VAL‹ – ‹SPANYA ‹flte size, “yok art›k!” dedirtecek türden bir festival. Her y›l 8-9 Haziran tarihlerinde ‹spanya’n›n Burgos kenti yak›nlar›ndaki Castrillo de Murcia kasabas›nda düzenlenen Bebek Atlama Festivali, dünyan›n en tehlikeli festivallerinden biri olarak görülüyor. 1620 y›l›ndan bu yana, her y›l Katolik bayram› Corpus Christi kapsam›nda düzenlenen festivalde “fieytan S›çramas›” ad› verilen bir “olay” gerçeklefltiriliyor: fieytan kostümü giymifl yetiflkin bir erkek, bir y›l içinde dünyaya gelmifl, cadde ortas›nda minderlerin üzerinde yatmakta olan bebeklerin üzerinden atl›yor. Bu tuhaf gelene¤in kökeni bilinmese de, bebeklerin ruhlar›n›n hastal›klardan, kötülüklerden ve günahlardan korunarak bu dünyaya güvenli bir flekilde geçifl yapaca¤›na inan›l›yor.

08 A¤ustos DOMATES FEST‹VAL‹ – ‹SPANYA Valencia’n›n Bunyol kasabas›, her y›l A¤ustos ay›n›n son çarflambas›, hayal edilebilecek en ç›lg›n domates savafl›na ev sahipli¤i yap›yor. Binlerce insan ç›ld›rm›fl gibi birbirine kasalar dolusu domates f›rlat›yor. Festivalin hikayesi 1944 y›l›na uzan›yor. Bir kutlama s›ras›ndaki geçit töreninde kasabal› gençler aras›nda kavga ç›k›yor. Gençler manav tezgahlar›ndan ald›klar› domatesleri birbirlerine f›rlat›yor. Polisin müdahalesiyle ortal›k yat›fl›yor. Ertesi y›l ayn› tarihte kutlamada yine kavga ç›k›yor ve gençler bu defa yanlar›nda getirdikleri domatesleri birbirlerine f›rlatmaya bafll›yor. Ondan sonraki y›llarda bu bir gelene¤e ve festivale dönüflüyor.


024_027_festival

12/27/10

11:17 AM

Page 5

09 Eylül NAMSADANG BAUDEOGI FEST‹VAL‹ – GÜNEY KORE Güney Kore’nin Anseong kentinde her y›l Eylül ay›n›n son haftas›nda düzenlenen festival, Kore’nin Joseon Hanedanl›¤› (1392-1910) zaman›ndan bu güne uzanan Namsadang kültürünü yaflat›yor. Namsadang, ip cambazl›¤›, geleneksel halk müzi¤i, takla, maske dans›, kukla gösterisi ve tabak çevirme gibi performanslar› kaps›yor. Festival boyunca unutulmayacak gösteriler düzenleniyor. Namsadang performanslar› 2009 y›l›nda UNESCO taraf›ndan Dünya Manevi Kültür Miras› ilan edildi.

Ekim DIWALI – H‹ND‹STAN Ekim ay› ortas›nda bafllay›p Kas›m ortas›na kadar devam eden Diwali ya da bilinen ad›yla “Ifl›klar Festivali” Hindular›n en önemli festivallerinden biri. Yaln›zca Hindistan’da de¤il, Hindu inanc›na sahip di¤er ülkelerde de kutlan›yor. “Fener Alay›” olarak çevrilebilecek Diwali, iyili¤in kötülü¤e karfl› zaferini simgeliyor. Festival boyunca kutlamaya kat›lanlar yeni elbiseler giyip yiyeceklerini akrabalar› ve dostlar›yla paylafl›yorlar. Evlerin ve di¤er mekanlar›n gaz lambalar›yla ve mumlarla ayd›nlat›ld›¤› festivalde tüm ülke muhteflem havai fiflek gösterilerine sahne oluyor.

10

11 Kas›m MAYMUN SOFRASI - TAYLAND Her y›l Kas›m ay›n›n son pazar günü, Bangkok’un kuzeyindeki Lopburi bölgesinde yaflayan 2 bin maymun için, meyve sebzelerle donat›lm›fl devasa bir aç›k büfe kuruluyor. Etkinlik aslen, “Maymunlara Aç›k Büfe Festivali” olarak an›l›yor. Etkinli¤in ç›k›fl noktas› eski bir efsane. Rivayete göre Maymun Kral zor bir durumdayken Ramayana’n›n kahraman› Prens Rama’ya (Vishnu’nun reenkarnesi) yard›m etmifl. Taylandl›lar da bu efsaneden yola ç›karak Maymun Kral’›n soyuna flükranlar›n› sunuyorlar.

Aral›k MEVLANA HAFTASI - TÜRK‹YE Festival listesinde Mevlana Haftas› olur mu, demeyin. Yabanc› takvimlerde bu haftaya “Dervifl Festivali” deniyor. Mevlana Celaleddin Rumi’nin vuslat y›ldönümü anma etkinlikleri 7-17 Aral›k tarihleri aras›nda Konya’da gerçeklefltiriliyor. Hafta kapsam›nda seminerler, konferanslar, sema ayinleri, tasavvuf müzi¤i konserleri ve sergiler düzenleniyor. Etkinlik fieb-i Arus fienlikleri olarak da an›l›yor. Dü¤ün gecesi anlam›na gelen fleb-i arus, rabbine kavuflmaktan büyük mutluluk duyan Mevlana’n›n, kendi ölümüne verdi¤i isim.

12 SANT‹GRAT

27


028_029_katre

12/27/10

11:17 AM

Page 2

HABER

Airfel’in en eski bayii:

KATRE ISI, 2011 YILINA HIZLI G‹R‹YOR ISITMA VE SO⁄UTMA SEKTÖRÜNÜN ÖNEML‹ fi‹RKETLER‹NDEN OLAN KATRE ISI, AIRFEL’‹N ‹LK BAY‹LER‹ ARASINDA YER ALIYOR. MERKEZ‹ ZEYT‹NBURNU’NDA OLAN F‹RMANIN ÜMRAN‹YE, BURSA, BALIKES‹R, DEN‹ZL‹, ESK‹fiEH‹R’DE DE fiUBELER‹ BULUNUYOR. fi‹RKET SAH‹B‹ RECEP DURGUN, ÖZELL‹KLE AIRFEL’‹N MÜfiTER‹ ODAKLI POL‹T‹KASINDAN MEMNUN OLDUKLARINI SÖYLÜYOR.

T

icaret hayat›na 1980 y›l›nda babas›n›n yan›nda bafllayan Recep Durgun, 1990 -1994 y›llar› aras›nda beyaz eflya ticaretiyle u¤raflt›. O y›llarda firmas›n›n ad› Aktif Dayan›kl› Tüketim Mallar› Ltd. fiti’ydi. Merkezi Zeytinburnu’nda olan Katre Is›’y› 1996 y›l›nda kuran Recep Durgun, hala bu sektörün öncü flirketlerinden biri olarak çal›flmalar›n› sürdürüyor. Is›tma ve so¤utma sektöründe toptan sat›fl faaliyetlerinde bulunan Katre Is›’n›n Bursa, Ümraniye, Bal›kesir, Denizli ve Eskiflehir’de flubeleri bulunuyor. 1997 y›l›nda ‹G‹D taraf›ndan Giriflimcilik Ödülü’ne lay›k görülen Recep Durgun’un kurdu¤u Katre Is›, Airfel’in ilk bayileri aras›nda yer al›yor. Recep Durgun dergimizin sorular›n› yan›tlad›: Airfel’le tan›flman›z ne zaman oldu? Tan›flmam›z, 2000’li y›llara denk geliyor. Airfel o dönemlerde flirketimizce irdelenmifl ve genel aç›dan bak›ld›¤›nda sektöründe baflar›yla ilerleyen flirketler aras›nda yer ald›¤› gördü¤ümüz bir markayd›. Airfel’in ürün yelpazesi s›tma ve so¤utma olmak üzere iki ana konuda toplan›yordu. Sat›lan ürün çeflidiyle insanlar›n gündelik hayatlar›n› daha kolay ve daha güzel bir hale getirmek için verdikleri çaba, müflteri ve tüketicilerin ihtiyaçlar›n› gün be gün takip etme sorumluluklar›, yerli üretime önem vermeleri bizi etkiledi. Sat›lan ürünlerde her zaman sonuna kadar müflterisinin yan›nda yer almalar›, Airfel’i tercih etme nedenlerimizden biri oldu.

28 SANT‹GRAT

Airfel’in sat›fl sonras› hizmetlerinden müflterileriniz ve siz memnun musunuz? Türkiye de ifl ahlak› ve tüketici bilincinin yeterince oturdu¤unu söyleyemeyiz. Tüketici haklar›n›n ihlal edilmesinde bu iki unsurun etkisi büyük oldu. Öte yandan yasa koyucu olarak gerekli denetim ve bilgilendirmeyi yapmad›¤› için devletin de sorumlulu¤u var. Airfel’e ait sat›lan

ürünleri ürün ve hizmet kalitesiyle ilgili tebrik ve teflekkür almakla beraber tüm firmalar›n ürünlerinde oldu¤u gibi Airfel’in ürünlerinde de zaman zaman s›k›nt›lar ç›k›yor. Burada önemli olan sat›lan ürünlerin arkas›nda olmakt›r. Hiç flüphesiz ticaret eti¤i aç›s›ndan çok önemli bir konudur bu. Hiç bir firma benim ürünlerimde s›k›nt› ç›kmaz, ay›pl› ürün satm›yorum diyemez. Zira böyle olsayd› sat›fl sonras› için yasal düzenlemeler olmazd›.

Buradaki en önemli unsur, sat›fl sonras› servis hizmetlerinin en h›zl› ve en kaliteli flekilde verilerek tüketicinin ma¤dur olmas›n› önlemektir. Bu durum ticari ahlak›n bir gere¤i olarak yap›lmal›. E¤er bu yerine getirilemiyorsa, mutlaka bir olumsuzluk olarak üretici ve sat›c› firmalara geri döner. Bu aç›dan Airfel’i derlendirdi¤imizde sat›fl sonras› servis hizmetlerini di¤er firmalara göre daha kaliteli ve h›zl› bir flekilde verdi¤ini söyleyebiliriz. Reklam-tan›t›m çal›flmalar›n› nas›l yürütüyorsunuz? Pazarlama stratejisinde yap›lan kampanyalar›n büyük bir önemi var. Bunu ticaret hayat›m boyunca gözlemlemek f›rsat› buldum. Biz genelde kampanyalar› ürünlerimizin tan›t›lmas›na yönelik olarak yap›yoruz. Çeflitli dönemlerde tüketicilere daha uzun vadelerle daha uygun fiyatlara ürünler satarak gerek Airfel’in gerekse kendi ürünlerimizin tüketiciler taraf›ndan alg›lanmas›n›, niteliklerinin görülmesini amaçl›yoruz. Bu nedenle yapt›¤›m›z kampanyalardan her zaman iyi sonuçlar ald›k. Reklam ve tan›t›m faaliyetlerimiz flu sadece kampanya organizasyonu, bülten ve broflür çal›flmalar›yla s›n›rl›. Ama bizim as›l reklam ve tan›t›m›m›z› mal satt›¤›m›z müflterilerimiz yap›yor. Güvenirlilik, dürüstlük, müflteri memnuniyetini gözetme, ürün çeflitlili¤i, ikame ürün bulundurma, hizmet ve ürün kalitesinde mükemmeli amaçlama, sorumluluk bilincine sahip olma, müflterisine ve personeline de¤er verme gibi unsurlar flirketimiz taraf›ndan her zaman önemli oldu. Bu de¤erlere sa-


028_029_katre

12/31/10

10:50 AM

Page 3

hip ç›kt›¤›m›z için müflterilerimiz her zaman bizim reklam›m›z› yapt›. Airfel’den ne gibi yard›mlar ya da destekler bekliyorsunuz? Airfel’in bir kurum kimli¤i ve de¤erleri var. Daima tüketicilerin ihtiyaçlar›n› takip ediyor. Yerli üretime önem veriyor, sat›lan ürünlerde her zaman sonuna kadar müflterisinin yan›nda yer al›yor. K›saca tüketici odakl› çal›fl›yor. Bu gibi unsurlar ileri düzeyde devam etti¤inde Airfel bize en iyi deste¤i vermifl olacakt›r. 2010 y›l› flirketiniz için nas›l geçti? 2010 y›l›yla ilgili hedeflerimize ulaflm›fl durumday›z. 2009 y›l›nda gerçeklefltirdi¤imiz toplant›lar›m›zda 2010 y›l›yla ilgili ald›¤›m›z kararlar› yerine getirdik. Ciromuzu di¤er y›llara oranla art›rd›k. Daha fazla firma ve tüketiciye ulaflt›k. 2011 y›l› ve sonras›ndaki hedef ve beklentileriniz neler? 2011 y›l› ile ilgili elbette ticari beklentilerimiz var. Ancak Katre Is› olarak beklentilerimizi sadece rakamsal olarak belirlemiyoruz. fiirketimizin geçmiflten gelen kültürü ve etik de¤erleri var. Hedeflerimizi belirlerken bunlar› göz önünde bulunduruyoruz. Katre Is›’n›n di¤er firmalardan fark› çal›flt›rd›¤› iflçisini ön plana alan bir anlay›fl içerisinde olmas›nda yat›yor. Bir iflletmenin daha fazla kar elde et-

mek için çal›flan›n› ve onun ailesini sosyal güvenceden mahrum etmesi ve hakk›n› vermemesi, ifl görenleri için sa¤l›k kurallar›na uygun bir ortam oluflturmamas› gibi birçok unsur hiç flüphe yok ki, ifl ahlak›yla ba¤daflmayan davran›fllard›r. Katre Is› kendisine de¤er verildi¤ine inanan çal›flanlar›n ifl gördü¤ü bir iflletmedir. Firmam›z› iflveren ve ifl görenlerin olufltur-

du¤u bir aile ortam› olarak görüyoruz. Katre Is›’da ifl, sadece para kazan›lacak bir unsur olarak de¤il, yaflan›lacak keyifli bir durum olarak kabul edilir. Bunun için de flirket ortam›n› ve flirket kültürünü belli de¤erlere göre flekillendirerek çal›flmakta ve baflar›l› ad›mlarla yolumuza devam etmekteyiz. fiirketimizi ülkemiz aç›s›ndan de¤erlendirdi¤imizde verdi¤imiz hizmet kalitesi aç›s›ndan flimdiden marka haline geldi¤imizi söyleyebilirim. Baflka yat›r›mlar›n›z var m›? Son dönemlerde baflka yat›r›mlar içerisine de girdik. Enerji sektörü ilgimizi çekiyor ve yat›r›m için fizibilite çal›flmalar› yap›yoruz. Bununla beraber Vessen, Lika markalar› ile ›s›tma ve so¤utma sektöründe cihazlar üretmeye bafllad›k. ‹fl hayat›nda bundan sonraki hedefleriniz neler? fiirketimiz kalitede mükemmeli amaçl›yor. Geçmiflten gelen kültürünü ve etik de¤erlerini muhafaza ederek ilerici ve de¤iflime aç›k bir flirketiz. Baflar›lar›m›z› personelimize ve müflterilerimize borçluyuz. ‹letiflimde aç›kl›k ilkesiyle yol ald›k, bundan sonra da bu ilkeyi devam ettirece¤iz. fieffaf bir flirket olma gelene¤ini koruyaca¤›z. Üretti¤imiz ürün ve verdi¤imiz hizmetlerle en iyi olmak bizim en vazgeçilmez hedefimiz.

SANT‹GRAT

29


030_033_ufuk

12/27/10

11:18 AM

Page 2


030_033_ufuk

12/31/10

10:55 AM

Page 3

Ufuk Bayraktar: MAHALLEN‹N HIRÇIN DEL‹KANLISI S‹NEMANIN GENÇ YÜZLER‹NDEN B‹R‹ UFUK BAYRAKTAR. BEKLEME ODASI, KADER, YUMURTA G‹B‹ ÖDÜLLÜ F‹LMLERDE OYNADI, ÖDÜLLER ALDI. AMA TELEV‹ZYONUN FENOMEN D‹Z‹S‹ EZEL ONU M‹LYONLARA TANITTI. D‹Z‹N‹N ANA KARAKTERLER‹NDEN RAM‹Z KARAESK‹’N‹N GENÇL‹⁄‹N‹ OYNAYAN UFUK BAYRAKTAR’IN GÖNLÜNDE ‹SE S‹NEMA YATIYOR… YAZI: fiULE fiENTARLI

U

FOTO⁄RAFLAR: PINAR fiENOL

fuk Bayraktar, son günlerin en çok konuflulan oyuncular›ndan. Televizyonun fenomen dizisi Ezel’de, Ramiz karakterinin gençli¤ini oynuyor. Bilgece laflar edip, hayat dersleri veren Ramiz’in milyonlarca hayran› flimdi de Ufuk’a hayran. Bu sezon diziye giren Ufuk Bayraktar’› sinema seyircisi “Bekleme Odas›”, “Kader”, “Yumurta” gibi filmlerden tan›yor. Onun oyunculuk hikayesi birçok kez bas›nda yaz›ld›¤› gibi, Cihangir’de babas›n›n çay bahçesinde çal›fl›rken, yönetmen Zeki Demirkubuz’un onu keflfedip, “Bekleme Odas›” filmde oynatmas›yla bafll›yor. Sonra ünlü “Kader” filmi geliyor. Kader, “Masumiyet”in öncesi niteli¤inde bir devam filmi. Orada Haluk Bilginer’in gençli¤ini oynuyor. Birçok ödül al›yor, filmle birlikte Cannes’a gidiyor. fiimdi de Tuncel Kurtiz’in gençli¤ini oynayarak bir anlamda zor bir ifl yap›yor. Çünkü oyunculuklar›n› kan›tlam›fl bu iki duayenin canland›rd›¤› karakterleri tekrarl›yor asl›nda. Onlar kadar baflar›l› oluyor ki, takdir topluyor. Hep coflkulu hep nefleli… Çokça da h›rç›n. “O¤lum do¤du¤unda olgunlaflt›m, duruldum” diyor ama Ufuk’taki enerji daha uzun y›llar yeter hepimize. Ufuk Bayraktar ile Santigrat okuyucular› için sorular›m›z› yan›tlad›: Hiç akl›nda yokken sana bir sinema filmi teklifi geldi. Nas›l karar verdin evet demeye? Oyunculuk yapmay› hiçbir zaman düflünmemifltim. Her gün yeni bir oyuncu ya da flark›c› ç›k›yordu. Sonuçta bunlar› yapan-

lar da insand›. Zeki a¤abeyden de böyle bir teklif geldi¤inde o yüzden çok çekinmedim. An› olur, ileride çocuklar›ma gösteririm diye düflünmüfltüm. Üstesinden gelip gelemeyece¤imi çok düflündüm. Zeki a¤abeyin, karfl› taraf› ikna etme yetene¤i, insan psikolojisini çok iyi anlad›¤› bariz belli bir durum. Onun istedi¤i zaten kafada çok bir fley kurmadan sete gitmemdi. Ezberini yapacaks›n, sahnenin durumunu, duygular›n› bileceksin sonra kendini ona teslim edeceksin. Sonras›n› o flekillendiriyor. Sadece benden de¤il, bütün oyuncular›ndan bunu bekliyor. Ben bu karakteri böyle oynar›m diye bir fley yok. Çünkü o zaten filmi kafas›nda birkaç y›lda tamaml›yor. Kader 12 y›lda flekillenen bir film. Noktas›na virgülüne kadar filmi düflünüp, kafas›nda çekti¤i için kendini ona teslim etmek ortaya en iyi sonuçlar› ç›kar›yor. Ben de öyle yapt›m, dedi¤i gibi çal›flt›m ve kendimi ona teslim ettim. Nas›l çal›flt›n? ‹lk önce Bekleme Odas› isimli filmde beraber çal›flt›k. Aradan birkaç y›l geçtikten sonra Kader filminde beraberdik. Baflrol oldu¤u için daha büyük bir sorumluluktu ama avantajl›yd›m. Kader, Masumiyet filmindeki hikayenin y›llar öncesini anlat›yordu. Haluk Bilginer orada zaten oyunculu¤unu döktürmüfltü. Ben Kader filminde onun gençli¤ini oynayacakt›m. De¤iflmeyecek özelliklerinden belli bafll› birkaç hareketini dikkatle izledim. Bir insan yedisinde nas›l kafl›k tutuyorsa, nas›l sinirlenip ba¤›r›yorsa 70’inde de ayn›d›r. Bunlar

çok de¤iflmez. Biraz buradan yard›m ald›m, gerisinde de Zeki a¤abeye güvendim. Oyuncu koçlu¤u yapan oldu mu sana? Tabii ki hay›r… Zeki Demirkubuz’un filmlerinde oynayan herkesin oyuncu koçu Zeki a¤abeydir. Kendisi senaryodaki bir karakteri ne kadar derin biliyorsa, karfl›s›ndakine de bunu o kadar geçirmeyi baflar›r. Sonuçta ayn› dili konuflmufl olursunuz. Benim ad›ma öyle oluyordu en az›ndan. “Kader” hayat›nda neleri de¤ifltirdi?

Benim hayat›mda öncelikle Zeki a¤abey hayat›m› de¤ifltirdi. Tabii Kader’de baflrol oynam›flt›m, birçok ödül kazand›m. Alt›n Portakal’da Genç Yetenek ödülü, ‹stanbul Film Festivali’nde Erkan Can ile en iyi erkek oyuncu ödülünü paylaflt›m. Cannes SANT‹GRAT

31


030_033_ufuk

12/31/10

10:55 AM

Page 4

Film Festivali’ne Yumurta filmiyle gittim. O film de yurtd›fl›nda pek çok ödül ald›. Fakat benim hayat›m› dizi çok de¤ifltirdi. Daha önce gelen teklifler olmufltu ama ben istemedim. Bir iflimiz var, oradan para geliyordu zaten. Senede bir iki film de yap›yordum. Onlarla festivallere gidiyordum, ödüller al›yordum, onur verici fleyler oluyordu. Tam istedi¤im gibi bir durum vard› yani. “Ezel” neyi de¤ifltirdi? Kendi yaflam›m› etkilemesi aç›s›ndan Ezel dizisi çok önemli oldu. Eskiden filmimi çekiyor, sonra günlük hayat›ma dönüyordum. Çay bahçesinde çal›fl›yor, arkadafllar›mla günlük hayat›m› geçiriyordum. Oynad›¤›m filmler sanat filmi diye tabir edilen, sinemada çok giflesi olmayan filmler oldu¤u için ancak o filme giden sine-

32 SANT‹GRAT

“Kendini oynuyor diyorlar. Gerçi bunu demelerini seviyorum, çünkü ben zaten kendimde olan› oynuyorum. Baflkas›ndan oynam›yorum ki! O zaman taklit olur. Kendinden bir fley katacaks›n ki karakter ç›ks›n ortaya. Aksi durumda git taklit yar›flmas›nda yar›flmac› ol”. ma seyircisi beni tan›yordu. Ama televizyon bambaflka bir fley. Sizi herkes izliyor. Yüksek reytingi olan bir dizi, oynad›¤›m karakter dizinin çok sevilen ana karakterlerinden birinin gençli¤i. Herkes zaten Ramiz Karaeski’nin gençli¤ini merak ediyor. Yani art›k çok kifli beni tan›yor. Yolda giderken konuflmak, sohbet etmek ya da foto¤raf çektirmek istiyorlar. O an, maazallah kafanda bir sorun varsa, s›k›nt›n varsa ve o an iletiflime halin yoksa yand›n… Hemen, ‘Bunun da

burnu büyümüfl!’ demeye meyilliler. Her an o ilgiye tebessümle karfl›l›k vermek zorundas›n. Oynad›¤›n karakterin cazibesi ne? Televizyonda baflka bir dünya var. Adam o diziyi izlemiyorsa da zaping yaparken bile seni görebiliyor. Takip etmiyor olsa bile bir flekilde tan›yor. Televizyonun popülaritesi bambaflka. Tuncel Kurtiz, karakteri çok iyi çizmifl. Geçen seneden itibaren fenomen olan bir karakter Ramiz Karaeski. Hayat›n flifrelerini çözmüfl, bil-


030_033_ufuk

12/31/10

10:55 AM

Page 5

ge bir kabaday›. Her fleyi yaflam›fl görmüfl. Özellikle gençler onun büyük hayran›. Dolay›s›yla onun gençli¤i çok heyecanla izleniyor. Kendileriyle ba¤daflt›r›yorlar, çok özel bir sempati kuruyorlar bu karakterin gençli¤iyle. Dizi yay›nlan›yor, milyonlarca insan izliyor, ertesi gün seni gördüklerinde iletiflime geçmek istiyorlar. Televizyonun bir ilizyonu var. Geçen gün bir bankaya gittim, memurlardan biri beni görünce tan›d›, sonra da ‘dizide daha heybetli görünüyorsun, de¤ilmiflsin me¤er’ dedi. Anlayaca¤›n›z biraz afla¤›lad› beni. Kalp k›rm›fl m›s›nd›r? Hay›r, bilerek isteyerek kimseyi k›rmam›fl›md›r. Kimseyi üzmek istemem. Vaktiyle pata küte bir fleyleri k›rd›¤›m olmufltur ama o zaten kalp k›rmaya girmez. Kalp k›rmak daha tehlikelidir. Yeni projeler var m›? fiu an bir dizide oynad›¤›m için zaten yeni bir dizide oynamam mümkün de¤il. Önümüzdeki aylarda yine Zeki Demirkubuz ile bir film projesinde çal›flaca¤›z. Çeflitli markalardan reklam teklifleri var. w Genelde h›rç›n karakterleri oynuyorsun…

caya kadar genellikle sorunlar› kendi bildi¤im biçimde çözüme ulaflt›r›yordum. Ama flimdi eskisi gibi gözü kara de¤ilim. Gelecek kayg›s› olan biri misin? Cok de¤il. An› yaflayan biriyi daha çok. Ters yanlar›m da var ama genelde e¤lenceli biri oldu¤umu söylüyorlar. Özellikle dert edindi¤im bir fley yok hayatta. Evlendim, çocu¤um oldu; sorumluluklar› olan biriyim. Sadece gelece¤e ait ufak tefek tedbirlerimi almaya çal›fl›yorum. Oyunculukla ilgili bir e¤itimin yok, almak ister misin? Sokakta iyi gözlem yapmak bence en iyi e¤itimdir. Dostoyevski okudu¤umda onun karakterleri nas›l çözdü¤üne, psikolojiyi nas›l derinlemesine tahlil etti¤ine hayranl›k duyuyorum. Kiflinin günlük hayatta karfl›laflt›¤› bir olay›n alt metninde hiç umulmad›k bir sürü fley ç›kabilir. Sokaktaki insana, olaylara nas›l bakt›¤›nla alakal›. Bir de do¤ru yerden bafllad›m. Zeki a¤abeyden ö¤rendiklerimi her zaman akl›mda tutmaya çal›fl›yorum. Dolay›s›yla flu anda bir e¤itim düflünmüyorum, ama çok gerekirse neden olmas›n? Kendini oynuyor diyorlar. Gerçi bunu demelerini seviyorum, çünkü ben zaten

t›. Ben de okusun diye gazeteyi eve götürüp ona gösterdim. Pek ilgilenmedi, zaten hastal›¤›ndan dolay› kendince s›k›nt›lar› vard›. Benim de moralim bozuldu. Hep haylaz bir çocuktum, babam ve annem benimle çok u¤raflm›fllard›. Benimle gurur duysun diye göstermifltim halbuki o gazeteyi. Aradan yar›m saat geçti, eve misafir geldi. Ben odada yoktum ama içeriden babam›n sesini duyuyordum. Fark ettim ki benim gazete haberimi gösterip, mutlu ve derinden misafirlere beni anlat›yor. O kadar mutlu oldum ki... Babam›n benimle doya doya gurur duydu¤u and›. Babam beni özel okullara gönderdi, ben üniversiteyi bile okumad›m, hep kavga gürültünün içindeydim. Hem bana çok k›zard›, hem çok severdi. Mesafeli bir iliflkimiz vard›. Birbirinden farkl› birçok çevrenin içindesin… Bu benim beslenme kayna¤›md›r. Gözlemin ötesinde benim içinde oldu¤um hayatt›r. Özel okulda okudum, Cihangir’de entelektüel insanlar›n içindeydim ama bir de benim Cennet Mahallesi’nde, o mahalle kültürü içinde yaflam›fll›¤›m var. Herkese ayn› mesafedeydim yani. Ra-

Uç noktalarda yaflayan karakterler denk geliyor bana. Benim için hep mahalle kültüründen adamlar› oynuyor diyorlar. Bu ülkenin yüzde 85’i mahalle kültüründen gelme. Binlerce de¤iflik karakter var mahallede. 500 sene oynasam bitiremem ben onlar›. Gençli¤imde biraz h›rç›nd›m. Ama çocuktan sonra biraz duruldum. Efe Cevahir ömrüme ömür katt› ama bir 10 seneyi de otomatik olarak götürdü benden. Olgunlaflt›rd› beni. Çocuk olun-

kendimde olan› oynuyorum. Baflkas›ndan oynam›yorum ki! O zaman taklit olur. Kendinden bir fley katacaks›n ki karakter ç›ks›n ortaya. Aksi durumda git taklit yar›flmas›nda yar›flmac› ol. En çok neyi özlüyorsun? Babam› özlüyorum. Benim bu ifle devam etmemde asl›nda babam›n da pay› vard›r. Babam, hastal›¤›n›n ilerledi¤i günlerde genelde evde dinleniyor olurdu. Bir gün benimle bir gazete röportaj yapm›fl-

miz, bizim mahallede yapt›¤›m›z tav›rlar›n biraz daha a¤›r›. Muhtemelen Ramiz Karaeski, 14-15 yafllar›nda bizim gibiydi. Kabaday› ama halk adam›. Gariban› ezmez. 1970’lerdeki kabaday› modeli. Kabaday›n›n oldu¤u mahallede kimse kimseye yanl›fl yapmaz. Kabaday›n›n paras› da bitebilir ama onun inand›¤› de¤erleri vard›r. Kabaday›n›n dünyas›n› bir tek aflk bozar derler. Aflk›n bozmad›¤› fley yok ki!

SANT‹GRAT

33


030_033_ufuk

12/27/10

11:19 AM

Page 5

rini çözmüfl, bilge bir kabaday›. Her fleyi yaflam›fl görmüfl. Özellikle gençler onun büyük hayran›. Dolay›s›yla onun gençli¤ine çok heyecanla izleniyor. Kendileriyle ba¤daflt›r›yorlar, çok özel bir sempati kuruyorlar bu karakterin gençli¤iyle. Dizide ise farl› bir durum var. Dizi yay›nlan›yor, milyonlarca insan izliyor, ertesi gün seni gördüklerinde iletiflime geçmek istiyorlar. Televizyonun bir ilizyonu var. Geçen gün bir bankaya gittim, memurlardan biri beni görünce tan›d›, sonra da ‘dizide daha heybetli görünüyorsun, de¤ilmiflsin me¤er’ dedi. Anlayaca¤›n›z biraz afla¤›lad› beni. Kalp k›rm›fl m›s›nd›r? Hay›r, bilerek isteyerek kimseyi k›rmam›fl›md›r. Kimseyi üzmek istemem. Vaktiyle pata küte bir fleyleri k›rd›¤›m olmufltur ama o zaten kalp k›rmaya girmez. Kalp k›rmak daha tehlikelidir. Yeni projeler var m›? fiu an bir dizide oynad›¤›m için zaten yeni bir dizide oynamam mümkün de¤il. Önümüzdeki aylarda yine Zeki Demirkubuz ile bir film projesinde çal›flaca¤›z. Çeflitli markalardan reklam teklifleri var.

den. Olgunlaflt›rd› beni. Çocuk oluncaya kadar genellikle sorunlar› kendi bildi¤im biçimde çözüme ulaflt›r›yordum. Ama flimdi eskisi gibi gözü kara de¤ilim. Gelecek kayg›s› olan biri misin? Cok de¤il. An› yaflayan biriyi daha çok. Ters yanlar›m da var ama genelde e¤lenceli biri oldu¤umu söylüyorlar. Özellikle dert edindi¤im bir fley yok hayatta. Evlendim, çocu¤um oldu; sorumluluklar› olan biriyim. Sadece gelece¤e ait ufak tefek tedbirlerimi almaya çal›fl›yorum. Oyunculukla ilgili bir e¤itimin yok, almak ister misin? Sokakta iyi gözlem yapmak bence en iyi e¤itimdir. Dostoyevski okudu¤umda onun karakterleri nas›l çözdü¤üne, psikolojiyi nas›l derinlemesine tahlil etti¤ine hayranl›k duyuyorum. Kiflinin günlük hayatta karfl›laflt›¤› bir olay›n alt metninde hiç umulmad›k bir sürü fley ç›kabilir. Sokaktaki insana, olaylara nas›l bakt›¤›nla alakal›. Bir de do¤ru yerden bafllad›m. Zeki a¤abeyden ö¤rendiklerimi her zaman akl›mda tutmaya çal›fl›yorum. Dolay›s›yla flu anda bir e¤itim düflünmüyorum, ama çok gerekirse neden olmas›n?

gün benimle bir gazete röportaj yapm›flt›. Ben de okusun diye gazeteyi eve götürüp ona gösterdim. Pek ilgilenmedi, zaten hastal›¤›ndan dolay› kendince s›k›nt›lar›. Benim de moralim bozuldu. Hep haylaz bir çocuktum, babam annem benimle çok u¤raflm›fllard›. Benimle gurur duysun diye göstermifltim halbuki o gazeteyi. Aradan yar›m saat geçti, eve misafir geldi. Ben odada yoktum ama içeriden babam›n sesini duyuyordum. Fark ettim ki benim gazete haberimi gösterip, mutlu ve derinden misafirlere beni anlat›yor. O kadar mutlu oldum ki... Babam›n benimle doya doya gurur duydu¤u and›. Babam beni özel okullara gönderdi, ben üniversiteyi bile okumad›m, hep kavga gürültünün içindeydim. Hem bana çok k›zard›, hem çok severdi. Mesafeli bir iliflkimiz vard›. Birbirinden farkl› birçok çevrenin içindesin… Bu benim beslenme kayna¤›md›r. Gözlemin ötesinde benim içinde oldu¤um hayatt›r. Özel okulda okudum, Cihangir’de entelektüel insanlar›n içindeydim ama bir de benim Cennet Mahallesi’nde o

Genelde h›rç›n karakterleri oynuyorsun… Uç noktalarda yaflayan karakterler denk geliyor bana. Benim için hep mahalle kültüründen adamlar› oynuyor diyorlar. Bu ülkenin yüzde 85’i mahalle kültüründen gelme. Binlerce de¤iflik karakter var mahallede. 500 sene oynasam bitiremem ben onlar›. Gençli¤imde biraz h›rç›nd›m. Ama çocuktan sonra biraz duruldum. Efe Cevahir ömrüme ömür katt› ama bir 10 seneyi de otomatik olarak götürdü ben-

Kendini oynuyor diyorlar. Gerçi bunu demelerini seviyorum, çünkü ben zaten kendimde olan› oynuyorum. Baflkas›ndan oynam›yorum ki! O zaman taklit olur. Kendinden bir fley katacaks›n ki karakter ç›ks›n ortaya. Aksi durumda git taklit yar›flmas›nda yar›flmac› ol. En çok neyi özlüyorsun? Babam› özlüyorum. Benim bu ifle devam etmemim asl›nda babam›n da pay› vard›r. Babam, hastal›¤›n›n ilerledi¤i günlerde genelde evde dinleniyor olurdu. Bir

mahalle kültürü içinde yaflam›fll›¤›m var. Herkese ayn› mesafedeydim yani. Ramiz, bizim mahallede yapt›¤›m›z tav›rlar›n biraz daha a¤›r›. Muhtemelen Ramiz Karaeski, 14-15 yafllar›nda bizim gibiydi. Kabaday› ama halk adam›. Gariban› ezmez. 1970’lerdeki kabaday› modeli. Kabaday›n›n oldu¤u mahallede kimse kimseye yanl›fl yapmaz. Kabaday›n›n paras› da bitebilir ama onun inand›¤› de¤erleri vard›r. Kabaday›n›n dünyas›n› bir tek aflk bozar derler. Aflk›n bozmad›¤› fley yok ki!

SANT‹GRAT

33


034_036_enagram

12/27/10

11:38 AM

Page 2

ENNEAGRAM

Enneagram ve Liderlik Yetene¤i Modelleri:

DO⁄AL B‹R TAMAMLAYICI DÜZENLEYEN: HASAN ÖNDER

B

u makale liderlik performans›n› artt›rmak amac›yla Enneagram›n liderlik yetene¤i modelleri ba¤lam›nda, özellikle de spesifik olarak bir model ile birlikte nas›l kullan›labilece¤ini gösterecektir. Birçok organizasyon piyasada bir rekabet üstünlü¤ü elde edebilmek amac›yla liderlik yetene¤i modelleri yaratmakta. Liderlik hem kritik hem de karmafl›kt›r. Çal›flanlar›na daha iyi liderler haline gelmelerine yard›mc› olmak için flirketler baz› koflutlar —yani personellerine aktarabilecekleri ölçülebilir yetenekler belirlemek zorundad›r. Yetenekler kolayca hat›rlanabilmelerini sa¤layacak bir modelde veya mant›kl› bir yap›da gruplan›r. Baz› organizasyonlar kendi liderlik yetene¤i modelini yarat›r, di¤erler ise baflka biri taraf›ndan gelifltirilen jenerik bir yetenek modeli kullan›r. Ço¤u zaman model flirketin mensup oldu¤u endüstri sektörü ile iliflkili hale gelmifltir ve “en iyi uygulamalar›” esas al›r. Örne¤in bir flirket belirli bir ortamda —ör-

34 SANT‹GRAT

ne¤in yüksek teknoloji veya finansal hizmetler gibi — hangi faktörlerin baflar›ya götürece¤ini saptamak için ya dahili ya da harici dan›flmanlar görevlendirecek ve ard›ndan bu faktörler üzerine kurulu bir model yaratacakt›r. Empatinin yararl› bir nitelik oldu¤u bir sektördeki —örne¤in sa¤l›k hizmetleri veya e¤itim gibi—bir flirket genelde empatiyi liderlik yetene¤i modeline dahil edecek; bir ileri teknoloji flirketi ise zeka veya icraat h›z› gibi yeteneklere odaklanacakt›r. Baflka durumlarda yetenek modeli bir flirkette bulunan güçler ile ilgili kiflisel felsefeye odaklanacakt›r. General Electric’in emekli CEO’su Jack Welch taraf›ndan gelifltirilen ve çok iyi bilinen “4-E (ve 1-P) çerçevesi böyle bir modeldir. Yazar›n yaklafl›k 150 yöneticiye ve üst düzey idareciye koçluk yapm›fl ve Enneagram› yüzlerce baflka kifliye ö¤retmifl oldu¤u Motorola dahil, birçok baflka flirket bu modeli veya biraz revize edilmifl bir versiyonunu benimsemifltir.

Welch’in “Kazanmak” adl› kitab›na göre 4-E’ler ve 1-P flunlard›r: Pozitif Enerji-eylemi baflarabilme ve de¤ifliklikten hofllanabilme kabiliyeti. Enerji Ver-baflkalar›n›n h›zlanmas›n› sa¤layabilme kabiliyeti. Keskinlik-sert evet veya hay›r kararlar› alabilme cesareti. Gerçeklefltir-iflin yap›lmas›n› sa¤layabilme kabiliyeti. Tutku-ifle karfl› duyulan samimi, derin heyecan. Welch üst düzey idarecileri bu niteliklere sahip olmad›klar›nda GE’de baflar›l› olabilmek için pençelefleceklerini hissederek bu çerçeveyi ifle alma ve örgütsel tasar›m kararlar› verirken kullan›yordu. Yazar Jack Welch ile hiçbir zaman karfl›laflmamas›na veya GE’ye dan›flmamas›na ra¤men Welch’in bir Ennea-tipi Sekiz oldu¤u ve muhtemelen etraf›nda baflka Sekizlerin bulunmas›ndan hoflland›¤› uzak bir ihtimal olmayacakt›r. Gerçekten de, mümkün oldu¤u durumlara, 4-E ve 1-P


034_036_enagram

12/27/10

11:38 AM

Page 3

çerçevesi Sekizlerin üretilmesi için bir reçeteymifl gibi gözükmekte. Ancak herhangi bir Ennea-tipinin mevcut bir liderlik yetene¤i modelinin gerekliliklerini karfl›lamada di¤erlerinden nas›l daha baflar›l› olabilece¤ine odaklanmak yan›fl olacakt›r. Ennea-tipi ile liderlik yetenekleri aras›ndan öngörülebilir bir iliflki olabilir, fakat› bu ba¤lant›n›n vurgulanmas› Enneagram›n suiistimal edilmesine yol açacakt›r. (Befllerin 4-E ve 1-P çerçevesine göre “en iyiler” olduklar›n› söylerseniz GE’nin her çal›flan› “Merhaba, ben bir Befl’im” yaz›l› bir rozet takaca¤›na bahse girebilirsiniz.). Buna ilave olarak tip ile liderlik baflar›s› aras›ndaki öngörücü korelasyonun vurgulanmas› da muhtemelen Ennea-tipleri gözde olmayan insanlar›n kariyerine zarar verecektir. Enneagram, insanlara öngörülen bir liderlik yetene¤i bak›m›ndan neden yetersiz olduklar›n› ve geliflmeleri için hangi ad›mlar› atabileceklerini görmelerine yard›mc› olmaya daha uygundur. Ayr›ca ticarette kullan›lacak bir Enneagram modeli “KISS” ilkesini takip etmelidir: “ Keep it Simple, Stupid.” (‹fli Basit Tut, Aptal). Bu konuya birazdan dönece¤iz. Motorola kendi örgütsel yap›s›n›n gereksinimlerini yans›tmak için Welch’in çerçevesini biraz de¤ifltirdi. Model flu hale geldi: Tasavvur-karl› büyüme yaratan anlaml› ve yenilikçi de¤iflimi belirle. Enerji Ver-Welch’in “pozitif enerji” ve “enerji ver” unsurlar›n› kombine eder. Keskinlik-önemli olan›n özüne indirger. Gerçeklefltir-rakiplerden daha iyi ve daha h›zl› sonuçlar elde eder. De¤erler-her zaman ve her yerde etik davran›r. (Not-bunlar k›salt›lm›fl tan›mlamalard›r ve Motorola her yetenek alt›nda alt kategoriler uygulam›flt›r.) Bu de¤ifliklikler iki flirketin kültürleri aras›nda ilgi çekici bir fark› gözler önüne sermektedir; GE kültüründe geleneksel olarak Sekiz’e özgü bir niteli¤e sahip gibi gözükürken, mevcut lider kadrosu alt›nda bu durum de¤iflmekte olsa da Motorola geleneksel olarak Bir’e özgü niteli¤e sahip gibi görünmekte. Bu makalenin geri kalan k›sm› Enneagram›n iki koçluk müflterisine Motorola’n›n liderlik yetene¤i modeline göre daha etkin hale gelebilmeye yard›mc› olabilmek için

nas›l kullan›labilece¤ini tart›flacakt›r. Bu örnekler herhangi belirli bir müflteriden ziyade karmalar› esas almaktad›r. Vaka 1: Alice M., Pazarlama Baflkan Yard›mc›s›, Ennea-tipi Sekiz. Alice’in y›ll›k revizyonunda kendisine patronu ve Sektör Genel Müdürü olan Paul taraf›ndan yeteneklerden herhangi birinde eksiklik göstermekten ziyade fazlas›yla “keskin” oldu¤una dair bir geribildirim verildi. Belirgin olarak iflyerinde Sekiz’e özgü klasik nitelikler sergilemekte—baflkalar› ile konuflurken sözünü sak›nm›yor ve zaman zaman duyars›z davran›yor. Astlar›na karfl› sab›rs›z olabiliyor ve konular› kendisi kadar h›zl› bir flekilde kavramad›klar›nda veya raporlar› bekledi¤i gibi olmamas› halinde hayal k›r›kl›¤›na u¤rayabiliyor. Toplant›larda görüflmelere egemen olmaya meyilli, insanlar›n sözünü kesiyor, baflka görüflleri sinsi bir flekilde küçük düflürüyor ve yeterince zeki ya da tecrübeli olmad›klar›na inand›¤› kiflileri d›fll›yor. Paul ayr›ca Alice’e bazen “afl›r› icraatta bulundu¤unu” söyledi; bu, eyleminin bütün sonuçlar›n› düflünmeden hareket edebildi¤i anlam›na geliyor. Paul, “Bazen eyleme geçmeden önce olaylar›n bir gün veya daha fazla oturuflmas›n› beklemelisin,” dedi.

Alice bir insan›n “çok fazla ‘keskinlik’ gösterebilmesinin” veya “afl›r› icraatta bulunabilmesinin” mümkün oldu¤una inanma konusunda zor zamanlar geçirdi, fakat kariyerinde ilerlemek istedi¤inden bir üst düzey idareci koçu ile çal›flmaya haz›rd›. Müflteriler ile çal›flt›¤›mda insan ruhunun iki düzeyine odaklan›r›m: Temel Niteliklerini kapsayan daha derin düzey (bkz. Tablo 1) ve stratejileri kapsayan daha kolay eriflilebilir düzey (bkz. Tablo 2). Temel Nitelikler insan do¤as›n›n çocuklu¤umuzdaki sosyalizasyon süreci s›ras›nda geliflmeleri engellen ve daha sonraki yaflamda kemikleflmifl güvensizliklere veya yetersizlik ya da kopukluk hislerine yol açan asli yönlerini temsil eder. Bu deneyimi dokuz temel niteli¤in tümünde eninde sonunda yaflarken, Enneagram noktam›zdaki temel nitelik en yo¤un hissetti¤imiz niteliktir. Ba¤lant› noktalar›m›zdaki nitelikler de bizi büyük ölçüde etkileyenlerdir. Stratejiler hayata karfl› edindi¤imiz bilinçsiz yaklafl›md›r ve kiflili¤imize özgü ço¤u davran›fllar›m›z›n, tav›rlar›m›z›n ve düflüncelerimizin kökeninde yatmaktad›r. Enneagram noktam›zdaki strateji “tercihli stratejidir” ve kiflili¤imiz üzerinde en büyük etkiye sahiptir; bir ba¤lant› noktam›zdaki strateji “ihmal edilir”—yani ondan gere¤inden az yararlan›yoruz ve de¤erine tam

TABLO B‹R:

TEMEL N‹TEL‹KLER

Enneagram Noktas›:

Temel Nitelik:

Bir

Objektiflik: Dünyay› düflünce, önyarg› ve peflin hükümlerden ba¤›ms›z olarak oldu¤u gibi görmek.

‹ki

Merhamet: Baflkalar› ve kendi duygular›n›z ile derin ve do¤al bir iliflki.

Üç

De¤er: Baflar›dan ba¤›ms›z do¤al de¤er hissi.

Dört

Özgünlük: F›tri emsalsizli¤inizin gizli bilinci.

Befl

Önsezi: Fark›nda olmad›¤›m›z beyin faaliyetlerine ya da “biliflsel bilinçsizli¤e” göre hareket edebilme ve bunlara güvenebilme kabiliyeti.

Alt›

‹stek: Hayatta kalma ve baflarma kabiliyetinize olan kay›ts›z flarts›z inanç.

Yedi

Memnuniyet: Harici dürtülerden ba¤›ms›z spontan mutluluk.

Sekiz

Zindelik: Canl›l›k, mevcudiyet ve önemli olma hissi.

Dokuz

‹yilikseverlik: Sizin ve di¤erlerinin f›tri iyili¤inin fark›nda olma. SANT‹GRAT

35


034_036_enagram

12/27/10

11:38 AM

Page 4

ENNEAGRAM NOKTASI:

STRATEJ‹:

Bir

Mükemmel olmaya çal›flmak

‹ki

Mensup olmaya çal›flmak

Üç

Üstün olmaya çal›flmak

Dört

Eflsiz olmaya çal›flmak

Befl

Soyutlanmaya çal›flmak

Alt›

Güvende olmaya çal›flmak

Yedi

Coflkulu olmaya çal›flmak

Sekiz

Güçlü olmaya çal›flmak

Dokuz

Sakin olmaya çal›flmak

olarak güvenmiyoruz; di¤er ba¤lant› noktas›ndaki strateji ise “destek” stratejimizdir—onu tercihli stratejimizi güçlendirmek için kullan›yoruz (veya suiistimal ediyoruz). Bir Sekiz olarak Alice, “zindelik”, “merhamet” ve “önsezi” Temel Nitelikleri ile ba¤lant›s›n› kaybetmifl olmaktan son derece etkilenmekte. Belirli bir düzeyde fark›nda olabilece¤i veya olamayaca¤› üç düflüncesi taraf›ndan sakatlanmaktad›r: 1. “Kendimi canl› gibi hissetmiyorum; gerçekten, ço¤u zaman içten ölmüfl gibi hissediyorum.” 2. “En derin duygular›m veya baflkalar›n›n duygular› ile iliflki kurma kabiliyetime güvenemiyorum.” 3. “Sezgisel güdümüme güvenemiyorum; bu nedenle zorlayarak ve acele ederek kararlar vermeliyim.” Alice ayr›ca stratejileri Sekizlerin ço¤u yapt›¤› flekilde suiistimal etmekte: 1. Güçlü olmaya çal›flmay› abartmaya meyilli ve amirane, sab›rs›z, bunalt›c› vs. oluyor. 2. Baflkalar› ile iliflki kurman›n veya “fazlas›yla nazik” olman›n kendisini zay›f veya ba¤›ml› gösterece¤inden korkarak gere¤inden az mensup olmaya çal›fl›yor. 3. Soyutlanmay› bazen güç u¤runa suiistimal ediyor ve bu da so¤uk ve duyars›z görünmesine neden oluyor. Bu dinamikler karfl›s›nda Alice’in neden fazlas›yla keskin olma ve afl›r› icraatta bulunma tuza¤›na düflebildi¤ini görmek ko-

36 SANT‹GRAT

lay. Örnekleri kendisi gördü¤ünde Alice baz› de¤ifliklikler yapmaya karar verdi. Koçu ile çal›flarak ve fazlas›yla sözünü sak›nmayan, sab›rs›z, duyars›z vs. biri olma e¤ilimlerini do¤rulamas›na izin veren güçlü olma arzusunun yöntemlerine odaklanarak tercihli stratejisini incelemeye bafllad›. Alice “Benim için ‘güç’ ne pahas›na olursa olsun ifllerin yap›lmas›n› sa¤lamakt›r,” diyordu. “Elefltirilmeme neden olan bu davran›fllar›m ‘ifllerin yap›lmas›n› sa¤lamak’ ba¤lam›nda do¤ru gibi gözüküyordu. Daha önce fark etmedi¤im fley ise ‘Keskinli¤imin’ sadece ifl ile ilgili zorluklara odaklanm›yor olmas›yd›; keskinlik bu zorluklar› gö¤üslemek için ihtiyaç duydu¤um insanlar› da biçiyordu.” Alice gerçek “gücü” baflka insanlar ile ve vas›tas›yla verimli bir flekilde çal›flabilme olarak ve bunun da emirler vermekten ziyade iflbirli¤i, yönetmekten ziyade iletiflim ve insanlara yumruk atarak yere sermekten ziyade onlar› güçlendirmek gerektirdi¤ini görmeye bafllad›. Alice tercihli stratejisi —yani güçlü olma çabas› ile çal›flt›¤›nda, ihmal edilen ve destek stratejilerinin uygulamas› da ayn› flekilde geliflti. ‹nsanlar aras›ndaki duygusal ba¤› otomatik olarak zay›fl›k ve ba¤›m-

l›l›k olarak görmedi ve soyutlanm›fll›¤›n› dengelemeyi ö¤rendi—soyutlanmay› sert kararlar almak zorunda oldu¤unda kullanarak, fakat bunu etraf›ndaki insanlar›n ihtiyaç ve duygular›na karfl› duyars›z kalmayarak yapt›. Alice h›zl› ilerleme kaydetti, ancak eski al›flkanl›klar basitçe yok olmaz ve bazen eski davran›fllar›na geri döndü¤ünü fark ediyordu—özellikle de stres alt›ndayken. Bu basit sorunlara odaklanmaya devam etti ve terfi için h›zl› sürüfl yoluna geri dönmüfl durumda. Bir koçluk müdahalesindeki bir sonraki ad›m, müflteri bunu yapabiliyorsa veya buna haz›rsa, Temel Nitelikler ile çal›flmakt›r. Bu, çözümü çok daha zor bir aland›r, ço¤u zaman varoluflsal sorunlar beraberinde getirir ve herkese göre de¤ildir. Temel Nitelikler üretilemez, zaman içerisinde beslenmelidir ve flirket arenas› bu çal›flma için her zaman en iyi yer de¤ildir. “H›zland›r›c›lar” olarak adland›rd›¤›m ve bu besleme ifllemine yard›mc› olan spesifik uygulamalar vard›r, ancak h›zland›r›c›lar bu makaleyi aflar. H›zland›r›c›lar hakk›nda daha fazla bilgi için www.mariosikora.com adresini ziyaret edin. Bir kifli bir yetenekte beklenenden düflük bir performans sergiledi¤inde büyüme yolu ayn› yetenekte afl›r› performans gösterdi¤i durumlara göre birçok bak›mdan daha zordur. Afl›r› performans› düzeltmek ço¤u zaman bir davran›fl› azaltma al›flkanl›¤›n›n gelifltirilmesini gerektirir; buna karfl›n beklenenden düflük bir performans› düzeltmek yeni beceriler ö¤renmeyi ve bunlarda ustal›k kazanmay› zorunlu k›lar. Böylece, Dokuzlar “keskinlik” gibi bir yetenek konusunda Sekizlerden çok daha zor zamanlar geçirebilir, ancak Stratejilerin esaslar›na ve Temel Niteliklere odaklanmalar› ve baz› davran›fllar› de¤ifltirmeleri halinde oldukça k›sa bir süre içerisinde büyük ilerleme kaydedebilirler. Enneagram bu amaç ba¤lam›nda do¤ru, kesin ve ahlakl› bir biçimde kullan›ld›¤›nda herhangi bir liderlik yetene¤i modeli için muhteflem bir tamamlay›c›d›r. Tipik kiflilik özelliklerin “sabitlenmesine” odaklan›lmas›ndan ziyade Stratejiler ve Temel Nitelikler taraf›ndan temsil edilen Ennea-tiplerinin iç dinamiklerine odaklan›lmas› da bu modelin daha genifl bir kullan›m yelpazesine uyarlanmas›na izin verir.


Untitled-1 12/27/10 8:01 PM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


038_041_yesil

12/27/10

11:40 AM

Page 2

EKOLOJ‹

Gezegenimiz imdat sinyali veriyor:

YEfi‹L ADIMLAR ATMANIN 5 YOLU GEZEGEN‹M‹Z ‹Ç‹N ATILAB‹LECEK EN SA⁄LAM YEfi‹L ADIM AfiIRI TÜKET‹MDEN VAZGEÇMEK. YOKLUK ‹Ç‹NDE YAfiAMAYI DE⁄‹L, TERC‹HLER‹ DE⁄‹fiT‹RMEY‹ ÖNER‹YORUZ. YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹ KAYNAKLARINA, SÜRDÜRÜLEB‹L‹R MALZEMELERE, GER‹ DÖNÜfiÜM VE YEN‹DEN KULLANIM ÜRÜNLER‹NE YÖNELME ZAMANI fi‹MD‹ DE⁄‹LSE, NE ZAMAN? HAZIRLAYAN: SEYRA FARALYALI ERDALO⁄LU

K

üresel ›s›nma gezegenimizin manzaras›n› h›zla de¤ifltiriyor. Kurakl›k, seller, eriyen buzullar, yok olan türler… Liste uzun, ama uzatmaya gerek yok; okuyoruz, izliyoruz, dinliyoruz; k›sacas› ne olup bitti¤ini “biliyoruz”. Kederlenmek ya da umudu yitirmek yerine, sürdürülebilir yaflam için pratikte neler yapabilece¤imize bakal›m. Yap›lacaklar listesinin bafl›nda çöpleri ayr›flt›rmak geliyor. Gazete, ka¤›t, kutu ve kartonlar› ayr›, cam ve plastikleri ayr› ayr› biriktirip atmak, k›zartma ya¤lar›n› evyeye dökmekten kaç›nmak ve tercihen at›k toplama flirketini aray›p kap›n›zdan almas›n› sa¤lamak geri dönüflüm için en temel katk›lar. Daha az enerji sarf eden ampuller kullanmak, çamafl›rlar› az deterjanla ve düflük ›s›da, bulafl›klar› bulafl›k makinesinde y›kamak evde at›lacak yeflil ad›mlardan birkaç›. ‹lk zamanlarda çöpleri ayr›flt›rmaktan ya da ya¤lar› biriktirmekten s›k›labilirsiniz, ama bunlar pratik ifli, k›sa süre sonra gezegen için bir fleyler yap›yor olman›n dayan›lmaz vicdani hafifli¤ini hissetmeye bafllayacak ve bu duyarl›l›¤› göstermeyenlere flaflacaks›n›z. Bir kez bak›fl aç›n›z› de¤ifltirdiniz ve harekete geçtiniz mi gerisi gelir. Yeryüzünün yeflil düflünen daha fazla insana ve daha fazla çabaya ihtiyac› var. ‹flte katk›n›z› art›rman›n 5 alt›n yolu. 38 SANT‹GRAT


038_041_yesil

12/27/10

11:40 AM

Page 3

1- AfiIRI TÜKET‹ME SON! Ofis ortam›nda yeflil ad›mlar atman›n en h›zl› yolu olarak akla gelen ilk fley ka¤›tlar›n geri dönüflüme kazand›r›lmas› olur. Oysa bundan önceki ad›m, ka¤›t tüketimini azaltmakt›r. Temel bak›fl aç›m›z bu olmal›: Afl›r› tüketimden kaç›nmak. Ve iflte ofiste yapabileceklerimize birkaç örnek: G Ka¤›t tüketimini azaltman›n bir yolu, notlar›n›z ve program›n›z için bilgisayar›n›z›n ofis program›ndaki ajanday› kullanmak olabilir. Ç›kt› alaca¤›n›z zaman, haz›rlad›¤›n›z metni daha küçük puntolarla, tek yaz› aral›¤›yla ve çift tarafl› olarak bas›n. Elbette bir ofiste kaç›n›lmaz olarak ka¤›t tüketilir, dolay›s›yla bir geri dönüflüm flirketiyle anlaflmay› da ihmal etmeyin. G Yaz›c› mürekkeplerini ve tonerleri dikkatli kullan›n. Gereksiz ç›kt› almay›n. Tonerleri doldurtarak yeniden kullan›n, mürekkep kartufllar›n› geri dönüflüme kazand›r›n. G Ofis ekipmanlar›n›z› yeniden kullan›mda de¤erlendirin. Örne¤in, bilgisayarlar›n›z› de¤ifltirecekseniz, eskileri bir kenara atmak yerine bir yard›m kurulufllar›na ba¤›fllay›n ya da ürün sa¤lay›c›n›za geri verin. G Ka¤›t ya da plastik bardak gibi tek kullan›ml›k ürünleri ofis hayat›n›zdan ç›kar›n. Ofisinizin mutfa¤›, kafeteryas› ya da kahve makinesi varsa kendi fincan›n›z› ve kafl›¤›n›z› kullan›n. G Koli ve di¤er paketleme ürünlerini yeniden kullan›mda de¤erlendirin. Ofis içi haberleflmelerde müsvedde ka¤›tlar› ve zarflar› kullan›n. G Ofis mobilyalar›n›z›, çal›fl›rken gün ›fl›¤›ndan en uzun süre yararlanacak flekilde yerlefltirin. G Geri dönüfltürülebilecek di¤er kalemler aras›nda, alüminyum kutular, piller (flarj edilebilir piller kullanmak daha da iyidir), kartvizit kutular›, bilgisayarlar, cam ürünler, plastikler say›labilir.

G E¤er

bir iflverenseniz, tüm ofis çal›flanlar›n›n geri dönüflüme katk›s›n› ço¤altmak için, flirketinizin geri dönüflümden elde edece¤i geliri bir yard›m kurulufluna ba¤›fllayabilirsiniz. Emin olun bu yaklafl›m ekolojik duyarl›l›¤› art›racakt›r.

oranlar› karfl›laflt›r›lm›fl ve benzinli otomobilin y›lda 5.5 ton, hibrid arac›n ise 3.7 ton karbondioksit sald›¤› tespit edilmifl.

B‹RKAÇ EKSTRA ÖNER‹ ... I Ayn› güzergahta oturdu¤unuz çal›flma arkadafllar›n›zla bir araya gelin ve arabalar›n›z› dönüflümlü kullanarak yolculuk edin.

2- ARABALARI DE⁄‹fiT‹RMEN‹N VAKT‹ Motorlu araçlar içinde en çevreci olan›, elektrik ve benzin motorunun bir arada oldu¤u hibrid otomobiller. Hibridlerin pazar pay›n›n artmas› ve baz› markalar›n seri üretime geçmesi umut vaat ediyor. Hibrid otomobiller benzinli motoru sadece araban›n kalk›fl›nda ve yüksek h›zda kullan›yor. Araç, 0-12km/s ve 80 km/s üstü h›zlarda benzinli motoru kullan›rken 12 ile 80 km/s’lik dilimde elektrikli motoru kullan›yor. Elektrik motorunun ihtiyac› olan elektrik, benzin motorunun çal›flt›¤› zamanlarda ya da frenleme s›ras›nda üretiliyor. Yani araç kendi kendini flarj ediyor. Benzinli bir otomobille bir hibridin sera gaz› sal›m

I Do¤aya yapabilece¤iniz en büyük iyilik, çevreye duyarl› çocuklar yetifltirmektir. Birlikte ekolojik tatile gidin, bisiklete binin, do¤ay› keflfetmesini sa¤lay›n. K›saca, neyi korudu¤unuzu anlatarak de¤il, yaflayarak ö¤renmesini sa¤lay›n. I Bundan 25-30 y›l öncesine kadar al›flverifllerde file torba kullan›l›rd›. Bu torba, yeniden kullan›m›n bir parças›d›r. Giysilerinizi, ev eflyalar›n›z›, kullanmad›¤›n›z elektronik eflyalar›n›z› yeniden kullan›ma kazand›rmak için yard›m kurulufllar›na ba¤›fllay›n. I Ülkemizde, ço¤u Ege, Akdeniz ve Karadeniz’de yer alan onlarca çiftlikte ekolojik tatil yap›labiliyor. Bu¤day Derne¤i’nin TaTuTa projesi kapsam›nda, gitmek istedi¤iniz çiftli¤i seçebilir, ekolojik tar›mla u¤raflan çiftçilere destek olabilirsiniz. Ayr›nt›l› bilgi için: www.bugday.org/tatuta

SANT‹GRAT

39


038_041_yesil

12/27/10

11:40 AM

Page 4

3- 100 YILLIK ALTERNAT‹F: B‹YOD‹ZEL Biyodizel bitkisel ya¤dan yap›lan ve modifiye edilmemifl tüm dizel motorlarda çal›flabilen bir yak›t türü. Soya, kanola, ay çiçe¤i, hindistancevizi, kenevir gibi bitkilerden üretilebildi¤i gibi evlerde ve restoranlarda kullan›lan k›zartma ya¤lar›, bal›k ya¤› gibi hayvansal ya¤lar da biyodizel yak›t yap›m›nda kullan›labiliyor. At›k ya¤ toplama flirketleri evlerde biriktirilen 5 litre ve üstü ya¤lar› gelip kap›n›zdan al›yor. Biyodizel yeni bir keflif de¤il 100 y›l› aflk›n bir zamand›r kullan›l›yor. Dizel motorlu araçlar›n tümü biyodizelle çal›flabiliyor. Biyodizelin karbondioksit emisyonu daha az. Motor performans›n› etkilemedi¤i gibi, d›fla ba¤›ml› olmadan ülke kaynaklar› ile üretilebilmesi gibi bir avantaj› da var. Biyodizel tek bafl›na ya da istenilen miktarda petrol dizel yak›t› ile kar›flt›r›larak kullan›labiliyor. Biyodizelin yüzde 20 dizel yak›t› ile kar›fl›m›na “B20,” yüzde 5 kar›fl›m›na “B5” gibi isimler veriliyor. 4- B‹R K‹LO ET‹N GEZEGENE MAL‹YET‹ Bir kilo et için on dört ton su harcan›yor. Bu, tüketime haz›r hale gelinceye kadar harcanan suyun miktar›. ABD’deki çiftliklerde yetifltirilen besi hayvanlar› h›zl› büyümeleri için ve besleme maliyetinin daha düflük olmas› için soya, m›s›r ve tah›lla besleniyorlar. ABD genelinde soya ekinlerinin yüzde 90’›, m›s›r›n yüzde 80’i, tah›l›n yüzde 70’i bu besi çiftliklerine gidiyor. Bu ekinlerin yetiflmesi için ihtiyaç duyulan su ise, neredeyse ülkenin su kaynaklar›n›n yar›s›na denk geliyor. ABD yüzölçümü dü-

40 SANT‹GRAT

flünülünce, dehflet verici de¤il mi? Etten vazgeçemiyorsan›z, en az›ndan do¤al otlaklarda beslenen, yerli organik eti tercih edin. 5- TEM‹ZL‹K ÜRÜNLER‹NE D‹KKAT! Ev temizlik ürünleri sat›n al›rken boyal›, kokulu ve ekstra ambalajl› olanlardan uzak durun. Konsantre ürünler konusunda uyan›k olmak gerekiyor. Her ne kadar küçük ambalaj›, daha fazla kullan›m olana¤› ve evde daha az yer kaplamas›yla avantajl› görünse de, konsantre edilmifl malzemelerin niteli¤i çevre ve insan sa¤l›¤› için zararl› olabilir. Bir zamanlar insanlar temizlik malzemesi olarak daha s›radan ürünler kullan›yorlard›. Suya, havaya ve giyeceklerimize daha az kimyasal bulaflt›rmak için geçmifle dönmekte fayda var. ‹flte birkaç öneri:

Islak zeminlerin temizli¤inde sirkeli su kullanabilirsiniz. G Tuvalet temizli¤inde boraksla kar›flt›r›lm›fl limon suyu ifle yarar. G Mobilyalar› parlatmak için limon suyu ve zeytinya¤› kar›fl›m›n› deneyin. G Cam temizli¤i için suya birkaç damla tuvalet ispirtosu ve sirke damlat›n. G


038_041_yesil

12/27/10

11:40 AM

Page 5

KARBON AYAK ‹Z‹N‹Z‹ ÖLÇÜN Birçok insan›n arzusu, yeryüzünde mümkün oldu¤unca küçük ve hafif ad›mlar atarak yaflamak. Ancak bu dilek genelde teoride kal›yor; ifl biraz zaman ve emek harcamaya gelince rahatl›k her fleyin, yaflanabilir bir gelece¤in bile önüne geçiyor. Gerçekte ne büyüklükte ve ne a¤›rl›kta ad›mlar at›yoruz? Gezegene ne kadar yard›mc›, ne kadar ayak ba¤› oluyoruz? Bu sorular›n yan›tlar›n› merak ediyorsan›z bu testi yap›n ve karbon ayak izinizi ölçün. Yapman›z gereken tek fley yaflam tarz›n›za uygun seçene¤i iflaretlemek. 1- Ne s›kl›kla geri dönüflüme katk›da bulunuyorsunuz? a) Gerçek bir geri dönüflüm tutkunuyum. Baflta ka¤›t, plastik, alüminyum, cam ve k›zartma ya¤lar› olmak üzere uygun olan her fleyi geri dönüflüme kazand›r›yorum. b) Zaman ve efor anlam›nda bana ekstra külfeti olmad›¤› sürece geri dönüflüme katk›da bulunmaya çal›fl›yorum. c) Yo¤un bir yaflam tempom oldu¤u için geri dönüflümle ilgilenecek zaman ve sabra sahip de¤ilim. 2- Geri dönüfltürülmüfl ürünler kullan›yor musunuz? a) Tüketimimi mümkün oldu¤unca azaltmaya çal›fl›yorum. Bununla birlikte, bir fley sat›n almak zorunda oldu¤umda mümkün oldu¤unca geri dönüfltürülmüfl ürünleri tercih ediyorum. b) Geri dönüflümün simgesi olan üçgen logoya bakmak akl›ma geldi¤inde, tercihimi bu ürünlerden yana kullan›yorum. c) Geri dönüfltürülmüfl ürün, di¤er insanlar›n geri dönüflüme kazand›rd›¤› fleylerden üretilen ürün anlam›na m› geliyor? 3- Elektronik eflyalar›n›z hangi enerji s›n›f›na ait? a) Buzdolab›, çamafl›r makinesi, bulafl›k makinesi gibi tüm beyaz eflyalar›m A+ enerji s›n›f›na ait. b) Son y›llarda ald›klar›m›n A ve A+ olmas›na dikkat ediyorum. Daha önce ald›¤›m ürünlerde buna dikkat etmemifltim. c) Eflyalar›m›n hangi enerji s›n›f›na girdi¤ine dair bir fikrim yok.

4- Evinizde kullan›lan yap› malzemelerinin ne kadar› sürdürülebilir ürünlerden olufluyor? a) Evimin tamam› geri dönüfltürülmüfl ve sürdürülebilir ürünlerden olufluyor. b) Yaflad›¤›m ev infla edilirken sürdürülebilir materyaller kullan›lmam›fl. Ancak ben yenilemeler yaparken sürdürülebilir ve geri dönüfltürülmüfl ürünler kullanmaya dikkat ediyorum. c) Evimle ilgili tüm inflaat ifllerini müteahhidime b›rak›yorum. Sürdürülebilir ürünler kullanmak isterlerse kullan›rlar, bana ba¤l› de¤il. 5- Evinizde yenilenebilir enerjinin herhangi bir formunu kullan›yor musunuz? a) Yerel yönetimin sundu¤u yenilenebilir enerji kaynaklar›ndan çöplük gaz› sat›n al›yorum. Böyle bir imkan›m olmasayd› enerjimi günefl enerjisi ya da rüzgar tribününden sa¤lama yoluna giderdim. b) Farkl› seçenekleri de¤erlendiriyorum. Yaflad›¤›m kentin yerel yönetimi yenilenebilir enerji seçeneklerini daha yeni yeni sunuyor. Di¤er enerji kaynaklar›ndan biraz daha pahal› ama buna de¤er. c) Yerel yönetimin yenilenebilir enerji kaynaklar› sa¤lad›¤›na dair bir fleyler duydum, ama daha pahal›ym›fl. Abone olaca¤›m› sanm›yorum.

bir ulafl›m yolu düflünemiyorum bile. 8- Ne s›kl›kta et yiyorsunuz? a) Tercihen et yemiyorum. b) Düzenli olarak yiyorum, ama sat›n al›rken organik olarak yetifltirilmifl yerel ürün olmas›na dikkat ediyorum. c) Gerçek bir etobur oldu¤umu söyleyebilirim. Bünyemin buna ihtiyac› var. 9- Ne tür deniz ürünleri tercih ediyorsunuz? a) Nadir olarak deniz ürünü tüketiyorum. Tercihim genellikle deniz tara¤› ve midye oluyor. b) Her iki haftada bir deniz ürünü yerim. Sat›n al›rken bal›¤›n ebatlar›na dikkat ederim. Daha ucuza sat›lan yavru bal›klar› sat›n almam. c) F›rsat buldukça kalkan, orkinos, lüfer gibi bal›klar yerim. 10- Ne tür bir evcil hayvan besliyorsunuz? a) Hayvan bar›na¤›ndan ald›¤›m iki köpe¤im var. b) Hayvan bar›na¤›ndan ald›¤›m bir köpe¤im ve hayvan ma¤azas›ndan ald›¤›m bir ‹ran kedim var. c) Hayvan bar›na¤›nda Amazon papa¤an› var m› diye araflt›rd›m, ama yokmufl, bunun üzerine internetten sat›n ald›m. DE⁄ERLEND‹RME

6- Araban›z bir depo benzinle ne kadar yol kat ediyor? a) Arabam yok. b) Afla¤› yukar› 550 km. c) Tam emin olmamakla birlikte, 350 km. olabilir. 7- Ne s›k›l›kta araba kullanmaktan sak›n›yorsunuz? a) Arabam yok. Ulafl›mda bafll›ca tercihim ayaklar›m, bisikletim ve toplu tafl›ma araçlar›. b) Günde en az bir kez araba kullanmak yerine gidece¤im yere yürüyerek ya da bisikletle gitmeye çal›fl›yorum. Vas›tayla gidilmesi gereken bir yerse, komflular›m ya da arkadafllar›mla araba paylaflma seçene¤ini kullan›yorum. c) Arabam benim ayr›lmaz parçam. Baflka

Her A fl›kk› için kendinize 2 puan verin. Her B fl›kk› için kendinize 1 puan verin. Her C fl›kk› için kendinize 0 puan verin.

AYAK ‹Z‹N‹Z NE KADAR BÜYÜK? 20 – 15 puan aras›: Ayak iziniz küçük ve yumuflac›k. Yeryüzünün daha fazla say›da sizin gibi sakinlere ihtiyac› var. 14 – 9 puan aras›: Ayak izinizin potansiyeli iyi. Çevre dostu katk›lar›n›z› biraz daha art›rarak ayak numaran›z› küçültebilirsiniz. 8 – 0 puan aras›: Ayak izinizin bir insandan ziyade bir Yeti’ye ait oldu¤unu söyleyebiliriz. Tüm a¤›rl›¤›n›z› vererek att›¤›n›z bu kocaman ad›mlarla gezegene meydan okumaya ne zaman son vermeyi düflünüyorsunuz?

SANT‹GRAT

41


042_045_hobi

12/31/10

10:57 AM

Page 2

HOB‹

D‹J‹TAL FOTO⁄RAFÇILI⁄IN SIRLARI-1 B‹Z ‹NSANLAR GÖRMEK ‹STED‹KLER‹M‹Z‹ GÖRÜRÜZ. 1826 YILINDAN BU YANA FOTO⁄RAFÇILIK, GÖRMEK ‹STED‹KLER‹M‹Z‹ B‹ZE GÖSTEREN B‹R SERG‹ B‹Ç‹M‹ OLDU. ÇÜNKÜ O TAR‹HTE ‹LK KEZ METAL B‹R LEVHANIN IfiI⁄A DUYARLI B‹R MADDEYLE KAPLANMASIYLA, B‹R NESNEN‹N KALICI GÖRSEL KAYDI GERÇEKLEfiT‹. O GÜNDEN BUGÜNE BÜYÜK B‹R TEKNOLOJ‹K EVR‹MDEN GEÇEN FOTO⁄RAF MAK‹NELER‹ HAYATIMIZIN VAZGEÇ‹LMEZ‹ OLDU. HAZIRLAYAN: MURAT KURT PAZARLAMA fiEF‹

F

oto¤rafç›l›k bir tür hastal›k gibi. 1994’te Ruslardan al›nm›fl Zenit 122 markal› anolog (SLR) foto¤raf makinemle bu hastal›¤a ben de yakaland›m. Dijital makineler ç›kana kadar foto¤raf makinelerinin filme, foto¤raflar›n ise karanl›k bir odada kimyasal banyoya ihtiyac› vard›. Böyle bir olana¤› herkesin sa¤lamas› çok mümkün de¤ildi. Hem pahall›, hem de özel bir yer gerektiriyordu. Bu sebeple ertelemifl oldu¤um foto¤raf çekimlerine dijital makineler bir kurtar›c› gibi yetiflti. Dijital makinelerin ç›k›fl›yla ben de çekimlerime h›zla devam

42 SANT‹GRAT

ettim. Sokak, do¤a, portre, vas›ta, hayvan, meyve, kufllar, böcekler ... Ne bulursam çekiyordum! Bir süre sonra ayn› tarzda foto¤raflar çekti¤imi fark ettim. Foto¤rafç›l›¤a bafllayan herkesin kendine sormas› gereken “neden foto¤raf çekiyorum?” sorusunun cevab›n› dijital teknolojiyle aç›klayabiliyordum art›k. Foto¤raflarda yakalayamad›¤›m renk, ›fl›k, denge, objelerin ahengi, gelenek, görenek, ortam flartlar› gibi unsurlar› dijital sanatlar› kullanarak foto¤rafla buluflturdu¤umda farkl›l›klar› yakalamay› baflard›m ve apayr› keyifler almaya bafllad›m.

NED‹R BU D‹J‹TAL FOTO⁄RAFÇILIK? Dijital teknolojinin ilerlemesiyle hayat› düzgün bir flekilde aksettiren, geliflmifl foto¤rafç›l›¤›n ça¤dafl bir türüne dijital foto¤rafç›l›k deniyor. Teknolojik geliflimler, dijital foto¤raf makineleri, cep telefonlar› ve gittikçe cazipleflen fiyatlar, dijital foto¤rafç›l›¤› yayg›nlaflt›r›p, çeflitlendiriyor. Böylece dijital foto¤rafç›l›k son derece sa¤lam temel tafllara oturmaya bafll›yor. Eskiden foto¤raflar filme çekilir, banyo yap›l›r, kartlara bas›l›rd›. Bu ifli profesyonelce yapanlar dia pozitif diye adland›r›-


042_045_hobi

12/27/10

11:46 AM

Page 3

lan çok daha kaliteli ama çok daha pahall› filmlerle çekim yapard›. Ortaya ç›kan sonuçlar taranarak bilgisayara aktar›l›r, kalite kontrolü yap›l›rd›. Her zaman istenilen sonuçlar elde edilemezdi tabii ki. O yüzden çekimler tekrarlan›r; bir sürü film, para, emek ve zaman bofla giderdi. Dijital foto¤raf makineleri, tam bu noktada devreye girerek bizi ve foto¤raf çekme iflini sevindirdi. Art›k foto¤raflar› çekip, dijital ekrandan an›nda kontrol edebiliyorduk. Be¤enmezsek siliyor, an›nda yenisini çekiyorduk. ‹stedi¤imiz sonucu al›ncaya kadar çekip-silebilirdik; hiçbir sorun ç›km›yordu. Üstelik film bitti derdi de yoktu. ‹stedi¤imiz görüntüyü elde edince de bilgisayara yükleyerek, iflleyebiliyorduk. Bu gerçekten bir devrimdi! Bu geliflmifllik sayesinde herkes foto¤raf çekebiliyor. Günümüzde herkes foto¤raf

hastal›¤›na yakalanm›fl görünüyor. Bu etkiden ve büyüden dolay› biz iyi foto¤raf ile kaliteli foto¤raf aras›ndaki denklemi unutur oluyoruz. MAK‹NEN‹ ‹Y‹ TANIMAN GEREK Daha iyi ekipman, daha iyi foto¤raf de¤ildir. Daha iyi ekipman, kaliteli foto¤raf demektir ‹yi foto¤raflar çekmenizde foto¤raf makinenizin önemi yoktur. En iyi foto¤raflar yakalanmak için zorlanmad›¤›nda gelir. O ‘an’lar ya olur ya da olmaz. E¤er gerçekten iyi foto¤raf çekebiliyorsan›z tek ihtiyac›n›z kullan-at bir foto¤raf makinesi, oyuncak bir kamera veya cep telefonu bile olabilir. ‹yi foto¤raflar çekmek için, bir Leica veya Nikon D3x’e gereksinim duymazs›n›z. Günümüz makineleri dergi kapaklar›nda kullan›labilecek kalite ve güzellikte görüntüleri ortaya ç›kartabilme SANT‹GRAT

43


042_045_hobi

12/27/10

11:46 AM

Page 4

yetene¤ine sahip. Yapman›z gereken tek fley ihtiyac›n›z do¤rultusunda bir foto¤raf makinesi sat›n al›p, foto¤raf makinenizin özelliklerini son katresine kadar kullanmay› baflarabilmek. D‹J‹TAL SLR FOTO⁄RAF MAK‹NELER‹ Manuel ayarlama imkan› sa¤layan, dijital ortamda görüntüyü elde eden profesyonel ve yar› profesyonel foto¤raf makinelere

44 SANT‹GRAT

Dijital SLR foto¤raf makineleri deniyor. Bu makineler refleks yap›da olduklar›ndan ‘Digital Single Lens Reflex’ anlam›na gelen DSLR k›saltmas› kullan›l›yor. DSLR foto¤raf makineleri, ‘Full Frema’ özellikli lensler ve farkl› objektifleri kullanabilece¤iniz bir makine türüdür. Temel foto¤raf bilgilerini ö¤renmek ve uygulamak için ideal olan bu makinelerde otomatik ayarlar da yap›labilir.

KOMPAKT D‹J‹TAL FOTO⁄RAF MAK‹NELER‹ Geliflmifl otomatik ayarlar› bulunan ‘kolay tafl›nan, kolay kullan›lan ve fazla foto¤raf bilgisi gerektirmeyen’, ama buna karfl›n ‘kabul edilebilir derecede yüksek kalitede görüntüler oluflturabilen’ foto¤raf makineleri ‘kompakt dijital foto¤raf makineleri’ s›n›f›n› oluflturuyor. Kompakt dijital foto¤raf makinelerinin en belirgin özelli¤i, objektif ve flafl›n gövdeyle bütünleflik yap›da olma-


042_045_hobi

12/27/10

11:46 AM

Page 5

lar›. LCD sayesinde ön izleme yapmak, foto¤raf› çekmeden görüntüyü izlemek ve video çekme özellikleri ile bu tür modelleri gerçekten kullan›fll›l›k bak›m›ndan ‘eflsiz’ k›l›yor. Genel anlamda temel foto¤raf bilgileri gerektirmeyen amatör foto¤raf makineleri bu s›n›fa dahil ediliyor. D‹YAFRAM, OBTÜRATÖR, ENSTANTANE Foto¤rafç›l›¤›n en önemli özelliklerinden biri diyaframd›r. Alan›n derinli¤ini ayarlayan bu bölüm, insan›n göz bebe¤inin ›fl›¤a verdi¤i tepkiyi verir. Nas›l ki, çok ›fl›k oldu¤unda gözümüzü k›sar›z, foto¤raf çekilecek alanda çok ›fl›k varsa, diyafram› uygun miktarda kapat›r›z. K›saca foto¤raf makinelerinin ›fl›k miktar›n› ayarlayan bölümüdür diyafram. ‹stedi¤iniz yeri keskin, istedi¤iniz yeri bulan›k yapman›z› diyafram mümkün k›lar. Di¤er bir bölüm olan obtüratör göz kapa¤› görevini yerine getirir. H›zl› veya yavafl enstantaneler kullanarak foto¤raflar›n›zda ›fl›k kurgusu oluflturman›z› sa¤lar. Foto¤rafç›l›¤›n pahal› parçalar›ndan birini oluflturan objektif, gözün mükemmel olarak yapt›¤› görevi yerine getirir. Objektif foto¤raf›n ilk oluflmas›n› sa¤layan ›fl›¤›n ilk vurdu¤u ve topland›¤› alan oldu¤undan foto¤raf›n netli-

¤ini, keskinli¤ini, kalitesini belirleyen en önemli parçad›r. Foto¤raf makinelerinin özelliklerinden bir di¤eri de ›fl›k alg›lay›c›d›r. Günümüz makineleri ›fl›k kayna¤›n› dijital olarak kay›t yapt›¤› için bu özelli¤in bilinmesine art›k gerek duyulmuyor. Foto¤rafç›l›¤›n özünde her iflte oldu¤u gibi foto¤raf makinenize annenin çocu¤una duydu¤u tutkuyla ba¤lanmak, çocu¤una

gösterdi¤i özveriyle zaman geçirmek yat›yor. Foto¤rafç›l›kta farkl› ifller yapabilmek için öncelikle insan›n kendisini tan›mas› gerekir. Daha sonra da tarz›n›n d›fl›na ç›kabilmeyi keflfetmesi… Sonraki say›da: Dijital makinelerin bilinmesi gereken özellikleri ve sokak foto¤raflar› çekme tekniklerini ele

al›nacak.

SANT‹GRAT

45


046_047_rauf

12/27/10

11:48 AM

Page 2

‹fi DÜNYASI

‹fi HAYATINDA ‘TERC‹H’ VE ‘ARMA⁄AN’ DENGES‹ M. RAUF ATEfi

Capital & Ekonomist & PCnet Yay›n Direktörü

D

o¤ufltan kazan›lanlar ya da gelenler, insanlara verilmifl ‘Arma¤anlard›r.’ Bu aç›dan bak›nca, zeki bir insan olmak arma¤and›r. Çünkü, bu sizin elinizde olmayan, do¤ufltan gelen bir özelliktir. Yine aileniz, ülkenizi de seçmeniz mümkün de¤ildir. Do¤du¤unuz ülke, anne ve baban›z, onlardan size kalanlar… Hepsi birer arma¤and›r. ‹nsanlar›n bunlar› de¤ifltirmesi de elinde de¤ildir. TERC‹HLER DAHA MI ÖNEML‹? Oysa, zeki ve yetenekli bir insan, ayn› zamanda iyi bir insan olabilir. ‹flte ‘iyi insan’ olmak ise bir ‘tercihtir’. Arma¤anlarla do¤mufl olabilirsiniz… Ancak, tercihlerinizi iyi yapmazsan›z, yolunuz farkl› bir flekilde belirlenebilir. ‘arma¤an’ ve ‘tercih’ dengesinde, ikincisinin daha önemli oldu¤una iflaret eden Jeff Bezos, flöyle konufluyor: “Zeki olmak bir arma¤and›r, iyi bir insan olmak ise tercihtir. Arma¤anlar kolayd›r, ne de olsa sonuçta birileri taraf›ndan verilir. Tercihler ise fevkalade zor olabilirler. E¤er dikkatli olmazsan›z, verilen bu arma¤anlarla yoldan ç›kabilirsiniz, ki muhtemelen ç›kars›n›z, muhtemelen kendi tercihlerinize de zarar verirsiniz.” ‹K‹S‹ ARASINDAK‹ DENGE ÖNEML‹ Amazon’u kurmadan önce bir finans kuruluflunda yönetici olarak çal›flan Bezos, aniden içinde do¤an giriflimcilik ruhunun etkisine giriyor. Eflinin de deste¤iyle iflinden istifa ediyor, yani ‘çok kritik bir tercih’ ya-

46 SANT‹GRAT

Daha önce hiç bu aç›dan konuya yaklaflmam›flt›m. Ancak, Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un, ABD’de bir üniversitede yapt›¤› konuflmay› okuyunca, bak›fl aç›m de¤iflti. Bezos, gençlere yapt›¤› konuflmada, insanlar›n hayat›n› yönlendiren iki önemli konuya dikkat çekiyor: ‘arma¤anlar’ ve ‘tercihler.’ Ona göre, do¤ufltan itibaren insanlar, bu iki faktörün etkisiyle hayatlar›n› yönlendirip, kariyerlerinde ilerliyor ya da geriliyorlar.

p›yor. Zor bir tercihti ama Bezos denemek istiyordu. Denemedi¤i takdirde ileride piflman olabilece¤ini düflünüyordu. Zaman onu hakl› ç›karm›flt›. Hayat›n ona verdi¤i ‘arma¤anlar›’ kullanm›fl, onlar›n üstüne kendini mutlu edecek bir ‘tercih’ yapm›flt›. Bunu yapmazsa ve do¤an›n verdi¤i ‘arma¤anla’ yetinse, belki bir flirkette yönetici olarak devam edecek, Amazon’u kuramayacakt›. O nedenle hayat› boyunca ‘tercihler’ yapmak zorunda kalacak gençlere flu öneride bulunuyor: “Hayatta en anlaml› olan›n yapt›¤›n›z bir dizi tercih oldu¤unu anlayacaks›n›z. Sonuçta hepimiz yapt›¤›m›z tercihlerin bir toplam›ndan ibaretiz. Kendinize muhteflem bir hikaye yarat›n.

fi‹RKETLER ‹Ç‹N DE ‘TERC‹HLER’ ÖNEML‹ fiirketler, özellikle babadan ve dededen yeni kuflaklara geçmifl olanlar›n da hayatlar›nda ‘tercihler’ oluyor. Bir ölçüde ‘deden kalan’ miraslar› ‘arma¤an’ olarak de¤erlendirmek gerekiyor. Arma¤anlar› temel al›p ifl hayatlar›n› yönlendirmeyenler, hiçbir tercihte bulunmay›p, riskten kaç›nanlar da ifl hayat›nda baflar› ya da baflar›s›zl›k yoluna girebiliyorlar. Türkiye’de aile flirketleri olarak bak›ld›¤›nda, birkaç tipin öne ç›kt›¤›n› görüyoruz: 1. Miras kalan flirketi/grubu oldu¤u gibi korumak ad›na hiç önemli bir ‘tercih’ yapmayanlar… Büyüdük diye düflünüp yerinde sayanlar… Bunlar›n örneklerinin epeyce oldu¤unu düflünüyorum. 2. Miras kalan aile flirketlerini, ayn› ifl alan›nda ve sektörde, bab›n›n kurdu¤u de¤er ve modellerle yönetmeye çal›flanlar, bir süre sonra ortadan yok olabiliyor. Ortadan yok olmasa bile marjinal denecek boyutta yollar›na devam ediyorlar. 3. Bir de ‘tercihler’ yap›p, iflini ve servetini büyütenler var. Say›lar› çok ama ben fievket Sabanc› ve ailesine (Ali Sabanc›, Emine Kam›fll›) dikkat çekmek istiyorum. Sabanc› Holding’de devam etseler ve bir tercih yapmasalard›, bugünkü Sabanc› Holding’in cirosu/piyasa de¤eri çok farkl› olmayacakt›. Ancak, yapt›klar› tercihle, kendilerine büyük bir de¤er yaratt›lar. En


046_047_rauf

12/27/10

11:48 AM

Page 3

az›ndan piyasa de¤eri 1 milyar dolara yaklaflan Pegasus’u kurdular. ÇOK SORU SORMAK, YANITLAMAK LAZIM O nedenle Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un sordu¤u sorulara iyi yan›tlar bulmak ve ifl hayat›na adapte etmek gerekiyor. fiu sorulara dikkat: 1. Arma¤anlar›n›z› nas›l kullanacaks›n›z? Hangi tercihlerde bulunacaks›n›z? 2. Rehberiniz, dura¤anl›k m› olacak yoksa

tutkular›n›z›n peflinden mi koflacaks›n›z? 3. Dogmalara m› inanacaks›n›z, yoksa kendinize has orijinal bir insan m› olacaks›n›z? 4. Kolay ve sönük bir yaflam› m› yoksa maceralar ve hizmetlerle dolu bir yaflam› m› seçeceksiniz? 5. Elefltiriler alt›nda ezilecek misiniz yoksa kendi inand›klar›n›z›n peflinden mi gideceksiniz? 6. Hatal› oldu¤unuzda blöf yaparak kurtulmaya m› çal›flacaks›n›z yoksa özür mü di-

leyeceksiniz? 7. Kalbinizi reddedilme ihtimaline karfl› hep kapal› m› tutacaks›n›z yoksa afl›k oldu¤unuzda derhal harekete mi geçeceksiniz? 8. Hep garantili ifller mi yapacaks›n›z, yoksa arada bir risk de alacak m›s›n›z? 9. Güçlüklerle karfl›laflt›¤›n›zda hemen pes mi edeceksiniz yoksa onlarla kora kor mücadele mi? 10. Di¤erlerini üzmek pahas›na zeki bir insan m› yoksa iyi bir insan m› olacaks›n›z?

SANT‹GRAT

47


048_049_proje

12/27/10

2:28 PM

Page 2

PROJE

Ünlü projenin bitimine az kald›:

TRUMP TOWERS ‹STANBUL ‹KL‹MLEND‹RME S‹STEMLER‹ AIRFEL’DEN ISITMA SO⁄UTMA VE HAVALANDIRMA SEKTÖRÜNÜN ÖNCÜ F‹RMALARINDAN AIRFEL, BAfiARILI PROJELERE ‹MZA ATMAYA DEVAM ED‹YOR. TÜRK‹YE’DEK‹ HER ÜÇ ÖNEML‹ REZ‹DANS PROJES‹N‹N B‹R‹NDE TERC‹H ED‹LEN AIRFEL ÜRÜNLER‹ SON OLARAK ‹STANBUL MEC‹D‹YEKÖY’DE YÜKSELEN TRUMP TOWERS RESIDENCE’IN DA TEK TERC‹H‹ OLDU. HAZIRLAYAN: CANER KUZU‹MAMLAR -ISITMA SATIfi MÜHEND‹S‹

M

ecidiyeköy’de iki kule yükseliyor. Amerikal› ünlü emlak kral› Donald J. Trump’›n kalite ve standartlar› ile Do¤an Grubu’nun gücü ve dinamizmini buluflturan Trump Towers ‹stanbul yat›r›m›, rezidans ve ofis katlar›n›n yer ald›¤›, çarp›c› tasar›m›yla öne ç›kan iki yüksek kule ile büyük bir al›flverifl merkezinden olufluyor. Avrupa’n›n ilk Trump projesi olmas› özelli¤ini tafl›yan Trump Towers ‹stanbul, Trump ailesi için de özel bir yere sahip. 2011 y›l› bafl› itibariyle projede yaflam›n bölümler halinde

48 SANT‹GRAT

D-yap› ‹nflaat ad›na bu proje Celil Özata taraf›ndan yürütülüyor.

bafllamas› hedefleniyor. 39 ve 37 katl› iki kuleden oluflan ve mimar Brigitte Weber’in tasarlad›¤› bu özel yaflam alan› olabildi¤ince farkl› tasarland›. Proje, al›fl›lm›fl›n d›fl›ndaki al›flverifl merkezi, farkl› sosyal alanlar›yla öne ç›kan rezidanslar› ve executive ofislerden olufluyor. Dünyaca bir öneme kavuflacak al›flverifl merkezi, özenle seçilmifl markalar›n, spor tesislerinin ve sosyal alanlar›n bir araya gelece¤i bir alan olacak. 102 metrekareden bafllay›p 680 metrekareye kadar farkl› seçeneklerde tasarlanan daireler sakinlerine seçkin bir yaflam su-


048_049_proje

12/31/10

11:06 AM

Page 3

nacak. 2 bin 800 araçl›k 6 katl› otopark Mecidiyeköy’deki trafik ve park sorununa büyük ölçüde çözüm getirecek. 260 bin metrekarelik bir alanda infla edilen Trump Towers gökyüzüne do¤ru 39, yeralt›na do¤ru 10 katl›k bir uzant›s›yla eflsiz bir konfor ve e¤lence sunacak. Bu önemli projenin ana yüklenicili¤i, D-Yap› ‹nflaat San.ve Tic A.fi taraf›ndan yap›l›yor. D-Yap›, 1998 y›l›nda medya, enerji, finans, sanayi, ticaret, turizm ve telekomünikasyon alanlar›nda faaliyet gösteren, Türkiye'nin en büyük gruplar›ndan biri olan, Do¤an Grubu’na ba¤l› flirketlerin inflaat projelerini yürütmek üzere kuruldu. fiirket bugün; AVM, ifl merkezi, konut, okul, akaryak›t depolama tesisleri gibi tüm nitelikli yap› projeleri, her türlü alt yap› ve bina ifllerini baflar›yla gerçeklefltiriyor. Trump Towers Residence projesini D-yap› ‹nflaat ad›na Celil Özata yürütüyor. ‹stanbul’un en önemli ticaret ve ulafl›m merkezlerinden olan Mecidiyeköy’de tamamlanan Trump Towers Residence’nin iklimlendirme sistemlerinde Airfel’in kaliteli ve genifl ürün gam›ndan ürünler kullan›l›yor. Projede özel dizayna sahip, sessiz rulman yatakl›, McQuay marka MCW serisi dört borulu gizli tavan tipi 2,5 kW ile

8,7 kW aras›ndaki kapasitelerde 750 adet Fancoil, McQuay marka 2 adet 1770 kW, 2 adet 1300 kW Proximus EV serisi su so¤utmal› vidal› so¤utma gruplar›, 2 adet 1000 kW AWS serisi hava so¤utmal› vidal› so¤utma gruplar› ve 900,1260 ve 1800 kW’l›k EWK so¤utma kuleleri cihazlar› kullan›ld›. PROJEDE KULLANILAN AIRFEL ÜRÜNLER‹ McQuay marka MCW serisi fancoil’ler gerek ses seviyesi gerekse dizayn olarak müflterinin be¤enisini kazand›. EUROVENT sertifikal› olan McQuay MCW model fancoil cihazlar›ndaki ses seviyesi 3238 dba de¤erinde gerçeklefliyor. Fancoil motorlar› rulman yatakl›, drenaj tavas› tek parça olup, içi emaye kapl› ve drenaj borusuna do¤ru e¤im verilmifl. Cihaz›n elektrik ba¤lant›s› özel bir kutu içinde yer al›yor. Bu sayede elektrik kaçaklar› önlenebiliyor. Cihaz›n emiflinde ve üflemesinde kanal ba¤lanabilmesi için kulakç›klar ve bu kulakç›klara delikler b›rak›lm›fl durumda. Cihaz›n emiflinde standart olarak filtre mevcut. Bu filtreler en ufak modelde dahi iki parçal› olarak imal edilmekte. Filtreler hem afla¤›ya hem de yanlara do¤ru ç›ka-

r›labilme özelli¤ine sahip. Böylece özellikle otel ve rezidans projelerinde yer darl›¤›ndan dolay› meydana gelebilecek filtre temizleme zorlu¤unu da tamam›yla ortadan kald›r›yor. Projenin so¤utma gruplar›nda McQuay’›n su so¤utmal› serisi olan Proximus Evolution ve hava so¤utmal›da yeni serisi olan AWS serisi cihazlar kullan›ld›. Bu cihazlar hem verimlilik hem de dizayn olarak be¤enilerek özellikle tercih edildi. EUROVENT sertifikal› olan oransal kontrollü ve ba¤›ms›z so¤utkan devresine sahip McQuay so¤utma gruplar›, uzun çal›flma periyotlar›nda sorunsuz çal›flma performans›na sahip olmalar›yla biliniyor. Projenin so¤utma kulelerinde Airfel’in 2009 y›l›ndan itibaren Türkiye distribitörlü¤ünü üstlendi¤i Sulzer Grubuna ba¤l› EWK so¤utma kuleleri kullan›ld›. Bu so¤utma kulelerinin en önemli tercih sebeplerinden birisi ak›flkandan dolay› paslanmaya maruz kalacak ekipmana sahip olmamas›d›r.Yani su ile temasta olan tüm ekipmanlar ya paslanmaz çelik ya da cam elyaf takviyeli polyster kullan›larak üretildi¤i için paslanma gerçekleflmiyor. Cihazlardaki bu özellik müflterinin en fazla ilgisini çeken özellik olarak öne ç›kt›.

SANT‹GRAT

49


050_053_futbol

12/27/10

11:54 AM

Page 2

FUTBOL

Yeni liderler Anadolu’dan: ANADOLU FUTBOLUNUN GEC‹KM‹fi ‹HT‹LAL‹ PROFESYONEL FUTBOL L‹G‹, ASLINDA TÜRK‹YE’DE FUTBOLUN GELD‹⁄‹ NOKTANIN ‹fiARET‹YD‹. ‹STANBUL’DA OKULLU ÇOCUKLARIN YAN‹ GALATASARAY SULTAN‹S‹’NDE ARALARINDA AL‹ SAM‹ BEY (YEN)’‹N BULUNDU⁄U OKULLULARIN KURDU⁄U FUTBOL TAKIMLARI TÜRK FUTBOL TAR‹H‹N‹N DÖNÜM NOKTALARINI OLUfiTURDU. HAZIRLAYAN: NUH KÖKLÜ

F

enerbahçe ne Türkiye’nin ilk futbol tak›m› ne de Metin Oktay, Türkiye’nin ilk futbolcular› aras›nda de¤il. Ama yine de onlar ‘ilk’ olma özelli¤i tafl›yorlar. Türkiye’de profesyonel ligin kuruldu¤u 1959’da ilk flampiyon olan tak›m Fenerbahçe’ydi. Metin Oktay o zamanlar k›rm›z› ve beyaz olarak iki küme halinde maçlar›n sonunda Fenerbahçe’nin karfl›-

50 SANT‹GRAT

s›na ç›kan Galatasaray’›n ilk maçtaki golünü atm›flt›. Fenerbahçe ikinci maç› 4-0 kazan›nca ilk flampiyon olarak kay›tlara geçmiflti. Profesyonel futbol ligi, zamane ad›yla ‘Milli Lig’ asl›nda Türkiye’de futbolun geldi¤i noktan›n iflaretiydi. 1875’de Selanik’te, 1877’de Osmanl› ticaret hayat›n›n en canl› yafland›¤› ‹zmir’de oynanan futbol karfl›laflmalar›n›n akabinde ‹stan-

bul’da okullu çocuklar›n, yani Galatasaray Sultanisi’nde aralar›nda Ali Sami Bey’in (Yen) oldu¤u okullu çocuklar›n kurdu¤u futbol tak›mlar›, Türk futbol tarihinin dönüm noktalar› oldu. 1911’de Fenerbahçe, Rumblers, Strugglers, Progres ve Kad›köy tak›mlar› ise ilk defa bir lig nizam› alt›nda maçlar yapmaya bafllad›. ‹stanbul merkezli bu karfl›laflmalardan sonra 1916-1922 y›llar› aras›nda oy-


050_053_futbol

12/27/10

11:54 AM

Page 3

nanan Cuma ligleri de futbol tarihimizin önemli noktalar›yd›. Fakat profesyonel futbol liginin kuruldu¤u 1959’a kadar olan zaman, futbolun emekleme ça¤› oldu¤u kadar genç Cumhuriyet’in de kendini oluflturdu¤u dönem olarak de¤erlendirilmeli. ULUSAL K‹ML‹⁄‹N ‹NfiASI OLARAK L‹G Yaln›z Türkiye’de de¤il dünyada ulusal kimli¤in ortaya koyma biçimlerinden birisi de futboldur. Milli tak›m oluflturulmas› ve milli maç havas› bir yana milli lig de ayn› ulusal kimlik gösterisinin parças›d›r. Türkiye’de 1959’da oynanan ilk maçlar›n ad›n›n da ‘Milli Lig’ olarak an›lmas› bu anlamda bofluna de¤il. 1959’daki ilk lig maçlar›na ‹stanbul mahalli ligin-

den 8, Ankara ve ‹zmir’den de dörder tak›m kat›lm›fl ve Galatasaray’la Fenerbahçe’nin oynad›¤› final maç›yla noktalanm›flt›. O ligdeki futbol tak›mlar› aras›nda Vefa, Karagümrük, Beykoz gibi ‹stanbul menfleili köklü gruplar›n varl›¤› bir yana Alt›nordu, ‹zmirspor, Gençerbirli¤i, Hacettepe gibi ‹stanbul d›fl›ndan kat›lan önemli tak›mlar›n varl›¤› bir nevi, ‹stanbul ve onun d›fl›nda kalan tak›mlar›n kar-

52 YIL BOYUNCA B‹R‹NC‹ L‹G TAKIMLARI – KENT DA⁄ILIMI ( L‹GE KATILAN 68 TAKIM) ‹stanbul- 13 tak›m, Ankara- 9 tak›m, ‹zmir- 6 tak›m, Trabzon, Adana ve Kayseri- 2 tak›m Bursa, Samsun, Gaziantep, Eskiflehir, Kocaeli, Bolu, Denizli, Zonguldak, Rize, Antalya, Malatya, Sakarya, Mersin, Konya, Ordu, Diyarbak›r, Giresun, Sivas, Van, Manisa, Çanakkale, Ayd›n, Erzurum, Karabük ,Yozgat, Elaz›¤, Bal›kesir, Siirt, K›r›kkale ve Kahramanmarafl birer tak›m. SANT‹GRAT

51


050_053_futbol

12/27/10

11:54 AM

Page 4

51 YILLIK FUTBOL TAR‹H‹NDE ÜÇ BÜYÜK KENT DIfiINDA KATILAN TAKIMLAR: ( 2009-2010 ‹T‹BAR‹YLE) TAKIM Trabzonspor : Bursaspor:

MAÇ 1154 1298

GAL‹B‹YET 581 443

BERABERL‹K 315 381

MA⁄LUB‹YET 254 478

52 YILLIK REKABETTE ANADOLU TAKIMLARI (‹LK 10) TAKIM Trabzonspor Bursaspor Samsunspor Gaziantepspor Eskiflehirspor Kocaelispor Adanaspor Boluspor Denizlispor Adana Demirspor

SEZON 36 41 29 24 24 19 21 20 17 17

fl›laflmas› fleklinde tezahür etmiflti. Asl›nda Türkiye Futbol Ligi’nin as›l rengi, ‹stanbul ve ‹stanbul d›fl›ndakiler fleklinde oluflmufltur. Ad›na ister üç büyükler deyin isterseniz ‹stanbul futbol oligarflisi deyin, futbol liglerinin ana karakteri, ‹stanbul tak›mlar› ve onun d›fl›nda kalanlar fleklinde flekillendi. Bu durum Anadolu’daki futbol kulüplerinin uzun süre amatör düzeyde kalmas›yla ilgili oldu¤u kadar ülkenin sosyo-kültürel durumuyla ilgilidir; zira Anadolulu bir tak›m›n profesyonel karfl›laflmalara ç›kmas› o kadar da kolay olmuyordu. 1959-60 sezonunda Befliktafl’›n flampi-

52 SANT‹GRAT

MAÇ 1168 1332 952 790 768 640 670 638 586 550

GEL‹B‹YET 601 452 310 289 267 217 196 192 185 146

BERABERL‹K 328 391 245 199 242 179 206 215 161 157

MA⁄LUB‹YET 255 485 397 298 259 244 268 231 240 247

PUAN 2131 1747 1175 1067 1043 830 794 791 716 595

yon oldu¤u ligde yer alan 20 tak›m yine üç büyük kentin tak›mlar›ndan oluflmufl ve sonuçta Adalet, Hacettepe ve Alt›nordu’nun küme düflmesiyle sonuçlanm›flt›. Ertesi sezon Adana Demirspor küme düflmesine ra¤men üç kent tak›m› d›fl›nda lige Adana’dan kat›lan ilk tak›m olarak kay›tlara geçmiflti. O tarihlerde bile Anadolu futbolunun hala kendini gösteremedi¤ini görüyoruz. 1966-67 sezonunda ligi 8’inci bitiren ve daha sonralar› ilk ‘Anadolu F›rt›nas›’ ismiyle an›lacak olan Eskiflehirspor’un, ertesi sezon mahalli tak›mlarla birleflerek güçlenen Bursaspor’un ve 1974-75 sezonunu 9’uncu


050_053_futbol

12/27/10

11:54 AM

Page 5

bitirmesine ra¤men daha sonralar› ‘dördüncü büyük’ olarak an›lacak olan Trabzonspor’la Anadolu kulüpleri varl›klar›n› göstermeye bafllam›flt›. Trabzon’un ertesi y›l› Fenerbahçe’nin önünde lig flampiyon olarak tamamlamas›yla futbol tarihimizde yeni bir dönemin aç›lmas›na vesile oldu. ‹stanbul merkezli bakarsan›z Avrupa’da çeyrek finale kadar ç›kan Göztepe’yi Anadolu futbol ihtilalinin bafllang›ç noktas›na oturtman›z gerekir. ‹zmir, Ankara ve ‹stanbul’da büyük kentlerin tak›mlar› ve de kentlerin sosyal-ekonomik geliflimleriyle paralel bir de¤erlendirme yaparsan›z Eskiflehirspor’u akabinde Trabzonspor’u bu ihtilalin bafl›na yazman›z gerekir. Oysa ki mesele biraz daha derin; Anadolu futbol ihtilalini tek bafl›na ‹stanbul’dan bakarak kavramlaflt›ramazs›n›z. Anadolu futbol tak›mlar›n›n geç gelen profesyonel oluflumlar›, büyük kentlerin nispi oranda futbola müsait yap›lar›n› da göz önünde bulundurmal›y›z. Dahas› bu yolla futbol ligi tak›mlar›n›n co¤rafi da¤›l›m›yla, ülkenin sosyal koflullar› aras›nda kimi paralellikler de kurmak mümkün olur. CO⁄RAFYA VE FUTBOL Ligin ilk y›llar›nda üç büyük kentin kat›l›m›yla maçlar yap›l›yordu. Dolay›s›yla futbol maçlar›n›n trafi¤iyle Türkiye’nin ticaret trafi¤i aras›nda ba¤ kurulabilir. Daha önceleri futbol kulüpleri olmas›na ra¤men Adana, Trabzon, Bursa gibi geliflmifl kentlerde ise mahalli rekabetin yo¤unlu¤u ve yar› profesyonel tak›mlar›n varl›¤› milli lige kat›l›m› geciktiren önemli faktörler oldu. 1970’li y›llarda ise Türkiye’nin hemen hemen bütün bölge-

lerinden (Do¤u ve Güneydo¤u bu makus talihini daha yak›n zamanlarda de¤ifltirdi) Giresun, Bolu, Zonguldak, Bal›kesir gibi kent tak›mlar›n›n kat›l›m›yla kelimenin gerçek manas›nda bir Türkiye liginin olufltu¤u görülüyor. Kald› ki ayn› y›llara Türkiye’de sosyal geliflmenin h›zland›¤›,

kent yaflam› ve al›flkanl›klar›n›n de¤iflti¤i y›llar olarak farkl› bakmak gerekir. Bu noktadan bak›ld›¤›nda 2000’li y›llar› da ayr› bir noktada de¤erlendirmeliyiz. Zira, Gaziantep, Bursa gibi lige a¤›rl›¤›n› koyan tak›mlar, alt liglerde güçlü Anadolu tak›mlar›n›n varl›¤›yla Anadolu’nun gecikmifl futbol ihtilali gerçek muhtevas›n› buldu ve Bursaspor’un flampiyonlu¤uyla farkl› bir mecraya geçti. Anadolu futbolunun gecikmifl ihtilalinin birçok nedeni say›labilir. Burada üç büyük kulübün zaafiyetleri de hesaba kat›labilir ama art›k 52’nci sezonunu yaflayan profesyonel futbolun Anadolu tak›mlar› ligin ana karakteri haline geldi. ‹zmir tak›mlar›n›n eksikli¤i ise daha s›k tart›fl›l›r oldu.

ANADOLU FUTBOLUNUN UNUTMAZ YILDIZI: ÇENGEL FETH‹ (HEPER) Tarih 16 Nisan 1970. Yer Eskiflehir Stad›. Kupa Galipleri Kupas› eleme maç›nda deplasmanda ‹spanya’n›n Sevilla tak›m›na 1-0 yenilen Eskiflehirspor, o günlerde tribünlerde s›kça söylenen flekliyle Es-Es ikinci maça ç›kar. 78’inci dakikada ‹spanyol tak›m› bir gol daha atar. Eskiflehirspor’un tur umudu art›k kalmam›flt›r; ta ki üzerine gelen topu gö¤sünde yumuflat›p vurdu¤u için çengel lakab› alan Fethi sahneye ç›k›ncaya kadar… Fethi Heper o maçta üç gol atar ve Eskiflehir’in tur atlamas›n› sa¤lar. Baflar›ya iman etmifl zamane akl› için bu ‘baflar›’ hikayesi bile yeter ama Heper, futbolun farkl› bir zihniyetle oynand›¤› y›llar›n bir kahraman›d›r. Bir önceki kuflaktan Baba Hakk›’n›n takipçisidir, Taçs›z Kral Metin Oktay onu Galatasaray’a ça¤›rd›¤›nda, “Eskiflehir benden çok fley bekliyor onlar› k›ramam” diyecek kadar zarif bir ö¤rencidir dolay›s›yla. Onun ö¤rencili¤i bofluna kullan›lm›fl bir söz de de¤il. Anadolu Üniversitesi’nde e¤itim görüp sonra da e¤itimci olan Fethi Heper, Anadolu’dan ç›kan futbol devriminin ilk kahramanlar› aras›ndad›r.

SANT‹GRAT

53


054_057_satis

12/27/10

11:58 AM

Page 2

H‹ZMET

PROAKT‹F BAKIM H‹ZMETLER‹ GÜNÜMÜZ ‹fi DÜNYASINDA BAKIM-ONARIM H‹ZMETLER‹NE YETER‹NCE ÖNEM VERMEYEN, SADECE SATIfiA ODAKLANAN fi‹RKETLER, HIZLA MÜfiTER‹ KAYBED‹YOR. BU GERÇE⁄‹ ÇOK ÖNCEDEN GÖREN AIRFEL, BÜNYES‹NDE KURDU⁄U SATIfi SONRASI BAKIM ONARIM H‹ZMETLER‹ DEPARTMANIYLA RAK‹PLER‹NE GÖRE FARK YARATIYOR. HAZIRLAYAN: MUSTAFA ERKOL AIRFEL Afi SSH SERV‹S fiEF‹

G

ünümüzde üretilen cihazlar›n geneline bak›ld›¤›nda, birbirlerine yak›n kalite ve teknolojide olduklar› görülür. Ancak hangi marka olursa olsun hiçbir ürünün zamana ve y›pranmaya karfl› koymas› mümkün de¤il. Bunun d›fl›nda hem ürünün hem de yedek parçalar›n belirli kullan›m ömürleri var. Kullan›m ömrünü uzatmak ve bu ömrü maksimum fayda alt›nda problemsizce geçirilmesini sa¤lamak ürünün de¤il tüketicinin belirleyebilece¤i bir kriter. Bu da bir tak›m planl› teknik aktivitelerle potansiyel ar›zalar› öngörüp, henüz gerçekleflmeden önleyici tedbirler alarak cihazlar›n kullan›m sürelerini uzatmakla mümkün oluyor. Airfel olarak biz bu aktivitelerin genelini “Proaktif Koruyucu Bak›m Hizmetleri” olarak adland›r›yoruz. Proaktif bak›m hizmetleri, problemleri önceden öngörüp, buna uygun tedbirleri almak ve planl› bir flekilde takip etmeyi gerektiriyor. Airfel olarak müflterilerimize sundu¤umuz bak›m ve servis hizmetlerini de bu temel düflüncenin üzerine infla ediyoruz. E⁄‹T‹LM‹fi KAL‹TEL‹ PERSONEL EN ÖNEML‹ KRITER! Proaktif bak›m sadece teknik e¤itim ve tecrübeye dayal› de¤il. ‹flin gerektirdi¤i çeflitli bak›m enstrümanlar› da kullan›l›yor. Elbette teknik becerileri teknolojiyle birlefltirebilecek, kaliteli servis personeli proaktif bak›m›n en önemli kriteri. Bu noktada SSHD bünyesindeki tekrarl› teknik e¤itimlerle servis hizmet kalitemizi sürekli olarak denetliyor ve gelifltiriyoruz. Yine bak›mlar esnas›nda yap›lan ölçüm- kontrol ve analizler kay›t alt›na al›yoruz. Böylece teknik öngörüler yaparak,

54 SANT‹GRAT

muhtemel problemler henüz ar›za haline gelmeden çözümlenebiliyor. Müflterilerimizin iflletmelerinde gizli bir tasarruf sa¤layan bu yöntem, y›ll›k iflletme maliyetleri ve mesai kay›plar›n› da önlüyor. SSHD BÜNYES‹NDEK‹ BAK‹M H‹ZMETLER‹ Toplam kalitenin en önemli unsurlar›ndan biri olan hizmet departmanlar›, verdikleri hizmetle her geçen gün müflterilerin sat›n alma kararlar›n› etkileyen önemli bir kriter olmaya bafllad›. SSHD

olarak asli görevimiz öncelikle ürünlerimizin sahada problemsiz çal›flmas›n› ve müflteri memnuniyetini sa¤layarak, temsil etti¤imiz markalar›n süreklili¤ine katk›da bulunmak. Firmalar›n hizmet departmanlar› ayn› zamanda rakipleri karfl›s›nda fark yaratabilecekleri en önemli argümanlardan biri. Bak›m- onar›m hizmetlerine yeterince önem vermeyen ve müflteri taleplerine gereken ilgiyi göstermeyip sadece ürün sat›fl›na odaklanan flirketlerin, günümüz koflullar›nda h›zla müflteri kayb›na u¤ramas› kaç›n›lmaz bir


054_057_satis

12/27/10

11:58 AM

Page 3

“HASTA B‹NA SENDROMU” NUN BEL‹RT‹LER‹ NELER?

gerçek. Sat›fl Sonras› Bak›m Onar›m Hizmetleri’nin do¤uflu ve yap›lanmas› tam da bu düflünceyle bafll›yor. Bu düflünce etraf›nda yap›lanan tüm bak›m ve servis hizmetleri, kalite çizgisini en üst seviyede tutabilmek için bizzat SSHD merkez ekibi taraf›ndan yönetiliyor. Müflterilerimiz istedikleri an kolayl›kla merkeze ulaflabiliyor ve sorunlar›n› aktar›p, çözüm bulabiliyor. Bu çal›flma biçimimiz büyük be¤eni ile karfl›lan›yor. MÜfiTER‹ H‹ZMETTE KAL‹TE ARIYOR SSHD bünyesinde organize flekilde sunulan bak›m hizmetleri, 2008 y›l› bafllar›nda flekillenmeye bafllad› ve bu tarihten sonra h›zla ivme kazanarak geliflti. Sektörde sat›fl sonras› hizmetlerin kalitesini belirleyecek kriterler ve ölçüm sistemleri halen oturmad›. Bu nedenle yetkili firmalardan ziyade yetkisiz hizmet firmalar› sahada faaliyet gösteriyor. Bu firmalar yetkinlikleri d›fl›nda olsa bile baz› hizmet ifllerine talip oluyor. Pratikte

bunun olumsuz sonuçlar› olabiliyor. Bu tür firmalar, hatal› uygulamalar› sonucunda müflterilerine yüksek maliyetli zararlar verebiliyor. Böyle bir ortamda kendine güvence arayan bilinçli müflteriler, her yönden güvenebilece¤i, güçlü kurumsal yap›s›yla verdi¤i hizmetin ard›nda durabilecek firmalar› tercih ediyor. Sektörde Airfel gibi Türkiye geneline yay›lm›fl organizasyonuyla hizmet sa¤layabilen flirket say›s› oldukça az say›da yer al›yor. Bak›m hizmet konular›nda ald›¤›m›z sonuçlar, teflvik edici oldu¤u kadar do¤ru yolda ilerledi¤imizin de göstergesi. Güçlü kurumsal yap›m›z ve kaliteli hizmet anlay›fl›m›z tercih sebebi olmam›z› sa¤l›yor. HER SEKTÖRDEN MÜfiTER‹M‹ZE H‹ZMET VER‹YORUZ Müflteri portföyümüzde her sektörden firma yer al›yor. Otelcilikten, imalat sektörüne, bankac›l›ktan, g›da sektörüne kadar her müflterinin ihtiyac›na uygun hizmet sunuyoruz. Elbette her müflterinin farkl›

Hasta Bina Sendromu’nun aç›klamas› oldukça basittir. Merkezi bir sistemde, sistemden üflenen hava tüm binay› dolafl›r ve bu havan›n bir k›sm› egzost edilip kalan k›sm› tekrar tekrar ayn› ortama verilir. E¤er bu s›rada merkezi klima sisteminiz temizlik ve kimyasal bak›mlar› ihmal edilmiflse; merkezi klima sisteminizde sa¤l›¤› tehdit edici bakteri, virüs ve alerjenler ürer. Bütün bunlar hava sirkülasyonu ile tüm iç ortama da¤›l›r ve iç ortam hava kalitesi düfler. Böylece “Hasta Bina Sendromu” bafllar. Merkezi klima sistemlerinin sadece mekanik bak›mlar›n› de¤il “kimyasal temizlik ve bak›mlar›n›” yaparak bu olumsuzluklar› engellemek gerekir. Doktor taraf›ndan teflhis edilmifl baflka bir hastal›k olmadan afla¤›daki gibi problemler yafl›yorsan›z, büyük ihtimalle “Hasta Bina Sendromu”ndan muzdaripsiniz demektir. G G G G G G

Sebepsiz bafl a¤r›s› Gözlerde yanma Konsantrasyon bozuklu¤u Yorgunluk hali Burun ak›nt›s› Alerji oluflumlar› SANT‹GRAT

55


054_057_satis

12/27/10

11:58 AM

Page 4

“PROAKT‹F KORUYUCU BAKIM” N‹Ç‹N YAPILMALI? Proaktif bak›m “koruyucu hekimlik” gibidir, hastal›¤› tedavi etmekten ziyade hasta olmay› önler. G ‹flletme ve enerji maliyetlerini optimum seviyede tutmay› sa¤lar. G Ar›za riskleri yönetilebilir hale getirilir. G Ekipman veriminin en üst seviyede tutulmas› sa¤lan›r. G Ekipman›n ekonomik kullan›m ömrü uzar. G Bak›mlar s›ras›nda kontrol ve tespitlerle olas› yüksek maliyetli hasarlar önlenmifl olur. G Yap›lan mekanik / kimyasal temizlikler, iç ortam hava kalitesini korumay› sa¤lar. G Bak›m anlaflmas› kapsam›nda 7/24 kesintisiz ve öncelikli servis deste¤i sa¤lan›r. G Bak›m anlaflmal› müflterilere özel iskontolu yedek parça ve iflçilik sa¤lan›r. G ‹flletmenin bak›m hizmetleri için ek bir personel istihdam etmesine gerek kalmaz. G Evaporator, kondenser veya eflanjörlerde kirlilik nedeniyle oluflan verim kay›plar› önlenece¤inden enerji tasarrufu sa¤lanm›fl olur. G Y›pranan parçalar zaman›nda de¤ifltirilece¤inden cihaz›n çal›flma performans› daima üst seviyede olur. G Proaktif bak›mlar sayesinde ar›za oranlar› düfler. Bu da iflletmenin kesintiye u¤ramas›ndan do¤acak üretim ve ticari kay›plar›n› önleyerek iflletmenin kârl›l›¤›na pozitif etki sa¤lar. G Üreticinin edinmifl oldu¤u tecrübeler do¤rultusunda ve öngördü¤ü bak›m listelerine göre gereken çal›flmalar yap›l›p, cihazlar en ince noktas›na kadar kontrol edildi¤i için cihaz performans› en üst düzeyde olur. G Proaktif koruyucu bak›m, asl›nda karfl›l›¤› fazlas›yla al›nabilecek bir yat›r›m oldu¤u için harcanandan fazlas›n› iade etmifl olur. G

hassasiyetleri oluyor. Örne¤in imalat sektöründe esas olan “süreklilik”tir. Müflterinin cihaz›n›n birkaç saat çal›flmamas› çok büyük maddi kay›plara yol açabilir. Dolay›s›yla mesai saatleri d›fl›nda gelen ar›za ça¤r›lar›na dahi 7/24 kesintisiz destek verebilmemiz beklenir. Bu hassasiyetlerin fark›nda oldu¤umuz için her ihtiyac› karfl›layacak biçimde yap›land›k. Bu aç›dan bak›ld›¤›nda müflterilerimize sadece bak›m yaparak sistemlerini korumay› de¤il, imalatlar›n›n süreklili¤ini de garanti etmifl oluyoruz. Bankac›l›k sektöründen de bir örnek verebiliriz. Türkiye genelinde flube klima bak›m hizmetleri sundu¤umuz Bankasya, HSBC gibi müflterilerimiz var. Bu tür hizmetler güçlü organizasyon yap›m›z› ve teknik kabiliyetlerimizi vurgulayan en prestijli projelerimizden aras›nda yer al›yor. Bilindi¤i gibi bankac›l›k sektörü de en küçük bir zaman kayb›na tahammülü olmayan, büyük ölçüde otomasyona ba¤l›

Rakipleri tan›mlayabilmek için öncelikle kim oldu¤unu bilmek gerekiyor. Oysa hizmet sektöründe o kadar çok yetkisiz firma var ki; say›lar›n› tahmin etmek dahi güç. Örne¤in bir malzeme sat›fl› yapacaksan›z rakiplerinizin kim olabilece¤ini ve sat›fl politikalar›n› yaklafl›k da olsa tahmin edebilirsiniz. bir sektör. Onlara hizmet verebiliyor olmak, bizim bak›m hizmetlerinde geldi¤imiz aflamay› göstermesi aç›s›ndan önemlidir. Bak›m konular›nda ald›¤›m›z sonuçlar teflvik edici oldu¤u kadar departman olarak bu konuda ne kadar do¤ru yolda ilerledi¤imizin de göstergesidir. AIRFEL BAKIM H‹ZMETLER‹N‹ NASIL YÖNET‹YOR? Öncelikle müflterilerimize teknik dan›flmanl›k yap›yoruz… Ücretsiz keflif hizmetleri sa¤layarak ürünleri hakk›nda bilgilendirip, hangi periyotlarda hangi bak›mlar›n›n yap›lmas› gerekti¤i, belirli bir ömrü olan parçalar›n ne zaman ve nas›l de¤iflmesi gerekti¤i, en basit bir filtrenin dahi ihmal edilerek de¤iflmemesi durumunda karfl›lar›na ç›kabilecek çok daha yüksek

56 SANT‹GRAT


054_057_satis

12/27/10

11:58 AM

Page 5

maliyetli problemlerin neler olabilece¤i konusunda teknik aç›klamalar ve bilgilendirmeler yap›yoruz. Böylelikle proaktif bak›m ve hizmet konular›nda bir “fark›ndal›k” yarat›p, Airfel’in ürün sat›fl›ndan sonra da müflterisini yaln›z b›rakmad›¤›n›n ve yan›nda oldu¤unun vurgusunu yap›yoruz. Tüm görüflmeler sonras› bak›m anlaflmas› yap›lan müflterilerin hizmet faaliyetlerini, merkez ekibimizle birlikte planlay›p bizzat takip ediyoruz. KURUMSAL RAK‹B‹M‹Z YOK DENECEK KADAR AZ Rakipleri tan›mlayabilmek için öncelikle kim oldu¤unu bilmek gerekiyor. Oysa hizmet sektöründe o kadar çok yetkisiz firma var ki; say›lar›n› tahmin etmek dahi güç. Örne¤in bir malzeme sat›fl› yapacaksan›z rakiplerinizin kim olabilece¤ini ve sat›fl politikalar›n› yaklafl›k da olsa tahmin edebilirsiniz. Hizmet ifllerinde ise elinizde görünür bir ticari varl›k olmad›¤› ve görünmeyen bir fayday› satmaya çal›flt›¤›n›z için en alakas›z merdiven alt› firmalar dahi rakip olarak karfl›n›za ç›kabilir ve agresif flekilde fiyat kriterini rekabet unsuru olarak kullanabilir. Bizim kriterlerimizde hizmet veren ve gerçek anlamda rakip olarak referans alabilece¤imiz firmalar›n say›s› ise bir elin parmaklar›n› dahi geçmeyecek kadar az. Bize nazaran çok daha uzun y›llard›r organize olarak bu iflleri yapan rakip olarak gördü¤ümüz firmalar›n hizmet cirolar›n› baz ald›¤›m›zda, iki sene gibi k›sa bir süre içinde ulaflt›¤›m›z nokta ve yeni dönem hedeflerimiz bizim baflar›l› bir yükselifl grafi¤i çizdi¤imizi iflaret ediyor. MÜfiTER‹, BAKIM H‹ZMETLER‹N‹ ‹HMAL ED‹YOR Genelde müflteriler bak›m hizmetlerinin gereklili¤ine inanmakla beraber, koruyucu bak›m hizmetlerine gereken önemi göstermiyor. Daha do¤rusu bak›m hizmetlerine para harcamak istemiyor. “Cihaz›m çal›fl›yor; neden bak›m yapt›ral›m ki?” diye düflünerek direnç oluflturuyor. Oysa, bak›ms›zl›ktan dolay› ortaya ç›kabilecek bir hasarda, bak›m için ay›rmad›klar› bütçenin çok daha üzerinde bir bedeli tek seferde ödemek zorunda kalacaklar›n› düflünmüyorlar. Asl›nda biraz manidar olacak ama “bak›m›n faydas›, bak›m yapt›r›lmad›¤›nda daha iyi anlafl›l›r.”

“PROAKT‹F KORUYUCU BAKIM” VE ENERJ‹ ‹L‹fiK‹S‹ Günümüzde en pahal› kaynaklar enerji ve zamand›r. Problemsiz çal›flt›¤› düflünülen bir sistem, bak›ms›zl›ktan dolay› daha fazla enerji harcar. Bak›ms›z cihazlar›n enerji sarfiyat› ortalama yüzde 10 -20 aras›nda artabiliyor. Ortalama 912 KW/h gücündeki bir so¤utma cihaz›n›n günde 8 saat ve y›lda 150 gün çal›flt›¤›n› varsayal›m. Bu durumda y›ll›k enerji sarfiyat› 380.000 KW civar› olur. Bak›ms›zl›ktan kaynaklanan yüzde 15 oran›nda bir fazladan enerji sarfiyat› olaca¤›n› düflündü¤ümüzde, y›lda gereksiz yere 57.000 KW/Y›l fazladan enerji harcanaca¤› ortaya ç›kar. Güncel elektrik KWh fiyat›yla bu sarfiyat hesapland›¤›nda ortaya ç›kan rakam, konunun önemi daha iyi anlat›r. Bu aç›dan bak›ld›¤›nda, gereksiz yere harcanan enerji bedeli bile bir cihaz›n birkaç senelik bak›m maliyetini karfl›layabilecek seviyede olabiliyor. Bunun yan›nda bak›ms›zl›ktan dolay› cihaz üzerinde yaflanabilecek ar›za maliyetleri de düflünüldü¤ünde bak›m hizmetleri daha önem kazanan bir konu olarak karfl›m›za ç›k›yor. PER‹YOD‹K BAKIM VE ÇEVRE SA⁄LI⁄I ‹L‹fiK‹S‹ Periyodik proaktif bak›m sadece cihazlar› de¤il, çevre ve insan sa¤l›¤›n› da korur. Klima havaland›rma sistemlerinin kullan›m›n›n toplumsal yaflam kalitesini art›rman›n yan›nda bir tak›m s›k›nt›lar› da beraberinde getirdi¤i bir gerçek. ‹nsanlar mesailerinin büyük k›sm›n› d›fl ortamdan yal›t›lm›fl kapal› ofis ortamlar›nda geçiriyor. Bu tip ortamlarda ise merkezi klima sistemleri kullan›l›yor. Merkezi havaland›rma sistemlerinin temizli¤i ve sa¤l›kl› çal›flmas› direkt olarak iç hava kalitesini etkiliyor. Her gün masalar›n dahi düzenli olarak temizlendi¤i ofislerde, tüm gün solunan havay› sa¤layan merkezi klima sistemlerine acaba gereken önem veriliyor mu? Ne yaz›k ki bu özen gösterilmedi¤i için ço¤u kapal› ofis ortamlar›nda “hasta bina sendromu” bafl gösteriyor. ‹ç ortamda çal›flan personelde çeflitli rahats›zl›klara neden olabiliyor. Bunlara iç ortamdaki fotokopi toneri, printer boyalar› gibi di¤er kirletici unsurlar da eklendi¤inde sorun daha büyüyor.

AIRFEL’‹N, BAK›M H‹ZMET‹ VERD‹⁄‹ F‹RMALARDAN BAZILARI Bankasya (Türkiye geneli flube VRF sistem bak›mlar›) G HSBC (Türkiye geneli flube VRF sistem bak›mlar›) G Zeugma AVM (Chiller, rooftop, klima santrali ve WSHP bak›mlar›) G Mashattan Bloklar› (So¤utma grubu bak›mlar›) G Forum AVM ‹stanbul (Santrifüj so¤utma grubu bak›mlar›) G Forum AVM Denizli (So¤utma grubu bak›mlar›) G Kaya Milenyum, Capacity, Outlet Park AVM (So¤utma grubu bak›mlar›) G Divan Oteli (So¤utma grubu bak›mlar›) G Four Seasons Otel (So¤utma grubu ve klima santral bak›mlar›) G Irak Erbil Havaalan› (So¤utma grubu bak›mlar›) G Procter&Gamble (So¤utma grubu bak›mlar›) G Libya Radisson Otel (So¤utma grubu bak›mlar›) G Marriot Otel (So¤utma grubu bak›mlar›) G Kaya Artemis Otel K›br›s (So¤utma grubu bak›mlar›) G Do¤ufl Oto (VRF sistem ve so¤utma grubu bak›mlar›) G Starbucks (Marmara bölge VRF sistem bak›mlar›) G Tüprafl ‹zmir (VRF sistem bak›mlar›) G Zaman Gazetesi (VRF sistem bak›mlar›) G Cihan Haber Ajans› (VRF sistem bak›mlar›) G Göztepe SSK, Silivri Devlet Hastanesi (Ameliyathane klima ve so¤utma sistemleri bak›m›) G

SANT‹GRAT

57


058_059_terasium

12/31/10

11:08 AM

Page 2

PROJE

Baflakflehir Terasium AVM

MHI KX6 VRF S‹STEMLER‹YLE SO⁄UTULUYOR TOPLAM 11 KAT VE 38 MA⁄AZADAN OLUfiAN BAfiAKfiEH‹R TERASIUM AVM, AIRFEL’‹N D‹STR‹BÜTÖRLÜ⁄ÜNÜ YAPTI⁄I MITSUBISHI HEAVY IND. MARKA KX6 SER‹S‹ VRF KL‹MA S‹STEMLER‹ KULLANILARAK SO⁄UTULUYOR. PROJE, MEKAN‹K TES‹SAT SEKTÖRÜNÜN ÖNEML‹ F‹RMALARINDAN MAK-EL MÜHEND‹SL‹K fi‹RKET‹YLE ÇALIfiILARAK 2010 YILI KASIM AYINDA TAMAMLANDI. HAZIRLAYAN: FERDA NEYY‹R ‹PEK - VRF S‹STEMLER MARMARA BÖLGE SATIfi MÜDÜRÜ

du. Projenin genelinde 4 yöne üflemeli kaset tipi iç üniteler tercih edildi. FDT model 4 yöne üflemeli, kaset tipi iç üniteler genifl alanlar›n homojen bir flekilde ›s›t›l›p, so¤utulmas› için ideal iç üniteler olarak biliniyor. Cihaz›n üzerinde standart olarak bulunan drenaj pompas› cihaz›n alt yüzeyinden 70 cm basma yüksekli¤i sayesinde drenaj tesisat› için oldukça kolayl›k sa¤l›yor. Ürünün 2,8 kW ile 16 kW aras›nda genifl kapasite aral›¤›yla toplam 9 adet model seçene¤i mevcut. Cihaz›n 4 yönlü üfleme kanatç›klar›n›n her biri ba¤›ms›z olarak kumanda üzerinden kontrol edilebiliyor. Bu özellik aç›k alanlarda farkl› kullan›mlar da dahil olmak üzere konfor seviyesi art›r›lmas›na olanak veriyor. 24 cm ve 29 cm yüksekli¤indeki kasa yap›s› ise montaj için de oldukça kolayl›k sa¤l›yor. Dre-

B

aflakflehir’in yeni buluflma alan› Terasium Al›flverifl Merkezi, Baflakflehir 5’inci Etap’ta yer al›yor. AVM’de, 14 bin metrekare kapal› alana sahip ‘anne-çocuk’ temas›n›n kullan›ld›¤› alanlar büyük ilgi görüyor. Bu bölümde anne ve çocuklar›n birlikte daha fazla vakit geçirmelerine olanak veren birçok çocuk ma¤azas› ve e¤lence alanlar› bulunuyor. Toplam 11 kat ve 38 ma¤azadan oluflan al›flverifl merkezinin ›s›tma ve so¤utmas›nda Airfel’in distribütörlü¤ünü yapt›¤› Mitsubishi Heavy Ind. marka KX6 serisi VRF klima sistemleri kullan›ld›. Terasium AVM, 4 bodrum kat, zemin kat ve 5 normal kat

58 SANT‹GRAT

ve çat› kat› olmak üzere toplam 11 katl› olarak infla edildi. 3 ve 4’üncü bodrum kat otopark olarak kullan›l›yor. 2 ve 3’üncü bodrum katta market alan›, 1’inci bodrum kattan itibaren de ma¤azalar bulunuyor. 3, 4 ve 5’inci katlar ise ofis katlar› olarak düzenlendi. AVM’nin 2’inci kat›ndan itibaren her katta bulunan teras bahçeler, al›flverifl merkezinin ad›n›n ilham kayna¤› olarak AVM anlay›fl›na yeni bir boyut kazand›rd›. 120 ADET ‹Ç ÜN‹TE KULLANILDI Projede toplamda 120 adet iç ünite kullan›ld›. Toplam 1.135 kW’ l›k kapasitede MHI-KX6 serisi VRF klima sistemi kurul-

naj tavas›n›n kirlili¤i de gözetleme cam›ndan izlenerek, gerekti¤inde kolayca temizli¤i yap›labilecek biçimde dizayn edildi¤i için pratik bir yap› oluflturuyor. Market alan›nda en yüksek kapasite olan 16 kW kapasiteli FDT cihaz›n›n kullan›lmas› uygun görüldü. Ma¤aza ve ofisler-


058_059_terasium

12/28/10

12:47 PM

Page 3

Webgateway - Bilgisayar Kontrollü Merkezi Kumanda

FDT Model 4 Yöne Üflemeli Kaset Tipi ‹ç Ünite

KX6 D›fl Ünite

de ise kapasiteye göre uygun olan di¤er modeller tercih edildi. Projede VRF sistemin avantajlar›ndan yararlan›larak küçük flaft geçiflleriyle alanlar ma¤aza ve kullan›m alan› olarak de¤erlendirildi. Kompakt yap›daki d›fl üniteler çat›ya yerlefltirildi. HER MA⁄AZA ‹Ç‹N AYRI FATURALANDIRMA Ma¤azalar›n enerji tüketimi paylafl›m› ve bilgisayardan merkezi kontrolü için Webgateway model merkezi kumanda kullan›ld›. Bu kumandayla bilgisayar üzerinden herhangi bir program yüklenmesine gerek kalmadan internet üzerinden Explorer kullanarak tüm cihazlar›n kontrol edilmesi mümkün. Her bir cihaz›n ayr› ayr› s›cakl›k de¤eri, fan h›z›, açma-kapama ve kumanda k›s›tlama gibi birçok ifllemi bu yolla yap›labiliyor ve tüm cihazlar›n çal›flmas› yine bu flekilde izlenebiliyor. Ayn› zamanda payölçer

sistemine sahip bu kumandayla yine internet üzerinden Explorer kullan›larak her bir iç ünitenin çekti¤i elektrik gücü okunabiliyor. Böylece her ma¤aza için ayr› olarak faturaland›rma yap›labiliyor. Merkezi sistem olan so¤utma sisteminde her ma¤azan›n faturas›, kendi harcad›¤› enerjiye göre düzenleniyor.

KX6 serisi VRF sistemin bu projede kullan›lmas›nda enerji tüketim paylafl›m›n›n her bir ma¤aza için yap›labilir olmas› oldukça etkili oldu. Terasium AVM Projesi mekanik tesisat sektörünün önde gelen firmalar›ndan Mak-el Mühendislik firmas›yla birlikte çal›fl›larak 2010 Kas›m ay›nda tamamland›.

SANT‹GRAT

59


060_063_oto

1/17/11

2:04 PM

Page 2

OTOMOB‹L

Audi, Mercedes ve di¤erleri:

2011’DE ALMANLAR LÜKSÜ YEN‹DEN TANIMLADI 2011’DE UZAYA B‹REYSEL SEYAHAT GERÇEKLEfiT‹REMEYECE⁄‹Z AMA UZAY GEM‹S‹ GÖRÜNÜMLÜ ARAÇLARI SOKAKLARDA SIKÇA GÖRECE⁄‹Z. ALMAN OTOMOT‹V GURULARININ YARATTI⁄I MODELLER BU YILDA DA PATRONLARIN GÖZDES‹ OLACAK. HAZIRLAYAN: BORA ERD‹N

O

tomotiv dünyas› y›llar önce 2000’li y›llarda sokaklarda olacak araçlar için ilginç konseptler tasarlam›flt›. Ancak flartlar de¤iflti ve 1990’l› y›llarda hayali bile kurulamayan teknolojiler araçlardaki yerini ald›. Lüks s›n›f kendini sürekli yeniliyor ve otomotiv endüstrisi evrim sürecinde ›fl›k h›z›yla yol al›yor. Türkiye’de 1980’ler makam otosu olarak kullan›lan Ford Taunus, Renault 12 ve Mercedes

60 SANT‹GRAT

200’ler yerini Alman egemenli¤ine b›rakt›. Almanya’da üretilen ilk Ford Taunus’lar 1980’lere kadar kamudan özel sektöre kadar birçok patrona güvenli yolculuk imkan› verdi. Üst düzey yöneticiler ve yerel idareciler Mercedes’leri kullan›yordu. Kamunun ise vazgeçilmesi hiç flüphesiz Renault 12 yani nam-› de¤er Toros’lard›. Bizde önce lüksün geldi¤i noktaya ve ard›ndan 2011’in güzellerine bakal›m istedik. Almanlar›n egemen ol-

du¤u lüks s›n›fta öne ç›kan ilk marka her ne kadar Mercedes olsa da Türkiye’de tüketici alg›s› tüm Alman otomobillerini lüks s›n›f›na sokuyor. Audi bu s›n›f›n son 10 y›ldaki yeni aday› olmay› baflard›. Audi A serisi ile hem genç ve dinamik hem de güvenli araçlar üretiyor. Audi’nin Türkiye’de en çok satan modeli A3 sportmen yap›s›yla gençlerin tercihi oluyor. Yap›lan bir araflt›rmaya göre A3’ünü satanlar›n yüzde 80’i yeniden Audi’nin baflka bir


060_063_oto

1/17/11

2:04 PM

Page 3

modelini al›yor. Lüks s›n›fta yer alan A8 modeli fiyat ve donan›m özellikleri ile di¤er Almanlarla rekabetin s›n›rlar›n› zorluyor. Baflka bir Alman olan Volkswagen Passat ise 2011’e yenilenmifl yüzü ile giriyor. Türkiye’nin en çok satan lüks s›n›f otomobili olan Passat’› bu de¤erlendirmenin d›fl›nda tutmak imkans›zd›. Yeni tasar›m› 40 y›ll›k bir gelene¤in 21’inci yüzy›l› uzan›fl›n›n diplomas› olmufl. fiimdi ‘Alman’ disiplininin otomobilde nas›l bir flekil ald›¤›n› görelim.

ALMANLAR HEP ÖNDEYD‹ Lüks otomobil de¤ince akla ilk olarak Mercedes geliyor. Mercedes’in halk aras›nda 115 kasa diye tabir edilen 230 serisi kasas› Türkiye’ye 1960’lardan itibaren girmeye bafllad›. Daha önce de kifliler bireysel olarak yurtd›fl›ndan bu arac› al›yordu. Türkiye’de o y›llarda zenginlik sembolü olan Mercedes’in sundu¤u özellikler ve konfor ise dillere destand›. Mercedes’in bu kasas›nda deri koltuk ve elektrikli cam bulun-

mas› onu di¤erlerinde ay›r›yordu. Bugün bile birçok orta segment araçta bulunmayan özellikler bu araçta yer al›yordu. Bizi inceledi¤imiz araçta standart olarak deri döfleme, elektrikli cam, hidrolik direksiyon ve klima bulunuyor. Buradan bak›ld›¤›nda dönemin müflterisi uzay teknolojisini elinin alt›na ald›¤› düflünüyordu. Orijinal olmak kayd› ile bu araç bugün Türkiye’de koleksiyoncular taraf›ndan 60 ila 70 bin TL aras›nda al›n›yor. SANT‹GRAT

61


060_063_oto

1/17/11

2:04 PM

Page 4

1972 240 S MERCEDES’‹N STANDART DONANIMI ABS Merkezi kilit Sun roof Klima Hidrolik direksiyon Deri döfleme H›z sabitleyici Metalik renk seçene¤i Is›tmal› koltuk Elektrikli camlar

tuflu ve donan›m özellikleriyle tam bir Mercedes klasi¤i olan E 200 CGI, alt devirlerde isteksiz bir motor özelli¤ine sahip. Yine tam bir Mercedes klasi¤i olan fiyat etiketine de diyecek yok. Birçok motor seçene¤i bulunan arac›n fiyat› 70 bin Euro’dan bafll›yor. Mercedes’inizi diledi¤iniz gibi kiflisellefltime flans›n›z var. Donam›n özellikleri eklendi¤inde fiyat›n 140 bin Euro’ya kadar ç›kmas› ise kaç›n›lmaz. Güncellenmifl C Serisinde elden geçirilmifl ön tampon, LED gündüz farlar› ve yeni jantlar dikkat çekiyor. ‹ç mekanda ise tek göze çarpan yenilik torpido kapa¤› açma koluna eklenen krom kaplama. Görünenin ötesinde Mercedes büyük olas›l›kla COMAND sistemini de kullan›fll›l›¤›n› art›rmak ad›na güncellemifl. Motorlar›n da daha verimli çal›flmalar› ve emisyon oranlar›n›n düflmesi için gelifltirilmifl olmas› kuvvetle muhtemel.

MERCEDES C SER‹S‹’N‹N STANDART ‹Ç DONANIMI

Bagaj - kumandal› bagaj kapa¤›

Direksiyon - 3 kollu çok ifllevli Döfleme - deri kaplama Hidrolik direksiyon Klima - Ecc, elektronik Arka klima - Ecc Elektronik ön koltuk Ayarlanabilir sürücü koltu¤u Çocuk koltu¤u, elektrikli bel deste¤i, elektrikli sürücü koltu¤u, elektrikli yolcu koltu¤u, haf›zal› ön-arka kol dayamas›, elektrikli ön yolcu koltu¤u Saklama gözü - bardak tutucu, önkol dayama, eflya gözlü, kilitlenebilir torpido gözü.

2011’‹N MERCEDES C SER‹S‹ Mercedes’in en çok satan modeli konumundaki C serisinin makyajl› versiyonu otomobil fuar›nda görücüye ç›kt›. Her zamanki Mercedes konforunu bu araçta da görmek mümkün. ‹flçilik kalitesi, yol tu-

62 SANT‹GRAT

KAR‹ZMAT‹K ALMAN TANKI AUDI A8 2010 y›l›n›n sonlar›na do¤ru sat›fla sunulan Audi A8 ailesinin yeni modeli olan A8 Long en prestijli Audi ünvan›n› elinde bulunduruyor. Dizel seçene¤i ile birlikte 157 bin Euro ile sat›fla sunulan Long modeli Audi’nin amiral gemisi olarak adland›r›l›yor. Dünyada ilk kez kablosuz eriflim sa¤layan araç olmas› bak›m›ndan ilgi çekiyor. Bang & Olufsen’dan, yüksek teknoloji ürünü bir ses sistemi ile geliflmifl çevrim içi hizmetler gibi bir dizi cazip multimedya modülünün de bulundu¤u Audi A8 L, bütünleflik WLAN hotspot (kablosuz eriflim alan›) özelli¤ine sahip, dünyadaki ilk otomobil. A8 L’nin iç mekân›, detayl› el iflçili¤i, kaliteli malzeme-


060_063_oto

1/17/11

2:04 PM

Page 5

MÜTEVAZI ALMAN ARTIK DAHA KONFORLU 1967 y›l›ndan beri üretilen Passat, 2011 modeli ile dikkat çekiyor. Passat ve Passat Variant 2010’un Kas›m ay›nda Almanya’dan bir hafta sonra Türkiye’de sat›fla sunuldu. 2011’de kendi serisi aras›nda en çok satan otomobil olaca¤› tahmin edilen modelde ciddi de¤iflikliklere imza at›lm›fl. 51 bin 900 TL’den bafllayan fiyatlarla sat›lan Volkswagen Passat, 1.4 lt TSI (122 HP), 1.6 lt TDI (105 HP), 2.0 lt

leri ve en küçük ayr›nt›lara verilen önemle birlikte yeni ve ince çizgileriyle büyülüyor. Ambiyans ayd›nlatmas›ndan dört bölgeli otomatik klima kontrol sistemine kadar araç, sundu¤u konfor kalitesini hemen hissettiriyor. 250 hp gücündeki 3.0 lt TDI ve 3.0 lt 290 hp güç üreten TFSI. Yelpazedeki iki V8 motor ise 4.2 litre kapasiteye sahip olup, TDI 350 hp güç üretirken FSI ise 372 hp üretiyor. Serinin en üstünde, üstün güce ve teknolojik özelliklere sahip benzinli bir motor olan W12 yer al›yor. Bu motor, 6.3 litre kapasitesi ile 500 hp güç üretiyor. A8 L’nin verimlili¤inde önemli rol oynayan sekiz ileri tiptronic, çok yüksek genel vites oran›na sahip ve

fl›k vites koluyla elektronik olarak ya da direksiyon üzerindeki vites de¤ifltirme kollar›yla kontrol ediliyor. Opsiyonel olarak al›nabilen spor diferansiyel tahrik kuvvetlerini arka tekerlekler aras›nda dinamik flekilde da¤›t›yor; bu özellik, A8 L 4.2 TDI’da standart olarak sunuluyor.

TDI (140 ve 170 HP) motor seçenekleriyle geliyor. Tüm motorlar BlueMotion teknolojisine sahip, bu teknoloji ile düflük emisyon ve yak›t tüketimi sa¤lan›yor. Örne¤in 1.6 TDI motorlu versiyon 100 km’de sadece 4.3 lt yak›t tüketiyor. Bu modelin emisyon de¤eri ise 114 g/km. Her ne kadar elektrikli modellere ve çevreci otomobillere göre kötü de¤erler olsa da emsalleri aras›nda Volkwagen Passat’› çevreye de¤er veren bir araç olarak nitelendirebiliriz. ESP, ASP hava yast›klar› ve iç denetimli alarm gibi güvenlik sistemleri ise Passat’› daha da güvenli k›l›yor. Yandan görünüflü Mercedes C serisini and›ran otomobilin yeni makyaj› oldukça dikkat çekiyor. Krom dekorlar, gövde rengi kap› kollar› ve gövde rengi tamponlar güzel bir görünüfl sa¤l›yor. Yeni Passat derin siyah, fleker beyaz›, refleks gümüfl, mocca-antrasit, ‹zlanda grisi, tornado k›rm›z›s›, gece mavisi, kaflmir kahverengi ve Uranüs grisi gibi çok farkl› renk seçenekleriyle sunuldu. SANT‹GRAT

63


060_063_oto

1/4/11

10:44 AM

Page 4

1972 240 S MERCEDES’‹N STANDART DONANIMI ABS Merkezi kilit Sun roof Klima Hidrolik direksiyon Deri döfleme H›z sabitleyici Metalik renk seçene¤i Is›tmal› koltuk Elektrikli camlar

tuflu ve donan›m özellikleriyle tam bir Mercedes klasi¤i olan E 200 CGI, alt devirlerde isteksiz bir motor özelli¤ine sahip. Yine tam bir Mercedes klasi¤i olan fiyat etiketine de diyecek yok. Birçok motor seçene¤i bulunan arac›n fiyat› 70 bin Euro’dan bafll›yor. Mercedes’inizi diledi¤iniz gibi kiflisellefltime flans›n›z var. Donam›n özellikleri eklendi¤inde fiyat›n 140 bin Euro’ya kadar ç›kmas› ise kaç›n›lmaz. Güncellenmifl C Serisinde elden geçirilmifl ön tampon, LED gündüz farlar› ve yeni jantlar dikkat çekiyor. ‹ç mekanda ise tek göze çarpan yenilik torpido kapa¤› açma koluna eklenen krom kaplama. Görünenin ötesinde Mercedes büyük olas›l›kla COMAND sistemini de kullan›fll›l›¤›n› art›rmak ad›na güncellemifl. Motorlar›n da daha verimli çal›flmalar› ve emisyon oranlar›n›n düflmesi için gelifltirilmifl olmas› kuvvetle muhtemel.

MERCEDES C SER‹S‹’N‹N STANDART ‹Ç DONANIMI

Bagaj - kumandal› bagaj kapa¤›

Direksiyon - 3 kollu çok ifllevli Döfleme - deri kaplama Hidrolik direksiyon Klima - Ecc, elektronik Arka klima - Ecc Elektronik ön koltuk Ayarlanabilir sürücü koltu¤u Çocuk koltu¤u, elektrikli bel deste¤i, elektrikli sürücü koltu¤u, elektrikli yolcu koltu¤u, haf›zal› ön-arka kol dayamas›, elektrikli ön yolcu koltu¤u Saklama gözü - bardak tutucu, önkol dayama, eflya gözlü, kilitlenebilir torpido gözü.

2011’‹N MERCEDES C SER‹S‹ Mercedes’in en çok satan modeli konumundaki C serisinin makyajl› versiyonu otomobil fuar›nda görücüye ç›kt›. Her zamanki Mercedes konforunu bu araçta da görmek mümkün. ‹flçilik kalitesi, yol tu-

62 SANT‹GRAT

KAR‹ZMAT‹K ALMAN TANKI AUDI A8 2010 y›l›n›n sonlar›na do¤ru sat›fla sunulan Audi A8 ailesinin yeni modeli olan A8 Long en prestijli Audi ünvan›n› elinde bulunduruyor. Dizel seçene¤i ile birlikte 157 bin Euro ile sat›fla sunulan Long modeli Audi’nin amiral gemisi olarak adland›r›l›yor. Dünyada ilk kez kablosuz eriflim sa¤layan araç olmas› bak›m›ndan ilgi çekiyor. Bang & Olufsen’dan, yüksek teknoloji ürünü bir ses sistemi ile geliflmifl çevrim içi hizmetler gibi bir dizi cazip multimedya modülünün de bulundu¤u Audi A8 L, bütünleflik WLAN hotspot (kablosuz eriflim alan›) özelli¤ine sahip, dünyadaki ilk otomobil. A8 L’nin iç mekân›, detayl› el iflçili¤i, kaliteli malzeme-


064_067_haberler

12/31/10

12:02 PM

Page 2

HABER

AIRFEL, Ç‹N’E YAPTI⁄I ‹HRACATI ARTIRDI 2008 YILINDAN BER‹ Ç‹N’‹N SHANGHAI fiEHR‹NDEK‹ ÖNEML‹ B‹R YEREL ‹HRACATÇIYA PANEL RADYATÖR VE KOMB‹ ‹HRAÇ EDEN AIRFEL, 2010 YILI SONU ‹T‹BAR‹YLE BÖLGEYE OLAN SATIfiLARINI ‹K‹ KATINA ÇIKARMAYI BAfiARDI. KAL‹TEL‹ ÜRÜNLERE OLAN TALEB‹N YÜKSELD‹⁄‹ Ç‹N PAZARINDA AIRFEL ÜRÜNLER‹NE OLAN ‹LG‹ GÜN GEÇT‹KÇE BÜYÜYOR. ARIFEL’‹N YEN‹ HEDEF‹ Ç‹N’E INFRARED ISITICILAR SATMAK… HAZIRLAYAN: MANOLYA ANUL - ‹HRACAT DEPARTMANI MÜDÜR YARDIMCISI

Ç

in, dünyan›n en büyük nüfusuna sahip ülkesi. Bu durum, Çin’in ucuz üretim yapan ve satan ülkesi olmas›na da olanak tan›yor. Bütün dünyaya binbir çeflit ürün satan Çin’e bir Türk markas› olan Airfel ihracat yapma baflar›s› gösteriyor. Çin pazar›n›n önemli bir yerel firmas› 2008 y›l›ndan beri Airfel panel radyatör ve kombilerini ithal ediyor. Türkiye haricinde ‹talya, ‹spanya gibi Avrupa ülkelerden de farkl› ürün gruplar›ndan ithalatlar› olan firma, Çin’in Shanghai flehrinde bulunuyor. Çin pazar›ndaki al›m gücünün

64 SANT‹GRAT

yükselmesiyle, ülkedeki ithal ürünlere olan ilgi giderek art›yor. Çin halk› belli bir al›m gücüne ulaflt›kça ›s›tma ürünlerinde de kaliteli ürünlere yöneliyor. 2010 pazar trendine bak›ld›¤›nda, Çin lüks ürünler pazar›n›n yüzde 8,5 oran›nda büyüme gösterdi¤i görülüyor. Bu da Japonya ve ABD’yi geride b›rakarak yaklafl›k 12 milyar Dolar tutar›nda bir pazar hacmini iflaret ediyor. Bu rakamlar ayn› zamanda Çin’in lüks ürünler pazar büyüklü¤ünün yüzde 25’ine ulaflaca¤›n›n da göstergesi. Çin’in kaliteli ürünlere olan talebinin artmakta oldu¤una iflaret eden bu veriler, Airfel kalitesinin ülke-

yi fethedece¤inin de habercisi. ‹ki y›ld›r Çin’e panel radyatör ve kombi ihraç eden Airfel, 2010 y›l› sonuna itibariyle Çin’e yapt›¤› ihracat› iki kat art›rmay› baflard›. ‹thalatç› firman›n da¤›t›m gücü ve Airfel ürünlerine olan ilgisi ihracat rakamlar›n›n yeni y›lla birlikte art›fl trendine girece¤ini belirtiyor. Potansiyel Çin pazar› bütün ülkelerin dikkatini bu ülke üzerine çekmesine neden oluyor. Önümüzdeki y›llarda Airfel markal› farkl› ürün gruplar›n›n da ihracatta yerini almas› öngörülüyor. Airfel, ilk etapta kendi üretimi infrared ›s›t›c›lar› ihraç etmeye haz›rlan›yor.


064_067_haberler

12/27/10

12:11 PM

Page 3

Airfel partner flirketle kat›ld›:

2. RENEX 2010 YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹ TEKNOLOJ‹LER‹ FUARI 9-12 ARALIK 2010 TAR‹HLER‹NDE CNR FUAR MERKEZ‹’NDE DÜZENLENEN 2. RENEX 2010 YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹ TEKNOLOJ‹LER‹ FUARI’NA AIRFEL PARTNER F‹RMA, INGENIEURBURO i-QMAX ‹LE B‹RL‹KTE ALMAN fi‹RKETLER‹N‹N OLDU⁄U BÖLÜMDE KATILDI. ÖNEML‹ BA⁄LANTILARIN SA⁄LANDI⁄I FUAR, AIRFEL AÇISINDAN SON DERECE VER‹ML‹ GEÇT‹. HAZIRLAYAN: MEHMET ÖNEM BOZO⁄LU YENI PROJELER SORUMLUSU

H

annover Messe Fuarc›l›k taraf›ndan düzenlenen ve ana sponsorlu¤unu yenilenebilir enerji sistemleri ve izolasyon üzerine çal›flan birkaç firman›n birlikte yapt›¤› Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Fuar› 9 Aral›k-12 Aral›k 2010 tarihleri aras›nda CNR Fuar Merkezi’nde gerçekleflti. Yenilenebilir enerji sektörünü bir araya getirmeyi hedefleyen Renex 2010, ikinci senesinde de özellikle yurtd›fl›ndan gelen yabanc› üreticilerin ve arac›lar›n Türkiye pazar›na ilgisinin büyüklü¤ü aç›s›ndan kayda de¤er oldu. A¤›rl›kl› olarak Alman firmalar›n göze çarpt›¤› fuar, rüzgar, günefl, jeotermal, biokütle gibi yenilenebilir enerji teknolojileri, enerji verimlili¤i ve yal›t›m sektöründe yer alan flirketlere yönelik düzenleniyor. Enerji Kimlik Belgesi Yaz›l›m› olan BEPTR, CNR Expo’da düzenlenen Yenilenebilir Enerji Teknolojileri, Enerji Verimlili¤i ve Yal›t›m Fuar›'nda (Renex-Eco) tan›t›ld›. Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakan› Mustafa Demir, yaz›l›m›n tan›t›m› amac›yla düzenlenen bas›n toplant›s›nda yapt›¤› konuflmada, enerji tüketiminin yaklafl›k yüzde 3040’›n›n binalarda kullan›ld›¤›n›, konutlar baflta olmak üzere tüm ifl yeri ve sanayi yap›lar› da dahil bunlar›n enerji tasarruflu hale getirilmesi durumunda bir y›lda 6 milyar dolar enerji tasarrufu sa¤lanabilece¤ini söyledi. Konutlar için getirilen Enerji Kim-

lik Belgesi alma zorunlulu¤unun 1 Ocak 2011’den itibaren uygulamaya geçece¤ini an›msatan Bakan Demir, ocak ay›n›n bafl›ndan itibaren yeni yap›lan tüm binalara hangi s›n›f enerji verimlili¤ini ifade etti¤ine dair kimlik verilece¤ini, binaya inflaat ruhsat› almadan önce bu belgenin verilmifl olmas›n› temin etmeyi hedeflediklerini kaydetti. ÖNEML‹ BA⁄LANTILAR SA⁄LANDI Airfel, fuarda partner firma Ingenieurbüro i-Qmax ile birlikte Alman firmalar›n›n oldu¤u bölümde yer ald›. Distribütörü oldu¤u Alman Kaco firmas›n›n ürün kataloglar›n› ve MHI firmas›n›n ‘Günefl Paneli’ni sergileme f›rsat›n›n bulundu¤u fuar, yeni iliflkilerin kurulmas›na olanak tan›d›. Fuar›n ilk günü Almanya’dan gelen Centrosolar flirketinin yetkilileriyle birlikte bir toplant› düzenlendi. Toplant›ya Zeki Özen, M.Önem Bozo¤lu ve Centrosolar firmas›ndan iki yetkili kat›ld›. Toplant›n›n ana ko-

nusunu ileride olabilecek muhtemel iflbirli¤i ve e¤itim konular› oluflturdu. Özellikle Centrosolar flirketinin ürün gam›nda bulunan 3 kw ve 5 kw paket sistemlerin Airfel bayileri taraf›ndan sat›fl› ve kurulumuyla ilgili çal›flma yap›lmas› kararlaflt›r›ld›. 3 kw’l›k paket sistem için ilgili flirketle ayr›nt›lar üzerinde çal›fl›l›yor. Fuarda ayr›ca Alman Fronius ve Norveç Eltek Valere flirketlerinin yetkilileriyle önemli görüflmeler gerçeklefltirildi. AIRFEL BAY‹LER‹ Z‹YARET ETT‹ Airfel’in Fotovoltaik Sistem bayilerinden SGM Mühendislik (‹zmir), BMD Mühendislik (Ankara), Galaksi Elektrik (‹stanbul‹kitelli) ve ‹pekler Elektrik (‹stanbul-Tuzla) yetkilileriyle Airfel stand›nda yap›lan görüflmeler de son derece verimli geçti. ‹zmir bayii teras›na 2 kw kapasiteli ‘fotovoltaik’ sistem kurulumu çal›flmalar›na hemen bafllama karar› ald›. Galaksi Elektrik ile birlikte ‹kitelli’de bulunan ma¤azas›na show amaçl› günefl ve rüzgar enerjisi projelendirmesi çal›flmalar›na bafllan›ld›. Ankara bayii BMD Mühendislik ile olas› projeleri gerçeklefltirmek için Ankara’da toplant› yapma karar› yine bu fuarda al›nd›. Fuar› izleyen Bay›nd›rl›k Bakanl›¤› Ar-Ge Müdürlü¤ü yetkililer Airfel stand›n› ziyarete ederek e¤itim talebinde bulundu. Bu konuda gerekli irtibatlar sa¤lanmak üzere çal›flmalar bafllad›. SANT‹GRAT

65


064_067_haberler

12/31/10

11:13 AM

Page 4

Airfel ESH infrared ›s›t›c›lar

YÜZDE 30* ENERJ‹ TASARRUFU SA⁄LIYOR ENERJ‹ VER‹ML‹L‹⁄‹ YÜKSEK ISITICILAR G‹DEREK ÖNEM KAZANIYOR. AIRFEL’‹N YO⁄UN AR-GE ÇALIfiMALARIYLA GEL‹fiT‹RD‹⁄‹ ESH INFRARED ISITMA S‹STEMLER‹, KONFOR VE TASARRUFU B‹R ARADA SUNUYOR. BA⁄IMSIZ ALMAN TEST VE SERT‹F‹KA KURULUfiU TÜV, ESH INFRARED ISITMA S‹STEMLER‹N‹N BENZERLER‹NE ORANLA YÜZDE 30* ENERJ‹ TASARRUFU SA⁄LADI⁄INI ONAYLADI. HAZIRLAYAN: MEL‹KE KARAKUM - HALKLA ‹L‹fiK‹LER SORUMLUSU

I

s›nma maliyetlerinin giderek yükseldi¤i günümüzde tüketiciler en ekonomik ›s›nma yöntemlerine yöneliyor. So¤uk k›fl günlerinin kap›da oldu¤u bugünlerde özellikle enerji verimlili¤i yüksek ürünler, tüketicilerin büyük be¤enisini topluyor. Tüketicilerde yükselen bu trendi uzun zamand›r izleyen Airfel, ihtiyaca yönelik ürünleri gelifltirmeyi sürdürüyor. Enerji tasarrufu sa¤layan ürünler konusunda yo¤un Ar-Ge çal›flmas› yapan Airfel mühendislerinin gelifltirdi¤i yeni Airfel ESH Infrared Is›t›c›lar da tüketicilerden yo¤un ilgi görüyor. Uzaktan kumandal› yeni modellerini de geçti¤imiz günlerde ürün gam›na ekleyen Airfel ESH Infrared Is›t›c›lar’›n, ba¤›ms›z Alman test ve sertifika kuruluflu TÜV taraf›ndan yüzde 30* enerji tasarrufu sa¤lad›¤›na dair onayl› sertifikas› bulunuyor. Airfel Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Önder, geleneksel ›s›nma yöntemleri yerine neden infrared kullan›lmas› gerekti¤ini flöyle özetliyor: “Infrared ›s›t›c›lar, konvansiyonel ›s›t›c›lara göre 3-4 kat, ya¤l› ve gazl› ›s›nma sistemlerinden 4-6 kat daha h›zl› ›s›nma sa¤l›yor. Günefl ›fl›nlar›yla benzer etkiye sahip h›zl› ›s›nma imkan› olan infrared ›s›t›c›lar, konforlu ve tasarruflu ›s›nma olana¤› sunuyor.” Pazarda birçok infrared ›s›t›c› oldu¤unu belirten Önder, tüketicilerin kaliteli infrared ›s›t›c› için dikkat etmesi gereken noktalar› da anlat›yor: “Güvenlik aç›s›ndan infrared

66 SANT‹GRAT

›s›t›c›n›n kalitesine, kullan›m ömrüne, CE ve TÜV gibi güvenlik sertifikalar›n›n bulunmas›na dikkat edilmeli. Enerji tasarrufu için, ›s›t›c›n›n termostat›n›n gerçek oda s›cakl›¤›n› do¤ru alg›lamas› gerekir. Dikkat edilmesi gereken bir di¤er nokta da, infrared ›s›t›c› tercih edilirken, ›s›t›lmak istenilen mekan›n metrekaresine göre ›s›t›c›n›n kapasite-güç seçene¤ine bak›lmal›.” KONFOR VE TASARRUF B‹R ARADA Airfel ESH Infrared Is›tma Sistemleri, ›s›t›lan odan›n s›cakl›k de¤erini sabit tutuyor ve bu da tasarruf imkan› sa¤l›yor. Is›t›c›lar, ihtiyaca uygun olarak, tavana, duvara ve ›s›t›c› aya¤›na montajlanabiliyor. ‹lk ve tek performans test raporlu infrared ›s›t›c›lar BS/EN 60675 1995 standartlar›na uygun olarak yap›ld›, Airfel ve TÜV taraf›ndan gelifltirildi. Airfel ESH Infrared Is›t›c›lar’›n elektronik modellerinde, cihaz›n otomatik olarak açma/kapatma zaman› ayarlanabiliyor, oda s›cakl›¤› LCD ekrandan takip edilebiliyor. Uzaktan kumanda sayesinde bütün bu ifllemler için yerinizden kalkman›z bile gerekmiyor. Airfel ESH Infrared Sistemleri, tüketicilerin güvenli¤i düflünülerek tasarlan›yor, yüksek kaliteli malzeme ve komponentlerden üretiliyor. Sistem, sa¤laml›k, tafl›nabilirlik ve uzun ömürlülük özelli¤i ile farkl› mekanlarda uzun süreler kullanabiliyor. IP 44 özelli¤i ile evlerin ve d›fl mekanla-

r›n havuz kenar›, banyo, mutfak, ya¤›fll› hava koflullar› gibi ›slak alanlar›nda gönül rahatl›¤›yla ›s›nma konforu sa¤l›yor. Yeni ›s›l verimlilik testi standard›, Airfel ve TÜV/ Rheinland iflbirli¤i ile gerçeklefltirildi.

*Ürün genel olarak benzerlerine göre minumum yüzde 30 daha tasarrufludur. (TUV tescillidir. Test standart› EN / IEC 60675:1995) TUV tescil belge no: 27109072 001)


064_067_haberler

12/27/10

12:12 PM

Page 5

HAZIRLAYAN: MANOLYA ANUL - ‹HRACAT DEPARTMANI MÜDÜR YARDIMCISI

“L‹BYA BIG 4” FUARINA

AIRFEL ÇIKARMASI

L

ibya Windoorside, Libya Marble Show, Libya Energy Show, Libya HVAC-Aqua Technologies bafll›klar›n› tafl›yan 4 ana kategori alt›nda yap›lan “Libya Big 4” fuar› 25-28 Ekim tarihleri aras›nda Libya’n›n Trablus kentinde gerçekleflti. 100’ün üzerinde Türk firmas›n›n kat›l›m gösterdi¤i fuar, tan›flmak ve iflbirli¤i yapmak isteyen Türk ve Libya firmalar›n›n bir araya geldi¤i, iletiflim kurdu¤u bir platforma dönüfltü. Fuar’›n Libya HVAC-Aqua Technologies k›sm›nda yer alan Airfel, stand›ndaki ürünlerin kalitesi ve teknik özellikleriyle en çok ziyaret edilen standlardan biri oldu. ‹klim koflullar› nedeniyle 10:00 14:00 / 17:00 - 21:00 saatleri aras›nda ziyaret edilebilen fuara ilgi büyüktü. Bölgedeki pek çok önemli firmay›, proje yöneticilerini ve devlet adam›n› bir araya getiren fuarda Airfel stand› ülkenin önemli firmalar›n›n ve Libya’da ifl yapmakta olan Türk firmalar›n›n ilgi oda¤› olurken birçok önemli ba¤lant›n›n temeli at›ld›. Sektörünün lider markas› Airfel, yurtiçi ve yurtd›fl›ndaki fuarlara düzenli olarak kat›l›yor. Libya HVAC-Aqua Technologies bölümünde ürünlerini sergileyen Airfel, bölgenin önemli firmalar›yla kontakt kurdu. Bu firmalardan bir k›sm›yla uzun vadeli iflbirli¤i için görüflmelere bafllayan Airfel, k›sa sürede Libya’da tan›nan bir

marka olmay› hedefliyor. Kalitesi ve teknolojisi ile göz dolduran Airfel, fuara Hendek’teki üstün teknoloji ile donat›lm›fl fabrikas›nda üretti¤i klimalar› ve fancoil’lerinin yan› s›ra, Türkiye’de temsilcili¤ini yapt›¤› McQuay ve Mitsubishi klimalar›, infrared ›s›t›c›, kombi, radyatör ve yine Hendek’te kendi üretimi olan klima santrali ürünleriyle kat›ld›.

420 B‹N KONUT YAPILACAK Büyük oranda petrol gelirine dayanan Libya ekonomisi geliflmekte olan çok önemli bir pazar konumunda. Petrol geliri Libya ihracat gelirinin yüzde 95’ini, GSY‹H’n›n yüzde 25’ini ve kamu sektöründeki ücretlerin yüzde 60’›n› oluflturuyor. Bu gelir, düflük nüfus nedeniyle, Libya’y› kifli bafl›na en yüksek GSY‹H’ya sahip Afrika ülkelerinden biri yap›yor. Libya’da imalat sanayinin küçük olmas›, tam ve yar› mamul ürünlerin ithal edilmesini zorunlu k›l›yor. Libya’n›n genç,

25-28 EK‹M 2010 TAR‹HLER‹ ARASINDA GERÇEKLEfiEN “LIBYA BIG 4” FUARINA KATILAN AIRFEL, STANDINDA SERG‹LED‹⁄‹ ÜRÜNLERLE GÖZ DOLDURDU. FUARIN “LIBYA HVAC-AQUA TECHNOLOGIES” BÖLÜMÜNDE YER ALAN AIRFEL, L‹BYA’NIN ÖNDE GELEN F‹RMALARIYLA BA⁄LANTILAR KURDU. 2015 YILINA KADAR ÜRETECE⁄‹ 420 B‹N YEN‹ KONUT ‹Ç‹N 13 M‹LYAR DOLAR BÜTÇE AYIRAN L‹BYA, AIRFEL ‹Ç‹N ÖNEML‹ PAZARLAR ARASINDA YER ALIYOR. h›zl› büyüyen ve e¤itimli nüfusunun ihtiyaçlar›n› karfl›lamak üzere pek çok ürünün ithal edilmesi gerekiyor. G›da ve tar›msal ürünler, makineler, elektrikli ev aletleri baflta olmak üzere, mobilya, ev eflyas›, tekstil ve konfeksiyon, inflaat malzemeleri ithal edilen ana ürünlerin ana kalemlerini oluflturuyor. ‹talya, Almanya, Güney Kore, Türkiye, Japonya, ABD, Tunus, M›s›r, ‹ngiltere ve ‹spanya gibi ülkelerden ithalat yapan Libya, önemli bir pazar konumunda. 2015’e kadar üretece¤i 420 bin konut için 13 milyar dolar bütçe ay›rd›¤›n› aç›klayan Libya, bölgede yo¤un biçimde faaliyetlerine devam eden ve önemli ifllere imza Türk firmalar› için cazip bir bölge olmaya devam ediyor.

SANT‹GRAT

67


068_071_moda

12/27/10

12:14 PM

Page 2

MODA

2011 sürprizlerle geldi:

HERKESE UYGUN B‹R F‹K‹R VAR YEN‹ YILLA B‹RL‹KTE YEN‹ G‹Y‹S‹LER, RENKLER, TASARIMLAR V‹TR‹NLERDE YER‹N‹ ALMAYA BAfiLADI. ‘MODA ‹NSANIN KEND‹NE YAKIfiANI G‹YMES‹D‹R’ F‹KR‹N‹ BEN‹MSEYENLER OLDU⁄U KADAR MODANIN GET‹RD‹KLER‹N‹ DE YAKINDAN TAK‹P EDENLER VAR. 2011 YILINDA HERKES‹ MUTLU EDECEK F‹K‹RLER GÖRMEK MÜMKÜN. HAZIRLAYAN: BEGÜM ÖZCAN

B

irçok marka özel kesimleri, vücuda oturan kumafllar›yla tak›m elbise konusunda erkeklerin istedikleri özellikleri karfl›layan tasar›mlar›n› görücüye ç›kard›. Sarar, Damat gibi markalar piyasada erkek kreasyonu olarak en çok sat›n al›nan markalar›n bafl›nda geliyor. 2011 erkek modas›nda ise önceki y›llara göre de¤iflimler gözle görülür bir hal ald›. Klasik modellerden daha çok sportif modellere dönen markalar,

68 SANT‹GRAT


068_071_moda

12/27/10

12:14 PM

Page 3

özellikle spor tak›m elbiseleriyle oldukça iddial›lar. Renk olarak da koyu renklerin yine hakim oldu¤u görülüyor. Fakat koyu renklerden s›k›lan erkekler için renkli modellerin de üretildi¤i bir sene 2011. Bu y›l de¤iflik modellerdeki ve renklerdeki gömlekler, bunlara uyumlu kravatlar ve sportif tak›m elbiseleriyle erkekler 2011 y›l›na bomba gibi giriyor. Kumafl yelekler ceketli ya da ceketsiz kullan›l›yor. Özellikle ceketsiz kullan›lmas› da tavsiye ediliyor. Ha-

fif dar kesim kumafl pantolan, kumafl yelek ve kasket… Birçok modac› bu kombinasyonu tercih ediyor. Biraz ‘cool’ bir hava veren bu tarz›n yan›nda kadife spor ceket, ceketten ç›km›fl gömlek, uygun renklerde, ince kumafllardan flarlar çok moda. Önceki y›llarda krokodil modas›n›n hakim oldu¤u kemer ve cüzdanlarda bu y›l da ayn› etki devam ediyor ama biraz de¤iflikli¤e u¤rayarak. Biraz daha modernleflen bu tasar›mlar da koyu renkler oldukça popüler.

OF‹STE ‘BLAZER’ fiIKLI⁄I 2011 y›l› hem modern hem de 70 ve 80’lerin etkisini tafl›yan çizgilerle kendini gösteriyor. De¤iflik tasar›mlar aras›nda bileklere de¤meden üç parmak kadar yukar›da b›rak›lan pantalonlar, kalça alt›na indirilen uzun ceketlerle dikkat çekiyor. Mini etekler ve köfleli yakalar ise en göze çarpan unsurlar oluyor. Dar kal›pl› k›yafetler 2011 kad›n modas›n›n en belirgin özelli¤i. K›rm›z› ve siyah yerini iyice sa¤lamlaflt›r›yor. SANT‹GRAT

69


068_071_moda

12/27/10

12:15 PM

Page 4

Son y›llarda ön plana ç›kan trendlerden biri de ceketler. Her türlü k›yafetle kombine edilebilen ceketlerle fl›kl›¤› yakalamak çok kolay. Blazer, vatkal› ve smokin modelleriyle 2010’da çok s›k karfl›m›za ç›kan ceketler, görünümleriyle ‘cool’ olduklar› kadar, her fleye uyum göstermeleriyle de tercih sebebi oluyor. Spor ya da klasik pantolonla, etek ve elbiselerle, kullan›labilen blazer’ler hem pratik hem de fl›k bir görünüm sergiliyor. Blazer ceket, her kal›ptaki pantalona çeki düzen verirken, kalem, balon veya tülip eteklerle de kombine edilebiliyor. Fakat blazer ceket giyerken birkaç noktaya da dikkat etmek gerekiyor. Ete¤iniz kabar›ksa, hacmi dengelemek için daha dar kal›pl› bir ceket seçmeye özen göstermelisiniz. Ayn› zamanda yüksek bel pantolonlarla kombin edebiliriniz. Davet, kokteyl veya önemli toplant›larda da giyece¤iniz fl›k bir elbise üzerine uzun bir blazer ceketle fl›kl›¤›n› 2011 modas› sizlerle en yeni ayakkab› modellerini paylafl›yor. Ayakkab› kad›nlar için apayr› bir konu. 2011 ayakkab› modas› trendlerinde süet kumafl ve topuklular çok gözde. Nine West gibi ünlü markalar 2011’de k›rm›z›, kahve ve lacivert renklerini a¤›rl›kl› olarak kullan›yor.

70 SANT‹GRAT


068_071_moda

12/27/10

12:15 PM

Page 5

Pozitif enerji veren yüzük Calvin Clain’in 2011 y›l› için ç›kard›¤› en yeni parfümü Beauty, ›fl›k saçan ve ilham veren sofistike bir koku. Lilyum, yasemin tonlar›n›n yan› s›ra sedir a¤ac› kokuyu enerjik ve çekici k›l›yor. Calvin Klein ailesinin klasikleflecek kokular›ndan biri Beauty, k›fl boyunca rahatl›kla kullan›labilecek bir koku.

Sedef kalem fl›kl›¤› Yaflam›n›z›n en unutulmaz ve özel anlar›ndan biri... Bu eflsiz güne haz›rlan›rken, ZEN Diamond, evlili¤inizin en unutulmaz karesi olan “evet” dedi¤iniz o ân› ince bir detayla süslüyor. ZEN Diamond’›n evlilik seremonisine getirdi¤i en fl›k karelerden biri olan bu detay, o unutulmaz imzay› atman›z için tasarlanan özel p›rlantal› kalem. Sedef gövde üzerine p›rlantalarla süslü, fl›k ve zarif bir tasar›ma sahip bu kalemler, sonsuz aflklar›n en yak›n flahidi olmak için tasarland›. bulabilirsiniz.

Tom Ford erkek koleksiyonuyla Beymen’de Tom Ford, uzun zamand›r beklenen sonbahar-k›fl erkek koleksiyonuyla Beymen Niflantafl›’nda yerini ald›. Tasar›mc›n›n kiflisel lükse önem veren, modern ve yenilikçi yaklafl›m›yla yaratt›¤› koleksiyonu, ma¤azada özel olarak dekore edilen bölümde sunuluyor. Koleksiyonunda, vücudu s›ms›k› saran dar kesim tak›m elbiseleri, farkl› renk seçenekleriyle göz dolduran papyonlar› ve 10 farkl› kumaflla üretilen yelekleriyle geleneksel duruflu kendine özgü tarz›yla günümüze uyarl›yor.

Hermes Cape Cod, ‘Malta Mavisi’ Malta mavisi rengi, Hermes’in Cape Cod saatini yarat›rken ilham ald›¤› sahnede yer alan dalgalar›n derin gölgelerini ve günefle bat›r›lm›fl canl›l›¤›n› yans›t›yor. Zincir halkalar›n›n hatlar›n›n yans›t›ld›¤› Cape Cod Tono modeli ise çift tur Malta Mavisi renkte dana derisi ile bilekleri saracak.

Pozitif enerji veren yüzük Tekin Seyreko¤lu, güzelli¤ini ve fl›kl›¤›n› mücevher ile bütünlemek isteyenler için alt›n ve de¤erli tafllar›n göz al›c› birlikteli¤ini sergileyen koleksiyonlar haz›rl›yor. Mücevherde yüzükten vazgeçemeyenler için tasarlad›¤› iki özel yüzük de özgün dizayn›yla dikkat çekiyor. Zarif bir fl›kl›k sergileyen yüzükte koyu duman rengi ve yar› fleffaf kristalize yap›s› ile dikkat çeken smoky kuvarz tafl› kullan›l›yor. Pozitif enerji yayan bu de¤erli tafl, modern çizgiler tafl›yan tasar›m› gösteriflli bir yüzü¤e dönüfltürüyor. SANT‹GRAT

71


072_075_akademi

12/27/10

12:16 PM

Page 2

AKADEM‹

“AIRFEL AKADEM‹” 2010 YILINDA DURMADAN ÇALIfiTI ÇALIfiANLAR ARARASINDA MOT‹VASYON VE A‹D‹YET DUYGUSUNU GÜÇLEND‹REREK fi‹RKET ‹Ç‹ ‹LET‹fi‹M‹ ARTTIRMAYI AMAÇLAYAN “AIRFEL AKADEM‹”, 2010 YILINDA DA ÇALIfiANLARINDAN ALDI⁄I F‹K‹RLERLE PEK ÇOK ETK‹NL‹⁄E ‹MZA ATTI. E⁄LENCEN‹N YANI SIRA ONURLANDIRICI ETK‹NL‹KLER‹ DE HAYATA GEÇ‹REN AKADEM‹, 2011 YILINDA DAHA FAZLA KATILIMLA, DAHA GEN‹fi K‹TLELERE ULAfiMAYI HEDEFL‹YOR… HAZIRLAYANLAR: fiULE ERK‹N ‹NSAN KAYNAKLARI fiEF‹

A

irfel Akademi, kuruldu¤u günden bu yana pek çok etkinlik düzenliyor. Önceki say›lar›m›zda da s›kça yer verdi¤imiz gibi Akademi, kurum içi faaliyetlerin haricinde sosyal sorumluluk projeleri de üretiyor. “K›z›lay’a Kan Ba¤›fl›”, “Huzurevi Ziyareti”, “Çocuk Esirgeme Kurumu Ziyareti”, “Köy Okullar›na Kitap Yard›m›”, “Hastanelerin Onkoloji Bölümünde Tedavi Gören Hasta Çocuklar› Ziyaret” gibi sosyal

ZEYNEP D‹NÇ ‹NSAN KAYNAKLARI UZMANI

sorumluluk etkinliklerini baflar›yla yerine getiren Airfel Akademi üyeleri, bütün flirketin bu tür çal›flmalara kat›lmas›n› da sa¤l›yor. 2010 y›l› Airfel için yine aktif geçti. Yine kampanyalar yap›ld›, kurum çal›flanlar› piknik ya da bir baflka etkinlikte bir araya geldi; k›saca gönüller yine hofl edildi. Gülen yüzler daha çok güldü, yüzü gülmeyenlere de hofl bir tebessüm oldu. 2010 y›l›n› Airfel Akademi nas›l geçirdi flöyle bir bakal›m…

2 YAZ MEVS‹M‹ P‹KN‹KS‹Z OLMAZ S›ra yaz günlerinin vazgeçilmezi piknikte… 7 A¤ustos günü tüm kurum çal›flanlar›n›n davetli oldu¤u bir piknik organizasyonu yap›ld›. Her seferinde yak›n çevreden seçti¤imiz piknik yeri bu kez de Adapazar›’n›n Sapanca ilçesi oldu. Fabrika ve Merkez personelinin bir araya geldi¤i bu güzel günde yine oyun ve e¤lence vard›…

72 SANT‹GRAT


072_075_akademi

12/27/10

12:16 PM

Page 3

B‹LG‹SAYARLAR KÖY OKULLARI ‹Ç‹N

HAZIRLANIYOR

YAZA MERHABA PART‹S‹ 2010 y›l› bahar› geldi¤inde her sene oldu¤u gibi kurum çal›flanlar› “Yaza Merhaba” partisiyle bir araya geldi. Asl›nda bu parti, bundan sonra yap›lacak olan birçok etkinli¤in de bafllang›c› anlam›na geliyordu. 22 May›s’da Airfel Genel Merkez Binas›’n›n bahçesinde gerçekleflen “Yaza Merhaba” partisine kat›l›m çok yüksekti. Çal›flanlar›n dolu dolu e¤lendi¤i bu tatil gününde, halaylar çekildi, sohbetler edildi, yemekler yendi. Herkes gönlünce bir gün geçirdi.

Airfel Akademi’nin di¤er bir sosyal sorumluluk projesi ise her y›l köy okullar›na yap›lan yard›m çal›flmalar› kapsam›nda bu y›l bilgisayar yard›m› yaparak kat›lma fikri oldu. Çal›flanlar evlerindeki kullanmad›klar› bilgisayar veya donan›mlar›n› flirkete getirerek kampanyaya destek veriyor. Ayn› flekilde flirket içindeki at›l durumdaki bilgisayarlar bu kampanya dahilinde bilgi ifllemdeki uzman arkadafllar taraf›ndan onar›larak köy okullar›na gönderilmek üzere haz›rlan›yor.

fi‹RKETTE 5’‹NC‹ YILINI DOLDURANLAR PLAKET ALDI Ramazan ay› Airfel’de her zaman hareketli geçiyor. Bu kez de öyle oldu. 27 A¤ustos’ta Geleneksel ‹ftar Yeme¤i için Ataflehir Develi Restoran’da bir araya gelindi. Sanko Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Abdulkadir Konuko¤lu’nun da kat›ld›¤› bu yemek ayn› zamanda bir ödül törenine de vesile oldu. Airfel’de 5’inci y›l›n› dolduran tüm Airfel çal›flanlar› Abdulkadir Konuko¤lu’nun elinden özel olarak haz›rlanm›fl plaketlerini ald›. SANT‹GRAT

73


072_075_akademi

12/27/10

12:17 PM

Page 4

HAR‹KA B‹R KINA GECES‹ OLDU 12 Ekim flirkette çal›flan bayanlar için özel bir gün oldu. fiirket çal›flanlar›ndan Taner Özdo¤an ve Sinem Yesir evlilik karar› ald›. Bu nedenle Sinem Yesir için flirket içindeki bayanlara özel “K›na Gecesi” e¤lencesi düzenlendi. Art›k neredeyse sadece köylerde veya küçük yerleflim birimlerinde kalan bu güzel ve anlaml› tören herkesi çok mutlu etti. Bir k›na gecesinde olmas› gereken tüm ayr›nt›lar atlanmadan yerine getirildi. K›na yakma töreninden, yeme içmeye, müzik eflli¤inde gerçeklefltirilen oyunlara kadar her fley vard› bu organizasyonda. “Yüksek yüksek tepelere ev kurmas›nlar” türküsü hep bir a¤›zdan söylendi, gözyafllar› döküldü. Hem gelin aday› hem de flirketin bayan çal›flanlar› için çok farkl› ve güzel bir etkinlik gerçekleflti.

C‹LT ÖNEML‹D‹R, KADIN ERKEK AYIRMAZ 24 Kas›m’da Marin Eczanesi iflbirli¤iyle flirketteki tüm çal›flanlar için ücretsiz cilt bak›m› organizasyonu gerçeklefltirildi. Çal›flanlar bir taraftan cilt bak›m› yapt›r›rken bir taraftan da uzman kiflilere sorular sorarak bilgi edinme f›rsat› buldu. Bu etkinlik flirketteki bayan çal›flanlar kadar erkek çal›flanlar› da fazlas›yla memnun etti.

74 SANT‹GRAT


072_075_akademi

12/30/10

2:46 PM

Page 5

AIRFEL ARAÇ PARKINI GEN‹fiLETT‹

2010 y›l› Airfel için oldukça yo¤un geçti. Mevcut araç park›nda yenileme ve ek araç al›m› yapan flirket, araç park›n› geniflletti. Böylece 2010 y›l›nda 75 olan araç say›s›n› 85 araca ç›karan Aifrel, yeni alm›fl oldu¤u 40 araçla da araç park›n› büyük oranda yenilemifl oldu.

BUZ GÖSTER‹S‹NDE ÇOCUKLAR G‹B‹ fiEND‹K

Ekim-Kas›m ay›nda Türkiye’deki milyonlarca aile gibi Airfel çal›flanlar›n› da yeni e¤itim-ö¤retim y›l›n›n telafl› sard›. Bu vesileyle Airfel Akademi, kurum çal›flanlar›n›, eflleri ve çocuklar›yla birlikte tam da bu tarihlerde Türkiye’de gösteriye gelen dünyaca ünlü Disney On Ice gösterisi ve Medrano sirkine gönderdi. Bu etkinliklerin gerçekleflmedi¤i illerde yaflayan bölge çal›flanlar› da unutulmad› tabii ki. Onlar da Airfel Akademi organizayonuyla yine eflleri ve çocuklar›yla birlikte bir sinema filmi izleme f›rsat›n› buldu.

ARTIK HERKES “GÖNÜLLÜ BA⁄IfiÇI” Sosyal sorumluluk projeleri Airfel Akademi’nin vazgeçilmezleri aras›nda yer al›yor. 8 Ekim’de Türk K›z›lay’› iflbirli¤iyle kan ba¤›fl› kampanyas› düzenlendi. Airfel Akademi’nin her y›l düzenledi¤i bu kampanyaya bu y›l da çal›flanlar büyük ilgi gösterdi. Yüksek kat›l›m›n sa¤land›¤› kan ba¤›fl› kampanyas›nda, Airfel çal›flanlar› “Gönüllü Ba¤›flç›lar” olarak her y›l düzenli olarak projeye destek vereceklerini dile getirdi.

SANT‹GRAT

75


076_077_esrefoglu

12/31/10

11:15 AM

Page 2

ZAMAN / MEKAN

Eflrefo¤lu Camii:

ANADOLU’NUN M‹MAR‹ HAR‹KASI EfiREFO⁄LU CAM‹‹, SADECE TÜRK M‹MAR‹S‹N‹N DE⁄‹L, ‹SLAM M‹MAR‹S‹N‹N DE ÖNEML‹ ESERLER‹NDEN B‹R‹ KABUL ED‹L‹YOR. 42 AHfiAP D‹RE⁄‹N ÜZER‹NDE YÜKSELEN CAM‹, ANADOLU’DAK‹ AHfiAP D‹REKL‹ CAM‹LER‹N EN BÜYÜ⁄Ü SIFATINI TAfiIYOR. KONYA’NIN BEYfiEH‹R ‹LÇES‹NDEK‹ CAM‹, BEZEMELER‹, Ç‹N‹LER‹, KALEM‹fi‹ DESENLER‹YLE DE ‹LG‹ ÇEK‹YOR. FOTO⁄RAFLAR: YUSUF OKAY

A

nadolu’daki ahflap direkli camilerin en büyü¤ü Eflrefo¤lu Camii. Konya’n›n Beyflehir ilçesinde… Çok say›da ahflap sütun üzerinde yükseliyor; Türkistan flehirlerinde yer alan a¤aç direkli camiler gibi. 1296 y›l›nda yap›m›na bafllanm›fl ve 3 senede tamamlanm›fl. Tam da Osmanl› Devleti’nin kurulufluna denk geliyor caminin bitifli. Eflrefo¤lu Süleyman Bey taraf›ndan yapt›r›lan caminin 6 metre yüksekli¤inde, çini mozaik ile kapl› görkemli mihrab› çok ünlü. Ceviz a¤ac›ndan, oymal› ve çatmal› tutkals›z yap›lan minberi son derece incelikte ve düzgünlükte yap›lm›fl geometrik flekiller ve bitkisel bezemelerle kapl›. Tavan, renkli kalem ifli süslemelerle bezeli. 7 as›rl›k caminin a¤aç bölümlerinin nas›l olup da hala ayakta kald›¤› bugün bile bir bilmece. Eflrefo¤lu Camii’nin Türk mimarl›k sanat›nda özel bir yerinin olmas›n›n bafll›ca nedenleri tafl, tu¤la, çini ve kalemifli, bezeme gibi birçok süsleme sanat›n›n bir arada ve bu kadar yo¤unlukta kullan›ld›¤› tek cami olmas›ndan kaynaklan›yor. Eflrefo¤lu Camii’nin 7 metre geniflli¤inde ve 10 metre yüksekli¤inde

76 SANT‹GRAT

muhteflem bir Taçkap›’s› var. Selçuklu taçkap› gelene¤inin bir devam› niteli¤inde olan kap›n›n çiçek bezemeleri dikkat çeker. Caminin ahflap sütunlar› Anamas da¤›ndaki sedir orman›ndan kesilmifl, 6 ay gölde bekletildikten sonra f›r›nlanarak kurutulmufl 42 ahflap direkten olufluyor. Bu silindirik ve çokgen gövdeli sütunlar tafl kaidelere oturuyor. Sütun bafll›klar› ise mukarnas denilen bir bezeme sanat›yla süslü. Caminin en önemli özelliklerinden biri de çat›n›n ortas›ndaki boflluk. Bofllu¤un alt›na denk gelen yer ise bir havuz. Yüzy›llar boyu k›fl aylar›nda caminin dam›ndaki kar, çat›n›n ortas›ndaki boflluktan alttaki havuza at›lm›fl. Bu kar, ortama nem sa¤layarak yak›lan sobalardan ötürü ahflap sütunlar›n çatlay›p kurumas›n› engellemifl. 1965 y›l›nda bu karl›¤›n üzeri camla kapat›lm›fl ve ifllevini yitirmifl. Sadece Türk mimarisinin de¤il, ‹slam dünyas›n›n da önemli eserleri aras›nda yer alan Eflrefo¤lu Camii, çeflitli dönemlerde tamiratlar görmüfl, baz› de¤iflikliklere u¤ram›flsa da güzelli¤inden hiçbir fley yitirmemifl. Yerli yabanc› birçok turistin büyük ilgisini çeken cami, bölgeye yolu düflenleri bekliyor.


076_077_esrefoglu

12/27/10

12:19 PM

Page 3

SANT‚GRAT

77


078_081_ajanda

1/4/11

10:43 AM

Page 2

AJANDA

Kelam›n kalemde huzura ermesi…

7’nci Akbank K›sa Film Festivali Türkiye’de k›sa film alan›nda etkin bir platform oluflturan Akbank Film Festivali, bu y›l 7’nci kez düzenleniyor. Her geçen y›lda biraz daha büyüyen, etkinlik ç›tas›n› biraz daha ileri tafl›yan festival gösterimlerin yan› s›ra, sinema ö¤rencileri ve festival izleyicileri için sinema sektöründeki deneyimli isimlerin birikimlerini aktard›¤› çeflitli atölye çal›flmalar› ve söyleflilere sahne oluyor. Festival bu y›l, 7 – 17 Mart 2011 tarihlerinde gerçeklefltiriliyor.

Yavuz Kaya’n›n ilk kitab› olan ‘‹nflirah’ Ekim 2010 y›l›nda Zinde yay›nlar›ndan ç›kt›. ‹nflirah, geniflleten, ferahlatan anlam›na geliyor. 120 sayfal›k kitapta toplam 77 fliir bulunuyor. Bundan sonra da fliir yaz›p, kitaplaflt›rmay› düflündü¤ünü ifade eden Kaya, hayat›ndakileri tarih, siyaset,felsefe, Tolstoy, NFK ve fliir diye özetliyor. Halen üzerinde çal›flt›¤› “S›n›r” isimli deneme ve makalelerden oluflan bir metnin de haz›rl›¤› içinde olan Yavuz Kaya, bu çal›flmas›n› 2011 y›l› sonunda okuyucularla buluflturacak. 1973 y›l›nda Elaz›¤’da do¤an Yavuz Kaya kendini flöyle anlat›yor: “Önceleri yedi kardefltik. fiimdilerde üç… Ve bir ç›nar annem dört fidan›n› toprakta büyüttü... Ben flimdi ortanca kardefl… fiimdilerde felsefe tahsili ile u¤rafl›yorum. 1989 k›fl›nda ‹stanbul ile tan›flt›m. ‘Ne büyük derya’, bir yorgun Asitane yedi tepesinde yedi hülya… Ayr›l›k hüzün, hazan ve teessür… Son ve hüsran yaflanan yedi y›l… Akl›mda her daim fokurdayan fikirlerle hasb›hal ettim. Bunun neticesi san›r›m kelamla hafl›r-neflir olmam. Bir ömür olmasa da k›rk yafl›na merdiven dayad›¤›m flu günlere de¤in hep fikir çilesinde yo¤rulmaya özen gösterdim. Hayatta en yak›n refikim ‘o¤lum’ ve kitaplar… Ve… ‹nflirah… Kalemin kelamda huzura ermesi. fiimdilerde yaflamaya çal›fl›yorum hayata dair… Geçmifl akl›mda tümden /gelecekse vesair...”

Sihirbazlar›n dünyas›na keflif ‹stanbul Devlet Tiyatrolar›’n›n 2010-2011 sezonu oyunlar›ndan olan “Herkes Sihirbaz Olacak” adl› çocuk oyunu, çocuklar› sihirbazlar›n dünyas›na götürürken, bu dünyaya giden tek yolun arkadafll›ktan geçti¤ini anlat›yor. Kubilay Tuncer’in yaz›p yönetti¤i oyun, 3 yafl ve üzeri çocuklar için tavsiye ediliyor. Oyun, Küçükçekmece Sahnesi’nde sahneleniyor.

78 SANT‹GRAT

Kapal›çarfl›’n›n 550 y›ll›k öyküsü Kültür Yay›nlar›’ndan ç›kan “Çarfl›, Pazar, Ticaret ve Kapal›çarfl›” adl› kitab›n yazarlar› Prof. Önder Küçükerman ve Prof. Dr. Kenan Mortan’›n küratörlü¤ünü yapt›¤› “10 Ad›mda Kapal›çarfl›” sergisi ‹fl Bankas› Müzesi’nde ziyaret edilebilir. Kapal›çarfl› tarihini ortaya koyan orijinal belgeler, gravürler, geçmiflten günümüze Kapal›çarfl›’da yap›lan, alt›n›n farkl› kullan›m alanlar›n› gösteren yaprak üzeri alt›n hat ve tekzip iflleri, gümüfl ve bak›r iflleri ile tak›lar ve dokumalar yer al›yor. Sergi, 27 fiubat’a kadar aç›k.


078_081_ajanda

12/27/10

12:22 PM

Page 3

Topkap› Saray›’n›n gizemli dünyas› Bilkent Kültür Giriflimi (BGK) Yay›nlar›n›n ç›kard›¤› ve ‹ngilizce olarak yay›mlanan Topkap› Palace Museum, saray›n haremden, hazine odas›na kadar tüm ihtiflaml› mimarisini ve gizemini en ince ayr›nt›s›na kadar resimlerle anlat›yor. Refik Durbafl, Prof. Dr. Çi¤dem Dürüflken, Prof. Dr. Selçuk Erez, Prof. Reflit Erzin, Prof. Dr. ‹lber Ortayl› ve Prof. Dr. Zeynep Sözen gibi farkl› dallarda uzmanl›klar› olan dan›flmanlar›n deste¤i ile yay›mlanan kitapta ayr›ca daha önce gün yüzüne hiç ç›kmam›fl resimler de var. Sanatseverlerin Topkap› Saray› Müze Ma¤azalar›’ndan ulaflabilecekleri kitap, http://www.bkg.com.tr/ adresinden de sat›fla sunuluyor.

Her cümlesi aflkla okunacak bir kitap:

fiah & Sultan

Koleksiyonerlik dünyas›na bir ad›m Yetiflkinlere yönelik seminer ve atölye program› AtölyeModern’in k›fl dönemi 5 Ocak’ta bafll›yor. ‹stanbul Modern’in fief Küratörü Levent Çal›ko¤lu yönetiminde düzenlenen program, “koleksiyon” ve “koleksiyonerlik” kavramlar›n› etrafl›ca ele al›yor. Konu olarak bir koleksiyonun oluflturulmas›ndaki temel unsurlar›, koleksiyonlar›n yat›r›m arac› olarak ne ifade etti¤ini, koleksiyonerli¤in hukuksal boyutunu iflliyor. Program müzayedeciler, galericiler ve koleksiyonerlerden oluflan konuklar›yla koleksiyonerlik dünyas›n›n kap›s›n› aral›yor.

Aflk Tesadüfleri Sever (4 fiubat 2011) Yönetmenli¤ini Ömer Faruk Sorak’›n yapt›¤›, baflrollerini Mehmet Günsür, Cansel Elçin ve Belçim Bilgin’in üstlendi¤i film, do¤umlar›ndan itibaren çocukluk ve ilk gençlik y›llar› boyunca yollar› Ankara’da kesiflen, 2010 y›l›nda ‹stanbul’da tan›flan Özgür ve Deniz’in birbirlerine do¤ru ve engellerle dolu aflk maceras›n› anlat›yor. Film, bunlar› anlat›rken Türkiye’nin 70’li, 80’li, 90’l› ve 2000’li y›llar›n› ziyaret ederek, o y›llar›n popüler kültür ö¤elerinden, müziklerinden, yaflam biçimlerinden ve al›flkanl›klar›ndan besleniyor..

‹skender Pala’n›n yeni ç›kan ve en çok okunanlar aras›nda ilk s›rada yer alan fiah & Sultan roman›n baflkahramanlar› fiah ‹smail ile Yavuz Sultan Selim. Kitap, flehzadeli¤i zaman›nda engel tan›may›p devletin dura¤anl›¤›na son vermek isteyen ve bu nedenle babas› Beyaz›t’› bile saf d›fl› b›rak›p sultan olan Selim ile Selim’e meydan okuyan kardefli fiah ‹smail aras›ndaki iktidar mücadelesini anlat›yor. Aflk, dostluk, kardefllik gibi konular›n da a¤›rl›kl› olarak ifllendi¤i romanda, tarihin k›l›ç k›l›ca çat›flmas›n› ‹skender Pala kendi üslubuyla baflar›l› bir flekilde ifllemifl.

“Giriflimcinin Kontrol Listesi” Robert Ashton’›n yazd›¤› kitap, ifllerini büyütmek isteyeni krize dayan›kl› bir yönetim kurmak isteyen, etkili fikirler gelifltirmek isteyen ve do¤ru insanlarla çal›flmak isteyen giriflimciler için bir k›lavuz, el kitab› niteli¤inde. Rahat anlafl›l›r ve kolay okunabilen kitap ayr›ca kendi iflini kurup, büyütmek isteyenlere de 1000 ipucu veriyor.

SANT‹GRAT

79


078_081_ajanda

12/27/10

12:22 PM

Page 4

AJANDA

Dostoyevski okumaya benzer bir yolculuk Makovski, Yaroflenko, fiiflkin gibi döneminin pek çok ünlü sanatç›s›n›n eserlerinin bulundu¤u Rus Devlet Müzesi Koleksiyonu’ndan “19’uncu Yüzy›l Rus Klasikleri” sergisi ‹stanbul’da ilk kez sergileniyor. 20 Mart tarihine kadar izlenebilecek olan sergideki yap›tlar halk e¤lencelerinden çocuk oyunlar›na, devrimden savafl ve ölüme kadar dönemine ait Rusya hakk›nda pek çok kesit sunuyor. Ünlü Rus yazarlar›n›n klasiklerini okumaya benzeyen bu görsel yolculu¤un adresi Pera Müzesi’nde

Hiç eskimeyen bir hikaye, müzikle ve dansla geliyor!

Çocuklar›n›z için “365 C›v›l C›v›l Etkinlik”!

Her yar›y›l tatilinde, çocuklar›n hayal dünyas›nda yeni bir pencere açan BKM, flimdi de günümüz çocuklar›n› Pinokyo ile tan›flt›r›yor. Carlo Collodini’nin bir as›rd›r, nesilden nesile anlat›lan kukla çocu¤un hikayesi, 21’inci yüzy›l çocuklar› için rengarenk dekor ve kostümlerle, birbirinden hareketli flark›lar eflli¤inde sahneleniyor. Gösteri Tarihleri: 28 – 30 Ocak Ankara Arena 02 – 06 fiubat ‹stanbul Kongre Merkezi 11 – 13 fiubat ‹zmir Karfl›yaka Spor Salonu 16 – 20 fiubat Bursa Atatürk Kongre Kültür Merkezi Osmangazi Salonu Biletler Biletix’te.

Boyal› duvarlardan, k›r›lan bardaklardan, kesilmifl peçetelerden s›k›lan anne-babalar ve anaokulu ö¤retmenleri için kurtar›c› kaynak bir kitap... 365 gün için çocuklar› hem e¤lendirecek, hem ö¤retecek hem de oyalanmalar›n› sa¤layacak 365 etkinlik... Her bir sayfas›nda birbirinden ilginç oyunlar, evde kolayl›kla bulabilece¤imiz malzemelerle yap›lacak maketler, oyuncaklar ve resimlerin oldu¤u nefleli bir kitap. Fiona Watt’›n yazd›¤› bu kitap, çocuklar›n en iyi arkadafl›, büyüklerin ise kurtar›c›s› olacak...

80 SANT‹GRAT


078_081_ajanda

12/27/10

12:22 PM

Page 5

A¤a Han Müzesi Hazineleri Sabanc› Müzesi’nde Sak›p Sabanc› Müzesi, “A¤a Han Müzesi Hazineleri” bafll›kl› sergiye ev sahipli¤i yap›yor. ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti kapsam›nda, 5 Kas›m 2010 - 27 fiubat 2011 tarihleri aras›nda gerçekleflmekte olan sergi, en de¤erli ‹slam sanat eserleri koleksiyonlar›ndan biri olan A¤a Han koleksiyonunun seçkin örneklerini sanatseverlerle buluflturuyor. Sergide; seramik, ahflap, metal, kumafl gibi farkl› materyallerden yap›lm›fl ve üzerlerinde Kur’an’dan metinlerin yer ald›¤› objelerin yan› s›ra elyazmalar› ve minyatürler bir arada sunuluyor. Sergide ayr›ca, kitap sanat›n›n ‹slam dünyas›nda y›llar içinde nas›l geliflti¤i ve kitap yap›m teknikleri ele al›n›yor.

Mizah›n tarihinde bir gezi 27 fiubat 1989 tarihinde Gazanfera¤a Külliyesi’nde hizmete giren Karikatür ve Mizah Müzesi, sosyal tarihimizin en aç›k belgeleri niteli¤inde olan bir kültür birikimini yok olmaktan kurtar›yor ve çeflitli etkinliklerle günümüze yans›t›yor. Ayr›ca, di¤er ülkelerdeki benzer kurulufllarla iletiflim kuran müzede, dünya karikatür sanat›n›n ünlü isimleri kiflisel ya da karma sergilerle ‹stanbullulara tan›t›l›yor. Sergi salonlar›nda aç›lan de¤iflken ve ilginç sergiler ile birlikte giderek zenginleflen mizah kitapl›¤› ve arflivi görülmeye de¤er. Ayr›ca, dileyen herkes bir uzman gözetiminde özgün bask› atölyesinde çal›flabiliyor. Müze, pazar-pazartesi haricinde her gün 10.00–16.30 saatleri aras›nda ücretsiz ziyaret edilebilir.

“Cirque Du Soleil” ilk kez Türkiye’de! Gösteri sanatlar›nda yepyeni bir boyut açan Kanadal› dünyaca ünlü topluluk Cirque Du Soleil’in en köklü gösterilerinden Saltimbanco, Pozitif’in organizasyonu ve Akbank’›n ana sponsorlu¤unda ilk kez Türkiye’ye geliyor. 19 fiubat – 4 Mart 2011 tarihleri aras›nda Abdi ‹pekçi Arena’da sahne alacak Cirque Du Soleil toplulu¤u, asla kaç›r›lmamas› gereken görselli¤iyle akrobasi ve teatral performans›n doru¤a ç›kt›¤›, bir flehir masal›n› konu eden muhteflem Saltimbanco gösterisiyle nefesleri kesecek.

Yeni “Ma¤ara Adam›” fievket Guiness Rekorlar Kitab›’na “Broadway’de en uzun gösteri yapan tek kiflilik oyun” olarak giren “Caveman” (Ma¤ara Adam›) 35 ülkede 17 dilde 10 milyondan fazla insana ulaflt›. Amerikal› yazar Rob Becker’in dünyay› kahkahalara bo¤an bu tek kiflilik komedisi “kad›nlarla erkekleri bu kadar farkl› k›lan nedir?” sorusuna cevap ar›yor. Kad›nlarla erkeklerin ilk ça¤dan bu yana hiç de¤iflmeyen özelliklerini müthifl bir performansla sahneleyen fievket Çoruh’lu yeni “Ma¤ara Adam›” BKM’de sergileniyor.

SANT‹GRAT

81


Untitled-1 12/27/10 8:05 PM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


082_083_ozet_enagram

12/31/10

11:16 AM

Page 2

SUMMARY

THE ENNEAGRAM AND LEADERSHIP COMPETENCY MODELS: A NATURAL COMPLEMENT BY MARIO SIKORA One of the great things about the Enneagram is that it can be adapted to so many uses and overlaid on a variety of models. This article will demonstrate how the Enneagram can be used in conjunction with leadership competency models, and one such model specifically, to increase leadership performance. Many organizations are creating leadership competency models in an effort to gain a competitive advantage in the marketplace. It works like this: Leadership is both critical and complicated. In order to help their people become better leaders companies must create some sort of metrics—measurable competencies that it can communicate to its staff. The competencies are grouped into a model or logical construct so they can be remembered easily. Some organizations create their own leadership competency model, others use a generic competency model developed by someone else. Often, the model has some relevance to the company’s industry and is based on “best practices.” For example, a company will dispatch either internal or external consultants to identify what factors lead to success in a particular environment—say, high-tech or financial services, for example—and then create a model based on those factors. A company in an in-

84 SANT‹GRAT

dustry where empathy is a useful quality—such as health care or education will usually include empathy in its leadership competency model; a high-tech company, however, will focus on competencies such as intellect or speed of execution. Other times, the competency model will be based on the personal philosophy of the powers that be in a company. One such model is the well-known “4-E (and 1-P) framework developed by Jack Welch, retired CEO of General Electric. Many other companies have adopted this model or a slightly revised version of it, including Motorola, where the author has coached nearly 150 managers and executives and taught the Enneagram to hundreds more. According to Welch’s book, “Winning,” the 4-E’s and 1-P are: Positive Energy—the ability to thrive on action and relish change. Energize—the ability to get others revved up. Edge—the courage to make tough yesor-no decisions. Execute—the ability to get the job done. Passion—heartfelt, deep excitement about work. Welch used this framework when making hiring and organizational design decisions, feeling that if his executives didn’t have these qualities they would struggle to be successful at GE. While the author has never met Jack Welch or consulted with GE, it is not a stretch to believe that Welch is an Ennea-type Eight and probably liked to

surround himself with other Eights. In fact, the 4-E and 1-P framework seems like a recipe for manufacturing Eights, were such a thing possible. That said, it would be a mistake to focus on how any one Ennea-type would be more successful than any others at meeting the requirements of a given leadership-competency model. There may well be a predictable relationship between Ennea-type and leadership competencies, but stressing this connection would lead to misuse of the Enneagram. (You can bet that if you said that Fives were the “best” at the 4-E and 1-P framework, every employee of GE would be wearing badges that say, “Hi, I’m a Five.”) In addition, emphasizing the predictive correlation between type and leadership success also could potentially damage the 1 careers of those people whose Ennea-types are not in favor. The Enneagram is better suited to helping people see why they may fall short in a given leadership competency and what steps they can take to improve. Also, an Enneagram model for use in business must follow the maxim, “KISS”: “Keep it Simple, Stupid.” We will come back to this topic shortly. Motorola altered Welch’s framework slightly to reflect the needs of its organizational culture. The model became: Envision—identify meaningful and innovative change that produces profitable growth. Energize—which combines Welch’s “positive energy” and “energize.” Edge—cuts to the essence of what is important. Execute—achieves results better and faster than the competition. Values—is ethical always and everywhere. (Note—these are abbreviated definitions of the terms and Motorola has delineated subcategories under each competency.) These changes demonstrate an interesting difference in the cultures of the two companies; GE has traditionally seemed Eight-ish in its culture while Motorola has traditionally seemed One-ish, though that is changing under its current leadership. The rest of this article will discuss how the Enneagram can be used to help two coaching clients become more effective in terms of Motorola’s leadership


082_083_ozet_enagram

12/31/10

11:16 AM

Page 3

competency model. These examples are based on composites rather than on any specific client. Case 1: Alice M., vice-president of marketing, Ennea-type Eight. At Alice’s annual review she was given feedback from Paul, her boss and the General Manager of the sector, that rather than being deficient in any of the competencies, she has too much “Edge.” Specifically, she tends to exhibit classic Eight-ish behaviors at work—she is blunt and, at times, insensitive when she communicates to others. She can be impatient with her subordinates, becoming easily frustrated when they do not understand things as quickly as she does or when their reports are not exactly how she expects them to be. In meetings she tends to dominate the conversations, cutting people off, subtly denigrating other points of view, and becoming dismissive of those who she believes are not intelligent or experienced enough. Paul also told Alice that she sometimes has shows a tendency to “over-Execute;” that is, she may act before thinking through all of the consequences of her actions. “Sometimes you need to let things sit for another day or so before you act,” said Paul. Alice had a difficult time believing that one could have “too much Edge” or “over-Execute,” but since she wanted to continue to advance in her career she was willing to work with an executive coach. When I work with clients, I focus on two levels of the psyche: the deeper level of the Basic Qualities and the more accessible level of the Strategies The Basic Qualities represent the fundamental aspects of human nature that become stunted during the socialization process in our childhood, leaving deep-seated insecurities or feelings of lack or disconnection later in life. While we ultimately experience these feelings in all nine of the Basic Qualities, the Basic Quality at our Enneagram point is the one we feel most acutely. Those at our connecting points also greatly affect us. The Strategies are the unconscious approach we take to life and are at the root of most of our personality-related behaviors, attitudes, and thoughts. The strategy at our Enneagram point is our “preferred strategy” and has the greatest affect on our personality; the strategy —

at one connecting point is “neglected” that is, we tend to under-utilize it and not fully trust its value; and the strategy at the other connecting point is our “support” strategy—we use (or misuse) it to reinforce our preferred strategy. As an Eight, Alice is deeply affected by her loss of contact with the Basic Qualities of vitality, compassion, and intuition. At some level, she is hamstrung by three beliefs that she may or may not be aware of: 1. “I do not feel alive; in fact, I often feel dead inside.” “I can’t trust my ability to connect with my deepest feelings or the feelings of others.” “I can’t trust my intuitive guidance so I must force and rush decisions so I don’t become paralyzed.” 3 Alice also misuses the strategies in the way that most Eights do: She tends to overdo striving to be powerful and becomes bossy, impatient, overwhelming, etc. She underutilizes striving to be connected, fearing that reaching out to others or being “too nice” will make her seem weak or dependent. She sometimes misuses detachment in service of power, causing her to seem aloof and insensitive. Given these dynamics, it is easy to see why Alice can fall into the trap of having too much edge and over-executing. When she saw the patterns herself, Alice decided to start making some changes. Working with her coach, she started to explore her preferred strategy, focusing on the ways that her desire to be powerful allowed her to justify her tendencies to be overly blunt, impatient, insensitive, etc. “For me, ‘power’ is about getting things done, whatever the cost,” Alice said. “These behaviors I was being criticized for seemed appropriate in the context of ‘getting things done.’ What I didn’t realize before was that my ‘Edge’ was not merely focused on business challenges, it was cutting down the very people I needed to help me meet those challenges.” Alice began to see true “power” as the ability to work effectively with and through other people, and that this required cooperation rather than commanding, communicating rather than directing, and building people up rather than knocking them down. As Alice worked with her preferred strategy—striving to be powerful, her application of her

neglected and support strategies improved as well. She didn’t automatically see emotionally connecting with people as weakness and dependence and she learned to balance her detachment— using it when she was required to make tough decisions but not being insensitive to the needs and feelings of the people around her. Alice made quick progress, but old habits don’t simply disappear and she would sometimes find herself slipping into old behaviors—especially under stress. She kept focusing on these simple issues, however, and she is back on the fast-track for advancement. The next step in a coaching intervention is to start working with the Basic Qualities if the client is able or willing to do so. This is a much more subtle area, often bringing up existential issues, and it is not for everyone. The Basic Qualities cannot be manufactured, they must be nurtured over time and the corporate arena is not always the best for this work. There are specific practices I call “the Accelerators” that help with this nurturing, but the accelerators are beyond the scope of this article. (Go to www.mariosikora.com for more on the accelerators.) The Enneagram is a great complement to any leadership competency model if it is used correctly, rigorously, and ethically in the context of this purpose. It should be used as a tool for identifying and removing obstacles rather than as a tool for description and prediction. (This is not to minimize the descriptive and predictive aspects of the Enneagram in other contexts, such as team building.) Focusing on the internal dynamics of the Ennea-types as represented by the Strategies and Basic Qualities rather than focusing on “fixing” typical traits also allows the model to be adapted to broader range of uses. In order to be useful in business, a consultant’s model of the Enneagram must be simple—focused on fundamental themes rather than detailed and laborious lists of traits or maze of psychodynamics. This is not to suggest that the leadership-development work that executives such as Alice and Paul are undertaking is easy—it is not. Change and growth are hard work. A simple and focused model of the Enneagram combined with a model of leadership competencies, however, makes that work easier. SANT‹GRAT

85


084_090_ozet

12/31/10

11:28 AM

Page 2

SUMMARY

We supply service for those including banking,food, manufacturing and accomodation services. Every client has different tendencies. For example, in manufacturing, permenance is important. A broken-down machine can cause high loss of money. We are expected to serve 24 hours a day. We are not only supplying but making things to work permanantly. HOW DO WE OPERATE SERVICES? First, we are advising technically. We are advising and informing the clients for probable malfunctions, the periods of maintenance, the hazards . we are stressing that they are not alone. After having made the maintenance agreement, we follow them personally. SERVICES FOR PROACTIVE CARE THE COMPANIES WHICH NEGLECT THE MAINTENANCE HAVE BEEN LOSING CLIENTS. BY NOTICING THIS, AIRFEL CREATES DIFFERENCE WITH ITS MAINTENANCE DEPARTMENT. BY MUSTAFA ERKOL, THE SERVICE CHIEF OF AIRFEL The daily products have the same technology and quality. But all of them are exposed to wearing out. Furthermore, the main product and the replacement parts have a specific life time. Extending the life of products depends on the clients. This happens by calculating the risks of malfunctions beforehand. We call this “proactive care” as Airfel. The proactive care requires to define problems before happenning. As Airfel, we construct our services for proactive care upon these ideals. THE SERVICES FOR PROACTIVE CARE UNDER SSHD The maintenance services are one of the basic features of total quality. They became an important point affecting the decisions of the clients. Our priority is to create satisfaction and to make products to work properly. By that, we are supporting the image of the brand. The

86 SANT‹GRAT

maintenance is one of the features which can create difference amongst the rivals. It is inevitable that the loss of clients happens by that way. The idea of the proactive care begins at that very point. The services in order to keep quality high are governed by SSHD. Our clients can reach us whenever they desire and the problems are solved instantly. This creates clients’ satisfaction. THE CLIENTS LOOK FOR QUALITY IN SERVICES The maintenance services by SSHD was shaped in 2008 and gained momentum by then. The criterions of the market on that are not defined completely. Because of these, incapable ones operate instead of the capable ones in the market. Some of them want to work on the service sector. This damages the clients as a result. The clients looking for safety want to work with the strong companies like us. There are few firms like us in the sector. Our firm operates all around Turkey. The results we got are the bare indication of our success. They also emboldens us. WE SUPPLY SERVICE TO EVERY KIND OF CLIENTS We have clients from every sector.

SOME FIRMS WE ARE WORKING WITH G Bankasya ( VRF systems services all around Turkey) G HSBC (VRF systems services all around Turkey) G Zeugma AVM (Chiller, rooftop, air conditioner centrals and WSHP services) G Mashattan Bloklar› (cooling systems) G Forum AVM ‹stanbul (cooling systems) G Forum AVM Denizli (cooling systems) G Kaya Milenyum, Capacity, Outlet Park AVM (cooling systems) G Divan Oteli (cooling systems) G Four Seasons Hotel (cooling systems) G Iraq Arbil Airport (cooling systems) G Procter&Gamble (cooling systems) G Libya Radisson Hotel (cooling systems) G Marriot Hotel (cooling systems) G Kaya Artemis Otel K›br›s (cooling systems) G Do¤ufl Oto (VRF systems and cooling systems)


084_090_ozet

12/31/10

11:28 AM

Page 3

much for their design and the level of sound. This level ranges from 32-38 decibels. They have EUROVENT certificates. The motors of fancoils have bearing beds. The drain pans are monoblock. They are enamel-coated inside. The declination is through the drain pad. The electric wires are in a special box. By that, the leakage can be prevented. In suction and blowing, there are holes for connection. A filter is placed as well. The filters have two parts even in the smallest ones. Filters are mobile in several directions. Cleaning filter is simple because of that.

G Starbucks

( VRF systems services) ‹zmir ( VRF systems services) GZaman Gazetesi ( VRF systems services ) G Cihan Haber Ajans› ( VRF systems services ) G Göztepe SSK, Silivri Devlet Hastanesi (cooling systems) G Tüprafl

The Famous Project is Almost Over THE ACCLIMATISATION SYSTEMS OF THE TRUMP TOWERS IS FROM AIRFEL AIRFEL, THE LEADER FIRM OF COOLING, HEATING AND VENTILATING GOES ON ITS SUCCESSFUL PROJECTS. THE PRODUCTS OF AIRFEL WERE ALSO CHOSEN FOR THE TRUMP TOWERS RISING IN MECIDIYEKOY. The two towers rise in Mecidiyekoy. The famous real estate king , Donald J. Trump and the Dogan Group joined their forces to construct two towers . the towers include residences, offices and a shopping mall. The project has a special place for the Trumps as the first Trump enterprise in the city of Istanbul. By 2011, the life is going to begin gradually in the towers. The towers have 39 and 37 storeys respectively. The architect is Brigitte Weber. She designed the

buildings extraordinary. The towers have residences, executive offices and a shopping mall. The mall is going to be a place containing social platforms, famous stores and elite fitness clubs. The houses range from 102 to 680 square meters. The six-storey-car park containing 2800 cars will be a solution for the traffic problem of Mecidiyekoy. The total area of the towers is 260,000 square meters. The towers have 39 storeys above the ground and 10 storeys underground. D-Yap› ‹nflaat San.ve Tic A.fi is the contractor of the project. The company was established to carry out the constuctive missions of the Dogan Group. The company constructs schoolls, houses, gasoline stations and such establishments. The Trump Towers has chosen Airfel for its air-conditioning systems. 750 fancoils of McQuay MCW 2,5-8,7 kW ,the cooling groups of McQuay (2)and proximus brands (2)operating at 1770 and 1300 kws, the cooling groups of AWS(2) operating at 1000kws and the cooling towers of EWK operating at 900, 1260, 1800 kws were also used.

AIRFEL ESH INFRARED HEATERS THEY SAVE ENERGY BY 30 PERCENT ENERGY-SMART PRODUCTS BECOME MORE IMPORTANT. AIRFEL’S NEW TECHNOLOGY PROVIDES COMFORT AND SAVING. TUV , THE INDEPENDENT CERTIFICATE ESTABLISHMENT OF GERMANY APPROVED THE PRODUCT. While the cost of heating is increasing, the consumers prefer the energy-smart products. The energy-smart products are demanded too much in winter conditions. Airfel is going on producing in this sector. The ESH infrared heaters developed by Airfel are ordered in high numbers. The heaters with remoters were

AIRFEL’S PRODUCTS USED FOR THE PROJECT The fancoils of McQuay were admired too SANT‹GRAT

87


084_090_ozet

12/31/10

11:28 AM

Page 4

SUMMARY

approved by TUV that they save energy by 30 percent. Hasan Önder, the member of executive board, says that the new heaters can supply three times more swift heating than the traditional ones and 4-6 times more than oil and gas based heaters.the heaters work like sun light beams. He also stresses the important points for heating that the certificates like TUV and CE must be present. The real room temprature must be recognised by the heater. The volume of the area is also important . COMFORT AND SAVING ARE TOGETHER The ESH infrared heaters keep the room temprature stable. The heaters were manufactured in accordance with the BS/EN 60675 1995 standards and developed by TUV and Airfel. The time of working can be adjusted and there are remoters and LCD screens. The safety is observed and the production has the components of high quality. The system can be used in different places with its being intact, mobile and long-lasting. With its IP 44 feature, it can be used in wet conditions. The new heating standards were imposed by Airfel and TUV\Rhineland. AIRFEL INCREASED ITS EXPORTATION TO CHINA AIRFEL HAS BEEN EXPORTING TO A LOCAL IMPORTER IN THE CITY OF SHANGAI. BY THAT, THE COMPANY MANAGED TO DOUBLE ITS SALES BY THE END OF 2010. THE DEMAND IS INCREASING STEADILY IN CHINESE MARKET. THE MARKET DEMANDS GOODS OF HIGHER QUALITY. THE FIRMS’S NEW AIM IS TO EXPORT INFRARED HEATERS TO CHINA. China is the most crowded country in the world. This population enables China to manifacture cheap products. Airfel manages to sell products to this exportation giant. A chinese firm has

88 SANT‹GRAT

LIBYA BIG 4 ON OCTOBER 25TH-28TH 2010. AIRFEL IN THE SECTION OF LIBYA HVAC-AQUA TECHNOLOGIES MADE CONNECTIONS WITH THE LEADING COMPANIES OF LIBYA. THE COUNTRY IS OF THE MOST IMPORTANT MARKETS WITH HER 13 BILLION-DOLLAR-BUDGET FOR 420,000 HOUSES UNTIL 2015.

been importing radiators and combies from Airfel since 2008. This firm is also importing from European countries like Spain and Italy. The headquarters of the company is in Shangai. By the increasing purchasing power, the demand of imported goods becomes higher. The Chinese people demand better products by their increasing income. The market of luxurious products has risen by 8,5 percent in the year of 2010. This means 12-billion-dollar volume in consuming. This amount is higher than the U.S.A and Japan. The percentage is expected to be 12,5. All of them are the herald of Airfel’s success in the market. Airfel managed to double its sales by 2010. The power of distribution of the importer and its demand of Airfel products indicate the higher exportation figures. Chinese potential charms other countries’ attention. Airfel is also planning to export other products. The firm is going to begin with infrared heaters.Under photo: our Airfel panel radiators and combies were exhibited successfully by our distributor in International HVAC Exhibition. AIRFEL’S PARTICIPATION IN THE EXHIBITION OF LIBYA BIG 4 AIRFEL IMPRESSED WITH ITS STAND IN THE EXHIBITION OF

The exhibition under the sections as Libya Windoorside, Libya Marble Show, Libya Energy Show, Libya HVAC-Aqua took place in Trablus on October 25th28th 2010. The exhibition where 100 turkish firms participated turned into a meeting platform between Libyan and Turkish firms. Airfel under Libya HVACAqua section was one of the most visited stands with its quality and technical features. The exhibition which was open between 10:00-14:00\17:00-21:00 due to the climate charmed too many companies. Airfel became the focal point of the turkish firms operating in Libyan market. Many connections were made by that opportunity. The leading firm of the sector,Airfel

participates in such exhibitions regularly. Airfel is planning to become one of the best-known companies in Libyan market. The firm made too many contacts


084_090_ozet

12/31/10

11:28 AM

Page 5

because of this perspective. The firm exhibited air-conditioners from Hendek factory, fancoils, McQuay and Mitsubishi air-conditioners, infrared heaters, combies, radiators and clima centrals from Hendek factory. 420,000 HOUSES ARE GOING TO BE CONSTRUCTED Libya is an emerging market with its petrol-dependent economy. The revenue coming from petroleum products consists of 95 percent of her export, 25 percent of gross domestic product and 60 percent of total public salaries. Because of low population, Libya is one of the richest countries as GDP per capita in the continent Africa . Libya’s production capacity is limited and this situation enforces the country to import manufactured and semi-manufactured materials. In order to meet Libya’s internal demand, many items have to be imported. The main imported items are food, agricultural products, machinery, household items working with electric, furniture, clothing and construction materials. Libya imports from Turkey, Italy, South Korea, Japan, the U.S.A. , Tunisia, Egypt, England, Spain and the others. As declaring that it is going to construct 420,000 houses until 2015, Libya has been attracting firms to the region. Airfel Participated with the partner company 2ND RENEX 2010 THE TECHNOLOGIES OF RENEWABLE ENERGY EXHIBITION AIRFEL PARTICIPATED WITH THE PARTNER FIRM, INGENIEURBURO i-QMAX IN THE EXHIBITION IN CNR EXHIBITION CENTER IN THE SECTION OF GERMAN FIRMS. MANY CONNECTION WERE MADE. THE FAIR WAS VERY EFFICIENT FOR AIRFEL. The exhibition organised by Hannover Messe and sponsored by several firms of renewable energy and isolation took place on 9-12 December 2010 in Istanbul. The Renex which tries to get firms of the sec-

tackled for 3-kw-package systems. The meetings were hold with German Fronius and Norwegian Eltek Companies.

tor together was important for the interest of foreign companies and the dealers.The German firms were predominant in the fair. The exhibition is organised for renewable energy resources like wind, sun, biomass and geothermal and energy efficiency,in addition to this, isolation. The BEP-TR, a software of identity card of energy was introduced. Mustafa Demir, the minister of public works and settlement was also there. He said “ the consumption of energy occurs by 30-40 percent in buildings and if saving can happen, 6 billion dollars can be saved”. He also mentioned that the identity cards of energy of buildings will be valid by 1st january 2011. He added that the identity cards would be given as classified and before the permission of construction, these papers would be given. IMPORTANT CONNECTIONS WERE MADE Airfel participated with the partner firm in the section of German companies. New connections were made. The catalogues of German Kaco firm, solar panels of MHI were exhibited. A meeting were hold by Centrosolar of Germany on the first day. Zeki Özen, M.Önem Bozo¤lu and two workers of Centrosolar joint the meeting. The content was the cooperation oppotunities and education.Especially, 3 and 5-kw-package systems will be bought and set. The details were

AIRFEL DISTRIBUTORS VISITED THE FAIR SGM Engineering, the photovoltaic systems distributor(Izmir). BDM Engineering(Ankara), Galaksi Elektrik(Istanbul) and Ipekler Elektrik(Istanbul) had efficient talks with Airfel. The Izmir distributor decided to set up 2-kw-photovoltaic system. Projecting of sun and wind energy systems in order to exhibit them in stores began for Galaksi Elektrik. The decision to hold meetings with the BDM of Ankara was made. the ministry of public works and settlement demanded education. In order to do so, preparations began. Mardin A place between dream and reality THERE ARE SPECIAL DESTINATIONS WHICH TAKE US FROM THE REAL WORLD TO A FANTASTIC WORLD. WE BEGIN TO LOSE OUR PERCEPTION OF REALITY, WHILE FLOWING THE STREETS OF THIS UNUSUAL GROUND. GRADUALLY, WE BECOME PEACEFUL AND QUIET. NOW, WE ARE IN MARDIN… TEXT AND PICTURES BY SEYRA FARALYALI ERDALOGLU Everything began with a well-known scenery. While our taxi was going along the newly built way, we first saw the mountain. The walls of the castle situated like an eagle nest and the concrete houses all around us... our eyes were looking for the beautiful Mardin’s stone houses impatiently. On the slopes of the Mazi mountain range, the terraced houses built one on the top of the other astonished us. When we looked at the point indicated by the windows and the doors, we saw the endless plains of Mesopotamia. HISTORICAL JOURNEY OF THE CITY Although the foundation of Mardin is not SANT‹GRAT

89


084_090_ozet

12/31/10

11:29 AM

Page 6

SUMMARY

ed by the daily life. Even the time periods were named with the scent names. Technically, the traditional Ottoman perfumes were some scented oils, scented putties like “galiye”. Untill the late 19th century, alcohol based materials like colognes were not adopted in the Ottoman culture.

known exactly, it is predicted that the roots of the city can be dated as 4500 B.C. . Along this 6500 year-period, Sumerians, Acadians, Hittites, Assyrians, Iskits, Sakas, Persians, Romans, Byzantines, Seljuks, Artuks and Ottomans ruled in the region. The Ottoman era of the city begins with the Egypt Campaign of Yavuz Sultan Selim. The governor of Diyarbakir, Biyikli Mehmet Pafla and ‹dris-i Bitlisi occupied the area upon the order of Selim in 1517. The city became a part of the Beylerbeylik of Diyarbakir since then. At this period of time , the city population was the Arabs, Assyrians and the Armenians. There were also other immigrants. Muslims, Jews and Christians were living altogether in the city known as the cradle of religions. There were also yezidies and heliolatric people. THE LIVING CULTURE When talking about handicrafts, first items must be the stonework and telkari. There are also coppersmith, embroidery, soap making, felting, carpet and blanket producing and woodcraft. The main material for stonework is yellow limestone. This abundant stone is crafted and used as door and window making. Telkari is a unique handicraft. Silver and gold are crafted after produced as wire. This art is performed in Mardin and

90 SANT‹GRAT

Midyat. The samples of coppersmith can be seen in the bazaar in the city center. PERFUME IN THE OTTOMAN CULTURE THE SECTOR OF PERFUME AS A BIG INDUSTRY HAS HISTORICAL ROOTS. WHAT ABOUT THE SITUATION IN THE OTTOMAN TRADITION ? WHAT WERE THE FAVORITE SCENTS? WHERE WERE THEY USED? A SMALL TOUR INTO THE WORLD OF OTTOMAN PERFUMES IS WAITING FOR YOU… BY MUTLU OZGEN The Islam evaluating scent as a celestial gift defines wearing parfume as “sunnet”(the things done by Muhammed). The Prophet is called “ smelling like roses”. The prophet himself stressed in his kudsi hadith that one of the three benedictions making him happy was the scent. The islamic tradition was taken over by the Ottomans. Scent was adopt-

THE WATER OF BUHUR IS AN INVITATION The first item to be remembered should be the water of Buhur. The knowladge of making this scent has 550-year-history. This scent consists of sandal, aselbent, kalenbek and agailoch boiled in rose water. After having boiled, musk and water of flower are added. This scent was used to be presented to the Sultan on the 15th day of ramadan. The production and distribution were taken seriously and were recorded carefully. After the Sultan, the scent was given to the members of the palace, the harem, the ministers, the religious officiers and the others as well. On the 15th day of ramadan, scent was given in flint glass bottles tied upon sakangurs. The scent was also an invitation for those attending the H›rka-i fierif Alay›.The English Ambassador reported to the Queen that the water of buhur had been presented to him after a feast given for him. NO HOSTING WITHOUT ROSE WATER One of the most mentioned scents is the rose water. The rose considered as the sweat of Muhammed in islamic way of belief is one of the most important flowers of this region. This belief makes rose important. Also the ottoman tradition adopted this flower. Presenting rose water is an important tradition in every level of the Ottoman Culture. In religious meetings like mevlit or in pilgrimage visits, rose water is given or presented. In order to present it, gulabdans made of glass, silver or porcelain are produced. Newly openned mosques are washed with rose water. This indicates the importance of this scent in the islamic tradition.


Untitled-1 12/28/10 11:06 AM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


Untitled-1 1/6/11 12:30 PM Page 1 C

M

Y

CM

MY

CY CMY

K


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.